რა ფული იყრის თავს სააკაშვილის ფონდებში და რატომ მოხდა განხეთქილება გუბერნატორის გუნდში
N17 (369) ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016 წ.
ყოველკვირეული გაზეთი
www.ptpress.ge
პაპიძის დის სკანდალური ბრალდება
EXCL USIV E
„ვიცი, ვინც მფარველობს მაგას... ბერძენიშვილები“
ფასი 2 ლარი
პოლიტიკური აფერა?
რატომ არ ქმნის პარტიას პაატა ბურჭულაძე
ი ლ ა ა?! დ ნ ებ ა სკ ფდ ი წ მ
რატომ დატოვა უკრაინა ადეიშვილმა?
EXCLUSIVE
EXCLUSIVE სერიულ მკვლელობებში ბრალდებული გიორგი ყუფარაძე დაკავებულია და ექსტრადიციისთვის ამზადებენ ორი ჩაბეტონებული ძმა ყელგამოჭრილი დედა
ჩაბეტონებული შვილი
EXCLUSIVE
„პრაიმტაიმის“ საარჩევნო რუბრიკა
პასუხი „პრაიმტაიმს“ და საქმის სხვა დეტალები როგორ და რატომ კლავდა მსხვერპლს
სიის ნომერი პირველი „პოლიტიკაში ახალი ხალხი უნდა მოვიდეს“
რატომ აბეტონებ და მოკლულ გვამებს
როდის ეწოდა მეტსახელად „ბეტონა“
ვინ და რატომ ითანამშრომ ლა გამოძიებასთ ან
„ურანის საქმის“ დეტალები
EXCLUSIVE როგორ გაშიფრა სუს-მა 200-მილიონიანი გარიგება და რა გზებით შემოჰქონდათ საქართველოში ურანი, რომელზეც ტერორისტებს ნადირობა აქვთ გამოცხადებული?
SCAND
AL
REPORT
დაბინძურებული მდინარეები საქართველოში – ვითარება საგანგაშოა EXCLUSIVE
პროფესია – მესაფლავე შაქრიანი დიაბეტის მართვის მეთოდები გაიუმჯობესეთ ჯანმრთელობის ხარისხი „სამედიცინო კორპორაცია ევექსთან“ ერთად
5940 დასაფლავებული ადამიანი და 33-წლიანი სტაჟი „შემიძლია, მიცვალებულს მივუწვე ღამე სასაფლაოზე და ისე დავიძინო“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
1
„პოლიტიკაში ახალი „პრაიმტაიმის“ საარჩევნო რუბრიკა
სიის ნომერი პირველი
NUMBER N1 ქეთი ხატიაშვილი საარჩევნოდ გაზეთი „პრაი მტაიმი“ მკითხველს სთავაზობს საარჩევნო რუბრიკას, სადაც სა არჩევნო სიის პირველი ნომრები და წამყვანი ლიდერები მოხვდე ბიან. რუბრიკის პირველი სტუმარი ახალი პოლიტიკური ცენტრის „გირჩის“ საარჩევნო სიის პირველი ნომერი ზურაბ ჯაფარიძეა. – თქვენ გქონდათ არჩევანი, ყო ფილიყავით გამოცდილი პოლი ტიკური პარტიის საარჩევნო სიის სათავეში, გარანტირებული მოგე ბა და პოლიტიკური კარიერა გქ ონოდათ. თუმცა, მოულოდნელად ახალ პოლიტიკურ პარტიას ჩაუდ ექით სათავეში და ახლა დგახართ რისკის წინაშე – მიიღებს პარტია საპარლამენტო პარტიის სტატუსს თუ არა, გახდება ეს არჩევნები თქ ვენთვის წარმატებული თუ არა... რას იტყვით თქვენს არჩევანზე? – ჩემთვის გამარჯვება ბარიერის გადალახვასა და პარლამენტში მო ხვედრას არ ნიშნავს. მესმის, რომ ბე ვრს დეპუტატობაზე სწორედ ასეთი წარმოდგენა აქვს... ჩემთვის პარლ ამენტში ყოფნა, ოთხი წელია უკვე იქ
ვარ, სამუშაოა. მანამდე სხვადასხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებში ვმუშაობდი, კომფორტიც გაცილე ბით მეტი მქონდა და შემოსავალიც. ასე რომ, პარლამენტის წევრობა ჩე მთვის თვითმიზანი არ გახლავთ. ჩე მი მიზანი ბარიერის გადალახვა და ოთხი წელი პარლამენტში ჯდომა არ არის. მინდა, იმ ხედვებმა და იდეე ბმა გაიმარჯვოს, რომელიც მე მაქვს და რომელიც, ჩემი ღრმა რწმენით, ერთადერთი სწორი გზაა იმისთვის, რომ ეს ქვეყანა კრიზისიდან გამო ვიდეს. მინდა, რაც შეიძლება ბევრ ადამიანსა და მოქალაქეს ავუხსნა და გავაგებინო, რომ სწორი გზა, სწ ორი არჩევანი არის ის ეკონომიკური რეფორმები, რომელიც ჩვენს პროგ რამაშია. ეს არის წამალი ყველა იმ პრობლემისა, რომელიც ამ ქვეყანაში არსებობს, დაწყებული სოციალური პრობლემებით, რომელიც აწუხებს მოსახლეობის უმეტესობას და და მთავრებული გაცილებით მსხვილი პრობლემით, როგორიც არის, მაგა ლითად, ტერიტორიული მთლიანობ ის აღდგენა. ვცდილობ, დავარწმუნო ადამიანები, რომ ეს არის ერთადე რთი გზა და ამას დავახარჯო ჩემი დრო და ენერგია. – ანუ „ნაციონალური მოძრაო ბის“ შეხედულებებთან თქვენი ეკ
„თაობებად დაყოფა, ალბათ, არასწორი იქნება, მაგრამ იყო ბევრი ობიექტური თუ სუბიექტური მიზეზი, რატომაც ჩავთვალე, რომ „ნაციონალურ მოძრაობას“ არა აქვს შანსი, იბრძოლოს გამარჯვებისთვის“
2
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
ონომიკური ხედვები წინააღმდეგ ობაში იყო? – ახლა გაცილებით თავისუფალი ვარ, ვიდრე „ნაციონალურ მოძრაო ბაში“ ვიყავი. არის თემები, რომლ ებიც, მიიჩნევა, რომ არცთუ ისე პო პულარულია, და რომლებზეც ახლა თავისუფლად ვსაუბრობ. როცა „ნა ციონალურ მოძრაობაში“ ვიყავი, ან საერთოდ ვერ ვსაუბრობდი, ან გარკ ვეულ კონსენსუსზე მიწევდა წასვლა. ჩემი თავისუფლება მირჩევნია რაღაც შეზღუდვებს. ეს არ იყო, ვთქვათ, მთ ავარი მიზეზი, რატომაც „ნაციონალ ური მოძრაობიდან“ წამოვედი, ბევრი სხვა ობიექტური თუ სუბიექტური მი ზეზიც არსებობდა. – შეგიძლიათ, დაასახელოთ სამი მთავარი მიზეზი? იყო ეს თაობათა შორის დაპირისპირება? – თაობებად დაყოფა, ალბათ, არ ასწორი იქნება, მაგრამ იყო ბევრი ობიექტური თუ სუბიექტური მიზე ზი, რატომაც ჩავთვალე, რომ „ნაცი ონალურ მოძრაობას“ არა აქვს შანსი, იბრძოლოს გამარჯვებისთვის. იქ ბრძოლა მიდის იმისთვის, რომ გა რკვეული ადამიანების გარკვეულმა რაოდენობამ ბარიერი გადალახოს და პარლამენტში მოხვდეს. ამის მთ ავარი მიზეზი არის ის, რომ, თუ ამ პა რტიას სურს, გამარჯვება მოიპოვოს, პრინციპულად მნიშვნელოვანია, რომ იქ ახალი ადამიანები მოვიდნენ და პა რტია განახლდეს, შეივსოს ახალი ენ ერგიითა და ენთუზიაზმით. ეს ენთუ ზიაზმი კი მოდის, როცა ადამიანებს რაღაცის სწამთ, რაღაც მიზანს ხედა ვენ და იქითკენ მიდიან. არ შეიძლება, ეს მიზანი ბარიერის გადალახვა იყოს. ბევრი მიზეზია, რატომაც ეს პარტია განახლებას ვერ ახერხებს, მათ შო რის, დღემდე, ჩემი წამოსვლიდან დი დი დრო გავიდა და, ფაქტობრივად, არაფერი შეცვლილა. მათ ამომრჩევ ლის გარკვეული რაოდენობა ჰყავთ, რომელსაც აქვს გარკვეული ხედვები და რომელსაც ეს პარტია ვერ გადა უხვევს და ამ პარტიას უწევს გარკვე ული, მისი ელექტორატისთვის სასი ამოვნო, მესიჯების გაჟღერება. თუ პარტია შეცვლის ამ გზავნილებს და ეცდება, მოიპოვოს სხვა ამომრჩევ ლის გული, ამ შემთხვევაში დაკარგ ავს თავის ამომრჩეველს. ამიტომაც მისი სტრატეგიული ამოცანაა არსე ბული ამომრჩევლის შენარჩუნება. – თქვენ იყავით ნაციონალ ების ახალი სახე, გაგიჩნდათ გრძნობა, რომ გიყენებდნენ და ვიღაცის ხელში ინსტრუ მენტი გახდით? – არა, სიმართლე გითხრათ, არ მქონია ასეთი განცდა. სა ერთოდ, პოლიტიკაში სხვადა სხვა ადამიანები ერთმანეთს ავსებენ. ამ თვალსაზრისით პოლიტიკური გუნდის ში გნით ყველა ყველას ინსტ რუმენტია. განახლების მნ იშვნელობა მხოლოდ ის კი არ არის, რომ ახალი სახეები მოვიდნენ, იქ უნდა მოვიდნენ ის ადამიანები, რომლებსაც ექნე ბათ ლეგიტიმურობაც და დამაჯე რებლობაც მოსახლეობის თვალში. იგივე, რომ აკრიტიკონ, მათ შორის, „ნაციონალური მოძრაობაც“ მისი ხელისუფლებაში ყოფნის დროს და აკრიტიკონ დღევანდელი რეალობ აც, რომელიც ძალიან მძიმეა ძალიან ბევრი მიმართულებით. მაგალითად, „ნაციონალური მოძრაობის“ მხრიდან ახლა საარჩევნო სისტემის კრიტიკა
აბსოლუტურად არადამაჯერებელ ია მოსახლეობისთვის. ყველამ იცის, რომ ეს სისტემა მათი მმართველობ ის დროს არსებობდა და ახლა საუბ არი იმაზე, რომ ეს სისტემა ცუდია და უსამართლოა, არდამაჯერებელია. ან საუბარი თუნდაც იმაზე, რომ სა სამართლოში არის პრობლემები, მათი მხრიდან არადამაჯერებელია, იმიტომ რომ სასამართლოში პრობ ლემები მანამდეც იყო. ამ მთავრობამ კი მორჩილი მოსამართლეების დიდი ნაწილი გადმოიბირა და ახლა მათ თვითონ მართავს... ასე რომ, ამაზე უნდა ისაუბროს ისეთმა ადამიანმა, რომელსაც ამის ლეგიტიმური უფ ლებაც ექნება და დამაჯერებლობაც. როცა ამას აკეთებს ისეთი ადამიანი, რომელიც წლების განმავლობაში მა ღალ პოლიტიკურ თანამდებობაზე იყო პარლამენტში ან მთავრობაში და მაშინ არ ღელავდა, არ წუხდა და ერთი ნაბიჯი არ გადაუდგამს ამ მი მართულებით, ახლა მისი კრიტიკა არადამაჯერებელი ხდები. მე უფრო მეადვილდებოდა ამის გაკეთება, როცა „ნაციონალურ მო ძრაობაში“ ვიყავი, იმიტომ რომ მე არ ვიკავებდი რაიმე პოლიტიკურ თანა მდებობას. თუმცა, ჩემი მხრიდანაც კი უკვე ნაკლებდამაჯერებელი გა ხლდათ. ამიტომ არის აუცილებელი ახალი ადამიანები, ამიტომ ხდება განვითარებულ დემოკრატიულ ქვეყ ნებში, როცა ერთი პოლიტიკური გუ ნდი მარცხდება, მისი პოლიტიკური ლიდერშიფი გადადის უკანა პლანზე და მოდიან ახალი ადამიანები, სწორ ედ იმიტომ რომ დამაჯერებლობის პრობლემა არ ჰქონდეთ. ის, რომ კვ ლევიდან კვლევამდე ნაციონალების ელექტორატი არ იზრდება, სწორედ ამის ბრალია. – მიგაჩნიათ, რომ „ნაციონალურ მოძრაობაში“, ისევე როგორც „ქა
რთულ ოცნებაშიც“, პრინციპში, არის იდეის პრობლემა? კონფორ მისტები გახდნენ? – კოალიცია „ქართულ ოცნება ში“ (კოალიციას ვიტყვი მაინც) და „ნაციონალურ მოძრაობაშიც“ არიან ადამიანები, რომლებსაც ღირებუ ლებები აქვთ. მაგრამ, ზოგადად, პო ლიტიკურ სპექტრს თუ ავიღებთ, ის ღირებულებებისგან დაცლილია და ეს ძალიან ნათლად ჩანს. და ჩანს არა მხოლოდ ახლა, ასეა უკვე წლების გა ნმავლობაში. ქართული პოლიტიკუ რი სპექტრი ძირითადად გაჯერებუ ლია ისეთი ადამიანებით, რომლებიც მზად არიან, ძალაუფლების ხელში ჩასაგდებად ან შესანარჩუნებლად ნებისმიერ გარიგებაზე წავიდნენ. კარგი მაგალითია იგივე „ნაციონალ ური მოძრაობის“ წამყვანი ფიგურე ბი: ნინო ბურჯანაძე პარლამენტის თავმჯდომარე იყო, ორჯერ პრეზიდ ენტობის მოვალეობას ასრულებდა; და მოგვიანებით ნოღაიდელი – პრ ემიერ-მინისტრი, ანუ ადამიანები, რომლებიც პროდასავლური ღირე ბულებების წარმომადგენლები იყვნ ენ, შემდეგ კი კრემლში აღმოჩნდნენ პუტინთან. ამის ნათელი მაგალითია იგივე ირმა ინაშვილი, რომლის გვერ დითაც ისეთ ადამიანებს ვხედავთ, რომლებიც თითქოს პროდასავლურ ძალას წარმოადგენენ. – ეს ფულის სიყვარულია? – ეს ძალაუფლებისა და იმ კომფ ორტის სიყვარულია, რომელსაც გა ძლევს სიახლოვე და ხელმისაწვდომ ობა იგივე სახელმწიფო ბიუჯეტთან. როცა ვამბობ, რომ ახალი ხალხი უნ და მოვიდეს პოლიტიკაში, ისეთ ად ამიანებს ვგულისხმობ, რომლებსაც ეს გამოცდილება და აზროვნება არ აქვთ, ენერგიულები არიან და იდეე ბისთვის ბრძოლა შეუძლიათ და არა იმაზე ფიქრი, როგორ მოიწყონ კო მფორტი. – თქვენ პოლიტიკაში დაგვხდ ათ 90-იანი წლების თამაშის წესე ბი: კულუარული გარიგებები და ფულზე ვაჭრობა. ფიქრობთ, რომ ახალი წესების დამკვიდრებას შე ძლებთ? – კი, მე მგონია, რომ ჩვენ წინ წა ვედით და როგორც საზოგადოება, გავიზარდეთ, სხვა რეალობაში ვართ ახლა. თუ მართლა გვინდა, გავხდეთ ევროპული ტიპის სახელმწიფო, მნ იშვნელოვანია, რომ პოლიტიკურ სპექტრში იყვნენ ისეთი პოლიტიკუ რი ძალები, რომლებიც გარკვეული ღირებულებებისა და ხედვების მა ტარებლები არიან. მინდა, რომ ახ ალი პოლიტიკური ცენტრი ისეთი პოლიტიკური ძალა იყოს, რომე ლსაც კონკრეტული ღირებულე ბები და კონკრეტული ხედვები ექნება. ეს ხედვები შეიძლება ვიღაცებს არ მოსწონდეთ, მა გრამ, როდესაც ასეთი ძალები არსებობენ, ეს გასაგებს ხდის, ერთი მხრივ, პოლიტიკას და, მე ორე მხრივ, ქვეყნის მომავალსაც. მაგალითად, ეკონომიკური პრობ ლემები, რომელიც გვაქვს, გამოწვ ეულია იმით, რომ კაციშვილმა არ იცის, „ქართული ოცნება“, რომელიც დღეს არის ხელისუფლებაში, ხვალ ან ზეგ რას გააკეთებს. ანუ არ იცი, როგორი იქნება ეკონომიკური თა მაშის წესები, იმიტომ რომ არ იცი, ხელისუფლებაში მყოფ ძალას რა ხედვა აქვს, საერთოდ, და რა ხედვა გაიმარჯვებს მის შიგნით. ინვესტორ მა თუ არ იცის, აქ ერთ ან ორ და უფ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ხალხი უნდა მოვიდეს“ „ჩვენი ეკონომიკა იმდენად სწრაფად უნდა გაიზარდოს, რომ კონტრასტი თვალშისაცემი გახდეს“
რო მეტ წელიწადში როგორი გარემო იქნება, როგორ შეიძლება ხუთწლი ანი პროექტი დაიწყოს და ვთქვათ, 100 მილიონი ჩადოს? როდესაც პო ლიტიკურ ძალებს აქვთ გასაგები პოლიტიკური ღირებულებები და ხე დვები, მიუხედავად იმისა, მოგწონს ის მთლიანად, მხოლოდ ნაწილი თუ საერთოდ არ მოგწონს – გასაგებია, რა ტიპის ხედვებია. ანუ თუ ჩვენ მი ვიღებთ მონაწილეობას მთავრობაში, ინვესტორისთვის გასაგები იქნება, რა იდეებთან და ხედვებთან ექნებათ მათ საქმე. ამას პრინციპული მნიშვნ ელობა აქვს, ევროპული და დასავლ ური დემოკრატია მუშაობს სწორედ ამის გამო, რომ იქ, ვთქვათ, როცა რესპუბლიკელები მოდიან ამერიკის ხელისუფლებაში, მათ აქვთ ეს ხედვ ები, დემოკრატები თუ მოდიან, აქვთ სხვანაირი ხედვები. ბიზნესმა ეს იც ის და შეუძლია, წინასწარ დაგეგმოს, გადააწყოს და გადმოაწყოს თავისი ბიზნესი. საქართველოში, ჩვენი ეკონომიკ ის, ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა არის ის, რომ კაცმა არ იცის, რომელი პოლიტიკური ძალა რას გააკეთებს ხელისუფლებაში მოსვლის შემთხვ ევაში, იმიტომ რომ წინასაარჩევნო პერიოდში ყველა აღვირახსნილ და პირებებს იძლევა, რისი გაკეთების შანსიც, ხშირ შემთხვევაში, ძალიან დაბალია. და ხელისუფლებაში მოსვ ლის შემდეგ არავინ იცის, საერთოდ, რას გააკეთებენ და რას ჩათვლიან მომგებიანად. ოპოზიციაში ყოფნ ისას შეიძლება თქვას, მაგალითად,
რომ ქვეყანამ ვალი არ უნდა აიღოს, თუმცა, უკვე ხელისუფლებაში მო სვლისთანავე, თუკი დაინახა, რომ ძალაუფლების შენარჩუნებისთვის სჭირდება, ვალს აიღებს. ჩვენ კი გვაქვს გასაგები ხედვ ები იგივე ეკონომიკაში. და სწორედ იმიტომ, რომ ჩვენ ასეთი გასაგები მიზნები და ხედვები გვაქვს, მემარც ხენე ფლანგიდან ახალგაზრდებიც მხარს გვიჭერენ. ანუ, გარკვეული თვალსაზრისით, ისინი იდეოლოგი ურად ჩვენთან დაპირისპირებულები არიან, მაგრამ იმიტომ რომ სხვებთან შედარებით ჩვენი ხედვები მათთვის გასაგებია, მათი მხარდაჭერა გვაქვს. – „გირჩი“ არის პარტია, რომე ლიც პროგრამაზეა ორიენტირებ ული, ანუ თქვენ არა გყავთ ქარიზმ ატული ფიგურა, არა გაქვთ პოპუ ლისტური ლოზუნგები, არა გყავთ ხმაურიანი და სკანდალური პარტ იული აქტივისტები... ქართველი ამომრჩევლისთვის ეს შეიძლება უჩვეულო იყოს, რით აპირებთ მათ მოზიდვას, მით უფრო, რომ აქცე ნტი იმ 60%-ზე გაქვთ, ვინც ჩამო უყალიბებელია... – კი, მართალია, ჩვენ არ გვაქვს გათვლა არც ქარიზმატულ ლიდერზე და არც პოპულისტურ დაპირებებზე. და მესმის, რომ ეს იყო ყველაზე მო მგებიანი, რითიც აქამდე პოლიტიკუ რი ძალები იმარჯვებდნენ. თუმცა, როცა ვთქვი, რომ ჩვენ, როგორც საზოგადოება, გავიზარდეთ, ეს ვი გულისხმე – მიმაჩნია, რომ, მათ შო რის, ამითაც გავიზარდეთ. თუ ვინმე
„თუ მართლა გვინდა, გავხდეთ ევროპული ტიპის სახელმწიფო, მნიშვნელოვანია, რომ პოლიტიკურ სპექტრში იყვნენ ისეთი პოლიტიკური ძალები, რომლებიც გარკვეული ღირებულებებისა და ხედვების მატარებლები არიან“
თვლის, რომ შეუძლია, არჩევნები პოპულისტური ლოზუნგებით მოიგ ოს, ძალიან გაუჭირდება. ამ თვალ საზრისით, 2012 წლის არჩევნებმა ყველაზე მნიშვნელოვანი გავლენა იქონია. მაშინ უსაზღვრო დაპირებე ბი გაიცა. ამ არჩევნებზე პოპულისტ ური დაპირებები ყველაზე ნაკლებად იმუშავებს. ქარიზმატული ლიდერის მომენტი არის დარჩენილი, მაგრამ ეს არ იქნება ისეთივე მნიშვნელოვანი, როგორც აქამდე იყო. ჩვენ გათვლა გვაქვს პროფესიონალიზმზე, პროგ რამაზე, იმაზე, რომ შევძლებთ და მო ვასწრებთ მოსახლეობასთან აქტიურ კომუნიკაციას. ...ჩვენი რეფორმები გარკვეული სეგმენტისთვის მტკივნ ეული იქნება. – ბიუროკრატიისთვის? – ბიუროკრატია ერთი ნაწილია, მისი რაღაც ნაწილი, უბრალოდ, ხე ლფასს იღებს და არანაირ დოვლათს არ ქმნის. და არ შეიძლება, რომ ჩვენი მოქალაქეების ფულს, უბრალოდ, ასე ჭამდნენ და არაფერს აკეთებდნენ. ამის გარდა, აქ საუბარია ძირითადად რაღაც ელიტებზე, რომლებიც სხვა დასხვა პროგრამებით ბიუჯეტიდან ფულს ჭამენ. ეს ადამიანები არიან კულტურული, სპორტული თუ სხვა, მათ შორის ბიზნესსექტორიდანაც. ეს პროგრამები კი იფუთება ისე, თი თქოს კულტურა ან სპორტი უნდა გა დავარჩინოთ, ეკონომიკა ავაყვავოთ. ეს არის ასობით მილიონი ლარი, რო მელსაც კონკრეტული ადამიანები ჭამენ და ეს არის ფული, რომელიც არის მოსახლეობისთვის და ის, უბ
რალოდ, იჭმევა. ჩვენ ამ ფულის რაღაც ნაწილს ვტოვებთ ეკონომიკაში, რომ ეკ ონომიკა გაიზარდოს და რაღაც ნაწილს იმ ადამიანებზე გადავანაწილებთ, რო მლებსაც დახმარება სჭირდებათ. – ახალი პოლიტიკური წესების პო ლიტიკაში შემოტანაზე ვსაუბრობდით, წახვალთ, ამ მხრივ, კიდევ უფრო შორს და შესთავაზებთ ამომრჩევლებს ჩრდი ლოვან კაბინეტს ან ბიუჯეტის თქვენე ულ ვარიანტს? – ჩვენ პროგრამაში უკვე გასაჯარო ებული გვაქვს, მაგალითად, როგორ წა რმოგვიდგენია და როგორი უნდა იყოს მთავრობის სტრუქტურა. ჩვენ ვამბობთ, რომ 8 სამინისტრო საკმარისია, 19 არ არის საჭირო. ბიუჯეტის ვერსია გვაქვს და ამაზეც ღიად ვსაუბრობთ. რაც შეეხება ჩრდილოვან კაბინეტს, ამ იდეაზეც ვმუშაობთ, გვინდა, რომ ეს გავაკეთოთ. უბრალოდ, ამას აქვს თა ვისი პლუსები და მინუსები. პლუსია ის, რომ მსგავსი რამ ჯერ არავის გაუკეთ ებია. თუმცა, მინუსია, რომ ეს ადამია ნები, ვისაც ჩვენ კაბინეტის წევრებად დავასახელებთ, მუდმივი პოლიტიკური შეტევის ობიექტები გახდებიან. ჩვენი კონსულტანტი გვირჩევს, ეს ნაბიჯი (თუ გადავდგამთ) მხოლოდ არჩევნებთან ძა ლიან ახლოს გადავდგათ. – რა მთავარი სიახლეებია თქვენს პროგრამაში – ჩვენ ეკონომიკური პროგრამა ორ მთავარ ღერძზე დგას და შემოწყობილი აქვს სხვადასხვა სექტორული რეფორმ ები. პირველი, ეს არის სწრაფი ეკონომ იკური ზრდა. მთავარი პრობლემა არის განვითარება. ანუ პროგრამაში პირდაპ ირ გვიწერია, რომ ეს ქვეყანა სწრაფად უნდა გამდიდრდეს. როგორ შეიძლება სწრაფად გამდიდრდეს ქვეყანა? ბევრმა ქვეყანამ, მათ შორის აზიაში, სწრაფად გამდიდრება მოახერხა. ჩვენ, უბრალოდ, გვინდა, ეს წესები გადმოვიღოთ. აი, მთ ავარი რა არის გასაკეთებელი: მთავრობა უნდა ხარჯავდეს ცოტა ფულს – ან ბი უროკრატიის ხარჯები უნდა შემცირდეს, ან მთავრობის. ეს არის ნომერ პირველი წამალი იმისთვის, რომ ეკონომიკა სწრა ფად გაიზარდოს. სწორედ ამიტომ გვინ და გადასახადების შემცირება და მთავ რობის ზომის შემცირება. მეორე, ჩვენ უნდა გვქონდეს ე.წ. სა ნდო ფუ ლი, ანუ რა ფუ ლიც არ ის ჩვ ენთან მიმოქცევაში, ბიზნესმენები და ინვესტორები უნდა ენდობოდნენ, სხვა შემთხვევაში ბიზნესს არ გააკეთებენ. ლარს ასეთი ნდობა დაკარგული აქვს, ამიტომაც ჩვენ ვამბობთ, რომ ქვეყანაში თავისუფალი სავალუტო რეჟიმი უნდა იყოს დაშვებული, ანუ ვისაც რა უნდა, ის ფული უნდა გამოიყენოს, თუ ბიზნესმე ნი, ინვესტორი, მოქალაქეები ენდობიან დოლარს, მაშინ მათ ეკონომიკური ოპერ აციების გაკეთების უფლება უნდა ჰქონ დეთ დოლარში. ანუ თქვენ შეგიძლიათ, ხელფასი აიღოთ დოლარში, ბაზარში ივ აჭროთ დოლარში... – ეს კახა ბენდუქიძის იდეა იყო... – კი, 2009-2010 წლებში ის ამ იდეის გატანას ცდილობდა, თუმცა, „ნაციონ ალური მოძრაობის“ დროს ვერ მოახერ ხა. ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ეს არის ერთა დერთი მნიშვნელოვანი რეფორმა, რო მელიც ამ ქვეყანაში უნდა გატარდეს. ეს ნიშნავს, რომ გადასახადები აიკრიბება დოლარში. ეს ნიშნავს, რომ სახელმწიფო პენსიებსა და ხელფასებს გასცემს დო ლარში. ლარი შეგვიძლია, შევინარჩუნ ოთ და აქ არანაირი პრობლემა არ არის. მისი კურსი მიბმული იქნება ან ოქროზე, ან დოლარზე, ან ევროზე, ან კალათაზე. ამ შემთხვევაში ის მონეტარული პო ლიტიკის ინსტრუმენტი ვეღარ იქნება, ცენტრალური ბანკი მას ვეღარ გააუ ფასურებს... მოკლედ, ვერ გამოიყენებს, როგორც ინსტრუმენტს, უბრალოდ, მი ბმული იქნება ფიქსირებული კურსით, როგორც, მაგალითად, ჰქონდა ესტონე თს. თავის დროზე მან თავისი კრონა, და მოუკიდებლობის მიღების შემდეგ, მიაბა გერმანულ მარკას. როცა მარკა ევრომ შეცვალა, მიაბა ევროს და გადავიდა ევ როზე. ამას ინვესტორისთვის და ბიზნ ესისთვის პრინციპული მნიშვნელობა აქ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ვს – ფული სანდო უნდა იყოს, მათ შორის, მოქალაქეებისთვისაც, რა თქმა უნდა, რომლებსაც ექნებათ გარანტია, რომ დანაზოგი, რომე ლსაც ბანკში ინახავენ, არ გაუუ ფასურდებათ. ამის რეფორმას და ახლოებით ექვსი თვე სჭირდებათ. ეს პროგრამა დეტალურად გვაქვს გაწერილი. – თქვენ ცნობილი ხართ, რო გორც ეკონომისტი, თქვენს შეფა სებებში ეჭვი არავის ეპარება. თუ მცა, როგორია თქვენი შეხედუ ლებები ისეთ მნიშვნელოვან სხვა საკითხებზე, როგორიც რუსეთი და ოკუპირებული ტერიტორი ებია. ხშირად გვესმის თქვენგან: ჩვენ ვიცით, როგორ ვუშველოთ ეკონომიკას. თუმცა, პოლიტიკა პოლიტიკოსისგან უფრო მეტს მოითხოვს. თქვენ იცით, როგორ მოექცეთ რუსეთს? – დავიწყებ ოკუპირებული ტე რიტორიებიდან. ჩემი აზრით, პრ ინციპულად მნიშვნელოვანია, რომ დეოკუპაციის პოლიტიკა, რომე ლიც ამ ქვეყანას აქვს, გავაგრძე ლოთ. და თუ ჩვენ არ ვილაპარაკე ბთ ამ პრობლემებზე, ჩვენ მაგივრ ად არავინ ილაპარაკებს. ამიტომ კრიტიკა, რომელიც ჩვენი მხრიდან ისმის ხოლმე ამ ხელისუფლებას თან მიმართებაში, არის ის, რომ მათ ტემპი დააგდეს, ასე ვთქვათ, და აღ არ არიან ისეთი აქტიურები. როგო რც ჩანს, მათ მცდარი შეხედულება აქვთ და ჰგონიათ, რომ, თუკი რუ სეთს ამ მიმართულებით არ გავა კრიტიკებთ ამით რუსეთს გული მოულბება და უკეთესად მოიქცე ვა, ეს ილუზიაა. ის იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენ დედა უნდა ვაგინოთ რუ სეთს. მუდმივად უნდა ვესაუბროთ ჩვენს დასავლელ პარტნიორებს და ოკუპაციის თემაზე მუდმივად უნდა იყოს რეაგირება მათი მხრიდან. ძა ლიან რთულია დღევანდელ რეალ ობაში ამის გაკეთება. დასავლეთის დღის წესრიგში პირველ ადგილე ბზე სხვა, ისეთი მნიშვნელოვანი თემები დგას, როგორიც არის ISIS, გლობალური ტერორიზმი, ყირიმი და უკრაინა, ევროპის შიგნით პრ ობლემები – ზაფხულში ბრიტანეთ ში რეფერენდუმი ტარდება და სხვა. მაგრამ რაც უფრო მეტია ასეთი პრ ობლემა, მით უფრო აქტიური უნდა იყო საქართველოს საგარეო პოლი ტიკა, ჩვენი პრობლემები რომ არ დაიკარგოს. მთავარი წამალი არის ისევ და ისევ სწრაფი ეკონომიკური განვ ითარება. ჩვენი ეკონომიკა იმდე ნად სწრაფად უნდა გაიზარდოს, რომ კონტრასტი თვალშისაცემი გახდეს. მათ უნდა დაინახონ, რომ მათა იდენტობასა და კულტურას არანაირი საფრთხე არ ემუქრება – ევროპა არის მრავალფეროვანი კულტურების სახლი. მეორე მხრივ, მათ უნდა დაინახონ, რომ ჩვენთან ერთად უკეთესი მომავალი ექნე ბათ, მათ შვილებს ჩვენთან ერთად ხარისხიანი განათლების მიღების მეტი შანსი აქვთ, ჯანდაცვის სფ ეროში მკურნალობის მეტი შესა ძლებლობები და ასე შემდეგ. ეს გრ ძელვადიანი პოლიტიკაა, ათი წელი მაინც დასჭირდება ამ კონტრასტის შექმნას. რაც შეეხება რუსეთს, ის აგრესიული სახელმწიფოა, ოკუპ ანტია, პუტინის პირობებში ასეა და არ ვე ლო დე ბი, რომ იქ, ამ მხ რივ, რაიმე რადიკალური ცვლილებები მოხდება და რაიმე რადიკალურად შეიცვლება. ჩვენ მომხრე ვართ რუსეთთან ეკონომიკური ტიპის ურთიერთობებისა, იქნება ეს მო ქალაქეების უვიზო გადაადგილება, კაპიტალის მოძრაობა თუ სხვა. მი ვესალმებით, თუ რუსული კაპიტა ლი ქართულ ეკონომიკაში ჩაიდება, იმიტომ რომ ეს შექმნის ჩვენთან სამუშაო ადგილებს. ამ მხრივ, ნე ბისმიერ კაპიტალს მივესალმებით. მომხრე ვართ თავისუფალი ვაჭრ ობის, თუკი ასეთი იქნება. ერთა დერთი, ფრთხილად უნდა ვიყოთ, ეკონომიკურ ბერკეტებს რუსეთი პოლიტიკური ზეწოლისთვის იყ ენებს ხოლმე, ამიტომაც არ უნდა მივებათ მას, სხვა ბაზრებზე უნდა გავიდეთ და ახალი პროდუქცია შე ვქმნათ. ერთ-ერთი კარგი, რასაც ეს ხელისუფლება აკეთებს, ჩინეთთან მოლაპარაკებებია, ბაზარში შესვ ლის თაობაზე.
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
3
კახა ბენდუ მირიან ბოქოლიშვილი
ნუნუ ბენდუქიძე
„მის მხარდამჭერებზე რომ ვისაუბრო, პოლიტიკაშიც მომიწევს გარევა“
4
„კარგი საბუნებისმეტყველო განათლება მაქვს მიღებული, რაც რადიკალურ ეკლესიურობას გამო რიცხავს. ზოგადად, რელიგიურია თუ არა ადამიანი, რთული საკი თხია, ბევრს ჰგონია, რომ არ არის, მაგრამ სინამდვილეში არიან, და პირიქით – არიან ურჯულო ქრის ტიანები. რელიგია ხომ ადამიანის მორალის წყაროს ეხება. და ამიტომ სრულიად არარელიგიური ადამია ნი ცოტაა, ალბათ... თუ ჩვენ ვლაპ არაკობთ რწმენაზე, ღმერთზე, ანუ იდეალურ იდეაზე, მისი შემოწმება ფიზიკის, ქიმიის ან რაღაც სხვა მე თოდებით შეუძლებელია. ღმერთის იდეის არსებობას არ სჭირდება ფი ზიკის რომელიმე კანონი. მეცნიე რებმა დაამტკიცეს, რომ ღმერთი არსებობს – ეს სასაცილო ფრაზაა. მეცნიერები ამას ვერც უარყოფენ და ვერც დაამტკიცებენ, არ არსე ბობს ისეთი ფორმულა, რომელიც ღმერთს გამოიყვანს“, – ეს არის ცი ტატა კახა ბენდუქიძის ბოლო ინტე რვიუდან, რომელიც გაზეთ „პრაი მტაიმში“ გამოქვეყნდა. რამდენიმე კვირის შემდეგ კი ის ლონდონის ერთ-ერთ სასტუმროში გარდაცვლ ილი იპოვეს.
20 აპ რი ლს მას 60 წე ლი შე უს რულდებოდა. ჩვენ კიდევ ერთხელ შევეცადეთ მკითხველისთვის კახა ბენდუქიძის ცხოვრების შესახებ მო გვეთხრო. ამ მიზნით ინტერვიუზე ბიზნესმენის და, ნუნუ ბენდუქიძე და ვითანხმეთ. ეს გახლავთ ქალბატონი ნუნუს პირველი ინტერვიუ, საიდანაც თქ ვენ შეიტყობთ კახა ბენდუქიძის ბა ვშვობის, პირველი ბიზნესისა და რეფორმატორული იდეების შესა ხებ... ცხადია, დავინტერესდით იმ სამართლებრივი დავითაც, რომელიც ანასტასია გონჩაროვამ ბენდუქიძის მემკვიდრეობისთვის წამოიწყო და ბიზნესმენის მეუღლის წინააღმდეგ სასამართლოში სარჩელი შეიტანა. სასამართლომ კახა ბენდუქიძის ქო ნება მის მეუღლესა და ქალიშვილს შუაზე გაუყო, თუმცა ირკვევა, რომ დავა ამით არ დასრულებულა. ამჯერად რისთვის იბრძვის ანას ტასია გონჩაროვა და ვინ არიან მისი მხარდამჭერები? რა მდგომარეობ აშია კახა ბენდუქიძის მრავალმილი ონიანი ბიზნესი, რომელიც მან ჯერ კიდევ წლების წინათ მკვებავი „კრ ემების“ წარმოებით დაიწყო და მალე არნახულ წარმატებას მიაღწია? რა დამოკიდებულება ჰქონდა ბენდუქიძ ეს საკუთარ ოჯახთან და ახლობლებ თან? მაშ ასე, გთავაზობთ ექსკლუზიურ ინტერვიუს ნუნუ ბენდუქიძესთან. – ქალბატონო ნუნუ, პირველ რი გში მინდა გკითხოთ, რამდენად მი ზანსწრაფული იყო კახა ბენდუქიძე ბავშვობაში? იფიქრებდით, რომ ას ეთ წარმატებას მიაღწევდა? – მე 13 წლის ვიყავი, როდესაც კა ხა დაიბადა. ძალიან დიდ როლს ვა სრულებდი მის გაზრდაში, ხშირად დედის მოვალეობასაც ვითავსებდი, გამომდინარე იქიდან, რომ მშობლები
ახალგაზრდები იყვნენ, ხშირად გადი ოდნენ საღამოს. კახას დიდხანს სახე ლი ვერ შეურჩიეს, დედა და მამა ვერ თანხმდებოდნენ – დედას უნდოდა, არჩილი დაერქმია, მამას სხვა სახელი ჰქონდა შერჩეული. რამდენიმე თვ ის შემდეგ კახა დავარქვით, მანამდე „ბაიას“ ვეძახდი. სულ თან დამყავდა. შეიძლება ითქვას, მე და ჩემი მეგობრ ები ვერთობოდით კახას მოვლით. ბა ვშვობიდანვე ძალიან ნიჭიერი იყო, 11 თვის უკვე დადიოდა, წლისა და ერთი თვის იყო, რომ თითქმის გამართულ ად მეტყველებდა. გაგიკვირდებათ და წლინახევრის ბავშვმა ზეპირად იცოდა მთელი პოლიტბიუროს წევრ ების სახელები. მოგეხსენებათ, მაშინ ტელევიზორები იშვიათობა იყო და რადიოში მოსმენილს იმახსოვრებ და. ძალიან კარგად ხატავდა. წლისა და ექვსი თვის იყო, რომ ნაპოლეონი დახატა, თანაც ძალიან საინტერე სოდ. კლასში ყველაზე პატარა იყო, ადრე შევიყვანეთ სკოლაში. ძალიან უყვარდა ცხოველები. რომ წამოიზ არდა, სახლში გვყავდა ზაზუნა, თე თრი თაგვი, ზღვის გოჭი, ძაღლი, ქვ ეწარმავლებიც კი... როცა შვილი მე ყოლა, კახა 11 წლის იყო. კოჯორში, აგარაკზე რომ მივდიოდით, კახა სულ თან მიმყავდა. შეეძლო, მთელი დღე ბალახზე ყოფილიყო გაწოლილი და ჭიანჭველებისთვის ეყურებინა, აკვი რდებოდა კალიებს. – ალბათ, მაშინ ვერც წარმოიდგ ენდით, რომ ბუნებისა და ცხოველ ების მოყვარული ბავშვი, ცნობილი და გავლენიანი ბიზნესმენი გახდებ ოდა.... – ბიზნესმენობაზე თვითონაც კი არ ფიქრობდა. სხვათა შორის, ბოლო წლებშიც კი სულ ბიოლოგია და მე ცნიერება ენატრებოდა. „თავისუფალ უნივერსიტეტში“ თავისი კაბინეტის უკან პატარა ოთახი მოაწყო, რომე ლიც ლაბორატორიული ხელსაწყო ებით აღჭურვა და ამბობდა, აქ ცდები უნდა ჩავატაროო. ბოლომდე გაჰყვა ეს წუხილი. სურდა, ცხოვრების ბო ლო წლებში თავის პირველად საქმ იანობას მიბრუნებოდა. ბიოლოგიაში ძალიან კარგად ერკვეოდა. წარმოი დგინეთ, საბჭოთა კავშირის დროს, ასპირანტურის დამთავრებისთანავე დანიშნეს ლაბორატორიის ხელმძღ ვანელად. რაც შეეხება მის ბიზნესს, ამაში ხელი შეუწყო პერიოდმა – ეს იყო ე.წ. გარდაქმნის ეტაპი, როდე საც რაღაცის დაწყება შეიძლებოდა. ლაბორატორიაში მუშაობის დროს დიდხანს დადიოდა ინსტიტუტის დი რექტორად იმისთვის, რომ თავისი თანამშრომლებისთვის ხელფასი 10 მანეთით მოემატებინა. ამან ძალიან გააბრაზა და პროტესტი გაუჩნდა. გა დაწყვიტა თავის კოლეგა ბიოლოგებ თან ერთად შეექმნა პატარა საწარმო – „ბიოპროცესი“, სადაც წვრილმან რაღაცებს ამზადებდნენ, მაგალითად, სახის მკვებავ კრემებს. ასე დაიწყო ნელ-ნელა. მოგვიანებით თქვა, ზუსტ ად მაშინ რომ არ დამეწყო, დღეს უკვე ვეღარ შევქმნიდი ბიზნესსო. მატარე ბელზე ასვლა არ დააგვიანდა. – „პრაიმტაიმთან“ ერთ-ერთ ბო ლო ინტერვიუში საკმაოდ თბილად იხსენიებს ბებიას, დიდი როლი ით ამაშა ჩემს ცხოვრებაშიო...
