ახლების კაზანოვას სასიყვარულო სკანდალები
#19, orSabaTi, 20 ivlisi, 2009 w.
`praimtaimi~ _ yovelkvireuli gazeTi
როგორ აბამს და აგდებს ქალებს დავით საგანელიძე
fasi 1 lari
gv. 5
gv. 4
ხუბუას
მაქინაციებს შესაძლოა, ბუნტი მოჰყვეს
gv. 11
რა ინტრიგებს ხლართავს რექტორი უნივერსიტეტში
`პრაიმტაიმის~ ექსკლუზივი
ვინ ხელმძღვანელობდა პატიმარი ქალების ბუნტს გარედან და
დაიჭერენ თუ არა ნანა კაკაბაძეს? gv. 18
პროკურატურა დაკარგული განძის კვალს დაადგა
რომელ მაღალჩინოსანს ემუქრება დაჭერა
ქ ა რ თ ვ ე ლ ი
ღორის გრიპის პანდემიას საქართველოში შემოდგომით ელოდებიან gv. 16
პ რ ი ნ ც ი ს
ვაქცინა არ არსებობს, მსოფლიო სასიკვდილო ვირუსს მხოლოდ ტამიფლუთი ხვდება
ი ს ტ ო რ ი ა gv. 41 orSabaTi 20 ivlisi, 2009
1
გახსენი რკინის ლევან ღვინიანიძე
„გახსენი“ - არის არაკომერცი ული შემოქმედებითი გაერთიან ება, რომლის მიზანიც თავისუფა ლი აზრის განვითარების ხელშეწ ყობა და ამ მიზნით საზოგადოებ რივი და კულტურული აქციების ორგანიზებაა. გაერთიანების პრეზენტაცია, ახლო წარსულში, ეთნოგრაფიულ მუზეუმში მოხდა - თანამედროვე, თავისუფალი ხე ლოვანების გამოფენისა და მუსი კის თანხლებით. ამაზე „პრაიმტაი მი“ უკვე წერდა და აქ მეტად აღარ შევჩერდები... „გახსენი რკინის ფარდა“ - ეს აქცია-გამოფენაა, რომელიც ეხმი ანება ბერლინის კედლის დაცემის 20 წლისთავს და რომელშიც 25 ფოტოხელოვანი მონაწილეობს. ფოტოგრაფებმა საგანგებოდ და ამზადეს ფოტომასალა, სადაც ღი ად გამოხატეს საკუთარი დამოკი დებულება იმ რეალობის მიმართ, რაც საქართველოს თავისუფალი საზოგადოების ჩამოყალიბებას უშლის ხელს... საბჭოთა მემკვიდრ ეობიდან, 20 წლიანი დამოუკიდებ ლობის შედეგად დამკვიდრებულ და დღემდე აქტუალურ თემება მდე. აქ ასევე ის ფოტომასალა იქ ნება წარმოდგენილი, რომელსაც ბერლინის კედლის მუზეუმი (Wall Museum) -საგანგებოდ ამ ფოტო გამოფენაზე წარსადგენად გზავ ნის. თავის მხრივ, ქართველ ფო ტოგრაფთა რჩეული ნაშრომები, 2010 წელს ბერლინში, ზემოთ ნა ხსენებ მუზეუმში გამოიფინება. „მოხარული ვართ, რომ ფო ტოგამოფენაში - „გახსენი რკინის ფარდა“, ამდენმა საინტერესო ფო ტოგრაფმა გამოთქვა მონაწილე ობის სურვილი. გარდა ამისა, გა ნსაკუთრებული მადლობა გვინდა გადავუხადოთ ბერლინის კედლის მუზეუმის დამფუძნებელს, ქალბ ატონ ალექსანდრა ჰილდებრანტს, რომელმაც სრულიად უსასყიდლ ოდ გადმოგვცა ფოტომასალა... ვთვლით, რომ ეს ინიციატივა არის განაცხადი იმის შესახებ, რომ დღეს ბერლინის კედელი საქართ ველოზე გადის, და რომ მისი დანგ რევა მხოლოდ ღია საზოგადოებას შეუძლია. ჩვენი მიზანიც სწორედ ღია საზოგადოებად ქცევაა.“ – გა ნაცხადა შემოქმედებითი გაერთი ანების, „გახსენი“ დამფუძნებელმა – თამარ ჩერგოლეიშვილმა. გამოფენა სტარტს თბილისში 22 ივლისს, იპოდრომზე აიღებს, სადაც ნამუშევრები სიმბოლურად ორ - 200 მეტრიან კედელზე იქნება გამოფენილი. კედელი სპეციალუ რად ამ ღონისძიებისთვის დიზაინ ერმა ნინო ლორთქიფანიძემ შექმ ნა. კედლები დერეფანს შექმნიან, რომლის ბოლოშიც ეკრანზე სანდ რო ხეთაგურისა და ნიკა მაჩაიძის, სპეციალურად გა მოფენისთვის შე ქმნილი 6 წუთი ანი ფილმი იტრი ალებს. გამოფე ნაზე დაუკრავს გიო ბაქანიძე და მსურველთათვის დ ას წრ ებ ა თავისუფა ლი იქნე ბა...
ულა მელაძე: „ფოტო გადაღებულია შარშან ზამთარში, კახე თის გზაზე, რაღაც ნაგავსაყრელის მსგავს დიდ მინდორში, სადაც უცნაური, „საბჭოთა წარმოების“ ნაგავი ყრია. ძველი ტელევიზო რების ჩონჩხები, სამხედროების ტანსაცმელი, ტყავის ჩემოდნები. მოკლედ, საინტერესო ადგილია :) როდესაც გამოფენის შესახებ გავიგე და ფოტოების ამორჩევა დავიწყე, ეს ფოტო ყველაზე მეტად შეესაბამებოდა შინაარსს და რამდენიმე სხვა ფოტოსთან ერთად გავგზავნე. დაიშალა საბჭოთა კავშირი და ყველაფერი, რაც საბჭოთა იდ ეოლოგიასთან იყო დაკავშირებული, ნაგავში გადაიყარა. ყოველ შემთხვევაში, ასე სჯერა ბევრს. მაგრამ მიუხედავად ამისა, საბჭ ოთა აზროვნების გავლენა საზოგადოებაში არ გამქრალა და ისევ ჩვენშია, ცოტათი შეცვლილი, დამახინჯებული ფორმებით. ამის თქმა მინდოდა ფოტოთი. თუმცა, გადაღების დროს ამდენი არ მი ფიქრია :)“
ნანკა დოლიძე: „ჩემს სერიას „ორი დღის წინ“ ჰქვია (Two days ago)... აქ რკინის ფარდისდროინდელი ჩემთვის საყვარელი რამდენ იმე განწყობაა. ის, რასაც ჩაკეტილობა და კედლები საოცრად აკნი ნებდა, საკმაოდ პოზიტიურ და თბილ მოგონებებს აღძრავს ჩემში. ეს არის ის, რაც მენატრება მისი ეპოქის პოლიტიკური რეალობის გან დამოუკიდებლად“.
ნატუტა ბაგრატიონი: „ყოველთვის მომწონდა მარტივი, გე ომეტრიული ფორმები. პირველი, რაც ამ თემას დავუკავშირე, ისევ ეს გეომეტრიული სიმარტივეა. რკინის ყრუ და ჩაკეტილი ელემენტები ჩემში რკინის ფარდასთან ასოცირდება“.
Sabai
ხატია ფსუტური თამარ ჩერგოლეიშვილი
2
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ქეთა ალიხანაშვილი
ნიკიტა სანაია
ალექსანდრე ბაგრატიონი: „რკინის ფარდასთან დაკავშირებული პი რველი ასოციაცია საბჭოთა კავშირისკენაა მიმართული. მაშინვე ამოგ იტივტივდება და მოგეხვევა, გაიძულებს, სტალინის ულვაშები და რაიმე წითელი გადაიღო. ამისგან გავიქეცი, უფრო დავფიქრდი და გავფრინდი. რკინის ფარდას გადავაფრინდი. როცა ფრენ, კედელი გინდ ბეტონის იყოს, გინდ რკინის და გინდ პალადიუმის, უკვე აღარ გაღელვებს. სიზმ არში რომ ვფრენ, ბედნიერი ვიღვიძებ. სიზმარში ფრენა ბედნიერებაა და რკინის ფარდას რომ გადააფრინდები, წარმოიდგინე, რა ბუმბერაზი კლ ასიკოსი ხდები :) მოხევურ დიალექტზე გადაფრენა გადახტომასაც ნიშნავს, მდინარეს გადააფრინდაო, ხშირად გაიგონებ. დევდორაკი არის ყველაზე სწრაფი მდინარე ევროპაში. და საერთოდ, მაიკლ ჯორდანი იყო და იქნება ჩემი ფრენის ინსტრუ ქტორი“.
20 წელი - ბერლინის კედლის დაცემიდან
ფარდა
ყველაზე სექსუალური მამაკაცი არის ზურა ხიზანიშვილი, მამაკაცურია და ძალიან სიმპათიური. არ მომწონს ანრი ჯოხაძე, ძალიან გამაღიზიანებელი და ზედმეტად ემოციურია. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
3
`პრაიმტაიმის~ ექსკლუზივი
ვინ ხელმძღვანელობდა პატიმარი ქალების ბუნტს გარედან დაიჭერენ თუ არა ნანა კაკაბაძეს?
მირიან ბოქოლიშვილი
38 პატიმარ ქალს სა სჯელის დამძიმება ემუქ რება. საუბარია პატიმრ ებზე, რომლებიც რამდენ იმე თვის წინ მატროსოვის ცნობილ ბუნტში მონაწი ლეობდნენ. ბუნტის გა მოძიება პროკურატურამ უკვე დაასრულა და საქმე სასამართლოს რამდენიმე დღის წინ გადაეცა. თუმცა მთავარი ინტრიგა ეს არ არის. შესაძლებელია, სკ ანდალური ბუნტის საქმე კიდევ უფრო გასკანდა ლდეს. „პრაიმტაიმს“ ხე ლში ჩაუვარდა ჩანაწერი, რომელიც ბუნტის დროს ქალთა კოლონიასთანაა ჩაწერილი. კერძოდ, არ ასამთავრობო ორგანი ზაციის („ყოფილი პოლი ტპატიმრები –ადამიანის უფლებებისთვის“) თავმ ჯდომარე ნანა კაკაბაძე ტელეფონით ესაუბრება ერთ-ერთ პატიმარს, რო მელიც, სავარაუდოდ, ბუ ნტის მოთავე უნდა ყოფი ლიყო. ჩანაწერში მხოლ ოდ კაკაბაძის ხმა ისმის, რადგან იგი მის შორიახ ლოს მდომმა პიროვნებამ დიქტოფონით ჩაიწერა, სრულიად შემთხვევით. ჩანაწერში გარკვევით ის მის კაკაბაძის სიტყვები, რომელიც დაახლოებით ასე ჟღერს: მიდით, კარებს მოაწექით, აბრახუნეთ... მე გარეთ გავწვები და არ ავის შემოვუშვებ... ეს სკანდალური ჩანა წერი ჩვენ ანონიმურობის გარანტიით გაგვაცნეს. ირკვევა, რომ მატროსოვ ზე ქალთა ამბოხებას გა რედან ინტელექტუალური მხარდამჭერები ჰყავდნენ. სხვათა შორის, თავის დრ ოზე სწორედ ამბოხების ინტელექტუალური მხ არდაჭერისთვის გაას ამართლეს ირაკლი ბაიაშვილი, რო მელიც სატელე ფონო საუბარში ემზარ კვიციანს მხოლოდ ამხნ ევებდა – გამა გრდით ბიჭე ბოო. თუმცა ეს გამხნევება მას საკმაოდ ძვირ ად დაუჯდა. რაც შეეხება ნანა კა კაბაძეს, ვერ გე ტყვით, რამდენად ინტელექტუალურად ახერხებდა იგი ამბო ხებული პატიმრების მხ არდაჭერას, მაგრამ ფაქტია, რომ მის მიმართ გამოძიებას არავითარი პრეტენზიები არ ჰქ ონია, ყოველ შემთხვევაში ჯერჯ ერობით. სხვათა შორის, ბუნტის დროს პატიმრებთან სატელეფონო კო ნტაქტს ჩვენთან საუბარში არ
4
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
უა რყო ფს თ ავ ა დ კაკაბაძე, თუმცა იგი წაქეზების ფაქტს არ ადასტურებს. – ქალბატონო ნანა, თქვენ რო გორ უკავშირდებოდით აბუნტე
ბულ პატიმრებს? – ტელეფონის სა შუალებით. პატიმრ ებისგან იყო ზარები. თვ ითონ გვიკავშირდებოდნენ, როცა სპეცრაზმი შევიდა. ბუ ნებრივია, მე მაშინვე დავუკავშ ირდი ევროკავშირის წარმომად გენლობას, რათა მათ საკუთარი თვალით ენახათ, რა ხდებოდა. – არის მოსაზრება, რომ ამ ბუ ნტს გარედან ვიღაც მართავდა.
გაიჟღერა რამდენიმე გვარმაც, მათ შორის თქვენი გვარიც ფიგუ რირებს... – რა სისულელეა. მსგავსი არ აფერი ყოფილა. – საუბარია იმაზე, რომ პატი მრებს მითითებებს აძლევდით – მოაწექით, გამოანგრიეთ და ასე შემდეგ... ასე არ ყოფილა? – რა სისულელეა. მსგავსი არ აფერი ყოფილა. რომელი ჭკუა თმყოფელი ეტყოდა ამას პატიმრ
ებს?.. პირიქით, პატი მრებისგან შევიტყვეთ, რომ ადმინისტრაციამ კარები გაგვიღო და ღია დაგვიტოვაო, რომ იქ იდან გამოქცევის მცდე ლობა ყოფილიყო. მათ არც კი უც დი ათ, რომ კარი გამოენგრიათ. – ბუნტის დროს ცი ხესთან მყოფმა ერთერთმა პიროვნებამ შე მთხვევით ყური მოჰკრა თქვენს სატელეფონო საუბარს და დიქტოფ ონზე ჩაიწერა. საუბარ ია იმ აზე, თუ რო გორ მოუწოდებდით პატიმრ ებს კარის გამონგრევი სკენ... – ასეთი ჩანაწერი რომ არსებობდეს, და რწმუნებული იყავით, რომ აქამდე გამოაქვე ყნებდნენ. რეალურად არანაირი ჩანაწერი არ არსებობს. უნდათ, რომ რაღაც შექმნან. იქ ვინც იყო, თავში ასეთი სისუ ლელი არავის მოსვლია, გამომდინარე პატიმრ ების უსაფრთხოებიდან. ერთი სიტყვით, პა ტიმართა უფლებების დამცველად ცნობილი ქალბატონი აბუნტებუ ლების პროვოცირებას კატეგორიულად უარყ ოფს, არ ადა ცი ხის ხე ლმძღვანელობა იმთა ვითვე აცხადებდა, რომ აბუნტებულმა პატიმრ ებმა შეძლეს, კონტაქტი დაემყარებინათ გარეთ მყოფებთან, რაც მაპრ ოვოცირებელი ფაქტ ორი გახდა. პროვოცირებას რომ ადგილი ნამდვილად ჰქ ონდა, ამას ჩვენ მიერ ნახსენები ჩანაწერიც ადასტურებს. კაკაბა ძე ახლაც მენტორული ტონით განაგრძობს ადამიანის უფლებებზე საუბარს, მის მიერ პრ ოვოცირებულ პატიმრ ებს კი სასჯელი კიდევ უფრო გაუმკაცრდებათ. მათ ბრალი სამი მუხლ ით წაუყენეს – სხვი სი ნივთის განადგურ ება-დაზიანება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია; სასჯელ აღსრულების დაწესე ბულების საქმიანობის დეზორგანიზაცია და დოკუმენტაციის ხელში ჩაგდება. არ არის გამორიცხული, სასა მართლო პროცესებზე კიდევ და მატებითი დეტალები გამოიკვე თოს, შესაძლოა, სკანდალურიც კი. სწორედ სასამარლოში გაირ კვევა მსჯავრდადებული ქალე ბის ამბოხი მართლაც შეწყალებ ის აქტს უკავშირდებოდა (როგო რც ეს ბუნტის დღეს ითქვა), თუ არეულობის კერა გარედან შეგნ ებულად გაღვივდა.
როგორ აბამს და აგდებს ქალებს დავით საგანელიძე თეა ხომერიკი უპრეცედენტო რეპორტაჟი - ამდენი ვნ ება და ემ ოც ია ჯერ არც ერთ მა სა ლას არ მოჰყოლია. საგანელიძის ქალებმა ნამდვილი ქარიშხალი დაატრიალეს და მათი კონფიდ ენციალურობის დაცვა მოითხოვეს. სანამ საგანელიძე ფიქრობდა, წლები გადიოდა. ჰო და, ქალებმაც გადაწყვიტეს, ეცხოვრათ და არ ელოდათ... ქართველი კაზანოვას სასიყვარულო ხრ იკები, გადაგდებული ქალები და დამსხვრე ული ილუზიები... დავით საგანელიძე – ჭირვ ეული მამაკაცის სისუსტეები. – კაზანოვა? – გააპროტესტა ერთ-ერთმა ყოფილმა საყვარელმა, – რას ამბობთ, კაზა ნოვა ნამდვილი სექსმაჩო იყო, ნუ შეადარ ებთ. დათო ქართველი მამაკაცია და იცით, რა არის მისი სისუსტე? დედა... დედის სახე, რომელიც ყველა სხვას ებრძვის... დავით საგანელიძის სახიფათო კავშირ ები და სასიყვარულო თავგადასავლები არც რაინდულია და არც რომანტიკული. ანუ, სა განელიძე არ არის ადამიანი, რომელიც კო ნკურენტების დაფრთხობას ხმლის ქნევით შეეცდება... ან რესტორანში სანთლებისა და ყვავილების ფონზე ლამაზ სიტყვებს დააფ რქვევს... მოკლედ, ერთი რიგითი მამაკაცია, რომელსაც ქალები უყვარს რაღაც ზღვრამ დე და როგორც კი სერიოზული ურთიერთო ბები იწყება, მაშინვე უკან იხევს... საგანელიძის ყოფილი შეყვარებული: – გულდაწყვეტილი ნამდვილად არ ვარ და რაც მახსენდება, კარგად მახსენდება... უბრალოდ, არ არის კარგი, როცა მამაკაცი ზედმეტ იმედებს გიჩენს და მერე, ერთ მშ ვენიერ დღეს, ტელეფონის ზარებსაც აღარ პასუხობს. მივხვდი, რომ ეს, უბრალოდ, მი სი სტილია... ყველა ქალს, ვინც მის მახეშია გაბმული, ერთ რჩევას მივცემ: მას ჰყავს ქა ლი და ეს ზუსტად ვიცი. მასთან უკვე წლებია დადის და თავს ვერ ანებებს... ასე რომ, სანამ „კაპ-კანში“ ფეხს ჩაყოფთ, მანამ ისიც იცოდ ეთ, რომ მარტო არა ხართ... ამ ინტრიგას დავით საგანელიძის პირად ცხოვრებაში მასზე შეყვარებული ყველა ქა ლი ეძებდა. ვინც ჰყავდა, იმან შვილიც გაუჩ ინა და დღეს აღარსად ჩანს. ამბობენ, ბავშვს გვარიც არ მისცაო და ეძებენ სხვასაც, ვისაც საგანელიძე თითქოს დღემდე ეხვეწება, ცო
ახლების სასიყვარულო სკანდალებში ლად გამომყევიო, მაგრამ ის არ მიყვება. მოკლედ, პოლიტიკაში საგანელიძე პოპუ ლარობით არ სარგებლობს, სამაგიეროდ ქა ლებში, ვისაც გათხოვება უნდა, სასურველი და მიმზიდველი მამაკაცია. – ჩვენ ერთად დავდიოდით, ვიცოდი, რომ მარტო იყო და საყვარელი ქალი არ ჰყავდა, თვითონ მითხრა, მარწმუნებდა, – ყვება და თოს ერთ-ერთი ყოფილი შეყვარებული... – მაგრამ მერე და მერე ვიგრძენი, რომ პა რალელურად სხვებსაც ხვდებოდა. მობილუ რში ისე საუბრობდა... ხომ გესმით, როგორც იციან ხოლმე, ხმა რომ ეცვლებათ და უკან კალებთ... მაშინ ეს არ მომეწონა... – მე მიყვარდა დათო, მაგრამ მას მაშინ სხვა ჰყავდა, მის გვერდით ახალგაზრდა ქალს ვხედავდი ხოლმე, - უთხრა პირად სა უბრებში „პრაიმტაიმს“ ერთ-ერთმა გულგ ატეხილმა ქალბატონმა, – თუმცა, პარალე ლურად მეც მეფლირტავებოდა, ალბათ, მა ბამდა თავისებურად... მაგრამ ეს ქალები ისე მაღიზიანებდნენ... ყოველთვის ისე მიყურე ბდნენ, ერთი განსაკუთრებით. ჟურნალისტი იყო და ყოველთვის თან დაჰყვებოდა... „ვრ ედნი“ გამოხედვა ჰქონდა, თითქოს ახლოსაც არ მიგიშვებდა... საგანელიძეზე ამბობენ, რომ მას ტრ ადიციული მარშრუტი ჰქონდა: ერთი-ორი სატელეფონო ფრაზა, საქმიანი შეხვედრა, რესტორანი, ლოგინი და შემდეგ ქალების მუდმივი ნერვიულობა და ლოდინი... ბევრმა პირად საუბრებში ის მშიშარა მა მაკაცადაც კი შერაცხა, რომელსაც ყველაფ ერი სერიოზული აფრთხობს, გართობა ურ ჩევნიაო... როგორც გავარკვიეთ, საგანელიძეს ახ ლაც რამდენიმე პარტნიორი ჰყავს ერთდ როულად, სხვადასხვა პროფესიებისა და ასაკის... თითოეულისადმი ყურადღებიანია,
თუმცა არც ერთის ცოლად მოყვანას არ ჩქ არობს. ქალები კი დარწმუნებულები არიან, რომ სწორედ ისინი იქნებიან რჩეულები. ერთ-ერთი ყოფილი ჟურნალისტი თამუნა გოგელიძეა. ახალგაზრდა და ცოცხალი გო გოა, საინტერესო და სახიფათო კონკურენ ტებისთვისო... რაც შეეხება მეორეს, ნატა ბერიშვილს, ის პოლიკლინიკაში მუშაობს. ამბობენ, რომ ფარული ომი სწორედ ამ ორ ქალბატონს შორის მიმდინარეობს. საგა ნელიძე მზად არ არის, ამ ომზე კომენტარი გააკეთოს. როგორც ჩანს, ყოფილი საყვარ ლები მართალს ამბობენ: ის ყველას ჰპირდე ბა რაღაცას და ახლა არ სურს, დაასახელოს ვიღაც ერთი... – რაც გინდათ, ის დაწერეთ, კომენტარს არ გავაკეთებ, – სულ ამ ერთი ფრაზის თქმა მოახერხა ახლების ლიდერმა. მოკლედ, პო ლიტიკაზე მკითხეთ, ჩემი აზრი მაქვს, მაგრ ამ ამ ქალებმა ისე დამაბნიეს, რომ თავსა და ბოლოს ვერ ვიგებ, რაც გინდათ, ის ქენითო... ასეთ თავისუფლებას რომ მიიღებ, მერე თავს ბევრის უფლებას მისცემ. „პრაიმტაი მს“ ერთი საინტერესო ისტორია მოუთხრ ეს... დავით საგანელიძის ყოფილი საყვარ ელი: „მაშინ ჯერ კიდევ ერთად ვიყავით, რო ცა საგანელიძემ „ალიას“ ინტერვიუ მისცა. იქ ეწერა, რომ მას ცოლი და შვილი არ ჰყავ და. მერე ვიღაც ქალი გამოჩნდა, რომელიც რეკავდა და ეუბნებოდა: კი მაგრამ, ბავშვს რას ერჩი, რატომ არ ამბობ, რომ შვილი გვ ყავს და გვარსაც არ აძლევო... ზუსტად ვი ცი, რომ ამ ქალმა „ალიაშიც“ დარეკა იგივე პრეტენზიებით... საგანელიძე რას პასუხო ბდა? ჩუმად უსმენდა და გატანჯულ სახეს მიიღებდა ხოლმე, თითქოს რაღაც ისეთს აბ რალებდნენ... ისე, მაშინ პირველად შევხედე ზიზღით. მაინც, როცა ბავშვზეა საუბარი, იქ
ძნელია, კაცის ასეთ გულუბრყვილო სახეს უყურო... „ალიაში“ წლების წინათ მართლაც დაიბ ეჭდა დავით საგანელიძის ინტერვიუ რუბრ იკა „გალერეაში“, მეორე დღეს კი „ალიაში“ გამოჩნდა ქალი, რომელიც აცხადებდა, რომ მას საგანელიძისგან ბავშვი ჰყავდა... მაგრამ ახლა ფარულ ომს დავუბრუნდეთ. ამბობენ, რომ, სანამ ჰორიზონტზე თამუ ნა გამოჩნდებოდა, საგანელიძე მზად იყო, ცოლად ნატა მოეყვანა. როგორც ჩვენ გავა რკვიეთ, სწორედ ამ ქალბატონს გულისხმო ბდა ჩვენი ერთ-ერთი რესპონდენტი, როცა ამოუცნობ ქალზე საუბრობდა: ფრთხილად იყავით, იცოდეთ, მარტო არა ხართო... ამ ქა ლბატონთან საგანელიძეს წლები აკავშირე ბს. მათ ერთმანეთი ჯერ კიდევ ინსტიტუტში გაიცნეს. თუმცა, ქორწინებამდე საქმე ვერ მივიდა. თითქოს ყველაფერი კარგად მიდი ოდა, მაგრამ ახალგაზრდა, სტუდენტმა ბიჭმა გადაწყვეტილება ვერ მიიღო და ნატაც სხვას გაჰყვა ცოლად. შესაბამისად, დღეს ნატას ამაზე საუბარი არ სურს და ყველაფერს უა რყოფს, საგანელიძეს მარტო ინსტიტუტში ვიცნობდი და მას მერე აღარც მინახავსო. – რა სისულელეა, მასთან ურთიერთო ბა არასოდეს მქონია. არც ვიცნობ კარგად... წლებია, არ მინახავს... ნატას ახლობელი: – მე მგონი, ამ თემაზე დასრულდა კიდეც საუბარი. ალბათ, დათომ თვითონ ვერ გადა წყვიტა. ხომ არიან კაცები, რომლებსაც თა ვისი დამოუკიდებლობა ყველაფერს ურჩევნ იათ? ვერ შეელია, შეეშინდა თავისუფლების დაკარგვის... ან, რაც მე ყველაზე რეალური მგონია, დედაზეა ძალიან დამოკიდებული და დედის სახეს ტვინიდან ვერ იშორებს. ხომ გა გიგიათ, აქედან ვერ ამოშლიო... რაც შეეხება თამუნას, ის საგანელიძესთ ან ნაცნობობას ადასტურებს, თუმცა რომანს უარყოფს. „პრაიმტაიმთან“ საუბარში ყოფი ლმა ჟურნალისტმა თქვა: – დაახლოებთ 10 დღის წინ ვნახე, მეგობა რს გავყევი ექიმთან და იქ შევხვდი, მანამდე არ ვიცნობდი... რა რომანი უნდა მქონდეს, ცოლობაზე ხომ საერთოდ არ არის საუბ არი... ეს სასაცილოა... თამუნა მეუღლეს გაშორებულია და ერთ შვილი ჰყავს... მოკლედ, დავით საგანელიძე ქალებისთ ვის დღემდე ამოუცნობია. მის ცხოვრებაში თითქოს ყველამ 24 საათი გაატარა. ზოგი ყველაფერს მის ჭირვეულობას მიაწერს და ბევრიც მიიჩნევს, რომ მას, უბრალოდ, თავი სუფლება მოსწონს.
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
5
10 კითხვა ხათუნა ოჩიაურს
„გაქცევა“ – დაბრუნების გარანტიით უმრავლესობას საპარლამ ენტო უმცირესობაც გაექცა. მაგრამ გაქცევა იმდენად მო კლევადიანი აღმოჩნდა, რომ დეპუტატებმა მოწყენაც ვერ მოასწრეს. გიორგი თარგამაძ ემ და მისმა მეგობრებმა სხდო მათა დარბაზი მაშინ დატოვეს, როცა აღმოაჩინეს, რომ მათი არც ერთი ინიციატივა მანიფე სტაციების შესახებ კანონპრო ექტში გათვალისწინებული არ იყო. ასე მუშაობას აზრი არ აქ ვს, თქვენი დრაკონული კანო ნპროექტები თქვენ თვითონვე მიიღეთო და დარბაზიც ამ სი ტყვებით დატოვეს. ლევან ვე ფხვაძემ რატომღაც ჩათვალა, რომ მათი გამოკლებით უმრა ვლესობა კვორუმს ვერ მოაგ
`ყველაფერს კარგად ვხედავთ და გვესმის~
?
ძალიან ბევრს საუბრობენ სა მთავრობო ცვლილებებზე, სა ხელდება კონკრეტული თანა მდებობები და ჩინოვნიკები, ვინც უნდა შეიცვალონ და ვისითაც უნდა ჩანაცვლდნენ... – რა ცვლილებებზეა საუბარი? მა რთალი გითხრათ, მე არაფერი მსმე ნია. მართლა, გულწრფელად გეუბნე ბით. ვიღაცამ ადრე მითხრა, თითქოს ერთ-ერთი მინისტრი იცვლებოდა, მა გრამ არ შეიცვალა და მას შემდეგ არ აფერი გამიგია, ჭორის დონეზეც კი. და თუ მაინც მოხდა სამთავ რობო ცვლილებები, რამდენ ად იქნება ეს დაკავშირებული იმ ვადამდელ არჩევნებთან, რომე ლზეც ასევე ბევრს საუბრობენ?.. – რაც შეეხება ადგილობრივ არ ჩევნებს, გვაქვს წინადადება, რომ დაინიშნება გაზაფხულზე და არავ ითარ შემთხვევაში უფრო ადრე. თუ მცა რა შუაშია არჩევნებთან სამთავ რობო ცვლილებები? ეს არაფრით არ უკავშირდება ერთმანეთს. გაგახსენ ებთ ბევრ სამთავრობო ცვლილებას, რომელიც არასაარჩევნო პერიოდში მომხდარა... კი, ასეთი ფაქტები მართლაც იყო, მაგრამ არჩევნების წინ, როგორც წესი, ბევრი სამთავ რობო ცვლილება ხდება ხოლმე... – არა, მართლა არ ვიცი და თქვე ნგან პირველად მესმის სამთავრობო ცვლილებებზე. კარგით, მაშინ მერობის პირდ აპირ არჩევითობაზე გკითხა ვთ, რამდენად მისაღებია მე რის პირდაპირ არჩევა? – კი, ამაზე ნამდვილად არის სა უბარი, თუმცა მე არ ვემხრობი მერის პირდაპირ არჩევითობას... ვფიქრობ, როდესაც პოლიტიკური გუნდი მო დის სათავეში, აი, ვთქვათ, თბილ ისში საკრებულო ირჩევს მერს. ეს არის ჰარმონიული თანამშრომლობ ის საფუძველი. თუ მერი არის სხვა პოლიტიკური გუნდის წევრი და სა კრებულოში გაიმარჯვა სხვა პოლი ტიკურმა გუნდმა, ეს, ჩემი აზრით, დაპირისპირების მიზეზი გახდება. მით უმეტეს, ჩვენთან პოლიტიკას შეჯიბრებითობის ხასიათი აქვს, ძი რითადად ჯიბრზე იღებენ გადაწყ ვეტილებებს, რომ ერთმა პოლიტი კურმა ძალამ მეორე ძალას ჯინაზე გაუწიოს წინააღმდეგობა. მაგრამ ოპოზიცია ზუსტად მაგას ამტკიცებს, რომ პარლ ამენტში ძალთა არაპროპორც იული თანაფარდობაა და ნამდვილი ოპოზიციის ნაწილი გარეთაა... – ძალიან ცუდი მერე. ესეც არ არის სწორი მიდგომა. ვინც პარლამ ენტშია, ისიც ნამდვილი ოპოზიციაა. აუცილებელია „დაგინება“ ისმოდეს? არ არის საჭირო, ჩვენ ვმუშაობთ მა თთან ერთად. არის საკითხები, რა ზეც ვერ ვთანხმდებით და არის საკი თხები, რაზეც ერთად ვიღებთ გადა წყვეტილებებს. ნამდვილი ოპოციზ ია, ტყუილი ოპოზიცია, ჭეშმარიტი, რადიკალური და ექსტემალური – ეს ეპითეტები ჩემთვის მიუღებელია. ის, რომ საპარლამენტო ოპოზიციასთან გვაქვს ეთიკური ურთიერთობა, რო გორც ჩანს, ვიღაცისთვის მიუღებ ელია. თორემ, ვინც უფრო კარგად იტყვის უწმაწურ სიტყვებს, ვინც უფრო კარგად გალანძღავს ამ ხელი სუფლებას, ეს ნამდვილად არ ნიშნ ავს ოპოზიციონერობას. მაგრამ საპარლამენტო ოპოზ იციამ სულ ორიოდე დღის წინ, პროტესტის ნიშნად, სხდომა დატოვა. ისინი მანიფესტაციების შე სახებ კანონპროექტს აპროტესტებ დნენ და არ დაგეთანხმნენ ცვლილე
მიტინგებზე
„ოპოზიცია საკნების მძევალი გახდა“
?
?
როვებდა და ამის გადამოწმება სხდომათა დარბაზის ზემოდან, ჟურნალისტების ქანდარიდან სცადა. ის „აივნიდან“ თითით მოჰყვა დეპუტატების თვლას. 77-მდე ავიდა და შეამჩნია, რომ მთელი დარბაზი მას უყურებ და. ვინც ვერ შენიშნა, ისინიც მაჭავარიანმა გაათვითცნობი ერა: – აი, ვეფხვაძე ზემოდან გვ თვლის, არ სჯერა, რომ კვორ უმი არის... აი, ვეფხვაძემ და გვტოვა, ეტყობა, დარწმუნდა, რომ არ ვიტყუებით... თუმცა ვეფხვაძემ სხვა და ნაშაული დაინახა ზევიდან – დეპუტატების გარკვეული ნაწილი სხვის მაგივრად აძ ლევდა ხმას კანონპროექტებს. მაგალითად, გოდაბრელიძე კემულარიას ნაცვლად. კემუ ლარია კი იქვე იჯდა და ადგი ლის შეცვლა ეზარებოდა, რომ საკუთარი პულტი თავად გამო ეყენებინა... ირაკლი ქავთარაძ ემაც „გადაარჩინა“ მეგობარი, თუმცა გადარჩენაზე მეტად დააზარალა, რადგან მაჭავარი ანი ყველა დამნაშავეს ხელფას ის დაქვითვით დაემუქრა: – ახლავე გავიგებ, ვინ ვის ნაცვლად მისცა ხმა და ხელფ ასიდან ჯარიმები დაგექვითებ ათ. ასე რომ, თუ სხვის ნაცვ ლად მიეცით ხმები, იცოდეთ, რომ თქვენ გამო თქვენი მე გობრები დაჯარიმდებიან. ასე რომ, დათვურ სამსახურს უწ ევთ მათ... ამის შემდეგ მაჭავარიანმა მანდატური დაასაქმა. „გამც დენებისა“ და დამნაშავეების სიის ამობეჭდვა მოითხოვა და ფურცლების მიღებისთანავე შეცდომები იპოვა. მაჭავარი ანის მთელი რისხვა ახლა მანდ ატურს დაატყდა: – როგორც ვხვდები, მურთ აზის დაჯარიმებაც მომიწევს, რომელსაც ჰგონია, რომ დეპუ ტატებს სახეებზე კარგად ვერ ვცნობ... საბოლოოდ მაჭავარიან მა სია ხმამაღლა არ წაიკითხა, თუმცა პირობა დადო, რომ ყვ ელა სათანადოდ დაისჯებოდა. 6
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
პარლამენტზე
„კანონები არავის წინააღმდეგ არ იქმნება“
?
?
?
?
ბებში... რადიკალები კი ამტკიცებენ, რომ სწორედ მათ „მიუძღვენით“ ეს ცვლილებები და საკნების ასაღებად გაააქტიურეთ ეს საკითხი... – ერთადერთი, რაზეც ვერ შევთ ანხმდით, არის ის, რომ იზრდება ად მინისტრაციული პატიმრობის ვადა 30 დღიდან 90 დღემდე. ისინი ამტკ იცებენ, რომ საპატიმროებში იმდე ნად აუტანელი მდგომარეობაა, რომ 90 დღე ძალიან ბევრია. მაგრამ მიმა ჩნია, რომ ეს არ არის სწორი არგუმე ნტი. აი, წარმოიდგინეთ, თქვენ რომ იცოდეთ, მართვის მოწმობის გარეშე თუ ივლით, დაჯარიმდებით მხოლოდ 10 თეთრით, ლოგიკურია, რომ კა ნონს ძალიან ადვილად დაარღვევთ. ხომ ასეა? და თუ გეცოდინებათ, რომ კანონის დარღვევის შემთხვევაში ადმინისტრაციული პატიმრობა და გემუქრებათ, მაშინ დაფიქრდებით და ეცდებით, ეს პატიმრობა თავიდან აიცილოთ. კანონი არავის წინააღ მდეგ არ იქმნება. ის, რომ საპატიმრ ოებში არის გაუსაძლისი პირობები, ამაში ვეთანხმებით და ამაზე კი, ბა ტონო, ვიმუშაოთ ერთად... რაც შე ეხება მანიფესტაციების საკითხს, ვინც წინა კანონპროექტს იცნობს, ის კარგად მიხვდება, რომ ცვლილებები არ შესულა ამ კანონპროექტში. თუ მცა იმასაც ვიტყვი, რომ კანონები ან ცვლილებები ციდან ნამდვილად არ ცვივა, გარემოებები იწვევს ცალკ ეული საკანონმდებლო ინიციატივის დაყენების იმპულსს. განსხვავება
ძველსა და ახალს შორის თითქმის არ არის. თუ ადრე ვინმეს ეძლეოდა შანსი, ორმაგად წაეკითხა ეს კანონი, ახლა ასე აღარ იქნება. მაგრამ თავად ამბობენ, რომ საკნებმა თავისი როლი შეას რულა... – საერთოდ, ეჭვი მაქვს, თავად გახდნენ უკვე ამ საკნების მძევლები, აღარ იციან, რა სახითა და ფორმით აიღონ ისინი... ამ საკნებს არავითარი ფუნქცია აღარ აქვს. თქვენ რომ ნა ხოთ ან უბრალოდ შეიხედოთ საკნ ებში, ნახავთ, რომ სულ ცარიელია... დღის მანძილზე საკანში არავინ შე დის, უკვე დიდი ხანია საკნების უმ რავლესობა მუდმივად ცარიელია... აქამდე საღამოობით მაინც იკრიბე ბოდნენ და ახლა საღამოსაც აღარ მოდიან... ისე, თქვენ საიდან გაქვთ ასეთი დაწვრილებითი განრიგი?.. სა იდან ადევნებთ თვალყურს? – ჩემი ფანჯრებიდან პირდაპირ ჩანს ეს საკნები, ხშირად ვიხედები და სულიერს ვერ დაინახავთ ამ საკნებ ში... არასაპარლამენტო ოპოზიც ია ბაიდენის დასახვედრად თუ შესახვედრად ემზადება... – არანაირ გაკვირვებას არ გა მოიწვევს ჩემში ის ფაქტი, რომ ოპ ოზიცია შეხვდეს ბაიდენს. ძალიან ბევრი საერთაშორისო დიპლომატ იური წარმომადგენლობა ჩამოდის საქართველოში და ხშირად აქვთ ოპ
?
? ?
ოზიიცის წევრებსაც მათთან შეხვ ედრები. მაგრამ სხვა არის, თუ ისინი, როგორც ამბობენ, რაღაც გრანდი ოზული აქციის ჩატარებას აპირებენ. მართალი გითხრათ, ვერ ვხვდები, ამით რას დააფიქსირებენ. რა უნდათ – ბაიდენს დაანახონ თითქოს შიგნ ით ხალხი არ უჭერს მხარს ხელისუ ფლებას? ასეთი აზროვნება და მით უმეტეს, ასეთი მოქმედება, ძალიან რბილად რომ ვთქვა, არის პოლი ტიკური სიბეცე. მე მგონი, ყველაზე მეტად ახლა გვჭირდება ერთიანობა, მით უმეტეს რუსეთის წინააღმდეგ, ერთის მხრივ, და მეორე მხრივ, და სავლეთის წინაშე, რომელიც ძალიან გვიჭერს მხარს. ვის გაუხარდება ახ ლა, რომ ბაიდენს დაანახონ, ხალხ ის ნაწილი არჩეულ ხელისუფლებას მხარს არ უჭერსო? მაშინ, როდესაც სწორედ რუსეთს უნდა ქართული ხე ლისუფლების შეცვლა... გასაგებია, რა მესიჯის გაშვებაც სურს ოპოზ იციას. მართალია, ისინი ხმამაღლა საკუთარ გეგმებზე არ საუბრობენ, მაგრამ ჩვენ ბრმები ხომ არ ვართ? ყველაფერს კარგად ვხედავთ და გვ ესმის, ვის რა ინტერესი ამოძრავებს, ზოგს შეგნებით და ზოგსაც შეუგნე ბლად.
ეს ჩემი კაპრიზი კი არა, დევიზი იყო – ნაკრები ყ
10 კითხვა სალომე ზურაბიშვილს
„primetime“ კვლავ ISO სერტიფიკატის მფლობელია
`ამ ტრიბუნიდან მიდიან და ბრუნდებიან“ საქმიანობას ეწევა და შესაძლოა, ვერ იცლის. დაბრუნდა გუბაზ სა ნიკიძეც, რომელზეც ითქვა, რომ თითქოს რუსთაველიდან წავიდა. რუსთაველზე მდგარ ტრიბუნას ერ თი საოცარი თვისება აქვს – აქედან მიდიან და მერე კვლავ ბრუნდებიან. თუმცა რუსთაველზე თითქმის აღარ დადის ხალხიც. შეიძლე ბა ითქვას, რომ აქციები აღ არც კი იმართება... – არა, აქციები იმართება. 100-დღიანი აქციების მთავარი შე დეგი ისაა, რომ საზოგადოება შე დგა და ის, რაც დამკვიდრებული იყო, ხა ლხი ერ თი-ორი დღე შე იკ რიბება, მერე დაიღლება და წავაო, ტყუილი აღმოჩნდა. თუმცა არა მგონია, მხოლოდ ამის გასაგებად წამოგეწყოთ მასშტაბური მიტინგები.. – რა თქმა უნდა, არა. ამ მიტი ნგებმა აჩვენა, რომ ხელისუფლება შიშველია და იგი პრაქტიკულად ვე ღარ მართავს ქვეყანას. შეგახსენებთ, რომ ხელისუ ფლების წარმომადგენლები მაინც ჩვეულ რეჟიმში აგრძ ელებენ მუშაობას... – არანაირად არ ჰქვია ამას ჩვ ეულებრივი რეჟიმი. თქვენ ვერ დამისახელებთ ვერც ერთ გადაწყ ვეტილებას, რომელიც იმის მანიშნ ებელი იქნება, რომ ხელისუფლება უმკლავდება კრიზისს. ეს ხელისუ ფლება მხოლოდ ტელევიზიისთვის აა გააქტიურებული და ხან სახურა ვებზე აწყობს შეხვედრებს და ხან საბავშვო ბაღებში. ეს არის სრული მარაზმი. ჩვენი ბრძოლისუნარიან ობა კი კიდევ ერთხელ დამტკიცდ ება 22 მაისს თავისუფლების მოედ ანზე, ბაიდენის ვიზიტთან დაკავშ ირებულ შეკრებაზე. ადგილობრივი არჩევნების შესახებ უკვე საკმაოდ აქ ტიურად საუბრობენ, მათ შორის თქვენი ოპოზიციონერი კოლეგებიც. თქვენც ხომ არ აპ ირებთ მერის თანამდებობაზე კე ნჭისყრას? – ჯერჯერობით არაფერს არ ვაპირებ ამ მიმართულებით. ჩემი მთავარი მიზანია, ამ ქვეყანას და უბრუნდეს თავისუფალი არჩევნ ების უფლება. მიმაჩნია, რომ საქა რთველომ იმდენი იბრძოლა მთელი თავისი ისტორიის მანძილზე, რომ ღირსია, ჰქონდეს თავისუფალი არ ჩევნები. ესაა ჩემი მთავარი მიზანი და არა ის, რომელიმე თანამდებ ობაზე დავჯდე. მთავარი ხალხის ნდობაა. თუ ხალხის ნდობა იქნება, არჩევნებიც შესაძლებელია. ოპოზიციის ნაწილი აცხადე ბს, რომ ის ყვ ელ ან აირ არ ჩევნებში მიიღებს მონაწი ლეობას, ნაწილი კი ამბობს, რომ ვინც ადგილობრივ არჩევნევს და სთანხმდება, მოღალატეა... თქვენ რომელ ნაწილს მიეკუთვნებით? – დემოკრატიულ ქვეყანაში არ ჩევნების საკითხს წყვეტს არა რო მელიმე ლიდერი, არამედ ხალხი. მე მოვიქცევი ისე, როგორც ხალხის ნე ბა მიკარნახებს. თუ ხალხის ნდობა არ იქნება, არც ეს არჩევნები იქნება და მე ამ ხალხს არ ვუღალატებ. დაბოლოს, ე.წ. პიჯაკის აქცი ასთან დაკავშირებით მინდა გკითხოთ. ხომ არ აპირებთ, პროტესტის ეს ფორმა შეცვალოთ და ბოლოს და ბოლოს, გაიხადოთ პიჯაკი. საკმაოდ ცხელა... – არავითარ შემთხვევაში. მე ჩე მს სიტყვას არ ვღალატობ. ეს პიჯა კი მეცმევა მანამ, სანამ სააკაშვილი არ გადადგება.
?
ბაიდენზე
„იქნება ხალხი და მასშტაბური აქცია“
? ?
ხელისუფლებაზე
„ეს სრული მარაზმია“
?
?
ჩვენი ინფორმაციით, ბაიდენ ის ვიზიტთან დაკავშირებით ოპოზიციას მოლაპარაკება ჰქ ონდა ჯონ ტეფტთან. ითქვა, რომ საელჩოსგან მიიღეთ წინადადება – ან პირისპირ შეხვდით ბაიდენს, ან მხოლოდ აქციით შემოიფარგლ ეთო... როგორია თქვენი არჩევანი? – მე ასეთ შეხვედრაზე არ ვყოფ ილვარ და არც არაფერი მსმენია ამის შესახებ. ასე არ დგას საკითხი. დიპლომატებისგან ასეთი წინადადე ბები არ მოდის. ამის გამოცდილება მაინც მაქვს. იმ ადამიანებს, რომლ ებიც მიტინგებზე უკვე 100 დღეზე მეტია, დაუღალავად დგანან, სრული უფლება აქვთ, თავიანთი გზავნილე ბი დაახვედრონ ამერიკის ვიცე-პრ ეზიდენტს. ჩვენი უფლებაა, ბაიდენს მივესალმოთ და ვუთხრათ, რომ ჩვენ გვჯერა ობამას სიტყვების, რომე ლიც მან მოსკოვში წარმოთქვა. ამ ერიკის პრეზიდენტმა ხაზგასმით აღ ნიშნა, რომ ყველა ერს აქვს უფლება, დამოუკიდებლად აირჩიოს ქვეყნის ხელისუფლება. ჩვენ მას შეიძლება შევხვდეთ მხოლოდ ამ ფორმით, რა დგან, თუ ჩვენს ზურგს უკან არ იქ ნება ხალხი და მასშტაბური აქცია, მაშინ რა უფლება გვაქვს, მივიდეთ ბაიდენთან. ჩვენს სიტყვას იმიტომ ექნება ძალა და ფასი, რომ ბაიდენ თან შეხვედრისას ზურგს ხალხი გა გვიმაგრებს. სწორედ ამიტომაც მო გვისმენს აშშ-ს ვიცე-პრეზიდენტი.
ყველაფერზე მაღლა!
?
?
ანუ, როგორც გავიგე, შეხვედ რაზეც აპირებთ მისვლას და აქციითაც გეგმავთ დახვედ რას? – აბა, რა. ესაა ერთადერთი სწორი გზა. მაგრამ ოპოზიციის გარკვე ული ნაწილი არ ეთანხმება მო საზრებას, რომ ბაიდენს აქცი ებით უნდა დახვდეთ... – არა მგონია, ეს სწორი იყოს. ჯერ არ არის მიღებული საბოლოო გადა წყვეტილება. შეხვედრა გვქონდა და გადავწყვიტეთ, რომ საერთო ოპოზ იციურმა შტაბმა მოამზადოს წინა დადებები და საბოლოო გადაწყვეტი ლებასაც ამის შემდეგ მივიღებთ. ანუ აზრთა სხვადასხვაობა მა ინც არის, რადგან საბოლოო გადაწყვეტილება ჯერაც არ მიგიღიათ... – არა, ამას აზრთა სხვადასხვაობ ასაც ვერ დავარქმევდი. ჯერ შტაბი მუშაობს ამ საკითხზე და როგორც კი მუშაობას დაასრულებს, ყველაფ ერი ნათელი გახდება. ჩვენს გადა წყვეტილებას გავაცნობთ ყველა იმ პარტიას, რომლებიც ამ განხილვაში არ მონაწილეობენ. სხვათა შორის, მე ისიც მახსოვს, რა სიტუაცია იყო 9 აპრილამდე, მაგრამ ბოლოს მაინც ერთად შევიკრიბეთ. ძალიან დიდი იმედი მაქვს, რომ ამ შემთხვევაშიც ასე იქნება და ყველანი ერთად და ვხვდებით ჩვენს მთავარ და ძლიერ პარტნიორს. ეს არის აუცილებლობა და მსგავსი შანსი ხელიდან არ უნდა
? ?
ixileT gv. 24-25
გავუშვათ. თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენ არ გვექნება მასთან პირი სპირ შეხვედრა. ავუხსნით, რომ ჩვენ ვართ დემოკრატიული ძალა და არ შეიძლება დემოკრატიის დამყარება ხალხის გვერდის ავლით. კიდევ ერთი საკითხი, რომე ლზეც ოპოზიცია ვერ თანხ მდება, რუსთაველზე საკნების აღებას უკავშირდება... – შორიდან ასე ჩანს, მაგრამ სინა მდვილეში ამაზეც არანაირი კამათი არ მიმდინარეობს. ჩვენმა შტაბმა ამ საკითხზეც არაერთხელ იმსჯელა და შევთანხმდით, რომ ბაიდენის ჩამოსვ ლამდე საკნებს არ ავიღებდით. თუმცა ამას კოკო გამსახურ დია ეწინააღმდეგება... – იმ შეხვედრებს, სადაც ეს საკითხი განიხილებოდა, ბატონი კონს ტანტინეც ესწრებოდა და შეთანხმება არ გაგვჭირვებია. საკნები დარჩება ბა იდენის ჩამოსვლამდე, შემდეგ კი პრ ოტესტის ეს ფორმა შეიცვლება. ამაზე ოპოზიციაში დავა არ მიმდინარეობს. ქალბატონო სალომე, ოპოზიც იის ლიდერებიდან საპროტეს ტო ტრიბუნას პრაქტიკულად მხოლოდ თქვენ შემორჩით. რამ გა ნაპირობა ეს? – ამას შემორჩენა არ ჰქვია. ყველა მოდის პერიოდულობით. ლიდერების ნაწილი გასულია. ზოგი – საზღვა რგარეთ, ზოგი – რეგიონებში. მაგა ლითად, ნინო ბურჯანაძე ამერიკაში იმყოფება, ლევან გაჩეჩილაძე ბრ იუსელში იყო, ალასანია პარტიულ
? ? ?
