N37 (77), ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010 წ.
`პრაიმტაიმი~ ყოველკვირეული გაზეთი ფასი 1 ლარი
კალაძე საერთაშორისო სკანდალში გაეხვია
როგორ იშორებს თავიდან სიძეებს და სასიძოებს ვანო ჩხარტიშვილი
სკანდალი ივანე სიძეთმოძულე გვ. 4–5
გვ. 2
ვინ გადაყვება ფასების ზრდას ხელისუფლებაში
გვ. 6–7
ქართველი მკვლევარის სკანდალური ინტერვიუ მაია გარდაცვალების მისტიკური დეტალები მიმინოშვილთან გვ. 42–43 გვ. 20–21
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
1
კახი კალაძე
სკანდალში
გაეხვია
უკვე ორი წელია, „მილანს“ კახი კალაძე მოედანზე არ გაჰყავს. კონტრაქტი კი მხოლოდ ერთი წლ ის შემდეგ ამოეწურება. და კიდევ ერთი წელი ის სათადარიგოთა სკამზე უნდა იჯდეს და ფეხბურთს შორიდან უყუროს. სკანდალიც სწორედ ამას მოჰყვა. მთავარი ინტრიგა ის არის, რომ „მილანს“, რო გორც ჩანს, აღარ სჭირდება კახი, მაგრამ კონტრაქტს ვერ არღვევს. საქმე ის გახლავთ, რომ ახლა ორივე მხარე ელოდება, ვინ დაარღვევს კონტრაქტს, რადგანაც ხელმოწერილი საბუთების მი ხედვით, ვინც კონტრაქტს დაარღვევს, ის სოლიდურ თანხასაც გადაიხდის, ჯარიმის სახით. საუბარი კი ათასებზე კი არა, მილიონებზეა. ასე რომ, „მილანი“ კონტრაქტის გაწყვეტაში ისევე არ არის დაინტერესებული, როგორც კალაძე. ავტოგოლის შემდეგ კი კახის სხვაც არავინ გამოუჩნდა, ვინც „მილანისგან“ მის ყი დვას შეძლებდა. ასე რომ, ვითარება მართლაც რთულია, თუ სკანდალური არა. კახი კალაძის საფეხბურთო კარიერა კითხვის ნიშნის ქვეშ დგას. გასაგებია, რომ მან დუ მილი დაარღვია და მკვახე განცხადებები გააკეთა. ...„კალაძემ სიჩუმე დაარღვია“, „კალაძის სიმართლე“, „რატომ დატოვეს კალაძე თამაშგარეში“, „კალაძეს აიძულებენ, მილანი დატოვოს“, „კალაძეს „მილანის“ გა მო რცხვენია“, „კალაძე და „მილანი“ – გაყრა გარდაუვალია“... ამ და სხვა მყვირალა ფრაზებით ის მასალებია დასათაურებული, რომლითაც ორი დღეა, იტალიური გამო ცემებია აჭრელებული. „უკვე რამდენიმე თვეა, რაც ოფ იციალურ მატჩებში „მილანის“ გა ნაცხადსმიღმა ვარ. ამისი მიზეზი ის არის, რომ ჩემს წინააღმდეგ ბინძური თამაში მიმდინარეობს. თამაშის შა ნს არ მაძლევენ. პარალელურად კი მასმედიაში ინფორმაციას ავრცელ ებენ, რომ დაშავებული ვარ ან ტრ ავმის შემდეგ კიდევ ვერ აღვიდგინე ფორმა. ეს მტკნარი სიცრუეა, ამ ბი ნძური მეთოდებით მიმდინარეობს ბრძოლა. არაერთხელ დაიწერა ისიც, თითქოსდა კლუბი იმიტომ არ შევი ცვალე, რომ ნაკლებ ანაზღაურებას მთავაზობდნენ. ესეც სიცრუეა, სი
მართლე სხვა რამ არის, რომელსაც აღარ დავმალავ“, – ამბობს კახი კა ლაძე, რომელიც უკვე კარგა ხანია, „მილანის“ სათამაშო განაცხადშიც კი ვერ ხვდება და ბუნებრივია, გუ ლშემატკივარს მისი უთამაშებლობის რეალური მიზეზი აინტერესებს. მით უმეტეს, რომ კახიმ ტრავმა უკვე რა ხანია, მოიშუშა და საქართველოს ნა კრებშიც ორი მატჩი ითამაშა. „მილანს“ თუ ჩემი გასხვისება არ სურს, თანახმა ვარ, კლუბში დავრჩე და ანაზღაურება შემიმცირონ, ოღ ონდ სათამაშო პრაქტიკა მქონდეს. ამ სიტუაციაში გუნდის ახალი მწვრთნ
ელი მასიმილიანო ალეგრი უძლურია. ალეგრის დიდ პატივს ვცემ, კარგი მწვრთნელია. იმასაც ვხვდები, რომ ჩემი უთამაშებლობა მისი გადაწყვე ტილება არ არის. კლუბის ჩემდამი დამოკიდებულებით გაკვირვებული ვარ. ადრე ასე არასდროს მექცეოდნ ენ. ეს ის „მილანი“ აღარ არის, რომე ლიც მახსოვს“, – თქვა საქართველოს ნაკრების კაპიტანმა. თავად მასიმილიანო ალეგრი კი ამ ამბავთან დაკავშირებით ბევრსაც არაფერს ამბობს: „მცირედი საკითხ ებია გასარკვევი. ეს მხოლოდ დროის ამბავია, ყველაფერი მალე დალაგდ
თუ გსურთ განათავსოთ თქვენი რეკლამა გაზეთ `პრაიმტაიმში~ საუკეთესო ადგილას, საუკეთესო ფასად, დაგვიკავშირდით!
ება“. რამდენიმე დღის წინ გავრცელე ბული ცნობის თანახმად, „მილანისა“ და „იუვენტუსის“ ხელმძღვანელობას შორის კალაძისა და ფაბიო გროსოს ერთწლიან საიჯარო გაცვლაზე მო ლაპარაკება უნდა გამართულიყო. მაგრამ, როგორც ირკვევა, სერია A-ს ახალი სეზონის დაწყებამდე ეს საკი თხი არ გადაწყდება. ამჟამად კი კახი კალაძე კვიპრო სზეა და საქართველოს ნაკრებთან ერთად 3 სექტემბერს საბერძნეთში ევროპის ჩემპიონატის პირველი შე სარჩევი მატჩისთვის ემზადება. ნა
კრების თავკ აცმა თემურ ქეცბაიამ სა ბერძნეთამდე ე რო ვნ ულ ი გუნდის მომზ ადება სწ ო რე დ კ ვი პ როსზე გად ა წყვი ტა.
ტელ: 877 748 719, იმეილი: reklama-primetime@mail.ru სარეკლამო სამსახურის უფროსი – მარიტა დამენია
`jorjia palasSi~
ქორწილი ესაა სიყვარულის დღესასწაული. დაუვიწყარი მოგონებები, რომლებიც ერთობლივ ცხოვრებას გაგილამაზებთ. სასტუმრო “ჯორჯია პალასი” გთავაზობთ თქვენი ქორწილი განუმეორებელ ზეიმად აქციოს
გთავაზობთ
GEORGIA PALACE HOTEL
• საუკეთესო საბანკეტო დარბაზს • უახლესი მოდელის ლიმუზინით მომსახურებას • ფოტო და ვიდეოგადაღებას და მონტაჟს • საუკეთესო მუსიკალურ გაფო რმებას • ულამაზეს ფეიერვერკს • განუმეორებელ სუფრას და ხუთი ვარსკვლავის შესაბამის მომსახ ურებას ახალდაქორწინებულ წყვილს “ჯორჯია პა ლასი” სთავაზობს სპეციალურ საჩუქარს - 2 ღამით განთავსება ლუქსის ტიპის ნო მერში და უამრავ სიურპრიზს. სასტუმრო “ჯორჯია პალასი”, ქობულე თი,აღმაშენებლის გამზ.275 ტელ: 877 24 24 25; 24 24 00/02
2
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
BANANA MOON
ნინო ბურჯანაძე რუსეთის მოქალაქეა?
ფოტო: ირაკლი დავარაშვილი
სწორედ ეს შეკითხვა გაგიჩნდება, როცა მატვეი განაპოლსკისთან ბურჯანაძის სა უბარს მოისმენ. ნინო ბურჯანაძე ისეთივე თავდადებით იცავს პუტინს და აკრიტი კებს სააკაშვილს, როგორც კრემლის რუსი პოლიტიკოსი... ნეტა, ნინო საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე იყო თუ დუ მაში იჯდა სლისკას ადგილას? მართლა ვერ გავიგე. გთავაზობთ ამ სკანდალურ ინტერვიუს, რომელიც რამდენიმე დღის წინ „ეხო მოსკ ვის“ ეთერში გადაიცა.
ჩვენი მაღაზიების მისამართები: 1. სავაჭრო ცენტრი GTC. ვეკუას ქ.#3, ტელ: 99 51 43 2. ჰიპერმარკეტი GOODWILL. ფარნავაზ მეფის ქ.#1; ტელ: 72 69 13 3. კოსტავას ქ.#24; ტელ: 99 79 05 4. ჭავჭავაძის ქ.#34 (პიქსელის შენობა)
– ნინო, თქვენ ჩამოდიხართ მოსკოვში, დგ ახართ პუტინის გვერდით, როცა ხსნიან სხვა დასხვა მემორიალებს, ესაუბრებით პუტინს... და მე გეკითხებით, რატომ მაინცდამაინც პუ ტინი? რადგან პირადად მე მიმაჩნია, რომ სწ ორედ პუტინი არის რუსეთ-საქართველოს ომ ის ავტორი და იდეოლოგი, თუმცა, ყველაფერს მედვედევი იღებს თავის თავზე... თუმცა, ახლა ამაზე არ არის საუბარი... თქვენ ხედავთ, რომ საგარეო საქმეთა სამინისტრო აფხაზეთს სთ ავაზობს რუსების საკუთრების აღიარებას და ამით საკითხის დახურვას. შამბა ამაზე უარს აცხადებს. რას იტყვით ამის შესახებ? – პირველ რიგში, ძალიან მიკვირს, რომ საერ თოდ არ ახსენებთ სააკაშვილს, რადგან ეს ძალი ან მნიშვნელოვანია. – მაპატიეთ, რა შუაშია აქ სააკაშვილი? მე ძალიან კონკრეტულად გეკითხებით... – არა, ნუ მაწყვეტინებთ, თქვენ გამოთქვით თქვენი მოსაზრება და მეც უნდა ვთქვა ჩემი... – კი, ბატონო... – მე ვთვლი, რომ იმ შემთხვევაში, თუ სააკაშ ვილი მოიქცეოდა ადეკვატურად და პრაგმატუ ლად, როგორც არ უნდა ნდომოდა რუსეთს, 2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომის თავიდან აც ილება შესაძლებელი გახდებოდა. ეს ჩემი, პირა დი მოსაზრებაა. ეს არის მოსაზრება, რომელიც ჩემთვის დამტკიცებული და გაძლიერებულია სა კმაოდ ძლიერი არგუმენტებით. რაც შეეხება შა მბას განცხადებას, მე არ მინდა, ახლა ვიმკითხაო, რა დგას ამ განცხადების უკან და რატომ აკეთებს ასეთ განცხადებას ის. როგორიც არ უნდა იყოს ჩემი დამოკიდებულება სააკაშვილის ან კიდევ სხ ვა ნებისმიერის მიმართ, მე შემიძლია გითხრათ, რომ აფხაზეთი არის საქართველოს ტერიტორია, საქართველოს განუყოფელი ნაწილი. თქვენ იც ით, რომ საქართველოში არავინ არ ცნობს აფხა ზეთისა და სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობას, თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენ არ ვაპი რებთ მათთან საუბარს ან არ ვაპირებთ ურთი ერთობების დარეგულირების გზების მოძებნას. დარწმუნებული ვარ, რომ ამ დარეგულირების დრო მოვა, მაგრამ, რაც შეეხება საკუთრებას, შე მიძლია გითხრათ, რომ ნებისმიერი საკუთრების გადაცემა, იმის გათვალისწინების გარეშე, თუ ვინ ცხოვრობდა ამ ტერიტორიაზე კონფლიქტამ დე, ეს იყო ქართველი, ოსი, აფხაზი თუ კიდევ სხ ვა, უკანონოა. საკუთრების კანონიერ გადაცემად ჩაითვლება მხოლოდ ისეთი შემთხვევა, როცა ეს მოხდება მხოლოდ იმ ადამიანების თანხმობით, რომლებმაც ამ საკუთრების შეგროვებაში ჩადეს ძალისხმევა, ენერგია, ზოგ შემთხვევაში სიცოცხ ლე და ცრემლებიც კი. ნებისმიერი საერთაშორი სო კანონის თანახმად, ეს გადაცემა კანონიერი იქნება მხოლოდ და მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა იქნება მესაკუთრის თანხმობა. – იც ით, რომ მე არ ვარ პო ლი ტი კო სი, მე ვარ ჟურნალისტი. ამიტომ მე ვსვამ კითხვებს ისე, როგორც მიმაჩნია სწორად. ბუნებრივია, ძალიან რთულია, ხვალ სადმე ვინმემ სააკაშ ვილი პუტინის გვერდით ნახოს. შეიძლება ეს მოხდეს ძალიან დიდი ხნის შემდეგ, ან სულაც არასოდეს. მაგრამ შეიძლება, თქვენ ხვალ რო მელიმე „ტუსოვკაზე“ მიგიწვიონ, რუსული მხ არე იყოს ძალიან დაინტერესებული, რომ თქ ვენ იქ გამოჩნდეთ და საჭირო იყოს თქვენი გვ ერდზე დგომა იმის დასადასტურებლად, რომ
საქართველოში ყველა არ არის სააკაშვილის მომხრე და მიმდევარი. – მატვეი, მე არ დავდივარ „ტუსოვკებზე“... – უკაცრავად, ეს ჟურნალისტური გამოხა ტულება იყო. – მე არ ვიღებ არანაირ მონაწილეობას „ტუსო ვკებში“. – მე ვიგულისხმე პოლიტიკური „ტუსოვკ ები“... – ეს არის სააკაშვილის სტილი. – მე მესმის თქვენი, ყოველ შემთხვევაში, ჩემი კითხვა ასეთია. პირდაპირ გეკითხებით. თქვენ იდგებით პუტინის, მედვედევის თუ კი დევ ვინმე სხვის გვერდით და ისინი გამუდმებ ით ისაუბრებენ მეგობრობაზე და კიდევ იმაზე, რომ პოლიტიკა შეიძლება იყოს სხვანაირი... მაგრამ სწორედ რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ აფხაზეთს მოსთხოვა საკითხის ზუსტად ისე გადაწყვეტა, როგორც ეს უნდა რუსეთს. გიკონკრეტებთ, ეს მოითხოვა რუსე თის სამინისტრომ და არა ამერიკის, ავსტრა ლიის ან კიდევ ზიმბაბვეს ოფიციალურმა უწ ყებამ... – იცით, რა.... – გთხოვთ, დამასრულებინეთ კითხვა... – კი, ბატონო... – თქვენ დაფიქსირდებით ამ ადამიანების გვერდით. კი, გასაგებია, რომ თქვენ არ გიყვ ართ სააკაშვილი, მაგრამ თქვენ ეს უკვე იცით, რომ ამ ადამიანებს უნდათ საკუთრების საკი თხის მოგვარება აფხაზეთში. და ახლა ჩემი კი თხვა: თქვენ ამაზე რაიმეს ეტყვით პუტინს ან მედვედევს? – მატვეი, მე მიმაჩნია, რომ ეს არ არის კორე ქტული კითხვა და ასევე გაუგებარიცაა, რადგან, როდესაც მე ვიდექი პუტინის გვერდით, მე ვს აუბრობდი ტერიტორიული მთლიანობის საკი თხზეც. მიუხედავად იმისა, რომ მე არ მიყვარს სააკაშვილი, არასოდეს არ ვიმოქმედებ ქვეყნის ინტერესებისა და საკუთარი ერის ინტერესების საწინააღმდეგოდ. პუტინთანაც და მედვედევთა ნაც ვისაუბრებ ჩემი ქვეყნის ინტერესებისთვის, რომლებიც სათავეში უდგანან იმ სახელმწიფო ებს, რომლებსაც შეუძლიათ, გავლენა მოახდი ნონ ჩემი ქვეყნის მომავალზე... – და ისინი როგორ გპასუხობენ?.. – მატვეი, მომეცით პასუხის დასრულების სა შუალება... – კი, ბატონო. – და როცა მე ვსაუბრობდი ბატონ პუტინთან და ბატონ ლავროვთან, მე მივიღე ძალიან კონკ რეტული პასუხი, რომ დიახ, არის სიძნელეები რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობებში, მაგრამ ყველა ეს პრობლემა შეიძლება იქნას დარეგული რებული და არ არის არანაირი საკითხი, რომელს აც ტაბუ ადევს. – ნინო, კარგით რა, თქვენ ხომ ხედავთ, რო გორ არეგულირებენ ამ პრობლემებს?.. – დიახ, მე ვხედავ. და სწორედ ამიტომ არის საჭირო ამ ურთიერთობის გადატანა მოლაპარა კებების მაგიდასთან და არა, უბრალოდ, მუშტებ ის ქნევა... და არა სრული იზოლირების მოხდენა, როგორც რამდენიმე პოლიტიკოსი და ჟურნალ ისტი გვთავაზობს საქართველოში. მე ვსწავლ ობდი მოსკოვის უნივერსიტეტის საერთაშორისო ურთიერთობების ფაკულტეტზე და მე არ ვიცი არც ერთი შემთხვევა კაცობრიობის ისტორიაში, რომ ტერიტორიული პრობლემები ანდა დაძაბუ ლი ურთიერთობები ორ ქვეყანას შორის დარე გულირებულიყოს ერთმანეთთან „არმოლაპარა კებებით“. – გასაგებია, მაგრამ დასასრულ, მინდა გი თხრათ, რომ გასაგებია, თქვენ ბევრგან გისწ ავლიათ, მაგრამ მათ არ უსწავლიათ არსად. კი, ბატონო, თქვენ ეს მოლაპარაკებები გადაიტ ანეთ მოლაპარაკებების მაგიდასთან და თქვენ მაინც დაგიძახეს ამ მოლაპარაკებებზე... მაგრ ამ აქ არის „პატარა“ სირთულე, ისინი გეუბ ნებიან, ჩვენ გვინდა ამ საკუთრების „ახევა“... როგორ წარმოგიდგენიათ ამ ვითარებაში რუ სეთთან მეგობრობა? რა მეგობრობაზეა საუბ არი, როცა თქვენს ზურგსუკან აკეთებენ ასეთ რამეებს... – მე თქვენ ძალიან დიდ პატივს გცემთ, რო გორ ჟურნალისტსა და როგორც ადამიანს, მაგრ ამ ახლა თქვენ გამოდიხართ, როგორც მხარე. მე ახლა დაგისვამთ კითხვას: რატომ არ გაგიჩნდათ კითხვა, ან როგორ ფიქრობთ, რატომ არ მეძახის მე ჩემი პრეზიდენტი სასაუბროდ?.. – ნინო, მე არ ვერევი თქვენს შიდა საქმეე ბში... – თუმცა თქვენ ახლა სცადეთ ჩემი ჩარევა რუსეთის ხელისუფლების ეშელონების განათლ ებაში... – კარგით, ბოლო კითხვა... მიგაჩნიათ, რომ თქვენ არ „გადაგაგდეს“? – არა, მე არ ვთვლი ასე. მე არავის არ „გადა ვუგდივარ“. და თუ ვინმეს „გადავუგდივარ“ მეც და ქვეყანაც, ეს არის მიხეილ სააკაშვილი. რაც შეეხება სხვა ურთიერთობებს, გარწმუნებთ, რომ ნებისმიერი ჭკვიანი და გონიერი ქართველი პო ლიტიკოსი, როგორი რთულიც არ უნდა იყოს ამ ის გაკეთება, შეძლებს გააკეთოს ისე, რომ ის არ ასოდეს არ „გადააგდონ“... – მაპატიეთ თუ ემოციური ვიყავი, მაგრამ თქვენ იცით, რომ მე არ ვარ პოლიტიკოსი, მე ვარ ჟურნალისტი... ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
3
ვანო ჩხარტიშვილის მ
სიძეთმოძულე ვანო 4
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
თეა ხომერიკი ვანო ჩხარტიშვილმა უკრა ინის უშიშროებას საკუთარი ქალიშვილი მოატაცებინა. ამ ინფორმაციით ორი დღეა რაც უკრაინული პრესა აჭრელდა. ყოფილი ქართველი ჩინოვნიკის და ამჯერად ძებნილი პოლიტი კოსის მორიგ ფაქტს, მანიაკალურ ახირებაზე ზუსტი შეფასება ნა მდვილად ვერ მოვუძებნე. ქალი შვილზე უაზროდ შეყვარებული მამა, შვილის ყოველ ნაბიჯს აკ ონტროლებს და მაქსიმალურად ცდილობს, რომ შვილს გვერდით მყოფი ყოველი მამაკაცი ჩამოაშ ოროს. ახერხებს კიდეც. უკრაინის აეროპორტიდან საკუთარი ქალი შვილის გატაცების ინსცენირება ბოლო ფაქტია. არ ვიცი ამ გეგმას რამდენი ხანი ამუშავებდა, მსგავს ქმედებებში გაწვრთნილი ჩხარ ტიშვილი, თუმცა, ფაქტია, რომ საზოგადოების გაკვირვება ნამდ ვილად შეძლო. ნათიას პირველი ქორწინების ჩაშლაც ვანოს ბრ ალდება. ამბობენ, რომ პირველმა ქმარმა, კოკა გაბუნიამ, გაშორე ბის სანაცვლოდ, სიმამრისგან ძვ ირადღირებული მანქანაც მიიღო. თუმცა, მანამდე ჩხარტიშვილმა ისიც ციხეში გამოამწყვდია. არის კიდევ ერთი ისტორია, რომელიც სწორედ ყოფილი ჩინოვნიკის ქა ლიშვილის გათხოვება-არგათხოვ ების ფაქტს ასახავს. ამის შესახებ „პრაიმტაიმი“ ჯერ კიდევ რამდენ იმე თვის წინ წერდა. მაშინ, გაშმ აგებული ვანოს მსხვერპლი, ანსა მბლ „ალილოს“ მომღერალი, ბექა ჩხაიძე გახლდათ. სასიმამრომ სა სიძო დააჭერინა და ციხეშიც კი გამოკეტა. თუმცა, საბედნიეროდ, ბექა რამდენიმე თვეში, საპროც ესო გარიგებით, გლდანის იზოლ ატორიდან გაათავისუფლეს. რო გორც ბექამ გვითხრა, ნათია მისი პირველი სიყვარული ყოფილა. იმ დროს ის, ოზურგეთიდან თბილის ში იყო გადმოსული და მშობლიურ
მანიაკალური ახირება
სკანდალური ფაქტები ვანო ჩხარტიშვილის ოჯახზე რატომ ვერ თხოვდება ექსმინისტრის ქალიშვილი
ყოფილი სიძე შვილთან ერთად კუთხეში სტუმრად ჩადიოდა. შე ყვარებულ, გულზვიად გურულს, მაშინ მოუტაცია. „ნათია 15 წლის იყო, მე 17-ის. გურიის ერთ-ერთ სოფელში, ვიღაცასთან ვიმალე ბოდით. მერე ნათია წაიყვანეს. სიგიჟე იყო. ამის შემდეგ ურ თიერთობა აღარ გვქონია. ისიც დაოჯახდა, მეც. მერე ორივეს აგვერია და დაგვენგრა ოჯახი.“ ძველი ისტორია თბილისი პატარა ქალაქია, იმ დენად პატარა, რომ დიდი ვანოს ოჯახური სკანდალი ვერ დაიტ ია და ამბავმა ჩვენამდე მოაღწია. საუბარია ვანო ჩხარტიშვილზე, ყოფილ პარლამენტარზე, ბიზნეს მენსა და, უბრალოდ, გავლენიან გურულზე, რომელმაც ქალიშვ ილს მეორე ქორწინება ჩაუშალა. მეტიც, ჩხარტიშვილმა ქალიშვ ილი აიძულა, შეყვარებულის წი ნააღმდეგ ჩვენება მიეცა და ბექა ჩხაიძე ციხეში გამოეკეტა. მას 10 წლამდე თავისუფლების აღკვეთა ემუქრებოდა. არადა, მისი მეგო ბრების თქმით, ნათია თავის ძველ სიყვარულს, ანსამბლ „ალილოს“ მომღერალ ბექა ჩხაიძეს საკუთა რი ნებით გაჰყვა. პაემანი დაცვის ქვეშ ნათია თბილისში პირადი და ცვით გადაადგილდებოდა, შესა ბამისად, დაცვას მისი ბექასთან შეხვედრები არ უნდა გამოჰპარ ვოდა... ბექასა და ნათიას მეგო ბრები ყვებიან, რომ ისინი ხშირად იყვნენ „გომართელი კლუბში“, ბა თუმის ინტურისტში, „კუბიკში“ და სასტუმრო „ვარაზსაც“ სტუმრო ბდნენ, დაცვა კი ამ დროს ნათი ას ელოდებოდა... სწორედ ერთი ასეთი შეხვედრის შემდეგ, ბექამ ნათიას ცოლობა სთხოვა და წყ ვილი დასავლეთის გზას დაადგა. სწორედ იქ დაეწია ბექას „ჩხარ ტიშვილის მდევარი“და დააკავეს. ნათიამაც ჩვენება მისცა, რომლის საფუძველზეც ბექა დაიჭირეს.
ამ საკითხმა მაშინ ვანო ჩხარ ტიშვილიც აშკარად აანერვიულა. მასთან ინტერვიუ ძალიან უცნა ურად წარიმართა... ყველა კითხ ვაზე, სირცხვილიაო, ამბობდა, ისე, რომ ბო ლო მდე არც ის მე ნდა... შემდეგ კი არაობიექტურო ბაში დაგვდო ბრალი... მისი ქალი შვილის ჩვენების გამო, ბექას და კავების ამბავს კი ჩვეულებრივი ინციდენტი უწოდა. ვანო ჩხარტიშვილი: - ბატონო ვანო, „პრაიმტაიმი დან“ გირეკ.... - არ ვაკეთებ კომენტარს... - თქვენი ქალიშვილის ჩვენ ების საფუძველზე, ბექა ჩხაიძე დააკავეს და 10 წლამდე თავი სუფლების აღკვეთა ემუქრება... ამბობენ, რომ ბექას ოჯახზე თქვენი მხრიდან ზეწოლას აქვს ადგილი... არც ამაზე გააკეთებთ კომენტარს? - სირცხვილია ამაზე პასუხის გაცემა და თქვენ რატომ ნერვიუ ლობთ? - მე არ ვნერვიულობ, თქვენ თავად უფრო გეტყობათ ნერვ იულობა... - ჰოდა, კარგად იყავი, მიიღე პასუხი? - არა, პასუხი არ მიმიღია. ვე ლოდები პასუხს... - ეს არის ჩემი პასუხი. - რა არის პასუხი? - ეს არის პასუხი, ემოციების გარეშე, თქვენ თუ ბრძანდებით დამოუკიდებელი ჟურნალისტი, მე შორს არ ვარ ჟურნალისტიკი სგან... ბევრი ჟურნალისტი მეგო ბარი მყავს და როცა ასეთ კითხ ვებს სვამენ... როცა დასვამთ ობ იექტურ კითხვას, მაშინ გაგცემთ პასუხს. - რა არის ამაში არაობიექტუ რი? - მე გაგეცით პასუხი და კარგ ად ბრძანდებოდეთ. - მე გეკითხებით თქვენი ქა ლიშვილისა და ბექა ჩხაიძის ამ ბავზე. - სირცხვილია, ამ კითხვაზე როგორ გაგცეთ პასუხი, რა სერი ოზული თემა ეს არის, რომ გაზე თის ფურცლებზე გამოვიტანოთ რაღაც ჩვეულებრივი ინციდენტი. მე ვთვლი, რომ ეს არ არის საერ თოდ საგაზეთო სტატია. თქვენ თუ თვლით ასე, მე გეუბნებით, რომ ამ კითხვაზე სირცხვილია პა სუხის გაცემა.
- ბატონო ვანო, ჩვენ ვაკეთე ბთ ამ თემაზე მასალას და გვინ და, რომ იყოს თქვენი კომენტ არი... - გააკეთეთ, ჩემო კარგო, გააკ ეთეთ... ღმერთმა მშვიდობაში მო გახმაროთ ეგ სტატია... ბატონი ვანო აშკარად განერვ იულდა... ნათია ჩხარტიშვილი ამჯერად კიევი-თბილისის თვითმფრინა ვთან მოიტაცეს, რომლითაც იგი საქმროსთან ერთად უნდა გაფრ ენილიყო. უკრაინულ მედიასთან საუბრისას, საქმრო დავით ტა ბუცაძე აცხადებს, რომ ისინი სა ქართველოში ჯვრის დასაწერად მიფრინავდნენ. წყვილი ოდესაში ისვენებდა, თუმცა, როცა გაიგეს, რომ მათ ვანო ჩხარტიშვილი ეძ ებდა, საქართველოში დაბრუნება გადაწყვიტეს. ისინი ჩაფრინდნენ ბორისპოლში, აეროპორტში მათ ტარიელ ვასაძის დაცვისა და უკ რაინის უშიშროების სამსახურის თანამშრომლებმა გზა გადაუჭ რეს. ნათია ჩხარტიშვილთან არ მი უშვეს საქართველოს ელჩი უკრა ინაში, გრიგოლ ქათამაძე. ჩხარ ტიშვილი კი, ჯერ ტარიელ ვასაძის სახლში, შემდეგ კი ლონდონში გა
ექსსასიძო ამგზავრეს. გრიგოლ ქათამაძე კი ამბობს, რომ მის სახელზე ტაბუ ცაძის განცხადება შევიდა, სადაც იგი წერდა, რომ „მისი მეუღლე აეროპორტში დააკავეს“. მისივე თქმით, ტაბუცაძე დაკავების მი ზეზების გარკვევას ითხოვდა. „შესაბამისი განცხადება მან პროკურატურასა და საოლქო მი ლიციის განყოფილებაშიც დაწე რა. ჩვენ შესაბამისი ორგანოების რეაგირებას ველით, ჩვენი თანა მოქალაქის დაკავების შესახებ“, აცხადებს ქათამაძე. საბოლოო ჯამში ჟურნალის ტებს ერთი დასკვნა გამოგვაქვს. ვანო ჩხარტიშვილს საკუთარი ქა ლიშვილის ბედნიერ მომავალზე მეტად, მისი მილიონებად შეფასე ბული მემკვიდრეობა ადარდებს. უბრალოდ, არ სურს ჩხარტიშვ ილების ავლა-დიდებას მომავა ლში ვიღაც „სხვა“ დაეპატრონოს.
ამიტომაც ვანო სასიძოდ მხოლოდ და მხოლოდ ისეთს ეძებს, რომე ლიც მის მიერვე დადგენილ თამა შის წესებს ზედმიწევნით შეასრუ ლებს. ნათიამ კი ვერ გაიგო, რომ ზედმეტი გადაწყვეტილება, მამის მიერ დადგენილი კანონის შედე გად, დაშვებული არ არის. ასე რომ, მორიგი მსხვერპლის საყუ რადღებოდ, თუ არ გინდათ, რომ სამართალდამცავების ლუკმად იქცეთ, დარჩენილი ცხოვრების წლები ტყვეობაში გაატაროთ, ან უბრალოდ, შარში გაეხვიოთ, ვანო ჩხარტიშვილის ქალიშვილს ნუ გა ეკარებით!.. კარგა ხნის წინათ უკ ან ჩამოტოვებული სრულწლოვან ების მიუხედავად, მას ეს მამისგან ნებადართული ჯერ კიდევ არა აქვს. დაელოდეთ მოვლენებს. იქ ნება და ვანო სასიძოების მიმართ გაკეთილშობილდეს კიდეც და შე ხედულებაც შეიცვალოს. რა იცით რა ხდება?! ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
5
ვინ გადაყვება
ზრდას მთავრ
ქეთი ხატიაშვილი
ოპოზიციაში
გოგა ხაინდრავამ ერთხელ (ისევე, როგო რც მანამდე მრავალჯერ) სააკაშვილი და მისი ხელისუფლება მწარედ გააკრიტიკა და შემდ ეგ საოცარი ფრაზა დაამატა: ჰო, ეს ხელისუ ფლება სულ არჩევნების რეჟიმში ცხოვრობსო. ასეთი სიმართლე მას, შეიძლება ითქვას, არც უთქვამს. ამ მოკლე წინადადებაში ხაინდრავამ ოპოზიციის წარუმატებლობის მიზეზი უფრო დაასახელა, ვიდრე ხელისუფლება გააკრიტიკა. ოპოზიცია ხომ არჩევნებიდან არჩევნებამდე ცხოვრობს. მაგრამ სხვა მნიშვნელოვანი პრობლემაც იკვეთება, რომელიც დღემდე არა მხოლოდ ოპ ოზიციას, არამედ, როგორც ჩანს, ხელისუფლ ებაშიც გარკვეულწილად არსებობს. ქართულ პოლიტიკაში ორი სახის მენტალ ობა ეჯახება ერთმანეთს: არ ჩევითობა და დან იშ ვნ ი თობა.
6
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
ანუ პოლიტიკოსები, რომელთა კარიერაც ელექტორატზეა დამოკიდებული და ამდენად, საკითხებისადმი მათი მიდგომაც სხვანაირია; და ისინი, ვისაც შემდეგ ნიშნავენ. მათი მდგო მარეობა კიდევ სხვა არის. მაგალითად, ჟვანია-სააკაშვილთან შეჯიბრ ება იგივე ახლებს, რომლებსაც საკმაოდ ძლიე რი პოლიტიკური ორგანიზაცია და ფინანსური რესურსები ჰქონდათ, მაინც ძალიან გაუჭირ დათ. იმიტომ რომ ამ პარტიაში არ იყო ადამ იანი, რომელიც აირჩიეს, რომელიც გრძნობდა ელექტორატს, მის განწყობებსა და მოთხოვნი ლებებს. ამიტომაც, თუ იგივე სააკაშვილისთ ვის პოლიტიკა იყო „ბრძოლა“ ხალხის გულის მოსაგებად და ყველაფერი, რასაც აკეთებდა, აქტუალური გახლდათ, გამყრელიძე პერსონ ებთან ბრძოლით იყო დაკავებული. მან სააკაშ ვილსა და ჟვანიას გამოუცხადა ომი და ფოკუ სშიც ისინი ჰყავდა, და არა ხალხი. გამყრელიძის მე ნტალიტეტი იყო ასეთი. ისინი ხომ „დანიშნეს“, რ ოც ა
„სმკ“-ს საარჩევნო სიაში მოხვდნენ, მას არჩე ვნების მოსაგებად არ უწვალია, ამაზე მხოლოდ ჟვანია-სააკაშვილის გუნდი იყო ორიენტირებ ული. სხვათა შორის, ასეთივე პრობლემა ჰქონდა ნინო ბურჯანაძესაც. მისი მენტალობაც დღემ დე დანიშვნაზეა აწყობილი. ამიტომაც, ხალხ თან კი არ მიდის ასარჩევად, პუტინთან გარბის დასანიშნად. ამიტომაც, ბურჯანაძე ხალხთან ცივია და პუტინთან – თბილი, ის ისევ კომუნი სტურ საქართველოში ცხოვრობს, სადაც პირვ ელი პირები მოსკოვიდან ინიშნებოდნენ. მაგალითისთვის იგივე გოგა ხაინდრავაც გამოდგება. ისიც არასოდეს აურჩევიათ, ყოვე ლთვის ნიშნავდნენ. ამ მხრივ, საინტერესოა ირაკლი ალასანია და გიორგი თარგამაძე. პირველს ყოველთვის ყველგან ნიშნავდნენ, მეორეს საარჩევნო გა მოცდილება აქვს. შესაბა მისად, გიორგიმ არჩევნ ები მოიგო, ალასანიამ კი ჯერ ისიც არ იცის, როგორ ააწყოს პა რტიული მა ნქანა.
მოკლედ, ჩვენს პოლიტიკოსებს სწორედ ეს მენტალიტეტი აიძულებს, იარონ დასავლეთის კენ ან რუსეთისკენ. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, არჩევნებისკენ ან დანიშვნებისკენ. ჰო, მართლა, არ უნდა დაგვავიწყდეს ისეთი კატეგორიის ფიგურები, როგორებიც არიან, მაგალითად, შალვა ნათელაშვილი და „ფორუ მის“ სამეული: შარტავა-სანიკიძე-მელაშვილი. მათი მთავარი პრობლემა, ალბათ, ის არის, რომ არ იციან, რა უქნან და როგორ „მოიხმა რონ“ საკუთარი პოპულარობა. შესაძლოა, ბე ვრწილად არც ის ესმით, რა განაპირობებს მათ რეიტინგს. ხალხი მათ ბევრჯერ ენდო, თუმცა, როგორც კი არჩევნებამდე მიდის საქმე, ისინი სხვადასხვა მიზეზებით პოლიტიკური ზონიდან გადიან, ჩვენ ჯერ ვერ გავერკვიეთ, რა გა ნზომილებაში არჩევენ ისინი ყოფნას. არ არის გამორიცხული, რომ ისინი პასიურობ ენ მხოლოდ იმიტომ, რომ დარწმუნებულე ბი არიან, რომ სხვები, ვინც არენაზე გ ამ ო დი ან,
ფასების
რობაში?
წააგებენ ან ერთმანეთთან ბრძოლით დაიღლე ბიან და შემდეგ ხალხის აპლოდისმენტები მათ დარჩებათ. თუმცა, ასეთი განზომილება მათ იზოლაციაში უფრო ახვედრებს, ვიდრე წარმ ატების მიღწევის შანსს აძლევს.
ვერტიკალზე
საკმაოდ ლოგიკურია, რომ ხელისუფლებ აში ისინი არიან, ვისი მენტალიტეტიც არჩევნ ებს აღიარებს და ხალხის მნიშვნელობა ამ პრ ოცესში კარგად ესმის და ხედავს. ამიტომაც, სააკაშვილს მის პოლიტიკურ გუნდთან სხვა მოთხოვნები აქვს. ქვეყნის ორიენტაცია გარეთ დასავლეთია, შიგნით – ხალხი. ამიტომაც, მათ კრიტიკულ ვითარებაშიც კი (შეცდომებისა და ხარვეზების მიუხედავად) არ უჭირთ არჩევნებ ის მოგება. ერთხელ სააკაშვილმა თქვა კიდეც: საქართ ველო უნდა იყოს ქვ ეყანა, სადაც მინი სტრობა კი არ უნდა ენატრებოდეთ და უხაროდეთ, უ ნდ ა გა
ურბოდნენო. ნებისმიერი მინისტრისთვის დღეს მისი პოსტი ჯერ პასუხისმგებლობაა და შემდეგ ხელფასი, კომფორტი და ჯამაგირი. ვისაც ეს ფორმულა კარგად არ ესმოდა, დღეს ან ჩუმად არიან ან ოპოზიციაში წავიდნენ. მაგალითად, იგივე სალომე ზურაბიშვილი ან ირაკლი ოქრუ აშვილი, ნინო ბურჯანაძე ან გოგა ხაინდრავა. მათი მთავარი ორიენტაცია მაინც პირადი ინ ტერესები და კომფორტი იყო, ამიტომაც მათ შინაგანი და ბუნებრივი კონფლიქტი ჰქონდათ გუნდური თამაშის პრინციპთან. მაგრამ, როგორც ჩანს, ზოგისთვის გუნდ ური თამაშის წესები მისაღებია, მაგრამ შინაარ სი ბოლომდე არ ესმით. პოლიტიკური გუნდის თვის, რომლისთვისაც არჩევნებია მთავარი ორ იენტირი, მათ აქტიური, ფხიზელი და მოქმედი წევრი სჭირდებათ, რომელიც გუნდის წარმატ ებაზე იმუშავებს და არ მოდუნდება. ეს სააკაშვილის ხელისუფლების მე ორე უპირატესობაა – გუნდური თამა ში. ოპოზიცია ამას ვერა და ვერ ახერხებს. თ უმ ც ა , ერთია,
როგორ ხედავ და გესმის და მეორეა, როგორია რეალობა და რამდენად ახერხებ და ნახულის განხორციელებას (სხვათა შორის, ერთხელ მა ნემ თქვა: რამდენი იკარგება თვალსა და ხელს შორისო... ალბათ, პოლიტიკაშიც ასეა, ეს ისე, ლირიკული გადახვევისთვის). ჯერ არჩევნებმა და შემდეგ პროდუქტებზე ფასების (ჩვენთვის) მოულოდნელმა ზრდამ აჩ ვენა, რომ მთავრობაში პრობლემებია. არჩევნებზე სიტყვას აღარ გავაგრძელებ, ეს უკვე იყო და მაშინ სამ მინისტრს ხმამაღლა უსაყვედურეს კიდეც. ძირითად პრობლემად ლტოლვილების, სოფლის მეურნეობისა და ჯა ნდაცვის საკითხები დასახელდა. შესაბამისი უწყებების მინისტრებმა მაშინ თითქოს ბოლო გაფრთხილება მიიღეს. თუმცა, რამდენიმე ხნის წინ ბაზარზე პუ რზე ფასების აწევას მთავრობაში დუმილით შე ხვდნენ. არც პრემიერს უთქვამს რამე და არც სოფლის მეურნეობის მინისტრს. მეტიც, როცა სააკაშვილმა ბაკურ კვეზერელს ფქვილზე ფა სების შესახებ ჰკითხა, მინისტრმა, უბრალოდ, მოიტყუა და თქვა, რომ ფქვილის ფასი 45 ლარი იყო. კვეზერელმა ან შეგნებულად იცრუა ან, უბრალოდ, იმდენად სუსტი მინისტრია, რომ არ იცის, რა ღირს საქართვე ლოს ტერიტორიაზე ფქვილი. მესტიაში 1 ტომარა ფქვილი ყველაზე ძვირია და მისი ფასი 57 ლარს შეადგენს, გურიაში ყველაზე იაფია და 47 ლარი ღირს. 45 ლარი არასად არ არის. სააკაშვილი ამ საკითხზე სწორედ მათ შეხვდა, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორედ ისინი არიან პასუხისმგებე ლნი საგანგებო პროგრა მის შემუშავებაში. ვნახოთ, რა პროგრამას დადებენ პრემიერი და სოფლის მე ურნეობის მინისტრი. სააკ აშვილმა მხოლოდ პურის ფასზე არ ილაპარაკა. მისი განმარტებით, საგანგებო პროგრამა სამომხმარებლო კალათას უნდა შეეხოს და არა მხოლოდ პურს. პროგ რამა მომავალ თვეში კი არა, უკვე ამ კვირაში უნდა იყოს. მთავრობის მთავარი მიზანი პურზე ფასების შენარჩუნ
ება იქნება. ვნახოთ, როგორ გაართმევენ თავს ამ ამოცანას. ინფორმაციისთვის: რუსეთმა, დიდი გვალ ვების გამო, რასაც სერიოზული ხანძარი მოჰყვა და ქვეყანამ 15 მილიარდზე მეტი დოლარის ზა რალი ნახა, ხორბლის იმპორტი ჩაკეტა. მსოფ ლიოში კი ხორბლის ფასმა მოიმატა. ბაკურ კვეზერელსა და ნიკა გილაურს სწ ორედ ამის გამო უსაყვედურეს. როცა ტენდ ენცია ხორბლის ფასების ზრდისკენ მიდი ოდა, გვალვები დაიწყო და გასაგები გახდა, რომ უკრაინა და რუსეთი ხორბლის იმპორტს ჩაკეტავდნენ, მათ საპასუხო ზომები არ მი იღეს... პირდაპირ რომ ვთქვათ, ეს ხომ არც მხოლ ოდ ეკონომიკაა და არც მხოლოდ სოციალური სფერო. ყველგან პოლიტიკა დევს, განსაკუთ რებით მაშინ, როცა ჩრდილოეთით რუსეთი გყავს. ის კი ყოველთვის ჩასაფრებულია და შესაფერის დროს ეძებს იმისთვის, რომ ან სო ციალურ ნაღმზე აგაფეთქოს ან პოლიტიკური მახე დაგიგოს. რამდენიმე ხნის წინ ყველას გვახსოვს სი სხლიანი ყირგიზეთი. სახელმწიფო გადატრია ლებას იქ წმინდა პოლიტიკური მიზეზი ჰქონდა – მაშინდელი პრეზიდენტის პოლიტიკური ორ იენტაცია და დასავლეთისკენ მისწრაფება მო სკოვს არ მოსწონდა, გადატრიალების საბაბად კი სწორედ პურ-პროდუქტებზე ფასების აწევა გამოიყენეს. ყველაფერი კი ერთ-ერთი რეგიონ იდან დაიწყო. საქართველოშიც ბევრია, უფრო სწორად ძა ლიან ცოტანი არიან, მაგრამ მაინც ჯერ კიდევ არიან ისეთები, ვინც ამ ნაღმის ასამოქმედებლ ად ყველაფერს გააკეთებენ. თუნდაც, ბურჯან აძე ან ნოღაიდელი... ასე რომ, დაწყებულ თემას თუ გავაგრძელე ბთ, შესაძლოა, კვეზერელმა და გილაურმაც მხ ოლოდ იმიტომ გამოტოვეს ფასების ზრდის თე მა, რომ ისინიც დანიშნულები არიან და გუნდის წევრებად კი მიიჩნევენ თავს, მაგრამ პოლიტი კურ შინაარსსა და მნიშვნელობას ამ წევრობაში ვერ გრძნობენ. გილაურის მიმართულებით სხვა პრეტენ ზიებიც გაისმა. ოპოზიცია მას ლტოლვილების გარშემო ატეხილ ხმაურში ადანაშაულებს. ეს „კვადრატი“ მოსაგვარებლად კობა სუბელიანს ჰქონდა ჩაბარებული. თუმცა, მისით დევნილებ იც უკმაყოფილოები არიან და ხელისუფლებაც. წინ კი 2012 წელია. ეს სულაც არ იქნება მა რტივი არჩევნები, თუნდაც ახალი კონსტიტუ ციის გამო. ასე რომ, სააკაშვილი და მისი პო ლიტიკური გუნდი არ დაუშვებს მათ გვერდით ისეთი ფიგურების არსებობას, რომლებიც ვე რტიკალზე რაიმე, თუნდაც მცირე პრობლემას შექმნიან. ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
7
ბურჯანაძე ალასანიას „საკუთრებაში“ ეცილება ხათუნა მგალობლიშვილი მას შემდეგ, რაც `ქართული აკადემიის~ ფავორიტმა ალასანიამ არჩევნები წააგო, თა ვგადასავლების მაძიებელი ეგრეთწოდებული წითელი ინტელიგენცია, როგორც ჩანს, მორიგ ფავორიტს ეძებს. ახალი ჯერ არსად ჩანს. რუ სეთში მოღვაწე ქართველი ბიზნესმენი ლევან ვასაძე ჯერ მხოლოდ „ფეისბუქზე“ აკურთხეს პრეზიდენტად, ღიად არენაზე არ გამოსულა. სამაგიეროდ, ბურჯანაძემ გამოიბრწყინა, თი თქოს აპრილი მე წამეგოს და არა მას. ახლა ამ ინტელიგენციის მხარდაჭერას სწორედ ის ით ხოვს. ისინი, ვინც ადრე ალასანიას ედგნენ გვ ერდით, ეტყობა, ახლა ბურჯანაძეს დაუმშვენ ებენ მხარს. თუმცა, გადაწყვეტილების მიღებას ჯერ არ ჩქარობენ. ამიტომაც, პატარ-პატარა დაპირისპირებები ჯერ ასე აშკარად არც იკ ვეთება. რუსულ გაერთიანებას ეძახიან მათ და მეც რუსულად ვიტყვი: „კუდა სპეშიც?“... მოლაპარაკებების რაუნდი ჯერ წინ არის. ასე რომ, რაც ადრე ალასანიას „ეკუთვნოდა“, ახლა შეიძლება ბურჯანაძის „კუთვნილება“ გახდეს. ინტელიგენცია ცარცის წრეში ნამდვილად არ დგას. ისინი ხელიდან ხელში ნებაყოფლობით გადადიან. ნეტა, რა სიამოვნებას იღებენ? „ქართულ აკადემიაშიც“ დიდი გაურკვევლო ბაა. ირაკლი ალასანიას მერე მათი საქმეც ისე თავდაღმა წავიდა, როგორც თვით ალასანიას რეიტინგი. მოკლედ, ყველაფერი აერდაერიათ და ახლა ვეღარ გაიგეს, ღირს თუ არა ამ „სახა ლხო კრებასთან“ საქმის დაჭერა. კითხვა ბევრია, მაგრამ თავად კრების წარმ ომადგენლებს იმედი აქვთ, რომ მიზანს მიაღწე ვენ. ეს, როგორც წესი, ასეა შემოდგომის წინ. ოპოზიცია დაუსრულებლად ელოდება ოქროს შემოდგომას. გამონაკლისი არც წელს იქნება. თუმცა ოპოლოგიკამ ნამდვილად გადაუხვია რელსებს. დაბოღმილთა და შურისმაძიებელთა ლიდერობა აქამდე თუ იმას ცდილობდა, ერთმ ანეთის ირგვლივ შეკრებილიყო, ამჯერად ისინი წინ ნონა გაფრინდაშვილს ან თუნდაც ჭაბუა ამ ირეჯიბს დაიყენებენ... ეკა ბესელია: – დღეს არც ერთ პოლიტიკურ ლიდერს არ აქვს ის სანდოობა და ძალა, რომ გამაერთიან ებლის როლი შეასრულოს და საზოგადოება აი ყოლიოს. ამიტომაც წამოვიდა წინ საზოგადო ებრივი სახეები. თუნდაც ნონა გაფრინდაშვილი ან ჭაბუა ამირეჯიბი... რატომ არ შეიძლება რო მელიმე მათგანი ჩაუდგეს სათავეში ამ მოძრაო ბას? ქართულ პოლიტიკაში, უფრო სწორად კი ქა რთულ ოპოზიციაში ხომ ყველაფერი „მოსულა“. ჰოდა, ესეც არ არის გამორიცხული, მაგრამ, რომ დავკონკრეტდეთ: ნონა გაფრინდაშვილი ერთხელ უკვე იყო ლიდერის მსგავს პოზიცი ებზე. სწორედ ამიტომ ის დღემდე პატარკაც იშვილის ფონდთან ასოცირდება. გარდა ამისა, თავად „ქართული აკადემიის“ თავმჯდომარესაც აქვს ბევრი კითხვა ამ კრებასთან. ნუკრი ქანთ არიას განცხადებით, კრებას წინ სერიოზული პროცესები უნდა უძღოდეს: – გარდა ამისა, ჭეშმარიტად მებრძოლი ოპ ოზიცია უნდა გამოიკვეთოს, რომელიც გადამწ ყვეტ მომენტში პასუხისმგებლობას თავის თა ვზე აიღებს და ხალხს შუა გზაზე არ მიატოვებს. ჯერ არ ჩანს არანაირი პოლიტიკური ლიდერი, რომელსაც ხალხი გაჰყვება ქუჩაში. გარდა ამ ისა, უნდა გადაინაწილონ ფუნქციები, ვინ რას გააკეთებს. ზოგს ქუჩაში ბრძოლა უფრო ეხერ ხება, ზოგს უცხოელებთან მოლაპარაკება გამო სდის. ასე ჩუმად არ შეიძლება ყოფნა, როგორც ახლა არიან... სრულ სისულელედ მიაჩნიათ კრების იდეა რესპუბლიკელებს. დავით ზურაბიშვილი ამ ბო ლო დროს საინტერესო განცხადებებით გამო დის: – ამ იდეას არათუ არ მივესალმები, საერთოდ არ მესმის მისი აზრი და არსი. რომელი ხალხის
8
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
კრებაა? რა უნდა გადაწყვიტოს? ჩემი სახელით ვინ ილაპარაკებს ან თუნდაც თქვენი სახელით? საერთოდ, ვინმემ რამე იცის? არ შეიძლება, შენ მოთხოვნა დააყენო, როცა 200 კაცი არ მოგყვე ბა ქუჩაში. ეს სრული უაზრობაა... სამაგიეროდ აზრიანად მიაჩნია ეს ყველაფ ერი იგივე „ქართული აკადემიის“ ერთ-ერთ წე ვრს, გოგი ქავთარაძეს. ის აქტიურად არის ჩა რთული ამ პროცესში და გავრცელებულ ხმებს, თითქოს მან „ქართული აკადემია“ დატოვა, უა რყოფს: – არაფერი არ დამიტოვებია. მე დღესაც ვარ „ქართული აკადემიის“ წევრი და პირობა თავი დანვე ასეთი იყო. „ქართული აკადემია“ ჯერ სი ტუაციას უყურებს და მერე გადაწყვეტს, უნდა შემოუერთდეს თუ არა... რა მოხდება იმ შემთხვევაში, თუ ნუკრი ქანთ არია უარს იტყვის შეერთებაზე? ამაზე ქავთარ აძეს პასუხი არ აქვს... ისე კი, ეს პატარა დაპი რისპირება ძალიან ჰგავს ბევრ სხვა პოლიტიკურ ისტორიას. მხოლოდ ერთს გავიხსენებ: ირაკლი ალასანია დიდხანს მალავდა „ალიანსიდან“ წა მოსვლის ფაქტს, თუმცა ბოლოს ლოგიკური და სასრული გათამაშდა...