– დიახ, ორივე ბებიას დიდი როლი ჰქონდა, მაგრამ დედის დედა ცხოვ რობდა ჩვენთან და, შესაბამისად, ის უფრო მეტად იყო ჩართული კახას აღზრდაში. ბებიას წიგნი ახლაც მაქვს შენახული – სჯულის კანონი, რომე ლიც კახამ ფურცლებისგან აკინძა. – რას ნიშნავდა მის ცხოვრებაში რელიგია? – მისთვის რელიგია იყო მორალი. ღმერთი არის თუ არა, ამის თქმა არ ავის შეუძლიაო. ღმერთი და წესი ერება შენში უნდა იყოს. მართალი გითხრათ, არც მე ვარ ეკლესიური. დედაჩემიც მიიჩნევდა, რომ ეკლესია ის არ არის, რაც ერთი შეხედვით ჩანს. ეკლესია შენში უნდა იყოს. ზოგადად, ჩვენს ოჯახში რელიგია არ ნიშნავდა მაინცდამაინც ეკლესიაში წასვლას და ლოცვას. ეს უფრო შინაგან ზნეო ბასთან იყო დაკავშირებული. – ხშირად კონფლიქტური პირო ვნების შთაბეჭდილებას ტოვებდა... ჟურნალისტებსაც სულ ეკამათებ ოდა. ოჯახშიც ჰქონდა კონფლიქტ ები? – კონფლიქტური არა, მაგრამ ბა ვშვობიდან ძალიან ჯიუტი იყო. უყ ვარდა რაღაცების გაფუჭება, რაზეც ხშირად ვსაყვედურობდი, მაგრამ და მნაშავე რომც ყოფილიყო, არაფრით არ გატყდებოდა. – დაბადების დღეების აღნიშვნა უყვარდა? – არა. დიდად არ მოსწონდა ასეთი ღონისძიებები, თუმცა მის დაბადების დღეებზე ძალიან ახლო 7-8 მეგობარი და ოჯახი ვიკრიბებოდით მაინც. ბა ვშვობაში დედა ხშირად უხდიდა და ბადების დღეებს. – საჩუქრების გაკეთება ახასია თებდა? – იცოდა, რომ წიგნები მიყვარდა და რაც ახლა მახსენდება, სწორედ მის მიერ ნაჩუქარი წიგნია. პირველ ად რომ იყო ჩინეთში წასული, იქიდან ყველას ჩამოგვიტანა საკმაოდ ბევრი საჩუქარი. ამბობდა, საჩუქრების შე სარჩევად ჩინეთი საუკეთესო ქვეყ ანააო. – სად გაიცნო მეუღლე? – ნატაშა დავოსში გაიცნო, თუ არ ვცდები, 1989 წელს. ნატაშა ქვრივი გახლდათ, ორი ბავშვი ჰყავდა. ძალი ან კარგი და წესიერი ბავშვები იყვნენ. ჩემი რძალი რუსული ინტელიგენტ ური ოჯახიდან არის, მისი დედ-მამა პროფესორები იყვნენ. ძალიან კარგი ქალია. კახა დიდ პატივს სცემდა. მას ყოველთვის ჰქონდა თავისი საქმე. კა ხას არ უყვარდა უმუშევარი და არშე მდგარი ადამიანები. მეუღლის საქმ იანობით კახა ყოველთვის ამაყობდა და სულ ამბობდა, ამა და ამ პროექტ შია ახლა ჩართულიო. – თუმცა თქვენი რძალი ძირითა დად მოსკოვში ცხოვრობდა... ეს დი სტანცია პრობლემებს არ ქმნიდა? – არა, თავად კახას სურვილი იყო, რომ მისი მეუღლე საქმეებს არ მო წყვეტილიყო. გარდა ამისა, ნატაშას იქ ჰყავდა დედა, რომელიც ახლა 94 წლისაა და მისახედი გახლდათ. კა ხა არ თვლიდა, რომ ნატაშა თავის საქმიანობას უნდა ჩამოსცილებოდა და მთლიანად საქართველოში გადმ ობარგებულიყო. ამ 10 წლის განმავ ლობაში კახას არც ერთი დაბადების
„ამბობდა, – რაკი ყველამ არ შემიჯავრა, ესე იგი რაღაც ვერ გავაკეთეო“ ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
დუქიძე – 60 „მისთვის რელიგია იყო მორალი. ღმერთი არის თუ არა, ამის თქმა არავის შეუძლიაო“
დღე არ ყო ფი ლა, რომ ნა ტა შა არ ჩამოსულიყო. დედაჩემიც ხშირად ჩადიოდა მასთან მოსკოვში. კახა ძა ლიან ცდილობდა ახლობლებისთვ ის, განსაკუთრებით კი დედასთვის ესიამოვნებინა. გარდაცვალებამდე მან რამდენიმე ქვეყანაში ამოგზა ურა დედა, ჩემი შვილი, ბიძაშვილი და ბიცოლა... – როდესაც სახელმწიფო მოხე ლე გახდა, მოუწონეთ ეს გადაწყ ვეტილება? – არა, რადგან კახა ბუნებით არ იყო პოლიტიკოსი. ბიზნესშიც კი მეცნიერებიდან მოვიდა. დედაჩემმ აც ძალიან ინერვიულა. აქ, ჩვენთან, ყოველ დილით მოდიოდა სადილად. მაშინ დაწერეს, რომ ბენდუქიძე ყო ველდღე ათვალიერებს გეოლოგიის შენობასო. სინამდვილეში ჩვენთან მოდიოდა, იმ გეოლოგიის შენობას თუ არ გაუარე, აქ ფიზიკურად ვერ მოხვდები. ასეთი ცილისწამებები ხშირად იწერებოდა, რაც, ცხადია, სასიამოვნო არ გახლდათ. თვითონ ეცინებოდა ასეთ რაღაცებზე. შენა ხულიც კი ჰქონდა სუვენირი წარწ ერით – იუდა. ამბობდა, როდესაც საქართველოში ჩამოვედი, ვფიქრო ბდი, რომ ყველა შემიჯავრებდაო, რაკი ყველამ არ შემიჯავრა, ესე იგი რაღაც ვერ გავაკეთეო. წუხდა, რომ რეფორმები ბოლომდე ვერ მიიყვა ნა, რაც, ცხადია, არ ყოფილა მისი ბრალი. ამისთვის პოლიტიკური ნე
ბაა საჭირო. ბევრ რამეს განიცდიდა, ბევრი რაღაც არ მოსწონდა. ბოლოს მაინც დაუბრუნდა სამეცნიერო და საგანმანათლებლო საქმეს. მამაჩემი რომ ცოცხალი ყოფილიყო, ეს ამბა ვი ძალიან გაუხარდებოდა, რადგან კახა ყოველთვის ამ სფეროში წარმ ოედგინა. – როგორ ფიქრობთ, მის მიერ დაფუძნებული უნივერსიტეტი ის ეთივე წარმატებულია, როგორც მის დროს იყო? – კახამ ამით ძალიან დიდი საქმე გააკეთა. განსაკუთრებით გახარე ბული იყო დედაჩემი, რომლისთვის აც ბიზნესი უფრო გაუგებარი რამ იყო და სურდა, კახა ცნობილი მეცნ იერი ყოფილიყო. უნივერსიტეტის დღევანდელ მდგომარეობაზე ვერა ფერს გეტყვით, მე იქ არ ვარ. თვით ონ კახას არ უყვარდა თავისიანების მიყვანა. მისმა მეუღლემ უთხრა, მთელი მსოფლიოს წამყვან უნივერ სიტეტებში ასწავლიან ხელოვნების ისტორიას, რაკი ეს ჩემი პროფილია, მოდი, მეც წავიკითხავ ერთ კურსსო, რაზეც კახასგან კატეგორიული უა რი მიიღო, – არც შენ და არც ჩემი და არასოდეს ჩემს უნივერსიტეტში არ იმუშავებთო. სხვათა შორის, აგრა რულ უნივერსიტეტში ჩაატარა კო ნკურსი, სადაც მონაწილეობა მიიღო ჩვენმა ახლო ნათესავმა, დედაჩემის ბიძაშვილმა. გადავწყვიტე, კახასთ ვის ეს არ გამემხილა, რადგან ვიცო
დი მისი რეაქცია. კონკურსი რომ და სრულდა, შემდეგ ვკითხე, – კახა, ესა და ეს, ჩვენი ნათესავი, ასწავლიდა აგრარულში და კონკურსში მონა წილეობს, შედეგებს ხომ ვერ მეტყ ვი-მეთქი. გადახედა კონკურის შე დეგებს, აღმოჩნდა, რომ უმაღლესი ქულით გავიდა და კათედრის გამგ ედ დანიშნა, ისე, რომ წარმოდგენაც არ ჰქონდა, მისი ნათესავი თუ იყო. რჩევას ხშირად მეკითხებოდა. ხუმრ ობდა კიდეც, – შენ და კოკა ფრუიძე ხართ, ყველაფერი რომ იცითო. – მისი გარდაცვალების შესახებ როგორ შეიტყვეთ? – ეს იყო შო კი. იმ დღ ეს ის ეთი ნერვიული ვიყავი, რომ ეტყობა წი ნათგრძნობა მქონდა. დიღომში ბინა ჰქონდა დაქირავებული და იქ ცხოვ რობდა. მე ვურჩევდი ბინებს. ერთი 200 ბინა მაინც მქონდა შერჩეული, შემდეგ ვცხრილავდი ხოლმე, საბო ლოოდ ძლივს შევარჩიეთ. ჩამოვი და ნატაშა, გაარემონტეს ეს ბინა, შეიძინეს ავეჯი. გარდაცვალებამდე რამდენიმე დღით ადრე დარეკა, სა ხლი დაცალეთ, რადგან ნოემბრის ბოლოს მიმთავრდება ხელშეკრუ ლებაო. ბინა რომ დავცალეთ, თან ვჩხუბობდი, როგორ შეიძლება, 58 წლის კაცს საკუთარი სახლი არ ჰქ ონდეს, რატომ უნდა ცხოვრობდეს ნაქირავებში-მეთქი... ალბათ, წინა თგრძნობა მქონდა. ორი დღით ადრე ვესაუბრე საავადმყოფოში სკაიპით.
მითხრა, არითმიის შეტევა მქონდა და ციურიხში მომიხდა ჩამოსვლაო. დამიმალა, რომ მოციმციმე არითმია ჰქონდა. მძიმე მდგომარეობა ჰქონია და შუნტირება ვერ გარისკეს, ამიტ ომ ორი სტენტი ჩაუდგეს, თვე-ნახე ვარში მესამეც უნდა ჩაედგათ. მე ორე დღეს უკეთ იყო, მითხრა, ამერ იკაში უნდა წავიდეო, რაზეც ძალიან გავბრაზდი. დამამშვიდა, – ციურ იხის კარდიოლოგიის ინსტიტუტის დირექტორმა მითხრა, მგზავრობა შეგიძლიაო. ამერიკამდე ლონდონ ში ჩავიდა, იქ სასტუმროში გაჩერდა. კონტაქტზე რომ არ გამოდიოდა, მისმა ნათლულმა შეამტვრევინა სა სტუმროს კარი და გარდაცვლილი ნახეს. ღამის 12-ის ნახევარზე დამი რეკა მისმა თანაშემწემ, – კახა აღარ არისო. საშინელი ზარი იყო. – მოულოდნელი იყო თქვენთ ვის გარდაცვალების შემდეგ მისი ქალიშვილის გამოჩენა? – ქალიშვილის არსებობის შესა ხებ მანამდე არაფერი ვიცოდით. არ ათუ მე, მისმა უახლოესმა მეგობრ ებმაც კი არაფერი იცოდნენ. კახას ამაზე საერთოდ არ უსაუბრია. კი ბა ტონო, ის ნამდვილად კახას შვილია, გარეგნულადაც ჰგავს, მაგრამ კახას რომ ნდომოდა, ამას არ დამალავდა. ეს გოგონა რომ ჩამოვიდა, თვითონ მითხრა, 18 წლის ასაკში შევიტყვე, რომ კახა მამაჩემიაო. ვკითხე, – მა ნამდე ვინ გეგონა-მეთქი? დედაჩე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
მის მეგობარიო. აღმოჩნდა, რომ კახა უფინანსებდა სწავლას ინ გლისში, მანამდე რუსეთში ცხოვ რობდა. 10 წლამდე ზრდიდა მამა კაცი, რომლის გვარსაც ატარებს – გონჩაროვი. შემდეგ მშობლები დაშორებულან. დედამისი მუშა ობდა მემანქანედ კახას ერთ-ერ თი კოლეგის და იქ გაუცნია. კახა თავიდან საერთოდ არ იცნობდა, მაგრამ შემდეგ, ეს გოგო რომ გა იზარდა და ნახა, მსგავსება ნამდ ვილად არსებობს, როგორც ჩანს, აღიარა, თუმცა არაოფიციალურ ად. ოფიციალურად, რომ არ იყო აღიარებული, ამან ჩვენ სერი ოზული პრობლემები შეგვიქმნა. სხვათა შორის, ერთ-ერთ შოუში თავად კახა ამბობდა, შვილი არ მყავსო და საუბრობდა მისი მე უღლის, ნატაშას შვილებზე. ეს გოგონა მხოლოდ კახას გარდაც ვალების შემდეგ გამოჩნდა. ჩემი რძლისთვის დაურეკავს და უთ ქვამს, ვინც იყო, ჩამოსვლა მინდა და არ მინდა ოჯახი შოკში ჩავა რდესო. ჩემი რძალი პანაშვიდზე ადგა, ეს გოგონა შემოიყვანა და მითხრა, კახას ქალიშვილიაო. მას შემდეგ 5 თვე საკმაოდ ნორმალ ური ურთიერთობა ჰქონდა ჩემთ ან. ჩამოდიოდა, ჩემთან რჩებოდა. გავაცანი ჩემი შვილიშვილები, სი ძე, მთელი ოჯახი. ვკითხე, გვარი თუ გინდა-მეთქი, რაზეც, „არაო“, მიპასუხა. – ანუ აღიარეთ ის, როგორც ბატონი კახას მემკვიდრე? – მე ამას როგორ ვაღიარებდი. ეს უნდა აღიაროს სასამართლომ და ასეც მოხდა. მაგრამ შემდეგ ძალიან ცუდად მოიქცა. ამ თემა ზე მე ჩემი აზრი მაქვს, რასაც ვე რავინ შემიცვლის. – რას გულისხმობთ? – ამ გოგოს სხვა მიზანი ჰქონ და და მიაღწია. – ქონებასთან დაკავშირებ ული დავა როგორ გადაწყდა? – ქონება გაიყო შუაზე. ამჟა მად 50 პროცენტს ფლობს ჩემი რძ ალი, 50 პრ ოც ენ ტს კი – ან ასტასია. მათ შორის უნივერსი ტეტის თანადამფუძნებლის უფ ლება მასზე გადავიდა. ამჟამად გვარსაც ატარებს, მიუხედავად იმისა, რომ თითქოს გვარი არ სუ რდა. ახლა ორ გვარს წერს ხოლმე – გონჩაროვა, ბენდუქიძე. – იყო საუბრები, რომ თითქ ოს კახა ბენდუქიძეს ანდერძი ჰქონდა დატოვებული... – არა, ანდერძი არ ჰქონია. ასე რომ ყოფილიყო, ასეთ გართულ ებებს აღარ ექნებოდა ადგილი. როდესაც ჩემმა რძალმა აიღო სამკვიდრო, იქიდან 6 თვის გა ნმავლობაში ნასტიას არანაირი პრეტენზია არ გამოუთქვამს. შე მდეგ სასამართლოში შეიტანა განცხადება. სარჩელში ეწერა, რომ თითქოს ნატაშა არ არის რე ალურად კახა ბენდუქიძის ცოლი, რადგან ბოლო 3 წელი ერთად არ უცხოვრიათო. შემდეგ ადვოკა ტებს წვალება მოუწიათ, რომ სა ზღვრის კვეთის დოკუმენტები და სხვა მტკიცებულებები ამოეღოთ. რას ჰქვია, 3 წელი ერთად არ უც ხოვრიათ. ამის უამრავი მოწმე არსებობს. ის კი არა, დედაჩემის ორი წლისთავზე კახა საქართვე ლოში არ იმყოფებოდა და მხოლ ოდ ნატაშა იყო ჩამოსული. ბევრი ტყუილი იკადრა, რაც ძალიან გუ ლსატკენია. – მხარდამჭერები ჰყავს, თუ დამოუკიდებლად მოქმედებს? – მხარდამჭერები ნამდვილად ჰყავს. არ მინდა, პოლიტიკაში გა ვერიო, თორემ უფრო მეტ რამეს ვიტყოდი. მის მხარდამჭერებზე რომ ვისაუბრო, პოლიტიკაშიც მომიწევს გარევა. ისე კი დადა სტურებულად გეტყვით, რომ მას მხარს უჭერენ ყოფილი ხელისუ ფლების რიგი წარმომადგენლები. – რამდენად არის კახა ბენდ უქიძის ქონება შეფასებული? – მგონი, ჯერ არ არის ასე შე ფასება გაკეთებული. რომ გაიყ ოფენ, ალბათ, შეფასდება. ბევრი ბიზნესი ახლა საკმაოდ რთულ მდგომარეობაშია, რადგან აგერ უკვე წელიწად-ნახევარია ლამის უპატრონოდაა მიგდებული. ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
5
ორი წლის „მუშაობის
რატომ ვერ დადო შედეგი სა სალომე ჩადუნელი
კახა კოჟორიძე: „სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის შექმნის მომენტიდანვე, ყველამ კარგად იცოდა საკონსტიტუციო კომისიის განაწესი ამ 113 ხმასთან დაკავშირებით და შესაბამისად, თუ ეს ვინმესთვის საშიშროება იყო, საერთოდაც არ უნდა შექმნილიყო ეს კომისია“
2016 წლის პირველ მარტს, სახე ლმწიფო საკონსტიტუციო კომისიამ 2-წლიანი მუშაობა ნულოვანი შედე გით დაასრულა. საკონსტიტუციო ცვლილებების კანონპროექტებისთ ვის, რომელიც კომისიას უნდა შეემ უშავებინა და შემდეგ პარლამენტი სთვის წარედგინა, საკონსტიტუციო კომისიის სხდომაზე კენჭი არასდრ ოს უყრიათ. იდეები და ცვლილებები სამუშაო ჯგუფების მიღმა რჩებოდა. კომისიის წარუმატებელი მუშაობა დავით უსუფაშვილმაც აღიარა, რო მელიც საკონსტიტუციო კომისიის თავმჯდომარის პოსტს იკავებდა. მიზეზად, პარლამენტში საკონსტი ტუციო ცვლილებისთვის ხმების 3/4-ის საჭიროება და საპარლამენ ტო ოპოზიციასთან კონსენსუსის პრობლემა დაასახელა, მაგრამ უნდა აღინიშნოს, რომ ორი წლის განმავ ლობაში არც ერთ ინიციატივას არა თუ პარლამენტამდე, არამედ თვით ონ საკონსტიტუციო კომისიის კენჭ ისყრამდეც არ მიუღწევია. სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის აპარატი შეიქმნა 2014 წლ ის 17 აპრილს და ფუნქციონირებდა 2016 წლის 1-ელ მარტამდე. კომისიის შემადგენლობაში შე დიოდნენ: საპარლამენტო და არას აპარლამენტო პარტიების წარმომ ადგენლები, სამართლის, საჯარო პოლიტიკისა და სახელმწიფო მა რთვის ექსპერტები, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს და საქართველოს უზენაესი სასამართ ლოს თავმჯდომარეები, აფხაზე თის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოსა და აჭარის ავ ტონომიური რესპუბლიკის უმაღ ლესი საბჭოს თავმჯდომარეები, საქართველოს სახალხო დამცველი, საქართველოს იუსტიციის მინისტ რი, საქართველოს პრეზიდენტის საპარლამენტო მდივანი, საქართვე ლოს მთავრობის მდივანი და საქა რთველოს ადვოკატთა ასოციაციის თავმჯდომარე. სახელმწიფო საკო ნსტიტუციო კომისიის საქმიანობის ფინანსური უზრუნველყოფა საქა რთველოს პარლამენტის დადგენ ილების შესაბამისად ხდებოდა, საქა რთველოს პარლამენტის აპარატის ბიუჯეტიდან. „პრაიმტაიმი“ დაინტერესდა, იღ ებდნენ თუ არა საკონსტიტუციო კომისიის წევრები შრომით ანაზღა ურებას და რა ოდენობით. როგორც
კახა კოჟორიძე: „არ გასულა კენჭისყრაზე არც ერთი საკითხი, არავინ არ შეეცადა, არ შევეცადეთ იმას, რომ კენჭისყრაზე დამდგარიყო რაღაც საკითხი, იქნებ რომელიმე კომისიის მხრიდან მხარდაჭერა მოეპოვებინა“ 6
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
გავარკვიეთ, შრომითი ანაზღაურება მხოლოდ საკონსტიტუციო კომისიის აპარატის წევრებს ეძლეოდათ. პარლამენტის საჯარო ინფორმ აციის მართვის სამსახურის ცნობით, საქართველოს პარლამენტის ხაზი ნადართა საბჭოს მიერ კომისიის თვის გამოყოფილი ყოველთვიური ფონდი შეადგენდა 25000.00 ლარს. ეს ფონდი იხარჯებოდა მხოლოდ კომისიის აპარატის თანამშრომე ლთა ხელფასებზე. ყოველთვიური რეალური ხარჯი (თანამდებობრივი სარგო) შეადგენდა 16300.00 ლარს. პრემიები და დანამატები ზემოაღნი შნული კომისიის აპარატის თანამშ რომლებზე არ გაცემულა. „სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის აპარატში სულ 9 თანამშ რომელი ირიცხებოდა. აქედან კო მისიის აპარატის 2 თანამშრომელი დაინიშნა 2014 წლის 17 აპრილიდან და თითოეულის თანამდებობრივი სარგო თვეში 2100.00 ლარს შეად გენდა. 2014 წლის 1-ლი მაისიდან ზემოაღნიშნულ კომისიის აპარატს დაემატა 7 თანამშრომელი და თი თოეულის ცალ-ცალკე თანამდებ ობრივი სარგო თვეში შეადგენდა 1700.00 ლარს“, – ვკითხულობთ პა რლამენტის მიერ გაცემულ საჯარო ინფორმაციაში. აღნიშნულ ინფორმაციაზე დაყრ დნობით, ჩვენ ვიგებთ, რომ ორი წლ ის განმავლობაში საკონსტიტუციო კომისიის აპარატის თანამშრომლ ების ხელფასებზე დაახლოებით ( 25 0000 X24) 600 000 ლარი დაიხარჯა, საკონსტიტუციო კომისიამ კი შედე გიც ვერ დადო. ჩვენ დავინტერესდით, რაში იღ ებდნენ შრომით ანაზღაურებას სა კონსტიტუციო კომისიის აპარატის თანამშრომლები და შეეძლო თუ არა მათ საქმიანობას, საკონსტიტუციო კომისიის ქმედუნარიანობაზე გავლ ენა მოეხდინა. სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის დებულებაში ვკითხულო ბთ: „კომისიის აპარატი: ა) ადგენს კომისიის, მისი სარედა ქციო საბჭოსა და სამუშაო ჯგუფებ ის სხდომების ოქმებს; ბ) კომისიის თავმჯდომარის მი თითებით ამზადებს სხდომის დღის წესრიგით გათვალისწინებულ საკი თხებს; გ) კომისიის წევრებს აცნობებს კომისიის, მისი სარედაქციო საბჭოსა და სამუშაო ჯგუფების სხდომების თარიღს, ადგილს, დროსა და დღის წესრიგს სხდომის გამართვამდე არ აუგვიანეს 1 კვირისა; დ) უზრუნველყოფს კომისიის, კო მისიის თავმჯდომარისა და მდივნის გადაწყვეტილებათა შესრულებას; ე) ასრულებს კომისიის თავმჯდ ომარისა და მდივნის ცალკეულ და ვალებებს“. როგორც ვხედავთ, კომისიის აპ არატის საქმიანობა ძირითადად, ორ განიზაციულ საკითხებს გულისხმო ბდა და კომისიის შიგნით მიმდინარე პროცესებზე იყო დამოკიდებული. მაშინ რამ შეუშალა ხელი კომისი ას, შეემუშავებინა საკონსტიტუციო
ცვლილებების კანონპროექტი და ეცადა მაინც, კენჭი ეყარა კონკრე ტული საკითხებისთვის? საინტერესოა, რას ფიქრობს კო მისიის თავმჯდომარე დავით უსუფ აშვილი, რომელიც კომისიის ორწლ იანი მუშაობის წარუმატებლობის მიზეზებზე, მხოლოდ ორი წლის შე მდეგ, ჟურნალისტებთან საუბრობს. დავით უსუფაშვილი: „კომისიამ გააკეთა ის, რაც შეეძლო. კომისი ის მუშაობას სერიოზული, გადა მწყვეტი დაღი დაასვა იმ ფაქტმა, რომ ნებისმიერ ცვლილებას საქა რთველოს პარლამენტში სჭირდება 3/4-იანი უმრავლესობა, ანუ 114 ხმა. იმ პირობებში, როდესაც მმართვ ელმა კოალიციამ და ოპოზიციურმა „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ ვერა ფერზე მოვახერხეთ შეთანხმება, კონსტიტუციურ საკითხებზე, ერ თი-ორი გამონაკლისის გარდა, ცხ ადია, კომისიას, რომელშიც თავად ამ პოლიტიკური ძალის წარმომად გენლებიც იყვნენ, ექსპერტებიც და არასამთავრობო ორგანიზაციებიც, ჰქონდა ძალიან დაბალი მოტივაცია, იმიტომ, რომ იყო ძალიან დაბალი მოლოდინი იმისა, რომ, რაც არ უნ და შემუშავებულიყო კომისიის დო ნეზე, ეს გავიდოდა პარლამენტში და იქცეოდა გადაწყვეტილებად. ასევე, ასე დაპირისპირებული პოლიტი კური ძალები თავად კომისიის ში გნითაც, ცხადია, ნაკლებად იყვნენ გადაწყვეტილების მიღებაუნარიანი. კომისია პარლამენტს ვერ წარუდგ ენს კომისიის მიერ შეჯერებულ და მოწონებულ ერთიან კანონპროექ ტს, მაგრამ კომისია პარლამენტს წა რუდგენს ძალიან სერიოზულ ნამუ შევარს, პრაქტიკულად, ყველა საკი თხზე: ადამიანის უფლებებთან და კავშირებით, სახელმწიფო მართვის ორგანოებს შორის ურთიერთობაზე, თავდაცვის სისტემაზე, თვითმმარ თველობის თაობაზე, აჭარის ავტო ნომიური რესპუბლიკის სტატუსზე და იქ არსებულ საკითხებზე, სასა მართლო ხელისუფლების ძალიან მნიშვნელოვან თემებზე, პროკურ ატურის შესაძლო კონსტიტუციურ ადგილზე და როლზე, მოსამართ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ს“ ნულოვანი შედეგი
აკონსტიტუციო კომისიამ?
დავით უსუფაშვილი: „ეს იყო კარგი და სწორი საქმიანობა, მაგრამ მას არ აღმოაჩნდა საკმარისი პოლიტიკური მხარდაჭერა, იმიტომ, რომ არ იყო პოლიტიკური კონსენსუსი წამყვან ძალებს შორის, ვინც პარლამენტშია წარმოდგენილი“ ლეების არჩევითობის თემაზე. მე მგონია, რომ ეს იყო კარგი და სწორი საქმიანობა, მაგრამ მას არ აღმოაჩნდა საკმარისი პო ლიტიკური მხარდაჭერა, იმიტომ, რომ არ იყო პოლიტიკური კონსენსუსი წამყვან ძალებს შორის, ვინც პარლამენტშია წა რმოდგენილი“. ვინაიდან დავით უსუფაშვილი კომი სიის წარუმატებლობის მთავარ მიზეზად „ნაციონალურ მოძრაობას“ ასახელებს. ვინაიდან, საკო ნსტიტუციო კომისიას პა რლამენტში არც ერთი პროექტი არ გა უტანია, ჩვენ მ ხო ლო დ ს აკ ონ ს ტ იტ უ ციო კო მის ია ში შემ ავ ალ „ნაციონ ა ლუ რ ი მოძ რა ო
ბის“ წევრებთან: აკაკი ბობოხიძესთან, ლევან ბეჟაშვილთან, გიორგი კანდელაკ თან და დავით ბაქრაძესთან დაკავშირება ვცადეთ, თუმცა მათ ჩვენს ზარებს არ უპასუხეს. პირველი, ვინც საკონსტიტუციო კო მისიის მუშაობა გააკრიტიკა, თავად ამ კომისიის ერთ-ერთი წევრი, პრეზიდენ ტის მრჩეველი და საქართველოს ახალ გაზრდა იურისტთა ასოციაციის ყოფილი თავმჯდომარე კახა კოჟორიძე იყო. „პრაიმტაიმი“ კახა კოჟორიძეს და უკავშირდა: – წარუმატებლობის ერთ-ერთ მიზე ზად ასახელებენ იმას, რომ პარლამენტში არ იყო ისეთი სიტუაცია შექმნილი, რო მელიც უზრუნველყოფდა მაქსიმალური კონსენსუსის მიღწევას. თქვენ იცით, რომ საკონსტიტუციო ცვლილებას 3/4 სჭირ დება, დაახლოებით 114, მინიმუმ 113 ხმა პარლამენტის 150 წევრიდან. ასახელებ ენ არგუმენტს, რომ რადგან საკონსტი ტუციო კომისიასა და უმრავლესობას, რომელსაც ეს საკონსტიტუციო კომისია
წარუგზავნის საქმიანობას, არ ჰქონდა იმის გარანტია, რომ 113 ხმას მოაგრო ვებდა, ამიტომ ისეთი მონდომებით ვერ იმუშავეს. ჩემი აზრით, ეს არ არის ვა ლიდური არგუმენტი, რადგან სახელმწი ფო საკონსტიტუციო კომისიის შექმნის მომენტიდანვე, ყველამ კარგად იცოდა საკონსტიტუციო კომისიის განაწესი ამ 113 ხმასთან დაკავშირებით და, შესაბა მისად, თუ ეს ვინმესთვის საშიშროება იყო, საერთოდაც არ უნდა შექმნილიყო ეს კომისია. გარდა ამისა, სხვა არგუმენტ იც არის ამის საწინააღმდეგო. გამიჩნდა განცდა, რომ არა მხოლოდ პოლიტიკურ საკითხებზე, არამედ ისეთ საკითხებზეც, რომელიც შეიძლება არ იწვევდეს სხვა დასხვა პოლიტიკურ პარტიებს შორის აზ რთა სხვადასხვაობას, არ იყო მცდელობა, რომ რეალური შეთანხმება მიღწეული ყო. მაგალითად, მე მქონდა დაყენებული საკითხი, როგორც კომისიის წევრს, რომ კონსტიტუციაში ჩაწერილიყო სამართ ლიანი სასამართლოს უფლება. ვერ წარმ ომიდგენია, რომელიმე პოლიტიკურ ძა
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ლას, ამ საკითხთან დაკავშირებით, რატომ უნდა ჰქონდეს საწინააღ მდეგო პოზიცია. დარწმუნებული ვარ, ეს საკითხი რომ კენჭისყრაზე დაყენებულიყო კომისიაში, მას ყველა მხარს დაუჭერდა. არ იყო იდენტიფიცირებული საკითხები, რომელზეც შესაძლებელი იყო კო ნსენსუსის მიღწევა და არც ერთი წინადადება კენჭისყრაზე არ და მდგარა. – რომ დავაკონკრეტოთ, თქ ვენ ამბობთ, რომ პარლამენტში არ გასულა კენჭისყრაზე არც ერთი საკითხი? – პარლამენტს არ ვგულისხმ ობ. სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიას არც ერთ საკითხზე კე ნჭისყრა არ ჩაუტარებია. კომისიის მიზანი იყო, დაედო კანონპროექ ტი და პარლამენტისთვის შეეთ ავაზებინა. კანონპროექტის შე თავაზების დროს საჭირო იყო კე ნჭისყრა კომისიაში, რომ უჭერდა თუ არა კომისია მხარს ამა თუ იმ საკითხს. სხვა საკითხი იქნებოდა, რომ კენჭისყრაზე დადგა და ვერ მიიღო მხარდაჭერა. ამ შემთხვევ აში დავინახავდით მცდელობას, რომ შევეცადეთ, მაგრამ არ გა მოგვივიდა. მე უფრო კრიტიკულ რამეს ვამბობ ამ კომისიის მისა მართით იმიტომ, რომ არ გასულა კენჭისყრაზე არც ერთი საკითხი, არავინ არ შეეცადა, არ შევეცა დეთ იმას, რომ კენჭისყრაზე და მდგარიყო რაღაც საკითხი, იქნებ რომელიმე კომისიის მხრიდან მხ არდაჭერა მოეპოვებინა. – ვის აკისრებთ მთავარ პასუ ხისმგებლობას? – მთავარი პასუხისმგებლობა ეკისრება იმ პოლიტიკურ ძალას, რომელიც მართავდა სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიას, ვისაც მეტი წარმომადგენელი ჰყავდა. ჩემი წილი პასუხისმგებლობა ამ პროცესში მეც მეკისრება, მხოლ ოდ იქიდან გამომდინარე, რომ მე ვიყავი კომისიის წევრი, მაგრამ, ცხადია, ერთი რიგითი კომისიის წევრი სიტუაციას ვერ შეცვლი და. მეტი პასუხისმგებლობა ეკ ისრება იმას, ვისაც ჰყავდა მეტი წარმომადგენელი, ანუ რაც მეტი წარმომადგენელი გყავს, მით მე ტი გავლენა გაქვს და შენზე მეტი პასუხისმგებლობაა. კიდევ ერთი საკითხი, რასაც ასახელებენ ამ კო მისიის მუშაობის არაეფექტურობ ის მიზეზად არის ის, რომ კომისიის წევრები კომისიის სხდომას არ ეს წრებოდნენ და რა ექნა კომისიას, როგორ მიეღო გადაწყვეტილება? კი, ეს ნამდვილად იყო ერთ-ერთი შემაფერხებელი გარემოება, რომ კომისიის წევრები აცდენდნენ ხო ლმე სხდომებს, მაგრამ ეს შეეძლო გამოესწორებინა თავად საპარლ ამენტო უმრავლესობას, იმიტომ რომ სახელმწიფო საკონსტიტუ ციო კომისია შექმნილია პარლამ ენტის დადგენილებით, წევრები განსაზღვრულია პარლამენტის დადგენილებით და პარლამენტის დადგენილებაში ცვლილებების შეტანა მარტივად შეიძლებოდა. ის რომ კომისიის წევრები არ ესწრ ებოდნენ სხდომას, როგორც პრ ობლემა, კომისიის შექმნიდან ორი წლის შემდეგ კი არა, რამდენიმე თვეში გამოვლინდა. მარტივად შე იძლებოდა, რომ ის წევრები, რო მლებიც სხდომებს არ ესწრებოდ ნენ, ამორიცხულიყვნენ, გასული ყვნენ, გაყვანილიყვნენ კომისიის შემადგენლობიდან. ამ ფორმით მოხდებოდა ამ პრობლემაზე რე აგირება, მაგრამ ამაზე არავინ არ იფიქრა და მივედით იქამდე, რომ ორწლიანი მოღვაწეობის ფონზე, თუ ამას შეიძლება მოღვაწეობა ეწ ოდოს, კომისიამ საქმიანობა ნუ ლოვანი შედეგით დაამთავრა. საკონსტიტუციო კომისიის ორ წლიანმა მუშაობამ შედეგი ვერ გამოიღო, კომისიამ ვერც ერთი საკონსტიტუციო ცვლილება ვერ განახორციელა, კომისიის აპარატ ის წევრებიც, როგორც ჩანს, ტყ უილად მოიწვიეს და 600 000 ლა რიც ტყუილად დაიხარჯა.
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
7
პოლიტიკური აფერა?! რატომ არ ქმნის პარტიას პაატა ბურჭულაძე? „აუდიტს მიმოწერა ჰქონდა ჩერნოვეცკისთან და ბურჭულაძესთან, ერთს დაუწესა რეგულაციები და მეორეს – არა“ მარიამ ნადირაძე მართალია, წინასაარჩევნო კამპანია ჯერ გამოცხადებული არ არის, თუმცა პოლიტიკური მოთამაშეები მეტ-ნაკლებად უკ ვე გამოკვეთილი არიან თავისი მიზნებითა და ბრძოლის საშუ ალებებით... ექსპერტები არ გა მორიცხავენ სიურპრიზებსაც ახ ალი პოლიტიკური სუბიექტების მოვლინების სახით და სულაც არ არის გასაკვირი, რომ ამ მიმართ ულებით განსაკუთრებით პაატა ბურჭულაძის „საქართველოს განვითარების ფონდს“ აკვირდ ებიან. ამ ფონდს პროცესებში სრულ ფასოვან მოთამაშედ ჩართვამდე საკმაოდ საინტერესო სვლები აქ ვს. აშკარაა, რომ ბურჭულაძის ამ ორგანიზაციას ფინანსური პრობ ლემები არ გააჩნია, თუ გავითვ ალისწინებთ მის ძვირად ღირებულ
ოფისებს და თანამშრომლებისთვ ის მეტ-ნაკლებად ღირსეულ შრ ომის ანაზღაურებას... ამასთანავე, არჩევნებამდე რამდენიმე თვით ადრე ის ყველაზე აქტიურია რეგი ონებში, თუმცა, პოლიტიკური სუ ბიექტებისგან განსხვავებით, მას რეგიონებში შეხვედრებიც განსხვ ავებულ ფორმატში აქვს. ის, რო გორც თავად ამბობს, ხვდება მო სახლეობას და არა (გამოდის რომ) ამომრჩეველს. როგორც ირკვევა, სწორედ ამ სხვაობაშია მთელი „სა იდუმლოება“... მკითხველს კარგად მოეხსენება, რომ სახელმწიფო აუდიტის სამს ახურის პრეროგატივაში შედის პო ლიტიკური პარტიების ფინანსური მონიტორინგი, რაც გეგმურად ხო რციელდება კიდეც. მიუხედავად იმისა, რომ ბურჭულაძის ფონდის წევრები გარეგნულად პოლიტი კური შეხვედრების ორგანიზებას ახდენენ რეგიონებში, ამ ფონდის ფინანსური შემოწმება აუდიტის
მიერ მაინც ვერ ხერხდება, სწორ ედ იმიტომ რომ ეს არის ფონდი და არა პოლიტიკური პარტია. პაატა ბურჭულაძე კი ფონდის პარტიად გარდაქმნას არ ჩქარობს. თუმცა, დღევანდელ პოლიტი კურ სივრცეში კიდევ არის ერთი პოლიტიკური მოთამაშე, ლეონ იდ ჩერნოვეცკი, რომელსაც ასევე ჰქონდა „სოციალური პარტნი ორობის“ ფონდი. მისი აქტივობა აუდიტმა მაინც დაუქვემდებარა რეგულაციებს და შედეგად ჩერნ ოვეცკიმ პოლიტიკური პარტია – „ბედნიერი საქართველოსთვის“ – შექმნა და ამის შესახებ ოფიცია ლურად რამდენიმე თვის წინ გააკ ეთა განცხადება. რას ეყრდნობა აუდიტის მხრი დან ასეთი განსხვავებული დამო კიდებულება ორი ფონდის მიმა რთ? ექსპერტი ლევან ალაფიშვილი მიიჩნევს, რომ პაატა ბურჭულაძ ემ ერთგვარ ხრიკს მიმართა: „აუ
დიტს მიმოწერა ჰქონდა ჩერნოვ ეცკისთანაც და ბურჭულაძესთა ნაც. ერთს დაუწესა რეგულაციები, მეორეს – არა. ამის საფუძველი, ალბათ, ჰქონდა კიდეც, ვინაიდან ჩერნოვეცკი მოსახლეობასთან შე ხვედრის დროს მათ მის მომავალ პოლიტიკურ ხედვებს აცნობდა და მხარდაჭერისკენ მოუწოდებდა. პაატა ბურჭულაძე კი ასეთ შეხვ ედრებს მოსახლეობის განწყობის კვლევად ხსნის. შესაბამისად, აუ დიტმა, როგორც ჩანს, ჩერნოვეც კის გაცხადებული პოლიტიკური მიზნები გამოკვეთა და ამიტომაც დაუწესა რეგულაციები, რისი სა ფუძველიც არ მისცა ბურჭულაძის ფონდის აქტივობამ. ერთია, რომ სუბიექტმა თვითონ არ მოისურ ვოს პარტიად გარდაქმნა, თუმცა სულ სხვაა, როგორ აფასებს მის მოღვაწეობას აუდიტი და ხედავს თუ არა მის გაცხადებულ პოლიტი კურ მიზნებს...“ – აცხადებს ექსპ ერტი „პრაიმტაიმთან“ საუბრისას.
ლევან ალაფიშვილი, ასევე, ვა რაუდობს, რომ პაატა ბურჭულაძე შესაძლებელია, არც კი ჩქარობდეს პირდაპირ პოლიტიკაში შემოსვ ლას და უფრო მეტად ცდილობდეს, გავლენა მოიპოვოს საზოგადოებ რივ-პოლიტიკურ მოვლენებზე. ექსპერტს მაგალითისთვის მო ჰყავს ფაქტი ახლო წარსულიდან: „2012 წელს არსებობდა არასამთა ვრობო ორგანიზაცია – „საქართ ველო არ იყიდება“, რომლის მო ღვაწეობაც პოლიტიკურ ჭრილში დაინახა აუდიტის სამსახურმა და პოლიტიკური მიზნებიც გამოკვ ეთა. შესაბამისად, ეს ორგანიზაცი აც მაშინ ფინანსურ მონიტორინგს დაექვემდებარა“. ერთი სიტყვით, თუ პაატა ბუ რჭულაძე ჩათვლის, რომ ამ არჩე ვნებისთვის ღირს თამაშის გაგრძე ლება გაცხადებული პოლიტიკური წესებით, მაშინ ის მზად იქნება, რომ მისი ორგანიზაციის დაფინა ნსების წყაროებიც გაიშიფრება.
ლელა გეჯაძე პაციენტების ბოლო იმედად! „ქავთასი“ - სამკურნალო ნაყენი, რომელიც სასწაულებს ახდენს! ლელა გეჯაძის ნაყენი „ქავთასი“ უაღრესად ეფექტური და, შეიძლება ითქვას, უნივერსალური სამკურნა ლო საშუალებაა, რომელიც მეტეხის ტაძრის წინამძღვრის - მამა აკაკის (მელიქიძე) მიერაა ნაკურთხი. ქა ლბატონი ლელა მიიჩნევს, რომ ამ ფაქტმა მისი ნაყენის სასწაულმოქ მედება კიდევ უფრო გააძლიერა. რა ტომ მიიღო მამა აკაკიმ „ქავთასის“ კურთხევის გადაწყვეტილება და რას ჰყვებიან ამ ნაყენით განკურნებული პაციენტები?! რა არის „ქავთასი“ და რა დაავად ებების სამკურნალოდაა რეკომენდ ებული მისი მიღება? ნაყენი „ქავთასი“ რამდენიმე ბალა ხეული ნაკრებისგან დამზადებული სამკურნალო საშუალებაა, რომელიც მდიდარია ნატურალური ვიტამინე ბით, მიკრო და მაკრო ელემენტებით, შეიცავს მინერალებს (თუთია, სელენი უმი), რომელთა სინთეზი ორგანიზმში არ ხდება. ნაყენი „ქავთასი“: უჯრედულ დონეზე ახდენს სისხ ლის ფილტრაციას; მთლიანად გამოდევნის წიდებს; მაქსიმალურად აწესრიგებს სისხ ლში ბილირუბინს; არეგულირებს ქოლესტერინს; კურნავს პროსტატას, მკერდში აქ რობს სიმსივნურ და კისტოზურ წარმ ონაქმნებს; მაქსიმალურად აწესრიგებს ნაღვლის ბუშტის ყველა პრობლემას; სრულად აქრობს ნალექს, ჩირქსა და ლამბლიებს; ხსნის ალერგიებს; აქრობს არასასიამოვნო გემოს და სუნს პირის ღრუში; კურნავს ბუასილს; აუმჯობესებს კუჭ-ნაწლავის ტრაქ ტის ფუნქციონირებას; აწესრიგებს ენდოკრინულ ბალანსს, ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციონირ ებას; ახდენს წონის კორექციას; ეფექტურია წინამდებარე ჯირკვლ ის ადენომების, დროს; შველის გაცხიმოვნებულ ღვიძლს;
8
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
სურვილი ჩემი ნაყენის კურთხევის თა ობაზე. მამა აკაკის კურთხევას მივაწერ ამ ნაყენის ასეთ ეფექტურობას. ალბათ, მისმა ლოცვა-კურთხევამ გამხადა იმის ღირსი, რომ პაციენტთა შორის უამრ ავი სასულიერო პირიც მყავდეს - მამა ლუკა კოჩენკო (რომელმაც საკმაოდ ვრცელი სტატია გამოაქვეყნა ჩემს შესახებ და მრევლს მოუწოდა ნაყენი „ქავთასის“ მიღებისკენ), დმანისი ეპ არქიის წმინდა ბასილი დიდის ტაძა რში მოღვაწე დედა გაიანე ფილიშვილი (რომელმაც „ღვთიური მადლით გაჯე რებული ბუნების საჩუქარი - უკვდავ ების ნაყენი“ უწოდა ნაყენს), მამა და ვითი, შავნადაბას მონასტრის ბერები, მეუფეები და მაღალი იერარქიის სხვა პირები... ლელა გეჯაძის ნაყენით განკურ ნებული ადამიანები მზად არიან, ჩვენს მკითხველს თავად უამბონ „ქავთასით“ მკურნალობის შედეგების შესახებ:
ციროზს (ღვიძლის ნებისმიერი ფორმ აცვალების შემთხვევაში); ხსნის მწვავე ტკივილებს; ხელს უწყობს ორგანიზმიდან სითხ ის გამოდევნას; ორგანიზმს ამდიდრებს ვიტამინე ბით; კურნავს იმპოტენციას; ამაღლებს სექსუალურ აქტივობას და აახალგაზ რდავებს ორგანიზმს; განსაკუთრებით ეფექტურია ნარკ ომანიისა და ალკოჰოლიზმის მკურნა ლობაში; ასევე, მეტად სასიკეთოა A, B და C ჰეპატიტების დროს. - აქვს თუ არა აღნიშნული ნაყე ნით მკურნალობას რაიმე უკუჩვე ნება? - ჩემს ნაყენს არანაირი უკუჩვენება არ გააჩნია. არც ერთი უკმაყოფილო პაციენ ტი არ მყავს და ამის მიზეზი მხოლოდ ერთი რამაა - თუ ავადმყოფის განკურ ნების 100%-ანი იმედი არ მაქვს, მკურ
ნალობას არ ვუწყებ. აქედან გამომდ ინარე, არ ყოფილა ერთი შემთხვევაც კი, როცა მე ავადმყოფს იმედი მივეცი და შედეგი არ „დავდე“! ამაზე მეტყვე ლებს ის კვლევებიც, რომლებსაც პა ციენტები მკურნალობის დასრულების შემდეგ განმეორებით იტარებენ. ამის დამადასტურებელი არაერთი საბუთი მაქვს! - რატომ მიიღო მამა აკაკიმ თქვე ნი ნაყენის კურთხევის გადაწყვეტი ლება? - ამის მიზეზი შიომღვიმის მონა სტერში მოღვაწე შავი ბერი მატათას განკურნება გახდა, რომელსაც ჯანმ რთელობასთან დაკავშირებული საკმ აოდ სერიოზული პრობლემა ჰქონდა და „ქავთასის“ მეშვეობით სრულად გა მოჯანმრთელდა. სწორედ მან მოუყვა მამა აკაკის ჩემი ნაყენის შესახებ. მამა აკაკი იმდენად დაინტერესდა ამ ფაქტ ით, რომ ერთხელაც ტაძარში მისული თავისთან მიმიხმო (მამა აკაკის მრევ ლი გახლავართ) და თავად გამოთქვა
გიორგი დადეშქელიანი: „წლ ების განმავლობაში ვიტანჯებოდი, მქონდა შებერილობა, გაუსაძლისი ტკივილი მუცლის ღრუში, თავის უმიზეზო ტკივილები, ასევე ჭვალი ბეჭზე, არასასიამოვნო გემო პირის ღრუში, უენერგიობა. ვგრძნობდი, რომ ნელ-ნელა ჩემი მდგომარეობა მძიმდებოდა და სიმპტომები ყოვე ლდღიურად მემატებოდა. სრულიად შემთხვევით შევიტყვე ლელა გე ჯაძეზე და მის საავტორო ნაყენზე (ინტერნეტის მეშვეობით) და გადა ვწყვიტე მასთან მკურნალობის და წყება. დავუკავშირდი, ჩავეწერე და მივედი. მან მთხოვა გამეკეთებინა ეხოსკოპია და ასეც მოვიქეცი. აღ მოჩნდა, რომ ნაღვლის ბუშტი იყო დეფორმირებული და სილითა და ჩირქით სავსე. დავიწყე მკურნალო ბა. პირველივე კურსის შემდეგ მო მეხსნა შებერილობა და თავს გაცი ლებით უკეთ ვგრძნობდი. სულ 15 კურსი დამჭირდა. ამილაგდა ყველა პრობლემა, გაქრა ყველა ჩივილი. გადავამოწმე ეხოსკოპია და სრ ულიად მოწესრიგებული დამხვდა
ნაღვლის ბუშტი, მას პირვანდელი ჯანმრთელი სახე ჰქონდა დაბრუნ ებული და აღარ იყო ჩირქი და სი ლა. მე ყველას ვურჩევ ქალბატონ ლელასთან მკურნალობას. ჩემმა ბევრმა ახლობელმაც დაიწყო მასთ ან მკურნალობა და შედეგით ისინიც აღფრთოვანებულები არიან“! ნინა იაშვილი: „ ფარისებრი ჯირკ ვალი მქონდა განლეული. გახლავართ პროფესორ რეზო იაშვილის შვილიშ ვილი და მოგეხსენებათ, არ მექნებოდა მკურნალობის პრობლემა. ფარისებრი ჯირკვლის განლევა, როგორც ექოს კოპიამ, ასევე სისხლის ანალიზებმაც დაადასტურა. მან გამოიწვია უამრავი დაავადება ჩემს ორგანიზმში: ჭარწონ იანობა, სახსრების ტკივილი, უენერგ იობა, უძილობა, ხასიათში გადამდიო და ეს ყველაფერი, ვიყავი საშინლად აგრესიული და ამ ყველაფერმა დე პრესიაში ჩამაგდო. დამინიშნეს ჰორმ ონით მკურნალობა. როდესაც უკვე ვიწყებდი მკურნალობას, სრულიად შემთხვევით შევიტყვე ლელაზე და მის უნიკალურ პრეპარატზე და გადავწყვ იტე მისვლა. მივედი, მივიტანე ჩემი ყვ ელა ანალიზი, რომელიც გაკეთებული მქონდა და მითხრა, რომ ყველაფერი მოგვარებადი იყო. ზუსტად 2 თვე და მჭირდა მკურნალობა. 2 თვის თავზე გადავამოწმე ანალიზები და ფარისე ბრი ჯირკვალი სრულიად ნორმის ფა რგლებში მქონდა. ეს ეხოსკოპიამაც და სისხლის ანალიზებმაც დაადასტურა! დიდი მადლობა თქვენ ამისთვის! P.S. ერთ სტატიაში მადლიერ პა ციენტთა სრული სიის გამოქვეყნება, რა თქმა უნდა, ვერ მოხერხდა, მაგრამ, რაც მთავარია, მათ თავად ისურვეს ხალხისთვის მოეყოლათ საკუთარი პრობლემებისა და „ქავთასით“ მკურ ნალობის შედეგების შესახებ. ვისაც გსურთ, დაემშვიდობოთ ჯა ნმრთელობის პრობლემებს, დაუკავ შირდით ლელა გეჯაძეს - ტელეფო ნის ნომერზე: 595-26-32-17 და „ფე სბუქის“ გვერდზე.