16 ივლისს სასტუმრო „კრ უიზში“ ISO სერტიფიკატითა და ხარისხის ნიშნით რამდენიმე წა რმატებული კომპანია დაჯილდ ოვდა. ღონისძიების ორგანიზა ტორები იყვნენ „საქართველოს დამსაქმებელთა ასოციაცია და ფონდი - ქართული ხარისხი. ასეთი სერტიფიკატის მფლო ბელია „prime time“. მან ეს სერტ იფიკატი გასულ წელს მიიღო და წელს გაუგრძელდა. საერთოდ, უნდა აღინიშნოს, რომ, თუ კო მპანია ISO ხარისხის ნიშანს ფლ ობს, ეს იმას ნიშნავს, რომ მისი მენეჯმენტი და წარმოებული პრ ოდუქცია მსოფლიო სტანდარტ ებს შეესაბამება და ასეთი სერტ იფიკატის ფლობა მისთვის პრეს ტიჟისა და წარმატების ნიშანია. დაჯილდოების ცერემონიალზე გამოვლინდნენ ის კომპანიები, რომლებმაც წელს პირველად მი იღეს სერტიფიკატები. ეს კომპ ანიებია: „მითანა“, „კავკასიის ბე ტონი“, „ნატალი“, „საქართველოს სადისტრიბუციო მარკეტინგუ ლი კომპანია“, „პრემიუმ კლასი“, „სასტუმრო კრუიზი“, „კაპიტალ ინვესტი“, „გორგია“. უნდა ით ქვას, რომ, რაც უფრო მეტ კო მპანიას ექნება საქართველოში მსგავსი სერტიფიკატი, მით უფ რო კომფორტულად და უსაფ რთხოდ იგრძნობს თავს მომხმა რებელი და ამაში დიდი წვლილი კომპანიის ხელმძღვანელს ბა ტონ გიგა კუნჭულიას მი უ ძ ღვის, რომელიც თავისი სა ქმიანობიდან გამომდინარე ქა რთველი მომხმარებლის ინ ტერესის დაცვაზე და ქართული კომპანიების საქმიანობის სრუ ლყოფაზე ზრუნავს. „უცნობს“ დიდი პრეტენ ზიები და პატარა მეხსიერება აქვს. შეიძლება ითქვას, მან ბევრი რამ არ იცის და მაინც
?
?
ლაპარაკობს... ამას წინათ გრიგოლიას გადაცემაში თქ ვა: - რატომ არ უნდა ჩაერიოს პატრიარქი საქართველოს პო ლიტიკურ ვითარებაში? მაშინ ამიხსენით, როგორი იყო გიორ გი ჭყონდიდელისა და დავით აღმაშენებლის ურთიერთობა, პატრიარქები ხომ ყოველთვის ერეოდნენ პოლიტიკურ ცხოვ რებაშიო... ერთი - „გრეჩიხა“ ჰგონია „უცნობს“ საქართველოს მომა ვალი და ერთადერთი ნათელი წერტილი და მეორე – გიორგი ჭყონდიდელი საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი. უფ რო ზუსტად, ისევეა „გრეჩიხა“ პოლიტიკოსი, როგორც გიორ გი იყო პატრიაქრი. ეჰ, და მაინც არ ეზარებათ, ჭკუა დაგვარიგონ... orSabaTi 20 ivlisi, 2009
7
ვინც საკნებს აალაგებს, ის იქნება დამარცხებული ახლა ყველაფერი იმაზეა დამოკიდებული, ვინ აიღებს საკნებს – ოპოზიცია საკუ თარი ხელით აალაგებს, თუ ხელისუფლებას აალაგებინე ბს. რადიკალები ყველაფერს გააკეთებენ, რომ „შავი საქმე“ მთავრობამ შეასრულოს. მე რე იყვირებენ, აი, მაინც აგ ვყარესო... ასე ისინი თავს მოსახლეობას შეაცოდებენ. თუმცა ეს წინასწარ არის და დგმული. კულუარებში ამბო ბენ, რომ ქუჩის ოპოზიცია ხელისუფლებას ეხვეწება, ოღონდ ეს საკნები მოგვაშ ორეთ, ქუჩიდან გაგვყარეთ და ჯანდაბას ყველაფერიო... ანუ, საკნების აღებას ხელი სუფლება და რადიკალები ერთმანეთს „ტენიან“. თუმცა, ორივე მხარე დიდი ინტერე სით ელოდება, ვინ გააკეთებს ამას. ხელისუფლებას მყარად აქვს გადაწყვეტილი ნერვების ომის მოგება. პარლამენტში უმრავლეს ობის ზოგიერთი წევრი მი
გასულ კვირას ანკარაში ხელი მოეწერა მორიგ „საუკუნის პროე ქტს“. შევარდნაძის დროს ქართველებს ყურები გვქონდა გამოჭედილი მუ დმივი ლაპარაკით „საუკუნისა და ათასწლეულის პროექტზე“: „ბაქოთბილისი-ჯეიჰანის“ ნავთობსადენსა და „ბაქო-თბილისი-ერზრუმის“ გაზსადენზე. სინამდვილეში კი, „ნაბუკოს“ პროექტი ბევრად მნიშვნელოვანია, ვი დრე ორივე უკვე ამოქმედებული მილსადენი ერთად აღებული. პირველ რიგში, საქართველოსთვის. არ არის შემთხვევითი, რომ პრეზიდენტი სააკაშვილი ამ ცერემონი ალზე მიიწვიეს და თურქეთის პრემიერ ერდოგანის გვერდით იდგა ხე ლმოწერის შემდეგ – პროტოკოლური ფოტოსესიის დროს.
გაცოცხლებული ნაბუქოდონოსო რი
იჩნევს, რომ რადიკალები როგორც დალაგდნენ, ისევე უნდა ალაგდნენ, ამდენი გვ ლანძღეს და ახლა კიდევ ჩვ ენ დავეხმაროთ რკინის კო ნსტრუქციების ალაგებაშიო, – ჩხუბობენ. როგორც პირად საუბრებში აცხადებენ, უმ რავლესობა ჯერ კიდევ დიდი ხნის წინ მიუხვდა რადიკალე ბს ეშმაკობას. ამიტომ პრინ ციპულები არიან და საკნების „დასასრულს“ მოთმინებით ელოდებიან. როგორც ამბობენ, ოპოზ იცია იმ ათიოდე ადამიანსაც დაელაპარაკა, რომლებიც სა კნებში შემორჩნენ. აუხსნეს და უთხრეს, რომ ყველა თავის რაიონსა თუ სოფელს უნდა დაუბრუნდეს... ეს ადამიანები ძალიან გაბრაზებულან, ამდე ნი თვე იმისთვის ჩავიხარშეთ ამ საკნებში, რომ ბოლოს ის ევ თქვენ აგეყარეთო?.. ჰოდა, ოპოზიციამაც გამოსავალი იპოვა. უნდათ, ხელისუფლ ებას ააღებინონ საკნები, რომ ამ ადამიანებთან თავი იმარ თლონ. ისინი კი იმუქრებიან, თუ მართლა აგვყრით, ბევრ რამეს ვიტყვითო. რის თქმას აპირებენ, ჯერ არ აკონკრეტ ებენ. აი, ამ ორ დღეში გადა წყდება ყველაფერი და კითხ ვებზეც გიპასუხებთო... პარლამენტმა მესამე მო სმენით კანონპროექტი უკვე მიიღო. ასე რომ, ის ავ ტო მა ტურად ამოქმედდება. ამის შემდეგ ხელისუფლება ორ გა ფრთხილებას მისცემს ოპოზ იციას და გარკვეულ ვადას, რომლის გასვლის შემდეგაც საკნები რუსთაველზე ვეღა რავინ უნდა დაინახოს. თუ ოპოზიცია გაფრთხილებას არ გაითვალისწინებს, კანონით, ეს შავი საქმე უკვე ხელისუფლებამ უნდა შეასრულოს. 8
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
„ნაბუკოს“ შესახებ საუბარი ევროპაში მას შემდეგ დაიწყო, რაც აშ კა რა გა ხდა, რომ პუ ტინის რუსეთი ენერგეტიკას იარაღად იყენებდა მეზობელი ქვეყნების წინააღმდეგ. მათ შორის არცთუ უმნიშვ ნელო ეპიზოდი იყო 2006 წე ლს ჩრდილო ოსეთის ტერიტო რიაზე გაზსადენის აფეთქება, რის შედეგადაც, საქართვე ლოსა და თბილისის მოსახლ ეობა ზამთარში ბუნებრივი აი რის გარეშე დარჩა. ევროპულ დედაქალაქე ბში შესანიშნავად იცოდნენ, სინამდვილეში ვინ და რატომ ააფეთქა ეს გაზსადენი. ამას გარდა, „დამაფიქრებელი“ იყო, აგრეთვე, მუდმივი ზეწოლა უკრაინაზე და „გაზის ომები“ კიევსა და მოსკოვს შორის. როგორც კი „შეშფოთება“ შენიშნა, პუტინმა ევროპას უმალვე შესთავაზა გამოსავა ლი: ავაშენოთ ორი გაზსადენი („სამხრეთ ნაკადი“ და „ჩრდი ლოეთის ნაკადი“), რომლებიც გვერდს აუვლიან უკრაინას და ევროპაც მოისვენებს. „ჩრდილოეთ ნაკადის“ ლო ბირებისთვის „გაზპრომმა“ (ესე იგი, იმავე პუტინმა) ისეთი შესანიშნავი „პიარმენეჯერი“ დაიქირავა, როგორიც გერმ ანიის ყოფილი ფედერალური კანცლერი გერჰარდ შრედერი იყო. მას წე ლი წა დში ორი მი ლიონი ევრო დაუნიშნეს ხე ლფასად. კარგადაც იმუშავა: უკრაინის ხელისუფლების ლანძღვა-გინებით დაწყებული და 2008 წლის აგვისტოში რუ სეთის სრული გამართლებით დამთავრებული. ანუ, რეალურად, „მილს ადენთა პროექტები“ რუსე თისთვის იმპერიის აღდგენის ინსტრუმენტი გახდა. აბა, რო გორ შეიძლებოდა უკრაინას თან „გა ზის ომ ები“ არ და წყ ებულიყო, თუკი, მაგალითად, ნატოს ბუქარესტის სამიტზე პუტინი ღიად ეუბნებოდა პრ ეზიდენტ ბუშსა და სხვა დასა ვლელ ლიდერებს: „თქვენ ხომ იცით, რომ უკრაინა საერთოდ არ არის სახელმწიფო? – დასა
ვლეთ უკრაინა სინამდვილეში ევროპაა, ხოლო აღმოსავლეთ უკრაინა ჩვენ ვაჩუქეთო“. სწორედ ამიტომ, გონიერმა ევროპელმა პოლიტიკოსებმა (პირველ რიგში, ხავიერ სო ლანამ) დასავლეთს ისეთი სტ რატეგიული ენერგოპროექტი შესთავაზეს, რომელიც ერთხ ელ და სამუდამოდ წერტილს დაუსვამს რუსულ „ენერგოამ ბიციას“. „ნაბუკო“ ჯუზეპე ვერდის ოპერის სახელწოდებას იმეო რებს, რომელიც, თავის მხრივ, ბიბლიურ მეფე ნაბუქოდონო სორს უკავშირდება. ამით ევ როპელები ხაზს უსვამენ, რომ ახალი პროექტი აზიურ სამყ აროს ეძღვნება – საიდანაც ბუნებრივი აირის უზარმაზარი რაოდენობა 2015 წლისთვის შუაგულ ევროპაში შემოედინ ება – რა თქმა უნდა, რუსეთის გვერდის ავლით.
პუტინის ნიჭი და იდუმალი აფეთ ქება ჩვენში რატომღაც ითვლ ება, თითქოს აქ მხოლოდ აზ ერბაიჯანული და თურქმენუ ლი გაზი იგულისხმება. სინა მდვილეში კი „ნაბუკო“ აერთ იანებს, აგრეთვე, ეგვიპტეს, ერაყსა და კატარს. თურქეთის ტერიტორიაზე გამავალი მი ლსადენის სიმძლავრე იქნე ბა წელიწადში 31 მილიარდი კუბური მეტრი: ღირებულება დაახლოებით 8-9 მილიარდი ევროა; თუმცა ეს თანხები უე ჭველად მოიძებნება, ვინაიდან ბანკები სახელმწიფო გარანტ იებით სარგებლობენ, ხოლო კრიზისის პირობებში სწორედ ასეთი „გარანტირებული“ კრ ედიტების გაცემაა ყველაზე ხელსაყრელი. „ნაბუკოს“ ერთ-ერთი გა ნშტოება თურქმენეთიდან კასპიის ზღვის ფსკერზე გა ვლით აზერბაიჯანში შევა და „ბაქ ო-თბი ლი სი-ერზ რუ მი ს“ მილსადენს შეუერთდება. სა ქართველოსთვის ეს ნიშნავს მუდმივ, გარანტირებულ ენ ერგომომარაგებას, ხოლო ევ როპისთვის – რუსეთზე დამო
კიდებულების მნიშვნელოვნად შემცირებას. ბუნებრივია, მოსკოვშიც არ არიან გულხელდაკრეფილნი. პირველ რიგში, პუტინმა სც ადა, სრულად ეყიდა მთელი ბუნებრივი აირი, რომლითაც „ნაბუკო“ შეიძლებოდა შევსებ ულიყო. თუკი 90-იან წლებში „გაზპრომი“ თურქმენულ აირს ყიდულობდა 3 დოლარად(!!!) ათასი კუბ.მ-ს და ევროპაში 100 დოლარად ყიდდა („სამი დოლარი არ გინდათ და გაუშ ვით გაზი ჰაერში“), „ნაბუკოს“ პროექტის გამოქვეყნებისთ ანავე თურქმენებს 30, 40 ბო ლოს კი 60 და 100 დოლარიც შესთავაზეს. თუმცა, მსოფლიო ბაზა რზე ენერგომატარებლების მაღალი ღირებულების გამო, „გაზპრომი“, ესე იგი რუსული სახელმწიფო, ნებისმიერ შე მთხვევაში ეკონომიკურადაც მოგებული რჩებოდა – გაზი ევროპაში სამჯერ და ოთხჯერ ძვირი ღირდა. მაგრამ მდგომარეობა მას შემდეგ შეიცვალა, რაც მსოფ ლიო კრიზისი დაიწყო და ენ ერგომატარებლები გაიაფდა. „გაზპრომი“ დილემის წინაშე აღმოჩნდა: ან გადაეხადა თუ რქმენეთისთვის ეკონომიკურ ად უკვე არცთუ მიმზიდველი ფასი, რათა ამ ქვეყანას არ ჰქონოდა საბაბი, „ნაბუკოს“ მიერთებოდა, ან... აი, სწორ ედ აქ გამომჟღავნდა პუტინის „კაგებეშნიკური“ ნიჭი: რამდ ენიმე თვის წინ, თურქმენე თის ტერიტორიაზე, დღემდე დაუდგენელმა დივერსიულმა ჯგუფმა გაზსადენი ააფეთქა. თანაც ისე პროფესიონალუ რად, რომ მის აღდგენას თვეე ბი დასჭირდებოდა. მოსკოვში კი დემაგოგიურ ად მხრები აიჩეჩეს: „რა გი ყოთ, ძვირფასო თურქმენებო, ჩვენ კი გვინდა, გაზი თქვენგან ადრე შეთანხმებულ ფასად ვი ყიდოთ, მაგრამ საკუთარი გა ზსადენი ვერ დაიცავითო“. არადა, „ვერ დაიცვეს“ სწ ორედ რუსული დივერსიული ჯგუფისგან, რომელიც პუტი ნმა შეგზავნა ამ ქვეყნის ტერი ტორიაზე! აბა, ასეთ ქვეყანასთან შე იძლება რამეზე მოლაპარაკე ბა?
გარ
ბაღათურია კანონპროექტებს მეზობლებს აკითხებს
რდაუვალია
რაკეტები – მილს ადენის წინააღმდეგ თურქმენებსაც თითქოსდა ისღა დარჩენოდათ, „ნაბუკოზე“ განეცხ ადებინათ თანხმობა: პრეზიდენტმა ბერდიმუხამედოვმა თქვა, რომ „თუ რქმენეთს საკმარისი აირი აქვს, რა თა „ნაბუკოს“ მილსადენი მთლიან ად შეავსოს“. ამაში არც ტყუის: გა ზის მარაგებით თურქმენეთი მესამე ადგილზეა მსოფლიოში – რუსეთისა და ირანის შემდეგ. რაც შეეხება ირანს: ძნელი წა რმოსადგენი არ არის, რა მღელვა რებით ადევნებდნენ თვალს რუსი პოლიტიკოსები ამ ქვეყანაში არჩე ვნების შემდეგ მიმდინარე მოვლენ ებს: ვაითუ ირანში ისლამურ-ტოტა ლიტარული რეჟიმი დამხობილიყო და ამ ქვეყანას დასავლეთთან ურ თიერთობა გაეუმჯობესებინა?! მა შინ „ნაბუკოს“ გაზსადენს მხოლოდ ამ ქვეყნის ამოუწურავი რესურსიც ეყოფოდა. თუმცა ეს მარაგი თურქ ეთის ტერიტორიაზე გაივლიდა და საქართველოსაც არაფერი დარჩებ ოდა.
ჩვენთვის ყველაზე ხელსაყრე ლია სწორედ ტრანსკასპიური მი ლსადენის მშენებლობა თურქმენე თიდან – აზერბაიჯანისკენ. თუმცა რუსეთი აქ დათმობას არ აპირებს და ორი ძლიერი კოზირიც აქვს: მედვედევი სწორედ „ნაბუკოს“ გაფორმების დღეს ჩავიდა ცხინვა ლში, რითაც დასავლეთი გააფრთ ხილა, რომ რუსული არმია გაზსად ენის მომავალი მარშრუტიდან ორ იოდე კილომეტრში დგას. გარდა ამისა, კასპიის ზღვის სტ ატუსი ჯერაც არ არის განსაზღვ რული და მოსკოვს არაერთხელ უთ ქვამს, რომ, სანამ კასპიის გაყოფა არ დასრულდება, იგი არავითარი მილსადენის გაყვანას არ დაუშვებს. რამდენიმე წლის წინათ პუტინი სპეციალურად ჩავიდა ასტრახანში და რუსეთის კასპიის ფლოტილ იის სარდლობას სა მხედრო მანევრების ჩატარება უბრძანა – სარაკეტო სროლ ების თანხლებით. შეიძლება ითქვას, თუ საქართველოში
მორიგი ომის (ან შიდა დესტაბილ იზაციის) პროვოცირება ვერ მო ხერხდება, კრემლი ამ უკანასკნელ კოზირსაც გამოიყენებს და კასპიის ზღვაში მშენებლობის დაწყებამდე მორიგ მანევრებს მოაწყობს. თუმცა, დასავლეთისთვის ეს უკვე იმდენად სერიოზული გამოწვ ევაა, რომ ის იძულებული გახდება, გააკეთოს ის, რისი გაკეთებაც არ აფრით სურს: აიტკიოს აუტკივარი თავი და მოსკოვს რეალური სანქცი ებით დაემუქროს. მაგალითად, სო ჭის ოლიმპიადის ბოიკოტირებით, რაც პუტინის ყველაზე საყვარელი „იმპერიული პროექტია“.
ჯონდი ბაღათურიას კანონპროექ ტები სახლში მიაქვს, ოჯახის წევრებს აკითხებს, შენიშვნებს აგროვებს და უკან ისე ბრუნდება. იგივეს გაკეთება ურჩია ბაღათურიამ მთელ პარლამენ ტს, თქვენ მაინც პრივილეგირებული ხალხი ხართ, თქვენზე ის შეზღუდვები არ ვრცელდება, რასაც კანონპროექ ტებით ვიღებთ და ამიტომ არ გესმით ხალხის ტკივილიო. კამათი უმრავლ ესობასთან ჯონდის მართვის მოწმობ ის გამო მოუვიდა. ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში ცვლილებები შედის – პირი, რომელიც მანქანას მართავს მართვის მოწმობ ის გარეშე, ჯარიმდება 200 ლარით ან ადმინისტრაციული პატიმრობით 90 დღემდე. ჯონდიც სწორედ ამას აპრო ტესტებდა: – აბა, წარმოიდგინეთ თქვენს შვ ილს აქვს მაღალი სიცხე, ღამეა და სასწრაფოდ უნდა წაიყვანოთ ბავშვი ექიმთან. როგორ ფიქრობთ, მშობელი ამ დორს იმაზე დაიწყებს ფიქრს, მა რთვის მოწმობა მაქვს თუ არაო... კუბლაშვილმა ჯონდის ანტიმტკი ცებულება მოუყვანა და ისეთი შემზ არავი ისტორია მოუყვა, ჯონდიც და ზაფრა, თუმცა მოსაზრება მაინც ვერ შეაცვლევინა. წინააღმდეგობის გაწევა პრინციპის ამბავია ბაღათურიასთვ ის. უმრავლესობაში ხუმრობენ კიდეც, როცა ჯონდი სხდომას ან კომიტეტს არ ესწრება ერთ ხმას კენჭისყრის დრ ოს მოწინააღმდეგეთა „ბანაკში“ ავტო მატურად „აგდებენ“, ეს ჯონდისგანო... იურიდიული კომიტეტის სხდომა ზე, სადაც მანიფესტაციების შესახებ კანონპროექტს განიხილავდნენ, ბაღა თურიამ კიდევ ერთი სახალისო მტკი ცებულება მოიყვანა: – თქვენ ამბობთ, რომ უნდა დაის აჯოს ქუჩაზე მანქანების სავალი ნა წილის გადამკეტი. აი, ვთქვათ, არის ქორწილი ან ქელეხი. ამ დროს, როგო რც წესი, უამრავი მანქანა მოძრაობს ერთად და თავისდაუნებურად ქმნის
შეფერხებებს. გამოდის, მთელი ქო რწილის ხალხი უნდა დავაპატიმროთ? იგივე შემიძლია ვთქვა ავტომობილით მოძრაობის წესებზეც. მაგალითად მე, ხანდახან შუქნიშანზე ვფიქრობ ხო ლმე, რომ მოვასწრებ გადასვლას და ყვითელზე მიწევს გადარბენა, ამის თვის უნდა დამაპატიმროთ? გამოდის, ყველა, ვისაც მანქანა გვყავს, დღეში ორ-სამჯერ დასაპატიმრებლები ვა რთ, რადგან ყვითელზე ყველა გავდ ივართ ხოლმე... ან ვთქვათ, მანქანა გამიფუჭდა შუა გზაზე და შევქმენი საცობი. ჩემი გაჭირვება არ მეყოფა, თქვენც რომ არ დამაპატიმროთ? ჯონდის „აღსარებას“ კომიტეტზე სერიოზული ხალისი მოჰყვა. პალი კომ, მიუხედავად იმისა, რომ კომიტე ტის სხდომის ჩასატარებლად დეპუ ტატები თითებზე თვლით შეაგროვა, აღიარა, რომ წვალებად ღირდა: – ერთადერთი, რაც ამ სხდომაზე გაირკვა, ის არის, რომ ჯონდი ბაღა თურია „მოშნი ნარუშიტელი“ ყოფი ლა.... ჯონდის ინიციატივები არავინ გა ითვალისწინა. ცვლილებები კანონპ როექტში მაინც შევიდა. ამან კი ჯო ნდის „გაბუტვა“ გამოიწვია და პირობა დადო, თუ ჩემს ინიციატივებს არ გა ითვალისწინებთ, სხდომაზე ამ კანო ნპროექტს მხარს არ დავუჭერო. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
9
რამდენი ადამიანი იცავს ბურჯანაძებიწაძის ოჯახს? რამდენი მოსამსახურე ემსახურება პარლამენტის ექსსპიკერს და დაახლოებით რამდენი ათასი უჯდება მომვლელების შენახვა ნინო ბურჯანაძეს?
პაატა გაგნიძე ნინო ბურჯანაძემ მიხეილ სააკაშვილს სა სამართლოში უჩივლა – პრეზიდენტის იმ ბრ ძანებულების გაუქმებას ითხოვს, რომლის ძა ლითაც, პარლამენტის ყოფილ „დედოფალს“ სამთავრობო დაცვა და სხვა პრივილეგიები მოუხსნეს. დიახ, ბატონებო, ეტყობა, ეკონომ იკურმა კრიზისმა და ოპოზიციურ მოძრაობაში გადაყრილმა მილიონებმა ნინო ბურჯანაძეს „საოჯახო-ფინანსური კრიზისი“ შეუქმნა და მი ნი მარგარეტ ტეტჩერი ბიუჯეტის, ანუ ხალხის ხარჯზე ცდილობს ამ კრიზისში მცირე შვების მოგვრას მაინც. ბურჯანაძეს აზრად არ მოსვ ლია, სასამართლოში ეჩივლა თუნდაც ჯანდაც ვისა და სოციალური დაცვის სამინისტროსთ ვის, რომელმაც 2009 წლიდან არაერთი ისეთი პროგრამა გააუქმა, მართლა ხავსს მოჭიდებუ ლთ ხავსიც ხელიდან რომ გამოაცალა. ბურჯ ანაძე არ უჩივის ვანო მერაბიშვილს, რომლის სნაიპერმაც მის თანაპარტიელ შალვა ოგბაიძ ეს ათიანში გაარტყა, 15 ივნისს ჟურნალისტე ბი დაარბია. არ უჩივის კახა ბენდუქიძეს, რო მელსაც ლამის მთელი საქართველოს გაყიდვა ბრალდება. „პრაიმტაიმმა“ ექსკლუზიური ინფორმაცია მოიპოვა ბურჯანაძეთა დიდი ოჯახის მომსახ ურე პერსონალისა და პირადი თუ საოჯახო და ცვის წევრთა რაოდენობის, მათი სავარაუდო ხელფასების შესახებ. ამ და სხვა დეტალების გაცნობის შესახებ საცნაური გახდება ყველ ასთვის, რატომ იბრძვის ბურჯანაძე სასამა რთლოში. ექსსპიკერს ზეობის ჟამს 16-კაციანი დაცვა ემსახურებოდა, გარდა ამისა, კონტრო 10
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
სკანდალური ინფორმაციები ბურჯანაძის ოჯახის შესახებ
რისთვის უჩივის ნინო მიხეილ სააკაშვილს
ლზე იყო აყვანილი მისი აგარაკი წყნე თში და საცხოვრებელი სახლი დოლი ძის ქუჩაზე. ცხადია, ამ ხალხს ხელფასს სახელმწიფო უხდიდა. ახლა ბურჯანაძე და მისი ოჯახი მხოლოდ 10 მცველის იმ ედადაა. მისი დაცვის უფროსი ისევ ლე ვან ბურდულია, კომენდანტების უფრო სი – ისევ ბორის იურონი, რომელსაც 3 კომენდანტი ექვემდებარება – ეს უკვე 5 კაცი. ამათ გარდა, 5 კაცს კიდევ ინახავს ბურჯანაძე, მათ შორის პირად მცველე ბსა და სახლების ყარაულებს. ამ 10 კაციდან 5 გამუდმებით თან ახლავს ნინოს. ის ორი ავ ტომობილით გადაადგილდება, მძღოლის გვერ დით ლევან ბურდული ზის, მეორე მანქანაში კი – 4 მცველი. პირადი მცველები ჰყავთ რეზიკო ბიწაძესა და მამამისს ბადრი ბიწაძეს. გამოდის, ოჯახს სულ 12 მცველი ემსახურება. დანარჩენი 5 კაცი წყნეთის აგარაკსა და დოლიძის ბინაზე არიან გადანაწილებულნი და პერიოდულად ცვლიან ერთმანეთს. წყნეთში ბურჯანაძეებს ემსახურება მებაღე, 10 წლის კავკასიური ნაგაზის მომვლელი, ოჯახ ის ექიმი (კერძოდ და არა სადაზღვევო კომპან იის „ოჯახის ექიმი“), ასევე ორი მოახლე – რუსი დედა-შვილი, რომლებიც კარგა ხანია ბურჯან აძეებთან მსახურობენ. ესეც 5 მომსახურე პერს ონალი. ამას დავუმატოთ 5 მძღოლი – 2 ნინოს ავტომანქანებისა, ერთი ანზორ ბურჯანაძისა და სამიც ბადრი, ანზორ და რეზიკო ბიწაძეებ ისა – ანუ 5 მძღოლი. გამოდის, რომ დაცვიანმძღოლიან-მომსახურე პერსონალიანად ნინო
ბურჯანაძის ოჯახს 22 ადამიანი ემსახურება. კულუარული ინფორმაციით, მარტო ამ ხალხის სახელფასო ფონდი წლიურად 160000 დოლა რს აღემატება, თვეში კი 14000 დოლარს „ურ ტყამს“. ადრე ამ ყველაფერს სახელმწიფო, ანუ ხალხი იხდიდა, პლუს 8 პირადი მცველის ხელფ ასი, დაზღვევის თანხები და სხვა „წვრილმანი“. ბურჯანაძეებს 6 ავტომობილი ჰყავთ. ყოფი ლი მეორე ლედი ბიზნესკლასის „მერსედესით“ დადის და თან „მიცუბიშის“ ჯიპი დაჰყვება. ან ზორ ბურჯანაძე „ტოიოტა ლენდ კრუიზერს“ ამჯობინებს – ვერცხლისფერს, ბადრი ბიწაძე საც „ლენდ კრუიზერი“ ჰყავს, ოღონდ შავი, ან ზორ ბიწაძეს „ბმვ“ „შავი ბუმერი“, ისეთი, რო გორც სიმღერაშია, ხოლო სულ უმცროსი ბიწა ძე – რეზიკო „ჰიუნდაის“ ჯიპით დადის. სხვათა შორის, ამ „შავ ბუმერს“ საინტერესო ისტორია აქვს. ის ანზორ ბურჯანაძეს ყოფილმა პარლამ ენტარმა ზაზა ოქუაშვილმა აჩუქა – მაშინ თბ ილისში მხოლოდ ორი ასეთი „ბმვ“ დადიოდა, მეორე თავად ზაზა ოქუაშვილს ჰყავდა, რომე
ლიც ავტომანქანებით თავისი „ომეგა მოტო რსით“ ვაჭრობდა. სწორედ ბაბუამ, დიდმა ან ზორმა აჩუქა შარშანწინ ეს მანქანა სეხნია შვ ილიშვილს. ამ ექვსივე ავტომობილის საბაზრო ფასი სადღეისოდ მინიმუმ 250-260 ათასია, მაგრამ ეს არ არის მთავარი. ყოველდღიურად ექვსივე მანქანა განუწყვეტლივ მოძრაობს. სა ინტერესო ის არის, რა ჯდება მათთვის საჭირო საწვავი და პროფმომსახურება. ეს ვისაც არ დაეზარება, იმან იანგარიშოს. არადა, ვიდრე ოპოზიციაში გადავიდოდა, ნინო ბურჯანაძეს საწვავიც უფასო – სამთ ავრობო ჰქონდა, ასევე, ბადრი ბიწაძესაც და არც ავტოპროფმომსახურებით იტკიებდნენ თავს – სამთავრობო გარაჟი ემსახურებოდა ორივეს. ახლა კი, მათი შენახვაც ოჯახს და აწვა, რაც სოლიდურ თანხებს უკავშირდება. ეტყობა, შარშან 21 მაისს, როცა ნინომ თავისი ვერ გაიტანა საპარლამენტო არჩევნებზე სიებ თან დაკავშირებით და სააკაშვილს განუდგა, ნამდვილად არ ელოდა, რომ მისი ოჯახი ასე დაზარალდებოდა. ნინო ბურჯანაძე და ბადრი ბიწაძეც საკუთარი სურვილით მოსწყდნენ „სა ხელმწიფო ძუძუს“. ისე, თუ ნინო ბურჯანაძის პოლიტიკურ უს ინდისობას გავითვალისწინებთ, არ გაგიკვირ დეთ, რომ ხვალ-ზეგ ისევ მიადგეს სასამართ ლოს და ჯერ ბადრი ბიწაძისთვის საზღვრის დაცვის დეპარტამენტში მუშაობის დროინდ ელი პრივილეგიები მოითხოვოს, მერე კი მამა მისისთვის, ანზორ ბურჯანაძისთვის ოდესღაც პურპროდუქტების მინისტრობის დროინდელი შეღავათები. ნინოს სხვაგვარად ცხოვრება არ შეუძლია და ვერც წარმოუდგენია, რა ქნას, ის ხომ ბა ვშვობიდან ანზორ ბურჯანაძის თერჯოლის რაიკომის მდივნობიდან მოყოლებული სახე ლმწიფოს, ანუ ხალხის ხარჯზე კომფორტულ ცხოვრებასაა მიჩვეული?
ხუბუას მაქინაციებს შესაძლოა ბუნტი მოჰყვეს
რა ინტრიგებს ხლართავს რექტორი უნივერსიტეტში
მირიან ბოქოლიშვილი მრავალი დარღვევის მიუხ ედავად, რომელიც სახელმ წიფო უნივერსიტეტში ჯერ კონტროლის პალატამ, შემდ ეგ კი ფინანსურმა პოლიციამ ამოქექა, გია ხუბუა რექტ ორის სავარძელს ჯერ კიდევ მყარად ინარჩუნებს. თავის დროზე ივანე ჯავახიშვილი, ალბათ, ვერც კი წარმოიდგენ და, რომ მის მიერ დაარსებულ უნივერსიტეტში მსგავსი მა ქინაციები დატრიალდებოდა. მაგრამ, როგორც ჩანს, ხუბუ ას არც მისი კოლეგა წინაპარი ახსოვს და არც უნივერსიტე ტის პრესტიჟი. სამაგიეროდ, ის მაქსიმალურად ზრუნავს საკუთარ პრესტიჟზე. აბა, სხ ვას რას შეიძლება მივაწეროთ მისი ოდიოზური მივლინებ ები და ამ მივლინებებისთვ ის გამოყოფილი ოდიოზური თანხები, რომელიც, სხვათა შორის, სამივლინებო ხარჯებ ში სრულად არ არის აღნუსხ ული. უცხოურ „პაეზდკებში“ ბატონი რექტორი არც VIP სასტუმროებს იკლებს და არც გართობის საშუალებებს, თუ მცა ახლა თქვენს ყურადღებ ას მის სამივლინებო ხარჯებ ზე არ მივაპყრობთ, რადგან ამ საკითხზე „პრაიმტაიმი“ უკვე არაერთხელ წერდა. ამჯერად, გაგაცნობთ ხუბუას საკადრო პოლიტიკას და იმ კრიტერიუ მებს, რის საფუძველზეც იგი უნივერსიტეტიდან პროფეს იონალ კადრებს პანტაპუნ ტით ყრის. ბოლო სკანდალი უნივ ერსიტეტში იურიდიულ ფა კულტეტზე გატარებულმა საკადრო წმენდამ გამოიწვია. ისინი, ვინც ნაცნობ-მეგობრ ობით, ან თავიანთი სიჩუმით თანამდებობები შეინარჩუნეს, ამ სკანდალზე ხმამაღლა არ საუბრობენ. ალბათ, იმის შიში აქვთ, ჩვენც ხუბუას სამიზნ ეები არ გავხდეთ და სხვების გზას არ გაგვიყენონო. თუმცა არიან იშვიათი გამონაკლის ებიც, რომლებიც ბედავენ და ხუბუას რეჟიმს კვერს არ უკ რავენ. რამდენიმე დღის წინ იუ რიდიული ფაკულტეტიდან სასწავლო პროცესის მართ ვის სამსახურის უფროსი ნი ნო მეგრელი გაათავისუფლეს. უფრო სწორად უფროსის თა ნამდებობიდან ის ჯერ ბიბლ იოთეკაში გაამწესეს, შემდეგ ერთი თვის კომპენსაცია გა მოუწერეს და ჩემოდანი ჩა ალაგებინეს. განთავისუფლე ბის მოტივი მისთვის არავის აუხსნია. თუმცა „პრაიმტაი მისთვის“ ცნობილი გახდა ამ ადამიანის განთავისუფლების რეალური მიზეზი. საქმე ის
გახლავთ, რომ ნინო მეგრელი იურიდიულ ფაკულტეტზე სახელფასო დანამატების კო მისიის თავმჯდომარე გახლ დათ. როგორც ირკვევა, მისი განთავისუფლების მიზეზი სწორედ ის გახდა, რომ ხუბუ ას უკანონო ბრძანების შესრ ულებაზე უარი თქვა. საუბ არია სახელფასო დანამატზე, რომელსაც უნივერსიტეტის თავკაცი ითხოვდა – ხელფას ზე ყოველთვიურად 900 ლა რი დამიმატეო. დანამატების განსაზღვრა საფაკულტეტო კომისიას, რომელსაც ნინო მეგრელი ხელმძღვანელო ბდა, უკვე დასრულებული ჰქონდა და კანონით ყოველგ ვარი ვადებიც უკვე ამოწურ ული იყო. მიუხედავად იმისა, რომ ხუბუამ დადგენილ ვა დებში შესაბამისი განცხადე ბა არ წარადგინა, იგი დანა მატს დაჟინებით ითხოვდა. მან ამ საკითხის გადაწყვეტა ცენტრალურ კომისიას და ავალა, ცენტრალური კომი სიის თავმჯდომარე გულნაზ გალდავა კი შეეცადა, უკან ონო ბრძანების შესრულება თავის თავზე საფაკულტეტო კომისიას აეღო, თუმცა ნინო მეგრელისგან კატეგორიული უარი მიიღო. ხუბუა დანამა ტს მაინც იღებს, ბრძანებას ხელს პირადად გალდავა აწ ერს. მაგრამ ნინო მეგრელს უკანონობის დაკანონებაზე უარის თქმა მაინც ვერ აპატ იეს და როგორც მოგახსენეთ, სრულიად უაპელაციოდ გა უშვეს. „პრაიმტაიმმა“ სცადა, თა ვად ნინო მეგრელს გასაუბ რებოდა, მაგრამ მას კომე ნტარის გაკეთება არ სურს. თუმცა პირად საუბრებში ამბობს, რომ უსამართლოდ მოექცნენ. „პრაიმტაიმმა“ ნინო მე გრელის განთავისუფლების შესახებ პოზიციის დაფიქს ირება იმ ადამიანებს სთხოვა, რომლებთან ერთადაც მეგრ ელი წლების განმავლობაში მუშაობდა. თუმცა თითქმის არც ერთმა მათგანმა არ ის ურვა აზრის გამოთქმა (მარი ნა გარიშვილი, თეა ჯუღელი, მზია ლეკვეიშვილი...). სხვა თა შორის, ისინი იურიდიულ ფაკულტეტზე, ასე თუ ისე, სამართლიან ადამიანებად არიან ცნობილნი, თუმცა რა ში გამოიხატება მათი სამა რთლიანობა, ცოტა ძნელი სათქმელია. ალბათ, ხუბუას უნივერსიტეტში თავისებუ რი სამართალი მოქმედებს. ამ სამართალს მხოლოდ ერთე ულები თუ არ ემორჩილებიან. იურიდიული ფაკულტეტის დეკანის მოადგილე დავით
ბოსტოღანაშვილი ამბობს, რომ ნინო მეგრელის განთ ავისუფლების ბრძანება, იუ რიდიული თვალსაზრისით, სრულიად გამართულია და ამ მხრივ, ხარვეზები არ არისო, თუმცა დეკანის მოადგილე თავს იკავებს განთავისუფ ლების რეალური მიზეზის დასახელებისგან. განთავის უფლების ბრძანება მართლაც გამართულია და იგი დღეს მოქმედ შრომის კოდექსს სრ ულად შეესაბამება, მაგრამ რა იმალება ამ „დახვეწილი“ დო კუმენტის მიღმა ამაზე არავინ საუბრობს. გარკვეული ეჭვე ბი აქვს ფაკულტეტის ასისტე ნტ პროფესორ ირმა ნოზაძეს, რომელიც, კოლეგებისგან გა ნსხვავებით, კომენტარზე და გვთანხმდა. ირმა ნოზაძე: „ნი ნო მე გრელი იურიდიულ ფა კულტეტზე 1995 წლიდან მუშაობს. ამ დროიდან მო ყოლებული მას სამ დეკანთან მოუწია თა ნამშრომლობა – გივი ინწკირველთან, რომან შენგელიასთან და და ვით კერესელიძესთან. როგორც ვიცი, არც ერთ მათგანს მის მუშაობასთან დაკავშირებით პრეტენ ზია არ ჰქონია. პირი ქით, ის ყოველთვის ღირებულ კადრად ითვლებოდა – კე თილსინდისიერი, კომპეტენტური, პასუხისმგებლ ობის გრძნობით სავსე, შრომის მოყვარე და ინი ცი ატ ი ვიანი. სხ ვანაირად ნინო მე გრელს ვერ და
ვა ხასიათ ებ. შესაბა მისად, არ შ ემ იძ ლი ა ვილაპარაკო მისი განთავისუფლების ობიექტურ მიზეზზე, რომლითაც შეიძლე ბოდა ყოფილიყო განპ ირობებული მისი ჯერ რიგითი სპეციალისტის თანამდებობაზე გადაყვ ანა, შემდეგ კი განთავის უფლება“. სხვათა შორის, ნინო მე გრელი ერთადერთი არ არ
ის, ვინც ხუბუას სამიზნე გა ხდა. სახელფასო დანამატის სკანდალამდე მან თავიდან მოიშორა ფაკულტეტის დეკა ნი დავით კერესელიძე, მასვე მიაყოლა დეკანის მოადგილე პროფესორი ნანა ჭიღლაძე, შემდეგ კი ნაადრევი პენსიის გზას გაუყენა სამეცნიერო კვლევების პროფესიონალი კადრები – ეკა დანელია, ანა ფიფია და სოფო კიკოშვილი. ნინო მეგრელი ამ ეტაპზე ბოლოა მოცემულ სიაში. ვინ იქნება შემდეგი? ამ კითხვას შეშინებული თანამშრომლ ები მხოლოდ ერთმანეთს უს ვამენ. საკადრო პოლიტიკის პროპორციულად კი იზრდება თავად ხუბუას ანაზღაურება. თუ 2007 წელს მან 43,662 ლა რი აიღო, 2008 წელს მისმა წლიურმა ანაზღაურ ებ ამ ლა მის 100 ათ ასს მიაღწია, უფრო ზუსტად კი 93,245 ლარს. ვნახოთ, რო გორი იქნება წლევ ანდელი შედეგები და მოხსნის თუ არა ბატონი რექტორი რეკორდს.
ალასანიას `გრეჩიხამ~ დაასწრო `ჩვენი საქართველო _ თავი სუფალი დემოკრატები~ – ასე ჰქვია ირაკლი ალასანიას ახალ პარტიას. ირაკლი ორიგინალ ურობით ვერ გამოირჩევა. პა რტიის სახელწოდებაში ტრად იციულად არის სიტყვები _ სა ქართველო და დემოკრატია. თუმცა, ირაკლი თავისი პრ ოგრამით უკვე გაემიჯნა ალია ნსის სხვა წევრებს _ რესპუბლი კელებსა და ახლებს. ირაკლიმ თქვა, რომ:
_ `ჩვენი საქართველო _ თა ვისუფალი დემოკრატებისთვის~ მმართველობის მისაღები ფო რმა საპრეზიდენტო რესპუბლი კაა _ ძლიერი პარლამენტით, დამოუკიდებელი სასამართლო სისტემითა და ფართო უფლება მოსილებით აღჭურვილი ადგი ლობრივი თვითმმართველობის ორგანოებით. თუმცა, დავით უსუფაშვილი ამბობს, რომ სიტყ ვა პრეზიდენტს აქ სიტყვა რე სპუბლიკა აბალანსებს. დავით გამყრელიძეზე არ უფიქრიათ. მას ხომ მეფობა უნდა? მაგრამ მონარქის ადგილი, როგორც ჩა ნს, არ არის. თანაც, დათოსთვის სულერთია, რა იქნება...
რატომ დასცინეს ალასანიას ცოლს
ირაკლი ალასანიას მეუღლე ქმრის პარტიის პრეზენტაციაზე სასაცილოდ გამოიყურებოდა. ეტ ყობა, ახალგაზრდა ქალბატონს თავი ისევ პლაჟზე ეგონა და არა პოლიტიკურ „ივენთზე“. მას მსუბ უქი „სარაფანი“ ეცვა და სულაც არ იგრძნობოდა, რომ პოლიტი კოსი მეუღლის მეორე ნახევარი იყო... კომენტარში დარწმუნებით კი თქვა: დიახ, ჩემი მეუღლე პო ლიტიკოსიაო, თუმცა, იქვე დასძ ინა, მე სულაც არა ვარ პოლიტი კოსიო. ამის მიუხედავად, რამდენ იმე პოლიტიკური შეფასება მაინც გააკეთა: – ქვეყანაში პოლიტიკური ვი თარება შეიცვალა. თუ ადრე ქუ ჩაში გამოვიდოდი და ხალხი იღიმ ოდა, ახლა გარეთ გასვლა საშიში ხდება, შიშები მაქვს, რომ არ მო მიტაცონ ან თავში არ ჩამარტყან, ძალიან ოპტიმისტურად ვარ გაწყ ობილი, შეიძლება დღეს ოპტიმი ზმი სიგიჟეა, მაგრამ ასეთი სიგიჟე მომწონს – აღნიშნა ჭრელ „სარა ფანში“ გამოწყობილმა ირაკლის ცოლმა. ჯერ მას სწორედ ასეთი სტატუსი აქვს. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
11
ვაჟა ლორთქიფანიძე
ეკა ბესელია
12
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ლიზა ბაგრატიონი და ნიკა მემანიშვილი
პეტრე ცისკარიშვილი
ბასა ფოცხიშვილი
ლაშა ჟვანია ფულს ითვლის
დათო ბაქრაძე
გუბაზ სანიკიძე
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
13
რა დაუმალა
რახიტიანი დათვი – ცხინვალში
ოპოზიცია მედიას ხათუნა მგალობლიშვილი
ლევან ჯიშკარიანი გასულ კვირას რუსეთის პრ ეზიდენტმა მედვედევმა მის მიერ ახლად აღიარებული სახელმწიფო – „სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკა“ მოინახულა. თავდაპირველად დაგეგმილი იყო, რომ რუსეთის პრეზიდენტი ცხინვალში 8 აგვისტოს ჩავიდოდა, ან, ყოველ შემთხვევაში, 14 ივლისს, რა კი 1992 წე ლს სწ ორ ედ ამ დღ ეს შემოვიდნენ შიდა ქართლში ე.წ. რუსეთის სამშვიდობო ძალები. მაგრამ 13 ივლისს ჩასვლა უე ჭველად ანკარაში „ნაბუკოს“ პრ ოექტის ხელმოწერისადმი იყო მი ძღვნილი. ამით რუსეთი ცდილობს, პროექტის მონაწილეები გააფრთ ხილოს: 9 მილიარდი ევროს ინვე სტირება იმ მილსადენში, რომელიც ჩემი ბაზიდან ორიოდე კილომეტრ ში გაივლის, მეტისმეტი ოპტიმიზმ იაო. თუმცა ინვესტორებსა და მათ მხარდამჭერ სახელმწიფოებს მე დვედევის მუქარისა დიდად არ ეშ ინიათ: აშკარაა, რომ, რაც არ უნდა იღრინოს დათვმა, რა სამხედრო მა ნევრებიც არ უნდა მოაწყოს – დასა ვლეთი მას აღარ მისცემს საშუალ ებას, „წითელი ხაზი გადაკვეთოს“ და უშუალოდ საქართველოს ტერი ტორიაზე (ამ შემთხვევაში გორის რაიონში) შემოიჭრას. მედვედევმა ეს იცის, რაკი მო სკოვში ობამამ საჯაროდაც უთხრა და პირისპირ შეხვედრის დროსაც, მაგრამ, როგორც ჩანს, გულის ფხ ანა უყვარს. გულის ფხანა კი, რო გორც ილია ჭავჭავაძე წერდა, ქე ცმა იცის. საერთოდ, რუსეთის ამჟამინდ ელი პრეზიდენტი ნამდვილად ვერ ამართლებს დიდებულ გვარს – და თვის სახელს კი ატარებს, მაგრამ ამ კეთილშობილი ცხოველისა არ აფერი სცხია: ასეთი რახიტიანი, მახინჯი და უბადრუკი გარეგნობის ლიდერი რუსეთს თავის დღეში არ ჰყოლია. ნამდვილი თავკომბალაა. მასთან შედარებით პუტინიც კი აპ ოლონად გამოიყურება. როგორც ჩანს, მედვედევი კია გვარად, მაგრამ, ალბათ, მისი რო მელიღაც ასეთივე თავკომბალა და რახიტიანი წინაპარი ტვერის უღ რან ტყეში სოკოს შეგროვებისას რუხმა დათუნიამ შესანსლა ერთი გადაყლაპვით (მეტი არც დასჭირ დებოდა) და მას შემდეგ დაარქვეს მის შთამომავლობას მედვედევები. პრეზიდენტმა სააკაშვილმა კი ჯაყო-ჯაგა კოკოითის „დაუბანელი“ უწოდა. როგორც ჩანს, „მედვედისა“ რუსეთის დღევანდელ ლიდერს მხ ოლოდ ყნოსვაღა აქვს.
