portfolio by Piotr Kloc

printomato pracownia graficzna

Nasi klienci

MINISTERSTWO KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO

MINISTERSTWO ROZWOJU REGIONALNEGO

MINISTERSTWO SPORTU I TURYSTYKI

MIASTO WARSZAWA

FUNDACJA ROZWOJU SYSTEMU EDUKACJI

POLSKIE STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW OLEJU

INSTYTUT ADAMA MICKIEWICZA

NARODOWY INSTYTUT DZIEDZICTWA

INSTYTUCJE I ORGANIZACJE

KRAJOWE ZRZESZENIE PRODUCENTÓW RZEPAKU

FIRMY I STOWARZYSZENIA

printomato pracownia graficzna

MINISTERSTWO ROZWOJU REGIONALNEGO

Projekty zrealizowane pr zez pracownię graficzną Printomato dla Ministerstwa R ozwoju R egionalnego

printomato pracownia graficzna

realizacje dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

Szwajcarsko-Polski Program Współpracy (SPPW) – czyli tzw. fundusz szwajcarski – jest formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Szwajcarię Polsce i 9 innym państwom członkowskim Unii Europejskiej, które przystąpiły do niej 1 maja 2004 r. Na mocy umów międzynarodowych, zawartych 20 grudnia 2007 r. w Bernie, ponad 1 mld franków szwajcarskich trafi do dziesięciu nowych państw członkowskich. Dla Polski fundusz szwajcarski przewiduje niemal połowę środków – ok. 49%. W 2010 r. do Programu przystąpiły także Rumunia i Bułgaria.

Beneficjenci

Słowenia Estonia Łotwa

71 mln CHF

Słowacja

489 mln CHF

67 mln CHF

Świętokrzyskie

181 mln CHF

22 mln CHF

Bułgaria

Wykres nr 1. Państwa-beneficjenci funduszy szwajcarskich

1. bezpieczeństwo, stabilność, wsparcie reform: • inicjatywy na rzecz rozwoju regionalnego regionów peryferyjnych i słabo rozwiniętych (rozwój regionalny) • zwiększenie ochrony wschodnich granic Unii Europejskiej (środki ochrony granic) 2. środowisko i infrastruktura: • odbudowa, przebudowa i rozbudowa infrastruktury środowiskowej oraz poprawa stanu środowiska (m.in. zarządzanie odpadami stałymi, systemy energii odnawialnej, poprawa wydajności energetycznej, poprawa publicznych systemów transportowych) • bioróżnorodność i ochrona ekosystemów oraz wsparcie transgranicznych inicjatyw środowiskowych

Zdjęcie nr 1. Podpisanie Umowy ramowej ws. Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Od lewej: minister rozwoju regionalnego Elżbieta Bieńkowska, prezydent Konfederacji Szwajcarskiej Micheline Calmy-Rey oraz Doris Leuthard, Szwajcarska Rada Federalna, Berno, grudzień 2007

Informacje ogólne

3. sektor prywatny: • poprawa środowiska biznesowego i dostępu do kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) • rozwój sektora prywatnego i promocja eksportu MŚP

Szwajcarsko-Polski Program Współpracy (SPPW) zakłada dwa cele: • zmniejszenie różnic społeczno-gospodarczych pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a bardziej rozwiniętymi państwami rozszerzonej Unii Europejskiej (UE), oraz • zmniejszenie różnic społeczno-gospodarczych na obszarze Polski pomiędzy dynamicznymi ośrodkami miejskimi a peryferyjnymi regionami słabo rozwiniętymi pod względem strukturalnym.

PODSUMOWANIE SZWAJCARSKO-POLSKI PROGRAM WSPÓŁPRACY – ZAKOŃCZENIE PIERWSZEGO OKRESU WDRAŻANIA 2008-2012

Ponadto, tzw. alokacje specjalne Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy obejmują: • Grant Blokowy dla Organizacji Pozarządowych i Polsko-Szwajcarskich Regionalnych Projektów Partnerskich • Projekt wskazany przez stronę szwajcarską • Fundusz na Przygotowanie Projektów • Fundusz Pomocy Technicznej

Raport środokresowy podsumowujący wdrażanie Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy w latach 2008-2012

Grant Blokowy dla Organizacji Pozarządowych i Polsko-Szwajcarskich Regionalnych Projektów Partnerskich Celem jest promowanie roli społeczeństwa obywatelskiego oraz wzmacnianie polsko-szwajcarskiego partnerstwa pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego, partnerami społecznymi i instytucjami.

