BİYOLOJİ SORU BANKASI

BİYOLOJİ SORU BANKASI

BİYOLOJİ SORU BANKASI

1

BİYOLOJİ SORU BANKASI

BİYOLOJİ SORU BANKASI St. Clements University Türkiye Enformasyon Bürosu Yayınları 1.Baskı: Mayıs 2017 ISBN: 978-605-83192-7-1 Copyright©MedyaPress Bu kitabın Yabancı dillerdeki ve Türkçe yayın hakları Medya Press A.Ş. ‘ye aittir.

Kitap, St. Clements University yayım listesindedir.

Yayınevinden izin alınmadan kısmen ya da tamamen alıntı yapılamaz, hiçbir şekilde kopya edilemez, çoğaltılamaz ve yayımlanamaz.

Zinde Matbaacılık Mütercim Asım Sok. Fevzi Paşa Caddesi No:10/B Fatih / İSTANBUL MedyaPress Basın Yayın Dağıtım Anonim Şirketi İzmir 1 Cad.33/31 Kızılay / ANKARA Tel

: 444 16 59

Faks :(312) 418 45 99 www.pressgrup.com Kitabın Orijinal Adı

: Biyoloji Soru Bankası

Redaktör

: Esra BOZKURT

Kapak Tasarımı

:

2

BİYOLOJİ SORU BANKASI

3

BİYOLOJİ SORU BANKASI

KAPAK RESMİ

4

BİYOLOJİ SORU BANKASI

5

BİYOLOJİ SORU BANKASI

BİYOLOJİ SORU BANKASI ÜNİTE 1 1) Aşağıdakilerden hangisi yaşamın maddesel temeline ait yanlış bir bilgidir? a) Yerküreyi ve üzerinde yaşayan canlıları madde olarak 104 kadar element ve bu elementlerin atomlarının etkileşimi oluşturur. b) Fen bilimleri maddenin değişim, dönüşüm ve etkileşimlerini inceler. c) Fizik, maddenin geriye dönüşümlü değişimlerini inceler. d) Kimya bilimi, maddenin geriye dönüşümsüz değişimlerini inceler. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

2) Aşağıdakilerden hangisi “hücre ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir canlıyı oluşturan en küçük yapı birimine hücre denir. b) Doğada yaşayan canlıların birkaçı hücrelerden oluşmuştur. c) Hücre içinde meydana gelen sentez olayları zincirlerine anabolizma denir. d) Yıkım olayları zincirlerine ise katabolizma adı verilir. e) Anabolizma ve katabolizma olayları hücrede bir denge oluşturur ve ikisi birden metabolizma terimi ile ifade edilir.

6

3) Aşağıdakilerden hangisi kimyasal bağlarla ilgili olarak söylenemez? a) Yerküreyi oluşturan 104 kadar elementten ancak 54 tanesi canlı sistemde hücrenin yapısında yer almıştır. b) Bu 27 elementin atom ya da atom grupları hidrojen bağları, iyonik bağlar, kovalent bağlarla birbirine bağlanarak değişik atom kombinasyonlarını oluştururlar. c) Potasyum(K), Magnezyum (Mg), Kalsiyum (Ca), Klorür (Cl) elementleri iyon halinde bulunurlar. d) Diğer elementler canlı sistemde çok az miktarda bulunurlar ve eser elementler olarak adlandırılırlar. e) Canlı organizmada en bol bulunan ve hücrenin % 99’ unu oluşturan elementler ise karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O) ve azottur (N).

4) Aşağıdakilerden hangisi hücrenin içinde bulunan elementler arasında sayılamaz?

a) Karbon (C) b) Hidrojen (H) c) Oksijen (O) d) Sodyum (Na) e) Fosfor (P)

BİYOLOJİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi hücrenin içinde bulunan karbon elementiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Karbon elementi canlı sistemde özel bir öneme sahiptir. b) Biyomoleküllerin pek çoğu karbon bileşiğidir. c) Bu elementler oksijen bağlarıyla bağlanmıştır. d) İyonik bağlar ve kovalent bağlarla bağlanmıştır. e) Değişik kombinasyonlarda birbirine bağlanarak sınırsız sayıda biyomolekülleri meydana getirmektedir.

6) Aşağıdakilerden hangisi hidrojen bağıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Hidrojen bağı, kimyada zıt kutuplu bazı kimyasal gruplar arasında olan, çekim etkileşiminin özel bir türüdür. b) Tipik hidrojen bağı iyonik bağ ve kovalent bağdan daha güçlüdür. c) Proteinler ve nükleik asitler gibi makro moleküller içinde, aynı molekülün iki parçası arasında var olabilir. d) Hidrojen bağı ismi, bağın bir hidrojen atomunu kapsamasından gelir. e) Genelde bağ;

hidrojenin flor, oksijen ve nitrojen gibi elektronegatifliği yüksek

atomlarla yapmış olduğu kuvvetli bir etkileşim türüdür.

8

BİYOLOJİ SORU BANKASI

7) Aşağıdakilerden hangisi iyonik bağlarla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Net elektron alan, net elektron veren atom ya da atom grupları ile moleküller arasında oluşan bağlardır. b) Net elektron alan atom ya da atom grupları negatif (-) kutuptur. c) Net elektron veren atom ya da atom grupları pozitif (+) kutup oluştururlar. d) Zıt kutuplar birbirini iter. e) Bu durumda iyonik bağ, zıt ve eş yüklü iyonlar arasındaki elektrostatik kuvvetlere dayanan bir kimyasal bağ türüdür.

8) Aşağıdakilerden hangisi kovalent bağlarla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Elektronların iki atom ya da atom grubu arasında ortaklaşa kullanılması ile oluşan kimyasal bağlardır. b) Moleküler organizasyonda önemli rol oynarlar. c) Kovalent bağlar ile monomerlerden polimerler ve polimerler kompleksleri oluşmaktadır. d) Kovalent bağ farklı cins atomlar arasında oluyorsa apolar kovalent bağ adını alır. e) Atomlar arasında elektron ortaklaşması veya elektron alışverişi olmazsa kimyasal bağ da olmaz.

9

BİYOLOJİ SORU BANKASI

9) Aşağıdakilerden hangisi canlıların sentezlediği ve kullandıkları organik bileşikler arasında sayılamaz?

a) Karbonhidratlar b) Proteinler c) Yağlar d) Nükleik asitler e) Hepsi sayılabilir.

10) Aşağıdakilerden hangisi canlılarda bulunan organik maddelerin işlevlerine dair yanlış bir bilgidir? a) Aminoasitler ve yağlar hücrede enerji depolanmasına yardımcı olurlar. b) Proteinler, yağlar vb. yapı malzemesi olarak kullanılırlar. c) Proteinler, vitaminler vb. metabolizmada düzenleyici (regülatör) madde olarak görev yaparlar. d) Nükleik asitler ise yönetici moleküllerdir. e) Vücudun farklı hücre doku ve organlarında bu maddelerin oranları değişik olabilir.

11) Aşağıdakilerden hangisi karbonhidratlarla ilgili olarak söylenemez? a) Organik maddelerin en basiti karbonhidratlardır. b) Karbon (C), hidrojen (H) ve oksijen (O) atomu içerirler. c) Bazı canlı hücrelerinde bulunurlar.

10

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Canlılar enerji gereksinimlerinin yarısını karbonhidratlardan elde ederler. e) Karbonhidratlar en seri ve kolay yoldan enerji elde etmek için kullanılırlar.

12) Aşağıdakilerden hangisi proteinlerle ilgili olarak söylenemez? a) Hayvanlarda yapısal madde oluşlarının yanısıra, bazı canlılarda metabolizma aracı ve düzenleyici rolleri olan maddelerdir. b) Proteinler canlıda fizyolojik ve biyokimyasal olaylarda çok önemli rol oynarlar. c) Enzimlerin, oksijen taşıyıcıların, antikorların, hormonların çoğu proteinden oluşur. d) Kanda plazma proteinlerinin kan hacmi ve dengesinin sağlanmasında önemli görevleri vardır. e) Proteinler 20 çeşit amino asidin peptit bağı ile birbirine bağlanmasıyla meydana gelirler.

13) Aşağıdakilerden hangisi proteinlerle ilgili olarak söylenemez? a) Hayvansal protein ise, vücuttaki proteinlerin neredeyse üçte ikisini oluşturan kollojen’dir. b) Bu protein hayvanlarda deride, tendonlarda ve kemiklerde, gözün korneasında fazlaca bulunur. c) Yine kaslarda bulunan miyoglobin ve kanda alyuvarlarda bulunan ve oksijen taşıyan hemoglobin diğer önemli hayvansal proteinlerdir. d) Proteinler hücrelerin yapısal bileşenleri olarak çok önemli olmalarının yanında aminoasitlere dönüştürüldükten sonra hücre yapımında kullanılırlar.

11

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Bitkiler daha basit maddelerden bütün amino asitleri sentezleyebilirler.

14) Aşağıdakilerden hangisi yağlarla ilgili olarak yanlış bir bilgidir? a) Yağlar karbon, hidrojen ve oksijen atomlarından oluşurlar. b) Metabolizma için başlıca enerji deposudurlar ve canlı dokuların yapılarını kuran önemli yapıtaşı olarak da görev yaparlar. c) İçerdikleri yağ asitleri yönünden çeşitlilik gösterirler d) Doğadaki bütün yağ asitleri çift sayılı karbon atomuna sahiptirler. e) Bir ya da daha çok çift bağa sahip yağ asitleri doymuş yağ asidi adını alırlar.

15) Aşağıdakilerden hangisi nükleik asitlerle ilgili olarak söylenemez? a) Asit özellikli oldukları ve ilk kez kofulda tespit edildikleri için bu ismi almışlardır. b) Kalıtım birimi olan genleri oluştururlar. c) Nükleik asitlerin temel iki tipi vardır. d) Birincisi beş karbonlu şekeri riboz olan ribonükleik asittir (RNA). e) Diğeri ise beş karbonlu şekeri deoksiriboz olan deoksiribonükleik asittir. (DNA).

16) Aşağıdakilerden hangisi RNA nükleotidleri arasında sayılamaz?

a) Adenin - riboz- fosforik asit b) Timin-riboz fosforik asit c) Guanin- riboz- fosforik asit d) Sitozin- riboz- fosforik asit 12

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Urasil- riboz- fosforik asit 17) Aşağıdakilerden hangisi DNA nükleotidleri arasında sayılamaz?

a) Adenin - deoksiriboz- fosforik asit b) Guanin - deoksiriboz- fosforik asit c) Urasil- riboz- fosforik asit d) Sitozin - deoksiriboz- fosforik asit e) Timin - deoksiriboz- fosforik asit 18) Aşağıdakilerden hangisi canlıda bulunan ve organik olmayan maddeler arasında sayılamaz?

a) Su b) Karbondioksit c) Asitler d) Oksijen e) Tuzlar 19) Aşağıdakilerden hangisi mineraller ve elektrolitlere dair yanlış bir bilgidir? a) Mineraller, çok az miktarlarda ancak canlı için son derece gerekli inorganiklerdir. b) Bir tuz ya da asit suda çözündüğü zaman kendilerini oluşturan iyonlara ayrılırlar. c) Bu yüklü tanecikleri taşıyan çözeltiler elektriği iletemezler.

13

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Elektrolit olarak isimlendirilirler. e) Birçok hücresel kontrol mekanizmalarında elektrolitler önemli fonksiyonları üstlenirler.

20) Aşağıdakilerden hangisi su molekülü ile ilgili olarak söylenemez? a) Bir hidrojen ve iki oksijen atomundan oluşur. b) Sudaki oksijen ve hidrojenin birbirleriyle yaptıkları kovalent bağlar onun kimyasal yapısına farklı bir özellik kazandırırlar. c) Bu yapı sonucu, yapısında oksijenin bulunduğu taraf biraz negatif özellik gösterir. d) Hidrojenin bulunduğu taraf ise biraz pozitif özellik gösterir. e) Buna polarize olma (kutuplaşma) denir.

14

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 2 1) Aşağıdakilerden hangisi su molekülü ile ilgili olarak söylenemez? a) Polar özellik göstermeyen moleküller diğer moleküllerle elektriksel etkileşime giremezler. b) Bu kutuplu yapı suyun kimyasal aktivitelerini ortaya çıkarır. c) Bir su molekülü bu yapı sayesinde dört başka su molekülü ile hidrojen bağları kurabilir.

Buna suyun kohezyon gücü denir. d) Genel olarak hücre ağırlığının yarıdan fazlasını su oluşturur. e) Hücrede gerçekleşen kimyasal reaksiyonların çoğu bu su ortamında meydana gelir.

2) Aşağıdakilerden hangisi su molekülü ile ilgili olarak söylenemez? a) Su, birçok maddenin difüzyonunu ve hücre içinde taşınmasını sağlar. b) Suyun en önemli özelliklerinden birisi de birçok kimyasal için en iyi çözücü olmamasıdır. c) Polar özelliği nedeniyle hem iyonik hem de iyonik olmayan, ancak polar maddeler için iyi bir çözücüdür. d) Su, eriyiklerin ortaya çıkmasını sağlamakla kalmaz, kendisi de birçok kimyasal reaksiyona katılır. e) Canlılarda dokular ve sistemler arasında madde taşınımı (dolaşım) da su sayesinde olmaktadır.

15

BİYOLOJİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi canlı sistemde enerji dönüşümüyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Canlı sistem için tek enerji kaynağı güneş enerjisidir. b) Fakat canlılar güneş enerjisini biyokimyasal tepkime basamaklarında doğrudan kullanamazlar. c) Bu enerjinin depolanabilir, her an kullanılabilir ve taşınabilir enerji formuna dönüştürülmesi gerekir. d) Canlı sistemde bu özellikleri taşıyan enerji formu ATP (Adenozintrifosfat) dir. e) ATP, güneş enerjisinin düşük enerjili kimyasal bağ enerjisine dönüştürülmüş depo şeklidir.

4) Aşağıdakilerden hangisi canlı sistemde enerji dönüşümüyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) ATP de depolanmış olan yüksek enerji kullanılarak küçük moleküllerden canlı sistemlerinin yapısını oluşturur. b) Büyük moleküller (karbonhidratlar, yağlar, nükleik asitler, proteinler) buradan inşa edilir. c) Güneş enerjisi önce klorofilli bitkilerin köklerinde fotosentezin ışık reaksiyonlarında ATP ye dönüştürür. d) Daha sonra ATP enerjisi fotosentezin karanlık reaksiyonlarında glikozun kimyasal bağ enerjisine dönüştürülür. e) Glikozdaki kimyasal bağ enerjisi, hücre solunumu ile tekrar ATP ye dönüştürülür.

16

BİYOLOJİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi canlı sistemle ilgili olarak söylenemez? a) Canlı sistem çevresi ile hem madde ve hem de enerji alışverişi yapan açık bir sistemdir. b) Canlının kimyasal bileşenleri arasındaki ilişki durağandır. c) Bir bileşendeki değişimler bir diğerindeki değişimlere neden olur. d) Bu yapı kendisini oluşturanların ötesinde bir karakter sergiler. e) Bu yaşam programı kopyalanarak devam eder.

6) Aşağıdakilerden hangisi hücre çeşitlerinden “prokaryot hücre” yle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Prokaryot hücreler zarla çevrili bir çekirdekleri olan hücre tipleridir. b) Prokaryot hücrelerde endoplazmik retikulum, golgi cisimciği ve mitokondri gibi çift zarla çevrili organeller yoktur. c) Protein sentezinin yapıldığı ribozom granülleri sitoplazmada dağınık olarak bulunur. d) Solunum enzimleri hücre zarı çevresinde bulunurlar. e) Bir çekirdek zarı bulunmadığından bunların dışında kalan molekül içermeyen, yarı katı sıvı da sitosol olarak isimlendirilir.

7) Aşağıdakilerden hangisi “prokaryot hücre” yle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Prokaryot hücreler çeşitli biçimlerde olabilirler (çubuk, küre, spiral gibi). b) Boyları 1-10 mikron kadardır. c) Işık mikroskobu ile görülebilir,

17

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Kolayca üretilemezler. e) Prokaryotlar tek veya koloniler halinde yaşarlar.

8) Aşağıdakilerden hangisi prokaryot hücrelerden biri olan “bakteriler” le ilgili olarak söylenemez? a) Bunlardan bakteriler çeşitli büyüklükte olabilmekle birlikte boyları 2 mikron, çapları 0,8 mikron gibi çok küçük boyutlardadır. b) Ancak özel boyamalarla ışık mikroskobunda ya da özel mikroskoplarla görülebilen organizmalardır. c) Hücre zarları protein, lipit ve polisakkaritlerden oluşur. d) Bakteri kromozomu kıvrılmış tek bir DNA molekülü halindedir. e) Bu zar, bazı kısımlarında dışa doğru kıvrılarak mezozomları oluşturur.

9) Aşağıdakilerden hangisi prokaryot hücrelerden biri olan “mavi-yeşil algler” le ilgili olarak söylenemez? a) Mavi-yeşil algler fotosentez yapabilen prokaryotlardır. b) Hücre yüzeyinden salınan jelatinimsi bir tabakada kayarak hareket ederler. c) Hücre duvarları yoktur. d) DNA’ dan yapılmış bir kromozom (nükleotid) içerirler. e) Bazı bakterilerde harekete yarayan bir kamçı da bulunabilir.

18

BİYOLOJİ SORU BANKASI

10) Aşağıdakilerden hangisi “ökaryot hücre” yle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Ökaryot hücreler belirlenmiş bir çekirdeğe sahip hücrelerdir. b) Prokaryotlardan farklı olarak tek zarla çevrili organellere sahiptirler. c) Hücre büyüklüğü açısından, gözle görebileceğimiz boyutta hücreler olabildiği gibi, göremeyecek kadar küçük olanları da vardır. d) Çoğu hücreler birkaç mikron boyutundadır ve ancak mikroskoplarla görülebilir. e) İnsanın en küçük hücresi 3-4 mikron çapındaki lenfosit hücreleridir.

11) Aşağıdakilerden hangisi “ökaryot hücre” yle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Ökaryot hücrelerde üç temel bölüm ayırt edilir. Bunlar hücre zarı, çekirdek ve sitoplazmadır. b) Sitoplazma içinde özel görevleri olan ve organel adı verilen yapılar yer almaktadır. c) Ökaryot hücrelerin bitki ve hayvan hücresi olmak üzere iki temel tipi vardır. d) Bitki hücrelerinde plazma zarının dışında bir de selülozdan oluşmuş hücre çekirdeği bulunur. e) Ayrıca fotosentez görevini yürüten kloroplast ve çeşitli maddelerin sentezi ve depolanmasından sorumlu plastidler de vardır.

12) Aşağıdakilerden hangisi hücre zarıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bütün hücreler sitoplazmalarının çevresinde bütünlüğü korumak için hücre zarı (plazma zarı) ile çevrelenmişlerdir.

19

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Hücre zarı, protein ve lipitlerden oluşmuştur. c) Çok miktarda da karbonhidrat da ihtiva eder. d) Zarlarda yer alan karbonhidratlar, lipitlere bağlı halde bulunan ya glikolipit ya da glikoprotein halindedirler. e) Hücre membranında ayrıca kolesterol molekülünün yanında potasyum, sodyum, magnezyum, kalsiyum gibi iyonlar da bulunmaktadır.

13) Aşağıdakilerden hangisi hücre zarıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Hücre membranı hücrenin şeklini korumada, madde alışverişinde, harekette ve diğer hücrelerle iletişim kurulmasında önemli görevleri üstlenmiştir. b) Zar kalınlığı ortalama 6-100 angstron kadardır. c) Membran katı, hareketsiz bir yapı olmayıp, aksine asimetrik ve sıvı yapıdadır. d) Membranların fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için bu sıvı yapısını koruması gereklidir. e) Hücre zarı ortada lipit ve iki tarafında protein tabakalarından oluşmuştur.

14) Aşağıdakilerden hangisi hücre zarıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Zar proteinleri çift lipit tabakasının arasına yer yer, boydan boya uzanarak yerleşmişlerdir. b) Ancak

yerleri

sabit

değildir

ve

görevleri

sırasında

hareket

değiştirebilmektedirler. Buna akıcı mozaik zar modeli adı verilmektedir

20

ederek

yer

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Zar üzerinde yer yer porlar mevcuttur. d) Yağ molekülleri ile çevrelenmiştir. e) Suda çözünmeyen moleküller ancak lipitte çözünüp hücreye girebilirler.

15) Aşağıdakilerden hangisi hücre zarıyla ilgili olarak söylenebilir? a) Bu temel yapı tüm ökaryotik hücrelerde aynıdır. b) Sadece protein, fosfolipitler ve kolesterolün oranları ve çeşitleri farklıdır. c) Hücre zarında görev yapan proteinler genelde mekanik yapı proteinleridir. d) Zardaki, proteinlerin bir başka görevi de iyon ve moleküllerin hücreden içeri ve dışarı aktif olarak taşınmasıdır. e) Hepsi söylenebilir.

16) Aşağıdakilerden hangisi büyük moleküllerin hücre içine alınmasıyla ilişkili olarak söylenemez? a) Büyük moleküller, hücreye hücre zarı ile beraber alınırlar. b) Bu yolla hem katı hem sıvı makro moleküller etrafları plazma zarı ile çevrili olarak geçiş yaparlar. c) Büyük moleküllerin hücreye girişine ekzositoz, çıkışına ise endositoz denir. d) Endositozla hücre içine alınan moleküllerin etrafı mutlaka plazma zarı ile çevrilidir. e) Endositoz fagositoz ve pinositoz olmak üzere iki tiptir.

21

BİYOLOJİ SORU BANKASI

17) Aşağıdakilerden hangisi Fagositozla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bu olayda hücre içine alınacak moleküller önce hücre duvarına yapışır. b) Daha sonra hücre zarı ile çevrilerek içeri alınır. c) Dışarı verilirken ise (ekzositoz) bu zarla çevrili moleküller hücre zarına yönelir. d) Zarla birleşerek, içeriğini hücre dışına verir. e) Sıvı moleküllerin bu şekilde hücre içine alınmasına da pinositoz denir.

18) Aşağıdakilerden hangisi “organeller” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Hücrede özelleşmiş işlevler ve kimyasal reaksiyonlar organel adını alır. b) Hücrede özel yapılarda gerçekleştirilir. c) Ayrıca bir hücre içi zar sistemi vardır. d) Bu işlevleri yerine getiren zar sistemi ile hücrenin içinde birbirinden bağımsız çalışan bölümler oluşturulur. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

19) Aşağıdakilerden hangisi “endoplazmik retikulum” la ilgili olarak söylenemez? a) Hücre içi zar sisteminin büyük bir kısmını endoplazmik retikulum oluşturur. b) Eritrositler hariç tüm prokaryot hücrelerde bulunur. c) Endoplazmik retikulum membran sistemi, hücrenin içinde her yönde dallanmış, yassılaşmış keseler biçiminde, bir ağ şeklindedir.

22

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Endoplazmik retikulum genelde çekirdek ve golgi aygıtı arasında yer alır. e) Endoplazmik retikulum zarları ile çevrili olan yapılara sistema adı verilir.

20) Aşağıdakilerden hangisi “endoplazmik retikulum” la ilgili olarak söylenebilir? a) Yeni membran oluşumları için çeşitli karbonhidratlar lipitler ve çeşitli proteinler endoplazmik retikulumda sentezlenir. b) Depolama ve bazı maddelerin taşınmasını da endoplazmik retikulum kanalları yapar. c) Dış çekirdek zarının devamı olarak da zarın sürekliliğini sağlar. d) İki tip Endoplazmik retikulum vardır. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

23

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 3 1) Aşağıdakilerden hangisi “ribozomlarla” ilgili olarak söylenemez? a) Hem prokaryot hem de ökaryotlarda bulunurlar. b) Ribozomlar ribonükleik asit ve protein ünitelerinden yapılmıştır. c) Lipit ve polissakkaritleri içerirler. d) Görevi, protein sentezinde m RNA daki bilgiyi aminoasit dizisi şekline dönüştürmektir. e) Hücrede serbest ve endoplazmik retikulumun dış yüzeyinde bağlı olarak iki şekilde bulunurlar.

2) Aşağıdakilerden hangisi “ribozomlarla” ilgili olarak söylenemez? a) Elektron mikroskop resimlerinde koyu yuvarlak granüller şeklinde gözlenmektedir. b) Önemli lipitlerin yapımından sorumludurlar. c) Bağlı ribozomlar daha çok sitoplazmada depolanacak ve hücre dışına salgılanacak proteinlerin sentezinden sorumludur. d) Ribozomlar ayrıca kloroplast ve mitokondride de bulunurlar. e) Ribozomlar biri büyük, birisi küçük olan iki alt birimden oluşmuşlardır.

3) Aşağıdakilerden hangisi “proteinlerle” ilgili olarak söylenemez? a) Proteinler, 20 çeşit aminoasidin çeşitli sayı ve dizilişte peptit bağlarıyla birbirine bağlanmasıyla meydana gelirler.

24

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Doğru proteinin sentezlenebilmesi için doğru sıradaki ve uzunluktaki aminoasitlerin bir araya gelmesi şarttır. c) Her aminoasit için, DNA molekülünde üç bazdan oluşan üniteler bulunur. d) Proteinlerin sentezlenebilmesi için m-RNA’ lara, aminoasitleri taşıyan t-RNA’ lara ihtiyaç vardır. e) Protein sentezi 5 aşamada gerçekleşir.

4) Aşağıdakilerden hangisi “golgi kompleksiyle” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Hücrede çekirdeğin alt tarafında yer alan ve ağ şeklinde olan organele golgi kompleksi adı verilmektedir. b) Yapısının ve görevinin karmaşıklığından dolayı golgi kompleksi adı verilmiştir. c) Bütün omurgalı hayvan hücrelerinde vardır. d) Bitki hücrelerinde de golgiyozom veya diktiyozom adını alır. e) Her golgi kompleksi 3-8 kadar birbirine paralel uzanan yassı keselerden oluşmuştur.

5) Aşağıdakilerden hangisi “golgi kompleksiyle” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Büyüklüğü hücre işlevine ve çeşidine göre değişiklik gösterir. b) Sinir salgı hücrelerinde küçük, kas epidermis hücrelerinde büyüktür. c) Hücre içinde genellikle çekirdeğe yakın bulunur. d) Golgi aygıtı hücrede moleküler trafiği yönlendirir. e) Golgi kompleksi iki taraflıdır.

25

BİYOLOJİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi “lizozomlarla” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Kırmızı kan hücreleri hariç bütün ökaryotik hücrelerde bulunur. b) Zarla çevrili yuvarlak veya oval biçimlidir. c) Yerleri, sayıları ve büyüklükleri hücreden hücreye ve hücrenin farklı evrelerinde değişen bir organeldir. d) Esas görevi depolamaktır. e) Bu görevi de içlerinde bulundurdukları enzimlerle yaparlar.

7) Aşağıdakilerden hangisi “lizozomların” görevlerine dair doğru bir bilgidir? a) Hücre içindeki ve dışındaki maddelerin sindirimini sağlar. b) Hücrenin savunmasına karşı bir görev üstlenir. c) Enzimleri yaşlanmış olan molekül ve organelleri parçalar. d) Lizozom spermin baş kısmında bulunup yumurtanın delinmesini sağlar. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

8) Aşağıdakilerden hangisi “mitokondriyle” ilgili olarak söylenemez? a) Hücrenin bulunduğu fizyolojik duruma göre sayıları da değişmektedir. b) Kendileri büyüyemezler ve bölünemezler. c) Oval ya da elips biçimindedirler. d) Dış membran ve iç membran olarak adlandırılan iki membrandan oluşur. e) Dış membran düz, iç membran ise içe doğru katlanmalar gösteren uzantılara sahiptir.

26

BİYOLOJİ SORU BANKASI

9) Aşağıdakilerden hangisi “hücre çekirdeği” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Çekirdek, hücrenin yönetim ve kontrol merkezidir. b) Hücrelerin bölünmesini, büyümesini, onarılmasını ve canlılık faaliyetlerinin devamını sağlar. c) Sitoplazma içerisinde yer alan en küçük yapıdır. d) Sitoplazmadan daha yoğun ve koyu renklidir. e) Dört kısımdan oluşur.

10) Aşağıdakilerden hangisi çekirdeğin kısımları arasında sayılamaz? a) Çekirdek zarı b) Çekirdek öz suyu c) Çekirdekçik d) Kromatin iplikler e) Yukarıdakilerin hepsi sayılabilir.

11) Aşağıdakilerden hangisi hücre çekirdeğinin bölümlerinden biri olan “çekirdek zarıyla” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Çekirdeği sitoplazmadan ayırır. b) Hücre zarı gibi tek katlı yapıdadır. c) Dış zar endoplazmik retikuluma bağlıdır.

27

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Çekirdek zarı üzerinde maddelerin geçmesini sağlayan porlar vardır. e) Sitoplazma ile çekirdek arasında besin alış verişi sağlar.

12) Aşağıdakilerden hangisi hücre çekirdeğinin bölümlerinden biri olan “çekirdek özsuyu” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Genellikle heterojen bir sıvıdır. b) İçinde çekirdekçik ve kromatin dağılmış olarak gözlenir. c) Bu yapılar nedeni ile ışığı kuvvetli kırdığından daha belirgindir. d) Görevi tam olarak bilinmemesine karşın, DNA yapımında ve m RNA oluşturulmasında görevli olduğu düşünülmektedir. e) Yapısında besinler ve nükleik asitler vardır.

13) Aşağıdakilerden hangisi hücre çekirdeğinin bölümlerinden biri olan “çekirdekçik” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Hücre öz suyu içerisinde bulunur. b) Hücre öz suyunun yoğunlaşıp saydamlaşmasından oluşur. c) Hücre bölünmesi sırasında eriyerek kaybolur. d) Yalnızca bir tane bulunur. e) Yapısında RNA nükleik asitleri ve kromozom bulunur.

