მსოფლიო ექსკლუზივი
N39, ორშაბათი, 7დეკემბერი, 2009 წ.
გვ. 24
`პრაიმტაიმი~ ყოველკვირეული გაზეთი ფასი 1 ლარი
მარკესის რომანის ქართული თარგმანი გვ. 45
ნატო გელაშვილმა მეგობარს ქმარი წაართვა? გვ. 4 თოფაძე გრეჩიხას პასუხობს ზოგი მეწარმე დაშინებულია, ზოგი მეწარმე ხელისუბლება სთან შეკრული...
გვ. 46
გო თუ გოო ნა წ ე მ ო მ გვ.ვ24&25 ერსადვა ე გამეხუქცც იშვილი ზუკა
ზუკა ხუციშვილი
კრიმინალური ექსკლუზივი
თბილისში სასტიკი ძიძების ეპიდემიაა გვ. 36
ძიძა: რას იკ ლავ თა ვს, მე ყიფლიბანზე ყი ნულს დავადებ და მთ ელი დღე მიგდებულია...
ბესელია მოწმეებს პოლიტიკოსებით ემუქრება გვ. 46 ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
1
საჩუქარი ბავშვებს
მირიან ბოქოლიშვილი 12 წლის ემზარ მამულოვი უკვე წლებია, სურამის ბავშვთა სახლის ბინადარია. ის უცხო ადამიანების მხრიდან ყურადღებას მაინცდამ აინც არ არის მიჩვეული. ერთადე რთი, ვინც მასზე ზრუნავს, მისი თანატოლები და ბავშვთა სახლის ადმინისტრაციაა. მას დედა არას დროს უნახავს, მამა დიდი ხნის წი ნათ გარდაეცვალა. გასულ კვირას ემზარს განსაკუთრებით გაუხარდა თბილისიდან ჩასული სტუმრების ნახვა, მით უმეტეს, სტუმრები მა სთან და მის მეგობრებთან ხელც არიელნი არ ჩასულან. „საქართვე ლოს ლატარიის კომპანიამ“ მათ, სხვადასხვა სახის ნუგბართან ერ თად, მაცივარი და სარეცხი მანქანა
ჩაუტანათ. კომპანიის თანამშრო მლების გადაწყვეტილებით, ამიე რიდან სურამის ბავშვთა სახლზე პატრონაჟს ისინი განახორციელე ბენ და იქ მყოფ ბავშვებს სისტემ ატურად დაეხმარებიან. პატარებმა კომპანიას უკვე გაუგზავნეს საჩუ ქრების ახალი სია, რომელთაც ის ინი, სავარაუდოდ, ახალი წლისთვ ის მიიღებენ. ემზარ მამულოვი, 12 წლის: „მე ძალიან მინდა, ციგა ჩამო მიტანონ. თოვლი რომ მოვა, ვი ციგავებთ. ჩემს მეგობრებს კიდევ უნდათ პიანინო, აქ მუსიკის მასწავ ლებელი გვყავს და კონცერტებსაც ვატარებთ ხოლმე. და კიდევ კომპ იუტერი გვინდა“. „საქართველოს ლატარიის კო მპანია“ ბავშვებს სურვილების
ა სრ ულ ებ ა ს დაჰპირდა, სა მაგიეროდ კი მათი კეთილგანწყობა და უამრავი მადლობა მიიღო. გიორგი კოპალეიშვილი, კო მპანიის საზოგადოებასთან ურ თიერთობის მენეჯერი: – ჩვენი კომპანიის თანამშრო მლების თაოსნობით, სურამის ბავშვთა აღმზრდელობით დაწე სებულებას ჩავუტანეთ მცირე, მაგრამ საკმაოდ მნიშვნელოვანი და საჭირო საჩუქარი, ეს არის მა ცივარი და სარეცხი მანქანა. ამით, ფაქტობრივად, გადაწყდა ის პრობ ლემა, რაც სარეცხთან დაკავშირ ებით ჰქონდათ. მინდა აღვნიშნო, რომ ეს არ არის ერთჯერადი აქცია. ჩვენი კომპანია მზრუნველობას აი ღებს ამ კონკრეტულ აღმზრდელ
ობით დაწესებულებაზე და შეძლებისდაგვარად დაეხმარება სისტემატურად. შევისწავლით, რა საჭიროებებია და ამის მიხედვით, მივიღებთ გადაწყვეტილებას“. მევლუდ გოგოლაძე, სურამის ბავშვთა სახლის დირექტორი: – რა თქმა უნდა, ძალიან საჭი რო და მნიშვნელოვანი დახმარებაა. სარეცხი მანქანის საშუალებით მთ ლიანად მოიხსნება ამ კუთხით პრ ობლემები. ძალიან დიდ მადლობას ვუხდი „საქართველოს ლატარიის კომპანიას“ ასეთი ყურადღებისთვ ის, მით უმეტეს ეს კომპანია ჩვენს დახმარებას მომავალშიც აპირებს. სურამის ბავშვთა სახლში სულ 47 ბავშვია. მათგან ყველაზე უმცრ ოსი 7 წლის ხატიაა, ყველაზე უფ როსები კი 18 წლისანი არიან.
ბერტოლუჩის თბილისში მყოფი მეუღლის შეშურდა თამუნა გონგაძე ფესტივალზე ქართული კინოს ფორუმის ეგიდით წარმ ოდგენილი იყო ჯეისონ ოზბორნის ფილმი „ქართული სი მღერები“. ფილმი ქართული ფოლკლორის მრავალფერო ვნებას ასახავს და ძირითადად ბრიტანელი ჟურნალისტის, რობერტ პარსონსის მონათხრობზეა დაფუძნებული... ფილმის გადაღებაში რეჟისორს დახმარებას უწევდა სცენარისტი და რეჟისორი კლერ პეპლოუ, რომელიც ქა რთველი ჟურნალისტების ერთ-ერთ მთავარ სამიზნედ ყვ ელაზე მეტად მაინც ერთი მარტივი მიზეზის გამო იქცა... ის ლეგენდარული ბერნარდო ბერტოლუჩის მეუღლეა. ქალბატონმა ფესტივალის ორგანიზატორებს თავიდა ნვე სთხოვა, ჟურნალისტები მაქსიმალურად აერიდებინათ მისთვის, თუმცა „პრაიმტაიმმა“ მას კომენტარი ნანა ჯო რჯაძის ფილმ „მეტეოიდიოტების“ დასრულების შემდეგ მაინც ჩამოართვა... „საქართველოში პირველად ჩამოვედი და აქ ყოფნით ძალიან ბედნიერი ვარ. ძალიან მომეწონა თბილისის სა ერთაშორისო კინოფესტივალი და თავად თბილისი. ფე სტივალზე მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხის ფილმებია წა რმოდგენილი და თქვენს დედაქალაქში ყოფნისას თითქოს მსოფლიოს გარშემოც ვმოგზაურობ... ქართველი რეჟისორებიდან ძალიან მომწონს ოთარ იო სელიანი. რამდენიმე ხნის წინ რომში ვნახე გიორგი ოვაშ ვილის „გაღმა ნაპირი“ და ასევე მომეწონა. განსაკუთრე ბით მომეწონა მთავარი როლის შემსრულებელი პატარა ბიჭი, თედო. ზოგადად „გაღმა ნაპირმა“ ძალიან თბილი ფილმის შთაბეჭდილება დამიტოვა“. ბუნებრივია, ქალბატონ კლერს ლეგენდარულ მეუღლე ზეც ვკითხეთ... „მას ფილმის დაწყებამდე ვესაუბრე და ძალიან შურს ჩემი. ის საკმაოდ დაინტრიგებულია იმით, რაც აქაურობა ზე მოვუყევი და როგორც ვხვდები, აქ ჩამოსვლის სურვ ილიც გაუჩნდა...“ იმედი დავიტოვოთ, რომ შემდეგ ფესტივალზე თავად ბერტოლუჩისაც ვიხილავთ... 2
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
Russion გადაურჩა Black Star In Tbilisi
სოფო შევარდნაძე
სიკვდილს ძლივს
„მოსკვა სიტი“-ში ალექსა ნდრ ტერეხოვის კოლექციის ჩვენების დაწყებამდე სოფო შევარდნაძეს თავზე დაახ ლოებით 30-კილოიანი ჭაღი დაეცა. ექსპრეზიდენტის შვ ილიშვილი სიკვდილს ჰოლში მდგარმა „Volvo XC 90“-მა გა დაარჩინა. რომ არა ეს ავტო მობილი, რომელსაც ჭაღის ძირითადი ნაწილი დაეცა, ეს ინციდენტი ფატალური შე დეგით დამთავრდებოდა. პი რველადი დახმარება სოფოს თანამშრომლებმა გაუწიეს. როგორც ჩანს, დარტყმა არც ისე ძლიერი აღმოჩნდა, რადგ
ვიკა ლემონჯავა – 19 წლის
2 დეკემბრის ღამეს, კლუბ Guru-ში რუსი რე პერი, ტიმოტი მღეროდა. ის თბილისში სულ ერთი დღით იყო ჩამოსული. კიევი-თბილისი-ერევანილონდონი, ასეთი იყო მისი წინა კვირის მარშრუტი. მომღერალმა ახალ ალბომში, The boss-ში შესუ ლი ჰიტები შეასრულა. ქართველ, სექსუალურ ქა ლებს კი სიმღერაც მიუძღვნა– Lady hear me tonight. საკლუბო კონცერტზე ტიმოტის მსმენელები გა ნსკუთრებული ჩაცმულობით გამოირჩეოდნენ. მო მღერლის მსგავსად თითქმის ყველას მზის სათვალე ეკეთა, საცეკვაო სცენაზე კი კლუბ Guru-ს მიერ და ბეჭდილი ყალბი 100 დოლარიანები ცვიოდა. კონცერტი ღამის 3 საათზე დამთავრდა. ტიმოტი ქართველ მსმენელს ქართულად დაემშვიდოდა: „სი ყვარულით გემშვიდობებით“. კონცერტამდე ცოტა ხნით ადრე კი ტიმოტი თა ვის მასპინძლებთან ერთად რესტორან „მასპინძე ლში“ მშვიდად მიირთმევდა ხაჭაპურსა და სალათს.
მოსწონს – პეტრე ცისკარიშვილი ვიზუალურად. არ მოსწონს – შალვა ნათელაშვილი, იმიტომ, რომ ბევრს ლაპარაკობს.
ან, ინციდენტის მიუხედავად, სოფო დიზაინერის ჩვენებას მაინც დაესწრო, თავზე ყინუ ლი ედო და საღამოს თვალს ასე ადევნებდა. ინფორმაციის გადასამოწმებლად სოფოსთ ან დაკავშირება ვცადეთ, თუ მცა უშედეგოდ. ამ ამბავმა, რა თქმა უნდა, შევარდნაძეების ოჯახამდეც მიაღწია. სოფოს იმ დღესვე შეეხმიანა ბაბუა, ედუარდ შევარდნაძე, მაგრამ მასთან საუბრისას სოფომ ეს ინფორმაცია უარყო. სავარა უდოდ, ბაბუას რომ არ ენერ ვიულა. მანანა შევარდნაძე: „მეც გავიგე ეს ამბავი. ველაპარა კე სოფოს და მითხრა, ყველ აფერი ტყუილიაო. ვერ გე ტყვით, შეიძლება მართლაც იყო ასეთი ფაქტი... მართლა არაფერი ვიცი. მე თვითონ აც დავიბენი და ვეღარ გა ვიგე ვერაფერი. დღესაც ვუ რეკვადი, ვერ გავედი ხაზზე, გათიშული აქვს ტელეფონი. შეიძლება მეც მიმალავს, ყველაფერი ხდება... რამდ ენიმე დღის წინ ვესაუბრე და შეიძლება დამამშვიდა კიდეც. ყოველ შემთხვევაში, აბსოლუტურად ნორმალურ ად მელაპარაკა, ჯანმრთელ ად არის და მუშაობს. გმად ლობთ ყურადღებისთვის“.
`პრაიმტაიმი~ აცხადებს ფოტომო დელების კონკურსს `მის პრაიმტაი მი~, მსურველები დაგვიკავშირდით ტელეფონებზე: 40 94 81; 40 94 82; (899) 50 39 69 ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
3
„არც არასდროს მიცდია, ვინმესთვის
ც უ ღლე და ვერ ას ვერც მისი მე ობ ძნ გრ ს ხო ვა ... ოდით ... მე - ვერ მოვერე
თამარ გონგაძე ნატო გელაშვილის პირადი ცხოვრების შესახებ ბევრმა არ აფერი იცის. ამ სევდისფერი და რდიმანდი ქალის გარშემო ბევრს ჭორაობენ, მაგრამ არასდროს არაფერი დაწერილა. ექსკლუზიურად „პრაიმტაი მისთვის“ ნატო პირველად ლა პარაკობს აქამდე ტაბუდადებულ თემაზე - გელაშვილმა მეგობარს ქმარი წაართვა! ნატოს ჯერ პირველი ქორწინებ ის (გელა ჭოხონელიძესთან) ჯვარი არ აუყრია და შესაბამისად, არც ახლანდელ მეუღლესთან, ვახტანგ გორგაძესთან აქვს ჯვარი დაწე რილი. ავტორ-შემსრულებელს პი რველი ქორწინებიდან ორი შვილი - 12 წლის გიორგი და 11 წლის ლუ კა ჰყავს. - ნატო, სულ რამდენჯერ გიყვ არდათ? - ალბათ სამჯერ... გასამდა... გე ლა ჭოხონელიძესთან ძალიან დიდი სიყვარულით შევქმენი ოჯახი, მა გრამ ყოველთვის ისე არ მიდის... სხვანაირად აშენებ და რეალობა სხვანაირია. რაღაცა რაღაცას ემ ატება და ხვდები, რომ ზედმეტი ხარ. სიცარიელეში ცხოვრებას არ ავის არ ვუსურვებ. ამას მარტო ცხ ოვრება ჯობია. ამ ქორწინებამ კვ ალი ნამდვილად დატოვა... ოჯახის დანგრევა ჩემთვის ტრაგედია იყო, რადგანაც სიყვარულით და მოწი წებით იყო ეს ოჯახი შექმნილი. მძ იმედ გადავიტანე და მიკვირს, ად ვილად რომ გადააქვთ. - თქვენ მიიღეთ გაყრის გადა წყვეტილება? - კი, მე მივიღე. მივეჩვიე, რომ უნდა ვყოფილიყავი ძლიერი იმიტ ომ, რომ ორი შვილი მყავდა. ყვ ელაფერს ვაკეთებდი, რომ ისინი ბედნიერები ყოფილიყვნენ. მათთ ან ყოველთვის გახსნილი ურთიერ თობა მქონდა, სატკივარი ერთად გვტკიოდა. მამამისთან ყოველთ ვის ჰქონდათ ურთიერთობა და დღემდე ასეა. შაბათ-კვირა მამის დღეა, მიდიან და მასთან მეგო ბრობენ. შვილით ვაჭრობა ჩვენს შემთხვევაში არ ყოფილა. არც ზე დმეტი კითხვები ისმება. გელას მე ორე ოჯახი არა ჰყავს. - მერე მალე მოვიდა მორიგი სიყვარული? - კი, მალე მოვიდა. ვახო დიდი გრძნობით მოვიდა ჩემთან. მე თა ნდათან ვეწეოდი გრძნობაში და ნელ-ნელა ვიგებდი მის ხასიათს. 4
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ნატო გელაშვილმა მეგობარს ქმარი წაართვა? ძალიან ნაკითხი, ერუდირებული და საინტერესო ადამიანი იყო. რა მდენიმე წელი დამჭირდა, რომ შე მყვარებოდა. დაღლილი, დაცლილი და საშინლად გამხდარი ვიყავი. დეპრესია მქონდა... აუტანელი ვი ყავი, არავინ არ მინდოდა. ეს ბედი სწერაა. მეშინოდა ოჯახის მეორედ შექმნა, მაგრამ რამაც ეს ნაბიჯი გადამადგმევინა, ეს იყო ვახო გო რგაძის ძალიან დიდი სიყვარული. მისი ეს გრძნობა და მართლა დიდი ნებისყოფა დასაფასებელია. მეათე წელია ერთად ვართ. დედა, როგორ გავიდა დრო... არადა, ძალიან უც ნაურად გავიცანით ერთმანეთი. სამი თვე დაჟინებით მირეკავდა, თქვენი ფანი ვარ და დისკზე ხელი
მომიწერეთო. მაშინ „დეკემბერი“ ახალი გამოსული იყო. ერთხელაც, რომ დამირეკა, ზაფხული იყო, ბო რჯომში ვიყავი. 2 საათში ვიქნებიო და მართლაც თბილისიდან 2 საათ ში ჩამოვიდა. ჩემი პირველი შთაბ ეჭდილება ის იყო, რომ ვიფიქრე, ეს ნორმალური არ არის, პატარა გადახრილია-მეთქი. ხელი მოვუ წერე და ამასობაში ბევრი საერთო ნაცნობი ჩამომითვალა, მათ შო რის ჩემი დეიდაშვილები. დაიწყო მეგობრობა... - მის ყოფილ მეუღლეს იცნო ბთ? - ვიცნობ. გადასარევი ურთიერ თობა მაქვს შვილებთანაც. შვილ იშვილი ლიზიკოც ჰყავს.
- ლოგიკურად, აქვე უნდა გკ ითხოთ, იმ ხმაურიან ჭორსა თუ სიმართლეზე, რომ თქვენ ვახოს ყოფილ ცოლთან მეგობრობდით და მას ქმარი წაართვით? - არანაირად არ ვმეგობრობდი, უბრალოდ ვიცნობდი. ასე მალე არ მეგობრდებიან ადამიანები. თითქ მის ერთად გავიცანი ვახო და მისი ცოლი. არ ვიცოდი ვახოს მიმართ რა ჰქონდა. მაშინ ვახო ერთი გიჟი ადამიანი იყო, რომელიც დამდევდა და აქედან გამომდინარე, ჩემთვის რა მნიშვნელობა ჰქონდა, ცოლთან ერთად მოვიდოდა თუ მეგობართან ერთად. - ანუ დისკზე ხელის მოწერას რომ გთხოვდათ და დაგდევდათ,
ცოლი ჰყავდა? - დისკზე რომ დამდევდა? კი, ჰყავდა. ადამიანს თუ ვიცნობ და მეგობრობაზეა ლაპარაკი, ვმეგ ობრობ მის ოჯახთანაც. ხომ არ შეიძლება მეგობრობდე კაცთან და არ იცნობდე მის მეუღლეს. რამდ ენჯერმე 2-3-ჯერ შევხვდით ერ თმანეთს, ისიც ჩემი მოთხოვნით. ძალიან ფართო საახლობლო წრე აღმოგვაჩნდა და როდესაც რეკა ვდა, წამოდი, სადმე ვიქეიფოთო, მე ვეუბნებოდი აუცილებლად მე უღლესთან ერთად-მეთქი. მე რომ მცოდნოდა, რომ ვახოს მის მეუღ ლესთან დიდი გრძნობა ჰქონდა, ამ ამბის გაგრძელება გამორიცხული იქნებოდა. ამ შემთხვევაში ვახო მა
ამეხსნა რამე...“
- ბოლო სიმღერაში მადლობას უხ დით მეუღლეს - „ეს ზამთარი გაზაფხ ულით შემიცვალე, მადლობა რომ შე მიყვარე“. - მომინდა, რომ მისთვის მადლობა გადამეხადა სიძლიერისთვის, მოთმენ ისთვის და სიყვარულისთვის. ვთვლი, რომ იოლი და ადვილად სამართავი ქა ლი არა ვარ. ზოგჯერ არავინ არ მინდა და გათიშული ვარ. ადამიანს ეს 10 წელი ასეთი თვისებებით ვუყვარდე, ნამდვი ლად მადლობის ღირსია. ჩემს შვილებს იქით ეუბნება, ახლა აცადეთ, ეს დაფრ ინავს და გავეცალოთო. მერე მეკითხ ება, რამე ხომ არ დაგიწერიაო? ყველ ანაირ კომფორტს მიქმნის, რომ განვმა რტოვდე. ჰგონია, რომ ამ დროს დავწერ, ხშირ შემთხვევაში სიმღერას მართლაც ვწერ. ჩუმი მსმენელია. მახსოვს, ტელე ვიზიით რომ გამოვუცხადე ეს მადლობა, დაბნეულად, ქვემოდან იყურებოდა და მივხვდი, შინაგანად ძალიან ბედნიერი იყო. მინდა სულ ასე იყოს, რადგან ამას იმსახურებს. ვატულიკოს ვეძახი. იურისტია და ძალოვან სტრუქტ ურაში მუშაობს. ადამიანებს ადვილად ცნობს. მე დავფრინავდი და მასთან ურთიერთობამ ბევრი რამ მასწავლა. ბე დნიერი ვარ იმ განცდებით, რითიც ვც ხოვრობ. ქალები უნდა ძლიერები იყვნენ. შე იძლება ძალიან გიყვარდეს და გტკიოდ ეს, მაგრამ მაინც ძალიან საინტერესო უნდა დარჩე და არა შემაწუხებელი. ნუ რასოდეს ნუ დაღლით ნურავის თქვენი გრძნობით. - სიყვარულისთვის მსხვერპლად შეწირვა არ ღირს? - ვა ხო ხვ ალ რომ მო ვი დეს და მი თხრას, ვიღაც მიყვარსო, მე არ მაქვს უფლება შეყვარებულ ადამიანს რაიმე მოვთხოვო. შეიძლე ბა ძალიან მეტკინოს, მაგრამ ვეტყვი, რომ იყოს ბედნიერი, სა დაც უნდა და ვი სთანაც... - ასე და ნე ბდებით? - არ შე მი ძლია იმ ადამ იანთან ერთად ც ხო ვრ ებ ა , რომელსაც არ ვ უყ ვა რვ ა რ . ჯობია წავიდეს და იყოს ბედნიე რი, ვიდრე გავა უბედურო.
რთლდება იმით, რომ მას ჩემდამი ჰქონდა გრძნობა, რომელიც რას გაგაკეთებინებს, არავინ იცის. ჩე მთვის წარმოუდგენელი იყო მასთ ან ურთიერთობა, მაგრამ დავდექ ით ფაქტის წინაშე - ამ ადამიანის გრძნობას ვერც მისი მეუღლე და ვერც მე - ვერ მოვერეოდით. არავის არაფერს არ ვართმევ, ყველასთვის ყველაფერი დამითმ ია. სხვისი არაფერი მინდა. სულით დაბალი თუ არა ხარ, ან არ გიჭირს, რატომ უნდა წაართვა მეგობარს ქმარი? მეგობრებს ქმრებს ართმ ევენ, როდესაც რაღაც უნდათ იმ ქმრისგან. ნატოს არ ჰქონდა იმის გასაჭირი, რომ გათხოვილიყო, შვ ილის გამო მაინც გათხოვილიყო,
ნატოს არ ჰქონდა ფინანსების პრ ობლემა, რომ ამის გამო გაჰყოლ ოდა ცოლად ვახოს. არ მქონდა მიზეზი, რომ ვიღაცისთვის წამე რთმია ქმარი. დღემდე ვცდილობ, ხელი არ შევუშალო ოჯახთან და შვილებთან ურთიერთობაში. არ მაქვს ჩვევა, რომ სხვისი რამე მი ნდოდეს. ყველაზე მეტად ეს ურთი ერთობა მე არ მინდოდა, თუნდაც იმიტომ, რომ იმ ოჯახს ვიცნობდი და წარმოუდგენელი იყო. - რატომ იცის დღეს ყველამ, რომ თქვენ მეგობარს წაართვით ქმარი? - ეს ჭორი იმიტომ გავრცელდა, რომ თბილისია და რადგან ვიცნობ დი, ჩათვალეს რომ მეგობარი იყო.
ენას ძვალი არა აქვს, ყველას ვერ აუხსნი და არც არასდროს მიცდ ია ვინმესთვის ამეხსნა რამე. თუ ვინმე ასე ფიქრობს, მაინც თავის აზრზე დარჩება. ამიტომ ახსნას და განმარტებას არანაირი აზრი არა აქვს. - სიყვარულისთვის იბრძოლ ებდით? - არა. მე შეიძლება ჩემთვის მყ ვარებოდა, ჩემი ცხოვრება მომეწა მლა, მაგრამ ეს არავის პრობლემა არ არის. მე არასოდეს წავართმევ ვინმეს. სიყვარული ჩემშია, მავს ებს მე და ის არავის პრობლემა არ არის, არც იმ ადამიანის, ვინც მი ყვარს. თუ ორმხრივია ხომ კარგი, თუ არადა მე მყოფნის იმისთვის, რომ ვწერო. რა მომივა და რა და მემართება, სხვა თემაა და ჩემი სა ტარებელია. - ნატო, სულ სიყვარულზე და ღვინოზე წერთ... ღვინოსთან თქ ვენს დამოკიდებულებაზე გვით ხარით... - არ ვსვამ... არადა, ეს წარმოუ დგენელია, არა? ხშირად ამბობენ, უჰ, ნატოსთან რას ვიქეიფებდითო, მაგრამ ბევრს ჩაუვარდა კოვზი ნა ცარში. ეგონათ, სიმღერასთან ერ თად ყანწებს ვცლიდი. მაგრამ ყა ნწი ამოვარდა და სიმღერა დარჩა. შავი ღვინო მიყვარს და წრუპვით ვსვამ. ბახუსი არ მთენთავს და მა ძინებს. ასე რომ „ღვინოს დავლევ სალხინოს“ მხოლოდ სიმღერაშია. - „ერთი კაცი მიყვარდა და გუ ლით დავატარე, ვერა, ვერა, ვერ გამოგო, წარსულს ჩავაბარე...“ ვინ გიყვარდათ მაშინ? - კარგად მახსოვს, კონსერვატო რიაში ვაბარებდი, თან ვმეცადინ ეობდი და თან მიყვარდა... სადღაც 1992-93 წლები იყო. დაახლოებით 19 წლის ვიყავი. რა მნიშვნელობა აქვს ვინ იყო, ერთი კაცი იყო. ბავშ ვური გატაცება და სიყვარული მქ ონდა და იმ პერიოდში აქტიურად ვწერდი. ერთი რამ არის, თუ სტიმ ული, გატაცების საგანი არ გყავს, ვერასოდეს დაწერ. ატაცებული და სიმპათიით სავსე პერიოდი უნდა იყოს, არ არის აუცილებელი ვენე ბს იჭრიდე. არ მგონია შემოქმედი ამის გარეშე რამეს წერდეს. ხანდ ახან თვითონ იგონებ, ქმნი, გინდა მისგან შექმნა იდეალური... იმის თვის, რომ წერო... ძალიან უფროსი არ იყო, უბრალოდ დავწერე „კაცი“ მიყვარდა-მეთქი, ერთ ბიჭს ხომ არ დავწერდი? - როგორც ვიცი, ის „ერთი კა ცი“ პეტრე გრუზინსკის შვილ იშვილი, ბადრი გრუზინსკი იყო... - ეს ჭო რია, ბა დრი ჩე მი პედაგოგი იყო... სხვათა შორის, ბადრიმაც იცოდა ეს ისტორია და ხშირად მე ჩხუბებოდა, ვის უწერ ამ სიმღერებს, ასე როგორ გი ყვარს? თუ ასე გიყვარს გა ჰყევი ცოლადო... ის ადამია ნი საქართველოში არც იყო. ძალიან სასაცილო ვიყავი, და ვფრინავდი და ბევრს ვწერდი... - ნატო, ამ გადმოსახედიდან რა არის სიყვარული? იმ ქალს ვე კითხები, რომელიც სულ სიყვარ ულზე წერს და მღერის. - სიყვარული ტონიკია, ის სასმ ელია, რომელიც ტონუსს გაძლევს, რომ იცხოვრო, რომელიც გამოძრ ავებს... მე ვაკვირდები ადამიანებს და ძალიან ხშირად შემიძლია გა მოვიცნო, რომ შეყვარებულია. ამ დროს ადამიანი ძალიან ლამაზია, უხდება სევდაც, თვალის ფორმაც კი ეცვლება... ისეთი სხივი დგება თვალებში, რომ მისი დაფარვა არ ანაირი მაკიაჟით არ არის შესაძლ ებელი. ეს არის დიდი სტიმული, რომელმაც შეიძლება ბევრი რაღაც გაგაკეთებინოს. - რამდენჯერ შეიძლება სიყვ არული მოვიდეს? - გულს ვერ უბრძანებ, რომ ერ თხელ გიყვარდესო. არავინ იცის,
რამდენჯერ შეიძლება მოვიდეს ეს გრძნობა. ნათქვამია, „არასოდეს არ თქვა არასოდეს.“ ვცდილობ, მაგ საკითხში არავინ გავამტყუნო, იმიტომ, რომ ეს ისეთი რამეა, სხვა სხვის საქმეში ყოველთვის ბრძე ნია. არავინ იცის გზად რა ელოდ ება. შეიძლება არ ელოდებოდე, არ გინდოდეს, მაგრამ სიყვარულმა შემოაღწიოს და გული ისე აგიჩქა რდეს, რომ ვერ იგრძნო, რატომ აგ იჩქარდა. - გულის და გონების ჭიდილი ხშირად გქონიათ? - ხშირად მქონია, რა თქმა უნ და. გული ყველაზე მაღლა დგას, მაგრამ ადამიანი იზრდები და გო ნებით მართვაც უნდა ისწავლო. სხვანაირად არ შეიძლება, ისევე, როგორც არ შეიძლება ყოველთვის აჰყვე გულს. გონებით უნდა აკონ ტროლო. - ადამიანი თავის ცხოვრებას თვითონ განაგებს? - არა. ბედისწერის მჯერა და ვფიქრობ, რომ, რაც დაბადებიდან დაგყვება, რაც მოსახდენია, მოხდ ება, გინდა გონებით ებრძოლე, გი ნდა გულით... - ანუ „ყველაფერი ისე მიდის, როგორც ღმერთი ინებებს?“ - რა თქმა უნდა. მე ძალიან პა ტარა ვიყავი როდესაც ეს სიმღერა დავწერე და მაშინაც ასე ვაზროვ ნებდი. ნებისმიერი - განსაცდელი იქნება თუ სიხარული, მისი ნებაა. მე შეგუებული ვარ, დიდი განსაც დელი როდესაც მაქვს, დიდი შვება მოჰყვება და ვიცი, რომ უნდა და ვძლიო. - თავის მართვა შეგიძლიათ? - ჩემს თავს ყოველთვის მხოლ ოდ მე ვშველი. განსაცდელის პე რიოდში წმინდა მამების წერილებს ვკითხულობ და პასუხს ვპოულობ იმ მომენტებზე, რაც მჭირს. ხშირ ად ამ პერიოდში ვერაფერს ვწერ, თუმცა მქონია სულიერი ჩაძირვის პერიოდი, როდესაც ძალიან ბევრი სიმღერა დამიწერია. - „ტკივილს ნუღარ მომაყენებ დარდი ისეც ბევრი მაქვს“, „თვ ითონ გეტყვი ნახვამდის“ - ეს სუ ლიერი ჩაძირვის დროს დაწერი ლი სიმღერაა? - რა თქმა უნდა. არასოდეს და მიმალავს ის წუთიერი მდგომარე ობა. არ არ ის და სა მა ლი, თუ გტ კივა, უნდა თქვა. ჩემი სიმღერები ყოველთვის ვიღაცას ეძღვნება. თუ ვინმეს დავემშვიდობე, ჩემთ ვის დავემშვიდობე. ეს ის პერიოდი იყო, როდესაც „ის“ გაემგზავრა და მე დავრჩი. გადავწყვიტე, რომ ასე იყო საჭირო. „არეული ქალაქი“ მა შინ დავწერე, როდესაც ყველაზე არეული იყო ჩემთვის ქალაქი. მო რიგი მძიმე პერიოდი მქონდა. ეს სიმღერა დრამატიზმის მიუხედავ ად, ჩემთვის ერთ-ერთი ყველაზე საყვარელია. - გაგიჭირდათ იმ „ნახვამდის“ თქმა? - არა, მყარად მივედი მაგ გადა წყვეტილებამდე. „ვერა და ვერ და განახე ეს ოხერი სიკეთე“... ადამია ნი, როდესაც ვერ ხედავს შენს ში ნაგან სამყაროს, უნდა დაემშვიდ ობო. მეშინია, როდესაც ოჯახებში ეს სიმღერა აქტუალური ხდება, რაღაც არ მოხდეს. ბევრისგან გა მიგია, დაშორების დროს ვუმღერე „ნახვამდისო“. - ბევრ ქალს ჰგონია, რომ კო ნკრეტულად მათზე დაწერეთ სი მღერა... - ეს არც არ ის გა სა კვ ირი. ყვ ელა ქალი ტიპიური ქალია თავისი ცხოვრებით და არეული თუ დალა გებული სულიერი მდგომარეობით. ქალის ცხოვრება მეორდება. მე თუ დღეს რაღაც მტკივა, აუცილებლ ად გეტკინება შენც ხვალ ან იგივე პრობლემის წინაშე დადგები. რო დესაც მხვდებიან და მეუბნებიან, ნატო, შენი ეს სიმღერა ამოვიჩემ ეო, იმ სიმღერით ვხვდები იმ ქალის სულიერ მდგომარეობას.
Love Is The Answer
15 „გრემის“, 4 „ოქროს გლ ობუსისა“ და 2 „ოსკარის“ მფ ლობელმა, ლეგენდარულმა მომღერალმა და მსახიობმა, ბარბარა სტრეიზანდმა თავი სი 63-ე ალბომი გამოუშვა. 29 სექტემბერს გამოსული „Love Is The Answer“ მალევე მოექცა ბილბორდის ჩარტების სათა ვეში. გამოცემიდან რამდენიმე თვეში, კონკრეტულად კი ორი კვირის წინ, ალბომი ამერიკის ჩანაწერთა ინდუსტრიის ასოც იაციამ (RIAA) ოქროს დისკით დააჯილდოვა. 67 წლის სტ რეიზანდი მიუხედავად იმისა, რომ უკვე თითქმის ყველაფერი მოიგო რისი მოგებაც შეიძლე ბოდა, კვლავ საკმაოდ მოტივი რებული ჩანს და კაცმა არ იცის, კიდევ რამდენ სიახლეს შესთავ აზებს მსმენელს. ეს მუსიკოსის 51-ე ოქროს დისკია. ამას გარდა იგი ფლობს 30 პლატინისა და 13 მულტიპლატინის დისკს. კარიერის გა ნმავლობაში სტრეიზანდს 200 მილიონზე მეტი ჩანაწერი აქვს გაყიდული.
I Look to You მრავალწლიანი ტანჯვები სა და ცემატყეპის შემდეგ 2006 წლის სექტემბერში უიტნიმ სა სამართლოს ბობი ბრაუნთან გა ნქორწინების მოთხოვნით მიმა რთა. პროცედურა საბოლოოდ 2007 წლის 24 აპრილს დასრ ულდა. შედეგად ლეგენდარულ მუსიკოსს შემოქმედებისათვის საკმაო დრო გამოუთავისუფ ლდა. 2007 წლის მარტში, „არ ისტა რეკორდსის“ დამაარსებე ლმა კლაივ დეივისმა განაცხ ადა, რომ უიტნი ახალ ალბომზე მუშაობას დაიწყებდა. და 2009 წლის 31 აგვისტოს, დიდხნიანი პაუზის შემდეგ, უი ტნი ჰიუსტონის ახალი ალბომი - „I Look to You“ გამოვიდა... გასულ სამშაბათს, პირველ დეკემბერს ამერიკის ჩანაწერთა ინდუსტრიის ასოციაციამ, (RI AA) უიტნის ალბომი პლატინის დისკით დააჯილდოვა, რისი მი ზეზიც ამერიკაში მილიონზე მე ტი ასლის გაყიდვა გახდა. უახლ ოესი კონცერტები მომღერალს რუსეთში, 9 და 12 დეკემბერს ექნება, მოსკოვის ოლიმპიურ სტადიონსა და პეტერბურგის ყინულის სასახლეში... ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
5
6
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
მერის არჩევნების მთავარი ინტრიგა „პრაიმტაიმი“ ადგილო ბრივ არჩევნებთან დაკავშ ირებით „აი-პი-ემის“ ხელმ ძღვანელს გოჩა ცქიტიშვი ლს ესაუბრა: – გოჩა, რითი შეიძლე ბა იყოს განსხვავებული ეს არჩევნები სხვა არჩევნებ ისგან? – განსაკუთრებული არ აფრით არ იქნება, არაფერი ისეთი არ მოხდება, რაც სხ ვა არჩევნებზე არ მომხდარა. საინტერესო სხვა რაღაც არ ის. ახალი ის არის, რომ აქ ამდე არსებობდა რეალური დაპირისპირება ოპოზიციურ ფრთასა და სახელისუფლ ებო ფრთას შორის, ეს დაპი რისპირება აღარ იქნება – ანუ, გარიგება მოხდ ება? – დღეს ნაციონალური მოძრაობა გაცილებით ეფექ ტურად მართავს, ვიდრე გა სულ წლებში მართავდა. ბა ზარზე არსებული რესურს ების მიხედვით, ნორმალური სიტუაცია არის მაშინ, როცა რესურსები მეტ-ნაკლებად თანაბრად არის გადანაწი ლებული ორ, სამ ან ოთხ მხ არეს შორის და არა 50 მხარ ეს შორის. დღეს ეს ვითარება ნორმალური არ არის. ადრე ნაკლებად განჭვრეტადი იყო, ვინ მოიგებდა არჩევნ ებს და რა პროპორციით. დღეს ჩვენთვის გაურკვევ ელი ის კი არ არის, ვის რა მდენი პროცენტი შეიძლება შეხვდეს, დღეს ჩვენთვის გა ურკვეველია, ვინ ვის ეჯიბ რება არჩევნებში. არ გვაქვს ნათელი სურათი, არსებობს თუ არა ბძროლა, ზოგადად, ოპოზიციურ პარტიებსა და ხელისუფლებას შორის. ოპ ოზიციის ერთიანობის ილ უზიის არასოდეს მჯეროდა, ეს შეუძლებელია... – აბა, რატომ იყო ხალხ ის დაკვეთა? – არანაირი დაკვეთა არ ყოფილა, ესეც დიდი ილუზ იაა... საზოგადოებას უნდო და, ყოფილიყო ოპოზიციურ პარტიათა შეთანხმებული პოზიცია და არა მაინცდამ აინც ერთი ბრენდის ქვეშ მა თი გაერთიანება... პრობლე მა არის ის, რომ პოლიტიკა საქართველოში საბოლოოდ მოხვდა იმ ადამიანების ხე ლში, ვინც პოლიტიკის ხარჯ ზე ცხოვრობენ. – ანუ, პოლიტიკა ბიზნ ესი გახდა? – საბოლოოდ პოლიტიკა გახდა ბიზნესი... – ანუ ამით იმის თქმა გი ნდა, რომ მოხდება გარიგე ბა ხელისუფლებასა და ოპ ოზიციას შორის? – არ მი თქ ვა მს, რომ მო ხდება გარიგება, მე ვთქვი, რომ „ნაციონალური მოძრ აობა გაცილებთ მეტად და ეფექტურად აკონტროლებს მთელ ოპოზიციურ სპექტრს, ვიდრე აკონტროლებდა ბო ლო სამი წლის განმავლობა ში. ეს რესურსი საიდან მოვი და? ეს ოპოზიციის წინდაუ ხედაობისა და შეცდომების ბრალია. ის, რაც ქართულ პოლიტიკაში ხდება, არც ბი ზნესია და არც პოლიტიკა, ეს არის პოლიტიკის ხარჯზე ცხოვრება. ანუ, ბევრი პოლი ტიკოსის საფინანსო მდგო მარეობის გაუმჯობესების მცდელობაა... – ანუ ეს არ ის მთ ავ არი
ინტრიგა – ვინ მო იგებს კულისებში და რეალურად ყვ ელაფერი ახლა კუ ლისებში წყდება და არა არჩევნების დღეს? – რა თქმა უნდა... ოპოზიციური პარტ იები მესმის, რატომ იქცევიან ისე, როგო რც იქცევიან დღეს, ეს არ ჯდ ება ჩე მს გემოვნებაში. რაც ოპოზიციის შიგნით მოლ აპ არ აკ ებ ებ ი სა თუ კულუარებ ის დრ ოს ხდ ება, ეს არც ბიზნესია უკვე და არც პოლიტიკა, ამას ვაჭრობა ჰქვია. მართლმადიდებლუ რი ეთიკა საერთოდ უარყოფს ვაჭრობ ას, ებრძვის მას, ამ ბო ბს: შე ნი ჰო ჰო უნდა იყოს და შენი არა არა უნდა იყოს. გასაგებია, რომ მა რთლმადიდებლური ეთიკისგან პოლი ტიკა საზოგადოდ შორს არის, მაგრამ ქართულ პოლიტი კა ში რაც ხდ ება, ეს არა მხოლოდ მართ ლ მა დი დე ბლ ურ ი ეთიკისგან, არამედ, ზოგადად, ეთიკის გან დგას შორს. – თუმცა, რელი გიაც ვაჭრობის თე მა გახდა ოპოზიც იის მხრიდან... – რატომ მარტო ოპოზიციის? არსე ბობს ერთი ხედვა, ამას ქართული პო ლიტიკის პლატფო რმა, გემოვნება და პროფესიული დამო კიდებულება ჰქვია. ეს საწუხარო ვითა რებაა. იმ ადამიანთა რაოდენობა, ვინც გად აწ ყვ ეტ ილ ებ ას იღებენ, არა ვინმეს სასარგებლოდ, არ ამედ ვინმეს წინა აღმდეგ, იზრდება. ასეთმა კატეგორიამ 35%-ს გადააჭარბა. ეს იქნება ქართული პოლიტიკის კრახი... – ვინ განაპირო ბა ვაჭრობა პოლიტიკაში – ხელისუფლებამ, რომელიც სხვა თამაშის წესებს არ უტოვებს ოპოზიციას, თუ ოპოზიციამ, რომელიც ისე თამაშობს, რომ ხელისუ ფლება იძულებულია, უპ ასუხოს?.. – ქართულ პოლიტიკაში ორივე შედის... წყარო შეცდ ომისა არის ორი. ერთი უკვე ვთქვი, ეს არის იმ ადამიანთა სიჭარბე, რომელთაც ქა რთული პოლიტიკის ხარჯ ზე ცხოვრება უნდათ, ჩვენს ხარჯზე ცხოვრება უნდათ. უნდათ, რომ ან ცოტა ხალხი მოვიდეს მიტინგზე, რომ მე რე ივ აჭ რონ, ან ბე ვრი მო ვიდეს, რომ ასევე ივაჭრონ. გააჩნია, რომელ მხარეს დგ ას პოლიტიკოსი. ეს პრიმიტ იული ვაჭრობის საგანი, ანუ ჩვენით ვაჭრობა, თითქოს ქათმები ვიყოთ და ამას ჰქ ონდეს მნიშვნელობა, რამდ ენი ქათამი მივა ან არ მივა მიტინგზე. უახლოეს წლებში რუსთაველზე მისული ხალხ
პოლ იტ იკ ოს ებ ის რესურსები და შანსები ის რაოდენობით განისაზღ ვრება ზოგჯერ ცალკეული პოლიტიკოსის წარმატების საკითხი. მათ შორის, საფი ნანსო წარმატებაც... მეორე წყარო: წმინდა ტე ქნოლოგიური. თუ სპორტს მენი სისტემატურად უშვებს ტაქტიკურ შეცდომებს, ის მუდმივად აგებს. ქართველი ფეხბურთელები შეიძლება გულანთებულები იყვნენ, მა გრამ, როცა მოედანზე გამო დიან, აგებენ. გულანთებულ ობა მოგებისთვის საკმარისი არ არის. ტაქტიკა და სტრა ტეგიაც მნიშვნელოვანია სხ ვა ფაქტორებთან ერთად. 9 აპრილის მოვლენების დროს ოპოზიციის რესურსი იყო 70%, ახლა 50%-ია. აი, რო გორ მოკლა ოპოზიციამ სა კუთარი რესურსი. ისევე, როგორც ხელისუ ფლება უშვებს შეცდომებს. ხელისუფლებაც ისეთივე ჭრელია, როგორც ოპოზიც ია. ამიტომაც სტრატეგიული შეცდომები მათაც აქვთ. კუ რსი, სტრატეგია, რომელიც
ხელისუფლებას ან ქვეყან ას აქვს, ჩემთვის არ არის ცნობილი. როგორც წესი, არსებობს ხოლმე ამოცან ები, რომ მოაგვაროს რაღაც ლოკალური პრობლემა. მა გალითად, ისევე მოაგვაროს უკმაყოფილო ადამიანთა პრობლემა, როგორც, მაგა ლითად, წყლის მომარაგების პრობლემა... ესე იგი, ადამია ნები გავხდით ფიზიკური ინ ფრასტრუქტურის წევრები. ეს არის პრობლემა. მთავარი შეცდომა ის არის, რომ ხელი სუფლებამ ვერ გაიგო, რას ნიშნავს წარმატებული ხელი სუფლება. წარმატებული ხე ლისუფლება ის კი არ არის, ვინც ბევრ გზას ააშენებს და ბევრ სკოლას ააგებს, არამ ედ ის, ვისაც ბევრი კმაყოფ ილი ამომრჩეველი ეყოლება. არა ხმას რამდენი მისცემს, არამედ კმაყოფილი რამდენი ამომრჩეველი ეყოლება. – მესამე ტალღის იდეა გაჩნდა ოპოზიციაში, რომე ლიც საბოლოოდ დაამხობს ხელისუფლებას. ეს ტალღა
არჩევნების გაყალბების შე მდეგ უნდა აგორდეს... – არაფერი გამიგია ამაზე, ბევრი ეგეთი სისულელე მო მისმენია და სისულელეებზე რა კომენტარი უნდა ვაკე თო? – შენი აზრით, ვინ იქნება ხელისუფლების რეალური კონკურენტი? – ეგ ოპოზიციამ უნდა გა არკვიოს. იცი, როგორ არის? იმდენად ბევრი რამ არის და მოკიდებული ცალკეულ გა დაწყვეტილებაზე, რომელიც შეიძლება პოლიტიკოსებმა მიიღონ, რომ ახლა წინასწ არმეტყველბა არაკორექტუ ლი იქნებოდა. ყველაფერი იმაზეა დამოკიდებული, ახ ლა რა გადაწყვეტილებებს მიიღებენ. თუ საერთოდ მი იღებენ რაიმე გადაწყვეტი ლებას. აპრილის აქციებზე ოპოზიციამ ყველაფერი ზუ სტად ისე გააკეთა, როგორც ეს ხელისუფლებას უნდოდა. ხანდახან მეჩვენებოდა, რომ იდგა ხელისუფლების დირე ჟორი, ვინც ამ პროცესებს
მართავდა. ეს აქციები რომ არ ყოფილიყო, დღეს ოპოზ იცია მინიმუმ ორჯერ ძლიე რი იქნებოდა. შედეგი სახე ზეა. ხომ გითხარით, ოპოზ იციის რესურსმა დაიკლო. აპრილამდე ჰქონდა 76%, ახლა აქვს 52%. რესურსი და არა რეიტინგი... თუ ოპ ოზიცია ასეთივე წარმატებ ით გააგრძელებს ბრძოლას, არაფერიც არ მოხდება, არ ჩევნებს უგულავა მოიგებს. მერე დაიწყება ხმამაღალი შეძახილები, რომ არჩევნები გაყალბდა, მაგრამ არაფერ იც არ მოხდება. – ხელისუფლებას მოგე ბისთვის გაყალბება საერ თოდ სჭირდება? – მარტივად წარმომიდგე ნია ვითარება, თუ ოპოზიცია არ მიიღებს სწორ გადაწყვე ტილებას, ხელისუფლებას არათუ არ დასჭირდება გა ყალბება, თავის რეიტინგს იქით აჩუქებს სხვებს. ასეც შეიძლება მოიქცეს ოპოზიც ია. ჯერჯერობთ რასაც ვუ ყურებ, ასეც იქცევა. ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
7
10 kiTxva
შალვა ნათელაშვილს – გაეროს ეგიდით და სტატუსით არჩევნები ძალიან ფართო გაგების მოვლენაა, იქ შეიძლება, ვთქვათ, გაეროს ერთი პატარა ფუნქცია ჰქ ონდეს ან მთლიანად არჩევნების კონტროლის უფლებამოსილება. შე იძლება მრავალნაირი ვერსია წარმ ოიშვას. მე მაგალითად, მხარს ვუჭერ იმას, რომ უბნებზე არსებული და რღვევები გაეროს სააპელაციო კო მისიებმა განიხილონ და მათ მიიღონ გადაწყვეტილება, იმიტომ რომ ჩვენს ქვეყანაში სასამართლო არ არის და ვის უნდა მიმართო, თუ არა გაეროს კომისიას ხომ? სხვა შემთხვევაში ხე ლჩართული ბრძოლა უნდა დაიწყოს, იმისთვის, რომ გაირკვეს, ვინ არის მტყუან-მართალი. შეიძლება, განვ იხილოთ ის იდეაც, რომ მთლიანად გაერომ ჩაატაროს არჩევნები, არც ეს არ არის საფუძველსმოკლებული, იმიტომ რომ ჩვენი ცესკოები რას წა რმოადგენს ისტორიულად, მე მგონი, ამას ჩემი კომენტარი არ სჭირდება, ყველამ ძალიან კარგად ვიცით. ან შესაძლებელია, იყოს ფორმატი ევ როპის საბჭოსთან და ეუთოსთან ერ თად. ეს ვარიანტიც განიხილებოდა. ყოველ შეთხვევაში იურიდიული სა ფუძველი, რომ გაერომ აიღოს ყველ ანაირი კონტროლი არჩევნებზე, ოცი წლის განმავლობაში საქართველოში დაგროვდა – უკანონი გადატრიალე ბები, ხელისუფლების ძალადობით ცვლა, ტოტალური გაყალბებები და ფალსიფიკაციები, ერთპარტიული პარლამენტები და ერთპარტიული მთავრობები და რა გინდა სულო და გულო. ყველა იურიდიული საფუძვ ელია იმისთვის, რომ გაერომ ხმა ამ ოიღოს და ჩაერიოს. ამდენად, ჩვენი მოთხოვნა ემთხვევა ამ ეპოქის საჭი როებას. – ძალიან ხშირად ახსენებთ ხო რვატიას, კონგოს, კამბოჯას... თუ არ ვცდები, ყველგან, სადაც გა ერომ არჩევნები ჩაატარა, ან სა ომარი მოქმედებები იყო, ან კიდევ სახელმწიფო ინსტიტუტები, უბრა ლოდ, არ ფუნქციონირებდა. – არა, რატომ? ავღანეთში კარზაი იყო პრეზიდენტი, სავსებით ლეგი ტიმური, გაეროსა და საერთაშორი სო ორგანიზაციების მიერ ცნობილი და თავის დროზე არჩეული და და დასტურებული, როგორც კანონი ერი სუბიექტი, მაგრამ გაერომ მაინც საჭიროდ ჩათვალა ჩარევა, რათა ურთიერთობები არ დაძაბულიყო ბელუჩებსა და პუშტუნებს შორის, ტრადიციულად, როგორც ხდებოდა ხოლმე ავღანეთში. თუმცა იმავდრ ოულად ავღანეთი ტერიტორიულად არ დაშლილა, არც ბელუჯისტანი და არც პუ შტუნ ები
8
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ არ უცნია არავის და ყველა ერთიან სა ხელმწიფოდ მიიჩნევს. ამრიგად, მათ უკეთესი მდგომარეობა აქვთ. მართალია, კამბოჯაში პოლპოლ ტმა გაანადგურა მილიონი თუ ორი მილიონი განსხვავებული აზრის მქონე ადამიანი და საშინელი მემკვი დრეობა დაუტოვა ქვეყანას, მაგრამ ნაწილებად არ დაუშლია ქვეყანა და არ უღიარებია ნიკარაგუასა და ვე ნესუელას ეს ნაწილები. ჩვენ, სამწ უხაროდ და საუბედუროდ, ბევრად უარესი მდგომარეობა გვაქვს, ვიდრე თავის დროზე ჰქონდა კონგოს, კამპ უჩიასა და ხორვატიას თუნდაც და ომი აქ რომ იყო, იმისთანა სად იყო ხორვატიაში... – გაეროს საპარლამენტო და საპრეზიდენტო არჩევნები უნდა ჩაატარებინოთ თუ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებზეც არის საუბარი? – ეს მოიცავს ყველა სახის არჩე ვნებს... – ამ შემთხვევაში თქვენ მიიღ ებთ ადგილობრივ არჩევნებში მო ნაწილეობას? – არა, არ მივიღებ... – ანუ 2013 წლამდე უნდა იცად ოთ? – არა, 2013 წლამდე არ დავიცდი, უფრო მალე იქნება საპარლამენტო და საპრეზიდენტო არჩევნებიც... – ასე ფიქრობთ? – ვფიქრობ კი არა, დარწმუნებუ ლი ვარ, არამარტო გაერო, ხალხი ჩა ერევა ამაში და თან ძალიან მალე და გაეროც დააჩქარებს ამ პროცესებს. – სინამდვილეში ეს შეხვედრა პრაიმერზე შესათანხმებლად ხომ არ შედგა? – არა, არა, ეგ თემები არ განგვიხი ლია, იმიტომ რომ ეს პრაიმერი ზოგს მოსწონს, ზოგს არ მოსწონს. ახლა ისეთი თემები რომ შეგვეგდო დღის წესრიგში, რომელიც აცილებს პოლი ტიკურ პარტიებს ერთმანეთისგან, ეს საქმეც გაფუჭდებოდა, ამიტომ დღის წესრიგში ასეთი განმასხვავებელი ნი უანსები აღარ შევიტანეთ. – თუმცა მაინც ვრცელდება კუ ლუარული ინფორმაცია, რომ თქ ვენთან მერობის კანდიდატად პა ატა ჯიბლაძე განიხილება... – არა, ბატონო, არა, არავითარი პაატა ჯიბლაძე არ განიხილება და არც შალვა ნათელაშვილი. არ ვმონ აწილეობთ და პაატა როგორ იქნება მერობის კანდიდატი? – როგორ ფიქრობთ, ოპოზიციის მიერ წარმოდგენელი მერობის კა ნდიდატებიდან ყველაზე დიდი შა ნსი რომელს აქვს? – სააკაშვილის მმართველობის პირობებში, თუ სააკაშვილის ხე ლისბიჭი არ არის, არავის არა აქვს შანსი, გახდეს თბილისის მერი, რა არჩევნებიც არ უნდა ჩატარდეს ამ მოდელით. – იმ შემთხვევაში, თუ მართლაც გაერომ ჩაატარა არჩევნები, რო გორ ფიქრობთ, თქვენ, შალვა ნა თელაშვილი, გახდებით საქართ ველოს პრეზიდენტი? – მე მეცოდინება, რომ სააკაშ ვილი აღარ იქნება პრეზიდენტი და ეს უკვე ქვეყნის გადარჩენაა. დანარჩენი უკვე მეათეხარისხო ვანია. – ანუ თქვენთვის ამ შემთხვ ევაში არ ექნება მნიშვნელობა, გახდებით თუ არა პრეზიდენტი? – ნამდვილად, ჩემთვის მთავ არია ქვეყანა და არა ჩემი პრ ეზიდენტობა ამ ქვეყან აში.