Obszary tematyczne – Rozwój społeczny i zasobów ludzkich / Alokacje specjalne

Fundusz Pomocy Technicznej Fundusz ten służy wsparciu administracji publicznej oraz innych podmiotów w wykonywaniu zadań koordynacji i nadzoru wdrażania SPPW.

sektor prywatny

zarządzanie SPPW przez Szwajcarię

bezpieczeństwo, stabilność, wsparcie reform

37,1 mln CHF 24,4 mln CHF 81,2 mln CHF

• • •

79,7 mln CHF

•

koncentracja koncentracja na pięciu blokach tematycznych koncentracja na czterech peryferyjnych i słabo rozwiniętych regionach tj. województwach lubelskim, podkarpackim, świętokrzyskim oraz małopolskim, w ramach których zostanie wydatkowane przynajmniej 40% pomocy finansowej (koncentracja geograficzna) koncentracja na stosunkowo małej liczbie projektów

•

podejście programowe Na program składają się projekty powiązane ze sobą poprzez wspólne cele lub temat. Podejście programowe uwzględnia delegowanie prawa podejmowania decyzji na poziom pojedynczych projektów. W celu zapewnienia wydajności i efektywności, wartość dofinansowania danego programu wynosiła minimum 4 miliony franków szwajcarskich.

•

podejście projektowe Podejście projektowe zastosowano w obszarach tematycznych, w których wdrażane będą pojedyncze projekty. W celu zapewnienia wydajności i efektywności, wartość dofinansowania projektu wynosiła na ogół minimum 1 milion franków szwajcarskich.

•

partnerstwo Partnerstwa pomiędzy szwajcarskimi a polskimi partnerami stanowią istotny element Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.

Instytucja Realizująca: CRUS – Konferencja Rektorów Uniwersytetów Szwajcarskich

POPRAWA POZIOMU USŁUG OPIEKI SPOŁECZNEJ

FUNDUSZ STYPENDIALNY

Cel

Konkursy będą miały na celu wsparcie domów pomocy społecznej i/lub placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz ich personelu.

Celem programu jest utworzenie partnerstw naukowych, które: • rozwiną zdolności poszczególnych pracowników naukowych (kapitał ludzki) • będą wspierać postęp naukowy i innowacyjność (perspektywy naukowe) oraz • doprowadzą do nawiązania lub zacieśnienia kontaktów między pracownikami naukowymi

Zakres wsparcia

Główne założenia

67,8 mln CHF

Ten obszar tematyczny koncentruje się na inicjatywach mających na celu rozwój regionalny obszarów peryferyjnych i słabo rozwiniętych. Wspierane są samorządy lokalne oraz lokalne sieci i partnerstwa. Środki finansowe zostały także wykorzystane na projekty z zakresu ochrony granic i migracji.

Projekty będą mogły dotyczyć następujących komponentów: • pierwszy komponent – poprawa infrastruktury; realizacja programów naprawczych, w tym inwestycji i/lub przebudowy/rozbudowy/modernizacji, także zadań związanych z zakupem niezbędnego wyposażenia i sprzętu i/lub ich renowacji • drugi komponent – podnoszenie kwalifikacji personelu, pracującego bezpośrednio z ich mieszkańcami • trzeci komponent – poprawa jakości usług pielęgniarskich dla mieszkańców domów pomocy społecznej; wyposażenie domów pomocy społecznej w sprzęt niezbędny dla pielęgniarek/pielęgniarzy do świadczenia usług

Potencjalni beneficjenci Instytucje publiczne lub non-profit prowadzące domy pomocy społecznej i/lub placówki opiekuńczo-wychowawcze w czterech województwach Polski południowo-wschodniej, tj. świętokrzyskim, małopolskim, podkarpackim, lubelskim.

SZWAJCARSKO-POLSKI PROGRAM WSPÓŁPRACY - PLANOWANE NABORY NA LATA 2012 - 2013

Rodzaje projektów • • • • •

wizyty stypendialne doktorantów i młodszych pracowników naukowych (z tytułem doktora) z Polski, w celu prowadzenia badań naukowych w instytucjach badawczych Szwajcarii. Stypendia są przyznawane na okres od 6 do 24 miesięcy. Wysokość stypendiów: doktoranci – ok. 50 000 CHF przez pierwsze 12 miesięcy pobytu doktoranci – ok. 55 000 CHF przez drugie 12 miesięcy pobytu młodsi pracownicy naukowi – ok. 80 000 CHF przez 12 miesięcy pobytu (maksymalna długość pobytu – 18 miesięcy) wizyty samodzielnych pracowników naukowych z Polski lub Szwajcarii w celu przygotowania projektów badawczych lub w związku z ich realizacją, tj. 5-dniowe pobyty w Szwajcarii lub w Polsce. Maksymalny łączny koszt wizyty 2 500 CHF.