სად წავიდა ამდენი ფული? ცხინვალში დიმიტრი მედვედევი ვერტმფრენით ჩაფრინდა და არა ლიახვის ხეობის გავლით, სადაც ქართული ნასოფლარები, ალბათ, ჯერ კიდევ ღვივის. თუმცა, ასეც რომ ყოფილიყო, საეჭვოა, გული აჩ უყებოდა. 14
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
თავიდანვე ხომ შესანიშნავად იცოდა, რომ კოკოითის მიზანი სწ ორედ ქართველების ეთნოწმენდა იყო. „სამხრეთ ოსეთის“ დედაქა ლაქში დიდი ზარ-ზეიმით დახვდნენ ოსური ხაბიზგინებითა და ლუდით. აგრეთვე, სახელდახელოდ შემწვა რი მწვადით. „სიმდიც“ წაუცეკვეს და ოსურადაც უმღერეს. შემდეგ კოკოითისთან ერთად მის კაბინე ტში განმარტოვდა. დახურულ კარსმიღმა რუსეთის პრეზიდენტი ნაკლებ ალერსიანი ყოფილა ჯაგას მიმართ; პირველ რიგში, მას აინტერესებდა, სად წა ვიდა ის ათეულობით მილიარდი რუბლი, რომელიც მოსკოვმა ერთი წლის განმავლობაში გამოყო „სამხ რეთ ოსეთის“ აღსადგენად. სად წა ვიდა და, რა თქმა უნდა, კოკოითის ხროვას შემოეჭამა, თუმცა ამის ღი ად აღიარება რუსებს არ სურთ. ამიტომ, შემდგომში, გამოყოფი ლი თანხების სახარჯავად სპეცია ლური კომისიის შექმნას ითხოვენ, რაც კოკოითის არ ეპიტნავება: ჩვ ენ ხომ დამოუკიდებელი სახელმწი ფო ვართ და სხვა სახელმწიფოს კო მისიამ თანხების ხარჯვა რანაირად უნდა გაგვიკონტროლოს – ეს ჩვენი სუვერენიტეტის შეზღუდვააო. რუსეთის ხელისუფლება კი უკვე გრძნობს, რომ ჯაგას გაუმაძღრობ ას თვით „გაზპრომის“ ამოუწურავი სავალუტო რეზერვიც კი არ ეყოფა, ამიტომ მომავალში თანხებს მხოლ ოდ იმ შემთხვევაში გამოყოფს, თუ ხსენებული კომისია შეიქმნება და ცხინვალში დაიდებს ბინას.
ოსური ბერლინის კედელი სხვათა შორის, ამ კომისიის შე ქმნა რუსებს იმიტომაც უნდათ, რომ კოკოითი საქართველოსთან საზღვარზე ლამის „ბერლინის კე დლის“ აშენებას აპირებს – ესე იგი, ნამდვილი საზღვრისა: მავთულხლ ართებითა და დანაღმული ველე ბით. რუსებს კი ეს არ მოსწონთ. ოღ ონდ არა იმიტომ, რომ საქართვე ლოს ტერიტორიულ მთლიანობას უფრთხილდებიან. უბრალოდ, „სა მხრეთ ოსეთი“ მათ კვლავაც სა ქართველოს სხეულში ჩადებულ ბომბად სჭირდებათ, რომელიც (როგორც კახა თარგამაძის დროს) შეუზღუდავი კონტრაბანდის, ანუ საქართველოს ეკონომიკის ნგრე ვის, დივერსიებისა და მუდმივი დე სტაბილიზაციის წყარო იქნება. თუ „საზღვარი“ საერთოდ ჩაიკ ეტა და მისვლა-მოსვლა მთლიან ად შეწყდა, მაშინ პროვოკაციები როგორღა მოაწყონ ან დივერსიები როგორღა განახორციელონ? ამისთვის აუცილებელია ღია სა ზღვრები და ორივე მიმართულებ ით მოძრაობა. მით უმეტეს, რომ სა ქართველო-ოსეთის ე.წ. „საზღვრ ის“ მოწყობა, თვით გეოგრაფიული მიზეზების გამო, რუსეთ-ჩინეთის საზღვრის მოწყობაზე არანაკლები სირთულისაა. ამიტომ მედვედევმა კოკოითის შეუღრინა: ფულის ხარჯვას ჩვენს
გარეშე ვეღარ გაბედავო. გარდა ამ ისა, ცხინვალელ ჯაგას ნამდვილად გაუკვირდებოდა, რომ დახურულ კარსმიღმა შეხვედრისას მედვედევ მა პუტინის ახალი გადაწყვეტილე ბა ამცნო: სამხრეთ ოსეთის პარლ ამენტმა არ უნდა გაბედოს ოსური კონსტიტუციის შეცვლა და კოკო ითისთვის მესამე ვადით კენჭისყრ ის უფლების მინიჭება! ერთი შეხედვით თითქოს უცნა ურია: რატომ არ უნდა აწყობდეს რუსეთს „გამარჯვებული გოშიას“ დატოვება ცხინვალის ხელისუფლ ებაში კიდევ თუნდაც 100 წლით? არადა, არ აწყობს იმიტომ, რომ კოკოითის გაძლიერება ნერვებს უშლის ჩრდილოეთ კავკასიელ ხა ლხთა სხვა ლიდერებს (იქ ოსები, ტრადიციულად, არ უყვართ) და ვლადიკავკაზში (ანუ ჩრდილოეთ ოსეთშიც) ქმნის პრობლემებს. გარდა ამისა, მოსკოვს კოკო ითისთვის ფულის უყაირათოდ ხა რჯვა ვერ უპატიებია და იმაზეც გაღიზიანებულია, რომ აგვისტოს ომამდე არტილერიას სპეციალუ რად დგამდა რუს „სამშვიდობოთა“ შტაბთან, რათა საპასუხო ცეცხ ლით ქართველებს რაც შეიძლება მეტი რუსი „ცისფერჩაფხუტიანი“ მოეკლათ.
„ლენინის ქუჩაზე სტალინი მოდიოდა, ჰე...“ ოსური სიმღერა ცხინვალიდან მედვედევი, ასევე, ვერტმფრენით გადაფრინდა ახალ გორში, ანუ, ოსურად, ლენინგორში, რათა იქ დისლოცირებული რუსუ ლი კონტინგენტი მოენახულებინა. საავტომობილო გზით ვერ ჩავი დოდა, ბუნებრივია, რადგან ან გო რი-თბილისის ტრასაზე უნდა გაევ ლო, ან ხუთი საათი უნდა ეჯაყჯაყა მთის გადავლით, რადგან მოსკოვის მიერ გამოყოფილი მილიარდებით ჯაგამ ერთი გზის შეკეთება ვერ შე ძლო. ახალგორის რუსული ბაზისადმი ინტერესი კი მხოლოდ იმით არაა გამოწვეული, რომ ეს ბაზა თბილ ისიდან 35 კილომეტრში იმყოფება. ბუნებრივია, მედვედევი ვერტმფ რენში ყოფნისას ყურადღებით ეც ნობოდა რუსული გენერალიტეტის მიერ მომზადებულ რუკებს – სამხ ედრო მარშრუტების ჩვენებით. მაგრამ კიდევ უფრო მეტად, ალბათ, ის აინტერესებდა, რატომ გაიქცა ამ ბაზიდან სერჟანტი ალ ექსანდრე გლუხოვი და რა კეთდება ასეთი ექსცესების თავიდან ასაც ილებლად. რუსი სამხედროები, უბრალოდ, იძულებულნი არიან, თავიანთ სა მხედროებს ადამიანური პირობები შეუქმნან. შედეგად კი, „ლენინგორ ის ბაზა“ ყველაზე კეთილმოწყობი ლი ხდება მთელს რუსულ არმიაში. სხვა შემთხვევაში ეს ბაზა შეიძლე ბა ორიოდე საათში დაიცალოს და „გლუხოვებმა“ მარშით გაიარონ იგ ოეთამდე.
რატომ მიუხურა კარი ოპოზ იციამ მედიას? რატომ არ გაშუ ქდა შეხვედრა, რომელზეც ექსპ ერტებმა ქუჩის ლიდერებს მანი ფესტაციების გამართვის წესე ბზე პატარა ლექცია წაუკითხეს. „პრაიმტაიმმა“ მოიპოვა ის, რაც აგრესიულ ოპოზიციას არ მოეწ ონებოდა. როგორი წესებია და სავლეთში? რა პროცედურები უნდა გაიარო მანიფესტაციების ჩასატარებლად და რატომ ვერ არიან დემოკრატიულ ქვეყნებში პოლიტიკოსები აგრესიულები? „გრეჩიხა“ რომ ესტონეთში დაბადებულიყო, მიტინგების ორგანიზატორობის სურვილი არასოდეს გაუჩნდებოდა. ის გაცილებით მარტივ საქმეს იპ ოვიდა. მაგალითად, იბიზნესმ ენებდა, ან იდეპუტატებდა ან... ყველაფერს გააკეთებდა, მანი ფესტაციების შესახებ კანონის დაზეპირების გარდა. ესტონეთში „არაგრეჩიხასე ული“ გაგებაა. იქ ასეთი კანო ნია – თუ გი ნდა, რომ მი ტი ნგი მოაწყო, უნდა დაამტკიცო, რომ კანონი ზეპირად იცი. ანუ უნდა გაიარო ტესტირება და მიიღო დადებითი ცნობა, რომელსაც ადგილობრივ ხელისუფლებას წარუდგენ. მაგრამ ეს მხოლოდ დასაწყისია... და თუ დაიწყებ, მაშინ მინიმუმ ათი დღით ადრე ხელისუფლებამ უნდა იცოდეს მიტინგის დეტალური გეგმა – როდიდან ან საიდან იწყებ, სად აგრძელებ, რამდენ ადამიანს შე კრებ და რაც მთავარია, როდის დაასრულებ. წინააღმდეგ შემთ ხვევაში მიტინგის ჩატარებაზე თანხმობას ვერ მიიღებ. იქ თა ნხმობა სავალდებულოა და არა სასურველი. როცა რუსთაველის პროსპე ქტის ისტორია დაიწყო, „გრეჩ იხამ“ კი არა, დამფინანსებელმა ბურჯანაძემაც არ იცოდა, რო დის დასრულდებოდა ის. ვერს იები იმდენად მრავალფეროვანი იყო, რომ ბოლოს ორგანიზატო რებს სათვალავიც კი აერიათ. მაგალითად, მიტინგების 72-ე დღეს წამყვანმა ძიძიგურმა შე კრების დაწყებისას განაცხადა: გპირდებით, 72-ე დღე მიტინგ ებისა და ხელისუფლების დასა სრული ერთდროულად იქნებაო. ზუსტად ნახევარ საათში, როცა მომიტინგეებს ემშვიდობებოდა, ხმამაღლა მიაძახათ: სამჯერ სა მოცდათორმეტი დღის გაძლება მოგცეთ ღმერთმაო... ისე, გაძლება მართლა სჭირ დება რუსთაველზე გავლასაც კი. სიბინძურის სუნი იმდენად შემა
წუხებელია, რომ ლიდერები უკვე სუნამოებით შეიარაღებულები დადიან. სხვათა შორის, ესტო ნური კანონით სიბინძურეც მა რტივად გახდებოდა მიტინგების დასრულების მიზეზი. ესტონურ კანონში პირდაპირ არის მითი თებული, რომ შეკრება შეიძლება აირკძალოს ინფექციურ დაავ ადებათა გავრცელების თავიდან აცილების მიზნით. რუსთაველის ქუჩა კი ამის საშიშროებას აშკა რად იძლევა. ეს ზურაბიშვილმაც კარგად იცის, მაგრამ ფრანგულ წესებსა და კანონებს შეგნებულ ად ივიწყებს. სალომე მთლიანად ქართულზე „გადმოერთო“. თუ მცა ხშირად იმეორებს, ევროპულ ქვეყნებში ყველაფერი სხვაგვარ ად ხდებაო. მართლაც ასეა. სახელმწიფო და პოლიციის
ტერიტორია, სასჯელაღკვეთის ადგილები, სოციალურ-სარეაბ ილიტაციო ცენტრები, თავდაც ვის, უშიშროებისა და სამხედრო დანიშნულების ადგილები, პრ ოკურატურის ან სასამართლოს შენობები, სახელმწიფო ბანკები – ეს ის ად გი ლე ბია, სა დაც ევ როპელები მიტინგებს ვერ გამა რთავენ. პარიზსა და ლონდონში მანიფესტაციები და შეკრებები განსაკუთრებით მკაცრად კო ნტროლდება. დიდ ბრიტანეთში სახელმწიფო დაწესებულებას შეკრებით ან საპროტესტო ბა ნერებით 50 მეტრზე ახლოს ვერ მიეკარები. თუ საპროტესტო შე კრება პარლამენტთან ტარდება, ხელისუფლება აყენებს შემდეგ მოთხოვნებს – არ უნდა შეფერხ დეს პარლამენტის მუშაობა (მუ შაობაში იგულისხმება შესვლაგამოსვლაც), მნიშვნელოვნად არ უნდა დაირღვას საზოგადოებრი ვი წესრიგი, არ უნდა დაირღვას, ასევე, ადგილობრივი მოსახლ ეობის ცხოვრების რეჟიმი. ლო ნდონში მიტინგის ჩატარებისას
ციხიდან გასულ პატიმრებზე ელექტრონული კონტროლი დაწესდება
ქუჩის
ამ
ხმაურის დონეც განსაზღვრუ ლია. იქ წინასწარ უნდა დააფიქ სირო ხმის გაძლიერების რომელ აპარატურას გამოიყენებს ორგა ნიზატორი და რომელ საათებში. ხმის გამაძლიერებელი და პლ აკატი პარიზშიც კონტროლდება. მეტიც, პარიზში მიტინგის მსვლ ელობისას ერთი ნაბიჯითაც რომ გადასცდე დათქმულ ქუჩას, რო ბოტი-პოლიციელის „დუბინკა“ არ აგცდება. სამაგიეროდ შეგი ძლია, მიტინგის ანტიმიტინგი მო აწყო. ასეთი შემთხვევა საფრან გეთში ბოლოს 2007 წელს მოხდა. მაშინ ამერიკის პრეზიდენტი ჯერ კიდევ ბუში იყო. ის ოფიციალური ვიზიტით პარიზში იმყოფებოდა. ადგილობრივმა ფრანგებმა ბუშს საპროტესტო აქცია მოუწყვეს.
იმავე ქუჩაზე ოღონდ მოპირდაპ ირე მხარეს მიმდინარე მიტინგის საპროტესტოდ მიტინგი იმართე ბოდა. ქუჩის ერთ მხარეს ბუშის ვიზიტს აპროტესტებდნენ, მე ორე მხარეს კი თავად მიტინგს. ეს ქართულად დაახლოებით ასე „გადმოითარგმნება“ – რუსთავ ელზე პარლამენტის წინ რომე ლიმე ლიდერის გამოსვლის დრ ოს ქუჩის იქითა მხარეს, თუნდაც კინოთეატრ „რუსთაველთან“ ვი ნმემ მიტინგი რომ გააპროტესტ ოს... ისე, იყო ასეთი შემთხვევა და სწორედ ანტიმიტინგის მონა წილეს ეძახა კახა კუკავამ 20-ლა რიანი მეძავი... კუკავას რომ ეს ესტონეთში გაეკეთებინა, მას ან ადმინისტ რაციული 30-დღიანი პატიმრობა შეეფარდებოდა, ან მთლიან მი ტინგს დაშლა დაემუქრებოდა და თან სამი თვით. ესტონელი ოპ ოზიციის ლიდერი ვალდებულ ია, მიტინგი დაშალოს თუ შეატ ყობს, რომ მოძრაობა აგრესიაში გადადის.
მირიან ბოქოლიშვილი ის, რაც აქამდე მხოლოდ ჰოლივუდურ ფილმებში თუ გვენახა, მალე ქართულ სი ნამდვილეს მოერგება. საუბარია პატიმრ ების შვებულებებზე. კანონმდებლობაში შესატანი ცვლილებები უკვე მომზადებ ულია. მომავალი წლიდან ციხის კარი ას ობით პატიმრისთვის გაიღება, ოღონდ შვ ებულების ფორმატში. მათი კონტროლი კი სპეციალური სამაჯურების საშუალებით მოხდება. მსგავსი ელექტრონული კონტ როლი სერიალების მოყვარულებს „გაქც ევიდანაც“ გემახსოვრებათ. სასჯელაღ სრულების მამები გვარწმუნებენ, რომ ამ შემთხვევაში Prison Break არ იქნება, რა დგან ციხიდან დროებით გასული პატიმრის უკან მობრუნებას მთელი რიგი მექანიზმ ებით უზრუნველვყოფთო. ვნახოთ, როგორ მოირგებენ ქართველი პატიმრები ელექტრ ონულ სამაჯურებს. შეკვეთას, სავარაუდ ოდ, ებრაული კომპანია მიიღებს. პატიმრ ებს წელიწადში 2-ჯერ 5-5 დღით ექნებათ შვებულებები. როგორც ყველა სხვა სიახლეს, ოპოზიც იაში პატიმრობის ახალ კოდექსსაც გამო უჩნდნენ მოწინააღმდეგეები. მაგალითად, ოპონენტები ამბობენ, რომ შვებულებები ეხებათ მხოლოდ 10 წლამდე თავისუფლებ ააღკვეთილ პირებს. „შვებულება არ ეხება ყველა კატეგო რიის დამნაშავეს. ის ეხება მას, ვისაც მი სჯილი აქვს 10 წლამდე თავისუფლების აღკვეთა და მსჯავრდადებულია მძიმე ან ნაკლებად მძიმე დანაშაულისთვის, ანუ თუ პირი გასამართლებულია ქურდობის 4 ეპიზოდისთვის და მიესაჯა 11 წელი, მას ეს არ შეეხება. გარდა ამისა, პატიმარს სა სჯელის გარკვეული ვადა მოხდილი უნდა ჰქონდეს. ამასთანავე, შვებულებაში გაშვ ებას სჭირდება უშუალოდ დეპარტამენტის თავმჯდომარის ბრძანება. აქედან გამომდ ინარე, ვფიქრობ, რომ ეს სიახლე არ შეეხ ება მსჯავრდადებულ პატიმართა ერთ მე ოთ ხე დს“ - ასეთია პროექტის ოპონენტთა მოსაზრება, თუმცა კიდევ ერთი საკითხი, რომელმაც ოპოზიციას ეჭვები გაუჩინა, სა პატიმროების მონიტორინგს ეხება. კოდე ქსი ციხეებში ზედამხედველობის უფლებას ანიჭებს მხოლოდ ეროვნულ პრევენციულ ჯგუფს, რომელსაც სახალხო დამცველი დააკომპლექტებს. გამომდინარე იქიდან, რომ სექტემბერში სოზარ სუბარს უფლე ბამოსილება ეწურება, ამ ფუნქციას ახალი ომბუდსმენი განახორციელებს. სუბარი ოპოზიციაში წავა, ოპოზიცია კი შიშობს, რომ მის ადგილას პარლამენტი ხელისუ ფლებისთვის მისაღებ ფიგურას დაამტკიც ებს. შესაბამისად, ახალი ომბუდსმენი პრ ევენციულ ჯგუფშიც ხელისუფლებისადმი ლოიალურად განწყობილ „ენჯეოშნიკებს“ მოუყრის თავსო. ერთი სიტყვით, შიშები და ეჭვები, როგორც ყველა ნოვაციას, პატი მრობის ახალ კოდექსსაც თან სდევს. თუ
მცა რამდენად საფუძვლიანია ეს შიშები, „პრაიმტაიმი“ ამის გასარკვევად სასჯელ აღსრულების, პრობაციისა და იურიდიული დახმარების საკითხთა მინისტრს, დიმიტრი შაშკინს დავუკავშირდით: – მინდა გითხრათ, რომ ოპონენტების განცხადებები ძირითადად უსაფუძვლ ოა, რადგან წარმოდგენილი ცვლილებები ნამდვილად ნოვატორულია. მაგალითად, როგორც მოგეხსენებათ, პატიმრები ისარ გებლებენ ე.წ. შვებულებებით. ეს საკითხი შეიცავს ორ ნაწილს, კერძოდ, პატიმრობის ახალ კოდექსში ჩადებულია შვებულებებ ის სისტემა, თუმცა კოდექსი ამოქმედდ ება იანვრიდან. ჩვენ გადავწყვიტეთ, რომ იანვრამდე არ მოგვეცადა და პარალელურ რეჟიმში შევიტანეთ ცვლილება მოქმედ კოდექსში, რომელიც უკვე მიღებულია და პირველი სექტემბრიდან ამოქმედდება. ანუ ოთხი თვე იქნება პილოტური რეჟიმი და შვებულებები შეეხებათ ნაკლებად მძიმე დანაშაულისთვის გასამართლებულ პატი მრებს, პირველი იანვრიდან კი ეს ყველა კატეგორიაზე გავრცელდება. იმისთვის, რომ პატიმარმა ისარგებლოს შვებულებით, მას მოხდილი უნდა ჰქონდეს სასჯელის გა რკვეული ნაწილი. ამავე დროს ის ნორმალ ურად უნდა იქცეოდეს საპატიმრო დაწესე ბულებაში. – ექვემდებარება თუ არა გასაჩივრებას შვებულებაზე უარის თქმა? – რა თქმა უნდა, როგორც ნებისმიერი ადმინისტრაციული აქტი, შესაძლებელია, ეს გადაწყვეტილებაც გასაჩივრდეს. – რაც შეეხება შვებულებაში გასული პატიმრის გაკონტროლებას, რა მექანიზმ ებით იქნება ეს პროცესი უზრუნველყოფი ლი? – საზოგადოებას უნდა მივცეთ გარანტ ია, რომ პატიმრების მიმართ ასეთი ჰუმა ნური მიდგომა არ დააზარალებს მათ უს აფრთხოებას. სამი მექანიზმი იქნება კონტ როლის – ეს არის „ჯიპიეს“ სისტემა, ანუ პატიმარს ფეხზე დაუმაგრდება ჩიპიანი სამაჯური, რომლის მოხსნა პრაქტიკულად შეუძლებელი იქნება, ამის საშუალებით კი ჩვენ გვეცოდინება პატიმრის გადაადგილე ბის მარშრუტი. თუ მან გადაჭრა ან რამენა ირად დააზინა სამაჯური, ონლაინ რეჟიმში მივიღებთ სიგნალს არსებული საფრთხის შესახებ. გარდა ამისა, იმოქმედებს თა ვდებობის პრინციპიც, მაგრამ ადამიანმა, რომელიც მზად არის, პატიმარს თავდებში დაუდგეს, უნდა იცოდეს, რომ შვებულების წესის დარღვევის შემთხვევაში ისიც და ისჯება, მას დაეკისრება ჯარიმა. და კიდევ ერთი მექანიზმი – გირაოს გადახდა. – ეს სამი კომპონენტი ერთად იმუშავებს თუ ცალ-ცალკე? – ეს შეიძლება იყოს ერთად და შეიძლება ცალ-ცალკე. ჩვენი პრიორიტეტია, რომ გა მოყენებული იყოს „ჯიპიეს“ სისტემა, თუ
მცა ამას სჭირდება დრო. კონტაქტი გვაქვს სამ კომპანიასთან, რომლებიც ამ სფეროში მუშაობენ, ესენია ქართული, ებრაული და პოლონური კომპანიები. – პირველ ეტაპზე რამდენი სამაჯურის შეკვეთა მოხდება? – ჩვენი გათვლებით, პირველ ეტაპზე შე ვუკვეთთ 200 ელექტრონულ მოწყობილ ობას, ანუ 200-მდე პატიმარს ერთდროულ ად ექნება საშუალება, დროებით დატოვოს საპყრობილე. თუმცა ეს არ არის ერთჯერ ადი სისტემა და იგივე სამაჯური მერე სხვა პატიმრებზეც გამოიყენება. – რაც შეეხება ციხეების მონიტორინგს? როგორც ცნობილია, ამ კუთხითაც იგეგმე ბა ცვლილებები... – დიახ, ცვლილებების მიხედვით, თუ ადრე სახალხო დამცველს ჰქონდა უფლე ბა, შესულიყო ნებისმიერ საპატიმრო და წესებულებაში, ამ კანონით მას ემატება უფლება, არასამთავრობო ორგანიზაციებ ით შექმნას საბჭო, რომლებიც განახორც იელებს მონიტორინგს. ადრე მუდმივად იყო შანტაჟი: რომელი „ენჯეოც“ მოსწონს მთავრობას, მხოლოდ იმას უშვებენ ციხე შიო, ამიტომ ჩვენ ეს უფლება მთლიანად გადავეცით სახალხო დამცველს. ეს ცვლი ლება ერთი კვირის წინ ამოქმედდა. – თუმცა სოზარ სუბარს უფლებამოსი ლების ვადა სექტემბერში ეწურება. ადვი ლი შესაძლებელია პარლამენტმა მის შე მცვლელად ხელისუფლებისთვის მისაღები კანდიდატურა დაამტკიცოს. ამ შემთხვევ აში, რამდენად ობიექტური იქნება მონი ტორინგის საბჭო? – იმიტომაც ამოქმედდა ეს ცვლილება ივლისში, რომ ბატონ სუბარს შეეძლოს ამ ჯგუფის დაკომპლექტება. მის მიერ დაკო მპლექტებულ საბჭოს შეუძლია, მომავა ლშიც იმუშაოს. ასე რომ, აქ ოპონენტების ეჭვები სრულიად უსაფუძვლოა. სხვათა შორის, ჩვენ არ ვართ სახალხო დამცვე ლთან დაპირისპირების რეჟიმში, ჩვენ კო ნსტრუქციულად ვთანამშრომლობთ და შე დეგებიც გვაქვს. – ამ ცვლილებებით ვადამდე განთავის უფლების საკითხს წყვეტს სასჯელაღსრ ულების დეპარტამენტში მოქმედი სპეცია ლური კომისია და სასამართლო ამ პროც ესიდან მთლიანად ამოვარდნილია, მაშინ, როცა კონსტიტუციაში პირდაპირ წერია, რომ სასჯელის შეცვლის უფლება აქვს მხ ოლოდ და მხოლოდ სასამართლოს... – ეს საკამათო საკითხია იურისტებს შო რის. თუ საჭირო იქნება ჩვენ შეგვიძლია, ამაზე ვიმსჯელოთ. ეს ხანგრძლივი პროც ესია და აღნიშნული ცვლილება 2010 წლ ამდე არ ამოქმედდება. ამის შესახებ მიმდ ინარეობს დისკუსია და შევჯერდებით. თუ მცა შესაძლებელია, საკონსტიტუციო კო მისიასაც მივმართოთ ინიციატივით, რომ ეს საკითხი განიხილონ. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
15
სკანდალური კრიმინალური ისტ ორ იე ბი
როგორ გაიძარცვა ქართული მუზეუმები და რა საგანძური გაქრა უკვალოდ მირიან ბოქოლიშვილი “პრა იმ ტა იმ ის თვ ის” ცნობილი გახდა იმ სკ ანდალური გამოძიების შესახებ, რომელსაც, სა ვარაუდოდ, რამდენიმე მა ღალჩინოსანი შეეწირება. საუბარია კულტურული მემკვიდრეობის ხელყოფის ფაქტებზე. ჩვენი ინფორმაციით, საქართველოს მთავარმა პროკურატურამ დეტა ლურად შეისწავლა ისტო რიისა და კულტურის ძე გლების დანაშაულებრივი ხელყოფის შემთხვევები. როგორც “პრაიმტაიმს” პროკურატურაში განუცხ ადეს, შედეგები საკმაოდ არასახარბიელოა. საქართველოში ამჟა მად, 193 მუზეუმი თუ სა მუზეუმო გაერთიანებაა რეგისტრირებული. 90-იან წლებიდან მოყოლებული ეს დაწესებულებები ერ თმანეთის მიყოლებით იძ არცვებოდა, დაწყებული ეროვნული მუზეუმიდან, დამთავრებული დადიანებ ის სასახლით. სამწუხაროდ, მსგავსი შემთხვევების აბ სოლუტური უმრავლესობა დღემდე გაუხსნელია. მაგა ლითად: ილია ჭავჭავაძის სახლ-მუზეუმის ქურდობა ყვარელში (გაქურდულია სამჯერ), აკაკი წერეთლის სახლ-მუზეუმის ქურდობა სხვიტორში (გაქურდულია სამჯერ), კოტე მარჯანიშვი ლის სახლ-მუზეუმის ქურდ ობა (გაქურდულია ორჯერ) და ა.შ. გატაცებული ისტორი ული და კულტურული ფა სეულობებით, ზოგ შემთ ხვევაში, ღიად ვაჭრობენ არა მარტო საზღვარგარეთ (ცხინვალის სახელმწიფო მუზეუმიდან გატაცებული ოქონის ხატის ისტორია აღ ნიშნულის ნათელი დადა სტურებაა), არამედ ქვეყნის შიგნითაც, საკომისიო მაღა ზიებსა თუ სახელდახელოდ გამართულ ბაზრობებზე. სამწუხაროდ, დღემდე ისიც კი არ არის სრულყოფილად მოძიებული და აღწერილი, რა დაიკარგა ბოლო 15-20 წლის განმავლობაში. კულტურული მემკვი დრეობის ხელყოფის ფაქტ ებზე პროკურატურას და სხვა სახელმწიფო უწყებებს განსხვავებული მონაცემე ბი აქვთ. 1990-2008 წლებში ოფიციალურად რეგისტ რირებულია მსგავსი კა ტეგორიის 80 დანაშაული, თუმცა პროკურატურაში მიიჩნევენ, რომ ეს ციფრი არაზუსტია. ადეიშვილის უწყებამ დამატებით კიდევ 47 დანაშაული გამოავლინა. იმ უწყებებში კი, რომელთა 16
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ცვისა და სპორტის სამინი სტროს პასუხიდან კი ირ კვევა, რომ კულტურული მემკვიდრეობის მოძრავი ნიმუშების ჩამონათვალი, რომელიც ქვეყნის მასშტა ბით რამდენიმე მილიონს აჭარბებს, მათ უწყებაში არ ინახება. ალბათ, ამდაგვარი უმოქმედობისა და კონტრო ლის არარსებობის შედეგია, რომ მარტო ოზურგეთის ისტორიული მუზეუმიდან 1991-2004 წლებში ამავე მუზეუმის დირექტორის მი ერ 2000-მდე დასახელების
ძეგლთა აღრიცხვის რეეს ტრი, თუმცა აშკარაა, რომ რიგი სახელმწიფო უწყებები ამ კანონს არ ან ვერ ასრუ ლებენ. კერძოდ, ჯერ კიდევ 2008 წლის ოქტომბერში, მთავარმა პროკურატურამ თხოვნით მიმართა რამდენ იმე უწყებას, მოეწოდებინათ ინფორმაცია მათ დაქვემდე ბარებაში შემავალი დაწე სებულებებიდან 1990-2008 წლებში ისტორიული და კუ ლტურული ფასეულობების
კომპეტენციაშიც შედის კუ ლტურული მემკვიდრეობის დაცვა, ინფორმაციული ვა კუუმი ყოფილა. ბევრ მათგ ანს არაფერი სცოდნია ისეთ რეზონანსულ ფაქტზეც კი, როგორიცაა ხელოვნებ ის სახელმწიფო მუზეუმის ქურდობა. ცნობილია, რომ 1991-1994 წლებში ეს მუზე უმი არაერთგზის გაიქურდა და დაუდგენელი
ბოროტმოქმედების მი ერ, მა რტო ამ ერ თი გა ნძ თსაცავიდან გატაცებულია 11 ფერწერული ტილო, მათ შორის მსოფლიო კულტურ ის ისეთ აღიარებულ მოღვ აწეთა შედევრები, როგორი
ცაა: ჟან ბატისტ შარდენი, ადრიან ვან ნიულენდი, ლუ კას კრანახ უფროსი, ანჟე ლიკა კაუფმანი, იაკობ ვან რეისდალი, ბენუა, პეროვი, აივაზოვსკი, მალიავინი და სხვა. სულ 11 ფერწერული ტილო. აქედან სამართალ დამცავების მიერ მხოლოდ სამი ექსპონატი იქნა და ბ რუ ნ
ებული. დანარჩენი 8 შე დევრის ადგილსამყოფელი, რომელთა საერთო ღირე ბულება მილიონობით ლარს შეადგენს, დღემდე უცნო ბია. `კულტურული მემკვი დრეობის შესახებ~ კანონის შესაბამისად მოქმედებს
გატაცების, აგრეთვე, მათი დაზიანება-განადგურების ფაქტების შესახებ. ჩვენ დავინტერესდით, რომელმა უწყებამ რა უპ ასუხა ამ მიმართვაზე. აი, მაგალითად, საჯარო ბიბლ იოთეკის ხელმძღვანელობა პროკურატურას ატყობინე ბს, რომ 1990-2008 წლებში მათთან `ისტორიული და კულტურული ფასეულობ ების გატაცების, აგრეთვე მათი დაზიანება-განადგურ ების ფაქტები არ მომხდა რა~. ქვეყნის მთავარი ბიბლ იოთეკარები ან აშკარა ტყ უილს ამბობენ, ან საერთოდ ვერ ერკვევიან საკითხში. მათი განცხადება, რბილად რომ ვთქვათ, უცნაურია, რადგან ვინმე აქირთავა სა მართალდამცველების მიერ 2007 წელს სწორედ ეროვ ნული ბიბლიოთეკიდან 5000 ლარად შეფასებული, განს აკუთრებული ისტორიული ღირებულების მქონე წიგნის ქურდობაში იქნა მხილებ ული. კულტურის ძეგლთა და
სამუზეუმო ექსპონატი იქნა მითვისებული, კერძოდ: ხმ ლები, მათ შორის მეფე ერ ეკლეს ნაქონი, კაჟიანი თო ფები, მონეტები, სურათე ბი, ჯვრები და ა.შ. იგივე შე იძლება ითქვას ჩოხატაურის რაიონის მხარეთმცოდნე ობის მუზეუმის ხელმძღ ვანელობაზე, რომლებმაც 2002-2005 წლებში, სამსახ ურებრივი მდგომარეობის ბოროტად გამოყენებით, მიითვისეს სამუზეუმო ექ სპონატები. დასახელებული შემთხვევებიდან კულტურ ის სამინისტროს არც ერ თის შესახებ არ უცნობებია მთავარი პროკურატურის თვის. მეტიც, სამინისტროს მიერ წარდგენილ დოკუმე ნტში, კულტურული მემკვი დრეობის დანაშაულებრივი ხელყოფის მხოლოდ 7 შემთ ხვევაა აღნიშნული, აქედან 3 სოფელ სხვიტორში, აკაკი წერეთლის სახლ-მუზეუმის ქურდობას ეხება. ეს მაშინ, როდესაც კულტურული მე მკვიდრეობის აბსოლუტური უმრავლესობა, თავად მუ ზეუმები, სადაც ეროვნული საგანძურია თავმოყრილი, სწორედ ამ სამინისტროს დაქვემდებარებაში შედის. სერიოზული პრობლემე ბია დანაშაულებრივი გზით გატაცებული ხელოვნების ნიმუშების დაძებნისა და კა ნონიერი მესაკუთრისთვის დაბრუნებასთან დაკავშირ ებითაც. ჩვენი ინფორმაც იით, 127 ფაქტიდან, ინტე რპოლის ბიურო სისხლის სამართლის მხოლოდ 13 საქმეშია ჩართული. ინტე რპოლის ბიუროს მიერ არ იძებნება ისეთი უიშვიათე სი ექსპონატებიც კი, რო გორიცაა მაგალითად, 1990 წლის დეკემბერში ვანის სა ხელმწიფო არქეოლოგიური მუზეუმიდან გატაცებული `ნაყოფიერების ღვთაებ
ის~ ბრინჯაოს ქანდაკება (ჩვ.წ.აღ-დე III საუკუნე); 1992 წლის აგვისტოში სო ფელ ჭყვიშში, გალაკტიონ ტაბიძის სახლ-მუზეუმის ქურდობისას გატაცებული ლადო გუდიაშვილის ფერწ ერული ტილოები: `ლურჯა ცხენები~ და `მერი~; 1992 წლის 16 იანვარს ყვარელში ილია ჭავჭავაძის სახლ-მუ ზეუმის გაქურდვისას გა ტაცებული: ჭავჭავაძეების საგვარეულო ჯვარი, საგვ არეულო ბეჭედი, მაცხოვ რის ხატი და ილიას მეუღ ლის, ოლღა გურამიშვილის კ უთ ვ ნ ილ ი ოქრ ოს საა თი, 1 9 9 3 წ ლი ს 14 ივ ნის ს ი მა ვ ე მ უზ ე უმი და ნ ა სე ვ ე ფ არ უ ლა დ გატ აც ებ ულ ი გუდია შვ ილ ის ფ ერ წ ე რუ ლ ი ტ ილ ო ` ა ჩრ დ ილ ი ~ . 1 9 9 6 წლის 30 აპრ ილ ს, ბათუმის არქეოლ ოგიური მუზეუმიდან ფა რულად გატაცებული ანტი კური ხანის 73 დასახელე ბის სამუზეუმო ექსპონატ ები, რომლებიც ეროვნულ საგანძურს განეკუთვნებო დნენ; 2003 წლის 24 აპრი ლს ქუთაისის ისტორიულ ეთნოგრაფიული მუზეუმის ე.წ. `ოქროს სეიფიდან~ მო პარული ანტიკური ხანის ოქროს სამკაულები. ეს და მრავალი სხვა უნიკალური ექსპონატი, ინტერპოლის ეროვნული ცენტრალური ბიუროს მიერ დღემდე არ იძებნება. სამართალდამცველ სტ რუქტურებში გავარკვიეთ, რომ ბევრ მსგავს შემთ ხვევაზე ხანდაზმულობის გამო სისხლის სამართლის საქმეც კი შეწყვეტილია. ხშირია შემთხვევები, როდესაც ძარცვა უშუა ლოდ ეკლესია-მონასტრე ბიდან ხდება. მაგალითად, 2005 წელს ქვემო ბეთლემ ის ეკლესიიდან ფარულად იქნა გატაცებული XVIII-XIX საუკუნეებში დაწერილი წმინდა ნიკოლოზის ხატი, რომელიც მოგვიანებით ე.წ. `მშრალი ხიდის~ ბაზრობ აზე იპოვეს და დაუბრუნეს ეკლესიას. თუმცა, იმავე წელს ხატი ხელმეორედ გა იტაცეს. 2004-2005 წლებ ში ამაღლების ეკლესიიდან წმინდა ნინოსა და წმინდა იოანე ღვთისმეტყველის ხა ტები დაიკარგა; წმინდა გი ორგის სახელობის ეკლესი იდან 2004 წელს, გაიტაცეს XVII-XVIII საუკუნეებში შექმ ნილი ჯვარცმის ხატი, ასევე წმინდა დავით აღმაშენებლ ის სახელობის ეკლესიიდან 2006 წელს წმინდა გიორგის XVII საუკუნეში დაწერილო ხატი.
200 ლარად შეფასებუ ლი მაიაკოვსკის აკვანი
და 35 ლარად შეფასე ბული ნიკო ნიკოლაძის ნივთები
მრავალ კითხვას წარმოშ ობს უნიკალური ნივთების შემფასებელთა კვალიფიკ აცია და ის კრიტერიუმები, რომელთა გათვალისწინე ბითაც ხდება გატაცებული, დაზიანებული თუ განადგ ურებული ძეგლების ღირე ბულების განსაზღვრა. ასე მაგალითად, 2007 წელს 200 ლარად იქნა შეფასებული, ბაღდათში, მაიაკოვსკის სა ხლ-მუზეუმიდან მოპარული პოეტის აკვანი. და ეს მაშინ, როდესაც 150 ლარადაა შე ფასებული 1999 წელს ზესტ აფონის ხელოვნების გიმნ აზიიდან გატაცებული ორი ცალი ფანდური. მეტიც, სა მტრედიის რაიონის სოფელ ჯიხაიშში ნიკო ნიკოლაძის სახლ-მუზეუმიდან 2002 წე ლს გატაცებული პირადი ნივთები (ჭურჭელი, ნოხი და ა.შ) მხოლოდ 35 ლარადაა შეფასებული; ზუსტად იმ ფასად, როგორც 2007 წე ლს გურჯაანის რაიონის სო ფელ კარდანახში აფხაზთა საგვარეულო სახლიდან მო პარული 6 ცალი ხის კოჭი; ვანის სახელმწიფო არქე ოლოგიური მუზეუმის ექსპ ონატი `ოქროს სამკაულის საკიდის ნაწილი~, რომელიც ჩვენს წელთაღრიცხვამდე IV საუკუნით თარიღდება, 2000 აშშ დოლარადაა შეფა სებული. მხოლოდ 1500 აშშ დოლარადაა შეფასებული 1990 წელს ამავე მუზეუმ იდან მოპარული, ანტიკური ხანის `ნაყოფიერების ღვთა ების~ ბრინჯაოს ქანდაკება და სხვა. მსგავსი მაგალითე ბის დასახელება მრავლად შეიძლება, რაც ცალსახად მიგვანიშნებს, რომ კულტ ურული მემკვიდრეობის ძე გლების, როგორც შემფას ებელთა კომპეტენცია, ისე შეფასების კრიტერიუმები საფუძვლიან გადახედვას, როგორც მინიმუმ საერთა შორისო სტანდარტებთან შესაბამისობაში მოყვანას მაინც საჭიროებს. ერთი სიტყვით, კულტ ურის მესვეურებს საკმაოდ დიდი სიურპრიზები ელით. პროკურატურა მათი სა ქმიანობით დაინტერესდა. მთავარ პროკურატურაში ინფორმაციას არ უარყოფ ენ. ამ საკითხთან დაკავშირ ებით “პრაიმტაიმს” პროკ ურატურაში ასეთი განმარ ტება მისცეს: – კულტურული მემკვი დრეობის დანაშაულებრივი ხელყოფის ფაქტების აღკვ ეთისა და ამ სფეროში შექმ ნილი არასახარბიელო მდ გომარეობის გამოსწორების მიზნით პროკურატურის ხე ლმძღვანელობის მიერ უკვე დაგეგმილია კონკრეტული ღონისძიებების გატარება, როგორიცაა: კულტურული მემკვიდრეობის ხელყოფის ფაქტზე აღძრული თითო ეული სისხლის სამართლის საქმის შესწავლა და გამო ძიებისთვის კონკრეტული დავალებების მიცემა; მაქს იმალურად შემჭიდროებულ ვადებში, დაკარგული ძეგლის შესახებ ყველა იმ მონაცემის შეგროვება, რაც მათზე ინტე რპოლის მეშვეობით საერთა შორისო ძებნის გამოსაცხად ებლადაა საჭირო; წინადადე ბების მომზადება მოქმედ სი სხლის სამართლის კოდექსში ცვლილებების შესატანად.
რა საიდუმლო შეხვედრები აქვს ტეფტს ოპოზიციასთან? ქეთი ხატიაშვილი რა საიდუმლო მოლაპარაკებებს აწარმოებს ამერიკის ელჩი ქუჩის ოპოზიციასთან? რა გარიგება შე იძლება შედგეს ტეფტსა და ოპოლ იდერებს შორის? დაპირისპირება, უკმაყოფილება, ჩხუბი და ავი ენები რადიკალურ ოპოზიციაში... ქუჩის ოპოზიციის შემადგენლობა ყოველთვის ეთგვაროვანი არ იყო, ხან რის გამო ატყდებოდა ჩხუბი და პანიკა და ხან – რის გამო. ამჯერად, შავი კა ტის როლში ბაიდენია. თბილისში ჯერ ზუსტად არავინ იცის, როდის ჩამოვა ამერიკის ვიცე-პრეზიდენტი, თუმცა მის დასახვედრად სამზადისი უკვე და იწყო. ოპოზიციის ქუჩაზე წყალიც სწ ორედ მაშინ აიმღვრა. ერთ-ერთი ინფორმაციით, ტეფტი ოპოზიციის ლიდერებს შეხვდა და თი თოეული მათგანი არჩევანის წინაშე დააყენა: მოიფიქრეთ და გადაწყვი ტეთ, ან ბაიდენს შეხვდით და საკნები აიღეთ ან მიტინგი მოაწყვეთ, ორივე ერთად არ გამოვაო. მოკლედ რომ ვთქვათ, ახლა თა ვად დემოკრატიის ციტადელად ცნობილი ამერიკისთვის გახდა რუსთაველის პროსპექტი თავის ტკივილი. ვნახოთ, როგორ ჩააბარ ებს თეთრი სახლი გამოცდას რუ სთაველზე... ჰოდა, სადაც არჩევანია, იქ არ ადანიც გაჩნდა. ვის ბაიდენთან შეხვ ედრა უნდა, მაგალითად, ირაკლი ალ ასანიას და ვის ისევ კარვებში ჯდომა, მაგალითად, კოკო გამსახურდიას. სწორედ მისი ხალხია კარვებში გამაგრებული. „ეროვნული ფორუმი“ პირველი იყო, ვინც საკნებიდან გა მოვიდა, კოკოს გასვლა აღარ სურს. ნინო ბურჯანაძე ამერიკაშია, „გრეჩ იხა“ – ევროპაში, კონსერვატორები – რეგიონებში, „უცნობი“ – ჩეხეთში. კარვების ქუჩაზე მხოლოდ სალომე ზურაბიშვილი დარჩა. სალომესა და ახლებს ერთნაირი პოზიცია აქვთ – კარვები უკვე მოძველებული მეთო დია და განახლება არც რადიკალე ბს აწყენდათ. სანამ ქუჩაში არჩევა ნი-არადანს შორის ხაზებს ავლებენ, მანანა ნაჭყებიამ ყველას დაასწრო და ანგარიშიც გამოაცხადა: აქ არც ოპოზიციაა გამარჯვებული და არც ხელისუფლებაო... ანუ, ნაჭყებიამ ფრე დასვა. კინკლაობა კი გაგრძე ლდა. ალასანიას ბაიდენი ურჩევნია და მიტინგის მომხრე არ არის, მო
წინააღმდეგეები ჰყავს. მაგრამ მის მოწინააღმდ ეგეებსაც ჰყავთ მოწინა აღმდეგეები. და ისინი მიიჩნევენ, რომ საკნები უნდა ავიღოთ, მაგრამ მიტინგი უნდა გაიმართოს აუცილებლადო. ასეთი პო ზიცია ჰქონდა ევროპაში გა მგზავრების წინ, მაგალითად, „გრეჩიხას“. მოკლედ, თითქოს ოპოზიციას უნდოდა დისონანსის შეტანა ბა იდენის სავიზიტო მარშრუტში. სა ლომე წუხდა კიდეც: ჩვენ კი გვინდა მიტინგის დაგეგმვა, მაგრამ ხელისუ ფება ვიცე-პრეზიდენტის მარშრუტს გვიმალავსო. სინამდვილეში ჯერ ხე ლისუფლებამაც არ იცის. ყველა ელ ოდება, როდის გამოჩნდება ბაიდენი კიევში, საიდანაც მისი ტურნე დაიწ ყება და მხოლოდ ამის შემდეგ ჩამოვა თბილისშიც. აქ კი უნდა გაირკვეს, მიტინგი დახვდება ბაიდენს თუ შე ხვედრა ოპოზიცია სთან. თუმცა, ამბო ბენ, რომ ამ ერ
იკელები არ ერევიან ქვეყნის შიდა საქმეებში, მაგრამ, იმასაც ამბობენ, თეთრ სახლს მიტინგი არ უნდაო. მი ზეზიც მარტივია. დემოკრატიას კი სცემენ პატივს, მაგრამ ბუშის ვიზი ტის დროს მომხდარი ინციდენტიც ახსოვთო. მაშინ თავისუფლების მო ედანზე ამერიკის პრეზიდენტზე თა ვდასხმა იგეგმებოდა... ასე რომ, ოპოზიციას ცოტა დრო აქვს. ცოტა დრო და კიდევ უფრო ნა კლები რესურსი მასშტაბური და შთ ამბეჭდავი მიტინგის მოსაწყობად. შე საბამისად, არჩევანიც სწრაფად უნდა გააკეთონ. თუმცა, საინტერესოა, რა ნიშნით, რის მიხედვით გააკეთებენ ის ინი არჩევანს. ალასანია გასაგებია, ის რადიკა ლებს შორის უფრო დასავლეთისკენ იხრება. თუმცა, ერთი ფეხი საკანში უდგას, მეორე ფეხი კი – მოლაპარა კების მაგიდის ქვეშ. ასე რომ, ძნელია მისი, როგორც პოლიტიკოსის, პო ზიციის გაგება. ამ პოზაში მხოლოდ იმის თქმა შეიძლება, რომ ირაკლის
არც ქუჩაში უნდა ავტორიტეტის და კარგვა და არც დასავლეთის თვალში. სამაგიეროდ, ბურჯანაძე და „გრეჩიხა“ დასავლეთში კი დადიან, მაგრამ ამბო ბენ, რუსული ფულით საზრდოობენო. სხვათა შორის, მიტინგის გამართვაც მათ უნდათ. ბურჯანაძე ლამის ტირო და: შევცდი, უფრო რადიკალური რომ არ ვიყავიო. და მაშინ, რა გამოდის, პროდასავ ლურ ოპოზიციას ბაიდენთან შეხვედ რა უნდა, პრორუსებს – მიტინგის გა მართვა? ლოგიკურად სწორედ ასეთი სურათი იხატება. ისე, კი თქვა ამას წინათ „უცნობმა“: დიახ, ყველასგან ავიღებ ფულსო... ვითომ ხუმრობდა? ასე რომ, ბაიდენის პროგრამა მალე უკვე მზად იქნება და მალე ისიც გახდ ება ცნობილი, რა გადაწყვეტილებას მიიღებს ოპოზიცია. მთავარ (თუმცა პატარა) ინტრიგას კოკო გამსახურდია ტოვებს. რა უნდა კოკოს? რატომ არ გამოდის ის საკნებიდან? ამბობს, რომ ბრძოლა არ დასრულებულა. ეს რასაც ამბობს, მაგრამ საინტერესოა, კულუ არებში რას ითხოვს...