ხათუნა მგალობლიშვილი პოლიტიკურ „იარმარკას“ ოპოზიცია დღე-დღეზე გახს ნილად გამოაცხადებს. დიდი ვაჭრობის ინტრიგები კულუ არებიდან დღის სინათლეზე, სავარაუდოდ, არც ამჯერად გამოვა, თუმცა პროცესები უკვე „დაიძრა“ და შესაბამისად, შესამჩნევიც ხდება. პოლიტიკური „გაძლიერება“ ვაჭრობის ხარჯზე, თუ პი რიქით, ვაჭრობის გაძლიერება პოლიტიკის ხარჯზე... აი, ეს არის ერთადერთი, რის გარკვევასაც ახლა ოპოზიცია ცდ ილობს. კარგად თუ ცუდად დასვენებულმა ოპოლიდერებმა საკუთარი სახელები კიდევ ერთხელ ამოატივტივეს ზევით. ეს ისე, თვალში მოსახვედრად. სწორედ ახლა, შემოდგომ აზე კიდევ ერთხელ ცდილობენ საკუთარი უპირატესობების დამტკიცებას. ოღონდ ისევ და ისევ ერთმანეთის დასანახად თუ გულის გასახეთქად... ეს წრე დაუსრულებლად ტრიალე ბს. ოპოზიციის წევრებიც დაუსრულებლად „სეილდებიან“ და მერე თავადვე დაუსრულებლად ცდილობენ ფასის აწ ევას. ირაკლი ალასანიას საშემოდგომო გადაწყვეტილება რე გიონებს უკავშირდება. სექტემბრის პირველივე რიცხვები დან პარტია რეგიონებში გაშლა-დაშლას გეგმავს. მიიჩნევენ, რომ თბილისში იმდენად მოძლიერდნენ, ახლა რეგიონების დრო დადგა. იქიდან კი სულ ახალი დაბრუნებულები არიან ფორუმელები. რომ აღარაფერი ვთქვათ ქრისტიან-დემოკრ ატებზე... ისე, ალასანიას ნომერ პირველ კონკურენტად დღ ემდე გიორგი თარგამაძე რჩება. გზიდან მის ჩამოცილებას ის საკრებულოში გაძლიერებით ცდილობდა, ანუ მისი გეგმა ასეთი იყო: არ შეეშვა საკრებულოში ქრისტიან-დემოკრატ ები და მათთვის (საკრებულოდან) ნამდვილი კონკურენციის ფრონტი გაეხსნა. ალბათ, ქრისტიან-დემოკრატებმაც დაიზღვიეს თავი, როცა სიის სათავეში ცნობილი ჟურნალისტი – ინგა გრიგ ოლია ჩასვეს. საკრებულოში ჰიპერაქტიურად შეფასებულ გრიგოლიას ხმაურსა და აქტიურობაში ვერც ერთი „თავისუ ფალი დემოკრატი“ (ანუ, ალასანიას `სასტავი~) ვერ გაუწევ და კონკურენციას. ესეც პოლიტიკური თამაშის წესია. ხელისუფლება ოპოზიციას აბალანსებს ისევ ერთმანეთ ის საშუალებით. ასე თავად ოპოზიცია ფიქრობს. ამიტომ იგ ივე გიორგი თარგამაძე თავის ქმედებებში ფრთხილია, რომ შემთხვევით ირაკლი ალასანია არ გაძლიერდეს თუნდაც პარლამენტში. არადა მცდელობა და მით უმეტეს, სურვილი ირაკლის ექნება. შეიძლება ითქვას, ეს მისი ოცნებაც კი არ ის. ამ ოცნების ასრულებაში ალასანიას გიორგი ცაგარეიშ ვილი „ეხმარება“. ცაგარამ (როგორც მას ეძახიან) თავისი კარიერა დაიწყო კახა თარგამაძის უწყებაში `გაიშნიკობით~ და წლების განმავლობაში აცხადებდა რომ მისი ფავორიტი მინისტრი იყო სწორედ კახა თარგამაძე. ბოლო ორი წლის განმავლობა ში გიამ სამი პარტია და ორი ფრაქცია გამოიცვალა. ის, ალ ბათ, ერთადერთია, ვინც პარლამენტშიც იჯდა და ქუჩაშიც. ყველაზე საინტერესო მიზეზით გიორგიმ თორთლაძის პა რტია დატოვა. მასთან ცაგარეიშვილი ყველაზე ცოტა ხანს გაჩერდა – სულ რაღაც ორი თვე. ერთხელ თურმე „პადოშას“ პარტიაში პოლიტსაბჭო ჰქონდა. სხდომაზე რაღაც გაცხ არებულად საუბრობდნენ და უცებ თორთლაძის ერთ-ერთ თანაპარტიელს უკითხავს: უკაცრავად, გაწუხებთ, მაგრამ ჩვენი პარტია ოპოზიციურია თუ პროსახელისუფლებოო... აი, ამის გაგონებაზე ამდგარა გიორგი და გადაწყვეტილებაც მიუღია.
თორთლაძემდე ის გოგი თოფაძესთან და შემდეგ ირაკ ლი ოქრუაშვილთან იყო. ახლა ალასანიას ეფიცება ერთგ ულებას და სწორედ მისთვის ეძებს პარლამენტში მხარდა მჭერებს. თუმცა მიაჩნია, რომ ეს არარეალური ოცნებაა: – რეალურად მაგის გაკეთება რომ შეიძლებოდეს, ორი წლის წინათ საპარლამენტო უმცირესობას კი არ დავტოვებდი. იმ რესურსზე დაყრდნობა, რაც დღეს პარლამენტშია, შეუძლებელია. თუ რაიმე ფრაქცია შეიქმნება, ის აუცილებლად იქნება ხელისუფლებასთან შეთანხმებული ფსევდო ფრაქცია. ამის იმედი მას შემდეგ გადამეწურა, რაც ჩვენმა ოპოზიციონერმა კოლეგებმა აბ სოლუტურად გაუმართლებლად დაჭრეს სა პარლამენტო მანდატები. ერთადერთი, ვისაც ამ საკითხში ვენდობი, ეს კარლო კოპალიან ია. თუმცა ჩვენ ორნი ვერაფერს გავხდებით. პარლამენტში არის კიდევ რამდენიმე მა თთვის საინტერესო დეპუტატი. იგივე ჯო ნდი ბაღათურია, კოკო გამსახურდია... მით უმეტეს, თუ გავიხსენებთ კოკოს პარლამ ენტში შესვლის ისტორიას, მივხვდებით, რომ მისთვის პოლიტიკური ვაჭრობა სულაც არ არის უცხო. თავად ოპოზ იციონერები დიდხანს ირწმუნებოდნენ, რომ კოკო გამსახურდია პარლამენტში მხოლოდ ერთადერთი პირობით შე ვიდა – თუ დროებითი საგამოძიებო კომისიის თავმჯდომარედ დანიშნ ავდნენ. ასეც მოხდა... ჯონდიც პე რიოდულად ახმაურდება ხოლმე. ის ხან ოპოზიციას ერჩის და ხანაც უმ რავლესობას. ხან ზედმეტად მკაც რია ერთის მიმართ და ხან მეორეს უყენებს ულტიმატუმებს. თანაც პირდაპირ სხდომათა დარბაზ ში... დღეს არც ერთი მათგანი ალასანიასთან დაკავშირებით კომენტარს არ აკეთებს. არც ადასტურებენ და არც უარყ ოფენ ალასანიასთან კონს ულტაციებს. აი, კარლო კო პალიანი არაოფიციალურად უკვე ირაკლის ფანია. ეს იმდენად ნათელია ყველას თვის, რომ მისი სახელი და გვარიც კი ცაგარასთან და მის პარტიასთან ასოც ირდება თურმე... სხვათა შორის, მათ ორივეს კი დევ ერთი საინტერესო ისტორია აკავშირებთ ერთმანეთთან. მაშინ, როცა ამ ორმა დეპუ ტატმა გადაწყვიტა, საპარლამენტო უმ ცირესობის დატო ვე ბა, ეს ფა ქტი გა ახმოვანეს, როგორც პარლამენტის დატო ვება. ეს აპრილის მიტი ნგების პერიოდი იყო. საგანგებო განცხადება კოპალიანმა და ცაგარეიშვილმა პარლამენტის წინ, ერთ-ერთ საკანში გააკეთეს. პარლამენტის წევრობაზე უარის თქმის სანა ცვლოდ მომიტინგეების ტაშიც დაიმსახურეს და მხოლ ოდ მერე გახდა ცნობილი, რომ ისინი პარლამენტს კი არა, უმცირესობას ტოვებდნენ. ამაში კი ძალიან დიდი სხვაობაა. მომიტინგეებმა ვერც კი გაიგეს, თუ დატოვეს, ისევ პარლამენტის წევრებად როგორღა რჩებოდნენ... გარდა ამისა, გიორგიმ ერთხელ ძალიან საინ ტერესო ფრაზა თქვა: – ვინც მე მადანაშაულებს, ყველა მათგანს მინიმუმ ექვს ჯერ მაინც აქვს გამოცვლილი პარტია... და თან არის საინ ტერესო დეტალიც. თუ რომელიმე კონკრეტული პარტიის მრწამსი ქვეყნის ინტერესებს არ შეესაბამება, ბუნებრივია, რომ მე იმ პარტიას დავტოვებ... ასე რომ, არავინ იცის, როდის გახდება ირაკლის პარტიუ ლი მრწამსი გიორგისთვის მიუღებელი. შესაძლოა, ეს სულ მალეც მოხდეს... ისე, ეს გრძნობა არც თავად ირაკლისთვის უნდა იყოს უცხო. სწორედ ასევე თქვა უარი მან ახლები-რე სპუბლიკელების „პარტიულ მრწამსზეც“. მარტივად რომ
დიდი ოპოზ იციური „SALE“ დაიწყო ვთქვათ, „მიტოვებაში“ თუ პოლიტიკურ ვაჭრობაში ორივე გამოცდილები არიან... ახლა ირაკლის წარმატება პოლიტიკურ ვაჭრობაზეა და მოკიდებული – ვისთან უფრო წარმატებული თუ შედეგიანი აღმოჩნდება. თუმცა ეს „პოლიტიკური ვაჭრობის იარმარკა“ ხელისუფლებამ ჯერ კიდევ დიდი ხნის წინათ გამოაცხადა გაუქმებულად. ამის დასამტკიცებლად სულ ორ შემთხვევას გავიხსენებ. ერთხელ, როცა აპრილის მიტინგების პერიოდ ში ძმები გაჩეჩილაძეები ცდილობდნენ ხელისუფლებასთან გარიგებას. მაშინ ისიც კი ითქვა, რომ „გრეჩიხამ“ ხელისუ ფლებას სანაცვლოდ გარკვეული თანხაც კი მოსთხოვა... ეს „ვაჭრობა“ არ შედგა. ასეთივე „ვაჭრობის“ მცდელობა ჰქონდა უმრავლესობის ერთ-ერთ წევრს, ბეჟან ხურციძეს. ის გამსახურდიას საგა მოძიებო კომისიის წევრი იყო. ერთ-ერთ მორიგ სხდომაზე მან საკმაოდ სკანდალური განცხადებები გააკეთა. ვერსია იმის შესახებ, რომ ხურციძე უმრავლესობას კონკრეტულ საპარლამენტო პოსტზე ევაჭრებოდა, მაშინვე გაჩნდა. ეს შემთხვევაც წარუმატებლად დასრულდა პოლიტიკოსისთ ვის...
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
9
რუსულ-აფხაზური კონფლიქტი მწვავდება
დავით ავალიშვილი გასულ კვირას გამომჟღავნდა ის, რასაც მოსკოვშიც და სოხუ მშიც ბოლო დრომდე გულმოდ გინედ მალავდნენ: აფხაზეთის პრემიერ-მინისტრმა სერგეი შა მბამ, რომელსაც ბოლო დრომდე „საგარეო საქმეთა მინისტრის“ პოსტი ეკავა, საკმაოდ არადიპ ლომატიურად და უხეშად უპას უხა რუსული საგარეო უწყების წერილს – ეთნიკური რუსებისთ ვის აფხაზეთში ქონების დაბრ უნების შესახებ. შამბას თქმით, „ეს წერილი ჩვენი პრეზიდენტის ადმინისტრაციაში კი მოვიდა, მა გრამ მას არც ნომერი ჰქონდა და არც ვინმე აწერდა ხელს“. არადა, თუ სერგეი შამბას თავი დიპლომატად მიაჩნია, ის კი უნდა იცოდეს, რომ საგარეო საქმეთა სამინისტროს წერილი ზოოვეტერინარული სამმართვ ელოს ცირკულარი არ არის – ში დასაუწყებო ნომერი და შტამპი ჰქონდეს. ხოლო თუ დიპლომ ატიური უწყების წერილს კონკ რეტულად არავინ აწერს ხელს, ეს სწორედ იმას ნიშნავს, რომ ის საგარეო საქმეთა სამინისტროს (ესე იგი სახელმწიფოს) პოზიციაა და არა რომელიმე კონკრეტული ჩინოვნიკის პირადი აზრი. შამბა ისეთი გაიძვერაა, თუ წერილს რომელიმე რუსი დიპლ ომატი ხელს მოაწერდა, უეჭველ ად იტყოდა: ეს ხომ ამ დიპლომ ატის კერძო აზრია და არა მთელი საგარეო საქმეთა სამინისტრო სიო. რუსულ მედიასივრცეშიც ყრუ უკმაყოფილება გამოიწვია შამბას განცხადებამ: „დოკუმე ნტი განხილვადაც არ ღირდა და სანაგვეში მოვისროლეთო“. ანუ, პირველი სერიოზული კონფლიქტი ანტიქართველ „მო კავშირეებს“ შორის თანდათან მწვავდება. რაც მთავარია, ის აჩვენებს, თუ სინამდვილეში რა მდენად ღრმაა წინააღმდეგობა სოხუმსა და მოსკოვს შორის. თა ნაც, ეს სწორედ სტრატეგიული, აბსოლუტურად გადაულახავი, შეურიგებელი წინააღმდეგობაა, რომლის მოსაგვარებლად მხარ ეები ვერანაირ კომპრომისს ვერ მიაღწევენ. საქმე ეხება იმ რუსებს, ვინც ჯერ კიდევ 90-იან წლებში (ომის დროს და ომის შემდეგ) დატოვეს აფხაზეთი. ესე იგი მაშინ, როდე საც იქ სისხლი იღვრებოდა და რუსეთი ნაწილობრივ ბლოკად
10
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
ასაც ახორციელებდა 1995-2000 წლებში. იმ დროს, ფსოუს საზღვრ ის გადალახვის უფლება მხოლოდ ქალებს ჰქონდათ, – რუსეთიდან შემომსვლელ დამსვენებლებზე ხომ ლაპარაკი ზედმეტია. ამან აფხაზე თი მძიმე დღეში ჩააგდო და 80 ათ ასი რუსიდან დაახლოებით ნახევა რმა აფხაზეთი დატოვა. თანაც ისე, რომ სახლ-კარი არც გაუყიდიათ. უბრალოდ, ფანჯრები აჭედეს და რუსეთში გადაბარგდნენ იმ იმედ ით, რომ სიტუაცია შეიცვლებოდა და ოდესმე ისევ დაბრუნდებოდნენ. სიტუაცია მართლაც შეიცვალა საქართველოს წინააღმდეგ რუსუ ლი აგრესიის, აფხაზეთის სრული ოკუპაციისა და მისი ე.წ. „დამოუკ იდებლობის“ აღიარების შემდეგ. აფხაზეთიდან რუსეთში გადაბარგ ებულმა რუსებმა „დაკარგულ სა მოთხეში“ დაბრუნება მოინდომეს. ჩამოვიდნენ კიდეც, მაგრამ აღმო ჩნდა, რომ მათ მიერ მიტოვებულ ბინებსა და სახლებში უკვე სხვები ცხოვრობენ. ძირითადად, რა თქ მა უნდა, აფხაზები, რომლებმაც კარ-ფანჯარაზე აკრული ფიცრები ჩამოხსნეს და „აფხაზური კანონმ დებლობით“ ბინებიც გაიფორმეს. ყოფილმა მფლობელებმა „ქონების დაბრუნება“ გადაწყვიტეს, მაგრამ აფსუანური თავხედობაც უმალ იგ ემეს: პანღურისკვრით გამოაგდეს სოხუმიდანაც და აფხაზეთიდანაც. ჯერ აფხაზურ სასამართლოებში სცადეს სამართლის პოვნა, მაგრ ამ ეს სასამართლო, რა თქმა უნდა, აფხაზების ინტერესებს არ შეეწ ინააღმდეგებოდა. ამის მერე უკვე რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინი სტროსა და ხელისუფლებას მიმა რთეს დახმარების თხოვნით: აქაო და „ჩვენ აფხაზები ქართველებთან ომში გადავარჩინეთ, გამარჯვების მოპოვებაში დავეხმარეთ, პენსიებს ვუხდით, ისინი კი ასე ღორულად უმადურები აღმოჩნდნენო“.
„აბანოს დიპლომატიიდან“ – სნაიპერის გასროლამდე
მოსკოვში „იტკიცეს“: ჩვენს მო ქალაქეებს ამდენს როგორ უბედ ავენო და თავიდან არაოფიციალ ურად, – აბანოებში სცადეს აფხაზი მეგობრების დარწმუნება, რუსები სთვის წართმეული ქონება დაებრუ ნებინათ. მაგრამ რუსულმა „აბანოს დიპლომატიამ“ არ გაჭრა, პუტინისა და მედვედევის ავტორიტეტი კი ამ საქმით საკმაოდ ილახებოდა. ამიტომ სხვა ზომებს მიმართეს: წლევანდელი საკურორტო სეზონი აფხაზეთში, ფაქტობრივად, ჩაიშ ალა. რუსებს საზღვარი არ დაუკ ეტავთ მთლიანად, მაგრამ ისეთი სიტუაცია შექმნეს, რომ აფხაზეთის სანახებში დასვენების მოყვარულ ებს ფსოუს საკონტროლო-გამშვებ პუნქტზე 6-7 საათი უწევდათ დგ ომა. თანაც, წლევანდელ არნახულ სიცხეებში. ბუნებრივია, შემომსვლ ელთა ნაკადმაც იკლო და „დამო უკიდებელი რესპუბლიკა“ სერიოზ ული ფინანსური კრიზისის წინაშე აღმოჩნდა. პენსიების გადახდასაც შეუწყვ ეტდნენ, მაგრამ ეშინიათ, რომ შე დეგად აფხაზეთს ის რუსებიც და ტოვებენ, რომლებიც იქ დარჩნენ.
ესე იგი დარჩენილი 40 ათასიც, ხოლო აფხაზეთში რუსული ეთნი კური ელემენტი საერთოდ აღარ დარჩება. აფხაზი სეპარატისტები ამაზე თავიდანვე ოცნებობდნენ. სინამდ ვილეში, მათი მიზანი არა მხოლოდ ქართველების გამოყრა იყო, არამ ედ „ეთნიკურად სუფთა“ აფხაზე თის შექმნა ქართველების, რუსე ბისა და სომხების გარეშე, სადაც აფხაზები სრული უმრავლესობა იქნებოდნენ. რუსებისთვის ბინების დაბრ უნებაც იმიტომ არ უნდათ, რომ ამ საცხოვრებელ ფართს მე-19 საუკუნეში რუსეთის იმპერიის მი ერ თურქეთში გასახლებული ე.წ. „მოჰაჯირებისთვის“ ამზადებენ. ბუნებრივია, მოსკოვში ეს იციან და ძალიანაც აცოფებთ: კრემლს აფხაზეთის დამოუკიდებლობა იმისთვის კი არ უცნია, ჩრდილო კავკასიის მეზობლად მართლა დამოუკიდებელი სახელმწიფო შე ექმნა. მისი მიზანი ამ მიწა-წყლის სრული ათვისება იყო: იქ რუსული ეთნიკური ელემენტის გაძლიერე ბა, სრული ეკონომიკური ანექსია და, საბოლოოდ, ჩვეულებრივ რუ სულ პროვინციად ქცევა. აფხაზ სეპარატისტებს კი თავიდანვე სულ სხვა მიზნები ჰქონდათ და ეს „სხვაობა“ ახლა მჟღავნდება. თუ ამ თემაზე რუსულ პრესაში გამოქვეყნებულ სტატიებს ყუ რადღებით წავიკითხავთ, შევამჩ ნევთ, რომ მოსკოვს აფხაზეთზე აშკარა ზეწოლისა მაინც ეშინია. ჯერ ერთი იმიტომ, რომ რუსეთის მოქალაქეები აუცილებლად იტყვ იან: ეს რა იდიოტი ხელისუფლება გვყავს, საქართველოც გადაიმტე რა და საბოლოოდ აფხაზებიც მტ რებად გვიქციაო. გარდა ამისა, ეშინიათ, რომ სო ხუმმა და თბილისმა შეიძლება რა იმე კომპრომისს მიაგნონ, ესე იგი, თუ ბაღაფშს გამოსავალს არ და უტოვებენ და ჩიხში მოამწყვდევენ ულტიმატუმებით, ამ უკანასკნელ მა შესაძლოა, თბილისისკენაც გა მოიხედოს. საქართველოს ხელი სუფლებას კი სწორედ აქ მართებს ჭკვიანურად მოქმედება: რა შემთ ხვევაში და რა პირობით (ოღონდ არა უპირობოდ!) უნდა გადავუ გდოთ სეპარატისტებს „მაშველი რგოლი“? ჩვენი მოთხოვნები მე ტისმეტი, რა თქმა უნდა, არ უნდა იყოს, მაგრამ არც არასაკმარისი.
მანამდე კი, სანამ ბაღაფში აქეთ გამოიხედავს, საუკეთესო პოზი ციაა: „დაუჭამიათ ერთმანეთი“!!! ბუნებრივია, რუსები თავის ასეთ გაცუცურაკებას იოლად არ შეეგუებიან. ისინი კარგად ხვდებიან, რომ შამბას საპასუხო დემაგოგია „ვაითუ რუსეთის მო ქალაქეობის მქონე ქართველები დაბრუნდნენ აფხაზეთშიო“ – მხ ოლოდ ხრიკია, რათა აფხაზეთში რუსული ეთნიკური ელემენტის ხელახლა გაძლიერება არ და უშვას. ამიტომაც არ თანხმდება აფხაზეთის ხელისუფლება არა მხოლოდ ოდესღაც აფხაზეთში მცხოვრები რუსებისთვის ქონე ბის დაბრუნებას, არამედ რუსე თის მოქალაქეებისთვის აფხა ზეთში მიწის და სხვა უძრავი ქო ნების ყიდვა-გაყიდვის უფლების აღიარებას. არადა, რუსეთისთვის ეს სა მკვდრო-სასიცოცხლო საკითხ ია. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ად იღებით დასახლებული ჩრდილო კავკასიის მეზობლად სულ მალე კიდევ ერთ ანტირუსულ სახელმ წიფოს მიიღებენ, რომელიც მათი სეპარატისტებისთვის „კარგ მა გალითად“ იქცევა. რაღა დარჩენია მოსკოვს, რო დესაც ღიად აფხაზეთზე ზეწო ლა არ აწყობს, ხოლო „აბანოს დიპლომატია“ და საზღვრის ჩა კეტვა უშედეგოა? რა თქმა უნდა, დარჩა ის, რომ აფხაზეთში გა ნლაგებული „ფსბ“-ს სპეცდანი შნულების რაზმები გამოიყენოს, ტერაქტები მოაწყოს და ქართვე ლებს დააბრალოს. მაშასადამე, შორს აღარ არ ის დრო, როდესაც იმავე შამბასა და ბაღაფშს მათივე „მოკავშირ ეები“ გამოუყვანენ წირვას – და წყებული სნაიპერის ზუსტი გა სროლით, დამთავრებული „მო ულოდნელი“ ავტოავარიით. ეს აბსოლუტურად გარდაუვალია, რადგან რუსეთისა და სეპარატი სტული აფხაზეთის ინტერესები კიდევ უფრო შეურიგებელია, ვი დრე საქართველოსა და რუსე თის. ამ კონფლიქტისას ორივე მხ არე შეეცდება, „საქართველოს კოზირი“ გამოიყენოს, მაგრამ ჩვენ ჩვენს კოზირებს უნდა გა ვუფრთხილდეთ და ბრიყვულად, „არაფრისთვის“ არ უნდა დავხ არჯოთ.
მირიან ბოქოლიშვილი
ტელეკომპანია „მაესტროს“ წინააღმდეგ სასა მართლოში სარჩელი შედის. კიწმარიშვილის ტელევიზიას საერთაშორისო ტელერადიო კომპანია „მირი“ უჩივის. საუბარია ათობით ათასი ლარის დავალიანებაზე, რომელიც „მა ესტროს“ დაუგროვდა. „მაესტრომ“ „მირთან“ ხელშეკრულება 25 მაისს გააფორმა, რომლის მიხედვითაც ეს არხი სატელიტურ თანამგზა ვრზე გავიდა, თუმცა საგაზეთო ინტერვიუ ებში „მაესტროს“ გენერალური დირექტორი კახა ბექაური ყოველთვის მიუთითებდა, რომ „მირის“ მომსახურება სხვა სატელიტურ კო მპანიებთან შედარებით საკმაოდ ძვირი ღი რდა. ერთი სიტყვით, კიწმარიშვილმა „მირს“ კოტრაქტით გათვალისწინებული თანხა არ გადაუხადა, რაც „მაესტროს“ რუსული სატე ლიტიდან გათიშვით დასრულდა. თუმცა, როგორც გავიგეთ, კუთვნილი თანხის ამოღებას „მირი“ უკვე სასამართლოს გზით შეეცდება. „პრაიმტაიმი“ ამ საკითხზე ტელერადიოკომპანიის საქართველოს ფილიალის დირე ქტორს, ბადრი ნაჭყებიას ესაუ ბრა, რომელმაც კონტრაქტის გაფორმების დეტალებზე საკმ აოდ საინტერესო ინფორმაც იაც მოგვაწოდა. აღმოჩნდა, რომ ეროსი კიწმარიშვილი ფილიალის გვერდის ავ ლით დაუკავშირდა „მირის“ სათავო ოფისს, რომელიც მოსკოვში მდებარეობს და კონტრაქტსაც ხელი სწორედ იქ მოეწერა. ბადრი ნაჭყებია: – ეს პირველი შემთხვევა არაა, როცა ქართ ული ტელეკომპანია გადის „მირის“ თანამგზავრ ზე. მინდა გავიხსენო 1998 წელი, როდესაც და იწყო მოლაპარაკება „რუსთავი 2“-თან. სხვათა შორის, მაშინ სწორედ ეროსი კიწმარიშვილი ხე ლმძღვანელობდა „რუსთავი 2“-ს. სამწუხაროდ, მაშინაც ჩვენ გვქონდა პრობლემები, იძულებ ულები გავხდით, სასამართლოსთვის მიგვემარ თა სადავო თანხის ამოსაღებად. – რაც შეეხება „მაესტროს“... რატომ მოხდა მისი თანამგზავრიდან გათიშვა? – იყო გარკვეული პერიოდის კონტრაქტი, ამ პერიოდში ჩვენ „მაესტროს“ სიგნალი უნდა მიგვ ეწოდებინა „ეიბისის“ თანამგზავრზე, ჩვენი სა დგურის მეშვეობით. ჩვენ ყველაფერი ზედმიწევ ნით შევასრულეთ. ყველაფერი გავაკეთეთ, რომ ჩვენს კოლეგებს ნორმალურად ეფუნქციონირათ. ჩვენ გაოცებულები დავრჩით ბატონი კახა ბექა ურის საგაზეთო ინტერვიუებით, სადაც მან განა ცხადა, რომ თითქოს ტელერადიო კომპანია „მი რი“ ითხოვს რაღაც გრანდიოზულ თანხებს. ჩვენი კომპანიის დირექტორის მოადგილე, ალექსანდრე იკონიკოვი არის ძალიან ჩახედული ამ საკითხებში. ის გაოცებული დარჩა ბექაურის განცხადებით, მან ხაზი გაუსვა, რომ ჩვენი ფასები არის სტანდარტული და ის არ განსხვავდება სხვა მაუწყებლების ფასებისგ ან. ჩვენდამი პრეტენზიები იყო ძალიან უსამართლო. დღესდღეობით, ასეთი ვითარებაა: „მაესტროს“ მხრი დან დაირღვა კონტრაქტი და ტელერადიო კომპანია „მირის“ სათავო ოფისმა მიიღო გადაწყვეტილება, რომ შეეწყვიტა „მაესტროს“ რეტრანსლაცია. ამის შესახებ „მაესტროს“ წერილობით ვაცნობეთ. შემიძლია, გითხ რათ, რომ „მირს“ „მაესტროსგან“ ამ დრომდე არანაირი თანხა არ მიუღია. თითქმის სამი თვე მიმდინარეობდა რე ტრანსლაცია. – თქვენ იყავით ჩართული მოლაპარაკებებში? – არა, სამწუხაროა ის ფაქტი, რომ ბატონმა ეროსიმ ჩვ ენს ფილიალს გვერდი აუარა, იმის მიუხედავად, რომ პი რადად მე ძალიან კარგად მიცნობს. მან პირდაპირ მოსკ ოვში, სათავო ოფისთან წარმართა მოლაპარაკება. – თუმცა კახა ბექაური აცხადებდა, რომ კოტრაქტი პირადად მან გააფორმა და ეროსი კიწმარიშვილს „მა ესტროსთან“ არანაირი კავშირი აღარ აქვს... – არა, რამდენადაც ჩემთვისაა ცნობილი ეროსი კიწმ არიშვილმა პირადად გამართა მოლაპარაკებები მოსკოვის ოფისთან. – როგორც ვიცი, სარჩელის შეტანას აპირებთ სასა მართლოში... – ჩვენ არაერთხელ ვთხოვეთ დავალიანების დაფარვა, თუმცა არავინ შეგვხმიანებია. ძალიან სამწუხარო იქნება, თუ ისევ სასამართლოს გზით მოგვიწია თანხის ამოღება. თუ არ გადაიხდის, უახლოეს ხანში აუცილებლად მივმ
„ეროსი კიწმარიშვილმა პირადად გამართა მოლაპარაკება მოსკოვში“
ართავთ სასამართლოს. მომსახურება გაწეულია, თუმცა თანხა არ არის გადახდილი. – სარჩელის შეტანას სათავო ოფისი აპირებს? – არა, სარჩელს, ალბათ, ჩვენ შევიტანთ, როგორც ოფ იციალური წარმომადგენლობა. იცით, საქმე რა არის? აქ ბიზნესმენტალობის პრობლემაა. პასუხისმგებლობა პარტნიორების მიმართ ძალიან მნიშვნელოვანია. როცა ტელეკომპანია აპირებს, განახორციელოს ისეთი სერიოზ ული პროექტი, როგორიცაა ტელეკომპანიის თანამგზავრ ზე აწევა, მან უნდა იცოდეს, რომ პირველ რიგში ფინანს ური პრობლემა მოაწესრიგოს. „მაესტროს“ გენერალური დირექტორი კახა ბექაური არ უარყოფს, რომ არხის თანამგზავრიდან გათიშვა დავალიან ებამ განაპირობა. მისივე თქმით, თავის დროზე კონტრაქტი არა ეროსი კიწმარიშვილმა, არამედ პირადად მან გააფორ მა. კახა ბექაური: – გარკვეული პერიოდით ფინანსური გადაუხდელობის გამო „მირმა“ მომსახურება შეგვიჩერა, ანუ გვაქვს გარკვე ული დავალიანება. – გადაუხდელობის შემთხვევაში „მირი“ აპირებს, სასა მართლოს მიმართოს. თუ გაქვთ ამის შესახებ ინფორმაც ია? – ეს უნდა ჰკითხოთ ტელეკომპანია „იმედს“, რომელიც ყვ იროდა – „მაესტრო“ პუტინის სატელიტზეო. ახლა როგორ არ ის საქმე? პუტინი გვიჩივის ანუ? – თუ აპირებთ დავალიანების გადახდას? – კომპანიასთან კონტრაქტი გვაქვს, დავალიანების გამო მომსახურება შეჩერდა. როგორც კი ფინანსური რესურსები აღმოჩნდება, გადავიხდით. პრობლემა არ არის. – ხელშეკრულება თავის დროზე პირადად თქვენ გააფორ მეთ? – რა თქმა უნდა, მე გავაფორმე, როგორც გენერალურმა დირექტორმა.
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
11
კობა დავითაშვილი და ალეკო შალამბერიძე
ოთარ ტატიშვილი და თაკო დოლაბერიძე 12
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
ნოდიკო ტატიშვილი
კრისტი ყიფშიძე
ქეთევან ღლონტი
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
13
კალათბურთელი ნიკა მეტრეველი ქორწილის ექსკლუზიური დეტალები „პრაიმტაიმი“ ტრადიციას არ ღალატობს და ერთი ლამაზი წყვილის წინა საქორწინო დე ტალებს გთავაზობთ. სალომე მგელაძე და ნიკა მეტრეველი 31 სექტემბერს ქორწინდებიან. ჯვარს სვეტიცხოველში იწერ ენ და 545-კაციანი ქორწილი რესტორან „ბერმუხაში“ აქვთ დაგეგმილი. წყვილი უკვე ოთ ხი წელია ერთადაა და ამ დღეს ელოდება.
თამარ გონგაძე
ნიკა და სალომე
ნიკა მეტრეველი კალათბურ თის საქართველოს ეროვნული ნაკრების წევრია. უკვე სამი წე ლია იტალიის საკალათბურთო გუნდის, „მონტე პასკი სიენას“ -ში თამაშობს. კალათბურთე ლობა გენებში აქვს. ნიკას ბა ბუა, ვაჟა გვანცელაძე საბჭ ოთა კავშირის სამგზის ჩემპ იონი გახლდათ. ნიკა სიმაღლ ით 2 მეტრი 11 სანტიმეტრია. ამაზე პატარძალი ხუმრობს კიდეც: ქორწილში, მინიმუმ 10 სანტიმეტრიანი ფეხსაც მელი მეცმევა, გოლიათ ების გვერდით მომიწევს ყოფნაო. სალომე მგელაძე „გა უში“, ქართულ-ამერიკ ულ უნივერსიტეტში იუ რიდიულ ფაკულტეტზე სწ ავლობს.
ნეფეს კაბა არ უნახ ავს
ნიკას, ტრადიციისამებრ, პატარძლის კაბა არ უნახ ავს. ამ წე სს ის ევე იც ავს, როგორც ყველა დანარჩენს. საცოლე ქორწილამდე და ნიშნა. 50-კაციანი ნიშნობა რესტორანში ჰქონდათ. თა ვისთვის კოსტიუმი იტალ იაში სპეციალური ზომის ტანსაცმლის მაღაზიაში იყ იდა. ქორწილზე არ ღელავს, რადგან საორგანიზაციო სა კითხები სალომემ და მისმა დამ მოაგვარეს. „ფოტოგრ აფები, მაკიაჟი, რეს ტო რა ნი „ ბ ერ მ უხა“... ყ ვე ლ აფე რი ჩ ვე ნ მო
კაბა გვანცა ჯანაშიამ შეუკერა 14
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
ვაგვარეთ. ნიკას სულ თამაშე ბი აქვს და ვერ მეხმარებოდა“ - ამბობს სალომე. ჰაეროვანი რძისფერი საპა ტარძლო კაბა გვანცა ჯანა შიამ შეუკერა. გვანცა ნიკას დეიდაშვილია. პატარძალ მა თამამად შეარჩია კაბის სტილი და ნათესავ დიზა ინერს შეაკერინა. „კაბის ნაქარგი ნანახი არ მქონ და ისე წავედი დასასვ ენებლად. კაბა გვანცას მივანდე. ფეხსაცმელი ერთ-ერთი ამერიკული საიტით გამოვიწერე.“
ქორწილის დეტა ლები
ვ არ ცხ ნი ლო ბი ს სატესტო ვარიანტს ჩვენც შევესწარ ით. სალომემ მა კიაჟის საცდელი ვერსიებიც მოსინჯა. „არ მიყვარს გადატვ ირთული საპატარძლო მაკიაჟი. ჟოლოსფერ ტუჩსაცხს ვისვამ, მოვ არ დი სფ რო-მო ოქროსფრო ჩრდილს
და შავ ლაინერს.“ დედამთილმა ბრილიანტის საყუ რე აჩუქა. სამკაული ძალიან მოსწ ონს და სიხარულით გვაჩვენა. „სა ერთოდ არ მაქვს იმის განცდა, რომ რძალ-დედამთილი ვართ. 16 წლიდან ვიცნობ ნიკას ოჯახს და დედამისი დედასავით მყავს.“ საქორწინო ბეჭდის მოდელი იტ ალიაში ნახა და ჩამოსულმა მაშინვე დაამზადებინა. საქორწინო სამკაული 2011 წლის ტენდენციაა და საქართ ველოში პირველია, ვისაც ამ სტილის პატარათვლიანი ბეჭედი აქვს. წყვილს ცეკვაში მეგობარი, თიკო ქარქაშაძე ავარჯიშებს. ნიკა: - ავსტრიაში ნიკა ცქიტიშვი ლი მავარჯიშებდა და დამიწუნა, არ გამოგდისო. პატარძალი ზაზა ფაჩუ ლიას მოცეკვავე ცოლმა, თიკო ალავ იძემ, წაავარჯიშა. სალომეს მეჯვარე ომარ მხეიძის შვილიშვილი, დეიკო მხეიძეა. ნეფეპატარძალს სწორედ მისი ცეკვის იმ ედი აქვს. ნიკას მეჯვარეები ბავშვო ბის მეგობრები, ყოფილი კალათბურ თელები არიან.
სიყვარულის ისტორია...
