34
Stencilkunstenaar Fake
“Ik wil mensen verrassen” Door: Peter van Sparrentak
Achter de naam Fake gaat een Amsterdammer schuil, die opvallende stencilkunst maakt. Fake’s artistieke thuisbasis is de hoofdstad, waar zijn werk een terugkerende plek krijgt op muren en bouwschuttingen. Daarnaast reist hij regelmatig naar streetartfestivals in het buitenland om daar muurschilderingen achter te laten. Zijn stijl is strak en kleurrijk. “Toen ik een jaar of veertien was, ben ik be-
Cowboy
spoten, is een jongetje dat als cowboy is verkleed en met twee (speelgoed)pistolen schiet. “Ik wil met mijn werk mensen verrassen en een reactie loskrijgen. Kinderen en geweld zijn een thema dat ik vaker heb gebruikt. Ik breng vaak contrasterende
Al doende heeft hij de techniek zelf geleerd,
dingen bij elkaar.” Net zoals een vw-busje,
ik jarenlang mee doorgegaan. Totdat ik een
zonder grafische opleiding. Op zijn website
beschilderd met love en peace-tekens,
keer goed gepakt werd en heel veel schade
noemt hij zichzelf een perfectionist. “Het
waarin geen hippies zitten, maar militai-
moest betalen. Ik ben toen even gestopt.
werk dat ik maak is vrij strak. Het is moei-
ren op patrouille. “Dit was mijn commen-
Daarna zag ik een keer op straat een kleine,
lijk om met een stencil een afbeelding goed
taar op de oorlog in Irak. Ik probeer zo
blauwe stencilschildering op de muur. Dat
strak te krijgen. Als je een sjabloon tegen
min mogelijk politiek werk te maken. Dit
gonnen met graffiti,” vertelt hij. “Daar ben
“Ik breng vaak contrasterende dingen bij elkaar.”
was een uitzondering.”
wilde ik ook eens gaan proberen. Diezelfde
de muur houdt en dan met de spuitbus
Jongen en meisje
dag nog ben ik een stencil gaan snijden en
gaat spuiten, spuit je die eigenlijk omhoog.
Een van zijn bekendste werken is die van
sindsdien ben ik niet opgehouden.”
Dus ik heb daar technieken voor bedacht,
een jongen en een meisje. Deze heeft hij al
van vasthouden en aandrukken.”
in meerdere varianten gemaakt. Het jongetje houdt een bos bloemen achter zijn
Veel oefenen
Zijn stencilbeelden hebben soms een be-
rug, het meisje houdt een knuppel vast.
Stencilen is in graffitikringen de benaming
paald statement of een humoristische
“Het jongetje bedoelt het goed, maar voor
voor het verven van een afbeelding op een
twist. Een van de stencils die hij heeft ge-
ie het weet, krijgt-ie een knal voor zijn har-
muur met behulp van sjablonen. Dit kan met een spuitbus of kwast. Door verschillende sjablonen na elkaar te gebruiken, kan je een afbeelding laag voor laag opbouwen. Zo kan je met kleuren werken en diepte aanbrengen. “Voor mij is dit de techniek, waarmee ik me echt goed kan uiten,” vertelt hij. “Met stencils kan ik elke afbeelding maken op elke ondergrond die ik maar wil. Op de muur, dozen, een auto of op iemands lichaam als tijdelijke tattoo.” Hij doet ook opdrachten voor bedrijven en instellingen en kan er zelfs fulltime van leven. In zijn webshop verkoopt hij eigen prints en schilderingen op canvas. “Mijn favoriete materiaal voor sjablonen is karton, maar je kunt ook uit plastic snijden, acetate heet dat. Dat gaat langer mee en je kunt het materiaal dan oprollen. Ik snijd alles met de hand, met kleine mesjes. Je moet veel oefenen om dat goed te kunnen doen.”