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
17
დავეხმაროთ 12 წლის თორნიკე ჯაბაურს! თორნიკე ყაჯრიშვილი 12 წლის თორნიკე ჯაბაურს დისტროფიული კისტოზი, ანუ ძვლის კისტა აქვს. მას ხელის ძვალი უნდა დაუპლომბონ, რაც 3 800 ლარი ჯდება. იმ შემთხვ ევაში, თუ თორნიკეს ეს პროც ედურა მალე არ ჩაუტარდა, დო ნორის პოვნა გახდება საჭირო, რათა დაშლილი ძვლის ნაცვ ლად დონორის ძვალი გადაუნ ერგონ. ძვლის გადანერგვა 20 000 ლარი ჯდება.. კახა ჯაბაური, თორნიკეს მა მა: „საპრეზიდენტო არჩევნები იყო, ბავშვი სათამაშოდ ჩავიდა ეზოში. შემოვიდა და მითხრა: მამა, ხელი მტკივაო. მაშინვე ექიმთან წავიყვანეთ. გადაუღეს რენტგენი. გვითხრეს, კისტა აქ ვსო. თანხის უქონლობის გამო მკურნალობა ბოლომდე ვერ მი ვიყვანეთ, რადგან ერთი კურსი 2700 ლარი ჯდებოდა. თქვენი გაზეთის საშუალებით დიდ მა დლობას გადავუხდი ნიკო ხა ჩირიშვილს, რომელმაც თორნ
იკეს ორი თვის მკურნალობის ხარჯები აგვინაზღაურა. მკურ ნალობა უნდა გაგვეგრძელებ ინა, მაგრამ დანარჩენი თანხები ვეღარ მოვიძიეთ. ვართ სოცი ალურად დაუცველთა პროგრა მაში. არ გაგვაჩნია საკუთარი სახლი, უკვე რამდენი წელია, ქირით ვცხოვრობთ. არც ჩემი მეუღლე მუშაობს და არც მე. რამდენიმე დღის წინ გადავუ ღეთ რენტგენი მთელს ტანზე, გვაინტერესებს, სხვა ადგილა საც ხომ არ აქვს გადადებული კისტა, მაგრამ 295 ლარი მა ქვს გადასახდელი და რენტგე ნის პასუხი ვერ გამომიტანია. ყოველთვიურად 280 ლარის მედიკამენტები სჭირდება, რო მელსაც ხან ვყიდულობთ და ხან – ვერა. უკვე იმ მდგომარე ობაში ვარ, რომ ჩემს ქვეყანაში გამოსავალს ვეღარ ვხედავ. არ მინდა სხვა ქვეყანას ვთხოვო თავშესაფარი, მაგრამ სხვა გა მოსავალი აღარ მაქვს. დისტროფიული კისტოზი თო რნიკეს ექიმებმა 10 წლის ასაკში დაუდგინეს, თუმცა ოჯახმა უსახ სრობის გამო მკურნალობის მი ყვანა ბოლომდე ვერ შეძლო. თუ არ მოხდა ძვლის დაპლომბვა, შე საძლოა, თორნიკეს კისტა მთელ ძვლის სისტემაზე განუვითარდ ეს, რომელიც სავალალო შედეგს გამოიწვევს. მშობლები სახელმ წიფოსა და მოწყალე ადამიანების იმედად არიან და დახმარებას ით ხოვენ. მსურველებს თანხის გა დარიცხვა შეუძლიათ „სახალხო ბანკის“ ანგარიშზე – 41 16 73 08 30, მფო – 220101476. 18
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ღორის გრიპის პანდემია საქართველოში ორ თვეში
გავრცელდება შემოდგომაზე ქვეყანაში ღო რის გრიპის გავრცელებას ელოდ ებიან. საქართველოს საზღვრები განსაკუთრებულ კონტროლზეა აყვანილი. ვირუსი უკვე დაფიქ სირებულია თურქეთსა და რუსე თში. ღორის გრიპის გავრცელე ბის არეალში საქართველოც მო ხვდა. ამის შესახებ განცხადება მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზა ციამ გამოაქვეყნა. საშიშ ქვეყნე ბს შორის, ევროპის 40 ქვეყან ასთან ერთად, საქართველოცაა მითითებული. მარი კიენი, მსოფლიო ჯანდ აცვის ორგანიზაციის ვაქცინის კვლევის ცენტრის დირექტორი: „კომიტეტმა დაადგინა, რომ ვი რუსის შეჩერება, რომელსაც უკ ვე პანდემიის სახე აქვს, ჯერჯე რობით შეუძლებელია, ამიტომ ყველა ქვეყანას სჭირდება ვაქც ინა, კომიტეტი ასევე აღიარებს, რომ სხავადასხვა ქვეყნებს, სხ ვადასხვა ეპიდემიოლოგიური სი ტუაცია აქვთ“. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგა ნიზაცია ეიჩ-1 ენ-1 ვირუსთან დაკავშირებით ახალ რეკომენდ აციებს ავრცელებს. ერთ-ერთი უმთავრესი რეკომენდაცია, ვაქც ინების მომარაგებაა. ეიჩ-1 ენ-1 ვირუსის ვაქცინის შექმნაზე მს ოფლიოს რამდენიმე ქვეყანა, მას შემდეგ მუშაობს, რაც სეზონური გრიპის ვაქცინების შექმნა დასრ ულდა. რეკომენდაციებში შედის პირველ ეტაპზე ექიმების აცრა და იმ ჯგუფების განსაზღვრა, ვი საც ვაქცინაციისას პრიორიტეტი უნდა მიენიჭოს. საქართველოში ეპიდემიას შემოდგომამდე არ ვა რაუდობენ და აცხადებენ, რომ ჯანდაცვის ორგანიზაციის ყველა რეკომენდაცია სრულდება.
სპეციალური ვაქცინა არ არსებობს
ეიჩ-1 ენ-1 ვირუსის შეჩერებას
ტამიფლუმ არ ივარგა ამბობენ, რომ ბევრი კარგად ცნობილი წამალი თუ ანტიბი ოტიკი სინამდვილეში არაეფე ქტურია და რომ მათი მიღება არანაირად არ მოქმედებს ად ამიანის იმუნიტეტზე. ამჯე რად, ასეთ შარში ტამიფლუ, იგივე „ოზელტამივირი“ გაეხ ვია. მართალია, ტამიფლუსთვ ის ჯანდაცვის მსოფლიო ორ განიზაცია საქებარ სიტყვებს არ იშურებს და მას თითქმის ყველა სახის გრიპის სამკურ
ბით, ამერიკის შეერთებულ შტატ ებში, მექსიკაში, დიდ ბრიტანეთში, ბრაზილიაში, რუსეთში, თურქეთ ში და მსოფლიოს სხვა ქვეყნებში „ღორის გრიპით“ დაავადებულ ად ამიანთა 100 ათასზე მეტი შემთხვ ევაა დარეგისტრირებული, დაღუ პულთა რიცხვი კი 400 აჭარბებს. ვირუსი გადადის ადამიანიდან ადამიანზე. ინფიცირებულ პაცი ენტთა დაკითხვისას გაირკვა, რომ მათ უშუალო კონტაქტი არ ჰქონ იათ ღორებთან. გრიპის გლობ ალური ეპიდემია ბოლო 40 წლის განმავლობაში, პირველად არის გამოცხადებული. სანდრო კვიტაშვილი: „ამ ვი რუსის სპეციალური ვაქცინა ჯერ შემუშავებული არ არის, როცა იქ ნება, თავისთავად ჩვენთანაც შე
ექიმები, უამრავი მცდელობის მი უხედავად, ვერ ახერხებენ. დაავ ადებულთა რიცხვი ყოველდღე იზრდება. რა ზომებს მიმართავს საქართველო ეპიდემიისაგან თა ვდაცვის მიზნით და არსებობს თუ არა ქვეყანაში ეიჩ-1 ენ-1 ვირუსის სამკურნალო პრეპარატები. მსოფ ლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის ყურადღება ეიჩ-1 ენ-1-ის ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინის წარმოე ბისკენ არის მიმართული. ყველა რესურსი მობილიზებულია იმისთვ ის, რომ მცირე დროში პანდემიუ რი ვაქცინის მაქსიმალურად დიდი ოდენობის დამზადება მოხერხდეს. იმუნიზაციის საკითხზე მომუშავე ექსპერტთა ჯგუფი, უკვე ავრცელ ებს რეკომენდაციებს და სხვადასხ ვა ქვეყნებს, მათ შორის საქართვე ლოს, მოუწოდებს პრევენციისთვის ყველა საჭირო ზომას მიმართონ. სპეციალური ვაქცინის შექმნამდე, საქართველოში სპეციალისტების თქმით, ეიჩ–1 ენ–1 დადასტურებ ის შემთხვევაში, მისი მკურნალობა პრეპარატი ტამიფლუთია შესაძლ ებელი და ქვეყანაში არსებული მა რაგი - 100 ათასზე მეტი ადამიანის სამკურნალოდ არის საკმარისი. ტამიფლუ აფთიაქებში მას შე მდეგ გაჩნდა, რაც ქათმის გრიპის საშიშროება გამოცხადდა. 10 აბი 30 ლარი ჯდება და მისი მხოლოდ პროფილაქტიკის მიზნით გამოყე ნება დაუშვებელია. უცხოელ მე დიკოსთა თქმით, მუტაცია გავლ ილი - „მექსიკური“ შტამი, გამძლეა ყველა ცნობილი ანტივირუსული საშუალებების მიმართ. მოცემულ მომენტში მის განსაკურნებლად სრულფასოვანი წამალი არ არსე ბობს. არსებულ მედიკამენტებს ავადმყოფობის მსვლელობისას ადამიანისთვის მხოლოდ მდგო მარეობის შემსუბუქება შეუძლია, ისიც ადრეულ სტადიაში (პირველი სიმპტომების გამომჟღავნებიდან 7 კვირაში). დღევანდელი მონაცემე
ღორის გრიპის სიმპტომები ის ეთივეა, როგორც ჩვეულებრივი ადამიანის გრიპის ვირუსისა - თა ვისა და სახსრების ტკივილი, ტემპ ერატურის მატება, ხველა, ანგინა, რინიტი, ზოგჯერ ადგილი აქვს ღე ბინებას და დიარეას. ერთადერთი განმასხვავებელი ის არის, რომ გა ნსაკუთრებით რთულად მიმდინარ ეობს 15-დან 30 წლის ადამიანებში. დაავადებათა კონტროლის ერ ოვნულ ცენტრში აცხადებენ, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ეპიდემია საქართველოს საზღვრებს მო უახლოვდა, პანიკის საფუძველი ჯერ-ჯერობით არ არსებობს. დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთ ელობის ეროვნული ცენტრის დირექტორი პაატა იმნაძე: „რე
ნალო ერთადერთ საშუალებ ად აცხადებს, მაგრამ ახლა ამ წამლის შემქმნელებს სერიოზ ული პრობლემები აქვთ. საქმე ისაა, რომ ღორის გრიპის ეპ იდემიის დროს, დანიაში და ავადდა ადამიანი, რომელმაც ტამიფლუ პროფილაქტიკის მი ზნით მიიღო. ამის შემდეგ, რო ცა მას დაავადებულთან შეხე ბა ჰქონდა, ვირუსი მას მაინც გადაედო. ეს შემთხვევა გამა ოგნებელი იყო ყველასთვის. მით უმეტეს, რომ დღეისთვის მსოფლიოს ასამდე ქვეყანაშია ეს წამალი ლიცენზირებული და 40 მილიონზე მეტ ადამიანს აქვს პროფილაქტიკის მიზნით მიღებული. წამლის მწარმოებ ელი „როშის“ ლაბორატორია
ახლა მოწოდებებით გამოდის, პროფილაქტიკის მიზნით წამა ლს ნუ გამოიყენებთო, ის იმ ან ტისხეულებს არ გამოამუშავ ებინებს ორგანიზმს, რომელიც დაიცავს მას გრიპისაგანო, მა გრამ ექიმებისთვის და პაციენ ტებისთვის ეს შვება ვერ არის, გამოდის, რომ ღორის გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინა არ არ სებობს. საბედნიეროდ, ტამი ფლუს სამკურნალო თვისებები ჯერჯერობით ეჭვქვეშ არავის დაუყენებია. ჯერჯერობით მშ ვიდადაა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციაც, რომლისთვის აც ღორის გრიპის საწინააღმდ ეგო ერთადერთი საშუალება, ისევ ტამიფლუა. მაგრამ რამდ ენ ხანს გასტანს ეს სიმშვიდე,
გისტრირებული მონაცემებით, 100 ათასი შემთხვევაა დაფიქსირ ებული, რაც იმას ნიშნავს, რომ 7 მილიონი დაავადებული ადამიანი ისეა, როგორც არაფერი. ბევრ ქვეყანაში რამდენიმე შემთხვევა უკვე დაფიქსირდა. თუ საქართვე ლოში ჩამოსული ადამიანი ამ ვი რუსს შემოიტანს, შესაძლოა, და ავადების შემთხვევა თუნდაც დღ ეს ან ხვალ გამოვლინდეს, მაგრამ ეპიდემიის სახით მისი გავრცელე ბა შემოდგომამდე არ იქნება“.
პრევენცია
მოვა. ჩვენ მივყვებით მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის რეკო მენდაციებს“. ჯანმრთელობის დაცვის მს ოფლიო ორგანიზაციის ინფორმ აციით, ვირუსს შეუძლია, მთელ პლანეტაზე 18-24 თვეში გავრცე ლდეს, ამასთან, დააავადოს 1,5 მილიარდი და მოკლას 7 მილიონი ადამიანი.
სიმპტომები
„ღორის გრიპის“ წარმოშობის ზუსტი მიზეზი დადგენილი არ არ ის. მთავარი თავდაცვის საშუალ ება, რასაც ქართველი სპეციალი სტები ხალხს ურჩევენ, ხელების ხშირად დაბანა და გაციებული ადამიანისგან თავის არიდებაა. ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგა ნიზაციამ, მათ მიერ რეკომენდირ ებული პრეპარატი უკვე მოაწოდა საქართველოს ჯანმრთელობის სამინისტროს. „ოსელტამივირი“ და „ზანამავირი“ ვირუსის საწი ნააღმდეგო საუკეთესო საშუალ ებებია. „ოსელტამივირის“ მარაგი – 120-130 ათასამდე ადამიანის სამკურნალო დოზა, საქართვე ლოში უკვე არის, ამჟამად ჯანმ რთელობის სამინისტრო პრეპარ ატ „ზანამავირის“ იმავე დოზას შეისყიდის და მთლიანობაში 150 ათასზე მეტი ადამიანის სამკურ ნალო დოზის მარაგი საქართვე ლოში იქნება. დაავადებათა კო ნტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცე ნტრის დირექტორის, პაატა იმნა ძის თქმით, ამ პრეპარატების გა მოყენება მხოლოდ უკიდურეს და გამწვავებულ შემთხვევაში ხდება, სხვა შემთხვევებში დაავადების განკურნება ჩვეულებრივი გრიპის საწინააღმდეგო საშუალებებით აც შესაძლებელია.
ძნელი სათქმელია. საშიში პრ ეცედენტი სახეზეა: ტამიფლუს პროფილაქტიკურმა გამოყენე ბამ შედეგი არ გამოიღო, წა მლის შემქმნელებისა და მსოფ ლიო სავაჭრო ორგანიზაციის მტკიცება არასწორი გამოდგა. მაშინ, როცა ვირუსი დიდი სი ჩქარით ვრცელდება, აღმოჩნ და, რომ ხალხს ღორის გრიპის გან თავის დასაცავად აღარაფ ერი აქვს. მოსახლეობა ეპი დე მი ის წ ინ აშ ე უ ძლ უ რია.
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
19
„სექსი `ვაბშე~
აჩიკო გულედანი
მარი გულორდავა
ა ი ც მო
ე
გახარებულია... ბოლოს, რაც ასე დასამახსოვრებლად გამიხარდა, ის იყო, რომ ბრაზილიამ ფინალი მოიგო. არგენტინის გულშემატკივრები აი, ასე „დავიჭირე“ (ორივე ხელით მანევრირებს). შეგიძლიათ, შეხვიდეთ „ფეისბუქზე“ და ნახოთ ჩემი ემოცია, სადაც ამ სიხარულს გამოვხატავ. ჩემი მეგობარი გოგონა დადის და ფოტოებს იღებს, როგორ ვუყურებ ფეხბურთს. მერე „ფეისბუქზე“ დებს. ეს არის მისი გართობა. მითხრა, დავდებო და... თამაშს მშვიდად ვუყურებ, უფრო სწორად ერთი შეხედვით მშვიდად და მერე, მოგების შემთხვევაში, ვღრიალებ. ფეხბურთის ყურება მარტო და მშვიდ გარემოში მიყვარს. ვინც არ ნერვიულობს და არ განიცდის, იმასთან ერთად მატჩს ვერ ვუყურებ.
„ნანკა არც „სტრანნია“ და არც უკომპლექსო. მე ჩვ ეულებრივი ადამიანი ვარ, ჩვეულებრივად მტკივა, გა ნვიცდი და მიხარია... მეზი ზღება ნეგატივი, კონფლი ქტები, ყვირილი... მიყვარს ღიმილი და ისეთი ადამია ნები, რომლებსაც არ ერიდ ებათ, ანუ სადაც ეძინებათ, იქ იძინებენ და სადაც ეტირ ებათ, იქ ტირიან. წესით არ ვარ პრობლემური ადამიანი. უბრალოდ, მე მჭირდება ჩემი სივრცე...“ ნანკა კალატოზი შვილი შეეცადა „პრაიმტაი მისთვის“ საკუთარი პორტ რეტი დაეხატა. ნანკამ საზოგადოების ყურა დღება, ჯერ კიდევ წლების წინ, ექსტრავაგანტური იმიჯით და იმკვიდრა. ის ლამაზი გოგოა, უკ ომპლექსო... თუმცა მისი გულის მოგება ძნელია. თან აღიარებს, რომ არც ისეთი უკომპლექსოა, როგორ ჩანს... -ნანკა თავიდანვე უნდა შემპ ირდე, რომ ყველა კითხვაზე გუ ლახდილად მიპასუხებ. -რა პრობლემაა. თუმცა ძაან არ გაიგო, თუ მოგატუე. -ხშირად იტყუები? -არა. როცა მინდა მაშინ. ხანდ ახ ან კი ისე ვი ტყ უე ბი, რომ ვერ ვაცნობიერებ. -ანუ რეალურ ცხოვრებაშიც თამაშობ? -არა, მაგ პონტში არა, ეს უფ რო დაბნეულობის ბრალია. -როდის ხარ დაბნეული, რო ცა მარტო ხარ, როცა გიყვარს თუ?.. -ვაბშე, პა ჟიზნი, დაბნეული ვარ. თუმცა დაბნეულობა არის ის, რომ ერთ რაღაცაზე ხარ კო ნცენტრირებული. -ახლა რაზე ხარ კონცენტრ
ირებული? -არაფერზე, სერიოზული უსაქ მურობა მაქვს. -პირად ცხოვრებაში რა ხდ ება? -არაფერი საინტერესო... -მოდი, შენს პირველ სიყვარ ულზე ვისაუბროთ? -ოო, ეს იყო 13 წლის ასაკში... ჩეხი ბიჭი შემიყვარდა. მსგავსი განცდა არავისზე მქონია. ჩეხე თში ჩავიტანეთ სპექტაკლი. იქ დაგვხდა ერთი ტიპი, რომელიც თავიდან საერთოდ არ მომეწონა, მაგრამ მერე ხომ იცი, ლიბიდო რომ აწუხებს ტიპებს, ერთმანეთს რომ აწვალებენ, ეგეთი რაღაც დაგვემართა. თმებს მქაჩავდა და ერთმანეთს ვაწვალებდით. მაშინ მივხვდი, რომ მოვწონდი და მეც მომეწონა. მერე იმ ბიჭმა კულო ნი მაჩუქა, რომელიც ძაან მაგა რი რაღაც მეგონა. რომ წამოვედი მთელი ღამე ვტიროდი. -კულონი სად წაიღე? -ის ბიჭი, კულონიანად ისტო რიას ჩაბარდა. -პირველად როდის აკოცე? -პირველი კოცნა მქონდა ბა ღში, ფარდის უკან ვკოცნიდი ტუ ჩებში ერთ ბიჭს, რომელსაც ლაშა ერქვა. ამ დროს ჩემმა ძმამ გამო მიჭირა და სახლში ჩამიშვა. როცა დედამ და მამამ დამიბარეს, გული მისკდებოდა, მაგრამ ხუთი წლის ბავშვის ტუჩებში კოცნა ისეთი სასაცილო იყო, რომ მაგარი და ვიცინე. -ემოციებით და განცდით რო დის აკოცე? -19 წლის ასაკში, როცა მართ ლა პირველად შემიყვარდა... -ხუთი წლის მერე როდის წა რსდექი მშობლებთან შენი პირა დი ცხოვრების გამო? -იცი რა, მე მშობლებისთვის საერთოდ არასოდეს არაფერი დამიმალავს, რადგან მირჩევნია, სანამ ჭორად გაიგებენ რამეს, მე
ხა ლისიანია... საგურამოში ჩემი აგარაკის რემონტი
უკვე ოთხი წელია, კეთდება და როგორც იქნა, დამთავრდა. „ლაითად“, მაგრამ მეც მიმიძღვის წვლილი მის გარემონტებაში. გამახალისა იმ ფაქტმა, რომ ქალაქიდან გავედით ოჯახი და იქ კარგ სიტუაციაში ვისვენებთ. ბავშვები, ჩემი დისშვილების ჩათვლით, ხუთნი არიან, მაგრამ უფროსი დისშვილი, ლევანიკო, 17 წლისაა და პატარებში არ გადის. მე და ლევანიკო სავარჯიშოდ ერთად დავდივართ. ყველაფერს ერთად ვაკეთებთ, ვმეგობრობთ. ჩემი შვილები და დანარჩენი ორი დისშვილი 3-5 წლისანი არიან.
all ემოცია არა აქვს...
ისეთი რამის მიმართ არ მექნება ემოცია, რასაც ვერ ვამჩნევ და ჩემთვის ზედაპირულია, არ მეხება და შორსაა. ამ მხრივ, კონკრეტული მოვლენის დასახელება მიჭირს. ჭორების მიმართ შეიძლება ვიყო უემოციო. ჭორები „მკიდია“, რაა. ტუსოვკური ცხოვრებით არ ვცხოვრობ, რომ საჭორაო მივცე ვინმეს. არც მახსოვს, ბოლოს რა ჭორი გავიგე. ამ მხრივ, საინტერესო ადამიანი არ ვარ.
20
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
that Nanka
ვუთხრა. შესაბამისად, არც წარვ მდგარვარ... და არა მარტო მშობ ლებთან, არამედ ყველასთან ყვ ელაფერს ვყვები. -ინტიმურ დეტალებსაც? -არა, რა სისულელეა, მაგრამ შეიძლება რაღაც ღადაობის პო ნტში მოვყვე. -რამდენი წლის იყავი, როცა ქალიშვილობა დაკარგე. -ოცის ვხდებოდი. ეს ყველაფ ერი ოჯახში არ დამიმალავს, რა დგან იმ ბიჭთან სერიოზული ურ თიერთობა მქონდა. -თუმცა შემდეგ დაინგრა ეს ურთიერთობა, რა მოხდა სინა მდვილეში? -ეს ერთ-ერთი დიდი გაჭედვის პერიოდი იყო ჩემს ცხოვრებაში. ძალიან გამიჭირდა, რადგან დავკ არგე ის ადამიანი, რომელიც ძა ლიან ჩემიანი იყო. -რა იყო თქვენი დაშორების მიზეზი? -უბრალოდ, გავიზარდეთ. თან მე დებილი ბავშვი ვიყავი, რაღა ცებს არ ვთმობდი, მაგრამ ცხოვ რებაა და ასე მოხდა. ამ ყველაფ ერს დღეს არ ვნანობ, რადგან ის ადამიანი ძალიან ბედნიერია. -შენთან ერთად არ იყო ბედნ იერი? -შეიძლება რაღაც პერიოდი იყო, მაგრამ დღეს ძალიან კარგ ად არის. -დეპრესის პერიოდიდან ვინ გამოგიყვანა? -არავინ, საკუთარმა თავმა. და სასვენებლად წავედი მარტო. ოღ ონდ არ იცი, რა არის ქობულეთში მარტო ყოფნა (იცინის). ეს იყო ტრაგედია, ნომრიდან არ გამოვდ იოდი ფაქტობრივად. -შემდეგ ვინ გამოჩნდა შენს ცხოვრებაში? -გამოჩნდა ერთი ადამიანი და ჩემი ცხოვრების სხვა ეტაპი დაიწ ყო, სხვანაირი გრძნობით. -შენს გვერდით მამაკაცები
ყვე ლა ფე რი ა“ თავს კომფორტულად გრძნობ ენ? -რაღაც ეტაპამდე კი, მაგრამ როცა ბრძოლას იწყებენ, უკვე მე არ მინდა მათ გვერდით ცხოვრე ბა. -რისთვის იწყებენ ბრძოლას? -გადაკეთებისთვის. -რა არ მოსწონთ შენი? -იცი რა? როცა ურთიერთო ბაში ხარ მამაკაცთან, მან უნდა მოგცეს თავისუფლება იმისთვის, რომ გქონდეს შენი სივრცე. ამ სი ვრცეს მე არ ვურღვევ მამაკაცს. არ მაინტერესებს, ვის ელაპარ აკება ტელეფონზე, არ ვკითხუ ლობ... ერთი სიტყვით, ვენდობი და მინდა, ჩემთანაც ასე მოიქცნ ენ, რადგან ჩემი სივრცე მაქვს და ხანდახან მინდა, შუა ღამეს მარტო ვისეირნო და როცა ეს არ ესმის ადამიანს, მაშინ იწყება კონფლი ქტი. მიდის მსოფლმხედველობებ ის ჭიდილი და ამ ჭიდილში მე, ხან ვამბობ - „ნახვამდის“, ხან - არა. -ნანკა, რამდენჯერ ყოფილხ არ შეყვარებული? -სამჯერ. -ახლა? -კი, ვარ. -ვინ არის შენს გვერდით? -ერთი ადამიანია რა, ნუ არის რა, ხო არის... -ასე რატომ ამბობ? -აი, ახლა მსოფლმხედველობ ების ჭიდილი დაგვეწყო... -რა არ მოსწონს მას შენში? -ეს მას ჰკითხეთ. -გათხოვებას არ აპირებ? -ჯერ არა. -ნანკა, ნარკომანი მართლა ხარ?
-არა... მე და ნარკოტიკი?.. ძა ლიან სასაცილოა... რატომ გადა ეკიდნენ ამას, ვერ ვხვდები. სა ერთოდ მეზიზღება ნარკომანები, ორგანულად ვერ ვიტან. -მარიხუანაც არ მოგიწევია? -როგორ არა, მომიწევია. თუ მცა არ ვეწევი. -როგორია მარიხუანის კა იფი? -იცით რა, ფხიზელზე მაგარი კაიფი არ არსებობს. როდესაც ძა ლიან ბევრი სიამოვნების წყაროა, არ მესმის, რატომ უნდა იკაიფო. -რითი იღებ სიამოვნებას? -ყველაფრით. მეგობრებით, ადამიანებით, ლონგ აილენდით. -ნანკა, რატომ ამბობენ, რომ „სტრანნი“ ხარ? -არ ვიცი. მე ჩემი თავი ძალი ან დალაგებული მგონია, თუმცა შეყვარებული მეუბნება, რომ შენ ორი ხარ და ხანდახან მესამეც იჩ ითებიო. -შენი გულის მოგება ძნელია? -არა, ჩე მი გუ ლი რომ მო იგო, ძალიან ყურადღებიანი უნდა იყო, რაც არ ევასებათ ხოლმე. -შენ ხარ ყურადღებიანი? -მე ვარ. თუმცა ახლა სწორედ ეგ პრობლემა მიდგას. ვგრძნობ, რომ იმდენი ვერ გავეცი, რასაც ის ადამიანი იმსახურებს, რომელიც დღეს ჩემს გვერდით არის. -იქნებ იმდენად არ გიყვარს? -არა, მიყვარს. აქ სხვა რაღაცა შია საქმე. ახლა დაცლილი ვარ და დალაგება მჭირდება, ფსიქოლოგ იური და სულიერი. ცუდად კი არა ვარ, უბრალოდ, ჩემს გ ვე რდ ი თ მ ყო ფ
ადამიანს დისკომფორტს ვუქმნი და ეს არ მევასება. -სექსი შენთვის განტვირთვის საშუალება არ არის? -განტვირთვის არ ვიცი. სექსი ვაბშე ყველაფერია. ამ დროს რი გდებიან, ესიყვარულებიან ერ თმანეთს, რაც ურთიერთობაში მთავარია. საერთოდ, არ მესმის, უსიყვარულოდ როგორ შეიძლება სექსი. -ნანკა, კარიერაში წარმატებ ული ქალი ხარ. პირად ცხოვრე ბაში? -უბედური არა ვარ. -თუმცა? -არ ვიცი, წარმატებული პირა დი ცხოვრების რა გითხრა. იცით რა, მე მჭ ირ დე ბა, რომ ჩე მი ეს მოდეთ და არ ეგონოთ, რომ სამი ვარ. -რატომ გადაწყვიტე მსახიო ბობა? -იმიტომ, რომ ერთი ცხოვრება არ მაკმაყოფილებდა. მრავალფე როვნება მჭირდებოდა. -ანუ შენც აღიარებ, რომ ერ თი არ ხარ და სამი ხარ? -ერთი ვარ, მაგრამ მრავალფე როვნება მინდა. საერთოდ, მსახ იობობა „სტრანნია“. არა მარტო შენი პერსონაჟის, არამედ, შენს ცხოვრებაშიც იქექები და იმდენს იქექები, რომ შეიძლება, მერე რა ღაც გაგიტყდეს. -ინტერვიუს დასაწყისში შე მპირდი, რომ გულახდილი იქ ნებოდი. რამდენად გულახდილი იყავი? -სამწუხაროდ ვიყავი, მართლა ჩემდა სამწუხაროდ.
აჩიკო გულედანი
ა
ი ც ო მ ე
აღ შფოთებულია... აღშფოთების მეტი რა ვიცი, ფეთქებადი
ვარ. დღის განმავლობაში ნებისმიერ სიტუაციაში შეიძლება მქონდეს ეს ემოცია – ქუჩაში, ტელევიზორთან... იმ დღეს ჩავრთე ტელევიზორი და ვიღაც ჭარმაგი ტიპი ზის (არ ვიცი, ვინ იყო, მგონი, არავინაც არ იცის, ვინ არის) და ამბობს, ჟურნალისტმა თენგო გოგოტიშვილმა რა გააკეთა?! შეიძლება, ასე დასცინო და დაამცირო ადამიანი? ჩანგალი ამოუღო ჯარისკაცს და უნიტაზის მოპარვაზე სიუჟეტი გააკეთაო... ვიღაც სტუმარი ეჯდა და ისიც ეთანხმებოდა და ასე მსჯელობდნენ. საშინლად აღვშფოთდი – წადი შენი-მეთქი. დეგენერატია რა... მარკების მიხედვით, BMW და INF 007 რომ აქვთ ნომერი. ასეთ შემთხვევებში აღვშფოთდები ხოლმე, მინდება, მივიდე და ეს ნომრები მოვუხსნა.
განიცდის...
ნებისმიერ რაღაცას განვიცდი, დადებითად ან უარყოფითად. ემოციური ადამიანი ვარ – ოთხ დღეში ერთხელ არ განვიცდი. ყოველდღიური განცდები არ მაკლია. რომელი უფრო ჭარბად გექნება – პოზიტიური თუ ნეგატიური, ეს ადამიანზეა დამოკიდებული. მე პოზიტიური განცდები უფრო მაქვს, ანუ „პლუს“ ნიშნით ვარ. არიან „მინუს“ ნიშნის ადამიანები. დადებითი განცდებისთვის არანაირი ტრენინგი არ მჭირდება. მთავარია, თვალს რომ გავახელ, კარგ ხასიათზე უცებ დავდგე. პატარა რამ მყოფნის – ცოლი, შვილი, მეგობარი, ამინდი, ცივი „ნაბეღლავი“, ათასი რამ... დეპრესიული არ ვარ.
შე შინებულია... შემეშინდა შარშანდელი აგვისტოსი. მაშინ ბევრი ემოცია
ერთად მქონდა. რაღაც მურტალი გრძნობაა. დაბომბვა რომ დაიწყეს, 8-ში, დილით, გორში ვიყავი. თუკი რაიმეს „იზმენა“ ჰქვია, ის ყოფილა, რაც იქ განვიცადე. ომის საშიშროება, თავისი ხმითა და საშინელებით, მთლიანად შევიგრძენი. რა თქმა უნდა, ოჯახი და ბავშვები შიშის უმთავრესი ობიექტები იყვნენ. არ მინდა ამაზე ბევრი ვილაპარაკო.
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
21
სააკაშვილმა მედვედევი გააკრიტიკა რუსეთის პრეზიდენტის, დიმიტრი მედვედევის ცხინვალში ჩასვლა რუსე თის ისტორიაში შევა, როგორც ყველაზე სამარცხვინო და ამორალური პრეცედ ენტი. –ასე შეაფასა ანკარაში მყოფმა საქართველოს პრეზიდენტმა მიხეილ სა აკაშვილმა მედვედევის ცხინვალში ვიზი ტი. „მაშინ როცა, პატარა საქართველოს ლიდერი, სხვა სახელმწიფოს ლიდერებთ ან ერთად, მთელი მსოფლიოს დასანახად გლობალურ საკითხებს წყვეტს და ქვეყ ნიდან გასულია, ამხელა რუსეთის პრეზ იდენტი ჩუმად იპარება და ვითომ მოლა პარაკებისთვის ხვდება დაუბანელ, კაცი
სმკვლელ, კორუმპირებულ კრიმინალს“, – განაცხადა მიხეილ სააკაშვილმა. მისი თქმით, რუსეთის პრეზიდენტი გზად ათ ობით ათასი ეთნიკური ოსისა და ქართ ველის ნასახლარს ნახავდა, რომელსაც პუტინის შარშანდელი ავანტიურის შე მდეგ ბულდოზერებით გადაუარეს. „არ ვიცი, ეს იყო პასუხი „ნაბუკოს“ სამიტზე, თუ ეს იყო პასუხი ობამას რუსეთში ვიზი ტზე“, – განაცხადა პრეზიდენტმა. მისი თქმით, პუტინს ამ თვეების განმავლობა ში საქართველოზე ხელახალი აგრესიის სურვილი ჰქონდა, რათა მისი სახელმ წიფოებრიობა დაესრულებინა, თუმცა, გააცნობიერა, რომ არც ამის რესურსი და ძალა აქვს და არც ვინმე მისცემს ამ ის საშუალებას. „ვინც ცდილობს, მათ შორის ჩვენს ქვეყანაშიც, რომ ამ ხალხს ასიამოვნოს და მათ დაკრულზე იცეკვოს, დაფიქრდეს, რა სამარცხვინო ხალხთან უხდებათ ასოცირება საკუთარი ქვეყნის ინტერესების საზიანოდ“, – განაცხადა პრეზიდენტმა. მისი თქმით, საქართველო აუცილებლად გაძლიერდება, დადგება ფეხზე და გამთლიანდება.
ნაქერალას ტრაგედ იას 3 ახალგაზრდის ხატია კავთიაშვილის, ნათია ჩხეიძის და დავით პირველის სიცოცხლე შეეწირა. 3 გარდაცვლილი და 21 დაშავებული – 13 ივლისი საქართველოში გლოვის დღედ გამოცხადდა
„თავი სიზმარ მეგონა
ხატია კავთიაშვილი
ეთო
მედვედევი სოხუმშიც ჩავა რუსეთის ფერედაციის პრეზიდენტი დიმიტრი მედვედევი, ე.წ. სამხრეთ ოს ეთის შემდეგ შესაძლოა, აფხაზეთსაც ესტუმროს. ამის შესახებ სოხუმის რეჟი მის ლიდერმა სერგეი ბაღაფშმა რადიო „ეხო მოსკვისთვის“ მიცემულ ინტერვ იუში განაცხადა. კითხვაზე, ელოდებიან თუ არა უახლოეს მომავალში აფხაზეთში პრეზიდენტ მედვედევს, ბაღაფშმა უპას უხა, რომ, შესაძლოა, რუსეთის პრეზიდ
ნათია ჩხეიძე
ენტი აფხაზეთს ეწვიოს. „როგორც ჩანს, ველოდებით, რამდენადაც ის სამხრეთ ოსეთში იყო ჩასული. უცნობია, როგორ ექნებათ ეს დროში გაწერილი რუსეთის პრეზიდენტს ან, შესაძლოა, მთავრობის თავმჯდომარეს“, – განაცხადა ბაღაფშმა და დასძინა, რომ სოხუმი რუსეთის პრ ეზიდენტის თუ პრემიერის სტუმრობის მოხარული იქნება. ამასთანავე, ბაღა ფშის განცხადებით, არ არის ცნობილი, ეწვევა თუ არა პრეზიდენტი დიმიტრი მედვედევი სოხუმს აფხაზეთის „დამოუკ იდებლობის“ აღიარების დღესასწაულზე – 26 აგვისტოს. ბაღაფშის თქმით, ამ დღ ესასწაულს აფხაზეთი მოკრძალებულად აღნიშნავს. „ამ საკითხს მშვიდად ვუდგ ებით. გვესმის, რომ წინ რთული ამოცანა გვაქვს. ერთი საქმეა აღიარება, მაგრამ სხვა საქმეა, გააკეთო ყველაფერი, რომ ეს აღიარება მაღალ დონეზე აიყვანო, როგორც საერთაშორისო სამართლის სუბიექტი“, – განაცხადა ბაღაფშმა. რუ სეთის ფედერაციის პრეზიდენტი დიმი ტრი მედვედევი ცხინვალში სამუშაო ვი ზიტით 13 ივლისს იმყოფებოდა. 22
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
„როგორც კი თ ასე მგო ნი ა, კიდ ევ ერთ ხე ლ ხრამში“ მაია მეცხვარიშვილი
დავით პირველი
ნაქერალას ტრაგედიას გადარჩენილი ეთო ქავთ არაძე,18 წლის, აბიტურიე ნტი: – ჩემი ცხოვრების მანძილ ზე არასოდეს დამავიწყდება ეს დღე – 2009 წლის 13 ივლისი. როგორც კი თვალებს დავხუჭავ, ასე მგონია, კიდევ ერთხელ ვვარ დები სადღაც ხრამში, საშინელე ბა იყო. ზუსტად ვერაფრით ვიხსენებ, რა მოხდა. მახსოვს, ვიღაცამ და იყვირა: ვვარდებითო. უცებ ყვ ელაფერი ერთმანეთში აირია და მხოლოდ იმას ვგრძნობდი, რომ თავით ვეხეთქებოდი იქით-აქეთ. 40 მეტრის სიღრმის ხრამში გა
დავიჩეხეთ. დაახლოებით 6-ჯერ გადაბრუნდა ჰაერში ავტობუსი. ყოველ გადაბრუნებაზე იმას ვფ იქრობდი, ან ახლა გაჩერდება და ან ახლა-მეთქი, მაგრამ რომ არ ჩერდებოდა, ყოველ ჯერზე ვფ იქრობდი, რომ მოვკვდებოდი. ზოგიერთები ფანჯრიდან გადა ცვივდნენ და ძირითადად სწორ ედ ისინი დაიღუპნენ. ერთ გო გოს, რომელიც ფანჯრიდან გა დავარდა, მერე ავტობუსი დაეცა ზემოდან და ვერ გადარჩა. ვინც შიგნით ვიყავით, ავტობუსში, უფ რო გადავრჩით. ზუსტად არ მახს ოვს, მაგრამ მგონი, სკამზე ვიყავი მოჭიდებული და ისე ვიკავებდი თავს. ყველაფერი ერთმანეთში
კოშმარულ რში ა“
ო ქავთარაძე:
ნაქერალას ტრაგედიის დროს დაშავებულ 17 წლის შოთა ჭო ლოკავას, რომელიც ხელოვნური სუნთქვის აპარატიდან რამდ ენიმე დღის წინ მოხსნეს, საავ ადმყოფოდან გაწერის შემდეგ საკუთარი ბინა და საოცნებო კო მპიუტერი ექნება. პრეზიდენტთან გაგზავნილმა წერილმა ყველაფერი შეცვ ალა. ქვეყნის პირველი პირი მას საცხოვრებელ ბინას უყ იდის, კომპიუტერს კი ქუთაისის ინტერვენციული საავად მყოფოს დირექტორი. წლების განმავლობაში შოთა თავშესაფარის გარეშე იყო. ერთი წელი, უდედმამო მოზარდი, მეცხრე საავადმყოფოს ეზოში, ეკლესიის სატრაპეზოში ცხოვრობდა. პრეზიდენტს წერილი მან უბედურ შემთხვევამდე რამდ ენიმე დღით ადრე მისწერა.
თვალებს დავხუჭავ,
ლ ვვარდები სადღაც ირეოდა – ბავშვები, ბარგი, მერე რაღაც ლოდებიც დაეყარა ზემო დან ავტობუსს. როდესაც ავტობუსი ბოლომდე ჩავარდა, პირველი, რაც დავინა ხე, ეს იყო ფანჯარა, საიდანაც ჩემი ფეხით ამოვძვერი. მერე ყვ ელანი ერთმანეთს ვეხმარებოდ ით ამოსვლაში. ამასობაში, მეორე ავტობუსი წამოგვეწია, რომელიც ჩვენს შემდეგ მოდიოდა, მაგრამ მათ ჩვენამდე ჩამოსვლა ვერ მო ახერხეს, რადგან ძალიან სიღრ მეში ვიყავით და ამიტომ წყლებს გვიყრიდნენ ზემოდან, რომ ერთმ ანეთი მოგვესულიერებინა. თა ნაც, სასწრაფოში და სამაშველო სამსახურებში დარეკეს და მათი
დახმარებით ამოვედით. მერე სა სწრაფომ ტყიბულის საავადმყ ოფოში გადაგვიყვანა, იქიდან კი ქუთაისის ეროვნულ სამედიცინო ცენტრში წაგვიყვანეს. პირველი, რაც დავინახე, იყო გოგონა, რომელსაც ფეხი ჰქონდა მოგლეჯილი. ეს ის გოგონა იყო, რომელიც მერე საავადმყოფოში გარდაიცვალა. ხატია ერქვა. ძა ლიან შემეშინდა. მანამდე ორს ვიცნობდი მხოლ ოდ, დანარჩენები გზაში გავიცანი, მათ შორის გარდაცვლილებიც. ორი ადგილზე დაიღუპა – ნათია ჩხეიძე და დავით პირველი. სა ერთოდ, ყველანი ერთი უბნიდან ვიყავით – ჩუღურეთის რაიონი
დან. მთლიანობაში 50-მდე აბიტ ურიენტი მივდიოდით, 18-დან 25 წლამდე ახალგაზრდები. პატრიო ტთა ბანაკში უნდა დაგვესვენა 10 დღის განმავლობაში, რაჭაში, შა ორის ტბასთან. იმ დილით თბილ ისში, კიევის ქუჩაზე შევიკრიბეთ და იქიდან წავედით ერთად, ორი ყვითელი ავტობუსით. ჩვენს ავ ტობუსში 26-ნი ვისხედით. მა ხს ოვს, რომ ჯერ ნე ლა მი დიოდა, მაგრამ მოგვიანებით ვი ღაცამ თქვა: რა ჩქარა მიდის, გა ფრინდაო და ჩვენ ვთქვით, აქამდე წასულიყო ეგრე, ადრე მივიდო დით-თქო. მაშინ მძღოლმა თქვა, 10 წუთიც და მივალთო და გადა ვბრუნდით კიდეც.
მძღოლი იქ არავის დაგვინახ ავს, მერე გამოჩნდა საავადმყოფ ოში და ერთი ნაკაწრიც არ ჰქონ და. პირადად მე არ დამინახავს, რა მო ხდა. ჯერ თქ ვეს, რომ წინ მანქანა გადაეღობაო, მაგრამ ბა ვშვებმა, ვინც დაინახეს, თქვეს, მანქანა არ ყოფილაო. საჭე ვერ დაიმორჩილა და გადავარდაო. ის ეთი გზ აა, ბა ლა ხი იყო იქ და ალბათ, ეგონა, გზა გადიოდა და უცებ ჩავარდა, გადავყირავდით ეგრევე. დაჟეჟილობა მაქვს მხოლოდ. ღვთის წყალობით, გადავრჩი. ძალიან დიდ ყურადღებას გვაქ ცევენ საავადმყოფოშიც. ყველ აფრით დაგვეხმარნენ, რაც შეეძ
ლოთ. არც მეგონა, ამდენ რამეს თუ გაგვიკეთებდნენ. დღეს ჩემი ტელეფონიც დამიბრუნეს და ძა ლიან გახარებული ვარ. ავარიის დროს ტელეფონი დავკარგე. მე რე ქუთაისის პოლიციის სამმ ართველოს უფროსმა გაგზავნა ბიჭები ხელმეორედ ნაქერალას უღელტეხილზე, მას შემდეგ, რაც ავტობუსი ამოიყვანეს, დაძებნეს და დღეს მომიტანეს ჩემი ტელე ფონი. ძალიან მიხაროდა, რომ მივდ იოდი და ძალიან გული მწყდება, რომ ვერ ჩავაღწიეთ. ყველაფერი ასე ტრაგიკულად რატომ დამთავ რდა? თავი კოშმარულ სიზმარში მგონია. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
23
maradonas avtobiografiuli wigni
გაგრძელება
daTo turaSvilis eqskluzivi
24
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ნაკრებში თამაში ჩემთვის ყოველთვის იყო ყველაზე მნ იშვნელოვანი საქმე სამყაროში და ამიტომაც მქონდა მთავარი კონცეფცია: თუ ნაკრებისთვის საჭირო იყო ათასობით კილომე ტრის გავლა, უნდა გამევლო; თუ მომიწევდა კვირაში ოთხჯერ თა მაში, უნდა მეთამაშა; თუ მოგვიწ ევდა ძალიან ცუდ სასტუმროებში ცხოვრება, უნდა შევგუებოდით... მოკლედ ყველაფერი უნდა გა გვეკეთებინა და ყველაფრისთვის უნდა გაგვეძლო ნაკრების გამო, რადგან ეს იყო ყველაზე ნათელი და წმინდა მიზანი და მეც ამის და მკვიდრება მინდოდა. 1985 წლის მაისში, მექსიკის მსოფლიო ჩემპიონატის შესარჩ ევი მატჩების დაწყების წინ, როცა მე უკვე “ნაპოლის” მოთამაშე ვი ყავი, ამხანაგურებიც კი ნაკრებ ში, ჩილესა და პარაგვაის წინააღ მდეგ, ჩემთვის ძალიან მნიშვნელ ოვანი იყო. ბევრი მიზეზის გამო. პირველ რიგში იმიტომ რომ ჩემი დაბრუნება იყო ნაკრებში, თითქ მის სამი წლის შემდეგ, რომლის მწვრთნელიც ახლა ბილარდო იყო. ახლა შეიძლება უცნაურად ჟღერდეს, მაგრამ მაშინ თითქმის სამი წლის მანძილზე არ ჩამიცვ ამს არგენტინის ნაკრების თეთრცისფერი მაისური. ბილარდოს მოსვლის შემდეგ კი, ამ მხრივ მშ ვიდად ვიყავი, რადგან იგი საჯა როდ ამბობდა რომ მე ნაკრებში ადგილი განაღდებული მქონდა. თუმცა მანამდე, სანამ ნაკრებში არ ვთამაშობდი, მაინც ვცდილო ბდი ხოლმე რომ რაღაცნაირად მაინც მათთან ერთად ვყოფილ იყავი და ნაკრების ბიჭებს დეპე შებს ვუგზავნიდი თამაშების წინ და ასე ვგრძნობდი თავს მათთან უფრო ახლოს. თუმცა აი დავბრუნდი ნაკრ ებში და როგორც ვამბობდი ის ორი ამხანაგური მატჩი, ძალიან მნიშვნელოვანი იყო ჩემთვის, რა დგან ამ თამაშების შედეგად უნდა ჩამოგვეყალიბებინა მექსიკის მო მავალი მსოფლიო ჩემპიონატი
სთვის სანაკრებო გუნდი, მაგრამ ეს მხოლოდ სათქმელად იყო ად ვილი. სინამდვილეში კი აღმოჩნდა რომ ანტონიო მატარესსე, ფედე რაციის პრეზიდენტი, გაუთვალი სწინებელ დაბრკოლებებს გვიმ ზადებდა. კლუბების ნებართვით, რასაკვირველია შეგვეძლო ნაკრ ების შეკრებაზე გამგზავრება და თურმე იტალიური ლიგა იტოვებ და უფლებას ჩემთვის არგენტინ აში წასვლა აეკრძალა. ამიტომაც მათ, როგორც კი ეს გავიგე, პირდაპირ ვუთხარი: “ბუ ენოს-აირესში გაფრენას, პერტინ იც კი ვერ ამიკრძალავს!” სანდრო პერტინი მაშინ იტალ იის პრეზიდენტი იყო... ასეთივე ისტორიაში აღმოჩნდა პასარელა, რომელიც თამაშობდა “ფიორენტინაში” და არც ერთი ჩენგანის გაშვება არ უნდოდათ ნაკრებში სათამაშოდ და თვლი დნენ რომ ამხანაგური მატჩის გა მო არგენტინაში გადაფრენა, სი სულელე იყო. ამან სულ გამაგიჟა _ როგორ შეიძლება შენი ქვეყნის ღირსების დაცვა, თუნდაც ამხა ნაგურში, სისულელე იყოს! ეს ჩემი კაპრიზი კი არა, დევი ზი იყო _ ნაკრები ყველაფერზე მაღლა! ამიტომაც, სადაც არ უნდა ყო ფილიყო თამაში, მე უნდა ვყოფ ილიყავი არგენტინის ნაკრებთან ერთად. მარათონი დაიწყო კვირას, 5 მაისს: ნეაპოლში ვეთამაშეთ “იუვენტუსს” და მატჩის დამთავ რებისთანავე ჩემი მანქანით გა ვფრინდით რომში და გავიარეთ 250 კილომეტრი ფიუმიჩინოს აე როპორტამდე. შევახტით ბუენ ოს-აირესისკენ მიმავალ თვითმფ რინავს და ხუთშაბათს მოედანზე გავედი. “მონუმენტალზე” დავუ პირისპირდით პარაგვაის ნაკრებს და ფრე დავამთავრეთ. ჩვენგან გოლი მე გავიტანე. მეორე დღეს, საღამოს ხუთ საათზე ისევ ჩავჯ ექი თვითმფრინავში და რიო დე ჟანეიროს გავლით რომში დავბ რუნდი. შაბათს ისევ ფიუმიჩინოს აეროპორტიდან გავფრინდი, ოღ ონდ ამჯერად ტრიესტეში, საიდ ანაც მანქანით უდინეში წავედით. ვივახშმე, დავიძინე და მეორე დღეს, კვირას მოედანზე გავედი “უდინეზეს” წინააღმდეგ. ვითამა შეთ ორით ორი და ჩვენგან ორივე გოლი მე გავიტანე. მატჩის და მთავრებისთანავე, ისევ გავიარე მანქანით სამოცდაათი კილომე ტრი ტრიესტემდე, იქიდან ტაქს ით ჩავედი რომში და ფიუმიჩინის აეროპორტიდან კვლავ ბუენოსაირესისკენ გავფრინდი. სამშაბ ათს, თოთხმეტ რიცხვში ჩილეს ნაკრებს ორით ნოლი მოვუგეთ და მეორე დილით, გავიღვიძე თუ არა, თვითმფრინავში ჩავჯექი და ისევ იტალიაში დავბრუნდი. იმ ავე კვირას, ცხრამეტში, “ფიორ ენტინა” დავამარცხეთ და ვიყავი
ძალიან კმაყოფილი ამ გადაბმული საგიჟეთის მიუხედავად, რადგან მინდოდა ორივეგან ბრძოლა და გამარჯვება: იქ, სადაც ფულს მი ხდიდნენ და რაც მთავარია იქ, სა დაც თამაში ჩემთვის, იყო სიყვარ ული და ბედნიერება. რასაკვირველია ჩემს შესახებ მაშინაც იგონებდნენ ჭორებს და სწორედ მაშინ დაბეჭდეს გაზეთე ბში რომ თი თქ ოს იმ ორ მა ტჩ ში ოთხმოცი ათასი დოლარი გადამი ხადეს. ასეთ თანხას ფრენკ სინა ტრასაც კი არ გადაუხდიდნენ სრ ულიად შიშველსაც რომ ემღერა “რივერის” მოედანზე. ჩვენი შესარჩევი თამაშები და იწყო ვენესუელაში და მოწინააღ მდეგე მხოლოდ იმ შემთხვევაში იქნებოდა ჩვენზე სუსტი, თუ ვენე სუელის ნაკრებიც ჩვენსავით თე რთმეტკაციანი შემადგენლობით ითამაშებდა, მაგრამ ისინი იყვნენ გაცილებით მეტნი და გვებრძოდ ნენ გაცილებით მეტნი. სხვანაირად ვერც ავხსნი იმ ას, რაც მაშინ მოხდა. როგორც კი სან-კრისტობალზე დავეშვით, მაშინვე ველურების ალყაში აღმო ვჩნდით და პოლიციაც იქვე იყო, მაგრამ ის პოლიციელებიც ხომ ვენესუელელები იყვნენ და საში ნელება ხდებოდა. აეროპორტიდან გამოსვლისას ვიღაც გიჟმა ისეთი ძალით დამარტყა ფეხი მარჯვენა მუხლში, რომ ამას ჯენტილეც კი ვერ მოახერხებდა. სასტუმროში ტკივილისაგან ყმუილით შევედი და ექიმი ედუარდო მადერაც და ნარჩენებივით შეშინებული იყო, რადგან ფიქრობდნენ რომ იმ ბო ზიშვილმა მენისკი გამიწყვიტა. მთელი ღამე ყინული მედო მა რჯვენა მუხლზე და დილის ხუთ საათამდე ვერ დავიძინე. თავიდან მეგონა რომ ჩვეულებრივი ტკივ ილი მექნებოდა, მაგრამ თანდათ ანობით ისე ძლიერდებოდა რომ მეც შემეშინდა. ამას ისიც დაემატა რომ ვენესუელის ფეხბურთელები თამაშის დროს, ზუსტად მარჯვენა მუხლში მირტყამდნენ იმ საზიზღ არი მატჩის ბოლო წუთამდე. მერე ვეთამაშეთ კოლომბიელე ბს ბოგოტაში, 2 ივნისს და მაშინ კი საბოლოოდ დავრწმუნდი რომ შე სარჩევი ეტაპის თამაშები, ურთუ ლესი ყოფილა, რადგან მანამდე ჩვენი ბიჭების უმრავლესობას, ჩემი ჩათვლით, შესარჩევი არც გვ ქონდა ნათამაშები და რატომღაც ვარდებით მოფენილი გზა გვეგ ონა. ახლა რომ ვიხსენებ, კიდევ კა რგი რომ მა შინ სა მით ერ თი მო ვუგეთ კოლომბიას, თორემ მსოფ ლიოზე ვერც გავიდოდით, იმიტომ რომ ფსიქოლოგიურ ზეწოლას ნა ღდად ვეღარ გავუძლებდით. ერთი კვირის შემდეგ, ბუენოს_ აირესში, “მონუმენტალზე” მოვუ გეთ ვენესუელას, მაგრამ თითქმის უკანასკნელ წუთებამდე რაღაც შებოჭილებივით ვიყავით და გო ლებიც მხოლოდ თამაშის ბოლოს
გავიტანეთ. ბოლო ორი თამაში კი პერუსთ ან, რამაც ისტორია განსაზღვრა, საშინელება იყო. პირველი იყო ლიმაში, 23 ივ ნისს, სადაც ვიღაც ტიპი, გვარად რეინა არამხოლოდ ფეხებს, ხელე ბსაც მირტყამდა მთელი თამაში და ბოლოს გასახდელამდე მდია. საოცრება იყო და ვიღაც ტიპი -მეთქი იმიტომ ვამბობ რომ ფე ხბურთელი ნამდვილად არ იყო და ფეხბურთთან საერთოდ არანაირი კავშირი არ ჰქონდა ალბათ და მო ედანზე მხოლოდ ჩემს მოსაკლავ ად ჰყავდათ გამოყვანილი. მერე, ბევრი წლის შემდეგ, როცა კუბაზე სამკურნალოდ აღ მოვჩნდი, პერუელმა ფეხბურთე ლებმა გამომიგზავნეს ბურთი და წერილი ჩემი გამოჯანმრთელების სურვილით და ხელმოწერებს შო რის ამ დედამოტყნულის გვარიც ამოვიკითხე. ამდენი წლის შემდეგ ჰავანაშიც მომაგნო. მერე გვქონდა საპასუხო თამა ში ბუენოს-აირესში 30 ივნისს და მახსოვს რომ ისე მეშინოდა, რო გორც არასდროს მანამდე, რადგ ან პირველი ტაიმის შემდეგ ორით ნოლს ვაგებდით _ მხოლოდ ორი კონტრშეტევა გაგვიკეთეს და ორივეჯერ შეგვიგდეს. მახსოვს როგორ ვაგინებდით ერთმანეთს, როცა გასახდელისკენ მივდიოდით იმიტომ რომ ჩვენივე შეცდომების გამო ვაგებდით. შესვენებაზე კარლოსმა არაფ ერი გვითხრა გაშვებულ გოლე ბთან დაკავშირებით და არც პი რველი ტაიმის გარჩევა დაიწყო, უბრალოდ გვიყვირა რომ უნდა დაგვევიწყებინა ის რაც ხდებოდა მოედანზე და ყველაფერი თავი დან დაგვეწყო! თუმცა მე ვიცოდი რომ ამის გა კეთება არც ისე ადვილი იყო, რა დგან ყველანი ვნერვიულობდით. მაგრამ რაღაც ამის მსგავსი უკვე განცდილი გვქონდა პარაგვაისთ ან და ვენესუელასთან და მოედან ზე დაბრუნებისთანავე პასკულიმ გოლი შეუგდო პერუელებს, თუ მცა ჯერ ის ევ ვა გე ბდ ით და გა თანაბრება ძალიან გაგვიჭირდა. დრო კი ისე სრაფად გარბოდა რომ მახსოვს ისიც კი ვიფიქრე ამ ჩა თლახმა პერუელებმა ელექტროტ აბლოზე საათი ხომ არ გადასწიესმეთქი. მატჩის დამთავრებამდე ათი წუთით ადრე კი პასარელამ ის თავისი თამაში დაიწყო, რომელს აც შედეგად გარეკას გოლი მოჰ ყვა და მახსოვს როგორ გიჟივით ვეხვეოდი გახარებულ პედრიტო პასკულის, რომელიც იმ დროს ყველაზე ახლოს იდგა ჩემთან. იმ თამაშის შემდეგ მსოფლიოზე გა ვედით და იმ საღამოს ფლაკო გა რეკას ვუთხარი კიდეც რომ ზუსტ ად ასე, წვალებით, მაგრამ მაინც შევძლებდით მექსიკაში მსოფლიო ჩემპიონატის მოგებას. დედას ვფ იცავარ რომ მაშინ ფლაკოს ზუსტ ად ასე ვუთხარი...
