PEOPLE’S
კვირა
ლოგიკურად, რაკი ამ მასალის წერა ბოლო სამუშაო დღეს მიხდ ება, კვირასაც პარასკ ევიდან - პარასკევამდე განვიხილავ... წითელი პარასკევიდან 9 აპრი ლამდე. სიმძიმეს თავა დაც ხვდებით, არა? არ მახსოვს, მიყოლე ბით ორი ას ეთი მძ იმე პარასკევი დამთხვეო დეს, ჯერ რელიგიური და შემდეგ ეროვნული, თუმცა ჩვენს რეალობ აში ეს ორი ხომ თითქ მის ერთსა და იმავეს ნიშნავს. პირველი წითელი პა რასკევიდან 1989 წლ ის 9 აპრილამდე ლამის ორი ათასწლეული და ბევრი იმედგაცრუება იყო, ამდენად ადამია ნებიც ბევრად ურწმ უნონი გახდნენ და 9 აპრილის შემდეგ ვერა ფრით შეძლეს დამოუკ იდებლობის აღდგომა ჭეშმარიტად ეწამათ... თუმცა ურწმუნოები და ეჭვიანები ყოველთვის უმრავლესობას წარმ ოადგენდნენ. ის, რაც 1989 წელს მოჰყვა, მა ინც ყველა უგუნურებ ისა და ბოროტების ზღ ვარს სცილდება... მახსოვს 9 აპრილი პირველი და ყველაზე დიდი, რაც მახსოვს - 9 აპ რილია, ერთხელ მეწერა უკვე გაზეთში, მაგრამ მო კლედ აქაც გავიხსენებ. მელიქ აზარიანის სახლის ფანჯარაში ვიყურებოდი და ჯარისკაცების დანახვა მიხაროდა, მათ ძირითადად 7 ნოემბერს, საკუთარ დაბა დების დღეზე ვიყავი ხოლმე ნაჩვევი, თუმცა მაშინაც იმ დენად გამიხარდა თვე და რიცხვი საერთოდ არ გამხ სენებია... მერე დედამ მი თხრა, ფანჯრიდან ჩამოდი ესენი ცუდი ჯარისკაცები არიანო, ვერაფრით წარმ ომედგინა, როგორ შეიძ
9
მახსოვს აპრილი ლებოდა ჯარისკაცი ცუდი ყოფილიყო, მაგრამ წუთი დან-წუთამდე ყველაფერმა ისე დაიწყო უცებ დაბნელ ება და დამძიმება, რომ... აქ მეხსიერება წყდება... ფრაზ ებიღა მახსოვს, ფანჯრები დახურეთ გაზი გაუშვეს და პანიკა ჩემს საძინებელს მი
ღმა... ჯანსაღმა სევდამ ცოტა ხანს გასტანა, მახსოვს სპ ეციალურად ჩემთვის შე კერილი პატარა დროშა და ტერმინი „დამოუკიდებლე ბი“, რომლითაც მომიტინგ ეებს მოვიხსენიებდი... მერე ისევ ომი მახსოვს,
იმავე ქუჩაზე ოღონდ, ბევრ ად უწმინდური და მყრალი. მერე და მერე, როცა ცოტა გავიზარდესავით, ვერაფრ ით დავაკავშირე 89 წელი და 90-იანების მარაზმი. თუ მაინც ერთმანეთი უნდა და ეხოცათ, დამოუკიდებლო ბა რაღა ჯანდაბად უნდო
დათ... აქ, ისევე, როგორც ბოლო საუკუნეების ყველა ისტორიულ უკუღმართ ობაში, რუსეთის ფაქტორი ტივტივდება, კი ვთანხმდე ბით რომ რუსეთმა მაგრად იჩალიჩა, მაგრამ ქუჩაში რომ ავტომატით მეზობე ლს მოსაკლავად ქართველი მი სდ ევს – ეს მა რტო რუ სის ბრალი არაა და ამაზეც შევთანხმდეთ... კი რუსმა დაალპო და რუსმა ააყრ ოლა, შეიძლება, ვინ გამო რიცხავს?! მაგრამ, მოდით ვაღიაროთ მხოლოდ ფაქტი და წინაპირობებს შევეშვათ – ქართველი დალპა და აყ როლდა... მერე ეს ყროლი ხან უფ რო ყარდა, ხან ნაკლებად... ისიც არ მოინდომეს საკუ თარი დამპალი მასები მო მავალი თაობების ნეშომპ ალად ექციათ და მათთვის ჯანმრთელი გარემო დაეტ ოვებინათ, ბოლომდე ებღა უჭნენ, ყველაფერს, რაზეც ხელი მიუწვდათ... ვერც და მოუკიდებლობა იწამეს და ვერც იმ აზრს შეეგუენ, რომ მარტო კაცი მხოლოდ შრ ომით თუ გადარჩება. ძალიან ნუ გავუტევთ ახლა, აჯობებს... შემდეგ უკვე თითქმის ყველაფერი მახსოვს, თითქ ოს გუშინ იყო ჩაიც, ვარდიც და საკანიც... და სტიკერი – „მახსოვს 7 ნოემბერი...“ კარგია ბატონო, თუ გა ხსოვთ, ვინ თქვა, რომ უნდა დაგავიწყდეთ, მეც მახსოვს და გაცილებით მეტი... მა გრამ 9 აპრილი არ გახს ოვთ? არა, შარშანდელზე არ გეუბნებით... მკვდარი ქალაქისკენ სავალ გზაზე სასტარტო წერტილად რომ მოინიშნა... იმაზე, იმ ძველ ზე გეკითხებით? არ გახს ოვთ? აბა მაშინ პუტინთან დი ალოგები? Эдиная россия? ბიშკეკიც მოდელირებუ ლია? როდემდე აპირებთ ამ ილუზიებით ცხოვრებას, რომ ომი მიშას ბრალია და რუსეთში ვიღაცას ძალიან ვუყვარვართ? იქ საკუთარი მოსახლეობა არ უყვართ, 39 იქნება თუ 39 ათასი, მთავ არია გაზი იყოს ძვირი... პრობლემა მეხსიერებაში კი არა, რწმენაშია, თქვენ დღემდე არ გწამთ, რომ აღ სდგა, ჭეშმარიტად აღსდგა და სა ნამ არ იწ ამ ებთ, მა ნამდე ვიქნებით ყროლში... არადა სინამდვილეში და მოუკიდებლობა აღსდგა, იქ იმ 89 წელს, როცა ნიჩბებით წითელი პარასკევი მოუწყვ ეს და უკვე დიდი ხნის წინ ამაღლდებოდა, რომ გეცლ იათ...
ეს ჩემი კომპეტენციაა (ანუ კრიტიკოსის დაბრუნება)
ბევრი მიზეზის გამო, ჩემი უსაყვარლესი რუბრ იკა იყო. მერე ისე მოხდა, რომ გასაკრიტიკებელი ობიექტები თითქმის ამოიწურა (რაც დარჩა, მათ არც ამბიცია ჰქონდათ და კრიტიკა მათთვის დიდი რეკლამა იქნებოდა), პლიუს სხვა ფაქტორები და რუბრიკა დაიხურა... თუმცა, რამდენიმე დღის წინ იაპონურ რესტორ ან „ახალ აზიაში“ თავსგადამხდარმა ამბავმა გა დამაწყვეტინა, რუბრიკის ლოგო კიდევ ერთხელ დამერტყა სტატიაზე... თვით ამბავი: სუში თბილისში მხოლოდ 6-7 დაწესებულებაში იყიდება. ამათ გან, ნახევარში არ ვარგა, მეორე ნახევარში კი არაადამიანურად ძვირია. პირობითად სამი სამზე გავყოთ. მათ შორის არის ზემო თხსენებული „ახალი აზია“ – სუ ში აქ არც ძალიან ცუდია და არც ძალიან ძვირი. ანუ, თუ დიდი შავი ჯიპი და ორი ერთნაირი, ოღონდ სხვადასხვა ფერის მეტალის ნო კია არ მოგეპოვება, მაგრამ სუში გიყვარს, აქ ეს სურვილი შეგი ძლია ნაწილობრივ დაიკმაყოფი ლო. მარტივი როლები საკმაოდ ნორმალურია, კიდევ რამდენიმე სახეობის სუში კი არც იმ ძვირიან და „შავჯიპიანებისთვის“ განკუთ ვნილ სუშებს ჩამოუვარდება... ვუკვეთავ – ტუნისა და ორგა ნულის როლებს, სუშის წითელი ხიზილალით, სუშის შრიმფით და ნუდელსს ზღვის პროდუქტებით. – რას დავლევ? - ლუდს, თუ შეიძლება. რა ლუ