A
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
მაგდა პაპიძის დის სკანდალური ბრალდება
მარიამ ნადირაძე
რამდენიმე დღის წინ მაგდა პაპიძის საქმეზე ნაფიცი მსაჯ ულების შერჩევა დაიწყო. წარმ ოდგენილი 100 კანდიდატიდან ჯერჯერობით 4 შეირჩა. სანამ პროცესის დეტალებზე მოგახსენებდეთ, მკითხველს მც ირე განმარტებას მივცემთ მსაჯ ულების შერჩევის პროცედურას თან დაკავშირებით: ნაფიცი მსაჯულობის კანდ იდატთა სიას, შემთხვევითი შე რჩევის პრინციპით, ადვოკატისა და პროკურორის თანდასწრებით, ადგენს მოსამართლე. ამ სიაშია შესაბამის ტერიტორიულ ოლქში რეგისტრირებული 100-მდე მო ქალაქე, რომლებიც ავსებენ მხ არეთა მონაწილეობით შედგენილ კითხვარებს. ეს მნიშვნელოვანია შერჩევის პროცედურისთვის. შემდეგ ტარდება მსაჯულთა შერჩევის სხდომა. სხდომის დანი შნულებაა იმ კანდიდატთა აცილ ება, რომლებიც, შესაძლოა, იყვნ ენ მიკერძოებულები განსახილ ველ საქმესთან მიმართებაში. გამოირიცხება სასამართლო განხილვაში იმ პირების მონა წილეობა, რომლებსაც კანონი უკრძალავთ, იყვნენ ნაფიცი მს აჯულები. პოლიტიკური თანამდ ებობის პირს, გამომძიებელს, პო ლიციელს, სამხედრო პირს, სასუ ლიერო პირს, ფსიქოლოგს, ფსიქ იატრს, იურისტს, ბრალდებულს, ნარკოტიკების მოხმარებისთვის სახდელდადებულ პირს, თავად განსახილველ საქმეში მონაწი ლეს, აგრეთვე, პირებს, რომლებ საც მიკერძოებული მოსაზრებები აქვთ ამ საქმესთან დაკავშირებით – ეკრძალებათ, იყვნენ ნაფიცი მს აჯულები. შერჩევის მეორე ეტაპია პროკ ურორისა და ადვოკატის მიერ მს აჯულთა გამოკითხვა მიკერძოე ბული კანდიდატების გამოსავლ ენად. ამ პროცესში, მხარეები, სრ ული თანასწორობის პირობებში, კანდიდატებს უსვამენ კითხვებს და მიღებული პასუხებიდან გამო მდინარე, მოსამართლის წინაშე აყენებენ არასასურველი კანდიდ ატების აცილების დასაბუთებულ შუამდგომლობებს. შემდგომ მხარეებს აქვთ თანა ბარი უფლება, დაუსაბუთებლა დაც ააცილონ 6-6 კანდიდატი... შერჩევის პროცესის გამართ ულად ჩატარების შემთხვევაში, რჩებიან ის კანდიდატები, რომლ ებსაც არ აქვთ წინასწარ ჩამოყა ლიბებული მიკერძოებული შეხე დულებები ან რაიმე სენტიმენტე ბი ბრალდებულის ან დაზარალე ბულის მიმართ. ამ გაცხრილული სიიდან, შემთხვევითი შერჩევის პრინციპით, აირჩევა 12 ძირითადი და 2 სათადარიგო მსაჯული. ერთი სიტყვით, მაგდა პაპი ძის საქმეზე ეს პროცედურა უკ ვე დაწყებულია, რომლის შესა ხებ დეტალებსაც „პრაიმტაიმს“ ბრალდებულის და, ლანა პაპიძე უამბობს: – მსაჯულების არჩევა ასე მა ლე ვერ მოხდება. ისეთი საშინე ლი ხალხი ჰყავდათ მოყვანილი, წარმოდგენაც ძნელია – გაუნათ ლებლები, უწიგნურები, დედები ცხოვრებაში არ ყოფილან, შვილ ები ცხოვრებაში არ გაუზრდიათ. ისეთი ხალხი ჰყავდათ შერჩეული, ძლივს გავცხრილეთ. ადგა ერთი ბიჭი და თქვა, სპეცრაზმელი ვა რო... ერთი ადგა, გაკვირვებული იყო, – რატომ გამომიძახეთო. სა სწაულები ხდებოდა: ჩემი და ერთერთს კითხვას უსვამს, – ოდესმე ბავშვი გაგიზრდიაო? ამ კითხვაზე პასუხი არ ჰქონდათ. 18 წლის გო გოს რომ მსაჯულობას ანდობ, რა ზე უნდა ვილაპარაკო? – იკრიჭე ბოდა იქ მოსამართლის წინ, აზრს ვერ აყალიბებდა... ნუცას სკოლა იყო, სასწაული... ბავშვი ცხოვ რებაში არ გამიზრდიაო, 18 წლის
ლანა პაპიძე: „რა ცოდვა აქვს ასეთი მოსანანიებელი მონასტერში ოთო ბერძენიშვილს? ვიცი, ვინც მფარველობს მაგას... ბერძენიშვილები“
ახლა გავხდიო და ბედნიერი იყო, რომ მაგდას განიკითხავდა... ვი ჯექი სასამართლოზე და მეცინე ბოდა, რა ქვეყანაში ვცხოვრობთ. ყველას გაცხრილვას ვერ მოვა ხერხებდით, მაგრამ მადლობა ღმერთს, ისეთი 4 კაცი შეირჩა, ვისაც ჭკუა მოეკითხება. ერთი კაცი იქ ცუდად გახდა, – რა გი ნდათ, ხალხო, არც ვამტყუნებ და არც ვამართლებ, ამ გოგოს საცოდაობით აღარ ვარ, გამი შვით, ამაცილეთო. ისეთი მძიმე იყო საყურებლად, ხალხი ცუდად ხდებოდა და ტოვებდა მსაჯულ ების არჩევის პროცესს. ხალხი იცით, როგორ მსჯე ლობდა? მადლობა ღმერთს... სა ნამდე დაიმალება ზოგიერთი? – ვის გულისხმობთ? – ვინც არ გამოჩენილა, აგერ ოთხი თვეა. რა ცოდვა აქვს ას ეთი მოსანანიებელი მონასტერში ოთო ბერძენიშვილს? ვიცი, ვინც მფარველობს მაგას... ბერძენიშ ვილები. – რესპუბლიკელ ძმებ ბერძ ენიშვილებს გულისხმობთ? – დიახ, ასეთი ინფორმაცია მოგვივიდა... არავინ ისე არ და ტოვებს ამას. ჩამოვა ის მონა
სტრიდან და დადგება ჩემს წინ, ჩემი ოჯახის წინ... ჩემს სიძე დი დი წონა ჰქონდა ყველგან. ასეთი ბიჭის ცოლს საყვარელი ჰყავდა, თურმე 24 საათი მასთან იყო და ომარმა ეს ყველაფერი არ იც ოდა?! კიდევ კარგი, ეს გაბრიჩ იძე, მოსამართლე დადებითად არის მაგდას მიმართ განწყობი ლი, შევატყვე. აცილებები, რაც მივეცით კანდიდატებს, ყველაფ ერი დააკმაყოფილა და ძალიან კმაყოფილი ვარ... – რამდენადაც ვიცი, მსაჯ ულებს შერჩევის დროს წინასწ არი განწყობები არ უნდა ჰქონ დეთ საქმეზე... – ეს განწყობები ძირითადად პროკურატურამ შექმნა, რო დესაც ე.წ. მტკიცებულებები გაასაჯაროვა. ძალიან მძიმედ მიდიოდა პროცესი. მაგდას ოთ ხჯერ აუწია შაქარმა და ოთხჯ ერ გამოცხადდა შესვენება. ვი ნც დედა იყო და შვილი ჰყავდა გაზრდილი, ყველას ცხრილავდა პროკურატურა. იქ წარმოდგენილ კანდიდატ ებს შორის უმაღლესი განათლ ება არავის ჰქონდა, ნასწავლი არავინ იყო... ზოგი პოლიციაში
მუშაობდა, ერთ გოგოს დედა ჰყავდა შინაგან საქმეთა სამი ნისტროს წარმომადგენელი... გაგიჟდა მაგდა, გაგიჟდნენ ად ვოკატები, – რატომ მოგყავთ ას ეთებიო... დარჩა ერთი უბრალო ქალი, ორი კაცი და ერთი გოგო, რომელსაც არც განათლება აქ ვს, იკრიჭება, ცანცარებს, ჩამო უყალიბებელია... მე კი არ განვ იკითხავ, მაგრამ, როცა ასეთი მძიმე საქმე გაქვს განსახილ ველი, ნება იბოძე და მოიყვანე ისეთი, ვისაც ლაპარაკის უნარი მაინც აქვს და აზრს მაინც ჩამო აყალიბებს. გაგიჟებულია მაგდა. თავი არ აუწევია, თვალებით მე უბნებოდა – ეს სად ვართო?! – კანდიდატები, როგორც წესი, შემთხვევითობის პრინ ციპით შეირჩევიან საარჩევნო სიებიდან... – ვიცი... – შერჩევის პროცესი როდე მდე გაგრძელდება? – ეს იმხელა პროცედურაა, ზა ფხულამდე არ დამთავრდება... არადა, თუ ვერდიქტი ბრალ დებულის დაკავებიდან 9 თვეში არ გამოქვეყნდება, საპროცესო კანონმდებლობა სასჯელაღსრ
ულების დაწესებულებას ავალ დებულებს, რომ ბრალდებული გაათავისუფლოს. მაგდა პაპიძეს კი ეს ცხრათვიანი ვადა სექტემ ბერში უმთავრდება... ასეთი სა ფრთხის წინაშე მართლმსაჯუ ლება ერთი წლის წინაც დადგა, როდესაც საქმე ვადის ამოწურ ვის ზღვარზე იყო და მსაჯულებ მა მიცემულ 13-საათიან ვადაში გადაწყვეტილება ვერ მიიღეს. მოსამართლე იძულებული გა ხდა, მსაჯულები დაეთხოვა. ახ ალ შემადგენლობას კი საპროც ესო ვადებში ჩასატევად ძალიან მცირე დრო ჰქონდა... რა თქმა უნდა, ეს ტაქტიკა ად ვოკატებისთვის მუშა პრაქტიკაა და არც ერთ საქმეში არ გამოირ იცხება, მით უმეტეს, როდესაც ისეთ გახმაურებულ ქეისთან გვ აქვს საქმე, როგორიც მაგდა პა პიძის საქმეა. P.S. ბუნებრივია, ბერძენიშ ვილების ეპიზოდთან დაკავშ ირებით საქმე დიდ აბსურდთან გვაქვს. ჩვენ კომენტარისთვის პარტიის ოფისსაც დავუკავშ ირდით, მაგრამ მათ საქმის კო მენტირება, როგორც ჩანს, სა ჭიროდ არ ჩათვალეს.
EXCLUSIVE რაში ადანაშაულებს ის ძმებ ბერძენიშვილებს
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
9
ექსკლუზიური ინტერვიუ თსუ-ის რექტორის მოვალეობის შემსრულებელთან „მეც ვმონაწილოებდი ასეთ სტუდენტურ მოძრაობებში, მათ შორის ერთ-ერთი იყო 1978 წელს, ქართული ენის საკითხებთან დაკავშირებით“ გიორგი ურუშაძე თსუ-ში გარდამავალი პერი ოდია. რექტორის მოვალეობის შემსრულებელი არჩეულია. წა რმოგიდგენთ თსუ-ის რექტორის მოვალეობის შემსრულებელს, დარეჯან თვალთვაძეს. დარეჯან თვალთვაძე: - პირველი ნაბიჯები სწორედ რექტორის არჩევისაკენ იქნება მი მართული. უნივერსიტეტში არ უნ და შეწყდეს ის პროცესი, რაც და იწყო. ყველაფერი უნდა გაკეთდეს იმისთვის, რომ უნივერსიტეტის რექტორი იქნას არჩეული. ამისთვ ის საჭიროა ჯერ ჩატარდეს აკადემ იური საბჭოს არჩევნები, რომელს აც უფლებამოსილება სულ მალე შეუწყდება, და ასევე, ჩატარდეს სხვა არჩევნებიც, რომელიც უკვე დაგეგმილია. უნდა ვიმუშაოთ უნ ივერსიტეტის წესდებაში შესატან ცვლილებებზე, რომლებიც არჩე ვნების საკითხს უკავშირდება, მათ შორის აკადემიური საბჭოს გაფა რთოებას. - რა ცვლილებებია მოსალო დნელი აკადემიურ საბჭოში? - აკადემიური საბჭოს წევრების რაოდენობა შეიცვლება. აკადემ იურ საბჭოში იქნება არა 14 წევრი, როგორც ახლაა, არამედ შედარე ბით მეტი. ესენი იქნებიან, ერთი მხრივ, წარმომადგენლები სამეცნ იერო-კვლევითი ინსტიტუტებიდან და მეორე მხრივ, მიმდინარეობს მუშაობა ფაკულტეტებიდან წარმ ომადგენელთა რიცხვის გაზრდა ზე. ამჯერად თითო ფაკულტეტიდ ან ორი წარმომადგენილი იქნება. სულ შვიდი ფაკულტეტია. შესაბა მისად, საუბარია ამ წარმომადგე ნლობითი რიცხვის გაზრდაზე. ეს ყველაფერი უახლოეს ხანებში სე ნატში იქნება წარდგენილი. სენატი მიიღებს გადაწყვეტილებას დადგ ენილებაში შესატანი ცვლილებე ბის შესახებ. შემდეგ გვესაჭიროება სამინისტროებში წარდგენა და იქ იდან თანხმობის მიღება, რომ უკვე შესაძლებელი გახდეს ამოქმედდეს ეს ცვლილებები. ჩვენ ვფიქრობთ, რომ პირველ ივლისამდე ძალიან შემჭიდროვებულ ვადებში და მუ შაობის პირობებში მოგვიწევს, რომ დავაკომპლექტოთ აკადემიურო საბჭო. - აკადემიურ საბჭოში ახალი სახეები იქნებიან წარმოდგენი ლები? - მე კი ვფიქრობ. ნამდვილად ველით, რომ ესენი იქნებიან ახ ალი სახეები. ეს იქნება ის ხალხი, რომლებიც აცნობიერებენ, რომ უნივერსიტეტის მმათველობით ორგანოში მუშაობა არის დიდი პა სუხისმგებლობა და რომ ეს პასუ ხისმგებლობა ერთ და ორ ადამია ნს კი არ ეკისრება, არამედ ყველას ვინც ამ მართვის ორგანოში იქნება არჩეული. მე ველი, რომ ასეთი აკ ადემიური საბჭო იქნება დაკომპ ლექტებული. - რამდენად სწორად და ადეკ ვატურად მიგაჩნიათ „აუდიტო რია 115“-ის ნაბიჯები? ეს არის ის გზა, რითაც შეიძლება ჯანს აღი შედეგების მიღწევა? 10
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
- ჩემთვის სტუდენტების მოძრ აობა, ზოგადად, ძალიან მისაღებია, იმიტომ, რომ თვითონ ვიყავი ერთ დროს სტუდენტი. შეიძლება ახლა ძნელად წარმოგიდგენიათ, მაგრამ ეს პერიოდი მეც მაქვს გავლილი. მეც ვმონაწილეობდი ასეთ სტუდ ენტურ მოძრაობებში, მათ შორის ერთ-ერთი იყო 1978 წელს, ქართ ული ენის საკითხებთან დაკავშ ირებით, მაშინ ძალიან აქტიურად ვიყავი ჩართული ამ მოძრაობაში. მე მესმის სტუდენტების მაქსიმალ იზმიც, მესმის სტუდენტების, ასე ვთქვათ, განწყობაც, რომ უნდათ ცვლილებები, მათ უნდათ უკეთ ესი უნივერსიტეტი, ჩვენც გვინდა უკეთესი უნივერსიტეტი. ჩვენც ვაცნობიერებთ ამ ცვლილებების აუცილებლობას და გარდაუვალო ბას. ჩვენც გვინდა სტუდენტებთან ერთად, ჩვენს პროფესურასთან ერთად რეფორმირებული უნივ ერსიტეტი. ახალი პროგრამები და გარემო უნდა გვქონდეს, რაც შე სატყვისი იქნება იმისთვის, რომ უკეთესი მომავალი და უკეთესი უნივერსიტეტი შევქმნათ ახლანდ ელი თაობისთვისაც და მომდევნო თაობებსაც ბევრად უფრო კარგი უნივერსიტეტი დავახვედროთ. - ლევან ლორთქიფანიძემ თქ ვენთან საუბარში აღნიშნა, იმედ ია, რექტორობის ამბიცია არ გა გიჩნდებათო. აპირებთ რექტორის არჩევნებში მონაწილეობას? - ახლა, დღევანდელი გადასა ხედიდან, ჩემთვის ამ შეკითხვაზე პასუხი სრულიად გაუაზრებელი იქნება. იმიტომ, რომ ახლა იმდენად მნიშვნელოვანი და ძალიან ბევრი საქმე მაქვს გასაკეთებელი, რომ ამ კითხვაზე პასუხის გაცემაზე უნდა დავფიქრდე და თუ დამიჯერებთ, ნამდვილად ასეა, არც კი მაქვს ამ ის დრო. იმიტომ, რომ ახლა მაქვს ძალიან დიდი პასუხისმგებლობა, ძალიან დიდი ნდობა გამოცხადებ ული და ეს უნდა გავამართლო. ამ პასუხისმგებლობის შეუსრულებლ ობამ შეიძლება ნეგატიური როლი ითამაშოს ჩემს ცხოვრებაში. ამ იტომ, მთელი ჩემი ენერგია ახლა, თვით ჩემი რესურსები, მთელი ჩემი ფიქრით, მიმართულია სწორედ ამ მოკლე დროში შესასრულებელ ამ ოცანებზე. - მისაღებია თქვენთვის თვით მმართველობის არსებული მო დელი და იზიარებთ თუ არა „აუ დიტორია 115“-ის მოთხოვნებს თვითმმართელობასთან და იგივე, განათლების რეფორმასთან და კავშირებით? - მე ვფიქრობ, რომ თვითმმ ართველობას, ისევე როგორც ნე ბისმიერ სხვა რამეს, ზოგადად, სჭირდება განვითარება, რეფორმ ირება, ცვლილება, მოდიფიცირე ბა, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, რომ სტუდენტებს, რაღაც სახით, თვითორგანიზების, თავისი აზრის გამოხატვის, მათი აზრის უნივერ სიტეტის მმართველ ორგანოებში წარმოდგენის საშუალება და უფ ლება უნდა ჰქონდეთ. - თვითმმართველობა იყო ან არის პოლიტიზირებული? - მე არ ვარ ამ აზრზე, მე დღევ ანდელი თვითმმართველობის შესა
ხებ მინდა გითხრათ დაბეჯითებით, რომ აქ არიან ჩვეულებრივი სტუდ ენტები, რომლებსაც, ისევე რო გორც სხვა ჯგუფის სტუდენტებს, აქვთ შეხედულებები. შეიძლება, გა ნსხვავებული აზრი ჰქონდეთ სხვა დასხვა საკითხზე. უნივერსიტეტში 22000-მდე სტუდენტია და 22000ვე სტუდენტი, ბუნებრივია, ერთ აზრზე ვერ იქნება. განსხვავებული მოსაზრებები შეიძლება ბევრ რამე ზე არსებობდეს. - რამდენად მისაღებია იგივე „აუდიტორია 115“-ის მიერ აუდი ტორიის ან კორპუსის დაკავება? ეს რადიკალურ ნაბიჯად ხომ არ მიგაჩნიათ? - ეს, სა ერ თოდ არ არ ის ჩე მი აზრით მოსაწონი, თუმცა ასეთი სიტუაციიდან გამომდინარე, ყველ აფერი შეიძლება ახსნას პოულობ დეს. მაგრამ მე არ ვარ იმის მომხ რე, რომ უნივერსიტეტში სტუდენ ტებმა რაღაცა სივრცე დაიკავონ, რაღაცა სივრცე შეუღწევადი გახა დონ სხვებისთვის. უნივერსიტეტი არის ყველა სტუდენტის, ყველა თანამშრომლის და აქ ნებისმიერ ადამიანს, ნებისმიერ ადგილზე თა ვისუფლად უნდა შეეძლოს შესვლა. ლექციის ჩატარება იქნება, ლექც იის მოსმენა იქნება, თუ ღონისძიე ბის გამართვა და დანიშვნა. - როგორ ფიქრობთ, ყოფილმა რექტორმა, ლადო პაპავამ გაარ თვა თავი დაკისრებულ მოვალე ობას? - ბატონმა ლადომ, რამდენიმე დღის წინ, უნივერსიტეტში გამა რთა ერთგვარი შემაჯამებელი ან გარიში და იქ გამოჩნდა, რომ საკმ აოდ ბევრი რამ იყო ისეთი, რაც მან მოასწრო და გააკეთა უნივერსი ტეტში და იმედი მაქვს, რომ ბევრი კარგის გაკეთებას მომავალშიც შე ვძლებთ. - ხედავთ თუ არა უნივერსიტე ტში სიტუაციის პოლიტიზირების საშიშროებას? - პოლიტიზირება ყოველთვის არის ხოლმე, ასე ვთქვათ, საფრ თხე. ნუ, საქართველოში ეს გამო რიცხული არ არის. ჩვენი ვალია, რომ მაქსიმალურად შევეცადოთ ყველანი, სტუდენტებიც, პროფეს ორებიც, უნივერსიტეტის ადმინი სტრაციაც, ყველანი, სათითაოდ და ერთად, რომ მაქსიმალურად დავი ცვათ ამისგან თავი. ჩვენი მთავარი საქმე სხვა რამეა, ჩვენი მთავარი საქმე არის სწავლა, კვლევა, განა თლების მიცემა. ჩვენ ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ იმისთვის, რომ ეს განათლება უფრო ხარისხიანი, უფ რო, ასე ვთქვათ, ბაზარზე ორიენტ ირებულ პროფესიებზე და სტუდ ენტის საბოლოო შედეგზე მორგებ ული გავხადოთ. ამ მიმართულებით უნივერსიტეტში მიმდინარეობს მუშაობა. ჩვენ ახალ, განახლებულ პროგრამებს წარვადგენთ აკრედი ტაციის მისაღებად, სადაც ბევრი რამ ახალი იქნება, ახალი სტანდა რტების მიხედვით შემუშავებუ ლი. ერთი რამ მინდა კიდევ ვთქვა, რომ, ცვლილებები უნივერსიტე ტში ერთ დღეში ვერ მოხდება, არც პროგრამები შეიცვლება ერთ დღ ეში, ვერც მიდგომები. ყველაფერს დრო სჭირდება.
ორი ძმი დედაშვი მარიამ ნადირაძე
„პრაიმტაიმის“ ინფორმაც იით, სერიულ მკვლელობაში მხილებული გიორგი ყუფარაძე, იგივე ბეტონა, დაკავებულია. მას ბრალი ედება დედა-შვილის ნატო და გურამ კვეზერლების მკვლელობაში. ბრალდებული, მთავარი ფიგურანტი საბერძ ნეთში ერთ-ერთ ჰოსპიტალშია მოთავსებული და ბადრაგის მეთვალყურეობის ქვეშ იმყო ფება. თბილისში მისი ექსტრა დირების პროცედურები უკვე დაწყებულია. შინაგან საქმეთა სამინისტრო ამ ეტაპზე საქმის ირგვლივ არსებულ ახალ დეტა ლებზე არ საუბრობს. ოფიცია ლური ინფორმაციით, 27 წლის გურამ კვეზერელის ცხედარი კოჯორში საკუთარი საცხოვ რებელი სახლის ეზოში ჰყავ და დამარხული. დაკავებულის ინტერესებს თბილისში ადვო კატი ხათუნა ჩხაიძე იცავს (მა გდა პაპიძის ყოფილი ადვოკა ტი). „პრაიმტაიმის“ კითხვაზე: აღიარებს თუ არა დანაშაულს გიორგი ყუფარაძე? ადვოკატი აცხადებს, რომ არ სურს პრეს ასთან აღნიშნულ საქმეზე სა უბარი. ამ ეტაპზე ცნობილია, რომ გი ორგი ყუფარაძემ საქართველო დანაშაულის ჩადენიდან მალევე დატოვა და ევროპის რამდენიმე ქალაქს აფარებდა თავს. მასთან დაახლოებული პირის ინფორმ აციით, ყუფარაძე ამ დროისთვის საბერძნეთშია. ამავე წყაროს მე შვებით, ჩვენთვის ცნობილი ხდ ება, რომ სხვა საქმეზე დაკავებუ ლმა ვასილ გოშაძემ, რომელიც მკვლელობის საქმეშიც ფიგური რებს, გამოძიებასთან ითანამშრ ომლა. არსებული ინფორმაციით,
სწორედ მისი მეშვეობით გავიდა ძიება ყუფარაძის კვალზე. შინაგან საქმეთა სამინისტ როს ინფორმაციით, ვასილ გო შაძე სამართალდამცავებმა 2015 წლის დეკემბერში 575 აბი სუბო ტექსით დააკავეს. გოშაძეს მიმა რთ წაყენებული ბრალი უვადო პატიმრობას ითვალისწინებდა, თუმცა მან საპროცესო გარიგე ბის სანაცვლოდ გამოძიებასთან ითანამშრომლა და და-შვილის მკვლელობა აღიარა. დაასახელა ამ საქმის მთავარი ფიგურანტი – გიორგი ყუფარაძეც და საქმეს თან შეხებაში მყოფი კიდევ ორი პირი. საუბარია ირაკლი კაკა ურიძეზე, რომელიც ყუფარაძის მამიდაშვილია და ზურაბ ესია შვილზე. ამ პირებს გამოძიება დანაშაულის შეუტყობინებლობ ას ედავებოდა, თუმცა ირაკლი კაკაურიძისთვის ბრალი არ წა უყენებიათ. რაც შეეხება ზურაბ ესიაშვილს, სასამართლომ მას 3000-ლარიანი გირაო შეუფარ და. სავარაუდოდ, კვეზერლების მკვლელობის საქმეზე თბილისში დაკავებული პირები გამოძიებას თან თანამშრომლობენ. რაც შეეხება მკვლელობის მო ტივს, ოფიციალური ინფორმაც იით, გურამ კვეზერელი კოჯო რში გიორგი ყუფარაძის აგარაკ ზე მოტყუებით აიყვანეს, სადაც მოკლეს. პლასტმასის კასრში მო ათავსეს, გვამს მჟავა დაასხეს და სახლის უკანა ეზოში ჩამარხეს. იმავე დღეს თბილისში გიორგი ყუფარაძემ მოკლულის დედას, ნატო კვეზერელს თბილისის ზღ ვაზე საკუთარ სახლში მიაკითხა და ყელი გამოსჭრა. სახლიდან კი 12 ათ ასი დო ლა რი და ნი კა კვეზერელის სახელზე გაფორმ ებული ცეცხლსასროლი იარაღი გაიტაცა. გამოძიებამ საქმე ცხ ელ კვალზე ვერ გახსნა და მკვლ
ზურაბ ესიაშვილი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ის ჩაბეტონება და ილის მკვლელობა
როგორ და რატომ კლავდა ის, ძიების მიხედვით, მსხვერპლს, რატომ აბეტონებდა გვამებს და როდის ელო ბი ს ეწოდა მეტსახელად საქმე არ „ბეტონა“ ასწორი მი
პასუხი „პრაიმტაიმს“ და საქმის სხვა დეტალები სერიულ მკვლელობებში ბრალდებული გიორგი ყუფარაძე დაკავებულია და ექსტრადიციისთვის ამზადებენ
ევა, რომ გიორგი ყუფარაძემ 2008 წელს თბილისში, სვანეთ ის უბანში, 200 დოლარის გამო, განსაკუთრებული სისასტიკით დახოცა აზერბაიჯანელი ძმები უსოიანები და მის მიერ ნაქი რავები სახლის ეზოში ჩააბეტ ონა. სწორედ ამ საქმის შემდეგ მოიხსენიებდნენ კრიმინალურ წრეებში ყუფარაძეს მეტსახ ელით – „ბეტონა“. ყუფარაძემ ციხეში 6 წელი გატარა, თუმცა მას 27-წლიანი პატიმრობა ჰქ ონდა მისჯილი. ამავე პერიოდში 25-წლიანი პატიმრობა მიესაჯა ყუფარაძის თანამზრახველს ვა სილ გოშაძეს, რომელმაც 2008 წელს გლდანში „საქართველოს ბანკი“ დააყაჩაღა და მკვლელ ობა ჩაიდინა. „პრაიმტაიმის“ ინ ფორმაციით, ორივე მსჯავრდა დებულს პრეზიდენტ სააკაშვი ლის ბრძანებით, სასჯელის ვა და შეუმსუბუქდა. მედიაში გა ვრცელებული ინფორმაციით, ყუფარაძემ და გოშაძემ სასჯელის განახევრ ების სანაცვლოდ, პროკურატურას თან მაშინდელი პარ ლა მე ნტ ა რის ლაერტ ზუბ ად ალ ა შვილის შვ ილის მკვლ ელობის სა ქმეზე ითან ამშრომლეს. ს ავ არ აუ დ ოდ, პარლამ ენტარის შვილ ის გახმაურებუ ლი მკვლელობის სა ქმე მათ მი ერ მი წოდებული ინფორმაც იის შედეგად გაიხსნა. ზუ ბადალაშვილი საკუთარ საცხ ოვრებელ სახლთან 2003 წელს მოკლეს. აღნიშნული მკვლელ ობის დამკვეთებად გამოძიებამ ზუბადალაშვილის მეუღლე და სიმამრი დაასახელა. მკვლელ ობის უშუალო შემსრულებლად კი თემურ შარაშიძე მიეცა პასუ ხისგებაში უვადო პატიმრობით. ყუფარაძემ და გოშაძემ კი ციხე 2013 წელს დატოვეს და როგო რც ირკვევა, დანაშაულებრივ საქმიანობას დაუბრუნდნენ – დედა-შვილი კვეზერლები და ხოცეს. განსაკუთრებული სისა სტიკით ჩადენილი მკვლელობა კვლავ საპროცესო გარიგების შედეგად გაიხსნა – ვასილ გო შაძემ, სასჯელის შემსუბუქების სანაცვლოდ, სამართალდამცვე ლებს თაროზე შემოდებული კი დევ ერთი საქმე მისცა.
მ არ თუ ლე ბ ით წარიმართა. გავრცელებული ინ ფორმაციით, სამართალდა მცავებმა ეჭვი ნიკა კვეზერ ელზე მიიტანეს. გამოძიება ვარაუდობდა, რომ ნიკა კვეზერელ მა თანხის გატაცების მიზნით დედა მოკლა და მიიმალა. გამოძიების ეს ვერსია ნიკა კვეზერელის გვამის აღმოჩენის შემდეგ ოფიციალურად გამოირიცხა. რა კავშირი ჰქონდა გიორგი ყუფარაძეს მოკლულ დე და-შვილთან? გამოძიება ამ კავშ ირებზე არ საუბრობს. კოჯორში ჩატარებული საგამო ძიებო მოქმედებებს საზოგადოების მხრიდან მაღალი ინტერესი მო ჰყვა. მედია საქმეში ბრალდებული პირების წარსულით დაინტერესდა, რომელიც კვეზერლების მკვლელ ობაზე არანაკლებ შემზარავი აღ მოჩნდა. საარქივო მასალებიდან ირკვ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
11
შაქრიანი დიაბეტის მართვის მეთოდები - გაიუმჯობესეთ ჯანმრთელობის ხარისხი „სამედიცინო კორპორაცია ევექსთან“ ერთად
თეონა აბესაძე შაქრიანი დიაბეტი ქრონიკ ული ენდოკრინოლოგიური და ავადება, რომელსაც სისხლში გლუკოზის დონის მატება ახ ასიათებს, რაც პანკრეასის მი ერ გამოყოფილი ინსულინის აბსოლუტური ან შედარებითი დეფიციტის, ან არსებული ინ სულინის არაეფექტური გამო ყენებისას ვითარდება. ჯანდაც ვის მსოფლიო ორგანიზაციისა და დიაბეტის საერთაშორისო ფედერაციის მონაცემებით მს ოფლიოში 347 მილიონზე მეტი ადამიანია დიაბეტით დაავადებ ული. როგორც მსოფლიოში, ისე საქართველოშიც მნიშვნელოვ ანი პრობლემაა შაქრიანი დიაბ ეტი. დაავადების გავრცელების პრევენცია ქვეყანაში საკმაოდ მაღალია და წლიდან წლამდე იზრდება. რა არის შაქრიანი დიაბეტი, რა გართულებები ახლავს, რას ნიშნ ავს დიაბეტის მართვის მეთოდი, რას გულისხმობს მართვის გუნდ ური მეთოდი, რას ნიშნავს შარქ იანი დიაბეტის მართვის მენეჯმ ენტი, რამდენად არის გახშირებ ული შაქრიანი დიაბეტი, მართვის პროცესში რას ენიჭება მთავარი როლი, როგორია პროგნოზი და ა.შ. ამ და სხვა საინტერესო დეტა ლებზე გაზეთი „პრაიმტაიმი“ „სა მედიცინო კორპორაცია ექვექსის“ ექიმ-ენდოკრინოლოგს ირინა თო ფურიას ესაუბრა. - რა არის შაქრიანი დიაბეტი? - შაქრიანი დიაბეტი ქრონიკ ული დაავადებაა. თანაც საკმაოდ ვერაგი დაავადებაა იმ თვალსა ზრისით, რომ კომპენსირებული ანუ მოუწესრიგებელი შაქრიანი დიაბეტის ფონზე მრავლობითი გართულებები ვითარდება. როდე საც ნახშირწყლოვანი ცვლა მოუწ ესრიგებელია, ისეთი შეუქცევადი ცვლილებები ვითარდება ორგა ნოთა თითქმის ყველა სისტემაში, რამაც შეიძლება არასასურველ შედეგამდე მიგვიყვანოს. იმისთვ ის, რომ არასასურველი შედეგი თავიდან ავიცილოთ, სწორად უნ და დაიგეგმოს შაქრიანი დიაბეტის მართვის მენეჯმენტი. მინდა გი თხრათ, რომ შაქრიანი დიაბეტი სწორედ ის დაავადებაა, რომელიც ძალიან კარგად მართვადია ამბუ ლატორიულ პირობებში. - საქართველოში რამდენად არის გახშირებული ეს დაავად ება? - ჯანდაცვის ბოლო საერთაშო რისო ორგანიზაციის სტატისტი კური მონაცემებით ჩვენი მოსა
ხლეობიდან 15 % დაავადებულია შაქრიანი დიაბეტით. შეიძლება ეს პროცენტულად ცოტა მოგვ ეჩვენოს, მაგრამ რიცხობრივად საკმაოდ დიდია. სამწუხაროდ, მო ნაცემები ყოველწლიურად მატუ ლობს და შაქრიანი დიაბეტის ას აკი საკმაოდ გაახალგაზრდავდა. - რას ნიშნავს შაქრიანი დიაბ ეტის მართვის მენეჯმენტი? - ანუ შაქრიანი დიაბეტის მა რთვა ორიენტირებულია პაციენ ტზე. რა თქმა უნდა, პაციენტის ცხოვრების ხარისხზე. რაც უფ რო კონტროლირებადია პაციენტი მით უფრო მაღალია მისი ცხოვრე ბის ხარისხი. ცხოვრების ხარისხი განსაზღვრავს უკვე ადამიანის ჯანმრთელობის მდგომარეობას. - შაქრიანი დიაბეტის დროს რომელი მეთოდი გამოიყენება? - ამ დაავადების მართვის პრინ ციპი გუნდური მეთოდია. - რას გულისხმობს მართვის გუნდური მეთოდი და რას გვეტ ყვით ამ პროცესზე? - შაქრიანი დიაბეტის დროს მა რთვის გუნდური მეთოდი გული სხმობს, რომ მართვის პროცესში
ჩართულია არა მხოლოდ ლოკა ლურად ერთი სპეციალისტი, არ ამედ თითქმის ყველა ვიწრო სპ ეციალისტი. თუმცა, ამ პროცესში წამყვან როლს ენდოკრინოლოგი ასრულებს. მართვის პროცესი და თვითონ დიაბეტის მართვა ორიენტირებულია დიაბეტის მო სალოდნელი გართულებების პრ ევენციაზე ან უკვე არსებული გართულებების პროგრესირების შეჩერებაზე. ძალიან ხშირია შე მთხვევები, როდესაც დიაბეტის საწყის ეტაპზე არ ხდება დიაგნო სტირება. შეიძლება წლების განმ ავლობაში პაციენტს ჰქონდეს დი აბეტი და დიაგნოსტირება მოხდეს რამდენიმე წლის შემდეგ, უკვე გართულებებთან ერთად. ამიტომ, აუცილებლად უნდა ვეცადოთ, რომ ამ გართულებების პროგრე სირება დროულად მოვახდინოთ, რათა პაციენტი სავალალო მდგო მარეობამდე არ მივიდეს. - რას გულისხმობთ სავალა ლო მდომარეობაში? - როგორც ზემოთ აღვნიშნე, დეკომპენსირებული შაქრიანი დიაბეტის ფონზე, მთელ რიგ ორ
`სასურველია ეს ყველაფერი ტარდებოდეს ერთ ლოკალურ სივრცეში, ანუ მულტიპროფილურ ამბულატორიულ დაწესებულებაში. სწორედ, „სამედიცინო კორპორაცია ევექსის“ ამბულატორიული ქსელი არის მულტიპროფილური~
განოებში, შეუქცევადი ცვილილ ებები ვითარდება და უკვე არას ასურველ შედეგამდე მივდივართ. არასასურველი შედეგი გულისხ მობს მიოკარდიუმის ინფარქტს, ინსულტს, ქვემო კიდურების კრ იტიკულ იშემიას, რაც იმით მთ ავრდება, რომ პაციენტი კარგავს ქვემო კიდურს. ამიტომ, ამ მდგო მარეობამდე რომ არ მივიდეთ, აუ ცილებელია შაქრიანი დიაბეტის მართვა ამბულატორიულ პირო ბებში. - ძირითადად რა გართულებ ები ახლავს შაქარიან დიაბეტს? - ეს არის: დიაბეტური ნეიროპ ათია, ენცეფალოპათია, რეტინო პატია, მაკროანგიოპათია, მიოკ არდიუმის ინფარქტი, თავის სისხ ლის ტვინში მიმოქცევის მოშლა, ინსულტი და ქვემო კიდურების კრიტიკული იშემია, როდესაც ვი თარდება დიაბეტური ტერფი ანუ პაციენტი კარგავს კიდურებს. - როგორც ზემოთ აღნიშნეთ შაქრიანი დიაბეტი რამდენიმე ვიწრო სპეციალისტის ჩართვას მოითხოვს, მაგრამ ამ პროცესში მთავარი როლი რომელ სპეცია ლისტს ენიჭება? - მთავარი როლი ენიჭება ენ დოკრინოლოგს. მასთან ვიზიტი აუცილებლად უნდა დაიგეგმოს გეგმიურად, სამ თვეში ერთხელ. ასევე, მნიშვნელოვანია ყველა ვიწრო სპეციალისტის ჩართვა. განსაკუთრებით, ანგიოლოგის, ოფთალმოლოგის, ნევროლოგის, ნეფროლოგის და ამ პროცესში ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქ ვს კარდიოლოგიური სამსახურის ჩართულობას, რადგან, ძირითა დად, შაქრიანი დიაბეტის გართ ულებებია კარდიოვასკულარული გართულებები, ანუ გულ-სისხ ლძარღვთა დაავადებები. სწორ ედ ეს დაავადებები ხასიათდება სიკვდილიანობის მაღალი მაჩვ ენებლით. აქედან გამომდინარე, მინიმუმ ორჯერ პაციენტს უნდა ჩაუტარდეს კარდიოლოგთან კო ნსულტაცია, ასევე შესაბამისი კვლევები როგორც ლაბორატო რიული, ისე ინსტრუმენტულ, ამ ბულატორიულ პირობებში. ამერ იკის შეერთებულ შტატებში, და უკვე ჩვენთანაც, ამ რუტინული კვლევების ნუსხაში კორონოგრ აფიაც შედის, შესაბამისი ჩვენ ებით. - როგორც ცნობილია, შაქრ იანი დიაბეტი ონკოდაავადებებ ის განვითარების რისკის ჯგუფ ია, რას გვეტყვით ამის შესახებ? - სამწუხაროდ, შაქრიანი დიაბ ეტით დაავადებული პაციენტები რისკის ჯგუფია ონკოდაავადებ ების განვითარებისა და განსაკ უთრებით, პოსტმენოპაუზის ქა
ლბატონებში, რომლებიც ისედაც რისკის ჯგუფს წარმოადგენენ და მით უმეტეს, როდესაც ისინი შა ქრიანი დიაბეტით არიან დაავად ებულები. ამიტომ, ამ პროცესში გარკვეული დოზით ერთვება გი ნეკოლოგი, უროლოგი, მამოლოგი და ნებისმიერი ვიწრო სპეციალი სტი, რომლის მეთვალყურეობას აც საჭიროებს მოცემულ მომენტ ში შაქრიანი დიაბეტით დაავადებ ული პაციენტი. - დიაბეტის მართვა გუნდურ მეთოდს გულისხობს და ალბათ, ყველა პაციენტისთვის სასურვ ელი და კომფორტული იქნება თუ გამოკვლევები ერთ ლოკა ლურ სივრცეში ჩატარდება... - დიახ, რადგან პაციენტზე ვა რთ ორიენტირებული, მისთვის ეს პროცესი უნდა იყოს კომფორტუ ლი. აქედან გამომდინარე, სასუ რველია ეს ყველაფერი ტარდებ ოდეს ერთ ლოკალურ სივრცეში, ანუ მულტიპროფილურ ამბულა ტორიულ დაწესებულებაში. სწ ორედ, „სამედიცინო კორპორაცია ევექსის“ ამბულატორიული ქსელი არის მულტიპროფილური. საზო გადოებამ ძალიან კარგად იცის, რომ ქალაქში უკვე ფუნქციონირ ებს „ევექსის“ რამდენიმე ამბულა ტორიული ცენტრი. ამბულატო რიული ცენტრები მდებარეობს საბურთალოზე, გლდანში, ვარკ ეთილში და უახლოეს მომავალში იგეგმება ახალი ამბულატორი ული ცენტრების გახსნა ისანსა და მთაწმინდაზე. ასე რომ, პაცი ენტებს საშუალება ექნებათ „სა მედიცინო კორპორაცია ევექსის“ მულტიპროფილურ ცენტრებში უკვე საცხოვრებელი ადგილის მი ხედვით მიიღონ მაღალი ხარისხის და თანამედროვე სტანდარტების, თანამედროვე ტექნოლოგიების სამედიცინო მომსახურეობა. - დაავადების პროგნოზი რო გორია? - პროგნოზი მაშინ არის კარგი, როდესაც დაავადებაა მართული. თუ არ არის შაქრიანი დიაბეტი მართული, მაშინ ნამდვილად არ იქნება კარგი პროგნოზი და არ ასასურველ შედეგამდე მივალთ. როდესაც შაქრიან დიაბეტს ვი მორჩილებთ ამბულატორიულ პირობებში, მაშინ პაციენტს სტ აციონარული მკურნალობა აღარ სჭირდება. - დაბოლოს, რას ურჩევთ პა ციენტებს? - პაციენტებს ვურჩევ და ვუსუ რვებ, რომ მათი დაავადება იყოს მართული, ხშირი ვიზიტები ჰქონ დეთ პირად ექიმთან, ენდოკრინ ოლოგთან და ვიწრო სპეციალი სტებთან იმ დოზით, რა დოზითაც საჭიროა.