ნიკა იტალიელმა გოგონებმა ვერ მოხიბლეს. მასა ლამაზი არ არის, ერ თეულები-შეიძლებაო. - ნიკა, გაგიჭირდა სალომეს გუ ლის მოგება? ნიკა: - თავიდან მეგობრობით და ვიწყეთ. მერე სიყვარული შემოიპ არა... იტალიაში რომ წავედი, ამანაც იმოქმედა. მოვენატრე. ასე მოხდა სა ლომეს გულის მოგება. - როგორ აუხსენი სიყვარული? სალომე: - მესიჯი მომწერა. ნიკა: - მესიჯით არა, ისა. ეგ ჯერ კიდევ მეგობრული იყო. სალომე: - დრ ოს რომ გა დის, აი ასე აფერმკრთალებენ ბიჭები ყველ აფერს... - სალომე, შენ მოყევი... სალომე: - ფრანგული სკოლა და ვამთავრე და ყოველ ზაფხულს პარი ზში საზაფხულო სკოლაში სასწავლე ბლად დავდიოდი. ერთხელ მე პარი ზში, ნიკა კი რომში მიდიოდა. აერო პორტში, ჩემმა მეგობარმა გოგოებმა შეამჩნიეს, რა კარგი ბიჭიაო. რომ ავ იხედე, აღარ მორჩა და ბოლომდე ვერ შევათვალიერე. სახე ვერც დავინახე. მასთან ერთად მისი ოჯახის წევრები იყვნენ. ნიკა ამბობდა თურმე, გამაცა ნით ეს გოგოო. უცებ მისი მეგობარი მოვიდა ჩემთან (იმ ბიჭს ვიცნობდი),
ი სალომე მგელაძეზე დაქორწინდა
შენი ტელეფონის ნომერი მომეციო. მეგონა მას მოვეწონე... არ მივეცი და გავფრინდი. მერე კვარიათში, ნიკაც და მისი და, ანუკაც ერთდ როულად გავიცანი. იტალიაში რომ წავიდა, მივხვდი, რომ ნიკასთან მხ ოლოდ მეგობრობა არ მინდოდა. ასე დაიწყო ჩვენი სიყვარული. მთელი ღამეები არ ვკიდებდით ტელეფონს, სკაიპი მუდმივად ჩართული გვქო ნდა. ზოგჯერ ისე ვიძინებდით, რომ სკაიპი ჩართული იყო და ხან ერთი ვუყურებდით მძინარე შეყვარებ ულს და ხან - მეორე. 6-7 თვე ისე გა დიოდა, ერთმანეთს ვერ ვნახულობ დით. 17 წლისას ვინ გამიშვებდა მა სთან იტალიაში. ამიტომ მე და ნიკამ ურთიერთობა გავაოფიციალურეთ. რომ ჩამოვიდა, ჩვენს მშობლებს ერ თმანეთი გავაცანით და ვუთხარით,
რა, არ ჩამოვდივარო და მოულოდ ნელად დამადგა თავზე, სიურპრიზი მომიწყო. არ მინდა ისეთი სიურპრ იზი, როდესაც ერთთვიანი სიხარუ ლი მომაკლდება-მეთქი. ვეჩხუბე და გავებუტე. თუმცა ოთხი წლის განმ ავლობაში ერთი დღეც არ ვყოფილ ვართ დაშორებული, მიუხედავად იმისა, რომ ორივენი საშინლად ჯი უტები და აფექტურები ვართ.
ეჭვიანობა
ნიკა ადრე სალომეს ჩაცმულობ აში ერეოდა. სალომემ გადაარწმ უნა, თუმცა... ნიკა: - ახლაც ვერევი. - მაინც ქართველი ხარ, არა? - აბა რა. - რაც კარგი აქვს რომ გამოაჩ ინოს?
`არ ჩამოვდივარო და მოულოდნელად დამა დგა თავზე, სიურპრიზი მომიწყო~.
მინაწერს ვკითხულობ. „ძალიან სი მპათიური ხარ, ნიკა, ეროვნულ ნა კრებში ყველაზე სიმპათიური. თა ნაც შენს ასაკში უკვე ასეთ წარმატ ებას მიაღწიე. ერთ რჩევას მოგცემ - ჭკვიანად მოიქეცი, საბედისწერო შეცდომას ნუ დაუშვებ, თორემ ინ ანებ.“ და ძახილის ნიშნები. ამ გო გოს თავისი ფოტოები არ ედო, მო დელის ფოტოებით იყო დარეგისტ რირებული. მე, ბევრი ვიცინე. ნიკა ზედმეტად ლმობიერია. მადლობის მეტი არაფერი უპასუხა. - აბეზარი თაყვანისმცემელი არ ჰყოლია? - რომ შევეწუხებინე და ჩემი აგ რესია გამოეწვია, ასეთი არ ჰყოლია. გარშემო ყველამ იცოდა, რომ ჩვენ ერთად ვიყავით. ღია კაფეში ვისხედით და ნიკა თითქმის ყველა მანქანას თვალს აყ ოლებდა. სალომე: - გიჟდება მანქანებზე. ერთნაირად ვუყვარვართ მეც და მანქანაც. გიჟივით დაყავს. - სალომეს მანქანა არ უნდა უყ იდო? - ჯერ არა. სალომე: - ჯერ კარგად ტარება არ ვიცი და ამიტომ. თუმცა ზოგჯ ერ მსვამს ხოლმე. ნიკა: - ვაი იმ და სმ ას. ნე რვ ებს იქვე ვტოვებ-ხოლმე. - ნიკა, რა გეგმები გაქვს? - ყველა კალათბურთელისთ ვის ყველაზე მნიშვნელოვანი ლიგა NBA-ია. ასეა ჩემთვისაც. მინდა იქ თამაში. მაგრამ სამუშაო ბევრია.
ნიშნობა
მეჯვარე ნინო აბულაძესთან ერთად რომ დაქორწ ინებას ვაპირე ბდით. ერთხელ დედასთან ერ თად, ორი კვ ირით ჩავედი იტა ლი აშ ი. მერე მარტ ომაც ჩავა კითხე. ხან ნიკა ჩამო დიოდა... ძირი თადად კი ჩვენი უე რთიერთობა სკაიპით შემოიფარგლებოდა. ახლა სკაიპის ზარის ხმას ვერ ვიტან და ყვ ელა მეცოდება, ვისაც თავის შეყვარებულ თან დისტანციურად აქვს ურთიერეთობა. აეროპორტში ჩვენს განშორება-შეხვედრის სცენებს ხალხი კამერე ბით იღებდა. რეგისტრა ცია გავლილი, რამდენჯერ შემობრუნებულა, რომ გა დავეკოცნე და მომფერებ ოდა... ფილმის სიუჟეტივ ით იყო. სანამ ჩამოვიდოდა, ერთი თვე ეიფორიაში ვიყავი. სიხარულით ვი ძინებდი და ვიღვიძებდი, სხვანაირი ხალისით ვსწა ვლობდი. ერთხელ მითხ
დედამთილის საჩუქარი – ბრილიანტის საყურე - სახე ისედაც უჩანს. ანუკა (ნიკას და): - სალომე მიყვ არს, კარგი გოგოა. ყველგან ერთად დავდივართ. დიდი ხანია ჩვენი ოჯ ახის წევრია. - ახლა იტალიაში რომ წავლენ? - სალომე მეხვეწება ჩამოდიო და პერიოდულად მეც ჩავაკითხავ ხო ლმე. სალომე: - ანუკა ძალიან კომფ ორტული ადამიანია. თან, მარტო ყოფნა არ მინდა. ერთნაირი აზრო ვნება გვაქვს და ერთნაირად გვიყ ვარს გართობა. ნიკა რომ ვარჯიშ
ებზე იქნება, ჩვენ რიმინიში კარგად გავერთობით. ზღვისპირა ქალაქია. - ნიკა, „კარგად გავერთობით“ ყურში არ მოგხვდა? ნიკა: - ორივეს ვენდობი. სალომე: - ანუკასთან ერთად ყვ ელგან მიშვებს. ნიკა: - თან ვარჯიში დღისით არ ის და როგორ უნდა გაერთონ ისე, რომ საეჭვიანო იყოს? - ეჭვიანი ხარ? ნიკა: - რა ვიცი, კი... - სალომე, შენ თუ ეჭვიანობ? სალომე: - ამას წინათ „ფეისბუ ქში“ ნიკას გვერდს ვხსნი და გოგოს
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
15
მირიან ბოქოლიშვილი
დასავლეთის ქვეყნებში კერძო კომპან იების მიერ მომხმარებლის მოტყუება, ან რაიმე სახით შეცდომაში შეყვანა და სჯადი ქმედებაა. როგორც მინიმუმ, კო მპანიას სერიოზულ სანქციებს უწესებენ ხოლმე. ქართული კანონმდებლობა, ამ მხრივ, შედარებით ლიბერალურია. შე საბამისად, კომპანიები კლიენტების მო საზიდად ათასგვარ ხრიკს მიმართავენ. როგორც გავარკვიეთ, მარკეტინგული ხრ იკების კუთხით ავტობიზნესი ლიდერობს. სხვადასხვა საიტებზე თქვენ შეგიძლიათ ბევრი მიმზიდველი შემოთავაზების წა კითხვა, თუმცა უმეტეს შემთხვევაში მხ ოლოდ წაკითხვით უნდა შემოიფარგლოთ, რადგან ადგილზე მისული აღმოაჩენთ, რომ შემოთავაზება არც ისეთი მიმზიდ ველია, როგორც სარეკლამო განცხადე ბაშია მითითებული. „პრაიმტაიმი“ შეეც ადა, გაერკვია, რამდენად თანხვედრაშია ავტოკომპანიების მიერ გამოქვეყნებუ ლი სარეკლამო განცხადებები რეალურ შეთავაზებასთან. ამ მიზნით, ერთ-ერთ ცნობილ საავტომობილო ფირმას – „სტრა და ავტოს“ მივაკითხეთ, თუმცა მანამდე მის სარეკლამო განცხადებას გავეცანით, სადაც გვარწმუნებდნენ, რომ ავტოგანვ ადებები ყველაზე შეღავათიანი და გამა რტივებული წესით კეთდებოდა. უფრო მეტიც, განცხადების მიხედვით, თქვენ შეგიძლიათ, მხოლოდ პირადობის მოწმ ობით ნებისმიერი ავტომობილი მიიღოთ განვადებით, თან 15 წუთში, ყოველგვარი წინასწარი შენატანისა და ცნობის გარე შე. – რა არის საჭირო ავტომობილის განვად ებით შესაძენად? – თვეში $90 და მხოლ ოდ პირადობის მოწმობა. „სტრადა ავტო“ გთავაზობთ ავტოგანვადებას 15 წუთში, ყოველგვარი ცნობისა და წინასწარი შე ნატანის გარეშე!.. ოფისიდან გაუსვლელ ად დაიმტკიცეთ სესხი, ადგილზევე გადა იფორმეთ ავტომობილი და 15 წუთში ის თქვენი გახდება. დამეთანხმებით, რომ საკმაოდ მისაღები წინადადებაა, ანუ 15 წუთში ავტომობილს შეიძენთ... „სტრადა ავტოს“ ოფისი გამრ ეკელის ქუჩაზე მდებარეობს. ჩვენ ერთგ ვარ ჟურნალისტურ ხრიკს მივმართეთ (მით უმეტეს, ხრიკები ამ კომპანიისთვის უცხო არ არის) და ოფიცერს, დავით შიხა შვილს ერთ-ერთ კლიენტად გავეცანით. აღმოჩნდა, რომ რეალურად 15 წუთი კი არა, ორთვენახევარი უნდა ვიცადოთ ავ ტომობილის შესაძენად, წინასწარი შენა ტანი კი არა 0 პროცენტი, არამედ ღირე ბულების 30 პროცენტია.
16
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
რატომ იძლევა კანონი ხალხის მოტყუების უფლებას დავით შიხაშვილი, „სტ რადა ავტოს“ თანამშრო მელი: – ჩვენთან ხდება ორი ტი პის განვადება – თანამონა წილეობით და თანამონაწი ლეობის გარეშე. თანამონა წილეობით უნდა შემოიტან ოთ მანქანის ღირებულების 30 პროცენტი წინასწარ. მეორე ვარიანტია, როდესაც არ შემოგაქვს წინასწარ, მა გრამ საჭიროა სახელფასო ცნობა და გარკვეული დო კუმენტაცია. 30 პროც ენტის შემოტანის შ ემ თხ ვე ვა ში ც ს არ გე ბე ლი ს ჩვენებაა სა ჭირო. – სა
იდან ჩამოგყავთ ავტომო ბილები? – ძირითადად იაპონიიდ ან, მაგრამ ყველა ქვეყნიდან შეგვიძლია. შეკვეთის შე მთხვევაში შეგვიძლია, სხვა ქვეყნებიდანაც ჩამოგიყვან ოთ. – საიტზე მითითებუ ლი გაქვთ, არანაირი წი ნასწარი შემოტანა საჭი რო არაა და მანქანა 15 წუ თში იქნება თქვენიო... – 15 წუთი სჭირდება გა ნვადების პასუხის მიღებას. – ანუ ეს ერ თგ ვა რი სა რეკლამო ხრიკია? – ნუ, ხო, შეიძლება ითქვ ას. – რომ ჩამოვიყვანთ, შე მოწმება როგორ ხდება? – იაპონიიდან თუ ჩამოიყ ვანთ, გარანტიას გაძლევთ, თუ რამე აღმოაჩნდება, ჩვ ენ ვაგებთ პასუხს, მაგრამ ამერიკის ან გერმან იის შემთხვევაში ა რა ნა ირ ი გარა
ნტია არაა. იქ თვითონ სისტემა არ არის აწ ყობილი. – იაპონიიდან არ მინდა, ალბათ, უფრო გერმანიიდან შევუ კვეთ, მაგრამ გამო დის, რომ ბრმად უნ და ვიყიდო? – ნუ, რასაც თქვენ ნახავთ ფოტოზე, იმას ვნახავთ ჩვენც და ჩა მოგიყვანთ. გარანტ იას ვერ მოგცემთ. ერ თადერთი შეგიძლიათ, თანხა გადაუხადოთ იქ ჩვენს პარტნიორს, წა ვა და შეამოწმებს ად გილზე. – რამდენი უნდა გადავიხადო? – საშუალოდ, 250 დოლარი. – სანდოა მერე? – კი, კი, ის სანდოა. – ანუ რომ შევამოწმებ ინოთ იმ პიროვნებას, გა რანტია იქნება ხომ? – იცი, როგორი ვარიან ტია? 200 დოლარს რომ გა დაუხდით, ის შე ამოწმებს, მა გრ
ამ, თუ ამ პერიოდის განმავ ლობაში ის მანქანა გაიყიდა, ეს თანხა გეკარგებათ. – რა ფორმით გადმოს ცემს ის მანქანის მდგო მარეობას, რაიმე ნახაზს აკეთებს, როგორც ხდება ხოლმე, თუ ზეპირსიტყვიე რად? – აუ, ეგ არ ვიცი ზუსტად, თუ გადაწყვეტთ, გაგირკვე ვთ. – და შემოწმების ხარჯ ები, წესით, თქვენ არ უნდა გქონდეთ გათვალისწინე ბული?.. ტრანსპორტირე ბას რამდენი ხანი უნდა, დავუშვათ, იაპონიიდან? – რომ შეუკვეთოთ, ორ თვენახევარი დასჭირდება. – „სივიკის“ შეკვეთა მი ნდა უფრო და წინასწარი შენატანის გარეშე ვერ გა ვაკეთებთ? – ძალიან რთულია. – ანუ თითქმის შეუძლე
ბელი? – ხო რა, თითქმის შეუძ ლებელია. ესეც შენი 15 წუთში გა დმოფორმებული ავტომო ბილი, ყოველგვარი წინასწ არი შენატანის გარეშე. „სტ რადა ავტოს“ ოფისში სტუმ რობის შემდეგ ჩვენ კომპ ანიის დირექტორს, რევაზ მაღალაშვილს ტელეფონით დავუკავშირდით და ამ ყვ ელაფერზე განმარტება ვთ ხოვეთ. ჩვენდა გასაკვირად თავად მაღალაშვილი არ უარყოფს, რომ საიტზე გა მოქვეყნებული განცხადება სარეკლამო ხრიკია და სხვა არაფერი. რევაზ მაღალაშვილი, „სტრადა ავტოს“ გენერა ლური დირექტორი: – 15 წუთში ირკვევა, კე თდება თუ არა განვადება. ეს არ ნიშნავს რომ ავტომო ბილი 15 წუთში შენი გახდ ება. – განცხადებაში მითი თებულია, რომ ყოველგვა რი ცნობისა და წინასწარი შენატანის გარეშე კეთდ ება განვადება, თუმცა აღმო ჩნდა, რომ ასე არაა... – ეს შე იძლება ბა ნკმა მოითხო ვოს, ჩვენთან სტ ანდარტულად არის ორი პი რო ბა: თუ 30 პროცენტს წინასწ არ იხდის კლიენტი, ცნობა არ სჭირდე ბა, და თუ არ იხდის წინასწარ, მაშინ სა ჭიროა სახელფასო ცნობა. – ანუ გარკვე ულ მარკეტინგულ ხრიკს მიმართავთ... – რა თქ მა უნ და, რე კლ ამაა, ეს ხომ არ არის პრეს რელიზი ან ისტორია კომპ ანიის შესახებ. დეტალებზე რეკავენ და ვუხსნით, რა და როგორ არის. ზოგი აღიქ ვამს ჩვენს რეკლამას, რომ არც 30 პროცენტის შეტანაა საჭირო და არც დოკუმენტ აციის წარმოდგენა. „სტრადა ავტო“ ერთადე რთი კომპანია არაა, რომე ლიც მსგავს ხრიკებს მიმა რთავს. სხვა კომპანიებსაც არანაკლები „წარმატებით“ შეჰყავთ კლიენტები შეცდ ომაში. „პრაიმტაიმი“ ამ სა კითხს კიდევ ერთხელ მიუბ რუნდება და უფრო ვრცლად გაგაცნობთ, რა მეთოდები აქვთ შემუშავებული ბიზნ ესმუშაკებს.
განათლების სამინისტროს ყოფილ მაღალჩინოსანზე პროკურატურამ შესაძლოა, ძებნა გამოაცხადოს მირიან ბოქოლიშვილი გასულ კვირას განათლების სამინისტ როში ე.წ. ბურთების სკანდალი აგორდა. სამინისტროს შიდა აუდიტმა გია ნოდიას მინისტრობის პერიოდში არსებული დარღ ვევები გამოააშკარავა და ასობით ათასი ლა რის მითვისების შესახებ გვამცნო. საუბარია სკოლებისთვის სპორტული ინვენტარის შე საძენად გამოყოფილი თანხების მითვისებ აზე, საერთო ჯამში, 600 ათას ლარზე. შიდა აუდიტის დეპარტამენტის უფროსმა ირაკლი ანდრიაშვილმა განაცხადა, რომ ვითომდა ბურთების შესაძენად „ზოგიერთმა უსინდი სო ჩინოვნიკმა 170 ათასი ლარი მიითვისა“. სამინისტროში კონკრეტული გვარები, გა მოძიების ინტერესებიდან გამომდინარე, არ დასახელებულა. ცნობილია, რომ დიმიტრი შაშკინის დავალებით საქმის მასალები უკვე პროკურატურას გადაეგზავნა. ვინ განკარგავდა განათლების სფეროს ფინანსებს გია ნოდიას მინისტრობის პერი ოდში? გამოცხადდება თუ არა ძებნა სამი ნისტროს ყოფილ მაღალჩინოსანზე და რა საერთო აქვს ამ სკანდალს გორის უნივერ სიტეტის ერთ-ერთი ხელმძღვანელის დაკა ვებასთან?
ცნობილია, რომ ნოდიას მინისტრობის დროს შესყიდვებსა და ფინანსურ ოპერაც იებს მინისტრის მოადგილე არჩილ გაგნიძე ხელმძღვანელობდა. როგორც გავარკვიეთ, ბურთების სკანდალის საქმეში ის ერთ-ერთი მთავარი პირია, რომლის მიმართაც გამო ძიებას საკმაოდ ბევრი კითხვა აქვს, თუმცა ნაკლებსავარაუდოა, რომ საგამოძიებო ორ განოში ის ნებაყოფლობით გამოცხადდეს. არჩილ გაგნიძე ამჟამად შეერთებულ შტატ ებში იმყოფება და ცოდნას იღრმავებს. ყოველ შემთხვევაში ოფიციალურად ასეა ცნობილი, თუმცა არაოფიციალურად ამბობენ, რომ გა გნიძე უცხოეთში არა სასწავლებლად, არამედ მოახლოებული საფრთხის გამო წავიდა. სა ფრთხე კი, როგორც ჩანს, მას შემდეგ იგრძნო, რაც პროკურატურამ გორის უნივერსიტეტის ინფრასტრუქტურის დეპარტამენტის ხელმ ძღვანელი, ეკატერინე გიგაშვილი დააკავა. საქმე ეხება პრეზიდენტის სარეზერვო ფო ნდიდან გორის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რეაბილიტაციისთვის გამოყოფილი თანხებ ის გაფლანგვას. ამ შემთხვევაში ფინანსებს უნივერსიტეტიდან – ეკატერინე გიგაშვილი, განათლების სამინისტროდან კი არჩილ გაგნ იძე აკონტროლებდნენ. „პრაიმტაიმის“ ინფო
რმაციით, გიგაშვილი პროკურატურასთან საპროცესო გარიგების გაფორმებას გეგმავს, ეს კი იმას ნიშნავს, რომ კვალი უფრო მსხვილ ჩინოვნიკზე გავა. სავარაუდოდ, ეს „მსხვილი“ შეერთებულ შტატებში მყოფი არჩილ გაგნ იძე იქნება. იმ შემთხვევაში, თუ ის საგამოძი ებო ორგანოში არ გამოცხადდება, შესაძლოა, ეჭვმიტანილის სტატუსით პროკურატურამ მასზე ძებნაც გამოაცხადოს. გორის უნივერსიტეტის რეაბილიტაციი სთვის თანხები პრეზიდენტის სარეზერვო ფონდიდან გამოიყო, განათლებისა და მე ცნიერების სამინისტროს გავლით. სამინისტ როს მიერ გამოცხადებულ ტენდერში გაიმ არჯვა კომპანია „პირამიდა 2002“-მა, რომლ ის ხელმძღვანელიც ამჟამად დაკავებულია. სასწავლებლის რეაბილიტაციისთვის სულ 2 მილიონ 700 ათასი ლარი იყო გათვალისწინე ბული, თუმცა, როგორც ამბობენ, ამ თანხის დიდი ნაწილი ვიღაცის ჯიბეში აორთქლდა. დავუბრუნდეთ კვლავ „ბურთების სკანდა ლს“... 2008 წელს ზუსტად იგივე ოდენობის თანხა, 2 მილიონ 700 ათასი ლარი გამოყო პრეზიდენტის სარეზერვო ფონდმა სკოლებ ის წიგნებითა და სპორტული ინვენტარის აღ საჭურვად. განათლების მაშინდელმა მინისტ
რმა, გია ნოდიამ 51-ე საჯარო სკოლაში სპეც იალური ბრიფინგიც კი გამართა ამ საკითხზე. ნოდია მაშინ აცხადებდა, რომ განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო პრეზიდენტის 2008 წლის 31 მარტის №221 განკარგულების შესაბამისად, იწყებს საქართველოს სკოლების ბიბლიოთეკებისთვის კლასგარეშე წიგნებისა და ამავე დაწესებულებებისთვის სპორტული ინვენტარის მიწოდებას. პროექტის ფარგლე ბში საქართველოს მასშტაბით ყველა სკოლას სპორტული ინვენტარისთვის 1100-ლარიანი პაკეტი უნდა მიეღო. ამ პაკეტის ნაცვლად კი თითო-თითო უხარისხო ძაფით ნაკერი ბურთ ები მიიღეს. ტენდერს საბიუჯეტო-საფინანსო საკითხებში ნოდიას მოადგილე არჩილ გაგნ იძე კურირებდა. სამინისტროში კერძო კომპ ანიების მიერ განაცხადების შეტანა 2008 წლ ის 7 აპრილს დასრულდა და რამდენიმე დღ ეში მომწოდებელი ფირმების შესახებაც უნდა ყოფილიყო ცნობილი, თუმცა ეს ინფორმაცია მაშინ არ გაჟღერებულა. დღეს უკვე ამ საქმეს პროკურატურა სწავლობს და არ არის გამო რიცხული „ბურთების სკანდალმა“, სამინი სტროს ყოფილ მაღალჩინოსანთან ერთად, რამდენიმე კერძო კომპანიის ხელმძღვანელის ბედიც გადაწყვიტოს.
განათლებისა და მეცნიერების ყოფილი მინისტრი გია ნოდია და მისი მოადგილე არჩილ გაგნიძე
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
17
მამუკა ჩარკვიანი თავის სასიყვარულო ისტ თამარ გონგაძე მამუკა ჩარკვიანი 24 აგვი სტოს 55 წლის გახდა. ნახევარ საუკუნეზე მეტი, თვალის დახა მხამებაში გავიდაო, ამბობს. პო ეტი მამის მილოცვაზე ღიმილით მიყვება: ერთ გაზეთში ჯანსუღმა დაბადების დღე ჩემივე სიმღერის სიტყვებით მომილოცა: „თუ მა ღლა და მაღლა არ ივლი, მაშინ, ჩემი აღარა ხარ მორჩაო“. მამუკა მსმენელს უბრუნდება. სექტემ ბერში მისი ახალი დისკი გამო დის, ოქტომბერში - ძველი ჰიტე ბის ნაკრები. ძალიან მოენატრა სცენაც, აპლოდისმენტებიც, ყველაზე მეტად კი - მსმენელი. „ჩემი მსმენელისთვის არასდროს მიღალატია. ამას წინათ, რადიოგადაცემაში ვიყავი სტუმრად. იმდენი ზარი იყო... არ ველოდი ასეთ შეხვედრას. ერთმა ქალმა ისიც იკითხა, რატომ არ არის მა მუკა ჩარკვიანი ვარსკვლავიო? ამ შეფასების შემრცხვა. აქ უკვე ჩემი პასუხისმგებლობის საკი თხი დგება. მართალი გითხრათ, ძალიან გამიხარდა, რომ დამირე კეთ. თქვენც, ჟურნალისტებიც მომენატრეთ.“ მამუკა მოდაში იყო იყო დრო, როდესაც მამუკა ჩარკვიანი მოდაში იყო. მართ ალია, სცენაზე გვიან, 40 წლის ასაკში ავიდა, მაგრამ „მიმდევ რები“ გაცილებით ადრე ჰყავდა. ცნობილი ოჯახის შვილს შეეძლო საზოგადოების გემოვნების ჩა მოყალიბებაზე ემოქმედა და ას ეც ხდებოდა. მის გავლენის ქვეშ ექცეოდნენ, ბევრ რამეში ბაძავდ ნენ. ყოველთვის მოდურად ეცვა, გიტარაზე მღეროდა და სულ გო გონების გარემოცვაში იყო. ამ ყვ ელაფრის გახსენებისას, ნაპერწ კალი ახლაც უელავს თვალებში. „დეპრესიაზე აღარ ვლაპარ აკობ“ „ყოველთვის არ ხდება, რომ შინაგანი განწყობა 25 წლის ბი ჭის გქონდეს, მაგრამ უნდა ეც ადო. ერთხელ ტელევიზიით ვთქვი კიდეც, დეპრესია მქონდამეთქი... ხელს თუ შეუწყობ, დე პრესია სულ გექნება. დღეს მთ ელი საქართველო დეპრესიაშია. ვეცადე, ამ მდგომარეობაში არ დავრჩენილიყავი. აღარ მინდა ამ თემაზე ლაპარაკი, ეს უკვე წარს ულია. 55 წელი ის ასაკია, რომლ ის შემდეგაც შეგიძლია კიდევ 30 წელი კარგი ცხოვრებით იცხო ვრო, რასაც ვაპირებ კიდეც. - ახლა რა ეტაპია თქვენს ცხ ოვრებაში? - ზამთარში ვიმუშავე, და ვწერე სიმღერები, მივიტანე „სანოს სტუდიაში“ და სექტ ემბრის ბოლოს ჩემი სიდი გამოვა. ათ ახალ სიმღერას, რვა სიმღერა დავუ მატე, რომე ლიც არც
ვენი~
რა
ე ა სიმღ
`ყველ
ღ მივუძ ირმას
დეპრესიიდან - „დაბრუნებამდე“ ერთ ალბომში არ შესულა. ალბო მს, ალბათ, „დაბრუნებას“ დავარქ მევ. მე ხომ 6 წელი არ ვჩანდი? სიმღერების ტექსტები ისევ ჯა ნსუღისაა. უმეტესად ლექსი, თა ვისი რიტმით, იქით გკარნახობს მელოდიას. თუმცა მელოდიაზეც არაერთხელ შეუქმნია პოეტ მამას ლექსი. ლექსის წერის მცდელობა მამუ კას ბავშვობაში ჰქონდა. როდესაც მამას წაუკითხა, მისგან ასეთი შე ფასება მიიღო: კარგია, მაგრამ სა ხლში ერთი პოეტიც საკმარისიაო. „მივხვდი, რომ აღარ უნდა დამე წერა.“ პირველი სიმღერა 16 წლის ასაკში დაწერა - ეს ყველასათვის ნაცნობი „ჩამოთოვაა“...
უყვარდა. დედას ყვავილების ყი დვა სთხოვა. იმ საღამოს კი დედამ მამუკას ჩანთაში ჩაკუჭული ყვავ ილები აღმოაჩინა... შერცხვა და ვერ აჩუქა. მერე იყო შატალოები, „სტრელკები“, სახლში შემოხეული
პირველი ქორწინებიდან მყავს ქა ლიშვილი, ირინოლა და 11 წლის შვილიშვილი, სალომე.“ მაიასთან გაყრის შემდეგ 14 წე ლი ვერაზე მარტო ვცხოვრობდი, ნაირ-ნაირ ქალებთან ერთად. მერე
სიყვარულის ისტორიები „ყოველთვის მოდურად მეცვა. გოგონებში პოპულარული ვიყავი. როდესაც გიტარაზე უკრავ, უკვე მანდილოსნების გულს იგებ. ჩე მი აწ გარდაცვლილი მეგობარი, პაატა ქობალია მღეროდა ჩემთან ერთად. მაშინ ოჯახებში ვიკრიბ ებოდით. მთელ ქალაქს ვი ყავით მოდებული. სერე ნადების გარეშე წარმოუ დგენელი იყო. მუდმივად შეყვარებული ვიყავი. სი მღერის დასაწერად მუზა ხომ მჭირდებოდა?“ პირველად, პირვ ელ კლასში შე
ჯაკო უკვე 14 წლის ხდება
პერანგებით დაბრუნება. „ ეს ყვ ელაფერი იყო... სერიოზულად 18 წლის ასაკში შემიყვარდა და ცო ლად შევირთე. მე და მაია კოკაიამ 5 წელი ვიცხოვრეთ ერთად. ვერ შევეწყვეთ. მე ეზოში, ბიჭებთან მინდოდა, ცოლს ნაკლებ დროს ვუთმობდი. 20 წლის ასაკში გავხ დი მამა და ვერ ვაცნობიერებდი. 18
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
მამაჩემთან ახლოს რომ მეცხოვრა, საბურთალოზე გადავედი. ესეც ბედი იყო. ერთ დღესაც გარეთ გა მოვედი და ჩემი კორპუსის მეორე სართულის აივანზე, გარუჯული გოგონა დავინახე. პირდაპირ ვუ თხარი, თქვენი მეზობელი ვარ და ყავაზე დამპატიჟეთ-მეთქი. ირმა ახალი გადმოსული იყო ჩემს კო
რპუსში. ირმა კიბაბიძე (მამუკა ჩარკ ვიანის მეუღლე): „სოხუმიდან ახ ალი ჩამოსული ვიყავი. თავი დაიპ ატიჟა და მაშინვე ამოქანდა. მერე მითხრა, თუ შეიძლება კიდევ მო ვალო. მოდიოდა, დავმეგობრდით. ვუყურებდით გადაცემებს. ახალი წლის ღამეს სახლში სამეგობრო შეკრიბა. მეც დამპატიჟა. რომ მი ვდიოდი, გამაცილა და სიყვარულ ში გამომიტყდა. მამუკამ სიმღერ ით მომხიბლა, სხვათა შორის, არ სად მითქვამს, პირველად ვამბობ - რუსული რომანსების ერთ-ერთი საუკეთესო შემსრულებელია. ლე ქსებს ფანტასტიკურად კითხულ ობს. განათლებული ადამიანია.“ მამუკა ჩარკვიანი: „ერთი წე ლი დავდევდი... ჩემი თავგადასავ ლების შესახებ გაიგო, ჭორიკანა ქალაქია... თუმცა მე არ მოვეშვი. მერე, მე და ირმას გაგვიჩნდა ჯა კო, პატარა ჯანსუღ ჩარკვიანი. - ცოლს რომელი სიმღერა მი უძღვენით? - ყველა სიმღერა მას არ ეძღვ ნება? ჯვარი ჯერ არ დაუწერიათ. 17-წლიანი თანაცხოვრების შემდ ეგ ჯვრის დაწერას სახლთან ახ ლოს მდებარე თამარ მეფის სახე ლობის ტაძარში აპირებენ. სიგიჟეები და ედგარ პოს დახმ არება - ბევრი მუზა მყავდაო ამბო ბთ, სიგიჟეები თუ ჩაგიდენიათ? - ბიჭვინთაში სასტუმროს კი ბე მივადგი და იქვე დაკრეფილი ვარდებით ქალბატონს ავადექი მეორე სართულზე. ეკლებისგან ხელის დაჩხვლეტას ვინ დაეძებ და, ქალი მელოდებოდა... სხვათა შორის, რუს მსახიობ ლუდმილა ჩურსინაზე ვლაპარაკობ. ფანჯარ აში ყვავილები გადავეცი თუ არა, კომენდანტმა კიბიანად ჩამომხსნა. - რატომ მოგინდათ მისთვის ასეთი სიურპრიზის გაკეთება? - ულამაზესი ქალი იყო. იმ საღა მოს მისთვის ვმღეროდი სიმღერ ებს. მომეჩვენა, რომ მოვხიბლე (25
ორიებზე წლის ვიყავი). ეტყობა ამან გამათა მამა და მომინდა ღამით ვარდები მიმერთმია. იყო კიდევ თავგადას ავლები... აივნიდან აივანზეც ვარ გადამძვრალი... ნუ მომაყოლებთ. მაინც ასაკში ვარ უკვე. - ქალს კაცის ცხოვრებაში რა როლი აქვს? - ქალი ყველაფერია. ან დაგაქც ევს ან აგაშენებსო, ნაღდი ნათქვა მია. კაცმა, ქალის ჭკუაზე არ უნდა იაროს, მაგრამ მისი აზრი უნდა გაითვალისწინოს. ქალს სხვანაირი აზროვნება აქვს. პრაქტიკულია. ოჯახს ჭკვიან ქალი მართავს. ის არის ბურჯი. - გაგიმართლათ? - გამიმართლა. ირმა რომ არ მყავდეს, რა მეშველებოდა? საოც რად მეხმარება. ეკონომიკური და იურიდიული აქვს დამთავრებული, მაგრამ პროფესიით ჩემი ცოლია! ამის დიპლომი ჯერ არ მიმიცია. - რთულია ეს პროფესია? - მე თუ ამყვება, რთულია. ჩე მს ჭკუაზე სიარული და ბოჰემური ცხოვრება მიყვარს, რაც ამ ასაკში არ შეიძლება. მიჭირს ბოჰემასთან განშორება. ჯაკო წამომეზარდა, 14 წლის ხდება და ძველებურად ცხოვრების უფლება აღარ მაქვს. რაც პირველ შვილს ვერ გავუკეთე, მინდა მეორეს მაინც გავუკეთო. - როგორი მამა ხართ? - ძალიან რბილი. ვერ ვუბრაზ დები და უარს ვერ ვეუბნები. სამა გიეროდ ჩემი მეუღლე შეუნთებს ხოლმე. ჯანსუღი მკაცრი მამა იყო. მანაც ბოჰემური ცხოვრებით იც ხოვრა, თუმცა დროზე მორჩა. ყვ ელაფრის დრო იცის, ზუსტად ისე, როგორც მის ფრაზაშია - „თავისი დრო აქვს ყველაფერს, ჩემო...“ სი გარეტს აღარ მოვწევო, თქვა და აღარ მოუწევია. მე ასე ვერ ვცხო ვრობ. არ მაქვს მისნაირი ნებისყ ოფა. - ეტყობა, არ გინდათ შეეშვათ, სიგარეტს ან... - ღვინოს! ღვინოს დიდი პერი ოდი ეჭირა ჩემს ცხოვრებაში. რა ღაცებს ყველა ვნანობთ, მაგრამ, რომ გითხრათ დიდად ვნანობ-მე თქი... ეს ჩემი ცხოვრება იყო. ალ ბათ, ამ ბოჰემის გარეშე ვერ დაიწ ერებოდა ის სიმღერები, რაც დავწ ერე. ის ცხოვრება სჭირდებოდა. ახალგაზდობაში ნევროზი მქონდა. მაშინ მარტო ვცხოვრობდი. ვიფი ქრე, წიგნი გამომიყვანს მდგომა რეობიდან-მეთქი. მაინცდამაინც ედგარ პოს მივადექი. იმხელა სე ვდა და წუხილი დავინახე ამ მწერ ალში, ჩემი ნევროზი დამავიწყდა.“ „ის, რაც ბუნებრივია, საშიში არ არის“ კონცერტზეც ფიქრობს. ფე ხი საოპერაციო აქვს და დიდხანს ვერ დგას. დამჯდარს არ უნდა სიმღერა. „მაგრამ ისე მომენატრა მსმენელი, რომ კლუბში ჩამომჯ დარი ვიმღერებ. აპლოდისმენტე ბი მომენატრა. არ იცით, რამხელა სიამოვნებაა, როდესაც მსმენელი თვალებში გიყურებს და სიმღერით ელაპარაკები. ქუჩაში ორჯერ გა მაჩერეს, რომელიღაც კლუბიდან იყვნენ. ჩვენთან ჩაატარეთ საღა მოო. შემოდგომაზე ვფიქრობ... - ბატონო მამუკა, ახლანდელ თბილისზე რას იტყვით? - ახლანდელი თბილისი ჩემი აღარ არის. მე მას ვერ ვუღალა ტებ, მაგრამ გაუცხოვდა. ეტყობა, ცხოვრებამ მოიტანა. აღარ არის ძველი ურთიერთობები. დაბადე ბის დღეზე სამი კაცი ძლივს შევი კრიბეთ, როცა ჩემთან მუდმივად რია-რია იყო. - სიბერის გეშინიათ? - ის რაც ბუნებრივია, საშიში არ არის. არც სიკვდილია საშიში.
„ჩვენთან კონტრაქტით გათხოვება არ იკრძალება“
თამარ გონგაძე მოდელი ანი ჩიხლაძე გო ნიოში შეყვარებულთან და მეგობრებთან ერთად ისვენე ბს. ანის და თორნიკე შაორშა ძეს ერთმანეთი ერთი წელია უყვართ. შესაბამისად, არც უფიქრია, რომ ეს „პრაიმტაი მისთვის“ დაემალა. შეყვარ ებული მოდელზე ორი წლით უფროსია. თორნიკე სულაც არ უშლის მოდელობას, რაც ანის ძალიან ახარებს. მეტიც, ის, არც ერთ ჩვენებას აკლდ ება. „ჯერ დაქორწინებას არ ვაპირებთ, თუმცა ოჯახის წევრები თორნიკეს კარგად იცნობენ და მოსწონთ“ - ამ ბობს ანი. - მოდელებს კონტრაქტ ით ბევრი რამ ეკრძალებათ, მათ შორის გათხოვებაც... - ჩვენთან კონტრაქტით გათხოვება არ იკრძალება. ანი 17 წლ ის აა და უკ ვე სამი წელია სააგენტო „ჯე ომოდელსის“ მოდელია. განს ხვავებული გარეგნობა აქვს. სწორედ ამიტომაც ხშირად ხვდება სხვადასხვა ფოტოსე სიებსა და დეფილეებზე. მო ნაწილეობდა საქართველოსა და თბილისის მოდის კვირეუ ლებზე. მისი პირველი ჩვენება „პრ აივის“ კოლექციის წარდგენა იყო. ამ ჩვენებიდან თითქმის არაფერი ახსოვს. ძალიან ღე ლავდა. რიგით მეორე ჩვენებ ას დამწყები მოდელისთვის კურიოზი მოჰყვა. „ი სტუდ იოს“ ჩვენების დროს, ფეხს აცმელი გასძვრა. „ერთი ზო მით დიდი ფეხსაცმელი მეცვა და პოდიუმზე გამძვრა. დავი ბენი, იმიტომ, რომ ჩემთვის რიგით მეორე ჩვენება იყო და ვერ მივხვდი, რა უნდა მექნა. ბოლოს ისღა მოვიფიქრე, რომ მაყურებლისთვის გამე ღიმა. ეს მსახიობურ ჟესტად ჩამეთვალა. მთელი პოდიუმი მივათრევდი ამ ნახევრად გა ხდილ, მაღალქუსლიან ფეხს აცმელს.“ გამორჩეულად საყვარელი და მისაბაძი, არც უცხოელი მოდელი ჰყავს და არც ქართ ველი. აქვს პოდიუმზე სიარულ ის თავისებური ტაქტიკა. „პოდიუმზე სიარულის დროს ვერაფერს ვამჩნევ. ერთ კო ნკრეტულ წერტილს ავირჩევ და მას ვუყურებ. თვითონ პრ ოცესი იმდენად მსიამოვნებს, რომ გარშემო არაფერი მაინ ტერესებს.“
ანი ჩიხლაძე გონიოში შეყვარებულთან ერთად ისვენებს სიმაღლე 17 3 წონა 51 კილ სანტიმეტრი, ოგრამი
წონის შენარჩუნება ცოტა უჭირს, თუმცა თავს კვების მხრივ არ იზღუდავს. მხოლოდ საჭიროების შემთხვევაში ჯდ ება დიეტაზე. „ჩვენთან, საქა რთველოში დიდი საჭიროება არ არის, რომ მოდელი ისეთ მკაცრ დიეტაზე დაჯდეს, როგორც სა ზღვარგარეთ ხდება.“ - უცხოეთში, ალბათ, დიეტ ისგან გაბოროტებული მოდე ლები ერთმანეთსაც არ ინდო ბენ და დეფილეს წინ ერთმან ეთს ფეხსაცმელში ან წებოს უსხამენ, ან ჭიკარტს უდებენ. აქ მსგავსი არაფერი ხდება? - არა, ჩვენთან ასე არ არის. პირიქით, თბილისის მოდის კვ ირეულებზე საუკეთესო დროს ვატარებთ. „ჯეომოდელსის“ გოგონები ძალიან ვმეგობრო
ბთ. - სხვადასხვა სააგენ ტოების მოდელებს ერთმ ანეთთან როგორი ურთი ერთობა აქვთ? - ძალიან კარგი. შურის მომენტი არ არის. შარშან, ბიჭოლას სახე იყო. „მე და ბიჭოლამ ჩვენი კა რიერა თითქმის ერთად დავიწყ ეთ. პირველი ფოტოსესია მისი კოლექციით მქონდა. მომწონს. წარმატებული დიზაინერი და კარგი ადამიანია.“ ანი ახლა მეთორმეტე კლ ასში გადავიდა. ჯერ არ იცის, მომავალ პროფესიად რას აი რჩ ევს. წინ თბილისის მო დის კვირეულია და ამისთვის უნდა მოემზადოს.
