N29 (71), ორშაბათი 19 ივლისი, 2010 წ.
GEORGIA PALACE HOTEL
გვ. 2
წესების გარეშე
EXCLUSIVE
ექსკლუზიურად პირადი
`პრაიმტაიმი~ ყოველკვირეული გაზეთი ფასი 1 ლარი
ექსტრასენსებმა შოუში გვ. 4 ერთმანეთი მოაჯადოეს `მაესტროზე~ სკანდალი გრძელდება კახა ბექაური ცნობილ წამყვანს არაპროფესიონალს უწოდებს გვ. 17
ეკა ხოფერია საცხოვრებლად საფრანგეთში გადადის
EXCLUSIVE
გვ. 5
ეთერში დაანონსებული ქორწილის EXCLUSIVE დეტალები ბათუმიდან
გვ. 43
თბილისელი სახეები ბათუმის ჯაზ-ფესტივალზე ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
1
`ჯორჯია პალასის~ აიურვედას ჯანმრთ ელობის ცენტრი, რომელიც 2010 წლის გაზაფხულ იდან ფუნქ ციონირებს, გთავაზობთ საუკეთესო აიურვედა პანჩაკარ მა პროც ედურებს უმაღლესი ხარისხის მცენარეუ ლი საშუალ ებების გა მოყენებით. `აიურვედა~ ცენტრში ინ დოეთიდან მოწვეული სპეციალი სტები შემო გთავაზებენ პანჩაკარმას სხვადასხვა თერაპიას. პანჩაკარმა არის აი ურვედას დეტოქსიკ აციური მკ ურნალობა, პანჩაკარმა ნიშნავს” ხუთ თერა პიას”.იგი ეხმარება ორგანიზმს, განთავის უფლდეს სტრესისა და ტოქსინ ებისგან. აიურვედა არის უძვე ლესი მე ცნიერება სიცოცხლის შესახებ
აიურვედა პანჩაკარმა პაკეტები: აბჰიანგამი აბჰიანგი არის მთლიანი სხ ეულის მასაჟი სამკურნალო ზეთების გამოყენებით, რომლ ებიც დამზადებულია უძველესი აიურვედა რეცეპტების მიხედვ ით. სამკურნალო ზეთი გამოიყ ენება სხეულზე არსებული 107 სასიცოცხლო წერტილის დამუ შავებისთვის და მთლიანი სხ ეულის მასაჟისთვის. ეს პროც ედურა სასარგებლოა სისხლის მიმოქცევისთვის, კუნთოვანი მასის გამკვრივებისთვის, გონე ბრივი სიმშვიდისა და ზოგადად სხეულის სიჯანსაღისთვის. პიჟიჩილი ეს გახლავთ მომადუნებელი, დამამშვიდებელი და გამაახალ გაზრდავებელი მთლიანი სხეუ ლის მასაჟი სამკურნალო თბილი ზეთის გამოყენებით. იგი ეფექ ტურია ართრიტების, საერთო სისუსტის, პარალიჩის, დაბერე ბის პროცესის შესაჩერებლად. შიროდჰარა სპეციალური სამკურნალო ზეთის შუბლის მიდამოზე გა
ნსაზღვრული ინტენსივობით ილების, ეპილეფსიის, შაკიკის, დასხმა. ეს პროცედურა ძალიან ხმის იოგების დაძაბულობის და ეფექტურია უძილობის, დაძა კისრის მალების ანთების დროს. ბულობის და დეპრესიის დროს. ადვართჰანამი კიჟი ამ პროცედურის დროს სპ არსებობს სხვადასხვა სახის ეციალური მცენარეული ფხვნ კიჟი, რომლებიც გამოიყენება აი ილი რიტმული მოძრაობებით ურვედა თერაპიაში. ეს არის კლ დაიტანება სხეულზე ორი მასა ასიკური მასაჟი,რომელიც კეთდ ჟისტის მიერ. ეს მასაჟი ასევე ება სამკურნალო მცენარეულის ჩართულია გასახდომ პროგრა და მარცვლეულის გამოყენებით. მაში, რათა ორგანიზმი განთავ პროცედურა შესაძლებელია ისუფლდესზედმეტი ცხიმისაგ ჩაიტაროს სრულიად ჯანსაღ ან. სასარგებლოა ასევე კანის მა ადამიანმა,რათა გაიკაჟოს გასაახალგაზრდავებლად. იმუნიტეტი,გაიხანგრძლივოს და გაიუმჯობესოს სიცოცხლე. იოგა პროცედურა ტარდება განს იოგა – ეს არის პროცესი, აზღვრული ინტენსივობით და რომლის მეშვეობითაც ჩვენ საგრძნობლად ამცირებს სახს ვიწყებთ საკუთარი სხეულის, რებში ტკივილს,კუნთოვან სპ გონების და სულის უკეთ შეცნ აზმებს,სტრესებს და ართრიტს. ობას. ჰატა იოგის დროს ხდება სხეულის, გონების და სულის ნასიამი ჰარმონიული მართვა სუნთ ეს არის პროცედურა რო ქვითი და ენერგიის ჩამკეტი მლის დროსაც სამკურნალო ვარჯიშების საშუალებით. ეს ზეთით ან მცენარეული ფხვნ გვეხმარება შევინარჩუნოთ ჯა ილით მუშავდება ცხვირის ნე ნმრთელობა, გავიუმჯობესოთ სტოების შიდა მხარე. თერაპია იმუნიტეტი, მეხსიერება და შე ეფექტურია თავის მიდამოდან ვაჩეროთ დაბერების პროცესი. ტოქსინების გამოსადევნად. ჩვენ გთავაზობთ ტრადიც სასარგებლოა აგრეთვე სინუ იულ ინდურ აიურვედა პანჩაკ სიტის, თავის და ყელის ტკივ არმა პროცედურებს შემდეგი
დაავადებების სამკურნალოდ: ფსორიაზი, ეგზემა, ასთმა, დისკოზი, ართრიტი, ზოგადი სისუსტე, კისრის მალების და ავადებები, პარალიჩი, დიაბეტი, სისხლის წნევა, ქოლესტეროლი, შაკიკი, სინუსიტი, თმის ცვენა, წყლულოვანი დაავადებები, ჭა რბი წონა, რადიკულიტი და უძ ილობა.
გამოყოფილი მცირე დროის მიუხედავად სურთ გაიკაჟონ ჯანმრთელობა აიურვედას და იოგას დახმარებით, რათა მიაღ წიონ სხეულისა და გონების სრ ულყოფილ რელაქსაციას. პროგრამა მოიცავს მთლი ანი ტანის მასაჟს მცენარეული საშუალებებით. შიროდჰარა, პიჟიჩილი და კიჟი ხელს უწყობს სისხლის მიმოქცევას მთელს სხეულში, აუმჯობესებს ნერვ პროგრამები ულ სისტემას და კანს და ხსნის 5-დღიანი გამაახალგა დაძაბულობას. ზრდავებელი პროგრამა 10-დღიანი გამ აა ხა ლგ აზ რდ ავ ებ ელ ი დეტოქსიკაციის პროგრამა თერაპია, რომელიც მიეკუთ სპეციალური აიურვედა პრ ვნება ძველინდურ მედიცინას უზრუნველყოფს ადამიანის ოგრამა-დეტოქსიკაცია ანუ ში დღეგრძელობას, აუმჯობესებს როდჰარა თერაპია აიურვედა მეხსიერებას, ჯანმრთელობას პროცედურების უმაღლესი სა ფეხურია, რომლებიც ეხმარება და სრულყოფს მათ. ამ პროგრამაში ექიმის დანი ორგანიზმიდან არასწორი კვებ შნულებით შედის შიროდჰარა ის, უმოძრაობის და დაძაბული და კიჟი, ანუ სხეულის მასაჟები სამუშაო გრაფიკის შედეგად და მცენარეული საშუალებების გა გროვილი ტოქსინების გამოდე ვნას. მოყენებით. სხეულის ეს გამაჯანსაღებ ელი პაკეტი მოიცავს აბჰიან 7-დღიანი სარელაქსაციო პროგრამა გამს, შიროდჰარას, ნჯავარას, ეს პროცედურები განკუთ კიჟის, პიჟიჩილის, ვასტის და ვნილია იმ სტუმართათვის, ყოველდღიურ იოგას პროცედ რომლებსაც დასვენებისთვის ურებს.
GEORGIA PALACE HOTEL სასტუმრო “ჯორჯია პალასი” ქობულეთი, აღმაშენებლის გამზ.275 ტელ: 877 24 24 25; 24 24 00/02 2
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ფოტო: ირაკლი დავარაშვილი
`პრაიმტაიმი~ ბათუმიდან იხილეთ გვ. 6
ბათუმის ჯაზ ფესტივალი
Simon Bartholomew
დეა თავბერიძე ბათუმის ჯაზ ფესტივალი დასრ ულდა, თუმცა სიამოვნებაზე, რომელიც მსოფლიო ვარსკვლავებმა ქართველ მს მენელს უწილადეს, დღეს ყველა ხმამაღლა საუბრობს - ისინი განუმეორებლები იყვნ ენ: მაიკ სტერნის ბენდი და რენდი ბრეკერი. როი ჰანგროუს კვინტეტი. ერ ეიჩ ფაქტორი, ბრენდ ნიუ ჰევი, ასტროჯორჯია, ჯგუფი ნიმო, გიორ გ ი მიქაძე, ბექა გოჩიაშვილი და შეუდარ ებელი ჰიუ მასეკელა… ფესტივალს ბათუმის ჩოგბურთის კლუბმა უმას პინძლა. სასტუმრო `შერატონში~ კი ყოველ საღამოს ჯემსეიშენი იმარ თებოდა…
N'Dea Davenport
ჩვენი მაღაზიების მისამართები: 1. სავაჭრო ცენტრი GTC. ვეკუას ქ.#3, ტელ: 99 51 43 2. ჰიპერმარკეტი GOODWILL. ფარნავაზ მეფის ქ.#1; ტელ: 72 69 13 3. კოსტავას ქ.#24; ტელ: 99 79 05
Andrew Levy
ხარისხიანი მუსიკა, მაღალი დონის მუსიკოსები. ხელო ვნების, ნიჭისა და შემოქმედების ზე იმი… ისთერნპრომოუშენმა და საქა რთველოს კულტურის სამინისტრომ არც ამჯერად გაუცრუა მსმენელს იმედი. ბათუმის ჯაზ ფესტივალზე შეკრებილები ემოციებს აპლო დისმენტებითა და შეძახილებით გამოხატავდნენ. ფესტივალი, ყველაზე პატარა მონაწილემ, ბექა გოჩიაშვილმა გახსნა. მიუხ ედავად იმისა, რომ ფესტივალზე მისი პირველი გამოსვლა იყო, კონცერტამდე მღელვარება სა ერთოდ არ ეტყობოდა. „განწ ყობა თავისუფალი და ჯაზუ რი მაქვს, ვიცი, კარგად გა მოვა ყველაფერი. ჩემს გვ ერდით ჩემი გემოვნების მუსიკოსები დგანან“. გემოვნებიანმა მუ სიკოსებმა მართ ლაც უმაღლესი კლასი აჩვენეს და გემოვნებიანი მუ სიკით მსმენელს თავბრუ დაახვიეს. ჯაზ ფე სტ ივ ალ ის დღეებში ბათუმი გა რთობის ცენტრად იქცა. თბილისელი სთარები, გა ნურჩევლად იმისა უყვართ თუ არა ჯაზი, განსაკუთრებით ემზადებოდნენ ამ ფესტივალის თვის. ალინა არველაძე, ნინი ბადუ რაშვილი, ნინა წკრილაშვილი, თიკო სადუნიშვილი, ეს არასრული ჩა მონათვალი იმ ქართველი ცნობ ილი სახეებისა, რომლებმაც რამდენიმე დღე ბათუმში ჯა ზის საღამოებზე გაატარეს. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
3
ექსტრასენსებმა შოუში ერთმანეთი მოაჯადოეს თამარ გონგაძე „ექსტრასენსთა ბრძოლის“ სამი გადაცემა მაქვს ნანახი და ეს საკმარისი აღმოჩნდა იმის თვის, რომ დავრწმუნებულიყ ავი, შოუს თავისი სტაბილური მაყურებელი ჰყავს. ხალხს ეს თემა ძალიან აინტერესებს. გა დაცემა რეიტინგული გახდა. თუმცა, ამ შემთხვევაში „პრ აიმტაიმის“ ყურადღება სულ სხვა თემით მიიპყრო. თურმე მონაწილეები ერთმანეთის და სამარცხებლად და შოუდან გა საშვებად მთლად წესიერადაც არ იქცევიან. საქმე იქამდეც მისულა, რომ ერთ მონაწილეს მეორესთვის ჯადოც კი გაუკ ეთებია. როგორც შოუს მიმა რთულების პროდიუსერი, გია ჯაჯანიძე ყვება, ამ ტელეპრ ოექტის ბრიტანულ ანალოგში ერთმა ექსტრასენსმა მეორეს, „გასაფუჭებლად“ და მდგომა რეობიდან გამოსაყვანად, ისიც კი უთხრა, შვილი მოგიკვდე ბაო. როგორც ჩანს, ექსტრა სენსები კონკურ ენციაში დაუნ დ ობ ლე ბ ი ხ დე ბი ა ნ და მათი ბრძოლა პ ირ დ ა პი რ ი გ აგ ე ბით აღ იქმება.
E V I S U L EXC
ნის ი ჯ „თო ჯადოა ით სახ კეთა დ ი “ გამ მკეტა ჩა
გია ჯაჯა ნიძე: – უცნაურ გარე მოში მოვხვდით პროდიუსერები, ოპერატორები და რეჟისორები. ისეთ ადამიანებთან გვაქვს ურ თიერთობა, რომლებიც სხვის აზრებს კითხულობენ და დავა ლებებს ხვდებიან. კასტინგზე 60 ექსტრასენსი მოვიდა, აქედან 10 შევარჩიეთ. მათ შორის ორი არაპროფესიონალი ექსტრასე ნსია. ერთი მსახიობი – გიორგი მუკბანიანი, მეორე ფოტოგრ აფი – ლევან ტუღუში. მათ თავის გამოსაცდელად გადაწყვიტეს გადაცემაში მონაწილეობა. ექ სტრასენსი ზემგრძნობიარეა. ასეთი შეიძლება იყოს ნებისმიე რი პროფესიის ადამიანი. დავალებები ძალიან კონფ იდენციალურია. შემოქმედებით ჯგუფში სულ ორმა ადამიანმა იცის, ექსტრასენსმა რა დავა ლება უნდა გამოიცნოს. არც მე ვიცი დავალებები. იცით, რა ტომ? ექსტრასენსებს შეუძლი ათ აზრების წაკითხვა. შეიძლება ფა რდ ის უკ ან რა არ ის, ის ვერ გამოიცნოს, მაგრამ გვერდით მყოფი ადამიანის აზრს წაიკით ხავს. თავიდან ექსტრასენსებს რამდენიმე თათბირი ჩავუტარე და დავინახე, რომ მათ შორის შიდა დაპირისპირება და შიდა ბრძოლები მიდიოდა. ერთ-ერთი ძლიერი მონაწილე მარიკა გე გეჭკორია. იმდენად ძლიერი და მგრძნობიარეა, რომ ერთი დავა ლების დროს, როდესაც რუსთ აველი მანიაკის მიერ ჩადენი ლი მკვლელობის ადგილას მივიდა, ტირილი დაიწყო. მე განვიცადე ის ტკივილი, რაც აქ მკვლელობის დრ ოს მსხვერპლმა განიცადაო. ცოტა ხანში ასეთი მაგარი მარიკა გეგეჭკორი დავა ლებებს ვეღარ ხვდე ბა. ორი დავალები დან ერთს ნახევრ ად ხსნის, მეორეს – საერთოდ ვერა. ამას ძალიან გა ნიცდიდა. ერ თხელაც მო ვიდა და თქვა, ერთ-ერთმა მო ნაწილემ რაღაც თოჯინის სახით ჯადო გამიკეთა 4
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
და ჩამკეტა, ამიტომ ვეღარ ვასრ ულებ დავალებებსო. როგორც ამ ბობს, მერე გაწმენდა გაიკეთა და ეს ჯადო მოიშორა. არ ვიცით, და მთხვევაა თუ სხვა რამ, მაგრამ მას შემდეგ მარიკას ისევ გაეხსნა და ისევ ხვდება ყველაფერს. როცა ექსტრასენსი და ზემგ რძნობიარე ადამიანი ხარ, არ შეიძ ლება, ყველაფრით იბრძოლო, მით უმეტეს ასე ებრძოლო კონკურენ
თუმცა კორექტ ულები არიან. ამ დაპ ირ ის პი რე ბ ებით ოპტიმიზმი მოგვეცა, რომ ისინიც ჩვეუ ლებრივი ადამიანები არიან თავისი ადამიანური სისუ სტეებით. საერთოდ, ძალიან ძლიერი ჯგუფი შეიკრიბა. ძლიერები არიან ლალი ხელა შვილი, თემურ ხიბლიშვილი...
ბრძოლა წესების გარეშე ტს. მარიკამ ისიც თქვა, ვიცი, ვინც გამიკეთა ჯადო და პროექტის დასრულების შემდეგ ვიტყვიო. – მა რთ ლა არ გი თხრათ, ვისზე აქვს ეჭვი? – ჩვენ არ ვაიძულ ებთ, რომ ახ ლა გვ ითხრას, არ გვინდა დაძაბული სიტუაცია იყოს და სკანდალი ატ ყდეს. თუმცა გეტყვით, რომ ექსტრასენსებს შო რის ჩუმი დაძაბულობაა,
– კადრს მიღმა რა ხდება? – დაძაბული მუშაობა მიდის. ტელევიზია ვიზუალური კი არის, მაგრამ მაინც არ გამოჩნდა ის, რაც ამ შოუს ხიბლია. ერთი დავალება იყო, ექსტრასენსებს უნდა გამო ეცნოთ ძაღლების პატრონები. თე მურ ხიბლიშვილმა ვერ გამოიცნო, მაგრამ თქვა, ვერ ვხედავ იმიტომ, რომ ამინდი ირევა და ვერ ვალაგე ბო. ეს რომ თქვა, პაუზა გააკეთა და ზუსტად ნახევარ წუთში ისეთი ქარიშხალი ამოვარდა, ხეებს სულ ტოტები დაალეწა. კამერას ტაიმ ერი არ ჰქონდა ჩართული, თორემ
ეს დაფიქსირდებოდა. გიორგი მუკბანიანს ლევან ტუღუშის ჯოხი (რომელსაც და ვალების გამოსაცნობად და ატარებს) აკვიატებული ჰქონდა, მკეტავსო. ვინაიდან ხელს უშლიდა, გიორგი დავალების გამოსა ცნობად ერთი საათით ადრე დავიბარეთ და ცალკე ოთახში შევიყვანეთ. ის იყო, დავალების გამოცნობა უნ და დაეწყო, რომ უცებ ზარი შემოჰკრა – ჯოხი მოვიდაო! და მორჩა! ვეღარ გამოიც ნო. ამ დროს ლევანი სა დღაც სხვა ოთახში იყო, გიორგი მას ვერ ხედა ვდა. შევიშალეთ! – მონაწილეები თუ შარლატანობენ? – მაქსიმალურად ვე ცადეთ, ისეთი ჯგუფი შეგვედგინა, ეს ფაქტორი თავიდან აგვეცილე ბინა. შეიძლება ექსტრასენსმა გა მოიცნოს ან ვერ გამოიცნოს. შე იძლება ცრუ ინფორმაცია მივიდეს მასთან და ამაზე დარწმუნებით ილაპარაკოს. კამერების წინ ეს ძა ლიან რთულია. ვერ წავლენ შარლ ატანობაზე. – დგამთ რაიმე ნომრებს? – ვინაიდან ეს მაინც შოუა, მო ნაწილე დავალების გამოცნობამ დე, მაყურებლისთვის ცოტა ხნით მაინც უნდა ჩაფიქრდეს. მაგრამ ამისთვის დიდი ძალისხმევა გვ ჭირდება. თემურ ხიბლიშვილმა ჩამოიარა კიბე და ბოლომდე არც იყო ჩამოსული, ისე დაიყვირა, ვი ცი, სადაც არის გოგო დამალუ ლიო. ანუ მან ვერ ითამაშა. ილარ იონმა, რომელსაც სერიოზული მეცნიერული კვლევები აქვს და ბიოენერგეტიკული ჩხირებით მუ შაობს, ასეთი რამ თქვა: როდესაც კამერები ირთვება, ველი ირევა და ვერ ვმუშაობო. სხვათა შორის, ეს ადამიანები სერიოზულ პოლიტიკურ პროგნო ზებს აკეთებენ. თურმე საქართვე ლო ისეთ გეოგრაფიულ ზონაშია, რომ აქ ძალიან ბევრი ზემგრძნო ბიარე ადამიანი ცხოვრობს. ამას თალეს შონიაც ამტკიცებდა.
თამარ გონგაძე ბოლო დროს სულ მესმ ის, ეკა ხოფერია გალამაზდა, კარგ ფორმაშია, გახსნილია, რაღაცნაირად შეიცვალაო. ამას მისი კარიერული ცვ ლილება, ამპლუის შეცვლაც მოჰყვა. გახდა გლამურ ული ჟურნალ „სითის“ რე დაქტორი. ეკა პოლიტიკური ჟურნალისტიკიდან პირად თემებზე და სოციალურ სფ ეროზე გადაერთო. მოკლედ, 38 წლის ჟურნალისტის ცხ ოვრებაში ტრანსფორმაცია, ერთგვარი პიროვნული რე ბრენდინგი მოხდა. ვუსმენ დი და მი ვხ ვდი, რომ წყ ნა რად, აწყობილი პირადი ცხ ოვრებითა და კარიერით ცხ ოვრობს და ბედნიერია. ეკა ხოფერია თავის სფეროში ის გამონაკლისია, ვისაც პირა დი ცხოვრება ყოველთვის აწყობილი აქვს. – ეკა, არ გაგიჭირდათ ამპლ უის შეცვლა? – ჩემი აზრით, სოციალური თე მა დღეს უფრო საინტერესოა. ამ იტომ გადაცემა „აუდიტორიით“, მგონია, რომ ნიშა სწორად შევარჩ იე. ბოლო ორ გადაცემას დიდი რე იტინგი ჰქონდა და ძალიან რეზო ნანსული იყო. ვირჩევთ აქტუალურ თემებს, რომელზეც ემოციურად შეიძლება იკამათოს ადამიანმა, თუნდაც სახლში. დღეს მე უფრო მეტად მაინტერესებს ჯანდაცვა, განათლება, მედია, ვიდრე პოლი ტიკა. რეალურად, ჩვენი ცხოვრე ბა, საზოგადოებრივი და სოციალ ური თემებისგან შედგება. ჩვენ ხომ საუბრისას არ ვმსჯელობთ, რომე ლი პოლიტიკოსი რომელ პარტია ში გადავიდა, არამედ ვმსჯელობთ პრობლემებზე, ხელფასი გვყოფნ ის თუ არა, ჯანდაცვა მოგვწონს თუ არა, ასეთი განათლება რომ არ გვაკმაყოფილებს. ეს არის თოქშ ოუ. მასში შოუს ელემენტები უნდა იყოს. თუ ვინმე ეკა ხოფერიასგან დავარცხნილ გადაცემას ელოდ ება, ეს ჩემგან სიყალბე იქნება. მი ყვარს საინტერესო საუბრები, დი სკუსია, კამათი, შეიძლება მწვავეც. არ მომწონს, 40 წუთი უინტერეს ოდ რომ საუბრობენ. აღმოჩნდა, რომ ამ სფეროზე გადაცემის გაკე თება რთულია. პოლიტიკაში დასვ ამ ორ დაპირისპირებულ მხარეს. არის კონკრეტული ნიუსი. იცი სქ ემა. სოციალურ თემაზე თოქშოუ არ გაკეთებულა. მეკითხებიან, რაზეა შენი გადაცემა? პოლიტიკა – არა, გასართობი – არა, აბა, რას აკეთებო? მე კი ერთი სიტყვით ვერ ვხსნი. არც ერთია და არც მეორე, მაგრამ უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე პოლიტიკა და გართობა. ის ეთი რთული გადაცემები მაქვს გა კეთებული, ძალიან რთული იქნება იმაზე მაგარი გადაცემის გაკეთე ბა. სერიოზული რესპონდენტები ერთმანეთის პირისპირ მსხდარან. მაგალითად, სააკაშვილი და ნათე ლაშვილი, ჟვანია და ჯორბენაძე... ისეთი გადაცემა მქონია, მეორე დღეს გამოვსულვარ და მომისმ ენია, მთელი საქართველო ამას როგორ განიხილავდა. რთულია თემების შერჩევა. გარდა ამისა, საზოგადოებრივი ტელევიზიაა და აქედან გამომდინარე, მეტი პასუ ხისმგებლობაა. ვცდილობ, რომ ესეც გავითვალისწინო, თუმცა არ გამომდის. თავისუფალი ჟურნალ ისტი ვარ და ძალიან ძნელია ჩემი ჩარჩოებში მოქცევა. – თქვენს ერთ-ერთ გადაცემას სერიოზული კრიტიკა მოჰყვა. რა რეაქცია გქონდათ? – როდესაც პირველ გადაცემას კრიტიკის ტალღა მოჰყვა, ძველი დრო გამახსენდა. გავიზარდე-მე თქი ვამბობ, იმიტომ რომ კრიტ იკას მშვიდად შევხვდი. ადრე ვნ ერვიულობდი. მივხვდი, რომ, როდესაც გიყურებენ, აქტუ ალური ხარ, შენზე საუბ რობენ, ეს წარმატების საწინდარია. კრიტიკა გეხმარება, შეიძლება
ეკა ხოფერია საცხოვრებლად საფრანგეთში გადადის EXCLUSIVE
ძალიან მწვავეც იყოს. პირველ გადა ცემასთან დაკავშირებით დაწერილი კრიტიკის წაკითხვას არ ვაპირებდი, მაგრამ, რომ მეუბნებოდნენ: ნახე, იქ რა წერია, იმან რა დაწერაო, მერე ავ დექი და წავიკითხე. – და?.. – და ბევრი რამ მართლა მომეწო ნა. შემდეგი გადაცემის იდეა გამიჩნ და, რეალურად დამეხმარა. გავეცანი კომპეტენტურ თუ ნაკლებად კო მპეტენტურ აზრებს. მომეცა სტიმ ული, ბევრ რამეზე დავფიქრდი. ერ თი სიტყვით, გავიზარდე. არ მინდა, სიტყვა „დავბერდი“ ვიხმარო. მინდა გითხრათ, რომ არ მაქვს ეთერში გა მოჩენის ამბიცია. უბრალოდ, მინდა მედიაში ვიყო. – თვითონ თუ მიხვიდოდით მს გავსი ტიპის თოქშოუში გულახდ ილად სასაუბროდ? – არ მიყვარს რესპონდენტის ამ პლუაში ყოფნა. გავა პერიოდი და რესპონდენტობა არც თქვენ მოგე წონებათ. როდესაც სადმე გადაცე მაში აზრს მეკითხებიან, მგონია, რომ ვიღაცას ჭკუას ვასწავლი და ამ დრ ოს ჩემი თავი მაღიზიანებს. პირად თემებზე საუბარს თუ გულისხმობთ, იმდენად ჩვეულებრივი ამბები ხდება ჩემს ცხოვრებაში, რომ რაზე უნდა ვილაპარაკო? კოლეგებისთვის უა რი მითქვამს, თუნდაც პოლიტიკურ გადაცემაში მისვლაზე. ღრმად ვარ დარწმუნებული, რომ ჟურნალისტი უნდა იყოს ობიექტური, იმის იქით, სტუმრის ამპლუაში ჩემს თავს ვერ ვხედავ. – ბოლო დროს როგორც გარეგნ ულად, ასევე თითქოს შინაგანადაც შეიცვალეთ, გალამაზდით და უფ რო ლაღი გახდით. მოკლედ, ახალი ეტაპია თქვენს ცხოვრებაში. ეს რი სგან არის გამოწვეული? – უი, რას ამბობთ? მართლა? გე ტყვით, რა შეიცვალა ჩემს ცხოვრე ბაში. ახლა უკვე მე შემიძლია წამო ვაყენო ჩემი პირობები. იმდენი ვიმუ შავე და ისე უსასრულოდ, რომ უკვე დილის 9 საათიდან რაღაც გარკვეულ დრომდე აღარ ვიმუშავებ, რაც არ უნ და მაღალი ხელფასი შემ ომ თა ვა ზ ონ. გამორი ც ხუ ლი ა , დავ თა ნ ხ მდ ე . თ ავ ი
ამ დროს. ვპოულობ ძლიერ გუნდს, რომელიც მუშაობს ჩემზე ყველგან, თუმცა ეს ითხოვს 24-საათიან ონ ლაინრეჟიმში ყოფნას. მოკლედ, თა ვისუფალი გავხდი. მე და ჩემს ქმარს შეგვიძლია, უცებ გამოვნახოთ დრო და გავფრინდეთ საფრანგეთში. რაც შეეხება გარეგნობას, რა ვიცი, მგონ ია, რომ კარდინალურად არაფერს ვცვლი. მგონია, რომ ისევ ისეთი ვარ, როგორიც ვიყავი. – მშობიარობის შემდეგ როგორ დაიბრუნეთ ძველებური გარეგნ ობა? – როგორც ყველა ნორმალურ ქა ლს, მშობიარობის შემდეგ ზომიერად მეც მქონდა წონის პრობლემა. ვეცა დე, რომ ეს პრობლემა გადამელახა. სპორტულად ვერ ვცხოვრობ. ამ მხ რივ, ვცდილობ, ჩემს ქმარს დავეწიო. თუმცა ჯანსაღი ცხოვრებით ვცხო ვრობ. არ ვსვამ, არ ვეწევი, გვიან არ ვჭამ. ვცდილობ, სუფთა ჰაერზე ვიყო და ვიცურაო. – მიუხედავად აწყობილი კარი ერისა, ბევრი კოლეგისგან განსხვ ავებით, პირადი ცხოვრებაც მუდმ ივად გქონდათ და ისიც აწყობილი. – არ ვიცი, ამაზე არ მიფიქრია... ეტყობა, არ უნდა იფიქრო იმაზე, რომ აწყობილი გქონდეს. ამის რეცეპტი ნამდვილად არ არსებობს. იმდენად პატივს ვცემ ჩემს პროფესიას, გამო რიცხულია, ოჯახის გამო საქმე და ვაზარალო. ეს ჩემთვის ძალიან მნიშ ვნელოვანი რამაა. მაგრამ ისიც გამო რიცხულია, რომ ჩემს ოჯახს თავზე ჩემი პროფესია მოვახვიო. ვცდილობ, ჩემს ქმარს გულწრფელად ვუთხრა, რომ არ მაქვს მასთან ან ბავშვთან ერ თად ყოფნის დრო. უფროს ქალიშვ ილთან, ათი წლის ანანოსთან ერთად, ახლა უფრო მეტ ადგილას დავდივარ და უფრო დავახლოვდით. დებივით ვართ. ჩემი ცხოვრებისეული რეცე პტია, რომ არასდროს ვითამაშო. მე არასდროს მითამაშია. – არც როგორც ქალს მამაკაცთ ან მიმართებაში? – არც ამ შემთხვევაში. – როგორც ქალი, აქტიური ხა რთ? – არა, არასდროს მიაქტიურია. თამაშით თავი სხვანაირად არ მომი ჩვენებია. მგონია, რომ თავიდანვე უნდა იცოდეს მამაკაცმა, როგო რი ხარ. რაღაცები მატერიალ ურად არ უნდა გათვალო – ასე მაწყობს, ისე მაწყობს. მართლა გრძნობითა და პატიოსნებით უნდა მოიქცე და ურთიერთობაც კარგად აეწყობა. არის ის ფაქტ ორიც, რომ, როდესაც დამოუკ იდებელი ხარ, თამამად შეგიძლია, არჩევანი გააკეთო, არ ხარ რაღაც ფაქტორებზე დამოკიდებული. მინდა ჩემი ქალიშვილიც წარმატებული და დამოუკიდებელი იყოს თავის პროფ ესიაში. ძალიან არ მომწონს ირგვლივ 15-16 წლის პატარა გოგონები რომ თხოვდებიან. რატომ დაბრუნდა ეს ტენდენცია ვერ ამიხსნია. ძალიან არ მინდა, ეს გაიაროს ჩემმა შვილმა. ბე ვრი რამ არის ისეთი, რაც შენზე არ არის დამოკიდებული. მე არ მიყვარს
„მა მ არ აკაც მია ასდ თან ქტ როს იურ ია“ სუფლება ჩემთვის მნიშვნელოვანია. მაქვს რამდენიმე პროექტი, მაქვს 24-საა თი ან ი სამუშაო, მა გრ ამ მე გა ნ ვკ არ გა ვ
პირად ბედნიერებაზე ლაპარაკი. რო დესაც რაღაც კარგი გაქვს, იმას უფ რთხილდები და არ გინდა ამ ძალიან მნიშვნელოვანზე ბევრი ილაპარაკო. ერთ-ერთ გადაცემაში მითხრეს, შენ და მიშკამ დაიმსახურეთ ერთმანეთ იო. ალბათ, ეგრეა. – ბედნიერი ხართ? – ბედნიერი ვარ. დაბადების დღ ეზე მეგობრები ისე მწერდნენ, მივხ ვდი, რომ ბევრი კარგი რამ არის ჩემს ცხოვრებაში და მადლიერი ვარ. ახლა მინდა, შვილებისთვის ბევრი რამ მო ვასწრო. – ვაჟს ნიკოლა ვინ დაარქვა? – ნიკოლა მამამისმა დაარქვა. ნი კოლოზს ბევრი არქმევს. მიშკას ძმ აკაცი ჰყავს საფრანგეთში ნიკოლა. მაგრამ ჩვენს ნიკოლას ამ სახელს იტ ალიურ ყაიდაზე ვეძახით. ჰგავს მამას და თან იმ დე ნად, რომ ვუ ყუ რებ, ამ მსგავსების მეშინია. მე საერთოდ არ აფრით მგავს. გაზრდაში ბებია-ბაბუ ები და ძიძები მეხმარებიან. პირველი ერთი თვე მარტო მე და მიშკა ვზრდ იდით და ძალიან გაგვიჭირდა. – ანანოც მამას ჰგავს... – კი, ანანოც მამამისს ჰგავს. ახ ლა თითქოს მე დამემსგავსა. ხასიათ ით ჩემზე მსუბუქია. მე უფრო ბევრს ვფიქრობ და ვნერვიულობ. კარგად წერს და სწავლობს. არაფერში ვზღუ დავ. ოთხი წლის იყო, რომ მეუბნებო და, ჩემი უფლებები მაქვსო, და იქიდ ან მოყოლებული იცის, არავის აქვს მისი შეზღუდვის უფლება. მინდა, მეტი დამოუკიდებლობა ჰქონდეს, მა ინც ბებია-ბაბუას გოგოა. რაღაცებში მკაცრი ვარ, რაღაცაში ლიბერალი. – მოკლედ, ორივე შვილი მამებს ჰგვანან და ერთი შვილი თქვენ უნ და დაიმსგავსოთ... – აუცილებლად, ერთი შვილი მა რთლა უნდა დავიმსგავსო. – ექიმ ქმარს როგორ ეწყობით? – ვუფრთხილდები, როცა სამსახ ურიდან მოდის. მას, ჩემგან განსხვ ავებით, ადამიანის ჯანმრთელობას თან აქვს საქმე, პატარა ბავშვებთან, რთულია. ერთხელ პატარა ბავშვს გაუკეთა ოპერაცია და ორი ღამე არ მეძინა, მის ამბავს სულ ვკითხულო ბდი. სახლში ამაზე ნაკლებად ლაპა რაკობს. უფრო ჩემს გადაცემებზე ვსაუბრობთ. – როგორი მაყურებელია? – ძალიან სუბიექტური. მე ყოვე ლთვის მოვწონვარ. როცა ვეუბნები, რომ სუბიექტურია, ამას აპროტესტ ებს, მე უნდა დამიჯერო, პირველ რი გშიო, მეუბნება. – ერთად შოპინგობთ? ერთნაირი გემოვნება გაქვთ? – ჩვენ, სამსახურის გარდა, ყველ გან ერთად დავდივართ, შოპინგზეც, ბუნებრივია. ერთნაირი გემოვნება და სტილი გვაქვს. მაგრამ აი, ბინის რე მონტს რომ ეხება საქმე, ცოტა განვ სხვავდებით. ვითომ მაჯერებს, რომ ისეა, როგორც მინდა, მაგრამ რეალ ურად, როგორც მას უნდა, ისე გამო დის ბოლოს. – საფრანგეთში ხშირად ხართ? – მიშკა საფრანგეთში ცხოვრობდა და მუშაობდა და ზოგჯერ კანში, სე ნტროპესა და ნიცაში გადავფრინდ ებით ხოლმე. სამწუხაროდ, ჯერ იქ სახლი არ გვაქვს, მაგრამ მომავალში გვექნება. ჩვენი შვილები, ალბათ, იქ მიიღებენ განათლებას. ფრანგული
არ ვიცი, ბ ევ რ ი რამ მე ს მი ს , მაგ რა მ ს აუ ბ არი არ შემიძლ ია. დაახ ლოებით ორ წე ლიწადში რ აღ ა ც პერიოდი იქ ვიცხ ოვრ ებ თ. ა ნა ნო ს ს წა ვლ ი სთვის ნი ადაგი უნ და მოვა მზა დო თ. მ არ ტ ო ვერ გა ვუშ ვე ბ. თ უმ ც ა ეს ჯერ გ ეგ მ აა. კაცი ბჭობდა, ღმერთი ი ცი ნ ო და ო , ხომ გა გ იგ ი ათ? – ჟურნალის კეთება მოგწ ონთ? რატომ მოგინდათ, ამ სფეროშიც გესინჯათ ძალები? – ჟურნალი რატომ გავაკე თე, იცით? ბეჭდური სფერო ძალიან მაინტერესებს. მაქვს კარგი ინტუიცია. ძალიან მალე, 5 წელიწადში, გლამურული ჟუ რნალისტიკა ძალიან განვითარ ებული იქნება. დამიჯერეთ. ამ აში ღრმად ვარ დარწმუნებული. თქვენც ახლა დაიწყეთ. კიდევ გამოდის რაღაც ახალი გლამურ ული ჟურნალი. ძალიან მიხარია. როდესაც 30 ცალი ჟურნალი გიბრუნდება, ესე იგი, ჟურნალი წარმატებულია. 24 საათი სულ ვფიქრობ თემაზე, გარეკანზე, რესპონდენტებზე, ავტორზე, რედაქტორის სვეტზე, სტამ ბაზე. ახალი გუნდია, ძირითა დად სკოლის მოსწავლეებით დაკომპლექტებული. ვხუმრობ, ბაღის გამგე ვარ-მეთქი. ეს ის მომავალი თაობაა, რომელიც მერე მთებს გადაატრიალებს. „ფეისბუქზეც“ ძირთადად მკ ითხველები მწერენ. – ლამაზი და ცნობილი ქართველი ქალბატონები ჟურნალის ერთ რუბრ იკაში უმაკიაჟოდ წარუ დგინეთ საზოგადოებას. თვითონ გიყვართ უმაკ იაჟოდ ყოფნა? – მე სულ უმაკიაჟოდ ვარ. არ მიყვარს, მამძ იმებს. ჩემს ქმარსაც არ უყვარს, მაკიაჟით რომ ვარ. მამაკაცებს მაინც ბუნებრივი ქალები მო სწონთ. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
5
ბათუმიდან
ბექა გოჩიაშვილი
ბათუმის ჯაზ-ფესტივალი
ელა: ჰიუ მასაკ , წინა ა რმოებისა, რომელსაც ვქმნი, „შეიძლებ ი პოპულარობით სარგებლობს“. შ ა ბ საქართველოში თურმე 1996 წე ე რ ვ ცხო ლსაც ყოფილა. იუნესკოს მიერ ი კ ც ი ორგანიზებულ კონფერენციაზე ლ ქართვე ჩამოსულა. საქართველოდან ქა რთული სტუმართმასპინძლობა “ ი ვიყავჰ ი უ და დიდი სითბო გავიყოლეო. გატა
მასაკელა ბათუმს კო ნცერტამდე ერთი დღ ვია. მუ რე ეწ ით ად რომელსაც სიკოსი, მრავალმხრივი გამო ცდილება აქვს ჯა ზის სამყაროში და მსოფლიოს უდიდეს ვარსკვლავად მოია ბავშვობიდან ზრება, უკრავს და მღერის. სულ პატარა იყო, პიანინოზე რომ უკრავდა, 14 წლის ასაკიდან კი საყვირზე დაკვრა დაიწყო. მისი კარიერის აღმასვლა 1960-იანი წლებიდან იწყება და მისი მუსიკა მთელ მსოფლიოში პოპულარო ბით სარგებლობს, თავად მუსიკოსი ლობ, რომ დი ბს: „მე არ ვც ბო კი ამ პოპულარული მუსიკა გავაკეთო. უბრალოდ, ვაკეთებ იმას, რაც მიყვ არს. ბედნიერი დამთხვევაა ის, რომ ეს სიმღერები ხალხსაც მოსწონს. ამიტომაც უმრავლესობა იმ ნაწა
– ძალიან კარგად მახსოვს თბილისში რებული ერთი კვირა. გარდა იმისა, რომ ქართ ულ სიმღერებს დილამდე ვუსმენდი, ვიყავი ფი ლარმონიაშიც. ქართული სიმღერის მრავალ ფეროვნებით გაოცებული დავრჩი. ასე მგონია, რომ მილიონობით სიმღერა იციან ქართველე ბმა. ფანტასტიკურად მღერით, ლამაზი ხმა გა ქვთ. ჩემზე დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა თქ ვენმა საგალობელმა. თავისუფალი დღე მინდა გამოვიყენო, ტაძარში შევიდე და საგალობელს კვლავ მოვუსმინო. – რას იტყვით ქართველი მსმენელის შესა ხებ? – ჩამოსვლამდე არ ვიცოდი, რამდენად ცნობ ილი იყო ჩემი მუსიკა საქართველოში. ჩამოსვ ლისთანავე მითხრეს, რომ ჩემი შოუ მთლიანად გაყიდულია. აქედან გამომდინარე, მივხვდი, რომ აქ ჩემი მუსიკა იციან. კონცერტისას დავრწმუნ დი, რომ უყვართ. მთელ მსოფლიოში აუდი ტორია ჩვენთან ერთად მღერის ჩვენს სი მღერებს. ასე იყო აქაც. ძალიან მიყვარს, როდესაც ყველა ერთად ვმღერით, შეიძ ლება წინა ცხოვრებაში ქართველიც კი ვიყავი…
ჟაზ-ფესტივალზე ბექა გოჩიაშვილის და კვრისას ტაში, შეძახილები და შეფასებები უხვად იყო: უნიჭიერესია, ჯაზის გიჟია, უკ ვე ლეგენდაა, ისმოდა ირგვლივ. ემოციებს სტუმრებს შორის მყოფი უცხოელებიც ვერ ფარავდნენ. კონცერტის შემდეგ თითოეუ ლი მათგანი ბექას ფოტოს გადაღებას სთხო ვდა. კონცერტისას კი ყველაზე მეტად ორი ადამიანი - ბექას მამა და მასწავლებელი ღელავდნენ. სცენას თვალს იმ შემთხვევაში აცილებდნენ, რომ ერთმანეთისთვის ეთქვ ათ - ნახე, რა მაგრად დაუკრა. რა ჩახვევა გააკეთაო. მანიაკია შენი შვილი, – უთხრა ბოლოს მასწავლებელმა, ზურა რამიშვილ მა, ბექას მამას. ლი:
ლიკა ორჯონიკიძის ქმარს გაკონტროლება სჭირდება
ჯაზ-ფესტივალზე ერთ ლამაზ წყვი ლსაც მოვკარი თვალი. ირაკლი ორ დენიძე და ლიკა ორჯონიკიძე მეგობ რებთან ერთად ისხდნენ და ერთობო დნენ. თურმე ბათუმში ბრენდ ნიუ ჰევის მო სასმენად ჩამოვიდნენ, მაგრამ? ერთ ი დღ ით დააგვიანდათ:)) გული მწყდებაო, – ამბობდა ირაკ ლი. მიუხედავად ამისა, სა კმაოდ კარგ განწყობაზე იყო. სასმ ელს აშკარად ემოქმედა. ლიკა კი ცოტათი მოწყენილი ჩან და. რ ოდ ეს ა ც მიზეზი ვიკითხე, ირაკლიმ მითხ რა: ცოტა ცუდი სიმთვრალე მაქვსო. ჩა ძ იე ბი ს შედეგად კი ლიკასგან შემდ ე გ ი გაირკვა: „არ მიყვარს, რო დესაც სვამს, ძალიან ეჭ ვიანი ხდება და ამით მაბრაზებს. მიბღვე რს ხოლმე, ამიტ ომ ვცდილობ, სმა გავუკონტრო ლო“.
ე
გი ორგი მიქა ძე სექტემბერში სასწავლებლად ბერკ ლიში მიემგზავრება. ამ ძვირადღირებულ სასწავ ლებელში თავისი ნიჭის წყალ ობით 100%-იანი დაფინანსება მიიღო. ჯაზზე უზომოდ შეყვარებ ული მუსიკოსი ქართველ მსმენელს თავისივე კომპოზიციებით აკვირვ ებს. მართალია, წინა დღით ღელავდა, მაგრამ სულ ტყუილად: „ბედნიერი ვარ, დიდი მადლობა „ისთერნპრომოუ შენს“, რომ ამ ფესტივალზე დაკვრის საშუალება მომცა. ჩემთვის ყველაზე სასიამოვნო ის ფაქტია, რომ მე და როი ჰარგროუს ერთ დღეს მოგვიწია დაკვ რა. ჩემი კარიერის ისტორიაში ერთი ლამაზი დღე ჩაიწერება“.
ი გ
რ
გიო
ძ ა ქ მი
მარინა ბერიძე მარინა ბერიძესთან ჩასაწერად მაშინ მივედი, როცა ჯერ კიდევ ამაღლებულ ნოტა ზე იყო და კონცერტით მიღებულ შთაბეჭდი ლებას საკმაოდ ემოციურად – ტაშითა და „თუბ ბის“-ის ძახილით გამოხატავდა. უდიდ ესმა მესაყვირემ როი ჰარგროუმ და მისმა კვ ინტეტმა მსმენელს არნახული შოუ აჩვენა და დარბაზი მართლაც დაატყვევა. ორი საათის განმავლობაში ბენდი შეუსვენებლად უკრავდა. „ბოლომდე ვისიამოვნე. კიდევ და კიდევ მადლობას ვეუბნე ბი „ისთერნპრომოუშენს“. ისინი ისეთ რაღაცებს გვჩუქნიან, რა საც ჩვენ ნამდვილად ვერ ვნახ ავთ. ყველას ვალია, ამ ბიჭებს ხელი შეუწყოს. საოცრად კარგები იყვნენ ქართველი შემსრულებლებიც. რაც უფრო მეტ ნიჭიერ ადამია ნს გავუშვებთ სასწავლებლად უცხოეთში, მით უფრო მივიღე ბთ შედეგს“...
6
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ნინას ახალი „ბოიფრენდი“ ჰყავსო ნინა წკრიალაშვილთან და კავშირებით ბათუმში ჩასულ ფეისებს ახალი სალაპარაკო მიეცათ. ჰოდა, საქმის კურსში ერთ-ერთმა მეც ჩამაყენა და საიდუმლოდ გამანდო – ნინას ახალი „ბოიფრენდი“ ჰყავს და მა სთან ერთად კვარიათში ისვენებსო. ჯაზ-ფესტივალზე ნინა დავლანდე თუ არა, მაშინვე მივეჭერი და ამ საკითხთან დაკავშირებით კომენტ არიც ვთხოვე. ლამის სიცილით გა იგუდა – რას ამბობ, კვარიათი და სასვენებლად იმიტომ ვარჩიე, რომ ყველას გავერიდო. დამღალა ერთი და იგივე სახეებმა, სიმარტოვე მირჩ ევნიაო. ვისთვის უნდა დამეჯერები ნა? ამიტომ გადავწყვიტე, სიმართლე თავადვე გამეგო და ფოტოგრაფთან ერთად ნინას კვარიათში მოულოდნე ლად დავადექი თავს. მართალი გითხ რათ, კარის გაღებისთანავე სახეზე გაკვირვება აღებეჭდა. თუმცა და უპატიჟებელი სტუმრებისთვის კარი არ მიუხურავს. ჩვენდა სამწუხაროდ, ნინასთან ერთად არა „ბოიფრენდი“, არამედ მისი ორი მეგობარი გოგონა დაგვხვდა….
ი ნიშვილ უ დ ა ს თიკო ს ოზული გრანდი ნში ი მოლოდ კო როი ჰარგროუს ნიშვ უ დ სა ო კ თი ზე ტ რ ნცე ამპლუაში ილი ჩვეულებრივ ვისთვის“ ი ა ლ იყო. „ბათუმი ზადებდა. ამ ას ლ ა ს მა ზე ჯაზ ი დავიწყ ლ ე მ ს სა ც თუმცა არ გრძელო: ე ღ დ ებია და არც სა გაუმარ ს მ უ თ ბა ით ქ ამ ჭი ზი არ ჯა მ რო მ ო ტ ჯოს, იმი ს თა ზ ჯა , ენ ბ მიყვარს. ამბო . ეს ასაკი აო დ უნ კი ა ას ი ს ვი ი, ულა. არ ვიც ჯერ არ მოს სა ა? ნ ვქ რა ა. მოვ ა თუ არ ას ბ ო ე ლ ა ვ მსახურებრივ მო ბ. ე ლ უ ვასრ , აქ – ჯაზი არ გიყვარსერ სად იძულებით ხარ, თობი ხოლმე? ობი, – ლოგინში ვერთ აზე ლ ე ყვ , როცა მძინავს ვგრძნობ კარგად მაშინ ცუდია, ნ ა ი ლ ძა ე, თავს. ის ს რომ ო ტ რ კურორტზე მა ნიერება დ ბე ს ი იმ . ვს ა ნ მძი გვერდით არა მაქვს, რომ მცა ვე თუ ვინმე მეწვეს, რომ რა ლოდები. მგონია, ი უნდა ლ უ ზ ო ი დ ნ ა ღაც გრ მოხდეს.
