ექს კლ უზ იუ რა დ პირ ად ი N5 (47), ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010 წ.
ნანუკა
გულახდილად
ირაკლი კოდუაზე
`პრაიმტაიმი~ ყოველკვირეული გაზეთი ფასი 1 ლარი
EXCLUSIVE
კაპიტანი ნიკონოვი:
`გაზაფხულზე რუსული არმია
თბილისში შემოვა~
ექსკლუზიური რეპორტაჟი პერევიდან:
რუსეთის ახალი გეგმა პრეზიდენტი ზურაბ ნოღაიდელი. პრემიერ-მინისტრი – მიხეილ ხუბუტია. პარლამენტის თავმჯდომარე – ნინო ბურჯანაძე. საგარეო საქმეთა მინისტრი – სალომე ზურაბიშვილი, თავდაცვის მინისტრი – ბადრი ბიწაძე.
EXCLUSIVE
გვ. 33
სერგეი მარკოვი: რუსული ფული
ქართულ პოლიტიკაში ახლა ცოტაა, მერე იქნება უფრო მეტი“ გვ. 7
როცა შენი ქმარი სხვასთან მიდის და როცა სხვისი ქმარი შენთან მოდის EXCLUSIVE გვ. 4 ცხოვრების ბოლო დღეები მონასტერში დედა პარასკევა სნეულებს მარადისობაში გადასვლაში ეხმარება „მე დავსწრებივარ ყველას სულის გასვ ლას, ვინც აქ გარდაც ვლ ილა. ამ დრ ოს ხვ დები, რომ სხვას ვეღა რაფერს აკეთებ, უნდა გაუშვა... პირველად, როდესაც ამ პროცესს დავესწარი, ვიტირე”
EXCLUSIVE
გვ. 16
EXCLUSIVE
გვ. 2
როგორ აპირებს რუსეთი სააკაშვილის დამხობას...
ლევან ბერძენიშვილი: „საქართველოში რევოლუციური ვითარება არ არის და ხელოვნურად მას ვერავინ შექმნის“... გვ. 10
EXCLUSIVE
გვ. 41 ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
1
რატომ დაენგრა ოჯახი ვახო სანაიას და სად აპირებს კარიერის გაგრძელებას? EXCLUSIVE ვახო სანაია და მარიკა ბაკურაძე თეა ხომერიკი
თავისი პროტეჟეებით ანაცვლებს. სანაია არც ბა არც მარიკა ბაკურაძემ ისურვა. – არა, რა, ამ თემაზე საერთოდ არ ვლაპარ ამ თემაზე საუბრობს და ყოველგვარ კომენტ რამდენიმე დღის წინ ჟურნალისტმა ვახო არზე უარს ამბობს, ჟურნალისტი მხოლოდ იმ აკობ. სხვა რამე თუ გაინტერესებს, კი ბატო სანაიამ ტელეკომპანია „იმედი“ დატოვა. შა ას ადასტურებს, რომ შემოთავაზება აქვს. ნო, მაგრამ ეს პირადი საკითხია და ინტერვიუს ბათს „სპეციალური რეპორტაჟი“ მის გარეშე ვერ მოგცემთ, – ამბობს მარიკა. გავიდა ეთერში. ცხადია, ამ ამბავს მითქმა-მო ცვლილებები ცხოვრებაში ვახო სანაიასა და მარიკა ბაკურაძის სიყვ ეს, რაც შეეხება კარიერას... ცვლილებე არულის ისტორია ჯერ კიდევ უნივერსიტეტში თქმა არ მოჰკლებია. თავად ვახოს ამ გადა წყვეტილების მიზეზებზე საუბარი არ სურს, ბი კი მის პირად ცხოვრებაშიც საკმარისზე დაიწყო. რამდენიმე თვის წინ „პრაიმტაიმისთ თუმცა არ მალავს, რომ საკმაოდ სერიოზული მეტია. როგორც ჩვენთვის გახდა ცნობილი, ვის“ მიცემულ ინტერვიუში წყვილი ბედნიერი შემოთავაზებები მიიღო. ჟურნალისტი არც იმ ცოტა ხნის წინ ვახო მეუღლეს გაშორდა. მისი ყვებოდა ამ ყველაფრის შესახებ. აი, რა გვით ას ამხელს, კონკრეტულად სად აპირებს საქმ მეუღლე ჟურნალისტი მარიკა ბაკურაძე იყო. ხრა მაშინ ვახო სანაიამ: იანობის გაგრძელებას. თავიდან გავრცელდა მარიკა ამჟამადაც ტელეკომპანია „იმედში“ – აუ, ჩვენ ძალიან მაგარი შეყვარებულები ინფორმაცია, რომ ის პოლიტიკაში, კერძოდ მუშაობს, ის გადაცემა „ჟურნალისტის დღიუ ვიყავით. ჯერ ხომ სტუდენტობაა ძალიან მა კი, „რესპუბლიკურ პარტიაში“ მიდის. თავად რის“ კორესპონდენტია. ვახოსა და მარიკას გარი, მერე შეყვარებულიც რომ მანდ გყავს, ვახო სანაია ამბობს, რომ პოლიტიკაში წასვ ორი შვილი ჰყავთ და როგორც ამბობენ, და ეგ ხომ საერთოდ... მე ვფიქრობ, რომ ყველაზე შორების მიუხედავად, ერთმანეთთან ახლო და მაგარი შეყვარებულობა ჩვენ გვქონდა... ჩვ ლას არ აპირებს. როგორც „პრაიმტაიმს“ სარწმუნო წყარომ მეგობრულ ურთიერთობას ინარჩუნებენ. რა ენი სიურპრიზებიც განსხვავებული იყო. უკ უამბო, სანაიამ შემოთავაზება ტელეკომპანია გახდა ჟურნალისტური წყვილის გაყრის მი ვე ეკრანზე ვჩანდი, როდესაც მოგვდომებია, „მაესტროდანაც“ მიიღო. გახდება თუ არა ის ზეზი? ამაზე არც ერთი მათგანი ხმამაღლა არ რუსთაველზე ფეხშიშველებსაც კი გვირბენია. „მაესტროს“ ახალი სახე? ამ კითხვას ჟურნალ საუბრობს, თუმცა ჩვენ ისიც გავარკვიეთ, რომ ანუ ცნობადობას სურვილების შესრულებაში ისტი მხოლოდ ღიმილით პასუხობს. მისი რეაქ აქ მესამე პირის ხელი ურევია. ამ შემთხვევაში ხელი არასოდეს შეუშლია. ციით თუ ვიმსჯელებთ, შესაძლოა, ვახო მალე ოჯახის დანგრევის მიზეზი ტრადიციული სა იმავე ინტერვიუში არანაკლებ რომანტიკ „მაესტროს“ ეთერში გამოჩნდეს. სანაიას „შეძე სიყვარულო სამკუთხედი აღმოჩნდა. მეგო ული ისტორიები მოგვიყვა მარიკამაც. ნით“ კი პირადად ეროსი კიწმარიშვილი ყოფი ბრისგან შევიტყვეთ, რომ ამჟამად ვახო სხვა – ჩვენი სიყვარულის ისტორიებით ფაკუ ლა დაინტერესებული. სხვათა შორის, ითქვა გოგოსთანაა. ახალ წელს ისინი ბათუმშიც ერ ლტეტზე ვარსკვლავები ვიყავით. ერთხელ ისიც, რომ „მაესტროში“ კიწმარიშვილისა და თად შეხვდნენ, თუმცა იმის გამო, რომ თავად ლექციაზე დაგვავალეს სიყვარულზე სცენარ ღლონტის კადრები უკვე სერიოზულად დაპი ჟურნალისტს არ სურს ახალ სიყვარულზე სა ის დაწერა. ჩვენმა ჯგუფელმა სცენარი ჩვენი რისპირებიან ერთმანეთს. „პრაიმტაიმი“ უკვე უბარი, ჩვენც თავს შევიკავებთ მისი რჩეულის სიყვარულის მიხედვით დაწერა... მახსოვს, ერ წერდა, რომ კიწმარიშვილი ღლონტის კადრებს ვინაობის გამხელისგან. განმარტების გაკეთე თხელ შემოდგომა იდგა და ჭადარს ფოთლები
ცვლილებები კარიერაში
2
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
ცვიოდა, რომელიც ძალიან ლამაზად ეყარა რუსთაველზე. მე მივადექი და საუკეთესოები ავკრიფე. საერთოდ, ჭადარს დიდი ყუნწი აქვს. ფოთლები ერთმანეთს გადავაბი და შევქმენი ასოები. მერე დიდ პარკში ჩავდე და მივიტანე „მზეში“, სადაც იმ დროს მუშაობდა ვახო და ჭადრის ფოთლებით დავუწერე – „მიყვარხარ!“ რა მოხდა შემდეგ? რატომ აღმოჩნდა მათი რომანტიკული სიყვარული ხანმოკლე? სხვა თა შორის, ამ ბედნიერი ისტორიების გარდა, იმავე ინტერვიუში წყვილი გარკვეულ უთან ხმოებებზეც საუბრობდა. შესაძლოა, სწორედ ეს, ოჯახური უთანხმოება გახდა იმის მიზეზი, რომ ისინი დღეს ერთად აღარ არიან. მეტიც, ვახომ უკვე სხვა გულისსწორი იპოვა. – კამათობთ ხოლმე? ვახო: – უფფფ, ეგ არ გვკითხო. სულ ვკამათობთ და ვჩხუბობთ და თუ ვინმე ესწრება ამას, ამ ბობენ, რომ ესენი ერთად როგორ ცხოვრობე ნო. მარიკა: – თუმცა ამას თან დიდი სიყვარული ახლა ვს, რომელიც ამ კამათს ანეიტრალებს. ვახო: – ჩვენ ყოველთვის ყველაფერზე ვკამათ ობთ. 24 საათი ამ რეჟიმში ვართ. ერთი წამი ერთმანეთს ვეფერებით, მეორე წამს ვხოცავთ ერთმანეთს.
ხოფერია ეკრანზე ბრუნდება
EXCLUSIVE ავთო ჩიტიძე
მოდელი: ნუკი ყარალაშვილი ფოტო: ლელი ბრაგონრავოვა
ტელეჟურნალისტი ეკა ხოფერია ეკრანზე ბრუნდება. ამ ეტაპზე მოლა პარაკებები ეკა ხოფერიასა და „პირვ ელი არხის“ ხელმძღვანელობას შორის მიმდინარეობს. ჯერჯერობით გადაწყ ვეტილი არ არის, რა ფორმით დაუბ რუნდება ეკა ეკრანს. საუბრობენ, რომ ერთ დროს პოლიტიკური დემარშებით ცნობილი ჟურნალისტი პირველ არხზე თოქ-შოუს ამზადებს, სადაც საუბრები პირად საკითხებზე იქნება. ინფორმა ციის გადასამოწმებლად თავად ეკას დავუკავშირდით. – ეკა გავიგეთ პირველ არხზე ახ ალი თოქ-შოუთი ბრუნდებით. – ჯერჯერობით გადაწყვეტილი არ არის რა ტიპის გადაცემას გავაკეთებ. მოლაპარაკებები მიმდინარეობს პირვ ელი არხის ხელმძღვანელობასთან. – ამბობენ ყვითელ და გასართობ თემებზე აპირებთ გადაცემის გაკე თებას. – არა, ნამდვილად ვიცი, რომ ჩემი პროექტი არ იქნება გასართობი და არ იქნება პოლიტიკური. ისიც არ ვიცი ეს თოქ-შოუ იქნება თუ სიუჟეტების ცი კლი. – რა ამპლუაში გსურთ ეკრანზე დაბრუნება. – ჯერ ამაზე არ მიფიქრია. ერთი ზუსტად ვიცი, რომ ყველა ვარიანტში მინდა გავაკეთო მაღალი ხარისხის პრ ოდუქტი. ამ ეტაპზე სხვა დეტალები
ნამდვილად არ ვიცი, რადგან ყველაფ ერი მოლაპარაკების პროცესშია. ეკა ხოფერიამ შემოქმედებითი პა უზა მთლიანად ოჯახს დაუთმო. ბედნ იერება, ცნობილი ექიმის, მიშა ხუჯა ძის გვერდით იპოვნა, ხოლო 14 სექტ ემბერს ის ნიკოლოზის დედა გახდა და მთელ დროს მას უთმობდა. ეკრანზე პირველად „რუსთავი2“-ის ეთერით რიგითი ჟურნალისტის ამპლ უაში გამოჩნდა, შემდეგ სტუდიაში გა დაინაცვლა „კურიერის“ წამყვანად და საინფორმაციო სამსახურის უფროსის თანამდებობამდეც მიაღწია. ტელეჟურნალისტის ყველაზე სკან დალური პერიოდი „ვარდების რევო ლუციის“ შემდგომი ეტაპი იყო. საკუ თარი პოლიტიკურ-საზოგადოებრივი თოქ-შოუ პირდაპირ ეთერში დატოვა და პირში წყალიც ჩაიგუბა. გადაწყვე ტილების რეალურ მიზეზებზე დღემდე არ საუბრობს. რამდენიმეწლიანი პაუზის შემდეგ, ეკა ხოფერია ამჯერად პირველ არხზე გამოჩნდა „ტიბისი ტივის“ პროექტით „დიდი ათეული“. სკანდალები არც აქ აკლდა ჟურნალისტს. თუმცა ამჯერად პროტესტის უკიდურესი ზომები არ დასჭირვებია. სკანდალი ძირითადად გადაცემის ფორმატს ეხებოდა. თუ როგორი იქნება ხოფერიას მე სამე დაბრუნება ეკრანზე, ამას მომა ვალი გვიჩვენებს. საზოგადოებას ეკა ხოფერიას მიღება, ყოველგვარი პო ლიტიკური თემების გარეშე მოუწევს. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
3
„ლამაზმანი გოგონა, რომელსაც ჩემზე უფრო თხე
EXCLUSIVE ავთო ჩიტიძე ბი ის ცხოვრება პირო ნანუკა ჟორჟოლიან ცხ ად რ პი და ც ი შ ა რ ე ი რ თად ორად იყოფა - კა და უიღბლო ქორწინება ოვრებაშიც. პირველი ლი ჟურნ უ ბ ე ღ ა ლ ე ხ ე ზ ვ თა აქტიური, შემტევი, ყვარ ორე ნაწილში კი სი ალისტური ხანა. მე ა“, სადაც უ შო ას კ უ ნ „ნა და ული, მეორე შვილი ია. ერია“, რომ ბედნიერ ნანუკას „შუბლზე აწ ბა ადვი ე რ ე ი ნ დ ბე ნ ა თ ტ ს ი ტელეჟურნალ იც აკლი კოდუა მაშინ გა ლად არ მოსულა. ირ და. ვ ა ჰყ ლი ი ი და 4 შვ ესაც მას ცოლ გ ნო, როდ თ მა , ლი უ რ ა ვ ყ სი ლი ებუ . მეგობრობიდან დაწყ და ვ ო ხ ით ს ბ წყვეტილებე მ ან სერიოზულ გადა რო ას, ბ ო ლ ბ ე მგ ს ი ხ უ პას ნანუკა არ გაურბის მნაშ ნგრევაში ისიცაა და ირაკლის ოჯახის და ავე. ლეჟურნალისტის თა სოდ-ის შეფისა და ტე იწვე ს ეს რ ე ტ ინ დ დი ის ვ ნაცხოვრება ყოველთ ჭორ-მართალი დადის. რი ვს. მათ გარშემო ბევ რომ ცელდა ინფორმაცია, რ ვ გა ნ წი ს ი ხნ ა ტ ცო თან ლ ე დ მო ელ ვ თ ის ქარ ირაკლი კოდუა 18 წლ ევში ის კი მ რო ა, დ ი ვ წა ად ერთად დასასვენებლ და დააკავეს... ნანუკა კი უკრაინელ ქალებთან ან მ ზ ა მ გრძელფეხება ლა რწმუნებულია, რომ ან. ი ბ ე გ დ ჩა სდროს ები მათ შორის ვერა
ნანუკა ჟორჟოლიანი გულახდილად ირაკლი კოდუაზე – როგორ რეაგირებთ თქვენი ქმრის შესახებ ბოლო დროს გა ვრცელებულ ჭორებზე? მაგალი თად, იმაზე, რომ ირაკლი 18 წლის ქართველ მოდელთან ერთად და სასვენებლად წავიდაო. – ბევრი ჭორი დადის ირაკლის გარშემო. ისიც კი გავიგე, რომ უკ რაინაში გოგონების დებოშის გამო დაიჭირეს. გავიგე, რომ ვენაში 18 წლის მოდელი წაუყვანია. მე ვა ხლდი და ეტყობა ისე გავხდი, მო დელში ავერიე. ერთ-ერთი ჭორი ქრისტინე იმედაძეს უკავშირდება. არადა, მან, როგორც იქნა, იპოვა ჰარმონია პირად ცხოვრებაში და ახლა ამ ჭორებით სურთ მისთვის დისკომფორტის შექმნა. მაღელვ ებს, რას იფიქრებს საზოგადოება ჩემზე და ჩემს გადაცემაზე, მაგრამ სულ არ მაინტერესებს, რა ისტო რიებს შექმნიან ჩემზე და ირაკლი ზე. ადამიანს შუბლზე აწერია ბედნ იერია თუ არა. ნებისმიერმა ქალმა რაც არ უნდა ამტკიცოს, რომ სამს ახური და კარიერა მნიშვნელოვან ია, წარმატების ინდიკატორი მაინც პირადი ცხოვრებაა. ყველა წარმატ 4
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
ებულ ჟურნალისტს ეტყობა სახეზე პირად ცხოვრებაში რა მდგომარე ობა აქვს. როგორც ჩანს, როდესაც ჩემს სახეზე ბედნიერებას ხედავენ, ვიღაცებს არ სიამოვნებთ. მეზიზღ ება სიტყვა „ბოღმა“ და ამიტომ არ ვიტყვი, მაგრამ ადამიანების კატე გორიას, რომლებიც სხვისი ბედნიე რებით გულზე სკდებიან, სხვას ვერ ვუწოდებ. ირაკლიმ ძალიან სერი ოზული ნაბიჯი გადადგა, როდესაც ჩემთან ცხოვრება გადაწყვიტა. ის არ იყო უცოლო მამაკაცი და ჩვენი ურთიერთობა მხოლოდ ვნებაზე არ იყო დამყარებული. შეიძლება ეს დღეს ჩანს იდეალურად ჩვენი ურ თიერთობები, ირაკლის შვილებთან ურთიერთობები... მაგრამ თავიდან ყველაფერი რთულად იყო. ირაკ ლისთვის ოჯახის დანგრევა გაცი ლებით რთული აღმოჩნდა, ვიდრე ეს ჩანდა. დეპრესიული ირაკლი კო დუაც მინახავს. ჩვენი ურთიერთო ბა როცა დაიწყო, ირაკლი 31 წლის იყო. ამ ასაკში ხალხი ახალ ცხოვ რებას იწყებს. ირაკლის კი ზურგს უკან ოთხი შვილი ჰყავდა, ანუ ოთ ხი პასუხისმგებლობა.
– როდესაც ატყობდით, რომ ირაკლის უჭირდა გადაწყვეტი ლების მიღება, თქვენი პოზიცია როგორი იყო? – საერთოდ არ ვფიქრობდი, თუ ირაკლი კოდუას ცოლი გავხდებო დი. ირაკლი ჩემგან ძალიან ბევრ ჯერ წავიდა თავის ცოლთან, ოჯ ახის შესანარჩუნებლად. ალბათ, თორმეტჯერ მაინც მოხდა ასეთი რამ. მე კი ამ დროს არც ერთხელ არ დამირეკავს და არ მითქვამს, ჩე მთან დაბრუნდი-მეთქი. ამის არან აირი უფლება არ მქონდა. – მიუხედავად ამ ყველაფრისა, ბევრი დაგადანაშაულებთ, რომ ირაკლი კოდუას ოჯახის დანგრე ვის მიზეზი თქვენ იყავით. – ბუნებრივია, და ეს ასეცაა. ამ პასუხისმგებლობას თავიდან არ ვი ხსნი. მაგრამ, როცა ურთიერთობა იდეალურია, არ არსებობს, მესამე ადამიანმა ოჯახი დაგინგრიოს. მე ირაკლის ოჯახში პროვოცირებ ის მიზეზი გავხდი და მოვლენები დავაჩქარე. მაგალითად, ახლა თა მამად ვიტყვი, რომ ვერავინ ვერ დამინგრევს ოჯახს, რადგან ვისთ
ანაც ვცხოვრობ, ის ადამიანი ძალი ან მიყვარს და იგივე მუხტია მეორე მხარესაც. ჩემი პირველი ოჯახი სწ ორედ ამ მიზეზით დაინგრა. როცა ჩემსა და ნიკას შორის აღარ იყო ის ეთი ჰარმონ იული ურ თიერთო ბა, მაშინ დ აი წყ ო მან სხვა ცხოვრება. – ანუ, თქვენ ქა ლის ორი როლი გა მოსცად ეთ ცხ ო ვრ ე ბაში როც ა ქ მ არი სხ
ვასთან მიდის და როცა სხვისი ქმარი შენთან მოდის. – ეს ეტაპები ჩემი ცხოვრების ქრესტომათიაა. ძალიან მომწონს ფრაზა - არასდროს თქვა არასდრ ოს. პირველი ქორწინებისას ჩვენი ურთიერთობა გაცილებით ად რე დასრულდა, ვიდრე მესამე გამოჩნდებოდა. ჩემი პირვ ელი ოჯახის დანგრევის მი ზეზი ტრივიალურია – ძა ლიან პატარები ვიყავით. იმდენად პატარა ვიყავი, რომ არ ვიცოდი, რომ ქა ლს სჭირდება თავის მო ვლა, რომ მა მ აკ აც ს სჭი რ დება
ელი ფეხი აქვს, ჩვენს შორის ფეხს ვერ ჩადგამს“ მუდმივი ზრუნვა და ყურადღება. ოჯახი მხოლოდ მოწესრიგებულ სამზარეულოს არ ნიშნავს. პირვ ელი ოჯახის დანგრევის შემდეგ აქ ტიური ჟურნალისტი გავხდი. მინდ ოდა, ყველასთვის დამემტკიცებინა, რომ დამოუკიდებელი და ძლიერი ქალი ვარ. როგორც ჩანს, უიღბლო ბამ პირად ცხოვრებაში არასრუ ლფასოვნების კომპლექსი ჩამომი ყალიბა. დღე და ღამე „ალიონში“ 50 ლარად ვმუშაობდი, „რუსთავი 2“-ში კი კარზე დაკაკუნებით მივედი და სამუშაოდ - ჩემი თავი შევთავაზე. მე აღმოვჩნდი ის ქალი, რომელმაც ქმართან დაშორების შემდეგ და იწყო ბრძოლა არსებობისთვის და კიდევ უფრო მეტისთვის. მივხვდი, რომ როცა ქალი ხარ, არ უნდა იყო მსუქანი და ბიჭურად შეჭრილი თმ ით. ბევრი შეცდომა იყო, რომელს აც მეორე ოჯახში არასოდეს დავუ შვებ. მამაკაცი მუდმივად უნდა გრ ძნობდეს, რომ მის გვერდით ძლიე რი ქალია. ძლიერი ქალის მიტოვება გაცილებით უფრო რთულია. – თქვენი რომანი პროფესიული ხაზით დაიწყო? – ყველას ჰგონია, რომ ჩვენი რომანი, როგორც ჟურნალისტისა და რესპონდენტის სიყვარული ისე დაიწყო. მე მისგან ინტერვიუ არას დროს ამიღია. ირაკლი არ ყოფილა ის ადამიანი, რომელზეც შეიძლე ბა ითქვას - დავინახე, მომეწონა, ჭკუიდან გადავედი. ჩვენი სიყვარ ული ნამდვილმა ადამიანურმა და მეგობრულმა ურთიერთობამ განაპირობა. უბრა ლოდ, ერთ დღესაც მივხვდით, რომ შარში ვართ. – საზოგადოებამ ძალიან ცოტა რამ იცის ირაკლი კოდუას შესახებ. თქვენ როგორ კოდუას დაგვანახებთ? – ირაკლი ძალიან იშვიათი ად ამიანია. ის თავის პირველ ოჯახში ფიზიკურად არ არის, თორემ სხვა მხრივ, მის ოჯახს არაფერი დაკლ ებია. ოჯახიდან მხოლოდ თავისი ტანსაცმლით წამოვიდა. თბილისი პატარაა და არ ღირს იმის დამალვა, რომ ჩემს სახლში ვცხოვრობთ. ირ აკლი ისე მოიქცა, როგორც ნამდვი ლი კაცები იქცევიან. ჩემს ცხოვრე ბაში ირაკლი თავისი ოთხი შვილით და ახლა კიდევ ერთი შვილიშვილით არის. დიდი ხანია ერთად დასასვენ ებლად მარტოები არ ვყოფილვართ. ის, რომ კარგი ურთიერთობა მქონ ოდა ირაკლის შვილებთან, პირველ რიგში მათი დამსახურებაა. მათ მო მცეს იმის შანსი, რომ დამენახებინა, როგორი ვარ რეალურად. – თქვენი ოჯახური ცხოვრება 5 წელს ითვლის. თუ გქონიათ ამ პე რიოდში კრიზისული ეტაპები და როგორ გადალახეთ? – ურთიერთობებში შეიძლება არა, მაგრამ პირადად ჩემთვის კრ იზისული ეტაპები ყოფილა. თუ ვინმე გვიცნობს, არ გაუკვირდებ ათ, თუ ვიტყვი, რომ სერიოზული კონფლიქტი არ გვქონია. ეს განპ ირობებულია იმით, რომ ორივე და კავებული ადამიანი ვართ, ანუ ნა კლებად გვრჩება სულელურ პრობ ლემებზე საფიქრალი დრო და, რაც მთავარია, ერთმანეთს უსაზღვროდ ვენდობით. – რა არის თქვენი, როგორც ცოლის მინუსი? – ალბათ, ზედმეტად დამღლელი ვარ. – „ნანუკას შოუში“ ხშირად ახ სენებთ თქვენს ქმარს და მის თა ნამდებობას. ეს იმას ხომ არ ნიშნ ავს, რომ მისი თანამდებობა გაკო მპლექსებთ? – პირიქით. უნდა მივეჩვიოთ რა ღაც თემებზე ღიად საუბარს. მო მავალში უფრო ხშირად შეიძლება ვახსენო, რომ ირაკლი კოდუა ჩემი ქმარია და არ მზღუდავს, რომ არ
როცა შენი ქმარი სხვასთან მიდის და როცა სხვისი ქმარი შენთან მოდის ერევა ჩემს გადაცემაში. მინდა, ეს ბარიერი მოვხსნა. მინდა, რომ მაყურებელს ჩემს წარსულთან და ჩემს ახლანდელ ცხოვრება
დღევანდელი მდგომარეობით სა კუთარი ადგილი ვიპოვე ჟურნალ ისტიკაში. თავს ჩემს გადაცემაში ისე ვგრძნობ, რომ მგონია, სახლში
იანებს არ ახსოვთ ნანუკა ომში, ნანუკა ცხელ წერტილებში... ჩე მი გადაცემის ბიუჯეტი ძალიან მინიმალურია. ამ არხზე იხურება
სთან დაკავშირებით კითხვა აღ არ ჰქონდეს, რადგან თუ გაჩნდა ბარიერი, ძნელი გახდება გადა ცემის გაკეთება. – სანამ თქვენს ცხოვრებაში ირაკლი გამოჩნდებოდა, ძალი ან რისკიანი, შემტევი ჟურნ ალისტი იყავით. ახლა კი გაქვთ გადაცემა, სადაც სიხარული და კეთილგანწყობა სახეზე გა წერიათ. – ირაკლი რომ არ ყოფილი ყო ჩემს ცხოვრებაში, მე ნამდ ვილად არ წამოვიდოდი იმ სფ ეროდან, სადაც ვიყავი. პირად ცხოვრებასთან ერთად დრომაც მოიტანა, რომ სხვა ტიპის გადა ცემა გამეკეთებინა. ვფიქრობ,
ვარ და სტუმრები მოდიან ჩემთან. – რა შეცვალეთ თქვენს თავში მას შემდეგ, რაც „ნანუკას შოუ“ მიგყავთ? – ლაპარაკის მანერა ძალიან „კურიერის“ სტილში მქონდა. რო ცა მივხვდი, რომ ეკრანზეც ის მი ნდა ვიყო, რაც ცხოვრებაში ვარ, ყველაფერი ძალიან მარტივი გა ხდა. – იმ ფონზე როცა „იმედში“ გადაცემები და სერიალები ერ თმანეთის მიყოლებით იხურება, ამბობენ, „ნანუკას შოუ“ ცოლი სთვის გაკეთებული ქმრის საჩუ ქარია და მას ხელს ვერავინ ახ ლებსო. – მეცინება ამაზე. ამ ადამ
ის გადაცემები, რომლებიც არ არეიტინგულია. „იმედმა“ დიდი ხანია დაამტკიცა, რომ ამ არხზე წამყვანებს პოლიტიკური ნიშნით არ არჩევენ. შალვა რამიშვილი ამის ყველაზე კარგი მაგალითია. კარგით რა, როგორ შეიძლება, მუდმივად ისაუბრონ, რომ ქმარ მა ბილბორდები გამიკეთა, ქმარმა ბობ ფარელი ჩამომიყვანა... ხალხს თუ დავუჯერებთ, ჩემმა მშობლე ბმა იმიტომ გამაჩინეს, რომ ირაკ ლი კოდუას ცოლი ვყოფილიყავი. ალბათ, ამასაც იტყვიან. – რეალურად, რითი განები ვრებთ ირაკლი? – რეალურად, ირაკლი ცხოვრე ბაში გაცილებით მეტ დისკომფო
რტს მიქმნის. ხშირად მიწევს რა ღაცების მოზომვა და ანგარიშის გაწევა იმის გამო, რომ ირაკლი კოდუას ცოლი ვარ. გულწრფელ ად გეუბნებით, უფრო ხშირად უა რის თქმა მიწევს ბევრ რაღაცაზე, ვიდრე ირაკლის ცოლობისგან კო მფორტის მიღება. – მეორე შვილის დაბადებამ შეგცვალათ? – ჩვენს ოჯახში ასეა, ჯერ ვა რთ ჩვენ და შემდეგ დანარჩენი. საბა 9 თვისაა და მოფერებით კვ ახს ვეძახი. მარიამი უკვე 12 წლ ისაა და ის ყველაზე მეტად არის ირაკლისგან განებივრებული. ირაკლი მისთვის ოქროს თევზია. რასაც ავუკრძალავ, ყველაფრის უფლებას აძლევს. ჩვენი ურთი ერთობით ყველაზე მეტად მარი ამმა იხეირა. – ბედნიერებისთვის რა გაკლ იათ? – კადნიერება იქნება, თუ ვიტყ ვი, რომ ცხოვრებაში რამე მაკლია. ალბათ, არაფერი მაკლია. თავს ბედნიერად ვგრძნობ. – ალბათ, შეეცდებით ეს ბედნ იერება შეინარჩუნოთ და ვინმეს უფლება არ მისცეთ, წაგართვათ ყველაფერი. – არაფერსაც არ ვეცდები. თუ ვინმე გამოჩნდება, ეს ჩემთვის სი გნალი იქნება, რომ უნდა წავიდე. – და ქმარს ასე ადვილად და თმობთ? – ფსიქიკურად არაჯანსაღი უნდა ვიყო, რომ ვთქვა, ადვილად დავთმობ-მეთქი. სიყვარულის თვის ბრძოლა არ მესმის. მჯერა, რომ დიდ ხანს ვიქნებით ერთად. იმიტომ, რომ სანამ ოჯახს შევქ მნიდით, ორივემ ძალიან ბევრი ვიფიქრეთ. ლამაზმანი გოგონა, რომელსაც ჩემზე უფრო თხელი ფეხი აქვს, ჩვენს შორის ფეხს ვერ ჩადგამს. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
5
6
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
რუსული ფული ქართულ პოლიტიკაში თამარ გორთამაშვილი
სერგეი მარკოვი: `რუსული ფული ქართ ულ პოლიტიკაში ახლა ცოტაა, მერე უფრო მეტი იქნება“ EXCLUSIVE
`
`
რუსეთის მმართველი გუნდის ერთერთი სახე პირველად ადასტურებს, რომ მოსკოვი ქართულ პო ლიტიკურ სპ ექტრს აფინ ანსებს და ეს დაფინანსება კიდევ უფრო გაიზრდება. სერგეი მარკ ოვი „პრაიმტ აიმთან“ ექსკ ლუზიურ ინ ტერვიუში არ მალავს, რომ მოსკოვი სა ქართველოში რევოლუციას ელოდება და ეს რევოლუ ცია შესაძლ ოა, მოულოდ ნელად მოხდ ეს.
1917 წლის თებერვლის რევოლუციის წინ არავინ ელოდა, რომ ქვეყანაში რევოლუცია მოხდებოდა, მაგრამ ის მოხდა. ასე იქნება ამ შემთხვევაშიც...
ი თ ე ს უ რ ს ბ ე რ ი პ ა რ . ო . . გ ს ო ა რ ბ ო ხ მ ა დ ს ი ლ ი ვ შ ა კ საა
– ნოღაიდელისა და პუტინის შეხვედრის შემდეგ, ძალიან აქ ტიურად საუბრობენ ოპოზიციის დაფი ნანსების რუსულ წყაროებზე. ვინ არის საქართველოში თქვენი ხელისუფლების დასაყრდენი ძალა. – ჩვენი პრინციპი არის ძალიან მარტ ივი. გვიყვარს ის, ვისაც ვუყვარვართ. ჩვენ იმდენი საქმე გვაქვს, რომ საქართველოში თანამებრძოლების საძებრად არ გვცალია. ხალხი თავსაყრელად გვყავს, ძებნა არ გვ ჭირდება. ნეტა იმათ მივხედოთ, ვინც თა ვად გვიპოვა. რუსეთი არის მამაკაცი, რო მელსაც ოთხი საყვარელი ჰყავს. ნოღაიდ ელი არ არის საყვარელი. ის არის იმ დიდი არმიის ნაწილი, ვისაც რუსეთთან მეგობრ ობა სურს. – კიდევ ვინ არის ამ დიდი არმიის ნა წილი, რატომ არ ჩანან ისინი ღიად? – ჩვენ გვაქვს შეზღუდული შესაძლებ ლობები და ვერ ვამყარებთ ღია კონტაქ ტებს ჩვენს მხარდამჭერებთან. მიზეზი ერ თია – სამხედრო დამნაშავის, სააკაშვილის ადმინისტრაცია. ის ახდენს ზეწოლას ჩვენს მხარდამჭერებზე. ხალხს იჭერენ და უნ გრევენ ბიზნესს. როგორც კი სააკაშვილი წავა, დაიწყება ამ ყველაფრის გამოძიება. ჩვენ ვემზადებით სააკაშვილისა და მისი გუნდის წასასვლელად, მაგრამ ის თავისით არ წავა. სააკაშვილის წასვლას ელოდებიან ვაშინგტონში, ელოდებიან, როდესაც ქა რთველები შეცვლიან მას. – და რას იზამს ამის შემდეგ მოსკოვი?
– აღვადგენთ საქართველოსთან ნორმალურ ურ თიერთობებს, მათ შორის კომუნიკაციას – აღდგენა, ფრენები, ვიზების გაცემა. სა ვარაუდოდ, გაუქმდება სავიზო რეჟიმიც. ამ ყველაფრის სანაცვლოდ ჩვენ ვითხოვთ ნორმალურ ურთიერთობებს? – თქვენ თქვით, რომ სააკაშვილი წავა, მაგრამ არა თავისით, რას გულისხმობდ ით? – საქართველოში არის ტენდენცია, რომ ხელისუფლება მოდის რევოლუციის გზით და მერე მიდის რევოლუციის გზ ით. მე ვფიქრობ, რომ სააკაშვილი არ წა ვა სამართლიან არჩევნებზე დამარცხების შემთხვევაში. ამის შანსი მინიმალურია. მას დაამხობენ. არის მეორე შანსიც, სააკ აშვილსა და ოპოზიციას შორის ვიღაცამ იკისროს შუამავლის ფუნქცია და მიაღწი ონ კომპრომისს, ანუ სააკაშვილმა მიიღოს ხელშეუხებლობის გარანტიები და კომფ ორტური ადგილი ვაშინგტონის ვილსონის ცენტრში. – ზურაბ ნოღაიდელი ღიად შეხვდა პუ ტინს, მაგრამ, როგორც თბილისში ამბო ბენ, ქართული ოპოზიციის მეორე ნაწი ლი მოსკოვში კონსპირაციულ შეხვედ რებს მართავს. მართალია? – კი, ასეთი ადა მიანებ ი არიან. ქა რთვ ელი პოლიტ იკოსებ ი იძულებულები გახ დნ ენ, რუსეთ თა ნ კონსპირ აციული შეხ ვე დრ ებ ის გზა აირ ჩიონ, წინაა ღმდ ეგ შემ თხვევა ში საა კა შვილისა მერ აბ ი
შვილის რეჟიმი მათ მიმართ რეპრესი ებს გაა ტა რებს. – რაც შეეხება დაფინანსებას? არის თუ არა რუსული ფული ქართულ პოლი ტიკაში? – კი, რუსული ფული იქნება ქართულ პოლიტიკაში. ახლა არის ცოტა იმიტომ, რომ პოლიტიკურად რთულია მიწოდება. მერე იქნება უფრო მეტი. მე ვფიქრობ, რომ პატარა ქვეყნებს, პრინციპში, არ აქვთ სუ ვერენიტეტი. ჩემი აზრით, რუსეთმა უნდა დაიცვას თავისი სუვერენიტეტი მკაცრად, ისევე, როგორც ამერიკელები აკეთებენ ამას. ჩვენ არ უნდა ვიყოთ უფრო მორიდე ბულები, ვიდრე ჩვენი ვაშინგტონელი მე გობრები. – ახლა რუსეთის დასაყრდენი მარტო ნოღაიდელია? – ჩვენ ახლა ერთ კონკრეტულ ადამ იანზე არ ვდებთ ფსონს. ჩვენ, უბრალოდ, ვიწყებთ კარგი ურთიერთობების დალაგე ბას ქართული პოლიტიკური სპექტრის დიდ ნაწილთან. ყველასთან, ვინც არ იყო ჩართ ული ანტირუსულ კამპანიაში. ყველასთან გავალთ კონტაქტზე და დამერწმუნეთ, რომ მათ დიდ ნაწილსაც უნდა თანამშრო მლობა ჩვენთან. ზუსტად არ ვიცი, მაგრამ წელს არა მგონია, საქართველოში ხელი სუფლება შეიცვალოს. თქვენს ქვეყანაში სიტუაციის სტაბილიზაცია მოხდა, მაგრამ იცით, საქმე რა არის? იქ იმდენად დაძაბუ ლი მუხტია, იმდენი დანაშაულია ჩადენილი და იმდენი ადამიანი – განაწყენებული, რომ
ნასკვები შეიკრა. ეს ნასკვები შესაძლოა, მოულოდნელად გაიხსნას და დაიწყოს სპ ონტანური პროტესტი. 1917 წლის თებერვ ლის რევოლუციის წინ არავინ ელოდა, რომ ქვეყანაში რევოლუცია მოხდებოდა, მაგრ ამ ის მოხდა. ასე იქნება ამ შემთხვევაშიც. ქართულ საზოგადოებაში არის უარყოფ ითი განწყობის დიდი კონცენტრაცია. ჩვენ ვხედავთ, რომ არის წინარევოლუციური განწყობა, მაგრამ პოლიტიკური ანალიზით იმის დადგენა, როდის მოხდება რევოლუ ცია, შეუძლებელია. – რუსეთს სურს, საქართველოს პრეზ იდენტად ნოღაიდელი იხილოს? – ნოღაიდელი არ იქნებოდა ცუდი პრეზ იდენტი. ის ჩვენთან ჩამოვიდა და ურთიერ თობების დალაგებაზე გვესაუბრა, არამარ ტო ნოღაიდელი. ჩვენთვის მთავარია, რომ საქართველოს ხელისუფლებაში არ იყვნენ დამნაშავე სააკაშვილი და მერაბიშვილი. რაც უფრო უნდა ადამიანს რუსეთთან კა რგი ურთიერთობა, ეს ხომ უკეთესია. ჩვენ ვართ ჩეხოვის თაყვანისმცემლები და მო გვწონს რუსი ევროპელის ტიპის ლიდერე ბი. – თუ ნოღაიდელი არა, თქვენი აზრით, ვის აქვს ძალა, შეცვალოს სააკაშვილი? – ახლა ძალიან რთულია ამის პროგნო ზი, ბუჯანაძემ ძალიან გაიფუჭა საქმე. ლე იბორისტული პარტიის ლიდერს, შალვა ნა თელაშვილსაც დიდი შანსები აქვს, ის არის ქარიზმატული ლიდერი, შანსები აქვს ოქ რუაშვილსაც, ის ძალოვნებში უყვართ. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
7
ჯანრი კაშია: „სამხედრო საბჭო და დამფუძ ნებელი დარბაზი, დროებით მთავრობასთან ერ თად, წარმოადგენენ დიქტატურის წინააღმდეგ და დემო კრატიის აღდგენისთვის მებრძოლ დემოკრატიულ ორგა ნოებს... მათ ნელ-ნელა უნდა დაამსხვრიონ გამსახურდიას რეჟიმის დიქტატურის საფუძვლები. ზვიად გამსახურდიამ ქვეყანაში კლასიკური დიქტატურა დაამყარა... ამის შემდ ეგ მხოლოდ ერთი კანონიერი გზაღა რჩებოდა – შეიარაღე ბული ბრძოლით დიქტატორის დამხობისა, რაც სამხედრო საბჭომ, რომელიც 2 იანვარს შეიქმნა, კიდეც განახორციე ლა. არავინ უნდა მისცეს თავს უფლება, უნდობლობა გა მოუცხადოს სამხედრო საბჭოსა და მის ხელმძღვანელობას (სიგუა-იოსელიანი-კიტოვანი), მის მხედრებს, რომლებმაც შექმნეს დიქტატურისგან სრული განთავისუფლების, სა ქართველოს დამოუკიდებლობის რეალური აღდგენისა და შენარჩუნების პირობა“. 1990 წ. ჯანრი კაშია: „მიხეილ სააკაშვილმა განაჩენი საკუთარ თავსა და საკუთარ ხელისუფლებას მაშინ გამოუტანა, რო ცა ქვეყანა ავტოკრატიზმისკენ წაიყვანა და ნელ-ნელა, უმ ოკლეს დროში, ეს რეჟიმი დიქტატურად გადაიქცა. მე არ ვიცი, რაშია გამოსავალი და რა უნდა ქნას ხალხმა, მაგრამ ვიცი, რომ დიქტატურისგან თავის დასაღწევად ნებისმიერი საშუალება გამართლებულია. სხვის ჩაურევლად, საკუთარი სატკივარი თავადვე უნდა მოვიშოროთ თავიდან“. 2007 წ. გოგა ხაინდრავა: „ზვიად გამსახურდიამ, ამ ნაძირალამ, შავნაბადაზე მხედრიონელებს, ქართველ ვაჟკაცებს, კავკ ასიის სამხედრო ოლქის ჯარები მიუსია. იქ იყვნენ უწვე რულვაშო ბიჭები, უიარაღო ხალხი... ღამით მიუსია რუსი ჯარისკაცები და ვინც ვერ გაასწრო, ერთიანად ამოჟლი ტეს. ქართველო ხალხო, ქართველო ერო! ვინ მოგვცა ჩვ ენ გამსახურდიასა და მისი მოკავშირე კრემლის დასახოცი ბიჭები? ხალხო! თუ ჩვენ ქართველები ვართ, ეს არ უნდა შევარჩინოთ გამსახურდიასა და მის ხროვას, მწარედ უნდა ვანანოთ და ისეთივე შავი დღე გავუთენოთ, როგორიც ამ ბიჭების მშობლებს გაუთენდათ“. 1990 წ. გოგა ხაინდრავა: „უნდა წავლეკოთ „ნაციონალური მო ძრაობა“ კომბლებით, პანჩურებითა და ყველა შესაძლებ ელი გზით. ჩვენ უნდა გავრეკოთ ესენი ამ ქვეყნიდან, რაც შეიძლება სწრაფად! ამის მოთმენა და ამასთან შეგუება არ შეიძლება. ნებისმიერი გზით ეს ჩირქი საქართველოს ორგა ნიზმიდან უნდა იყოს ამოღებული. სხვანაირად ამ ქვეყანას არაფერი ეშველება... კონსტიტუციით, ხალხს აქვს აჯანყე ბის უფლება და ხალხი ამ უფლებას გამოიყენებს“. 2009 წ. რამაზ კლიმიაშვილი: „ზვიად გამსახურდია საოცრად დაემსგავსა ნიკოლაუ ჩაუშესკუს და საქართველო – ჩაუშ ესკუს რუმინეთს. არსებობს წინაპირობები და შესაძლებ ლობა, გამსახურდიამაც ისევე დაამთავროს მოღვაწეობა, როგორც ჩაუშესკუმ დაამთავრა. როცა წინაპირობებზე ვლაპარაკობ, ერთ-ერთი ფაქტორია ორივე დიქტატორზე მეუღლეთა უზომო გავლენის გამოვლინება. ელენე ჩაუშ ესკუს უდიდესი გავლენა ჰქონდა მეუღლეზე, ისევე, როგო რც გამსახურდიაზე – მანანა არჩვაძეს. ჩაუშესკუ ხალხმა დაამხო და დიდი შანსია, რომ გამსახურდიაც იმავე ხალხმა ჩამოაგდოს, რომელმაც სახელმწიფოს მეთაურად მოიყვა ნა. ეს დიქტატორული რეჟიმების დასასრულის დაუწერ ელი კანონია“. 1991 წ. რამაზ კლიმიაშვილი: „ამ ოპოზიციამ ძალიან კარგად იცის, რა უნდა გააკეთოს. უკვე ალაპარაკდნენ სახალხო აჯანყებაზე. კიდევ კარგი, პირველმა მე არ ვთქვი, თორემ დამიჭერდნენ... თუმცა, კონსტიტუციით ხალხს აქვს უფ ლება, როცა ტირანის მოსაცილებლად ყველა სხვა კონს ტიტუციური გზა დახშობილია, ძალა გამოიყენოს და აჯან ყდეს. სხვა გზას მეც ვერ ვხედავ. დიალოგს არანაირი აზრი არა აქვს, არანაირ არჩევნებს არა აქვს აზრი“. 2009 წ. რეზო ამაშუკელი: „ამ მთავრობას ძალიან ცუდად ამ ოუვიდა ყელში ინტელიგენცია. როგორ, მთელი ინტელი გენცია კრემლის აგენტია და მარტო თვითონ არ იყო აგ ენტი? ეგეც ხომ ამ ინტელიგენციის ნაწილია – მწერალი, ლიტერატურის ინსტიტუტის თანამშრომელი და დისერტ აციაც აქვს დაცული. მამამისი, კონსტანტინე რა, არ იყო ამ ინტელიგენციის ნაწილი? ამათ რაღაც სხვა უნდათ და ვერ ხვდებიან. ეს „კრემლის აგენტი ინტელიგენცია“ იქნება, მაგ შენს გამსახურდიას ბოლოს რომ მოუღებს. არც ერთ ნორმალურ ქვეყანაში მთავრობა ინტელიგენციას არ და უპირისპირდება, არც ერთი ქვეყნის პარლამენტიდან ისე სამარცხვინოდ არ გაუძევებიათ კომუნისტები, როგორც გამსახურდიამ გააძევა ისინი უზენაესი საბჭოდან. ნახევა რი საქართველო კომუნისტი იყო და როგორ, ერთი ნახე ვარი მეორეს უნდა დაუპირისპირდეს? თუ წვერი არა მაქვს მოშვებული, სვანური ქუდი არ მახურავს გურამ პეტრია შვილივით და იმ კურდღელი, ნოე ჟორდანიას დროშა არ მიჭირავს, რა, პატრიოტი აღარა ვარ? პეტრიაშვილმა ჯერ იმდენი წაიკითხოს, რაც მე დამიწერია და მერე მეძახოს აგენტი და მალაქია ტოროშელიძე. გეუბნებით, ცუდად და ამთავრებს გამსახურდია, ეს ინტელიგენცია იქნება, მაგას პოლიტიკურ საფლავს რომ გაუთხრის!“ 1991 წ. რეზო ამაშუკელი: „აგენტები თვითონ არიან, ეს ნაძი რალები... აგენტები აქეთ-იქით უზის მიშას, სადაც საჭი როა... მაგათ ხალხი გადაუვლის, დედაბუდიანად წალეკა ვენ ამ უპატრონოებს. მე არ მინდა ბრბოს წარმომადგენე ლი ვიყო, მე მინდა ვიყო ერის წარმომადგენელი. ხალხი, რომელსაც ერი აღარ ჰქვია, უნდა გადაშენდეს და ყველ აფერი იქითკენ მიდის. ღმერთისა და ქართველი ხალხის რისხვის ეშინოდეთ ამ უბედურებს... თავი წაგვჭამეს ამ „წითელი ინტელიგენციის“ ძახილით, ვინ არის „წითელი ინ ტელიგენტი“, ჭაბუა ამირეჯიბია „წითელი ინტელიგენტი? ეს ინტელიგენცია ცუდად გაეჩხირათ ამათ ყელში, ვეღარ ინელებენ, ვატყობ, და ამას გადაჰყვებიან კიდეც. ამათ სა სამართლო და მოსამართლე რად უნდათ? ქუჩაში რომ შე გხვდებიან, მაწანწალა ძაღლივით უნდა გაუხეთქო თავი, ამ არაკაცებს, ამათ!“ 2008-2009 წწ. 8
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
სამოქალაქო ომების ი ორთავიანი ურჩხულის მსახურნი
ამ „საძმოსა“ თუ „საიდუმლო ორდე ნის“ სახელწოდება ისტორიულად მწარ ედ ცნობილ „შულა ვერის კომიტეტს“ უკავშირდება. 1921 წელს, როდესაც და მოუკიდებელი სა ქართველო პირველ ნაბიჯებს დგამდა, იოსებ ჯუღაშვ ილისა და სერგო ორჯონიკიძის (აგ რეთვე, ლავრენტი ბერიას, ფილიპე მა ხარაძისა და ა.შ. და ა.შ.) ინიციატივით, სოფელ შულავერში შეიქმნა „ხსნის კო მიტეტი“. ხსნა კი იმ აში მდგომარეობდა, რომ საბაბი მიეცათ რუსული არმიისთვ ის, საქართველოში შემოჭრილიყო, და ემხო დამოუკიდებ ელი საქართველოს კანონიერად არჩე ული მთავრობა და შემდეგ ქვეყანა რუ სული იმპერიის მო რიგ ინკარნაციაში შეეთრია, რომელს აც იმჯერად „სსრკ“ ეწოდა. „შულავერის სა ძმოს“ წევრებმა ამ დიდ ამოცანას და (მათთვის) საშვილიშ ვილო საქმეს „წარმ ატებით“ გაართვეს თავი – საქართვე ლოს დამოუკიდებ ლობა დაამხვეს და იდუმალი ორდენის ერთ-ერთმა წევრ მა, სერგო ორჯო ნიკიძემ ორდენის „მაგისტრ“ იოსებ ჯუღაშვილთან სა მახარობლო დეპეშა აფრინა: „თბილისის თავზე წითელი დრ ოშა ფრიალებს. გა უმარჯოს საბჭოთა საქართველოს!“ მანამდე, ხსენებ ულმა მაგისტრმა, იეზუიტთა სისასტ იკითა და ცინიზმით რომ ამზადებდა სა კუთარი ქვეყნის და მხობას, მოსკოვიდან შეატყობინა ერთგ ულ მო ნა სა და მს ახურს – სერგო ორ ჯონიკიძეს: „შეუტ იე, დასტურია!!!“ ესე იგი, შეთანხმებული იყო და დასტურიც არსებობდა კრემ ლის იმდროინდელი უმაღლესი ხელისუ ფლებისა, ლენინისა და ტროცკის სახით. სხვათა შორის, ბავშვობაში რომ გვ ასწავლიდნენ: ყველ აფრის თავი და თავი ლენინი იყოო, სი
ნამდვილეში იმ დროს რუსეთს (ისევე, როგორც ამჟამად) ორი ლიდერი ჰყავდა: ვლადიმერ ულ იან ოვ-ლენ ინ ი და ლევ ბრონშტ ეინ-ტროცკი. დღეს რომ მე დვედევ-პუტინი ვერ გარკვეულა, ვის რა უფლება აქვს და ძალა უფლებას ძლივს იყოფენ, სწორედ ასე იყო მაშინაც. თუმცა „შულავე რის კომიტეტი სთვის“ ამას დიდი მნიშვნელობა არ ჰქონდა. „დასტ ური“ კრემლიდან იყო, ესე იგი რუ სული ძალაუფ ლების ცენტრი დან და რო გორ მიიღეს ეს ბრძა ნება, დიდად არ ანაღვლებდათ. იმ ძალაუფ ლების ცენტრს კი ისტორიულადაც ასეთი ემბლემა ჰქონდა: ორთავი ანი არწივისა.
ზვიადისტების მსვლელობა, 1990 წ.
გელა ამისულაშვილი ბევრ რელიგიაში, მათ შორის ქრის ტიანობასა და განსაკუთრებით კათო ლიციზმში ცნობილია გაერთიანებებ ის არსებობა, რომლებიც საუკუნეე ბის განმავლობაში ინახავდნენ თავი ანთ ღირებულებებს, ტრადიციებსა და საიდუმლოებებს. ქართულად, ალბათ, სჯობს ამ გაერთიანებებს არა „ორდე ნი“ არამედ „საძმო“ ვუწოდოთ. ერთ-ერთი მათგანია „შულავერის საძმო“. მისი შემადგენლობა და მო ქმედება უკანასკნელი 90 წლის გა ნმავლობაში იმდენად მსგავსია, რომ ძალაუნებურად გიჩნდება აზრი, რომ მართლა რაღაც საიდუმლო ორდენთ ან გაქვს საქმე, რომელიც თაობიდან თაობას გადასცემს გამყიდველობის, ნაძირლობისა და სამშობლოს ღალა ტის ტრადიციას. შესაბამისად, ხერხ ებსა და მეთოდებს. უკანასკნელი 90 წლის განმავლო ბაში საქართველოს სამჯერ მიეცა და მოუკიდებლობისა და თავისუფლების მოპოვების შანსი და სამჯერვე „შუ ლავერის საძმომ“ ყველაფერი იღონა ეროვნული საქმის ჩასაშლელად, ქვ ეყანაში გადატრიალებებისა და სამო ქალაქო ომების მოსაწყობად, უცხო ქვეყნის ჯარის შემოსაყვანად.
ოპოზიციის მსვლელობა, 2009 წ.
სერგო ორჯონიკიძე, 1921 წ. ფელი შულავერი თუ მოსინის რუსთაველის გამზ შაშხანიდან – ირი, საიდანაც უნდა კალაშნიკოვის აფრინონ დეპეშა ავტომატამდე მოსკოვში და საბჭ ამრიგად „შუ ოთა ხელისუფლებ ლავერის საძმოს“ ის, დემოკრატიული მთავარი თვისებაა მოძრაობის ან „ან საქ არ თვ ელ ოდ ან ტინატოს“ შექმნის გაძევებული ან გა შესახებ ამცნონ. ნაწყენებული „პო 1991 წლ ის დე ლ იტ ვი რთ ხე ბი ს “ კემბერში, როდესაც ძრომიალი მოსკოვ პრეზიდენტის ერ ში, რაც საბოლოოდ თგულმა გვარდი საგანგებო ორგანოს ელებმა სასტუმრო („სამხედრო საბჭოს“, თბილისში გამაგრ „გაე რთ ია ნე ბუ ლი ებულ „ორდენს“ მძ ოპოზიციის საკო ლავრად შეუტიეს, ორდინაციო საბჭ „შულავერის საძმ ოს“ და ა.შ.) შექმნით ოს“ დამფრთხალმა მთავრდება. შემდეგ წევრმა, თენგიზ კი იწყება ბრძოლა ტე ტოვანმა რუსული რიტორიისთვის. ესე ტელ ევ იზ იი სთ ვი ს იგი თვით საქართვე მიცემულ ინტერვ ლოს ტერიტორიაზე იუში განაცხადა: ფეხის მოსამაგრებ „თუ პრეზიდენტი ლად. იქნება ეს სო გამსახურდია შეტე
ჯარისკაცთა დეპუტატების საბჭოების დროებითი აღმასრულებელი კომიტეტი, 1921 წ.
ვებს არ შეწყვეტს, ჩვენ იძულებული ვიქნებით, დახმარ ებისთვის დემოკრ ატიულ რუსეთსა და ბორის ელცინს მივმ ართოთო“. ბუნებრივია, ბო რის ელცინი თვით ონ ვერ წამოავლე
ეხები და სამხედრო სპეციალისტები გა მოჩნდნენ. 70 წლით ადრე, „შულავერის კომი ტეტის“ მოთხოვნის საფუძველზე (აქ აოდა „ვიტოვებთ უფლებას ქართველ მენშევიკთა მხეცობ
ძე-კრი ალ აშ ვი ლს გაუხარდათ რუსთ აველზე რუსი მოკა ვშირეების გამოჩენა 1991 წლ ის 29-30 დეკემბერს, როდე საც პრეზიდენტის ერთგულმა გვარ დიელებმა იმდენად ძლიერი შეტევა გა
წითელი არმია თბილისში, 1921 წელი
ბდა ხელს კალაშნიკ ოვის ავტომატს და თბილისში პირადად არ გამოიქცეოდა ქართული დემოკრ ატიისა და ქართული ინტელიგენციის გა დასარჩენად – იგ ულისხმებოდა საქა რთველოში მყოფი რუსული სამხედრო ნაწილების დახმარ ება, რომელმაც არ დააყოვნა: გენერა ლმა კოჩეტოვმა აქ ვე, ვაკე-საბურთალ ოს გადასასვლელზე მდებარე შტაბიდან გასცა ბრძანება და რუსთაველის გამზ ირზე რუსული არ მიის ტანკები, ქვემ
ების საპასუხოდ მი ვმართოთ საბჭოთა რუსეთის ხელმძღვა ნელობას...“ ) ლენინი და ტროცკი „მოსი ნის“ შაშხანებით პი რადად არ გამოქც ეულან ქართველი ერის გასაბედნიერე ბლად კომუნისტური რეჟიმით, მაგრამ მე-11 არმია გამო გზავნეს, რომელსაც შულავერელები სი ხარულის ყიჟინით შეეგებნენ. ისევე, როგორც „საძმოს“ შემდგომი თაობის შეიარაღე ბულ ფორმირებას, ანუ კიტოვან-ყარყ არა შვ ილ-კობ ალ ა
ნახორციელეს, რომ ორდენის ელიტამ სასტუმრო თბილ ისიდან „იმელში“ გა დმოინაცვლა, ხოლო მის ორ გენერალს – თენგიზ კიტოვანსა და თენგიზ სიგუას „ზაკავკაზსკი ოკ რუგის“ ერთ-ერთი სარდლის, სუფიან ბეპაევის კაბინეტში ეძინათ ერთმანეთ თან ჩახუტებულებს. მაშინ, სამწუხარ ოდ, გადარჩა „შულა ვერის კომიტეტი“ და არათუ გადარჩა, მშ ვიდობიანი მიტინგ ებიც დახვრიტა 1992 წლის 2 იანვარს და 2 თებერვალს.
ისტორია საქართველოში ორდენის აღსასრული
მაშასადამე, „შულავერის საძმოს“ ხერხები არ იცვლება და სამივე შემთხვევაში მსგავსია: ხელისუფლების დადანაშაულება „ანტიდემო კრატიულობაში“, ხელისუფლებიდან გაპანღ ურებულთა მიღება საძმოში და მათი გამოყე ნება; რუსულ სპეცსამსახურებთან აქტიური თანამშრომლობა; საქართველოს არმიაში ძრომიალი – იქ არეულობისა და ბუნტის შესა ტანად; პროვოკაციის მოწყობა (სასურველია, რუსთაველზე); შემდეგ „ერის ნაღების“ ბღავ ილი „დემოკრატიის გადარჩენისა“ და „ტირა ნის დამხობის“ მოთხოვნით; სამხედრო გადა ტრიალებაში ან პირდაპირ ინტერვენციაში გადაზრდილი „მშვიდობიანი საპროტესტო აქციები“ (თანამედროვე კრეატიული მიგნება – „დანომრილი კარვებით“); ხელისუფლების დამხობა და სამოქალაქო ომის გაჩაღება, გა უთავებელი სისხლისღვრა და ქაოსი მტრის გასახარად. ამჟამინდელი გეგმაც ნათელია: კრემლში სირბილი (ზოგი აშკარად, მაგალითად, ნოღა იდელი, სხვები – უჩუმრად), ვითარების შემზ ადება „დემოკრატიული აჯანყებისთვის“ („სა მშობლოს გადასარჩენად“); რუსული ბლოკად ის პირობებში ეკონომიკური პრობლემებისა და მოსახლეობის გაჭირვების გამოყენება; არჩევნების გაყალბების საბაბით რუსთაველ ზე პროვოკაციის მოწყობა და „დემოკრატიუ
ლი არჩევნების“ ჩატარება – უკვე ხელისუფლ ების დამხობის, მოსახლეობის აპათიისა და ნიჰილიზმის პირობებში. საბედნიეროდ, „შულავერის საძმოს“ მაგი სტრებს დღეს ყველაფერი ისე აღარ გამო სდით, როგორც უნდოდათ და გეგმავდნენ. „მეთოდები მოუძველდათ“ და ახლებური „ლი ვლივიც“ ვეღარ შველით. მიუხედავად ამისა, საუკუნოვანი ორდენი მაინც მოქმედებს: თბ ილისში ბათუმში, მოსკოვში. მოქმედებს იმავე მოღალატური ტექნოლ ოგიითა და უმოწყალობით. არ არსებობს და ნაშაული, რომელსაც ეს ორდენი არ ჩაიდენს ღმერთის, სოციალიზმისა თუ დემოკრატიის სახელით. თუმცა, სინამდვილეში, მისი მამო ძრავებელი მხოლოდ და მხოლოდ ფული და ძალაუფლებაა. ასე იყო 1921 წელს, ასევე 1991 წელს, ასეა დღესაც. მაშინ ხელისუფლებებს არ ეყოთ ნება, „შუ ლავერის საძმო“ გაენადგურებინათ ისევე, როგორც მეფე ფილიპე მეოთხემ გაანადგუ რა ტამპლიერთა ორდენი, რომელიც „ღვთის ტაძრის მცველთა“ სახელით კი მოქმედებდა, მაგრამ სინამდვილეში ფულსა და ძალაუფლე ბას დახარბებულ მანიაკთა გაერთიანება იყო. ისტორიკოსები აღარც დაობენ: მეფე ფი ლიპე და მისი გადაწყვეტილება რომ არა, სა ფრანგეთი დღემდე ვერ მოაღწევდა.
მიტინგი ტელევიზიასთან, 1990 წ. მიტინგი ტელევიზიასთან, 2009 წ.
ბა, ისევე, რო გორც 1991 წე ლს – დე მოკ რა ტი ით, ხოლო 1921 წელს – სოცი ალიზმით. არც რუ სული არმია წასულა სა დმე შორს. 1921 წელს თუ შულავე რთან იყო ჩა საფ რე ბუ ლი (ესე იგი საქა რთველო-სო რკინიგზის გადაკეტვა, 2009 წ.
დაბოღმილი იეზუიტები
დღეს სხვა დრ ოა და „შულავერის ორდენიც“ სხვა იდ ეოლოგიით სარგებ ლობს, თუმცა ტექნ ოლოგია მაინც მს გავსია. ერთ-ერთი მათგანია განაწყენ
ას (რომელიც სულ 3 თვის არჩეული იყო) მის მიერვე დანიშნ ული პრემიერ-მინი სტრი თენგიზ სიგუა „აუხტა“ – „თანამდ ებობიდან მოხსნა როგორ გამიბედეო“ და „ტყეში“ (თბილ ისის ზღვაზე) გაიჭ
რკინიგზის გადაკეტვა, 1990 წ. ებული და ხელისუ ფლებიდან გაგდებ ული პერსონაჟების გაწევრიანება საძმ ოში და მა თი აქ ტი ური როლი. 1921 წე ლს, სო სო ჯუღაშვილი და სერგო ორჯონიკი ძე სინამდვილეში ქართული სოცი ალ-დემოკრატიული მოძრაობიდან გამო გდებულნი იყვნენ. სწორედ ამაზე და იბოღმნენ (როგორც ამ „საძმოს“ წევრებს ტრადიციულად სჩ ვევიათ) და საკუთა რი ქვეყანაც დაამ ხვეს. 1991 წე ლს, იმ დროინდელ კანო ნიერ პრეზიდენტს, ზვიად გამსახურდი
რა, კიტოვანთან და ყარ ყა რა შვ ილ თა ნ ერთად. დღეს „შულავე რის საძმოში“ თვ ალსაჩინო ადგილი ექსპრემიერ ნო ღაიდელს უკავია, რომელიც ისტო რიული „ქართული ორდენის“ ორივე წინამორბედი თა ობის მსგავსად და რბის მოსკოვში და პუტ ინ-მედ ვე დე ვ ისგან ისევე ელის დასტურს, როგორც სიგუა ელოდა გო რბაჩოვ-ელცინისგ ან და სერგო ორჯო ნიკიძე – ლენინ-ტრ ოცკისგან. აქვეა ქალბატ ონი ბურჯანაძე. ის იც მზადაა, იკისროს
„სიგუობა“ ან „ორ ჯონიკიძეობა“, რაკი საშინლად ნაწყენი და გაავებულია ყო ფილ მეგობარზე. სხვათა შორის, თე ნგიზ სიგუაც ზვ იად გამსახურდიას უახლოეს მეგობრად და თანამებრძოლად თვლიდა თავს, სანამ ხელისუფლებიდან გააგდებდნენ. მხ ოლოდ ამის შემდეგ გაახსენდა „დემო კრატიული იდეალე ბი“. იგივე ითქმის ფილიპე მახარაძისა და ნოე ჟორდანიას მეგობრობაზე. 2008 წლის აპრი ლამდე, სანამ საარ ჩევნო სიაში „ოჯახ ის მეგობართა“ ჩა სმაზე უარი მიიღო (ეს მეგობრები 2013 წელს პრეზიდენტო ბის `გადასაბარე ბლად~ დასჭირდე ბოდა), ქალბატონი ბურჯანაძეც ლოია ლური იყო. იმდენად, რომ თანამედროვე „შულავერის კომი ტეტის“ წევრებზე ამბობდა, „მაგათ ხელს როგორ ჩამო ვართმევო“. არადა, „ხელი ჩამოართვა“ კი არა, ისე არ იან შეხმატკბილებულ ნი, თითქოს მთელი ცხოვრება (კომკავ შირის პერიოდიდან დაწყებული) ერთად ყოფილიყვნენ. „შულავერის სა
ძმო“ ამას ყურა დღებას არ აქცევს: წარსულში ლანძღე, რამდენიც გენებოს, მაგრამ თუ ბოლოს მის საქმეს აკეთებ – ყველაფერს შეგინდ ობს და გაპატიებს. ასე იეზუიტები ღვ თის მგმობელებსაც იყენებდნენ – „გრძნ ეული დიდებისთვის უფლისა“, როგორც მათი დევიზი ღაღა დებდა.
ორდენი და მისი მრევლი
ორდენმა კი ის ევ იცვალა ფერიც, იდეოლოგიაც და გეგმებიც. დღეს „ნე იტრალიტეტის“ იდ ეოლოგიით ინიღბე
მხეთ-აზერბაიჯანის საზღვარზე) ხოლო 1991 წე ლს – ვა კესაბურთალოს გადა სასვლელთან, დღეს აქვე, ახალგორთ
ანაა გამაგრებული და მხოლოდ ნიშანს ელის „შულავერის კომიტეტისგან“, რა თა თბილისში შემო იჭრას. 2009 წლის 5 მა ისს კრიალაშვილოთა ნა ძე-გორ გი ა შვილის ბუნტი რომ განვითარებულიყო, ის ჯარი უეჭველად დაიძვრებოდა. თა ნაც იმ ვითარებაში, როცა თბილისში ე.წ. „გრეჩიხების“ კარვები იყო გაშლ ილი. ძნელი მისახვ ედრი არ არის, რომ „შულავერის საძმო“ ხელისუფლების მხ რიდან ძალის გა მოყენებას ელოდა. ასეთ შემთხვევაში მუხროვანის სატა ნკო ბატალიონი ის ევე განაცხადებდა: „ჯერ ხალხი, შემდეგ პრეზიდენტი“, რო გორც 1991 წლის 2 სექტემბერს, კინოს სახლთან „მხედრი ონის“ მიერ მოწყობ ილი პროვოკაციის შემდეგ განაცხადა კიტოვანის ე.წ. გვ არდიამ; ან 1921 წელს, როცა „შულა ვერის ორდენმა“ მე ნშევიკური მთავრო ბის მიერ „მუშათა აჯანყების ჩახშობა“ მოიმიზეზა. ანუ ტექნოლოგ ია იგივეა – „შულა ვერის საძმო“ ისევე იმეორებს ისტორი ულად თავის თავს, როგორც ლოიო
ლას „იეზუიტთა ორდენი“ იყენებდა იდენტურ მეთო დებს საუკუნეების განმავლობაში, ან სხვადასხვა თაობის „ფრანცისკანელები“ ჰგავდნენ ერთმან ეთს რიტორიკით. მრევლიც არ ეც ვლებათ: ცოტამ თუ იცის, რომ 1921 წლის „შულავერის კომიტეტსა“ და მის რუსულ არმიას თბ ილისში ზოგიერთი ცნობილი იმდროი ნდელი „შემოქმედი“ აღტაცებული ლექს ებით შეხვდა. დროშ ებითაც კი. 1991 წლ ისა და თანამედროვე „შუ ლავერის საძმოს“ თვალსაჩინო ნაწი ლია ე.წ. „ინტელი გენცია“, რომელიც ერთნაირი ერთგ ულებითა და რწმე ნით ემსახურებოდა ორდენს 20 წლის წინათ, ისევე, როგო რც დღეს. ზოგიერთი „ცნ ობილი ინტელიგე ნტი“ ტერმინოლ ოგიასაც არ ცვლის. იმდენად, რომ ძნელ ად გასარჩევი ხდება – მის დღევანდელ გამოსვლას უყურებ თუ 1991-1992 წლ ების ჩანაწერს. რაც მთავარია, იმავე „ინტ ელ იგ ენ ტუ რი უტიფრობით“ შემო გცქერის ტელეეკ რანიდან. მაშასადამე, „შუ ლავერის საძმომ“ თითქმის საუკუნ ოვანი მოღვაწეობის განმავლობაში რე ლიგიურ „მორჩილ თა“ მთელი არმია შექმნა იმ ე.წ. „ინტე ლიგენციის“ სახით, რომელსაც ვლად იმერ ულიანოვ-ლე ნინმა „არა ერის ნა ღები, არამედ ერის განავალი“ უწოდა. თუმცა ამ შეფა სებას მისთვის ხელი არ შე უშ ლია ეს „ინ ტელექტუალურ-შე მოქმედებითი ბრბო“ იმპერიის ყოფილი პროვინციების ხელა ხლა დასაპყრობად გამოეყენებინა. ასევე იყენებდა „შულავე რის საძმოს“ – მორჩ ილთა ამ ჩლუნგ (თუ მცა საკუთარ თავზე გაფუყული წარმოდ გენის მქონე) არმიას ელცინ-გორბაჩოვიც და იყენებს პუტინმედვედევის „უმაღ ლესი არსებაც“.
საქართველოს პარლამენტი, 1992 წ.
მარიკა ლორთქიფანიძე: „ისეთი ატმოსფერო შეიქმნა ქვეყანაში, რომ უკვე შეუძლებელია გა ძლება. ყოველდღე ტელევიზიიდან ის მის ინტელიგენციის ლანძღვა-გინება, შეურაცხყოფა. ამის ღირსნი ნამდვი ლად არ ვართ. ნუ, არ შეიძლება თენგიზ აბულაძეს „წითელი ინტელიგენტი“! ეძ ახო, როცა კაცმა „მონანიება“ გადაიღო. რა ხდება? საბჭოთა კავშირი დაიშალაო და ახლა იწყება რეპრესიები? რატომ ავიწროებენ ინტელიგენციას, იმ ხალხს, ვინც საქართველოს სახელი გაუთქვა და თავდადებით ემსახურა ქვეყანას? როგორ, თუ თემურ ქორიძეა ერთადე რთი ინტელიგენტი ამ ქვეყანაში, რო მლის არსებობაც აქამდე არავინ იცოდა და დანარჩენები ხელის ერთი მოსმით უნდა მოგვიცილონ? ან სად გვიშვებენ? ან ჩვენს ნაცვლად ვინ მოჰყავთ? ბატო ნო ვახტანგ (მიმართავს ვახტანგ გოგუ აძეს), ამოიღეთ ხმა, გამოიყენეთ თქვენი ურთიერთობები ამ ხელისუფლებას თან, თორემ ძალიან, ძალიან ცუდად დაასრულებენ“. 1990 წ. მარიკა ლორთქიფანიძე: „ეს უკ ვე უზნეობაა და ამასთან საერთო არ აფერი აქვს პოლიტიკას. არ შეიძლება ძალით შევარდე უნივერსიტეტში, იმ უნივერსიტეტში, სადაც ბუმბერაზი ქართველი მეცნიერები დააბიჯებდნ ენ. არ შეიძლება „ჩარეცხილები“ და „წითელი ინტელიგენცია“ ეძახო, მაგა ლითად, რეზო სირაძეს, როინ მეტრევ ელს, რისმაგ გორდეზიანს... მსოფლიო მასშტაბის მეცნიერებს, რომლებიც მრავლად არიან ამ უნივერსიტეტში. არ შეიძლება, რაღაც გააუქმო მხოლ ოდ იმ მოტივით, რომ ის კომუნისტ ების ეპოქაში შეიქმნა, შევარდნაძის დროს შეიქმნა... ცუდია? უკეთესი გა აკეთე და მერე გააუქმე. ის, რაც და მართეს სხვადასხვა ფაკულტეტებს, დანაშაულია, დანაშაულია, აგრეთვე, ამ მეცნიერების, ინტელიგენციის გაშვ ება უნივერსიტეტიდან. იმის ნაცვლად, რომ ინტელიგენცია იყოს ხელისუფლ ების ერთ-ერთი დასაყრდენი, პრეზ იდენტი სააკაშვილი, იმედს ვიტოვებ, სხვისი წაქეზებით ებრძვის მას. არადა, ინტელიგენცია არის მყარი დასაყრ დენი ნებისმიერი ხელისუფლებისთვ ის, ვისაც ეს დასაყრდენი გამოეცალა ან ფეხი დაუცურდა, ყველამ ცუდად დაამთავრა. არ მინდა ვთქვა, ამათაც იგივეს ვუსურვებ-მეთქი, მაგრამ აქეთ კენ თავად მიჰყავთ საქმე. ამიტომ, თუ დროზე არ შეჩერდნენ, ცუდად დაამ თავრებენ“. 2006 წ. გიგა ლორთქიფანიძე: „სიტყვის თავისუფლებაო, პრესა და ტელევი ზია კომუნისტური წნეხისგან უნდა განთავისუფლდესო და ამ დროს, ვა ლერი კვარაცხელიას შესანიშნავი გა დაცემა დაუხურეს. რა უნდათ, მარტო მაგათ უნდა ილაპარაკონ და ჩვენც ბა იყუშებივით ვუყუროთ და ვუსმინოთ? კვარაცხელია რის კრემლის აგენტია, კაცო, ჟურნალისტია... არ მობეზრ დათ კუდიანებზე ნადირობა? რა ვქნა, კი, ვარ ეს კომუნისტი ინტელიგენტი, კომუნისტურ ეპოქაში დავიბადე და გავიზარდე და რეპრესირებულ ოჯ ახში, სხვათა შორის, თავი მოვიკლა? კომუნისტები, ამათთან შედარებით, ანგელოზები იყვნენ. რა ჭირად მინდა ისეთი თავისუფლება, თუ იმაზე უა რესს დამმართებ, რაც კომუნისტებ მა დამართეს თავის დროზე სანდრო ახმეტელსა და კოტე მარჯანიშვილს? ამათ საშინელი დღე ელით, ხალხის რისხვა არ ასცდებათ. ყველა, ვისაც ქვეყანაში სიტყვა ეთქმოდა, გადაიმ ტერეს და ძალიან ცუდად შემოუბრუ ნდებათ საზოგადოების ამორჩეული ნაწილის მტრად მოკიდება“. 1991 წ. გიგა ლორთქიფანიძე: „სააკაშ ვილს არჩევნებს ვერ მოუგებ, ეგ ტყუილია და არავინ დაიჯეროს. რა ღაც სხვა გზა უნდა გამოინახოს. არა, რევოლუცია და სისხლისღვრა ნამდ ვილად არ მინდა, მაგრამ ნათელია, რაღაც იძულებითი ფორმით თუ წა ვლენ, თორემ სხვანაირად ესენი წა მსვლელები არ არიან. რა ფორმით, როგორ, ეგ ოპოზიციამ მოიფიქროს. ასეა, როცა ხალხს არ უნდიხარ და ნე ბით არ მიდიხარ, ძალით გაგაგდებენ. ხალხის ნებას წინ ვერავინ აღუდ გება. მე არც იმას გამოვრიცხავ, ხა ლხმა კეტებით გარეკოს ესენი, უკვე იმდენი უბედურება დაატრიალეს და ამ ოპოზიციას ყური აღარ დაუგდოს არავინ“. 2009 წ. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
9
`კომბლების გამოთლა პოლიტიკა არ არის და ჩვენ ამაში მონაწილეობას არ მივიღებთ~ ჩემთვის ყოველთვის რთული იყო, ლევან ბერძენიშვილის გვერდით პარტიული კუთვნილების მიწერა. პირადად ჩემთვის ის არც რე სპუბლიკელია და არც „ალიანსის“ ერთ-ერთი ლიდერი. და მაინც, პო ლიტიკაზე... ლევან ბე რძენიშვილი:
ქეთი ხატიაშვილი – ბატონო ლევან, პრაიმერთან დაკავშ ირებით ოპოზიციაში კონსულტაციები მი მდინარეობს? – პრაიმერთან დაკავშირებით ნამდვილად არ მიმდინარეობს. კონსულტაცია მიდის პრ აიმერის გარეშე ერთ კანდიდატზე შესაჯერე ბლად. პრაიმერზე ჩვენ ჩვენი აზრი გამოვთ ქვით და ახლა მის შეცვლას არ ვაპირებთ. ეს იდეა ამწუთას ჩვენთვის საინტერესო არ არ ის. ამ ეტაპზე ჩვენ გვაქვს უფრო საინტერესო, განსხვავებული მოსაზრებები ისევ და ისევ ერთიანი კანდიდატის ირგვლივ და სწორედ ამაზე მიდის კონსულტაციები. დეტალებს ვერ ვიტყვით, რადგან ახლა სწორედ ეს პროცესია და როგორც კი ცნობილი გახდება შედეგები, მაშინვე ვიტყვი. – რამდენად ფართო შეიძლება გახდეს ეს შეთანხმება? – ეს დამოკიდებულია იმაზე, რამდენად სწორად ესმის ოპოზიციას თავისი როლი ამ არჩევნებში. უპირველეს ყოვლისა, მოგეხსენ ებათ, რომ ყველა არ არის თანახმა, რომ უნდა იყოს არჩევნები, მაგრამ ჩვენ იმას მივაღწევთ, რომ არავინ არ იბრძოლებს არჩევნების წი ნააღმდეგ. ის პარტიები, რომლებიც არ აპ ირებენ არჩევნებში მონაწილეობას, ხელს არ შეუშლიან იმ პარტიებს, რომლებიც მონაწი ლეობას მიიღებენ, რათა მიაღწიონ გარკვეულ წარმატებას. – ამ მოლაპარაკებებში ზურაბ ნოღაიდ ელიც მონაწილეობს? – მე არ მაქვს ასეთი ინფორმაცია. – მან წამოაყენა წინადადება, რომ მას ეყოლება უფრო ძლიერი და საინტერესო კანდიდატი ამ არჩევნებში... – მე არ ვიცი, ვინ იქნება მისი კანდიდატი, როცა წამოაყენებს, კომენტარსაც მაშინ გავა კეთებთ. ჩვენი კანდიდატი საზოგადოებას არ დავუმალეთ, ვისაც საზოგადოების მხრიდან დიდი ნდობა აქვს, ის წამოვაყენეთ. პარტიული ინტერესები უკან დავწიეთ, იმიტომ რომ არც რესპუბლიკელები არიან ირაკლი ალასანია და სოზარ სუბარი და არც ახალი მემარჯვენეები. გამოკითხვები მათ მაღალ ნდობაზე მიუთით ებს და ჩვენც ზუსტად ეს კანდიდატები შევთ ავაზეთ საზოგადოებას. – ანუ რადგან ამბობთ, რომ პრაიმერი არ გინდათ, ის პარტიები, რომლებიც პრაიმე რის მხარდამჭერები არიან, იგივე ნოღაიდ ელი და კონსერვატორები არ მონაწილეობ ენ ამ კონსულტაციებში, ასეა? – არ შემიძლია, ამაზე გიპასუხოთ, იმიტომ რომ ეს ისეთი პროცესია, რომ არ შემიძლია, გითხრათ კი ან არა... 10
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
– იცით, რა მაინტერესებს? ზოგიერთის მხრიდან უკვე კეთდება განცხადებები, რომ არჩევნებს აზრი არ აქვს, რომ აუცი ლებლად გაყალბდება და მერე დაიწყება რევოლუცია... – ჩემი აზრით, ყველა ის საუბარი, რო მელიც ამტკიცებს, რომ არჩევნებს აზრი არ აქვს, ნებსით თუ უნებლიედ, მიმართულია ხელისუფლების სასარგებლოდ. ძირითადად ეს ხდება უნებლიედ, რადგან მოქალაქეებს ეჩვენებათ, რომ არაფერს აზრი არ აქვს. ას ეთ შემთხვევაში არჩევნებზე გამოცხადება იქნება დაბალი და ხელისუფლება თავის ამ ოცანას მიაღწევს. ხელისუფლება არ დასთ ანხმდა ჩვენს საუბარს ბარიერზე. 50%-იანი ბარიერი მათთვის მიუღებელი აღმოჩნდა. ამიტომ ჩვენ ვთხოვთ საზოგადოებას, თვ ითონ დააწესოს ეს ბარიერი, ანუ თუ ბევრი ხალხი მოვა, ბარიერი ბუნებრივად დაწესდ ება 50%-იც და მეტიც. თუ არ მოვა ხალხი, დარჩება ხელისუფლებას. მას აქვს თავისი სახელისუფლებო რესურსი და თუ ოპოზ იცია ვერ შეძლებს ხალხის მობილიზებას, ხელისუფლებას დარჩება გამარჯვების ყვ ელა რესურსი. მე საერთოდ, მომხრე ვარ, რომ საქართველოში დროებით მაინც, სა ნამ ჩვენი დემოკრატია ასეთი სუსტია, შე მოვიღოთ, მაგალითად, იგივე საბერძნეთის კანონი, სადაც არჩევნებში მონაწილეობა, ფაქტობრივად, სავალდებულოა. როგორც ჩანს, საქართველოს ასეთი რამ სჭირდება, რადგან ასახსნელია ის, რომ არჩევნებში მონაწილეობის შემთხვევაში გაყალბების შანსი ნაკლებია. თუ ბევრი ხალხი გამო დის, გაყალბება ნაკლებია. ეს არის ძალიან მარტივი რამ, საზოგადოება კი ისე ძნელად აღიქვამს, რომ რაღაც მითიური წარმოდგე ნა აქვთ. ჩვენ ველაპარაკებით მოქალაქეებს და უმრავლესობას ეს ესმის. 70%-ზე მეტი აპირებს ამ არჩევნებში მონაწილეობას. თუ უკეთ ვიმუშავებთ, უფრო მეტიც მოვა და ასეთ შემთხვევაში ოპოზიციას ექნება გამა რჯვების მეტი შანსი. – ცოტა ხნით ისევ კონსულტაციების თემას დავუბრუნდები, რამდენიმე დღის წინ ნოღაიდელმა გააკეთა განცხადება: ჩემსა და ბერძენიშვილს შორის კონფლი ქტი ამოწურულიაო... ნიშნავს თუ არა ეს იმას, რომ თქვენს შორის დიალოგი შე დგა? – ჩვენს შორის არანაირი კონფლიქტი არ ყოფილა. მე უბრალოდ, ჩემი მოსაზრება გამოვთქვი. ყველას აქვს საკუთარი მოსაზრ ება კონკრეტულ საკითხთან დაკავშირებით. ის, რომ მერე რაღაცები ითქვა რომელი მე მხრიდან, თან არც ისე სასიამოვნო, არა მგონია, ეს ყველაფერი იმდენად მნიშვნელ ოვანი იყოს, რომ ოპოზიციურმა პარტიებმა ხელისუფლების კრიტიკაზე წინ წამოვწიოთ ერთმანეთის კრიტიკა. ამიტომ ჩემთვისაც აღარ არ არის ეს პრობლემა. რაც შეეხება კონსულტაციებს, ვერ გეტყვით, მონაწილე ობს თუ არა, რადგან ეს არ შედის ჩემს კომპ ეტენციაში. – ზღვარი იქნება გავლებული იმ პა რტიებს შორის, რომლებიც პროდასავ ლურები არიან და იმ პარტიებს შორისაც, რომლებიც, ღიად თუ ფარულად, მაინც
რუსეთს უჭერენ მხარს. – პოლიტიკური ძალების მარგინალიზაც ია უფრო ხელისუფლების ამოცანაა. ჩემი აზ რით, ხელისუფლებას ეყოლება სერიოზული მეტოქე და ზუსტად პროდასავლურ ფრონ ტზე მოუხერხდება, დახატოს ბუა, როგორც შევარდნაძე აკეთებდა. ის ამბობდა, რომ არ არსებობს მესამე ძალა, ვარ მე და არის პრ ორუსული ძალა – აბაშიძე. მემგონი, მაგის მერე ცოტათი გავიზარდეთ ყველანი. ამიტ ომ არა მგონია, რომ ახლა დაიწყოს, ოღონდ ისინი არ მოვიდნენ და იყოს მიშა მუდამ და მარადის... – ხელისუფლება არ ვიცი, მაგრამ ზუ რაბ ნოღაიდელმა ძალიან ღიად განაცხ ადა თავისი გეგმების შესახებ და ისიც თქვა, რომ ნატო ჩვენთვის აღარ არის მი ზანი... – თავის დროზე გამოკითხვებმა აჩვენა, რომ ნატოს მხარს უჭერდა 75%-მდე მოქა ლაქე. ანუ საზოგადოების 25%-ს რუსეთი მოსწონს. ბუნებრივია, ვიღაც მათ ინტერე სებს გამოხატავს, აქ არაფერი საგანგაშო არ არის. უბრალოდ, ხელისუფლება შეეცდება, აქეთ გადაიტანოს ყურადღება და თქვას, რომ აქ არის პრობლემა, ოღონდ ისინი არ იყვნენ და მე ამირჩიეთო. ჩვენ ვთავაზობთ, რომ არც ერთი და არც მეორე. ის აირჩიეთ, ვინც მოგწონთ; ვისაც მეტი შანსი აქვს; ვი საც აქვს იგივე ორიენტაცია, რაც საქართ ველოს მოსახლეობის უმრავლესობას; ვინც არის ჭკვიანი, პატიოსანი და აქვს ყველაზე დიდი ნდობა. ამიტომ აქ იქნება ჩვეულებრ ივი პოლიტიკური ბრძოლა, მარგინალიზ აციის გარეშე. მე ამის მომხრე ვარ, თორემ გასაგებია, რომ ზოგიერთ პარტიას აქვს რუ სული ორიენტაცია. ასეთი რამ ნატოზე პი რადად მე და ჩემს პოლიტიკურ პარტნიორ ებს არ წამოგვცდება, იმიტომ რომ კარგად ვიცით ნატოს ფასი საქართველოსთვის. – გარდა იმისა, რომ არ წამოგცდებათ, ამის გჯერათ კიდეც, ალბათ... – კი, მჯერა. იმიტომ რომ საქართველოს დასავლურ ორიენტაციას და დემოკრატიას არ აქვს არანაირი ალტერნატივა. – აქ საუბარია იმაზე, რამდენად შეიძ ლება გამეორდეს საქართველოში ის, რაც ახლა უკრაინაში ხდება – აშკარა დაპირი სპირება პრორუსულ კანდიდატსა და ტი მოშენკოს შორის... – ასე მკვეთრად მე ვერ ვხედავ დაპირი სპირებას დასავლეთსა და აღმოსავლეთს შორის, რუსეთსა და ევროპას შორის. მაშინ იქნებოდა ყოფილი პრეზიდენტისა და იანუ კოვიჩის დაპირისპირება. დარწმუნებული ბრძანდებოდეთ, ვინც არ უნდა გახდეს პრ ეზიდენტი, ყველა დასავლეთისკენ გაიხედ ავს და რუსეთთან ომს არავინ დაიწყებს. – როგორ ფიქრობთ, რამდენად შეიცვა ლა ოპოზიცია ნოემბრისა და განსაკუთრე ბით აპრილის შემდეგ, ხარისხობრივად? – ოპოზიციაში მიმდინარეობს გადაჯგ უფება და გარკვეული გაგებით აშკარად გამოიკვეთა, რომ სხვადასხვა ტაქტიკაა არ ჩეული: არის არჩევნებში არმონაწილეობა, არის არჩევნებისთვის მომზადება. ასევე, განსხვავებაა ორიენტაციული თვალსაზრის ითაც: ევროპული და რუსული. ასე რომ, ეს პროცესი მიმდინარეობს, მაგრამ ოპოზიციას აქვს ამის უფლება. ეს ხელისუფლებას არ აქ ვს უფლება, კურსი ცვალოს ისე, რომ ხალხს არ ჰკითხოს, თორემ ოპოზიცია ზუსტად ამ ექსპერიმენტებს უნდა ატარებდეს, ანუ ზუ სტად ოპოზიცია უნდა ამბობდეს, უნდა თუ არ უნდა ნატოში და სხვა. ოპოზიციას აქვს ასეთი ფუფუნება, რადგან არ არის ხელისუ ფლებაში. მან უნდა მოსინჯოს სერიოზული და ახალი წამოწყებები... – უშვებთ ისეთ ვარიანტს, რომ არჩევნ ებში მეორე ადგილი აიღოთ? – არჩევნებში შეიძლება ყველაფერი მო ხდეს, მაგრამ ჩვენ არჩევნებში გვინდა გავი დეთ იმიტომ, რომ მივაღწიოთ გამარჯვებას. შეიძლება ზოგან ავიღოთ პირველი ადგილი, ზოგან – მეორე და ზოგან – მესამე. იმიტომ რომ ჩვენ დაინტერესებულები ვართ, ყველ გან გავიმარჯვოთ. ეს არ არის მარტო თბ ილისის მერის არჩევნები და საკრებულოს არჩევნები. ეს არის ასევე სხვა ქალაქები, სოფლები და ყველგან, სადაც არჩევნებია, გვინდა წარმატება. დავუშვებთ იმას, რომ ზოგ ადგილას არ ავიღოთ პირველი ადგილი. ტოტალური გამარჯვება არც ერთ პარტიას არ ექნება – არც „ნაციონალებს“, არც „ალია ნსს“ და არც სხვა რომელიმე პარტიას. ასეთი
რამ არასდროს არ მომხდარა და არც მოხდ ება. საერთოდ, არჩევნებზე გასვლის დროს გარანტირებული წარმატება არავის არ აქვს. – თქვენ თქვით, რომ დასავლურ ორ იენტაციას უჭერთ მხარს და დასავლური ღირებულებები თქვენისთვის პრიორიტე ტულია, თუკი გიგი უგულავამ გაიმარჯვა, თქვენ მიიღებთ მის გამარჯვებას, როგო რც ამას დასავლეთში აკეთებენ? – თუ ეს გამარჯვება იქნება სამართლიანი და ეს იქნება ხალხის ნებით გამოხატული – რა თქმა უნდა, კი. მაგრამ, თუ ეს გამარჯვე ბა ისეთი იქნება, რომ სინამდვილეში წააგებ ენ, მაგრამ იტყვიან, რომ გაიმარჯვეს, მაშინ – რა თქმა უნდა, არა. – თქვენ რას იტყოდით იმ ფრაზებთან დაკავშირებით, რომელიც ამ ბოლო დროს გამართულ ინტელიგენციის შეხვედრაზე გამოითქვა. კონკრეტულად ნინელი ჭანკ ვეტაძემ თქვა, რომ ჩვენ გვჭირდება, არ მივიღოთ ხელისუფლების გამარჯვება და ნებისმიერ შემთხვევაში ავურიოთ სიტუ აცია... – საერთოდ, პოლიტიკაში ასეთი ტიპის განცხადებებისადმი აკადემიური მიდგომა მაქვს. ეს არის, უბრალოდ, შეცდომა. მე ვიცი ერთი რამ, რომ ამჟამად საქართველოში არ არის რევოლუციური სიტუაცია და ხელოვნ ურად მას ვერავინ შექმნის. ისიც ხელოვნურ ად იქმნება, რეალურად თეატრში, და ამაში ქალბატონი ნინელი არის დიდი ოსტატი. ასე რომ, მე მესმის მისი გულისტკივილი, რომ წინასწარ იცის, ხელისუფლება ცუდად მო ქცევას რომ აპირებს და მისი ნათქვამი ზუ სტად ასე უნდა გავიგოთ. მაგრამ თუკი არ იქნა რევოლუციური სიტუაცია, ამას ძალით ვერ შექმნი. ჩვენ ვგულშემატკივრობთ არჩე ვნებს. იმ შემთხვევაში, თუ აშკარად გაიმარ ჯვებს ერთი ძალა, მაგალითად, ოპოზიცია. ხელისუფლება იტყვის, რომ არ მადარდებს არც საერთაშორისო დამკვირვებელი, არც შინაური, არც გარეული, წავაგე, მაგრამ ვა ცხადებ, რომ მოვიგე. ასეთ შემთხვევაში რა მოხდება, არავინ იცის. ასეთი რევოლუცი ური სიტუაცია შეიძლება მომზადდეს ერთ დღეში და ერთ წამში. მაგრამ ამისთვის წი ნასწარ მომზადება, წინასწარ ლაპარაკი არა მგონია, სერიოზული იყოს. ჩვენ არ ვემზად ებით რევოლუციისთვის, ჩვენ ვემზადებით არჩევნებისთვის და ეს არის ჩვენი პირველი მიზანი. ჩვენ ვემზადებით არა არჩევნების მე ორე დღისთვის, არამედ პირველი დღისთვ ის. ანუ არა იმისთვის, რა იქნება არჩევნების მერე, არამედ იმისთვის, რა იქნება არჩევნ ების დღეს. თუკი ვინმე დააშინებს მოსახლ ეობას რევოლუციით და მოქალაქეები არჩე ვნებზე არ მივლენ, სრულიად კანონიერად, გაყალბების გარეშეც შეიძლება გაიმარჯვოს ხელისუფლებამ, რაც იქნება კატასტროფა. არ მოსწონს მოქალაქეს ხელისუფლება, მა გრამ თუ ის არ მოდის არჩევნებზე, იმარ ჯვებს ხელისუფლება. მერე საზოგადოება ისევ ოპოზიციას აგინებს. ასე აღარ გამოვა. ამიტომ ჩვენი ამოცანაა, რაც შეიძლება ნა კლები ვილაპარაკოთ არარეალურ რაღაცე ბზე, რაც შეიძლება მეტად ავუხსნათ მოქა ლაქეებს და ერთმანეთს, რომ არჩევნებზე აქტიური მოსვლით ჩვენ ვქმნით გამარჯვე ბის სიტუაციას და არა დამარცხების მერე ჯოხების ქნევით სიტუაციისთვის მზადებას. – კომბლის გამოთლას არ აპირეთ? ანუ როგორც ერთმა პოლიტიკოსმა განაცხ ადა... – ჩემი აზრით, კომბლის გამოთლა არ არ ის პოლიტიკური საქმიანობა. ვინმეს თუ უნ და მეტაფორებით აზროვნება, მე არ ვიცი, რა იგულისხმება კონკრეტულად კომბალში. თუ რამე ძალადობრივი იგულისხმება, ჩვენ არ გვინდა ამაში მონაწილეობა. სხვათა შო რის, კომბლებით გაძევებული ხელისუფლ ების მერე რა ხდება, ეს უკვე კარგად ვნახეთ. მე ბავშვობიდან ვიცოდი თეორია, რომელიც ამბობდა, რომ ყველა რევოლუციას მოჰყ ვება უბედურება. მაგრამ მაინც გვინდოდა, რომ ჩვენსას არ მოჰყოლოდა, იმიტომ რომ მოხდა ასეთი საოცრება ევროპაში და დე მოკრატიულ-ხავერდოვან რევოლუციას არ მოჰყვა ნაპოლეონები და ასე შემდეგ. იყო რევოლუცია ევროპაში, რომელიც აბათ ილებდა იმ თეორიას, რომლის მიხედვითაც ყველა რევოლუციას მოჰყვება უბედურება. ჩვენთან იმოქმედა ძველმა კანონმა, ანუ ჩვ ენ არ აღმოვჩნდით ევროპის დონეზე. რევო ლუცია კი ჩავატარეთ ხავერდოვანი, მაგრამ რელოვუციის შემდეგ, სამწუხაროდ, მოვიდა უმართავი და უკონტროლო ძალა, რომელს აც ყველანაირად ხელი შევუწყვეთ, რომ ყო ფილიყო დემოკრატიული, მაგრამ ვერ დავი ჭირეთ ამ დემოკრატიულ სადავეებში, მაინც გაგვექცა.
სერგეი პანფილოვი:
ქეთი ხატიაშვილი
„ნოღაიდელს ნუ ახსენებთ, უკეთესია
ცნობილი რუსი ჟურნალისტი სა ცხოვრებლად სა ქართველოში გა დმოვიდა და საქა რთველოს მოქა ლაქეობა მიიღო. სერგეი პანფილ ოვი აქ „პირველი კავკასიური“ არ ხის ერთ-ერთი წა მყვანია. ამ არხს, რუსეთის მხრი დან, სერიოზული მუქარანარევი გა ნცხადებები მო ჰყვა... „პრაიმტაი მის“ შეკითხვებს სერგეი პანფილ ოვი პასუხობს...
ფსიქიატრიაზე
წავიკითხო რამე...“
ამერიკელები დემოკრატიას გასწ ავლიან, ეკონომიკურ პროექტებს გთავაზობენ... რას იძლევა რუსე თი? არაფერს, გარდა იმისა, რომ კრემლს უნდა დაემორჩილო...
`
– აქ ნორმალური ვითარებაა, რა პრობლემა უნდა იყოს... არ ხის წინააღმდეგ განცხადებები რუსეთში კეთდება, მაგრამ კონკ რეტულ პროგრამებს არ აპროტე სტებენ. მგონი, ნანახიც არ უნდა ჰქონდეთ... ეს ლოგიკურია, ისინი წინასწარვე ვერ იტანენ ვერაფე რს, რასაც საქართველო აკეთებს. ასე რომ, ამ განცხადებებისთვის ყურადღების მიქცევა საჭიროა, იმიტომ რომ ბევრწილად ეს პო ლიტიკური განცხადებებია, თუ მცა მათი სერიოზულად მიღება არ ღირს. – რატომ, ამ განცხა დებების უკან რეალურ ძალას ვერ გრძნობთ? – 17 წელია, პროპაგ ანდით ვარ დაკავებული და მესმის, რა განსხვავ ებაა განცხადებებსა და კონკრეტულ ქმედებებს შორის. ჯერ მხოლოდ მუქარას ვხედავ და განცხადებებს, რომ არხი ექსტრემიზმსა და ეროვნე ბათშორის შუღლს გააღვივებს... თუ რუსულ არხებს შევადარებთ, ჩვენ ჩვილი ბავშვივით გამოვი ყურებით. იმდენი პროგრამაა რუსულ არხებზე, სადაც სხვადა სხვა ეროვნების ხალხებს ამცი რებენ... – სკინჰედებს უჭერენ მხ არს... – დიახ, მხარს უჭერენ სკინ ჰედებს, გადაცემებს აკეთებენ ფაშისტურ ორგანიზაციებზე. და მათ არ აკრიტიკებენ. არც მინდა ჩვენს გადაცემებთან მათი შედა რება. – თუმცა, მსგავსი შეფასებე ბი გააკეთა საქართველოში ოპ ოზიციის ნაწილმა. ითქვა, რომ ამ არხის გახსნა შეცდომაა... – ვწუხვარ, რომ ზოგიერთ ქა რთველ ოპოზიციონერს ცუდად აქვს საქმე საღ აზროვნებასთან... ისინი ნებისმიერ კარგ საქმეს,
წამოწყებას, თუკი ის სააკაშვილისა და ხე ლისუფლებისგან მო დის, ცუდად მიიჩნევენ. მაშინ მოდით, ჩავთვა ლოთ, რომ ცუდია გაკე თებული გზები; ცუდია, რომ 24-საათიანი ელექტროენე რგია გვაქვს; რომ გაზი ყველას მიეწოდება. მაშინ ყველაფერი ცუდად ჩავთვალოთ. მეორე მხ რივ, მაფიქრებს ის გარემოება, რომ ქართული ოპოზიციისა და კრემლის განცხადებები ძალიან ჰგავს ერთმანეთს. არ შემიძლია ახლა კონკრეტული მაგალითე ბის მოყვანა, არ მაქვს ფაქტები, თუმცა, ვფიქრობ, ისინი კრემლის პროპაგანდის ნაწილი არიან. – როგორ ფიქრობთ, შეძლებს რუსეთი აქ საკუთარი პოლიტი კური თამაშის წესების დაწესე ბას?.. – არა, არა ვარ პოლიტიკოსი, არც ერთ პარტიას არ ვეკუთვ ნოდი საბჭოთა პერიოდშიც კი, მაგრამ ვფიქრობ, საქართველოს საზოგადოებას აქვს დიდი უპირ ატესობა რუსულ საზოგადოებას თან შედარებით, მას ისტორიული მეხსიერება გააჩნია და თავისი ისტორიისადმი მგრძნობიარე და მოკიდებულება ახასიათებს. ანუ
ახსოვს, 1921 წელს დამოუკიდ ებლობა რომ წაართვეს, შემდეგ 1991-92 წლებში აფხაზეთისა და ცხინვალის ოკუპაცია და ბოლოს აგვისტოს ომი. ამიტომაც საქა რთველოს საზოგადოებას კარგ ად ესმის, რომ დამოუკიდებელი საქართველო უკეთესია, ვიდრე რუსეთის გავლენის ქვეშ ყოფნა, რომელიც თავად არაფერს გთ ავაზობს. – თუმცა, გემოვნებაზე არ დაობენ, ვის რა მოსწონს... – კი, საქართველოს საზოგა დოების ძალიან ცოტა ნაწილი ფიქრობს, რომ რუსეთი მართალ ია. ამერიკელები დემოკრატიას გასწავლიან, ეკონომიკურ პროე ქტებს გთავაზობენ... რას იძლევა რუსეთი? არაფერს, გარდა იმისა, რომ კრემლს უნდა დაემორჩი ლო... – რამდენად შესაძლებელია, რომ საქართველოშიც ისევე გა ნვითარდეს მოვლენები, როგო რც უკრაინაში? – უკრაინაში ყველაფერი არც ისე ცუდად არის საქართველოსთ ვის. მე მაინც ვფიქრობ, რომ არჩე ვნებს ტიმოშენკო მოიგებს. – იანუკოვიჩი ამ გამარჯვე ბას მიიღებს? – იანუკოვიჩი მიიღებს თუ არა
ტიმოშენკოს გამარჯვებას, ეს მი სი პრობლემაა. ტიმოშენკო მო იგებს იმიტომ, რომ 5 წლის განმ ავლობაში უკრაინის საზოგადო ებაც შეიცვალა და მასაც ესმის, რომ რუსეთს უნდა, რომ უკრაინა კრემლზე იყოს დამოკიდებული... და თუ იანუკოვიჩი მოიგებს, მა ინც არა მგონია, ცუდი იყოს. ის არ არის 100 პროცენტით პრორ უსი. მას ესმის, რომ დასავლეთი და ცენტრალური უკრაინის აზრი უნდა გაითვალისწინოს, რომლებ იც ახლა მას მხარს არ უჭერენ... – ჩვენ ეს თემა აფხაზეთისა და ცხინვალის შესაძლო აღია რების გამოც გვაინტერესებს... – იანუკოვიჩი ცხინვალსა და აფხაზეთს ვერ აღიარებს, ეს შე უძლებელია. ყველა პოსტსაბჭ ოთა ქვეყანაში არის სეპარატი ზმი... აფხაზეთისა და ცხინვალის საკითხი საქართველოს წარმატ ებებზეა დამოკიდებული, როგო რც პოლიტიკურად, ისე ეკონომ იკურად... – პოლიტიკის თვალსაზრის ით, ალბათ, სერიოზული პრობ ლემები გვაქვს... – პირიქით, მე ამ პროცესს ოპ ტიმისტურად ვუყურებ... – ოპოზიციასა და მათ განც ხადებებს ვგულისხმობ...
`
EXCLUSIVE
– აპრი ლის დღ ეებში ოპ ო ზი ცი ა მ ხალხს კა რგად დაანახა საკუთარი თავი... უკვე გასაგებია, როგორ არის ხალხი მათ მიმართ განწყობილი. არა ვარ ოპოზიციის წინააღმდ ეგი, ოპოზიციის არსებობა აუცი ლებელია, მაგრამ პოსტსაბჭოთა ოპოზიცია საკმაოდ სასაცილოდ გამოიყურება. რუსეთში იძაბება და უარესდება ვითარება და რაც უფრო დაიძაბება, მით უკეთესი საქართველოსთვის... აფხაზეთსა და ცხინვალში ბევრს გაუჩნდება სურვილი, შემოიხედოს ახალ სა ქართველოში... უკვე იგრძნობა ეს ტენდენცია, ხალხი აქეთ გადმოდ ის სამკურნალოდ... რუსეთს სა მხედრო გზით არაფერი გამოუვა, არც ეცდება... ოპოზიცია როგო რიც არის, ეს ხალხმა კარგად იც ის... – და პუტინმა არ იცის? – კრელმს არა აქვს ანალიზის უნარი, ანალიზის უნარი რომ ჰქ ონდეთ, არ შევიდოდნენ ავღანე თში, არ დაიწყებდნენ ომს ჩეჩნ ეთში... რუსეთი არ იცვლება. – ნოღაიდელს თუ გავიხსენ ებთ... – არა, ნოღაიდელს ნუ ახსენე ბთ, უკეთესია ფსიქიატრიაზე წა ვიკითხო რამე... – რატომ, ეს თემები ახლოსაა ერთმანეთთან? – რა თქმა უნდა... არიან ად ამიანები, რომლებსაც არასოდ ეს არ აღვიქვამ სერიოზულად... ნოღაიდელი, ნათელაშვილი, გა ჩეჩილაძე... მათ ჯერ სიმართ ლე არ უთქვამთ. პროგნოზიც კი არასოდეს გაუკეთებიათ... მე მათ არ ვენდობი, იმიტომ რომ ბევრჯერ მომატყუეს. ამას ვა მბობ, როგორც საქართველოს მოქალაქე. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
11
გოგიჩა და ნუკი ცარელაშვილი 12
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
სანო
DJ. გიგა
ლა ბეჟუაშვილი
სალომე ზურაბიშვილი და გე
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
13
დათო საყვარელიძემ ოპერის ვირუსი გაავრცელა EXCLUSIVE ავთო ჩიტიძე
ს ლ ე წ 2 1 0 ს „2 ი რ ე პ ო ა ბ ე ს ხ ი ც ი გა ლ ე მ ო რ , ი რ ტ თეა ე ზ ა რ ე პ ო “ ვენის ა ბ ე ნ ქ ი ი ს ე თ ე უკ
თბილისი 2012 წლამდე ოპერის თეატრის გარე შე იცხოვრებს. პრემიერის ინიციატივით, თეატრი დროებით კანცელარიამ შეიფარა. ამ ეტაპზე ოპერ ისა და ბალეტის თეატრი რეფორმების აქტიურ ფა ზაშია. ეს რეფორმები 2004 წელს დათო საყვარელიძემ დაიწყო. მანმადე კი ოპერ ის მოყვარულებმა ბათუმის ახლადაშენებულ თეატრს და ქუთაისის განახლებულ ოპერას უნდა მიაშურონ.