დი გაქვთ (მენიუში, როგორც წესი, რაც გაუგიათ, ყველაფერს წერენ. მაცივარში კი სულ სხვა ლუდები ულაგიათ.) – უცხოური ლუდები გვაქ ვს... – უცხოური კარგია, მაგრამ რომლები? აქ მიმტანმა გოგონამ მაცი ვართან გამიხმო და ექსკურსიას მოჰყვა: – აი, მაგალითად, ესაა ძალიან კარგი ჩეხური ლუდი... („ბუდვ აისერზე“ მეუბნება) ეს გერმან ული ლუდია („კრომბახერი“), ეს არ ვიცი სადაურია, მაგრამ ესაც უცხოურია („ლოვენბრაუ“). ლუდების ასეთმა წარდგენამ ადრეული 90-იანები და დიდი ინფორმაციული ვაკუუმი გამა ხსენა. ტერმინი - „ფირმა პივაც“ გამახსენდა. „კრომბახერი“ შევუკვეთე და ხელის დასაბანად გავედი: ხელს აბანის ონკანი ისეა დამონტაჟებ ული, რომ წყალი ნიჟარის კიდეს მიჰყვება და ძალიან უნდა იწვა
ლო, ხელის ოდნავ დასველება რომ შეძლო, დაბანაზე საუბარ იც არ არის. გარეთ გამოსული, მიმტან გოგოს ვურჩევ, ხელმ ძღვანელობას ამ პრობლემის მოგვარება სთხოვოს, და აქ მიმტანი გენიალურ რამეს მე უბნება... – ჰო, მეც ვერაფრით ვახე რხებ ხელის დაბანას, სულ ქა ღალდებით ვიწმენდ... გულმა ტემპს უმატა, უცებ რამდენი საშინელება წარმომ იდგა თვალწინ, თქვენც ხომ წარმოგიდგენიათ... მიმტანი, რომელსაც ღიმილისა და სუ ფთა ხელების მეტი ბევრიც არაფერი ევალება, მთელი დღე ხელდაუბანელია... ნელ-ნელა ვიწყებ ბაქტერიების დანახვას. ერთადერთი, რაც ამ რთულ მომენტში იმედს მაძლევს, არის ბეარ გრილსი, ავტორი და წამყ ვანი გადაცემისა Ultimate Survival... (თავის გადარჩენის დი დოსტატი, ხან მორიელს რომ ჭამს და ხან სპილოს ფუნიდან სითხეს იღებს). რაკი ბეარი დღ ემდე ცოცხალია, იმედია, მეც არ მოვკვდები. თან მიმტანის მსგავსი გულახდილი აღიარება აქამდე არასდროს გამიგია და ცოტა მეღიმება კიდეც...
ლუდი მოიტანა, ჯერ ანას დაუსხა. პირდაპირ, ყოველგვა რი კათხის დახრის გარეშე, ჭიქა 5 პროცენტი ლუდითა და 95 პრ ოცენტი ქაფით გაივსო. ვერ ვი ტან ქაფს, მიმტანს მივმართავ... – მოდი რა, ჩემსას თავად დავისხამ... – არა, არა, ეს ჩემი კომპ ეტენციაა... და მეც ისევე დამისხა, რო გორც ანას. ეს ყველაფერი ძა ლიან სულელური და ალალი რომ არ ყოფილიყო, ძალიან გავბრაზდებოდი. მიმტანს ვა ჩვენებ, როგორ უნდა დაასხას ლუდი ისე, რომ ჭიქა ბამბის ნაყინს არ დაემსგავსოს. გა გიჟდა, ისე გაუხარდა... – უი, თქვენ გაიხარეთ, ეს რა კარგი რაღაც მოგიფიქრ ებიათ, აწი დავიმახსოვრებ. ამ წუთას მგონია, რომ მა რტო ლუ დის და სხ მა კი არა, ხელების დაბანაც ჩემი ნოუჰაუა და როგორც კეთილმა ადამიანმა, მინდა, იგი ყველას გავუზიარო. მერე საკვებიც მოვიდა, სუ ში მართლა არ არის ცუდი. მერე რა, რომ ხელებს, სავარაუდოდ მზარეულიც ვერ იბანს. ეს თუ არ იცი, რესტორნიდან გასვლა