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
რა დაუჯდა ნინო ბურჯანაძეს
„ვიქენდი“
ბაკურიანში? მირიან ბოქოლიშვილი გასულ კვირას ნინო ბურჯანაძე ბაკურიანის ჰავით ავარჯიშებდა ფილტვებს. ნინომ მთელი თავისი პარტია წაიყვანა ზამთრის კურო რტზე და კარგადაც მოალხინა. მართალია, „ვიქენდი“ სულ რაღაც ორდღიანი იყო, მაგრამ ეფექტუ რი. „დემოკრატიული მოძრაობის“ 30-კაციანი დელეგაცია ბაკურიან ის ერთ-ერთ ყველაზე პრესტიჟულ და ძვირადღირებულ სასტუმროში „გამაგრებულა“. ბურჯანაძემ თი თო ნო მე რში 200-240 ლა რი გა დაიხადა. როგორც „პრაიმტაიმმა“ სასტუმროს ადმინისტრაციაში
გაარკვია, ამ თანხაში შედიოდა 3-ჯერადი კვებაც. მხოლოდ ნო მრები და კვება ბურჯანაძეს სულ 6000 ლარი დასჯდომია. გარდა ამისა, ბურჯანაძემ სასტუმროს სა კონფერენციო დარბაზის დასაქი რავებლად 300 ლარი გადაიხადა. ესეც თავად სასტუმროს ადმინი სტრაციის მონაცემებია. კონფერ ენციის დროს „კოფი ბრეიქი“ სულ რაღაც 240 ლარამდე დამჯდარა. ამ ყველაფერს თუ დავუმატებთ ძვირადღირებული მანქანებით გა დაადგილებასა და გართობის სხვა საშუალებებს, გამოდის, რომ ბუ რჯანაძემ ბაკურიანში ორდღიან
პარტიულ ვოიაჟში 10 ათას ლა რამდე გადაიხადა. მოკლედ, ნინო ბურჯანაძე კომფორტისა და ფუ ფუნების მოყვარული ქალბატონ ია. ცნობისთვის იმასაც გეტყვით, რომ სასტუმრო „თრიალეთი პალა სი“ ერთ-ერთი პრესტიჟულია. სა სტუმროში განთავსებულია დახუ რული საცურაო აუზი, საუნა, ოთ ახი მასაჟისთვის, ფიტნეს-ცენტრი, საბილიარდე და მაგიდის ჩოგბურ თი. სასტუმროში ფუნქციონირებს რესტორანი და ბარები. რესტორ ანში შესაძლებელია როგორც ქა რთული ტრადიციული, ასევე ევ როპული კერძების დაგემოვნება.
სოსო შატბერაშვილი:
Ùà ñÜ Ø Ýé
„ზურაბ ნოღაიდელი გინდ ყოფი ლა, გინდ – არა“. „ნოღაიდელს ჩააბარო ბიუჯეტი, ეს იგივეა, სტუმრად წახვიდე და სა ხლი ყაჩაღებს ჩააბარო. როცა და ბრუნდები, დაგხვდება რამე? არც არაფერი. ეგრე ექცევა ბიუჯეტს ნოღაიდელი“.
გია თორთლაძე:
„ეგ გაერთიანებული ოპოზიც იაც ძალით იყო შეკოწიწებული. ყველაფერს წყვეტდნენ გამყრელი ძე, ზურაბიშვილი და გაჩეჩილაძე... à Ù Ü ჩემი პარლამენტში შესვლა-არშე Øñ სვლის საკითხიც მაგათ „გადაწყვიტეს“ é Ý – ტელევიზიით გავიგე, პარლამენტში არ შევდივართო! მკითხე, რა, დალოცვილო, ან დამირეკე, გია, ასე ვაპირებთ და რას იზამო? ეგრევე მანდატებს რომ ჭრი და ყველას სახე ლით ლაპარაკობ, ეგ არის დემოკრატია? ერ ოვნულ საბჭოში იყო დიქტატურა, რის დემოკრატია – მაგ სამი ადამიანის დიქტატურა!“ „ირაკლი ოქრუაშვილი ზის პარიზში, „კრუასანებს“ მიირთმევს და ბრტყელ-ბრტყელებს ლაპარაკობს იქ იდან. არაფერი არ აკლია, მშვენივრად ცხოვრობს პარი ზში“.
ლევან ხაჭაპურიძე,
ზვიად გამსახურდიას პირადი წარმომ ადგენელი დიდი ლიახვის ხეობაში: „გოგა ხაინდრავა არის მატყუარა კაცი. ზვიადს იარაღით ებრძოდა, ახლა რაღა უნ და, ვერ გავიგე – ეგ კონფლიქტის მომგვა რებელი არ არის, თუ პირიქით, არ გააღვი ვა და არ დაძაბა ურთიერთობა ქართველე ბსა და ოსებს შორის“.
à ÜÙ ñ Ø Ýé
თემურ შაშიაშვილი:
„ზურაბ ნოღაიდელმა შევარდნა ძის მთავრობაში ძალიან ბევრი და ნაშაული ჩაიდინა, მე ამის დამამტ კიცებელ საბუთებს დავდებ“.
à ÜÙ ñ Ø Ýé
ირინა სარიშვილი:
Ùà ñÜ Ø Ýé მე
შალვა ნათე ლაშვ ილი:
„სალ ო ზურაბიშვ ილმა ააყვავა ნეპოტიზმი სა გარეო საქმეთა სამინისტროში. გარდა ამისა, ის არის არაპროფესიონალი და სუსტი დიპლომატი და ვიდრე გაუგდიათ, თავისით წავიდეს იქ, საიდანაც ჩამოვიდა“. „ზურაბ ნოღაიდელი არ ის საცობი, ყველა მთავრობას ერგება. რაც მაგას მოუპარია ბიუჯეტიდან, თან ისე უნამუს ოდ. ძალიან ბევრს, სახელი რომ აქვს გატეხილი, ეგ არ უკადრე ბია. კაცი არ ვიყო, მაგის ქონე ბა პენსიონერებსა და უდედმა მო ბავშვებს არ დავურიგო“. „ბურჯანაძეები ავტომანქ ანებს პირდაპირ სპეცშეკვეთ ით ამზადებინებენ ავტოსა ლონებში. მგონი, ბრიტანეთის პრინცები ჯერ არც მჯდარან ისეთ ძვირადღირებულ მანქან ებში, ნინო ბურჯანაძის უფრო სმა ვაჟმა რომ მოიყვავილა“. „არ დამიჯერეს მაგ ლიდერე ბმა და კი ნახეთ, რაც მოხდა – ოპ ოზიციამ მოღვაწეობა რკინიგზის ლიანდაგებზე დაასრულა“.
ირაკლი მელაშვილი:
„ნინო ბურჯანაძე არის უს ინდისო ადამიანი, მაგას ნა მუსი რომ ჰქონდეს, ბოდიში უნდა მოუხადოს ხალხს და სა ერთოდ გადაიკარგოს ამ ქვეყ ნიდან“.
„ოპოზიციის უბედურება ის არის, მართლა დაიჯერეს, რომ ამდენი ხა ლხი მათი გამოყვანილია და ახლა ყველას სახალხო ლიდერი ჰგონია თავი. როცა თავი არა გაქვს, იმ საქმეს ხელი არ უნდა მოკიდო. ღმერთო, ყველა გაჭირვებულს უშველე, ოპოზიციის ამ ლიდერების ჩათვლით – ახლა ამ იმედ გაცრუებულმა ხალხმა ამ ლიდერებს თუ არ გადაუარა, მადლობა უნდა თქვან“.
ირაკლის წინასაარჩევნო კამპანია
ირაკლი ალასანიას გაუჭირდა. „ალიანსი“ მიიჩნევს, რომ დღის განმავლობაში რაც უფრო ბევრ შეხვედრას გამართავს, მით უფ რო ბევრ ხმას მოაგროვებს არ ჩევნებში. ალასანია აბაშიძესთან ერთად შეხვედრებს მართავს ყვ ელგან და ყველასთან. რაც მთ ავარია, ექსპერტებზე მეტ დროს უთმობს ყოფილ მომიტინგეებს. ერთ-ერთი ასეთი შეხვედრა ჯა ბა ჯიშკარიანთან გამართა. შე ხვედრა ზუსტად ორი საათი გა გრძელდა. ჯიშკარიანის ოფისში, კაკაბაძესთან ერთად, გელა ნი კოლეიშვილიც იმყოფებოდა, თუ მცა მასპინძლად თავს მაინც ჯა ბა გრძნობდა... ჟურნალისტებიც გულწრფელად დაინტერესდნენ, რას ეუბნება ჯიშკარიანი ამისთა ნას, ორი საათი ოთახიდან რომ ვერ გამოვიდაო... თვითონ ჯაბა ხმას არ იღებდა, რაზე ვსაუბრ ობთ, ეს თავად ირაკლის ჰკით ხეთ, მე აქ ყველაზე პატარა კაცი ვარო. ჰოდა, ეს „პატარა კაცი“ ჟურნალისტებს ედიდ კაცებოდა და წარა მარა აჩუმებდა, ნუ ხმაურობთ, ბატონ ირაკლის ხელი ეშ ლებაო...
Ùà ñÜ Ø Ýé გიორგი გუგავა:
„ნინო ბურჯანაძ ისა და მისი ოჯახის წევრებისთვის მუ შაობს მთელი სახე ლმწიფო, ამდენი ხა ლხი? იმიტომ ივსება ბიუჯეტი, რომ ბა დრი ბიწაძემ ვერტ მფრენით ინადიროს ჯიხვებზე, ნინომ მა რგალიტები იყიდოს და მაგათმა შვილემა – სუპერკლასის მა ნქანები? ესაა ქვეყ ანა?“ „ყველა კონკურსი, რომელიც საგარეო საქმეთა სამინისტ როში გაიმართა, არ ის ფიქცია და თუ სა ლომე ზურაბიშვილ ისა და ჯანრი კაშიას ნათესავი და მეგობა რი არა ხარ, შანსი არ არის, რომ თუნდაც რეფერენტისა და უბ რალო სპეციალისტ ის ადგილი დაიკავო. ესენიც წინასწარ „დაბრონილია“.
ნოღაიდელი სააკაშვილის
ნაჩუქარი საათით დადის
ზურაბ ნოღაიდელი მოსკ ოვში რუს პოლიტიკოსებს სა ქართველოს პრეზიდენტის ნა ჩუქარი საათით ხვდება და ხე ლსაც თამამად ართმევს. რომ გაუგონ, შეიძლება კრემლის კარიც არ გაუღონ... ამას მიშა, ალბათ, ვერც კი წარმოიდგენ და, როცა ნოღაიდელს საკუ თარ საათს ჩუქნიდა. როგორც გავარკვიეთ, ჯერ კიდევ პრემ იერობის დროს ზურას პრეზ იდენტის მაჯის საათისთვის დაუდგამს თვალი, გადადგ ომის წინ კი უთხოვია: ეგებ, ეგ საათი მაჩუქოო. სააკაშვილს აც ქვეყნის მესამე კაცისთვის ხათრი არ გაუტეხია. მაშინვე მოუხსნია ძვირადღირებული აქსესუარი და ნოღაიდელის თვის შეუბამს მაჯაზე.
ცაგარა გაიბუტა
ახლა ის მარტო უმრავლესობას კი არა, ოპოზიციასაც გაებუტა. აღმო ჩნდა, რომ გიორგი ამხელა პარლამენტში თავს ეულად გრძნობს და ცო ტას ეჭვიანობს კიდეც. თან ქალზე კი არა – პოლიტიკოსზე. იურიდიული კომიტეტის თავმჯდომარესთან „იწუწუნა“: რა არის, ამ შეხვედრებს ოპ ოზიციურად განწყობილ დეპუტატებთან რომ მართავს ასე კონსპირაცი ულდ, მეც კი მაინტერესებსო... როგორც ჩანს, ცაგარეიშვილს ის უფრო ეწყინა, ოპოზიციურად განწყობილებში რომ არ გაიყვანეს. შეხვედრაში არაფერი განსხვავებული და გასაიდუმლოებული არ ყოფილა. ის საარ ჩევნო კოდექსზე მომუშავე ჯგუფის მორიგი „სხადნიაკი“ იყო. ეს პალი კომაც პირადად აუხსნა გაბუტულ დეპუტატს: – ეს იყო იმ პოლიტიკური პარტიების შეხვერდა, ვინც ხელი მოაწერა დოკუმენტს. არანაირად არ იყო საიდუმლო შეხვედრა...
ÜÙà Øñ é Ý
Ùà ñÜ Ø Ýé
რეზო ესაძე:
„არ მინდა ვთქვა, რომ ლევან გაჩეჩილა ძის პოლიტიკურ პა ტიოსნებაში ეჭვი მე პარება, მაგრამ ბოლო ხანს იმდენი უცნაური რამ მო ხდა მა სში... და ოპოზიციის ზოგიერთ ლიდერშიც მეპარება ეჭვი“.
ჯონდი ბაღათურია:
„ნინო ბურჯანაძემ დემოკრატია, კონსტი ტუცია ფეხქვეშ გათე ლა. მას აქ ვს უნ არი, საკუთარი კარიერისა და კეთილდღეობისთვ ის ყველა და ყველაფ ერი გაწიროს“.
Ùà ñÜ Ø Ýé
„ირაკლი ოქრუაშვილის ლე ქსიკაში საერთოდ არ არსებობს სიტყვა „დემოკრატია“. მეტიც, დემოკრატიის ხსენებაზე ამ კა ცს წონასწორობა ეკარგება სი ბრაზისგან, ის არის ავტორიტა რული ტიპის მმართველი თავის სისტემაში“.
დავით გამყრელიძე:
Ùà ñÜ Ø Ýé
„ირაკლი ოქრუაშვილი ვი თომ ებრძვის კონტრაბანდას, სინამდვილეში პირველი კო ნტრაბანდისტი თვითონ არის. შიდა ქართლში ელიტარული კორუფცია ვითარდება და კო ნტრაბანდაც მიბმულია – ოქ რუაშვილი სადაც წილშია, იმ კონტრაბანდას არ ებრძვის“.
„ეს ოპ ოზ იც ია კი, არა 3-4 კაცის გამოკლებით, რუსეთი სგან დაფინანსებული ვაიპოლ იტიკოსები არიან. მათ ერთი დავალება აქვთ – პრორუსული ძალები მოიყვანონ თოფის გა უსროლელად ხელისუფლებ აში, მაგრამ ამის თავი არა აქ ვთ. ძალიანაც კარგი!“
à ÜÙ
Øñ „უკვე ეჭ Ýé ვი მეპარება, დათო გამყ რელიძეს რამე და ინტერესება ხომ არა აქვს ცხინვალიდან მომავალ კონტრაბანდულ ტვირთე ბში, ამდენ ტყუილს რომ ლაპარაკობს?“
დავით უსუფაშვილი:
ნოდარ ნათაძე:
à ÜÙ ñ Ø Ýé
მიხეილ ქარელი:
Ùà ñÜ Ø Ýé თინა ხიდაშელი:
„შალვა ნათელა შვილმა მიხედოს თა ვის პარტიას, ყველა არჩევნების წინ რომ ეშლება და ავიწრო ებს და თავი დაანებ ოს რესპუბლიკელთა კრიტიკას, საქმე საქ მეზე თუ მიდგა, ჩვენ ჯერ სად ვიყავით, ეგ რომ სააკაშვილის პოლ იტ პა რტ ნი ორ ი იყო?“
კახა შარტავა:
à ÜÙ ñ Ø Ýé
„ნინო ბურჯანაძემ ახლა ექსტრემისტული ოპოზიციის ადგილიც რომ დაიკავოს, მაინც ვერ ჩავთვლი მას ოპ ოზიციონერად და მის გვერდით ვერ დავდ გები“.
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
10 kiTxva ირაკლი ალასანიას
კონსულტაციებზე:
– ჩვენ ყოველთვის ვცდი ლობთ, რომ ჩვენი გადაწყ ვეტილებები მაქსიმალურად ემთხვეოდეს საზოგადოებ ისა და საზოგადოებრივი ორ განიზაციების მოსაზრებებს. შეხვედრები ამიტომაც გვქო ნდა ხოლმე წარსულშიც და აუცილებლად გვექნება მო მავალშიც. ჩვენთვის მნიშვნ ელოვანია, როგორ აფასებს არსებულ მდგომარეობას არასამთავრობო ორგანიზა ციები. ჩვენ ახლა ძალიან სე რიოზული არჩევანის წინაშე ვგდავართ. ეს კი გამოიწვია იმ მოვლენებმა და პოლიტი კურმა მოლაპარაკებებმა, რომელიც მიმდინარეობს ბოლო პერიოდში ხელისუ ფლებასთან.
არჩევნებსა და არჩევნებში მონაწილეობაზე:
– დამოკიდებულება ხე ლისუფლების მხრიდან, რომელიც საარჩევნო კოდე ქსს ეხება, ჩვენთვისაც და ყველა ქართველისთვის ძა ლიან მნიშვნელოვანია. მი გვაჩნია, რომ დანიშნული არჩევნები არის პრაქტიკუ ლად რეფერენდუმი საქა რთველოს დემოკრატიაზე. სწორედ ამიტომ ვხვდებით სხვადასხვა ორგანიზაციებს და ვმართავთ კონსულტაცი ებს, რომ გვინდა მივიღოთ მაქსიმალური ინფორმაცია ხალხისგან. განსაკუთრებით მაქსიმალურად დიდი ორ განიზაციების მოსაზრებები გვაინტერესებს, თუ როგორ უნდა განვითარდეს მოვლ ენები და ოპოზიციურმა ძა ლებმა რა წვლილი უნდა შეიტანონ ქვეყნის განვით არებაში. ჩვენ თავიდანვე ვთქვით, რომ მზად ვართ, არჩევნებში მივიღოთ მონა წილეობა, ეს იქნება ადგი ლობრივი თუ ცენტრალური. ამიტომ ეს გადაწყვეტილებე ბი, რომლებიც შეხვედრების დროს მიიღება, არ შეეხება არჩევნებში მონაწილეობას. თუმცა ამ შეხვედრებისა და კონსულტაციების მერე სა ზოგადოებას უფრო კონკრე ტულად გავაცნობთ ჩვენს მოსაზრებებს.
ლიტიზების საკითხიც, მნიშ ვნელოვანია, როგორ უნდა გადაწყდეს ეს საკითხები. თუმცა ხელი არ მოვაწერეთ იმ დოკუმენტს, რომელიც პარლამენტში გადაიგზავნა. მიგვაჩნია, რომ კონსენსუსი ვერ შე დგა და ჩვ ენი და მო კიდებულებაც ასე გამოვხ ატეთ.
ერთიან კანდიდატზე:
– ჩვენ უნდა ვიფიქროთ იმაზე, თუ რა ნაბიჯები უნდა გადაიდგას ოპოზიციაში ერ თიანი კანდიდატის გამოსა ვლენად. არის კონსულტაცი ები და შესაძლებლობა იმისა, რომ ძირითადი ოპოზიციური ძალები შეთანხმდნენ ერთი ან კანდიდატურაზე. ბუნებრ ივია, ამას დასჭირდება კონს ულტაციების გაგრძელება. კონკრეტული გადაწყვეტი ლება უახლოეს პერიოდში გახდება ცნობილი საზოგა დოებისთვის, სწორედ ამიტ ომ ვატარებთ ამ კონსულტა ციებსაც. მოლაპარაკებები გრძელდება და, რა თქმა უნ და, ეს მოლაპარაკებები გა ვლენას იქონიებს იმაზე, რა გადაწყვეტილებას მიიღებს არჩევნებთან დაკავშირებით „ალიანსი“ საბოლოოდ. ჯე რჯერობით მეტს ვერაფერს გეტყვით.
50%-იან ბარიერზე:
– 50%-იანი ბარიერი იმ იტომ არის ასეთი მნიშვნელ ოვანი, რომ თბილისმა უნდა აირჩიოს საკუთარი მერი ხმ ათა უმრავლესობით. ასეთ პოლარიზებულ ქალაქში აუ ცილებელია მაღალი ნდობის მოპოვება. თქვენ წარმოგიდ გენიათ 30%-იანი მერი რა მდენი გაუგებრობისა და პო ლიტიკური არასტაბილურო ბის საფუძველი შეიძლება გახდეს? თუმცა ამით არ ვა მბობ იმას, რომ არჩევნებში არ მივიღებთ მონაწილეობას. ჩვენ, უბრალოდ, ვხსნით, რა ტომ იქნებოდა სამართლიანი 50%-იანი ბარიერი. 30% პრ აქტიკულად არის უბარიერო სისტემა. ჩვენს საბოლოო გა დაწყვეტილებას, ვიმეორებ, უახლოეს მომავალში გავახმ ოვანებთ.
საარჩევნო გარემოზე:
– ჩვენ ვაგრძელებთ ბრძოლას საარჩევნო გარემოს შეცვლისთ ვის, იმ იტ ომ რომ ეს გად აწ ყვ ეტ ილ ებ ებ ი, რასაც დღეს ხელისუ ფლება იღებს, შეეხება საარჩევნო გარემოს ერთ ნაწილს. ეს არის საკანონმდებლო ნაწილი. ჩვენთვის ძალიან მნიშვნ ელოვანია, ასევე, მედიას თან დაკავშირებული ცვლილებები, მნ ი შვ ნე ლო ვ ანია პო ლ იც იი ს დ ეპ ო ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
9
ოპოზიციის ახალი სქემა ოპოზიციაში ისევ ქაოსია. უკ ვე ორი თვეა, პრაიმერზე ბჭობენ და კონკრეტულად ვერაფერზე ჩა მოყალიბდნენ. ვერც ერთი საკი თხი ვერ შეათანხმეს ერთმანეთ თან – ჯერ კიდევ გაურკვეველია, ვინ მონაწილეობს და ვერც ფინა ნსების პრობლემა გადაწყვიტეს... ახლა, საერთოდაც, ორ ბანაკად გაიყვნენ. მსხვილი პარტიები სულ უფრო ხშირად ახსენებენ სიტყვა „მოლაპარაკებას“, წვრილი პარტ იები პრაიმერს მოითხოვენ, თანაც დაჟინებით და თანაც გამარჯვების იმედიც აქვთ. ასეთი ოპტიმისტური განცხადებები გააკეთეს კუკავამ ძიძიგურთან დაკავშირებით და კო ბა დავითაშვილმა საკუთარ პერს ონასთან მიმართებაში... ირაკლი ალასანია, როგორც ჩა ნს, პოლიტიკურ ჩიხშია. მან ჯერ არ იცის, რა სჭირდება და რა გააკეთ ოს. „ალიანსში“ აზრთა სხვადასხ ვაობაა, მემარჯვენეები მარცხნივ ექაჩებიან, რესპუბლიკელები – მა რჯვნივ. განსაკუთრებული არეუ ლობა „ალიანსში“, როგორც ჩანს, გია ჭანტურიამ შეიტანა. თუმცა, არამხოლოდ მან. ბოლო დროს ლე ვან გაჩეჩილაძეც დამაინტრიგებელ განცხადებებს აკეთებს. თუ ადრე ამბობდა, რომ ის უბრალო ჯარი სკაცია, ახლა მის ლექსიკაში სულ უფრო ხშირად გაიგონებთ: არა, თუ რამეა და მთხოვენ, ლიდერო ბაც შემიძლია და ლიდერი თუ არ ვიქნები, მაშინ საერთოდ წავალ პო ლიტიკიდანო. დამეთანხმებით, ფრ აზას გარკვეული შანტაჟის სუნიც ასდის. ჯერ კიდევ როდის იცინოდ
ნენ ქრისტიან-დემოკრატები „გრ ეჩიხას“ მოკრძალებულ ფრაზებზე: ეგ ხომ ადრეც ამბობდა, პრეზიდენ ტობა არ მინდა, მაგრამ მერე მაინც წამოაყენა თავისი კანდიდატურაო. სხვათა შორის, „გრეჩიხა“ ხშირად ამბობს, პოლიტიკას დავტოვებო, თითქოს ამით ყველას ეუბნება: არ იქა, დამაკავეთ, არ გამიშვათო… მოკლედ, შეიძლება ითქვას, რომ გია ჭანტურიას გამოჩენა, ერ თი მხრივ, და ლევან გაჩეჩილაძის მინიშნებები, მეორე მხრივ, ალას ანიასთვის ნამდვილი თავის ტკივ ილია. ამიტომაც თუ ადრე ირაკლი კატეგორიულად აცხადებდა: დიახ, პრაიმერი უნდა ჩატარდესო, ახლა დუმს და როგორც ამბობენ, სუ ლაც არ სურს პრაიმერში მონაწი ლეობა. მოვილაპარაკოთო, – ასე თქვა ბოლოს. მაშინ, როცა ალასანია კონსერ ვატორების შეთავაზებას დასთან ხმდა, საარჩევნო რინგზე მხოლოდ ზვიად ძიძიგური და კობა დავითა შვილი იდგნენ. ახლა ჭანტურიაც გამოჩნდა და ლევან გაჩეჩილაძეც. ლევანი კი ოპოზიციის ლიდე რებს, ნინო ბურჯანაძის ჩათვლით, ლიდერის გამოვლენას მრგვალი მაგიდის ირგვლივ ურჩევს. რამდ ენიმე ადამიანმა ერთის სასარგ ებლოდ შეიძლება დათმოს თავისი კანდიდატურა და ამბიციები, – გა ნაცხადა ლევანმა. გუბაზ სანიკი ძეც იგივე განცხადებას აკეთებს. და ახლა ნაკლებად საინტერე სოა, ვინ იქ ნე ბა ის ერ თი. მთ ავ არია, ვინ აღმოჩნდება რამდენიმე, ვინც ამბიციებს დათმობს. ჯერჯ
ერობით მოხალისეები არ ჩანან. მაგრამ მსხვილი პარტიები გე გმებს პრაიმერთან დაკავშირებით შემთხვევით არ შეცვლიდნენ. ლე ვან გაჩეჩილაძემ რამდენიმე დღის წინ ინტერვიუში ასეთი ფრაზაც თქვა: არჩევნები იქნება მიზეზი, მესამე ტალღა რომ ავაგოროთ და ამ ხელისუფლებას წერტილი და ვუსვათ, არჩევნები ხომ გაყალბ დებაო. ის, რომ არჩევნები გაყალბდება, ოპოზიციაში რატომღაც ყველამ იცის. ადრეც ასე იცოდნენ. მაში ნაც, ნოემბრის დღეებში, როცა ბადრი პატარკაციშვილს დამუშა ვებული ჰქონდა გაყალბების სქ ემა. ეს კოდუასთან მის საუბარშიც გამოჩნდა. უშიშროების მაღალჩინ ოსანს ხომ დავალება მისცეს: შენ რამდენიმე ტომარა ბიულეტენები მოამზადე, ვითომ დაგავალეს სა არჩევნო ყუთებში ჩაყრა და არჩე ვნების გაყალბებაო. ეს საიდუმლო საუბარი პატარკაციშვილსა და კო დუას შორის, ალბათ, ყველას გახს ოვთ. როგორც ჩანს, ახლაც იგივე სქემა მუშავდება და ამაზე ალასან ია თანახმაა. „ქართული აკადემია“ არ მალავს, რომ არჩევნების შე მდეგ არეულობა დაიწყება. და ეს შემთხვევითი არ არის. სხვათა შო რის, „ქართული აკადემია“ ბადრ ის პროექტი იყო, ახლა ეს ორგა ნიზაცია ალასანიას უჭერს მხარს. როგორც ჩანს, მსხვილი პარტიები ამიტომაც სხდებიან ერთ მაგიდა სთან, რომ შეთანხმდნენ, ვის სა სარგებლოდ აურევენ. ვნახოთ, რა გამოვა აქედან...
სექსუალური უმცირესობები პროკურატურისგან რამდენიმე დღის წინ თბილის სექსუალური ორიენტაცია რეაგირებას ითხოვენ
ში საპროტესტო აქცია გაიმარ თა. აქციის მონაწილეები გაზეთ „ბათუმელების“ ჟურნალისტს, თედო ჯაფარიძეს მხარდაჭერას უცხადებდნენ – აჭარელი სამა რთალდამცველები ჟურნალის ტს მისი სექსუალური ორიენტ აციის გამო აშანტაჟებენო. აქციაში მონაწილეობა არ მიუღიათ, მაგრამ ამ ამბავმა სექსუალური უმცირესობების აღშფოთებაც გამოიწვია. ისინი შესაბამის უწყებებს სასწრაფო რეაგირებას სთხოვენ. პაატა საბელაშვილი, სექსუა ლურ უმცირესობათა უფლებე ბის დამცველი: – პროკურატურისგან ველო დებით შესაბამის პასუხს, თუმცა მანამდე შემიძლია, გითხრათ, რომ ძალიან აღმაშფოთებელი ფაქტი მოხდა. ის ფაქტი, რომ ადამიანის 10
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
გამოყენებულ იქნა სიტყ ვის თავისუფლების შესაზღუდად, კრიტიკას იმსახურებს. ჩვენ მო ვითხოვთ რეაგირებას შესაბამისი უწყებებისგან. შესაბამისი უწყებები კი ამ სა კითხით ნამდვილად დაინტერე სდნენ. შსს-ს ანალიტიკური დე პარტამენტის ხელმძღვანელის, შოთა უტიაშვილის განცხადებით, პოლიციის თანამშრომლების მხ რიდან შანტაჟის მცდელობის ნი შნები აშკარად ჩანს და საქმეში გენერალური ინსპექცია უკვე ჩა ერთო. უტიაშვილის თქმით, თუ პოლიციელების ბრალეულობა დადასტურდება, ისინი კანონის წესით აგებენ პასუხს. ინფორმაცია შანტაჟის შესა ხებ, თავად ჟურნალისტმა თედო ჯაფარიძემ გაახმოვანა. მისი თქ მით, რამდენიმე დღის წინ აჭარ
ის სამმართველოში დაიბარეს და ანახეს ფოტოები, სადაც თითქ ოს ის ვიღაც მამაკაცთან ერთად საცვლებში იყო გადაღებული. როგორც ჯაფარიძე ამბობს, ფო ტოები დამონტაჟებული იყო და რეალურად ის ჰომოსექსუალისტი არ არის.
ხათუნა მგალობლიშვილი კობა დავითაშვილს ხშირად საკუ თარი სახელითაც აღარ მოიხსენი ებენ ხოლმე. რესტორნის ცნობილი სკანდალის შემდეგ მას „ნავერტილე“ პოლიტიკოსი შეარქვეს და „კლიჩკა დაც“ შერჩა. თუმცა ეს არც პირველი სკანდალი ყოფილა მის ირგვლივ და, ალბათ, არც უკანასკნელი იქნება. ჯერ ხომ ყვ ელ აფ ერი წინ აქ ვს. სა არჩევნო მარათონზე კობა ერთადე რთია, ვინც საკუთარი კანდიდატურა თავადვე წამოაყენა. აბა, პარტიაში სხვა ცნობილი სახეები არა ჰყავს, ეგრეთწოდებული „ფეისები“ კი მისი პარტიული მარკით რინგზე ასვლას არ თანხმდებოდნენ, ამისთვის კობას არც ფული ჰყოფნის და არც იმიჯი... მოკლედ, ადგა და საკუთრი თავი თა ვადვე შესთავაზა თბილისელებს. მის მსუნაგობაზე პოლიტიკოსე ბშიც და ჟურნალისტებშიც ბევრს ხუმრობენ ხოლმე. სხვათა შორის, ერთხელ ერთ ჟურნალისტს კომენტ არზე უარი ზუსტად ამ სიტყვებით უთხრა – ახლა მშია და ცუდ ხასიათ ზე ვარო... სკანდალებში დავითაშვილი პო ლიტმარათონში გამოჩენისთანავე გაეხვია. ეს იყო მაშინ, უფრო სწორ ად, გასულ საუკუნეში, როცა ახალ გაზრდა კობა მიხეილ სააკაშვილთან მუშაობდა. მიშა იურიდიულ საკითხ თა კომიტეტს ხელმძღვანელობდა, კობა – თუ არ ვცდებით, მის აპარ ატს. ერთ-ერთი ინფორმაციით, კო მიტეტში დიდი გაუგებრობა მოხდა, საქმე თავმჯდომარის ფაქსიმელეს გამოყენება-გაყალბებას ეხებოდა. მოკლედ, ხმაური ატყდა და დავითა შვილი მიხეილმა სამსახურიდან და ითხოვა. დავითაშვილის კარიერაში სკან დალს ყოველთვის მარცხი ცვლიდა. ერთ-ერთი ასეთი მარცხი კი მან ვა ნო მერაბიშვილთან ჭიდილში იწვნია. საქმე ეხება „ნაციონალური მოძრაო ბის“ გენმდივნის არჩევნებს. კანდიდ ატურა ორი იყო: ვანო მერაბიშვილ ისა და კობა დავითაშვილის. ვანომ მოიგო, ამაზე განაწყენებული კობა ოპოზიციაში გადაბარგდა და მის ამჟამინდელ პათოსს თუ და ვაკვირდებით, აშკარაა, რომ ძველი ბოღმა ახლაც ყელთ ან აქვს გაჩხერილი. ოპოზ იციაში ბევრი იტრიალა თუ ცოტა, „კონსერვატორებში“ ამოყო თავი, თუმცა იქაც სკანდალით დაასრულა – კო ნსერვატორებმა კობა, უბრა ლოდ, პარტიიდან გარიცხეს, უფრო მკვახედ თუ ვიტყვით, გა მოაგდეს. გამოგდებამდე იყო შიდა დაპირისპირება. დაპირისპირებას წინ უსწრებდა ზემოხსენებული „ნა ვერტილეს“ ისტორია. ეს კადრები, ალბათ, ყველას კარგად ახსოვს: „პო ლიტიკური ნავერტილე“ ერთ-ერთ თბილისურ რესტორანში. დავითა შვილი ილხენს 5 კაცთან ერთად და ქეიფის პარალელურად ერთ-ერთი სტუმრისგან დოლარების „პაჩკას“ ითხოვს, სამაგიეროდ პარტიულ სი აში პრესტიჟულ ადგილს ჰპირდება. მაშინ პარტიაში იმასაც ამტკიცებ დნენ, „ნავერტილეს“ კადრების გა პიარება თავად კონსერვატორების დამსახურება იყო, ეს მათ სურდათ კობას თავიდან მოშორებაო. ... დღეს „ნავერტილეც“ წარსულია და დავი თაშვილი-კუკავას დაპირისპირებაც. სიცილით ამბობენ, კობას ჭამა უფ რო უყვარს, ვიდრე პოლიტიკაო... იმ ასაც ამბობენ, 7 ნოემბრის აქციების დროს კობა დავითაშვილი პარლამ ენტიდან კინოთეატრ „რუსთაველში“ გადარბოდა საჭმელად და ამის კა დრებიც არსებობსო... რაღა დაგიმალოთ და ჩემთვის ნამდვილი აღმოჩენა იყო გია თორთ ლაძის პარტიის მერობის კანდიდ ატი. ყურმოკვრით ვიცოდი ამ კაცის სახელი და გვარი, მაგრამ ამდენი წლის შემდეგ მას თორთლაძე თუ გა აცოცხლებდა, ნაღდად არ ველოდი. პრინციპში, ასეთი აზრი თავში, „პა დოშას“ გარდა, აბა ვის მოუვიდოდა. საინტერესოა მისი კანდიდატის რე იტინგზე გულწრფელად რას ფიქრ ობს თავად თორთლაძე. დავით ია
მერო
სკ
ვინ არიან მერობის
კობიძე შევარდნაძის პერიოდის იმ ჩინოვნიკთა რიცხვს ეკთვნის, რომლებზეც ამბობდნენ: კი, ფი ნანსები მაგრად ესმის, მაგრამ კორუმპირებულიაო. ამ მიზეზით სამსახურიდანაც დაითხოვეს. პა რლამენტში რეფორმატორებმა ატეხეს სკანდალი კორუმპირებ ული ჩინოვნიკების წინააღმდეგ და მაშინ საკმაოდ ბევრი მინი სტრი გაისტუმრეს სახლში. მათ შორის, ფრიდონ ინჯიაც. დღეს ფინანსთა ექსმინისტრის „გასა მერებლად“ „პადოშა“ და „პადო შისტები“ აქტიურად იბრძვიან, უფრო სწორად თავის ჭიას ახარ ებენ. თორთლაძისგან განსხვავებ ით, ნოღაიდელმა წარსულში ბე ვრი იქექა თუ ცოტა, თვალი ვაჟა ლორთქიფანიძეს დაადგა. მართ ალია, ვაჟა იფიცება, მე არ მინდა, ეს ნოღაიდელი მაძალებსო, მა გრამ ვინ არ იცნობს პოლიტტყუ ილებში დასპეციალიზებულ ლო რთქიფანიძეს. ასე იფიცებოდა ის ადრეც: ბერეზოვსკი ჩემი ლობი არ არის, პატარკაციშვილს ჩემს პოლიტიკურ პროექტში ფული არ ჩაუდვია და ასე შემდეგ... მაგრამ მაშინაც არავინ უჯერებდა. ისე, ლოთი ქობალიას შემდეგ კარგი გაგრძელებაა, ვერაფერს იტყვი. ვაჟა ლორთქიფანიძე ყოვე ლთვის რუსეთის ფიგურად მო იაზრებოდა. ის მოსკოვს დღესაც
ობის კანდიდატების
კანდალები
კანდიდატები? რა სკანდალებით არიან ცნობილები და რა ბრალდებებზე უწევთ თავის მართლება
კობა დავითაშვილი
გია ჭანტურია ხშირად სტუმრობს ხოლმე. ამბობენ, რომ თავის დროზე სახელმწიფო მი ნისტრად ვაჟა თავად ბერეზოვსკიმ დაალობირაო. გაჩინოვნიკებიდან ზუსტად ორ წელში საქართველოს მაშინდელმა პრეზიდენტმა, ედუა რდ შევარდნაძემ თავის გამოსვლა ში ლორთქიფანიძე ეკონომიკური ვითარების გაუარესებაში დაადან აშაულა, თუმცა, მხოლოდ სიტყვი ერად: – ქართულმა ეკონომიკამ 1998 წლის აგვისტოდან უკუსვლა დაიწ ყოო... ამ ხუთსიტყვიან წინადადებაში თავად ლორთქიფანიძე არ არის ნა ხსენები, მაგრამ ქვეტექსტი ყველამ კარგად გაიგო და მით უფრო ადრე სატმა. წარუმატებელი ჩინოვნიკური კარიერის შემდეგ, ვაჟამ პარლამ ენტში გადაინაცვლა, ჟვანიას და უპირისპირდა და პარლამენტის თავმჯდომარის პოსტზეც კი იყარა კენჭი. მას პატარკაციშვილი და ბერეზოვსკი ერთად „ბალეშჩიკობ დნენ“, მაგრამ ლორთქიფანიძემ ბუ რჯანაძესთან მარათონი წააგო. ისე, ნოღაიდელს ვაჟა ლორთქი ფანიძის ნაცვლად ვაჟა მანიას კა ნდიდატურა რომ წამოეყენებინა, შეიძლება გამარჯვების შანსიც ჰქ ონოდა. პოპულარულ „ჯეოსტარე ლს“ დღეს გაცილებით მეტი გულშ ემატკივარი ჰყავს, ვიდრე ნოღაიდ ელის მთელ პარტიულ შემადგენ
ლობას, ქობალია-ლორთქიფანიძის ჩათვლით. ქრისტიან-დემოკრატები დიდი ხნის განმავლობაში ეძებდნენ დი მიტრი გელოვანს. ინტრიგას აღვი ვებდნენ და ამბობდნენ: თუ ვერ ვი პოვით ძლიერს, კეთილს, ფულიანსა და მხარჯველს, მაშინ საარჩევნო მარათონში ჩართვას აზრი არ ექნე ბაო. აბა, ამას ვინ „ჭამდა“. გაირკვა, რომ ეს, უბრალოდ, გიორგი თარგ ამაძის პოლიტიკური ხრიკი იყო. საბოლოოდ დიმიტრი არა, მაგრამ გიორგი, უფრო სწორად გია ჭანტ ურია იპოვეს. ჭანტურია 1995 წელს ნავთობ კორპორაციის „შეფად“ ედუარდ შე ვარდნაძემ დანიშნა. შეთავაზებაც პრეზიდენტისგან მიიღო. თუმცა თვითონ შევარდნაძეს ჭანტურიას კანდიდატურა, როგორც ამბობენ, თვით ალიევის ოჯახმა წარუდგინა. ჭანტურია თავის დროზე იმდენად შორს იყო ნავთობისგან, რომ ერ თხელ ბაბუს მისთვის უკითხვას კი დეც – ნავთობის ფორმულა მაინც თუ იციო? შევარდნაძემ კითხვაზე უარყოფითი პასუხი მიიღო, მაგრ ამ ჭანტურია არ დაიბნა და ედუა რდ ბაბუს დაჰპირდა, აუცილებლად ვისწავლიო. ფორმულა შეიძლება ისწავლა, მაგრამ საქართველოზე ბაქო-ჯეიჰანის მილსადენის გავლამ ჭანტურიას კარიერაზეც უარყოფ ითად „გაიარა“. მილსადენისთვის ერთი მხრიდან ედუარდ შევარდნა
ზვიად ძიძიგური
ვაჟა ლორთქიფანიძე
ბადრი ბიწაძე
ძე იბრძოდა, მეორე მხრიდან რუსეთი და შესაბამისად, რუსეთის ხელისუფლება. მოსკოვი მილსადენის საქართველოზე გავლ ას ყველანაირი მეთოდებით უშლი და ხელს. ეს ბრძოლა დაბალი ტარი ფით განისაზღვრა და დაბალმა ტა რიფმა ისევ ჭანტურიას კარიერას დაარტყა. მაშინდელი პრეზიდენტი თავის უკმაყოფილებას არ მალავდა გაპოლიტიკოსებული ბიზნესმენის მიმართ, ჭანტურიამ ძალიან წამგებ იანი ნაბიჯი გადადგაო... წამგებიანი ნაბიჯი რეალურ წამგებიან შეფასე ბად იქცა აწ უკვე მერობის ამბიცი ით შეპყრობილი ჭანტურიასთვის. რაც შეეხება ყველაზე ამბიციურ კანდიდატს, ირაკლი ალასანიას... მისი კარიერა იგორ გიორგაძესთან ერთად დაიწყო, ეს მაშინ, როცა იგ ორი უშიშროებას ხელმძღვანელო ბდა, ირაკლი კი მისი ხელქვეითი გა ხლდათ. წარსულზე ბევრსა და გა ნსხვავებულ „ენაზე“ ლაპარაკობენ. „ლეიბორისტებმა“ მას ფრთიანი „კლიჩკა“ შეურჩიეს – „მიშა 2“. ირ აკლის მისამართით კორუფციულ ბრალდებებთან ერთად პოლიტი კურიც ხშირად ისმის. პოლიტიკური პრეტენზიები კი მას შემდეგ წაუყ ენეს, რაც საკუთარი თავი ერთა დერთ და განუმეორებელ ლიდერად გამოაცხადა, სხვებს კი ამის აღია რება მოსთხოვა. აპრილის მიტინგ ების დროს ალასანია „მერიოტში“ დასასვენებლად გადასულ მომი
ტინგე-ლიდერებს არწმუნებდა, თუ მე მაღიარებთ, ხელისუფლებასთან მოლაპარაკებებზე წავალ და შემო დგომაზე არჩევნებს დავანიშნინ ებო. ეს ეშმაკობა ოპოზიციონერმა ლიდერებმა გაშიფრეს და ალასან იას პირდაპირ უთხრეს: მართალია, სალომემ ოდესღაც ქაჯებად მოგვ ნათლა, მაგრამ მართლა ქაჯები კი არ ვართო... აქ დასრულდა ირაკ ლის ოცნება ლიდერობაზე. თუმცა ეს ისტორია არაფერია მე ორესთან შედარებით. ირაკლიმ მთ ელი თავისი რესურსი გამოიყენა იმ ისთვის, რომ თეთრი სახლი დაერწმ უნებინა, საქართველოს არადემოკ რატიული ხელისუფლება ჰყავს და დახმარება არ ღირსო... ამ ნაბიჯით ალასანიამ რუსეთის სასარგებლოდ ითამაშა. რუსეთის სასარგებლოდ თამაშში მას ადრეც ადანაშაულებდ ნენ. პანკისის ცნობილ ეპოპეას მის სახელთანაც ხშირად აკავშირებენ, მაგრამ ეს უკვე ირაკლის შავი წარს ულია. ახლა სიმპათიური ხალიანი ბიჭი ფერადი მომავლის შექმნას ცდ ილობს და წარსულზე საუბარს ხშ ირად თავს არიდებს ხოლმე. სამტრედიული აქცენტითა და მე რობის ამბიციით ზვიად ძიძიგურს შორსმიმავალი გეგმები ჰქონია. ის ყველაზე ღარიბია სკანდალებით და ყველაზე მდიდარი – მხიარული ის ტორიებით... თუმცა სკანდალებში ის ძირითადად მშობლიურ სამტრე დიაში ეხვევა ხოლმე. დეპუტატობის
ირაკლი ალასანია დროს სამტრედიელები ზვიადს ხშ ირად საყვედურობდნენ – რისთვის აგირჩიეთ, თუ თვალითაც არ დაგვ ენახვებიო. გაქალაქელებული სამტ რედიელს თავი ისე უჭირავს, თითქ ოს ვერც კი გვცნობსო. თუმცა ახლა ძიძიგურზე არ შევჩერდებით, ბევრ დროს არ დაგაკარგვინებთ, ერთ-ერ თი ყველაზე უინტერესო მოთამაშეა საარჩევნო მარათონზე. ამასობაში კი კულუარულად ვრ ცელდება ხმები, რომ ნინო ბურჯ ანაძემაც დაიწყო ფიქრი საკუთარ კანდიდატურაზე. როგორც ამბობენ, ნინოს ფავორიტი მერობის არჩევნ ებზე (რა თქმა უნდა, თუკი საბოლო ოდ ჩამოყალიბდა, რა უნდა) მისივე თანამეცხედრე იქნებაო. ჰოდა, ბიწა ძეც არ დაიშურებს ძალებს და საკუ თარ ხმებს სულ „ბიტებით“ დაიცავს. გამოცდილება დიდი აქვს. სულ რომ არაფერი, აპრილის მიტინგების დრ ოს პირადად არიგებდა „ბიტებს“ მო მიტინგეებში და მათი გამოყენების წესსაც დეტალურად უხსნიდა ყველ ას. ეს იქნება პოლიტიკოსი „ბიტით“. „ბიტს“ მალე იარაღის სკანდალი მოჰყვა. აპრილის მიტინგების დროს მისი გარემოცვიდან რამდენიმე პი რი იარაღის უკანონო ტარებისთვის დააკავეს. ეს მისი ბოლო თვეების სკანდა ლია. ისე, ნინოსა და ბადრის სკან დალურ ისტორიებს რა მოთვლის, ათეულის გაკეთებაც კი შეიძლება, აზარტისთვის.
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
11
პაატა ჯიბლაძე
ვინი
ნინა წკრიალაშვილი
ჯაბა კილაძე
12
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ლალი მოროშკინა
ლელა წურწუმია
ქეთი კვაჭანტირაძე
ლევან ჯავახიშვილი
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
13
თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი TBILISI INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ლევან ღვინიანიძე პირველ დეკემბერს თბილისში მეათე საერთაშორისო კინოფე სტივალი დაიწყო. ახლაც, როცა მასალას ვწერ, კინოთეატრ „რუ სთაველის“ დარბაზებში უამრავი საინტერესო ფილმი გადის და ერ თი სული მაქვს, მაქსიმალურად სწრაფად და შეძლებისდაგვარად სრულყოფილად გაგიზიაროთ ის შთაბეჭდილებები, რაც აქამდე ნა ნახი ფილმებისგან დამრჩა. თუმცა, სანამ კონკრეტულ ფილმებზე გა დავიდოდე... ასეთი თანმიმდევრული და მს უყე კულტურული წელი ჯერ არ მახსენდება. პოლიტიკური ვნებ ათაღელვის კულტურულით ჩანა ცვლება, ალბათ, მაინც თბილისი „ოუფენ ეარით“ დაიწყო. რეალ ურად, ჯანმრთელ ქვეყანაში ას ეც უნდა ხდებოდეს. იპოდრომზე ატეხილი ვუდსტოკის შემდეგ - ზაფხული იყო, რომელიც თავი სთავად არტია. ამ დროს ყველაზე რადიკალური პოლიტიკანებიც მუსიკას უსმენენ და მზეს ეფიც ხებიან ხოლმე. შემდეგ სექტემ ბერი და ძალიან თანმიმდევრ ული პროგრამის დასაწყისი. ჯერ საერთაშორისო თეატრალური ფესტივალი, შემდეგ ჯაზი... შუ ალედურად ახალი ფილმები და არტ-უიქენდები... დღეს უკვე კი ნოს ჯერია... შეიძლება ახალგაზრდისთვის მორალურად ცოტა რთული იყ ოს მთავრობის ამა თუ იმ უწყების საქებარი მასალის წერა, მით უმ
გამოვა, დარწმუნებული ვარ, კიდევ უფრო პოზიტიურ გამოხმაურებებს მოვისმენთ... ჩემთვის ყველაზე გამორჩეული მეორე დღე, კონკრეტულად კი მე ორე საფესტივალო დღის დასკვნ ითი ნაწილი გამოდგა... აკრედიტებული ჟურნალისტე ბი დარბაზში ბილეთებიანი მაყუ რებლების შემდეგ შევდივართ. ისე მოხდა, რომ ჩემი შესვლისას და რბაზი თითქმის ბოლომდე სავსე იყო, ეკრანზე კი მიშა კობახიძის 6 ფილმი უნდა ეჩვენებინათ. „ამირ ანის“ დიდი დარბაზის კედელთან ავეყუდე და ყურებაც იქიდან მქ ონდა გადაწყვეტილი, როცა კინო თეატრის თანამშრომელი გოგონა მოვიდა და მითხრა, წინა რიგებში რამდენიმე ადგილია დარჩენილი და იქ დაჯექიო... უკვე ბნელოდა და ფილმი უნდა დაწყებულიყო. როგო რც იქნა, მესამე რიგის კიდეში სამი თავისუფალი სკამი დავინახე. სა ვარძელში მოვკალათდი და როცა ჩემგან მარცხნივ გავიხედე, ჰანს ჰაინერ ბიურის სიტყვები გამახს ენდა, რომელიც ამავე ნომერში გა მოქვეყნებული ინტერვიუს დროს მითხრა... „ზოგჯერ ყველაზე გვიან მისული ყველაზე მოგებული გა მოდის ხოლმე.“ მე მიშა კობახიძის გვერდით ვიჯექი, მისივე ფილმებ ის საფესტივალო ჩვენებაზე... ჩე მთვის ეს დაახლოებით ისეთი რამ იყო, როგორც მარკესის გვერდით ჯდომა და მისი წიგნის კითხვა ან მარადონასთან ერთად მისი თამა შების ყურება. ამ ექვს ფილმზე თანამედროვე
ახლა. დღემდე ზუსტად ვერ ვხ ვდები „ორის“ გამო მადლობა ეკუთვნით მის შემქმნელებს, თუ საყვედური. შეიძლება გა რედან მართლა ასეთი „ბინგობო ნგო“ ხა ლხი ვა რთ, არ გა მოვრიცხავ, მაგრამ როგორიც არ უნდა ყოფილიყო სიუჟეტი, მაინც ძალიან უაზრო იყო. ორი ერთმანეთისგან დამოუკიდებ ლად განვითარებული ისტო რიის გადაკვეთას ბოლომდე ველოდი, უფრო სწორად - შუ ამდე. ბოლოსკენ უკვე მივხ ვდი, რომ შარში ვიყავი. ერთი პერიოდი ისიც ვიფიქრე, ჩემდა გასაოცრად ავთო ვარსიმაშვი ლის ფილმებზე უარესი რაღაც გამოჩნდა კინოს სამყაროშიმეთქი... თუმცა მთლად ასეთი ცუდიც არ ყოფილა. რამდენიმე კადრი მომეწონა, კონკრეტუ ლად - 3. დასასრულიც ისეთი ჰქონდა, რომ მსგავსი წარმატ ებით ნახევარი საათით ადრეც შეიძლებოდა ტიტრების ამოშ ვება... ახლა იმას ვდარდობ, ესპანეთში არ ნახონ ეს ფილმი, თორემ ჩვენთან ნათესაობაზე სულ აიღებენ ხელს. მესამე დღესაც საღამოს სეანსებზე წავედი, „ჩემი ძმა დედისერთაა“ ძალიან კარგი ფილმი გამოდგა. იტალიური ქაქანით და პოლიტიკური სი მბოლოებით გაწყობილი ოჯ ახური ისტორია. დასაწყისში ბევრი ვიცინე, დასასრულისკენ ცოტა დასევდიანებაც შეიძლე ბოდა, თუმცა იტალიას და სე
„მონატრებიხარ ფიქრებს“ გული ყველაფერს ვეღარ დაიტევს, გული დარჩენას გთხოვს, შენ ყველა ქალი გადამავიწყე, სულში ფიქრებით თოვს. მონატრებიხარ ფიქრებს, მომნატრებიხარ მეც, მინდა გიმღერო საოცნებოვ, შენ. როგორ არ გითხრა ადრე რაც იყო, როცა დაგხატე მზედ, დაგინახე და რაღაც დაიწყო, გზად შენზე ფიქრი დევს. ეს გაზაფხულის წვიმა, ვიცი, გისველებს თმებს... ვერ მოვერიე უშენობას, ვერ... სადა ხარ, შენზე ფიქრებში დამთენებია. გაიგე, ჩემო, უშენოდ არ შემძლებია. ნეტავ, ეს წლები უშენოდ საით მიდიან? რამდენჯერ მინდა გაკოცო, არ დამითვლია... ნეტავ, რა უნდა გეთქვა, ანდა სადა ხარ, სად? ქარებს მოვყავარ შენთან, არ მინდა სხვა. თავზე დაღლილი ფიქრები დამთენებია, ეს მონატრების უძილო ღამეებია, ნეტავ, ეს წლები უშენოდ საით მიდიან, რამდენჯერ მინდა გაკოცო, არ დამითვლია. ღამე მომიყვანს შენთან, ღამე სიყვარულს ჰგავს. ისევ ვიქნებით ერთად, გიბედავ თქმას... გული ყველაფერს ვეღარ დაიტევს, ვერ...