28

BİYOLOJİ SORU BANKASI

14) Aşağıdakilerden hangisi hücre çekirdeğinin bölümlerinden biri olan “kromatin iplikler” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Çekirdek içinde ağ şeklinde bir yapıdadır. b) Hücre bölünmesi sırasında kısalır, kıvrılır ve kalınlaşarak kromozomları oluşturur. c) Kromozomların yapısında RNA nükleik asitleri ve protein bulunur. d) Kromozomlarda yer alan ve adına gen denilen yapılar canlı tümünün özelliklerini sonraki nesillere aktarır. e) Bu sayede yavru, ebeveyninin özelliklerini taşır.

15) Aşağıdakilerden hangisi kromozomlarla ilgili olarak söylenemez? a) Kromozomlar, kromatinlerden yapılmışlardır. b) Kromatinler hücrenin bölünmesi sırasında yoğunlaşıp, kromozomlar şeklinde mikroskop ile görülebilirler. c) Kromozomlar kromatid adı verilen iki DNA ipliğinden oluşurlar. d) Bir kromozom tek bir kromatidden oluşur. e) Kromozomlar en iyi hücre bölünmesinin metafaz safhasında görülebilir.

16) Aşağıdakilerden hangisi kromozomlarla ilgili doğru bilgidir? a) Her canlının kromozom sayısı, şekli ve büyüklüğü türüne özgü ve sabittir. b) Anneden ve babadan gelen kromozomlar zigotta çiftler oluşturup homolog kromozomları meydana getirirler.

29

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Dişi ve erkekten gelen n sayıdaki kromozomlar zigotta 2n sayıda olurlar. d) İnsan hücrelerinde 23 çift yani 46 (2n) kromozom bulunur. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

17) Aşağıdakilerden hangisi canlıların sınıflandırılmasıyla ilişkili olan “taksonomi” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Taksonomi, dünya üzerinde yaşamını sürdürmekte olan canlı türlerinin birbiriyle aynı etkenlere göre sınıflandırılmasıyla ilgilenir. b) Elde edilen kategorilerin isimlendirilmesini kapsar. c) Taksonomi bilim dünyasında kısaca, sınıflandırma bilimi olarak adlandırılmaktadır. d) Yeryüzünde yaşamını sürdürmekte olan canlıların kendi içlerinde çeşitli prensipler ve de belirli kurallar dâhilinde sınıflandırılması, taksonomi tarafından konu edinilir. e) Grupların tanımlanmasında kullanılan grup isimlerine familya, âlem, takım, tür, cins gibi örnekler verilmektedir.

18) Aşağıdakilerden hangisi canlıların sınıflandırılmasıyla ilişkili olan “taksonomi” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bitkilerin sınıflandırılması üzerinde çalışan bilim dalı sistematik botanik, hayvanların sınıflandırılması üzerinde çalışan bilim dalı ise sistematik zooloji adını alır. b) Bu alanda çalışan bilim insanları farklı bir atadan gelen benzerlik ve farklılıkları ele alırlar.

30

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Canlıları taksonomik kurallar çerçevesinde doğru biçimde sınıflandırmaya çalışırlar. d) Geçmişte dünyada canlıların yaşantısını etkilemiş olan her türlü değişikliğin anlaşılması doğru sınıflandırma için önem taşır. e) Bu aşamada ise paleontolojiye ihtiyaç duyulur.

19) Aşağıdakilerden hangisi taksonominin işbirliği içinde olduğu bilim dalları arasında sayılamaz?

a) Anatomi b) Morfoloji c) Genetik d) Sosyoloji e) Moleküler biyoloji 20) Aşağıdakilerden hangisi canlıların sınıflandırılmasıyla ilişkili olarak söylenemez? a) İlk çalışmalar Eski Yunan Bilginlerinden Aristo (M.Ö. 384-322), tarafından birkaç hayvan ve bitki çeşidi olduğunu düşünerek başlatılmıştır. b) Aristo ve öğrencilerinin sınıflandırmasında otlar, çalılar, ağaçlar, karada veya denizde yaşayan hayvanlar gibi gruplar bulunmaktadır. c) Bu dönemde oluşturulan sistemler, canlılar görünüş ve insana sağladığı yarar açısından sınıflandırıldığı için yapay sistemler olarak adlandırılır.

31

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Çeşitlilikle ilgili bilgiler arttıkça sadece görünüşe bağlı özelliklerin sınıflandırmadaki yetersizliği kabul edilmiştir. e) Yeni taksonomik karakterlerin de eklenmesiyle daha modern ve doğru sınıflandırma sistemleri geliştirilmeye çalışılmıştır.

32

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 4 1) Aşağıdakilerden hangisi taksonomi biliminin öncüsü Linne ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bilimsel anlamda taksonomi biliminin öncüsü olarak kabul edilir. b) Canlı türlerini cinslerde toplamıştır. c) Cinsleri familyalarda toplamıştır. d) Familyaları türlerde toplamıştır. e) Takımları sınıflarda toplamıştır.

2) Aşağıdakilerden hangisi taksonomi biliminin öncüsü Linne ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Hayvanların bazı dış görünüşlerini göz önünde tutarak sınıflandırmıştır. b) Bitkileri ise eşey organlarını ele alarak sınıflandırmıştır. c) Ancak çok sayıda karakter ele aldığı için bugünkü bilgilerimize göre yanlış olan gruplar ortaya çıkmıştır. d) Linne’nin sınıflandırma bilimine en büyük katkılarından biri ikili isimlendirmeyi ilk kez kullanmış olmasıdır. e) İkili isimlendirme prensibine göre her türün bir cins bir de tür adı olmak üzere iki isimden oluşan bir adı vardır.

3) Aşağıdakilerden hangisi “tür” ün tanımıyla ilişkili olarak söylenemez? a) Yapısal ve işlevsel özellikleri bakımından birbirine benzer. b) Aynı dış ve iç çevresel koşullara farklı şekilde tepki gösterir.

33

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Doğal koşullarda serbest olarak birbirleriyle çiftleşirler. d) Verimli yavrular meydana getirebilen bireyler topluluğudur. e) İki farklı tür tanımı vardır.

4) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon” la ilgili olarak söylenemez? a) Belli bir bölgede yaşayan farklı türe ait canlıların oluşturduğu topluluklara denir. b) Bir türe ait fertler değişik bölgelerde değişik popülasyonları oluşturabilirler. c) Popülasyonlar tek bir ferdin hayatında rastlanan büyüme, gelişme ve küçülme safhalarını geçirebilirler. d) Bir popülasyonun büyümesi popülasyondaki doğum oranına ve popülasyona göçle katılan fert sayısına bağlıdır. e) Doğumlar ve içe göçler popülasyonun büyümesini sağlarken, ölümler ve dışa göçler küçülmesine kapı aralar.

5) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon” la ilgili olarak söylenemez? a) Popülasyonlardaki büyümeler ve küçülmeler dengelenmeyi sağlarlar. b) Büyüyen bir popülasyon belli bir büyüklüğe eriştiğinde kimi etmenlerin tesiriyle küçültülerek daimi artma engellenmiş olur. c) Belli bir vakit diliminde bir popülasyonun birim alanındaki fert sayısına popülasyon yoğunluğu denir.

34

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Popülasyon büyüklüğü popülasyon yoğunluğuyla ölçülür. e) Fertlerin ağırlıkları popülasyon büyüklüğünü etkiler.

6) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon” la ilgili olarak söylenemez? a) Aynı türe ait fertler ortak atadan gelir. b) Benzer özelliklere sahiptir. c) Çiftleştiklerinde randımanlı döller verir. d) Beslenme biçimleri farklıdır. e) Kromozom sayıları aynıdır.

7) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyondaki yaş dağılımı” ile ilgili olarak söylenemez? a) Her popülasyonda bulunan bireyler genç, ergin ve yaşlı bireyler olarak gruplandırılabilir. b) Bu bireylerin popülasyondaki sayılarına bakılarak popülasyonların yaş dağılımları belirlenir. c) Yaş dağılımları ise popülasyonun geleceği ile ilgili fikir sahibi olmamızı sağlar. d) Büyüyen popülasyonlarda yaşlı birey sayısı; gerileyen popülasyonlarda da genç birey sayısı fazladır. e) Yaş dağılımları, popülasyonların gelecekteki vaziyetleri hakkında fikir sahibi olmamızı sağlarlar.

35

BİYOLOJİ SORU BANKASI

8) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyonun dağılması” ile ilgili olarak söylenemez? a) Bir popülasyondaki bireyler, etraf koşullarının etkisiyle içten gelen hareket etme arzusu kazanır. b) Popülasyonun bulunduğu yerden içeriye doğru bir hareket gözüne çarpar. c) Etraf direnci arttıkça da popülasyon küçülür. d) Bir popülasyonun ilerideki vaziyetini toplam fert sayısı belirler. e) Popülasyonlardaki üreme potansiyeli ve davranışları iç etmenlerden olup kalıtsaldır.

9) Aşağıdakilerden hangisi popülasyonların incelenmesinin sağladığı faydalar arasında sayılamaz? a) Canlı ile çevresi arasındaki ilişkileri anlamak b) Doğadaki madde ve enerji akışını tanımak önemini kavramak c) Yaşanabilir doğayı öğrenmek tanımak ve korumanın önemini kavramak d) Canlıların genetik yapı ve evrimini öğrenmek e) Yukarıdakilerin hepsi sayılabilir.

10) Aşağıdakilerden hangisi taksonomik kategoriler arasında sayılamaz? a) Âlem b) Şube veya Bölüm c) Sınıf

36

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Takım e) Hepsi sayılabilir.

11) Aşağıdakilerden hangisi canlıların isimlendirilmesine dair hangisi yanlış bir bilgidir? a) Canlılardan yararlanmak ve onları incelemek için öncelikle isimlendirilmeleri gerekir. b) Aynı dili konuşan insanlar arasında canlı isimleri yöresel farklılıklar göstermez. c) Bazen aynı canlılar farklı isimlerle anılırken bazen de farklı canlılara aynı isim verilebilir. d) Bu nedenle, bilimsel araştırmalarda iletişim sorunlarını çözmek için ortak bir dil kullanılmasına gerek duyulmuştur. e) Bunun için canlıların sınıflandırılmasında günümüzde artık kullanılmayan iki dil, Latince ve Eski Yunancadan yararlanılır.

12) Aşağıdakilerden hangisi bakterilerle ilgili olarak söylenemez? a) Bakteriler tek hücreli basit formlardan ipliksi, küremsi, dağınık koloni oluşturanlara kadar farklı morfolojik yapılardaki canlılardır. b) Genetik materyali protoplazma içinde bir zarla sınırlandırılmamıştır, c) DNA’ları küre şeklindedir. d) Besinlerini diğer canlılardan veya bulundukları ortamdaki bazı bileşikleri parçalayarak sağlarlar.

37

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Genellikle mikroskopla izlenebilirler, ancak kirli sularda çok üredikleri durumlarda gözle de fark edilebilirler.

13) Aşağıdakilerden hangisi modern bakteri sınıflandırılmasında kullanılan karakterler arasında sayılamaz?

a) Morfoloji b) Hareketlilik c) Fiziksel yapı d) Metabolizma e) Pigment içeriği 14) Aşağıdakilerden hangisi “virüsler” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Latince zehir anlamına gelmektedir. b) Hücre yapısına sahiptirler. c) Hücre dışında iken canlı değildirler ve çok küçüktürler. d) Zorunlu hücre içi parazitidirler. e) Bazı bakteriler virüsler kadar küçük olsalar da onlardan ayrılan özelliklere sahiptirler.

15) Aşağıdakilerden hangisi “virüsler” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Virüsü canlı yapan özellik üreme özelliğine sahip olmamasıdır. b) Cansız olarak görünmesinin sebebi ise, bir konak hücre bulamadığı zaman kristal yapıya dönüşebilmesidir.

38

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Bu şekilde iken virüs, bir partikül halinde doğada serbest olarak bulunur. d) Bir virüsün konak hücre aralığı virüsün enfekte edeceği hücreler anlamına gelir. e) Nadiren de olsa bazı virüsler konak hücre aralığı engelini aşar ve bu konak hücrelerin çeşidini genişletir.

16) Aşağıdakilerden hangisi “virüsler” le ilgili olarak söylenemez? a) Virüsler çok çeşitli hücreyi konak olarak kullanabilirler. b) Hayvan virüsleri bitkisel hücreleri, bitki virüsleri hayvansal hücreleri kullanır. c) Bakteri virüsleri için “bakteri yiyen’’ anlamındaki bakteriyofaj terimi daha çok tercih edilir. d) Virüslerin büyüklüğü elektron mikroskop yardımı ile belirlenir. e) Virüsler çeşitli büyüklükte olabilir.

17) Aşağıdakilerden hangisi “virüsler” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Virüs partikülleri içerdikleri nükleik asit yönünden değişiklik gösterirler. b) Bazı virüsler “DNA’’ bazıları da “RNA” içerir. c) Bazı virüsler çift sarmallı DNA, bazıları da tek sarmallı DNA içerir. d) Hücrede RNA genellikle çift sarmallı yapıdadır. e) Tek sarmallı RNA içeren virüsler daha yaygın olmasına rağmen çift sarmallı RNA içeren virüsler de bilinmektedir.

39

BİYOLOJİ SORU BANKASI

18) Aşağıdakilerden hangisi virüslerin işleviyle ilgili olarak söylenebilir? a) Zorunlu hücre içi paraziti oldukları için konak hücrelerin ölümüne yol açarlar. b) Konak hücrelerin ait olduğu organizmalarda çeşitli derecelerde hastalıklara neden olurlar. c) Kanserli hücre oluşumunda rol oynadıklarına inanılmaktadır. d) Bakteriyofajlar moleküler hücre biyolojisinin ilerlemesinde çok önemli rol oynamaktadır. e) Hepsi söylenebilir.

19) Aşağıdakilerden hangisi “ökaryot hücrelerle” ilgili olarak söylenemez?

a) Hemen hepsinde endoplazmik retikulum gibi organeller bulunur. b) Kloroplastlar sadece fototrofik hücrelerde bulunurlar. c) Bakteri hücreleri yuvarlak, basil, sarmal ve değişik biçimli olabilirler. d) Bazı bakteriler spiral şeklinde olabilir. e) İkiye bölünerek çoğalırlar.

20) Aşağıdakilerden hangisi mikroorganizmaların kullanım alanları arasında sayılamaz? a) Antibiyotik üretimi b) Aşı üretimi c) Çevre kirliliğinin giderilmesi

40

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Kimyasal mücadele e) Tarımda biyolojik gübre kullanımı

41

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 5 1) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerin yapısı ve işleviyle ilişkili olarak söylenemez? a) Bitkiler, yeryüzündeki hayatın devamlılığını sağlayan besin zinciri içinde kilit rol oynayan organizma gruplarının başında gelirler. b) Canlılar tarafından direkt olarak kullanılabilen güneş enerjisini, fotosentez yetenekleri sayesinde, tüketici organizmalar (insanlar ve hayvanlar) tarafından kullanılabilecek enerji formuna çevirirler. c) Ekosistemlerde, besin zincirinin ilk halkasını (birincil üretici) oluştururlar. d) Sahip oldukları klorofil molekülü sayesinde gerçekleştirdikleri fotosentez olayı ile besin üretiminin yanısıra yan ürün olarak da oksijen açığa çıkarırlar. e) Canlıların oldukça önemli bir bölümü, bitkiler tarafından sentezlenen organik besinlerde bulunan kimyasal bağ enerjisini kullanılabilir hale getirmek için oksijene gereksinim duyarlar.

2) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerin yapısı ve işleviyle ilişkili olarak hangisi doğrudur? a) Atmosferin kimyasal yapısının sürdürülebilirliği açısından önemli roller üstlenirler. b) Özellikle karbondioksitin atmosferde dengeli bir düzeyde kalmasına yardımcı olurlar. c) Fotosentez sonucu oluşturulan oksijen, atmosferin üst tabakalarında güneş ışınlarının da yardımıyla ozon tabakasının oluşumunu sağlar.

42

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Bu da, güneşten gelen zararlı ultraviyole (UV) ışınlarının süzülerek, dünyada canlılar için yaşanılabilir bir ortam oluşturulmasına önemli katkı sağlamaktadır. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

3) Aşağıdakilerden hangisi bitki hücresiyle ilgili olarak söylenemez? a) Yüksek (gelişmiş) bitkiler, birbirleriyle ilişki içerisindedirler. b) Belirli bir düzen içerisinde bir arada bulunurlar. c) Tek bir hücreden oluşmuş organizmalardır. d) Bu organizmaları oluşturan hücreler, diğer hücrelerden bir takım özellikleri ile farklılık gösterir. e) Bitki hücreleri selüloz çeper içerirler.

4) Aşağıdakilerden hangisi bitki hücresindeki “selüloz çeper” le ilgili olarak söylenemez? a) Bitki hücrelerinde tipik olarak gelişen yapılar arasındadır. b) Hücreye mekanik direnç sağlar. c) Özellikle hücre içine giren suyun, hücre çeperine yaptığı basınca (turgor basıncı) karşı etkin direnç oluşturur. d) Çeper nispeten sert bir yumuşak yapıya sahiptir. e) Bu durum, hücrenin belirli bir şekilde kalmasını sağlar.

43

BİYOLOJİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi bitki hücresindeki “plastid” le ilgili olarak yanlış bir bilgidir? a) Bitki hücrelerinde bulunan ve önemli metabolik işlevleri olan organellerdir. b) Kloroplastlar, kromoplastlar ve levkoplastlar, bitkilerde bulunan farklı plastid tipleridirler. c) Kloroplast, bitkilerin köklerinde ve diğer yeşil bölgelerindeki hücrelerde bulunur ve bünyesinde klorofil molekülünü taşır. d) Klorofil molekülü, bitkilerde esas olarak fotosentez işlevinin gerçekleşmesini sağlar. e) Bitki hücreleri vakuol içerirler.

6) Aşağıdakilerden hangisi bitki hücrelerinin içeriğinde bulunan organellere ilişkili yanlış bilgidir? a) Kromoplastlar yeşil pigmentli plastidlerdir. b) Kromoplastlar genellikle sarı, kırmızı ve turuncu renkleriyle çiçek ve meyvelerde bulunurlar. c) Levkoplastlar ise, renksiz plastidlerdir. d) Fotosentez sonucu sentezlenen besin maddelerinin depolandıkları organellerdir. e) Işığa maruz kaldıklarında kloroplastlara dönüşebilirler.

7) Aşağıdakilerden hangisi bitki hücresindeki “vakuol” le ilgili olarak yanlış bir bilgidir? a) Bitki hücrelerinde, hücre hacminin oldukça basit bir kısmını kaplar. b) Vakuol içerisinde, su ve bazı biyokimyasal maddeler bulunur.

44

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Bitki hücreleri, bu suyun oluşturduğu iç basınç ile (turgor basıncı) şekillerini korurlar. d) Temel görevi, bitkinin biçimini koruyan turgor basıncını kararlı bir düzeyde tutmaktır. e) Bitki hücrelerinde sentriol bulunmaz.

8) Aşağıdakilerden hangisi ” bitkisel dokular” la ilişkili olarak hangisi söylenemez? a) Kökenleri, morfolojileri (şekilleri) ve görevleri bakımından birbirine benzer hücreler bir araya gelerek dokuları oluştururlar. b) Doku çeşitliliği, canlının organizasyonel düzeyine bağlı olarak değişiklik göstermez. c) Doku içerisinde yer alan farklı hücre tipleri de, dokunun yapısı ve fonksiyonu ile ilişkili olarak değişiklik gösterebilir. d) Bitkisel dokular, yapısal ve işlevsel özellikleri bakımından başlıca iki büyük grup altında değerlendirilir. e) Bunlar, meristematik (bölünür) dokular ve sürekli dokulardır.

9) Aşağıdakilerden hangisi bitkisel doku çeşitlerinden “meristematik (bölünür) dokular” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Kök, gövde ve yanal organlarının uç kısımlarında bulunur. b) Metabolik açıdan son derece pasiftirler. c) Bölünerek yeni hücreler meydana getirirler. d) Bu yeni hücreler, büyüyüp gelişerek, bitkide belirli bir işlevi yerine getirmek üzere özelleşmiş hücreleri oluşturmaktadır.

45

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Meristematik hücrelerin bölünerek verdiği yeni hücreler, sürekli dokuların kökenini teşkil etmektedir.

10) Aşağıdakilerden hangisi bitkisel doku çeşitlerinden “meristematik (bölünür) dokular” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Meristematik bir hücre, diğer hücrelerden farklı olarak bazı tipik özelliklere sahiptir. b) Meristem hücreleri, sık ve sürekli bölünme yeteneğine sahip, bol protoplazma içeren hücrelerdir. c) Hücre çeperleri kalın, hücre içerisinde ise büyük ve çok sayıda vakuol taşırlar. d) Çekirdekleri, hücre hacmine göre oldukça büyüktür. e) Hücrelerarası boşluk taşımayan hücreler, plastid de içermezler.

11) Aşağıdakilerden hangisi bitkisel doku çeşitlerinden “meristematik (bölünür) dokular” la ilgili doğru bir bilgidir? a) Meristematik hücreler, embriyo safhasından itibaren, bitki canlı kaldığı süre boyunca bölünme yeteneğini koruyabilir. b) Genellikle kök, gövde ve onların yanal organlarının uç kısımlarında yer alan bu meristemlere primer meristem adı verilir. c) Bazen de farklılaşmış ve bölünme yeteneklerini kaybetmiş hücreler, sonradan yeniden bölünme özelliği kazanabilir.

46

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Bu tip meristematik hücrelere sekonder meristem adı verilir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

12) Aşağıdakilerden hangisi bitkisel doku çeşitlerinden “sürekli dokular” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bölünme yeteneklerini tamamen veya geçici bir süre yitirmiş, belirli bir fonksiyonu yerine getirmek üzere özelleşmiş hücrelerin oluşturduğu dokulara denir. b) Sürekli doku hücreleri, meristematik hücrelerden bazı özellikleri ile farklılık göstermektedir. c) Metabolik olarak meristematik hücrelere göre daha az aktif olan sürekli doku hücreleri, bazen tamamen ölü durumdadırlar. d) Daha çok protoplazma içerebilir ya da hiç içermeyebilirler. e) Çeperleri meristematik hücrelere göre daha kalın olan ve hücrelerarası boşluk içeren sürekli doku hücreleri, vakuol ve plastid taşırlar.

13) Aşağıdakilerden hangisi bitkisel sürekli dokular arasında sayılamaz? a) İletişim Dokusu b) Parankima (temel) doku c) Destek doku d) Koruyucu (örtü) doku e) Salgı Dokusu

47

BİYOLOJİ SORU BANKASI

14) Aşağıdakilerden hangisi bitkisel sürekli doku çeşitlerinden “epiderma” ile ilgili olarak söylenemez? a) Bitkinin dış ortamıyla doğrudan temas halindedir. b) Bitkinin bir yandan mekanik etkilere diğer yandan da su kaybına karşı korunmasını sağlayan sürekli bir dokudur. c) Bitkilerin dış yüzeyini kalın ve çok derinliğe sahip bir tabaka halinde kaplar. d) Tüm bitkilerin gelişimlerinin erken dönemlerinde (primer) bulunur. e) İleri (sekonder) düzeyde gelişme göstermeyen bitkiler veya bitki yapıları çoğunlukla epidermalarını yaşamları süresince korurlar.

15) Aşağıdakilerden hangisi “epiderma” hücreleriyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Canlı olup, hücrelerarası boşluk içermeyen b) Kesintili bir yapıya sahiptir. c) Hücreleri, büyük vakuollüdür. d) Az sitoplazmalıdır. e) Epiderma hücrelerinde kloroplast bulunmaz.

16) Aşağıdakilerden hangisi epiderma hücreleriyle ilgili olarak söylenemez? a) Mekanik etkilere karşı fazlaca dirençli değildir. b) Çünkü birbirleriyle temas eden yüzeylerini arttırmak ve böylece daha sağlam bir yapı kazanmak için genellikle girintili çıkıntılı bir çepere sahiptir.

48

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Epidermal dokunun kesintisiz yapısı, bitkinin dış ortamıyla ilişkilerini sınırlandırır. d) Epidermanın hemen altında Hipoderma adı verilen epiderma-altı bir koruyucu doku daha bulunur. e) Daha çok kurak bölgelerde yayılış gösteren bitkilerde kalın olan bu tabakanın esas fonksiyonu su depo etmesidir.

17) Aşağıdakilerden hangisi epidermis hücrelerinden bir olan “stomalarla” ilgili olarak söylenemez? a) Epidermis hücreleri arasında, klorofil içeren iki hücrenin aralarında boşluk bırakacak şekilde yan yana gelmesi ile oluşturdukları stomalar gelişir. b) Temel olarak bitkinin gaz alışverişini sağlar. c) Klorofilli, primer yapıdaki toprak üstü bitki organlarının epidermalarında bulunurlar. d) Çiçeklerde ve su bitkilerinde ya indirgenmiş ya da tamamen yok olmuştur. e) Kök ve bazı parazit bitkilerin klorofilli toprak üstü kısımlarında da stoma bulunmaz.

18) Aşağıdakilerden hangisi Epidermanın bölümlerinden olan ”tüyler” le ilgili yanlış bilgidir? a) Epidermanın dışarı doğru meydana getirdiği bütün uzantılar genel olarak tüy olarak adlandırılır. b) Epiderma dokusundan köken aldıkları için, bitkinin her tarafında gelişebilirler. c) Genellikle vakuolleri az, protoplastları çok olan, canlı hücrelerdir.

49

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Bitki üzerinde değişik sayılarda bulunurlar. e) Değişik yapı ve bölgelerde yer alabilirler.

19) Aşağıdakilerden hangisi Epidermanın bölümlerinden olan ”tüyler” le ilgili yanlış bilgidir? a) Bitkiyi su kaybına karşı koruyabilir. b) Hayvanlara karşı bitkiye savunma sağlamakta yetersiz kalabilir. c) Bitki yaşamı için gerekli olan su alımını sağlar. d) Suda erimiş organik veya inorganik maddelerin alımını sağlayabilir. e) Bitki tarafından sentezlenen bazı kimyasalların dış ortama aktarılmasını sağlayabilirler.

20) Aşağıdakilerden hangisi Epidermanın bölümlerinden olan “ çıkıntı-diken” lerle ilgili olarak söylenemez? a) Tüylerden oldukça farklı bir yapıya sahiptirler. b) Epiderma altındaki Hipoderma tabakasından köken alırlar. c) Bitkinin, özellikle hayvanlara karşı bir savunma aracı olarak geliştirilen bir yapıdır. d) Gül bitkisinde görülen dikenler buna iyi bir örnektir. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

50

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 6 1) Aşağıdakilerden hangisi bitki organlarına dair söylenemez? a) Bitki dokuları belirli bir düzen içerisinde bir araya gelerek bitki organlarını oluşturur. b) Kök, gövde, yaprak ve çiçek bitki organları arasında sayılamaz. c) Bitki organları, dokuları farklı sıra, şekil ve yoğunlukta içerirler. d) Dokuların organizasyonu, organın yapısı ve fonksiyonu ile yakından ilişkilidir. e) Organlar temel olarak iki ana kısımda değerlendirilmektedir.

2) Aşağıdakilerden hangisi Vejetatif bitki organları arasında sayılamaz? a) Kök b) Gövde c) Yaprak d) Çiçek e) Hiçbiri 3) Aşağıdakilerden hangisi Vejetatif Bitki Organlarının bölümlerinden “kök” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Karasal hayata uyum sağlamış bitkilerde, yerçekimi doğrultusunda genellikle toprak içerisinde gelişerek bitkiyi toprağa bağlayan organdır. b) Topraktan su ve çözünmüş inorganik maddeleri alarak daha üst doku ve organlara taşımakla görevlidir.

51

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Bazen değişime uğrayan kökler, bu görevleri dışında da görev üstlenebilmektedir. d) Bitkinin toprak üstünde gelişen kısmıdır. e) Tohum gelişimi sırasında ilk oluşan köke birincil (primer) kök adı verilir.

4) Aşağıdakilerden hangisi kökün anatomik yapısıyla ilgili olarak söylenemez? a) Merkezde iletim ve kısmen destek doku elemanlarını içeren bir merkezi silindir bulunduğu görülür. b) İletim demetleri ile birlikte bulunan destek dokusu elemanları kökün hem dayanıklı ve hem de esnek olmasını sağlamaktadır. c) Kökün uç bölgesinin iç kısmına rizodermis denir. d) İç kısmına ise endodermis adı verilir. e) Temel fonksiyonu olan su ve çözünmüş mineral madde alınımı dışında fonksiyonlar da üstlenebilir.

5) Aşağıdakilerden hangisi Vejetatif Bitki Organlarının bölümlerinden “gövde” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Bitkinin toprak üstü organlarını (yaprak ve üreme organları) taşır. b) Belirli bir düzende bir arada durmalarını sağlar. c) Toprak üzerinde bulunan yapıdır. d) Genellikle kübik olan gövdeler, dallanma özellikleri bakımından farklılık gösterir. e) Genel olarak yerçekimine ters yönde (negatif jeotropizma), toprak üzerinde gelişirler.

52

BİYOLOJİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi Vejetatif Bitki Organlarının bölümlerinden “yaprak” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Gövdenin yanal organıdır. b) Gövdenin büyüme noktalarının dip taraflarındaki çıkıntıların gelişmesi ile oluşurlar. c) Gaz alışverişini sağlamak ve ışıktan mümkün olduğu kadar fazla yararlanabilmek amacıyla yassılaşmış organlardır. d) Yapraklar iletim demetleri açısından son derece zengin bir yapı gösterirler. e) Çünkü fotosentez için gerekli olan su ve inorganik maddelerin, fotosentez organları olan yapraklara taşınması son derece önemlidir.