მდე არაფერი გემუქრება. დაუბ ანელი ხელებით მყისიერი სიკვ დილის დადგომის შემთხვევები არ მახსენდება. აი, ნუდელსი კი საშინელებაა. ჩვეულებრივი ქართული მაკა რონით აკეთებენ, ბებია რომ ბულიონში ყრის და შემდეგ შვ ილიშვილი ამ მაკარონიდან ხვ რეპს ხოლმე წვნიანს, აი ისეთით. არანაირი დრესინგი ან სოუსი, უბრალო მაკარონი ზღვის პრ ოდუქტებით... აქ ხასიათმა ნელნელა წახდომა იწყო და პიკს ან გარიშის მოტანისას მიაღწია... ორი ლუდი რომ 18 ლარი ღი რდა, ვითომ არაუშავს... გავა ტარეთ. ჯამში მოვიდა 82 ლარი და 80 თეთრი..... აქედან 13.80 მომსახურების გადასახადი იყო, ღირებულების 20 პროცენტი. აქ უკვე აღარც გოგონას სულე ლური საქციელი მაღიმებს, არც მისი შტერული სიალალე... თავად წამოიდგინეთ, რო გორია, როცა ლუდის მაგივრად ქაფით სავსე ჭიქის დაუბანელი ხელებით მოტანაში და მაკარო ნის „ნუდელსად“ გასაღებაში 13.80 ლარს იხდი, ცოტა ხნის წინ რის ვაი-ვაგლახით დასვ ელებული ხელებით? აღარც „ბეარ გრილსი“ მახსოვს და აღ არც რაუიში საკამოტო, ტაკეში კიტანომ რომ ეს იცოდეეეეს... მერე ანგარიშს კიდევ ერთხელ ვუყურებ და ვხვდები, რომ ია პონია აქ არაფერ შუაშია. თქ ვენც დახედეთ და მიხვდებით, ეს ჩინელების გაკეთებული ია პონურია, რაც დაახლოებით ის ამბავია, ქართული ეკლესია რომ ბერძნებს მიაბარო მოსა ვლელად... ისრაელში რომ შოთა რუსთაველი გადაფხიკეს, მაგას ჰგავს ეს ამბავი... მაგრამ, ჩემი კომპეტენცი ააო, ხომ კა რგად მი თხ რა, რა გინდა?
miakao POSITIVITY აგატა ზუსტად ისეთივე პოზიტივისტია, როგორებიც მი აკაოს სათამაშოები არიან. უფრო სწორად, მიაკაოები არიან ისეთივე ნამდვილები და ჯანმრთელები, როგორიც აგატაა... იმ რეალობაში, სადაც კომედიაც ცოტა სატირალია და ულამაზო პალმებიან-ჩამავალმზიანი პეიზაჟების მხატვარს აც ცამდე ამბიცია აწუხებს ხოლმე, ეს სათამაშოები მართლა ბოლომდე გამორჩეულ ტიპებად ჩანან... მარტივები, კეთი ლები და სასაცილოები. იმდენად არაამბიციური და ჯანსაღი ნაკეთობაა, რომ ზოგს ისიც ათქმევინა, ამის გაკეთებას რა უნდა, მეც გავაკეთებდი თავისუფლადო... ბაზარი არაა, გააკ ეთეთ. ეს არც დაპატენტებულია და არც აკრძალული. უბრა ლოდ, აგატა უკვე აკეთებს and we love Miakao...