ირინა თოფურია
A 12
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
13
ექსკლუზიური ინტერვი გიორგი ურუშაძე მის წარდგენას დიდი შესავალი არ სჭირდება. ლელა კაკულია უკ ვე ბრენდია. მას ყველა ვიცნობთ. მისი წინასწარმეტყველებები ხშ ირად დავის საგანი ხდება. ლელა კაკულია ქართველი წინასწარმე ტყველია. მისი პირადი კაბინეტი გამორჩ ეული მხოლოდ იმითაა, რომ ძალი ან ბევრ საეკლესიო ნივთსა და ხატს იტევს. ინტერვიუ ასე ოფიციალუ რად არ დაწყებულა. საუბარში შე ვედით და მთელ მსოფლიოს გადა ვწვდით. ვფიქრობ, წინ საინტერესო საკითხავი გელოდებათ. მოდით, ერთად ვიმოგზაუროთ ახლო მომა ვალში. – თქვენი წინასწარმეტყველე ბებიდან ერთ-ერთი, რაც მახს ოვს, გიორგი ბრწყინვალის მო სვლაა ქართულ პოლიტიკაში? ეს მართლაც მოხდება? ლელა კაკულია: – კი, რა თქმა უნდა. მე ეს ძალიან დიდი ხნის წინათ ვიწინასწარმეტყ ველე და ჩემი ყველა წინასწარმე ტყველება 100 კი არა, მილიარდი პროცენტით სრულდება ხოლმე. გიორგი ბრწყინვალე ქართულ პო ლიტიკაში უკვე გამოჩნდა, ის ახ ალგაზრდაა, უკვე მოსულია პოლი ტიკაში, თუმცა ჯერჯერობით ასე აქტუალურად არ ჩანს და შეიძლება ვერც მიხვდეთ, ვინაა. ყველაფერს დრო გვაჩვენებს. ის ძალიან ძლიე რი, მებრძოლი და სულგრძელი პი როვნებაა. ისეთია, საქართველოს რომ სჭირდება. – რადგან ახლა პოლიტიკაშია, ესე იგი რომელიმე პოლიტიკური პარტიის წევრია? – დიახ, ასეა. მაგრამ ის ცალკე პოლიტიკურ პარტიას, საკუთარ გუნდს ჩამოაყალიბებს და ძალიან დიდ წარმატებას მიაღწევს. ის სა ქართველოს გააბრწყინებს. ზოგა დად, ჩვენს ქვეყანას ძალიან ნათელ ფერებში ვხედავ, ის გაძლიერდება, გამდიდრდება და დაკარგულ ტერი ტორიებსაც შემოიერთებს. – თქვენს წინასწარმეტყველე ბებში მუდმივად ამბობთ, რომ აფ ხაზეთი და სამაჩაბლო კვლავ ჩვ ენი იქნება, ეს როდიდან გახდება შესაძლებელი? – ზუსტად ვიცი, რომ მოხდება. რუსეთს მოუწევს პოზიციების და თმობა. მას დასავლეთის სახელმ წიფოების ძლიერი ზეწოლა ექნება და სხვა გზა არ დარჩება. თანაც ეს ქვეყანა ნელ-ნელა დასუსტდება. ის ისეთი ძლიერი არ არის, როგო რც ეს გარედან ჩანს. საქა რთველო ბევრად მეტ სიძლიერეს გამოიჩენს, ვიდრე რუსეთი. პუ ტინი ძალიან სუსტი პიროვნებაა, მისი სიძლიერე მხოლოდ გარეგნული საბუ რავია. – საქართველო ამ ყველაფერს ნატო-ს ეგიდით შეძლებს? – მე ამას წლების წინათ ვამბ ობდი ,
14
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
საქართველო აუცილებლად გახდ ება ნატო-ს ნაწილი. ნატო-ს გემებს ვხედავ შავ ზღვაზე. ვხედავ, რომ სპეციალური შტაბი შეიქმნება ჩვ ენთან, რამდენიმე ენაზე მოლაპა რაკე ხალხს ვხედავ, რომლებიც სხ ვადასხვა მნიშვნელოვან საკითხებს განიხილავენ. ანუ, გარდა ნატო-სი, კავკასიაში და, კერძოდ, საქართ ველოში სპეციალური საერთაშო რისო ორგანიზაციის შტაბ-ბინაც გაიხსნება და ეს გარდაუვალია. ნა ხეთ, მე ვამბობ, რომ ნატო-ს წევრ ები აუცილებლად გავხდებით, თუ მცა საქართველოს მომავალი სულ სხვაა. ჩვენ ისეთივე ნეიტრალური ქვეყანა ვიქნებით, როგორიც შვეი ცარიაა. ანუ ჯერ შევალთ ნატო-ში, ვიქნებით მისი წევრი, გავძლიერ დებით და ბოლოს გამოვალთ და ნეიტრალურ ქვეყნად ვიქცევით. ამ დროს საქართველო უკვე უძლიერ ესი იქნება. – საარჩევნო წელიწადია, რო გორ უყურებთ ამ მოვლენებს, როგორ არჩევნებს უნდა ველო დოთ და რომელი ძალა გაიმარ ჯვებს? – ამას წინასწარმეტყველებაც არ უნდა. გამარჯვებული ძალა „ქა რთული ოცნება“ იქნება, თუმცა არა მნიშვნელოვნად. მთავარი არ ჩევნების შემდეგი პერიოდია. მა თთვის არჩევნების შემდგომ მძიმე პერიოდი დადგება. – უნდა ველოდოთ თუ არა და პირისპირებას არჩევნებზე? – წვრილი დაპირისპირება იქნე ბა. პარტიები ერთმანეთს დაჭამენ, როგორც ყოველთვის, მაგრამ არა, ეს არ იქნება მნიშვნელოვანი. ყველ აფერი მაინც კარგად ჩაივლის. – თქვენი აზრით, რომელი პა რტიები მოხვდებიან პარლამენ ტში?
რმატებას. ასევე, ვუწინასწარმეტყ ველე ჯაბა იოსელიანს, რომ ციხეში მოხვდებოდა და რომ გამოვიდოდა, დიდ იუბილეს გადაუხდიდნენ თე ატრში. ეს ყველაფერი ზუსტად ახ და, მის იუბილეზე პატრიარქიც კი იყო მისული. – რას გვეტყვით ახალ პოლი ტიკურ ლიდერებსა და ქალ ლი დერებზე? – ადრე რომ ვამბობდი ქალ ლი დერზე, ყველას ეგონა, რომ არ ახდა. არადა დაავიწყდათ, ნინო ბურჯანაძე 2-ჯერ რომ იყო პრეზ იდენტის მოვალეობის შემსრულე ბელი. რეალურად 45 დღეში ძალიან ბევრი საქმის მოსწრება შეიძლებო და. ჩემი ყველა წინასწარმეტყველე ბა ხდება, გარდაუვალია. ჯერ კი დევ როდის ვიწინასწარმეტყველე რუსეთ-უკრაინის ომი და ეს ახდა. აგვისტოს ომის დროსაც ურეკში ვიჯექი და ვამბობდი, ამერიკული გემები შემოვლენ-მეთქი, ეს არავის არ სჯეროდა, მაგრამ ახდა. რაც შეეხება ახალ ლიდერე ბს, ზურა ჯაფარიძეა საინტე რესო პერსონა, თუმცა მე მას მომავალ საგარეო საქმეთა მი ნისტრად უფრო ვხედავ. ძალიან კარგი მინისტრი იქნება ამ მიმა რთულებით. ქალებში სალომე ზურაბიშვილი ძალიან ძლიერი ქალია და ის კვლავ დაბრუნდე ბა ქართულ პოლიტიკაში, მაია ფანჯიკიძის მომავალსაც ვხედ ავ, ის არ სად არ წა ვა. აი, ერ თს გეტყვით, ჩემი ქალიშვილი ემზადება პოლიტიკისთვის და ის ძალიან სერიოზულ ადგილს დაიკავებს. ერთ-ერთი წამყვანი მინისტრი გახდება. თან თამარს წინასწარმეტყველური უნარებ იც აღმოაჩნდა, თუმცა ამ უნარ ებს არ ვუღვივებთ. პოლიტიკაში ეს ყველაფერი მას დაეხმარება. ახლა განათლებას უცხოეთში იღებს და იქიდან ძალიან ძლიე რი და ჩამოყალიბებული დაბრ უნდება. თამარი იქნება გიორგი ბრწყინვალის გუნდის წევრი. რა თქმა უნდა, ამით დროს არ ვუსვამ ხაზს, გიორგი ბრწყინვალის მოსვ ლას, მაგრამ ესეც საინტერესო დე ტალია.
„საქართველო ჯერ გახდება ნატო-ს წევრი, შემდეგ გამოვა და ნეიტრალური ქვეყანა იქნება“
„მე სხვა განზომილებიდან ვარ და დედამიწაზე მისიით ვარ მოვლენილი“ „ორი ბიზნესმენის მკვლელობას ვხედავ“
– როგორც აღვნიშნე, „ქართული ოცნება“, „ნაციონალური მოძრაო ბა“, ასევე, მნიშვნელოვანი ხმების რაოდენობით, რესპუბლიკელებიც გახდებიან წევრები და ვნახოთ. ახალი პარტიების შექმნა გაგრძე ლდება, მე ამას ჯერ კიდევ როდის ვწინასწარმეტყველებდი. გიორ გი ბრწყინვალეზე რომ ვამბობდი,
გიორგი თარგ ამაძეს ეგონა, სწორედ ის იყო. არადა, ვიცოდი, რომ ის ჟურნალ ისტიკაში დაბრ უნდებოდა ისევ და ვერ მიაღწევდა წა
– რას გვეტყვით ივანიშვილის ფაქტორზე, ის რჩება ქართულ პოლიტიკაში? – ივანიშვილი არსად არ წასულა, ის მუდმივად იქნება. და ვფიქრობ, ეს სწორიცაა. ის საჭიროა პოლიტი კაში. – და როგორ ფიქრობთ, ივან იშვილი იქნება გიორგი ბრწყინვა ლის გუნდის წევრი? – გიორგი ბრწყინვალე სრულ იად ახალ გუნდს შეკრებს თავის გარშემო. ის ახალგაზრდებით მოვა ქართულ პოლიტიკაში. ახალი სა ხეები, განათლებული კადრები იქნებიან მასთან და სრულიად შეცვლიან ქართულ რეალ ობას. – რადგან ახალგაზრ დები ვახსენეთ, ბოლო დროს აქტიურია „აუდიტორია 115“ და მათ შო რის მათი ლიდერი, ხედავთ მათ მო მავალს პოლი ტიკაში? – საინტე რესო კითხ
ვაა. მე ვხედავ მათ ქმედებებს როგორც ახლა, ისე მომავალში. ისინი ქართული პოლიტიკის ძალიან მნიშვნელოვანი ნა წილი გახდებიან. დაიკავებენ ადგი ლს. მათი გზები კი გაიყოფა, თუმცა ეს გზა მაინც პოლიტიკისკენ მიდის. ლევანი ჭკვიანი ბიჭია, განათლებ ული და იცის, რა უნდა. თუმცა, მა ნდ ბევრია ისეთი, ვისაც განათლება აკლია, ამიტომ ჯერ უნდა ისწავლონ და ისე მოვიდნენ. დიდია შეცდომებ ის დაშვების რისკი. – რაც შეეხება საქართველოს ყოფილ ლიდერს? მასზე რას გვეტ ყვით? როგორ ფიქრობთ, სააკაშვი ლი დაბრუნდება ან, საერთოდ, იქ ნებ ციხეში ხვდება? – სააკაშვილი ციხეში არ მოხვდე ბა. ის ისეთია, ვერავინ ვერ გააბამს მახეში, უკრაინაში აუცილებლად გა ხდება პრემიერ-მინისტრი. მას აქვს ქარიზმა, სიძლიერე. ზოგი ლიდერი უკან იხევს, შინდება. ის კი სულ წინ მიდის და ჯერჯერობით მე მის წინს ვლას ვხედავ. რაც შეეხება დაბრუნ ებას, მხოლოდ მიშა კი არა, საქართ ველოში ბევრი ცნობილი პოლიტი კოსი დაბრუნდება.
– თქვენ ხშირად ბიზნესმენების მკვლელობასაც წინასწარმეტყვე ლებთ ხოლმე, უახლოეს მომავა ლში უნდა ველოდოთ ვინმეს მკვლ ელობას? – კი. კიდევ ორი ბიზნესმენის მკ ვლელობას ვხედავ. ისინი ცნობილ ები და წარმატებულები არიან. მე მა თი სახელებიც ვიცი და ყველაფერი, მაგრამ ამას ასე საჯაროდ არ ვამბ ობ. ზოგადად, საქართველოში ბევრ ახალ ბიზნესს ვხედავ. ახალგაზრდა ბიზნესმენები ჩააჩოჩებენ ძველ ბი ზნესმენებს, რადგან მათ უცხოელ კოლეგებთან ექნებათ კავშირი და უფრო მეტი გამოცდილებით მოვლ ენ. ვხედავ სასმელების, ლიმონათისა და ლუდის ახალ ძლიერ ბიზნესს. – როცა ვინმეს სიკვდილს ხედა ვთ, არ გაქვთ მათი დაცვის სურვ ილი? არ აფრთხილებთ ხოლმე? – მე მათ ჩემი ენერგიით ვიცავ. მა გრამ ზოგი რაღაც გარდაუვალია. – ვინ ყოფილა ყველაზე გავლენ იანი პირი, ვისაც თქვენთვის კონს ულტაციისთვის მოუმართავს? – ასეთი, რა თქმა უნდა, ბევრია. შევარდნაძიდან მოყოლებული, დღ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
იუ ლელა კაკულიასთან „საპარლამენ ტო არჩევნებში კ ვლავ „ქართული ო ცნება“ გაიმარჯვებს “
ლელა კაკულია: „ჩემი ყველა წინასწარმეტყველება, 100 კი არა, მილიარდი პროცენტით სრულდება“ ევანდელი მთავრობის წევრებით დამთავრებული, ბევრი მოსულა ჩემთან. მაგრამ ზოგს რომ ეუბნ ები, პრეზიდენტი ვერ გახდებიო, სწყინს და არ სჯერა. პრეზიდენტი მხოლოდ რამდენიმე და გამორჩ ეული ხდება. აქ კი ყველას პრეზ იდენტობა უნდა. აი, ბოლოს მედვ ედევიც კი დამიკავშირდა, მეილით კითხვები გამომიგზავნა და ასე ვუპასუხე. რუსები ძალიან დაინ ტერესებულები არიან. ახლა სპეც იალურად წიგნს ვწერ რუსეთზე და ის მალე დაიბეჭდება. – და რა ელის რუსეთს თქვენს წინასწარმეტყველებაში? – როგორც ვთქვი, რუსეთი ისეთი ძლიერი არ აღმოჩნდება, როგორც ეს შორიდან ჩანს. ის სუ სტდება. რუსეთი მხოლოდ მაშინ არის ძლიერი, როდესაც მას ქა რთველი მართავს, და ასეთი იყო სტალინის შემთხვევა. ეს კვლავ გამეორდება. რუსეთის ხელისუ ფლებაში კვლავ მოვა ძლიერი ხე ლისუფალი, რომელიც წარმოშობ ით ქართველი იქნება და მისი მმ ართველობა იქნება გამორჩეული. – ძირითადად რა კითხვებით,
EXCLUSIVE
რა თხოვნით მოგმართავენ ხო ლმე? – ძირითადად საყვარლებსა და პირად ცხოვრებაზე უნდათ ხო ლმე ინფორმაცია. მაგრამ მე ამას არ ვაკეთებ, სხვის პირად ცხოვ რებაში არ ვერევი, ეს არ შეიძლე ბა. – არ გიფიქრიათ, რომ ძალიან მძიმე ტვირთი გაწევთ მხრებზე? არ გინდათ ხოლმე დასვენება? – რა თქმა უნდა. ძალიან გადა ვიღალე. ზოგჯერ ვამბობ, რომ მარტო მინდა დარჩენა და ყველ აფრისგან დასვენება. მაგრამ არ გამოდის. მე უდიდესი ტვირთი მაქვს. ახალ სიტყვას ვწერ, რო მელიც მსოფლიოში ვრცელდება. ჩემ გარდა, გახსენდებათ ვინმე, ვინც ასე ავრცელებდა საკუთარ
წინასწარმეტყველებებს? მე პი რდაპირ ვავრცელებ ამ ყველაფ ერს და ის მსოფლიოს კუთვნილე ბაა. – გარდა დედამიწისა, კოსმ ოსში სხვაგან არსებობს სიცო ცხლე? – რა თქმა უნდა. დედამიწა სი ცოცხლის ყველაზე პატარა წერტ ილია. უამრავი განზომილება არ სებობს. მე არ მინდა ყველაფერი ვთქვა, რადგან ხალხს გიჟი ვეგო ნები. – არა, ეს, პირიქით, საინტე რესოა. მოგვიყევით... – მე სხვა განზომილებიდან ვარ. დედამიწაზე სპეციალურად მომავლინეს, მე მისია მქონდა და ამ მისიას ვასრულებ. არ მიყვარს ჩემი თავის ქება, მაგრამ ზედმეტ
ად კეთილი ვარ და ამიტომ მერგო დედამიწა, რომ მისთვის მომე ვლო. უამრავი განზომილებაა კო სმოსში. ადამიანი სხვა სიცოცხ ლეს ვერ მისწვდება და ვერ დაინ ახავს. კი ცდილობენ ადამიანები, რომ კოსმოსში გავიდნენ, მაგრამ ეს არ მოხდება, რადგან ადამიანს ამის უფლება არ აქვს. ხშირად ღმ ერთი სწორედ ამის გამოც გვსჯის ხოლმე. – დაბოლოს, ქართველი ხა ლხი რომ დავამშვიდოთ, როდის მოხდება სოციალური რევოლუ ცია და როდის შეეტყობა ეს ყვ ელაფერი ქართულ ოჯახებს? – ეს აუცილებლად მოხდება. საქართველო ეკონომიკურად ძა ლიან გაძლიერება და ამას გიორ გი ბრწყინვალე შეძლებს. როგო
რც გითხარით, ის ახალგაზრდაა და თანაც უკვე პოლიტიკაშია. ასე რომ, ეკონომიკური სიტუაც იაც მოგვარდება და ყველაფერი კარგად იქნება. მე საქართველოს გაბრწყინებულს ვხედავ.
P.S. აი, ასეთი იყო ინტერვიუ ლელა კაკულიასთან. ბევრ თქ ვენგანს, ალბათ, კიდევ დაგრჩა კითხვები, რომელიც გაინტერე სებთ. როგორც გავარკვიეთ, მა სთან პირადი კონსულტაციები არ ხდება. ეს უკვე ონლაინსაიტ ზე, lelakakulia.ge-ზეა შესაძლებ ელი, სადაც, თუ 3-თვიან პაკეტს აიღებთ, საჩუქრად ერთ კითხვა ზე პასუხს მიიღებთ. ჰო, ეს უკვე თანამედროვე წინასწარმეტყვე ლების სახეა.
„აფხაზეთსა და სამაჩაბლოს აუცილებლად დავიბრუნებთ“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
15
უკრაინაში სააკაშვ მორიგი სკანდა მირიან ბოქოლიშვილი
უკრაინაში სააკაშვილის წინა აღმდეგ ახალი სკანდალი მწიფ დება, რამაც შესაძლოა, საქართ ველოს ექსპრეზიდენტსა და მის გუნდს საკმაოდ სერიოზული პრ ობლემები შეუქმნას. მორიგი სკანდალის პირველი ნიშნები გასულ კვირას გადაცემა Шустер LIVE-ში გამოჩნდა, სადაც ოდესის გუბერნატორს უკრაინის ტრანსპორტის ყოფილი მინისტრი ევგენი ჩერვონენკო ღიად დაუპირის პირდა. თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ჩერვონენკო პრეზიდენტ პეტრე პოროშენკოს ახლო მეგობრად მიიჩ ნევა, ძნელი მისახვედრი არ უნდა იყ ოს, ვინ დგას ამ კამპანიის უკან. ევგენი ჩერვონენკომ მიხეილ სა აკაშვილი და მისი გუნდი ფონდის შე ქმნაში დაადანაშაულა, საიდანაც, მი სი თქმით, თანხები არამიზნობრივად იხარჯება. როგორც ჩერვონენკომ გადაცემაში განაცხადა, მას ამის და მამტკიცებელი დოკუმენტებიც აქვს: „შენ პროფესიონალი ორატორი ხარ და ყველაფერს ლამაზად ყვები, მაგრამ ოდესა საქართველოს ქალა ქი არ არის. ეს უკრაინის ქალაქია და მასზე არცთუ ისე ცოტაა დამო კიდებული. იცი, რა მინდა, გითხრა? ოდესაში ორი დღე გავატარე, იმ ად ამიანებთან ერთად, ვისთანაც წლებ ის განმავლობაში ვმუშაობდი და ის ინი სულაც არ არიან კმაყოფილები. მე გგულშემატკივრობ შენ, მაგრამ, თუ გინდა, ეს ქალაქი აჩვენო ხალხს, უნდა აჩვენო შენი საქმეებით. შენი საქმეები კი ისე ხმამაღლა ყვირის, რომ არ მესმის შენი. გინდა გითხრა, რა მოვისმინე ოდესელებისგან? მო ვისმინე, ის, რომ გაქვს ფონდი, რო მელიც ფულს აგროვებს. თითქოს არაფერია, ხომ? კარგია, მაგრამ ამ ადამიანებმა მომიტანეს საბუთები, რომლის თანახმადაც ამ ფონდის ხე ლმძღვანელმა ორი წლის განმავლო ბაში სახელმწიფოსგან დღგ-ს სახით დაიბრუნა ფული, ოღონდ ის მეწარმე არ არის, დიპლომატია. არ ვიცი, ვინ არის ვინმე თეიმურაზ თეიმურაზის ძე“, – მიმართა სააკაშვილს ჩერვონ ენკომ. მას არც ფონდის სახელი დაუკ ონკრეტებია და არც სააკაშვილის წინააღმდეგ არსებული მტკიცებუ ლებები, თუმცა ყოფილი მინისტრი, სავარაუდოდ, მეომართა რეაბილ იტაციის ფონდს გულისხმობდა, მის მიერ ნახსენები „თეიმურაზ თეიმურ აზის ძე“ კი ამ ფონდის დირექტორი, თემურ ნიშნიანიძე უნდა იყოს. ბიზნესმენების მიერ ამ ფონდში ჩარიცხული თანხა ომში დაჭრილ თა რეაბილიტაციას, პროთეზების შეძენასა და დაღუპული ჯარისკაც ების ოჯახებისთვის ბინის შეძენას უნდა მოხმარებოდა. ფინანსების შეგროვება ოდესაში საქართველოს ყოფილმა კონსულმა, თეიმურაზ ნი შნიანიძემ დაიწყო, რომელიც, მოგვ იანებით, ფონდის დირექტორადაც დაინიშნა. სხვათა შორის, ჯერ კიდევ კონსულის თანამდებობაზე ყოფნის დროს მისმა სახელმა სანდრო გირგ ვლიანის მკვლელობაში ბრალდებულ ოლეგ მელნიკოვთან კავშირში გა იჟღერა. ეს ის პერიოდია, როდესაც გირგვლიანის საქმეში მხილებული და მოწმის სტატუსით დაკითხული ოლეგ მელნიკოვი საქართველოდან გაიქცა. გავრცელებული ინფორმაც იით, მელნიკოვმა ოდესაში მდებარე საქართველოს გენერალურ კონს ულს თეიმურაზ ნიშნიანიძეს სთხოვა დახმარება. თავის მხრივ, კონსულმა მელნიკოვს ახალი პასპორტების და მზადება აღუთქვა. მართალია, თე იმურაზ ნიშნიანიძე უარყოფს ოლეგ მელნიკოვთან ნაცნობობას, მაგრამ ამბობენ, რომ ამ შეხვედრის დამა დასტურებელი მასალაც არსებობს. აღსანიშნავია ისიც, რომ მელნიკოვ ის უკრაინელი მეუღლე წლების გა ნმავლობაში უკრაინის მიგრაციის სამსახურში მუშაობს და საკმაოდ სერიოზული გავლენებითაც სარგებ ლობს. სავარაუდოდ, სწორედ მეუღ ლის მეშვეობით დაუკავშირდა ოლეგ მელნიკოვი საქართველოს კონსულს. მოკლედ, დიპლომატიური სამსახ ურიდან თემურ ნიშნიანიძე ჯერ ოდ 16
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
„სააკაშვილთან დაახლოებულ ჯგუფებს შექმნილი აქვთ არასამთავრობოები, რომლებიც სწორედ ამ ფულით ფინანსდებიან და ორიენტირებულნი არიან საქართველოში მიმდინარე პოლიტიკურ მოვლენებზე“
ვინ არის „თეიმურაზ თეიმურაზის ძე“ და ვინ მართავს არაფორმალურად ოდესის საბაჟოს?
ესაში სააკაშვილის არაოფიციალურ მრჩევლად, შემდეგ კი მის მიერვე და ფუძნებული ფონდის დირექტორად დაინიშნა. უკრაინის პოლიტიკურ წრ ეებში ამბობენ, რომ, საბოლოოდ, ამ ფონდში აკუმულირებული მეომართა თანხები სულ სხვა მიმართულებით გადამისამართდა და „დღემდე ფო ნდი მხოლოდ სააკაშვილისა და მისი გუნდის გართობას ემსახურება“. ამის შესახებ რადას დეპუტატი, პეტრე პო როშენკოს ბლოკის წევრი დიმიტრი გოლუბოვიც საუბრობს. „ბრალდებების ყველა დამადასტ ურებელი დოკუმენტი მაქვს, საბანკო ამონაწერებით და ამას თავად სააკაშ ვილიც არ უარყოფს. ყველაფერთან ერთად, თეიმურაზ ნიშნიანიძე ბი ზნესმენებს ატერორებს და ფონდში მილიონების ჩარიცხვას აიძულებს. საერთოდ, ბიზნესის დატერორების სქემა უკრაინაში სააკაშვილმა დაამ კვიდრა. რაც საქართველოში წლების განმავლობაში ხდებოდა, უკრაინაშიც ანალოგიური მეორდება. თანაც ოდ
ესაში ძალოვან უწყებებს სააკაშვი ლი მართავს, ბიზნესმენებმა ვისთან უნდა დაიჩივლონ? ვინც მათ წესებს არ დაემორჩილა, ოფისში შეუცვი ვდნენ და ბიზნესი ძალადობრივად წაართვეს“, – აცხადებს გოლუბოვი. მისივე თქმით, უახლოეს მომავა ლში ოდესის გუბერნატორის არაე რთი კორუფციული სქემა გამოაშკა რავდება, რადგან უკრაინის პოლი ტიკურ ელიტაში მის შესახებ უკვე ყველაფერი ცნობილია. უკრაინის ტრანსპორტის ყოფი ლმა მინისტრმა ღია ეთერში მიხეილ სააკაშვილს საბაჟოს თემაც შეახსე ნა: „კი, ბატონო, აღფრთოვანებული ვარ ამ საბაჟოთი, მაგრამ, როცა ვი კითხე, ვინ აკონტროლებს მას, აღ მოჩნდა, რომ ეს გოგო კი არა, ვინც საბაჟოს უფროსად დანიშნეთ, ანა პანჩევა, არამედ მამუკა ტუღუში და გიორგი ცხაკაია“, – განაცხადა ჩერვ ონენკომ. ვინ არიან ოდესის საბაჟოს არაფ ორმალური მმართველები, როგორც ამას სააკაშვილის ოპონენტები აცხა დებენ? მამუკა ტუღუშს საქართველოში სააკაშვილის ხელისუფლების დროს ფინანსური პოლიციის საბაჟო წესე ბის დარღვევასთან ბრძოლის სამმ ართველოს უფროსის თანამდებობა ეკავა. ჩვენი ინფორმაციით, ქვეყნის მასშტაბით არსებულ საბაჟოებს პრ აქტიკულად სწორედ ტუღუში აკ ონტროლებდა. ის დავით კეზერაშვ ილის მარჯვენა ხელად მიიჩნეოდა. ამბობენ, რომ ტუღუშთან საკმაოდ სერიოზული პრობლემები შეექმნა არაერთ იმპორტიორს, რომელთაც საბაჟოზე, ოფიციალური გადასახა დის გარდა, „ლევი“ ფულის გადახდ ას სთხოვდნენ. „საბაჟოებიდან შემოსულ შავ ფულს სწორედ მამუკა ტუღუში აკ ონტროლებდა. ის იმპორტიორების მიმართ განსაკუთრებული სისასტ იკით გამოირჩეოდა და მცირე და რღვევის გამო ნებისმიერს საკმაოდ სერიოზულ პრობლემებს უქმნიდა. ტუღუში აკონტროლებდა საბაჟოზე შავ ფულს, რომელიც ზემდგომ პი რებთან მიჰქონდა“, – გვიყვება ფი ნანსური პოლიციის ერთ-ერთი ყო ფილი თანამშრომელი, რომელსაც უწყება ჯერ კიდევ დავით კეზერაშვ ილის დროს დაატოვებინეს. რაც შეეხება გიორგი ცხაკაიას, რომელსაც, ასევე, ოდესის საბაჟოს არაფორმალურ კონტროლს უკავში რებენ, სააკაშვილის ხელისუფლების დროს სხვადასხვა მაღალ თანამდებ ობას იკავებდა. 2009 წლის სექტემ ბრიდან შემოსავლების სამსახურს ხელმძღვანელობდა. ამ პოსტზე მისი სახელი არაერთ სკანდალს დაუკ ავშირეს. ამბობენ, რომ ცხაკაია პი რადად იბარებდა ბიზნესმენებს და შესაძლოა, პრობლემების თავიდან
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ვილის წინააღმდეგ ალი მწიფდება?! რატომ დატოვა უკრაინა ზურაბ ადეიშვილმა? ასაცილებლად არაფორმალურ გა დასახადებს სთხოვდა. 2011 წელს მან შემოსავლების სამსახურიდან თბილ ისის მერიაში გადაინაცვლა და გიგი უგულავას მოადგილე გახდა. მოკლედ, უკრაინაში სააკაშვილს ბრძოლის მორიგი ფრონტი გაუხსნ ეს და ვარაუდობენ, რომ მმართველი ელიტა, რომელიც კვლავაც საკმაოდ კორუმპირებულია, საქართველოს ექსპრეზიდენტს გზიდან ჩამოიშორ ებს, თუმცა ცხადია, სააკაშვილი ასე მარტივად პოზიციებს არ დათმობს. ეს ჩერვონენკოსთან დებატებშიც კა რგად გამოჩნდა – ყოფილი მაღალჩინ ოსნის ბრალდებებს სააკაშვილისგან საკმაოდ მძაფრი რეაქცია მოჰყვა. „ამ სუბიექტთან (ევგენი ჩერვონ ენკო) ერთადერთი კვეთა იახტაზე მქონდა, როდესაც ყირიმის იუბილე ზე, მინისტრის იახტაზე დამპატიჟ ეს. საქართველოში მინისტრებს არ აქვთ იახტები და ძალიან გამიკვირ და, როდესაც იახტაზე დამპატიჟეს, რომელიც მინისტრს ეკუთვნოდა. ეს
ხდება ნარინჯისფერი რევოლუციის შემდეგ. ისინი საუბრობდნენ თავი ანთ შემოსავალზე, მიწებზე, რომე ლიც ყირიმში დაიტაცეს, ვინაიდან ყველას ფეხებზე ეკიდა ეს შენი ყირი მი... როდესაც ეს საუბარი მოვისმინე, მივხვდი, რომ უკრაინის რეფორმები დასრულებული იყო... ჩერვონენკოს ვერტმფრენების, იახტების, აგარაკ ების, მილიონებისა და მილიარდების დაბრუნება მოუწევს. ჩვენ ყველაფ ერს თავის ადგილს მივუჩენთ! ისეთი ადამიანები, როგორიც თქვენ ხართ, ციხეში ჩასხდებით! შენ და შენი უფ როსები, ყველანი პასუხს აგებთ და თქვენი ვერტმფრენების, იახტების, აგარაკების, მილიონებისა და მილი არდების დაბრუნება მოგიწევთ! თქ ვენ ამ ყველაფერს დააბრუნებთ და ჩვენ ამ ყველაფერს თავის ადგილს მივუჩენთ!“ – განაცხადა სააკაშვილმა. აშკარაა, რომ უკრაინაში გავლენ ებისთვის ბრძოლა გარდამტეხ ფა ზაში გადადის. ბევრი ვარაუდობს, რომ მალე სააკაშვილსა და მის გუ
ნდს თანამდებობების დატოვება და ოპოზიციაში გადაბარგება მოუწევთ. სააკაშვილის გუნდის წმენდა რომ უკ ვე დაწყებულია, ამას ცოტა ხნის წინ გენერალური პროკურორის მოად გილის, დავით საყვარელიძის განთ ავისუფლებაც მოწმობს. ვინ იქნება შემდეგი, ძნელი მისახვედრი არ უნდა იყოს. ამ დაპირისპირების ფონზე, მოახ ლოებული საფრთხე, როგორც წესი, პირველმა ზურაბ ადეიშვილმა იგრძ ნო. შეგახსენებთ, რომ ის პირველი გა ხლდათ იმ ყოფილ მაღალჩინოსნებს შორისაც, რომლებმაც საქართველო 2012 წლის არჩევნებამდე სწორედ არსებული საფრთხის გამო დატოვეს და უკან აღარ დაბრუნებულან. გავრცელებული ინფორმაციით, რამდენიმე დღის წინ ადეიშვილმა უკ რაინის ტერიტორიაც დატოვა. რას უკავშირდება ზურაბ ადეიშვილის უკრაინიდან კვლავ ბუდაპეშტში და ბრუნება, უცნობია, თუმცა, როგორც პრესაში იწერება, მისი „უკრაინიდან
წასვლა ოდესის ოლქის გუბერნატ ორის მიხეილ სააკაშვილის გუნდში არსებული განხეთქილების შედეგია“. „ნაციონალური მოძრაობის“ კულუ არებში კი ყვებიან, რომ ადეიშვილს ბოლო პერიოდში უკრაინელ მაღალჩ ინოსნებთან ურთიერთობები დაეძაბა და მოსალოდნელ საფრთხეებს თავი აარიდა. სპეცფონდებმა და ფინანსების საეჭვო მოძრაობამ ექსპერტებს სა ქართველოში სააკაშვილის მმართვ ელობის პერიოდიც გაახსენათ. მაში ნაც იქმნებოდა სხვადასხვა ფონდები, სადაც ბიზნესმენებს თანხების შეტა ნას სთხოვდნენ, თუმცა ოპოზიციის უკმაყოფილებას იწვევდა ის, რომ ამ თანხების განკარგვა არამიზნობრივ ად და გაუმჭვირვალედ ხდებოდა. მაგალითად, არსებობდა „არმიის განვითარების ფონდი“ და „სამართ ალდამცავი სტრუქტურების განვით არების ფონდი“. ამბობენ, რომ ჯერ კიდევ 2005-06 წლებში ამ ფონდში მნიშვნელოვანი შენატანი ბიძინა ივ
„საკმაოდ დიდი ფული ტრიალებს და არც ერთი მხარე ასე მარტივად არ დათმობს პოზიციებს“ © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ანიშვილმა გააკეთა, მაგრამ მაში ნდელი ოპოზიცია ირწმუნებოდა, რომ თანხების დიდი ნაწილი სააკ აშვილისა და მისი გუნდის პირად კომფორტზე იხარჯებოდა. „არიან პიროვნებები, ჩვეულე ბრივი ქართველები, რომლებიც ამ ჟამად საზღვარგარეთ ცხოვრობენ, მათი ბიზნესი საზღვარგარეთ არის. მათ სახელებს არ დავასახელებთ, სანამ არ იქნება ნებართვა მათი მხ რიდან“, – აცხადებდა თავდაცვის მაშინდელი მინისტრი ირაკლი ოქრუაშვილი. ოქრუაშვილის შემდეგ სააკაშ ვილის ხელისუფლებამ კიდევ არ აერთი ასეთი ფონდი დააფუძნა და ბიზნესმენების შემოწირულობე ბით, რომელიც ხშირ შემთხვევაში იძულებით ხასიათს ატარებდა, სხ ვადასხვა პროექტები განახორციე ლა, მათ შორის ბათუმის, თელავის, სიღნაღის, ქუთაისის და სხვა ქალა ქების რეაბილიტაციის პროექტები. მამუკა არეშიძე, ექსპერტი: – უკრაინაში სააკაშვილის ირ გვლივ სკანდალები ნამდვილად არსებობს, თუმცა ჯერჯერობით ის თავის პოზიციებს ინარჩუნებს. მიუხედავად იმისა, რომ რამდენიმე მისმა თანამებრძოლმა თანამდებ ობა ვერ შეინარჩუნა, ზოგი კი სა ერთოდ წავიდა უკრაინიდან, პრინ ციპში, ამ ეტაპზე თვითონ სააკაშ ვილის მდგომარეობა მაინც მყარია. ეს განპირობებულია არა იმით, რომ უკრაინის პოლიტიკური ისტებლიშ მენტი ვერ ერევა სააკაშვილის გა ვლენებს, არამედ იმით, რომ არსე ბობს ვალდებულებები, მათ შორის აშშ-ს მიმართ და ამ ვალდებულებ ების ერთ-ერთი გამტარი სწორედ მიხეილ სააკაშვილია. ობიექტურად რომ ვიმსჯელოთ, ვნახავთ, რომ სა აკაშვილის რამდენიმე გადაწყვეტი ლება ნამდვილად სწორია, თუნდაც კორუფციასთან ბრძოლის თვალ საზრისით. მაგრამ მეორე მხრივ, რასაც სააკაშვილი სხვას დანაშა ულად უთვლის, თავადვე ხდება ამ დანაშაულის ავანგარდი, რაც მის გულწრფელობას, კორუფციასთან ბრძოლის თვალსაზრისით, ეჭვქვეშ აყენებს. ის ასე მოქმედებდა საქა რთველოშიც, ამიტომაც არ გამო ვრიცხავ, რომ ფონდებთან დაკა ვშირებული სკანდალი რეალობას შეესაბამებოდეს. – ამ ფონზე, გავრცელდა ინ ფორმაცია, რომ ზურაბ ადეიშვ ილმა უკრაინა დატოვა... რით ხს ნით მის გადაწყვეტილებას? – რა თქმა უნდა, ეს არ არის შე მთხვევითობა. ეს მიანიშნებს, რომ ნელ-ნელა იზღუდება სააკაშვილის გავლენები. ამას მოწმობს ისიც, რომ რეფორმების საბჭო, რომე ლსაც ის ხელმძღვანელობდა, პრ აქტიკულად აღარ იკრიბება. სხვა საკითხია, რამდენად სუფთაა ის მხარე, რომელიც სააკაშვილის უპ ირისპირდება. როგორც ცნობილია, იგივე უკრაინის ტრანსპორტის ყო ფილი მინისტრი თავადვე გახლდათ კორუფციულ გარიგებებში გახვეუ ლი. – სააკაშვილი და მისი გუნდი საბაჟოს არაფორმალურ კონტ როლშიც დაადანაშაულეს... ბე ვრმა პარალელებიც კი გაავლო საქართველოსთან... თქვენ თუ ხე დავთ ასეთ პარალელებს? – რა თქმა უნდა, არსებობს ეს პარალელები. ეს იგივე სქემაა, რაც წლების განმავლობაში მოქმ ედებდა საქართველოში. თუმცა მეორეს მხარე, ვინც მას ებრძვის, კიდევ უფრო უარესია. ეს არის ორი დაპირისპირებული გუნდი, რომე ლთაგან ერთს აქვს სწორი პიარი, მეორე – არა. რეალურად საქმე გვ აქვს გავლენებისთვის ბრძოლასთ ან, რადგან იქ საკმაოდ დიდი ფული ტრიალებს და არც ერთი მხარე ასე მარტივად არ დათმობს პოზიცი ებს. სააკაშვილთან დაახლოებულ ჯგუფებს იქ შექმნილი აქვთ არას ამთავრობოები, რომლებიც სწორ ედ ამ ფულით ფინანსდებიან და ორიენტირებულნი არიან საქართ ველოში მიმდინარე პოლიტიკურ მოვლენებზე.