7) Aşağıdakilerden hangisi Vejetatif Bitki Organlarının bölümlerinden “yaprak” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Morfolojik olarak uzun sürgündür. b) Sınırlı uç büyüme gösterir. c) Temel olarak birincil dokuları içerir. d) Depo doku içermezler. e) Dört farklı dokunun bir araya gelmesi ile oluşur.

8) Aşağıdakilerden hangisi Generatif Bitki Organlarındaki “üreme” ile ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Bitkiler, eşeyli ve eşeysiz olarak ürerler.

53

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Eşeysiz üreme bitkiden ayrılan tek hücre, çok hücre veya organ parçalarının (diaspor) gelişerek yeni bitkiyi vermesiyle gerçekleşir. c) Eşeyli üremede, aynı veya farklı bitkiden gelen aynı eşeydeki iki hücrenin birleşerek zigotu oluşturması ve zigotun gelişerek yeni bireyi vermesi söz konusudur. d) Eşeysiz üremede ana bitki ile tamamen aynı genetik yapıda bireyler meydana gelir. e) Eşeyli üremede ise genetik çeşitlilik sağlanmaktadır.

9) Aşağıdakilerden hangisi Generatif Bitki Organlarındaki “meyve” ile ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Döllenmeden sonra boyuncuğun büyüyüp gelişmesiyle oluşan yapıya meyve adı verilir. b) Eğer meyve sadece yumurtalığın gelişmesi ile meydana geliyorsa gerçek meyvedir. c) Gelişimi sırasında yumurtalığın yanısıra farklı çiçek kısımları da meyve oluşumuna katılıyorsa buna da yalancı meyve denilir. d) Küme meyvelerde ise, bir çiçeğe ait birden fazla ovaryumun gelişimi söz konusudur. e) Bileşik meyveler ise, birden fazla çiçeğe ait ovaryumların döllenerek birlikte gelişimi ile oluşurlar.

10) Aşağıdakilerden hangisi Generatif Bitki Organlarındaki “tohum” ile ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Tohumlu bitkilerin yayılmasını ve çoğalmasını sağlayan yapıya denir. b) Tohumlar farklı bitki türlerinde, renk, yapı, şekil bakımından farklılıklar gösterir.

54

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Farklı tohumların canlı kalabilme periyotları da birbirinden çok fazladır. d) Bir tohum içeriden dışarıya doğru üç kısımdan oluşur. e) Tohum kabuğu (testa) ise, esas itibari ile embriyoyu dış etkenlere karşı korumaya yardımcı olur.

11) Aşağıdakilerden hangisi “fotosentez” le ilgili olarak söylenemez? a) Klorofil taşıyan bitkilerin ışık enerjisinden yararlanarak besin bireşimi yapmasıdır. b) Dünya üzerinde yaşayan canlı tabakasına enerji girişinin tek yoludur. c) Doğada canlılar beslenme açısından iki gruba ayrılır. d) Fotosentez sonucunda sadece yüksek enerjili besinler değil, oksijen üretimi de gerçekleştirilir. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

12) Aşağıdakilerden hangisi “fotosentez” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Dünyamıza ulaşan Güneş ışığı bitkiler tarafından emilerek fotosentezde kullanılır. b) Klorofil gibi özel pigmentlere sahip bitkiler, algler, bakteriler Güneş enerjisini tutarak hücrelerin yararlanabileceği enerji şekline dönüştürür. c) Bitkilerin köklerinde meydana gelen biyokimyasal reaksiyonlar zinciridir. d) Bu yolla besin üreten canlıların tümüne fotosentetik organizmalar denir. e) Bunların büyük bir çoğunluğunu planktonlar ve bitkiler oluşturur.

55

BİYOLOJİ SORU BANKASI

13) Aşağıdakilerden hangisi “fotosentezin oluşumuyla” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Yeşil yaprakların soğurduğu ışık enerjisi, karbondioksit ve suyu (hammaddeler), karbonhidratlara ve oksijene (ürünler) çevirmek için kullanılır. b) Oluşan karbonhidratlar, daha sonra bir ototrofun (kendi besinini, kendi yapabilenler) amino asitleri, proteinleri, yağları ve hücrelere gerekli öteki maddeleri sentezlemesi için hem hammadde, hem de enerji kaynağı olarak kullanılabilir. c) Fotosentez olayının hızı ve miktarı birçok etkenin denetimi altındadır. d) Fotosentezin hızını ölçmek için en etkin yöntem, kullanılan O miktarının ya da dışarıya verilen CO2 miktarının saptanmasıdır. e) Klorofilin ışık enerjisini soğurması fotosentezin çok önemli bir bölümüdür.

14) Aşağıdakilerden hangisi “fotosentezin oluşumuyla” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Işık ve karbondioksit oranları ortamda her ikisi birlikte azalırsa fotosentezde elde edilecek ürün öncekilerden çok daha fazla olur. b) Işık şiddetinin yanında değişik dalga boylarındaki ışıkların da olaya etkisi değişiktir. c) Çünkü klorofil tüm renkleri (değişik dalga boyundaki ışıkları) aynı oranda soğurmaz. d) Klorofil çok büyük oranda bu ışığı yansıttığından en az yeşil ışığı soğurur. Gerçekte klorofil taşıyan bitki dokularının yeşil görülebilmesinin nedeni de budur. e) Klorofil, en fazla kırmızı ve mor Işıkları soğurduğu için en fazla enerjiyi bu dalga boylarında almış olur.

56

BİYOLOJİ SORU BANKASI

15) Aşağıdakilerden hangisi “ışık tepkimeleri” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Klorofil ve yardımcı pigmentler güneş enerjisini soğurur. b) Bu moleküllerdeki elektronlar uyarılır ve enerji seviyeleri azalır. c) Uyarılmış durumdaki elektronlarda bulunan enerjini bir kısmı ile su molekülü ayrıştırılır. Böylece oksijen (O2) açığa çıkar ve atmosfere verilir. d) Enerjinin bir kısmı, canlılarda kimyasal enerjinin depo şekli olan ATP molekülü şeklinde depo edilir. e) Su molekülünün ayrıştırılması sırasında açığa çıkan elektronlar ve protonlar, NADPH adı verilen molekülü oluşturur.

16) Aşağıdakilerden hangisi “ışığa bağlı olmayan tepkimeler” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Işığa bağlı olmayan reaksiyonlar, kloroplast içerinde yer alan stromalarda gerçekleştirilmektedir. b) Bu tepkimeler sırasında, karbondioksit basit şekerlere indirgenmektedir. c) Işık tepkimeleri sonucunda oluşturulmuş ATP ve NADPH molekülleri, kloroplastın stoma kısmına girer. d) Bu moleküllerin kimyasal bağlarındaki enerji, hidrojenin bağlanarak şeker oluşturulması tepkimelerinde kullanılır. e) Burada meydana gelen tepkimeler zincirine Calvin çemberi adı verilmektedir.

57

BİYOLOJİ SORU BANKASI

17) Aşağıdakilerden hangisi hayvanların yapısal fonksiyonlarıyla ilişkili olarak söylenemez? a) Tek hücreli canlılarda bütün hayatsal olaylar tek hücre tarafından gerçekleştirilir. b) Çok hücrelilerde ise hücrelerin farklılaşması ile oluşan dokulardan organ ve organ sistemleri gelişmiştir. c) Tek hücreli hayvanlarda 200 kadar değişik tipte olabilen hücreler, özelliklerine göre bir araya gelerek temelde 7 değişik dokuyu meydana getirirler. d) Bu dokular da sindirim, solunum ve boşaltım sistemleri gibi ileri derecede organizasyonlu 11 değişik organ sistemini oluştururlar. e) Birbirleri ile işbirliği halinde çalışan bu sistemler canlı türlerinin yaşam çevresi ve koşullarına uygun biçimde farklılaşmış ve gelişmiş bulunmaktadırlar.

18) Aşağıdakilerden hangisi hayvanların sinir sistemiyle ilgili olarak söylenemez? a) Hayvansal organizmalar, düzeni sağlayan iki sistem ile kontrol edilmektedir. Bunlar sinir sistemi ve endokrin sistemdir. b) Endokrin sistem hem bitki hem de hayvanlarda görülürken, sinir sistemi sadece bitkilerde bulunur. c) Organizmada düzeni sağlayan sinir sisteminin işlevi, iç ve dış çevrelerden gelen uyartıların reseptörler ile alınmasıdır. d) Sinir sistemi bu bilgilerin merkezi sisteme gönderilmesi ve merkezi sistemde yorumlandıktan sonra tepki organlarına (kas ya da bez) emirlerin iletilmesini sağlar.

58

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Sistemi oluşturan sinir dokusu nöron adı verilen sinir hücreleri ile bunların arasını dolduran glia (destek) hücrelerinden meydana gelmiştir.

19) Aşağıdakilerden hangisi hayvanların sinir sistemindeki “nöron” yapısıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Hücre gövdesi ve bu gövdeden çıkan uzantılardan oluşur. b) Hücre gövdesi çekirdek ve organelleri içerir. c) Hücre gövdesinden biri kısa diğeri uzun iki tip uzantı çıkar. Kısa ve genelde çok sayıda olan uzantılara dendrit denir. d) Uzun ve sadece çift olan, akson adını alır. e) Nörondan diğer hücrelere giden bilgileri taşır.

20) Aşağıdakilerden hangisi hayvanların sinir sistemindeki “nöron” yapısıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Aksonlar sinaptik uç olarak isimlendirilen özelleşmiş uç bölgelerinden fiziksel haberciler salgılarlar. b) Nörotransmitter adı verilen bu maddeler sayesinde mesajlar bir hücreden diğerine aktarılır. c) Nörotransmitter maddelerden en çok bilinenleri asetilkolin, adrenalin ve dopamindir. d) Bir akson yüzlerce dallara ayrılarak sinaptik uçlar oluşturabilir. e) Bir sinaptik ucun başka bir sinir hücresi veya hedef hücre bağlantısına sinaps adı verilir.

59

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 7 1) Aşağıdakilerden hangisi sinir dokusunun elemanlarından olan Glia (Destek) Hücreleri” ne ilişkin olarak söylenemez? a) Aksonların arasını doldurur. b) Onlara destek görevi yapar. c) Nöronların beslenmesine yardımcı olur. d) Metabolizmalarının düzenlenmesinde rol oynar. e) Dört grup altında toplanır.

2) Aşağıdakilerden hangisi “omurgasız” hayvanlardaki sinir sistemine ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Omurgasız hayvanlar içinde süngerler gibi bazı gruplarda sinir sistemine rastlanmaz. b) İmpulsu her yöne ileten bir sinir ağı bulunur. c) Halkalı solucanlar ve böceklerde ip merdiven sinir sistemi mevcuttur. d) Yassı solucanlarda daha karmaşık bir sinir sistemi görülür. e) Omurgasız hayvanlar içinde en karmaşık ve gelişmiş sinir sistemi eklembacaklılarda görülür.

3) Aşağıdakilerden hangisi “omurgalı” hayvanlardaki sinir sistemine ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Merkezi ve çevresel olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır.

60

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Merkezi sinir sistemini oluşturan beyin ve omurilik son derece gelişmiştir. c) Beynin gelişimi ve karmaşık bir yapı haline gelmesi omur¬galı hayvanların ilk gruplarını oluşturan balıklardan iki yaşamlılar, sürüngenler, kuşlar ve memelilere doğru gidildikçe azalma göstermektedir. d) Beyin temel olarak ön, orta ve arka beyin olmak üzere 3 bölmeden oluşur. e) Gelişmeye bağlı olarak ileri gruplarda bu bölgeler de alt bölgelere ayrılır.

4) Aşağıdakilerden hangisi organizmada vücut yapılarının işleyişiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Vücut yapılarının işleyişinden sorumlu olan merkez beyindir. b) Duyu organlarından gelen sinirler, beynin belli bölgelerinde yoğunlaşarak, uyartıların değerlendirildiği duyu merkezlerini oluşturur. c) Beyine gelen ve beyinden giden sinirlerin bağlantı bölgesini oluşturan omurilik, refleks merkezi olarak çalışır. d) Çevreden gelen uyarının beyinde yorumlanarak tepki oluşturulmasına refleks denir. e) Çevresel sinir sistemi ise, beyin ve omurilikten çıkan sinirlerden oluşur.

5) Aşağıdakilerden hangisi omurgasız hayvanlardaki “Işık Almaçları (Foto reseptörler)” ile ilgili olarak söylenemez? a) Omurgalı hayvanlar içinde ışığı algılayan en basit yapılara yassısolucanlarda rastlanır. b) Omurgasız hayvanlarda görülen diğer tip gözler ise, bileşik ve tek merkezli gözlerdir.

61

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Bileşik gözler sayıları bir kaç bini bulan ışık algılayıcılarından oluşmuştur. d) Bu tip göz yapısına böceklerde, kabuklularda ve bazı solucanlarda rastlanır. e) Tek mercekli gözler ise fotoğraf makinası ilkesine göre çalışır.

6) Aşağıdakilerden hangisi omurgalı hayvanlardaki “Işık Almaçları (Foto reseptörler)” ile ilgili olarak söylenemez? a) Omurgalı hayvanlarda sadece tek merkezli gözler vardır. b) Tüm gruplarda yapı birbirinden farklıdır. c) Göz küresinin ön tarafında ışığın göz içine girmesini sağlayan kornea tabakası bulunur. d) Göze rengini veren iris, büyüklüğünü değiştirerek gözün içine giren ışık miktarını ayarlayabilir. e) Böylece göz bebeği de açılıp kapanabilir.

7) Aşağıdakilerden hangisi omurgalı hayvanlardaki “göz yapısına” ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Göz küresinin iç kısmında foto reseptör hücrelerin yer aldığı retina bulunmaktadır. b) İris tabakasının hemen arkasında ise, görüntüyü retinaya odaklayan mercek bulunur. c) Balıklarda kornea çıkıntılıdır. d) Kurbağa, sürüngen, kuş ve memelilerde ise yuvarlaktır. e) Kuş ve memelilerde ise inceltip kalınlaştırılarak bir cisme odaklanma sağlanır.

62

BİYOLOJİ SORU BANKASI

8) Aşağıdakilerden hangisi omurgasız hayvanlardaki “işitme ve denge sistemi” ile ilgili olarak söylenemez? a) Birçok böcekte ses dalgaları ile titreşen vücut kılları vardır. b) Bazı böcek türlerinde ise timpanal organ adı verilen özel işitme organları bulunmaktadır. c) Bu yapı içi hava dolu bir odacık ve üstünü örten bir zardan oluşmuştur. d) Ses dalgalarının zarı titreştirmesi oda içindeki reseptör hücrelerinin uyarılmasına neden olmaktadır. e) Ancak sadece ses çıkartan gruplarda işitme organı yoktur.

9) Aşağıdakilerden hangisi Aşağıdakilerden hangisi omurgalı hayvanlardaki “işitme ve denge sistemi” ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Omurgalı hayvanlarda işitme ve denge organı kulaktır. b) En gelişmiş kulak yapısına memelilerde rastlanır. c) Bu grupta kulak dış, orta ve iç olmak üzere üç bölümden oluşmuştur. d) Balıklarda sadece dış kulak bulunur. e) Karasal iki yaşamlılarda ise vücudun dışında ses titreşimlerini ileten timpanik zar yer alır.

63

BİYOLOJİ SORU BANKASI

10) Aşağıdakilerden hangisi omurgasız hayvanlardaki “tat ve koku” ile ilgili olarak söylenemez? a) Kokuların ayırt edilmesi ise merkezi sinir sisteminde gerçekleşmektedir. b) Tat duyusunu sağlayan reseptör hücreler ise, tat tomurcuklan olarak adlandırılan değişikliğe uğramış epitel hücreleridir. c) Böceklerde tat ve koku alma duyuları oldukça az gelişmiştir. d) Tat alma organları ayaklar ve ağız parçaları üzerinde yer alır. e) Birçok kelebek türünde görüldüğü gibi koku alma organları ise genelde antenler üzerinde bulunur.

11) Aşağıdakilerden hangisi Endokrin sistemle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Hormonlar ve bunların salgılandığı doku ya da bezlerden oluşur. b) Organizmadaki düzenleyici sistemlerin ilkidir. c) Hormonların etkileri hedef hücrelerde bulunan özel proteinlere bağlanmaları ile gerçekleşir. d) Bu proteinlere hücre almacı (reseptör) adı verilir. e) Hücre almaçları hücrelerin zarında, sitoplazmasında ya da çekirdeğinde bulunabilir.

12) Aşağıdakilerden hangisi hormon salgılanmasına dair yanlış bir bilgidir? a) Hormonlar iç ve dış çevreden gelen uyarılara göre endokrin bezler tarafından üretilirler. b) Endokrin bezlerde hormon üretimi farklı etkiler altında gerçekleşmektedir.

64

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Endokrin sistemlerinin etkilenmesi çevreden gelen uyartıların sinir sistemi yoluyla endokrin bezlere iletilmesi yoluyla oluşabilir. d) Kanda su, mineral madde, hormon gibi bazı maddelerin miktarlarının artması ya da azalması ile oluşabilmektedir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

13) Aşağıdakilerden hangisi omurgasız hayvanların hormon sistemleri için söylenemez? a) Büyüme, üreme, su dengesinin sağlanması ve metabolizmanın düzenlenmesi gibi birçok faaliyet hormonlar sayesinde gerçekleşmektedir. b) Omurgasız hayvanlar içinde eklem bacaklıların az gelişmiş bir hormon sistemi bulunmaktadır. c) Dış iskelete sahip tüm eklem bacaklılarda kabuk değiştirme ekdizon denilen hormon ile kontrol edilmektedir. d) Kabuk değiştirmeyi sağlaması yanında kelebek gibi böceklerde başkalaşım da ekdizon kontrolünde gerçekleşir. e) Eklembacaklılarda görülen bir başka hormon ise başkalaşımı durdurduğu halde büyümeyi engellemeyen gençlik hormonudur.

14) Aşağıdakilerden hangisi iskelet sistemi için söylenemez? a) Tüm hayvansal organizmalarda olmasına rağmen bulunduğu canlıda kas sistemi ile birlikte hareketi sağlayan sistemdir.

65

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) İskelet sisteminin işlevi sadece hareket değildir. c) Aynı zamanda destek ve vücuda şekil vermeye yarar. d) İç organları dış etkilerden korumaya yardımcı olur. e) Kan hücreleri yapma ve mineral depolama görevlerini üstlenir.

15) Aşağıdakilerden hangisi iskelet sisteminin çeşitlerinden biri olan “Hidrostatik İskelet” le ilgili olarak söylenemez? a) Bu tip iskelet sisteminde vücut içindeki sıvı ya da kan yüksek basınç altında tutulur. b) Bu yapı bulunduğu organizma içinde hem destek hem de kas ile birlikte harekette görev alır. c) Hidrostatik iskelet yapısına genelde omurgalı hayvan grupları içinde rastlanmaktadır. d) Yassı Solucanlarda vücut sıvısı sürekli basınç altında tutularak tüm vücutta hidrostatik iskelet olarak görev yap-maktadır. e) Benzer hidrostatik iskeletlere halkalı solucanlarda da rastlanmaktadır.

16) Aşağıdakilerden hangisi iskelet sisteminin çeşitlerinden biri olan “Dış İskelet” le ilgili olarak söylenemez? a) Vücudun dış kısmında oluşan dış iskelet kalsiyum karbonat ve keratin gibi maddelerin birikmesi ile meydana gelmiştir. b) Daha çok omurgalı hayvanlarda görülmektedir. c) Görevi hayvanı dış etkilerden korumaktır.

66

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Eklembacaklılarda dış iskelet epidermis tarafından salgılanan ve cansız bir madde olan kitinden oluşur. e) Omurgalı hayvanlar içinde kaplumbağalarda da dış iskelet oluşumu görülmektedir.

17) Aşağıdakilerden hangisi iskelet sisteminin çeşitlerinden biri olan “İç İskelet” le ilgili olarak söylenemez? a) Organizmanın vücudu içinde yer alan iskelet elemanlarını içerir. b) Hareket ve destek görevlerinin yanında önemli organların etrafını kuşatarak koruma görevini de üstlenmişlerdir. c) İç iskelet elemanları Omurgasız Hayvan grupları içinde Süngerler ve Derisidikenlilerde görülür. d) Omurgalı Hayvan grupları içinde Yuvarlakağızlılar ve Kıkırdaklı Balıklarda iç iskelet kıkırdak yapıdadır. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

18) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlardaki “kas sistemine” dair yanlış bir bilgidir? a) Pek çok hayvan grubunda hareket kas sistemi ile gerçekleşmektedir. b) Kas sistemi kasılma özelliğine sahip kısa kas hücrelerinden oluşmuştur. c) Kasılmayı sağlayan, sitoplazmada bulunan aktin ve miyozin proteinleridir. d) Sinir yoluyla uyarı geldiğinde aktin ve miyozin proteinleri birbirinin içine kayar böylece kasılma gerçekleşir.

67

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Hayvan gruplarında görülen kas çeşitleri 3 grup altında toplanmaktadır.

19) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlardaki kas çeşitlerinden biri olan “çizgili kas” ile ilişkili yanlış bir bilgidir? a) İstemsiz olarak kasılırlar. b) Diğer kaslar içinde en hızlı çalışanıdır. c) Miyosit adı verilen uzun mekik şeklindeki hücrelerden oluşmuşlardır. d) Sarkolemma her bir kas hücresini çevreleyen zara verilen isimdir. e) Hücreler çok çekirdeklidir ve çekirdekler sarkolemmanın kenarına dizilmiş şekildedir.

20) Aşağıdakilerden hangisi “düz kas” la ilgili olarak söylenemez? a) İsteğe bağlı olarak çalışmayan düz kaslardır. b) İğ şeklinde, uçları sivri ve çatallıdır. c) Aktin ve miyozin miyoflamentleri hücre içinde düzenli olarak dağılırlar. d) Bu yüzden çizgili kaslardaki gibi çizgiler içermezler. e) Kasılmalar çok daha yavaş gerçekleşmektedir.

68

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 8 1) Aşağıdakilerden hangisi kas çeşitlerinden biri olan “kalp kası” na ilişkin olarak söylenemez? a) Sadece omurgasız hayvan gruplarında ve sadece kalpte bulunur. b) Çizgili kas gibi çizgili olmasına rağmen yapısal farklılıkları bulunmaktadır. c) Çekirdekler hücrenin ortasında yer almıştır. d) Kalp kası hücreleri sinir sisteminden uyarı almaksızın kendi aksiyon potansiyelini oluşturacak bir özelliğe sahiptir. e) Kalp

kası

ileri

derecede

farklılaşmıştır.

Bu

nedenle

yenilenme

yeteneği

bulunmamaktadır.

2) Aşağıdakilerden hangisi “omurgasız” hayvanların kalp yapısı için söylenemez? a) Süngerlerde sindirim boşluğuna giren suyun miktarını ayarlamak üzere farklılaşmış kasılma hücreleri olduğu görülmektedir. b) Yassı ve yuvarlak solucanlarda da çizgili kas görülmektedir. c) Yumuşakçalar genelde yavaş hareket eden türleri içermektedir ve kasları düz kas özelliğindedir. d) Omurgasızlar içinde çizgili kas ilk defa yumuşakçalar içinde görülmektedir. e) Eklembacaklılarda kaslar çizgili kas yapısındadır.

69

BİYOLOJİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi “omurgalı” hayvanların kalp yapısı için söylenemez? a) Omurgalı Hayvan gruplarında üç tip kasa da rastlanmaktadır. b) Çizgili kaslar hareketten sorumlu olan ve isteğe bağlı çalışan kaslardır. c) Kaslar kemik ya da kıkırdağa bağlanırlar. d) Sadece itme özelliği olup çekme özelliği olmadığından genelde birbirinin zıt yönünde çalışan kas çiftleri halinde bulunurlar. e) Omurgalı Hayvanlarda iç organların tamamı düz kaslardan meydana gelmiştir.

4) Aşağıdakilerden hangisi sindirim sistemi ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Besin maddelerinin kendilerini meydana getiren ve hücre zarından geçebilecek küçüklükte tek halkaya kadar parçalanması olayına sindirim denir. b) Bunu gerçekleştiren sisteme de sindirim sistemi adı verilir. c) Besin maddelerini oluşturan su, vitamin ve mineraller sindirim sisteminde herhangi bir değişime uğramadan kana karışamazlar. d) Organik moleküllerden oluşmuş proteinler, yağlar ve karbonhidratlar binlerce halkanın birleşmesi ile oluşmuş zincir şeklindeki büyük moleküllerden meydana gelmişlerdir. e) Bu yüzden hücre zarlarından geçemezler.

5) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlardaki sindirim sistemi ile ilgili olarak söylenemez? a) Bir hücrelilerden omurgalılara kadar tüm hayvan gruplarında sindirim enzimleri hidrolaz veya hidrolitik enzimler sınıfına dâhildir.

70

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Yani çok az bir enerjiyle büyük moleküller, su katarak daha küçük moleküllere parçalarlar. Buna hidroliz denir. c) Hidrolaz enzimleri hücrede lizozomlarda yoğun olarak bulunurlar. d) Parçaladıkları besin gruplarına göre sınıflandırılır. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

6) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlardaki “hücre içi” sindirim sistemi ile ilgili olarak söylenemez? a) Hayvansal organizmalarda sindirim temel olarak hücre içi ve hücre dışı olmak üzere ikiye ayrılır. b) Hücre içi sindirim bir hücreli organizmalar ve süngerlerde bulunur. c) Hidralar ve gelişmiş sindirim sistemine sahip canlıların alyuvarlarında görülen sindirimdir. d) Hücre içerisine alınan besin maddeleri çevresinde besin kofulu oluşturularak sindirim gerçekleştirilir. e) Sindirilen besinler koful zarından sitoplazmaya geçerek hücre içerisinde kullanılır.

7) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlardaki “hücre dışı” sindirim sistemi ile ilgili olarak söylenemez? a) Hücre dışı sindirimde ise besinlerin hücrenin dışında sindirilmesi söz konusudur. b) Bu işlem boşaltım organlarınca sağlanır.

71

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Sindirim sisteminde besinler önce hücre içinde kullanılabilecekleri küçüklüğe kadar parçalanır. d) Bu işlemden sonra emilimi sağlanır. e) Bu nedenle gelişmiş hayvanlarda hücre dışı sindirim görülür.

8) Aşağıdakilerden hangisi insanlardaki sindirim sistemi organları arasında sayılamaz?

a) Pankreas b) Dil c) Dişler d) Yutak e) Yemek borusu 9) Aşağıdakilerden hangisi sindirim organlarından “ağız” ın görevleriyle ilgili olarak söylenemez? a) Ağızda sindirimde görev yapan yapılar dişler, tükürük bezleri ve dildir. b) Dişlerle çiğnenen ve öğütülen besinler, özellikle ağızda bulunan üç çift büyük tükürük bezinin salgıları ile karıştırılır. c) Dilin çeşitli yönlerdeki hareketleri ile de ağızda yumuşatılan ve parçalanan besin maddeleri yutularak yutak bölgesine gönderilir. d) Yutak, sindirim ve boşaltım kanalları arasındaki geçiş bölgesidir. e) Yutağın devamı olan yemek borusu sayesinde besinler mideye ulaşır.

72

BİYOLOJİ SORU BANKASI

10) Aşağıdakilerden hangisi sindirim organlarından “mide” nin görevleriyle ilgili olarak söylenemez? a) Mide, sindirim sisteminin en basit kısmıdır. b) Burada besinler kuvvetli karıştırma hareketiyle parçalanır. c) Çalkalama şeklindeki kas hareketleri mekanik enzimler ile kimyasal parçalanmaya uğratılır. d) Karbonhidrat ve proteinlerin bir kısmı midede sindirilir. e) Daha sonra besinler, midenin hareketleri ile sindirimin önemli bir bölümünün gerçekleştiği ince bağırsaklara geçerler.

11) Aşağıdakilerden hangisi sindirim organlarından “kalın bağırsaklar” ın görevleriyle ilgili olarak söylenemez? a) İnce bağırsaklardan sulu durumda gelen besin artıklarındaki su ve minerallerin emildiği yerdir. b) Kalın bağırsaklarda yoğun bir şekilde yaşayan simbiyotik bakteriler sayesinde canlı için gerekli olan B ve K vitaminleri vb. oluşturulması sağlanır. c) Bağırsak kanalının son 30-40 cm’lik bölümüne rektum denir. d) Rektumun dışarıya açılan çıkış deliğine anüs adı verilir. e) Anüsten de sindirilmeyen, örneğin selüloz yapısındaki bitki artıkları, bakteriler vb. artıklar dışkı olarak uzaklaştırılırlar.

73

BİYOLOJİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi kuşların sindirim sistemiyle ilgili olarak söylenemez? a) Gaganın yerini dişler almıştır. b) Yemek borusu yutağın alt bölümünde genişleyerek, besinlerin depolanmasını sağlayan kursağı oluşturur. c) Mide, bezli mide ve kaslı mide olmak üzere iki bölümden meydana gelir. d) Bezli midede sindirim enzimleri salgılanır. e) Taşlık adı verilen kaslı midede ise yutulan taş ve kumlar sayesinde tanelerin parçalanması sağlanır.

13) Aşağıdakilerden hangisi memelilerde sindirim sistemiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Otçul memelilerde, etçil memelilere göre bağırsakların daha uzundur. b) Sindirim salgıları daha azdır. c) Azı dişlerinin daha çok gelişmiştir. d) Geviş getiren otçul memelilerde mide; işkembe, börkenek, kırkbayır ve şirden olmak üzere dört bölümden oluşmasıdır. e) İnsanlarda ve etçil memelilerde mide tek bölmelidir.