ქეთი ხატიაშვილი ასეთი სკანდალური ინიცია ტივით ოპოზიცია ჯერ არ გამო სულა. არა, რაღაც გამონათე ბები ყოველთვის აქვთ, მაგრამ ასეთი მაინც არ მახსენდება. ლეიბორისტებმა საგანგებო კა ნონის შემოღება მოითხოვეს, რომელიც სააკაშვილს პრემიე რობას აუკრძალავს. დიახ, ეს იქნება კანონპროექტი სააკაშ ვილის შესახებ, სადაც პირდაპ ირ ჩაიწერება: მუხლი პირველი – აეკრძალოს მიხეილ სააკაშ ვილს პრემიერმინისტრობა. დაახლოებით ასეთი პროექტის ინიციატივით გამოდიან ისინი. დანარჩენ ოპოზიციას, უბრა ლოდ, ესმის, რომ ასეთი სიგი ჟის გახმოვანება მათ იმიჯზე ძალიან იმოქმედებს, თორემ წი ნააღმდეგი არავინ იქნება. ყველაფერი კი საკონსტი ტუციო ცვლილებებით დაიწყო. როგორც იცით, მუშავდება კო ნსტიტუციის ახალი პროექტი, რომელიც საქართველოში სა პრეზიდენტო მმართველობას საპარლამენტოთი შეცვლის. ოპოზიცია ასეთ ცვლილებებს კატეგორიულად ეწინააღმდე გება. ადრე მეგონა, რომ მათ სახელმწიფოს მოწყობის ფუნდ ამენტურ პრინციპებთან ჰქონ დათ შეუთავსებლობა, თურმე სააკაშვილის რეიტინგი აშფო თებთ. ამ რეიტინგს ხომ ვერაფერი უქნეს და ვერაფრით გადაფა რეს. კი, ბუნებრივია, ხელისუ ფლება ცდილობს, ოპოზიცია ზე ძლ იე რი იყ ოს, და ეს მა თი მხრიდან ლოგიკურია. ყველა ქვეყნის ხელისუფლებას უნდა, ხელისუფლება შეინარჩუნოს. ცუდია მხოლოდ ის, რომ ჩვენ ძლიერი ოპოზიცია არა გვყავს და ხელისუფლება მის დამარც ხებას იოლად ახერხებს. ანუ ოპოზიცია ფიქრობს, რომ მისი გამარჯვება უდრის სააკაშვილის სახლში დაჯდ ომას. ამიტომაც ისინი ასეთი კანონის მიღებით ბედნიერები იქნებიან. მოდით, მივყვეთ მათ ლოგი კას. ვთქვათ და, დასავლეთმა ლეიბორისტების იდეა აიტაცა და სააკაშვილი ის პირველი პო ლიტიკოსი აღმოჩნდა მზის სი სტემაში, ვისაც კანონით აეკრ ძალება პრემიერმინისტრობა... მერე ოპოზიცია ალმაცერად გიგი უგულავას შეხედავს, რო მლის რეიტინგიც სააკაშვილის რეიტინგს უთანაბრდება. მა რთლაც, სააკაშვილს სახლში იმისთვის ხომ არ უშვებენ, რომ გიგი უგულავას დაულოცონ გზა? ბუნებრივია, მასთან დაკა ვშირებით შემოიღებენ კანონს, რომლის მიხედვითაც გიგის მე რობის შემდეგ კარიერის გაგრ ძელება აეკრძალება. მოკლედ, რამდენიმე ლიდერის სახლში კანონიერად გასტუმრების შე მდეგ, ოპოზიცია შესაძლოა, ერთმანეთის „დაბრაკვაზე“ გა დავიდეს (ჭკუა დაუშლით თუ გონება). მოკლედ, სადამდე მივყავ ართ ოპოზიციურ ლოგიკას, ალბათ, ხვდებით. იმდენად ვერ იტანს ბურჯანაძე ალასანიას, ალასანია – გაჩეჩილაძეს, ყველა ერთად კი – გიორგი თარგამაძ ეს, რომ აქ ადამიანების პოლი ტიკიდან კანონიერი გზით გაძე ვების ნამდვილი ომი დაიწყება... ისე, ოპოზიციურ ინიციატი ვათა უმრავლესობა სწორედ ასეთი უტოპიურია. არაერთი წარუმატებლობის მიუხედავად, ოპოზიციის უმრავლესობა ისევ ვადამდელ საპრეზიდენტო და საპარლამენტო არჩევნებს მო ითხოვს. რეალობა კი ასეთია: ხალხი კარვებითაც დაიღალა
და გადატრიალებებითაც, მათ სტაბილური და მშვიდი გარემო სჭირდებათ... მიუხედავად იმისა, რომ ხა ლხი ბოიკოტს მხარს არ უჭერს, უმრავლესობა სწორედ ამ გზას ანიჭებს უპირატესობას. რეალ ური სურათი კი რადიკალურად განსხვავებულია. ყველა გამო კითხვით მოსახლეობის ლამის 70%-ზე მეტი სწორედ არჩევნ ებს უჭერს მხარს... მათ უტოპიური პასუხი აქვთ მათთვის ყველაზე მნიშვნელ ოვან კითხვაზე: რით ახერხე ბს სააკაშვილი რეიტინგისა და ხელისუფლების შენარჩუნებას (უფრო სწორად, ხელისუფლებ ის. უტოპისტები მიშას რეიტინ გს არ აღიარებენ)? მათი პასუხი ასეთია: გაყალბებით, მაქინაცი ებით, ხალხის მოტყუებით და ასე შემდეგ... რეალობა სულ სხვანაირ ია. სააკაშვილი დღემდე რჩება რეიტინგულ პოლიტიკოსად... როგორც იტყვიან, „პოლიტიკუ რი პარადი“ საქართველოში სწ ორედ მას მიჰყავს. ზაფხულის პირველივე დღეებში ოპოზიც ია ცივ აუზში გაინაბა, მიშა ხან უცხოეთში ჩავიდა სხვადასხვა ქვეყნების პრეზიდენტებთან შე სახვედრად, ხან საქართველოს სხვადასხვა რეგიონები მოიარა, ხან გუბერნატორებს შეხვდა, ხან ქურდული მენტალიტეტის მქონე კრიმინალებს დაემუქრა და ბოლოს თბილისში ვიზიტე ბის ფეიერვერკიც მოაწყო – ამ დენი უცხოელი სტუმარი ასე ზედიზედ ჯერ არ ჩამოსულა სა ქართველოში. ამით სააკაშვილი ჩვენი ქვეყ ნის მოსახლეობას არწმუნებს, რომ დასავლეთს ახსოვს საქა რთ ვე ლოც და ის იც, რომ რუ სეთს მისი ტერიტორიები აქვს ოკუპირებული. და კიდევ, პრეზ იდენტი ცდილობს, უცხოელებს
აჩვენოს, რომ საქართველო და სავლეთის ნაწილია, რომ ის ყვ ელაფრით ჰგავს ევროპას. მოკლედ, მიშას ჯერ პაუზა არ გაუკეთებია. ის ცდილობს, მედიასაშუალებების ობიექტ ივში ყოველთვის აქტიური მე სიჯით გამოჩნდეს. ეს არის მისი რეიტინგის საიდუმლოც. ანუ ის ქმნის ნიუსს და თანაც აქტუალ ურს. ცდილობს, რომ ხალხიც იყოს მის ივენთში ჩართული ნე ბისმიერი ფორმით. ან მათთან ერთად გამოჩნდეს ან მათთვის გაკეთებული რაიმე აჩვენოს. მაგრამ არამხოლოდ ილაპარ აკოს, დემონსტრირებაც მოახ დინოს იმისა, თუ რას აკეთებს ხელისუფლება... პარალელურად, უტოპისტე ბის მოქმედების ფორმა აგერ უკვე მეხუთე წელია, ერთი და იგივეა. ისინი მხოლოდ ხელი სუფლებას აკრიტიკებენ, ძირი თადად საკუთარი ოფისებიდან მიმართავენ ხალხს და არაფერი ახალი მათ განცხადებებში არ არის. „გადადგეს სააკაშვილი და დაინიშნოს ვადამდელი სა პრეზიდენტო და საპარლამენ ტო არჩევნები“... ისე მოძველდა და გაცვდა ეს ფრაზები, რომ „მაესტროსა“ და აქუს ტელე ვიზიების რეიტინგზეც აისახა – მოსაწყენია და მოსაბეზრებ ელია ერთი და იგივეს ყურება. რაც არ უნდა აკრიტიკე ბდნენ უტოპისტები, გიორგი თარგამაძე მაინც რჩება ჯე რჯერობით ყველაზე გამორჩ ეულ ლიდერად ოპოზიციაში. ყველაზე რეალურად სწორედ ქრისტიან-დემოკრატები აღიქ ვამენ რეალობას, ყველაზე დი დი შანსი სწორედ მათ აქვთ, გა ხდნენ ალტერნატიული ძალა... ირაკლი ალასანია, ვნახოთ. მან ჯერ პარტიაც ვერ შექმნა. თუ მცა, ბოლო დროს საინტერესო განცხადებებს აკეთებს...
სააკაშვილის საიდუმლო ერთი პოლიტიკური დეტალი
მოკლედ, ევროპა თავის სტატუსს – „ბებერს“ – ამართლებს. მართალი იყო კუშნერი, რომ თქვა: ევროპა ის პოლიტიკური მანქანაა, რომელიც უნდა შეანჯღრიო ხოლმეო... ამერიკას, ამ მხრივ, პრობლემები არა აქვს. მაგალითად, ჰილარი კლინტონი საქართველოში საკმაოდ ნათელი მე სიჯით ჩამოვიდა. მან დემოკრატიას დაუჭირა მხარი და, შესაბამისად, მხ ოლოდ იმ პარტიებს შეხვდა, ვინც მხ ოლოდ ამ ღირებულებებზე იყო ორ იენტირებული. აი, კუშნერთან დაკავშირებით კი ყველაფერი სხვაგვარად მოხდა. მან დემოკრატიას კი დაუჭირა მხარი, მაგრამ პარალელურად ნინო ბურჯ ანაძესაც შეხვდა, რომელიც ბუნტ ისთავია ქართულ პოლიტიკაში და ყველას დასცინის, ვინც არჩევნებში მონაწილეობა მიიღო. საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ერთი მხრივ, განაცხადა, რომ მას მოსწონს საქართველოს დასავლეთისკენ ორ იენტაცია, თუმცა, პარალელურად, პრორუსებსაც შეხვდა – იგივე ბურჯ ანაძესა და ნოღაიდელს... მოკლედ, როგორც ჩანს, რუსული გაზის სუნი ევროპულ პოლიტიკას მა ინც ასდის...
თინა ხიდაშელი ყოფილი ალიანსელების ფრაქციაში არ შედის ისედაც დაშლილი „ალიანსი“ კიდევ უფრო დაიშალა, ოღონდ ამჯერად მა რტივ მამრავლებად. საკრებულოში თავიდან მცდელობა იყო, „ალიანსის“ უკვე ყოფილი წევრები ერთად ყოფი ლიყვნენ. ნაწილმა ეს მოახერხა, თუმცა მათთან ერთად ფრაქციაში შესვლაზე უარი განაცხადა თინა ხიდაშელმა. მას, უბრალოდ, დამოუკიდებელი წევრობა მოუნდა. ეტყობა, ამჯერად ეს სტატ უსი უფრო ხიბლავს. თუმცა თავიდან, საკრებულოში შესვლისას ზურაბ აბაშ იძემ, დავით საგანელიძესთან ერთად, „იმედიანი“ განაცხადი გააკეთა: ჩამო ვა ქალბატონი თინა მივლინებიდან და ამის მერე გაკეთდება საბოლოო განც ხადება მის გადაწყვეტილებასთან და კავშირებითო. მაშინ ხიდაშელი კუბაში იმყოფებოდა „პირადი საქმიანი ვიზი ტით“. ასეთი პასუხი მივიღეთ რესპუბ ლიკელების ოფისიდან თავის დროზე ვიზიტთან დაკავშირებით.
თინა ხიდაშელი: – აპირებთ ფრაქციაში შესვლას? – ახლო მომავალზე მეკითხებით თუ შორეულზე? – ახლო მომავალზე... – არა, არ ვაპირებ. – და თუ შორეულზე გკითხავთ? – მაინც არ ვაპირებ. დამოუკიდებელ წევრად დავრჩები... სხვათა შორის, ამბობენ, რომ ამ სა კითხზე პატარა დაპირისპირებაც კი მოხდა რესპუბლიკელებსა და „ალიანს ის“ დანარჩენ წევრებს შორის. მივლინ ებიდან ჩამოსულ ხიდაშელს გაუპრო ტესტებია, მე არაფერი ვიცოდი ფრაქ ციის შესახებო. ალიანსელები გაოცებ ულან, როცა ამ საკითხზე ვმსჯელობ დით, შეხვედრას დავით უსუფაშვილიც ესწრებოდაო. ფაქტია, რომ ქმარმა ცო ლამდე ინფორმაცია არ მიიტანა. დასკ ვნა ბევრნაირი შეიძლება გაკეთდეს. ის კი თქვენთვის მოგვინდია... ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
7
ირაკლი ალასანია: – ჰილარი კლინტონის ვიზიტის შემდეგ ოპოზიც იის ნაწილი გულდაწყვეტ ერთხელ ირაკლი ალასანიას გიორგი თარგამაძეს ილი დარჩა, შეხვედრაზე თან დაუჩივლია: რა ხდება ეს მედიაში, გადამრიე რომ ვერ მოხვდა. რა პრინ სო... თარგამაძეს გასცინებია – ის ხომ უკვე კარგა ციპით შეგარჩიეს, რო ხანია, მიჩვეულია ქართულ პრესას. გორ ფიქრობთ? მაშინ გიორგის ირაკლისთვის უთქვამს: – სჯობს, ეს ამ რობინზონ კრუზო ხომ გაქვს ნანახი? ერიკულ მხარეს იქ, კუნძულზე, რობინზონს რომ ეტ ჰკითხოთ... – თქვენი ვარა ყვიან, დიდ ქვებში უნდა გაიაროო... უდი როგორია? ეგრეა ქართული მედიაც, იმ მძიმე – სავარაუდ ლოდებს ჰგავს, რომელიც მთელი სი ოდ, იმ ის მი მძიმით გეხეთქება, ვინც გაუძლებს, ხედვით, თუ რა ის მოიგებსო... შედეგები დაიდო გიორგი უძლებს, ირაკლი – ჯერ ადგილობრივ არ ბოლომდე ვერა. ახლა მას ნინო ჩევნებზე და გა ბურჯანაძემ და „გრეჩიხამაც“ რდა ამისა, ბუნე დაუწყეს ლოდების სროლა. ბრივია, საქართვე ლოში ჩვენ გვხედავენ ბურჯიკამ თქვა: ერთი ის იმ პოლიტიკურ ძალად, რო ცვლილებები დამანახეთ, მელსაც აქვს შესაძლებლო ალასანია არჩევნების მე ბა, მომავალში თავის თავზე რე რომ გვპირდებოდა და აიღოს პასუხისმგებლობა მერე პოლიტიკიდანაც ხელისუფლების შეცვლასა კი წავალო... ამ ფრაზამ და ქვეყნის მართვაზე. ალასანია გააღიზიანა: – თქვენი მთავარი ყველამ თავის მამიდას მიზნები, რაზეც ახლა, (ანუ დანაპირებს) მიხე ამ ეტაპისთვის მუშა ობთ... დოსო, – დაახლოებით – საქართვე ასე ჟღერდა მისი ფრ ლოს დემოკრატ აზა. მესიჯების გამტარ იული განვით ის როლი (ოღონდ უფას არე ბი სთ ვი ს ოდ) ქართულმა პრესამ ძალიან მნიშ იტვირთა. ვ ნე ლო ვა ნ განსაკუთრებული ომი ია, რომ ჩვ ენ კი მას შემდეგ ატყდა, დ ავ იწ ყო თ რაც ჰილარი კლინტონი მომ ზა დე ბ ა მ ომ დე ვნ ო მხოლოდ ალასანია-თა არჩევნებზე რგამაძეს შეხვდა. ქ ვე ყა ნა შ ი ხ ელ ის უ ფ ლე ბი ს პ ირ ვე ლ ი მ შვ იდ ო ბიანი ცვ ლის თვ ის. ამი ტო მა ც გ ამ ოვ ე დით ჩვენ და საგარეო საქმეთა მი ნისტრი ინ იცი ატ ივ ით – აღმოსავლეთ თანამშრომლობის ფა რგლებში საფუძველი ჩაეყრება ახალი პროე ქტის შემუშავებას, რაც კონკრეტულად საქართ ველოში საარჩევნო გა რემოს გაუმჯობესებისკენ იქნება მიმართული. ჩვენ ამაზე უკვე გვაქვს ამერიკ ული მხარის ინიციატივა და სავარაუდოდ, ევროპული მხ არის მხარდაჭერაც გვექნება. ჩვენთვის ახლა მთავარია, ფუ ნდამენტალურად შევცვალოთ საარჩევნო გარემო. და ამაზე ვმუშაობთ კიდეც აქტიურად. – ვისთან გაქვთ კონკრეტუ ლად კონსულტაციები? – ყველასთან, ვინც ამ საკითხ ის ირგვლივ თავიდანვე გავერთ იანდით. – დააკონკრეტეთ, თუ შეიძლე ბა... – ძალიან კარგი ურთიერთობა გვაქვს „ფორუმთან“... – ოპოზიციაში თითქოს დაძაბუ ლი ურთიერთობაა, ერთმანეთს ეს ხმიან თავს და კბენენ... – მე არავის ვესხმი თავს და სხვა არ მაინტერესებს... – კლინტონთან შეხვედრის შემდეგ გაკეთდა განცხადება, რომ ოპოზიც იამ ამ შეხვედრაზე ისაუბრა ფინა ნსების მოზიდვაზე... – არა, ჩვენ ვისაუბ რეთ იმ აზე, რომ ოპ ოზიციას მიეცეს საშუ ალება, მოიზიდოს ფინანსები ადგი ლობრივი ფინა ნსური წრეებიდან ისე, რომ ხელისუ
რაზე დაიჩივლა ალასანიამ თარგამაძესთან
მირიან ბოქოლიშვილი ხათუნა მგალობლიშვილი
8
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ფლების მხრიდან არ იყოს ხელის შეშლა... რეალურად უნდა შე იქმნას გარემო ოპოზიციისთვის, რომ მოიზიდოს თანხები, იყოს ჩართული პროცესებში და რაც ყველაზე მეტად არის აუცილებელი, ჩვენ შეგვექმნას შესაძლებლობა, რომ მომდევნო არ ჩევნები საქართველოში იყოს თავი სუფალი და დაიწყოს ხელისუფლებ ის შეცვლის პროცესი. გიორგი თარგამაძე: – იც ით, მე ვფ იქ რობ, რომ საზოგადოებამ თავისი შეფასებები უკვე გააკეთა და არა მგონია, დიდი მნიშვნელ ობა ჰქონდეს დიდი ხნის განმ ავლობაში ანალიზს. პირადად ჩემთვის ეს არ არის არან აირად არც ქედმაღლობის და არც რომელიმე პოლი ტიკური პარტიისადმი ზე ვიდან ყურების საშუალება. პირიქით, ეს არის გაზრდილი პასუხისმგებლობა, როდესაც მე, ოპოზიციური მანდატით აღჭურვ ილი, პოლიტიკური პარტიის ხელმძღ ვანელი, მივდივარ ასეთ შეხვედრე ბზე, რომ მაქსიმალურად ყველა დეტალსა და საქართველოში არ სებულ პრობლემებზე გავამა ხვილო ყურადღება, საიმისოდ, რომ ჩვენს ამერიკელ თუ სხ ვა პარტნიორებს ჰქონდეთ ზუსტი და ობიექტური წა რმოდგენა საქართველოში არსებულ ვითარებასა და იმ გადაწყვეტილებებზე, რომე ლიც არის მისაღები. საიმის ოდ, რომ საქართველო მართ ლაც დაუახლოვდეს ევროპულ სტანდარტებს. ეს ავტომატუ რად მოუტანს ქვეყანას საარ ჩევნო პროცესისადმი ნდობის გაძლიერებას... – ეს იმას ნიშნავს, რომ დასავლეთი და ამერიკა საქართველოში თქვენზე და ირაკლი ალასანიაზე დებენ ფსონს? – ყველაზე სასაცილო მდგომარეობაში ჩავიგდებ თავს, ახლა რომ გიპასუხოთ – კი-მე თქი. ეს ნი შნ ავს მხ ოლოდ იმას, რომ აღნიშნული სახელმწიფოები, საგარეო უწყებები და საერთაშორისო ორგანიზაციები გარკვეული კრიტერიუმებით აპირებენ მომავალში საქართველო ში გარკვეულ პოლიტიკურ ძალებთან ურთიერთობას. საქართველოში ჩვენი პარტ იების გარდა, არის არაერთი პასუხისმგებლობის მქონე პო ლიტიკური პარტია და მე და რწმუნებული ვარ, რომ თითო ეული მათგანის შესაძლებლო ბა, საზოგადოების მხარდაჭერა თუ კვალიფიციური რესურსი იქნება გამოყენებული იმისთვის, რომ ქვეყანაში „ნაციონალური მო ძრაობის“ შეცვლა მოხდეს მშვიდო ბიანი, კონსტიტუციური გზით. – ოპოზიციის ის ნაწილმა, რო მელიც ამ შეხვედრაზე ვერ მოხვ და, განაცხადა, რომ ეს შეხვედრა შედგა ხელისუფლების ჩარევით... – მე მესმის ამ პოლიტიკური ლი დერების, რომლებიც მართლა გრძნ ობენ იმ დისკომფორტს, როცა ვერ ესწრებიან ასეთ შეხვედრებს. გადა წყვეტილებებს არც მე ვიღებ და არც ბატონი ირაკლი. ვინც ცდილობს, რომ ქართულ საზოგადოებას მიხეილ სააკაშვილი დაუსახოს ყოვლისშემძ ლედ, რომელიც დღის წესრიგს უწერს და უყალიბებს ჰილარი კლინტონი იქ ნება ეს თუ სხვა ევროპელი ლიდერი, ის ირიბად თუ პირდაპირ ხელს უწყო ბს ყოვლისშემძლე და ყველაფრისშ ემძლე მიხეილ სააკაშვილის ლე გენდის ჩამოყალიბე ბას საქართველოში. მე მათ ად გი ლას ამ კუთხით ვეცდებოდი შემეხედა ამ საკითხის თვის და ვურჩევდი ჩვენს კოლეგებს, მსგავსი შეფასე ბების გაკეთების დროს ეს გა ითვალისწინონ.
პარლამენტმა დაპირებული ორი თვე დამატებით იმუშავა. მართალია, ხა ნდახან კვორუმი ცოტა პრობლემა იყო, მაგრამ არც სერიოზულ კრახში გა დაზრდილა. არჩევნების გამო „ჩაგდებული“ სამუშაო საათები სრულად აა ნაზღაურეს და ახლა „არდადეგებამდე“ უკვე დღეებს ითვლიან. 21 ივლისს საკანონმდებლო ორგანოს კარი დროებით დაიხურება. დეპუტატებიც ნაწილი ზღვაზე გაემგზავრება და ნაწილი – მთაში. მანამდე კიდევ დარჩათ რამდენ იმე მძიმე დღე. ყველაზე მძიმე კი – თავად თავმჯდომარეს. დავით ბაქრაძე იძულებულია, ჯონდიც დააშოშმინოს და დანარჩენი ოპოზიციის სურვილებ იც შეასრულოს. ამ ყველაფრის პარალელურად მინიექსკურსიც ჩაატაროს „რეგლამენტში“ და იგივე ბაღათურიას აუხსნას, რომ კანონპროექტი ვერ ჩა ვარდება მარტო იმიტომ, რომ ის ჯონდის არ მოსწონს... თუმცა შვებულებამ დე ქრისტიან-დემოკრატები ლტოლვილთა და განსახლების მინისტრისა და განათლების მინისტრის მოსვლას ითხოვენ. კითხვები ბევრი და სასწრაფოდ პასუხგასაცემიაო, – გაიძახიან თარგამაძის გუნდელები... ყველაზე მთავარ იც წინ არის: სახალხო დამცველის ათასგვერდიანი მოხსენების „სიამოვნება“ ასორმოცდაათივე დედპუტატს წინ აქვს...
პაატა დავითაია „არდადეგებს“ ითხოვს
ტემპერატურა არ ფიქრობს ოპოზიციაზე. ადის და ადის ზევით. ოპოზიც იაც აპროტესტებს 50 გრადუსს და როგორც ჩანს, მათი გონებაც მარტო სი გრილეზე ფიქრობს. ერთადერთი ჯონდი ბაღათურიას გონება ვერ „მოტეხა“ არნახულმა სიცხემ. დანარჩენები მოთენთა, ხოლო არასაპარლამენტო ოპოზ იცია, საერთოდაც, მიაძინა... საპარლამენტოებზე პაატა დავითაიამ იზრუნა და ახალი იდეით გამოვიდა: – რადგან ტემპერატურამ ძალიან მოიმატა და ასე მუშაობა შეუძლებელია, ვთხოვ ჯანდაცვის სამინისტროს, იფიქროს და განიხილოს საკითხი – ან გადა წიოს, ან შეამციროს სამუშაო საათები. ასეთი სიცხეები ჯანმრთელობისთვის საშიშია... რას გულისხმობს სამუშაო საათების გადაწევაში, დავითაიას აღარ დაუკ ონკრეტებია, თუმცა ეჭვი მაქვს, ღამის 2-დან გამთენიის 6-მდე მუშაობას ის მხარს ნამდვილად არ დაუჭერს. პაატა, სავარაუდოდ, სამუშაო საათების შე მცირების მომხრეა. ისე კი, საინტერესოა, როდის დაცხა პაატა დავითაიას ყველაზე მეტად – როცა პარლამენტის კონდიცირებული მანქანით მიაბრძ ანებენ საკანონმდებლო ორგანოში, თუ როცა გაგრილებულ ბიუროზე ასევე გაგრილებულ „ბორჯომს“ ახვედრებენ?..
ჩემპიონატი დანაკარგების გარეშე
აღმოჩნდა, რომ პარლამენტი სავსეა „ანტიტოტალიზატორისტებით“. ეს იმას ნიშნავს, რომ მსოფლიო ჩემპიონატმა მათ ფინანსებს ვერაფერი დააკლო. ისინი არც ფულით რისკავენ და არც ნერვებით. ფეხბურთი მათთვის განტვირთვის კარგი საშუალება იყო... გიგი წერეთელი: – არასოდეს მითამაშია ტოტალიზატორში. საერთოდ, ვერ ვიტან ტოტალიზატორებს და მით უმეტეს, არ ვითამაშებ ფულზე. აი, ლუდზე შეიძლება ვითამაშო... ლევან ვეფხვაძე: – მე არ ვთამაშობ ტოტალიზატორს, რელიგიური მოსაზრებებიდან გამომდინარე. ისე კი, თუ ვინმე გადაწყვეტს თამაშს და ფულის დადებას, ჩემთან გამოუშვი და ვასწავლი, რა და როგორ უნდა დადოს, რომ მოიგოს... თეორიულად ვიცი, თან კარგად... აკაკი მინაშვილი: – მე იმდენად მიყვარს ფეხბურთის ყურება და თვითონ თამაშის პროცესი, რომ ფულის და დებით და ნერვიულობით ამ სასიამოვნო პროცესს ვერ გავიფუჭებ ნამდვილად. ისე კი, ვთვლი, რომ ამაში ცუდი არაფერია...
კრება დარჩა მხიარული... ხათუნა მგალობლიშვილი
საკრებულოში ოპოზიცია იმისთვის შევიდა, რომ მერე ის პროტესტის ნიშნად დაეტოვებინა. კობა დავითაშვილს ეს მეთოდი უკვე კარგად აქვს „აპრობირებული“. ახალი საკრებულოს პირველ სხდომაზე მას უმრავლესობის ერთ-ერთმა წევრმა ზუსტად ეს გაახსენა, 45 წუთი გავიდა სხდომის დაწყებიდან და აქ რომ გხედავ, კიდევ მიკვირსო... მაშინ კობას ამ რეპლიკაზე დაახლოებით ასეთი რეაქცია ჰქონდა: ამას ვეღარ ეღირსებითო. თუმცა ამ ჩუმი მუქარის მერე არც ისე დიდი დრო გასულა და დავითაშვილი ისევ გაიბუტა. ის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტის მუშაობით იყო უკმაყოფილო, თუმცა ყველაზე საინტერესო აქ ის არის, რომ გაბრაზების გაცილებით მეტი მიზეზი თინა ხიდაშელს ჰქონდა. საკრებულომ სწორედ მისი ინიციატივა ჩააგდო. თინას მაგივრად კი სხდომიდან კობა გავარდა უკანმოუხედავად... ხიდაშელმა პირველივე დასწრებაზე ულტიმატუმი წამოაყენა. მან საკუთრების ხელყოფის ფაქტების შემსწავლელი კომისიის შექმნა მოითხოვა. ამაზე უმრავლესობამ უარით უპასუხა. მიზეზი მარტივად ახსნეს.
კოკი იონათამიშვილი: – ეს მოთხოვნა უფრო პოპულიზმის გამო ხატულებაა. საკრებულოში არის 12 მუდმივ მოქმედი კომისია და სწორედ ამ კომისიებმა უნდა იმუშაონ ყველა საკითხზე, მათ შორის კერძო მესაკუთრეებზეც... საკითხის ჩავარდნით გაბრაზებული თინა ხიდაშელი „სიურპრიზით“ დაიმუქრა. მინიშნ ებაც არ გააკეთა, რა სახის შეიძლება იყოს ეს სიურპრიზი... ხიდაშელი-დავითაშვილის „ბო იკოტი“ არ ყოფილა ერთადერთი. საკრებულ ოს შეკრების პირველივე წუთიდან გრიგოლ იამ ნაციონალებიდან ერთი „მტერი“ გაიჩინა. ლანა ბაბურიძე ყველაზე აქტიური წევრია მთელს საკრებულოში. მან ჯერ ინგა გრიგ ოლიას სახელი და გვარი ვერ გაიხსენა და ზუ სტად ასეთივე გულწრფელობით გააგრძელა ქრისტიან-დემოკრატების წარმომადგენლებ თან „ომი“. ამჯერადაც ინგას გამოსვლას მო აყოლა კომენტარი და ინგას რეაქციამაც არ დააყოვნა: – თქვენი კომენტარები თქვენთვის შეინახ ეთ, საერთოდ არ მაინტერესებს. გასაგებია, რომ სააკაშვილის ფანკლუბის წარმომადგე ნელი ბრძანდებით, მაგრამ არის რაღაც საკი თხები, რაც მაინც უნდა დააყენოთ კენჭისყრ აზე.... სააკაშვილის ფანკლუბის წევრობა ბაბუ რიძეს მაინცდამაინც არ მოეწონა, როგორც ჩანს, და ქალური დაპირისპირება ლიდერების განხილვით გაგრძელდა. ლანა ბაბურიძე: – სააკაშვილს რომ ახსენებთ, გაითვალისწ ინეთ, რომ ის ჩემი პრეზიდენტია და გთხოვთ, პატივისცემით ისაუბროთ. მე „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრი ვარ და ვამაყობ ამით. აი, თქვენს ლიდერს კი, მიუხედავად იმისა, რომ პარტიიდან პარტიაში დახტუნაობს, მაინც არ ვაყენებ შეურაცხყოფას... დაპირისპირება დავითაშვილმა გაანეიტრ ალა. ისე, მან სხდომის დატოვებამდე ერთი კარგი საქმე მაინც გააკეთა: – აჩვენეთ მსოფლიოს ლანა ბაბურიძე და ომი აღარ იქნება... ეს ხუმრობით, რა თქმა უნდა, უფრო სწორ ად ირონიული ტონით გამოთქმული დავითა შვილისეული დამოკიდებულება იყო... ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
9
რატომ ეშლება ნერვე დაპატიჟეს თუ არ დაპატიჟეს როგორია პრეზიდენტთან სტუმრობის პროტოკოლი
რუსულ პრესაში დიდი გნიასია ატეხილი მიხეილ სააკაშვილის უკრაინული ვოიაჟის თა ობაზე, როდესაც ის ვიქტორ იანუკოვიჩსა და ალექსანდრე ლუკაშენკოს შეხვდა. ბოღმასა და ბრაზს ვერ მალავენ მოსკოველი პოლიტიკო სები და ექსპერტები: „გვეგონა, უკრაინასა და საქართველოს შორის ურთიერთობა სამუდა მოდ გაფუჭდა, ანუ იანუკოვიჩი საქართველოს საკითხში ჩვენი მოკავშირეა – ეს კი ადგა და სააკაშვილს შეხვდაო“. დიდხანს ეძებეს „სათქ მელი“ და ბოლოს მიაგნეს: თურმე სააკაშვილი იანუკოვიჩს კი არ მიუწვევია, არამედ საკუთა რი ინიციატივით ჩავიდა, რათა მის დაბადების დღეს დაუპატიჟებლად დასწრებოდა. იანუკოვიჩს რომ შეხვდა, ამას ვეღარ უარყ ოფენ (თუმცა პირველ ხანებში ამასაც ცდილ ობდნენ), რადგან უკრაინული მხარე ადასტუ რებს და ახლა ესღა აქვთ სალაპარაკო: „რატომ ფოტოზე არ არის შეხვედრა აღბეჭდილიო“. არ ადა, იანუკოვიჩისთვის დაბადების დღის მისა ლოცად სხვა პრეზიდენტებიც ჩავიდნენ კიევსა და ყირიმში. ბევრი მათგანი ერთიერთზე შეხვ და უკრაინელ ლიდერს. რატომ ის შეხვედრები არ არის დაფიქსირებული? საქმე ისაა, რომ საერთაშორისო დიპლომ ატიური პროტოკოლის შესაბამისად, დაბადე ბის დღის აღნიშვნა არაოფიციალურ (ე.წ „უჰ ალსტუხო“) შეხვედრად ითვლება და სახელმწი ფოს მეთაურები თვითონ გამოთქვამენ ხოლმე ინიციატივას, იუბილარს მიულოცონ. „პრაიმტაიმის“ ინფორმაციით, მოვლენები ასე განვითარდა: პრეზიდენტ სააკაშვილის სა ხელით, უკრაინაში საქართველოს საელჩო და უკავშირდა იანუკოვიჩის აპარატს და აცნობა, რომ მიხეილ სააკაშვილს აქვს სურვილი, პირა დად მიულოცოს უკრაინის პრეზიდენტს დაბა დების დღე. ზუსტად ასე მოიქცნენ სხვა პრეზ იდენტებიც.
იმავე საერთაშორისო წესის თანახმად, თუ მიმღებ მხარეს არა აქვს სურვილი, ესა თუ ის პრეზიდენტი ჩამოვიდეს დაბადების დღის მი სალოცად, ის, უბრალოდ, პასუხს არ გასცემს კითხვას. თუმცა, საქართველოს საელჩომ კი ევში დაუყოვნებლივ მიიღო პასუხი, რომ ვი ქტორ იანუკოვიჩი მზად არის, შეხვდეს მიხეილ სააკაშვილს. შეხვედრა ნამდვილად შედგა და რამდენიც არ უნდა აღრჭიალონ კბილები მო სკოვში (და ზოგიერთებმა თბილისშიც), ამით იანუკოვიჩმა, პირველ რიგში, სწორედ რუსეთს გაუგზავნა მესიჯი: საქართველო (როგორც ქვ ეყანა და სახელმწიფო) უკრაინის პარტნიორია, ამ ქვეყანას ჩვენთვის არაფერი დაუშავებია, პი რიქით, ყოველთვის და ყველგან ჩვენი მეგობა რი იყო, ამიტომ თქვენი „იპოქონდრიების“ გამო თბილისთან ურთიერთობას ვერ გავწყვეტთო. რუსებს ტყუილად ჰქონდათ იმედი, რომ სა არჩევნო ბატალიების გამო კიევი თბილისთან ურთიერთობას გაწყვეტდა. უკრაინელები ჩვ ენი ქვეყნის (და არამხოლოდ ხელისუფლების) მადლიერნი არიან იმის გამო, რომ მაგალითად, ტარას შევჩენკოს ძეგლი საუკეთესო ადგილას, უნივერსიტეტთან დავდგით; რომ თბილისში, სადაც სულ რამდენიმე ათასი უკრაინელი ცხ ოვრობს, მოქმედებს უკრაინული სკოლა (მაშინ, როდესაც რუსეთში არც ერთი არ არის); რომ საქართველოს გავლით აქვთ საშუალება, მი იღონ აზერბაიჯანული საწვავი; რომ თბილისი აღიარებს „გოლოდომორს“ და ა. შ. როგორი „დაბმულიც“ არ უნდა ჰყავდეთ რუსებს იანუკოვიჩი „ხარკოვის პაქტით“, კი ევში, უბრალოდ, არ შეუძლიათ ამ მომენტების იგნორირება. პოლიტიკაში პირადი ურთიერ თობები ბევრს წყვეტს, მაგრამ არა ყველაფ ერს. სააკაშვილთან შეხვედრა უკრაინის ახალი ხელისუფლების პირველი ანტირუსული ნაბი ჯია იმის დასადასტურებლად, რომ კიევი მო სკოვის ხელქვეითი მაინც არ იქნება და თავის საგარეო თუ საშინაო პოლიტიკას დამოუკიდ ებლად განსაზღვრავს.
მიხეილ სააკაშვილი და ვიქტორ იანუკოვიჩი პუტინმა ლუკაშენკო ვერ მოისყიდა
არანაკლები სკანდალი მოჰყვა რუსულ „ბლოგოსფეროში“ სააკაშვილ-ლუკაშენკოს შეხვედრას. ამ შეხვედრის ფაქტსაც ეჭვქვეშ აყენებდნენ, თუმცა ის დამოუკიდებელმა და ოფიციალურმა წყაროებმა დაადასტურეს. და თუ უკრაინელი ლიდერის შეხვედრამ საქართ ველოს პრეზიდენტთან რუსები, უბრალოდ, გააღიზიანა, ლუკაშენკოს საქციელმა პირდაპ ირ გააცოფა! ზოგადად, რუსი პოლიტიკოსებიც და ჟურნ ალისტებიც, ცოტა არ იყოს, უცნაური ხალხია: მას შემდეგ, რაც რუსული ტელევიზიით, პირვ ელად ისტორიაში, „მოძმე ბელორუსის“ პრეზ იდენტის „მომთხრელი“ შეკვეთილი ფილმი გა ვიდა, რატომღაც უკვირთ, რომ ალექსანდრე ლუკაშენკო პუტინსა და მედვედევს თავის მე გობრებად და მოკავშირეებად აღარ მიიჩნევს. მანამდე პუტინს უკვირდა ძალიან, იუშჩენ კო რას მემართლებაო, თითქოს თვითონ არ უთხრა ნატოს ბუქარესტის სამიტზე პრეზიდ ენტ ბუშს ისტორიული ფრაზა: „უკრაინა რა სახელმწიფოა – ნახევარი პოლონური მიწებია და ნახევარი რუსულიო“. ეს ფრაზა მოსკოვურ „კომერსანტში“ დაიბეჭდა. ასევე: ლუკაშენკოს თავსლაფს ასხამენ, მის ქვეყანას ახრჩობენ, ბლოკადას უწყობენ, ამცი რებენ, გუბერნიობას სთავაზობენ და უკვირთ, ლუკაშენკოს რატომ ესმის უკვე მიხეილ სა აკაშვილისა, რომელმაც ბევრჯერ თქვა, რომ რუსეთის ამჟამინდელ ხელისუფლებასთან შეთანხმება, მორიგება, მოლაპარაკება, კომპ რომისი, უბრალოდ, შეუძლებელია. როგორც ჩანს, ლუკაშენკოც სწორედ ამ დასკვნამდე მი ვიდა. მოსკოვში მისმა საელჩომ უკვე პირდაპ ირ დაადანაშაულა კრემლი (ხსენებული ფილმ ის გასვლის შემდეგ) „იმპერიალიზმში“. 10
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ისევე, როგორც უკრაინას, ბელორუსსაც აქვს ინტერესები საქართველოში: ბელორუ სულ ტრაქტორებს ჩვენი ქვეყანა ყველაზე აქტიურად ყიდულობს; საქართველოში ბელა რუსი ახალგაზრდები ისვენებენ; ბელარუსებს აჭარის კურორტებზე უვიზოდ შეუძლიათ შე მოსვლა; საქართველოსთან ერთად ბელორუსი მონაწილეობს ევროკავშირის „აღმოსავლური პარტნიორობის“ პროგრამაში; არ ცნობს აფხა ზეთისა და „სამხრეთ ოსეთის“ ე.წ. „დამოუკიდ ებლობას“ და ა.შ. საქართველოს, თავის მხრივ, აქვს საშუალ ება, ბელორუს-რუსეთის საზღვრიდან დააბ რუნოს რუსულ ბაზარზე ქართული ღვინო და „ბორჯომი“. ისევე, როგორც ციტრუსები და სხვა სასოფლო სამეურნეო ნაწარმი, რომლის შეტანა რუსული ემბარგოთია აკრძალული. ეს კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ აგვი სტოს ომით და საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაციით მოსკოვმა დიდი თავის ტკივილი შეიძინა და ერთადერთი ნამდვილი მოკავშირე – ბელორუსიც კი დაკარგა. ესე იგი, რუსეთისთვის, უბრალოდ, სამა რცხვინო მდგომარეობა შეიქმნა: დასავლეთ ში ხომ ვერ მიიღო და ვერ მიიღო მხარდაჭერა, მაგრამ სისხლისმიერი, ერთმორწმუნე „სლავი ძმებიც“ კი (რომლებიც უერთგულეს მოკავშ ირეებად და მომავალი დიდი იმპერიის მონაწი ლეებად მიაჩნდა) ვერ დაითანხმა, თუნდაც ამ ერთ საკითხში დაეკავებინათ „პრომოსკოვური პოზიცია“. ამაზე მეტი კრახი დიპლომატიაში, უბრა ლოდ, წარმოუდგენელია. არც არის გასაკვირი, რომ პრეზიდენტმა მედვედევმა, ელჩებთან ბო ლო შეხვედრისას, საგარეო საქმეთა მინისტრ ლავროვს „გადაჰკრა“: სულ მალე პენსიაზე გა გიშვებო.
ვლადიმერ პუტინი, მიხეილ სააკაშვილი და ალექსანდრე ლუკაშენკო
ები პუტინს ეს უბრალო დამთხვევა არ არის
ამ ფონზე კი, თბილისს საფრ ანგეთის საგარეო საქმეთა მი ნისტრი ბერნარ კუშნერი ეწვია. თანაც როდის? 14 ივლისს – ბა სტილიის აღების დღეს, ესე იგი ყოველი ფრანგისთვის წმინდა დღესასწაულზე. ასეთი რამ შე მთხვევით არ ხდება. მოლაპარაკებათა თემა
ისევ და ისევ 12 აგვისტოს შეთა ნხმების შესრულება იყო. იმას, რომ ეს შეთანხმება პუტინ-მე დვედევმა სარკოზის „თავზე გა დაახიეს“, ფრანგები არასდროს დაივიწყებენ და არც აპატიებენ კრემლს. სხვათა შორის, უცხო ურ პრესაში გაჟონა ინფორმაც იამ, რომ პარიზში ბოლო ვიზი ტის დროს მედვედევი ბევრს ეც ადა, სარკოზი დაერწმუნებინა, ერთობლივი მიმართვა გამო ექვეყნებინათ „საქართველოს, აფხაზეთისა და ოსეთის ხელი სუფლებისადმი“, დაიწყონ პირდ აპირი დიალოგი კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარებისთვის. ამით სარკოზი დაადასტურებდა, რომ ეთანხმებოდა რუსულ პო ზიციას, რომლის თანახმად, კო ნფლიქტის მხარეები არიან არა საქართველო და რუსეთი, არამედ საქართვე ლო, აფხაზე თი და სა მ ხრ ე თ ო ს
ეთი. მაგრამ ნურას უკაცრავად – რუსებმა აქაც ცივი უარი მი იღეს. ბერნარ კუშნერი კი ყოველნ აირად ცდილობდა იმის დემო ნსტრირებას, რომ საფრანგეთი და ევროპა აგვისტოს რეალობ ებს კანონიერად არ აღიარებს. ურიგდება დე ფაქტო (როგორც ჩვენ ვურიგდებოდით მთელი 90იან წლების განმავლობაში), მა გრამ არ აღიარებს. გარდა ამისა, კუშნერის ვიზი ტი საქართველოს „იზოლაციის“ კიდევ ერთი მაგალითი გახდა. ოპოზიციამ (განსაკუთრებით ბურჯანაძე-ნოღაიდელმა) იმ დენი იძახა, სააკაშვილი იზოლ აციაშია და მის გამო საქართვე ლოც იზოლირებულიაო, რომ ახ ლა კიდევ უფრო მკაფიოდ ჩანს, სინამდვილეში ვინ არის იზ ოლირებული: კლინტო ნი სააკაშვილს ხვდე ბა, პუტინის მეგობრ ებთან შეხვედრაზე კი ცივ უარს აცხადებს.
საქართველოევროკავშირის ასოციაცია: სასარგებლო პროცესი და საოცნებო მიზანი
გელა ამისულაშვილი გასულ კვირას ბათუმში ევროკა ვშირის „საგარეო საქმეთა მინისტ რი“ (ოფიციალურად ამ თანამდებ ობას ეწოდება „უმაღლესი წარმომ ადგენელი საგარეო და უსაფრთხო ების საკითხებში“) კეტრინ ეშტონი იმყოფებოდა. ქალბატონმა ეშტონმა ამ პოსტზე ხავიერ სოლანა შეცვალა, თუმცა ევ როპის ახალი კონსტიტუციის მიღე ბის შემდეგ, მისი უფლებამოსილება გაიზარდა, ანუ მიუხედავად იმისა, რომ სოლანა ბევრად უფრო ცნობ ილი პოლიტიკოსი და მოღვაწე იყო, ვიდრე ეშტონი, ამ უკანასკნელს კა ნონით მეტი უფლებები აქვს. არ არის შემთხვევითი, რომ პრ ეზიდენტმა სააკაშვილმა ეშტონი სწორედ ბათუმში დაპატიჟა. ბოლო დროს ეს ქალაქი მართლა საოცრე ბა ხდება. როდესაც ძველ ბათუმში საგზაო-სარესტავრაციო სამუშა ოები დასრულდება, ნიცასგან მას ძნელად თუ გაარჩევ. ეს არავითარი გადაჭარბება არ არის და აქვე უნდა ითქვას: ბოლოდროინდელი ბათუ მი ადასტურებს, რამდენად უბად რუკია ის ხალხი, ვინც ამტკიცებს, თითქოს საქართველოში (და აჭარ აში) არ შეიძლება იყოს ამომრჩევ ელი, რომელიც ყოველგვარი გა ყალბების გარეშე, ყოველგვარი ადმინისტრაციული რესურსის მიუხედავად, სავსებით გულწ რფელად უჭერს მხარს ხელისუ ფლებას არჩევნებზე: ბათუმის ახალი ბულვარი ღა მით პარიზის „დე-ფანსზე“ შთამბე ჭდავია. ე.წ. „ასლან-ბაბუს“ დროს აქ ჭა ობი იყო და იმ ჭა ობ ში მა შინ მცხოვრები ადამიანი დღეს რომ კმ აყოფილი იყოს, ეს გასაკვირია? ეშტონისა და ევროკავშირის დე ლეგაციისთვის ბათუმი გასაკვირი, რა თქმა უნდა, არ იქნებოდა. ევრო პელებს ლამაზი შენობებითა და მო ედნებით ვერ გააკვირვებ, მაგრამ იმას კი დაუდასტურებ, რომ ქვეყ ანა ვითარდება და სულ უფრო ევ როპული ხდება, ყველა ნაკლისა და პრობლემის მიუხედავად. ევროპელი პოლიტიკოსებისთვის კი მთავარი მიმართულება და ტენდენციაა.
„ნეტავ, ის საათი-ცათამბჯენი რა ტომ ააშენეს ბათუმში – სილამაზეზე ამდენი ფულის დახარჯვა როგორ შე იძლებოდაო“. ლაპარაკია იმ პატარა მოედანზე, რომელზეც სააკაშვილისა და ეშტონის პრესკონფერენცია გაიმ ართა და აჭარის კაპელამ ევროკავშ ირის არაოფიციალური ჰიმნი – ბეთჰ ოვენის „სიხარულის ოდა“ შეასრულა. არადა, იმ მოედანზე რომ მოხვდე ბი, ისევ ყოველგვარი გადაჭარბების გარეშე, არ შეიძლება ბრიუსელის „გრანდ-პლაცი“ არ გაგახსენდეს – იმდენად ჰგავს ევროკავშირის დედა ქალაქის ამ ცენტრალურ მოედანს. ასეთ „წვრილმანებს“ პოლიტიკა ში დიდი მნიშვნელობა აქვს, ხოლო სილამაზეზე დახარჯული ფული ინ ვესტიციებსა და პოლიტიკურ წარმ ატებებში კონვერტირდება. პრესკონფერენციაზე ეშტონმა თქვა, რომ მისი ვიზიტით ოფიცია ლურად იწყება მოლაპარაკება საქა რთველოსა და ევროკავშირს შორის ასოცირებულ წევრობაზე. გასაგები რომ იყოს, ევროკავშირ ის ასოცირებული წევრობა იგივეა, რაც ამერიკული „გრინ-ქარდი“, რო მლითაც ადამიანს ამერიკაში ყველა უფლება გაქვს, გარდა არჩევნებში მონაწილეობისა. ესე იგი, თუ საქართველო ევრო კავშირის ასოცირებული წევრი გა ხდა, საქართველოს მოქალაქეებს ექნებათ თითქმის იგივე უფლებები, რაც ევროკავშირის წევრ სახელმწი ფოთა მცხოვრებლებს, გარდა კონფ ედერაციის მმართველ ორგანოებში არჩევისა. იგულისხმება ევროზონა, თავისუფალი მიმოსვლა, მუშაობა და ა.შ. მაგრამ ამაზე მეტად მნიშვნელ ოვანიც კია, რომ თვით პროცესი ევ როკავშირისკენ სწრაფვისა საქართ ველოს პოლიტიკურ და ეკონომიკურ გარანტიებს უქმნის! ისევე, როგორც ნატოსკენ სვლა. ნატოში არ მიგვიღეს, მაგრამ მთ ელი იმ წლების განმავლობაში ნატო ში გაწევრიანების სურვილზე რომ არ გველაპარაკა, 2008 წელს დასა ვლეთი ჩვენი პრობლემების მიმართ ბევრად გულგრილი იქნებოდა, ვი დრე იყო.