Nabory Zakres tematyczny

Nabory będą ogłaszane indywidualnie przez poszczególne Instytucje Realizujące, począwszy od 2012 roku.

Środki są skierowane do wszystkich dyscyplin akademickich. Tytuł programu

Instytucja Realizująca

Kwota dofinansowania

Więcej informacji

Poprawa infrastruktury domów pomocy społecznej i/lub placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz podnoszenie kwalifikacji personelu w tym również pielęgniarek i pielęgniarzy

Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Rzeszowie

4,7 mln CHF

www.sppw.rops.rzeszow.pl

Pomocna dłoń pod bezpiecznym dachem

Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie

6,1 mln CHF

www.rops.krakow.pl

Podniesienie jakości usług świadczonych w Jednostkach Organizacyjnych Pomocy Społecznej w celu wzmocnienia podmiotowości i aktywności życiowej podopiecznych

Świętokrzyski Urząd Wojewódzki w Kielcach

ok. 6 mln CHF

www.kielce.uw.gov.pl

Poprawa jakości usług świadczonych w domach pomocy społecznej i placówkach opiekuńczo-wychowawczych

Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Lublinie

5,2 mln CHF

www.rops.lubelskie.pl

Potencjalni beneficjenci Doktoranci i młodsi pracownicy naukowi (z tytułem doktora).

Nabory

rozwój społeczny i zasobów ludzkich Ten obszar tematyczny koncentruje się na wzmocnieniu potencjału naukowego poprzez finansowanie badań naukowych i stypendiów. Ponadto promowana będzie profilaktyka zdrowotna oraz poprawa poziomu usług opieki zdrowotnej.

4.3

4.4

4.5

4.6

Konkursy odbędą się w 2012 oraz 2013 r.

Więcej informacji na stronach internetowych następujących instytucji: CRUS – Konferencja Rektorów Uniwersytetów Szwajcarskich www.sciex.ch Punkt Kontaktowy Funduszu Stypendialnego w Polsce, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji www.sciex.pl

Publikacja współfinansowana przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej

198,7 mln CHF

środowisko i infrastruktura Celem tego obszaru jest odbudowa i modernizacja podstawowej infrastruktury środowiskowej oraz poprawa stanu środowiska. Ze środków szwajcarskich finansowane są projekty z zakresu zagospodarowania odpadów niebezpiecznych, transportu publicznego, efektywności energetycznej i bioróżnorodności.

Beneficjenci

Ramy czasowe Programu

Informacje ogólne

Beneficjentami SPPW są instytucje sektora publicznego i prywatnego oraz organizacje pozarządowe.

14 czerwca 2007 r. – data przyznania pomocy finansowej przez Parlament Szwajcarski 14 czerwca 2012 r. – zamknięcie 5 letniego okresu kontraktacji środków w ramach Programu 14 czerwca 2017 r. – zamknięcie 10 letniego okresu wydatkowania środków w ramach Programu

Szwajcaria przyznała Polsce bezzwrotną pomoc w wysokości 489 mln franków szwajcarskich (CHF) w ramach szwajcarskiego programu pomocy dla 12 nowych państw Unii Europejskiej.

Procedura wnioskowania o dofinansowanie Wyłanianie wniosków o dofinansowanie odbywało się zarówno w procedurze konkursowej, jak i pozakonkursowej. Proces wnioskowania o dofinansowanie w ramach Programu podlegał dwustopniowej procedurze – przygotowanie Zarysu Projektu oraz opracowanie Kompletnej Propozycji Projektu. Zarówno w pierwszej jak i w drugiej fazie wnioski oceniane były i przez stronę polską i przez stronę szwajcarską. Na podstawie Kompletnej Propozycji Projektu strona szwajcarska podejmowała ostateczną decyzję w sprawie przyznania dofinansowania.