სოფო კუჭა დავა სასა თამარ გონგაძე
ეტეს ისეთ ქვეყანაში, სადაც გაკრ იტიკება და ოპოზიციონერობა მოდური მეინსტრიმია, მაგრამ პირადად ვერ ვიხსენებ დამოუკ იდებლობის აღდგენის შემდეგ რომელიმე სახელისუფლებო უწ ყებას ისეთი სამუშაო გაეწიოს, რასაც დღეს კულტურის სამი ნისტრო ახერხებს. კინოფესტივ ალიდან ძალიან კარგ ქვეყანაში გამოდიხარ–ხოლმე, დაცლილი და დამშვიდებული. ხელოვნების ერთ-ერთი მთავარი მიზანიც, წე სით, ეს უნდა იყოს. ფესტივალი: გახსნა ლევან კოღუაშვილის ფი ლმმა ითავა, „ქუჩის დღეებს“ ბოლო პერიოდში გადაღებული ქართული ფილმებიდან ყველაზე პოზიტიური გამოხმაურება მოჰყვა. ეს ის შემთ ხვევა იყო, როცა მაყურებელს უკვე ტრადიციული პრეტენზია - „სულ ნარკომანიაზე გადაღება რატომ არ ბეზრდებათ?“ - ერთხელაც არ გამოუთქვამს... ყველა აღნიშნავდა გუგა კოტეტიშვილის ძალიან მაგარ თამაშს და როცა ფილმი ქართულ კინოთეატრებში უფრო მასიურად 14
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
და დახვეწილი არც მას მერე გადა ღებულა რამე და მეშინია, ეს არც ახლო მომავალში მოხერხდება. ელექტრონულ მუსიკაში ამას მინი მალ-ტეხნო ჰქვია, მელოდიური ჟღ ერადობით... ლუსიანო არის ასეთი მხეცი პროდიუსერი, მისი მუსიკა ძალიან ჰგავს კობახიძის ფილმებს. უფრო სწორად, მე მივამსგავსე... იდეაში, ამ ფილმების უდიდესი პლ იუსი ისიცაა, რომ ყველას ინდივი დუალურად შეუძლია მათი აღქმა. „ქოლგა“ ყველასთვის სხვადასხვა რამეს ნიშნავს და „მუსიკოსების“ თეთრ ფონშიც ყველა სხვადასხვა სიმბოლოს ხედავს. ძალიან დიდი სურვილი მაქვს, შემდეგი ნომრ ისთვის რეჟისორთან ინტერვიუ გავახერხო, მიუხედავად ინტერვ იუებისადმი ჩემი ცუდი დამოკიდე ბულებისა, ამ ადამიანთან გასაუბ რება მეექვსე ფილმის დასრულების შემდეგ, ჩემს ერთ-ერთ ოცნებად იქცა... შემდეგ იყო „ორი“, ესპანურ-ქა რთული ერთობლივი ფილმი. კობა ხიძის მერე რთული იყო, რამე მომწ ონებოდა, მაგრამ ეს ფილმი დილას საუზმემდეც რომ მენახა, მაინც ისევე არ მომეწონებოდა, როგორც
ვდას ერთმანეთს ვერ ვუთავს ებ. ოჯახში ორი ვაჟი და ერთი ქალიშვილი ჰყავთ, რომელიც მხოლოდ თავიდანაა ქალი შვილი... ძმებიდან უმცროსი ჯერ სემინარიაში სწავლობს, შემდეგ ფაშისტი ხდება, მერე კომუნისტი... ძალიან საინტე რესო პარტიობანაა... ხო, დედა სულაც სახლების პარტიას აძ ლევს ხმას, იმის იმედით, რომ დანგრეული სახლის ნაცვლად ახალს გამოუყოფენ... ამ ფი ლმზე შემდეგ ნომრებში უფრო ვრცლად დავწერ, ჩვენს რეალ ობაში ძალიან საჭიროა მისი ნახვა. 10 საათზე ძალიან მინდ ოდა პალმის რტოს მფლობე ლი, „კლასის“ ნახვა... გამიკვ ირდა, რომ ფილმს მხოლოდ მცირე დარბაზი დაეთმო. როცა შევედი, ჩემს ადგილას უკვე ძალიან საყვარელი მო ხუცები ისხდნენ. ავტობუსის პრინციპით, უფროსს უნდა დაუთმო... ფეხზე დგომა და ისე ყურება არ გამოდიოდა... მერე ვნახავ, სხვა დროს. წავედი ახლა კინოში...
ასეთ სიმღერებს წერს დათო არჩვაძე სოფო კუჭავასთან და შორების შემდეგ. სიმღერა ლაშა ღლონტმა „პროფილში“ შეასრუ ლა და როგორც ნუცა ჯანელი ძე ამბობს, დათოს ამ სიმღერის დროს ისეთი სახე ჰქონდა, დაშო რებული ცოლ-ქმრის შერიგების შანსი არსებობს... „ქართული ხმების“ ერთ-ერთი სოლისტისა და „ნუცას სკოლელ ისა“ და „ჯეოსტარელის“ სიყვარ ულის ისტორიაზე მთელი ქალა ქი ლაპარაკობდა, მათ რომეოსა და ჯულიეტას ადარებდნენ... მომღერალმა წყვილმა დაახლო ებით სამი წლის წინათ იქორწი ნა. ჰქონდათ ძალიან ლამაზი და ტრადიციული ქორწილი. ნეფეპატარძალმა სპეციალურად სა ქორწილოდ ლილიკო ნემსაძის მიერ დაწერილი „სიყვარულის სიმღერა“ შეასრულა. ახლა უკ ვე ორი წლის ქალიშვილი ჰყავთ. ცხოვრობდნენ არჩვაძის სახლში, ნაძალადევში. შეუღლებიდან ძა ლიან მალე დათო და სოფო და შორდნენ. მათი ოჯახის დანგრე ვაში ზოგი სოფოსა და დედამისს ადანაშაულებს, ზოგიც – დათოს. ამბობენ, სოფოს დათოს მშობ ლებთან ერთად ცხოვრება არ უნდოდა, დათოს კიდევ – სიდე დრთანო. არსებობს ვერსიაც: ოჯახი იმიტომ დაენგრათ, რომ დათო არჩვაძეს რომანი ვიღაც
კომპოზიტორთან ჰქონდა. ახ ლაც აქვს მასთან ურთიერთობა და ის კომპოზიტორი უწერს სი მღერებსო. კულუარულად იმას აც ჭორაობენ, სოფო ამბობს, და თო არც არასდროს მყვარებიაო. სარვამარტო რეპორტაჟის კეთებისას ცოლსგაცილებული დათო დიდი თაიგულით ხელში დავაფიქსირეთ. რომ ვკითხეთ, ვისთან მიჰქონდა თაიგული, მო მღერალი ადგილს უკომენტა როდ გაეცალა. არჩვაძე-კუჭავას გაყრის შესახებ მარტშივე, „პრაიმტ აიმის“ ერთ-ერთ პირველ ნო მერში ვწერდით. მაშინ არც ერთმა მათგანმა არ ისურვა ამ თემაზე საუბარი. ახლაც იგივე სურათია. ბევრია წყვილის შერიგე ბის მსურველი, მათ შორის ნუცა ჯანელიძეც: – ბედნიერი, შეყვარებული წყვილი, ერთი რეზო თაბუ კაშვილი და მედეა ჯაფარიძე იყვნენ და მეორე – ეგენი. უცებ რა მოხდა, არ ვიცი. მე ამ თე მაზე არც ერთ მათგანთან არ მისაუბრია. არ დაგი მალავთ, მეგობრები მათი პატარა გაუგებრობით ძალიან შეწუხებულები ვა რთ და ძალიან ვცდილობთ, შევარიგოთ. ორი ადამიანის ცხოვრებაში ცუდადაც შეიძლე ბა ჩარევა და კარგადაც. ნამდ
გაყრის მიზეზი – სიდედრი თუ დათოს საყვარელი? კუჭავა ექსქმარს შვილს არ ანახვებს სოფომ ჩვენთან არშეხვედრის მიზეზად ქრონიკული მოუცლელობა დაასახელა. მაშინ ვეცადეთ, რომ ის ტელეფო ნით ჩაგვეწერა. სოფო კუჭავა: – ფიზიკურად ვერ მოვდივარ თქვენთან და სატელეფონო საუბარი ნამდვილად არ მინდა. ღირს კითხვებზე ტელეფონით გიპასუხოთ? – სოფო, მასალა კეთდება და რადგან ვერ მოახერხეთ ჩვენთან შეხვედრა, დაუზუსტებელი ინფორმაცია რომ არ გავიდეს, ამ გზით უნდა დაგისვათ კითხვები. როგორც გავიგეთ, სასამართლო პროც ესი თქვენსა და თქვენს ყოფილ მეუღლეს შორის მიმდინარეობს. – ამაზე არ ვლაპარაკობ, ეს ჩემი პირადი ცხოვრებაა. – გასაგებია, მაგრამ რატომ მივიდა საქმე სასამართლომდე? – ეს ჩემი პირადი ცხოვრებაა. ძალიან გთხოვთ, უხეშად არ მიიღოთ. გასაგებია, რომ წერთ, მაგრამ მე ამაზე არ ვსაუბრობ. არ მსურს ამაზე კომენტარი გავაკეთო. – როგორც გავიგეთ, ალიმენტთან დაკავშირებით გაქვთ დავა. – ისეთ კითხვებს მისვამთ, რაზეც საუბარი არ მსურს. მე დაგემშვი დობებით და იმედია, უხეშობად არ ჩამითვლით. ნამდვილად არ მსურს საუბარი, კარგად ბრძანდებოდეთ. ტყუილად დამისვამთ შეკითხვებს, ვინაიდან მე პასუხს არ გაგცემთ, ეს არის ჩემი პირადი ცხოვრება. – უზუსტობა თუ გაიპარება, პრეტენზია არ გქონდეთ. იმიტომ გე ძიებით, რომ თქვენ და თქვენი ყოფილი მეუღლე საჯარო პ ირ ე ბი ხართ. მე მასალის მომზადებისას ვალდებული ვარ, გკითხოთ, თქვენ კი გვიპასუხოთ. – არა მგონია, მართებული იყოს, თუ ესა თუ ის რესპონდენტი უარს აცხადებს ინტერვიუზე, მის გარეშე მაინც დაიწეროს რამე. ჩემი დამოკი დებულება იცით. მოვრჩეთ ამაზე საუბარს, კარგად ბრძანდებოდეთ. მაინც რა უფლე ბით წერთ, არ ვიცი. – ჩვენი უფლებაა, გაგებული ინფორმ აცია გადამოწმდეს პირველ პირთან. და გირეკეთ კიდეც. თქვენი უფლებაა, გვიპ ასუხებთ თუ არა. – რა თქმა უნდა, ჩემი უფ ლებაა. კარგად ბრძანდებ ოდეთ. სოფო ასე დაგვემ შვიდობა.
ავასა და დათო არჩვაძის ამართლომდე მივიდა ვილად კარგად გვინდა ჩარევა. ლაშა ღლონტმა „პროფილში“ დათოს სიმღერა რომ იმღერა, მეც იქ ვიჯექი და სიმღერის ფონზე დათოს სახეს რომ ვუყურებდი, მივხვდი, კიდევ არსებობს შერიგების შანსი.
ამ თემაზე არც ერთ მხარეს არ სურს სა უბარი. ამიტომაც ვეცადეთ, სხვადასხვა წყ აროებიდან მიგვეღო ინფორმაცია. აი, რას გვიყვება ერთი მათგანი. „პრაიმტაიმის“ წყარო: – ძალიან შეხმატკბილებული ცოლ-ქმარი იყო. ყველა ჟურნალ-გაზეთში მათი გა ღვიძება-დაღამებისა და სიყვარულის ისტორიის შესახებ იწერებოდა. იტ ყოდი, ასე ერთმანეთი არავის არ ჰყვარებიაო და უცებ... დაშორდ ნენ. ერ თს რომ უს მენ, ის არ ის მართალი. მეორეს რომ მოუსმი ნო – ის. ამას წინათ დათო ამბო ბდა, 4 თვეა, ბავშვი არ მინახავს, სოფო არ მაჩვენებსო. ამ დროს სოფოს რომ მოუსმინო, იტ ყვი, როგორ დაუჩაგრავთ ეს გოგოო. თურმე სოფოს ცალკე ცხოვრება უნდოდა. დათო ამბობს, სოფოს დე დის ბრალია, მან დაგვაშორ აო. მეგონა, შერიგდებოდნენ, მაგრამ რაც დრო გადის, უფრო დაიძაბა სიტუაცია. ნინო მამუკაძე, „ოსკარის“ ჟუ რნალისტი: – მე რომ დათო და სოფო ჩავწერე, მაშინ ახალი შეუღლებულები იყვნენ. ახლა პირველად რაც გამახსენდა, და თო არჩვაძის დედაა. ძალიან მაგარი
ქალია, ფიზიკურადაც. სოფოს სულში ისვამდა და ეფერებოდა. დათო და სოფოც საკმაოდ ბე დნიერად გამოიყურებოდნენ. ინტერვიუდან რომ წამოვედი, ეგეთი შეყვარებული წყვილი კარგა ხანია, არ მინახავს-მეთქი, ვამბობდი. დათო წლ
ებია, ნაძალადევის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიაში გალობს. რუსუდან ადვაძე, „სარკის“ ჟურნალისტი: – რამდენიმე თვის წინ მქონდა სოფოსთან ინტერვიუ. მაშინ საპატრიარქოს ტელევიზი ის დილის ეთერში იჯდა წამყვანად (ახლა აღარ მიჰყავს) და ამ თემაზე ჩავწერე. მაშინვე გამა ფრთხილა, პირადზე არ მინდა ლაპარაკიო. რომ ვუთხარი, ძალიან სამწუხაროა, რომ გაშორდითმეთქი, თქვენ მაგაზე არ იდარდოთ, ბავშვი მყავს და მშვენივრად ვარო, მიპასუხა. „არ არის საჭირო სასამართლო პროცესთან დაკავშირებით წერა!“ 17 დეკემბერს თბილისის საქალაქო სასამა რთლო არჩვაძე-კუჭავას საქმის განხილვას იწ ყებს. საქმე კი, როგორც გავარკვიეთ, ალიმენ ტს შეეხება. შესაძლოა, მათ შორის ქონებრივი
დავაც იყოს. ბუნებრივია, ამ საკითხის გარკვევა ვცადეთ. ეს.
ჩვენ მაშინვე დავუკავშირდით დათო არჩვაძ
– დათო, გამარჯობა. – გამარჯობა. – გაზეთ „პრაიმტაიმიდან“ გირეკავთ. – ... ტელეფონი გაითიშა... (?) ჩვენ არაერთხელ ვცადეთ მასთან დაკავშირება, მაგრამ არჩვაძემ აღარ გვიპასუხა. მეორე დღეს ტელეფონი გათი შული ჰქონდა. მესამე დღეს კი კლიპის გადაღება მოიმიზეზა და ტელეფონი ისევ გაგვითიშა. შემდეგ სოფოს დედასთან გასაუბრებაც ვც ადეთ. ქალბატონი ლია, სოფო კუჭავას დედა: – თქვენ, მგონი, გასაგებად გითხრეს, რომ ამ თემაზე ჩემს შვილს საერთოდ ლაპარაკი არ უნ და. არ არის საჭირო ასეთი რაღაცების წერა. – სასამართლო პროცესთან დაკავშირებით გკითხავთ... – არ არის საჭირო არც სასამართლო პროცეს თან დაკავშირებით წერა, კარგით? – გაყრის მიზეზი მაინც გვითხარით. – არაფერსაც არ გეტყვით, კარგად ბრძანდ ებოდეთ! მიუხედავად იმისა, რომ ერთ დროს ერთმან ეთზე უზომოდ შეყვარებული წყვილის შერიგე ბას მათი საახლობლო წრე გულით ცდილობს, ექსმეუღლეებს შორის ურთიერთობა საკმაოდ დაძაბულია. როცა საქმე შვილით სპეკულირებ ასა (როგორც ქალაქში ჭორაობენ) და სასამართ ლოს ჩარევამდე მიდგება, იქ უკვე შერიგებასა და ძველებური ტკბილი ურთიერთობის აღდგენაზე ლაპარაკი ცოტა დაგვიანებულია. ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
15
მარიტა დამენია ფეხმძიმე დარეჯან მელქაძ ის სიკვდილში მისი ნათესავები ექიმებს ადანაშაულებენ. სრულ იად ჯანმრთელ ქალს ორსულო ბის მეშვიდე თვეში მდგომარეობა მოულოდნელად დაუმძიმდა და საკეისრო კვეთიდან რამდენიმე საათში დაიღუპა კიდეც. დაიღუპა ახალშობილი ნინო იაშვილიც, რო მელიც დედის მუცლიდან ცოცხ ალი ამოიყვანეს და მისი მხოლოდ მონათვლა მოასწრეს. ამ ტრაგედიამ ორი ოჯახი გა აუბედურა. ცოლ-შვილის დაკა რგვის შემდეგ დარეჯან მელქაძის მეუღლე ყაზბეგში მონასტერში წავიდა და იქიდან აღარც ჩამო სულა, ხოლო დედამისი დღემდე ლოგინად არის ჩავარდნილი და მხოლოდ სასაფლაომდე მისვლასა და შვილისა და შვილიშვილის და ტირებას ახერხებს. რა მოხდა ქუთაისში და რაში ადანაშაულებენ ექიმებს? ამის თაობაზე უფრო დეტალურად და რეჯან მელქაძის მაზლს, გამომძ იებელ გოჩა იაშვილს ვესაუბრეთ. მისი თქმით, ფეხმძიმე რძლის მდ გომარეობის გაუარესება მათთვის ძალიან მოულოდნელი იყო. გოჩა იაშვილი: „ეს ამბავი მა ისში სრულიად მოულოდნელად დაგვატყდა თავს, ჩემი რძალი ქუ თაისში სასჯელაღსრულების დე პარტამენტში მუშაობდა, მთელი ფეხმძიმობა აქტიური ცხოვრების წესით ცხოვრობდა, ზესტაფონში სოფელი გვაქვს – ლახუნდარა და ზოგჯერ იქიდან დადიოდა სამს ახურში. 24 აპრილს გაგუას კლ ინიკაში ჩამოვიყვანეთ, იმიტომ რომ 34 წლის ასაკში პირველად მშობიარობდა და გვინდოდა, ყვ ელანაირად დაზღვეულები ვყოფ ილიყავით. გაგუას გაუკვირდა: რა სჭირს, ამხელა გზაზე რისთვის ჩამოიყვანეთო. ყველაფერზე გა მოვიკვლიეთ და ყველაფერი წესრ იგში ჰქონდა. დაზღვეული იყო და ორი კონს ულტაცია უფასოდ ეკუთვნოდა, ამიტომაც მივიდა ექიმ ანა პაპავა სთან, რომ საბოლოო ანალიზები აეღო, საბუთებიც წესრიგში მოეყ ვანა და დეკრეტში გასულიყო. 12 მაისს სოფლიდან ექიმთან წავიდა, რომ ანალიზები ჩაებარ ებინა, ეს არის ეგრეთწოდებული ნაზარაშვილის კლინიკა, რომე ლიც სადაზღვევოს ემსახურე ბა. იქ ექიმმა გაუსინჯა წნევა და 180-100-ზე დაუფიქსირა, წამლ ების მთელი დასტა გამოწერა, საგანგაშო წნევა გაქვს და შენი გარეთ გასვლა არ შეიძლებაო, და უწერა და მარტო გამოუშვა. მი ვიდა სამსახურში თუ არა, გახდა ცუდად, ღებინება დაეწყო. დამი რეკეს მისი სამსახურიდან, ჩვენ ზესტაფონში დავრეკეთ, ძალიან ავღელდით. ერთი კვირით ადრე დასავლეთ საქართველოში 25 ექ იმი და იჭ ირ ეს და ეს კუ თხე, ფა ქტობრივად, უპატრონოდ იყო და რჩენილი. რეანიმობილით წაყვანა გვინდოდა, თუმცა იქაურმა ექიმმა პაატი სირბილაძემ თქვა, რომ სა განგაშო მდგომარეობა არ იყო და ამის აუცილებლობა არ არსებო ბდა, უბრალოდ, შეიძლება ბავშვი ვერ შევინარჩუნოთო, დიაგნოზში ორსულთა კოლაფსი უწერიათ. იმ მომენტში ბავშვზე მართლა არ ვფიქრობდით, მთავარი იყო, დედა ყოფილიყო კარგად. გვითხრეს, გულ-სისხლძარღვ თა მწვავე უკმარისობაც აქვსო. ჩვენმა ახლობელმა ექიმმა, თუ ასეთი დიაგნოზია, სასწრაფოდ ნაყოფი უნდა მოშორდეს, რომ გადარჩესო. სირბილაძემ ზურაბ მურღულიასთან დაგვაკავშირა, რომელსაც საკეისრო კვეთა უნ და გაეკეთებინა. დავურეკე ამ მუ რღულიას და, სამტრედიაში ვარ, ოპერაციას ვაკეთებ, ერთ საათში ჩამოვალო. ვურეკავ, 4 საათზე არ ჩამოსულა, ხუთზე არ ჩამოსულა. 16
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ფეხ მძ იმ ე ქალ ის სიკ ვდ ილ ში კვლავ ექიმებს ადანაშაულებენ
მერე მატყუებდნენ, რომ ექიმი მო სული იყო. ექიმს ვურეკავდი და ჯერ სამტრედიიდან არ იყო გამოსული. მოკლედ, საშინელ დღეში ვიყავით. სადღაც რვა საათზე უკვე ოპერაცია დამთავრებული იყო, ვნახეთ ეს მუ რღულია და მოგვილოცა, ბავშვი მო ვაშორეთ, მაგრამ მაინც გილოცავთ, დედა კარგად არის და არა უშავს, კი დევ ეყოლებაო. შევედი რეანიმაციაში და რას ვხედავ, ქალი გასიებულია, გადა დებულია და საშინლად წითელი. ვეუბნები, რა ხდება, ხალხო, ამას სა სიცოცხლო პირი არ ეტყობა-მეთქი. არა უშავს, ეს ოპერაციის შემდგომი კრიზისიაო. იმ ღამეს იქ დავრჩით, ესენი მიდიან-მოდიან, ვატყობ, რა ღაც კარგად არ არის საქმე. დილით დავურეკე მურღულიას, მან თქვა, ეგ უკვე ჩემი საქმე არ არის, მე ბავშვი მოვაშორე და დანარჩენი რეანიმაც იას მოჰკითხეთო. დავურეკე ამ სი რბილაძეს და იმან მითხრა, თირკმლ ის პრობლემაა, თირკმელი ჩაითრია, მძიმდება ავადმყოფიო. ვუთხარი, ხელოვნური თირკმლის აპარატს ჩამოვიტან ან გადავიყვან ღუდუშა ურში ჩემი სახსრებით-მეთქი. თუ საჭირო იქნება, დაგირეკავო. თხუთ მეტ წუთში კიდევ დავურეკე, მე მი ვდივარ რეანიმობილით და მომაქვს თირკმლის აპარატი ღუდუშაურიდ ან-მეთქი. წამოვედი და გზაში დამი რეკეს, უკვე კლინიკური სიკვდილი დაფიქსირდა და კიდევ ვეცდებით რაღაცასო. მივხვდი, რომ აზრი აღ არ ჰქონდა, მოვტრიალდი უკან და
გარდაცვლილი დამხვდა“. როგორც გოჩა იაშვილი ამბობს, პაციენტის გარდაცვალების მიზეზი მხოლოდ ის შეიძლება იყოს, რომ და ხმარება დროულად ვერ აღმოუჩინ ეს და ამაში ადანაშაულებს როგორც კონსულტაციის ექიმს ანა პაპავას, რომელმაც, გოჩა იაშვილის თქმით, მაღალწნევიანი ორსული უმეთვა ლყურეოდ გამოუშვა და ოჯახის წევრები საქმის კურსში არ ჩააყენა. მეან-გინეკოლოგ ზურაბ მურღულ იას, რომელიც ოპერაციის ჩასატა რებლად დროულად არ ჩამოვიდა, და პაატა სირბილაძეს, რეანიმაციის ექიმს. გოჩა იაშვილი: „რეანიმაციაში რა მოხდა, ვერ გეტყვით. მერე თქვეს, ღებინება რომ აუტყდა, ფილტვებში გადაუვიდა და ის ვერ ამოუტუმბ ესო. პირველიდან რვა საათამდე იწ ვა იქ, ბავშვს მუცელში ბაგუნი გაჰქ ონდა. ეტყობა, უკვე იგუდებოდა და ოპერაციას არ უკეთებდნენ. მერე გვითხრეს, ბავშვი ცოცხალი ამოიყვ ანეს და იქვე მონათლესო. მინდოდა, გაკვეთა გაკეთებულიყო და ექსპერ ტიზის დასკვნა გვქონოდა, თუმცა ჩემი ძმა და ოჯახის წევრები ისეთ დღეში იყვნენ, რომ იმწუთას ამის თქმა ვერ შევძელით. ბავშვი რაღაც პერიოდი პროზექტურაში გვყავდა და მერე დედასთან ერთად დავკრძ ალეთ“. გოჩა იაშვილმა ნაზარიშვილის სა ოჯახო მედიცინის ცენტრისა და ქუ თაისის სამხარეო დედათა და ბავშ ვთა სამკურნალო-დიაგნოსტიკური
ცენტრის წინააღმდეგ ჯანდაცვის სამინისტროში საჩივარი შეიტანა. სამინისტრომ შეისწავლა საქმე და ანა პაპავას ლიცენზია – სამი თვით, ზურაბ მურღულიას კი ერთი თვით შეუჩერა, ხოლო პაატა სირბილაძეს გაფრთხილება მისცა. როგორც გო ჩა იაშვილი ამბობს, მისთვის, როგო რც დაზარალებული მხარისთვის, ეს შედეგი არადამაკმაყოფილებელია, მან ხელახლა მიმართა როგორც სა მინისტროს, ისე სხვადასხვა სახელმ წიფო ინსტანციებს და მოითხოვა, ხელახალი გამოძიების დაწყება და ამ საქმეში მისი, როგორც გამომძ იებლის, ჩართვაც. როგორც ექიმთა საქმიანობის შემსწავლელი კომი სიის თავმჯდომარე გია თვალავაძე ჩვენთან საუბარში აცხადებს, მათი დასკვნა საქმის ირგვლივ არსებული დოკუმენტაციის შესწავლის საფუ ძველზე დაიწერა და დანარჩენი უკ ვე გამოძიების პრეროგატივაა. ასე რომ, თუ მომხდარზე გამოძიებას პოლიცია დაიწყებს, შეიძლება უფ რო მძიმე ბრალეულობებიც გამოიკ ვეთოს. ჩვენ ვესაუბრეთ, იმ ექიმებსაც, რომელთა მიმართაც გოჩა იაშვილს პრეტენზიები აქვს, თუმცა ისინი მო მხდარში თავს დამნაშავედ არ ცნობ ენ. ანა პაპავა: „თქვენ იგრძნობდით ჩემს ადგილას თავს დამნაშავედ? ჩემი ზემდგომი ორგანოები განსაზ ღვრავენ, ვინ არის დამნაშავე და ვინ – არა, ჩემთვის ამ თემაზე საუბარი ძალიან მძიმეა“.
ზურაბ მურღულია: „მე, გენაცვალე, ადამიანი რომ გარდაიცვლება, როგორ შემიძლია, რომ მის პატრონს რამე ვუთხრა, მაგრამ თვ ითონ ყველაფრის მომსწრე არიან იქა, როგორ მძიმედ მოიყვანეს და მე მგონი, მე არაფერში არა ვარ დამნაშ ავე და არც გამოუხატავთ ჩემ მიმართ რაიმე პრეტენზია. თქვენ რასაც მეუბნებით ახ ლა, ჩემთვის მოულოდნელია. რაც შეგვეძლო, ყველაფერი გავაკეთეთ და თავს ზევით ძალა არ იყო. ის, რომ მე და ვაგვიანე, არ არის სწორი ინ ფორმაცია...“ ზურაბ მურღულიას მსგა ვსად, „გაოგნებულია“ ექიმი პაატა სირბილაძეც: „არ ვი ცი, გენაცვალე, მე საერთოდ გაკვირვებული ვარ, ჩემს მი მართ რატომ აქვთ პრეტენ ზია, ყველაფერი გავაკეთე, რაც შემეძლო, როგორც ექ იმს...“ სავარაუდოდ, მომხდარის ირგვლივ მალე სისხლის სა მართლის საქმე აღიძვრება და ალბათ, ისიც გამოჩნდება, ვინ მტყუანია და ვინ – მართ ალი. ჩვენ აუცილებლად მი ვადევნებთ თვალ-ყურს მო ვლენების განვითარებას და შედეგებს ექსკლუზიურად შეგატყობინებთ.
თამაზ ნინუას მკვლელობის
სკანდალური დეტალები
განსხვავება წინა და ახლანდელ საპარლამენტო ოპოზიციას შორის
ქონება, რომელიც ამ საქმეში ფიგურირებს,
აუქციონზე იყიდება
სამართალდამცველებმა მკვლელობის ოფიციალური ვერსია რამდენიმე დღის შემდეგ გაახმაურეს, ანუ მას შემდეგ, რაც დანაშა ულში ეჭვმიტანილის სტატუსით ნინუას ბიზნესპარტნიორი, ვინმე თამაზ გოგია დააკავეს.
რა კავშირი აქვს ამ საქმესთან ვოვა ქარსელაძეს?
სადავო ქონების პირველი აუქციონი 7 დეკემბერს გაიმართება.
განაცხადებს თუ არა ნინუას ოჯახი პრეტენზიას შპს “კერას” ქონებაზე?
მირიან ბოქოლიშვილი ორიოდე კვირის წინ უშიშროების ყოფილი მინისტრის, თამაზ ნინუასა და მისი მეუღლის მკვლელობამ საზოგა დოებაში ბევრი მითქმა-მოთქმა გამო იწვია. ინფორმაციის გავრცელებისთ ანავე გამოითქვა სხვადასხვა ვერსიები. ზოგი მომხდარს ზვიად გამსახურდიას გარდაცვალების შემსწავლელი კომი სიის შექმნას უკავშირებდა, ზოგი უფ რო შორს წავიდა და მკვლელობა რუ სეთის სპეცსამსახურებს დაუკავშირა. აღმოჩნდა, რომ ეს, უბრალოდ, დაინ ტერესებული საზოგადოების ვარაუდ ები იყო, მკვლელობის ოფიციალური ვერსია კი რამდენიმე დღის შემდეგ გა ხმაურდა, ანუ მას შემდეგ, რაც დანაშა ულში ეჭვმიტანილის სტატუსით ნინუ ას ბიზნესპარტნიორი, ვინმე თამაზ გო გია დააკავეს. ვინ არის რეალურად ეს პიროვნება? რა ბიზნესი აკავშირებდა მას გარდაცვლილ ექსმინისტრთან და რა კავშირი აქვს ამ საქმესთან ყოფილ პარლამენტარს? „პრაიმტაიმმა“ სკანდალური ინფო რმაცია მოიპოვა თამაზ გოგიას საქმ იანობის შესახებ, დეტალურად გავა რკვიეთ ისიც, რა მტკიცებულებების საფუძველზე მოხდა მისი დაკავება. როგორც მოგეხსენებათ, უშიშროებ ის ყოფილი მინისტრის მკვლელობის ოფიციალურ მოტივად ანგარება და სახელდა, რომელიც ბიზნესწილებს უკავშირდებოდა. ჩვენთვის ცნობილი გახდა, რომ ქონება, რომელიც ექსმ ინისტრის მკვლელობის საქმეში ფი გურირებს, 7 დეკემბერს აუქციონზე იყიდება. ესაა მეტრო „ახმეტელის“ მიმდებარე ტერიტორიაზე შპს „კე რას“ კუთვნილი უძრავი ქონება (სავა ჭრო ობიექტები). „კერას“ დირექტორი ნინუას მკვლელობაში ეჭვმიტანილი თამაზ გოგია გახლავთ. ამბობენ, რომ კომპანიის ერთ-ერთი მეწილე თამაზ ნინუა იყო, ყოველ შემთხვევაში მას ოფიციალურად შპს-ს დირექტორის თანამდებობა ეკავა. საგამოძიებო ორ განოში აცხადებენ, რომ მკვლელობას საფუძვლად გართულებული ბიზნეს ურთიერთობები დაედო. კომპანია გო გიამ 2 წლის წინათ დააარსა. ერთ-ერ თი ვერსიით, 50-პროცენტიანი წილის მფლობელი გახდა თამაზ ნინუა და მი სი ოჯახი. ფინანსური კრიზისის გამო, მალე საქმიდან ყველა მეწილე გავიდა, თამაზ გოგიას კი დიდი ვალები დაედო. ამ დროს ნინუას საქმეში ყოფილი დე პუტატი, ვლადიმერ ქარსელაძე შემო ჰყავს, რომელმაც კომპანიას, სესხის სახით, 750 ათასი დოლარი მისცა. სა ბოლოოდ კი მხოლოდ 150 დოლარის გადახდა მოახერხეს და ქარსელაძის ვალიც კისერზე დააწვათ. ამბობენ, რომ ვალების დაგროვებაში თამაზ გოგია ნინუას ადანაშაულებდა და უთ ანხმოებაც ამ ნიადაგზე წარმოიშვა. როგორც ჩანს, თამაზ გოგიამ კარგად იცოდა, რომ ქონება, რომელიც იპოთ ეკის სახით იყო დატვირთული, მალე აუქციონზე გაიყიდებოდა. იმასაც ამ ბობენ, რომ თამაზ ნინუა, რომელიც სოლიდური აქციების ფაქტობრივი მეპატრონე იყო, დაჟინებით ითხოვდა დიდ თანხას. გამოძიების ეჭვებიც, რო გორც ჩანს, ამ ფაქტმა გაამყარა. თუ თამაზ გოგია ნინუას თავიდან მოიც ილებდა, ვალებსაც დაფარავდა და მოგებაშიც გავიდოდა. მაგრამ ეს ჯერ მხოლოდ ვერსიების დონეზეა. წინა სწარი გამოძიება გრძელდება, თუმცა გოგიას მიმართ ეჭვს ისიც ამყარებს,
რომ ბალისტიკურმა ექსპერტიზამ მის მიმართ არცთუ ისე სახარბიელო და სკვნა დადო. გამოძიება ირწმუნება, რომ ექსპერტიზის პასუხი და საქმეში არსებული სხვა მტკიცებულებები მათ ეჭვებს ამყარებს. თბილისის სააუქციონე სახლმა თა მაზ გოგიას სახელზე ოფიციალური წერილი ოჯახში უკვე გაგზავნა. შეტყ ობინებაში ვკითხულობთ: „საჯარო შეტყობინება შპს „კე რას“ დირექტორის, ბ-ნ თამაზ გოგი ას მიმართ. შპს „თბილისის სააუქც იონო სახლი“ მართავს პირველ იძ ულებით საჯარო აუქციონს შპს „კე რას“ უძრავი ქონების რეალიზაციის მიზნით. უძრავი ქონება დატვირთუ ლია იპოთეკით ფულადი ვალდებ ულების უზრუნველსაყოფად. აუქც იონზე გამოტანილი იქნება შემდეგი ქონება: 193კვ.მ მიწის ნაკვეთი და მასზე განთავსებული შენობა-ნაგე ბობები, საერთო ფართი 624.33კვ.მ. მდებარე ქ. თბილისი, გლდანის სა ცხოვრებელი რაიონი, I კვარტალის მიმდებარედ... საქართველოს სამო ქალაქო კოდექსის 306.4-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, პირველ იძულებით აუქციონზე შპს „კერას“ უძრავი ქონების საწყისი გასაყიდი ფასი შეადგენს 219 978,74 აშშ დო ლარსა და 590 ლარს. აუქციონი გა იმართება 2009 წლის 7 დეკემბერს, 11:00 საათზე“. შეტყობინებაში, ასევე, წერია, რომ ყველა სხვა პირი, ვისაც აქვს უფლე ბები აღნიშნულ უძრავ ქონებაზე, ვა ლდებულია, ამ უფლებათა დამადა სტურებელი დოკუმენტი და მტკიცე ბულებები წარმოადგინოს აუქციონის დაწყებამდე. განაცხადებს თუ არა გარდაცვლილი თამაზ ნინუას ოჯახი პრეტენზიას „კერას“ ქონებაზე, ეს უა ხლოეს დღეებში, 7 დეკემბრამდე გა ირკვევა. ჩვენთვის ცნობილი გახდა ისიც, რა ფა სად ყი დდა შპს „კე რას“ კუ თვ ნილ ქონებას თამაზ გოგია. როგორც შევიტყვეთ, ეჭვმიტანილი ქონების გა ყიდვას 900 ათას დოლარად აპირებდა, აქედან ყოფილ დეპუტატ ვლადიმერ ქარსელაძესთან დარჩენილი 600 ათ ასის გასტუმრებას გეგმავდა, დანარჩ ენი 300 ათასი კი, სავარაუდოდ, სხვა ბიზნესის გასამართად სჭირდებოდა, თუმცა, როგორც მისმა ადვოკატმა დავით აბესაძემ გვითხრა, შპს-ს საკმ აოდ სერიოზული დავალიანება აქვს დაგროვილი საგადასახადო სამსახურ ში და ბანკში. ამჟამად თამაზ გოგია წინასწარ პატიმრობაში იმყოფება. ბრალის სა ბოლოოდ დამტკიცების შემთხვევაში კი, შესაძლოა, უვადო თავისუფლების აღკვეთაც მიესაჯოს. სასამართლოში განმარტავენ, რომ მისთვის წინასწ არი პატიმრობის შეფარდების საფუ ძველი გახდა შემთხვევის ადგილის დათვალიერების ოქმი, დაზარალე ბულის უფლებამონაცვლის ჩვენება, მიკრონაწილაკების ამოღების ოქმი და მიკრონაწილაკების კრიმინალის ტიკური ექსპერტიზის დასკვნა, ასევე ამოღებული ნივთმტკიცებები. გამო ძიება სხვა კონკრეტულ დეტალებს არ ახმაურებს. ჯერჯერობით ცნობილია, რომ თამაზ ნინუა – ანგარების მოტი ვით, მისი მეუღლე ეთერ ნინუა კი და ნაშაულის დაფარვის მიზნით მოკლეს. ეჭვმიტანილი დანაშაულს კატეგორი ულად უარყოფს.
ადრე პარლამენტში ერთი ფრ აზა იყო ყველაზე პოპულარული – შევთანხმდით, რომ ვერაფერზე ვერ ვთანხმდებით. ახლა ეს ფრაზა აკო მინაშვილმა თავისი საყვარელი ფრაზით ჩაანაცვლა – ულტიმატუ მის ენით ლაპარაკს შეეშვით. ორივე ფრაზას უმრავლესობა ოპოზიციის მიმართ იყენებდა. წინა საპარლამ ენტო ოპოზიციისგან განსხვავებით, ახლანდელები უმრავლესობის წე ვრების ხასიათს ითვისებენ და ამის მერე წყვეტენ, ღირს ულტიმატუმის ენით საუბარი თუ არა. ასე მოიქცა ლევან ვეფხვაძე საარჩევნო კოდე ქსზე მუშაობის დროს. ერთ-ერთ შეხვედრაზემ როცა აკო და პალიკო ოდნავ აღელდნენ, ვეფხვაძემ სასწ რაფოდ იუმორში გადაიტანა მსჯე ლობა: – ახლა თქვენ გინდათ, შარი მო გვდოთ, ულტიმატუმის ენით გვ ესაუბრებითო და მერე საერთოდ გააუქმოთ ის შეთანხმებები, რაც აქამდე მიგვიღწევია... ვიცით თქვე ნი ხასიათი... არც ერთ მხარეს არ უნდოდა მოლაპარაკებების ჩაშლა. თუმცა ჯონდის არც ამჯერად უღალატია ჩვეულებისთვის და დოკუმენტის წინააღმდეგ წავიდა. მეტიც, მთელი 11 თვის „წვალება“ წყალში ჩაუყარა ყველას: – ეს არ არის სრულყოფილი დო კუმენტი, არ არის გათვალისწინე ბული არც ერთი ჩვენი შეთანხმება. ამიტომ, თუ არ გინდათ, რომ ამდენი დროის ნამუშევარი უქმი გამოდგეს, ყველაფერი ერთ დღეში უნდა შევც ვალოთ. ანუ ის, რაზეც 11 თვე მუშაობდნ ენ, 24 საათში უნდა გადაკეთებული ჯონდის სურვილის მიხედვით...
„ტრიბუნომანია...“ დეპუტატები ხუმრობენ, ჯონდი მიკროფონთან რომ მიდის, პირდაპ ირ კი არა, ზევით იყურებაო. ზევით ჯონდი მართლაც იყურება და მხ ოლოდ ამის მერე იწყებს საუბარს. ზევით მას ჟურნალისტები ეგულ ებიან და იმათ ანიშნებს, აბა, ახლა ყურადღებით იყავითო... მოკლედ, ბაღათურიას კარიერაში ყველაზე საყვარელი პერიოდი. ის ბედნიერია. აკეთებს იმას, რაც ყველაზე მეტად მოსწონს – მიკროფონთან დგას და ლაპარაკობს, არც ცარიელ ტრიბუნ ას უშვებს ხელიდან. მაგრამ ბოლო შემთხვევა შოკი იყო. იმისთვის, რომ ტრიბუნასთან დამდგარიყო, იქიდან პალიკო კუბლაშვილი გააგდო. ეს სამი კომიტეტის გაფართოებულ სხ დომაზე მოხდა. პალიკომ საარჩევნო კოდექსი გამოიტანა, ისაუბრა და შეკითხვების დრო რომ დადგა, ბუ ნებრივია, ჯონდი მიკროფონთან გა ჩნდა, მაგრამ მას კითხვის დასმაზე მეტი მოუნდა – სიტყვით გამოსვლა მქონდა დაგეგმილიო. თავისუფლ ად შეეძლო, ეს დარბაზის ნებისმიერ კუთხეში მდგარი მიკროფონიდან გაეკეთებინა, მაგრამ გათვალა: სი უჟეტში, კადრი ასე უფრო კარგი იქნებოდა და ამიტომ პალიკოს კი თხვით მიმართა: – პალიკო, შენ დაასრულე საუბ არი და მანდ დარჩები თუ შენს ად გილს დაიკავებ?.. პალიკო ასეთ მომენტებში არას დროს არ იბნევა. ის, საერთოდ, გა წონასწორებულია და იუმორის გრ ძნობაც აქვს. ამიტომ ჯონდის სიტყ ვებიც სიცილით მიიღო, ჯონდისაც გაუგო და ადგილიც დაუთმო... ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
17
დათო გომართელმა ქალიშვილს იავნანა დაუწერა თამარ გონგაძე
„რუსული გაკვეთილები~ – Sundance-ის ფესტივალზე ეკა ჩიკვაიძე ანდრეი ნეკრასოვის და ოლ გა კონსკაიას რუსული ფილმი „რუსული გაკვეთილები“, რო მელიც 2008 წელს საქართვე ლოში მომხდარ მოვლენებს ასახავს, 2010 წლის იანვარში „Sundance“-ის „ა“ კლ ას ის ფე სტივალზე გაემგზავრება. მს ოფლიო დოკუმენტური ფილმ ების სექციაში 800 საერთაშო რისო ფილმი იყო წარდგენილი, საიდანაც 12 ფილმი შეარჩიეს და მათ შორის მოხვდა „რუსუ ლი გაკვეთილები“. მიუხედავად იმისა, რომ ფილმის პოლიტიკუ რი შინაარსის გამო, მის წარდ გენაზე აქამდე რამდენიმე ფე სტივალმა უარი თქვა, ფილმი მაინც მოხვდა დამოუკიდებელ ამერიკულ ფესტივალზე. მისი შემოსავალი კეძო ინვესტიც იებზე და შემოწირულობებზეა დამყარებული და მეტი საშუ ალება აქვთ, ფილმი მისი მხ ატვრული პროფესიონალიზმის კუთხით შეაფასონ და არა პო ლიტიკურით. პროდიუსერი გიორგი არვე ლაძე: „ამ ფილმს იმხელა გამო ხმაურება ჰქონდა, რომ ხალხმა მისი პირატულად გავრცელება დაიწყო. თავიდანვე ვამბობდი, რომ ეს ფილმი აუცილებლად მოხვდებოდა რომელიმე მაღა ლი დონის ფესტივალზე. მინდა ვუთხრა ყველას, რომ ამ ფილმს 50 000- ზე მეტი ადამიანი ნახა ვს. ამ თემატიკას საერთოდ ნა კლებად იცნობენ ამერიკელები, რადგან პატარა კავკასია სულ სხვაგან არის მათთვის. ჩვენ თუ არ ვილაპარაკეთ და ეს პრ ობლემა არ წამოვწიეთ, არავის ეცოდინება ჩვენს გარდა და ასე დაკომპლექსებულები ვივლით“. ფილმი „რუსული გაკვეთილ ები“ – გამოძიებაა, რომელიც 2008 წლის ომის მოვლენებს და საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ ამ რეგიონში განხორ ციელებული წმენდის შესახებ მოგვითხრობს. მიუხედავად ან ტირუსული შინაარსისა, ფილმი უკვე აჩვენეს პეტერბურგისა და მოსკოვის კინოთეატრებში. ფესტივალზე სულ 5 პრიზია გა თვალისწინებული ამ სექციაში, თუმცა მისი მიღების გარეშეც „ა“ კლასის ფესტივალზე დო კუმენტური ფილმის მოხვედრა უკვე დიდი წარმატებაა. იმის გამო, რომ დასავლური ფესტ ივალებისთვის 2 საათიანი ხა ნგრძლივობის ფილმები ძალიან დიდია, „რუსული გაკვეთილ ები“ 1,40 წუთამდე შეამცირეს.
18
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
დათო გომართელი და მარინა კუზნეცოვა უკვე 15 წელია ერ თად არიან, თუმცა კანონიერი ცოლ-ქმარი 1998 წელს გახდ ნენ, ჯერ ხელი მოაწერეს და ცოტა უფრო მოგვიანებით, ჯვ არი დაიწერეს. მარინა ახლა გომართელის გვარს ატარებს. „ჩემი ცოლი ახლა ამბობს, აქამ დე ცხოვრებას აზრი თუ ჰქონდა, არ ვიციო. ახლა მივხვდით, რომ შვილის გარეშე ადამიანს სრულ ყოფილი ცხოვრება არა აქვს. დიდი ცვლილებაა ცხოვრებაში. მოლო დინის შემდეგ ღმერთი რომ დაგა ჯილდოვებს, ბედნიერებაა.“
„მეორე შვილზეც ვფიქრობ“
დათო გომართელს ქალიშვილ მა ცხოვრება რადიკალურად შე უცვალა. სხვანაირად არც შეიძ ლებოდა. 15 წლიანი მოლოდინის შემდეგ ხელოვნური განაყოფი ერების შედეგად დაბადებულმა დარიამ მამა უსაზღვროდ გაახ არა. დაშა უკრაინის, კონკრეტუ ლად კი ქალაქ ხერსონის მედიკო სების ძალისხმევით (და, რა თქმა უნდა, უფლის ნებით) მოევლინა ქვეყნიერებას. მადლიერმა მამამ 21-ე საუკუნის „ჯადოქრებს“ რუ სულენოვანი სიმღერა მიუძღვნა. „იქაურმა ექიმებმა ისეთი სითბო მაჩვენეს, რომ მეც ავდექი და მათ სიმღერა მივუძღვენი“- ამბობს მომღერალი. ბორიკო შხიანთან ერთად, სიმღერის საკმაოდ ემ ოციურ ტექსტზე, მანაც იმუშავა. „თავგადასავლების მოყვარული სად არ ვყოფილვარ, სიყვარულ ის ძებნაში უდაბნოც მომივლია და ტაიგაც, რომ არაფერი ვთქვ ათ უკვდავ რომსა და ნიუ-იორკ ზე... ასე გადიოდა წლები და მა სთან ერთად შემოდგომა და ზა მთარი... მაგრამ უეცრად ამ სი ყვარულს ხერსონში გადავაწყდი. და თუკი ვინმეს გული ჩემსავით დიდი სიყვარულის მოლოდინში გიძგერთ, ერთ რჩევას მოგცემთ:
Не надо не Москвы и не Нью-Иорка, Не кто нам счастья не пошлет с небес, Лети, плыви, беги в Херсоне только, Ведь этот город колыбель чудес. Херсонская моя девчина Даша, Живи и радуй, я люблю тебя, В Херсоне породнились душы нашы, В Тбилиси- ж мы теперь одна семья.
მამის იავნანა მოგისმენიათ? მე პირველად მოვისმინე. გომართ ელი მართლა ძალიან გულისამა ჩუყებლად მღერის. მომღერალმა ამ იავნანა -„Красавица Даша“-ზე სლაიდშოუ დაამზადა და ფეისბუ ქზეც დადო. მოკლედ, დათო გო მართელი უჩვეულო ტალღაზეა, ერთი სული აქვს სამსახურიდან (რადიო „აფხაზეთის ხმის“ დირექტ ორი) სახლში როდის მიირბენს, რომ გაღვიძებულ დაშას მოეფეროს. „დაგვიანებულ შვილს პლიუსებიც აქვს“ სამი თვის დარიას ცხვირით და თვალის ფერით - დათო მეუღლეს ამსგავსებს. თუმცა პატარა მასაც ჰგავს. „ერთი სული მაქვს, სახლში რო დის მივალ, რომ ბავშვი ვნახო. მა რთალია, ხშირად სძინავს, მაგრამ ღვიძილის ნახევარ საათს, ვცდი ლობ, მასთან ერთად ვიყო. უკვე ხორცები და ნაკეცები მო ემატა და სულ ვამბობ, როდის გა იზრდება, ჩასაბურჯგნი რომ იქნე ბა-მეთქი. პირველი შოფინგი ამერიკაში რომ მოვუწყვე, მაშინ ჯერ დაბადე ბული არც იყო. ადრე თუ მარტო ჩემ თავზე ვფიქრობდი, ახლა ვა მბობ, დაშამ უკვე „გამწეწა“-მეთქი. რასაც ვნახულობ, ყველაფერს მი
სთვის ვყიდულობ. ახლა ახლის ყი დვას აზრი არა აქვს, რამდენიმე დღეში უპატარ ავდება ტანს აცმელი. იმდე ნი ტანსაცმელი აქვს ისეთი, რისი ჩაცმაც ვერ მო
ასწრო, რა ვუყოთ, არ ვიცით. ბევრი ლამაზი საჩუქარი მიიღო, მათ შორის პატარა ქურქი. ცალკე გარდერობი აქვს უკვე.“ დარიას ოთახის მოწყობაში დედა სთან ერთად მზრუნველმა მამამაც მიიღო მონაწილეობა. უყიდეს კარავი, რომელშიც პატარა სათამაშოებით და მუსიკებით ძალიან ერთობა. 40 დღის იყო რომ მონათლეს, ერთ-ერთი ნათლია აჩიკო გეგენავაა, „თელიანი ველის“ დამფუძნებელი და პარლამენტარი.
„ვერც ერთი კა ცი ვერ იტყვის, რომ მუცლად ყოფნ ის დროს აღიქვამს შვილს. მით უმეტეს, ას აკ ში ვარ და გა მოგიტყდებით, ვერ ვგრძნობდი. ჩემი მეგობრები ამბო ბენ, საერთოდ არც გვახსოვს ჩვენი შვილები როდის იყვნენ სამი თვისო. ახალგაზრდა ხომ საერთოდ ვერ აღ იქვამს მუცლად მყოფ შვილს. ახლა 48 წლის ვარ დაგვიანებულ შვილს მინუსებიც აქვს და პლიუსებიც. პლიუსი არის ის, რომ ჩამოყალიბებული ხარ, მე ნტალურად სხვანაირად აზროვნ ებ... მინუსი გასაგებია. ახლა განვითარებული ბავშვები იბადებიან, ინდიგოებს ეძახიან. ჩემი შვილიც ასაკთან შეუფერებლად მა ლე ვითარდება. სწრაფად იზრდება, მუსიკა უყვარს. ვასმენინებ მოცა რტს და ძალიან მოსწონს. მითხრეს, მოცარტი პატარებს მოსწონთო. მუ სიკაზე იძინებს. ახლა საშობაო და საახალწლო სიმღერები ჩავუწერე და ძალიან სიამოვნებს ზარებიანი და მხიარული სიმღერები. მერე თვ ითონაც ჰყვება. მოკლედ, ვზრუნავ მის მუსიკალურ გემოვნებაზე. მი უხედავად ამისა, არ მინდა მომღერ ალი გამოვიდეს. რისი ნიჭიც ექნება, ის უნდა გამოვიდეს.“ ჯერჯერობით პატარა დაშა სა ხლის დიდ აივანზე სეირნობას სჯ ერდება, მაგრამ მალე მას გუდაურში სუფთა ჰაერზე ჩაიყვანენ. „იქ სახლი
მაქვს და ჰაერზე მეყოლება. უკვე წავიყვან, აბა, რა! თხილამურებზე 3 წლის ასაკში დავაყენებ. მე სპ ორტის სასახლეში არსებული სა თხილამურო სკოლის ერთ-ერთი პირველი კურსდამთავრებული ვარ. ასე რომ, კარგად ვდგავარ თხილამურებზე.“ ჯერ დარიამ არ იცის, რომ მშ ობლებმა არც თუ ისე ახლო მო მავალი უკვე დაუგეგმეს. ჯერ ბალეტზე უნდა შეიყვანონ, მერე სუხიშვილების ცეკვის სტუდიაში და ასე... „ბალეტი ტანს აყალიბებს და კარგია. კლასიკური ცეკვა უნდა ისწავლოს და მერე ფოლკლორზე გადავიყვანთ. ქართული ცეკვა აუ ცილებლად უნდა ისწავლოს, უნდა გამოგოგმანდეს და იცეკვოს...“ ტელეფონი დაშას სურათებით სავსე აქვს. მასზე ლოცულობს და უნდა განახათ, როგორი სითბოთი ევსება თვალები, როდესაც მასზე ლაპარაკობს. „მკაცრი მამა არ ვიქნები, თუ მცა რაღაცაში, ალბათ, ვიქნები კიდეც. შვილის აღზრდას ჭკვიან ურად უნდა მიუდგე, ტაქტიანად. მეუბნებიან, კიკინებს რომ გა იკეთებს, მერე ნახე, რა დღეში ჩაგაგდებსო. ჩემთან რომ არის წყნარადაა, ჩემ მეუღლესთან ჭუ ჭყუნებს. ამაზე გიჟდებიან, ნახე, მამამისთან გასუსულიაო. გოგო ნები მამის სითბოს გრძნობენ. მეორე შვილზეც ვფიქრობ, სქ ესი სულ ერთია, დაშას შემდეგ მა რთლა სულ ერთია.“
„საბავშვო ამბები“ თაიმს სკვერზე თამარ გონგაძე
ვერბატიმი რუსთაველის სცენაზე დეა თავბერიზე ვერბატიმი ლათინურიდან ასე ითარგმნება - „სიტყვასიტყვით“. ვერბატიმის წარმ ოდგენა ინოვაციური ფორმაა. ქართველი მსახიობებისთვის ეს სტ ილი ჯერ კი დევ სი ახ ლეა, თუმცა, რეჟისორმა ალექ ბლაითმა - მარინა ჯანაშია, ანა სუხიტაშვილი, ლაშა ოყ როშიძე და გელა ოთარაშვი ლი სწორედ ასეთ სპექტაკლ ში დააკავა... ალექ ბლაითი ვერბატიმის თეატრის ერთ– ერთი წამყვანი რეჟისორია ბრიტანეთში: „წარმოდგენის დროს მსახ იობები ყურსაცვამებით უსმე ნენ რედაქტირებულ ინტერვ იუებს და ზუსტად იმეორებენ იმ ას, რაც ეს მით. არა მა რტო სიტყვებს, არამედ საუბრის მანერას, ჩახველებას, შეყოყმ ანებას. ეს მეთოდი მსახიობს არ აძლევს საშუალებას, რომ საკუთარი მეტყველების მანე რა გამოიყენოს. ამით კი მო მენტალურად ქმნის მკვეთრად გამოხატულ ხასიათს“. ახალგაზრდა რეჟისორი ალექ ბლაითი საქართველოში პირველად არის. სუხიშვილებ ით აღრფთოვანებული, მათი კონცერტის შემდეგ ხშირად იმეორებდა - სუხიშვილებით ჩავწვდი ქართულ ხასიათსო. ქართულმა ხასიათმა მაშინაც გააოგნა, როდესაც წეროვანში, ერთ-ერთ ოჯახში მისულს, ყვ ელსა და პურზე მყოფი მოქეიფ ენი დახვდნენ. მისი გამოჩენის შემდეგ კი სუფრა შეივსო და საიდანღაც გოზინაყიც გაჩნდა. გაკვირვებული კითხულობდა, სადღა იშოვეს გოზინაყიო... წე როვანში შემთხვევით არ ყო ფილა. სპექტაკლისთვის ქართ ველი დევნილების ისტორიები შეარჩია და მათი მონათხრობი ჩაიწერა. ეს წარმოდგენა რუსთაველ ის თეატრის, ნაციონალური თე ატრისა და ბრიტანეთის საბჭოს ერთობლივი პროექტია. ეს პრ ოექტი კი ქართული თეატრის გაძლიერებას ისახავს მიზნად. კერძოდ, ახალგაზრდა რეჟი სორებთან თანამშრომლობისა და ნიჭიერი ხელოვანების გაცვ ლითი პროგრამები. პროექტი BP-ს და HSBC Bank Georgia–ს ფინანსური მხარ დაჭერით ხო რციელდება.