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
17
ცხინვალის ციხეში გატ რეზო ჭანკოტაძე
`როგორც კი ბებო მილიციის შენობაში შესულა, ზუსტად მაშინ ხელბორკილებით გამოუყვანიათ პაპა და ისე, რომ ბებოსთვის სიტყვის თქმის უფლებაც არ მიუციათ, მანქანაში ჩაუსვამთ და სადღაც წაუყვანიათ. მას შემდეგ პაპასთვის თვალი აღარ მოგვიკრავს მრავალი წელი~
თეონა მიდელაშვილს პირველ ად 2011 წლის ზაფხულში ესპანე თში შევხვდი. ემიგრაციაში წასული ოჯახისთვის განსაკუთრებულად მტკივნეული იყო ოჯახის ერთ-ერ თი წევრის პატიმრობა. თეონას პაპა, ჯემალი, რუსების მიერ ოკ უპირებული ახალგორის მკვიდრი, ცხინვალის ციხეში წლების მანძ ილზე იხდიდა სასჯელს, რაც დიდ დაღად აჩნდა გოგონას ცხოვრებას. მისი პირველი ინტერვიუც სწორედ ხუთი წლის წინათ დაიბეჭდა ქართ ულ პრესაში, დღეს კი სოციალურ ქსელში თეონას ერთმა ფოტომ მი იპყრო ჩემი ყურადღება და ჩვენი ინტერვიუ ისევ შედგა. ფოტოზე გოგონა ბედნიერად ეხუტებოდა თავის პაპას. ბატონი ჯემალ მიდე ლაშვილი, 2009 წელს ახალგორში დაკავებული ქართველი, 2016 წლის 10 მარტს გაათავისუფლა ცხინვა ლის მხარემ. როგორც თეონა ამბო ბს, 10 მარტი მისი მეორედ დაბადე ბის დღეა. – თეონა, რატომ წავიდა შენი ოჯახი ესპანეთში საცხოვრებლად? – ჩემი ოჯახი ცხოვრობდა ახალ გორში. მე იქ გავატარე ბავშვობა ეს პანეთში წასვლამდე. ევროპას ჯერ პაპაჩემმა მიაშურა, რადგანაც მას ჯანმრთელობის სერიოზული პრობ ლემები ჰქონდა და მკურნალობა ეს აჭიროებოდა. მე, დედა, მამა და ჩემი და მათ 2002 წელს შევუერთდით და მას მერე იქ ვცხოვრობთ. პაპაჩემმა, ჯემალ მიდელაშვილმა, 28 წელიწადი პოლიციაში იმუშავა, აქედან ბოლო 18 წელი – ახალგორის პოლიციაში. როდესაც პენსიაზე გავიდა, 1999 წე ლს, ავადმყოფობის გამო ესპანეთში წავიდა, რადგან მისთვის ასე სჯობდა და თან ბებო და პაპა ჩვენს მომავა ლზეც ფიქრობდნენ. ჩვენ მოგვიანე ბით ჩავედით, ესპანეთში ასტურიის პროვინცია ქალაქ ხიხონში დავსახ ლდით და საკმაოდ კარგად ავაწყვ ეთ ცხოვრება. ამ ხნის განმავლობაში საქართველოში თითქმის ყოველ ზა ფხულს ჩამოვდიოდით ნათესავების სანახავად. – 2008 წელსაც ამ მიზეზით იყავ ით ჩამოსულები? – დიახ, ივლისში ჩამოვედით და მართლაც ყველა ნათესავი მოვი არეთ, ძირითადად, რა თქმა უნდა, ახალგორში, ჩვენს სახლში ვიყავით და სწორედ ამ დროს, 8 აგვისტოს დაიწყო კიდეც ომი. ისე როგორც სა ქართველოს მოსახლეობის, ალბათ, უმრავლესობამ თავიდან ვერც ჩვენ გავიაზრეთ, რა ხდებოდა, ჩვენმა ახ ლობელმა დაგვირეკა და გვითხრა, რომ სასწრაფოდ დაგვეტოვებინა სახლი, რადგანაც ტანკებით უკვე მომდგარები იყვნენ ახალგორს. ჩვენ იმავე ღამით მანქანით სადღაც ტყ ეების გავლით გამოვაღწიეთ და ჩა მოვედით ნათესავებთან თბილისში. იქიდან კი მალევე მოვახერხეთ ესპა ნეთში წასვლა. უკან კი გავბრუნდით, მაგრამ წარმოიდგინეთ, რა დღეში ვიქნებოდით, ვიცოდით, რომ სახლი დავკარგეთ. 2009 წლის ზაფხულში კი ისევ მთელი ოჯახი ჩამოვედით საქართველოში, რადგან სიტუაცია უკვე, ასე თუ ისე, სტაბილური იყო. ამავდროულად დევნილებისთვის წეროვანში კოტეჯების დარიგება ხდებოდა და თავისთავად, როგო რც ომისგან დაზარალებულებს, ჩვ ენც უნდა აგვეღო საცხოვრებელი. ამ დროს ჯერ კიდევ შესაძლებელი იყო ახალგორში შესვლა. პაპას კი იქ ვე ახლოს, პატარა მთიან სოფელში მოხუცი მშობლები ჰყავდა დატოვე
ბული. 2008-ში მათი გამოყვანა ვე რაფრით ვერ მოვახერხეთ და პაპას რა მოასვენებდა, ისინი რომ იქ ეგ ულებოდნენ. ზაფხულის ბოლოს მე, დედა, ჩემი და და ბებო ესპანეთში წავედით, პაპა კი წეროვანში დარჩა. პაპაჩემს გულში ედო მშობლების გამოყვანა, თუმცა ყველა აფრთხი ლებდა, არ იფიქრო იქით გადასვლა, ძალიან საშიშია შენთვისო. ვისაც სა ბუთებში ეწერა, რომ ყოფილ ლენი ნგორის რაიონში იყო დაბადებული, რუსი მესაზღვრეები საზღვარზე უპ რობლემოდ ატარებდნენ, თუმცა ეს მაინც დიდ რისკთან იყო დაკავშირ ებული პაპაჩემისთვის, რადგან ყო ფილი პოლიციელი გახლდათ. პაპამ გადაწყვიტა, მაინც წასულიყო. შეიძ ლება ეს შეცდომაც კი მოუვიდა, მა გრამ საქმე მის მოხუც მშობლებს ეხ ებოდა და პაპა სწორად მოიქცა, რომ თავისი სიცოცხლით გარისკა. პაპას საზღვარი უპრობლემოდ გაუვლია, სახლში მისულა, იქაურობისთვის დაუხედავს და უკან წამოსვლას რომ აპირებდა, რამდენიმე შეიარაღებუ ლი ადამიანი დადგომია თავზე და პირდაპირ იქაურ მილიციაში წაუყ ვანიათ. ერთი კვირა დაკავებული ჰყავდათ ადგილობრივ მილიციაში. ადამიანი რომ აღარ გამოჩნდა, ჩვენ დავიწყეთ ძიება და ერთმა ნათესა ვმა, როგორც იქნა, გაარკვია, სადაც იყო, მანვე დაგვაწყნარა: ნუ გეშინი ათ, როგორც ყოფილ მილიციელ თან, რაღაც შეკითხვები აქვთ და გა მოუშვებენო, მაგრამ დრო მიდიოდა და პაპა არ ჩანდა. ბებიაჩემმა მაში ნვე აიღო ბილეთი და გადმოფრინდა, რაღაცნაირად ისიც მოახერხა, რომ ახალგორში შესულიყო. როგორც კი ბებო მილიციის შენობაში შესულა, ზუსტად მაშინ ხელბორკილებით გამოუყვანიათ პაპა და ისე, რომ ბე ბოსთვის სიტყვის თქმის უფლებაც არ მიუციათ, მანქანაში ჩაუსვამთ და სადღაც წაუყვანიათ. მას შემდეგ პაპასთვის თვალი აღარ მოგვიკრავს
მრავალი წელი. – როგორ გაიგეთ, სად წაიყვანეს და რა ბედი ეწია მას? – ისევ ნათესავებისგან გავიგეთ, რომ პაპა პირდაპირ ცხინვალში წაიყ ვანეს. ახლა უკვე პაპა ყვება, როგო რც მოხდა ყველაფერი. ახალგორის მილიციაში ორი კვირა გაუტარებია და არანაირი დაკითხვა, არანაირი პრ ოკურორთან შეხვედრა, მიუხედავად მისი დაჟინებული თხოვნისა, არ მო მხდარა. იქიდან კი პირდაპირ ცხინვა ლის ციხეში გადაუყვანიათ, ისე, რომ, რას ედავებოდნენ, ისიც არ უთქვამთ. პაპა, როგორც ყოფილი თანამშრომე ლი, რა თქმა უნდა, სულ ითხოვდა ად ვოკატს, მაგრამ ამ წლების მანძილზე ადვოკატი თვალით არ აჩვენეს. – რა ბრ ალი წა უყ ენ ეს მას, რა ტომ იყო დაჭერილი? – ძალიან დიდი ხნის შემდეგ თუ რმე, როგორც იქნა, აღირსეს პასუხი სწორედ მაგ კითხვაზე და როგორც თვითონ ამბობს, მართლაც უსუსური და უაზრო ბრალდება მიუყენეს 1990 წლის მოვლენებთან დაკავშირებით. იმ წლებში პაპა პოლიციის თანამშ რომელი იყო და ვითომ იმ წლებში კარგად არ ასრულებდა თავის მოვა ლეობას, ეს იყო ზოგადი ბრალდება. რაღაც დანაშაულები, რომლებზეც ყურადღებას უმახვილებდნენ, უკვე დიდი ხნის ძალადაკარგული იყო. მო კლედ, სერიოზული მიზეზი არაფერი ჰქონდათ, შექმნეს ტყუილი საქმე და 7 წელი მიუსაჯეს, ისე რომ ადამიანი არც სასამართლოს დაესწრო და არც ადვოკატი ჰყოლია. ფურცელი შეუტ ანიათ, რომ მოგისაჯეს 7 წელიო და მორჩა. ეს შვიდი წელი ჩასვეს ვითო მდა ციხეში, სინამდვილეში, როგორც პაპა ჰყვება, ეს ყოფილა სარდაფი, სა დაც ორმეტრიანი უფანჯრო ჯურღ მულში გაატარა ეს ამდენი წელიწადი. – ამ საკანში მარტო იყო? – როგორც ამბობს, ძირითადად მარტო იყო, თუმცა ხანდახან შემო ჰყავდათ ქართველები. თავიდან კი
`სერიოზული მიზეზი არაფერი ჰქონდათ, შექმნეს ტყუილი საქმე და 7 წელი მიუსაჯეს, ისე რომ ადამიანი არც სასამართლოს დაესწრო და არც ადვოკატი ჰყოლია. ფურცელი შეუტანიათ, რომ მოგისაჯეს 7 წელიო და მორჩა. ეს შვიდი წელი ჩასვეს ვითომდა ციხეში, სინამდვილეში, როგორც პაპა ჰყვება, ეს ყოფილა სარდაფი, სადაც ორმეტრიანი უფანჯრო ჯურღმულში გაატარა ეს ამდენი წელიწადი~ 18
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ტარებული შვიდი წელი EXCLUSIVE
ამ ორმეტრიან ე.წ. კამერაში ცხრა ქართველი ერთად მოუთავსებიათ და პაპა ყვება, რომ რიგრიგობით ეძინათ თურმე. იმ ქართველებსაც არაფერი სერიოზული არ ჰქონიათ ჩადენილი, ზოგს ხე ჰქონდა მოჭრ ილი ვითომდა მაგათ ტერიტორიაზე, ზოგი თავისი ბაღიდან ჰყავდათ აყ ვანილი და მერე ფულის სანაცვლოდ უშვებდნენ. – რას ჰყვება პაპა, როგორ ექცე ოდნენ მას ცხინვალის ციხეში? – როგორც ამბობს, პირველი კვ ირა იყო საკმაოდ რთული, დეტალე ბს აღარ ჩავუღრმავდებით. შემდეგ უკვე, თუ შეიძლება ითქვას, ასატანი სიტუაცია ყოფილა. – თეონა, ჩვენს ძველ ინტერვ იუში შენ მოგვიყევი იმის შესახებ, როგორ იბრძოდა თქვენი ოჯახი მთელი ამ წლების განმავლობაში პაპას გასათავისუფლებლად, მო დი, ისევ გაიხსენე, რა ინსტანცი ებს მიმართავდით? – პირველივე დღიდან, როცა გავიგეთ, რომ ცხინვალში გადაიყ ვანეს, მართლაც, რასაც ჰქვია, ბრ ძოლა დავიწყეთ. პაპაჩემის საქმე სტრასბურგამდეა ჩასული, მაგრამ პროცესი ძალიან ნელა მიმდინარეო ბს. მივმართეთ არაერთ ქართულ სა მინისტროს, არაერთ პირს, არაერთ ორგანიზაციას, გარდა უსამართლო დაკავებისა, პაპაჩემი მეორე ჯგუფ ის ინვალიდია, მისთვის ისეთ მძიმე პირობებში ყოფნა პირდაპირ სასიკვ დილო იყო. სამწუხაროდ, მთელი ძა ლებისა და ენერგიის მობილიზების მიუხედავად, არაფერი გამოგვივიდა, არანაირი პასუხი, არანაირი დახმარ ება არავისგან. პაპა არც იქ იყო ხე ლებდაკრეფილი, წერდა განცხადე ბებს, ითხოვდა შველას, იმიტომ რომ მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა უარესდებოდა, მაგრამ, როგორც თვითონ ამბობს, ქართველებთან დაკავშირებით არანაირი ამნისტიის გაგონება არ უნდათ თურმე, მართ ლა სიკვდილამდე უნდა მისულიყო, რომ იქიდან გაეყვანათ. ძალიან სა სტიკები ყოფილან განსაკუთრებით ქართველების მიმართ. ბებია თავად ჯანმრთელობის პრობლემებით და დიოდა და საათობით იხვეწებოდა ამ ქართულ სამინისტროებში შველას, ბოლოს კი ერთგან ცუდად გამხდარა და ვიღაც ადმინისტრაციის თანამშ რომლებს უთქვამთ: ქალბატონო, აქ აღარ მოხვიდეთ, არაფერი დაგემა რთოთ, ტელეფონით დარეკეთ ხო ლმე, აქ კი არ მოხვიდეთო. ერთადე რთი ორგანიზაცია, ვისიც უზომოდ მადლობლები ვართ, ესაა, წითელი ჯვარი. ისინი რომ არ ყოფილიყვნენ, პაპა შეიძლება ცოცხალიც არ დარჩ ენ ილ იყო. ჩვ ენ მათ ყო ველ ორ კვ ირაში ერთხელ ვატანდით პაპასთან საჭმელს, ტანსაცმელს, წამლებს. მს გავსი არაფერი მიეწოდებოდა პაპას იმ ციხეში, ამიტომ ეს ამდენი წელი ჩვენი სახსრებით ვარჩენდით აქედ ან. როცა წითელი ჯვარი ვერ შედი ოდა, მაშინ კერძო ტაქსებს ვატანდ ით, მძღოლებს ფულს ვუხდიდით და ვთხოვდით, შეეტანათ მისთვის ე.წ. „პერედაჩი“. კიდევ ვიმეორებ, მხოლ ოდ წითელმა ჯვარმა მიიტანა ჩვენი ტკივილი გულთან, სხვამ არც არავ ინ. მე თვითონ ვყოფილვარ, როცა 30-კილოიანი ჩანთები გაგვიტანებია და მათ ერთი უარიც არ უთქვამთ. – თეონა, როგორ მოხდა პაპა შენის გამოშვება, ამოეწურა მისჯ ილი შვიდი წელი? – ჟენევაში მოხდა მოლაპარაკე ბა ევროგაერთიანებას, რუსეთსა და საქართველოს შორის პატიმრ ების გაცვლაზე. საქართველოდან გაათავისუფლეს სამი ოსი და მათი მხრიდან 13 ქართველი, სამი ცხინვა ლიდან და ათი აფხაზეთიდან. ეს ინ ფორმაცია არ ვიცი, გავიდა თუ არა მოსახლეობაში, მაგრამ რასაც ვამბ ობ, უტყუარია. პაპაჩემმა ექვს წელი წად-ნახევარი გაატარა იმ საშინელ პირობებში, რამდენიმე თვეში შესა ძლებელია, ისეც გამოეშვათ, რადგ ანაც პატიმრობის ვადა ეწურებოდა, მაგრამ, რა თქმა უნდა, ამ რამდენიმე თვით ადრე განთავისუფლებაზე მა დლობის მეტი რა გვეთქმის. – თეონა, შენ როგორ გაიგე პა პის გამოსვლის ამბავი? – მე ესპანეთში ვიყავი, როცა ნა თესავმა მოგვწერა და მოგვილოცა პაპას გამოსვლა. ჩვენ ცუდ ხუმრობ ად ჩავთვალეთ ეს, რადგანაც პაპას
ბატონი ჯემალ მიდელაშვილი, 2009 წელს ახალგორში დაკავებული ქართველი, 2016 წლის 10 მარტს გაათავისუფლა ცხინვალის მხარემ. როგორც თეონა ამბობს, 10 მარტი მისი მეორედ დაბადების დღეა
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
წერილებით, რასაც წითელ ჯვარს ატანდა, ვიცოდით, რომ სასჯელის დამთავრებამდე ამაზე არც უნდა გვეოცნება. პაპა სულ ჩიოდა, რომ მხოლოდ ჩვენზე მოგონებები თუ აცოცხლებდა, თორემ გამოსვლის იმედი გადაწურული ჰქონდა. ნა თესავის მოწერილმა კი დამაბნია, ბებიას დავურეკე, არც მას ჰგონებ ია სიმართლე. პაპასთან ასე მოულ ოდნელად ჩასულა ქართული მხარე და წამოუყვანიათ, სამშვიდობოზე გადმოსულს კი ბებოსთვის დაურ ეკავს და უთქვამს ახალი ამბავი. პაპა ჰყვება, რომ ციხის უფროსს დაუბარებია და უკითხავს: „ახლა რომ გაგიშვა, სად წახვალო?“, პა პას არ დაუჯერებია, რადგან ხშირ ად მოატყუეს, გადიხარო, მაგრამ არასდროს ასრულებდნენ ამას. თვითონაც არ ეჯერა, რომ ჩვენია ნებს მოჰყავდათ. ბებო წეროვანში დახვდა და როცა უკვე ნამდვილად დავრწმუნდი, რომ ეს ხუმრობა არ იყო, სასწრაფოდ ავიღე თბილისის კენ თვითმფრინავის ბილეთები. – როგორი იყო თქვენი შეხვედ რა? – ძალიან მინდოდა პაპასთვის სიურპრიზი გამეკეთებინა და არ ვუთხარი, რომ მოვფრინავდი. არ ავინ არ იცოდა ეს ამბავი, დილას ჩამოვფრინდით მე და ჩემი და და ნათესავებმა ჩამოგვიყვანეს წერო ვანში. დილის შვიდი საათი იყო და ვეძახი პაპას, რომელიც გამოვიდა და, მობრძანდითო გვიპასუხა. ვე რც კი გვიცნო, ალბათ, არც მოელ ოდა, მაგრამ ნამდვილად ვერ გვიც ნო თავიდან. შემდეგ კი ერთმანეთს ჩავეხუტეთ და ჩვენზე ბედნიერი იმ წუთებში, ალბათ, არავინ იყო დე დამიწაზე. პაპა ჯერ კიდევ შოკშია, ვერ გაუაზრებია, რა მოხდა მის თა ვს, დაბნეულია, ვერაფერს იგებს, ფაქტობრივად, მან ცხოვრება თა ვიდან უნდა დაიწყოს. – რა გე გმ ები აქ ვს პა პას, ეს პანეთში დაბრუნდება თქვენთან ერთად? – ჯერ არაფერი იცის, ცხოვ რება უნდა დაალაგოს, თითქოს პატარა ბავშვივითაა და ახლიდან სწავლობს ყველაფერს. მან თავი სი ცხოვრების 7 წელი დაკარგა, მას მოჰპარეს ეს წლები, პაპა მათ ვეღარასოდეს დაიბრუნებს. მეც წამართვეს ახალგაზრდობის სა უკეთესო წლები, რადგან სრულ ფასოვანი არ ყოფილა ჩემი ცხ ოვრება ამ ხნის მანძილზე. რაც შეეხება პაპას გეგმებს, როგორც კი გონს მოვა, აუცილებლად ისევ სტრასბურგის სასამართლოს მი ვაშურებთ სამართლიანობის აღ სადგენად, მას ასევე გადაწყვეტი ლი აქვს თავისი ციხის პერიოდზე წიგნის გამოშვება, რათა დეტალუ რად უამბოს ხალხს, რა გადახდა თავს. პაპა ციხეში ლექსებს წერდა და წითელი ჯვრის დახმარებით გვიგზავნიდა მათ. საოცარი ლე ქსებია, ტკივილით, მონატრებითა და ტა ნჯ ვით სა ვსე. ასე რომ, ამ ლექსების გამოქვეყნებაზეც ვი ზრუნებთ, ალბათ. ყველანაირად დავეხმარები, რომ თავისი გეგმები განახორციელოს. – თეონა, როგორ მოგეჩვენა საქართველო, ჩვენი ბოლო ინტე რვიუს შემდეგ ბევრი ცვლილე ბაა? – სიმართლე რომ ვთქვა, არ ვუღრმავდები ამ საკითხს, ძირი თადად ნათესავებთან დავდივარ სტუმრად, მაგრამ, რა თქმა უნდა, ვხედავ ყველაფერს, ვხედავ, რომ რაღაცები წინ წავიდა, მაგრამ, სა მწუხაროდ, თავს ვერ ვგრძნობ როგორც სახლში, როგორც, მაგა ლითად, ესპანეთში. განსხვავება ძალიან დიდია ევროპასა და საქა რთველოს შორის, როგორც არ უნ და ვამტკიცებდეთ საპირისპიროს. პაპას ისევ დიდი ამბები აქვს გა დასატანი, იმ სოფელში ნათესავები დარჩა, მოხუცი მამა, რომელიც 90 წლისაა, პაპას დედა ისე დაეღუპა, რომ არც კი იც ოდა, მი სი შვ ილი სად იყო, მოხუცებს უთხრეს, ესპა ნეთში წავიდაო და დედამისი თუ რმე დარდით მოკვდა, როგორ არ დამემშვიდობა ჩემი შვილიო. დე დამისის გარდა, 12 ახლო ნათესავი დაეღუპა ისე, რომ ვერც კი დაიტ ირა. ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
19
ვინ არის გიორგი ბრაგვაძე და რა ურთიერთობა აქვს თიკა ჯამბურიასთან მომღერალი თიკა ჯა მბურია უკვე რამდენიმე თვეა გიორგი ბრაგვაძესთ ან ერთად ფოტოებს აქვე ყნებს. ერთ-ერთ ფოტოზე რომელიც თიკამ „ფეისბუ ქზე“ გამოაქვეყნა, თიკასა და გიორგის თავები აქვთ ერთმანეთზე მიდებული და მეგობრები კომენტარებში გულებს უწერენ. დამეთა ნხმებით, ალბათ, რომ ფო ტოს რომანტიკული ელფე რი დაჰკრავს.
გიორგი ბრაგვაძე, მეტს ახელად ბრაგვა კალათბურ თელია. ამჯერად სამხედრო ვალდებულებას იხდის. რო გორც გავარკვიეთ, გიორ გის ცოტა ხნით, ფეხის ტრ ავმის გამო სპორტისთვის თავის დანებება მოუწია, თუმცა სამომავლოდ თამა შის გაგრძელებას აპირებს. როგორც იცით თიკა ამ ჟამად მეუღლესთან განქ ორწინებულია. მისგან ჰყავს შვილი.
ჩვენ თიკას დავუკავშირ დით და ფოტოზე ასახული ბიჭის ვინაობა ვკითხეთ. - გიორგი ჩემი მეგობა რია, უკვე ორი წელია ვმეგ ობრობთ. - ანუ თქვენ შორის არ აფერი ხდება? - არა, გიორგი მართლა ჩემი მეგობარია. ჩემს „ფე ისბუქზე“ სხვა ბიჭებთან გადაღებულ ფოტოებსაც ნახავთ. ბევრი მეგობარი ბი ჭი მყავს.
ხ
რამ გამოი წვია სტრეს ი ყიფში ძეების ოჯახშ ი „ზოგს შერცხვებოდა და არ იტ ყო და. ორი თვ ეა სტრესშია მთელი ჩემი ოჯ ახი, შემოსავალი ნაკლებად არის და ყველა სათითაოდ, მამა, დედა, ძმა, მე, ჩემი შვ ილი, ყველა სტრესში ვართ. მე ოჯახში ყველაზე აქ ტიური ვარ და ვცდილობ გავამხნევო ყველა, შეეცად ეთ, ყურები არ ჩამოყაროთ, ყველაფერი კარგად იქნება, 20
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
პოზიტიურად შევხედოთ ყვ ელაფერს. მამაჩემი ამაზე ძა ლიან ბრაზდება ხოლმე: „პო ზიტიურად ვუყურებ და რა, მერე?“, ამბობს. მით უმეტეს, როცა ოჯახ ში რვა ადამიანი ვცხოვრობთ, ბავშვები არიან, ძალიან რთ ულია... ბევრს ესმის, ალბათ, რას ნიშნავს ოჯახში რომ ფუ ლი არ არის“. ეს განცხადება ლენუკა ყიფშიძემ ეკა ხოფერის თო
ქშოუში გააკეთა. მერე არ აერთი ცნობილი სახე გამოეხ მაურა მის გამოსვლას. „დილიდან გული მაქვს ჩა წყვეტილი!!! ხალხო დავდგეთ ერთად და რამე ვიღონოთ!!!“ - წერს „ფეისბუქის“ საკუთარ გვერდზე მომღერალი ზურა ხაჩიძე. „ამ ქვეყანაში ვინც კაცია და თან ნიჭიერი, ყველა სტრე სშია“,- წერს ნენო მანაგაძე. © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ნინო მჭედლიშვილი
გიგი ადამაშვილს „იქს ფაქტორში“ გამოსვლის მერე მისთვის უცნობმა ადამიანმა გიტარა აჩუქა მას მერე რაც „იქს ფაქტორის“ მორიგ გადა ცემაში გიგი ადამაშვილი გამოჩნდა, მომღერალს უამრავი ფანი გამოუჩნდა. სოფო ნიჟარაძე და გი ორგი გაბუნია მის გამო ერთმანეთს დაუპირისპი რდნენ კიდეც, ორივეს სურვილი აქვს ის ჯგუფი შეხვდეს, რომელშიც გიგი იქნება. ეს ის ბიჭია, რომელსაც სოფო ნიჟარაძემ მისი მუსიკალური სიყვარული უწოდა. გიგის პროექტის პოტენც იურ გამარჯვებულადაც ასახელებენ. „პრაიმტაიმისთვის“ ცნობილი გახდა, რომ გიგის სრულიად უცხო ადამიანმა საკმაოდ ძვირადღირე
ხატია სიჭინავამ დედამთილთან დაკავშირებული სკანდალის შემდეგ „ფეისბუქი“ გააუქმა
წინა კვირას ხატია სიჭინავას დედამთილთან დაპირისპირებ ის თემა სააგენტოების მთავარ თემად იქცა. ხატია იძულებული გახდა რამდენიმე დღით „ფეის ბუქი“ გაეუქმებინა. აღდგენილი ფეისბუქგვერდიდან კი ყოფილმა ტელეწამყვანმა საინფორმაციო სააგენტოებს მიმართა. „სააგენტოებისთვის: რომელი მე მწერლის ნაწარმოებიდან, ამ ონარიდი აიღეთ და დადეთ ჩემი სტატუსების მოპარვის ნაცვლად.
ბევრად საინტერესო საკითხავიც იქნება და დებატებიც მეტად გა ცხოველებული წავა, რადგან უმ რავლესობა თქვენი მკითხველის, იფიქრებს, რომ მართლა ჩემი და წერილია და მეტად საინტერესო იქნება მაგალითად, გრაფინია რუ დოლშტაფის ნაცვლად ჩემი მისა მართით ტალახის სროლის ეფექ ტი. თან განათლებასაც მიიღებენ უსარგებლო ინფორმაციის ნაცვ ლად, სათაურში აუცილებლად რა მე სისულელე დაწერეთ ჩემზე“.
ბული გიტარა აჩუქა. - გიგი, ვინაა ეს ადამიანი, იცნობდი მანამდე? - არა, სოციალურ ქსელში მომწერა, არ ვიცი უნ და თუ არა მისი ვინაობა დავასახელო, ამიტომ თავს შევიკავებ. - მეცენატია? - არა, არა, ასაკით ჩემზე უფროსი ბიჭია. ეხმა რება კარგ მუსიკოსებს, ადამიანებს ვისაც მუსიკა უყვართ. მითხრა, რომ მოეწონა ჩემი გამოსვლა და სურდა ჩემთვის გიტარა ესახსოვრა. მადლობა მას ამისთვის.
სოფო ნიჟარაძე: „ძალიან დამწყდა გული“ სოციალურ ქსელში გავრცელდა ფოტო, სადაც ზოდიაქოს ნიშნების სიყვარულის დო ზები გულის ფორმების მიხედვით არის გამო სახული. ამ ფოტოს მიხედვით გული საერთოდ არ აქვს მერწყულს. როგორც აღმოჩნდა მომღ ერალი სოფო ნიჟარაძე სწორედ მერწყულის ნიშნის ქვეშ არის დაბადებული. მომღერალმა თავისი გულისტკივილი საჯა როდ გამოთქვა და ფოტოს შე მდგენელი გააკრიტიკა. „ვაპროტესტებ მერწ ყულის უგულობას! ძა ლიან დამწყდა გული! ვინც ეს შექმნა, ზუ სტად ის იყოს თავი სი შექმნილი მერწ ყული თუ კაია“,წერს სოფო.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
21
სუიციდის პრევ ქეთი გოგინაშვილი: „სამინისტრომ, სტრუქტურის შიგნით, საკუთარი ძალებით უკვე დაიწყო მუშაობა სუიციდის პრევენციის ღონისძიებების შემუშავებაზე. უახლოეს მომავალში იგეგმება „ფსიქიკური ჯანმრთელობის პოლიტიკის განმსაზღვრელი საბჭოს“ მოწვევა და პროგრამის შემუშავების საორგანიზაციო და თემატურ მიმართულებებზე შეთანხმება“
`სუიციდის პრევენციის პროგრამაში 2013 წლის დეკემბრიდან 2015 წლის 31 დეკემბრის ჩათვლით 160 პატიმარი ჩაერთო. აქედან 148 ზრდასრული (კაცი 139, ქალი 9) და 12 არასრულწლოვანი. მიმდინარე წლის 31 მარტის მდგომარეობით პროგრამაში 28 მსჯავრდადებულია ჩართული, მათ შორის 23 მამაკაცი, 2 ქალი მსჯავრდადებული და 2 არასრულწლოვანი~
22
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
სალომე ჩადუნელი საქართველო, 2011 წელი – თვ ითმკვლელობის 293 შემთხვევა, 2012 წელი – 315 შემთხვევა, 2013 წელი – 312 შემთხვევა, 2015 წელი – პირველი კვარტალის მონაცემებით უკვე 123 თვითმკვლელობის ფაქტი, 2014 წელი – ყველაზე მეტი, 382 სუ იციდის შემთხვევა. სწორედ 2014 წლის 31 დეკემბრის დადგენილებით, ჯანდაცვის სამინი სტრომ დაამტკიცა ფსიქიკური ჯა ნმრთელობის განვითარების სტრა ტეგიული დოკუმენტი და 2015-2020 წლის სამოქმედო გეგმა, რომლის მიხედვითაც ერთ-ერთი მთავარი ვა ლდებულება სუიციდის პრევენცი ის გეგმის შემუშავება იყო. სახალხო დამცველის ანგარიშზე დაყრდნობ ით, 2015 წლის ბოლოსთვის სახე ლმწიფოს მოქალაქეებისთვის უნდა წარედგინა ამ ვალდებულების შესრ ულების ანგარიში, თუმცა ეს არ გა უკეთებია და უფრო მეტიც, როგორც „პრაიმტაიმმა“ გაარკვია, სუიციდის პრევენციის გეგმაზე მუშაობა ჯანდ აცვის სამინისტროში ამ დრომდე არ დაწყებულა და სამომავლო პერსპე ქტივად რჩება. 21-ე საუკუნის შავ ჭირად ქცეუ ლი პრობლემის შესახებ ინფორმაცია მინიმუმ ერთ კვირაში ერთხელ სხვა დასხვა მედიასაშუალებებით ვრცე ლდება, ოჯახები შვილების ქცევით დაეჭვებულები მიმართავენ ფსიქ ოლოგებს და დახმარებას ითხოვენ, სახელმწიფო კი პრევენციის გეგმის შემუშავებას აგვიანებს, რომლის ვა ლდებულებაც, შეგახსენებთ, 2014 წლის ბრძანების მიხედვით, თავადვე აიღო. ფსიქიკური ჯანმრთელობის განვ ითარების დოკუმენტში გაწერილია რამდენიმე სტრატეგიული მიმართ ულება: სახელმწიფო მმართველობა ფსიქიკური ჯანმრთელობის სფერ ოში; ადამიანური რესურსების განვ ითარება; ფსიქიკური ჯანმრთელობ ის სერვისების მიწოდება; ფსიქიკური
ჯანმრთელობა პენიტენციურ სისტ ემაში; საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება. სუიციდის პრევენციის გეგმის შემუშავება საზოგადოების ცნობ იერების ამაღლების სტრატეგიის ერთ-ერთი ქვეღონისძიებაა, რომლის მთავარი ინდიკატორებია: სუიციდის პრევენციის გეგმის არსებობა და მი სი განხორციელება რეგიონებში. ამ ინდიკატორების დახმარებით ჩვენ ვიგებთ, რომ სუიციდის პრევენცი ის გეგმა არ ეხება ერთ კონკრეტულ დაწესებულებას, მაგალითად, პენი ტენციურ სისტემას და ვრცელდება, როგორც დედაქალაქში, ისე მის ფა რგლებს გარეთ – კონკრეტულად რე გიონებში. სავარაუდოა, რომ სუიციდის პრ ევენციის გეგმა ან თუნდაც საპილო ტე პროგრამის არსებობა ხელს შეუწ ყობდა მშობლებისთვის, ბავშვებისთ ვის, სკოლებისთვის, ინფორმაციის მიწოდებას და სუიციდის რისკების პრევენციასაც მოახდენდა, თუმცა გეგმაზე ფიქრი სამინისტრომ დააგ ვიანა და რომ არა სახალხო დამცვე ლის ანგარიში, მსგავსი გეგმის არ სებობის შესახებ შეიძლება ვერც კი გაგვეგო. სამინისტრო თავს მხოლოდ იმით იმართლებს, რომ დოკუმენტში სამოქმედო ვადად 2015-2016 წლებ ია მითითებული, მაგრამ ეს არ ნიშნ ავს იმას, რომ სახელმწიფომ საკმაოდ მნიშვნელოვან და პრიორიტეტულ ღონისძიებაზე მუშაობა 2016 წელს უნდა დაიწყოს და შეკვეცილ დროში ეფექტურობის უზრუნველყოფას შე ეცადოს. იმის გასაგებად, რატომ არ ამოქ მედდა სუიციდის პრევენციის გეგმა ამ დრომდე, რამ შეუშალა ხელი სა მინისტროს და კონკრეტულად, რას გაითვალისწინებს პრევენციის გეგმა, რომელიც, სამინისტროს დაპირე ბით, აუცილებლად ამოქმედდება (ამ პროცესს „პრაიმტაიმი“ პირადად გა აკონტროლებს), ჩვენ ჯანდაცვის სა მინისტროს ჯანმრთელობის დაცვის დეპარტამენტის პოლიტიკის სამმარ თველოს უფროსს ქეთი გოგინაშვილს
დავუკავშირდით. ქეთი გოგინაშვილი: საქართ ველოს მთავრობის 2014 წლის 31 დეკემბრის N762 დადგენილებით დამტკიცდა „ფსიქიკური ჯანმრთელ ობის განვითარების სტრატეგიული დოკუმენტი და 2015-2020 წლის სა მოქმედო გეგმა“, რომლის მიზანია, ხელი შეუწყოს მოსახლეობის ფსიქ იკურ კეთილდღეობას, მოახდინოს ფსიქიკური დარღვევების პრევენცია, დაიცვას ფსიქიკური აშლილობის მქონე პირთა უფლებები და შეამცი როს საქართველოში ფსიქიკური აშ ლილობით გამოწვეული ავადობა და სიკვდილიანობა, უზრუნველყოს ფს იქიკური ჯანმრთელობის პრობლე მების მქონე პირთა თვითგამორკვევა და საზოგადოებაში ინტეგრირება. აღნიშნული გეგმის მე-5 სტრა ტეგიული მიმართულება ითვალისწ ინებს საზოგადოების ცნობიერების ამაღლებას, რომლის ერთ-ერთი ღო ნისძიებაა სუიციდის პრევენციის პრ ოგრამების შემუშავება და შესრულ ების ვადად განსაზღვრულია 20152016 წლები. 2015 წელს ევროსაბჭოს ფინანს ური და ტექნიკური დახმარებით, მი მდინარეობდა მუშაობა ფსიქიკური ჯანმრთელობის შესახებ განათლებ ისა და ცნობიერების ამაღლების სტ რატეგიული გეგმის შემუშავებაზე, რომელიც დასრულებულია და ამჟა მად მიმდინარეობს ყველა დაინტერე სებულ მხარესთან შეთანხმება. სტრატეგიის შექმნის ძირითადი მიზანია საქართველოს მოსახლეობა ში ფსიქიკური ჯანმრთელობის შესა ხებ ცნობიერების დონის ამაღლება, რაც საზოგადოებასთან ფართო დი ალოგის წარმოებით და მოსახლეო ბის სხვადასხვა ასაკობრივ და პროფ ესიულ ჯგუფებთან მუდმივი კომუ ნიკაციის წარმართვისა და საჭირო ინფორმაციის მიწოდების გზით შეიძ ლება იქნეს მიღწეული. საკომუნიკაციო სტრატეგია, ბევრ სხვა პრობლემასთან ერთად, აქცე ნტს გააკეთებს შემდეგ გზავნილზე: საზოგადოებრივი სტიგმა და დისკ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ვენციის გეგმა სუიციდის პრევენციის „დაგვიანებული“ გეგმა
ქეთი გოგინაშვილი:
„მთავრობის დადგენილებით განსაზღვრულ ვადებში კი უკვე დასრულდება სუიციდის პრევენციისკენ მიმართული ღონისძიებების დაგეგმვა“ რიმინაცია აძლიერებს თვითსტიგ მას ფსიქიკური პრობლემების მქონე პირებსა და მათი ოჯახის წევრებს შორის, ხელს უშლის გამოჯანმრთ ელების პროცესს, ზრდის სუიციდის ალბათობას, აღრმავებს დეპრესიას და აფერხებს ექიმ ფსიქიატრებთან პაციენტების მიმართვიანობას. ფსიქ იკური ჯანმრთელობის შესახებ განა თლებისა და ცნობიერების ამაღლება მნიშვნელოვნად შეუწყობს ხელს ფს იქიკური პრობლემების მქონე ადამ იანების საზოგადოებაში ინტეგრაც იას, მათთან სწორ კომუნიკაციას და, ბევრ შემთხვევაში, კრიტიკულ მომე ნტში საზოგადოების წევრების მიერ სწორ დახმარებას. სამინისტრომ, სტრუქტურის შიგნ ით, საკუთარი ძალებით უკვე დაიწყო მუშაობა სუიციდის პრევენციის ღო ნისძიებების შემუშავებაზე. უახლოეს მომავალში იგეგმება „ფსიქიკური ჯა ნმრთელობის პოლიტიკის განმსაზღ ვრელი საბჭოს“ მოწვევა და პროგრა მის შემუშავების საორგანიზაციო და თემატურ მიმართულებებზე შეთანხ მება. შემუშავების პროცესში, ასევე, ჩართული იქნებიან ადგილობრივი ექსპერტები, სხვადასხვა სამთავრო ბო უწყებები. აღნიშნულთან დაკავშ ირებით, ტექნიკური დახმარება ეთ ხოვა ევროპის საბჭოსაც. – ჯანდაცვის პრესსამსახურში განგვიცხადეს, რომ სუიციდის პრ ევენციის გეგმა ვრცელდება სასჯ ელაღსრულებით დაწესებულებაზე, მაგრამ მინდა აღვნიშნო, რომ სასჯ ელაღსრულებით დაწესებულებაში, რა თქმა უნდა, მუშაობს სუიციდის პრევენციის გეგმა, ჯერ კიდევ 2013 წლიდან, ხოლო ფსიქიკური ჯანმ რთელობის განვითარების სტრა ტეგიული დოკუმენტი 2014 წელს არის შემუშავებული, ასევე, სტ რატეგიულ დოკუმენტში ცალკეა გამოყოფილი, რა უნდა გააკეთოს სასჯელაღსრულებამ და არც იქაა ნათქვამი რაიმე სუიციდის პრევ ენციის გეგმის შექმნაზე, რადგან სუიციდის პრევენციის გეგმა პენი ტენციურ დაწესებულებებში 2013 წელს უკვე შემუშავებული იყო (რა მდენად ეფექტური იყო და რა ხარვ ეზები ჰქონდა, ეს უკვე სხვა თემაა). შესაბამისად, ჩემთვის არგუმენტი, რომ ეს პრევენციის გეგმა სასჯელ აღსრულებას ეხებოდა, აჩენს ეჭვს, რომ ეს არის პრობლემიდან თავის დაძვრენის მცდელობა...
– კითხვის ასეთი ფორმულირების მიუხედავად, კიდევ ერთხელ მოგახს ენებთ, რომ სამინისტროს მიერ იქნა შემუშავებული „ფსიქიკური ჯანმ რთელობის განვითარების სტრატე გიული დოკუმენტისა და 2015-2020 წლის სამოქმედო გეგმა“ და თავად სამინისტრომ გადაწყვიტა აღნიშნ ული ღონისძიების ასახვა გეგმაში. აქ ვე მინდა, კიდევ ერთხელ აღვნიშნო, რომ ამ ღონისძიების დასრულების ვადად მითითებულია 2015-2016 წლ ები. სამინისტროს აქვს კომუნიკაცია დარგის ექსპერტებთან აღნიშნულ თან დაკავშირებით, უახლოეს ხანში იგეგმება „ფსიქიკური ჯანმრთელობ ის პოლიტიკის განმსაზღვრელი საბჭ ოს“ მოწვევა და აღნიშნულ დოკუმე ნტზე მუშაობის დაწყება, ვინაიდან ეს პრობლემა არ წარმოადგენს მხოლოდ ერთი უწყების მოსაგვარებელ საკი თხს, სამინისტრო აქტიურად მუშა ობს სხვადასხვა სამთავრობო თუ არასამთავრობო ორგანიზაციებთან აღნიშულთან დაკავშირებით. – პრევენციის რა კონკრეტულ ღონისძიებებს გაითვალისწინებს ეს გეგმა? – სამინისტრომ, სხვადასხვა სამთ ავრობო სტრუქტურებთან ერთად, მუშაობა დაიწყო სუიციდის პრევენ ციის ღონისძიებების შემუშავებაზე, რომლის დანერგვაც ხელს შეუწყო ბს, ერთი მხრივ, მოსახლეობის ცნ ობიერების ამაღლებას აღნიშნული პრობლემისადმი და მეორე მხრივ, სუიციდის რისკის მქონე ადამიანების დროულ იდენტიფიცირებას და დახმ არების აღმოჩენას. – რამ შეუშალა ხელი სუიციდის პრევენციის გეგმის ამ დრომდე შე მუშავებას? და რა შეიძლება გახდეს დამაბრკოლებელი ფაქტორი სუიც იდის პრევენციის გეგმის შემუშავე ბის პროცესში? – 2014 წელს დამტკიცებულ „ფს იქიკური ჯანმრთელობის განვითარ ების სტრატეგიული დოკუმენტის და 2015-2020 წლის სამოქმედო გეგმაში“ სუიციდის პრევენციის პროგრამების შემუშავების ვადად მითითებულია 2015-2016 წლები. სამინისტრომ, პი რველ რიგში, მიზანშეწონილად ჩათვ ალა მოსახლეობაში ფსიქიკური ჯა ნმრთელობის შესახებ ცნობიერების გაზრდა ღონისძიებების შემუშავება, რომლის ერთ-ერთი შედეგიც იქნება სწორედ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების მქონე ადამიანებთან
სწორ მოპყრობასთან დაკავშირებით ცოდნის დონის ამაღლება. მთავრო ბის დადგენილებით განსაზღვრულ ვადებში კი უკვე დასრულდება სუ იციდის პრევენციისკენ მიმართული ღონისძიებების დაგეგმვა. – გრძნობს თუ არა სახელმწიფო პასუხისმგებლობას, რაც ფსიქიკ ური ჯანმრთელობის განვითარებ ის სტრატეგიული დოკუმენტის და 2015-2020 წლის სამოქმედო გეგმ აში სუიციდის პრევენციის გეგმის შემუშავების კუთხით დაეკისრა? მაშინ როდესაც, მედიაზე დაყრდნ ობით, სწორედ 2015 წელი იყო სუ იციდების ბუმი, პრობლემა 2016 წელსაც აქტუალურია და გეგმა, რომელიც სუიციდის პრევენციას ისახავდა მიზნად შექმნილი არ არ ის? – საქართველოს სტატისტიკის ერ ოვნული სამსახურის მონაცემებით, 2014 წელს ქვეყანაში დაფიქსირდა თვითმკვლელობის 189 შემთხვევა. 2015 წლის მონაცემები გამოქვეყ ნდება მხოლოდ მიმდინარე წლის ივ ლისში. ამიტომ, სუიციდების ბუმზე საუბარი 2015 წელს, მტკიცებულებე ბის გარეშე, ცოტა არამართებულია. თუმცა, სამინისტრომ სწორედ პრობ ლემის აქტუალობიდან გამომდინარე ჩათვალა აუცილებლად, სუიციდის პრევენციის პროგრამების შემუშავე
ბა შეეტანა „ფსიქიკური ჯანმრთელ ობის განვითარების სტრატეგიული დოკუმენტის და 2015-2020 წლის სა მოქმედო გეგმაში“. როგორც სტატიის დასაწყისში დავწერე, შსს-ს ცნობით, რომელიც IDFI-იმ გამოითხოვა, თვითმკვლელ ობის ყველაზე მეტი – 382 ფაქტი 2014 წელს დაფიქსირდა და არა 189 შემთხვევა. ინტერვიუდან გაირკვა, რომ სამინისტრო უკვე მუშაობს პრ ევენციის გეგმის შემუშავებაზე, რაც საგანმანათლებლო აქტივობებსა და სუიციდის რისკის მქონე ადამიანების დახმარებას გულისხმობს. შედეგებსა და კონკრეტულ ანგარიშს კი, ლოგი კურად, 2016 წლის ბოლოს უნდა ვე ლოდოთ. „პრაიმტაიმი“ სუიციდის პრევენ ციასთან დაკავშირებული საერთა შორისო გამოცდილებითაც დაინტე რესდა. უცხო ქვეყნების საუკეთესო პრ აქტიკის შესწავლის შედეგად გამო იკვეთა, რომ არასრულწლოვანთა სუ იციდის პრევენციის მიმართულებით, მთელ რიგ ქვეყნებში, მაგალითად, აშშ-ში, ფინეთში, ირლანდიაში, დიდ ბრიტანეთში, გერმანიაში, საფრან გეთში, ნიდერლანდებში, ავსტრალი ასა და ახალ ზელანდიაში შემუშავე ბულია სპეციალური სტრატეგიები და სამოქმედო გეგმები. აღნიშნული
`საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებით, 2014 წელს ქვეყანაში დაფიქსირდა თვითმკვლელობის 189 შემთხვევა~
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
დოკუმენტები მოიცავს სახელმწი ფოთა ვალდებულებებს ბავშვთა თვითმკვლელობის პრევენციისა და შემცირების მიმართულებით და გა წერს იმ კონკრეტულ ნაბიჯებს მთ ელი რიგი პროგრამებისა და ქვეპ როგრამების სახით, რაც დასახული მიზნების მისაღწევად კონკრეტულ ვადაში უნდა შესრულდეს. „პრაიმტაიმი“ საქართველოში მოქმედი პრევენციის გეგმის ეფ ექტურობით დაინტერესდა და სა სჯელაღსრულების სამინისტროს დაუკავშირდა, რომელიც, თავისი ინიციატივით, სუიციდის პრევენ ციის გეგმას 2013 წლიდან ახორცი ელებს. „სუიციდის პრევენციის პროგ რამის პილოტირება 2013 წლის დე კემბერში, N8 პენიტენციურ დაწე სებულებაში დაიწყო და შემდგომ, ეტაპობრივად, პენიტენციური დე პარტამენტის ყველა დაწესებულე ბაში ამოქმედდა. სუიციდის პრევენციის პროგრა მაში 2013 წლის დეკემბრიდან 2015 წლის 31 დეკემბრის ჩათვლით 160 პატიმარი ჩაერთო. აქედან 148 ზრ დასრული (კაცი 139, ქალი 9) და 12 არასრულწლოვანი. მიმდინარე წლის 31 მარტის მდგომარეობით პროგრამაში 28 მსჯავრდადებულია ჩართული, მათ შორის 23 მამაკაცი, 2 ქალი მსჯავრდადებული და 2 არ ასრულწლოვანი. საქართველოს სასჯელაღსრ ულებისა და პრობაციის მინისტრის 2016 წლის 11 თებერვლის N13 ბრ ძანებით ბრალდებულთა/მსჯავრ დადებულთა სუიციდის პრევენცი ის პროგრამა დამტკიცდა. პროგრა მის მიზანი სუიციდისკენ მიდრეკ ილი პირების გამოვლენა, მათთვის დახმარების გაწევა, საჭიროების შემთხვევაში შესაბამისი პროფ ესიის მქონე სპეციალისტებისგან შემდგარი ჯგუფის მიერ თითოეუ ლი ბრალდებული/მსჯავრდადებუ ლისთვის ინდივიდუალური გეგმის შემუშავება და განხორციელებაა. ბრალდებულების/მსჯავრდადებუ ლების სუიციდის რისკების მიხედვ ით იდენტიფიცირებას მულტიდის ციპლინური ჯგუფი ახორციელებს, რომელშიც სპეციალურად გადამზ ადებული სამედიცინო პერსონალი, ფსიქოლოგები, დაწესებულების სამართლებრივი რეჟიმისა და უს აფრთხოების განყოფილების თა ნამშრომლები, ასევე, სოციალური მუშაკები შედიან. ბრალდებულე ბის/მსჯავრდადებულების სუიციდ ის პროგრამაში ჩართვის შესახებ გადაწყვეტილებას ფსიქოლოგი ან ექიმი ფსიქიატრი მიიღებს“, – ვკ ითხულობთ სასჯელაღსრულებითი დაწესებულების მიერ მოწოდებულ ინფორმაციაში. გაეროს ბავშვთა უფლებების კონვენციის მე-6 მუხლის მეორე პუნქტის შესაბამისად, საქართვე ლოს ეკისრება ბავშვის სიცოცხლის უფლების დაცვის პოზიტიური ვა ლდებულება. კერძოდ, მან მაქსიმ ალურად უნდა უზრუნველყოს ბა ვშვის სიცოცხლის შენარჩუნება და ჯანსაღი განვითარება. აღნიშნული მუხლი არა მხოლოდ არასრულწ ლოვანთა თვითმკვლელობის ფა ქტების აღრიცხვისა და გამოძიების წარმოების ვალდებულებას გული სხმობს, არამედ სუიციდის ეფექ ტიან პრევენციასა და შესაბამისი რისკ-ფაქტორების შემცირებასაც. გაეროს ბავშვის უფლებების კო მიტეტმა, საქართველოს მიმართ 2008 წლის დასკვნით შენიშვნებში, ასევე, #15 ზოგად კომენტარში (ჯა ნმრთელობის დაცვის უმაღლესი შესაძლებელი სტანდარტით სარგ ებლობის შესახებ) ხაზი გაუსვა სუ იციდური ქცევის პრევენციისა და აღმოფხვრის აუცილებლობას და ამ კუთხით შესაბამისი ზომების მი ღებას. სტატიის შემდეგ, სავარაუდოა, რომ საზოგადოება ჯანდაცვის სა მინისტროს პასუხისმგებლობას დააკისრებს, სუიციდის რისკების შემცირების საქმეში იყოს გარანტი ოჯახებისთვისა და საზოგადოების თვის, რაზეც პასუხი სამინისტრომ 2016 წლის ბოლოს, საქმიანობის ანგარიშის პრეზენტაციის უნდა გა სცეს.