თუმცა სწორედ მაშინ დაიწყო სხვა უბედურება და გაჩნდა ახ ალი პრობლემა, რომელიც თვით ონ პასარელამ შექმნა. მართალია მანამდეც ვიცოდი რომ პასარელა ჩემს კაპიტნობას არასოდეს შეეგ უებოდა, მაგრამ მან სწორედ იმ პერიოდში განაცხადა საჯაროდ რომ ნაკრებში აღარ ითამაშებდა. ეს იყო 85-ის ოქტომბერში და მე ისეთი დაღლილი ვიყავი ჭორები სა და ამ უაზრო დაპირისპირების აგან, რომ ნეაპოლში პრესკონფ ერენცია მოვიწვიე და ყველაფერი ვთქვი... ვილაპარაკე როგორც გუნდის კაპიტანმა და არა ყველაფრის ბა ტონ-პატრონმა და ვთქვი ის, რა საც გულწრფელად ვფიქრობდი ბილარდოსა და პასარელას შე სახებ. მათ შორის განსხვავ ება კი ის იყო რომ ბილა რდო არ მალავდა თავის მოსაზრებებს დანიელ ისაგან განსხვავებით, რომლის პოზიციაც გაურკვეველი იყო. ამიტომაც პასა რელასთვის, რ ოგ ორ ც მეგობრ ი სთ ვ ი ს ,
კაცისთვის და ფეხბურთელისთ ვის მინდოდა მეთქვა რომ სხვის არჩევანსაც პატივისცემით უნდა მოქცეოდა ყოველთვის და ეს იყო ფუნდამენტალური საკითხი. თუ ბილარდოსა და პასარელას შო რის რამე შეთანხმება არსებობდა, ეს ხმამაღლა უნდა ეთქვა დანი ელს და ზურგსუკან ყველანაირი ლაპარაკი უნდა დამთავრებული ყო. თვითონ ბილარდო კი ხმამაღ ლა მხოლოდ იმას ამბობდა რომ ერთადერთი შეუცვლელი ნაკრ ებში, მაშინ მხოლოდ მე ვიყავი და არაოფიციალურ ვერსიებს კი დე დაჩემი ტელეფონით მიყვებოდა ხოლმე, როცა მას ბუენოს-აირე სში ვურეკავდი. რაც ზუსტად ვიცოდი პასარე ლასთან დაკავშირებით, ის იყო რომ არგენტინელებს ბევრჯერ ჰყავდათ ნანახი დანიელ პასარე ლა, რომელიც ლომივით იბრძ ოდა არგენტინის ღირსებისა და მაისურის დასაცავად. თუმცა ნებისმიერ მწვრთნელს აქვს უფლება თვითონ მიიღოს გადაწყვეტილება ნებისმიერ ფე ხბურთელთან დაკავშირებით და ნებისმიერი მწვრთნელიც თავის რჩეულს თვითონ ირჩევს. მენოტის ეპოქაში ასეთი იყო ნაკრების კაპიტანი დანიელ პასა რელა, როგორც მანამდე ჰაუსმა ნი და არგენტინაში ამაზე არავინ კამათობდა. არც მე მსურდა პასარელასთან კამათი და მი თუმეტეს არ მინდოდა მისი გაკრიტიკება, რადგან და ნიელ პასარელა მართ ლაც ძალიან დიდი ფე ხბურთელი იყო... გაგრძელება შემდეგ ნომერში
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
25
26
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართ
rogor unda daicva რატომ არ ღირს გადასახადისთვის თავის არიდება
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
– მინდა, ჩემს სახლში გაზი გამოვიყვანო, მაგრამ მილებმა მეზობლის ეზო უნდა გადაკვ ეთოს, სხვაგვარად ვერანაირად ვერ ხერხდება გაზის შემოყვანა, მიუხედავად იმისა, რომ გაზის გაყვანასთან (მათ შორის ეზოს მოპირკეთების და მისი პირვ ანდელი სახის დაბრუნებასთან) დაკავშირებულ ყველა ხარჯს ჩემს თავზე ვიღებ, მეზობელი მაინც არ მაძლევს გაზის შემო ყვანის საშუალებას? მითხარით, აქვს თუ არა ამის უფლება? – მიწის ნაკვეთის ან სხვა უძ რავი ქონების მესაკუთრეს არ შე უძლია აკრძალოს მეზობელი ნა კვეთიდან თავის ნაკვეთზე გაზის, ორთქლის, სუნის, ჭვარტლის, კვ ამლის, ხმაურის, სითბოს, რყევ ების ან სხვა მსგავს მოვლენათა ზემოქმედებანი, თუკი ისინი ხე ლს არ უშლიან მესაკუთრეს ნაკვ ეთით სარგებლობაში, ან უმნიშვ ნელოდ ხელყოფენ მის უფლებას. *** – ჩემს ნაკვეთში გადმოსულ ია მეზობლის ბროწეულის ტო ტები. მაქვს თუ არა უფლება, მოვკრიფო ჩემს ნაკვეთში გადმ ოსული ნაყოფი? – კანონით, თუ ხის ან ბუჩქის ნაყოფი მეზობელ მიწის ნაკვეთზე დავარდა, ის ითვლება ამ ნაკვეთ ის ნაყოფად. თქვენ არა მარტო მისი მოკრეფა შეგიძლიათ, არამ ედ იმ ხის ან ბუჩქის ფესვებისა და ტოტების მოჭრაც, რომლებიც თქვენს ნაკვეთზეა გადმოსული. *** – დიდი ხანია, მე და ჩემს მე ზობელს გვაქვს დავა, ვინ უნდა გააკეთოს ღობე, რომელიც ჩვ ენს ეზოებს ყოფს. თავის დროზე მე გავაკეთე მთლიანი ღობე, ახ ლა ის შეკეთებას საჭიროებს, მე კი ამის საშუალება არ მაქვს, როგორ მოვიქცეთ? – თქვენ შეგიძლიათ, მოსთხო ვოთ შეკეთებისთვის საჭირო თა ნხის ნახევარი. კანონით, მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეს შეუძლია მეზობელი ნაკვეთის მესაკუთრეს მოსთხოვოს მონაწილეობის მი ღება მყარი სასაზღვრო მიჯნის აღმართვაში, ან უკვე არსებული, მაგრამ წაშლილი ან დაზიანებ ული მიჯნის აღდგენაში. გამიჯვ ნის ხარჯები მეზობლებს შორის თანაბრად ნაწილდება, თუ ურთი ერთშეთანხმებით ან სხვა სამა რთლებრივი ურთიერთობით სხვა რამ არ არის დადგენილი. *** – მე და ჩემი მეზობელი დიდი ხანია ვდაობთ ჩვენს ნაკვეთებს შორის საზღვარზე და ვერაფრ ით შევთანხმდით. როგორ ხდება ამგვარი საკითხების მოგვარება კანონით? – თუ შეუძლებელია ზუსტი სა ზღვრის დადგენა, მაშინ გასამი ჯნად გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს მეზობლების ფაქტობრივ მფლობელობას. თუ შეუძლებე ლია ფაქტობრივი მფლობელობის ზუსტი დადგენა, მაშინ სადავო ნაკვეთი თანაბრად განაწილდება ნაკვეთებს შორის. თუკი ეს განა წილება იწვევს უსამართლო შე დეგებს, მაშინ ერთ-ერთი მხარის განცხადების საფუძველზე საზღ ვარს დაადგენს სასამართლო. *** – რა ბედი ეწევა ბავშვს, თუ ორივე მშობელს ჩამოერთმევა მშობლის უფლება? – თუ ორივე მშობელს ჩამოერ თმევა მშობლის უფლება, მაშინ ბავშვი გადაეცემა მეურვეობისა და მზრუნველობის ორგანოს. ცნ ობისთვის, მშობლის უფლების ჩამორთმევა არ ათავისუფლებს მშობლებს შვილების რჩენის მო ვალეობისგან. ოღონდ ეს უკიდ ურესი ღონისძიებაა.
ქეთი კაპანაძე ზოგს ჰგონია, რომ სასამართლო კარგი საშუალებაა იმისთვის, რომ საკუთარ ვალდ ებულებებს გვერდი აუაროს. მაგრამ ეს ასე არ არის. მართალია, შეიძლება სასამართ ლო პროცესები გაიწელოს, მაგრამ საბოლო ოდ ვალდებულებებს თავს ვერ აარიდებთ. სასამართლო არა მარტო იცავს ფიზიკურ თუ იურიდიულ პირთა უფლებებს, მათ ვა ლდებულებების შესრულებასაც სთხოვს. თუ გადასახადი გადასახდელია, უნდა გადაიხ ადოთ. საგადასახადო ორგანოს ტექნიკურ შეცდომებს თუ პატარა უზუსტობებს მათ ქმედებებში ნუ გამოეკიდებით, ეს საქმეს მა ინც ვერ მოგაგებინებთ. სწორედ ასე მოუვ იდა კომპანია „თელასს“, რომელსაც მსხვილ გადამხდელთა ინსპექციამ, სხვა გადასახა დებთან ერთად, საგზაო ფონდის გადასახა დი დააკისრა – სულ 10 044 593 ლარი. თანხა ნამდვილად შთამბეჭდავია. გადა სახდელი ძირითადი თანხა 2 917 140 იყო, დანარჩენი კი საურავისა და ჯარიმის სახით გამოეწერა კომპანიას. „თელასი“ არ დაეთ ანხმა ინსპექციის გადაწყვეტილებას და მა შინვე გააპროტესტა ის საქართველოს ჯერ მსხვილ გადამხდელთა ინსპექციასა და ფინა ნსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტ ამენტში, შემდეგ კი სამინისტროს დავების განხილვის საბჭოში, თუმცა, მსხვილ გადა მხდელთა ინსპექციის ქმედებაში შეცდომა ვერაფერი ნახეს და „თელასს“ გადასახადის გაუქმებაზე უარი უთხრეს. 2005 წლის 14 მარტს „თელასმა“ მაშინდელი კანონის შესა ბამისად პრეტენზია თბილისის საარბიტრ აჟო პალატაში წარადგინა, სადაც კომპანიის პრეტენზია დააკმაყოფილეს. და საჯარიმო თანხა კომპანიას ანგარიშზე დაუბრუნეს კი დეც. მაგრამ ამჯერად სააპელაციოში საჩივა რი უკვე მსხვილ გადამხდელთა ინსპექციის წარმომადგენლებმა შეიტანეს. საქმის განხ ილვის შემდეგ სააპელაციო სასამართლომ საარბიტრაჟოს გადაწყვეტილება გააუქმა. სააპელაციოს გადაწყვეტილება ძალაში და ტოვა უზენაესმა სასამართლომაც. სასამართლო გადაწყვეტილების საფუ ძველზე 2007 წლის 29 აგვისტოს მსხვილ გადამხდელთა ინსპექციამ „თელასს“ ამჯე რად საურავის თანხა გაუზარდა და საგადა სახადო შეტყობინებით, საერთო ჯამში, 12
სასამართლო დარბაზი
370 968 ლარის გადახდა დააკისრა ისევ და ისევ საავტომობილო გზებით სარგებლობი სთვის. „თელასმა“ ისევ უარი თქვა გადასა ხადის გადახდაზე და ისევ სარჩელი შეიტანა ადმინისტრაციულ ორგანოში. დავების გა ნხილვის საბჭომ ამჯერად მის განხილვაზე უარი თქვა, ვინაიდან მსგავსი სარჩელი უკვე განხილული ჰქონდათ. როგორც კი დავების განხილვის საბჭოს გადაწყვეტილება „თელა სს“ ჩააბარეს, კომპანიამ მაშინვე საქალაქო სასამართლოში შეიტანა სარჩელი და საგა დასახადო მოთხოვნის გაბათილება მოითხო ვა შემდეგი მოტივით: გადასახადში არ იყო მითითებული, კო ნკრეტულად რომელი კანონმდებლობის აქტისა თუ ნორმის მიხედვით სთხოვდნენ კომპანიას ამ თანხის გადახდას. „თელასის“ ადვოკატის აზრით, საგადასახადო ორგანო უზენაესი სასამართლოს განჩინებას ეყრდ ნობოდა, როცა კომპანიას გადასახადის გა დახდას სთხოვდა. ეს კი არასწორი იყო. საგადასახადო ორგანომ გადასახდელი თანხის გაზრდის შესახებ თქვა, რომ საურ ავის თანხის გამოთვლისას კორექტივები იქ ნა შეტანილი საგადასახადო შეტყობინებაში. საქმის შესწავლის შემდეგ სასამართლომ დაასკვნა, რომ გადასახადი, რომელიც „თე ლასს“ დაეკისრა, სამართლიანია, რადგან ეს მოხდა 2004 წელს, მაშინ, როცა საგზაო ფონდის შესახებ კანონი ჯერ არ იყო გაუქ მებული. მართალია, საგადასახადო ორგანოს ამის თაობაზე კანონის შესაბამისად ადმინისტრა ციულ-სამართლებრივი აქტი არ გამოუცია, როგორც ასეთ შემთხვევებში ხდება და რის საფუძველზეც შემდეგ საგადასახადო მოთხ ოვნა გაიცემა ხოლმე, მაგრამ საგადასახადო შეტყობინება სავსებით საკმარისი იყო იმის თვის, რომ გადასახადის გადამხდელს თავი სი ვალდებულება შეესრულებინა. არასწო რად გაფორმებული გადასახადის გადახდის მოთხოვნა, საქმის არსს არ ცვლიდა. გადამხ დელს გადასახადი უნდა გადაეხადა. თუმცა „თელასისთვის“ გადასახადის გა დახდა არ მოუხსნია. გარდა ამისა, საქმის მასალებით გაირკვა, რომ „თელასს“ შემოწმ ების აქტისა და საგადასახადო შეტყობინებ ის სასამართლოში გასაჩივრება დაუგვიან ებია და დროულად არ შეუტანია სარჩელი. შესაბამისად, კომპანიას საგზაო ფონდისთვ
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
ის 12 370 968 ლარის გადახდა არ მოეხსნა. მირანდა ერემაძე, თბილისის საქალაქო სასამართლოს სპიკერ-მოსამართლე: – რას წარმოადგენს საგზაო ფონდი, ანუ საავტომობილო გზებით სარგებლობის გა დასახადი? – 1995 წლის 2 სექტემბრის „საქართ ველოს საგზაო ფონდის შესახებ“ კანონის შესაბამისად, საქართველოს საგზაო საავ ტომობილო გზების მოვლა-შენახვის, შეკე თების, მშენებლობისა და დარგის განვით არებასთან დაკავშირებული სხვა ხარჯების დასაფინანსებლად შეიქმნა საგზაო ფონდი. აღნიშნული ფონდის მიზნობრივი არასაბიუ ჯეტო სახსრების შექმნის ერთ-ერთ წყაროს წარმოადგენდა გადასახადი, საერთო სარგ ებლობის საავტომობილო გზებით სარგებ ლობისთვის. – ვის ევალებოდა მისი გადახდა? – აღნიშნული გადასახადის გადახდა ევ ალებოდათ მეწარმე სუბიექტებს. – რამდენი იყო გადასახადი საგზაო ფო ნდისთვის და როგორ დაიანგარიშებოდა ის? – საავტომობილო გზებით სარგებლობის გადასახადის დაანგარიშება ხდებოდა მეწა რმის მიერ მიღებული შემოსავლიდან, კანო ნით დადგენილი პროცენტული ოდენობით.
სასამართლო დარბაზი
სასამართ
თლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო
როგორ გაუზარდა სასამართლომ კომპენსაციები უბინაოდ დარჩენილ ადამიანებს
ქეთი კაპანაძე
სასამართლო დარბაზი
მირანდა ერემაძე, თბილისის საქალაქო სასამართლოს სპიკერ-მოსამართლე: – როცა ორგანიზაცია ვერ ასრულებს სა გარანტიო წერილით აღებულ ვალდებულ ებას, რის მოთხოვნა შეუძლია დაზარალე ბულს ორგანიზაციისთვის? – როგორც მოცემულ შემთხვევაში ჰქონ და ადგილი, თუ ორგანიზაცია გარიგები დან გამომდინარე გარკვეულ ვალდებულებ ას კისრულობს, ვალდებულია, შეასრულოს აღნიშნული, წინააღმდეგ შემთხვევაში პირს სრული უფლება აქვს, მოითხოვოს როგორც ვალდებულების შესრულება, ასევე ამით მი ყენებული ზიანის ანაზღაურება. – რა შემთხვევაში ხდება სასამართლო ექსპერტიზის დანიშვნა? და ვის აქვს უფ ლება, ექსპერტიზა დანიშნოს? – თუ საქმის განხილვასთან დაკავშირებ ულ საკითხზე მოსამართლეს სპეციალური ცოდნა არ გააჩნია, სასამართლოს შეუძლია, თავისი ინიციატივით დანიშნოს ექსპერტიზა საქმის განხილვის ნებისმიერ სტადიაზე, მხ ოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ აღნიშნული საკი თხის განმარტებას არსებითი მნიშვნელობა აქვს საქმის გადაწყვეტისთვის და მის გარე შე გადაწყვეტილების გამოტანა შეუძლებე ლია. მხარეებს შეუძლიათ, სასამართლოსგან დამოუკიდებლად თავად უზრუნველყონ ექ სპერტიზის ჩატარება.
სასამართლო დარბაზი სასამართლო დარბაზი სასამართლო დარბაზი
SekiTxvebi gamogvigzavneT el-fostaze: kapanadze.keti@yahoo.com
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო დარბაზი
სასამართლო
სასამართლო
თლო დარბაზი
მან სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნულ ბიუროს მიმართა და წერეთლის გამზირზე მდებარე იმ ბინების ფასების დადგენა მო ითხოვა, რომლის ანალოგიც უნდა მიეღოთ სამხრეთ ფარეხის ქუჩის მაცხოვრებლებს. სასამართლო ექსპერტიზის დასკვნის საფუ ძველზე კომპენსაციის თანხებში მოსარჩ ელეთა სასარგებლოდ მნიშვნელოვანი კო რექტივები შევიდა. ამგვარად, სააპელაციო სასამართლომ „საქართველოს რკინიგზას“ სირაძის სასარგებლოდ 75 000 აშშ დოლარის გადახდა დააკისრა, ხოლო მურდალაშვილე ბის ორი ბინისთვის – 35 000 და 55 000 აშშ დოლარის გადახდა. სააპელაციოს გადაწყვე ტილება ძალაში დატოვა საკასაციო სასამა რთლომ, რომლის განჩინება საბოლოოა და გასაჩივრებას არ ექვემდებარება.
სასამართლო დარბაზი
ქაოსმა რომ ქვეყანაში ბევრი ადამიანი და აზარალა, ზოგი უსახსროდ და ზოგიც უსახ ლკაროდ რომ დატოვა, ეს ახალი არავისთვ ისაა. მსგავსი საქმე ჩვენს რუბრიკაში არაე რთხელ გასულა, მაგრამ ამბავი, რომელსაც ახლა მოგიყვებით, იმითაა საინტერესო, რომ სასამართლომ დაზარალებულ ადამიანებს კომპენსაციის თანხები გაუზარდა და ამის წყალობით, ასე თუ ისე, მოხდა იმ ზარალის სრული ანაზღაურება თუ არა, კომპენსირება მაინც, რაც ამ ადამიანებმა ავბედით წლებში იწვნიეს. მართალია, ჩვენი ისტორიის ერთერთი მთავარი გმირი ვახტანგ მურდალაშვი ლი, ვერ მოესწრო სასამართლოს საბოლოო გადაწყვეტილებას, მაგრამ მნიშვნელოვანია, რომ სამართლიანობა წლების შემდეგ მაინც აღდგა, და მის შთამომავლებს საკუთარი ჭე რის დაბრუნების თუ არა, შეძენის საშუალ ება მიეცათ. მურდალაშვილების ოჯახი თბილისში სამხრეთ ფარეხის ქუჩაზე 84 ნომერში ცხ ოვრობდა. 1991 წელს საქართველოს რკინ იგზის საუწყებო სახლის მშენებლობასთან დაკავშირებით მათი საცხოვრებელი სახლი აიღეს, რომ მის ადგილას საცხოვრებელი კორპუსი ჩაედგათ, სანაცვლოდ კი მურდალ აშვილების ოჯახისთვის იმავე ადგილზე ოთ ახნახევრიანი და სამოთახიანი ბინა უნდა მი ეცათ. 1994 წლისთვის მხოლოდ სახლის ორი სართული იქნა აშენებული. ამის შემდეგ მშ ენებლობა დააკონსერვეს. არადა 1993 წელს მურდალაშვილებს „საქართველოს რკინიგ ზამ“ საგარანტიო წერილი გადასცა, რომ ბი ნას აუცილებლად მისცემდნენ. როცა გაირ კვა, რომ ბინის შენებას აღარავინ აპირებდა, მურდალაშვილებმა საგარანტიო წერილის საფუძველზე ორგანიზაციას ბინებით უზ რუნველყოფა ან კომპენსაციის ანაზღაურ ება მოსთხოვეს, პასუხად კი რკინიგზაში ის მიიღეს, რომ მათი მოთხოვნა მშენებლობის დამთავრებამდე ვერ დაკმაყოფილდებოდა. როდის აპირებდნენ მშენებლობის დამთავ რებას და საერთოდაც თუ აპირებდნენ, ამის შესახებ არაფერი უთქვამთ. ის, რომ ოჯახი ღია ცის ქვეშ დარჩა, არავის ადარდებდა. თხოვნით არაფერი გამოვიდა, მაშინ მურდ
ალაშვილების ოჯახმა სასამართლოს მიმა რთა, სადაც ანალოგიური საჩივარი უკვე ჰქონდა შეტანილი სხვა ადამიანსაც. თამაზ სირაძე, მურდალაშვილების მსგავსად, სამხ რეთ ფარეხის ქუჩაზე მეუღლესთან და ოთხ შვილთან ერთად ცხოვრობდა 1993 წლამდე. „საქართველოს რკინიგზამ“, მურდალაშვი ლების მსგავსად, თამაზ სირაძესაც მისცა საგარანტიო წერილი ბინის სანაცვლოდ და ოთხოთახიანი ბინის გამოყოფას დაჰპირდა ახალ სახლში. სასამართლომ მურდალაშვი ლებისა და სირაძის სარჩელი ერთ საქმედ გა აერთიანა და მისი განხილვა დაიწყო. რკინიგზის წარმომადგენელს თავის გასა მართლებლად ერთადერთი არგუმენტი ჰქ ონდა, მოსარჩელეებს საკუთრების უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტები არ გააჩ ნიათო. რაც შეეხება საგარანტიო წერილს, მათი თქმით, ეს პირობითი გარიგება იყო, რომლის შესრულების დრო ჯერ არ დამდგა რა. რაც შეეხება სასამართლოს, გადაწყვეტი ლების მიღებისას მან შემდეგი მოტივებით იხელმძღვანელა: ფაქტია, რომ სამხრეთ ფარეხის ქუჩის მაცხოვრებლებმა საგარანტიო წერილში ნა კისრი ვალდებულება შეასრულეს და ნგრე ვაში მოყოლილი სახლები გაათავისუფლეს. ფაქტია, რომ „საქართველოს რკინიგზას“ პირობა არ შეუსრულებია. მშენებლობა ათი წელია, შეჩერებულია. ასე რომ, მაცხოვრე ბლებს სრული უფლება ჰქონდათ, კომპენსა ცია მოეთხოვათ. თუმცა არაფერი მიუღიათ. ფაქტია, რომ მოსახლეობას სხვა საცხოვ რებელი ფართი არ გააჩნდა. ფაქტია, რომ საგარანტიო წერილის გაცემით „საქართვე ლოს რკინიგზა“ თავად აღიარებდა ვალდ ებულების არსებობას ამ ადამიანების წინა შე. გარდა ამისა, საქალაქო სასამართლომ სტატისტიკის დეპარტამენტიდან ბინის 2004 წლის საბაზრო ფასები მოითხოვა და გადაწყ ვიტა, რომ რკინიგზას კომპენსაციის სახით სირაძისთვის 63 004 ლარი უნდა გადაეხადა, ხოლო მურდალაშვილებისთვის – 70 879 ლა რი. „საქართველოს რკინიგზამ“ ეს გადაწყვე ტილება სააპელაციოში გაასაჩივრა, თუმცა სააპელაციო სასამართლო მოქალაქეების უფლებების დასაცავად უფრო შორს წავიდა.
სასამართლო დარბაზი
aT Tqveni uflebebi
*** – მომივიდა ჩხუბი ჩემს სიძე სთან და ამიტომაც ერთმანეთს არ ველაპარაკებით. მანაც შური იძია იმით, რომ მე და ჩემს მე უღლეს შვილიშვილებს არ გვან ახვებს. მაინტერესებს, აქვთ თუ არა რაიმე უფლება შვილიშვი ლზე ბებიასა და ბაბუას? – პაპასა და ბებიას უფლება აქვთ, ურთიერთობა იქონიონ თა ვიანთ არასრულწლოვან შვილიშ ვილებთან მაშინაც კი, როცა ის ინი უშუალოდ არ მონაწილეობენ შვილიშვილების აღზრდაში. თუ მშობლები უარს ეუბნებიან პაპა სა და ბებიას შვილიშვილებთან ურთიერთობაზე, სასამართლოს შეუძლია, დაავალდებულოს მშ ობლები, საშუალება მისცენ პა პასა და ბებიას, ურთიერთობა იქონიონ შვილიშვილებთან სასა მართლოს მიერ დადგენილი წე სით, თუკი ეს ხელს არ შეუშლის ბავშვების ნორმალურ აღზრდას და ცუდ გავლენას არ მოახდენს მათზე. *** – სამი წელია, ქმარს გავშ ორდი, გვყავს საერთო შვილი, მინდა ჩემი შვილი ჩემს გვარზე დავწერო, ყოფილი მეუღლე კი ამის წინააღმდეგია. მითხარით, მაქვს თუ არა უფლება, მეუღ ლის თანხმობის გარეშე შევუ ცვალო ბავშვს გვარი? – მშობლებს, რომლებთანაც არასრულწლოვანი შვილი საცხ ოვრებლად დარჩა ქორწინების შეწყვეტის ან ბათილად ცნობის შემდეგ, უფლება აქვთ, შვილის ინტერესების შესაბამისად, მიმა რთონ სასამართლოს შვილისთვ ის თავიანთი გვარის მიკუთვნე ბის შესახებ. თუ ბავშვი ათ წელზე მეტი ხნისაა, გვარის შეცვლისთ ვის საჭიროა მისი თანხმობაც. *** – რა შემთხვევებში შეიძლება ჩამოერთვას მშობლის უფლებე ბი ადამიანს? – სასამართლოს შეუძლია დე დას ან მამას მშობლის უფლება ჩამოართვას შემდეგ შემთხვევებ ში: თუ გამოირკვევა, რომ ისინი (ან ერთი მათგანი) სისტემატურ ად არიდებენ თავს შვილების აღ ზრდის მოვალეობის შესრულებას ან ბოროტად იყენებენ მშობლის უფლებას, სასტიკად ეპყრობიან შვილებს, მავნე გავლენას ახდე ნენ მათზე თავიანთი ამორალური ყოფაქცევით, აგრეთვე, იმ შემთ ხვევაში, თუ მშობლები ქრონიკ ული ალკოჰოლიკები ან ნარკომ ანები არიან. *** – ჩემი ყოფილი მეუღლე ინ ტენსიურად იხდის ალიმენტს. მაქვს თუ არა უფლება, მოვითხ ოვო მისგან დამატებითი თანხა? – მშობელს, რომელიც ალიმენ ტს უხდის არასრულწლოვან შვ ილებს, შეიძლება დაეკისროს მო ნაწილეობა დამატებით ხარჯებში იმ შემთხვევაში, თუ ეს გამოწვ ეულია განსაკუთრებული გარე მოებებით (ბავშვის მძიმე ავადმყ ოფობით, დასახიჩრებით და სხვა). *** – ვინ ითვლება უღირს მემკ ვიდრედ? – არც კანონით და არც ანდე რძით მემკვიდრე არ შეიძლება იყოს პირი, რომელიც განზრახ ხელს უშლიდა მამკვიდრებელს მისი უკანასკნელი ნების განხორ ციელებაში და ამით ხელს უწყო ბდა თავისი ან მისი ახლობელი პირების მოწვევას მემკვიდრეე ბად ან სამკვიდროში მათი წილის გაზრდას, ანდა ჩაიდინა განზრახი დანაშაული ან სხვა ამორალური საქციელი მოანდერძის მიერ ან დერძში გამოთქმული უკანას კნელი ნება-სურვილის საწინა აღმდეგოდ, თუ ეს გარემოებანი დადასტურებული იქნება სასამა რთლოს მიერ. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
27
საზღვაო რომანები თამარ გონგაძე
კახუჩელას საზღვაო რო მანი - ქორწინებით დასრ ულდა
გასაკვირი იქნებოდა, აჭარ აში დაბადებული კახა ცისკარ იძე ზღვის და პლაჟის მიმართ გულგრილი რომ ყოფილიყო. როგორც ამბობს, ნორმალურ ად ცურავს. შეიძლება უკვე დავიღალო, ასაკმა მოიტანაო, იცინის. საზღვაო რომანი კახას (და არა მა რტო მი სი) აზ რით, ძა ლიან ბევრს ჰქონია ალბათ. მისი კი საერთოდაც ქორწინ ებით დაგვირგვინდა. „ის“ 10 წლის წინ ბათუმში გაიცნო. „ჩვენ საერთო სამეგობრო წრე გვყავს. პირველად მე და მირა ნდა სახაჭაპურე „ოქროს გა საღებში“ შევხვდით. მერე პლ აჟზე ვნახე და იქ გაგრძელდა ეს ნაცნობობა. იმ პერიოდში, გაცნობის შემდეგ არ ვფიქრო ბდი, როგორ განვითარდებო და ეს ურთიერთობა. შემდეგ რომანმა თავისთავად ნელნელა დაიწყო განვითარება. საერთოდ, ზღვისპირა ქალა ქი ყოველთვის ხელს უწყობს ურთიერთობებს, გრძნობებს და ასე შემდეგ... სიყვარულში თბილისში გამოვუტყდი, თუ მცა გრძნობები, რა თქმა უნ და, ზღვიდან წამოსული იყო. ზღვის სიტუაცია არა მარტო სიყვარულს, არამედ შინაგან გრძნობებს და დადებით ემ ოციებს აღძრავს, ყოველთ ვის საჭიროა. მზე, ბათუმი და ზღვა სულ კარგად მა ხსენდება.“
ვასოს მისი სახელიც არ ახსოვს
ზღვა ვასო ფხაკაძ ესაც ძალიან უყვარს. თავგადასავლები ბევრი მქონიაო, ამბობს. „ცურვა ვიცი, მაგრამ რომ გითხრათ, ბათუმიდან ფოთში ჩავალ-მე თქი, მოგატყუებთ. კვარიათში ვისვენებ, სიმშვიდეა და მიყვ არს იქაურობა. თუ წახვალ, სე ქტემბერში უნდა დაისვენო ან საერთოდაც თურქეთში, რომ არ შეგაწუხონ. მე, ვანო და მი შა ვიყავით სტამბულში და ვა მბობდით, აქ არავინ გვიცნო ბს-მეთქი და როგორც კი ფეხი დავდგით, თქვენ გენაცვალეთ ჯიგრებოო, ცოლ-ქმარი მო ვიდა. ერთ ზაფხულს მე, ჩემი მეგობარი და დედამისი ერთად წავედით ზღვაზე. პლაჟზე რა მდენჯერმე ერთად რომ დაგვ ინახეს, დაიწერა, ვასოს ცოლი მოჰყავსო. პლაჟზე ქალებს ვათვალიე რებ, აბა რა?! საზღვაო რომა ნი 2 წლის წინ მქონდა. და რა მოვყვე სხვა? როგორ გავიცა ნი და „დავკერე“ უკრაინელი გოგო. კაი დრო იყო... სარფში ვიყავი. სკუტერით ვსეირნობ დი და თვითონ მოვიდა, გამა სეირნეო. ასე გავასეირნე და დავმეგობრდით. სამ-ოთხ დღ იანი ფლირტი იყო, სახელიც კი არ მახსოვს. დააფიქსირე, რომ ეს ორი წლის წინ იყო.“ ზღვის რომანი - მთავარი პუნქტი „მყუდრო“ ყოველთვის მთ აში ისვენებდა, მაგრამ ბოლო ოთხი წელია, რაც ზღვაზე აქ ტიურად დადის. „ზღვაზე და სასვენებლად რომ მიდიხარ 28
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ერთ-ერთი მთავარი პუნქტია - რომანი უნდა გქონდეს. თი თქმის ყოველ ზაფხულს მქონ ია ისეთი სასიამოვნო გართ ობა, რასაც საზღვაო რომანი ჰქვია. პლაჟზე სპეციალურად არ ვათვალიერებ, თვითონ მხ ვდება თვალში ისეთი გოგო, როგორიც მომწონს - თხელი გოგონები, გარუჯული კანით. მაგიჟებს მუქი ხორბლისფრად გარუჯული პრიალა კანი. ამ ქვეყანაზე ყველაზე მაგარია, თუ გოგოს ლამაზი საჯდომი და მუქი ფერის თმა აქვს. სა ცურაო კოსტიუმზეც ეტყობა, რა გემოვნებისაა. მოკლედ, ძალიან კარგად ვყოფილვარ ამ რომანის დროს და დღეში რამდენიმეჯერ გვისიამოვნია იმ საქმით, რაც მოგვწონდა. სიამოვნებას გვანიჭებდა ას ევე-ზღვა, სადილი, დალევა... ეს თბილისში არ გრძელდება, თუმცა არაა გამორიცხული, რომ აქაც გაგრძელდეს. მე ყვ ელა ის ადამიანი მიყვარს, ვი სთანაც საზღვაო მეგობრობა მქონია. მარტო სიამოვნების გამო არ ვუმეგობრდები იმ ად ამიანებს. ყოფილა ღამის გათენება პლაჟზე, დილის ნიავს გავუ ღვიძებივარ და პირველად რაც დამინახავს, მხრჩოლავი კო ცონი და ზღვის სასიამოვნო
შრიალი იყო. გვერდით გამიხე დავს და სხვა, ჩვენსავით სიყვ არულით სავსე, შუა ხნის ქალი და მამაკაცი დამინახავს... მე სიამოვნება, ასეთი სიყვარული კიდევ რომ არსებობდეს.“
ხატია სიჭინავამ ერთთვი ანი კონტრაქტი დაარღვია
ხატია სიჭინავას ფლირტის გარეშე ცხოვრება არ შეუძ ლია. შარშან ივნისში ბათუმში კონცერტი მიჰყავდა... „მომი ვიდა მესიჯი ნომრიდან, რომე ლსაც ბევრი ექვსიანები ჰქონ და. მწერდა, მიცნობ ვინ ვარო? რა თქმა უნდა, გიცნობ, ანტი ქრისტე ხარ, აბა ამდენი 6-ით ვინ დამირეკავდა-მეთქი. ორ ივე მაგარი „ტუსოვშჩიკი“ აღ მოვჩნდით, მაგრამ ერთმანეთს არსად შევხვედრივართ. ორი თვის განმავლობაში მიგზავ ნიდა მესიჯებს, სად გნახოო და მეც სხვადასხვა ადგილას ვუნიშნავდი პაემანს. რა თქმა უნდა, არ მივდიოდი. კიკეთში ბაკურ ბურდულმა „ტუსოვკა“ მოაწყო და მეგობართან ერ თად კაბრიოლეტით წავედი. ამასობაში ეს ბიჭიც შემეხმია ნა და ვუთხარი, კიკეთში ვარ და ამოდი-მეთქი. სიტუაცია არ მოგვეწონა და უკან წამო ვედით. საშინელ საცობში მო ვხვდით. მომდის მესიჯი, სად
ხარო? თბილისში ვარ, აღარ წავედი-მეთქი, მოვატყუე. აღმოჩნდა, რომ საცობში გვერდით მდგარ ჯიპში იჯ და. ფოტოზე მყავდა ნანა ხი და ვიცანი. სასწრაფოდ გადავახურინე მანქანა და სავარძელში ჩავიმა ლე. მოკლედ, იქ ვერ მნ ახა. მერე ლიტვაში 2 დღ ეში უნდა გავფრენილივი და გადავწყვიტე, მენახა. დამირეკა, გნახავო. წავე დი და ვნახე. მითხრა, ვერსად გაფრინდებიო და მართლაც ასე მოხდა. დადგა ქაოსური აგვისტო. წავედით გონიოში, ოღონდ მანამდე დავდეთ კო ნტრაქტი - ერთ თვეში ყველ ანაირი ურთიერთობა უნდა გაგვეწყვიტა. კონტრაქტზე ბეჭედი თამუნა გომართელმა დაარტყა. რობი უილიამსი ძა ლიან მიყვარს და მიყვარს ყვ ელა მისი ნამოქმედარი, ერთ კონცერტზე მაისურზე გული ამოჭრა და მაყურებელს გადა უგდო. გონიოში, ბუნგალოში ამ ბიჭმა ზუსტად ისე ამოჭრა გული და მომცა... გამაოგნა... კონტრაქტი დავარღვიეთ და რომანი 6 თვეს გაგრძელდა, მაგრამ ცუდად დასრულდა. არ უნდა დაგვერღვია. აწი, უვ ადო კონტრაქტს დავდებ.“
პროფილის ჩაწერამდე paparazi
paparazi
paparazi
paparazi დეა თავბერიძე „პრაიმტაიმის“ გადამღებმა ჯგუფმა მაია ასათიანი შემთხვევით ავთანდილის მაღაზიას თან შენიშნა. აღმოჩნდა, რომ ის გადაცემისთ ვის კაბებს ავთანდილთან იკერავს. იმ დღესაც დიზაინერთან მორიგი ვიზიტი ჰქონდა. მაიას და ავთანდილის თანამშრომლობა ძალიან ად რე დაიწყო - მაია 15 წლის იყო, ავთო კი მასზე 2 წლით უფროსი. დამწყები ჟურნალისტის პი რველი რესპონდენტი მომავალი დიზაინერი გახლდათ. სწორედ მაშინ უთხრა ავთანდილმა - „დრო გავა, მე ძალიან ცნობილი დიზაინერი გავხდები, შენ ცნობილი ტელეწამყვანი და მე შენთვის შევკერავო“... წინასწარმეტყველება ახდა. კაბის ფერსა და სტილს დღეს დიზაინერი, გადაცემის ხასიათიდან გამომდინარე ურჩე ვს. ავთანდილმა გადაწყვიტა, მაიასთვის იმიჯი შეეცვალა და მისი სექსუალობა წინა პლანზე წამოეწია. ჩვენ სასურველი კადრებიც დავაფი ქსირეთ და შემდეგ მაიასაც გავესაუბრეთ. „ამ
ბოლო დროს უფრო ქალური ელემენტები შეაქვს. ალბათ იმიტომ, რომ ზაფხულია. თუ მცა, ხშირად ვეწინააღმდეგები. ზედმეტად მოშიშვლებული მხრები არ მომწონს. ცოტა ხნის წინ ერთი კაბა შემიკერა - ცალი მხარი ჰქონდა ღია და ბევრი ვიკამათეთ, ჩამეცვა თუ არა... კიდევ კარგი, რომ დავუჯერე. ძა ლიან ეფექტური გამოვიდა ეკრანზე“. მაიას გარდერობში ავთანდილის იმდენი კაბა აქვს, რომ ზუსტი ციფრის დასახელება უჭირს. მიუხედავად იმისა, რომ „ტუსოვკების“ დიდი მოყვარული არ არის, გამოსასვლელი კა ბების ჩასაცმელად ადგილს მაინც პოულობს. „მოსახერხებელი სატარებელია - რომ გაცვ ია არ გაწუხებს“. ტვინის შერყევით ჩაწერაზე ყოველი ჩაწერის წინ ნერვიულობს. თუმცა, მისთვის მთელი სირთულე არა წაყვანა, არამედ გადაცემის დაგეგმვაა. „ყოველი წამი გათვლი
ლი მაქვს.ზუსტად ვიცი სად და რომელ სა ათზე უნდა მივიდე, რომ დროში ჩავეტიო“... გადაცემის ჩაწერის განწყობა ყოველთვის აქვს, მისთვის მთავარია, სტუმრების სიმრ ავლემ ქაოსი არ გამოიწვიოს, თუმცა თვლის, რომ ამ მხრივაც საათის მექანიზმივით აწყო ბილი აქვს სისტემა... ჩაწერაზე ყოფნა ერთა დერთხელ, ორი კვირის წინ გაუჭირდა. როცა ავარიის შედეგად ტვინის შერყევა მიიღო და წოლითი რეჟიმის ნაცვლად - ჩაწერაზე გა მოცხადდა. „სეზონის ბოლოა და არაფრით შეიძლებოდა გადაცემის ჩაგდება. მეხსიე რება მქონდა ნულამდე დასული. ფიზიკუ რადაც სუსტად ვიყავი. თუ შეამჩნია მაყუ რებელმა, მთელი გადაცემა ვიჯექი, რადგან ფეხზე დგომა არ შემეძლო“. დაღლილს, ძალას სიყვარული მატებს „ჩაწერის შემდეგ ერთი სული მაქვს,
კოსტიუმი გავიხადო და დაბალძირიანი ფეხსაცმელი ჩავიცვა. ხანდახან ისე ვიღლ ები... მერე კი ყველაფერი თავიდან იწყება... მიუხედავად იმისა, რომ ფიზიკურად მძიმე შრომა უწევს, ამ სამყაროთი ცხოვრობს - ეს არის ჩემი ცხოვრება, ამის განწყობა თუ არ მექნა, მეც არ ვიარსებებ... - გათხოვებას როდის აპირებ? - აბა, როდის გავთხოვდე?! ვერ ვიცლი. - ამბობენ, შეყვარებული არისო, ჩუმჩუმადო. - ჩუმად არა, ღიად. (იცინის) მიუხედავად იმისა, რომ გულახდილ რესპონდენტად ვი თვლები, მგონი ჯერ იმის დრო არ მოსულა, რომ ამის შესახებ ასე გულახდილად ვილაპა რაკო. - ე.ი. სიყვარულისთვის დრო გრჩება?.. - სიყვარულის დრო სულ არის, სხვანაირ ად საქმე კარგად არ გამოვა... orSabaTi 20 ivlisi, 2009
29
ოთახში ანათებულ ჩანდა. გ თ ი ქ უ შ ამპის ები მო აგიდის ლ არე თვალ რე ამენია ხვეული, მ ა ბოროტად მოელვ ვასა და ალექსანდ ა გ ო ყ მარიტა დ ი ი შ ყ დ ას ო ლ ბ ა ე მ რ მ ა ო ლ თ ვ გ კ ფ ი ნ თუთუნის იძის გაბურძგნულ დადიანს, პავლე ი შვილის განთავისუ მა უმ კ ა კაბინეტი ბ ა ი კ ე ვ ი ნ ვ ზ ლ ო რ ა ა ე ჯ შ რ სერგო ორ კაბინეტში მყოფ ას შვილის, ლევან წერლებს კინაღამ ნ ფშაველას მხოლოდ ჟადა მის რომ მ შაველ ტ ფ ა, ე ად რ ჟ ვ სცრა: „ვა ა ლ ხ ვ ე ძ ნ თ მისგა მზერი ებში გამო ი!“ ნს გაგრ ც ა ი ლ ხ ბ ი ე ბ ნ კ ე ლ დ მ ა მ ო დ ი რ ნ აბაშელს, . დაძაბული სიჩუმე ც იქნა, ხმა ამოიღო იმასაც დავხვრეტდ ნეტიდან, დანარჩე ი , ნ რ ბ ი ე ა ო ა. ნ ლ კ გ დ ა დ ა ო ხ დ ებო ცოც ემ, რ ითხოვ ი გამოვარ ასუხი ექნ რჯონიკიძ ყოფილიყო და პირველ უ ვინმეს მსგავსი პ შავის მილიციის ო ტყუნათ. ო ა, თვით ვაჟა რომ ლ ვ ა ა დ ფ თ ნენ ენ, არ ელი შვილი კი ნგოროყვამ ქუდს ხ ოს წარმოიდგენდნ სდროს შეიწყალებდ რ ა დ ს არ ა ი რ ბ ე ე პავლე ი ვ ტ , ს ნ ი ე ომ კომუნ დ მიჰყვნ ებიც უხმო ავიდანვე ცხადია, რ ოყაშვილს. თ ლ ა ცა ჩო თუმც ობდა ქაქუ ხელს უწყ ც ი ლ ე მ ო რ უფროსს,
ლევანი
როცა ლევან რაზ იკ აშ ვი ლი დაა პა ტი მრ ეს, ის 35 წლის იყო. ლევანი 1887 წელს დაიბადა, ის ვაჟა-ფშ აველასა და კეკეს მეორე შვილია. ამ ბობენ, რომ ვაჟას ლევანი ძალიან უყ ვარდა, მო ხ იბ ლუ ლ ი იყო მისი ნი ჭ იე რე ბი თ და ცდილობდა, მისთვის როგორმე განათლება მიეცა. ლევანი ცოტა ხანს სწავლობდა თბილისის სა თავადაზნაურო გიმნაზიაში, ერთ მერხზე ის ხდნენ ის და ქაქუცა ჩოლოყაშვილი და ძალი ან ახლო მეგობრები იყვნენ, ეს მეგობრობა შემდგომშიც გაგრძელდა და მას ბედისწერად ექცა... ლევანი სკოლის მერხიდან სოციალ-ფე დერალისტობდა და სხვათა შორის, ეს ამბავი კომუნისტებს მთავარ „ბრალდებად“ უდევთ სისხლის სამართლის საქმეში. სკოლიდან და ბრუნების შემდეგ ვაჟა ცდილობდა, ლევანს სწავლა გაეგრძელებინა, ამიტომაც ხან ვის აწუხებდა სტიპენდიის თაობაზე და ხან – ვის, თუმცა ამაოდ. ბოლოს ლევანმა გო რში სოცუზრუნველყოფის გამგებლად დაიწყო მუშაობა, შემდეგ კი ფშავის მილიციის უფროსადაც გადმოიყვ ანეს. მიუხედავად ასეთი თანამდ ებობისა, ის კარგი ადამიანი იყო და ძალიან უყვარდათ ფშაველებს, რო მლებმაც მისი დაჭერის შემდეგ საკუთა რი სიცოცხლე სასწორზე შეაგდეს და ორ მოცდაათზე მეტი ადამიანი წერილობითი ფორმით ითხოვდა ლევან რაზიკაშვილის განთავისუფლებას.