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
19
მარიტა დამენია
გასული კვირა ქართული განათლებ ის სისტემისთვის შოკისმომგვრელი აღმოჩნდა. ათი ათასზე მეტი პედა გოგიდან სასერტიფიკაციო გამოცდა მხოლოდ 1147-მა პედაგოგმა, ანუ თერთმეტმა პროცენტმა ჩააბარა. საოცარი შედეგები აჩვენეს აბიტურ იენტებმაც. 36 ათასზე მეტი აბიტურ იენტიდან, 10 ათასმა მინიმალური კომპეტენციის ზღვარიც ვერ გადა ლახა. მართალია, მათთვის მისაღები გამოცდების კარი არც შემდეგ წლ ებში დაიხურება და პედაგოგე ბსაც შეუძლიათ, 2014 წლამდე აბარონ სასერტიფიკაციო გამოცდები, მაგრამ საერთო სურათი, მართლაც ტრაგ იკულია. საქართველოში განათლების დონე საგანგ აშოდ დაეცა. რა კონკრეტულმა მიზე ზებმა გამოიწვია ასეთი შედეგი და როგორ შე იძლება სიტუაციის გა მოსწორება? ერთიანი ეროვნული საგამო ცდო ცენტრის დი რექტორმა, მაია მიმინოშვილმა ჩვენთან საუბ რისას საკმაოდ სკანდალური განცხადებე ბი გააკეთა:
სკანდალურ
„ასე რესპუბ – წელს ერთიან ეროვნულ გამოცდებში, გასულ წელთან შედარებით, ექვსი ათასით მეტი აბიტურიენტი მონაწილეობდა, ანუ მთ ლიანობაში ოცდათექვსმეტი ათას ხუთასი აბიტურიენტი დარეგისტრირდა. ზოგადად, შარშან აბიტურიენტების უფრო მცირე რა ოდენობა იყო, რადგან იმის წინა წელს ქა რთული სკოლის გამოშვება არ გვქონდა და იყვნენ მხოლოდ არაქართულენოვანი სკოლ ის ბავშვები, თუმცა იმისთვის, რომ წელი არ დაეკარგათ, არაქართულ სკოლებში ხუთი ათასზე მეტი ბავშვი გადავიდა, ეს მოხდა 2008 წე ლს. მათ, წე სით, 2009 წე ლს უნ და მიეღოთ ერთიან ეროვნულ გამოცდებში მო ნაწილეობა. თუმცა მე პირადად ნამდვილად არა ვარ შედეგებით კმაყოფილი, რადგან აბ იტურიენტთა მესამედმა ვერ გადალახა მი ნიმალური კომპეტენციის ზღვარი, საგანგ აშოა, რომ აქედან ლიტერატურაში 27%-მა ვერ მოახერხა ამ ზღვარის დაძლევა, მათე მატიკაში 34%-მა ვერ გადალახა კომპეტენ ციის მინიმალური ზღვარი, არაფერს ვამბობ ქიმიაზე, სადაც 38%-ია. რაც შეეხება ფიზი კას, ეს საგანი 36 ათასზე მეტი აბიტურიენტ იდან მხოლოდ ოთხმოცმა აირჩია. ეს უკვე პირდაპირ იმაზე მეტყველებს, რომ ფიზიკა, როგორც საგანი, სკოლებში აღარ არსებობს, რაც ძალიან დიდი პრობლემაა. თან ამ ოთხმ ოციდან ნახევარზე მეტმა ვერ ჩააბარა, ანუ კომპეტენციის ზღვარი 56%-ზე მეტმა ვერ დაძლია და საერთოდ, თითზე ჩამოსათვლე ლი აბიტურიენტები დაგვრჩა, ვინც ფიზიკა, როგორც სპეციალობა, აირჩია. – კომპეტენციის მინიმალური ზღ ვარის გადალახვა, ალბათ, გარა ნტირებულ სტუდენტობას არ ნიშნავს... – რა თქმა უნ და, არა,
დ ა არანაირი გარანტია იმისა, რომ ისინი ჩაირიცხებიან, არ არსებო ბს. ჩვენ გვყავს 2200 აბიტურიენტი, რომლ ებმაც კომპეტენციის მინიმალური ზღვარი გადალახეს, მაგრამ სასურველ ფაკულტეტ ზე ვერ ჩაირიცხნენ, იმიტომ რომ აქ კონკ ურსია. მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი კი ცოდნის ქვედა ზღვარია. ყველა გა მოცდაში ეს არის მაქსიმალური ქულის 25%, ხოლო უცხო ენაში კიდევ უფრო ნა კლები – მაქსიმალური ქულის 20%-ია. როცა, მაგალითად, ზოგად უნარებში 4 სავარა უდო პასუხი გაქვს შემოსახაზი, ბრმად გარტყმის ალბათო ბაც 25%-ია და ამ იტომ ამაზე დაბლა ვერანაირ ქულას ვერ მივიღებთ აბიტურიე ნტის განათლების შე სახებ. – რა ქულა უნდა აი ღოს აბიტურიენტმა, რომ წარმოდგენა შეგექმნათ მი სი განთლების დონეზე? – ერთიანი ეროვნული გამოცდ ები სასელექციო ტიპისაა, ამიტომ აქ ძნელია ასე საუბარი, ჩვენ შეგვიძლია, მხოლოდ მათ შორის საუკეთესოები ავ არჩიოთ. შედეგები არსებულ პოპულიზა ციაზეა დამოკიდებული, ამავდროულად შეიძლება მთლიანობაში ძალიან დაბალი 20
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
რი ინტერვიუ მაია მიმინოშვილთან:
თუ გაგრძელდა, ბანანის ბლიკას დავემსგავსებით“ დონე იყო, მაგრმა ჩვენ მათ შორის საუკეთესოები უნდა შევარჩიოთ, მთვარიდან ვერავის ჩამოვიყვანთ. უშუალოდ ცოდნის დონის განს აზღვრას სწორედ პედაგოგთა სასერტიფიკაციო გამოცდები ემ სახურება. კარგად მომზადებულ სასერტიფიკაციო ტესტში აუ ცილებლად უნდა იყოს სამოცპ როცენტიანი ბარიერი მაინც. – სტუდენტებში რატომ არ ადგენთ ასეთ ზღვარს? – ასეთ შემთხვევაში უმაღლე სი სასწავლებლები სტუდენტების გარეშე დარჩება, ისედაც 14 ათასი ადგილია ცარიელი. – დარჩენილ აბიტურიენტებს რა გზით შეუძლიათ ამ ადგილე ბის შევსება? – მათ უნდა შემოიტანონ განც ხადება აუცილებლად ისეთ ფაკუ ლტეტზე, სადაც მათ მიერ ჩაბარე ბული საგნებია მოთხოვნილი და ყველა გამოცდაში უნდა ჰქონდეთ კომპეტენციის მინიმალური ზღვა რი დაძლეული. ამ შემთხვევაშიც უკვე არსებული შედეგების მიხე დვით მოხდება მათი შერჩევა და ისინი გრანტის კონკურსშიც ჩვეუ ლებრივად მიიღებენ მონაწილე ობას. არის პრესტიჟული უმაღ ლესი სასწავლებლები, სადაც მხ ოლოდ ძალიან მაღალქულიანები მოხვდნენ, მაგალითად, თავისუ ფალი უნივერსიტეტი, რომელიც სრულად შეივსო და იქ როგორც წესი, ძალიან მაღალქულიანები ხვდებიან. ასევე სრულად შეივსო ჯავახიშვილის უნივერსიტეტი, ეს ერთადერთი უმაღლესი სასწავ ლებელი აღმოჩნდა, რომელმაც ბარიერი აწია, ანუ ჩვენ ხომ გვაქვს 25%-იანი ბარიერი და მათ განაცხ ადეს, რომ ჯავახიშვილში მოსახვ ედრად სტუდენტს 40-55%-იანი ბარიერი უნდა დაეძლია. ანუ იქ ძალიან დიდი კონკურსი იყო. სა მაგიეროდ ბორტსგარეთ დარჩნენ ისეთი აბიტურიენტები, რომლებ მაც გადალახეს ეს კომპეტენციის ზღვარი, თუმცა, მაგალითად, ჯა ვახიშვილში ვერ მოხვდნენ. ამიტ ომ ახლა ამ 2200 აბიტურიენტს შეუძლია დარჩენილი 14 ათასი ადგილისთვის იბრძოლოს. მათ პირველ სექტემბრამდე უნდა შე მოიტანონ განცხადებები, მერე ბაზას გავასუფთავებთ და გამო ცხადებას დავიწყებთ. ათი ათას ოთხას აბიტურიენტს კი, ვინც კო მპეტენციის ზღვარი ვერ დაძლია, წელს შანსი აღარ აქვს. – მაინც რას ფიქრობთ, რისი დამსახურებაა ასეთი ცუდი მა ჩვენებელი? – მე პირადად ადრეც ვაცხად ებდი და ახლაც გავიმეორებ, ეს პირდაპირი ანარეკლია იმ პრობ ლემებისა, რაც ჩვენ სასკოლო გა ნათლებაში გვაქვს. – და, როგორც ჩანს, ვერც ნა ქებმა რეფორმებმა მოაგვარა ეს პრობლემები? – იც ით, რა? ამ მუ დმ ივ მა ექ სპერიმენტებმა, მით უმეტეს, საბუნებისმეტყველო საგნების სწავლების თვალსაზრისით, ამ ინტეგრირებულმა სწავლებებმა ვერ გაამართლა. როცა ასეთ რე ვოლუციურ ნაბიჯებს ვდგამდით, უნდა გვეფიქრა იმაზე, რომ ეს ყვ ელაზე კონსერვატიული სისტემაა და რყევებს ვერ უძლებს. პატარა
შეცდომის გამოსწორებას მერე შეიძლება წლებიც არ ეყოს. როცა ასეთ რადიკალურ ცვლილებებს ვგეგმავთ, მაშინ ასპროცენტიანი გარანტია უნდა გვქონდეს, რომ არაფერი შეგვეშლება, წინააღმდ ეგ შემთხვევაში ასეთ სავალალო შედეგს მივიღებთ. – ამ ექსპერიმენტებმა ვის თა ვზეც გადაიარა, სწორედ ისინი გვევლინებიან ახლა აბიტურიე ნტებად. – ფაქტორბივად, ისინი არიან. ახლა ისევ უკან დავბრუნდით და დავშალეთ ეს საბუნებისმეტყვ ელო საგნები. ჩვენ, მაგალითად, წელს პირველად შევიტანეთ საგა მოცდო პროგრამაში ქიმია-ფიზი კა-ბიოლოგია ცალ-ცალკე, შარშ ანდელის ჩათვლით იძულებული ვიყავით, ერთი საბუნებისმეტყვ ელო ტესტი გაგვეკეთებინა, სადაც ეს საგნები ერთად იყო ჩაყრილი. – არადა, როცა ეს რეფორმები პროტესტდებოდა, ამას პოლი ტიკურ სარჩულს უდებდნენ და ამბობდნენ, რომ რეფორმების მოწინააღმდეგეები რეალურად მხოლოდ ამ ხელისუფლების ოპ ონენტები იყვნენ. – პოლიტიკური სარჩულის რა მოგახსენოთ, უბრალოდ, იმას, ვი ნც ასეთი ცვლილებების ავტორია, სრული პასუხისმგებლობით შემი ძლია ვთქვა, რომ ცუდი არ უნდო და. – შეიძლება მართალიც ხართ, მაგრამ იმხელა პასუხისმგებლ ობა ჰქონდა, რომ კარგად უნდა გაეანალიზებინა, რას აკეთებდა. – მეც მაგას ვამბობ. ჩვენ ამაზე თავის დროზე ძალიან ბევრს ვკამ ათობდით, მაგრამ გადაწყვეტილე ბა კონკრეტულმა ჯგუფმა მიიღო და ამტკიცებდნენ, რომ ეს ძალიან კარგი გადაწყვეტილება იყო. – არსებობდა რაიმე მოდელი, თუ ექსპრომტად მოიფიქრეს? – ახლა ჩამოთვლა გამიჭირდ ება, თუმცა არის ქვეყნები, სადაც ამის ტრადიცია აქვთ, მაგრამ ჩვ ენთან სიტყვა ინტეგრირება ცო ტა არასწორად გაიგეს, ასეთი სწავლება გულისხმობს, რომ, რო დესაც ასწავლი ბიოლოგიას, იქვე შეგიძლია, შეასწავლო ბავშვს, რა ფიზიკური და ქიმიური პროცეს ები მიმდინარეობს ამ დროს ორ განიზმში, ანუ კავშირს აჩვენებ მოსწავლეს ამ საგნებს შორის. ჩვ ენთან კი იყო ტრიმესტრული სწ ავლება, ამას სჭირდებოდა ძალიან ეფექტური სასწავლო გეგმა. ანუ პირველი ტრიმესტრის განმავლო ბაში ისწავლებოდა მარტო ფიზი კა, მერე მარტო ქიმია და ბოლოს მარტო ბიოლოგია, თან სკოლებს უფლება ჰქონდათ, ეს თანმიმდე ვრობა თავად აერჩიათ, ამიტომ ხშირ შემთხვევაში ძალიან დიდი წყვეტა გამოდიოდა, რაც ამ საგნ ების სწავლებისთვის დამღუპვე ლია. ეს არ არ ის ის ეთი სა გნ ები, რომ დაიზეპირო. თუ ყველაფერი არ გააანალიზე, ამოცანები არ ამ ოხსენი, ვერაფერს გახდები. ორი თვე რომ ფიზიკას ასწავლი, მერე წიგნს დაახურინებ და კიდევ რო დის დაუბრუნდები, კაცმა არ იცის, ეს ინტეგრირებაა? – ალბათ, ლიტერატურული ტექსტების შეკვეცამ და გაად ვილებამაც გამოიღო ცუდი შე
დეგები – აქაც, რა თქმა უნდა, რადიკა ლურად იქნა შეცვლილი სასწავლო გეგმა და პროგრამა. ეს ის თემაა, რომელზეც მართლა სერიოზული დისკუსიები უნდა დაიწყოს. ბე ვრი დღესაც ამტკიცებს, რომ ეს რეფორმები სწორი იყო და გაამ ართლა და ეს ადამიანები განა თლების სისტემაში დღესაც არიან. თუმცა კომენტარის გარეშე შეიძ ლება ეს ყველაფერი დავტოვოთ, როცა შედეგები სახეზეა. თანაც ეს იმ ფონზე, როცა ტესტები არ გართულებულა, და ექსპერტებს ამის შეფასება შეუძლიათ, პირი ქით, ჩვენ ორიენტაცია ავიღეთ, რომ მათემატიკა წინა წელთან შე დარებით გამარტივებულიყო, რა დგან მეოთხე გამოცდაც დაემატა. გავიგეთ, რომ ეს შედეგი არასწო რი სწავლების სიტემამ გამოიწვია, თუმცა ახლა საჭიროა, მოიფიქ რონ, როგორ შეიძლება ამის გამო სწორება, თორემ ასე თუ წავედით ფიზიკის ჩაბარების 80 მსურველი კი არა, ერთიც აღარ გვეყოლება. თან, სამწუხაროდ, იმათგანაც ვი ნც ბარიერი გადალახა, და ფიზიკა ჩააბარა, არ შემიმოწმებია, მაგრ ამ დარწმუნებული ვარ, რომ არც ერთი საბუნებისმეტყველო მიმა რთულებით არ წასულა. ფუნდამ ენტურ მეცნიერებებს მერე აღარ ავინ აღარ ირჩევს, ფუნდამენტა ლური მეცნიერებების გარეშე კი ქვეყანას მომავალი არა აქვს. თუ სახელმწიფო მათ განვითარებას ხელს არ შეუწყობს, უნდა ვიცო დეთ, რომ ბანანის რესპუბლიკად გადავიქცევით. ინჟინერი არ გვ ეყოლება და აუცილებლად უცხო ეთიდან უნდა მოვიწვიოთ ელემენ ტარული რაღაცის გასაკეთებლად. საერთოდ, კვლევებზე და მეცნიე რებაზე საუბარიც აღარაა. ჩვენ ერთიანი სამაგისტრო გამოცდებ ის დროს, პრიორიტეტად სწორედ საბუნებისმეტყველო მიმართულ ებები გამოვაცხადეთ და ვინც ამ მიმართულებაზე აბარებს, უფრო დიდი გრანტი აქვთ გამოყოფილი სახელმწიფოსგან, ვიდრე იმათ, ვი ნც ეკონომიკას ან სამართალმც ოდნეობას აბარებს. ამან მოთხოვ ნა გაზარდა, რადგან ეს ერთ-ერ თი მოტივაცია გახდა. პირველად მოხდა, რომ სახელმწიფომ ასეთი ფორმით დააფინანსა სამაგისტრო პროგრამებზე სწავლა. როცა ეროვნულ გამოცდებზე ვსაუბრობთ, სულ ვიხსენებ 2005 წელს, როცა სულ 15 ათასი ადგი ლი იყო. თუ აბიტურიენტს 80 ქუ ლაზე მაღალი არ ექნებოდა, პრეს ტიჟულ უმაღლეს სასწავლებელში ვერ მოხვდებოდა. მაშინ უფრო ჯანსაღი კონკურენცია იყო. წელს, როცა 40 ათასზე მეტი მისაღები ადგილი გაჩნდა, დონემაც დაიწია. – რატომ, წელს უფრო მეტი აკრედიტებული უმაღლესი სასწ ავლებელია? – რა თქმა უნდა, დრამატულად გაიზარდა აკრედიტებული უმაღ ლესი სასწავლებლების რიცხვი. ეს აკრედიტაციის საბჭოს დამსახურ ებაა. მაშინ, როცა მათ დაიწყეს მუ შაობა, ასეთი გეგმა ჰქონდათ, რომ ყველა უმაღლეს სასწავლებელში მოხდებოდა ინსტიტუციური აკ რედიტაცია, ანუ კონკრეტულ უმ აღლეს სასწავლებელს რაღაც პა
რამეტრები უნდა დაეკმაყოფილე ბინა, ანუ შენობა უნდა ჰქონოდა, ამდენი წიგნი, ამდენი კომპიუტერი და ასე შემდეგ, მაგრამ შინაარსო ბრივად თუ არ შეფასდა, ასე ვერა ვინ გაიგებს, ესა თუ ის სასწავლე ბელი რას წარმოადგენს... თუ ინ სტიტუციონარულ აკრედიტაციას პროგრამული აკრედიტაციაც არ მოჰყვება, წარმოუდგენელია. მა თი შინაარსობრივი შემოწმება არც დაწყებულა, ნელ-ნელა ტექნიკური პარამეტრების დაკმაყოფილების ხარჯზე აკრედიტებული უმაღლე სი სასწავლებლების რიცხვიც გა იზარდა და ახლა 63-65 უმაღლესი სასწავლებელია. ანუ პროგრამა კი შეიძლება ჰქონდეს უმაღლეს სა სწავლებელს, მაგრამ რეალურად როგორ ახორციელებს ამ პროგრა მებს, ეს კაცმა არ იცის. – ალბათ, ძალიან რთულია სრულყოფილი ცოდნა მიიღოს ბავშვმა სკოლაში, თუ მასწავლე ბლების დიდი ნაწილიც ვერ ახერ ხებს გამოცდის ჩაბარებას და კო მპეტენციის ზღვარის დაძლევას. – ეს ცოტა სხვაგვარი კუთხითაც შეგვიძლია, დავინახოთ. მასწავლე ბლის პროფესია ძალიან რთული და კომპლექსურია, იმ ქვეყნებში, სადაც სერტიფიცირება მხოლოდ და მხოლოდ ტესტირებით მიმდინ არეობს, რაც არ უნდა გენიალური ტესტი იყოს, ძალიან რთულია მა სწავლებლის ბედის გადაწყვეტა. ტესტირების პარალელურად სხვა კრიტერიუმებიც უნდა ამოქმედე ბულიყო, მაგალითად, ტრენინგე ბის გავლა, კრედიტების დაგროვ ება, პორტფელიოების მომზადება. ეს დანარჩენი კრიტერიუმები არ მომზადებულა და მთელი ეს პრ ოცესი გამოცდებისამარა დარჩა. ეს მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრს უნდა გა ეკეთებინა და მიჭირს მათ საქმია ნობაზე საუბარი. კიდევ კარგი, ეს სერტიფიცირება 2014 წლამდე სა ვალდებულო არ არის და ნებაყო ფლობითი პროცესია. 4 წლის განმ ავლობაში ჩვენ კიდევ გვაქვს დრო, ამ ყველაფერზე ვიმუშაოთ. წელს რომ ეს კრიტერიუმები ვერ დააკ მაყოფილეს, ეს მხოლოდ პედაგო გების ბრალი არ არის, მათ სერი ოზული ხელშეწყობა სჭირდებათ ტრენინგებისა და ლიტერატურის თვალსაზრისით. დასაფასებელი არიან ის ადამიანები, რომლებიც წელს გამოვიდნენ გამოცდაზე. მათ სერიოზული გამოცდილება მიიღ ეს, შეაფასეს თავიანთი თავი, აღ მოაჩინეს ხარვეზები, რომლებიც აქვთ და ახლა უფრო ფოკუსირე ბულად შეუძლიათ, გააანალიზონ შედეგი და შემდეგ წელს სერიოზ ულად მომზადებული მოვიდნენ. – 2014 წლამდე მათ ათასობით მოსწავლის აღზრდა მოუწევთ, ბავშვებმა რა დააშავეს? – აბსოლუტურად გეთანხმებით, მაგრამ ეს პროცესი აუცილებლ ად უნდა დაწყებულიყო, პირველი წელიწადი ყველასთვის მაგალითი იქნება. სად უფრო ცუდი მდგომა რეობაა – რეგიონებში თუ დედა ქალაქში, ჯერ ეს სტატისტიკა არ მოგვიმზადებია. ჩვენ ვამზადებთ წლიურ ანგარიშს. ეს საჭიროა და მნიშვნელოვანიც. თუ რაღაც პრ ოექტს რომელიმე რეგიონში უჭ ირს, მაშინ იმას შველა სჭირდება.
როგორც წესი, სექტემბერ-ოქტო მბერში ვამზადებთ წლიურ ანგარი შს, სხვა საკითხია, ამას ვინ კითხ ულობს, მაგრამ ამას და სტატისტი კას პირველ რიგში ვაკეთებთ. – როგორ ფიქრობთ, რა უნდა გაკეთდეს პირველ რიგში იმისთვ ის, რომ ასეთი შედეგები მომავალ წელსაც აღარ მივიღოთ? – მე ვფიქრობ, შეცდომა იქნა დაშვებული, როდესაც გამოცდებ ამდე მასწავლებლების ტრენინგე ბი პროვაიდერებს ჩააბარეს, შერჩ ეული იყო რაღაც ორგანიზაციები და მათს აკრედიტაციაში ჩვენს ცენტრს არ მიუღია მონაწილეობა, რაც ასევე შეცდომა იყო. ჩვენ პო სტფაქტუმ გავიგეთ ეს ყველაფ ერი, როცა უკვე შერჩეული იყო კომპანიები და ჩვენ, უბრალოდ, გვთხოვეს, მათი ტრენერებისთვის ტრენინგები ჩაგვეტარებინა. ჩემი თანამშრომლები იყვნენ წასულები და სამწუხაროდ, ძალიან ბევრი ის ეთი აღმოჩნდა, რომლებსაც იქით მოამზადებდნენ ეს მასწავლებლ ები. რა „ენ ჯე ოც“ არ უნ და იყ ოს, ხარისხზე პასუხისმგებელი მაინც განათლების სამინისტროა, იმიტომ რომ სამინისტრი გასცემს ვაუჩერს და არანაირი მექანიზმი იმის შემო წმების, მართლა აკეთებს თუ არა პროვაიდერი კარგად საქმეს, არ არ სებობს, თუმცა წელს ამ პრინციპის შეცვლა გადაწყდა და ტერნინგცენ ტრებში იქნებიან სერტიფიცირებ ული მასწავლებლები, რომლებმაც ახლა გაიარეს აკრედიტაცია. შერჩ ევა სამინისტროს მიერ მოხდება და პროცესის გაკონტროლებასაც შე ძლებს. იმიტომ რომ იყო ბევრი ყა ყანი იმასთან დაკავშირებით, ჯერ ტრენერებს ჩააბარებინეთ ეს გამო ცდები და მერე ჩვენო, და იყო ამაში ლოგიკა. არ არის სწორი, ქუდი და იხურო და თქვა: მოდი, პროვაიდე რმა მიხედოს ამას, მასწავლებელს თვითონ შეუძლია აირჩიოს, რომელ პროვაიდერთნ დატრენინგდებაო. ჯერ ერთი, რა მექანიზმით უნდა აერჩია? ყველა ერთსა და იმავეს სთავაზობდა. თან ზოგ რეგიონში საერთოდ არ შედიოდნენ პროვაი დერები, რადგან ხუთი-ექვსი კაცის მომზადება, უბრალოდ, არ უღირ დათ. როცა რეფორმას იწყებ, ძა ლიან მნიშვნელოვანია, ყოველი ნა ბიჯი აკონტროლო, სწორი ფორმით მიდის თუ არა, როცა ყველაფერი მოწესრიგებული გაქვს, მერე შე იძლება მასწავლებელს საშუალება მისცე, თვითონ აირჩიოს. ბოლოს აღმოჩნდა, რომ ერთს ასწავლიდა პროვაიდერი და გამოცდაზე სხვა რაღაც მოვთხოვეთ. ასევე, აუცი ლებელია, მასწავლებლები მომარა გებული იყვნენ ლიტერატურით. სამწუხაროდ, განათლების სფეროში უცებ ვერაფერი კე თდ ება. ის, რომ სკ ოლ აში გა მოსაშვები გამოცდები დაინ იშნება, ერთგვარი იძულებითი ფორმა გახდება იმისთვის, რომ მოსწავლემ ისწავლოს, თუ გა მოცდებს ვერ ჩააბარებს, უბრა ლოდ, სკოლას ვერ დაამთავრ ებს, თუმცა მე პირადად მაინც იმის მომხრე ვარ, თვითონ პრ ოგრამები და სასწავლო პროც ესი უნდა დავგეგმოთ სწორად. ამ სფეროში ყველა კომპონენტი ერთმანეთთან ძალიან მჭიდრო კავშირშია.
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
21
ნანკა კალატოზიშვილი „ინტუიციას“ წაიყვანს
„სიმარ თ ლის დ დროე რო“ ბით გ ააჩერ ეს თამარ გონგაძე ახალ სატელევიზიო სე ზონზე „სიმართლის დრო“ ეთერში აღარ გავა. „დაიღ ალა ხალხი ამდენი სკანდა ლებით“ - ასეთი არგუმენტი აქვს „სიმართლის დროს“ პროდიუსერს ნოე სულა ბერიძეს. გადაცემა რატო მღაც იმ დროს გააჩერეს, როდესაც მაღალი რეიტინ გი ჰქონდა. როგორც პროდ იუსერი ამბობს, გადაცემა დროებით დააპაუზეს. სამა გიეროდ, მთელი შემოქმედ ებითი ჯგუფი „ინტუიცია ში“ გადავიდა. რაც შეეხება გადაცემის უკვე ყოფილ წამყვანს, ნიკა ქავთარაძეს, ის, ჯერჯერობით არ აკონ კრეტებს შემოდგომიდან რა პროექტში ვიხილავთ.
_ ნოე, „სიმართლის დრ ოში“ რესპონდენტები შემო გელიათ? _ არა, რესპონდენტები არ იან. შემონახულიც გვყავს რა მდენიმე. _ ანუ, გადაცემა იმიტომ შეაჩერეთ, რომ მაყურელს არ მოწყენოდა? _ მიუხედავად იმისა, რომ ინტრიგა ყოველთვის გვაქვს, ჩვენ, სპეციალურად ვაკეთე ბთ პაუზას, რომ მაყურებე ლში მოლოდინი მუდამ იყოს.
22
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
_ „სიმართლის დრო“ „ინ ტუიციაში“ გადავიდა? - მთელი შემოქმედებითი ჯგ უფით. _ ნანკა, საბოლოოდ, ტელე წამყვანად ჩამოაყალიბეთ. _ ნანკა ქართველ მალახო ვად ყალიბდება, რომელსაც ყვ ელაფერი მიჰყავს. _ როდის გავა ეთერში გა დაცემა და რა ცვლილებას შე იტანთ მასში? _ „ინტუიცია“ ეთერში ოქტო მბრიდან გავა. ძირითადი ხაზი, ანუ შინაარსობრივად, იგივე იქნება, რაც იყო, თუმცა გარკ ვეული ნიუანსები შეიცვლება. გადაცემა ისედაც საინტერესო იყო, მაგრამ გვინდა, რომ კიდევ უფრო საინტერესო გავხადოთ. _ რას ამატებთ? _ ზუსტად ახლა ვართ შემო ქმედებით პერიოდში. არ იქნება სწორი, ჯერჯერობით, ამაზე ხმამაღლა რომ ვილაპარაკოთ. - ნანკა, „ინტუიცია“ ნანახი გაქვს? _ კი, რამდენჯერმე ნანახი მაქვს. ისე რუსეთზე ვუყურე ბდი ხშირად. _ რითი იქნება განსხვავებ ული „ინტუიციის“ წამყვანი ნანკა, „სიმართლის დროს“
წამყვანისგან? ნოე: - მაგას ნახავთ... ნანკა: - თვითონ გადაცემის ფორმატიც განსხვავებულია. ჯერ მოსარგებია და მოსაძებნ ია... ვეძებთ. ნოე: - იმ იტ ომ კი არ ვა რთ ჩუმად, რომ რაღაცას ვმალავთ. ახლა ის პროცესია, როცა მი დის ძიება. ნანკა: - როგორი წამყვანი ვიქნები, მაგას თქვენ შეაფას ებთ მერე „პრაიმტაიმში“. სხვა თა შორის კრიტიკას ყოველთ ვის ვეცნობი, მაინტერესებს. _ იმიჯი გაქვს ისეთი, მგონ ია, რომ არ გაინტერესებს და არ კითხულობ ვინ რას ამბობს შენზე. _ კრიტიკა საინტერესოც არ ის. როცა უსაფუძვლოა, ისიც კი გაძლიერებს. თქვენ გაზეთშ იც წამიკითხავს ჩემი კრიტიკა. _ რა დაგამახსოვრდა ამ კრ იტიკიდან? _ ასე ცუდად არაფერი დამმ ახსოვრებია. რაც ეწერა ავტო რს, მეც ვიზიარებდი იმ მოსა ზრებას. რამდენიმე გადაცემა ში ვიყავი ცოტა ტენდენციური. _ ნოე, როგორც პროდიუსე რს გეკითხები, ნანკა გაიზარ და, როგორც წამყვანი? ნოე: - მანამდეც გაზრდილი იყო, მაგრამ დღითიდღე იხვე წება. ნანკას, როგორც მსახ იობს, აქვს ძიების პროცესი და ყოველთვის მუშაობს თავის თავზე. _ ნანკა, თეატრში აქტიურ ად თამაშობ... არ გიშლის ხე ლს ტელევიზიაში მუშაობა?
_ არ მიშლის. ერთადერთი გადაღების დღეები – პარა სკევი, შაბათი და კვირა იყო ცოტა მძიმე. ზოგადად რეჟი სორებს არ უყვართ, როცა მს ახიობი თანამშრომლობს ტე ლევიზიასთან. დოი ასე არ არ ის. მართალიც არის. ადამიანი, რომელიც არ დადის თეატრში და მსახიობს ტელევიზიის წყ ალობით გაიცნობს, მერე უკვე მის სანახავად მიდის თეატრში. სხვათა შორის, დოის კრიტიკაც წავიკითხე და გავითვალისწინე. _ მისაღები იყო დოის კრ იტიკა? _ როცა ადამიანი დასაბუ თებულად მიდასტურებს თავის მოსაზრებას, ბუნებრივია ის მისაღებიც არის. ვიმეორებ, მე მეხმარება კრიტიკა. ჩემი ძმაც არის ხოლმე კრიტიკული. როცა რაიმე კონკრეტული გადაცემა არ მოსწონს, ყოველთვის მისა ბუთებს, რატომ არ მოსწონს. _ შენი გადაცემების ჩანა წერები გინახავს? _ ერთ ადგილას დიდხანს ვერ ვჩერდები. შესაბამისად, ტელე ვიზორთანაც ვერ ვჩერდები დიდხანს. ჩანაწერები მინახავს. მონტაჟს არ ვესწრები და მაინ ტერესებს, როგორი გამოდის. _ რომელს უყურე? _ საკუთარ თავს, წითელ სკ ამზე რომ დამსვეს... _ როგორ დაგითანხმა? _ ნოე ისეთი ნიჭიერია და თანხმებაში. რაღაცების გამო არ მინდოდა წითელ სკამზე და ჯდომა. მაგრამ ხალხმა იმდენი იმუშავა და იმდენი იჭორავა...
რომ წყალში არ მინდოდა ჩამე ყარა მათი შრომა. _ ნერვიულობდი თუ თამა შობდი წითელ სკამზე? _ უფრო ვნერვიულობდი. სულ მეგონა, რომ რაღაც უნ და „გამიჩალიჩონ“-მეთქი. რა ღაც სიურპრიზს მიწყობდნენ მეგონა, კარგს თუ ცუდს, არ ვიცოდი. დარბაზში უამრავი ხალხი იყო და უცნაური განც და დამეუფლა. ფული რომ არ მომცეს, გავმწარდი... _ დავიჯერო, წინასწარ არ იცოდი კითხვები? _ 50 კითხვა ნამდვილად არ გამივლია, დაახლოებით 40 კი თხვაზე მქონდა პასუხი გაცე მული. არ ვიცოდი, რას დატო ვებდნენ იმ კითხვებიდან. მერე მირეკავდნენ და მეუბნებოდნ ენ, დაგინდესო. გაკვირვებუ ლი ვიყავი, რას გულისხმობდ ნენ „დანდობაში“ ვერ გავიგე... _ რომელ კითხვაზე ინერ ვიულე ყველაზე მეტად? _ არ მახსენდება. მე სულ ვამბობ, რომ ჩემს თავს არ ვი ცნობ კარგად. _ ნანკა, ნოე კარგად გაიც ანი? _ კი, მაგრამ, ვხვდები, რომ ყველაფერი ჯერ კიდევ წინ მა ქვს. ნოე სულაბერიძე ამოუწუ რავია. _ არ გწყდება გული „სიმა რთლის დრო“ რომ შეჩერდა? _ იცი ამ გადაცემას სისხ ლის გადასხმა სჭირდება. „შლ აკებისგან“ უნდა გავწმინდოთ. ეს უმტკივნეულო მკურნალო ბაა.
ქართველი ნიუ-იორკელი დიჯეები ბათუმში თამარ გონგაძე
30 სექტემბერს ბათუმში „აჭარა მიუზიკ ჰოლში“ დიჯე ები თენგო და ნიკა, საქველ მოქმედო საღამოს მართავენ. ეს ის ქართველი დიჯეები არ იან, ნიუ- იორკში, კლუბური მუსიკის „კეთებაში“, რომ თითქმის ბადალი არ ჰყავთ. საქველმოქმედო კლუბური საღამოს ჩატარების იდეა მათ ეკუთვნით, განხორციელებ აში კი ბათუმის ტურიზმის დეპარტამენტი დაეხმარათ. შემოსულ თანხას აგვისტოს ომში დაზარალებულ ოჯახ ებს გადასცემენ. გარდა ამ ისა, დიჯეებს ტურნე აქვთ: ჩე ხეთში, თურქეთში, სომხეთში, აზერბაიჯანსა და უკრაინაში. თბილისს 11 სექტემბერს უბ რუნდებიან და 4 დღეს დარჩ ებიან. კლუბებში დაუკრავენ და სტადიონზე კიდევ ერთ სა ქველმოქმედო კონცერტს გა მართავენ. ბიჭები თბილისში 26 აგვი სტოს ჩამოფრინდნენ.
32 წლის შემდეგ ნიკა გელაშვილი საქართველოდან 6 წლის წინათ, ამერიკაში წავიდა, თე ნგო სე ფი აშ ვი ლი კი, 3 წლ ის იყო აქედან რომ წაიყვანეს. ახლა 35 წლ ისაა. 26 წლის ნიკა ყვება My Spaceში როგორ გადააწყდა შემთხვევით ვინმე დიჯეი თენგოს. თენგოსთან ოჯახში ქართულად ლაპარაკობდ ნენ. თან სულ ქართველი მეგობრები ჰყავდა. თბილისში, 32-წლიანი განშორების შემდეგ, პირველად ჩამოვიდა. მაშინვე მოინახულა თავისი საცხოვრებელი ადგილი, ქუჩა, სახლი, უბანი... „იმ ადგილასაც კი მივედი, სადაც მამაჩემმა ველოსიპე დის ტარება მასწავლა. კლარა ცეტკინზე ვცხოვრ ობდი. ყველაფერი მახსოვდა. მანანა სეფიაშვილი (თენგო ჯემალ სეფიაშვილის ბიძაშვილია), რომ გამომყვა, გავაფრთხილე, შენ არ მითხრა, მე თვ ითონ მივაგნებ და ვიცნობ ყველაფერს-მეთქი და ასეც იყო. ცრემლები ბურთივით ყელში მე ჩხირებოდა“ - გვიყვება თენგო. ნიკა გელაშვილი: - სანამ წამოვიდოდით ბოლო სამი დღე პატარა ბავშვივით დახტოდა. უხაროდა. თენგო სეფიაშვილი: - იმ დღიდან, რაც ნიკა გავიცანი, მუდმივად საქართველოში ჩამოსვლა და ხალხის დახმარება მინდოდა. ნიკა გელაშვილი: - სხვათა შორის, ომ ის დაწყებამდე ორი კვირით ადრე, თენგოს ბილეთი ნაყიდი ჰქონდა, მაგრამ ომი რომ დაიწყო, უკან დააბრუნა. მას შემდეგ სულ ამბობდა, უნდა ჩა ვიდეთო... აი, ასე გად ავ წყ ვი ტე თ ჩვენი წვლილი შე ვიტანოთ ომისგან დაზარალებული ოჯახების დასახმ არებლად. თენგო: - 2008 წლის 30 აგვისტ ოს ერთი საღამო გავაკეთე „რებელში“ საქართველოს დასახმარებლად. როგორც მითხრეს, იმ ღამით კლუბში 230 ქართველი მო ვიდა. შემოსულ თანხას კლუბის ადმინისტრაციამაც დაამატა და დასახმარებლად გადა იგზავნა.
DJ თენგო და ნიკა საქველმოქმედო კონცერტებით
სიურპრიზი ქართველებს დიჯეებს, კონცერტის განსაზ ღვრული დრო არა აქვთ. ხუმრობენ კიდეც, შეიძლება ორ დღეს გადავა ბათო. ნიკა „პროგრესივ ჰაუსს“ უკ რავს. „მე ვიქნები თენგოს „ოუფენ ეარი“. დავუკრავ ღამის 12 საათიდ ან 2 საათამდე, თენგო უკვე შუა ღა მეს გასიამოვნებთ ტექნოთი.“ თენგო: - ტექნოს, ანუ მაგარ მუ სიკას დავუკრავ. ნიკა: - ეს არ არის ჩვეულებრივი საღამო, სადაც მოხვალ, დალევ, იცეკვებ და წახვალ... ძალიან მაგა რი შოუა... თენგო: - თანაც ქართველები სთვის მაგარი სიურპრიზი გვექ ნება. ღამის ცხოვრება ნიკა: - არ ვმარიაჟობთ, მა გრამ გვინდა საქართველოში ღამის ცხოვრების კულტურა მა ღლა ავ წი ოთ. ეს თუ ამ უშავდება, ტურისტი და დიჯეი დიდი რაოდენობ ით ჩამოვა. ყველა ახალ გაზრდა მაინც კლუბში უნდა წავიდეს და გაერ თოს. მე და თენგო აქ ვა პირებთ კომპანიის გა კეთებას. ამერიკელ დიჯეებს ჩამოვიყვ ანთ. დიდი გეგმები გვაქვს. ჩვენი მედია მენეჯერი ევა მე ნთეშაშვილია. ძა ლიან გვეხმარება. ვალერი გაგნიძე ჩვ ენი პიარმენეჯერია. მუშაობას ვიწყებთ. აქ დაძაბულები არ არიან. მათთვის საქართველო რე ლაქსია. ამერიკულ რიტმში არ არიან და ისვენებენ. „ნიუიორკში ისვენებ, არ ისვენებ, სულ ნერვიულობ. სიგი ჟეა, ვერ დაჯდები“ - გვიხსნის ნიკა. თენგოს ქართ ული პასპორტი და სახლი უნდა თბილ ისში. თენგო: - ჩვენ ჩამოვედით სიყვარ ულისთვის. მინდა ორი კულტურა შე ვაერთო. საქართ ველო წინ ჩქარა მიდის. ჩვენც დავე ხმარებით, რითიც შევძლებთ. ნიკა: - ევროპა, ღამის კლუბების მხ რივ, მაგარია. საქა რთველო ევროპას ბაძავს. ეს, კარგია. დიჯეები ქართ ველ მსმენელს ბევრ სასი ა მო ვნ ო წ უთ ს , რელაქს აციას, სა მახსოვრო მაისურებს და დისკებს ჰპირდებიან. ასე რომ... მოემზადეთ დიჯეი თენგოსთან და ნიკასთან შესახვედ რად. ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
23
ქობულეთის ზღვისპირა კლუბ „რიოში“ ის ჟურნალისტები შეიკრიბნენ, რომლებმაც შვებულების გატარება აჭარაში გადაწყვი ტეს. ასეთ ამპლუაში მათ იშვიათად თუ ნა ხავთ. როგორც წესი, ხელში მიკროფონი ან დიქტოფონი უჭირავთ და სერიოზული სა ხით ახალ ამბებს გვიყვებიან. თუმცა, ეს სა ღამო სრულიად განსხვავებული იყო. ჟურნ ალისტებმა ქობულეთში მოილხინეს, ზოგი მღეროდა, ზოგი ცეკვავდა.
ივენთის მთავარი ი ზ ო ი რ უ კ არჯვე აოკეს გამ მედია - კარ მ ოავლინეს. ნტერესოდ გა ბული საი ჟურნ ის თანახმად კარაოკეს წეს მ დი რ ა დ ულ პულარ ალისტები, პო ი ნ მპა მე რებს აკო ანდულ სიმღე ულებდნენ. ით ასრ ნტის თანხლებ ისის“ წარმომად ფე ჟურნალ „არტ ო ილოძეს გამ ბაბ იო ფ გენლის, სო ებს რ ორგანიზატო ო სვლის დროს, ც მ ო ი უნა და სოფ ტექნიკამ უმტყ ბა გად ტა, ი ვ ყ წ ა ლე ცხალი შესრუ ოუვიდა რ გად გამ კა ნ ა ი ა რაც ძალ იგოლიას და დ რის (ინგა გრ ჟიუ სტ ს ი ბ ის) და კლუ თო ოქიტაშვილ ოვანი მოწონება სულ უმრების ერთ ა. რ უ ხ დაიმსა
მედია - კარაოკეს მუსიკა ლური საღამოს სანახაობრივ გაფორმებაზე პროფესიონალმა შოუმენმა დათო ჯავახიშვილმა იზრუნა. ის შოუმენია. სახიფა თო სცენებით სწორედ ის „გაუმ ასპინძლდა“ ჯურნალისტებს. სცენასთან ცეცხლოვანი შოუ დაანთო და კლუბის სტუმრების თვალწინ, რამდენიმე მათგანის მონაწილეობით, გამბედავი ტრ იუკები წარმოადგ ინა.
24
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
სოფიო ბაბილოძე: „ტექნიკური ხარვეზის გამო, არ გამოვიდა პირვ ელი სიმღერა და გადავწყვიტე მემღ ერა, ინსტრუმენტის გარეშე, ხალხური სიმღერა, „ლალე“. ისე, გიო ხუციშვ ილისა და ნატო გელაშვილის ნამღერი „ღვინოს დავლევ სალხინოს“ უნდა შე მესრულებინა. კმაყოფილი ვარ დღევ ანდელი მუსიკალური საღამოთი. მძიმე სამუშაო გრაფიკის ფონზე ჟურნალის ტებისთვის კარგი დასვენება და გართობა ძალიან მ ნი შვ ნე ლ ოვანია“.
ძალიან საშიში
ნიკა ქავთარაძე მესამე შვილს ელოდება
მოდელი და კი კოშკელი ტელე-წამყვანი ნუ შვილი აჭარ აში უკვე „სტაჟიანი“ დ ზონის გახს ამსვენებელია. სე ნის დღიდან აქ არის და ცდილობს ყველა ღონი დაესწროს, სძიებას ზოგიერთში ლეობაც მიი მონაწი ღოს. ნუკი კო შ ვილი: „ბათუ მში ვისვენებ კელიშ დაქალე ბთან და უმ ცროს დასთ ან ერთად. ყოველ წელს დ ლიან მიხარია ავდივარ აქ და ძა , სტულად ასე რომ ქალაქი ტური ვითარდება. კომფორტულ აქ ად ვგრძნობ, თავს ვაჩინე, რომ აღმო აჭა ვანი შესაძლ რა მრავალფერო ებლობების კუთხეა, ბათუმის გარ დ ვენო გონიო ა შეგიძლია დაის ში ბულეთში. დ , კვარიათში, ქო ღისით, მაგა ლითად, მირჩევნია წა იტომ, რომ მი ვიდე გონიოში, იმ ყვარს ზღვა. იც კარგია ზ ბათუმშ ღვაზე დასვე ნე თვეა აქ ვარ. სამსახურს რ ბა. ორი ომ მოვრ ჩი, ვიყიდე ბი ლ აქეთ გამოვე ეთები და პირდაპირ შ ნას დავესწა ურე. სეზონის გახს რი და ვაპი რებ სეზო ნის დახურვა საც აქ შევხვ დე.“
ნიკა ქავთარაძე მალე მესამე შვილის მა მა გახდება. ტელეწამყვანს 6 წლის სანდრო და 5 წლის ნინი ჰყავს. ნიკას ცოლი, ვერიკო – ვიზაჟისტია. მუშაობდა „მაესტროში“, „რუ სთავი 2“-ზე. მესამე შვილს პირველი დეკე მბრისთვის ელოდებიან. ჯერ ქალიშვილის სახელი არ მოუფიქრებიათ. „დიდი მოლო დინი გვაქვს, ფსიქოლოგიურად“ ვემზად ებით, – ამბობს ქავთარაძე. ამასობაში ნიკა არ ისვენებს. ტელევიზიაში ახალ პროექტს ამზადებს, თუმცა რა ფორმატის იქნება გა დაცემა, ჯერ არ ამხელს.
ტუსოვკაზე გრიგოლიამაც მოილხინა
ნუკი კოშკელ ი რეკორდ შვილის ი სევდ
საზა გოლია წლევანდელ ინგა გრი რებს. ა ატ ში მ უ თ ბა ვ ე ფხულო სეზონს ის კლ ში, თ ე ლ უ ქობ თუმცა, ამჯერად, ინგას ეზე შევხვდით. კ ო ა რ კა უბ „რიოში“ მედიაურის სტატუსით, ინგა ღონისძიებაზე, ჟი კალური შესა სი მუ ის ბ ე ყოფილი კოლეგ ებლად მივიდა. ს ა ფ ა ს შე ის ბ ე ბ ო ძლებლ ნაწილეობას არ მო მ რო ა, გული არ წყდებ რნალისტების ჟუ იღებს. „არა, რატო?მე დომებდი, ვი ნ ი ვ მო თუ , „ტუსოვკაზე“ ვარ მეტყოდნენ არ ს რ მღერებდი, მე მგონი უა დე, ყველა მ ე დღ ენ. ნ დ ვ ა კ ო და არ დამბლ დახან მე ნ ხა მს, ა ვ ჟურნალისტად აღმიქ ნებრივ ბუ და მ ა ვ ქ ი ვ აღ ასე ჩემს თავსაც პოლი ც რა ა, ე თვ ი თ იცაა, სულ რაღაც ერ ი. ქ ე დ უ ვ შე ას ბ ო ნ ა ი ტიკურ საქმ
ოქიტა იანი შვილი
დათო ლოდ კ ოქიტაშვილ ი ი ურის წ არ მონაწილ ამ შოუში უ ე ე ბ ან ერთ ვრიც იყო და ობდა, არამედ რა ინგა გრ ად, ჟურ შესაძლ იგოლი ჟი ნალისტ ა ე ყოფილ ბლობებს აფ ების მუსიკალსთ ასებდა ა, ჟიურ . მკაცრ ურ ჰქონდა ის ბევრ ი . ბაბილო თავიდანვე ჩ ი საფიქრალი არ ც არ ანდა, რ ძე ლიდ ომ სოფ ერი იყო თუმც იო „ოქიტა ა, გასაოცარ . მ“ არც ი ი ს ივენთზ ი ი ე დიდ მღერა, არც ი ყო, რომ როგორ ც ხ ც ჩანს ანს არ დარ ეკვა და იყო... , მაინც ჩენილა . ხასიათ ზე არ
ლექს-სენი უკვე ერთი თვეა, მა მა გახდა. 1 ივლისს ილია შეეძინა. ეს სახელი იმიტომ შეარჩია, რომ უკრაინულადაც კარგად ჟღერს. სქესი შვილის დაბადებამდე იცოდა, თუმცა ბოლომდე მა ინც არ იყო დარწმუნებული. „ზოგი გოგოს გვეუბნებოდა, ზოგი – ბიჭს.“ ქერა და ცი სფერთვალა ვაჟი უკრაინელ დედას, ტატიანა ბუ რლიაის, ჰგავს. „სამგ იეროდ ილიაც ჩემს ავით ივლისშია დაბა დებული - ის პირველ რიცხვში გაჩნდა, მე 18 ივლისს ვარ დაბა დებული“.