ალექ ბლაითი
„რუსთავი 2“-ის აღმასრ ულებელ პროდიუსერს ჯანო ჟვანიას საბავშვო გადაცე მის გაკეთება დაავალეს. გამოცდილების გათვალ ისწინებით, პროდიუსერმა უცხოურ ტელევიზიებში შესაძენი ფორმატის ძებნა დაიწყო, რადგან გადმოკოპ ირებული ფორმატი არ ამ ართლებს.
აღმოაჩინა, რომ პატარები სა ბავშვო გადაცემებით არ არიან განებივრებულნი. ბოლოს იპოვა ამერიკული გადაცემა - Teen Kids News. მისი შემქმნელი ტელეინ დუსტრიის ლეგენდად აღიარე ბული, ალბერტ პრიმო აღმოჩნდა. 50-იანი წლების ბოლოს სწორედ მან შეიმუშავა თანამედროვე სა ინფორმაციო კონცეფცია, ჟურნ ალისტი სიუჟეტის გასაკეთებლ ად რომ უნდა წასულიყო, ჩამო ეტანა და გაეშვა. ბატონ პრიმოს ჯანომ ფეისბუქზე მისწერა, ომის შემდგომი პერიოდია, ეთერი და მძიმებულია და ბავშვებს ფერა დი ნიუსები უნდა შევთავაზოთო. 70 წელს გადაცილებული პრიმო ჩამოვიდა და ფორმატს ერთო ბლივად გაუკეთეს ადაპტირე ბა. ჩატარდა კასტინგი და 2500 მსურველიდან საუკეთესო ვიზ უალის, მეტყველების და კამერე ბთან გახსნილი ბავშვები შეირჩა, სულ - 20. გადაცემაზე კი ძირი თადად 10 მათგანი მუშაობს. Kids To Kids არ ის ფო რმ ატი, სადაც ბავშვი ბავშვს მათთვის საინტერესო ამბავს უყვება. მაკა ცხვედიანი და მაგდა მამაცაშვ ილი პატარებს სიუჟეტებს აკეთ ებინებენ, ტექსტებს და შეკითხ ვებს უწერენ. „საბავშვო ამბები“ უცხოურ ანალოგთან Teen Kids News-თან თანამშრომლობს. თანატოლებმა ზაზა ფაჩულიასთან ჩაუწერეს ინტერვიუ და გამოუგზავნეს. გადაცემაზე 10 კაციანი ჯგ უფი მუშაობს. პროდიუსერი რე იტინგით კმაყოფილია. „კვირას, დილის მაყურებლის და აუდიტო რიის 38-40 პროცენტი გვიჭირ ავს. ჩემი ყველაზე დიდი შემფას ებელი ისევ პრიმოა და იმდენად მოეწონა გადაცემა, რომ ნიუიოკში, თაიმს სკვერზე, მეშვიდე ავენიუზე, ერთი თვე ჩამოკიდა დიდი ელექტრონული ბანერი „საბავშვო ამბები“ და ქართული დროშა.“ აქტიური პროდიუსერი, მსოფ ლიოში რაც კი პარკი და ატრა ქციონია, ყველას დაეკონტაქტა და ისინი პატარა ჟურნალისტებს ვიდეორგოლებს გაშვების უფლე ბით უგზავნიან. ამდენად, ქართ ველ პატარებს მსოფლიოს პარკ ებზე სრული ინფორმაცია მიეწ ოდებათ. ახლა პროფესიულად, მაღალ დონეზე უნდათ ამინდის გაკეთება. საზღვარგარეთ მცხოვრები ბებიები შვილიშვილების მეტი დოზით „გამოჩენას“ ითხოვენ:)
ბავშვებს ძალიან უყვართ ტე ლევიზიაში ყოფნა, ერთობიან, ჯანოს კოცნიან, ზოგი სიყვარ ულს მის გვერდით ყოფნით და ზოგიც თავის მირტყმით გამოხა ტავს. მას ყველაზე საყვარელ და კეთილ პროდიუსერს ეძახიან. ჯანო ჟვანია: ერთმა მითხრა, არ მინდა გავიზარდო და აქედან წავიდეო. ჩვენ გვაქვს ასეთი პრ ინციპი, მათ უნდა შევუსრულოთ ყველა კაპრიზი. ნებას ვაძლევ, რომ რაც უნდათ ის აკეთონ ოთ ახში, ხატავენ და მიკრავენ. ისინი რომ კომფორტულად არიან, ინ დომებენ და პროდუქტიც ხარი სხიანი გამოდის. პრაქტიკულად, ჩვეულებრივ საინფორმაციო გადაცემას ვაკეთებ, მეტი პასუ
ხისმგებლობით, რადგან ყველა სიტყვას დაკვირვება უნდა. უნ ებლიედ ზიანი არ უნდა მიაყენო. ბავშვები ხომ ყველაფერს სხვანა ირად აღიქვამენ და სხვანაირ სა მყაროში ცხოვრობენ. მეტყველებაში მანანა ბერიკა შვილი ამეცადინებს. ჯანო გოგო ნებს საყვედურობს, თმას სალო ნში ნუ ივარცხნით, ბავშვურები მინდა იყოთო. თითქმის ყველას ჟურნალის ტობა უნდა. ერთი რეპორტიორი, 10 წლის თურქი ნაიმე ჯანიჩი, ისტორიულ თემაზე და მუზე უმებზე მუშაობს. ჰყავთ 8 წლის აფრიკელი - ჯინო. თათული ჯა რმელაშვილი ყველაზე აქტიური და მეტიჩარაა. კულისებში თავის
აზრს ყველაფერზე აფიქსირებს და ჯანოს თავისი თანატოლივით ეკონტაქტება. „თავში რომ არ ამივარდეს, მშობლები არაფერს მეუბნებიან. ჯანოს რომ საახალ წლო პრიკოლები გაეკეთებინა, ისეთი ვარ, ყველა პრიკოლში მე ვიქნებოდი“- ამბობს თათული. წამყვანები ელენე კოპალეიშვილი და ლუკა ბოგვერაძე ერთმანეთს თმას უსწორებენ. ლუკას ბევრი თაყვანისმცემელი ჰყავს, თუმცა ამას არ იმჩნევს. „დიკოობა და ზა ლიკოობა“ მოსწონთ. ერეკლე ნა სიძე ყველაზე პატარაა, 8 წლისაა და „როხროხას“ ეძახიან. ყველაზე დიდი, 13 წლის ირმა ალექსიძეა და გული წყდება, რომ ასაკის გა მო გადაცემიდან უწევს წასვლა. ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
19
მარიტა დამენია ქართველმა მეცნიერმა ჯაბა ტყემალაძემ მარადიული ახალგა ზრდობის ფორმულას მიაგნო. ის პირველი ქართველი იყო, ვინც ცო ტა ხნის წინ ამ თემაზე მოხსენება კემბრიჯის დედოფლის კოლეჯში წაიკითხა. ეს სამეცნიერო კონფ ერენცია ატლანტის „უკვდავების ინსტიტუტმა“ დააფინანსა, ქართ ულმა „მარადისობის კანონმა“ კი ისე გააოგნა სრულიად სამეცნიე რო საზოგადოება, რომ შეკითხვე ბს ჯაბა ტყემალაძეს რამდენიმე დღე-ღამის განმავლობაში შეუსვე ნებლად უსვამდნენ. ქართველი მეცნიერი პირვ ელი არ არ ის, ვი საც ამ თე მა ზე უფიქრია, არსებობს სამწუხარო სტატისტიკა, რომ კაცობრიობა ბერდება და მარჩენალთა რიცხვს უკვე სჭარბობს ისეთი ადამიანე ბის რიცხვი, რომლებსაც რჩენა სჭირდებათ, ამიტომ მეცნიერებმა უკვე დიდი ხანია დაიწყეს იმაზე ფიქრი, რა გზით გადაჭრან პრობ ლემა. თუმცა როგორც სამეცნიე რო საზოგადოება ვარაუდობს, თუ ჯაბა ტყემალაძე თავის თეორიას პრაქტიკულადაც დაამტკიცებს, დანარჩენი თეორიები, უბრალოდ, ჩაიძირება. რატომ ბერდება კაცობრიობა ჯაბა ტყემალაძე: „კაცობრიობა ბერდება. სტატ ისტიკური მონაცემებით, ეს ზღვა რი უკვე 25%-ს გადასცდა და შეიძ ლება, პროპორციები დაირღვეს. ამ პრობლემაზე ყველაზე მე ტად ყურადღებას ინგლისი და ია პონია ამახვილებს. მაგალითად, პრინცი ჩარლზი კატეგორიულად ილაშქრებს „მა კდონალდსის“ და მსგავსი ტიპის სოცკვების ობიექტების წინააღმდ ეგ. გაგიკვირდებათ, ალბათ, სად პრინცი ჩარლზი და სად სწრაფი კვების ობიექტებიო, მაგრამ ამ ას თავისი ლოგიკური ახსნა აქვს. სა ერ თოდ, ჩვ ენი თა ობა, ის თა ობაა, რომელიც ხელოვნურად სა ხიჩრდება. ინგლისს, მაგალითად, სტატისტიკის მიხედვით, ძირითა დად ძვლოვანი სისტემისა და გა ნვითარების პათოლოგიები აქვს, ძალიან ბევრ ადამიანს აწუხებს ადრეულ ასაკში ცნობიერების და ქვეითების პრობლემა. ამის მიზეზი უწყვეტი ინფორმაციის ნაკადია, რომელიც გარკვეულწილად ახ დენს ადამიანის ზომბირებას და ის ხდება რეკლამის „მსხვერპლი“. ადამიანი დამოუკიდებლად ვეღარ იღებს გადაწყვეტილებას, რადგან ინფორმაციული ნაკადი ზღუდავს მის ფსიქიკას და ორგანიზმსაც. ის არასწორად იქცევა და შესაბამი სად ექმნება გამრავლებისა და ჯა ნმრთელობის პრობლემები“. როგორ ებრძვიან მეცნიერები სიბერეს სიბერესთან ბრძოლის გარკ ვეულ ხერხებს მეცნიერებმა უკვე მიაკვლიეს და ცდილობენ, პრაქ ტიკაშიც დანერგონ, თუმცა გამო სავალის პოვნა მათ პრობლემების აღმოჩენამ შეაძლებინა. პრობლე მას კი დაახლოებით სამოციანი წლების ბოლოს მიაგნეს. მაშინ ლე ონარდ ჰეფიკამ აღმოაჩინა, რომ უჯრედების გაყოფა საზღვრულია და ბოლო გაყოფა მთავრდება უჯ რედების ეგრეთწოდებული თვით მკვლელობით. ჯაბა ტყემალაძე: „ყველა ჩვენგანის ორგანიზმი ერთი კვერცხუჯრედისგან ყალი ბდება, ანუ კვერცხუჯრედი გვაძ ლევს ორ ახალ უჯრედს, შემდეგ ის უჯრედები კიდევ სხვა უჯრედებს, რომელიღაც თაობაში უჯრედის თვისება იცვლება და ქსოვილად ყალიბდება. ამ დროს უჯრედების ნაწილი ინახება. როცა ქსოვილის უჯრედები იხარჯება, შენახული 20
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ქართველმა მეცნიერმა „მარადისობის კანონი“ აღმოაჩინა
უჯრედებით აღდგება ქსოვილი. ას აკთან ერთად, აღმდგენი შენახული უჯრედების რაოდენობა იკლებს და იკლებს. ორგანიზმი თვითონ არეგ ულირებს, როდის უნდა გააქტიურ დეს ის შენახული უჯრედები. როლანდ ჰეპიკამ რომ აღმოაჩინა, რომ ერთი უჯრედი დაახლოებით სა მოც თაობას იძლეოდა, ხოლო ჰიპო ქსიის, ანუ ნაკლები ჟანგბადის პირო ბებში – ორჯერ მეტს, ამით უცებ აი ხსნა მთის მაცხოვრებელთა სიცოცხ ლის ხანგრძლივობის საიდუმლო. თუ საერთოდ უჯრედის ყოველი მეექვსე თობა იცვლის თავის თვისებებს, იქ ყოველი მეთორმეტე თაობა იცვლის და, შესაბამისად, სიბერეც გვიან დგ ება და ორგანიზმს აღმდგენი შენახუ ლი უჯრედებიც უფრო მეტი აქვს“. არსებობს ე.წ. პროკოპოვის ჯგ უფი, რომელიც მუშაობს ხელოვნურ ჰიპოქსიაზე, მათ, სანატორიუმის სა ხით, რამდენიმე კლინიკა აქვთ გახს ნილი მალიორკაზე, საფრანგეთში. მათი პაციენტია ინგლისის დედოფა ლი. ვინც იქ მკურნალობს, არ ახალგა ზრდავდება, თუმცა შედარებით გვიან ბერდება. ჯაბა ტყემალაძე: „მეცნიერებმა დაითვალეს, იდეა ლურ პირობებში, ანუ თუ მხოლოდ სიბერისგან მოკვდება, რამდენ ხანს შეძლებს ადამიანი სიცოცხლეს. გა მოითვალეს, რომ, თუ ის ზღვის დო ნეზე ცხოვრობს – 120 წელი, ზღვის დონიდან 2000 მეტრზე სიცოცხლის ხანგრძლივობა 30%-ით მატულობს, ხოლო იმ ზღვარზე, სადაც სუნთქვა, ფაქტობრივად, შეუძლებელია, ანუ ჰიმალაებზე სიცოცხლის ხანგრძლი ვობა 240 წელი იქნება. სხვათა შორის, ტიბეტელ ბერებში ბევრი 150 წელსაა გადაცილებული. თუმცა სიცოცხლის გახანგრძლივება ტიბეტში ცხოვრე ბის გარეშეც შეიძლება. მაგალითად, იაპონიაში არსებობს კუნძული ოკ ინავა, სადაც მოსახლეობის ყველა ფენა დაკავებულია სპეციალური ვა
რჯიშებით. ისინი ცდილობენ, რაც შეიძლება იშვიათად ისუნთქონ და ერთ ჩასუნთქვაზე ფილტვები მთლი ანად გაივსონ ჰაერით. იქ მოსახლეო ბა მართლაც დიდხანს ცხოვრობს და მათი საშუალო ასაკი 90 წელია. მსგა ვსი გასაახალგაზრდავებელი კურო რტებისთვის იდეალური ადგილები საქართველოშც არის, მაგალითად, აბასთუმანი, სურამი, ნუნისი. სხვათა შორის, ნუნისში, როგორც გავიგე, ია პონელებს უკვე შეძენილი აქვთ საკმ აოდ დიდი ტერიტორია“. გზა კემბრიჯამდე როგორც ჯაბა ტყემალძე იხსე ნებს, საკუთარ ჰიპოთეზაზე ფიქრი ჯერ კიდევ პირველ კურსზე დაიწყო და 1991 წელს უკვე ჩამოყალიბებუ ლი ჰქონდა, თუმცა იცოდა, დიდი გზა უნდა გაევლო იმისთვის, რომ სამე ცნიერო საზოგადოების ყურადღება მიეპყრო. ჯაბა ტყემალაძე; „ვიდრე იმას გიამბობთ, კემბრიჯში როგორ მოვხვდი, მანამდე ვეცდები, გასაგებად ავხსნა ჩემი თეორიის არ სი. უჯრედში არსებობს სტრუქტ ურა, რომელიც გაყოფებს ითვლის. უხეშად რომ ვთქვათ, მოვიდა მეექ ვსე გაყოფა. ამ სტრუქტურიდან გამოიყოფა მოლეკულა, რომელიც ბირთვში აღწევს და ცვლის ბირთ ვის დნმ-ს, ისე, რომ რომელიღაც მოქმედი დნმ გაითიშება და ჩა ერთვება ახალი, ეს შეუქცევადი პროცესია. ამის შემდეგ უჯრე დი და მისი ყველა დანარჩენი შთამომავალი იცვლის თვის ებას და ქსოვილის უჯრედად ყალიბდება. ტელომელაზური თეორია ამტკიცებდა, რომ ეს დამთვლელი უშუალოდ ბირთვში იყო, თუმცა, როგო რც კი მეცნიერებმა კლონ ირება მოახდინეს, ეს თეორ
ია მაშინვე ეჭვქვეშ დადგა. ჩემი თე ორიის თანახმად, ეს დამთვლელი არ ის ბირთვსგარეთ, ე.წ. ცენტრიულში, რომელიც მხოლოდ ცხოველურ უჯ რედებს აქვთ. ამიტომაც ნებისმიერი ერთი უჯრედიდან შეიძლება მცენარ ის მიღება, ხოლო ერთი უჯრედიდან მთლიანად ცხოველურ ორგანიზმს ვერ მიიღებ. ჩემი ჰიპოთეზის მიხე დვით, შესაძლებელია ბიოლოგიური საათის უკან დაბრუნება, უჯრედები სგან სხვადასხვა ტიპის უჯრედების თაობების მიღების გაკონტროლება და ეს თეორიულად საკმაოდ კარგად მაქვს დასაბუთებული. 2000 წლიდ ან ჩემი მოხსენებები უკვე იბეჭდება სამეცნიერო ჟურნალებ ში და ამ მოხსენების მიხედვით მეცნ იერებმა მცირე ცვლილებებით ექსპერიმენტე ბის ჩატარებაც დაიწყეს. მაგა ლითად, 2006 წელს იაპონე ლთა ჯგუფ მა კი ბოს გა მომწვევი ვი
რუსით, ანუ პათოლოგიური უხეში ჩარევით სცადა ბიოლოგიური სა ათის უკან დაბრუნება. 2005 წელს ჩემი მოხსენება კვლავ დაიბეჭდა „ცელბალ ჯი ინტერნეშიანალში“, მალე ჩემს მოხსენებაზე დაყრდნ ობით ექსპერიმენტი ჩაატარეს ამერიკელებმაც, თუმცა ჩემი თე ორია ზუსტად არც მათ დაუცავთ. ზუსტი შედეგები ვერსად მიიღეს, ამიტომ ყველა თეორია ჩაიძირა და დარჩა მხოლოდ ჩემი, რომელიც მთლიანი სიზუსტით პრაქტიკაში ჯერ არ განხორციელებულა. მე ამ თემაზე ძალიან დიდი ხნის განმავლობაშა მქონდა მიმოწერა სხვადასხვა ქვეყნის მეცნიერებთ ან და ბოლოს, მათი ინიციატივით, ჩავედი კემბრიჯშიც. ეს კონფერ ენცია ატლანტის უკვდავების სა ბჭომ დააფინანსა და მეც საკმაოდ იაფი დამიჯდა. მოხსენების წაკი თხვამდე წამყვანმა დამსწრე სა ზოგადობას უთხრა, ძალიან ბევრი შეკითხვა გაგიჩნდებათ, ამიტომაც კონფერენციის შემდეგ გაესაუბრ ეთო. მართლაც, რამდენიმე დღე და ღამე ბარში ვისხედით და გადა ბმულად ვსაუბრობდით ამ თემაზე. პროკოპოვის ჯგუფი უკვე და ინტერესებულია ჩემი ექსპერიმენ ტით, თუმცა მარტივი ექსპერიმ ენტების დადგმა მეც შემიძლია და პირველი შედეგებით უკვე ბევრი ლაბორატორიის დაინტერესებას შევძლებ. მთავარია, მიკროსკოპი მომცენ ექსპერიმენტისთვის. და ყველაფერს საქართველოში გავა კეთებ. ჩემი ექსპერიმენტის პირვ ელ ეტაპზე კი შევძლებ ორგანოებ ის გაკეთებას ადამიანის საკუთარი უჯრედისგან. ასეთ ორგანოებს ის უპირატესობა აქვს, რომ ორგანი ზმი უცხო სხეულად არ აღიქვა მს. პირველი ეტაპის წარმატებით დასრულების შემდეგ კი საქმის ბოლომდე მიყვანა რთული აღარ იქნება“. რელიგია და მარადიული ახ ალგაზრდობა ჯაბა ტყემალაძე მიიჩნევს, რომ მარადიული ახალგაზრდობის შე მთხვევაში, ადამიანები მხოლოდ კატასტროფების დროს ან, უბრა ლოდ, ბუნებრივი სიკვდილით გრ დაიცვლებიან და მათი სიცოცხლე ჯანმრთელობის პრობლემის გამო მუდმივი ტანჯვის ქვეშ არ იქნება; ჯაბა ტყემალაძე: „რაც შეეხება რელიგიას, ერ თხელ ერთი ბერი გავიცანი. ჩემს თვზე რომ ვუამბე, მითხრა, სახლკარი და შვილები ცხოველებსაც ჰყავთ, სულისთვის რას აკეთებო. ვუთხარი, რაზეც ვმუშაობდი და აღფრთოვანდა, ეს თუ განხორცი ელდა, აღარ მოვლენ ჩემთან წუწუნით, ის მტკივა, ეს მტკივა, ვკვდებიო... ტა ნის პრობლემით, ტანის ტკივილით სულს აღარ დაიმძიმებენ და თუ ტანის გამო აღარ მო ვლენ, იქნებ მხოლ ოდ სულის გამო მოვიდნენ ჩემთ ანო“.
ცოდნა დასაქმების პერსპექტივაა! საგანმანათლებლო ცენტრი „ცოდნა“ ერთ-ერთი წარმატებული სასწავლო ცენტრია, რომელიც სხვადასხვა სპეციალობის ადამიანებს სთავაზობს გადამზადების და მეორადად დასპეციალების ტრენინგ-კურსებს. თბილისში ორი ოფისის გარდა „ცოდნა“-ს სხვადასხვა რეგიონში აქვს ფილიალი, მსმენელთა მაღალი აქტივობით გამოირჩევა ქუთაისისა და რუსთავის ცენტრები, ახლო მომავალში იგეგმება ტრენინგ-ცენტრის კიდევ ორი ფილიალის გახსნა ბათუმსა და თელავში. უფრო მეტი ინფორმაცია რომ მიგვეღო „ცოდნის“ საქმიანობის შესახებ, ცენტრის ხელმძღვანელი ქალბატონი ირმა კახიძე ცოტახნით საქმიან გარემოს მოვწყვიტეთ და ინტერვიუ ჩავწერეთ: -რამდენი წელია რაც ფუნქციონირებთ და რით არის „ცოდნა“ გამორჩეული? -თითქმის მე-4 წელია რაც სასწავლო ცენტრი მსმენელების გადამზადებას უზრუნველყოფს, ამ დროის განმავლობაში ათასობით სტუდენტი გადაამზადა და შეძლებისდაგვარად დასაქმდა, სხვადასხვა ორგანიზაციებში, ჩვენ არამარტო სწავლებას, არამედ სტაჟირებასაც უზრუნველვყოფთ წარმატებული სტუდენტებისთვის. ამასთან ერთად ცენტრის ბაზაზე ფუნქციონირებს დასაქმების სააგენტო, რაც იმას ნიშნავს, რომ ჩვენი სტუდენტებისათვის საკმაოდ მაღალია დასაქმების პერსპექტივა. -სად ხდება სტაჟირება? -საბანკო საქმის მსმენელები სტაჟირებას გადიან სხვადასხვა ბანკებში, ფარმაცევტები კერძო და სახელმწიფო აფთიაქებში, ბუღალტრები და ოფის-მენეჯერები სხვადასხვა ტურისტულ და სამშენებლო კომპანიებში. ხდება ასევე იურისტთა მომზადება, იურისტთა საერთაშორისო სასერთიფიკატო გამოცდებისთვის. სტაჟირება არასამთავრებო ორგანიზაციებსა და ადვოკატურებში. ჟურნალისტთათვის ცენტრის ჟურნალში „დებიუტში“, რომელიც თბილისის მასშტაბით უკვე გაყიდვაშია. - ვინ კითხულობს ლექციებს და როგორი პირობებია შექმნილი მსმენელთათვის? - ლექტორები მოწვეული გვყავს სხადასხვა უმაღლესი სასწავლებლებიდან, არიან პრაქტიკოსი პედაგოგებიც და პროფესორ-მასწავლებლებიც, რომლებიც თეორიულ სწავლებასთან ერთად მსმენელებს პრაქტიკულ მეცადინეობებსაც უტარებენ. ასევე რიგი ლექციები ტარდება სლაიდშოუთი, იმიტაციური გადაცემები ტელე და რადიოს ჟურნალისტიკით დაინტერესებული მსმენელთათვის. ლიტერატურა მსმენელთათვის არის ელექტრონული ვერსიით და, რა თქმა უნდა, უფასოა. გაიცემა სერთიფიკატი, რომელიც საერთაშორისო სტანდარტის სპეციალობას ამოწმებს და რაც მთავარია მასში განსაზღრულია ხარისხი, ანუ ვინ როგორ ისწავლა. საახალწლოდ უკვე გააქტიურდა სხვადასხვა ფასდაკლების აქციები და „ცოდნა“ ახლო მომავალში თავის ერთგულ მსმენელებს კიდევ ბევრ სიურპრიზს სთავაზობს.
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
21
ირანელი ლიტერატორები თბილისში
ეკა ჩიკვაიძე თბილისში ირანული კულტ ურის კვირეული გაიხსნა. ეროვ ნული ბიბლიოთეკის საგამოფენო დარბაზში ირანული ხელოვნების ამსახველი ფოტოები, ხელნაკეთი ნივთები - ხალიჩები, ჭურჭელი, მუთაქები გამოიფინა. პატარა მაგიდებზე ირანის რესპუბლიკის მიერ ბიბლიოთეკისთვის ნაჩუ ქარი წიგნები ელაგა. სპეციალუ რად ამ დღისთვის საქართველო ში ორი ირანელი ლიტერატორი პირველად ჩამოვიდა და საზეიმო გახსნის ცერემონიას დაესწრო. პოეტი ჰოსეინ ფათახი: „ჩვენი პოეტების შემოქმედებაში ხშირ ად წამიკითხავს საქართველოს შესახებ, სადაც ქართული კუ თხე და ხალხი დახასიათებულია, როგორც სტუმართმოყვარე და კეთილშობილი ერი. ყოველთვის მინდოდა ჩამოვსულიყავი და ახ ლოდან მენახა, თუ რას წერდნენ ჩვენი პოეტები და დავრწმუნდი, რომ აბსოლუტურად მართალს ამბობდნენ. ქართველები მართ ლაც სტუმართმოყვარეები ხართ და ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტრადიციების შენარჩუნებაზე ზრუნავთ. ეს მოგზაურობა იმაშ იც დამეხმარება, რომ გავიცნო ქართველი მწერლები, მოვისმინო მათი ნაწარმოებების შესახებ და ირანში წავიღო ის შთაბეჭდი ლებები, რომლებიც მომავალში ურთიერთობების გაღრმავებაში დამეხმარება“. გამოფენის გახსნის შემდეგ ირანელმა სტუმრებმა საკონფ ერენციო დარბაზში გადაინაც ვლეს, სადაც ქართული მწერლო ბის წარმომადგენლებს მრგვალ მაგიდასთან შეხვდნენ და ორი ქვეყნის კულტურაზე ისაუბრეს. ირანის ელჩი საქართველოში მოჯთაბა დამირჩილუ: „ამ კვირ ეულის საქართველოში გამართვა კიდევ ერთი ნაბიჯია, რომელიც ხორციელდება ქვეყნებს შორის კულტურული რეფორმების შე მდგომი განვითარების მიმართ ულებით. ეს ღონისძიება კარგი საშუალებაა მწერალთა და ლი ტერატორთა დაახლოებისთვის.“ გამოფენა ეროვნულ ბიბლიო თეკაში პარასკევს დაიხურა. ნუგზარ წიკლაური: ირანი ჩვენი მეზობელია და კარგი ურ თიერთობების ჩამოყალიბება ამ ქვეყნებს შორის მნიშვნელოვანია ქართული სახელმწიფოს მომა ვლისთვის, სტაბილურობისა და მდგრადობისთის“.
დავით ნიკურაძემ აშშ-ს სენატის სა თამარ გონგაძე „ბევრჯერ დავრჩენილვარ ტრანსპორტის ფულის გარეშე“ „შეერთებულ შტატებში 2004 წლის თებერვლიდან ვარ, ანუ იმ დროიდან, როდესაც პირველად გაიხსნა „რუსთავი 2“-ის ამერიკ ის ბიურო. თუმცა, ცოტა გადა ჭარბებულია, ბიურო დაგვერქმ ია 6 წლის წინანდელი ჩემი ყო ფნისთვის ვაშინგტონში. მარტო ვიყავი, ერთადერთი წარმომად გენელი კომპანიიდან. მქონდა პატარა, არაპროფესიული ვიდე ოკამერა, მე თვითონ ვიღებდი კადრებს, ვწერდი რეპორტაჟის ტექსტს და ვაგზავნიდი თბილ ისში. არ მყავდა მანქანა, რომე ლიც, ვისაც ამერიკაში უცხოვრ ია, დამეთანხმება, რომ ყველაზე საჭირო ნივთია. მქონდა ძალიან დაბალი ხელფასი, ბინასა და გა დასახადებში ძლივს მყოფნიდა და ფულს ხშირად თბილისში ის ევ მშობლებს ვთხოვდი. ვიდრე ამ ქვეყნის წესებში გავერკვეოდი და ვისწავლიდი საკუთარი ბიუჯ ეტის დაგეგმვას, ბევრჯერ გა მჭირვებია. ბევრჯერ დავრჩენი ლვარ სიგარეტისა და ხანდახან ტრანსპორტის ფულის გარეშეც. თუმცა, ეს ჩემს ცხოვრებაში მა ინც რაღაც ახალი იყო, როდესაც მე თვითონ საკუთარი თავის პა ტრონობა. უამრავი პრობლემის მიუხედავად, უარი მაინც არ ვთ ქვი ამერიკაზე და არ გამოვქცე ულვარ თბილისში“. „სახლს ძალით ვურევ, რომ დავალაგო“ „სახლი, სადაც ვცხოვრობ, არ ის არლინგტონის საგრაფოს უბ ანში – პენტაგონ სითიში, ზუსტად პენტაგონის გვერდით. ყველაზე მოსახერხებელი საცხოვრებელი ადგილია მათთვის, ვინც ვაშინგ ტონში მუშაობს. ჩემი სახლის წინ გადის ჩქაროსნული 395-ე ავტო მაგისტრალი, რომელსაც, არა პი კის საათებში, ზუსტად 5 წუთში ჩაჰყავხარ თეთრ სახლთან. ბინა, „აქაური გაგებით“, ერთოთახი ანია. საძინებელი, მისაღები და სამზარეულო. ოთახში მხოლოდ საჭირო ნივთები მაქვს, რაც ერთ ადამიანს სჭირდება. საწოლი, დი დი სავარძელი, კომპიუტერის მაგიდა, ტელევიზორი, დივიდი, წიგნების თაროები და რამდენიმე ტორშერი. ქაოსი სახლში მხოლოდ მაშინაა, როდესაც სახლის დალა გება მინდა და მეზარება:) ძალით ვყრი ყველაფერს აქეთ-იქით, რომ ქაოსმა შემაწუხოს და იძულებ ული გავხდე, დავალაგო:):):)“ რობოტი ნიკურაძე „ყოველ დილით 7 საათზე ვდ გები. ეს უკვე ცხოვრების წესად მექცა და მაშინვე ვრთავ კომპ იუტერსა და ტელევიზორს, ახ ალი ამბები რომ გავიგო. ყოველ დილით ვამოწმებ ქართულ და რუსულ საინფორმაციო სააგ ენტოებს. ამის შემდეგ სახლში ვსაუზმობ და მივდივარ გადაღე ბაზე, თუ წინა დღით მაქვს და გეგმილი. თუ არა და, ველოდები დილის 9 საათს, რომ გამოქვეყ ნდეს სახელმწიფო დეპარტამენ ტის შეხვედრების გეგმა, თეთრი სახლის განრიგი. ზოგჯერ ვფიქ რობ, რომ რობოტივით ვცხოვრ ობ, იმდენად ჰგავს ყოველი დი ლა ერთმანეთს“. უშაქრო ყავა, პარკინგი და უნდობლობა
22
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ამერიკულ ჯანდაცვას „სტარბაქსში“ გადაღებებს შო რის შუალედში ან პირდაპირ ჩა რთვამდე დრო გაგვყავს. თუ გვშია, მივდივართ კაფეში, რომელსაც შვედური მაგიდის ტიპის მომსახ ურება აქვს და, რომელსაც ჩვენ, ქართველი ჟურნალისტები, „ასაკ ენკს“ ვეძახით. მე, როგორც წესი, ვსვამ უშაქრო ყავას. ჩემთვის აზრი არ აქვს დაბალკალორიული და მა ღალკალორიული საჭმლის შერჩევ ას. თუ გახდომა მინდა, ვიცი, რომ უნდა ვიშიმშილო! სხვანაირად არ გამოდის. დიეტოლოგებისთვის, ალბათ, დაკვირვების კარგი ობიე ქტი ვიქნებოდი. შემიძლია, 2 კვირ აში დავიკლო 10 კილო და ამდენივე მოვიმატო. ამერიკაში პარკინგი ძალიან სე რიოზული პრობლემაა. ვწერთ ინ ტერვიუს და ზუსტად ვიცით, რომ საქარე მინის საწმენდში ჯარიმა დაგვხვდება :) . მთავარი ის არის, ეს ყველაფერი საღამოს 4-დან 6 საათ ამდე არ დაგვემთხვეს. ამ დროს პი კის საათი იწყება, მთავარ ქუჩებზე მანქანის გაჩერება იკრძალება და თუ 5 წუთით მაინც დაგრჩა დაპარკ ირებული მანქანა, მას აუცილებლ ად წაათრევენ საჯარიმოზე. ჯარი მა პიკის საათში პარკირებაზე 100 დოლარია, საჯარიმოზე ბუქსირით გადაყვანაში დამატებითი 120. ასე რომ, 5 წუთით დაგვიანება შეიძლე ბა 220 დოლარი დაგიჯდეს“. ბუშთან შეუთანხმებელი კითხვები „გადაღებებზე ბარიერი თითქმის არ გვხვდება. ინფორმაციის გავრ ცელების და მიღების თვალსაზრის ით, ეს არის საოცრად მოწესრიგებ ული ქვეყანა, თუმცა მაინც ყველ აფერში იგრძნობა, რომ უცხოელი ხარ და აქაურ პოლიტიკოსებს მაინც ურჩევნიათ, ადგილობრივ მედიასაშ უალებებზე ჰქონდეთ გაკეთებული აქცენტი. ბევრს არც აინტერესებს, რას იტყვიან მასზე საზღვარგარეთ. თუმცა, რა მოვლენაც არ უნდა ხდ ებოდეს, თითქმის ყველაფრის გა შუქების საშუალებას გვაძლევენ. მედიას აქ ხელს ვერ შეუშლი. მახს ოვს, 2005 წელს, როდესაც ჯორჯ ბუშთან ინტერვიუ უნდა ჩამეწერა, წინა დღით უშიშროების საბჭოში მქონდა ამ ინტერვიუსთან დაკავშ ირებული შეხვედრა. იქ ვიკითხე, თუ გნებავთ, წინასწარ მოგცემთ შეკი თხვებს, რომლებიც პრეზიდენტს უნდა დავუსვა-მეთქი. გაკვირვებით შემომხედეს და მითხრეს, რაც გნებ ავთ, ის ჰკითხეთ, წინასწარ რატომ უნდა ვიცოდეთო. ძალიან შემრცხვა, არადა, მიჩვეული ვიყავი, რომ ბევრი რესპონდენტი წინასწარ მთხოვდა შეკითხვებს. ბოლოს უხერხული სი ტუაციის გამოსწორებას შევეცადე: რამდენიმე სპეციფიკური შეკითხ ვაა, მათ შორის პანკისის ხეობაზე და მინდა პრეზიდენტმა თემა იცოდეს, რომ ჩემთვის დამაკმაყოფილებელი პასუხი მივიღო-მეთქი. თქვენ ნუ ნერვიულობთ, პრეზიდენტი ყველა სპეციფიკურ თემაში ერკვევაო, მი პასუხეს. კურიოზული სიტუაციები ხშირად გვაქვს. ერთხელ, სენატში საგარეო ურთიერთობათა კომიტე ტის გაფართოებული სხდომა იმ ართებოდა, ერაყიდან ჯარის გამო ყვანასთან დაკავშირებით. ძლივს დავიკავეთ გადაჭედილ დარბაზში ერთ კუთხეში ადგილი. შუა სხდომა ზე გარეთ გამოვედი, რადგან სამსახ ურიდან მირეკავდნენ. ოპერატორმა იფიქრა, ალბათ, საინტერესო არაფ ერიაო და ისიც გარეთ გამოვიდა. ცოტა ხანში ვხედავთ, ხალხი, რომე ლიც სხდომას ესწრებოდა, შენობას ჩქარი ნაბიჯით ტოვებს. დარბაზამ დე ვერ მივაღწიეთ. პოლიციასა და უშიშროების სამსახურებს ჰქონდათ მთელი სართული გადაკეტილი. მეც შორიდან დამიძახეს, ახლოს არ მო ხვიდე, საშიშია, ვიღაცამ დარბაზში
ვიდეოკამერა და შტატივი უპატრო ნოდ მიატოვა და სანამ გამნაღმველ ები არ მოვლენ, ვერ შემოგიშვებთო. გადავხედე ოპერატორს და სახე წა შლილი ჰქონდა. მისი კამერის გამო ატყდა ამხელა ამბავი და ჩაიშალა თვეების მანძილზე დაგეგმილი ხმ აურიანი სხდომა. იმ ღამეს არ მეძი ნა. სულ მეგონა, რომ კარზე პოლი ცია მომიკაკუნებდა. საბედნიეროდ, ამ ისტორიიდან ისე გამოვძვერით, არავის უკითხავს, რატომ მიატოვეთ კამერაო“. თვალით დანახული ბოლო ამოსუნთქვა ,,გამოვყოფდი ერთ თემას, რო მელზე მუშაობაც საკმაოდ გამიჭი რდა ემოციური თვალსაზრისით. ეს იყო ეგრეთწოდებული ვაშინგტო ნელი სნაიპერის, ჯონ ალენ მუჰა მადის სიკვდილით დასჯა ვირჯინ იის გრინსვილის ციხეში. ამ კაცმა 10 უდანაშაულო ადამიანი მოკლა ვაშინგტონში. მანქანაში ჩასაფრებ ული თითო ტყვიით კლავდა შემთ ხვევით გამვლელებს და სასჯელის უმაღლესი ზომა მიუსაჯეს. მიუხ ედავად იმისა, რომ მკვლელი იყო და უდანაშაულო ხალხი დახოცა, ჩემთვის ამ წუთებამდე წარმოუდგ ენელია, როგორ შეიძლება დასაჯო სიკვდილით ადამიანი. თან დამნ აშავეს არჩევანის საშუალებასაც აძლევენ, როგორ გნებავთ, რომ მოგკლათ, ლეტალური ინექციით თუ ელექტრო სკამითო. შემდეგ ეკითხებიან, რას ინებებთ ბოლო სადილზეო და ბოლოს გაჰყავთ სა სიკვდილოდ. გრინსვილის ციხეში, ვიდრე სიკვდილით დასჯა დაიწ ყებოდა, რამდენჯერმე გამოვიდა პენიტენციალური სისტემის წარმ ომადგენელი პრესასთან და გვიხ სნიდა, რა ეცვა სიკვდილმისჯილს, როგორ მოკლავდნენ ინექციით, მოითხოვა თუ არა ბოლო სადილი და შემდეგ დაგვპირდა, როგორც კი მორჩება სასიკვდილო განაჩე ნის აღსრულება, გამოვალ და დე ტალებს გეტყვითო. ჩემზე ძალიან იმოქმედა იმან, რომ ჯერ კიდევ ცოცხალ ადამიანზე საუბრობდა, რომელიც ერთ საათში უნდა მოეკ ლათ. ჩემთვის ყველაზე უცნაური ის იყო, რომ სხვადასხვა შტატებ იდან ჩამოვიდნენ ჯონ ალენ მუჰა მადის მიერ მოკლული ადამიანების ახლობლები სასიკვდილო განაჩე ნის საყურებლად. მუჰამადის მიერ მოკლული ერთ-ერთი პიროვნების შვილი ამბობდა, მან მამაჩემის ბო ლო ამოსუნთქვას უყურა და მეც მინდა მისი ბოლო ამოსუნთქვა ვნ ახოო. ამერიკელებმა თავიანთი სა ქმე უკეთ იციან. მე კი ის ვიცი, რომ ამ გადაღების შემდეგ (სხვათა შო რის, ჩემს დაბადების დღეს დაემ თხვა), გარკვეული დრო დამჭირდა გონზე მოსასვლელად“. „მარტოხელა ადამიანების ქვეყანა“ „მე ამერიკას „მარტოხელა ადამიანების ქვეყანა“ დავარქვი. აქ კარზე ვერ მიუკაკუნებ მეგობარს და ვერ ეტყვი, აუზზე წამომყევიო. იმეილი უნდა გაუგზავნო. ტელე ფონის კულტურაც არ არსებობს. კიდევ კარგი, ამერიკა ბლექბერე ბის ქვეყანაა და იმეილი პირდაპ ირ ტელეფონზე მოდის. ისე, მყავს ერთი მეგობარი, რომელიც „გავა ქართველე“. მერი ჰქვია. თუმცა, ჩემამდე რამდენიმე წლის წინათ ქა რთველმა საქმრომ „გააქართველა“. მიუხედავად იმისა, რომ მათი ქო რწინება არ შედგა, ქართველებზე გიჟდება. ჩემთვის განტვირთვაც და ჰო ბიც მოგზაურობაა. ჩავალაგებ ჩა ნთას, დავჯდები პარასკევს საღა მოს საჭესთან და მივდივარ გაურ კვეველი მიმართულებით. სადაც დამიღამდება, მოვძებნი პატარა სა სტუმროს, გავათენებ იქ და დილით
ვაგრძელებ გზას. ასე შემოვიარე უიქენდებზე მთელი ვირჯინია, დე ლავერისა და მერილენდის შტატ ები, ატლანტის ოკეანის სანაპირო. გადაწყვეტილი მაქვს, ზაფხულში 50-ე ავტომაგისტრალის მოგზაუ რობა მოვაწყო. ამ მოგზაურობას ეძახიან „ნაპირიდან ნაპირამდე“. განსაკუთრებით მიხარია, თუ გა დაღება კალიფორნიაშია. ეს არის, ჩემი აზრით, საუკეთესო შტატი მთელს ამერიკაში. ამ ზაფხულს რამდენჯერმე მოგვიწია ლოს-ან ჯელესში ჩასვლა. როგორც კი გა დაღებებს დავამთავრებდით, მე და ჩემი ოპერატორი კარგი მილიონ ერებივით ბევერლი-ჰილზში მივდ იოდით, მალიბუში ან სანტა-მონი კაში სანაპიროზე. თუმცა, მალიბუს პლაჟი სულაც არაა ისეთი, როგო რც ეს ფილმებში ჩანს. წყნარი ოკ ეანე ჭუჭყიანია, პლაჟიდან გამო სული თავიდან ფეხებამდე ქვიშით ხარ მოსვრილი და იქ წასვლას აუ ზზე ყოფნა ნამდვილად სჯობს. ალ ასკაზეც ვარ ნამყოფი და დღემდე ვამბობ, რომ, ალბათ, სამოთხეში ვინც მოხვდება, ის ალასკაზე მიდის :) ყველაზე მეტად არ მიყვარს ნიუიორკი“. „არ გადახვიდე“, „არ გააჩერო“, „არ შეუხვიო!“ „ამერიკა სულაც არ არის ისეთი, როგორიც საქართველოდან ჩანს. აქ უფრო მეტი სტრესია, ვიდრე საქა რთველოში. ერთი, რაც არ მომწონს, ეს არის გაუთავებელი აკრძალვები. ქუჩაში ას მეტრსაც ვერ გაივლი ისე, რამდენიმე ნიშანი რომ არ შე გხვდეს, რომელსაც NO აწერია. „არ გადახვიდე“, „არ გააჩერო“, „არ შეუხ ვიო“, „არ გადაკვეთო“, „არ იცურაო“, „დაგაჯარიმებთ“, „გაგასამართლე ბთ“. ახლა ჩქაროსნულ მაგისტრა ლებზე გამოჩნდა ელექტრონული ნიშანი. Over The Limit, Under Arrest! ეს არის კამპანია სიმთვრალისა და ნარკოტიკების წინააღმდეგ“. მუსიკა „ვუსმენ ხშირად იმას, რასაც აქ აური რადიოსადგურები მთავაზობ ენ. ვაშინგტონში 2 პოპულარული რადიოსადგურია, მეც მაქვს ჩართ ული და ველოდები საღამოობით დალაილას შოუს. ხალხი რეკავს, მის პრობლემებზე საუბრობს და სიმღერებს უძღვნის ახლობლებს. ცოტა ხნის წინ დარეკა ანერვიულ ებულმა კაცმა, ჩემი 3 წლის შვილმა ტუალეტის ქაღალდის რულონი და ხია, ამის გამო ვეჩხუბე, ახლა მინდა სიმღერა მივუძღვნა და ვუთხრა, რომ ისევ მიყვარსო. მოკლედ, თუ საცობში ხარ საღამოს გაჭედილი და დალაილას უსმენ, არ მოიწყენ. ხშირად ვუსმენ მაიკლ ჯექსონის ყველა დროის საუკეთესო ჰიტებს. ქართველი შემსრულებლებიდან მხოლოდ ჯანო კახიძის სიმღერები მაქვს. მე თვითონ გავაკეთე დისკი“. „მთელი ცხოვრება ჟურნალისტი ვიქნები“ „არაფერს არ ვნანობ. ალბათ, დრო უკან რომ დაბრუნდეს, ზუსტ ად ასევე ვიცხოვრებდი. არ მინდა, ან მომავალში ვინანო რამე. ხშირად ვფიქრობ იმაზე, ჩემს ამდენი წლ ით აქ ყოფნასა და ოჯახისგან მო შორებას, ოდესმე თუ ვინანებ. მე ამერიკაში ცხოვრებით საკუთარ თავზე ვმუშაობ, თუმცა დიდი ხნით ვშორდები ჩემს ყველაზე საყვარელ ადამიანებს. ცხოვრება კი, სულ 2 წუთია და ხანდახან მგონია, რომ ის 2 წუთი არ შეიძლება ასე მოანატრო თავი ოჯახის წევრებს, რომლებსაც შენზე ძვირფასი არავინ ჰყავთ. ყო ველდღე ვსაუბრობ მათთან ტელე ფონით, მაგრამ მონატრებას ეს ვერ შველის.
გარეო კომიტეტის სხდომა ჩაშალა დეივედ, დეივედ, დეივედ.