Instytucja Realizująca: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Instytucja Realizująca: ECORYS Polska Sp. z o.o. we współpracy ze Stowarzyszeniem Gmin Rzeczypospolitej Polskiej Euroregion „Bałtyk”

Alokacja z grantu szwajcarskiego: 28,1 mln CHF

GRANT BLOKOWY DLA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH I POLSKO-SZWAJCARSKICH REGIONALNYCH PROJEKTÓW PARTNERSKICH FUNDUSZ DLA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH

FUNDUSZ PARTNERSKI

Cel

Zwiększenie aktywnego udziału obywateli w życiu publicznym.

• • •

edukacja obywatelska działania kontrolne partycypacja w polityce publicznej

Wzmacnianie polsko-szwajcarskiego partnerstwa pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego, partnerami społecznymi i instytucjami.

Obszary wsparcia • •

Rodzaje projektów i wartość dofinansowania • • •

Kontakt Krajowa Instytucja Koordynująca, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, www.programszwajcarski.gov.pl Biuro Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, Ambasada Szwajcarii, www.swiss-contribution.admin.ch/poland/pl/Home

Alokacja na konkurs: ok. 4 mln CHF

PILOTAŻOWE PROJEKTY MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW DOTYCZĄCE WDRAŻANIA IDEI SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI BIZNESU

Grant Blokowy realizowany jest w ramach dwóch obszarów:

Zakres tematyczny

Podpisanie umów na 100% dostępnych środków W czerwcu 2012 r. zakontraktowano 100% alokacji SPPW. Podpisano 58 umów na łączną kwotę dofinansowania wynoszącą blisko 465 mln CHF.

• • •

Projekty MAŁE: kwota dofinansowania: od 10 000 CHF do 60 000 CHF okres realizacji projektu: do 12 miesięcy, nie dłużej jednak niż do 30 września 2014 r. Projekty DUŻE: kwota dofinansowania od 10 000 CHF do 250 000 CHF okres realizacji projektu: brak ograniczenia czasowego, jednak nie dłużej niż do 30 września 2014 roku

•

promowanie i wymiana najlepszych praktyk i/lub przekazanie know-how lub wiedzy w obrębie partnerskich podmiotów/instytucji transfer wiedzy i doświadczeń szwajcarskich jednostek samorządowych, instytucji i partnerów społecznych w zakresie zapewnienia dostępu do informacji i udziału w procesie podejmowania decyzji dotyczących konkretnych przedsięwzięć takich jak: działania informacyjne, konsultacje społeczne i negocjacje z partnerami społecznymi projekty partnerskie mające na celu tworzenie/wzmacnianie sieci współpracy polskich i szwajcarskich jednostek samorządowych instytucji, partnerów społecznych z polskimi organizacjami pozarządowymi w celu zwiększenia ich roli w procesie podejmowania decyzji dla regionu i/lub podregionu

Wartość dofinansowania Nabory

Wartość dofinansowania projektu – od 10 000 CHF do 250 000 CHF.

W latach 2012 i 2013 będą miały miejsce dwa nabory: na projekty DUŻE i projekty MAŁE.

Nabory

Cel Celem projektu jest upowszechnienie idei społecznej odpowiedzialności biznesu (CRS) oraz zachęcenie do wdrażania idei CSR dzięki realizacji pilotażowych projektów przez MŚP. Pilotażowe projekty MŚP stanowią jeden z komponentów projektu Zwiększenie konkurencyjności regionów poprzez społeczną odpowiedzialność biznesu, o wartości ok. 5 mln CHF.

Przedmiot projektu W ramach planowanego konkursu przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie projektów polegających na wdrożeniu działań CSR powiązanych z bieżącą działalnością przedsiębiorstwa, wpisujących się w co najmniej jeden z następujących obszarów CSR: środowisko, relacje z pracownikami firmy, zaangażowanie społeczne.

Potencjalni beneficjenci Małe i średnie przedsiębiorstwa

Wartość dofinansowania Maksymalne dofinansowanie dla jednego projektu wynosi 100 tys. zł.

Nabory • •

ogłoszenie I rundy konkursu dla MŚP – III/IV kwartał 2012 ogłoszenie II rundy konkursu dla MŚP – II/III kwartał 2013

Ogłoszenie naboru jest planowane w 2012 roku. Nabór potrwa ok. 6 miesięcy.