ლექს-სენი მამა გახდა
ს ება ასვენ ონდ, დ ი ღ ისტ ს, ო წე რ ნალ ბინებ ექს-ჟუ აში ამჯო აში ყოველ ებ, ლ რ აჭა ნაწი „აჭარ ისევ ალურ ად. ოს ისე ვა ხვდე აქ. რ რ ნატუ სვენებ, დ მაინც მოვ კვე დი ლს ვი თი კვირა ჭარა და უ სვენებ, რ ა ი რომ ე ნ მიყვარს ნ ერთად ვ ები და ლ ა ა ი ი თ ვ ხ ლ შ ა ა ა ა ძ ა ოჯ ვილი, ბიძ ვ ი ნაქირ რ ნ ა ს ხ ქ შ ა ს დი უ ვ ი გ დ ხ ა ა და ლი. სახლი მ, რომ ოჯ . რო დედ ო ა ი ტ ბ ვ ი ე შ მ ჩემი ათუმში, ი და დასვენ აღ ლაა ი ბ ი მოგვინ სვენება დ ევრი ვებ ოშ და “, ბ გარემ წესი, ჩემი უსოვკები რჩევნო ა ტ გორც , ბევ ა რი „ ა, წინასა ე, წყნ ე ლ მ ლ ა ღ ი ხოლ რები. ახ ადავ ერ ახთან ე გ ობ ჯ ს ი ო მეგ , რჩიე ნიით კამპა სვენება ვა ა რი დ . თად“
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
25
მწვავე პიოდერმია შავი ზღვის „საჩუქარი“?
რაც შეეხება გამონაყარს, ამ პრობლემის წინაშე ძირი თადად პატარები იდგნენ და ორი წლის ლიზიკო ჯულუ ხაძეც ერთ-ერთი მათგანია...
სიახლე!
დავით ტატიშვილის სამედიცინო ცენტრი ახალ კლინიკაში გთავაზობთ ბავშვთა სამკურნალო–დიაგნოსტიკურ კომპლექსს
ახალი კლინიკა ახალი სიტყვა თქვენი ჯანმრთელობის სამსახურში! 26
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
`
მარიტა დამენია წელს საზღვაო სეზონი განსაკუთრებული აქტუალურობით გამოირჩეოდა, ამას ამინ დებმაც შეუწყო ხელი, აგვისტო ისე მიიწურა, ფაქტობრივად, არც უწვიმია. მოკლედ, ზღ ვაზე ყველა კარგად გაირუჯა, თუმცა ზოგი ერთებს პატარა „საჩუქარი“ გამოჰყვათ მზის ალერგიის, კუჭ-ნაწლავის პრობლემებისა და და კანზე ჩირქოვანი გამონაყარის სახით. სად შეიძლება ვეძებოთ თითოეული ამ პრ ობლემის მიზეზი? ამის გასარკვევად, სპეცია ლისტებს ვესაუბრეთ, როგორც დერმატოლ ოგი მანანა იაშვილი აღნიშნავს, წელს ალერგი ის შემთხვევებმა მართლაც იმატა, თუმცა ამას თავისი ახსნა აქვს: „მოგეხსენებათ, რომ წინა წლებთან შედარე ბით მზის აქტივობა მაღალია, ქართველებს კი არც დამცავი კრემების გამოყენება გვიყვარს და არც სპეციალურ საათებს ვითვალისწინე ბთ დამწვრობის თავიდან ასაცილებლად. ყვ ელა ცდილობს, ზღვაზე ყოფნის დრო – ერთი ან ორი კვირა მაქსიმალურად გამოიყენოს და გაშავდეს. შესაბამისად, მაქსიმალურად იხრუ კებიან, თან არც იმას ითვალისწინებენ, რომ გარდა დამწვრობით მიყენებული უმრავი უსია მოვნო შეგრძნებისა, სულ მალე კანი გადასძვრ ებათ და შესაბამისად, თავგანწირვა, რომელიც გასარუჯად გაიღეს, ამაოდ ჩაივლის. სჯობია, საათები დაიცვან, ნაკლებად გაშავდნენ და რუ ჯი მეტხანს შეინარჩუნონ. თან ვერც იმ აზრს დავეთანხმები, რომ ამ პრობლემამ მხოლოდ ქა რთველები შეაწუხა, მე თურქეთიდანაც ბევრი პაციენტი დამიბრუნდა მზის ალერგიით. თან ისეთი მწვავე ფორმით, შავი ზღვის დამსვენე ბლებს არც დაესიზმრებოდათ. წელს მთელმა სეზონმა ისე ჩაიარა, ფაქტობრივად, არ უწვი მია. შესაბამისად, ვინც ზღვაზე ჩადიოდა, დი ლიდან დაღამებამდე მზეს ეფიცხებოდა, ვაიმე ხვალ არ გაწვიმდესო, ასეთი არასერიოზული დამოკიდებულების გამო შედეგიც სახეზეა. მზ ის ალერგიის დროს კანზე ძირითადად წითელი ლაქები ჩნდება, უფრო მეტად გულმკერდის მი დამოში და საშინელი, აუტანელი ქავილი ახას იათებს, ამიტომ ვინც ერთხელ უკვე დადგა ამ პრობლემის წინაშე, ვურჩევ, გარუჯვის პირველ დღეებში აუცილებლად გამოიყენოს 50%-იანი დამცავი კრემები“.
•დიდი გამოცდილების მქონე პედიატრები და სხვადასხა დარგის წა მყვანი სპეციალისტები • თანამედროვე სტანდა რტების ბავშვთა სტაც იონარი •ბავშვთა ამბულატორი ული და სარეაბილიტაც იო მომსახურებათა ფა რთო სპექტრი •უახლესი აპარატურით და ტექნოლოგიებით აღ ჭურვილი ლაბორატო რიული, რენტგენოლო გიური, ექოსკოპიური, ენდოსკოპიური და სხვა დიაგნოსტიკური მიმა რთულებები ჯანმრთელი ბავშვი ჩვ ენი მშვიდი აწმყო და ბე დნიერი მომავალია !
`
რაც შეეხება გამონაყარს, ამ პრობლემის წინაშე ძირითადად პატარები იდგნენ და ორი წლის ლიზიკო ჯულუხიძეც ერთ-ერთი მათგანია. ლანა უნდილაშვილი, ლიზიკოს დედა: „თბილისიდან რომ ჩავიყვანე ბავშვი, უმნიშვნელო ნაკაწრი ჰქონდა. საერთოდ, ზღვაც, შარშანდელთან შედარებით ბინძური იყო, მაგრამ ბავშვს ამას ვერ ავუხსნიდი და წყალში რომ შევიდა, მეორე დღეს იმ ნაკაწრის ადგილას წყლული გაუჩნდა, მერე გა უსკდა და სხვა ადგილებზეც გადაედო. მართალია, დავუმუშავე, მაგრამ არ ვიცოდი, რომ წყალში ჩაყვანა საერთოდ არ შეიძლე ბოდა. ცოტა ხანში გამონაყარი ფეხებზე მოედო, პლაჟზე სხვა ბავშვიც ვნახეთ, რომელიც ანალოგიურ მდგომარეობაში იყო, უბრალოდ, იმას უკვე ყველგან ჰქონდა მოდებული. ლიზიკოსაც ვატყობდი, რომ ეს მუწუკები ნელ-ნელა უმრავლდებოდა, მერე კასტელანითაც დავიწყე დამუშავება, თან თავის პედიატრსაც დავურეკე და მითხრა, დიოქსიზონის მალამო წაუსვიო. ამ მა ლამომ ძალიან უშველა, მერე კანის დაავადებათა ინსტიტუტში მივიყვანე თბილისში და დერმატოლოგმა მითხრა, რომ ეს იყო კა ნის ინფექცია, რომელიც ჭრილობიდან შეეჭრა, უფრო ზუსტად კი მწვავე პიოდერმია. რაღაც სტაფილოკოკური ინფექცია ყო ფილა და ძირითადად ბავშვებში იყო გავრცელებული. თავიდან წყლიანი ბუშტუკები უჩნდებოდა, ის სკდებოდა და მერე ძალი ან ძნელი იყო მოშუშება. თავიდან წერტილებივით იყო და მერე ნელ-ნელა ფართოვდებოდა, სხვათა შორის, ლაქები ახლაც და რჩა. თბილისში რომ ჩამოვიყვანე, ერთი ათი დღე კიდევ ჰქონდა. ჩვენ დასასვენებლად ქობულეთსა და ბათუმში ვიყავით, თუმცა ამბობდნენ, რომ მთელს შავი ზღვისპირეთში იყო ეს ინფექცია მოდებული. უცნაური ისაა, რომ ჩვენ არ გადაგვდებია, არადა მე ვუმუშავებდი გამონაყარს, მე ვბანდი და ღამითაც ჩემს გვერდით ეძინა“. რაც შეეხება პიოდერმიის ზუსტ განმარტებას. სიტყვასიტყ ვით პიო – „ჩირქს“, დერმა კი „კანს“ ნიშნავს. პიოდერმია კანის ჩირქოვანი დაზიანებაა, რომელიც ვითარდება მასში ჩირქმბადი ბაქტერიების მოხვედრით. საკმაოდ გავრცელებული დაავადებ აა და ძირითადად კანის ზედაპირს აზიანებს, იწვევს სტაფილ ოკოკები და სტრეპტოკოკები. ადვილად ერევა უმცროსი ასაკის ბავშვებს და მათ, ვისაც იმუნური სისტემა დაქვეითებული აქვთ. როგორც სპეციალისტები განმარტავენ, ამ დაავადების პირველ ივე ნიშნების გამოჩენის შემთხვევაში აუცილებელია, მიმართოთ ექიმს და მოერიდოთ წყალს. ნინო კაპეტივაძე, დერმატოლოგი: – ეს არის ჩვეულებრივი პიოდერმული ინფექცია, რისგანაც პატარა ბავშვის დაცვა ძალიან ძნელია, ოდნავ თუ მაინც აქვს კანი გაჭრილი, ინფექცია იმ წუთში იჭრება და წყლიდან მაშინვე ითესება. როგორც კი დაიწყება გამონაყარი ტუჩთან ან ყურთან ახლოს, ზღვაში აღარ უნდა ჩავიდნენ. სხვა პროფილაქტიკური დამცავი საშუალება ამისგან არ არსებობს, ეს დაავადება შეიძ ლება ადამიანს არა მარტო ზღვაზე, არამედ ნებისმიერ გარემოში განუვითარდეს. უბრალოდ, წყალი უწყობს ხელს, რომ გავრცე ლდეს და ადამიანს მთელს ორგანიზმზე მოედოს. – ამბობენ, რომ წელს გახშირებული იყო ამ დაავადების გა მოვლენის შემთხვევები... – არა, ნამდვილად ვერ ვიტყვი, რომ ასეა... – მხოლოდ წყლიდან გადადის თუ პლაჟიდანაც? – პლაჟსა და ქვიშაში უფრო მეტი ბაცილა და ბაქტერიაა, თან მით უმეტეს, ჩვენს პლაჟებზე. არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს, პლაჟი ქვიანია თუ სილიანი, მთავარია, რომ ადამიანს ღია ჭრილ ობა არ უნდა ჰქონდეს, ჭრილობის შემთხვევაში ზღვასა და პლ აჟს უნდა მოერიდონ.
ამ შემთხვევებთან დაკავშირებით დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის დირექტორს, პაატა იმნაძესაც გავესაუბრეთ, თუმცა, მისი თქ მით, ამ დაავადებების გამოვლენის თვალსაზრისით, 2009 და 2010 წლები ერთმანეთისგან არ განსხვავ დება: „შარშანაც ზუსტად იგივე სურათი იყო, ჩვენ არ გვაქვს მონაცემები, რომ წელს რამემ მოიმ ატა. პირველი მიზეზი, ისაა, რომ ჩვენთან არავინ არ იცავს გარუჯვის წესებს. მზეზე დიდხანს წოლისას კანი უფრო მგრძნობიარე ხდება სხვადასხვა ინფე ქციებისადმი. თან, თუ ამას ისიც ემატება, რომ ად ამიანი კანით უშუალოდ ეხება პლაჟის ქვას ან ქვიშ ას, ან იყენებს შეზლონგს, რომელზეც მანამდე სხ ვა იწვა და არაფერს აფარებს. საერთოდ, ზედმეტი
ინსოლაციის შედეგად კანის გაღიზიანება ხდება. ბავშვებს უფრო მგრძნობიარე კანი აქვთ, ამიტომ მშობლები ზღვაზე რომ გაიყვანენ ბავშვებს, უნდა იცოდნენ, რომ ბავშვი არ უნდა იყოს მზეზე. ქვიშ აზე და ქვაზე არ უნდა დავსვათ პატარები პირსახ ოცის გარეშე. რაც შეეხება კუჭ-ნაწლავის პრობლემებს, ზაფხ ულში ისედაც ხშირია, თან ჩვენთან პლაჟზე ხშირად ყიდიან სხვადასხვა საკვებს, რომელსაც ჯერ მთელი დღე მზის გულზე დაატარებენ, თანაც არავის აქვს წარმოდგენა, ეს ყველაფერი რა პირობებში მზად დება და რა პირობებში იხარშება. დამსვენებლები კი ამ ყველაფერს ისე მიირთმევენ, რომ ხელის დაბანა არავის ახსენდება, ხელს თუ არ დაიბან, სულერთ ია, ზღვაზე იქნება თუ მთაში, მაინც დაგემართება რაღაც“.
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
27
ურჩხული, სახელად პუტინი
მერაბ გვილავა ბოლო დროს რუსეთის მმ ართველი ხშირად იხდის ჟურნ ალისტების თანდასწრებით: ხან თევზაობის, ხან კი ცივ მდინარ ეში ბანაობის დროს. ალბათ, იმ ის დემონსტრირება უნდა, რომ ნორმალური ადამიანია და რქ ები ან კლანჭები არ ამოსდის. ამას იმდენად დიდ ყურადღებას აქცევს, რომ ზოგჯერ კურიოზ ული რამ წასცდება ხოლმე. მა გალითად, რუსეთში დღემდე ახ სოვთ, როგორ ჩაიმუხლა პუტი ნმა პატარა, 12 წლის ბიჭის წინა შე, პერანგი ასწია და მუცელზე აკოცა. ყველაზე კომპეტენტური და ცნობილი რუსი პოლიტოლო გები მსჯელობდნენ და მსჯელო ბენ, ნეტავ, რას ნიშნავდა ეს პე დოფილური აქტი ან რისი თქმა უნდოდა ამით პუტინს. საერთოდ, ადამიანის გარე გნობა, პირველ რიგში, მისი თვ ალები – სულის სარკეა. ეს ხომ ჩვენ არ გვითქვამს, ჯერ კიდევ შუასაუკუნეების საფრანგეთში ითქვა. პუტინი რომ მართლა ურჩხულია, ამაზე მისი „წყალხმ ელეთა ცხოველის“ შემაძრწუნე ბელი თვალები მეტყველებს. ამ თვალებიდან სისხლმოწყურებუ ლი, სასტიკი, კაცთმოძულე ურ ჩხული იმზირება. მისი სისხლი ანი ნაკვალევი კი უკვე მთელს პლანეტას ატყვია: ტაილანდში დაპატიმრებულ ია ვინმე ვიქტორ ბუტი, რომე ლიც მსოფლიოში მოქმედ ათასი ჯურის ნაძირალასა და მკვლელ თა ბანდებს იარაღს აწვდიდა. ამერიკაში მის ექსტრადირებას მოსკოვი კატეგორიულად ეწინ ააღმდეგება. გასაგებია რატო 28
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
მაც: ბუტმა იმდენი რამ იცის, თუ პირი დააღო და ყველაფერი და ფქვა, უეჭველად იმასაც იტყვის, რომ იარაღს რუსული სპეცსამს ახურების დავალებით ყიდდა. იმ სპეცსამსახურებისა, რომე ლთაც დღემდე რეალურად ვლად იმერ ვლადიმიროვიჩი ხელმძღვა ნელობს. მიზანი კი მსოფლიოში სისხლისღვრის პროვოცირება და ამერიკისთვის პრობლემების მომრავლებაა ყველგან: სამხრეთ ამერიკიდან – ავღანეთამდე. ჰო ლივუდმა ფილმიც გადაიღო სა ხელწოდებით „ომის ღმერთი“, რომელშიც ბუტის როლს ნიკო ლას ქეიჯი ასრულებს. ყველას გირჩევთ, ნახოთ ეს ფილმი: მასში ზუსტად არის გადმოცემული არა იმდენად თვით ამ გარეწარის ის ტორია, რამდენადაც ამერიკული ისტებლიშმენტის დღემდე „პო ლიტკორექტული“ და „შემგუებლ ური“ დამოკიდებულება პუტინის რუსეთის მიმართ. საქმე ისეა წარმოჩენილი, თი თქოს ბუტი „კორუმპირებული სა მხედრო ჩინოსნების“ მოქრთამვ ით შოულობდა იარაღს. არადა, ეს არის ზღაპარი, რომელსაც რუსე თი ძალიან აქტიურად იყენებს მს ოფლიოში დესტაბილიზაციის მი ზნებისთვის: „აბა, რას გვერჩით, ხომ იცით ჩვენ როგორი კორუმპ ირებული გენერალიტეტი გვყავს: ოღონდ ფული გადაუხადე და ატ ომურ ბომბსაც მოგყიდიანო“. სინამდვილეში ბუტის უკან რუსული სპეცსამსახური იდგა და იარაღს სწორედ ის ანაწილ ებდა მისი ხელით, რაც ძალიან იოლი დასამტკიცებელია. დავს ვათ მარტივი კითხვა: თუკი ბუ ტს მარტო ფული აინტერესებდა
და მის უკან სპეცსამსახურები არ იდგნენ, მაშინ როგორ მოხდა, რომ იარაღი მხოლოდ და მხოლ ოდ ამერიკის მტრების ხელში აღმოჩნდებოდა ხოლმე? რატომ არ არის ცნობილი არც ერთი შე მთხვევა, „კორუმპირებული რუ სი გენერლების“ მიერ გაყიდული იარაღი ამერიკის მოკავშირეების ან რუსეთის მტრების ხელში აღ მოჩენილიყო? ახლა ბუტს 11 სექტემბრის ტერაქტების ორგანიზატორებთ ან აკავშირებენ, ანუ „ათასწლეუ ლის ტერაქტის“ კვალიც პუტი ნთან მიდის და სწორედ ამიტომ იწვევს კრემლში ასეთ გაცოფე ბას ამ „სიკვდილით მოვაჭრის“ შესაძლო ექსტრადირება ამერიკ აში. რუსეთი ტაილანდს ყველაფ ერს ჰპირდება: ატომური ელექ ტროსადგურის აშენებას და მრ ავალმილიარდიან უპროცენტო კრედიტებსაც (დღევანდელი კრ იზისის დროს), ოღონდ ბუტი ამ ერიკული „ფსბ“-ს ხელში არ აღ მოჩნდეს და არ დაფქვას, როგორ ამარაგებდა პუტინი, ვითომდაც „კორუმპირებული გენერალიტე ტის“ ხელით ტერორისტებსა და ბანდიტებს მთელ მსოფლიოში. ბოლო გარიგება ასამდე(!) სა ზენიტო რაკეტის მიყიდვას ეხებ ოდა, რომლითაც ტერორისტებს სამგზავრო თვითმფრინავების ჩამოგდება შეუძლიათ. ერთი ას ეთი რაკეტით 1988 წელს ლიბი ელმა ტერორისტმა შოტლანდი ური ლოკერბის თავზე სამგზა ვრო აერობუსი ჩამოაგდო. მაშინ ტერორისტებზე იმ იარაღს „კგბ“ ჰყიდდა. დღეს პუტინის ორგანი ზაციას „ფსბ“ ჰქვია. მერედა, რა იცვლება ამით? არც არაფერი!
მკვლელის ნაკვალევი
აგვისტოს აგრესიიდან რამდ ენიმე კვირის შემდეგ, მოსკოვ ში აკრედიტებულმა „ბი ბი სი“-ს ჟურნალისტმა ანტიქართული ფილმი გადაიღო, რომელშიც პუტინს ამართლებდა და ყველ აფერს ქართველებს აბრალე ბდა. არადა, ამ ტელეკომპანიის მთავარი ოფისი არც ისე შორსაა პიკადილიდან, სადაც ვლადიმირ ვლადიმიროვიჩ პუტინმა პირა დი მტრის, „კგბ“-ს ყოფილ აგენტ ლიტვინენკოს მოსაკლავად, პი რველად კაცობრიობის ისტორი აში, არა უბრალოდ შხამი, არამ ედ რადიოაქტიური ნივთიერება გამოიყენა. განა დაილია ციან იდი ლუბიანკაზე? მაგრამ პუტი ნს სწორედ ასეთი მკვლელობა სჭირდებოდა: ღია, თავხედური და შემაძრწუნებელი! პრემიერ ტონი ბლერის თავმ ჯდომარეობით ბევრი იმსჯელა ბრიტანეთის მინისტრთა კაბი ნეტმა, მაგრამ გარდა სპეცსა მსახურთა თანამშრომლობის შეწყვეტისა, საპასუხოდ ვერც ვერაფერი მოიფიქრა, რადგან პუტინი ლონდონს პირდაპირ დაემუქრა: „თუ რაიმე სერიოზ ულს გაბედავთ, „ბრითიშ პე ტროლიუმს“ ჩვენი ქვეყნიდან კინწისკვრით გავაგდებთ და მი ლიარდობით ინვესტიციას დაკა რგავთო“. ასე დაისაჯნენ ბრიტანელები იმისთვის, რომ თავის დროზე არ დაიჯერეს ამერიკის დიდი პრ ეზიდენტის, რონალდ რეიგანის გაფრთხილება: რუსეთში ჩადე ბული ინვესტიცია ის ყულფია, რომელსაც კისრიდან ვეღარასო
დეს მოიხსნითო. ამდენი გაუვიდა და საკუთარ ოპოზიციონერებს რას დააყრიდა პუტინი? პიკადილისთან ჩადენი ლზე არანაკლებ თავხედური და ოდიოზურია ჟურნალისტ ანია პოლიტკოვსკაიას მკვლელობა, დღისით, მზისით, მოსკოვის ცე ნტრში. ახლა პუტინის მედია ამ მკვლ ელობას ჩეჩნებს აბრალებს, რაც ისეთივე ტყუილია, როგორც ის, თითქოს ვიქტორ ბუტი „კორუმპ ირებული გენერლების“ ხელგაშ ლილობით სარგებლობდა მხოლ ოდ და რუსული სპეცსამსახურ ები არაფერ შუაში იყვნენ. პუტინს უყვარს და ეხერხება „ისრების გადატანა“. ისევე, რო გორც ჩეჩენ უფლებადამცველ ნატალია ესტემიროვას შემთხვ ევაში. ისიც ხომ ასევე დღისით, მზისით მოკლეს მისმა მსტოვრ ებმა, რადგან მთელ მსოფლიოში რუსული არმიის მიერ ჩადენილი გაუგონარი ანტიჩეჩნური გენო ციდის შესახებ ინფორმაციას ავ რცელებდა. პუტინის პირუტყვული, წყ ალწყალა თვალების ფონზე კი განსაკუთრებული კონტრასტი იყო ნინო ბურჯანაძის აღფრთო ვანებული, პატივისცემით აღსა ვსე, ლამაზი მზერა – პუტინთან პირველი შეხვედრისას. ეს ფოტო თითქმის ყველა რუსულმა გაზე თმა გამოაქვეყნა. როგორც ჩანს, ქალბატონმა ბურჯანაძემ პუტი ნის თვალებში ნაზი სულიერება დაინახა. არც არის გასაკვირი: ქალბატონი ნინო ხომ თავად ძა ლიან მაღალი სულიერების მატა რებელია.
ნუცა შანშიაშვილის დედა როლებზე უარს ამბობს
ა ნუცა დ ი ლ ა მ ე ჯ , მზია
მზია მაღლაკელიძე ნინო ჩლაიძე ამ ოჯახზე მრავალ მხრივ შეიძლება ლაპარაკი... აქ, გა მოჩენილ ადამიანთა ორი თა ობა ერთადაა თავმოყრილი. ცნობილი მსახიობი მზია მა ღლაკელიძე, მისი მეუღლე, მოქანდაკე, ჯემალ შანშიაშვ ილი და მათი ქალიშვილი ნუ ცა, რომლის შემოქმედებამ ჯერ რუსეთი, ხოლო შემდეგ მსოფლიო მოიცვა... მზიასთან ინტერვიუზე, მის სახლში, ვე რაზე, რჩეულიშვილის ქუჩაზე მივედი... ახლა მარტო ცხოვრობს, სულ მომენტს ელოდება, რომ ნუცა თავისუფალ დროს გა მონახავს და მასთან წავა. არ იცის შვილის გრაფიკი და ამ იტომ როლებზე უარს ამბობს. ამჟამად მხოლოდ თეატრა ლურ ინსტიტუტში ასწავლის. უცნაურია, მაგრამ ერთი შე ხედვით, ერთ-ერთ ყველაზე თამამ ქართველ მსახიობს, სა მსახიობოზე ჩაბარება თავისი გარეგნობის კომპლექსის გა მო არ უნდოდა... „ბავშვობაში ძალიან და კომპლექსებული ვიყავი. ჩემი თავი მახინჯი მეგონა. ქუჩა შიც კი არ გავდიოდი. დედამ გამომიყვანა მდგომარეობ იდან. სულ მიმტკიცებდა, ცხ ოვრება მშვენიერიაო. იმდენი მეძახა ლამაზი ხარო, რომ კო მპლექსი ნელ-ნელა გაქრა... ჯერ თეატრალურზე არც ვფ იქრობდი. ბიოლოგიურზე ჩა ვაბარე. მე-3 კურსზე ვიყავი, როცა საბოლოოდ ჩამოვყალ იბდი და მივხვდი, რაც მინდ ოდა. ამაშიც დედა დამეხმარა. თვითონ არაჩვეულებრივად კითხულობდა ლექსებს და სა ხლში მამზადებდა. გამოცდ ებზე ისე გავედი არავინ იყო გაფრთხილებული. მაშინ სხვა დრო იყო. ცეკადან იბრონე ბოდა უმაღლესში ადგილები. პირველი ტურის შემდეგ, ხე ლი ჩავიქნიე, აღარ მინდოდა გამოცდების გაგრძელება... მაგრამ, გოჩა აბაშიძემ თავი არ დამანება და ქართულის გამოცდაზე ძალით შემაგდო. მოვხვდი... ჩვენი ჯგუფი ძა ლიან ნიჭიერი და ამავდროუ
ლად, აშვებული იყო. მე, გოჩა აბაშიძე,ზურაბ ქაფიანიძე, მა ნანა მაჩაბელი... ჯგუფის მო სარჯულებლად აკაკი ხორავა შემოუშვეს. ისე მოხდა, რომ ბატონმა აკაკიმ კი არ მოგვარ ჯულა, თვითონაც ჩვენ აგვყვა... ძალიან ხალისიანი ჯგუფიაო, ასე ამბობდა... ჩემი ხმა მოსწ ონდა განსაკუთრებით. ჩვენს სადიპლომო სპექტაკლს ბატონი აკაკი დგამდა. სწორედ ამ დრ ოს ჩამოვიდა პარიზიდან დიდი რეჟისორი ვასო ყუშიტაშვილი, ის სორბონაში ასწავლიდა ეს თეტიკას... ბატონი ვასო, საქა რთველოში ჩამოსვლის შემდეგ, სოხუმის თეატრში მუშაობდა. ჩემი თამაში ნახა და სოხუმში მიმიწვია. თუმცა დიდ ხელოვა ნთან მუშაობა არ დამცალდა, ბატონი ვასო მალე ავად გახდა და გარდაიცვალა...“ სოხუმი მაინც მისი ბედი იყო. გამოჩენილი მოქანდაკე თავი დან მსახიობი იყო და სოხუმის თეატრში თამაშობდა. „ფაქტობრივად ჯემალის გა მო ჩავედი სოხუმში. ის ძალიან ნიჭიერი იყო. სოხუმში თითქ მის 3 წელი ვითამაშეთ. მთავარი რეჟისორი რეზო მირცხულავა გახლდათ. იქ ბევრ სპექტაკლ თან ერთად, „ბახტრიონში“ ლე ლას როლი, სერგო ზაქარიაძეს თან ერთად ვითამაშე. ერთხელ, ჩვენი და რუსთაველის თეატ რის გასტროლები ერთმანეთს ქუთაისში დაემთხვა. „ბახტრი ონი“-თ იხურებოდა სოხუმის თეატრის დღეები. მაშინ ნახეს ჩემი თამაში მიშა თუმანიშვილ მა, რობერტ სტურუამ და დო რიან კიტიამ. ძალიან მოვეწონე და ჩემი თბილისში გადმოყვანა მოინდომეს. ასე მოვხვდი რუ სთაველის თეატრში.“ რუსთაველში ბევრი მთავ არი როლი ითამაშა. რობერტ სტურუასთან „საბრალდებო დასკვნა“-ში, თემურ ჩხეიძესთ ან „ბერნარდა ალბას სახლში“, მაგრამ მის ცხოვრებაში გარდ ატეხა რობერტ სტურუას მიერ დადგმულ „სეილემის პროცესს“ უკავშირდება, სადაც ედიშერ მაღალაშვილთან ერთად, მერი ლორენის როლს ასრულებდა. სპექტაკლი მერაბ კოკოჩაშვილ მა ნახა და იმდენად მოიხიბლა
მზიას თამაშით, რომ „დიდი მწ ვანე ველში“ გადასაღებად მი იწვია. ეს მზიას პირველი კინო როლია. „მერაბმა მითხრა, სპექტაკლ ში ისე წაგივიდა გული, მეგონა მართლა ცუდად გახდიო... მაშინ გადაწყვიტა, რომ ფილმში, სო ფიოს როლი ჩემთვის მოეცა. ამ ფილმზე დიდი ამბავი იყო ატეხ ილი. მაშინ მხოლოდ რეჟისორი არ წყვეტდა, ვის უნდა ეთამაშა როლი. ჩემი წინააღმდეგი ბევრი იყო, თუმცა მერაბმა იყოჩაღა, ან მზია ან არავინო. აკაკი ბაქრ აძემაც მხარი დამიჭირა, მაშინ კინოსტუდიაში ლიტერატურულ განყოფილებას ხელმძღვანე ლობდა... ალბათ, ღვთის ნებაც იყო. ეს ფილმი, იტალიაში, პე ზაროს ფესტივალზე მე-20 სა უკუნის საუკეთესო 100 ფილმ ში შეიტანეს. ძალიან მეამაყება, რომ ამ ფილმის ნაწილი ვარ.“ უცნაურია, რომ წარმატებ ული მსახიობი, ერთ მშვენიერ დღეს, სცენას ტოვებს და სულ სხვა მიმართულებით მიდის. ჯემალ შანშიაშვილის, როგორც მოქანდაკის ჩამოყალიბებაში მზიას და მისი ოჯახის დიდი და მსახურებაა. „ჯერ კიდევ მსახიობი, სულ რაღაცას ხატავდა... თანაც არ აჩვეულებრივად. ჩემს შემდ ეგ, სოხუმიდან მალე წამო ვიდა. სპეციალურად გა ემგზავრა მოსკოვში, ლე გენდარული ლოურენს ოლივიეს თამაში რომ ენახა... იქიდან ჩამო სულმა, საბოლოოდ თქვა უარი თეატ რზე. ან მისნაირი მსახიობი უნდა ვი ყო, ან საერთოდ დავანებებ ამ ამ ბავს თავსო. 30 წლის იყო, როცა ჩემი და ოჯახის დიდი მხარდაჭე რით, სამხატვრო აკადემიაში ჩა აბარა. ესეც პრ ობლემა იყო. ქა ნდაკებაზე, სულ 5 ადგილი იყო, ისიც „ზემოდან“ და ბრონილი. პირველი გამოცდიდან რომ
გამოვიდა, ეგ და პიკო (ზურაბ ნიჟარაძე) ფეხით მოდიოდნენ, მთელი გზა მე მაგინებდა თუ რმე... ამის მიუხედავად, იმდე ნად კარგი ნამუშევარი ჰქონ და, რომ მიიღეს... აკადემიაში ჯემალს პირველივე დღიდან ძალიან აფასებდნენ, ვინც კი ჩა მოდიოდა უცხოეთიდან მის ნა მუშევრებს აჩვენებდნენ. დღეს ჯემალის ქანდაკებები ძალიან ცოტაა შემორჩენილი. ახლა მე და ნუცა მისი სახელობის მუზე უმს ვაკეთებთ, ყიფშიძის ქუჩა ზე, სახელოსნოში, სადაც მუშა ობდა. ნუცა თავისი სახსრებით აკეთებს ამას. შთამომავლობას აუცილებლად უნდა დარჩეს ჯე მალის მუზეუმი.“ მშობლისთვის ყველაზე დიდი ბედნიერება, შვილის წარმატებ აა. ამ მხრივ, ქალბატონ მზიას, ძალიან გაუმართლა. ნუცას ნი ჭი, შეიძლება ითქვას მსოფლი ომ აღიარა. „ერთ მშვენიერ დღეს, ჩაალ აგა ჩემოდანი და მეგობართან ერთად მოსკოვში წავიდა. კა ფეში თუ რესტორანში, სადაც ინსტრუმენტს დაინახავდა მი უჯდებოდა და მღეროდა. მალე
ხმა გავარდა, ვიღაც ქართვე ლი გოგონა ძალიან კარგად მღერის და უკრავსო. ასე მო ხვდა ერთ-ერთი ქართველის რესტორანში არბატზე. ნელნელა ნუცამ შოუ-ბიზნესის წარმომადგენლები გაიცნო. ერთხელ, ვალოდია პრესნიაკ ოვმა ურჩია იალტის ფესტივ ალ ზე ეც ადა ბე დი. სა მი სი მღერა უნდა შეესრულებინა, ერთ-ერთი სულ ახალი უნდა ყოფილიყო. სიმღერაში კო მპოზიტორები ძალიან დიდ ფულს ითხოვდნენ, არადა, ფესტივალი ახლოვდებოდა. გამწარებული სახლში მივი და, ინსტრუმენტთან დაჯდა და ერთ ღამეში მელოდიაც და ტექსტიც თვითონ დაწე რა. „Одинокая душа“ მი სი ერთ-ერთი საუკეთესო სიმღ ერაა. იალტაში ბრწყინვალე გამარჯვება მოიპოვა. ნუცას სამსახიობო ხელოვნებასთან უშუალო შეხება არ ჰქონია, თუმცა, მიშა გორევოიმ სპ ექტაკლში „Черта“ მთავარი როლი მისცა. საოცარი ის გა ხლავთ, რომ ამ როლისთვის უმაღლესი თეატრალური ჯი ლდო „Чайка“ დაიმსახურა. ეს ჯილდო ნუცას შემდეგ ოთარ მეღვინეთუხუცესმა და რობე რტ სტურუამ მიიღეს. შემდეგი წარმატება უკვე გახმაურებუ ლმა მიუზიკლმა „ედიტ პიაფ“მა მოუტანა. ეს სპექტაკლი ძა ლიან ცნობილმა რეჟისორმა, ვიკტიუკმა დადგა. სპექტაკლი დღემდე დიდი წარმატებით სარგებლობს მსოფლიოს სხ ვადასხვა კუთხეში. სულ ახ ლახან ისრაელში ჰქონდა გა სტროლები, დაინგრა თურმე დარბაზი... ყველაზე მეტად ის მიხარია, რომ კონცერტს უამრავი ქართველი ესწრებ ოდა... ერთმა ქალბატონმა და მირეკა და მადლობაც კი გა დამიხადა ასეთი შვილისთვის.
ნუცა და მზია „პიაფი“ და ვიკტიუკის კიდევ ერთი მიუზიკლი „Любовница любви 1“ თბილისშიც ჰქონ დათ ჩამოტანილი. სპექტაკლ ებმა ტრიუმფით ჩაიარა. დიდი ხა ნი არ არ ის, რაც ნუ ცამ თავისი ჯაზ-ბენდი ჩამოაყ ალიბა, ძალიან საინტე რესო პროგრამა აქვთ. სულ ჰაერშია ამერიკასა და რუსეთს შორის. ძა ლიან უნდა თავისი ბენდით საქართვე ლოში ჩამოსვლა. იმედია ეს მალე მოხერხდება.“
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
29
გარეგნობა
– იმპოზანტური.
სიმაღლე
– იმ სიმაღლე, რა სიმაღლეც „ენბიაიზე“ არანაკლებ უყვარს რუსთაველ ის თეატრის დიდ სცენას.
ხმა
– მათთვისაც ნაცნობი, ვინც ქუდის შეგდების შემთხვევაშიც არ შედის თეატრში – რადიო „ფორტუნადან“ და ქართულად გახმოვანებული სერი ალებიდან თუ ფილმებიდან.
ლევან ხურცია
დაიბადა სოხუმში. 11 წლის იყო, მტერმა სოხუმი რომ დაატოვებინა. 17 წლისას კი უკვე ზუგდიდი დაატოვებინა... მაგრამ უკვე სიყვარულმა, თე ატრის. 11 წელია, თბილისშია. 6 წელია, რაც რუსთაველის თეატრის არტისტია. უყვარს ქალები და უყვართ ქალებს – პოპულარულია მდედრობით მაყუ რებელშიც და ქალ არტისტებშიც...
ის, რაც დღემდე არ ავიწყდება
11 წლ ის იყო, სო ხუ მი რომ დატოვა, სოხუმის დაცემამდე 2 დღით ადრე. „ბავშვობაში ჩემი თვალით მაქვს ნანახი ის საშინელი კადრ ები, რომელსაც ტელევიზორში ვუყურებთ ყველა... 25 სექტემ ბერს წამოგვიყვანა მამამ მე და ჩემი და. დედაჩემი უკვე ზუგდ იდში იყო ბებიასთან. 20 კილო მეტრი ვიარეთ ფეხით, უცბად შეკრებილ ხალხის ჯგუფთან ერთად მოვდიოდით, რომ სა მშვიდობოს გამოგვეღწია. ოჩ ამჩირესთან უკვე შეიძლებოდა, მანქანა გაგეჩერებინა... სანა პირო ზოლს მოვუყვებოდით, ჰაერიდან დაბომბვა დაიწყო. გავჩერდით, ერთ ჯგუფად შე ვიკარით, უცებ ერთმა დაიძახა, სამხედრო გემები მოდიანო და ახლა ზღვიდან ატყდა სროლა. აქეთ გამოვიქეცით, ზღვას რომ მოვშორებოდით და ხმელეთიდ ანაც ატყდა სროლა... მახსოვს გავიქეცი, სად გავრბოდი, არ ვიცოდი, მაგრამ გავრბოდი, მა მა გამომეკიდა. მახსოვს, დიდ ხესთან მიგვიყვანა, ამ ხეს მიმა ყენა, უკან ჩემი და დამიყენა და ზღვის მხრიდან გადაგვეფარა... ანუ ხმელეთიდან ხე გვიცავდა, ზემოდან ამ ხის ტოტები, ზღვის მხრიდან თვითონ – ტანით... ზღ ვიდან თუ მოხვდებოდა, პირვ ელი მას მოხვდებოდა ტყვია... ასე ვიდექით სადღაც ხუთი წუთი, მერე, რომ მიწყნარდა, გამოვუყევით ისევ გზას... ეს მომენტი დაუვიწყარი ემოციუ რი მომენტი აღმოჩნდა, დღემდე მაქვს ჩარჩენილი ემოციურ მე ხსიერებაში“.
„ეს რუსთაველის თეატრია, შვილო...“
სკოლა ზუგდიდში დაამთა ვრა. მსახიობობაზე სულაც არ ოცნებობდა, სულ სხვაგვარად იყო – უყვარდა ქართული ლი ტერატურა, მათემატიკა და უფ რო ეკონომიკური განათლების მისაღებად ემზადებოდა. არ უყვარდა – ქიმია, ბიოლოგია და მერე სასკოლო წარმოდგენებში დაიწყო თამაში ამ გაკვეთილებ ის გასაცდენად... არასასურველ რეალობას თამაშით აღწევდა თავს და მერე ამ თამაშ-თამაშში ხალისიც გაჩნდა, ინტერესიც, პირველი სექტემბრის დაწყებას აც უკვე მოუთმენლად ელოდა, იმიტომ რომ როლებს ელოდა, მაგრამ მე-11 კლასში მიხვდა, რომ მალე ამ ყველაფერთან გა მომშვიდობება მოუწევდა, მალე 30
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
ავანსადაც ენატრებოდა სცენა, მა გრამ აზრადაც არ მოსდიოდა თე ატრალურში ჩაბარება მანამ, სანამ ზუგდიდის თეატრის მსახიობმა, მერაბ კაკალიამ არ ჰკითხა – არ გი ნდა თეატრალურში სცადო? ლევა ნმა თქვა კი. სახლში უთხრეს: ხომ არ გაგიჟდი? ლევანი თბილისში წამოვიდა – კონსულტაციებზე. „ჩემი და ჩემზე უფროსია, სო ხუმიდან პირდაპირ თბილისში წა მოვიდა, უკვე აქ ცხოვრობდა. ჩა მოვედი ჩემს დასთან. იმ დილით არ ეცალა და კონსულტაციებზე მა რტო წავედი. ქალაქს არ ვიცნობდი და გინდა გითხრა, თეატრალურის ნაცვლად რას მივადექი, კონსულ ტაციები სად მინდოდა გამევლო? – რუსთაველის თეატრს. რუსთავ ელის თეატრის ფანჯარას მოვაკა კუნე, კონსულტაციებზე მოვედი, შემომიშვით-მეთქი. მითხრეს, „ეს რუსთაველის თეატრია, შვილო, ინ სტიტუტი გვერდითაა...“ დარცხვენილი ლევანი კონსულ ტაციაზე მივიდა. იქ დახვდა კაცი, რომელსაც შემდეგ „ბაბუს“ ეძახ და – ანზორ ქუთათელაძე, მისგან გაიგო, საგამოცდოდ რა უნდა მო ემზადებინა. მოემზადა და გახდა კიდეც მისი სტუდენტი. ჩაირიცხა და ახლა თეატრალურ ინსტიტუტს მიადგა უჩვეულოდ: „პირველ დღეს ინსტიტუტში მი ვედი კოსტიუმით... ვიყავი ძალიან წითელი კვერცხივით, ყველა მოვი და დახეული ჯინსებით, მე კოსტი უმით, პერანგით, ერთი ჰალსტუხი არ მეკეთა, იმიტომ რომ ვერ ვიტან, თორემ, ალბათ, იმასაც გავიკეთე ბდი, იმიტომ რომ ჩავთვლიდი, რომ ეს საჭიროა, იმიტომ რომ პირველი დღეა და მივდივარ ინსტიტუტში... ჩე მთ ვის ახ ალი და უც ხო იყო ყვ ელაფერი, ჩამოსული ვიყავი, იქ სხვანაირი ცხოვრება იყო, სხვა ურ თიერთობები, სხვა რიტმი, აქ, თბ ილისში – სხვა, თეატრალური ინ სტიტუტი კიდევ საერთოდ სხვა სა მყაროა და ავიჭერი, ვერ მივხვდი, სად ვიყავი, რა ხდებოდა... პირველ წელს ძალიან გამიჭირდა, ადაპტა ციისთვის ერთი წელი დამჭირდა, ამ ფერხულში რომ ჩავბმულიყავი. თან არც მეგობარი მყავდა თავი დან, მარტო ვიყავი და მყავდა ეს ხალხი, ინსტიტუტში გაცნობილ ები, მერე და მერე ნელ-ნელა აეწყო ყველაფერი. მე მართლა მადლობ ელი ვარ განგების, არ ვწუწუნებ, მე ბედნიერი კაცი ვარ“.