ერთწლიანი სიყვარულის ნაღვლიანი ფინალი ამიანებთან – ნიკურაძე ქართველ ცოლს ეძებს :),ურმათგიერრამთოუებამომიცჭიოირად ს. მე და აირი „ჩემი სასიყვარულო ისტორია ამ ერიკაში, ძალიან ცოტა ხანს გაგრძე ლდა, ზუსტად 1 წელი. უკრაინული წარმოშობის ამერიკელია - აირინი. ძალიან ლამაზი, საოცრად გაწონა სწორებული, ფემინისტი და რესპუბ ლიკელი :). არლინგტონში გავიცანი. მიუხედავად იმისა, რომ არაჩვეულ ებრივი ადამიანი იყო და კარგი ხასი ათი ჰქონდა, ერთმანეთს ბოლომდე მაინც ვერ შევეგუეთ. მე უფრო ემ ოციური ვარ და მინდოდა ისიც ცოტა უფრო მეტად ემოციური ყოფილიყო. მინდოდა ეკამათა, ხანდახან რაღაც
მიხარია, რომ... მიხარია, რომ სწორედ იმ პერი ოდში მომიწია ამერიკაში მუშაობა, როდესაც აქ მსოფლიო მნიშვნელ ობის ამბები ხდებოდა. თუნდაც ქა რიშხალი „კატრინა“, მაიკლ ჯექსონ ის სიკვდილი, ეს ბოლო არჩევნები, როდესაც კანდიდატი პირველად ამ ერიკის ისტორიაში ქალი იყო და ობ ამას, როგორც პირველი შავკანიანი პრეზიდენტის, გამარჯვება
საკითხებში არ დამთანხმებოდა. თა ვისას იტყოდა და მორჩა, მისთვის გა ნსხვავებული აზრი მიუღებელი იყო. როდესაც რამე ეწყინებოდა, მისი ჩხ უბი ასე გამოიხატებოდა: თავს გადა იქნევდა და სამჯერ იტყოდა დეივედ, დეივედ, დეივედ. ეს სამჯერ ნათქვა მი „დეივედ“ ალბათ დედის გინების ტოლფასი იყო, მაგრამ, ჩემთვის ას ეთი დაბალი ემოცია მაინც მიუღებ ელი აღმოჩნდა, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან მიყვარდა. ახლა ისე არ გაიგოთ, თითქოს მინდოდეს შეყვარ ებულმა თავში ქოთნები მესროლოს
ნი სამწუხაროდ ისე დავშორდით, რომ დღეს ურთიერთობა აღარ გვ აქვს, მიუხედავად იმისა, რომ ისევ ერთ უბანში ვცხოვრობთ და ქუჩა შიც ხშირად დამინახავს. აქ რატო მღაც, სიყვარულიდან სიყვარულ ამდე დიდი შუალედებია. საქართ ველოში ცხოვრების დროს კი სულ შეყვარებული ვიყავი. ვიცი, რომ არასოდეს უნდა თქვა არასოდეს, მაგრამ ჯერჯერობით ასე ვფიქ რობ, რომ მე ქართველი ქალის გა რდა სხვა ეროვნების ადამიანთან ოჯახის შექმნა გამიჭირდება.“
სხვა რა უნდა გავაკეთო? დღეს უკვე ხშირად ვფ იქრობ, ვინანებ თუ არა ოდესმე ამერიკაში წამოსვ ლას. ჯერჯერობით აქ ვარ. შეზღუდვა და დაწესებული ვადები სამსახურის მხრი დან არა მაქვს. ხშირად უთ ქვამთ, სულ ჟურნალისტი ხომ არ იქნები, სხვა რამე ზეც იფიქრეო და ყოველთ ვის მიკვირს, ამას რომ მე უბნებიან. მე ჟურნალისტი ვარ, სხვა პროფესია არა მა ქვს და მი ყვ არს ის სა ქმე, რომელსაც ვაკეთებ. ალბათ, მთელი ცხოვრება ჟურნალისტი ვიქნები, აბა, სხვა რა უნდა გავაკეთო?“
ახალი მემორიალი მთაწმინიდის პანთეონზე
თორნიკე ყაჯრიშვილი თბილისის ისტორიის მუზეუმში 1937 წელს რე პრესირებულ, უსაფლავო მწერლებისა და ხელოვანე ბის მემორიალზე გამოცხ ადებული კონკურსის ესკი ზები გამოიფინა. ამჯერად ქარვასლის საგამოფენო დარბაზში 25 ნამუშევარია წარმოდგენილი. ეს კონკ ურსის მეორე ტურია. პი რველ ტურზე, სადაც 28 ნამუშევარი იყო გამოფე ნილი, ჟიურიმ არჩევანი ვე რც ერთ ნამუშევარზე ვერ გააკეთა. ამიტომ, საქართ ველოს კულტურის, ძეგლ თა დაცვისა და სპორტის სამინისტრომ, მერიამ და არქიტექტორთა კავშირმა, კონკურსის მეორე ტური გამოაცხადა. დავით აბულაძე, საქა რთველოს არქიტექტორთა კავშირის თავმჯდომარე: „ალექსანდრე ახმე ტელი, ვახტანგ კოტეტი შვილი, ევგენი მიქელაძე, პეტრე ოცხელი, ტიციან ტაბიძე, დიმიტრი შევარდ ნაძე, მიხეილ ჯავახიშვილი - 37 წელში რეპრესირებ ულ ცნობილ მწერლებს და ხელოვანებს მთაწმინდის პანთეონში ერთი მემორი ალი გააერთიანებს. წინა ტურზე 28 ნამუშევარი იყო წარმოდგენილი, ჟიურის წევრებმა ვიმუშავეთ და ვე რც ერთ ნამუშევარზე ვერ მივიღეთ გადაწყვეტილება. ამ ტურში წარმოდგენილია 25 ნამუშევარი. მართალ ია, ოფიციალურად ჟიურის ჯერ არ დაგვიწყია მუშა ობა, მაგრამ რასაც ახლა ვუყურებთ, ალბათ, ახლა უფრო შევარჩევთ. ნამუ შევრები წარმოადგინეს არქიტექტორებმა, მხატ ვრებმა, დიზაინერებმა... გამარჯვებული 15 დეკემბ რისთვის გამოვლინდება. რაც შეეხება მემორიალის მთაწმინდის პანთეონში და დგ მას, ეს ამ წე ლს ვე ღარ მოესწრება და, ალბათ, მო მავალი წლისთვის დაიდგმ ება.“
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
23
როგორ მოიპოვა მარკესის ყურადღება დათო ტურაშვილმა – დათო, დიეგო დასრულდა, ახლა რამდენადაც ვიცი, მარკ ესის ერთ-ერთ რომანს თარგ მნი... – დიახ, ამ წიგნის თარგმნ ის იდეა თავდაპირველად ლაშა ბუღაძემ მომაწოდა, რადგან ეს მარკესის რომანია, წიგნი რო მლის მიმართაც დიდი ინტერესი არსებობს არა მხოლოდ საქართ ველოში, არამედ საერთოდ, სა მყაროში. – მარკესის თარგმნა რატომ გადაწყვიტე? მიუხედავათ იმისა, რომ ამჟა მად მარკესზე პოპულარული ავ ტორი, ალბათ, დედამიწაზე სულ რამდენიმეა, ისე მოხდა, რომ (ყველა წიგნს მოგეხსენებათ, თავისი ბედი აქვს და ამ წიგნის ბედიც ეს ყოფილა) ის არ არის მარკესის ყველაზე ცნობილ და გახმაურებულ წიგნებს შორის, რომელიც დედამიწის თითქმის ყველა ენაზეა თარგმნილი. სა მწუხაროდ თუ საბედნიეროდ, ამ წიგნისადმი, რომელსაც ,,მიგელ
24
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ლეტინის საიდუმლო მოგზაუ რობა ჩილეში“ ჰქვია, ინტერე სი უფრო ნაკლები იყო, თუმცა, როდესაც პირველად წავიკითხე, მაშინვე მივხდი, რომ ქართველი მკითხველისთვის ძალიან საინ ტერესო იქნებოდა. ბუნებრივია, არ მინდოდა არალეგალური გზ ით წავსულიყავი, ანუ მინდოდა ოფიციალურად, მარკესისაგან მომეპოვებინა თარგმნის უფლე ბა. მარკესის წიგნების თარგმა ნები ქართულადაც არსებობს, მარკესის რომანებს და მოთხ რობებს რამდენიმე მთარგმნელი ჰყავს, მაგრამ მათი უმრავლ ესობა ყოველგვარი ნებართვის გარეშე, არალეგალური გზებით არის განხორციელებული, რაც იმაზე კი არ მეტყველებს, რომ ქართველებს არ ჰქონდათ სურვ ილი ლეგალურად გაეკეთებინათ თარგმანი, უბრალოდ, ძალიან რთულია ისეთი დიდი მწერლის, როგორიც მარკესია - ლიტერა ტურულ აგენტთან კონტაქტი. ეს პროცესი ზოგჯერ ძალიან
იწელება. ხშირად დიდ ფინანს ებთან არ არის დაკავშირებული, მაგრამ სხვა ბევრი დეტალი ქმ ნის ბარიერებს. პირველი ვინც გამახსენდა, იყო დავით პაპავა. ეს ადამიანი ქართველი მსახიო ბი და რეჟისორი გახლავთ, რო მელიც ლონდონში მოღვაწეობს. სხვათა შორის რამდენიმე ფილმ ში უკვე გადაიღეს, გარდა მსახ იობობისა, რეჟისორობითაც არ ის დაკავებული. მისი ისტორია და საერთოდ, ეს უცნაური თავგ ადასავალი ლონდონში დაიწყო, სადაც ის სპექტაკლს დგამდა, რომელშიც ერთ-ერთი ახალგა ზრდა მსახიობი მონაწილეობდა, სახელად ესტებანი. მას დათო პაპავამ ასეთი რამ შეამჩნია, ეს მსახიობი თავს იმის უფლებას აძლევდა, რომ შუა რეპეტიციის დროს (რასაც სხვა არავინ აკ ეთებდა), მობილურისთვის ეპა სუხა. რამდენჯერაც პაპავამ შენიშვნა მისცა, ეუბნებოდა, რომ ბიძაჩემი მირეკავს და ვერ გავუთიშავდი ტელეფონსო. ბო
ლოს პაპავამ ჰკითხა, ვინ არის ბიძაშენიო, აღმოჩნდა, რომ ეს მნიშვნელოვანი კაცი, მამამისის ძმა - გაბრიელ გარსია მარკესი იყო. მისი ძმისშვილი ლონდონ ში სწავლობდა და ამ ქვეყანაში სურდა სამსახიობო კარიერის გაგრძელება. როდესაც პაპავამ აღმოაჩინა, რომ მისი ბიძა გაბრ იელ მარკესია, ძალიან უნცაური თხოვნით და სურვილით მიმა რთა, უფლება მიეცა მისი ყველ აზე ცნობილი რომანი დაედგა, რომელიც მთელს მსოფლიოში ნებისმიერი წიგნის მოყვარულმა იცის და მათ შორის ქართულ ენ აზეც იყო თარგმნილი - „მარტ ოობის ასი წელი“. – მარკესი საერთოდ, ძნელ ად დასაყოლიებელი მწერალ ია... – მოგეხსენებათ, რომ 40 წლ ის მანძილზე მარკესს არავისთვ ის მიუცია ამ წიგნის მიხედვით სპექტაკლის დადგმის ან ფილმ ის გადაღების უფლება. 40 წე ლი გამუდმებით ეხვეწებოდნენ
მას, მა გრ ამ... მო ხდა ისე, რომ მარკესმა მარტო დავით პაპავას მისცა ამის უფლება - ძალიან კონკრეტული მოტივაციის გა მო. გაბრიელ მარკესი ხშირად ურეკავდა ძმისშვილს (მისი ძმა გარდაცვლილია და მასზე ზრ უნვა ბიძამისს აქვს აღებული), ერთ-ერთი რეპეტიციის დროს, როდესაც გაბომ (მას ხშირად ასეც ეძახიან) ისევ დაურეკა ძმ ისშვილს, ამ უკანასკნელმა, პა პავას სთხოვდა, რომ მომეცით ნება მობილურს ვუპასუხოო, ბიძას უთხრა, ჩემს რეჟისორს უნდა შენთან ლაპარაკიო. მაშინ შეაპარა პაპავამ, რომ იქნებ და მრთოთ ნება, ეს ნაწარმოები და ვდგაო, თუმცა კარგად იცოდა, რომ 40 წელი არავის ჰქონდა ამ ის უფლება. გაბომ ასეთი უცნა ური რამ უთხრა, თუ ჩემს ძმის შვილს კოლუმბიაში დააბრუნებ, მაშინ მოგცემ მაგის უფლებასო, იმიტომ, რომ სულ გახსენებს და მეგობრად მიაჩნიხარო. პირვ ელი, რაც პაპავამ მოიფიქრა, რა
,,მიგელ ლეტინის
საიდუმლო
მოგზაურობა ჩილეში“
საკვირველია სპექტაკლის ჯერ კოლუმბიაში კი არა, არამედ თბილისში დადგმა იყო. უთხრა, კი ბატონო, ჯერ თბილისში დამადგმევინეთ და პრ ემიერაზე თუ იქ ჩამობრძანდებით, მერე წამო ვალ კოლუმბიაში და ესტებანსაც წამოვიყვანო. მარკესმა პირობა მისცა, თუ თქვენ პირველად თბილისში დადგამთ სპექტაკლს, მე პრემიერაზე ჩამოვალო, ოღონდ იმ პირობით, რომ სიტყვა უნ და შეასრულოთ და ჩემი ესტებანი კოლუმბიაში დააბრუნოთო. პაპავა, რა თქმა უნდა, თბილ ისში გამოფრინდა, იარა თეატრიდან თეატრში, მოკლედ, ვერ მიაღწია იმას, რომ მისთვის ნება დაერთოთ თბილისის ნებისმიერ თეატრში დაედ გა მარკესის „მარტოობის ასი წელი“. მე ძალიან კარგად მესმის იმ თეატრის ხელმძღვანელების, რომლებსაც პაპავა მიადგებოდა ხოლმე. ვიღაც მათთვის უცნობი რეჟისორი ეუბნებოდა - მარკ ესი დაპირებულია და პრემიერაზეც ჩამოვაო. რა თქმა უნდა, ეს იმდენად საეჭვო იყო, რომ არ მო ხერხდა ამის განხორციელება, გასაგებია რატო მაც. მარკესი, რომელიც 40 წელია არავის აძლე ვს ამ ნაწარმოების დადგმის უფლებას, მაინცდ ამაინც დავით პაპავას რატომ მისცემდა და თან პრემიერაზე თბილისში ჩამოვაო?! მოკლედ, თბ ილისის ვარიანტი რომ გამოირიცხა, პაპავა მის მშობლიურ კოლუმბიაში, კარტახენაში ჩავიდა და პირველი სპექტაკლი არაკატაკაში დადგა, სა დაც გაბრიელ გარსია მარკესი, როგორც სიტყვა ჰქონდა მიცემული, პრემიერაზე ჩავიდა. რა თქმა უნდა, პაპავამ ესტებანიც წაიყვანა კოლუმბიაში, როლიც ათამაშა და მარკესს პაპავამაც შეუსრუ ლა სიტყვა. პრემიერას მთელ კოლუმბიაში ძალი ან დიდი გამოხმაურება მოჰყვა. 40 მილიონიანი კოლუმბიის ყურადღება ამ სპ ექტაკლზე იყო მიპყრობილი და ისეთი აღტაცება და მოწონება დაიმსახურა, რომ პაპავას დღემდე, რაც კი კოლუმბიაში თეატრებია, ყველგან აქვს მიწვევა, ოღონდ სპექტაკლი დადგას. ის ამჟამა დაც იქ მოღვაწეობს, კოლუმბიის დედაქალაქში. ვიცოდი დეტალი, რომ ეს დავით პაპავა კარტ ახენაში მარკესის სახლში ცხოვრობდა. ამიტომ მივწერე წერილი, ავუხსენი პაპავას, რომ მინდა ვთარგმნო ის წიგნი, რომელსაც არავინ გადათა რგმნის, ალბათ, და იქნებ პირადად სთხოვო მა რკესს, რომ თანხმობა მომცეს, რადგან არ მინდა ეს არალეგალურად გავაკეთო-მეთქი. პაპავა რამდენიმე თვე ელოდა, იმიტომ, რომ მოგეხსენ ებათ, მარკესი კოლუმბიაში არ ცხოვრობს, ძირი თადად მექსიკაშია. მანამდე კოლუმბიაში პოლი ტიკური მოსაზრებებით არ ჩადიოდა. ახლა თა ვის სახლში ჩადის. როგორც პაპავამ აღმიწერა, ღამით გააღვიძეს და უთხრეს, რომ გაბო ჩამო ვიდაო, აეროპორტში წაიყვანეს დასახვედრათ. მოკლედ, საღამოს რომ მივიდნენ ჩაის დასალე ვად, მოიკითხეს ერთმანეთი და მაშინ შეაპარა პაპავამ, როგორც დავარიგე, გაბრიელ გარსია მარკესს, რომ ჩემს მეგობარ მწერალს საქართვე ლოში, თქვენი წიგნის თარგმნა უნდა ქართულ ადო. სხვათა შორის ძალიან დაინტერესდა ამით, როგორც წესი, სულ სხვა რომანების თარგმანს სთხოვენ, მე კი ძალიან მინდოდა ამ წიგნის თა რგმნა. ძალიან საინტერესოა ჩვენთვის, ძალიან მნიშვნელოვანია და ძალიან მიხარია, რომ ამის ნებართვა სრულიად უსასყიდლოდ, ყოველგვარი გართულების გარეშე მომცა გაბრიელ მარკეს მა. შესაბამისი თანხმობა იმეილითაც მივიღე და ბუნებრივია, ძალიან მიხარია, რომ ქართველ მკითხველს საშუალება ექნება ეს წიგნი ჩე მს თარგმანში წაიკითხოს - „მიგელ ლეტინის საიდუმლო მოგზაურობა ჩილეში“.
მარკესის რომანის ქართული თარგმანი ექსკლუზიურად
თანამედროვე ქართული საგანძური დეა თავბერიძე ეს საავტორო სამკაულები „მა რილისის“ შემოქმედებით სახე ლოსნოშია შექმნილი და უძველე სი საოქრომჭედლო ტექნიკითაა შესრულებული. ყველაზე საინტე რესო ისაა, რომ მათი ავტორიდან ერთი ქალია. ნათია გოცირიძე პროფესიონალი ოქრომჭედელია, მან პრაღის ხელოვნების სკოლის საიუველირო ფაკულტეტი დაამ თავრა. მის მიერ შემუშავებულ იქ ნა უნიკალური ოქროს ქსოვილი, რომელიც ადამიანის თმის სისქის ოქროს ძაფისგან იქსოვება.ამ ქს ოვილს თანამედროვე საიუველ ირო ხელოვნებაში ანალოგი არა აქვს. ერმილე მაღრაძე პროფეს იით მხატვარია. მან 30 წელი შუა საუკუნის ტიხრული მინანქრის აღორძინების საქმეს მიუძღვნა. მათი საიუველირო დარგისადმი საერთო ხედვა და მისწრაფება გა დამწყვეტი აღმოჩნდა, რათა ერ თად შეექმნათ სახელოსნო. ორი ხელოვანი ძველ ქართულ და არ ქაულ საიუველირო ტექნოლოგიე ბს მრავალი წლის განმავლობაში იკვლევდა. ისტორიული ნორმების დაცვით, კოლექციის შესაქმნე ლად გამოიყენეს უძველესი ტე ქნოლოგიები - ცვარა, მინანქარი, ჭედურობა, ზარნიში... კოლექც იამ უცხოელი ექსპერტების უმაღ ლესი შეფასება დაიმსახურა. ნათია გოცირიძე: „დარგი, რომელშიც ვმოღვაწე ობთ, არის მრავალ მეცნიერებათა
ნაკრები. ხშირად საოქრომჭედ ლო ნამუშევრებით ფასდება – რამდენად მაღალ დონეზე იდგა ესა თუ ის ცივილიზაცია. ჩვენმა წინაპრებმა მსოფლიო საიუვე ლირო ხელოვნების შედევრები მაშინ შექმნეს, როდესაც ძველი ეგვიპტის, შუმერების, ძველი სპ არსეთის კულტურა იქმნებოდა. ეს იმას ნიშნავს, რომ საზოგადო ება, რომელიც ამ ნივთებს ქმნი და, ძალიან განვითარებული იყო. მხოლოდ მათ შეეძლოთ შეექმნათ ის, რაც დღეს ჩვენს კულტურულ მემკვიდრეობას წარმოადგენს. თავის დროზე ამ ცივილიზაცი ებმა ძლიერი სულიერი იმპულსი მისცა დღევანდელი დასავლეთის კულტურის ფესვების განვითარ ებას. მე დიდი ხანი საზღვარგარ ეთ ვცხოვრობდი და შთაბეჭდი ლება შემექმნა, რომ რატომღაც, ევროპულ საზოგადოებას „ამ ნეზია~დაემართა. ჩვეულებრივი ევროპელისთვის კი ჩვენი კულტ ურის აღქმის ერთადერთ წყაროდ კი ევრიპიდეს „მედეას“ იშველი ებენ...~ გამოფენაზე, რომელიც 11 დეკემბერს გაიხსნება, სულ18 საავტორო ნამუშევარი იქნება წარმოდგენილი. სამაჯურები, სა ყურეები, ბეჭდები, თავსარჭი, ყე ლსაბამები... ეს სამკაულები 2008 წლის აგვისტოდან დღემდეა შე ქმნილი და ისინი საქართველოში პირველად გამოიფინება.
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
25
სკანდალური ფაქტები ზურაბ ნოღ
შავი ფული, სახიფათო ინტ პაატა გაგნიძე ოლიგარქების ქონებას, რო გორც წესი, მხოლოდ ერთ შემთ ხვევაში ითვლიან დაზუსტებით – როცა მათ იჭერენ და პროკურ ატურაში აღიარებით ჩვენებებს წერენ. მაშინ გაირკვევა მათი და შიფრული ანგარიშების შესახებ უცხოურ ბანკებში, ოფშორულ ზონებში რეგისტრირებული კო მპანიებისა და ნათესავებსა და ძმაკაცებზე გადაფორმებული ბიზნესების შესახებ. ზურაბ ნოღაიდელი დეკლარ ირებული მილიონერია. ჯერ ის აა საკითხავი, მთელი ცხოვრება ჩინოვნიკი იყო, 1 წელზე ცოტა მეტი იყო კერძო სექტორში, მენეჯერობდა და როგორ მოას წრო ამხელა ქონების დაგროვ ება. მაგრამ არის ნოღაიდელიოლიგარქის ქონების მეორე, არადეკლარირებული ნაწილი, რომელზეც ექსოლიგარქი და ის ევ ოლიგარქობისთვის მებრძო ლი ხმას არ იღებს. თუმცა, როცა ნოღაიდელი ხელისუფლებაში იყო, იმ თუ ამ ხელისუფლებაში ოპოზიციას ენა არ გაუჩერებია და მის მოპარულ მილიონებზე ბიუჯეტიდან, ბიზნესწილებსა და სხვა უკანონო შემოსავლებ ზე ლაპარაკობდა. გთავაზობთ იმ „ჩრდილოვანი ქონების“ ერთ ნა
წილს, რომელზეც ხალხი და ოპ ოზიცია ერთხმად ლაპარაკობს – ნოღაიდელისააო. თუ პრეტენზია გაუჩნდა, ცივი წყალი დალიოს და ამჟამად თავის ოპოზიციონერ თანამოაზრეებს მოჰკითხოს პა სუხი, რომლებიც ამ მილიონებს კაპიკ-კაპიკ უთვლიდნენ. ოპოზიცია ამბობს, რომ ზუ რაბ ნოღაიდელი ქობულეთში ფლობს 2 სასტუმროს, ერთს – 24-ნომრიანს, მეორეს – 85-ნო მრიანს. ასევე, მშობლიურ ქალა ქში 12000 კვ/მ მიწის ფართს ზღ ვის პირას, სადაც დიდი სასტუმ როს აშენებას აპირებს. ბათუმში სასტუმროთა ქსელს ძირითადად აკონტროლებს აჭარის სავაჭრო პალატის ყოფილი თავმჯდომარე ანზორ ბაკურიძე, მას რამდენიმე სასტუმრო, კინოთეატრი „თბ ილისი“ და სხვა ბიზნესიც აქვს. ახლა არ ვიცი, მაგრამ თანამდ ებობაზე ყოფნისას ნოღაიდელი ბაკურიძის ყველა ბიზნესის წი ლში იყოო, ამბობენ. ნოღაიდელს აბრალებენ ბაკურიძის ბიზნესის მოკლე დროში გაფართოებას. ნოღაიდელის საკუთრებაა თბილისში კოლმეურნეობის მო ედანზე მდებარე „საქენერგოს“ ყოფილი მრავალსართულიანი შენობა, სადაც თავის დროზე „კა ლა-კაპიტალი“ განთავსდა. ეს შე
ნობა მისი ფინანსთა მინისტრო ბისას გასხვისდა – ზვიად ძიძი გური აცხადებდა, ნოღაიდელმა ჩაიგდო ხელშიო. ღმერთმა იცის, ახლა ვის ბალანსზეა ეს შენობა, მაგრამ ოპოზიცია ამტკიცებდა, რომ კალაძის ბიზნეს-პარტნი ორი ნოღაიდელი ამ შენობითა და სხვა აქტივებით გახდაო. თუმცა კი ნოღაიდელი უარყოფდა – ასე არ არისო – კალაძის დაქირავე ბული მენეჯერი ვარო. არ ვიცი, ამჟამად როგორ არ ის საქმე, მაგრამ ნოღაიდელი ოქროს ბიზნესშიც აფათურებდა ხელებს. ეკონომიკის ყოფილ მი ნისტრს ირაკლი ჩოგოვაძესა და მას ოპოზიციამ ერთხელ წამო აძახა: „ეროვნული ზარაფხანა“ კაპიკებად გაყიდეთ სახელმწიფო ვალიც ჩამოაწერეთ, მისი მფლო ბელებისგან დიდი ფული აიღეთო. ჩოგოვაძისა რა მოგახსენოთ და ნოღაიდელზე კი ამბობდნენ, ერ თი მილიონი დოლარი ჩაიჯიბა იმ კომპანიის მესვეურებისგან, რო მელთაც „ზარაფხანის“ ტენდერი მოიგეს და მერე ფინანსთა სამი ნისტრომ ვალები ჩამოაწერაო. ყველას კარგად გვახსოვს „ში რნჰოფერთან“ დაკავშირებული სკანდალი. ერთ-ერთი ინფორმ აციით, თავის დროზე სწორედ ნოღაიდელის მითითებით ფინა
რუსეთის ახალი „გიმელი“ და გაბოზებული ქურდი მამუკა ჭელიძე
დასავლეთის ერთ-ერ თი ყველაზე რესპექტაბე ლური ყოველკვირეული, „newsweek“-ი „ქურდული გაგებითა“ და „გარჩევებით“ დაინტერესდა. ამერიკასა და ევროპაში, როგორც იქნა, მიხვდნენ, რომ სიცილიელი მაფიოზები პოსტსაბჭოური სივრცის ქურდებთან შედა რებით უწყინარი ყმაწვილები არიან. უკანასკნელი სტატიის შესაბამისად, რაც ამ ჟურნ ალში გამოქვეყნდა, მოსკოვ ის „შავ სამყაროში“ (სხვათა შორის, ეს ტერმინი რუსულ ქურდულ ლექსიკონში ქართ ველმა ქურდებმა შეიტანეს ჯერ კიდევ გასული საუკ უნის 60-იან წლებში) დიდი ცვლილებებია: იაპონჩიკი (ვიაჩესლავ ივანკოვი) მოკლ ეს, ხოლო ყველაზე ავტორი ტეტული ქართველი ქურდი, ლეგენდარული „ჩაიას“, „წი ესა“ და ჯაბა იოსელიანის მე მკვიდრე, ანუ „დიდი ქართვე ლი ქურდობის“ უკანასკნელი მოჰიკანი, ტარიელ ონიანი – ქურდისთვის ყველაზე საში ნელი სასჯელის – რეალური გაფუჭების მოლოდინშია. ქურდულად უკვე გაფუ ჭებულია, მაგრამ „მატროს სკაია ტიშინაში“ ზის და ზო 26
ნაზე გადაყვანის ეშინია, რა კი იქ ისეთი რამ ელის, რასაც სიკვდილი სჯობია! ტარიელა ონიანსა და „ია პონჩიკს“ (ვიაჩესლავ ივან კოვს) შორის ომში გაიმარ ჯვა... თბილისელმა ქურდმა, ეროვნებით ქურთმა, „დედ ჰასანმა“, ესე იგი ასლან უს ოიანმა. „იაპონჩიკის“ დასაფლავ ებაზე ის თავად ვერ მივიდა თურმე და დიდი გვირგვინი გაგზავნა გულისამაჩუყებე ლი წარწერით. მაგრამ და კრძალვასა და ქელეხს მისი ხალხი ხელმძღვანელობდა. ესე იგი „ბა ბუა ჰა სა ნი“, თუ შეიძლება ასე ითქვას, „დამკ რძალავი კომისიის თავმჯდ ომარე“ იყო. ჰოდა, რაკი ასეა, „იაპონჩ იკის“ მემკვიდრედაც ის დასა ხელდა. ვიაჩესლავ ივანკოვის დასაფლავებაზე მისული 17 ქურდისთვის ეს მკაფიო ნიშა ნი იყო. ისევე, როგორც კომპ არტიის ცკ-ს მდივნები ხვდე ბოდნენ თავის დროზე, რას ნიშნავდა, რომ ლეონიდ ბრეჟ ნევის დამკრძალავი კომისიის თავმჯდომარედ იური ანდრ ოპოვი დასახელდა: ნიშნავდა იმას, რომ ბრეჟნევს სწორედ ანდროპოვი შეცვლიდა. ჟურნალი არ ეთანხმება აზრს, თითქოს „იაპონჩიკ“ონიანის, ახლა კი უსოიანონიანის ომები „ძველი“ და „ახალი“ ქურდების დაპირი სპირებაა. სინამდვილეში, ძვ ელი ქურდული გაგება აღარ არსებობს და რაოდენ უცნა ურიც უნდა იყოს, ამაში დიდი წვლილი სწორედ ლეგენდარ ულმა „ვსესაიუზნი გიმელმა“, ჯაბა იოსელიანმა შეიტანა, რომელმაც არათუ ოჯახი შე ქმნა და ბიზნესი დაიწყო, არ ამედ პოლიტიკაში ჩაერია და ქურდული გაგებით მთლად „ბოზური“ ორგანიზაცია – „მხედრიონი“ შექმნა. ასე რომ, მოსკოვში „იაპო
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ნჩიკისა“ და შაფთაი კალმან ოვიჩის მკვლელობები „ობ შიაკის“ გადასანაწილებლად მიმდინარე ომებია, მაგრამ „ობშიაკად“ უკვე კამერაში ვიღაცისთვის მიბარებული ფულით სავსე დიდი ქამარი კი არ ითვლება, არამედ ურ ალისა და ციმბირის ალუმინ ის ქარხნები, მეტალურგიუ ლი კომბინატები, გაზის სა ბადოები, ნავთობკომპანიები და ასე შემდეგ. სხვათა შორის, რუსეთის სახელმწიფო სათათბირომ ამას წინათ მიიღო საქართ ველოს მსგავსი კანონი ქუ რდების წინააღმდეგ (პუტინი ცდილობს, მიშას მიბაძოს), მაგრამ რაკი რუსეთში МВД ჯერ კიდევ თავიდან ბოლო მდე კორუმპირებულია, ამ კანონმა არ იმუშავა. „იაპონჩიკსა“ და ტარიელ ონიანს შორის კი „ჩორტი“, ჟურნალის მტკიცებით... სა ქართველოს სოდ-ის უფრო სმა, ერეკლე კოდუამ ჩამო აგდო, რაკი სწორედ „ტარო“ დაიხმარა ბადრი პატარკაც იშვილთან ცნობილი ლონდ ონური შეხვედრის ორგანი ზებაში, რის შედეგადაც კო დუამ ერთდროულად „ორი კურდღელი მოკლა“: ბადრი პატარკაციშვილი პოლიტი კურად გააფუჭა, ხოლო ტა რიელ ონიანი – ქურდულად. ამ უკანასკნელმა თავის მართლება სცადა და შარშ ან პიროგოვის წყალსაცა ვზე „სხადნიაკი“ მოაწყო, რომელსაც „დედ ჰასანი“ და „იაპონჩიკი“ არ დაესწრნენ, სამაგიეროდ გემზე შეკრებ ილ 70-მდე ქურდს რუსული მილიციის „სპეცნაზი“ დაატ ყდა თავს, რომელიც პუტი ნის „ფსბ“-მ გამოგზავნა. მათ ის ვერ აპატიეს ტარიელ ონ იანს, რომ ერეკლე კოდუას თავი ასე ადვილად მოატყუ ებინა და ბადრი პოლიტიკუ რად „გააფუჭებინა“, რითაც
2007 წლის ოპოზიციის კრ ახი განაპირობა. ესე იგი, ოდ ეს ღაც ძლ ევამოსილმა „ტარომ“, ქა რთული სპეცსამსახურების მიერ ამ ერთი ბრწყინვალედ ჩატარებული ოპერაციით ყველასთან გაიფუჭა ურ თიერთობა. იმდენად, რომ მილიციიდან იმავე დღეს გა მოშვებული „ქურდები“ და მათი ციხეში მყოფი კოლე გები ზოგი რეალურად, ზო გი მობილური ტელეფონის „კონფერენციით“, კაზინო „კრისტალში“ შეიკრიბნენ და ტარიელ ონიანი ქურდულად „გააფუჭეს“; ზონებზე კი ბრძანება გა უშვეს – „ქურდი კი არა, ბო ზია და ის უქენით, რასაც ბო ზებს უშვებითო“. სხვათა შორის, „newsweek“-ი იმასაც წერს, რომ 2003 წლის არჩევნების წინ მიშა სააკაშვილმა ტარი ელი იხმარა და თავისი პო ლიტიკური მიზნებისთვის ფული აახია. არ არის გამორიცხული, „ტაროსაც“ და მის ქუთაის ელ „პადდელნიკ“ შალიკი ანსაც ეგონათ, ჩვენი „ცუ მბუშა“ იქნება, თუ ხელისუ ფლებაში მოვაო. მაგრამ ამ მწარე შეცდომას ახლა, ალ ბათ, ორივე მწარედ ნანობს. ისევე, როგორც ყველა, ვი საც კი ეგონა, რომ მიშა სააკ აშვილზე ჭკვიანი და მახვილ გონიერი იყო. პირველ რიგში, „ტარი ელა“ ნანობს, რადგან შალი კიანი მის გარეშე ნაბიჯს არ გადადგამდა. „დიდი ქართველი ქურდ ობის“ უკანასკნელი მოჰიკა ნი კი „მატროსსკაიაში“ ზის და შავ ზონაზე გადაყვანას ელოდება. ეჰ, რა დრო იყო – „ქურდი მოდის, პატივი ეცით!“ რას იზამ: დრონი მეფობენ და არა ქურდები!!!
ღაიდელის ბიზნესიმპერიიდან
ტერესები და ჩინოვნიკური ინტრიგები ნსურმა პოლიციამ ამ კომპანიის რამდენიმე დატვირთული ტრაი ლერი, რომელიც რამდენიმე ას ეულ ათას ევროს ღირებულებისა იყო, დააყადაღა და საბაჟო ტერმ ინალზე საჯარიმო სანქციით გა დაიყვანა. „შირნჰოფერს“ პროდ უქცია გაუფუჭდა. საქმე იქამდე მივიდა, ავსტრიაში ჩასულ ნოღა იდელს ავსტრიის პრემიერმა პირა დად სთხოვა საქმის მოგვარება, მა ნამდე კი ავსტრიის პრემიერმა და კანცლერმა მიხეილ სააკაშვილსაც დაურეკეს. პრობლემა მოგვარდა, მაგრამ „შირნჰოფერს“ ზარალი არავინ აუნაზღაურა. სტრუქტურ ულად ფინანსური პოლიცია ფი ნანსთა მინისტრს ექვემდებარებ ოდა. ნოღაიდელს „შირნჰოფერის“ ჩაძირვა იმიტომ სურდა, რომ ქა რთულ ბაზარზე შემოეყვანა ხო რცპროდუქტების მწარმოებელი რუსული ფირმა, რომელიც ლო ბირებისთვის მინისტრს ქართულ ბაზარზე მოგების 20 პროცენტს ჰპირდებოდა. აღნიშნულმა ინფო რმაციამ პრეზიდენტამდე მიაღწია (სხვათა შორის, ირაკლი ოქრუაშ ვილის პირით), მათ ცხარე კამათიც მოსვლიათ, მაგრამ საქმე უფრო შორს არ წასულა. სხვათა შორის, ამ რუსული ფირმის ერთ-ერთი დამფუძნებელი-მეწილე რუსეთში ქართველთა სათვისტომოს თავმ რას ფიქრობენ ოპოზიც იური პარტიების ლიდერები? რას გვთავაზობენ, ვისზე დე ბენ ფსონს და რაც მთავარია, ვინ შეიძლება ვაღიაროთ ლი დერად? ისე, იმ აზე, თუ ვინ უნ და ვაღიაროთ ლიდერად, ჯერ ოპოზიცია ერთმანეთში ჩხუბ ობს. ურჩევნიათ, კულუარებ ში გაურიგდნენ ერთმანეთს, მერე დიდი მიტინგი მოაწყონ და საზეიმოდ გამოაცხადონ: ესა და ეს ვაკურთხეთ ლიდე რადო... მაგრამ ჯერ აქამდე ვერ მივიდნენ... ისე, ოპოზიც ია იმდენად ჭრელია, რომ ერ თიან სამოქმედო გეგმაზეც კი ვერ ჩამოყალიბდნენ ჯერ. ასე რომ, გასაკვირი არაფერია. ისე, თითქოს ერთად რომ იდგნენ, 9 აპრილის მოვლენ ების დროს, მაშინ გაუჭირდათ ლიდერის გამოვლენა და ახლა მათი პოზიციები რომ დაშო რდა ერთმანეთს, ეს მიზანი სა ერთოდ უტოპიური ჩანს. ქართულ პოლიტიკაში რა მდენიმე ძირითადი მოთამაშე სუბიექტია. ძმები ბერძენიშ ვილები ასეთ ძალებად „ალ იანსს“, ნინო ბურჯანაძესა და ლევან გაჩეჩილაძეს ასახელ ებენ. პოლიტიკურ ძალთა ამ გვარ განლაგებას ეთანხმებიან „გრეჩიხაც“ და ბურჯანაძეც. თუმცა, „ეროვნული ფორუმი“ აპროტესტებს. გუბაზ სანიკი ძე მიიჩნევს, რომ „ეროვნული ფორუმი“ სამეულში შედის და მისი მხარდაჭერის გარეშე ვე რავინ გაიმარჯვებს. თავად „ფორუმი“ რადიკა ლური მეთოდების მომხრეა. გუბაზ სანიკიძე: – სააკაშვილი უნდა გავუ შვათ ეროვნული დაუმორჩი ლებლობის გზით... მერე უნდა იყოს კოალიციური მთავრობა. ოპოზიცია შეთანხმებას მოახ ერხებს, აუცილებლად... ვინც ამას ვერ შეძლებს, პოლიტი კურ მოუსავლეთში წავა... საინტერესოა, რამდენად დაემორჩილება ხელისუფლ ებაში მოსულ გუბაზს, მაგა ლითად, შალვა ნათელაშვილი ან „გრეჩიხა“, თუკი ისინი კო
ჯდომარე მიხეილ ხუბუტიაა, რო მელიც მოსკოვური ვიზიტებისას ნოღაიდელს კუდში დაჰყვება და იქაურ ქართველებთან თუ კრემ ლის გავლენიან პოლიტიკოსებთან შეხვედრებს უკვარახჭინებს. შალვა ნათელაშვილი, ნიკო ორ ველაშვილი, კახა კუკავა, სოსო შატბერაშვილი უკვე კარგა ხანია ამტკიცებენ, ზურაბ ნოღაიდელი „ენერგო-პრო ჯორჯიას“ მეწილე მაინცაა და შესაძლოა, მესაკუთრე და 100-პროცენტიანი მფლობე ლიო. ნიკო ორველაშვილი ამტკ იცებს, რომ „ენერგო-პრო“ არის „ფეესბეს“ მიერ ჩეხეთში დაფუძნ ებული ფირმა, რომელიც საქართ ველოში შემოვიდა ნოღაიდელის წყალობით. გარდა იმისა, რომ ეს კომპანია ხალხს ატყავებს კოლე ქტიური მრიცხველებით (გამორჩ ეულად აჭარაში) და მილიონებს შოულობს, მას სხვა ფუნქციაც აქ ვს – რუსული სპეცსამსახურების აგენტურა „ენერგო-პრო ჯორჯ იას“ არის თავშეფარებულიო. ეს ნიკო ორველაშვილის მოსაზრებაა. ამ ლოგიკით ზურაბ ნოღაიდელი არამარტო ამ ენერგო-კომპანიის მეწილე, სულ მცირე, „ფეესბეს“ რეზიდენტიცაა. სოსო შატბერაშ ვილის განცხადებით კი, ნოღაიდ ელის ჯიბეში „ენერგო-პრო ჯო რჯიადან“ ყოველწლიურად 10 მი
ალიციაზე ვერ მოილაპარ აკებენ? მაშინ ხომ თავიდან დაიწყება დიდი ყირამალა და აყალმაყალი? ოპოზიცია ლი დერზე ვერ შეთანხმდა და კო ალიციურ მთავრობაზე ჩამო ყალიბდება? „ალიანსს“ საკუთარ და ქვ ეყნის მომავალზე რადიკალუ რად განსხვავებული შეხედუ ლება აქვს. დავით გამყრელიძე, „ახ ლების“ ლიდერი: – ჩვენ ჯერ ადგილობრივ, შემდეგ ცენტრალურ ხელისუ ფლებაში მოვალთ და ქვეყანას ვიხსნით იმ უბედურებისგან, რომელიც სააკაშვილისა და მისი რეჟიმის წყალობით და ატყდა თავს... ეს არის უმოკ ლესი გზა ქვეყნის გადარჩენ ისა. თუ ვინმემ უფრო მოკლე გზა იცის, წარმატებას ვუსუ რვებ. ახლა „ახლებმა“ გაგზავნეს მოუსვლელში თავისი კონკ ურენტები. ირაკლი ალასანია აზუსტებს, რომ ის ყველას, ვი ნც რევოლუციას აპირებს, ხე ლს შეუშლის და წინ აღუდგე ბა. ანუ, ალასანია „ეროვნულ ფორუმსა“ და ნინო ბურჯ ანაძეს გულისხმობს, ლევან გაჩეჩილაძეს – არა. და ესეც ლოგიკურია... ჯერ ბოლომდე გაუგებარია, რა უნდა „გრეჩ იხას“. მისი პოლიტიკური ხე დვა წინააღმდეგობებით არის სავსე. ლევან გაჩეჩილაძეს, ამ შეთხვევაში სალომე ზურა ბიშვილის მსგავსი პოზიცია აქ ვს. ანუ, მხ არს უჭ ერს რო გორც რადიკალიზმს, ისე არ ჩევნებს. ამბობს, რომ ორივე გზა გამოდგება, თუმცა იქვე დეტალურად ყვება, რით არ ვარგა, მისი აზრით, ეს ორივე გზა და პოლიტიკური ცუნამის ასაგორებლად ემზადება, თუ მცა სხვა დეტალები საკუთარ გეგმასთან დაკავშირებით არა აქვს. ლევან გაჩეჩილაძე: – ბრძოლაში ორივე გზა გამოდგება... შეურიგებელი ბრძოლის დაწყებას დიდი სა პროტესტო ტალღა და მიზეზი სჭირდება. მიზეზი აქამდეც
ლიონზე მეტი მიედინება. გიორგი გუგავამ, ასევე, არაერთგზის განა ცხადა, რომ ნოღაიდელი რამდენ იმე სამშენებლო კომპანიის მეწი ლეა და ათეულობით მილიონ დო ლარს შოულობს ყოველწლიურად. „ხალხის პარტიის“ აჭარის ორგა ნიზაციის თავმჯდომარემ ჯუმბ ერ თავართქილაძემ ასევე ბრალი დასდო ზურაბ ნოღაიდელს, რომ ბათუმში მშენებარე კორპუსების წილშია და არა აქვს მნიშვნელობა, რომელი სამშენებლო კომპანია ახორციელებს მშენებლობას. ნო ღაიდელის კორუმპირებულობაზე ნათელაშვილი ლაპარაკობდა, რომ თავის დროზე ის აკონტროლებდა თბილისის ბაზრობებს და ყველა ბაზრობიდან შესდიოდა წილი, ას ევე ფინანსთა სამინისტროს დაქვ ემდებარებაში მყოფი საბაჟო და საგადასახადო სამსახურებიდან – ეს ჯერ კიდევ შევარდნაძის მმ ართველობისას. მერე ეს სამსახ ურები გამოეყო ფინანსთა სამინი სტროს და გაერთიანდა. ასევე, ოპოზიციონერთა ვერს იით, ზურაბ ნოღაიდელი ფლობს ერთ-ერთ სადისტრიბუციო კომპ ანიას, რომელიც თავიდან ბაზრის მცირე პროცენტს აკონტროლებ და. კომპანია ყველა სახის პროდ უქციაზე იყო ორიენტირებული. მაშინ ქვეყნის მთავარი დისტრი
იყო: გაყალბებული არჩევნ ები, ტალიავინის დასკვნა, პატრიარქის შეურაცხყოფა, მაგრამ ამას საპროტესტო ტა ლღა არ მოჰყოლია... ძალიან კარგი იქნება, ოპოზიციამ სააკაშვილს არ ჩევნებით წაართვას ჯერ დედაქალაქი, მერე კი საქა რთველო, მაგრამ ამას სააკ აშვილი არ დაუშვებს, გამო რიცხულია! მე, ირაკლი ალასანია, ნინო ბურჯანაძე და სხვები თუ გა ვერთიანდით, საზოგადოებაც დარწმუნდება, რომ მისი ერ თიანობაც შესაძლებელია... ოპოზიციამ ამოწურა მშ ვიდობიანი მანიფესტაციების რესურსი. ახლა ბოლო შეჯა ხება იქნება. არ ვიცი, სად, ვის შორის და როგორ, მაგრამ ამ ბოლო ტალღამ სააკაშვილს წერტილი უნდა დაუსვას... თუ გავერთიანდებით, ტალღა სა ახალწლოდ აგორდება და გა ზაფხულისთვის ძალიან მძიმე დღეები ელის ხელისუფლებას. რაც შეეხება ნინო ბურჯ ანაძეს, ის საერთოდ სულ სხვა ისტორიაა. ბურჯანაძე მთვა რეზე მაცხოვრებელს ჰგავს. სულ რაღაცას მალავს, სულ რაღაც იცის და სულ რაღაცის იმედი აქვს, ასეთი ქარიზმებ ითაც ლაპარაკობს. ნინო ბურჯანაძე: – ყველაფერი სულ სხვანა ირად იქნება, უფრო ადრე, და არა 2013 წელს და სულ სხვა ნაირად... თავისი გეგმები აქვთ ლე იბორისტებსაც. შალვა ნათელაშვილი გაერ ოს აბამს, აქ ვერავინ ვიპოვე პარტნიორი და ეგებ თქვენ მა ინც მიპატრონოთო... სოსო შატბერაშვილი: – საქართველოში არჩევნ ები უნდა ჩაატაროს გაერომ. ამისთვის საჭიროა, ამ ორგა ნიზაციას მიმართოს ოპოზიც იამ საგანგებო მემორანდუმით და ჩვენ ამაზე ვმუშაობთ. მოკლედ, მერე ყველაფერი, როგორც სიმღერაშია: ზოგი ასე უბერავს და ზოგი ისე უბ ერავს...
ბუტორი ქიბარ ხალვაში ხელს არ უშლიდა ნოღაიდელის კომპანიის მუშაობას, არ იჭრებოდა მის სფ ეროში და გარანტი ირაკლი ოქ რუაშვილი იყო – ეს მანამ, სანამ ოქრუაშვილი-მერაბიშვილის შიდა პოლიტიკური დაპირისპირება ამ უკანასკნელის უპირობო გამარჯ ვებით არ დასრულდა. ნოღაიდელი ის კაცია, გამარჯვებულის გვერ დზე დგომა რომ უნდა და ეხერხება – მერაბიშვილს შესცინა და წაქც ეულ ოქრუაშვილს, უკაცრავად და, წიხლიც მიაყოლა. ხოლო ბაზრის გარკვეული პროცენტი, საიდანაც ქიბარ ხალვაშის კომპანია გავიდა, სწორედ ნოღაიდელმა აითვისა. შალვა ნათელაშვილი უფრო შო რიდანაც იწყებს ნოღაიდელის ქო ნების ჩამოთვლას. „შევარდნაძის დროს, როცა ფინანსთა მინისტრი იყო, ზურაბ ნოღაიდელმა გაარღვია ბიუჯეტი 300 მილიონით და ეს ფუ ლი წაიღო. იმ 300 მილიონიდან 100 მილიონი პირადად ნოღაიდელის წილი იყო („ასავალ-დასავალი“ #42, 2005წ.). შალვას ვერსიით, დანარჩ ენი 200 მილიონი ნოღაიდელმა შე ვარდნაძის კლანს გადასცა. ასევე, ოპოზიციისვე ვერსიით, ზურაბ ნოღაიდელი არის „ბაზისბ ანკის“ მეწილე. მეტიც, საკონტრო ლო პაკეტის – 51 პროცენტის მფ ლობელი. ნოღაიდელი გარკვეულ
წილს ფლობდა „სახალხო ბანკშიც“ თუმცა ოპოზიცია აცხადებს, რომ მან ეს წილი შარშან ომის დაწყებ ამდე გაყიდა, 30 მილიონ დოლარად. და ისევ ნათელაშვილი. მან მრ ავალგზის განაცხადა, რომ „ენერ გო-პრო ჯორჯიას“ გარდა, ნოღა იდელი ფლობს რამდენიმე ენერგოსადისტრიბუციო კომპანიას, საიდ ანაც რამდენიმე მილიონი შესდის ყოველწლიურად. ამბობენ, რომ ნოღაიდელს ეკუთვნის რამდენიმე მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია, რომლებიც მისი გავლენით ეროვ ნული და კომერციული ბანკებიდან შედარებით დაბალი პროცენტით იღებდნენ კრედიტებს და მაღალპ როცენტიან კრედიტებს გასცემდნ ენ. ოპოზიცია აქაც 10 მილიონამდე დოლარს უთვლის ნოღაიდელს. აი, ასეთია წლების მანძილზე ქართული ოპოზიციური სპექტრის გაჟღერებული ნოღაიდელის მიერ ბიუჯეტიდან მოპარული თუ გავლ ენით დალობირებული ბიზნესიდან მიღებული ასეულობით მილიონი დოლარი. ამათი უბედურება ეგაა, ზოგიერთი ახლა თავში ხელს ირ ტყამს, რა გვალაპარაკებდა, წა რმოვიდგენდით, რომ ნოღაიდელი ოპოზიციაში წავიდოდაო? და ახ ლა მათხოვრებივით მისჩერებიან – ეგებ ერთ-ორი კაპიკი გადმოგვი გდოსო.
ეს
შეშლილი, შეშლილი, შეშლილი ოპოზიცია
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
27
,,
,,
უფრო მეტი სახელი მაქვს, ვიდრე რამეს წარმოვადგენ... დეა თავბერიძე
ლიტერატურულ წრეებში ამ პოეტზე ბევრს საუბრობენ. უყ ვართ ფრაზებში გაბნეული მისი გულწრფელობა და ამბობენ - ეს ის არის, რაც დღეს ქართულ პო ეზიას ასე ძალიან აკლიაო.... არიან კრიტიკოსებიც... თუმცა, თავისივე ლექსების ყველაზე დიდი შემფას ებელი და კრიტიკოსი თავად პო ეტი გამოდგა. გარითმული ლექს ების ავტორი ფინჯანი ყავითა და რამდენიმე დღის წინ დაწერილი ვერლიბრით გამიმასპინძლდა... ბა ვშვივით გულახდილი იყო... გაგამ ლექსების წერა 7 წლისამ დაიწყო. მანამდე კი ზღაპარი იყო, საკუთა რი ნახატებით - ბიჭზე, რომელიც ომიდან გმირად დაბრუნდა... გაგა ნახუცრიშვილი: - წერას სიამოვნება იმ შემთ ხვევაში მოაქვს, თუ გიყვარს და იძულებით არ აკეთებ. წერის პროცესი მიყვარს. მაშინ არც დავწერდი. თუ ეს საქმე არ გი ყვარს სჯობს არ აკეთო. -გავიგე ზღაპრების წერაც დაიწყო და წიგნის გამოცემა საც აპირებსო. - ზღაპრებს ადრეც ვწერდი, სტუდენტობისას. ის ზღაპრე ბი აღარც ვიცი სად არის. ზოგი ვიღაცას ვაჩუქე, ზოგი დავკ არგე... მომინდა, ისევ დავბრუ ნებოდი. ის შეგრძნებები გამა ხსენდა, ზღაპრებს რომ ვწერ დი. ზამთარი იყო მაშინ. ბაკურ იანში ვიყავი, თოვდა... ის დრო მომენატრა. თითქოს ამით ხიდი გავდე სტუდენტობის დროინდ ელ პერიოდთან. ასე შეიქმნა რა მდენიმე ზღაპარი. -ბევრს წერთ? -ალბათ, კი. ყოველდღიურად ლექსს არ ვწერ, მაგრამ ჩანაწერე ბს ვაკეთებ... მუზა მეწვიაო -ეს სიტყვები ცოტა სიყალბე მგონია. მუზა განწყობაა, მეტი არაფერი. -წერის განწყობა რას შემო აქვს თქვენში? -კონკრენტულს არაფერს. ეს რომ ვიცოდე, სულ შემოვი ყვანდი... ხშირად განწყობა შენ თვითონ უნდა შეიქმნა და თავს ძალა დაატანო რომ იმუშაო. მე რე, თავისთავად მოდის წერის განწყობა... მაქვს ერთი ამოს უნთქვით დაწერილი ლექსები. არის რედაქტირებულიც. ხშირ ად შეიძლება ხანგრძლივად ვწ ერო ლექსი და ბევრად უკეთესი გამოვიდეს, ვიდრე ერთი ამოს უნთქვით დაწერილი. -საკმაოდ პოპულარულ პოეტად ითვლებით, თავს რა მდენად აღიქვამთ პოეტად? -რაკი ვბეჭდავ, ე. ი. აღვიქვ ამ. მთავარი იცი რა არის? თუ ბეჭდავ, თვლი, რომ შენ იმდე ნად საინტერესოდ წერ, ის სხვი სთვისაც შეიძლება იყოს საინ ტერესო. თავს შემოქმედად მი იჩნევ. სხვა შემთხვევაში აღარ დაბეჭდავდი და მკითხველთან არ მიიტანდი... - როგორც პოეტმა შენი სი ტყვა უკვე თქვი, თუ გაქვს კი დევ ბევრი სათქმელი? -სათქმელი ბევრი მაქვს... ყოველგვარი კოხტაობის გარეშე ვიტყვი, რომ მეტიც შემეძლო... რაღაც წლები დავკარგე... თი თქოს ვწერდი, მაგრამ უკეთ შე მეძლო დავხარჯულიყავი. გავფ ანტე ძალები და ბევრ სხვა რა მეს მოვახმარე... იმ მთავარ სა
28
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ქმეზე მთლიანად კონცენტრირება ვერ მოვახდინე, რასაც წერა ჰქვია, მაგრამ ეს, ალბათ, ასეც უნდა ყო ფილიყო. მაშინ მე არ ვიქნებოდი... -რა არ მოგწონთ თქვენში? -ბევრი რამ არ მომწონს. ხშირად იმპულსური ვარ. უცებ, შეიძლება გავფიცხდე. რბილი ადამიანი ვარ, მაგრამ შეიძლება უსამართლოდ ზედმეტად ხისტი გავხდე ვინმეს ადმი... შემდეგ ამას ვგრძნობ. ხშ ირად ზედმეტად რბილიც ვარ. ეს ორი უკიდურესობა მაქვს. სირბ ილესა და სიხისტეს შორის ზღვარს ვკარგავ. ამბიციური არა ვარ. -ეს ნაკლია? -შეიძლება. ამბიცია რომ მქონ ოდა, შეიძლებოდა მეტისთვის მი მეღწია, ჩემს საქმეში უფრო ბევრი გამეკეთებინა. განა ის, რომ სახე ლი მქონოდა მეტი?! ხანდახან მე ჩვენება და გულწრფელად ვამბობ ამასაც, რომ სახელი უფრო მაქვს, ვიდრე რამეს წარმოვადგენ... -დალევა უყვარსო გაგას... პო
ეტებს უყვართ დალევა... - ჩვეულებრ ივ, კი... მაგრამ შეიძლება იყო პო ეტი და არ სვამდე, ან პი რიქით. საერ თოდ, შემოქმ ედ ადამიანზე სტე რე ოტ იპ ია შექმნილი- თი თქოს ან ტრაგიკული ბედის უნდა იყოს, ან აუცილებლად უნდა სვამ დეს... ეს გამაღიზიანებელი სტერ ეოტიპია ჩემთვის. -თქვენ გიყვართ დალევა? -კი, მიყვარს ნებისმიერი კარგი სასმელი... საინტერესო ადამიანე ბთან ერთად მიყვარს დალევა. და სვენებისას ხანდახან მარტოც მიყვ არს წრუპვა, როცა კარგ ფეხბურთს ვუყურებ ან წიგნს ვკითხულობ... მუშაობის დროსაც ცოტას ვწრუპავ ხოლმე. ესეც დასვენების ერთ-ერთი ხერხია, სამუშაოდან რომ გამოხვიდე
და მერე დაბრუნდე. - და რას წრუპავთ? -კარგს - ყველაფერს. კარგი ვი სკი, კარგი კონიაკი, კარგი ტეკი ლა... -სიყვარულით ბევრჯერ გყვა რებია? -ალბათ. რამდენჯერმე ვყოფ ილვარ შეყვარებული, მაგრამ ახ ლა შეყვარებული არ ვარ. არც ცო ლი მყავს - რატომღაც ასე მოხდა. მარტოობამ კი მიჩვევაც იცის. ახ ლა უკვე მიჭირს კიდევაც საკუთა რი თავის ცოლიანად, ოჯახის ჩა რჩოში წარმოდგენა. რაც ცუდია, არ არის კარგი. ამას ჩემს ოჯახს და მშობლებს ნამდვილად ვერ და ვაბრალებ, ჩემი ბრალია...