Państwa-beneficjenci Więcej informacji: www.swissgrant.pl

Publikacja współfinansowana przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej

4.7

4.8

4.9

4.10

4.11

Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym

Podniesienie jakości usług świadczonych w Jednostkach Organizacyjnych Pomocy Społecznej w woj. świętokrzyskim

Klimat północnej Polski w ostatnim tysiącleciu – powiązanie przyszłości z przeszłością

Obywatel Mama

Ogród nad głową – czyli szwajcarskie „zielone dachy” i „żyjące ściany”

Raport śródokresowy podsumowujący wdrażanie Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy w latach 2008-2012

Alokacja z grantu szwajcarskiego: 12 mln CHF

Instytucje Realizujące: ośrodki polityki społecznej Alokacja z grantu szwajcarskiego: ok. 22 mln CHF

Fundusz na Przygotowanie Projektu Fundusz ten zapewniał wsparcie finansowe procesu przygotowania Kompletnych Propozycji Projektów.

Celem tego obszaru jest poprawa dostępu do kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz poprawa otoczenia biznesu, a także zwiększenie konkurencyjności regionów poprzez społeczną odpowiedzialność biznesu.

4.2

Tarliska Górnej Raby

4. rozwój społeczny i zasobów ludzkich: • ochrona zdrowia (profilaktyka i kampanie na rzecz promocji zdrowia oraz poprawa poziomu opieki społecznej) • badania i rozwój (Fundusz Stypendialny, projekty badawcze)

alokacje specjalne

Cel

4.1

Zakup czterech spalinowych zespołów trakcyjnych do obsługi kolejowego odcinka Malbork-Grudziądz

Rumunia

6 mln CHF

Obszary tematyczne

Program zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Powiecie Suskim

Wsparciu administracji publicznej oraz innych podmiotów w wykonywaniu zadań koordynacji i nadzoru wdrażania funduszu szwajcarskiego w Polsce służy Fundusz Pomocy Technicznej. W jego ramach dofinansowane są zadania związane z zarządzaniem, wdrażaniem, monitorowaniem, kontrolą i audytem projektów oraz działania informacyjno-promocyjne.

Obszary tematyczne

5 mln CHF

Alokacja z grantu szwajcarskiego: 7,5 mln CHF Instytucja Pośrednicząca: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Czechy

Mapa nr 1. Alokacje dla poszczególnych państw-beneficjentów pomocy szwajcarskiej

W LATACH 2008-2012

Pilotażowy system gospodarowania odpadami azbestowymi na terenie województwa lubelskiego

3.5.3 Fundusz Pomocy Technicznej

Fundusz szwajcarski zakłada 5-letni okres zaciągania zobowiązań i 10-letni okres wydatkowania, który rozpoczął się 14 czerwca 2007 r., tj. w dniu przyznania Polsce przez Parlament Szwajcarski pomocy finansowej.

Mapa nr 2. Obszary koncentracji geograficznej

Węgry

PROGRAMU WSPÓŁPRACY

Budowa filtra epidemiologicznego na terenie obiektu Urzędu ds. Cudzoziemców w Białej Podlaskiej

W ramach Funduszu zrealizowano 36 projektów.

Czas trwania

Litwa

76 mln CHF

SZWAJCARSKO-POLSKIEGO

Produkt Lokalny Małopolska – rozwój lokalnej przedsiębiorczości i przetwórstwa

Podkarpackie

131 mln CHF

PODSUMOWUJĄCY WDRAŻANIE

Składając Zarys Projektu wnioskodawca mógł się ubiegać o środki z Funduszu na Przygotowanie Projektu. Fundusz ten zapewniał wsparcie finansowe procesu przygotowania Kompletnych Propozycji Projektów (np. studiów wykonalności, oceny oddziaływania na środowisko itd.).

Fundusz szwajcarski zakłada, iż co najmniej 40 procent środków zostanie rozdysponowane w czterech województwach Polski południowo-wschodniej: lubelskim, małopolskim, podkarpackim i świętokrzyskim.

Cypr Malta

Polska 110 mln CHF

Alokacja z grantu szwajcarskiego: 0,996 mln CHF Instytucja Pośrednicząca: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Koncentracja geograficzna

Małopolskie

ŚRÓDOKRESOWY

Przykładowe projekty

3.5.2 Fundusz na Przygotowanie Projektów

W ramach SPPW przewidziane jest wsparcie dla instytucji sektora publicznego i prywatnego oraz organizacji pozarządowych.

Lubelskie

60 mln CHF

40 mln CHF

RAPORT

Cel Fundusz szwajcarski ma na celu zmniejszanie różnic społeczno-gospodarczych istniejących pomiędzy Polską a wyżej rozwiniętymi państwami UE oraz różnic na terytorium Polski – pomiędzy ośrodkami miejskimi a regionami słabo rozwiniętymi pod względem strukturalnym.