თბილისის ოპერას აქვს ამბიცი ები, რომ მსოფლიოში აღიარებუ ლი და იმაზე უფრო თანამედროვე იყოს, ვიდრე ვენის ოპერაა. დათო საყვარელიძე დარწმუნებულია, რომ ქართული სახელმწიფოს წინს ვლისა და წარმატების გასაღებიც ოპერის თეატრში დევს. _ როგორი მმართველი წარმ ოგედგინათ საკუთარი თავი და რეალობამ რა დაგანახათ? _ პროფესიით რეჟისორი ვარ და გეტყვით, თუ რატომ გადავი ნაცვლე საორგანიზაციო საკითხ ებში: 1994 წელს თეატრალური ინსტიტუტი დავამთავრე. შემდეგ მინდოდა პროფესიულ სცენაზე რაღაცების გაკეთება, მაგრამ მძ იმე პერიოდი იყო, თეატრებს არ ჰქონდა შესაძლებლობა, საშინე ლი სიტუაცია იყო. გეუბნებოდნენ, რომ მოიტანე ფული და შენ თვით ონ დადგი სპექტაკლიო. მიიტან დი ფულს, შეჭამდნენ და მერე შენ გიწევდა დეკორაციებზე სირბილი. ეს ყველაფერი ჩემი თაობის რეჟი სორებს გავლილი აქვთ. შედეგად დამიგროვდა რაღაც ინფორმაცია და მივხვდი, რომ მე თუ ეს ძალი ან კარგად არ შევისწავლე და ჩემს თაობაში ახალი სამენეჯერო სისტ ემა არ დავნერგეთ, ძალიან ცუდად წავიდოდა საქმე. სტაჟირებაზე საზღვარგარეთ წავედი, მოვიარე ნიუ-იორკი, ლონდონი და ბოლოს მილანში - `ლა სკალას~ თეატრში ჩავედი. დიდი სკოლა გავიარე, ვი
14
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
სწავლე მენეჯმენტი. როცა თბილის ში დავბრუნდი, დავწერე რეპორტი. თბილისის ოპერის თეატრის მაგალი თზე გავაკეთე პროექტი, თუ როგორ უნდა მოხდეს ძველი საბჭოთა სტრუ ქტურის რეორგანიზება და როგორ უნდა გადავიდეს თანამედროვე სი სტემის რელსებზე. _ როგორ დაინახეთ იმ პერიოდ ში ოპერა? _ როცა ოპერაში მმართველად მოვედი, რეფორმები სასიცოხლოდ მნიშვნელოვანი იყო. იყო შეუთავ სებლობა თეატრალურ საქმიანობა სთან და შრომის კანონთან. ძალიან ბევრი საკანონმდებლო ცვლილებე ბის ინიციატორები გავხდით ოპერის თეატრის წარმომადგენლები. იერა რქიული სისტემა იყო დარღვეული. საბჭოთა პერიოდში შემოსავლები მეორე პლანზე იყო. 3 ლარად გაყი დდნენ ბილეთს თუ 15 ლარად, მათთ ვის სულ ერთი იყო. ამის გამო, კარგი სპექტაკლი იქნება თუ ცუდი, ხალხი მოდის თუ არა, ფეხებზე ეკიდათ. თეატრი სახელმწიფოსთვის ყოვე ლთვის წურბელა იყო. როცა ოპერ აში მოვედი, ერთ-ერთ ინტერვიუში ვთქვი, რომ მალე ყველას შევყრიდი ოპერის ვისრუსს და ვფიქრობ, დღეს ეს შევძელი. _ დღეს რა სახე აქვს ოპერას? _ დღეს რეფორმის მეოთხე სტად იაზე ვართ, რომელიც ითვალისწინ ებს ინფრასტრუქტურის განვითარ ებას. ოპერის შენობა თავისი მონა ცემებით იდეალურია იმისთვის, რომ ევროპის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან თეატრად იქცეს. ოპერის რეკონს ტრუქციას სახელმწიფოსთან ერთად „ქართუ ჯგუფი“ და ბიძინა ივანიშვი ლი ახორციელებს, რომელმაც თქვა,
რომ ამ თეატრს ყველაზე მაღალი ხარისხით გააკეთებდა. რეფორმის პირველ სტადიაზე უნდა ჩამოგვეყ ალიბებინა ახალგაზრდა ორკესტ რი, რომელიც დროთა განმავლობა ში გაიზრდებოდა. მმართველობაში პირველი, რაც გავაკეთეთ, ის იყო, რომ შევქმენით დეპარტამენტები. შემოქმედებითი და მარკეტინგული ჯგუფები ერთმანეთს დავაკავშირ ეთ. ამისთვის ჩვენ „მეტროპოლიტ ენის“ ერთ-ერთი მთავარი მენეჯერი ჩამოვიყვანეთ. ასევე გვყავს კიდევ იტალიიდან - „ლა სკალიდან“ და ავ სტრიიდან ძალიან მნიშვნელოვანი მენეჯერები. მათ მეორენაირად თე ატრის აჩრდილებს ეძახიან. _ როგორი იქნება განახლებული ოპერა? _ 2012 წელს გაიხსება ოპერის თეატრი, რომელიც ვენის ოპერაზე უკეთესი იქნება და ამას გადაუჭარ ბებლად ვამბობ. ჩვენს ოპერას მა ღალი დონის კომპანიები აკეთებენ. ჩვენი ოპერის სცენას გაცილებით ძლიერი ტექნიკური შეიარაღება ექ ნება, ვიდრე ვენის ოპერის სცენას აქვს. ვენაში ძალიან ძველი თეატ რია, მათ არ ჰქონდათ იმის დრო და შესაძლებლობაც, რომ ასეთი რესტ ავრაცია გაეკეთებინათ. თავს და ვდებ, რომ ჩვენს თეატრში რაც კე თდება, დიდ სახელმწიფოებსაც არა აქვთ ამის ფუფუნება. შეგვეძლება, რომ ერთ წუთში ერთი დიდი გამოქვ აბული გაქრეს სცენიდან და მეორე სცენის ინტერიერი დადგეს. ასეთი აღჭურვილობის და შესაძლებლობე ბის თეატრი მსოფლიოში სულ რამდ ენიმეა. ვაფართოებთ ადმინისტრა ციულ ნაწილს. ძნელაძის კუთხეში სახლები შევისყიდეთ - 8 ათასი კვ.მ
გვემატება. ამ ადგილას იქნება ად მინისტარციული კორპუსი, იქნება სახელოსნოები; ახალ დეკორაციებს დავამზადებთ უმაღლესი მანქან ებით. ყველაფერი იქნება ისეთივე, როგორც უმაღლესი კატეგორიის თეატრშია. ჩვენ ვერ გავუწევთ კო ნკურენციას ისეთ ქალაქებს, სადაც 12-მილიონიანი მოსახლეობაა; სა დაც ყოველ დღე შეიძლება სპექტა კლის გაშვება და მათ მაყურებელი ყოველთვის ჰყავს. ამიტომ, ჩვენ უნდა ავირჩიოთ ისეთი ტიპის თეატ რის მოდელი, როგორიც ბრიუსელის ან ლამონესია - არის ასეთი თეატრი. ჩვენ ვართ მილიონნახევრიანი ქალა ქი და კარგი იქნება, თუ წელიწადში ოცდაათი ათას ბილეთს გავყიდით, რაც იმას ნიშნავს, რომ სეზონზე ას ამდე სპექტაკლი უნდა გაიმართოს. შარშან გვქონდა 180 საღამო, რო მელიც საქართველოსთვის ძალიან ბევრია, მაგრამ ჩვენ გადავაჭარბეთ. „ლა სკალას“ რომ გადავხედოთ, წე ლიწადში შვიდი დასახელების საოპ ერო დადგმაა, რომელიც რვა-რვაჯ ერ გადის. იქ მუდმივმოქმედი დასი არ არსებობს, ყოველ სპექტაკლზე ახალ-ახალი დასი იკრიბება. წარმ ოიდგინეთ, რომ პირველ ორ სპექტა კლს მღერის ნინო სურგულაძე. იგ ივე სპექტაკლში მღერის ანიტა რა ჭველიშვილი და მესამე სპექტაკლში ორჯერ მღერის ქეთევან ქემოკლიძე. მე კი, რადგან დასი მყავს და მათ ფუ ლს ვუხდი, იძულებული ვარ, ისინი დავასაქმო. შეიძლება, ერთი წელი არ დამჭირდეს ზოგი მომღერალი, მაგრამ მას ხელფასს ვუხდი. ეს კო მუნისტური წარსულია. სოციალური დაუცველობის გამო მომღერალს თეატრიდან ვერ ვუშვებ. ეს უკვე სა
ხელმწიფოს პრობლემაცაა. _ ახალ წელს ოპერა ბათუმში, ქუჩაში გავიდა. ანუ ის უფრო მე ტად სახალხო გახდა. _ ბათუმის საახალწლო ღამემ აჩვენა მაღალი კლასი და ეს ძალი ან ლამაზი იყო. მაისში ბათუმში იგ ეგმება პლასიდო დომინგოს ჩამო ყვანა. ბათუმშივე შენდება ძალიან ლამაზი ოპერის თეატრი. აქ იქნება 1300-კაციანი დარბაზი. ქუთაისში არსებული ოპერის თეატრი განა ხლდება. ამ ყველაფერს აკეთებს სახელმწიფო. სოლისტები გადანა წილდებიან სხვადასხვა თეატრში. _ ერთ პატარა ქვეყანაში ამდე ნი ოპერის თეატრი ზედმეტი ხომ არ იქნება? _ წარმოიდგინეთ, ბათუმში იმართება რომელიმე ოპერის სპ ექტაკლის პრემიერა. მაგალითად, „ტრავიატა“. ალფრედზე არის მო წვეული აზერბაიჯანის ერთ-ერთი ცნობილი ტენორი. ვიოლეტას ას რულებს ქართველი. მოწვეულია უზბეკი ბარიტონი - ახალგაზრდა, რომელსაც ძალიან დიდი წარმატ ება აქვს. დირიჟორი უკრაინელია, რეჟისორი - ქართველია, მხატვარი კი თურქი... და ეს პროექტი გუუა მის პრეზიდენტების ჩამოსვლასთან დაკავშირებით კეთდება. ბილეთები მაღალფასიანია. როგორ ფიქრობთ, ხომ დააინტერესებს 100 კაცს აქ მოხვედრა? ამით იმის თქმა მინდა, რომ ოპერა ჩვენთვის რეგიონის გა საღებია. წელიწადში მე მჭირდება 5 სა ოპერო დადგმა. აქედან 2-3 ქართ ული და ერთი უცხოური იქნება. პარალელურად, მიმდინარეობს ორკესტრის დამუშავემა და ჩამო გვყავს პროფესიონალები. ანალ იზს გაუკეთებენ ჩვენი მუსიკოსე ბის დონეს. 2012 წელში დასრულ დება ორკესტრის დაღვინება. ვე ცდები, რომ დასის ის ნაწილი და ვტოვო, რომელიც აუცილებელია სპექტაკლებზე. 50% კი მოწვევით იქნება. უცხოეთიდან ჩამოვიტა ნთ რამდენიმე საინტერესო სპექ ტაკლს. გავიხსნებით - „აბესალომ და ეთერის“ სულ ახალი დადგმით. ტრადიიცაა, რომ ამ სპექტაკლით იხსნება ოპერა და „დაისით“ იხ ურება. ახლა „წითელქუდაზე“ ვმუშაო ბთ. ძალიან მინდა, საბავშვო ოპერა დავდგა. მეორე მიმართულება უმ აღლესი კატეგორიის სპექტაკლებ ია. ძალიან მინდა, რომ აქ ჩამოვი ტანოთ ძეფირელის სპექტაკლები ან ის დადგმები, რომლებიც ძალიან ლამაზია და ქართველებს არა აქვთ ნანახი. ქართველებს უნდა ვაჩვენ ოთ საერთაშორისო დადგმები ჩვენი შესრულებით, მაგრამ იქ დამზადებ ული დეკორაციებით და იქ გააზრე ბული რეჟისურით.
„არ მინ და მშვ იდ ი და სტა ბი ლუ რი ცხო ვრ ებ ა“
„სანგუკ ო ს“ რე ს ტ ა რ ტ ი `მე დღესაც ვერ ვიტყვი, რომ კარგი პროდიუსერი ან მენეჯერი ვარ~
,,
,,მედიატორი“ ჩემთვის მორალუ რად ძალიან დიდი ჩავარდნა იყო
ავთო ჩიტიძე 5 წლის წინათ მეგო ბრებმა კინოსტუდია „სა ნგუკო“ ჩამოაყალიბეს. ისინი ახალი იდეებითა და დიდი ენთუზიაზმით, ქა რთული კინოს გასაკეთე ბლად მოვიდნენ. ამ ხუ თი წლის განმავლობაში 8 სრულმეტრაჟიანი ფილმი გადაიღეს, თუმცა განს აკუთრებული წარმატება არც ერთს არ მოჰყოლ ია. ამ ხნის განმავლობაში იყო ბევრი შეცდომაც და დადგა პერიოდი, როდე საც ყველაფერზე დაფი ქრდნენ, გააანალიზეს სა კუთარი შეცდომები, „სა ნგუკოსაც“ და საკუთარ თავებსაც „რესტარტი“ გაუკეთეს. ნუცა კუხიან იძე, რომელმაც ამ საქმეს ლამის თავისი საყვარელი მსახიობობა შესწირა, და რწმუნებულია, რომ „სა ნგუკოს“ სახელით ბევრი კარგი ფილმის გადაღებას შეძლებენ. შეცდომებზე სწავლის ხელოვნება – როცა „სანგუკო“ შევქ მენით, ამ სფეროში აბსო ლუტური დებიუტანტები ვიყავით. გვინდოდა, გაგვეკ ეთებინა კინო და ამაში დიდ ენთუზიაზმს ვდებდით. ამ ხუთი წლის განმავლობაში იყო ბევრი შეცდომა, პრაქ ტიკამ ბევრი რამ დაგვანახა
და ბევრი რამეც ვისწავლეთ. პირადად მე, ძალიან მნიშვნ ელოვანი და საჭირო ეტაპები გავიარე. კინო მდიდარი ქვეყ ნის ფუფუნებაა. არა მარტო ფინანსური, არამედ იდეური თვალსაზრისითაც. ჩვენ კი ჯერ კიდევ დამკვიდრების პროცესში ვართ. – რა იყო თქ ვე ნს მი ერ დაშვებული მთავარი შეცდ ომა? – თუნდაც ხალხთან ურ თიერთობა, საქმესთან დამო კიდებულება, ელემენტარუ ლი შეცდომები მენეჯმენტში. მე დღესაც ვერ ვიტყვი, რომ კარგი პროდიუსერი ან მე ნეჯერი ვარ. დღესაც მინდა, რომ უბრალოდ მსახიობი ვიყო, მაგრამ სიტუაციიდან გამომდინარე, რომ მინდა, ქართული კინო არსებობდეს, სხვა რაღაცების კეთება მიწე ვს. დღემდე საკუთარ შეცდ ომებზე ვსწავლობ. მთავარ ია, რომ ის გუნდი, რომელიც „სანგუკოს“ წარმოვადგენთ, საქმის მიმართ სიყვარულ ით ვართ. ვრწმუნდები, რომ ყოველი წარუმატებლობა შენი წარმატებისკენ კიდევ ერთი წინ გადადგმული ნა ბიჯია. პირად ცხოვრებაშიც ასე ვარ. არც ერთ დამარც ხებას არ გავუტეხივარ, რა დგან ვთვლი, რომ ცხოვრება გრძელია და თუ პირველივე წაბორძიკებაზე წაიქეცი, მა შინ მთელი ეს გრძელი ლამა ზი ცხოვრება არსს კარგავს.
რაღაც მომენტებში მსიამო ვნებს კიდეც, რომ რაღაც არ გამომდის, რადგან კიდევ უფრო მეტი ენერგია და საქმ ის კეთების ჟინი მომდის. – ყველაზე მეტად „სანგ უკოს“ რომელი პროექტით ამაყობთ და რომელს თვ ლით ყველაზე წარუმატე ბლად? – არ ვარ ის ადამიანი, რო მელსაც ყველაფერი მხოლ ოდ იმის გამო მოსწონს, რომ ჩვენი გაკეთებულია. პირი ქით, უფრო ბევრი არ მომწ ონს. უბრალოდ, ამის ხმამაღ ლა განცხადება ჩემი მხრიდან უხერხული იქნება, რადგან შეიძლება ავტორს ეწყინოს. ჩემთვის არსებობს კინო თა ვისი კანონებით. მინდა, რომ ჩემი კინოც ამ სტანდარტებ თან იყოს მიახლოებული. კი ნო მაშინაა ჩემთვის კინო, თუ მისი ყურება ჩემში ემოციებს იწვევს - თუნდაც ცუდს. არ აქვს მნიშვნელობა, მთავარ ია რამეზე დამაფიქროს. სულ ვცდილობ, რომ ჩვენი ფილმ ები პირველ რიგში ადამიანე ბთან იყოს ახლოს. ჰოლივუდიდან გამოქცეული – არ თვლით, რომ კინო კომპანიის მმართველობაში გადასვლამ, როგორც მსახ იობი უკან დაგწიათ? – კი, გეთანხმებით, რა დგან შეუძლებელია, ორი განსხვავებული საქმე ერთდ როულად აკეთო. იმასაც კი ვფიქრობ, რომ „სანგუკოს“ საქმეების გამო საკუთარ შვ ილსაც ვერ ვუთმობ სათანა დო დროს. ვფიქრობ, ყველ აფერს თავისი დრო აქვს. ამ ეტაპზე, ალბათ, საჭიროა ასე განვითარდეს ჩემი ცხოვრე ბა. – თქვენს სამსახიობი ცხ ოვრებაში ამ ეტაპზე არაფ ერი ხდება? – ჰოლივუდში არსებობს გამოთქმა _ „იმდენად კარგი მსახიობი ხარ, რამდენადაც შენი ბოლო ფილმი.“ ჩემი ბო ლო კინო „მედიატორი“ იყო, რომლითაც ძალიან კმაყოფ ილი ვარ. ამ პატარა როლმა ძალიან ბევრი რამ მომცა. პი რვ ელ რი გში, ის, რომ გა დასაღებ მოედანზე კამერას აღარ გრძნობ, ძალიან დიდი საქმეა. „მედიატორი“ პირვ ელი ფილმი იყო, როდესაც თავი ყველაზე თამამად ვი გრძენი, დამავიწყდა კამერაც და გადასაღებ მოედანზე მოსიარულე ადამიანებიც. მაქვს რამდენიმე ქართული კინოპროექტი. მინდა, სამი კარგი ქართული ფილმი და ვაგროვო ჩემი პორტფოლი ოსთვის. – თქვენ კარგი ჰოლივუ დური სტარტი გქონდათ. ნიკ ნოლტთან გაკეთებული ფილმი - „კარგი ქურდი“ სხვა მსახიობისთვის დიდი კარიერის დასაწყისი იქნე ბოდა. თქვენ კი საქართვე ლოში დაბრუნდით. – როდესაც ადამია ნი რაღაცას ვერ აკეთებს, ეს მხოლოდ მისი ბრალია.
თუ გინდა ჰოლივუდში რა მე გააკეთო, აუცილებლად ლოს-ანჯელესში უნდა ცხ ოვრობდე. ამ ქალაქში ყველა კინოსთანაა დაკავშირებული - ტაქსისტი, ოფიციანტი, პო რტიე – ყველა მსახიობი ამ ქალაქში ცხოვრობს. ამიტ ომ, როცა შენ შენს ქვეყანაში ხარ, მეგობრების გვერდით, არ უნდა გქონდეს ილუზია, რომ ჰოლივუდში მიგიწვევენ. – საქართველოში დაბრ უნებას ხომ არ ნანობთ? – მე რომ ლოს-ანჯელესში დავრჩენილიყავი, შეიძლება ვარსკვლავი არ ვყოფილიყ ავი, მაგრამ ბევრი კარგი ფი ლმი მექნებოდა. რა თქმა უნ და, ხშირად ვამბობ, რომ რა კარგი იქნებოდა, რომ დავრ ჩენილიყავი-მეთქი, მაგრამ არ ვფიქრობ, რომ ჰოლივუ დი ჩემთვის უკვე წარსულია. უბრალოდ, იმ ეტაპზე, როცა საქართველოში დავბრუნდი, ეს ძალიან მინდოდა. მომე ნატრა მეგობრები, მომინდა გართობა და დავბრუნდი. 9 წლიდან ამერიკაში ვცხოვრ ობ და მუდმივად მქონდა ის შეგრძნება, რომ საქართვე ლო თავისი ყველაფრით - მა კლია. ნიკ ნოლტის ფილმმა კარგი ფულიც მომიტანა და გადავწყვიტე, რომ ჩემი თა ვის პატრონი მე ვარ და შე მიძლია, რაც მინდა ის გავა კეთო. მაშინ არ ვფიქრობდი, მერე რა იქნებოდა, 26 წლის ასაკში. აქ დაბრუნებას არ ასდროს არ ვინანებ, რადგან ძალიან კარგი ქმარი და შვ ილი მყავს, უამრავი ახალი მეგობარი. მაგრამ ეს არ არის ცხოვრების ბოლო. როცა ყვ ელაფერი გაქვს და არაფერი აღარ გჭირდება, რამ უნდა გამოგაცოცხლოს, თუ არა ქაოსმა? 5 ფილმი ერთის ნაცვლად – მეუღლესთან, გუკა რჩეულიშვილთან ერთად მუშაობა ადვილია? ერთმ ანეთის იდეები საქმეში ემ თხვევა? – ორივე ლომი ვართ, ამ იტომ მუდმივად ჩხუბის პრ ოცესში ვართ. საბოლოო მიზანი და ხედვა მაინც ერ თი გვაქვს. ის ამ მიზნისკენ თავისებურად მიდის, მე - ჩე მებურად. ვფიქრობ, ერთად მუშაობა მაინც კარგად გა მოგვდის. – საქმე და ოჯახი ერთმ ანეთისგან გამიჯნულია? – არა, ამ მხ რივ სრ ული ქაოსია და ეს მომწონს კი დეც. ზოგჯერ, როცა გადა ვიღლები, ვამბობ, რომ მინდა სტაბილურობა და წყნარი ცხოვრება, მაგრამ ამ დროს აბსოლუტურად ვიტყუები. არ მინდა მშვიდი და სტაბილ ური ცხოვრება. – როგორი იქნება განა ხლებული „სანგუკო“, რა შეიცველაბა? – პირველ რიგში, ვაპი რებთ, უფრო სერიოზულად და ხშირად გამოვჩნდეთ. ვა პირებთ, ახალ ფილმებთან ერთად ძველი ფილმების საინტერესო შეფუთვით გა
,,
აქ დაბრუნებას არასდროს არ ვინანებ, რადგან ძალიან კარგი ქმარი და შვილი მყავს
მოშვებას. დივიდიზე ვაპი რებთ გიო მგელაძის ფილმის - „არა, მეგობაროს“ გამოშვ ებას, თავისი დოკუმენტური მასალით, ლევან აბაშიძის ეპიზოდებით, რომელიც მა ყურებლისთვის არ არის ცნობილი. კინოთეატრების ბოლო ტენდენციებით ჩანს, რომ ქართველ მაყურებელს უნდა ქართული კინოს ყურე ბა, მაგრამ არ იცის, როგორი კინო უნდა. მთავარია, რომ სურვილი არის. რაც უფრო მეტ ფილმს გადავიღებთ, მით უფრო ადვილად მივალთ კარგ კინომდე. ახლა რეჟი სორები იმით ამაყობენ, რომ კინოს იღებენ. ხვალ კი იმით იამაყებენ, მე ვიღებ კარგ კი ნოსო. ამ დინებაში ჩვენც აქ ტიურად ჩავებმებით. ამ ეტაპზე... – ჩვენ ვიწყებთ ექსპერ იმენტს. საკუთარი გამოცდ ილებიდან ვიტყვი, რომ დღეს საქართველოში ფილმი 500 ათასი, მილიონი, 2 მილიონი ჯდება და ეს დიდი შეცდომ აა. ყველა ფილმზე არ უნდა გქონდეს ამბიცია, რომ ის კანის კინოფესტივალზე მო ხვდება. თუ კინოს ჩვენი ბა ზრისთვის ვიღებთ, ქვეყანა ში, სადაც ორი კინოთეატრი არსებობს და მაქსიმუმ 300 ათასი შეიძლება ამოიღო ბი ლეთებიდან, ფილმი არ უნდა დაგიჯდეს მილიონი. ამიტ ომაც, ერთი ფილმის ბიუჯ
ეტით გადავიღებთ ხუთს, მა გრამ ეს არ იქნება ხარისხის ხარჯზე. ეს რეჟისორების, მსახიობების და კინომეიკერ ების ჰონორარების ხარჯზე მოხდება. იმისთვის, რომ წინ წა ვიდეთ, ქვეყანაში წელიწა დში 5 ფილმის ნაცვლად 30 და 40 ფილმი უნდა გა დავიღოთ. ძალიან დიდი სიამოვნებით გადავიღებ კომერციულ კინოს, მაგრამ აბსოლუტურად სულ სხვა სამსახიობო შემადგენლო ბით, ვიდრე ამას აქამდე აკეთებდნენ. ჩვენი გაკეთე ბული ფილმი, „მედიატორი“ ჩემთვის მორალურად ძა ლიან დიდი ჩავარდნა იყო. ამ ფილმმა ცხოვრებაში ყველაზე დიდი გაკვეთილი მომცა. ყველანაირი პირობა ჰქონდა, რომ კარგი ფილმი გამოსულიყო, მაგრამ სც ენართან ჰქონდა პრობლე მები. რაც შეეხება ჩვენს გეგმ ებს, სავარაუდოდ, მარტში თბილისის კინოთეატრებში გამოვა გიორგი მასხარაშვი ლის ფილმი „მესაათე“, აპ რილში ოთარ იოსელიანის ფილმი, რომელიც გასულ ზა ფხულს ფრანგებთან ერთად გავაკეთეთ. ამის შემდეგ გა მოვა ალეკო ცაბაძის ფილმი „რენე“. მოკლედ, გაზაფხულ იდან ეკრანებზე აქტიურად ვბრუნდებით. პაუზები ბევრი გვქონდა. საკმარისია! ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
15
შეუძლებელია იმ მიკროსამყარო ში ერთხელ მაინც მოხვდეთ და იქიდ ან სხვანაირი არ გამოხვიდეთ. ფერი ცვალების დედათა მონასტერს თა ვისი პატარა პალეატიური ზრუნვის ცენტრი, ჰოსპისი აქვს, სადაც მძიმე ავადმყოფები (ონკოლოგიური და არ აონკოლოგიური) ცხოვრებას მშვიდ გარემოში ასრულებენ. სამედიცინო დაწესებულებაში, იგივე ჰოსპისში ეს პროცესი გაცილებით მტკივნეულია. აქ კი, თითქოს მარადისობაში გადა სასვლელად სულ რამდენიმე უხილ ავი საფეხურია... ეზოში სხვანაირად გაცისკროვნებული თვალებით დედა პარასკევა შეგეგებებათ, სასნეულო სახლის ხელმძღვანელი. მონაზვნები რომ სხვა ძალისა და ენერგიის მატა რებლები არიან, აქამდეც ვიცოდი, მაგრამ დედა პარასკევას მონათხ რობმა თითქოს სული შემიგუბა... წარმოგიდგენიათ, ამ ახალგაზრდა მონაზვნის თვალწინ არაერთი ადამ იანი გარდაცვლილა და გადასულა მარადიულ სასუფეველში... ალბათ, როდესაც ასეთი მისია გაკისრია, ჩვ ეულებრივ მოკვდავზე მეტი ხარ... ჰოსპისი ჯერჯერობით ულიცენ ზიოა, თუმცა ამას ხელი სულაც არ შეუშლია იმაში, რომ 2003 წლიდან ეარსება. დაწესებულებას სასნეულო სახლს ეძახიან. იქაური პაციენტები ქრონიკული დაავადებების გართულ ებების ან უკურნებელი დაავადებებ ის მხოლოდ შემსუბუქებას ექვემდებ არებიან და მკურნალობის ჩარევით არ ხდება მათი მდგომარეობის მკვე თრად გაუმჯობესება. ასეთი ავადმყ ოფების ჩვეულებრივი მკურნალობა მიმდინარეობს, მაგრამ ამით მხოლ ოდ მათი მდგომარეობის გაუმჯობე სება ხდება და არა, განკურნება. მათ სულიერი გარემოს შექმნა სჭ ირდებათ, რაც ამ სასნეულო სახლში ადვილი შესაქმნელია. მონასტერში განუწყვეტელი ლოცვაა. ამჟამად ხუთი პაციენტი ჰყავთ. ერთი გაფანტული სკლეროზით, ერ თი ინსულტის შემდგომი მდგომარე ობით. ჰყავთ ონკოლოგიური პაციენ ტი და თირკმლის ქრონიკული უკმა რისობის მეხუთე სტადიით. მეხუთე პაციენტი, ასევე მონაზონი, რთული ქირურგიული ჩარევის შემდეგ რეაბ ილიტაციას გადის. ხშირად სასნეუ ლო სახლში მონაზვნები, სასულიერო პირების მშობლები და ისეთი შეჭი რვებული ადამიანები ხვდებიან, რო მლებთანაც ჯერ ბინაზე დადიან და როცა უკვე 24-საათიანი ყურადღება სჭირდებათ, სასნეულო სახლში გა დმოჰყავთ. საქმე შესაბამისი ანაზღაურების გარეშე „დღევანდელ სამედიცინო სისტ ემაში ავადმყოფის მოვლის რეალ ური დეფიციტია და საავადმყოფოე ბში მოვლის ნიში ცარიელია. მოვლა მონასტერში უფრო იოლდება. ჩვენ ბინაზე მოვლის სამსახურიც გვაქვს, რომელიც კიდევ უფრო ადრეული პე რიოდიდან ფუნქციონირებს. გვიკავ შირდებიან და გვთხოვენ სანდო მო მვლელს. ძნელია, როდესაც მხოლოდ ენთუზიაზმის დონეზე აკეთებ თუნდ აც გადახვევას, ნაწოლის გასუფთავ ებას, საწოლში დაბანას, პამპერსის გამოცვლას. ამ მოთხოვნამ მოწყალ ების დების სასწავლებლის გახსნის აუცილებლობა გააჩინა. ჩვენი ორ წლიანი ლიცენზირებული სასწავლე ბელი პროფესიონალ მოწყალების დებს ზრდის, რომლებიც სამომა ვლოდ ბინაზე და სასნეულო სახლში მოუვლიან პაციენტებს. ესენი არიან მრევლის გოგონები 20 წლის ზემოთ. ასაკი სწორი მოტივაციისთვის განვ საზღვრეთ – გაცნობიერებული უნ და ჰქონდეთ, რატომ აკეთებენ ამას. ეს მოყვასისადმი სიყვარული, ღვთის მსახურებისკენ მიმავალი მოკლე გზ აა. ამჟამად ცამეტი მოწყალების და გვყავს. ისინი ყველანი სასწავლებლ ის კურსდამთავრებულნი არიან. განათლებით ექიმი ვარ და ეს სა ქმეც ამიტომ დამევალა. ჩვენი მიზა 16
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
ცხოვრების ბოლო დღეები მონასტერში
EXCLUSIVE
თამარ გონგაძე
დედა პარასკევა სნეულებს მარადისობაში გადასვლაში ეხმარება
მოწყალების დები ავადმყოფებს ბინაზეც ემსახურებიან
ნია, გაიზარდოს ბევრი მოწყალების და, რომლებიც შეავსებენ იმ ცარიელ ნიშას, რომელიც დღეს ამ სფეროში არსებობს. ეს იმდენად დიდი საქმეა, შესაბამისი ანაზღაურება არასდრ ოს არ ექნებათ მოწყალების დებს. როდესაც იცი, რომ ამ საქმეს ღვთის გულისთვის აკეთებ, მერე უკვე ყვ ელაფრისთვის მადლობელი ხარ. ეს არის ღვთის სიყვარულით მოყვასის მსახურება. მადლობა ღმერთს, საკმ აოდ ბევრი მსურველია, გახდეს მო წყალების და. როგორც ჩანს, ბევრმა გაიაზრა, რას ნიშნავს ეკლესიაში სი არული. მსახურებაში ჩაბმა ძალიან დიდი საქმეა. აქ პაციენტებმა თავიანთი დი აგნოზი იციან, მაგრამ განცდებსა და გრძნობებზე, ალბათ, მამებთან საუბრობენ. დეკანოზი მამა იოსე ბის ხელში ყველა აქაურ პაციენტს გაუვლია. აღსარება, ზიარება, შვიდ გზის ზეთისცხება, სულის გასვლის ლოცვები, პანაშვიდი, წესის აგება... მონასტერში ყოფნა უმსუბუქებს ავ ადმყოფებს ბოლო დღეებს“.
ეს ქალბატონი ორი თვეა, უგ ონოდაა, თუმცა დედა პარა სკევასთან კონტაქტს მაინც ახერხებს
„ათი წელია, რაც მონასტერ ში ვცხოვრობ და ხუთი წელია, რაც სამონაზვნე ვარ. რთული არ არის, ღვთის შეწევნა დიდია. მე ჩემს პა ციენტებთან ერთად ვცხოვრობ. იქ, სასნეულო სახლში, მაქვს ჩემი ოთახი. როდესაც ადამია ნს სჭირდები, შენც ბოლომდე ცდილობ, დაეხმარო. ღმერთი ძალიან გვეხმარება. ეს ყოველ ამოსუნთქვაზე იგრძნობა“, – ამბობს დედა პარასკევა.
ანალიზის კეთების პროცესი სასნეულო სახლში
„პირველად, სულის გასვლას რომ დავესწარი, კარგად ვიტირე“ „მე დავსწრებივარ ყველას სულის გასვლას, ვინც აქ გარდაცვლილა. ამ დროს ხვდები, რომ სხვას ვეღარაფე რს აკეთებ, უნდა გაუშვა... პირველად, როდესაც ამ პროცესს დავესწარი, ერთი კარგად ვიტირე. ნათელა დეიდას ვეძახდით, ასაკოვ ანი ქალბატონი იყო, თავის ტვინის სიმსივნე ჰქონდა. უგონო მდგომა რეობაში მოიყვანეს, მაგრამ ამ ად ამიანს ისეთი სითბო და სიყვარული მოჰყვა, მასთან ურთიერთობა ძალი ან ადვილად შედგა. ხელის მოჭერით გრძნობდი მას. საავადმყოფოში რომ ამბობენ ავადმყოფზე, უკონტაქტ ოაო, მიკვირს, რადგანაც აქ მოსული ყველა უგონო პაციენტი კონტაქ ტურია. შეიძლება აქაური სიტუაც იიდან გამომდინარეა ასე. როდესაც ნათელა დეიდას სულმა ამოსვლა დაიწყო, ღამე იყო და ვიფიქრე, არავ ის არ გავაღვიძებ-მეთქი. სრულიად მარტო დავრჩი. რომ გარდაიცვალა, ალბათ, უფრო ჩემი თავი ვიტირე. ჩა ვთვალე, რომ ამ სიტუაციაში მარტო მყოფი ძალიან ცოდო ვიყავი. არადა, ის ადამიანი დამეხმარა და იმ დროს მარტო კი არა, პირიქით, ერთად მა რადისობაში გადავედით. ონკოლოგიური დაავადებით მო ნაზონი მარადისობაში რომ გადადი ოდა, მასზე ხელი გვეჭირა სამ მონა ზონს (დედები ამოდიან და სულის გასასვლელი ლოცვები იკითხება, მე-17 კანონი. სულის გასვლის მსახ ურებას მღვდელიც ასრულებს). ამ დროს სულს მიჰყვები რაღაც ადგი ლამდე, იმის იქით ვეღარ გადიხარ, ის კი უკვე მარტო გადის. კლინიკაში ამ დროს ცდილობენ, რომ სულის გასვ ლის დროს მასთან ერთად არ იყვნენ. სახლში გაუსაძლისი მდგომარეობაა, ჭირისუფლები ტირიან და მოთქვა მენ, რაც სულს ამძიმებს. ამ დროს სიმშვიდე აუცილებელია. ჩვენ გვყა ვდა დედაო, რომელიც სულის გასვ ლის დროს ყველაფერს გრძნობდა. ვიღაც რომ ტიროდა, ისეთი რეაქცია ჰქონდა, მიხვდებოდი, ტირილი რომ აშფოთებდა და ნებისმიერი ზედმ ეტი ემოცია ფორიაქის მომტანი იყო მისთვის. ლოცვის ფონზე სულის გა სვლა აბსოლუტურად უმტკივნეულ ოდ, სულ სხვაგვარად ხდება. ასეთი ტიპის ავადმყოფობის დროს ქრისტი
ანულ აღსასრულს, ამ კომფორტს ძა ლიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. ისინი ავადმყოფობის ხანგრძლივ პროცესს გადიან, როგორც სულიერ, ასევე ხო რციელ ტკივილს. ბოლო კულმინაც იური აღსასრულის მომენტი ამიტომ აც არის სხვანაირად მნიშვნელოვანი და აქაური სიმშვიდე ძალიან კარგად მოქმედებს მათზე. ამიტომაც აქვთ სურვილი, მოხვდნენ ასეთი ტიპის დაწესებულებაში. საბოლოო ჯამში, ყველაზე მეტად მაინც უპოვრები მო დიან ჩვენთან. – როგორია განცდა... – მე პირადად ისეთი განცდა მა ქვს, რომ ჩემი აღსასრულიც მშვი დობიანი იქნება. თითქოს დაზღვევას ვიკეთებ, რომ მარტო არ ვიქნები... მომაკვდავებს სულ ვეუბნები, არ შე გეშინდეს, ახლა ასე იქნება-მეთქი, თითქოს ზუსტად ვიცოდე, რა ელის, მაგრამ ხომ არსებობს ქრისტიანული გადმოცემა, რომ მოდის მფარველი ანგელოზი და სულს გასვლაში ეხმა რება. სული ამ დროს ისეთ განზომ ილებაშია, როგორც ახალშობილი“. ჰოსპისში აღკვეცილი მონაზვ ნები „ადრე მე და მამაო ონკოლოგი ური საავადმყოფოს ჰოსპისში, ონკო პრევენციის ცენტრში დავდიოდით და პაციენტებს ვესაუბრებოდით. განსხვავება იცით, რა არის? იქ, სა დაც შესაბამისი სულიერი გარემო არ არსებობს, გარდაცვალება უჭ ირთ. იქ მკურნალობა სამედიცინო კუთხით მიდის, აქ – სულიერი. იქიდ ან ერთი პაციენტი რომ გამოეწერა, აქ მოვიდა, მონაზვნად აღიკვეცა, გახდა დე და ნი ნო და გა რდაიცვალა, როგო რც მონაზონი. ერ თი იქაური პაციენ ტის მდგომარეობა (ერთ-ერთ შორეულ მონასტერში ცხოვ რობდა) ძალიან და მძიმდა და მისი სუ რვილისამებრ ვერ მოხერხდა მისი მო ნაზვნად აღკვეცა. გადაიყვანეს პალი ატიური მზრუნვ ელობის კლინიკაში.
პატრიარქისგან მივიღეთ კურთხევა და იქვე, კლინიკაში აღვკვეცეთ დედა ნანა. მალევე გარდაიცვალა“. უწმინდესის დალოცვას ელ ოდა... „უწმინდესი ფერიცვალება დღეს მოვიდა და პარაკლისი რომ აღასრუ ლა, შევიდა და სარკომიანი 11 წლის ბიჭი დალოცა. ბავშვს მხრის ძვლის სარკომა ჰქონდა, კრიტიკულ მდგო მარეობაში იყო და ვფიქრობდით, ფე რიცვალებამდე ვეღარც მიაღწევდა. შენც ილია გქვიაო, მიუახლოვდა პა ტრიარქი და ხელზე, რომელზეც ვერ შეეხებოდი და დამუშავება საოცარი პრობლემა იყო, მოეფერა, ხელი და ადო, ჯვარი გადასახა და დალოცა. ხმა არ ამოუღია. საღამოს საჩუქრები გამოუგზავნა, მათ შორის ჭიქა, სა იდანაც წყალს სვამდა. ილია მეორე დღეს გარდაიცვალა და ისეთი გა ნცდა დაგვეუფლა, თითქოს ლოცვაკურთხევის მიღებას ელოდებოდაო. დედამისი ჩვენს ტაძარში მრევლია. ისეთი ბედნიერი ვარ, როგორც იქნა, პირველად ვეზიარეო, მითხრა. მითხ რეს, შენი შვილი დაგვესიზმრა, სულ ნათელში ვარ, იცით, რა კარგ ოთახ ში ვარო, უხაროდა... სულთა კავშირი ხომ არსებობს? სიზმარი ღვთისგან აც არის. დედა ანასტასია კი სასწაულებრ ივი შემთხვევაა, კიბოს მეოთხე სტად ია აქვს. მალე შვიდი წელი შესრულ დება, რაც შრომისუნარიანი, აქტი ურია და მოღვაწეობს. ის ჩვენთვის ძალიან დიდი მაგალითია“.
მონაზვნობით დამარცხებული უკურნებელი სენი დედა ანასტასია უკვე მეშვიდე წელია, ფერიცვალების დედათა მო ნასტერში ცხოვრობს. თუმცა თა ვიდან ისიც სასნეულო სახლის პა ციენტად მივიდა. მძიმე დიაგნოზმა – სიმსივნის მეოთხე სტადიამ ფე რიცვალების მონასტერში მისვლა გადააწყვეტინა. ჩქარობდნენ, რომ მისი უკანასკნელი სურვილი აღ ესრულებინათ. „მესმოდა, როგორ ამბობდნენ, მალე შეუკერეთ ტანს აცმელი, მოასწრონ აღკვეცა, არ გა რდაიცვალოსო... აქ სამკურნალოდ არ მოვსულვარ, მონაზვნობა მინდ ოდა, მაგრამ ქიმიის კურსი შემო მთავაზეს. მონაზვნობის ერთ-ერთი აღთქმა მორჩილებაა და მხოლოდ ამიტომ დავიწყე ქიმიის კურსი... და საოცრება მოხდა! შვიდი წელი ხდება და მე ცოცხალი ვარ! უფალმა დაუშ ვა... რწმენამ და ლოცვამ მოახდინა ეს სასწაული. ამ დროს, მონაზვნის ლოცვა არა მხოლოდ სხვას შეეწევა, როგორც ჩანს, არამედ მასაც. ლო ცვის ძალა განუზომელია. რწმენაზე დამყარებულ ლოცვას შეუძლია მთ ებიც კი დაძრას ადგილიდან. მონასტერში მოსვლამდე ბევრად უფრო ადრე ვიცოდი ჩემი დიაგნო ზი, მაგრამ არავისთვის არ მითქვა მს, ვერიდებოდი დისა და დისშვილე ბის გულისტკენას. მხოლოდ ჩემმა მოძღვარმა იცოდა და აქ სწორედ მისი, მეუფის და დედა მარიამის (ამ მონასტრის წინამძღვრის) კურთხე ვით მოვედი“. თვითონ მოვიდა სნეული და ახ ლა სხვებს ეხმარება. განუზომელმა
რწმენამ უკურნებელი სენისგან გა ნკურნა. თუმცა სასოწარკვეთის გა რეშეც არ ყოფილა, ოღონდ ამ საოც არ ადგილას მოხვედრამდე. „აქ რომ არ მოვსულიყავი, კარგა ხნის დამთავრებული იქნებოდა ჩე მი ამქვეყნიური ცხოვრება. თითქოს, ერში გატარებული 52 წელი არც არ სებობდა და თავიდან დავიბადე. მეცნიერებათა აკადემიის მეცნ იერი თანამშრომელი გახლდით და არასდროს მქონია სურვილი, ბავშ ვები მომემზადებინა. ახლა, ბოლო ოთხი წელია, საქართველოს ისტო რიაში სასულიერო აკადემიის აბიტ ურიენტებს ვამეცადინებ, ბუნებრ ივია, ყოველგვარი გასამრჯელოს გარეშე. ერთი წმინდა მამა წერს: ისე უნდა იცხოვროს ადამიანმა, თითქ ოს სულ ვალებს ისტუმრებდესო. როდესაც ეს ბავშვები სტუდენტები ხდებიან, მე ამ სიკეთის შედეგს ვხ ედავ. აქ დიდი სითბო და სიყვარულია, ეს იზიდავს ადამიანებს ჩვენს სახლ ში. სხვა სამყაროა. ერში ცხოვრება მძიმეა. ადამ იანებს არ გვრჩება დრო იმისთვის, რომ ერთმანეთის სიყვარული და თანაგრძნობა გამოვხატოთ. აღკვ ეცის დღიდან თითქოს ს ხვ ა სიტყვებით დავიწყე ლაპარაკი. სურვ ილი გამიჩნდა, რომ ყველას მივფერებ ოდი. ჩემთვის უც ხო ადამიანი აღარ დარჩა. ადამიანების
სიყვარულით გამევსო გული. ეტყო ბა, ეს ჩემგან სხვებზე გადადის და მათგანაც იგივეს ვგრძნობ. საოცარია – ფიზიკურად ვერა ვის ვეხმარები და როდესაც მეგო ნა, ზედმეტი ვიყავი, სწორედ მაშინ გავხდი ადამიანებისთვის საჭირო. თვითონ სანუგეშო ვარ და ადამია ნებს იქით სჭირდებათ ჩემი ნუგეში. ერთი ჟურნალისტი მოვიდა იმისთვ ის, რომ ვენუგეშებინე, მაგრამ ჩემი სანუგეშო აღმოჩნდა. ეს მონაზვნო ბის მადლია. რჩევა – მეტად შეიყვარეთ ერ თმანეთი. თუ ადამიანის გასაჭირი გულთან არ მიიტანე, ყველაფერი ფუჭია. ნებისმიერ საქმეს, რომელიც უსიყვარულოდ კეთდება, შედეგი არ აქვს. თავი უფალს უნდა მიუძღვნათ, მნიშვნელობა არ აქვს, მონასტერში ხართ თუ ერში, რადგან ყველაფერი აქ არ მთავრდება, ყველაფერი გრძე ლდება იქ, ჩვენს მარადიულ სამყოფ ელში“.