14) Aşağıdakilerden hangisi “dolaşım sistemi” nin işlevleri arasında sayılamaz? a) Hücrelerin beslenmesi b) Hücrelerin korunması c) Artıkların uzaklaştırılması

74

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Isı dengesinin sağlanması e) Hepsi sayılabilir.

15) Aşağıdakilerden hangisi dolaşım sistemi organlarından sayılamaz?

a) Kalp b) Atardamar c) Toplardamar d) Karaciğer e) Kılcal damarlar 16) Aşağıdakilerden hangisi “kan dokusu” nun muhteviyatı ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Plazma adı verilen bir sıvı ortam içindedir. b) Süspansiyon halinde dağılmış alyuvarlar (eritrositler) bulunur. c) Akyuvarlara sahiptir. d) Sürüngenlerde kan pulcukları bulunur. e) Yetişkin bir insanda yaklaşık beş litre kadar kan vardır.

17) Aşağıdakilerden hangisi “kan plazması” nın içeriğinde bulunmaz?

a) Vitaminler b) Proteinler c) Yağlar

75

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Hormonlar e) Aminoasitler 18) Aşağıdakilerden hangisi “kan plazması” ile ilgili olarak söylenemez? a) Kan hücrelerinin büyük bir kısmını lökositler oluşturur. b) Kandaki oksijen ve karbondioksitin taşınmasında eritrositlerdeki hemoglobin önemli rol oynar. c) Lökositler canlı vücuduna giren mikroorganizmaları yok ederler. d) Yabancı maddeleri fagositozla yok ederler. e) Trombositler, kanın pıhtılaşmasında görev yapan kan hücreleridir.

19) Aşağıdakilerden hangisi “kan plazması” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Kalpten tüm vücut hücrelerine kan sıvısının götürülmesi işlemini arterler (atardamarlar) gerçekleştirirler. b) Hepsi oksijence zengin kanı taşırlar. c) Kalpten uzaklaştıkça arterler gittikçe kalınlaşarak daha büyük arterlere ayrılırlar. d) Sonunda tek epitel katından oluşan mikroskobik kılcal kan damarlarına dönüşürler. e) Kılcal kan damarları vücuttaki kan damarlarının çoğunluğunu oluştururlar.

20) Aşağıdakilerden hangisi balıklardaki dolaşım sistemiyle ilgili yanlış bilgidir? a) Balıklarda bir kulakçık ve bir karıncıktan oluşan basit bir kalp bulunur. b) Kalpteki kirli kan, karıncıktan çıkan atardamarla solungaçlara gönderilir.

76

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Kan solungaçlardan geçerken oksijeni alır ve karbondioksiti vererek temizlenir. d) Vücutta kirlenen kan önce kulakçığa, sonra da karıncığa geçer. e) Balıklarda temizlenen kan tekrar kalbe döndüğünden küçük dolaşım sistemi yoktur.

77

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 9 1) Aşağıdakilerden hangisi “lenfatik sistem” in işleyişiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bu sistem vücudu oluşturan hücrelerin aralarında bulunan kalın borulardan (lenf damarları) oluşur. b) Lenf sisteminde lenfatik damarlar boyunca dağılmış, fasulye şeklinde hem kan yapıcı hem de savunma görevini yapan lenf düğümleri yer alır. c) Lenf düğümleri kasık, karın, boyun, koltukaltı ve göğüslerde yoğunlaşmışlardır. d) Lenf sıvısı, lenf dolaşımına katılmadan önce bu lenf düğümlerinden geçerken süzülür. e) Lenf sistemi asıl dolaşım sistemi ile birleşir.

2) Aşağıdakilerden hangisi “bağışıklık sistemi” yle ilişkili olarak söylenebilir? a) Birbiri ile bağlantılı üç bağışıklık mekanizması görev yapar. b) İlk savunma hattı vücudun dışında oluşturulur. c) Savunmanın ikinci hattı fagositoz veya antimikrobiyal proteinler ile yapılan savunmadır. d) Üçüncü hat ise bağışıklık sistemini oluşturur. e) Hepsi söylenebilir.

3) Aşağıdakilerden hangisi bağışıklık sistemini oluşturan organlardan biri değildir?

a) Dalak b) Lenf düğümleri 78

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Beyaz kemik iliği d) Bademcikler e) Timüs bezi 4) Aşağıdakilerden hangisi “bağışıklık sistemi” yle ilişkili olarak söylenemez? a) Bağışıklıkta önemli bir yere sahip olan lenfositler, T-lenfositleri ve B-lenfositleri olmak üzere iki tiptir. b) Bağışıklıkta önemli bir rol oynayan T-lenfositleri doğumdan hemen önce veya doğumdan sonraki aylarda oluşurlar. c) Hipofiz bezinden kan yolu ile dokulara gider. d) Oradan da lenf sistemi ile lenf düğümleri, dalak, bademcikler gibi bağışıklık sisteminde görev yapan organlara giderler. e) T-lenfositleri, B-lenfositlerinin yaptığı gibi doğrudan antikor oluşumunda rol almazlar.

5) Aşağıdakilerden hangisi “hücresel bağışıklık” ile ilgili olarak yanlış bir bilgidir? a) T-lenfositlerinin oluşturduğu bağışıklığa hücresel bağışıklık denir. b) Bu tip bağışıklık, kanser hücrelerinde, çok hücreli parazitlerde veya doku plantasyonlarında önemli rol oynar. c) T-lenfositleri bakteri veya virüsler tarafından enfekte olmuş hücreler üzerinde de etkili olurlar.

79

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Enfekte edilen bir hücre içindeki zararlı bakteri, ortamdaki sıvı ile doğrudan temas halindedir. e) Ortam sıvısındaki, yani kan veya lenf sistemindeki çözünmüş haldeki antikorlar tarafından yok edilemez.

6) Aşağıdakilerden hangisi duyu organlarından biri olan “deri” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Canlıyı kimyasal ve fiziksel etkilerden korur. b) Mikroorganizmaların deriye girmesi durumunda bir etkisi yoktur. c) Karada yaşayan organizmalarda suyun kaybı, sucul organizmalarda ise vücut içine girişinin önlenmesi deri ile sağlanır. d) Yüksek omurgalı hayvanlarda ısının düzenlemesi, gaz alışverişinin yapılması deri sayesinde gerçekleşir. e) Ter bezleri ile atık maddelerin atılması ve dokunma duyusunun alınması derinin diğer görevleri arasındadır.

7) Omurgasız hayvanlardaki deri yapısı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Omurgasız hayvan grupları içinde karmaşık yapılı organizmalardan basit yapılılara doğru gidildikçe deri yapısında da belirgin farklılaşmalar görülür. b) Başlangıçta basit bir ektoderm tabakasından oluşur. c) Korunma yüzeyinin yanında farklılaşmış yardımcı yapılara da rastlanır.

80

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Sulu ve nemli bölgelerde yaşayan omurgasız hayvanlarda deri tek katlı epitel dokudan oluşmuştur. e) Eklembacaklılar gibi karasal ortamda yaşayanlarda ise, ortama uyumun bir sonucu olarak epidermis bir dış iskelet oluşturmaktadır.

8) Aşağıdakilerden hangisi “deriden oluşan yapılar” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Deriden oluşan yapılar kemiğimsi ve boynuzumsu olmak üzere iki grup altında toplanmaktadır. b) Kemiğimsi yapılara örnek olarak kıkırdaklı balıklarda görülen kemik pullar verilebilir. c) Boynuzumsu yapılar ise keratinden oluşmuştur. d) Kuşların telekleri kemiğimsi yapılar içinde değerlendirilir. e) Boynuzumsu derinin bir başka tipi olan ve memelilerde görülen kılların kökleri canı olmasına rağmen diğer kısımları cansızdır.

9) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlardaki deri bezleriyle ilişkili olarak söylenemez? a) Balıklarda mukus bezleri tek hücreli olmasına rağmen, iki yaşamlılarda çok hücreli ve gelişmiştir. b) Sürüngenlerde mukus bezi vardır ve deride koku bezleri bulunmamaktadır. c) Kuşlarda ağırlığı azaltma yönünde gelişen bir uyum sonucu deri bezleri yoktur. d) Memelilerde ise görev ve yapı bakımından çok çeşitli deri bezleri bulunmaktadır.

81

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Hem balıklarda hem de iki yaşamlılarda mukus bezlerinin dışında zehir bezleri de bulunmaktadır.

10) Aşağıdakilerden hangisi vücuttaki bezlerle ilişkili yanlış bilgidir? a) Yağ bezleri derinin yumuşak kalmasını sağlar. b) Ter bezleri, vücut ısısının düzenlemesi ve boşaltımda görev yapar. c) Süt bezleri yavru için besin sağlar. d) Koku bezleri eşeyin belirlenmesi ya da düşmanlara karşı korunmak için kullanılır. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

11)

Aşağıdakilerden hangisi duyu organı olarak derinin fonksiyonları arasında

sayılamaz? a) Deride dokunma, ağrı, ısı, basınç ve titreşimlerin algılanmasını sağlayan reseptörler bulunmaktadır. b) Reseptör hücreleri derinin dermis tabakası içinde yer alır. c) Ancak nadir de olsa epidermis içine kadar giren sinir hücreleri de bulunmaktadır. d) Hafif dokunmaya duyarlı olan reseptörler deri yüzeyine yakın değildir. e) Güçlü basınç ve titreşimleri algılayan reseptörler ise daha iç kısımlarda yer almaktadır.

12) Aşağıdakilerden hangisi “solunum” la ilgili olarak söylenemez? a) Tek hücreli hayvanlarda, canlı ile dış ortam arasında doğrudan yapılan gaz alışverişine dış solunum denir.

82

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Bu olay trakelerde, akciğerlerde veya solungaçlardaki kan ile ortamdan alınan oksijenin alışverişidir. c) Alınan oksijen kana geçer ve tüm vücut dokularına kadar ulaştırılır. d) Gazların kan ile doku hücreleri arasında yaptığı alışveriş işlemine ise iç solunum denir. e) Solunumda son aşama, doku hücrelerinde oksijeni kullanarak, organik moleküllerin yakılması ile enerji elde edilmesidir.

13) Aşağıdakilerden hangisi hayvanların solunum sistemleriyle ilgili yanlış bilgidir? a) Karada yaşayan hayvanlar atmosferik oksijenden yaralanırlar. b) Suda yaşayan hayvanlar sudaki eriyik halindeki oksijenle solunum yaparlar. c) Çok gelişmiş hayvanlarda canlının yaşamını sürdürdüğü sucul ortama serbestçe verilip, alınması ile olur. d) Kurbağalar, semenderler, bazı balıklar ve hatta insanlarda da deri solunumu görülebilir. e) Deri solunumu yapan karasal canlılarda derinin nemli tutulması ve geniş bir solunum yüzeyinin oluşturulması zorunludur.

14) Aşağıdakilerden hangisi hayvanların solunum sistemleriyle ilgili yanlış bilgidir? a) Suda yaşayan omurgalı hayvanlarda solunum, genellikle akciğerler ile gerçekleştirilir. b) Amfibilerden kuyruklu kurbağalarda ve kuyruksuz kurbağaların erginlerinde akciğerler basit hava keseleri halindedir. c) Kurbağalarda akciğerlerin iç kısmındaki kıvrımlarla yüzeyi büyütülmüştür.

83

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Kurbağalarda nostril denilen burun deliklerinden giren hava, kapalı olan ağzın yutma hareketleri ile akciğerlere gönderilir. e) Su yılanları, timsahlar da dâhil olmak üzere gaz değişimi buna benzer şekilde gerçekleşir.

15) Aşağıdakilerden hangisi kuşlardaki solunum sistemiyle ilgili olarak söylenemez? a) Kuşlarda solunum organı, memeliler de dâhil diğer omurgalı hayvanlardan daha gelişmiştir ve farklıdır. b) Kuşlarda iki akciğer de büyümüştür. c) İnce kanallarla bunlara has hava keselerine bağlanmışlardır. d) Bu keselerin bazıları büyük kemiklerin içlerine kadar uzanırlar. e) Uçma sırasında kuşların vücut ağırlıklarının azaltılmasında da rol oynarlar.

16) Aşağıdakilerden hangisi memelilerin solunumuna yardımcı uzuvlar arasında sayılamaz?

a) Burun delikleri b) Burun boşluğu c) Gırtlak d) Yutak e) Bronşlar

84

BİYOLOJİ SORU BANKASI

17) Aşağıdakilerden hangisi insanlardaki solunum faaliyetiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) İnsanlarda bir çift olan akciğerler göğüs boşluğunda birbirlerine bronşla bağlanmış olarak serbest bir şekilde bulunur. b) Sağ akciğer daha büyük ve üç parçalıdır. c) Sol akciğer ise kalbin yerleşimi nedeni ile %10 oranında daha büyümüştür ve iki parçalıdır. d) Ağız ile birlikte burun delikleri havanın giriş yeridir. e) Burun deliklerinden alınan hava kıllarla ve mukus salgısı ile toz vb. zararlı maddelerden kısmen temizlenerek burun boşluğuna girer.

18) Aşağıdakilerden hangisi insanlardaki solunum faaliyetiyle ilgili olarak söylenebilir? a) Yutak bölgesi, solunum sistemi ile sindirim sisteminin birbirinden ayrıldığı yerdir. b) Besin maddeleri buradan yemek borusuna geçer. Hava da burun boşluğundan gırtlağa geçer. c) Gırtlak, alınan havanın solunum yoluna gönderildiği bölgedir. d) Gırtlağın iç yüzeyinde havanın giriş ve çıkışında gerilime göre titreşimler yapan ses telleri yer almıştır. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

85

BİYOLOJİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi insanlardaki solunum faaliyetiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Gırtlağın devamı olan soluk borusu, göğüs boşluğunda sağ ve sol olmak üzere iki bronşa ayrılır. b) Bronşlar akciğerlerin içinde dallanarak ve incelerek bronşiollere ayrılırlar. c) Bronş ve bronşiollerin görevi, havayı akciğerlerde gaz değişimini yapan alveollere ulaştırmaktır. d) Alveoller, gaz değişiminin yapıldığı hava kesecikleridir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

20) Aşağıdakilerden hangisi insanlardaki solunum faaliyetiyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Nefes alıp verme işlemi de göğüs boşluğunun genişlemesi sırasında akciğerlere havanın girmesi, daralması sırasında da havanın çıkması ile gerçekleşir. b) Göğüs boşluğunun genişlemesi sırasında hava basıncı artar. c) Daha yüksek olan hava basıncından dolayı dışarıdaki hava akciğerlere girer d) Böylece nefes alma işlevi gerçekleşmiş olur. e) Göğüs boşluğunun kasılması ile artan iç basınçtan dolayı bir miktar hava dışarıya verilerek nefes verme işlevi gerçekleşmiş olur.

86

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 10 1) Aşağıdakilerden hangisi “hayvanlardaki” boşaltım olayıyla ile ilgili olarak söylenemez? a) Hayvanlarda metabolizma faaliyetleri sonucunda oluşan karbondioksit, çeşitli tuzlar, su ve suda erimiş halde bulunan zararlı maddelerin atılımına yardımcı olur. b) Gereğinden fazla bulunan maddelerin hücrelerde ve vücut sıvısında tutulmasını sağlar. c) Birçok sistem birlikte çalışır. d) Böbrekler ve bunlara yardımcı olan organların tümü Boşaltım Sistemini oluştururlar. e) Boşaltımı yapılan maddelerin başında proteinlerin parçalanması ile ortaya çıkan amonyak, üre ve ürik asit gelmektedir.

2) Aşağıdakilerden hangisi insanlardaki boşaltım organlarından biri olan böbreklerle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Böbrekler en önemli sindirim organlarından biridir. b) Böbrekler fasulye biçiminde 9-10 cm uzunluktadır. c) Karın boşluğunun bel kısmında bir çift olarak çevrelerini saran bağ ve yağ dokularının içine yerleşmiş durumdadırlar. d) Böbreklerde süzme işlemi nefron adı verilen yapılarla gerçekleştirilir. e) Her böbrekte yaklaşık bir milyon kadar nefron vardır.

87

BİYOLOJİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi insanlardaki boşaltım organlarından biri olan böbreklerle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Nefronlardan bir günde yaklaşık 180 litre sıvı süzülerek 1.5 litre kadar idrar çıkartılır. b) İdrarın % 5’i su, % 95’i de zararlı madde atıklarından oluşmaktadır. c) Her böbrekten birer idrar kanalı (üreter) çıkar. d) Bu kanallar aşağı doğru uzayarak idrar kesesinde son bulurlar. e) İdrar kesesi üretra ile dışarıya açılır.

4) Aşağıdakilerden hangisi omurgalılardaki üreme ve boşaltım sistemlerine ilişkin olarak söylenemez? a) Omurgalı canlılarda boşaltım ve üreme sistemleri birbiri ile ilişkilidir. b) Bundan dolayı her ikisi birlikte Ürogenital Sistem olarak adlandırılır. c) Boşaltım, üreme ve sindirim kanalları memeliler hariç diğer omurgalılarda kloak adı verilen tek bir açıklıkla dışarı açılır. d) Memelilerde ise sindirim kanalı ve ürogenital kanal olmak üzere ayrı iki kanal olarak dışarı açılırlar. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

5) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki üreme olayıyla ilişkili olarak yanlış bir bilgidir? a) Bitkilerde üreme, eşeysiz ve eşeyli olmak üzere iki şekilde gerçekleşir.

88

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Bu üreme şekillerinin hem bitkiler hem de insanların kullanımı açısından avantaj ve dezavantajları vardır. c) Eşeyli üreme sayesinde bitkiler, çevre koşulları uygun olduğu sürece daha hızlı yayılma şansına sahip olur. d) Üreme ile ilgili özelleşmiş hücreler ve organlar oluşturulmadığı için organizma daha az enerji sarf ederek üreme aşamasını tamamlar. e) Eşeyli ve eşeysiz üreme tiplerini, mitoz ve mayoz bölünme aşamalarını inceleyerek tanımlayalım.

6) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki eşeyli üremeyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Eşeyli üreme, iki farklı eşeydeki gametin birleşip döllenerek zigotu oluşturmasıdır. b) Yeni bir bitkinin gelişmesi aşamalarını kapsadığı için daha uzun bir süreçtir. c) Oluşturulan eşeyli üreme hücreleri döllenme gerçekleşmezse ölürler. d) Gametlerin gelişim aşamasındaki mayoz bölünme sırasında ebeveynlerden gelen kromozomlar arasında parça değişimi olur. e) Eşeyli üreyen bitkiler, bu nedenle değişken çevre koşullarına daha kolay uyum sağlama yeteneğine sahiptir.

7) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki eşeysiz üremeyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Eşeysiz üremede bitki, eşey hücreleri olarak adlandırılan sperm, yumurta ile onların birleşmesinden oluşan zigotu oluşturmaz.

89

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Bitkiler, doğada çok yaygın olarak eşeysiz üreme yöntemini kullanırlar. c) Eşeysiz üreyen bireylerden oluşan yavrular bağımsız birer birey olmamakla birlikte, ana bitkinin genetik yapısına sahiptir. d) Bu durumdaki bitki topluluklarına klon adı verilir. e) Bitkilerdeki eşeysiz üreme çeşitleri insanlar tarafından çok eski çağlardan bu yana çeşitli amaçlarla kullanılmışlardır.

8) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin “profaz” evresi ile ilgili olarak söylenemez? a) Kromozomların iplik şeklini almasıyla başlar. b) Bu sırada, daha önceden DNA’sı kendini eşlemiş olan kromozomlar, sentromer adı verilen boğum yerlerinden birbirine bağlı iki kardeş kromatid görünümünü almıştır. c) Bu kısalıp kalınlaşma süreci, kromozomların ilerideki evrelerde kırılması gibi normal sürece yardımcı olur. d) Profazda mikrotübüller ileride iğ ipliklerinin yer alacağı eksene dizilirler. e) Profaz sonunda, çekirdek zarı, çekirdekçik ve profaz öncesi bant kaybolur.

9) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin “metafaz” evresi ile ilgili olarak söylenemez? a) Bu evrede kromozomlar ekvator çizgisinde alt alta gelerek tek sıra halinde dizilirler. b) Bu sırada kardeş kromatidlerin her iki kutba doğru iğ iplikleri tarafından bağlandığı görülür.

90

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) İğ iplikleri kromozomlara, sentromerlerinden bir protein kompleksi sayesinde bağlanır. d) Kardeş kromatidler karşılıklı kutuplara çekilmeye hazır hale gelir. e) Kromozomlar en rahat bu safhada görülerek sayılabilir.

10) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin “anafaz” evresi ile ilgili olarak söylenemez? a) Tüm kromozomların kardeş kromatidleri, sentromer bölgelerinden başlayacak şekilde karşı kutuplara doğru çekilmeye başlar. b) Bu aşamada kardeş kromatidlerin birer yavru kromozom olduğu kabul edilir. c) Taşınma işlemi hızlıdır. d) Çekme işlemini sentromerler gerçekleştirir. e) Mitozda kromozom sayısı ve kromozom yapısı aynı olan hücrelerin olmasını sağlayan esas olay, bu safhadaki kardeş kromatidlerin ayrılmasıdır.

11) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin “telofaz” evresi ile ilgili olarak söylenemez? a) Artık her iki uçta birer kromozom takımı yer almaktadır. b) Her bir takımın etrafındaki eski çekirdek zarı korunur. c) Çekirdekçik yeniden oluşur. d) İğ iplikleri kaybolur. e) Sitoplazmanın bölünmesiyle iki yeni hücre oluşur.

91

BİYOLOJİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin “sitokinez” evresi ile ilgili olarak söylenemez? a) Mitoz bölünme tamamlanmış, sıra yavru hücrelerin sitoplazmasının paylaşılmasına gelmiştir. b) Hayvan hücrelerinde sitoplazma iki taraftan karşılıklı boğulma ile bölünür. c) Bitki hücrelerinde, ana hücrenin ortasında hücre levhası adı verilen bir yapı oluşturulur d) Sitoplazma bölünmesiyle mitoz tamamlanmış olur. e) Kromozom sayısı açısından ana ve yavru hücreler arasında belirgin bir fark vardır.

13) Aşağıdakilerden hangisi “eşeyli üreme” ye dair yanlış bir bilgidir? a) İki farklı cinsiyetten gelen eşey hücrelerinin birleşmesi ile gerçekleşen üremedir. b) Gamet olarak adlandırılan özelleşmiş eşey hücreleri oluşturulur. c) Bu hücrelerin birleşmesiyle oluşan zigot eski bitkinin devamıdır. d) Bitkiler âleminde hayat devresi; gametofit ve sporofit olarak adlandırılan iki farklı neslin birbirini izlemesi ile tamamlanır. e) gametofit ya da sporofit safha bitkinin hayat devresinde baskın durumda olabilir.

14) Aşağıdakilerden hangisi “eşeyli üreme” ye ilişkin olarak söylenemez? a) Nesillerin bitkinin hayat devresindeki baskınlığı ilkel ya da gelişmiş gruba ait olduğunun göstergesidir. b) İlkel bitkilerde gametofit safha baskındır.

92

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Gelişmiş olanlarda sporofit safha daha baskın olarak izlenir. d) Bitkilerin üreme ve gelişmesinde hücrelerin bölünmesi en temel aşamadır. e) Bitkinin vücut (somatik) hücreleri mayoz bölünme ile çoğalırlar.

15) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki mayoz bölünme safhalarıyla ilgili yanlış bilgidir? a) Profaz II: Bu evrede iğ iplikleri oluşur, kromozomlar aşağıya doğru ilerler. b) Metafaz II: Kromozomlar metafaz plakası olarak adlandırabileceğimiz ekvatorda dizilmişlerdir. c) Anafaz II: Kromozomların kardeş kromatidleri birbirinden ayrılır, kutuplara doğru yönelir. Böylece her biri birer kromozom oluşturur. d) Telofaz II ve Sitokinez: Mayoz I’ in sonunda oluşan iki yavru hücreden haploid sayıda kromozom içeren dört gametin oluşumu tamamlanır. e) Mayoz bölünme, bu nedenle canlı türlerinin nesillerini devam ettirebilmelerindeki en önemli olaylardan biridir.

16) Aşağıdakilerden hangisi canlılardaki yaşam döngüleriyle ilişkili olarak söylenemez? a) Canlılar yaşamlarını, vücut yapılarının büyüme ve gelişmesi ile üreme olmak üzere başlıca iki evrede sürdürürler. b) Bu faaliyetler birbirini izleyen periyotlar halinde sürer. c) Sadece eşeyli üreyen canlılarda eşeysiz üreme yapılarından yeni bireyler oluşturulur.

93

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Bu bireyler belli bir süre sonra tekrar eşeysiz üreme yapılarını verir. e) Eşeyli üreyen canlılarda ise diploit ve haploid evrelerle gamet, zigot gibi özelleşmiş yapılar daha karışık bir yaşam döngüsü sunar.

17) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlardaki mayoz bölünme döngüsü için söylenemez? a) Mayozun sadece gamet oluşumunda görüldüğü yaşam döngüsü vardır. b) Gametlerin birleşip zigotu oluşturduğu andan itibaren diploit evre başlar. c) Diğer bir yaşam döngüsü tipinde ise diploit evre sadece gametlerin birleşip zigotu oluşturduğu dönemle sınırlıdır. d) Bazı yeşil ve kahverengi alglerde de bu tip yaşam döngüsü vardır. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

18) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki gelişim döngüsüyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Hücre bölünmesi, büyümesi ve farklılaşması aşamaları ile gerçekleşir. b) Bu olaylar hem hücre, hem doku hem de organlarda sürdürülür. c) Hücre büyümesi, bölünmenin ardından organellerin kendini kopyalaması ve protein sentezi sonucunda sitoplazma miktarının azalmasıyla sağlanır. d) Çeperin böylece gerilerek hücrenin büyümesi, bitki hücrelerine özgü bir büyüme şeklidir. e) Hücrelerin bulundukları bitki kısımlarındaki işlevlerine göre farklılaşmaları gerekir.

94

BİYOLOJİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki gelişim döngüsüyle ilişkili yanlış bir bilgidir? a) Bitkilerde organlar şekillenirken özelleşmiş hücrelere ihtiyaç duyulur, b) İletim dokusunda olduğu gibi aynı dokunun içinde tek bir özelleşmiş hücre çeşidi görülebilir. c) Bireyin bütün hücreleri aynı genetik materyale sahip olmakla birlikte çeşitli görevler için devrede olan genler açısından farklılık gösterirler. d) Bitki hücrelerinin özel görevleri yapabilmesi için geçirilen süreç, farklılaşma olarak adlandırılır. e) Farklılaşma, bitki hücrelerinde iki yolla gerçekleşir.

20) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki gelişim döngüsüyle olarak söylenemez? a) Bitkiler, yaşamları boyunca çok çeşitli ve çok sayıda organ üretme yeteneğine sahiptir. b) Hayvanlardan farklı olarak bu organların sayısı embriyonik safhada belirlenmez. c) Çevre koşulları çeşitli organların oluşumunda çok büyük öneme sahiptir. d) Bitkilerde büyümenin sınırlı olduğu kabul edilmekle birlikte, genetik kontrol altındadır. e) Örneğin normal koşullar altında bir domates bitkisinin beş metre boya ulaşması beklenemez.

95

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 11 1) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlarda “eşeysiz” üremeye dair yanlış bir bilgidir? a) Eşeysiz üreme yeni bireylerin iki ayrı eşeyli bireye ihtiyaç olmadan tek bir bireyden meydana gelmesi ile olur. b) Bu üreme tipinde ergin birey vücudunun herhangi bir bölgesinden mayoz yoluyla bireyler meydana getirmektedir. c) Oluşan yeni birey ergin hayvandan daha küçüktür. d) Tomurcuklanarak üreyen bazı gruplarda meydana gelen bireyleri ergin bireyden ayrılmaz ve böylece büyük koloniler meydana gelir. e) Bazı türlerde yeni birey, tomurcuklanma sonunda ayrılarak serbest hale geçer.

2) Aşağıdakilerden hangisi doğada eşeysiz olarak üremenin canlılar için sağladığı avantajlardan biri değildir? a) Yeni bireylerin oluşturulabilmesi için eşeyli üreyen gruplarda olduğu gibi karşıt eşeyin bulunması zorunluluğu yoktur. b) Bireyler tek başlarına yeni yavrular oluşturabilirler. c) Kısa süre içinde çok sayıda birey oluşturarak diğer rakiplerine karşı ortamda hâkim duruma gelebilirler. d) Ortam koşullarına karşı uyum gösteremezler.

96

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Bireyler, eşeysiz üreme yoluyla kendi kalıtsal materyallerini aktararak kendileri gibi başarılı bireylerin oluşmasını sağlarlar.

3) Aşağıdakilerden hangisi hayvanlarda “eşeyli” üreme için söylenemez? a) Eşeyli üreme dişide yumurta (ovum), erkekte ise sperm olarak adlandırılan farklı eşey hücrelerinin (gamet) birleşmesi olayıdır. b) Bu olay döllenme olarak adlandırılır. c) Eşey hücrelerinde kalıtım materyali (kromozom) sayısı özel bir bölünme tipi olan mitoz bölünme ile yarıya iner. d) Normal vücut hücresinde diploit (2n) olan kalıtım materyali, mayoz bölünme ile haploid (n) haline gelir. e) Böylece, mayoz bölünme sayesinde, yumurta ve spermin birleşmesi ile oluşan zigot 2n kromozom sayısına sahip olur.