აგატა გოგიშვილი: „სათამაშოების კეთება ერთი წლის წინათ დავიწყე. სურვილი მანამდეც მქონდა, როცა თოკზე გაფენილ სარეცხს ვუყურებდი, მა გრამ საკერავი მანქანა არა... თეთრ შარვლებს, ყურებით ჩამოკიდე ბულ კურდღლებად ვხედავდი და ჩემს წარმოსახვაში თვალებს, ცხ ვირს და პირს ვუმაგრებდი. სულ ვხედავდი ამ ტიპებს, ყველაფერში და ვფიქრობდი, როგორ უნდა გა მეკეთებინა. მერე ინტერნეტში რა მდენიმე საინტერესო ინფორმაცია ვნახე და ამ პერსონაჟების ხატვა დავიწყე... იმიტომ, რომ ეს პერს ონაჟები მანამდეც სულ მოდიოდ ნენ და არ ვიცოდი, სად წამეღო... მერე დედაჩემმა საკერავი მანქ ანა ჩამომიტანა, კერვა მასწავლა და აქედან დაიწყო მიაკაოს ისტორია. თვითონ სახელი ჩემი ინტერნეტ ნი კნეიმიდან მოდის - ფორუმებში თუ
ჩათებში ყოველთვის ამ სახელით ვიყავი დარეგისტრირებული. პერსონაჟები კი სულ მოდიოდ ნენ და მოდიან, როცა ჭურჭელს ვრეცხავ ან ბავშვს ვაძინებ. ოღ ონდ, ახლა უკვე ის უპირატესობა მაქვს, რომ მათი სათამაშოებად გადაქცევა შემიძლია... ნაჭრებს ძი რითადად „ძონძებში“ ვყიდულობ. ასევე, მეგობრებს ვთხოვ, ძველი ტანსაცმელი არ გადაყარონ... ყვ ელაზე საინტერესო რაღაცებს მაინც „ძონძებში“ ვხვდები ხო ლმე. აქ ბევრი ისეთი ნაჭერი და ღილი შეგიძლია იპოვნო, რაც მთელი ქვეყნის მასშტაბით მა რტო მიაკაოს ექნება... მინდა, რომ ერთი და იგივე პე რსონაჟი არ გავაკეთო, მხოლოდ ერთხელ მომიხდა „ჩებურაშკას“ მსგავსი ტიპის სამჯერ გაკეთება, იმიტომ, რომ ინტერნეტში ბევრს მოეწონა და მთხოვეს, მათთვისაც
გამეკეთებინა და მაშინ მივხვდი, რომ ერთი და იმავეს კეთება ძალი ან მეზარება... მიაკაო სულ იხვეწე ბა, იზრდება, იცვლება და ამდენად, უფრო მგონია, რომ მათ მომავალი აქვთ... მგონია, რომ ისინი უფრო ახ ალი თაობისთვის იქნებიან მისაღე ბი - 15,16,17 წლის ტიპებისთვის, რომლებიც უფრო წინ არიან. შეიძ ლება ჩემი და შენი თაობაც კი ვერ იყოს ჯერ იმ დონეზე თანამედრ ოვე, რომ მსგავსი სიმარტივეების დაფასება შეეძლოს...“ მიაკაოები კიდევ ერთი პოზიტი ვისტის, სანდრო ანთაძის გალერე აში შეგიძლიათ შეიძინოთ, ახვლედ იანის ქუჩაზე... ლოგიკურიცაა, თუ სანდროს ნახატებს გაიხსენებთ, მიაკაოები აგატას გარეშე რომ გა გეშვათ, თავისი ფეხებითაც ახვლ ედიანზე მიბოდიალდებოდნენ...
მე, საქართველოდან
ერიკ ეკედალი დილით ადრე დამშვიდო ბება. დიდებულმა კვირამ ჩა იარა, სრულიად პოზიტიური და მხიარული გრძნობებით ვარ სავსე. მის ჩამოსვლამდე 10 დღ ით ად რე, ღე ლვა და მეწყო, ვღელავდი არაერთი
მიზეზის გამო. ვფიქრობდი, რომ ეს კვირა დამანახებდა, თუ რა მხრივ შემცვალა სა ქართველომ და რა კვალი დატოვა მან ჩემზე... ვფიქ რობდი, რომ უკეთ დავინა ხავდი, რას მიმაჩვია და რას გადამაჩვია აქაურობამ. მას აეროპორტში დავხვდი და
ქალაქისკენ ტაქსით წამოვე დით. წინდაწინ ვაფრთხილ ებდი ქართველი ტაქსის მძ ღოლების თავზეხელაღებულ მართვის სტილზე, თუმცა ამ კონკრეტულ შემთხვევაში შევცდი, ეს ადამიანი იშვიათი გამონაკლისი იყო, რომელიც მაქსიმალურ ლიმიტზე 10 კმ/ საათით ნაკლები სიჩქარით დადიოდა... დღეებს მეგობრებთან შეხვედრაში ვატარებდით, ქუჩაში დავბოდიალობდით თბილი მზის ქვეშ და რესტ ორნებში ქართულ კერძებს ვასინჯებდი. მას ის ვიწრო ქუჩებიც დავათვალიერები ნე, რომლებიც აქ ჩამოსვლის პირველსავე დღეებში შემი ყვარდა და არ გამკვირვებია, როცა მასაც მსგავსი გრძნ ობები გაუჩნდა და აღფრთო ვანების დამალვას არ ცდილ ობდა. ერთ-ერთ ასეთ ქუჩა ზე, როცა განახლებულ შე ნობებს ფოტოებს ვუღებდი, მამაკაცმა ჩაგვიარა. შეგვ ატყო, რომ აქაურობა მოგვ წონდა და გვაინტერესებდა,