სტარტი
ჯერ იყო 15-ლარიანი სტიპენ დიები და სტუდენტური ქეიფები სტიპენდიის აღებისას – „აუდი ტორიაში ხდებოდა საოცრება“. მერე გამდიდრდნენ – ანზორ ქუ
თათელაძემ ლევან ხურცია და მისი ორი ჯგუფელი მსახიობის სახლთან არსებულ თეატრში წა იყვანა და ხელფასები დაუნიშნა – 70–70 ლარი. „უცებ აღმოჩნდა, რომ ვმუშაობთ, თან ჩვენს საყვ არელ საქმეს ვაკეთებთ და თან ფულს ვიღებთ ამაში. ცხოვრება დავიწყეთ ამ ყველაფრით. ეს იყო სტიმული. მერე ბატონი ანზორი „სისხლიან ქორწილს“ დგამდა, ლეონარდო ვიყავი, მაშინ დაეწ ყო ავადმყოფობა... და დაიღუპა როდესაც „ხიწცს“ დგამდა, მე, მარინა ჯანაშია და აჩიკო სოლო ღაშვილი ვთამაშობდით... ძალიან დიდი ტკივილი იყო, ბაბუ გარდ აგვეცვალა 14 ბავშვს, ვინც მისი სტუდენტები ვიყავით... ამ კაცმა გაცნობის დღიდანვე დატოვა უდ იდესი სითბო, რაც შემდეგ დიდ სიყვარულში გადაიზარდა, მას უკვე „ბაბუს“ ვეძახდით. მესამე კურსზე გადავდიოდით, რომ გა რდაიცვალა...“ მესამე კურსიდან თავისუფა ლი დრო აღარც ჰქონია. ჯგუფის რეპეტიციებს სხვა რეპეტიციები ენაცვლებოდა – გოგი მარგველა შვილმა „ჯულიეტა და რომეოში“ დააკავა, მერე „მზე“ გაიხსნა, მანა ნა ბერიკაშვილმა გახმოვანებაზე მიიწვია. მეოთხე კურსიდან რადიო „ფო რტუნაში“ დაიწყო მუშაობა მუსი კალურ წამყვანად და უკვე სხვა გემოს ატანდა ინსტიტუტში შირმ ებზე ძილს. „22 წლისას თავისუფალი დრო აღარც მქონდა, „დავიღალეს“ მო მენტი არ მესმოდა, მსახიობი უნდა იყოს ჯანმრთელი. დღეს გახმოვ ანება შეიძლება უკვე რუტინაა ჩე მთვის, მაგრამ მაშინ იქაც ვეძებდი რაღაცას, იქაც ვიძენდი. რადიოში 6 წელი ვიმუშავე, მერე უკვე არ ჩევანის წინაშე დავდექი. დროში ვეღარ ვეტეოდი და რადიოს თავი დავანებე“.
რუსთაველის თეატრში
ჯერ კიდევ სტუდენტი იყო, რუსთაველის თეატრში სპექტა კლის დამთავრების შემდეგ რომ დარჩა, მიიპარა სცენასთან და ჩუ მად მარჯვენა ფეხი დადგა. „რაღაც სისულელე გავაკეთე, მაგრამ გახარებული გამოვედი თეატრიდან, რომ სცენაზე ფეხი დავდგი“. ხურციამ „არალეგალი“ ფეხი, მალე ლეგალურად დადგა რუსთ აველის თეატრის სცენაზე. ლევან ხურცია: „2004 წელი იყო, „რუსთავი 2“-ში ვმუშაობდი გახმოვანებაზე, ნინო თარხან- მო ურავმა მითხრა, რომ რობიკო ატ არებდა კასტინგს. მე ვთქვი, რომ სტურუასთან ვერ მივიდოდი კა სტინგზე, გამორიცხული იყო. უა რის მეშინოდა, მე რომ მივსულიყ ავი და უარი ეთქვა, ძალიან მეტკ ინებოდა, შემეშინდა ამ ტკივილ ის. იმ უარის თქმით, იკეტებოდა ჩემთვის რუსთაველის თეატრის კარი... მოტყუებით მიმიყვანეს კასტინგზე. დიმა ღვთისიაშვილმა დამირეკა, საბურავი დამეშვა, „დანგრატი“ მჭირდება და რუსთ აველის თეატრთან მოდი ერთი წამითო. რომ მივე დი, გა მო
ვიდა ქეთინო კანტიძე, ტექნიკ ური რეჟისორი, შემოდი, შემოდი, რობიკოსთან ხარ დაბარებულიო. მოტყუებით შემიყვანა, თურმე დაბარებული კი არა, ჩვეულებრ ივ კასტინგს გავდივარ... გავედი ასე გაუპარსავი, გაბურძგნული, აღმოვჩნდი რობიკოს პირისპირ, პირველად ვხედავდი სტურუას ცოცხლად. რობიკომ სურათი გა დამიღო თვითონ, ფოტოაპარატი ეჭირა, სად შევმძვრალიყავი, არ ვიცოდი, ხმას არ ვიღებდი, ნერვ იულობისგან იქით აგრესია დამე წყო, მიხვდა, რომ დიდ მღელვა რებაში ვიყავი, გამომიშვა“. მერე დაეწყო ნერვიულობის ახალი ტალღა – პასუხის მოლო დინში. რომ უთხრეს, სტურუა დაინტერესდა შენითო, ვეღარ იგებდა, მართლა ასე იყო, თუ მას აწყნარებდნენ, უბრალოდ. მეორ ედაც დაიბარეს. მივიდა. „შევედი. ბატონი რობერტი მეკითხება: ლექსი, პროზა მომზ ადებული გაქვს? თურმე უნდა წამეკითხა ლექსი, პროზა, არადა მე არავის გავუფრთხილებივარ... რაღაცები კი ვიცი, მა გრამ ასე ვერ-მე თქი... რას აკ ეთე ბო, სპე ქტ ა კლი მაქვს დღეს საღამოს ს არ და ფშ ი - მ ე თქი. მოვალო. უცბად მეუბ ნება რო
ბიკო, მოვალ შენს სპექტაკლზეო, ბატონო-მეთქი? რა იყო, მოვალ, ოღონდ ორი სკამი შემინახეო. დარბაზს შევინახავ-მეთქი, ვიფი ქრე... სარდაფში ვთამაშობდით ლალი როსებას „პრემიერას“, დი მა ღვთისიაშვილმა დადგა. სტურ უა მართლაც მოვიდა, უყურა სპ ექტაკლს, წავიდა... არსაიდან ხმა, არსით ძახილი... 2 კვირა სიჩუმე იყო. მე უკ ვე შე ვე გუე იმ აზ რს, რომ დამთავრდა ეგ ამბავი, ძალი ან მტკივნეული იყო... შემოდგომა იდგა, ერთ დღეს გათიშული მივე დი სახლში რეპეტიციებისა და გა ხმოვანებების მერე, ვჭამ, რეკავს ტელეფონი. ვიღებ, მითიშავს, ის ევ რეკავს, ბოლოს მოვასწარი და შევაგინე. უცებ მესმის, რას მაგი ნებ, ქეთინო ვარ, კანტიძე, დამი რეკეო. ვაიმე... დავრეკე, დავიწყე ბოდიშების მოხდა, ახსნა და მაჩე რებს, მოიცა ნუ იხარჯები, მოკლ ედ გეტყვი, ხვალ თეატრში მოდი, კონტრაქტს ხელი მოაწერე, სტ ურუამ აგიყვანაო, კარგად იყავიო და გათიშა. გავშტერდი. ჩემი და, დედაჩემი მეკითხებიან, რა ხდებ აო. მე ხმას ვერ ვიღებ, ვზივარ და ვფიქრობ, ეხლა ეს მართლა მო ხდა თუ გავრეკე? არადა მოხდა... ასე და ასე, რუსთაველის თეატ რში ამიყვანეს-მეთქი. მახსოვს, ჩამოვედი, სანაპიროზე ფოთლები რომ ყრია, დიღმის სანაპიროდან ორთაჭალამდე ჩავედი ფეხით... სხვას ვერ ვაკეთებდი ვერაფერს, მოვდიოდი და ეს ყველაფერი მა რთლა ხდება თუ მეჩვენება-მე თქი, ვფიქრობდი, უცებ ჩემს ცხ ოვრებაში მოხდა ის, რაც მე ძალი ან მინდოდა...“ მივიდა თეატრში. გაანაწილეს „12 განრისხებულ მამაკაცში“ და ბუღაძის 2 პიესაში. დაიწყო რეპეტიციები. „ერთ-ერთ რეპეტიციაზე შემო დაინ და მეუბნებიან, „მეთორმეტე ღამეში“ იოსები შენ უნდა ითამაშ ოო. როდის? ზეგ. პატარა როლია, არ ინერვიულოო. ვითამაშე ეს იო სები. მოვკვდი ოღონდ, „მეთორმ ეტე ღამეში“ ვთამაშობ, სპექტა კლში, რომელზეც ვაბოდებდი... შემდეგ სტურუამ გადააკეთა, იო სებისა და მღვდლის როლი გააე რთ
ლიან და თან ძალიან მადგება, სულ გადარბენები მაქვს და მანქ ანით ნამდვილად ვერ მოვასწრე ბდი ამდენ საქმეს, თან ეკონომ იურია. არ ვწუწუნებ, მაგრამ არც თავზე გადამდის. ჩვეულებრივად ვცხოვრობ...“ თავისუფალი დრო არ აქვს, მა გრამ მაინც აქვს – ძილს აკვნეტს ამ დროს. ასე მაგალითად, ადგება და ღა მე წავა სათევზაოდ. „თევზაობაზე ვგიჟდები, ღა მე მივდივარ, დილით მოვდივარ ხოლმე. დავიჭერ, ან არ დავი ჭერ, მაგრამ მაინც... მაინტე რესებს იარაღი, ნადირობაც მი
ყვარს, ვერ ვიტყვი, რომ დიდი მონადირე ვარ, მომიკლავს კუ რდღელი, ფრინველები, დათვზე სანადიროდ არც ვყოფილვარ... ვარჯიში მიყვარს, ვვარჯიშო ბდი კიდეც თეატრში ტრენაჟ ორებზე, სხვა არ ვარჯიშობს? მე ვვარჯიშობ, რა პრობლემაა, ამოვიცვამდი შორტებს და და ვდიოდი გიჟივით... უბრალოდ, ახლა ვეღარ ვახერხებ დროის გამო, თან სიგარეტიც მიშლის ხელს. დილით სირბილი მიყვარს, მაგრამ შუაღამისას რომ მიხვალ სახლში, დილაუთენია როგორღა ადგები და ირბენ? არ გამომდის გრაფიკის გამო...
ნატვრა
იანა და მღვდლის თამაშიც მე მომიწია. „12 განრისხებულის“ რეპეტიციები გრძელდებოდა, შე მოდის ისევ ქეთინო კანტიძე და მეუბნება, სამ დღეში „მეთორმ ეტე ღამეა“, მაგრამ შენ მღვდელს და იო სე ბს კი არ თა მა შობ, შენ უნდა ითამაშო ჰერცოგი ორსი ნი... სამი დღე.... მომცეს ტექსტი, დღისით რეპეტიციებს გავდიო დი, ღამე ტექსტს ვსწავლობდი, გავათენე სამი ღამე და ვისწავლე, ტექსტი მართლა არ შემშლია, მა გრამ რა ვითამაშე, კაცმა არ იც ის, მაგრამ ვითამაშე... სხვა სპექ ტაკლების წინაც ვღელავ, მაგრამ დღემდე, როცა „მეთორმეტე ღა მეს“ ვთამაშობთ, სცენაზე სანამ გავალ, ვკვდები და ისე გავდივარ, ის ში ში და ემ ოც ია ვერ მოვიშორე... ეს იყო ძა ლიან დიდი ნდობა და პასუხისმგებლობა.
ყბადაღებული მითი ხურციას ყბაზე
თეატრალურ ინსტიტუტ ში, დღესაც „მითივით“ უყვე ბიან ახალბედა სტუდენტებს იმას, თუ როგორ გაისწორა თეატრის გულისთვის ლევან ხურციამ ყბა. „პირველ კურსზე რომ ვი ყავი, მაშინ გავისწორე კბილ ები, არასწორი თანკბილვა იყო და გავისწორე, სამე დიცინო ენაზე ესეც ყბის ოპერაციაა, მაგრამ ეს არ იყო პლასტიკური ოპ ერაცია. უბრა
ლოდ, ა რა სწ ორ ი ტანკბილვა იყო, არაფერს არ უშლი და ხელს, მაგრამ მე ტყველების სრულყო ფისთვის სასურველი იყო, გამესწორებინა და გავისწორე...“
ქალებსა და მექალთანეობა ზე
„მე ხმამაღლა ვამბ ობ, ქალი არსება მიყვ არს, ეს თუ მექალთან
ეობაა, ვიყო მექალთანე... რატომ მთვლიან ასე? ურთიერთობები მქონდა ბევრი... რაღაც იყო, არ გამოვიდა, დაიწყო ახალი... ისევ არ გამოვიდა, დაიწყო ახალი... მაგრამ ეს ტყუილის ფონზე არ ასოდეს ყოფილა... სიტყვას „მიყვ არხარ“, ვამბობ ძალიან იშვიათ ად. სულ სამი ქალისთვის მაქვს ნათქვამი. ერთი იყო ბავშვობაში, როცა მეგონა, რომ მიყვარდა, ბავშვური სიყვარული აღმოჩნდა და დამთავრდა, მეორედ ინსტიტ უტის პერიოდში ვიყავი უზომოდ შეყვარებული, დამთავრდა წელი წად-ნახევარში ის ურთიერთობა, მაშინ ვამბობდი მიყვარხარ, და ახლა ვამბობ... – ანუ შეყვარებული ხარ? – ასე მგონია... და რატომ ვარ ახლა მექალთანე? ქალთან რომ მიდიხარ და ეტყვი, მომწონხარ და მინდიხარო და ის გეუბნე ბა, კარგიო, ეს მექალთანეობაა? ვერ ვიტან კაცს, რომელიც რა ღაცას ამოეფარება, თუნდაც სიყვარულს და ატყუებს ქალს. ყველასთან კი არ გამომდიო და და გამომდის, ისე კი არ აა, გავაწკაპუნებ ხელს და მომდევენ... ხან გა მომდიოდა, ხან – არა, მეც მიწევდა მიდგომა, მოდგომა, მაგრამ ამას თავისი პეწი ჰქონდა. – და ეს თეატრალ მა ნდილოსნებში? – არამარტო... საჯა როდ პირადი ურთიერთო ბების დაკონკრეტებას ვერ ვი ტან. ის კი არა, ძმ აკ აც ებთანაც კი ვერიდები ამას, პირადი იმიტომ ჰქვია, რომ პირადია. შეიძლება ქალები ერთმანეთს უყვებიან რაღაცებს, მაგრამ ჩვენ ამაზე არ ვლაპარაკ ობთ, ვისთან ვიყავი, რატომ ვი ყავი, როგორ ვიყავი, ეს არ არის კაცების გასარჩევი თემა...
„მინდა, ადამია ნები უფრო ლმობიერე ბი, უფრო ღიმილიანები ვიყოთ და ელემენტარუ ლად შევეცადოთ, რასაც ვიტყვით, ის გავაკეთოთ, არ მინდა რომ კაცის სიტყვამ ფასი დაკა რგოს...“
„მიყვარს“
„რაც კი საბურავზე დადის, ყველაფერი მიყვარს, ვგიჟდები, მოტოციკლიც მყავს, მანქანაც, ველოსიპედიც. ველოსიპედსაც ძალიან დიდი მუღამი აქვს, თუ ღამით თავისუფალი დრო მაქვს, გავიკეთებ ყურსასმენებს, ჩავრ თავ მუსიკას და დავკატაობ ვე ლოსიპედით. თან სხვა ემოცია მოაქვს, თან ჯანსაღი ცხოვრებაა. მოტოციკლიც ძალიან მიყვარს, საერთოდ ექსტრიმი მიყვარს ძა ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
31
იანუკოვიჩი და სააკაშვილი სხვადასხვა მიმართულებით მოძრაობენ
32
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
დავით ავალიანი უკრაინის პრეზიდენტმა, ვიქტორ იანუკოვიჩმა განაცხადა, რომ აუცი ლებელია უკრაინულ კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანა და ძლიერი საპრ ეზიდენტო მმართველობის დაბრუნება. მისი თქმით, ამის გარეშე უკრაინაში რეფორმების ჩატარება ვერ მოხერხდე ბა, რადგან დღევანდელი სისტემა ხელს უშლის არაპოპულარული გადაწყვეტი ლებების მიღებას. საქმე ისაა, რომ 2004 წელს, როდე საც უკრაინაში რევოლუცია მოხდა, რუსეთის ჩარევის შემდეგ უკრაინის პა რლამენტმა შეიტანა ცვლილებები კო ნსტიტუციაში, რომლითაც ეს ქვეყანა, ნაცვლად საპრეზიდენტო რესპუბლი კისა, საპარლამენტო-საპრეზიდენტო რესპუბლიკად გადაკეთდა. ამ ცვლილე ბების მიზანი „რევოლუციონერთა“ და სუსტება იყო. ანუ, მოსკოვი და უკრა ინის პრორუსული ძალები (იგივე იანუ კოვიჩი) ცდილობდნენ, მაქსიმალურად გაეძლიერებინათ პარლამენტი, რათა ახალ პრეზიდენტს, ვიქტორ იუშჩენკოს ვეღარ შეძლებოდა რეფორმების გატა რება და ისე დაესრულებინა თავისი მმ ართველობა, როგორც დაასრულა. გათვლა სრულიად ზუსტი აღმოჩნ და: მართლაც, კონსტიტუციური ცვ ლილებების შედეგად გაძლიერებულმა პარლამენტმა, რომელმაც მინისტრთა კაბინეტის ფორმირების უფლება მი იღო (როგორსაც საქართველოს პარლ ამენტი ახალი კონსტიტუციით მიიღ ებს), პრეზიდენტ იუშჩენკოს უამრავი პრობლემა შეუქმნა, თანდათან დაას უსტა, ყოფილი რევოლუციონერი თა ნამებრძოლები (იულია ტიმოშენკო და სხვანი) გადაჰკიდა, ხოლო საბოლოოდ ყოველივე იანუკოვიჩის გამარჯვებით დასრულდა. მაგრამ დღეს უკვე ვიქტორ იანუკო ვიჩს აღარ მოსწონს კონსტიტუცია და ცვლილებები, რომლებიც 2004 წელს მისთვის შეიტანეს, რადგან ეს სისტემა უკვე იმავე იულია ტიმოშენკომ და ვი ქტორ იუშჩენკოს პარტიამ შეიძლება გამოიყენონ მის წინააღმდეგ. მით უმეტეს, რომ ახლოვდება საპა რლამენტო არჩევნები, იანუკოვიჩის „რეგიონთა პარტიის“ რეიტინგი სულ უფრო ეცემა, ხოლო დღევანდელი სი სტემით, საკმარისია, იანუკოვიჩის პა რტია რამდენიმე დეპუტატმა დატოვოს და მინისტრთა კაბინეტი „გადამდგა რად“ ითვლება. ესე იგი, იანუკოვიჩს უნდა, აღადგინოს საპრეზიდენტო რე სპუბლიკა, რაც უკრაინაში პრეზიდენტ კუჩმას დროს არსებობდა, რათა უკრა ინაში ერთპიროვნული მმართველობა დაამყაროს. საქართველოში კი პროცესი საპი რისპიროდ ვითარდება: „ვარდების რე ვოლუციაში“ გამარჯვებულმა „ნაცი ონალურმა მოძრაობამ“ 2004 წელს სა პრეზიდენტო ინსტიტუტი გააძლიერა, რამაც სააკაშვილს არაპოპულარული რეფორმების გატარების საშუალება მისცა. 2013 წლისთვის ეს რეფორმები დასრულებული იქნება, ხოლო ქვეყანა ევროპული მოდელის საპარლამენტოსაპრეზიდენტო მოდელზე გადავა. ანუ, ვიქტორ იუშჩენკომ, რომელმაც 2004 წელს სპეციალურად დასუსტებული სა პრეზიდენტო პოსტი დაიკავა, ვერანა ირი რეფორმა ქვეყანაში ვერ გაატარა და საბოლოოდ დამარცხდა. იანუკოვი ჩმა ყველაფერი გააკეთა დასავლური ძალების დამარცხებისთვის და ახლაღა, როდესაც ძალაუფლება გაინაღდა, ისევ „საპრეზიდენტო“ მმართველობაზე და ბრუნება მოუნდა, ნაცვლად 2004 წელს შემოღებული „ევროპული მოდელისა“. თუმცა დღევანდელ ვითარებაში, ია ნუკოვიჩის მცდელობა შეიძლება უშედ ეგო აღმოჩნდეს, ხოლო უკრაინამ თავის დროზე ვერც რეფორმების გატარება შეძლო ძლიერი საპრეზიდენტო მმარ თველობის გაუქმებით, დღეს კი დემო კრატიულ მოდელს ისევ ავტორიტარუ ლი ცვლის მაშინ, როდესაც საქართვე ლომ პირიქით იმოქმედა რევოლუციის შემდეგ და უკრაინასთან შედარებით ნამდვილად მოიგო! ახლა დინების საწინააღმდეგოდ მო ძრაობა უკვე გვიან არის.
საქართვ
9 აგვისტოს ცხინვალში ამირან მამალაძეს უკან ასკნელი ბრძოლა ჰქონდა მტერთან. დაჭრილი მეთაურ ის გადასარჩენად შებრუნდა უთან ასწორო ბრძოლა ში და დაიღუპა. მტრის ტყვიას გა დარჩენილი მისი მეგობრები დღეს აც აღფრთოვანე ბით იხსენებენ ამ ირანის გმირობის ამბავს. ყველაზე უშიშარი იყო და თავდადებით იბ რძოდაო, – უყვები ან მშობლებს, რო მლებსაც ნუგეშად მხოლოდ შვილის გმირობა დარჩათ. ამირან მა მალაძე 1985 წლის 21 ივლისს შუახ ევის რაიონის სო ფელ ბარათაულში დაიბადა. ბათუმში სწავლობდა, შოთა რუსთაველის სა ხელობის უნივერ სიტეტში, სამხედ რო კათედრაზე... შემდეგ იყო სავა ლდებულო სამსახ ური და სამუდამო კონტრაქტი სამშ ობლოსთან, რომე ლიც მან 23 წლ ის ასაკში გააფორმა.
ველოსთან გაფორმებული კონტრაქტი
გურამ მამალაძე, მამა: „ამირანს თავისი საქმე ძალი ან მოსწონდა, ყოველთვის იც ოდა, რას აკეთებდა და არას დროს შემცდარა. მან იცოდა, რომ სამშობლოს სჭირდებოდა და დადგა კიდეც მის სადარა ჯოზე. ჩემთვის ძნელია ამ ყვ ელაფრის გახსენება, მაგრამ მეამაყება, რომ გმირის მამა მქვია. დიდი ჯილდო დამიტო ვა, ისე წავიდა ამ ქვეყნიდან. ომში წასვლამდე ტელეფო ნით მიკავშირდებოდა – 6 აგ ვისტოს მერე აღარ გვილაპ არაკია. გადმოცემით ვიცით, რომ თავდადებით იბრძოდა. ასმეთაური და ოცმეთაური ამ ბობენ, ის რომ არ ყოფილიყო, არც ერთი არ ვიქნებოდით ცო ცხლებიო. როცა მეთაური გე ლა ჭედია დაიჭრა, მის გადასა რჩენად სამი კაცი შევიდა სა ბრძოლველად და იქიდან ერთი გამოვიდა ცოცხალი... იცოდა, სადაც მიდიოდა, ისიც კარგად იცოდა, რომ საფრთხე ემუქ რებოდა, მაგრამ ამაზე ჩვენ ერთ სიტყვასაც არ გვეუბნებ ოდა. 9 აგვისტოს დაიღუპა ცხ ინვალში, ბრძოლის ველზე. ინტერნ ეტში ვნახეთ ს ურ ათ ებ ი , დ აჭ რი ლ ი ა მი რა ნი ა გადაღებუ ლი... დღე სა ც გულს მი კლავს მასზე საუბარი, უც რემლოდ ვერ ვიხსენებ. ს პო რტ სმ ენ ი იყო – კარატისტი, უყვარდა ვარჯიში, ჯარი. ამბო
ბდა, საქართველოს თუ დავჭ ირდები, წამით არ დავიხევ უკ ანო. ასეც მოიქცა. ასმეთაურს რომ უკითხავს, ვინ წამოვაო, პირველი ამირანი გამოხმაუ რებია, წავიდეთო. ჩემი მეორე შვილი უშლიდა წასვლას, მა გრამ ეუბნებოდა: „უნდა წავი დე, სადაც არ უნდა ვიყო, ჩემი ბედი იქ მიმყვებაო“. არასოდეს არაფრის ეშინოდა. დარწმუნე ბული ვარ, შიში ბრძოლის დრ ოსაც არ ექნებოდა, ასეთი იყო ჩემი ამირანი. ვაჟკაცი, სამშ ობლოს პატრიოტი, სულით მე ბრძოლი. 23 წლის უკვე გმირი გახდა, მეტი საამაყო რა უნდა მქონდეს, ეს ჯილდო ხომ ჩვენ დაგვიტოვა. ბედისწერაა, ეტ ყობა, ასეთი, მაგრამ მე ამაყი მა მა ვარ, ას ეთი შვ ილი რომ გავზარდე“.
ამირან მამალაძე, კაპრალი
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
33
რუსული მესიჯები დათო ავალიანი ბევრს შეუნიშნავს, რომ რუსული პოლიტიკის ყველაზე ზუსტი ინდიკატორი არის რუსული ტე ლევიზია. ბოლო დროს ეს ტელევიზია საქართ ველოს თუ არ დაუტკბა, ყოველ შემთხვევაში საინფორმაციო დივერსიები ჩვენი ქვეყნის წინააღმდეგ ნამდვილად შემცირდა. ამავე დროს, მოსკოვმა რამდენიმე თითქოსდა უცნაური გადაწყვეტი ლება მიიღო. „უცნაური“ მისი ბოლოდროინდელი აგრესი ული პოლიტიკის გათვალის წინებით. მაგალითად, რუ სულმა „როსავიაციამ“ ნება დართო რუსულ კომპანია „სიბირს“ და ქართულ „აი რზენას“, შეას რულოს ფრ ენები თბ ილი სი ს მ იმ ა
34
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
რთულებით. ლაპარაკია, აგრეთვე, რეისებზე ბათუმში. თანაც, „სიბირის“ ავიაბილეთები შედარებით იაფია. გა ნსაკუთრებით შესამჩნევია სხვაობა ბიზნესკლასში. სულ რამდენიმე თვის წინ კი მოსკოვში ავიამიმო სვლაზე ლაპარაკიც არ სურდათ. ეს იმ სანქციების ნა წილი იყო, რომელიც მოსკოვმა ჯერ კიდევ 2006 წელს შემოიღო. რუსებს აშკარად ეგონათ, ეს სანქციები სა ქართველოს დაღუპავდა, ხოლო მოსკოვსა თუ „პიტე რში“ იოლად გადაფრენა-გადმოფრენის მოყვარულები ხელისუფლებას ასევე იოლად დაამხობდნენ. თუმცა, ემბარგომ ის შედეგი ნამდვილად ვერ გამო იღო, რასაც ელოდნენ. ამავდროულად, მიმოსვლის შე წყვეტა მოსკოვს სხვა პრობლემებს უქმნიდა: ამოდენა აგენტურას, რაც საქართველოში (პირველ რიგში, ბა თუმში) ჰყავთ შექმნილი, რჩენა და ურთიერთობა ხომ უნდა? გარდა ამისა, საქართველოსა და რუსეთს შორის გაუცხოებაც იზრდება. ესე იგი, გაუცხოება უბრალო ხალხს შორის. მათ, ვინც ათწლეულების განმავლობაში მიეჩვია ყვ ელა პრობლემის (განათლებიდან ჯანმრთელობამდე) რუსეთში გადაწყვეტას, აღმოაჩინეს, რომ საქართვე ლოს მეზობელია თურქეთი, რომელიც ყველა თვალ საზრისით რუსეთზე არანაკლებ (თუ მეტად არა) განვ ითარებული ქვეყანაა და სადაც ყოველგვარი ზედმეტი პრობლემის გარეშე, უწვალებლად (ესე იგი პირდაპირ) შეიძლება გადაფრინდე დაახლოებით იმავე ფასად და უფრო იაფადაც კი, ვიდრე მოსკოვში – კიევის ან მინს კის გავლით. ამგვარი გაუცხოება კი ნამდვილად არ შედის რუსეთის ინტერესებში. საქართველო ხომ პუ ტინს მომავალი ახალი კავშირის წევრ რესპუბ ლიკად ესახება და თუ ხალხის გაუცხოება დაიწყო (ხელისუფლებათა გაუცხოების პარალელურად), მაშინ ამის მიღწევა ბე ვრად რთული იქნება. ამიტომ მოსკოვმა თავისი სა ნქციებიდან ნელ-ნელა გამოსვ ლა გადაწყვიტა და თბილისს შესთავაზა, გაემართათ მოლაპარაკება რეგულა რული ფრენების შესა ხებ. ამით უნდოდათ, საქმე ისე წარმ ოეჩინათ, რომ ინი ცი ატ ივ ა თითქოს სა ქარ თვ ე ლოდან მო
დიოდა. გარდა ამისა, თუ ჩვენი ხელისუფლება დღევ ანდელ ვითარებაში რეგულარული ფრენების აღდგენას დასთანხმდება, მას უბრალოდ აღარ დარჩება არგუმე ნტი მოსკოვი-სოხუმის რეისთა საწინააღმდეგოდ. ესე იგი, რუსები ჩვეული ეშმაკობით მოქმედებენ: თვითონ სჭირდებოდათ მიმოსვლის აღდგენა, მაგრამ, ამავე დროს, მაქსიმალური მოგების მიღებაც უნდო დათ. მაგრამ ამჯერად ქართული მხარე არ მოტყუვდა: არავითარი ოფიციალური მოლაპარაკება მიმოსვლის აღდგენაზე არ გამართულა. გარდა ამისა, რუსებმა ვერ მიაღწიეს, რომ ჩარტერული (დროებითი) ფრენები მხ ოლოდ „სიბირს“ შეესრულებინა და არა ქართულ „აი რზენას“. მათი გათვლა ასეთი იყო: ქართველებს ეს ფრენები ძალიან სჭირდებათ და დისკრიმინაციულ პირობებზეც დასთანხმდებიანო. თუმცა, ნურას უკაცრავად: „აირზ ენამ“ თანაბარი უფლება მიიღო, რადგან თბილისიდან მოსკოვში ერთმნიშვნელოვანი პასუხი გაიგზავნა: ან საერთოდ არ შესრულდება ფრენები, ან „აირზენაც“ იფრენსო. დღეს რუსებმა უკვე ვეღარც გაბედეს ე.წ. „დავალიანების“ თემის წამოწევა. ესე იგი ვალისა, რო მელიც 1992-1995 წლებში დაუგროვდათ უკვე არარ სებულ კერძო კომპანიებს. 2008 წლის გაზაფხულზე საქართველომ ეს ვალი ნაწილობრივ მაინც გადაიხადა, ფრენები დროებით აღდგა, მაგრამ მალევე (აგვისტოს აგრესიის დროს) ისევ შეწყდა. რუსებმა როგორც კი დაინახეს, ქართველები ფსევ დოვალების დაფარვას აღარ აპირებდნენ და ფრენების აღდგენა ნებისმიერ ფასად სულაც არ უნდოდათ, ეს ულტიმატუმი მოხსნეს და ფრენები მაინც აღადგინეს. ისევ და ისევ ხაზი უნდა გაესვას, რომ ინიციატივა მოსკ ოვიდან მოდიოდა. ოფიციალური თბილისი კი მხოლოდ პასუხობდა. მაშასადამე, მთავარი კითხვაა: რატომ და სჭირდა რუსეთს „კომპრომისულობის“ დემონსტრირ ება? ჯერ ერთი იმიტომ, რომ მოსკოვში გაცოფებულნი არიან აფხაზ სეპარატისტთა უარით, დააბრუნონ აფხა ზეთში ეთნიკური რუსები და დაუბრუნონ მათ ბინები. ესე იგი, სოხუმს მიანიშნებენ, რომ ზოგი რამ კიდევ შე იძლება შეიცვალოს. მაგრამ, რაც მთავარია, ახლოვდ ება სექტემბერი, როდესაც, ამერიკასთან შეთანხმების შესაბამისად, უნდა გადაწყდეს რუსეთის მსოფლიო სა ვაჭრო ორგანიზაციაში შესვლის საკითხი. მთავარი პრობლემა ამ პროცესში საქართველოს თანხმობაა. რუსებს იმედი აქვთ, ამერიკელები სააკაშ ვილზე ზეწოლას განახორციელებენ და სათქმელსაც აძლევენ: „ხომ ხედავთ, რუსეთმა ზოგიერთი სანქცია გააუქმა, მაგალითად, ფრენები აღადგინა და რაღას ჯი უტობთო“. თუმცა, საეჭვოა, ამ არგუმენტმა გაჭრას: დღევან დელ პირობებში WTO ჩვენი ქვეყნის უკანასკნელი ძა ლიან სერიოზული ბერკეტია და თუ ის „გაიყიდება“, მხოლოდ ძალიან დიდ ფასად უნდა გაიყიდოს. ყოველ შემთხვევაში, მხოლოდ ფრენების აღდგენა (ისიც პუტი ნის აგენტურული და პროვოკაციული მიზნებით) „ის ფასი“ ნამდვილად არ არის.
იუნკერებთან ერთად დაღუპული ერთადერთი ქალი
მარო მაყაშვილი ნინო ჩლაიძე 1919 წელს, ეროვნული არმიის ჩამოყალიბებისთვის ქართველ მეომ ართა და მაღალი ჩინის ოფიცერთა კორპუსის შესაქმნელად გადაწყდა, გახსნილიყო ქართული სამხედრო სკოლა, რომელსაც იუნკერთა სასწ ავლებელი დაერქვა. საქართველოს დამოუკიდებლობის ურთულეს პერი ოდში, რესპუბლიკურმა მთავრობამ გამოსცა ბრძანება, რის საფუძველ ზეც მოხდა საქართველოს რესპუბ ლიკის მთელი სამხედრო უწყებების რეორგანიზაცია და საფუძველი ჩაეყარა ქართული შეიარაღებული ძალების შემდგომ განვითარებას. სა სწავლებელში ძირითადად ქართველ თავადაზნაურთა შვილები სწავლო ბდნენ. მალე სამხედრო სკოლა შეიარა ღებული ძალების სამაგალითო შენა ერთად იქცა. 1921 წელს, როდესაც თბილისს მე-11 არმია მოუახლოვდა, სამხედ
ალგაზრდების ნაწილი კოჯორ-ტა ბახმელასაკენ დაიძრა. რუსული მე11, მე-9, მე-3, მე-13 არ მი ებ ისა და ბუდიონის კავალერიებს 20-23 წლის სამხედროები და მოხალისეები უპირ ისპირდებოდნენ. მოვლენები ტრაგ იკულად განვითარდა. 1921 წლის 25 თებერვალს, საქართველომ დამოუკ იდებლობასთან ერთად, ახალგაზრ დების საუკეთესო ნაწილი დაკარგა... 26 თებერვალს, თბილისის გასა ბჭოების მეორე დღეს, ქალაქის მოსა ხლეობამ რუსთაველის პროსპექტზე დიდი სამგლოვიარო პროცესია მო აწყო. მიასვენებდნენ ქართველ და ღუპულ მეომრებს, ხოლო უკან, ნელი ნაბიჯით, მდუმარე ხალხი მოაბიჯებ და. „ეს სანახაობა იმდენად ტრაგიკ ული იყო, რომ გაოცებასთან ერთად მოკრძალების გრძნობას იწვევდა კო მუნისტებისა და წითელარმიელების რიგებში და ახალ ადმინისტრაციას აზრადაც არ მოსვლია, ამ პროცეს იისთვის ხელი შეეშლა“- იხსენებდა გერონტი ქიქოძე. XIX საუკუნეში,
კოჯრის ტყეში დახოცილი იუნკერები რო სკოლამ ახალი საბრძოლო დავა ლება მიიღო. მათ თბილისის მისადგ ომები უნდა დაეცვათ. იუნკერებთან ერთად, ქვეყნის დამოუკიდებლობის დასაცავად, ქართველი რჩეული ახ
პარლამენტის შენობის ადგილას, ალექსანდრე ნეველის სახელობის დიდი რუსული ეკლესია იდგა. დღევ ანდელი პარლამენტის შენობის ქვეშ დღემდე განისვენებენ კოჯორ-ტაბა
ხმელაზე დაღუპული იუნკერები და ერთადერთი დაღუპული ქალი, 20 წლის მოწყალების და, მარო მაყაშვ ილი. მარო მაყაშვილის მამა-კონსტა ნტინე (კოტე) მაყაშვილი, ცნობილი პოეტი და მწერალთა კავშირის დამა არსებელი იყო. ხოლო დედა - თამარ გაბაშვილი, მწერლის, ეკატერინე გა ბაშვილის ასული გახლდათ. ოჯახში 5 ბავშვი იყო. მარო ქალთა ქართულ გიმნაზიაში სწავლობდა, რომლის დასრულების შემდეგ, თბილისის უნივერსიტეტში სიბრძნისმეტყვე ლების ფაკულტეტზე ჩააბარა. უც ხო ენების შესწავლა, და სწავლის საზღვარგარეთ გაგრძელება სურდა: „მინდა საზღვარგარეთ ძალიან და ძალიან. წავალ უსათუოდ. სწავლის შემდეგ ერთ წელიწადს ვიმსახურ ებ, მოვაგროვებ ფულს და გავუად ვილებ ჩემს მშობლებს ამითი... ძა ლიან მინდა პარიზში და იტალიაში. ნუთუ რამე შემიშლის ხელს?“ ხელი შეეშალა. მეორე კურსის სტუდენტი იყო, როდესაც ტრაგიკული მოვლენ ები განვითარდა. ოჯახიდან ფრონ ტზე, ჯერ მაროს უფროსი ძმა, შალვა წავიდა. „აბა, რას ვერჩით დენიკინს, რა უნდა ჩვენგან? ოჰ! როდის უნ და ამოვისუნთქოთ თავისუფლად. როდის აყვავდება წალკოტივით ჩვენი ქვეყანა. რად ვუნდივართ ჩვენ სხვებს… დაგვანებონ თავი… არა. ქართველი ერი მხნე და გულა დი არის, არავის დაანებებს თავის სამშობლოს. სამშობლოსადმი სი ყვარული უდიდესია, სხვა ყველა გრძნობაზე მაღლა სდგას, შეებ რძოლება მტერს სისხლის უკან ასკნელ წვეთამდის. შეებრძოლება და ან სიკვდილი, ან გამარჯვება.“ ამ განწყობითა და სულისკვეთებით, მშობლების წინააღმდეგობის მიუხ ედავად, 19 წლის მარო მეგობრებთან ერთად, წითელ ჯვარში ჩაეწერა მო წყალების დად და კოჯრისკენ მიმა ვალ სანიტარულ რაზმს შეუერთდა. კოტე მაყაშვილმა, შვილის ამ გადაწყ ვეტილებას ლექსი მიუძღვნა: „შენც მიდიხარ იქ, საითკენაც ქართველები იჩქარიან, გული სევდით მეკუმშება და თან… და თან მიხარიან! მართალი ხარ: საქართველო გა ჭირვების წუთს განიცდის, ამგვარ წუთში წმინდა გრძნობა, წრფელი გრძნობა აღარ იცდის, რომ გაფუჭდე უსარგებლოდ?! არ მიჯერებ, თქმას არ მაცდი ჯერ ბავშვი ხარ უსუსური და სულით – კი დავაჟკაცდი!“ უკ ვე ფრონტიდან მარო, კოტე მაყაშვილს წერდა: „საყვარელო მა მა! მე ჯერჯერობით კარგად ვარ. სულ ერთი პოზიციისგან 112 ვე რსზე ვართ, მეორისგან 5 თუ 7-ზე. მტერი ჯერ შორს არის, ძალიან სც ხებენ ჩვენები. ძალიან აღფრთოვა ნებულები არიან. ცოტა თხილი და თუ შესაძლებელია, რამე ტკბილე ული გამოგზავნეთ... თავს გაუფ რთხილდით. გკოცნით ბევრს. ისე არა ცივა. მოკითხვა ყველა ჩვენებს. ნუ გეშინიანთ. გავიმარჯვებთ სა ხელოვნად. შენი მარო. “ წერილის დაწერიდან, სულ რაღაც 2 დღის შე მდეგ, მაროს გვერდით ყუმბარა აფ ეთქდა, ყუმბარის ნამსხვრევი თავის არეში მოხვდა, მარო ადგილზე გარდ აიცვალა... ზაქარია ფალიაშვილმა, ოპერა „დაისში“, მთავარ პერსონაჟს მარო მაყაშვილის პატივსაცემად მარო და არქვა. შემორჩენილია მარო მაყაშვილ ის დღიურები და ჩანაწერები. მათი კითხვა ემოციების გარეშე შეუძლე ბელია, ეს პატარა, გულუბყვილო გოგონას ჩანაწერებია, რომელსაც ცხოვრება უხაროდა და უყვარდა. „პრაიმტაიმი“ გთავაზობთ მისი დღ იურებიდან რამდენიმე ფრაგმენტს: „არც სახელი ვიცი, არც გვარი. ძალიან მომწონს. კარგი სახე აქვს.
მაროს დღიური ძალიანაც მინდა გავიცნო. როგო რც შევხვდები ხოლმე, ისიც მიყუ რებს, არ ვიცი, რისთვის, იმიტომ, რომ ვწითლდები, თუ... ღმერთო, გამაგებინე, ვინ არის... ამას წინათ თეთრ ჩოხაში ვნახე, შესანიშნავი იყო... რაღაც მემართება. ახლა ძა ლიან შემემჩნა მარტოობა. მინდა დედა მალე ჩამოვიდეს, მოწყენით ვარ...“ „ჩვენ წინ გაიარა პაოლო იაშვ ილმა. მასთან ჩემი შორეული ნა თესავი იყო. მე დავუკარი მას თავი. პაოლომ შეამჩნია… ისე მიყურე ბდა, რომ ძალიან გამიკვირდა… ბოლოს, ერთ კუთხეში დავდექით. ჩვენ პირდაპირ დადგნენ პაოლო, ტი ტე ტა ბი ძე და ორი პო ეტი, არ ვიცი მათი გვარები. მე ვდგევარ და ვწითლდები. ყველანი მე მიყუ რებენ… ელიჩკამ ხომ გამიწყალა გული – „იჰ, მარო, ნუ ღელავ, ნუ წითლდები…“ პაოლოს უკითხავს ჩემზედ, ვინ არის ესო. ნინა მაყაშვ ილი ეუბნება: „ეს კოტე მაყაშვილის ქალიაო“, - „კოტესი?“ გაუკვირდ ათ, ყველანი მობრუნდნენ, დამი წყეს ყურება. პაოლომაც. მე გავწ ითლდი, მოვავლე ხელი ქეთოს და გავიქეცით…“ 1918 წელი, 28 ივნისი. `…თუ გავთხოვდები, ქმრის კისერზედ არასგზის არ ვიქნები. ჩემთვის ვიმუშავებ და ჩემთვის ფულს შევიძენ. რა სამართალია, სხვისი ამაგით ცხოვრება. მე მაგის წინააღმდეგი ვარ.~
10 ოქტომბერი, 1918 წელი. `მთვარის შუქზე ვწერ ჩემს დღ იურს, სასიამოვნოა… გუშინ, არ ვიცი რათ, მგალობ ლიშვილებთან ამივარდა საშინელი ქვითინი, ისეთი, რომ თითქმის 1 სა ათი ვტიროდი. ამომიჯდა გული. ვე კითხები ჩემ თავს, რა არის, მაგრამ იგი სდუმს და პასუხს არ მაძლევს. რა მიზეზია, არ ვიცი… სხვაზე ფი ქრი უფრო კარგია, თავის თავზეც უნდა მაგრამ სულ მუდამ არა. ღმ ერთო რად დამბადე ქალად. ქალი უძლურია, მინდოდა ვყოფილიყავი მძლავრი და ჭკვიანი კაცი… ქალს პატრონობს კაცი, კაცს კი – ღმერ თი რა არის სიცოცხლე წვრილმანი ადამიანისათვის? სულელური და უქმე, რამ ჩემი აზრით…~ „ოჰ მონობა რა ცუდი რამ ყოფი ლა, შენ გინდა და სხვა გიშლის. რუ სეთმა რაც კარგი გვქონდა, ჩვენი კულტურა სულ დასცა, ახალიც არ აფერი შემოიტანა ენის გარდა. ამ ისთანა მფარველი, რომ ღმერთს არ გაეჩინა, უფრო კარგი იქნებოდა… ამ რუსობამ რა შედეგი მოუტანა ჩვენს ერს. ნუთუ დადგება ის დრო, როდესაც ძველებურად აუძგერებს ყველას გულს, ღმერთო მალე მო ვიდოდეს ის დღე და ქედმოხრილნი მარტო შენი მონები ვიყვნეთ... რა იქნა ძველი ჩვენი განათლება, სწ ავლა და კულტურა. მანდილი გა დააფარა ამას ყველაფერს ოხრად დარჩენილმა რუსმა, ოჰ, როგორ მძულან, მეტადრე ეხლა ამ ომის დროს.“
კოტე მაყაშვილი და თამარ გაბაშვილი ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
35
რა გაგიჭირდათ ასეთი?! კობა ინასარიძე აი, ამბავი: დევიდ ბექჰემის და – ლი ნი სახელმწიფოსგან შემწეობას იღებს! ამბობენ, ეს რომ დევიდმა გაიგო, სი ბრაზისგან კედლებზე გავიდაო. 35 წლის ფეხბურთელის ქონება ოფიც იალურად 125 მილიონ ფუნტად არის შეფასებული, მისი 38 წლის და კი... ის თურმე ისეთ გაჭირვებაშია, რომ განცხადება დაუწერია და ბრ იტანეთის ხელისუფლების გან კვირაში 164 ფუნტს იღებს. იგულისხმება, რომ 68 ფუნტით უნდა იარსებობს, 96 ფუ ნტისა კი გადასახა დები გადაიხადოს. თუმცა ლინ ბექჰ ემის გასაოცარი ამბა ვი ამით არ მთავრდება. თურმე ნუ იტყვით და, სამი შვილის დედას ახალი „ბოიფრე ნდი“ ჰყავს, ვიღაც მოძალადედ ცნობილი კრიმინალი. დევიდის მე გობრის თქმით: „დევიდს წარმოდგენა არ ჰქ ონდა, რომ ლინი შემწეობით ირ ჩენდა თავს. მას ლინისა და მისი შვილებისთვის ფული არასდროს დანანებია. სახლი, რომელშიც ლინი ცხოვრობს, დევიდის ნა ჩუქარია. ბექჰემს ახლობლების პატრონობა არ ესწავლება და დის ამბავი რომ შეიტყო, ამ იტომაც დასწყდა გული“. ამასთანავე, ახლობლებ მა იცოდნენ, რომ დევიდსა და ლინს ბოლო წლებში მთ
ლად კარგი ურთიერთობა არ ჰქონდათ. მიზეზი ის გახლავთ, რომ დევიდს ყოფილი სიძე არ მო სწონდა. 1998 წელს ფეხბურთელი დას ეჩხუბა, როდესაც გაიგო, რომ მისი ქმარი (რომელიც მაშინ ჯერ კიდევ „ბოიფრენდი“ იყო) კოლინ ევ ერი კოკაინით პირდაპირ სახლში ვაჭრობდა. 1999 წელს მის ბექჰემი კოკაინის ვაჭარს მაინც გაჰყვა ცოლად. დევიდს სხვა რა გზა ჰქონდა, რაც არ უნდა იყოს დაა, და ქორწილს დაესწრო, თუმცა მისმა მშვენიერმა მეუღლემ ვიქტორიამ კატეგორიული უარი განაცხადა და ვფიქრობთ, ისევე, როგორც ძალიან ბევრ რამეში, ამაშიც მართალი იყო. ბოლო წლებში დევიდ ბექჰემი ამერიკაში ცხ ოვრობს, „ლოს-ანჯელეს გელექსიში“ თამაშო ბს, თუმცა ტერიტორიული სიშორის მიუხედავ ად, ინგლისში დარჩენილ ნათესავებს პატრონ ობს. 12 წლის წინათ კი მან ლინს რომფორდში ხუთოთახიანი ბინა უყიდა. როგორც ზემოთ მოგახსენეთ, ლინ ბექჰ ემს სამი შვილი და ახალი „ბოიფრენდი“ ჰყავს. ეს კაცი, რომელსაც კრევინ ბრიგზი ჰქვია, ქა ლმა ორიოდ კვირის წინ „ფეისბუქით“ გაიცნო და უკვე სახლში მიიყვანა. დევიდი ამბობს, რომ მას ამ ვაჟბატონის კრიმინალურ ცხოვრება ზე წარმოდგენა არ აქვს და საერთოდაც, ერ თადერთხელ შეხვედრია ცხოვრებაში – მას და ვიქტორიას ლინი და მისი საყვარელი ივლისში, ლონდონში, უიტნი ჰიუსტონის კონცერტზე და უპატიჟიათ. დაბოლოს: ლინისგან განსხვავებით, ბექჰემს კარგი ურთიერთობა აქვს უმცროს დასთან, 28 წლის ჯოანთან, რომელსაც ესექსში ნახევარ მი ლიონად ღირებული სახლიც უყიდა. პრესამ სა იდანღაც დევიდის ოდინდელი ნათქვამი ამოჩ ხრიკა: „მამაჩემმა ამ ცხოვრებაში ერთადერთი რამ მთხოვა, დებს მიხედეო“.