Informacje ogólne

Więcej informacji: www.csr.parp.gov.pl

printomato pracownia graficzna

realizacje dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

4.2

Podział infrastruktury na sektory jako podstawa określenia poziomu wymaganej kontroli

Dokumentacja dotycząca zmniejszania wpływu infrastruktury transportowej na fragmentację siedlisk przyrodniczych

Wprowadzenie

ponowna OOŚ). Jednakże arkusze 7-20 dotyczące fazy użytkowania drogi mogą być stosowane również przez zarządcę drogi publicznej w związku z wykonywaniem przez niego działań wynikających z przepisów ustawy o drogach publicznych.

2 1.1

Wprowadzenie

ZALECENIA TECHNICZNE DO KONTROLI I OCENY SKUTECZNOŚCI ŚRODKÓW MINIMALIZUJĄCYCH EFEKT BARIEROWY INFRASTRUKTURY TRANSPORTOWEJ

0 Uwarunkowania wynikające z prawa hiszpańskiego

1 Wprowadzenie

Program nadzoru środowiskowego: kontekst administracyjny i zastosowanie

Fakty

W ostatnich dziesięcioleciach trudności związane z pogodzeniem rozwoju sieci infrastruktury transportowej, niezbędnej w krajach rozwiniętych, z istniejącymi wymogami związanymi z ochroną siedliska stały się oczywiste. Z jednej strony wartość wskaźników odnoszących się do transportu towarów i osób (kilometry dróg, ilość przemieszczeń itp.) wzrasta w sposób wykładniczy. Z drugiej strony powierzchnia obszarów chronionych, liczba gatunków objętych ochroną lub populacje niektórych kręgowców wzrastają w wyniku działania różnych czynników, wśród których możemy wymienić międzynarodowe zobowiązania rządów, wzrost świadomości środowiskowej w społeczeństwie, a także zmiany gospodarcze i społeczne danego terytorium. W wyniku działania tych czynników mnożą się konflikty między drogami lub kolejami a zwierzętami, przy czym uznano, że fragmentacja siedliska przez infrastrukturę transportową stanowi najistotniejszy problem. Wśród najbardziej oczywistych przykładów problemu wymienić należy śmiertelność zwierząt potrąconych przez pojazdy i tragiczne statystyki obejmujące koszty ludzkie i materialne kolizji pojazdów z dużymi, dzikimi zwierzętami. Mimo tych znaczących liczb są one jedynie wierzchołkiem góry lodowej skutków powodowanych przez fragmentację siedlisk, która zagraża równowadze utrzymywanej dotychczas na obszarach o dużym znaczeniu przyrodniczym w krajach wysoko rozwiniętych.

3 Podstawowe zalecenia przy projektowaniu programu nadzoru środowiskowego

4 Struktura i treść programu nadzoru środowiskowego

By przeprowadzić podział drogi na sektory, jako podstawę należy przyjąć określenie obszarów o znaczeniu wyjątkowym, dużym, średnim lub niskim (patrz podpunkt 3.4.2). Na podstawie tych informacji określane są sektory o cechach homogenicznych, a jeśli zostaną zidentyfikowane sektory, w których skład wchodzą obszary o różnym znaczeniu, dla programu kontroli ustanawia się poziom wymagań kontroli według najwyższego określonego dla tych obszarów.

Wstęp do tłumaczenia polskiego Wśród podstawowych zagrożeń dla spójności ekologicznej Polski wskazuje się m.in.: 1) gwałtowny i nieskoordynowany rozwój infrastruktury transportowej, bezład w działaniach na styku ochrony przyrody i planowania inwestycji transportowych oraz silną presję inwestycyjną na obszary cenne przyrodniczo;

Zaleca się, by zidentyfikowane odcinki miały długość ponad 2 km, jako że ze względów praktycznych lepsze jest określenie mniejszej liczby takich odcinków.

2) niewystarczającą znajomość tematyki dotyczącej ochrony łączności ekologicznej oraz rozwiązań łagodzących negatywne oddziaływania barier ekologicznych po stronie osób zaangażowanych w planowanie przestrzenne i procesy inwestycyjne;

Podstawowa propozycja podziału na sektory jest następnie aktualizowana razem z pozostałą częścią PNŚ w chwili redagowania projektów budowlanych. Powinna ona uwzględniać odcinki, na które jest podzielona droga, w celu opracowania projektów i ich późniejszej realizacji.