მიხეილ სააკაშვილი და ბერნარ კუშნერი ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
11
შორენა ბეგაშვილი
სადუნიშვილი და თოლორაია
ბიჭოლა 12
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ნინი ქარსელაძე
მარიკა თხელიძე
გია ცაგარეიშვილი
გიორგი თარგამაძე ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
13
არ ტ ს ს ქ „ე სები “ ნ ა ე რ ს ჯე მ რ ა
„მეგრელა“ ა მ ლ ტ ი ა ნ ა რ ი კ ა კ ო შ ა დ ი შ ნ ა ი ვაზ თამარ გონგაძე გიორგი მეგრელიშვილი პოპუ ლარული სატელევიზიო რეკლამ ებით გახდა. ცისფერთვალება მს ახიობს „მობის“, „ყაზბეგის“, „ჯე ოს ელ ის“, TBC-ის და ასე თხუთმეტამდე სხვადასხვა რეკლამიდან იცნობენ. არადა, უამრავი კინო, თუ თეატრალური როლი აქვს შესრულებული. მათ შორის, რუსთაველის თეატრის ექსპ ერიმენტულ სცენაზე, ლუცი ფერი გააცოცხლა. მასზე რომ იყოს დამოკიდებული, სწორედ ამ თეატრის მსახიობი იქნებო და. კინორეჟისორები წყალობ ენ და ბოლო პერიოდში გადაღე ბულ ფილმებშიც ხშირად აღმოაჩ ენთ. თუმცა 34 წლის „მეგრელა“ ტელე გადაცემის, „ექსტრასენსთა ბრძოლის“ წამყვანად უფრო ცნ ობილია დღეს, ვიდრე, ათობით როლით. სკეპტიკოსი წამყვანი გადაცემის წაყვანა მსახიობს პროდიუსერმა მაკა ლომიძემ ანდო. ექსტრასენსებს სკეპტიკოსის და რიგითი მაყურებლის თვალით უდ გება და არც ერთ მათგანთან უშუა ლო ურთიერთობაში არ შედის. „გა დაცემის სპეციფიკაც ასეთია, რომ ექსტრასენსებს არ უნდა ვენდო. რა თქმა უნდა, მათი მჯერა, როგორც გიორგის, მაგრამ, როდესაც მე ფო რუმზე ვკითხულობ, კულისებში რა ხდება რატომ არ ამბობსო, არ ვე თანხმები. პირადული ურთიერთო ბებისგან თავს ვიკავებ. მირჩევნია, მონაწილეებთან ობიექტური და პროფესიული დამოკიდებულება მქონდეს და არა პირადი. ექსტრა სენსობა მეცნიერებაა, „გარტყმ აზე“ არ არის. ცხოვრებაში ეჭვიანი ადამიანი ვარ, სულ ვამოწმებ. ამ ათაც ვუყურებ, როგორ ახერხებენ მათთვის უცნობი ისტორიების ამ ოხსნას. აბა, სხვანაირად როგორ დაგაჯეროთო, მეკითხებიან. შოკი რებული მაყურებლები მთხოვენ, გადაღებებზე წამოვალთ და შეგვ ახვედრეო. მე, კარგი პოზა ავირჩიე, ვამბობ, სამსახურში ვარ-მეთქი, რომ არავისთან უშუალო კონტ აქტი არ მქონდეს. ეკრანზე რომ ვუყურებ, მეტყობა, რომ როგორც 14
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
წამყვანს, არ მჯერა ექსტრასენსებ ის, ან არ მინდა დავიჯერო. სხვათა შორის, დავიწყე ექსტრასენსებზე ლიტერატურის კითხვა.“ ერთ გადაცემაში ექსტრასენს ებმა წამყვანს „ათქმევინეს“, რომ ერთ დროს ნარკოტიკთან ჰქონდა შეხება. ამ თემაზე გიორგის სა უბარი აღარ სურს. „ადამიანს მე ტწილად აბრალებენ ასეთ რამეს, ვიდრე არის. ყველა ბიჭს აქვს ცხ ოვრებაში ცუდი პერიოდი, ზოგს არ უმართლებს სიყვარულში, ზოგს კარიერაში. მერე რაღაცების დასა ვიწყებლად ჩადიან ცუდ საქციელს. ამ თემაზე საუბარი რატომ უნდა მსურდეს? ნარკოტიკი კი არა, ოთხი წელია სიგარეტსაც არ ვეწევი. ვვარჯიშობ. ახლა ვკითხულობ კა რავაჯოზე, მაგრამ ეს ვის აინტერ ესებს? თურმე კარავაჯო ტიფით იყო დაავადებული და 39 წლის ას აკში გარდაიცვალა. იყო მხატვარი, რომელმაც პირველად დახატა ქრ ისტე წვერის გარეშე. შენ კიდევ, ნა რკოტიკზე მელაპარაკები...“ სიდედრთან „მეგრელამ“ მე და ფოტოკორე სპონდენტი ბევრი გვაცინა თემაზე, რომელზეც ჟურნალისტებთან ხშ ირად ხუმრობს. ოთახში შემოსუ ლი სიდედრი დედად გაგვაცნო და მერე იუმორით დასძინა: ჟურნალ ისტებთან იმიტომ არ ვამბობ, რომ სიდედრია, მერე დაიწყებენ, სიდე დრთან ცხოვრობო? ჟურნალისტე ბს ვეძახი ადამიანებს, რომლებიც ერთი შეკითხვით აშიშვლებენ პო პულარულ ადამიანებს. ისე, ჩვენც
EXCLUSIVE
ამაზე ნებით მივდივართ. პოპულა რობისთვის ყველაფერს ვამბობთ.“ მოკლედ, თემაზე ყურადღება თვ ითონ გაგვიმახვილა, თორემ ასი წელი ვერც მე და ვერც ნათია ვერ მივხვდებოდით მართლა მისი დედა იყო ის სანდომიანი ქალი, თუ სიდე დრი. ნინო რუხაძეზე დიდი სიყვ არულით იქორწინა. ჰყავთ 8 წლის სანდრო. „გოგონებთან არ მიყვარს ფლირტი და წინა მოსამზადებელი პერიოდები, პირდაპირ ქმედებ აზე გადავდივარ. ნინიკოსთან ასე არ მოვქცეულვარ. ნელ-ნელა აე წყო... შევხვდი, შემიყვარდა. მერე დავშორდით. არც მახსოვს რაზე. ერთი წელი ვიარეთ. ჩემი პროფ ესიის ხალხი მარტივად ვუყურებთ ყველაფერს. მე გაცილებით ადრე მინდოდა მასთან ერთად ყოფნა, მაგრამ არ მოხდა. 25 წლის ასაკში დავქორწინდი. მამობამ შემცვალა, აბა? ვეცადე, სანდრო ფიზიკურად ჩემნაირი ყოფილიყო.“ ნარცისი მსახიობობას „დამინახე“ პრ ოფესიას ეძახის. არც იმის აღ იარებისგან იხევს უკან, რომ ნა რცისია. „არ შეიძლება მსახიობი იყო და შენი თავი არ მოგწონდეს. ამიტომ ცინიზმით თავს ნარცისს ვეძახი. სულ სხვაა მსახიობობა, ეს მარტო საქმე და სამსახური არ არის. მსახიობები სარკეში ხშირად ვიხედებით.“ 22 წლის ასაკში პირველად, ლევან ზაქარეიშვილის ფილმ ში „თბილისი, თბილისი“ ითამაშა. აღიარა, რომ თავი კინოში უფრო მოსწონს. „ჟამი ყვავილობისაში“ მომწონდა ჩემი თავი და პერსონ აჟი. რეჟისორმა დიდი თავისუფლ ება მომცა. გადაღების დროს ვერ ვგრძნობდი ისე გადიოდა საათები და მივხვდი, რომ მსახიობისთვის ეს არის დიდი ბედნიერება.“ ნიკა ხომასურიძე მსახიობს ახლა თავის ფილმ „მამაჩემის გე ლფრენდში“ იღებს. „მეგრელა“ ბანკირის როლს ასრულებს. ნიკამ „დიდგორშიც“ ათამაშა. ლაშა ცე რიაშვილის ახალ დეტექტივში მხატვარს ასახიერებს. როლს და კონკრეტულ ამპლუას არ გამოყოფს, ყველა როლს განუ რჩევლად ასრულებს. კირა ნაიტლი
„Georgia“-ში გადამიღეს, ქო რწილის სცენაში. მიშა გომიაშვი ლის გმირის შვილი თხოვდება, მე იქ ერთ-ერთი სტუმრის როლში ვარ. ფილმს ისეთი მენიუ აქვს და ისეთი მასშტაბისაა... ძალიან ვე ლოდები. სერიოზული კასტინგი იყო. მე ცოტა გვიან მივედი. ვაზიანში 7 საათზე ვიკრიბებოდით და დი ლამდე იქ ვიყავით გადაღებებზე. ყველას ჩვენი საგრიმიორო გვ ქონდა. ერთხელაც მიშა გომიაშ ვილთან ერთად ვაგონში ვიყავი. გამოვედი და რას ვხედავ! იქვე, ვაზიანში კირა ნაიტლი! გავგიჟდი. ჩემს თავს ხმამაღლა ვეკითხები კირაა თუ არა-მეთქი? ჩუმად იყო ჩამოსული თავის შეყვარებულ თან, მსახიობ რუპერტ ფრენდის სანახავად. მონატრებული შეყვ არებულს ესაუბრებოდა, გარშ ემო არც იყურებოდა. წესით, ისე შეუმჩნევლად იდგა, არც უნდა დამენახა, მაგრამ კი რა როგორ არ უნდა მეცნო? აღარ მახსოვს, ვის ვკითხე, კირაამეთქი? არა, რ ა
კირა, არ თამაშობს ამ ფილმშიო, დამცინა. მერე ცოტა ხანში მოვი და, „ბელაია გარიაჩკა“ არ გქონია, მართალი ხარო. მანამდე ჩათვ ალა, რომ დაღლილს მომელანდა ნაიტლი. ბოლოს ვიდექით რამდ ენიმე და ვუყურებდით მსახიობს. მერე კირამ თქვა - რა იყო, კირა არ გინახავთო? 20 წლის რომ ვყ ოფილიყავი, მივვარდებოდი და ახლოს ვნახავდი, მაგრამ ასაკმა არ გამიშვა. შეყვარებულს ელაპ არაკებოდა და ხომ არ მივეჭრებ ოდი? მერე გარშემო ვუვლიდით, ბავშვებმა რომ იციან ინტერესით თვალიერება... ცხოვრებაში უფ რო ლამაზი ყოფილა. რალფ ჰაინ სთან ერთად გრაფინიას მაგრად რომ თამაშობს, ძალიან შემიყვარ და. სამაგიეროდ, გარსია და ველ კილმერი ვერ ვნახე. ისე, ჩვენ რომ ინგლისური კარგად ვიცოდეთ, ჰოლივუდელი მსახიობები ვერ გვ აჯობებდნენ.
თიკო ფეიქრიშვილის ექსკლუზიურად პირადი
„34 წლის ასაკში პირველად ვაძლევ ინტერვიუს“ „ლაითი“
EXCLUSIVE
რომ ვიყო, რა მიჭირს“
თიკო და გეგა თამარ გონგაძე თიკო ფეიქრიშვილი, ორი თვის წინ, დედა გახდა. მაშოს დაბადებამდე გვქონდა გადა წყვეტილი, რომ თიკო ექსკლუ ზივს მხოლოდ „პრაიმტაიმს“ მისცემდა: „მშობიარობამდეც მირეკავდით და მაშოს დაბადე ბის მერეც. ორთვიანი ზარების შემდეგ, როგორც ჟურნალის ტს, მომერიდა, ინტერვიუ რომ არ მომეცა. თორემ არქივები რომ გადაქექოთ, ჩემს ინტერვ იუს ვერსად ნახავთ, იმიტომ, რომ არასდროს მიმიცია.“ მო კლედ, თამამად შემიძლია ვთ ქვა, რომ ხელთ ექსკლუზიური მასალა მაქვს. „მაგარი“ შეყვარებული თიკოს რჩეული გეგა გობეჯიშვ ილია, საერთაშორისო ურთიერთო ბების სპეციალისტი. წყვილის ცხოვ რება ქალიშვილმა შეცვალა. უფრო მზრუნველები გახდნენ. ჯვარი ჯერ არ დაუწერიათ. მაშოს წამოზრდას ელოდებიან, რომ ისიც დაესწროს მშ ობლების ჯვრისწერას. - როგორ გაიცანი გეგა? - არა მგონია, საინტერესო იყოს როგორ გავიცანი. არ მინდა სიყვარ ულის ისტორიის მოყოლა. ცხოვრე ბაში არ მიმიცია ინტერვიუ. გადაცე მებშიც არ მივდივარ სტუმრად. მაია ასათიანსაც უარი ვუთხარი. - ამიტომაც არის საინტერესო. არასდროს გილაპა რაკია პირად თე მაზე. - არა მგონია, ცნობილი ვიყო და ეს ვინმეს აინ ტე რე სე ბ დეს. - რადგან მოვედით, ესე იგი, საინტე რესოა... - ნუ იგ ონებთ. ვერ მომ აყ ოლ ებ, მაინც არ მოვყ ვები.
- როგორი შეყვარებული იყავი? - „მაგარი!“ - გეგა შვილის გაზრდაში გეხმ არება? - ერთად ვზრდით. მე რომ სახლ იდან გავდივარ, გეგასთან არის და პირიქით. - ეჭვიანი ცოლი ხარ? - ეჭვიანობა, ჩემი აზრით ფსიქ იკური დაავადებაა. თუ ეჭვიანობ, მაშინ რა გინდა იმ ადამიანთან? ქუდი დაიხურე და წადი. - ურეჟიმო ჟურნალისტის ქმ არიც არ ეჭვიანობს? - სამსახურია და სამსახურზე ხომ არ იეჭვიანებს? - თვითონ სად მუშაობს? - ახლა არსად. მაშო ჟურნალისტმა 19 მაისს საკეისრო კვეთით გააჩინა ქალიშვილი. „პირვ ელივე დღიდან კარგად იძინებს, 8 საათი. პრობლემას არ მიქმნის. სამს ახური და დედაჩემის სახლი - ორივე დიღომშია. ასე რომ, „იმედიდან“ მო ვდივარ, ვაჭმევ და ისევ უკან მივდ ივარ. მაშო ძალიან საყვარელია. მე და მამამისი ფეხბურთის ფინალზე გაგვიშვა. თვითონ ეძინა. სახელი ჩემი შერჩეულია. როგორც კი გავი გე გოგო იყო, ავიჩემე მაშო. ყველამ იცოდა, რომ მაშო დაიბადებოდა. 16 კილო მქონდა მომატებული, თუმცა ამდენი არ მეტყობოდა. ახლა სამი კილო მაქვს ზედმეტი და ძველ წონას დავიბრუნებ. რითი შევიცვალე? ჩემ ცხოვრე ბაში გაჩნდა ადამიანი, რომელზეც გავგიჟდი, გადავირიე, თორემ ცხოვ რების სტილი არ შემიცვლია. ისეთი საყვარელი ადამიანი მყავს... დაფე თებული დედა არა ვარ. ბავშვმა უნ და გაიცინოს და იტიროს. ეზოში მე ზობელმა მითხრა, ამ ბავშვის ტირი ლის ხმა არ გამიგიაო. რატომ უნდა გაეგო, როცა კარგად არის ბავშვი, არაფერი სტკივა. დამანებეთ თავიმეთქი, ვიფიქრე. ზუსტად იმ დღეს იტირა ბევრი.“ პატარა მაშო დედიკოს კოლეგე ბმა, თამარ ღვინიანიძემ და ნანა ინ წკირველმა მამა დავითზე მე-40-ე დღეს მონათლეს. „რა დაანათლეს არ ვიცი, მანამდეც ჭკვიანი გოგო მყავ და“ - ხუმრობს დედა. „დღის შოუს“ პროდიუსერი „ჟურნალისტის დღიურის“ დახურვის შემდეგ, თიკოს „დღ ის შოუს“ რისერჩ პროდიუსერო ბა ჩააბარეს. გადაცემის მთავარი პროდიუსერი თამარ ღვინიანიძეა, რეჟისორი კახა ბუხრაშვილი. თიკოს ფუნქციაში დღის თემის მოძიება-მო გროვება და გადანაწილება შედის. „დღის შოუ“ 2-საათიანი „ქრონიკის“
მაშო მამიკოსთან ერთად შემდეგ, 3-ის ნახევარზე დაიწყება და საათნახევარს გასტანს. პირდაპირი ეთერია. იქნება ზარები, სტუმრები, მესიჯები. სამი ერთმანეთისგან გა ნსხვავებული წამყვანი - ია ფარუ ლავა, ნანიკო ხაზარაძე და დოდოშკა ხურცილავა საინტერესო გადაცემას გააკეთებენ. ისე გემრიელად მსჯე ლობენ და ლაპარაკობენ, კარგი სა ყურებელი იქნება. დოდოშკა ძალიან საინტერესოა. ყოველთვის განსხვ ავებული აზრი აქვს. ყველაფერს ას აბუთებს. თუ სახლში ხარ, ყველა ვა რიანტში უყურებ. ჰყვებიან თავიანთ ისტორიებზე, პირადი გამოცდილებ იდან შლიან თემას. სამივეს დიდი გა მოცდილება აქვს. ყველა ვარიანტში გაინტერესებს. - აი, ხომ ხედავ, თვითონ ამბობ, რომ პირადი მაგალითებით საინ ტერესო გამოვა გადაცემაო. - ეს, ია ფარულავას პირადით და არა - ჩემით. 34 წლის ასაკში პირველ ად ვაძლევ ინტერვიუს და წინ გიზი ვარ, რა გავაკეთო მეტი? - ჰო, ექსკლუზივია. - შენც ახლა მადონა ჩაწერე. პროფესია რეპორტიორი 17 წლის თიკო ფეიქრიშვილი „იბ ერვიზიაში“ მუშაობდა. მეთერმეტე კლასში იყო, გაკვეთილების შემდეგ ტელევიზიაში რომ მიდიოდა. „ბიძინა ბარათაშვილი, ზაზა შენგელია, ჩემი დირექტორები იყვნენ. მერე თეატ რალურ უნივერსიტეტში კოტე მახა რაძის ცნობილ ფაკულტეტზე - ტე ლე ჟურნალისტიკაზე ვსწავლობდი. 1999 წელს მივედი „რუსთავი 2“-ში და პირდაპირ ეროსი კიწმარიშვილთ ან შევედი. ეროსიმ მითხრა, ხვალ, 9-ის ნახევარზე მოდიო. მივედი და ხუთი წელი ვიმუშავე. იყო სამდღი ანი მივლინებები. გავივლიდი სახლ ში - „დე, რუგზაკი ჩამომიგდე, გადა ღებაზე მივდივარ“. ყველაზე მაგარი ჩემს ჟურნალისტურ ცხოვრებაში „კურიერში“ მუშაობის პერიოდი იყო. გამოცდილება, სწავლა, აღზრდა გა ნვითარება.
მუშაობა რომ დავიწყე, მეორე დღეს, 9 თებერვალს, პრეზიდენტის ტერაქტი მოხდა. ორი კვირის შემდ ეგ სოფელ ჯიხაშკარში გაეროს თა ნამშრომლები მძევლებად აიყვანეს. ეროსის მუხლებში ჩავუვარდი, ერთი დღე გამიშვი და შემხედე როგორ ვი მუშავებ, მენდე-მეთქი. ორი კვირა იმ ამბის გასაშუქებლად დავყავი. ტა ლახებში ოთხით ავდიოდი და ცხრა მთას იქით გადავდიოდი. მანქანას აღარ უშვებდნენ. ტაქსმა შემოვლ ითი გზებით მიმიყვანა, გადავიღე, უკან დავრბრუნდი და მასალა გა დავაგზავნე. იმ ღამეს სამ საათამდე დავრჩით. ბუნაგში რომ ვიჯექი ტე რორისტების რატომ არ შემეშინდა, ვერ ვხვდები. ჩემი სიუჟეტი CNN-ზე გავიდა. ჩემს მეტმა ვერავინ შეძლო ჯიხაშკარის კადრების გადაღება. უშიშროება გადაირია, როგორ შეხვ ედიო? მინისტრი ჯემალ გახოკიძე იყო. ამ გადაღების მეორე დღეს ტა ქსის მძღოლმა მომაკითხა, რომ ის ევ წავეყვანე. დათო ნიკურაძე მაშინ პირველ არხზე მუშაობდა და ისიც იქ იყო. ჩემთან მოსულ მანქანას დახვ და და მოატყუა: თიკომ თქვა, დღეს უნდა გამოვიძინოო და მე უნდა წამი ყვანო იქ, სადაც გუშინ იყავითო. მე შვიდე დღეს ჩემს გაკვალულ გზაზე ნიკურაძე ჩემი ტაქსით წავიდა. რას მოვუწყობდი, დაახლოებით ხვდე ბით, ალბათ. მერე ჩემი მიმართულ ება პანკისი იყო. ჩემი რესპონდენტ ები იყვნენ - კახა თარგამაძე, ვახტანგ ქუთათელაძე, ვარდიკო ნადიბაიძე, ჯამლეტ ბაბილაშვილი. ჩეჩნეთში მშვიდობიან პერიოდში ვიყავი, მაგრ ამ ისეთი გადავიტანე, წარმომიდგე ნია ომის დროს რა იქნებოდა. აგვისტოს ომის დროს „იმედი“ და ხურული იყო და არ მიმუშავია. იცი, როგორ შემეშინდა? ძალიან. რომ არ ვმუშაობდი იმიტომ. ხელში მიკრ ოფონი რომ გიჭირავს, ის შენთვის ყველაფერია. მერე რა რომ ისვრიან, გბომბავენ. მუშაობ და ომის არ გე შინია. მოვლენების ეპიცენტრში რომ არ ხარ და ტელევიზორში უყურებ,
თავზარდამცემია.“ „კურიერში“ მუშაობის დროს სი უჟეტების გამო ჟურნალისტს ურეკ ავდნენ, ემუქრებოდნენ. „ფსიქოლ ოგიურ ზეწოლას ვერ ვიტან. მირჩ ევნია დამენახო და თუნდაც იარაღი მიტრიალო, ვიდრე დამირეკო და დამემუქრო, სადარბაზოში მოგკლა ვო, მაშინ, როდესაც გიორგი სანაია მაგალითად გყავს. - უშიშარი ჟურნალისტის იმიჯი გქონდა. - მომწონს ექშენი, როდესაც ად რენალინს გამოვყოფ. ყვავილებზე ერთხელ და ორჯერ გავაკეთებ სი უჟეტს, მაგრამ სულ ვერა. მერე დადგა გემრიელი სიუჟეტ ების პერიოდი - „დროება“. „მთელი კვირა იმუშავე და კვირის ბოლოს მაგარი სიუჟეტი დადე. „კურიერის“ რეჟიმში აღარ ვიყავი, პირველი და გამოსაჩენი ჩემი მიკროფონი რომ უნდა ყოფილიყო, პირველი კითხვა მე რომ უნდა დამესვა. ექსკლუზი ვი მე რომ უნდა მქონოდა. 3-ზე და 6-ზე ახალი ამბებით რომ უნდა და მესწრო.“ ცხოვრებაში უშიშარ ჟურნალისტს ისევ ისე ეშინია ტარაკნის, ობობის და თვით მფრინავის, როგორც ნებისმიერს. „ჩვეულებრივად, ადამიანურად მეში ნია. მშობიარობისაც შემეშინდა, და ვიძინე და შვილი ისე გავაჩინე. - ძლიერი ხარ? - სუსტი ნამდვილად არა ვარ. ტი რილის დროს თვალებზე „ტუშების ჩამოსვლები“ არ მჭირს. სხვის დასა ნახად გული არ მიჩუყდება. - რომანტიკოსი? - ვარ... ოღონდ ჩემთვის. ცაში არ მიფრენია, ღრუბლებზე არ შემოვმ ჯდარვარ და ვარდისფერი ბეჰემოთი არ მყოლია. - „ლაითად“ უყურებ ცხოვრე ბას? - არა, მძიმედ ვუყურებ ყველაფ ერს. „ლაითი“ რომ ვიყო, რა მიჭირს. კაი „გრუზავიკი“ ტიპი ვარ. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
15
რა მინიშნებებს გააკეთებს კახი კალაძე
EXCLUSIVE
დემეტრაძის საქმეზე და რა მითითებები მიიღო მან სოზარ სუბარისგან?
გიორგი დემეტრაძე მირიან ბოქოლიშვილი
ქურდულ სამყაროსთან კავშირ ში ბრალდებული ფეხბურთელი გიორგი დემეტრაძე დანაშაულს არ აღიარებს და, შესაბამისად, არც საპროცესო გარიგებაზე ფიქრობს. დემეტრაძე საკანში დუმილის უფლებას იყენებს, მეგობრები კი, კახი კალაძის თაოს ნობით, გარედან ცდილობენ მის განთავის უფლებას. წერილს, რომელიც საქართველოს პრეზიდენტის, კათოლიკოს-პატრიარქისა და პარლამენტის თავმჯდომარის სახელზე გა იგზავნა, ათობით ცნობილი ადამიანი აწერს ხელს. ისინი დემეტრაძის განთავისუფლებას ითხოვენ, თუმცა რატომ მხოლოდ დემეტრ აძე და არა მასთან ერთად იგივე ბრალდე ბით დაკავებული სხვა პირები, გაუგებარია. ალბათ, ზოგს ჰგონია, რომ პოპულარობა სა კმარისია იმისთვის, რომ შენ მიმართ ყველა პრეტენზია მოიხსნას. თუმცა აქ უფრო სხვა ინტრიგაა. დემეტრაძის დაკავებიდან ორიო დე დღეში სასტუმრო „თბილისი მერიოტში“ კახი კალაძემ პოლიტიკური კონსულტაციები გაიარა. კონსპირაციული შეხვედრა სოზარ სუბართან თავად კახის ინიციატივით შედგა, თუმცა „პრაიმტაიმს“ ერთ-ერთი თვითმხილ ველი დაუკავშირდა და აცნობა ამ შეხვედრის შესახებ. ჩვენი გამოჩენა სოზარ სუბარისთ ვისაც და კახი კალაძისთვისაც მოულოდნე ლი აღმოჩნდა. 16
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
– კა ხი, რა მ იზ ნი თ შეხ ვდ ით ე რთ მა ნ ეთს, შეგი ძლიათ, გაგვ იმხილოთ? – არაფერი ის ეთი, პირადი შეხვედრა
იყო. – ცნობილ პოლიტიკოსთან პირად თემებზე საუბრობთ? – ყოველ შემთხვევაში არანაირ პო ლიტიკურ საკითხებზე არ გვისაუბრ ია, ფეხბურთის თამაშს რომ მოვრჩე ბი, პოლიტიკაზე მერე გავაკეთებ გა ნცხადებას. – აბა, რაზე ისაუბრეთ ახლა? – კონკრეტულად ჩემი მეგობრის, გიორგი დემეტრაძის საქმე განვიხ ილეთ. ის სულ ტყუილად არის დაკა ვებული. მე და სოზარმა ვისაუბრეთ იმაზე, თუ რისი გაკეთება შეიძლება იურიდიული თვალსაზრისით. ამის შემდეგ სოზარ სუბარსაც ჩა ვეკითხეთ შეხვედრის დეტალებზე. – რა საკითხები განიხილეთ კახი კალაძესთან? – რაზეც გვინდოდა, იმაზე ვილაპა რაკეთ. – რატომ გადაწყვიტეთ, კონსპი რაციულად შეხვედროდით? – რას მეუბნები ახლა, კარგი რა. რუსთაველზე კაფეში ვისთან ერთად
დავჯდები, ვისი საქმეა?! კახის ვცემ უზარმაზარ პატივს. დიდი ფეხბურთე ლია. – ადრე არასდროს გამოჩენილხ ართ მასთან ერთად. – რამდენჯერმე ადრეც შევხვედრ ივარ, ახლა საქმეზე ვლაპარაკობდით. – ეს საქმე პოლიტიკას ეხება? – არა, პოლიტიკას არ არეხება. – აბა? – კომენტარს არ ვაკეთებ. – საუბარი იყო დემეტრაძეზეც? – ეგ იმას ჰკითხე, ვინც ამ შეხვედ რის შესახებ გაგაგებინა. არ ვყოფილ ვართ მოლაპარაკებული, ჟურნალის ტებისთვის რომ გვეთქვა რამე. – ვისი ინიციატივით შედგა ეს შე ხვედრა? – კახის ინიციატივა იყო. ჩვენთვის ცნობილია, რომ კახი კა ლაძე მალე კიდევ ერთი განცხადების გაკეთებას აპირებს. ვერ გეტყვით, ის კონკრეტულ სახელებსა და გვარებს დაასახელებს თუ არა, მაგრამ ამბო ბენ, რომ საკმაოდ ცნობილ ადამიანე ბზე გააკეთებს მინიშნებას. საუბარია კიევში მყოფ ვატო ყიფიანთან ქართ ული ბომონდის რამდენიმე წარმომ ადგენლის სტუმრობაზე. როგორც ცნობილია, ვატო ყიფიანი უკრაინაში სწორედ გიორგი დემეტრაძის სახლში ცხოვრობს და მას ცნობილი მომღერ ლებიც ხშირად სტუმრობენ. სხვათა შორის, ამ სკანდალზე „პრაიმტაიმი“ ერთხელ უკვე წერდა.
წერილს, რომელიც გიორგი დემე ტრაძის განთავისუფლების მოთხოვ ნით ცნობილმა ადამიანებმა შეიმუშ ავეს, ხელს საკრებულოს წევრი ინგა გრიგოლიაც აწერს. „პრაიმტაიმთან“ საუბრისას გრიგოლია ამბობს, რომ ამ შარში გიორგი დემეტრაძე სრულიად შემთხვევით გაეხვია. ინგა გრიგოლია: – გიორგი მართლა არ არის კრიმინ ალური სამყაროს წარმომადგენელი. მე ძალიან ბევრი კულუარული ინფო რმაცია მაქვს და ამიტომ ვსაუბრობ თამამად გიორგის უდანაშაულობაზე. ვატო ყიფიანი გიორგის სახლში რომ ცხოვრობდა, ეს არ ნიშნავს, რომ დე მეტრაძე კრიმინალია. ვატო ყიფიანი ამ ხელისუფლებამ თავადვე გაათავ ისუფლა. თუ ამ სახლში ყიფიანს სა კმაოდ ცნობილი ადამიანებიც ხშირად სტუმრობენ, გაჰყვნენ მაშინ ყველას კვალს. ეს, უბრალოდ, ალოგიკური და სასაცილოა. დაბოლოს, კიდევ ერთი გაუხმა ურებელი დეტალი. არ არის გამორი ცხული, გამოძიება კიდევ ერთ პირზე გავიდეს. ესაა ერთ-ერთი ცნობილი ტოტალიზატორის მეპატრონე, რო მელიც ასევე ფიგურირებს ამ საქმ ეში. გამოძიების ინტერესებიდან გა მომდინარე, ამ პიროვნების ვინაობა არ ხმაურდება. ერთადერთი ცნობ ილია, რომ სამართალდამცველებს მასთან ადრეც ჰქონიათ პრეტენზი ები.
კახა ბექაური ნინო ჟიჟილაშვილს არაპროფესიონალიზმში ადანაშაულებს
EXCLUSIVE
`არ ებს, ეს რ ე ტ მაინ ა თქვა რ ა...~ მ რ უ ბექა
„პოლიტმეტრი“ „მაესტროს“ ნაცვლად, სავარაუდოდ, „უცნობში“ გავა ხათუნა მგალობლიშვილი „მაესტროდან“ სკანდალურად წამოსულ ჟურნალისტებსა და მის ხელმძღვანელობას შორის დაპირისპირდება გრძელდება. ცოტა ხნის წინ გადაცემა „პოლიტმეტრის“ წამყვა ნმა, ნინო ჟიჟილაშვილმა პრესაში არხიდან წასვლის მიზეზები დააკონკრეტა და „მაეს ტროს“ გენერალურ დირექტორს, კახა ბექა ურს ჟურნალისტის უფლებების შეზღუდვა ში დასდო ბრალი. ამის შემდეგ კი კონტრბ რალდებები უკვე თავად ბექაურისგან წამო ვიდა. „პრაიმტაიმთან“ საუბრისას ბექაური ნინო ჟიჟილაშვილს არაპროფესიონალსა და ხელისუფლებასთან გარიგებულ ჟურნალის ტს უწოდებს. მთელი ეს აურზაური გიგა ბოკერიასთან არშემდგარ ინტერვიუს მოჰყვა. არხის ხელმ ძღვანელობასა და ჟურნალისტებს შორის დაპირისპირების მთავარ მიზეზადაც სწორ ედ საგარეო მინისტრის პირველი მოადგი ლე იქცა. დღეს არხის ხელმძღვანელიცა და გადაცემის პროდიუსერიც „პოლიტმეტრის“ დახურვის მიზეზად მხოლოდ ერთ საბაბს ასახელებენ: კახა ბექაურმა ნინო ჟიჟილაშვ ილს პოლიტიკოსებთან კაბინეტებში ინტე რვიუების ჩაწერა აუკრძალა და გადაცემაში წინასწარ ჩაწერილი ინტერვიუს გაშვებაზე კატეგორიული უარი განაცხადა. თუმცა სხვა ვერსიით, დაპირისპირების მთავარი მიზეზი წინასწარ ჩაწერილი ინტერვიუ კი არა, კახა ბექაურის მეუღლე, ეკა ბერიძე გახდა. და აქ აც გიგა ბოკერიაა მთავარი „გმირი“. ჟიჟილა შვილისა და ბერიძის გადაცემებს შორის ინტერესთა თანხვედრა მოხდა. ორივესთან მთავარ სტუმრად გიგა ბოკერია უნ და ყოფილიყო. ბოკერიას ინტერვიუს გაშვებაზე „პო ლიტმეტრს“ უარი უთხრეს. ანუ ბერიძემ გაიმარჯვა. ეს ლოგიკურიც არის, ის ხომ „მაესტროს“ „შეფის“ მეუღ ლეა... ამაზე დღეს ხმამაღ ლა არც ერთი მხარე არ სა უბრობს. უფრო მეტიც, კახა ბექაური დაპირისპ ირების ამ ვერს იას „ზღაპარს“ უწოდებს: – მე სა ე რთ ო დ
პრესიდან გავიგე, რომ ნინო ჟიჟილაშვილს გადაცემა დაუხურავს და ტელევიზია დაუტ ოვებია. საერთოდ, ჟურნალისტი, რომელსაც აქვს დაგეგმილი გადაცემა და აკეთებს მას, ის გადაცემა უნდა გავიდეს ეთერში. ეს იმ შემთხვევაში, თუ ჟურნალისტი პატივს სც ემს არხს, სადაც მუშაობს და პატივს სცემს თავის მაყურებელს. რასაც ჟიჟილაშვილი ამბობს, რომ იყო ჟურნალისტის მოვალეობ ების შეზღუდვა, ასე ნამდვილად არ ყოფილა. პირიქით, იყო არაჟურნალისტური საქმიანო ბის შეზღუდვა. რაც გამოიხატა იმაში, რომ ჟურნალისტი, ამ შემთხვევაში ნინო ჟიჟილა შვილი, გარიგებაში შევიდა რესპონდენტთან. – გარიგებაში რას გულისხმობთ? – იმის მაგივრად, რომ პირდაპირ ეთერში დასმულიყო კითხვები, ჟურნალისტი დასთ ანხმდა ხელისუფლების წარმომადგენელს, რომ წინასწარ დაგეგმილი ჩანაწერი გაკეთე ბულიყო და შემდეგ ის გასულიყო ეთერში. გარდა ამისა, მე ვერ ვხვდები, რატომ მოხდა ისე, რომ მე გადაცემის ფორმატის შეცვლის შესახებ მას შემდეგ გავიგე, რაც პროდიუსე რი უკვე შეთანხმებული იყო რესპონდენტ თან. – მაგრამ ინტერვიუ არ ჩაწერილა ბოკე რიასთან. სანამ ჟურნალისტი წავიდოდა, თქვენ გაგაფრთხილეს... – კი, ინტერვიუ არ ჩაწერილა. მაგრამ ბო კერიასთან შეთანხმებამდე ჩემთვის ამის შე სახებ არაფერი უთქვამთ. – ამას რა პრინციპული მნიშვნელობა აქვს, თქვენ ხომ გაგაფრთხილათ და ისე არ წასულა ინტერვიუს ჩასა წერად? – პრინციპული მნიშვნელობა აქვს იმას, რომ რესპონდენტი, ამ შემთხვევაში პოლიტიკოსი, არ უნდა ახდენდეს გავლენას ჟურნალისტზე. და სხვათა შო რის, არც ჟურნალისტმა უნდა მისცეს იმის უფლება რესპონ დენტს, რომ მასზე მოახდინოს ზეგავლენა. არ უნდა დასთან ხმებულიყო წინასწარ ჩაწერა ზე, მას უნდა გაეცა პასუხები პირდაპირ ეთერში. – თუ ჟუ რნ ალისტი ნე ბ ის მი ე რ კ ით ხვ ა ს
კახა ბექაური
დაუსვამდა ბოკერიას და როგორც გადა ცემის პროდიუსერმა განაცხადა, ამის სა შუალება მას აუცილებლად ექნებოდა, რა მნიშვნელობა აქვს, ინტერვიუ პოლიტიკო სის კაბინეტში შედგებოდა თუ სტუდიაში? – ზუსტადაც ეს წარმოშობს ეჭვს. როცა რესპონდენტი არ თანხმდება გადაცემაში მოსვლას და მზად არის, წინასწარ ჩაწეროს... ითქვა, თითქოს ბოკერიას არ ეცალაო, ეს ის ევ ზღაპარს ჰგავს... რატომ არ დასთანხმდა პირდაპირ ეთერს და რატომ მოითხოვა წინა სწარ ჩაწერა, ამის ცოტა სერიოზული ახსნა უნდა გაკეთდეს, მგონი... – თუმცა არის ინფორმაცია, რომ რეალ ურად დაპირისპირება ეკა ბერიძის გამო მოხდა. მისი სურვილი იყო, რომ ბოკერია უნდა დამჯდარიყო მის ღია ეთერში... – ეს ზღაპარია და მე ზღაპრებზე კომენტ არებს არ ვაკეთებ. საქმის არსი თუ გაინტე რესებთ, უკვე გითხარით და ზღაპრები ბავშ ვებს მოუყევით. – თქვენ განაცხადეთ, რომ შეხვდებო დით ჟიჟილაშვილს... – თუ ჟიჟილაშვილი ამბობს, რომ გადა ცემა დახურა და წავიდა „მაესტროდან“, მა შინ შეხვედრის აზრს საერთოდ ვეღარ ვხედ ავ... გადაცემის ავტორმა დახურა გადაცემა და წავიდა. მე ჩემი სურვილით არც გადაცემა დამიხურავს და არც ჩამიგდია. თავად ჟიჟილაშვილმა კომენტარზე უარი განაცხადა. მან გადაწყვიტა, რომ ამ ყველ აფერს, უბრალოდ, წერტილი უნდა დაესვას: – მე თუ არ გავჩერდი, ეს კი დევ დიდხანს გაგრძელდება. არ მაინტერესებს, რა თქვა ბექაურმა. გადაცემა „პოლიტმეტ რი“ „მაესტროზე“ აღარ გა ვა. ეს უკვე გადაწყვეტილია. როგორც გადაცემის პრ ოდიუსერი აცხადებს, არც ჟიჟილაშვილი აპირებს უკან დაბრუნებას. შესაბამისად, იქ აღარ დაბრუნდება თავად ნათია გამცემლიძეც. მისი გა ნცხადებით, შესაძლოა, „პო ლიტმეტრი“ „მაესტროს“ ნაცვლად რადიო `უცნო ბში~ „აღდგეს“. ნათია გა
მცემლიძე, „პოლიტმეტრის“ პროდიუსე რი: – მე რო გო რც რა დიო „უც ნო ბის“ თა ნამშრომელმა ნინოსაც ვუთხარი, რომ ეს გადაცემა გავიდეს „უცნობში“. ეს ჩემი სუ რვილია, თუმცა ჯერ არ გვქონია ხელმძღვა ნელობასთან ამაზე საუბარი, მაგრამ მჯერა, რომ უარს არ იტყვიან. ის საკმაოდ წარმატ ებული პროექტია. მიმაჩნია, რომ „მაესტრ ოზე“ ეს იყო ერთ-ერთი წარმატებული პრ ოექტი. იყო შეძლებისდაგვარად კარგად შე ფუთული, რისი საშუალებაც გვქონდა. დი სკუსიები იყო საკმაოდ მწვავე. თუმცა ჩემი, როგორც გადაცემის პროდიუსერის, მიზანი იყო ერთი: არხზე გამოჩენილიყვნენ ის პო ლიტიკოსები, რომელთა ინტერვიუების მო პოვებაც ადვილი არ არის, მით უმეტეს, ეგ რეთწოდებული ოპოზიციური არხებისთვის. იგივე გიგა ბოკერიასი. და იმ კონკრეტულ შემთხვევაში ჩვენთვის უფრო მნიშვნელოვ ანი იყო, გადაცემაში გასულიყო ბოკერიას თუნდაც წინასწარ ჩაწერილი ინტერვიუ... პირადად მე მივედი ხელმძღვანელობასთან და ვუთხარი ამის შესახებ. ასეთი გეგმა იყო: გადაცემის დასაწყისში ნინო შევიდოდა ეთ ერში, შეაფასებდა ჰილარი კლინტონის ვი ზიტს, შემდეგ გავიდოდა ელჩის ინტერვიუ. რის შემდეგაც ისევ ნინო დაბრუნდებოდა ეთერში, უკვე საგარეო პოლიტიკის მიმართ ულებით ისაუბრებდა და შემდეგ გავიდოდა გიგა ბოკერიას ინტერვიუ. ამაზე კატეგო რიული უარი განაცხადა ბექაურმა. მისი განმარტება იყო ასეთი: ეს იქნებოდა გადაცემის ფორმ ატის შეცვლა. თუმცა ასეთი პრაქტიკა არსებობს, თავად ლარი კინგიც მიდის ხოლმე სხვასთან, როცა რომელიმე კონკრეტული პოლიტიკოსი არ მიდის ლარი კინგთან. მე არ ვთ ვლი, რომ ამ ით ფორმატი დაირღვეოდა. არიან პოლიტიკოსები, რომლებთანაც ღირს კო მპრომისზე წასვლა, მხ ოლოდ იმიტომ რომ მო იპოვო მათი ინტერვიუ. ჩემთვის მთავარია, დავსვა კითხვე ბი და მივიღო პასუხები.
ნათია გამცემლიძე
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
17
იური გაგარინმა, პირველი გაფრენის დროს, ალეკო შენგელიას ლექსები კოსმოსში წაიღო
ვის ეძღვნება „საქართველოს მანანებო“ EXCLUSIVE
ეკა ჩიკვაიძე „იმ პატარა სიყვარულის ცრემლებს ვფიცავ, იმ თეთრ აკვანს, დედაჩემის ცისფერ თვალებს, ვფიცავ მიწას, ვაჟას გულზე დაყრილ მიწას, რიჟრაჟს ვფიცავ, ნისლებში რომ იფერმკრთალებს... თუ დავეცე, ნუ მიტირებთ დანანებით, ნაღველს გულში არასოდეს გავივლებდი, საქართველოს ლამაზებო, საქართველოს მანანებო, დამაყარეთ თქვენი ქვეყნის ყვავილები...“ 1970-იან წლებში ეს სიმღერა ჰიტი იყო. გიორგი ცაბაძის და წერილ სიმღერას მაშინ თემურ წიკლაური მღეროდა. განსაკუთ რებული აქცენტი ყოველთვის მის ორიგინალურ ტექსტზე კე თდებოდა. „საქართველოს მანა ნებო“ ყველასთვის საყვარელი სიმღერა იყო, თუმცა ტექსტის ავტორი რატომღაც ყოველთ ვის ჩრდილში იდგა. ამ ლექსის
თემურ წიკლაური
მამა და ძმები კომუნისტურმა რეჟიმმა შეიწირა. პატარა ასაკში მისი ერთადერთი შვილი გარდ აიცვალა. იმის გამო, რომ მეტყ ველება უჭირდა, საზოგადოების წინაშე გამოსვლას ყოველთვის ერიდებოდა. ამის გამო მისი ლე ქსები და სახელი ხშირად ჩრდი ლქვეშ რჩებოდა. თავის დროზე ჰიტად იყო ქცეული მისი კიდევ ერთ პატარა ლექსზე შექმნილი სიმღერა: „რა სცოდნია, ამ პატა რა ნამის
ავტორობას, ხან მორის ფოცხიშვილს, ხანაც პე ტრე გრუზინსკის მიაწ ერდნენ... ამის გამო, დღ ემდე ცოტამ იცის, რომ ეს ლექსი ალეკო შენგელიას ეკუთვნის, არც ის იციან, ვისზე და რა შთაგონებით ლია ა გეგე არის დაწერილი... მღ მანან ამ ლექსის დაწერის შთაგ ეროდა, სა ონების წყაროდ ალეკო შენგ კმაოდ სევდიანი აღმო ელიასთვის იმ დროისთვის ოჯ ჩნდა. სკოლის დამთავრების ახის ყველაზე პატარა წევრის, შემდეგ გადაწყვიტა მამამისის მისი ბიძაშვილის მანანა გეგე კვალს გაჰყოლოდა და ტექნიკ ლიას ცისფერი თვალები და ოქ ურ უნივერსიტეტში ჰიდროტ როსფერი ხუჭუჭა თმები გახდა. ექნიკის ფაკულტეტი დაამთა ულამაზესი ბავშვის შემხედვარე ვრა. მთელი ცხოვრება ენგურ პოეტს ლექსის დაწერის სურვ ჰესში მუშაობდა და ტექნიკ ილი გაუჩნდა და მისი სილამა ურ უნივერსიტეტში ლექც ზე „საქართველოს მანანებო“-ში იებს კითხულობდა. 23 წლის განაზოგადა. მუსიკის დაწერის იყო, როცა მისი ალპინისტი ალეკო შე შემდეგ, ცაბაძემ, ლექსზე ასეთი საქმრო დათო ხარაშვილი ნგელია კომენტარი გააკეთა: „ერთი ამ პამირის მთებში ერთ-ერთი ოსუნთქვით დავწერე. თვითონ დიდი ექსპედიციის დროს და ღ ილ ებ ს “ . ამ ლექსმა დამაწერინა, თითქოს იღუპა. დაიღუპნენ მის ლექსებს ხშირად მუ რაღაცას მკარნახობდაო“. ე ქს პე დი ცი ი ს რმან ლებანიძე კითხულ ულამაზესი ცისფერთვალება სხვა წევრ ობდა. ალეკოს ლექსებით ქალის სიყვარულის ისტორია, ებიც, ისე, თურმე იური გაგარინიც რომელზეც იმ დროს მთელი რომ მა თი დაინტერესებულა. მისი ს აქ არ თ ნეშტებიც ვე რუსულ ენაზე თარგმნილი ვ ელ ო რავინ იპოვა. მას ლექსები, საბჭოთა კოსმ შემდეგ მანანა არ ონავტმა, ესენინის და პუ გათხოვილა. დახვ შკინის ნაწარმოებებთან ეწილი გემოვნების მქ ერთად, კოსმოსში პირვ ონე ქალბატონმა, საქმროს ელად გაფრენისას წაიღო. სიყვარული სიცოცხლის ბო პირადად არ იცნობდა, ლომდე ატარა. ისე წავიდა ამ თუმცა მისი ლექსების მი ქვეყნიდან, რომ მისი ფიზიკური მართ გაჩენილ სიმპატია თუ სულიერი მშვენიერება, მის ზე, კოსმოსიდან დაბრუნ სიყვარულს გაატანა. „საქართ ების შემდეგ, რუსულ გა ველოს მანანებო“-ს შთაგონების ზეთებშიც საუბრობდა. წყაროდ ქცეული ქალი 2003 წე პოეტი ყველაზე ხშირად ლს, 56 წლის ასაკში სიმსივნით სიყვარულზე და სილამა გარდაიცვალა. ზეზე წერდა – ეს იყო მისი წარუმატებელი ცხოვრება ჰქ მოტივაცია. ბევრი ლექსი ონდა ალეკო შენგელიასაც. მისი ქალებისთვისაც მიუძღვ
ნია. საბავშვო ლექსების ავტო რიც იყო და უმცროსკლასელებ ისთვის დიდი კრებულიც გამო უშვა. მის ლექსებს მაინც ახლდა ცოტა სევდა, რომელიც აშკარად გამოხატავდა მის დამოკიდებუ ლებას ცხოვრებასთან. წლების განმავლობაში, მწერალთა კავშ ირში „საუდი“-ს (საავტორო უფ ლებათა დაცვის) დირექტორი იყო. ხშირად იოსებ ნონეშვილ ის, ოთარ მამფორიას, მურმან ლებანიძის და სხვა ცნობილი პოეტების გარემოცვაში ტრიალებდა. ისევე, რო გორც მისი ცხოვრების განმავლობაში, გარდაც ვალების შემდეგაც, მის ლექსებზე დაწერილი სი მღერის ტექსტის ავტო რად ან სხვას აცხადებდ ნენ ან საერთოდ არაფერს ამბობდნენ. ამ მხრივ, ბედი არასდროს წყალობდა. სა ზოგადოებაში ისეთი პოპუ ლარობა ვერასდროს მოიპ ოვა. 1975 წელს, 61 წლის ასაკში ცეროზით გარდაი ცვალა. პოეტი დიდუბის სა ზოგადო მოღვაწეთა პანთ ეონშია დაკრძალული.
კამეის კეთება ს დეა თავბერიძე
როდესაც მიქელანჯელოს ჰკითხეს, - როგორ აკეთებდა ქანდაკებებს, გაეც ინა და უპასუხა - ქანდაკება ქვაშია, მე ზედმეტს ვაშორებო... ასე რომ, მასალა მბრძანებლობს. ნიჟარას თავისი შრეები აქვს, ბუნებრივი ფენა ისე უნდა დაამუშ აო, რაც საჭიროა დატოვო, რაც ზედმ ეტია მოაშორო... პორტრეტულ კამეაზე მსოფლიოში სულ 6 ადამიანი მუშაობს. ბესარიონ დარჯანია მათ შორისაა. მასალად, ძი რითადად, მამონტის ეშვსა და ნიჟარას იყენებს. მის ნამუშევრებს თბილისის ძველ უბანში გალერეა „კამეაში“ ნახავთ. გალერეაში, ბესარიონ დარჯანიას ხე ლნაკეთებთან ერთად, წამყვანი ქართ ველი მხატვრების ნამუშევრებიც არის გამოფენილი. ხელოვანი პროფესიით ბიოქიმიკოსია. თუმცა, ხატვითა და ქა ნდაკებაზე მუშაობით ბავშვობიდან იყო გატაცებული. ხელოვნების ილუსტრირებული ენ ციკლოპედია 18
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ამერიკის კონგრესის მიერ განხორციელ ებულ პროექტში საქართველოდან პირველი მონაწილე იყო და გამარჯვებაც მოიპოვა. ამ ერიკის კულტურის ატაშემ მისი ნამუშევრები შარდენის ქუჩაზე სეირნობისას შენიშნა. გიშრ ის კამეა შეუკვეთა. ნამუშევრით იმდენად აღ ფრთოვანდა, რომ ამ ფაქტმა მისი ამერიკაში გამგზავრება განაპირობა. უკვე ამერიკაში, ერთ-ერთ გალერეაში, ჟურნალისტი მამონტ ის ეშვზე დამზადებული კამეით დაინტერე სდა და ფოტოები გადაუღო. მოგვიანებით ეს ნამუშევარი ხელოვნების ილუსტრირებულ ენციკლოპედიაში(აშშ, ოჰაიო) შევიდა.
გიორგი ვარდოსანიძე ლალის მდივანზეა შეყვარებული სერიალში „გოგონა გარე უბნიდან“ ყველაზე მანე რული და ექსცენტრული ლევან ხომერიკი მაშინვე გამახსოვრდება. როგორც გამოტყდა, გიჟდება მარი ნა კახიანთან ერთად სც ენების გადაღებაზე. ვერ ეგუება ფაქტს, როდესაც მისი გმირის ორიენტაც იას ეჭვქვეშ აყენებენ. გე ის როლის შესრულებაზე კატეგორიულ უარს აცხა დებს. ამიტომ, მისი პე რსონაჟი, მუდმივად ამტკიცებს, რომ გოგონები მო ნს. შესწ ყვო არ ებულია
ლოც გამანდო, რომ შეიძლება ლევან ხომერიკი და მისი შეყვარებულის პე რსონაჟი სერიალშიც შეყვარებულ ები გახდნენ. „თამთა ჩემნაირი იდიოტია. ბე ვრი საერთო ინტერესი გვაქ ვს. რაც ძალიან მომწონს, მისი იუმორის გრძნობ აა. ჩვენც ხუმრობა ხუ მრობაში შეგვიყვარდა ერთმანეთი.“ შეიძლება გიორგის თაყვანისმცემლებს ამ სტატიით იმედები გაგი ცრუეთ, მაგრამ მომიტე ვეთ, რა ვქნა?!