დედა ანასტასია ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
17
EXCLUSIVE
„მე ამაში ვხარჯავ ფულს და
თითზე მყესი კიბეზე დაგორებით გაუწყდა
გუგა კოტეტიშვილი 18
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
ავტორი: თამარ გონგაძე
გუგა კოტეტიშვილი რაც ასაკში შედის უფრო და უფრო ემსგავსება მამას. ამას ყველაზე მეტად ვახუშტის ბიძაშვილები და მეგობრები ამჩნევენ. თუ, უთქმელ მხატვარს, ადრე ფოლკ ლორისტი მამა სადღეგრძელოს ვე რაფრით ათქმევინებდა, დღეს, ემოც იადაგროვილი, მამის საყვარელ გა რემოცვაში თამადობს კიდეც. ეს, რა თქმა უნდა, უფრო მამის მონატრებაა, ვიდრე თამადობის სურვილი. ალბათ, ამიტომაც ცდილობს გუგა მამასთან კონტაქტის დამყარებას ფიქრებით. 47 წლის ხელოვანი, კოლორიტი მამის გარდა, ძველი ავეჯისადმი მისი გატა ცებითაა ცნობილი. მშრალ ხიდზე შე ძენილი ძველისძველი ნივთები გუ გას ხელში ცოცხლდება და მეორე სიცოცხლეს იწყებს. ყველაფერი კი ნაომარი თბილისის ქუჩებიდან დაიწყო... ავეჯი – ქუჩაში დაყრილი რკინებისგან „რკინის ავეჯის ესკიზებს სულ ვხაზავდი და ვინახა ვდი. არასდროს მეგონა, ამ ნახატებს თუ ოდ ესმე გავაცოცხ ლებდი. 1990 წე ლს, ბერლინში, სალონის ვიტრინ აში ვნახე რკინის სკ ამი მრგვალ ფეხზე, „კატანკა“. ნაომარ თბილისში რომ დავბრუნდი, ქუჩებში უამრავი დაყრილი რკინა დამხვდა. დავინტ ერესდი, ეს ის რკინა იყო თუ არა, ბერლინში სკამი რომ იყო გაკეთე ბული? თანაც საყიდელი არ იყო, ეყარა... რატი ერაძეს შევუჩნდი, მოდი, ერთი სკამი გავაკეთოთ-მე თქი. მას სახელოსნო ჰქონდა და მი დუღება იცოდა. გავაკეთეთ მეტალის მაღალი სკამი, სადარბაზოდან, ვიღა ცის კარიდან (ფეხის საწმენდად ედო) ფარდაგის ნაგლეჯი მოვიპარეთ, სკამზე დავაგეთ და მეგობარს და ბადების დღეზე ვაჩუქეთ. მოკლედ, ასე ნაგვიდან და რკინებისგან გა ვაკეთეთ პირველი სკამი. მისგან გამოწვეული აღტაცებით მივედი მეგობრებთან, არქიტექტურულ კომპანია „არსში“ და შთაბეჭდი ლებები გავუზიარე. პირდაპირ ოთხი სავარძელი დამიკვეთეს ოფისისთვის. იქ ეს სავარძლები, სასტუმრო „ბეთსის“ ამერიკელ მა მეპატრონემ ნახა და ყველა ნომრისთვის თითო ნივთი და მიკვეთა - საწოლი, სავარძელი... ვინც კი ამერიკიდან ჩამოდიოდა, ყველა იმ სასტუროში ჩერდებოდა და რაიმე ნივთს აუცილებლად მიკვეთავ და. მერე ამერიკაში მიჰქონდა. მაშინ სავარძელს 80 დოლარად ვაკეთებდ ით. ამ ქალაქში ნაგვად იმდენი რკინა ეყარა, რომ კარგა ხანი არ დაგვჭირვ ებია მისი შეძენა. მერე ფრანგი კომპანიონი მყავდა და საორგანიზაციო საკითხებით ის იყო დაკავებული. უცხოელი ვინც კი ჩამოდიოდა, სახლის თუ ოფისის მო საწყობად ყველა რაღაცას გვიკვეთა ვდა.“ ცნება - „მშრალი ხიდი“ დღესაც მისი ავეჯის დამკვეთების 90 პროცენტი უცხოელია. ჯერ კიდევ არ ვიცით ასე, ექსკლუზიურად დამზ ადებული ავეჯის ფასი ქართველებმა. ან უბრალოდ, ვიცით და მისი შეძენის საშუალება არა გვაქვს. „თუ ესკიზი უცხოელი დამკვეთის თვალწინ სრ ულდება, ამაზე გიჟდებიან. ჩათვალე, რომ ის ესკიზი უკვე გაყიდული გაქვს. ხვდებიან, რომ მათთვის მზადდება, ერთადერთია და ღირებული. როცა
რქვი, მაგრამ არავის არ მოუნდა ეს „კორიდა“ და უნებურად დამრჩა.“
რესტორანში ვართ, ხელსახოც ზეც გამიკეთებია ესკიზი და მერე ისიც უთხოვიათ, ის ხელსახოცი გვაჩუქეო. ქართველებს ჰგონიათ, რადგან აქ მზადდება, იაფი უნდა ღირდეს. თუმცა საშუალო ფენა საც არა აქვს ფული, სამწუხაროდ. მოსწონს, მაგრამ... სავარძელი, საშუალოდ, 600700 დოლარი ღირს. მასალა მუ დმივად ძვირდება. ადრე ჩემი სა ხელოსნო მქონდა და იაფი მიჯდ ებოდა კეთება. ახლა ყველაფერს ვუკვეთავ და მეც ძვირი მიჯდება. სახელოსნო და ნახატები რომ დამეწვა, მხატვრობას, ასე ვთქვათ, გამოვეყავი და რადგან ეს ავეჯიც იყიდებოდა, მთლიანად მის კეთე ბაზე გადავერთე. ვეღარც ვხატ ავდი. დაახლოებით 20 წელია არ მიხატია. ხუთი წუთით მხატვრობა არ გამოდის. მხატვარი თუ ხარ, უნდა ხატო და შენი ძირითადი სა ქმეც ეგ უნდა იყოს. „მშრალი ხიდის“ ცნება ომის მე რე გაჩნდა ჩვენს ცნობიერებაში. ხალხს გაუჭირდა და ნივთები გა საყიდად სახლიდან გარეთ გამო იტანა. თუ ნივთი ხელმისაწვდომი თანხა ღირს, ყოველთვის ვყიდულ ობ. ყველის ძველი, უცნაური სასწ ორი ვნახე. არ მახსოვს, შეიძლება 100 ლარი გადავიხადე. მე ამაში ვხარჯავ ფულს და ეგეთ რამეებ ზე ვკაიფობ. ჩემთვის ღირებულია ისეთი ძველი ნივთი, რომლის მს გავსიც აღარ არსებობს. ჩემმა მე გობარმა, სანდრო ყანჩელმა - ბავშ ვებს რომ ატყუებენ, კომბოსტოში გიპოვე ან წერომ მოგიყვანაო, იმ სტილში იხუმრა - გუგა ვახუშტიმ მშრალ ხიდზე იპოვაო. მამას ვუ თხარი ეს ხუმრობა და ძალიან მო ეწონა. სახლში არა მაქვს ჩემი ავეჯი. რაც გამიკეთებია, სულ გაყიდულა. საწოლების გამოფენა გავაკეთე. ერთი საწოლი იყო რქებიანი და წითელ ლაქებიანი. „კორიდა“ დავა
„როგორ გავხარ ვახუ შტის!“ „ვახუშტის მიმართ განსაკუთ რებული დამოკიდებულება ჰქონ და ყველას. ხალხურ პოეზიასთან მისი კავშირის გამო, ყველა სო ფელში უყვარდათ. მიყრუებულ სოფელშიც კი მის ხმას რომ გაიგ ონებდნენ, დიდ სითბოს გამოხატა ვდნენ. ხევსურეთში ასეთი ფაქტიც მომხდარა. ტელევიზორში, თურმე, ვახუშტის საღამო გადიოდა. უცებ ბავშვი მივარდნია და გამოურთა ვს ტელევიზორი, ბებია ძროხას წველის და ისე უყვარს ვახუშტი, მინდა შევუნახოო. ეს ძალიან სა სიამოვნოა. ახლა, რაც აღარ არის, უფრო ვხვდები, რამდენად მნიშვნ ელოვანი პიროვნება იყო. გადაფა სებებს ვახდენ და ვგრძნობ, რომ დამაკლდა. ვთვლი, რომ ძალიან საინტერესო და სწორი ადამიანი იყო. იყო საოცრად კეთილი და აბსო ლუტურად უბოროტო. არაფერს გვიკრძალავდა. როდესაც ასეთ გა რემოში იზრდები, ძალაუნებურად შენც ეგეთი ხდები. სახუმარო და ცინიკური სტილ
ფიქრებით კავშირი
ეგეთ რამეებზე ვკაიფობ“
ყველაზე მაგარი მამა „დურაკული“ ბიზნეს გეგმებით
ტატო
„ჩემი შვილი, ტატო 22 წლისაა და პოლო ნეთში კინოსკოლაში საოპერატოროზე სწავ ლობს. იქ სწავლებით თვითონაც კმაყოფილია და ძალიან დიდ იმედებს ვამყარებთ, რომ კა რგი ოპერატორი იქნება. მანამდე აქ თეატრა ლურში სწავლობდა, მაგრამ დაუკმაყოფილე ბლობის განცდა ჰქონდა და ცოდნის გასაღრ მავებლად პოლონეთის კინოსკოლა აირჩია. ზაფხულობით და ზამთრობით ჩამოდის. ერთ-ერთ ვიზიტზე, რომ დათვრა, ჩამეხუტა და მითხრა, შენ მსოფლიოში ყველაზე მაგა რი მამა ხარ, „დაჟე“ შენი „დურაკული“ ბი ზნესგეგმებითო. ამას რომ გეტყვიან, კარგია. მეგობრები ვართ, უარს ვერ ვეუბნები. ვსაუ ბრობთ საქმეებზე - ჩემსაზე, იმისაზე... იგივე ურთიერთობა მქონდა ვახუშტისთანაც. ბაბუა და შვილიშვილი ერთმანეთზე გიჟდებოდა. ფულთან დაკავშირებით აბდაუბდად ვიქც ევი და ტატოს შეფასებაც ამიტომ იყო ასეთი. კრედიტებში და უაზრო საქმეებში ვარ გახვ ეული.“
იმ შ ტ უ ხ ა ალ ვ „ რ შ ამ ე გ უ გ ზ ხიდ ა“ ვ იპო
ის ლექსებს მეც ვწერ. ხშირად მა რტო ვმოგზაურობ და სადმე რომ ჩავდივარ, ბლოკნოტს ვყიდულობ და შიგნით ლექსებს ვწერ. ამ მხრივ უკვე გავიწაფე. სადაც მივდივარ, ყველა ქვეყნიდან ლექსები ჩამომა ქვს. ეს არის შთაბეჭდილებები პო ეზიაში, პოეტური დღიურები. მამა მეუბნებოდა, შენი სტილი გაქვსო. იერით და მანერით ვგავარ, როგორც ვახუშტის მოხუცი ბი ძაშვილები მეუბნებიან. ვახუშტის ყოველთვის უნდოდა, რომ სადღ ეგრძელო მეთქვა. თვითონ კარგი თამადა იყო. სახლში რომ შევიდო დი და სუფრა იყო გაშლილი, აბა, ახლა გუგა გვეტყვის სადღეგრძ ელოსო და მე, კატეგორიულად, არასდროს არ ვამბობდი. ჩუმად ვსვამდი... ვახუშტის დაბადების დღეზე „პურპურში“ მის ნათესავე ბს მოვუყარე თავი. ბევრი ვაცინე, ვამხიარულე, თამადა ვიყავი და მამაჩემის ბიძაშვილები გაოგნებუ ლები დარჩნენ: ჩვენ გვეგონა, შენ საერთოდ ხმის ამოღება არ შეგე ძლოო. აი, თურმე, როგორ შეგძ ლებია თამადობა და როგორ გავხ
გარდაცვლილ მამასთან
არ ვახუშტისო. ვახუშტის ძალიან უყვარდა ან ეკდოტები. ამას წინათ ქუჩაში მი ვდიოდი და ჩემთვის, ფიქრებში მამას ვუყვებოდი ანეკდოტს. მე რე გავჩერდი და სიცილი დავიწყე. გამვლელები იფიქრებდნენ, გაგი ჟდაო. ამ დროს მე წარმოვიდგინე, რომ მოვუყევი, როგორ იცინის ამაზე და რა შეფასებას აკეთებს. ასეთი კონტაქტი მაქვს. რომ ვიცი მისი რეაქცია, რა დროს რაზე რა რეაქცია ექნებოდა, ასე, ფიქრში ვეურთიერთობები. ასე ვარ ჩემს გარდაცვლილ ძმასთანაც. ტრაგ ედია არ არის რომ ადამიანი მიდის, ყველანი წავალთ. არასწორია, რომ ამბობენ, საწყალი, აღარ არისო. ამ დროს პირიქითაა - რა კარგია, რომ იყო. ხომ შეიძლებოდა საერთოდ არ ყოფილიყო ვახუშტი კოტეტი შვილი?! “ ჩემი შვილის დედაა და მასთან ვმეგობრობ „ჩემი ძლიერი სიყვარული ჩემი ცოლი არ იყო. ლექსების წერაც იმ ცალმხრივმა დაუკმაყოფილე ბელმა ვნებამ დამაწყებინა. ეს და ახლოებით 30 წლის ასაკში იყო... მაშინ ძალიან ბევრს ვწერდი... ასეთი შეყვარებული ერთხელ ვი ყავი. ახლა, როცა ასეთი ვნებები აღარ არის, წერა სხვა საქმიანობა ში გადავიტანე. ჭეშმარიტი და და მანგრეველი სიყვარული, ალბათ, ერთხელ მოდის. ერთნაირი ძალით ვერაფერი ვერ ხდება. მინახავს მო ხუცი ადამიანები, კიდევ რომ უყვა რთ ერთმანეთი. სასიამოვნო საყუ რებლები არიან, თუმცა ეს, ალბათ, იშვიათია. მანანა არაბული რომ შევირთე, მე 25 წლის ვიყავი, მანანა 20-ის. სამი წელი ვიცხოვრეთ ერთად. მე რე, როდესაც გადავწყვიტეთ, რომ ჩვენს შორის სიყვარული აღარ იყო, დავშორდით. მანანა მოსკოვ ში წავიდა, გათხოვდა... გარკვე
ული პერიოდის მერე, როდესაც იქ ყოფნა აუტანელი გახდა, დაბრუნ და... მე დიდი სახლი მაქვს და სა ცხოვრებლადაც ჩემთან მოვიდა, ჩემი შვილის დედაა და მეგობრები ვართ. ნორმალურად და ცივილი ზებულად ვურთიერთობთ. ვიცი, ცოლ-ქმარი რომ არ იყრება და ვაი იმ ერთად ყოფნას, ხოცავენ ერთმ ანეთს. შვილისთვის უმჯობესია, მშობლები ცივილიზებული ურთი ერთობით და თუნდაც ცალ-ცა ლკე ცხოვრობდნენ. მანანას თავი სი საქმე აქვს, დიზაინერია. ახალი
„ახლახან ვითამაშე ლევან კო ღუაშვილის ფილმში - „ქუჩის დღ ეები“ და როგორც ამბობენ, ძალი ან ბუნებრივად. ვამბობდი, არ ვთ ამაშობ, ისეთ ბუნებრივ გარემოში მოვხვდი-მეთქი, მაგრამ როგორ არ ვთამაშობ? როლიც ისეთია, ქუ ჩა და მისი გარემო, რაც ვიცი... ნა ცნობი სიტუაცია. მერაბ ნინიძეს უნდა ეთამაშა, მაგრამ ვერ ჩამოვიდა და ეკა ჩხეი ძემ შესთავაზა პროდიუსერს ჩემი კანდიდატურა. ახლა ნოტრდამის „ა“ კლასის ფესტივალზე უნდა აჩ
მანანა მაშინ 20 წლის იყო... ჟურნალი „ტაბულა“ გამოდის და მისი დიზაინი უნდა გააკეთოს. მას მეორე შვილი, შვიდი წლის იაშა ჰყ ავს.“ კოტეტიშვილის დიდ და მეგო ბრულ სახლში ერთი ოთახი მისი ძმის ჰოლანდიელი ცოლისთვისაც მოიძებნება. აღმოჩნდა, რომ ჰო ლანდიაში გუგასაც ჰქონია თავისი ოთახი, რომელსაც „გუგას ოთახი“ ჰქვია. ღვინო, ბოჰემა და ქაოსი
ვენონ და ეს უკვე ძალიან მნიშვნ ელოვანია. ბოჰემა - სულ ბოჰემური ცხ ოვრებით არ ვცხოვრობ? უწესრი გოდ. ალბათ, ყველა თვითონ ირ ჩევს თავის გზას. მე ვერ წარმომ იდგენია პარლამენტარივით ვიცხ ოვრო, ჰალსტუხით ვიარო და რა ღაც სხდომებს დავესწრო. ძალიან მოუწესრიგებელი ვარ. საიტი არა მაქვს, კომპიუტერის ჩართვა არ ვიცი. არადა, ადამიანმა ხომ უნდა
ნახოს ნამუშევარი, რომ მერე და მიკავშირდეს? ფრანგი კომპანიონი რომ მყავდა, ის აგვარებდა ამ სა ქმეებს. საზვარგარეთ გალერისტი არსებობს, რომელიც დროს გაძლ ევს, რამდენ ხანში უნდა გქონდეს მზად ნამუშევარი. მე იმდენად არ მიყვარს, რაღაცის კეთებას რომ მაძალებენ ან მაჩქარებენ, რომ არ მინდა ასეთი ადამიანის ყოლა. არ ადა, ხელს მიშლის ეს ქაოსურობა. ღვინო რა არის და ის, რისი სმ აც უნდა შევწყვიტო. ბევრმა დაიწ ყო კარგი ღვინის კეთება და კარგი ღვინო გაჩნდა ქალაქში... სამი თვე საფრანგეთში მხატვრებთან ვც ხოვრობდი და ყოველ საღამოს ვახშამზე ღვინოს ვსვამდით. ასე გრძელდებოდა სამი თვე. მეორე დღეს არც პახმელიაზე ვიყავით და ყველა თავის საქმის გასაკე თებლად მივდიოდით. რატომ? იმ იტომ, რომ ჩვენი სურვილისამებრ ვსვამდით და არც სადღეგრძელ ოებს გვაძალებდნენ. ადრე თამა და არეგულირებდა, ვის აღარ და ელია და ვის შეეძლო სმის გაგრძე ლება. თამადის სირცხვილი იყო, სახლიდან კაცი ფეხარეული რომ გადიოდა. ახლა პატივისცემაა სმ აში რომ მოკვდები და სუფრიდან გაგიტანენ. ვახუშტის თამადო ბას რომ ვუსმენდი, სულ სხვა რამ იყო. იქ იყო ლექსები, შაირები, საინტერესო მოსასმენი იყო... ქა რთულ სუფრაზე კი არ საუბრო ბენ, ერთსა და იმავეს იმეორებენ, დედმამიშვილების და დედის სი ყვარულის სადღეგრძელოს სვამს ყველა მორიგეობით. მოსაბეზრ ებელია, ამიტომ ვდგები და გავრ ბივარ. ჩემთვის სმა არც შეიძლე ბა, ღვიძლი მაწუხებს. არადა, სმის დროს ზომა არ ვიცი, სიმთვრალე კარგი მაქვს, კარგ დროს ვატარებ, მაგრამ მეორე დღეს ვარ ცუდად. აქედან გამომდინარე, ყურძნის და ღვინის თემას ნამუშევრებში თუ გამოვხატავ. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
19
რატომ ჩამოერთვათ აკრედიტაციები უმაღლეს სასწავლებლებს? მირიან ბოქოლიშვილი
ფერაძისა და „მეტეხის“ უნივერსიტეტებში სოდ-ი თაღლითობის ფაქტს იძიებს
ასობით მოტყუებული სტუდენ ტი და ბიუჯეტისთვის დამალული მილიონობით ლარი – ასეთია ამ სკანდალური აფერის შედეგი. „პრ აიმტაიმისთვის“ ცნობილი გახდა, რომ სპეციალური ოპერატიული დეპარტამენტი (სოდი) თბილისის ორ ცნობილ უნივერსიტეტში საგა მოძიებო მოქმედებებს აწარმოებს. როგორ ირიცხებოდნენ სტუდენ ტები უმაღლეს სასწავლებლებში უგამოცდოდ და კონკრეტულად რა თაღლითური სქემა მოქმედებს გრ იგოლ ფერაძისა და „მეტეხის“ უნივ ერსიტეტებში? სქემა ასეთია: ერთიან ეროვნულ გამოცდებში ჩაჭრილ აბიტურიენტს უკავშირდება პირი, რომელიც მას უმაღლესში მოწყობას სთავაზობს, შუამავალი აბიტურიენტის ოჯახს აკავშირებს უნივერსიტეტის ად მინისტრაციასთან, სადაც ხდება კორუფციული გარიგება. ადმინი სტრაცია აბიტურიენტს რამდენიმე ათასი დოლარის სანაცვლოდ უნივ ერსიტეტში უგამოცდოდ ჩარიცხვა სა და სწავლის დასრულების შემდეგ ყალბ დიპლომს ჰპირდება. ამ კატე გორიის სტუდენტებისთვის ცალკე ჟურნალი კეთდება. ეს სქემა ერთნაირი „წარმატებ ით“ მუშაობდა, როგორც გრიგოლ ფერაძის სახელობის უნივერსიტე ტში, ასევე უნივერსიტეტ „მეტეხში“. თაღლითური მაქინაციები, ალბათ, მომავალშიც აქტიურად გაგრძე მოგვესმინა, თუმცა არც ერთმა ლდებოდა, რომ არა განათლების მათგანმა ჩვენთან გამოჩენა არ ისურვა. ორივე სასწავლებელში სამინისტროსა და სამართალდა ამჟამად სასწავლო პროცესი მცველი ორგანოების დაინტე თითქმის მთლიანად შეჩე რესება. აკრედიტაციის ერ რებულია. დაცვის თანა ოვნულმა ცენტრმა ორივე მშრომლები კი ამბობენ, უნივერსიტეტში ასობით რომ ადმინისტრაცია, უკანონოდ ჩარიცხული სტ უბრალოდ, ადგილზე არ უდენტი აღმოაჩინა, რის გა იმყოფება, თორემ არ მოც მათ აკრედიტაციები ჩა აფერი განსაკუთრე მოერთვათ. ამის შემდეგ ბული არ ხდება. კი სასწავლებლებში უცნაური სიცა სოდი შევიდა. რიელი კი იმით შევეცადეთ, მო ახსნეს, რომ ახ მხდარის შესახებ ლა ძირითადად კომენტარი თავად სემ ეს ტრ ულ ი უნივერსიტეტების გამოცდები მი რექტორებისგან მანონ ქირთბაია
ვახტანგ ფერაძე
EXCLUSIVE
მდინარეობს. უნივერსიტეტ „მე ტეხის“ რექტორია ქალბატონი მანონ ქირთბაიაა, ფერაძის სახე ლობის უნივერსიტეტს კი ვახტ ანგ ფერაძე ხელმძღვანელობს. არ არის გამორიცხული, გამოძიების დასრულებისთანავე ორივე გი სოსებსმიღმა აღმოჩნდეს და მათ ბრალად თაღლითობა და ბიუჯეტ ისთვის დიდი ოდენობით თანხის დამალვა წაუყენონ. გამოძიების დასრულებამდე კი სამართალდა მცველები კომენტარს არ აკეთებ ენ, თუმცა განმარტებები აკრედი ტაციის საბჭოს თავმჯდომარემ, ლიკა ღლონტმა გააკეთა. – ქალბატონო ლიკა, გვაინტ ერესებს, რატომ ჩამოერთვათ
ცარიელი სკამები ზურა-ფა რთიზე მირიან ბოქოლიშვილი
გასულ კვირას ზურაბ ნოღა იდელმა სრულიად ოპოზიცია ქვეყნის საგარეო პოლიტიკურ კურსზე სასაუბროდ მიიპატიჟა. ნოღაიდელის მიწვევა ოპოზ იციის ყველა ლიდერმა მიიღო, თუმცა იქ კახა კუკავასა და კო ბა დავითაშვილის მეტი არავინ გამოჩენილა. სასტუმრო „ბეტი სში“ გამართულ ზურა-ფართიზე ცარიელი სკამები უფრო მეტი იყო, ვიდრე თავად შეხვედრის მონაწილეები. უხერხულობა ის ევ ჟურნალისტებმა განმუხტეს და მოლაპარაკებათა მაგიდას თავად მიუსხდნენ, ტელეკადრ ებში სიცარიელე რომ ამოევსოთ. პრინციპული ნათელაშვილი დღემდე ანტინატოს ერთგული რჩება. ამის მიუხედავად, მან ნო ღაიდელთან პირისპირ დაჯდომა და კრემლთან ურთიერთობების გაღრმავებაზე საუბარი არ ის ურვა. ნესტან კირთაძე, „ლეიბორ ისტული პარტია“: – ყველა პოლიტიკური პარტ ია თავად იღებს გადაწყვეტი ლებას საკუთარ ქმედებებთან დაკავშირებით. რაც შეეხება ამ შეხვედრას, ჩვენ ვიყავით მიწვ ეულნი. იყო რაღაც ტექნიკური შეფერხება, თუმცა პირადად მე ნამდვილად არ ვაპირებდი დასწ რებას. 20
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
– რატომ? – ნოღაიდელს წლების მანძ ილზე ეკავა უმაღლესი თანამდ ებობები, მათ შორის გახლდათ პრემიერ-მინისტრიც. კარგი იყო, თავის დროზე განეხორციელე ბინა მნიშვნელოვანი ღონისძიე ბები. ძალიან უცნაურია, დღეს რომ ნოღაიდელი საუბრობს ტე რიტორიების დაბრუნებაზე. მე ძალიან კარგად მახსოვს, მისი პრემიერობის დროს პანტაპუნ ტით რომ გამოყარეს დევნილები სახლებიდან, მაშინ მისი პროტ ესტი არ გამიგონია, პრემიერის მხარდაჭერა არც იმ ხალხს უგ რძვნია, რომლებიც გამოყარეს. – როგორც ვხვდები, თქვენ იმ ჯგუფში არ იქნებით, რომლ ებიც ნოღაიდელის ხელმძღვა ნელობით მორიგი ვიზიტით მი ემგზავრებიან რუსეთში... – ძალიან ვწუხვარ, ნოღაიდ ელის პარტიული ფონის პარა ლელურად რომ ჟღერდება „ლე იბორისტული პარტიის“ სახელი. – თუმცა ბოლო პერიოდში თქვენი და ნოღაიდელის პა რტიის საგარეო კურსი ძალიან დაემსგავსა ერთმანეთს... – კორექტივებს შევიტანდი შენს ნათქვამში. ეს არ გახლავთ ვინმეს სახელთან დაკავშირებ ული კურსი, ეს უნდა იყოს სახე ლმწიფო კურსი, ჩვენი ქვეყნის
ინტერესებიდან გამომდინარე. თუ ამას ვინმე იყენებს თავი სი პიარისთვის ეს სხვა საკი თხია. – რუსეთის ხელი სუფლებასთან დი ალოგს აპირებთ? – ომის შემდეგ, როცა ძალიან არაპ ოპულარული იყო, და სარისკოც კი, ამ თე მაზე საუბარი, „ლეიბ ორისტული პარტია“ გამოვიდა და ხმამაღ ლა განაცხადა, რომ სა ჭიროა რუსეთთან დი ალოგი და სამშვიდობო პროცესის დაწყება. ეს იყო 2008 წლ ის სე ქტ ემბერი. დღესაც, თუ ჩვენ მივიღებთ მოწვევ ას, პოლიტიკოსის ვალია, უდიდესი დიპლომატიური გზით წავიდეს მოლაპარაკე ბებზე. – ქართულ ოპოზიციას უკვე აქვს მოწვევა სერგეი ლავროვისგან... – არა, ეს არის პიარისთვის გა კეთებული განცხადება. თუ ჩვენ მივიღებთ ოფიციალურ მოწვევ ას, მაშინ, ცხადია, გადავწყვეტთ ამ საკითხს და ვაცნობებთ საზოგადოებას.
აკრედიტაციები ფერაძის სახე ლობის უნივერსიტეტსა და „მე ტეხს“? – ამ შემთხვევაში, საქმე ეხება სტ უდენტების ჩარიცხვისას დაშვებულ შეცდომებს. – კონკრეტულად რას გულისხ მობთ? – ანუ ამ სასწავლებლებში აბიტურ იენტები ერთიანი ეროვნული გამოცდ ების გვერდის ავლით ირიცხებოდნენ. – სულ რამდენ სტუდენტეზეა საუბარი? – ზუსტ ციფრს ახლა ვერ დაგისა ხელებთ. ერთში, თუ არ ვცდები, 300მდე სტუდენტი იყო დაფიქსირებული, მეორეში კი 500-მდე, რომლებიც კანო ნდარღვევით იყვნენ ჩარიცხულნი. – და ალბათ, საკმაოდ სოლი დურ თანხებსაც იხდიდნენ უნივ ერსიტეტში მოსახვედრად გამო ცდების გვერდის ავლით... – ეს უკვე ჩვენს კომპეტენციას სც დილდება. ამაზე შეგიძლიათ, სოდ-ს მიაკითხოთ, რადგან ორივე ამ უნივ ერსიტეტის საქმეს სოდი იძიებს. ჩვენი ექსპერტებიც მუშაობდნენ სოდ-ში, რათა დეტალურად მოეძიებინათ დო კუმენტაცია. ჩვენი ამოცანა იყო, ამ კანონდარღვევაზე კომპეტენციის ფა რგლებში მოგვეხდინა რეაგირება. – კონკრეტულად როდის ჩამო ერთვათ უნივერსიტეტებს აკრე დიტაციები? – ჩვენთან ამ საკითხზე სხდომა 18 იანვარს ჩატარდა და გადაწყვეტილე ბა იმავე დღეს მივიღეთ. – შესაძლებელია თუ არა ამ უნივერსიტეტებმა საერთოდ შე წყვიტონ ფუნქციონირება? – ეს უკვე მათზეა დამოკიდებული. მათ შეუძლიათ, ახლიდან შემოიტანონ სააკრედიტაციო განაცხადი, ჩვენ მას განვიხილავთ და მივიღებთ გადაწყვე ტილებას.
საუკუნის მაგი – გიორგი გურჯიევი გაგრძელება, დასაწყისი იხილეთ #46 მარიტა დამენია დიდი მონღოლის მფრინა ვი ხალიჩა გურჯიევმა ბოლშევიკებ ისგან თავის დასაღწევად ყვ ელაზე მოკლე გზას მიმართა და ბათუმიდან სტამბულში გადავიდა. იცოდა, სხვადასხ ვა მიზეზით, ბოლშევიკები მის დევნას არ შეწყვეტდნენ, გუ რჯიევი ჭკვიანი ადამიანი იყო. კომუნისტებს კი მისნაირები სძულდათ. ასევე, ცნობილია, რომ გურჯიევმა თბილისში დაბრუნების შემდეგ შეიტყო, რომ მამამისი – ივანე გურჯიე ვი მოკლეს, ხოლო დედა და და ტიფით გარდაიცვალნენ. ამას „კაგებეს“ მიერ შეთითხნილი სისხლის სამართლის საქმეც დაერთო და გურჯიევმა სტამ ბულს მიაშურა, არსებობს გა დმოცემა, რომ მას საზღვარზე ხალიჩების დიდი კოლექცია ჩამოართვეს. ამ კოლექციაში ონელი ებრაელის, ვინმე მო შე შიმშილაშვილის „მფრინა ვი ხალიჩაც“ იყო. ამ ხალიჩას დიდი მონღოლის მფრინავ ხალიჩას ეძახდნენ. ამბობენ, რომ ამ გზით საზღვარზე მან რაღაც უფრო მნიშვნელოვანი გადაიტანა. რა? კაცმა არ იც ის. 1922 წლიდან ის პარიზთან ახლოს ფონტებლოში დასახლ და, აქ მას საუკეთესო პირო ბები ჰქონდა მუშაობისთვის და ადამიანის ჰარმონიული განვითარების ინსტიტუტიც ააღორძინა, შემდეგ კი მსგა ვსი ინსტიტუტები ამერიკაში, ინგლისსა და ევროპის სხვა ქვ ეყნებშიც გაიხსნა. საერთოდ, გურჯიევს უდიდესი ზემოქმ ედების მოხდენა შეეძლო ად ამიანებზე. ის, ფაქტობრივად, აჰიპნოზებდა მათ და აიძუ ლებდა, მისი ნების მიხედვით ემოქმედათ. გადმოცემის თა ნახმად, ერთხელ ის კრემლში დაიბარეს და სტალინმა სთ ხოვა, დაემტკიცებინა თავისი არაჩვეულებრივი ნიჭი. გურჯ იევი წავიდა და ბანკიდან 100 ათასი მანეთი გამოიტანა. ისე, რომ ბანკში ანგარიშზე თანხა არც ჰქონია. მან მოლარე და აჰიპნოზა და ჩეკი ისე გამოაწ ერინა. იდუმალი ავტოავარაია ბევრი ამტკიცებს, რომ გუ რჯიევს დიდი გავლენა ჰქონ და ჰიტლერზეც, ბევრი მას მესამე რაიხის იდეოლოგიურ მამად მიიჩნევს. მან საფრან გეთში ცხოვრებისას გამოსცა წიგნი, სადაც სათაურის ინიც იალებში იშიფრებოდა ლინინი, ტროცკი და კიდევ მესამე, რო მლის ვინაობაც გაურკვეველი დარჩა. თუმცა ცნობილია, რო ცა სტალინმა ეს წიგნი წაიკით ხა, ისე გაცოფდა, რამდენიმე დღე ხმას არ იღებდა, თუმცა დღესაც ბევრი ცდილობს, გა არკვიოს, რამ გააცოფა ასე რკინის ბელადი. საფრანგეთში გურჯიევი ძალიან პოპულა რული იყო, ფაშისტები მას არ შეხებიან. ის მართლა სახალხ ოდ ქადაგებდა და ასწავლიდა ხალხს თავის დადგმულ ცეკვ ებს, ხშირად ჩადიოდა ამერ იკაში ჯგუფთან ერთად. მას ჰქონდა ერთი ვარჯიში, რო მელსაც „სტოპ“-ს უწოდებდა. როცა ამ სიტყვას დაიძახებდა, მისი მოწაფეები იმავე პოზაში უნდა გაშეშებულიყვნენ, რა მდგომარეობაშიც იმწამს იმ ყოფებოდნენ. ასე გრძელდებ ოდა მანამ, სანამ უკანასკნელი
„თქვენ თვითონ სცადეთ; შეგიძლიათ, მართოთ თქვენი ემოციები? – არ შეგი ძლიათ. თქვენ შეგიძლიათ სცადოთ მათი დათრგუნვა, ან ერთი ემოცია მეორეთი შეავიწროოთ, მაგრამ თქვენ არ შეგიძლ იათ მათი მართვა. პირიქით, ემოციები გმართავენ თქვენ. შესაძლებელია ასეთი გადაწყვეტილება მიიღოთ, მაგრამ მოვა დრო, როცა ჩანაფიქრი უნდა განახორც იელოთ, მაგრამ აღმოაჩენთ, რომ სრულ ებით საწინააღმდეგოს სჩადიხართ“. გიორგი გურჯიევი
ენერგია არ გამოეცლებოდათ და დაცემას არ დაიწყებდნენ. გურჯიევს ძალიან უყვარდა სისწრაფე და 1942 წელს საშინელ ავტოავარიაში მოხვდა. ფიქრობ ენ, რომ ამ ავარიაში რაღაც ზებუ ნებრივი ძალებიც მონაწილეობ დნენ. ამის შემდეგ გურჯიევი ძა ლიან შეიცვალა, თავის თავში ჩა იკეტა და წიგნების წერა დაიწყო. მის კალამს ეკუთვნის რამდენიმე ეზოთერული და ბიოგრაფიული ნაშრომი „ყველა და ყველაფერი“ და „შეხვედრა ბრწყინვალე ადამ იანებთან“. შამბალა, რუდოლფ ჰესი და გიორგი გურჯიევი იმ პერიოდში ტიბეტში მოხვ ედრა ფანტასტიკის სფეროდან იყო, თუმცა არა გურჯიევისთვის. გურჯიევი იქ რამდენიმეჯერ შე ხვდა რუდოლფ ჰესს, ჰიტლერის მოადგილეს. ეს ადამიანი ცნობ ილი იყო საკუთარი სისასტიკით, ფაშისტური მისწრაფებებით. წა რმოიდგინეთ, სწორედ მან შექმ ნა საკონცენტრაციო ბანაკების პირველი მოდელი და სისრულეშ იც მანვე მოიყვანა აუშვიცში. ისე საშინლად ექცეოდა პატიმრებს, ბავშვებს ბანაკში მიყვანისთანავე ხოცავდა, ტოვებდა მხოლოდ ჯა ნმრთელ მამაკაცებს, რომლებსაც
ძალის გამოცლ ისთანავე ცხელი კე რძის საჭმელად წაიყვანდნენ, გამოკვებავდნენ, შემდეგ „აბანოში“ მიჰყავდათ, სადაც სინამდვილეში გაზით გუ დავდნენ. მათი წამება 15 წუთი
მაინც გრძელდებოდა, შემდეგ ზონდერკომანდერი ამოწმებდა. ყველანაირ ძვირფასეულობას, მათ შორის კბილებსაც აცლიდა. გვამებს კი წვავდნენ. ეს ისე, ჰესის ხასიათის საილ უსტრაციოდ. ჰესი, სხვა ფაშისტ
ების მსგავსად, ფანატიკური იდ ეებით იყო შეპყ რობილი და ტი ბეტში მითიური ქვეყნის შამბალ ას საძებნელად იმყოფებოდა. გა დმოცემით, შუა აზიაში მუსლ იმანთა შეჭრის შემდეგ, მეცხრე საუკუნეში ეს ქვეყანა ადამია ნთათვის უჩინ არი გა ხდა და მხოლოდ სუფთა გულის ადამია ნებს შეუძლიათ მისკენ გზის პო ვნა. თეოლოგ იაში შამბალა წ არ მო ად გე ნ ს იმ დიდებულ მ ას წა ვლ ებ ე ლთა ადგილს ა მყ ოფ ელ ს , რომლებიც ხე ლს უწყობდნენ კაც ობ რი ობ ის ევოლუციას. აგრე თვე, ითვლება, რომ შამბალა სამყ აროს ცენტრია, სადაც არსებობს საწყისი, თავისებური სახეობის კრისტალი, ან სუბსტანცია, რო მელიც მთელ დედამიწას სიცოცხ ლეს ანიჭებს. ჰესი საკმაოდ ჭკვი ანი ადამიანი იყო და გურჯიევთან შეხვედრის დროს დარწმუნდა ჰი ტლერის კრახში. ბერლინში დაბრ უნების დროს, როდესაც ასტროლ ოგმა ვრონსკიმ მას ფაშისტების მომავალი მარცხის შესახებ აუწყა, 1941 წელს ჰესი ბრიტანელებს ტყ ვედ ჩაბარდა. 1946 წელს ნიურნბ ერგის სასამართლო პროცესზე, ჰესის გარდა, ყველა ჩამოახრჩვეს. ჰესს კი სამუდამო პატიმრობა მი უსაჯეს, თუმცა 1980-იან წლებში მან ერთკაციან საკანში თავი ჩა მოიხრჩო. რა თქვა გურჯიევმა სიკვდი ლის წინ? გურჯიევის სიკვდილზე ძალი ან მწირი ინფორმაცია არსებობს. ცნობილია, რომ ის პარიზში ავ ტოავარიაში დაიღუპა. ცნობილია ისიც, რომ მისი სიკვდილით საბჭ ოთა აგენტურაც დაინტერესებუ ლი იყო და გურჯიევის სიკვდი ლს „კაგებეს“ მაღალჩინოსნებიც დაესწრნენ. როდესაც მათ სტალ ინს მომხდარის შესახებ უამბეს, სტალინმა ერთადერთი შეკითხვა დასვა: „რა თქვა გურჯიევმა სიკვ დილის წინ?“, თუმცა გურჯიევმა სიკვდილის წინ მისთვის სიტყვა არ გაიმეტა.
გურჯიევის დასაფლავება ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
21
თემურ ყვითელაშვილი- „ადვ ილ ად არ ვირტუოზი სარეპეტიციო კუთხის გარეშე
დეა თავბერიძე „უპრეტენზიო ადამიანი გახლავართ. ძალიან ვიწროდ და მოკრძალებულად ვც ხოვრობ, ერთი რიგითი მოქალაქის დო ნეზე. ვინატრებდი - ერთი პატარა კუთხე მქონოდა, ნორმალურად რომ ვიმეცადი ნო“, - მითხრა... ის საუბარშიც ისეთივე ემოციურია, როგორც სცენაზე... თემურ ყვითელაშვილის კონცერტიდან გამოსულს ერთი ფრაზა მიტრიალებდა თავში - ღირს სიცოცხლე!.. „ლამის გული წამივიდა“... 2003 წელს მოსკოვში ჩასულ სკოტ ჰენდ ერსონს სთხოვეს - ჩამოგვითვალეთ თქვენი საყვარელი გიტარისტებიო. მან რამდენიმე ლეგენდარული გიტარისტი დაასახელა და დააყოლა: დარბაზში ზის თემურ ყვითელაშვი ლი, რომლის შემოქმედებასაც ვეთაყვანებიო. ბევრად ადრე, 1994 წელს ჰოლივუდში, ალან ჰოლცვორდმა წლის საუკეთესო გიტარისტად აღიარა. თავად კი ნიუ-იორკში, ლესბოლთან სტუმრობას იხსენებს: „მისთვის ხელის ჩამო რთმევა დიდ პატივად ითვლებოდა. ერთ კონც ერტზე კი ჩემდა მოულოდნელად თქვა - დღეს ჩვენთან იმყოფება მსოფლიოში ერთ-ერთი სა უკეთესო გიტარისტი, თემურ ყვითელაშვილი და მას ვთხოვ სცენაზეო. - ლამის გული წამი ვიდა... შემიძლია ვთქვა, რომ ცხოვრებისგან იმდენი სიურპრიზი მივიღე, რომელსაც ზღ აპარშიც კი ვერ ამოვიკითხავდი... პატრიარქს რომ ჩემი შემოქმედება ასე უყვარს, ეს ძალიან დიდი პატივია. სტუმრებს ჩემს მუსიკას ასმე ნინებს. ხომ უნდა იცხოვრო სწორად, რომ ეს დაიმსახურო“.
ღეს დ ა ვ ქ თ დ ა ნელ დ ო ლ უ ო მ თ ა რ დ ე ი ჩემ შ ო ი ლ ოფ ს მ ა ბ ე ფ ო ყ მ ი ურ მ ე თ ჩვენთან , ი ტ ს ი რ ა გიტ ო ს ე თ ე კ ო. უ ე ა ზ ს ა ნ ი ე ც ს ერთ ვ ო ხ ს ვთ ა მ ა დ ი ლ ი ვ შ ყვითელა .. . ა დ ი ვ ი მ ა წ ი - ლამის გულ
ჯადოსნური ფირფიტები სკოლაში სწავლისას ფეხბურ თით იყო გატაცებული, მაგრამ მას შემდეგ, რაც მეგობართან ჯა დოსნური ფირფიტები აღმოაჩინა, მის ცხოვრებაში ყველაფერი რა დიკალურად შეიცვალა: „ვუსმენდი „ფარფლებს“, „ლედ ზეპელინს“ ჯიმი ჰენდრიქსს და მიუწვდომლად მიმა ჩნდა. ამან იმოქმედა. ემოციური ვი ყავი და მუსიკასაც ბავშვობიდანვე არ ანორმალურად განვიცდიდი. მინდოდა, მეც ისე კარგად დამეკრა, როგორც ისინი უკრავდნენ“. ფეხბურთისადმი ინტერესი დაკვრის მძაფრმა სურვილმა შეცვალა. საკუთარ თავთან საათობით მუშაობამ შედეგი გამოიღო: „ჩემით დავიყენე ხელი გიტარაზე, რაც თითქოსდა რეალობას არ ექვემდებარება. ჩემი საკუთარი ბგერა, ხე დვა და აზროვნება დამოუკიდებლად ჩა მომიყალიბდა“. მუსიკალური განათლება არ მიუღია. ყველაფერი დამოუკიდებლად, პედაგოგების გარეშე შეისწავლა. ლეგენდარული მუსიკოსები და მწარე მოგონება უსმენდა ჯორჯ ბენსონს, ალან ჰოლცვო რდს. ისინი თემურ ყვითელაშვილს წლების შემდეგ საუკეთესო გიტარისტად დაასახელ ებენ. ლესპოლს, რომლის 91 წლის საიუბილეო კონცერტზე ნიუ-იორკში დაუკრავს... ბავშვო ბისდროინდელმა გატაცებამ დიდი წარმატება მოუტანა. თუმცა, მწარედ ახსენდება დაკვრა სთან დაკავშირებული ერთი ისტორია: „ჩემი და-ძმა ფრიადოსნები იყვნენ, მე კი ცუდად ვს წავლობდი. უმეტეს დროს ქუჩას, ფეხბურთს და დაკვრას ვანდომებდი. გიტარას ძალიან მალე ავუღე ალღო, 11 წლისამ ბევრი კომპოზ იცია სმენით ავაწყვე. სწორედ ამ დროს მამამ გიტარა დამიმსხვრია და ჩემი უბრალო, მაგრამ ყველაზე საყვარელი ინსტრუმენტი ნამსხვრე ვებად აქცია. მახსოვს რა სასტიკი წუთები იყო, როგორ ვღრიალებდი, მერე კი სახლიდან გა ვიქეცი... გული მწყდება, რომ ისე წავიდა მამა ამ ქვეყნიდან, ჩემი არც ერთი გამარჯვება არ უნახავს“... დედა „ძალიან ხელმოკლედ ვცხოვრობდით. დე დამ მითხრა, არ ინერვიულო, ყველაფერს გავა კეთებ შენთვისო. ცხონებულმა, ჯერ აკუსტი კური ინსტრუმენტი მიყიდა, მერე ელექტრო გიტარაც შემიძინა და უკვე 15 წლიდან გასტ როლებზე მივყავდი ყველას... დედა ორი წლის წინ გარდაიცვალა. იგი ხარობდა ყველა ჩემი წარმატებით, მაგრამ ერთი დარდი რაც წაიღო ის იყო, რომ ფინანსურად ვერ დავდექი ფეხზე. მისმა გარდაცვალებამ ჩემზე ძალიან იმოქმე და, შოკში ვიყავი. ამიტომაც კონცერტი, რო მელიც 2008 წელს უნდა ჩამეტარებინა, წელს
22
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
თემურ ყვითელაშვილი, უმცროსი
ჩავატარე. წელს გამოვეცი მეექვსე ალბომიც, (,,დამზადებულია საქართველოში~) რო მე ლიც დედის ხსოვნას მიეძღვნა... ვსარგებლობ და თქვენი გაზეთის მეშვეობით ყველას დიდი მადლობა მინდა გადავუხადო, ვინც გვერდით მედგა იმ მძიმე წუთებში.~ 11 წლის თემურიკო კონცერტის დღეს სცენაზე პატარა ბიჭი გამოჩნდა - მეც თემურ ყვითელაშვილივით კარგად ვუკრავო. გიტარაზე დაუკრა ცეკვა ქართული ოპერიდან `დაისი~. ხალხის გაოც ება ჯერ მისმა სითამამემ, მერე კი შესრულ ების მაღალმა ტექნიკამ გამოიწვია. ბოლოს გაირკვა, რომ ეს პატარა შემსრულებელი დი დი ვირტუოზის შვილი იყო. მისი გამოყვანა სცენაზე კი თემურ ყვითელაშვილის სიურპრ იზი გახლდათ. „ძალიან პატარას, სათამაშო გიტარა ჰქ ონდა. თითები იმდენად სწორად ედო გრიფ ზე, გეგონებოდათ, დიდი გიტარისტი უკრა ვდა. მაგრამ, რომ გაიზარდა გიტარაზე საერ თოდ არ ჰქონია რეაქცია, ვფიქრობდი, ამის დრო თუ დადგა, გამოჩნდება-მეთქი. ეს დრო ორი წლის წინ დადგა. შეკითხვები დამაყარა, არ მასვენებდა, სულ ამ თემაზე მელაპარა
კებოდა... მთლიანად მუსიკაზე გადაერთო. ვფიქრობ, კონცერტსაც ძალიან მოუხდა. ბე დნიერი ვიდექი სცენაზე. როდესაც დედაზე ვსაუბრობდი ლამის ამეტირა, 20 წამიც რომ მელაპარაკა შეიძლება თავი ვერ შემეკავები ნა და კონცერტი თუ არ ჩაიშლებოდა, დიდი პაუზა მოჰყვებოდა. თემურმა კი მისი დაკვ რით, რაღაცნაირად, გამომიყვანა ამ მდგომა რეობიდან. სხვა თემაზე გადავერთე. ხალხმა მიიღო, ტაშით შეხვდნენ... ეს ბევრს ნიშნავს... წარმოგიდგენიათ? ეს რომ დედას ენახა. 15 წლისა ყველა მოქმედ ანსაბლში სასუ რველ მუსიკოსად ითვლებოდა. ჯერ ან სამბლმა „დიელომ“ მიიწვია. შემდეგ იყო „ორერა“, „თეატრონი“, „ნატვრის ხე“, „ივერია“, შუალედებში უამრავ მომღერ ალთან წერს გიტარის პარტიას: სო სო პავლიაშვილი, ნანი ბრეგვაძე, ბუბა კიკაბიძე, თემურ წიკლაური, თამრიკო გვერდწითელი, მერაბ სეფაშვილი, მაია ჯაბუა, თამრიკო ჭოხონელიძე, ლიკა დოლიძე,... დღეს ხუმრობს, „ისეთი ბედნიე რი ხელის ვარ, ვისაც გიტარის პარტია ჩავუწერე ყველამ გრან-
პრი აიღოო“. ეს ყველაფ ერი სო ლო კ არ იე რი ს პარალელუ რად ხდ ებ
რა ფე რი ხდება“
ნავთობკომპანიები ქართული ეკონომიკ ის აღორძინებისთვის დააჯილდოეს
ჩემმა ცხოვრებამ სიდუხჭირეში გაიარა... - ბევრისთვის აღმოჩენა იყო, როცა იმღერეთ. -კი, ბევრი მეუბნება ამას. ვოკალი არ არის ჩემთვის ახალი ხილი, იმიტომ რომ უამრავ მომღერალს ვუწევდი კონსულტაციას. არადა, დიდი ხანია ვმღე რი. უბრალოდ, გიტარას შევწირე მთელი ცხოვრება. შემდეგი ალბომი კი მინდა, ინ ჯორჯ ბენსონთან ერთად სტრუმენტულ-ვოკალური იყოს. - ნატვრა თუ გაქვთ? - ვინატრებდი - ერთი პატარა კუთხე მქონდეს, ნორმალურად რომ ვიმეცადი ნო... ჩემი პირველი და მეორე ალბომი დიდ საკონცერტო დარბაზში მოვამზადე. აწგანსვენებულმა ბატონმა ალექსანდ რე ბასილაიამ მეექვსე სართულზე ოთახი დამითმო და ზამთარ-ზაფხულ იქ ვიყავი ჩა კეტილი... მსგავსი კუთხე არასოდეს მქონია. -გასტროლების დროს არ გინაზღაუ რებენ იმდენს, რომ სარეპეტიციო მო იწყოთ? -მასტერკლასში და ჩემს კონცერტებში დიდ ფულს ვერასოდეს ავიღებ. დარბ აზები, რომლებშიც გამოვდივარ, უფრო გუტრი ჯოვანისთან ერთად პრესტიჟის ხასიათს ატარებს. ამიტომ, კონცერტების რაოდენობით ვცხოვრ ობ. კონცერტსა და კონცერტს შორის კი დიდი შუალედები მაქვს. მე რომ ჩე მი საკონცერტო მოღვაწეობა მქონდეს აწყობილი და თვეში ბევრი კონცერტი, ამას სერიოზული დაფინანსება სჭირდე ბა. იყო პიროვნება, დიდი ხელოვანი და გქონდეს ბევრი ფული ჩემი აზრით ეს პრაქტიკულად შეუძლებელია. - ცოტა ხნის წინ ახლობელმა მითხ რა, თემურ ყვითელაშვილი ცოლთან ერთად ავტობუსში ვნახე და ძალიან გა ჯიმ მარშალთან ერთად მიკვირდაო. - ვერ ვი ტყ ვი, რომ მე და ჩე მს ოჯ ახს გვშია ან გვწყურია, მაგრამ, ყოველ შემთ ხვევაში, საზოგადოებრივი ტრანსპორტით ხშირად ვსარგებლობ. ერთხელ, ავტობუსში ატყდა ჩურჩული - ის არის, თუ ის არ არისო. გავუღიმე და ვუთხარი - ის არის-მეთქი. ჩე მთვის სიმდიდრე და ფუფუნება სხვა რამეა. ისეთი ბიოგრაფია მაქვს, თავაწეულმა ნები სმიერ ქვეყანაში შემიძლია ვთქვა, რომ მე მე ვარ, მაგრამ?.. არის მეორე უკიდურესობ აც... -რამდენ საათს მეცადინეობთ ყოვე ლდღე? - ბევრს... ად ვი ლად არ აფ ერი არ ხდ ება, ამ ი ს თ ვ ი ს ცხ ო ვ რ ე ბ ა უნ დ ა გადადო. სკოტ ჰენდერსონთან ერთად მსმენელი არ ტყუვდება. რასაც აკეთებ ყველაფერი გულითა და სულით უნდა გა აკეთო და ბოლომდე დაიხარჯო. სამაგი ეროდ, შედეგიც არ აყოვნებს. ბედნიერი ვარ, როდესაც ქუჩაში უცნობები მაჩერე ბენ და მადლობას მიხდიან, მეტი რა უნდა ადამიანს. ჩემთვის ეს არის სიმდიდრეც და ფუფუნებაც. ალბათ, ნებისმიერი არტისტი არაფერში გაცვლის ამას. შეიძლება ბევრ მა ამისთვის უამრავი ფულიც არ დაინან ოს, მაგრამ ვერ იყიდის. მე ამის ყიდვა არ დამჭირვებია. მე ეს დიდი შრომის ფასად, მაიკლ ანჯელოსთან ერთად ჩემი წესიერი და გულწრფელი ცხოვრებით მოვიპოვე. ოდა, მაგრამ მთავარი მაინც ის იყო, რომ ის ტოვებდა ანსამბლებს, ტოვე ბდა ხალხს... ამის გამო ერთ მიზეზს ასახელებდნენ - თემურ ყვითელაშვი ლის მძიმე ხასიათს. პრინციპულობის გამო ადრეულ ასაკში არაერთხელ დაუტოვებიათ გასტროლებიდანაც: „მე არ მაკმაყოფილებდა ან შემოქმ ედებითი მიდგომა, ან ადამიანური დისციპლინა. ჩემი ცხოვრების წესი მაქვს. დისციპლინა, პუნქ ტუალობა და მიცემული სი ტყვის შესრულება მიყვარს. ასევე ვითხოვ ყველასგან. ვისაც ჩემთან ეშლება, ის ჩემთან ვერასოდეს ვეღარ მოვა. სიყალბე არ მიყვარს. ზრდასრული ადამიანი რო დესაც ჩაიჭრება, მას მკაც რად უნდა მოსთხოვო... ამბო ბენ, ძალიან რთული კაცია, მძიმე ხასიათი აქვსო. ალბათ, იმიტომ, რომ ჩემთან იაფფასიანი საქციელი არავის გაუვა. მე მყავს ჩემი ვიწრო წრე, ისინი ღირსეული ადამიანები არიან“. ნიუ-იორკში, 44-ე ქუჩაზე, კლუბ
„ბერდლენდში“, როდესაც „დაისის“ უვერტიურა შეასრულა, მაყურებელი ფეხზე ადგა და ძალიან დიდხანს უკ რავდა ტაშს. იმ დღეს აფიშაზე ოსკარ პიტერსონის, სტივ კანის, ენდ დი ბეის, რავი კოლტრეინის გვერდით თემურ ყვითელაშვილის გვარიც ეწერა... თი თქმის მთელი მსოფლიო აქვს შემოვლ ილი. უცხოეთში, ყველაზე საუკეთესო დარბაზში აქვს დაკრული. იქაც კი, სადაც საბჭოთა კავშირიდან არავის შეუღწევია. სხვადასხვა ქვეყნიდან უა მრავი შემოთავაზება ჰქონდა: „ყველა ქვეყანაში შემეძლო დავრჩენილიყავი, მაგრამ? იმიტომ კი არა, რომ კარგი ბიჭის პოზიცია გამომივიდეს, მართლა არსად არ მინდა ცხოვრება. მიყვარს უცხოეთში ჩასვლა ერთი კვირით, 10 დღით, მაგრამ შემდეგ ისევ უკან უნდა დავბრუნდე - ჩემს ქალაქში. ყველაფ ერი ფულითა და ფუფუნებით არ გა ნისაზღვრება, ფუფუნებაში კიდევ ვინ რას ხედავს გააჩნია. ჩემთვის ღირე ბული სულ სხვა რამეა. მინდა, ჩემს ქვ ეყანაში ვაკეთო ჩემი საყვარელი საქმე და ქვეყნისთვის ვიყო სასარგებლო“...
„ქორთიარდ მერიოტში“ გამართულ მა ნავთობპროდუქტების კომპანიების დაჯილდოების ცერემონიალმა, კარგად აჩვენა, რამდენად არის ეს დარგი საქა რთველოში განვითარებული და რამხ ელა წვლილი შეაქვთ მათ საქართველოს ეკონომიკის აყვავებაში. ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა, მწ არმოებელთა და მომხმარებელთა კავშირმა გამარჯვებული კომპანიები ათ ნომინაციაში გამოავლინა. სახელმწიფო ბიუჯეტში ყველ აზე მეტი თანხა – 162 000 000 ლარი კომპანია „სოკარმა“ შეიტანა. ნავთობკომპანია „ვისოლმა“ გამარჯვება 4 ნომინაციაში მოიპოვა: ყველაზე მსხვილი და მსაქმებელი სექტორში (კომპანიას 1886 ად ამიანი ჰყავს დასაქმებული)‚ ავტოგასამართი სადგურების ყველაზე ფართო ქსელის მფლო ბელი ბრენდი (დღესდღეობით 75 ავტოგასამა რთი სადგური მუშაობს „ვისოლის“ ბრენდის ქვეშ)‚ სახელმწიფო ბიუჯეტში მსხვილი გა დამხდელი კომპანია და საზოგადოებაზე მზ რუნველი კომპანია. აღსანიშნავია ისიც‚ რომ „ვისოლი“ ერთადერთი ნავთობკომპანიაა სა ქართველოს ბაზარზე‚ რომელიც საერთაშო რისო ხარისხის მართვის სერტიფიკატის ISO 90012008-ის მფლობელია და 2007 წლიდან ექსკლუზიურად ახორციელებს აპიის იტალ იური საწვავის იმპორტს Falconala Marittima ქარხნიდან. ყველაზე დიდი ინვესტიციის (30 616 032 ლარი) განმახორციელებელ კომპანიად „სოკა რი“ დასახელდა, ხოლო საუკეთესო უცხოურ კომპანიად „ლუკოილი“. ნავთობპროდუქტე ბის ბიზნესსექტორში არსებული კონკურენ ტული და გამჭვირვალე გარემოს შექმნისთვის დაჯილდოვდა საქართველოს ფინანსთა სამი ნისტროს შემოსავლების სამსახური. საუკეთესო ინფრასტრუქტურის მქონე ავ ტოგასამართი სადგურების მქონე კომპანიად „სოკარი“ დასახელდა. თუმცა ყველაზე მნიშ ვნელოვან ნომინაციაში – საზოგადოებაზე მზრუნველი კომპანია 4 გამარჯვებული გა მოვლინდა: „ვისოლი“, „ლუკოილი“, „სოკარი“ და „ჯი-თი ჯგუფი“. ძალიან კარგია, რომ წამყ ვანი კომპანიები იმ ადამიანებს არ ივიწყებენ, ვისაც განსაკუთრებულად უჭირთ. დაჯილდ ოების ცერემონიალი საკმაოდ პომპეზურად ჩატარდა, გამარჯვებული კომპანიები კი რი ტმული მუსიკისა და ფეიერვერკების ფონზე მხატვარ გია ჯაფარიძის მიერ შექმნილი ბა რაქის ხეებით დაასაჩუქრეს. გამარჯვებული კომპანიების ხელმძღვანელები დაჯილდოების ცერემონიალმა კარგ განწყობაზე დააყენა და როგორც თავად აღნიშნეს, მომავალი წლის თვის მეტი სტიმული მიეცათ. ლევან ფხაკაძე, „ვისოლის“ სამეთვალყუ რეო საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე: „ წე ლს „ვისოლმა“ მიიღო პრიზი ოთხ ნომინაციაში. რა თქმა უნდა, ეს არის იმ გაწეული საქმიანო ბის შედეგი, რომელიც გასულ წელს კომპანიამ შეასრულა, გასული წელი საკმაოდ მძიმე იყო
არა მარტო საქართველოსთვის, არამედ მთელი მსოფლიოსთვის, თუმცა ჩვენ არ შეგვიჩერებია განვითარების ტემპი და ინვესტიციები. 2009 წელს დაახლოებით ოცი მილიონის ინვესტირ ება მოვახდინეთ. გავხსენით დაახლოებით 15მდე ახალი ბენზინგასამათი სადგური. ასეთი დაჯილდოება ძალიან დიდი სტიმულია ყველა კომპანიისთვის, რომ ღირსეულად გაატარონ მიმდინარე წელი, რამეთუ მომავალ წელს ჩვენ ისევ გავიმარჯვოთ ამ ნომინაციებში და კიდევ უფრო მეტშიც. კომპანიას აქვს ბევრი საინტე რესო პროექტი. ჩვენ, გარდა ბენზინგასამართი სადგურებისა, ვართ ფლაგმანები საავიაციო ბიზნესში, ანუ ვახორციელებთ თვითმფრინა ვების საწვავით გამართვას თბილისისა და ბა თუმის საერთაშორისო აეროპორტებში, ასევე ვახორციელებთ ფოთის, ბათუმისა და ყულე ვის პორტებში გემების საწვავით გამართვის მომსახურებას, გვაქვს გაზის სადისტრიბუციო ქსელი ქალაქ თელავში, ასევე, გვაქვს გაზგას ამართი სადგურები როგორც თბილისში, ასევე თბილისგარეთ. მომავალ წელს 12-მდე ახალი ბენზინგასამართი სადგური დაემატება ჩვენს კომპანიას და კიდევ ბევრ ახალ სამუშაო ადგი ლს შევქმნით“. ამ ღონისძიებას უკვე მეექვსე წელია, ორ განიზებას უკეთებს ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირი და როგორც ვანო მთ ვრალაშვილი აღნიშნავს, შედეგები ყოველწ ლიურად უფრო შთამბეჭდავია, რაც სექტორ ის განვითარებაზე მიუთითებს. ვანო მთვრალაშვილი, ნავთობპროდუქტე ბის მწარმოებელთა, იმპორტიორთა და მო მხმარებელთა კავშირის თავმჯდომარე: „ეს დაჯილდოება უკვე მეექვსე წელია, ტარდება და ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მუხტი და თვითონ კომპანიების მხრიდან ღონისძიებაში მონაწილეობის ინტერესი იზრდება და თუნდ აც დღევანდელი დღეა ამის ნათელი მაგალი თი. გამარჯვების ჟინი ძალიან მაღალია“. დავით ზუბიტაშვილი, „სოკარ ჯორჯია პე ტროლეუმის“ გენერალური დირექტორი: „ჩვ ენ უკვე მესამედ გავიმარჯვეთ მთავარ ნომი ნაციაში. გარდა ამისა, ვართ ყველაზე დიდი ინვესტორები და ვფიქრობთ, რომ მომავალ წელსაც ამ პოზიციებზე ვიყოთ ლიდერები, რადგან თითოეული ეს ნომინაცია მნიშვნელ ოვანია ქვეყნის ეკონომიკური აღმავლობის თვის“. ამ შედეგებით კმაყოფილი არიან ხელისუ ფლების წარმომადგენლებიც. მამუკა ახვლედიანი, ვიცე-მერი: „ეს არის მეტი გადახდილი თანხა სახელმწიფო ბიუჯ ეტში, მეტი დასაქმებული ადამიანი ჩვენს ქვ ეყანაში და ჩვენს ქალაქში. მეტი ინვესტიციე ბის განხორციელება ქართული ეკონომიკის გაძლიერების საწინდარია. ვფიქრობთ, რომ ამ კომპანიების აქტიური ეკონომიკური მაჩვ ენებლები და აქტიური ეკონომიკური ცხოვ რება, თითოეული ადამიანისა და თითოეული ოჯახის ბენდიერებისა და კეთილდღეობის სა ფუძველია“. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
23
სკანდალებითა და ინტრიგებით სავსე ირაკლი ბათიაშვილი
ჯაშუშობა, შურისძიება და ღალატი 1.
ირაკლი ბათიაშვილი ეროვნული მოძრაობის ყველაზე ახალგაზრდა ლიდერი იყო, მაგრამ, როცა კომუნისტების დაისი დადგა და აშკარა გახდა, რომ ხელისუფლებაში ეროვნული ძალები მოდიოდნენ, ზვიად გამსახურდიას მაშინ უგანა და გია ჭანტურ იას, ირინა სარიშვილსა და „ეროვნულ კონგრესს“ მიემხრო. „ეროვნული კონგრესი“ იყო მთავარი ინ ტელექტუალურ-პოლიტიკური და საყრდენი რუსე თისთვის და მისი საშუალებით ებრძოდა ეროვნულ მოძრაობას, მერე – ზვიად გამსახურდიას მთავრო ბას. ზვიად გამსახურდიას საერთაშორისო დისკრე დიტაცია სწორედ „კონგრესის“ წევრების მეშვეობით ხდებოდა და ამ საქმეში ირაკლი ბათიაშვილს დიდი როლი მიუძღვის. მაშინ გამსახურდიას ოპოზიციიდან თითო-ოროლა კაცმა თუ იცოდა ინგლისური და ბა თიაშვილი მსოფლიო მედიის ვარსკვლავად იქცა ენ ის ცოდნის წყალობით. იარაღით არ უბრძვია, მაგრამ ისე არაფერი დაუკლია ეროვნული ხელისუფლების დასამხობად. რაც შეეძლო, ყველაფერი გააკეთა.
2.
ეროვნული მოძრაობის გახლეჩის პერიოდში, როცა ბათიაშვილი „კონგრესის“ მხარეს აღმოჩნდა, პრესაში ერთი ვერსია გაჩნდა: ირაკლი ბათიაშვილს გამსახურდიას ბანაკიდან ინფორმაცია გაჰქონდა და ჭანტურიას აგენტი იყო ზვიადის გუნდში. როცა გამს ახურდიამ ეს გაიგო, ირაკლი თავად გააგდო, მაგრამ ამ ვერსიის დამტკიცება არც ერთ მხარეს უცდია და არც მეორეს გაუპროტესტებია.
3.
ეროვნული მოძრაობის ერთ-ერთი წამყვანი ლიდერი, შევარდნაძის თბილისში ჩამოსვლისთანავე, ქართული უშიშროების სამსახურის უფროსი გახდა. ეროვნული უშიშროების ბიურო – ასე ეწოდა ბათიაშ ვილის უწყებას. ეს, ეტყობა, ჯილდო იყო იმ ამაგის თვის, რაც ბათიაშვილმა გასწია გამსახურდიას მთ ავრობის დასამხობად და შევარდნაძის ჩამოსაყვანად ნიადაგის მოსამზადებლად.
4.
მიუხედავად იმისა, რომ შევარდნაძის მთავ რობაშია, ბათიაშვილი ეროვნული მოღვაწის იმიჯის შენარჩუნებას ცდილობს. აფხაზეთის ომის პერიოდ ში შევარდნაძე ორჯერ „მოატყუეს“ რუსებმა და აფ ხაზებმა და ორჯერ „მოაწერინეს“ ხელი შეთანხმება ზე ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ. პირველად გაგრა დავკარგეთ, მეორედ – სოხუმი და მთლიანად აფხა ზეთი. ბათიაშვილი ღიად არ უპირისპირდება შევა რდნაძეს, მაგრამ კულუარულად ვრცელდება ინფო რმაცია, რომ ის ორჯერვე წინააღმდეგი იყო ამ ხელშ ეკრულებებისა. მოგვიანებით, ამას შევარდნაძეც ად ასტურებს, მაგრამ იქვე დასძენს: ბათიაშვილი კი იყო წინააღმდეგი, მაგრამ ის პოლიტიკოსი არ იყო, ის იყო უშიშროების დაზვერვისა და კონტრდაზვერვის შე ფი. როცა ვკითხე, შეგიძლია ერთი ფაქტი ან კონკრე ტული ინფორმაცია წარმოადგინო, რატომ არ უნდა მოვაწერო ხელი ხელშეკრულებას-მეთქი, ვერაფერი წარმომიდგინაო. არადა, ბათიაშვილს ყურადღებით რომ ეკითხა იმჟამინდელი ქართული პრესა, ერთს კი არა, ათზე მეტ არგუმენტს დაუდებდა შევარდნაძეს თავისი პოზიციის გასამყარებლად. ან პარლამენტის იმჟამინდელი თავდაცვისა და უშიშროების თავმ ჯდომარის, ნოდარ ნათაძისთვის მაინც რომ ეკითხა, იმდენ ინფორმაციას მიაწვდიდა, იქნებ შევარდნაძეს მართლა არ მოეწერა ხელი ამ ხელშეკრულებებზე. როცა სოხუმი დაეცა და საქართველო დსთ-ში შევი და, ბათიაშვილი პოსტიდან დემარშით გადადგა. ეს უფრო თამაშს ჰგავდა. ბათიაშვილს ოდნავი პოლი ტიკური შორსმჭვრეტელობა რომ გამოეჩინა, სოჭის 1993 წლის ივლისის შეთანხმებამდე გადადგებოდა. ეთქვა: ღალატია, შევარდნაძე აფხაზეთის ჩაბარებას აპირებსო და საკუთარ თავთანაც მართალი იქნებო და და ხალხთანაც. თუ ბათიაშვილს, დაზვერვა-კო ნტრდაზვერვის უფროსს, არ ჰქონდა ინფორმაცია, რუსები და აფხაზები ცეცხლის შეწყვეტას დროის გასაყვანად და სოხუმზე გენერალური შეტევისთვის
24
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
რომ ითხოვდნენ, პროფანი ყოფილა. თუ იცოდა და შევარდნაძეს „დაუმალა“ – სახელმწიფო მოღალატე. თუ იცოდა, შევარდნაძეს უთხრა და მაინც პოსტზე დარჩა – მაინც სახელმწიფოსა და ერის მოღალატე.