დევიდ ბექჰემის დას სახელმწიფო ეხმარება
კრაუჩს კაუჭი მადრიდში ამოსდეს მსოფლიო ჩემპიონატზე ჩაფლავების შემდეგ ყველანი ვე ლოდით, რომ ინგლისის ნაკრების მილიონერი ვარსკვლავები თავს ჩაღუნავდნენ და ცოტა მოკრძალებულად მოიქცეოდნენ, მაგრამ აი, რა ხდება: ერთნი ღამის კლუბებში თვრებიან, მეორ ენი სიგარეტის წევით იბერებიან, უეინ რუნიმ კი სულაც ქუჩაში კედელს მიაშარდაო, წერენ ინგლისელი ჟურნალისტები და დასძ ენენ, რომ პიტერ კრაუჩმა პრემიერლიგელთა უზნეო ქცევას მთ ლად „გადაუჯოკრა“ – ის თინეიჯერ მეძავთან გამოიჭირეს. წარმოშობით ალჟირელი გოგონა, რომელიც ინგლისურ ტა ბლოიდებს მონიკა მინტის სახელით გაეცნო, ამბობს, რომ 198 სა ნტიმეტრი სიმაღლის ტოტენჰემელმა მას 800 ფუნტი გადაუხადა და ტაქსით ერთ სასტუმროში მიიყვანა, სადაც ღამით დარჩენა 80 ფუნტი ღირს. ეს ამბავი ივლისში მადრიდში მომხდარა, გახმაურე ბით კი ახლა გახმაურდა. ასე იყო თუ ისე, მოედო თუ არა მსოფ ლიოს ცნობა კრაუჩის მეძავებში წანწალის შესახებ, ფეხბურთელის აგენტი სადღაც გაქრა, მისმა კლუბმა „ტოტენჰემმა“ კი ენა მუცელში ჩაიგდო. სამაგიეროდ, ალაპარაკდნენ, მაგრამ რას ალაპარაკდნენ კრაუჩის საცოლის – აბიგალ კლენსის დაქალები. ცნობისთვის: პიტერი და აბიგალი წელიწადი და ერთი თვეა, რაც ერთად არიან. 24 წლის ქალის ერთ-ერთმა მეგობარმა თქვა: „აბიგალი შოკშია. აბა, წარმოიდგინეთ, რა დაემართებოდა ნებისმიერს, ასეთი რამ რომ გაეგო?“ თავად კლენსის ჟურნალისტები ვერ დაელაპარაკნენ. მოდელი და ტა ლეწამყვანი ლონდონში არ გახლდათ. ის მანჩესტერში გადაღებებზე იყო: ამზადებენ სატელევიზიო სერიალს გამოჩენილი ინგლისელი პარიკმახერ ების შესახებ. ცნობილია, რომ მის კლენსიმ და კრაუჩმა ტელეფონით ილაპ არაკეს. დაქალებმა თქვეს, რომ აბიგალი მომავალთან დაკავშირებით არან აირ გადაწყვეტილებას არ მიიღებს, სანამ უშუალოდ არ ნახავს პიტერს და პირისპირ არ დაელაპარაკება. რეპორტიორებმა ყურადღება მიაქციეს, რომ ქალს ნიშნობის ბეჭედი ჯერ კიდევ უკეთია. კრაუჩის ცხოვრებაში კი, როგორც ჩანს, მართლა ძალიან მძიმე პერიოდი დადგა. გარდა ამ პირადული სკანდალისა, მას ფეხბურთშიც აერია საქმე. ინგლისის ნაკრების მწვრთნელმა ფაბიო კაპელომ უნგრეთთან ამხანაგუ რი შეხვედრისთვის არ გამოიძახა და საერთოდაც, საეჭვოა, რომ ამიერიდან 36
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
კიდევ ათამაშოს ინგლისის ნაკრებში, ხოლო „ტოტენჰემი“ თურმე გაყიდვას უპირებს. რაც შეეხება კრაუჩის სკანდალურ თავგადასავალს, ეს ასე მო მხდარა: 29 წლის ფეხბურთელის კლასელსა და ბავშვობის ძმაკ აცს ედ ატკინს ცოლი მოჰყავდა და მისი ქორწილის წინ ბიჭებმა შაბათ-კვირას მადრიდში განავარდება გადაწყვიტეს. საინტერესოა, რომ მეძავმა ინგლისურ ტაბლოიდებს განუცხ ადა, კრაუჩი გაცილებით თავაზიანი ადამიანი გამოდგა, ვიდრე ესპანელი ფეხბურთელები არიან, რომლებთანაც ასევე ხშირად მაქვს ურთიერთობაო. მართალია თუ არა ის, რომ 46-მილიონიან ქვეყანაში ესპანელი ფეხბურთელები მაინცდამაინც ამ მონიკა მი ნტთან დარბიან, არავინ იცის. სამაგიეროდ, მეძავმა თქვა: „რას წა რმოვიდგენდი, რომ ასეთი ლამაზი საცოლის პატრონი სიყვარულში ვინმეს ფულს გადაუხდიდა“...
პოლიტიკურსექსუალური სკანდალების ტოპათეული გგონიათ, რომ პოლიტიკურ-სექსუალური სკანდალე ბის რეიტინგში პირველ ადგილს ბილ კლინტონისა და მონიკა ლევინსკის სასიყვარულო თავგადასავალი იკავებს? ცდებით. მიუხედავად იმისა, რომ მსოფლიო პრესა ხშირად ადგენს ამგვარ რეიტინგებს, ამ წყვილის ისტორია პირველ ადგილზე გასვლას ვერასოდეს ახერხე ბს, თუმცა საპატიო ათეულში საპატიო ადგილს, რა თქმა უნდა, მას ვერაფერი ეცილება. ახალახან ბრიტანულ პრეს აში სექსუალურ სკანდალებში გახვეული დასავლელი პო ლიტიკოსების „ისტორიული“ ათეული გამოქვეყნდა.
1
პირველი ადგილი
რეიტინგის პირველ ადგილის მფლობელი არც პრემიერია და არც პრეზიდენტი. ერთ დროს ბრიტანეთის თავდაცვის ყოფილი მინისტრი ჯონ პროფუმო ახალგაზრდა მანდილ ოსანთან სასიყვარულო ინტრიგაში რომ გაეხვია, ეს კიდევ არაფერი, სკანდალმა პიკს მაშინ მიაღწია, როცა გაირკვა, რომ ამ ლამაზმანს რამდენიმე მამაკაცთან ჰქონდა ურთი ერთობა, რომელთა შორის ერთ-ერთი „კგბ“-ს აგენტი იყო. ამ ამბავმა ბრიტანეთის მაშინდელმა პრემიერი თავისი კა ბინეტითა და პარტიით შეიწირა. პრემიერი გადადგა. მი ნისტრებმა, შესაბამისად, ჩემოდნებიც ჩააბარგეს, მაგრამ არაფერმა უშველა – პრემიერის მაშინდელმა პარტიამ ვე ღარ შეძლო არჩევნებში გამარჯვება. ეს იყო პირველი პოლიტიკური სექსსკანდალი, რომელიც ბრიტანეთის პრესამ გააშუქა და სწორედ მაშინ დაინგრა მითი პა ტიოსანი პოლიტიკოსების არსებობის შესახებ. ეს იყო 1962 წელს. აი, ამიტომაც გახდა პროფუმო პირველი.
მეორე ადგილი
ოქსფორდის კურსდამთავრებული ტორპი ბრიტანეთ ის ლიბერალური პარტიის ლიდერად 38 წლის ასაკში იქცა. ორი წლის შემდეგ კი ვინმე ნორმან სკოტი გამოჩნდა, რო მელმაც გამოაცხადა: მე და ტორპი საყვარლები ვიყავითო. და ეს იმ დროს, როცა ჰომოსექსუალიზმი აკრძალული იყო. ამას ხომ მოჰყვა სკანდალი, მაგრამ სკოტმა ცეცხლზე ნა ვთი გადაასხა და გამოაცხადა: ჩემს მოსაკლავად მკვლელი დაიქირავესო. პირადად ტორპი არ დაუსახელებია, მაგრამ ეჭვი პირდაპირ ლიბერალური პარტიის ლიდერზე მიიტანეს და ადამიანზე თავდასხმისთვის გაასამართლეს კიდეც. საბო ლოო განაჩენით სასამართლომ ის გაამართლა, მაგრამ მის შე ლახულ რეპუტაციას ვერაფერი ეშველა და ის იძულებული გა ხდა, კარიერა დაესრულებინა. ეს სკანდალი 1979 წელს მოხდა.
მესამე ადგილი
ათეულში სამართლიანად მოხვდა ისრაელის ყოფილი პრ ეზიდენტი მოშე კაცავი, რომელიც ისტორიაში ყველაზე ბინძურ სექსუალურ სკანდალებში გაეხვია. ის იძულებული გახდა, გადა მდგარიყო, მას შემდეგ, რაც ერთდროულად რამდენიმე ქალმა მას სექსუალურ ძალადობასა და გაუპატიურებაში დასდო ბრალი. მის წინააღმდეგ იმდენი სამხილი იყო, რომ ციხისგან მხოლოდ საპროც ესო შეთანხმებამ იხსნა ყოფილი პრეზიდენტი.
მეოთხე ადგილი
რა თქმა უნდა, ბილი და მონიკა. კლინტონი ქალების მოყვარული რომ იყო, ახალი არავისთვის გახლდათ, მაგრამ, როცა მონიკას ამბავი გახმაურდა, ამას კლინტონი კატეგორიულად უარყოფდა. როცა სამხ ილებმა კლინტონის „დანაშაული“ გამოააშკარავა, ბილმა ყველაფერი აღიარა და ამის გამო კინაღამ იმპიჩმენტის მსხვერპლი გახდა. იმპიჩმ ენტს კი გადაურჩა, მაგრამ რეიტინგებში უპირველესი სექსსკანდალის ტიტული ვეღარ გაინაღდა.
მეხუთე ადგილი
2
1987 წელს აგერი ჰარტი არჩევნებზე დემოკრატების ფავორიტი იყო და ამერიკის პოლიტიკის ამომავალ ვარსკვლავად ითვლებოდა. მასზე ამბობდნენ, საყვარელი ჰყავსო, ამიტომაც რეპორტიორები მოსვენებას არ აძლევდნენ და სულ თან დასდევდნენ. კარგა ხანს მოუწიათ დევნა და ბოლოს მიზანსაც მიაღწიეს. ერთ დღეს მისი სახლიდან გამომავალი ქა ლი გადაიღეს. ცოტა ხნის შემდეგ პაპარაცებმა ფოტო გაავრცელეს, სა დაც ეს ქალი ჰარტს მუხლებზე ეჯდა. ამ ამბიდან ზუსტად ერთ კვირაში ჰარტი დისტანციიდან გადავიდა, რითაც მაიკლ დუკაკისის გამარჯვებას მწვანე შუქი მისცა. ამ გარემოებამ მომდევნო ოცი წლის ამერიკის პოლი ტიკას სულ სხვა მიმართულება მისცა.
მეექვსე ადგილი
3
სილვიო ბერლუსკონი – პოლიტიკოსი, რომელიც ყველაზე მყარად ზის თავის ადგილზე, აურაცხელი სკანდალის მიუხედავად. ამ სიაში იტალიის პრემიერი გამოძახებით მომუშავე გოგონასთან სატელეფონო ზარის გამო მოხვდა. გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ასეთ გოგონებს პრემიერის რეზიდე ნციაში საღამოებზე დასწრებისთვის კარგ ფულს უხდიდნენ. ერთმა გოგონამ ისიც განაცხადა, ბერლუსკონი ამისთვის ევროპარლამენტში დეპუტატის ად გილს მპირდებოდაო. მართალია, ბერლუსკონის პოლიტიკურ კარიერას ვე რაფერი დააკლო ამ ამბავმა, მაგრამ მისი ოჯახი კი დაანგრია. სულ მალე ბე რლუსკონის ამის გამო ცოლი გაშორდა. პრემიერმა კი თავის გასამართლებლად მხოლოდ ეს თქვა: „წმინდანი კი არ ვარო“.
4
მეშვიდე ადგილი
აშშ-ს ისტორიაში მესამე პრეზიდენტსა და დამოუკიდებლობის დეკლარაციის ავ ტორს თომას ჯეფერსონს ბრალად დასდეს, რომ სახლში მონა ქალი სალი ჰყავდა სა ყვარლად და მისგან რამდენიმე შვილიც ჰყავდა. ეს ძალიან სერიოზული ბრალდება იყო და ჯეფერსონი სკანდალს მხოლოდ იმან გადაარჩინა, რომ 24-საათიანი ინფორმაციები სა და ინტერნეტის ეპოქაში არ ცხოვრობდა, და ეს ამბავი ძალიან სწრაფად მიაჩუმათეს.
5
მერვე ადგილი
8
ნიუ-იორკის გუბერნატორმა ელიოტ სპიტცერმა კორუფციას დაუნდობელი ბრძო ლა გამოუცხადა და კარგი მეოჯახისა და სერიოზული პოლიტიკოსის იმიჯი შეიქმნა. ბედის ირონიით სწორედ მისი გადაწყვეტილება იყო გამოძიებისას სატელეფონო ზა რების გამოყენება და სწორედ ამან მოუღო მის კარიერას ბოლო. ის შემჩნეული იქნა არასწორ ხაჯვებში, გამოჟონა ინფორმაციამ, რომ გუბერნატორი ხშირად მიმართავდა თანმხლებ ქალთა სააგენტოს, სადაც მას #9 კლიენტად იცნობდნენ. ფარისევლობისა და სიცრუისთვის გუბერნატორის კარიერა აღდგენას აღარ ექვემდებარებოდა.
მეცხრე ადგილი
6 10 9
28 წელი ამერიკის პოლიტიკაში, აქედან 18 წელი სენატორად იმუშავა – ლარი კრეიგს დიდებული კარიერა ჰქონდა. 2007 წელს კი ყველაფერი დაინგრა. ის მინე აპოლისის აეროპორტის ტუალეტში არასწორი საქციელის გამო დააკავეს, რო ცა გვერდზე მდგომ მამაკაცს ფლირტი დაუწყო. კრეიგი ყველაფრის მიჩქმალვას შეეცადა, მაგრამ არაფერი გამოუვიდა.
მეათე ადგილი
მარკ ფოლი მეტად პატივცემული კონგრესმენი იყო რესპუბლიკური პარტიი დან. მისი რეპუტაცია საბედისწეროდ შეილახა 2006 წელს, როცა გაირკვა, რომ ის ახალგაზრდა ბიჭებს უწესო წერილებს უგზავნიდა. ერთ-ერთი მსხვერპლთაგანი 16 წლისაც არ იყო. მართალია, პირდაპირი სამხილები კონგრესმენის მიმართ არ იყო, მაგრამ რაც იყო, ისიც საკმარისი აღმოჩნდა მისი პოლიტიკური კარიერის და სანგრევად. ზოგი ფიქრობს, რომ ეს სკანდალი მთავარი მიზეზი გახდა იმისა, რომ რესპუბლიკელებმა ამ წელს კონგრესში უმრავლესობა დაკარგეს.
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
37
ლევან ჯიშკარიანი გენიალური ირლანდიელი მუსიკოსის, შესანიშნავი „U-2“-ს ლიდერ ბონოს ვიზიტი რუსეთში უკვე იქცა არა მხ ოლოდ კულტურულ, არამედ პოლიტიკურ მოვლენად და კიდევ ერთხელ დაადასტურა, რამდენად მარაზმატულ ვი თარებაშია ამჟამად ეს ქვეყანა და მისი „ორთავიანი მმარ თველი ტანდემი“. ხელისუფლებამაც და ოპოზიციამაც ბონოს ვიზიტი თა ვისი „პიარისთვის“ გამოიყენა, მაგრამ თავისდაუნებურად მხოლოდ ის დაადასტურა, რომ რუსეთი ნამდვილად არ არ ის ნორმალური სახელმწიფო. ყოველ შემთხვევაში ისეთი, რომელმაც სხვებს უნდა ასწავლოს ჭკუა. აქვე უნდა ითქვას, რომ ბონო, რასაკვირველია, არ არ ის უბრალოდ მუსიკოსი. თუნდაც გენიალური მუსიკოსი. თანამედროვე დასავლეთში ის ძალიან ცნობილი და გავლ ენიანი საზოგადო მოღვაწეა: შემთხვევით როდი აქვს „გა ეროს კეთილი ნების ელჩის“ წოდება და ამიტომაც იწვევენ
სხვადასხვა საერთაშორისო ფორუმებზე (მაგალითად, და ვოსში), სადაც პრეზიდენტებთან და პრემიერებთან ერთად გლობალურ პოლიტიკაზე საუბრობს. რუსულად ამას „ზნ აკოვაია“ ჰქვია, ანუ, ქართულად, „ნიშანდობლივი“ ფიგუ რა. პუტინ-მედვედევმა ეს ყოველივე იციან, ამიტომ ბონოს გრანდიოზული კონცერტი კრემლის შორიახლოს მოუწყვ ეს, დიდი თანხაც გადაუხადეს, ოღონდ კი რუსეთის პრეზ იდენტს შეხვედროდა და მისი უბადრუკი მმართველობა „გაეპრავებინა“. ასეთი შეხვედრა სოჭში მართლაც შედგა – ჩაი მიირთვეს, იმუსაიფეს და თითქოს პოლიტი კაზე არც არაფერი უთქვამთ. უნიათო რუსულმა ოპოზ იციამ კი
ისღა მოახერხა, ბონოსთვის წერილი გაეგზავნა: „ჩვენს უბედურებაზეც დასძარი სიტყვაო“, მაგრამ ეს წერილი მან მხოლოდ მაშინ მიიღო, როდესაც სოჭიდან მოსკოვში ბრუნ დებოდა. ესე იგი წერილის დროზე გადაცემაც ვერ მოახერ ხეს ამ საცოდავებმა. სამაგიეროდ, როცა ბონო მღეროდა, სცენაზე ვინმე შე ვჩუკი აძვრა და „მიუმღერა“. მუსიკალური თვალსაზრისით, ეს იგივეა, ჯონ ლენონსა და ფილიპ კირკოროვს ან ბობ მა რლისა და ოლეგ გაზმანოვს რომ ემღერათ ერთად. თუმცა, პოლიტიკური დემარში მაინც შედგა – პუტინმედვედევმა ცხვირში მძლავრი და მწარე წკიპურტი მიიღ ეს, ხოლო ბონომ თავისი გამოცდილება ერთ უცნაურ და მარაზმში ჩამხრჩვალ ქვეყანაში მოგზაურობით გაამდი დრა. ორი კვირის შემდეგ კი დასავლური ცივილიზაციის „კეთილი ნების ელჩი“ ნიგერიაში მიემგზავრება ასეთივე „კულტურული პროგრამით“.
ბონოს ვიზიტი სლავურ ნიგერიაში რა შეემთხვა „უცნობს“ წიწამურთან ?
რამდენიმე დღის წინ წიწამური კიდევ ერთხელ გამხ დარა ისტორიული ფაქტის მომსწრე, თუმცა ეს ამბავი სახალისო უფროა, ვიდრე ტრაგიკული. „პრაიმტაიმს“ სა კმაოდ ინფორმირებულმა ადამიანმა მოუყვა, რომ უმცრ ოსი „გრეჩიხა“, რომელსაც ერთ დროს მესიასა და 21-ე სა უკუნის ილიასაც კი ეძახდნენ, საკუთარი „ჯიპით“ საგუ რამოსკენ მიჰქროდა. მანქანაში იმყოფებოდა მისი მეუღ ლეც. როგორც წყარო ყვება, „უცნობი“ ცოტა არაფხიზელ მდგომარეობაში იყო. ჰოდა, გზად მანქანაში რაღაც აწ კრიალდა, საათის მექანიზმის ხმის მსგავსი. „უცნობისთ ვის“ მეუღლეს უთხოვია, მანქანა გააჩერე და ვნახოთ, რა ხდებაო. რატომღაც გაჩეჩილაძეს ჩაუთვლია, რომ ჯიპში ვიღაცამ საათის მექანიზმის ასაფეთქებელი მოწყობილ ობა დაუმონტაჟა და მისი ლიკვიდაცია იყო დაგეგმილი. ერთ წუთში ავტომობილში პანიკა შეიქმნა. „უცნობმა“ სიჩქარეს მოუმატა და „გენიალური“ ფრაზა წარმოთქვა: მანქანას არ გავაჩერებ, წიწამურთან უნდა მივასწროო. :) ვერ გეტყვით, რამდენად სერიოზულად თქვა ეს, მაგრამ რა ვიცი, რა ვიცი... 38
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
რადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლ ლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირად ადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურ რადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლ ლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირად ადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურ რადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლ ლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირად ადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურ რადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლ ლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირად ადიექ სკლუზიურაესდპი რადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურ `პრაიმტაიმის~ პრესკლუბი წარმოგ გადაწყვეტილება არის უსამართლო. უს იდგენთ ზაალ სამადაშვილს: ართლო იქნებოდა ეს გადაწყვეტილება რადიექსკლამიმუ ზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლ რადპი – ოპოზიციის მხრიდან მუდამ არის შემთხვევაში, თუკი მათ არ შესთავაზებ იტიკა, რომ ახალ საკრებულოს არ აქ დნენ სამაგიერო სამუშაო ადგილს. მაგრამ ლუზკრ ალდპი ადიექ კ ი ადპირადიექსკლუზიურადპირად ვსი საკუ მარრ ისი უფ ებამოსილებერ ბი, რომ როდესაც სთს ავაზ ობლ ალტეუ რნაზ ტიულ საუ მუ რ აქტიური მონაწილეობა მიიღოს პოლი შაოს და თანაც უქმნი კიდეც შედარებით ტიკურ-სო იალ ურ ცხ ოვზ რებაი ში...ურ ეთეს სამუშაო ემოს, არის სრულსკ ადიექ სცკ ლ უ აუკიად დპი რგარა დესიექ ლუზიურადპირადიექსკლუზიურ – თბილისის საკრებულოს საკმარისი სამართლიანი. მე ასე ვფიქრობ. მართ ფუნქციები და საკმარისი საშუალებები ალია, ეს არის მტკივნეული, თუმცა სამა რადპი რადიექსკლუ ზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლ აქვს იმისთვის, რომ სასარგებლო იყოს რთლიანი გადაწყვეტილება. მით უმეტეს, ილისელებისთვის. ქალაქში მიმდინარე იმ ადამიანებისთვის, ვინც იმ ადგილებში ლუზთბ რ ადპირადიექსკლუზიურადპირად პრი ოცუ ესებრ ის მაა რთდპი ვისთვის, თუ ვი ნმეა მიდიექ ცხოვრობდა,ს საკ დაცლ გარუ ევაჭზ რობაი ხდუ ებ რ იჩნევს, რომ ეს არ არის საკმარისი, ამაზე ოდა. ისინი იყვნენ ძალიან ცუდ დღეში. შეიძლებს ა კაკ მათლ ი, ამაუ ში არზ არიი ს არუ აფერ რი ადპი – დევნილრ ებისა საკდ ითხიექ საც რომ შესკ ადიექ ლუზიურადპირადიექსკლუზიურ საოცრება. ჩვენ ვართ ადამიანები და გვ ვეხოთ... რამდენად სამართლიანია მა აქვს განსხვავებული მოსაზრებები. მოგა თდამი დამოკიდებულება და რამდენად უ დპი დიექსკლუზიურადპირადიექსკლ რადპი ხსენებთრ იმაა საც,დ რომიექ ოპოზიციას,ს როკ მელთა ნაზ ბარ ი მდუ გომარ რეოა ბაში არიან დღერ ს ა ლსაც, წინა საკრებულოსგან განსხვავებ დევნილები... მაგალითად, მთაწმინდის ლუზით, ი ურორ რუფა საკ ადპირადიექსკლუზიურადპირად უფ მეტა ი ადდპი გილი უჭირავს, როდიექ პარკისკენ მრ ვალლ სულიუ ანიზ ოჯაი ხი უ სა რ მრავალრიცხოვანი და მრავალფეროვა ერთოდ ცელოფნების კარავში ცხოვრო ნია. მათაც ლილ ან დიუ დი სა შუაი ლება თ აბს, მაშინ, როც ა სხა ვებდ ს ბინიექ ები უკანონსკ ადიექ სძაკ ზ უაქვრ დპი რ ლუზიურადპირადიექსკლუზიურ იმისთვის, რომ მონაწილეობა მიიღონ იმ დებათ... პრობლემების გადაწყვეტაში, რომელიც – დევნილების თემა არის საკმაოდ მძ რადპი კ ზპიი უ ამიდპი დ სბბით. უ რ ა სკლ ინფ ორმიექ აცია და პირო ასკ გალ ძლევთ, აუზ ცილი ე უვი ცია ადდპი ამიანების რ განწ ყოდ ბებიექ ი. დგას სარ ზოგაა დოდ ების იექ წინაშე. საკრეს ბულ ოსლუ იმე და რად ად რ მე, ჩე კომპეტენციირ ს ა ბლ ა დ და ვ ი ნ ტ ე რ ე ს დ ე – არ ი ს სა პ რ ო ტ ე ს ტ ო გა ნ წ ყ ო ბ ე ბ ი? ვრთა რაოდენობა გაიზარდა 37-დან 50ფარგლებში, ყველაფერს გავაკეთებ იმის ბატონო ზაალ,რ ოპო ზიდ ციისიექ ის ნაწილი, სკ –ლ რა თქ მა უნ არიუ ან ად ამია ანებდპი ი, რომლ აქ ედარ ნ 39ა არდპი ის მმართველირ გუნა დისდიექ თვის, რომ მათ ყოფლ ა შეუუ მსუბზ უქდი ეთ.უ ძა რ ლუზწემდე. ი უ სკ ა– დპი ა უ ზდა,ი რ რად რომელმაც უარი თქვა არჩევნებში მონაწი ებიც არიან სამართლიანად უკმაყოფილოები წარმომადგენელი, დანარჩენები კი არიან ლიან არ მომწონს, როცა ხმარობენ სიტყ ლეობაზე, ან ვერ აჩვენა სასურველი შედე და არიან უსამართლოდ უკმაყოფილოებიც. ოპოზიცს იის კ წევლ რები.უ შეზ იცვაი ლა უ კონრ ფ ავა „გასახლებას“. ნამდ დვილიექ ეში ხდება ამსკ უ ზ უგმარ ააქდპი იექ სარკ ლ უ ზიურ ადიექ დპი რსია გი,ლ შემო დგო მიდი ან გე ვს გა ტიურებას. რ ეს ა იმასდ არ ნი შნავს, რომ ის უნ და იყ ოს ჩვ იგურაციაც. რაოდენობის ზრდასთან და ადამიანების გამოყვანა და ალტერნატიულ პო ლ ი ტ ი კ ო ს ე ბ ის გა რ და, ქუ ჩ ის აქ ც ი ე ბ ი ს ენი ზრ უ ნ ვ ის სა გ ა ნ ი. რო ც ა ად ა მ ი ა ნ ე ბ ი გრ ოპოზიციის წარმომადგენელთა რიცხვის ფართში დაბინავება. დევნილთა ნაწილი თვდ ის ემიექ ზადება კულს ტუკ რისლ მოღუ ვაწეზ თა ნა ა დგაიექ უ ზესი უკრ დპი რა იუძნგარ დაიიექ სკლ რადპი ობეა ნ ამდპი ას, ეს ძალიანრ მკაა ფიოდ სახება ზრდასთრ ან ერ თად იზარდა კომის სიეკ ბისლსთ ვის მეტ-ნა ლებაა დ მი საღებია, ნაწი წილიც... როგორ ფიქრობთ, რამდენად შე ნწყობებზე. კიდევ ვიმეორებ, თუ გუმანი, რაოდენობაც. სოციალური საკითხები და ლმა კი თანხმობა განაცხადა. რაც შეეხება სა ებელია, რომრ თბია ლისი სშტაბურმა სკ ალღ ო დაუ ინტ უიცი ია არ ალაა ტოდპი ბს, სერი ნდაუ ცვის სფა ეროდპი რომ ჩვენს ქვ ეყანა აშიდიექ თქვენ მიერს დაკ სახელ ლებულ ეტუ ულ რ ლუზჯაერთ-ერ ი რ რ უკოზნკრი აძლდპი დმაიექ ლ ზ უმღრ რად აქციებმა კიდევ ერთხელ მოიცვას? ოზული ექსცესები არ იქნება. თი ყველაზე მნიშვნელოვანია, ამ ფაქტს, უნდა გამოგიტყდეთ, რომ ნამდვი – მე გამოვრიცხავ სერიოზულ ექსცესებს. – ხომ არ აპირებთ, რაიმე დაწეროთ, თუ აში ყველა დამეთანხმება. სწორედ ამ კო არ მქონდა აქამდე ამ ოჯახის შესახებ დლიიექ ლუზიურ ადიექ სკლუზიურალად დპი რადიექსკ უ დპი გალ რდა იმ ისა,ზ რომი ლიუ ტერრ ატორა ი ვარ, ამასთა რ ნდა აც პო ტიკური? სკ მისიებში არიან ჩართულები ნა ვ ე, და მ თ ა ვ რ ე ბ უ ლ ი – არა, არ ვაპირებ. მე ერთხელ ვთქვი და ოპოზიციის წარმომადგენლ ქვს საუ ხელზ მწიფი ო უახ ლაცა სიადპი მოვნებით გავრ იმეოა რებ.დ ჩვენ, მწერ რადპი რ ა იექ ლუზიურადპირადიექსმაუნკ ლ რ იექ სკლ ები დიდ ი ოდ ენდ ობით. მიმაჩნ სკ ივერსიტეტის მე ლები და ჟურნალისტები, ხომ მეგობრები და ია, რომ ოპოზიციას საკმაოდ ნიკა-მათემატიკის კოლ ეგებუ ი ვარ თ? ი დი უ ბერრ კეტია აქდპი ვს ქალაქის რა ლუზდიმაი დიექსკლუზიურადპირქაფაა დიექ სკ ლ ზ ურადპირად კულტეტი. ასე მე წელიწად-ნახევრის განმავლო რთვაში. ელემენტარუ – გარემოვაჭრეების პრ ბაში ვკითხულობდი რეზო შატაკი ადიექ სკლუზიურადპირადიექსკლუზიურომ, რ ადიექსკლუზიურ ლი არა ითმდპი ეტიკა ვი რ ობლემა ჯერ კიდევ რამდენ შვილის არაჩვეულებრივ ოპუსებს, ცი. მც დ ე ლ ო ბ ა იმ ი სა, იმე წლ ის წი ნათ იყო. მა ში მცირე ნოველებს, რომელიც შემდ დაახლ ოეზ ბით 10 ა დრეიექ ლუზიურადპირადიექსრომ კ ლ უ ი უ რ დგნიექ სკლ რადპი ნაც აიკრ რძალ ა გა ვაჭრობა, სკ ეგ გაა ერდპი თიანდა დარ იქცა ა წი ად, ათას კვ.მ-ში ჩაატიო თუმცა მოგვიანებით ისევ რომელსაც ქვია „გმირი“. აი, აქ სად ელი საქართველო, მოჩუ ნდნრ ენ ეს ადამიანები რა ლუზგაქუი ადპი დიექსკლუზიურადპირმთ ა დიექსკ ლ უ ატიდპი რად გად ის ზღ ვზ არიი ჟუუ რნარ ლის კა ყოველთვის დამთავ ჩაში. რა მოხდა მაშინ და სა და მწ ე რ ლ ო ბ ას შო რ ის ძა ლ ი ა ნ რდ ე ბა წა რ უ მ ა ტ ე ბ ლ როგორ ფიქრობთ, რატომ არ რკაა დ იექ კ ლ ურ ადიექ სზიკ ურადპირადიექსკლუზიუობრ ითაა და დპი მარცხით. რგა დ გა მოიკვეთს ა ჩე მთ ვისუ ამ ზი ჩანს ოპო ციალ გარეუ მოვზ აჭრი ძვ ე ლი შე გ ო ნ ე ახალგაზრდა კაცის ნაწერებში. მე ეების გვერდით დღეს? ბაა, რომუ ერთ რადპი ლ უ ზ ი უ რ ა დპი რ ა დ იექ ს კ ლ ზ ი უ რ ა დ იექ სკლ – შეკრ ითხვა ის დ ბოლიექ ოდან და სკ ამ ჟუა რნდპი ალისტს არრ ვიც ნო ბ პი რა ვიწყებ. ეს, ბუნებრივია, იმ ად მდინარეში ორ დად, სახეზეც კი არ ვიცი, რომე იანეუ ბს უნ და ა ვკიდპი თხოთ, ვინც რა შედიან. სკ ლია, გრაზ მ მი სიუ რამ დეა ნიმე ტე ლუზამარი რ დიექსკლუზიურადპირჯერ ადარიექ ლმაუ ი რ დპი რად ჩა ნან. მე მაქვს ჩემი მოსა განა არ შედიან, ქსტი განსაკუთრებით მომეწონა ზრება, თუმცა დელიკატურად რაა ლოდ, ვერ მიდ ვიჩნ ევ, რომ სას ხეკ ლილ ანი ლი რ დპი რდა ა იექ უზიურ ადიექ ურადპირადიექსკლუზიუუბ თავს შევს იკაკ ვებ ლ და გაუ მოვზ თქვი შეხვალ, იმიტომ ტე რ ა ტ ო რ იც დი დ ი სი ა მ ო ვ ნებით ამ მხოლოდ ვარაუდს. თითქ ის მო ლზ ე ი აწა ერდპი და მას ხელრ ს. ა ოს ტრარ დიცია ად დ ჩამოიექ ყალიბდა, სკ ლუზიურადპირადიექსრომ კლ უ უმორ დიექსკლ რადპი ზღვარი ასეთ ნაწერებში იშლება. სად კულები, რომლ რომ ზაფხულში პოლიტიკოსე მთავრდება ჟურნალისტიკა და სად იწყება იც პირველად ისვუ ენებრ ენ. ალ ათ, ეს არის რა ლუზბიმიი აბდპი დიექსკლუზიურადპირებ ა დიექსკ დპი რად მწელ რლობუ ა, ძნზ ელიი ა ამუ ის გარ რკვეა ვა... რაც შე მოგედო კანზე, ზეზიც. ადრე, თავის დროზე, მე ხ ე ბ ა მე, აუ ც ი ლ ე ბ ლ ა დ გა ვ ხ დ ე ბ ი ბა ვ შ ვ თა როცა აიკრძალა, შემდეგ მა ივე მოლეკუ რალი. ჩე მი ბოლო წის გნიკ ბავლ შვებიუ სთვზ ის ი ადიექ უ ურადპირადიექსკლუზიუიგ რ დპი რმწიყოეა დ იექ ურ თი ხელას ხლაკ ქულ ჩაში გა მოსზ ვლაი ლე ბია ვერ მოგე გა ნ კ უ თ ვ ნ ი ლი. მას ჰქვ ი ა „წი გ ნი ბი ჭ ე ბ ი მოხდა სპონტანურად. და ეს დებიან მეორედ. ვის“. ვაპირებ, რომ ოვყდ ალიბიექ დე და მოხდა მა შინ,ა როდ ცა დე დაქალა სკ რადპი რ იექ ლ უ ზ ი უ რ ა დპი რ ა დ იექ ს კლ ზ უსთ რ ამედპი რჩამა სკლ ასე რომ,უ ცო ტა ი ვწერო მხოლოდ ბავშვებისთვის. ეს გადაწყ ქში იყო საკმაოდ დაძაბული ვი ვიფილოსო ვეტილება ძალაშია და ეს კიდევ უფრო განმ რება. არ მომხდარა ისე, რომ ა დ იექ სკ ზ ურ აგადპი რად ლუზთაერთი ურადპირადიექსკლუზიურადპირწა ფო სე, მა გრამ ტკილ ცდა უ მას შე მდეი გ, რაც ბაბუა ვხდი. აი, დღეს ადამიანებს უთხრეს, ეხ ლ ა, რო ც ა რა მ ის წე რ ა ზ ე ვფ ი ქ რ ობ, ფო რ მ მგ ო ნ ი ა, გა ს ა გ ე თქვენ დღეს გეკრძალებათ გა ძედ ბნაციექ აღარ მჭირდს ება.კ უკვლ ე ვიცუ ი, რომ ჩე აზრი. ადიექ კდალმერუ ურადპირადიექსკლუზიუბია რ ამიდპი რისამ მოა ზიურ რეთ ვაჭს რობა ე მეზ ორეი კონკრეტულ ამბავს ვყვები ჩემი შვილიშ მე მაქვს ხშირი დღეს მათ ისევ უთხრეს, აი, ვილისთვის და საერთოდ, ყველა პატარასთ დღეიდან თქვა ენ დ შეგიძიექ ლიათ ის სკ კო ნლ ტაქტ ი თბ რადპი რ ლ უ ზ ი უ რ ა დპი რ ა დ იექ ს კ უ ზ ი უ რადპირადიექსკლ ვის. ამიტომ როცა პოლიტიკისგან გავთავის ევ დაუბრუნდეთ თქვენს ადგი ილისის მოსა უფ ლდები, დიდი იმედი მაქვს, რომ საბავშვო ბს და გააგრძელოთ გარეთ ხლ ე ობაიექ სთან და სკ ლუზლე ი უ რ ა დპი რ ა დ იექ ს კ ლ უ ზ ი უ რ ა დპი რ ა დ ლ ურადპირად მწ ე რალიუ ვიქნზ ები. ი ვაჭრობა. მე არ მიმაჩნია, რომ ადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზ39იურ ექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპირადიექსკლუზიურადპ ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
გიორგი
წითური პრესლის დისკები ისევე გამოიც ემა და არ კარგავს მსმენელის ინტე რესს. 2002 წლიდან კი, მისი კომპოზ იციების საცეკვაო რემიქსების გამო შვება დაიწყეს. ელვისის საქმეებს კომპანია “ელვის პრესლი ენტერპრაიზი” განაგებს. კომპანიას ნაწილო ბრივად მისი ცოლი, პრისცილა და ქალიშვილი ლიზა მარია პრ ესლი აკონტროლებენ. ელვის პრესლის სიკვდილი სთანავე შეიქმნა ლეგენდა, რომ პრესლი ცოცხალია. თითქოს მო მღერალმა თავისი სიკვდილი გაითამაშა, რომ მოსაბეზრ ებელ შოუ ბიზნესს ჩა მოსცილებოდა და
მხოლოდ სულიერი ცხოვრებით ეც ხოვრა. თეორ ია იმის შე სახებ, 33 წელია რაც ელვის პრესლი აღარ არის, მაგრამ ის დღემდე მსოფლიო პოპ-კულტურის ყველაზე ცნობილ და პოპულარულ ვარსკვლავად რჩება. მის ბიოგრაფიაზე გადაღებუ ლია უამრავი კინო თუ სატელე ვიზიო ფილმი, გამოცემულია უამრავი წიგნი, შექმნილია ელვისის იმიტატორთა დი დი ინდუსტრია. დღემდე, მისი სამშობლო “ გრეისლენდი”, თეთრი სახლის შემდეგ ყველ აზე მეტ დამთვალიერებელს, წელიწადში 600 000 ადამიანს მასპინძლობს. არტურ კრუდაპი, ეს სა ხელი და გვარი უმრავლეს ობისთვის არაფრის მთქმ ელია, თუმცა ამ ადამიანის არ არსებობის შემთხვევაში, დღეს ნაკლებად იქნებოდა როკ ენ როლი ისეთი, როგო რიც არის.
That’s That’s AllRight AllRight Mama Mama
40
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
რომ ელვისი ცოცხალია რამოდენიმე ფაქტზე დაყრდნობით წარმოიშვა: მისი სიკვდილის მიზეზის გასაიდუმ ლოება, ცხედრის ფოტოსურათის არ არსებობა და ყველაზე მთავარი, მი ლიონობით თაყვანისმცემლის ფსიქ ოლოგია, რომლებსაც არაფრით სუ რდათ დაეჯერებინათ თავიანთი კე რპის გარდაცვალება. ამას დაემატა ზოგიერთების განცხადება, თითქოს მათ, პლანეტის სხვადასხვა კუთხეში ცოცხალი პრესლი ნახეს. დასაფლ ავებიდან ერთი თვის შემდეგ მისი საფლავი გათხარეს. ფანებს სურდათ სიმართლე სცოდნოდათ... 80-იან წლებში დამკ ვიდრდა ელვის პრესლის ორეულების კონკურსის ტრადიცია. ისინი, დღეს აც სხვადასხვა ქვეყნებში ტარდება. ახლახან, მისი გარდაცვალების წლის თავთან დაკავშირებით ჩატარდა კონკურსი ფილიპინებში. როგო რც დამკვირვებლები აღნიშნავენ, მონაწი ლეობის მიღება, არც ისე ძნელია. მთავარ ია, ელვისის კოსტ უმი, შავი სათვალე, პარიკი და ელვისის მოძრაობების იმიტ აცია. სიმღერა აქ არ აფერ შუაშია. დინამიკები დან ელვისის ფონოგრამა განუწყვეტლივ ისმის. ელვისის ორეულების კონკურსი, ასევე დიდი პოპულარობით სარგებ ლობს, იაპონიაში. აქ არ აერთხელ ჩატარებულა ელვისის ფანების უდიდესი ფესტივალები. ძირითადად ელვისის
ლეგენდადქცეული ისტორია, რომ ელ ვის პრესლიმ დედას, ერთ-ერთი ბლუზ სიმღერა კერძოდ კი, „That’s All Right Mama“ აჩუქა, ყველ ასათვის ცნობილია. „That’s All Right Mama “, არ ტურ კრუდაპის კომპოზიციაა, რომელიც ელვი სმა გადმოამღერა და ამით, მუსიკის ისტორიაში ახალი პერიოდი შექმნა. ელვისის „That’s All Right Mama“ -თი დადგა ახალი ხანა. უბრალოდ, ხომ არ ამბობს ჯონ ლე ნონი, ელვისის გარეშე არც არაფერი იქნებოდაო. თუმცა ერთ სიმღერაზე ყველაფრის „გადაბრალ
ება“ მეტისმეტია, უბრალოდ, „That’s All Right Mama “ იყო პირველი ხიდი, რომლის მეშვეობითაც, ბლუზიდან როკ ენ როლში გადასვლა მოხდა. ამრიგად, არტურ კრუდაპის უკ ან, გამოჩენილი ბლუზმენები დგანან, როგორც მადი ვოთერსი, ლითლ ვო ლთერი, ჩაკ ბერი... ეს მხოლოდ მცირე ჩამონათვალია იმ მუსიკოსებისა, ვისი შე მოქმედებაც დღესაც ასეთი მიმზიდველი და აქტუალურია. აუცილებლად უნდა ვახსენოთ პროდიუ სერი ლეონარდ ჩეზი და მისი ხმის ჩამწერი
ფანები, მისაბაძად მის ბოლო პერი ოდს იღებენ, როცა როკენროლის მეფე თავის ადრეულ პერიოდს, იო ტისოდენადაც აღარ ჰგავდა. გასა გებიცაა, რადგან ლას-ვეგასის დრ ოინდელი ელვისი ყველაზე ადვილი მისაბაძია, კოსტუმიდან დაწყებული – ვარცხნილობით დამთავრებული. კონკურსის მთავარი მიზანი კი, იმის გარდა რომ “მეფე” გაიხსენონ, წლის მთავარი ორეულის გამოვლენაა...