35
Canbird, schildering op de Azoren.
ses. Dat beeld komt uit persoonlijke erva-
een stad, die al helemaal onder de graf-
heeft een plan uitgedacht. Dan bellen ze
ringen. Die komen wel vaker terug in mijn
fiti staan. Als jij daar dan iets moois van
minder snel de politie. Het ligt ook aan de
schilderingen.” Uiteindelijk is het een serie
maakt, is er eigenlijk niemand die er iets
locatie. Op houten bouwschotten zijn er wei-
van drie geworden, die een verhaaltje ver-
van kan zeggen.”
nig mensen die er iets van zeggen. Je kunt ook van tevoren toestemming vragen aan
telt. De tweede in de serie is dat de jongen inderdaad een knal op zijn hoofd heeft ge-
In die zin verschilt het nogal met pure graf-
de bouwopzichter. Sommige dingen doe ik ’s
kregen en sterretjes ziet. Het meisje geeft
fiti. “Ik sta met grote, platte vellen karton
nachts, omdat ze op een min of meer illegale
hem vreemd genoeg verliefd een hand. In
en met rollen tape. Dus dan denkt men: die
plek zijn, zoals een mooie witte muur of een
het derde beeld zie je dat het meisje het weer wil goedmaken, maar dat de jongen zich omdraait en haar kus ontwijkt.
Illegaal Stencils hebben als voordeel dat ze meerdere keren zijn te gebruiken. Op dezelfde dag kan iemand zo dus vier of vijf dezelfde afbeeldingen op verschillende muren maken. Officieel is het illegaal, maar in de praktijk levert het weinig problemen op. Fake heeft op zijn Flickr-account een foto staan, waarop hij een schildering op de muur zet, terwijl een politieagent rustig toekijkt. “Van wat ik op straat schilder, gebeurt tachtig procent overdag. Als je in Amsterdam de juiste plek uitkiest, doet de politie niet moeilijk. Als ik in het buitenland ben, gebeurt het meestal ook overdag. Ik ben nog nooit aangehouden en heb nooit een boete gehad. Er zijn plekken in
36
Portugese eilanden Af en toe wordt hij uitgenodigd voor een streetartfestival in het buitenland. Deze vinden plaats tot in de vreemdste uithoeken. Zo trok hij augustus vorig jaar naar de Azoren: een Portugese eilandengroep midden in de Atlantische Oceaan. Voor de eerste keer vond hier het Walk & Talk-festival plaats. Een waanzinnig evenement, waarbij internationale straatkunstenaars stadsmuren, enorme oude fabriekspanden en zelfs boten onder handen namen. “Ik denk dat daar wel twintig procent van de gebouwen leeg stond. Twee jonge ondernemers hadden het bedacht en subsidie aangevraagd. We waren met dertig kunstenaars uit de hele wereld en hebben in een week het eiland São Miguel ondergeschilderd.” Zijn nieuwste idee zijn vlinderfiguren. “Dat moet ik nog verder gaan uitwerken. Ik gebruik dan een muur waar al graffiti te zien is. Daarop plak ik een sjabloon van een vlinder en eromheen schilder ik alles wit. Dan haal ik het sjabloon weg en dan hou je een vlinder met graffiti over.”
www.fakestencils.com elektriciteitshuisje. Dan wil ik zo min mogelijk kans, dat mensen zich ermee bemoeien.”
Moker Soms is de locatie onderdeel van zijn beeldverhaal. Zo schilderde hij een jongetje met een moker op een rode bakstenen muur met een gat er in. Alsof hij die er in had geslagen. Een andere keer stencilde hij een hinkelend meisje op een telefooncel. Onder haar, op de straat, vervolgde hij met een patroon van genummerde vakken. De beelden van zijn stencils zijn een mix van geleende foto’s van internet, eigen foto’s en tekeningen. “Het is altijd een combinatie, een collage. Het werk dat ik laat zien, is maar tien procent van wat ik heb gemaakt. De rest sneuvelt al bij het uitproberen op papier. Ik test eerst dingen uit, voordat ik een stencil ga uitsnijden, want daar ben ik misschien wel een week mee bezig.” Fake is via vele kanalen actief op het internet, zowel met foto’s als video’s waarop hij al snijdend en spuitend in actie is. “Door internet blijft streetart veel langer bestaan. En meer mensen zien het ook. Je krijgt een veel breder publiek. Op straat wordt het na een tijdje weer overgeschilderd. Ik ben niet meer zo selectief bij een locatie, of er veel mensen langskomen of niet. Het wordt toch het meest bekeken op internet.”
37