ცხოვრება ში, ხომერი კის როლი სგან განს ხვა ვე ბი თ, სულ სხვა რეა ლო ბა ა. გიორგი ვა რდოსანიძე სა მი თვეა შეყვარ ებულია. 19 წლის „ნუცას სკოლელი“, თამთა შალამბერიძე, მალე მისი კოლეგა გახდ ება. „არასოდეს ვეუბნე ბი, რომ კარგად მღერის და ნიჭიერია. მაგრამ ახლა ხომ წაიკითხა ვს? თამთა, უნიჭო ხარ, რომ იცოდე:)“ ე რთ მა ნე თ ი „ოცნების ქალა ქის“ გადაღებაზე გაიცნეს. ორივე მ ეგ ობ არ თა ნ მივიდა და მათ გულ შე მა ტკ ი ვრობდნენ. „ რომ დავინახე, გადა ვირიე, მაგრამ არ შევიმჩნიე, არ იფიქროს, რომ მისით აღვფრთოვნდიმეთქი.“ მერე, გიოსგან და მოუკიდებლად, კასტინგზე თამთაც აღმოჩნდა და მეოთ ხე სერიაში გადაიღეს კიდეც. გოგონა ლალის მდივნის რო ლს ასრულებს. „სერიას გაგა ხსენებთ. ტალინში წასვლამ რომ გამაბედნიერა, ლიფტიდ ან რომ ბედნიერი გამოვდივარ, გოგოს ვეჯახები და ფურცლები უცვივდება. ეს გოგოა თამთა.“ მსახიობმა ის პატარა საიდუმ
აღმოჩენა გიორ გი დიპლ ო მი ან ი სას იძ ო დ ეკ ე მბე რ შ ი გა ხდ
ება. უკ ვ ე სამ ი წე
ღ ა უმადლის. სოლოღა ქორეოგ ა ნს ამ ბ მოცეკვავ ებიც სა კ ონ ცე რ თეატრალურ ვაფორმებთ. წელია ახალ ე რტ ებ ზ ე მუსკომ
ლია, რაც მუსკ ომე დი ის თეატრის მსა ხი ო ბია. თე ა ტრ შ ი მ ოხ ვ ე დრ ა ს ა რჩ ი ლ ს ოლ ო შ ვი ლ ს „ ა ჩი კ ო შ ვი ლი ს რ აფ იუ ლ ლში 10 ეა, რომლ ახა ლწ ლო ტებსა თუ საღამოებს ბოლო ოთხი წელს კონც ვცეკვავ.“ ედიის ერთ-
ერთ ოთახში რეპეტიციობდნენ. სწ ორედ იქ შენიშნეს მეორეკურსელი გიორგი, დათო დოიაშვილმა და მა ნანა ბერიკაშვილმა. ამ უკანასკნელ მა „ბედნიერ ერში“ ათამაშა. აჩიკო სოლოღაშვილმა ქორეოგრაფიულ სპექტაკლში „მარტოობის დღესას წაული“, დოიმ კი „საშობაო ზღაპარ ში“ ტურის როლი ანდო. ახალი წლის შემდეგ, ახალ საკონტრაქტო პერი ოდში, დოიმ უბრალოდ უთხრა - მი ნდა თეატრში იყო, წადი კონტრაქტს ხელი მოაწერეო... „ლამის ინფარქ ტმა დამარტყა. მას შემდეგ ამ თეატ რის დასში ვარ“. „მაკბეტის“ და „მუსიკის ჰანგებ ის“ შემდეგ მსახიობი დოიმ „სირანო დებერჟერაკში“ პოეტის როლზე და ამტკიცა. „დოი შეგვპირდა, 10 დღეს და გასვენებთო. კარგი გამოთქმა აქვს, თეატრში მოიტანეთ საჭმელი, სა წოლი, სახლში დატოვეთ ფოტოები, რომ ოჯახის წევრებს ახსოვდეთ, როგორი ხართო. უცნაური ტემპი აქვს, თავიდან შემეშინდა. მაგრამ მერე ავყევი მის ტემპს. ვიხარჯებით ბოლომდე, ვცხოვრობთ - თეატრში.“ „მუსიკის ჰანგებში“ როლფის რო ლს ასრულებს და ბუნებრივია, მღ ერის. „ძალიან ყრუ ვიყავი. ვერ ვმღე როდი. ამაშიც არჩილ სოლოღაშვ ილს ვუმადლი. მერე გიტარაც ვიყი დე, დაკვრაც ვისწავლე და დეტონა ციებიც აღარ მაქვს. „You Are Sixteen“ ბავშვობიდან ვიცოდი, რთულად სამღერი იყო, თანაც ჰიტი. რეპეტი ციებზე ისე ვინდომებდი, ღრიალი გამომდიოდა. რომ გავაკონტროლე ბდი, უკვე საერთოდ ხმა არ ამომდი ოდა. ბოლოს, მუსკომედიის მსახიო ბი, ლაშა რამიშვილი დამეხმარა და ასე ვმღერდი.“ „გაჭედა“ სერიალში კასტინგით მოხვდა. ხომერიკის ტიპაჟი ახლობლებისგან „მოიპარა“. „მე და ირაკლი კაკაბაძემ ვიმსჯელეთ, რომ ლევან ხომერიკი გეი არ არის. მანერულია, საშინლად ექსცენტრული, გადარეული. მეც მყ ავს ასეთი ახლობლები, რომ შეხედავ გეგონება რომ გეია, მაგრამ - არა. გულით ცუდი ბიჭი არ არის. - და გეი რომ ყოფილიყო, რა მო ხდებოდა? - კიდევ კარგი, რომ არ არის. არ მინდოდა გეის თამაში. - გეის როლს არ შეასრულებ? - ხომერიკის მაგვარს, ანუ მსუბ უქს, კი, მაგრამ თუ გეის ფუნქცი ების შესრულება გახდა საჭირო, არ ვითამაშებ. რა ვქნა, მსახიობი ვარ და არ თამაშის უფლება არ მაქვს, მაგრ ამ მაინც.
- შენს უშუალო პარტნიორზე, მარინა კახიანზე გვითხარი რამე... - ვგიჟდები მარინა კახიანზე. მის სპ ექტაკლებზე ვარ გაზრდილი. ქალი გე ნიოსია და მისი ყველა სიტყვა მასტერ კლასია ჩემთვის. მის გვერდით დგომა საოცრებაა. საერთოდ, უცხო გარემოს კომპლექსი მაქვს. მეშინოდა, რა სტაფი დამხვდებოდა. მხოლოდ თორნიკე გოგრ იჭიანს და რუსკა მაყაშვილს ვიცნობდი. გადასარევი გუნდი შეიკრა. ერთი სი ხარულია ზარი - მოდი, დღეს გა დაღება გვაქვს! მოვრბივარ-მე თქი, ვპასუხობ ზარს. - გადასაღები მოედნი დან რას გაიხსენებ? - ერთ სცენაში ლევა ნი დედასთან, გურიაში მიდის და სადგურ „ოკ რიბაშია“. ვითომ სა ცოლე მიყავს - მარი, ქეთა ლორთქიფანი ძის გმირი. დღის სამი საათია, ისე ცხელა, ვიღვენთები. „მარშ რუტკაში“ გადასა ღებად სამი საათი ვიჯექი. გამიკეთებენ გრიმს, სიცხისგან წამე შლება, თავიდან გამიკეთებენ, ისევ გამიფუჭდება... მერე ტექსტზე „გავჭედე“, რო დესაც არ მიჭირს ტექსტის დაზეპირება, პირიქით. ორი ფრაზა მქონდა სათქმელი და 22 დუბლი დამჭირდა. გული ამიჩქარდა, ცუდად გავხდი, ჰაერი ჩამასუნთქეთმეთქი, ვყვიროდი.“
EXCLUSIVE
თამარ გონგაძე
ან „ლევ კი რი ე მ ო ხ რ გეი ა “ ! არის
კურიოზი ერთხელ მაღაზიაში მეგობარს კომპიუტერის საყიდლად გაყვა. სა მი გამყიდველი გოგონა გიორგის დანახვაზე დაიძაბა. „ატეხეს ჩურჩ ული. მესიამოვნა, გავიჯგიმე, მაღა ზიაში „პაფასით“ დავიწყე სიარული. ბოლოს ერთმა გაბედა - ვგიჟდები შენზე. ორი ფილმი ნანახი მაქვს, სა მი წელი გავიდა და რატომ არ იღებთ მესამეს? როდის გადაიღებთ? ისე, მძ იმე თემა არისო... მოკლედ, აღმოჩნდა, რომ „გასეირნება ყარაბაღზე“ მელაპა რაკებოდა და დობორჯგინიძე ვეგონე. ძალიან მეწყინა, მასაც შერცხვა... ასე დამენგრა „პაფას აგებული“ სახე. გიორგის დედა შვილის წარმატებ ით ბედნიერია. ვარდოსანიძე ამ თემა ზეც ხუმრობს. „სცენაზე ან ეკრანზე რომ მიყურებს, დედა ბედნიერებისგან ტირის. ორშაბათობით აფრთხილებს სანათესაოს, რომ „გოგონა გარეუბ ნიდან“ ნახონ. სერიალს მთელი დე დულეთი, ქართლი უყურებს. ეს რა გამიზრდიაო, ამბობს დედაჩემი. მამა ამაყია, მაგრამ არ იმჩნევს.“
სიყვარულმა დააწყებინა „მე ერთადერთი ადამიანი ვიყავი ყოფი ლი საბჭოთა კავშირიდან. საქართველოს სახელი დაფიქსირდა და ჩაიწერა მხატვარი ბესარიონ დარჯანია. ეს ჩემთ ვის დიდი პატივია“. შეკვეთები შეკვეთ ები ბევრი არ არის, იმ იტომ, რომ კლასიკური კამეა რთ ული გასა კეთ ებ ელ ი და ძვირი ს ამ უშ ა ოა. დეკო რ ატ იუ ლ ი ბ ევ რა დ ადვილია... ძირითადად ბავშვების, მეუ ღლ ის, შეყ ვა რე ბ
ულის, ან მშობლების პორტრეტებს მიკვ ეთავენ. არ გაგეცინოთ და ხშირად თავიან თი ძაღლების და საყვარელი ცხოველების პორტრეტებისთვისაც მოდიან. ახლახან გავაკეთე ლაბრადორისა და კოკერსპანი ელის პორტრეტი. ბრიტანელი ოჯახი ცხ ოვრობს თბილისში. უშვილოები არიან და მათ რანგში ძაღლები ჰყავთ აყ ვანილი. ორი, საკმაოდ ძვირად ღირებული ბროში გამაკეთე ბინეს...
კამეის კეთება სიყვარ ულმა დააწყებინა 25 წლისა ჩემს მეუღ ლეზე ვიყავი შეყვარებ ული. რუსთაველის გამზ ირზე ვსეირნობდით. ქალმა გამოიარა - მეუღლემ შენიშნა რა ლამაზი კამეა უკეთიაო. მაშინ ისიც არც ვიცოდი, კამეა რა იყო. შევხ ედე, ბროშზე ქალის პორტრეტი იყო ამ ოკვეთილი. სხვა სამკაული არ ჰქონდა და მივხვდი, რომ ეს იყო კამეა. მეორე დღეს მეგობარს ნიჟარის საფერფლე წავართვი,
ბიძაჩემს სტომატოლოგიურიდან ძველი ბორ მანქანა ჩამოვაწერინე, მაშინ ნიჟარის დახერხვაც არ ვიცოდი და ჩაქუჩით ჩამო ვტეხე, ნატეხი მოვამრგვალე, მოვქლიბე და იმაზე ამოვკვეთე ქალის პორტრეტი. ნამუშევარი დავამთავრე, მაგრამ ჩუქებას ვერ ვბედავდი. მინდოდა დავრ წმუნებულიყავი - ღირდა თუ არა. პეკინზე ცნობ ილი საოქრომჭედლო იყო. შესაფასებლად იქ მივიტანე და გა მოცდილ ოქრო მჭედელს ვაჩვენე. სიმართლე არ ვუ თხარი, არ დამცინ ოს-მეთქი... შეხედა თუ არა მომყიდიო? უარის შემდეგ, მიქლიბმოქლიბა და ჩემს დამსხვრე ულ ნიჟარაზე მითხრა -პლატსმას იაო. რადგან ვერ იყიდა შრომას მიუფას ურებდა. გავბრაზდი, მაგრამ არ შევიმჩნიე. ნიჟარა რომ იყოს, რა ეღირება-მეთქი. 150 მანეთიო. მაშინ იცით რა ფული იყო ეს?
მადლობა გადავუხადე, ოქროში ჩავსვი და სა ქორწინო საჩუქარიც ეს იყო. ასე დაიწყო, ჩემს ცხოვრებაში, კამეის ისტორია... მერე მივატოვე კვ ლევითი ინსტიტ უტები, დამთავრე ბული დისერტაც ია... გალერეა ჩემი ბავშვობის ოცნება იყო და ავიხდი ნე... სულ მინდოდა მხატვარი ვყ ოფილიყავი... ახლა ბედნ იერი ვარ... ჩემი თავი ვ იპ ოვ ე , არა ფე რს ვნანობ... ვაკ ეთ ებ იმას, რაც მიყვარს.
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
19
მირიან ბოქოლიშვილი
ბოლო პერიოდ ში განათლების სამინისტროს მიმართ კრიტ იკა განსაკუთ რებით გააქტი ურდა. ოპოზ იციასთან ერ თად შაშკინის უწყებას უკვე ღიად დაუპირ ისპირდა „თა ვისუფლების ინსტიტუტიც“, უფრო სწორად ამ ორგანიზა ციის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი. თეა თუთბერ იძის ბრალდე ბებს სამინისტ რო დიდი ხნის განმავლობაში არ პასუხობდა, თუმცა თავად მინისტრმა ეს დუმილი „პრ აიმტაიმთან“ დაარღვია და მისი მისამართ ით გამოთქმულ ყველა პრეტ ენზიას პასუხი გასცა. იგეგმე ბა თუ არა მა სწავლებლების მასობრივი შემცირება? ხდება თუ არა დირექტორებზე ზეწოლა? რა ბე დი ეწევათ სე რტიფიკატების გარეშე დარჩ ენილ პედაგო გებს და გაამ ართლებს თუ არა მანდატურ ის სამსახური? ამ საკითხებზე განათლებისა და მეცნიერე ბის მინისტრი პირადად გვეს აუბრა.
რას პასუხობს დიმიტრი შაშკინი თუთბერიძის ბრალდებებს – ბატონო დიმიტრი, საქართველოში პი რველად ჩატარდა მასწავლებელთა სერტ იფიცირება. სულ რამდენმა პედაგოგმა მი იღო მასში მონაწილეობა და ხართ თუ არა კმაყოფილი ამ ციფრით? – სერტიფიცირების დროს ტარდება სულ ორი გამოცდა – ერთი უნარებში და მეორე სა გნობრივი. სერტიფიცირებაში მონაწილეობენ ქართულის, მათემატიკისა და უცხო ენების პედაგოგები. ამ საგნებში საქართველოს მა სშტაბით გვყავს 20 ათასზე მეტი მასწავლე ბელი, ყველა მათგანს შეეძლო გამოცდაზე გა სვლა. 20 ათასიდან გამოვიდა 14 ათასი, რაც ძალიან მაღალი შედეგია. ე.წ. ექსპერტების და ზოგიერთი არაადეკვატური პოლიტიკოსის მოწოდებების მიუხედავად, მასწავლებლებმა სწორად შეაფასეს ეს პროგრამა და მისი მიზა ნი. მიზანი არის ძალიან მარტივი – პედაგოგთა კვალიფიკაციისა და განათლების დონის ამაღ ლება. ჩვენ ამ ბოლო დღეებში მოვისმინეთ ბე ვრი სულელური საექსპერტო დასკვნა, ზოგი პოლიტიკოსიც, მათთვის სამწუხაროდ, ჩაერ თო ამ პროცესში. 2006 წელს, როდესაც მივი ღეთ კანონი ზოგადი განათლების შესახებ, იქ ჩაიწერა, რომ 2014 წელს ყველა მასწავლებე ლს, რომელიც მუშაობს სკოლაში, უნდა ჰქონ დეს სერტიფიკატი. მაშინ ყველამ ტაში დაუკ რა ამ პროექტს იმ ე.წ. ექსპერტების ჩათვლით, რომლებიც ახლა გვაკრიტიკებენ. მაგრამ თუ ჩვენ ახლა არ დავიწყებდით ამ პროცესს, 2014 წლისთვის მასწავლებლებს შანსს აღარ დავუ ტოვებდით და, სხვადასხვა მიზეზის გამო რომ ჩაჭრილიყვნენ გამოცდაზე, მოხდებოდა მა თი ავტომატური განთავისუფლება. ახლა მათ ეძლევათ შანსი, რომ მობილიზება გააკეთონ 2014 წლამდე. ჩვენ ჩავთვალეთ საჭიროდ, რომ 2010 წლიდან 2014 წლამდე ეს პროცესი ყოფილიყო ნებაყოფლობითი, რაც მასწავლე ბლებს მისცემს გარანტიას სისტემის მდგრად ობისა, ანუ თუ ახლა ვერ ჩააბარებს, მას აქვს შესაძლებლობა, ჩააბაროს 2014 წლამდე. არც ერთი მასწავლებელი არ განთავისუფლდება იმის გამო, რომ სერტიფიცირება არ გაიარა. – რა პრივილეგიები ექნებათ სერტიფიც ირებულ პედაგოგებს? – ყველა სერტიფიცირებულ პედაგოგს მო ემატება ხელფასი. მათ ექნებათ საშუალება, მონაწილეობა მიიღონ კონკურსში, რომელიც გულისხმობს მენტორ-მასწავლებლების გა მოვლენას. აგრეთვე, მათ ექნებათ შესაძლებ ლობა, ჩაერთონ პროგრამაში „ასწავლე საქა რთველოსთვის“, რომელიც ითვალისწინებს სამცხე-ჯავახეთში საქმიანობას, სადაც დანა მატის სახით მიიღებენ 1000 ლარს. ანუ სერტ იფიცირებულ მასწავლებლებს საკმაოდ ბევრი პრივილეგია ექნებათ სამომავლოდ. – რის ხარჯზე მოემატებათ მათ ხელფას
EXCLUSIVE 20
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ები? ხომ არ მოხდება ეს სხვების განთავისუფ ლების ხარჯზე? – ხელფასების მომატება მოხდება ჩვენი ში და რესურსებით. ძალიან კარგად მახსოვს, რომ ის ხალხი, ვინც ახლა შეთქმულების თეორიებზე საუბრობს, თებერვალში მაკრიტიკებდა იმის გა მო, რომ სამინისტროში შევამცირე ადმინისტრა ციული ხარჯები. ზუსტად ამ ადმინისტრაციული ხარჯების შემცირებამ მოგვცა შესაძლებლობა, მთლიანად დაგვეფინანსებინა მანდატურების სამსახური. სამინისტრო აფინანსებს კიდევ რა მდენიმე მნიშვნელოვან პროექტს საკუთარი ხა რჯებით, მოვახერხეთ, რომ ყველა დირექტორის ხელფასი ავწიეთ მინიმუმ 300 ლარამდე და კიდევ იგეგმება გაზრდა. ყველაფერი ეს გაკეთდა ადმი ნისტრაციული ხარჯების შემცირებით და სწორი მენეჯმენტით. – ანუ იგეგმება თუ არა მასწავლებელთა შე მცირება? არის მოსაზრება, რომ უშუალოდ სამინისტრო დირექტორების მეშვეობით ახორ ციელებს მასწავლებლების გაწმენდას.... – ბოლო ორი თვის განმავლობაში მესმის, რომ ხდება მასწავლებელთა მასობრივი შემცირებები. ზოგი ამბობს 20 ათასს, ზოგი – 150 ათასს და ზო გი კიდევ უფრო ზევითაც ადის. ვერც მე ვნახე და ვერც თქვენ ნახავდით მასობრივ შემცირებებს. გარდა იმ რამდენიმე ადამიანისა, რომლებიც ან პოლიტიკურ პარტიაში იყვნენ, ან სამოქალაქო სექტორში და პრობლემები ჰქონდათ თვითონ სკოლაში. ვისაც ელემენტარული ესმის ამ სისტ ემაში, კარგად უნდა იცოდეს, რომ ყოველი სასწ ავლო წლის ბოლოს ხდება მასწავლებელთა მობი ლობა. სტატისტიკურად ეს არის 2000 ადამიანა მდე. შეიძლება ერთ წელს კონკრეტულ სკოლაში არ იყოს საჭირო ერთი საგნის პედაგოგი, ამიტომ ხდება მისი გადაყვანა სხვა სკოლაში, სადაც ეს საგანი ისწავლება. შესაძლოა, მეორე წელს კვლავ იმავე სკოლაში დაბრუნდეს. ეს ბუნებრივი პროც ესია. ხდება ერთი სკოლიდან მეორე სკოლაში გა დასვლა არჩევითი საგნებიდან გამომდინარე და კონტრაქტის მეშვეობით. – თუმცა ბრალდებებები ისმის, რომ თქვენ აძლევთ მითითებას სკოლის დირექტორებს, რომ მათ გაათავისუფლონ მასწავლებლები... – ჯერ ერთი, სამინისტრო არ ერევა სკოლის საქმეებში. ბუნებაში არ არსებობს მსგავსი რამ. ერთადერთი მითითება ჩვენი მხრიდან ეხებოდა ადმინისტრაციულ რესურსს. საშტატოების და მტკიცების დროს ჩვენ ყველა დირექტორს გამო ვუცხადეთ, რომ არ დავამტკიცებდით გაბერილ ადმინისტრაციულ კადრებს. არ დავუმტკიცებთ დირექტორებს 8 მოადგილეს, მასაჟისტს, დე კორ ატ ორ ებ ს,
მთვლელებს, მასობრივი ღონისძიებების ორგანი ზატორებს, კონსულტანტებს, იურისტ კონსულ ტანტებს და ა.შ. ასეთ გამოუსადეგარ კადრებს, ცხადია, არ დავამტკიცებთ. სკოლა, როგორც ინ სტიტუტი, არსებობს იმისთვის, რომ მოსწავლემ განათლება მიიღოს, და არა იმისთვის, რომ მასა ჟები ჩაიტარონ. იყო შემთხვევა, როდესაც ერთერთმა სკოლამ შემოიტანა საშტატო განრიგი, 80 ადამიანიდან 40 ადმინისტრაციულ რესურსს შე ადგენდა და ნახევარი იყო მხოლოდ მასწავლებე ლი. სკოლაში უნდა იმუშაოს მასწავლებელმა და არა მასაჟისტმა. – ბოლო პერიოდში მწვავედ დაგიპირისპირ დათ „თავისუფლების ინსტიტუტი“. რატომ ის მის თქვენ მიმართ მწვავე კრიტიკა ამ ორგანი ზაციის მხრიდან? – მე არ ვთვლი, რომ გვიპირისპირდება ორგა ნიზაცია. ეს უფრო ერთი კონკრეტული პიროვნ ების პრობლემაა. თქვენი კითხვაც იმ პიროვნებას ეკუთვნის, რომელიც ასე მწვავედ და არაპროფე სიონალურად გვაკრიტიკებს. მე ვხედავ დაპირისპ ირებას კონკრეტული ადამიანის მხრიდან სისტემ ის მიმართ. თუ თქვენ დააკვირდებით, დაინახავთ, რომ ამ ადამიანს რატომღაც აქვს განცდა, რომ მას უნდა ჰქონდეს გავლენა განათლების სისტემაზე. ის არ არის მთავრობის ნაწილი. მას აქვს თავისი როლი, როგორც სამოქალაქო სექტორის ნაწილს. როგორ გადავწყვეტთ ჩვენ შიდა სტრუქტურულ საკითხს, ეს თეა თუთბერიძის გადასაწყვეტი არ არის. ვიქნები აბსოლუტურად გულახდილი: ერთერთი პრობლემა, რაც განათლების სიტემაში არ სებობს, არის ის, რომ შინაარსობრივი კრიტიკის ნაკლებობაა. არ ცდება ის ადამიანი, რომელიც არ აფერს აკეთებს. მეც შეიძლება დავუშვა შეცდომა, მაგრამ კრიტიკა იმისთვისაა საჭირო, რომ საღ აზრამდე მივიდეთ. უკვე რვა თვეა, მინისტრი ვარ და, სამწუხაროდ, შინაარსობრივი კრიტიკა არ მო მისმენია. ჩვენ იმაზე კი არ უნდა ვისაუბროთ, ვინ დანიშნავს დირექტორს, ჩვენ უნდა ვისაუბროთ იმაზე, როგორ ვასწავლოთ საგნები ჩვენს ბავშვე ბს უკეთესად. უნდა ვიკამათოთ განათლებაზე. მე მზად ვარ შინაარსობრივი კრიტიკისთვის, მაგრამ უსაგნო ლაპარაკის არც დრო მაქვს და არც სურვ ილი. სხვათა შორის, ერთ-ერთი ექსპერტი იმასაც კი ამბობდა, რომ მე სატანის მსახური ვარ, რადგან წილადს არ ვამრგვალებ და წილადი თურმე ეშმა კისეული ყოფილა. ამ დონის კრიტიკის მოსასმენ ად ნამდვილად არ მცალია. – გასაგებია. რაც შეეხება სახელმძღვანელო ებს... ამბობენ, რომ იაკობ გოგებაშვილის დედა ენა შესაძლოა, საერთოდ ამოიღონ ხმარებიდან და პირველკლასელებმა სხვა წიგნით ისწავლ ონ... – წიგნის არჩევა დამოკიდებულია თვითონ მა სწავლებელზე. ჩვენ ყველა სკოლის პირველი კლ ასის დამრიგებელს მივეცით რეკომენდაცია, რომ იაკობ გოგებაშვილის ბაზაზე შექმნილი სახელმ ძღვანელოები მისაღებია. სწორედ გუშინ მივიღეთ სტატისტიკური მონაცემები. მასწავლებელთა 75-მა პროცენტმა სწორედ გოგებაშვილის მიმა რთულება აირჩია, დანარჩენმა კი – როდონაიას სახელმძღვანელო. როდონაიას სახელმძღვანელო დიდად არ განსხვავდება გოგებაშვილის ბაზაზე შექმნილი სახელმძღვანელოებისგან. უბრალოდ, მეთოდოლოგიაშია განსხვავება. ეს წიგნი უკვე კა რგა ხანია, ისწავლება სხვადასხვა სკოლებში. – დაბოლოს... ექსპერტების ნაწილი მანდატ ურის ინსტიტუტსაც მწვავე კრიტიკით შეხვდა. მათი არგუმენტი ისაა, რომ 20 წლის მანდატურ ებს ურთიერთობა უხდებათ მე-11 და მე-12 კლ ასელ გოგონებთან და ამიტომ ისინი ვერ შეას რულებენ დაკისრებულ მოვალეობას... – ყველა ადამიანი ამ საკითხს განსჯის თავი სი განვითარების სიმაღლიდან. მაპატიეთ, მაგრ ამ 23 წლის მასწავლებლებიც გვყავს და როგორ მოვიქცეთ ამ შემთხვევაში?!. იგივე პრაქტიკანტ ები არ უნდა შევუშვათ მაშინ სკოლებში. ყველამ განსაჯოს საკუთარი ზნეობრივი განვითარების სიმაღლიდან. რეალურად, არანაირი პრობლემა ამ კუთხით არ არსებობს. იმ ადამიანებს, ვინც მანდატურის ინსტიტუტის შემოღებას აკრიტიკე ბენ, ვურჩევდი, იმ ბავშვის მშობლებს დაელაპარაკონ, რომლის შვ ილიც ერთი წლის წინათ ს აპ ირ ფა რე შო შ ი ლურ სმ ნე ბი თ მიაჭედეს.
„ამ ადამიანს რატომღაც აქვს განცდა, რომ გავლენა უნდა ჰქონდეს განათლების სისტემაზე“
კიდევ ერთი დირექტორი, რომლის საქმიანობითაც პროკურატურა ინტერესდება
რა მოხდა რეალურად მე-14 სკოლაში?
სამეურვეო საბჭო
მირიან ბოქოლიშვილი „პრაიმტაიმი“ ერთხელ უკვე წე რდა საჯარო სკოლებში არსებულ დარღვევებსა და დირექტორების მიერ დატრიალებულ ფინანსურ მაქინაციებზე. ჩვენ კვლავ განვ აგრძობთ ამ თემით დაინტერესე ბას. ამჯერად შევეცადეთ, გაგვ ერკვია, რა მოხდა მე-14 საჯარო სკოლაში, რომელიც ბოლო დღეე ბში სკანდალის ეპიცენტრად იქცა. გავრცელებული ინფორმაციით, სკოლის დირექტორზე ზეწოლა ხორციელდებოდა, რათა მას თა ნამდებობა დაეტოვებინა, თუმცა, როგორც ადგილზე გავარკვიეთ, საქმე მთლად ასეც არაა. ჩვენ სრულიად შემთხვევით ხელში ჩა გვივარდა განათლების სამინისტ როს გენერალური ინსპექციის და სკვნა, სადაც საუბარია დირექტ ორის მიერ ჩადენილ სერიოზულ დარღვევებზე, მათ შორის ფინა
EXCLUSIVE
მე–14 საჯარო სკოლა
ნს ურზე. თუმცა ამაზე ოდნავ მოგვიანებით. მანამდე კი გეტყვით, რომ მე-14 საჯარო სკ ოლის დირექტორის, ზვიად მიმი ნოშვილის საქმიანობით უკვე პრ ოკურატურა დაინტერესდა, საგა მოძიებო ორგანოდან მალე საქმე სასამართლოში გადაინაცვლებს. მე-14 საჯარო სკოლაში გასულ კვირას დანიშნული სამეურვეო საბჭოს სხდომა, სადაც დირექტ ორის განთავისუფლების საკითხი უნდა განხილულიყო, ექსცესებით წარიმართა. როგორც „პრაიმტაი მთან“ საუბრისას საბჭოს წევრები ამბობენ, მათზე დირექტორის წა რმომადგენელმა რევაზ რიჟამა ძემ ზეწოლა განახორციელა, რის გამოც სხდომა ჩაიშალა. საბჭოსა და დირექტორის წარმომადგენლ ების დაპირისპირებას წერტილი განათლების მინისტრმა დაუსვა. დიმიტრი შაშკინმა ზვიად მიმინო შვილსაც და სამეურვეო საბჭოს სრულ შემადგენლობასაც უფლე ბამოსილება შეუწყვიტა. ჩვენ გა
ვესაუბრეთ სამეურვეო საბჭოს წევრებს. აი, რას ამბობენ ისინი: – თავად დირექტორი სხდომაზე არ გამოცხადდა და გამოგვიგზა ვნა სკოლის ადვოკატი, რომელიც ჩვენდა გასაკვირად არა სკოლის, არამედ პირადად ზვიად მიმინო შვილის ინტერესებს იცავდა. ად ვოკატი ცდილობდა ჩვენს შეცდ ომაში შეყვანას კანონის ინტე რპრეტაციით. გვემუქრებოდა, რომ, თუ ჩვენ დირექტორს გავა თავისუფლებდით, ამით კანონს დავარღვევდით და დადგებოდა ჩვენი პასუხისმგებლობის სა კითხი. შემდეგ იყო საუბარი, თითქოს ჩვენზე ხორციელდ ებოდა ზეწოლა სამინისტროს მხრიდან. ხაზგასმით ვამბობთ, რომ მსგავსი არაფერი ყოფი ლა და პირიქით, ზეწოლა და ტერორი მოგვიწყო საბჭოს სხდომაზე დირექტორის წარმ ომადგენელმა, რევაზ რიჟამაძემ. რაც შეეხება დარღვევებს, რო მელსაც ახლა უკვე მთავარი პრ ოკურატურა სწავლობს და რო მლის გამოც, შესაძლოა, მე-14 საჯარო სკოლის დირექტორის მიმართ სისხლის სამართლის სა ქმე აღიძრას, გენერალური ინსპ ექციის დასკვნაში რამდენიმე სე რიოზულ დარღვევაზეა საუბარი. მაგალითად, იმ მოსწავლეებზე, რომლებიც დირექტორის ბრძანე ბით ამოირიცხნენ კლასიდან, არ შეწყვეტილა ვაუჩერული დაფი ნანსება, ისინი ჩვეულებრივ ირ იცხებოდნენ საგანმანათლებლო სერვისცენტრში წარდგენილ სა ხელობით სიაში. სად მიდიოდა მათზე გაცემული ფულადი ვაუჩ ერები (თითო მოსწავლეზე 385 ლარი), უცნობია. ასევე ირკვევა, რომ სამეურვეო საბჭოს გვერ დის ავლითა და კანონის უხეში დარღვევით დირექტორმა ანაზ ღაურება გაიზარდა და ნაცვლად 800 ლარისა, 944 ლარით განი საზღვრა. სკოლის დირექტორის
ინიციატივით, ბიბლიოთეკარ ლია კვესაძეს დაევალა სკოლაში სახე ლმძღვანელოების შემოტანა და მისი რეალიზება. ეს უკანასკნელი კი, დირექტორთან შეთანხმებით, წიგნებს 50 თეთრის მეტობით ყიდდა, სად მიდიოდა სკოლაში წიგნების ყიდვა-გაყიდვით შემო სული მოგება, ასევე უცნობია. გენერალური ინსპექციის დასკვნ აში კიდევ ბევრი სხვა დარღვევაა დაფიქსირებული, თუმცა აწ უკვე ყოფილი დირექტორი ზვიად მი მინოშვილი ბრალდებებს კატეგო რიულად უარყოფს. „პრაიმტაიმთ ან“ საუბრისას ის ამბობს, რომ გე ნერალურ ინსპექციას შემოწმების საფუძველი არც კი ჰქონია. ზვიად მიმინოშვილი, მე-14 სკოლის ყოფილი დირექტორი: – აბსურდულია ის ბრალდებე ბი, რომელიც გენინსპექციის და სკვნაშია მოყვანილი. ასევე, უს ამართლოა მინისტრის ბრძანება ჩემი და სამეურვეო საბჭოს დათხ ოვნის შესახებ. რაც შეეხება ჩემი წარმომადგენლის მხრიდან სამე ურვეო საბჭოს წევრებზე განხ ორციელებულ ზეწოლას, ეს სიმა რთლეს არ შეესაბამება. ადამიანი უხსნიდა საბჭოს წევრებს, რომ ეს დასკვნა შეუსაბამო იყო და რეალ ობისგან შორს იდგა. – ბატონო ზვიად, როგორც ვიცი, თქვენ სამსახურიდან წა სვლის შესახებ განცხადება სა მჯერ გაქვთ დაწერილი და სამჯ ერვე უკან გამოთხოვილი. რას უკავშირდება თქვენი პოზიციის ასეთი ხშირი ცვალებადობა? – იცით, მირჩევნია, ამაზე კო მენტარი აღარ გავაკეთო. დამთ ავრდა, მგონი, ყველაფერი. მე-14 სკოლას დირექტორი აღარ ჰყავს და ამით მორჩა. ამის შემდეგ ზვიად მიმინოშვ ილმა ჩვენთან საუბარი აღარ ის ურვა. როგორ გაგრძელდება ეს საქმე, ალბათ, უახლოეს დღეებში გაირკვევა. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
21
თამრი ფხაკაძე - „საბაზე“ დაბლოკილი მწერალი EXCLUSIVE
თამარ გონგაძე თამრი ფხაკაძის რომანი „CV“ ლიტერა ტურული დაჯილდოების ცერემონიალის „საბას“ ნომინაციების სიიდან ცერემონი ალამდე ამოიღეს. ეს რომ ასე მოხდებოდა მწერალმა მანამდე იწინასწარმეტყველა. ავტორი, წიგნის ერთ თავში, გაკვრით და იუმორით მოიხსენიებს კონკურსის ჟიურის წევრებს. სავარაუდოდ ეს გახდა რომანის შორთ-ლისტიდან ამოღების მიზეზიც. თა მრი ფხაკაძე გულნატკენია, თუმცა იმ აუ რაცხელი მკითხველებისგან წამოსულ სი თბოს ვერც ერთი პრემია ვერ შეცვლის, რა საც მწერალი ყოველდღიურად ინტერნეტ გვერდის - „ფეისბუქის“ მეშვეობით იღებს.
„CV“
„CV“-ს ორი წელი წერდა. საპა ტრიარქოს არხმა ნაწარმოები ფი ლმ-ჩანახატად გადაიღო. „რომანი დღევანდელ, ცხოვრებისეულ მა ნქანაში დაკარგულ მწერალზეა, რომელიც თავის ნიშას ეძებს. გმ ირს, ისევე, როგოც მე, უნდა მუ შაობდეს, იმისთვის, რომ ყოფით პრობლემებზე არ იფიქროს. უმ უშევრობამაც გააგიჟა. თუმცა თავისუფალია, მაგრამ უფულო, ან შეიძლება პირიქით - უფულო, მაგრამ თავისუფალი. თავში „კონსილიუმი“, ჩემი გმ ირი ახალი წლის ღამეს ლეთარგ იული ძილით იძინებს. ირეალურ სამყაროში ხვდება, სადაც მასპ ინძლად გარდაცვლილი დაქალი დი (დინარა სინამდვილეში ჩემი გარდაცვლილი დაქალია) ევლინე ბა. დი ფუფუნებას უქმნის, რომ მთავარმა გმირმა ოკეანისპირა სახლში წეროს. ზომბირებული გმირი ვეღარ წერს, რადგანაც უკ ვე ფუფუნებაშია და აღარ უჭირს, რომ ამ ნაშრომით ჰქონდეს თავი გასატანი. ამ დროს იკრიბება კო ნსილიუმი, რატომ ვერ წერს ეს პერსონაჟი? კონსილიუმს ის ფს იქოლოგები ატარებენ, ვისაც სი ზმართან, ძილთან და შემოქმედ ებასთან კავშირი ჰქონდათ: იუნგი, ფროიდი, მონრო, დალი, ვანგა... ვანგა, როგორც ნათელმხილველი, გმირს ამქვეყნიური ლიტერატუ რული კონკურსის შესახებ აწვდის ინფორმაციას. „კონკურსში შენი წიგნია წარდგენილი. რომელი წი გნი? ახლა რომელიც დაწერე. ისევ ის ხუთი კაცია ჟიურიში?- ეკითხე ბა ჩემი გმირი. არა, სამი მათგანი მესამე მსოფლიო ომში დაეცაო, პასუხობს ვანგა. ხომ გმირულად?იუმორში ატარებს გმირი. ვანგა პასუხობს: ერთმა თქვა, ლიტერა ტურა რა ჩემი საქმეაო და თხილ ის ბიზნესში წავიდაო. რომანში უნიჭო პოეტი, ვალტერ ტუღუში ფიგურირებს, რომელიც ცერე მონიალზე დაჭრის ჟიურის, რას ჰქვია პრემია არ მომანიჭეთო? დაჭრილ ჟიურის ამნეზია აქვს. და მეხუთე ჟიურიზე რას მეტყვი? ეკითხება მწერალი. ეგ მეხუთე ყოველთვის მესამე იყო, ლერწამ ივით აქეთ-იქით იხრებოდაო. ასე იუმორისტულად გადავურბინე ჟიურის თემას. ჟიური ამ თავზე განაწყენდა. ამ დროს თავის თა ვზე არ უნდა მიეღო. აქ თუ ვინმეს დავცინი, პირველ რიგში საკუთარ თავს. ჟიური ცოტათი მაინც უნდა იცნობდეს წიგნის თუ ნაწარმოე ბის პრეისტორიას, რათა თავისი გადაწყვეტილებებით სერიოზულ შეუსაბამობაში არ მოვიდეს ამა თუ იმ ნაწარმოებების წინა დამს ახურებებთან. პრემიას ნუ მომც ემდნენ, მაგრამ შორთ-ლისტიდან მოსახსნელი რომანი არ იყო. „წლ ის რომანის“ ნომინაციაზე წარდ გენილი უნდა ყოფილიყო. საპატრ იარქოს არხმა „ერთსულოვნებამ“ ფილმი გადაიღო ამ ნაწარმოებზე. არ ვიცი, რომანის შორთ-ლისტიდ ან ამოღების მიზეზი, მაგრამ შედე გზე გული მწყდება. „საბა“, 2003 წელს, ნომინაცია „დებიუტში“ მო მცეს. შემდეგ ხუთჯერ ვიყავი ნო 22
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
მწერალი წერამ მეორე ქმრისგან იხსნა
ომავლები ხომ არ ვართ? ან სადმე იქ ხომ არ არის თამარის საფლავი? რა უნდა ყოფილიყო ისეთი, რომ მთელ საქართველოს დაეჩოქა? მინდა ბიძინა ივანიშვილს ხმა მი ვაწვდინო, რომ იქნებ ადგილზე გამოიკვლიონ სოფელი ჩიხას ეს დიდი საიდუმლო.“
„რათა არ ეთქვათ, მეორე ქმარსაც გაეყარაო“
ლექსებს სამი წლიდან წერს. „მეჯავრება სქლად წასმული კარა ქი, როგორც ძველი დაგლეჯილი ხალათი“. მერე იყო გატაცებები და ფილოლოგიის ფაკულტეტი. 1999 წელს ორი პატარა მოთხ რობა, „ლამზირა“ და „უბანში“ და წერა. მოთხრობებს თავისი წინაპი რობა ჰქონდა. „იმ პერიოდში 1999 წელს, მეორედ გავთხოვდი და ძალიან ცუდ სიტუაციაში აღმო ვჩნდი. თავი უბედურად ვიგრძე ნი, მძიმე პიროვნებას გადავეყარე. მანიაკალურად ეჭვიანი იყო. ვუ ყვარდი, მაგრამ მის გვერდით ცხ ოვრება აღარაფრად მიღირდა. ეტ ყობა, ღმერთმა დამსაჯა პირველი ქორწინების ბავშვურად და უაზრ ოდ დანგრევისთვის. ის ოჯახი არ უნდა დანგრეულიყო. რაღაც სი სულელეების გამო დავანგრიეთ, თუმცა, არც ისე პატარები ვიყა ვით. სერიოზული დეპრესია მქ ონდა, მაგრამ გაყრისგან თავს ვი კავებდი, მიუხედავად იმისა, რომ უკვე ვხვდებოდი არანორმალურ კაცთან მქონდა საქმე. ანგარიშს ვუწევდი საზოგადოებრივ აზრს, რათა არ ეთქვათ, მეორე ქმარსაც გაეყარაო. მოკლედ, სატანჯველში თავშესაფრად მომევლინა მუზა, წერის მუზა. ეს მძიმედ და გამო მსახველობით აღვწერე რომანში „(შ)ორი მე“. იქ მი წე რია, რო გორ დავიწყე წერა. ჩემი მაშინდელი ცხ ოვრება შედარებული მაქვს პატი მარზე, რომელსაც ქლიბს შეუგდე ბენ და ისიც ნელ-ნელა გაქლიბვას დაიწყებს, რომ თავი დააღწიოს. ასეთ ქლიბად მომევლინა კალამი. და გამომიყვანა... მეც, ციხის მს გავს დახშულ სივრცეს დავაღწიე თავი. დაკარგული ვიყავი, სატანჯ ველს მინდობილი. ამ დროს გამო ჩნდა კონკურსი „პენ მარათონი“. ჩემმა მოთხრობა „გაკვეთილმა“ მესამე ადგილი დაიკავა. მერე იყო ინტერვიუები. მერე დავბეჭდე შე მდეგი მოთხრობა, ისევ წარმატება და აღმართ-აღმართ წავედი. თავი ვიპოვე. მივხვდი, რომ იმაზე მეტი მქონდა გასაკეთებელი, ვიდრე უბ რალო მსხვერპლის როლში ყოფნა იყო. ერთ მშვენიერ დღეს ჩავალა გე ჩემოდანი და მეორე ქმრისგან წამოვედი.“
„ნინო მართალი იყო“
მინირებული, მათ შორის სამჯერ შორთ-ლისტიდან ამოღებული. არა უშავს, თითქმის არ არის დღე, რომ სრულიად უცნობი ადამიანი „ფეის ბუქზე“ არ მწერდეს, თქვენი წიგნი წავიკითხეო.
აკა მორჩილაძის დეიდაშ ვილი
პირველი თვეა, რაც თამრი ფხ აკაძე, გამომცემლობა „პეგასში“, მთავარი რედაქტორის და მენეჯე რის თანამდებობაზე მუშაობს. „მი ნდა ერთ-ერთი მოდური და მაღა ლი იმიჯის მქონე გამომცემლობა გახდეს. ყოველთვის მქონდა ოც ნებად, რომ საგამომცემლო სახლი მქონოდა ან მე ან ჩემს დეიდაშვი ლებს, აკა მორჩილაძეს და ირაკლი ქასრაშვილს. დეიდა, მერი გუგუშვ
ილი (რუსთველოლოგი, პროფეს ორი) ხუმრობით ამბობდა, სახლში მინი მწერალთა კავშირი მაქვსო. ჩვენი ბებიები დები არიან, გვარად იაკობაშვილი. მე, აკა და ირაკლი ერთად ვიზრდებოდით. ზაფხულს საჩხერეში, სოფელ ჩიხაში ვატა რებდით. ჩიხა სხვიტორის მეზო ბელი სოფელია. სხვიტორში ჩვენს ბებიებს კიდევ ერთი და ჰყავდათ. ამიტომ სხვიტორში ყველაფერი მშ ობლიური იყო ჩვენთვის. ის აივანი, ეზო, კაკლის ჩრდილი. შინაგანად გვასაზრდოებდა, გვათამამებდა ის სპირიტუალური ტერიტორია... და უვიწყარი იყო ის ზაფხულები. მე, აკა და ირაკლი ეზოს გაზეთს ვუ შვებდით და სახლის კედელზე ვა კრავდით. თურმე ჩვენი დედებიც უშვებდნენ „ეზოს გაზეთს“. ვწერ დით პამფლეტებს, სასაცილო პა
საჟებს სოფლის მოვლენებზე, ვის გოჭი დაეკარგა, ვისი „კალოში“ წა იღო წყალმა, სასაცილო ლექსებს. დავდიოდით მეთერთმეტე საუკ უნის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიაში. გადმოცემით იაკობა შვილებს დიდი საიდუმლო აქვთ. ამ ტაძრის კედლის კირში პატარა გრ აგნილს ინახავდნენ, ამ გრაგნილზე კი საქვეყნო მნიშვნელობის რამ ეწ ერა. მითითებული ყოფილა - 2000 წლამდე არ უნდა გაიხსნას. მერე კი, როცა გახსნიან, აქ ამოვა სრულიად საქართველო და დაიჩოქებსო. მე რე წითლებმა დაანგრიეს ეკლესია და მისი ქვები სულ ხევში ჩაიჩეხა. ბებია ჩუმად დაატარებდა თავის მოსწავლეებს და ეძებდნენ ამ გრ აგნილს. ვმკითხაობდით, ნეტავ ია კობაშვილები იაკობ ხუცესის შთამ
თამრის 22 წლის ქალიშვილი, ნინო კაპანაძე, მათემატიკოს და კიბერნეტიკოს ზურა კაპანაძისგან ჰყავს. ნინომ სამხატვრო აკადემია და მაგისტრატურა - გრაფიკული დიზაინი და ვიზუალური კომუნი კაციები დაამთავრა. დედის ბოლო ორი წიგნის გარეკანის დიზაინი მას ეკუთვნის. „ჩემი პირველი მკ ითხველია. აბზაცებს და თავებს ვუკითხავ ხოლმე. ამასწინათ პა პსა, „ლაითი“ და ტკბილი მოთხრო ბის წერა დავიწყე. ეტყობა „CV“-იმ გადამღალა თავისი ფილოსოფი ით. თითქმის დასრულებული მქ ონდა, რომ ვუთხარი, ნინჩო, წაგი კითხავ-მეთქი. მისმინა და ბოლოს მითხრა, რა ვიცი, დე, რაღაც შენ არ ხა რო. „(შ)ორი მეც“ შენ ხარ, „უარიც“ და „ბოსტანი კონფლი ქტის ზონაშიცო“? იმ წამში Delete დავაჭირე და გავაქრე ტექსტი. იმ იტომ, რომ ნინო მართალი იყო. გა კეთებული მოთხრობა იყო და არა შექმნილი.“ ახლა მწერალი „ჰარი პოტერის“ მსგავს საბავშვო ბესთსელერზე მუშაობს, რომელშიც „გლობუსა“ ბიჭუნას დედამიწის გარშემო ამ ოგზაურებს და ორივენი საინტე რესო თავგადასავლებში არიან.