5.
ირაკლი ბათიაშვილის პოლიტბიოგრაფიას ერთი შავი ლაქაც გასდევს. სასაცილოა, სატირალი რომ არ იყოს. 1992 წელს, ზვიად გამსახურდიას მო მხრეთა მორიგი მიტინგისას, დააპატიმრეს მიტინგის ორგანიზატორები და აქტივისტები. დაპატიმრებულ თა შორის იყო მისი ყოფილი მეუღლე, მაია ნადირაძე. მან 24 საათი გაატარა უშიშროების იზოლატორში, რომელიც მიწისქვეშა მე-3 სართულზეა. მიწის ზე მოთ, მე-3 სართულზე კი ყოფილი მეუღლე შეფის კაბინეტში იჯდა. ბათიაშვილი ირწმუნება, მხოლოდ მეორე დღეს გავიგე, რომ მაია დაკავებული იყო და თანაც, უშიშროების ციხეში ჰყავდათო. უშიშროების ყოფილი თანამშრომლები კი მოგვიანებით აცხადე ბდნენ, ირაკლიმ ყველა, 46 დაპატიმრებულის ვინა ობა კარგად იცოდა, რადგან მათი დაპატიმრებიდან ერთ საათში, დაკავებულთა სია მაგიდაზე ედოო. ეს ხალხი ამტკიცებს, ირაკლიმ შური იძია ყოფილ მე უღლეზე და 24 საათი გაატარებინა არაადამიანურ პირობებში, მერე მოწყალება გაიღო და გაათავის უფლაო. ამ ფაქტის კომენტირებისას ბათიაშვილმა ერთხელ განაცხადა: კანონი დავარღვიე და მაია ისე გავუშვიო. დაამადლა კიდეც.
6.
პაატა გაგნიძე ირაკლი ბათიაშვილზე ვინმეს თუ აუგი დასცდა, მისი ფან-კლუბის წევრები მაშინვე ერთ ამბავს ატეხენ ხოლმე: „კრასავჩიკს“ ეგ როგორ გაუბ ედეთ, ის ეროვნულ მოძრაობაში იყო, ზვ იად გამსახურდიასთან ერთად იბრძოდა და ციხეშიც იჯდაო. ეროვნული მოძრაობის ლიდერობა თუ წევრობა, რატომღაც, პოლი ტიკურ იმუნიტეტად ექცათ იმ პოლიტიკოსე ბს, ვინც იმ დროიდან შემორჩა ქართულ რე ალობას. ბათიაშვილის ფან-კლუბელებსა და ამ იმუნიტეტის მომრგებთ ავიწყდებათ, რომ ირინა სარიშვილიც ეროვნული მოძრაობის ლიდერი იყო. ციხეშიც იჯდა დისიდენტობისთვის, მაგრამ პოლიტმოღვაწეობა საქართველოს მტრის – იგორ გიორგაძის პარტია „იმედის“ თავმჯდომარეობით დაასრულა. ზვიად ძიძიგურიც იყო ეროვნულ მოძრ აობასა და გამსახურდიას ხელისუფლებაში, მაგრამ იქ ამდე დაეშვა, ტარიელ ონიანის ხელისბიჭთან, ბონდო შა ლიკიანთან გაერია ფინანსურ მაქინაციებში. ნუგზარ მო ლოდინაშვილი ჯერ ზვიადის ყოჩი იყო, მაგრამ ბოლოს მისი დამამხობლის, ედუარდ შევარდნაძის საპარლამენტო სიის ათეულში დაასრულა საქმიანობა 2003 წელს. მერე რევოლუცია მოხდა, მოლოდინაშვილი კი პარლამენტში ვერ მოხვდა. ასე რომ, ეროვნული მოძრაობიდან, გამსახურდიას ხელისუფლებიდან წამო სული და მერე პოლიტიკურად დეგრადირებული და სახენაცვალი ად ამიანების ჩამოთვლა უხვად შეიძლება. იმ ადამიანებისა, რომელთაც, ფაქტია, პრინციპებს, ეროვნულ მოძრაობასა და გამსახურდიას იდეებს უღალატეს. მათ ზოგიერთი სამშობლოს ღალატშიც ადანაშაულებს, მა გრამ ეს ჩემი განსასჯელი არ არის, ეს ისტორიის ლუკმაა.
ირაკლი ბათიაშვილი ამ ხელისუფლებამ ცი ხეში ჩასვა – სახელმწიფოს წინააღმდეგ შეიარაღებუ ლი მეამბოხის, ემზარ კვიციანის ინტელექტუალური მხარდაჭერისთვის. სხვათა შორის, მაშინ, ამჟამად მისი თანაპარტიელი, თინა ხიდაშელი აცხადებდა, საციხედ არ უნდა გაემეტებინათ, თორემ ირაკლის საქციელს არანაირი გამართლება არა აქვს, კვიციანი და მისი მომხრეები იარაღით, სახელმწიფო სტრუქტ ურებს ეურჩებოდნენ, მერე ებრძოდნენო. რაც შე ეხება ემზარ კვიციანის მხარდაჭერას, ბათიაშვილის თქმით, კვიციანი პატრიოტი და გმირია. ამ გმირმა, როცა მერაბიშვილმა და ოქრუაშვილმა გააქციეს, აფხაზეთის სეპარატისტულ რეჟიმს შეაფარა თავი. რუსულმა მედიამ პირველმა გაავრცელა ეს ინფორმ აცია, კვიციანის მოადგილე, ზაზა გურჩიანი კი 2008 წლის აგვისტოში, როცა აფხაზებმა კოდორი აიღეს, კოდორის გამგებლად დანიშნეს და დღესაც იქ არის.
7.
ბათიაშვილისა და კვიციანის სატელეფონო საუბარში არაერთხელ გაიჟღერა გარი კუპალბას გვარ-სახელმა. ბათიაშვილი კვიციანს ეუბნება, კუპა ლბასთან მიდი ჩემი სახელით და იარაღსაც მოგცემს და ყველაფრით დაგეხმარებაო. კუპალბა აფხაზეთის დე ფაქტო რეჟიმის თავდაცვის მინისტრის მოადგი ლეა და მაშინაც ამ პოსტზე იყო. კვიციანს იარაღი ქართველ პოლიციელებთან და სპეცრაზმელებთან საბრძოლველად სჭირდებოდა. ეს ერთი. და მეორ ეც, ცოტა უცნაური ხომ არ არის, რომ საქართველოს ერთ-ერთ უპირველეს მტერთან, კუპალბასთან ბა თიაშვილის რეკომენდაციით მიდის და თავშესაფარს ითხოვს კვიციანი? სწორედ კუპალბამ დააბინავა კვ იციანი და მისი რაზმი აფხაზეთში.
8.
გარი კუპალბა აფხაზეთის უშიშროებაშიც მუშაობდა. აფხაზეთის ომის დროს კი, როცა ჯერ კიდევ საქართველოს ხელისუფლება აკონტროლ ებდა აფხაზეთს და ბათიაშვილი უშიშროების შეფი იყო, კუპალბას იარაღის ბიზნესი ჰქონდა გაჩაღებუ ლი. სწორედ მისი მეშვეობით ნაწილდებოდა აფხა ზურ მოსახლეობაში იარაღი და არამარტო გაგრასა და მის მიმდებარე დასახლებებში. იარაღის ნაწილს კუპალბა უკან, სოხუმის პორტში ეზიდებოდა და გემით გაჰქონდა გაურკვეველი მიმართულებით. სოხუმის პორტს მაშინ ქართული მხარე აკონტრ ოლებდა. რატომღაც საქართველოს უშიშროებამ ვერ აღმოაჩინა კუპალბას ლამის 6-თვიანი ბიზნესი. ამბობენ, რომ მას ქართველი ძალოვნები მფარვე ლობდნენ და დიდი ფულიც იშოვეს. ბათიაშვილი სკენ ხელს არ იშვერენ, მაგრამ ის იყო უმთავრესი ძალოვანი უწყების შეფი და გაგანია ომის დროს, კუპალბას ლამის „ბუტკა“ რომ ჰქონდა გახსნილი და იარაღით ისე ვაჭრობდა, სულ მცირე, უნდა შეემჩნ ია და ეს „ბუტკა“ დაეხურა.
9.
ირაკლი ბათიაშვილმა 2003 წელს ყველა კი თხვის ნიშანი მოხსნა, როცა შევარდნაძის ბლოკის საარჩევნო სიის ათეულში ყოფნა არჩია და არჩევანი პრორუსულ საქართველოზე გააკეთა. ამ არჩევანით ნათელი გახდა, რომ ბათიაშვილის გადადგომა საქა რთველოს დსთ-ში შესვლის გამო იყო ფორსი და არა პროტესტი, კითხვის ნიშნები მოეხსნა მისი და კვიც იანის ურთიერთობას და რაც მთავარია, ძალიან ბე ვრს სჯერა დღეს, რომ ირაკლი ბათიაშვილი იმთავი თვე გადაბირებული ჰყავდა „კაგებეს“ და ეროვნული მოძრაობის ლიდერებს, „კაგებეს“ ტერმინი რომ ვიხმ აროთ, შეუგდეს.
იძლევა თუ არა კონსტიტუცია აჯანყების უფლებას? ხათუნა მგალობლიშვილი შეიძლება უტრირებას ვახდ ენთ, მა გრ ამ ბე ვრ ად – არა. ასე რომ, თუ ოპოზიციის ლოგიკას გავყვებით, შევარდნაძის 29 აგ ვისტოს ტერაქტი არაკონსტიტ უციური იყო და არ ისჯებოდა, 9 თებერვლის ტერაქტი კი – კონს ტიტუციური და ტერაქტის მონა წილეებიც ტყუილად დასაჯეს... სწორედ ასე გამოდის, იმიტომ რომ ჩვენს ზოგიერთ პოლიტი კოსს კონსტიტუცია ასე ესმის... მაგრამ საქმე ის არის, რომ ისინი დასავლეთის კონსტიტუციასაც ასე კითხულობენ. უკვე კენედის სიკვდილიც კითხვის ნიშნის ქვეშ დგება: რა იყო ეს – ტერაქტი თუ კონსტიტუციური ქმედება? ოპოზიციამ სიტყვებით თა მაში დაიწყო. აქამდე ისინი მხ ოლოდ რევოლუციის მოწყობით იმუქრებოდნენ. ახლა ეს სი ტყვა სააკაშვილს „აჩუქეს“ და თავისთვის აჯანყება აირჩიეს. ფიქრობენ, რომ რევოლუციამ მათთვის ვერ გაამართლა. ან პირიქით – რევოლუციას ვერ გაუმართლეს. ერთხელ ოპოზ იციის ერთ-ერთმა ლიდერმა განაცხადა კიდეც, შეკრებილი მომიტინგეები ერთადერთ რა მეს გვსაყვედურობდნენ, მათ აქტიური ქმედებები და რევო ლუცია უნდოდათ, ჩვენ ეს არ გავაკეთეთ და იმედგაცრუე ბაც ამან გამოიწვიაო. ამჯერად არც „აჯანყება“ შეურჩევიათ შემთხვევით. ამ სიტყვას თავისი ოპოზიციუ რი ისტორია აქვს. ჯერ კიდევ საშემოდგომო აქციების და წყებამდე გამოიყენა ის ეკა ბესელიამ. მაშინ რადიკალე ბი მიტინგებისთვის ემზა დებოდნენ, მოსახლეობაც მათ დაპირებებს ისმენდა და ეკამაც არ დააყოვნა, ხელისუფლების დასამთ ავრებლად აჯანყებასაც მოვახდენთო. ამ ანტიკონს ტიტუციურმა სიტყვამ მაშინ ბესელიას ოპოკოლეგებში „კრთო მა“ გამოიწვია. ყურში მოხვდათ და ეკასაც ურჩიეს, მსგავსი ტერმ ინოლოგია აღარ გამოეყენებინა სცენაზე ყოფნის დროს. ეს ადრე იყო. მაშინ ჯერ მხოლოდ რადი კალობდნენ და, სალომეს სიტყ ვებით რომ ვთქვათ, არ ქაჯობდ ნენ. ახლა სხვა დროა. ისინი უკვე არჩევნების მეორე დღისთვის ემ ზადებიან და მიიჩნევენ, რომ ეს სიტყვა უკეთ იმოქმედებს მოსა ხლეობაზე. ნოღაიდელი მკაცრი სახით, ამაყი ტონითა და თითის ქნევით თითქმის ყოველ მეორე დღეს გამართული ბრიფინგიდან უთვლის ხელისუფლებას: – გარანტიას გაძლევთ, გაყა ლბებული არჩევნები აუცილებლ ად დასრულდება ხალხის აჯანყე ბით. თუმცა ბესელიას შემდეგ ნო ღაიდელამდე სიტყვა აჯანყება გოგა ხაინდრავამ ახსენა ბევრ ჯერ: – ეს იქნება შესაძლებლობა, რომ ერთხელ და სამუდამოდ ხე რხემალში გადავტეხოთ ეს ბორო ტება. არჩევნების გაყალბებით ის მიიღებს აჯანყებას... ყველაფერთან ერთად, გოგა ხაინდრავას, სავარაუდოდ, კონს ტიტუცია ერთხელაც არ გადაუშ ლია, რადგან სიტყვა აჯანყებას ის ხალხის კონსტიტუციურ უფლე ბად თვლის. კონსტიტუციაში კი მსგავსი არაფერი წერია. თუმცა გოგაზე ბევრად (იურიდიულად) განათლებული ვახტანგ ხმალაძ ეც დაახლოებით იგივეს ირწმუნ
ება: – ხელისუფლება თუ არ ასრუ ლებს თავის კონსტიტუციურ მო ვალეობას, მაშინ მოსახლეობას აქვს უფლება, შეცვალოს ეს ხელი სუფლება ნებისმიერი გზით. დაახ ლოებით ასეთი შინაარსია გადმ ოცემული ძალიან ბევრი ქვეყნის კონსტიტუციაში. მაგალითად, ასე წერია შეერთებული შტატებ ის კონსტიტუციაში. იგივე წერია გერმანიის კონსტიტუციაში. თუ
ხ ელ ის უ ფლება არღვევს ხალხის მიმართ თავის ვალდებულებებს და ხელი სუფლება, ზოგადად, სწორედ ამ ვალდებულებების შესასრულებ ლად იქმნება, მაშინ უკვე ხალხს აქვს უფლება, შეცვალოს ის. ასეთ დროს მისი შეცვლა არჩევნების მეშვეობით პრაქტიკულად შე უძლებელია ხოლმე. – და ას ეთ დრ ოს აჯ ანყებით შეცვლა ნება დართულია? რამდენ ად კონსტიტუციური უფლებაა ან რატომ არ არის მითითებუ ლი კონსტიტუციაში, რომ საზოგადოებას აქვს აჯანყების უფ ლება? – ამის აუცილე ბლობა არ არის. ჩვ ენს კონსტიტუცი აშიც არის ასეთი ნორმა, რომ საქა რთველო ცნობს ს აყ ოვ ელ თა ო დ აღიარებულ უფ ლებებსა და თა ვის უფ ლე ბე ბს, თუნდაც ეს უფ ლებები და თა ვ ის უფ ლე ბე ბ ი ასახული არ იყოს კონსტიტუციაში. ანუ ის, რაც საყო ველთაოდ აღია რებულია, ჩვენი კონ სტ იტ უც იი ს მიხედვით, მოქმ ედებს ჩვენთა
ნაც. – და აჯანყება საყოველთაოდ აღიარებულია? – იქ წერია, რომ ხალხს აქვს ხე ლისუფლების შეცვლის უფლება არაარჩევნების გზით და ახლა ვინ რას იგულისხმებს ამ „არაარჩევ ნების გზაში“, ეს სხვა საკითხია. აჯანყება, ამბოხება ეს არის ისეთი ცნებები, რომლებსაც შეიძლება სხვადასხვაგვარი ინტერპრეტაცია
მიეცეს. თუ ერთი ჯგუფი აჯანყდ ება ერთი კონკრეტული თანამდ ებობის პირის არასამართლიანი ქმედებისთვის, ეს შეიძლება იყოს სრულიად ანტიკონსტიტუციური და უკანონო. მაგრამ, როცა ამ ას უკვე მასობრივი ხასიათი აქვს, როდესაც ხელისუფლების მოქმ ედების მიმართ უკვე მასობრივი და დასაბუთებული უკმაყოფილე ბაა, როცა ამ უკმაყოფილებას სა ფუძვლად უდევს ხელისუფლების არაკონსტიტუციური მოქმედება, მაშინ ეს მიიჩნევა საფუძვლად იმ უფლებისა, რომ ხალხმა შეცვ ალოს ხელისუფლება. თუმცა იმ საერთაშორისო ნორმას, რომელიც საქართვე ლოს კონსტიტუციაში დევს და შესაბამისად, ჩვენს ქვეყანაშ იც ვრცელდება, სულ სხვანა ირად ხსნის საერთაშორისო სამართლის სპეციალისტი, აკ ადემიკოსი ლევან ალექსიძე: – ამერიკის შეერთებული შტატების დეკლარაციაში დამოუკიდებლობის შესახებ მართლაც წერია, რომ, თუკი ხელისუფლების ნებისმიერი ფორმა ხდება დამანგრეველი და არის უზურპირებული, ხა ლხს აქვს უფლება, შეცვალ ოს ან გააუქმოს ის. მაგრამ ეს უფრო გასაგებად არის ახსნილი გაეროს ადამიანის საყოველთაო დეკლარაც იაში. იქ წერია, რომ ხელი სუფლებამ თავისი ქმედებ ით ხალხი იძულებული არ უნდა გახადოს, მიმართოს თავის უკანასკნელ საშუ ალებას ტირანიის წინა აღმდეგ. ანუ აჯანყების უფლება აქვთ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ დამტკი ცდება, რომ ხელისუფლ ება ტირანია. სხვა შემთ ხვევაში ამის უფლება არ არსებობს. და ტირანიის დამტკიცების შემთხვევ აშიც აჯანყება უკიდურეს მომენტში უნდა იყოს გამოყე ნებული.
`...ხალხს აქვს ხელისუფლების შეცვლის უფლება არაარჩევნების გზით და ახლა ვინ რას იგულისხმებს ამ „არაარჩევნების გზაში“, ეს სხვა საკითხია...~ ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
25
პაატა გაგნიძე რა დარღვევები აღმოუჩინეს სუბარს ჯერ კიდევ სახალხო და მცველის პოსტზე, რა დასკვნების გაკეთების საშუალებას იძლევა დოკუმენტები და ფაქტები, რო მელიც გამოაშკარავდა... სა ქმე ეხ ება 2005 წლ ის ია ნვარში ჩატარებულ კონკურსს სახალხო დამცველის აპარატში არსებული ვაკანტური თანამდებ ობების დასაკავებლად. სახალხო დამცველის აპარატმა 2005 წლის 11 იანვარს გაზეთ „რეზონანსში“ კი გამოაქვეყნა კონკურსის შე სახებ, მაგრამ იქვე „საჭირო სა მსახურის შესახებ“ კანონის 31-ე მუხლი დაარღვია – საკონკურსო განაცხადს თანამდებობრივი სა რგოები არ მიუთითა. ეს შსს-ს ან თავდაცვის სამინისტროს რომ გაეკეთებინა, ან სხვა ნებისმიერ სახელმწიფო უწყებას, ჯანდაბას, მიჩვეული ვართ, მაგრამ სახალხო დამცველი მოღვაწეობას კანონდ არღვევით რომ იწყებს და ამ დრ ოს სხვას თითებს თხრის თვალში ამავე კანონის დარღვევისთვის, ეგ არის უბედურება. კონკურსის დროს სუბარმა, ასევე, „საჯარო სამსახურის კა ნონის“ 97-ე და 98-ე მუხლებიც დაარღვია. 97-ე მუხლი ითვალი სწინებდა მუშაკთა განთავის უფლებას შტატების შემცირებ ის მოტივით. არადა, კონკურსის შემდეგ სუბარმა აპარატში შტ ატებიარათუ შეამცირა, 44-დან 60-მდე გაზარდა. მოკლედ, ხალხი მოატყუა – შინ გაუშვა, შტატებს ვამცირებო, მერე კი გაზარდა. სუბარმა კონკურსიც ფარსად აქ ცია. კონკურსი 36-მა ადამიანმა გაიარა. ნაცვლად იმისა, რომ კო ნკურსს მიღმა დარჩენილთათვის მეორედ ჩაეტარებინა და ამ ხა ლხისთვის შანსი მიეცა, ადგა და 10 ისეთი კაცი მიიღო, რომელთ აც საერთოდ არ გაევლოთ კო ნკურსი. ცხადია, ეს ადამიანები
შემოწმება
მისი მეგობრები და ახლობლები იყვნენ. თანაც, სუბარმა კონკურ სგაუვლელი ადამიანები დანიშნა სამმართველოს უფროსებად, დე პარტამენტის თავმჯდომარეებად და მათ მოადგილეებად. ამ ხალხ ის არაპროფესიონალიზმზე თა ვის დროზე სახალხო დამცველი აპარატის სოციალურ-ეკონომ იკური და სამოქალაქო საქმეთა სამმართველოს უფროსი, გურამ გალდავა პრესით ალაპარაკდა: „აპარატში ბევრი გამოუცდელი ადამიანი მოვიდა, რომელთა სა ქმიანობა, სამწუხაროდ, ფილმ „ცისფერ მთებს“ გვაგონებს, სა დაც თანამშრომლებს ხელფასსა და პრემიებს მხოლოდ ლაპარაკის გამო აძლევენ... ის საკადრო ცვ ლილებები, რომელიც მან განახო რციელა, ნამდვილად მიუღებელ ია, როცა კანონი არ კანონობს და კადრების შერჩევა მეგობრობით, ძმაკაცობით, ნათესაობით ხდება, სამუშაოს ხარისხი, თავისთავად იკლებს. დღეს არსებული მდგო მარეობით თუ ვიმსჯელებთ, ტრ აგედია ისაა, რომ სუბარს მისი ძა ლებისთვის შეუფერებელი პოსტი ჩააბარეს და გაუგებარია, რატომ აიღო ასეთი მძიმე ტვირთი“, – აი, ასეთია სუბარის აპარატის ერთერთი დიდმოხელის პოზიცია. სოზარ სუბარს, როგორც სა ხალხო დამცველს, გამონაკლისის წესით, შეეძლო, კონკურსგაუ ვლელი ადამიანი მაინც დაენიშ ნა თანამდებობაზე, მაგრამ მხ ოლოდ განსაზღვრული ვადით, სუბარმა აქაც დაარღვია კანონი – ვინც დანიშნა თავისი შინაურ ებიდან, ყველა განუსაზღვრელი ვადით. მოკლედ, აშკარაა, რომ საქმე კანონის აშკარა იგნორირე ბასთან გვაქვს. სუბარის ზემოჩა მოთვლილი კანონდარღვევები, სისხლის სამართლის კოდექსის 342-ე მუხლით მკაცრად დასჯად ია, რადგან საქმე გვაქვს სამსახ ურებრივი მოვალეობის არაჯერ
2008 წელს უფრო მეტი ამომრჩეველი შემოწმდა, 2006 წელთან შედარებით. მე თოდიც, ერთის ნაცვლად, ორი გამოიყ ენეს. პირველი მეთოდი: საარჩევნო სი იდან შემმოწმებელი იღებდა ყოველი მე ათე ადამიანის მონაცემებს. ამის შემდეგ ის მიდიოდა ამ კონკრეტულ მისამართზე და ამოწმებდა, რამდენად ემთხვეოდა ეს კონკრეტული სახელი და გვარი რეალურ საცხოვრებელზე მყოფ ადამიანს. მეთოდი მეორე: შემმოწმებელი და დიოდა კარდაკარის მეთოდით, ოღონდ მითითებულ რაიონში. ადგილზე იწერდა მონაცემებს და შემდეგ უკვე საარჩევნო სიაში მოწმდებოდა, რამდენად ემთხვე ოდა აღრიცხული მონაცემები საარჩე ვნო კომისიის სიაში მითითებულს. თუ რა მეთოდით მოხდება სიების შე მოწმება 2010 წელს, ამაზე ჯერ მხოლოდ ვერსიები არსებობს. თუმცა ერთადე რთი, რაც ჯერ არც ცესკოში იციან და არც ორგანიზაცია „სამართლიან არჩე ვნებში“, ის არის, რომ ოპოზიციის წარმ ომადგენლებმა მოკლე სასწავლო კურსი აუცილებლად უნდა გაიარონ. ეკა სირაძე, „სამართლიანი არჩევნ ების“ აღმასრულებელი დირექტორი: – რამდენაც წარმატებული და გამა რთლებული იქნება ეს პროცესი, იმაზეა დამოკიდებული, რამდენად სწორად მო ხდება თვითონ პროცესის კოორდინირე ბა, რამდენად სწორად იქნება ორგანი ზებული და რამდენად ახლოს იქნება ეს ყველაფერი ცენტრალურ საარჩევნო კო მისიასთან. იმიტომ რომ საბოლოოდ მა ინც საარჩევნო ადმინისტრაციაა პასუხი სმგებელი სიებზე. ასევე, ძალიან მნიშვნ ელოვანია, რამდენად სწორი მეთოდიკით მოხდება გადამოწმება. ან როგორ მოხდ ება, ანუ მარტო გაუძღვებიან ამ პროცესს თუ ცენტრალური საარჩევნო ადმინისტ რაციის წარმომადგენლებთან ერთად. – შეიძლება, ოპოზიციამ გააპროტე სტოს კიდეც ცესკოს წარმომადგენლ ებთან ერთად სიარული და დამოუკიდ ებლად მოითხოვოს სიების გადამოწმ ება... – მიგვაჩნია, რომ ცესკოსთან კოორ 26
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
რას ედავება კონტროლის პალატა სოზარ სუბარს
ოვნად შესრულებასთან, რაც გა მოიხატა კანონის არაერთჯერადი იგნორირებით, რასაც ფიზიკური პირებისა და საზოგადოების კა ნონიერი ინტერესების არსებითი დარღვევა მოჰყვა. კონტროლის პალატა სოზარ სუბარს თანამშრომელთა მატერი ალური წახალისების არათანმიმდ
დინაცია აუცილებელია. ანუ ცესკომ უნდა ასწავლოს ამ ხალხს, როგორ გა დაამოწმონ სიები და იცოდნენ, რა უნდა გააკეთონ. – ანუ მათ ჯერ დატრენინგება და სჭირდებათ? – ისიც არ ვიცი, ვინ ჩაუტარებს მათ ტრენინგებს. მათ უნდა იცოდნენ, ელემ ენტარულად, რა მონაცემები უნდა ჩაიწ ერონ და მერე რა მონაცემები უნდა შე ადარონ სიაში. სად უნდა გადაამოწმონ, როგორ უნდა გადაამოწმონ. საკმაოდ ბევრი დეტალია, თუნდაც როცა ამომრჩ ეველი არ გხვდება სახლში, რა უნდა გა აკეთო. როგორ მოხდება ამ ყველაფრის ორგანიზება, ჯერ არ ვიცი. შესაძლოა, რომელიმე პარტიამ ითავოს ორგანიზა ტორობა, ან ჯგუფი შეიქმნას, ვინც კო ორდინაციას გაუწევს ამ პროცესს. თუ არჩევნები მაისის ბოლოსაა, მაშინ სიები, სავარაუდოდ, მარტის ბოლოსთვის უკ ვე უნდა იყოს. თუმცა ცვლილებები მა ინც გაგრძელდება. რამდენადაც ვიცი, ცენტრალური კომისია მაინც გადაამოწ მებს დამოუკიდებლად სიებს. ისე, ეს არ ის ქართული უბედურება – უნდობლობა. მაგრამ ეს ჰაერიდან მოტანილი არ არის, არავინ არავის ენდობა, საბოლოო ჯამში კი, არავინ ცესკოს არ ენდობა. უნდა გავითვალისწინოთ ის შეცდომ ებიც, რომელიც თვითონ გადამოწმების დროს ხდება ხოლმე. ანუ ხელით ჩაწე რისას. ადამიანი, რომელიც დღეში რა მდენიმე ადამიანთან მიდის და ამოწმებს მონაცემებს, ბუნე ბრივია, იღლება და დღის ბოლოს არის ხოლმე შეცდომები, თუნდაც გვარისა და სახელის ჩაწერისას. აი, წარმოიდგინ ეთ სა ხე ლი გია და ლია. ამ ორ სახელს შორის ერთი ასოა განსხვავებული. ასეთი სახელებიცა და გვარებიც ბევრია. ამიტომ ყველა დე ტალი ძალიან მნიშვნელოვანია.
ევრულ მიდგომაშიც ედავება. კე რძოდ, სუბარმა დანიშვნიდან მო კლე დროში სოლიდური პრემიები არაერთგზის ჩამოურიგა ზოგიერთ თანამშრომელს, ეს იმ დროს, როცა აპარატის არაერთ თანამშრომელს, წერილობით თხოვნაზე, რეგიონებ ში ადამიანთა უფლებების დაცვის მიზნით სამივლინებო თანხები გა
რომელი პოლიტიკური პარტიები გადაამოწმებენ საარჩევნო სიებს
მოგვიყავიო, უარს ასევე წერი ლობით ეუბნება: სამივლინებო თანხა არ არისო. მოკლედ, სუ ბარის მეგობრები პრემიას პრემ იაზე იღებდნენ, რიგითი თანამშ რომლები კი – სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისთვის აუცილებელ სამივლინებო თანხ ებსაც კი ვერა.
ხათუნა მგალობლიშვილი ოპოზიცია შეტევაზე უკვე გადავიდა და განაცხადა: სიები საერთოდ არ არ სებობსო. ხარატიშვილი, რომლის პირვ ელი მიზანია, ოპოზიცია არ „გადაიკიდ ოს“, ამის მოსმენაზე ისე გაოგნდა, რომ სრულიად საქართველოს ოპოზიციას სიების „დასალაშქრად“ მოუწოდა. მერე კი, მარტო დარჩენილი, თავისთვის ბუ ზღუნებდა: – ახლა ამათ უნდათ, რომ სხდომა ვა დის ამოწურვამდე ერთი დღით ადრე და მანიშნინონ, რომ მერე იყვირონ: აი, ვერ ვასწრებთ და არაფერი არ კეთდებაო... არა, საქართველოში ცივილიზებული მუშაობა აშკარად არ გამოდის... ისე, ხარატიშვილისთვის ეს პირველი გაოცება იყო. ოპოზიცია მას კიდევ ბე ვრჯერ „დაშოკავს“. უნდა-არ უნდა შე ჩვევა მაინც მოუწევს, თუმცა ამაში სა კუთარ თავს ჯერ არ უტყდება. რეალურად, სიების გადამოწმების უფლება სულ 14 სუბიექტს აქვს. ოპოზ იციურ პოლიტიკურ პარტიებს 1-ელ თე ბერვლამდე ჰქონდათ განცხადების შე ტანის ვადა. პირველი სამეული მალევე დაფიქსირდა სიაში: „მრეწველები“, „ახ ლები“ და „ქართული დასი“. ისინი, სხვე ბთან ერთად, კარდაკარ სიარულს აპირ ებენ. ხელისუფლებამ ამ „სიამოვნები სთვის“ ოპოზიციას 2 მილიონ ლარამდე გამოუყო. პროცესი სულ რამდენიმე დღ ეში დაიწყება და საბოლოო დასკვნებს ოპოზიცია მარტის ბოლოს დადებს. მანამდე კი ოპოზიცია ჯერ ერთმან ეთს უნდა ენდოს და შემდეგ სიების გადა მოწმების სფეროები გაიყოს. ხარატიშვ ილის თქმით, ეს აუცილებელი პროცედ ურაა: აი, წარმოიდგინეთ, თოთხმეტივე პარტიამ რომ განაცხადოს, მე დამოუკ იდებლად მინდა სიების გადამოწმებაო. ეს იცით, რას ნიშნავს? თქვენთან სახლში თქვენი მონაცემების გადასამოწმებლად თოთხმეტი ადამიანი რომ მოვიდეს და მე თხუთმეტე თავად ცესკოს წარმომადგე ნელი, მერამდენე სიის გადამმოწმებელი შემოგელახებათ, ალბათ, არავინ იცის... ხუმრობა იქით იყოს და ეს ხომ ალოგიკ ური და არაეფექტური მიდგომაა.
ხარატიშვილს ჯერ ყველაფერი ეხალისება ზურა ხარატიშვილი ნელნელა ირგებს ცესკოს თავმ ჯდომარეობას. იმდენად არის მონდომებული, რომ სხდო მებზე თანამშრომლებს დღის წესრიგსაც და საკითხებსაც თავიდან ბოლომდე და თანაც გამოთქმით უკითხავს. ამით სხდომის წევრები ისე დაღალა, რომ ურჩიეს, ეგება მარტო ნო მრების დასახელებით შემოიფ არგლო, თორემ ასე შორს ვერ წავალთო. ზურამაც გულახდ ილად აღიარა: – რა ვი ცი, ასე მი თხ რეს, ფორმალურად მაინც უნდა წა იკითხოო... რჩევას ისევ რჩევა მოჰყვა, რასაც გეტყვიან, ყველაფერი კი არ უნდა დაიჯეროო...
ახალმა თავმჯდომარემ აც რჩევა გაითვალისწინა და კითხვა გააგრძელა. მაგრამ, როცა ოფიციალურ საკითხ ებს მორჩა და ოპოზიციაზე გადავიდა, ტელევიზიებმა სასწრაფოდ დაულაგეს წინ მიკროფონები და თან ისეთი ხმაური ატეხეს, ხარატიშვ ილი დაიბნა: – ახლა სხდომას ნუ ჩამიშლ ით და მერე იგივეს პირადად თქვენთვის გავიმეორებო... მაგრამ არავინ დაუჯერა და დახვავებული მიკროფონებიდ ან მოუწია საუბარი. ამაზე სხ დომაზე ხუმრობდნენ კიდეც: ბატონო ზურაბ, რომელი მი კროფონიც მაგიდაზე არ ეტ ევა, ხელში დაიჭირეთო...
ლეიბორისტების პოლიტიკური „წიკი“ ლეიბორისტებს ერთი პა რტიული „წიკი“ აქვთ. ნებისმ იერი მოლაპარაკებების დრ ოს ნებისმიერ შეთავაზებაზე პირველი რეაქცია უარია. საუბარს ყოველთვის სიტყვა „არათი“ იწყებენ. ასე მოხდა ცესკოს ახალი ხელმძღვანე ლის პირველ შეთავაზებაზეც. ზურა ხარატიშვილმა ცესკ ოში წარმოდგენილ ლეიბორ
დიმიტრი შაშკინის ახალი პროექტი
განათლებისა და მეცნიერების მი ნისტრმა „კურსდამთავრებულთა კლუბის - ALUMNI“- ის პრეზენტაცია თავისივე სკოლაში გამართა. ის 52-ე სკოლაში 11 წლის განმავლობა ში სწავლობდა. მისი მხარდაჭერით გარემონტდა და სათანადო ინვენტ არით აღიჭურვა ერთ-ერთი საკლ ასო ოთახი. „ოცნება მქონდა ასეთი კლასი და მერხები მქონოდა, როგო რიც ახლა ამ ბავშვებს აქვთო“. დეა თავბერიძე დერეფანში მდგომმა მინისტ რმა ბავშვობაც გაიხსენა და იქვე მდგომ პედ.კოლექტივთან ერთად, სამახსოვრო ფოტოც გადაიღო. ჩვ ენ კი გვითხრა: ცელქი ბავშვი არ ვყოფილვარ, გაკვეთილების სწავ ლაც მიყვარდა და მასწავლებლების მოსმენაცო. ამის დასტურად გადა ვწყვიტე, რომელიმე მისი მასწავლე ბელიც ჩამეწერა, მაგრამ, სამწუხარ ოდ, ვერ ცერთი ვერ ვიპოვე. მიუხ ედავად იმისა, რომ ჩვენი მინისტრი ახალგაზრდაა, ის მასწავლებლები, რომლებიც მას ასწავლიდნენ, ახლა სკოლაში აღარ მუშაობენ. სამაგიერ ოდ, დიმიტრი შაშკინი, რომელმაც ამ მასწავლებლების დამსახურებ
ისტულ პარტიას შესთავაზა, საარჩევნო დავებთან დაკა ვშირებით სამუშაო ჯგუფში ჩაერთეთ და იაქტიურეთო. შალვას თანაგუნდელმაც და იწყო: ეს ჩემთვის სიახლეა, აქამდე არ ვიცოდი, თუ შემო მთავაზებდით და დავფიქრდ ებიო. თუმცა სახეზე აშკარად ეტყობოდა შეთავაზებით აღ ფრთოვანება.
ით უმაღლესი განათლება მიიღო, მინისტრის რანგით ისევ საკუთარ სკოლას უბრუნდება და მადლიე რებას თავისივე ახალი პროექტით გამოხატავს: „ეს არის „ალუმნაის“ პროგრამა, რომელიც წარმატებულ ად მუშაობს, როგორც შეერთებულ შტატებში, ასევე დასავლეთ ევრო პაში. ამ პროგრამას ვიწყებთ განა თლების სისტემაში რეფორმების მე
ორე ეტაპის ფარგლებში. ყველა სკოლაში შეიქმნება „ალუმნაის“ კლუბები. ესენი იქნებიან ხა ლხი, რომლებმაც დაამთავრეს ეს სკოლა და აქვთ საშუალება, სკოლის კეთილდღეობასა და წარმატებაში საკუთარი წვლი ლი შეიტანონ. მე ამ სკოლაში მთელი ბავშვობა გავატარე. მერე დავამთავრე უმაღლესი და ამერიკულ კორპორაციაში 11 წელი ვიმუშავე. ახლა საშუალ ება მა ქვს, რომ ის გრ ძნ ობ ები და მოგონებები, რომელიც ამ სკოლას თან მაკავშირებს, იმით გამოვხატო, რომ ჩემს სკოლას პატარა საჩუქარი გავუკეთო. ბევრს აქვს ამის სურვ ილი... ეს არ არის ფულადი დახმარ ება. ზოგმა შეიძლება წიგნები აჩუქ ოს სკოლას, ზოგმა ლაბორატორია გაუკეთოს...“
კუკავას ახალი გატაცება ოპოზიციური შე ხვედრები თითქმის ყოველდღე იმარ თება. ამაში ახალი და მით უმეტეს, საინტერესო აღარაფერია. რადიკალები ერთმანეთს ოფისებში სტუმ რობენ, ძირითადად ინტრ იგისთვის. აი, ჩვენ იმდენი სალაპარაკო და გეგმები გვაქვს, რომ პირადი ცხ ოვრებისთვის დრო აღ არ გვრჩებაო... ერთ-ერთ მ ორ ი გ პ ოლ ი ტ იკ უ რ შეხ ვე დ რაზე კუ კავა, თავის ახალ პოლი ტპა რტ ნი ორ ე ბთან ერთად, უკ რაინის საარჩევნო პროცესებს განიხი
ლავდა. მთავარი თემა იანუკოვიჩი და მის მიერ „წამოროშილი“ საფრთხე იყო: პრეზიდენტად მოსვლის შემთხვევაში აღიარებს თუ არა ის აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობას. ეს კითხვა იქ მყოფ ყველა ჟურნალის ტსა და „მოპოლიტიკოსო“ ადამიანს აინტერესებდა. ალბათ, კუკავასაც, მა გრამ ის იმდენად იყო გართული „ეს ემესების“ გაგზავნით, რომ ხანდახან თავის ზემოთ აწევაც ავიწყდებოდა. უკრაინასთან ტელეხიდიც დასრულ და და შეხვედრაც. ჟურნალისტებმა კომენტარებიც ჩაწერეს და აიბარგნენ კიდეც. კუკავა კი ისევ მესიჯობდა. ბო ლოს რომელიღაც ტელევიზიამ მასაც დაუსვა კითხვა და როგორც იქნა, მო ეშვა მობილს: – იცით, ტელეხიდის დროს სერიოზ ული ხარვეზები იყო და ნახევაზე მეტი არაფერი ისმოდა, რას ლაპარაკობდა მეორე მხარე... ხარვეზები მართლა იყო, მაგრამ არა ისეთი, რომ აზრი ვერ გამოგეტანა...
ჯონდი ბაღათურია: „ნი ნო ბუ რჯანაძეს ახასიათებს ლტოლვა გა მდიდრებისკენ. მას უკანონოდ დიდი ქონება აქვს მითვისებული“;
ფრ
ი ბ ე აზ
დავით გამყრელიძე: „ნი ნო ბუ რჯანაძემ თანამდებობაში გაცვალა ცხონებული ზურაბ ჟვანია“. მამუკა კაციტაძე: „ზურაბ ნოღა იდელი ერთი ნაცრისფერი პროვინ ციელია, რომელმაც გაცილებით ბე ვრს მიაღწია, ვიდრე იმსახურებდა. გაუმართლა, ზურაბ ჟვანიას გუნდ ში რომ მოხვდა. გია მაისაშვილი არ ის ზომაზე მეტად ამბიციური და ავ ანტიურისტი. ამავე დროს, საკმაოდ ნიჭიერი და მომზადებული“. ჰამლეტ ჭიპაშვილი: „სალომე ზურაბიშვილმა, გარდა იმისა, რომ არაკვალიფიციური მინისტრია, ნა თესავებითა და მეგობრებით აავსო საგარეო საქმეთა სამინისტრო. მას დიპლომატიისა ბევრი არაფერი გა ეგება, თავი კი ისე მოაქვს, თითქოს ტალეირანი იყოს“. გიორგი გუგავა: „კარგი იქნებო და, თუ ნინო ბურჯანაძეს პურის მც ხობელად გადავიყვანდით. თანამდ ებობაზე მისი გაშვება არ შეიძლება, რადგან ის მხოლოდ ფულის მოსახვ ეჭად სჭირდება“. ირინა სარიშვილი: „უცნობი“ სა კუთარ ორთქლს გაჰყვა, ბევრი ორ თქლი გამოუშვა და ამ ორთქლმა გა იყოლა“. თამარ ჩხეიძე: „გია მაისაშვილი რაღაც არაამქვეყნიური პოლიტიკო სის შთაბეჭდილებას ტოვებს“. კობა დავითაშვილი: „შალვა ნა თელაშვილი არის კლოუნი და პო ლიტიკური არენა ასპარეზად არას წორად აირჩია, ის ცირკის არენაზე უნდა გამოდიოდეს“. შალვა ნათელაშვილი: „გო გა ხა ინდრავას საქმე არ არის პოლიტიკა, წავიდეს სახლში და ჭამოს ის ფულე ბი, რაც აფხაზეთში, ომში, ქართველი და აფხაზი ხალხების სისხლითა და უბედურებით იშოვა. გაეცალოს პო ლიტიკას და ფოტოაპარატი აიღოს ხელში, მაგ საქმისა რაღაც გაეგება. ისე, მოვა დრო და მაგასაც მოეკით ხება – გაგანია ომის დროს მანდარ ინითა და ლიმონით ვაჭრობდა ეგ გა თახსირებული სოხუმში; კახა კუკავა რა ჩემი ტოლ-სწორია, კაცო, მაგას როგორ ვეკამათო? ახლა, ეგ ყოვე ლდღე ათას სისულელეს ლაპარაკობს და ყველა ამ სისულელეს კომენტარი როგორ გავუკეთო? ახალგაზრდა ბი ჭია, იქნებ ცოტა დაღვინდეს, დაჭკ ვიანდეს და მერე ვნახოთ, შეიძლება პოლიტიკაშიც გაერკვეს. ჯერ ინჩიბი ნჩი რომ არ იცის და აქეთ-იქით მიედმოედება, ფაქტია; კობა დავითაშვილი უპოსტოდ დატოვეს და იმიტომ არის გამწარებული, ახლა, ვითომ მეან აბრეებისა და პენსიონერების ბედი აღელვებს. როცა ჩვენ მოტყუებული მეანაბრეების მხარდამჭერ აქციებს ვმართავდით, დაგვცინოდა. ახლა გა ახსენდა ეს ხალხი, როცა მიშამ ჭიტლ აყი ამოჰკრა? გია მაისაშვილი ჯერ დაფრინავს, დავაცადოთ, ჩამოვიდეს დედამიწაზე და მერე იქნებ მაგასთ ანაც ღირდეს დალაპარაკება, ვნახ ოთ. ახლა, ჩვენც მფრინავი ბურთით ჰაერში ხომ არ ავიჭრებით და იქ ხომ არ გავუმართავთ პოლიტიკურ დისკ უსიას? ჯერ იფრინოს, გული იჯეროს და მიზიდულობის კანონს სად გაექ ცევა – ძირს ჩამოვა“. ირაკლი წერეთელი: „ამდენმა არანორმალურმა როგორ მოიყარა თავი ამ ოპოზიციაში? სპეციალუ რად რომ გდომებოდა კაცს, ვერ მო ძებნიდი და ერთად ვერ შეკრებდი. ამიტომაც მიუდით საქმე კარგად“.
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
27
სასამართლო და განქორწინება ქართულად
სახლებში მივარდნა, კივილ-წივილი, მუ ქარა, ძველი მოყვრებისა და მძახლების ჩხ უბი, გინება, მუშტი-კრივი და ხელჩართული ბრძოლა – ეს ყველაფერი ქართული წყვილის დაშორების დროს ჩვეულებრივი მოვლენაა. ამ ტრადიციას არც 21-ე საუკუნეში ღალა ტობენ. არადა საქორწილო ხელშეკრულების დადება ჩვენში მიღებული არ არის. ქორწინ ებისას ქონების დაყოფა-გაყოფაზე საუბარი უხერხულად მიაჩნიათ. დაშორების შემთხვ ევაში კი უკვე სერიოზული პრობლემები იქ მნება და ორი საბნის გულისთვის შეიძლება ყოფილი მოყვრები სამკვდრო-სასიცოცხ ლოდ გადაეკიდონ ერთმანეთს. საქმე უფრო ცივილიზებული ფორმით რომ მოგვარდეს და მსხვერპლის გარეშე გაირკვეს მტყუან-მა რთალი, სასამართლო შეუცვლელია. თუმცა პირმა, რომელიც სასამართლოს მიმართავს, უნდა იცოდეს, რომ სამართალი ზუსტი „მე ცნიერებაა“ და საქმის მის სასარგებლოდ გადასაწყვეტად უტყუარი მტკიცებულებებია საჭირო. სხვათა შორის, ყოველწლიურად სა სამართლო განქორწინების სულ უფრო და უფრო მეტ საქმეს განიხილავს. სტატისტი კური მონაცემებით, თუ 2000 წელს განქორ წინებულთა რაოდენობა 1 854 იყო. შარშან დელი მონაცემებით, წლის განმავლობაში 3 189 ოჯახი დაინგრა. შესაბამისად, არც ქონების გაყოფის თაობაზე განიცდის სარჩ ელების სიმცირეს ქართული სასამართლო. საქმე, რომლის შესახებაც ახლა გიამბობთ, ერთ-ერთი მათგანია. ნინო ციხელაშვილი და ვანო გრძელიძე ერთმანეთს ხასიათის შეუთავსებლობის გა მო დაშორდნენ. მათ ერთად მხოლოდ ერთი წელი იცხოვრეს. 2008 წელს შეუღლებულები 2009 წელს დაშორდნენ. ერთ-ერთი ჩხუბის შემდეგ ნინო სახლიდან გამოაგდეს. ისე, რომ პირადი ნივთებისა და მზითვის დაბრუნებაზე
მპლექტები, ქვაბები, ჭურჭელი, თეთრეუ ლი და საბნები გაიმეტა. და ეს მიუხედავად იმისა, რომ ნივთები ნინო ციხელაშვილის მშობლებისა და ნათესავების ნაჩუქარი და
ქორწინებამდე ეკუთვნოდა, ხოლო ქორწ ინების შემდეგ შეძენელი ქონებიდან ინდი ვიდუალურ მესაკუთრედ ითვლება ის, ვინც სარგებლობს ამ ნივთით. რაც შეეხება მზ ითევს, მისი დიდი ნაწილი დაუბრუნდა ნი ნო ციხელაშვილს, მათ შორის საძინებლის ავეჯი. სასამართლომ არ გაითვალისწინა არც ვანო გრძელიძის მოთხოვნა ცოლის მკურნალობისთვის გაწეული ხარჯების და არც ნინო ციხელაშვილის მოთხოვნა თანა ცხოვრების პერიოდში შეძენილი ნივთების ღირებულების ანაზღაურების შესახებ, რა დგანაც შესაბამისი მტკიცებულებები წარმ ოდგენილი არ ყოფილა. მოწმეების ჩვენებ ებით კი ეს ფაქტები არ დადასტურებულა. სასარგებლო ინფორმაცია – განქორწინება ხდება მეუღლეთა მიერ განცხადების შეტანის დღიდან 15 სამუშაო დღის გასვლის შემდეგ. – მეუღლეებს შეუძლიათ, დადონ საქო
რწილო ხელშეკრულება, რომლითაც განი საზღვრება მათი ქონებრივი უფლებები და მოვალეობები როგორც ქორწინების განმ ავლობაში, ისე განქორწინებისას. ხელშეკ რულების დადება შეიძლება ნოტარიუსთან როგორც დაქორწინებამდე, ასე ქორწინების შემდეგ. – მეუღლეთა საერთო ქონება, თითოეუ ლი მეუღლის მოთხოვნით, შეიძლება გაიყოს როგორც ქორწინების განმავლობაში, ისე მისი შეწყვეტის შემდეგ. – თუ ერთ-ერთ მეუღლეს ვალი აქვს, შე იძლება ის მისი ინდივიდუალური ქონები დან ან/და თანასაკუთრებაში მისი წილიდან გადაახდევინონ, რასაც ის ქონების გაყოფის შემთხვევაში მიიღებდა. ასეთ ვალს მეუღ ლეთა საერთო ქონებიდან დააფარვინებენ მოვალეს, თუ სასამართლო დაადგენს, რომ ვალად აღებული თანხა მთელი ოჯახის სა ერთო ინტერესებისთვის გამოიყენეს.
უჩვეულო ამბავი უარი უთხრეს. ნინო ციხელაშვილმა სასამა რთლოს მიმართა და ნივთების სრული სია წარმოადგინა, რაზეც მას ყოფილი მეუღლის ოჯახთან პრეტენზია ჰქონდა. სულ 15 დასა ხელების ნივთი, მათ შორის საძინებლის ავ ეჯის კომპლექტი; ტელევიზორი „სამსუნგი“ დასადგამით; წყლის გამაცხელებელი და უთო. ჟურნალების მაგიდა. ნინო ციხელაშვ ილმა ყოფილ მეუღლეს თანაცხოვრების პე რიოდში ბინის რემონტში დახარჯული თანხ ისა და შეძენელი „ბეკოს“ ფირმის მაცივრისა და გაზქურის, ასევე სამზარეულოს კარადის თანხების ანაზღაურებაც მოსთხოვა. ყოფილი მეუღლე ნაწილობრივ დაეთან ხმა ცოლის მოთხოვნებს, მაგრამ მისთვის უკან დასაბრუნებლად მხოლოდ წვრილ-წვ რილი ნივთები – ადეალა, დანა-ჩანგლის კო 28
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
მისი ძველი სახლიდან მიტანილი იყო, რაც მოწმეების ჩვენებებმაც დაადასტურა. სამა გიეროდ, ვანო გრძელიძემ ნინო ციხელაშვ ილის მკურნალობისთვის (ის უშვილობის გა მო მკურნალობდა) გადახდილი 3000 ლარის ანაზღაურება მოითხოვა, რომელიც, მისი თქმით, ბანკიდან კრედიტით ჰქონდა გამო ტანილი. სასამართლოს გადაწყვეტილება მხარეების მოსმენის შემდეგ სასამართ ლომ ასეთი გადაწყვეტილება მიიღო, დაუბ რუნდა პირადი ნივთები სრულად, რადგან საქართველოს კანონით, მეუღლეების ინ დივიდუალურ საკუთრებას წარმოადგენს ქონება, რომელიც თითოეულ მათგანს და
ქართველებისთვის უჩვეულო სა ქმე შესაძლოა, სასამართლო განხილ ვის საგანი გახდეს. სარჩელი მცხეთის საქალაქო სასამართლოში რამდენიმე კვირის წინ შევიდა. თბილისელმა პე ტრე მაღლაკელიძემ სოფელ მუხრანში პოინტერის ჯიშის ძაღლი 250 დოლა რად იყიდა კოლა ზურაბიშვილისგან. მალევე გაირკვა, რომ ძაღლი ლეიშმა ნიოზით იყო დაავადებული, მკურნა ლობამ რომ ვერ უშველა, პატრონმა ძაღლი გამყიდველს უკან მიუყვანა და სამაგიეროდ თანხის დაბრუნება მო ითხოვა, რაზეც უარი მიიღო.. ასეა თუ ისე, ახლა სასამართლოს გადასაწყვე ტია, დაუბრუნებს თუ არა კოლა ზუ რაბიშვილი მყიდველს ფულს.
არბაზში
ზარალის ანაზღაურება კერძო საკუთრების ხელყოფის გამო
კაფებარ `იას~ საქმე კაფე-ბარ „იას“ დანგრევის გა ხმაურებული საქმე ის შემთხვევაა, როცა ადმინისტრაციულმა ორგა ნომ თავის უფლებებს გადააჭარ ბა, კერძო მესაკუთრის უფლებები შელახა და ზიანი მიაყენა მას. თუ მცა სასამართლოს გადაწყვეტი ლებით ადმინისტრაციულ ორგა ნოს მოქალაქისთვის მიყენებული ზარალის ანაზღაურება დაეკისრა. ფაქტი: 2006 წლის 8 ნოემბერს თავისუფლების მოედანზე, პუშკ ინის სკვერში, საღამოს რვა სა ათზე, ზედამხედველობის სამსახ ურის თანამშრომლებმა კაფე-ბა რი „ია“ მისი მესაკუთრის – დავით ასათიანის თვალწინ დაანგრიეს. ნაგებობის მესაკუთრის თხოვნის მიუხედავად, დრო მიეცათ დემო ნტაჟისათვის, მით უმეტეს, რომ დემონტაჟის შესახებ ადმინისტ რაციულ-სამართლებრივი აქტი სამი საათის წინ ჩაბარდა
წელს სახელმწიფო ქონების მა რთავის დეპარტამენტის მიერ გა მოცხადებული საპრივატიზაციო კონკურსის საფუძველზე გაიცა და ხელშეკრულება, რომლის მიხედვ ითაც პუშკინის სკვერში ნაგებობას ის კანონის შესაბამისად ფლობდა. ასათიანი ტერიტორიის მოიჯარე იყო, ხოლო მიწის მფლობელი კვ ლავ სახელმწიფო რჩებოდა. ხე ლშეკრულების ვადის გასვლამდე 3 თვით ადრე ასათიანმა მიმართა თბილისის მერიას, მიწის იჯარის ვადის გაგრძელების თაობაზე, თუ მცა მათი მხრიდან წერილობითი პასუხი ხელშეკრულების მოშლაზე ან ვადის გაგრძელებაზე არ მიუღ ია. ამასობაში ხელშეკრულებას ვა და გა უვ იდა. ეს 2005 წლ ის 10 აპრილს მოხდა. ამ ხნის განმავლო ბაში ადმინისტრაციულ ორგანოს არანაირი აქტი არ მიუღია მიწის იჯარის შემდგომი ბედის შესახებ,
თავის უფლება-მოვალეობებს, ხელყო საკუთრების უფლება. პა ვილიონი დამოუკიდებელმა აუდი ტორმა 30000 დოლარად შეაფასა. თუმცა მესაკუთრემ ვერ წარმ ოადგინა მტკიცებულებები იმისა, რომ შენობის შიგნით მოწყობილ ობა-დანადგარების განადგურება მოხდა. სასამართლოს გადაწყვეტილე ბა უფლებამოსილების გადამეტე ბით მიყენებული მატერიალური ზარალისთვის ადმინისტრაციულ ორგანოს დაეკისრა კერძო პირი სთვის 10000 ლარის გადახდა. მოსამართლის კომენტარი მირანდა ერემაძე, თბილისის საქალაქო სასამართლოს სპიკერმოსამართლე:
– რატომ დაეკისრა მხოლოდ 10000 ლარი, როცა მოსარჩ ელე ბევრად უფრო მე ტს ითხოვდა? რით
kiTxvapasuxi – როგორია ანდერძის შედგენის წესი?