სიყვარული
გორში ყოფნის პერიოდში ლევანმა, რომელიც გამორჩეული იყო სილამაზით, გაიცნო ულამაზესი 17 წლის თამარ თვარელიძე. თამარი ქერა და
30
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ცის ფე რთ ვ ალა ყოფი ლა. მაშინდ ელი ქალები მამ აკ აც თა ნ ახლო ურთი ერთობას მი ჩვეული არ იყ ვნენ. დედები ქალიშვილებს აფრთხილებდ ნენ, მამაკაცის ჩოხის კალთა არ შეგეხოთ, თორემ დაფე ხმძ იმ დე ბი თო. ლევანი თამა რის ძმას, იოსებს დაუ მე გო ბრ და და მათ ოჯახში ხშირად და დიოდა. ერთხელ, სტუმრობისას ჩოხაზე ღილი აუწყდა. დედამ თამარს უბრძანა, სტუმრის ჩოხისთვის ღილი დაეკერ ებინა. დაფეხმძიმების შიშით თამარს ჩოხა, რაც შეიძლება შორს დაუჭერ ია, რომ კაბის კალთა მართლაც არ შეჰხებოდა და ღილი დიდი წვალებ ით დაუკერებია. ბოლოს და ბოლოს, მათი ამბავიც გაირკვა და ქორწილი გადაიხადეს. ნეფე-
მიე და პატარძალს უკან ვაჟა-ფშაველა მოჰყვებოდათ, დიდი პოეტის ნახვას ხალხი ისე აღუფრთოვან ებია, რომ ეკლესიამდე მისასვლელ გზაზე ფა რდაგები და ია-ვარდი მოუფენია. ვაჟას ბევრი არაფერი ებადა, თუმცა შვილს გული არ დასწ ყვიტა და თავისი ერთადერთი ძვირფასი ნივთი, ოქროს ძეწკვზე ჩამოკიდებული საათი, ქორწ ილშივე უსახსოვრა. სიკვდილის პირას მყოფი ვაჟა ლევანმა და თამარმა თბილისში მოინახ ულეს. ვაჟა ფეხმძიმე რძალს მუცელზე მოეფ ერა და უთხრა, მალე ლუკა დაიბადებაო. ლუკა რაზიკაშვილი ვაჟას სიკვდილის შემდეგ მოევ ლინა ქვეყნიერებას. 1920 წელს ლევანი ოჯახთან ერთად ჩარგ ალში დაბრუნდა, მაშინ გორში დიდი მიწისძვრა მომხდარა და გორი თითქმის მიწასთან გაუსწო რებია.
ქაქუცა
1921 წელს ბოლშევიკებმა საქართველო სა ბჭოთა რესპუბლიკად გამოაცხადეს. ქართვე ლები მალე მიხვდნენ, რა მარყუჟშიც გაჰყვეს თავი და საბჭოთა ხელისუფლების წინააღმდეგ გამოსვლები დაიწყო. ამ პროტესტს სერგო ორ ჯონიკიძის მიერ გამეფებული განუკითხაობაც ხელს უწყობდა. 1921 წლის ნოემბერში პარიზში გაიმართა ამიერკავკასიის პოლიტიკურ წარმომადგენე ლთა კონფერენცია, რომელმაც აირჩია სამხედ რო კომისია, ამ კომისიას კავკასიაში აჯანყების მოსაწყობად უნდა დაეწყო მზადება. 1922 წლიდან კახეთსა და ფშავ-ხევსურეთში ფართო პარტიზანული მოძრაობა დაიწყო, რო მელსაც ცნობილი ოფიცერი ქაქუცა ჩოლოყა შვილი ხელმძღვანელობდა. ქართველები ხე ლს უწყობდნენ ქაქუცას, ეს ბოლშევიკ ებმა კარგად იცოდნენ და ამიტომაც ყველას, ვისაც კავშირი ჰქონდა ქაქუცასთან, სამაგალითოდ სჯიდნენ. როცა ქაქუცა ფშავში შე ვიდა, ღამით ჩუმად ლევანს ესტუმრა. მეგობრებმა კა რგად მოილხინეს, თუმცა ლევანს მეორე დღესვე და ურეკეს მთავრობიდან და კატეგორიულად მოსთხო ვეს, ქაქუცას რაზმისთვის გზა შეეკრათ და ამოეხოცათ. ლევანი, ვაჟა და ლევანის მეუღლე ფშავისკენ უკვე დაძრული იყო სურგულაძის რაზმიც. ლე ვანს სწორედ სურგულაძის მიერ ნაკარნახევი გეგმით უნდა ემოქმედა, თუმცა მან „თვითნებობა“ გამოიჩინა, არ აგვზე გადავიდა და ქაქუცას რაზმს სრ ოლა აუტეხა, შემდეგ კი ტყვედ ჩაბარდა. თუმცა ეს მხოლოდ ფარსი იყო. ლევანს ქაქუცას მოკვლა არ შეეძლო. მართალია, ბოლშევიკების სამსახურში იდგა, მაგრამ ის მაინც ვაჟას შვილი იყო და შინაგანად თანაუგრძნობდა კიდეც ქაქუცას, თუ მცა ორ ფრონტზე ბრძოლა მასაც არ შეეძლო. ლევანმა ქაქუცასგან დავალე ბა მიიღო: ფშაველები აჯანყებისთვის მოემზადებინა და მასთან საბრძოლვ ელად შემოსული წითელი არმიისთვ ის დარტყმა ზურგიდან მიეყენებინა.
ესაჯოს ახვრეტა თუმცა ლევანი ვიღაცამ ჩაუშვა. 1922 წლის 30 სექტემბერს ის თიანეთის საგანგებო კომისიაში დაიბარეს, სადაც საკუთარი ფეხით გამოცხ ადდა და უკან აღარც დაბრუნებულა. ლევანი მეტეხის ციხეში გადაიყვანეს და მალე დახვრე ტაც მიუსაჯეს. აი, რა წერია ბრალდების ოქმში: „რაზიკაშვ ილმა ხელი შეუწყო ჩოლოყაშვილს, ამხანაგე ბთან ერთად, გადასულიყო სოფ. სოფლიონში, არტნის თემში და იქიდან გადააცილა პანკისის ხეობაში, სადაც ცოლოკაევი მიიმალა. ქაქუცამ, რაკი ლევანი ვაჟა-ფშაველას შვილი იყო და ხა ლხში გავლენა ჰქონდა, დაავალა, ხალხი აჯან ყებისთვის მოემზადებინა... ამიტომაც მიესაჯოს სასჯელის უმაღლესი ზომა“.
სკოლა, რომლის ადგილასაც ფშავის მილიციის შენობა იდგა
„მუცლით მოყოლილი“
ვაჟას მეხუთე შვილი – ვახტანგ რა ზ იკ აშ ვი ლ ი მეორე მეუღ ლესთან, თამა რთან შეეძინა, რომელიც კე კეს დაღუპვის შემდეგ შეირ თო. ამ თემაზე ადრე ღიად სა უბარს ერიდებ ოდნენ, თუმცა ვახტანგს ჩარგ ალში „მუცლით მოყოლილს“ ეძ ახდნენ. როგორც ამბობდნენ, რო ცა ვაჟამ თამარი შეირთო, ის უკვე ფეხმძიმედ ყოფი ლა. განაწყენებულ ვაჟას ბავშვისთვის გვარი არ მიუცია ვაჟა-ფშაველა მეორე და ამიტომაც სასწ ავლებელში დედის მეუღლესთან და გვარზე – დიდება ლევან და ვახტანგ შვილზე ირიცხე რაზიკაშვილებთან ბოდა. მას რაზიკა ერთად შვილობა ლევანმა მისცა მამის სიკვ დილის შემდეგ. ვახტანგს თურმე მთელი ცხ ოვრება უწევდა მტკიცება, რომ ის ვაჟას შვილი იყო და ვაჟას ფუძეზე მისი სხვა შვილები არ გაახარა. ეს ამბავი პირველად გიგი ხორნაულის წიგნ ში – „ცხოვრება ვაჟა-ფშაველასი“ გახმაურდა. ავტორი ერთ ასეთ ფაქტს ყვება: ვაჟა სხვა ფშაველებ თან ერთად ჩარგალში ადიოდა, მდ ინარე შარახეულაზე გადასვლისას ვაჟას ცხენი წაბორძიკდა და ვახტ ანგი, რომელიც უკან ეჯდა, წყალში ჩავარდა. ვაჟა გაბრაზდა, რომ ბა ვშვი კარგად ვერ მოეჭიდა უნაგირს და გულმოსულმა თქვა: „ჩავარდეს მაგისი დედაც, განა ჩემი გაკეთებუ ლიაო“.
ვახტანგისთვის ერთი ლე ქსიც მიუძღვნიათ ფშაველებს: „რაზიკაშვილო ვახტანგო, გა გთეთრებია ქოჩორი, ჟინვალ ის ქვემოთ კაცი ხარ, ჟინვალის ზემოთ ჩოჩორი!“ სავარა უდოდ, ამ ლექსის ავტორს იმის თქ მა უნდოდა, რომ ჟინ ვა ლს ზე მო თ ისედაც ყველამ იცოდა, როგორი შვილიც იყო ვახტანგი ვაჟასი. ახლა ეს ძნელი დასამტკიცებელია, თუმცა ამბობენ, რომ ლევანის დაპატიმრებაში გარკვეული წვ ლილი ვახტანგსაც მიუძღვის. ვინ იცის, იქნებ ეს ერთგვარი შურისძიებაც იყო იმის გამო, რა დამცირებასაც მთელი ცხოვრება იტანდა ვა ხტანგ რაზიკაშვილი, როგორც „მუცლით მო ყოლილი“.
„ხალხის მტრის შვილები“
ლევანს სამი შვილი დარჩა – ლუკა, ქეთევან და პეპელა რაზიკაშვილები. ლევანის სიკვდი ლის შემდეგ მათ ლევანის დე დინაცვალი თურმე საშინლ ად ავიწროებდათ, ამიტომაც იძულებული გახდნენ, თავი გორისთვის შეეფარებინათ. ლევანის მეუღლეს ახლა ერ თადერთი მიზანი ჰქონდა, როგორმე შვილები გადაერ ჩინა. მამის გამო რომ ბავშ ვებიც არ დაჩაგრულიყვნენ, სტახანოველი გახდა და ყვ ელანაირად ცდილობდა, კო მუნისტების გული მოეგო. თუმცა გორში დედის ძმისშვ ილები გადაეკიდნენ და მათი იქიდან გაყრა მოინდომეს.
ბოლოს ვაჟას შვილიშვილებს ერთი ღვთისნიერი კაცის, თა დეოზის დახმარებით ეღირსათ ჭერი, რომელმაც სახლი ნახე ვრად საკუთარი სახსრე ბით აუშენათ. ამბობენ, რომ ამ სიტუაციით კარგად ისარგებლა ვა ხტანგ რაზიკაშვილმა. თავი ვაჟას ერთადერთ მემკვიდრედ გაასაღა და ყველას უმალავდა, რომ ლევანის შვილები ცოცხლები იყვნენ დ ა გორში ცხოვრობდნენ, ვაჟას იუბილეც ისე ჩაივლიდა ხოლმე, რომ მათ არც იწვევდ ნენ. ჰონორარები კი, რომლებიც ვაჟას ნაწარმ ოებების გამოსვლის შემდეგ მის მემკვიდრეე ბს ერიცხებოდათ, მთლიანად ვახტანგ რაზი კაშვილს რჩებოდა. სხვათა შორის, ვახტანგი ზუსტად ვაჟას სახლის გვერდით არის დაკრ ძალული. რაც შეეხება ლევან რაზიკაშვილს, მისი საფლავი არ არსებობს. „კაგებეს“ არქივში შენა ხულ საქმეში ასეთი რამ წე რია: „ღამის ორ საათზე სი სრულეში იქნა მოყვანილი სასიკვდილო განაჩენი – დახვრეტა, შემდგომ ქვ ემოთ დასახელებულ განს ასჯელებზე: ლევან ლუკას ძე რაზიკაშვილი, 35 წლის... ყურა დღებიანი დათვალიერების შემდეგ ცხედრები დაფლული იქნა დახვრე ტის ადგილას“.
მასალების მოწოდებისთვის მადლობას ვუხდით ქალბატონ ლელა რაზიკაშვილს და შსს საარქივო სამმართველოს orSabaTi 20 ivlisi, 2009
31
რას ჩამოიტანს ჯო ბაიდენი? ჯერ კიდევ მოსკოვში ობამას ვიზიტის მზადებისას, თეთრმა სახლმა გამოაქვეყნა ცნობა უკ რაინასა და საქართველოში ამ ერიკის ვიცე-პრეზიდენტ ჯოზეფ ბაიდენის სტუმრობის შესახებ. ეს უკვე ვიცე-პრეზიდენტის მეორე ვიზიტია ამ ქვეყნებში. შა რშანდელი ომის დროს დიკ ჩეინ იც გვეწვია. ისევე, როგორც ბაიდენი, არც ჩეინი იყო მხოლოდ „სიმბოლური ფიგურა“. საერთოდ, ბოლო ათ წლეულების ამერიკული პოლი ტიკის ერთ-ერთ თავისებურე ბად ითვლება, რომ ამ ქვეყანაში იზრდება ვიცე-პრეზიდენტების როლი მაშინ, როდესაც იურიდი ულად მას არავითარი ძალაუფ ლება არა აქვს. თანაც (რაც ნი შანდობლივია) იზრდება სწორედ საგარეო პოლიტიკაში, თორემ ქვეყნის შიგნით ვიცე-პრეზიდენ ტის რაიმე „არაფორმალურ“ გა ვლენებზე ლაპარაკი ზედმეტია. „არაფორმალური“ ამერიკელებს არაფერი უყვართ, ცოლქმრული ურთიერთობების გარდა. განსაკ უთრებით მაშინ, როდესაც საქმე ძალაუფლებას ეხება. ამრიგად, ჯო ბაიდენი, რომე ლიც ობამას საგარეო პოლიტი კის არქიტექტორად ითვლება (ისევე, როგორც ჩეინი – ჯორჯ ბუშ-უმცროსისა) კიევსა და თბ ილისში კონკრეტული „მესიჯით“ ჩამოდის, რომლის არსი შემდ ეგია: ამერიკა კვლავაც მხარს დაგიჭერთ პოლიტიკურად, ეკ ონომიკურად, დიპლომატიურად და არავითარ შემთხვევაში აღ არ მისცემს რუსეთს საშუალებ ას, გადაკვეთოს წითელი ხაზი, რომელიც საქართველოს (ისევე, როგორც უკრაინის) დამოუკიდ ებლობაზე გადის. მოსკოვთან ურთიერთობათა „გადატვირთვა“ კი ნამდვილად არ ნიშნავს საქა რთველოს „ჩაბარებას“ რუსეთი სთვის.
გავრცელებული აზრი, თითქ ოს რუსეთ-საქართველოს ომის დროს და ომის შემდეგ ამერიკა არაფრით დაგვეხმარა – აშკარა ტყუილია! სინამდვილეში, ჯერ ერთი, სწორედ შავ ზღვაში ამერ იკული კრეისერების გამოჩენამ შეაჩერა რუსული არმადა იგოე თთან და მეორეც: ომის შემდეგ ამერიკის ინიციატივით დასავლ ეთმა ჩვენი ქვეყნის დასახმარ ებლად 4,5 მილიარდი დოლარი გამოყო. აქედან ერთი მილიარდი დოლარი – თვით ამერიკამ. ცნობილი ეკონომისტის, ლა დო პაპავას აღიარებით, ამ დახმ არებამ ქვეყანას საშუალება მი სცა არა მხოლოდ ომის შედეგები აღმოეფხვრა სწრაფად, არამედ მსოფლიო ეკონომიკური კრიზ ისიდანაც შედარებით უმტკივნე ულოდ გამოსულიყო. თუმცა, ბაიდენის ვიზიტის მთავარი ინტრიგა მაინც შიდა პოლიტიკურ ვითარებას უკავში რდება. 32
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
gmir რეზო შატაკიშვილი 8 აგვისტოს, ცხინვალის შესასვლელთან, დაბომბვას ემ სხვერპლა კაპრალი ვახტანგ გზ ირიშვილი. რუსეთის მიწაზე შობი ლს რუსებმა მოუღეს ბოლო მშობლი ურ ქართულ მიწაზე. ვახტანგ გზირიშვილი 1988 წელს დაიბადა, სმ ოლენსკის ოლქში, ქალაქ იარცევოში, იქ მისი მშ ობლები მუშაობდნენ მშენებლობაზე, მამა – დუ რგლად, დედა – მღებავად. მათ უკვე ჰყავდათ უფროსი ქალიშვილი, ვახტანგის უფროსი ძმა კი, ერთი წლის ასაკში, ჯერ კიდევ რუსეთში წასვლა მდე დაეღუპათ. ვაჟის დაღუპვის შემდეგ, ქალბატონ მარინა გზ ირიშვილს აღარ უნდოდა შვილის გაჩენა, მაგრამ მეუღლემ სთხოვა, გული მიგრძნობს, ესეც ბიჭი იქ ნება და გააჩინეო. გააჩინა, მაგრამ განგებამ არც ის შეარჩინა. საქართველოში არეულობა რომ დაიწყო, გზირ იშვილებმა იარცევოდან ბინა გლდანში გადმოცვა ლეს და სამშობლოში დაბრუნდნენ. მერე იყო აფხაზეთის ომი. ბადრი გზირიშვილი გამოიძახეს და იმ ღამესვე ფრონტის ხაზზე გაგზ ავნეს. ვახო სულ ოთხი წლის იყო მაშინ. მარინა გზირიშვილი: „ომიდან 2 თვეში დაბრ უნდა. ვეხვეწებოდი, რომ აღარ წასულიყო. რას ჰქვია, არ წავიდე, თითისტოლა ბავშვები იბრძვიან და მე აქ სახლში ვიჯდეო? წავიდა. წავიდა და წავი და. ბოლოს ტელევიზიით ვნახე. ბავშვმა დამიძახა, მამიკოა ტელევიზორშიო. მეომრებს ინტერვიუ ებს ართმევდნენ. კორესპონდენტმა ჰკითხა, ვის გინდათ გადასცეთ მოკითხვა, ვის და ჩემს ცოლშვილსო. კორესპონდენტი კადრიდან გავიდა, ეკ რანზე მარტო ბადრი დარჩა: გამარჯობა მარინა, როგორ ხართ, აბა შენ იცი. ხომ ვიცი, რა მაგარი ქალი ხარ, აბა, შენ იცი. თუ ცოცხალი არ დავბრუ ნდი, ვახტანგი ვაჟკაცად გამიზარდეო. ეგ იყო და ეგ, ჩამოასვენეს კიდეც მალე. 28 წლის ვიყავი, რომ დავქვრივდი. კაციშვილს არ გავხსენებივარ, კომი სარიატიდან თავდაცვაში გამაგზავნეს, სამხედრო მოკვლევაა ჩასატარებელი, პენსია რომ დაგენიშნ ოთო. როგორღაც კი შევაღწიე თავდაცვის სამინი
სტროში, მაგრამ ვინ მომაქცია ყურადღება? ვერა ფერი გავარკვიე. ბოლოს, მარჩენალდაკარგულის სამოქალაქო პენსია დამინიშნეს. მეტი ჩემი დამხმარე არავინ ყოფილა. დავრჩი მარტო ორი ობლით. რას აღარ მოვედე, კერამიკის ცეხში ვმუშაობდი, თურქეთიდან ხილ-ბოსტნეული შემომქონდა, ხან ბაქოში გავრბოდი. მერე ჩემი გო გოც გათხოვდა, შვილი შეეძინა, დახმარება სჭირ დებოდათ, ვალი ვალზე დამედო, იძულებული გავხ დი, ბინა გამეყიდა. იმ იმედით, რომ მერე ვიყიდდი... ვახო თავიდან თბილისში შევიყვანე სკოლაში, მაგრამ მერე რუსთავში გადმოვიყვანე. 7 წლიდან დედაჩემი ზრდიდა მეტწილად. მე სულ კაცივით გა რეთ ვიყავი, სულ იმის ფიქრში ვათენ-ვაღამებდი, რომ ჩემი შვილებისთვის ლუკმაპური მეშოვა; რომ ჩემს ვახოს სხვისი ჯიბისკენ თვალი არ გაქცეოდა... დედაჩემი ახლახან გარდაიცვალა, დარდს გადა ჰყვა. სულ ეხვეწებოდა, წამიყვანეო... ვახოს ბუნდოვნად ახსოვდა მამამისი. რომ დავა ჟკაცდა და 15 წლის გახდა, მაშინ მკითხა, მამაჩემი როგორი კაცი იყოო. მითხრა, მარტო ის მახსოვს, ლეკვი რომ მოგვიყვანა სახლში და შენ რომ გაუბ რაზდიო. რა დღეში იყო ვახო, როგორ უხაროდა, არ მოგცემ, არ მოგცემ ლეკვსო. არ წაიყვანოო... ვახო ძალიან უთქმელი, ჭკვიანი ბიჭი იყო, ერთადერთ ხელ ვცემე, ისიც სხვისი გულისთვის. მეზობლის ქალს აერია, შენმა შვილმა ჩემს შვილთან პოკერე ბში ითამაშა ხაჭაპურზე და ლიმონათებზეო. ვახომ კი მითხრა, დამნაშავე არა ვარო, მაგრამ ისეთი გა ვუქანე, ყბა დავუსივე ბავშვს. მერე მთელი ღამე ვტიროდი, პატიებას ვთხოვდი. ვახოს ცემა არ სჭ ირდებოდა, უთქმელად გვესმოდა ერთმანეთის. ბევრი რამ აკლდა ვახოს, მაგრამ უწიგნოდ არ ასოდეს დამიტოვებია. მიზეზი რომ არ ჰქონოდა, წიგნი არ მქონდა, გაკვეთილი ვერ ვისწავლეო. ლი ტერატურა უყვარდა... სკოლა რომ დაამთავრა, მე აქ აღარ ვიყავი, 2005 წელს საბერძნეთში წავედი, შემდეგ თურქეთში გადავედი სამუშაოდ. მე სხვის შვილებს ვუვლიდი, ჩემი შვილი კი აქა მყავდა, მო უკვდა დედა... ბანკეტი რომ ჰქონდათ, ფული გამო ვუგზავნე შარვალ-კოსტიუმისთვის, არ იყიდა, თა ვის დას მისცა, თქვენ გიჭირთ, არ მინდა, ბანკეტზე ისეც წავალო. მისი ბანკეტის სურათებს რომ ვუყუ
ri
ავიაკატასტროფაში რებ, გული მიკვდება, ყველას შარვალ-კო სტიუმები აცვია და ჩემს ვახოს არ აცვია... ვამზადებდი, მაგრამ ინსტიტუტში ჩა ბარება აღარ მოინდომა, გული აიცრუა. 2007 წელს ჩემთან იყო ჩამოსული ორი თვით, იმის მერე თვალით არ მინახავს, მკ ვდარი დამხვდა აქ... კომისარიატიდან გამოძახება გამოძა ხებაზე მოსდიოდა თურმე, მერე უფიქრია, რაღა სავალდებულოთი წავიდე, საკონტ რაქტო ჯარში შევალო. თან რომ ნახა, რო გორ ვმუშაობდი იქ... არც მითხრა, მიმა ლავდა, სამი თვის თავზე გამიმხილა: დე და, მომილოცე, ჯარისკაცი გყევარო. ეს რომ მითხრა, გეგონება, გულში ხანჯალი ჩამცეს. გავქვავდი. გული სულ აფორიაქე ბული მქონდა. რაღაც შიში გამიჩნდა... ომამდე ერთი თვით ადრე მითხრა: დე, კი არ გაიგიჟო თავი, მაგრამ შეყვარებული მყავს, ცოლად უნდა მოვიყვანოო. ვეხვეწებ ოდი, ერთი წლიც მაცალე, ბინას გიყიდით, მანქანასაც-მეთქი. ცოლს რომ მოიყვანდა, ხომ უნდა აღგვენიშნა, დაბადების დღეც არ გადამიხდია, რაც წამოიზარდა. დამიჯე რა: კარგი, დედა, ერაყისთვის გვამზადებენ, რომ ჩამოვალ, მერე მოვიყვანო. ბოლოს ხუთ აგვისტოს ველაპარაკე და: ოქტომბერ ში, სანამ ერაყში წავალ, უნდა ჩამოგიყვანო, ნანა უნდა მოვიყვანო ცოლად, ბანკიდან კრ ედიტს გამოვიტან, ბინას ვიგირავებ, გეყო წვალება, ახლა მე უნდა შეგინახოო. ბოლოს მთხოვა, ნათიას უთხარი, ინტერნეტკაფეში მიგიყვანოს, „სკაიპით“ მინდა გელაპარაკო, ძალიან მენატრებიო. და იცოდე, ძალიან მიყვარხარო. ეგ იყო და ეგ. მეტი ხმა აღ არ გამიგია. „ესემესებსაც“ რომ მომწერდა, ბოლოს აწერდა: დე, ძალიან მენატრები, ძა ლიან მიყვარხარო. ვახოს „ესემესებს“ სულ ვინახავდი, არ ვიცი, რატომ... არაფერი და მრჩა ჩემი შვილისგან, გარდა სურათებისა და ტანსაცმლისა...~ მარინა გზირიშვილმა არც იცოდა, სა ქართველოში ომი რომ დაიწყო. ვერ იც ლიდა ტელევიზორის საყურებლად. იმ ხანად ქალიშვილიც იქ იყო, ბებიასმონა ტრებული შვილიშვილები ჩაუყვანა. ომის დაწყების ამბავი თურქებისგან გაიგო და შოკირებული ტელევიზორს მიეჯაჭვა. შვილთან რეკვა ატეხა, მაგრამ ტელეფო ნი უკვე გათიშული იყო. მარინა გზირიშვილი: „7-ში, ღამით, 8 რომ თენდებოდა, „ესემესი“ აქვს მიწერი ლი შეყვარებულისთვის: ხომ იცი, როგორ მიყვარხარ, რაც არ უნდა მოხდეს, ყოვე ლთვის მეყვარები, ძალიან გთხოვ, დე დაჩემს, ჩემ დას არ გააგებინოთ, რომ მე ფრონტის ხაზზე ვარ, თორემ მე რომ ვიცი დედაჩემის გიჟი თავის ამბავი, გამოქანდ ება და პირდაპირ ომში შემომივარდებაო. ომის დაწყება გავიგე თუ არა, მართ ლაც გამოვრბოდი, მაგრამ ავტობუსზე 9 აგვისტომდე ბილეთი არ იყო, თვითმფრი ნავის ბილეთის ფასი 600 ევროზე ავარდა და არც იშოვებოდა. გაგიჟებას ვიყავი. ჩემი გოგოს მაზლიც 42-ე ბატალიონში მსახურობდა, ოღონდ უზრუნველყოფა ში, ისინი ბრძოლის ველზე არ იყვნენ. ვა ხო მეტყვიამფრქვევე იყო და ხაზზე იყო... ჩემმა გოგომ მაზლს, ირაკლის დაურეკა, ირაკლიმ მოგვატყუა, ვაზიანში ვართო. ვითომ გული დავიწყნარე. ვიფიქრე, ალ ბათ, ბაზას იცავენ-მეთქი, მაგრამ ეჭვი შემეპარა, დავარეკინე, თუ ვაზიანშია, მიუტანოს ვახოს ტელეფონი, დამალაპა რაკოს-მეთქი. მარინა დეიდა, ამ წუთას აქ იყო, ერთად ვჭამეთ, ხომ იცი, მე უზრუ ნველყოფაში ვარ, სხვადასხვა შენობებში ვართო. ესეც მომატყუა. თურმე ერთ შე ნობაში არიან. მერე ირაკლის ტელეფონიც არ პასუ ხობდა, დროზე ავიბარგოთ-მეთქი, 9-მდე ბილეთები არ იქნებაო. მოვიდა რვა. მთელი ღამე არ მიძინია, ზეზეულად წამთვლიმა და კოშმარი ვნახე, ვითომ სა მება დაბომბეს. გათენდა 8 აგვისტო, ყავა დავისხი, ისეთი სუნი მეცა, ვერ დავლიე. წყალი მოვიყუდე, წყალსაც ისეთი საში ნელი სუნი ჰქონდა, კრიჭა ვერ გავხსენი, ლუკმა საერთოდ ვერ შევჭამე. დებილივით მივჩერებოდი ტელევიზო რს, გაუთავებლად ვრეკავდი ხან ვახოსთ ან, ხან ირაკლისთან. გათიშული იყო ორ ივეს ტელეფონი, ვაზიანი რომ დაბომბეს, საღამოს, გადავირიე, ირაკლის რომ ვერ დავუკავშირდით, ნათიამ თავის ქმარს დაურეკა, დაამშვიდა, ველაპარაკე ირაკ ლისო, ვახოზე მარტო იმას ამბობდა, კა რგადააო, არადა ამ დროს უკვე გორის მორგში იყო და გამოყვანილი ჰყავდა ვა ხო. ექვსი მანქანით იყვნენ ჩასული ბიჭე
ბი, მკვდარი ვახო რომ ნახეს, საჭესთან ვერც ერთი ვერ ჯდებოდა, ძლივს წამო ვიდნენ, თბილისამდე ჩამოსვლას 10 სა ათი მოანდომეს...“ ვახტანგ გზირიშვილს დაბომბვისას ჭურვის ნამსხვრევი მოხვდა, ნამსხვრევმა ფეხი მოსწყვიტა სახსარში, არტერია და უზიანდა, ბრძოლის ველიდან გაიყვანეს, მაგრამ სისხლისგან დაიცალა, ხელებში ჩააკვდა თანამებრძოლებს. დედამ ჯერ კიდევ არ იცოდა, რომ მისი შვილი ამ ქვ ეყნად აღარ იყო. მარინა გზირიშვილი: „რომ ჩამოუსვე ნებიათ, უთქვამთ, ბოლოს და ბოლოს, ხომ უნდა უთხრათ, ნათიას მაინც უთხარითო. ჩემმა სიძემ გამთენიისას დარეკა, 9 რომ თენდებოდა. გამკენწლა გულში. ნათია გა რეთ გავიდა, იკივლა: „ვაიმე, გიორგი, მი თხარი, რომ ეგ ტყუილია“. ეგ რომ თქვა, ერთი დავიღრიალე, ვაიმე-მეთქი, მთელი მეზობლობა გამოცვივდა, მე უკვე გრძნობა დავკარგე. ძლივს მომასულიერეს...“ ნათიას ურჩევენ, რომ არ უთხრას დე დამისს შვილის დაღუპვის ამბავი. ნათია ეტყვის, რომ ვახო ფეხშია დაჭრილი. მარინა გზირიშვილი: „გამოვქანდით. მთელმა ავტობუსმა იცის თურმე ჩემი უბ ედურება. მე კიდე გორელი ქალი გავიცანი, გორში უნდა ჩამოვიდე, მიმყე ჰოსპიტალ ში, ჩემი შვილია იქ-მეთქი. ნათიამ, ახლა გიორგის ველაპარაკე, გორის ჰოსპიტალი დაუბომბავთ და ბიჭები თბილისში გადა უყვანიათო. თბილისში რომელ საავადმყ ოფოშია-მეთქი. აი, გიორგი ახლა ეძებსო; თან მინდა დავიჯერო მისი სიტყვები, მა გრამ თან ვერ ვიჯერებ, თან ვჩხუბობ, რას ჰქვია, ასეთი დებილია, როგორ ვერ იპოვა აქამდე-მეთქი. სამტრედიაში ჩამოგვსვა ავტობუსმა, ტაქსი დავიჭირეთ. ისიც გააფ რთხილა ნათიამ, გორში არ გაუჩეროო. გო რში რომ შემოვედი, დავინახე ჰოსპიტალი, აბა, სად არის დაბომბილი, გამიჩერეთ-მე თქი. არა, დედა, აქ არ არის, თბილისშია გა დაყვანილიო, ძლივს მაკავებდა ნათია, მძ ღოლმაც მხარი აუბა, დაბომბილია, თქვენ ვერ დაინახეთო და გამოქროლეს. გამოვე დით და დაიბომბა კიდეც გორი, უკან შაბი ბუღი იდგა, ბომბი ჩამოაგდეს. ჩამოვედით, მე პირდაპირ საავადმყ ოფოში მინდოდა წასვლა, ნათიამ სახლ ში ავალ, ჩამოვალ და წავიდეთო. მე არ ავდივარ ნათიასთან. ველოდები. ხალხს კი მოვკარი თვალი, ნათესავებს, მაგრამ აზრი გაფანტული მქონდა, ვიდექი და ვე ლოდებოდი ნათიას. თან ვჩხუბობდი და ვჩხუბობდი, სადაა აქამდე-მეთქი. რომ აღარ ჩამოვიდა, გადავწყვიტე ასვლა, არ მიშვებენ, ლიფტს ხუთი თეთრი უნდაო და არ მაძლევენ ამ ხუთ თეთრს. ჩემი ვა ხოს მამიდებს უთქვამთ, ბოლოს და ბო ლოს, ხომ უნდა გაიგოსო და ჩამოვიდნენ. ვდგავარ ლიფტთან, გაიხსნა ლიფტი, ვხ ედავ ჩემს მულებს. ვუყურებ გაშტერებ ული, მოდი, მოდი, შე უბედუროო და მე ტი აღარაფერი მახსოვს...“ მარინა გზირიშვილმა საქველმოქმედო ფონდი ჩამოაყალიბა – ერთიანი საქართ ველოსთვის 2008 წლის აგვისტოს ომში გმირულად დაღუპული ვახტანგ გზირიშ ვილისა და მისი თანამებრძოლების. ვა რკეთილში ვახტანგ გორგასლის სახელო ბის ეკლესია შენდება ომში დაღუპული ბიჭების უკვდავსაყოფად. მარინა გზირიშვილი: „ავაშენებ ტა ძარს და მონასტერში წასვლას ვფიქრობ, ვნახოთ, როგორ ვიქნები... იმასაც ვე ვედრები უფალს, რომ როგორმე ეს ტა ძარი ამაშენებინოს და წამიყვანოს ჩემს შვილთან. ადგილი გამზადებული მაქვს ჩემი ვახოს გვერდით, ჩემი ქმარ-შვილის გვერდით. ძალიან მენატრება, იტყვიან, დრო მკურნალიაო, მკურნალი კი არა, რაც დრო გადის, უფრო ვიტანჯები. ფი ქრისგან, დარდისგან და მონატრებისგან გადავიღალე... ვერავის ვერაფერს ვერ ვე ლაპარაკები, არ მინდა ჩემი დარდები სხ ვას მოვახვიო... სახლში ჩემთვის მივტირი ჩემს შვილს. ველაპარაკები მის სურათებს. სახლში რომ შემოვდივარ: დე, მოვედი, გე გონება სახლშია... მე ვიცი, რომ ჩემი შვ ილი უფალთანაა და ყველა ის შვილები უფალთან არიან. სიცოცხლე უნდოდათ... რა იყო, ჯერ ახალი შეშრობილი ჰქონდათ რძე ტუჩებზე. მოუკვდეს დედა. 20 წლის დაიღუპა. ჩემი იმედი... რა იქნებოდა, შე მრჩენოდა, გამხარებოდა... მე ცხოვრება დავასრულე, ჩემს ცხოვრებას აზრი აღარ აქვს, თუ ვარსებობ, ვარსებობ გარეგნულ ად, შინაგანად მკვდარი ვარ...“
ირანი ვაშინგტონს ადანაშაულებს 15 ივლისს კომპანია „კასპიან ეარლაინზის“ სამგზავრო თვით მფრინავი ირანის საერთაშორისო აეროპორტიდან აფრენიდან 15 წუთში ჩამოვარდა. ყველა, ვინც ბორტზე იმყოფებოდა, დაიღუპა: სულ 168 ად ამ ია ნი. მათ შო რის 154 მგზავრი და 14 ეკიპაჟის წე ვრი. თვითმფრინავი ერევანში მი ფრინავდა. დაღუპულთა შორის უმეტესობა სომეხი და ირანელია. „კასპიან ეარლაინზის“ წარმომად გენელმა გაავრცელა ინფორაცია, რომ მგზავრებს შორის საქართვე ლოსა და რუსეთის მოქალაქეებიც იმყოფებოდნენ. თუმცა მათი ვი ნაობა არ გაამჟღავნა, რომ პრეს
ასთან ურთიერთობის უფლება არ ჰქონდა. ბორტზე რომ ქართველე ბიც იმყოფებოდნენ, ამას სომხეთ ში სამხედრო ატაშე ხვიჩა გუჯე ჯიანიც ადასტურებს. მისი ინფო რმაციით, „ტუ-154“-ის ბორტზე იმყოფებოდა საქართველოს ორი მოქალაქე – სომხეთში საქართვე ლოს საელჩოს ფინანსური მენეჯე რი გივი ჭკადუა და თეირანში სა ქართველოს მისიის ხელმძღვანე ლის მეუღლე ნათელა ნიკოლავა. დაღუპულთა შორის არიან ირანის ძიუდოს ნაციონალური ახალგა ზრდული ნაკრების 8 წევრი და მათი ორი მწვრთელიც. ისინი 6 აგ ვისტოს უნგრეთში დანიშნული შე ჯიბრების წინ ერევანში სომხეთის ნაკრებთან სავარჯიშოდ მიდიოდ ნენ. „კასპიან ეარლაინზი“ რუსულირანული ერთობლივი კომპანიაა, რომელიც 1993 წელს დაარსდა. ეს კომპანია, ისევე, როგორც სხვა ირანული ავიაფირმები, ფრენებს რუსული წარმოების „ტუ-154“-ით ახორციელებენ. სხვათა შორის, ამ აპარატების ტექნიკური გაუმ ართაობის გამო ირანში ავიაკატა სტროფები იშვიათი არ არის. 2006 წლის თებერვალში ჩამოვარდნი ლი რუსული წარმოების „ტუ-154“ ირანის ავიატურის კუთვნილება ში იყო. ის თეირანის აეროპორტ ში დაშვებისას ჩამოვარდა, მაშინ ბორტზე მყოფი 148 მგზავრიდან 29 დაიღუპა. მეორე „ტუ-154“, იგ ივე ტუპოლევის თვითმფრინავი, 2002 წელს აღმოსავლეთ ირანის მთებში ჩამოვარდა, რასაც 199 ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა. ავიაკატასტროფები ირანის სამხ ედრო ძალებშიც არ არის იშვიათ ობა. 2005 წლის დეკემბერში 115 ადამიანი დაიღუპა ამერიკული წარმოების „C-130“ თვითმფრინა ვის ჩამოვარდნისას. თვითმფრინა ვი 10-სართულიან შენობას დაეცა. 2007 წლის ნოემბერში რუსული წარმოების ირანულმა სამხედრო თვითმფრინავმა აფრენიდან სულ ცოტა ხანში ავიაკატასტროფა გა ნიცადა და ირანის სამხედრო ელ იტის 36 წარმომადგენელი შეიწ ირა. უნდა ითქვას, რომ თეირანი ამ უბედურების გახშირებას აშშ-ს სანქციებს აბრალებს. ამ სანქცი ების გამო ირანი ზოგიერთი ტიპის თვითმფრინავებზე სათადარიგო ნაწილების შეძენას ვერ ახერხებს. ამიტომაც ირანული კომპანიების უმეტესობა და მათ შორის „კასპ იან ეარლაინზიც“ რუსული ტუპო ლევის თვითმფრინავებს იყენებს, რასაც ამერიკის სანქციები ნაკლ ებად ეხება. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
33
კახი კალაძე 14 ივლისს ვაჟის მამა გახდა. როგორც მისმა მეუღლემ, ანუკა არეშიძემ „პრაიმტაიმთან“ ინტერვიუში განაცხადა, ბიჭს ლევანი და არქვეს. ლევანი კახის ძმის სახელია და ბავშვისთვის ამ სახელის დარქმევა ანუკას სურვილიც ყოფილა. პატარა ლევანი, რომელმაც მშობლებს მისი ამქვეყნად მოვლინებით დიდი სიხარული მოუტანა, მილანის სამშობიარო ში დაიბადა. იგი 3.800 კგ იწონის. პატარას მოსანახულებლად იტალიაში კახას და ანუკას მშობლებიც ჩავიდნენ. როგორც კახი კალაძემ თქვა, მილანში 9 წლის მუშაობისა და ცხოვრების შემდეგ, მოხარულია, რომ მისი შვილი სწორედ იმ ქალაქში დაიბადა, რომელშიც ბე ვრი მეგობრები შეიძინა და სადაც თავს ბედნიერად გრძნობს. ბედნიერი მშობლები პატარასთან ერთად თბილისში გამომგ ზავრებას სექტემბრისთვის აპირებენ...
ქეთ ი მელ უა მ კონ ცე რტ ზე ჟურნალისტები არ დაა სწ რო
ქეთი მელუა უინძორების სასახლეში, დედოფლის კარზე მიღებული, ევრო პაში ყველაზე გაყიდვადი მომღერალი და მსოფლიო დონის ვარსკვლავია. მას საქართველოში აქამდე არასოდეს უმღერია. ქართველი ჟურნალისტების ინტე რესიც გასაგებია. უნდოდათ, გაცილებით კვალიფიციურად დაეწერათ სტატია მომღერლის გასტროლის შეახებ. თუმცა ამის საშულაება არ მიეცათ, იმ მიზე ზით, რომ კონცერტზე აკრედიტაციით შესვლის უფლება არ მისცეს. „ისთერნ ფრომოუშენის“ (ერთ-ერთი ორგანიზატორი) წარმომადგენლის, მიშა გიორგაძის თქმით, ეს ქეთის ინგლისელი პროდიუსერების მოთხოვნა იყო. ჩვენი და ქეთის შეხვედრაც მხოლოდ პრესკონფრენციაზე მოხერხდა. გაფრთხილება მკაცრი იყო - ზუსტად 4-ის ნახევარზე უნდა გამოვცხადებულიყავით, ვარსკვლავი კი ნა ხევარსაათიანი ლოდინის შემდეგ შემოიყვანეს. აღმოჩნდა, რომ თბილისის კონც ერტი დაგეგმილი არ იყო. ის საქველმოქმედო ფონდ „იავნანას“ ეგიდით დაგეგმილ პროგრამაში თავად ქეთის ნება-სურვილით ჩასვეს. დაგეგმილ, ბათუმის უფასო კონცერტზე ჟურნალისტს კი არა, ბათუმში ნებისმიერ გამვლელს შეეძლო მისვ ლა თუ არა, მოსმენა მაინც - კონცერტი ღია ცის ქვეშ, სტადიონზე ჩატარდა. წვიმ ის მიუხედავად, სტადიონზე ბევრი ხალხი მივიდა. პრესკონფერენციაზე მომღერ ალმა თავი ასე იმართლა: „მინდოდა ბათუმში ყველას შეძლებოდა კონცერტზე მოსვლა და ამიტომაც იყო უფასო. რაც შეეხება თბილისის კონცერტს, ჩემი სურვილით ჩატარდა. სამწუხაროდ, ოპერის დარბაზი ძალიან დიდი არ არის, თან დავპატიჟე ოჯახის წევრები, ნათესავები და ყველა ნაცნობ-მეგობარი. ბი ლეთების ნაწილი გაიყიდა. დიდი ბოდიში რომ ვერ დაგასწარით ოპერის კონც ერტს. ბათუმში წამოდით.“ ქეთის 5 წელია, თავის სამშობლოში კონცერტის ჩატარება უნდა. როგორც თქ ვა, ქართულ სიმღერასაც იმღერებდა. ალბათ, ასეც იყო, ვერ გეტყვით... ბათუმის კონცერტზე კი „ყვითელი ფოთლები“ პაატა ბურჭულაძესთან ერთად შეასრულა. რაც შეეხება პროგრამის საქველმოქმედო მხარეს, ქეთიმ საკუთარი თანხებით ორ ოჯახს შეუძინა ბინა. საქველმოქმედო კონცერტით შემოსული თანხითაც ორ ოჯახს გადაეცა ბინის გასაღები. პაატა ბურჭულაძე: „აღსანიშნავია, რომ პირველად გვაქვს ასეთი პრ ეცედენტი. ქეთიმ თავისი ჯიბიდან ორ ოჯახს ბინა უყიდა. ჩვენ ძალიან გვ იხარია ის, რომ ამ ადამიანში ამხელა სულისკვეთებაა. ადამიანში, რომე ლიც ფაქტობრივად საზღვარგარეთ გაიზარდა, მაგრამ მაინც ფიქრობს ქართველ ხალხზე.“ დავით-დეფი გოგიბედაშვილმა პრესკონფერენციაზე ქეთის თავისი ლექსების ბოლო კრებული და ვარდი აჩუქა. ვფიქრობთ, ამ ჟესტით სი ყვარულში გამოუტყდა. მომღერალი ჟურნალისტებს ამ სიტყვებით დაგვემშვიდობა: „თუ კონცერტები მოგეწონებათ, კიდევ დავბრუნდები... მი ნდა ბევრჯერ დავბრუნდე, ძალიან მიყვ არხართ.“
34
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
პანჩო
„სიყwარ
გwაკლ
ოს
რული
ლია“
რა ტი დუ რგ ლიშვილს პატრ ულთან პრობ ლემები შექმნია. რომ დავურეკეთ, სიცილით გვიპ ასუხა, მხოლოდ 50 გრამი დავლიე ყელის გასახურე ბლად და მეგო ბრის დასახმარ ებლად გავვარდი,
რომელსაც საბურავი გაუსკდ აო. შუაღამისას რატი მაია კა ჭკაჭიშვილისა და ნოდიკო ტატიშვილის თანხლებით, სა ბურავის საყიდლად წასულა. სწორედ ამ დროს გაუჩერებია მომღერალი პატრულს და ჯა რიმის გამოწერაც დაუპირებ ია. სხვათა შორის, ეს ისტორია რატის კოლეგამ მიამბო, რო მელმაც ისიც მითხრა, რატი
პატრულს ეუბნებოდა, თქვენ რა, ვერ მცნობთ და არ იცით, ვის უწერთ ჯარიმასო? თუმცა თავად რატიმ ეს სიტყვები მა ია კაჭკაჭიშვილს გადააბრალა. პატრულს უპასუხია, კი ვიცით, ვინც არის, მაგრამ კანონის წი ნააღმდეგ ვერ წავალთო... სა ბოლოოდ, როგორც გავარკვი ეთ, პატრულს დურგლიშვილ ისთვის 50 გრამის დალევა და ყელის გახურება უპატიებია.
My Glow – ჯეი ლოს ახალი სუნამო 39 წლის ვარსკვლავის, ჯენიფერ ლოპესის მოდური ტანსაცმლის ბიზნესმა არ გაამართლა. მართალია, მისი ბრენდის Sweetface-ის სამოსის ყიდვა ჯერ კიდევ შეიძლება მსოფლიოს 40 ქვეყანაში, მა გრამ აშშ-ში აშკარად ვერ „გაქაჩა“. თუმცა ლოპესს ფარ-ხმალი არ დაუყრია და პარფიუმერიის ბიზნესში გადაინაცვლა. ჯერჯერ ობით ყველაფერი კარგად მიდის. უკვე ხუთი სუნამო გამოუშვა. რიგით მეექვსე სუნამო – My Glow კი სულ ახლახან გამოჩნდა პარფიუმერიულ მაღაზიათა ქსელში. წლის ბოლოსთვის ბიზნესქალბატონი კიდევ ერთი ახალი არომატის შექმნას გეგმავს. ვინ იფიქრებდა, მილანში კახი კალაძე იჯდა და გადაცემა „პროფ ილს“ უყურებდა. მაგრამ, როგორც ჩანს, ასათიანთან ნახა სტუმრად მისული პანჩო რომ ყვებოდა, ალბომის ჩასაწერად თანხა არა მაქვს და ახალ სიმღერებს თაროზე ვდებო. ადგა და მუსიკოსს მეგობრის მეშვ ეობით ბიზნეს-წინადადებით დაუკავშირდა - ალბომი დაუფინანსა. ალბომზე მუშაობას პანჩო ორ კვირაში დაასრულებს. მასში შე სული 13 სიმღერა წლების განმავლობაში იწერებოდა. ბოლო ალ ბომს - „პანჩური“ ერქვა. ფიქრობს, ახალს „სიყვარული გვაკლია“ დაარქვას. აქვს ორი დუეტი მეგობარ - ეკა პირტაიასთან ერთად. „აღმოჩნდა, რომ კახი ჩემს სიმღერებს ბავშვობიდან უსმენს. მა დლობა მინდა გადავუხადო კახი კალაძეს, რომ თავისი სურვილით ასეთი ნაბიჯი გადადგა. პირადად ველაპარაკე და გაუკვირდა, რომ საქართველოში მუსიკოსებს ფინანსურად ასე ძალიან გვიჭირს. სირცხვილია, რომ მომღერალს, რომელსაც საქართველო უსმე ნს, არა აქვს ალბომის ჩაწერის საშუალება“- ამბობს პანჩო.