ირაკლი ჩხიკვაძე „პრაიმტაიმის“ საშუალებით ბოდიშს იხდის ეკა ჩიკვაიძე საავტორო უფლებების დარღვევა საქართველოში საკმაოდ გავრცელებული ფაქტია. „პირატულ“ შემთ ხვევებს ყველაზე ხშირად ინტერნეტსივრცეში ვხვდ ებით, თუმცა პრობლემა ამჟამად შპს „კონტროლზ ტუდიოს“ შეექმნა. 2009 წელს 12 რეჟისო რის მიერ გადაღებულ ფი ლმში – „თბილისური Love Story“, თორნიკე ბზიავას გადაღებულ ერთ-ერთ მო ნაკვეთში ფოტოგრაფ ნა ტალი ბურდულის ფოტო უკანონოდ არის გამოყენე ბული. აღმოჩენისთანავე ავტორმა „საქართვე ლოს ავტორთა საზო გადოებას“ მიმართა და ზარალის ანაზღაურება მოითხოვა. ფოტოზე, რომელიც ფილმში 5 წამით ჩნდება, ფო ტოგრაფის მეგო ბრები არიან გამო სახულნი. სტუდიამ ის ინტერნეტის საშუალებით მო იპოვა. ნატალი ბუ რდული: „ფოტო 2008 წე ლს პრ
აღაში, პრეზიდენტის სასა ხლეშია გადაღებული და თა ვისი სახელწოდება აქვს – „მა რი და ტატო ჩეხეთის პრეზ იდენტის სასახლეში“. ფილმში ფოტოს გამოყენების შესახებ ჩემმა მეგობარმა შემატყობ ინა. ამის შემდეგ გავიგე, რომ ავტორთა საზოგადოება არ სებობდა და დასახმარებლად მივმართე“. „საქართველოს ავტორთა საზოგადოება“ 100-მდე ქვ ეყნის 2 მილიონ საავტორო უფლებას იცავს. მათ შორის არიან ფოტოგრაფებიც. კა ნონი საავტორო და მომიჯნ ავე უფლებების შესახებ ით ვალისწინებს კომპენსაციის გადახდას, რომელიც ათმაგ ოდენობაზე ნაკლები არ უნდა იყოს, რასაც, ნებართვის შე მთხვევაში, ავტორი აწესებს. ავტორთა საზოგადოებამ შპს „კონტროლზტუდიოს“, კომპენსაციის სახით, თავიდან 10 000 ლა რი დააკისრა. ელგუჯა შაფა თავა, „სას“-ის თავმჯდომარე: „ამ შემთხვევაში აუდ იო-ვიზ უ ალურ ნაწარმთან გვაქვს საქმე, რაც საკმაოდ რთული პროდ
ნ ა კ ს
–ს
უქტია. ავტორის ნებართვის შემთ ხვევაში სტუდია ფოტოსთვის 1 000 ლარს გადაიხდიდა, ამიტომ მას 10 000 ლარი დავაკისრეთ. ჩვენ ყოველთვის ვცდილობთ, რომ საქმე სასამართლოს ჩარევის გა რეშე, მორიგებით დასრულდეს. კარგია, რომ ამ კონკრეტულ შემთ ხვევაში შეთანხმება შედგა“. იმის გათვალისწინებით, რომ „კონტროლზტუდიომ“ დაშვებული შ ეც დო მ ა აღიარა და საქმის სა სამ არ თლ ო გან ხი ლვ ის გარეშე გა დ აწ ყვ ეტ ა ითხოვა, სტ უდიასა და ფ ოტ ოგ რ აფს შორის 3-პუნქტიანი შეთანხმება დაიდო. პირველი პუ ნქტის თანახმად, ავტორი 2 000 ლარს მიიღებს, რომლის ნაწილიც სტუდიამ უკვე გადაიხადა. გარდა ამისა, შპს „კონტროლზტუდიო“ ვა ლდებულია, ფილმის „თბილისური Love Story“-ს ტიტრებში მიუთითოს ფოტოს დასახელება და ავტორის სახელი. მესამე პუნქტით გადაწყ და, რომ შპს „კონტროლზტუდიო“, კონკრეტულად კი ფილმის პროდ იუსერი ირაკლი ჩხიკვაძე, გაზეთ
ო მ ე შ რ გა
EXCLUSIVE
„პრაიმტაიმის“ საშუალებით საჯაროდ მოიხდის ბოდიშს. შპს „კონტროლზტუ დიო“, რომელმაც გადაიღო ფილმი „თბილისური Love Story“ (პროდიუსერი ირაკლი ჩხიკვაძე) საჯაროდ უხდის ბოდიშს ფოტოგრაფ ნატა ლი ბურდულს ფილმში მისი ფოტოგრაფიული ნაწარმოე ბის, „მარი და ტატო ჩეხეთის პრეზიდენტის სასახლეში“, ავტორის ნებართვის გარეშე გამ ოყ ე ნ ებ ის ა და საავ ტ ორ ო უ ფლ ე ბ ებ ი ს დარღვე ვისთვის. „ კ ონ ტ რ ოლ ზ ტუდიო“, ა სე ვ ე , გამოხატავს მადლიერებას „ქონებრივი უფლებების კო ლექტიურ საფუძველზე მმ ართველი ორგანიზაციის“ – „საქართველოს ავტორთა საზოგადოების“ („სას“) მიმა რთ (თავმჯდომარე ელგუჯა შაფათავა), რომელმაც სასა მართლო განხილვის გარეშე დაარეგულირა წარმოქმნ ილი უთანხმოება“.
„ალილო“ ორი ახალი კლიპით
ეკა ჩიკვაიძე კვარტეტმა „ალილომ“ კლიპების გადაღება დაიწ ყო. ერ თი კლ იპი თეა ჯი ნორიას ჰიტადქცეულ სი მღერაზე, „ახალ მთვარეს თუ გიყვარდი“ გადაიღეს. პარალელურ რეჟიმში ნა ტო თოთიბაძის სიმღერ აზე – „მონატრების ღამე“ - მუშაობენ. ორივე კლიპი ერთმა რეჟისორმა, ზურა მაღალაშვილმა რამდენიმე დღეში გადაიღო და ახლა მონტაჟის პროცესი მიმდ ინარეობს. ლაშა ღლონტი: „ცოტა რთულია ცნობილ სიმღ ერაზე კლიპის გადაღება. მაგრამ სურვილი იმდენად დიდი იყო, რომ ვაკეთებთ. ამ ყველაფრისთვის მხოლ ოდ ახლა, ზაფხულში მოვი ცალეთ“. ორივე კლიპში ერთი და იგივე მსახიობები მო ნაწილეობენ. განსხვავებ
ი ლ და
ული მხოლოდ ამპლუა და დროა. სიუჟეტის მიხედვით, უკვე მოხუცი ხალხი თავიანთ ახალგაზრდობას და სიყვარ ულს იხსენებს. „მონა ტრების ღამე“-ს კლიპი მთაწმინდაზე 2 დღეში გადაიღეს და მასში 50-იანი წლები გააც ოცხლეს. ერთ-ერთი მოხუცის ახალგაზრ დობას, ნატო ვაჩნაძის 17 წლის შვილიშვილი ნატალი ითამაშებს. ბექა ჩხაიძე: „ორივე კლიპი სიყ ვა რუ ლზ ეა. „ახალ მთვარეს თუ გიყვარდი“ -ს კლიპში მთავ არ რო ლში მო ხუცი კაცია, რო მელიც მთელი ცხოვრება გათხ ოვილ ქალზეა შეყ ვა რე ბუ ლი. წლების განმ
კლიპების პრემიერა სე ქტემბერში, თბილისის კი ნოთეატრებშია დაგეგმილი. კვარტეტი „ალილო“– ამ მი მართულებით მუშაობას მო მავალშიც აპირებს. დათო არჩვაძის სიმღერაზე „მონა ტრებიხარ ფიქრებს“, კლიპის დამზადებას, ლაშა ღლონტი აპირებს. თუმცა ჯერ ყველ აფერი იდეის დონეზეა. „ამ სიმღერის გაცოცხლება გა დავწყვიტეთ. მე ბათუმელი ვარ და დიდი სურვილი მაქვს ბათუმში გადავიღო. იმდენად ლამაზი სიმღერაა, რომ ლამა ზი ქალაქი მოუხდება“.
ავლობაში ქოთანში ვარდს ზრდის და უვლის. იხსენებს ახ ალგაზრდობას, ერთ დღესაც გამწარდება, ვარდს მოჭრის და თავის შეყვარებულს სახლ ში მიუტანს“.
EXCLUSIVE ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
23
თამარ გონგაძე დათო გომართელმა სიცხისგან ადუღებულ ქალაქში ჩარჩენილი საზოგადოებისთვის 13 ივლისს გრილი ეთნო საღამო გამართა. „მცოცავი კონცერტი“ მომღერალს ჯერ კიდევ 15 მაისს, ფესტივალ „ქართული სულის“ ეგიდით უნდა ჩაეტარებინა, მაგრამ ვერ მოახერხა. მერე ფეხბურთმა და ჩემპიონატმა შეუშალა ხელი. ჰოდა, სანამ ჯაზფესტივალიც მოუსწრებდა, ბენდი შეკრიბა და ივენთ ჰოლში კონცერტიც ჩაატარა. „ქართული ეთნო კოდი“ ასე ერქვა საღამოს, რომელზეც გომართელმა ექვსი ახალი სიმღერა და ექვსი ძველი კომპოზიცია შეასრულა. ახალი სიმღერების ავტორები დავით მალაზონია, ივიკო საყვარელიძე და გია გორდეზიანი არიან. აჟღერდა ქალაქური სიმღერები.
დათო გომართელი: „ეთნო ჯაზი მთელ მსოფლიოში ამოუ წურავი თემაა და განსაკუთრე ბით იმ ქვეყნებში, რომლებსაც ფოლკლორი აქვს. ქართული ფო ლკლორი ამოუწურავია. მოთხოვნა მასზე ყოველთვისაა. „ლომების“ ბენდი მო მღერალმა შეკრიბა: მერაბ სანოძე, ნოდარ ექვთიმიშ ვილ ი, პაატა ან დ რი აძ ე , გია სალა ღიშვილი, ლ ევ ა ნ კემულარია, დავით მალაზო ნია. 12 სიმღერის მუსიკალური არ ანჟირება დავით მალაზონიას ეკ უთვნის. ერთადერთი დუეტი შე ასრულა, მარიკო ებრალიძესთან, პიადსოლას ცნობილ თემაზე „ობ ლივიონი“, ოღონდ ქართული ტე ქსტით.
ს ი ლ ე თ რ დათო გომა ო მ ა ღ ა ს ო ნ თ ე “ ი ვ ა ც ო ლ ფ კ ო ლო ი „რმი ც უ ლ ს ვ არ უყ
მარიშას ქ არ
მა რიშა გომართ ელი ერთგვარად საღამოს დიასახლისობას ითავსებდა. გა მოტყდა, რომ ძალიან მოსწონს გია გორდეზიანის სიმღერები, რომლის სახე ლი და გვარი ვერ გაიხსენა და მეტსახელით მოიხსენია. „წახნაგას სიმღერები ყველა მომწ ონს. დათომ კონცერტზე დიდი ხანი იმუშავა და საღამოც სერიოზული და საინტერესო გამოვიდა. ვეთაყვანები ქართულ ფოლკლორს.“ გომართელ ების ქალიშვილი, დარია, უკვე 10 თვისაა. დედ-მა მა ბედნიერია. შეგახსენებთ, მოსიყვარულე მამამ ქალიშვილს იავნანა დაუწერა.
თ
სუხიშვილების სოლისტმა თეა დარჩიამ, 39 წლის ასაკში მესამე შვილი გააჩინა. იო ანა 9 ივლისს დღის სამ საათზე მოევლინა ქვეყანას. გოგონას სახელი დედა სიდონიამ შეურჩია, წმინდა იოანა მენელსაცხებლეს ხსენების დღის (10 ივლისს) საპატივცემულ ოდ. იოანა, დედა სიდონიამ და მამა დანიელ მ ა , დაბადებიდან მეხუთე დღეს, სვეტიც ხოველში პატრიარქთან ერთად მონათლეს, რადგან იოანა ოჯახში მესამე შვილია. იმ დღეს უწმი ნდესის ნათლ ულებს შორის იოანა 601-ე ა ღმ ოჩ ნდ ა . თურმე, იოანა „ღვთის მადლს“ ნიშნავს. თეას უფროსი ქალიშვ ილი, 19 წლის მარიამი, მა რიამობას, 28 აგვისტოსაა დაბადებული, 8 წლის მი რიანი კი მირიან მეფის ხსენების დღეს - 24 ია ნვარს. „ორივე მონა წილეობს პატარა დის
39 წლის თეა დარჩიამ მესამე შვილი გააჩინა
მოვლაში. ბავშვებიც შეიცვალნენ. სხვანაირები გახდნენ. მირიანმა თავისზე პატარა რომ ნახა, უკვე გაიზარდა თითქოს. ბავშვებს ცხოველები და თევზები კი არ უნდა უყიდო, პატარა და ან ძმა უნდა გაუჩინო. როგორც მამაჩემი იტყოდა, ერთი პატარა სულ უნდა დაფორთხავდეს ოჯახში. ის ოჯახი არასდროს მოიწყენს, სასოწარკვეთილე ბაში არ ჩავარდება, არავინ დანევროზდება და სიცარიელე არ დაისადგურებს“ - ამბობს თეა. მოცეკვავის ქმარმა, ელგუჯა მათიაშვი ლმა, თავდაპირველად ის ვერ დაიჯერა, თეა მესამე შვილს რომ ელოდა. „რომ ნახა მირი ანს ჰგავს, ძალიან გაუხარდა.“ მარიამზე ორსული სოლისტი ნინო რამიშვილმა 6 თვემდე არ გაუშვა ანსა მბლიდან. მირიანზე 3 თვემდე ცეკვავდა, იოანაზე როგორც კი გაიგო, მაშინვე დეკრ ეტში გავიდა. ამ ასაკში უკვე რისკი არ ღირდაო. მოცეკვავე სექტემბერში უკვე ანსამბლს და უბრუნდება. თეა: - სამი შვილი მინიმალური აუცილებლობ აა. ორზე ცოლ-ქმარი ბარი-ბარშია და ამ ქვეყნი დან რომ წავლენ, ნამატი ხომ უნდა დატოვონ? - კიდევ ხომ არ აპირებთ შვილის გაჩენას? - სიამოვნებით. თუ ღმერთი ინებებს. ალბათ, დედამიწაზე დედობაზე დიდი ბედნიერება არ არ სებობს.
ივ ენთ ჰო ლს ჩა რკვიანების ოჯახი მოხი ბლული ათვალიერებდა. თეთრად მოწყობილი გარემო იმდენად ეუცხოვა, ჯანსუღმა ისიც იკითხა, აქ ადრე რა იყოო. 14 წლის ირმა გიგანისკენ დიდი სიახლეებია. „გახარებულები ვართ. დეკემბერში ვარშავაში დიდ საკონცერტო დარბაზში ორ განყოფილებია ნი სოლო კონცერტი აქვს ირმას. ჰაიდნის, შუმანის, შოპენის, რთულ ნაწარმოებებს უკრავს. მარტში კი კარნეგი ჰოლში გამოდის. ველოდებით“ - სიხარუ ლი გაგვიზიარა თაკო ჩარკვიანმა. 24
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
EXCLUSIVE
ჯანსუღმა ფილარმონიის ჰოლი ვერ იცნო
ლელაზა ი და ლე ში“ ბ ტ ს „ჩუ
ლელა წურწუმია და ლიზა ბაგრატიონი ივენთ ჰოლში „ტაპკებით“ მო ვიდნენ. ლიზასგან განსხვავებით, ლელასთვის მართლა იშვიათობაა ასეთი უქუსლო ფეხსაცმლით გამოჩენა. „მიყვარს დაბლებზე სიარული, ძალიან კომფორტულია. თუმცა კონცერტებზე ყოველთვის მაღალქუსლიანი ფე ხსაცმლით გამოვდივარ. ეს ჩემს ხასიათზე მოქმედებს. მაღალი ქუსლები თავდაჯერებულობას მმატებს, სხვანაირად გამართული დავდივარ, სცენ ას უხდება. ეს ოქროსფერი ფეხსაცმელი „მეისონ მარტინ მარჯიელასია“ და განსაკუთრებულად დაგლეჯილია“ - იცინის ლელა. ლიზა „ტაპკებისადმი“ თავის უზომო სიყვარულზე ხუმრობს: „მე ღმერ თმა დამაჯილდოვა და სიმაღლეს არ ვუჩივი. სამაგიეროდ, აღნაგობამ ცუდ რამეს შემაჩვია. სულ „დაბლებზე“ მაცვია. მაღალქუსლიანი ფეხსაცმლით მარტო კონცერტებზე გამოვდივარ, თან ხელში მიჭირავს და სცენაზე გა სვლის წინ ვიცვამ. სადმე წასასვლელად რომ გამოვიპრანჭები დედას ვეკი თხები, დედა ლამაზი ვარ? რა მნიშვნელობა აქვს ზევით რა გაცვია, მაინც ყველგან ჩუსტებით დადიხარო, მეუბნება.“
„უპასუხე რა, კაცის ხმა გაქვს და იქნებ შეშინდესო“ - უთხრა შორე ნამ ბიჭოლას და ცოტა არ იყოს უხერხულ მდგომარეობაშიც ჩააგდო. ბიჭოლამ იმის გააზრებაც ვერ მოასწრო, რა ხდებოდა, როცა ყურმილ იდან როხროხა ხმა ჩაესმა - „ბიჯოოო, შორენა მინდააა...“ ერთი სიტყ ვით აფორიაქებული შორენა შარდენზე, „ბამბა რუმსში“ ხან ვის აჩეჩებ და ტელეფონს და ხან ვის. მიშველეთ, გამაგიჟა ამ ტიპმა, ამის ნერვები არ მაქვსო. ე.წ. ტიპი შორენას კახელი თაყვანისმცემელი აღმოჩნდა. ეს მას შემდეგ შევიტყვეთ, რაც მასთან გასაუბრების ბედნიერება ბიჭო ლასაც ხვდა წილად, - ჰოდა, როცა ბიჭოლას მამაკაცურმა ხმ ამ შორენას თაყვანისმცემელი ვერ დააწყნარა, მარათონში ჩვენი ფოტოკორესპონდენტი ჩაერთო და შორენაც მადლობელი დარჩა: „ამოვისუნთქე, არადა, ერთი კვირაა ააფეთქა ტელეფონი.“
ტინგის შესარჩევი კას „ჯეოსტარის“ ბა. თანამდებობის იწყე ციებ-ცხელება ნა ბერიძე ისევ „ჯეოს ი რ მა , დ ა ვ მიუხედა ინგი სიღნ “ რჩება. კასტ ად ვ ხ ს ი არ „რ “ ის ტარ ის თავმჯდომ ა. „ჩემი ჟიურ ოს. ნ ა ტ აი ა დ აღიდან იწყებ უნ ია, ყველამ ლ ე ბ ე ც.“ ხ ი უ შ ე ბ შ ე ლ რ ეობა ხე იც და ტუ ი იქნება ჟიურიშ ლ ა ე რ ლ ხ ებ ა სი ო კ ა ი ც რ მ თუ ავლებლის მა წ ს სა სი ე, ის გ ი ლ ვ კ რ გა რიძისგან რადგან ბე ება მარინა ბე ან პასუხი მოვიდა, ს ე რ ე ტ ნ ი ა დ დ ძით ითხე. „ბერკლი მ პრ ახლეზეც მას ვკ ებელში მიღებულია, მაგრა და ლ ვ ეს ა დ ს ნ ა ნ ი ფ ა დ მარიკო სასწ ა ნდიდან უნდ ეზიდენტის ფო ას ველოდებით.“ ებ ს ნ ა ნ ი ამ დაფ
შორენა ბეგაშვილი კა ხე თაყვანისმცემ ლ ელს ემალება დეა თავბერიძე ეკა ჩიკვაიძე
შორენა და დიზ აინერები როგორ
ც შევიტყვე შორე ნას თითქ რთველი დიზაინე რის სამოსი აქვს. ჰო მის ყველა ქა და, გულს არც ერთ მათგანს არ წყვ დღეზე თავს ბიჭო ეტს. თუ ბიჭოლას დაბადების ლ ონებდა, მანამდე, ას ბალიშებიანი აბადოკით იწ ანუკა ქებურიას დაბადების დღ ისთვის, ანუკას შე კერ ქებურიას მუდმივი ილ სამოსში გამოეწყო: „ანუკა კლიენტი ვარ. არა მარტო ფეხსაც მელები, ჩანთები , ქამრები, მაისუ რებიც მისი მაქვს ბავშვსაც ვუკერავ . რაღაცებს მასთან“. .. ტატუ „გარეგნობის შეც ხნილობის. აქამდე ვლას აღარ ვაპირებ. არც ვარც ფი ხან კარე მქონდა, ლმის გამო უფრო ვიცვლებოდი. ხან გრძელი თმა.. . ჩემი გარეგნობის შეცვლა, ფილმს არ ჯერჯერობით, სჭირდება. თუ და სჭირდა კიდევ შევ იც ტატუს მოცილებაა ვლი... ერთადერთი, რაც მინდა, ფე ხზე . მომბეზრდა. ამა ს მოვიცილებ და გავიკეთებ. სულ ახალს სამ ამპლუაში წარვსდ ი ტატუ მაქვს. ისე, სულ სხვა გებ დიდი მიღწევაა, რო ი მაყურებლის წინაშე. თან მ სხვა იხდის და არა „მამაჩემის გერლ ფრენდში“ მე...“
მარინა ბერიძე ხელშეუხებელია
შრამი
„პატარა ვიყავი მდ უღარე წყალი რო ალბათ, ცხრა თვი ს. იმის შემდეგ მაქ მ გადამესხა. ვს ამი. საერთოდ, ძა ლიან მოუსვენარი ხელზე ეს შრ ბავშვი ვიყავი. მიუ ავად იმისა, რომ დედაც იქ იყო, მა ხ ინც მოვახერხე და ედ მდუღრე. პლასტი დავი კურის გაკეთება არ ა ს ო დეს მიფიქრია. არ მაწუხებს. პირიქით ც , მიყვარს.“
შორენა ბეგაშვილი დეტექტივი ხდება კო ი ნკ ია ილ ვ შ სი ა დ ღე ე იმ დათო ბს იმედაშვილი „ო ცნე
ბის ქალაქის“ შე მ რგად „გამოკვება ოსავალმა კა “. უკვე ახალი ფილმის გადაღე ბა ფილმს კონკიას ზე ფიქრობს. სი მსახიობების ნაწ უჟეტი აქვს. ი ჩეული ჰყავს. ეკა ლი უკვე არ შვილებთან ერთ კახიანი ქალი ად ნინი და ანასტასია ითამაშებს. შვილები არიან. ფილმში მისი „დ არა ვარ. თუმცა ორ ედინაცვალი ით ვთამაშობ და ი ქალიშვილ ეს ონს. ფილმს კო ფაქტი მომწ ნკიას სიუჟეტი აქვს. პრინცი არ ვი ბა. მაგრამ, ალბათ ცი ვინ იქნე მონდომებული ვი, დედა, ანუ მე, ლიმე ქალიშვილ ქნები, რომე ი - ხუმრობს ეკა. გა მივათხოვო“ თუმში სექტემბრ დაღებები ბა იდან დაიწყება.
შორენა არ ისვენებს და ფილმის „მამაჩემის გელფრენდის“ გადაღე ბებზეა დაკავებული. მიუხედავად იმისა, რომ მთელი აგვისტო ცხ ელ თბილისში უნდა გაატარ ოს, არ განიცდის. ეტყობა კა რგადაც უხდიან. ბეგაშვილს ამჯერად, პროდიუსერმა ნიკა ავალიანმა და რეჟისორმა ნიკა ხომასურიძემ, დეტექტივის როლის შესრულება ანდეს. შორენა: - ჯერჯერობით ვფიქრობთ, როგორი იქნება ჩემი იმიჯი. ალბათ, ჩაცმ ულობა იქნება განსხვავებული. ყველაფერი ჩე მთან შეთანხმებით ხდება. - გადაპარსვა რომ მოგთხოვონ? - ალბათ, გადავიპარსავ. უნდა მიღირდეს როლიც და ანაზღაურებაც. - რადგან ზაფხულს ამ როლს სწირავ, გიღირს კიდეც. ჰონორარს რამდენს იღებ? - რომ დავასახელო, სხვა რეჟისორებს გულები გაუსკდებათ. - იცნობ დეტექტივ ქალს, როლზე მუშა ობაში რომ დაგეხმაროს? - არ ვიცნობ. თუმცა, არა მგონია ამ რო ლის შესრულება გამიჭირდეს. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
25
EXCLUSIVE
ერთი სახლის ისტორია ნინო ჩლაიძე ჩიტაძის და ინგოროყვას ქუჩების გადაკვეთაზე, არაფრით გამორჩეული, ძველი სახლი დგას, რომელიც არქიტე ქტურული თვალსაზრისით, ნაკლებად საინტერესოა და მხოლოდ ძეგლის სტ ატუსი აქვს მინიჭებული. სადარბაზო ძა ლიან ძველი და დაზიანებულია, თუმცა ეტყობა - თავის დროზე, ლამაზი და პო მპეზური იქნებოდა. ამ სახლში, ბევრ სხ ვა ოჯახთან ერთად, 4 წელი მეც ვცხო ვრობდი, თუმცა დიდ ხანს, წარმოდგენა არ მქონდა, რა ისტორია აქვს, ამ, ერთი შეხედვით ჩვეულებრივ, ძველ შენობას.
სახლის სადარბაზო
საქართველოს გასა უამრავი იარაღი იმალებოდა. ბჭოების შემდეგ, ამ ამბობენ, პატიმრები ჯერ შენობაში ლავრენტი ამ შენობაში შეჰყავდათ, ბერიას ხელმძღვა თმას პარსავდნენ, აშიშ ნელობით ე.წ „ჩე ვლებდნენ და ასე ჩაჰყ კა“იდებს ბინას. ავდათ საპყრობილეში. ბერიას კაბინე არ ვიცი, ამ იარაღის ტი, სავარაუდოდ დამალვას პატიმრები მე-3 სართულზე ახერხებდნენ, თუ ეს მდებარეობდა. სა „ჩეკა“-ს თანამშრომლ ხლის ღრმა და ბნელ ლავრენტი ბერია ების საკუთრება იყო.“ სარდაფებში საპყრ ამ სახლში მოხუცი რუსი ობილეები ე.წ. „იზ კაცი ცხოვრობდა, რომე ოლატორები“იყო განთავსებული, ლიც ბერიას დროს დარაჯი იყო. სადაც პატიმრებს განსაკუთრე „მახსოვს, ეს კაცი ყვებოდა, რომ ბული სისასტიკით აწამებდნენ. იზოლატორიდან საშინელი გოდე მეორე მსოფლიო ომის დროს, შე ბის ხმა ისმოდა. წამების მეთოდე ნობა საცხოვრებელ სახლად გა ბი განსაკუთრებით დაუნდობელი დაკეთდა. გიორგი სარაჯიშვილის ჰქონდათ. სარდაფებს წყლით ავ ოჯახი აქ, სწორედ ამ პერიოდიდ სებდნენ და წყალში ვირთხებთან ან ცხოვრობს. „ამ სახლში ოჯახ ერთად გაშიშვლებულ პატიმრებს ების შესახლება ომის დროს დაიწ უშვებდნენ.“ ეზოში ტყვიებით და ყეს. ეზოში ძალიან ბევრი ბავშვი ცხრილული ხის ჭიშკარიც ყო ვიყავით, სახლს დიდი, მზიანი სხ ფილა, როგორც ჩანს, გაქცეულ ვენი ჰქონდა და ზაფხულობით იქ ხალხს პირდაპირ ეზოში ხვრეტდ ავდიოდით სათამაშოდ. სხვენზე ნენ... ლავრენტი პავლოვიჩს კი ძა ხშირად ადამიანის თავის ქალას, ლიან ჰყვარებია მწვადი, მოხუცი ძვლებს ვპოულობდით. ჩემი აზ დარაჯი იხსენებდა, კაბინეტში რით ეს იმ ხალხის ძვლებია, ვინც ბუხარი ჰქონდა, იქვე წვავდა და სარდაფებიდან როგორღაც გაიქ მშვიდად, გემრიელად მიირთმევ ცა და დროებით სხვენში იმალ დაო... ებოდა. სხვენიდან ჩამოსვლას კი კომუნისტები არ იყვნენ პი ვეღარ ბედავდა და სამუდამოდ რველი, ვინც ამ სახლში სისხლი იქ რჩებოდა. მერე გვამებს პო დაღვარა. გასაბჭოების პერი ულობდნენ და ღამე გაჰქონდათ. ოდამდე, ამ შენობას სულ სხვა სარდაფები კარგად რომ გაიწმი დატვირთვა და ძალიან საინ ნდოს, ახლაც უამრავი ძვალი გა ტერესო, ტრაგიკული ისტორია მოჩნდება. კომუნისტების დროს აქვს. აქ მაღაზიის გაკეთებას აპირებ დნენ, სარდაფების გასუფთავებ XIX ს-ის მეორე ნახევარში, ისას, მიწასთან ერთად, უამრავი რუსეთის პოლიტიკის გამო, სა თავის ქალა, კბილები და ძვლები ქართველოში თითქმის აღარ იყო ამოიღეს.“ პატარა ნაგებობის ნგ დარჩენილი ქართულენოვანი სა რევის დროს კი, ეზოში დიდი რა სწავლებლები. ახალი სასწავლო ოდენობით ძველებური იარაღი გეგმით კი, მთლიანად აიკრძალა უპოვიათ. „ჩვენს ეზოში დიდი, სკოლებში ქართულ ენაზე სწავ საერთო საპირფარეში იყო, გადა ლება. ვწყვიტეთ დაგვენგრია. ნგრევის 1878 წელს ქართველთა მი დროს აღმოჩნდა, რომ ეს შენობა ერ, დაარსდა „ღარიბ მოწაფეთა ღუმელით თბებოდა, ღუმელში კი 26
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
სარდაფი სადაც აწამებდნენ პატიმრებს შემწე ტფილისის გუბერნიის თა ვად-აზნაურთა საზოგადოება“. ერთი წლის შემდეგ, მაშინდელი „პეტრე ველიკი“-ს ქუჩაზე (ახლა ნდელი ჩიტაძე), 6 თებერვალს, პირველი ქართული სათავადაზნ აურო დაწყებითი სკოლა გაიხსნა, რომელიც 1900 წლიდან რვაკლა სიან სასწავლებელ გიმნაზიად ჩა მოყალიბდა. ამ სასწავლებელში, ხელმოკლე ოჯახებიდან, ნიჭიერი ბავშვებისთვის, სწავლება უფასო იყო. სასწავლო პროცესი მიმდინ არეობდა გიმნაზიის საერთო პრ ოგრამით, რომელსაც ქართული ენის, საქართველოს გეოგრაფიისა და ისტორიის საგნებიც დაემატა. იმ პერიოდში ასეთი სასწავლებლ ის დაარსება ძალიან მნიშვნელოვ ანი და უპრეცედენტოდ გაბედული გადაწყვეტილება იყო. გიმნაზიის ირგვლივ შეიკრიბა ქართველ სა ზოგადო მოღვაწეთა მთელი სპექ ტრი. იაკობ გოგებაშვილი გიმნაზ იისთვის ქმნიდა სპეციალურ სა სწავლო პროგრამებს. ზაქარია ფალიაშვილი ხელმძღვანელობდა მოწაფეთა მუსიკალურ გუნდს. გი მნაზიის გახსნას ილია ჭავჭავაძე ესწრებოდა. ხოლო პირველი დი რექტორი ექვთიმე თაყაიშვილი იყო. 1904 წელს, ექვთიმე თაყაიშ ვილის რეკომენდაციით, კიევიდან თბილისში მოიწვიეს ახალგაზრდა ფილოლოგი, ისტორიკოსი და პე დაგოგი შიო ჩიტაძე. რომელიც ჯერ რუსულის პედაგოგად, ხო ლო შემდეგ, სკოლის ინსპექტო რად(დირექტორად) აირჩიეს. შიო ჩიტაძე უკრაინაში ქართ ულ სათვისტომოს თავმჯდომარ ეობდა. ახალგაზრდა ქართველი პედაგოგი, კიევში სახელმწიფო მრჩევლის „სტატსკი სოვეტნიკი“-ს ქალიშვილზე, იუსტინე შერბანზე დაქორწინდა. მათ სამი შვილი ეყ ოლათ. თბილისში ჩამოსვლის შემდეგ, ოჯახი იმავე შენობაში დასახლდა,
სადაც გიმნაზია იყო განთავსებუ ლი. რუსულ იდეოლოგიას, შიო ჩი ტაძე ახალი პროექტით დაუპირ ისპირდა, რომლის მთავარი მო თხოვნა, ქართულ ენაზე სწავლება იყო. შიო ჩი ტა ძე, თვ ლი და, რომ პედსაბჭოსთან ერთად, განსაკუთ რებული უფლებები მოსწავლეთა საბჭოსაც უნდა ჰქონოდა. ნოვატორული, პროგრესული და ეროვნული სასწავლებლის არ სებობა, რუსეთის რეჟიმისათვის, ცხადია, სასურველი არ იყო. 1906 წლის 4 ივლისს, გიმნაზიის შენობიდან, უცნობმა პირმა ყუმბ არა ესროლა თბილისის პოლიცმ ეისტერ მარტინოვს. მარტინოვს არაფერი დაშავებია. ამ ტერაქტ თან არც გიმნაზიის მოსწავლეებს და არც მასწავლებლებს, შეხება არ ჰქონიათ. მიუხედავად ამისა, ჟა ნდარმები კაზაკთა ჯგუფთან ერ თად შენობაში შეიჭრნენ, დაჭრეს სკოლის რამდენიმე პედაგოგი და შენობა დაარბიეს. ხმაურზე გამო სული შიო ჩიტაძე ხიშტზე ააგეს, მისი ბინაც დაარბიეს, წიგნები და სურათები სისხლის გუბეში ჩაყა რეს... ამ დროს შიო ჩიტაძე მხოლ ოდ 33 წლის იყო. შიო ჩიტაძის მკვლელობის ორ ნაირი ვერსია არსებობს. ერთნი ამბობენ, რომ ეს ჩიტაძის მკვლელ ობის მიზნით, სპეციალურად და გეგმილი ტერაქტი იყო. მეორენი კი, რომ ჟანდარმებმა ჩიტაძე ვერ იცნეს და როგორც დანაშაულში ეჭვმიტანილი ისე მოკლეს. შიოს მეუღლე ვერ შეეგუა ქმ რის სიკვდილს და მისი გარდაც ვალებიდან მე-40 დღეს, საწამლავი დალია... დაობლებული ბავშვები, მამიდამ, ნინო ჩიტაძე-ფურცელ აძისამ გაზარდა. არადა, ეს სახლი, 1892 წელს ერთ სომეხ, უწყინარ მდიდარ კა ცს თავისთვის აუშენებია...
სხვენზე ასასვლელი
შიო ჩიტაძე
იუსტინე შერბანი
ნუცა შანშიაშვილი შიშვლდება
EXCLUSIVE
კადრი ფილმიდან: ჯაბა წიკლაური და ნუცა შანშიაშვილი
ეკა ჩიკვაიძე რამაზ ნოზაძის, ლიკა ქავჟარაძის, როლანდ ოქროპირიძისა და ნანკა კა ლატოზიშვილის შემდეგ, რეჟისორ შოთიკო კალანდაძის ეროტიკული ფი ლმების გმირი ნუცა შანშიაშვილი ხდება. მედეას როლის შესრულებისთვის მომღერალი თამამი სცენების გადაღებას დასთანხმდა. ფილმში მისი პარტ ნიორები ჯაბა წიკლაური და ორი მოდელი ბიჭი არიან. ნუცა შანშიაშვილი ახალი და მოულოდნელი წინადადებით იმდენად მო იხიბლა, რომ საქართველოში ჩამოსვლა დააჩქარა და გადასაღები მოედანი საკუთარ სახლში მოაწყო. შოთიკო ერთადერთი რეჟისორია, რომელსაც ენ დობა, ამიტომ უხერხულობის მომენტი არ ჰქონია. ნუცა შანშიაშვილი: „მე ყოველთვის თვალდახუჭული ვენდობი შოთას, მისი ხედვის და გადაწყვეტილების არ მეშინია. სხვა რეჟისორს ასეთ თამამ სცენებზე ვერ დავთანხმდებოდი. შოთიკო ისეთ ატმოსფეროს ქმნის, რომ ყველაფერი გიადვილდება. მსახიობები მოქცეულები ვიყავით მისტიკური სამყაროს, ეროტიკის, სიყვარულის, სექსის, სიკვდილისა და განშორების ატმოსფეროში, ამიტომ მსუბუქი და სასიამოვნო იყო მუშაობა. წესით, ლა მაზი ნამუშევარი უნდა გამოვიდეს“. შოთიკო კალანდაძესთან ნუცას ადრეც უმუშავია. გადაღებულია რეჟი სორის პოეტურ ჩანახატებში. მომღერლის რამდენიმე კლიპიც, რომლებიც რუსეთში საკმაოდ დიდი პოპულარობით სარგებლობს, შოთიკოს ნამუშე ვარია. თანამშრომლობას ახლაც წარმატებით აგრძელებენ და მედიკო კა რტოზიას ახალ ქართულ სიმღერაზე, რომელიც სპეციალურად ნუცასთვის დაიწერა, ახალი კლიპის გადაღებას აპირებენ. შოთიკო კალანდაძე: „ნუცას გადაღების იდეა მედეას როლში უცბად მომივიდა. ძლიერი მსახიობია და მომწონს. ნამდვილად ჩემი ტიპაჟია. ფი ლმი, რომლის გადაღების პროცესშიც ახლა ვარ, რამდენიმე ნოველისგან შედგება, რომლებსაც საფუძვლად ბერძნული მითოლოგიის სიუჟეტები უდევს. ერთ-ერთი იქნება „მედეა“. ფილმში ბევრ ცნობილ ადამიანს გადა ვიღებ, მათ შორის ისევ იქნება ლიკა ქავჟარაძე. მინდა ისეთი თამამი სცენ ები გადავიღო, რომელიც აქამდე ჯერ არ გადაღებულა. ეს უნდა იყოს გადა ტრიალება ქართულ კინოში, მაგრამ გემოვნებიანად, ნიჭიერად და ღრმად. ყოველ შემთხვევაში მინდა, რომ ასე იყოს“. ახალი ფილმის ერთ-ერთ ნოველაში რეჟისორი ნუცას დედასაც გადაიღ ებს. მზია მაღლაკელიძე ფილმში მამაკაცის როლს ითამაშებს. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
27
ნ ა დ კ ალ ს ები ქრთამი, საყვარელი, ძალაუფლების გადამეტება – აი, ძირითადი მიზეზები, რისთვისაც უცხოელი პოლიტიკოსები სკანდალში ეხვე ვიან. თუმცა დასავლეთში, ჩვენგან განსხვავებით, ასეთი სკანდალები, ხშირ შემთხვევაში, კარი ერის დასრულებით მთავრდება. სხვათა შორის, დასავლეთში სკანდალების სტატისტიკაც არსებო ბს. ბოლო მონაცემებით, სკანდალებს შორის სექსუალური სკანდალები ლიდერობს.
სკანდალი ამერიკულად
სკანდალი ირლანდიურად
ჩრდილოეთ ირლანდიის პირველმა მინისტრმა პი ტერ რობინსონმა ჯერჯერ ობით დროებით დატოვა თანამდებობა, რათა მისი ცოლის გარშემო ატეხილი სკანდალის შემდეგ საკუთარი სახელისა და რეპუტაციის გადარჩენა შეძლ ოს. ეს ნაბიჯი მან მას შემდეგ გადადგა, რაც გაიგო, რომ რამდენიმე წლის წინათ მი სმა 60 წლ ის მე უღ ლემ სა სიყვარულო რომანი გააბა 19 წლის ყმაწვილთან და მას 50 000 ფუნტი სტერლინგ ის სესხის გამოტანაშიც და ეხმარა, რათა ახალგაზრდა საყვარელსა და მის მეგო ბარს ბიზნესი წამოეწყოთ – ბელფასტში კაფე გაეხსნათ. სხვათა შორის, ქალბატონს, რომელმაც მეუღლის კარი ერა სერიოზულ საფრთხეში ჩააგდო, სკანდალამდე თავა დაც მნიშვნელოვანი ადგილი ეკავა პოლიტიკაში – ის ჩრდი ლოეთ ირლანდიის პარლამენ ტის წევრი იყო, თუმცა ამ ხმ აურის შემდეგ ამ ყველაფერს
გამოემშვიდობა. მოგვიანებით გავრცე ლდა ინფორმაცია, რომ აირის რობინს ონს ფსიქიკური პრობლემები შეექმნა და თვითმკვლელობის მცდელობაც ჰქონდა. მისი ქმარი, რომელიც მინისტრობას არ დაბრუნებია, დემოკრატიული პარტიის ლიდერად რჩება. მან მეუღლეს ღალა ტი უკვე აპატია და ახლა ცდილობს, მას დეპრესიიდან გამოსვლაში დაეხმაროს. ჟურნალისტებმა კომენტარი ქალბატ ონის საყვარელსაც სთხოვეს, თუმცა მან მხოლოდ ის თქვა, რომ სათქმელი არ აფერი ჰქონდა. აირის რობინსონმა 19 წლის კერკი ამ უკანასკნელის მამის დაკრძალვაზე გაიცნო, რომელიც აი რისის ძველი მეგობარი იყო.
ნი ნსო ობი ურთ რ თ ერ პიტ ეუღლი მ
აშშ-ში სექსუალუ რმა სკანდალებმა გა ნსაკუთრებით იმატა ბოლო წლებში. ამას თურმე კლინტონის სექსუალურმა სკანდალმა შეუწყო ხელი. ერთგვარი დაუსჯელობის სინდრომი გაჩნდა. ამ ავე სტატისტიკის მიხედვით, თურმე რესპუბლიკელები უფრო მეტ პოლი ჯო ტიკურ სკანდალში გაეხვივნენ, სამა ნ ენ საი გიეროდ დემოკრატებს გაცილებით ნი მეუ გრანდიოზული სკანდალები სჩვევიათ. ღლ ით დემოკრატებს არასრულწლოვანი გო ურთ გოები, მდივნები იზიდავთ, რესპუბ ლიკელები კი არასრულწლოვან ბიჭებსა და მე ძავებს ანიჭებენ თურმე უპირატესობას. ასეა თუ ისე, სკანდალების სერია კვლავ გრძელდება აშშ-ში. გასულ წელს ერთდ როულად რამდენიმე მნიშვნელოვანმა პოლიტიკურმა ფიგურამ აღიარა საჯაროდ, რომ ცოლს ღალატობდა. ამგვარად, სერიოზული დარტყმა მიიღო „რესპუბლიკურმა პარტიამ“, როცა მისმა წევრმა სენატორმა ჯონ ენსაინმა თავის ერთ-ერთ თანამშრო მელ ქალბატონთან სასიყვარულო ურთიერთობა აღიარა. არადა ენსაინი „რესპუბლი კური პარტიის“ ამომავალ ვარსკვლავად ითვლებოდა და 2012 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებისთვის სერიოზული შანსები ჰქონდა, რომ პარტიას კანდიდატად წამოეყენებინა. რა ბედი ელის სამომავლოდ სენატორის კარიერას, ჯერ თქმა ძნელ ია, მით უმეტეს, რომ მის მდგომარეობას ამძიმებს ის, რომ ქალბატონი, ვისთანაც რომანი ჰქონდა, მისი სა უკეთესო მეგობრის ცოლი ყოფილა და ამ სკანდალმა მათ ოცწლიან მეგობრობასაც დაუსვა წერტილი. ცო ლის ღალატი აღიარა სამხრეთ კაროლინის გუბერნ ატორმაც – მარკ სანფორდმა, თუმცა იმპიჩმენტს სა სწაულებრივად გადაურჩა. ასე რომ არ მომხდარიყო, ის იქნებოდა მეცხრე გადამდგარი გუბერნატორი აშშ-ს ისტორიაში, სულ ბოლოს ილინოისის გუბერნ ატორი როდ ბლაგოჟევიჩი გადადგა, კორუფციაში ბ რა ლდ ებ ი ს გამო, 2009 წლის დასა წყისში. რთ თუ ი რდ ნფო ა ს კ მარ
ი ღლ მეუ
მონ
იკა
ლე
ვინ
სკანდალი გერმანულად
სკი
და
ბილ
კლ
ინტ
ონი
გერმანია პოლიტიკურ-სექსუალური სკანდალებით არ გამოირჩევა. თუმცა ცოტა ხნის წინ ერთი გერმანელი გენერლის გარდაცვალებამ ის პოლიტიკური შტორმი გაახსენა ქვეყანას, რაც მის მიმართ ჰომოსექსუალისტობაში ბრალდებებსა და შემდეგ გადადგომას მოჰყვა. მა შინდელი გერმანიის კანცლერი ჰელმუტ კოლი სერიოზული წნეხის ქვეშ მოექცა. ამის გამო ოპონენტები თავდაცვის მინისტრისა და მერე მთელი მთავრობის გადაყენებას მოითხოვდნენ. საქმე ეხება გენერალ გიუნტერ კიებლინგს, რომელიც ნატოს ერთ-ერთი მთავარსარდალი იყო. ხმაური კი მაშინ დაიწ ყო, როცა გერმანიის სამხედრო კონტრდაზვერვის სამსახურმა მასზე მოხსენება მოამზადა და მას კელნის გეი-ბარებში სიარული დააბრალა. იმ ფაქტმა, რომ ის დაქორწინებული არ იყო, ცეცხლზე ნავთი დაასხა. მართალია, კიებლინგი ბრალდებებს უარყოფდა, მაგრამ ამ ხმაურმა თავისი გააკეთა – გენერალი გადადგა. თუმცა კანცლერი კოლი საკუთარი მთავრობის გადასარჩენად კიდევ კარგახანს იგერიებდა ოპონენტების შემოტევებს. კიებლინგს ბოლომდე სჯეროდა, რომ მის წინააღმდეგ წარმოებულ კამპანიაში აღმოსავლეთ გერმანელი ჯაშუშების ხელი ერია. უტ ელმ
ჰ
28
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ი
კოლ
დეა თავბერიძე
მომღერალი, რომლის ნიჭს და შესაძლებლობებს, მუსიკალურ წრეებში, ყველა აღიარებს, სც ენას უბრუნდება... მაია დარს მელიძემ ყველაფერი თავიდან დაიწყო. განაცხადი „ფეის ბუ ქზე“ გააკეთა და მუსიკოსები ასე შემოიკრიბა. რეპეტიცი ებს, მალე, სოლო კონცერტიც მოჰყვება...
მაია დარსმელიძის ახალი ეტაპი და ქალი, რომელიც სტეფანეს „აბამდა“
დათო ოქიტაშვილი
რატომ გაერიდა მაია დარსმე ლიძე ქართულ შოუბიზნესს, რა იყო შემოქმედებითი პაუზის მიზე ზი და რა სიახლეს გვთავაზობს? შემოქმედებით და პირად ცხოვრე ბაზე „პრაიმტაიმს“ მომღერალი გულახდილად ესაუბრა. მაია დარსმელიძე „ჩემი შემოქმედებითი პაუზის მი ზეზი ის უხარისხო მუსიკა იყო, რო მელიც საქართველოში ამ ხნის მანძ ილზე იქმნებოდა. არ მინდოდა, რომ მეც ვყოფილიყავი ერთ-ერთი საგი ნებელი ობიექტი. პრინციპში, ცუდის თქმა ვისაც უნდა ახლაც იტყვის, მა გრამ ასე ჩემს თავთან უფრო მართ ალი ვიყავი. მე, ძირითადად „პა ბებისკენ“ გადავინაცვლე. ერთი პერიოდი ვაკის პარკთან ერთად სხვადასხვა კლუბებში ვმღეროდი. მერე საერთოდ დავანებე თავი. - მართლა „ფეის ბუქით“ იპ ოვე მუსიკოსები? - კი. ეს იმ ან გა მო იწ ვია, რომ ერთ შემთხვევაზე ძალიან გაცო ფებული ვიყავი. მანამდე მყავდა ჯგუფი, პროგრამაზე ვმუშაობდ ით. ვიპოვე კლუბი, სადაც შეიძლე ბოდა გაგვეკეთებინა კონცერტი. ერთი კონცერტი უფასოდ უნდა დაგვეკრა, რომ ენახათ, რას ვთავ აზობდით. მე დავთანხმდი, მაგრამ ბიჭებისგან უარი მივიღე. მივხვდი, რომ უფრო ფულის ინტერესი იყო, ამით დავამთავრე მათთან ურთი ერთობა. ამაზე გამწარებულმა „ფეის ბუქზე“ და სკაიპში დავწერე - ვეძებ მუსიკოსებს. გამომეხმაუ რნენ. დღეს პროფესიონალი მუსი კოსები მყავს გვერდით. დადებითი მუხტი მოდის მათგან. სხვადასხ ვა ექსპერიმენტებსაც ვატარებთ. იცი რა დამიბრუნდა? ერთი პერი ოდი აპათია მქონდა, ჩემი თავისაც კი აღარ მჯეროდა. ახლა ისევ მო ტრიალდა ყველაფერი. ფორმაში ვარ თურმე(იცინის), დაკარგული პრინციპში არაფერია. - რამდენი სიმღერა გაქვთ მზ
ად? - ხუთი. ჯგუფის შეკვრის მიზნ ით ჯერჯერობით ქავერებს ვაკე თებთ. პოპულარული სიმღერების მეშვეობით შევიკვრებით. მერე კი ჩვენ-ჩვენ სიმღერებზეც გადავა ლთ. ძალიან ბევრი ლამაზი სიმღ ერა მაქვს დაწერილი. რომელიც რეპერტუარში მინდა შევიტანო. როდესაც ეს ყველაფერი მომზად დება, მაშინ იქნება სოლო კონც ერტი. რომელსაც ფილარმონიასა და დიდ დარბაზში არ გავაკეთებ. 20 კაცის გულწრფელი აპლოდისმ ენტი მირჩევნია, მასის ტყაპა-ტყ უპს. მასაში ბევრი ვერ ხვდება სად მიდის. როგორც ხდება ხოლმე, ჩვ ენს ტენდენციურ ქალაქში, ვიღა ცის რჩევით და რეკომენდაციით დადიან კონცერტებზე. მე იმ მს მენელზე ვაკეთებ გათვლას, რო მელსაც ჩემი მუსიკა ესმის. იქნება როკი, ძალიან ხმაურიან მუსიკას არ დავუკრავთ. იქნება ის, რაც მე მიყვარს, - რომანტიკული და სასი ამოვნო მუსიკა. - რას ფიქრობ დაინტერესდება თუ არა უცხოური ბაზარი შენი სიმღერებით? - გულწრფელად რომ გითხრა, ჩემთვის მთავარია, აქ გავაკეთო ის, რისი გაკეთებაც ამდენი წელი, გულით მინდოდა. მერე ვნახავ, როგორ მიიღებს აქაური მსმენე ლი, რომელიც ძალიან კრიტიკული და გულწრფელია... მხოლოდ ამის შემდეგ შეიძლება რაღაცების ფი ქრი და დაგეგმვა. ამ ეტაპზე ცოტა ნაადრევია ამ ყველაფერზე ლაპა რაკი... ისე, უცხოეთი რომ გააკვი რვო, რაღაც ახალი უნდა შექმნა. ახალთან დაკავშირებით კი ძალი ან მომწონს ჩემი ქმრის პროექტი. სტეფანე გემოვნებიან მუსიკას აკეთებს. კარგადაც გამოსდის. პა ტარა მესიჯი არ არის, როდესაც მეექვსე ადგილზე იქნები ემტივის ჩარტებში. ეს სერიოზული განაცხ ადია... - სტეფანია რამდენად გგავთ
EXCLUSIVE
„გული მწ ყდებოდა მაია დარ სმ ელ იძ ე ს ცე ნი და ნ რომ წა ვიდა და კ არ გ ა ხანს არ ჩ ან დ ა . უ ნი ჭ იერესი მ ომ ღ ერალია. ახლა გავიგე, რომ ისევ უბრუნდ ება სცენას, ძალიან გამიხარდა. მაია, ამ მიმდინარეობაში, ძალიან წარმატებული იყო“... მიმდინარეობა როკია, როკს 14 წლიდან მღერის. ვოკალურ-ინსტრუ მენტულ ანსამბლებს კაკო ვაშალო მიძესთან მეცადინეობა მოჰყვა. კაკომ მასში ხმის მაღალი დიაპაზონი აღმოაჩ ინა... ამის შემდეგ იყო ბევრი წარმატება, გასვლითი კონცერტები, აღიარება, და როგორც მომღერალი ამბობს, 18-წლიანი პაუზა. თუმცა, როკის მოყვარულებს ახ სოვთ, ალბათ, 1998 წელს სპორტის სასა ხლეში როკმენთა მიერ ჩატარებული კო ნცერტი ერთადერთი მომღერალი ქალით. ამის შესახებ, მაშინ ჟურნალები წერდნენ, - მაია დარსმელიძემ დაიპყრო მაყურებე ლი. მისი ხმის დიაპაზონმა აბსოლუტუ რად ყველა მომღერალი დაჩრდილა“...