მეზობელ სახლში შევიდა და მალევე უკან დაბრუნდა. ხე ლში უნცაური ხონჩა ეჭირა, მძივებითა და ტექსტილით გაფორმებული, ცერა თითის მაღლა აღმართვით ხონჩა სა ჩუქრად გადმოგვცა... ძალი ან გაგვიკვირდა, მას უფრო... გაგვიხარდა, დღე შემდგარი იყო. როცა ქალაქით გული ვი ჯერეთ, გადავწყვიტე, ჩემს მეგობარ როსტომთან, მის სოფლის მეურნეობის განვ ითარების ცენტრში შეგვევ ლო. მისაქციელი იქნებოდა შუალედური გაჩერება ვარძ იისა და ახალციხისაკენ მიმა ვალ გზაზე. მძღოლი მთელი გზა ხმამაღლა ბუზღუნებდა ჩვენთვის გაუგებარ რაღა ცებს. როცა გზის ბოლო, და ნგრეული ნაწილი გავიარეთ, უკვე როსტომთან ვიყავით. მივირთვით ლობიო, რომე ლიც ციდან გამოგზავნილი გვეგონა. ღვინო, რომელიც ლიმონათივით ისმებოდა და სოფლის მეურნეობაზე ვისა უბრეთ.
შემდეგ „მარშრუტკა“ ვი პოვნეთ, რომელიც ახალცი ხეში მიდიოდა და გზა განვ აგრძეთ. ქალაქიდან ოდნავ მოშორებით, ერთი ადგილი ვიცი, სადაც ღამის გათევაა შესაძლებელი, მაგრამ როცა ჩავედით, უკვე ისე ბნელოდა, რომ გესთჰაუსის მოძებნა ვერ შევძელით. სიბნელეში ვიდექით, როცა ჩქარი ნაბი ჯით მამაკაცი მოგვიახლოვ და და ბევრი წინასიტყვაობის გარეშე, ღამის მასთან გათე ვა შემოგვთავაზა. ამ ამბი დან რამდენიმე წუთში უკვე მუხას (კაცი ასე გაგვეცნო) სახლში ვისხედით. მასპინ ძელმა დედამისს ჩვენთვის ჩაის მომზადება სთხოვა. კი დევ რამდენიმე ხნის შემდეგ კი უკვე ოჯახური ღვინითა და ჭაჭით, ქალებისა და ჩვ ენი სამშობლოების სადღეგ რძელოს ვსვამდით. მუხას დედას ჩვენთვის ეზოში მდ ებარე პატარა სახლში გა ეშალა საწოლები და როცა ალკოჰოლისა და რუსულად საუბრისგან უკვე „ოვერდო ზი“ მივიღეთ, დასაძინებლად წავედით. მეორე დილას მუხამ ქა ლაქში გაგვაცილა, სადაც როსტომის მეგობარი ნუგზ არი შეგვხვდა და მაცდუნებ ელ ლანდშაფტებში სამოგზ აუროდ წაგვიყვანა. ვნახეთ ვარძია და გზად რამდენიმე საოცარი ადგილი. მგზავრ ობისა და ახალი შთაბეჭდი ლებების იმხელა დოზა მივი ღეთ, ღამე როდის დაგვეძინა აღარც მახსოვს. შემდეგ ბათუმში წავედით. სანაპირო, წვიმა, ნაბახუსევი და კაფე სანაპიროზე, რომე ლიც უკუღმა გადმოყირავებ ული გეგონება. აქ საკმაოდ მთვრალ ამერიკელ ექსპატს შევხვდით, რომელსაც ეტყო ბოდა, აქ დიდი ხანი ეცხოვრა. მას რამდენიმე საინტერესო ისტორია აღმოაჩნდა, თუმცა ლუდით გაღვივებული სიბრ ძნით ქართულ საზოგადოებ აზე ოდნავ დისტანციურად და მზრუნველი ძიძას ტონში გვესაუბრა. იმავე საღამოს ღამის მატარებლით თბილის ში დავბრუნდით. მერე წავიდა და დასკვნ ების დრო დადგა... მივჩვევი ვარ გენიალურ საჭმელს და რბილ ამინდს, გვიანობამდე ცხოვრებას და საღამოებზე დაგვიანების ტრადიციას. მე ორე მხრივ კი, დღემდე ყოვე ლთვის ვოცდები, როცა მა ნქანების გიჟურ მოძრაობას ვუყურებ. დღემდე მიჭირს აქ მყოფი ექსპატების გაგება და ვერაფრით ვხსნი იმ ადამ იანების კეთილშობილ საქც იელს, რომლებიც სრულიად უცხო ადამიანს საკუთარ სახლში მეპატიჟებიან, საკვ ებითა და სასმელით მიმასპ ინძლდებიან და ღამის გათე ვას მათთან მთავაზობენ... ეს უცნაური სიკეთეა, რომელიც საქართველოში შემოსვლის პირველივე დღეს შემხვდა და დღემდე უდიდეს განცვიფრ ებაში მოვყავარ...