მარკ უოლბერგს ცოლი მოჰყავს 37 წლის ჰოლივუდის ვარსკვლავმა მარკ უოლბ ერგმა გადაწყვიტა, თავის სატრფო რია დარემი ცოლად მოიყვანოს და ქორწილის დღეც დანი შნა. წყვილს უკვე სამი შვილი ჰყავს. ნაბოლა რა ვაჟი – ჯოზეფი 2008 წლის სექტემბერში შეეძინათ. მაგრამ უოლბერგმა „უღელში შე ბმა“ მხოლოდ ახლა გადაწყვიტა. საქორწილო ცერემონიალი 1-ელი აგვისტოსთვისაა და ნიშნული ბევერლი ჰილზში. ზეიმი ძა ლიან ვიწრო წრეში ჩაივლის, სულ 30 კაცი იქნება. რიას „მთ ავარი ხელისმომკიდე“ მისი 5 წლის ქალიშვილი, ელა იქნება, რომლის დაჟინებული მო თხოვნითაც გადაწყ ვიტა მამიკომ დე დიკოზე დაქო რწინება.
„კენზ
ო
და ავთან
დილი
“
ა ვთ ა ა ნ ს ც ნ დი ლმ ა პ ო დ იზ აი ე ნა ზ ე გ ად დ იუ მი დ ა ნ ძ ალ ია თ ა ნ “ ე ე რმ ა ჯ გუ ფ ი ნა ცვ ლ ა . ნ მ ოე ი ცე კვ რთ ა დ „ კ ენ ზო ა . გ ად წო ნ ა დ ა ბ რა. „გ ს იმ ღე ს ევ რ ის აც რ ა ჩ აწ უ ე კ ა “ გ ოგ ონ ებ მ ემ ა „ ვ ა - ბ ან ი წ ავ იდ რ ი ა ფ ეშ ე ნ ა ა ვთ ბ ებ ი კ ა“...ეს ვ იი ქ . . ან მ . უმ ა ს იტ ყვ ზ ე მ ი ოი რგ ე ს დ ა დი ლი ს ებ ი ა , ვთ ან დი ლი ს პ ოდ რ მ ომ ავ გ აი არ ს ი ს იმ ღე რ ალ ი ჰ ომ ლი თა ც ეს. სი ი ს ფ ო ი იტ ი ი მ გ ბა... ნ ზ ე ღ ა ე დ რ აღ ებ უ ა ზ ე წყ ე რო ხ რ ა , თ გ ორ ც გ ვი თ ტ ელ ევ ი ლ ი ა , რ ომ კ ლი პი ც ზ ი ო ლი ს ს ა ი ვლ პრ ა ა ნ ნ ე ვ იდ ა ნ ძ ალ ი ნ ზ ის ს გ აი მა რ ე მი ერ ა ც 1 რ ვი ულ ო ს “ მ თ მ აგ რა ობ დ ა , ე ბ ა . ეს „ 9 ე-12 ს მ უფ კ დ იზ აი ე რმ ა ნ ა პ ი ა ლბ ომ ი ს იმ ღე რა ა . ჯ ე ი რე ბ ს გ ა მ ლ ი ს ა მ ომ ღე რ ო შ ვე ბა ს გ . მპ ლუ ა ა ც რ გა დ კა მ ოი რგ ო,
ქეთი მელუას პრესკონფერენცია
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
35
36
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
გერგეტობა - სიყვარულის დღე თამარ გონგაძე 1980 წლის 16 ივლისს გე რგეტის სამებაზე აღვლენ ილი წირვის შემდეგ პატრია რქმა წარმოთქვა: „არსად არ მიგრძვნია ისეთი სიახლოვე უფალთან, როგორც აქ, გე რგეტის სამებაში. ამიერიდან ეს დღე ყოველწლიურად აღ ინიშნება, როგორც სიყვარ ულის დღესასწაული.“ ამ სიტყვების ჭეშმარიტებ ას მანამ ვერ ჩაწვდები, ვიდრე საკუთარი თვალით არ ნახავ ულამაზეს სტეფანწმინდას და გერგეტის სამებას. ილ ია მეორე ყოველ 16 ივლისს, გერგეტობას ამ ტაძარში წი რვით ხვდება, წელს ის სარე აბილიტაციოდ გერმანიაში გახლდათ. ძალიან აკლდა იქ აურობას მისი მადლი. სოფელ გერგეტიდან ცაში აზიდულ ტაძარს ფეხით უნდა ეახლო. დაღლილობა მაშინვე ქრება, როგორც კი ამ უკიდ ეგანო მთებს შორის ამოზრდ ილ ტაძარს დაინახავ. უსუს ურობის განცდა გეუფლება... გახსენდება, რომ მოკვდა ვი ხარ... გული გწყდება, რომ ფრთები არა გაქვს და ჩიტი ვით ფრენა არ შეგიძლია... თქმულება გერგეტის ყოვლადწმინდა სამების ტაძარი - მე-14 სა უკუნის ძეგლია. თეიმურაზ ბაგრატიონის „ივერიის ისტო რია“ მოწმობს, რომ მანამდე სამების მთაზე ჯვარი ყოფი ლა აღმართული. ხევის ისტო რიაში თითქმის ყველა მნიშ ვნელოვანი მოვლენა მასთან იყო დაკავშირებული. ხევში არსებობს ასეთი გადმოცემა: ქართლის, კახე თისა და იმერეთის მეფეებს ერთმანეთში დავა ჰქონიათ, თუ სად უნდა აშენებულიყო წმინდა სამების ტაძარი. ერთ მცხეთელ ბერიკაცს მოუხსე ნებია: - მეფენო, ფურ-ბერწი დაკალით და მისი სამგორვე ლი (მენჯის ნაწილი) სოფლის ბოლოს დააგდეთ, მოვა შავი ყორანი და სადაც მას გამო ხრავს, სამებაც იქ ააშენეთო. მეფეები ასეც მოქცეულან. ყორანი მოფრენილა და წა უღია სამგორველი. მდევრად თან ხალხიც გაჰყოლია. ანან ურის თავზე ყორანს დაუსვე ნია და იქ სამების ნიში აუგი ათ. ყორანი იქედან ბიდარის მთაზე (ჯვრის უღელტეხილი) დაფრენილა და იქაც ჯვარი აღუმართავთ. იქედან კი მე რე გერგეტში ცოტა დაუსვე ნია და ბოლოს სამების მთ აზე დაუგდია სამგორველი და ძვალიც იქ გამოუხრავს. ახლა მეფეებს დავა იმაზე მოსვ ლიათ, თუ ვის უნდა ჩაეყარა საძირკველი. წამომდგარა ერ თი კეთილი
კაცი და უთქვამს: წადით ბი დარის მთაზე, სადაც სამების ჯვარია აღმართული, იქიდან გამოიქეცით და ვინც სამება ზე პირველი ავა, საძირეც იმ ან გაჭრასო. ასეც მოიქცნენ. გარბოდნენ ცხენით თუ ფე ხით. მათ შორის ერთი ხურთ ისელი კოჭლი ბახჩიძე მთამთა მოკლე გზით გადასულა, სამების მთაზე ცხენოსნებზე წინ მისულა და საძირკველიც მას გაუჭრია. ტაძრის ასაგებ ად ქვა წიქარა ხარებს ყანობხურთისიდან ამოუტანიათ, კალატოზებისთვის წყალი მეცხვარეს უზიდია, წყაროს დღესაც კალატას წყაროს უწ ოდებენ. ტრადიციები გერგეტობას წირვის შემდ ეგ მომლოცველები იქვე, მთ აზე შეფენილი აღნიშნავდნ ენ დღესასწაულს, კლავდნენ ცხვარს და სახელდახელოდ კოცონზე ხარშავდნენ, მღერ ოდნენ და ქეიფობდნენ. სა მებასთან უკვე ოთხი წელია, რაც ეს ტრადიცია აიკრძალა. დრომ ტრადიციად ქცეუ ლი ერთი პატარა დეტალიც გააუჩინარა... ეს იყო ფინია ძაღლი, სახელად ნაპრალა, რომელიც მომლოცველებს ტაძრამდე აცილებდა. ნაპრ ალას ისტორია ასეთია: იგი გერგეტელებს მთის ნაპრალ ში ჩავარდნიათ, ჩათვალეს, რომ ძაღლს მდინარის წყალი წაიღებდა. მაგრამ იგი სამი დღის შემდეგ გამოჩენილა. ნაპრალა რამდენიმე წლის წინ დაიღუპა, თუმცა იგი მაინც შეერია გერგეტის ისტორიას. სასწაული გერგეტის სამებაში მარი ამის მიძინების დღესასწაულ იც (28 აგვისტო, მარიამობა) დიდი ზეიმით აღინიშნება. ერთხელ, როდესაც მორწმუ ნე მრევლი ჩრდილო კავკას იიდან ფეხშიშველი მოდიოდა, წმინდა სამების მოსალოცად, მორწმუნეების თავზე ცა გა იხსნა, ღვთისმშობელი გა მოეცხადათ და დალოცა მა რთლმადიდებელი მრევლი. რამდენიმე წლის წინ ტაძრის ერთ-ერთ კედელზეც გამოის ახა დედა ღვთისმშობელი. მარადიული სიყვარულის დღესასწაულია დღეს... 2002 წლის 16 ივლისს, წი რვის შემდეგ მისმა უწმინდეს ობამ ბრძანა: „დღეს საოცარი დღესასწაულია. არსებობს რწმენა, სასოება და სიყვარ ული. სიყვარული არის მა რადიული და აი, მარადიული სიყვარულის დღესასწაულია დღეს. ჩვენ ვმადლობთ უფ ალს, რომ ღირსი გაგვხადა აქ მოსვლისა და ამ სიყვარ ულთან ზიარებისა. ღვთის სიყვარულში გავეხვიეთ სუ ლყველა, ღვთის სიყვარულმა მოგვიყვანა აქ და ღვთის სიყვარულმა გაათბო ჩვ ენი გულები. ყველას გილოცავთ სიყვ არულის დღეს ასწაულს.“
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
37
„ალ ბ ათ, კა რ ტ ო ფ ი ლ ი ს მფ კვერნაძეები იმერეთიდ ან სიღნაღში გადასა ხლებულან და მას მერე გაკახელებულან. ბიძი ნა კვერნაძეც სიღნაღ ში დაიბადა. როგორც კომპოზიტორის შვ ილი ამბობს, ბიძინა 1 0 0 % - ი ან ი ქიზიყელია და იმერ ლის არ აფე რი ს ც ხია. თამარ გონგაძე
ასაკი მხოლოდ საუბრის მანე რაში თუ ეტყობა. იუმორი და ში ნაგანი მოუსვენრობა ძველებური შემორჩა. თბილ მზერაში დიდი სიკეთე ჩაგუბებია. გამოტყდა, ოპერა აქვს გადასაკეთებელი და ახლა მასზე ფიქრობს. აუცილე ბლად უნდა გადააკეთოს. რაც უფრო ზევით ადის შემოქმედი, მით მეტ ნაკლოვან შრეს ხედავს საკუთარ ნაშრომში. ბატონი ბი ძინაც დღემდე იზრდება... სიღნაღში ზაფხულის სასიამ ოვნოდ მშვიდი საღამო დაგვხვ და. სასტუმროს ნომერში ბიძინა კვერნაძის მეუღლე, ქალბატონი ნუგეშა შეგვეგება. „მე არ მიყვ არს ინტერვიუები, აი, ბიძინა, აივანზეა და მას გაესაუბრეთ“. საყვარელ ქალს კომპოზიტორ მა სწორედ ის სიმღერა მიუძღვ ნა, რაც მის სავიზიტო ბარათად ითვლება. „დიახ, მართალია, „ვა რდები“ და ოპერა „შუშანიკი“ მე მომიძღვნა. ეს თემები უსიყვა რულოდ არ დაწერილა...“ ამ სი ყვარულის ნაყოფია ორი შვილი და სამი შვილიშვილი. ქალაქის ცენტრალურ მოედ ანზე, ღია ცის ქვეშ, ბიძინა კვერ ნაძის შემოქმედებითი საღამოს გასამართად ემზადებოდნენ. ცო ცხალი ლეგენდა სასტუმროს აი ვნიდან გადაჰყურებდა საკონც ერტო სამზადისს და მშობლიური სიღნაღის მშვენიერი საღამოთი ტკბებოდა. თვითონ არ ეთანხმ ება შეფასებას, რომ ლეგენდაა. „რა ლეგენდა? ჩვეულებრივი მო კვდავი ვარ...“ „ალბათ, კარტოფილის მფცქვნელი ვიქნებ ოდი...“ „აქედან გადავყურებ, აბა, რა! რა ხდება, ერთი გავარკვიომეთქი, არაფერი განსაკუთრე ბული განწყობა არ მაქვს. სიღნ აღი ჩემი მშობლიური ქალაქია. ყოველთვის მიყვარდა და მიყვ არს აქაურობა. ყველას თავისი ისტორია და ბიოგრაფია აქვს. ასევე მეც. დედა ძალიან ადრე 38
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ბიძინა მეუღლესთან ერთად
გარდამეცვალა, ოთხი წლის გა ხლდით. ბევრი მძიმე მომენტი მქონია ცხოვრებაში, რომელთა დიდი ნაწილი აღარც მახსოვს. მყავდა უფროსი და, ლეილა. ვინ გამზარდა, არ ვიცი... ალბათ, მა მამ, ან ჩემით გავიზარდე. მამა ჩემი, ალექსანდრე, პროვიზორი იყო, კარგი კაცი გახლდათ. სხ ვათა შორის, მეც ალექსანდრე, საშა მქვია მეორე სახელი. სად ალექსანდრე და სად ბიძინა? რად მინდოდა ორი სახელი?! ნა თლიაჩემს უთქვამს, მოდით, ბა რემ ბიძინა დავარქვათ, სახელს ხომ არ გავიმეორებთო. მე ბიძი ნა მომწონს. გია ყანჩელი ბიძი ნას თითქოს ვერ ამბობდა ან ვერ იმახსოვრებდა და დიდი ხანია ბენზინს მეძახის. :) ძალიან კარგად მახსენდება სკოლის პერიოდი. ქართულში, ისტორიასა და რუსულში იშვი ათი პედაგოგები მყავდა. ცოტას ვცელქობდი. ალბათ, სკოლაში სიყვარული მწვევია, როგორ არა, მაგრამ ახლა უკვე ვეღარ გავიხსენებ... ამ მხრივ, მერე და მერე უფრო შევედი აზარტში.
საშუალო სკოლა დავამთავრე თუ არა, თბილისში ჩამოვედი. ხშირად ვიყავი დედის ძმასთან, ბიძასთან სახლში. მის ოჯახში გავიცანი უამრავი ადამიანი, მა თთან დავმეგობრდი და მუსიკის ხელოვნებასაც იქ ვეზიარე, თო რემ საერთოდ არ ვიცოდი მუსი კა. ჩემმა დამ თავისი ინიციატი ვით მიმიყვანა კონსერვატორი აში: ეს ბიჭი უნდა მიიღოთო. შენ ვინ ხარო? ჰკითხეს. მე ბიძინას და ვარო. ბიძინა ვინ არისო? ჩე მი ძმაო... მაგრამ პირველ წელს ვერ ჩავირიცხე. შემდეგ წელს რომ არ მოვხვედრილიყავი კო ნსერვატორიაში, ალბათ, კარტ ოფილის მფცქვნელი ვიქნებ ოდი. სახლში დავჯექი, დღე და ღამ ვუკრავდი და ვმეცადინეო ბდი, ზოგჯერ საათსაც არ ვისვ ენებდი. ჩავაბარე. ჩემთან ერ თად პიკო ნიჟარაძე სწავლობდა. ბეჯითი ვიყავი და მაქებდნენ. საათობით ვუკრავდი, მთელი საკონცერტო პროგრამა დამი კრავს და მარჯვენა ხელი სულ გამშეშებია. პირველი სიმღერა რომ და
ვწ ერე, 19 წლ ის ვი ყა ვი. ეს არ ის „შავთვალა, ხუჭუჭთმიანი“. მერე მას მოჰყვა „თბილისის ღამე“. უკვე ელოდნენ ჩემგან ახალ-ახალ სიმღერებს და რა მე ქნა? ვწერდი... მერე წავიდა და... სათვალავიც ამერია. „ვარდები არ არიან“ სავიზი ტო ბარათია? რა ვიცი... შეიძლე ბა. მიყვარს, როგორ არა. მაგრამ ყველაზე მეტად მაინც სიმღერა „რატომ მიხმობ? რად მეძახი?“ მიყვარს, სხვანაირი სული ჩავდე შიგნით. ჩემს მეუღლეს „ვარდები“ მი ვუძღვენი... სიყვარული სასწაუ ლია. ჩემი იუმორი უცებ იბადება, არასოდეს არ მიფიქრია რაიმე ხუმრობის წინასწარ მოფიქრებ აზე. როცა კაცს იუმორი აქვს, კარგად და მარტივად ცხოვრო ბს. ადამიანი უნდა გიყვარდეს, კაცთმოძულე არ უნდა იყო. სი კეთე უნდა აკეთო, ეს არის მთ ავარი! 80 წელი რა არის? არაფერია, ბევრი საერთოდ არ არის, უცებ გაფრინდა. ახლა ოთხი წლის წი
ნანდელი ოპერა „ბედნიერი ერი“ უნდა გადავაკეთო, რაღაც-რა ღაცები ცოტა ნაკლებია მასში და უნდა შევავსო. ალბათ, ერთი წლის შემდეგ დაიდგმება. თემურ ჩხეიძეს უნდა, რომ დადგას. მი ყვარს ილია და ამ ოპერაში მი სი თემა – თათქარიძეობა მაქვს აღებული. ლუარსაბი ხომ ტი პური ქართველია. არ მომწონს ქვეყნის ახლანდელი სიტუაცია, ვიღაცებს შევყურებთ და სხვი სი იმედი გვაქვს. ტყუილებში ვცხოვრობთ, ასე არ შეიძლება... ქვეყანა ნელ-ნელა გაიყიდა, მა ლე მაზრებად დავიყოფით, რო გორც ადრე იყო. ამიტომ ავირ ჩიე ოპერის თემად „ბედნიერი ერი“ და „ლუარსაბ თათქარიძე“. ჩამოყალიბებული ქიზიყელია, მძიმე იუმორით მხატვარი გოგი კვერნაძე კო მპოზიტორის უფროსი ვაჟია. მა მაზე საუბრისას ღიმილნარევად, გულღიად და დაუფარავად გამო გვიტყდა: „რა გითხრათ, მამასაც უხარია, მეც მიხარია, სიღნაღი
ფცქვნელი ვიქნებოდი...“ გალამაზებული რომ არის. კო ლორიტული და ერთ-ერთი ულ ამაზესი ადგილია მთელ პლან ეტაზე. ბავშვობა აქ მაქვს გა ტარებული. ეს ადგილი ბიძინას მუსიკას ჰგავს. მისი შემოქმედ ებიდან მიყვარს „დათა თუთაშხ იას“ კომპოზიციები და მელო დია. გითხრათ, რომ „ვარდები“ დედას მიუძღვნა? არა, თქვენთ ან „ჩათვლა“ დაიწერა და კითხ ვა თავიდან მოიშორა. ეგ უფრო მის იუმორს ჰგავს. დიდი იუმო რის პატრონია. ჩვეულებრივად იტყვის, თვითონ არ გაეცინება, ათასში ერთხელ თუ გაიცინებს. კვერნაძეები კახელები არ არ იან, მაგრამ მამა ჩამოყალიბებუ ლი ქიზიყელია, თავისი მძიმე იუ მორით, იმერული არაფერი არა აქვს. არ შეცვლილა, უბრალოდ, ასაკი ემატება, თორემ ძველებ ურად მოუსვენარია, ვერ გააჩ ერებ, მიუხედავად იმისა, რომ სიარული უჭირს“.
რგი ხარ, რა ლამაზი, ატმისფერ ლოყებიანო, მთვარე ხარ, შუქურ ვარსკვლავნი ციმციმით მოგყვე ბიანო...“ როგორც ჩანს, მოსწ ონდა ის ქალი“. „ბიძინა კლასიკაა!“ ქალაქის ცენტრში, ღია ცის ქვეშ მოწყობილ საღამოზე მომღ ერლებს აკომპანიმენტს ოპერის სახელმწიფო სიმფონიური ორკე სტრი უწევდა. დათო საყვარელიძე, რეჟისო რი: „მის მუსიკასა და მის თემებზე ვარ გაზრდილი. მსოფლიო კო მპოზიტორებს შორის ერთ-ერთი უსაყვარლესი კომპოზიტორია. ძა ლიან მომწონს ოპერა შუშანიკზე – „იყო მერვესა წელსა“, საიდანაც უამრავი თემაა აღებული, მერე რომ პოპულარული გახდა. სიყვ არულის თემა ყველასთვის ნაცნ ობი თემაა ამ ოპერიდან. ის ბატო ნმა გიგა ლორთქიფანიძემ „დათა თუთაშხიაში“ გამოიყენა. ბიძინა ქართული პოპულარული კლასიკ ური მუსიკის კლასიკაა!“
ისტორია ძალიან მომწონს. ერთხ ელ ბატონი ბიძინა რესტორნიდან ნაქეიფარი გვესტუმრა. მამაჩემს ეუბნება, დამიბრუნე ჩემი ვალი, 110 მანეთიო. და თურმე, რაში ყო ფილა საქმე: მცხეთის რესტორ ანში პირველად მოუსმენია „საქა რთველოს მანანებო“ და თერთმე ტჯერ შეუკვეთავს... გიჟდებოდა ამ სიმღერაზე. სულ ამბობდა, ეს განსაკუთრებულიაო... მისი ყველა გამონათქვამი რომ გაიგო, მას უნ და იცნობდე. ერთზე ამბობდნენ, რა კარგი შვილები ჰყავს და თვ ითონ მამა რა შეუფერებელიაო. ბიძინამ თქვა, მაგ ბავშვებს მამა ჰყავთ აყვანილიო... :) სოხუმში კო მპოზიტორების სახლში ვისვენებ დით. ლაღიძე მესამე სართულზე ცხოვრობდა, კვერნაძე – მეოთხე ზე. მამაჩემმა ზემო სართულიდან გადმოიხედა და ხედავს, ბიძინა ზის და თა ვზე ხე ლი აქ ვს შე მო დებული. რა გჭირსო, გადაუძახია მამას. შვილებს მინდა დავუძახო და ვერ ვეძახი, გოგის რომ დავუ ძახო, შენი შეწუხება არ მინდა, თამრიკოს დავუძახო – შენი ცო ლის შეწუხებაო და რა დავუძახო, არ ვიციო“.
ვკიდე ბიძინას ხელი და მოდი, გადა ვიდეთ, სუფრა იქითა მხარესაა გა შლილი-მეთქი. მე რა, ნახიმოვი ვარ, ამაზე რომ გადავიდე? მანქანით გადამიყვანეთო. :) ძალიან ნიჭიერი და კარგი პიროვნებაა. მისი მუსი კა ჭეშმარიტად ქართულია. ერთად ხშირად ვართ შემოქმედებით საღა მოებზე, სუფრებზეც ხშირად ვხ ვდებით. სადღეგრძელოებზე თავს დიდად არ იკლავს, მაგრამ ხანდახან ისეთ რამეს იტყვის, უცებ გაგაცი ნებს. უყვარს სიღნაღი, ბევრი რამ მოუყოლია აქაურობაზე“.
„საქეიფოდ ავღანეთში ვარ ნამყოფი“... იურა ბერიძე, რეჟისორი: „დი დი მთაა, რომელიც მარტო სიკე თესა და სიყვარულს ატარებს. მზ ის დონის კაცია, რომელიც ყველას ერთდროულად ეფინება. უყვარს ღმერთი, სამშობლო, მეგობარი... ჩემი ერთი ფილმი – „დამნაშავე ან გელოზები“ გააფორმა მუსიკალუ რად. საფრანგეთში მეორე ფილმს ვამთავრებ და მისთვისაც დაწერა სიმღერა. ოთარ კობერიძის ვაჟს – გიას და მე მეგობარმა მანქანა გა მოგვიგზავნა, მთაში სანადიროდ გვეპატიჟებოდა. ბიძინამ, გამომი არეთ, მეც წამოვალო. გია შეწუხდა, ამხელა კაცი სად წამოვაო. გავუ არეთ და ქვემოთ ჩამოსული დაგვ ხვდა. გია ზრდილობის გულისთვის მაინც ახსენებს, ბატონო ბიძინა, შორი გზაა, რთული სავალიაო. და რა უპასუხა? – ავღანეთში ვარ საქე იფოდ, გენაცვალე, ნამყოფი და იმ აზე შორს ხომ არ მიდიხართო? ბი
ბიძინა მეზობლები ვართ. ვცხო ვრობთ აბანოთუბანში, ჭრელი აბანოს გვერდით. წარმოიდგინ ეთ, რა ბედნიერებაა, რომ ყო ველ დილას ბიძინა გაგაღვიძებს, შემოგძახებს, ან საღამოს გამო გივლის, მოგეფერება. სიკეთე შეაქვს ყველას ოჯახში. რამდ ენიმე წლის წინათ თელავში იყო წასული ძმაკაცებთან ერთად და აჩვენეს სოლომონ დოდაშვილ ის ძეგლი. მეგობრები ათვალი ერებდნენ და ერთმა თქვა, არ მომეწონა, არა ჰგავსო. ბიძინამ ჰკითხა, როდის ნახე უკანასკნ ელადო? :) არ ფიქრობს, პირდ აპირ მოდის მისგან ეს იუმორი. დაღვრილი მუსიკა და იუმორია. ერთხელ, გვიან ღამით, მაგრ ად ნასვამები მივედით სახლში. ვხედავ, ჩემი ცოლი ჩამორბის კიბეზე, რა კარგია, ბატონო ბი ძინა, რომ მოხვედით, ნუგეშამ ისევ ფეხი იღრძოო (იმ წელს უკ ვე მერამდენედ)... უი, რას ამბობ, კაცო, ამდენი ტრავმა ბორია პა იჭაძესაც არ მიუღიაო. :) ერთ წე ლს ჩემთან მეკვლედ მოვიდა და ყველანი სულ კარგ ხასიათზე ვი ყავით მთელი წელი.
კვერნაძე ბანკის მმართველს სიმღერა მიუძღვნა ლუსია ქევხიშვილი ბიძინას თანაქალაქელი და თანატოლია. სიღნაღის ცენტრში შეკრებილ ხალხს შორის იდგა და სახელო ვან ნაცნობზე ხმამაღლა ყვებოდა ძველისძველ, ახალგაზრდობისდ როინდელ ამბებს. სწორედ ამ სა უბარმა მიმაბრუნა მისკენ. „მეგო ბრები არ ვყოფილვართ, თუმცა ბავშვობიდან ვიცნობ ბიძინას. ოსების უბანს რომ ეძახიან, იმ დაღმართზე ცხოვრობდა. ძალი
„დამიბრუნე ვალი, 110 მანეთი!“ კახა ცაბაძე, კომპოზიტორი: „მე მამაჩემის სამეგობრო წრეში ვარ გაზრდილი, მათ შორის ბატო ნი ბიძინასი. როგორი ლეგენდარ ულებიც იყვნენ, მეგობრობაც ეგ ეთი იცოდნენ. მამაჩემს რუსული სკოლა ჰქონდა დამთავრებული და ზოგჯერ სიტყვას, მისი ხმოვანებ ის მიხედვით, თავისებური კონტ ექსტით აწყობდა. ბატონი ბიძინა
ან ლამაზი დედა და და ჰყავდა. ყველა „ბიძო, ბიძოს“ ეძახდა. ერთხელ, თბილისში, რუსთავ ელის გამზირზე მე და ჩემი ძმა რესტორანში შევედით და ვნახ ეთ, ბიძინა იჯდა და სადილობდა. დაახლოებით 40 წლის იქნებოდა და სიღნაღიდან წასვლის შემდეგ პირველად მაშინ ვნახე. გავიხს ენეთ ახალგაზრდობის წლები. მახსოვს, ბანკის მმართველ ქა ლს სიმღერა მიუძღვნა: „რა კა
ეხუმრებოდა, გოგებაშვილმა „დე და ენა“ დაგვიტოვა და შენ, მგონი, „მამა ენას“ გვიტოვებო. საოცარი იუმორის კაცია. ბატონი ბიძინას გარეშე ქართული მუსიკა და სა ერთოდ, ქართული ყოფა წარმოუ დგენელია. ცოცხალი ლეგენდაა. რა მუსიკაც აქვს, ასეთივე არაჩ ვეულებრივი პიროვნებაა. არაჩვე ულებრივი მეუღლე ჰყავს. ძნელია ასეთი გენიალური და ასეთი ნიჭის მქონე ადამიანის მეუღლეობა. ეს
კახა ცაბაძე
მიქელ-გაბრიელის „პრავიზიონკა“ ნიკო ლეკიშვილი, მეგობარი: „ბიძინასთან დაკავშირებული ის ტორიები ბევრია, ზოგის მოყოლა შეიძლება გაზეთისთვის, ზოგის – არა. მე, გია ყანჩელი, რობიკო სტ ურუა და ბიძინა კვერნაძე ერთად ვიყავით და ვუთხარი, წავიდეთ ჩე
მთან, რაჭაში გავისეირნოთ-მეთქი. კი, მაგრამ მანქანით ოთხი საათი ცოტა ძნელია მგზავრობაო, თქვეს. ნუ გეშინიათ, ვერტმფრენით შეიძ ლება გადაფრენა-მეთქი. ბიძინამ უცებ მიპასუხა, რას ამბობ, მაგით ვერ წამოვალ, ეგ მიქელ-გაბრიელის „პრავიზიონკაა“, როცა უნდა, ხელს მაშინ გაუშვებსო. :) ქალაქგარეთ, ბუნებაში ვართ და სანამ სუფრას თან მიხვალ, პატარა წყალს უნდა გადააბიჯო. ყველა გადავიდა. მო
ძინა მარტო თავისი საქმე არ არის, ბიძინა ბევრია. შეუძლია, ოთხი დღე იქეიფოს და ოთხ საათში დაწეროს დიდებული ნაწარმოები. ეს დიდი ნიჭია. მამაზეციერს ვთხოვ, დიდხ ანს უმყოფოს ქვეყანას“. „ამდენი ტრავმა პაიჭაძესაც არ მიუღია“ ანზორ ერქომაიშვილი, ფო ლკლორისტი: „ბედნიერება მხვდა წილად – ათეული წლებია, მე და
დამთხვეულო ამირან ქადეიშვილი, მსახ იობი: „მე ანზორ ერქომაიშვილის სიძე ვარ და თავდაპირველად მა სთან ვცხოვრობდი სახლში. რომ ვიქორწინე და ოჯახში სუფრა გაიშალა, შე დამთხვეულოო, მი თხრა. ჩავყლაპე. მეორე დღესაც იგივე მითხრა და მესამე დღესაც
რომ გაიმეორა, ვკითხე, რატომ ვარ დამთხვეული-მეთქი? ამ ოჯ ახს რომ დაემთხვიე, იმიტომო. მერე ჰიმალაი შეგვარქვა მე და ჩემს მეუღლეს, საცხოვრებლად ავლაბარში გადავედით და დამე მალეთო. მუსიკაში ნიკოლოზ ბა რათაშვილია. მე ბედნიერი ვარ, რომ ბიძინა კვერნაძის ეპოქაში დავიბადე. მასთან სიახლოვე ერ თი სიცოცხლის შემატებაა“.
ნიკო ლეკიშვილი orSabaTi 20 ivlisi, 2009
39
s w e n
2010 წელი ნი ნო რამიშვილის წლად გამოცხ ადდა! 16 ივლ ისს ბათ უმ ში ნინ ო რამიშ ვი ლი ს 100 წლის იუბი ლესადმი მიძღვნილ ღონ ის ძ იებათა საზ ეი მო ციკ ლი სუხ ი შვილებმა „აჭარუ ლით“ გახ ს ნეს. ცეკვა, რომელიც ბოლო პერიოდში რეპერ ტუ არ იდ ან ამო იღ ეს, ისევ აღა დგ ინ ეს, მა სში თანამედროვე ცვლილებე ბი შეი ტანეს და მაყ ურ ებლის წინაშ ე ოდნავ შეცვლილი სა ხით გამოი ტანეს... სუხ იშ ვილ ები ს კონცერტ ი ილია ჭავ ჭა ვ აძის სახელობ ის დრა მა ტუ ლ თეატრში 17 და 18 ივლის სა ც ჩატარდა და მომ ავ ალი წელი ნინო რამიშვი ლი ს საიუბილეო წლად გამოც ხადდა... ამ დღეებ მა ერთ ი ფაქ ტი გამახსენა, რომელიც, ალბათ, სუხიშ ვი ლები ს მოცეკ ვა ვე ქა ლებ საც კარგად ახს ოვ თ. 13 წლი ს წინათ ბათ უმ ში, ამა ვე დარბაზში კონცერტის დას რ ულები ს შემდეგ ნინ ო რამ იშ ვ ილს საგრი მი ოროშ ი მივ აგ ენ ი და ინტ ერვი უზ ე დავ ით ან ხმ ე. მოულოდნელ ად კარ ი გაიღო, თვრამეტ იოდე წლის გოგ ონ ა
შემ ოფ რიალდა, ნინო რამიშვ ილის წინ მუხლებზე დაემხო და ხელები დაუ კო ცნა... ცეკვ ის ჯადოქ რა დ აღიარ ებ ულმა რამ იშ ვილმ ა იმ დღეს კონც ერტი თავ ის ი განუმეო რებელი ცეკ ვით დაა სრულა... ფეხზე წამ ომ დგ არ ი მაყურ ებ ელი ტა შს ძალია ნ დიდხა ნს უკრ ა ვდა... მან „ჯეი რა ნი“ იცეკვა... ირგ ვლივ ყვე ლა მოა ჯა დო ვა და ამ შთა ბეჭდილებ ის ქვეშ მყო ფი თამ ამ ი გოგონაც მთ ელი დარ ბა ზის მადლიერ ებ ას ასე გამ ოხ ატავდა... ნინ ო სუხ იშვილი: „ამ თა რიღთა ნ დაკ ავშირებით აღ ვადგინე თ ყველა ის ცეკვა, რომ ელსა ც ქალბა ტო ნი ნინო ასრ ულებდა. მთელი წლის გა ნმა ვლობაშ ი არა ერ თი ღონი სძიება და კონცერტ ი გვა ქვს დაგ ეგ მილი. ყოველი ღონისძ იება ნინ ო რამიშვილის დაბ ა დებიდ ან 100 წლისთ ავს მი ეძღვნ ება. გაიხსნება ფოტ ო გალერ ეა, დაგეგმილია მუზე უმის გახ სნ ა, ფოტ ოა ლბ ომისა და წიგ ნის გამ ოცემა. ვაპირ ებ დოკ უმ ენ ტუ რი ფილმის გაკე თებას აც“... ნინ ო რამ იშვილის საიუბ ი ლეო დღე ებთან დაკავშირებ ით საქ არ თვ ელ ოს „რივერ და ნ სის“ მოცეკ ვა ვეებ ი ეწვევია ნ. ისინი ქარ თვ ელი მაყურ ებ ლ ისთ ვის მხო ლოდ ერთ ხელ იც ეკვ ებენ. მოცეკვა ვეებ მა ერ თად ერ თი მოთხო ვნა წაუყენეს ორგ ან იზატორებ ს – სუხიშვ ილე ბის რეპ ეტიცია ს უნდა და ესწ რო ნ... დავ ით ოქი ტაშვილი: „მიხა რია, რომ სუხ იშვილებს იცნო ბენ, იციან, ვინ იყო ნინო რა მიშ ვილი და ჩვენი წინადადებ ა სია მო ვნ ებით მიიღეს. მათ მო წვე ვა ს ზაფ ხულში ვაპირ ებ დ ით, მაგ რა მ იქიდა ნ გამომდ ინა რე, რომ მათ კონცერტ ზე დას წრ ების მსურველი ბევრია, გადავ წყ ვიტე თ, ფილარ მო ნიის გახ სნ ას დავ ლო დებო დით. ამ იტო მ მათ ი ჩამოყვა ნა ოქტ ო მბრ ის თვ ის დავგეგმეთ. ასე რომ, „რივ ერ და ნსის“ მოცეკვ ავე ები თბილი სში კონცერტ ს 25 ოქტომ ბე რს გამარ თა ვენ“.
ს ატ ელ ევ იზ ი ო ცვლილებები ტელევიზიებში ძველი სატე ლევიზიო სეზონის და ხურვასთან ერთად რეორგანიზაციები მო ხდა. 13 ივ ლისს კომპანია „ჯორჯიან მედია ფ რო და ქშ ე ნ გრუპის“ (რო მელიც ფლობს ტელე და რადიო „იმედს“) გენერა ლური დირექტ ორის თანა მ დე ბ ობი და ნ გ იო რ გი ის ა კა ძ ე მ ოხ ს ნეს და მის ად გ ილ ა ს გიო რგ ი არველაძე დანიშნეს. გიორგი არველაძე მანამდე ჯერ პრეზ იდენტის ადმინისტრაციის უფ როსი, ხოლო შემდეგ ეკონომ იკის მინისტრი გახლდათ. რაც შეეხება გიორგი ისაკაძეს, იგი ისევ თავის კერძო ბი ზნესს და უბრ უნ და, რომ ელ სა ც პ არ ალ ე ლ ურ ა დ ისედაც აწ არმ ოე ბდ ა. „არხზე ეს რ ეო რგ ა ნ იზ აც ი ა გ არ და უ ვალი იყო, რ ად გა ნ აქტ იუ რა დ მიმ დი ნა რ ეობდა მუ
შაობა ახალი სატელევიზიო ბა დისთვის. ტენდერებიც, ბუნე ბრივია, გამოცხადებული და შემდგარი იყო. ამ 5 თვის განმავლობაში ცოტა ყუ რადღება მოვაკელი ჩემს საქმიანობას. ამიერიდან ერთი კომპანიით ნაკლ ები მექნება სამართავი. მე დღესდღეობით სამ კომპანიას ვხელმძ ღვანელობ, ესენია - „აგარა შუგარ მ ენ ეჯ მე ნ ტი“ (შაქრის წ არ მო ებ ი თაა დაკა ვ ებ ულ ი ) , „ ლ ოგ ოს ი “ ( უ ძრ ავ ი ქონ ებ ით) და „თა ჩმე დი ა“ ( ს არ ე კლამო)“- განაცხ ადა გიორგი ის აკაძემ. საზ ოგ ად ოე ბ რივი მაუწყებლ ის გენერალურმა დირექტორმა - ლევან ყ უბ ა ნ ეი შვ ი ლ მა ც დ აწ ერ ა გ ან ცხ ა დება თა ნ ამ დე ბ ო ბი და ნ წას ვლ ის შეს ახ ებ. მის თა ნ ამ დე ბ ო ბა ზ ე ს ავ არ ა უდო კა ნდი და ტ ად არხის
გენერალური პროდიუსერი გია ჭანტურია მოიაზრება. თუმცა საზოგადოებრივი მაუწყებლ ის სამეურვეო საბჭოს წევრის, ლევან გახელაძის თქმით, მას ჯერ არ უნახავს, თავის დროზე ბორდის მიერ არჩეული დირე ქტორის - განცხადება წა სვლის თაობაზე და არც თვითონ ლე ვანი. „საერთოდ, შემოსული გა ნ ცხ ად ებ ი ს შემდეგ ბო რდი იხილავს მას და კე ნჭს უყრის. მე რე ცხადდება კონკურსი და ირჩევა ახალი დ ირ ექ ტო რ ი . თუ დღეს, ორშა ბათს სამეურვეო საბჭო დააკმაყო ფილებს ბატონი ყუბ ან ეი შვ ი ლის განც ხ ად ებ ა ს , გ ან ცხ ა დების საფუძველზე სამეურვეო საბჭო ვალდებულია, კონკურსი იმავე დღეს გამოაცხადოს“. გა ხელაძემ პირველი არხის გენე რალური დირექტორის თანამდ ებობაზე გია ჭანტურიას სავა რაუდო დანიშვნა ჯერჯერობით არ დაგვიდასტურა. ტელეკომპანია „რუსთავი2“ზეც ცვლილებებია. არხის გენე რალური დირექტორის, ბატონ გოგი გეგეშიძის მოადგილის თა ნამდებობაძე ნინო შუბლაძე და ინიშნა. ნინო მანამდე საინფო რმაციო პროგრამების უფროსი გახლდათ. ახლა მისი თანამდ ებობა „რუსთავი2“-ის ყოფილმა პროდიუსერმა, ირმა ნადირაშვ ილმა დაიკავა.
სტალინს რომ შრომის წიგნაკი ჰქონოდა... სანდრო ასათიანი დიდი დრო გავიდა, ბევრი დაიწერა, ბე ვრიც ითქვა, მაგრამ სტალინი ისევ საიდ უმლოებებით მოცულ პიროვნებად რჩება... ჩემი პირველი შეხება სტალინთან ბა ვშვობაში მოხდა. ბებიებისა და ბაბუების ბავშვობისგან განსხვავებით, ეს შეხება სრულიად უწყინარი იყო. ბაბუაჩემის ძმა სამხედრო იყო და როდესაც შვილიშვი ლები მასთან ვიკრიბებოდით, მწყობრში გვაყენებდა. მერე კი სტ ალინის ლექსს გვათქმ ევინებდა ხოლმე: „ვარდს გაეფურჩქნა კოკორი, გა დაჰხვეოდა იასა“... ჩვენ ბავშვური შთაგონებით ვამბობდით ხოლმე ლე ქსს, ბაბუა კი კმაყოფილი სახით გვიყურებდა და ულვაშებში ეღიმებოდა. სტალინის არ იყოს ისიც ატარებდა ულვაშს. მას მერე დიდი დრო გავიდა... ამას წინათ წავიკითხე, რომ აგვისტოს
40
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
დასაწყისში გორში უამრავი ღონისძიებაა დაგეგმილი. ბევრი მათგანი სტალინის სა ხელს უკავშირდება. მაგალითად, არის იდ ეა, სტალინის ძეგლი, რომელიმე თანამე დროვე მხატვარს მოახატინონ და ტირანის ძეგლი თანამედროვე ხელოვნების ნიმუ შად აქციონ. ჩემი აზრით მშვენიერი იდეაა. სტალინის სახელთან დაკავშირებული ადგილები თბილისშიც მრავლად მოიძებ ნება. ერთ-ერთი თბილისის ობსერვატორ იაა. ამ შენობას ახლაც ამშვენებს, მართალ ია, უბრალო, შავ-თე თრ პრინტერზე ამ ობეჭდილი, მაგრამ ლამინირებული აბრა, რომელიც გვამცნ ობს, რომ აქ, ამა და ამ წლებში მუშაობდა სტალინი. ოთახიც კი შემორჩენილია. ძვ ელ, კომუნისტების დროინდელ ერთ წიგნში, ასეთი რამ ამოვ იკითხე: „1899 წლის დეკემბერში, ამხანაგი
სტალინი იწყებს მუშაობას თბილისის ობ სერვატორიაში - დამკვირვებელ-გამომთ ვლელად და ამავე დროს, ერთი წუთითაც არ წყვე ტს თავის რევოლუციურ მოღვაწეობას. ობსერვ ატორია ახლაც იმავე შენობაშია, პლეხანოვის პროსპექტზე (ყოფ. მიხე ილის ქუჩა, ახლანდელი - აღმაშენებლის) N150. ბინა, რომელიც ამხანაგ სტალინს ობსერვატორ იასთან ეჭირა, თბილისის ხელმძღვანელი - ცენტ რალური სოციალ-დემო კრატიული ჯგუფის კონსპირაციულ ცე ნტრად გადაიქცა.“ არ ვიცი რას აკვირდებოდა სტალინი ამ ობსერვატორიიდან, უკიდეგანო ცას, თუ შორეულ ნათელ მომავალს, მაგრამ ერთი კი ფაქტია - სტალინს შრომის წიგნაკი რომ ჰქონოდა, იქ, ალბათ, ერთადერთი სამუ შაო ადგილი იქნებოდა დაფიქსირებული თბილისის გეოფიზიკური ობსერვატორია.
ობსერვატორიის შენობა ახლა ჰიდრომეტ ეოროლოგიის ინსტიტუტს ეკუთვნის. ჰ იდ რო მე ტ ე ორ ოლ ოგ იი ს ინსტიტუტiს თა ნამშრომელი, ქა ლბატონი დალი აბუთიძე მომი ყვა, რომ თურმე, წინათ აქ ამაყად ეკიდა დიდი აბ რა. აქვე, შორი ახლოს, სტალინ ის ძეგლიც იდგა. 60-იან წლებში ძეგლი ერთგულ მა სტალინელებმა სადღაც აქვე, ობსერვ ატორიის ეზოში ამოთხრილ დიდ ორმოში გადამალეს... ადრე ეს შენობა თბილისის ტურისტულ მარშრუტშიც შედიოდა და მას ბევრი მნახველი ჰყავდა. მისტიკური თეორიების მოყვარულთა თვის დავამატებ, რომ ობსერვატორია ზუ სტად 45-ე პარალელზეა განლაგებული. ეს პარალელი თურმე თბილისს კვეთს.
Timeless ქართველი პრინცის ისტორია
ლევან ღვინიანიძე წიგნი რამდენიმე თვის წინ ვი პოვნე, ჩემი საყვარელი წიგნის მაღაზიის, „პროსპეროს წიგნებ ის“ თაროზე. იქ, სადაც ხშირად შევხვედრივარ სიახლეებს, როგო რც მსოფლიო ლიტერატურიდან, ასევე ჩვენს გარშემო არსებული ქართული რეალობიდან. ნოკო ლას ჩხოტუას რომანი, „Timeless“ გიორგი პაპაშვილის „Anything Can Happen“-თან ერთად, ბოლო პერი ოდის ყველაზე საინტერესო აღმო ჩენად მექცა. წიგნი ინგლისურ ენაზე, პირვ ელად 1949 წელს გამოიცა... ქა რთველი პრინცი შოთასა და რუ სი პრინცესა ტაიას სიყვარულის ამბავი - მსოფლიო ემიგრანტების ერთ-ერთ საყვარელ წიგნად იქცა. ბუნებრივიც იყო, თავად წიგნის ავტორს მთელი ცხოვრება ემიგრა ციის დარდი არ ტოვებდა და გასა ბჭოებულ სამშობლოში ვეღარასდ როს დაბრუნდა. მხოლოდ წერისას და მხოლოდ ოცნებებში... ოცნებე ბში, რომლებიც საბოლოოდ ლი ტერატურას ამ სახელით შემორჩა – „Timeless...“
1988 წლის მაისში ვერის სა საფლაოზე ერ თი ქალბატონი მიბრძანდა. მას ორი დასავლ ელი სტუმარი ახლდა, რომლ ებიც პირველად იყვნენ საბჭოთა ტერიტორიაზე. ერთ-ერთ მა მაკაცს მხარზე გადაკიდებული ჩანთა მოჰქონ და, რომელიც საბჭოთა საზღ ვარზე კონტ რაბ ან დუ ლა დ გად მო ეტ ან ა. ჩანთაში ყუთი იდო, ყუ თში კი დაფერფლილი გული. ისინი მე-19 საუკუნის ეკლ ეს ია სთ ან მივიდნენ. საბჭ ოთა თბილისს უყურებდნენ და საბჭოთა მთავ რობის წინაშე დანაშაულის გა ნცდა ჰქონდათ... ეს მათი პატარა აჯანყება იყო იმ ტანჯვის ფონზე, რაც საქართველოს, ბოლშევიკური ხელისუფლებისაგან, გასული 67 წლის განმავლობაში გადაეტანა . ყუთში ნიკოლოზ ჩხოტუას გუ ლის ფერფლი იყო. ვერც რომანის ავტორი, რომელმაც სამშობლო 16 წლისამ -1921 წელს დატოვა, და ვერც მისი ოჯახი, ალბათ, ვე რასდროს წარმოიდგენდნენ, რომ მათი სამშობლო სამი თაობის გა ნმავლობაში მოწყვეტილი და იზ ოლირებული იქნებოდა დანარჩ ენი მსოფლიოსაგან. 1921 წელს ნიკოლოზის ოჯახის მსგავსად უამრავი ქართული ოჯახი გაექცა ბოლშევიკებს. ავტორი 1984 წელს შვეიცარიაში ისე გარდაიცვალა, სამშობლო ერთხელაც ვერ მოინ ახულა. მხოლოდ 1960 წელს შედგა მისი კონტაქტი საქართველოსთან, როცა ტელეფონით აქაურ ნათე სავებს დაუკავშირდა... მაშინ ესეც სახიფათო იყო, პირველ რიგში სწ ორედ აქ მყოფი ნათესავებისთვის. უკვე მოხუცებულობაში თითქოს გა ჩნდა შესაძლებლობა სა მშობლოს მონახუ ლებისა, მა გ რა მ უკ
ვე ჯანმრთელობა არ უშვებდა... სწორედ მაშინ, ნიკოლოზ ჩხოტუამ დაიბარა, რომ მისი გული სამშობ ლოში დაეკრძალათ. იმ მიწაში, რო მელსაც ყოველთვის ეკუთვნოდა. პრინც ნიკოლოზ ჩხოტუას და ბადების თარიღი დაზუსტებული არაა, იგი 1905 ან 1906 წელს და იბადა ბათუმში. მისი მამა - შალვა ჭყონია წარმატებული ბიზნესმე ნი იყო. დედა - პრინცესა პელაგია ჩხოტუა. თუმცა საქართველოში იმხანად პროცენტულად იმაზე მე ტი დიდებული ცხოვრობდა, ვიდრე ევროპის სხვა ქვეყნებში. ჩხოტ უების დინასტია - მართლაც დი დებულები იყვნენ... დღევანდელ გალის რაიონში, სამურზაყანოში მათ დიდი მამულები ჰქონდათ. ნიკოლოზი ბათუმსა და თბილის ში იზრდებოდა. დედაქალაქში ის გიმნაზიაში სწავლობდა. ზაფხულ ობით კი საფრანგეთში, მონპელიე ში მიდიოდა, სადაც მამას უძრავი ქონება გააჩნდა. 1918 წელს, როცა ბათუმში ბრიტანული არმიის გა რნიზონი ჩადგა, ნიკოლოზის ბიძამ ცოლად შეირთო წითელი ჯვრის თანამშრომელი, ინგლისელი ქალი, სახელად ვერონიკა. „ვერონიკა ბი ცოლა“, როგორც მას შემდგომში ნოკოლოზი მოიხსენიებს, უდიდეს როლს ითამაშებს ახალგაზრდა ემ იგრანტის ცხოვრებაში. ქართული ემიგრაციის უდიდ ესი ნაწილის მსგავსად, ნიკოლო ზის პირველი გაჩერებაც საფრან გეთი იყო. ის პარიზსა და ბერლინ ში განაგრძობდა განათლებას, სა ნამ ტუბერკულოზმა შვეიცარიის მთებში წასვლა არ აიძულა. როცა ვერონიკა ბიცოლამ ნიკოლოზის ამბავი შეიტყო, მკურნალობის და სასრულებლად ინგლისში ჩასვლა შესთავაზა. მართლაც, 1931 წელს ქართველი ემიგრანტი ლონდონში ჩავიდა, სადაც ბიცოლასთან ჩე ლსიში ცხოვრობდა. აქ ნიკოლო ზმა ინგლისური სრულყოფილად შეისწავლა. ეს მისი მეხუთე ენა იყო. 1933 წელს ნიკი ლონდონიდ ან ამერიკაში წავიდა... გარკვეული ხანი ჰოლივუდში მოღვაწეობდა, რაკი საკმაოდ კარგი მუსიკალური მონაცემები ჰქონდა. სწორედ აქ გაიცნო მომავალი მეუღლე - ქე როლ მარმონი, ამერიკული საავ ტომობილო ინდუსტრიის გიგანტ - ჰოვარდ მარმონის შთამომავალი.