ცოლ-ქმარს და თუ აქვს მუსიკა ლური მონაცემები? - მღერის, მაგრამ კარგად იწყე ბს და მერე უხვევს, ლიანდაგიდან გადადის. სმენა კარგი აქვს. ჯერ ორი წლის არის, მაგრამ როდესაც სმენას ტაშით ვუმოწმებ, მაკვირ ვებს. ყოველივეს ზუსტად იმახ სოვრებს და იმეორებს. შეიძლება მელოდია ზუსტად არ იმღეროს, მაგრამ მონახაზს რითმულად მი ჰყვება. დამიქსული ბავშვია ჩემი შვილი. გარეგნულადაც 80 % მა მაა, რაღაც ელემენტები ჩემი აქ ვს. ხასიათებით კი მე და სტიოპა იმდენად ერთნაირები ვართ, რომ ორივეს გვგავს. ძალიან ჯიუტია. თუ რამის გაკეთება არ უნდა, ვერ გააკეთებინებ. - თუ უბრაზდები და თუ სჯი ხოლმე? - არასოდეს დამისჯია. როდე საც რამეს სწორად არ აკეთებს, ჩემი გაკვირვებაც ჰყოფნის. ჩვ ეულებრივად დავისვამ და ვუხსნი. სტეფანიასთან არასოდეს მილა პარაკია ენის მოჩლექვით. დიდი ადამიანივით ვესაუბრები. ალბათ, ახლა ასე ამიტომაც ტლიკინებს... სახლში გამორთული მაქვს არ ხები, რომლებიც გემოვნებას აფ უჭებს. „პირველი სტერეო“ და ქართველი ვარსკვლავები, ჩემმა შვილმა არ იცის. - ერთი პერიოდი მახსოვს „პი რველ სტერეოზე“ შენი სიმღერ ებიც ტრიალებდა. - ტრიალებდა, მერე კი ჩემი თხ ოვნით ეს ეტაპი დამთავრდა. ავ უკრძალე არხებს ჩემი სიმღერები. - „შობა უშენოდ“ ხარისხიანია თუ უხარისხო? ვიცი რომ არ გი ყვარს ეს სიმღერა. არადა, ისევ გამოგაჩინა, პოპულარობა მოგი ტანა და მსმენელმაც შეიყვარა. - არ მიყვარს არა, მეზიზღება. საერთოდ არ მინდოდა. ჩხუბით და დავიდარაბით ჩამაწერინეს. სწ ორად და კარგად არის შესრულებ ული. ხარისხიანი ნამღერია, მაგრამ
ჩემი სტილი არ იყო. ეს ჩემთვის სამარცხვინო რაღაცაა. მინდოდა ყვ ელასთვის მეკივლა ბოლო ხმაზე, ხალხნო, ეს მე არა ვააარ!.. ახლაც, ამ სიმღერას როდესაც ვინმე მიხსენებს, ცუდად ვხდები, მბურძგლავს. - ყბადაღებული თემა იყო ასაკს შორის სხვაობა. ურთიერთობაზე წლოვანებამ თუ იმოქმედა? - ოჯახი 30 წლის ასაკში შევქმენი. 36 წლისამ გავაჩინე. ახალგაზრდა ქმ არი და პატარა ბავშვი დიდი სტიმულ ია იმისთვის, რომ ახალგაზრდულად გამოიყურებოდე და თავს ბევრად კა რგად გრძნობდე. არც გამოვიყურები ისე, რა წლოვანებისაც ვარ, ამის დამსახურებაა ეს ყველაფ ერი. - პლასტიკური ოპ ერაციების გამო თუ მიგიკითხავს კლინ იკებისთვის? ამბობენ, მაიას ტუჩები აქვს და ბერილიო. -(იცინის) როგორ დავამტკიცო, რომ არ მა ქვს? ჩე მს კლ ასელებს ჰკითხონ, ან ჩემი ბავშვობის ფოტო დაბეჭდეთ. მაგარი ისტორია გამახსენ და. ერთხელ ნათლ ულს ივა კუზანოვის კლინიკაში მივყევი. ცხვირის გაკეთება უნდოდა. ივა კუ ზანოვის ასისტე ნტი მოვიდა ჩემთ ან და მკითხა-თქ ვენც გაკეთებული გაქვთ არა ცხვირი? გაოგნებული ვუყურებდი, თუ პლასტიკური ქირუ რგის ასისტენტი ამას მეკითხება, ხალხს რა უნდა მოვთხოვო? აბ სოლუტურად არაფერი მაქვს გაკეთებული, მაგრ ამ როცა ასაკში შევალ აუ ცილებლად გავიკეთებ. ისე, რატომ ლაპარაკობენ, მიკვ
ირს. მოდელის „ვიდზე“ რომ ვიყო მესმის. - შენ და სტეფანე მართლა ამ სხვრევთ ჩხუბის დროს ყველაფ ერს? - იმ დღ ეს ბა ვშ ვის ძი ძას რა მდენიმე ცნობისმოყვარესთან ახ სნა - განმარტების მიცემა დასჭ ირდა - ორი წელია მანდ ვმუშაობ და ჯერჯერობით ჩემს თვალწინ არაფერი დაუმსხვრევიათო... დი დი ხანია, მართლაც არაფერი და გვილეწია. მაგრამ ყოფილა ასეთი შემთხვევა. მერე დავცლილვართ და ამ ერთგვარი თერაპიის შემდ ეგ ბევრიც გვიცინია. - ეჭვიანობის გამო თუ მოგი წყვია ასეთი სცენა? - არა. ეჭვიანობის გამო ჩხუბი დალეწვით არ ყოფილა. თან ახლა საერთოდ არ ვეჭვიანობ. წლებმა და ურთიერთობამ მეტი ნდობა გა მიჩინა. თუმცა, როდესაც ვიღაცე ბის აქტიურობას ვგრძნობ, რა თქ მა უნდა ვბრაზდები, მაგრამ ასეთი შემთხვევებიც იშვიათია. - როგორც ვიცი, ამგვარი შე მთხვევა ძიძასთან დაკავშირებ ითაც იყო. - ჯერ არ იყო დაბადებული ჩე მი შვ ილი, რო ცა მე და სტ იო პამ სააგენტოში მისვლა გადავწყვ იტეთ. რვა თვის ორსული ვიყავი. მოიყვანეს რამდენიმე გოგო. ერთი 25 წლის ძალიან მომხიბვლელი, საინტერესო და სასიამოვნო გა რეგნობის იყო, დიდი ლამაზი თვ ალებით. ჩემს თვალწინვე დაიწყო სტიოპას „შებმა“. მე კი იმდენად აზარტული ვარ და ასეთი რაღა ცები ისე მქოქავს, სტიოპას მივუ ტრიალდი და ვუთხარი, - მოდი ავ იყვანოთ ეს ძიძად -მეთქი. მაგრამ არ დამთანხმდა. სურვილი მქონ და მეჩვენებინა რეალობა - პატა რა იმედგაცრუებას მიიღებდა და შეიძლება გადაეხარშა, რომ არას წორი მიმართულებით მიდის. - ძიძებთან დაკავშირებითაც ბევრს საუბრობენ. მართლა ცხ რა ძიძა გყავდა? - როდესაც დავითვალეთ 15 გა მოვიდა. ყველაზე მაგარი ის არის, რომ ამ რამდენიმე დღის წინ, ჩვენი ძველი ძიძა დამიბრუნდა და ისევ იდილია გვ აქვს ოჯახში. ყველ აფერი თავის ადგი ლზე დადგა და უკ ვე მაქვს იმის დრო, რომ ჩემს მუსიკა ზეც თავისუფლად ვ იფ ი ქრო.
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
29
ხორ ავ ა თუმ ან იშ ვი ლს ეტყ ვი ს: „ყვე ლა უბე დუ რე ბა შენ გა ნ მოდ ის“
ქართული თეატრის ბედის მწერალ
30
თეატრი იყო მისი ბედისწერა, თა ვად კი – ქართული თეატრის ბედის მწ ერალი. რომ არ ყოფილიყო ის, არავინ იცის, საით წავიდოდა და როგორ განვ ითარდებოდა ქართული თეატრი. ჩაუვარდა პირველი რეპეტიცია. ჩაუვარდა პირველი სპექტაკლები... მისი ცხოვრება ხელოვნებაში მარც ხით იწყებოდა და ტრიუმფებით გვირ გვინდებოდა. ის იყო მიხეილ თუმანიშვილი... ლეგენდარული „მამა რომას“ – ანა მანიანის ცხედარი რომ რომის მოედ ანზე გამოასვენეს, ტაშმა იგრიალა. ტა შით აცილებდა იტალია ყველა დროის უდიდეს არტისტს. გაზეთში ამოკითხულმა ამ ამბავმა მიხეილ თუმანიშვილი შეძრა და აღაფ რთოვანა. ამის შესახებ თავის შესანი შნავ წიგნშიც („სანამ რეპეტიცია დაიწ ყება“) დაწერა. გავიდა დრო, გამოასვენეს თავად დიდი მაესტრო თუმანიშვილი და იგ რიალა ტაშმა... ტაშით აცილებდა საქა რთველო დიდ რეჟისორს... ცოცხალი თუმანიშვილი ერთადე რთხელ ვნახე. მაგრამ დღესაც ცოცხ ლო ბს ის კა დრი. ...მე, 18 წლ ის ბი ჭი, თეატრის გამნათებელ ბიჭთან ერთად, კინომსახიობთა თეატრის მსახიობთა შესასვლელთან ვდგავარ – ნინელი ჭანკვეტაძეს ველოდები... ინტერვიუ სთვის. ძველი კინოსტუდიის ეზოში შემოდის მიხეილ თუმანიშვილი... დავი ძაბე, გავშეშდი... ბატონი მიშა მოვიდა, მოგვესალმა, გამნათებელ ბიჭს ხელი ჩამოართვა, მოიკითხა და... ხელი ჩამო მართვა, მომიკითხა. გავოგნდი, გამიხა რდა... რა ვიცი, რაღა არ დამემართა... მაშინ მისმა ადამიანურმა უბრალო ებამ, სისადავემ მომხიბლა და გამა ოგნა, დღეს უკვე ვხვდები, რომ ამის გარდა იყო სხვაც, ასევე მნიშვნელოვ ანი – მან შესანიშნავად იცოდა საკუ თარი გენიალურობის ფასიც და ისიც, ამგვარი ჟესტით რამხელა სიხარულის მინიჭება შეეძლო ადამიანისთვის, მით უფრო პატარა ბიჭისთვის. და ეს თვისებები მთლიანად და ერ თბაშად, სინქრონულად მისი შემოქმ ედებისთვისაა დამახასიათებელი – მი სი სპექტაკლებისთვის (დღემდე რომ შემორჩა რეპერტუარს) და მისი წიგნ ებისთვის – მუდამ რომ შემორჩება თა როებს....
გზა თეატრისკენ
ბავშვობაში დრამატულ თეატრში არ დაჰყავდათ. ოპერას ეტანებოდა. შინ არიებს მღეროდა სხვადასხვა ოპ ერებიდან. ბიძამ მუყაოს თეატრი გა მოუჭრა. მიშა დეკორატორი იყო – „ალ ადინის ჯადოსნური ლამპრისა“ და სხვა სპექტაკლების დეკორაციებს აკეთებ და. მერე ცირკმა გაიტაცა – მეზობელი ცირკის ორკესტრში უკრავდა და მას დაჰყავდა ცირკში. ერთხანს არქიტე ქტორობაც უნდოდა. 13 წლისამ რუსთაველის თეატრში ახმეტელის „ყაჩაღები“ ნახა და დრ ამატული თეატრი აღმოაჩინა. მიღე ბულმა უძლიერესმა შთაბეჭდილებამ ყველა და ყველაფერი გადაჩრდილა. ეზოს ყოველი ხე ბოჰემიის ტყის ნაწი ლად გადაიქცა, სარდაფი – ტავერნად, სადაც თავისუფლებისმოყვარე ახალ გაზრდები აჯანყებას ამზადებდნენ. ეზოს ყველა კედელი „ყაჩაღების“ მი ზანსცენებით მოხატა. მეზობლის ქა ლი ჩხუბობდა, შლიდა. მეორე დღეს ნახატები ისევ ჩნდებოდა. სანდრო ახ მეტელის სპექტაკლებს ზედიზედ ნა ხულობდა, აფორიაქებდა, მოსვენებას არ აძლევდა. მისი მძვინვარე, მკაფიო იდეებით ინუსხებოდა, ემოციურად ძრ წოდა. „ახმეტელი იყო ჩემი თეატრის აღმომჩენი“. მერვე კლასში დახაზა დიდი პროე ქტი და ააგო მაკეტი – ახალი თეატრის, სადაც ერთად იყო მოთავსებული დრ ამატული თეატრი, ოპერა, ცირკი. თა ვი გაწაფულ რეჟისორად წარმოიდგინა და სკოლაში „პლატონ კრეჩტიც“ და დგა. არავინ შეაჩერა, არავინ უთხრა,
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
რომ თეატრი საშინელი თამაშია, რომელიც უმრავლესობისთვის მარცხით და სულიერი გაკოტრ ებით მთავრდება. „თავს უშველეთ, წადით თე ატრიდან, წადით, სულ ერთია, სად წახვალთ, ოღონდ მოშორდ ით მას“... არ უთხრეს, არ შეაჩერეს. კა რგია, რომ არ შეაჩერეს... 18 წლის ჯარში წაიყვანეს, 1939-ში. მერე ომიც დაიწყო. ...უკანდახევა დასავლეთის საზღვართან. მედდა კატია. საში ნელი ღამე – გერმანელების თვ ითმფრინავებიდან გადმოყრილი სპეციალური შუშხუნები, დაბო მბვა. საუბარი კატიასთან. კატია მსახიობობაზე ოცნებობს. ისევ უკანდახევა. ირგვლივ ყველაფ რის ნგრევა. ცხედრები, დამწვა რი მანქანები, დამტვრეული გზა. ტალახი. ქარი. უსიტყვოდ, ჩუმად სვლა. ისევ ბრძოლა. ალყა ტანკ ებით. ბომბები – ციდან. რომელი ღაც პატარა სახლის დერეფანში ნაპოვნი კატიას გვამი, ცოცხში თავჩარგული. „მე და ის მაშინ ოცი წლისანი ვიყავით“... ომი დამთავრდა. მიშა დაბრ უნდა. თეატრალურ ინსტიტუტ ში ჩაბარება გადაწყვიტა. ერთმა დეიდამ მეგობრის დახმარებით გაიგო, რას მოითხოვდა ტოვს ტონოგოვი აბიტურიენტებისგან. ბიცოლამ ლიზა ჩერქეზიშვილთ ან წაიყვანა. ქართულ სამოსელში გამოწყობილმა, 70 წლის ელის აბედ ჩერქეზიშვილმა ხელი გაუწოდა და ინსტიტუტამდე ფეხით ატარა. მერე სასწ ავლო ნაწილის გამგეს – აკაკი ფაღავას წარუ დგინა: „შეხე, შეხე, რა სალდათი მოგიყვანე, ორდენებიანი და მედლებიანი“. ...ინსტიტუტში ჩაირიცხა. პედაგოგი – გიორგი ტოვს ტონოგოვი. ახალგაზრდა. სავსე თეატრალური პრინ ციპებისადმი უსაზღვრო რწმენით. სტანისლავსკის მოძღვრების მქადაგებელი. შთაგონებული საუბრები. ლოგიკური მსჯელობები, გატაცება. ყოველი მე ცადინეობის დღესას წაულად ქცევა.
პირველი მარცხი – რე პეტიციის ჩავარდნა გიორგი
ტოვსტონო
გოვი სტუდენტებთან გოლდ ონის „სასტუმროს დიასახლისს“ დგამს. სტუდენტ რეჟისორებს თითო სცენა დაურიგა „დასადგ მელად“. მიშას კავალერთან და მარკიზთან მირანდოლინას შეხვ ედრის სცენა ერგო. მიშამ სცენა მოიფიქრა. დანიშნა მის ცხოვრე ბაში პირველი დამოუკიდებელი რეპეტიცია. რეპეტიციაზე გამო ცხადდნენ სტუდენტები – ელენე ყიფშიძე, ეროსი მანჯგალაძე, იური კაკულია. მიშამ თავისი ჩა ნაფიქრი გააცნო. მოიწონეს, ტე ქსტის წაკითხვის მერე კი დაუწ უნეს, შენი გადაწყვეტა მთლად ზუსტი არააო. დიდხანს იკამათ ეს. „შემდეგ მათ ითამაშეს ჩემი ვარიანტი, მაგრამ ისე, რომ უკვე მე თვითონაც არ მომწონდა, თა ვიანთი ვარიანტი კი ისე ითამაშ ეს, რომ ძალიან მომეწონა და და ვიბენი, არ ვიცოდი, რა გზას და ვდგომოდი. თვალთ დამიბნელდა. საოცარი სიცარიელე ვიგრძენი, საშინლად ავღელდი და სხვა უკ ეთესი რომ ვერაფერი მოვიფი ქრე, შესვენება გამოვაცხადე...“
25 წელი თეატრში
დ ამ თ ა ვრ დ ა ს ტ უდე ნ ტ ობ ა . დაიწყო დიდი გზა – ინსტ იტუტში პ ედ ა გო
გიურ მოღვაწეობას შეუდგა. პედაგოგობამ გაიტაცა და სიცო ცხლის ბოლომდე არ შელევია... ინსტიტუტის დამთავრებისთან ავე ხორავამ თეატრში მიიყვანა. მხარს უჭერდა, ექომაგებოდა. ხელში „საწარმოო“ პიესა შეაჩეჩ ეს და მისი რუსთაველის თეატ რში დადგმა დაავალეს. პიესაში იყო შეჯიბრი ჩაის კრეფაში, რე კორდები, თითქოს სიყვარული, ანგლობა, ფაციფუცი და მორჩა. პიესა წაიკითხა, ხელჩასაჭიდი ვე რაფერი იპოვა. ხატავდა ესკიზე ბს, წერდა სარეჟისორო გეგმას. მხატვართან ერთად მაკეტიც გა აკეთა – პაწაწკინტელა სახლები, ჩაის ბუჩქები, მთები, ტყეები, მწ ვანე ბაირაღები... კომისიამ მაკე ტს დახედა და დაიწუნა. დაიწუნა და გავიდა. ნირწამხდარი გამოვი და ახალგაზრდა რეჟისორი სამა კეტოდან. დარბაზში სპექტაკლი მიდიოდა. იყო ხარხარი, ტაში. მიშა სახლში წავიდა, ჩაწვა. სპ ექტაკლის დამთავრებიდან ერთ საათში: ხანძარი თეატრში. დაიწ ვა კომისიის დაწუნებული მიშას მწვანებაირაღიანი მაკეტიც. „ასე ხანძრით დაიწყო ჩემი ცხ ოვრება პროფესიულ თეატრში“. კარსანიძის „მარადმწვანე ქე დების“ პრემიერა. მარცხი... „მე უმეტეს შემთხვევაში იმას ვდგამდი, რაც თეატრს სჭირდე ბოდა და არა იმას, რაც გულით მინდოდა, ის კი სულ რამდენ ჯერმე დავდგი“, – ამას მოგვია ნებით იტყვის. „მარადმწვანე ქედებს“ მოჰყვა „დაუვიწ ყარი 1919“. სპექტაკლად დავიწყებადი რომ იყო და მარცხად – მართლაც დაუვიწყარი. მერე იყო „ქა რიშხლის წინ“, შუალედში კი – წარმატება. წარმატებამდე თანამოაზრეთა დარაზმვა. აყ ოლიება... მიხეილ თუმანიშვილი თავის მეგობარ მსახიობებთან ერთად, რესტორან „გემოში“ ჭი ქით ხელში რომ შეჰფიცეს ერთმ ანეთს: სამუდამოდ ერთად ვიქნ ებით და ერთად შევქმნით ახალ ხელოვნებასო. კოტე მახარაძე, ბადრი კობა ხიძე, გოგი გეგეჭკორი, მედეა ჩა ხავა, ეროსი მანჯგალაძე, ნოდარ ჩხეიძე, მერაბ გეგეჭკორი, რამაზ ჩხიკვაძე, გურამ საღარაძე... „ეს ჩემი არმია მზად იყო შტამპების წინააღმდეგ გასალაშქრებლად, შტამპებისა და... ჩვენ გვ
აწვალებდა სიყალბე სცენაზე და ვოცნებობდით ახალ ხერხებსა და საშუალებებზე...“ მარცხიან დასაწყისს მოჰყვა გულით პირველი სპექტაკლი – „ადამიანებო, იყავით ფხიზლად“. წაიკითხა გესტაპოელთა ციხეში ნაწამები ჩეხი კომუნისტის, იუ ლიუს ფუჩიკის სიკვდილის შემდ ეგ გამოცემული ჩანაწერები „რე პორტაჟი სახრჩობელადან“. ჩანა წერებმა ააღელვა. მთელი ღამე არ დააძინა. „პირველად მომწყუ რდა, გულით დამედგა რაღაც“... კოტე მახარაძესთან ერთად დაწერილი ინსცენირება. ხორა ვას მხარდაჭერა: დადგით, იმუშ ავეთ რეპეტიციებიდან თავისუ ფალ დროს. რეპეტიციები გვიან ღამით, დერეფნებში, ფოიეში, სახლებში... ფანატიზმი. თავდ აუზოგავი შრომა და პირველი გულით დადგმული სპექტაკლი – „ადამიანებო, იყავით ფხიზლად“. პირველი წარმატება... აღიარება. თუმანიშვილს ხორავა დაიბ არებს. კიდევ ერთხელ შეაქებს, „ფუჩიკის“ გზით იარეო. მერე ეტყვის: ისტორიულ-რევოლუცი ური სპექტაკლების ციკლი უნდა შევქმნათ და ამ პოლიტდეკადის ერთიანი ფორმა შენ უნდა მოიფ იქროო. და კიდევ: ციკლს „სკკპ(ბ) ისტორიის მოკლე კურსი“ უნდა დაედოსო. მიშას გაუხარდება, ამხელა მისია რომ დააკისრეს, წა მოვა, მაგრამ ზემოდან ხორავას გვრგვინვა მოესმის: „მიშა, და იცადე“, და უშველებელ წითელ ვაშლს აჩუქებს. მიშას კი უხარია, მაგრამ ამ დავალებას ვერ შეუს რულებს, ბევრს იწვალებს, მაგრ ამ ფორმას ვერ მოიფიქრებს... მერე იქნება დღეს უკვე ლე გენდადქცეული სპექტაკლი: ფე იერვერკული „ესპანელი მღვდ ელი“.... შემდეგ კი დამხობა ღმ ერთების. თეატრის ღმერთების. მძვინვარე ბრძოლა თეატრის უფროს თაობასთან. აკაკი დვალ იშვილის, მიხეილ თუმანიშვილის, დოდო ალექსიძის, ფარნაოზ ლა პიაშვილის საზემოდ დადებული ფიცი – რომ იბრძოლებენ ხორა ვას და ვასაძის სათეატრო დიქტ ატურის წინააღმდეგ. ინტრიგები, ბრძოლა კულისებში, ბრძოლა ღიად. მიღწეული მიზანი. 1955 წელს ხორავასა და ვასაძეს ხს ნიან. მაშინ იტყვიან, „20-წლიანი დიქტატურა დაემხოო“, თუმანი შვილი მერე დაწერს: „ხორავასა
მიხეილ თუმანიშვილზე
ბათუმის თეატრში პრემიერაა
ბათუმიდან
ახალგაზრდა რეჟისორი საროსკიპოში მიღებული გამოცდილებით დეა თავბერიძე
ბათუმის თეატრი პრემიერისთ ვის ემზადება. დათო ტურაშვ ილის „შავი კეტების“ გმირები მსახიობებმა სცენაზე 5 თვის წინათ გააცოცხლეს. ორთვია ნი პაუზაც ჰქონდათ. ღელავს ახალგაზრდა რეჟისორი. ვახტ ანგ ბერიძე 25 წლისაა, ეს მისი მეორე დამოუკიდებელი სპაქ ტაკლია. თავად მწერალს კი სპ ექტაკლიდან არცერთი სცენა არ უნახავს. თუ რეპეტიციებით ვიმსჯელებთ, უკმაყოფილო არც მწერალი უნდა დარჩეს და არც მაყურებელი.
და ვასაძის განთავისუფლება უკვე ეპოქაა“. ხორავა თუმანიშვილს ეტყვ ის: ყველა უბედურება შენგან მოდის. მერე იყო კვლავ მარცხი. კისრის წამტვრევაც. „ესპანელი მღვდლის“ მერე შეუჩ ნდებიან: „მიშა, შენ ახმეტელი ხარ, ახმეტელი! შენ მისი საქმის გამგრძ ელებელი უნდა იყო“. ისიც საფუძვ ლიანად ჩაუჯდება ახმეტელის მემკ ვიდრეობას და გადაწყვეტს, დადგას ჰეროიკულ-რომანტიკული სპექტა კლი, ლეო ქიაჩელის „ტარიელ გო ლუა“... გამრეკელისეული ბოჰემიის ტყით შთაგონებული სცენაზე სამი ცაცხ ვის ფონს გააკეთებს. იქნება ნაბდ ების, ხანჯლების, შაშხანების სცენა, გამარჯვების ცეკვები, ხალხმრავ ალი, ხმაურიანი, მოძრავი სკულპტ ურული სცენები. აღტკინებული მუშაობა. სტუმ რად ფინელი რეჟისორი და ახლა იმის ხოტბა-დიდება: „სცენური რიტმისა და ტემპების კომპოზიტორი ხართ“. მთლად თავბრუ დაეხვა, უფრო შე უტია... შემდეგ ხალხით გატენილი დარბაზი. გასინჯვა. „ხუთი წუთის დაწყებული არ იყო, რომ მივხვდი – ყველაფერი დაინგრა, ყველაფერი ეს გახვრეტილ შაურად აც არ ღი რდა. თი თქ ოს რა ღაც, ამ დროისთვის უაზროსა და შეუსაბამ ოს დავეჯახე და თავზე უშველებელი კოპი დამაჯდა... მე ამ სპექტაკლს ხშ ირად ვხედავდი ძილში – კოშმარულ სიზმრად“. კოშმარულ მარცხს ისევ ტრიუმფ ები ჩაენაცვლა. კოუჰორტის „როცა ასეთი სიყვარულია“. შემდეგ დაუვ იწყარი „ჭინჭრაქა“. მანამდე კონკურენტის გზიდან ჩა მოშორება – დოდო ალექსიძე თეატ რს ტოვებს. ისევ ტრიუმფი – „ანტი გონე“. რუსთაველის თეატრის მთავ არი რეჟისორობა, „იულიუს კეისარი“ და... რეჟისორი თეატრიდან წავიდა. შვიდკაცას ნელი კვდომა. ინტრ იგები. წავიდა თეატრიდან, სადაც თითქმის 25 წელი იმუშავა, რომელს
აც თითქმის 25 წელი შესწირა... „ჩემი მეუღლე მამშვიდებს, შენ კი არ შეგი წირავს თეატრისთვის 25 წელი, თე ატრმა მოგცა საშუალება, მის კედლ ებში 25 წელი გემუშავაო, შეიძლება მართალიც იყოს“... ის წავიდა. „მე თეატრიდან წავედი იმის გამო, რომ ჩემი თანამებრძოლე ბი უკვე ვეღარ მიგებდნენ, ან მე ვერ ვუგებდი მათ... საბოლოოდ აღმოვჩ ნდით – მე და ისინი“.
18 წელი თეატრში
შემდეგ იყო პაუზა. რამდენიმე წე ლი მხოლოდ თეატრალურ ინსტიტ უტში და ტელევიზიაში მოღვაწეობა. მერე ისევ თეატრი, კინოსტუდიის თეატრალური სახელოსნო. მერე – კინომსახიობთა თეატრი. ახალი შე გირდები, ახალი თანამებრძოლები. ისევ წარმატებები. „ბაკულას ღორე ბი“, „დონ ჟუანი“, „ზაფხულის ღამის სიზმარი“... „ჩვენი პატარა ქალაქი“... „ჩვენი პატარა ქალაქი“ – სპექტაკლი რომ გასევდიანებს და არ გამძიმებს, შენდაუნებურად ცრემლს რომ მო გგვრის, მაგრამ მერე იმ ცრემლიან თვალს იმედის სხივით რომ აგინთე ბს, ამოუცნობ სითბოს რომ ჩაგიღვ რის სულში და გაგიჩენს სურვილს, დააფასო ამქვეყნად ყოფნის ფაქტი – სიცოცხლე, დააფასო ადამიანები, სანამ შენ გვერდით არიან... „რამდენ ხანს გავძლებთ? ვინ იცის. რამდენსაც შევძლებთ, იმდენ ხანს ვიარსებებთ“, – წერდა კინომს ახიობთა თეატრზე მიხეილ თუმანი შვილი. ამ თეატრში მან სიცოცხლის ბო ლო 18 წელი გაატარა. 18 წელი ცოტა არაა თუნდაც შენს დაარსებულ თეატრში. მარჯანიშვი ლს 4 წელიც არ აცალეს. სისხლი მო უწამლეს. თუმანიშვილის თეატრი ახლაც არსებობს. გაძლეს. შეძლეს. „ალუბ ლის ბაღიც“ დადგეს, ბატონ მიშას რომ უნდოდა დადგმა... რაც მთავარ ია, მისი ალუბლის ბაღი არ გააჩეხვი ნეს არავის – მისი თეატრი...
დათო ტურაშვ ილი: „შავი კეტები“ ადრე თავისუფალმა თეატრმა დადგა. მაგრამ, როგორც ვიცი, ბათუმში რა დიკალურად განს ხვავდება იმ სპექტა კლისგან, როგორიც აქ იყო. პრემიერა გარკვეული მიზე ზების გამო გადა იდო. დამირეკავენ და აუცილებლად წავალ. რეპეტიცი აზე მაშინ ვიყავი, როდესაც სპექტა კლზე მუშაობა ახ ალი დაწყებული ჰქონდათ… მგონ ია რომ კარგი გა მოვა. - რატომ გადა წყვიტეთ დათო ტურა შვილის „შავი კეტების“ და დგმა? - იმიტომ, რომ ეს პიესა იმ რეალობასთან არის ახლოს, რა რეალობაც ჩვენშია. ად ამიანური ფაქტორიდან გამომდინარე ვგულისხმ ობ... მოქმედება საროსკ იპოში ხდება. საროსკ იპო კი ისეთი დაწესებუ ლრებაა, სადაც ყველა შიშვლდება, როგორც გარეგნულად, ისე სუ ლიერად. უფრო თა ვისუფლები ხდებიან და ისეთ თემებზე სა უბრობენ, რაზეც სხ ვაგან ვერ ისაუბრებ. ამ ფაქტორიდან გამომდინარე, ხდება იმ გულწრფელობისა და სინამდვილის აღია რება, რაც ჩვენ გვაწუხებს და ვერ ვსაუბრობთ ყოფით საუბარში. იქ კი ქალებისგან, რომლებისგანაც სიამოვ ნებას ყიდულობ, გარდა სიამოვნებისა ის პროცესებიც არის, რაც გულღიას გხდის და გათავისუფლებს. - თქვენი საუბრიდან გამომდინარე, ალბათ, ბევრ
ჯერაც ყოფილხართ საროსკ იპოში. - ეს ისეთი თემაა…(ფიქრ ობს) ვყოფილვარ, როგორ არა. რო ცა რა ღაც თე მას ეხ ები, და ეს თემა არ იცი და შე ნთვის უცნობია, ძალიან გიჭი რს მუშაობა. ჩემი იქ ყოფნა კი ბევრ რამეში დამეხმარა. ვიცი იქ როგორ იქცევიან ეს ქალები. როგორ ექცევიან მამაკაცებს, ერთმანეთს, როგორი ურთიერ თობა აქვთ, რას გრძნობენ რო ცა მათთან მიდის კლიენტი, რა უხარიათ, რა სწყინთ... ეს მომე ნტები დამეხმარა… - ნანახი გაქვთ თუ არა სპ ექტაკლი, რომელიც თბილისში თავისუფალ თეატრში დაიდგა? - პრინციპულად არ ვნახე. მინდა, რომ ეს ჩემში სიახლედ დარჩეს. როცა რა ღაცას ნახულობ, იქ ერთგვარი შთ აბეჭდილება გრჩე ბა. მე კი მინდა, რომ ის შთაბეჭდილება, რომელიც პიესის წა კითხვისას მივიღე, ბოლომდე დარჩეს. პრ ემიერის შემდეგ აუცი ლებლად ვნახავ. მაინტე რესებს იქ როგორ ფიქრ ობენ ამ თემასთან დაკა ვშირებით. რას გრძნობენ და როგორ გადმოაქვთ ის პრობლემები სცენაზე, რაც პიესაშია… რეპეტიციას სულ 15 წუ თი ვუყურე… გული დამწყდა, რომ რეპეტიციაზე ვიყავი და არა პრემიერაზე. როგორც რეჟი სორმა მითხრა, პრემიერა აგვი სტოს ბოლო საა დაგეგმ ილი…
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
31
მალხაზ დვალი
პუტინის ულტიმატუმი
1994 წლიდან, როდესაც ალექსა ნდრე ლუკაშენკო, „პარტიული ნო მენკლატურის პრივილეგიათა“ წი ნააღმდეგ ბრძოლის პროცესში ბე ლორუსის პრეზიდენტად აირჩიეს, მან მოსკოვს რამდენჯერმე შესთ ავაზა: „საბჭოთა კავშირი“ (თუნდაც ახალი სახელწოდებით) აღვადგინ ოთო და ბოლოს, პუტინისგან ასეთი პასუხი მიიღო: „საბჭოთა კავშირში რუსეთი და ბელორუსი „მოკავშირე რესპუბლიკები“ იყვნენ, ეს რუსებს უკვე აღარ გვაწყობს, გვეყო, რაც გარჩინეთ მუქთამჭამელები; თუ ინტეგრაცია გინდათ, კავშირი კი არ აღვადგინოთ, არამედ რუსეთის ფედერაციის შემადგენლობაში შე მოდითო!!!“ სწორედ და მხოლოდ ამის შემდ ეგ დაიწყო ლუკაშენკოს იმედგაცრ უება, თორემ მანამდე, ესე იგი 2002 წლამდე, როცა პუტინმა ეს დაუვიწ ყარი ფრაზა წარმოთქვა, ის მოსკოვ ის უპირველესი მოკავშირე იყო. მათ შორის საქართველოს წინააღმდეგ ბრძოლაში. 32
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
„თავისუფალ ერთა მძლე კავშირი ძმური“
რამდენიმე დღის წინ, რუსულმა ტელეკომპანია „ნტვ“-მ, საუკეთ ესო დროს, ესე იგი პრაიმტაიმში, უჩვენა საოცარი ფილმი ალექსა ნდრე ლუკაშენკოს შესახებ „კრ იოსტნი ბატკა“, ანუ „ნათლიმამა“, ოღონდ რუსულ-სლავური ჟღერ ადობით. ვისაც ეს ფილმი არ უნახავს, დაბეჯითებით ვურჩევ, აუცილე ბლად ნახოს – ინტერნეტში დევს. განსაკუთრებით მათ არგებთ ამ საოცრების ხილვა, ვისაც დღ ემდე აქვს ილუზია, თითქოს რაიმენაირად, რაიმე თვალ საზრისით, რაიმე კომპ რომისით, რაიმე ხერხით შესაძლებელია თანამე დროვე რუსეთთან და მის ხელმძღვანელო ბასთან საერთო ენის გამონახვა და თან სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის შენარჩუნება. „ნტვ“-ს ფილმში კრემლის ყო ფილი უერთგულესი მოკავშირე, „მოძმე ბელორუსი ხალხის“ პრეზ იდენტი, საბჭოთა კავშირის აღდგ ენის გულწრფელი მომხრე, ალექ სანდრე ლუკაშენკო გამოყვანილია, როგორც პირსისხლიანი მკვლელი, ნაძირალა, გამყიდველი, ავაზაკი და იდუმალი ეშმა, რომელიც თავის სატანისტურ არსს ოსტატურად ნიღბავს სიტყვებით რუსეთთან და რუს ხალხთან „მეგობრობისა და ძმობის“ შესახებ. დარწმუნებით შეიძლება ით ქვას: ასეთი საშინელება რუსულ ტელევიზიას სააკაშვილზეც კი(!) არ გადაუღია. თანაც, „ნტვ“ დიდი ხანია, დამოუკიდებელი ტელეარ ხი აღარ არის: ისევე, როგორც, ფა ქტობრივად, ყველა მნიშვნელოვანი მედიასაშუალება (ელექტრონულ იც და ბეჭდურიც), ისიც „გაზპრო მს“, ანუ სახელმწიფოს ეკუთვნის და ხსენებული ფილმიც, რა თქმა უნდა, რუსული სპეცსამსახურების დაკვეთით მომზადდა. რატომ? რით დაიმსახურა ლუკა შენკომ პუტინის რისხვა? „დაიმსახუ რა“ იმით, რომ ფეხს ითრევდა და ბო ლო მომენტამდე არ თანხმდებოდა რუსეთ-ყაზახეთ-ბელორუსის საბა ჟო კავშირში შესვლას, რომელიც ას ტანაში გაფორმდა! ფაქტობრივად, ამ კავშირის შექმნა გახდა პირველი ნაბიჯი ყოფილი საბჭოთა კავშირის ტერიტორიაზე ერთიანი სახელმწი ფოებრივი წარმონაქმნის აღდგენ ისკენ. თუმცა, ქართველ პოლიტი კოსებს, რომლებიც აბსოლუტურად მარაზმატული შიდა კინკლაობითა და გარჩევებით არიან დაკავებულნი, ეს ისტორიული მოვლენა (ყველაზე მნიშვნელოვანი სსრკ-ს დაშლის შე მდეგ), საერთოდ არ შეუმჩნევიათ.
მაგალითად, როდესაც 19951996 წლებში აფხაზეთის წინააღმდ ეგ სანქციების შემოღების საკითხი იხილებოდა, მოსკოვს არ აწყობდა, პირდაპირ გამოსულიყო ამ სანქცი ების წინააღმდეგ, რაკი შევარდნაძემ ძალოვან მინისტრებად მოსკოვიდან გამოგზავნილი კადრები დანიშნა (კვ ირაია, ნადიბაიძე, გიორგაძე), ამიტ ომ ლუკაშენკოს სთხოვა დსთ-ს სა მიტზე გადაწყვეტილებისთვის ვეტო დაედო; თვითონ კი თავი მოიკატუნა: „აბა, მე რა შუ აში ვარ, ბე ლო რუ სი ხომ დამოუკიდებელი სახელმწიფო აო“. გარდა ამისა, ჩვენ ხშირად ვკით ხულობდით ხოლმე: „საიდან აქვს აფხაზურ არმიას ამდენი შეიარა ღება, მათ შორის ავიაგამანადგურ ებლები და უახლესი საარტილერიო სისტემები?“ საიდან და ბელორუ სიდან! ისევ და ისევ, 90-იან წლებში მოსკოვის ფარული „თხოვნით“ და დავალებით. რაც შეეხება ხსენებულ „საბაჟო კავშირს“, მისი წესდება ითვალისწ ინებს, რომ სამივე ქვეყანა თანხმდ ება საერთო ეკონომიკური საზღ ვრის არსებობას. ესე იგი საქონლის განბაჟება მიმდინარეობს მხოლოდ ამ გარე საზღვარზე, შემოსავლის 90 პროცენტი(!) ერგება რუსეთს, ხოლო ყაზახეთი და ბელორუსი დანარჩენ 10 პროცენტს(!) ძმურად გაიყოფენ.
კითხვა ბურჯანაძესა და ნოღაიდელს
თანაც, საბაჟო საზღვრებს რუსი მებაჟეები გააკონტროლებენ. ანუ, ფაქტობრივად, ბელორუსი და ყაზა ხეთი ამ აზრით რუსეთის ფედერაცი ის შემადგენლობაში შედიან. ყოველ შემთხვევაში, შეთანხმება ითვალი სწინებს, რომ ყაზახეთისა და ბელო რუსის საბაჟოებზე მოსკოვიდან მი ვლენილი სპეციალისტები იმუშავებ ენ, რათა „ადგილობრივ“ მებაჟეებს რაიმე არ შეეშალოთ. თუ ყაზახეთი და ბელორუსი წი
ნადადებას (ულტიმატუმს) არ დასთ ანხმდებოდნენ, მოსკოვი ამ ქვეყნე ბთან დაახლოებით ისეთივე ეკონ ომიკური საზღვრის შემოღებითა და ემბარგოთი იმუქრებოდა, როგორც 2006 წლიდან საქართველოს წინააღ მდეგ შემოიღო. არც ყაზახეთს და არც ბელორუ სს კრემლთან ასეთი დონის კონფ რონტაცია არ სურდათ. ყაზახებს, უბრალოდ, შეეშინდათ, რომ მოსკ ოვი „ყირგიზულ ქრონიკას“ გაიმეო რებდა, სადაც სისხლიანი „რევოლუ ცია“ სწორედ სოციალური პრობლე მების გამო მოხდა. თუმცა ლუკაშე ნკომ მაინც სცადა წინააღმდეგობა და მოსკოვს ასეთი კომპრომისი შესთავაზა: „საბაჟო კავშირში შემო ვალ, თუ უბაჟო რეჟიმი ნავთობსა და ნავთობპროდუქტებზეც გავრცე ლდებაო“. ნურას უკაცრავად! ნავთობი და ნავთობპროდუქტები მოსკოვის სტრატეგიული იარაღია. სანამ ბე ლორუსი სახელმწიფოებრივ სუვე რენიტეტს ინარჩუნებს, მოსკოვი ამ სიმდიდრეს მას არ დაუთმობს, რა დგან ის სწორედ ბელორუსის დამო უკიდებლობაზე იმუშავებს. ამიტომ, პუტინის პასუხი ლოგიკური იყო: „ნავთობზე ბაჟი მხოლოდ მას შემდ ეგ გაუქმდება, რაც საბაჟო კავშირი ერთიან ეკონომიკურ სივრცედ გა რდაიქმნებაო“. როდის? 2012 წელს! მერედა, არ იკითხავთ, რას ნიშნავს ეს „ერთიანი ეკონომიკური სივრცე?“ – ყოველგ ვარი სახელმწიფოებრივი საზღვრ ების მოშლას, ერთიანი ვალუტის შემოღებას, გადასახადების უნიფ იკაციას და, რაც მთავარია, რუსულ სივრცეში შემავალი ქვეყნების მიერ საერთო სახელისუფლებო ორგანო ების აღდგენას! თანაც უკვე 2012 წლისთვის!!! აბა, მეტი რა არის ერთიანი სახე ლმწიფო? ესე იგი, პუტინი თავისი მესამე საპრეზიდენტო ვადის დასაწყისშივე
აპირებს, ახალ იმპერიას ჩაუყაროს საფუძველი და თან პირდაპირ აცხა დებს, რომ „კავშირის კარი ღიაა ყვ ელა სხვა მეზობელი ქვეყნისთვის“. იგულისხმება, რასაკვირველია, ოდესღაც სსრკ-ს შემადგენლობაში შემავალი ყოფილი „მოკავშირე რე სპუბლიკები“. მათ შორის საქართ ველო. ისე, ძალიან საინტერესოა, ბა ტონი ნოღაიდელი და ქალბატონი ბურჯანაძე, მოსკოვში ყოფნისას, ამ „პერსპექტივას“ თუ განიხილავენ? ან საერთოდ, რა დამოკიდებულე ბა აქვთ პუტინის „ინტეგრაციული პროექტისადმი?“, აპირებენ თუ არა (ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ) მასში ჩართვას და „საბაჟო კავშირ ში“ გაწევრიანებას? საოცარია, რატომ არავის მოსდ ის აზრად, მათ ეს კითხვა დაუსვას. არადა, პუტინი რომელიმე ოპოზ იციონერს მხარს არა „ლამაზი თვ ალებისთვის“ არამედ, მხოლოდ იმ შემთხვევაში დაუჭერს საკუთარი ხე ლისუფლების წინააღმდეგ ბრძოლა ში, თუ ზემოაღწერილი პროქტების საკითხში წინასწარ მათი თანხმობა ექნება. როგორც ჩანს, უკვე აქვს კიდეც თანხმობა. წინააღმდეგ შემთხვევ აში, მისთვის რა განსხვავებაა სა ქართველოს პრეზიდენტის გვარი ბურჯანაძე იქნება, ნოღაიდელი თუ სააკაშვილი, თუკი ახალი პრ ეზიდენტი ნატოზე, ევროკავშირზე, დასავლეთზე უარს არ იტყვის და პუტინის იმპერიულ სცენარში არ ჩაეწერება? ჰოდა, მოვაწყოთ კიდევ ერთი რე ვოლუცია და მერე ხმაშეწყობილად ვიმღეროთ ყოფილი საბჭოთა კავშ ირის ჰიმნი: „თავისუფალ ერთა მძლე კავშირი ძმური, შეჰკრბა საუკუნოდ წმინდა რუსეთმააააა...“ სხვათა შორის, არქივიდან ამოღ ებული ტექსტი არ გეგონოთ – დღეს რუსეთის ფედერაციის სახელმწიფო ჰიმნია.
საქართვ
ომის დროს, რეზე რვში რომ გამოიძ ახეს, ვეღარავინ შეაკავა. დედა ემუდარებოდა არ წასულიყო. მისთ ვის ეს მიუღებელი იყო – როგორ? და ვიმალოო?! ბიჭე ბი იქ არიან და თვალებში როგორ შევხედოო... დედა ევედრებოდა გაჩე რებულიყო, ვადის ამოწურვამდე. სა სტიკ უარზე და დგა. მაინც წავიდა. გაცილებისას სთხოვა, თავი არ გამოიჩინო, წინა ხაზზე დაგაყენებე ნო. გოგა ჭითანავამ გაბრაზებულ მა გადაულაპარაკა ძმას - ეს ქალი ოლიმპიადაზე ხომ არ მიშვებს, ომია, რასაც დამავალებენ იმას გავაკეთე ბო. თქვა და წავიდა. 8 აგვისტოს გაიხურა სახლის კა რი... 9 აგვისტოს სენაკის ბაზას ბო მბავდა მტერი. პირველ დაბომბვას გადაურჩა, მეორე დაბომბვისას კი... 20 ნაბიჯში დაეწია სიკვდილი - ოცი ნაბიჯიღა იყო სანგრამდე... და ოცის ნაცვლად ერთი ნაბიჯი გადადგა უკვდავებისკენ... გოგა ჭითანავა 1987 წლის 30 ოქ ტომბერს დაიბადა - ხობში. დაამთა ვრა სოფელ ხეთის საშუალო სკოლა. მშობლებისთვის მეორე, უმცროსი ვაჟი იყო, თუმცა დედა გაიხსენებს, რომ გოგა იყო უფროსი, ვიდრე მა სზე 2 წლით უფროსი ლევანი... დედა: „პატარაობიდანვე ისეთი იყო – დაეყრდნობოდი. დიდის საქმ ეც რომ დაგევალებინა, თავისუფლ ად აკეთებდა. ისეთი იყო – სულ გვ იკვირდა... ვერავინ ვერაფერს მოატ ყუებდა... მახსოვს ერთხელ ბაღიდან მოდიოდნენ გოგა და ლევანი. გოგა გაბრაზებული მოდიოდა და სურა თი მოჰქონდა - ბაღში გადაუღიათ. გამოვართვი სურათი, ვნახე რომ სუ რათზე ლევანი ტიროდა. გოგას ვკ ითხე, რატომ ტიროდა-მეთქი. რა ვი ცი კაცო, დედა უნდოდაო – გაბრაზ ებულმა მითხრა... არადა, ლევანი 2 წლით უფროსი იყო გოგაზე, მაგრამ გოგა უფრო ვაჟკაცური და გამბედ ავი იყო. მეხუთე კლასიდან ქალაქში მარტო დადიოდა. რასაც დავაბარე ბდი ყველაფერს აკეთებდა. ერთხ ელ ლევანმა თქვა, მეც გავყვები გო გასო. მარტო ვერ ბედავდა წასვლას. გავაყოლეთ. უკან გვიან დაბრუნდნ ენ. გოგა ბუზღუნებდა, ლევანს აწი არსად აღარ წავიყვანო. პატარა ბა
ველოსთან გაფორმებული კონტრაქტი
ოცი ნაბიჯიღა იყო სანგრამდე... და ოცის ნაცვ ლად ერთი ნაბი ჯი გადადგა - უკ ვდავებისკენ...