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
23
„იქს ფაქტორის“ ქართველი ჯასთინ ბიბ my View ნინო მჭედლიშვილი
13 წლის ლუკა ფიფია ჯასთინ ბიბერის სიმღერით წარდგა „იქს ფაქტორის“ ჟიურის წინაშე. შენი სიმღერა გულზე მალამოდ მომე ცხოო, თავის შეფასებაში აღნიშნა სოფო ნიჟარაძემ. შენ მსოფლიო ესტრადას დაამშვენებდიო, უთხრა ნიკა გვარამიამ. ეს პატარა ბიჭი გარეგნობითაც წააგავს ჯასთინს. სავარაუდოდ ორშაბათიდან მისი „ფეისბუქი“ ახალი გოგო „ფრენ დებით“ გაივსება. მანამდე კი ჩვენ ლუკასთან ინტერვიუს გთავაზობთ. - გამოსვლის დროს ცოტას ვღ ელავდი, ეს ჩემი პირველი გამოსვლა იყო სცენაზე. მანამდე არც ერთ პრ ოექტში არ მიმიღია მონაწილეობა. ძალიან გამიხარდა სოფოს ფეხზე წამოდგომა. სტიმული მომეცა. მო მეწონა ნიკა გვარამიას შეფასებაც. სიმართლე გითხრათ, არ მეგონა გა ბუნიაც თუ დადებითად შემაფასე ბდა. ჟიურის ყველაზე კრიტიკული წევრია და ყველაზე მეტად მისი შე ფასების მეშინოდა. - შენ ჯასთინ ბიბერის სიმღერა შეასრულე, უსმენ მის სიმღერებს, მოგწონს? - პატარაობაში ვუსმენდი ხოლმე. - ახლა დიდი ხარ, ხომ? - (იცინის) ცოტა. უფრო პატარა ვიყავი როცა ამ მომღერალს ვუსმენ დი. ახლაც მომწონს, მომეწონა მისი ახალი ალბომი „ფარფლს“. სწორედ ამ ალბომიდან ვიმღერე ერთ-ერთი სიმღერა შესარჩევ ტურზე. - მისი ცხოვრების შესახებ რა იცი, როგორ დაიწყო სიმღერა? - ახლა მგონი 20 წლის არის, თუ 23-ის. პატარა რომ იყო მიწისქვეშა გადასასვლელებში, ქუჩაში, კიბეებ ზე უკრავდა და მღეროდა. მერე პრ ოდიუსერი გამოუჩნდა და ნელ-ნელა გაითქვა სახელი. - შენ როგორ დაიწყე სიმღერა? - მე ქუჩაში კი არა, არსად არ მი მღერია ამ პროექტამდე. მასწავლე ბელიც არ მყოლია, ჩემით ვისწავლე სიმღერა. მხოლოდ სახლში ვმღერო დი. კომპიუტერში არის ვოკალის და სამუშავებელი პროგრამები და ამას ვიყენებდი. შედეგები მივიღე. - შეაწუხე სახლში ყველა? - ჰო, ჩემი ძმა განსაკუთრებით. - რამხელა ძმა გყავს. - დათა 25 წლის არის. მოსწონს ჩემი ნამღერი, მაგრამ დილიდან-სა ღამომდე ამის მოსმენა ცოტა გაუჭ ირდა (იცინის). - „იქს ფაქტორზე“ როგორ მოხვ დი? - რეკლამებს ვუყურე ტელევიზო რში და ჩემს ძმას ვუთხარი, თუ გი ნდა სახლში მოგასვენო, წამიყვანე ქასთინგზე-მეთქი. - სახლში კიდევ ვინ ხართ, შენსა და შენი ძმის გარდა? - დედა, მამა, ბაბუა. - მშობლები რას საქმიანობენ, მუსიკასთან აქვთ შეხება? - მამა კარგად მღერის, გიტარა ზეც უკრავს და ცოტას ფორტეპია ნოზეც. მაგრამ დედას არც სმენა აქ ვს და არც ხმა. მამა მღერის ხალხურ სიმღერებს, საქეიფო სიმღერებს. - შენ არ ჰყვები ხოლმე მამას? - არა, საქეიფო სიმღერები არ მო მწონს, მაგრამ ქართული სიმღერა მიყვარს. მიყვარს ქართული სამხ მოვანება, მრავალჟამიერი, რომ და სჭექავენ ხოლმე ბიჭები ეგ მომწონს ძალიან. - რომელიმე ინსტრუმენტზე უკ რავ? - ფანდურზე ვიცი მარტო ერთი სიმღერის დაკვრა. ესეც ჩემით ვისწ ავლე. ფანდურიც არ მაქვს სახლში.
„შეყვარებული არ მყავს და არც მჭირდება ჯერ. ვთვლი, რომ ზედმეტი ტვირთია“ 24
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
„არის კონკურსები სადაც ვერ იპოვი კონკურენტებს. „იქს ფაქტორში“ თანაბარი ბრძოლაა კონკურსანტებს შორის“ გიტარაზე დაკვრაც მინდა ვიცო დე, მაგრამ არც გიტარა მაქვს სა ხლში, თორემ ჩემით ვისწავლიდი. მეგობრებთან რომ მივდივარ ხო ლმე, სულ ხელში მაქვს, აკორდე ბიც არ ვიცი, ისე ვაჩხაკუნებ. - სკოლაში კარგად სწავლობ? - მეშვიდე კლასში ვარ. კარგად ვსწავლობ. რაც ამ პროექტში ვარ, ცოტა გავზარმაცდი, მაგრამ მასწ ავლებლებს ვუყვარვარ და ხელს მიწყობენ. მგულშემატკივრობენ. ადრე ცოტა ხულიგანი ბავშვი ვიყა ვი, შატალოებზე დავდიოდი. მერე მივხვდი, რომ სწავლა აუცილებე ლია და აღარ დავდივარ. მიყვარს ინგლისური ენის გაკვეთილები, ჰუმანიტარული საგნები. მათემა ტიკა არ მიხსენოთ. არ მომწონს.
ულიც ხომ არ ურევია? - არა, შეყვარებული არ მყავს და არც მჭირდება ჯერ. ვთვლი, რომ ზედმეტი ტვირთია. - თაყვანისმცემელი გოგონე ბიც არ გყავს? - კი, თან ცო ტა არა. ჯერ ჩე მი ნომერი ეთერში არ გასულა და სულ გოგონები მიმატებენ. ყველა წარმატებას მისურვებს. ამდენ გზ ავნილს როდის უნდა ვუპასუხო არ ვიცი. - სკოლას რომ დაამთავრებ რას აპირებ? - მომღერალი მინდა გავხდე. - მშობლები რა პროფესიისანი არიან? - მამა კაფელს აგებს, ხელოსა ნია. დედაჩემი დიასახლისია. კა
„დედას ჩემი პირველი სიმღერა არ მოეწონა. სმენა არ აქვს და ალბათ, ამიტომ არ მოსწონს“ ჩემი კლასის დამრიგებელი, მადო ნა კალაძე მუსიკის პედაგოგია და განსაკუთრებით მგულშემატკივ რობს. წელს გადავედი მის კლასში. - მანამდე სად იყავი? - სხვა სკოლაში ვსწავლობდი, საცხოვრებელი შევიცვალეთ და სკოლაც გამომიცვალეს. - საცხოვრებელი რატომ შეიც ვალეთ? - ერთოთახიან ბინაში ვცხოვრ ობდით და გავფართოვდით. შეიძ ლება კიდევ მოგვიწიოს გადასვლა, მაგრამ სკოლას აღარ გამოვიცვ ლი, ისეთი მეგობრები შევიძინე ამ სკოლაში, მათთან დაშორება გამი ჭირდება. - მაგ მეგობრებში შეყვარებ
რგი კერძების მომზადება იცის, მაგრამ მამა უფრო გემრიელ საჭმ ელებს აკეთებს (იცინის). - გავიგე, რომ ზოგჯერ მამას სამსახურში ეხმარები. ხელობა ისწავლე თუ...? - არა, უბრალოდ, ვაწვდი საჭი რო ნივთებს, წყალს, რაც სჭირდე ბა. ზოგჯერ ცემენტის მოზელაშიც ვეხმარები, თან ვმღერით ხოლმე მუშაობის დროს. - ძმა რას საქმიანობს? - ახლა საზღვარგარეთაა წასუ ლი. დაისვენა ჩემგან. - სასწავლებლად, სამუშაოდ თუ? - „საგულაოდ“ (იცინის). - შენ როგორ „გულაობ“, რო
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ბერი მამას კაფელის დაგებაში ეხმარება ზე „გიტარა დაკვრაც ე, დ ო ც ი ვ ა მინდ არც მ ა რ გ ა მ ქვს ა მ ა რ ა გიტ სახლში, თ მი ე ჩ მ ე რ თო ი“ დ ი ლ ვ ა წ ვის
„ზოგჯერ ცემენტის მოზელაშიც ვეხმარები მამას, თან ვმღერით ხოლმე მუშაობის დროს“
„არ მეგონა გაბუნიაც თუ დადებითად შემაფასებდა“
EXCLUSIVE
„არ მინდა გადავღალო ან შევაწუხო მშობლები. ჩემით მინდა ყველაფერი გავაკეთო, რამდენადაც ეს შესაძლებელია“ გორ ატარებ თავისუფალ დროს? - მეგობრებთან და ბიძაშვილ თან ერთად ვატარებ. ხან კოცონს ვანთებთ და ვმღერით, ქალაქში ვსეირნობთ, საბაგიროები გვიყ ვარს. - სპორტის რომელიმე სახე ობა გიყვარს? - კი, კალათბურთი, მაგრამ არ დავდივარ. - კომპიუტერული თამაშები არ გიყვარს? - არა, უფრო „ფეისბუქი“ მირჩ ევნია. კარგად ვერთობი ამ სოცი ალურ ქსელში. ჯერ გადაცემა ეთ ერში არ გასულა და უკვე ძალიან ბევრი კარგი ადამიანი დამიმეგო ბრდა. - ძალიან ძლიერი კონკურენ
ტები გყავს, ვის თვლი შენს მთ ავარ მეტოქედ? - ვერ გამოვარჩევ, ჩემს კატე გორიაში ყველა მომწონს. - ვინ გინდა იყოს შენი მენტ ორი? - თავიდან ნინა სუბლატი მინდ ოდა ყოფილიყო. ახლა ნიკა გვარ ამიასთან მინდა მოვხვდე ან სო ფო ნიჟარაძესთან. - ნინასთან დაკავშირებით რა შეიცვალა? - არა ფე რი, უბრ ალოდ, ამა თ უფრ ო გამ ოხ ატ ეს მოწონებ ა. ნინ ას აც მოე წო ნა, მაგრა მ სოფო ფეხ ზე წამ ოდ გა, ნიკამაც ძალი ან შემ აქ ო. სოფ ო ყველა ზე მაგა რი მომ ღე რა ლია, ძალია ნ მომწ ონს.
- ვინ არის შენი მთავარი გუ ლშემატკივარი? - მშობლებზე აღარაფერს ვი ტყვი, თუმცა დედას ჩემი პირვ ელი სიმღერა არ მოეწონა. სმენა არ აქ ვს და ალ ბათ, ამ იტ ომ არ მოსწონს (იცინის). მამა მგულშე მატკივრობს და მეგობრები. - შენი ასაკის შვილის მშობ ლებს დიდად არ უნდათ ხოლმე შვილების კონკურსში მონაწი ლეობა, სტრესია მაინც. ნერვ იულობდი? - დედას არც უფიქრია ამაზე. ზოგადად, დამოუკიდებელი ვარ. აქაც ჩემით მოვედი. ყველაფერს ჩემით ვაკეთებ, არ ვარ ვიღაცაზე დამოკიდებული. არ მინდა გადა ვღალო ან შევაწუხო მშობლები.
ჩემით მინდა ყველაფერი გა ვაკეთო, რამდენადაც ეს შესაძლებელია. - აქამდე არცერთ კონკურსში არ მი მიღია მონაწილე ობაო, მითხარი. „იქს ფაქტორი“ რატომ ამოირჩ იე? - არის კონკ ურსები სადაც ვერ იპოვი კონკ ურენტებს. „იქს ფაქტორში“ კო ნ კუ რს ან ტე ბ ს შორის თანაბარი ბრძოლაა.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
25
სოლომონ დოდაშვილი თამარ ყალიჩავა ესაუბრება როსტომ ჩხეიძეს - ბატონო როსტომ, აი, უკვე მე19 ნიმუშიც თქვენი ბიოგრაფიული რომანების ციკლში. „საქართვე ლოს რესპუბლიკამ“ გვაუწყა მისი დამთავრება, როდესაც ჭაშნიკად რომანის წინათქმა შემოგვთავაზა (2016, 26 მარტი). რამდენი ხანია ვე ლოდით მის გამოჩენას და ბოლოს და ბოლოს სოლომონ დოდაშვილის ლიტერატურულ-ფსიქოლოგიური პორტრეტის წარმოსახვის დროც დადგა, სახელწოდება „მისიონერი“ იმთავითვე რომ მიანიშნებს მკით ხველს ამ პიროვნების გამორჩეუ ლობას. - მე კიდევ უფრო დიდი ხანია ვე ლოდი ამ განზრახვის ხორცშესხმას. ჯერ კიდევ იმ დროის ჩანაფიქრს, ვი დრე ბიოგრაფიული რომანების სე რიას წამოვიწყებდი. პირველი ნიმუში სწორედ სოლომონ დოდაშვილის ცხ ოვრების ქრონიკა უნდა ყოფილიყო ამ ციკლისა, რომლის ასე გაგრძელე ბასაც იმჟამად აბა რას ვივარაუდებ დი. - მთლად პირველი ნიმუში? - ძალიან გაგიკვირდათ. - როგორ არ გამიკვირდეს - თუ პირველი არ აღმოჩნდა და არც მე ორე, მესამე და მეოთხე ხომ უნდა ყოფილიყო, მეხუთე მაინც, ანდა მეექვსე... რაღაც ძალზე შორს გა დმოიწია. - გადმოწევას ვჩივი?!. კინაღამ ხელი ამეღო და სამუდამოდაც გამო ვთხოვებოდი ამ ოცნებას. და რომ შე ვატყვე, მგონი გამიუცხოვდა ეს თემამეთქი, თავი რომ გამემხნევებინა და თან რაღაც პასუხისმგებლობაც მე გრძნო მკითხველის წინაშე, ერთ-ერ თი საჯარო გამოსვლისას გავამხილე, სოლომონ დოდაშვილსაც რომ ვვარ აუდობდი ჩემი რომანების მთავარ გმ ირად - მთავარ, თორემ პერსონაჟად სამ რომანში უკვე წარმომდგარიყო და მისი პორტრეტის ზოგადი კონტ ურებიც მოხაზულიყო. მაგრამ საკუ თრადაც რომ უნდა დამდგარიყო მი სი ჯერი, დაე სცოდნოდათ ამ ჟანრის ერთგულ მკითხველთ. ისიც დავძინე, დიდი ხანია რომ მაწვალებდა ეს ფი ქრი, და ის ფრაზაც დამცდა: რომანთა ეს სერია სულაც მისი სიყვარულითა და შთაგონებით წამოვიწყე-მეთქი. - ალბათ, აღარც გასვენებდნენ, როდის იქნება ეს წიგნიო. მით უმ ეტეს, თუ სულაც მისი შთაგონებით წამოგეწყოთ ეს ვეება შენობა. - ცხადია, მეკითხებოდნენ, და სა ჯარო გამოსვლების დროსაც... მეც ვპირდებოდი, რომ აუცილებლად ჩა ვუჯდებოდი ამ ქრონიკას, მაგრამ... ამასობაში გამოიცემოდა ერთი რომა ნი, მეორე, მესამე... სოლომონ დოდა შვილზე დაპირებული ქრონიკა კი არა და არ ჩანდა. და უეცრად ვიგრძენი, რომ უნებლიეთ აკაკი გაწერელიას ვემგვანებოდი, დაუსრულებლად რომ იმეორებდა: შამილზე ბიოგრაფიული რომანი მაქვს განზრახული და მოვი ცლი, რათა ჩავუჯდე და ერთი შეტე ვით მოვათავოო. ეიმედებოდა ერთი შეტევისა - ისე ჰქონდა შესწავლილი, მეტიც, „გადაღეჭილი“ იმამის ბიოგ რაფიაც და ის ეპოქაც, ისე დეტალუ რად გადაშლილიყო მის წინაშე ყველა და ყველაფერი, ქაღალდზე გადატა ნაღა ესაჭიროებოდა წლობით ნაფი ქრსა და გააზრებულს... მაგრამ, რომ ვერა და ვერ გადავიდა ქაღალდზე?.. დასანანია, რაოდენ დასანანი, ეს წი გნი დაუწერელი რომ დარჩა. თუმცა, ამჯერად იმ გარემოებას მივაპყრობ თქვენს ყურადღებას, ეს გაუთავებ ელი გამეორება: დავწერ და დავწერ, დავწერ და დავწერო, - რომ არა მთ ავრდებოდა და შემოქმედებითი ნაყო ფი კი არა და არ მოსდევდა, ცოტა არ იყოს კომიკურ ვითარებას რომ ქმნი და... და ვაითუ მეც ამასობაში კომი კურ მდგომარეობაში ჩამეგდო თავი. ან უნდა მეღიარებინა, რომ ხელი ავ იღე ამ ჩანაფიქრზე, და ან დამეწერა და მომეთავებინა. - და მეორე ამჯობინეთ. - ვამჯობინე რა - ბედად, მივაგენი იმ ძარღვს, ერთბაშად რომ აიყოლია თხრობა და 11 იანვარს დაწყებული რომანი 29 თებერვალს დამასრულ ებინა. - 11 იანვარი შემთხვევით დაემ თხვა სოლომონ დოდაშვილზე რო მანის დაწყებას - ელიზბარ ერისთა ვის გარდაცვალების დღე?
26
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
`გადაწყვეტილება ასე შევცვალე - თითო რომანი დამეწერა სოლომონ დოდაშვილსა და ელიზბარ ერისთავზეც~ - შემთხვევით და არც შემთხვევით. 7 თუ 8 იანვარი იდგა, როდესაც ვიგრ ძენი, უკვე დგებოდა ის წუთი, ამდენი ხნის ნაოცნებარი ფურცელზე რომ უნდა გადმოღვრილიყო, მაგრამ ხელი რომ არ გამქცეოდა საბეჭდი მანქან ისკენ... სტატიას ჩავუჯდებოდი. - რომელ სტატიას? - ახლა ამას რაღა მნიშვნელობა აქ ვს, მთავარია, 11 იანვრამდე მიმეტანა და ამ თავისებურად სიმბოლურ დღეს დამებეჭდა რომანის პირველი სტრი ქონები - უკვე ვიცოდი, გადასახლ ების ეპიზოდით რომ უნდა დამეწყო, ალექსანდრ გერცენს რომ აუკრძალა ვდა მასთან სტუმრობას. - 7 და 8-ც იქვე არ არის? ვითომ 11 იანვარს დაიწყეთ, განა ვის უნდა მოეთხოვა პასუხი? - ვის და... ჩე მს ავე თა ვს. „ვი თო მობით“ ლიტერატურაში საქმე არ გა მოდის. ერთი დღეც კი არ შეიძლება გადაანაცვლო შენს ნებაზე, არამცთუ
რამდენიმე. - გალაკტიონი არამცთუ დღეე ბსა და წლებს, სულაც ათწლეულე ბს ექცეოდა თავის ნებაზე. - ეს ხომ იძულებით იყო გამოწვ ეული და მისი პიროვნული ტრაგედია ამითაც ცნაურდება ხელშესახებად. სასტიკი პოლიტიკური რეჟიმის დო ლაბში მოყოლილი იცვლიდა ბიოგ რაფიას, იცვლიდა სახეს და... კიდეც შეეწირა შინაგან ჭიდილსა და თვით გვემას. და თუ ასეთ საშინელ დღეში არა ვართ, რა გვრჯის რაიმეს შესაცვ ლელად. - ერთი-ორი დღე მაინც რა არის. - იმ ერთი-ორი დღის შეცვლით იწ ყება სწორედ. - ბრძანეთ, ეს სერია სულაც მისი შთაგონებით წამოვიწყეო. - გიორგი გოზალიშვილის მიერ შედგენილ 1832 წლის შეთქმულების საგამოძიებო მასალების ორტომე ულს რომ ჩავუჯდებოდი და სულ მის
მონაწილეთა ჩვენებებზე მინდოდა ლაპარაკი (მესამე ტომი ჯერ არ იყო გამოქვეყნებული), მამა იტყოდა: სო ლომონ დოდაშვილზე რა კარგი იქნე ბა ბიოგრაფიული რომანიო!.. - ხომ არ აპირებ? - დავინტერესდებოდი. - არა, მირჩევნია ბაირონის ცხოვრებაში გა მოვახვიო ის ამბებიცო. მაშინ ვერ მივხვდებოდი, როგორ უნდა გამოხვეულიყვნენ ბაირონის ცხოვრებაში ჩვენი 32-იანელები და მათ შორის უპირველესად სოლომონ დოდაშვილი, მაგრამ ჩემთვის კი გა ვიფიქრებდი: მაშინ მე დავწერ... და ეს იქნებოდა უყალიბო ფიქრი, უნ ებლიეთ გაელვებული ნატვრა, თუ მც საამისოდ კი წამადგებოდა, რომ უფრო გულდასმით გავცნობოდი შეთქმულების მასალებს, ამასობაში მესამე ტომიც წამომეწეოდა და სო ლომონ დოდაშვილის არცთუ ხვავრი ელ ლიტერატურულ-ფილოსოფიურ მემკვიდრეობასაც ძირისძირობამდე
`შესაძლოა ეს პატარა წიგნი გვერდით გადავდო და სრულიად დამოუკიდებელი რომანი შევქმნა ილია ჭავჭავაძეზე, ყოველ შემთხვევაში ჯერჯერობით ილიამდელ ილიაზე ხომ მაინც მოვათავე~
ჩავყვებოდი. და ველოდი, ველოდი იმ დროს, როდესაც შევიძლებდი ბიოგრაფიული რომანის შექმნას, ჯერჯერობით თარგმნით (პაატა ჩხეიძესთან ერთად), მეცნიერული ნარკვევებითა და ლიტერატურული ესეებით რომ ვკმაყოფილდებოდი, შედარებით მოზრდილ თხზულებად კი სადისერტაციო ნაშრომი მესა ხებოდა იოსებ მშვენიერის ბიბლ იურ მოთხრობასა და მის ქართულ ფოლკლორულ ვერსიებზე. იმავ დროულად ვამუშავებდი მასალებს ამირანის თქმულების ირგვლივაც, შემდგომ სადოქტორო დისერტაცია რომ დაერქმეოდა, და ამასობაში კი ნება-უნებლიეთ დამიგროვდებოდა ნარკვევებისა თუ სტატიების მთ ელი ციკლი პავლე ინგოროყვაზე. - ერთგან აღნიშნეთ, როგორ გირჩიათ ბატონმა ოთარმა: რო დემდე უნდა წერო ეს ცალკეული სტატიები პავლე ინგოროყვაზე, ბარემ შეგეკრიბა, შეგევსო, შინა განი მთლიანობა გაგეძლიერებინა და მონოგრაფიად გექციაო. და კი დეც დაუჯერეთ ამ რჩევას. - თან დავუჯერე და თან უფრო გაბედული სურვილიც ჩავითქვი, არა მონოგრაფიად, არამედ - ბიოგ რაფიულ რომანად. ამიტომაც ის სტატიები და ნარკვევები კი არ გა ვაერთიანე, არამედ გვერდით გადა ვდე და სრულიად დამოუკიდებელი თხზულება დავწერე, მალევე რომ მოვინდომე 1832 წლის შეთქმულე ბის თემის მოსინჯვაც. მაშინ ამერ იკული რომანის თავისებური არქი ტექტონიკით ვიყავი გატაცებული და გადავწყვიტე, რომ ამ სტრუქტ ურისათვის მიმემართა - ჩემი წიგნ იც ყოფილიყო რომანი ნოველებად, რომლის ერთი ვრცელი თავიც სო ლომონ დოდაშვილს დაეთმობოდა. ოღონდ ეგაა, რომანის დასაწყისად ვიგულისხმე ალექსანდრე ორბელი ანის ლიტერატურულ-ფსიქოლოგ იური პორტრეტი - პირველი თავი ის უნდა ყოფილიყო, და ეს კი - აკაკი წერეთლის გავლენით, ავტობიოგ რაფიულ რომანში „ჩემი თავგად ასავალი“ რელიეფურად რომ წარმ ოსახავდა მის პორტრეტს და უხვ საზრდოს გვაწვდიდა მისი პიროვნ ების შესაცნობად. - ისე მოხდა, რომ ძალიან ჩაგი თრიათ ალექსანდრე ორბელიანის ცხოვრების ქრონიკამ, ერთი ვრ ცელი თავი მისთვის ძლიერ უკმა რი მოგეჩვენათ და... ნოველა რო მანად გადაგექცათ. - სწორედ ასე მოხდა, თუმც ეს არ მინანია და წინასწარი გადაწყვეტი ლება ასე შევცვალე - თითო რომანი დამეწერა სოლომონ დოდაშვილსა და ელიზბარ ერისთავზეც. მაგრამ მერჩივნა, რომ ჯერჯერობით გამო ვხსნოდი შეთქმულების მასალებს და სულ სხვა პიროვნება შემერჩ ია რომანის გმირად. და ფიქრმა და გულმა ალექსანდრე ყაზბეგისაკენ რომ გამიწია, ბიოგრაფიული რო მანის ჟანრმა ჩემს შემოქმედებაში ერთხანს უკან გადაიწია - სხვადა სხვა მიზეზის გამო - და საკმაო ხა ნი უნდა გასულიყო, ვიდრე კვლავ მივუბრუნდებოდი და... კიდეც და იძვროდა ბიოგრაფიულ რომანთა ნაკადი, „ყაზბეგიანა“ რომ მოექცე ოდა ამ ნაკადს სათავეში. და თუმც სოლომონ დოდაშვილისათვის უკვე უნდა მომეცალა, მაგრამ გორში ელ იზბარ ერისთავის მემორიალის და დგმასთან დაკავშირებით გადამხ დარი თავგადასავალი - პოლიტიკუ რი მოვლენების შუაგულში რომ მო ექცეოდა ეს წამოწყება და კინაღამ ჩაგვიშლიდნენ - მაიძულებდა, დამე წინაურებინა ელიზბარ ერისთავის ცხოვრების ქრონიკა. და კვლავ რომ დადგებოდა 32-იანელთა მიახლების ჟამი, ამასობაში თამაზ ჯოლოგუას წყალობით გამომზეურდებოდა ის ეთი მემუარული მასალები იასე ფა ლავანდიშვილზე - გადასახლებაში მყოფს ლამის - ან რაღა ლამის - წმ ინდანად რომ აღიარებდნენ და ჩრ დილოეთის იმ ვეება ტერიტორიაზე, საქართველო ათი რომ ჩაეტეოდა, პირველი კაცი შეიქნებოდა, გული რას გამიძლებდა, მისი ცხოვრების აღწერას არ მივყოლოდი. - და უკვე აღარ იცოდით, რო გორ შეგექმნათ რომანი სოლომონ დოდაშვილზე ისე, რომ იმ სამ წი გნში გამოყენებული მასალებით ნაკლებად გესარგებლათ, არადა
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
მითოსური არქეტიპი `დიდი მოვლენების გზაჯვარედინზე ვდგავართ და ლიტერატურამ უპირველესად უნდა იტვირთოს წინამძღოლის როლი~ `ჩვენს სახელმწიფოს დიდი მისია უდევს წინ _ სრულყოფილად წარმოუჩინოს კაცობრიობას ქართველი ერის სულიერი და კულტურული მონაპოვარი, რათა მათ თანასწორად განაგრძოს არსებობა, ეს ის განძია, ჯერჯერობით დაფლულივით რომ წარმოგვიდგება, რაკიღა ჩვენს თვალსაწიერს ვერა და ვერ გადავაცილეთ, მაგრამ ხვალინდელი დღე კი ჩვენი უნდა იყოს~
EXCLUSIVE სრულყოფილად წარმოგესახათ შე თქმულების პანორამული სურათი. - მართალს ბრძანებთ, თან უნდა ავცდენოდი მანამდელ მონათხრობე ბს და თან წინააღმდეგობის მოძრაო ბის პანორამასაც არაფერი მოკლებ ოდა ექსპრესიისა და სრულყოფილე ბის მხრივ. ამისთვის რაც შეიძლება უნდა დავშორებოდი სამივე რომანის განწყობილებებს და იმავე მასალაზე ისე ამეგო სულ სხვა თხზულება - მა თი შემავსებელი ყოფილიყო და არა განმეორება. დაშორებას, გამანძილ ებას დრო სჭირდებოდა. დრო გადი ოდა და... სულ უფრო განვიცდიდი, რომ სოლომონ დოდაშვილი ურომან ოდ მრჩებოდა. აგერ კიდეც წამომც დებოდა ეს სინანული და წამოცდენა კინაღამ საბედისწეროდ გადამექც ეოდა, ლამის მთლად რომ შემებორკ ებოდა ხელი. და კიდევ კარგი, აკაკი გაწერელიას გაუთავებელი წუხილი რომ გამახსენდებოდა და მთელი სი მძაფრითაც შევიგრძნობდი მის სუ ლიერ ტკივილს. - ამ განცდამ გიშველათ. - ეგრე გამოდის... უამისოდ ნაპრ ალივით რჩებოდა ჩემი რომანების ციკლში მესამე რგოლი ალექსანდრე ბატონიშვილისა და ალექსანდრე ორ ბელიანის შემდგომ, ახლა კი ეს ნაპრ ალი ამოვსებულია. - თუმც სხვა ნაპრალებიც მოელ ის ამოვსებას. - რას გულისხმობთ? - როგორ, ნუთუ შეეგუებით, რომ სერიაში არ ჩაერთოს რომანები ილ
ია ჭავჭავაძეზე, აკაკი წერეთელზე, მიხეილ ჯავახიშვილზე, ლევან გო თუაზე... ან კიდევ... - ეს ყველაფერი მე უნდა დავწ ერო? - ისე მეკითხებით, თითქოს გა ნზრახული არა გქონდეთ. მე მგონი, „ეკლიანი და პატარა გზა“ რომ გა შალოთ ამავე სტილისტიკით, ყველა პერსონაჟი თვითონვე რომ ჰყვება ამბავს, თავისთავად გადაიქცევა რომანად. - ვერაფერს მოგახსენებთ. შესაძლ ოა მართლაც ასე მოვიქცე, შესაძლოა ეს პატარა წიგნი გვერდით გადავდო და სრულიად დამოუკიდებელი რომა ნი შევქმნა ილია ჭავჭავაძეზე, ყოველ შემთხვევაში ჯერჯერობით ილიამდ ელ ილიაზე ხომ მაინც მოვათავე. - სოლომონ დოდაშვილს იხსენი ებთ ასე. - ასეა და... ილიას მითოსურ არქე ტიპად წარმომიდგება, საერთოდაც ქართველი მწერლისა და მოღვაწის ბედისწერის განმსაზღვრელად ახალ დროებაში - ღვაწლი საკუთარი სისხ ლითაც რომ გაქვს დასაკირი, ღვაწლი კი აუცილებლად მრავალმხრივ უნდა იყოს, აბა ერთს ან ორ საქმეს თუ შე ჯერდები, რაღა მოღვაწეობა და თა ვდადებაა იმისთანა ყოფაში, ჩვენ რომ ვართ. - ისე ახასიათებთ, მონუმენტური პიროვნება წარმოდგება, ანტიკური გმირის მსგავსი. - ასეცაა, ეს არის მართლაც მონუმენტური ხასიათი, სულ რა
მდენიმე წელიწადში რომ შეძლო ბევრი რამის აღსრულება, ისეთი საფუძვლის ჩაყრა, ვეღარაფერმა რომ ვეღარ მოარყია. ნიკოლოზ ბარათაშვილი ამ ინტელექტუა ლური რეალობიდან ამოიზარდა, სოლომონ დოდაშვილმა რომ შექმ ნა, მას გამოჰყურებდნენ გიორგი ერისთავიც და დიმიტრი ყიფიანიც უმნიშვნელოვანეს საქვეყნო საქმ ეთა აღსრულებისას, და რა გასა კვირია, ეს მის უშუალო მცნობთ აგან, როდესაც ილია ჭავჭავაძის თვისაც ხორცშესხმული იდეალი გახლდათ. - თითქოს დაფასებულია სოლო მონ დოდაშვილი, აქამდე ასე მე გონა, მაგრამ თქვენ ისე წარმოს ახავთ, კიდევ წინა გვაქვს მისი პი როვნებისა და ღვაწლის შეცნობა, ამაში კი თუ რაიმე დაგვეხმარება, უპირველესად თქვენი რომანიც, რომლის სახელწოდებასაც - „მი სიონერი“ - ახლა უფრო მკაფიოდ ჩავწვდი. - არა მკითხოთ, შემდეგ რომანს ვისზე ფიქრობთო. - სწორედ ამის კითხვას ვაპირე ბდი, განა რა დაშავდება, თუ წინა სწარვე გაამჟღავნებთ? - გინდათ, ახლა მაინც ჩავვარდე აკაკი გაწერელიას მდგომარეობაში? - რა აუცილებელია? - მაგრამ დაზღვეულნიც რომ არ ავინ ვართ?!. - ისე, მა ინც რა არ ის, ამ დე ნი ხნის ნაოცნებარი რომ აიხდინეთ,
ამ რომანის დაწერა, ალბათ, მაინც სხვა განცდითა და განწყობილე ბით გავსებთ, ვიდრე დანარჩენი ნიმუშებისა. - ბუნებრივია. ის, რაც პირველი უნდა ყოფილიყო, მე-19 აღმოჩნდა. ეგებ ერთადერთიც ყოფილიყო და... 18 რომანი კი ამოიყენა გვერდით. - ამდენი ბიოგრაფიული რომა ნი მთელ მსოფლიოში არავის აქვს დაწერილი - ანდრე მორუაც და შტ ეფან ცვაიგიც, ამ მხრივ ყველაზე ხელხვავიანნი, ათამდეც არ ასულ ან, არც კი მიახლოებიან ათეულს,
თქვენ კი მთლად ოცის მიჯნაზე დგ ახართ. - ამაზე კი არ დავფიქრებულვარ. - ოცამდე თუ მეტი რომანი არაე რთ მწერალს შეუქმნია - ჩვენს სინა მდვილეში ოთარ ჩხეიძემ „მატიანე ქართლისაი“ 24 რომანით შეჰკრა ბიოგრაფიული რომანი კი, ამ მხრივ, ძალიან ჩამოუვარდება რომანს, რა ოდენობრივად თქვენს გარდა ვე რავინ ჩადგა იმ წრეში, პირობითად არაბიოგრაფიულ რომანებად რომ შეიძლება მოვიხსენიოთ. ნეტა რა უნდა იწვევდეს ასეთ უთანაბრობას, საუკეთესო ბიოგრაფოსებიც თი თო-ოროლა რომანს რომ კმარობენ და მათგან გამორჩეულნიც - მორუა და ცვაიგი - ძალზე მოკრძალებით გამოიყურებიან რომანისტთა სა ერთო კოჰორტაში. ნუთუ ეს ჟანრი უფრო ძნელი დასაძლევია, ვიდრე სხვა ყაიდის რომანები, ნუთუ მხატ ვრულ-დოკუმენტური ჟანრი მხატ ვრულისაგან განსხვავებულ, რაღაც გადაულახავ სირთულეებს ქმნის. - ვერაფერს მოგახსენებთ. აკი გი თხარით, ამაზე არც კი დავფიქრებუ ლვარ-მეთქი. - იქნებ ახლა დაფიქრებულიყავ ით, ფსიქოლოგიურად როგორ შე იძლება აიხსნას ეს გარემოება? და ის გარემოებაც, ასე რომ წააჭარბეთ ბიოგრაფიული რომანების დანარჩ ენ ავტორებს მთელ მსოფლიოში? - ყველაფერი მე ვიკვლიო და ვა რკვიო? არ გვაკლია ჩინებული მეცნ იერები თუ კრიტიკოსები და მათგან ვინმე როგორ არ დაინტერესდება ამ თავისებურების შესწავლით. ისე რამ მოგაფიქრათ ამ მხრივ რომანთა შე დარება? - წინასწარ არ მქონია მომზად ებული ეს შეკითხვა, თავისთავად მოჰყვა სიტყვას, არადა მართლაც არ უნდა იყოს ხელიდან გასაშვები თემა. - ეჰ, თემა იმდენია, რა აუვა, თუმც რატომაც არა - ყველაფერსაც ავუვ ალთ და ყველაფერსაც გავწვდებით. დიდი მოვლენების გზაჯვარედინზე ვდგავართ და ლიტერატურამ უპირ ველესად უნდა იტვირთოს წინამძღო ლის როლი. - მისიონერული მოღვაწეობა დღესაც არანაკლებ გვესაჭიროება. - დღეს გვესაჭიროება, თუ გვესაჭ იროება. - აგერ თვალსაჩინო სახებაც შე მოგვეშველება ამ გზაზე, სოლომონ დოდაშვილი, როგორც მართლაც მითოსური არქეტიპი. - ევროპეიზაციის ერთი უპირვე ლესი მქადაგებელი. - თქვენი სხვა წიგნებისა არ იყოს, „მისიონერიც“ შეითავსებს, ალბათ, პოლიტიკური პამფლეტის დანიშნ ულებასაც. - ასეა, სხვაგვარად ანკი როგორ უნდა იყოს, როდესაც ჩვენს სახელმ წიფოს დიდი მისია უდევს წინ _ სრ ულყოფილად წარმოუჩინოს კაცო ბრიობას ქართველი ერის სულიერი და კულტურული მონაპოვარი, რათა მათ თანასწორად განაგრძოს არსე ბობა, ეს ის განძია, ჯერჯერობით დაფლულივით რომ წარმოგვიდგება, რაკიღა ჩვენს თვალსაწიერს ვერა და ვერ გადავაცილეთ, მაგრამ ხვალინ დელი დღე კი ჩვენი უნდა იყოს. - ალბათ, ამ იმედოვნებითაც უნ და მოვათავოთ ჩვენი საუბარი. - იმედოვნებითა და რწმენით, სწ ორედაც დოდაშვილური იმედით, რწ მენითა და შემართებით!..
`უამისოდ ნაპრალივით რჩებოდა ჩემი რომანების ციკლში მესამე რგოლი ალექსანდრე ბატონიშვილისა და ალექსანდრე ორბელიანის შემდგომ, ახლა კი ეს ნაპრალი ამოვსებულია~
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
27
ვინ დაესხა თავს მურმან დუმბაძის ოჯახს?