-ქალისთვის ლექსი თუ გიჩუ ქებია? -რატომ არა... ან როგორ არა... ხდებოდა, განსაკუთრებით სტ უდენტობის დროს, ღრმა ახალ გაზრდობისას - როგორც უყვა რთ ხოლმე თქმა... ახლაც არ მი მაჩნია, რომ ბებერი ვარ... -ე.ი. სტუდენტობის დროს ქა ლებს ლექსებით აბამდით? -არა, რატომ მარტო ლექსებ ით(იცინის)?! -მიუხედავად იმისა, რომ ამ ბობთ, ახალგაზრდა ვარო, მგ ონი მაინც იბერებთ თავს... -რატომ? პირიქით... 20 წლის ადამიანივით რომ მოვიქცე, ჩემგ ან ქარაფშუტობა გამოვა. - როცა საკუთარ თავთან რჩ ებით რამდენად ქარაფშუტობთ? -საკუთარ თავთან ადამიანი ქარაფშუტა უნდა იყოს, საჭირო ცაა, რომ არ შეირყეს... თავს არ ვიბერებ. უბრალოდ, ბევრი ვნახე ჩემი ცხოვრების მანძილზე და 80 წლის კაცის გამოცდილება მე ქნება. და არა მარტო მე... ჩემი თაობის ყველა ადამიანს, რომე ლიც აზროვნებს, ხედავს და გრ ძნობს... არა იმიტომ, რომ თავს ვიბერებთ. მოგვიწია, რომ ასე გვ ეცხოვრა და ამ ყველაფერს და ვჯახებოდით, რაც თავისთავად იყო მძიმეც და საშინელიც. მაგრ ამ... ბევრი რამეც შეგვძინა. მე არ ვიცი რამ უნდა გამაკვირვოს და შემაშინოს ცხოვრებაში... - თქვენი რამდენიმე ლექს იდან გამომდინარე გამიჩნდა ეს კითხვა - თვითმკვლელობაზე, ოდესმე თუ გიფიქრიათ? -თვითმკვლელობაზე - არა. მა გრ ამ რომ აღ არ ვი ყო და რომ მომბეზრდა ყველაფერი, ამაზე - კი... მომენტებში მქონია გაუს აძლისი დაღლის შეგრძნება, რომ აღარ მინდა... დამღალა... გნებ ავთ ცხოვრება დაარქვი, გნებავთ საკუთარი თავი... საკუთარი თავი გწამს, გღრღნის და ეგ გღლის ყვ ელაზე მეტად. გამივლია თავში, ნეტავ აღარ ვიყო-მეთქი... თუმცა, რაკი ვარ, ე.ი. გამიგდია ეს ფიქრი. -ყველაზე მეტად რა გაწუხებთ? -20 წლის წინ ნამდვილად არ ვიფიქრებდი, რომ ჩემს ქვეყანაში ისევ ეს პრობლემები იქნებოდა. ისევ ომს თუ გამოვივლიდით, ის ევ ურთიერთსიძულვილი თუ იქ ნებოდა, ისევ ბეწვის ხიდზე თუ ვივლიდით. ჩემი გამოცდილებ იდან გამომდინარე, ვარდისფერი სათვალითაც არ ვუყურებ ცხოვ რებას, მაგრამ ნამდვილად მეგო ნა, რომ მეტს ვისწავლიდით. ყვ ელას ეხება ეს. შეიძლება რაღაც ვისწავლეთ, რაღაცით გაიზარდა ჩვენი საზოგადოება, მაგრამ რაც გამოვიარეთ იმის ფონზე - ძალი ან მცირედით. ომისაგან არავინ არის დაზღვეული, მაგრამ მე ერ ის გამოცდილებაზე ვსაუბრობ და საზოგადოების ურთიერთდ ამოკიდებულებაზე. ეს მტკივა. - 2003 წელს ლიტერატურუ ლი კონკურსის „საბას“ პრემ იის მფლობელი გახდი. ელოდი მაშინ ამ პრემიას? -მოულოდნელი იყო ჩემთვის, შეგრძნება კი სასიამოვნო... მა დლიერების გრძნობა, ბუნებრივ ია, გეუფლება, როცა ის გიფასდ ება, რაც გიყვარს. ეგ არის და მე ტი არაფერი... საერთოდ, პოეზია, ლიტერატურა ასეთი რამეა - გავა წლები და უფრო გამოჩნდება, ვინ რას წარმოვადგენდით... პოპუ ლარულობა და მოდურობა ყოვე ლთვის არ ნიშნავს, რომ აუცილე ბლად ღირებული ხარ. საკუთარ თავზე ვამბობ პირველ რიგში. მოდურად ნამდვილად არ მიმაჩნ ია თავი. პოპულარობაზე კიდევ ერთხელ ვიტყვი, რომ, ალბათ, მეტად პოპულარული ვარ, ვიდრე რამეს წარმოვადგენ. რას წარმ ოვადგენ და რას დავტოვებ, ამას წლების შემდეგ დრო და მკითხვ ელი შეაფასებს.
გელა ამისულაშვილი არა და არ წყდება გნიასი ევგენი პრიმაკოვის დაბადე ბის დღის თაობაზე. როგო რც ჩანს, ქართველებისთვის ყველა მნიშვნელოვანი ის ტორიული საკითხი სუფრ აზე წყდებოდა და წყდება. ასევე, ალბათ, მხოლოდ ქართველებისთვის შეიძლე ბა ჰქონდეს მნიშვნელობა, რა ითქვა რომელიღაც ბე ბერი „გბ“-შნიკის დაბადების დღ ეზე ან და ლი ეს თუ არა იმ სუფრაზე მისი ყოფილი ქართველი ცოლის შესანდ ობარი. კი, პლეხანოვზე გაზრ დილ ჟენკა პრიმაკოვს ნა მდვილად ჰყავდა ქართველი ცოლი, მაგრამ მას შემდეგ კიდევ ოთხი ცოლი გამოიც ვალა. ძალიან ბევრი ქართ ველი მეგობარი ჰყავს, რო მლებთანაც კვლავინდებურ ად უყვარს ქეიფი – ქართვე ლები სუფრაზე ნამდვილად სჯობიან რუსებს, მოლხენაც იციან და სპირტს არ ურევენ თბილ წყალში – ეგება პირდ აპირ ტვინში დამარტყასო. ეს ყველაფერი კარგი, მა გრამ მხოლოდ მანამ, სანამ არ განაცხადებ პრეტენზიას, რომ შეიძლება გასცილდე იმ სტერეოტიპებს, რომლ ებიც რუსეთში ქართველზე ჩამოყალიბდა – გრძელი ცხ ვირით, კეპით, მოქეიფე და ჭკუამხიარული. ეს შესანიშნავად იცის პუ
ტინმა და მხოლოდ ამიტომ თქვა პლეხანოველი ჟენკას სადღეგრძელოში „საქართვე ლო კიდევ შეიძლება გაერთი ანდესო“. მან იცის (ან, ყოველ შემთხვევაში ჰგონია), რომ ქართველები გოიმები არიან და ამას ადვილად „ჭამენ“. ასეა თუ ისე, მის ამ შე ხედულებას ამყარებენ „დი დი ქართველი ინტელიგე ნციის“ წარმომადგენლები, რომლებიც პლეხანოველ ჯუჯა „გბ“-შნიკს უმღერიან და საშუალებას აძლევენ, კიდევ ერთხელ დასცინონ საქართველოსა და ქართვე ლებს. თურმე ნუ იტყვით და პუტინის „გბ“-შნიკი ბაბუა პრიმაკოვი შეიძლება გახდ ეს მედიატორი რუსეთ-საქა რთველოს შორის. მოსკოვში ლამისაა, შეიქმნას „საქართ ველოს გადარჩენის კომი ტეტი“, რომელსაც სათავეში „ძველი პლეხანოველი“ ჩა უდგება, ხოლო მის შემადგ ენლობაში ზურაბ ნოღაიდ ელი, ალექსანდრე ებრალიძე და იგორ გიორგაძე შევლენ. პრიმაკოვი, პუტინის სადღ ეგრძელოს შესაბამისად, შეარიგებს ქართველებს, ოსებს, აფხაზებს, გააერთ იანებს საქართველოს და დააბრუნებს ლტოლვილებს. ამაში მხოლოდ და მხოლოდ ერთი ხელისშემშლელი ჰყ ოლია: დღევანდელი ხელი სუფლება.
არადა, ჯერ ერთი, პრიმ აკ ოვი უკ ვე იყო ას ეთი მე დიატორი: 1997 წელს, რო დესაც რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის პოსტი ეკავა, მისი ძველი მეგობრ ის, ედუარდ შევარდნაძის თხოვნით, თბილისში ვლად ისლავ არძინბა ჩამოიყვანა, მაგრამ კრწანისში გაშლილი ამაზრზენი სუფრის გარდა (სადაც, სხვათა შორის, სე პარატისტთა ლიდერმა სა ჭმელს პირი არ დააკარა), არაფერი გამოვიდა. ეს უბრალოდ სასაცილოა – პუტინმა პრიმაკოვის სა დღეგრძელოში ისიც თქვა, რომ ის ძალიან უყვარს, რაკი რუსული დერჟავის დაცემის ხანაში მისი „აღორძინება“ დაიწყოო. ჰოდა, პრიმაკოვ ისეული „აღორძინების“ ნი შანი აგერ გვაქვს – იგოეთი დან ორიოდე კილომეტრში. როგორ შეიძლება დერჟავის ამღორძინებელს რუსული რომანსი არ უმღერო? ბევრი ლაპარაკია ნანი ბრეგვაძის მიერ იმავე და ბადების დღეზე ნამღერ „თბილისოზეც“. სხვათა შო რის, ქალბატონი ბრეგვაძე რამდენიმე წლის წინათ „გე ნიალური დაღესტნელი პო ეტის“ რასულ გამზათოვის დაბადების დღეზე მიიწვიეს და მისი მრავალრიცხოვანი ცოლების გვერდით პოზირე ბდა. იქაც იმღერა, რა თქმა უნდა. ანუ მისი შემოქმედებ ითი გეოგრაფია ძალზე ფართოა. და საერთოდ, მხ ოლოდ ისეთ ღრმად პროვინციულ და პო ლიტიკურად რეგვენ „ინტელიგენციაში“ თუ დაიბადება აზრი, რომ „გბ“-შნიკური ცხოველი პრიმაკოვისა და მისი „შვილიშვილი“ პუტი ნის დაბადების დღეზე ნამღერმა რუსულმა რომანსმა შეიძლება შეცვალოს რუსეთის გეოპოლიტიკური ინ ტერესი, რომლის არსი საუკუნეობით არ იც ვლება: რუსეთს არ სჭ ირდება სახელმწიფო სამხრეთ კავკასიაში!!! ის ნებისმიერ შემთხვ ევაში იმოქმედებს ამ სახელმწიფოს გასანა დგურებლად და დასა მცირებლად. თუმცა, სუფრაზე ქა რთველები ძალიან უყ ვართ, რასაკვირველია – ნანი ბრეგვაძეც პრეს ტიჟულია ბანკეტზე. ის ევე, როგორც საბჭოთა
ბაბუას გაუმარჯოს პერიოდში იყო, როცა პოლი ტბიუროს წევრთა შვილების ქორწილში ალა პუგაჩოვა მღეროდა „ვსიო მოგუტ კო როლი... ვსიო მოგუტ კორო ლი...“ გააჩნია გემოვნებასა და კულტურულ ტრადიც იას. სხვაგან „მუცლის მო ცეკვავეებს“ იწვევენ ხოლმე დაბადების დღეზე, მაგრამ რუსეთი მაინც პუშკინის ქვ ეყანაა და… სასაცილოა, რომ იმ და
ბადების დღეზე ქართული „ელიტა“ ისევ იმ ეპოქაშ ია ჩარჩენილი, როდესაც „სპეკულანტი გრუზინებ ისადმი“ პათოლოგიური შურითა და სიძულვილით გაჟღენთილ რუსულ საზო გადოებაში ე.წ. „რუსული ინტელიგენცია“ პოლიტკ ორექტულობას იცავდა და რაკი „ქართველ გოიმებს“ ქება ძალიან უყვართ, სა შუალო მხატვრული ღირე
ბულების ნაწარმოებებსაც „გენიალურად“ აცხადებდა – ლენინის ინტერნაციონა ლური თეორიებიდან გამო მდინარე. 2008 წლის აგვისტოში ამ რუსეთმა თავისი ნამდვილი სახე აჩვენა, რომელიც ტკ ბილი სადღეგრძელოებითა და 50 წლის წინანდელი რუ სული (სინამდვილეში ციგა ნკური) რომანსებით ვეღარ შეინიღბება.
ტომას ჰამერბერგის ევროპული დიპლომატია ლევან ჯიშკარიანი გასულ კვირას ორი ქართველი მოზარდ ის განთავისუფლება და კი დევ ორი მა თი თანატოლის 10 დღ ის განმავლობაში გამოშვების დაპი რება ევროსაბჭ ოს კომისარმა, ტომას ჰამე რბერგმა დიდ დამსახურებად მიიწერა და სა კუთარი მისია ა მო წუ რ უ ლა დ ჩ ათ ვ ალა. სი ნამდ ვ ი
ლეში, ევროკომისარმა მხოლ ოდ დაუდასტურა სეპარატი სტებს, რომ მათ აქვთ და კვ ლავაც ექნებათ საშუალება, „დააშანტაჟონ“ არა მხოლოდ საქართველო, არამედ მთელი ევროპული თანამეგობრობა. ბუნებრივია, გიორგი რო მელაშვილს, ალეკო ცაბაძეს, ვიქტორ ბუჩუკურსა და ლე ვან ხმიადაშვილს არავითარი „ლიმონკები“ ჩანთაში არ ჰქ ონიათ. „პრაიმტაიმის“ ცნობ ით, როდესაც ისინი სეპარა ტისტებმა სოფელ ხეითთან დააკავეს, ზურგჩანთა (სადაც საჭმელი ჰქონდათ), იქვე, ად გილზე დაატოვებინეს; შემდ ეგ ცხინვალში წაიყვანეს, იქ დაკითხეს, მათ შორის თვალ თმაქცურად ჰკითხეს: ზურგ ჩანთა სად დატოვეთო. მერე
ტელეკამერების წინ ამოაღე ბინეს და სწორედ ამ მომენტ ისთვის წინასწარ ჩადებული ყუმბარები „იპოვეს“. ზოგიერთს უკვირს: რა ღა ბავშვები ამოირჩიეს, განა რამდენიმე დღით ადრე და კავებულ მეტყევეებს ვერ ჩა უდებდნენ ხელყუმბარებსო? მაგრამ საქმე ისაა, რომ სე პარატისტებს სჭირდებოდათ გახმაურებული ინციდენტი, რომელიც საერთოევროპულ რეზონანსს გამოიწვევდა – ჩამოვიდოდა ევროკომისარი და თანასწორ მოლაპარაკე ბას გამართავდა „ქართულ და ოსურ მხარეებთან“. სამწუხაროდ, ნაცვლად ბარბაროსული მოქმედების დაგმობისა, ევროსაბჭოს კო მისარმა სხვა ვერაფერი მო
იფიქრა უკეთესი, გარდა სე პარატისტებთან ვაჭრობისა: ბავშვების სანაცვლოდ კოკო ითი ყველა იმ ოსის განთავ ისუფლებას ითხოვდა, ვინც ბოლო წლების განმავლობაში გასამართლდა სხვადასხვა კრიმინალური დანაშაულის თვის. მათ შორის იმ ოსებისა, რომლებიც საერთოდ არ ცხ ოვრობდნენ „სამხრეთ ოსეთ ში“. უბრალოდ, კოკოითის მიაჩნია, რომ ოსი საქართვე ლოს ციხეში არ უნდა იჯდეს – რა დანაშაულიც არ უნდა ჰქონდეს ჩადენილი. ევროპის საბჭოსა და მის კომისარს „ადამიანის უფ ლებების დარგში“ ორი გზა ჰქონდა: რუსეთთან დაპირი სპირება, მისი ხელდასხმული მარიონეტული რეჟიმების
მხილება და კატეგორიული მოთხოვნა პოლიტიკური დე მარშებით, ან კოკოითისთან ვაჭრობა. მან მეორე (ტერორისტ ებთან გარიგების) გზა არ ჩია და საქართველოს ხელი სუფლებასაც სხვა გზა არ დაუტოვა, რათა ბავშვების გასათავისუფლებლად რამდ ენიმე ოსი კრიმინალი გაეშვა, რომლებიც მძიმე დანაშაულ ის ჩადენაში იყვნენ ეჭვმიტ ანილნი. ამით იქმნება საშიში პრ ეცედენტი, რომელიც არა მხოლოდ საქართველოს, არ ამედ ევროპასაც შეიძლება ძვირად დაუჯდეს, მაგრამ ჰამერბერგსა და სხვა ევრო ჩინოსნებს ეს ნაკლებად აღ ელვებთ. ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
29
რეზო შატაკიშვილი ღირსეულ აქტიორზე – ედიშერ მა
რაც იყო, იყო...
რ ეზ ო შატ აკ იშ ვი ლი მან დაძლია დაუძლევლ ად აღიარებული – იყო წა რმატებული აქტიორი, ისე, რომ არ გასვრილა თეატრა ლურ ინტრიგებში. კინოში მუდამ თამაშობდა უარყ ოფით როლებს და მაყურე ბელს უზომოდ შეაყვარა თავი.
ის ედიშერ მაღალაშვილი იყო – განუმეორებელი ხიბლითა და ვრცე ლი არტისტული დიაპაზონით. მედეა ჩახავა ეუბნებოდა: „ედიშ ერ, ასეთი რამ ისტორიაში არ არსე ბობს, რომ უარყოფითი როლებით შეაყვარო ხალხს თავი. ერთადერთი შენ ხარ“. ბოლოს ენატრებოდა აუსრულებ ელი რამ, ახალგაზრდობა. ახალგაზრდობასა და ბავშვობაში კი იმაზე ოცნებობდა, რაც აიხდინა კიდეც – გახდა მსახიობი. თუმც კი, თავიდან ვერ ბედავდა, სკოლის და მთავრების შემდეგ იურიდიულზეც სწავლობდა, სამედიცინოზეც, ბო ლოს საინჟინროზეც. სწორედ საინჟინროზე სწავლო ბდა, დავით რომდელმა რომ ნახა ნა თესავთან და კინოში მიიწვია. როლი პასუხსაგები იყო და ედიშერს კატე გორიულად მოსთხოვეს კინოსამსახ იობო სტუდიაში შესვლა, რომელიც იმხანად კინოსტუდიასთან არსებო ბდა. ედიშერ მაღალაშვილი საინ ჟინროზე სწავლის პარალელურად სწავლობდა კინოსამსახიობო სტუდ იაში, მაგრამ ის ფილმი ვერ შედგა. სამაგიეროდ პიპინაშვილმა გადაიღო „აკაკის აკვანში“, შემდეგ ტაბლიაშვ ილმა „ქეთო და კოტეში“. ეს ეპიზოდური როლი მის საყვარ ელ როლად დარჩა უკანასკნელ ამ ოსუნთქვამდე – რადგან მან გაუხსნა გზა თეატრისკენ – ტაბლიაშვილმა მარჯანიშვილის თეატრში წაიყვანა და მერკუციოს როლი მისცა „რომეო და ჯულიეტაში“. მაღალაშვილმა ტრიუმფით აიდგა ფეხი სცენაზე, თავად ვახტანგ ტა ბლიაშვილი წერდა: „სცენისა და ეკ რანის ვერც ერთი ჩემთვის ცნობილი მერკუციო ვერ უტოლდება ედიშერ მაღალაშვილის მერკუციოს. ეს იყო იტალიის აღორძინების პერიოდის ჭაბუკის იდეალი“. 1953 წელს უკვე თეატრალური ინსტიტუტიც დაამთავრა, თუმც კი დიპლომი უკვე მხცოვანს – 1995 წე ლს გადასცეს საპატიოდ... 16 წელი გაატარა მარჯანიშვილის თეატრში. მერკუციოს მოჰყვა მორტ იმერი შილერის „მარია სტიუარტში“, დირექტორი კასონას პიესაში „ხეები ზეზეულად კვდებიან“, იაზონი ევ რიპიდეს „მედეაში“ – მისი პარტნი ორები იყვნენ ვერიკო ანჯაფარიძე, სესილია თაყაიშვილი, მედეა ჯაფა რიძე... მარჯანიშვილის თეატრიდან უკვე კარგა ხნის წამოსული იყო, ისევ რომ მიიწვიეს იაზონის სათა მაშოდ, როცა თბილისში მედეას სა თამაშოდ სახელგანთქმული ტრაგიკ ოსი ასპაზია პაპატანასიუ ჩამოვიდა. ედიშერ მაღალაშვილი: „ის ეთი ხმა ჰქონდა, რომ დაიყვირე ბდა, ყველაფერი ზანზარებდა. არ გინდოდა მასთან „ჩხუბში ჩაბმა“? არადა ჩემს ცოლს თამაშობდა, ერ თმანეთის მტრები ვიყავით, შვილ ებს ხოცავდა, რომ ჩემთვის სამა გიერო გადაეხადა. სამკვდრო-სა სიცოცხლოდ უნდა დავპირისპირე ბოდით ერთმანეთს. რეპეტიციებზე ყველამ ხმა დავკარგეთ, მარტო ისღა ყვიროდა. სპექტაკლის დროს კულისში ექიმი იჯდა და ყელში რა ღაცას მისვამდა, მმკურნალობდა, რომ ხმა მომსვლოდა“. 30
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
,,სცენაზე რომ გავედი პირველად, ძალიან შემეშინდა, ისეთ დღეში ჩავვარდი, გაქცევა მომინდა~
რუსთაველის თეატრში 1964 წელს გადავიდა და არც ნანობდა, რადგან ამ გადასვლით თავიდან აიცილა დიდი უსიამოვნებები, სწორედ მისი წამოსვლის შე მდეგ გაიხლიჩა ორად მარჯ ანიშვილის თეატრი, გიგა ლორთქიფანიძემ ახალგა ზრდები წაიყვანა და რუსთ ავის თეატრი დააარსა. არ ნანობდა, რადგან მიხეილ თუმანიშვილთან მუშაობა ეწადა და მოუწია კიდეც. „7 წელი ვიმუშავე თუმანიშვილთან, რვა სპ ექტაკლი ვითამაშე, აქედან მხოლოდ ერთი როლი იყო ეპიზოდური“, – იხსენებდა შემდგომ. რუსთაველის თეატრის სც ენაზე 40 წელი იდგა, თუმც კი თავიდან სწორედ ამ სცენამ და აფრთხო და შეაშინა. „მარჯანიშვილის თეატრში უფრო პატარა დარბაზი იყო და შესაბამისად, სიტყვაც ადვილად აღწევდა მაყურე ბლამდე, აქ რომ მოვედი
და სცენაზე გავედი პირველად, ძალიან შემეშინდა, ისეთ დღეში ჩავვარდი, გაქცევა მომინდა. ვიფიქრე, ამოდენა ხახას რა ამ ოავსებს-მეთქი“. რუსთაველის თეატრშიც ტრ იუმფით დაიწყო მისი მოღვაწ ეობა. გადავიდა თუ არა, რობე რტ სტურუამ ჯონ პროქტორის როლი მისცა სახელგანთქმულ „სეილემის პროცესში“. სპექტა კლის მოსკოვურ გასტროლებს თავად ავტორი არტურ მილერი დაესწრო და ბრძანა: „ასეთი ძლ იერი პროქტორი ძალიან ცოტა მინახავს“. სწორედ იმ დროიდან ჩაეყარა საფუძველი ედიშერ მაღალაშვ ილისა და ზინა კვერენჩხილაძის დიდ მეგობრობას. „ზინა ჩემი განუყრელი მე გობარია. ზინაზე შემიძლია დაუსრულებლად ვილაპარაკო. მას უკვე ქალადაც აღარ ვთ ვლი: სულ ვეუბნები ჩემი ძმ აკ აცი ხარ-მე თქი. დღე ისე არ გა ვა, ორ-სა მჯ ერ რომ არ მო ვიკითხოთ ერთმანეთი. ზინა
ჩემს ცოლს თამაშობდა „სეილემის პროცესში“, იქიდან მოყოლებული, 40 წლის განმავლობაში 20 სპექტა კლი ვითამაშეთ მე და ზინამ. შეიძ ლება მეტიც. ხან ის მღალატობდა, ხან მე ვღალატობდი... ერთხელ შვილმა ჰკითხა ზინას: დედა, როდის იქნება შენი და ძია ედიშერის ოქროს ქორწილი სცენ აზეო. ხომ ლამაზი ნათქვამია?..“ კინოში უარყოფით პერსონაჟებს ასახიერებდა, თეატრში – დადებითს. მაყურებელს ის მაინც უყვარდა და ახარებდა კიდეც ეს. „გოგოებს რომ მაინც მოვწონ დი? უჰ, შე საზიზღაროო და მაინც მირეკავდნენ... მოღალატეობის განცდა ძალიან შორსაა ჩემგან, რადგან არასოდეს არვისთვის მი ღალატია. ეს შეიძლება ხმამაღალი ნათქვამია, მაგრამ ასეა... უარყოფ ით პერსონაჟებს უფრო დიდი შემა რთებით ვთამაშობდი. რათა მაგა ლითი ყოფილიყო სხვებისთვის, შენ ასეთი რამ არ ჩაიდინო!“ მას არაერთი ტრაგიკული როლი უთამაშია ტრაგედიებში, მაგრამ არც მის ცხოვრებას აკლდა პირადი ტრ აგედიები. 13 წლის იყო, მამამისი რომ დააპ ატიმრეს და გაანადგურეს. „მამა რომ დააპატიმრეს, თვი თმკვლელობა ორჯერ სცადა, პი რველად ვენები გადაიჭრა, გადა არჩინეს, მაგრამ საავადმყოფოდან გაწერამდე ჩამოიხრჩო ზეწრით თა ვი. დატოვა წერილი, სადაც წერდა, რომ არასოდეს არც ერთი ორგანი ზაციის წევრი არ ყოფილა, უსამ ართლო პატიმრობით შეურაცხყ ოფილი ვარო. ჩვენზე, შვილებზე, წერდა, გევედრებით, ყურადღება მიაქციეთ, კარგი ბიჭები არიანო...“ თავზარდამცემი იყო მისთვის სა ყვარელი მეუღლის დაღუპვა. ადგი ლს ვერ პოულობდა, ვერ ეგუებოდა... მაგრამ მას პირადი ტრაგედიები არასოდეს მოუხვევია თავს მაყურე ბლისთვის. 6 საათზე შეატყობინეს, რომ ძმა გარდაეცვალა, 8 საათზე სპ ექტაკლი ითამაშა – არ მოახსნევინა, მეორე დღესაც ითამაშა სპექტაკლი... ბოლოს მტკივნეულად განიცდიდა მეგობრების დაღუპვას. „საშინელებაა, ზოგჯერ ისეთ გუნებაზე ვდგები, აღარ ვიცი, რა ვქნა, მინდა დავრეკო, დაველაპა რაკო მეგობარს, ავიღებ ყურმილს და უცებ მახსენდება, ის აღარ არ ის. ისიც აღარ არის... ის ავად არის, ინსულტი აქვს... რას იზამ?“ იყო კარგი მძღოლი და კარგი მხ ედარი. ცხენზე ბავშვობიდან იჯდა, ყოველდღე აკითხავდა იპოდრომს, რომელიც იმხანად დიდუბის პანთ ეონის პირდაპირ იყო. „ერთხელ გამოპრანჭული მივდ იოდი პაემანზე. ცოტა ადრე იყო, იპოდრომს რომ ჩავუარე, გულმა არ მომითმინა და ვიფიქრე, რა მო ხდება, ცოტა ხანს ვიჯირითებ და პაემანზე მაინც დროზე მივალ-მე თქი. მოვახტი ცხენს, მაგრამ გადმ ომაგდო და თავიდან ფეხებამდე ამ ოსვრილი მივედი პაემანზე...“ არ ვარგოდა მონადირედ და მეთე ვზედ: „საშინელი მონადირე ვარ, რა მდენჯერაც სანადიროდ წამიყვან ეს, ვერასოდეს ვერაფერი ვერ მო ვკალი. ერთადერთხელ ვესროლე ძერას და ჩამოვაგდე, გამიხარდა, დავწვდი და… დამაფრინდა ხელზე ბრჭყალებით და ხორცი ამომაგ ლიჯა. ახალგაზრდობაში ფოთში ტბაზე წამიყვანეს სათევზაოდ. სა მი ნავით გავედით ტბაზე. სხვებმა გაავსეს ნავები თევზით, მე ერთიც ვერ დავიჭირე და ისე შევეშვი ნა დირობასა და თევზაობას, როგორც თავის დროზე ხატვას... პირად ცხოვრებაში არაფერს არ შევცვლიდი, რაც იყო, იყო... ახალგაზრდობაში მინდოდა უფ რო მაღალი ვყოფილიყავი, ფეხები მაქვს დაღრეცილი, ერთხელ კინო
აღალაშვილზე
Why Georgia?
ლევან ღვინიანიძე
სტუდიაში ვიდექი, სამხედრო კე პით, გალიფე შარვლითა და ჩექმ ებით. ვხედავ, სერგო ზაქარიაძე და თამარ ციციშვილი სიცილით მიახლოვდებიან. მივხვდი, მხია რულების მიზეზი მე ვიყავი, სე რგომ მითხრა, იცი რა, ედიშერ, შენ რომ ფეხები გაგისწორდეს, ჩემზე მაღალი იქნებიო...“ იყო კორექტული და თავშეკ ავებული. და გიბიძგებდა კიდეც აქეთ – ყოფილიყავი თავადაც კო რექტული. მახსოვს, მასთან ამ 13 წლის წინათ ინტერვიუზე რომ მი ვდიოდი, მითხრეს, რომ მას რო ლში შეუყვარდა მსახიობი ქალი. ენა ვერ მომიბრუნდა მეკითხა კო ნკრეტულად. ვკითხე ირიბად, გა დაკვრით: – თეატრსგარე საზოგადოებ ას ასე სჯერა, როლში შესაძლოა, მსახიობს მსახიობი მართლაც შეუყვარდეს, თქვენ რამდენად ეთანხმებით ამ მოსაზრებას და როდესმე თუ შემოგპარვიათ გრ ძნობა როლში? – მე ჩემზე არ მინდა რაიმე ვთ ქვა. მაგრამ არის ხოლმე ასეთი
შემთხვევები. როდესაც ჩვენ ვმუშ აობთ, ერთმანეთის მიმართ ძალი ან კარგად ვართ ხოლმე განწყობი ლნი. ეს გრძნობები იბადება, მერე როგორ გადაიზრდება, როგორ გა ნვითარდება, ეს უკვე სხვა ამბავია. თქვენ ახლა ისეთ ინტიმურ საკი თხზე მესაუბრებით, მაგაზე სწორი პასუხის გაცემა ცოტა ძნელიცაა. უფრო სწორად უხერხულია... ბატონ ედიშერს ვერც თეატრის ახალგაზრდა პრემიერი დავასახე ლებინე: „შეიძლება ვინმე ძალიანაც მომწონდეს, მაგრამ ვერ მოგახს ენებთ. გამოყოფა არ არის ეთიკ ური. ისეთი შესანიშნავი ახალგა ზრდა მსახიობები გვყავს, ნამდ ვილად ნიჭიერნი, თან ცოტა კი არა, ბევრი, მაგრამ რაღაც საში ნელი სენი სჭირთ, ეს ჩურჩული და ფუჩუნი სცენაზე...“ ის ედიშერ მაღალაშვილი იყო, რომელმაც შეძლო ის, რაც ეწადა მთელი ცხოვრება: „მთელი ცხოვრება ისე განვ ვლე, რომ უკან მოხედვის არ შე მრცხვენოდა“.
პიტერ ნეისმიტზე წინა ნომერშიც მოგიყევით. რომ არა ეს ად ამიანი, კაციშვილმა არ იცის, როდის გაიგებდა საქართველო ნიკო ლოზ ჩხოტუას ამბავს. მოგზაური, ფოტოგრაფი და ძალიან საინტე რესო მწერალი, აქაურობის ერთ-ერთი ყველაზე ახლო მეგობარია. მისი დამსახურებაა 10 წლის წინ ჩემი საყვარელი მაღაზიისა და კაფეს, პროსპეროს წიგნების გახსნაც. სადაც ხმა მიუწვდება საქა რთველოზე საუბრობს და დღემდე უამრავ ხელოვანსა თუ უბრალო მოგზაურს ჩვენს ქვეყანაში ეპატიჟება... რეგულარულად გამოდის მოხსენებებით საქართველოს შესახებ და პირადად ჩემზე ბევრად კარგადაც იცნობს საქართველოს მთებს. პიტერი არის ავტორი წიგნისა „საქართველო: პოეზიის მთებში“. წიგნის პირველი თავი ავტორისა და საბჭოთა რესპუბლიკის პი რველ შეხვედრას ეხება, მისი სახელი კი თავად მასალის სათაურად გამოვიტანე. Why Georgia? ვბრუნდი, უკვე გორბოჩოვის პერი ოდი იყო. რაღაცები იცვლებოდა, „ამბავი 1982 წელს დაიწყო, რო რუსი მეგობრები ჩუმად ყოფნას ცა ინდოეთში შვიდთვიანი მოგზ აღარ მთხოვდნენ. ამჯერად სხვა აურობის შემდეგ აეროფლოტის მისია მქონდა - რუსულ ანდერგ თვითმფრინავით საბჭოთა რუსე რაუნდზე უნდა დამეწერა. აქ კი თისკენ მივფრინავდი. მოსკოვი, ისეთ ჰიპებს, პოეტებსა და მუსი უბრალოდ, სამდღიანი შუალედ კოსებს შევხვდი, რომელთა არსე ური გაჩერება იყო, ლონდონში ბობაც საბჭოეთში თეორიულადაც დაბრუნებამდე. თვითმფრინავის ვერ წარმომედგინა. პეტერბურგში სალონში განცხადება გაისმა: „ჩვ ვნახე ნევსკი პროსპექტზე დაკრ ენ შევდივართ საბჭოეთის საჰაერო ული - ჰარე კრიშნა და გრაფიტით სივრცეში, გაითვალისწინეთ, რომ მოხატული ბორის გრებენშიკოვის აქ სურათების გადაღება აღარ შე სახლი... უკვე ვიზიტის დასრულებ იძლება.“ ისას ერთ-ერთ ფართიზე ერთ ძა ამ სიტყვებს უცნაური ეფექტი ლიან განათლებულ და კარგად ინ ჰქონდა. ღრუბლები, რომლებიც ფორმირებულ ადამიანს გადავეყა ილუმინატორიდან ჩანდა და თი რე. სქელ, შავ ულვაშებს მიღმა ის თქოს არაფრით განსხვავდებოდა საკმაოდ მშვიდი ინგლისურით სა ინდოეთში ნანახ ტიბეტურ პოსტ უბრობდა და გაიგო რა ჩემი დაინ ერზე გამოსახული ღრუბლებისგ ტერესება საბჭოეთის ალტერნატ ან, მაგრამ განცხადებამ მათ მაინც იული ქვედინებებით, მხარზე ხელი რაღაც აკრძალულის და კონტრა დამადო და მითხრა: „ეს პროტესტი ბანდისტულის ელფერი შესძინა. დასავლეთის იაფიანი იმიტაციაა.“ შემთხვევით და სრულიად და ის არ ჰგავდა რუსს და ეს განსხვავ უგეგმავად მოსკოვში ჩემმა ჩასვ ება ყველაფერში გამოიხატებოდა. ლამ ერთი ახალი მიზანი გამიჩინა. „ეს პროტესტი ამათთვის შეიძლე რელიგიური დისიდენტებისთვის ბა ახალი ხილია, ჩემს ქვეყანაში კი საიდუმლო წერილი უნდა გადამე ის უკვე 200 წლისაა... და თუ გინდა ცა. ტაქსით მოგზაურობისას გამუ ამ მანქანასთან ნამდვილი ბრძოლა დმებით KGB-ს სუნთქვას ვგრძნო იხილო, საქართველოში უნდა ჩა ბდი. წარმოდგენა არ მქონდა სად ხვიდე. როცა ამას გააკეთებ, მიხვ მივდიოდი... ბოლოს რუხი კორპ დები, რომ საქართველო ოდნავაც უსების ტყეში ერთ უცნაურ კართ არაა საბჭოთა. იქ მიხვდები, რომ ან შევჩერდი. კარს იქით სრულიად როცა რუსები ამბობენ „საბჭოე განსხვავებული სამყარო მელოდა თს“, ისინი გულისხმობენ რუსეთს. – დისიდენტთა სახლი კომუნისტ ჩემი ქვეყანა კი რუსეთი არაა. ურ მოსკოვში. კედლებზე დასა საქართველოზე ცნობების მო ვლური ჟურნალებიდან ამოჭრილი ძიება რომ დავიწყე, გავიგე, რომ ფოტოები და რუსული ხატები იყო რუსებს ძალიან უყვარდათ იქ და გაკრული და პატარა გოგონა თა სვენება და იქაური ღვინოები. ეს ვის მოგონილ ინგლისურ სიმღერ ისე, ზედაპირული რაც იყო. უფრო ებს მღეროდა. ამ ადგილას ისეთი მეტად იმან დამაინტრიგა, რომ გა სულიერება ტრიალებდა, რომლის მოჩენილი რუსი მწერლები, რომე მსგავსი აზიაშიც რთული სანახავი ლთაც დიდ პატივს ვცემდი - პუ იყო. ეს გოგონა და მამამისი უმუშ შკინი, ლერმონტოვი თუ გორკი, ევრობით იმის გამო ისჯებოდნენ, ყველას თავიანთი შემოქმედების რომ ჯვარს სახალხოდ და დაუფ შედევრები ამ მიდამოებში ჰქონ ა რა ვა დ ატარებდნენ. ოდათ შექმნილი. ეს საქართველოს მ ო ს კო ვშ ი ჩემთვის კიდევ უფრო მიმზიდველს ხუთი წლ ი ს ხდიდა. მაინტერესებდა, თავად გა მერე ისევ მეგო, რა მუზა იხ და მო ბდა
ამ ადამიანებს საქართველოსკენ...“ საბოლოოდ, ავტორმა საქართ ველო ძალიან კარგად შეისწავლა, რისი უმთავრესი დასტურიც თა ვად ეს წი გნ ია... ამ ავე თა ვში ნე ისმიტი წერს: „თუკი ქართველს შეეკითხები აზიელი უფროა თუ ევროპელი, ის თავისი ევროპული გონებით დაფიქრდება და აზიური გულით გიპასუხებთ. თუმცა მისი პასუხი იმაზეც დიდად იქნება და მოკიდებული, თუ თავად კითხვის ავტორი რა გაგების ადამიანია. ეს არის აზიური ქვეყანა ევრო პული საძირკვლით. გარდა იმისა, რომ ბრიტანეთთან მათ წმინდა გი ორგი - როგორც ქვეყნის მფარვე ლი, აერთიანებთ, საქართველოში უამრავი საბუთი არსებობს მითო ლოგიიდან თუ არქეოლოგიიდან, რომელიც ამ ქვეყნის ევროპულო ბას ადასტურებს. ზოგადად ხომ აქაურობა ითვლება თეთრი რასის, იგივე კავკასოიდის აკვნად. საქართველომ ჩემში გააღვიძა აღმოსავლეთის შეცნობის სურვ ილი. ოღონდ ახლა უკვე აღმოსა ვლეთი იყო ქრისტიანული. ნელნელა ვიცნობდი საქართველოს და მიყვარდებოდა ის. ეს იყო ქვეყანა, რომლის პროტესტიც ყველა სა ბჭოთა რესპუბლიკას შორის იყო ყველაზე ხმამაღალი და ხანგრძ ლივი... საბოლოოდ - ბრძოლა და ფასდა...“ წესით, ასეთი შესავლის შემდ ეგ წიგნმა უნდა დაგაინტერესოთ. მართალია აქ ავტორის ნაწერი, ფორმატიდან გამომდინარე, ცოტა შევკვეცე, მაგრამ მაქსიმალურად ვეცადე, არც თარგმანში და არც კვეცაში მისი ენერგეტიკა არ შე მომკარგვოდა. ინგლისურად ვინც კითხულობთ, შეგიძლიათ ის დღეს ვე შეიძინოთ პროსპეროს წიგნებში. მასში ბევრ საინტერესოს და, რაც უნდა უცნაურად გეჩვენოთ, ახალს გაიგებთ საკუთარ ქვეყანაზე. როცა მასალის კეთება დავი წყე, პიტერს ვთხოვე, საკუთარი სურათები გადმოეგზავნა. თუმცა, როგორც ფოტოგრაფთა უმეტ ესობას, მასაც არ ჰყვარებია საკუთარი პორტრეტის აფიშირება.
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
31
ლეიბორისტული ყანა „მუშურ-გლეხური პარტია“ საქართველოს
სომალიზაციას მოითხოვს მამუკა ჭელიძე არის დღევანდელ მს ოფლიოში ერთი ასეთი საცოდავი, გაუბედურებ ული, განადგურებული, ღარიბ-ღატაკი, უმომავ ლო და „უარაფრო“ აფრი კული ქვეყანა – სომალი. ის არ არის სახელმ წიფო – არის მხოლოდ ტერიტორია, რომელსაც არავინ მართავს. ფორმ ალურად მართავს ვითომ გაერო, მაგრამ რეალურ ად – არავინ. დაძრწიან იქ კრიმინალური ბანდები (ზღვაში – პირატები) და იტაცებენ ყველას, ვისაც კარგად აცვია. სომალიში კარგა ხანია დაავიწყდათ და არ იციან, რას ნიშნავს პოლიცია ან პოლიციელი. სხვა ყველაფერზე ხომ ლაპარაკი ზედმეტია. დიდი წვალებისა და ჯახირის შემდეგ, გაერ თიანებული ერების ორ განიზაციამ სომალიში არჩევნები ჩაატარა, მა გრამ ამ საქმიდანაც არ აფერი გამოვიდა, რადგან სომალის უკვე არაფერი ეშველება – ეს სომალია! საქართველოს „მუ შურ-გლეხურ“ (ე.წ. ლეიბ ორისტულ) პარტიას მი აჩნია, რომ საქართველო სომალიდ უნდა იქცეს. რა დროს ევროკავშირის „სა მეზობლო პოლიტიკაა“, რა დროს დამოუკიდებ ლობაა – „ჩამოვიდეს გა ერო და ჩაატაროს არჩე ვნები“. ბო ლო 20 წლ ის გა ნმავლობაში ქართულ „პოლიტელიტას“ ბევრი სისულელე ჩაუდენია, ბე ვრი იდიოტური „იდეა“ წამოუყენებია და ქვეყან ას აც კა რგი დღე არ და სდგომია, მაგრამ გაეროს მიერ არჩევნების ჩატარე ბა... ეს უკვე მწვერვალია! ჯერ ერთი, თუ აქ არ ჩევნების მონიტორინგი (ესე იგი, დაკვირვება) იგ ულისხმება, გაუგებარია, რატომ და როგორ მოახ ერხებს გაერო არჩევნებ ის მონიტორინგს უკეთ, ვიდრე ამას აკეთებდნენ და აკეთებენ „ეუთო“ და „ევროსაბჭო“? ამ ორგა ნიზაციებს სპეციალური მისიებიც აქვთ შექმნილი არჩევნებზე დაკვირვები სთვის. თუ მათ არ ენდო ბიან, რით იქნება გაეროს მისია უფრო სანდო და უკეთესი? მაგრამ, როგორც ჩანს, ქართველი ლეი ბო რი სტ ებ ი მხოლოდ დაკვ ირვებას კი არ გულ ის ხმ ობ ენ ა რჩ ევ ნე ბზ ე , არამედ მთლიან ად არჩევნებ ის ჩა ტა
32
რებას უცხოელებით დაკომპლექტებული ად მინისტრაციის მიერ, რო დესაც ყველა საარჩევნო მოხელე, ცესკოს თავმ ჯდომარიდან – უბნის თა ნამშრომლამდე გაეროს მიერ იქნება დანიშნული და უცხოეთიდან მოვლ ენილი. აბა, ქართველს ლეიბ ორისტები როგორ ენდო ბიან? მაგრამ ის უცხო ელიც ხომ შეიძლება „მი შას აგენტი“ აღმოჩნდეს, თუკი ასე ჩატარებული არჩევნების შედეგადაც ვერ მიიღებენ შედეგს, ანუ შალვა ნათელაშვილი არ გახდება ქვეყნის პრ ეზიდენტი – კომუნიზმის დამხობიდან 20 წლის შე მდეგ? ამგვარი არჩევნების ჩასატარებლად, „მუშურგლეხურმა პარტიამ“ ჯერ საერთაშორისო თანამე გობრობას უნდა დაუმტკ იცოს, რომ საქართველო იგივეა, რაც აფრიკული ბანტუსტანი. საამისოდ, „ლეიბორისტული პარტ იის“ პოლიტსაბჭოს წე ვრებმა დაანთონ კოცონი ყველა საელჩოს წინ, გა შიშვლდნენ, აისხან მძივ ები, გაიყარონ ცხვირში რგოლები და იკუნტრუშ ონ ცეცხლის გარშემო, როგორც ტუტსის ტომის მეომრებმა – მა თი „ბე ლა დის“, შალუ-ნა თუს მეთაურ ობით. განსაკუთრე ბით საინტერესო სანახავი იქნები ან ლეიბორისტთა მშვენიერი ნახევრის წარ მო მა დგ ენ ლ ები, ნესტან კი რთაძის წინამძ
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ღოლობით. თუ კარგად შეასრუ ლებენ „მუმბო-იუმბოს“ ცეკვას კოცონის გარშ ემო, შეიძლება კიდეც დაარწმუნონ მსოფლიო საზოგადოება, რომ საქა რთველო არის ველური, ბნელი, გაუნათლებელი და იმდენად ჩამორჩენ ილი, არაცივილიზებული ქვეყანა, რომ არჩევნების ჩასატარებლად აქ საჭი როა გაეროს ადმინისტ რაცია, ხოლო საარჩევნო სიების ნაცვლად, თითის ანაბეჭდი, რაკი მოსახლ ეობის უმრავლესობამ წე რა-კითხვა არ იცის. სერიოზულად თუ ვი ტყვით, გაეროს ადმინი სტრირებით არჩევნები მხოლოდ იმ ქვეყნებში ჩატარებულა, სადაც „გაერთიანებული ერებ ის ორგანიზაცია“ (საომ არი კონფლიქტის შემდ ეგ) უკვე ახორციელებდა სამშვიდობო ოპერაციას. ჩამოვთვალოთ ეს სა სახელო რიგი: სომალი, ნიკარაგუა, ავღანეთი, ნიგერია, ნამიბია, კამბ ოჯა. რაც შეეხება ბოსნ იასა და ხორვატეთს, რომელსაც „მუშურ-გლ ეხური“ პარტიის აქტი ვისტები ხშირად ახსენე ბენ, იქ ადმინისტრაცია მთლიანად უცხოური პერსონალით დაკომპ ლექტებული არ ყოფილა – უბრალოდ, ბალკანეთ ზე გაერო უკვე ახორ ციელებდა მასშტაბურ სამხედრო ოპერაციას, იქ ისედაც იმყოფებოდა ათასობით მონიტორი და არჩევნებისას მეომარ მხარეთა მორიგება-გა მიჯვნა იყო საჭირო. თუკი საქართველოს
იმის უნარიც არა აქვს, არჩევნები დამოუკიდებ ლად ჩაატაროს, მაშინ საერთოდ არ ვყოფილ ვართ სახელმწიფო და არ ვყოფილვართ ერი, ამ სიტყვის თანამედროვე გაგებით! რა საჭიროა მაშინ პა რლამენტი, რომელში მოსახვედრადაც ლეიბ ორისტები ამდენი წე ლია, თავგანწირულად (და უშედეგოდ) იბრძვი ან? რა საჭიროა პრეზ იდენტი ან მინისტრთა კაბინეტი? დააკომპლექ ტოს გაერომ! საქართვე ლოს პრეზიდენტი დანი შნოს „უშიშროების საბჭ ომ“ (რა თქმა უნდა, რუ სეთის რეკომენდაციით), ხოლო პოლიტიკური ოპოზიციის როლი გაერ ოს ეგიდით ბრიტანეთის კუნძულებიდან მოვლ ენილმა ლეიბორისტებმა შეასრულონ დროებით – ბევრად უფრო გონიერი ხალხია. ჩვენ დაგვრჩება აფ რიკული ტომების ცე კვა კოცონის გარშემო, სპილოს ძვლის მძივები შიშველ ტანზე და და ცხ ვირში გაყრილი რგოლი. ინგლისელი ლეიბორ ისტები ქართველ კოლე გებს, ალბათ, აუხსნიან, რომ ისინი დიდი ხანია, აღარ წარმოადგენენ „მუშურ-გლეხურ“ პა რტიას, რაკი „მარქსი ზმ-ლენინიზმის“ შემდეგ ცხოვრება განვითარდა, მაგალითად, ბილ გეიტ სმა „ვინდოუსი“ შექმნა... მათ შორის ზოგი რამ საქართველოშიც შეიც ვალა. თუმცა მუშები და, განსაკუთრებით, გლეხ ები ჩვენში ჯერ კიდევ არიან.
საქართველოს რეზო შატაკიშვილი
მამუკა ირაკლიზე ერ თი წლით უმცროსი იყო, მაგრამ ძმა დაელოდა და სკოლაში ერთად წავი დნენ – ერთ კლასში სწ ავლობდნენ. სავალდებულო სამს ახურიც ერთად მოიხად ეს და კონტრაქტზეც ერ თად და რჩ ნენ. ერთ ას ეულში მსახურობდნენ. აგვისტოს ომშიც ერთად წავიდნენ. ორივე ტანკ ებით. მამუკას ოცეული ცხინვალში შეიჭრა, ირ აკლის ოცეული ცხინვა ლის მისადგომებთან. ირაკლის ტანკი რომ აუფეთქეს, ავტომატით შეჰყვა მეოთხე ბრიგად ის ბიჭებს. ძმას ეძებდა ბრძოლის ველზე. მერე გაიგო, რომ მამუკა და ჭრილა. შინ გადარეკა, მამუკას მიხედეთ, დაჭრილებში ეძებეთო. მამუკა კი... სნაიპერის ტყვიით შუბლგახვრეტი ლი გააცალეს ბრძოლის ველს. მასაც აუფეთქდა ტანკი, კანტუზიაც მიიღო, მხ არშიც დაიჭრა, მაგრამ ბრძოლის ველი არ და ტოვა. არადა უკვე დაბო მბვაც დაწყებული იყო. დატოვა კი არა, შედიგადიოდა, დაჭრილები გაჰყავდა მანამ, სანამ სნაიპერის ტყვიამ არ მოუღო ბოლო... და დასა ბამი მისცა მის უკვდავ ებას. გმირი – მამუკა ბეკუ რაშვილი მცხეთის რა იონში, სოფელ ბიწმენ დაში დაიბადა. ის იმ იშვიათ გამონაკლ ისთაგანია, ვინც ჯარში სწავლის ფულის მოსა გროვებლად წავიდა... ტარიელ ბეკურაშვილი, ძმა: „ჩემზე სამი წლით უფროსი იყო, მაგრამ უფრო მეტით უფ როსი მეგონა, ბავშვობიდანვე დიდი კაცივით იქცეოდა, კა ცურად აზროვნებდა, დაუფიქ რებლად არაფერს აკეთებდა. სულ მარიგებდა, ჭკუას მასწ ავლიდა. მის ხელში ვარ გაზრ დილი. მე კი არა, ჩვენს უფროს ძმას – ირაკლისაც არიგებდა ჭკუას. ირაკლი მასზე ერთი წლით უფროსია. მარტო ჩვენ თან კი არა, მეგობრებთან და ამხანაგებთანაც ასე იქცეოდა. ძირითადად უფროსი ასაკის მეგობრები ჰყავდა, უფროს ძმაკაცებთანაც ჭრიდა მისი სიტყვა. თავისხელებთან, ვი სთანაც მეგობრობდა, ყველას რჩევებს აძლევდა. მე მის რჩ ევებს ყოველთვის ვითვალის წინებდი, მიმაჩნდა, რომ ჩემზე გამოცდილი და ჭკვიანი იყო. დასჯით არც ერთხელ და ვუსჯივარ, სიტყვით მაგები ნებდა, მეც ყოველთვის ვუჯე რებდი, ვიცოდი, რომ სიმართ ლეს მეუბნებოდა. არ მახსოვს, ჩემთვის ეჩხუბოს. ეჩხუბოს კი არა, ტონს არ უწევდა. როცა პრობლემა მქონდა სკოლაში, ან ჩხუბი მქონდა, ყოველთვის
გვერდში მედგა. ჩუბშიც მომდევდა, მაქსიმალურად ცდილობდა, სიტყ ვით მოეგვარებინა საქმე, როცა ეს ვერ მოხერხებულა, უჩხუბია კიდეც და მე ძალიან ამაყი ვიყავი ხოლმე. მაგას რა სჯობს, დიდი ძმის იმედი რომ გაქვს. სპორტს არ მისდევდა, მაგრამ ფი ზიკურად ძლიერი იყო. სახლში ხა ნდახან ვარჯიშობდა ხოლმე. ადრე ბავშვობაში ფეხბურთზე დადიოდა ერთი-ორი წელი, ფეხბურთის ყურე ბა უყვარდა ძალიან. კარგი იუმორი ჰქონდა, ყველას ეხუმრებოდა, მა გრამ არ მახსოვს, ვინმეს სწყენოდა მისი იუმორი. ხან ვერც მიხვდებოდი, გეკაიფებოდა თუ სერიოზულად გე უბნებოდა. ზომიერად სვამდა, თუ ქეიფობდა, კარგ დროს ატარებდა, მაგრამ ხშირად არ სვამდა, კარგ სი ტუაციაში სვამდა. ისე, დალევისთ ვის რომ დაელია, არა. კითხვა უყვა რდა, სწავლობდა. კარგადაც სწავ ლობდა, უნდოდა, რომ გაეგრძელ ებინა, თავისით ემზადებოდა კიდეც, სახელმწიფო უნივერსიტეტში, იური დიულზე უნდოდა ჩაბარება, მაგრ ამ მერე ოჯახი დაფიქრდა, რომ ვერ გადაუხდიდა გადასახადს, გვიჭირდა ფინანსურად. მაშინ გადაწყვიტა, ჯა რში წავალ, იქნებ რაღაც დავაგროვო და ვისწავლოო. აპირებდა... ჰქონდა კიდეც გადადებული ფული სწავლი სთვის, აგროვებდა, კიდევ ამატებდა, თან ჩემზე ფიქრობდა, მეხმარებოდა, რომ მესწავლა. ის არ აპირებდა ჯა რის ცხოვრების გაგრძელებას, უნ დოდა, სწავლის ფული შეეგროვები ნა და მერე ესწავლა... ჩემი ძმები ერთად წავიდნენ სავა ლდებულოში. ვაზიანში მსახურობ დნენ. მერე საკონტრაქტოზე დარჩ ნენ. ბოლო 5-6 თვე გორის სატანკო ბატალიონში მსახურობდნენ. ახლა გაზაფხულზე უმთავრდებოდა კონტ რაქტი...“ ტარიელმა მამუკა ბოლოს ომამდე ერთი კვირით ადრე ნახა. ტარიელი: „მამუკა შემდეგ დღეე ბშიც მოდიოდა შინ და დილით მიდი ოდა სამსახურში, შვიდ აგვისტოს
სთან გაფორმებული კონტრაქტი
გმირი
აც სახლიდან წავიდა ნაწილში, მაგრამ მე ერთი კვირით ადრე ვნახე, მეორე დღეს მთაში, თი ანეთში წავედი დასასვენებლად. მამუკა რომ სახლში შემოვიდა, მე გარეთ გამოვდიოდი, მეგო ბრებთან. მეგობრებთან ვიყავი და გული სახლისკენ მიმიწევდა, კარგად მინდოდა, დავლაპარაკ ებოდი, მაგრამ რატომღაც ისე მოხდა, გვიან მომიწია მისვლა და დიდხანს ვერ ვილაპარაკეთ. ომ ის დაწყების წინა დღეს დამირე კა, დამელაპარაკა, ბოლოს, რომ მემშვიდობებოდა, მითხრა: ჭკვი ანად მოიქეციო. მანამდე ასეთი რამ არასოდეს უთქვამს. მაშინ არ დავფიქრებულვარ, მაგრამ მერე... შვიდ აგვისტოს დილას წასუ ლა სახლიდან. შვიდში ღამით, განგაშისას გაიყვანეს ჩემი ორ
ივე ძმა ცხინვალში. სხ ვადასხვა ტანკებში ისხდნენ. ერთ ასეულში იყვნენ, სხვადასხ ვა ოცეულებში. მაგათი ბატალი ონის ტანკები მი დიოდა წინ, უკან მეოთხე ბრიგადა მიჰყვებოდა. მამუკა ცხ ი ნვ ალ ი ს ბ აზ ა
რთან 8 აგვისტოს, გამთენიი სას დაღუპულა, როცა უკვე აღებული იყო ცხინვალი და მერე დაბომბვა რომ დაიწ ყო. ტყვია-წამალი, ჭურვ ები გამოლევიათ და ტა ნკიდან აპირებდნენ ამოს ვლას, რომ ტანკსაწინააღ მდეგო ყუმბარით ტანკი აუ ფეთქეს. მძღოლი დაეჭრათ. მამუკამ და მისმა ოფიცერმა კანტუზია მიიღეს, მაინც გამოარიდეს დაჭრ ილი მძღოლი სა მ შვ იდ ობ ო ს . თ ვი თო ნა ც დაიჭრა მხარ ში. ის ევ შე ბრუნდა უკან დ აჭ რი ლე ბ ის გამოსა
ყვანად. ტანკებიც გამოჰყავდა. ტანკებს ტოვებდნენ ბრძოლის ველზე. როგორც მიყვებიან, მა მუკას უთქვამს, მაგათ რატომ დავუტოვო, ამ ტანკებზე დაჭრ ილებსა და დახოცილებს აწვე ნდა და გამოჰყავდა. 4-5 მებრ ძოლი გამოუყვანია, მაგრამ მერე სნაიპერს მოუკლავს – შუბლში ჰქონდა ტყვია მოხვედრილი. ვი ნც ბრძოლის ველიდან გამოიყვა ნა, იმან თქვა, ფეთქავდა, მაგრამ გონზე არ იყოო... ჩემს უფროს ძმას, ირაკლისაც აუფეთქეს ტა ნკი ცხინვალის მისადგომებთან, ბედად გადარჩა, მერე ცხინვა ლში ავტომატით შეჰყვა მეოთხე ბრიგადას, მამუკას ეძებდა, იქ გა იგო, რომ და ჭრ ილი იყო. მო ატყუეს, რომ მსუბუქად იყო ფე ხში დაჭრილი. ჩვენ გაგვაგებინა, მიხედეთო. ჩემი მშობლები და
ნათესავები გორის ჰოსპიტალ ში გავარდნენ. მაგრამ მშობლე ბს დაუმალეს, რომ დაღუპული იყო, ნათესავებს უთხრეს. იმავე ღამით ჩამოვედი მთიდან, ჩე მს ძმასაც გავაგებინეთ მეორე დღეს, როცა უკვე გამოიყვანეს ბრძოლის ველიდან და გორის მისადგომებთან დააყენეს. მანამ ვუმალავდით, რომ არ ანერვი ულებულიყო... სოფელში დავკრძალეთ... დე და ძალიან მძიმედ ეგუება ამ ამ ბავს... გოგოები უყვარდა და გოგო ებსაც უყვარდათ. პოპულარული იყო გოგოებში, მაგრამ სერიოზ ულად არ ჰყვარებია ვინმე. 21 აგვისტოს 21 წლის უნდა გამხდა რიყო და ოქროს დაბადების დღე უნდა გადავიხადოო, ამბობდა. არ დასცალდა...“
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
33
ნიუ-იორკის ერთ-ერთ ცნობილ საკონცერტო დარბაზში გამართულ მეორე საერთაშორისო Big Apple Music Awards-ის დაჯილდოების ცერემონიალზე დათო ხუჯაძემ ორი ჯილდო მიიღო: „საუკეთესო ვიდეოკლიპი“ – ვიდეოსთვის -„მახინჯი ვარ“ და აღმოსავლეთ ევროპის საუკეთ ესო მომღერლად დასახელდა. ქართველი მომღერლის გარდა, ცერემონიაში მონაწილეობას იღებდნენ მომღერლები 17 ქვეყნიდან. დათოს სცენაზე გამოსვლამ დარბაზი გამოაცოცხლა. ამბობენ, „ჯანაიას“ სიმღერის შემდეგ ყველა მის სახელს და გვარს კითხულობდა, კონცერტის შემდეგაც ყველაზე მეტი თაყვანისმცემელი მასთან მიდიოდა სურათის გადასაღებად. დიდ წარმატებასთან ერთად ბევრი შემოთავაზებაც მიიღო. თებერვალში ამერიკის 7 ქალაქში აქვს დაგეგმილი ტურნე. ორ კვირაში მისი ახალი სიმღერა გამოვა, რომე ლზეც მომავალში კლიპს გადაიღებს. გარდა ამისა, ახალ ალბომზეც მუშაობს, რაც 4 წლის შემდეგ მისი პირველი ალბომი იქნება.