გოგა ჭითანავა
ვშვივით გული გამიწყალა, რამდენი რამე მომთხოვა, მაგრამ არაფერი ვუყიდე, მოვატყუე და სახლში ისე მოვიყვანეო... ბავშვობიდან ძალიან მოსიყვარულე იყო, სკოლაში საუკ ეთესოდ სწავლობდა...“ სკოლის დამთავრების შემდეგ თბილისში წამოვიდა, ტექნიკურ უნივერსიტეტში სწავლობდა მექა ნიკა-მანქანათმშენებლობის ფაკუ ლტეტზე. მამა: „ხუთი წელი ცხოვრობდა დამოუკიდებლად თბილისში და არ ასდროს პრობლემა არ შექმნია. ბრ ძნული და ჭკვიანური აზრების თქმა იცოდა. ახლა იხსენებენ მის ნათქ ვამებს მისი მეგობრები და უფროსი თაობაც. ალბათ, ხანმოკლე სიცო ცხლე რომ ჰქონდა, იმიტომ იყო ას ეთი განსხვავებული...“ სტუდენტობისას ორჯერ იყო რეზერვში. უნივერსიტეტი 2008 წე ლს დაამთავრა. თბილისიდან ახალი ჩასული იყო ხობში, მობილიზაცია რომ გამოცხადდა და გამოიძახეს. დედა: „სანამ ეს ამბავი მოხდებ
ოდა სამი დღით ადრე, მარტო ვი ყავი სახლში, თავს ძალიან ცუდად ვგრძნობდი, არ ვიცი რა მტკიოდა, ხმამაღლა მინდოდა მეტირა, უცებ კარი გაიღო გოგა შემოვიდა, შევჩ ივლე, რაღაც ცუდად ვარ-მეთქი. ჩამიხუტა. უცებ გულზე მომეშვა. მკითხა, როგორ ხარო, უკეთ-მეთქი. გადამკოცნა, მომეფერა და მითხრა: დე, მე შენი წამალი ვარო... 9 აგვი სტოს ჩემი დაბადების დღეა, რიცხ ვი ამერია და 8-ში დილით მეგონა, რომ 9 აგვისტო იყო. გოგა რომ ადგა და არ მომილოცა, ვუთხარი, გილო ცავ ჩემს დაბადების დღეს-მეთქი. ჩამეხუტა, გადამკოცნა, დიდხანს იცოცხლე და შენი შვილების ბედნ იერებით დატკბიო. მოვლენები ასე ცუდად რომ განვითარდა, მერე გა ვიგე, რომ თურმე 8 აგვისტო იყო და გოგას წინასწარ მოვალოცინე დაბა დების დღე, ალბათ გული უგრძნობ და, რომ 9 აგვისტოს ვეღარ მოეს წრებოდა...“ გოგა წავიდა. ბაზიდან არ გა უყვანიათ. ოჯახთან მთელი დღის
მანძილზე ჰქონდა სატელეფონო კონტაქტი. ბოლოს გვიან ღამით და რეკა შინ. კოდორი უკვე დაბომბ ილი იყო. ძმა:„ნერვიულობდა, როგორ ხართო. ვუთხარი, მეშინია, რო გორ იქნებით, სად წაგიყვანენმეთქი. გაიცინა და მითხრა, შენ რამ შეგაშინა, იარაღი მე მიჭირა ვსო, შემრცხვა...“ დედა: „ვეხვეწებოდი, შვილო თავს გაუფრთხილდი-მეთქი. მამშვიდებდა, ნუ გეშინია, ყველაფერი კარგად იქ ნება და მალე სახლში ვი ქნებიო. ბოლოს მითხრა, დედა, ნუ დაჩაჩანაკდები მაგრად იყავი, ძალიან მიყვარხარ, თავი არ და იჩაგროო... ეს იყო მისი ბოლო სიტყვები...“ ძმა: „ჩვენი საუბრი დან ათ წუთში ჯერ ფო თი დაიბომბა, შემდეგ სენაკი. ბიჭები იხსენე ბენ, გოგა ტელეფონზე
ლაპარაკობდა, უცებ ცა რომ განა თდა და საშინელი ხმა გაისმა „და წექით!“, ვინ საით გარბ ოდა არ გვახსოვს, დაბნეულები ვი ყავითო... გოგა პირველი დაბო მბვისას გადა რჩენილა, მეორე დაბ ომ ბვ ის ას
სანგრისკენ გარბოდა, მაშინ დაღუ პულა სანგრამდე 20 ნაბიჯი იყო და რჩენილი...“ ოჯახი ვეღარ უკავშირდებოდა გოგას... ამბის გასარკვევად შუაღ ამისას წავიდნენ სენაკის ბაზაზე მა მა და ძმა. არ შეუშვეს. გამთენიისას 6 საათზეღა შევიდა სხვა მშობლე ბთან ერთად. მამა: „ყველას ვეკითხებოდი ხომ არ გინახავთ-მეთქი. პასუხს არავ ინ გვცემდა ყველა დაბნეული იყო. სერჟანტს ვკითხე, გოგა ჭითანავა სად არის-მეთქი. აქვე იყვნენ, ია რაღს აბარებდნენო. თურმე იცოდა გარდაცვლილი რომ იყო და მიმა ლავდა... საავადმყოფოში წავედით, იქნებ დაჭრილია- მეთქი. პირდაპირ პირველ სართულზე შევედი, სამი ჯარისკაცი ესვენა, გადაფარებული ჰქონდათ. ერთ-ერთს მივუახლოვდი გადავხადე და... ჩემი შვილი იყო...“ დედა შინ მარტო იყო. არ იცოდა შვილის ამბავი. ქმარ-შვილთან რე კავდა, არ პასუხობდნენ... ქუჩაში ხალხმა იმატა. გოგასთან ერთად რეზერვში წასული მეზობლის ბი ჭიც დაბრუნდა შინ. დედა შვილის ამბავს კითხულობდა, მეზობლის ბიჭი თავს არიდებდა გულის გამგ მირავი სიმართლის თქმას... დედა: „ვკითხე, გოგა ხომ არ გი ნახავს-მეთქი, არ ვიცი ყველანი და ვიფანტეთ და არ მინახავსო, თურმე ყველამ იცოდა ჩემი შვილი მკვდარი რომ იყო, არ მეუბნებოდნენ... დრო გადიოდა... ქუჩაში ხალხი მატულო ბდა. ვხვდებოდი, რომ რაღაც ხდებ ოდა ჩემს თავს... მოგვიანებით გავი გე ეს უბედურება... ერთი სული მქონდა სწავლას როდის დაამთავრებდა, სულ აქ მე ყოლება-მეთქი, თბილისიდან რომ დაბრუნდებოდა ეზოში შემოვიდო და თუ არა ზურგჩანთას დააგდე ბდა, ხელებს გაშლიდა და იტყოდა - „რა კარგია ჩემი სახლი, მიყვარს აქაურობა“... ოცნებობდა ცოლი მო ეყვანა და გერმანიაში წასულიყო რამდენიმე წლით. ბევრი გეგმები ჰქონდა, მაგრამ არ დასცალ და... ცხოვრება მიდის უხალ ისოდ... ეკლესიაში დავდივ არ... თვითონ ძალიან ეკლე სიური იყო, მარხულობდა, ეზიარებოდა... ნაზიარები წავიდა ამქვეყნიდან... სიზმარში ხშირად ვხედავ, ერთი და იგივეს მი მეორებს - „მე ც ოც ხა ლ ი ვარ, ნუ გე შინია...“
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
33
„ჯონს უყვარს იოკო“, „იოკოს უყვარს ჯონი“ - ასეთი ტრან სპარანტი იყო გაკრული ამ ერ თმანეთზე ფანატიკურად შეყვ არებული წყვილის საწოლთან. ამ ფატალურ სიყვარულს ბევრი ცვლილება მო ჰყვა ლენონის ცხოვრებაში. სწორედ ამ იაპონელ ქა ლს ჰბრალდე ბა „ბითლზის“ დაშლა. ამიტომ არ უყვარდათ იგი ინგლის ელებს. ჯო ნს არავის აზრი აი ნტერესებ და, იგი თა ვს უზომოდ ბედნიერად გრძნობდა. იოკო მისი ცხ ოვრების მუზა იყო... „ბითლზი“ ბრიტანელი პოპვარსკვლავი, მომღერალი, პოეტი, კომპოზიტორი, მხატვარი, მწერალი, ჯგუფ „ბითლზის“ დამფუძნებელი და წევრი, ჯონ უინსტონ ლენონი, მეორე მსოფლიო ომის დროს, 1940 წლის 9 ოქტომბერს, დიდ ბრიტანეთში, ლივერპულში დაიბადა. მშობ ლების დაშორების შემდეგ, 4 წლის ასაკიდან, ჯონი დეიდა მიმისთან გაიზარდა. მამა, სავა ჭრო ფლოტის მეზღვაური, არც ბავშვის და ბადებას დასწრებია და არც მის აღზრდაში მიუღია მონაწილეობა. დედა, ჯულია, ხელმ ეორედ გათხოვდა, თუმცა, არ გაუწყვეტია კა ვშირი ჯონთან და დეიდა მიმისთან. ბანჯოზე და კლავიშზე დაკვრა ჯონს დეიდა მიმიმ ასწა ვლა. პოპვარსკვლავს პირველი გიტარაც დე იდამ უყიდა. 1955 წლის 6 ივლისს, საეკლესიო დღესასწაულზე, მან პოლ მაკარტნი გაიცნო და მალე თავის ჯგუფშიც მიიწვია. მათი კავშ ირი ყველაზე წარმატებული გამოდგა მუსი კის ისტორიაში. „ბითლზი“ აღიარებულია კო მერციულად ყველაზე წარმატებულ ჯგუფად მუსიკის ისტორიაში. იოკო - „დარტყმული იაპონელი“ მრავალრიცხოვან თაყვანისმცემლებში ლენონმა მშვენიერი სინტია პაუელსი გამოარჩია. წყვილი ერთმანეთს ყო ველდღე ხვდებოდა. „ბითლზი“ სულ უფრო პოპულარული ხდებოდა და სინტია ჯონთან განშორების მოახ ლოებას გრძნობდა: „ადრე თუ გვიან, აუცილებლად მიმატოვებს. ჩვენს სი ყვარულს მისი თავბრუდამხვევი კარიერა შეიწირავს. პოპვარ სკვლავის ცხოვრებაში ჩემი ადგილი აღარ იქნება“. ამ უსიამოვნო დღის მო ლოდინში ორი წელი გავიდა. „ორსულად ვარ“ - ში შით გა უმ ხილა ჯონს და ძალიან გაუკვირდა მისი პასუხი: „დავქორწინდეთ“. 1962 წლის აგვისტოში ლენო ნმა სინტია პაუელსზე იქორწინა და პირველი ვაჟიც ეყოლა. ბიჭს, ჯონის დედის სახელი, ჯულიანი, დაარქვეს. როცა მათი ვაჟი ჯულიანი ხუთი წლის გახდა - ისინი დაშორდნენ. იოკო ონო 1966 წელს „ინდიკა“ გალერეაში გაიცნო. იოკო 34
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ნმა შტატებში მხარი დაუჭირა მარიხუანას და სხვა სახის ნარკოტიკების ლეგალიზაციას. მოგვიანებით ისიც კი აღიარა, რომ ხშირად იყენებდა მარიხუანას და სხვა ტიპის ნარკოტ იკებს. ლენონი, მუსიკის გარდა, სერიოზულ ად იყო გატაცებული პოლიტიკითა და მედი ტაციით.
ჯონ ლენონისა და „დარტყმული“ იოკო ონოს სიყვარულის ისტორია
იაპონელი მხატვარი და მუსიკოსია. იგი უფ რო მეტად ცნობილია, როგორც ჯონ ლენონის მეუღლე. ამავე დროს ავანგარდული ჟანრის მუსიკის ცნობილი მოღვაწეა. იოკო ჯონიზე 7 წლით უფროსი იყო. შეხვედრის შემდეგ ონომ ლენონს თავი სი პატარა წიგნი „გრეიპფრუტი“ უსახსოვრა. წიგნის შინაარსი ნებისმიერი ნორმალური მკ ითხველის აღშფოთებას გამოიწვევდა („გახვ რიტეთ პურის მარცვლით სავსე ტომარა და ქარიან ამინდში თოკზე ჩამოკიდეთ“...). ამ უა ზრობას ჯონი ღამღამობით, ძილის წინ კითხ ულობდა. მაშინ სინტიასთან არ იყო გაყრილი. ერთხელ სინტიამ ჰკითხა კიდეც, რას ჩაჰკირ კიტებდა ყოველ საღამოს: „ერთი დარტყმ ული იაპონელი მხატვარია. თავისი წიგნი მაჩუქა“. მაშინ ვერავინ წარმოიდგენდა, რომ ის „დარტყმული იაპონელი“, ორი წლის შემდეგ, ლენონების წყვილის იდ ილიას ერთიანად წალეკავდა, ხოლო მი სი „უაზრო წიგნის“ განმეორებითი ტირაჟი, ასეთი წინასიტყვაობით დაიბეჭდებოდა: „გამარჯობა, მე ჯონ ლენონი მქვია. მინდა იოკო ონო გაგაცნოთ“. ...სინტია საბერძნე თიდან დაბრუნდა - იქ ორი კვირით მეგობრებ თან ერთად ისვენებდა. სახლი უჩ ვეულოდ ცარიელი მოეჩვენა. სადა რბაზო ღია დაუხვდა. მრავალრიცხ ოვანი ოთახები დაირბინა. არავინ იყო. ბოლოს და ბოლოს ჯონს გადააწყდა. მას ხალათი ეცვა, მაგიდასთან იჯდა და ჩაის სვამდა. მის პირდაპირ (და სინტია სგან ზურგით) იოკო ონო იჯდა. უხერ ხული სიჩუმე ჩამოვარდა. „მეგობრებთან ერთად ათენში ვისაუზმე, რომში ვისადი ლე. ახლა ლონდონში ხომ არ გვევახშმა?“ - სინტია დაბნეული ჩანდა. „არ მინდა, გმად ლობ“ - უპასუხა ჩაფიქრებულმა ჯონმა. ამ
ის შემდეგ, აბრეშუმის შავ კიმონოში ჩაცმული იოკო წამოდგა და სინტიასკენ შეტრიალდა. გრძელი გაშლილი თმა ჰქონდა, თავდაჯერებ ული გამომეტყველებით, მშვიდად და უემოცი ოდ თვალებში უყურებდა სინტიას, არაფერს ამბობდა. მისის ლენონმა ამ უტიფარ მზერას ვერ გაუძლო, თავის ოთახში აირბინა, ბარგი შეკრა და იქაურობა დატოვა. ცოტა ხანში ნათელი გახდა, იოკომ ლენო ნი არა მხოლოდ ოჯახს, „ბითლზსაც“ წაართვა. ლენონმა მალე „ბითლზიც“ დატოვა. „მე ჯგ უფს ვშლი. მეტსაც გეტყვით, ეს ძალიან სასი ამოვნო გრძნობაა, თითქოს გაყრაზე მოსამა რთლის თანხმობა მიმეღოს“. ჯგუფის დაშლის შესახებ ინფორმაცია საზოგადოებისთვის დი დხანს უცნობი რჩებოდა. 1970 წლის აპრილში, „Let it Be“-ის გამოქვეყნე ბამდე, ერთი თვით ადრე, მაკარტ ნიმ „ბითლზიდან“ ჯონის წასვლის შესახებ განაცხადა. 1971 წელს კომერციულად ყვ ელაზე წარმატებული და კრიტ იკის თვალსაზრისით ყველაზე ხმაურიანი სინგლი, „Imagine“, მოჰყვა. „როლინგ სტოუნის“ ჟურნალში „Imagine“-მა ყველა დროის საუკეთესო სიმღერ ებს შორის მესამე ადგილი მო იპოვა. ლენონის სამოქმედო პროგრამა ყოველთვის სიმშ ვიდე და სიყვარული არ ყოფი ლა. ალბომი „Imagine“ მოიცავ და ტრეკს, „How Do You Sleep?“, რომელიც მაკარტნის სოლო სიმღერებით ჯონისადმი გაგზ ავნილ შეფარულ მესიჯებზე ამ აზრზენ პასუხს წარმოადგენდა. მთელი მსოფლიო ალაპარაკ და ონო-ლენონის სიყვარულის ისტორიის შესახებ. წყვილს შვ ილი, შონი შეეძინა. ჯონ ლენო
ამერიკა, მშვიდობა 1971 წელს ლენონი და ონო საცხოვრებლ ად შეერთებულ შტატებში გადავიდნენ. ჯონი განაგრძობდა ამერიკის შეერთებულ შტატებ ში მშვიდობის მხარდაჭერას. ამასობაში ჯო ნი და იოკო განქორწინდნენ, რასაც ჯონის ლოს-ანჯელესში წასვლა და პარტიული ცხ ოვრების დაწყება მოჰყვა. მან საყვარლად მაი პენგი გაიჩინა, განაგრძობდა ჰიტ-ალბომებზე დევიდ ბოუისთან და ელტონ ჯონთან ერთად მუშაობას. ჯონმა მალე გააცნობიერა, რომ იოკოს გარეშე ცხოვრება არ შეეძლო და ყო ფილ ცოლს შეურიგდა. იოკოს ლენონის და ბადების დღეზე, ჯონი მაშინ 35 წლის გახდა, ერთადერთი ბავშვი, შონი გაუჩნდა. ლენონმა გადაწყვიტა, მუსიკა მიეტოვებინა და დრო ოჯახისთვის დაეთმო. მათი პირველი ერ თობლივი ალბომი „Two virgins“ გამოვიდა. ეს ერთგვარი მუსიკალური ექსპერიმენტი იყო, რომელსაც არანაირი შემოქმედებითი ღირე ბულება არ გააჩნდა. თუმცა, საზოგადოების ყურადღება მაინც მიიქცია: ფირფიტის ყდაზე ჯონისა და იოკოს ფოტოსურათი იყო დაბე ჭდილი. ორივენი შიშვლები იყვნენ. შვიდობისთვის ბრძოლა ონო-ლენონის ცხ ოვრების სტილად, თუ მიზნად იქცა. ბრძოლა სულ უფრო საინტერესო ფორმებს იღებდა. მაგალითად, გიბრალტარში დაქორწინებული წყვილის თაფლობის თვე, ტელეეთერის საშუ ალებით გაშუქდა - ეს რვადღიანი მწოლიარე საპროტესტო აქცია იყო! ამსტერდამის სასტ უმრო „ჰილტონში“, საპრეზიდენტო აპარტა მენტში დაბინავებულმა წყვილმა, ნამდვილი შოუ გამართა: ისინი უზარმაზარ საწოლში იწვნენ, თეთრი პიჟამოები ეცვათ, დილიდან დაღამებამდე ჟურნალისტებს ხვდებოდნენ, მეგობრებს ესაუბრებოდნენ. ძნელად თუ წა რმოიდგენდა ვინმე, იდეის უფრო ეფექტურ პროპაგანდას. საწოლის უკან, კედელზე ტრ ანსპარანტები გაეკრათ. მათზე დიდი ასოე ბით ეწერა: „ჯონს უყვარს იოკო“, „იოკოს უყ ვარს ჯონი“. მკვლელობა 1980 წელს ჯონი, მუსიკის სამყაროს ალ ბომით, „Double Fantasy”-ით, დაუბრუნდა. ალბომის გამოშვებიდან რამდენიმე კვირის შემდეგ, მუსიკოსი მოკლეს. ერთ-ერთი ვერს იით, ლენონს ნიუ-იორკში, საკუთარი საცხ ოვრებელი კომპლექსის წინ (მეორე ვერსიით, სასტუმრო „დაკოტას“ კართან) სულიერად დაავადებულმა ფანმა ესროლა. 40 წლის ჯო ნი 1980 წლის 8 დეკემბერს ზურგში მიყენებული ჭრილობებით გარდ აიცვალა, ლენონის მკვლელი იყო მისი ფანი მარკ დევიდ ჩე პმანი. მკვლელი მაშინვე დააპ ატიმრეს და როცა ჰკითხეს, რატომ მოკლა ლენონი, ორი მიზეზი დაასახელა, პი რველი – „ჯონი ისეთი დიდი ადამიანი იყო, რომ საზოგადოება მისი ღირსი არ იყო“. მეორე მიზეზით კი, მას ისე ძალიან უვ არდა ჯონი, სურდა ისტორიაში ლენო ნთან ერთად შესუ ლიყო და მასთან ერთად, ისიც გაეხ სნებინათ, თუნდაც, როგორც მისი მკვლ ელი. ლივერპულში ლენონის მუზეუმი მუშაობს, მისი ძე გლი დგას და მისი სახელობის აერო პორტი ფუნქციონ ირებს.
ი ი! შ ბ ი ე შ ტ ა ს უქ დ ო პრ
ს ქტები ა უ დ ო რა პრ სგან უნდ ი ი ყიდვ ვოს თავ ა ა მ კ შეი არებელ მ მომხ
თორნიკე ყაჯრიშვილი
ამას წინათ ჩემს სახლთან მდ ებარე, საკმაოდ პრესტიჟულ სუ პერმარკეტში, არაჟანი და მაწონი შევიძინე. მათი გამოშვების თა რიღით თუ ვიმსჯელებთ, ორივე პროდუქტი იმ დღეს იყო ქსელში გაშვებული. სახლში მისულმა კი აღმოვაჩინე, რომ არაჟანიც და მაწონიც ამჟავებული იყო. სუ პერმარკეტში მეორედ შესულმა დავაფიქსირე, რომ სამაცივრე დახლი, სადაც რძის ნაწარმი ჰქ ონდათ შენახული, გამორთული იყო. გამყიდველი დიდხანს მიმტ კიცებდა, ჩართულია და თქვენ ვერ ატყობთო... ელექტროენე რგიის დაზოგვის მიზნით, მარკ ეტის მეპატრონეები და გარემო ვაჭრეები ასეთ ხრიკს ხშირად მი მართავენ. როგორც ექსპერტები ამბობენ, გამორთულ სამაცივრე დახლში შენახული პროდუქტი ჯანმრთელობისთვის საშიში და საზიანო ხდება.
მადონა კოიძე, მომხმარე ბელთა ფედერაციის ხელმძღ ვანელი: „ყველა პროდუქტს აქ ვს თავისი შენახვის პირობები. სამწუხაროა, როდესაც ბევრი პროდუქტი მზეზე იყიდება და არა სამაცივრე დანადგარიდ ან. თუ, რა თქმა უნდა, ეს სამა ცივრე დანადგარი ჩართულია. ყველანაირად დაუშვებელია მალფუჭებადი პროდუქტებით ღია ცის ქვეშ ვაჭრობა, მით უმ ეტეს, როდესაც ტემპერატურა 30 გრადუსზე მეტია. მაიონეზის შენახვის პირობები, +6 გრად უსიდან, მაქსიმუმ 10 გრადუს
ამდეა. როდესაც ეს პროდუქცია ღია ცის ქვეშ იყიდება, ან გამო რთულ სამაცივრე დახლშია, სა კვებად გამოუსადეგარი ხდება. ამგვარი პროდუქტების შეძენით მომხმარებელი საკუთარ თავსაც და ოჯახის წევრებსაც სერიოზ ული საფრთხის წინაშე აყენებს. ასეთ სიცხეში ქუჩაში ნაყიდმა პროდუქტმა შესაძლოა, სერიოზ ული ზიანი მიაყენოს ადამიანის ჯანმრთელობას. იგივეს ვიტყვი ძეხვ-პროდუქტებზე, რომელიც ასევე სამაცივრე დანადგარის გარეშე იყიდება. მაქსიმალურ ად ყურადღებით უნდა იყოთ და არავითარ შემთხვევაში არ უნდა შეიძინოთ პროდუქცია იქ, სა
აზარტულ ნიკა წულუკიძეს წაგების ეშინია
დაც ეჭვი გეპარებათ, რომ ირ მცხვრებზე, რომელიც, როგორც ღვევა შენახვის პირობები. გა წესი, ზაფხულის პერიოდში აღარ ნსაკუთრებით გარევაჭრობის უნდა იყიდებოდეს“. ტერიტორიაზე, ვინაიდან იქ ტე მპერატურული რეჟიმის დაცვა ყოვლად შეუძლებელია. ყოფილი დეზერტირების ბაზრის ტერი ტორიაზე, სადაც ამჟამად გა რემოვაჭრეები არიან განთავსე ბული, ბევრი სამაცივრე დახლი, უბრალოდ, ბუტაფორიაა. იგივე სიტუაციაა ბევრ მარკეტშიც, გა მორთულ სამაცივრე დახლში სხ ვადასხვა სახის ხორცპროდუქ ტების ასორტიმენტი და ახლად დაკლული ქათმები უწყვიათ. წარმოიდგინეთ, ეს პროდუქტი მთელი დღის განმავლობაში, გამორთულ სამაცივრე და ნადგარშია და მისი შეძენის შემთხვევაში, რა საფრთხის წინაშე დგება მომხმარებელი. აღარ ვლაპარაკობ კრემიან ნა
EXCLUSIVE ეკა ჩიკვაიძე შარდენის ქუჩაზე, ერთ-ერთ ღია კაფეში, ნიკა წულუკიძე შევნიშნეთ, რომელიც იჯდა და მეგობართან ერ თად ნარდს თამაშობდა. გადატვირ თული დღის გრაფიკის მიუხედავად, ერთი საათი მაინც უპოვია და ნარდის სათამაშოდ გამოქცეულა. ზუსტად იმ დროს მივედით, როცა უკვე თა მაშს ამთავრებდა. მართალია, წააგო, მაგრამ თავს მაინც იღბლიან ადამია ნად მიიჩნევს. ძალიან აზარტულია, მაგრამ ფულზე არასდროს თამაშო ბს. ისე მიყვარს რაც მაქვს, რომ იმ ას ვერ წავაგებო... სამაგიეროდ ხშირად იგებს. ჭადრაკი და ნარდი განსაკუთრებულად უყვარს და შარდენზე სათა მაშოდაც, როცა დრო აქვს, მაშინ დადის. ისე, ყველ აფერს თამაშობს, მა ფიოზობანაშიც კარგი მაფიოზია, მონოპოლში ,იდეალური ბიზნესმე ნი. ერთადერთი, რასაც ჯერ ვერაფერი გაუგო, პრეფერანსი და პოკერია. თურმე ცხოვრებაში თამაშიც ძალიან უყვარს, ხშირად უბრალოდ იძულებულია ხოლმე, ითამაშოს. „კა რგია, როცა ცხოვრებაშიც თამაშობ. ყველა თამაშობს - ზოგი კარგ როლს, ზოგი ცუდს. თუ სუფთად გამო
გდის და არავის აწუხებ, კარგ ია. როგორ არ უნდა ითამაშო, როცა, მაგალითად, მეგობარი ცუდ ცოლს მოიყვანს. ხომ არ გალანძღავ? უნდა უთხრა, რომ ძალიან მოგწონს“. ლატარიას არასდროს თამაშობს. მაგაზე ნერვებს არ მოვიშლიო. ცოტა ხნის წინ, ბათუმის ერთ-ერთი სასტ უმროს 500-ლარიანი ვაუჩერი მოიგო და წასვლას აპირებს. თავისი იღბლ ის დამსახურებით, უფასოდ ყოფილა უკრაინაში, ეგვიპტეში, ისრაელში, საფრანგეთში, პოლონეთში, მილა ნში და ა.შ. კარტი ყველაზე ექსტრე მალურ სიტუაციაშიც უთამაშია. „მე იმდენად აზარტული ადამიანი ვარ, რომ სულ ვცდილობ ჩემი თავი ვაკო ნტროლო, რომ მერე რამე იაღლიში არ მომივიდეს. კაზინოში არ დავდივ არ, რომ წავაგო მერე ხომ უნდა ვინე რვიულო? და რატომ ვინერვიულო... მინიმალური დანახარჯი ჩემი ცხოვ რების დევიზია. ერთხელ ანტალიაში მივდიოდით ავტობუსით. მანამდე კაბადოკია და ტაო-კლარჯეთი მო ვიარეთ. გზაში ავტობუსი აგვიფე თქდა. შუა უდაბნოში ჩამოვედით და 11 საათის განმავლობაში იქ ვიყავით. ერთადერთი, რაც ჟანდარმერიამ მო ახერხა, ჩვენს ირგვლივ ეკლიანი მა ვთულები დაყარა, რომ გველები არ შემოგვსეოდნენ და ერთი ბიდონი წყ ალი მოგვიტანა. ასეთ ექსტრემალურ სიტუაციაში დავსხედით და კარტი ვითამაშეთ. იმის მერე თურქეთის და უდაბნოს დანახვა აღარ მინდა“. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
35
აკეთა და ასე შეიქმნა ელენე დარიანი. სწორედ პაოლომ გადაწყვიტა, რომ ელენეს სა ოცარი ლექსები მზის შუქზე უნდა გამოეტანა. თუმცა ამ ლექსებმა საზოგადოებაში მხოლოდ უარყოფითი რეაქ ციები გამოიწვია. როგორც კი პაოლო ლექსების კითხვას იწყებდა, დარბაზი იცლებოდა. თუმცა პაოლო მათ ჭეშმარიტ ლიტერატურულ ღირებულე ბას კარგად ხვდებოდა. ელენე დარიანის წერილებს გულის ჯიბით დაატარებდა.
პაოლო იაშვილი
სასიყვარულო ბარათები
მარიტა დამენია „იქ, სადაც სდუმან პირა მიდები შენ მომინდები, შენი თვალები, შენი მკლა ვები, შენი სინაზე. შენ მოგაფრენს ცხენი არ აბული, თვალებდანაბული, საყვარელ ხელებს მივე ცემი, როგორც ნაზ საწოლს და შენ დამკოცნი, ვით დე დოფალს, ვით მხევალს და ცოლს“. ამ ლექსზე ძნელია, იფიქ რო, რომ მამაკაცის დაწერი ლია, თუმცა ოფიციალურად ცნობილია, რომ ნაწარმოები პაოლოს დარიანული ლექსებ ის ციკლიდანაა. ამბობდნენ, რომ პაოლომ თავად გამოიგ ონა პოეტი ქალი – ელენე და რიანი და ეს, უბრალოდ, მისი ლიტერატურული გაორებაა. თუმცა ეს ეროტიკული ლექს ები ისეთ საოცარ ქალურ ვნებ ას აფრქვევს და ცოტა ძნელი დასაჯერებელია, რომ სრულ ფასოვან მამაკაცს ასეთი რა მის დაწერა და მით უმეტეს, ლექსად გადმოცემა შეუძლია. არსებობს ვერსია, რომ ელენე დარიანი რელურად არსებო ბდა – და ის, არც მეტი, არც ნაკლები, პედაგოგიური ინსტ იტუტის ლექტორი, მთარგმნე ლი ელენე ბაქრაძე იყო. რატომ მალავდა ის თავის ლექსებს, ძნელი გამოსაცნობი არაა. წა რმოიდგნეთ 21-ე საუკუნეში რა დღეშია ჩვენი მენტალობა და მეცხრამეტე საუკუნის და საწყისში ელიტარული წრის ქალბატონს რომ ასეთი ლექს ები გამოექვეყნებინა, რა დღ ეში ჩააგდებდნენ. „დამეძინება... გათავდება ზანტი ზმორება. და დამშვიდდება ჩემი მკ ერდი ჯერ ხელუხლები; ძილში ჩემს მუცელს ვი ღაც ვაჟი ეამბორება და ვნებისაგან იღუნება ჩემი მუხლები. მზის აყვავება გამომტაც ებს მწველ ადამიანს, (ჩემს შეყვარებას მწუხარ ება კვლავ მოემატა!) და დაღონებულს, ვაჟის კოცნას, კოცნას ნამიანს, ვარდისფერ ენით მომაგო ნებს გამთბარი კატა“. 36
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
მოკლედ, ისეთი ლექსები და ისეთი ამბავია, მეცხრამეტე საუკუნეში რომ „პრაიმტაიმი“ ყოფილიყო, ჩვენი მეოთხე-მე ხუთე გვერდების, „ექსკლუ ზიურად პირადი“ სკანდალი იქნებოდა. თუმცა არც ახლაა გვიან. პაოლო რომ შეუყ ვარდა, ელენე მხოლ ოდ თოთხმეტი წლის იყო. სოფელ ერედ ვში ორივე დასასვ ენებლად იმყოფე ბოდა, ერთმანეთზე გაგიჟდნენ და ბებერი სახლის აივანზე ჩუმი კოცნაც მოიპარეს. გა ნშორებისას კი ელენე ნამდვილ საოცრებებს ქმნიდა: „ვწოვ ყურძენს, როგორც მკივანა ბზ იკი, ტყეში ვნახულობ მე წითელ სოკოს, ხან მღვრიე მაჭარს ვსვამ მრგვალი ჭიქით, ხან ვგავარ სოფლის მკერდსასვე გოგოს“. თუ მცა მა შინ ასე არ ხდებოდა, ქალს არჩევა ნის უფლება იშვიათად ჰქონდა და მალე ელენეც გოგი ბერიშვილზე გაათ ხოვეს. როგორც ელენე იხსენებდა, მისი ქმარი კარგი კაცი ყოფილა, თუმცა ქალმა მისი შეყვარება ვერ შე ძლო და მასთან სარეცელის გა ზიარებაზეც უარი განაცხადა. გათხოვილმა ელენემ არაფრად ჩააგდო საზოგადოების აზრი და პაოლოსთან ვნებიანი რო მანი გააჩაღა. ელენე მეგობრ ობდა ცისფერყანწელებთანაც, ამბობენ, რომ ტერმინი „ცისფ ერი ყანწებიც“ სწორედ ელენ ეს დამსახურებით გაჩნდა. რაც შეეხება დარიანობას, თურმე ელენე პაოლოს ხშირად ოსკარ უაილდის გმირს დორეან გრეის ამგვანებდა და ასეც მიმართავ და, ისინი ერთმანეთს დორეანს უწოდებდნენ, შემდეგ კი პაოლ ომ ეს სახელი დარიანად გადა
ელენე და პაოლო ერთმან ეთს საოცარ წერილებს წერდ ნენ, ეს არქივი თავად პოეტეს ას სურვილით მისი სიკვდილის შემდეგ მკვლევარ გიორგი ჯავახიშვილს გადაეცა. მისი პოვნა, სამწუხაროდ, ვერ შე ვძელით, თუმცა გთავაზობთ გამოქვეყნებული წერილები დან რამდენიმე ფრაგმენტს. ერთ-ერთ წერილში ნათლად ჩანს, რომ მიუხედავად ელენ ესადმი გიჟური სიყვარულისა, მამაკაცური ბუნება მაინც არ მალავდა თავს და პაოლოც ვერ ამბობდა უარს წუთიერ სიამოვნებაზე: „ელლი! ჩემი ტრფობის მთელი ხნის განმავლობაში, დღეს პირველ ად დავღვარე ცრემლი, ნამდ ვილი ცრემლი. იგი იყო ცრემ ლი, როგორც გავარვარებული ნაკვერჩხლის ნაპერწკალი, მან დამწვა ლოყა. რას მწერ, რას მწერ, ელ ლი, ჩემო გიჟო? მე მინდა, გე საუბრო იმ გიშრისთვალება გოგონაზე, რომელთანაც რა მდენიმე წუთი გავატარე შუ აღამის მატარებლის კუპეში. ელლი, ელლი! მეგონა, ისე შერწყმული ვიყავი შენს სულიერ გრძნობ ებთან, რომ ჩემი გაგება ყოვე ლთვის შეგეძლო. შენს თავს ვფიცავ, სილამაზით გატაცება შემიძლია მხოლოდ ისე, რო გორც ვარდით უცხო ბაღში, იმ ვარდით, რომელიც ჩემთვის არ გაფურჩქვნილა. და თუ მე ახლა მიყვარს ყველა ყვავილი, თითოეულ მათგანში ვპოულობ იმ ყვავილის ნაწილს, რომელიც გაიშალა ჩემს გულში შენთვის, ჩემო პრინცესა! ჩემი გატაცება იმ გოგონათი აიხსნება იმით, რომ მისი წყალ ობით დაგინახე შენ. შენ კი არ შემიძლია დაგინახო მხოლოდ ლამაზი არსების მეშვ ეობით. იმ ღამით ვგრძნო ელენე ბდი, რომ ჩემს თანამგ დარიანი ზავრს ჩემი შეხება სუ მეგობრებთან რდა, მე კი, არა“. მგონი, ზედმეტად ერთად გულწრფელი წერილია, ალბათ, ძნელია, გაუგო
კაცს, რომელიც გიყვება, როგორ იწვა ვიღაც გიშრისთვალებასთან მატარებლის კუპეში. თუმცა თავად ელენეს წერილე ბიც არანაკლებ გიჟური იყო: „მე შენ ფერხთა ვარ და მე შენ გეტრფი, შენს ალერსს ველი, გა მომიწოდე ხელი მეგობრისა, სიყვ არულისა!.. აჰა, ბაგენი ცეცხლით დამწვარნი, აჰა თვალები – ბნელი ქალაქის გრძელი ქუჩები, აჰა, ეს სმენა, სმენა მდინარის ჰანგის ამ კრეფნი. აჰა, თითები მუსიკალუ რნი და მკლავნი ჩემნი ვნებიანი, ალერსიანი. აჰა, გესმის შენ, სულ ჩემს დიდებას, ჩემს სიმდიდრეს შენს ფერხთ წინა ვდებ და ველი შენ სულის ამონახეთქ ცრემლს!.. მინდორი მწვანე, შენი სული აღ ელვებული, ჩემი ოდნავი, ძლივს მოქანცული კოცნა ველური
ინების შემდეგაც აგრძელებდნ ენ. ერთხელ პაოლო და ელენე კაფეში ისხდნენ, ამ დროს იქ ცნ ობილი იურისტი და მთარგმნე ლი შალვა ქართველიშვილი შე მოვიდა, რომელიც პაოლოსთნ მეგობრობდა, პოეტმა დაუძახა მას და ელენე გააცნო. შალვა მა შინვე მოინუსხა ქალით. ეს არც პაოლოს გამორჩა მხედველო ბიდან და პეოტესას გაეხუმრა კიდეც ამის თობაზე. შალვა და ელენე ამ შეხვედრიდან ათი წლ ის შემდეგ დაქორწინდნენ. სხვა თა შორის, ამბობენ, რომ შალვა ქართველიშვილი ლიზა ქართ ველიშვილისა და ივანე მაჩაბლ ის უკანონო ვაჟი იყო. ამბობენ იმასაც, რომ ივანე მაჩაბელს, ლიზას პარალელულად აკაკი წერეთლის ცოლთანაც გაუჩაღ ებია რომანი. ქართველიშვილის ქალმა მაჩაბელს
ელენე დარიანი მეუღლესთან ერთად და სახე შენი ბედნიერი, მსოფლიოს საზღვარს გაცილებული და სიტყვა მქრალი: ჩუმად იყავი, მიყვარხარ ვკვდები“. „დაიტანჯა მაჯა, მარჯნის მძიმე ჯაჭვის ტარებით. ბევრი ცრემლი დამეკარგა, ერთი ღამის ნეტარებით. დაიტანჯა მაჯა, მარჯნის მძიმე ჯაჭვის ტარებით. ჩემს დამტანჯველს ღმერთი დასჯის ქაჯად გადაგვარებით“. – მოთქვამდა ელენე თავის ლე ქსებში.
ახალი ვნება
ელენეს პირველი ქმარი ტუბე რკულოზით დაიღუპა. როგორც ჩანს, დროთა განმავლობაში პა ოლოსა და ელენეს სიყვარულმაც დაკარგა პირვანდელი ცეცხლი, თუმცა ისინი მაინც ერთგულ მე გობრებად რჩებოდნენ და ამგვარ ურთიერთობას პაოლოს დაქორწ
ეს არ აპატია. სხვათა შორის, ამბობენ, რომ ელენე ტიციან ტაბიძესაც ძალიან უყ ვარდა, თუმცა მისგან საპასუხო გრძნობა ვერ მიიღო. შალვასა და ელენეს ბედნ იერი ოჯახი ჰქონიათ, თუმცა შალვა ქართველიშვილი 1937 წელს კომუნისტებმა დახვრი ტეს. იმავე წელს, მწერალთა კა ვშირის შენობაში თავი მოიკლა პაოლო იაშვილმაც, რომელსაც გოგი ელიავას ჩაშვებაში დებდ ნენ ბრალს. ორი საყვარელი მა მაკაცი ელენემ ერთდროულად დაკარგა და ამის შემდეგ სასი ყვარულო თავგადასავლებზე საერთოდ უარი თქვა. ელენე და რიანს შვილი არ დარჩა, ის სამო ცდაათი წლის ასაკში თითქმის დაბრმავებული გარდაიცვალა. თუმცა თავი ბოლომდე ღირს ეულად ეჭირა და პაოლოსთან რომანზე არაფერს ყვებოდა, მხოლოდ ერთხელ, როცა შალვა დემეტრაძემ პაოლოს კრებული შეადგინა, მასში ელენეს ლექს ებიც შეიტანა, ელენე მივიდა მასთან და სთხოვა, შეცდომა გაესწორებინა, თუმცა ეს ფაქტი დღემდე არ არის საბოლოოდ გა მოკვლეული.
ნინო დავითინიძე – პირველი სმენადაქვეითებული „მის ევროპა“ ეკა ჩიკვაიძე 2009 წელს პრაღაში გამართ ულ ყრუ და სმენადაქვეითებულ თა სილამაზის საერთაშორისო კონკურსში MISS DEAF WORLD და MISS DEAF EUROPE ქართვე ლმა წარმომადგენელმა პირველ ად მიიღო მონაწილეობა. 18 წლის ნინო დავითინიძემ პირველი ად გილი დაიკავა და „მის ევროპი“-ს ტიტული მოიპოვა. პირველმა ქართველმა გამარჯვებულმა მა შინ უამრავი პრიზი და კარგი შეფასებები მიიღო. თბილისში ჩამოსვლის შემდეგ მას მიხეილ სააკაშვილი შეხვდა და ძვირად ღირებული ტელეფონით დააჯ ილდოვა. პრეზიდენტმა მაშინ გადაწყვიტა, რომ მომავალი წლ ის კონკურსი საქართველოში გა იმართებოდა. ნინო დავითინიძე: „კონკურსზე რომ მივდიოდი, რა ღაც შეგრძნება მქონდა, რომ გა ვიმარჯვებდი. განწყობაც ასეთი მქონდა. წინასაკონკურსოდ „სა ქართველოს ყრუთა კავშირი“ მა მზადებდა. დავდიოდი ცეკვებზე, სოლარიუმში და ა.შ. რომ მომზ ადებული ჩავსულიყავი. ძალიან კარგი მოგონებები მაქვს, მაგრამ ცუდია, რომ ყველაფერი
დამთავრდა და წარსულს ჩაბა რდა. რამდენიმე კონკურსანტ გოგონას ახლაც ვეკონტაქტები“. სმენა რომ დაკარგა ძალიან პა ტა რა იყო. 11 თვ ის ავ ად გა ხდა, ბევრმა ანტიბიოტიკებმა კი, მის სმენაზე იმოქმედა. ამის გამო ბარიერები თითქმის არსად ექმნ ება. ერთადერთი, რაც ყველაზე ძალიან უნდა, სამსახურის დაწყ ებაა. კონკურსში მონაწილეობის შემდეგ, ცოტა ხანში, გათხოვდა. ქმარი სმენადაქვეითებულთა სკ ოლაში გაიცნო. ახლა ორსულა დაა, მა გრ ამ ჯერ არ იც ის ვინ ეყოლება. ასევე სმენადაქვეითებ ული ქმარი აეროპორტში, დასუ ფთავების სამსახურში მუშაობს და სოლიდური ხელფასიც აქვს. ჯერჯერობით ქმრის მშობლებთ ან ერთად ცხოვრობს, მაგრამ მა ლე ცალკე აპირებს გადასვლას. უნდა ინსტიტუტში სწავლობდეს და პროფესიას დაეუფლოს, მაგრ ამ სმენის გამო ვერ მოახერხებს. თავისუფალ დროს მეგობრებთან ერთად ერთობა და სიტყვის ჟე სტურ მნიშვნელობებს სწავლობს. „ბევრ რამეს ჩემი ქმრისგან ვსწა ვლობ. მან უფრო იცის სიტყვების მნიშვნელობა და თუ რამე ვერ გავიგე მეხმარება. გადავწყვ იტეთ, რომ 2 შვილი გვყავდეს,
მაგრამ შესაძლებლობა თუ გვექ ნება მრავალშვილიან ოჯახსაც შევქმნით“. ნინოს ბევრი სურვილები აქ ვს და ბე ვრი რამ ეხ ერ ხე ბა. კო ნკურსის შემდეგ მოდელობაზეც იფიქრა. თუ ქმარი დათანხმდება, სცენაზე კიდევ ავა. კარგად კე რავს და ქარგავს. სახლში კარგი საჭმელების კეთებაც ეხერხება. კერძო სასწავლებელში მინანქ რის დამზადება ისწავლა და თ ავ ის თვ ი ს სამ კა ულ ებ ს იკეთებს ხო ლმე. უნდა ამ სფეროშ იც იმუშაოს და გამოფენე ბი მოაწყოს.
მოდელი ღვინიაშვილი ტაილანდური კერძების მოყვარულია
სალომე ღვ ი ნი აშ ვი ლმ ა ტ აი ლა ნდ შ ი მეუღლესთ ან ერთად დ აი სვ ე ნა. ჩამოსუ ლმა, შვილებთან ერთად გეზი ანტა ლიისკენ აიღო. მო დელი ტაილანდში პირველად იყო. „გემრიელი კერძები აქვთ.ზღვის პროდუქტები ძალი ან მიყვარს, ამიტომ ტაილანდური სამზარეულოთი მო ხიბლული ვარ“ - ამბობს სალომე. რაც შეეხება ზურა ხიზანიშვილს, იმის მიუხედავად, რომ კონკრეტული შემოთავაზებები არა აქვს, გუნდის შეცვლაზე მა ინც ფიქრობს. „ბლექბერნთან“ ერთწლიანი კონტრა ქტი მაქვს. იმედია, აგვისტოს ბოლომდე რაღაც გა დაწყდება“ - გვითხრა ხიზანიშვილმა. ფეხბურთელი მსოფლიო ჩემპიონატზე არგენტინასა და ინგლისს გულშემატკივრობდა. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
37
გიორგი Che-burashka მეოცე საუკუნეში თავისუ ფლების სიმბოლოდ თუ ვი ნმე აღიქმება, ეს, ერნესტო ჩე გევარაა. საქმე იქამდეც კი არის მისული, რომ მას, არა როგორც თავისუფლ ებისთვის მებრძოლ პირო ვნებას, არამედ, როგორც რომელიმე ლოგოს ან შტამ პს, ისე აღიქვამენ.
მაღალბიუჯეტიანი ფილმების გამა რთლების შემთხვევაში, ანუ გაქირავები დან ასტრონომიული თანხის ამოღების დრ ოს, უე ჭვ ელი ხდ ება, რომ ერთ ფი ლმზე გაჩერებას კინოსტუდია არ დააპ ირებს და არა მხოლოდ მეორე ნაწილის, არამედ, მესამე და მეოთხე ნაწილების შექმნაზეც კი იფიქრებს. დღევანდელი სტანდარტებით ეს მიღებული ფორმაა – რატომ უნდა გაჩერდე ერთზე, როცა იცი, რომ მეორეზე მაყურებელი, პირვ ელი ფილმის სიყვარულით მაინც მოვა. მოკლედ, ბილეთების გაყიდვა ყველაფ ერს განსაზღვრავს, ერთის გარდა, მე ორე ნაწილი შეიძლება ისეთი კოშმარი გამოდგეს, პირველიც კი, შეგაძულოს. სულ ბოლო, რაც ვნახე, ჰოლივუდუ რი მარაზმთაგანი „სექსი დიდ ქალაქში“ ორი იყო, თუკი სერიალის მანძილზე ჩემთვის გასაგები იყო, რაში მდგომა რეობდა მაყურებელთა ინტერესი, ფი ლმის მეორე ნაწილის ხილვის შემდეგ, უბრალოდ მივხვდი, სცენარისტების ჯგუფი მეათე ჭიქა ყავას სვამდნენ და ახალი რამის დაწერას ყველაფერი ერ ჩივნათ. წარმოუდგენელი იქნებოდა, ისეთ „ბლოქბასტერს“, როგორიც „რკინ ის კაცია“ მეორე ნაწილი არ ჰქონოდა, მაგრამ აქ საქმე მარაზმამდე მხოლოდ 38
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
წითური მაგალითისთვის, თუ ქუჩაში ერ იტყოდა და თავისი არგენტინიდან ნესტოს ყველაზე ცნობილი ფოტოა ფეხს არ გამოადგამდა. დახატული, სადაც კომენდანტეს ბე თუმცა, ეს მთელი ისტორია, მხ რეტი ახურავს, არავინ აღარ კითხ ოლოდ მისი დახვრეტის შემდეგ მო ულობს, ვინ იყო, რა სურდა, რისთვის ხდა, რადგანაც ერთადერთი, რაც ად იბრძოდა. იგი, უბრალოდ, ისე აღიქ ამიანს ლეგენდის სტატუსს მება, როგორც ბრძოლის, თავი სრულფასოვნად უქ სუფლებისა და თავგანწირვის მნის - სიკვდილია. რე ი სიმბოლო. ცხოვრებაში უკვე ც უ ვოლ ავ ასეთი სიმბოლო კი, სარე ლეგენდად ქც ი კლამო კომპანიებს, თავისი ონერ ისტის ეული მაიკლ ჯე ჯიბეების გასასქელებლად ქსონი, მხოლოდ ანგარდ მაღ მისი სიკვდილის ა , რომ არ გამოეყენებინათ, ი რ დ ხვე შეუძლებელი იყო. ჩეს ფო შემდეგ იქნა და ლი და უ ბ ე ლ ა ტოებით, ამ სიტყვის სრული ფა სებული ისე, ი ნ ა დი სევ მნიშვნელობით, აჭრელებუ როგორც თავიდა ლია მაისურები, ჩანთები, კეტე ნვე იყო საჭირო. ბი, მოკლედ, ყველაფერი, რაზეც კომენდანტეს ცხ მისი მიკვრა და დახატვაა შესაძლებ ოვრება მისი სიკვდილის შე ელი. მდეგ, ლეგენდებით, როგორც უარყ იგი უკვე ისეთივე ბრენდია, რო ოფითი, ასევე დადებითით შეივსო, გორც თუნდაც „კოკა-კოლა“, თუ რა ხოლო ხშირად ერთიცა და მეორეც, იმე ამდაგვარი. ხშირია მისი სახელის უბრალოდ, ტყუილი გამოდგა. ექსპლოატირება, მაგალითად, ჩე-ბუ იდეალიზებული სამყაროს შექმ რაშკა, ხოლო მაისურზე კი ჩებურაშ ნა არ მოხერხდა, თუმცა მაგალითი კაა, კომენდანტეს ბერეტით. იმისა, რომ თავგანწირვა, ერ ნესტო ჩე გევა თითქმის ყველაფრის რას თავ იდ ან ვე გასაღებია, ჩეს ცხოვ რომ სც რებამ სწორედაც, ო დნ ო რომ აჩვენა. და რა კუბაში განხ ფ ულ ი ს ორც იე ლებ ულ ი შ ემ ო რ ევ ოლ უც იი ს მტან მა შემდეგ, მას ყვ ნქა ნა დ ელაფერი შეეძ გადაიქ ლო ჰქონოდა, რაც ცეო და, სურდა, თუმცა კო ალბ ათ, მენდანტემ ისევ ბრ ყველაფ ძოლა და თავისუფლ ერზე უა ება არჩია. ბოლივიაში რ ს წასვლა ყველაზე მე
იმიტომ არ მივიდა, რომ მთავარი რო ლის შემსრულებლის ქარიზმა, მთავარი ფულის შემომტანი მექანიზმი იყო. ამ რიგად, პირველი და მეორე ნაწილი სრ ული ნაგავიც რომ გამოსულიყო, რობე რტ დაუნი უმცროსი, მაინც ყველაფერს ამოიღებდა. მეორე შემთხვევა ჯონი დეპია, რო მელმაც, ყოვლად უნიჭი „კარიბის ზღ ვის მეკობრეების“ მეორე და მესამე ნაწილი პირნათლად თავის მხრებზე აიღო და აგერ უკვე მეოთხე ნაწილს მიუკაკუნა. სიმართლისთვის უნდა ით
ქვას, ფულს იმდენს უხდიან თითო ნაწი ლში - ქართულ კინო ინდუსტრიას10 წელი ეყ ოფა, დაზოგვების გარეშე. ერთადერთი, ამ ბოლო დროს გადაღებული ფილმებ იდან, რომელზეც ხმა არავის აქვს ამოსაღები, ქრისთოფერ ნოლანის „შავი რაინდია“, პირველი ნაწილის ფი ასკოს შემდეგ, ასეთ მაღალ შედეგს მი სგან არავინ ელოდა. ბეთმენის გადახა რშულ-გადმოხარშულ ისტორიებისგან დაღლილი ხალხი, ნოლანის ახალ ხედვ ას დადებითად შეხვდა. ნასიამოვნები დარჩა თვით ბარტონიც, რომელიც თა ვის პირმშოზე, ამ ბოლო დროს, რაღა ცნაირი ზიზღითაც კი საუბრობდა. მო ბეზრდა კაცს ღამურები, რას გააწყობ... უახლოეს მომავალში „ავატარი“ ორი გველის, სადაც კემერონმა „მი წა“ და „ცა“ აღარ იკმარა და გადამღებ ჯგუფთან ერთად წყალქვეშ ჩაყვინთვა განიზრახა, წინა ჩაყვინთვამ რეჟისორს სანატრელი „ოსკარი“ მოუტანა, რის გა მოც დიდი ეჭვი ჩნდება, რომ ახლა მა ინც დაუფასებენ შრომას რეჟისორს და „ავატარისთვის“ წართმეულ სტატუას ამ ჟამად მაინც ჩაახუტებენ. ყოველ შემთხვ ევაში სურვილი დიდი აქვს, თორემ კოსმ
ოსიდან წყალში ჩახტომა პატარა საქმე ნამდვილად არ არის... ამრიგად, ყოელ წარმატებულ ფი ლმს, უმეტესწილად, მეორე საზიზღარი ნაწილი, კუდივით მო ჰყვება, რომლის გა რეშეც ცხოვრება უბ რალოდ, აღარ შეუძლია და რომლის მოქნევასაც ბიუჯეტში იმდენი ფული მოაქვს, რომ კუდს გაგრ ძელებაც უმალვე უჩნდ ება, ასე ვთქვათ, მესამე წანაზარდი.
მეოცე საუკუნეში თავისუ ფლების სიმბოლოდ თუ ვი ნმე აღიქმება, ეს, ერნესტო ჩე გევარაა. საქმე იქამდეც კი არის მისული, რომ მას, არა როგორც თავისუფლ ებისთვის მებრძოლ პირო ვნებას, არამედ, როგორც რომელიმე ლოგოს ან შტამ პს, ისე აღიქვამენ.