ს ი ს ი ვ ი ლ ბ ე ე ლ უ ე ორ
სტუდია „ჩეზ რეკორდსი“. ჩეზიმ ზუსტად დაინ ახა მადი ვოთერსის გენია და შედეგს უმალვე მიაღწია. სტუდიამ არა ერთ ბლუზმენს დაუთმო ადგილი და შეერთებულ შტატებში ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ხმის ჩამწერი ადგილი გახდა. თითქმის მთლიანად ბლუზზეა დაყრდნობ ილი 60 -ანი წლების მეორე ნახევარი და 70 -ანი წლები. „როლინგ სტოუნზის“ ალბომები, გაჟღ ენთილია ძველის-ძველი ბლუზ მოტივებით. ბლ უზი ასევე ხშირად გვხვდება „ზეპელინებთან“, უკანასკნელს ხანდახან იმასაც კი აბრალებენ, რომ ბლუზს ვერსად გაექცნენ და მთელი შემო ქმედება ერთ ადგილას ტრიალებენო. ზუსტად ასეთივე შეფასება მისცეს მუსიკა ლურმა ჟურნალებმა ჯიმი ჰენდრიქსის შემოქმ ედებას, მისი კარიერის დასაწყისში. ასევე ბლუზ ად შეიძლება მოვიხსენიოთ „The Doors“ -ის ბოლო ორი ალბომი, განსაკუთრებით კი, „L.A. Woman “ . მორისონს მთელი კარიერის მანძილზე სურვილი ჰქონდა ბლუზ ალბომი ჩაეწერა, რაც ბოლოს მო ახერხა კიდეც. თვითმხილველები ამბობენ, რომ ჯიმს ბავშვივით უხაროდა ახალი ალბომი და აღნიშნავდა, რო გორც იქნა ბლუზ ალბომზე ვმუშაობო. ბლუზის ზეგავლენა დღ ემდე უდიდესია, იქნება ეს „ახალი“ როკი თუ უბრალო პოპ- სიმღერები, რაც იმის მა ნიშნებელია, რომ ჩვენი ახალი საუკუნე, ისევ ძველი ფე სვებით სულდგმულობს და კვლავ იმ ჰანგებს იყენებს, რომელს აც ასე საოცრ ად მღეროდა ჯერ – არ ტურ კრუდ აპი, შემდეგ კი, მეფე ელვისი...
33 წელია რაც ელვის პრ ესლი აღარ არის, მაგრამ ის დღემდე მსოფლიო პოპ-კუ ლტურის ყველაზე ცნობილ და პოპულარულ ვარსკვლა ვად რჩება.
დიდი მუსიკოსის უცნაური ისტორია სიტყვა, ფანატის ზუსტი თა რგმანია - ბრმა რწმენა. ფანატს, ეძახიან ადამიანს ან ადამიანთა ჯგუფს, რომელსაც ერთი არჩე ული კერპი ჰყავს, იქნება ეს მო მღერალი, ჯგუფი, მსახიობი თუ საფეხბურთო კლუბი.
მათ თავისი კერპის შესახებ ყველ აფერი იციან, აგროვებენ ავტოგრაფ ებს, ფოტოებს, ჩანაწერებს, უჩნდებათ სურვილი, რაც შეიძლება მეტი ინფო რმაცია მოიპოვონ, ჩაყონ ცხვირი მათ პირად ცხოვრებაში. ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ფანების „ჯგრო“, ჯერ კიდევ 1971 წელს, გარდ აცვლილ ჯიმ მორისონს ჰყავს, პერლ აშეზე განსვენებულ მუსიკოსს, დღემდე არ ასვენებენ მისი თაყვანისმცემლები. პარიზში, მის საფლავზე, ყოველთვის ხალხია. სასაფლაოზე დიდი ხანია მოპა რულია მორისონის ბიუსტი, იქაურობა სავსეა წარწერებით, მორისონის ფანე ბისთვის მართლაც „წმინდა“ ადგილი, უკვე პარიზის ტურისტული ღირსშესა ნიშნაობაა. დღემდე უამრავი ფანი ჰყავს, როკ ენ როლის მეფე, ელვის პრესლის. „გრ ეისლენდი“ დიდი ხანია მათი მთავარი თავშეყრის ადგილია. არ უნდა გამო გვრჩეს ცოცხალი ბობ დილანი, მას მხოლოდ სიკვდილი სჭირდება, იმისათ ვის, რომ ფანების რაოდენობით, ისეთ დიდ გიგანტებს ამოუდგეს გვერდით, როგორიც ელვის პრესლი და ჯონ ლე ნონია. ხშირია გოგონების ჯგუფები, იგივე „გრუპიზი“, რომელიც თავის ფავორი ტებს წლების მანძილზე, კონცერტიდან - კონცერტამდე დაჰყვებიან და მათი ყოველი ნაბიჯი აინტერესბთ. „გრუპიზ ის“ „ქალიშვილები“ მომღერლის ან ჯგ უფის წევრების დასაკმაყოფილებლად,
არტურ კრუდაპი, ეს სახელი და გვარი უმრავლესობისთვის არაფრის მთქმელია, თუმცა ამ ადამიანის არ არსებობის შემთხვევაში, დღეს ნაკლებად იქნებოდა როკ ენ როლი ის ეთი, როგორიც არის.
მეოცე საუკუნეში არსებო ბს რამდენიმე მუსიკოსი ვის გარეშეც, არასდროს მივიღებდით იმ გენიალ ურ შედეგს, რასაც ერთი სიტყვით- როკენროლი ჰქ ვია. როკ ენ როლში ათასი სხვადასხვა სტილია თა ვმოყრილი. მათი ინოვაც იური მელოდიების თუ უბ რალოდ ინსტრუმენტულ შესრულების გარეშე, წა რმოუდგენელი იქნებოდა, მთელი სამოციანი თუ სა მოცდაათიანი წლების მუ სიკის აყვავების ხანა. პარადოქსია, თუმცა უტ ყუარი ფაქტი, რომ თვითონ “ვირტუოზები” დღეს ნა კლებად ცნობილები არიან, ვიდრე ისინი, ვინც მათი მუ სიკის ხელშეწყობით გაიზარ და. ერთ-ერთი მათგანი ვინც ოქროს გვირგვინს იმსახუ რებს, ამერიკელი ბლუზმენი რობერტ ჯონსონია . . . ახალგაზრდა ბლუზმენის კომპოზიციები, რომელმაც სულ 27 წე ლი იც ხო ვრა და 30 სიმღერის ჩაწერა მოას წრო, მართლაც უნიკალურ ია. თითქმის ყველა მისი სი მღერა არა ერთხელ იქნა შე სრულებული ახალი არანჟი რებით. Rolling Stones-იდან დაწყებული Led Zeppelin–ით დამთავრებული, მისი თითო კომპოზიცია ისე შეიტანეს თავის ალბომებში, რომ უმ ეტესობას ნიჭიერი ბლუზმე ნის დასახელება გამორჩათ. მხოლოდ წლების შე
მეოცე საუკუნეში არსებო ბს რამდენიმე მუსიკოსი ვის გარეშეც, არასდროს მივიღებდით იმ გენიალურ შედეგს, რასაც ერთი სიტყ ვით- როკენროლი ჰქვია.
მდეგ აღდგა ჭეშმარიტება, როცა მუსიკოსის შთამომ ავლობამ ჯაგერი-რიჩარდ სის დუეტს სასამართლოში უჩივლა. ცნობილმა მუსი კოსებმა თავის გამართლება სცადეს - არ ვიცოდით ავ ტორი ვინ იყო და რა გვექ ნაო. ის, რომ კომპოზიციას “Love in vain“, ჯაგერი-რიჩა რდსი უსირცხვილოდ მიაწ ერეს, ვითომ არაფერი. ხშირად ხდება რობერტ ჯონსონის “უხეში” ინტერპ რეტაცია, ანუ მელოდიის მოპარვა, ტექსტის შეცვლა და შემდეგ საკუთრად გასა ღება. ეს ორმაგად სამწუხ აროა, რადგან თუ ჯაგერირიჩარდსის შემთხვევაში, კომპოზიციები ავტორის ელფერს ინარჩუნებენ ანუ ნიჭიერი მუსიკოსის ხელში დადებით ტრასფორმაციას განიცდიან, სხვა შემთხვევ ებში, კომპოზიციის სრული განადგურება ხდება. ხშირად მოისმენთ ჯო ნსონის მელოდიებს სხვადა სხვა „ლაივებზე“, სადაც გა მოჩენილი მუსიკოსები, ჯო ნსონის სიმღერების ქავერ ვერსიებს გვთავაზობენ. ერთ-ერთი ვინც არასდროს ივიწყებს ლეგენდარულ ბლ უზმენს, ერიკ კლეპტონია.
სიტყვა, ფანატის ზუსტი თარგმანია - ბრმა რწმენა. ფანატს, ეძახიან ადამიანს ან ადამიანთა ჯგუფს, რომელსაც ერთი არჩეული კერპი ჰყავს, იქნება ეს მომღერალი, ჯგუფი, მსახიობი თუ საფეხბურთო კლუბი.
ჯონსონის ლეგენდა 1930 წელს რობერტ ჯონსონმა ბლუზმენები სონი ჰაუზი და ვილი ბრაუ ნი გაიცნო, თუმცა მათთან ერთად დაკვრა და სცენა ზე გამოსვლა ვერ შეძლო. მიზეზი - მისი ბლუზის სა კმაოდ ცუდი ჟღერადობა იყო. “უნიჭო” მუსიკოსი ერთი წლით დაიკარგა, ხოლო შემდეგ მეგობრ ებს, როგორც ვირტუოზი გიტარისტი და ბლუზმენი ისე დაუბრუნდა. კითხვა ზე სად და როგორ შეძლო მან ბლუზის ტექნიკის ასე დახვეწა, ჯონსონმა ლეგე ნდა შეთხზა, რომ გზაჯვა რედიზნე ის ეშ მაკს შეხვდა და სული ბლუ ზზ ე გაცვალა. ერთ წე ლ იწ ად შ ი , ჯონ სო ნი ს ს აო ცა რ ი ტ რა ნ ს ფ ო რმ
აცია, მართლაც გასაკვირი იყო. აქედან გამომდინარე, ამ ლეგენდამ ისეთი ფესვ ები გაიდგა, რომ ჯონსონ ისა და გზაჯვარედინზე ეშმაკთან შეხვედრა, სინო ნიმებად იქცა. არაერთხელ გამოიყენა ეს თემა კინოინდუსტრიამ აც. სულ ბოლოს, ჯონსონ ის პროტოტიპი, ძმებმა კო ენებმა ფილმში “სად ხარ ძმაო”გააცოცხლეს , სადაც ახალგაზრდა ბლუზმენი გზაჯვარედინზე ეშმაკს ხვდება. რობერტ ჯონსონი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიე რი მუსიკოსია, ვისი წყალობითაც სა მყარომ გაიგო თუ რა არ ის ნამდვილი ბლ უზი .
ფანი ანუ
კერპთაყვანისმცემლობა ყველაფერზე თანახმა არიან, რაზეც მუსიკოსები არც ისე იშვიათად ამბობენ უარს. „გრუპიზის“ ყველაზე დიდი „ბანდა“ Led Zeppelin – ს ჰყავდა, მა გა ლი თი სთ ვის რობერტ პლანტის არა ერთი ფოტო არსებობს, სადაც ის თავის „ფანებთან“ ერთად, რბილად რომ ვთქვათ, ერთობა... ბოლო პერიოდის მუსიკოსებში, ყველ აზე მეტი ფანი მაიკლ ჯექსონს ჰყავდა. მისი სიკვდილის შემდეგ მათი რიცხვი გა ორმაგდა. ხშირია კერპის გარდაცვალე ბის შემდეგ, ფანების თვითმკვლელობაც. კურტ კობეინის თვითმკვლელობის შე მდეგ, ამერიკის სხვადასხვა კუთხეში, მას არაერთმა მისმა ფანმა მიბაძა. დღეს, ფანების რიცხვმა მეოცე სა უკუნის მეორე ნახევართან შედარებით, იკლო. ალბათ, ამის მთავარი მიზეზი მა ინც ინტერნეტია, ინფორმაცია, ფოტო თუ სხვა მასალა „კერპების“ შესახებ ყვ ელასათვის ხელმისაწვდომია. ახალი „თაობა“ ბუნებრივ კატასტ როფებს, ეკოლოგიურ საშიშროებებს და ადამიანის უფლებების დარღვევას ებრძ ვის. ძველი ვისკის და ჰეროინის „ლამაზი“ პერიოდი კი, აღარ აინტერესებს, ასეა ბა ტონებო კერპების დევნა, ეკოლოგიაზე დარდმა შეცვალა... 41 ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
სენსაციური აღმოჩენა ხვამლის მთაზე ქართველი მკვლევარის გარდაცვალების მისტიკური დეტალები
გურამ გაბიძაშვილი მირიან ბოქოლიშვილი ხვამლის მთა ისტორიულ ლე ჩხუმში მდებარეობს, უმაღლესი წერტილი ზღვის დონიდან 2002 მეტრია. „პრაიმტაიმი“ კლდოვანი მასივის ირგვლივ არსებულ მითე ბსა თუ რეალობებზე, ერთხელ უკ ვე წერდა, თუმცა ჩვენი ხელახალი ინტერესი ერთმა ტრაგიკულმა და ამასთანავე, უცნაურმა ამბავმა გამოიწვია. ხვამლსა და მის შემო გარენში უმნიშვნელოვანესი ექსპ ედიცია ტარდებოდა, როგორც ამ ბობენ, ზუსტად ერთი თვის წინათ, მკვლევარებმა სერიოზული აღმო ჩენა გააკეთეს, თუმცა ამ სენსაც იიდან მეორე დღეს, ექსპედიციის ხელმძღვანელი გარდაცვლილი იპოვეს... ექსპედიციის მუშაობა შეფერხდა... სოციალურ ქსელში ამ ამბავს, საკმაოდ დიდი გამოხმ აურება მოჰყვა... ვრცელდებოდა სხვადასხვა ვერსიები. ზოგი ამბო ბს, რომ გურამ გაბიძაშვილი მოწა მლეს, ზოგი კი ამ ამბავს მისტიკას უკავშირებს. აი რას წერენ „თბილ ისის ფორუმის“ მომხმარებლები გურამ გაბიძაშვილის გარდაცვა ლებაზე: – საერთოდ, მანდ ძალიან ბევრი უცნაური მისტიკური ადგილებია. – ცუდი ამბავი მოხდა. არადა, ეგ ადამიანი ამ ექსპედიციების სულის ჩამდგმელი იყო. წელსაც იგეგმებოდა სერიოზული ამბები, შეიძლებოდა მეც წავსულიყავი დედაჩემთან ერთად ექსპედიცია 42
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
ში, მაგრამ აღარ გამოვიდა ამ ამ ბის გამო. – როგორც მე ვიცი, ოქროს ფე რფლი აღმოაჩინეს, ანუ დაადას ტურეს, რომ ერთ დროს ოქრო ნა მდვილად ინახებოდა მანდ! – საინტერესოა, ექსპერტის და სკვნას თუ დადებენ, გარდაცვა ლების მიზეზი რა გახდა! – გაბიძაშვილის გარდაცვალე ბის მიზეზი რა იყო? ასე მოკვდა და დაასაფლავეს? არავის გამო უკვლევია რა მოუვიდა კაცს? – მესამე ექსპედიციაში რომ იყო წასული, რაღაც ისეთი იპოვ ეს, რომ საუბარი არ აპატიესო, რომ უპოვიათ მოწამლულს ჰგავ დაო, სავარაუდოდ ოქრო იპოვა. – ხვამლის მთაზე ყოველთვის ინახებოდა საქართველოს სიმდ იდრე, შემოსევების და აურზაურე ბის დროს იქ მალავდნენ მეფეები და რამდენიმე ექსპედიცია ჩატა რდა ამ სიმდიდრის აღმოსაჩენად, თუმცა ვერ მიაკვლიეს, საიდან შე სულიყვნენ და როგორ ენახათ. – გაბიძაშვილის გარდაცვალე ბის მიზეზად სისხლის მოწამვლა სახელდება, თუმცა საეჭვო ვითა რებაში... ეს ინფორმაციები მკვლევარ ის გარდაცვალებისთანავე გაჩნდა სოციალურ ქსელში. გადმოცემით კი ცნობილია, რომ ხვამლის მთაზე მართლაც იყო ქართველ მეფეთა განძთსაცავი. „ქართლის ცხოვ რებაში“ ვკითხულობთ: „ოდეს ქვ
ეყანას გაუჭირდეს, ხომლის მთამ გადაარჩინოსო“... გარდა ამისა, იქ ფიქსირდება ძალიან დიდი რაოდ ენობით ეგვიპტური ნაკეთობები, რაც ქართული და ეგვიპტური ცი ვილიზაციების მჭიდრო კავშირზე მიუთითებს. და მაინც, რა სენსაციურ აღმო ჩენას მიაგნო გურამ გაბიძაშვილ მა გარდაცვალებამდე ერთი დღით ადრე? „პრაიმტაიმი“ ამ უცნაურ ამბავზე ექსპედიციის წევრს, და ვით გოგუაძეს ესაუბრა, რომელიც ამასთანავე ხვამლის მთაზე გადა ღებული დოკუმენტური ფილმის ავტორიცაა. – ბატონო დავით, გურამ გა ბიძაშვილის გარდაცვალებამ თუ შეაფერხა ექსპედიციის მუშა ობა? – შეფერხება თავისთავად გვ აქვს. ეს ჩვენთვის დიდი ტრაგედ იაა, რადგან მთავარი წარმმართ ველი ძალა იყო გურამი და მისმა მოულოდნელმა გარდაცვალებამ გავლენა იქონია, თუმცა სულ ახ ლახან, მაინც მოვერიეთ საკუთარ თავს და ბიჭებმა ასე თუ ისე გა აგრძელეს მუშაობა. ახლა გათხ რები წარმოებდა ქონაზე, ხვამ ლის მოპირდაპირე მხარეს, უკვე ჩამოაქვთ აღმოჩენილი მასალები. ტელეფონით ვესაუბრე ექსპედ იციის წევრებს და მითხრეს, რომ ეს არის საკმაოდ მნიშვნელოვანი აღმოჩენა, რომელიც მოიცავს ჩვ ენს წელთაღრიცხვამდე პერიოდს.
ვერცხლისა და ბრინჯაოს ნივთები აღმოჩნდა. გურამი ვარაუდობდა, რომ ოქროს ნივთებიც უნდა წამო სულიყო, ამას გათხრების გაგრძე ლება სჭირდება. – იქნებ მოგვიყევთ, კონკრე ტულად რა ვითარებაში გარდ აიცვალა ბატონი გურამი... არის თუ არა ამ ამბავში რამე უცნა ური? – ორი დღით ადრე ვიყავით ტაბაწყურზე, ვნახეთ მისტიკური ადგილი. არქეოლოგმა, ზურაბ ცქვიტინიძემ, ინტერნეტით ტა ბაწყურის სიახლოვეს უცნაური გამოსახულება შეამჩნია. წავედით სანახავად. მთის ზევით არის თხ რილები გაკეთებული და შესამჩ ნევია ნაგებობების კვალი. ზოგა დად, აზრად არც მოგვივიდოდა ამ მთის ზევით ავსულიყავით, რომ არა ინტერნეტის მეშვეობით ნანა ხი გამოსახულება. გურამი იქიდან წავიდა სოფელში, დერჩიში აქვს სახლი და მეორე დღეს გარდაც ვლილი ნახეს სახლში. როგორც ჩანს, გულის შეტევით. – ამ ადგილებს, განსაკუთრე ბით ხვამლის გამოქვაბულებს, უცნაური ამბები უკავშირდება... – თავისთავად, მანდ ინახებოდა ქართველ მეფეთა განძთსაცავი. ცნობა არსებობს, როდესაც სა ქართველოს გაუჭირდა და გაიყო შუაზე, მაშინ გამოიღეს ამ განძ ის ნაწილი, მაგრამ დიდი ნაწილი იქ დატოვესო. მომდევნო წლებში არავითარი ინფორმაცია აღარ მო იპოვება, მაგრამ იმდენად მიუვალ ადგილზეა, რომ თვითონ ალპინი სტებიც კი ქვემოდან ვერ ადიან. პირველად 1939 წელს ავიდა ალ იოშა ჯაფარიძე, ორ ადგილობრ ივთან ერთად. ზედა ქვაბულში,
სადაც განძთსაცავი იყო, უზარ მაზარი ნაშალია. შეიძლება სადმე გასასვლელი იყოს, მაგრამ ჯე რჯერობით ეს არ არის ცნობილი. იმდენად მიუდგომელი ადგილია, მუშაობა ძალიან რთულია და დიდ სახსრებთანაა დაკავშირებული. – ამბობენ, ხვამლის მთასთან ბევრი საიდუმლოებაა დაკავშ ირებულიო... – რა თქმა უნდა, ჩვენ გავყევ ით მითების კვალს, რომლებშიც ფარული საიდუმლო შინაარსი დე ვს. იგივე პრომეთეს საიდუმლოს გასაღებს ხვამლთან მივყავართ... თავისთავად მისტიკური ადგილია, რომელიც ბოლომდე არ გვიშვებს შიგნით, ყოველ შემთხვევაში, ჯე რჯერობით. ერთ უცნაურ ამბავს გეტყვით: გათხრებს აწარმოებ დნენ ჩვენი ექსპედიციის წევრები. პირველი სამარხი გახსნეს და ლა ვიწის ძვალს წააწყდა ჩვენი მეგო ბარი, დავით სულხანიშვილი, ეს ძვალი უცებ ხელში გაუტყდა. ორი დღის წინ ჩამოვიდა თბილისში და სრულიად შემთხვევით წაიქცა და ზუსტად ლავიწის ძვალი გაიტეხა. საოპერაციო გახდა. ასეთი რაღა ცები ხდება ხოლმე. – მისტიკის ვერსიას, რამდენ ად აქვს არსებობის უფლება... – გააჩნია, როგორი კუთხით მი ვუდგებით საკითხს. სხვათა შო რის, ერთ-ერთი გამოქვაბულის კედელზე გამოსახული იყო ფი გურები. ამან გვაფიქრებინა, რომ ეს არის თანავარსკვლავედი და რაღაც რიცხვია დაშიფრული. შე სწავლის შემდეგ მივედით დასკ ვნამდე, რომ ეს არის 5604 წლის აღმნიშვნელი. ესაა ქართული ქო რონიკონის დასაწყისი. სიმბოლ ური დამწერლობაა. უცნაურია,
რომ ჟიულ ვერნმა იცოდა ამ მთის შესახებ, ნაწარმოებში აქვს მოხს ენიებული. საიდან? როგორ? ეს, უცნობია. – შესაძლებელია, რომ იქ მა რთლაც იყოს განძი? – არის მოსაზრება, რომ, როცა საჭიროა, ეს განძი თვითონ დაგე ნახება. უარმავი ლეგენდა არსე ბობს ადგილობრივებში. ჰყვებიან, რომ იქ იყო მაცი ხვიტიას განძიც. ეს არის წარმოუდგენლად დიდი მასივი და როგორც უკვე გითხ არით, მისი მთლიანად შესწავლა ძალიან დიდ სახსრებთანაა დაკა ვშირებული. – ეგვიპტურ კულტურასთან კავშირი, რამდენად რეალ ურია? – 50-60-იან წლებში რაჭის ბოლოში გათხ რებს აწარმოებდა გე რმანე გობეჯიშვილი, მალევე გარდაიცვალა და მის მიერ მოპოვე ბული მასალები არ გამოქვეყნებულა. მა შინდელი ექსპედიციის ერთადერთი ცოცხალი წევრი, მალხ აზ ბარა მ იძ ე
ყვება, რომ ეგვიპტესთან კავშირ ები იქნა დადგენილი. – მასალები, რატომ არ გამო ქვეყნდა? – რა ვიცი, რა გითრათ, შეიძლე ბა ვინმეს არ აწყობდა, შეიძლება, უბრალოდ, ყურადღება აღარ მი აქციეს გარდაცვალების შემდეგ. ყოველ შემთხვევაში ამდენი ხნის განმავლობაში რატომღაც დამა ლული იყო ეს ინფორმაცია, მანამ, სანამ ჩვენ არ ვნახეთ ეგვიპტური ნაკეთობები... გურამ გაბიძაშვილის ოჯახს, გასაგები მიზეზების გამო, ამ თე მაზე საუბარი არ სურს. მკვლევ არის გარდაცვალებიდან ჯერ 40 დღ ეც არ აა გასული. მისმა მე უღლემ, მარინა ჯ იშ კა რი ან მ ა , ს ატ ელ ეფ ონ ო საუბრისას მხ ოლ ოდ ის გვ ითხრა, რომ გა რდა ცვ ალ ებ ის მიზეზი გულის შეტევა იყო.
დავით გოგუაძე ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
43
ბა შესთავაზა. მათ შორის მეც. პორტფოლიოს გამდიდრება ას ეთი ცნობილი ფოტოგრაფის ნა მუშევრით, მართლაც შანსია. მე არ დავთანხმდი. თუმცა მასთან მუშაობის ბედნიერება მქონდა...“ „სიაში არ ვიყავი“ „მის სამყაროზე“ 83 მონაწი ლე ვიყავით. ბევრი რამ გვქონდა აკრძალული. იყო წესები, რო მელსაც უსიტყვოდ უნდა დავმ ორჩილებოდით. შორიდან მაინც იდეალურად ჩანს ყველაფერი. ჩავედით თუ არა, შედგა სიები, რომლებშიც გარკვეული ქვეყნე ბის მისები შედიოდნენ. მათზე იყო გათვლილი ღირსშესანიშნ ავი ადგილების მონახულება, ინტერვიუების ჩაწერა... ისინი სხვებზე ბევრად დაკავებულები იყვნენ. მათ შორის საქართველო არ ყოფილა. წარმომადგენელი გოგო შეიძლება დიდი არაფერი ყოფილიყო, მაგრამ, რადგან ცნ ობილი ქვეყნიდან იყო, მას წერდ ნენ ჟურნალისტები.“ ჟიური და კონკურენტები „ჟიური საერთოდ გაუგებარი თემაა. ბოლო სამი დღე სხვადა სხვა შემადგენლობით იჯდა. ჩე მი პირველი ინტერვიუ ძალიან მოეწონათ. ტაში დამიკრეს, სა ოცარი საშუალებების ადამია ნი ყოფილხარ, მადლობა ასეთი პასუხებისთვის, „მომხიბვლელო გეორგია“, ასე გააგრძელეო. 25 გოგონაში მოხვედრა ძალიან მი ხარია, რადგან ძლიერი კონკურ ენტები მყავდა.“
ნანუკა გოგიჩაიშვილი „მის სამყაროს“ ექსკლუზიური დეტალებით
„გოგონები პლასტიკური ოპერაციებით თავს იწონებდნენ“
23 აგვისტოს, ლას-ვეგასში „მის სამყარო 2010“-ის ფინა ლური შოუ ჩატარდა. კონკურ სში 83 ქვეყანა მონაწილეობდა. კონკურსანტები ნაციონალურ კოსტიუმებში, საღამოს კაბე ბში და საცურაო კოსტიუმებში გამოვიდნენ. დასახელდა ტოპ15, ტოპ-10 და ტოპ-5-ეუ ლი. „მის სამყარო 2010“ მექსიკელი ხიმენა ნავარეტი გახდა. ტოპ-15 გოგონაში ვერ მო ხვდა საქართველოს წარმომ ადგენელი, ნანუკა გოგიჩაიშ ვილი, მაგრამ ის დასახელდა საუკეთესო 25 გოგონას შო რის. ნანუკას საღამოს კაბა, წინასწარ გამართულ კონკურ სში მესამე ადგილას მოხვდა. ასევე აღიარეს, რომ ის ყველ აზე კარგად მომზადებული კა ნდიდატი იყო მათ შორის, ვინც საქართველოს სახელით საერ თაშორისო კონკურსზე გასუ ლა. 44
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
„პრაიმტაიმი“ ნანუკას ამერიკ აში დაუკავშირდა. „გაშიშვლებას არ დავთანხმ დი“ „უბედნიერესი ვარ, რადგან სერიოზულ გუნდთან და პროფ ესიონალებთან მომიწია მუშა ობა. ისინი ამერიკაში ყველაზე წარმატებულ ვარსკვლავებთან თუ კომპანიებთან თანამშრომლ ობენ. ქალი, რომელიც სიარულს გვასწავლიდა ნაომი კემპბელის მასწავლებელი იყო. ჩემთვის, როგორც მოდელისთვის, აქ ყო ფნა დიდი გამოცდილებაა. ფო ტოსესიაც საკმაოდ ცნობილ ფოტოგრაფთან, ფადისთან გვ ქონდა. მისგან კომპლიმენტიც მივიღე -კამერის წინ ასე თავი სუფალი და თავდაჯერებული გოგონები ბევრი არ გვყავსო. მკითხა, საიდან ვიყავი. მერე რამდენიმე მის რჩეულ მოდელს - შიშველი ფოტოების გადაღე
ჩაწყობა „ ყ ოვ ელ თვ ი ს ყველა ამბობს, რომ კონკურ სებში ჩაწყობა ხდ ება. თუ მცა, იმასაც ა მბ ობ ე ნ , ამ დონის კ ონ კ უ რს ი რ ოც ა ე წყ ობ ა , იქ ჩაწყობა არ „მოსულაო“, არ ვი ცი, ვერაფერს ვიტყვი. „მექსიკამ“ რომ გაიმარჯვა, კულისებში ყველა ერთად გა ვედით, გოგონა იმდენად არაკ ომუნიკაბელური იყო, რომ ხმის ტემბრითაც კი ვერ გავიხსენეთ. სულ თავისთვის იყო...“ პლასტიკური ოპერაციებით დახუნძლული „ეს არის კონკურსი, სადაც 100%-ით ყველას პლას ტიკური ოპერაცია აქვს გაკეთებული. მათი შეხედულე ბით, ქალი რაც უფრო ლამა ზია, მით მე ტი ოპერაცია სჭირდება. ამ კონკურსისთ ვის გოგონები წლებით ად რე ემზადები ან. თუ ტოპ 5 -ში მოხვედრა სურთ, მაშინ, პლასტიკუ რი ოპ ერაციების მხრივ, დიდი სამზ ადისი აქვთ. კონკურსზე ვნახე, გოგონებს პლასტიკური ოპერ აციები ბლომად ჰქონდათ გაკე თებული, იარებს არც მალავდნენ და ხუმრობით ყვებოდნენ ხოლმე ისტორიებს. ოპერაციებით თავს იწონებდნენ.“ 3 ბიჭის ისტორია „კონკურსის დამთავრების შე მდეგ უამრავი ხალხი გველოდ ებოდა. მომცვივდნენ, გულზე „გეორგიას“ ლენტი აღარ მეკე თა, უკვე ჩვეულებრივი ადამია
ნი ვიყავი. თ ავ ია ნ თ ბავშვებს მა ჭერინებდნენ და ფოტოებს იღებდნენ, მეხუ ტებოდნენ, კითხ ვებს მისვამდნენ, ყველას უნდოდა შემხებოდა. ოთ ახის კართან სათამაშოები დამხვდა, 3 ბიჭი იდგა სა ქართველოს დროშით ხე ლში. ამ ფაქტმა ძალიან იმ ოქმედა. სად იპოვეთ-მე თქი, ვკ
ითხე და ჩვენ თვ ი თო ნვ ე დავ ხა ტ ეთო. ეს ა რა სდ რო ს დამ ავ იწ ყდ ებ ა. ეს იყო კონკურსი, რომელიც ყველაზე თანამედროვე და ცნობილია. ამის იქით რა კონკურ სი უნდა იყოს, არ ვიცი.“
„მის მექსიკა“
„თუ გინდა, რომ იყოს ღმერთის ადგილი, ყოველთვის არის!“ გია დვალი: სამყაროს ხომ არ გავიმეორებთ? თამარ გონგაძე გია დვალი საქართველოში ორი კვირით იყო ჩამოსული. ფიზიკოსმა კოსმოლოგიაზე ორდღიანი ლექცია ჩაატარა. დღესდღეობით ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული ფიზიკოსის ლექციაზე დასწრების შანსი ხელი დან არც მე გამიშვია. რომ გითხრათ, ყველაფერი ზედმიწევნით კარგად გავიგე-მეთქი, მოგატყუებთ. საათ ნახევრიან ლექციაზე მეცნიერული ტერმინოლოგიით გაჯერებული სი ტყვების კორიანტელი იდგა. თუმცა იმდენად საინტერესოდ საუბრობდა, დრო ნამდვილად გამეპარა. თემა სამყაროს წარმოშობა არაფრისგან. უდავოდ საინტერესოა. ისევე საინ ტერესო, როგორც საკითხი, სწამთ თუ არა მეცნიერებს და ფიზიკოსე ბს ღმერთის? ბუნებრივია, ამ თემის გარეშეც არ დამიტოვებია დვალის ლექცია. ვუსმენდი ფიზიკოსს და ვფ იქრობდი, რა შესაძლებლობების მი ცემა შეუძლია ღმერთს ადამიანისთ ვის... ამას ჩვეულებრივი მოკვდავის
ტვინი ვერ აღიქვამს. ალბათ, არც არის საჭირო.
სამყარო წარმოიშვა არაფ რისგან
გია დვალი ამტკიცებს, რომ მის თეორიას, პარალელური განზომილ ებების შესახებ, მისტიკასთან არან აირი კავშირი არ აქვს. „პარალელუ რი მსოფლიო მეცნიერული ტერმინ ია, რომელიც ეყრდნობა მეცნიერთა წინასწარმეტყველებას განზომილ ებების არსებობის შესახებ. რასაც ჩვენ ვხედავთ, ანუ ხილული მსოფ ლიო, არის სამგანზომილებიანი კუ ნძული. მისი ზედაპირი ჩადგმულია დამატებით განზომილებაში. ასეთი ზედაპირები შეიძლება არსებობს სხვა განზომილებაშიც. მეცნიერუ ლი ტერმინით ამ ზედაპირს „ბრანას“ - „პარალელურ მსოფლიოს“ უწოდ ებენ. ესა თუ ის თეორია კომპლექს ურია და ისე არ არის, რომ დათქმულ ვადებში მოხერხდეს ექსპერიმენტის დადასტურება. თეორია ყოველთ
ვის რაღაცას წინასწარმეტყველებს. დამატებითი განზომილება შეიძლე ბა არსებობდეს, მაგრამ შეიძლება არანაირი პარალელური „ბრანები“ არ არსებობდეს. მოკლედ, მისი არ სებობა აუცილებლობა არ არის, დასაშვებია. ამ თეორიის უარყოფა ექსპერიმენტულად შეუძლებელია. თუ გაგვიმართლა და ენერგია, რაც ჩვენი ექსპერიმენტული კვლევისთ ვის მისაწვდომია, საკმარისი აღმო ჩნდა, მაშინ გამოჩნდება გარკვეული ზედაპირი.“ - ეს გამართლებაზეა? - რა თქმა უნდა. ბუნებას ჩვენ ხომ ვერ შევუკვეთავთ, როგორ უნდა იყ ოს მოწყობილი? ნებისმიერ ვარიან ტში დადებით პასუხს მივიღებთ, თუ უარყოფითს, ეს ბუნებაზე დაკვირვე ბაა. ეს ექსპერიმენტი ყველა ვარიან ტში დიდ ინფორმაციას მოგვცემს. - რას ნიშნავს ცივილიზაციის არ სებობა და როდემდე იარსებებს ის? - ცივილიზაციის არსებობა ნიშნ ავს მოაზროვნის არსებობას. სანამ
იარსებებს მოაზროვნე ადამიანი, ია რსებებს ცივილიზაცია. ჩვენი ძალიან შორეული მომავალი გაურკვეველია. ჩვენ გვაქვს იდეები, მაგრამ ბუნებას ხომ არ შეუკვეთავ? ის უნდა შეამოწ მო. ამიტომ ვატარებთ ექსპერიმენ ტებს. შეიძლება ბუნებამ სულ სხვა გზა აირჩია. ამისთვის ექსპერიმენტი გჭირდება. ვახდენთ დაკვირვებას. სა მყაროს ხომ არ გავიმეორებთ, არა? ჩვენ ამის საშუალება არ გვაქვს. ლა ბორატორიული ექსპერიმენტი შეგვი ძლია გავიმეოროთ და გავიმეოროთ. ამით სტატისტიკა უმჯობესდება. - ცნობიერება რა არის? - დღეს ისიც კი არ ვიცით, ცნობიე რება რას ნიშნავს. მთელი მიმართულ ებებია, რომლებიც სწავლობენ, რას ნიშნავს აზროვნება, ინტელექტი? სა ნამ ამის განმარტებები არ გვექნება, ამასთან დაკავშირებით კორექტულ ად კითხვასაც კი ვერ დავსვამთ. - სამყაროს არაფრისგან წარმ ოშობა მეცნიერულად როგორ იხსნ ება?
- როდესაც მეცნიერი საუბრობს, რომ სამყარო სპონტანურად წარმ ოიშვა არაფრისგან, თეორია უშვებს რაღაც მდგომარეობის არსებობას. ეს არის მდგომარეობა, რომელშიც სივრცე და დრო არ არსებობს. სამყ არო ერთი საწყისი მდგომარეობიდან, კვანტურად, გადავიდა მეორე მდგო მარეობაში. ჩვენი სამყარო კვანტური ფიზიკის კანონებს ემორჩილება. - ღმერთს ემორჩილება... - მეცნიერული თეორია დამოუკ იდებელია რელიგიისგან. თუ გინდა, რომ იყოს ღმერთის ადგილი, ყოვე ლთვის არის! თუ არ გინდა, არ არის! ამით არაფერი იცვლება. მეცნიერუ ლი მიდგომა იმიტომ არის ძლიერი იარაღი, რომ შეიმეცნოს სამყარო ზუსტად. ის დამოუკიდებელია ას ეთი ტიპის მოსაზრებებისგან. „ცე რნი“ საერთაშორისო ორგანიზაციაა და მასში უამრავი სხვადასხვა რწ მენის, ფილოსოფიის და მრწამსის ადამიანი მუშაობს კვლევებზე. ჩვენი მეცნიერება აბსოლუტურად ინტერნ აციონალურია. რა შედეგებსაც ჩვენ ვაღწევთ, არანაირი კავშირი არა აქ ვს იმასთან, ვის რა ღმერთი სწამს, რა მიდგომა აქვს პირველ საწყისთან და ასე შემდეგ. მეცნიერება არის უნივ ერსალური ენა, რომელზეც ყველას შეუძლია ილაპარაკოს. ყოველთვის გაჩნდება კითხვები, რომელზეც კა ცობრიობას პასუხი არ აქვს. ამიტომ ინტერპრეტაციების ადგილი - რე ლიგიაზე თუ მისტიკაზე, ყოველთვის იქნება. როგორ უნდა ვიკამათო, შე იძლება ვიღაცამ თქვას, რომ არაფ რისგან სამყაროს შექმნა ღმერთის არსებობის დამადასტურებელიაო. ღმერთმა გაუმარჯოს ვინც მაგას ფიქრობს! ეს არანაირად არ ცვლის ჩვენი დასკვნების მეცნიერულობას. ვიღაცაც იტყვის, აი, მე ხომ ვამბობდი არაფერ შუაში არ არის ღმერთი, ჩვ ენ კვანტურ მექანიკურად გამოვთვა ლეთო. ეგ რწმენის სფეროა, რომლის მოსპობა შეუძლებელია. ეს ერთია, ის - მეორე, შეუთავსებლები არ არიან.
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
45
საქართველო ლიტვის გზაზე
კობა ინასარიძე დღეს საქართველოს კალათბურთელთა ნაკრები, მორაგბ ეთა ნაკრების შემდეგ, შესაძლოა, უკვე მეორე ქართული გუ ნდია, რომელმაც სპორტის სათამაშო სახეობებში მსოფლიოს ყველაზე დიდი სპორტული ფორუმების ფინალურ ეტაპზე მონაწილეობის უფლება მოიპოვა. მორაგბეთა ნაკრები 2011 წელს ზედიზედ მესამედ ითამაშებს მსოფლიო ჩემპიონატის ფინალურ ეტაპზე. კალათბურთელები კი, გამართლების შემთ ხვევაში, პირველად მოხვდებიან ევროპის ჩემპიონატის ფინა ლურ სტადიაზე... ისე, ნებისმიერ შემთხვევაში, საქართველოს ნაკრები ლიტვაში გასამართი ევროპის 2011 ჩემპიონატისთვის ბრძოლას გუშინდელი შეხვედრის შედეგის მიუხედავად, მაინც გააგრძელებს. დანარჩენი ორი ჯგუფის მესამე-მეოთხე ადგი ლოსნებთან ერთად „პლეი-ოფში“ ჩემპიონატის დარჩენილ ერ თადერთ საგზურს გაითამაშებს. ბულგარეთის ნაკრებთან გუშინდელ შეხვედრამდე კი ჩვენი კალათბურთელები ჯგუფში 4 მოგებითა და 3 მარცხით მივი დნენ. აქვე გავიხსენოთ, რომ საკმარისი იყო საქართველოს ნა კრებს 10 დღის წინ შინ ბელგიასთან მოეგო და ახლა ამ ამბების წერა საჭირო აღარც იქნებოდა – ჩვენებს ჯგუფში პირველობ ასა და ევროპის ჩემპიონატზე გასვლას მივულოცავდით... 46
ორშაბათი 30 აგვისტო, 2010
წინა კვირას კი საქართველო პორტუგალიას ესტუმრა და ისტორიაში სარეკორდო 23-ქულიანი სხვაობით დაამარცხა. ბელგიასთან მარცხის შემდეგ იგორ კოკოშკოვის გუნდისთვ ის ხუთდღიანი დასვენება სასარგებლო აღმოჩნდა, ქართვე ლები მასპინძლებთან შედარებით ენერგიულად გამოიყურ ებოდნენ და ბოლო წუთებსაც უკეთეს კონდიციებში შეხვ დნენ – სწორედ მეოთხე პერიოდში დავწინაურდით ყველაზე დიდი, 25-ქულიანი სხვაობით. პორტუგალიამ კი იმდენივე ჩააგდო, რამდენიც თბილისში (57), ჩვენმა ნაკრებმა 80 ქუ ლას უწია და მასპინძლებს სამქულიანი სროლებითაც აშკა რად აჯობა, ქართველები შეტევაზეც კარგად თამაშობდნენ და დაცვაშიც. თავად განსაჯეთ. მოხსნებში 50:32 მოვიგეთ, ორქულიანებში – 17:10. მეტოქემ სამქულიანებით სცადა თა მაშის მოგება, მაგრამ ზედიზედ ჩატარებულმა სამმა მატჩმა პორტუგალიელთა სროლის სიზუსტეც გაამრუდა: 41-დან 8 სამიანი ჩააგდეს, მაშინ, როცა საქართველოს ნაკრებმა 17დან 7 შორეული ტყორცნა გამოიყენა. კალათბურთელთა გამორჩევას არ შევუდგებით, ცინცაძით დაწყებული და ფა ჩულიათი დამთავრებული, თავისი საქმე ყველამ კარგად გააკეთა, თუმცა სტატისტიკა ორ მოთამაშეს მაინც გამოარ ჩევს: ნიკა ცქიტიშვილმა და ზაზა ფაჩულიამ საქართველოს ნაკრების ისტორიაში ახალი ფურცელი გადაშალეს – მათ
თამაშების რაოდენობით გაასწრეს რეკორდსმენ ვახტანგ ნაცვლიშვილს. ვატოს 40 მატჩი აქვს ჩატარებული, ზაზასა და ნიკას კი გუშინ 41-41 დაუგროვდათ. ასევე, აღსანიშნავ ია, ცქიტიშვილის 15 მოხსნა, რაც მისი პირადი სანაკრებო რეკორდია, ხოლო საერთოდ – მესამე მაჩვენებელი. პორტ უგალიასთან დაპირისპირებამდე ფაჩულიას ნაკრების მაის ურით 699 ქულა ჰქონდა ჩაგდებული. პორტუგალიის ქალაქ ფაფეში კი 700-ქულიანი ზღურბლი გადალახა და 717 ქულა მოუგროვდა. ესეც აბსოლუტური რეკორდია. მოკლედ, წუხელ ჩვენს ჯგუფში – პოლონეთმა, A ჯგუფში – ისრაელმა, ხოლო B ჯგუფში მაკედონიამ თავიანთი მატჩები წააგეს, საქართველომ კი ბულგარეთი დიდი სხვაობით დაამ არცხა, შეგვიძლია, ჩვენებს ევროპის ჩემპიონატზე გასვლა მივულოცოთ. ძნელი წარმოსადგენი კი არის, ისრაელი და მა კედონია ერთად თუ წააგებენ, მაგრამ კალათბურთში მოულ ოდნელობებიც ხშირია და იქნებ ამჯერად საჩვენოდაც დასრ ულებულიყო სხვა მატჩები. ...თუ არადა, ევროპის ჩემპიონატზე მოსახვედრად, როგო რც ვთქვით, სხვა შანსიც არის, სხვა ჯგუფების მესამე-მეოთხე ადგილოსნებისგან ორი სამგუნდიანი ჯგუფი დაკომპლექტდე ბა, მათში პირველები კი ერთმანეთში ითამაშებენ და გამარჯ ვებულიც უკვე ლიტვაში იასპარეზებს...