3) ograniczenia finansowe we wdrażaniu koncepcji korytarzy ekologicznych zarówno na etapie przygotowywania dokumentów planistycznych, jak i podczas realizacji inwestycji (stosowanie środków łagodzących efekt barier ekologicznych);

Rysunek 4.1. Hipotetyczny podział drogi na trzy odcinki z obszarami o różnej wartości z punktu widzenia ochrony.

4) brak jednolitych zasad planowania lokalizacji i zagęszczenia przejść dla zwierząt. Brak stosownych zaleceń w Wytycznych projektowania dróg opracowanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA);

W celu pogodzenia zadań ochrony środowiska i rozwoju infrastruktury administracja publiczna została wyposażona w narzędzia do oceny wpływu planowanych działań na środowisko (plany, programy, projekty). Dla tego szczególnego przypadku konfliktu między infrastrukturą transportową a zwierzętami w Hiszpanii w ramach Akcji COST 341 powołano grupę roboczą zajmującą się fragmentacją siedlisk spowodowaną przez infrastrukturę transportową. Grupa ta była koordynowana przez Dyrekcję Generalną Środowiska i Leśnictwa podległą Ministerstwu Środowiska Naturalnego, Wodnego i Obszarów Wiejskich. Akcja COST 341 obejmowała projekt wspierany przez Komisję Europejską i mający na celu zebranie istniejącej wówczas (lata 1999-2003) dokumentacji dotyczącej fauny i dróg. Zakończyła się ona opublikowaniem w Hiszpanii dokumentów COST 341: Fragmentacja siedliska w odniesieniu do infrastruktury transportowej w Hiszpanii (Rosell et al. 2003), Zwierzęta i ruch drogowy. Europejski podręcznik do identyfikacji konfliktów i projektowania rozwiązań (Iuell et al. 2005). We wzmiankowanym podręczniku warto wyróżnić rozdziały 7 i 9 poświęcone odpowiednio projektowaniu oraz kontrolowaniu środków minimalizujących efekt barierowy i śmiertelność zwierząt. Po zakończeniu projektu grupa robocza nadal prowadziła działalność, która zaczęła przybierać konkretną formę – opracowano pierwszy dokument z serii, w ramy której wpisuje się niniejszy tekst.

Wartość z punktu widzenia ochrony Wyjątkowa Duża

5) brak spójnego systemu prawnego dotyczącego ochrony ciągłości ekologicznej w zakresie planowania przestrzennego, ochrony przyrody i środowiska. Brak prawnego usankcjonowania korytarzy ekologicznych w ustawach istotnych dla ich wdrażania;

Niska

2011-03-10 14:23:25

Zalecenia techniczne MRR.indd 13

Odcinek 2

Odcinek 1

Niniejszy dokument wspólnie z wydanym przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) Podręcznikiem dobrych praktyk wykonywania opracowań środowiskowych dla dróg krajowych powinien dać narzędzia przydatne przy rozwiązaniu chociaż niektórych opisanych tu problemów. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że od kilku lat w Polsce toczy się dyskusja nad koniecznością ustanowienia spójnego systemu monitoringu skuteczności funkcjonujących przejść dla zwierząt

Zalecenia techniczne MRR.indd 11

Odcinek 3

Średnia

6) brak jednej instytucji koordynującej planowanie, ochronę, udrażnianie (np. poprzez stosowanie zalesień) i monitoring korytarzy ekologicznych (D. Ławreszuk, W. Jędrzejewski, K. Niedziałkowski, Wytyczne do strategii wdrażania koncepcji ochrony łączności ekologicznej w Polsce – wyniki ankiety przeprowadzonej podczas konferencji w Białowieży [w:] red. W. Jędrzejewski, D. Ławreszuk, Ochrona łączności ekologicznej w Polsce, Materiały konferencji międzynarodowej Wdrażanie koncepcji korytarzy ekologicznych w Polsce, 20-22 XI 2008 r., Białowieża 2009, s. 304).

Pierwszy tom serii dokumentów związanych ze zmniejszeniem fragmentacji siedlisk spowodowanej przez infrastrukturę transportową, który nosi nazwę Zalecenia techniczne przy projektowaniu przejść dla zwierząt i ogrodzeń wzdłuż dróg (Ministerstwo Środowiska, 2006), zaczyna być przyjmowany na różnych szczeblach administracji zajmujących się środowiskiem naturalnym i przez przedsiębiorstwa włączone do oceny oddzia-

Informacje uzupełniające

W wielu przypadkach infrastruktura będąca przedmiotem projektu przebiega przez obszary o zróżnicowanej wartości, która może się różnić nawet na krótkich odcinkach. Jak już wspomniano, trasy o podobnym znaczeniu będą miały porównywalne wzorce kontroli. Z tego względu po otrzymaniu ROŚ i w fazie projektowania PNŚ należy określić homogeniczne sektory wzdłuż całej trasy.