ტად ასახავს ჩე გევარას რომანტიზ მს და აზრს, რომ თვისუფლებისთვის ბრძოლა არასდროს არ არის გვიან. „მე თუ დავმარცხდი, ეს არ ნიშნ ავს, რომ გამარჯვება შეუძლებელი იყო. ბევრმა განიცადა მარცხი ევერ ესტის მწვერვალზე ასვლისას, მაგრამ საბოლოოდ ევერესტი დაპყრობილ იქნა.“ მისი ბიოგრაფია, უმრავლესობის თვის, მეორეხარისხოვანია. მთავარია იდეა, ადამიანთა ყოფისა, იდეალიზე ბული ოცნება მარქსიზმის შესახებ. მათთვის უცნობი იყო ის რკინის ყუ ლფები, რომელსაც საბჭოთა წყობა, როგორც სავიზიტო ბარათებს ისე უშვებდა თავისი ხალხისთვის. უცხო ეთისთვის კომუნიზმის იდეალიზება, უფრო რომანტიზმს წააგავდა, ვიდრე, რეალურ წყობას, რომელშიც ყველ ანი, ერთად და ბედნიერად იცხოვრ ებდნენ. ასევე იყო კომენდანტეც, რომე ლიც უფრო რომანტიკოსი მეომარი იყო, ვიდრე, პოლიტიკური ფიგურა, ვინც საბოლოოდ ხელ ის უფ ლე ბა ს ხელში ჩაიგდე ბდა და ისეთივე კორუმპირებ ულ სისტემას შექმნიდა, რო მლის წინააღ მდეგაც წლებ ის მანძილზე იბრძოდა...
მაღალბიუჯეტიანი ფილმების გამართლების შემთხვევაში, ანუ გაქირავებიდან ასტრონ ომიული თანხის ამოღების დრ ოს, უეჭველი ხდება, რომ ერთ ფილმზე გაჩერებას კინოსტ უდია არ დააპირებს და არა მხ ოლოდ მეორე ნაწილის, არამ ედ, მესამე და მეოთხე ნაწილე ბის შექმნაზეც კი იფიქრებს.
სტუდია „სანგუკოს“ და „კონტ როლზსტუდიოს“ ერთობლივი პროექტი „5“-ის გადაღებები სწრაფი ტემპით მიდის. თამარ შავგულიძის ფილმი „დაბადებუ ლები საქართველოში“-ს გადა ღებები უკვე დასრულდა, ნიკა მაჩაიძის „თამაშზე“ მუშაობა კი ახლახან დაიწყო.
გლემ მუსიკის გარეშე ჩემი მუსიკალური გემოვნება, ალბათ, ძალიან დიდ ნაწი ლს დაკარგავდა, რომლის შევსებასაც წლები მოუნ დებოდა, დევიდ ბოუი, ბრ აიან ფერი, მარკ ბოლანი
რ გაზ , ი შ ომ თაობა უ ბ ი ე დილდაბად რთ „ ა ანუ ბი საქ ი“ ლე ელოშ ვ სტუდია „სანგუკოს“ და „კონტ როლზსტუდიოს“ ერთობლივი პრ ოექტი „5“-ის გადაღებები სწრაფი ტემპით მიდის. თამარ შავგულიძის ფილმი „დაბადებულები საქართვე ლოში“-ს გადაღებები უკვე დასრ
თგანმა დიდი წვლილი შეიტანა ფი ლმის შექმნაში. „დაბადებეულები საქართვე ლოში“ ოთხი მეგობრის ისტორიაა, რომლებიც ომის სიმძიმეს საკუთარ თავზე გადაიტანენ. ისინი „დაკარგ
მუსიკალური ავგაანმაგ არდი თუ უნიჭოთა ბრბო? ხსენდება, რომლის პოპულა მართალია მოძრაობას ჰიპების, ან გლემ მუსიკის გარეშე ჩემი მუსი კალური გემოვნება, ალბათ, ძალიან დიდ ნაწილს დაკარგავდა, რომლის შევსებასაც წლები მოუნდებოდა, დე ვიდ ბოუი, ბრაიან ფერი, მარკ ბოლა ნი, ეს ის ხალხია, რასთანაც ჩემთვის გლემ მუსიკა პირველ რიგში ასოცირ დება, თუმცა მისგან წამოსული ფე
ულდა, ნიკა მაჩაიძის „თამაშზე“ მუ შაობა კი ახლახან დაიწყო. „დაბადებული საქართველში“ პროექტის პირველი ფილმია და მა სში ყველასთვის ნაცნობი მსახიობე ბი თამაშობდნენ - ნუცა კუხიანიძე, თამარ ბზიავა, გიორგი გიორგანაშვ ილი, ვანიკო თარხნიშვილი. „გადაღებებმა მშვენივრად ჩა იარა, უბრალოდ, სიცხის გამო რა მდენიმე სცენა გაგვიჭირდა. ჩემს გმირზე ცოტას კი ვნერვიულობ, მა გრამ მომწონს, საკუთარ თავს რომ არ ვთამაშობ. – ამბობს ნუცა კუხი ანიძე. ჯგუფმა ერთი ამოსუნთქვით იმუშავა ფილმზე და აუტანელი სი ცხის მიუხედავად, გრაფიკში ჩა ჯდა. გადასაღებ მოედანზე სრული მობილიზება იყო, რაც დღევანდელ ქართულ კინოინდუსტრიაში, საკმ აოდ იშვიათია. გადაღებების პროცესით მსახ იობი ვანიკო თარხნიშვილიც ძალიან კმაყოფილია. „მთავარი ის არის, რომ ყველაფერი იდეალურად იყო და გეგმილი. როლს რაც შეეხება, მე და ჩემს გმირს საერთო ფასე ულობები გვაქვს, რა მაც მუშაობა უფრო გამიადვილა“. რეჟისორი გა დამღები ჯგუფით კმაყოფილია და თვლის, რომ თი თოეულმა მა
ული თაობის“ განუყოფელი ნაწილი არიან. ომის შემდგომი პერიოდი და ახ ალგაზრდების შინაგანი განწყობა, ომით გამოწვეული სულიერი ბზარი, – „დაბადებული საქართველოში“ ყვ ელა ამ პრობლემას ეხება. ბოლო პერიოდში ომის თემატი კას ქართული კინოინდუსტრია ბე ვრ ჯერ შე ეხო, რაც სულ არ არ ის გასაკვირი, თუმცა იმ შედეგების და ზეგავლენის განხილვა, რაც ომმა არ აერთ თა ო ბა ზ ე ი ქ ო ნი ა - ნა მდვი ლად ახალ ია.
სვები კი, საპირისპირო სიძულვილს მიჩენს, რომელიც დასაბუთებულია, რამდენიმე ურყევი ფაქტით. პირველი - არტისტები, რომლ ებიც, ყოვლად უნიჭოდ აფარებენ თავს სხვადასხვანაირ გრიმს და სა მოსს, რათა ისედაც არაფრის მომც ემი მუსიკა მეორე პლანზე გადაიტანონ და მეორე – თვითონ უხარისხო გა მოყენება იმ რითმების, რომელზეც, შეიძლება ითქვას, გავიზა რდე. ბოლო დრ ოის მუსიკო ს ებ იდ ა ნ , ლ ედ ი გა
რობის პიკმა უკვე ყველა საზღვარი გადალახა. არ ვიცი ევროპული და ამერიკული ჩარტების ამბავი, მაგრამ ჩემს ნერვებს ამ ჩარტებმა, რომ ბე ვრი დააკლო - ფაქტია. ცუდად გაკეთებული შოუ, საში ნელი დიზაინი და უნიჭო ჰანგები,
თუნდაც გოთების დონისთვის არ მი უღწევია, თუმცა თვითონ ზეგავლენა იმდენად დიდი აღმოჩნდა, რომ მისი ექსპლუატირება დღემდე ათასნაირ ად მიმდინარეობს. ბოუის ზიგი სტარდასტი ზუსტ ადაც ის პიროვნება გამოდგა, რომე
რომელსაც ჩამოყალიბებული მუსიკა ვუწოდო, ენა არ მიბრუნდება. ახალი დევიდ ბოუი არ შედგა, ამისთვის ლე დი გაგას მართლაც რომ ბევრი და აკლდა. ბოლოს და ბოლოს, ბოუის, თავის დროზე, სცენაზე ორივე სქესი აქვს განსახიერებული, მისი ზიგი სტ არდასტი, ალბათ, გლემ მუ სიკის მთავარ შე დევრად შეიძლება ჩაითვალოს. მერლინ მენს ონის ფენომენი კი, დროთა განმავლო ბაში, გადაგვარდა და სულ უფრო ჯამბაზის სახე მიიღო. სიმართლისთვის უნდა ითქვას, მენსონის შემოქმედება გლემ მუსიკასთან კავშირში არასდროს ყოფილა, თუმცა მისი პერფორმანსი ფესვებს მაინც გლამურული როკის სა თავეებიდან იღებს. გლემ მუსიკის ზეგავლენა ყველაზე კარგად ტოდ ჰეინსის ნახევრადგამოგონილ ფილმში „ხავერდის ოქროს საბადო“ -ში გამოჩნდა, ბოუის და იგი პოპის ისტორიაზე შექნილ ფილმში ნა თლად გამოჩნდა, ის დიდი მუ ხტი, რომელიც გლემ მუსი კაზე დაყრდნობით შეიქმნა.
ლიც თაობას ყველაზე მეტად სჭირ დებოდა. სამოციან წლებში მომხდა რი სიკვდილიანობის გაკულტების შემდეგ – ჰენდრიქსი, ჯო პლინი, მორისონი და ა.შ. დადგა დრო თავისუფლ ებისა - რომლის მიზანი სიკვდილი აღარ იყო, ანუ თავისუფლების აზ რი გარდაცვალე ბას აღ არ უკ ავ შირდებოდა. სცენაზე მომ ხდ არ ი,
რ ეა ლუ რ ც ხო ვრ ე ბაში აღარ გ ად ად ი ოდა, რაც ა ხა ლ ი ს ტი ლი ს დაბადებას ახალ ლე გენდათა დასტას უქმნიდა. გლემ მო ძრაობა ცხოვრებას იწყებდა, რომლის გაგ რძ ელ ებ აც თუნდაც ამჟა მად, მართალ ია უნიჭოდ, მაგრამ მა ინც გრძე ლდება...
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
39
R
რეკლამა პრაიმტაიმში თუ გსურთ, იხილოთ თქვენი რეკლამა საუკეთესო ადგილას, საუკეთესო გვერდზე, მაშინ დაგვიკავშირდით.
877 748 719 ან 40 94 81
სარეკლამო სამსახურის უფროსი Mმარიტა დამენია სარეკლამო მასალები მოწოდებულია დამკვეთის მიერ. შესაბამისად მათში მოყვანილი ფაქტების სიზუსტეზეც პასუხისმგებელია დამკვეთი
სიახლე!
R
დავით ტატიშვილის სამედიცინო ცენტრი 2010 წლის ივნისიდან ახალ კლინიკაში გთავაზობთ უმაღლესი დო ნის სამედიცინო მომსახ ურებას • უახლესი ტექნოლოგიები რადიოლოგიის, ენდოსკოპ იის, ფუნქციური, ლაბორა ტორიული და სხვა დიაგნო სტიკური მიმართულებებით • ბავშვთა და მოზრდილთა ამბულატორიული და სარე აბილიტაციო მომსახურებ ის ფართო სპექტრი
ახალი კლინიკა - ახალი სიტყვა თქვენი ჯანმრთელობის სამსახურში!
40
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
• თანამედროვე სტანდარტ ების ქირურგიული კლინიკა და ბავშვთა სტაციონარი
ქართული ნიუ-იორკი EXCLUSIVE
ეველინა მენთეშაშვილი სპეციალურად „პრაიმტაიმისთვის“ ნიუიორკიდან აქ დრო კი არ გადის, გარბის. დარბის მთ ელი ნიუ-იორკიც, ფეხი რომ აუწყოს დროს, რომელიც აქ ყველასთვის დეფიციტია – არ ავის არაფერში და არაფრისთვის არ ჰყოფ ნის. ამ რიტმს თუ არ აჰყევი, მსოფლიოს ცენტრში „მაჩანჩალობა“ არ აგცდება. აქ მო ხვედრილი მალე ხვდები, რომ შენც ამ „მარა თონის” მონაწილე ხარ. გეჩქარება, ჯერ ყვ ელაფრის დათვალიერებას ჩქარობ, ფოტო ების გადაღებას, მერე შოპინგის მოსწრებაც გინდა, ღამის კლუბებში გართობაც... ასე ღამდება, თენდება, მერე ისევ თე ნდება, ღამდება და შენც აღარ გახსოვს, რა დღეა ან რა რიცხვი, იცი მარტო ის, რომ ხარ ნიუ-იორკში და რომ არ უნდა მოეშვა ქა ლაქში, რომელსაც არასდროს სძინავს. მუ შაობს ყველაფერი და შენთვის ღიაა ყველა კარი, გელიან ყველგან... მთავარია, მოინდო მო და აჰყვე ამ „ისტერიულ“, მაგრამ მაინც სასიამოვნო რიტმს. მერე აზარტში შედიხარ და „სიჩქარის მოდას“ აყოლილს გეჩქარება, მაგრამ სად, უკვე აღარ იცი. უნდა იჩქარო, ეს მთავარია! აი, მეც, ტიპური ნიუ-იორკელივით (თუ მცა რატომ „ვით“?) ადვილად ავუღე ალღო და ფეხი ავუწყვე აქაურ რიტმს. აღარც ქუ სლებზე „ამხედრებული“ დავდივარ, იმიტომ რომ, თუ წვეულებაზე არ ვარ წასასვლელი „ბალეტკებზე“ ჩამოქვეითებული უკეთ და ვრბივარ. ტოლს არ ვუდებ არავის მანჰეტ ენზე გამართულ საყოველთაო მარათონში, მაგრამ მაინც ვუფრთხი ყვითელ ტაქსებს, რომლებიც ისე დაქრიან, როგორც ჩვენთან ზიგიერთი მარიაჟი მძღოლი „ბმვ“-თი... გა დასასვლელზეც, თუ არ იყოჩაღე, ისე „გადა გჯეგავენ“, ვერც მიხვდები. ახლა მართლა მეჩქარება, გამოპრანჭვაც უნდა მოვასწრო და სანამ ნიუ-იორკის ერთერთ ცნობილ ღამის კლუბში წავალ, სადაც ქართველმა დიჯეებმა დამპატიჟეს, წარმ ატებულ ქართველებს უნდა შევხვდე, თქ ვენ ორ მათგანს ისედაც იცნობთ... ხათუნა იოსელიანსა და ცუცა კაპანაძეს. აი, მარიამ ჯაშის სახელი კი დაიმახსოვრეთ. ის გაერ ოში მუშაობს და ცოტა ხნის წინ ჰარვარდში სწავლის უფლებაც მოიპოვა... ყვითელ ტაქსში ვჯდები, რომ დათქმულ დროს მივიდე რესტორანში. მახსენდება, რომ ჩვენი ტაქსისტები ყველაზე განათლ ებულები არიან, აქაურები კი იმდენად უტ
ყვები, რომ მათთან დიალოგის გაბმაც კი გეზარება... აქ მრიცხველსაც კი სადღაც ძა ლიან ეჩქარება, რასაც ვერც მანჰეტენის სა ცობზე და ვერც მომაბეზრებელ შუქნიშნე ბზე ვერ იტყვი, თითქმის სულ წითელი რომ ანთია. მოვედით, გადავრბივარ გადასასვ ლელზე... როგორც კი ტროტუარამდე მივა ღწიე, ახალგაზრდა ბიჭს დავეჯახე, თანაც ისე, რომ 180 გრადუსით შემოვატრიალე, უცებ დავნაზდი და ღიმილით ინგლისურად მოვუბოდიშე: „არა უშავს, გენაცვალე“, მიპა სუხა ბიჭმა ქართულად და ისე ჩამიარა, ხმის ამოღებაც არ მაცალა... ეს ქართული ნიუ-იორკია. შენ დილით უნდა ნახო, ყველგან ქართული ლაპარაკი რომ ისმის... – მიყვებიან მოგვიანებით რე სტორანში მისულს ჩემი მასპინძელი ქართ ველები. ვიცი, რომ ეს ო’ჰენრის საყვარელი ადგი ლი იყო. თურმე ჯონი დეპიც ხშირად დადის ამ რესტორანში, ველოდები, მაგრამ ვხვდ ები, რომ ერთ დღეს ყველაფერი კარგი ერ თად არ გამოდის... ჯონი დეპს დღეს არ სც ალია, სამაგიეროდ ჩემს უკან მისი ფოტოა და განწყობას მიმაღლებს... მალე ჯონი მავიწყდება, ჩემი თანამემა მულეები ისეთ ამბებს მიყვებიან... მანჰეტენზე 2 წლის წინათ ნიუ-იორკის ქართული თეატრი რომ გახსნეს, იცოდით? ცუცა კაპანაძე და ხათუნა იოსელიანი, სხვა ქართველ ხელოვანებთან ერთად, ქართულ კულტურას ემსახურებიან. რაც მთავარია, ქართული კულტურის პოპულარიზაციას ამერიკელი ვიქტორ სირელსონი წლებია, სა თავეში უდგას. აქვეა საყმაწვილო თეატრი, ცეკვისა და ფოლკლორული ანსამბლები. ხა თუნა იოსელიანმა სწორედ ნიუ-იორკში მო სინჯა რეჟისურაში ძალები – „ნაცარქექია“, „ჰელადოსი“ საკმაოდ წარმატებული ფილმსპექტაკლები გამოვიდა... მალე დადგამს „მე ვხედავ მზეს“. იმისთვის, რომ ქართველი ბავშვები არ მოსწყდნენ ფესვებს, ხელოვნების კოლეჯში საქართველოს ისტორიას, ქართულ ენასა და კულტურას ასწავლიან... სექტემბერში ქართულ პრემიერაზე ბრ ოდვეიზე ვარ დაპატიჟებული. მანამდე კი კლუბური ცხოვრების მოყვ არულებს ქართველ დიჯეებზე უნდა გიამ ბოთ: ნიკა გელაშვილი და თენგო სეფიაშვილი ძალიან წარმატებული ბიჭები არიან, მე მა თთან ერთად ვეცნობი ნიუ-იორკის ღამის
ცხოვრებას. მათ მთელი ნიუ-იორკის „ქლაბ ერები“ იცნობენ. ძალიან ცნობილ ღამის კლ უბ Webster hall-ის დიჯეები, როცა თვითონ არ უკრავენ, პროდიუსერებად მუშაობენ არ ანაკლებ პრესტიჟულ ღამის კლუბებში. ერთერთია „მარქუეე “. დღეს იქ მივდივართ... ხუთშაბათია, მაგრამ რიგს ბოლო არ უჩანს. ბოლოს, სუფთა ქართულად, ბიჭებთან ერ თად, ვიპ-შესასვლელიდან შევდივარ. კარში ფეისკონტროლის გასავლელად მორჩილად დგანან ბოლო მოდაზე ჩაცმული ახალგაზრ დები, უფრო ზუსტად ბოლო მოდაზე გახდ ილი გოგონები და ჩაჯაჯული ბიჭები. ფერადკანიან დაცვის თანამშრომელს რომ უყურებ, თავს იმდენად უსაფრთხოდ გრძნობ, დაექსტაზებული ბრბოც კი ვერ გაშინებს და ცხოვრება გიხარია. ამ გაბრუე ბულ ახალგაზრდებს თავის დაკრულზე აც ეკვებს და მართავს ორი ქართველი დიჯეი: ნიკა გელაშვილი და თენგო სეფიაშვილი. დღეს ნიკა არ უკრავს და ჩემთან ერთად ცეკვავს. ამბობს, რომ პირველად. ამას მის ტელეფონზე მოსული შეტყობინებაც ადას ტურებს: დიჯეი ნიკა ნამდვილად შენ ხარ და ცეკვავ? ერთ-ერთი ფანია. გვეცინება და ვხ ვდები, რომ პოპულარობის ზენიტში მყოფი ბიჭების გარემოცვაში მეც ვარსკვლავური საათი მეწყება, თანაც ნიუ-იორკში!!! ეს ნახე ვრად ხუმრობით, ისე კი, ამ ბიჭებზე მინდა იცოდეთ, რომ ისეთი პოპულარულები არ იან, ამხელა ქალაქში ქუჩაშიც კი ცნობენ! ნიკა 6 წლის წინათ წავიდა, თენგო 30 წე ლია, სამშობლოში არ ყოფილა. სამი წლის იყო, რომ წაიყვანეს და ამიტომ დამტვრეუ ლი ქართულით, ამერიკული აქცენტით ლა პარაკობს. მისმა დედამ სპეციალურად არ ისწავლა ინგლისური, თენგოსაც ქართულ ად ზრდიდა. ნიკუშა, რა თქმა უნდა, გამართ ულად საუბრობს ქართულად და თენგოსაც უსწორებს შეცდომებს. ამ ბიჭებმა ცოტა ხნის წინ გრანდიოზული საღამო მოაწყვეს. Webster hall-ში ქართული მუსიკა ისმოდა, მთელი ნიუ-იორკი დოლზე ააცეკვეს, თანაც საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს!!! ერთი თვის წინ კი დიჯეი ნიკა რეზიდე ნტად კიდევ ერთ პრესტიჟულ, ევროპა-კლ უბში მიიწვიეს... ასეა, ამ ქალაქში ყველა ოცნებას ახდენა უწერია. ბიჭების შემდეგი ოცნება სამშობლოში დაბრუნებაა. მათ გა ცნობას მალე თქვენც შეძლებთ, იმიტომ რომ აგვისტოში აღმოსავლეთ ევროპაში ტურნე აქვთ დაგეგმილი, პირველი გაჩერება საქართველოა... ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
41
ხათუნა მგალობლიშვილი ყველაზე სკანდალურმა კანონპ როექტმა პარლამენტში სულ ორი საათი „იცოცხლა“, წირვა კი მას ხა თუნა გოგორიშვილმა გამოუყვანა. ისე „დაბრაკა“, რომ დაუყოვნებლივ გაიწვიეს უკან. ამ სკანდალური პრ ოექტის „ორიგინალი“ ავტორი უც ნობი დარჩა. ისინი, ვინც ღიად დაფიქსირდნენ, ალბათ, მაინც შემსრულებლებად შეიძლება მივიჩნიოთ. შერცხვენილებ მა თითი ისევ გოგორიშვ ილისკენ გაიშვირეს: ეს პრ ოექტი გაწვეული იყო და ხათუნამ მერე განიხილაო. სინამდვილეში კი ყველ აფერი პირიქით მოხდა. ხათუნა გოგორიშვ ილმა ლაშა თორდიას, სამსონ ქუთათელაძესა და ზვიად კუკავას კანო ნპროექტი „დაუბრაკა“. დეპუტატების მიერ შექმნილი პროექტი მამა კაცებს ანიჭებს უპირატესობას. ქალები ლამის „შუშანიკის“ მდ გომარეობაში გადადიან. გოგორიშვილის განცხადებით, კანონპროექტი შეიცავს ანტიკო ნსტიტუციურ და დისკრიმინაცი ულ ელემენტებს. ხათუნა გოგორიშვილი: – დაუშვებელია, რომ რეზერვ გავლილ პირს სამსახურში დანიშვ ნისას უპირატესობა ენიჭება და ას ევე, ის უპირატეს მდგომარეობაშია სამსახურში რეორგანიზაციისა და განთავისუფლების დროს. ეს მიდგ ომა განსაკუთრებით დაუშვებელია მაშინ, როდესაც რეზერვში გაიწვე ვიან 27-დან 40 წლამდე მამაკაცები
თორნიკე ყაჯრიშვილი
„ფოტომანი“ დასასრულს მიუახლოვდა 42
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
ინტერნეტ-რეალითი შოუ „ფოტო მანი“ მალე გამარჯვებულს გამოავ ლენს. ერთი თვის განმავლობაში 22 კონკურსანტი სხვადასხვა დავალებას ასრულებდა. ფორმატიდან გამომდ ინარე, პროექტს, ყოველ ეტაპზე მო ნაწილეთა გარკვეული რაოდენობა ტოვებდა. ამჟამად პირველი ადგი ლისთვის 13 კონკურსანტი იბრძვის. შეგახსენებთ, რომ „ფოტომანი“ წელს მესამედ ტარდება. როგორც ორგანი ზატორები აცხადებენ, წინა წლებთან შედარებით, პროექტი წელს უფრო მასშტაბური და პოპულარული გახდა. კახა ფხაკაძე, ფოტოგრაფთა ას ოციაციის თავმჯდომარე: „წელს გრ ან-პრი პირველად არის. უკვე მეორე წელია, პროექტში ფოტო ომბუდსმენი გვყავს. საკმაოდ პრესტიჟული კონკ ურსია. ეს არ არის კონკურსი, სადაც
და გაუგებარია, რა დააშავეს თუნდ აც 41 წლის ადამიანებმა. აღნიშნული შენიშვნების შესახებ არაფერი იცოდა კანონპროექტის ერთ-ერთმა ავტორმა სამსონ ქუთა თელაძემ. ქუთათელაძე თავდაცვის კომიტეტის წევრი და კანონპროექ ტის თანაავტორია: – არ ვიცი, მე არ გამიგია არაფ ერი მსგავსი. ისე, ვმუშაობთ მაგ კა ნონპროექტზე. არაფერი ანტიკონს ტიტუციური მასში არ არის. – გოგორიშვილის განცხადებით, რეზერვგავლილი ადამიანების ნა წილი უკონკურსოდ დაინიშნებიან სამსახურში, ასევე, უპირატეს მდ გომარეობაში არიან სამსახურიდ ან განთავისუფლების ან რეორგა ნიზაციის დროს... – ტყუილია, არ დაინიშნება არ ავინ უკონკურსოდ. რაც შეეხება შეღავათებსა და უპირატესობებს, თუ კონკურსის შედეგად ერთნაირი ქულები დაუგროვდებათ რეზერვ გავლილსა და არარეზერვგავლილს, ასეთ შემთხვევაში უპირატესობა ექნება იმას, ვისაც რეზერვი ექნება გავლილი. ეს ასეა ყველგან – ამერ იკაში, ევროპაში... არაფერი ამაში დისკრიმინაციული არ არის... ზვიად კუკავას განცხადებით, ეს მხოლოდ და მხოლოდ ტექნიკური შეცდომა იყო და კანონპროექტი მა შინ, როცა საპროცედურო კომიტე ტი „განიხილავდა“, უკვე გაწვეული იყო... ზვიად კუკავა: – კანონპროექტი მანამ გავიწვ იეთ, სანამ გოგორიშვილი მას დაიწ უნებდა. ახლა ვმუშაობთ მასზე და უკან უკვე გასწორებული ვარიანტი დაბრუნდება.
უკვე გადაღებულ ან დაბეჭდილ ფო ტოს მიიტან და გაიმარჯვებ. პროე ქტი ობიექტურია და სიმართლე, რომ გითხრათ, არც ორგანიზატორებმა ვიცით წინასწარ დავალება. ყოველი ტურის შემდეგ ვსხდებით და ვფიქ რობთ, რა უნდა იყოს შემდეგი ეტაპის დავალება. პირველი ეტაპის თემა „სხ ეულის მხილება“ იყო. მეორე ეტაპზე „საქართველოს სხვადასხვა რეგიონის საუკეთესო ხედები“, რომლებიც უც ხოელ ტურისტებს მოიზიდავდა. მესა მე ტური, რომლის ამოცანა „ჭკვიანი, ბრიყვი და იღბლიანი“იყო, უკვე დასრ ულდა. იმ მონაწილეებმა, რომლებმაც ეს დავალება წარმატებულად შეასრუ ლეს, მეოთხე ეტაპზე გადაინაცვლეს. მეოთხე დავალება „პაპარაცია“, რო მელშიც პროექტის მონაწილეებმა, სა ზოგადოებისთვის ცნობილი სახეები უნდა გადაიღონ“. პროექტის ორგანიზატორები არ
იან: „საქართველოს ფოტოგრაფთა ასოციაცია“, „ტიფლის ივენთი“და „ფოტო ლაივ სტუდია“. გენერალური სპონსორია „ბილაინი“, რომელიც ეს ემეს ლიდერს გამოავლენს და საჩუქრ ად მობილურ ტელეფონს გადასცემს. საინფორმაციო მზარდამჭერი გაზეთი „პრაიმტაიმია“, რომელიც საუკეთესო პაპარაცული ფოტოს ავტორს სიურ პრიზს უმზადებს. გრან-პრის სპონსო რი საიუველირო სალონი „დიადემაა“. გამარჯვებულებს დაჯილდოებამდე მკაცრად გაასაიდუმლოებენ. საუკეთ ესო ფოტოებს, კომპეტენტური ჟიური და შემოსული SMS-ები გამოავლენს. გრან-პრის გარდა, პირველ ადგილზე გასულს 1 000 ლარი გადაეცემა. მე ორე და მესამე ადგილზე გასულებს – 700 და 400 ლარი. დაჯილდოების ცერემონია 22 ივლისს, კაფე „დისქავ ერში“ გაიმართება.
ეთერში დაანონსებული ქორწილის EXCLUSIVE დეტალები ეკა ჩიკვაიძე „რუსთავი 2“-ის დილის წამყვანმა გვანცა დარასელიამ და ვახო მჭედლიძემ შაბათს იქორწინეს. ქორწილამდე ერთი კვირით ადრე წამყვანი მაყურებელს სექტემბრამდე და ემშვიდობა და სახალხოდ განაცხადა, ვთხოვდებიო. ქორწილისთვის მზადება გვანცამ ცოტა ხნით ადრე და იწყო. დიდი და გაშლილი სპილოსძვლისფერი კაბა თეონა თავართქილაძესთან შეიკერა. ნაჭრები სპეციალურად საფრანგეთში შეუკვეთა. ფატა, ცოტა მოგვიანებით, ქო რწილამდე ერთი დღით ადრე ჩამოუვიდა. თავართქილა ძის სალონში ფატის გახსნის იმხელა ცერემონია მოეწყო, რომ არ მოსწონებოდა, წარმოდგენაც კი მიჭირს, რა მო ხდებოდა. მკერავიდან მკერავთან მიდიოდა. ხან საქორწ ილო კაბას იზომავდა, ხან – მეორე დღეს ჩასაცმელ თეთრ კაბას, ხან ირაკლი ბოჭორიშვილთან – ფეხსაცმელს. ჯვარი ამაღლების ეკლესიაში დაიწერეს. მეჯვარეებად ორ-ორი უახლოესი მეგობარი შეარჩიეს. ვახოს ერთ-ერ თი მეჯვარე ერეკლე კოდუა იყო. ქორწილშიც თეთრი „მერსედესით“ მივიდნენ. ჯვრისწერის შემდეგ ცოტა ხანი მთაწმინდის პარკში ისეირნეს და ხელის მოსაწერად გა ემართნენ. 300-კაციანი ქორწილი რესტორან „ბაგრატიო ნში“ გადაიხადეს და ხელიც იქვე მოაწერეს. ხელმოწერ ის ცერემონიას ნელ-ნელა სტუმრების ნაკადი მოაწყდა. იყვნენ მომღერლები, ჟურნალისტები და სხვა ცნობილი სახეები. ნანუკა ჟორჟოლიანი თავის შვილთან ერთად დათუნა სულიკაშვილის თეთრ კაბაში გამოწყობილი მო ვიდა, ფეხზე ანუკა ქებურიას ოქროსფერი ფეხსაცმელი ეცვა. მეუღლის საქორწინო საჩუქრის შესახებ არაფერი სც ოდნია.
ნანუკა ჟო რ ჟო ლი ან ი : „დღეს ჩემს შვ ილს, მეც და კიდევ რამდენ იმეს დათუნას კაბები გვაცვია. ვხ უმრობდით კიდეც, პატარა ჩვენებას ვაწყობთო. იქიდ ან გამომდინარე, რომ ჩემი მეუღ ლე მეჯვარეა, სა ჩუქარიც თვითონ შეურჩია. მაშინ შეიძინა, როცა პატარძალი და ნიშნეს. ცალ-ცა ლკე მოვემზად ეთ და ერთადე რთი ის ვი ცი, რომ საჩუქარი ნივთია“.
ალი პატარძებში მზითვ ნოს პიანი ბს წაიღე
გვან ნატო ხეჩუაშვილი, თვის ს ი ლ ი წ რ „ქო ა: დ ცას დე ვე თ ი ბ ო ლ ბ ე გ დიდი პასუხისმ ებას ვ ო ხ თ გა მის თ. ი დ ო ბ მზადე ბიერებ, ჯერ კიდევ ვერ ვაცნო ლაგება ჩა ს ი ბ ე თ ვ ნი მ ა რ მაგ დაიწ მ რო ბა ე გ და გადაბარ მ წავა რო ი, ნ ე ძ რ გ ვი ინ შ მა , ყო ბს. საგვ და აქ აღარ იცხოვრე ადერთი თ ერ თი ვ ნი ო ლ უ ე არ პი ლი ე დ ნ ი ო რ დ ს ბებიაჩემი ი. რომ ანინო გვაქვს სახლშ ობიან, ჩამოვლენ და მოეწყ ან“. ტ ა ვ გა აუცილებლად
მაქვს. სი ვეულებრივი შეგრძნება ვახო მჭედლიძე: „არაჩ ანებული ვ ო თ რ ფ აღ ბ, ო ლ უ ი ვ ვნერ ზმარში მგონია თავი. არ ვარ“. პის რამდ თვეს პრაღასა და ევრო ცოლ-ქმარი თაფლობის ები ვაჟალ უ ბ ე ნ ი წ რ ო ბენ. ახლად დაქ ენიმე ქალაქში გაატარე ებენ. რ ვ ო ხ იც კე ლ ცა ი შ ლ ხ სა ფშაველას ქუჩაზე, ვახოს
ვატო ნაცვლი შვილმა და ნინო ცქიტიშვილმა ახ ლად დაქორწინ ებულ წყვილს წმინდა გიორ გის ხატი აჩუქ ეს. პატარძალს „რუსთავი 2“-ის თან ამ შრ ომ ლ ებმა საჩუქარი ერთად შეურ ჩი ეს და შავთეთრი ჭურჭ ლის სერვიზი მი უტანეს.
ნ ინ ო არაზაშვილი: „ბე ვრი ვიფიქრეთ და ერთობლ ივად გადავწ ყვიტეთ, რომ ძალიან ლამა ზი სერვიზი შეგ ვე ძი ნა, რომ ლი თ აც როგო რც სხვებს, ისე ჩვ ენც გა გვიმასპინძლდ ება“. გვანცა ქორწ ილით კმაყოფ ილი ჩა ნდა, სი ძეს ეტყობოდა, რომ ცო ტას ღე ლავდა. გვანცა დარასელია: „რადგან სამოგზ აუროდ გვინდოდა წასვლა და ჩემი შვებ ულებაც აგვისტოში ემთხვეოდა, ივლისში ჯვრის დაწერა ამიტომ გადავწყვიტეთ. ამ აღლების ტაძარში ჩემი მეუღლის მამაოა და ჯვარიც ამ ეკლესიაში დავიწერეთ“. გვანცას დედა შვილის გათხოვებას ჯერ კიდევ ვერ აცნობიერებს. თაფლობის თვიდან დაბრუნებულ წყვილს კი საგვარ ეულო საჩუქარს გადასცემს. ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
43
44
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
EXCLUSIVE
კობა ინასარიძე
იყო დრო, როცა გოგიტა გოგუა ლამის სამშობლოს მოღალატედ გა მოაცხადეს, საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციაში მისი გვარის ხსენებაც კი აკრძალული იყო, მოკვეთეს ეროვნული გუნდიდან და თან ისე, მიზეზს არავინ ამბობდა... რუსეთის ჩემპიონატში გოგუა ერთ-ერთ საუკეთესო ფეხბურთელად ითვლებოდა, თუმცა ჩვენი ნაკრების ხელმძღვანელთა აზრით, საქართველოს ნაკრებისთვ ის გამოუსადეგარი იყო... ახლა კი ბევრი რამ შეიცვალა, გოგიტას სახელი საფეხბურთო რუსეთში ისევ ყველას პირზე აკერია და სა ქართველოს ნაკრების კარიც მისთვის ისევ გააღო თემურ ქეცბაი ამ... გოგუას ძველის გახსენება აღარ უნდა, თუმცა როცა ნალჩიკში დავუკავშირდით, სადაც ლამის ყოველდღე ტერაქტები ხდება, ამ ინტერვიუზე სიამოვნებით დაგვთანხმდა და საინტერესო ამბებიც გვიამბო... ყველას გასაკვირად, მისი გუნდი – ნალჩიკის „სპარტა კი“ ახლა რუსული ფეხბურთის ლიდერთა შორისაა და ჩემპიონთა ლიგაში თამაშს ეშურება... – კლუბის ხელმძღვანელობა ჩვენგან ჩემპიონთა ლიგაში თამა შს არ მოითხოვს. ჩვენც ყველანაირი ფსიქოლოგიური ტვირთი მოხსნილი გვაქვს და უბრალოდ, ვცდილობთ, ლამაზი ფეხბურთი ვითამაშოთ. შედეგიც თავისთავად მოდის და აგერ, ხედავთ, რომ რუსულ პრემიერლიგაში მეოთხე ადგილზე ვართ. ნალჩიკელი გუ ლშემატკივარი გახარებულია. ბოლოდროინდელი ტერაქტების შემდეგ მთელი ქალაქი შეშინებულია, სტადიონზე კი ისინი გულს აყოლებენ და ჩვენც ვცდილობთ, ამ ხალხს პრობლემები დროებით მაინც დავავიწყოთ.
გოგიტა გოგუა ნალჩიკში ქართულ რესტორანს ხსნის ფეხბურთი ტერორისტების ქალაქში ბომბების ქალაქი
– საშიშროება იყო არა მხოლოდ ფე ხბურთელთათვის, არამედ ყველასთვის! ასეთი ფაქტები არ უნდა მოხდეს. უკვე საშიშია ქუჩაში გამოსვლაც, ოჯახთან ერ თად სეირნობა გეშინია, რომ სადღაც შესა ძლოა, რამე შეგემთხვას. ეს საშინელებაა, სულ დაზაფრული ხარ, შეშინებული. ჩვენც თითქმის ყველა თამაშს შეშინებულები ვთ ამაშობთ. საქართველოდან მირეკავენ, ოჯახი, ნათესავები და ახლობლები ნერვ იულობენ. მე კი ყველა მატჩის წინ მათ ვა მშვიდებ, ვეუბნები, რომ ყველაფერი კარგ ად არის.
გართობა
– გართობის მხრივ ნალჩიკი არც ისე მდიდარი ქალაქია, თუმცა არის ადგილე ბი, სადაც მეგობრებთან ერთად დავდივარ ხოლმე: კაფე, კინო... ღამის კლუბების და სხვა ხმაურიანი ადგილების მაინცდამაი ნც დიდი მოყვარული არ ვარ, მაგრამ ხა ნდახან იქაც შევივლით ხოლმე. ზოგადად კი, ძალიან დატვირთული ვარ, ვარჯიშები, თამაშები... თან რუსეთი იმხელაა, ნალჩიკ იდან ციმბირამდე გზას, ხომ იცით, ლამის ერთ კვირას ვანდომებთ, იქიდან ჩამოსუ ლებს კი გართობის თავი აღარ გვაქვს. მე რე ძალები უნდა აღიდგინო და მომდევნო თამაშისთვის მოემზადო.
ქართველი გატუზო
– თავიდან, როცა საქართველოდან წა მოვედი და „ხიმიკში“ ჩავირიცხე, ჩამშლელ ნახევარმცველად მათამაშებდნენ. მეტსა ხელი „გატუზო“ კი ჩემი ხასიათიდან გამო მდინარეა. წაგებას ვერ ვიტან, ვგიჟდები, როცა ჩემი გუნდი აგებს. ასეა იტალიელი გატუზოც და ამიტომაც მეძახიან ქართველ გატუზოს. თუმცა მთლად გატუზოსავით ვერ ვთამაშობ. ასე რომ იყოს, ჩემთვისაც და ჩემი გუნდისთვისაც ძალიან კარგი იქ ნება. მაგრამ მე გატუზო არ ვარ. მე გოგუა ვარ. სხვათა შორის, ჩემი საყვარელი ფეხბ ურთელიც სხვაა, არა – გატუზო. მგონია,
რომ დღეს ყველაზე მაგარი ფეხბურთელი ლეო მესია. ის იმ დროიდან მომწონს, რო დესაც მისი თამაში პირველად ვნახე.
შუქნიშანი
– ცხოვრებაში გაწო ნასწორებული ადამ იანი ვარ. მიხარია ის, რაც ნორმალ ურ ადამიანს უნ და უხაროდეს და მაღიზიანებს ის, რაც ყველას აღიზ იანებს. მაგიჟებს თავხედობა და უს ამართლობა. მო ედანზე კი სულ სხვა კაცი ვარ, არავის არაფ ერს ვუთმობ და ყოველთვის ბოლომდე ვიბრ ძვი. ამიტომაც არ ის, რომ თი თქმის ყოველ თა მაშში ყვითელ ბა რა თს ვი ღებ და არც წითლები დამკლებია. ამის გახსენებაზე, ერთმა რუსმა ჟურნალისტმა სა საცილო ფოტომონტაჟიც კი გააკეთა, შუქნიშნის ყვ ითელ ფერს, აიღო და, ჩე მი ფოტო მიაკრა. ეს რომ ვნახე, ბევრი ვიხალისე.
დამიძახეთ და მოვდივარ
– საქართველოს ნაკრ ებში სათამაშოდ ყოველთ ვის დიდი სიამოვნებით მო ვდიოდი და რაც შემეძლო, იმას ვაკეთებდი. მოედანზე თავს არ ვზოგავდი, მაგრ
ამ მოხდა რაღაც და მას შემდეგ რატომღ აც ჩემთვის ნაკრების კარი დაიხურა. მერე ფედერაციაში ახალი ხალხი მოვიდა, შეიც ვალა ეროვნული გუნდის ხელმძღვანელო ბა და ნაკრებშიც ისევ მიმიწვიეს. ამ ამბა ვმა ძალიან გამახარა და ახლა ვეცდები, კიდევ უფრო კარგად ვითამაშო. ნაკრებში მწვრთნელად თემურ ქეცბაიას დანიშვნის შემდეგ ბევრი რამ შეიცვალა და იმედი მა ქვს, ეს ნაკრების შედეგებზეც აისახება. მართალია, გარკვეული მიზეზების გამო საქართველოს ნაკრების ბოლო მატჩი კამერუნთან ვერ ვითამაშე, მაგრამ ეგ არაფერი. თემურ ქეცბაიამ ნაკრებში ჩემი ჩაუსვლელობის შესახებ იც ოდა და ყველაფერი უმტკივ ნეულოდ მოგვარდა. ახლა კი მზად ვარ, პირველივე დაძახილზე ჩამოვიდე ნაკრებში სათამაშოდ.
„ფეხბურთს დისკებითაც ვსწავლობ“
– კითხვა და ტელ ევ იზ ორ ის ყურება მიყვ არს ძალიან. ხშირად ვკით ხულობ ნაირ-ნა ირ საფეხბურთო ლიტერატურას და ვცდილობ, ბევრი ვისწავლო. ამას წი ნათ დისკი მაჩუქეს, სადაც ცნობილი ფეხ ბუ რთ ელ ებ ის თამაშები და გა მორჩეული ეპიზ ოდებია გამოსა ხული და მინდა, რომ ამის შემხედ ვარემ ჩემი ნაკლი გამოვასწორო. ეს
კი ხან გამომდის, ხან – არა. მახსოვს, ადრე გიორგი ქინქლაძის მიერ გაკეთებულ ცრუ მოძრაობებსაც ვუყურებდი დისკზე. მას ინგლისში მარადონას ადარებდნენ. ყველ ას მოტყუება შეეძლო. იმას კი, რაც ახლა შემიძლია, ჩემი გუნდის მწვრთნელს იური კრასნოჟანს ვუმადლი – მან ჩემთვის ძალი ან ბევრი გააკეთა. „ტერეკში“ თამაშითაც კმაყოფილი ვარ, ეს ხელმძღვანელობის და მსახურებაა. მაგრამ კრასნოჟანი მენდობა, რაც ფეხბურთელისთვის ძალიან ბევრს ნი შნავს. ერთხელ იყო ის შემთხვევა, როდე საც კრასნოჟანმა ცვლილებაზე შემიშვა და ხუთ წუთში უკანვე გამიყვანა. ეს ჩემთვის ნაღდი შოკი იყო. მოედანზე ხუთი წუთის შესული ისევ სკამზე დავბრუნდი. ენით ვერ გადმოგცემთ, მაშინ რას ვგრძნობდი, ძალი ან გაბრაზებული ვიყავი, საშინელება იყო. საშინელებაა ნებისმიერი ფეხბურთელისთ ვის, რომელსაც ფეხბურთის თამაში სურს და არ ათამაშებენ. თუმცა ახლა ვხვდები, მე რომ მწვრთნელი ვიყო და ფეხბურთელი ისე შევიდეს შეცვლაზე, როგორც იმ თამაშისას მე გავაკეთე, ისევე მოვიქცეოდი, როგორც მაშინ კრასნოჟანი მოიქცა. საბოლოოდ ამ გადაწყვეტილებამ ჩემს სასარგებლოდ იმ უშავა და მხოლოდ კარგი მოიტანა.
რესტორანი ნალჩიკში
– კი ვიცი, რომ მოსკოვში მოთამაშე ჩვ ენიანები ხშირად დადიან ქართულ რესტ ორნებში, იქ ჩასული მეც ბევრჯერ დამპ ატიჟეს, მაგრამ ნალჩიკში ჩამოსულებს მე ვეღარ ვუმასპინძლდები. ქართული რესტ ორანი აქ არ არის და იმიტომ. თუმცა ნა ლჩიკში კიდევ რამდენიმე წლით თუ დავრ ჩი, ჩემი საკუთარი რესტორნის გახსნაზე დავფიქრდები. „სპარტაკთან“ კონტრაქტი წლის ბოლომდე მაკავშირებს, მაგრამ შე იძლება, ხუთი წლით კიდევ გავახანგრძ ლივო და მერე ვნახოთ. ნალჩიკში ძალიან ბევრი ქართველია და იმედი მაქვს, ჩემს რესტორანში ივლიან. როგორც მე, მათაც ხომ ენატრებათ ქართული კერძები...
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010
45
ბექჰემის ხელფასი:
68 000 დღეში!
კობა ინასარიძე
პოპულარულმა ამერიკულმა ჟურნალმა Forbes-მა, გასული სეზონის მონა ცემებით, მსოფლიოს 20 ყველაზე გავლენიანი და მდიდარი საფეხბურთო კლუბის სია გამოაქვეყნა. ბოლო რამდენიმე წელია, ამ ჩამონათვალს ინ გლისური „მანჩესტერი“ ლიდერობს, რომლის ღირებულებაც დაახლოე ბით იმდენივეა, თუ მეტი არა, რამდენიც ზოგიერთი განვითარებადი ქვეყნის... ზოგადად, Forbes-ის გამოთვლებით, მსოფლიოს ტოპ-გუნდ ებში ინგლისური გუნდები სჭარბობენ, 20-ში შვიდი ინგლისური კლ უბია, მათ შორის „ნიუკასლიც“, რომელმაც გასული სეზონი პირველ დივიზიონში გაატარა და პრემიერლიგაში ახლა გადავიდა. ცნობ ისთვის: თანხა მოცემულია ინგლისურ გირვანქებში, რაც და ახლოებით 3,5 ლარს უდრის. ხოლო კლუბის ღირებულებაში იგულისხმება ყველაფერი, რაც კლუბის საკუთრებაა, სტადიონითა და სავარჯიშო ბაზით დაწყებული, ფეხბ ურთელებითა და კლუბის მომსახურე პერსონალით და მთავრებული... 1. „მანჩესტერ იუნაიტედი“ (ინგლისი) – 1,835 მილიარდი; 2. „რეალი“ (ესპანეთი) – 1,323 მილიარდი; 3. „არსენალი“ (ინგლისი) – 1,181 მილიარდი; 4. „ბარსელონა“ (ესპანეთი) – 1 მილიარდი; 5. „ბაიერნი“ (გერმანია) – 990 მილიონი; 6. „ლივერპული“ (ინგლისი) – 822 მილიონი; 7. „მილანი“ (იტალია) – 800 მილიონი; 8. „იუვენტუსი“ (იტალია) – 656 მილიონი; 9. „ჩელსი“ (ინგლისი) – 646 მილიონი; 10. „ინტერი“ (იტალია) – 413 მილიონი; 11. „შალკე“ (გერმანია) – 384 მილიონი; 12. „ტოტენჰემი“ (ინგლისი) – 372 მილიონი; 13. „ლიონი“ (საფრანგეთი) – 333 მილიონი; 14. „ჰამბურგი“ (გერმანია) – 329 მილიონი; 15. „რომა“ (იტალია) – 308 მილიონი; 16. „ვერდერი“ (გერმანია) – 274 მილიონი; 17. „მარსელი“ (საფრანგეთი) – 262 მილიონი; 18. „ბორუსია დორტმუნდი“ (გერმანია) – 261 მილიონი; 19. „მანჩესტერ სიტი“ (ინგლისი) – 258 მილიონი; 20. „ნიუკასლი“ (ინგლისი) – 198 მილიონი.
Forbes-მა შემოსავალი ფეხბურთელებსაც დაუთვალა. აქ აც 10 ყველაზე მდიდარ ფეხბურთელს სათავეში ყოფილი „მანჩესტერელი“ დევიდ ბექჰემი უდგას, ვისი ჯამაგი რიც, მხოლოდ საკლუბო დონეზე, წელიწადში 30 მილიონი ევროა... სიას კი „ლივერპულელი“ სტივენ ჯერარდი ასრუ ლებს, რომელსაც კლუბმა გაუმჯობესებული პირობებით ახალი კონტრაქტი ერთი წლის წინათ გაუფორმა. ამ მილი ონებში, ცხადია, ფეხბურთელთა სხვა (რეკლამა, კერძო ბი ზნესი) შემოსავალი ნაგულისხმევი არ არის, თორემ, დარწ მუნებული იყავით, თითოეული ამ ფეხბურთელის ჯიბე, სულ ცოტა, ორი ამდენითაც „დამძიმებული“ იქნება... 1. დევიდ ბექჰემი („ლ.ა. გალაქსი“ ამერიკა, „მილანი“) – 30 მილიონი; 2. კრიშტიანუ რონალდუ („რეალი“) – 22 მილიონი; 3. რიკარდო კაკა („რეალი“) – 17.5 მილიონი; 4. რონალდინიო („მილანი“) – 17.5 მილიონი; 5. ტიერი ანრი („ბარსელონა“) – 16 მილიონი; 6. ლიონელ მესი („ბარსელონა“) – 14 მილიონი; 7. ფრენკ ლამპარდი („ჩელსი“) – 12 მილიონი; 8. ჯონ ტერი („ჩელსი“) – 11 მილიონი; 9. ზლატან იბრაჰიმოვიჩი („ბარსელონა“) – 11 მილიონი; 10. სტივენ ჯერარდი („ლივერპული“) – 10.5 მილიონი;
46
ორშაბათი 19 ივლისი, 2010