4) Aşağıdakilerden hangisi eşey hücrelerinin oluşumuna dair yanlış bir bilgidir? a) Eşey hücrelerinin oluşumu eşey organlarında (gonad) meydana gelir. b) Basit yapılı hayvanlarda gonadlar az sayıda olurken, gelişmiş olanlarda genellikle tektir. c) Erkek eşey hücresi olan sperm, testislerde oluşur. d) Dişi eşey hücresi yumurta ise yumurtalıklarda oluşmaktadır. e) Sperm hücresinin oluşumuna spermatogenez, yumurta hücresinin oluşumuna ise oogenez adı verilmektedir.

97

BİYOLOJİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi “hermafroditlik” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Erkek ve dişi üreme hücrelerinin farklı bireyde bulunması hermafroditlik olarak tanımlanmaktadır. b) Hermofroditliğin görüldüğü hayvan gruplarında bu durum farklı şekillerde karşımıza çıkar. c) Gerçek hermafroditlik olarak adlandırılan durum, belli bir bölgede sabit olarak yaşayan ya da parazit olan türler için eş bulma sıkıntısını ortadan kaldırması açısından son derece yarar sağlar. d) Bazı gruplarda ise eşey hücreleri aynı anda oluşmasına rağmen bu bireyler kendi kendini döllemezler. e) Bu özellik sayesinde bireyin yumurtası karşıdan gelen sperm ile döllenirken, bir taraftan da karşıya sperm aktarılarak diğer bireyin yumurtası döllenmiş olur.

6) Aşağıdakilerden hangisi “döllenme” yle ilgili olarak söylenemez? a) Yumurta ve sperm hücrelerinin birleşmesi olan döllenme olayının gerçekleşebilmesi için bazı mekanizmalar gelişmiştir. b) Bunlardan biri, yumurta tarafından salgılanan fertilizin adı verilen maddedir. c) Her türün kendine özgü kimyasal yapısı olan fertilizin maddesi vardır. d) Bu madde spermin hızını keserek yumurtaya doğru hareket etmesini sağlar. e) Döllenme iç döllenme ve dış döllenme olmak üzere ikiye ayrılır.

98

BİYOLOJİ SORU BANKASI

7) Aşağıdakilerden hangisi “dış döllenme” ye dair yanlış bir bilgidir? a) Dış döllenmede yumurta dış ortama bırakılır. b) Spermler ya yumurtanın üstüne ya da çevresine bırakılarak eşey hücrelerinin birleşmesi sağlanır. c) Eşey hücrelerinin dış ortamda kurumasının ya da sıcaklıktan etkilenmesinin önlenmesi için nemli ortamlara bırakılmaması gerekir. d) Dış döllenmede bireylerin birbirine fiziksel teması söz konusu değildir. e) Bu nedenle yumurta ve spermlerin bırakılacağı zamanın her iki eşey tarafından da iyi belirlenmesi gerekmektedir.

8) Aşağıdakilerden hangisi “dış döllenmeyle” ilgili olarak söylenemez? a) Üreme olgunluğuna ulaşan bireylerin eşey hücrelerini bırakma zamanları, sıcaklık, ışık gibi çevresel koşulların etkisiyle olabilir. b) Eşey hücreleri bırakan birey tarafından salınan kimyasal uyartılar da diğer bireyin eşey hücrelerini bırakmasına neden olabilir. c) Döllenme ve yavruların gelişimi korunmasız dış ortamda olduğu için zigot sayısı iç döllenmeye göre daha fazladır. d) Bunların önemli bir kısmı gelişimlerini tamamlayamadan çevresel koşulların etkisi ile ölürler. e) Karada yaşayan çoğu hayvan grubunda dış döllenme görülmektedir.

99

BİYOLOJİ SORU BANKASI

9) Aşağıdakilerden hangisi “dış döllenme” ye dair yanlış bir bilgidir? a) Dişi tarafından bırakılan yumurta üzerine erkek bireylerin spermlerini boşaltması ile dış döllenme gerçekleşmiş olur. b) Dış döllenmenin görüldüğü gruplarda eşey hücreleri serbest olarak ortama bırakılmazlar. c) Hücreler, korunaklı- hatta özel olarak yapılan- yuvalara da bırakılabilmektedir. d) Bazı balık türlerinde bu şekilde yuva yapımına rastlanmaktadır. e) Bu gruplar arasında, süngerler, haşlamlılar (Cnidaria), deniz solucanları, bazı balıklar ve iki yaşamlılar yer almaktadır.

10) Aşağıdakilerden hangisi “iç döllenmeyle” ilgili olarak söylenemez? a) Yumurta ile spermin dişi birey içinde birleşmesi ile oluşan döllenme şeklidir. b) Oluşturulan zigot sayısı dış döllenmeye göre daha azdır. c) Ancak ergin hale geçen birey oranı daha düşüktür. d) Bu oranın yüksek olması hayvan gruplarının embriyolarının çok iyi korunmasına bağlıdır. e) Ebeveyn bakımının yüksek olması da etkendir.

100

BİYOLOJİ SORU BANKASI

11) Aşağıdakilerden hangisi “iç döllenme” ye dair yanlış bir bilgidir? a) Karada yaşayan hayvan gruplarının çoğunda ve suda yaşayan hayvan gruplarının bazılarında iç döllenme görülmektedir. b) Özellikle yavaş hareket eden ya da parazit olarak yaşayan hayvan gruplarında karşı eşey bulununcaya kadar, erkek bireyler spermlerini depolamak zorundadır. c) Dişilerde de spermlerin döllenme oluncaya kadar saklandığı keseler vardır. d) Bu yapılara sadece omurgalı hayvan gruplarında rastlanmaktadır. e) Embriyolar ya dayanıklı yumurta kabukları ile ya da anne bireyin üreme kanalı içinde gelişerek korunurlar.

12)

Aşağıdakilerden

hangisi

mezoderm

tabakasının

ortaya

çıkışıyla

oluşan

ortaya

çıkışıyla

oluşan

“ektodermden” meydana gelen yapılar arasında sayılamaz? a) Eşey hücreleri b) Kıllar c) Tırnaklar d) Ter bezleri e) Beyin

13)

Aşağıdakilerden

hangisi

mezoderm

tabakasının

“ektodermden” meydana gelen yapılar arasında sayılamaz?

a) Omurilik

101

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) İdrar torbası c) Gangliyonlar ve sinirler d) Duyu organlarının almaçları e) Göz merceği

14)

Aşağıdakilerden

hangisi

mezoderm

tabakasının

ortaya

çıkışıyla

oluşan

ortaya

çıkışıyla

oluşan

“endodermden” meydana gelen yapılar arasında sayılamaz? a) Bağırsağın iç astarı b) Akciğerlerin astarı c) Bronşlar ve trakenin iç astarı d) Pankreasın astarı e) Derinin epidermisi 15)

Aşağıdakilerden

hangisi

mezoderm

tabakasının

“endodermden” meydana gelen yapılar arasında sayılamaz? a) Safra kesesinin astarı b) Tiroidin astarı c) Diş minesi d) Paratiroidin ve timüs bezinin astarları e) Üreterlerin astarları

102

BİYOLOJİ SORU BANKASI

16) Aşağıdakilerden hangisi “mezodermden” meydana gelen yapılar arasında sayılamaz? a) Düz kas b) Çizgili kas c) Kalp kası d) Pigment hücreleri e) Kan damarları 17) Aşağıdakilerden hangisi “başkalaşım (metamorfoz)” la ilgili olarak söylenemez? a) Birçok canlının gelişimi sırasında görülen bu evre, genellikle larva olarak isimlendirilir. b) Larval dönem özellikle mercanlar ve midyeler gibi sabit yaşayan canlıların yayılması için çok önemlidir. c) Çoğunlukla larvaların yaşadıkları ortam ve beslenmeleri ergin bireyden farklıdır. d) Başkalaşım olayı esas olarak alındığında yumurtadan çıkıp ergin oluncaya kadar görülen değişikliklere göre dört temel gelişim incelenebilir. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

18) Aşağıdakilerden hangisi “Hemimetabol Gelişim” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Tamamlanmış gelişim larvadan ergin döneme kadar olan zamanda meydana gelen değişimleri kapsamaktadır. b) Hemimetabol gelişim gösteren canlıların yaşam döngüsü tipik olarak yumurta evresi, larva evresi ve son olarak ergin dönemi kapsamaktadır.

103

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Hemimetabol gelişim gösteren canlılarda yumurtadan çıkan yavru kısmen ergin bireye benzer. d) Deri değiştirerek yavaş yavaş ergin bireye benzemeye başlar. e) Bu tip gelişim gösteren larvalar “ nimf ” olarak isimlendirilir.

19) Aşağıdakilerden hangisi “Holometabol Gelişim” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Gelişim gösteren canlılarda yaşam döngüsü tipik olarak yumurta evresi, larva evresi, pupa evresi ve son olarak ergin dönemden oluşur. b) Pupa genellikle inaktif ve beslenmeden geçen bir dönemdir. c) Bu dönem birkaç günden birkaç aya kadar sürebilir. d) Holometabol gelişim gösteren böceklerde larva ile ergin birey arasında benzerlikler son derece azdır. e) Birçok türde larva ile erginin yaşam ortamları, habitat seçimleri ve beslenmeleri farklıdır.

20) Aşağıdakilerden hangisi “başkalaşım olayı” na dair yanlış bir bilgidir? a) Başkalaşım olayının düzenlenmesinde endokrin sistem (iç salgı sistemi rol oynar. b) Böceklerde başa yakın bölgede bulunan iki bez Juvenil ve Ekdizon hormonları ile başkalaşım olayını düzenler. c) Kurbağalarda bu görevi tiroit bezi tiroksin hormonu ile gerçekleştirir.

104

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Eğer tiroksin salgılanmazsa kurbağa erginleşemez. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

105

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 12 1) Aşağıdakilerden hangisi “genetik” le ilgili olarak söylenemez? a) Canlılarda fiziksel özelliklerin ana-babadan döllere kalıtımının ve bireyler arasındaki farklılığın mekanizmasını anlamaya çalışan biyolojinin bir dalıdır. b) Genetik madde olan deoksiribonükleik asidin (DNA) doğasını araştırır. c) Moleküler yapısını araştırır. d) Organizasyonunu araştırır. e) İşlevini, kontrolünü ve değişimini araştırır.

2) Aşağıdakilerden hangisi “genetik” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Karakterler bir türün bireyleri tarafından kuşaklar boyunca aktarılırlar ve bu aktarılma olayı kalıtım olarak ifade edilir. b) Organizmaların akrabalık dereceleri ne kadar yakın ise genellikle karakter sayıları bakımından da o derecede benzerlik gösterirler. c) Varyasyon olarak tanımlanan bireylerin arasındaki karakter farklılıkları, tek ataya sahip organizmaların eşeysiz üremesi sonucu meydana gelir ve genetiğin temel prensibini oluşturur. d) Genetikçiler kalıtım mekanizmalarını ve genetik maddenin yapı ve işlevlerini çalışırken çeşitli bilim dalları ile etkileşim ve işbirliği halinde olmak zorunda kalmıştır.

106

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Genetik daha önce biyolojinin ayrı bir alt dalı iken bugün birçok bilim dalının bir araya geldiği bir alan olmuştur.

3) Aşağıdakilerden hangisi “Genetik Kavramlar” a dair yanlış bir bilgidir? a) Memelinin insan olmasını sağlayacak özellikler o canlının ana-babasından genler aracılığı ile geçer. b) Bir organizmanın taşıdığı genlerin toplamına organizmanın genotipi ya da genomu denir. c) Bir organizmanın nasıl göründüğü ise onun genotipidir. d) Bir organizmanın genomu tüm yaşamı boyunca nispeten değişmeden kalır. e) Gelişimsel dönemine ya da değişen çevre koşullarına bağlı olarak zaman içinde fenotipi değişebilir.

4) Aşağıdakilerden hangisi “Genetik Kavramlar” a dair yanlış bir bilgidir? a) Bireyler arasındaki kalıtsal farklıklara varyasyon denir. b) Çevre etkisiyle fenotipler arasında ortaya çıkan farklılıklar ise modifikasyon olarak isimlendirilir. c) Bir organizmanın fenotipi üzerine en etkili faktör genotipidir. d) Canlıların genotipi çevre ile etkileşimde bulunan fenotip ile kontrol edilir. e) Her ikisi de organizmanın gelişimi için gereklidir.

107

BİYOLOJİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi “Genetik Kavramlar” a dair yanlış bir bilgidir? a) Eşeyli üreyen diploit organizmalarda, eşey hücreleri (n) hariç her hücrede ana ve babadan gelen iki takım kromozom (2n) vardır. b) Bu şekildeki benzer kromozom çiftlerine “homolog kromozomlar” denir. c) İnsanda, 22 çifti otozomal ve bir çifti de gonozomal olmak üzere 46 kromozom vardır. d) Bunlardan dişide 23 çift kromozom homolog kromozomdur. e) Erkekte ise 21 çift homologdur.

6) Aşağıdakilerden hangisi “Genetik Kavramlar” a dair yanlış bir bilgidir? a) Homolog kromozomların karşılıklı olarak benzer bölgelerinde yer alan ve bir karakterin farklı derecelerinin oluşumundan sorumlu genlere “alleller” adı verilir. b) Aynı özellik ile ilgili genleri bulunduran genler heterozigot genoma sahiptir. c) Saf soylar aynı karakter üzerine etkili benzer genleri içerdiği için söz konusu gen bakımından homozigottur. d) Bir organizma farklı etkilere sahip alleleri de bulunduruyorsa bu durumda heterozigot genoma sahiptir. e) Allellerden bir tanesi diğerini baskılayarak fenotipte etkisini gösterir ve buna dominant ya da baskın allel denir.

108

BİYOLOJİ SORU BANKASI

7) Aşağıdakilerden hangisi “alleller” le ilişkili olarak söylenemez? a) Allellerden bir tanesi diğerini baskılayarak fenotipte etkisini gösterirse buna “dominant” ya da “baskın” allel denir. b) Etkisini gösteremeyen diğerine ise “çekinik” ya da “resesif” allel denir. c) Dominant alleller küçük harfle resesifler ise büyük harfle gösterilirler. d) Değişik sembol sistemleri alleller için kullanılabilir. e) Dominant allel genellikle büyük harfle gösterilir ve her zaman ilk olarak yazılır.

8) Aşağıdakilerden hangisi “alleller” le ilişkili olarak söylenemez? a) Yabani allelin değişikliğe uğramış formuna ise “mutant allel” denir. b) Bir karakter üzerine etkili allellerin sayısı tür içinde değişken olabilir. c) Diploit sayıda kromozom taşıyan bir organizma, her kromozomdan birer çifte sahiptir. d) Bu allellerden sadece iki tanesini taşır. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

9) Aşağıdakilerden hangisi “genler” le ilişkili olarak söylenemez? a) Organizmaların tek bir gen bakımından heterozigot olanlarına “monohibrit” denir. b) İki gen bakımından heterozigot olanlarına “dihibrit” denir. c) Üç gen bakımından heterozigot olanlara “trihibrit” denir. d) Bir çaprazlamada, erkek ve dişi olan organizmalar diploit sayıda genetik madde içeren gametlerini üretirler.

109

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Bu gametlerin birleşmesiyle yavru meydana gelir.

10) Aşağıdakilerden hangisi farklı allel ve genlerin etkileşimlerine dair yanlış bir bilgidir? a) Monohibrit bir çaprazlamada, alleller arasında tam dominantlık dışında başka bir etkileşim varsa, beklenen fenotip oranı aynı kalır. b) Bu durum, Mendel monohibrit oranından sapma olarak değerlendirilir. c) Yarı dominantlık (eksik dominantlık) buna neden olan allel etkileşimlerinden biridir. d) Kodominantlık (eş baskınlık) bunlardan ikincisidir. e) Letal gen bir diğeridir.

11) Aşağıdakilerden hangisi “Öldürücü Gen Etkileşimi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Organizma üzerinde öldürücü etkisi olan gen ya da allellere “letal gen”; etkilerine de “letal (öldürücü) etki” denir. b) Bir genin mutasyonlar sonucu ortaya çıkan farklı allelleri çoğunlukla çekinik özelliktedir. c) Çoğunlukla homozigot baskın durumda genotipte etkili olurlar. d) Bu mutant özellikler bazen olumludur ve çeşitliliğe neden olabilir. e) Ancak bazı durumlarda ise homozigot ya da heterozigot durumda iken ölüme neden olacak kadar önemli bir etkiye sahiptirler.

110

BİYOLOJİ SORU BANKASI

12) Aşağıdakilerden hangisi “çekinik letal genler” le ilişkili olarak söylenemez? a) Homozigot çekinik (resesif) durumda öldürücü etkiye sahip olan genlerdir. b) Homozigot durumda iken ya belirgin bir fenotipik bozukluğa neden olurlar. c) Bazen gizli kalıp hiçbir etkileri gözlenmeyebilir. d) Genin heterozigot olduğu birey, bu özellik bakımından taşıyıcı olarak değerlendirilir. e) Thalasemi (Akdeniz anemisi) insanlarda çekinik letal bir genin etkisiyle ortaya çıkan önemli ve yaygın bir kan hastalığıdır.

13) Aşağıdakilerden hangisi iki gen arasındaki etkileşimlerle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir dihibrit çaprazlamada, genler her zaman farklı iki fenotipten sorumlu olmayabilir. b) İki ayrı gen bir karakter üzerine etkili olabilir. c) Bu durumda genlerin ürünleri arasında bir etkileşim söz konusudur. d) Bu etkileşimde, genlerden birisi belli bir genotipten sorumludur. e) Diğeri bu fenotipin oluşumunu baskılar.

14) Aşağıdakilerden hangisi iki gen arasındaki etkileşimlerle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir genin fenotipik ifadesinin diğer bir gen tarafından engellemesi şeklindeki etkileşime “epistazi” adı verilir. b) Baskılayıcı gene “hipostat”, fenotipik ifadesi baskılanan gene ise “epistat” denir. c) Dominant epistazi, bir genin dominant allelinin, başka bir genin fenotipik ifadesini engellemesi durumudur.

111

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Epistat genin dominant allelinin bulunduğu her durumda, diğer genin fenotipte etkisi görülmez. e) Resesif epistazi etkileşiminde, genlerden biri resesif homozigot durumda iken, diğer gen üzerinde epistat etki gösterir.

15) Aşağıdakilerden hangisi “yabani tip allel” le ilişkili olarak söylenemez? a) Doğal koşullarda, bir genin etkinlik derecesi en fazla olan tipine “yabani tip allel” denir. b) Yabani tip allel, evrimsel süreçte genin korunmuş ve değişikliğe uğramamış halidir. c) Canlılardaki bazı genlerin bu nedenle tek sayıda mutant alleli bulunur ve çok allelli genler adı verilir. d) Bir genin allel sayısı ne kadar çok ise alleller arasında olabilecek etkileşim şekilleri de o kadar çeşitli olur. e) Çok allelli genler, diğer genlerden farklı şekilde gösterilirler.

16) Aşağıdakilerden hangisi “bağlı genlerin kalıtımıyla” ilgili olarak söylenemez? a) Prekaryotik organizmalarda, genetik bilgi birden fazla doğrusal kromozomlar halinde organize olmuş genlerde depolanır ve buradan ifade edilir. b) Bu da, eşit sayıda olmamakla birlikte her bir kromozom üzerinde çok sayıda genin olduğunu gösterir. c) Aynı kromozom üzerinde bulunan genlere “bağlı genler” adı verilir.

112

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Hücre bölünmesi sırasında, kendini eşleyen kromozomlardan her biri bir yavru hücreye geçtiği için, aynı kromozom üzerinde bulunan genler de birlikte hareket ederler. e) Aynı kromozom üzerinde bulunan genlerin yavru döllere birlikte geçme eğilimlerine de “bağlantı” denir. Bir kromozom üzerinde yerleşmiş olan tüm genler bir bağlantı grubu oluşturur.

17) Aşağıdakilerden hangisi “bağlı genlerin kalıtımıyla” ilgili olarak söylenemez? a) Bir organizmadaki bağlantı grubu sayısı, o organizmanın sahip olduğu diploit kromozom sayısına eşittir. b) Bağlı genlerin kalıtımı Mendel kalıtımındaki genlerin bağımsız dağılımından farklılık gösterir. c) Gamet oluşumu sırasında aynı kromozom üzerinde yer alan bağlı genlerin ayrılma olanakları yoktur. d) Gamet oluşumu sırasında, üzerinde bulundukları kromozomla birlikte aynı gamete geçerek bir arada bulunurlar. e) İki genin aynı kromozom üzerinde bulunup bulunmadığını saptamak için F1 bireylerini geri çaprazlamak gerekir.

18) Aşağıdakilerden hangisi “Rekombinasyon ve Genetik Haritalama” ya dair yanlış bir bilgidir? a) Yeni kombinasyondaki kromozoma “rekombinant” denir.

113

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Rekombinant kromozoma sahip bireylere, “rekombinant fenotipler” denir. c) Geri çaprazlama sonucunda elde edilen rekombinant genotipli bireylerin, toplam birey sayısına oranı “Rekombinasyon Frekansı” değerini verir. d) Rekombinasyon frekansları, genlerin kromozomlar üzerindeki yerlerini belirlemek için kullanılan önemli bir değerdir. e) Aynı kromozomda yer alan genlerin arasındaki uzaklıkların hesaplanarak yerlerinin belirlenmesine “gen haritalaması” denir.

19) Aşağıdakilerden hangisi “gen haritalaması” na dair yanlış bir bilgidir? a) Gen haritalamasında, bir kromozom üzerinde birbirine bağlı olarak bulunan iki gen arasındaki uzaklık rekombinasyon frekansı değeri kullanılarak hesaplanır. b) Bağlantı gösteren genler arasındaki uzaklık azaldıkça, bu genler arasındaki bölgede krossing-over meydana gelme şansı artacaktır. c) İki gen birbirine çok yakınsa aralarında krossing-over olma şansı neredeyse yok denecek kadar azdır. d) İki gen arasında oluşan krossing-over sıklığı, rekombinant fenotip oranı olarak ortaya çıkar. e) Elde edilen rekombinasyon frekansı değerleri, göreceli uzaklıkları ölçmekte ve haritalama yapmakta kullanılır.

114

BİYOLOJİ SORU BANKASI

20) Aşağıdakilerden hangisi ” Eşey Tayini” yle ilişkili olarak söylenemez? a) Eşeyli üreme ökaryotik organizmalara özgü bir özelliktir bu organizmalara özgü erkek ve dişi kavramları ortaya çıkmıştır. b) Eşeyli üremede iki farklı gamet birleşerek genetik maddelerini bir araya getirirler. c) Doğa, farklı türler için çok çeşitli eşey (cinsiyet) belirleme mekanizmaları içerir. d) Bitki ve hayvanlar gibi gelişmiş prekaryotik canlılarda ise eşey hücrelerinin üretildiği farklılaşmış özel doku ve organlar vardır. e) Bitkilerin birçoğu ve bazı gelişmemiş hayvan türlerinde, bir birey hem erkek hem de dişi eşey organına sahiptir. Böyle organizmalara “biseksüel (hermafrodit, iki eşeyli canlı)” denir.

115

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 13 1) Aşağıdakilerden hangisi eşeyi belirleyen çevresel koşullar arasında sayılamaz? a) İklim şartları b) Toprak özellikleri c) Beslenme d) Sıcaklık e) Hepsi sayılabilir.

2) Aşağıdakilerden hangisi “X-Bağlı Dominant Kalıtım” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Y-bağlı bir gende meydana gelen mutasyon baskın bir etkiye sahiptir. b) Bireyde tek bir mutant allelin bulunması, mutant özelliğin ortaya çıkması için yeterlidir. c) Bu kalıtıma bağlı özelliğin ya da hastalığın erkek ve kadınlarda görülme şansı eşit değildir. d) İnsanlarda, bazı diş hastalıklarının sebebi olabilir. e) Perdeli ayak oluşumu da bunlar arasında sayılabilir.

3) Aşağıdakilerden hangisi “Y-bağlı Kalıtım” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Y kromozomu üzerinde taşman ve X üzerinde karşılığı olmayan bir mutant gen nedeniyle ortaya çıkan bir özelliktir. b) Sadece kadın bireylerde ifade edilebilir. c) Bu tip özelliklerin kalıtımı babadan oğula geçiş şeklinde olmaktadır.

116

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Erkeğin tüm oğullarında ortaya çıkar, babadan kız çocuğuna geçmez. e) Kesin olarak kanıtlanmış olmasa da, sadece erkeklerde görülen, kıllı kulak oluşumu bunun sebebi olarak gösterilebilir.

4) Aşağıdakilerden hangisi “çekirdek dışı (sitoplazmik) kalıtım” la ilgili olarak söylenemez? a) Sitoplazmada bulunan organellerde az miktarda çekirdek dışı genetik madde bulunur. b) Sitoplazmik genler, kromozomal genlerden bağımsız olarak bazı fenotipleri oluştururlar. c) Çekirdek dışı ya da sitoplazmik kaktım adı verilen farklı mekanizmalarla katılırlar. d) Prekaryotik hücrelerde, sitoplazmik DNA en çok mitokondri ve kloroplast adı verilen organellerde bulunur. e) Üç farklı tipi vardır.

5) Aşağıdakilerden hangisi “Anasal Kalıtım” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Babadan gelen organellere bağlı bir özelliğin yavru döle geçmesi ve erkek yavrular aracılığıyla sonraki kuşaklara aktarılmasına “anasal kalıtım” denir. b) Mitokondri ve kloroplastlar, kendi DNA’larını kopyalama yeteneğine sahiptir. c) Taşıdıkları genlerden protein sentezleme yeteneğine sahiptir. d) Bakterilere çok benzerler. e) Evrimsel gelişmede bakterilerle ilişkili oldukları düşünülür.

117

BİYOLOJİ SORU BANKASI

6) Aşağıdakilerden hangisi, insanlarda mitokondriyal genlerin mutasyonlarına bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklar arasında sayılamaz? a) Sağırlık b) Alzheimer c) Epilepsi d) Karaciğer yetmezliği e) Düzensiz kırmızı kas hastalığı 7) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon genetiği” ile ilişkili olarak yanlış bir bilgidir? a) Genetiğin prensiplerini popülasyonlara uygulama ve değerlendirme popülasyon genetiğinin konusudur. b) Popülasyonun her bireyi genleri taşıyan aracılardır. c) Taşıdıkları tüm allel tipleri, popülasyonun genotip ve fenotipini oluşturan temel birimlerdir. d) Bir popülasyonun üretime katılan gametlerinin içindeki bütün genler “gen havuzu” olarak adlandırılır. e) Gen havuzu kuşaklar boyunca değişemez ve durağan olamaz.

8) Aşağıdakilerden hangisi “kararlı popülasyonlar” la ilgili olarak söylenemez? a) Gen havuzu değişmeyen popülasyonlara “kararlı popülasyonlar” denir. b) Pratikte bir popülasyonun kararlı kalma olasılığı oldukça güçlüdür.

118

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Popülasyonlardaki genlerin değişmesine neden olan çeşitli faktörler vardır. d) Bunlardan göç; bireylerin bir popülasyondan başka bir popülasyona hareketidir. e) Göçle yeni allellerin popülasyonlara katılımı ya da çıkışı olabilir, bu durumda allel frekansları değişir.

9) Aşağıdakilerden hangisi, kararlı popülasyonların değişme faktörlerinden olan “mutasyon” la ilişkili olarak söylenemez? a) Bir gendeki yapısal bir değişikliğe bağlı olan bir özelliktir. b) Varyasyonların esas kaynağıdır. c) Genotiplerin üreme başarısını etkileyen ve genotiplerin farklı üretimini sağlayan mekanizmaların tümüne denir. d) Mutasyon ile popülasyonda bulunmayan yeni bir allel meydana gelebilir. e) Var olan allellerin frekansı değişebilir.

10) Aşağıdakilerden hangisi “gen frekansı” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Verilen bir genin bulunduğu bireylerin popülasyondaki yüzdesidir. b) Kararlı popülasyonlarda, genlerin frekans değeri ne olursa olsun değişerek kuşaktan kuşağa aktarılır. c) Gen frekanslarının ve değişimlerinin çalışılması, popülasyonların akrabalık derecesini belirlemek bakımından oldukça önemlidir.

119

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Gen frekanslarının belirlenmesinde genetik model üzerine ilk çalışmalar 1908’de, yapılmıştır. e) Bu çalışmalar sonucunda bir kural ve bununla ilgili bir formül geliştirmişlerdir.

11) Aşağıdakilerden hangisi “mutasyon” a dair yanlış bir bilgidir? a) Bir canlının fiziksel materyalinde meydana gelen kalıtımsal değişikliklerdir. b) Genetik değişim, hücresel çeşitlenmenin ve tür zenginliğinin temelini oluşturur. c) Tüm hücrelerin DNA’sı varyasyon mekanizmaları sayesinde yapı, organizasyon, içerik ve işlev bakımından farklılaşarak çeşitlenmiştir. d) Genetik yapıda değişimi sağlayan mekanizmalar “mutasyonlar” ve “rekombinasyonlar” olarak iki temel gruba ayrılabilir. e) Mutasyon, canlıların genomunda sayısal, yapısal ve işlevsel olarak meydana gelebilir.

12) Aşağıdakilerden hangisi “mutasyon” a dair yanlış bir bilgidir? a) Kromozom ya da gen seviyesinde oluşan değişiklikler organizma üzerinde olumlu ya da olumsuz yönde bir etki yaratabilir. b) Bir canlının çevreye uyumunda ona zararlı olan mutasyonlar bugüne kadar kalıtımla kuşaktan kuşağa aktarılmış olanlardır. c) Mutasyona neden olan kimyasal ya da fiziksel faktörlere “mutajen” denir. d) Değişikliği taşıyan bir organizma “mutant” olarak adlandırılır.