მოდით, სიმბოლოებით ვილაპარაკოთ სანდრო ასათიანი
info@sandroasatiani.com
უფროსები ხშირად წუწუ ნებენ - ეს ახალგაზრდა თა ობა არაფერს კითხულობს და ძალიან გაუნათლებელი აო. წყაროებს რომ ჩაუღრმ ავდეთ, მსგავს განცხადებე ბს უხვად მოიძიებთ სხვადა სხვა ეპოქებისა და კულტ ურების ლიტერატურაშიც. თითქოს ოდესღაც ზეგანა თლებული თაობა არსებო ბდა, და მას მე რე კა ცო ბრ იობა, თაობიდან თაობამდე, მუდმივ რეგრესს განიცდის. რეალურად კი, ყოველი ახალი თაობის ინტერესი წინა თაობის მისწრაფებე ბისაგან განსხვავდება და უკმაყოფილებაც აქედან ჩნ დება. გარდა ინტერესებების ცვლილებისა, იცვლება თა ვად ინფორმაციის მიღების და გადაცემის მექანიზმები. მაგალითად, შუა საუკუნეე ბამდე ინფორმაცია ძირი თადად ვერბალურად, მო ყოლით გადმოიცემოდა. იმ ადამიანების დიდ ნაწილსაც, რომლებიც წიგნებს ფლობ დნენ, ძირითადად, თავიან თი მსახურები და მასწავლე ბლები უკითხავდნენ. წიგნის კითხვა ერთობ სერიოზული და რთული საქმიანობა იყო.
გრაფიკები
ინფორმაციის რაოდენ ობა სულ იზ რდ ება და რა ღაც ეტაპზე ინფორმაციის ვიზუალიზაციის ახალი ხე რხებიც გაჩნდა. ადამიანე ბმა გრაფიკები გამოიგონეს.
ასე ერთ გამოსახულებაში დიდი ოდენობის ინფორმ აციის გადმოცემა შესაძლ ებელია. საკმარისია, ერთი თვალი გადაავლო გრაფიკს, რომ ინფორმაცია მიღებუ ლია. თუ მცა, ეს, არც ისე ადვილი საქმეა. ედვარდ რ. ტაფტი (Edward Rolf Tufte) ერთ-ერთ თავის წიგნში წერდა, რომ 1986 წელს იანვარში მომხ დარი კოსმოსური შატლის აფეთქება, რომელმაც ას ტრონავტების სიცოცხლე იმსხვერპლა, შესაბამის დო კუმენტაციაში არასწორად ვიზუალიზირებული ინფო რმაციის გამო მოხდა. ანუ, გაუგებრად დახატულმა გრ აფიკებმა, ინფორმაციის აღ ქმას შეუშალა ხელი და ამას ადამიანების სიცოცხლე შე ეწირა.