მირიან ბოქოლიშვილი
ცოტა ხნის წინ, ხელვაჩაურის რაიონის სოფლები მასობრივად გაიძარცვა. თავდამსხმელებს სახლებიდან გაჰქონდათ ყველ აფერი – ფულადი თანხა, საოჯ ახო ტექნიკა... და მანქანებიც კი მიჰყავდათ. ათობით დაზარალე ბულს შორის დეპუტატ მურმან დუმბაძის ოჯახიც აღმოჩნდა. პარლამენტარის ძმა, გურამ დუ მბაძე „პრაიმტაიმთან“ საუბრი სას თავდასხმის დეტალებს იხ სენებს და ამბობს, რომ მასთან ერთად მისი 10-მდე მეზობელიც გაძარცვეს. სანამ უშუალოდ დაზარალებუ ლთა ნაამბობს გაგაცნობთ, მანა მდე გეტყვით, რომ მოუხელთებე ლი მძარცველი სამართალდამც ავებმა რამდენიმე დღის წინ „მო იხელთეს“. ის წარსულში 2-ჯერ ნასამართლევი 20 წლის რამაზ აბულაძე აღმოჩნდა. მას ბრალი არაერთგზის ჩადენილ ქურდობ აში წაუყენეს. ჩვენი ინფორმაც იით, მხოლოდ ორი კვირის განმ ავლობაში, ბრალდებულმა 15-მდე ძარცვა განახორციელა და ამ ხნის განმავლობაში 5 ავტომობილის მოპარვა მოახერხა. შინაგან საქმეთა სამინისტრო ში ბრალდებულის დაკავება და გვიდასტურეს და გვითხრეს, რომ მან ყველა ჩადენილი დანაშაული უკვე აღიარა. სოფელ მახოში მცხოვრები ოს მან ლორთქიფანიძე ერთ-ერთი დაზარალებულია. მას სახლიდან „ოპელის“ მარკის ავტომობილი გასტაცეს. ამბობს, რომ, მის მსგა ვსად, იმ დღეებში ათობით ოჯახი დაზარალდა. „მეუღლესთან ერთად მეზობე ლთან ვიყავი გასული 12 საათის კენ. ნახევარ საათში რომ მოვბ რუნდი, აღარც მანქანა დამხვდა და აღარც ტელეფონი. დავრეკე 112-ში და ზუსტად 8 წუთში მო ვიდა პოლიცია. დაახლოებით ერთ საათში ავტომობილი იპოვეს, მე რე გავიგე, რომ ქურდიც დაუკავ ებიათ მოგვიანებით. მანქანა ჩემი სოფლიდან ახლომდებარე სოფე ლში აღმოაჩინეს. 4 დღის მერე დაიჭირეს, მოიყვანეს ჩემთანაც და თავადვე აღიარა დანაშაული. ამის მერე გავიგეთ, რომ სხვა არ აერთი ძარცვა ჩაუდენია. ყველ აფერს აღიარებსო“, – აცხადებს „პრაიმტაიმთან“ საუბრისას ოს მან ლორთქიფანიძე. დამნაშავის მის სახლში შეჭრას იხსენებს დეპუტატ მურმან დუმბ აძის ძმა, გურამ დუმბაძეც, რომე ლიც ხელვაჩაურის საკრებულოს წევრი გახლავთ. ძარცვის დროს სახლში მისი ორსული ქალიშვილი იმყოფებოდა. პირველად სწორედ მან შენიშნა მძარცველი, რომე ლიც ოთახებში ხმლით გადაადგი ლდებოდა. გურამ დუმბაძე, დაზარალე ბული: – 28 მარტს, ღამე, დაახლოებ ით 2 საათზე ოთახიდან ოთახში მირეკავს ჩემი ქალიშვილი, რომე ლიც ორსულად გახლავთ. გამიკვ ირდა, ვიფიქრე, ავად ხომ არ არ ის-მეთქი, რადგან გვერდით ოთ
ძარცვის დროს სახლში დუმბაძის ორსული ქალიშვილი იმყოფებოდა. პირველად სწორედ მან შენიშნა მძარცველი, რომელიც ოთახებში ხმლით გადაადგილდებოდა სერიული მძარცველი რამდენიმე დღის წინ დააკავეს
გატაცებული ავტომობილები, დიდი ოდენობით ფული და ტექნიკა ახში ეძინა. სასწრაფოდ შევედი ოთახში და მითხრა, – ჩვენთან ქურდი იყო, ცალ ხელში ხმ ალი ეჭირა და ყველაფერს ატრიალ ებდაო. ხმალი ბუხართან მქონდა ჩამოკიდებული და მართლა აღ არ იყო. – ანუ სახლში იყავით, რომ შემოიჭრა? – კი, ჩე მი შე ცდ ომა იყო ის, რომ თვითონ დავედევნე მძარ ცველს. ამაში დრო დავკარგე, დაახლოებით 30 წუთი. თურმე უკვე გაქცეული ყოფილა. ამის შემდეგ დავრეკე პოლიციაში. პირველი ეკიპაჟი 5 წუთშივე მოვიდა, მას მოჰყვნენ ბათუმის
28
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
საინტერესო დასკვნის გაკეთება შეიძლება – ჩემს სამეზობლოში არც ერთმა დაზარალებულმა არ დარეკა პოლიციაში, ზოგმა თქ ვა, „გრეხიაო“, ზოგს შეეშინდა. აი, ეს არის ჩვენი საზოგადოება. უშუალოდ მურმანის სახლის გა ტეხასაც აპირებდნენ, მაგრამ, როგორც ჩანს, იქ ვერ შევიდნენ. – მძარცველს იცნობდით? – არა, ჩვენი სოფლიდან არ არის. ბათუმში მუყაოს დასახლ ებაში უცხოვრია. ჩვენი სოფლის გარდა, გაძარცვეს სხვა სოფლის მცხოვრებლებიც. როგორც ჩანს, ამ რამაზ აბულაძეს თანამზრა ხველები ჰყავდა. ამბობენ, ისინ იც დააკავესო. თავის მხრივ, „ოპელის“ მარკ ის ავტომობილის მოპარვის შე სახებ საუბრობს ქვედა სამებაში მცხოვრები ჯემალ დუმბაძე. მი სი თქმით, წითელი ფერის მანქ
ანა საღამოს ეზოში იყო, დილით კი აღარ დახვდა. „ოპელ კორსა“ მოიპარეს ჩე მი ეზოდან. მანქანა ეზოში იდგა, დილით უკვე აღარ იყო. ზოგან მანქანები გატეხეს, ზოგან ოჯ ახებში შევიდნენ და ტექნიკა მო იპარეს. ყველა ვცხოვრობთ მუ რმან დუმბაძის სამეზობლოში. პოლიცია და კრიმინალისტები იყვნენ მოსულები და დაიწყეს გამოძიება“, – განაცხადა ჯე მალ დუმბაძემ. მომხდარზე შინაგან საქმეთა სამინისტრომ გამოძიება დაიწ ყო. როგორც შსს-ში განგვიმა რტეს, მომხდართან დაკავშირ ებით გამოძიება სისხლის სამა რთლის კოდექსის 177-ე მუხლით მიმდინარეობს, რაც ქურდობას გულისხმობს. უწყებაში ბრალ დებულის დაკავების შესახებ ინ ფორმაცია დაგვიდასტურეს.
სამმართველოს წარმომადგენლ ებიც. ანაბეჭდები აიღეს და ყვ ელა დაგვკითხეს. მეორე დილით გავარკვიე, რომ იმ ღამეს მარტო ჩემს სამეზობლოში 10-მდე ოჯ ახი გაუქურდავთ. – თქვენგან რა წაიღო? – ხმალი და რელიკვიები, სა ხელობითი მედლები. ფულს ეძ ებდა, მაგრამ ვერ იპოვა. ჩემს სამეზობლოში მანქანებიც კი მოიპარეს. საკმაოდ სერიოზ ულად იმუშავა პოლიციამ. სულ ლანძღავს და აგინებს ხალხი, მაგრამ აი, ამ კონკრეტულ მაგა ლითზე მინდა მადლობა გადავუ ხადო მათ. ამ საქმიდან ძალიან
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ბლიცინტერვი
უ
E V I S U L EXC
კოტე მათითაშვილი - რას თვ ლით ყვ ელ აზე დიდ უბედურებად? - ომს და შიმშილს. - უნარი (შესაძლებლობა) რომელსაც, გინდათ, რომ ფლობდეთ? - მეტი ნებისყოფა. - როგორ გსურთ გარდაც ვალება? - ძილში. - თქვენი დევიზი? - თავისუფლება.
შემიძლია, მაგრამ ვერ ვაკე თებ. - საყვარელი ფერი? - ლურჯი. - რას ისურვებდით, რომ ვინ იყოთ? - ჩემი ძმაკაცებიდან რო მელიმე, იმიტომ რომ ისინი ისეთები არიან, როგორი ად ამიანებიც მე მიყვარს და ზუ სტად იმას ვისურვებდი რომ, მე რომელიმე მათგანი ვყოფ ილიყავი.
- თქვენი მთავარი მიღწ ევა? - ჩემი ოჯახი.
- ყველაზე მეტად რისი გეშინიათ? - სიკვდილის.
- როდის გრძნობდით თა ვს ყველაზე ბედნიერად? - ყოველდღე.
- საყვარელი გმირი რე ალურ ცხოვრებაში? - ნებისმიერი ექიმია ჩემი საყვარელი გმირი რეალურ ცხოვრებაში.
- რას შეცვლიდით თქვე ნში? - ბევრ რამეს შევცვლიდი. - რაც გაგაჩნიათ, იმისაგ ან რას უფრთხილდებით ყვ ელაზე მეტად? - ჩემს შვილებს. - თქვენი საყვარელი სა ქმიანობა? - მუსიკის მოსმენა და მო გზაურობა. - რაზე წუხხართ ყველაზე მეტად? - უფრო მეტის გაკეთება
- რომელი ისტორიული გმირი იწვევს თქვენში ან ტიპათიას? - ჰიტლერი და სტალინი. - რომელ ქვეყანაში ის ურვებდით ცხოვრებას? - რომელიმე ზღვისპირა ქვეყანაში, მაგალითად, იტ ალია. - საყვარელი ლიტერატუ რული გმირი? - გრაფი მონტე-კრისტო.
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
- რა თვისებებს აფასებთ მეგობრებში? - ერთგულებას. - ოქროს თევზი გაშვების ნაცვლად, სამ სურვილს გი სრულებთ. რას სთხოვდით? - შვილების ჯანმრთელობ ას, მათ განათლებას და მათ პირად ბედნიერებას. - როგორ შემთხვევებში იტყუებით? - როცა მინდა მაშინ. - სამი საყვარელი მწერ ალი? - ჯორჯ ორუელი, ჯერომ სელინჯერი და ვაჟა ფშავ ელა. - საყვარელი კომპოზიტ ორი? - საყვარელი კომპოზიტ ორი რო გო რც ას ეთი არ მყ ავს, მაგრამ დიდ პატივს ვცემ ყანჩელს. - რა პრინციპულ (არაბ იოლოგიურ) სხვაობას ხე დავთ მამაკაცსა და ქალს შორის? - ქალი უფრო მიზანმიმარ თულია, კაცი კი დაბნეული. - ღმერთთან პირისპირ მოხვედრისას, რას ეტყოდ ით მას? - აფრიკაში ბავშვები რა ტომ შიმშილობენ.
ანი
თინა თუთის
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
29
`ურანის საქმის `საქართველოში ამ ღირებულების არა, მაგრამ შედარებით მცირე მოცულობით ურანის შემოტანის ფაქტებს წარსულშიც ჰქონდა ადგილი. ყველა შემთხვევაში ბირთვული მასალა ქვეყანაში სომხეთიდან შემოვიდა~ უკანონო ბირთვული მასალა საქართველოს დედაქალაქში სომხეთიდან სამმა პიროვნებამ: მირან მოვსესიანმა, აშოტ გოროიანმა და ჰაიკაზ ჰოვაკიანმა 14 აპრილს, სპეციალური კონტეინერით შემოიტანეს
ბიდან ორ დღეში ბრალდებულე ბს აღმკვეთი ღონისძიების სახით პატიმრობა შეეფარდათ. რა მიზნით შემოვიდა საქა რთველოში მრავალ მილიონად შეფასებული ბირთვული მასალა და სად აპირებდნენ მის გასხვი სებას? ამ კითხვაზე გამოძიებას ოფიციალური პასუხი ჯერ არ გაუცია. ირკვევა, რომ ბირთ ვული მასალის შეძენაზე კონტ რაბანდისტები მოლაპარაკებას აწარმოებდნენ და შეხვედრაც დაუთქვეს პიროვნებას, თუმცა ბრალდებულები სპეცსამსახურ ებმა მალევე დააკავეს. „ეს პირები ურანის გასხვი სებას თბილისში 200 მილიონ დოლარად აპირებდნენ. რადი ოაქტიური გამოსხივების დოზის სიმძლავრისა და თვით წყაროს რაობის გათვალისწინებით, რა დიოლოგიური ექსპერტიზის და სკვნის თანახმად, ამოღებული ნივთიერება საშიშია ადამიანის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობ ისათვის“, – აცხადებს სუს-ის განსაკუთრებულ საქმეთა გამო მძიებელი სავლე მოთიაშვილი. მუხტარ ცქიტიშვილის ადვო კატი დავით აბესაძე კი ამბობს, რომ ბრალდებულები საქმის დე ტალებზე ჯერჯერობით არ სა უბრობენ.
მირიან ბოქოლიშვილი ჩაშლილი გარიგება და უსაფ რთხოების სამსახურის მახეში გაბმული კონტრაბანდისტები – ასეთია ამ საქმის მთავარი შე დეგი, რის გამოც საქართველოს უსაფრთხოების სამსახურმა ევ როსაბჭოს ტრიბუნიდან საჯა რო მადლობაც კი დაიმსახურა. საუბარია კონტრდაზვერვისა და სპეციალური ოპერაციების დეპარტამენტის თანამშრომლებ ის მიერ თბილისის ცენტრში მდ ებარე ერთ-ერთი ბინიდან, კონტ რაბანდული ურან-238-ის (U 238) ამოღებაზე. ოფიციალურ ინფო რმაციით, ბირთვული მასალის გასხვისებას სომხეთის სამი მოქა ლაქე 200 მილიონ ამერიკულ დო ლარად გეგმავდა, თუმცა საქმეში მხოლოდ სომხეთის მოქალაქეები არ ფიგურირებენ. ერთი-ერთი ვერსიით, ასეთი სურათი იხატება: უკანონო ბი რთვული მასალა საქართველოს დედაქალაქში სომხეთიდან, სამმა პიროვნებამ: მირან მოვსესიანმა, აშოტ გოროიანმა და ჰაიკაზ ჰოვა კიანმა 14 აპრილს, სპეციალური კონტეინერით შემოიტანეს. სო მხეთის მოქალაქეებმა სახიფათო ტვირთი თბილისში, სპორტის სა სახლის უკან მდებარე ერთ-ერთ ქუჩაზე, თამაზ ბიჩიკაშვილისა და სავლე ლურსმანაშვილის დახმარ ებით მიიტანეს. ბინა, სადაც კო ნტრაბანდისტებმა ბირთვული მა სალა შეინახეს, 74 წლის მუხტარ ცქიტიშვილს ეკუთვნის. დაკავე „დასადგენია, საიდან მოხვდა და რა გზით. ფაქტია, რომ ხელით და ჯიბით არ წამოუღიათ სომხ ეთიდან. იმ დღეს, მიიტანეს ჩემი კლიენტის ბინაში და ყველანი იქ დააკავეს“, – ამბობს ადვოკატი. ვინ არის მუხტარ ცქიტიშვი ლი, რომლის ბინაშიც ბირთვული მასალა იპოვეს? ის წარმოშობით ქუთაისიდანაა. საჯარო რეესტრ ის მონაცემებით ირკვევა, რომ 74 წლის მუხტარ ცქიტიშვილის სახელთან ორი კომპანიაა – შპს „მუხო“ და შპს „საქაზია“ დაკა ვშირებული. აღსანიშნავია ისიც, რომ „საქაზში“, სადაც ცქიტიშ ვილი 25-პროცენტიან წილს ფლ ობს, მისი ერთ-ერთი პარტნიორი, აზერბაიჯანის მოქალაქე ვაჰიდ
30
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ს“ დეტალები როგორ გაშიფრა სუს-მა 200-მილიონიანი გარიგება და რა გზებით შემოჰქონდათ საქართველოში „ურანი“, რომელზეც ტერორისტებს ნადირობა აქვთ გამოცხადებული? აგჰაჯანოვია. ამ კომპანიების სა ქმიანობის საგნად ოფიციალურ დოკუმენტებში: მშენებლობის, იმ პორტ-ექსპორტისა და ტრანსპორ ტის სფეროებია მითითებული. საქართველოში ამ ღირებულე ბის არა, მაგრამ შედარებით მც ირე მოცულობით ურანის შემოტა ნის ფაქტებს წარსულშიც ჰქონდა ადგილი. ყველა შემთხვევაში ბი რთვული მასალა ქვეყანაში სომხ ეთიდან შემოვიდა. მაგალითად, 2010 წლის მარტ ში, თბილისში სომხეთის ორი მო
ქალაქე ტონოიანი და ოჰანიანი 18 გრამ გამდიდრებულ ურანს 1 500 000 დოლარად ყიდდა, რა დროს აც, ისინი დააკავეს. 2003 წელს სადახლოში სომხ ეთის მოქალაქე დადაიანი 173 გრ ამი ურანის გაყიდვის მცდელობი სას აი ყვ ან ეს. 2001 წე ლს კი 300 გრამი ურანით ხელში, აჭარაში, სომხეთის მოქალაქე კაზარიანი დააპატიმრეს. ეს ფაქტები მიუთითებს, რომ ბირთვული მასალის კონტრაბანდ ის საფრთხე ძირითადად ჩვენი მე
ზობელი ქვეყნიდან მოდის, თუმცა დანიშნულების საბოლოო ადგილი, ყველა კონკრეტულ შემთხვევაში შესაძლოა, სხვადასხვა იყოს. ურანის საქმის გამოძიება სო მხეთისა და საქართველოს ექვსი მოქალაქის მიმართ, სისხლის სა მართლის კოდექსის 230-ე მუხლის პირველი ნაწილით მიმდინარეობს. ბირთვული მასალის უკანონო შე ძენა, შენახვა, გადაცემა, გადაზი დვა, ექსპორტი, იმპორტი ან ვაჭრ ობა საქართველოში ხუთიდან ათ წლამდე ციხით ისჯება.
ამოღებული ურანი, რადიაც იული თვალსაზრისით, რამდენად სერიოზულ საფრთხეს წარმოადგ ენს, თუნდაც იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც ამოღების ადგილის სიახლოვეს ცხოვრობენ? ბურთ ვული სააგენტოს რადიაციული ნარჩენების მართვის დეპარტამ ენტის უფროსი, გიორგი ნაბახტ იანი „პრაიმტაიმთან“ საუბრისას ამბობს, რომ ასეთი საფრთხე არ არეალურია, ვინაიდან სამი მეტრ ის იქით ურანი 238-ის გამოსხივ ება ნულს უტოლდება.
ურანის საქმის გამოძიება სომხეთისა და საქართველოს ექვსი მოქალაქის მიმართ, სისხლის სამართლის კოდექსის 230-ე მუხლის პირველი ნაწილით მიმდინარეობს. ბირთვული მასალის უკანონო შეძენა, შენახვა, გადაცემა, გადაზიდვა, ექსპორტი, იმპორტი ან ვაჭრობა საქართველოში ხუთიდან ათ წლამდე ციხით ისჯება... © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
„ეს არის გაღარიბებული ურ ანი. მისგან ბირთვული ბომბი არ კეთდება, თუმცა ის წარმ ოადგენს რადიაციულ წყაროს. 2-3 მეტრის იქით ეს მასალა, გამოსხივების თვალსაზრისით, არავითარ საფრთხეს არ წარმ ოადგენდა. როგორც რადიაქტი ურ წყაროს, მას, ცხადია, აქვს თავისი საშიშროება. ბირთვული ბომბი მზადდება ურან 235-გან, ახლა კი ამოღებული გახლავთ 238, რომელიც გამოიყენება, როგორც რადიაციული დამც ავი ძალა, ასევე, გამოიყენება სამხედრო ჭურვების დასამზ ადებლად, სამედიცინო მიზნ ებისთვის და ა.შ. რაც შეეხება ტერორისტული მიზნებისთვის მის გამოყენებას, თუ ამ მასა ლით დაამზადებდნენ ჭუჭყიან ბომბებს, რასაკვირველია, ეს ტერორიზმისთვის სერიოზულ იარაღს წარმოადგენს“, – ამბო ბს ნაბახტიანი. საქართველოში 200 მილიონი დოლარის ღირებულების ურ ანის ამოღებას საერთაშორისო გამოხმაურებაც მოჰყვა როგო რც პრესის, ისე პოლიტიკოსე ბის მხრიდან. „ქედს ვიხრი საქართველოს უსაფრთხოების სამსახურის წი ნაშე, სულ რამდენიმე საათის წინ მათ აღკვეთეს ურანი 238ის გაყიდვის ფაქტი, რომელიც შესაძლებელია, ტერორისტების ხელში ჩავარდნილიყო“, – ამის შესახებ ევროპელი კონსერვა ტორების წარმომადგენელმა მარკ პრიჩარდიმ ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის სე სიაზე განაცხადა, როდესაც სა ქართველოს პრემიერ-მინისტრ გიორგი კვირიკაშვილს შესაბა მის თემაზე კითხვა დაუსვა: „ჩვენ ვიცით, ნატო-მ და ევ როკავშირმა განაცხადა, რომ ტერორისტები აქტიურად ეძ ებენ მსგავს მასალებს. როგორ ფიქრობთ, რა ძალისხმევას შე იძლება მიმართოს საქართვე ლომ, რუსეთის ფედერაციამ და ყოფილმა საბჭოთა ქვეყნებმა იმისთვის, რომ ქიმიური იარაღი და ბირთვული მასალები არ აღ მოჩნდეს იმ ადამიანების ხელში, რომელთა მიზანიცაა, ზიანი მი აყენოს ყველა ჩვენგანს და მათ შორის ევროპას?“ – მიმართა პრიჩარდიმ გიორგი კვირიკაშ ვილს. საქართველოს პრემიერ-მი ნისტრის თქმით, იმ კრიმინალ თა დაკავება, რომლებიც ურან ის გატანას ქვეყნის საზღვრებს გარეთ ცდილობდნენ, ნამდვი ლად იყო მნიშვნელოვანი წარმ ატება და საქართველო ამ საკი თხს სერიოზულად ეკიდება. „ჩვენ გვაქვს შესანიშნავი თანამშრომლობა ჩვენს პარტ ნიორებთან. სულ ახლახან სა ქართველოს პრეზიდენტი და ესწრო ნიუ-იორკში გამართულ ბირთვულ სამიტს და ამ კუთხ ით თანამშრომლობა ჩვენთვის უმნიშვნელოვანესია. ზოგადად, შემიძლია გითხრათ, რომ ჩვ ენ გვაქვს შესანიშნავი თანა მშრომლობა გაერთიანებულ სამეფოსთან. ცოტა ხნის წინ გაერთიანებულმა სამეფომ გა გვიწია დახმარება სახელმწიფო უსაფრთხოებისა და კრიზისებ ის მართვის საბჭოს ეროვნული სიტუაციური ოთახის დაარსე ბაში, რაც დიდი წარმატებაა და ნაყოფიერი თანამშრომლობის საუკეთესო მაგალითია საქა რთველოსა და გაერთიანებული სამეფოს უსაფრთხოების ძალე ბს შორის“, – განაცხადა გიორგი კვირიკაშვილმა.
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
31
Nini’s Blog
ნინის
ყვითელი დღიურები #4
იმ დღეს მაქსმა მომწერა, ბო დიში, უბრალოდ პირველად რომ შევხვდით ისე უც ნაურად მივესალმეთ ერთმანეთს, მე გონა შეგაწუხე და მეორედ მეგო ნა უბრალოდ თვ ალებში შემოშტერ ება და გავლა უკეთესი იქნებოდაო. ორივე შევთ ანხმდით, რომ ბევრად უცნაური იყო. ხუთშაბათობით ერთი და იგივე სართულზე გვაქვს ლექც იები, ჰოდა, პირველად რომ შე ვხდით შემთხვევით ერთმანეთს, საპირისპირო მიმართულებით მივდიოდით, ის იყო, ერთმანეთს იგნორით ჩავუვლიდით, რომ ზუ სტად გვერდიგვერდ გავლისას „hi“ მივაძახეთ მოჭრილად. მა გის შემდეგ შეხვედრაზე იყო რომ მომწერა, უბრალოდ ესე თვალითვალში გავუყარეთ და აშკარად ორივემ უთქმელად ვაღიარეთ, რომ ერთმანეთს ველოდებოდით გამარჯობის სათქმელად. ორივ ემ ვიცინეთ და პირობა დავდეთ, რომ შემდეგ ხუთშაბათს ორივე ერთხმად მივესალმებოდით ერ თმანეთს. ისიც იკითხა რა ლე ქცია გაქვს მანდო, ასტროფიზ იკა-მე თქი. უიჰ, უიჰ, ვი თომ არ გიპასუხია, ხუთშაბათს გკითხავ, რომ სალაპარაკო გვქონდესო. ჰა ჰა ჰა-მეთქი და მეგონა დავამთ ავრეთ. ამ დროს მოიკითხა ოჯ ახური მდგომარეობა. კვლავ არ ვარ ურთიერთობების დიდი ფა ნი-მეთქი. ამაზე შემომჩივლა ხუ მრობით, შენი უარის მერე კიდევ ორი განშორება გადავიტანეო. ჰოდა, გაეშვი კაცო ცოტა ხანი ამ სერიოზულ ურთიერთობებს, გაერთე რა. არა, NYU-ში ლამაზი ხალხი არააო. არ ვიცი სად იყურ ება, მაგრამ ძალიან ბევრი ძალი ან ლამაზი ადამიანია ამ უნივერ სიტეტში. ეგ თუ არა, თინდერზე დარეგისტრირდი-მეთქი. უი არა, შეყვარებული მყავს, ჩემთვის არ შეიძლებაო. ჰოდა, აბა წუწუნიც არ შეიძლება-მეთქი და სმაილი მივახატე ისე, რომ წესით იმასაც სმაილი უნდა მოეწერა და ხუთშ აბათამდე აღარ უნდა გვეთქვა არაფერი. ამ დროს მწერს, ისე, არ მეგონე მე შენ იმნაირიო. კი არაა ჩემი საქმე, მაგრამ მაინცო. ჰეჰ, არაა შენი საქმე ნამდვილად მა ქს. ეს რომ მითხრა, მერე მივხვდი საერთოდ რატომ გადავეყარე მა ქსს. პირველი კურსის პირველი სემესტრის დასაწყისში სულ გა სართობი ივენთები და წვეულე ბები იყო. ერთ-ერთი, რომელი ღაც კლუბში, მასკარადი იყო. სა ნამ წავიდოდით ჩვენთან ალბინა მოვიდა რომ წასვლამდე ცოტა დაგველია, თორემ კლუბებში ძა ლიან ძვირი ღირს სასმელი. ალ ბინას თან აეკონწიალა ავსტრა ლიელი ჰარი, რომელიც ძალიან ცდილობდა ალბინას საქმროსთ ვის ეროვნების მოთხოვნილება ალბანელიდან გაეფართოებინა და ავსტრალიის კონტინენტიც მოეცვა, თუმცა უშედეგოდ. ჰა რის კიდევ გამოჰყვა სამი მეგო ბარი: ერთი ძალიან უცნაური
32
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
ინდოელი, ერთი სიმპათიური ჰიპსტერი და მაქსი. აი, ამ დღეს გადავეყარე მაქსს. ახლა მაშინდ ელ ფოტოებს და მერე მის მოწე რილს რომ ვუყურებ, ვხვდები, გოგოების ფონზე რატომ ვიყავი სტაფილოსფერში გამოწყობილი მონაზონი, რაც მისთვის სასუ რველ სინთეზს ქმნიდა - არც ისე მოსაბეზრებელ წესიერებას. რომ გამოვედით და კლუბისკენ უსას რულო გზას გავუყევით, მაქსმა, რომ მივალთ ვიცეკვოთო. ხო, რა ვიცი, ვიცეკვებთ ყველა-მეთქი. მერე მეკითხება შეყვარებული გყავსო? კი მეთქი. რამდენიო? ოპელი, ვერ გევიგე? თურმე უკ ითხავს თუ გყოლიაო. აა, მოიცა, ანუ ახლა გყავს შეყვარებულიო აჰა, ახლა, ამ წუთას-მეთქი. ამის მერე, ჯერ მე მიმტკიცებდა, რომ აუცილებლად დავშორდებოდით, მერე უკან გადაინაცვალა და რო ზის დაენიძლავა თურმე 100 დო ლარზე, რომ მაქსიმუმ ერთი თვე გაგრძელდებოდა ეგ ურთიერთო ბა. ერთი თვე არ გაგრძელებულა, მაგრამ მაქსთან ურთიერთობა აღარ გვქონია, რომ როზის ფუ ლი გამოერთმია. გავიდა დაშო რების მერეც დრო და სემესტრის ბოლოსკენ აღმოვჩნდით ჰარის და მაქსის მეგობრის სახლში ფა რთიზე. სიტუაცია იდეალურად რომ აღვწერო უნდა ვთქვა, რომ იმ სახლში იყო მაცივარი, რომე ლსაც კამერა ჰქონდა და სელფ ებს იღებდა. ამ ფართიზე რომე ლიღაცას უთქვამს, რომ დავშ ორდი შეყვარებულს და „ხო გე უბნებოდი“ სახით მოვიდა საათი იქ ყოფნის შემდეგ, გამარჯობაო. ნომერი გამომართვა და ამ დროს უკვე რომ მძაბავდა უცნაურობა, წავალ მაკოს მივხედავ, მარტო
არის მეთქი. გა მოვტრიალდი და მაკო რ ოზ ი , ა ლბ ინ ა და ოლას თან ერთად ზის. მივედი და გვერდზე ჩა მოვუჯექი მაინც, რომ ვითომ იმ კუბურ სიმარტოვეს ვუვსებდი. მოკლედ, კიდევ ერთ-ორ კვირ აში, ალბათ, წავედი ჩემს პირველ და ჯერჯერობით უკანასკნელ ოფიციალურ პაემანზე. აქ თუ რმე გოგოებს მოსწონთ ბიჭები ორგანიზებულები რომ არიან და ბევრი კითხვების დასმის გარეშე გეგმავენ ამ პაემნებს. ერთი ის მკითხეს სადილი და კინო გაწყ ობსო?კი მეთქი და მეტ საკითხს ჩემზე არ გაუვლია. რომ შევხ ვდი, ცოტა არ იყოს ვკანკალე ბდი, ისედაც სულ ვნერვიულობ ახალ ხალხთან ურთიერთობის დროს და ეს კიდევ რაღაც ახალი იყო. მოკლედ, ბურგერების სა ჭმელად მივდივართ და გიყვარ სო? ჩამეცინა და წარმოვიდგინე როგორ ვურტყამ ჩემს ბურგერს ყველა იმ სტერეოტიპს, რომ გო გო პირველ პაემანზე არ ჭამს. საბურგერეთი გადაჭედილი იყო და რაღაც ძალიან ფრანციცულ რესტორანში მივედით. მე ფრი შევუკვეთე, გაეცინა. თვითონ კიდევ რაღაც სალათა შეუკვეთა, ოღონდ აი ისეთი გაუგებრობა, ახლადდაკრეფილი ბალახი რომ დევს მარტო. დედაჩემი კი სულ მეჩხუბება, მაგრამ თავი ვერ შევიკავე და ერთი სამჯერ მა ინც გავუმეორე ამას რა გაჭმ ევს-მეთქი. ის იყო, რომ თითებს ვითხრიდი იქვე გულის ასარევ
ად, რომ დედაჩემი აკეთებდა ხო ლმეო-მითხრა. ენაზე ვიკვნიტე. მერე ისეთი რაღაცები მომიყვა, კინაღამაც მეც შევუკვეთე, რომ ბოდიშის ნიშნად შემეჭამა. წავე დით მულტფილმზე, რომელიც იშვიათად მოსაწყენი იყო, თან ძალიან დაღლილი ვიყავი და თა ვი რომ ვერ შევიკავე 10 წუთით ჩამეძინა. თვალი რომ გავახილე სირცხვილით გავაცეცე მარჯვნ ივ თვალები, მშვიდობა იყო-ეკ რანს უყურებდა. გამოძინებული და გამოფხიზლებული გამოვედი. ჩამსხდრები არ ვიყავით ტაქსში, რომ სიცილით მეუბნება, რა კა რგად გეძინაო. გავმწვანდი და გავაორმაგე დღის განმავლობაში გაკეთებული საქმეების რაოდენ ობა, რომ ჩემი საქციელი გამემა რთლებინა. ჩემმა პაემანმა წყნა რად ჩაიარა, მაგრამ მეორე რომ შემომთავაზა და დავთანხმდი, მივხვდი, რომ არ ვარ აშკარად მზად მსგავსი ურთიერთობები სთვის. ამ ეტაპზე მაინც. იმ ურ თიერთობის დაწყებაც რთული იყო და დამთავრებაც და ახლა მეორეს ნამდვილად ვერ დავი წყებ-მეთქი. ბოდიში მოვუხადე, გაიგო, ვაქეთ როგორი კარგი გოგო-ბიჭები ვართ და მშვიდო ბიანად დავიშალეთ. ამის მერე მეორე სემესტრი გა ვიდა, მეორე წლის პირველ სემესტრში ლონდონში წავედი და რაღაც ლაპა რაკზე გამახსენდა. მეგონა „მეგობრებ ად“ დავრჩით, ხოდა, რომ მივხვდი „ფეისბუ ქზე“ არ მყავდა, დავამატე. არ მიყვარს ხალხის დაკარგვა. როგორც მივხვდით დამაიგნორა. თუმც, ერთი თვის მერე თვითონ გამომიგზავნა მეგობრობის თხ ოვნა. მანდ მივხვდით, რომ ცოტა უცნაური იყო. ახლა ამ ხუთშაბ ათებზე შევეჩეხე და იმნაირიც მიწოდა. შეყვარებული ჰყავს, ყა ვაზე მეპატიჟება და მე ვარ იმნა ირი… როგორ თუ თინდერი ვუ რჩიე. შედი მაქს ბუტკაში.
ლი ე თ ყვი რები უ დღი თინდერი აქ პოპულარულია. ხალხი ს გასაც ნობი აპლიკაც იაა. შეგყავს შენი პრეფერანსები, ინ ტერესები, ფოტოები და მონაც ე მების მიხედვი თ აპლიკაც ია გი გდებს სხვა ადამი ანის მონაც ე მებს. თუ მოგწონს ეს ადამი ანი, გულს აჭერ, თუ არა - იქსს. ვის არ მოეწონე ვერ იგებ, მარტო იმ შემთხვევაში კავში რდები ვინმ ესთან, თუ ორი ვეს „მოგეწონათ“ ერთმანეთი. მაგ საერთო მოწო ნებას „შეწყობა“ ჰქვია აპლი კაც იაში. დიდად სერიოზულად არავი ნ არ უყურებს, სახალისოა უბრალოდ. ერთ დღესაც ყველამ ერთად გადავწყვი ტეთ დავრეგ ისტრი რებული ყავი თ. თან გვეუ ცნაურებოდა, მაგრამ იმდენად სახალისო იყო ნაც ნობი სახეები ს ნახვა, რომ გადავაბიჯეთ. მე ეს არჩევის პროცესი მეხალისებო და, თან ნაც ნობი ხალხი ს ნახვ აზე მეც ინებოდა, თავის წარდგე ნაში სხვადასხვა ტაქტი კი თ რომ ცდი ლობდნენ ხალხი ს „შებმას“. მაგრამ ერთი დღი ს განმავლო ბაში „აბა, რამე საი ნტერესო ფა ქტი მი თხ არი შე ნზე“, რომ მო მწერეს რამდენჯერმე, მივხვდი, რომ ხალხი ს გაც ნობა არაა ჩემი ძლი ერი მხარე და ამ აპლიკაც იი ს აშკარა ტვი რთი იყო. უკვე რომ უნდა წამეშალა, უცებ „ძალიან მოწონება“ მომივიდა ერთი ნიკი სგან, რომელიც წინა წლი დან მა ხსოვდა, ჩვენს საერთო საც ხოვ რებელში ცხოვრობდა. დავიბენი და უარი ვუთხარი შემთხვევი თ. რომ ვერ ვუშველე ვერაფე
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ბლოგი
Nini’s Blog ყვი
თელ
ინა. მოკლედ, გადაწყვიტეს, რომ რომელიღაცას უნდა მიეწერა და ჩვენთან ოთახში დაეპატიჟებ ინა. რა თქმა უნდა, როზის მოუწ ია. შემოვიდა ნიკი. ჯერ ალბინა და როზი სხედან ოთახში. მერე ალბინა იწყებს ყვირილს: „ნინე ეტ, ნინეეეტ, წყალი წამომიღე რა. ნინეეეტ, ნინეეეტ“. გაიძახ ის მოკლედ ამ ნინეტს, მაგრამ ნიკს რექცია არ აქვს. შემოვიდა წყლით ნინეტი, ნიკი არაფერს იმჩნევს. გაუარა, გამოუარა ნი ნეტმა ცხვირწინ - ვერაფერი. ამ დროს, ნინეტმა ნეტა ოლა სად არისო. „ოლაა, ოლააა, ოლ აა ოთახში ხარ“? გამოეხმაურა ოლა და ისიც შემოვიდა ოთახ ში. ნიკი ისევ ვერაფერს ხვდება და განაგრძობს ფეხის თითების როზის ფეხებზე თათუნს. ამ ოადინეს ნიკს ცხვირში სახეები ოლამ და ნინეტმა, მაგრამ ვე რაფერს მიხვდა. ან არ მიხვდა.
საღ ამოსაც ჩვენს საერთო ოთ ახში დიდი ბარდაგი შეი კრიბა. ჯერ მგონი ჩვენი სართული დან შემოვიდ ა ხალხი, მერე ჩვენი ვე შენობ ის სხვადასხვა სართულ ებიდა ნ, მერე სხვა შენობები დან. ვერ ვხვდებოდი, საერთოდ საიდა ნ იგებდნენ, რომ იმ ოთ ახში მოსულიყვნენ. ახლა რომ ვიხსენებ, აი, მაგ მოკლემეტ
იდ ღიუ რებ ი
ოდა მე რომ საერთო შესასვლე ლიდან ჯერ ბაღში შემოვედი. ჩემს კორპუსთან რომ მივედი და შევედი, ლიფტი კიდევ გაჩე რებული ჰქონდათ მარკუსს და მის მეგობარს. მადლობა, იყოს, ფეხით ავალ-მეთქი. ისედაც მე ორე სართულზე ვცხოვრობდი. გამოვდი ვარ მეორე სართული ს კიბეები დან ჰოლში და მარკუსი
EXCLUSIVE
რი მერე აპლ იკაც იაც წავ შა ლე. შემრც ხვ ა ძალ იან. ძალიან მოწო ნებას რომ აჭერ, ესე იგი ღიად ეუ ბნები ადამიანს რომ მოგეწონა, ამ დროს უარი კიდევ რაღაც ძალიან მებოროტა. სახლში მოვედი დაფი ქრებული და ოლას მოვუყევი რაც მოხდა. მახსოვს, წინა წლიდან სა ყვარელი ტიპი ჩანდა და რაღაც მომერიდა უარის თქმა, მივწერ, ბოდიშს მოვუხდი-მეთქი. ოლამ მალევე მიმახვედრა, რომ ვბოდ ავდი, მაგრამ თან ჩამეძია, როგო რია ეგ ნიკიო. მაღალი, უცნაურად მოხრილი, ცოტა კეხიანი, გრძელი ცხვირით და შავი თმით. უცებ, ის
ტერიკულად დაიწყო ტელეფო ნში ქექვა. ორ წუთში გამომიტრ იალა თავის თინდერზე საუბარი და ვიღაცის პროფილზე შემიყვ ანა-ეს არისო? ეს არის, არ გა ხსოვს წინა წლიდან? აჰაჰაჰაჰ ჰაჰაჰა - აუტყდა გაუჩერებელი სიცილი. თურმე ეს ნიკი ოლასაც „შეეწყო“, როზისაც და ნინეტს აც. ყველასთან ინდივიდუალურ საუბარში გაირკვა, რომ თურმე ჩვენს საცხოვრებელში ცხოვრო ბს. ეს რომ გაიგეს ალბინაც სა ხლში იყო და გადა წყვიტა ეს ბიჭი გ აე შა ყი რე ბ
იმის მერე, ყველას ცალ-ცალკე წერს ისევ საათში ერთხელ. აღ არავინ აღარ შედის თინდერზე, არც ნიკს პასუხობს, მაგრამ ის კვლავ განაგრძობს ისეთი კითხ ვების დასმას როგორიცაა „შენი აზრით სახელმწიფო და ეკლესია განცალკევებული უნდა იყოს?“. ჰოდა, ამ ამბ ის მერ ე ჩვენი სა მეგობ რო ს საერთ ო ჩატ ს ჰქვია „Nick’s bitches and Co“. არა და, წინა წლიდა ნ საყვა რ ელ და სასცილო ტიპად მახს ოვდა. ცოტ ა ფეთ ხუმი და უც ნაური, მაგრა მ კაი ტიპებ ი რომ არიან ხოლმე კინოში. მა რკუსი იყო ერთ ი და იმ ასთ ან მეგობ რო ბდა, იუ მორ ისტული რადიო გა დაცემა ჰქო ნდათ რა ღაც. მარ კუსის ისე მეშინოდა, სულ მეგონა, რომ ნი კი აკეთებდა მაგ გადაცე მისთვის მთ ელ საქმეს. მა რკუსი, როგორ ც მერ ე გავიხსენე, პირ ველა დ ზუსტა დ იმ გარ თო ბის პირ ველ კვ ირებში ვნა ხე. თავიდან რამდენიმე დღე, ხალხი ერთ მა ნეთის გაცნო ბა ს რომ სცდილობ და, როგო რც ჩანს, ოთა ხ-ოთა ხ ხდ ებო და ხოლმე დიდი შე კრებები. ხოდა, არ ვიცი როგორ ან საიდა ნ, ერთ
რაჟია ნ გაუგებრობაში მეჯდა მგო ნი ცოტა ხანი გვერდით და სახელები გავცვალეთ. იმი ს მე რე, მეც დამავიწყდა, რომ საერ თოდ გავიც ანით ერთმანეთი და არც შემდგომ შეხვედრას შეუხ სენებ ია. ერთადერთი, დავაფი ქსირე, რომ რამდენი სადღაც წავალიდ ოდი იმდენი გაშტერ ებული მიყურებდა. თუ საც ხ ოვრ ებ ლი ს გარეთ, სადმე კაფე ში დამინახავდა, ვიტრაჟებთან ჩერ დებოდა და მაშტერდებო და რამდენი მე წუთი. ერთხელ, უკვე ჩვენი, აღმოსავლეთი ს კორ პუსი ს შესასვლელში შედი
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
და მისი მეგობარი ახლა მეორე სართულზე არი ან გაჩე რებულები და იჭერენ ლიფტს. არ ვიც ი რატომ, მაგრამ ძალი ან შემეშინდა და ისე ავუჩქარე ტემპს, ვერც გავიგე თუ მითხ რეს რამე. ერთხელაც, როზი მაღვი ძებს პანიკით, ამ წუთას ვიღაც გავიდა შენი ოთახი დ ანო. აზრზე ვერ მოვდი ვარ, ახ ალი გაღვი ძებული. ამასობაში, კივის როზი და მაწვდის ჩემი კამოდიდან რაღაც მოგრძო ბა რათს. მარკუსი, აწერი ა დიდად. გული თუ არ გამიჩერდებოდა არ მეგონა, უკვე როზისაც რომ არ ეგონა, სიც ილი აუტყ და და კაი, დამშვიდდი, მე და იზაბელი მარკუს ის სართულზე ვიყავით და მისი კარიდან მოვი პარეთო. ასეთი ა ნამდ ვილი მეგობრობა. არ ვიც ი, მარკუსმა რა იფ იქრა, სად წავიდა მისი სახელი კარიდან, მაგრ ამ ახლა ჩვენს კარზეა „Twerk Zone“-ის ზემოთ გაკრული. ყველაზე სა ინტერესო წინა წლი ს ბოლო კვი რებში მოხდა. მარკუსი ჩვენს სასა დილოში რიგში მდგარ ალბინასთან მივიდა და ეკი თხება: - შენ ნინის მეგობარი ხარ, ხო? - კი. - ყავაზე რომ დაგპ ატი ჟო?
ნინი ხვედელიანი,
ყვითელი დღიურები სპეციალურად „პრაიმტაიმისთვის“ ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
33
მესაფლავის დღიურე როგორია, იყო საფლავების შემოქმედი
გიორგი ურუშაძე
ჯადოები, რომლებიც სასაფლაოზე გვხვდება
„შემიძლია, მიცვალებულს მივუწვე ღამე სასაფლაოზე და ისე დავიძინო“
აბა, გაიხსენეთ, ბავშვობაში რო გორ გვიყვარდა ბნელ ადგილებში შეკრება და საშიშ თემებზე საუბ არი. ამბები სასაფლაოზე განს აკუთრებული შთაბეჭდილებების მომტანი იყო. მკვდრეთით აღდგ ომა, საფლავიდან სულის ამოს ვლა, ფოსფორის ნათება, უცნაური ხმები, ესა და სხვა ამბები წარმოს ახვის გაღვივების საშუალებას გვ აძლევდა. მესაფლავეზე კი, ალბათ, არც დავფიქრებულვართ და თუ მაინც გვიფიქრია, ალბათ, ის რაღაც უცნაურ და არაამქვე ყნიურ არსებად წარმოგვე დგინა. გალაკტიონი ყველამ ვიცით, მისი „მესაფლავე“ კი პოეტის სავიზიტო ბა რათადაა ქცეული. ლევან თოროსიანი მე საფლავეა. იგი კუკიის ახალ სასაფლაოზე უკვე 33 წელია მუშაობს. ავღა ნეთის ომიდან პირდაპირ სასაფლაოზე მოხვდა, მის მერე საფლავების გათხრი თაა დაკავებული. თვეში, სა შუალოდ, 15 მიცვალებულის დამარხვა უწევს, ეს კი 33 წლის მანძილზე 5 940 ამოთხრილ საფლ ავსა და ამდენივე მიცვალებულს ნიშნავს.
ყველაფერი ძალიან მიჭირდა. ღამე არ მეძინა, მესიზმრებოდა ეს ყველ აფერი და ვიტანჯებოდი. მერე ასე ნელ-ნელა ვიწვალე და შევეჩვიე. – თუ გახსოვს, როგორი იყო პი რველი მიცვალებულის დაკრძა ლვა?.. – კი, როგორ არ მახსოვს. პირველ ად რომ ამოვთხარე საფლავი, შიგნით
– მიწაზე ვმუშაობ, ჯერ ერთი, ფი ზიკურად იღლები და მეორეც – ემ ოციურად, ფსიქოლოგიურად. წარმ ოიდგინეთ ამდენი კაცი ტირის, რკინა ხომ არა ხარ, არაა. შენც თავისთავად ითრგუნები. დასაფლავებას გააჩნია, რა. თავიდან 1 წელი მეც ყველა დაკრ ძალვაზე ვტიროდი ხოლმე. ზოგი დი დი ხნის გარდაცვლილი მოჰყავთ, აი, მეზობლები რომ პოულობენ ხოლმე სახლში გარდაცვლილს და საშინელი სუნი ასდით. ისეთი სუნი, რომ ცხვი რიდან კვირები ვერ მოიშორებ. – სახლში რა ემოციებით ბრ უნდებით ხოლმე? – ძალიან გაბრაზებული, აი, ვიღაცამ უბრალო რაღა ცა რომ მითხრას, მაგაზეც ვბრაზდები ხოლმე. სა ხლში ყველა ჩუმად არის ხოლმე, როცა ხვდებიან, რომ მძიმე დღე მქონდა. – რამე უცნაური შე მთხვევა თუ არის ხო ლმე? – ძალიან ხშირად მო დიან ხოლმე მნახველები. პურმარილით მოდიან და ქეიფობენ. ხშირად საყვ არლები მოდიან და უვლიან საფლავს, მერე ოჯახის წევრ ები ამბობენ ხოლმე, ვინ იყო სა ფლავზე, მე კი არაფერს არ ვამბ ობ, რა თქმა უნდა. ისეთი შემთხვევაც ყოფილა, როდესაც თავისი „ნაშა“ და მარხა საყვარელმა. – განსაკუთრებული და უცნა ური საფლავები თუ არსებობს? – კი, რა თქ მა უნ და. ვი საც აქ ვს საშუალება, აკლდამას აკეთებს ხო ლმე. ეს ადრე ძალიან მოდაში იყო. ეს აკლდამები საკმაოდ მდიდრულადაა მოწყობილი. ახლა ათასში ერთხელ თუ აკეთებენ აკლდამებს. – არის ხალხი, რომელიც წლებ ის განმავლობაში მუდმივად დადის საფლავზე? – კი, რა თქმა უნდა. 33 წელია, ვმ უშაობ და ამ დროის განმავლობაში არის ხალხი, ვინც ყოველ შაბათს ამ ოდის და საკუთარ მიცვალებულს უვ ლის. ქართველები საკმაოდ კარგად უვლიან მიცვალებულების საფლავს. დაბადების დღეზე, დღესასწაულებ ზე, სიკვდილის დღეს მოდიან ხოლმე.