წყვილს 6 შვილი შეეძინათ. ცხოვ რობდნენ სანტა ბარბარაში, სან ფრანცისკოსა და მეხიკოში. 1954 წელს ოჯახი შვეიცარიაში, კერძოდ ულამაზეს ლოზანაში გადასახლ და, სადაც გარდაიცვალა კიდეც ნიკოლოზ ჩხოტუა. ბოლო წლებში მათ ცოტ-ცო ტა ხანი იცხოვრეს იტალიაში, ეს პანეთსა და პერუში. ნაწილობრივ მეუღლის დიდი ქონების დახმარ ებით, ნიკოლოზი ცხოვრების ბო ლომდე ინარჩუნებდა არისტოკრ ატულ იდეალებს. განსხვავებით ემიგრირებულ დიდგვაროვანთა დიდი ნაწილისგან, რომელთაც ნიუ-იორკსა თუ ლოს-ანჯელესში მიმტანებად და ტაქსის მძღოლე ბად უხდებოდათ მუშაობა. მალტ ის ორდენის ელჩი დიპლომატიური მოღვაწეობით იყო გატაცებული კოსტა რიკაში, პერუში, ჩილესა და ესპანეთში, სადაც თავადვე დააა რსა საელჩოები. მრავალფეროვანი ცხოვრების მიუხედავად, ნიკოლოზს არასდრ ოს ტოვებდა ფიქრი გაუგებარი ჯურის ადამიანების ხელში დარჩ ენილ სამშობლოზე. როგორც მი სი ვაჟი, შარლ ჩხოტუა იხსენებს, იგი ხშირად მიუთითებდა ხოლმე ქუჩაში გამვლელ უცხო ადამიანე ბზე - „როგორ ჰგავს ქართველს...“ 60-იან წლებში, როცა ნათესავებს დაუკავშირდა, მისი ქართული სა კმაოდ გამართულად ჟღერდა... ვერის სასაფლაოზე საოცარ სი ცხეში ავედი. ვეძებდი ემიგრანტის გულს... საფლავის ქვაზე „მერანი დან“ ამონარიდი ეწერა. სიმბოლ ურია და დიდი. ჩვენთან საოცრად შემცირდა მასშტაბები, სეკვესტრ ირებული ოცნებების ეპოქა დგება. არადა რატომ? მგონი ძალიან ვი ზღუდავთ თავს. ეს პლანეტა ჩვ ენც ზუსტად ისევე გვეკუთვნის, როგორც ნებისმიერი დალხენილი ცხოვრების ადამიანს... ქართვე ლს დღესაც შეუძლია იყოს დიდი. საფლავი დავგავე, დავალაგე და ძალიან ბედნიერმა დავტოვე იქ აურობა. იქვე, ეკლესიასთან ორი ქალბატონი იყო და ნიკოლოზის ისტორია მათაც დაახლოებით ისე მოვუყევი, როგორც თქვენ... ქა ლბატონები დალაგებაში დამეხმ არნენ. ვიცი, მათაც გაუხარდათ ამ ამბის მოსმენა.
არქეოლოგებმა ქართულ სამარხში „ეგვიპტური ხოჭო“ აღმოაჩინეს დეა თავბერიძე გრაკლიანის გორაკი, რომე ლიც იგოეთის ტერიტორიაზეა, უამრავ საიდუმლოს იტევს... ამ საიდუმლოების ბოლომდე ახსნა და გამოაშკარავება ვა ხტანგ ლიჩელს სურს... არქე ოლოგი ამ სურვილს ნელ-ნელა ისრულებს... თბილისის სახელმწიფო უნივ ერსიტეტში არსებული ექსპედ იცია. ვახტანგ ლიჩელის მიერ იგ ოეთთან ჩატარებული არქე ოლოგიური გათხრებისადმი ჟურნალისტებისა და საზოგა დოების ინტერესი მას შემდეგ გაღვივდა, რაც ერთ-ერთ სა მარხში არქეოლოგებმა ოქროს დისკო აღმოაჩინეს. ამ აღმო ჩენასთან დაკავშირებით აჟ იოტაჟის მიწყნარებისთანავე, არქეოლოგებმა სამუშაოები გააგრძელეს და რიგით 218-ე სამარხის გათხრისას არანაკ ლებ გაოცებულები დარჩნენ. ერთი შეხედვით სრულიად ჩვ ეულებრივ სამარხში, ისეთ ნი ვთს მიაგნეს, რაც ადრე არას დროს შეხვედრიათ... ეგვიპტ ური ხოჭო! წარჩინებული ქალის სამარხი ეს სა მა რხი 2400 წლ ის წინანდელია. იგი დაახლოებ ით 25-30 წლის ახალგაზრდა
ქალის განსასვენებელია. იგი მაღალი რანგის ოჯახის წა რმომადგენელი გახლდათ. მის წარჩინებულობაზე მისივე ნი ვთები მიუთითებენ: მაჯებზე მასიური ვერცხლისაგან დამზ ადებული სამაჯურები, კისრის არეში ოქროს მძივების ასხმა. იქვე, კეფის ქვეშ ბრინჯაოს ფირფიტა, რომელიც გარკვე ული უფლებამოსილების მიმა ნიშნებელია... ვახტანგ ლიჩელი: მკერდის არიდან ყელის მიმართულებით სხვადასხვა ფერისა და ფორმის მძივების დიდი ასხმა იყო, რომლის შუა ნაწილში სრულიად განსხვავ ებ ული ნი ვთი - კო-ტუ ნი აღ მოვაჩინეთ. ეს გახლავთ სანე ლსაცხებლე, ფერადი მინისა გან დამზადებული ჭურჭელი სუნამოსთვის. კო-ტუნი სულ სამია საქართველოში და იგი მხოლოდ მაღალი წრის ქალბ ატონების სამარხებში მოვი პოვეთ... აღმოჩენილი სიურ პრიზები ამით არ დასრულებ ულა. მიწის თხელი ფენის მო შორების პროცესში გამოჩნდა ე.წ. სკარაბეოიდი - ეს არის ხოჭოს გამოსახულება, რომე ლიც ტიპიურია ეგვიპტისათ ვის. იგი საკმაოდ კარგად არის შემონახული, თითქმის დაუზ იანებლად და კიდევ უფრო სა ინტერესო იმით გახლავთ, რომ ამ ხოჭოს გამოსახულების ქვ ედა მხარეს შემორჩენილი არ ის ეგვიპტური იეროგლიფები. ეს აღმოჩენა ჩვენთვის მოულ ოდნელი იყო , რადგან 218 სა მარხი გაითხარა და მინიშნება ეგვიპტურ ნაწარმზე არ ყოფი ლა. ეს ხოჭო ეგვიპტესთან ინ ტენსიური სავაჭრო ურთიერ თობის მანიშნებელია. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
41
imuSao vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
vacancy
„თეგეტა მოტორსი“, აცხადებს ვაკანსიას ბარების და სასადილო კოორდინატორის თანამდებობაზე. ძირითადი მოთხოვნები: უმაღლესი განათლება (სასურველია, ბიზნეს ადმინისტრირებაში), მინიმუმ 2 წლიანი სამუშაო გამოცდილება, რესტორნების/ბარების/სასტუმროების მართვაში; ქართული და რუსული ენების სრულყოფილი ცოდნა. პიროვნული თვისებები: შრომისმოყვარე; კრეატიული; პასუხისმგებლობის მაღალი გრძნობით; მოწესრიგებ ული; კომუნიკაბელური. ძირითადი მოვალეობები: ბარების მომსახურეობის კონტროლი; სასადილოს ხარისხის და მომსახურეობის კონტ როლი; მომარაგების კონტროლი/ მართვა; შეკვეთების მიცემა/ მენიუების შედგენა; შემო სული და გასული თანხების კონტროლი და გადანაწილება; კლიენტების მოზიდვა მომსახ ურეობის ხარისხის გაუმჯობესება. დაინტერესებულმა კანდიდატებმა უნდა გამოაგზავნოთ თქვენი რეზიუმე მისამართზე: vacancy@tegetamotors.ge არა უგვიანეს 2009 წლის 27 ივლისისა. გთხოვთ, მიუთითოთ პო ზიცია, რომელზეც აგზავნით რეზიუმეს. წინააღმდეგ შემთხევაში, თქვენი კანდიდატურა არ განიხილება.
სტო მა ტო ლო გი უ რი კლინიკა „პრიმ ადენტი“, აცხადებს ექი მ-თერ აპ ევ ტი ს ვაკანსიას. მიღება წარმოებს გასაუბრე ბის საფუძველზე. მოთხოვნები: უმაღლესი სამედიცინო განა თლება; მაღალი პასუხისმგებლ ობის გრძნობა; კომუნიკაბელუ რობა; მისამართი: საბურთალო მიცკევიჩის №18 ელ.ფოსტა: pri madenti@hotmail.com ტელეფო ნის ნომერი: (+995 99) 55 50 14 განცხადების მიღების ბოლო ვა დაა 2009 წლის - 3 აგვისტო.
საკ ონ დიტრ ო ფირ მა აცხადებს ვაკანსიას კონდ იტრ ის თანამ დებო ბა ზე კახეთში.
მოთ ხო ვნები: სამ უშ აო გამ ოცდილე ბით საკ ონდიტრ ო სფერო ში. სამუშაო პირ ობ ებ ი: ავი ყვანთ კადრს მოკ ლე ვა დიან ი პერ იო დით, რომელიც გაუზიარ ებ ს თავის გამოცდილება ს ად გილობ რი ვ კონდიტრ ებს. ან ავიყვ ან თ სრუ ლ განაკვეთზე სამუშაო დ. კარ გი ანა ზღ აურება; სამს ახური ს ადგილ მდ ებარ ეო ბა: გურ ჯა ან ის რაიონ ი სოფელი ველისციხე. დაინტ ერ ესებ ულ კანდიდ ატებს გთხოვთ დაგ ვიკა ვშ ირ დე თ შემ დე გ ტელეფონის ნომერ ზე: (+995 99) 57 97 72 საკონტა ქტ ო პირი: ზაზ ა მენთე შა შვ ილი. გან ცხ ადების მიღებ ის ბოლო ვადაა 2009 წლის 13 აგვისტო.
Cemi pirveli samsaxuri დათო ოქიტაშვილის პირველი სამსახური ლითონის ჩამოსასხმელი ქარხანა „ცენტრო ლიტი“ იყო, სადაც იგი ინსტიტუტიდან მოხვდა. „გეპეიში“, ლითონმცოდნეობაზე სწავლის პერიოდში, იგი ამ ქარხანაში ხარატად მუშაობდა. ამის შემდეგ ორი წელი პოლონეთის ჯარში იმსახურა და თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტე ტში ეკონომიკურ ფაკულტეტზე ჩააბარა. თავის მეგობა რთან ერთად, პატარა ფირმა გახსნა და ბიზნესი წამოიწყო. პირველი შემოსავლით, მაია დათუნაშვილთან ერთად, ფი ლარმონიაში კონცერტი – „დიდი და პატარა თბილისელ ები“ გააკეთა. ამის შემდეგ მიხვდა, რომ ბიზნესი მისი სა ქმე არ იყო. „ქარხანაში მუშაობამ და ჯარში ყოფნამ ჩემს ცხოვრებაში ძალიან დიდი, გარდამტეხი როლი ითამაშა, რადგან შრომის ფასი გავიგე. თუ ეს პერიოდი არ გაქვს გავლილი და არ იცი, რა არის საკუთარი შრომით მიღე ბული შემოსავალი, ვერასდროს გახდები წარმატებული ადამიანი. აუცილებელია, რომ ყველა საფეხური გაია რო“. 42
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ს.ს „კახეთის ენ ე რგ ოდ ის ტრ იბ უ ცია“, აცხადებს ვაკანსიას ინჟი ნრისა და დისპეტ ჩერის პოზიციებ ზე. სავალდებულოა: უმაღლესი განათლება ენერგეტიკის სფერ ოში, რუსული ენისა და კომპიუ ტერის ცოდნა. მსურველებმა მოგვმართეთ შე მდეგ მისამართზე: ქ.თელავი, აჩ ინებულის ქ.1. ტელ: (8 250) 7 42 92, (895) 22 81 15 განცხადების მიღების ბოლო ვადაა 2009 წლის 8 აგვისტო
კ ომ პა ნი ა „იანგ ტური“ აცხადებს ვა კანსიას ტურაგენტის თანა მდებობაზე. ძირითადი მოთხოვნები: ასაკი 18-27 წლამდე; აქტიური, პრეზენტაბელური; სასურველია ინგლისური ენის ცოდნა. დაინტერესებულ პირებს გთ ხოვთ, გამოგზავნოთ თქვენი cv ელ.მისამართზე: youngtour@inbox.ru ან დაგვიკავშირდით შემდ ეგ ტელეფონის ნომერზე: (+995 97) 02 06 33. განცხადების მიღების ბოლო ვადაა 2009 წლის 14 აგვისტო.
გაზეთი „პრაიმტაიმი“ იწვევს მომხიბვლელ გოგონებს ფოტოსე სიაზე, გაზეთის მე-3 გვერდზე გამოსაქვეყ ნებლად. მსურველები დაგვიკავშირდნენ: 4094-81; 40-94-82.
კომპანია „profes sion Technology“, აც ხადებს ვაკანსიას კლიენტთან ურთი ერთობის მენეჯერის პოზიციაზე.
მოთხოვნები: ასაკი: 19-35 წლამდე; სქესი: მდედრობითი. მოვალეობა: ურთიერთობა, როგორც მომხმარებელთან, ასევე -კო მპანიებთან; დაინტერესებული პირე ბი გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ ტელეფონზე: (+995 32) 47 56 19 ან გამოაგზავნეთ თქვენი cv შემდეგ მისამართზე: maka. professiontechnology@gmail. com განცხადების მიღების ბო ლო ვა დაა, 2009 წლ ის 21 სექტემბერი.
დაცვის სამს ახური „რაზა“, აცხადებს ვაკა ნსიას დაცვის თან ამ შრ ომ ლი ს თ ან ამ დე ბო ბ აზე. ძირითადი მოთხოვნები: 30-დან 55 წლამდე; ენერ გიულობა; პასუხისმგებლობის გრძნობა. დაინტერესებულმა პირე ბმა დარეკეთ: (+995 32) 95 20 44; (+995 32) 95 37 25; (+995 58) 10 19 03 აღმაშენებლის 136. განცხაედების მიღების ბო ლო ვადაა- 2009 წლის 10 აგ ვისტო.
საბ ურ თა ლო ზე მდებარე სტომ ა ტო ლო გი ურ ი კლინიკა აცხადე ბს ვაკანსიას ექ იმი სტომატოლ ოგის თანამდებ ობაზე. მოთხოვნები: განათლება შესაბამის სფ ეროში; პასუხისმგებლობის გრძნ ობა; დაინტერესების შემთხვევ აში გთხოვთ, დაგვიკავშირდ ით შემდეგ ტელეფონის ნომე რზე: (+995 99) 17 51 40. განცხადების მიღების ბო ლო ვადაა 2009 წლის 14 აგ ვისტო.
imuSao
jobs მეღვინეობა „ხარება“, აცხა დებს ვაკანსიას გაყიდვების მე ნეჯერის თანამდებობაზე სამუშაოს აღწერა და მოვალეობები: ახალი მომხმარებლის მოძიება; არსებული მომხმარებლის მომსახურ ება; შეკვეთების მიღება;პარტნიორებთან ურთიერთობა; აუცილებელი მოთხოვნები: უმაღლესი განათლება; სასურველია სარეკლამო სფეროში მუშაობ ის გამოცდილება; ქართული, ინგლისური, რუსული ენების (სასაუბრო დონეზე) ცოდნა. საოფისე პროგრამების (Ms office) ცოდნა. პიროვნული თვისებები: კომუნიკაბელურობა; შედეგზე ორიენტირებული ორგა ნიზებული პუნქტუალური; მოტივირებული; გუნდური მუშაობის შე საძლებლობა; პასუხისმგებლობის გრძნობა; დაინტერესებულმა კანდიდატებმა გთხოვთ გამოაგზავნოთ თქ ვენი რეზიუმე შემდეგ ელ.ფოსტაზე:winerykhareba@caucasus.net ან დაგვიკავშირდით შემდეგ ტელეფონის ნომერზე: (+995 32) 98 83 91
კომპანია „მობის“ ესაჭიროება სავაჭრო პერსონალი.
ძირითადი მოთხოვნები: სამუშაო გამოცდილება მომსახურების სფ ეროში-მინიმუმ 6 თვე, სასიამოვნო გარეგნობა, კომუნიკაბელურობა, კო მპიუტერთან მუშაობის გამოცდილება. სასურველია ერთ-ერთი უცხო ენ ის ცოდნა. სამუშაო გრაფიკი: სრული. სახელფასო სისტემა : ფიქსირებული + ბო ნუსი. ანაზღაურება: პირველი ერთი თვე 80 ლარი, შემდეგ ფიქსირებული 300 ლარი + ბონუსი. დამატებითი ინფორმაციისთვის დარეკეთ:20 25 25 p.s. განაცხადები ფოტოსურათის გარეშე არ განიხილება. განცხადების მიღების ბოლო ვადაა 2009 წლის 29 ივლისი.
სადისტრიბუციო კომპანია „ნიუ ვეი“ აც ხადებს ვაკანსიას მძღოლი/დისტრიბუტო რის პოზიციაზე. ძირითადი მოთხოვნები: გამოცდილება შესაბამის სფეროში; მართვის მოწმობა; ასაკი 35 წლამდე; დაინტერესებულ პირებს გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ შემდეგ ტე ლეფონის ნომერზე: (+995 32) 78 97 49 ან გამოგზავნოთ თქვენი cv ელ.ფოსტის მისამართზე: newway_co@yahoo.com
კომპანია „ამერიტექ“- მაღაზიათა ქს ელი „არაი თუმოროუ“ აცხადებს მძღო ლის ვაკანსიას.
აუცილებელი მოთხოვნები: სამუშაო გამოცდილება; B,C კატეგორი ის მართვის მოწმობა; პასუხისმგებლობის გრძნობა, ენერგიულობა და მოწესრიგებულობა; მოცემული დავალების გაანალიზებისა და დამოუკ იდებლად შესრულების უნარი. სამუშაო საათები:10:00-20:00 საათამდე კვირის გარდა. დაინტერესებულმა პირებმა გთხოვთ გამოაგზავნოთ თქვენი cv ფო ტოსურათით( ფოტოსურათის გარეშე cv არ განიხილება) მისამართზე: revaz@ameritech.ge ან დაგვიკავშირდით შემდეგ ტელეფონის ნომერზე: (+995 95) 90 71 05 (10.00 -20.00 ) საათამდე. მიმაგრებულ ფაილად cv გამოგზავნის შემთხვევაში მიმაგრებულ ფა ილს აუცილებლად დაარქვით თქვენი სახელი და გვარი.მეილის დასახე ლებაში (in subject) მიუთითეთ ვაკანსია,რომელზეც განაცხადს აკეთებთ.
ბითლზ კლუბი აცხადე ბს მებილეთის ვაკანსიას. მოთხოვნები: ასაკი 30 წლამდე; სამუშაო გამოცდილება შესაბამის სფეროში. დაინტერესებული კანდიდატები გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ შე მდეგ ტელეფონის ნომერზე: (+995 99) 91 99 01.
kviris favoriti
კლუბ „თუ საიდი“-ს DJ - გელა შონია ამ კვირის ფავორიტად დასა ხელდა. გელა რვა თვეა, რაც კვირაში სამჯერ ამ კლუბში უკრავს და უკვე ყველასთვის საყვარელ DJ-დ იქცა. უკრავს იმ ძველ და ნაცნობ მუსიკას, რასაც ხალხი მთელი ცხოვრება უსმენდა და ახლაც უსმენს, მოსწონს და უყვარს. უკვე მეხუთე წელია, DJ გელა, ქობულეთის ზღვის სანაპიროზე ერთ-ერთ ბუნგალოშიც მუშაობს, „თუ საიდისგან“ განსხვ ავებით, იქ ჰაუსებს უკრავს. 12 წელია სხვადასხვა კლუბებში მუშაობს და უკვე სტაჟიან DJ-დ ითვლება. მუსიკისადმი მისი დაინტერესება ბა ვშვობიდან დაიწყო, უყვარდა გართობა და ყოველთვის ღამის ცხოვრე ბით ცხოვრება უნდოდა. 18 წლის ასაკში მეგობრებმა ხელი შეუწყვეს და კლუბ „ტროპიკანაში“ დაიწყო მუშაობა. ყველაზე დიდ ხანს - სამი წლის განმავლობაში, კლუბ „ჯოიში“ უკრავდა. როგორც თვითონ ამბობს, არ არსებობს კლუბი, სადაც არ უმუშავია ან ერთი-ორჯერ მაინც არ დაუკ რავს, ამიტომ ბევრისთვის ფავორიტი DJ-ია. სიმპატიური გარეგნობის გამო, გოგონებისგან ყურადღება არასდროს აკლია, თუმცა უცნაური შემთხვევებიც გადახდენია: „ერთხელ ერთი გოგო მოვიდა ჩემთან, რო ცა ვუკრავდი და 5 ლარიანი მომაწოდა - 2 ლუდი მომეციო. ერთხელაც „პიპურაპურა“-ს წამღერებით მომთხოვეს რომელიღაც მუსიკის გაშვ ება, ყვავილები და სხვადასხვა საჩუქრებიც ბევრჯერ მიმიღია“. DJ რომ არ იყოს, ზუსტად იცის, მუსიკოსი გახდებოდა და საყვირზე დაუკრავდა. მომავალი წლისთვის დაგეგმილი აქვს მოსწავლეები აიყვანოს და თავისი გამოცდილება მათ გაუზიაროს.
სილამაზის სალონი ”მაქსი” აცხადებს ვაკანსიას მა ნიკურის სპეციალისტის პოზიციაზე. მოთხოვნები: კვალიფიცირებული; კომუნიკაბელური; შრომის მოყვარე;
სილამაზის სალონი ”მაქსი” აცხადებს ასევე ვაკანს იას სტილისტის პოზიციაზე. მოთხოვნები: კვალიფიცირებული; სასურველია იყოს მამაკაცი.
დაინტერესებული პირები გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ შემდეგ ტელეფონის ნომერზე: (+995 93) 16 22 34 სოფო მისამართი: დადიანი №77 (მეტრო ნაძალადევთან)
სადისტრიბუციო კომპანია შპს „აიჯი დისტრიბუშენი“ (ისრაელის სა ყოფაცხოვრებო ქიმიისა და ჰიგიენის „სანოს“ ექსკლუზიური წარმომად გენელი) აცხადებს ვაკანსიას სავაჭრო აგენტის თანამდებობაზე. მინი მუმ სამი ვაკანსია. ძირითადი მოთხოვნები: უმაღლესი ეკონომიკური განათლება; ასაკი 22 წლამდე; ავტომანქანის მართვის მოწმობა; დამატებითი ინფორმაციისთვის დაგვიკავშირდით: (+995 32) 62 79 97. დაინტერესებულ პირებს გთხოვთ, თქვენი რეზიუმე გადმოგვიგზავნოთ შემდეგ მისამართზე: lika@igd.ge განცხადების მიღების ბოლო ვადაა 2009 წლის 14 აგვისტო.
ფ. გოგიჩაიშვილის სახელობის კერძო სკოლა აცხადებს ვა კანსიას დაწყებითი კლასის პედაგოგის თანამდებობაზე. მოთხოვნა: ქალბატონი 55 წლამდე; შესაბამის პოზიციაზე მუშაობის 3-წლიანი გამოცდილება. კვალიფიკაცია: დაწყებითი კლასის პედაგოგი; სწავლება თანამედროვე მოთხოვნებით. გამოგზავნეთ თქვენი cv მისამართზე: pgogichaishvili@mail.ru ტელ: (+995 32) 36 99 49 საკონტაქტო პირი: ია გუგუნავა. განცხადების მიღების ბოლო ვადაა 2009 წლის 20 აგვისტო.
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
43
44
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
ტელეწამყვანი კო ტიკო თოლორაია თურმე თევზაობის დიდი მოყვარული ყოფილა. ერთხელ, სოფელში ყოფნისას, კოტიკომ გადაწყვი ტა, სათევზაოდ წა სულიყო. კარგა ხანს აგროვა ჭიაყელები, ერთ ყუთში ჩაყარა, მხარზე ანკესი გა იდო და მდინარეს მიაშურა. =
MTVRALI ALUBALI
11.Aug.Chris Count
Day1....................................... Opaque
12.Aug.Chris Count
Day2 ...................................... Opaque
13.Aug.A Studio 14.Aug.Linus .....................................................................Exun Records 15.Aug.Funkstar Delux ................................................. Mercury / Virgin
გზაზე პატარა ჩანჩქერი დახვდა, გზის დაგრძელე ბა დაეზარა და იფიქრა, გადავახტებიო. ისკუპა კოტიკომ და შუა მდინარ ეში აღმოჩნდა... ანკესიც თავზე გადაემტვრა და ჭიაყელებით სავსე ყუთიც წყალში ჩაეყარა...
16.Aug.Salome De Bahia 17.Aug.Marcus Meinhardt............................................Upon You 18.Aug.Format B .............................................................Highgrade 19.Aug.Marco Resmann ...............................................Upon You 20.Aug.Be Cool Festival - Louie Austen................... LA Music. 21.Aug.Be Cool Festival - Global Deejays................Superstar Rec. 22.Aug.Be Cool Festival - Djuma Soundsystem....Get Physical 24.Aug.Andre Crom........................................................OFF / Get Digital 25.Aug.Martin Eyerer......................................................Kling Klong 26.Aug.Hey Carolyn........................................................Hi Freeks
CONTACT:
890 900 559 , 895 900 206
თევზებმა, ამ დენი ჭიაყელა რომ დაინახეს, ძალიან გაუხ არდათ და კო ტიკოს გარშემო შემოიკრიბნენ. კოტიკომ მათი ხელით დაჭერა გადაწყვიტა, მაგრამ არაფ ერი გამოუვ იდა. orSabaTi 20 ivlisi, 2009
45
11
est the b
„მანჩესტერ იუნაიტედის“ და ლივერპულის შემდეგ დადგა დრო ინგლისური საკლუბო ფეხბურთის კიდევ ერთი გრანდის, ლონდონის „არსენალის“ მუზეუმ შიც შევიხედოთ. მეთოფეთა ისტორიაში თავი ბევრმა ლეგენდარულმა ფეხბურთელმა მოიყარა და რაც მთავარია, ამ მოთამაშეებმა მოახერხეს, შეექმნათ ყველ ასგან განსხვავებული ფეხბურთის მქადაგებელი კლუბი, გუნდი, რომელიც ინგლისის დედაქალაქის სიამაყედ გადაიქცა.
სანდრო ცნობილაძე
ლიემ ბრეიდი
წლები – 1973-1980; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 307 გოლები – 59 უნიკალურად უიღბლო ფეხბურთელი. „არსენალში“ შვიდწლიანი კარიერის მანძილზე მან მხოლოდ 1 თასი მოიგო, ორჯერ ფინალში დამარცხდა, ხოლო ჩემპიონატში მე-4 ადგილზე მაღალი საფეხური არასდროს დაუკავებია. მიუხედავად ამისა „მეთოფეთა“ სიმბოლური ნაკრების წარმოდგენა იმ ფეხბურთელის გარეშე, რომელიც სპეცია ლისტების მიერ უკანასკნელ ოცწლეულში ლონდონური კლუბის სა უკეთესო გამთამაშებლად ითვლება, პრაქტიკულად წარმოუდგენელ ია. ირლანდიელს ყველაზე ზუსტად მწერალი ნიკ ჰორნბი ახასიათებს: „მე მას თაყვანს ვცემდი ჯადოსნური მარცხენა ფეხის, საფეხბურთო აზროვნების, მოედნის უნიკალური ხედვის გამო. ეს ყველაფერი გე მოვნების საკითხია. ვინმეს შესაძლოა, ბრეიდიზე მეტად სხვა ცენტ რალური ნახევარმცველები მოსწონდეს, მაგრამ ერთ რამეზე ყველა ვთანხმდებით: „არსენალი“ მინუს ბრეიდი იყო გუნდი, რომელსაც ყველა სასიცოცხლო ორგანო ამოაჭრეს. ფეხბურთი და ადამიანის ინტელექტი ბოლო პერიოდში განუყოფელი ცნებებია. ბრეიდი, ჩემი წარმოდგენით, იყო ფეხბურთელი, რომელმაც ამ სტერეოტიპს სათა ვე დაუდო“. 1980 წელს ლიემი „იუვენტუსში“ გადავიდა. ტრანსფერმა „არსენალის“ ფანები ღრმა დეპრესიაში ჩააგდო. ჭეშმარიტ ქომაგებს გული უკვე ბრეიდიან „იუვეზეც“ შესტკიოდათ. სპეციალისტები მიიჩ ნევენ, რომ ირლანდიელი თანამედროვე „არსენალსაც“ შესანიშნავად მოერგებოდა. ალტერნატივა – სესკ ფაბრეგასი.
დევიდ სიმენი
წლები – 1990-2003; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 564 გოლები – 0 „ეს სიმენი სიმპათიური ახალგაზრდაა, მაგრამ იგი ბურთზე თვ ალის დევნებას სარკეში თავისი თავის ყურებას არჩევს. ასეთი ვარც ხნილობით ფეხბურთის თამაში არ შეიძლება“ ამ სიტყვების ავტორი ლეგენდარული ბრაიან კლაფია. დევიდ სიმენი „არსენალში“ მაშინ გადავიდა, როცა 27 წლის იყო და 13 წლის მანძილზე კლუბში პირველ ნომერ მეკარედ ითვლებოდა. პირველივე სეზონში მან, გუნდთან ერთად, დუბლი შეასრულა. ჯო რჯ გრემის მთავარი მწვრთნელობის ხანაში ინგლისის თასს, ლიგის თასსა და თასების მფლობელთა თასს დაეუფლა. შემდეგ კი დადგა არსენ ვენგერის ხანა, რომელმაც სიმენსა და მთლიანად „არსენალს“ კიდევ ორი დუბლი მოუტანა. სიმენის კარიერა უნაკლო იქნებოდა, რომ არა ორი მომენტი. პი რველი მათგანი მას 1995 წელს თასების თასის ფინალში „სარაგო სასთან“ დაპირისპირებისას მოუვიდა, როდესაც ესპანელთა ეგვიპტ ელმა ნახევარმცველმა ნაიმმა არსენალის გოლკიპერს დაახლოებით 40 მეტრიდან ეგრეთწოდებული „პარაშუტი“ დარტყმით გაუტანა. ლონდონელებმა მატჩი წააგეს და ბუნებრივია, არავის ახსოვდა, რომ ფინალში ისინი სწორედ სიმენის ფანტასტიკურმა თამაშმა გაიყვანა. მეორე შეცდომას ფატალური შედეგები არ მოჰყოლია, სამაგიერ ოდ მეკარემ იგი ეროვნულ ნაკრებში თავისი ბოლო, 75-ე მატჩისას დაუშვა. მაკედონიელ არტიმ საკირის ეყო თავხედობა და დევიდს პი რდაპირ კუთხურიდან გაუტანა. თუ ამ ორ მომენტს გამოვრიცხავთ, როგორც მინდორზე, ასევე მის ფარგლებს გარეთ, არაბუნებრივად შეუცდომელ არსებას მივი ღებთ. ეს ორი ეპიზოდი კი ადასტურებს, რომ საქმე აბსოლუტურად ჩვეულებრივ ადამიანთან გვაქვს, რომელმაც „არსენალის“ ისტორი აში კუთვნილი ადგილი შრომისა და უაღრესად დიდი მიზანსწრაფ ულობის საშუალებით მოიპოვა. ალტერნატივა – ბობ უილსონი.
ნაიჯელ უინტერბერნი
წლები – 1987-2000; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 584 გოლები – 12 კიდევ ერთი წევრი იმ ლეგენდარული დაცვის ხაზისა, რომელიც „არსენალში“ 80-იანი წლების ბოლოს ჩამოყალიბდა. ის, პირველ რიგში, საკუთარი კარის დაცვით გამოირჩეოდა და არა შეტევებში ჩართვით. მიუხედავად ამისა, მის კარიერაში არის რამდენიმე საკმაოდ მნიშვნელ ოვანი გოლი. მთლიანობაში თავისი საქმის უბადლო შემსრულებელმა ალღო მხოლოდ ერთადერთ საფეხბურთო ელემენტს – თერთმეტმ ეტრიანის შესრულებას ვერ აუღო. პენალტის დარტყმა ერთხელ სც ადა და ისიც უშედეგოდ. კარიერის დასაწყისში ლიგის თასის ფინალში არაზუსტი დარტყმით „ლუტონის“ ქომაგები გააბედნიერა. ნაიჯელი არსენ ვენგერის ეპოქასაც მოესწრო და არა მარტო მოესწრო, არამედ უახლეს ისტორიაში კლუბის მიერ პირველი დუბლის შესრულებაში სა კმაოდ დიდი წვლილიც შეიტანა. 37 წლის ასაკში დატოვა „არსენალი“ და კარიერა „ვესტ ჰემში“ დაასრულა. ალტერნატივა – კენი სენსომი.
პეტ რაისი
წლები – 1967-1980; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 528 გოლები – 13 ცხოვრების 60 წლიდან არსენ ვენგერის ერთგულმა თანაშემწემ „არსენალს“ უკვე 41 წელი შესწირა, აქედან 13, როგორც მარჯვენა მცველმა. სიმენის მსგავსად, კლუბში მისი პირველი სეზონი „არსენა ლის“ მიერ დუბლის შესრულებას დაემთხვა. მაშინ ლონდონელებს ბე რტი მი წვრთნიდათ და ეს არსებული სამი დუბლიდან პირველი იყო. 70-ანი წლების ბოლოს პეტ რაისი კლუბის კაპიტანი გახდა. 80-იან წლებში, მაშინ, როდესაც „არსენალს“ ცუდი დროება ედგა, „ჰაიბერ იზე“ სამწვრთნელო შტაბის წევრად დაბრუნდა და დღემდე თავისი პოსტის ერთგულია. ზოგიერთ სპეციალისტს სიმბოლურ გუნდში ამ პოზიციაზე უფრო მისაღებ კანდიდატად შესაძლოა, ლი დიქსონი მი აჩნდეს, მაგრამ ის, ვინც ლის ახლოს იცნობს, თამამად დაამტკიცებს, რომ ეს უკანასკნელი იმდენად დიდსულოვანია, რომ ამ ადგილს რაისს სიხარულით დაუთმობს. ალტერნატივა – ლი დიქსონი.
ჯორჯ არმსტრონგი
წლები – 1961-1977; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 621 გოლები – 68 მარჯვენა ნახევარმცველის – ვინგერის პოზიცია ყველაზე პრობ ლემატურია. სპეციალისტები მიიჩნევენ, რომ „არსენალის“ ისტორი აში ფეხბურთელი, რომელიც ამ პოზიციაზე თამაშობდა და ლეგე ნდად იქცა, ძნელად მოიძებნება. რთული სიტუაციიდან გამოსავალი არმსტრონგის არსებობაა, რომელიც ერთნაირი წარმატებით მოქმ ედებდა როგორც მარცხენა, ასევე მარჯვენა ფრთაზე და იყო ფეხბ ურთელი, რომელმაც, სხვებთან ერთად, კლუბის მიერ ბაზრობათა თასის ასევე ჩემპიონის ტიტულისა და ინგლისის თასის მოპოვება განაპირობა. საკმაოდ დაბალმა, უაღრესად სწრაფმა და არანორმა ლურად შრომისმოყვარე არმსტრონგმა „არსენალისთვის“ ტრიუმფ ალურ 1970-71 წლების სეზონში კლუბის მიერ გატანილი გოლების ნახევარის ორგანიზება მოახერხა. საგოლე გადაცემათა რაოდენობის მიხედვით, იგი „არსენალის“ აბსოლუტური რეკორდსმენია. ერთ-ერ თმა ასეთმა პასმა რეი კენედის „ტოტენჰემის“ კარში გოლი გაატანინა, ამ გოლმა კი „მეთოფეებს“ 1971 წელს ჩემპიონის ტიტული მოუტანა. ალტერნატივა – დევიდ როკასლი.
ტონი ადამსი
წლები – 1983-2002; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 669 გოლები – 48 ერთ-ერთი იმ ფეხბურთელთაგანი, რომლის მოხვედრა ჩვენს სი მბოლურ ნაკრებში განხილვას არ ექვემდებარება. ადამსი კლუბში ჯერ კიდევ სკოლის ასაკში მივიდა. „არსენალში“ მისი დებიუტი 17 წლის ასაკში შედგა, 21 წლისა იგი გუნდის კაპიტანი გახდა და იქ 35 წლამდე ითამაშა. შიმანის მსგავსად, იგი გუნდის ორი ყველაზე წარმ ატებული პერიოდის სიმბოლოდ გადაიქცა. „მეთოფეებთან“ ერთად, ადამსმა ათზე მეტი ტროფეი მოიპოვა, თითქმის 700 მატჩი ჩაატარა და დაახლოებით 50 გოლი გაიტანა. მისადმი ქომაგთა სიყვარული ვერც მინდვრის გარეთ სკან დალურმა ცხოვრებამ შეცვალა, ვერც ალკოჰოლიზმის აღიარე ბამ და ვერც სამწვრთნელო კარიერის ცუდმა დასაწყისმა. ალ ტერნატივა – სტივ ბოულდი.
პატრიკ ვიეირა
კლივ ბასტინი
წლები – 1929-1946; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 396 გოლები – 178 30-იანი წლები იყო ეპოქა, რომელმაც „არსენალს“ ჩემპიონის ხუ თი ტიტული და ორი თასი მოუტანა. ამ გამარჯვებებს სათავეში ლე გენდარული ჰერბერტ ჩეპმენი ედგა, ხოლო მისი სამწვრთნელო იდ ეების მინდორზე უმთავრესი გამტარებელი კლივ ბასტინი გახლდათ. ჩეპმენის იმ პერიოდისთვის უაღრესად პროგრესული ტაქტიკა არა მარტო ფლანგიდან ცენტრფორვარდისთვის ბურთის გადაწოდებას, არამედ ვინგერების საჯარიმოში შეჭრასა და გოლის ამ მანევრით გატანასაც გულისხმობდა. ყველაზე კარგად ამ ნოვაციას ალღო ბა სტინმა აუღო და შესაბამისად, იან რაიტის საფეხბურთო კაბადონზე გამოჩენამდე კლუბის ბომბარდირის ტიტულს ინარჩუნებდა. კლივის კარიერა მეორე მსოფლიო ომმა შეაჩერა. 27 წლის ბასტინს ფეხბურ თისთვის თავის დანებება მოუწია და ვინ იცის, რომ არა კარიერის შე წყვეტა, შეძლებდნენ თუ არა რაიტი და ანრი მისთვის ბომბარდირის ტიტულის ჩამორთმევას. ალტერნატივა – რობერ პირესი.
დევიდ ოლირი
წლები – 1975-1993; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 722 გოლები – 14 ძნელი წარმოსადგენია, მაგრამ „არსენალის“ ისტორიაში მოიძებნე ბა ფეხბურთელი, რომელსაც ადამსზე მეტი მატჩი აქვს ჩატარებული. ეს ფეხბურთელი დევიდ ოლირია. ლონდონელმა ფანებმა მეტოქისთ ვის ბურთის წართმევის განუმეორებელი, დიდოსტატური მანერისთ ვის, მას ობობა შეარქვეს. 80-იანი წლების დასაწყისში ოლირის ჰქონ და შანსი, „არსენალი“ დაეტოვებინა, მაგრამ მან ჩრდილო ლონდონურ კლუბში დარჩენა გადაწყვიტა, რითიც ქომაგთა გულში კიდევ ერთი და ძალიან დიდი პლუსი ჩაიწერა. ალტერნატივა – ფრენკ მაკლინკტონი. 46
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
დენის ბერხკამპი
წლები – 1995-2006 ჩატარებულ მატჩთა რაოდ ენობა – 423; გოლები – 120 „ჯადოსნური ფეხბურთის მქადაგებელი ჯადოქარი“ – ფრაზა, რომელიც „ტაიმსმა“ დენისს უძღვნა, ამ ჰოლანდიე ლის საუკეთესო დახასიათებ აა. ბერხკამპი ერთადერთი და განუმეორებელია. იგი ის მო თამაშეა, რომელზეც ბევრი სა უბარი არ ღირს, რადგანაც სი ტყვებით იმის აღწერა, რასაც დენისი მინდორზე სჩადიოდა, შეუძლებელია. ალტერნატივა – არ ჰყავს.
წლები – 1996-2005; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 406 გოლები – 33 საყრდენი ნახევარმცველის პოზიციაზე პატრიკ ვიეირაზე, რომე ლიც გუნდში არსენ ვენგერთან ერთად მოვიდა, უკეთეს კანდიდატ ურას ვერ ვიპოვნით. სწორედ ამ ფრანგების გუნდში გამოჩენამ გა ნაპირობა „არსენალის“ თამაშის შეცვლის მანერა. ვენგერს ჰქონდა იდეები, ხოლო ვიეირამ, რომელმაც საყრდენების ახალი სტერეოტიპი შექმნა, მწვრთნელს ამ იდეების მინდორზე გადატანის საშუალება მი სცა. პატრიკი არა მარტო ძალიან ხისტი იყო ორთაბრძოლებისას, რის გამოც არაერთხელ წითელი ბარათით დასჯილა, არამედ ახერხებდა, ორგანიზება მოეხდინა დაცვიდან შეტევაში ბურთის ატანისთვის. სა კმაოდ კარგად გრძნობდა თავს, როდესაც მოკლე პასი ჰქონდა გასა კეთებელი და იშვიათად, მაგრამ მაინც აგდებდა გოლებს. სწორედ ფე რადკანიან ფრანგს ერგო ტონი ადამსისგან კაპიტნის სამკლაური და სწორედ ვიეირა იყო იმ გუნდის კაპიტანი, რომელმაც 2003-04 წლების სეზონი დაუმარცხებლად ჩაატარა. ალტერნატივა – ემანუელ პეტი.
ტიერი ანრი
წლები – 1999-2007; ჩატარებულ მატჩთა რაოდენობა – 380 გოლები – 226 „არსენალის“ ოფიციალურმა ვებ-გვერდმა კლუბის ისტორი აში 50 საუკეთესო ფეხბურთელის გამოვლენისას ანრის უპირობო პირველი ადგილი მიანიჭა. ფრანგმა ყველა ლეგენდას გაუსწრო. მათ შორის, იან რაიტსაც, რომელიც დღესდღეობით, „ბარსელონ ას“ ფეხბურთელთან ერთად, „მეთოფეთა“ ისტორიაში საუკეთესო ბომბარდირის სტატუსით სარგებლობს. გოლის გატანა სხეულის ნებისმიერი ნაწილით შეეძლო, იძლეოდა უნიკალურ გადაცემებს, ჩადიოდა მოედნის ცენტრამდე და მონაწილეობდა კომბინაციების წამოწყებაში. 226 გოლი, ჩემპიონის ორი ტიტული და ამდენივე თა სი. რაც შეეხება ჩემპიონთა ლიგას, ანრის ეს ტურნირიც მოგებული აქვს, მაგრამ სხვა კლუბის შემადგენლობაში. ალტერნატივა – იან რაიტი.
ევროფიასკო
კობა ინასარიძე
ევროლიგის მეორე და ჩემპიო ნთა ლიგის საკვალიფიკაციო ეტაპი გასულ კვირას დაიწყო და როგორც მოსალოდნელი იყო, იქ მონაწილე ქართული გუნდების პერსპექტივაც გაფერმკრთალდა. ქვეყნის ჩემპიონმა „ვიტ ჯორჯ იამ“ შინ „მიხეილ მესხზე“ სლოვენიუ რი „მარიბორის“ დამარცხება ვერ მო ახერხა და მხოლოდ ფრეს გამორჩა; „ზესტაფონმა“ იმერეთში შვედური „ჰელსიგბორგი“ მიიღო და მთლად უარესი, წააგო; ლატვიაში, ლიეპაი აში, ადგილობრივ „მეტალურგსთან“ დამარცხდა; ხოლო რუსთავის „ოლ იმპი“ ვარშავაში „ლეგიასთან“ განა დგურდა და ახლა უკვე ფრიად საეჭ ვოა, რომელიმე ქართულმა გუნდმა მომდევნო ეტაპზე გააღწიოს, თუმცა საამისოდ ყველაზე კარგი შანსი „დი ნამოს“ აქვს. ეს შანსი კი თბილის ელებმა ლევან ხმალაძის გატანილი
გოლით გაიუმჯობესეს. ჩვენების გამოეყენებინა. მასპინძლები 1:0-ს ნახევარმცველმა ლატვიელებს ერ იგებდნენ, ოლიმპელებს ანგარიშის თი საპასუხო გოლი მაშინ გაუტანა, გათანაბრების ეს ჩინე როცა მასპინძლები 2:0-ს იგებდნენ ბული შესაძლებლობა და ახლა, თბილისურ შეხვედრაში მი რომ მიეცათ, მაგრამ ნიმალური 1:0 ჩვენებისთვის საკმარ რად გინდა. ჩვენები, ისი იქნება შემდეგ ეტაპზე გასასვლე საბოლოო ჯამში, 0:3 ლად. „დინამომ“ 1:2 დ ათ მ ო , დამარცხდნენ და ახ მაგრამ ჯერ ყვ ლა რუსთავში სასწაუ ელაფერი წინაა. ლი უნდა მოხდეს, ევროლი „ლეგიამ“ ამხელა გაში თა უპი რა ტე სო ბა მ ა რომ დათმოს. შის ვფიქრობთ, გა საპასუხო შე გრ ხვედრის წინ ძელებაზე „ოლმი მთლად უშან პსაც“ კარგი შანსი სოდაა „ზესტ ექნებოდა, რუსთ აფონი“. იმერ აველთა ახალწვ ლებმა, რომლ ეულ ბრაზილიელ ებმაც პირველ ანდერსონს „ლე ეტაპზე უსიტ გიასთან“ მატჩში ჰელსინბორგ ზესტაფონი ჰენრიკ ყვოდ აჯობეს პენალტი რომ ლარსონის გოლით დაამარცხა ჩრდ ილ ოი რ
ლანდიურ „ლისბურნს“ და ორი მატჩ ის ჯამში 11:1 დაჩაგრეს, გაცილებით სოლიდურ „ჰელსინგბორგთან“ სახე ირო ვერაფერი გააკეთეს და 1:2 და მარცხდნენ. ამ შეხვედრაში თავიდან სტუმრები დაწინაურდნენ, თუმცა წონასწორობა მალევე აღადგინა ალ ექსი ბენაშვილმა. „ზესტაფონს“ ამის შემდეგ საგოლედ რამდენიმე კარგი შანსი ჰქონდა, მაგრამ წაგებას გია გეგუჩაძის შეგირდები მაინც ვერ გა დაურჩნენ, მატჩის ბოლოს უბერებ ელმა ჰენრიკ ლარსონმა თქვა თავისი სიტყვა. 23 ივლისს საპასუხო შეხვედ რა შვედეთში გაიმართება და ძალიან საეჭვოა, ზესტაფონელებმა რამე მო ახერხონ. „ზესტაფონზე“ უკეთეს დღეში არც საქართველოს ჩემპიონი „ვიტ ჯორჯიაა“, თბილისურ მატჩში მასპ ინძლებმა სლოვენიურ „მარიბორთ ან“ გამარჯვება ვერ შეძლეს, თუმცა რა გამარჯვება, როცა წაგებას ბე დად გადაურჩნენ და მეტოქის კართ
ან ერთი, მეტ-ნაკლებად რეალური მომენტიც ვერ შექმნეს. თან საპასუ ხო შეხვედრაში თბილისელებს ერთერთი ლიდერი ირაკლი კლიმიაშვილი ვერ დაეხმარება, ის პირველ შეხვედ რაში ესტონელმა მსაჯმა ზედიზედ ორჯერ უხეში თამაშისთვის მოედნი დან ნაადრევად დაითხოვა და მასპინ ძლები ათი ფეხბურთელით დატოვა. ამის შემდეგ კი „ვიტ ჯორჯია“ ბევრ ჯერ გადარჩა. გადარჩებიან კი ჩვენ ები სლოვენიაში? ეს ამბავი რაღაც ძალიან დაუჯერებელი ჩანს. მოკლედ, საქმეს ისეთი პირი უჩ ანს, ქართული გუნდებისთვის ევრო სეზონი უახლოეს დღეებში დამთავ რდება, დღევანდელი ანგარიშების გათვალისწინებით ისიც დიდი მი ღწევა იქნება, ამ ეტაპს ერთი გუნდი მაინც თუ გადალახავს. საამისოდ ყველაზე კარგი შანსი, როგორც ვთ ქვით, ისევ და ისევ თბილისის „დინა მოს“ აქვს.
orSabaTi 20 ivlisi, 2009
47
91 61 21 WavWavaZis gamziri #17b info@outdoor.ge www.outdoor.ge
reklamis ganTavsebis eqskluziuri ufleba gazeTSi
9 771987 740005 48
redaqciis misamarTi: Tbilisi, kostavas quCa #68, II korpusi. tel.: 40 94 81; 40 94 82; www.ptpress.ge; info@ptpress.ge
orSabaTi 20 ivlisi, 2009