– ანდერძი უნდა შედგეს წერილობით, სანოტარო ფორმით ან ამის გა რეშე. სანოტარო ფორმა მოითხოვს, რომ ანდერძი შედგენილი და ხელმ ოწერილი იქნას მოანდერძის მიერ და ნოტარიულად დადასტურებული.
– იქ, სადაც არ არის ნოტარიუსი, ვის აქვს უფლება, დაადასტუროს ანდერძი?
– ანდერძის დადასტურებისას ნოტარიუსთან გათანაბრებული არიან: საავადმყოფოს, სამკურნალო დაწესებულების, სანატორიუმის მთავარი ექიმი, უფროსი, მათი მოადგილე სამედიცინო ნაწილში. გემის კაპიტა ნი ან საჰაერო ხომალდის მეთაური, თუ მოანდერძე გემზე ან საჰაერო ხომალდზე იმყოფება. სამხედრო ნაწილის უფროსი, თავისუფლების აღ კვეთის ადგილის უფროსი, თუ მოანდერძე თავისუფლების აღკვეთის ად გილებში იმყოფება.
– მსურს ბავშვის აყვანა. აუცილებელია თუ არა მეუღლის თანხმობა?
– თუ ბავშვი შვილად აჰყავს ერთ-ერთ მეუღლეს, საჭიროა მეორე მე უღლის თანხმობა. ასეთი თანხმობა საჭირო არ არის, თუ მეორე მეუღლე აღიარებულია ქმედუუნაროდ, ან თუ მეუღლეებს, ფაქტობრივად, შეწყ ვეტილი აქვთ საქორწინო ურთიერთობა ერთ წელზე მეტი ხნის განმავ ლობაში, ანდა მეორე მეუღლის საცხოვრებელი ადგილი უცნობია.
– რამდენიმე წლის წინათ სახლის ჩუქება გავაფორმე ჩემს უფროს ვა ჟზე. ამის შემდეგ ის ძალიან შეიცვალა და ჩვენ შორის ურთიერთობა და იძაბა, შემიძლია თუ არა ჩუქება გავაუქმო?
– შეგიძლიათ, რადგან, კანონის თანახმად, შესაძლებელია გაუქმდეს ჩუქება, თუ დასაჩუქრებული მძიმე შეურაცხყოფას მიაყენებს ან დიდ უმ ადურობას გამოიჩენს მჩუქებლის ან მისი ახლო ნათესავის მიმართ.
– როგორ ხდება ლომბარდში ნივთების ჩაბარება?
– ლომბარდში ნივთების დაგირავება ხდება მხარეთა შორის წერილო ბითი შეთანხმებისა და ნივთის ლომბარდის პირდაპირ მფლობელობაში გადაცემის გზით.
– თუ შეიძლება, განმიმარტეთ იპოთეკის რეგისტრაციის წესი.
– იპოთეკის რეგისტრაციისთვის უნდა წარადგინოთ საჯარო რეესტრ ში უძრავი ნივთის მესაკუთრისა და იპოთეკარის წერილობითი გარიგება. გარიგებაში უნდა აღინიშნოს უძრავი ნივთის მესაკუთრე, იპოთეკარი, სა ვარაუდო მოვალე მესამე პირი. მხარეთა შეთანხმებით გარიგებაში შესა ძლებელია აღინიშნოს, აგრეთვე, უზრუნველყოფილი მოთხოვნის(თანხის) სიდიდე, სარგებელი, შესრულების ვადა და სხვა პირობები.
– რა არის საჭირო უცხოელთან ქორწინების გასაფორმებლად?
მ ეპ ატ რ ონეს, ას ათიანს არავინ უსმინა და, მუშების დახმარებით, ადმინისტ რაციული ორგანოს წარმომადგე ნლებმა შუშის შენობა მთლიანად დაანგრიეს ქვებითა და ხელკეტ ებით, ისე რომ მათი მოხსნა და დემონტაჟი არც კი უცდიათ. ეს კადრები მთელმა საქართველომ იხილა ტელეეთერით, თუმცა რა ბედი ეწია ამ საქმეს, ამით მედიას აშუალებები აღარ დაინტერესე ბულან. სასამართლოში: დავით ასათ იანმა სასამართლოს მიმართა და მოითხოვა: პირველი, დემონტაჟ ის შესახებ აქტის გაუქმება, რა დგან პუშკინის სკვერში 16 კვ.მ ფართის პავილიონი საკონკურსო პირობების სრული დაცვით ჰქ ონდა შეძენილი; მეორე, ზიანის ანაზღაურება, რამდენადაც მესა კუთრეს საშუალება არ მისცეს, თვითონ დაეშალა ნაგებობა, მით უმეტეს, რომ ამ მასალის ხელმ ეორედ გამოყენება თავისუფლად შეიძლებოდა. ამასთანავე, ასათ იანმა წარმოადგინა შენობის მე საკუთრის ცნობა, რომელიც 1997
არც მოთხოვნა გაგზავნია მოიჯ არეს მიწის განთავისუფლების მოთხოვნით, იჯარის ვადა, ხელშ ეკრულების თანახმად, ავტომატუ რად გრძელდებოდა, თუმცა შემდ ეგ მოხდა ის, რაც მოხდა. და რის გამოც ასათიანმა სასამართლოში, ზარალის სახით, 30 000 დოლარის ანაზღაურება და სამაგიერო მიწის ნაკვეთის გამოყოფა მოითხოვა. მოპასუხის მთავარი არგუმე ნტი: ვადაგასული იჯარის ხელშეკ რულების პირობებში დემონტაჟი სრულიად კანონიერი იყოო. სასამართლომ დაადგინა – ადმინისტრაციულმა ორგა ნომ ვერ დაამტკიცა, რომ იჯარის ხელშეკრულება გაუქმებული იყო; – 16 კვ.მ მიწის ფართობი სკვე რში საკუთრების უფლებით აღრი ცხული იყო დავით ასათიანზე; – დემონტაჟის შესახებ გაფრ თხილება გამოიცა გარემოებების გამოკვლევის გარეშე. ზედამხედ ველობის სამსახურმა გადაამეტა
იხელმძღვანელა მ ოს ამ არ თლ ე მ ? როგორ დაიანგარიშება ზარალის ანაზღაურების ოდენ ობა ასეთ შემთხვევებში?
– როდესაც სარჩელის მოთხოვ ნაა მხარისთვის მიყენებული ზიან ის ანაზღაურება, მიყენებული ზი ანის ოდენობის განსაზღვრა ხდება საქმეში წარმოდგენილი შესაბამი სი მტკიცებულებების საფუძველ ზე, ზიანის ოდენობის განსაზღვრა შეიძლება მოხდეს როგორც მხარ ეთა მიერ წარმოდგენილი, ასევე სასამართლოს მიერ დანიშნული ექსპერტიზის დასკვნის საფუძვ ელზე.
– გაფრთხილების შემდეგ, რა მდენ ხანში უნდა მოხდეს ნებაყო ფლობითი დემონტაჟი, არის თუ არა დადგენილი კონკრეტული ვა დები ამისთვის თუ ინდივიდუალ ურია?
– დემონტაჟის თაობაზე მიღე ბული გადაწყვეტილებით, ანუ ად მინისტრაციული ორგანოს აქტით განისაზღვრება დემონტაჟის განხ ორციელების ვადები.
– საქართველოში უცხოელთან დაქორწინებისთვის აუცილებელია მისი ქვეყნის სათანადო ორგანოების ცნობა, რომ არ არსებობს ამ ქო რწინების დამაბრკოლებელი გარემოებანი და მომავალ მეუღლეთა პირა დობის მოწმობა. გარდა ამისა, ქორწინების რეგისტრაციაზე მინიმუმ 2 სრულწლოვანი მოწმის დასწრებაა აუცილებელი.
– რა შემთხვევები ითვლება ქორწინების დამაბრკოლებელ გარემოებ ებად?
– დაქორწინება არ დაიშვება: ა) იმ პირთა შორის, რომელთაგან თუნდაც ერთი დაქორწინებულია სხვასთან; ბ) პირდაპირ აღმავალი ან დამავალი შტოს ნათესავებს შორის; გ) ღვიძლ და, აგრეთვე, არაღვიძლ და-ძმას შორის; დ) მშვილებელსა და ნაშვილებს შორის; ე) იმ პირებს შორის, რომელთაგან თუნდაც ერთი სულით ავადმყოფ ობის ან ჭკუასუსტობის გამო სასამართლოს მიერ ცნობილია ქმედუუ ნაროდ. „ბ“, „გ“, „დ“ ქვეპუნქტები გამოიყენება მაშინაც, როცა ნათესაური ურ თიერთობა გაშვილების შედეგად მოიშალა.
– რა უფლებები აქვთ პაპასა და ბებიას არასრულწლოვანი შვილიშვი ლების მიმართ?
– პაპასა და ბებიას უფლება აქვთ, ურთიერთობა იქონიონ თავიანთ არასრულწლოვან შვილიშვილებთან მაშინაც, როცა ისინი უშუალოდ არ მონაწილეობენ შვილიშვილების აღზრდაში. თუ მშობლები უარს ეუბნ ებიან პაპასა და ბებიას შვილიშვილებთან ურთიერთობაზე, სასამართ ლოს შეუძლია დაავალდებულოს მშობლები, საშუალება მისცენ პაპასა და ბებიას, ურთიერთობა იქონიონ შვილიშვილებთან სასამართლოს მი ერ დადგენილი წესით, თუკი ეს ხელს არ შეუშლის ბავშვების ნორმალურ აღზრდას და ცუდ გავლენას არ მოახდენს მათზე.
გვერდისთვის მასალები მოამზადა ქეთი კაპანაძემ ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
29
რეზო შატაკიშვილი გას აშ ტე რ რ ეზ ო შატ აკ იშ ვი ლი მისებრ მშვენიერს კალმ ით ნახატს უწოდებენ. მაგრ ამ კალამმა რომ მისი სილა მაზე სიტყვით გადმოსცეს, ეს კალამი მართლაც გენი ოსს უნდა ეპყრას ხელთ. რი გითი მოკვდავის მიერ კი მისი მშვენიერების მეტ-ნა კლებად სრულყოფილად გა დმოცემა ისევ და ისევ მის გვარ-სახელს თუ ძალუძს – მედეა ჯაფარიძე. მეტად საინტერესო მდგომარე ობაა – გაშტერება – როდესაც ყუ რადღების ყველა ობიექტი ქრება და რჩება ერთი... ასე ემართებოდა ყველას, ვინც კი პირველად იხილავდა მის მშვე ნიერებას. „მე და პაოლო იაშვილმა პირვ ელად რომ დავინახეთ, მისმა მშ ვენებამ ისე მოგვნუსხა, ჩვენი ეტ ლის ცხენებიც კი შედგნენ და ერთ ადგილზე გაშეშდნენო“, – ამბობდა გერონტი ქიქოძე. მედეა აღარ იქნება ამ ქვეყნად, ოთარ მეღვინეთხუცესი რომ გა იხსენებს, რა დაემართა მედეას პირველად დანახვისას ქუჩაში: „მი ვყვებოდი და არ მეჯერა, რომ ეს შესაძლებელია, მართლა არსებო ბდეს“... გავიდა წლები, ისინი პარტნი ორები გახდნენ – სცენასა თუ ეკ რანზე, მაგრამ... „თვალი მაინც ვერ შევაჩვიე. მოდი და გაუშინაურე მზ ერა მზეს!“ რომის პაპი იოანე მე-13 სხვა დასხვა ქვეყნის ქალთა ტიპაჟის სურათებს აგროვებდა. საქართვე ლოდან მედეა ჯაფარიძის, ლია ელ იავას, ლიანა ასათიანისა და დოდო ჭიჭინაძის ფოტოები გაუგზავნეს. რომის პაპი აღფრთოვანებულა მათი მშვენიერებით. მედეა ჯაფა რიძეზე და ლია ელიავაზე კი უთქვ ამს – ესენი დიდებული ევროპაა... მას გერონტი ქიქოძემ უფსკ რულის პირას ამოსული ყვავილი უწოდა. მის ცხოვრებაში იყო აუ რაცხელი ყვავილი, მაგრამ გზა ცხოვრებისა არ ყოფილა იავარდ ფენილი. მისი ცხოვრება სავსე იყო დრამატული კოლიზიებით. პაწაწი ნა იყო, რევოლუციონერი ბიძა ალ იოშა ჯაფარიძე რომ დაუხვრიტეს. ამ ტრაგედიამ ახალი ტრაგედია შვა – მედეას ულამაზეს დედას ფს იქიკური ჯანმრთელობა შეერყა, ის ხშირად იწვა საავადმყოფოში და ხშირად იპარებოდა იქიდან შვილის სანახავად. რა თქმა უნდა, მას ის ევ აგლეჯდნენ შვილს და ისევ სა ავადმყოფოში მიჰყავდათ... მედეას ბავშვობის ნაწილმა რუსეთში, ალ იოშა ჯაფარიძის ქალიშვილებთან ერთად, განვლო. დედის მომჯობინების შემდ ეგ კვლავ თბილისს დაუბრუ ნდა. ჯერ მხოლოდ ქუჩაში შემხვედრს აშტერებდა თა ვისი განუმეორებელი სი ლამაზით, მალე ეკრა ნებზე გამოჩნდა თე ქვსმეტიოდე წლის მედეა ჯაფარიძე... 19 წლ ის იყო, მ არ ჯა ნი შვ ი ლის თეატრში რომ მივიდა და პირვ ელად „მა რგა რი ტა გოტ იე ში“ გამ ოჩ ნდა ე პი ზო დუ რ როლში... სულ მალე კი ცოლად გაჰყვა მარჯანიშვი ლის თეატრის მსახ იობს, ასაკით 16 წლით 30
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
მათ ბოლო მომენტამდე რომე ოსა და ჯულიეტას სიყვარული ჰქონდათ
უფროს გრიგოლ კოსტავას. მათ ბედნიერებას მალე მოეღო ბოლო – გრიგოლ კოსტავა ანტისაბჭოთა საქმიანობისთვის დააპატიმ რეს, ელოდა დახვრეტა. ლეგენდასავითაა შემო რჩენილი, თუ როგორ იხსნა 20 წლის მედეამ მეუღლე, როგორ გა ფრინდა მოსკოვს, რო გორ შეაღწია კრემლში. იქ, საიდანაც ყველას უარით ისტუმრებდნენ, მის სილამაზეს უარი ვერ შეჰბედეს. სასიკვდილო განაჩენი პატიმრობით შეიცვალა... პატიმართა დახსნა და სხვათა დახმარება მისი ცხოვრების წესად იქცე ვა მომავალში – 200-მდე
პატიმარი ჰყავს დახსნილი... ის თა მამად აღებდა მაღალი თანამდებობ ის პირთა კაბინეტის კარს. „მას ხომ შეუძლებელი შეეძლო. შევიდოდა ნებისმიერ თანამდებობის პირთან. ჯერ სილამაზით წააქცევდა, მერე აატირებდა სხვისი გასაჭირის გამო და გულის მაგივრად ყინულიც რომ ჰქონოდა მომსმენს, მაინც უნდა დაეკმაყოფილებინა თხოვნა (ოთარ მეღვინეთუხუცესი)“. ცნობილი საბჭოთა იდეოლოგი იაკოვლევი იტყვის, რომ, როცა მე დეა ჯაფარიძე შეხვედრას ითხოვდა, ყველამ იცოდა, რომ მას საჩოთირო სათხოვარი ექნებოდა, მაგრამ მაინც მოუთმენლად ელოდნენ მასთან შეხვ ედრას და... ისინიც ისეთ რამეს აკეთ ებდნენ, რაც საბჭოთა იდეოლოგიის თვის მიუღებელი იყო... მედეა ჯაფარიძე არსად არ ერიდ
ებოდა არც თავისი მშვენიერების, არც თავისი ავტორიტეტის გამოყე ნებას სხვათა დასახმარებლად. არც ცეკას მდივნებთან და არც შინ – მშ ობლიურ თეატრში. დოდო ჭიჭინაძე ჩემთან ერთ-ერთ ინტერვიუში იხსენებდა, როგორ უქ მნიდნენ პრობლემებს უნიჭიერეს ელენე ყიფშიძეს თეატრში, პრობ ლემებს ბოჰემური ცხოვრების „ეგ იდით“, და როგორ დაუდგნენ ის და მედეა ჯაფარიძე თავდებში, რომ ელენე ყიფშიძე აღარ ჩაიდენდა „სა ბჭოთა მოქალაქისთვის შეუფერებ ელ საქციელს“. ეს იყო მე რე და მე რე, მა შინ კი 40-იანი წლები იდგა. ის მარტო დარჩა. წლები მიდიოდა, მოსკოვში წავი და – სამხატვრო თეატრში, ნემირო ვიჩ-დანჩენკოს სტუდიაში. და აი, ბე დმა მოსკოვში შეახვედრა მომავალ დიპლომატს, ქალთა ყურადღებით განებივრებულ 20 წლის რეზო თა ბუკაშვილს... მედეა გაურბის გრძნ ობას, თბილისში უწევს დაბრუნება – დედის ავადმყოფობის გამო, მოდის, მაგრამ უკვე შეყვარებული... მისი გული დაპყრობილია და ის სწორედ ამ დროს იწყებს მასების გულის დაპყრობას – ვახტანგ ტაბლ იაშვილი „ქეთო და კოტეში“ იღებს... მაგრამ წინააღდეგობების გარეშე არც ეს როლი არგუნა განგებამ. კინოსტუდიის რეჟისორები ოპ ერის უცვლელად ეკრანიზებას ით ხოვდნენ, ტაბლიაშვილს სხვაგვარად სურდა გადაღება. ტაბლიაშვილს ქე
რე ბე ლ მედ ეა ჯაფ არ იძ ეზ ე
არამიწიერი შუქით მოსილი მშვენიერება
თოს როლზე მხოლოდ მედეა ჯაფა რიძე უნდოდა, მიხეილ ჭიაურელი მე რი ნაკაშიძის გასინჯვას მოითხოვდა. ახალგაზრდა ტაბლიაშვილი პოზიცი ებს არ თმობდა – „ქეთოს როლში მე დეა ჯაფარიძეს ვხედავ მხოლოდო“. კონფლიქტმა პიკს მიაღწია. საბო ლოოდ, ფილმის ბედი კანდიდ ჩარკ ვიანმა გადაწყვიტა – მხარი ტაბლია შვილს დაუჭირა. მედეა ჯაფარიძემ რეჟისორის იმედები გაამართლა: „მედეა ჯაფარიძემ ჩემს მოლოდი ნს გადააჭარბა – მან შექმნა ქეთოს იდეალი“. მედეამ ყველას გული და იპყრო, თაობებს ეკრანული ხატება დაუტოვა სახსოვრად... ტაბლიაშვილმა ოდნავ მოგვიანე ბით თავის ეკრანულ ქეთოს ჯული ეტას როლი უბოძა. მანამდე კი იყო კვლავ მოსკოვი და
შეხვედრა თავის რომეოსთან. მათ იქორწინეს. ლაშა თაბუკაშვილი გაიხსენებს: „ეს იყო ჩვენთვის საოცარი მაგა ლითი იმისა, თუ როგორ შეიძლება რომანის გახანგრძლივება არა ხე ლოვნურად, არამედ ორგანულად, მათ ბოლო მომენტამდე რომეოსა და ჯულიეტას სიყვარული ჰქონდათ. რა თქმა უნდა, ამის აფიშირებას არ ახდენდნენ, რადგან მიაჩნდათ, რომ ეს მხოლოდ მათი იყო. მაგრამ ჩვენ ერთ ოჯახში ვცხოვრობდით და ამ ას ვხედავდით. ისინი წინ აყენებდნენ ერთმანეთის პრობლემებს – ყოფითი წვრილმანი იქნებოდა თუ გლობალ ური. ამიტომაც ვერ გაძლო დედამ მამას სიკვდილის შემდეგ. ჩაქრა, ჩა იფერფლა. ოჯახში, რა თქმა უნდა, ძალიან
დიდი დღესასწაულები გვქონდა, მა გრამ ამავე დროს იყო სერიოზული ჯახები, წყენები, გაბუტვები. ჩხუბი იცოცხლე, მაგათ რომ ჰქონდათ ხო ლმე, მაგრამ, ალბათ, არ ჩხუბობენ მხოლოდ იმ ოჯახებში, სადაც ერთმ ანეთი არ უყვართ“. ლაშა თაბუკაშვილი გაიხსენებს, რომ დედა საოცრად კრიტიკული იყო საკუთარი ფოტოების მიმართ და არც გადაღება უყვარდა სურა თის... მას ობიექტივი არ უყვარდა. ის კი ყველას თვალებს უყვარდა. „დღეს, როცა სამყაროში ამდენი რამ ინგრევა და იმსხვრევა, როცა ამ დენი საშიშროება ემუქრება კაცობრ იობის მშვენიერებას, როცა ასე მო ჭარბებულადაა ყველაფერი ყოფითი და მიწიერი, ბედნიერებაა, ხედავდე
ისეთ ადამიანს, როგორიცაა მედეა ჯაფარიძე, რომლის შემოქმედებითი ნიჭიერება, სულიერი და ფიზიკური მშვენიერება მიიწევს ზევით, მაღა ლი იდეალებისკენ და თითქოს შენც მაღლდები მისი შემხედვარე“, – ამბო ბდა ტონინო გუერა. მედეა ჯაფარიძე – არამიწიერი შუქით მოსილი მშვენიერება. და მავანი მის მშვენიერებას ის ევ მის წინააღმდეგ იყენებდა. ასეთი რამეც ხდება. აქა-იქ მავანი იტყვ ის, რომ ის იყო მხოლოდ მშვენიერი ქალბატონი... მისი მშვენიერებით შეეცდება მისი დიდი არტისტიზ მის, დიაპაზონის დაკნინებას. მედეა ჯაფარიძის მიერ სცენაზე განსახ იერებული როლები თეატრისა და საერთოდ, ერის ისტორიის კუთვნი ლებაა, მხოლოდ უფროს თაობებს
ახსოვთ მისი წარმატებები სცენაზე, მაგრამ მის მიერ კინოში განსახ იერებული რამდენიმე როლიც კი კმარა ამ დიდი და უსინდისო სი ცრუის გასაცამტვერებლად. მისი კინოგმირები გაჯადოებენ ნატიფი ლირიზმით, პასტელურ ფერებად დაღვრილი დრამატიზმითა და ნი უანსური იუმორით, ნიავივით რომ გელამუნება ეკრანიდან. მედეა ჯაფარიძე უკვე 16 წელი წადია, მხოლოდ ეკრანიდან და ფო ტოებიდანღა აშტერებს მნახველს... მის ცხედართან ოთარ მეღვინეთ უხუცესი იტყვის: „მედეა ერთადერთხელ მოვიდა თეატრში დაუგვიანებლად, მაგრამ ბევრად უფრო ადრე, ვიდრე ეს საჭი რო იყო. ეტყობა, რეზოსთან აგვიან დება უკანასკნელ პაემანზე“. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
31
საქართველოსთან გაფორმებული კონ
რეზო შატაკიშვილი ამ სტრიქონების ავტორი აგვისტ ოს ომში გმირულად დაღუპული მი ხეილ დვალიშვილია. მიშიკო ჯერაც 19 წლის იყო, როდესაც ამ ლექსს წე რდა 2005 წელს... მისი პოეტური წინასწარმეტყვე ლება ახდა – 2008 წლის 15 აგვისტ ოს, შინ, ვანის რაიონის სოფელ მუქე დში, დედას სწორედ ცინკის კუბოთი მიუსვენეს – ბრძოლაში გმირულად მკვდარი... ოჯახმა კუბოს გახსნა მოითხო ვა... ურჩიეს, არ გაეხსნათ. მაინც გა ხსნეს და დედამ ნახა შვილი... ჯიბეში სისხლით ნაჟღენთი ლექსები უპოვ ეს, ომში ნაწერი ლექსები... „რა გავაკეთე ამ ქვეყანაზე? არ აფერი და ამ არაფერს ცხოვრება მი შლის“. „ერთი ყუმბარა გვერდით თან გვ იდევს, სიკვდილის შიში ვერ აგვატი რებს, ბევრნი ვიყავით, ერთი სამარე თხილის გულივით გავინაწილეთ...“ ოჯახმა იკითხა, რა ვითარებაში დაიღუპა მათი შვილი. უთხრეს, რომ 11 აგვისტოს, შინ დაბრუნებისას, ში ნდისთან ჩასაფრებულ მტერს 12 ბი ჭი შეაკვდა გმირულად... სწორედ ამ სიტყვების მოსმენის მერე, მისმა ბავშვობის მეგობარმა, მსახიობმა ედმონდ მინაშვილმა ფი ცი დადო, რომ მათი სახელის უკვდ ავსაყოფად იზრუნებდა. შეადგინა პროექტი, რომელიც ამ ბიჭების გმირობის ამბავზე ითვალი სწინებს როგორც მხატვრულ-დოკუ მენტური, ისე მხატვრული ფილმის გადაღებას, სპექტაკლის დადგმას, წიგნის გამოცემას. სახსრები მოიძ იეს, ექსპედიციაც მოაწყვეს ამ 12 ბიჭის ოჯახში. შემდეგ გაირკვა, რომ ამ შეტაკებისას 5 ბიჭი კოლონის იმ პირველ მანქანაში მჯდარა, რომე ლიც ააფეთქეს და ბიჭები იქვე ჩა იფერფლნენ. 12 გმირის ისტორია 17 გმირის ისტორიად იქცა. ფილმი უკვე ამ შემოდგომაზე გამოვა... მიშიკო დვალიშვილი 1986 წლის 7 ივნისს ვანის რაიონის სოფელ მუქე დში დაიბადა. ცხრა კლასის შემდეგ ქუთაისში გადავიდა და სამხედრო კოლეჯი დაამთავრა. ედმონდ მინაშვილი, მეგობა რი: „მიშიკო ჩემზე ერთი წლით უკან სწავლობდა, ძალიან წყნარი ბავშვი იყო, გულჩათხრობილი, ნაკლებად კონტაქტური, ხატავდა, იმდენი ნა ხატი ჰქონდა, ერთი დიდი გამოფენა გაკეთდებოდა, მაგრამ მის დაღუპვ ამდე სახლი დაეწვათ სოფელში და ყველაფერი განადგურდა – ლექსები, ნახატები... რაც გაჩუქებული ჰქონ და, ის ნახატებიღა დაიბრუნეს, მც ირედი ნაწილი. განსაკუთრებული ნიჭის პატრონი იყო. ჩემი და მაგათი კლასი სულ ვჩხუბობდით. ყოველთ ვის მებრძოლი იყო. ძალიან კარგად იცოდა საქართველოს ისტორია, ყვ ელაფერი იცოდა დეტალურად. ალ ბათ, ამანაც იქონია დიდი როლი მის გადაწყვეტილებაზე. ბავშვობიდან 32
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
მიხეილ დვალიშვილი
„ცინკის კუბოსთან როდესაც მოვა თვალცრემლიანი მშობელი დედა, ვთხოვ, ცხარე ცრემლით ნუ დამიტირებს, რადგან ვაჟკაცი ბრძოლაში კვდება...“
უნდოდა ჯარისკაცობა. მამა სამხ ედრო პირი ჰყავს, აფხაზეთის ომში ნაომარი, დედამ პატარა მიშიკოს მამის სამხედრო ფორმა გადაუკ ეთა – დაუპატარავა და მიშიკოც სულ ჯარისკაცივით დადიოდა სკ ოლაში...“ კოლეჯის დამთავრების შემდეგ ჯარში წასვლა მოინდომა, დედამ არ დაანება, არ უნდოდა შვილის ჯარში გაშვება. იცოდა, რა რთ ულია ჯარისკაცის ცხოვრება. სხვა რომ ვერაფრით დააკავა, დიპლომი მოსთხოვა. ინსტიტუტი მინდა და ამთავროო. მიშიკომ დაამთავრა ინსტიტუტი, აიღო დიპლომი და... ჩააბარა დედას. ხომ გინდოდა დი პლომი. აი, მოგიტანე, ახლა გამი შვი ჯარშიო... ვერც დედამ დააკავა და ვერც სამედიცინო შემოწმებ ამ – „დაბრაკეს“. მიშიკო სახლში მივარდნილა, მამისთვის 50 ლარი გამოურთმევია და გავარდნილა. მერეღა უთქვამს, რომ ექიმისთვის მიუცია ქრთამად, ჯარისთვის ვა რგისად რომ ეცნო... წავიდა, სენაკში მოიხადა სა ვალდებულო სამსახური, ოჯახმა არც იცოდა, ისე გააფორმა კონტ რაქტი... მიშიკო დვალიშვილს 2008 წლის სექტემბერში ქორწილი უნდა გა დაეხადა, საცოლე ჰყავდა... იმ გო გონამ და მიშიკომ ერთმანეთი მე გობართან გაიცნეს. მიშიკომ მალე ვე მიიქცია გოგონას ყურადღება – ქცევით, გარეგნობით, ლექსებით... დამეგობრდნენ. გოგონას მოსწონ და მიშიკო, მიშიკო კი მესიჯებს უგ ზავნიდა, ეკითხებოდა: ერთი გოგო მიყვარს, სიყვარულს ვერ ვუმხელ და რას მირჩევო. რას ეტყოდა გო გო, რჩევ ებს აძლე ვდა, მანამ, სანამ ერთ დღესაც მე სიჯი არ მი იღო, რომ ის გოგო თავად იყო... არ დასცალ დათ დაქო რწი ნე ბა, არადა, რო გო
ნტრაქტი
რა ხდება პერევში პაატა გაგნიძე
რუსეთის მიერ ოკუპირებული სოფელი პერევი ამ დღეე ბში კვლავ ყურადღების ცენტრში მოექცა. გავრცელდა ურთიერთგამომრიცხავი ინფორმაციები. „პრაიმტაიმი“ ტელეფონით დაუკავშირდა ადგილობრივ მაცხოვრებლ ებს და შეეცადა, გაერკვია, რეალურად რა ხდება ამ სო ფელში.
რც ოჯახი იხსენებს, უნდოდა, ბევრი ბიჭი ჰყოლოდა და საქართ ველოს ჯარისკაცებად გაეზარდა. დაღუპვამდე სენაკის ბაზაზე მსახურობდა. შინ ომამდე ერთი კვირით ად რე შეიარა. იხსენებენ, რომ სულ ომზე ლაპარაკობდა. ემცხეთა დე დას შვილის გაუთავებელი საუბ არი ომზე... მერე ყველას დაემშვიდობა გა ნსაკუთრებულად... ერთ კვირაში ომი დაიწყო... მი შიკოს ნაწილი ცხინვალში იბრძ ოდა. ოჯახში არ მალავენ, რომ რა მდენჯერმე დაურეკეს, წამოსუ ლიყო ომიდან, თავისთვის ეშვე ლა. მათ რომ ტელეფონს უთიშ ავდა, ბიძას დაარეკინეს, ვისი რი დიც ჰქონდა. ბიძისთვის უთქვამს, ასე არ გამზარდეთო? ბავშვობი დან ასე არ მასწავლიდითო? ჩემს ბიჭებს ვერ მივატოვებ, ჩემი მი წიდან მტერს არ გამოვექცევიო. არც გამოქცევია. ბრძანება მიიღეს უკანდახევის. სენაკის ბატალიონი ყელქცეულში დაბანაკდა, 11 აგვისტოს კი საერ თოდ კონფლიქტის ზონის დატო ვება უბრძანეს. ბატალიონი დაიძ რა. როგორც ყველამ, მიშიკომაც დარეკა, რომ შინ ბრუნდებოდა. მაგრამ მძიმე ტექნიკით შეია რაღებული რუსობა შინდისში და ხვდათ ჩასაფრებული. ბიჭების ნა წილი გაქცევის ნაცვლად შეტევა ზე გადავიდა, კედლად აღემართა მტერს. საათი და ოცი წუთი უწევ დნენ წინააღმდეგობას. მხოლოდ ავტომატებითა და ხელყუმბარე ბით შეიარაღებულ ბიჭებს ტყვიაწამალი გამოელიათ, მტერს ალყა ში ჰყავდათ მოქცეულები, ბოლო ტყვიამდე იბრძოლეს... და მტერს შეაკვდნენ. ედმონდ მინაშვილი: „12-მა ბიჭმა თავი შეაკლა მტერს. ალეკო ონიანი მტერს არ დანებდა და თა ვი აიფეთქა. სისხლის უკანასკნელ წვეთამდე, უკანასკნელ ტყვიამდე იბრძოლეს. მე ვესაუბრე მათ კა პელანს, მოძღვარს, რომელიც ამ კოლონას მოჰყვებოდა. მამაო ამ ბობს, რომ ამ ბიჭების დამსახურ ებაა, დღეს რომ მეორე ბრიგადა არსებობს. მათ შეაჩერეს წინა აღმდეგობა, მათმა იერიშზე გადასვლამ იხსნა დანარჩ ენები. სოფელიც ამ დროს დაიცალა, მტერს გაეცალა. ამ ბიჭებმა შეაკავეს, კედე ლივით დაუხვდნენ მტერს. ტყვიები გაუთავდათ და ჩახოცეს“. მიშიკო დვალიშვი ლი სულ რაღაც 22 წლ ის ჭაბუკი იყო... ახ ლა, მის 19 წლ ის დას – თეონას ჰქონია დაჟინებული ჯარში წასვლა...
EXCLUSIVE გავრცელებული ინფორმაცია, რომ ოკუპანტებმა გაამკაცრეს პე რევში შესვლა-გამოსვლა, მართალ ია. მეტიც, ბარგსაც უჩხრეკენ ხალხს და თავად ხალხსაც ჩხრეკენ. ეს ერ თი დეტალია. პერევში „ფე-ეს-ბეს“ დაქვემდებარებული სასაზღვრო ჯარები დგანან, რომლებიც ფსიქ ოლოგიურ ტერორს ახორციელებენ სოფელში. პერევის ე.წ. ხერგილთან მოწყობილ ბლოკპოსტზე ყოველდ ღე 10 კაცი დგას, მძიმე ტექნიკითა და სხვა საჭირო იარაღით. მესაზღ ვრეები გაცილებით მკაცრნი არიან, ვიდრე რუსეთის არმიის ჯარისკაც ები იყვნენ. უკვე ორი თვეა, რაც მათ ხალხს ტყეში შესვლა და შეშის გამო ტანა აუკრძალეს. აკრძალვა შეეხო პერევის მოსაზღვრე სოფელ ქარძ მანსაც. ახლა პერეველებიცა და ქა რძმანელებიც საჩხერის სხვა, შორი სოფლებიდან ეზიდებიან შეშას. მე საზღვრეები დგანან პერევის ზემო თა სოფელ სინაგურთან, რომელიც ჯავის რაიონში შედის. ამ ორივე სა საზღვრო პუნქტს კაპიტანი ანდრეი ნიკონოვი მეთაურობს. როცა ორ იოდ ჭიქა იმერულ ჟიპიტაურს გა
შით, საქართველოს პრეზიდენტი ნინო ბურჯანაძე გახდება, პრემ იერ-მინისტრი – მიხეილ ხუბუტია, პარლამენტის თავმჯდომარე – ნი ნო ბურჯანაძე. საგარეო საქმეთა მინისტრი – სალომე ზურაბიშვილი, თავდაცვის მინისტრი კი – ბადრი ბი წაძე. ნიკონოვი ისე კარგად ერკვევა ქართულ პოლიტიკურ სპექტრში, პერეველები გაოგნებულები არიან – ეს კაცი პოლიტოლოგია თუ „ფეეს-ბეს“ ოფიცერიო. პეტრე მამრაძე რომ პეტრე მამრაძეა, უშიშროების საბჭოს მდივნობას უწინასწარმეტ ყველებს ნიკონოვი, არადა ამ კაცის არსებობა, შიგადაშიგ, ქართველ პო ლიტიკოსებსაც კი ავიწყდებათ. – ხელისუფლება ხომ დაგვილაგა ნიკონოვმა, ახლა ანექსირებული ტერიტორიების გადანაწილებას შე სდგომია. პერევი სამხრეთ ოსეთის შემადგენლობაში შევა, რუსებს ასე უნდათ და მალე თქვენც რუსულ პასპორტებს დაგირიგებენო. – „აი მედებს“ პერეველებს ანდრეი ნიკო ნოვი. პერეველებსაც რაღა დარჩენ იათ, ჯერჯერობით მორჩილად უქ ნევენ თავს. არ დაუქნევენ და მათი
დაჰკრავს, ეს კაცი არ მალავს, რომ პერევიცა და სამხრეთ ოსეთიც რუ სეთს ფეხებზე კიდია. ის ყოველდღე დედის სულს უტრიალებს უდუარდ კოკოითისა და სხვა სეპარატისტებს: დაიმალნენ ომის დროს და რუსეთის საუკეთესო სპეცრაზმები ქართვე ლებს გაანადგურებინესო. თურმე ნიკონოვი არც იმას მალავს, რომ მა ლე, გაზაფხულზე, რუსული არმია თბილისში შემოვა, ხელისუფლებას დაამხობს და პუტინი თბილისში სა კუთარ მთავრობას დასვამს. წარმ ოიდგინეთ, ნიკონოვს საქართველოს მომავალი ხელისუფლების წევრთა ვინაობაც სცოდნია. მისი ანგარი
აჯობებს – მძევლები არიან, ფაქტ ობრივად. სოფლის თავშიც და ბო ლოშიც – სინაგურთან, რუსები დგ ანან. მთვრალი და იარაღიანი რუსი კი – მტერს. გადაკრული ნიკონოვის ლაქლაქს ვინ მიაქცევდა ყურადღებ ას, მაგრამ ის „ფე-ეს-ბეს“ კაპიტანია. ყველა ინფორმაცია კი „ფე-ეს-ბე“დან ვრცელდება. ისიც, რაც რუსეთს აწყობს და ისიც, რაც დეზინფორმა ციაა და სინამდვილედ ასაღებს. თუ ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებსა და რუსეთისკენ უკვე ურცხვად მო მზირალ ოპოზიციას გადავხედავთ, ნიკონოვი, დიდი შანსია, თავისი მყ რალი ბაგეებიდან სიმართლეს ღა
ღადებდეს. მესაზღვრეები 3 დღე არ ატარებ დნენ ქარძმანელ ბავშვებს პერევის სკოლისკენ. ქარძმანში სკოლა არ არის და იქაური ბავშვები პერევში დადიან. 3 დღე უკან აბრუნებდნენ იმ პატარებს, ვისაც მოსწავლის ბი ლეთი არ ჰქონდა. მერე საქმეში პე რევის სკოლის დირექცია ჩაერია და რუსებიც, როგორც იქნა, მიხვდნენ, რომ ავღანეთში არ იმყოფებიან და ქარძმანელ მოსწავლეებს ჩანთებში წიგნები ულაგიათ და არა – „ლიმო ნკები“. პერეველებს ჯავის სიახლოვეს, სინაგურის სამხრეთით, ფერდობზე 20-კილომეტრიანი სათიბი ჰქონდათ და იქვე – ბაღ-ვენახებიც გაშენებუ ლი. როცა სინაგურში რუსები ჩადგ ნენ, სინაგურელი ოსები წაჰპოტინ ებიან ქართველთა ბაღებს, მაგრამ რუსები იქ არც ოსებს უშვებენ და არც ქართველებს. მიზეზი ახლაღა გაცხადდა. იმ ტერიტორიაზე რუსე ბი სასაზღვრო-სამეთვალყურეო პუ ნქტის აშენებას აპირებენ. ეს ექსკ ლუზივი ნიკონოვმა ერთ პერეველს „საიდუმლოდ“ გაანდო და თან გაამ ხნევა: ნუ დარდობ, თქვენ კი დაკა რგეთ ეგ ბაღები და სათიბი, მაგრამ ოსებსაც არ მივეცით, ხომ ხედავთო. მოკლედ, საქმე ისეა, პერეველე ბმა აღარ იციან – იცინონ თუ იტირონ. სასაცილოდ კი ნამდვი ლად არა აქვთ საქმე პერე ვში, რადგან დიდი ფსიქ ოლოგიური წნეხის ქვეშ, ალყაში ცხოვრობს მთ ელი სოფელი – აქეთ რუსი, იქითაც რუსი. მართალია, რუსები ჯერ მოსახლეობას არ ერჩიან, მაგრამ
ლამის ყოველდღე დაფრინავენ მზ ვერავი თვითმფრინავები. ხშირად, ღამით მთვრალი მესაზღვრეები წვ რილი თუ მსხვილკალიბრიანი იარა ღით ატეხენ ხოლმე სროლას და მთ ელ სოფელს საწოლიდან წამოყრიან. ამათ ჰგონიათ, არიქა, ომი დაიწყოო, მაგრამ მერე გაირკვევა, რომ რომე ლიღაც მთვრალმა ვასიამ თუ ვანიამ შეყვარებულის წერილი მიიღო – გა ვთხოვდიო და მთვრალი ჯავრს პე რევის ხერგილთან სროლით იყრის, მხარს კი მეგობრები უბამენ. მოკლედ, პერევში ისევ დიდი გა ურკვევლობაა. ძველისგან განსხვავ ებით, ერთი ახალი კითხვის ნიშანიც გაჩნდა. პერეველები ამბობენ, თუ რუსები პერევს ე.წ. სამხრეთ ოსეთის შემადგენლობაში ექაჩებიან, მაშინ საგუშაგო ბაზა პერევი-ქარძმანის საზღვარზე უნდა ააშენონ. რაკიღა კოშკს სინაგურთან აშენებენ, იქნებ ე.წ. სამხრეთ ოსეთთან შეერთებას გადავრჩეთო. მოკლედ, ვერ გაიგეს, რო დის ტყ უის და რო დის ამ ბობს სიმართლეს ნიკონოვი.
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
33
30 იანვარს თბილისის ზღვის კლუბში კი დევ ერთი გრანდიოზული 500-კაციანი ქო რწილი გაიმართება. კიევში მოღვაწე ქართ ველი მილიონერი, რადას ყოფილი დეპუტა ტის ტარიელ ვასაძის ვაჟს, ვახტანგ ვასაძეს, ცოლად ყოფილი გენერალური პროკურ ორის ნუგზარ გაბრიჩიძის ქალიშვილი - 21 წლის თაკო მ ოჰ ყა ვ ს ც ოლ ა დ .
მათ ერთმანეთი დაახლოებით ორი თვის წი ნათ, ვანო ჩხარტიშვილის შვილის ქორწილში გაიცნეს. ამ თემაზე ჩვენ ნუგზარ გაბრიჩ იძესაც ვესაუბრეთ, თუმცა უფრო ვრცლად საუბარი არც თავად ისურვა და არც ქალი შვილს მისცა ამის ნება. როგორც ჩვენთვის გახდა ცნობილი წყვილი საქორწინო მოგზ აურობას ერთ-ერთ ეგზოტიკურ ქვეყნაში გეგმავს, თუმცა უფრო მეტის გახმაურება მათ აღარ მოინდომეს.
ანი შევარდნაძე ცოლად ერეკლე გამყრელიძეს მიჰყვება დათო გამყრელიძის ვაჟმა ერეკლემ, გადაწყვიტა ბედი ანი შევარდნაძეს და უკავშიროს. დაახლოებით წლინახევრის წინათ ერეკლე ინგლისიდან თბილისში ჩამოვიდა. მას შემდეგ დაიწყო ანის და ერეკლეს ურთიერთობა. მიუხედავად იმისა, რომ ანი ერეკლეს დასთან - ნი ნუკასთან მეგობრობდა, მანამდე ახლო ურთიერთობა არ ჰქონიათ. ერთმანეთი ოქტომბერში გაიცნეს, როცა აზიურ რესტორანში წავიდნენ ერთად. თავიდა ნვე იმდენად ბუნებრივად აეწყო ურთი
რიჩიძე ბ ა გ რ ა ზ გ ნუ ს მილიონერი ება სიმამრი ხდ
„მისტერ საქართველო 2010“ ია კი წმ არიშვილმა ახალი პრ ოექტი წამოიწყო. პირველად საქართველოში მამაკაცების სა მოდელო კონკურსი - New Face Model Search Men 2010 ჩატარდ ება. კონკურსში 17-დან 26 წლამ დე მამაკაცები მიიღებენ მონაწი ლეობას. წინაშესარჩევი ქასთინ გი 4 თებერვალს ჩატარდება და შეირჩევა 15 საუკეთესო დამწყე ბი მამაკაცი მოდელი, რომლებიც წინასაკონკურსოდ მოემზადები ან. ფინალი 14 თებერვალს „სითი ქლაბში“ გაიმართება. მოდელები სპეციალურად ამ ღონისძიები სთვის შექმნილი ავთანდილ ცქ ვიტინიძის მამაკაცების კოლე ქციით წარსდგებიან. ავთანდილი: „ჩვენ წლების გა ნმავლობაში ვემსახურებოდით ქალების და ბავშვების ხაზს. რა დგან ჩვენს სახლში ბევრი მსურ ველი მამაკაცი დაგროვდა, გადა ვწყვიტე, გავაკეთო მამაკაცების მზა კოლექცია და მზა მოდელე ბი. ამ კონკურსზე, ჩვენების სა ხით, ახალი ხაზის პრეზენ ტაციაც იქნება “. ფინალურ ჩვ ენებაზე ჟიური ტოპ ხუ თ ეუ ლ ს
34
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
შეარჩევს. გა მარჯვებული 10 მარტს კორეაში, საერთაშორისო კონკ ურსზე „მისტერ მსოფლიო 2010“ გაემგზავრება. იქნება გარდამავ ალი პრიზიც, რომელიც ახლა და მზადების პროცესშია. ია კიწმარიშვილი: „იმედი მა ქვს ისეთ კანდიდატს ავირჩევთ, რომელიც გვასახელებს. არ ვი ცი გავიმარჯვებთ თუ არა, ამ ის პრეტენზია წელს არა გვაქვს, თუმცა ქართველი მამაკაცები რომ გამორჩეულები არიან, ამ აში ნამდვილად დარწმუნებული ვარ და ვეცდებით საუკეთესონი გავუშვათ ამ კონკურსზე“. „იმიჯ ცენტრის“ ხელმძღვა ნელი ამ კონკურსის ყველაზე დადებით მხარედ „ავთანდილის“ ჩვენებას მიიჩნევს. იმედი ვიქო ნიოთ, რომ „მის საქართველოსგ ან“ განსხვავებით, „მისტერ საქა რთველო“ უფრო წარმატებული პროექტი იქნება.
ლიკა ნაღებაშვილი მერობას აპირებს
ყოფილმა ტელეწამყვანმა, ლიკა ნაღებაშვილმა, ახლადშ ექმნილ პარტიაში - „ჩვენ თვითონ“, პრესსამსახურის უფ როსად დაიწყო მუშაობა. გარდა ამისა, პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი და მაჟორიტარობის კანდიდატია. ტელევიზია ენ ატრება, მაგრამ წამოსვლას არ ნანობს და უამრავი გეგმა აქვს. „უკვე დავიღალე იმით, რომ ის ყველაფერი აღარ მა ქვს, რაც ტელევიზიაში მქონდა, თუმცა ყველაფერი დრ ოებითია. დაბრუნებას აუცილებლად ვაპირებ. ამ ეტაპზე, არც პოლიტიკური არც დემოკრატიული კუთხით არ არის ისეთი სიტუაცია, რომ შენი შესაძლებლობები მაქსიმალ ურად გამოიყენო და თვითრეალიზება მოახდინო. ამიტომ წამოვედი ტელევიზიიდან. დიდი ხანია თოქ-შოუს გაკე თების იდეა მაქვს და აუცილებლად გავაკეთებ. ეს მომა ვლის პერსპექტივაა და იმედი მაქვს, რომ თავისუფალი მედია იარსებებს და თავისუფალ ტელევიზიაში განვახ ორციელებ ჩემს პროექტებს“. როგორც გავიგეთ, ლიკა მერობასაც აპირებს. „მე ვთ ქვი, რომ 40 წლამდე აუცილებლად გავხდები მერი. ეს ჩე მი ერთ-ერთი გეგმაა, მაგრამ არა ამ არჩევნებზე. ეს ჩემი თვითმიზანი არ არის, მაგრამ მგონია, რომ ამ პოსტზე ბევრი კარგი საქმის გაკეთება შემიძლია დედაქალაქი სთვის. მთავარია, ხალხის ნდობა მქონდეს, რა საც დიდი შრომა სჭირდება. თუ ხალხს მოუნდება, მე მზად ვარ ვიბრძო ლო და კარგი საქმეები გავა კეთო “.
საქმიანობიდან გამომდინარე, მაია ასათიანი თითქმის ვერა სოდეს ახერხებს დასასვენებ ლად წასვლას. ამ ზამთარ საც გუდაურში, შვილთან ერთად, მხოლოდ ორი დღით ავიდა. „სამწუხ აროდ, ვერ ვისრიალე და პენსიონერივით დავისვენე. ცაში ვიყუ რებოდი და თოვლია ნი ხედებით ვტკბ ებოდი“. როგორც ჩანს, ორდღიანი დასვენება წა მყვ ან ის თვ ის ს რუ ლი ა დ საკ მა რი სი აღმ ოჩ ნდ ა. ის „პროფ ილის“ ახალ სეზონს იწ ყებს.
მარინა კახიანი ბოლო დროს ძალიან დაკავებულია. რამდენიმე ახალ სპექტაკლში თამაშობს და მალე სერი ალშიც გადაიღებენ. გადატვირთული გრაფიკის გამო, მსახიობი ბევრ ენერგიას ხარჯავს და მის აღსადგენად ენერგეტიკული სასმელების დალევა დაიწყო. „საერ თოდ ენერგეტიკული სასმელები არც ისე ძალიან მიყვ არს, იშვიათად ვსვამ. უბრალოდ, ძალიან გადავიღალე და ენერგიის აღდგენა მჭირდება. საერთოდ, ყველაფერი განწყობაზეა დამოკიდებული. თუ განეწყობი აუცილე ბლად გიშველის, მეც ასე განვეწყე...“
ერთობა, თითქოს დიდი ხნის მეგობრები იყვნენ. მას შე მდეგ ძალიან კარგად გაგრძელდა ყველაფერი. ანის და ერეკლეს მშობლებმაც დიდი სიხარულით მიიღეს მათი სიყვარულის ამბავი, არც თავიდან შეუშლიათ მათთვის ხელი და, რა თქმა უნდა, არც ახლა. ანის და ერეკლეს ურთიერთობაში „სიყვარულის ახსნა“ არ ყოფილა. ყველაფერი უფრო გრძნობით გა მოიხატებოდა, ვიდრე სიტყვებით. თავიდანვე იგრძნეს როგორ მოსწონდათ ერთმანეთი. მაგრამ, როცა დარწ მუნდნენ, რომ მათი გრძნობა მხოლოდ მოწონება არ იყო, შემდეგ უკვე გამოუტყდნენ სიყვარულში. რომანტიული ურთიერთობის შემდეგ გადაწყვიტეს, ზაფხულში, მარხვის შემდეგ, მხოლოდ ჯვარი დაიწერონ. არ ანაირი განსაკუთრებული წინადადება და ტრად იციული ცერემონიალები. დიდხანს ლაპარაკო ბდნენ ამ თემაზე და ბოლოს გადაწყვიტეს, რომ მათი სიყვარული დაოჯახებით უნდა გაგრძელდ ეს. ანის ჯერ არა აქვს გადაწყვეტილი კაბას ვისთ ან შეიკერავს. იმის გამო, რომ მხოლოდ ჯვრისწ ერას აპირებენ, ფიქრობს, რომ სადა, თეთრი კაბა უფრო შესაფერისი იქნება.
ჯანო ბაგრატიონის შვილიშვილი თხოვდება
მარინა კახიანს ენერგია გამოეცალა
ადეიშვილები და ახვლედიანები დანათესავდ ნენ. ჯანო ბაგრატიონის შვილიშვილი გურამ ახ ვლედიანის შვილიშვილს, ლევან ადეიშვილს მიჰყ ვება. ოჯახური ბეგრაუნდების გარდა ირინკა და ლევანი, უბრალოდ, ლამაზი, თბილისური წყვილია. ჯვრისწერას თებერვალში გეგმავენ, ხოლო დიდ ქორწილს - ივლისში. შვილიშვილის გაბედნიერებით ბაბუა, ჯანო ბა გრატიონი განსაკუთრებით გახარებულია. ის თვ ლის, რომ წყვილი ერთმანეთს ძალიან უხდება. „ბედნიერებას ვუსურვებ. იმდენად უხდებიან ერთმანეთს, რომ ღირსნი არიან, ბედნიერები იყ ვნენ. ლევანი ძალიან კარგი ბიჭია, მისი ოჯახიც არაჩვეულებრივი. ყველანაირი პირობა აქვთ, რომ თავადაც ლამაზი ოჯახი შექმნან“.
ქეთი ორჯონიკიძის ორეულს უნ ებურად კლუბ „კუბიკში“ გადავა წყდით. ბართან იდგა, ხელები შა რვლის ჯიბეებში ჩაეწყო და ფიქრ ებში გართული ჩვენს მოულოდნელ თავდასხმას ნამდვილად არ ელოდა. თუმცა, როდესაც ფოტოების გა დაღების მიზეზი შეიტყო, სა ერთოდ არ გაჰკვირვებია. ქე თის ბევრი მამსგავსებსო, გვ ითხრა. ქეთის ორეული მაკო ქოიავაა, იგი 23 წლისაა. ჩვ ენდა გასაკვირად, მაკოც მო მღერალი აღმოჩნდა. მას სა ესტრადო აქვს დამთავრებუ ლი: „ადრე ვმღეროდი. ახლა – აღარ. უცნაურია, რომ ამითაც ვგავართ ერთმანეთს. ისე, მა ნერებიც და სტილიც ერთნაი რი გვაქვს. ხშირად მაჩერებენ ხოლმე და მეკითხებიან, ქეთის და ხარო? თავიდან მიკვირდა, ახლა შევეჩვიე. გუშინ ერთმა ავტოგრაფიც მთხოვა. მეგობრ ებმა მითხრეს, დუეტში რომ იმ ღეროთ, მაგარი იქნებაო. მართ ალი გითხრათ, დავფიქრდი. ჩემი შესაძლებლობებიდან გამომდ ინარე, შევძლებ“...
გადატვირთული გრაფიკის გამო, დუტა სხირ ტლაძე, ცოლთან ერთად, წვეულებებსა და სხვადა სხვა ღონისძიებებზე იშვითად დადის. სამაგიეროდ, საჩუქრებით ანებივრებს და ცოლის გემოვნებით შე რჩეულ სამკაულებსაც ხშირად ჩუქნის ხოლმე. ახლა ხან მინანქრით გაწყობილი ვერცხლის ბეჭედი აჩუქა. „რაც ლამაზია, ყველაფერი მომწონს, არა აქვს მნიშ ვნელობა, ბიჟუტერია იქნება თუ ძვირფასი სამკაუ ლი. საერთოდ, ვერცხლი უფრო მიყვარს, ყველაფერს მირჩევნია. ძირითადად ასეთ საჩუქრებს მიკეთებს. მე ვირჩევ და დუტა მჩუქნის ხოლმე“.