მაია ჯაბუამ იუბილარ მეგობარს 4 სიმღერა მიუძღვნა. მისი მეუღლე ვახტანგ ქუთათე ლაძე სტუმრებს შორის ყველ აზე ნაკლებად აქტიური იყო.
კაზინო „საქართველო“ გა იხსნა. როგორც მოსალოდნ ელი იყო, ბევრი ცნობილი სახე შეიკრიბა სათამაშო მაგიდების გარშემო, მაგრამ ზოგი სათა მაშო მაგიდას ახლოსაც არ გა ეკარა – ფოტოკამერებს მოერ იდა, ზოგიც კი თამამად მიეცა აზარტს. ყველაზე აზარტულად მსახიობი გურამ საღარაძე თა მაშობდა, რომელიც ცნობილია თავისი გატაცებით. ამაში ჩვ ენც დავრწმუნდით. როდესაც თამაშის მომენტში აზარტის შესახებ კითხვა დავუსვით, რა დროს ეგეთებია, მაცალეთ თა მაშიო, გვიპასუხა. ნიკუშა შენგელაია: _ თა მაშში ძალიან აზარტული პი როვნება ვარ. კაზინოზე მეტად აზარტული ჩოგბურთში და ფეხბურთში ვარ. ფულზე თამა შს ვერიდები, ალბათ იმიტომ, რომ არა მაქვს ბევრი ფული. ნინა: _ ცხოვრებაში უფრო
34
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
აზარტული ვარ, ვიდრე აზარ ტულ თამაშებში. ერთხელ ვითა მაშე კაზინოში და ერთ საათში 3 ათასი დოლარი წავაგე. მას შემდ ეგ დაფიცებული მაქვს, რომ არ ასდროს აღარ ვითამაშებ. ია ფარულავა: _ ბედნიერი ვარ იმით, რომ აზარტულად მო თამაშე ადამიანი არა ვარ. ვხედ ავ, რომ ბევრი ჩემი მეგობარი ცქ მუტავს, როდის შეძლებენ თამა შის დაწყებას. მე კი მიხარია, რომ თამაშიც კი არ ვიცი. ყველაზე იღბლიანი, ალბათ, სიყვარულში ვარ. აბა შეხედეთ, გვერდით რა კაცი მყავს... მალხაზ ქვრივიშვილი: _ თუ თავს აზარტში შესვლის უფლება მივეცი, ბოლომდე შევდივარ. ვი ცი კაზინოს ჩვევები: როცა ფულს აგებ საშინელებაა, როცა იგებ – ბედნიერება. მთავარია, კაზინოში დროულად გაჩერდე, რაც ხშირად ჩემთვისაც ძნელია. ერთხელ მო ვიგე 3 500 დოლარი და იმ დღეს ვე წავაგე. აზარტმა ჩამითრია.
e v i s u l c ex
გიო ხუციშვილი: „ერთად გავიზარდეთ, ერთად ვცხოვრობდით ამ ქალაქში, ერთად ვუსმენდით მუსიკას, ერ თად გვიყვარდა. ბედნიერი ვარ, რომ მის სიმღერას ზუკა მღერის და ამით იმ ძველ თბილისში დავბრუნდით, სადაც ჩვენ ვცხოვრობდით“.
ნინო ჟვანია: დათო ჩემზე 16 წლით უფრო სია, მაგრამ ამ სხვაობას საერ თოდ ვერ ვგრძნობ. მასთან ცხოვ რება მრავალფეროვანი და საინ ტერესოა“.
კოტ იკ ო თოლ ორ აი ა ახა ლი პრო ექ ტი თ „მზე ზე“
მას შემდეგ, რაც „ალ იონიდან“ გამოუშვეს, კოტიკო თოლორაიამ სამასხურის ძებნა და იწყო. ცოტა ხნის წინ კი მეგობართან ერთად ტე ლეკომპანია „მზეში“ ახ ალი პროექტი მიიტანა.
გიორგი გურგულია: „დი დი სამეგობრო ვიყავით და ცოტანი დავრჩით. დიდხ ანს სიცოცხლესა და მი სთვის დამახასიათებელი შესანიშნავი მუსიკის და წერას ვუსურვებ“.
ეკა კახიანი: „დათოს 5 წლის ასაკიდან ვიცნობ და პირვ ელად მე და ქეთი ფირცხა ლავამ სწორედ მისი სიმღ ერა შევასრულეთ. დათო დიდი საჩუქარია ჩემს ცხოვ რებაში. მთელი ბავშვობა მე, თავის დასა და მაია ჯაბუას მომავალი ქმრების კარიკატურებს გვიხატავდა“.
დათო ევგენიძე: „ასე მგონია, 51-ის კი არა, 5 წლის გავხდი. ბედნიერი ვარ, რომ აქ, დაბადების დღეს, მეგო ბრები შეიკრიბნენ“.
იუბილარმა დათო ევგენიძემ „სითი კლუბში“ ჯერ სტუმრები შეკრიბა, თვითონ კი ყველაზე ბოლოს, ცოლთან, ნინო ჟვან იასთან და გიორგი გურგულია სთან ერთად, მოვიდა. ოციოდე სტუმარი, ღვინო, ექსპრომტი მუსიკა და მეგობრული სიყვ არულით გაჟღენთილი გარე მო გადამდებ განწყობას ქმნიდა. „ისეთი დაბა დე ბის დღე არ მი ყვ არს, სუფრის წევრები ერთმანეთს რომ არ იცნობენო“, – თქვა. მილოცვების შე მდეგ კლავიშებს მიუჯდა და ანრი ბას ილ აი ას თა ნ ერთად ძველი და ახალი კომპ ოზიციები შეას რულა. სიმღერა „Emotion“ ირაკ ლი ჩარკვიანსა და გეგა კობა ხიძეს მიუძღვ ნა და განსაკ უ თრ ებ ულ ი გ რძ ნო ბი თ შეა სრ ულ ა. მერე ბოკა ლით ხელში სტუ მრ ებ ს შორის და დიოდა.
დათო ევგენიძე 51 წლის გახდა
კოტიკოს თქმით, ის კო მერციული პროექტია და უძრავ-მოძრავი ქონების გაყიდვას ეხება. გადაცე მა ეთერში 15 დეკემბრი დან გავა. კოტიკოს გული წყდე ბა, რომ ძველი „ალიონი“
აღარ არის. ახლანდელი დილის პროგრამა ადრი ნდელისგან რადიკალუ რად განსხვავებულია, წამყვანების შეფასები სგან კი თავს შევიკავებ და ჩემთვის დავიტოვე ბო,-გვითხრა.
ვერიკო ტურაშვილის 24 საათში გადაღებული კლიპი ვერიკო ტურაშვილმა ახ ალი სიმღერის და კლიპის პრ ეზენტაცია კინოთეატრ „რუ სთაველში“ გამართა. სიმღერ ას ჯერ „სევდა“ ერქვა, შემდეგ ავტორმა სახელი გადაარქვა და ის „შენამდე“ გახდა. ვერიკო ტურაშვილი: კლ იპში ჩემთან ერთად მსახიობი თამარ ქოთილაიძე თამაშობს. გადაღებები მოქანდაკე ალ ეკო კაკაბაძის სახელოსნოში გვქონდა. კლიპი ზუსტად 24 საათში გადავიღეთ, ერთი თვე ვამონტაჟებდით და ვფიქრობ, იმაზე მეტი გამოვიდა, რასაც ველოდი. სიმღერა „სანო სტ
უდიაში“ ჩაიწერა, ტექსტი და მუსიკა ბიბი კვაჭაძეს ეკუთ ვნის. კლიპი ორმა რეჟისო რმა, დაჩი დარჩიამ და ბასი სამხარაძემ გააკეთეს. შოუბიზნესის წარმომად გენლებს და ვერიკოს მეგობრ ებს კლიპიც და სიმღერაც მო ეწონათ. სავარაუდოდ, უკმა ყოფილო მხოლოდ კინოთეატ რის დაცვის სამსახური იყო, რომლებმაც პრეზენტაციის დაწყებიდან ერთ საათში მე გობრის შემოქმედებით აღფრ თოვანებულ საზოგადოებას დარბაზის დაცლა მოსთხოვა.
ეკა ჯაფარიძემ და დათომ იუბილე გიო ხუციშვილის სიმღერაზე ცეკვით გახსნეს
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
35
გააკონტროლეთ ძიძები!
ისტორია #1 ჩემი ქმრის მეჯვ არის დედამ ნახა, ძიძამ ერთი კოვზი სასმელი რომ დაალევინა ბავშვს. ფაქტზე წაასწრო და მე-5 სართულიდან სულ თმებით ითრია... მაგრამ შედეგი? ბავშვს უკვე მიღე ბული ჰქონდა ის სასმ ელი...
აძლევენ რეკომენდაციასაც... ამ მხ რივ, ფართო არჩევანია, სამუშაოს მსურველიც ბევრია. კვირაში 5-დღ იანი სამუშაო დღე 10 საათიდან 7-8 საათამდე 400 ლარი ღირს. 6-დღიანი კი – 450-500 ლარი. ჩვენ მივაგენით ადამიანს, რომელიც თავს ამ საქმ ის სპეციალისტად მიიჩნევს. ირინა აღნიაშვილს მალე სამოცი წელი შე უსრულდება. მან ძიძად 18 წელი იმ უშავა, შემდეგ კი გადაწყვიტა, თავა დვე ჩამოეყალიბებინა სააგენტო. მან ჩვენთან იმ პრობლემებზეც ისაუბრა, რომლებიც ძიძებსაც ექმნებათ ოჯ ახში. ყოველ ოჯახს ერთი მთავარი მოთხოვნა აქვს – საიმედო ადამიანი სჭირდებათ, სახლიდან გასულებმა მშვიდად რომ იგრძნონ თავი. დიდი მოთხოვნაა რუსულენოვან ძიძებზ ეც. ირინე აღნიაშვილი დამქირავებლებს ბევრი პრეტ ენზია აქვთ. რამდენიმემ კბილების გამოც კი დაიწუნა ძიძა. უყურებენ ხელებსაც. ყველაფერს აქცევენ ყუ რადღებას, რადგან ძირითადად ძიძას მიჰყავს ბავშვი დაბადების დღეებზე, სასეირნოდ...ძიძა შენი ოჯახის სახე ხდება. ამიტომ, ბავშვთან დამოკიდე ბულების გარდა, დიდი ყურადღება ექცევა გარეგნობასა და ინტელექტს. მაგრამ არის ერთი პრობლემაც: უნ დათ კარგი ძიძა, მაგრამ დაბალ ფა სად. – თქვენთან მოსულები როგორ ირჩევენ ძიძებს? – მათ ერთდროულად 5 ან 6 ძი ძას ვახვედრებ. ზოგჯერ მარტო დე და მოდის ძიძის ასარჩევად. ზოგჯერ მამაც მოჰყვება, ბებიაც, ბაბუაც და ოჯახის თითქმის ყველა წევრი. მესმ ის, რადგან ეს ყველაზე საპასუხისმ გებლო და საფრთხილო საქმეა. – თქვენ თავად როგორ ირჩევთ მათ? – მე არ ვირჩევ რაოდენობის მი ხედვით, ჩემთვის მთავარია ხარისხი. რეკომენდაციებს როდესაც ვიღებ, აუცილებლად ვამოწმებთ ოჯახს, სა
ისტორია #2 მე ვი ცი ერ თი ამ ბავი, როგორ მათხოვ რობდა ძიძა ბავშვთან ერთად და ოჯახის ნა ცნობებმა იცნეს ბავშვი ქუჩაში...
ისტორია #3 ჩემი ერთი მეგობა რი სამარშრუტო ტაქსიში 2 ძიძის საუბარს შეესწრო. ერთი ეუბნებოდა მეორეს, დამღალა იმ ბავშვმა, მთელი დღე ხელში მყავს, ვერაფრით ვაჩერებო. მეორემ უპას უხა: რას იკლავ თავს, მე ყიფლიბან დზე ყინულს ვადებ და მთელი დღე მიგდებულია, ხმას არ იღებსო... და ანდე ვიღაცას ბავშვი ამის შემდეგ...
ტირილი რომ დაიწყო, ბოლო ხმაზე უღრიალა – „ზატკნის“!
ბავშვი დღეს ნევროპათოლოგთან მიგვყავს დეა თავბერიძე დღეს თითქმის ყოველი მეორე ოჯახი ბავშვის აღსაზრდელად ძიძას ქირაობს. მათი შერჩევა ძირითადად მეგობრების რეკომენდაციითა და სა აგენტოების ჩარევით ხდება. ამბობენ, რომ ორივე შემთხვევაში შედეგი გა მართლებაზეა. ძიძასთან დაკავშირებ ით ხშირად ბევრი პრობლემა იქმნება. ინტერნეტში სპეციალური საიტებია შექმნილი, სადაც დედები ერთმანეთს ეკონტაქტებიან და გამოცდილებებს უზიარებენ. ფორუმზე, მშობელთა კლ უბში ძიძების შესახებ გაკეთებული კო მენტარები ვნახე... შევძრწუნდი... ისტორია #4
რატომ, რა ტომ უნდა ეჩივ ლა. ვახრჩობდი იმ ბავშვს თუ რა? არაფ ერი ისეთი არ მიქნია... „ინაგდა პო პოპკე ჩუ ჩუტ დელალა“.
36
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
`დედებო, ყურადღება მიაქციეთ ძიძებს, ნუ ენდობით ბოლომდე... გუ შინდლიდან მოყოლებული გიჟს ვგავ არ. ლაშიკო წლინახევრის ხდება. ორი თვეა, სასტიკად განერვიულებული და აღგზნებულია. ღამით შფოთავ და, სამჯერ იღვიძებდა. ბოლოს, ძიძის დანახვაზე ჭინჭყლობდა... მე და ჩემი მეუღლე ამან დაგვაეჭვა და გადავწყვ იტეთ, კამერით გვედევნებინა მისთვის თვალი. გუშინ საღამოს, როცა კადრებს ვუყურებდით, ისტერიკა დამემართა... ძიძა, რომელშიც ადრე ეჭვსაც კი ვერ შევიტანდი, ჩემს შვილს იმის გამო სც ემდა, რომ ჩაიკუკა, გაიზარდა და და მძიმდა. ტირილი რომ დაიწყო, ბოლო ხმაზე უღრიალა – „ზატკნის“! მერე კი
სიცხიანი მანეჟში ჩაუძახა და ბავშვის ტირილზე რეაქციაც კი არ ჰქონია... ლამის მეცხრე სართულიდან ვიფრინე. ჩემს ქმარს ძლივს გამოვგლიჯე ხელი დან, ახრჩობდა... მუხლის ჩოქებზე და მიდგა – არ მიჩივლოთო... ბავშვი დღეს ნევროპათოლოგთან მიგვყავს. გააკონ ტროლეთ ძიძები!~ ამ კომენტარს თან ძიძის ფოტო და მობილურის ნომერი ახლდა. დავუ რეკე. ძიძა – ნონა მნაცაკანიანი ჩემმა ზარმა აანერვიულა. ადრე ვმუშაობდი ძიძად, უკვე აღარ ვმუშაობო, მითხრა. ფორუმზე მოყვანილი კომენტარი კი სიმართლეს არ შეესაბამებაო. ნონა მნაცაკანიანი: – რას ამბობთ... რაც მე მაგ ოჯახის თვის სიკეთე გამიკეთებია... ის ქალბ ატონი ასე ამბობდა, ჩემს დედამთილს არ ვანდობ ბავშვს, მარტო თქვენ განდ ობთო. ახლა კი ცუდი გამოვედი?! – მაგრამ, როგორც გავიგე, თქვენი ქმედება კამერით არის დაფიქსირებ ული. – ну и что? რვა თვის განმავლობა ში არაფერი შეუნიშნავთ და ერთი დღე დავჯექი დამლაგებელთან ერთად და ყავა დავლიე და ეს შენიშნეს მხოლოდ? – მარტო ეგ არა. ბევრი სხვაც... – „ეტო ვსიო გლუპოსტი. ანი იუმორ ნი პონიმაიუტ“. მე ხანდახან ბავშვს ხუ მრობით რაღაცებს ვეუბნებოდი... ამან გააღიზიანა. „ინაგდა გავარილა, უხ ტი ზასტრანკა ტაკოი...“ – იქ ნათქვამია, რომ თქვენ სცემ დით ბავშვს, ესეც იუმორია? – „ინაგდა პო პოპკე ჩუჩუტ დელა
ლა“. – ფორუმზე თქვენი ფოტოც დევს და კომენტარიდან გამომდინარე, სა კმაოდ საშიში ძიძის შთაბეჭდილება საც ტოვებთ. – „პოსტისნიალი ბი ანი, პოსტისნი ალი. ანი ნი სკაზალი, სკაკიმ პოზორომ ანი ვიგნალი მენია ოტ ტუდა. ანი მინია ტაკ ატრავილი ჟიზნ, ჩტო ია გავარიტ ი ნიხაჩუ ნა ეტუ ტემუ. ესლი ია ვინავატა პუსტ ბოგ მენია რასუდიტ“. – აქ ისიც წერია, როგორ სთხოვდ ით, არ მიჩივლოთო. – რატომ, რატომ უნდა ეჩივლა. ვა ხრჩობდი იმ ბავშვს თუ რა? არაფერი ისეთი არ მიქნია... – რადგან ასე უარყოფთ ყველაფ ერს, იქნებ იმ ქალის ნომერი მომცეთ, ვისთანაც მუშაობდით და ტყუილუ ბრალოდ დაგადანაშაულათ? – საერთოდ არ მინდა ამ თემაზე სა უბარი და ნომერსაც არ მოგცემთ. – მე მასალაში იმ კომენტარის შე ტანასაც ვაპირებ და თქვენი ფოტოს დაბეჭდვასაც. გაუგებრობა რომ არ მოხდეს, იქნებ რედაქციაში მოხვიდ ეთ და გავისაუბროთ? – აუცილებლად გნახავთ და ყველ აფერს დაწვრილებით მოგიყვებით... დროც დავთქვით და შეხვედრის ად გილიც... ლოდინიც დიდხანს მომიხდა... დათქმულ ადგილზე არავინ მოსულა... ნონა მნაცაკანიანმა ზარს არ უპასუხა, შემდეგ კი მობილურიც გამორთო... ძიძის შერჩევა თბილისში რამდენიმე სააგენტოა, სადაც ძიძების გადამზადებაც ხდება,
დაც ისინი მუშაობდნენ და საიდანაც ეს რეკომენდაციები მომიტანეს. ხა ლხი სხვადასხვაგვარია. მე ჯერ მათ ტელეფონით ვესაუბრები, შემდეგ კი გასაუბრებაზე ოფისში ვიბარებ. ბევრჯერ გამცრუებია ტელეფონით შექმნილი შთაბეჭდილება. სამი დღის წინ ერთი ქალი მოვიდა, სასტიკად არ მომეწონა. ვუთხარი, ადგილები არ მაქვს-მეთქი. მე პასუხისმგებელი ვარ ყოველ ძიძაზე. – ძირითადად რა პრობლემები იქმნება? – მე არ ვთვლი, რომ ოჯახი ყოვე ლთვის მართალია. ზოგიერთი იცვლ ის ძალიან ბევრ ძიძას. ეს ბავშვზეც უარყოფითად აისახება. ამას წინათ ერთმა ოჯახმა ძიძა იმის გამო გაათ ავისუფლა, რომ გაცივდა და რამდენ იმე დღით ვერ შეძლო სიარული. დე დამ უთხრა: თქვენ ისე უნდა გაუფ რთხილდეთ თქვენს თავს, რომ არას ოდეს გაცივდეთო და გაუშვა. ხშირ ად კი ძიძებს სადილის მომზადებასა და სახლის დალაგებასაც სთხოვენ, რაც არასწორია. ძიძის ყურადღება მთლიანად ბავშვზე უნდა იყოს კონც ენტრირებული მაშინაც კი, როცა მას სძინავს. თუ ძიძა ჩათვლის საჭიროდ რამის გაკეთებას, იმ შემთხვევაში – კი, მაგრამ არ უნდა აიძულო. არის კიდევ ერთი პრობლემა – ძიძებს არ აჭმევენ. ყოფილა ეჭვიანობის სცენ ებიც. ამიტომ ახალგაზრდა ძიძებს ძირითადად მოსკოველები და უცხო ელები ითხოვენ. მათ ეჭვიანობასთან დაკავშირებით პრობლემა არა აქვთ. საქართველოში მცხოვრებ სხვა ოჯ ახებს კი 35 წელზე ახალგაზრდა არ ავითარ შემთხვევაში არ უნდათ.
ანრი ბასილაია: ბუთხუზისთვის მამა არასოდეს დამიძახია ბევრჯერ მიყვარდა... ერთი კვირის წინ ნახატების გამოფენა ჰქონდა. სამშობლოში იმ დიდი სერიის ნაწილი ჩამოიტ ანა და დაასრულა, რომელსაც „გამვლელები“ დაარქვა. ანრი ბასილაია: - ყველას ჩვ ენი გზა გვაქვს გასავლელი. ესენი არიან ის გამვლელები, რომლებ იც ამ გზას გადიან. - თქვენი ცხოვრებისეული გზა როგორია? - როდესაც ცდილობ, რომ და ხატო, შენი გზაც ეს არის, მით უმ ეტეს, როდესაც 20 წელია ხატვის მეტი არაფერი გიკეთებია. ჩემს გზასაც ამაში ვხედავ, ფერთან ურთიერთობაში. - რთულია მხატვრის ცხოვ რება? - ალბათ. მხატვარი იმით არის გამორჩეული, რომ კონკრეტული სამსახური არა აქვს, არსად და დის, ზის და ხატავს. აი, რა განა სხვავებს მას ნებისმიერი პროფ ესიის ადამიანისგან. - მხატვრებს გამორჩეული და განხსვავებული სიყვარულ ის ნიჭი აქვთ. თქვენ როგორ გი ყვარდათ? - ბევრჯერ მიყვარდა? შეყვარ ებული ბევრჯერ ვყოფილვარ. - ბევრჯერ, ალბათ, გატაცე ბული ყოფილხართ... - ყველა გატაცება ჭეშმარიტ ია, მე ასე მგონია. - ძალიან პოპულარული იყ ავით თქვენი თაობის სუსტი სქ ესის წარმომადგენლებში... - ჰოო? - მსმენია. თქვენი პირველი სიყვარული – პირველი მეუღ ლე, ნატაშკა შენგელაია იყო? - არა, პირველი სიყვარული ცოტა უფრო ადრე, სკოლაში მე წვია. ჩემი პირველი მეუღლე ჩემი მეორე სიყვარული იყო... მაგრ ამ ძალიან მიყვარდა... როდესაც გავიცანი, პატარები ვიყავით, მე 18 წლის, ნატო ცოტათი უფრო მეტის იყო (არ ვამბობ, რამდენი წლით უფროსია ჩემზე). თეატ რალურ ინსტიტუტში ერთად ვს წავლობდით. ძალიან გვიყვარდა ერთმანეთი და ოჯახიც რამდ ენიმე თვეში შევქმენით. გვყავს ორი შვილი - 29 წლის ანდრო და 24 წლის ნატო. შვილებს ჩვენი სა ხელები დავარქვით. არ მახსოვს როგორ, მაგრამ ასე გადავწყვიტ ეთ. - გგვანან შვილები სახელმ ოზიარე მშობლებს? - ფიზიკურად? ალბათ რაღაცრაღაცებში გვგვანან, ყველა შვ ილი რაღაცით ჰგავს მშობელს. ხელოვანი ოჯახის წევრებისგან განსხვავებით ანდრო ეკონომის ტია, ნატო - მწერალი. მომწონს, კარგი ლექსები აქვს... - რამდენი ხანი იცხოვრეთ ერთად თქვენ და ნატომ? - დაახლოებით 7 წე ლი... - და მერე მოვი და შემდეგი სიყვ არული სახელად - თინა კობახი ძე? დიახ, მე და თი ნა ძალ ია ნ
ნატალია მწერალია
ანრი თავისი სიყვარულის ისტორიებზე...
„...ყველაფერი დაჩქარდა“ თამარ გონგაძე
თბილისი იმითაც არის განსხვავებული ქალაქი, რომ აქ ადამიანები რა ღაც გარკვეულ პერიოდ ებში ძალიან პოპულარუ ლები და კოლორიტულები არიან. უფრო ხშირად ამ „სტატუსის“ მატარებლ ები მამაკაცები არიან. ესაც, ალბათ, იმიტომ, რომ ეტყობა, ქალები უფ რო მარტივად აფეტიშებ ენ „სიმპატიჩნ ტიპებს“. ჩემი რესპონდენტიც, ალ ექსანდრე ბასილაის ვაჟი, ერთ დროს საკმაოდ დიდი პოპულარობით სარგებ ლობდა ქალბატონებში. ანრი ბასილაია დღეს უკ ვე 49 წლისაა. მეგობრის, გეგა კობახიძის დაზე, თინა კობახიძეზე 20 წლ ის წინ, (მეორედ) იქორწი ნა და პარიზში ცხოვრო ბს. იქ მხოლოდ ხატავს... თბილისში ორი თვეა რაც ჩამოვიდა და მალე ისევ უკან დაბრუნდება. მო ნატრებული მეგობრების ნახვა და მოსიყვარულება მოასწრო. თუმცა, ასევე მოასწრო დიდი ტკივილ ის გადატანაც. დაკარგა მამა – დიდი ადამიანი... დიდი ხანია ვიცნობთ ერთმანეთს. გეგა კობახიძე ჩემი მეგობარი იყო, ერთ უბანში ვცხოვრობდით. ბუნე ბრივია, მისგან გავიცანი თინაც. ჩვ
გრამ ყოველთვის ხატავდა... პარიზი და ქართული ურთიერთობები
ანრი და თინა კობახიძე ენ 20 წელია ერთად ვართ. - როგორია ეს 20-წლიანი თანაცხოვრება? - ძალიან მალე გავიდა ეს 20 წელი. დრო ახლა უფრო ჩქარა გადის, ვიდრე ადრე. - რა ასაკში იქ ორწინეთ მეორ ედ? - 30 წლის ვი ყავი, თინა 20ის. ჩვენ 2 შვილი გვყავს, 14 წლის ლიზა და 11 წლ ის ალექსანდრე. - თი ნა პრ ოფესიით ვინ არის? - თი ნა პრ ოფესიით დი ასახლისია. მა
- მოგვიყევით პარიზული ცხ ოვრების შესახებ... - ბოლო 6 წელია პარიზში ვცხო ვრობ. პარიზი ისეთი ქალაქია, ენ ერგიას გაძლევს. თუმცა, პირველ რიგში, მაინც სამშობლო გაძლევს ამ ენერგიას... - სამშობლოს ნოსტალგიის დროს ყველაზე ხშირად რა გენა ტრებათ? - ვერ დავაკონკრეტებ. ყველაფ ერი მენატრება, ქუჩაში გავლა, ჭა დრები... - ძველი, თქვენი თინეიჯერობ ის პერიოდიდან რა გენატრებათ? - ამხანაგები, ურთიერთობები. - რა შეიცვალა ურთიერთობე ბში? ამბობენ, რომ თბილისში და მოკიდებულება და ურთიერთობე ბი შეიცვალა... ასეა? - არა მგონია, რომ ურთიერთო ბები შეიცვალა და ეს მოსაზრება
სწორი იყოს. თაობებს შორის ყო ველთვის არის ასეთი ცვლილების განცდა. წინა თაობას რაღაც არ მო სწონს... როგორც ყველგან, თბილ
ადამიანი დავკარგე. ჩვენში ასაკ ობრივად დიდი სხვაობა არ იყო და ვმეგობრობდით. - რამდენი წლით უფროსი იყო?
ლიზა, ნატალია და ალექსანდრე ბასილაიები ისშიც ასეა. უბრალოდ, დაჩქარდა ყველაფერი. - იქნებ ადამიანებსაც არ სც ალიათ ერთმანეთისთვის? - უფრო, ალბათ, არ სცალიათ და ეს ბუნებრივია, ცხოვრება იცვლ ება.
მუსიკა
- მხატვრობა მუსიკას ხომ არ ჩაგრავს? - ამ ბოლო დროს მხატვრობა ნა მდვილად ჩაგრავს მუსიკას იმიტომ, რომ მუსიკალურ სფეროში აღარ ვმოღვაწეობ. ისე, შიგნით, როგორ შეიძლება ერთმა მეორე დაჩაგროს. დაკვრა მენატრება ხოლმე...
ბუთხუზი
ანრი: ბუთხუზის სიკვდილი ბე ვრ ადამიანს შეეხო. მე, პირველ რიგში, მეგობარი და საყვარელი
- 18 წლით იყო ჩემზე უფროსი. მეგობრები მასზე ბევრად უფრო სები მყავს, 70 წელს მიღწეული ხა ლხი. მაგრამ მამასა და შვილს შო რის მაინც სხვანაირი ურთიერთობა და დისტანციაა. - რას ეძახდით? - ბუთხუზს. მამა არასოდეს და მიძახია. - მისი ბოლო ნამუშევარი ძა ლიან სევდიანია... - გეთანხმებით, ისედაც ძალიან ლირიკულ და სევდიან მუსიკას წე რდა. რამდენიმე სიმღერა ძალიან მიყვარს, ვერ გამოვყოფ. საერთოდ, მისი მუსიკა ძალიან მიყვარს. -შემდეგი ვიზიტი როდის გაქვთ საქართველოში? - არ ვიცი... ყოველ 6 თვეში მე წყება მონატრება... ის 6 თვე ვძლებ და მერე უკვე აუცილებლად უნდა ჩამოვიდე. ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
37
ლევან ღვინიანიძე
Meet Hans Heiner Buhr / I
დაახლოებით ერთი კვირის წინ, ჩემმა მეგობარმა, დიზაინერმა თა მარა ხოშტარიამ ძალიან საინტე რესო ადამიანის შესახებ მომიყვა. მერე Facebook-ზე ლინკი გამო მიგზავნა და ჰანს ჰაინერ ბიურს პირველად სწორედ ინტერნეტით დავეკონტაქტე. გერმანელი მხატ ვარი უკვე დიდი ხანია, ქართველ მეუღლესა და სამ შვილთან ერთად საქართველოში ცხოვრობს. ჰანსი ამ ქვეყანას ჩვენზე არანაკლებ კა რგად იცნობს. ინტერნეტში მისი ფოტოებისა და ნახატების დათვ ალიერების შემდეგ ვიფიქრე, რომ მისი გაცნობა თქვენც დაგაინტე რესებდათ... თავიდან „მე აღმოსავლეთ ბერლინიდან ვარ, რუსული სკოლის ასაკიდან ვიცოდი. ასე მოვხვდი რუსეთში, სადაც 5 წელი სლავურ ენებს ვს წავლობდი. მაშინ ყველა ჩემი პე დაგოგი ხშირად საუბრობდა სა ქართველოზე, საუბრობდნენ აღ მატებულ ხარისხში და იმ დროს ჩემთვის უცხო ქვეყანას სამოთხეს ადარებდნენ. პირველად სწორედ მაშინ დავინტერესდი ამ ქვეყნით. შემდეგ, როცა რუკაზე დავხედე, მისმა უნიკალურმა მდებარეობამ დამაინტერესა. ულამაზესი კავკ ასიონის სამხრეთით არსებული ზღვისპირა ქვეყანა ფურცელზეც საოცრად მიმზიდველად მოჩანდა. მოგვიანებით, შანსი მომეცა თუ არა, საქართველოში ჩამოვედი. ეს1996 წელს მოხდა, როცა დამო უკიდებლობააღდგენილი ქვეყანა უამრავი პრობლემის წინაშე იდგა. ისე მოხდა, რომ აქ მუშაობა გე 38
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
რმანულის მასწავლებლად დავი წყე. ვცხოვრობდი რუსთავში და მიუხედავად უშუქობისა თუ უწ ყლობისა, თავს საკმაოდ კარგად ვგრძნობდი. ვიცოდი რუსული, რაც კომუნიკაციას მიადვილე ბდა. მე მხატვარი ვარ და, ალბათ, ამანაც თავის მხრივ გამიადვილა რუსთავთან შეგუება. პირველი, რაც ძალიან მეუც ნაურა და მესაინტერესოვა, ის იყო, რომ აქ სასწაულების მა რთლა სჯეროდათ. ევროპასთან პირველი კონტრასტიც ეს იყო. მახსოვს, რუსთავში ერთი ცნ ობილი მკითხავი ცხოვრობდა, რომელმაც ერთ დღეს განაცხ
მსგავსი საოცრებების სჯეროდა, ევროპელი ახალგაზრდა კაცისთ ვის უკვე ძალიან ეგზოტიკური და საინტერესო იყო. ვცხოვრობდი რუსთავში და თბ ილისელი მეგობრები გამუდმებ ით მეკითხებოდნენ, მანდ როგორ ძლებ, რუსთავში რა გინდაო. რო გორც გავარკვიე, ბევრი მათგანი რუსთავში საერთოდ არ იყო ნამყ ოფი. არ ადა მე ამ ქა ლა ქის სა წი ნააღმდეგო არაფერი მქონდა. აქ სხვადახვა მხარის წარმომადგენლ ები ცხოვრობდნენ, ზოგი სვანეთ იდან, ზოგი რაჭიდან... ეს ურთიერ თობებს უფრო მრავალფეროვანს ხდიდა. გავიცანი რამდენიმე ადგი ლობრივი ხელოვანი, თბილისში ჩა მოსვლა კი ყოველთვის მარტივად და მალე შემეძლო...“ შემდეგ „შემდეგ ვიყიდე მანქანა და უკ ვე ბევრად ადვილად შემეძლო გა დაადგილება. ბევრი ადამიანი მე პატიჟებოდა თავისთან, სოფელში. მეც ვმოგზაურობდი და ქვეყანას უკეთ ვიცნობდი. მოგვიანებით, სა კუთარი სამოგზაურო სააგენტო დავაარსე და ეს ჰობი გარკვეულ წილად პროფესიად გადამექცა. ნელ-ნელა გამიჩნდა საყვარელი ადგილები, მაგალითად, - კახეთი... ადვილად მისასვლელი და ძალიან მრავალფეროვანი. საოცარი ად გილია ღვინის დასაგემოვნებლად, ურთიერთობისათვის, ტურიზმისა და ახალი აღმოჩენებისთვის. იქიდ ან მარტივად შეგიძლია თუშეთში ასვლა, რომელიც ასევე ულამაზ ესი ადგილია. დღეს ხშირად და ვდივარ ხევსურეთში, სადაც უკვე მეგობრებიც მყავს... მინდა, მომა ვალში უფრო სიღრმისეულად გა ვიცნო სამეგრელო... დროთა განმავლობაში ასევე დაიხვეწა ჩემი ქართული გემო ვნება - კერძებთან მიმართებაში. როგორც ყველა უცხოელს, თა ვიდან მეც ხინკალი და ხაჭაპური მომწონდა ყველაზე მეტად. დღეს მჭადი და ლობიო უფრო მიზიდა
ჰანსი, სასკია და ნიცა ადა, რომ მომდევნო დღეს, 10 საათზე მიწისძვრა მოხდებოდა. ხალხმა უყოყმანოდ დაიჯერა ეს ამბავი და ბავშვები სკოლაში არ გაუშვეს. ბუნებრივია, მიწა ოდ ნავაც არ შეტოკებულა, მაგრამ თავისთავად ფაქტი, რომ ხალხს
ვს ხოლმე. მაგალითად, დღეს უკვე ვიცი, წელიწადის რა მონაკვეთში არის მწვადი კარგი. ღვინოს რაც შეეხება, დღეს უკ ვე ჩემი ვენახი მაქვს და დაახლო ებით 600 ლიტრი ღვინო მომდის. მუქი წითელი ალექსანდროული.
უამრავი ჯიშისა თუ ხარისხის ქა რთული ღვინო გამისინჯავს. მი ვხვდი, რომ აქ ძალიან ფართო არ ჩევანია, ძალიან ცუდიდან ძალიან კარგ ღვინოებამდე. მოგზაურობისას ყველაზე მე ტად ხალხი, ლანდშაფტი და კო ნტრასტები მიზიდავდა, აქაური კულტურის სიმდიდრე... ყველა სფეროს შეგიძლია ჩაუღრმავდე და იქ უამრავ ახალ აღმოჩენას გა დაეყრები. რასაც მაშინ მივხვდი, იყო ის, რომ ქართველები რაღა ცით ქართულ ანბანს გვანან. მათი ცხოვრების წესი ქართული ასოე ბივით მრავალფეროვანი და არას წორხაზოვანია. აქაური ფიქრები და აზროვნება ისეთივე ორნამენტ ულია, როგორც ქართული ანბანი.“ აქ ჰანსს შევჩივლე, რომ სწ ორედ ამ დაკლაკნილი და მრუდე გზების სიყვარულის გამო, ქართ ველები ყველგან 20 წლით გვიან
დღეს „აქ ჩემი სახლია, რომელიც ბევრად საინტერესო ცხოვრებას მთავაზობს, ვიდრე გერმანია. შე იძლება ფინანსურად იქ უფრო დალხენილი ვყოფილიყავი და ბე ვრი სწორედ ამიტომ იკვირვებს ხოლმე ჩემს არჩევანს, მაგრამ მე აქ ბედნიერი ვარ. ჩემი შვილ ები ქართულ სკოლაში დადიან, ბევრი ნათესავი მყავს, მეგობა რი და ახლობელი... რომელთა გამოც მე აქ თავს უცხოდ ერთი წამითაც არ ვგრძნობ. მე მიყვარს საქართველო...“ შემდეგ ტურიზმზე ვისაუბ რეთ. მითხრა, რომ საქართვე ლოს ხიბლს სიღნაღისებრ წერტ ილოვან დეველოპმენტში ხედავს, საიდანაც სტუმრებს თავისით შეეძლებათ თავგადასავლების საძებრად ბოდიალი. აქაურობა დიდი ბეტონის შენობებისა და
მივდიოდით. თუმცა მას ამაზეც აღმოაჩნდა არგუმენტი. „ზოგჯერ ისე ხდება, რომ ყველ აზე მეტად მას უმართლებს, ვინც ყველაზე ბოლოს მიდის. ამას გა რდა, ქართული გზა, თავისთავად, საოცრად უნიკალურია და ის თა ვის თავში მიზნისაკენ სვლასთან ერთად მოგზაურობასა და თავგ ადასავლებს აერთიანებს... ქართ ველები ბედნიერი ხალხია, რაკი მათ არ სჭირდებათ სხვების გამო ცდილების პირდაპირი კოპირება, საქართველოს წარმატება სწორედ მისი უნიკალური გზის გავლაშია. ამას გარდა, ჩემი ხედვით, საქა რთველოს პროგრესის ტემპი დღ ეს გაცილებით მაღალია, ვიდრე ნებისმიერი დასავლური ქვეყნისა. აქ ცვლილებები გაცილებით მალე ხდება და გადაწყვეტილებების მი ღებასაც ნაკლებ დროს ანდომებთ. უბრალოდ, ის მომენტია, რომ ხა ლხი ნელ-ნელა უნდა მიეჩვიოს ის ეთ ტემპს, რომელიც ობიექტური მიზეზების გამო არც თუ დიდი ხა ნია, რაც დამკვიდრდა.“
მრავალმილიონიანი ტურისტ ული ზონებისთვის არ ემეტება. მოსწონს მდინარეების სიუხვე და ჯომარდობისათვის შექმნილი იდეალური პირობები. ბოლოს ველოსიპედით ჩემი გატაცების შესახებ რომ გაიგო, თავისი შე დგენილი მარშრუტი გამიზიარა... „ერთკვირიანი მარშრუტი მო ფივიქრე. ისეთი, დღეში 70 კი ლომეტრზე მეტის გავლა რომ არ მოგიწევს და თან ძალიან მრ ავალფეროვანი სანახაობის მო მსწრე გახდები. თბილისიდან ჟი ნვალამდე უნდა წახვიდე, იქიდან თიანეთისკენაა მოკლე გზა, მერე ახმეტა, შემდეგ ალაზნის ველით გურჯაანისკენ, უკან თელავში და გომბორის გზით ისევ თბილისის კენ...“ P.S. ერთკვირიანი ტურის იდ ეა ძალიან მომეწონა და ერიკ ეკ დალს გავუზიარე. შევთანხმდით, ცოტა დათბება თუ არა, ჯგუფი შევკრიბოთ და ჰანსის მარშრუ ტს დავადგეთ. შემოამხანაგების მსურველებმა მომწერეთ: Levan. Gvinianidze@gmail.com
რენი ჰარლინის ქართველი ასისტენტი
საქართველოში დამოუკიდებ ლობის აღდგენის შემდეგ 2009 წელი, კინოს მხრივ, ყველაზე აქტი ური და ცოცხალი გამოდგა. დღეს, როცა თბილისში ძალიან საინტე რესო საერთაშორისო კინოფესტ ივალი მიმდინარეობს და გასული თვეების განმავლობაში კინოთე ატრებში ქართული პროდუქცია უცხოურს პირველად უწევს კონკ ურენციას, კინომოყვარულთა მთ ავარი მოლოდინი მაინც რენი ჰა რლინის ფილმს უკავშირდება. ამას არაერთი მიზეზი აქვს, დაწყებული პროექტში მსოფლიო ვარსკვლა ვების მონაწილეობით, თავად ფი ლმის თემატიკის აქტუალურობით დასრულებული... ფილმის შესახებ საინტერესო ამბები რენი ჰარლინის ქართვე ლმა ასისტენტმა, დეა კულუმბეგ აშვილმა მოგვიყვა... თავისთავად, საინტერესოა, როგორ მოხვდა ახალგაზრდა ქართველი ასეთ სა პასუხისმგებლო ადგილას და რო გორ იხსენებს ის პოლიგონებსა და
გადასაღებ მოედნებზე გიჟურ ტე მპში გატარებულ პერიოდს... – როგორ მოხვდი ფილმში? – აქამდე ბულგარეთში მიმუშა ვია რეჟისორ პიტერ ვეირის ასის ტენტად ფილმზე `The Way Back~. ასევე, ვმუშაობდი ლონდონში კა სტინგის სააგენტოში... ლონდონ იდან დაბრუნების შემდეგ დავიწყე მუშაობა ქართულ ფილმში საგა რეო ურთიერთობათა მენეჯერად, თუმცა შემცირებაში მოვყევი და უმუშევარი დავრჩი. ერთთვიანი უქმობის შემდეგ ინტერნეტში უა ხლოესი მომავლის პროექტების ძებნა დავიწყე. იმის იმედით, რომ რომელიმე ჩემი ნაცნობი ფილმ მეიკერის პროექტს ვიპოვნიდი და დავსაქმდებოდი. ამ დროს, სრულ იად შემთხვევით, IMDB-ზე დავით იმედაშვილის (მაშინ წარმოდგენა არ მქონდა, ვინ იყო) და რენი ჰა რლინის ერთობლივ პროექტს გა დავეყარე, რომელიც მალე იწყე ბოდა. დავითს ჩემი CV გავუგზავნე,
მან კი ფილმის აღმასრულებელ პროდიუსერთან გადამამისამა რთა. პროდიუსერთან შეხვედრა ცოტა დამთრგუნველი გამოდგა. რაკი მე საქართველოში ფილმზე მანამდე არ მიმუშავია, მან მითხრა, რომ დაფიქრდებოდა, უღირდა თუ არა ჩემი აყვანა. თუმცა მომდევნო დღესვე დამირეკეს. გაირკვა, რომ წინა პროექტის პროდიუსერსა და ნაცნობ ფილმმეიკერებს, რომლ ებიც ამ პროექტშიც იყვნენ ჩართ ულნი, ჩემთვის რეკომენდაცია გა ეწიათ...
– თან გაცნობისას ვუთხარი, რომ ოსი ვარ... საბოლოოდ როდის დაგამტ კიცეს რეჟისორის ასისტენტად? რენის ჩამოსვლიდან რამდენიმე დღეში. როცა გაირკვა, რომ ჩანა წერების კეთების გარდა, საუბარ იც შემეძლო. როცა წალკაში გა დასაღებ ობიექტებს ვარჩევდით, ვუთხარი, რომ მინდოდა ფილმზე მუშაობა და მისი ასისტენტობა. ამ აზე შემდეგ თავად ხუმრობდა, დეა წალკაში მიდიოდა და შემთხვევით ჩვენს მანქანაში მოხვდა, რომელიც
თითქმის ყოველდღე რაღაცას ვა ფეთქებდით, მე ყურსაცობებს ვერ ვხმარობდი, რაკი რეჟისორის ხმას ვერ გავიგებდი და მგონი, გადაღე ბების შემდეგ ცოტა დავყრუვდი... :) – თავისუფალი დრო?.. – თითქმის არ გვქონდა, მაგრამ მაინც იმაზე გაცილებით ნაკლები გვეძინა, ვიდრე შესაძლებელი იყო. უცნაურია, ასეთი რამ ბულგარეთ ში არ ყოფილა. რთული წარმოსად გენია ადამიანებთან ერთად დღეში 16 საათს მუშაობდე და შემდეგ
– და დაიწყო... – თავიდან გადამღები ჯგუფ ის წევრად მაინც არ ამიყვანეს, გამოსაცდელი ვადა მომცეს და შემპირდნენ, რომ რამეს მომიძებნ იდნენ. პირველი ორი კვირა ყველა განყოფილებაში ვმუშაობდი და ხალხი გაოგნებული იყო. ვერაფრით გა ეგოთ, ვინ იყო გოგო, რომელიც ყველა შე ხვედრას ესწრებოდა და ჩანაწერებს აკ ეთებდა. რადგან მე ვინმეს, რეალურად, არავისთვის წარვუდ გენივარ. შემდეგ ჩამოვიდა რენი, რომელიც ას ევე გაკვირვებული იყო და ვე რც ის ხვ დებოდა ჩემს ფუნქ ციას. დავყვებოდი და რაღაცებს ვიწერდი, რაც მომავალში და მჭირდებოდა. მერე რენი ამბობდა, რომ დასაწყისში ჩემი შე ეშინდა... – KGB-ს ქალი ეგ ონე, შეიძლება...
ასევე წალკაში მიემართებოდაო... – როგორი იყო თვითონ მუშა ობის პროცესი? – გადამღები ჯგუფის უმრავლ ესობა ქართველები იყვნენ, თუმცა ტემპი ბოლომდე ჰოლივუდური იყო. რენის გამორჩეული თვისებაა ის, რომ ყველა წამს იყენებს საჭი რო კადრის შესაქმნელად. თუმცა ამის პარალელურად ის ძალიან მგ რძნობიარე ტიპია. მახსოვს, ანა იმ ნაძის ერთ სცენაზე ორივე ერთად ვტიროდით. ყველაფერი იმდენად აწყობილი და სწრაფი იყო, რომ თავი პარალელურ რეალობაში მეგონა. ჩვენთვის არ არსებობდა ცნებები „პრობლემა“ და „გასამა რთლებელი მიზეზი“... ვიცოდით, რომ უნდა გადაგვეღო ფილმი. ყველა მაქსიმალურად მოტივირე ბული იყო და კაციშვილს არ დაუწ უწუნია. განსაკუთრებით კამერის განყოფილება იყო ჩემი საყვარელი ადგილი. აქ მომუშავე ხალხი პრ ოფესიონალიზმის ისეთ დონეს აჩ ვენებდა, რომ შეუძლებელია, ისინი არ შეგყვარებოდა... ერთი სული მაქვს, ამ ხალხთან ერთად კიდევ როდის ვიმუშავებ. ძალიან საინტერესო იყო ბატა ლური სცენები და სპეცეფექტები.