120

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Mutasyonlar genel olarak “genom mutasyonları” ve “gen mutasyonları” olmak üzere iki grupta incelenir.

13) Aşağıdakilerden hangisi, “ekoloji” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Ekolojinin uğraşı alanını, canlılar ve yaşam ortamları oluşturur. b) Canlıların yaşam ortamları “fiziksel (cansız)” ve “biyotik (canlı)” olmak üzere ikiye ayrılır. c) Canlının çevresiyle olan ilişkilerinin tanımlanabilmesi için diğer bilim dallarının yardımı gerekir. d) Ekoloji, ormancılık, tarım, yaban hayatı, şehircilik ve çevre kirliliği gibi birçok uygulamalı bilim dallarının temelini oluşturur. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

14) Aşağıdakilerden hangisi canlı üzerinde etkili olan fiziksel ortam koşullarının tanımlanabilmesi için gerekli olan bilim dalları arasında sayılamaz? a) Coğrafya b) Meteoroloji c) Jeoloji d) Botanik e) Matematik

121

BİYOLOJİ SORU BANKASI

15) Aşağıdakilerden hangisi canlı üzerinde etkili olan biyotik ortamın tanımlanabilmesi için gerekli olan bilim dalları arasında sayılamaz?

a) Zooloji b) Mikrobiyoloji c) Kimya d) Parazitoloji e) Botanik 16) Aşağıdakilerden hangisi “ekolojide temel kavramlar” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Habitat: Bir türe ait birey veya popülasyonun doğal olarak yaşadığı mekana denir. b) Biyotop: Canlı varlıkların yaşamını sürdürebilmesi için uygun çevresel koşullara sahip bir coğrafik bölge olup, birden fazla sayıda popülasyonun yerleştiği bir alan olarak kabul edilir. c) Komünite: Aynı türe ait popülasyonlara verilen isimdir. d) Ekolojik Niş: Bir organizma veya popülasyonun ekosistem içindeki işlevine denir. e) Eko- Sistem: Canlı ve cansız varlıklar arasında karşılıklı etki ve ilişkilerin oluşturduğu biyolojik sisteme denir.

17) Aşağıdakilerden hangisi “Ekolojik Niş” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir organizma veya popülasyonun ekosistem içindeki işlevine denir. b) Organizmanın yaşamını sürdürebilmek için kurduğu ilişkileri inceler.

122

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Organizmanın adaptasyonuyla ilgilenir. d) Biyolojik tepkileri inceler. e) Öğrenilerek kazandığı davranışlarından doğan halini gözlemler.

18) Aşağıdakilerden hangisi ekolojik sistemin “klimatik” faktörlerinden biri değildir?

a) Toprak b) Işık c) Sıcaklık d) Basınç e) Rüzgâr 19) Aşağıdakilerden hangisi ekolojik sistemin “fizyografik” faktörlerinden biri değildir?

a) Enlem b) Yağış c) Boylam d) Yükselti e) Yeryüzü şekli 20) Aşağıdakilerden hangisi ekolojik sistemin “biyotik” faktörlerinden biri değildir?

a) Bitki b) Hayvan c) İnsan 123

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Mikroorganizmalar e) Toprak özellikleri

124

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 14 1) Aşağıdakilerden hangisi ekolojik sistemin “klimatik” faktörleriyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Meteorolojik verilerin uzun süreli ölçümleri sonucu elde edilen ortalama ve uç değerleri ile geniş bir bölgeyi içermesi halinde makro iklimler oluşur. b) Yeryüzü 10 makro iklim tipine ayrılır. c) fizyografik faktörlerin etkisi ile oluşan belirli alanlara özgü iklim tipine “mezo iklim” denir. d) İçinde bulunduğu makro ve mezo iklim koşullarından veya bazı meteorolojik veriler bakımından çeşitli faktörler altında sapma göstermesi halinde “mikro iklimler” oluşur. e) Bir ağacın tepe tacının altında oluşan iklim mikro iklime örnek olarak verilebilir.

2) Aşağıdakilerden hangisi sıcaklığın çevre için ekolojik önemine dair yanlış bir bilgidir? a) Karasal ortamlarda sıcaklık özellikle enlem derecelerine bağlı olarak önemli farklılıklar gösterir. b) Sucul ortamlarda bölge, mevsimler ve ortam tipleri sıcaklık değişiminde önemli rol oynar. c) Canlılar -200°C ile +100°C arasında yaşayabilmekle birlikte, genelde hayatsal faaliyetlerini 0°C ile 50°C arasında sürdürürler. d) Canlıların yeryüzündeki dağılışları ile yıllık sıcaklık arasında bir bağlantı bulunmaz.

125

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Uygun olmayan sıcak dönemleri canlılar uyku durumunda geçirir veya bir başka bölgeye göç ederler.

3) Aşağıdakilerden hangisi yağış ve nemin çevre için önemiyle ilişkili olarak söylenemez? a) Aktif haldeki canlıların %100’ü sudur. b) Yağış (kar, dolu, yağmur, çiğ ve sis) canlıların yaşamı için gerekli suyun kaynağını oluşturur c) Sıcaklık faktörü ile birlikte yeryüzündeki bitki ve hayvan topluluklarının yapısal özelliklerini belirler. d) Canlıların tür çeşitliliğinde rol oynar. e) Canlıların yaşamsal ritimlerini belirleyen önemli bir ekolojik faktördür.

4) Aşağıdakilerden hangisi ışığın çevre üzerindeki etkisine dair yanlış bir bilgidir? a) Işığın şiddeti ve yapısı genelde sabit olmayıp ortamsal faktörlere bağlı olarak değişebilir. b) Işık süresi ise sadece enlemlere ve mevsimlere bağlı olarak düzenli bir değişim gösterir. c) Bitki ve hayvanların çoğunda izlenen fizyolojik aktiviteler gece-gündüz periyoduna ve mevsimlere bağlı değişiklik göstermez. d) Organizmalarında mevsimlik veya aylık ritimler görülür. e) Bitki ve hayvanlarda yaşamsal faaliyetlerle ışık şiddeti arasında yakın ilişki vardır.

126

BİYOLOJİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi rüzgârın ekolojik etkisiyle ilgili olarak söylenemez? a) Sıcaklık ve basınç farkları nedeniyle oluşan hava kütlesi hareketleri sonucu rüzgâr meydana gelir. b) Rüzgârın ekolojik etkisi esme yönüne, şiddetine ve esme mesafesine bağlı olarak değişir. c) Ülkemizde etkin 8 rüzgâr tipi vardır. d) Lodos soğuk havayı, yıldız, poyraz ve karayel sıcak havayı getirir. e) Rüzgâr, toprak ve bitki yüzeylerinden buharlaşmayı hızlandırarak su kaybına neden olur ve bunun sonucu bitkiler yeterince fotosentez yapamaz ve verim düşer.

6) Aşağıdakilerden hangisi suyun ekolojik önemine dair yanlış bir bilgidir? a) Yeryüzünün %71’ine yakın bölümü su ile örtülmüştür. b) Suyun doğada katı, sıvı ve gaz şeklinde atmosfer, okyanus ve karalar arasında dolaşmasına hidrolojik dolaşım denir. c) Sucul ortamdaki sıcaklık değişimleri karasal ortama göre daha hızlı gelişir. d) Yüzey gerilimi sayesinde su yüzeyinde küçük ve hafif canlılar yaşamlarını devam ettirirler. e) Sudaki çözünmüş gazların kaynağını su ve atmosfer arasındaki alışveriş oluşturur.

127

BİYOLOJİ SORU BANKASI

7) Aşağıdakilerden hangisi atmosferin katmanlarından biri değildir?

a) Troposfer b) Stratosfer c) Ozonosfer d) kemosfer e) Hepsi katmanlar arasında sayılabilir.

8) Aşağıdakilerden hangisi atmosferin katmanlarından biri olan “troposfer” ile ilgili olarak söylenemez? a) Yeryüzü ile direkt ilişkili değildir. b) Azot, oksijen, argon ve karbondioksit esas bileşimini oluşturur. c) Bu gazlardan başka su buharı, toz, polen barındırır. d) mikroorganizmalar ve kirlilik unsuru olan çeşitli partikül ve gazlar bulunur. e) Güneşten gelen zararlı ışıkların yeryüzüne gelmesini ve karasal radyasyonu büyük ölçüde engeller.

9) Aşağıdakilerden hangisi “toprak” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Doğal bir oluşum sürecinden sonra oluşur. b) İçinde biyolojik, fiziksel ve kimyasal olaylar gerçekleşen, belli özelliklere sahip alt litosfer tabakasına denir. c) Su, hava, organik ve inorganik maddeler içerir.

128

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Toprağın inorganik bölümünün kaynağını ayrışmış kayaçlar oluşturur. e) Bitki, hayvan ve diğer canlıların ölü artıkları topraktaki organik maddenin kaynağıdır.

10) Aşağıdakilerden hangisi “toprak” la ilgili olarak söylenemez? a) Ana kayaçların ve organik artıkların doğal koşullarda parçalandıktan sonra üst üste tabakalaşarak oluşturdukları yatay katlara “horizon” denir. b) Topraktaki tabakalar renk, yapı, yapışkanlık, kalınlık, reaksiyon ve kimyasal bileşikler bakımından birbirleriyle aynıdır. c) Yeryüzündeki topraklar zonal, interzonal ve azonal toprak olarak üç büyük grup altında toplanır. d) Zonal toprakların oluşumları iklim tarafından kontrol edilir. e) Azonal topraklar belirli horizon değişimleri göstermeyen topraklardır.

11) Aşağıdakilerden hangisi “Biyotik Faktörler” le ilişkili olarak söylenemez? a) Canlı çevreyi oluşturan bitki, hayvan ve diğer organizmaların tümü “biyotik faktör” olarak tanımlanır. b) Canlı varlıklar yapı, işlev ve fizyolojik özellikleri bakımından çeşitlilik gösterir. c) Aynı ortamda yaşayan canlılar arasında aynı türün bireyleri veya farklı türler arasında çeşitli ilişkiler vardır. d) Tür içi ilişkiler farklı türün bireyleri arasında, erkek-dişi ilişkileri, koloni, grup, küme ve rekabet şeklinde görülür.

129

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Rekabet, parazitlik, simbiyosis türler arasında ilişki şekillerinden bazılarıdır.

12) Aşağıdakilerden hangisi, canlılardaki “parazitlik” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Parazit canlıların serbest yaşamları yok veya sınırlıdır ve bir organizmaya bağlı yaşarlar. b) Yaşam evrelerinin en az bir periyodunda konağının içine veya dışına bağlı olarak yaşamlarını sürdürürler. c) Bu ilişki biçimi, parazit organizma için zararlı olurken, konukçu için faydalı olur. d) Parazit durumunda olan organizmalar yaşamını sürdürebilmek için mutlaka bir konukçuya ihtiyaç duyarlar. e) Parazit canlı normal koşullarda konağını öldürmez.

13) Aşağıdakilerden hangisi “Parçalama (Avcılık)” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Avcılık terimi canlı organizmaları yakalayan öldüren ve yiyen organizmaları kapsar. b) Çok çeşitli biyolojik tipleri içine alır. c) Bu ilişki biçimi, bir organizma için zararlı diğeri için faydalı olur. d) Parçalayıcılar avlarını yakalayıp yiyerek yaşamlarını devam ettirirken, av durumunda olan bundan zarar görür. e) Bu ilişki sonunda parçalayıcıların sayısı artarken, avlanan popülasyon büyür.

14) Aşağıdakilerden hangisi ekosistemlerde enerji transferindeki “üreticiler” için söylenmez? a) Klorofilli bitkiler kimyasal enerjiyi potansiyel enerjiye çevirerek depolayabilir.

130

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Bu sentez karada tohumlu ve tohumsuz bitkiler tarafından yapılır. c) Sucul ortamda ise fitoplanktonlar, algler ve çiçekli bitkiler tarafından üstlenilir. d) Bitkisel organizmaları besin olarak kullanan organizmalara “birincil tüketiciler” denir. e) Ot obur hayvanları besin olarak kullanan hayvanlara ise “ikincil tüketiciler” denir.

15) Aşağıdakilerden hangisi besin zincirinin son halkası olan “ayrıştırıcılar” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bunların başında bakteri ve mantarlar gelir. b) Enerjinin birincil üreticilerden ayrıştırıcılara kadar olan akımı sırasında, enerji bir beslenme seviyesinden diğerine geçer. c) Her seviyede şekil değiştirir. d) Bir seviyeden diğerine enerji transferinde enerjinin %90’ı solunum ve ısı ile kaybolur. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

16) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki madde döngüsüne dair yanlış bir bilgidir? a) Boşlukta yer kaplayan ve kütlesi olan tüm varlıklara “madde” denir. b) Canlı ve cansız çevre arasında maddelerin alınıp verilmesine “madde döngüsü” (madde adı verilir. c) Bitkiler fotosentez için güneş ışığı dışında su, karbondioksit, azot, fosfor vb. gibi organik maddelere gereksinim duyarlar.

131

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) İnorganik maddelerin cansız ortamdan alınıp, canlılar arasında aktarıldıktan sonra tekrar cansız ortama eklenmesi “biyojeokimyasal madde döngüsü” olarak tanımlanır. e) Böylece canlıların gereksinim duyduğu ancak sınırlı miktarda bulunan birçok elementin tekrar kullanımı mümkün olur.

17) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki “Karbon Döngüsü” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Bitkilerde organik bileşiklerin yapımı için gerekli olan karbonun ana kaynağı karbondioksittir. b) Karbonun yeryüzünde doğal kaynağı atmosfer, hidrosfer ve litosferdir. c) Fotosentez ile CO2 kullanılarak oksijen ve organik madde üretilir. d) Solunum ile inorganik madde oksijen ile parçalanarak CO2 oluşur. e) Sucul ekosistemlerde karbondioksit kaynağı suda çözünmüş CO2’dir.

18) Aşağıdakilerden hangisi bitkilerdeki “Oksijen Döngüsü” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Oksijenin kaynağı, atmosfer ve hidrosferdir. b) Ozon tabakasında da suyun fotolizi ile bir miktar O2 üretilmektedir. c) Oksijen, solunum ve organik maddelerin oksidasyonu için gereklidir. d) Bitkiler gündüz oksijen sağlar ve bu gaz tüm organizmalarca solunum için kullanılır. e) Fotosentez sırasında karbonun organik bileşiklere bağlanmasıyla oksijen serbest kalır.

132

BİYOLOJİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi “Azot Döngüsü” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Azot atmosferin ana kütlesini oluşturur. b) Bütün canlılar için çok önemli bir madde olan azot, tüm proteinler ve nükleoproteinlerin temelini oluşturur. c) Azot hayvanlar ya da bitkiler tarafından atmosferden doğrudan alınır. d) Atmosferdeki elektrik akımları da bir miktar azotu bağlar ve bu azot yağmur suyu ile toprağa düşer. e) Ölü hayvanların ve bitkilerin vücutlarında bağlı kalan azot toprak ve suda bulunan ayrıştırıcılar ile inorganik şekle dönüştürülür.

20) Aşağıdakilerden hangisi “Fosfor Döngüsü” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Fosforun ana kaynağı fosfat içeren kayalardır. b) Erozyon ve ayrışma sonucu bitkilere organik fosfat erimiş koşullarda ulaşır. c) Bitkilerce tespit edilen fosfor besin zinciri ile diğer organizmalara geçer. d) Ölü organizma ve atıklarda organik maddelerdeki fosfatlı bileşikler, fosfatı parçalayıcı bakterilerce ayrıştırılır. e) Fosfor biyolojik sistemlerde genetik bilginin iletilmesi, DNA ve RNA makro moleküllerinin yapısına girmesi yanında enerji bağlama ve enerji taşımında rol alır.

133

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 15 1) Aşağıdakilerden hangisi “Yapay Madde Döngüsü” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Doğal olarak bulunmayan, ancak insanlar tarafından yapay olarak üretilerek çeşitli amaçlar için kullanılır. b) Doğa için kirletici olan maddelerin biyojeokimyasal döngüsüne yapay madde döngüsü adı verilir. c) Birçok yapay madde doğal veya biyolojik yolla seyreltilerek veya fiziksel ve kimyasal değişime uğratılarak canlılara zarar vermeyecek duruma gelir. d) Bazı maddelerin zararlı özellikleri değişime uğrar. e) Besin zinciri ile taşınarak canlıların dokularında birikerek zarar verecek düzeye gelir, buna “biyolojik birikim” denir.

2) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon ekolojisi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Doğada sınırları az çok belli bir alan işgal eden, aynı tür organizmaların, yapılarını, gelişimlerini, değişimlerini ve tüm bunların neden ve sonuçlarını araştıran ekolojinin bir alt dalma “popülasyon ekolojisi” denir. b) Popülasyon ekolojisi, popülasyonların yapılarını, gelişimlerini, zamandan bağımsız olarak değişimlerini inceler. c) Popülasyonun biri genetik, diğeri işlevsel olmak üzere iki temel özelliği vardır.

134

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Adapte oluş, üretken olma ve nesillerini koruma genetik özellikler kapsamında ele alınır. e) Bileşim ve yapısı ise, işlevsel özellikler olarak değerlendirilir.

3) Aşağıdakilerden hangisi bir popülasyonun karakteristiğini oluşturan özellikler arasında sayılamaz? a) Dağılış şekli b) Yoğunluğu c) Büyüklüğü d) Yaş dağılımı e) Yukarıdakilerin hepsi sayılabilir.

4) Aşağıdakilerden hangisi popülasyonun dağılış şekillerinden “düzenli dağılış” la ilişkili olarak söylenemez? a) Bireyler birbirlerine eşit uzaklıkta bulunur. b) Tüm alanda homojen bir şekilde bulunur. c) Böyle bir dağılışa çoğunlukla insanlar tarafından oluşturulmuş yapay popülasyonlarda rastlanır. d) Tüm hayvan popülasyonlarında bireyler birbirlerine belli olmayan uzaklıklarda yuva yapma davranışı içine girerler. e) Bu da düzgün bir dağılımın orta çıkmasına neden olur.

135

BİYOLOJİ SORU BANKASI

5) Aşağıdakilerden hangisi popülasyonun dağılış şekillerinden “kümeli dağılış” la ilişkili olarak söylenemez? a) Değişik sayıda bireyden oluşan kümeler birbirlerinden eşit uzaklıklarda bulunur. b) Bazen tek bireylere rastlanabilir. c) Bu dağılım şekli daha çok heterojen çevre koşullarının hâkim olduğu rekabetin yoğun yaşandığı yerlerde görülür. d) Yaşam koşullarının daha uygun olduğu habitatlarda bulunurlar. e) Bireyler yoğunlaşarak küçük kümeler oluştururlar.

6) Aşağıdakilerden hangisi popülasyonun dağılış şekillerinden “rastgele dağılış” la ilişkili olarak söylenemez? a) Popülasyonu oluşturan bireyler yaşam alanlarında birbirleriyle karşılıklı yoğun bir etkileşim içinde bulunmazlar. b) Bunun sonucu olarak da kendilerine en uygun alanları seçer c) Tamamen rastgele dağılırlar. d) Bu dağılım şekli daha çok heterojen çevre koşullarının hakim olduğu rekabetin yoğun yaşandığı yerlerde görülür. e) Bu dağılım şekli daha çok ortam koşullarının az çok homojen olduğu habitatlarda görülür.

136

BİYOLOJİ SORU BANKASI

7) Aşağıdakilerden hangisi ekosistemlerle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Ekosistemler homojen olmadığı için bireyler elverişli kaynakların bulunduğu ortamlarda toplanır. b) Düzenli yayılış, aynı popülasyonun bireylerinin aynı sınırlı ortamsal kaynaklar için rekabete giriştikleri zaman ortaya çıkar. c) Doğal popülasyonlarda bireyler genelde düzenli olarak dağılırlar. d) Popülasyon yoğunluğu sürekli değişim eğiliminde olan bir birim olduğundan, günlük, haftalık, aylık veya saatlik değişebilir. e) Popülasyonun yoğunluğunu belirlemek için doğrudan sayma, dolaylı sayma, örnekleme, markalama gibi çeşitli yöntemler kullanılmaktadır.

8) Aşağıdakilerden hangisi popülasyonu araştırma yöntemlerine ilişkin yanlış bir bilgidir? a) Doğrudan Sayma Yöntemi: Popülasyonu oluşturan tüm bireyler teker teker sayılarak yapılır. b) Dolaylı Sayma Yöntemi: Bireye ait çeşitli izler (yuva, dışkı, köstebek yığınları, ses frekansları, beslenme durumu, örtü, ayak izleri, vb.) sayılarak popülasyon yoğunluğu hakkında karar verilir. c) Örnekleme Yöntemi: Amaca uygun seçilen büyüklük ve sayıda örnekleme ile popülasyon yoğunluğu hakkında karar verilir.

137

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Markalama Yöntemi: Popülasyondaki tüm bireyler ye-rine, belli sayıdaki birey yakalanıp markalanır ve bırakılır. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

9) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon bileşimi” ile ilgili olarak söylenemez? a) Popülasyonu oluşturan bireylerin yaş dağılımı popülasyonun bileşimini oluşturur. b) Popülasyonun bileşimini ortaya koyabilmek için yaş grupları oluşturulur. c) Her yaş grubunda bulunan popülasyonun toplam sayısı birey sayısına oranlanarak, popülasyondaki yüzde değeri hesaplanır. d) Bu değerlere göre Yaş Piramidi grafikleri çizilir e) Bu piramitler yardımıyla popülasyonun gelecekte ulaşacağı büyüklük tahmin edilir.

10) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon büyümesi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Popülasyonda belli bir zamanda bulunan toplam birey sayısı popülasyon bileşimini oluşturur ve çimlenme, doğum, ölüm ve göçlerin etkisi ile değişim gösterir. b) Popülasyonlar büyüme eğiliminde olmalarına karşın, büyümeleri çok sayıdaki biyotik ve abiyotik faktörlerin denetimi altında olduğundan sınırsız şekilde büyüyemez. c) Bir ortam, yeni gelen bir grup organizma tarafından yaşam alanı olarak kullanıldığında, popülasyon geometrik artış modeli ile hızla büyür. d) Daha sonra bu büyüme popülasyon belli bir sayıya ulaştığında durur ve gerilemeye başlar.

138

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Büyümenin durduğu bu nokta “K” noktası (Ekolojik Taşıma Kapasitesi) olarak adlandırılır.

11) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon büyümesi” ile ilgili olarak söylenemez? a) Belli bir zaman sürecinde, popülasyona doğum (üreme) yoluyla yeni bireyler katılır. b) Bazı bireyler ölerek popülasyondan ayrılırlar. c) Göç ya bireylerden bir kısmı, popülasyonu terk ederek popülasyonun sayı olarak artmasına neden olur. d) Bir grup birey popülasyona katılarak sayısal artışa neden olur. e) Bir bireyin sahip olduğu genler ve bu genlerin belirlemiş olduğu genetik bilgi¬lerin tamamı genetik çeşitlilik olarak tanımlanır.

12) Aşağıdakilerden hangisi “popülasyon dinamiği” yle ilgili olarak söylenemez? a) Popülasyonların sayısı belli periyotlarla artar veya azalır. b) Dengedeki kararlı popülasyonların sayısı değişmeden sabit kalır. c) Ekolojik koşulların ideal olduğu popülasyonların kendini yenileyebilme yeteneği biyolojik artış potansiyeli olarak tanımlanır. d) Popülasyonlar tür içi rekabet besin, yaşam alanı gibi faktörler nedeniyle yaşadıkları ortamlarda sınırsız bir şekilde büyürler. e) Bir ortamda zorlanmadan yaşayabilen popülasyon büyüklüğü o ortamın taşıma gücü (taşıma kapasitesi) olarak tanımlanır.

139

BİYOLOJİ SORU BANKASI

13) Aşağıdakilerden hangisi “komünite (tür toplulukları)” na dair yanlış bir bilgidir? a) Kendine has ekolojik koşullara sahip, sınırları belli olmayan bir alanda, bitki ve hayvan popülasyonlarının bir araya gelerek karşılıklı ilişkilerinin oluşturduğu birliğe komünite (tür toplulukları) denir. b) Ekolojik koşulların farklılığı, çeşitliliği, bunların organizmalar üzerindeki etkileri tür topluluklarının büyüklüğünü ve tipini tayin eder. c) Ortam özelliklerine göre komüniteleri “kara, deniz ve tatlı su” olmak üzere üç ana grupta toplamak mümkündür. d) Tür topluluklarının özellikleri; “ayırt edici (analitik)” ve “birleştirici (sentetik)” olmak üzere iki ana başlık altında incelenir. e) Birleştirici özellikler “kalıcı olma, bulunma ve sadakat” derecesidir.

14) Aşağıdakilerden hangisi “Komünitelerin Yapısal Özellikler” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Komünitelerde bulunan tür ve birey sayısı ile bunların ortamdaki dağılış şekilleri yapısal özellikleri oluşturur. b) Bu yapının tanımlanabilmesi için öncelikle birim alandaki tür sayısı ile birim alanda bir türe ait birey sayısının bilinmesi gerekir. c) Doğada her tür farklı sayıda bireyle temsil edilir ve ortam şartları ne kadar çeşitli ise tür sayısı da o kadar artar. d) Komünitelerde yerleşim düzeni yatay ve düşey yönde olabilir.

140

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Düşey yöndeki yerleşim düzeni sonucu mozaik yapı oluşur.

15) Aşağıdakilerden hangisi “Komünitelerde Tür Çeşitliliği” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Komünitelerde bulunan toplam tür sayısı, tür çeşitliliği olarak ifade edilir. b) Yeryüzünde tür çeşitliliği kutuplardan ekvatora doğru gidildikçe azaldığı düşünülebilir. c) Tür çeşitliliğini belirleyen tek etken tropik bölgelere yakınlık değildir. d) Tür çeşitliliği üzerinde zaman, iklim, ortam şartlarındaki çeşitlilik, üretim, rekabet, avcılık ve insan faktörü etkilidir e) Bu faktörler teker teker değil genelde birleşik etki eder.

16) Aşağıdakilerden hangisi “Komünitelerin İşlevleri” ile ilgili olarak yanlış bir bilgidir? a) Komünitelerin işlevsel özelliklerinin temelinde besin ve beslenme vardır. b) Türler besin zinciri ile birbirlerine bağlıdır. c) Doğada beslenme düzeyinin üçüncü basamağını bitkiler oluşturur. d) Besin zincirinde; üreticiler, birincil tüketiciler, ikincil tüketiciler, üçüncül tüketiciler ve ayrıştırıcılar zincirin halkalarını oluştururlar. e) Tür topluluklarının en önemli özelliklerinden biri de zamana bağlı olarak sürekli bir değişim içinde olmalarıdır.

17) Aşağıdakilerden hangisi “Ekolojik Süksesyon” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Komünitelerdeki tür kompozisyonunun zamanla değişen bir sürecidir.

141

BİYOLOJİ SORU BANKASI

b) Çoğunlukla sel, fırtına ve yangın gibi doğal etkenler, depremler, yer kaymaları ve volkanik patlamalar komünitelerde ekolojik süksesyona neden olur. c) Bu etkenlerin herhangi biri orijinal türleri ortamdan uzaklaştırarak yeni türlerin bölgeye gelmesine olanak sağlar. d) Çıplak bir yerin yeniden bitkiler tarafından işgal edilmesi için önce bazı bitkilerin çeşitli şekillerde oraya göç etmesi gerekir. e) Bitkiler arasında rekabeti kaybeden türler alana yerleşir, kazananlar ise yok olur ve böylece yeni bir bitki birliği oluşur.

18) Aşağıdakilerden hangisi “Ekosistemlerin İşlevsel Özellikleri” ile ilişkili olarak söylenemez? a) Madde döngüsü, enerji akışı ve popülasyonların denetimi, ekosistemlerin işlevsel özellikleridir. b) Ekosistem değişim içinde olmayan, zamana bağlı olarak gelişmeyen; aralarında sürekli enerji akımı bulunan canlı ve cansız öğelerden oluşur. c) Ekosistem, kendini yenileyebilecek, denetleyebilecek ve düzenleyebilecek özelliğe sahiptir. d) Bu sistem içinde birbirine sıkıca bağlı birçok küçük sistemler vardır ve bunlar birleşerek büyük sistemleri oluşturur. e) Tek bir ağaç çok küçük bir sistemi; diğer ağaçlar ve bitkiler ile diğer organizmalar (kuşlar, böcekler vb.) birlikte orman eko- sistemini oluşturur.

142

BİYOLOJİ SORU BANKASI

19) Aşağıdakilerden hangisi bitkiler ve güneş arasındaki ilişkiyle bağlantılı olarak yanlış bir bilgidir? a) Ekosistemde temel enerji kaynağı güneş ışığı olmakla birlikte bütün canlılar tarafından kullanılamaz. b) Sadece bitkiler güneş enerjisini doğrudan kullanma yeteneğine sahiptir. c) Güneş enerjisi önce bitkiler tarafından proteinler ve diğer inorganik moleküller halinde tutulur. d) Bitkiler; madde oluşumu, madde dağılımı ve madde döngüsünün ilk basamağını oluşturur. e) Tüketiciler kendileri için gerekli olan enerjiyi ve organik maddeleri bitkiler ve diğer organizmalardan veya ölü organik artıklardan sağlarlar.

20) Aşağıdakilerden hangisi bitkiler ve enerji ilişkisiyle ilgili olarak söylenemez? a) Fotosentez ile mineraller üretilirken, organik bileşikler erimiş olarak toprak suyundan alınır. b) Besin zincirinde enerji, bir canlıdan diğerine aktarılır. c) Her basamakta enerjinin büyük bir kısmı ısı olarak kaybolur. d) Çok az bir kısmı yiyici tarafından kendi biokütlesinin oluşturulmasında kullanılır. e) Alınan enerji ve üretilen biokütlenin enerjisi arasındaki oran ekolojik etkenlik olarak tanımlanır.