„თავიდან 1 წელი მეც ყველა დაკრძალვაზე ვტიროდი ხოლმე“
ლევან თოროსიანი: – ზუსტად 33 წელია ვმუშაობ. როგორ მოვხვდი აქ და ჯარიდან. ავ ღანეთიდან პირდაპირ აქ მოვედი. იმ დროს მუშაობა სავალდებულო იყო და სხვა გზა არ მქონდა. წინათ ეგრე იყო, ანდროპოვის დროს. ჯერ ტაქს ზე ვიმუშავე, იქ ვერ გავქაჩე და მერე აქ, სასაფლაოზე მოვედი. ჩემი სურვ ილი არ ყოფილა, უბრალოდ, სამსახ ური იყო და მოვედი, რა. – ავღანეთის მერე, ალბათ, ფსიქ ოლოგიურად რთული იყო პირდაპ ირ სასაფლაოზე მოსვლა... – კი, ძალიან რთული იყო. პირვ ელი ერთი წელი მიცვალებული რომ მოჰყავდათ, მეც ვტიროდი. ხალხი იძ ახდა, ეს გიჟი ხომ არ არისო. ხან დე დაზე ტიროდნენ, ხან შვილზე და ეს
ფეხი ჩამივარდა და გული გამისკდა. მეთქი, რა ხდება, დავდექი და ყვირ ილი ავტეხე. ძლივს დამაწყნარეს. მო ტირლები რომ წავიდნენ საფლავიდ ან, ვინც დავმარხეთ, იმ კაცის საყვ არელი მოვიდა და დაიწყო ტირილი. ოჯახთან ერთად ხომ არ მოვიდოდა არაა. ეს მომენტი ძალიან კარგად მა ხსოვს. ვარდებით მოვიდა და ტირო და, რატომ მოკვდიო. ზოგადად, ეს საყვარლების თემა საინტერესოა. ხშ ირად მოდიან ხოლმე ოჯახის ჩუმად და საყვარელ ადამიანს დასტირიან. – რამდენად რთულია პროცესი? ადვილია, შეეჩვიო?
„ღამე არ მეძინა, ეს ყველაფერი მესიზმრებოდა და ვიტანჯებოდი“
34
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ები „პრაიმტაიმში“
EXCLUSIVE
„გუშინწინ დავმარხეთ ერთი მიცვალებული და ახლობლები დუდუკებით, კლარნეტებით იყვნენ და მღეროდნენ“ აი, მაგალითად, გუშინწინ დავმარხეთ ერთი მიცვალებული და ახლობლები დუდუკებით, კლარნეტებით იყვნენ და მღეროდნენ. ამ დროს მე უკვე ში ში არ მაქვს. უბრალოდ, ვფიქრობ, მე რომ მოვკვდები, ალბათ, ჩემი დაკრძა ლვაც ასეთი იქნება-მეთქი. – გალაკტიონის „მესაფლავეზე“ რას ფიქრობთ, მოგწონთ? – მარტო გალაკტიონმა დააფასა ჩემი პროფესია. ძალიან მიყვარს ეს ლექსი. მარტო მან დაგვდო პატი ვი. ნამდვილად ღირსეულია ის კაცი, რომ დაგვაფასა. ბუნებრივია, მსგავსი ისტორიები, რაც ლექსშია გადმოც ემული, სასაფლაოზეც ხდება. ბევრი შემთხვევა ყოფილა, ერთმანეთის გვერდზე დასაფლავებული მიცვალ ებულების ახლობელებს ერთმანეთი გაუცნიათ, მოსწონებიათ, თავად შე
ჰყვარებიათ ან ზოგჯერ მოყვრდებ იან ხოლმე, ნათესავდებიან, ბავშვებს ანათვლინებენ ერთმანეთს და ასე შე მდეგ. როგორც სახლში გვყავს მეზო ბლები, ისე აქ ჰყავს ხალხს საფლავის მეზობელი და მჭიდრო ურთიერთობა აქვთ ხოლმე. აქ ერთმანეთს ეფერებ იან და ასე ხდება ყველაფერი. – როგორ აღწერდით ერთი სიტყ ვით თქვენს პროფესიას? – ჩემი პროფესია არის ძალიან პა ტიოსანი პროფესია და ალბათ, დასა ფასებელიც. – რას ეტყვით იმ მესაფლავეს, რომელიც თქვენ დაგასაფლავებთ დიდი ხნის მერე? – მე მას მადლობას ვეტყოდი. რა მდენი მე დავმარხე, მეც ვიღაცამ ხომ უნდა დამმარხოს. მე ჩემი ადგილი უკ ვე გამზადებული მაქვს წალკაში. ვა
მბობ ხოლმე, ერთი ბატკანი დაკალით და 20 ლიტრა ღვინო დადეთ, ვინც მო ვიდეს, იმან ერთი ლაფატკა მიწა და მაყაროს, ღვინო დალიოს და შემდეგ წავიდეს-მეთქი. – ხალხი საფლავის ადგილს წინა სწარ იკავებს ხოლმე? – კი, რა თქ მა უნ და. მო დი ან და წინასწარ ათანხმებენ ხოლმე. ბევრს საკუთარი ადგილიც აუღია და რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, შვილების თვისაც კი იღებენ ხოლმე. ზოგს ას ეთი წესი და ადათი აქვს. მშობელი თუ ერთ ადგილასაა დასაფლავებული, შვილიც აუცილებლად იქ უნდა იყოს. – როგორი საფლავები აქვთ ხო ლმე, როგორც წესი? რაიმე სპეციფ იკური მოთხოვნა თუ აქვთ ხოლმე? – ბევრნაირია, ზოგი აკეთებს ფე რადი ქვით, ზოგი უბრალო შავი ქვით.
საფლავები წარწერებითა და ფოტო ებითაც გამოირჩევა. ზოგს სახურა ვიანი სასაფლაო აქვს, ციხესავით. მოდას მიჰყვებიან ხოლმე რა, თორემ მიცვალებული ხომ არ გაიქცევა. – ღამე თუ გიწევთ ხოლმე მუშა ობა? ამბობენ, რომ ადამიანის სხ ეულიდან სული რომ ამოდის, ფო სფორი გამოიყოფა და სინათლედ ჩანსო, მართალია? – ნუ, მე დღეც ვარ ხოლმე და ღა მეც. ყოფილა ღამის 3-მდეც კი მიმუ შავია. მაგრამ არაფერი მსგავსი არ მინახავს. ღამე საერთოდ არ მეშინია. შემიძლია, მიცვალებულს მივუწვე ღა მე სასაფლაოზე და ისე დავიძინო. არ აა პრობლემა. – დაახლოებით რამდენი მიცვ ალებული გყავთ დასაფლავებული? – საშუალოდ, თვეში 15 დასაფლ
„მარტო გალაკტიონმა დააფასა ჩემი პროფესია“ 5940 დასაფლავებული ადამიანი და 33-წლიანი სტაჟი © ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ავება გამოდის. ჯამში, 33 წელია ვმუშაობ და ახლა თქვენ გამოითვა ლეთ (5.940). – რაიმე საფრთხესთან არის დაკავშირებული თქვენი პროფ ესია? – არა, უბრალოდ, ხშირად ზო მების გამო ვშიშობ ხოლმე. ზოგჯ ერ ამბობენ, რომ სტანდარტული სასახლეა და რომ მოიყვანენ ხო ლმე, სხვანაირი გამოდგება. როცა სასახლესა და შენს გათხრილ სა ფლავს უყურებ, გეშინია, ვაითუ არ ჩაეტიოსო. საბედნიეროდ, მე ასეთი შემთხვევა არ მქონია, იმიტომ რომ ყოველთვის უფრო დიდს ვთხრი, ვიდრე საჭიროა. – მიცვალებულის სახეები თუ გამახსოვრდებათ ხოლმე? – როგორ არა. ზოგი გასიებულ ია, გაშავებული. ზოგი ისეთი ლამა ზია, გეგონება, სძინავსო. მაგრამ ეს მომენტია. სულ არ გრჩება მახსოვ რობაში. – ახალი მესაფლავეები თუ მო დიან სამუშაოდ? – კი, იმუშავებენ ერთი-ორი დღე, მერე გადააგდებენ „ლაფა ტკას“ და მირბიან. ეს ყველას არ შეუძლია. ბევრი მოსულა და ისევ წასულა. – ეკონომიკურად ღირს მესა ფლავედ მუშაობა? – ღირს რა, ხელფასი გაქვს და იხდიან, რა. აბა, ისე, გიჟი ხომ არა ვარ, რომ ვიმუშაო. თუმცა ხელფ ასი საკმარისია. – როცა 33 წლის წინათ გაიგ ეს, რომ მესაფლავედ იწყებდით მუშაობას, რა რეაქცია ჰქონდათ ოჯახში? – ნუ, ჯერაც არ იციან ჩემებმა. მხოლოდ ცოლმა იცის, რომ ვმუშ აობ. შვილიშვილებმა არ იციან და რა საჭიროა, იცოდნენ, პატარები არიან. რა თქმა უნდა, ამაში სამა რცხვინო არაფერი არ არის. თუ მცა, მა შინ ის ეთი დრო იყო, რომ ტეხავდა. ახალგაზრდა ბიჭი მესა ფლავედ როგორ უნდა მუშაობ დესო. მეუღლემ, რა თქმა უნდა, იცოდა, დაღლილი რომ მივდიოდი ხოლმე. შვილიშვილებს ხომ არ ეტ ყვი არაა, მათთვის, უბრალოდ, ვმ უშაობ, ისინი პატარები არიან და მთავარია, კანფეტი მივუტანო. – როგორ ფიქრობთ, როდემდე იმუშავებთ აქ? – ერთი წელიც და „ვსო“. მეტი აღარ შემიძლია. ჯამში, 34-წლიანი სტაჟი მექნება. აქ კი, ვისაც მოიყვა ნენ, ის იქნება. – სასაფლაოდან თუ იპარავენ ხოლმე რამეს? – ჩვენთან საფლავის ამოთხრის მცდელობა არ ყოფილა და იქიდან რამის მოპარვის. უფრო ხშირად, ალუმინს, სპილენძს იპარავენ სა ფლავის გალავნიდან. – თქვენ რომ თქვენს წიგნს წერდეთ, სიტყვაზე, მესაფლავ ის დღიურებს, რას დაარქმევდით წიგნს? – არ ვიცი, ალბათ, მესაფლავის ტანჯული ცხოვრება. ეს იქნებოდა სათაური. თუმცა დიდი გამოცდ ილება მივიღე ცხოვრებაში. – გჯერათ სიკვდილის შემდეგ სიცოცხლის? – არ ვიცი, მე ვხედავ, რომ მხ ოლოდ ჩონჩხი რჩება, ის ვეღარ ად გება. რაც შეეხება სამოთხეს, ჯო ჯოხეთს, კი ამბობენ, რომ არსებო ბს, მე ჯერ არ მინახავს და რა ვიცი, აბა. მე მხოლოდ ფაქტი ვიცი, კაცი დავმარხე, ის აღარ ადგება. მაგრამ მთავარი ერთია, ღმერთის არსებო ბის მჯერა. – სხვა რელიგიის წარმომად გენლებსაც თუ კრძალავენ აქ? – კი, ძალიან ბევრია. მაგალი თად, მუსლიმანებს სასახლის გა რეშე კრძალავენ ხოლმე, პირდაპირ თეთრეულში ახვევენ და ასე ასაფ ლავებენ. – სასაფლაოზე ჯადოები თუ გხვდებათ? – კი, ძალიან ბევრი. აი, რომ ვთ ხრი ხოლმე, ხან კლიტე ამოდის, ხან სურათი ადამიანის და ასე შემდეგ. სურათს ხან თმა აქვს დახვეული, ხან ნემსები აქვს ჩარჭობილი და ასე შემდეგ. ზოგი დამინახავს, სა ფლავზე მისულა და უმი კვერცხ ები გაუგორებია. ამ ჯადოებს რომ ვპოულობთ ხოლმე, ვიღებთ და ვა გდებთ. ასეთი რამეების გაკეთება არ შეიძლება.
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
35
მდინარის დაბინძურება – სალომე ჩადუნელი თუ ერთხელ მაინც დააკვირდებ ით თქვენს ქალაქში ან სოფელში ჩა მომავალ მდინარეს, აუცილებლად აღმოაჩენთ ნაგვის კუნძულებსა და ადგილებს, სადაც ფეკალური მასები პირდაპირ მდინარეში გაედინება. თუ გაგიმართლად, ისევე როგორც მტ კვრის რეიდზე წასულ „პრაიმტაიმს“ „გაუმართლა“, შესაძლოა, მდინარის ნაპირზე დაგდებულ მკვდარ ლეშსაც გადააწყდეთ. მდინარეები და მისი სისუფთავის ხა რისხი რომ ყოველთვის პრობლემა იყო, ეს ახალი ამბავი არაა, თითქოს არც სა ზოგადოების დამოკიდებულება შეცვ ლილა, რადგან ძალიან ბევრი მდინარე, ათასობით დასუფთავების აქციის შემდ ეგ, ისევ ნაგავში იხრჩობა. არ არსებობს გამართული საკანალიზაციო სისტემა, გამწმენდი ნაგებობები. სულ რაღაც, ერ თი წელია, ამუშავდა ნარჩენების მართ ვის კოდექსი და სამინისტროც პრობლე მის მოგვარებას მომავალს ანდობს. ექსპერტებისა და გარემოს დაცვის სამინისტროს წარმომადგენლების აზრი იყოფა: ნაწილი აღიარებს, რომ წყლის დაბინძურება პრობლემაა, ნაწილი არც ისე საგანგაშო მაჩვენებელზე საუბრო ბს, ნაწილი კი დაბინძურების ცხელ წე რტილებს, მდინარეებს: ყვირილას, კა ზრეთულასა და მაშავერას ასახელებს. საქართველოში ზედაპირული წყ ლების დაბინძურების ძირითადი წყარ ოებია წყალმომარაგება-კანალიზაციის სექტორი, თბოენერგეტიკა და მრეწვე ლობა. სექტორების მიხედვით დაბინძურ ებული ჩამდინარე წყლების ჩაშვება შემდეგნაირად ნაწილდება: წყალმომარაგება-კანალიზაციის სე ქტორი – 344,1 მლნ.მ3/წელ. (67%); თბოენერგეტიკა – 163,8 მლნ.მ3/წელ. (31%); მრეწველობა – 9,6 მლნ.მ3/წელ. (2%) მას შემდეგ, რაც საქართველომ ას ოცირების ხელშეკრულებაში გაწერილი რეკომენდაციები მიიღო, გარემოს და ცვის სამინისტროსაც სამუშაო მოემატა და ქართული კანონმდებლობის ევრო პულ კანონმდებლობასთან ჰარმონიზ აცია დაევალა. ვნახოთ, რომელი კანონები და კანო ნქვემდებარე აქტები არეგულირებს სა ქართველოში წყლის სისუფთავის ხარი სხს და რომელი ბრძანებები იცავს მდინ არეებს ქიმიური და საყოფაცხოვრებო ნარჩენებისგან. წყლის რესურსების მართვა საქართ ველოში კანონებით „გარემოს დაცვის შესახებ“, „წყლის შესახებ“, „საზოგადო ებრივი ჯანმრთელობის შესახებ“, „საქა რთველოს ზღვის, წყალსატევებისა და მდინარეთა ნაპირების რეგულირებისა და საინჟინრო დაცვის შესახებ“, გარე მოს დაცვის სამინისტროს ნორმატიული აქტებით, რეგულირდება. ამას გარდა, გარემოს დაცვის სააგ ენტო თვეში ერთხელ ახორციელებს მდინარეების მონიტორინგს და იღებს სინჯებს პრევენციისა და წყლის დაბინძ ურების ხარისხის განსაზღვრის მიზნით. მარინა არაბიძე, გარემოს ეროვნუ ლი სააგენტოს გარემოს დაბინძურ ების მონიტორინგის დეპარტამენტის უფროსი:
36
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
SO
მარიამ მაკაროვა: „ძირითადად, დაბინძურების წყარო „ჯორჯიან მანგანუმის“ ობიექტებია, არ აქვს ამ დიდ საწარმოს გამწმენდი ნაგებობა და ყველაფერი გაუწმენდავად ჩადის მდინარეში“
– ყოველი წლის დასაწყისში დგ ება იმ წერტილების სია, სადაც მო ნიტორინგი უნდა განვახორციელ ოთ. რა თქმა უნდა, ეს არის დიდი მდინარეები. საქართველო მდიდარ ია წყლის რესურსებით, მაგრამ მო ნიტორინგს ძირითად მდინარეებზე ვახორციელებთ, კასპიისა და შავი ზღვის აუზების მდინარეების მიხე დვით. იქ იწერება, რა კომპონენტს გავაკონტროლებთ, წყლის სინჯებს რამდენს ავიღებთ. საექსპედიციო ჯგუფები ყოველთვიურად გადიან ლაბორატორიებიდან და წყლის სი ნჯებს იღებენ. გვაქვს საშუალება, ადგილზე განვსაზღვროთ რამდენ იმე კომპონენტი, რომელიც ტრან სპორტირებისას შეიცვლება, როგო რიცაა წყლის ტემპერატურა, მარი ლიანობა, ჟანგბადის შემცველობა და შემდეგ ხდება სინჯების ტრან სპორტირება ლაბორატორიებში და კეთდება ანალიზები სხვადასხვა და
მაბინძურებლებზე. ჩვენ გვაქვს სამი ლაბორატორია, რომელიც წყალზე მუშაობს – თბილისში, ქუთაისსა და ბათუმში. – რის მიხედვით ირჩევა წერტ ილები, სადაც სინჯი უნდა აი ღოთ? – იმის მიხედვით, რა სახის ზეწო ლებია მდინარეზე, ჩვენ ვირჩევთ. ერთი პრინციპია, როცა ჩვენ სინჯ ებს ვიღებთ, სანამ ქალაქში შევა მდ ინარე და შემდეგ ქალაქიდან გამო სვლის დროს, რომ გავარკვიოთ, რა ახდენს ზეწოლას. – რამდენად მაღალია დაბინძ ურების ხარისხი? რა იკვეთება სი ნჯების აღების შემდეგ? – კომუნალური თუ მუნიციპა ლური წყლების გაუწმენდავი ჩაშვ ება ხდება. ვერ გეტყვით, რომ ცუდი მდგომარეობაა, მაგრამ ქალაქებთან ახლოს პერიოდულად ვაფიქსირებთ ამონიუმის აზოტის გადაჭარბებ ას, ეს არ არის ყოველთვის, იმიტომ რომ წყალსაც გააჩნია თვითგაწმენ დის უნარი. სწორედ ამიტომ გვაქვს ყოველთვიური მონიტორინგი ზო გადი სურათის დასახასიათებლად. ამონიუმის აზოტის გადაჭარბება ადასტურებს იმას, რომ მდინარეე ბში გაუწმენდავი წყალი ჩაედინება. ასევე გვაქვს სამრეწველო უბნები: მაგალითად, ზესტაფონი-ჭიათურის მონაკვეთზე ყვირილაში მანგანუმის გადაჭარბება ფიქსირდება, კაზრეთ ისკენ მაშავერაში პერიოდულად შე იძლება დაფიქსირდეს მძიმე ლითო ნების გადაჭარბება, რაც ინდუსტ რიული ნარჩენებითაა გამოწვეული.
S!!
!
მარინა არაბიძე: „ვერ გეტყვით, რომ ცუდი მდგომარეობაა, მაგრამ ქალაქებთან ახლოს პერიოდულად ვაფიქსირებთ ამონიუმის აზოტის გადაჭარბებას“ მიუხედავად იმისა, რომ მონიტო რინგის სამსახური დამაიმედებელ განცხადებას აკეთებს, გარემოს და ცვის სამინისტროს წყლის რესურს ების მართვის სამსახურის უფროსის მოადგილე მარიამ მაკაროვა მდინ არეების დაბინძურების პრობლემის არსებობას აღიარებს და იმ ადგილე ბს ასახელებს, სადაც საგანგაშო მდ გომარეობაა:
„მდინარე ყვირილას ჩვენ ცხელ წერტილს ვეძახით. იქ ძირითადად, დაბინძურების წყარო „ჯორჯიან მა ნგანუმის“ ობიექტებია, არ აქვს ამ დიდ საწარმოს გამწმენდი ნაგებობა და ყველაფერი გაუწმენდავად ჩადის მდინარეში. მდინარე შავი ფერის მოდის, იქ არის მანგანუმის მადნის გადამამუშავებელი საწარმოები და ამ საწარმოებიდანაც არის დაბინძ ურების რაღაც წვლილი. რაც შეეხ ება ყველასთვის ცნობილ კაზრეთ ულასა და მაშავერას, რამდენადაც ვიცი, მაშავერაზე ბოლო დროს მდ გომარეობა გაუმჯობესდა, მაგრამ, დაბინძურების კუთხით, ისევ ცხელ წერტილად რჩება“. იმის გასარკვევად, რა საფრთხეს შეიძლება უქმნიდეს მდინარის დაბი ნძურება არა მარტო ეკოსისტემას, არამედ სოციუმსაც, ჩვენ საქართვე ლოს მწვანეთა მოძრაობის „დედამი წის მეგობრების“ თანათავმჯდომ არეს ნინო ჩხობაძეს დავუკავშირ დით. – საქართველოში მდინარეების დაბინძურების საკმაოდ მაღალი მა ჩვენებელია, იმიტომ რომ მდინარ ეებში ვყრით ნაგავს. თითქმის ყველა მდინარე ნაგავსაყრელადაა გადაქც ეული. როცა ნაგავი არ გადის სო ფლიდან, მოსახლეობა ნაგავს ყრის ხევებსა და მდინარეებში, რაც ყო ვლად დაუშვებელია. გამართული საკანალიზაციო სი სტემა, თავისი გამწმენდი ნაგებობე ბით არ არსებობს. საკანალიზაციო მილები, ხშირ შემთხვევაში, გადაკი დებულია მდინარეზე. – დაბინძურებულმა მდინარემ რა რისკები შეიძლება წარმოშვას? ინფექციების გავრცელების საფრ თხე ხომ არ ჩნდება? – პირველ რიგში, ეს არის ადამ იანის ჯანმრთელობაზე მოქმედი დაბინძურება, იმიტომ რომ ჩვენ, უმეტეს შემთხვევაში, ზედაპირულ წყლებს მორწყვისთვის ვიყენებთ
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
ქვეყნის „ცხელი წერტილი“ E V I S CLU
EX
და როცა მდინარე დაბინძურებულ ია, პროდუქტი, რომელსაც ვიღებთ, რა თქმა უნდა, დაბინძურებულია, უბრალოდ რა დონის ხარისხისაა ეს დაბინძურება, ჯერ არ ვიცით. პრ ევენცია არის ნარჩენების მართვის სისტემის გაუმჯობესება. მეტი პრ ევენცია არ არსებობს. – მაგრამ ცალკეა სახელმწი
ფოს ქმედითი ნაბიჯები და ცალკე საზოგადოების შეგნება, რომ მდ ინარეში ნაგავი არ უნდა გადაყა როს... ამ მხრივ, რა უნდა გააკეთ ოს სახელმწიფომ? – ნარჩენების მართვის სისტემის აწყობა საზოგადოების მონაწილე ობის გარეშე ვერ ხერხდება. ეს პრ აქტიკა უკვე არსებობს მთელ მსოფ
ნინო ჩხობაძე: „გამართული საკანალიზაციო სისტემა, თავისი გამწმენდი ნაგებობებით, არ არსებობს. საკანალიზაციო მილები, ხშირ შემთხვევაში, გადაკიდებულია მდინარეზე“
ლიოში და მხოლოდ ასე მოვახერხებთ ჩვენ ამ სი სტემის მოწესრიგებას. აქ მარტო ხელისუფლება ვე რაფერს უშველის, თუ მო სახლეობის თვითშეგნებაც არ იქნება მაღალი, რომ ნა გავი მდინარეში არ უნდა ჩაყაროს. ტყვიიდან დაწყებული კალიუმით დამთავრებული, ჩვენს მდინარეებში გვხვდება. – რა კონკრეტული საფრთხეები შეიძლება წარმოიშვას, როცა ამ ნარჩენთან გაქვს შეხება? – პირველ რიგში, ეს არის კანცერ ოგენული ნივთიერებები. მძიმე მე ტალებით დაბინძურება იწვევს ალ
ერ გიული ტიპის დაავადებებს, დერმატიტს, კანის დაავადებებს. ერთადერთი გამოსავალი, ამ შემთხვ ევაში, არის ორი დოკუმენტის სწრა ფად მიღება. პირველი, ეს არის წყლის კოდექსი, რომელიც ახლა მზადდება სამინისტროში და მეორე თემა, რომე ლიც გულისხმობს ევროკავშირის ოთ ხი დირექტივის ჰარმონიზაციას ჩვენს კანონმდებლობაში და ასეა აწყობილი წყლის კოდექსი.
„სმარტმა“ სააღდგომო საქველმოქმედო აქციის
ფარგლებში მაღაზიებში „მადლიანი კალათები“ განათავსა
დღეიდან, `სმარტის“ ვა კის, საბურთალოსა და რუ სთაველის ფილიალებში „მადლიანი კალათა“ დაგხ ვდებათ. თქვენ შეგიძლიათ საკუთარი წვლილი შეიტ ანოთ კალათის სურსათსანოვაგით ავსებაში და დაეხმაროთ ადამიანებს, ვინც სოციალურად დაუც ველია და აღდგომის ბრ წყინვალე დღესასწაულის სათანადოდ აღნიშვნა არ შეუძლია.
„არ გვინდა დავივიწყოთ ადამიანები, რომლებიც უს ახსრობის გამო აღდგომის ბრწყინვალე დღესასწაულს შესაფერისად ვერ ხვდები ან. ამიტომ, ჩვენს ერთგულ მომხმარებლებთან ერთად „მადლიერ კალათას“ ავავ სებთ მათთვის საჭირო ნი ვთებით, პროდუქტებით და შესაძლებლობას მივცემთ სადღესასწაულო გაწყობა შეიქმნან“.- აცხადებენ „სმ არტში“.
საქველმოქმედო აქცია მოძრაობა „მადლიანი სა ქართველოს“ მიერ დაწყებ ული კამპანიის, „დააპურე საქართველოს“ ფარგლებში იმართება. „სახალხო მოძრაობა „მა დლიანი საქართველო“ კვ ლავ განაგრძობს აქციას „დააპურე საქართველო“ თბილისში, ბათუმსა და ქუ თაისში. მოვუწოდებთ მს ხვილ და საუბნო მარკეტებ
ის მფლობელებს, თავიანთ მაღაზიებში მოაწყონ „მა დლიანი კუთხე“, სადაც მო მხმარებლები დატოვებენ სურსათს მათთვის, ვისაც ეს ყველაზე მეტად სჭირდე ბა“, – განაცხადა მადლიანი საქართველოს პრეს-მდივ ანმა მეგი ჭყოიძემ. „სმარტის“ მაღაზიების „მადლიან კალათაში“ შე გროვებული პროდუქტები „მადლიან საქართველოს“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
გადაეცემა, ისინი მათ ქა ლაქში არსებულ „მადლიან მაცივრებში“ განათავსენებ. აქედან კი ადამიანებს, რო მლებიც უსახსრობის გამო პროდუქტებს ვერ ყიდულო ბენ, შეეძლებათ მათი აღება. დღესვე, აქციის ფარგ ლებში, „სმარტის“ ვაკის ფილიალში ბავშვებმა საკვ ირაო სკოლა „რებუსის“ და ხმარებით სააღდგომო დე კორაციები შექმნეს. A
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
37
ქეთი მელუა „გორის ქალთა კამერულ „28 ოქტომ ბერს ვ და 3 დეკემბ იწყებთ ვამთავრებთ ერს . ოქტომბერს ჩვენ 20 ჩ ლონდონში, ავდივართ ე განმავლობა რთი კვირის ში რეპეტიც იებ გვექნება. 2 8-ში ვიწყებ ი თ გერმანიით. 9 კო გვაქვს ბრიტ ნცერტი გერმანიის 8 ანეთში, ქალაქ გამოვალთ. ში 8 ქვეყანას მოვივლით“
„გუნდის წევ ყოველთვ რებს რომ ჩვენ ის ვეუბნები, ი მუსიკოს მუსიკა მხოლოდ ე იყოს გათ ბისთვის არ უნდ ა ვლ პროფესი ილი, სხვადასხვ ა ის ა მუსიკალ დამიანებმაც, უ არაპროფ რ სფეროში ე უნდა ისი სიონალებმა, ამოვნო ნომრებით ნ ჩვენი “
„ევროპაში უფრო პოპუ „გორის ქალთა გ ლარული იყო უნდი“ ვიდრე საქართველოში, როგ ქართველების ბუ ორც ხდება ხოლმე, ნებ ჯერ ევროპაში უ იდან გამომდინარე. ნდა იმღერო, რო მ მერე უკან დაბრუნებუ ლი დაგაფას ონ“ my View ნინო მჭედლიშვილი
სოციალური ქსელის მელომანი მო მხმარებელი აუცილებლად შეამჩნევდა ბოლო დროს ინტერნეტში გავრცელე ბულ ვიდეოს, სადაც „გორის ქალთა კამერული გუნდი“ სამხრეთ აფრიკულ კომპოზიციას ასრულებს. მანერული სახეები, პროფესიული შესრულება, მცირე მაგრამ სანახაობრივად სახალი სო ქორეოგრაფია და გუნდის წევრების სილაღე აუცილებლად მოგგვრით კარგ განწყობას. 28 ოქტომრიდან 3 დეკემბრის ჩათვ ლით „გორის ქალთა კამერული გუნდი“ ქეთი მელუასთან ერთად ევროტურს გე გმავს. ინგლისში მოღვაწე ქართველი მო მღერალი თავად დაუკავშირდა გუნდის ხელმძღვანელს და მათთან თანამშრო მლობის სურვილი გამოთქვა. ევროპის 8 ქვეყანაში დაგეგმილი კონცერტის გარდა პროექტი მომღერლისა და გუნდის ერთო ბლივი ალბომის გამოცემასაც ითვალისწ ინებს, რომლის გაყიდვაში ჩაშვებაც ამავე წელს იგეგმება. ქეთი მელუა უკვე მეორედ ჩამოვიდა საქართველოში სწორედ გუნდთან რეპე ტიციების გასავლელად. ჩვენ, გუნდის სა მხატვრო ხელმძღვანელთან, ქალბატონ,
38
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
თეონა ცირამუასთან ინტერვიუს გთავაზობთ, სადაც ჩემი რესპონ დენტი დაწვრილებით გიამბობთ გუნდის წარმატებზე დაარსებიდან დღემდე, თაობათა ცვლაზე და ტუ რნეზე, რომელიც ქეთისთან ერთად არის დაგეგმილი. - 1979 წელს გორის მუსიკალუ რი სასწავლებლის ბაზაზე „გორის ქალთა კამერული გუნდი“ შეიქმნა. იმ დროისთვის გუნდი მუსიკალური სასწავლებლის სტუდენტებით და კომპლექტდა. გუნდის ხელმძღვა ნელი იყო შალვა მოსიძე (გადაცემა „რა, სად, როდის“ წამყვანის, გიორ გი მოსიძის მამა. ავტ.), რომელიც შემდგომ ჩემი პედაგოგი გახლდათ კონსერვატორიაში. კომუნისტებ ის დროსაც ძალიან პოპულარული იყო ეს გუნდი, მერე, როგორც ხდ ება ხოლმე, ყოველ აღმართს დაღმ ართი მოსდევს და გუნდსაც ჰქონ და ჩავარდნა, ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკური თუ სხვა რიგითი პრობლემებიდან გამომდინარე. მე კონსერვატორია დავამთავრე თუ არა, სადირიჟორო განხრით, ბატო ნმა შალვამ წამომიყვანა გორში ქო რმეისტერად, მეორე დირიჟორად. გუნდშიც ვმღეროდი და გარკვეულ კონცერტებზე მიწევდა კიდეც დი
რიჟორობა. მერე მოხდა თაობათა ცვლა. 2013 წლიდან გუნდის სამხ ატვრო ხელმძღვანელი ვარ. - გვიამბეთ გუნდის წარმატებ ებზე... - დაარსების დღიდან გუნდს მთ ელი ევროპა აქვს მოვლილი, არაე რთი კონკურსის გამარჯვებულია. ევროპაში უფრო პოპულარული იყო „გორის ქალთა გუნდი“ ვიდრე საქა რთველოში, როგორც ხდება ხოლმე, ქართველების ბუნებიდან გამომდ ინარე. ჯერ ევროპაში უნდა იმღერო, რომ მერე უკან დაბრუნებული დაგა ფასონ. ჩემი ხელმძღვანელობის დრ ოს ბევრი რამ შეიცვალა. როგორც ახალ ხელმღვანელს, ჩემი ხედვა მქონდა. სახელის გარდა ყვ ელაფერი შევცვალე, ფა ქტობრივად, ახლიდან ჩამოვაყალიბე გუნდი. - შემადგენლობაც შეცვალეთ? - კი. მა შინ 21 ად ამიანი ვიყავით და 13 გავუშვი გუნდიდან. ფაქტობრივად, ყველ აფერი ახლიდან დავი წყე. - მაშ, გუნდის განა წყენებული წევრებიც გეყოლებათ... - ცამეტივე თბილის ელები უყვნენ. ჩავთვა ლე, რომ გო რის ქა ლთა 21-კაციან გუნდში 13 თბილისელი არ უნდა მღ ეროდეს. ახლა, მხოლოდ ერთი გვყავს თბილისელი და მეორე მე ვარ. ჩავთვა ლე, რომ არ იყვნენ ისეთი დონის მომღერლები, რო მელთაც გორში ვერავინ შეცვლიდათ. აქედან გა მომდინარე, ბევრი ლეგი ონერი გავუშვი. ვეცადე ისე ამეხსნა, რომ ნაწყენი არ დარჩენილიყვნენ. შე იძლება გულში მაინც რაღაც ეწყინათ, მაგრ ამ ჩვენს შორის კონფ ლიქტი ნამდვილად არ
„ინტერნეტში უნა ხავს ქეთის ჩვენი ვიდეოები დ ა მისი წარმომადგენელი დაგვიკავშირდა. თავად ქეთიმ უკვე აეროპორტიდან დ ამირეკა, თქვენ გამო ჩამოვ დივარო“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
გუნდთან“ ევროტურში მიემგზავრება
ყოფილა, ხმაურით არ წასუ ლან გუნდიდან. - შემადგენლობის გარდა თქვენი ხელმძღვანელობის პირობებში კიდევ რა შეიცვა ლა გუნდში? - ბოლო პერიოდში მოვახე რხე რომ ჩვენი რეპერტუარი მრავალფეროვანი ყოფილიყო. მანამდე ვერ ვახერხებდი. გა რდაიცვალა საგუნდო კომპოზ იტორი, ბატონი სოსო კეჭაყმაძე. მე რომ მოვედი, ზუსტად იმ წე ლიწადს, სულ ამ კომპოზიტორის საღამოები იმართებოდა. ცუდად არ გამიგოთ, სოსოს ნაწარმოებე ბი გენიალურია, მასზე მუშაობას არაფერი სჯობს, იმის თქმა მინდა, რომ მის მიმღერებზე გვიწევდა მუ შაობა და პირველ წელიწადს ახლის კეთება ვერ მოვახერხეთ. ბატონი სოსო მართლაც გენიოსი იყო, ბევრი კარგი რამ აქვს ჩემთვისაც გაკეთე ბული. მის ნაწარმოებებს დღესაც ვა
სრულებთ და სულ შევასრულებთ, სა ნამ ამ გუნდის სათავეში ვიქნები. ჩემი ხელმძღვანელობის მეორე წელს ჩვენი რეპერტუარი უფრო მრავალფეროვანი გახდა. - მე ვიტყოდი, გათანამედროვებ ულიც... მე მოვისმინე თქვენი სამხ რეთ-აფრიკული კომპოზიცია, რომე ლიც უცებ აიტაცა ინტერნეტმომხმა რებელმა და ძალიან პოპულარული გახდა... რა ჰქვია ამ კომპოზიციას? - ეს არის სამხრეთ-აფრიკული ტრ ადიციული სიმღერა, რომელსაც „ბა ბილონის მდინარის ნაპირზე“ ჰქვია. მანამდე კიდევ ორი სამხრეთ-აფრიკუ ლი კომპოზიცია მაქვს გაკეთებული. ეს უკანასკნელი ინტერნეტში მოვისმინე. მისი ნოტებიც ვერ ვიპოვე. მერე ჩა ვუჯექი და სმენით დავწერე. ქორეოგ რაფი არ გახლავართ, მაგრამ რაღაცნ აირად მოვხაზე რა როგორ მინდოდა, ტიპაჟებიც სახასიათო შევარჩიე. ეს ნომერი თბილისის საგუნდო მუსიკის ფესტივალის დახურვაზე გამოვიტა
EXCLUSIVE
„ორი მუსიკოსის ურთიერთობაში ხშირად არის აზრთა სხვადასხვაობა, პოლემიკა ცალკეულ საკითხებზე, მე და ქეთის ეს არ გვქონია. ერთნაირი ხედვა გვაქვს, თითქმის ერთნაირი გემოვნება, ზოგჯერ უთქმელად გვესმის ერთმანეთის“ ნეთ, კონსერვატორიის დიდ დარბაზ ში... ეს გუნდი ყოველთვის ევროპულ მუსიკას აკეთებდა. ადრეც უმღერიათ, მაგრამ მე უფრო აქტიურად დავიწყე ამაზე მუშაობა, მინდა ბევრი ნომერი იყოს ჩვენს რეპერტუარში ევროპული. მაინტერესებს სხვადასხვა ერის ფოლკ ლორი. ფესტივალზე რომ გამოვედით მრავალფეროვანი პროგრამა წარუ დგინეთ მსმენელს. გვქონდა, ვერდი, შუმანი, ბითლზები, სამხრეთ- აფრიკუ ლი, კეჭაყმაძე, ჩლაიძე... კიდევ უფრო მრავალფეროვანი მინდა გავხდეთ, ამ ისთვის აქტიურად ვმუშაობთ. გვინდა ყველა გემოვნების მსმენელის ინტერე სი დავაკმაყოფილოთ. გუნდის წევრ ებს ყოველთვის ვეუბნები, რომ ჩვენი მუსიკა მხოლოდ მუსიკოსებისთვის არ უნდა იყოს გათვლილი, სხვადასხვა პრ ოფესიის ადამიანებმაც, მუსიკალურ სფეროში არაპროფესიონალებმა უნდა ისიამოვნონ ჩვენი ნომრებით. მართალ ია აკადემიური გუნდი ვართ, მაგრამ ისე უნდა მივაწოდოთ მუსიკა მსმენე ლს, რომ მაინცდამაინც კონსერვატო რიადამთავრებული პროფესორის მო სასმენი არ იყოს. - ახლა სად გაქვთ კონცერტები? - ყოველ „თბილისის საგუნდო ფე სტივალზე“ ვმონაწილეობთ. შარშან ბა ქოშიც ვიყავით მიწვეულები. - მომღერალი ქეთი მელუა თქვენს გუნდთან ერთად ალბომს წერს, რო გორც ვიცი, ტურნეც არის ევროპაში დაგეგმილი. გვიამბეთ როგორ შედგა თქვენი თანამშრომლობა? - ინტერნეტში უნახავს ქეთის ჩვენი ვიდეოები და მისი წარმომადგენელი დაგვიკავშირდა. თავად ქეთიმ უკვე აე როპორტიდან დამირეკა, თქვენ გამო ჩამოვდივარო. გორში, ატენის სიონს რომ ასცდები, არის სოფელი ბობნერი, სადაც სპეციალურად ჩვენი გუნდ ისთვის კომუნისტების დროს აშენდა კოტეჯები. იქ ადიოდა გუნდი რეპეტი ციებისთვის, ისე როგორც სპორტსმე ნები მიდიან ხოლმე „ზბორებზე“. ჩვენც ყოველ ზაფხულს ავდივართ ხოლმე 10 დღით, ორ კვირით, როცა ბევრი სამუ შაო გვაქვს, რეპერტუარი გასაახლებე ლი. სწორედ აქ ჩამოგვაკითხა ქეთიმ. ფაქტობრივად, სოლო კონცერტი მო ვუწყვეთ. ათი ნაწარმოები შევასრულ ეთ. აღფრთოვანებული იყო. თავიდან სხვა პროექტისთვის უნდოდა ჩვენი გუნდის გამოყენება, მაგრამ სულ სხვა პროექტი დაიგეგმა. ეს არის ალბომი და ევროტური კონცერტებით. - ახლა რა ინტენსივობით მუშა ობთ, როდის იწყება ტური? - უკვე მეორედ ჩამოვიდა ქეთი გო რში. ერ თი კვ ირ აა უკ ვე აქ არ ის და ფაქტობრივად ერთი რეჟიმით ვცხო
ვრობთ. მიმდინარეობს რეპეტიციები, პარალელურად ჩაწერების მეორე ეტ აპი. ალბომის გამოცემას ამ წელს ვგ ეგმავთ. ამავდროულად დაგეგმილია ტურნე ევროპაში, რომლის განრიგიც ქეთიმ უკვე ოფიციალურად გამოაქვე ყნა. 27 კონცერტი უნდა ჩავატაროთ თვე-ნახევრის განმავლობაში. 28 ოქ ტომბერს ვიწყებთ და 3 დეკემბერს ვამთავრებთ. ჩვენ 20 ოქტომბერს ჩა ვდივართ ლონდონში, რეპეტიციები ერთი კვირის განმავლობაში გვექნება. 28-ში ვიწყებთ გერმანიით. 9 კონცერ ტი გვაქვს ბრიტანეთში, გერმანიის 8 ქალაქში გამოვალთ. 8 ქვეყანას მოვი ვლით. - როცა ტურნე დამთავრდება და ჩამოხვალთ, მერე, ალბათ, საქართვე ლოშიც გაღიარებენ... - (იცინის) ჰო, იმედია, ვნახოთ აბა, მაგაზე ვჩალიჩობთ ახლა. - ალბომის რეპერტუარზეც გვ ითხარით ორი სიტყვით, რა ჟანრის მუსიკას მოვისმენთ თქვენი ტანდემ იდან?
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
- ეს უკვე ქეთის კომპეტენციაა, სუ რვილი აქვს სიურპრიზი იყოს მსმენე ლისთვის... - როგორია ქეთი ურთიერთობაში, რეპეტიციების დროს. - ზოგადად, ადამიანებს იმის მიხე დვით არ ვაქებ, რომ ჩემი მეგობრები, საქმიანი პარტნიორები ან გუნდის წევრები არიან. ქეთიზე მხოლოდ კა რგის თქმა შემიძლია. ვისაც მასთან შეხება ჰქონია, ჩემ გარშემო, ყველა ერთხმად ვაღიარებთ, რომ ძალიან თავმდაბალია, მოწიწებული, კეთილი და თავისი საქმის პროფესიონალი. ამას წინათ ვამბობდი ისე, რომ მა საც ესმოდა, - გარკვეული პერიოდი ერთად მუშაობა მოგვიწია. ორი მუ სიკოსის ურთიერთობაში ხშირად არ ის აზრთა სხვადასხვაობა, პოლემიკა ცალკეულ საკითხებზე, მე და ქეთის ეს არ გვქონია. ერთნაირი ხედვა გვ აქვს, თითქმის ერთნაირი გემოვნება, ზოგჯერ უთქმელად გვესმის ერთმ ანეთის.
ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016
39
N17 (369) ორშაბათი, 25 აპრილი, 2016 წ.
უ ი ვ რ ე ტ ნ ი ც e ი v ლ i ბ
s u l xc
e
ყოველკვირეული გაზეთი
Nini’s Blog ი ლ ე თ ყვი
ი ბ ე რ უ ი დღ
ფასი 2 ლარი
www.ptpress.ge
ქეთი მელუა „გორის ქალთა კამერულ გუნდთან“ ევროტურში მიემგზავრება სის სიკო ად არის ა უ მ ი „ორ აში ხშირ ოლემიკ ბ პ და ერთო აობა, ურთი ხვადასხვ ხებზე, მე აირი ას თნ კით აზრთ კეულ სა ქონია. ერ თნაირი ცალ ს არ გვ ის ერ ე ითქმ გჯერ ს ი თ , თ ე ს ქ ქვ ო ს ბა, ზ ა გვა ხედვ გემოვნე დ გვესმი ა ელ “ უთქმ თმანეთის ერ
exclusive
„არის კონკურსები სადაც ვერ იპოვი კონკურენტებს. „იქს ფაქტორში“ თანაბარი ბრძოლაა კონკურსანტებს შორის“
exclusive
შპს `ასავალ-დასავალის სტამბა”
„იქს ფაქტორის“ ქართველი ჯასთინ ბიბერი მამას კაფელის დაგებაში exclusive ეხმარება ექსკლუზიური exclusive ინტერვიუ ლელა ცხინვალის კაკულიასთან
ციხეში გატარებული შვიდი წელი
„ორი ბიზნესმენის მკვლელობას ვხედავ“
© ყველა უფლება დაცულია, რედაქციის ნებართვის გარეშე მასალების გამოქვეყნება იკრძალება
40