ნინო შუბლაძე მეორე ბავშვზეა ორსულად. პა ტარას მარტის ბოლოს ელოდება. პირველი შვ ილი 3 წლის გიორგია, მე ორეც ბიჭია, თუმცა რას დაარქმევს ჯერ არ იცის. „ახლა ჩემს მამაოს უნდა შევხვდე და გავარკვიო, მარტში რომელიმე წმინ და ნის დღე თუა და ამ ის მიხედვით გადავწყვეტ “. სანამ მუცელი ძალი ან არ დაეტყო, ეთერში იჯდა. ახლა გადაცემი დან დეკრეტშია გასული, თუმცა მუშაობას მაინც განაგრძობს. გოგო ძა ლიან უნდა და ამიტომ მესამე შვილის გაჩენასაც აპირებს, მაგრამ მოგვ იანებით. „ქალობა მომე ნატრა. რაც გავთხოვდი სულ დე და ვარ. გო გოს აუცილებლად გავაჩენ, მაგრამ ცოტა მოგვიანე ბით. ახლა მინდა, 3-4 წე ლი ჩემს თავს მივუძღვნა“. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
35
ლევან ღვინიანიძე
Jack Daniel Cassidy ჯეკი ერიკ ეკდალმა გამაცნო. ერიკი გახსოვთ? შვედი მოგზაური, რომელიც ამხელა გზაზე ველოსი პედით ჩამოვიდა და პერიოდულად ჩვენს გაზეთში საკუთარ ფოტო დღიურებს წარმოადგენს ხოლმე... ჯეკი ერთ-ერთი სახლის ფართიზე გავიცანი, უკვე საკმაოდ ნასვამ ები, ირლანდიასა და საქართვე ლოს შორის არსებულ ლინკებზე ვსაუბრობდით... ნელ-ნელა საუბ არმა ისეთი გადახვევები და გაგრ ძელებები გამოიბა, რომ მაშინვე დავფიქრდი მასთან ინტერვიუს გაკეთებაზე. „მამაჩემი ირლანდიელია, დედა ჩემი - ბრაზილიელი, მე ამერიკაში დავიბადე, კანადაში გავიზარდე, თინეიჯერობიდან მოყოლებული სულ გზაში ვარ, საქართველომდე ოცამდე ქვეყანაში ვიცხოვრე და ახლა უკვე ერთი წელია, თბილის ში ვარ...“ ჯეკ დენიელი მამამ დაარქვა, როგორც თვითონ ამბობს, ვისკ ის სიყვარულით. გაუმართლა, რომ „ბუშმილსი“ არ ჰქვია, დიდი კესედის საყვარელი ირლანდიუ ლი ვისკის სახელი... „ირლანდიის გარეთ, ნამდვილი ირლანდიელი, საკუთარი ქვეყნის ვისკიში ფულს არასდროს იხდის...“ ეს ერთ-ერთ კლუბში მითხრა, როცა ბარმენს ორი ამერიკული ვისკი შეუკვეთა... ირლანდიელები ის ხალხია, რო მლებიც ღმერთს, ცეცხლს და ნა პოლეონს, ერთნაირად - შენობით ელაპარაკებიან... „ოღონდ მე ნახე ვრად ირლანდიელი გამოვდივარ“ - მითხრა ჯეკმა... დამიჯერეთ, ნა ხევარიც საკმარისია. საქართველო „ბავშვობაში ძალიან მიყვარდა რუკები. ერთხელ ეთნიკური რუ კას ვათვალიერებდი და კავკასიით პირველად სწორედ მაშინ დავინტ ერესდი. აქ ორ დიდ წყალს შორის კავკასიონის ორივე მხარეს უამრ ავი სხვადასხვა ეთნოსის ხალხი ცხოვრობს და მაშინვე გამიჩნდა ეჭვი, რომ ამ ყველაფერის მიქსი მთლიანობაში საინტერესო ფენო მენს შექმნიდა... მოკლედ, კავკასია ყოველთვის მაინტერესებდა. შემდეგ
კი ისე მოხდა, რომ ჩემს კომპანიას საქართველოში გამოუჩნდა საქმე და რაკი მე ერთადერთი დაუოჯა ხებელი და არაჭარბწონიანი ტიპი ვიყავი, თბილისში მე გამომიშვეს. თან იმ პერიოდში ამერიკიდან შო რს ყოფნა ყველაზე მეტად მინდ ოდა. ჩემი მოვალეობა იყო, საქა რთველოში სოფლის მეურნეობის ინფრასტრუქტურის შესწავლა. კონკრეტულად კი, შინაური ფრ ინველების ექსპორტირებისთვის აუცილებელი პირობების შექმნაში ჩვენი აქაური პარტნიორების და ხმარება... აქ ჩამოსული პირველად ფო თში წავედი. პირველივე კვირას, გორიდან ზესტაფონამდე რომ უღელტეხილია (ძალიან მომეწონა რიკოთის უღელტეხილის ჯეკისე ული განმარტება), იქიდან თოვლი დაიწყო და ფოთამდე ციგასავით ვსრიალებდით. და ორი კვირის შე მდეგ, როცა უკან ვბრუნდებოდი, გზაზე უკვე სულ სხვა ქვეყანა იყო. უკვე გაზაფხული იყო და პირველ ად მაშინ შევამჩნიე აქაურობის უნ იკალურობა. კონტრასტები, რო მელიც კლიმატშიც ზუსტად ისევე ვლინდება, როგორც სოციალურ დონეზე... ამიტომ, მგონია, რომ აქაურო ბის მთავარი აქცენტი ტურიზმზე უნდა გაკეთდეს. საჭიროა კიდევ უფრო მეტი სასტუმრო. თან შე დარებით იაფიანი, სამ ვარკსვლა ვიანი სასტუმროები... შავი ზღვის სანაპიროც უფრო სუფთა რომ იყ ოს, უკეთესი ინქებოდა... მე სადაც ვიყავი, ბათუმში, ფოთში თუ ქობუ ლეთში ზღვა და სანაპირო ყველ გან საკმაოდ დაბინძურებულია... დღეს აქ უკვე მაქვს საყვარელი ადგილები. მაგალითად, ზესტაფ ონის ბაზარი, სადაც პირველად ვნახე, რომ ადამიანები ცოცხალ ცხოველებს ყიდდნენ...“ ხალხი „მოგზაურობისას ჩემთვის მთ ავარი ყოველთვის ორი რამაა: კარგი ხალხი და კარგი საჭმელი. არქიტექტურას და კლიმატს დიდ მნიშვნელობას არასდროს ვანიჭებ. ნელ-ნელა აქ ხალხის გაცნობა დავიწყე. უცნაური იყო, რომ უმეტეს შემთხვევაში, იმაზე კარგად მექცეოდნენ, ვი დრე ვიმსახურებდი. ძალი ან მოკლე ხანში ვხდებოდი შინაური, რაღაც დროის წინ სრულიად უცნობი ად ამიანებისთვის. ახალშეძე ნილი მეგობრები ხშირად
მპატიჟებენ ხო 36
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
ლმე არამარტო საკუთარ სახლებ ში, არამედ რაჭაში, კახეთში, იმერ ეთში... რამდენჯერმე უკრაინაში დამპატიჟეს... თავიდან ცოტა მი კვირდა და ვერ ვხვდებოდი. ზო გჯერ, ბრიყვულად, იმასაც ვფიქ რობდი ხოლმე, რომ უცოლო რომ ვარ, ჩემთვის ვინმეს გარიგება ხომ არ უნდათ-მეთქი. მაგრამ მერე, დროთა განმავლობაში მივხვდი, რომ ეს ამ ხალხის ბუნება იყო, სი ახლოვე და გახსნილობა...“ იბერნია აღარ მახსოვს სად წავიკითხე და როდის, მაგრამ თინეიჯერობის პერიოდიდან იმ შეგნებით ვიზრ დებოდი, რომ ესპანელებისა და ბა სკების გარდა ჩვენ კიდევ გვყავდა ძმები... მერე დათო ტურაშვილის „ჩემი ირლანდიელი პაპა“ წავიკი თხე და იმის მერე კარადაში სულ მქონდა ერთი მწვანე შარფი და ირლანდიის ნაკრების ასევე მწვანე მაისური... „ირლანდია რომაელებმა და გვარქვეს. ისე ჩვენ იბერნია ვიყა ვით, როგორც თქვენ და ესპანეთი, მგონი პორტუგალიის ნაწილიც... დღეს რასაც ვხედავ, ჩვენს შორის მთავარი - საერთო მუსიკაა. მე ქართული მუსიკის ექსპერტი არა ვარ, მაგრამ, როგორც მსმენელს, ის ხშირად ირლანდიას მაგონებს... ფიზიკურად ირლანდიელები ბევრ ად ფერმკრთალები არიან. მე მუქი ირლანდიელი ვარ, მაგრამ იმიტომ, რომ დედა მყავს ბრაზილიელი. სა ერთოდ, არის ასეთი გაგება - მუქი ირლანდიელი, რაც სამხრეთელე ბთან ბრძოლების შედეგია. თუმცა ჩვენ, ერიკის წინაპარმა ვიკინგებ მაც კარგად გადაგვირბინეს. ამიტ ომ, ძალიან დიდი ნაწილი ქერა და ფერმკრთალია, ძალიან ბევრია წი თელთმიანიც... ქართველებსაც ას ევე ძალიან ბევრი აღმოსავლელი მტერი ჰყავდათ. თუმცა, როგორც ვიცი, იდეაში, თქვენც ღია ფერის ხალხი იყავით. მთებში მოგზაურო ბისას ახლა ვხვდები ხოლმე ქერა ქართველებს. ერთხელ, ჩემი ირ ლანდიელი გოგო მყავდა აქ და რო ცა იბერიაზე და იბერნიაზე მოვუ ყევი, თავიდან ვერაფერს მიხვდა, თუმცა სამი დღის მერე მითხრა, რომ ზოგჯერ თავი დუბლინის ქუ ჩაში ეგონა. მითხრა, რომ კაცები, რომლებიც ქუჩაში ხვდებოდნენ, მარტივად, შეიძლება ირლანდიე ლები ყოფილიყვნენ. თუმცა გოგო ებზე ამას ვერ იტყვი. ქართველი და ირლანდიელი ქალები ძალიან განსხვავებულები არიან. “
პლანეტა და ისევ საქართველო „მოგზაურობამ შედეგად ის მოიტანა, რომ კულტურული შოკი მხოლოდ სახლში დაბრუნებისას მაქვს. რამდენი ხნის განშორების შემდეგაც არ უნდა დავბრუნდე ამერიკაში, იქ თითქმის არაფერი იცვლება. არადა, მე სწორედ ცვ ლილებებზე გავდივარ... აქაც ეს მომწონს. დარწმუნებული ვარ, ორი წლის მერე აქაურობას ვერც იცნობ. ის, რაც დღეს აქ ხდება, ძალი ან ლოგიკური და ნორმალურია. მაგალითად, ბრაზილია დამოუკ იდებელი რესპუბლიკა 1889 წელს გახდა, მაგრამ პირველი დემო კრატიული ცვლილება პრეზიდ ენტის პოსტზე მხოლოდ მოქმ ედი პრეზიდენტის, ლუის ინასიო ლულა და სილვას შემთხვევაში მოხდა. ეს იყო მმართველი პარტ იის დემოკრატიული არჩევნების გზით შეცვლის პირველი შემთხვ ევა. საქართველომ კი დამოუკიდ ებლობა ჯერ მხოლოდ 20 წელია რაც აღიდგინა. იგივე ირლანდია, დამოუკიდებლობის მოპოვებიდან პირველი 10 წელი სულ სამოქალა ქო ომებში იყო.“ ჩრ. ირლანდია აფხაზეთის და სამაჩაბლოს ქვ
ეყანაში მცხოვრებ ადამიანს არ შემეძლო ამაზეც არ მეკითხა... „იცი, როგორი რამეა? ირლა ნდნია ერთია. ნაწილს ჩრდილო ეთი ჰქვია, ნაწილს უბრალოდ ირ ლანდია. მე ამას არ განვასხვავებ. როგორც შენთვისაა აფხაზეთი საქართველო, ისევე ჩემთვის... თუმცა ჩვენთან გაცილებით უკ ეთესი მდგომარეობაა. ისე, ირლა ნდიელები ცოტა უცნაური ხალხი ვართ. ბრძოლისას ორივე მხარეს ვიბრძვით ხოლმე... ირლანდიე ლები იყვნენ ნაცისტებში და მათ წინააღმდეგ, ნაპოლეონთან და ნაპოლეონის მტრებთან... „მამაც გულშიც“ თუ გახსოვს, ნაწილი შოტლანდიელებს ეხმარება, ნაწი ლი ინგლისის ჯართან ერთად იბ რძვის...“ ამაზე აქამდე ნაფიქრი არ მქ ონდა და აქ კიდევ ერთხელ დავრ წმუნდი დიდ იბერიულ კავშირებ ში... დამპყრობელი „მე მესმის, რომ შენ უფრო მე ტად გძულს რუსეთი, ვიდრე მე - ინგლისი. ბოლო-ბოლო, მე ინ გლისს შარშან არ დავუბომბივარ. თუმცა, იდეაში დამპყრობელი მა ინც დამპყრობელია. ამ თემაზე ჩემი ირლანდიელი
მეგობრები ზუსტად იგივეს გი პასუხებენ, რასაც შენი მეგო ბრები მეტყვიან მე... შენ ხომ პუტინი და მედვედები გძულს. მათაც ასევე ეზიზღებათ ტე ტჩერი და კრომველი. თუმცა ხალხს არც ერთი ვერჩით. მა გალითად, როცა ირლანდიელე ბს შიოდათ, მაშინ ინგლისელ ებსაც შიოდათ და ადამიანურ დონეზე დიდი განსხვავებაა და, აქედან გამომდინარე, ზიზღი არასდროს ყოფილა... ზოგი ქართველი მეუბნება, რომ ურჩევნია ინგლისს ჰყოლ ოდა 800 წელი დაპყრობილი, ვიდრე რუსეთს - 200. ამაშიც არის რაღაც ლოგიკა. სხვა თუ არაფერი, იმას თუ გავიხსენ ებთ, რა „შექმნა“ ინგლისმა პლანეტაზე (ამერიკა, კანადა, ავსტრალია, ჰონგ-კონგი, სი ნგაპური, ინდოეთი, ახალი ზე ლანდია, სამხრეთ აფრიკა...) და შემდეგ რუსეთის ნამოქმედარს შევადარებთ, ყველაფერი ცხ ადი გახდება... თუმცა, ყველა ირლანდიე ლს აქვს საკუთარი პოზიცია ინგლისთან მიმართებაში და ეს არაირლანდიელისთვის ცო ტა რთული ასახსნელია, ისევე, როგორც შენ ვერ გადმომცემ ბოლომდე იმ ემოციას, რაც რუ სეთის მიმართ გაგაჩნია... პრინ ციპში, არც არის საჭირო..“ ჯეკის არტი საკუთარ, თბილისურ სა ხლში ჯეკი სიმღერებს წერს, საკუთარ აწყობილ სტუდიაში ხატავს საინტერესო რაღაცებს და აქვს პატარა წიგნი... სულ ჯიბეში უდევს, შიგნით უამრავ სხვადასხვა დამწერლობაზე წე რს და რაღაც სიმბოლოებს ინ იშნავს. ძალიან გიჟური წიგნია. ხელში რომ დაიჭერ, გეგონება, რომ ძალიან ძველია და ძალიან დიდ საიდუმლოს ატარებს... „აქ ვიწერ საჭირო სიტყვებს, ანბანის ნიმუშებს, მათემატიკურ სქემებს... რა ვიცი, ყველაფერს... ზოგჯერ ვხატავ რაღაცებს. ძი რითადად, ფიქრებს. ეს - ძაღლი ქართულ ანბანს კითხულობს. ძაღლი, ზოგადად, ლოიალუ რობის სიმბოლოა და სადღაც, ქართული ასოების მომრგვალ ება და მოქნილობაც მომაგონა. კიდევ რა? ფული მიდევს ხოლმე ამ წიგნში. რამდენჯერმე გამქ ურდეს და წიგნში ჩადებული ფული რომ არ მქონოდა, სახლში ფეხით მომიწევდა წასვლა. არა, საქართველოში მხოლოდ ტაქს ის მძღოლები მქურდავენ ხო ლმე, როცა ნასვამი ჩავუჯდები და ძალიან ძვირს მთხოვენ... სიმღერებს რაც შეეხება, ალ ბომის გაკეთებას ვაპირებ, ოღ ონდ მომღერლობა და ვარსკვ ლავობა ფიქრადაც არ მქონია. ისე, ჩემთვის. პირველ სიმღერ ას საქართველო ერქმევა. კლ იპი უკვე გადავიღე. მერე იქნე ბა „ქვეყანა, სადაც დავიბადე“, მერე დუბლინი, მანჩესტერი, ბრაზილია, ლივერპული... ახლა კლიპი უნდა გავაკეთო პარიზზე და მერე ისევ საქართველოში დავბრუნდები, „ასწორებს“ ხო ლმე აქ დაბრუნება...
Marija Kozin გოგონა უცნაური ველოსიპედით
მარია წინა ვიქენდზე გავიცა ნი, მისი და ერიკის housewarming party-ზე. ამ მოვლენას საბჭოთა წლებიდან „ნავასელიას“ ეძახდნ ენ, ქართულად მგონი ახალმო სახლეობა ჰქვია... მაგრამ ინგლ ისური სახელი უფრო ზუსტად ასახავს იმას, რაც იმ დღეს გუ დაურის ქუჩის ერთ სამოთახიან ბინაში ხდებოდა... მარიაც ერიკისავით მოგზაუ რია. რაკი თბილისი ორივესთვის გამორჩეულად საინტერესო ად გილი გამოდგა, გადაწყვიტეს, სახლი ერთად ექირავებინათ. მოგზაურებს ყველაზე უკეთ ეხერხებათ ეკონომიის კეთება და ერთიანობით სხვადასხვაგვ არი პრობლემების გადაგორე ბა... სახლში რომ შებარგდნენ, ერიკი housewarming-ის იდეით გამოვიდა. ეს პირდაპირ თარგ მანში სახლის გათბობას ნიშნ ავს. იმ დღეს იქ იმდენი ადამიანი და პლასტმასის ჭიქა იყო, რომ სახლს ეს სითბო ზამთრის ბო ლომდე გაყვება... ასეთ „სახლის ფართებს“ ერთი დიდი პლუსი აქვს - კლუბისგან განსხვავებით, აქ მთავარი როლი არა მუსიკა ზე, არამედ სოციალურ ნაწილზე მოდის. 143 დიალოგიდან ყველ აზე საინტერესო მარიასთან გა მოვიდა... შევთანხმდით, რომ მე ორე დღეს ინტერვიუს სკაიპით ჩავწერდით... ლ: გახსოვს ის მომენტი, რო ცა მიხვდი, რომ მოგზაურობა შენი მთავარი მოწოდება იყო? მ: იცი რა, ასე ვერ ვი ტყ ვი. ვერ ვიტყვი, რომ მოგზაურად ვარ დაბადებული... ლ: მაგრამ, ისიც ფაქტია, რომ საოცრად გრძელ მარშრუტებს გადიხარ ხოლმე და საკმაოდ ხშ ირად... მ: კი, მე ვმოგზაურობ, მაგრ ამ ერთ დღეს მინდა, რომ სადმე გავჩერდე და ჩემი საკუთარი ტერიტორია მქონდეს, რომე ლსაც დავუძახებ სახლს... დღეს ასეთი ჩემი მშობლების სახლია, იმიტომ, რომ რამდენი დროც უნდა გავიდეს, ის ყოველთვის იქ იქნება და სულ შემეძლება მიბრ უნება... ლ: მაშინ ის გაიხსენე, როგორ დაიწყე... მ: ჰო, ეს ბოლო კლასებში მოხდა - ჩემი პირველი სოლო მოგზაურობა ევროპაში. მე ამას გამოცდილების შეძენას ვეძა ხდი. სკოლის ფანი არასდროს ვყოფილვარ, მაგრამ სულ მი ყვარდა კითხვა და ყოველთვის ვაფასებდი იმ გარემოებას, რომ პასპორტი მქონდა, რომლითაც შემეძლო მოგზაურობა, მუშაობა და ფულის გადანახვა... პრინცი პში, ჩემს დამოუკიდებლობაში ჩემი ოჯახის წვლილიცაა, 10 წელი მოთხილამურე ვიყავი და ბავშვობიდან ხშირად მიხდებ ოდა ხოლმე შეკრებებზე მარტო სიარული... შემდეგ ტემპი აღარ დამიგდია და გავაგრძელე. სიმართლე რომ გითხრა, თუ კი მოგზაურობისას სადმე იყო ხოლმე იმის შანსი, რომ გავჩერ
ებულიყავი, მემუშავა და მეცხ ოვრა, ამაზე უარს არასდროს ვამბობდი. უბრალოდ, ბევრი ადგილის მონახულება ჩემი თვ ითმიზანი არასდროს ყოფილა. ვხვდები, რომ პლანეტა იმხელაა, მთელი ცხოვრება რომ დავუ თმო, ბო ლო მდე მა ინც ვერ ვნ ახავ და დღეს რომ მოგზაურობა შევწყვიტო, მე იმითიც ბედნიერი ვიქნები, რაც აქამდე ვნახე. ბო ლო 10 წლის განმავლობაში მე გამოვცადე რეალობა, რომელიც ყოველთვის ჩემთან დარჩება და მომეხმარება. თუმცა იმის პირო ბასაც ვერასდროს დავდებ, რომ სოლო მოგზაურობის ეპოქა და სრულდა. ასეთ მოგზაურობას უცებ იწყებ, ბევრი შესავლის გა რეშე... ლ: შეგიძლია პირველი შორი მოგზაურობა გაიხსენო? მ: ევროპაში მოგზაურობას შორს მაინც ვერ დავარქმევ, რა კი მიუხედავად დიდი მანძილისა, კულტურა და არქიტექტურა მა ინც სა ხლს ჰგ ავ და. აი, 9 წლ ის წინ, როცა ამერიკასა და კანა დაში წავედი, სახლში დაბრუნებ ულმა პირველად ვიგრძენი თავი უცნაურად... იქაურობამ უა მრავი სიახლე მოიტანა. რაღაც პერიოდი ნიუ-ჯერსიში ვმუშაო ბდი და ყოველ კვირა ნიუ-იორკ ის გზაზე ვიყავი ხოლმე... მერე იყო ბოსტონი, თუმცა მე დიდი ადგილები არასდროს მიყვარ და, პატარა დასახლებები უფრო მაინტერესებს ხოლმე... არ მო მწონდა იქაური კონტრასტები, უზარმაზარი ჩიხი ღარიბებსა და მდიდრებს შორის, ქუჩაში წაქც ეული ადამიანისთვის გვერდის ავლა... ლ: რა გასწავლა ამერიკამ? მ: ძალიან საჭირო გამოცდ ილება მივიღე. მაშინ ვისწავლე, ალბათ, უცხო კულტურების სი ყვარული, რაკი თეთრ პროფეს ორებთან და გეტოდან გამოსულ აფროამერიკელებთან ერთდრო ულად მიხდებოდა ურთიერთო ბა. იქ ვიგრძენი, რომ ჩემი მშობ ლების სიყვარული იყო სრულ იად შეუფასებელი მოვლენა. იქ მივხვდი იმისაც, რომ მალე დიდ გზას დავიწყებდი... ლ: ველოსიპედი... მ: დავიწყე 2006 წლის 5 მა რტს... სლოვენია, ხორვატია, მონტენეგრო, ალბანეთი, მაკე დონია, საბერძნეთი, თურქეთი, ირანი, თურქმენეთი, უზბეკეთი, ტაჯიკეთი. იქიდან პამირით ჩი ნეთი, მერე ტიბეტი, ბეჯინგი, შანხაი, ვიეტნამი, ლაოსი... მერე ტრანს-ციმბირული მატარებე ლი პეტერბურგამდე, იქიდან უკრაინაში, შემდეგ ისევ სლოვ ენიაში მუხლზე ოპერაციის გა საკეთებლად, სახლიდან ისევ ჩი ნეთში გადავფრინდი და უკან ვე ლოსიპედით, ყაზახეთი, აზერბე იჯანი, საქართველო, თურქეთი, ბულგარეთი, სერბეთი, ხორვატ ია, სლოვენია... სახლში 2008 წლ ის 17 სექტემბერს დავბრუნდი, ველოსიპედით ჯამში 32.000 კმ. გავიარე, სხვა ტრანსპორტს მხ ოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში
ვხმარობდი, როცა ავარია მომივიდა, თავი დავარტყი და მაშინ, როცა ჩემმა მუხლმა გადა წყვიტა, აღარ ემუშავა... ლ: საქართველოში ყველაზე რთ ულ დროს მოხვდი... მ: მე ჩამოვედი მშვიდობიან ქვ ეყანაში, ყაზახეთისა და აზერბა იჯანის შემდეგ სადაც ხალხი მხ ოლოდ პოლიტიკასა და სისტემაზე მიზიარებდნენ საკუთარ დარდებს. აქ ძალიან მომეწონა. თუ მე არ ვკ ითხავდი პოლიტიკაზე, არაფერს ამბობდნენ. თუკი ვკითხავდი, მე უბნებოდნენ, რომ იდეალური არ იყო, მაგრამ არც ემდუროდნენ... და მერე დაიწყო ომი. ამ დროს ჩე მი ველოსიპედი უკვე შეკეთებული იყო და შემეძლო გზის გაგრძელება, მაგრამ დაველოდე პრეზიდენტების პირველ შეთანხმებას და შემდეგ და სავლეთით გავუყევი. იქ ტანკები და ჯარისკაცები იყვნენ, მაგრამ ჩემი უცნაური ტრანსპორტის შემხედვა რე არავინ არაფერს მეუბნებოდა... ვღელავდი, მაგრამ მაინც დავბრუ ნდი სახლში. ლ: რთულია დაბრუნება? მ: მოგზაურობაზე გაცილებით რთულია. მე ამ გზამ სრულიად შე მცვალა. გზა მარტოობას გაჩვევს და შემდეგ თავიდან გიხდება სტ აბილურ სოციალურ გარემოში ყო ფნის სწავლა. ტრავმებისა და ინცი დენტების გარდა ამაში ბევრი სხვა ფაქტორია დამნაშავე, მაგალითად, ჩინეთში ყოფნისას 2 თვე სრულიად უბრად მიწევდა ყოფნა, ვერავისთან სასაუბრო ენა ვერ გამოვნახე... ლ: და ახლა რატომ გადაწყვიტე იმ ქვეყანაში დაბრუნება, სადაც მხ ოლოდ ერთხელ, და ისიც ომის დრ ოს მოგიწია ყოფნა... მ: არ მაქვს ზუსტი პასუხი კითხ
ვაზე, თუ რატომ - საქართველო. ალბათ, ხალხის გამო. ოჯახი, რო მელიც ახლა სადგურზე დამხვდა, წინა ჩამოსვლისას გავიცანი და ახ ლაც პირველი ერთი კვირა მათთან ვიცხოვრე. საოცარი ხალხია. კიდევ ბუნებაა - ძალიან ლამაზი. ერთი წელი სახლში ყოფნის შემდეგ აქ ჩამოსვლა და დიდი ხნით დარჩენა გადავწყვიტე. მინდა უკეთ გავიცნო აქაურობა... შეიძლება სადღაც ის მომენტიც იყოს, რომ იუგოსლავ იას ჰგავს რაღაცით... რელიგიების, კულტურების და კონტინენტების გზაჯვარედინი, გემრიელი სამზარ ეულო, იშვიათი ტემპერამენტი... აქ ახლა ჩემს თეზისზე ვმუშაობ და იმ ედი მაქვს, რაიმე სამსახურის შოვნ ას მოვახერხებ, რომ ჩემი აქ ყოფნა გავიხანგრძლივო... ლ: მოგზაურობის შთაბეჭდილე ბების წიგნად დაწერა არ გიფიქრია? მ: იცი, მე დღესვე შემიძლია ყვ ელაფერი, რაც ვნახე საკმაოდ კარგ ფასად გავყიდო. თუმცა არ მიყვარს კაპიტალიზმის ის ნაწილი, სადაც ყველაფერს თავისი ფასი აქვს. მე ეს ჩემთვის გავაკეთე და მასზე ფა სის დადება არ მელამაზება. მე ვე რაფრით შევძლებდი ამ მარშრუტის გაკეთებას, რომ არა სრულიად უც ხო ადამიანები, რომლებიც გზაში მეხმარებოდნენ. ზოგი ღამის გათე ვაში, ზოგი წყლით, საჭმლით, ზოგი უბრალოდ, ღიმილით... ეს შეუფას ებელი მოვლენაა და ამდენად, ვერ გავყიდი. თან სუ ლაც არ მი ნდა, რომ 10 წლის მერე მე ვიყო მარია, რომელიც ჩინეთამდე და უკან ველოსიპედით მოგზაურობდა. მინდა, უბრალოდ მყავდეს ოჯახი და მეგობრები და ჩვეულებრივად მიხაროდეს მარტ ივი ადამიანური სიკეთეები...
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
37
თორნიკე ყაჯრიშვილი ვზივარ 102 წლის ცოცხალ მემატიანესთან. ადამიანმა, რომელმაც საუკუნე დაამარ ცხა, ვისმენ ჯერ არგაგონილ, ჯერ არდაწერილ ისტორი ებს გალაკტიონზე, ტერენტი გრანელზე, აკაკი შანიძეზე... საუკუნის მეცნიერი - ფი ლოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი, ენ ათმეცნიერი, ქართული ენის დიდი მოამაგე, სახელმწიფო პრემიის ლაურეატი, ილია ჭავჭავაძის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი - ლეო კვ აჭაძეა. მისი შექმნილია, სი ნტაქსის პირველი სისტემა, რომელზეც მრავალი თაობა აღიზარდა.
საუკუნის მეცნიერი, ცოცხალი მემატ ორობიდან გადააყენეს ბატონი ივანე ჯავახიშვილი, რომლის მეთაურობითაც საქართველოში თბილისის უნივერსიტეტი და არსდა. მანამდე უნივერსიტეტში ჩარიცხვა მისაღები გამოცდების გარეშე ხდებოდა. ვისაც განცხა დება ჰქონდა შემოტანილი, ყვ ელა მიიღეს. იმ დროს უნივერსი ტეტში ჩამოყალიბდა ახალგაზრ დული ორგანიზაცია, რომელიც სახელოვან მეცნიერებს სდევ ნიდა. დიდი მეცნიერი, გრიგოლ წერეთელი მორწმუნეა, ჯვარი ჰკიდია და ეკლესიაში დადისო გმობდნენ. მოგეხსენებათ, მაშინ ეს დანაშაულად ითვლებოდა. სტიპენდიას სწავლის მიხედვით არ ნიშნავდნენ, კომკავშირელი უნდა ყოფილიყავი. მე და ჩემი რამდენიმე ამხანაგისთვის სტ იპენდია არავის მოუცია. 1930 წელს უნივერსიტეტი გაუქმდა, გადააკეთეს და პედაგოგიური ინსტიტუტის სახელი ეწოდა.“ 1930 წელს დაამთავრა უნივერ სიტეტი და მასწავლებლად სვან ეთში წავიდა. რამდენიმე წელში ისევ თბილისში დაბრუნდა და 55-ე საშუალო სკოლაში განაგრ ძო პედაგოგიური მოღვაწეობა. სწორედ იქ გაიცნო მომავალი მეუღლე, რუსუდან ჯორჯიშვ ილი. პარალელურად, გამომც ემლობაში კონტროლიორ-რედა ქტორად მუშაობდა.
„ცხოვრება სიყვარულით გავიარე და ამაყი ვარ“
დღეს ბატონი ლეო შვილ ებთან მანანასთან და თა მართან ერთად ცხოვრობს. ასაკის მიუხედავად, მხნედ გამოიყურება და მეცნიერულ ნაშრომზე მუშაობს. უნდა, რომ წიგნის გამოცემა სიცო ცხლეშივე მოასწროს. კარგ ად ახსოვს ყველა მნიშვნელ ოვანი თარიღი, დღე და ყველა ის ადამიანი, ვისაც საუკუნის განმავლობაში შეხვედრია... „ხშირად მეკითხებიან...“ „ხშირად მეკითხებიან, რამ შეგიწყოთ ხელი, 100 წლამდე როგორ მოხვედითო. ცხოვ რების რთული გზა გავიარე. ავადმყოფობაც გადამიტანია, მაგრამ აქამდე როგორღაც მო ვედი. 80 წლამდე სიბერე არ მიგრძვნია. გაზეთებში ხშირად ვკითხულობ: „80 წლის მოხუ ცებული“, „70 წლის იუბილე“... 80 წლ ისა და უფრო მეტისაც ისევ ლექციებს ვკითხულობდი. იქ საუკუნის ბოლომდე ვიყავი. ძალიან ბევრი ვერ აღწევს 100 წელს, საუკუნე უკვე დიდ პა ტივად მიაჩნიათ. მგონია, რომ ყველაზე მთავარი, მემკვიდრ ეო ბაა. მამაჩემმა 94 წლამდე იცოცხლა. ბაბუაჩემმა 100 წლ ამდე მიაღწია. ნორმალური ცხ ოვრება რომ ჰქონოდა, მეტ ხა ნსაც გაძლებდა. ექვსი შვილი ჰყავდა, ამათგან - ოთხი ვაჟი. ერთი ადრე დაეღუპა, ორი შვ ილი, 1914 წელს, რუსეთის არმიას შეეწირა...“ როგორც ქალბატონი თამრიკო (შვილი) ამბობს, სიგარეტის მოწევას თავი სამოცდაათი წლის ასაკ ში დაანება. კარგი მოქეიფეც ყოფილა, სუფრაზე ყოველთ ვის საპატიო თამადა იყო, სვამ და იმდენს, რამდენსაც სხვები სვამდნენ, თუმცა სიმთვრალე არასდროს ეტყობოდა. ერთ ჭიქა ღვინოს ახლაც ყოველდ ღე სვამს. როგორც შვილები ამბობენ, მისი ჯანმრთელობის საიდუმლო გენეტიკაშია. უყვა რდა სპორტი, განსაკუთრებით ფეხბურთი და ჭადრაკი რომე ლსაც ხშირად თამაშობდა აკ აკი შანიძესთან ერთად. გული წყდება, რომ გაგრაში სადაც მშობლებისა და დის საფლავი დატოვა, ვეღარ ჩავა. სამი პატიმრობა ბავშვობა ზემო სვანეთში, სოფელ ლახამულაში გაატარა. მამა - მიხეილ კვაჭაძე, სკოლის პედაგოგად მუშაობდა. დამთ ავრებული ჰქონდა თბილისის სასულიერო სემინარია და სა მუშაოდ ზემო სვანეთში გაან აწილეს. იქ გაიცნო მომავალი მეუღლე და დაოჯახდა. 1908 წელს კვაჭაძეების ოჯახს ლე ვანი შეემატა. დაწყებითი განა თლება სოფელში მიიღო. 1918 წელს მამა ლანჩხუთში გადა იყვანეს სამუშაოდ და მთელი 38
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
ლეო კვაჭაძე ოჯახი სოფელ ორაგვეში გადა ვიდა. პირველად რომ დაიჭირეს, მე-8 კლასის მოსწავლე იყო. უფ როსკლასელმა ბიჭებმა ახალგა ზრდულ ორგანიზაციაში შესვლა შესთავაზეს, ისიც დასთანხმდა. როგორც ბატონი ლეო იხსენე ბს, მას ჩეკისტმა მიაკითხა და დააპატიმრეს. ფიცრულ საკანში გამოკეტეს, საიდანაც გაპარვა მოახერხა. გზაზე ვიღაცას და უნახავს და ჩეკისტთან ჩაუშვია. ისევ დაიჭირეს. მაშინ უფროსმა ძმამ გამოაშვებინა ციხიდან. გუ რიაში დარჩენა აღარ შეიძლებო და და თბილისში, ცხრაწლედში შევიდა. პარალელურად, უნივ ერსიტეტში, თავისუფალ მსმე ნელად დაიწყო სიარული. 1926 წელს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში ფილოლოგი ის ფაკულტეტზე ჩაირიცხა. ნა ბიჯ-ნაბიჯ მიიკვლევდა გზას. მეორედ, გამომცემლობაში მუ შაობის პერიოდში დააპატიმ რეს - გაუხსენეს პირველი პა ტიმრობა. 15 წლის შემდეგ კაცი თავის დანაშაულზე პასუხს არ აგებსო - უთქვამს გამომძიებე ლს და გამოუშვიათ. უსამსახუ როდ დარჩენილი, სვანეთში და ბრუნდა. სამამულო ომი ახალი დაწყებული იყო, გერმანელები წინ მოიწევდნენ. შესთავაზეს ახალგაზრდულ მოძრაობაში გა წევრიანება, მაგრამ უარი თქვა. ცოტა ხანში ამ ორგანიზაციის წევრების დაპატიმრება დაიწყო. როგორც ბატონი ლეო იხსენე
ბს, ამ დრ ოს სვ ან ეთ ში იყო და ისიც დააპატიმრეს. შეიყვანეს საკანში, სადაც მისი ლექტორი – მიხეილ ზანდუკელი დახვდა. ძლივს იცნო, რადგან სასტიკად იყო ნაწამები... ათარბეგოვის ქუჩაზე მდებარე სასამართლოში იმ დღეს 33 ქართველის ბედი წყ
ისუფლეს, რადგან ბრალდება არ დაუმტკიცდათ. მათ შორის ლეო კვაჭაძეც იყო. პირველი უნივერსიტეტი „დღეს რომ უამრავი უნივერსიტეტია, ადრე სად იყო ასე?!
აკაკი შანიძესთან ერთად
დებოდა. სასამართლო 10 დღეს გაგრძელდა. 17 ახალგაზრდას უმაღლესი სასჯელი – დახვრე ტა მიუსაჯეს. დანარჩენებს კი გადასახლება. რამდენიმე თვეში სამი ადამიანი ციხიდან გაათავ
26 წელს უნივერსიტეტის ქართული ენისა და ლიტერატურის სპეციალობა ზე ჩავირიცხე. უნივერსიტეტის ცხოვრებაში განსაკუთრებით მძიმე იყო მე-20 საუკუნის ოც იანი წლები. 1926 წელს რექტ
გალაკტიონთან შეხვედრა ცხოვრების მანძილზე უამრავ ისტორიულ პიროვნებას შეხვედ რია. გამომცემლობაში მუშაობ ის დროს თითქმის ყველა მწერ ალთან, პოეტთან და მეცნიერთ ან ჰქონდა შეხება. ივანე ჯავა ხიშვილი, ლუარსაბ ანდრონიკ აშვილი, აკაკი შანიძე, კორნელი კეკელიძე, სერგი დანელია, ვა ხტანგ კოტეტიშვილი, მოსე გო გიბერიძე, გერონტი ქიქოძე, კო ნსტანტინე გამსახურდია, იოსებ გრიშაშვილი და სხვები. „მართ ალია, ბევრს ვიცნობდი, მაგრამ მეგობრობა ყველასთან არ მაკა ვშირებდა. ჩემი დიდი მეგობარი, ჩემი თანაკურსელი ტერენტი გრანელი იყო. ძალიან ნიჭიერი და მორიდებული კაცი. ცუდად ექცეოდნენ, ზოგი მწერალი და სცინოდა, ბევრი გალაკტიონის მიმბაძველობას აბრალებდა... გალაკტიონს ერთხელ შევხდი ქუჩაში, თანაკურსელებთან ერ თად ვიყავი. რომ დავინახეთ, ყველამ ერთხმად შემოვძახ ეთ - „პოეზია უპირველეს ყო ვლისა!“ გაჩერდა, ძალიან გა ეხარდა და ჩვენთან მოვიდა. გალაკტიონს მეორედ უნივ ერსიტეტში შევხდი. უკვე პე დაგოგიურ უნივერსიტეტში ვმუშაობდი და სტუმრად გვ ყავდა მოწვეული. მეორე გა ნყოფილებაზე, სუფრასთან რომ ვისხედით, ჩვენს შორის საუბარი გაიმართა, შესანი შნავი შთაბეჭდილება დატო ვა... ჩემი თანაკურსელი იყო ირაკლი აბაშიძე, ჯერ კიდევ სტუდენტობის დროს დაიწ ყო ლექსების წერა. ჩემი კუ რსელი იყო ასევე, საბავშვო მწერალი მაყვალა მრევლი შვილი. მაშინ ეს ხალხი ჩემს გარშემო ტრიალებდა“. „ცხოვრება სიყვარულ ით გავიარე და ამაყი ვარ“ – ცხოვრების თავიდან და წყება, რომ შეგეძლოთ რას შე ცვლიდით? - ძნელი სათქმელია, უკვე 102 წლის და სამი თვის ვარ... კი, შე ვცლიდი ზოგიერთ რამეს, რაც გამიკეთებია და ახლა ვნანობ.
იანე და ლეგენდა
თად შვილებთან ერ
ნუ შემეხებიან
მეუღლესთან ერთად
ან რისი გაკეთებაც ვერ მოვა სწარი, აუცილებლად გავაკე თებდი. ცხოვრება სუფთა სინდ ისით გავიარე, თორემ მოხუცე ბულობა, ეს არის სასამართლო და ყველაფერს ერთად მომკით ხავდა. ზოგიერთი რამ დღესაც მტკივა წარსულიდან. შემეძლო ლექსები მეწერა, მაგრამ დრო იყო ისეთი... მისაღებ გამოცდ ებზე სხვადასხვა უნივერსიტე ტში კომისიის თავმჯდომარე ბევრჯერ ვყოფილვარ. ეს რა ჩე მი საქმე იყო, ახლა მებრაზება, ბევრი დრო დამაკარგვინა. ამ ყველაფერს მეორე უსიამოვნ ებაც ახლდა თან. შეიძლება ზო გიერთ აბიტურიენტს გამოცდის დროს ოთხიანი ეკუთვნოდა და სამიანი დავუწერე... სტუდენტე ბთან ყოველთვის მეგობრული დამოკიდებულება მქონდა, ყვ ელა მამაშვილური სიყვარულით მიყვარდა და მათგანაც იგივეს ვგრძნობდი. ბედნიერი ვარ იმ ით, რომ ცხოვრება სიყვარულ ით გავიარე, იყო ბევრი წარმ ატება. სახელმძღვანელოების კონკურსზე ჩემმა სახელმძღვა ნელოებმა- „ქართული ენა“ და თაამდეროვე ,,ქართული ენის სინტაქსმა’’ დიდი წარმატება მომიტანა. შემდეგ სახელმწიფო პრემია, ღირსების ორდენი და სხვა უამრავი ჯილდო. ამ მხრივ ყურადღება და პატივისცემა არ დამკლებია, არ ვემდური არავის. რამდენიმე დღის წინ, საუკუნის მეცნიერად დამასახელეს და უბ
რემა ღვამიჩავა ქალთა ფონდმა გაუგებრობაში გახვია
ედნიერ ესი ადამიანი ვარ. თქვენი თა ობა კრიტიკულ ვითარებაშია. არ მომწონს ქართული ენის სახელმძღვანელოების მრავ ალფეროვნება, ადრე მთელ რესპუბლიკაში ერთი წიგნით სწავლობდა ყველა. ახლა სხ ვადასხვა სკოლაში სხვადასხვა სახელმძღვანელოთი ასწავლ იან... არ მომწონს პოლიტიკო სებისა და ჟურნალისტების მე ტყველება, მაგრამ ერთგვარი შეფასება არ შეიძლება მიეცეს ყველას. ყველაზე მეტად ის მაწუხებს, რომ ქართველების დიდი ნაწილი საქართველოს სხეულსაა მოცილებული და ქართული სული სხვაგან სუ ნთქავს“.
თამარ გონგაძე ქალთა ფონდმა ქართველ ლე სბოსელთა დასახმარებლად დე კემბერში საგრანტო კონკურსი გამოაცხადა. კონკურსის მიზანი ლესბოსელი, ბისექსუალი და ტრ ანსგენდური ჯგუფების უფლე ბების დაცვა და საზოგადოებაში მათი ხილვადობის გაზრდაა. და ფინანსდა სამი ჯგუფი. ერთ-ერთ მათგანს წარმოადგენს კვლევა, რომელიც გამოიცემა და დაინ ტერესებულ პირს, ბიბლიოთეკას თუ ინსტიტუტს შეეძლება მისი წაკითხვა. მეორე ჯგუფი მიზნად ისახავს ლესბოსელი და ბისექს უალი ქალებისთვის საზაფხულო სკოლის გახსნას. დაიბეჭდება ბუკლეტები და საინფორმაციო მასალა - რა არის სექსუალური ორიენტაცია, რას ნიშნავს ჰომო ფობია და ა.შ. ეს პროექტები ია ნვრიდან განხორციელდება. ერთ-ერთმა გამოცემამ ქა ლთა ფონდი ამ წამოწყების გა მო გააკრიტიკა. აბსოლუტურად უსაფუძვლოდ გაკრიტიკდა პრ ოფესორი, კიბოს პრევენციის ცენტრის დირექტორი, ბატონი რემა ღვამიჩავა. ბატონი ღვამიჩ ავა 2006 წელს ამ ფონდის ერთერთი პროექტის განხილვაში მონაწილეობდა. ფონდმა თავის ვებსაიტზე ის თავის მრჩეველთა საბჭოს სიაში ჩაწერა. ამის შესა ხებ პროფესორს ინფორმაცია არ ჰქონია და მხოლოდ მას შემდეგ შეიტყო, რაც სტატიაში ცილს დაუსაბუთებლად სწამებდნენ,
რომ თითქოს ლესბოსელთა უფ ლებების დაცვის ერთ-ერთი ხე ლშემწყობია. ბატონი რემა ქალთა ფონდს უხერხულ მდგომარეობ აში ჩაგდებისთვის გამოეხმაურა. რემა ღვამიჩავა: - ქა ლთა ფონდში უხერხულ მდგომარეობ აში ჩავარდნენ, როდესაც სტატ ია ნახეს და მათთან მივედი. აღ მასრულებელ დირექტორს, ნანა ფანცულაიას შევხვდი და მისგან ოფიციალური დასტური მივიღე, რომ 2006 წელს ერთადერთი პრ ოექტის განხილვაში ვმონაწილ ეობდი, რომელიც აბსოლუტურად სხ ვა თე მას ეხ ებ ოდა. ეს იყო მა ღალმთიან რეგიონში ერთ-ერთი ოჯახის ფულადი დახმარება (3000 ლარის ფარგლებში), საოჯახო ბი ზნესი რომ დაეწყოთ. მას შემდეგ ამ ფონდთან არანაირი ურთიერ თობა არ მქონია. შეწუხებული ვარ იმით, რომ ჩემი სახელის ხსენება ჩემთვის შეუფერებელ კონტექსტ ში მოხდა. ლესბოსელების დასახმ არებლად საქართველომ არანაირი მხარდაჭერა არ უნდა გამოთქვას და ეს არ არის თემა, რომელსაც აქ წინ წამოწევა სჭირდება. ეს თე მა საქართველოში განსჯის საგა ნი არ არის. იმ საზოგადოებაში, სადაც ჩვენ ვცხოვრობთ, ბევრად სხვა, ქრისტიანული პრობლემები გვაქვს გადასაწყვეტი. ქვეყანაში არის გაჭირვებული, ობოლი, ლტ ოლვილი, ავადმყოფი ხალხი, რო მლებიც ვერ მკურნალობენ. თუ ვინმე ლესბოსელია, მისი და მისი ექიმის გადასაწყვეტი პრობლე
მაა და არა - ქვეყნის. ამ თემაზე მსჯელობაც კი არ მინდა. მე ნუ შემეხებიან და თვითონ იციან თა ვიანთი საქმე. მარიამ გაგოშაშვილი (ქა ლთა ფონდის პროგრამის კოორ დინატორი): - ბატონი რემა ქა რთველ ლესბოსელთა საგრანტო კონკურსის პროცესში ჩართული არ ყოფილა. ჩვენი ბრალია, რომ აღარ განვაახლეთ საიტი და არ მივუთითეთ, კონკრეტულად რა კონკურსის განხილვაში მიიღო ბატონმა რემა ღვამიჩავამ მონა წილეობა და რომ ის აღარ არის ჩვენი მრჩეველთა საბჭოს წევრი. ვფიქრობდით, რომ წელს გაგვეა ხლებინა მრჩეველთა საბჭო, თუ მცა ეს პროცესი ამ რეზონანსმა დაგვაჩქარებინა. ამჯერად, ჩვენ ოფიციალურად წერილობითაც დავადასტურეთ ის, რომ ბატონი რემა ჩვენი მრჩეველთა საბჭოს წევრი 2006 წელს იყო და მხოლ ოდ ერთ საგრანტო პროგრამის - „ქალთა უფლებები და სოციალ ური სამართლიანობა“ განხილვა ში მონაწილეობდა. მრჩეველთა საბჭოს ერთ-ერ თი წევრია კახა ბენდუქიძის და, ნუნუ ბენდუქიძე და იგი ქალთა ეკონომიკურ გაძლიერებასთან დაკავშირებული პროექტების განხილვაშია ჩართული. ფონდ ის დამაარსებელია ორგანიზაცია „საგანმანათლებლო თანამშრო მლობის და განვითარების ცენტ რი.“ თავად ფონდი კი 2005 წლ იდან არსებობს.
ორი საათი ისე გავიდა, ვე რც შევამჩნიე. გაფართოებუ ლი თვალებით ვუყურებ და თავში მხოლოდ ეს აზრი მიტრ იალებს - მე ისტორიას ვეხები, ის ჩემთან ძალიან ახლოს, პი რისპირ ზის და მესაუბრება... ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
39
პატარა მაწანწალას დიდი ოცნება „როცა გავიზრდები
მეც მსოფლიო ვარსკვლავი გავხდები“
დეა თავბერიძე თბილისის ფილარმონიის და რბაზში, 2000 მაყურებელს შორის 6 წლის პატარა ბიჭუნა იჯდა და სცენას გაფართოებული თვალებ ით შესცქეროდა. ორ ბატონს შო რის მოკალათებული დიდი ადამ იანისთვის დამახასიათებელი სი მშვიდითა და ყურადღებით ადევ ნებდა თვალ-ყურს მომღერლებს. არიის დასრულებისთანავე ფეხზე წამომხტარი, მონდომებით უკრა ვდა ტაშს... მე ის ამ ორი ბატო ნიდან ერთ-ერთის შვილიშვილი მგონია. ისინი, ჩემს უკან სხედან... „იავნანას“ საქველმოქმედო გალა-კონცერტზე ერთმანეთს მსოფლიო ვარსკვლავები ცვლი დნენ. საღამო ჰაიტის ტრაგედიის შედეგად დაზარალებულ ბავშვე ბს მიუძღვნეს. მსოფლიოს წამყვან ტენორს - მარჩელო ალვარესს, ამერიკელ სოპრანოს - მიშელ კრ აიდერს და იტალიელ ბარიტონს - ამბროჯიო მაესტრის პაატა ბუ რჭულაძე მასპინძლობდა. პატარა მსმენელი მხოლოდ პაატა ბურჭ ულაძეს იცნობს. „ეს კაცი, ტე ლევიზორში ბევრჯერ მინახავს, ფილარმონიაზეც არის გაკრული, “ - ამბობს და ამ წამოძახილით გვერდით მსხდომთ აცინებს. - კა რგად იმღერა, - ისევ დიდისთვის დამახასიათებელი სიდინჯით და სძენს. საქველმოქმედო ტელემა რათონში რეკლამას აცხადებენ... ნაყიდი ბილეთით - ბიჭი, ვისი ხარ?- შემომესმა უკანა რიგიდან. ამ სიტყვების გა გონებისთანავე მივხვდი, რომ პა ტარა მსმენელი არც ერთის შვილ იშვილი არ იყო. კითხვას არ დაუბ
40
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
ნევია. ათასგვარი ვერსიით ცდილ ობდა იმის მტკიცებას, თუ როგორ აღმოჩნდა ფილარმონიაში. ჯერ ბებიამ მომიყვანაო, ამბობდა. ზე მოთ არის და მელე მომაკითხავსო. პატარას თქმით, ბებია ამ შენობაში დამლაგებლად მუშაობდა და კონც ერტის დამთავრებისთანავე წაიყვა ნდა. ეჭვს ბადებდა მისი ჩაცმულობ აც. თბილად ჩაცმული, ქუდითა და კაშნეთი იჯდა. გვერდით მსხდომთა თქმით, აქ მომუშავე ბებია თბილ დარბაზში ასე შეფუთნულს არ და ტოვებდა. ფუსფუსმა იქვე, კარებში მდგომი კაპელდინერის ყურადღება მიიქცია. მის ყურადღებას ფეხდაფ ეხ დაცვის რამდენიმე თანამშრომე ლიც მოჰყვა. პატარას უკვე სხვა ვე რსია ჰქონდა - ფული შევაგროვე და ბილეთი მეგობარს ვაყიდინეო. სა გულდაგულოდ შენახული ბილეთი რამდენიმეწუთიანი ძებნის შემდეგ მართლაც ამოიღო და სიმართლის დასტურად დაცვის თანამშრომელს გადასცა. მიუხედავად დაჟინებული მტკიცებისა - ბილეთი მაქვს და ად გილი, რომელზეც ვიჯექი ჩემიაო, პატარა დარბაზის მიღმა აღმოჩნდა. ისტორიის ფინალმა დამაინტერესა და ამიტომ დაცვის თანამშრომლ ებით გარშემორტყმულ მატყუარა ბიჭუნას ფეხდაფეხ მივყევი: -რა გქვია? -თამაზი. -თამაზ, ბილეთი საიდან გაქვს? -საიდა მექნება? - ვიყიდე, ბებიამ მომცა ფული. -აქ, მართლა ბებიამ მოგიყვ ანა? -არა, ჩემით მოვედი. მინდოდა, მომესმინა. - ვისთან ერთად შემოხვედი? - მეგობარმა შემომიყვანა. - მოგეწონა სიმღერები?
-კი, ძალიან. ესენი მართლა მს ოფლიო ვარსკვლავები არიან? -კი, მსოფლიო ვარსკვლავები არიან. შენ რამდენი წლის ხარ? - ექვსის, შვიდი წლის ხვალ ვხდ ები. - სკოლაში დადიხარ? - დავდივარ, როგორ არა. კა რგადაც ვსწავლობ. მეც ვმღერი, მაგრამ მსახიობი მინდა გამოვიდე. იცი, როცა გავიზრდები, მეც მსოფ ლიო ვარსკვლავი გავხდები. ბებია ფილარმონიის კარებთან მართ ლაც ელოდებოდა ბებია. ანერვი ულებული, ნამტირალევი თვალ ებით. დაინახა თუ არა ჯერ გულში ჩაიკრა, მერე კი ხელი ჩასჭიდა და ცემა-ცემით წაიყვანა. გზა გადაჭრ ეს და გეზი რუსთაველისკენ აიღეს. რამდენიმე წუთი ფილარმონიის კა რებთან ვიდექი და მიმავალთ თვ ალს ვიტრაჟიდან ვადევნებდი. ბო ლოს, კარი გავაღე და უკვე თითქმის თვალს მიფარებულ ბებია-შვილიშ ვილს ავედევნე. მათხოვარი ბიჭუნა დიდხანს ვათვალიერებდი ხა ლხში გაბნეულ პატარა მეოცნებე ბიჭუნასა და გაბრაზებულ ბებიას. არსად ჩანდნენ... ვერ გამერკვია, ასე მალე სად უნდა გამქრალიყვნენ. როდესაც ამ გაურკვეველი ფიქრებ ით უკან ვბრუნდებოდი, მოულოდ ნელობისგან გავოგნდი. რედაქციის შენობასთან, ცივ ასფალტზე მჯ დომ ბებიასა და ჩახუტებულ შვილ იშვილს მოვკარი თვალი. გვერდით კიდევ ერთი პატარა ეჯდათ. მათხ ოვრობდნენ. თამაზი სლუკუნებდა. - უყვარს მუსიკა? - ია იმუ პაკაჟუ მუზიკუ. გამაგი
ჟა, ისე ვინერვ იულე. ერთი საათი არ ჩანდა. გული გამისკ და. ეს პატარა მარტო დავტ ოვე და სად არ ვეძებდი. - მეც ფილარმონიაში ვიყავი. უნდა გენახათ, როგორ უსმენდა მომღერლებს. - ბურჭულაძე უყვარს. გუშინ მითხრა, კონცერტზე წამიყვანეო. ბოლოს ეს გამახსენდა და ამით მი ვხვდი, რომ იქ იქნებოდა. ნიგადიაი. ნი პლაააჩ! - ცოდოა, ნუ უყვირით. - მე არა ვარ ცოდო? ყველგან ვე ძებდი. მასწავლებელს თეატრშიც მიჰყავს და ყველგანაც. მომინდომა ფილარმონია. სკატინააა!.. - დღეც გამოდიხართ თუ მა რტო საღამოობით? - არა, დღე ვმუშაობ. მერე ამათი ჭამა, ამის სკოლა, გაკვეთილები... აქ რვა საათზე მოვდივარ. რაღაცა სა ჭმლის ფული ხომ უნდა შევაგროვო. - შვილი არ მუშაობს? - ჩემი შვილი ზის, რძალმა კიდევ ესენი მიატოვა და წავიდა. ამის გა
ფილარმონიაში
რდა კი დევ ორი მყავს. იდი ტუდაა ტებე გავარიატ(მიუბრუნდა მტირალ თამაზს). - სად უშვებთ? - იქეთ რომ დადგეს. ამისთვის ყველაფერი სულერთია, ჭამა კი უყვარს. იცი რა კარგად ჭამს? ღმ ერთმა შეარგოთ, მაგრამ აქ რისთ ვის ვზივარ?! მაგათ გულისთვის... დავემშვიდობე და ფილარმონ იისკენ განვაგრძე გზა. ყურებში ისევ თამაზის სიტყვები მესმოდა, - უმალაიუ, ნიხაჩუუ... - მერე ზლ უქუნი და ბებიის გააფთრებული ყვირილი. p.s ვეღარ მოვითმინე და უკან მოვიხედე. თამაზი უკვე სუპერმ არკეტის კარებთან ატუზულიყო და მოწყალებას ითხოვდა...