143

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 16 1) Aşağıdakilerden hangisi “Biyomlar (Büyük Yaşam Birlikleri)” ne dair söylenemez? a) Karasal ekosistemlerin sınıflandırılmasında en büyük tür topluluğu birimine “biyom” (büyük yaşam kuşağı) denir. b) Biyomlar yeryüzünde arazi yapısı ve genel iklim koşulları benzer olan geniş bölgeler olup, benzer bitki ve hayvan toplumlarıyla benzer toplum yapısı gösteren büyük yaşam birlikleridir. c) Farklı iklim koşullarını paylaşan ekosistemlerdir. d) Okyanus akıntıları ve karalar, biyomların dağılışında büyük rol oynar. e) Tundra ve taygalar biyomlara örnek verilebilir.

2) Aşağıdakilerden hangisi “evrim” le ilgili olarak söylenemez? a) Evrim kavramı, zaman süreci içerisinde bir değişmeyi açıklar. b) Sonsuzluk ve değişmemezlik evrimin ilkelerine aykırıdır. c) Evrim kavramının kendisi sabittir. d) Zaman süreci içerisinde yeni bilimsel çalışmaların ışığı altında değişmek zorundadır. e) Organik evrim (canlıların evrimi), canlıların değişimini inceler ve bu değişim bugün de devam etmektedir.

144

BİYOLOJİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi Darwin-Wallace tarafından temeli kurulan doğal seçilim kuramının varsayım tezleri arasında sayılamaz? a) Canlılar arasında karşılıklı, besin, yer vs. için, ayrıca sıcaklık, soğukluk, nem vs. gibi doğal koşullara karşı bir yaşam savaşı vardır. b) İyi uyum yapacak özellikleri taşıyan bireyler, yaşam kavgasında, bu özellikleri taşımayan bireylere karşı daha etkili bir savaşım gücü göstereceğinden, ayakta kalır, gösteremeyenler ise yok olur. c) Bulunduğu bireye o koşullara en iyi uyum yapabilecek yeteneği veren özellikler, gelecek döllere aktarılmış olur. d) Bir bölgedeki koşullar diğerleriyle aynı olduğundan, özelliklerin seçimi de her bölgede, koşullara göre aynı olur. e) Çevrede meydana gelecek yeni değişiklikler, tekrar yeni uyumların meydana gelmesini sağlar.

4) Aşağıdakilerden hangisi canlılığın oluşumunda enzimlerin önemine dair yanlış bir bilgidir? a) Canlıların bünyesindeki hemen tüm tepkimeler kendilerine özgü enzimlerle gerçekleşebilir. b) Enzimler yağlardan yapılmıştır. c) DNA, enzim sentezlenmelerini yönetir. d) Büyük bir molekül olan DNA kendi başına sentezlenemez.

145

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Serbest genlerin birleşerek daha karmaşık yapı kazanmaları ve bu karmaşık durumlarıyla kendilerini eşlemeleri, daha gelişmiş canlıların ortaya çıkmasının ilk adımını oluşturur.

5) Aşağıdakilerden hangisi hücre zarının oluşumuyla ilgili olarak söylenemez? a) Yaşayan moleküller ortaya çıktıktan sonra meydana gelen en büyük ikinci aşama hücre zarının oluşumudur. b) Oldukça uzun yapılı olan DNA segmenti ve enzimler, çevre koşullarından kolay kolay etkilenmez. c) İki farklı yoğunluktaki ortam arasında bir zar oluşabileceği deneysel olarak kanıtlanmıştır. d) Yağ molekülleri su içerisinde lipozom denen içi boş küremsi yapılar oluşturabilir. e) Bu lipozomlar bugün birçok teknolojik girişimlerde kullanılmaktadır.

6) Aşağıdakilerden hangisi eşeyselliğin ortaya çıkışıyla ilgili olarak söylenemez? a) Canlılık ortaya çıktıktan sonraki 1.5-2 milyar yıl içinde tüm canlıların bir eşeye bağlı olarak üredikleri tahmin edilmektedir. b) Bu sürede evrimde çeşitlenmenin oluşması çok yavaş yürümüştür. c) İlk iki milyar yıl içerisinde dünyada yalnız basit yapılı bir hücreliler oluşmuştur. d) Bu evreye kadar olan üremeler bir çeşit klon üremesidir.

146

BİYOLOJİ SORU BANKASI

e) Yavrular, oluşabilecek mutasyonlar göz önüne alınmazsa, tamamen kendilerini meydana getiren ataya benzer.

7) Aşağıdakilerden hangisi eşeysel üremeye dair yanlış bir bilgidir? a) Prekambriyen’de (yaklaşık 1.5 milyar yıl önce) sentromerin farklı bir şekilde bağlanması ile mitoz bölünmenin bulunması suretiyle ortaya çıkmıştır. b) Böylece farklı genlerin (kromozomlardaki) birbirinden ayrılma şansı oluşmuştur. c) Bu da aynı ana ve babadan kalıtsal olarak birbirinden farklı olarak çok sayıda eşeysel hücrenin oluşmasına neden olmuştur. d) Eşeysel çoğalmayı canlılarda Kambriyen Patlaması, denen büyük bir çeşitlenme izlemiştir. e) Bugün 38 tanesi yaşayan 100 kadar canlı şubesi evrimleşmiştir.

8) Aşağıdakilerden hangisi evrime dair kanıtlarla ilişkili olarak söylenemez? a) Darwin’e evrim fikrini veren ilk kanıtlar fosillerin gözlenmesiyle ortaya çıkmıştır. b) Fosiller sadece canlıların sert kısımlarını (kemik, diş, kabuk vs.) değil, aynı zamanda çeşitli organları ve yaşantıları ile ilgili izleri taşıyan kalıpları da kapsamı içine alır. c) Genellikle bir hayvana ait tüm bir fosil bulmak mümkündür. d) Vücut parçalarının şekline göre, yaşam çeşidi hakkında yorumlar yapılabilir. e) Örneğin çenenin yapılışından hayvanın nasıl beslendiğini, ayaklarının yapılışından hareket biçimini öğrenebiliriz.

147

BİYOLOJİ SORU BANKASI

9) Aşağıdakilerden hangisi fosillerle ilişkili olarak söylenemez? a) En gözde ve kullanışlı fosil, omurgalılara ait iskelet kalıntılarıdır. b) Kemiklerin şeklinden, üzerindeki kas bağlantılarından hayvanın nasıl durduğu ve nasıl hareket ettiği anlaşılabilir. c) Fosiller genellikle jeolojik katmanlar içerisinde bulunur ve bu katmanların yaşı fosil yaşını belirtir. Zamana bağlı evrimsel gelişimi bu kalıntılardan çıkarmak mümkündür. d) Yaş saptamalarında Radyoaktif Maddelerden yararlanma bugün en geçerli yöntem olarak kullanılmaktadır. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

10) Aşağıdakilerden hangisi yer kabuğunun gelişim süreciyle ilgili olarak söylenemez?

Yerin gelişim süreci; a) Jeolojik zamanlara ayrılmıştır. b) Jeolojik zamanlar kendi içinde devirlere c) Devirler de kat denen alt birimlere ayrılmıştır. d) Zamanlar arasında kesin sınırlar vardır. e) Bu katmanlara ait fosillerin incelenmesiyle canlılığın basit organizasyondan gelişmişe doğru zaman içinde evrimleştiğini görülmektedir.

148

BİYOLOJİ SORU BANKASI

11) Aşağıdakilerden hangisi yer kabuğunun gelişim süreciyle ilgili yanlış bir bilgidir? a) Dünya yaklaşık 4 milyar yıl önce şekillenmeye başlamıştır. b) İlkel Prokaryotlar yaklaşık 3 milyar yıl önce ortaya çıkmaya başlamıştır. c) Ökaryot hücreleri, prokaryot hücreler takip etmiştir. d) Zamanımızdan aşağı yukarı 1.200 milyon yıl öncesi serbest oksijen atmosferde çoğalmaya başlamıştır. e) Bugünkü atmosferin % 1’ne kadar yükselmiştir.

12) Aşağıdakilerden hangisi mutasyonlarla ilişkili olarak söylenemez? a) Mutasyonlar genlerde meydana gelen ve kalıcı olmayan değişmelerdir. b) Bitkiler ve hayvanlar ile yapılan denemeler, mutasyonların sürekli olarak meydana geldiğini göstermiştir. c) Bazılarında canlının ortama uyum yeteneğinin arttığı görülmüştür. d) Doğal seçilim, mutasyonlar oluştuğunda etkisini gösterebilir. e) Mikro mutasyonların sürekli olarak doğal seçilimle ayıklanması, bir zaman sonra büyük değişikliklerin ortaya çıkmasını sağlar.

13) Aşağıdakilerden hangisi mutasyonlarla ilişkili olarak söylenemez? a) Meydana gelecek sayısız mutasyondan yararlı olmayanlar seçilip saklanır. b) Mutasyonların meydana getirdikleri özellikler bir yaşam ortamı için yararlıdır. c) Diğer yaşam ortamı için yararsız olabilir.

149

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Doğal seçilimde en çok kullanılan mutasyonlar, çevre koşulları değişmeden önce meydana gelmiş olan nötr mutasyonlardır. e) Bir mutasyonun doğal seçilimle korunması ya da yok edilmesi, zararının ve yararının toplam değeriyle ölçülür.

14) Aşağıdakilerden hangisi “Doğal Seçilim” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir popülasyon, kalıtsal yapısı farklı olan birçok bireyden oluşur. b) Bireyler taşıdıkları genler nedeniyle, çevre koşullarına daha iyi uyum yapabilme yeteneği kazanırlar. c) Bu durum onların, doğal seçilimden kurtulma oranlarını verir. d) Çevre koşulları uzun süre etkilerini sürdürürse, belirli özelliklere sahip bireyler devamlı ayıklandığından taşıdıkları genlerin gen havuzundan eksilirler. e) Bu durumda gen frekanslarında aynı kalır.

15) Aşağıdakilerden hangisi “Doğal Seçilim” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bir süre sonra, başlangıçtaki popülasyona benzemeyen, tamamen ya da kısmen değişmiş popülasyonlar ortaya çıkar. b) Bireylerin ayakta kalmaları sadece evrimsel olarak açıklanabilir. c) Bireylerin taşıdıkları genler, gelecek döllere başarılı bir şekilde aktarılamıyorsa, evrimsel olarak bu niteliklere sahip bireyler başarısız sayılırlar.

150

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Doğal seçilimde başarılı olabilmek için çevre koşullarına diğerlerinden daha iyi uyum sağlamak gerekir. e) Yanısıra daha fazla sayıda yumurta ya da yavru meydana getirmek de gerekir.

16) Aşağıdakilerden hangisi doğal seçilim yöntemlerinden biri olan “Yönlendirilmiş Seçilim” le ilişkili olarak söylenemez? a) Genellikle çevre koşullarının büyük ölçüde değişmesiyle ya da koşulları farklı olan bir çevreye göçle ortaya çıkar. b) Popülasyondaki özellikler belirlenirken, bireylerin o çevrenin koşullarına uyum sağlayıp sağlamayacağı gözetilmez. c) Popülasyondaki bireylerin bir kısmı daha önce mutasyonlarla bir özelliği kazanmışlarsa, popülasyonu gen havuzuna sokmaları sağlanır. d) Bu çevresel etki devam ettiği sürece, seçilim bu doğrultuda sürer. e) Böylece, kurak ortama uyum sağlamaya yönlendirilmiş bir seleksiyon söz konusu olur.

17) Aşağıdakilerden hangisi doğal seçilim yöntemlerinden biri olan “Dengelenmiş Seçilim” le ilişkili olarak söylenemez? a) Eğer bir popülasyon çevre koşulları bakımından uzun süre dengeli olan bir ortamda bulunuyorsa, çok etkili, kararlı ve dengeli bir gen havuzu oluşur. b) Böylece, dengeli seçilim, var olan gen havuzunun yapısını devam ettirir. c) Böylece meydana gelebilecek sapmalar önlenmiş olur.

151

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Dengeli seçilimde, üstteki ve alttaki değerleri (aşırı özellikleri) taşıyan bireyler elenmediği için popülasyon dengedeymiş gibi gözükür. e) Gen havuzları sabit olanlar çevrelerine daha iyi uyum sağlamışlardır.

18) Aşağıdakilerden hangisi doğal seçilim yöntemlerinden biri olan “Dallanmış Seçilim” le ilişkili olarak söylenemez? a) Yönlendirilmiş seçilimin tersi olan bir durumu açıklar. b) Bir popülasyonda farklı özellikli bireylerin ya da grupların her biri, farklı çevre koşulları nedeniyle ayrı ayrı korunabilir. c) Böylece ayrı kökten, bir zaman sonra, iki ya da daha fazla sayıda birbirinden farklılaşmış canlı grubu oluşur. d) Özellikle bir popülasyon çok geniş bir alana yayılmışsa türler ortaya çıkar. e) Bu şekildeki bir seçilim ‘Uyumsal Açılımı’ meydana getirir.

19) Aşağıdakilerden hangisi izolasyonun evrimsel gelişimdeki etkisiyle ilgili olarak söylenemez? a) Türlerin oluşumunda, yalıtım (izolasyon), kural olarak zorunludur. b) Çünkü gen akımı devam eden popülasyonlarda, tür düzeyinde farklılaşma oluşamaz. c) Bir popülasyon, belirli bir süre birbirinden coğrafik olarak yalıtılmış alt popülasyonlara bölünürse, bir zaman sonra kendi aralarında çiftleşme yeteneklerini yitirirler.

152

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Bu süre içerisinde oluşacak çiftleşme davranışlarındaki farklılaşmalar, yalıtımı çok daha etkisiz hale getirir. e) Üreme yalıtımının kökeninde, çok kez en azından başlangıç evrelerinde, coğrafik bir yalıtım vardır.

20) Aşağıdakilerden hangisi “Coğrafi Yalıtım” la ilgili olarak söylenemez? a) Eğer bir popülasyon coğrafik olarak iki ya da daha fazla bölgeye yayılırsa, popülasyonlar arasındaki farkın gittikçe artmasına neden olur. b) Bu kalıtsal farklılaşma, popülasyonlar arasında gen akışını önleyecek düzeye geldiği zaman, bir zamanların ata türü tek bir türde sabitlenmiş olur. c) Karalar, özellikle çöller kara hayvanları için yalıtım nedenleridir. d) Tuz bileşimi ve derişimi farklı sular, buz setleri su hayvanları için; denizler, nehirler, yüksek dağlar, büyük sıcaklık farkları, buzlar yalıtım nedenlerinin diğerleridir. e) En iyi coğrafik yalıtım, adalarda görülür.

153

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 17 1) Aşağıdakilerden hangisi “Uyum (Adaptasyon)” la ilişkili olarak söylenemez? a) Bir canlının, belirli biyolojik, kimyasal ve fiziksel koşulları olan bir ortam içerisinde, yaşamasını olası kılan yeteneklerinin ve özelliklerinin tümüdür. b) Evrimleşme canlılığın vazgeçilmez bir özelliğidir. c) Her bölge aynı koşullara sahip olduğundan, bu ortamlara uyum yapan canlılarda aynıdır. d) Bu ortama uyum, çok değişik ilişkileri kapsar (yer bulma, beslenme, avlanma, avlama, parazit ilişkileri, sıcaklık, nem vs.). e) Uyum, tüm bunların ortalama değerini verir.

2) Aşağıdakilerden hangisi evrimin “uyumsal açılımıyla” ilgili yanlış bir bilgidir? a) Farklı köklerden gelen; fakat fizyolojik ve yapısal özellikleri birbiriyle aynı olan, birçok yeni canlı türü ortaya çıkar; buna “uyumsal açılım” denir. b) Her grubun, yeni ortamın koşullarına uygun yapıları kazanmasına “yapısal uyum” denir. c) Yapısal uyumun bilinen en iyi şeklidir. d) Eğer bir hayvan grubu, geniş olarak yayılarak doğal seçilime uğrarsa uyumsal açılım meydana gelir. e) Uyumsal açılım dallanan doğal seçilimin sonucu olarak ortaya çıkar.

154

BİYOLOJİ SORU BANKASI

3) Aşağıdakilerden hangisi “evrimleşme hızı” ile ilgili olarak söylenemez? a) Evrimleşme hızı, özünde, canlı toplulukları ile çevre koşullarının karmaşık ilişkisinin bir sonucudur. b) Bu hız türe, kalıtıma (gen yapısına), zamana ve çevresel koşullara göre değişebilmektedir. c) Jeolojik değişmelerin fazla olduğu devirlerde, evrimleşme hızı yüksektir. d) Kararlı olduğu devirlerde yüksektir. e) Evrimleşme hızı, bir anlamda, kalıtsal yapının değişme hızıdır.

4) Aşağıdakilerden hangisi “mutasyonlar” a dair yanlış bir bilgidir? a) Gerçekte mutasyonlar, tahmin edilenden çok daha fazla meydana gelmektedir. b) Bir gende mutasyon oranı çok yüksek olabilir. c) Bireyin bütün genleri düşünüldüğünde toplam sayı yükselmektedir. d) Ortalama her insanda bir gen mutasyona uğramıştır. e) İnsanda işlevsel 20.000 gen olduğu düşünülmektedir.

5) Aşağıdakilerden hangisi bakteri çeşitlerinden “Saprofit Bakteriler” le ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bakterilerin çoğunluğunu oluşturur. b) Besinlerini bulundukları ortamlardan hazır sıvılar olarak alırlar. c) Nemli, ıslak ve çürükler üzerinde yaşarlar.

155

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) En çok; amino asit, glikoz ve vitamin gibi besinleri ortamdan alırlar. e) Bu tür bakteriler iç ortama salgıladıkları enzimlerle bitki ve hayvan ölülerini daha basit inorganik maddelere parçalayarak onların çürümesini sağlarlar.

6) Aşağıdakilerden hangisi bakteri çeşitlerinden “Saprofit Bakteriler” le ilgili olarak söylenemez? a) Toprağın humusunu azaltırlar. b) Kendilerine besin sağlarlar. c) Çürütme sonucu çeşitli kokular meydana gelir; bu yüzden bu olaya “kokuşma” denir. d) Bazı saprofit bakteriler, sütün yoğurt ve peynir olarak mayalanmasını sağlarlar. e) Saprofitler, dünyada madde devrinin tamamlanmasında oynadıkları önemli rolden dolayı, hayat için mutlaka gerekir.

7) Aşağıdakilerden hangisi “Parazit Bakteriler” le ilgili olarak söylenemez? a) Besinlerini cansız ortamdan değil de üzerinde yaşadıkları canlılardan temin ederler. b) Sindirim enzimleri vardır. c) Bazıları canlıya fazla zarar vermeden yaşayarak, sadece onun besinlerine ortak olurlar. d) Bazı parazit bakteriler canlının ölümüne bile sebep olabilen hastalıklara yol açarlar; bunlara “Patojen Bakteriler” denir. e) Patojenler ya toksin çıkararak ya da konak canlının enzim ve besinlerini kullanarak zarar verirler.

156

BİYOLOJİ SORU BANKASI

8) Aşağıdakilerden hangisi “Funguslar” la ilgili yanlış bir bilgidir? a) Ökaryotik ve tipik olarak ipliksi yapıda olan canlılardır. b) Bitkiler gibi hücre duvarına sahiptirler c) Hemen hemen tümü hareketlidir. d) Fotosentetik pigment içermezler. e) Besinlerini diğer canlıların hazırladığı organik maddelerden alırlar.

9) Aşağıdakilerden hangisi “funguslar” la ilgili olarak söylenemez?

a) Trake solunumu yaparlar. b) Enerjiyi organik maddelerin oksidasyonundan temin ederler. c) Fungusların habitatları oldukça büyük farklılıklar gösterir. d) Büyük bir çoğunluğu toprakta ve ölü bitkisel atıklarda yaşar. e) İnsan, hayvan ve bitkilerde parazit olanları da mevcuttur.

10) Aşağıdakilerden hangisi fungusların yararlı ve zararlı faaliyetleri arasında sayılamaz? a) Hayvansal ve bitkisel atıkların çürütülmesinde rol oynar. b) Azot, fosfor, potasyum, sülfür, demir ve kalsiyum gibi elementlerin tutulmasında etkilidir. c) Bazı peynir tiplerinin yapımında kullanılır.

157

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Antibiyotik (penisilin) elde edilmesinde yardımcıdır. e) Ekmekçilik, şarap ve bira gibi fermente ürünlerin elde edilmesinde kullanılır.

11) Aşağıdakilerden hangisi “Kök Anatomisi” ne ilişkin olarak söylenemez? a) Birçok bitkide genellikle toprak altında bulunur. b) Topraktan su ve mineral maddelerinin alımını sağlar. c) Bitkiyi toprağa bağlar. d) Besin depolar. e) Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.

12) Aşağıdakilerden hangisi “Kök Anatomisi” ile ilgili yanlış bir bilgidir? a) Bazı epidermis hücreleri dışa doğru uzayarak “kök tüylerini” oluşturur. b) Bu tüylerin amacı, topraktaki su ve mineral maddelerin emilmesi ve bitkiye verilmesidir. c) Kökün alt kesimlerinde kök tüyleri ve bu tüyleri oluşturan epidermis hücreleri zamanla ölür. d) Bu kısımda epidermisin yerini artık “eksodermis” adı verilen bir doku alır. e) Eksodermis dokusu, bazı korteks hücrelerinin mantarlaşmasıyla oluşmuştur.

13) Aşağıdakilerden hangisi kökün “Korteks (Kabuk)” kısmıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Epidermis ve eksodermis altında bulunan kökün en geniş dokusudur. b) Yapısı, bol miktarda parankima hücrelerinden oluşmuştur.

158

BİYOLOJİ SORU BANKASI

c) Hücreler arasında boşluklar bulunur. d) Bu doku ayrıca, besin maddelerinin depo edilmesini de sağlamaktadır. e) Endodermis hücreleri kübik hücreler olup aralarında hücre arası boşluk bulunmaz.

14) Aşağıdakilerden hangisi çiçeğin genel yapısıyla ilgili olarak söylenemez? a) Çiçek, tohumlu bitkilerde eşeysel üreme organlarının toplandığı kısımlardır. b) Bir çiçek dıştan içe doğru, genel olarak iki büyük kısımdan oluşmuştur. c) Bunlar; çiçek örtüsü ve üreme organlarıdır. d) Çiçek örtüsü doğrudan üremeye katıldığı için, “verimli kısım” olarak kabul edilir. e) Üreme organları ise, adından anlaşılacağı gibi, üreme işlevini yerine getirip, neslin devamını sağladığı için “verimli kısım” olarak kabul edilir.

15) Aşağıdakilerden hangisi çiçeğin genel yapısıyla ilgili olarak söylenemez? a) Üreme faaliyeti sonucunda oluşan yapı tohumdur; bu nedenle bu bitkilere “tohumlu bitkiler” denmektedir. b) Tohum, bitkinin eşeysiz üreme sonucunda oluşturduğu ve çimlenerek yeni bir bitki oluşturma kapasitesine sahip bir yayılma organıdır. c) Tohum, kendi başına yeni bir birey meydana getirme kapasitesine sahiptir. d) Eşeyli üreme ile meydana gelir. e) Bitkilerin yayılmasını sağlar.

159

BİYOLOJİ SORU BANKASI

16) Aşağıdakilerden hangisi çiçekteki üreme organıyla ilgili yanlış bir bilgidir? a) Çiçekteki üreme organları, çiçek örtüsünün altında bulunur. b) Erkek üreme organları, dişi üreme organlarının dışında bir daire oluşturacak şekilde dizilmiştir. c) Erkek üreme organı 2 kısımdan oluşmuştur. d) Dişi üreme organı 3 kısımdan oluşmuştur. e) Ovaryum, dişi üreme organının en alt ve en geniş kısmıdır, içinde “tohum taslaklarını” (ovul) taşır.

17) Aşağıdakilerden hangisi “çiçek formülü” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Bir çiçekteki tüm parçaların sayısı, konumunu belirtmek için kullanılan formüllere “çiçek formülü denir. b) Çiçek formülünde her bir parça, bir harf ile ifade edilir. c) Dikotil ve monokotil çiçek formülleri birbiriyle kısmen aynıdır. d) Dikotil çiçek formülü, “K C A G” harfleri ile ifade edilir. e) Monokotil çiçek formülünde kullanılan harfler, “P A G” dir.

18) Aşağıdakilerden hangisi “çiçek formülü” ile ilgili olarak söylenemez? a) Çiçek formülünde, her bir harfin sol üstünde bir rakam bulunur. b) Bu rakam çiçek parçasının adedini gösterir. c) Bazı formüllerde, rakam parantez içinde bulunur.

160

BİYOLOJİ SORU BANKASI

d) Parantez, o çiçek parçasının bitişik olduğunu göstermektedir. e) Eğer bir çiçek parçasının sayısı 10’dan fazla ise, çiçek formülünde sonsuz işareti kullanılır.

19) Aşağıdakilerden hangisi “çiçek diyagramı” na dair yanlış bir bilgidir? a) Çiçek formülünde belirtilen tüm parçaların sayısı, düzeni, büyüklükleri dikkate alınarak, hazırlanan şematik şekillere “çiçek diyagramı” denir. b) İç içe geçmiş halkalar halinde hazırlanır. c) En dış halkalar çiçek örtüsüne denk gelir. d) Her halkadaki parçaların sayısı, bu parçaların serbest veya birbirine bitişik olması, büyüklükleri, eksene olan uzaklıklar dikkat edilerek çizilir. e) Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.

20) Aşağıdakilerden hangisi “yaprak morfolojisi” ne dair yanlış bir bilgidir? a) Yaprak, aynen kök ve gövde gibi bir organdır ve organ olduğu için de sadece yüksek bitkilerde bulunur. b) Yapraklardaki damarlanma oldukça seyrektir. c) Yapraklar genel olarak saplı olmakla birlikte, bazı örneklerde yaprak sapı bulunmaz. d) Gövde nodlarından çıkar. e) Yaprak sayılabilmesi için, koltuğunda bir tomurcuk taşıması gerekir

161

BİYOLOJİ SORU BANKASI

CEVAP ANAHTARI ÜNİTE 1

1) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

2) B

(Doğada yaşayan canlıların tamamı hücrelerden oluşmuştur.)

3) A

(Yerküreyi oluşturan 104 kadar elementten ancak 27 tanesi canlı sistemde hücrenin yapısında yer almıştır.)

4) D

(Sodyum (Na))

5) C

(Bu elementler hidrojen bağlarıyla bağlanmıştır.)

6) B

(Tipik hidrojen bağı iyonik bağ ve kovalent bağdan daha güçsüzdür.)

7) D

(Zıt kutuplar birbirini çeker.)

8) D

(Kovalent bağ aynı cins atomlar arasında oluyorsa apolar kovalent bağ

adını

alır.)

9) E

(Hepsi sayılabilir.)

10) A

(Karbonhidratlar

ve

yağlar

hücrede

olurlar.)

11) C

(Bütün canlı hücrelerinde bulunurlar.)

162

enerji

depolanmasına

yardımcı

BİYOLOJİ SORU BANKASI

12) A

(Hayvanlarda yapısal madde oluşlarının yanısıra, tüm canlılarda metabolizma aracı ve düzenleyici rolleri olan maddelerdir.)

13) D

(Proteinler hücrelerin yapısal bileşenleri olarak çok önemli olmalarının yanında aminoasitlere dönüştürüldükten sonra enerji elde etmede de kullanılırlar.)

14) E

(Bir ya da daha çok çift bağa sahip yağ asitleri doymamış yağ asidi adını alırlar.)

15) A

(Asit özellikli oldukları ve ilk kez çekirdekte (nukleus) tespit edildikleri için bu ismi almışlardır.)

16) B

(Timin-riboz fosforik asit)

17) C

(Urasil- riboz- fosforik asit)

18) D

(Oksijen)

19) C

(Bu yüklü tanecikleri taşıyan çözeltiler elektriği iletebilme özelliğine sahiptirler.)

20) A

(İki hidrojen ve bir oksijen atomundan oluşur.)

163

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 2

1) D

(Genel olarak hücre ağırlığının yarıdan fazlasını su oluşturur.)

2) B

(Suyun en önemli özelliklerinden birisi de birçok kimyasal için en iyi çözücü olmasıdır.)

3) E

(ATP, güneş enerjisinin yüksek enerjili kimyasal bağ enerjisine dönüştürülmüş depo şeklidir.)

4) C

(Güneş enerjisi önce klorofilli bitkilerin yeşil yapraklarında fotosentezin ışık reaksiyonlarında ATP ye dönüştürür.)

5) B

(Canlının kimyasal bileşenleri arasındaki ilişki dinamiktir.)

6) A

(Prokaryot hücreler zarla çevrili bir çekirdekleri olmayan hücre tipleridir.)

7) D

(Kolayca üretilebilirler.)

8) E

(Bu zar, bazı kısımlarında içe doğru çökerek mezozomları oluşturur.)

9) C

(Hücre duvarları vardır.)

10) B

(Prokaryotlardan farklı olarak çift zarla çevrili organellere sahiptirler.)

11) D

(Bitki hücrelerinde plazma zarının dışında bir de selülozdan oluşmuş hücre duvarı bulunur.)

12) C

(Az miktarda da karbonhidrat da ihtiva eder.)

164

BİYOLOJİ SORU BANKASI

13) B

(Zar kalınlığı ortalama 60-100 angstron kadardır.)

14) D

(Protein molekülleri ile çevrelenmiştir.)