უნივერსალური ენა
გრაფიკები მხოლოდ ერ თი პატარა ნაწილია იმ სა ინტერესო პროცესებისა, რომლებიც ჩვენს ირგვლივ ვითარდება. თითქოს, შეუმ ჩნევლად და ყოველგვარი წინასწარი მომზადების გა რეშე, ადამიანები ახალ ენ ასა და ანბანს ვქმნით. ეს პროცესი ელექტრონ ული მოწყობილობების შე ქმნასთან ერთად დაიწყო. როდესაც პირველი პერს ონალური კომპიუტერები შეიქმნა, საჭირო გახდა, ბე ვრი რთული და ადამიანი სთვის გაუგებარი პროცესი, მარტივი ვიზუალური ნიშნ ებით გამოესახათ. მანამდე კომპიუტერებს მხოლოდ სამეცნიერო მიზნებისთვის იყენებდნენ და კომპიუტე რთან სამუშაოდ სპეციალუ
რი ცოდნა იყო საჭირო. ზოგ შემთხვევაში, მომხმარებე ლს, კომპიუტერთან საურ
თიერთოდ ინჟინერიც ეხმა რებოდა. აი, პერსონალური კომპიუტერი კი უკვე ჩვეუ ლებრივი, რიგითი მომხმა რებლისთვისაც გასაგები უნდა ყოფილიყო. ამისთვის შეიქმნა ეგრეთწოდებული (GUI) - მომხმარებლის გრა ფიკული ინტერფეისი. ანუ იმ გამოსახულებათა ერთო ბლიობა, რომელსაც მონი ტორზე ვხედავთ და რომლ ის საშუალებითაც ვხვდებ ით, რომელ ოპერაციას ას რულებს ახლა კომპიუტერი. მაგალითად: იმისთვის, რომ ინფორმაცია კომპიუტერში შევინახოთ, ამ ინფორმაც იას (ფაილს) საქაღალდეში (ფოლდერში) ვდებთ. რეალ ურად კი, კომპიუტერი ამ ოპერაციის ჩატარებისას არსად არაფერს არ დებს. ეს ვიზუალური ინტერპრეტა ცია უფრო გასაგებია ადამ იანისთვის, ვიდრე რეალური პროცესები, რომლებიც კო მპიუტერში მიმდინარეობს. ერთ-ერთი პირველი კო მპიუტერულ სიმბოლოთა ერთობლიობა, მაკინტოშის კომპიუტერებისთვის შეიქ მნა. ეს ამოცანა ცნობილმა
დიზაინერმა სუსან კარემ (Susan Kare) შეასრულა. რე ზულტატი მართლაც შთამ ბეჭდავი გამოვიდა. მიუხედ ავად იმისა, რომ მას შემდეგ მრავალი წელი გავიდა, ის ვიზუალური სიმბოლოები, რომლებიც მაშინ შემუშა ვდა, დღესაც გვხვდება, უმ ნიშვნელო მოდიფიკაციებ ით. დღესდღეობით ეს სიმბ ოლოთა ერთობლიობა თი თქმის ყველა ელექტრონულ მოწყობილობაში გვხვდება. მაგალითად, საკმარისია, თანამედროვე ახალგაზრ დამ თუნდაც მისთვის უც ნობი მოდელის მობილური ტელეფონი აიღოს ხელში, რომ სიმბოლოების დახმარ ებით ძალიან მარტივად გა ერკვევა მის ფუნქციებში. თანაც ეს სიმბოლოთა (პიქტოგრამების) ენა, რაც დრო გადის, სულ უფრო და უფრო რთულდება, ფართ ოვდება...
პარალელი ისტორიიდან
თავად პირველი დამწერ ლობაც ხომ იგივე პრინცი პის საფუძველზე შეიქმნა. ჯერ მარტივი ნახატები გა ჩნდა, რომლებიც კონკრე ტულ ობიექტებს გამოხა ტავდნენ და შემდეგ, ამ პი ქტოგრამების გართულების საფუძველზე შეიქმნა პირვ ელი ანბანიც.
განათლებული გაუნათლებელი თაობა
სტატიის დასაწყისში ახ ალგაზრდა თაობის მიმართ უფროსი თაობის პრეტენ ზიებზე ვსაუბრობდი. მაგრ ამ ხშირად კომიკური სიტუ აცია იქმნება. ფაქტია, რომ ახალგაზრდა თაობამ უცებ აუღო ალღო სიმბოლოთა იმ ანბანს, რომელიც ტექნ ოლოგიების განვითარების შედეგად შეიქმნა. დღეს ხშ ირად ნახავთ სიტუაციას, როდესაც უფროსი, განა თლებული თაობის წარმომ ადგენლები, ახალგაზრდებს მობილურებსა თუ კომპიუ ტერულ ტექნიკასთან ურ თიერთობისას, შველას სთ ხოვენ-ხოლმე. არც ინტერნ ეტი არის მათთვის ადვილად გასაგები...