განათლების მინისტრი კი დევ ერთხელ შეიცვალა და ამ სისტემას რეფორმის კიდევ ერთი დიდი ტალღა ელოდება. დიმიტრი შაშკინს უკვე შე მუშავებული აქვს გეგმა, რო მლის მიხედვითაც 2010-2011 წლის პროექტები უნდა განა ხორციელოს. თუმცა ეს ყველ აფერი ჯერ კიდევ იდეებია, რომელთა ხორცშესხმაც ნელნელა იწყება.
მარიტა დამენია რა მეთოდებით აიძულებენ მეთორმეტეკლასელებს სკოლაში სიარულს? ის, რომ ატესტატი მისაღები გამოცდების ჩაბარებისას ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფა ქტორი გახდება, უკვე ყველასთვის ცნობილ ია. გარდა ამისა, როგორც დიმიტრი შაშკინმა განაცხადა, მეთორმეტე კლასებში გაიხსნება ეგრეთწოდებული „აბიტურკლასები“, სადაც დატრენინგებული მასწავლებლები უფასოდ, სკოლის ხარჯზე მოამზადებენ ბავშვებს მისა ღები გამოცდებისთვის. რაც თვისთავად კარგი გადაწყვეტილებაა, რადგან ძალიან ბევრ მშობ ელს არ აქვს საშუალება, რომ ბავშვი მისაღები გამოცდისთვის ყველა საგანში რეპეტიტორთან მოამზადოს. მისაღები გამოცდებისთვის უფას ოდ მომზადება კი ბევრ ნიჭიერ ახალგაზრდას გაუხსნის გზას მომავლისკენ. გარდა ამისა, მო სწავლისთვის შეფასების ერთ-ერთ სავალდებ ულო კრიტერიუმად იქცევა დასწრება. ის ცა ლკეული შემთხვევები კი, რომლის დროსაც ბა ვშვი სკოლაში სიარულს დიდი ხნის განმავლო ბაში ვერ ახერხებს, განათლების სამინისტროს მიერ ინდივიდუალურად გადამოწმდება და მხოლოდ ასე მოხდება გაცდენების საპატიოდ ჩათვლა. გარდა ამისა, მოხდება მოსწავლეების საზღვარგარეთ გაცვლითი პროგრამებით უზ რუნველყოფა, საზაფხულო სკოლების შემო ღება და სასკოლო მედლებით სკოლის დამთ ავრებისას მათი დაჯილდოება. მნიშვნელოვანი იქნება სასკოლო ოლიმპიადებში მონაწილეობა. ერთიანი ეროვნული სასწავლო გეგმა და სახელმძღვანელოები ახალმა მინისტრმა ახალი სასწავლო გეგმ ის შემუშავება გადაწყვიტა, რომელიც 5 წლის განმავლობაში არ შეიცვლება. მოხდება ახალი საგნების დამატებაც. ეს არის სამხედრო-პა ტრიოტული აღზრდა, საინფორმაციო ტექნ ოლოგიები და მსოფლიო კულტურა. გარდა ამისა, ყოვლად უაზრო საგანი – ფიზკულტურა სპორტით შეიცვლება. მოსწავლეებს შესთავაზ ებენ სპორტის რამდენიმე სახეობას, რომელთა ბაზებიც სკოლასთან ახლოს იქნება და მათ შე ეძლებათ სასურველი სახეობის შერჩევა. თუ მცა ეს ყველაფერი იმ შემთხვევაში გამოვა, თუ ორგანიზების ხარისხი ძალიან მაღალი იქნება. გარდა ამისა, მკაცრად გაკონტროლდება სა ხელმძღვანელოების ხარისხი, შემუშავდება სპ ეციალური სტანდარტები, რომლითაც ბავშვის ასაკის მიხედვით განისაზღვრება სახელმძღვა ნელოების ფორმა, ზომა, წონა, გა ყოფადობა, შრიფტი, აიკრძალე ბა სკოლაში არაგრიფირებუ ლი სახელმძღვანელოების გამოყენება. მასწავლებე ლი წიგნს სასწავლო წლის დასაწყისში, ანუ ივნისში შეარჩევს და ამის შესახებ აცნობებს მშობლებსაც. გარდა ამისა, ეს წიგნები ხუთი წლის განმავლობაში არ შეიცვლება, რაც სახელმ წიფოსაც და ოჯახებსაც დიდი ხარჯებს ააცილებს თავიდან. ცნობილია, რომ სახელმწიფო სოციალურად დაუცველი ფე ნებისთვის სახელმძღვანე ლოების შესაძენად ყოველწლიურ ად მილი ო ნო ბი თ ლ არ ს ხარ ჯ ავს, რაც მ ხ ოლ ო დ გა
მომცემლების ჯიბეს ასქელებს. ახლა კი უკვე ნახმარი სახელმძღვანელოების ხელახლა და რიგებაც გახდება შესაძლებელი.
უსაფრთხო სკოლა მშობელს, რომელიც შვილს სკოლაში სასწ ავლებლად უშვებს, პირველ რიგში, იმის გარა ნტია, უნდა ჰქონდეს, რომ შვილი შინ უვნებელი და ცოცხალი დაუბრუნდება. ამისთვის სკოლ ებში მოხდება მანდატურის ინსტიტუტის შემო ღება. ესენი იქნებიან სპეციალურად გადამზად ებული ადამიანები, რომლებსაც ეცოდინებათ ბავშვებთან ურთიერთობა, კონფლიქტური სი ტუაციის თავიდან აცილება და განეიტრალება. გარდა ამისა, სკოლის დიდ ნაწილში დამონტაჟ დება ვიდეოთვალები, რომლის საშუალებითაც მანდატურები გააკონტროლებენ სკოლის იმ მონაკვეთს, სადაც ბავშვები მასწავლებლების მეთვალყურეობის გარეშე რჩებიან. ასევე, მო ხდება სკოლების დაყოფა სამი სასწავლო საფე ხურის მიხედვით. ანუ პირველიდან მეოთხე კლ ასამდე ბავშვები ერთ სკოლაში ისწავლიან, მე ხუთედან მერვემდე – მეორეში და მეცხრედან მეთორმეტე კლასის ჩათვლით – მესამეში. აქ მთავარი პირობაა, რომ სკოლები ახლოს უნდა იყოს ერთმანეთთან და, როგორც წესი, მთელი კლასი უცვლელად გადავა ერთი სკოლიდან მე ორეში. განათლების მინისტრის განმარტებით, ეს მათ თავიდან ააცილებს უფროსკლასელები სგან პატარების ჩაგვრას და დაბალი კლასების მოსწავლეების თვალში მასწავლებლების ავ ტორიტეტის შელახვას. მასწავლებელთა სერტიფიცირება ივლისში დაიწყება მასწავლებელთა სერტ იფიცირების მეორე ეტაპი. ეს სერტიფიცირება წელს ნებაყოფლობითია, ანუ მასწავლებელი სურვილის მიხედვით გადაწყვეტს, გაიაროს თუ არა ის. თუ არ გაივლის ან ვერ გაივლის, ის სკ ოლაში მაინც დარჩება, უბრალოდ, მას აღარ შეეხება ხელფასების მომატება, რომელიც მომა ვალშია მოსალოდნელი. პირველი თებერვლიდან მასწავლებელს უკვე შეეძლება ტრენინგების გა ვლა და სერტიფიცირებისთვის გადამზადება. რესურსცენტრებში ისინი 160-ლარიან ვაუჩერს მიღებენ გადასამზადებლად, ერთი 80-ლარიანი ვაუჩერი ექნებათ უნარებში და ერთიც სპეცია ლობაში. გარდა ამისა, სკოლაში გვეყოლებიან მენტორმასწავლებლები, რომლებიც ვალდებ ული იქნებიან, აიყვანონ სტაჟიორები და ამის თვის მიიღებენ დამატებით 160 ლარს. სექტ ემბრისთვის უკვე 100 მენტორმასწავლებელი გვეყოლება, რომლებიც საუკეთესოთა შორის საკუთესონი იქნებიან. ასეთი მასწავლებლების გადამზადების საკითხი მას შემდეგ დადგა დღ ის წერიგში, რაც ახალგაზრდა პედაგოგობის მს ურველებს სერიოზული პრობლემები შეექმნათ, რადგან სკოლების უმეტესობა უარს აცხადებს სტაჟიორების მიღებაზე. სერტიფიცირების გა ვლისთვის კი აუცილებელია. გაზაფხულამდე შეიქმნება მასწავლებელთა პროფესიული ეთ იკის კოდექსიც, რომელიც შიდა განაწესიდან გამომდინარე გაკეთდება. აუცილებლად იქნება მუდმივი წახალისება კარგი მასწავლებლისთვ ის. წარმატებული მასწავლებლები, სემინარე ბის სახით, სხვას მასწავლებლებს გაუზიარებენ თავიანთ პრაქტიკას. ვინ გაარემონტებს სკოლებს მალე შეიქმნება კომპიუტერული პროგრამა, რომელიც თავს მოუყრის კომუნალურ გადასახადებს, გაკე თდება სკოლების გრადაცია მა სწავლებლების რაოდენობიდან, კვადრატული მეტრიდან და მოსწ ავლეების რაოდენობიდან გამო მდინარე. იქ, საიდანაც გაბერილ ციფრებს წარმოადგენენ, აუცი ლებლად შევა გენინსპექცია. 20 მილიონი ლარი კი გადაეცემათ ადგილობრივი თვითმმართველ ობის ორგანოებს, რომლებიც უშუალოდ გააკონტროლებენ სკოლებში მიმდინარე სარე მონტო სამუშაოე ბს, მათ შესრ უ ლე ბუ ლ სამ უშ აო ს კი, თავის მ ხრ ი ვ , გ ან ა თლების სამ ინ ი ს ტრ ო გ აა კ ონტრ ო ლ ებს.
ლოტო უკვე კვირაში 2–ჯერ მირიან ბოქოლიშვილი საქართველოში ახალი ლოტოს გა თამაშება სულ რაღაც ერთი თვის წინ დაიწყო და ამ მცირე დროში იმდენად დიდი პოპულარობა მოიპოვა, რომ მენე ჯმენტმა მასში სიახლეების შეტანა გა დაწყვიტა. ლოტოს ბილეთებზე მზარდი მოთხოვნილების გამო “საქართველოს ლატარიის კომპანია” მომხმარებელს კიდევ ერთი ახალი გადაწყვეტილების შესახებ ამცნობს: ამიერიდან ლოტოს გათამაშება კვირაში 2–ჯერ გაიმართება. გათამაშება ტელეკომპანიების – “რუსთ ავი2”–სა და “იმედის” პირდაპირ ეთერში ყოველ სამშაბათს და პარასკევს 21:50 საათზე შედგება. კომპანიაში ვარაუდ ობენ, რომ ლოტოს კვირაში 2–ჯერ გა თამაშება გაზრდის, როგორც მომხმა რებელთა რაოდენობას, ასევე მოგების შანსებს. გიორგი კოპალეიშვილი, “საქართვე ლოს ლატარიის კომპანიის” საზოგადო ებასთან ურთიერთობის მენეჯერი: – ჩვენს მომხმარებლებს საშუალება ექნებათ ჩაერთონ ლოტოს გათამაშებაში უფრო აქტიურად, გათამაშება კი შედგება ყოველ სამშაბათს და პარასკევს. შედეგე ბი გამოქვეყნდება, ჩვენს ოფიციალურ ვე ბგვერდზე და გაზეთ “პრაიმტაიმში”, რო მელიც გახლავთ “ლატარიის კომპანიის” პარტნიორი. ანუ ოთხშაბათს “პრაიმტაი მის” მეშვეობით შეიტყობთ, როგორც პა რასკევის, ასევე სამშაბათის გათამაშების შედეგებს. გათამაშების ფორმატიც იც ვლება, კერძოდ, იზრდება ქრონომეტრაჟი და 5 წუთის ნაცვლად გათამაშება გაგრძე
`
ლდება 10 წუთი. ერთთვიანი ისტორიის მიუხედავად, ლოტომ უკვე გამოავლინა 2300–ზე მეტი გამარჯვებული სხვადასხვა საპრიზო კა ტეგორიებზე. დღემდე მოგების სახით გა იცა 460 ათას ლარზე მეტი. ჯერჯერობით ჯეკპოტი არ გათამაშებულა და მაქსიმალ ური მოგება ნელ–ნელა 1 მილიონ ლარს უახლოვდება. ვინ იქნება იღბლიანი და ვინ მოხსნის ჯეკპოტს, ამას მაყურებელი პი რდაპირ ეთერში იხილავს. იმათ კი ვისაც ჯერ არ შეუძენია ბილე თები, შევახსენებ, რომ “საქართველოს ლატარიის კომპანიის” ყველა პროდუქტის შეძენა შესაძლებელია მთელი ქვეყნის მა სშტაბით, კომპანიის სერვისცენტრში, “სა ხალხო ბანკის” ფილიალებსა და პრესის ჯიხურებში. გარდა ამ სიახლისა, კომპანიამ უკვე გაუშვა ქსელში კიდევ ერთი სახეობის მო მგებიანი ბილეთი, რომელსაც ლოტოს ან ალოგიური სახელწოდება აქვს (6/49–დან). ერთი ბილეთის ღირებულებაა 2 ლარი და მოგების 3 შანსს ითვალისწინებს. ამ შემთ ხვევაში მაქსიმალური მოგება არის 2649 ლარი, მინიმალური მოგება კი გულისხ მობს სატელევიზიო ლოტოს ერთ ბილეთს საჩუქრად.
`
ბრავო, შაშკინს!
გათამაშება შედგება ყოველ სამშაბათს და პარასკევს. შედეგები გამოქვეყნდება, ჩვენს ოფიციალურ ვებგვერდზე და გაზეთ “პრაიმტაიმში”
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
41
000002
Tamazi saocrebaTa qveyanaSi
Tamazi iseT qveyanaSi izrdeboda, rogorsac mas dedac ki ver usurvebda. bebiebi zafxulSi riwaSi isvenebdnen, zamTarSi likanSi, Semodgomaze qveynis Sida RirsSesaniSnaobebis daTvalierebiT iyvnen garTulni, gazafxulze ki moZme respublikebis dedaqalaqebs stumrobdnen xolme... romi, parizi, amsterdami... zura da mzia, Sesabamisad - Tamazis mama da deda, sakuTari samsaxurebis garda, seqsiTac iyvnen dakavebuli, Tan arc Tu iSviaTad, da amitom, orive SesaniSnav formas inarCunebda... yovel wels mSoblebi SvilebTan erTad stumrobdnen Jinvalis did wyalsacavs... ho, nina, nina saerTod ar Secvlila, is iseTive gonebagaxsnili iyo, rogorc dasxivebamde, Tumca axla ufro advilad SeeZlo gzis gagneba, raki Tavisufleba umciresobis niWi sulac aRar iyo... korifaZeebi mSvidad cxovrobdnen da droTa ganmavlobaSi imis mimarTac gaxdnen Semwynareblebi, rom Tamazi, maTi umcrosi, daugegmavi, magram mainc imedismomcemi Svili, erTaderTi SavTmawarbiani arseba iyo sruliad iberiaSi... cxovrobdnen or sarTulian saxlSi, Sun Zone-s sakmaod prestiJul nawilSi, zRvis sanapirodan sul raRac naxevar kilometrSi. es saxli ojaxma sakuTari danazogebiTa da gldanis vilaeTSi sarTulnaxevrianis gayidviT Semosuli fuliT SeiZines... 2031-is dasasruls... nu gikvirT, korpusebi aqedan dasxivebebis gamo gaqra, mas Semdgom, rac mecnierTa ZalisxmeviT istoriidan sabWouri eqspansia amoiZirkva...
Tamazma laparaki xuTwlinaxevrisam daiwyo. ara, manamdec ambobda raRacebs, magram ZiriTadad ZilSi... iseTi sayvareli iyo, erT Rames, ukuRma iZaxda dedaCems Semovevleo , magram Tavisi bavSvuri enis moCleqiT... Tumca fxizeli Cumad ijda Sen xolme, kopebSekruli rogorc brZeni...
Semogevlos Seni dediko, neta gaRviZebuli rodis alaparakdebi...
2. Sen 7 wliT ufrosi xar...
pirveli winadadeba ki yvelaze umcrosma korifaZem zustad xuTi wlisa da 6 Tvis rom Sesrulda, maSin warmosTqvax, va... Tavidan erTi, Cveulebrivi dRe gaTenda, CemidedaSeveTiTqos... yvelani sasadilo oTaxSi isxdnen. ciiii... xom gaxsovT, mecnierTa Zalisxmevas maT cnobierebaSi tyuilebisadmi midrekileba gaeqro... 1. moica da eg raRa iyo, egeba jer Sen kvdebi...
6. anu dRes is xuTnaxevari wlis gaxda?
4. Sen a 6 b am Zle Sei manqan .. i s S Tve gartya a d
5. eSi 6 Tv is z a Tam ebis d a dab Rea d
3. ki, magram Sen SeiZleba k ibo gWirde s...
8. gilocav iiiiiv
, Tamaz vig n m e S a, ro Cven v g ind rvoT... a d ar su yvarx eloba gi umarT g r : m ad a jan a erT s... yvel jo
vai 7. ar meee , a bo rsebs!
didi madloba yvelas Cemi dRegrZelobisTvis, Wirime Tqveni, kargo xalxo... me minda, Cemi mxridan gisurvoT sikeTe da siyvaruli, maRalma RmerTma mogceT Tqven am cxovrebis gaZleba, cota fuli da cotac iRbali da danarCens TqveniTac kargad mixedavT... me minda madloba giTxraT Cemo bebiebo, da romelic ar unda mokvdeT pirvelad, me oriveze daaxloebiT erTnairad damwydeba guli, Cemo mama, zurab. maqvs imedi, rom cxovrebis ukeTesad danaxvas iswavli da am wyalsacavze siarulsac moiSli. dedav, me ar gamigia Senxela ojaxis qali da seqsi, xuTwlinaxevris biWis deda xar da meti ridi mogeTxoveba. nina, nina, nina, Sen ra unda giTxra, me TviTon ar vici. kai ha, madloba Cemi dRegrZelobisTvis, da xar mainc, sxva Tu araferi... amdeni xani gulSi vinaxe es Tqveni ucnauroba, mainc kai biWi var da ar mindoda vinmesTvis guli metkina, magram, rodemde... kargiT ra xalxno, sul gaafrineT?! cota kacoba, cota jigroba, cota rame... sizmrebs mainc ar naxulobT? Tu me vxedav sizmrebs araTqveneburs? 42
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
4. Sen xom isedac male unda mokvde, ar Rirs dardi...
2. ui, SeiZleba Tamazis Cabanis Semdeg xelis dabana damaviwyda
3 rame xom ar damemarTeba?
1. dRevandel so cota ga uzs na bri gemo vlisedakravs Zvirfas o...
ვარჰოლიზმი ...და ქართველები, რომლებმაც იდი ისერა იციან, მაგრამ მაინც... და. ჩემი მეგობარი უმეტყველო სა ხით უყურებდა. ჩემი დანა ხვისას ძლივს წარმოთქვა ორი სიტყვა, სახლში წა მიყვანეო. ამ დროს ქერა მოდელი მოვიდა და მკით ხა, ხომ არ შევიცვლიდი აზრს და მასთან ერთად ხომ არ წავიდოდი. ყუ რადღება არ მივაქციე. ჩემს მეგობარს ადგო მაში დავეხმარე. ქერა მოდელი: „ჩემთან არა და ამ crack-head-თან ერთად მიდიხარ?!“ ძა ლიან მინდოდა, შემო ვტრიალებოდი და მე თქვა: „შეხედეთ, ვინ ამბობს ამას! cokewhore!“ თავი მოვთ ოკე, მეგობარს ხელი დავავლე და კარი გავიხურე. ტაქსიში
EXCLUSIVE
ლოლა ლუნი
(სპეციალურად პრაიმტაიმისთვის აშშ–დან) „თუ კარგად გახსოვს სამო ციანების ამერიკა, ესე იგი, შენ იქ არ ყოფილხარ“, – ეს გამოთქ მა კარგად უსვამს ხაზს იმდრ ოინდელი ცხოვრების სტილს. სექსი, ნარკოტიკი, როკ-ენ-რო ლი ერთ პატარა სტუდიაში იყო გაერთიანებული. ენდი ვარჰ ოლთან ცნობილი ადამიანები იკრიბებოდნენ და ხელოვნების სახელით თავს იფუჭებდნენ, მაგრამ მაშინ ეს არც ზნეობის და არც კანონის დარღვევად არ მიიჩნეოდა. ვარჰოლი, რომე ლიც თვლიდა, რომ ფულის შო ვნა ყველაზე დიდი ხელოვნებაა, თავის ხელოვნებასა და ბიზნ ესს ერთმანეთს კარგად უთავ სებდა. ნარკოტიკი ხელოვანს ქმნიდა და ამით ვარჰოლი მას აქტუალურს ხდიდა. ხელოვნებ ის ნებისმიერ დარგში მოღვაწე ახალგაზრდების ოცნებაა, იმ პერიოდში ეცხოვრათ, როდე საც ნიუ-იორკი ვარჰოლიზმით იყო დაკავებული. „ვარჰოლის სუპერსტარად“ წოდებული იდ იც ვარჰოლის ერთ-ერთი პრ ოდუქტი იყო. მართალია, იდის ჰეფი-ენდით არ დაუსრულებია ცხოვრება, მაგრამ ამას ყურა დღებას არავინ აქცევს. გულში ჩამწვდომი ცხოვრებისეული ისტორია, 60-იანების ვარსკვ ლავი, მთლიანად განთავისუფ ლებული, გლამურის სახე, იმ ხალხით გარშემორტყმული, რომლებსაც დღემდე სანთლე ბს უნთებენ... თქვენი არ ვიცი, მაგრამ ამ ყველაფერზე მეც ვოცნებობ, თუმცა სულაც არ მინდა, 60-იანებზე აწყობილი, ერთ-ერთი, ჩასაქრობად გამზ ადებული ვარსკვლავი ვიყო. ერთ საღამოს დაღლილ-და ქანცული სახლისკენ მივუყვები ნიუ-იორკის ქუჩებს. შემთხვევ ით ვეფეთები ჩემს მეგობრებს
და, ასევე შემთხვევით, ზუსტად ნა ხევარ საათში ღამის კლუბ ში ვხვდები. იქ ჩემს ძველ მეგობარს ვხ ვდები, რომე ლიც მთხოვს, გავყვე რომე ლიღაც მეგო ბრის ფართიზე. რა თქმა უნდა, უა რს არ ვამბობ. მივედით... უამრავი ხალხი... ძირი თადად, მოდელები ანორექსიული გამომეტყველებით, მაგრამ მაინც ლამაზები. ჩემმა მეგობარმა უცებ იყვირა: „გაიცანით ლოლა... საქა რთველოდან...“ და ტუალეტისკენ გაუყვა ვიღაც ჩარლი ჩაპლინისქუ დიან და გრძელთმიან ბიჭთან ერ თად. ჩემი ყურადღება ქერა გოგომ მიიქცია, რომელიც, არ ვიცი, მო დის ჟურნალებიდან მახსოვს თუ, უბრალოდ, რომელიღაც კლუბ ში გავიცანი. ლაპარაკობს და მის გარშემო ყველა ბედნიერი სახით იცინის – ე.ი. ქერა გოგო ჟურნალ ებიდან მახსოვს. სხვა შემთხვევაში, არც არაფერია სასაცილო და არც ესენი გაიცინებდნენ. „...და ვუთხ არი: ან ნიუ-იორკში წავალ, ან არას ვიტყვი-მეთქი... მოკლედ, აქ ვარ, და გარშემო ისევ იცინიან“. „...და შენ, ლოლა?“ – კითხულობს ქერა. როგორ გაიგო ამან ჩემი სახელიმეთქი, ვფიქრობდი. არამარტო ჩემი სახელი. ისიც ახსოვდა, რომ მისნაირად უცხო ქვეყნიდან ვიყა ვი. როცა მივედი, რეაქტიულ ლა პარაკში იყო ჩართული. არაფერია გასაკვირი: ქერა და ნორმალურცხ ვირიან გოგოებზე ინფორმაციის გადაცემა მოდელებს ლაპარაკის გარეშეც შეუძლიათ. ისევე მუშა ობენ, როგორც რობოტები მთვა რეზე, რომლებიც სხვა რობოტებს უგზავნიან ინფორმაციას მთვარის შესახებ და საბოლოო ჯამში, რო ბოტმა უფრო მეტი იცის მთვარის შესახებ, ვიდრე თვითონ მთვარემ.
ორი წინადადებით მო ვუყევი ჩემი შელამაზებული ისტორია: როგორ დავტოვე კარიერა საქართველოში და ჩამოვედი სამსახიობოზე სასწავლებლად. კარიერის მიტოვება ძლიერი ნათქვა მია, ანუ „მე, უზომოდ პოპუ ლარული“. „სამსახიობოზე სასწავლებლად“ – ამაზეც გააჩნია თავისი აზრი: ან ლოლაა მდიდარი, ან ლოლას მშობლები. შემდეგი კითხვა: „და მოგვიანებით რას შვრე ბი?“ მერე რა, რომ ეს კითხვა დაახლოებით დილის 4 საათზე და ისვა? „ჯერ არ ვიცი“, – მეც ვპასუხ ობ, „ნიუ-იორკია, ხომ ხვდები?!“ შე მდეგ თავის აპარტამენტში მპატ იჟებს პარკ ავენიუზე და იქვე კოკა ინსაც მთავაზობს. „არა, მადლობა, ზუსტად შემოსვლის წინ გავაკეთე ოთხი ბამფი“. ეს გამოცდილი მე თოდია კოკაინის შემოთავაზება ზე უარის სათქმელად. თვალებით ვეძებ სასმელს – სიფხიზლეში გო გოებთან უაზრო ფლირტი მიჭირს ხოლმე. სასმელი ვერა, მაგრამ ჩე მი მეგობარი კი ვიპოვე, რომელიც ვიღაც ჩინელ გოგოზე ეგდო. გვ ერდით ეჯდა ბარიგა ჩარლი ჩაპლ ინის ქუდით და კიდევ ერთი ბიჭი, რომელიც ფეხბურთის მოთამაშეს წააგავდა ვარჯიშის შემდეგ, ბიზნ ესმენის გამომეტყველებით. „შენ ლეტერმანის შოუშიც იყავი, ანუ კარგი მასალა ხარ. შენ ის მომეცი, რაც მე მინდა და იმას მიიღებ, რაც შენ გინდა...“ – ეუბნებოდა და თან ჩემს მეგობარს ხელს უთათუნებ
ჩაჯ დო მა მდ ე გადაწყვეტილი იყო, რომ ჩვენ ჩვ ენს სახლებში მივდიოდით. ტაქსის გაჩერების შემდეგ კი კიმის სახლ ში აღმოვჩნდით. იქ არც ბარიგები იყვნენ და არც ანორექსიკი მოდე ლები. მარტო ერთი საყვარელი, ფუმფულა გოგო დაგვხვდა მანჰ ეტენის პატარა სტუდიო-აპარტა მენტში. ჩემმა მეგობარმა შესვ ლისთანავე გაიხადა ტანსაცმელი, ლოგინზე ახოხდა და რამდენიმე ეროტიკული მოძრაობის შემდ ეგ გაითიშა. ფუმფულა კიმმა ჯერ იკითხა, რას ვაკეთებდით მთელი ღამის განმავლობაში. არაფერი მი პასუხია. იგივე კითხვა შევუბრუნე. მოყოლა დაიწყო, როგორ გაიღვი ძა, მიიღო შხაპი, როგორ წავიდა „მოდის ტექნოლოგიის ინსტიტუტ ში“ და რომ გაკვეთილებზე ძალიან ეძინებოდა, იმიტომ რომ დილას ყავა არ დაულევია. იგივე მიზეზით სამსახურშიც არ წავიდა და ზაკ პოზენი გადააგდო. სანამ ტაქსი
გააჩერა და სახლისკენ გაუყვა, მეგობრები შეხვდნენ და მათთ ან ერთად ვილიამსბურგში აღ მოჩნდა სახურავის ფართიზე. ისევ ახსენა დაღლილობა და ყა ვა, რომელიც დილას არ დაულ ევია, და მხოლოდ ამ მიზეზით არ თქვა უარი უფასოდ შეთავა ზებულ ერთ ბამფზე, მერე მე ორეზე, მერე მესამეზე. ალბათ, მეოთხეზეც. შემდეგ ყვებოდა, რომ გვიანი იყო და ჩქარა სახლ ში უნდა გაქცეულიყო, რომ გა მოეცვალა და კლუბში წასული ყო. მან იცოდა, რომ დრო ისევ არ ექნებოდა ყავის დასალევად და ამიტომ გადაწყვიტა, გზად ოცი დოლარის კოკაინი ეყიდა. მე ვცდილობდი, ინტერესიანი სახით მესმინა ამ ყველაფრი სთვის და თან ვნერვიულობდი ჩემს მეგობარზე, რომლის სუ ნთქვის ხმაც არ ისმოდა. კიმმა
გარეთ გასვლა შემომთავაზა ყავის საყიდლად. ამ დროს ჩე მმა მძინარე მეგობარმა თვალი გაახილა: „წამოდი, დეივთან წა ვიდეთ და გზად ყავასაც ვიყი დით“. მე ვუთხარი, რომ კარგი იქნებოდა, თუ სახლში დავრ ჩებოდით და მე ჩავიდოდი სთ არბაქსში ყავის საყიდლად. მა გრამ, რა თქმა უნდა, მხოლოდ ყა ვა არ იყო სა კმ არ ისი – მათ მეტი კოკაინი სჭირდებოდათ. მიზეზი: დილის 6 საათზე ძალი ან ეძინებოდათ. აქ უკვე ვეღარ მოვითმინე: „მოკვდები, თუკი ამის კეთებას გააგრძელებ!!!“ შემოტრიალდა და სრულიად უაზრო სახით მიპასუხა: „არა უშავს! იდიც ასე მოკვდა!!!“ ...და ქართველები, რომლ ებმაც იდი ისერა იციან, მაგრამ მა ინც... Campbell-ის სუ პი მა თთვისაც იხარშება. ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
43
EXCLUSIVE ჩინგიზ ჰუსეინზადე კობა ინასარიძე ჩვენს მეზობელ სომხებსა და აზ ერბაიჯანელებს ერთმანეთი გულზე როგორ ეხატებათ, ხომ იცით? ჰოდა, ამათი „სიამტკბილობის“ ერთ-ერთ დასტურად ამას წინათ მცხეთის ფეშენებელურ რესტორანში მომხდა რი სახალისო ამბავიც გამოდგება... გასულ კვირას საქართველოს ერ ოვნული ოლიმპიური კომიტეტის 20 წლის იუბილესთან დაკავშირებით, თბილისს, ევროპის ოლიმპიური კო
დერენიკ გაბრიელიანი მიტეტის პრეზიდენტ პატრიკ ჰი კის თამადობით, ევროპის ქვეყნების ოლიმპიური კომიტეტების ხელმძღ ვანელები ესტუმრნენ. თბილისს ევ როპის 2015 წლის ახალგაზრდული ოლიმპიური ფესტივალის მასპინძლ ობაზე განაცხადი აქვს შეტანილი და ცხადია, ასეთი რანგის დელეგაციის ვიზიტის ერთადერთი მიზეზი მხოლ ოდ 20-წლიანი იუბილეს აღნიშვნა არ ყოფილა. სტუმრებმა საფუძვლი ანად დაათვალიერეს დედაქალაქის სპორტული ობიექტები და ფრიად
კმაყოფილებიც დარჩნენ. ისინი ქვ ეყნის პრეზიდენტმა მიხეილ სააკაშ ვილმა, უწმინდესმა და უნეტარესმა ილ ია მე ორ ემ და თბილისის მერმა გიგი უგულავამ მიიღეს. ნოემბერში კი ფესტივალის მასპინძლობასთან დაკავშირებით საბოლოო არჩევანის გაკეთება თბილისსა და ჩეხურ ბრ ნოს შორის მოუწევთ... რა თქმა უნდა, ამ ყოველივეს არც ქართული სუფრის გარეშე ჩა უვლია. ვიზიტის ბოლოს ევროპული დელეგაცია მცხეთაში მიიპატიჟეს
და... თამადამ განსხვავებული სასმ ისი მოითხოვა. ყანწი მიაწოდეს და მანაც ტრადიციულ-ქართულად გა მოცალა, თან დააყოლა: მიირთვით, ვისაც სურვილი გაქვთო. დამლევი არავინ ჩანდა, თუმცა აზერბაიჯანის ოლიმპიური კომიტეტის ვიცე-პრეზ იდენტ ჩინგიზ ჰუსეინზადეს სულმა წასძლია და ყანწი მოითხოვა. სადღ ეგრძელო თქვა და ღვინოც მიირთვა. თამადამ კი იქვე ხაზგასმით, რუსუ ლად აღნიშნა: „ადინ ნოლ ვ პოლზუ აზერბაიჯანა“... ეს სიტყვები იყო და
ყანწი გვერდით მაგიდიდანაც მოით ხოვეს. „რას ჰქვია, ადინ ნოლ ვ პო ლზუ აზერბაიჯანაო“, ვერ „დააკავეს“ სომხეთის ოლიმპიური კომიტეტის ვიცე-პრეზიდენტი დერენიკ გაბრ იელიანი. სომეხს აზერბაიჯანელის თვის რამენაირად ხომ უნდა ეჯობნა და... გაბრიელიანმა ის ყანწი სკამზე შემდგარმა გამოცალა, `დვა ადინ ვ პოლზუ არმენიი~... ოღონდ ესენი ერთმანეთს ბომბ ებს ნუ დაუშენენ და საქართველოში ყანწსა და ღვინოს რა გამოლევს...
მუჯირი მოსკოვის წინააღმდეგ კობა ინასარიძე ძველი ანეკდოტისა არ იყოს, კაცი შარს რომ ეძებს და შემხვედრს აეკიდება, ქუდი რად არ გახურავსო, ისეა მოსკოვის „ლოკომოტი ვისა“ და ქართველი ნახევარმცველის, დავით მუჯირის საქმე... მოსკოვური კლუბის ხელმძღვანელობამ ფეხბურთელები საახალწლოდ 8 იანვრამდე დაითხოვა, მერე კი ჩვენიანს შარი მოსდო, კლუბში 28 დეკემბერს უნდა გამოცხადებ ულიყავიო. ვითომ დისციპლინისა და კო ნტრაქტის პირობების დარღვევის გამო კი დავით მუჯირს უცერემონიოდ კა რისკენ მიუთითეს და კონტრა ქტის გაუქმებას ცალმხრივად შეეცადნენ. არადა მუჯირის მსგავსად, „ლოკომოტივის“ ყველა ფეხბურთელი ახალი სეზონისთვის მოსამზადებ ლად კლუბის ბაზაზე სწორედ 8 იანვარს გამოცხადდა. სხ ვებისთვის არც არაფერი მომხ დარა, ქართველი ფეხბურთელი კი ხელმძღვანელობამ საქმის „გა სარჩევად“ დაიბარა. „ეს ყველაფერი მო გონილი ბრალდებებია, სა ქმე სულ სხ ვა რამ არის. რუსეთში უცხო ელ ფეხბურთელებზე ლიმიტია დაწესებული და „ლოკომოტივსაც“ სხვა უცხოელის დასამატებლად ადგილის განთავისუფლება სჭირდება. უცხოელებს კი კლუბთან მოქმედი კონტრაქტი აკავშირებთ. მოკლედ, ლეგიონერის ადგილის განთავის უფლების მიზნით, „ლოკომოტივმა“ შეკრებ აზე ვითომდაგვიანების გამო დათოს ასეთი შარი მოსდო. თავის დროზე დათო „ლოკომო ტივში“ სხვა მწვრთნელმა – რაშიდ რახიმოვმა მიიყვანა. ამჟამინდელ თავკაცს იური სიომინს კი კლუბში სხვა ფეხბურთელის მიყვანა სურს
44
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
და ამიტომაც არის ახლა ასეთი ამბავი. დათო არაფრის დათმობას არ აპირებს, მით უმეტეს სიმართლე მის მხარესაა“, – გვითხრა დათოს მამამ, ასევე, დავით მუჯირმა, როცა ბევრი მცდელობის მიუხედავად, დავით მუჯირს მო სკოვში ვერაფრით დავუკავშირდით. ხოლო ახლა, როცა ამ სტრიქონებს კითხულობთ, და ვით მუჯირისა და მოსკოვური კლუბის ეს სა ქმე უკვე ფიფას შესაბამის კომიტეტშია და მი სი განხილვა უახლოეს მომავალში დაიწყება. როგორც უფროსმა მუჯირმა გვითხრა, და თოს გვერდით უდგას რუსეთის საფეხბურთო პროფკავშირები და სწორედ მათი რჩევითა და რეკომენდ აციით შეიტანა ფეხბურთე ლმა სარჩელი ფეხბურთის მმართველ უმაღლეს ორ განოში. სადღეისოდ დავით მუ ჯირს მოსკოვის „ლოკომო ტივთან“ კონტრაქტი კიდევ ერთი წლით აკავშირებს და ცალმხრივი ახირების გამო კლუბიდან მისი დათხოვნის უფლება არავის აქვს. და ვით მუჯირი ითხოვს, რომ „ლოკ ომ ოტ ივ მა“ მას ან კო ნტ რაქტით გათვ ალი სწ ინ ებ ულ ი პირობები შეუსრულოს, ანდა კონტრაქტის გაწყვეტის შემთხვევაში შესაბამისი კომპენ საცია გადაუხადოს. ისე, ამ ამბების შემდეგ ძნელი დასაჯერე ბელია, დავით მუჯირი „ლოკომოტივში“ და რჩეს. და ვინაიდან ევროპაში სატრანსფერო ფანჯარა უკვე დახურულია, უნდა ვივარაუდ ოთ, რომ ჩვენიანი კარიერას ისევ რუსეთში გააგრძელებს, იქ ტრანსფერები 15 მარტამ დეა ნებადართული, მანამდე კი თავის სიტყ ვას ფიფაც იტყვის...
დავით მუჯირის საქმე მოსკოვიდან `ფიფა~–ში წავიდა
ესპანური დეკადა სანდრო ცნობილაძე
ათწლეულის 10 ყველაზე დიდი წარმატება
10.
„სევილიას“ მიერ უეფას თასის ზედიზედ ორჯერ მო გება ევროპაში ამ საკლუბო ტურნირს, სანამ ის არსებო ბდა, დამცინავად „მიკი- მა უსის“ ტურნირსაც ეძახდნ ენ. მიუხედავად დამცინავი ტონისა, ხუან დე რამოსის გაწვრთნილმა კლუბმა დაამ ტკიცა, რომ მასში გამარჯვე ბისთვის მინიმუმ ისეთი ლა მაზი და შემტევი ფეხბურთი უნდა ითამაშო, როგორსაც სევილიელები 2006 და 2007 წლებში თამაშობდნენ. ტუ რნირის ზედიზედ ორჯერ მოგებით ანდალუზიელებმა ის წარმატება გაიმეორეს, რომელსაც მადრიდის „რე ალმა“ 80-იანი წლების შუაში მიაღწია;
9.
ვარსკვლავური ლიგა ესპანეთის პრიმერა-დივიზი ონში ყოველთვის ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავები თა მაშობდნენ. რონალდინიოს, დეკუს, რობინიოს, ბექჰემის, ტორესისა და ეტოოს ადგი ლი ზლატანმა, კრიშტიანუ რონალდომ, კაკამ და ჩაბი ალონსომ დაიკავეს. გარდა ამისა, პრიმერაში მსოფლიო დონის ვარსკვლავებად ჩა მოყალიბდნენ დავიდ ვილია, სერხიო აგუერო, ლუიშ ფა ბიანუ. ესპანურმა კლუბებმა მოახერხეს და სხვა ქვეყნის გუნდებს ფინანსური თვალ საზრისით აჯობეს, რამაც ჩემპიონატი ულამაზეს სანა ხაობად გადააქცია;
8.
სუპერ დეპორი ლა-კო რუნიის „დეპორტივო“ ევ როპის გრანდ კლუბებს არ ასდროს მიეკუთვნებოდა. გალისიელებს სერიოზულ ძალად არც ესპანეთში აღ იქვამდა ვინმე, მაგრამ 2000 წელს მათ, როგორც იქნა, დაამხეს „ბარსელონასა“ და „რეალის“ ჰეგემონია და ჩე მპიონის ტიტული მოიპოვეს. მომავალ წლებში კლუბი ჩე მპიონთა ლიგის გათამაშების უცვლელი მონაწილე იყო და ევროპის ყველაზე პრესტი ჟული საკლუბო ტურნირის მასშტაბით ისეთი გრანდები ჰყავს დამარცხებული, რო გორებიც არიან „იუვენტ უსი“, „ბაიერნი“, „არსენალი“ და „მილანი“. განსაკუთრე ბით დასამახსოვრებელი იყო „როსო ნეროს“ განადგურება. „სან-სიროზე“ ესპანელებმა 1:4 წააგეს, განმეორებითი მატჩი კი 4:0 მოიგეს;
7.
2006-07 წლების ტრილ ერი „რეალმაც“ და „ბარსელ ონამაც“ ჩემპიონატი 76-76 ქულით დაასრულეს. ერთი პერიოდი ფაბიო კაპელოს მი ერ გაწვრთნილი „სამეფო კლ უბი“ გათამაშების ცხრილში მხოლოდ მეოთხე ადგილზე იყო, მაგრამ ფინიშის სწორ ზე კატალონიელთა უნიათო თამაშისა და დაუჯერებლად რთული მატჩების მოგების
ფიფა - „კოკა-კოლას“ რეიტინგში, ესპანე თის ნაკრები პირველ ადგილზეა. ბოლო ათ წლეულში ესპანური ფეხბურთის აღმასვლამ საფეხბურთო სპეციალისტები აიძულა, მო მავალი მუნდიალის წინ ამ ქვეყნის ნაკრები ერთ-ერთ მთავარ ფავორიტად ეღიარები ნათ. ესპანელებთან დაკავშირებით ასეთი რამ პირველად ხდება. რამ აიყვანა ესპა ნური ფეხბურთი ასეთ სიმაღლეზე? საყო ველთაოდ ცნობილია – დიდ გამარჯვებებს ვერ მიაღწევ, თუ მწარე მარცხებიც არ იწ ვნიე. ესპანელმა ჟურნალისტებმა გასული დეკადის არა მარტო მნიშვნელოვანი წარმ ატებები, არამედ მტკივნეული დამარცხებე ბიც გაიხსენეს. მათი აზრით, „სელესიონი“ სწორედ ამ ფაქტებმა აქცია 2010 წლის მს ოფლიო ჩემპიონატის მთავარ ფავორიტად. საშუალებით, ხუთი ტურით ადრე ცხრილის სათავეში მოექცა. საბო ლოოდ „რეალის“ ჩემპიონობა გამა რჯვებების საერთო რაოდენობამ გადაწყვიტა. იმ სეზონში მადრიდ ელებმა 23 თამაში მოიგეს, „ბარს ელონამ“ კი – ერთით ნაკლები;
6.
ჩემპიონთა ლიგის ესპანუ რი ფინალი 1999-2000 წლების სეზონის ჩემპიონთა ლიგის გა თამაშება ესპანური კლუბების სრული დომინაციის ფონზე მი მდინარეობდა. 1/2-ში სამი ეს პანური კლუბი იყო. გათამაშე ბის ტრიუმფატორმა მადრიდის „რეალმა“ გადამწყვეტ თამაშში, რომელიც პარიზში გაიმართა მორიენტესის, მაკმანამანისა და რაულის გოლებით „ვალენსიას“ 3:0 მოუგო;
5. ზიდანის გოლი ჩემპიონთა ლი
გის ფინალში „რეალმა“ შემდეგი გათამაშებაც მოიგო. ამჯერად მა დრიდელებმა ლევერკუზენის „ბა იერს“ 2:1 სძლიეს. „მთელი ჩემი სა მწვრთნელო კარიერის მანძილზე არ მინახავს, ერთ ფეხბურთელს ასეთი მაღალი დონის თამაში ეჩ ვენებინოს“, – იტყვის რამდენიმე წლის მერე საქართველოს ნაკრებ ის მთავარი მწვრთნელის პოსტზე დანიშნული კლაუს ტოპმიოლერი, რომელიც იმ „ბაიერსაც“ წვრთნი და. მისი ეს ფრაზა კი ზინედინ ზი დანს შეეხებოდა, რომლის საოც არი გოლის წყალობითაც „ჰემდენ პარკზე“ ჩატარებულ გადამწყვეტ შეხვედრაში „სამეფო კლუბი“ 2:1 დაწინაურდა;
4.
რონალდინიოს ერა ამ ბრაზ ილიელმა ვირტუოზმა 2006 წელს „ბარსელონას“ დუბლი შეასრულე ბინა. სწორედ ის იყო წარმატებების სულის ჩამდგმელი როგორც ესპა ნეთის ჩემპიონატში, ასევე, ჩემპიო ნთა ლიგაში. სწორედ მისი წყალობ ით გახდა „ბარსელონას“ პირველი მწვრთნელი ფრანკ რაიკაარდი, რომელმაც „სანტიაგო ბერნაბეუ ზე“ „რეალი“ ორჯერ დაამარცხა. სწორედ რონალდინიოს მოუწყო მადრიდულმა პუბლიკამ ოვაცია, როდესაც 2005 წლის 19 ნოემბერს „დინიომ“ მადრიდში დუბლი შეას რულა;
3.
გალაქტიკოს დაარსება მსოფ ლიოს საფეხბურთო სამყაროში ფლორენტინო პერესისადმი არაე რთგვაროვანი დამოკიდებულებაა. ის ზოგს უყვარს, ზოგს კი სძულს, მაგრამ ყველა თანხმდება იმაზე, რომ პერესმა „რეალისგან“ ყველაზე სანახაობრივი გუნდი შექმნა. იდეის განხორციელება მან 2000 წელს დაიწყო. ლუიშ ფიგუს ტრანსფერს – ზიდანის მადრიდში გადაბარგება, მოგვიანებით კი ესპანეთის დედა ქალაქში რონალდოსა და ბექჰემის ჩაყვანა მოჰყვა. იმ დაუვიწყარი სა ნახაობების გამო, რომლებსაც იმ პერიოდში „რეალის“ ვარსკვლავები ქმნიდნენ, გუნდი საკალათბურთო შოუების შექმნელ ჰარლემელ ჯა დოქრებს შეადარეს;
2.
„ბარსელონას“ სექსტეტი ერთი კალენდარული წლის მანძილზე ექ ვსი ტურნირის მოგება – ასეთი რამ გვარდიოლას, რომელსაც არანაირი სამწვრთნელო გამოცდილება არ ჰქონდა, ყველაზე კარგ სიზმარშიც კი არ დაესიზმრებოდა. პეპის გაწვ რთნილმა კლუბმა ყველა ის ტურნ ირი მოიგო, რომლეშიც მონაწილე ობა მიიღო, გუნდის ახალგაზრდა გარემარბი პედრო კი ერთადერთი ფეხბურთელია, რომელმაც ყველა ამ ტურნირში გოლი გაიტანა. გა საკვირი აღარაა, რომ, ყველა ვე რსიით, მსოფლიოს საუკეთესო ფეხბურთელად კატალონიელთა ვარსკვლავი – ლეო მესი გახდა;
1.
ესპანეთის ნაკრების ტრიუმფი „ევრო 2008“-ზე ავსტრია-შვეიცა რიაში ლუის არაგონესის გაწვრთ ნილმა ნაკრებმა ნავსი საბოლოოდ გატეხა. ესპანელებმა მათთვის, შესარჩევი ციკლების ჩემპიონის, დამცინავი იარლიყი მოიშორეს. სწ ორედ ამ ტურნირის შემდეგ ფეხბ ურთში გაჩნდა ხავი-ნიესტას ცნება, რომელიც მინდორზე ნახევარმ ცველების ურთიერთგაგებასა და სინქრონულ თამაშს გულისხმობს. ევროპის ჩემპიონატზე ტრიუმფს ესპანელებმა მსოფლიო ჩემპიონა ტის შესარჩევ ეტაპზე 30 შესაძლ ებელი ქულიდან მაქსიმუმის აღება მიაყოლეს და ამგვარად, მომავალი მუნდიალის მთავარ ფავორიტებად გადაიქცნენ.
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
45
ვალენტინო როსის აუხდენელი ოცნება ყველა დროის საუკეთესო მო ტომრბოლელი, ვალენტინო როსი 1979 წელს იტალიაში, ქალაქ ურბი ნოში დაიბადა. მისი მამა, გრაზიანო როსი 70-იანი წლების ცნობილი მო ტომრბოლელი იყო. ვალენტინოს პირველი გატაცება კარტინგები იყო. 1990 წელს მან კარტინგის რე გიონალურ ჩემპიონატში გაიმარ ჯვა. ამის შემდეგ, ის გადაჯდა მი ნიმოტოზე და 1991 წლისთვის უკვე რამდენიმე რეგიონალურ რბოლაში ჰქონდა გამარჯვება მოპოვებული. როსი განაგრძობდა კარტინგებში მონაწილეობას, რასაც შეეძლო მი სთვის ფორმულა ერთში გაეკვალა გზა, მაგრამ ფინანსების უქონლო ბის გამო, მალევე მოუწია უარის თქმა. 1992-93 წლებში ვალენტინო როსი მინიმოტოთი ასპარე ზობდა და ეუფლებოდა მას, ხოლო მოგვია ნებით, მამისა და
რამდენიმე გავლენიანი ადამიანის დახმარებით, 125cc კლასის მოტო ციკლზე გადაჯდა და მას შემდეგ მთელი მსოფლიო ალაპარაკდა მის მიღწევებზე. დღესდღეობით 30 წლის ვალე ნტინო როსი 9 ტიტულის მფლობე ლია GP-ში და მოგებული აქვს 103 რბოლა. 2006 წლის იანვარში ფერარიმ მიიპატიჟა როსი 3 დღიან ტესტებ ზე, სადაც მასთან ერთად მიხაელ შუმახერი და F1-ის სხვა პილოტე ბიც მიიღებდნენ მონაწილეობას. პირველი დღე კრახით დამთავრდა. ნაწვიმარ სველ ტრეკზე მას მოუც ურდა ბოლიდი და დამცავ ბარიერს დაეჯახა. სამაგიეროდ, შემდეგი 2 დღე ისე წარმატებით ჩაატარა, რომ ზოგიერთ გამოცდილ პილოტსაც აჯობა და საბოლოოდ, შუმახერს მხოლოდ ნახევარი წამით ჩამორჩა. მიხაელის თქმით, ვალენტინოს მრბოლელის ბუნებრივი ნიჭი
აქვს. მას თავისუფლად შეუძლია მოტო გპ-დან ფორმულა ერთში გა დაინაცვლოს და დაწყებისთანავე კონკურენტუნარიანი იყოს. ამავე წლის მაისის თვეში, როსიმ იამაჰა სთან ახალ კონტრაქტს მოაწერა ხელი, რომლის თანახმად, 2008 წლ ის ჩათვლით, მოტო GP-ში დარჩებ ოდა. ფორმულა ერთის გარდა, როსის ძალიან იტაცებდა რალი. ბავშვო ბაში იგი რალი WRC-ის ჩემპიონის, კოლინ მაკრეას ფანი იყო. ლეგენდ არულმა მაკრეამ როსის შეასწავლა რალის მანქანის მართვის, ძირითა დი პრინციპები. წლების განმავლო ბაში ის მონაწილეობას ღებულო ბდა რალის სხვადასხვა ტურნირში და არა ერთხელ გაუმარჯვია. წლების განმავლობაში როსის აკავშირებდნენ ხან ფორმულა ერ თთან, ხან რალისთან, მაგრამ მან იამაჰასთან კიდევ 2 წლით გააგ რძელა კონტრაქტი და 2010 წლის
სეზონსაც მოტო GP-ში გაატარებს. როსის თქმით, ის გეგმავს, ამის შე მდეგ რალიში გადაინაცვლოს, რაც თავისთავად გამორიცხავს ფორმ ულა ერთს, რადგან ასაკით ამისათ ვის უკვე საკმაოდ დიდი იქნება. წელს ვალენტინო როსიმ ორდღ იანი ტესტები ჩაატარა ფერარის 2008 წლის ბოლიდით ვალენსიის ტრასაზე. მის მიერ ნაჩვენები დრო იმდენად კონკურენტუნარიანი იყო, რომ ფერარის პერსონალზე დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა. ამ ფაქტ მა პრესა კვლავ მის ფორმულა ერ თში გადასვლაზე აალაპარაკა. ფერარის პრეზიდენტის, ლუკა მონტდეზემელოს განცხადებით, თუ ვალენტინო მოისურვებს მოტო GP-დან ფორმულა ერთში გადასვ ლას, ის მხოლოდ მოხარული იქ ნება, რადგან ფერარის კარი მისთვის ყოველთ ვის ღიაა. ლუკა ასევე ძალზე აქტიურად სა
geof1.wordpress.com
მარადონას ტრაგედია
46
ოთხშაბათი 3 თებერვალი, 2010
დიეგო მარადონას სა ცოლეს, არგენტინელ ვე რონიკა ოხედას მუცელი მოეშალა. ხუთი თვის ფეხმძიმე ქალბატონი ბუენოს-აი რესში საკუთარ სახლში წაიქცა, რამაც მუცლის მოშლა გამოიწვია. ვე რონიკას სისხლდენა და ეწყო, ის მაშინვე ”შუიზო არგენტინა”-ს საავადმყ ოფოში გადაიყვანეს, სა დაც ცოტა ხანში თავად არგენტინის ეროვნული ნაკრების მწვრთნელიც მივიდა. ვერონიკას მკ ურნალმა ექიმმა, კარლ ოს კიროგამ დაადასტუ რა, რომ მისმა პაციენტმა ბავშვი დაკარგა. მისი თქ მით, ფეხმძიმე ქალბატ ონი დილით ადრე ადგა, მოულოდნელად სისუსტე იგრძნო, წნევა დაუვარ და, თავბრუ დაეხვა და წაიქცა. კიროგას თქმით, ოხ ედაც და მარადონაც ”ძა ლიან ცუდად გრძნობენ თავს”. ექიმმა აღნიშნა, რომ ვერონიკას ორი წლ ის წინაც მოეშალა მუცე ლი.
უბრობდა იმაზე, რომ სასურველ ია, F1-ის გუნდებმა, ორი ბოლიდის ნაცვლად, ჩემპიონატში სამ ბოლი დით იასპარეზონ და სწორედ ამ მე სამე ბოლიდში უნდა, რომ იხილოს თავის თანამემამულე ვალენტინო როსი. 2010 წლის სეზონში ფორმულა ერთს ოთხი ახალი გუნდი ჰყავს და ბოლიდების რაოდენობა 26-მდე გა იზარდა, რაც გამორიცხულს ხდის ლუკა მონტდეზემელოს სურვილს სამი ბოლიდით ასპარეზობის შესა ხებ. რაც შეეხება 2009 წლის ჩემპ იონს ვალენტინო როსს, მას კიდევ ერთი სეზონი აქვს ჩასატარებელი მოტო GP-ში და მხოლოდ შემდეგ გახდება ცნობილი, დარჩება იგი მოტორბოლებში თუ შეიცვლის სპ ორტის სახეობას ახალი მოტივაცი ების საძებნელად.