15) E

(Hepsi söylenebilir.)

16) C

(Büyük moleküllerin hücreye girişine endositoz, çıkışına ise ekzositoz denir.)

17) A

(Bu olayda hücre içine alınacak moleküller önce hücre zarına yapışır.)

18) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

19) B

(Eritrositler hariç tüm ökaryot hücrelerde bulunur.)

20) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

165

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 3

1) C

(Lipit ve polissakkaritleri içermezler.)

2) B

(Önemli proteinlerin yapımından sorumludurlar.)

3) E

(Protein sentezi 3 aşamada gerçekleşir.)

4) A

(Hücrede çekirdeğin üst tarafında yer alan ve ağ şeklinde olan organele golgi kompleksi adı verilmektedir.)

5) B

(Sinir salgı hücrelerinde büyük, kas epidermis hücrelerinde küçüktür.)

6) D

(Esas görevi sindirmektir.)

7) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

8) B

(Kendileri büyüyüp, bölünebilirler.)

9) C

(Sitoplazma içerisinde yer alan en büyük yapıdır.)

10) E

(Yukarıdakilerin hepsi sayılabilir.)

11) B

(Hücre zarı gibi çift katlı yapıdadır.)

12) A

(Genellikle homojen bir sıvıdır.)

13) D

(Bir veya birkaç tane olabilir.)

14) C

(Kromozomların yapısında DNA nükleik asitleri ve protein bulunur.)

15) D

(Bir kromozom bir çift kardeş kromatidden oluşur.)

16) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

17) A

(Taksonomi, dünya üzerinde yaşamını sürdürmekte olan canlı türlerinin değişik etkenlere göre sınıflandırılmasıyla ilgilenir.)

166

BİYOLOJİ SORU BANKASI

18) B

(Bu alanda çalışan bilim insanları ortak bir atadan gelen benzerlik ve farklılıkları ele alırlar.)

19) D

(Sosyoloji)

20) A

(İlk çalışmalar Eski Yunan Bilginlerinden Aristo (M.Ö. 384-322), tarafından birkaç yüz hayvan ve bitki çeşidi olduğunu düşünerek başlatılmıştır.)

167

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 4

1) D

(Familyaları takımlarda toplamıştır.)

2) C

(Ancak az sayıda karakter ele aldığı için bugünkü bilgilerimize göre yanlış olan gruplar ortaya çıkmıştır.)

3) B

(Aynı dış ve iç çevresel koşullara benzer şekilde tepki gösterir.)

4) A

(Belli bir bölgede yaşayan aynı türe ait canlıların oluşturduğu topluluklara denir.)

5) E

(Fertlerin ağırlıkları popülasyon büyüklüğünü etkilemez.)

6) D

(Beslenme biçimleri aynıdır.)

7) D

(Büyüyen popülasyonlarda genç birey sayısı; gerileyen

popülasyonlarda da

yaşlı birey sayısı fazladır.)

8) B

(Popülasyonun bulunduğu yerden dışarıya doğru bir hareket gözüne çarpar.)

9) E

(Yukarıdakilerin hepsi sayılabilir.)

10) E

(Hepsi sayılabilir.)

11) B

(Aynı dili konuşan insanlar arasında bile canlı isimleri yöresel farklılıklar gösterebilir.)

12) C

(DNA’ları halka şeklindedir.)

13) C

(Kimyasal yapı)

14) B

(Hücre yapısına sahip değildir.)

15) A

(Virüsü canlı yapan özellik üreyebilmesidir.)

168

BİYOLOJİ SORU BANKASI

16) B

(Hayvan virüsleri hayvansal hücreleri, bitki virüsleri bitkisel hücreleri kullanır.)

17) D

(Hücrede RNA genellikle tek sarmallı yapıdadır.)

18) E

(Hepsi söylenebilir.)

19) A

(Hemen hepsinde mitokondri gibi organeller bulunur.)

20) D

(Biyolojik mücadele)

169

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 5

1) B

(Canlılar tarafından direkt olarak kullanılamayan güneş enerjisini, fotosentez yetenekleri sayesinde, tüketici organizmalar (insanlar ve hayvanlar) tarafından kullanılabilecek enerji formuna çevirirler.)

2) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

3) C

(Çok sayıda hücrelerden oluşmuş organizmalardır.)

4) D

(Çeper nispeten sert bir yapıya sahiptir.)

5) C

(Kloroplast, bitkilerin yapraklarında ve diğer yeşil bölgelerindeki hücrelerde bulunur ve bünyesinde klorofil molekülünü taşır.)

6) A

(Kromoplastlar yeşil dışında diğer renkli pigmentli plastidlerdir.)

7) A

(Bitki hücrelerinde, hücre hacminin oldukça önemli bir kısmını kaplar.)

8) B

(Doku çeşitliliği, canlının organizasyonel düzeyine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.)

9) B

(Metabolik açıdan son derece aktiftirler.)

10) C

(Hücre çeperleri ince, hücre içerisinde ise küçük ve çok sayıda vakuol taşırlar.)

11) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

12) D

(Daha az protoplazma içerebilir ya da hiç içermeyebilirler.)

13) A

(İletişim Dokusu)

14) C

(Bitkilerin dış yüzeyini ince ve az derinliğe sahip bir tabaka halinde kaplar.)

15) B

(Kesintisiz bir yapıya sahiptir.)

170

BİYOLOJİ SORU BANKASI

16) A

(Mekanik etkilere karşı son derece dirençlidir.)

17) E

(Kök ve bazı parazit bitkilerin klorofilsiz toprak üstü kısımlarında da stoma bulunmaz.)

18) C

(Genellikle vakuolleri geniş, protoplastları az olan, canlı hücrelerdir.)

19) B

(Hayvanlara bitkiye, karşı savunma sağlayabilir.)

20) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

171

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 6

1) B

(Kök, gövde, yaprak ve çiçek bitki organlarıdır.)

2) E

(Hiçbiri)

3) D

(Bitkinin toprak altında gelişen kısmıdır.)

4) C

(Kökün uç bölgesinin dış kısmına rizodermis denir.)

5) D

(Genellikle silindirik olan gövdeler, dallanma özellikleri bakımından farklılık gösterir.)

6) B

(Gövdenin büyüme noktalarının yan taraflarındaki çıkıntıların gelişmesi ile oluşurlar.)

7) A

(Morfolojik olarak kısa sürgündür.)

8) C

(Eşeyli üremede, aynı veya farklı bitkiden gelen farklı eşeydeki iki hücrenin birleşerek zigotu oluşturması ve zigotun gelişerek yeni bireyi vermesi söz konusudur.)

9) A

(Döllenmeden sonra yumurtalığın büyüyüp gelişmesiyle oluşan yapıya meyve adı verilir.)

10) D

(Bir tohum dışarıdan içeriye doğru üç kısımdan oluşur.)

11) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

12) C

(Bitkilerin kloroplastlarında meydana gelen biyokimyasal reaksiyonlar zinciridir.)

172

BİYOLOJİ SORU BANKASI

13) D

(Fotosentezin hızını ölçmek için en etkin yöntem, kullanılan C0 miktarının ya da dışarıya verilen oksijen miktarının saptanmasıdır.)

14) A

(Işık ve karbondioksit oranları ortamda her ikisi birlikte artarsa fotosentezde elde edilecek ürün öncekilerden çok daha fazla olur.)

15) B

(Bu moleküllerdeki elektronlar uyarılır ve enerji seviyeleri artar.)

16) D

(Bu moleküllerin kimyasal bağlarındaki enerji, karbonun bağlanarak şeker oluşturulması tepkimelerinde kullanılır.)

17) C

(Çok hücreli hayvanlarda 200 kadar değişik tipte olabilen hücreler, özelliklerine göre bir araya gelerek temelde 7 değişik dokuyu meydana getirirler.)

18) B

(Endokrin sistem hem bitki hem de hayvanlarda görülürken, sinir sistemi sadece hayvanlarda bulunur.)

19) D

(Uzun ve sadece bir tane olan, akson adını alır.)

20) A

(Aksonlar sinaptik uç olarak isimlendirilen özelleşmiş uç bölgelerinden kimyasal haberciler salgılarlar.)

173

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 7

1) A

(Nöronların arasını doldurur.)

2) E

(Omurgasız hayvanlar içinde en karmaşık ve gelişmiş sinir sistemi kafadanbacaklılarda görülür.)

3) C

(Beynin gelişimi ve karmaşık bir yapı haline gelmesi omurgalı hayvanların ilk gruplarını oluşturan balıklardan iki yaşamlılar, sürüngenler, kuşlar ve memelilere doğru gidildikçe artış göstermektedir.)

4) D

(Çevreden gelen uyarının beyinde yorumlanmadan tepki oluşturulmasına refleks denir.)

5) A

(Omurgasız hayvanlar içinde ışığı algılayan en basit yapılara Yassısolucanlarda rastlanır.)

6) B

(Tüm gruplarda yapı birbirine benzerlik gösterir.)

7) C

(Balıklarda kornea düzdür.)

8) E

(Ancak sadece ses çıkartan gruplarda işitme organı yer alır.)

9) D

(Balıklarda sadece iç kulak bulunur.)

10) C

(Böceklerde tat ve koku alma duyuları son derece gelişmiştir.)

11) B

(Organizmadaki düzenleyici sistemlerin ikincisidir.)

12) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

174

BİYOLOJİ SORU BANKASI

13) B

(Omurgasız hayvanlar içinde eklem bacaklıların gelişmiş bir hormon sistemi bulunmaktadır.)

14) A

(Tüm hayvansal organizmalarda olmamasına rağmen bulunduğu canlıda kas sistemi ile birlikte hareketi sağlayan sistemdir.)

15) C

(Hidrostatik iskelet yapısına genelde omurgasız hayvan grupları içinde rastlanmaktadır.)

16) B

(Daha çok omurgasız hayvanlarda görülmektedir.)

17) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

18) B

(Kas sistemi kasılma özelliğine sahip uzun kas hücrelerinden oluşmuştur.)

19) A

(İsteğe bağlı olarak kasılırlar.)

20) C

(Aktin ve miyozin miyoflamentleri hücre içinde düzenli olarak dağılmazlar.)

175

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 8 1) A

(Sadece omurgalı hayvan gruplarında ve sadece kalpte bulunur.)

2) B

(Yassı ve yuvarlak solucanlarda da düz kas görülmektedir.)

3) D

(Sadece çekme özelliği olup itme özelliği olmadığından genelde birbirinin zıt yönünde çalışan kas çiftleri halinde bulunurlar.)

4) C

(Besin maddelerini oluşturan su, vitamin ve mineraller sindirim sisteminde herhangi bir değişime uğramadan kana karışırlar.)

5) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

6) C

(Hidralar ve gelişmiş sindirim sistemine sahip canlıların akyuvarlarında görülen

sindirimdir.)

7) B

(Bu işlem sindirim organlarınca sağlanır.)

8) A

(Pankreas)

9) D

(Yutak, sindirim ve solunum kanalları arasındaki geçiş bölgesidir.)

10) A

(Mide, sindirim sisteminin en gelişmiş kısmıdır.)

11) C

(Bağırsak kanalının son 15-20 cm’lik bölümüne rektum denir.)

12) A

(Dişlerin yerini gaga almıştır.)

13) B

(Sindirim salgıları daha fazladır.)

14) E

(Hepsi sayılabilir.)

15) D

(Karaciğer)

16) D

(Memelilerde kan pulcukları bulunur.)

176

BİYOLOJİ SORU BANKASI

17) C

(Yağlar)

18) A

(Kan hücrelerinin büyük bir kısmını eritrositler oluşturur.)

19) C

(Kalpten uzaklaştıkça arterler gittikçe incelerek daha ince arterlere ayrılırlar.)

20) E

(Balıklarda temizlenen kan tekrar kalbe dönmediğinden küçük dolaşım sistemi yoktur.)

177

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 9 1) A

(Bu sistem vücudu oluşturan hücrelerin aralarında bulunan çok ince borucuklar (lenf damarları) dan oluşur.)

2) E

(Hepsi söylenebilir.)

3) C

(Kırmızı kemik iliği)

4) C

(Timüs bezinden kan yolu ile dokulara gider.)

5) D

(Enfekte edilen bir hücre içindeki zararlı bakteri, ortamdaki sıvı ile doğrudan temas halinde değildir.)

6) B

(Mikroorganizmaların içeri sızmasını engeller.)

7) A

(Omurgasız hayvan grupları içinde basit yapılı organizmalardan karmaşık yapılılara doğru gidildikçe deri yapısında da belirgin farklılaşmalar görülür.)

8) D

(Kuşların telekleri de boynuzumsu yapılar içinde değerlendirilir.)

9) B

(Sürüngenlerde mukus bezi yoktur, ancak deride koku bezleri bulunmaktadır.)

10) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

11) D

(Hafif dokunmaya duyarlı olan reseptörler deri yüzeyine daha yakındır.)

12) A

(Çok hücreli hayvanlarda, canlı ile dış ortam arasında doğrudan yapılan gaz alışverişine dış solunum denir.)

13) C

(Az gelişmiş hayvanlarda canlının yaşamını sürdürdüğü sucul ortama serbestçe verilip, alınması ile olur.)

178

BİYOLOJİ SORU BANKASI

14) A

(Karada yaşayan omurgalı hayvanlarda solunum, genellikle akciğerler ile gerçekleştirilir.)

15) B

(Kuşlarda iki akciğer de küçülmüştür.)

16) D

(Yutak)

17) C

(Sol akciğer ise kalbin yerleşimi nedeni ile %10 oranında daha küçülmüş ve iki parçalıdır.)

18) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

19) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

20) B

(Göğüs boşluğunun genişlemesi sırasında hava basıncı düşer.)

179

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 10

1) B

(Gereğinden fazla bulunan maddelerin hücrelerden ve vücut sıvısından uzaklaştırılmasını sağlar.)

2) A

(Böbrekler en önemli boşaltım organlarından biridir.)

3) B

(İdrarın % 95’i su, % 5’i de zararlı madde atıklarından oluşmaktadır.)

4) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

5) C

(Eşeysiz üreme sayesinde bitkiler, çevre koşulları uygun olduğu sürece daha hızlı yayılma şansına sahip olur.)

6) D

(Gametlerin oluşum aşamasındaki mayoz bölünme sırasında ebeveynlerden gelen kromozomlar arasında parça değişimi olur.)

7) C

(Eşeysiz üreyen bireylerden oluşan yavrular bağımsız birer birey olmakla birlikte, ana bitkinin genetik yapısına sahiptir.)

8) C

(Bu kısalıp kalınlaşma süreci, kromozomların ilerideki evrelerde kırılması gibi anormal durumları önler.)

9) A

(Bu evrede kromozomlar ekvator çizgisinde yan yana gelerek tek sıra halinde dizilirler.)

10) D

(Çekme işlemini iğ iplikleri gerçekleştirir.)

11) B

(Her bir takımın etrafında yeni bir çekirdek zarı oluşturulur.)

180

BİYOLOJİ SORU BANKASI

12) E

(Kromozom sayısı açısından ana ve yavru hücreler arasında bir fark yoktur.)

13) C

(Bu hücrelerin birleşmesiyle oluşan zigot yeni bir bitkiyi meydana getirir.)

14) E

(Bitkinin vücut (somatik) hücreleri mitoz bölünme ile çoğalırlar.)

15) A

(Profaz II: Bu evrede iğ iplikleri oluşur, kromozomlar ortaya doğru ilerler.)

16) C

(Sadece eşeysiz üreyen canlılarda eşeysiz üreme yapılarından yeni bireyler oluşturulur.)

17) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

18) C

(Hücre büyümesi, bölünmenin ardından organellerin kendini kopyalaması ve protein sentezi sonucunda sitoplazma miktarının artmasıyla sağlanır.)

19) B

(İletim dokusunda olduğu gibi aynı dokunun içinde birden fazla özelleşmiş hücre çeşidi görülebilir.)

20) D

(Bitkilerde büyümenin sınırsız olduğu kabul edilmekle birlikte, genetik kontrol altındadır.)

181

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 11

1) B

(Bu üreme tipinde ergin birey vücudunun herhangi bir bölgesinden mitoz yoluyla bireyler meydana getirmektedir.)

2) D

(Ortam koşullarına karşı yüksek uyum gösterirler.)

3) C

(Eşey hücrelerinde kalıtım materyali (kromozom) sayısı özel bir bölünme tipi olan mayoz bölünme ile yarıya iner.)

4) B

(Basit yapılı hayvanlarda gonadlar çok sayıda olurken, gelişmiş olanlarda genellikle bir çifttir.)

5) A

(Erkek ve dişi üreme hücrelerinin aynı bireyde bulunması hermafroditlik olarak tanımlanmaktadır.)

6) D

(Bu madde spermi hızlandırarak yumurtaya doğru hareket etmesini sağlar.)

7) C

(Eşey hücrelerinin dış ortamda kurumasının ya da sıcaklıktan etkilenmesinin önlenmesi için nemli ortamlara bırakılması bir zorunluluktur.)

8) E

(Suda yaşayan çoğu hayvan grubunda dış döllenme görülmektedir.)

9) B

(Dış döllenmenin görüldüğü gruplarda eşey hücreleri serbest olarak ortama bırakılır.)

10) C

(Ancak ergin hale geçen birey oranı daha yüksektir.)

11) D

(Bu yapılara sadece omurgasız hayvan gruplarında rastlanmaktadır.)

12) A

(Eşey hücreleri)

13) B

(İdrar torbası)

182

BİYOLOJİ SORU BANKASI

14) E

(Derinin epidermisi)

15) C

(Diş minesi)

16) D

(Pigment hücreleri)

17) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

18) A

(Tamamlanmamış gelişim larvadan ergin döneme kadar olan zamanda meydana gelen değişimleri kapsamaktadır.)

19) D

(Holometabol gelişim gösteren böceklerde larva ile ergin birey arasında benzerlikler son derece azdır.)

20) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

183

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 12

1) A

(Canlılarda biyolojik özelliklerin ana-babadan döllere kalıtımının ve bireyler arasındaki farklılığın mekanizmasını anlamaya çalışan biyolojinin bir dalıdır.)

2) C

(Varyasyon olarak tanımlanan bireylerin arasındaki karakter farklılıkları, iki ataya sahip organizmaların eşeyli üremesi sonucu meydana gelir ve genetiğin temel prensibini oluşturur.)

3) C

(Bir organizmanın nasıl göründüğü ise onun fenotipidir.)

4) D

(Canlıların fenotipi çevre ile etkileşimde bulunan genotip ile kontrol edilir.)

5) E

(Erkekte ise 21 çift homologdur.)

6) B

(Aynı özellik ile ilgili genleri bulunduran genler homozigot genoma sahiptir.)

7) C

(Dominant alleller büyük harfle resesifler ise küçük harfle gösterilirler.)

8) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

9) D

(Bir çaprazlamada, erkek ve dişi olan organizmalar haploit sayıda genetik madde içeren gametlerini üretirler.)

10) A

(Monohibrit bir çaprazlamada, alleller arasında tam dominantlık dışında başka bir etkileşim varsa, beklenen fenotip oranından farklı oranlar görülür.)

11) C

(Çoğunlukla homozigot resesif durumda fenotipte etkili olurlar.)

12) B

(Heterozigot durumda iken ya belirgin bir fenotipik bozukluğa neden olurlar.)

13) D

(Bu etkileşimde, genlerden birisi belli bir fenotipten sorumludur.)

184

BİYOLOJİ SORU BANKASI

14) B

(Baskılayıcı gene “epistat”, fenotipik ifadesi baskılanan gene ise “hipostat” denir.)

15) C

(Canlılardaki bazı genlerin bu nedenle birden fazla sayıda mutant alleli bulunur ve çok allelli genler adı verilir.)

16) A

(Ökaryotik organizmalarda, genetik bilgi birden fazla doğrusal kromozomlar halinde organize olmuş genlerde depolanır ve buradan ifade edilir.)

17) A

(Bir organizmadaki bağlantı grubu sayısı, o organizmanın sahip olduğu haploit kromozom sayısına eşittir.)

18) C

(Geri çaprazlama sonucunda elde edilen rekombinant fenotipli bireylerin, toplam birey sayısına oranı “Rekombinasyon Frekansı” değerini verir.)

19) B

(Bağlantı gösteren genler arasındaki uzaklık arttıkça, bu genler arasındaki bölgede krossing-over meydana gelme şansı artacaktır.)

20) D

(Bitki ve hayvanlar gibi gelişmiş ökaryatik canlılarda ise eşey hücrelerinin üretildiği farklılaşmış özel doku ve organlar vardır.)

185

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 13

1) E

(Hepsi sayılabilir.)

2) C

(Bu kalıtıma bağlı özelliğin ya da hastalığın erkek ve kadınlarda görülme şansı eşittir.)

3) B

(Sadece erkek bireylerde ifade edilebilir.)

4) D

(Ökaryotik hücrelerde, sitoplazmik DNA en çok mitokondri ve kloroplast adı verilen organellerde bulunur.)

5) A

(Anneden gelen organellere bağlı bir özelliğin yavru döle geçmesi ve dişi yavrular aracılığıyla sonraki kuşaklara aktarılmasına “anasal kalıtım” denir.)

6) D

(Karaciğer yetmezliği)

7) E

(Gen havuzu kuşaklar boyunca ya farklı derecelerde değişebilir ya da durağan olabilir.)

8) B

(Pratikte bir popülasyonun kararlı kalma olasılığı çok zayıftır.)

9) C

(Genotiplerin üreme başarısını etkileyen ve genotiplerin farklı üretimini sağlayan mekanizmaların tümüne denir.)

10) B

(Kararlı popülasyonlarda, genlerin frekans değeri ne olursa olsun değişmeden kuşaktan kuşağa aktarılır.)

11) A

(Bir canlının genetik materyalinde meydana gelen kalıtımsal değişikliklerdir.)

186

BİYOLOJİ SORU BANKASI

12) B

(Bir canlının çevreye uyumunda ona yararlı olan mutasyonlar bugüne kadar kalıtımla kuşaktan kuşağa aktarılmış olanlardır.)

13) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

14) D

(Botanik)

15) C

(Kimya)

16) C

(Komünite: Farklı türlere ait popülasyonlara verilen isimdir.)

17) D

(Fizyolojik tepkileri inceler.)

18) A

(Toprak)

19) B

(Yağış)

20) E

(Toprak özellikleri)

187

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 15

1) D

(Bazı maddelerin zararlı özellikleri değişime uğramaz.)

2) B

(Popülasyon ekolojisi, popülasyonların yapılarını, gelişimlerini, zamana bağlı olarak değişimlerini inceler.)

3) E

(Yukarıdakilerin hepsi sayılabilir.)

4) D

(Bazı hayvan popülasyonlarında bireyler birbirlerine belli uzaklıkta yuva yapma davranışı içine girerler.)

5) A

(Değişik sayıda bireyden oluşan kümeler birbirlerinden eşit olmayan uzaklıklarda bulunur.)

6) D

(Bu dağılım şekli daha çok heterojen çevre koşullarının hakim olduğu rekabetin yoğun yaşandığı yerlerde görülür.)

7) C

(Doğal popülasyonlarda bireyler genelde kümeli veya rastgele dağılırlar.)

8) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

9) C

(Her yaş grubunda bulunan birey sayısı, popülasyonun toplam sayısına oranlanarak, popülasyondaki yüzde değeri hesaplanır.)

10) A

(Popülasyonda belli bir zamanda bulunan toplam birey sayısı popülasyon büyüklüğünü oluşturur ve çimlenme, doğum, ölüm ve göçlerin etkisi ile değişim gösterir.)

11) C

(Göç ya bireylerden bir kısmı, popülasyonu terk ederek popülasyonun sayı olarak azalmasına neden olur.)

188

BİYOLOJİ SORU BANKASI

12) D

(Popülasyonlar tür içi rekabet besin, yaşam alanı gibi faktörler nedeniyle yaşadıkları ortamlarda sınırsız bir şekilde büyüyemezler.)

13) A

(Kendine has ekolojik koşullara sahip, sınırları az çok belli bir alanda, bitki ve hayvan popülasyonlarının bir araya gelerek karşılıklı ilişkilerinin oluşturduğu birliğe komünite (tür toplulukları) denir.)

14) E

(Yatay yöndeki yerleşim düzeni sonucu mozaik yapı oluşur.)

15) B

(Yeryüzünde tür çeşitliliği ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azaldığı düşünülebilir.)

16) C

(Doğada beslenme düzeyinin ilk basamağını bitkiler oluşturur.)

17) E

(Bitkiler arasında rekabeti kazanan türler alana yerleşir, kaybedenler ise yok olur ve böylece yeni bir bitki birliği oluşur.)

18) B

(Ekosistem devamlı değişim içinde olan, zamana bağlı olarak gelişen; aralarında sürekli enerji akımı bulunan canlı ve cansız öğelerden oluşur.)

19) C

(Güneş enerjisi önce bitkiler tarafından karbonhidratlar ve diğer organik moleküller halinde tutulur.)

20) A

(Fotosentez ile organik bileşikler üretilirken, mineraller erimiş olarak toprak suyundan alınır.)

189

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 16

1) C

(Aynı iklim koşullarını paylaşan ekosistemlerdir.)

2) C

(Evrim kavramının kendisi de sabit değildir.)

3) D

(Bir bölgedeki koşullar diğerlerinden farklı olduğundan, özelliklerin seçimi de her bölgede, koşullara göre farklı olur.)

4) B

(Enzimler proteinlerden yapılmıştır.)

5) B

(Oldukça uzun yapılı olan DNA segmenti ve enzimler, çevre koşullarından kolayca etkilenebilir.)

6) A

(Canlılık ortaya çıktıktan sonraki 1.5-2 milyar yıl içinde tüm canlıların herhangi bir eşey oluşmadan, üredikleri tahmin edilmektedir.)

7) A

(Prekambriyen’de (yaklaşık 1.5 milyar yıl önce) sentromerin farklı bir şekilde bağlanması ile mayoz bölünmenin bulunması suretiyle ortaya çıkmıştır.)

8) C

(Genellikle bir hayvana ait tüm bir fosil bulmak olanaksızdır.)

9) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

10) D

(Buna rağmen zamanlar arasında kesin sınırlar yoktur.)

11) C

(Prokaryot hücreleri, ökaryot hücreler takip etmiştir.)

12) A

(Mutasyonlar genlerde meydana gelen kalıcı değişmelerdir.)

13) A

(Meydana gelecek sayısız mutasyondan yararlı olanlar seçilip saklanır.)

14) E

(Bu durumda gen frekanslarında değişmeler ortaya çıkar.)

15) B

(Bireylerin ayakta kalmaları sadece evrimsel olarak bir şey ifade etmez.)

190

BİYOLOJİ SORU BANKASI

16) B

(Popülasyondaki özellikler bireylerin o çevrenin koşullarına uyum yapabileceği şekilde seçilir.)

17) D

(Dengeli seçilimde, üstteki ve alttaki değerleri (aşırı özellikleri) taşıyan bireyler sürekli elendiği için popülasyon dengedeymiş gibi gözükür.)

18) A

(Dengeli seçilimin tersi olan bir durumu açıklar.)

19) D

(Bu süre içerisinde oluşacak çiftleşme davranışlarındaki farklılaşmalar, yalıtımı çok daha etkili duruma getirir.)

20) B

(Bu kalıtsal farklılaşma, popülasyonlar arasında gen akışını önleyecek düzeye geldiği zaman, bir zamanların ata türü iki ya da daha fazla türe ayrılmış olur.)

191

BİYOLOJİ SORU BANKASI

ÜNİTE 17

1) C

(Her bölge farklı koşullara sahip olduğundan, bu ortamlara uyum yapan canlılarda da farklılaşmalar ortaya çıkmıştır.

2) A

(Aynı kökten gelen; fakat fizyolojik ve yapısal özellikleri birbirinden farklı olan, birçok yeni canlı türü ortaya çıkar; buna “uyumsal açılım” denir.)

3) D

(Kararlı olduğu devirlerde düşüktür.)

4) B

(Bir gende mutasyon oranı çok düşük olabilir.)

5) E

(Bu tür bakteriler dış ortama salgıladıkları enzimlerle bitki ve hayvan ölülerini daha basit organik maddelere parçalayarak onların çürümesini sağlarlar.)

6) A

(Toprağın humusunu artırırlar.)

7) B

(Sindirim enzimleri yoktur.)

8) C

(Hemen hemen tümü hareketsizdir.)

9) A

(Oksijenli solunum yaparlar.)

10) B

(Azot, fosfor, potasyum, sülfür, demir ve kalsiyum gibi elementlerin serbest bırakılmasında etkilidir.)

11) E

(Yukarıdakilerin hepsi söylenebilir.)

12) C

(Kökün daha yukarıdaki kesimlerinde kök tüyleri ve bu tüyleri oluşturan epidermis hücreleri zamanla ölür.)

13) E

(Endodermis hücreleri prizmatik hücreler olup aralarında hücre arası boşluk bulunmaz.)

192

BİYOLOJİ SORU BANKASI

14) D

(Çiçek örtüsü doğrudan üremeye katılmadığı için, “verimsiz kısım” olarak kabul edilir.)

15) B

(Tohum, bitkinin eşeyli üreme sonucunda oluşturduğu ve çimlenerek yeni bir bitki oluşturma kapasitesine sahip bir yayılma organıdır.)

16) A

(Çiçekteki üreme organları, çiçek örtüsünün içinde bulunur.)

17) C

(Dikotil ve monokotil çiçek formülleri birbirinden kısmen farklıdır.)

18) A

(Çiçek formülünde, her bir harfin sağ altında bir rakam bulunur.)

19) E

(Yukarıdakilerin hepsi doğrudur.)

20) B

(Yapraklardaki damarlanma oldukça yoğundur.)

193

BİYOLOJİ SORU BANKASI

194