იმავე ხალხთან ერთად ატარებდე დაძინებამდე დარჩენილ დროსაც. წინა პროექტზე მუშაობისას სულ ვცდილობდი, შედარებით თავი სუფალი დრო განმარტოებისა და რელაქსაციისთვის გამომეყენები ნა, მაგრამ აქ სულ ვცდილობდით, თავისუფალ დროსაც ერთად ვყ ოფილიყავით. – ვარსკვლავები... – ისინი, პირველ რიგში, ძალიან მაგარი პროფესიონალები არიან. უდიდესი სიამოვნება იყო იმის ყუ რება, როგორ ირგებდა ენდი გარს ია საქართველოს პრეზიდენტის როლს. დღეს რომ ვუფიქრდები, ვერც წარმომიდგენია, სხვას ვის შეიძლებოდა ეთამაშა მიხეილ სა აკაშვილის როლი... მათი პირადი ცხოვრება, ველ კილმერი იქნება ეს თუ ენდი გარს ია, ჩემი საქმე არ არის. მე, უბრა ლოდ, შემიძლია ვთქვა, რომ ორივ ემ ძალიან მაგრად ითამაშა... – ხვალ... – ფილმის პრემიერა სავარაუდ ოდ კანის ფესტივალზე უნდა შე დგეს. მგონი, ის ყველა ეროვნების მაყურებლისთვის ერთი მესიჯის მატარებელი იქნება – რა საშინე ლებაა ომი. ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
39
მარიამ ღლონტი
„საქართველოს მოდის
2010 წლის მარტში საქართველოში პირველი საერთაშორისო მოდის კვირ ეული გაიმართება. „საქართველოს მო დის კვირეული“ ოფიციალურად იქნება ჩასმული Fashion Week-ების კალენდარ ში. ჩვენებაშიც ქართველი და უცხოელი დიზაინერები: საფრანგეთიდან, რუსე თიდან, უკრაინიდან, საბერძნეთიდან, თურქეთიდან და ლიტვიდანაც მიიღებენ მონაწილეობას. მოდის კვირეულს საერ თაშორისო მედია საშუალებები: Vogue France, Officiel, Fashion Italy, Hola Spain, Vogue Russia, Fashion TV და World Fashion Channel გააშუქებენ. პროექტს ქართული კომპანია „Fash ion Group“- ი ხელმძღვანელობს, თუმცა ვინ მიიღებს მოდის კვირეულში მონაწი ლეობას, ამას საბოლოოდ ფრანგული ორგანიზაცია, „Communication & Cie“ გა დაწყვეტს. Week-end-ზე თბილისს ამ კომპანიის წარმომადგენელი, ქრისტინა მავრიდისი ეწვია, რომელმაც შეძლებისდაგვარად ყველა დიზაინერის სახელოსნო დაათვა ლიერა, კოლექციები შეაფასა და დაათვა ლიერა „ექსპო ჯორჯიას საგამოფენო პა ვილიონი“, სადაც დაგეგმილია ქართული მოდის კვირეულის ჩატარება. კვირას საღამოს კი Courtyard Marriot-ში „Fashion Group“- ის ხელმძღვანელებთან ერთად დიზაინერებთან შეხვედრა მოაწყო. თუ მცა სანამ კვირა საღამომდე მივალთ, გე ტყვით,რომ „პრაიმტაიმმა“ ეს Week-end-ი კრისტინასთან ერთად გაატარა. თეონა ელიზბარაშვილი: „მე ძირი თადად კლიენტურაზე ვმუშაობ და საახ ალწლო კოლექციას ვამზადებ. ქრისტინა ძალიან სასიამოვნო პიროვნება იყო და მგონი მოეწონა ჩემი ნამუშევრები. არ მი ნდა წინასწარ ამაზე საუბარი.“ ანუკა ქებურია: „ძალიან მალე გადა წყდა ქრისტინას ჩამოსვლა. სამწუხაროდ, ძალიან მოუმზადებელი დავხვდი და გუ ლი დამწყდა. მე ვმუშაობ მხოლოდ ფე ხსაცმელზე და აქსესუარებზე. თავიდან ვფიქრობდი, რომ ვინმე დიზაინერთან ერთად გამეკეთებინა გაზაფხულისთვის შოუ, თუმცა ქრისტინამ მირჩია, არავ ითარ შემთხვევაში არ გავაკეთო ასე.“ ავთო ცქვიტინიძე: „ ეს კოლე ქცია, რაც დღეს ქრისტინამ დაათვალიერა, არის წი ნასაახალწლო პერიოდის თბილისისთვის შექმნილი - 2009 წლის კოლექცია. რა თქმა უნდა,ზამთრის მოდელებიც აქ არის. მე ურთიერთობა მა ქვს მსოფლიოს სხვადა სხვა ქვეყნის არამარტო ბაიერებთან არამედ კრიტიკოსებთან, ჟუ რნალისტებთან. მაქვს სერიოზული კომენტარები მსოფლიო წამყვანი კრიტ იკოსის, სუზი მენგესის და Vogue-ს რედაქტორების კომენტარები, ასე რომ, ჩვ ეულებრივად, ქართული სტუმართმოყვარეობით მი ვიღებთ ჩვენს სტუმარს.“ ეკა კუპრეიშვილი (თა მუნა ინგოროყვას წარმომადგენელი) : „ ზუ სტ ად ვერ გეტყვით, მოეწონა თუ არ მოეწონა... თავისი რეაქციიდ ან გამომდინარე მგ ონი მოეწონა. თამუნას show room-ი ჰქონდა პარიზში და ამ ფაქტმა დააინტერესა. ახლა ველაპარაკე თამუნას და არ არის ჯერ გადაწყვეტილი, გავა თუ არა ამ მოდის კვირეულზე. დანარჩენზე საუბარი თამუნას გარეშე ალბათ არ ღირს...“ ბაკურ ბაკურაძე: „ძალიან ცუდ დრ ოს მოუწია ამ ადამიანს მოსვლა იმიტომ, რომ ყველაფერი უკვე გა ყიდულია და დარჩენ 40
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
2
1
3
1. თეონა ელიზბარაშვილი 2.ნინო ჩუბინიშვილი 3. ბაკურ ბაკურაძე 4.ანუკა ქებურია 5. ეკა კუპრეიშვილი 6. ქრისტინა ნატალი სამადალაშვილთან ერთად. 7. ავთანდილი 8. იკა ბობოხიძე 9. თათა ვარდანაშვილი 10. „Fashion Group“- ის წარმომადგენლებთან ერთად 11. სამხატვრო აკადემიაში 12. ირაკლი ნასიძე
5
4
6
9
8
7
12
10 ილია მხოლოდ შავი ვა რდის ნარჩენები... თუ ეს მოდის კვირეული ჩატარდა ხომ კარგი თუ არა - „ხო კეი“. ჩვენ თვითონ გავა კეთებთ... „თბილის ის მოდის კვირეუ ლში“ იმ შემთხვევაში მივიღებ მონაწილეობას, თუ ამ მოდის კვირეულს გახსნის და დახურავს ქა რთველი დიზაინერი და არა უცხოელი.“ იკა ბობოხიძე: „ეს არის საშემოდგომო კოლექცია, რომელიც ჩვენ გავაკეთეთ... ქრ ისტინას მოვუყევი, რომ კონცეპტუალურად ამ კოლექციაში დევს ორი საუკუნის წინანდელი თბილისელი ტიპაჟების ფოტოები, რომლებიც ტა ნსაცმელზეა გამოსახული. ეს კონცეფცია ძალიან მოეწონა და მითხრა, იცოდეთ, რომ თქვენს კო ლექციაში ყოველთვის უნდა იდოს თქვენი ქვეყნის დეტალებიო.“ ნინო ჩუბინიშვილი: „დაახ ლოებით 98 წლიდან დაწყვებული, რაც კი გამიკეთებია, ყველაფერი დაათვალიერა დღეს ქრისტინამ. ბევრი კომპლიმენტი მივიღე და მითხრა, რომ ძალიან მო მეწონაო, საინტერესო და განსხვავებული სამყარო გაქვსო. შენი ნამუშევრები
მოდისა და ხელოვნების საზღვარზე არისო. Fashion week- ის ჩატარება დაეხმარება სტანდარტის უფრო გაზრდაში იმიტომ, რომ ჯერჯერ ობით ძალიან ლოკალურია ეს ყვ ელაფერი. თუ შესაძლებლობა იქნა, სიამოვნებით მივიღებ მონაწილე ობას ამ მოდის კვირეულში“. ციცი იაშვილი, Fashion groupის წარმომადგენელი: „დავიწყვებ იმით, რომ პროექტის იდეის ავტო რი და სულის ჩამდგმელი არის ქა ლბატონი ნატალი სამადალაშვილი, რომელიც ასევე სამოდელო სააგ ენტო „ნატალის“ ხელმძღვანელია. ნატალის მეშვეობით მოხდა ამ კო მპანიის ჩამოყალიბება, რადგან სა ჭირო იყო დაარსებულიყო ახალი კომპანია, რომელიც მარტო მოდის კვირეულზე იმუშავებდა და სპეცია ლურად ამ პროექტისთვის იქნებო და განკუთვნილი. შემდეგ უკვე ირ აკლი ნასიძის შუამავლობით და მისი ძალისხმევით მოხდა ამ ფრანგულ კომპანიასთან დაკავშირება, რომე ლიც იქნება პროექტის თანაორგა ნიზატორიც. ჩვენ მაქსიმალურად ვეცადეთ ყველა გაგვეფრთხილე ბინა და ყველა შეგვეხვედრებინა. ქრისტინას მეორე ვიზიტი იანვრის დასაწყისში იგეგმება. დიდი მადლ ობა მინდა გადავუხადო თბილისის მერიას, კულტურის სამინისტროს და იმ კერძო კომპანიებს, რომლებ იც მხარს უჭერენ ამ პროექტს.“ ნატალი სამადალაშვილი: „ძა ლიან მიხარია, რომ ჩვენ რაღაც გამოგვდის. ეს იდეა დიდიხნის წინ
11 მქონდა, დაახლოებით ოთხი წლის წინ. აუცილებელია, რომ რამენაირ ად ჩვენი მოდის სამყარო წარმოვ აჩინოთ. ჩვენ ძალიან ნიჭიერი ად ამიანები ვართ და გვჭირდება, რომ რამენაირად ჩვენი პატარა ბაზარი ავამოქმედოთ. ნელ-ნელა მივედით ამ საქმემდე. ჩემს მეგობრებთან და დამხმარეებთან ერთად მგონი ყვ ელაფერი გამოდის.“ ირაკლი ნასიძე: „ინიცატივა თბ ილისის მხრიდან იყო. მე დამეკონტ აქტნენ. იქიდან გამომდინარე, რომ საქართველოში მოდა განსაკუთრე ბით უყვართ და თვალს ადევნებენ, ამას დიდი ენთუზიაზმით შევეგებე. ამავე დროს, მე ვთვლი რომ ნიჭი ერი დიზაინერები გვყავს. რასაც მე თვალს ვადევნებ, ამ ხნის განმ ავლობაში თბილისის მოდაში დი დი წინსვლებია. ასე ვიტყოდი, რომ პროტექციას ვუწევ და ვარ ერთგ ვარად ამ პროექტის „ნათლია“, ჩა რთული მყავს ყველა საფრანგეთში მყოფი პროფესიონალი, რომლებიც ამ განხრით მუშაობენ. ჯერჯერობ ით ყველაფერი იმ პროგნოზებით მიდის, როგორც მოფიქრებული გვ ქონდა და მარტში ვნახავთ, როგორ ჩაივლის ეს მოდის კვირეული.“ ქრისტინა სამხატვრო აკადემია საც ეწვია, სადაც საგანგებოდ მი სთვის აკადემიის კურსდამთავრე ბულების ნამუშევრების გამოფენა მოეწყო. საღამოს, დიზაინერებთან დაგეგმლი შეხვედრაც დაიწყო. შეხვედრას ბოლომდე მშვიდად
არ ჩაუვლია. იყო პატარა არეულო ბა, რომელიც თათა ვარდანაშვილის კითხვას მოჰყვა. ერთი შეხედვით უწყინარი კითხვა, პროექტის ორ განიზატორებს ცუდ ტონად მოეჩ ვენათ. თუმცა სიტუაცია მალევე განიმუხტა და საღამო დიზაინერ ების ე.წ „CV“- ებისა და პორტფო ლიოების ჩაბარებით დამთავრდა, რომლებსაც კრისტინა საფრანგე თში წაიღებს და ფრანგული ორგა ნიზაციის სხვა წევრებთან ერთად განიხილავს. თათა ვარდანაშვილი: „ ვფიქ რობ, რომ საქართველოში მოდის კვირეული უნდა ჩატარდეს. მოდი სგან უნდა შეიქმნას ინდუსტრია. უბრალოდ, ჩვენ იმაზე უნდა შევთ ანხმდეთ, რას ემსახურება ქართ ული მოდა. შინაარსი იმიტომ ვერ გავიგე, რომ სამ თვეში პრაქტიკუ ლად შეუძლებელია, დღეს თუ არ აფერი გაქვს, გააკეთო ხარისხიანი პროდუქცია და ხარისხიანად წარმ ოაჩინო შენი ქვეყანა. თუ ფრანგებს უნდა ჩავუტაროთ ქართული მოდის კარგი პრეზენტაცია, ამისთვის ყვ ელა პუნქტი წინასწარ გაწერილი უნდა იყოს და დღეს არ უნდა ვმ სჯელობდეთ ამაზე. შეთანხმებუ ლი უნდა იყოს წამყვან ქართველ დიზაინერებთან, მოდის სახლებთან და თუნდაც სასწავლებლებთან. მო ნაწილეთა სია უნდა დადგინდეს არა მარტო ერთი მხრიდან, არამედ ქა რთულ მხარესაც უნდა მივცეთ ამ ორჩევის საშუალება.“
კვირეული“
ნიკა კუჭავა მ არ ჯა ნი შვ ილ ი ს მსახიობი ნიკა კუ ჭავა ძალიან ამაყი და თავდაჯერებ ულია, ამის გამო თავს ბევრი ხიფა თი გადახდენია. ასეთი ხასიათის გამო, შარშან გო ნიოს სანაპიროზე უცნაური ამბავი შეემთხვა. ცურვა კარგად იცის, მა გრამ ცოტა ციოდა და წყალში შესვლა და ეზარა. უცბად დაინ ახა, რომ წყალში ორი ბავშვი იხრჩობოდა. მაშინვე წყალში შევა რდა და ტალღებიდან პატარები ძლივს გა მოიყვანა. პირველმა დღემ კარგად ჩაიარა, სამაგიეროდ, მეორე დღეს, როცა ტალღ ები უკვე ჩამცხრალი იყო, სანაპიროზე წე ლგამართული გავიდა,
ქრისტინა მავრიდისი: „ძალიან მომეწონა, აღფრთოვანე ბული ვარ და მართალი გითხრათ, გა ოცებულიც. ევროპელები, ალბათ, ვე რც კი წარმოიდგენენ, რომ ასეთ პატა რა ქვეყანაში ამდენი ნიჭიერი ადამიანის აღმოჩენა შეიძლება.“ - როგორ ფიქრობთ, რამდენად მზ ად არის საქართველო ამ მოდის კვირ ეულის ჩასატარებლად? - არ არის მზად. ვინაიდან სამი თვე კიდევ წინ არის. ჯგუფი, რომელმაც თავის ხელში აიღო ეს საქმე, ალბათ, მიაღწევს მიზანს, ძალიან ბევრია სა მუშაო. ამ ჯგუფს აქვს ძალიან კარგი ორგანიზატორული ნიჭი, აქვს დიდი მოტივაცია და სურვილი იმისა, რომ ყვ ელაფერი კარგად ჩატარდეს და ამიტომ დარწმუნებული ვარ, რომ მიზანს მიაღ წევენ. - როგორი იყო საქართველოში გა ტარებული Week-endi? - გადასარევი! ნამუშევრები ვნახე და სასიამოვნოდ ვარ გაოცებული. არ ვე ლოდი ასეთი მაღალი დონის ნამუშევრ ებს, ასეთ ოსტატებს. უნდა აღვნიშნო, რომ ზოგიერთებს განსაკუთრებულად გამორჩეული ნიჭი აქვთ, რომელსაც უნდა გაუფრთხილდნენ და განავითა რონ. თუმცა ბევრიც უნდა იმუშაონ. ისიც მინდა აღვნიშნო, რომ ძალიან ბევრი ქართული კერძი მივირთვი და ძალიან მომეწონა. ქართული სამზარ ეულოც მშვენიერია. ქრისტინამ თბილისელ მხარეს ისიც გაუმხილა, რომ ეცდება ამ მოდის კვირ ეულზე Paul Smith-ი ჩამოიყვანოს.
წინა დღის გმირობით ძალიან ამაყი იყო და თან ყველა მას უყურ ებდა. გათამამებული ნიკა წყალში შევიდა და დაახლოებით 40
წუთი უკან ვეღარ გამო დიოდა. მისი გმირობა ისე დამთავრდა, რომ მაშველ ის დახმარებით ნაპირა მდე ძლივს გამოაღწია. ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
41
თორნიკე ყაჯრიშვილი დეზერტირებზე ვირისა და ცხ ენის ლეშს ყიდიან. ამაზე ცოტა ქვემოთ, მანამდე კი რა მდგომარე ობაა ბაზრობებზე ანტისანიტარიის თვალსაზრისით, ვინ აგებს პასუხს პროდუქციის ხარისხზე და რა პი რობებში იყიდება „პური ჩვენი არ სობისა“? ამ საკითხთან დაკავშირ ებით „პრაიმტაიმი“ და „საქართვე ლოს მომხმარებელთა ფედერაცია“, დეზერტირებისა და გლდანის სა ბითუმო ბაზრობაზე გავიდა. დეზე რტირებზე, მაღაზია შპს „ლომის“ ერთ-ერთი თანამშრომელი დიდხანს გვიმტკიცებდა, რომ პროდუქციის ხარისხზე პასუხს ექიმი ნინო ცხვე დიანი აგებდა, თუმცა ქალბატონი ნინო იმ დღეს ვერსად ვნახეთ. ამ მაღაზიაში არსებულ ანტისანიტა რიაზე პასუხი ვერავის მოვთხო ვეთ და არკაში გადავინაცვლეთ. აქ თითქმის ყველანაირი სახეობის პროდუქტი იყიდება. ნაგავზე რომ არაფერი ვთქვათ, აქ მარტო შარდ ის სუნი შეგაწუხებთ. მეორე სართ ულზე, სადაც ბაზრობა „იბერიაა“, თვალი დაცვის თანამშრომელსაც მოვკარით. ხორცის სექციაში სიძვ ელისგან გაშავებული ხორცი და ჭა ღებზე დიდი შავი ბუზები, როგორც ჩანს, აქ ჩვეულებრივი მოვლენაა. ყველის სექციაში, სადაც იატაკზე წაქის გუბეები იდგა, სულგუნის თავები პირდაპირ ცემენტზე ეყ არა. ხდება თუ არა ამ ბაზრობაზე პროდუქციის ლაბორატორიული შემოწმება? ამ კითხვით ბაზრობის ლაბორატორიას მივმართეთ, რომე ლიც საპირფარეშოდან ერთი ფეხის ნაბიჯზეა განთავსებული. ლაბორა ტორიის ერთ-ერთი თანამშრომელი, ქალბატონი მარინა დიდხანს გვიმ ტკიცებდა, ყოველ საღამოს იატაკს სარეცხი საშუალებით ვხეხავთო, თუმცა შელახულ და ჩაბინძურებ ულ იატაკს ფხვნილით მოხეხილის არაფერი ეტყობოდა. გაშავებული ხორცის ნაჭრები კი ჰაერმა გამო აშრო და ფერი იმიტომ შეიცვალაო. მარინა, ბაზრობა „იბერიის“ თა ნამშრომელი: „მაშინ მე გამოგყვებით და გაჩვ ენებთ, ცხენისა და ვირის ლეში რო გორ იყიდება ჩვენს ქვემოთ „გვირაბ ში“. იქ არავინ არაფერს არ ამოწმებს. თქვენ მეუბნებით, რომ ჩვენს დახლ ებზე შავი ხორცი დევს? ის, უბრა ლოდ, ჰაერისგან არის გაშავებული. გამოგყვებით და გავჭრათ, ვნახოთ შიგნით რა ფერი იქნება. ქუჩაში რომ იყიდება სხვადასხვა ცხოველების ხორცი, ამას რატომ არავინ აქცევს ყურადღებას? კომუნისტების დროს აც კი არ იყიდებოდა ქუჩაში ხორცი და რძის პროდუქტები. ქუჩაში ნაყიდ ყველს შეჭამს ადამიანი და ისე გა რდაიცვლება, ვერავინ გაიგებს, რომ ბრუცელოზი ჰქონდა. ამ დაავადების გამოკვლევა საკმაოდ ძვირია. რაც ქუჩაში ხდება, ჩვენ ამ ყველაფერს ხომ ვუყურებთ, მთელი ჩემი ნათე საობა და სამეზობლო გაფრთხილ ებული მყავს, რომ ქუჩაში ხორცი არ იყიდონ“. ერთი სიტყვით, ეს ქალბატონი
დიდხანს გვიმტკიცებდა, რომ ლა ბორატორიულად ხორცთან ერთად ძვალსაც ვამოწმებთო. დახლზე და ყრილ თევზზე კი, დღევანდელია და ხვალისთვის აღარ იქნებაო, სერტ იფიკატებიც მაქვს, თითქმის ყველა პროდუქტზე და თუ გინდათ, გაჩვ ენებთო. ქალბატონმა მარინამ ვა დაგასული სერტიფიკატების დასტა გადმოიღო და, ალბათ, იმ იმედით, რომ ვადებს არ დავაკვირდებოდით, კმაყოფილი სახე მიიღო. როცა მისი აფიორა გავშიფრეთ, გაღიზიანდა: „ეს არ არის პრობლემა, ვეტყვი ყვ ელას და ხვალ ახალ სერტიფიკატებს მომიტანენო“. გლდანის საბითუმო ბაზრობა „ელეგანტში“ ადმინისტრაციის წარმ ომადგენლებიდან ვერავინ ვნახეთ. როგორც მაღაზიის რამდენიმე მე პატრონემ გვითხრა, სანიტარიული დღეები ამ ბაზრობაზე არასდროს ჩატარებულა. რამდენიმე დღის წინ „მომხმარებელთა ფედერაციაში“ ამ საბითუმო ბაზრობაზე უკმაყოფილო მომხმარებელმა დარეკა. ორცხობ ილა ვიყიდე და მღრღნელების ნაჭა მი იყოო. მაღაზიის მეპატრონეები კი საპირისპიროს გვიმტკიცებდნენ, როგორ გეკადრებათ, ვებრძვით მღ რღნელებს და სპეციალურ შხამსაც ვიყენებთო. ერთი სიტყვით, ნაგვით სავსე დერეფნებზე რომ აღარაფერი ვთქვათ, ყველა მაღაზიაში, ძეხვიდან დაწყებული მაკარონით დამთავრე ბული, პროდუქტი იატაკზე ეყარა. ფაქტი ერთია, მოსახლეობის უმრა ვლესობა ამ პროდუქტით იკვებება, პრეტენზიის შემთხვევაში კი ყველა მოვაჭრე თავს იგიჟებს, ჩემთან გა ფუჭებული და უხარისხო პროდუქტი არ გიყიდია, ან თუ იყიდე, დამიმტკი ცეო. საქმეც ისაა, რომ მომხმარებე ლი დღეს ჩვილი ბავშვივით უმწეოა და ვერავის ვერაფერს დაუმტკიც ებს. მომხმარებელთა ფედერაციის თავმჯდომარე მადონა კოიძე მდგო მარეობას საგანგაშოს უწოდებს: – ნანახით შოკირებული ვარ. სი ტუაცია უფრო საგანგაშო დამხვდა, ვიდრე ინფორმირებული ვიყავი. სამომხმარებლო ბაზარი რომ და უცველია, ამაში კიდევ ერთხელ და ვრწმუნდი. დღეს მომხმარებელი მთლიანად მეწარმის კეთილსინდი სიერებაზეა დამოკიდებული. რაც ამ ბაზრობებზე ვნახეთ, საშინელი ან ტისანიტარიაა, ამ ტერიტორიებზე ნაყიდი პროდუქცია მომხმარებელს სერიოზულ საფრთხეს უქმნის ჯანმ რთელობის თვალსაზრისით. თითქ მის არც ერთ დახურულ ბაზრობაზე ვენტილაცია არ არსებობს, არადა საბითუმო და საცალო ვაჭრობის ობ იექტების მიმართ ერთ-ერთი მთავ არი მოთხოვნა სწორედ ეს არის. ტე რიტორიები რომ დასუფთავებული უნდა იყოს, ამაზე აღარ ვლაპარაკობ. დეზერტირებზე, კონკრეტულად კი არკის ტერიტორიაზე, სანიტარიაზე ლაპარაკი ზედმეტია. ეს პროდუქცია რომ მავნებელია, ვიზუალურადაც კარგად ჩანს. მეწარმეების გამოკი თხვის დროს გამოვლინდა, რომ არ იციან, რა არის სანიტარიული დღ ეები.
სანიტარიული დღეები ამ ბაზრობაზე არასდროს ჩატარებულა 42
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
SOS! დეზერტირებზე ვირისა და ცხენის ლეშს ყიდიან!
სულგუნი პირდაპირ ცემენტზე ეყარა...
ვინ აგებს პასუხს პროდუქციის ხარი სხზე
ძეხვიდან დაწყებული მაკარონით დამთ ავრებული, პროდუქტი იატაკზე ეყარა
„მე სიცოცხლე მინდა...“
დეა თავბერიძე „ჩემს თავს სიტყვა მივეცი, რომ საავადმყოფოში არ მოვკვდებოდი და ეს ასე იქნება“ - ეს სიტყვები 23 წლის გიორგი მსხილაძემ ერთი თვ ის წინ მითხრა... მაშინ ის ისრაელში იყო... ლეიკემიით დაავადებულ ბი ჭს, სამი ოპერაცია გაუკეთდა. ბოლო ოპერაციის შემდეგ მას ერთი ნატვ რა ჰქონდა - თბილისში ცოცხალი დაბრუნებულიყო... ხშირად წარმ ოიდგენდა, თუ როგორ ხვდებოდნენ აეროპორტში მეგობრები, როგორ ეფერებოდა დისშვილს, რომელსაც სახელი თავად შეურჩია. ლუკა, მა შინ მისი სტიმული იყო... გიორგი რამდენიმე დღეა, რაც საქართველო ში დაბრუნდა... -ლუკა ჩუმია, თითქმის არასდროს არ ტირის. ყველაფერს ინტერესით უყურებს. აეროპორტში დამახვედ რეს. შევეხე თუ არა, გულში ჩავიკონე და გავიფიქრე - მეც მინდა ერთი ას ეთი პატარა-მეთქი... -როდესაც საქართველოში დაბრ უნდი რა შეგრძნება გქონდა? -უზომოდ ბედნიერი ვიყავი. მე მი ზნად დავისახე, რომ საქართველოში უნდა ჩამოვსულიყავი... თვითმფრი ნავიდან რომ ჩამოვდიოდი, ტრაპზე გავჩერდი და ერთი ღრმად ამოვისუნ თქე... -ახლა რა მიზანი გაქვს? -მე სიცოცხლე მინდა... ახლა უა ხლოესი მიზანია - გავძლო, როგო რმე ეს დაავადება მოვიშორო...მერე ცხოვრება გავაგრძელო, მაგრამ სხვა ტემპით. ახლა ვიცი, რომ ისე აღარ ვიცხოვრებ, როგორც ადრე. ადრე მა რტო ჩემთვის ვცხოვრობდი. ახლა კი ყველასთვის ვარ... სამი ოპერაცია გავიკეთე. ორი ერთ დღეს გამიკეთდა - დილით და ღამით. შემდეგი კი ყველაზე მნიშვნელოვანი - ძვლის ტვინის გადანერგვის ოპერ აცია იყო. დონორის მონახვას დიდი დრო სჭირდებოდა, მით უმეტეს, უც ხო ქვეყანაში. ჩემს შემთხვევაში დრო არ იცდიდა. საათებს ვითვლიდით უკ ვე. ბედად იერუსალიმში ჩემი ძმაც წავიყვანეთ. ჩემი დების სისხლი შემო
წმებული იყო და არც ერთი არ გამო დგა დონორად. როცა გვეგონა, რომ გამოსავალი არ იყო, ჩემი ძმის სისხ ლი დაემთხვა. სასწაულივით იყო... ამ დღეზე მერეც ბევრი მიფიქრია. არავ ინ ფიქრობდა იმ წამს იმაზე, რომ ეს მტკივნეული ან უსიამოვნო იქნებო და. გვიხაროდა, რომ შანსი გაგვიჩ ნდა... ჩემი ძმა 17 წლისაა... -ახლა როგორია შენი მდგომარე ობა? - თებერვალში ისევ უნდა გავემგ ზავრო ისრაელში, მეორე კურსი მა ქვს გასავლელი. ამის შემდეგ უნდა მომცენ მეოთხე ოპერაციის უფლება. ეს ჩასვლა გადამწყვეტი იქნება. ჩასვ ლისთანავე ანალიზს ამიღებენ და 10 დღეში ან მომცემენ ოპერაციის უფ ლებას ან მეტყვიან, თბილისში უნდა დაბრუნდეო... -ე.ი. ჯერ ყველაფერი არ დამთავ რებულა, რატომ ჩამოხვედი? -ორი მიზეზი იყო. ისეთ კონდიცია ში ვიყავი, რომ მეტი ოპერაციის გაკე თება ჯერ არ შეიძლებოდა. მართალ ია, შემეძლო 2 თვე იქ მომეცადა და ექიმების დაკვირვების ქვეშ ვყოფილ იყავი, მაგრამ უკვე თანხებიც აღარ იყო... ჩამოვედი იმისთვის, რომ ოპერ აციისთვის მოვემზადო, როგორც ფი ზიკურად ისე ფინანსურად. -მახსოვს, მაშინაც საკმაოდ და გეხმარნენ. -სწორედ ამიტომაც ვარ ცოცხალი. მაგრამ საკმარისი მაინც არ აღმოჩნ და. ამ ეტაპზე მინიმუმ 30 000-ია სა ჭირო. ეს იმ შემთხვევაში, თუ ყველ აფერი იდეალურად იქნება. ღმერთმა დაიფაროს და თუ რამე გართულება მოჰყვა ოპერაციას და სხვა მკურნა ლობის კურსიც დამიწესეს, მეტს მო ითხოვენ... იქ ყველაფერი ფულზეა გათვლილი... -რას აპირებ? -არ ვიცი. ისევ ხალხის იმედი მაქვს. დღე და ღამე ამაზე ვფიქრობ. მჯერა, რომ ყველაფერი კარგად იქნება... სხ ვანაირად არ შეიძლება მოხდეს. ეს ჩე მი შანსია... შანსი, რომელიც მომეცა, რომ შეცდომები გამოვასწორო...
შოუ ბი ზნ ეს ი ერთ ი პრო ექ ტი სთ ვი ს გაე რთ ია ნდ ა ეკა ჩიკვაიძე ანა ბავშვობიდან ხატავს და სახლშიც უამრავი ნახატი აქვს, თუმცა საზოგადოებისთვის არ ასდროს უჩვენებია. ახლა ფოტო გრაფიამ გაიტაცა და გადაწყვი ტა, ფოტოსესია მოეწყო, სადაც ლამაზ გარემოში ლამაზ ქალბ ატონებს გადაიღებდა. 22 წლის ანა გოგუაძე ინვალიდის ეტლს არის მიჯაჭვული. მიუხედავად ამისა, აქტიურად მოღვაწეობს. 4 წელია, მზიურის ბავშვთა ფე სტივალის ორგანიზატორია, პრ ოექტებზე ფიქრი კი ახლახანს დაიწყო.. ახალი ორიგინალური იდეა ანას ცოტა ხნის წინ მოუვიდა. ჩაფიქრებული ფოტოსესია ერ თი შეხედვით უბრალო კომპოზ იცია უნდა გამოსულიყო, სადაც გლამურული ფოტოსთვის ერთი უჩვეულო დეტალი იქნებოდა – ინვალიდის ეტლი. მოგვიანებით, იდეამ ცვლილება განიცადა და გადაწყვიტა, ამ ფოტოებისთვ ის სოციალური პრობლემის სახე მიეცა და შეეხსენებინა საზოგა დოებისთვის, რომ შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირე ბის ინტეგრირება მნიშვნელოვ ანია. ანას იდეას „ჯეოსელმა“ მხარი დაუჭირა და გადაწყვიტა, მისი პროექტის განხორციელებ აზე ეზრუნა. 20 განსხვავებული ფოტო, ცნობილი მოდელები და ლამაზი ქალბატონები, ინდივი დუალური გარემო, ავთანდილის სამოსი და აქსესუარად ქცეული ეტლი – ეს ყველაფერი ერთად შეიკრა და ფოტოსესიაც შედგა. პროექტში მონაწილეობა მაკა ას
ათიანმა, თაკო ჩხეიძემ, ქრისტი ყიფშიძემ და სხვადასხვა სააგენ ტოს მოდელებმა მიიღეს. ანა გოგუაძე: „ეს არ იქნებოდა გლამური, მაგრამ როცა ნახავენ, აუცილებლად ინანებენ“. ავთანდილი გაოცებას არ მალავდა: „აუცილებლად ვითანა მშრომლებ შენთან, შენ მოდას სჭ ირდები!“ ფოტო-პროექტი „მე-ანია“ სა ზოგადოებას შეზღუდული შესა ძლებლობების მქონე პირთა სა ერთაშორისო დღეს ფილარმონიის ფოიეში გააცნეს. ამით „ჯეოსელ მა“ ანას საშუალება მისცა, ეს პრ ობლემა ფართო საზოგადოების თვის გაეცნო და „მესიჯი“ გაეგზა ვნა მათთვის. თაკო ჩხეიძე: „ეს შემოთავაზე ბა როცა მივიღე პირველად, ჩავჯ ექი თუ არა ეტლში, დავფიქრდი, რომ ცხოვრებაა და არავინ არაფ რისგან ვართ დაზღვეულები. ამ ხალხს კი ყველანაირი პირობა უნ და შევუქმნათ, რომ ჩვენს გვერ დით იყვნენ, როგორც ეს საზღვა რგარეთ ხდება. კარგი იქნება, თუ ეს ჩვენთანაც დამკვიდრდება“. მაკა ასათიანი: „ამ პატარა გო გომ ამ ფოტოებით წარმოადგინა თავი. არასდროს გამიმახვილებია ყურადღება ამ პრობლემაზე. ფო ტოსესიის შემდეგ სულ ვაკვირდე ბი და ვერსად ვხედავ მათ, ვერც ქუჩაში, ვერც კაფეში. იმედი მა ქვს, ეს ყველაფერი შეიცვლება“. ანა ბევრად უფრო მასშტაბურ და საინტერესო ფოტო-პროექტს გეგმავს, სადაც, სავარაუდოდ, მა მაკაცებიც იქნებიან.
აქსესუარი ეტლი ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
43
44
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
გოგო თუ მომეწონა, ვერსად გამექცევა თამარ გონგაძე
მამაჩემმა ეს მოახერხა და მინდა, მეც მოვახერხო
„ძალიან მომენატრა სიმღერა. დათო ევგენიძემ მამაჩემს რომ დაურეკა და უთხრა, ზუკასთვის სიმღერა მაქვსო, ძალიან გამიხა რდა. ევგენიძის სიმღერა მაინც სხ ვაა. მელოდიას რომ მოვუსმინე, უკვე საყვარელი სიმღერა გახდა. ტექსტს ახლა წერს და ჯერჯერობით მეც კი მიმალავს. ნიაზის სტუდიაში მუსიკა ჯერ არანჟირების პროცესშია, რომე ლზეც მართლა გენიოსები მუშაობენ. არაფერს ვაკეთებდი, უბრალოდ, კუ თხეში ვიჯექი, სამ „კიტს“ - ანრი ბა სილაიას, ალეკო კვაშალს და დათო ევგენიძეს ვუსმენდი და ვტკბებოდი. დათო კლავისინზე რომ უკრავდა, ან რი მივიდა და უსიტყვოდ ისე აუწყო ბასგიტარა, სულ მთლად დამბურძგ ლა. ცოცხლად იწერება. აქ აჩქარება არ შეიძლება. კლიპზე ვფიქრობთ. ცოტა ლირიკული და ცოტაც ძვ ელმოდური სიმღერაა. იცით, როგორი სიმღერაა? ჩემხელა, 18 წლის ბავშვები უნდა დადგნენ და სანთებელებით ერ თად იმღერონ. იმდენად სიყვარულით გაკეთებული სიმღერაა, რომ მგონია, განსაკუთრებულად ჩემი თაობისთვის გამოდის. შეიძლება უცნაურად ჟღერ დეს, მაგრამ ჩემი სიმღერის სტილი ბა ვშვობიდან სევდიანი და ლირიკულია. ბევრი ამაზე მსაყვედურობდა... სიმღერისთვის ამ გათიშულ პერი ოდშიც არ გამინებებია თავი, ეს შეუძ ლებელია. მეგობრებთან ერთად სულ ვმღეროდი.“ - ზუკა, შენს ერთ ძველ ნათქვამს გაგახსენებ, როგორც გიოს აქვს თა ვისი საქმე და პარალელურად მღერ ის კიდეც, მეც ასე ვიქნებიო. - დღესაც ასე ვფიქრობ. კაცს პროფ ესია და ცხოვრებისეული საქმე რომ არ ჰქონდეს, შეუძლებელია. ჩემი პროფეს ია მექნება, მაგრამ სიმღერა ჩემი ცხოვ რების ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ნაწილი იქნება. მამაჩემმა ეს მოახერხა და მინდა, მეც მოვახერხო. გიო ჩემთ ვის ეტალონია.
ახლა ჩემს ცხოვრებაში სასუ რველი გოგონა არ არსებობს, მაგრამ თუ გოგო მომეწონება, ნამდვილად ვერსად გამექც ევა. სირბილი მეზარება-მეთქი კი ვთქვი, მაგრამ როდესაც რაღაც ინტერესი მაქვს, ვერა ვინ გამასწრებს. ვერ გეტყვით, მყვარებია თუ არა. ჯერჯერობით რა გრძნობაც განმიცდია, შეიძლება სიყვარული ვუწოდო, მაგრამ ხვალ შე იძლება იმაზე დიდი გრძნობა მოვიდეს. მაშინ იმ წინას გატაცებად ჩავთვლი. იმ ედი მაქვს, ბევრჯერ მოვა სიყვარული. მეგობარი გოგონები მეჩხუბებიან, რო დესაც ვამბობ, რომ სიყვარულის პარა ლელურად შეიძლება გატაცებები მეწვ იოს, მაგრამ ამან ჩემი საყვარელი ქალი არ უნდა შეაშინოს. კაცს ეს ეპატიება, ქალს - არა, იმიტომ, რომ ქალი კაცზე სულიერად და მენტალურად ძლიერია. ქალი არ უნდა იგინებოდეს, ეს უბედ ურებაა. არაფერი არ მირჩევნია ქალის სინაზესა და სისწორეს. გიო სულ მეუბ ნება, შვილო ისეთი ოჯახიშვილი უნდა იყოს შენი რჩეული, რომ მე მის მამა სთან რომ არ დავჯდე, არ დავლიო და არ ვილაპარაკო, როგორ შეიძლებაო. უცხოელს ცოლად ვერც მე მოვიყვან. სიტყვა „ჩემი“ ძალიან მიყვარს. „ჩემი“ და „ქართველი“ უნდა იყოს ის ცოლიც.
ახლა ჰესეს ზეგავლენის ქვეშ ვარ
წამიერად გაიელვა... მაშინ, 10-11 წლამდე ვერ ვაცნობ იერებდი, რომ ვმღეროდი და პოპულა რული ვიყავი. ახლა ჩემს დიპლომებს და დამსახურებებს რომ ვუყურებ, მი კვირს. მგონია, რომ ეს ყველაფერი სხ ვისი გაკეთებულია... მაშინ ბუნებრივ ად ვთვლიდი ჩემს სიმღერას, სცენაზე გამოსვლა, სტუდიაში მუშაობა... წამი ერად გაიელვა ბავშვობამ...
ამან ჩემი საყვარელი ქალი არ უნდა შეაშინოს
როგორც ფილმის ყურება მიყვარს, ასევე მიყვარს წიგნ ის კითხვაც. ამ წლების განმ ავლობაში, რაოდენ გასაოც რადაც არ უნდა ჟღერდეს, ბე ვრს ვკითხულობდი. ბოლოს ჰერმან ჰესეს „სითარტა“ წა ვიკითხე, რომელმაც ცხოვრე ბაზე დამაფიქრა... საერთოდ, ისეთი ნაწარმოებები მიყვარს, წიგნს რომ დადებ და დაფიქრდე ბი შენს თავზე, წინ რა გელის, იმ აზე... ახლა ჰესეს ზეგავლენის ქვეშ ვარ. ძალიან მიყვარს პოეზია, ჩემთვის არ არსებობს გალაკტიონის კარგი და ცუ დი ლექსი, მისი ყველა ლექსი ცხოვრებაა. მიყვარს თვითმფრინავში საკითხავი ბესთ სელერები. ამერიკიდან ყოველთვის ჩამო მაქვს ერთი ყუთი წიგნები. ჩემოდანს ბორბ ლებიც მოსტეხია წიგნების სიმძიმისგან. მყავს ისეთი 7 მეგობარი, „ტრუსიკის მე გობრები“ რომ ჰქვია, მათთან ერთად ვიცი, რომ მთელ ცხოვრებას გავატარებ. სადღეგ რძელოში მითქვამს, ჩვენს შორის ისეთი ურ თიერთგაგებაა, ერთი კვირა რომც არ ვნახო, ისე ვიქნებით, თითქოს წინა დღით დავშორ დით. 70 წლისები, ჭაღარები, ბუხართან შე ვიკრიბებით და იგივე თემებზე ვისაუბრებთ, რომელზეც ახლა ვსაუბრობთ. თრობა გამო მიცდია და მეორე დღეს თავი სამკუთხედი მქ ონია. მთვრალი საყვარელი ვარ, დაძინება მი ნდება. ჩემთვის წყნარად ვარ და ნურავინ და მელაპარაკება. ვსვამ ისეთ სასმელს, რომლის გემოც მომწონს, მაგალითად, ღვინოს, არაყს ვერ ვსვამ. სახლში მთვრალი რომ მოვდივარ გიოს ეცინება. ერთად არ დაგვილევია, ნაბა ხუსევზე სახინკლეში კი გამოვსულვართ.
იქ ძალიან მაგარი დრო გავატარე
ნოდარიკოსთან ერთად რომის მეტროში
ამერიკული ჰუმანიტა რული უნივერსიტეტის თბილისის ფილიალის (ჰავაის ფილიალია) საერ თაშორისო ურთიერთო ბების მეორე კურსის სტ უდენტი ვარ. დიპლომატ ია საინტერესოა ჩემთვის. საცხოვრებლად ვერსად წავალ, თუნდაც სამსახ ურეობრივად. ჩემი თბ ილისის გარეშე ვერ გავძ ლებ. სწავლა დაგეგმილი მაქვს ვაშინგტონის უნივ
ერსიტეტში, სადაც მოხვ ედრა და სწავლა ძალიან რთულია. თუმცა მამიდა იქ 15 წელია ცხოვრობას და ვაშინგტონში გამი ადვილდება ცხოვრება. შეიძლება მომავალ ზა ფხულს ჩავაბარო, ან მო გვიანებით, მაგისტრატუ რაში. ჩემი ძმა, ნოდარიკო რომში სწავლობდა და იქ ძალიან მაგარი დრო გა ვატარე. იტალია ძალიან მაგრად მახსენდება.
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
45
ინტერვიუ გოგი თოფაძესთან რამდენიმე დღის წინ ლევან გაჩეჩილაძემ განაცხადა: ხელისუ ფლება მეწარმეებს ავიწროებს და ბიზნესმენებმა ხმა უნდა ამოი ღოთო. მოგვიანებით გამოჩნდა გოგო თოფაძის განცხადება - ჩემს კომპანიას პრობლემები აქვსო... „პრაიმტაიმი“ გოგო თოფაძეს დაუკავშირდა. მირიან ბოქოლიშვილი კომპანია „ყაზბეგს“ პროდუქ ციის გატანაში პრობლემები შე ექმნა. საგადასახადო სამსახური კომპანიას გადასახადების გადა უხდელობას ედავება, რის გამოც საზღვარგარეთ პროდუქციის გა ტანა საბაჟოზე რამდენიმე დღით შეფერხდა. გოგი თოფაძე ამას არსებულ კანონმდებლობას უკ ავშირებს და ამბობს, რომ დავა ლიანების გადახდას პრინციპუ ლად არ აპირებს. გოგი თოფაძე, „ყაზბეგის“ მფ ლობელი: – პრინციპულად არ ვაპირებ დავალიანების გადახდას. წაიღონ რუსთავის ქარხანა და ეს იქნება მაგალითი, თუ როგორ ავიწროებ ენ კერძო მეწარმეებს. – პროდუქციის გატანაში პრ ობლემები დავალიანების გამო შეგექმნათ? – ექსპორტზე ჩვენი ქარხანა ძა ლიან დიდ პროდუქციას აგზავნის. ფაქტობრივად, 20 ქვეყანაში გაგვ აქვს, გვაქვს შესაბამისი კონტრა ქტები. იმის გამო, რომ აბსტრაქტ ული გადასახადების გადახდაზე უარი ვთქვით, ეს ტვირთი საბაჟო ზე გააჩერეს და არ უშვებდნენ რა მდენიმე დღე. მერე გადაგვახდევი ნეს 22 ათასი ლარი და გაუშვეს. – ანუ ამჟამად პრობლემა მო ხსნილია? – პრობლემა მოხსნილი არაა, რადგან გაურკვეველ გადასახადე ბს სისტემატურად გვთხოვენ. ექ სპორტის შეჩერება სახელმწიფოს დაქცევას ნიშნავს. პირიქით, აქეთ უნდა გვეხვეწებოდნენ, ექსპორ ტზე გაიტანეთ საქონელიო და ეს 46
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
ენი პრობლემებს გვიქმნიან. – და 22 ათასი რაში გადაიხად ეთ? – ეს გადავიხადეთ იმისთვის, რომ ვაგონები გაეშვათ საბაჟოზე. გვეუბნებოდნენ, დავალიანებაა და უნდა დაფაროთო. ამ გადასა ხადებს არასდროს არ ვიხდიდით, რადგან ესაა აბსტრაქტული და გა ურკვეველი გადასახადები. ამათი კანონებით ყველაფერი იბეგრება. – პოლიტიკურ საქმიანობას ხომ არ უკავშირებთ? – არა, რა შუაშია პოლიტიკა? მე ეკონომიკაზე გელაპარაკებით. – ანუ გამორიცხავთ, რომ პრ ობლემები იმის გამო შეგექმნათ, რომ ოპოზიციური პარტიის ლი დერი ბრძანდებით? – ეს გარკვეულწილად არის პო ლიტიკური პრობლემები, აბა რა. ეს არის ქვეყნის არასწორი ეკონ ომიკური სტრატეგიის შედეგი. მე წარმეს რომ აქცევ, ამით ქვეყანას ურტყამ. – პოლიტიკური პარტიის ლი დერი რომ არ ყოფილიყავით, იგივე პრობლემები შეგექმნებო დათ? – ალბათ. – მაშინ სხვა მეწარმეებს რა ტომ არ აქვთ ექსპორტზე გატა ნის პრობლემა? – ვინ გითხრათ, რომ არ ექმნ ებათ პრობლემა. თქვენ ფიქრობთ, რომ ისინი კმაყოფილები არიან? – მაშინ რატომ არ ამბობენ ამ ას ხმამაღლა? – იმიტომ, რომ ზოგი დაშინებუ ლია, ზოგი ამათთანაა შეკრული. ჩვენ ვართ დამოუკიდებელი კომპ ანია და ეს არავის არ მოსწონს.
ეკა ბესელიასთან დაკავშირებული სკანდალი გრძელდება
ეკა ბესელიას ძმის და შვილის სასამართლო პროცესი ბათუმში ხმაურით მიმდინარეობს. სკან დალი მოწმის განცხადებას მო ჰყვა. დავით ჯაფარიძემ თქვა, რომ ბესელიამ საქმეში „შავები“ ჩართო და მისგან ჩვენების შე ცვლას მოითხოვდა. ეს ინფო რმაცია ბესელიამ ჯერ უარყო, თუმცა მოგვიანებით თქვა, რომ სინამდვილეში ის ჯაფარიძეს პოლიტიკოსებთან ერთად შე ხვდა. პოლიტიკოსების ვინაობა არ დაუკონკრეტებია. ერთ-ერთი ინფორმაციით, ბესელიას „რაზბ ორკებში“ ირაკლი ოქრუაშვილის მიერ დაფინანსებული პოლიტი კოსები ეხმარებიან. ბესელიამ ოქრუაშვილს პარიზში მას შე მდეგ მიმართა, დასახმარებლად, რაც სასამართლო პროცესზე მის ადვოკატს სამართლებრივი არგუმენტები არ ეყო ეკას ძმისა და შვილის დასაცავად. სწორედ ამის შემდეგ გადაწყვიტეს საქმ ისთვის პოლიტიკური ელფერი მიეცათ. როგორც ამბობენ, სწ ორედ ამაში თხოვა დახმარება ეკამ ირაკლის და ფინანსური მხ არდაჭერაც მიიღო _ ოქრუაშვი ლმა ბესელიას პოლიტიკოსების მოსასყიდად გარკვეული თანხა გამოუგზავნა, არჩევნებისთვის საჭირო ფინანსების სანაცვლოდ კი ეს პოლიტიკოსები ბესელიას შვილისა და ძმის სასარგებლოდ ჩვენებას მისცემენ. როგორც ბესელიამ აღნიშნა, შემთხვევიდან ერთ თვეში და ვით ჯაფარიძე ოპოზიციის ორ წარმომადგენელთან ერთად მის ოფისში მივიდა და უთხრა, რომ ბრალდებულების საწინააღმდ ეგო ჩვენება ზეწოლის შედეგად მისცა. “ჩემი არასრულწლოვანი შვ ილისა და ძმის წინააღმდეგ ჩვ ენება ზეწოლის შედეგად მისცა, მას დაემუქრნენ დაჭერით, პი რობითი მსჯავრი აქვს. ამბობდა, რომ კაფე-ბარში იყო სიტყვიერი კამათი მასა და ვინმე ჭკუასელს შორის და ამ კამათში არ ჩარე
ულა ჩემი ძმა. ამის მიუხედავად, მან მაინც მისცა ჩემი ოჯახის წე ვრების საწინააღმდეგო ჩვენება, ვინაიდან დაემუქრნენ. სასამა რთლო პროცესებზე ჯაფარიძემ ეს შეხვედრა დაადასტურა, თუ მცა ზეწოლაზე სასამართლოს ინფორმაცია არ მისცა”,- განა ცხადა ეკა ბესელიამ და აღნიშნა, რომ საჭიროების შემთხვევაში ოპოზიციის წარმომადგენლები, რომლებიც აღნიშნულ შეხვედ რას ესწრებოდნენ, მზად არიან, ჩვენება მისცენ და ეს დაადას ტურონ. დავით ჯაფარიძე ამ ბრალდე ბას უარყოფს და აცხადებს, რომ ეკა ბესელია თავად შეეცადა მა სზე ზეწოლას...
ეკა ბესელიამ ასევე განაცხ ადა, რომ პროცესზე პოლიცი ელებმა ურთიერთგამომრიცხავი ჩვენებები მისცეს... ეკა ბესელია უარს ამბობს კომენტარზე, ამ იტომაც ჩვენ დაზარალებულ მხ არესა და პროკურატურას დავუ კავშირდით. კოტე ცაცუა, იუსტიციის სა მინისტროს მთავარი პროკურ ატურის საგამოძიებო ნაწილის პროკურორი: – მოწმეები აბსოლუტურად დეტალურად მოყვნენ, რაც იყო და რაც მოხდა ქობულეთში. შე მიძლია, დაგარწმუნოთ, რომ აბსოლუტურად ერთნაირი ჩვენ ება მისცა ყველა პოლიციელმა, ვინც სასამართლო სხდომაზე დაიკითხა. ანუ ზუსტად ემთხ ვევა ერთმანეთს ის გარემოებ ები, რომელზეც პოლიციელები საუბრობდნენ. უბრალოდ, გუ ლწრფელად გეუბნებით, ყველა ჩვენება იდენტურია, თან ყველა გარემოებაზე, რაც ინციდენტის დროს მოხდა და ყველამ ერთნ აირად აღნიშნა დაწვრილებით, დეტალებში... – რა აძლევს მაშინ საფუძვ ელს, ასეთი განცხადება გააკეთ ოს? –სასამართლო სხდომაზე მო
წმე იკითხება დეტალურად. წი ნასწარ გამოძიებაში შეიძლება ის დეტალები არ ჰკითხეს, რაც პროცესზე გამოჩნდა. პროცესზე მოწმეებს დაცვამ ცალკე დაუსვა კითხვები, ჩვენ – ცალკე. ამიტ ომ დაკითხვა უფრო ფართო გა მოვიდა, თუმცა აბსოლუტურად არანაირი განსხვავება არ ყო ფილა წინასწარ გამოძიებულსა და ახლანდელ ჩვენებებს შორის, რამაც ბესელიას შვილისა და ძმ ის ბრალეულობა დაადასტურა და ამის შემდეგ ბუნებრივია, იგი გაღიზიანდა, თუმცა მსგავსი ქმ ედებები ჩვენთვის უცხო არ არ ის ბრალდებული მხარისგან სა სამართლო პროცესებზე. თამთა ქობულაძე, სასამართ ლოში მოწმის სტატუსით გამო ძახებული, დაზარალებულ და ვით ჯაფარიძის მეუღლე: – მე მარტო ის ვიცი, რომ შე ხვდნენ ნამდვილად და ამ შეხვ ედრაზე ბესელიამ სთხოვა ჩვენ ების შეცვლა. ვინ ესწრებოდა და როგორ ესწრებოდა, ამაზე ვერ ვილაპარაკებ. ვიცი, რომ რამდ ენიმე ადამიანი იყო და მარტო არ ყოფილა. ვინ იყვნენ, ამაზე სჯობია, ამ შეხვედრის ორგანი ზატორს ჰკითხოთ... – ბესელიამ განაცხადა, რომ თქვენი მშობლები თანამდებობ ის პირები არიან და... – გამგებელი არავინ არ არის, არც ყოფილა, მოიგონა ბესელი ამ, ალბათ, მე რა ვიცი... მამაჩე მი არის პოლიციის რიგითი თა ნამშრომელი. დედაჩემიც იყო, მაგრამ მერე მოხსნეს, გაათავის უფლეს თანამდებობიდან... ამ იტომაც ჰქონდა ბესელიას ეჭვი, რომ ჩვენგან იყო რაღაც, მაგრამ სინამდვილეში არაფერი არ ყო ფილა ჩვენი მხრიდან, ან რატომ უნდა ყოფილიყო?.. საინტერე სოა, იმას რატომ არ ამბობს, რომ ჩემი ქმარი წლების განმავლობა ში თავად იყო ოპოზიციური პა რტიის წევრი და ყურადღებას ამახვილებს მხოლოდ იმაზე, რაც მისთვის არის ხელსაყრელი…
სიჭინავამ ვალი დაადასტურა კობა ინასარიძე გასარკვევი გაირკვა: დღესდღეობით საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციის ვალი 9 867 084 ლარს შეადგენს. ეს ამბავი ფეხბურთის ფედერაციის აღმასკომზე გახდა ცნობილი, სწორედ იმ სხდომაზე წარადგინეს კიდეც ფედე რაციაში ჩატარებული აუდიტორული შე მოწმების პირველადი დასკვნა. ფედერა ციის პრეზიდენტმა ზვიად სიჭინავამ კი ეს ყოველივე დაადასტურა. 2005-2009 წლებში ფეხბურთის ფედერაციამ - 55 924 408 ლარი დახარჯა. აქედან - 16 025 000 ლარი სახელმწიფოს მიერ იყო გამო ყოფილიო, თქვა პრეზიდენტმა. ფეხბურ თის ფედერაციას 2006 წელს - 3 400 000 ლარი მიუღია; 2007 წელს – 1 800 000, 2008 წელს – 5 600 000, 2009 წელს კი – 5 225 000. როგორც გაირკვა, ამჟამად, საქართ ველოს ბანკში 2 000 000 ლარად არის დაგირავებული ფეხბურთის ფედერა ციის ოფისი და ეროვნული სტადიონის ფედერაციის კუთვნილი 5-პროცენტიანი წილი. გარდა ამისა, ფედერაციას აქვს „ტაოპრივატბანკისა“ და ერთ-ერთი შვ ეიცარიული ბანკის ვალი. თუმცა ფედე რაციის პრეზიდენტი ამას ჯერ ზუსტად ვერ ამბობს. „ამჟამად მხოლოდ შემიძლია გითხ რათ, რომ ფედერაციას ნამდვილად აქ ვს ვალი. ფეხბურთი ძვირი სიამოვნებაა და ცხადია, დიდ ხარჯებს მოითხოვს. არ ვფიქრობ, რომ ფედერაცია თანხებს არამიზნობრივად ხარჯავდა, თუმცა ფაქტია, რომ დავალიან ების გამო, ფედერა ციის შენობაც კი დაგ ირ ავ ებ ულ ია. უფრო ზუსტად, ვისი ვალი აქვს ფედერაციას და რა ოდენობის, უახლოეს დღ ეებში გამოჩნ დება“, - განა ცხადა ზვიად
სიჭინავამ, რომელიც მალე ფედერაციის გენმდივან რევაზ არველაძესთან ერთად უეფას პრეზიდენტ მიშელ პლატინის თან შვეიცარიაში გაემგზავრება. უეფა შივე სიჭინავა და არველაძე ქუთაისისა და ბათუმის სტადიონების ასაშენებელ პროექტებს წაიღებენ, საჭირო რეკომე ნდაციებს მიიღებენ და შესაძლოა შინ, მშენებლობისთვის გამოყოფილი გარკ ვეული გრანტითაც დაბრუნდნენ. სხვა თა შორის ბათუმის სტადიონი ჰოლა ნდიელების დაპროექტებულია და ერთი შეხედვით, არცთუ ურიგოდ გამოიყურ ება. წინასწარი მონაცემებით ბათუმის ახალი არენა 10 ათას მაყურებელზეა გათვლილი, ხოლო ქუთაისის 15–ათას იანი იქნება.
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009
47
48
ორშაბათი 7 დეკემბერი, 2009