Odcinek

Długość (km)

Wartość sektora z punktu widzenia ochrony

Średnia

Wyjątkowa

Duża

2011-03-10 14:23:25

Zalecenia techniczne MRR.indd 50

2011-03-10 14:23:29

2011-01-10 12:55:16

Europejski Model Społeczny przyjmuje za cel powszechny dobrobyt oraz spójność społeczeństw. Dlatego duże budowy trzeba zaczynać od pracy nad zaufaniem lokalnego społeczeństwa do inwestycji. 22

Biuletyn pomocy technicznej

23 POPT 2007-2013 nieustannie rozszerza wsparcie dla beneficjentów, aby przyspieszyć i ułatwić realizację kluczowych inwestycji. Jednym z obszarów tego wsparcia są konsultacje społeczne: w kwietniu 2011 r. wystartowała kampania edukacyjna „Infrastruktura i Człowiek. Naturalnie!” poświęcona ich roli w projektach infrastrukturalnych. Kampania ma wyjaśnić beneficjentom unijnych dotacji przyczyny konfliktów społecznych na tle dużych inwestycji oraz zachęcić do tworzenia programów konsultacji, których realizacja zapobiegnie niepokojom i pozwoli na sprawniejsze wdrażanie projektów. Rozpoczęto od konferencji, zorganizowanej dla blisko 200 przedstawicieli beneficjentów projektów indywidualnych z list podstawowych i rezerwowych Funduszy Europejskich oraz przedstawicieli administracji wdrażającej NSRO. Gościli też na niej przedstawiciele organizacji pozarządowych (np. ekologicznych) oraz instytucji odpowiedzialnych za konsultacje społeczne dla inwestycji infrastrukturalnych. Na konferencję złożyły się referaty ekspertów, którzy pracę w swoich zawodach łączą z pasją naukowo-badawczą oraz wykładami. Byli to: Wanda Stankiewicz (jej domena to mediacje i negocjacje społeczne), jak również dr Jerzy Jendrośka, członek komitetu ds. przestrzegania konwencji z Aarhus, który specjalizuje się w prawie gospodarczym i ekologicznym. Ponadto dokonano wszechstronnej prezentacji dobrych praktyk w sferze konsultacji w Hiszpanii, we Włoszech, na Litwie oraz w Polsce. Autorami prezentacji byli beneficjenci (inwestorzy), urzędnicy odpowiedzialni za wdrażanie Funduszy Europejskich oraz przedstawiciele ekologicznych organizacji pozarządowych. W okresie 20 maja-11 lipca 2011 r. w ramach kampanii „Infrastruktura I Człowiek. Naturalnie!” odbędzie się 10 warsztatów (każdy dla 40-50 uczestników)

na temat konsultacji społecznych. Każdy warsztat dotyczy innego sektora – np. infrastruktury lotniczej, drogowej, kolejowej, gospodarki odpadami czy wodno-ściekowej. Jest to więc praktyczne szkolenie dla beneficjentów, którzy przymierzają się do kluczowych inwestycji punktowych oraz liniowych o sporym potencjale społecznych kontrowersji, a chcą zapobiegać konfliktom. – Każdy sektor ma inne, i już rozpoznane, obszary możliwych zagrożeń – twierdzi Sabina Rutkowska z Departamentu Koordynacji Programów Infrastrukturalnych pełniącego funkcję instytucji zarządzającej dla POIiŚ. – Dlatego w modelu idealnym inwestorzy powinni najpierw rozmawiać ze społeczeństwem, a dopiero potem w ogóle projektować przedsięwzięcie. Projekty kluczowe mogą otrzymać dofinansowanie z Funduszy Europejskich, pod warunkiem że beneficjenci przeprowadzą konsultacje społeczne. Konwencja z Aarhus podkreśla, że powinny się one odbyć „jak najwcześniej”. Ten sam tryb postulują ekolodzy. Są sygnały, że konsultacje podjęte już na etapie ogólnych założeń inwestycji stanowią szybszą ścieżkę do jej realizacji. Lata doświadczeń pozwoliły na opracowanie tzw. dobrych praktyk, np. przy infrastrukturalnych robotach drogowych wypracowano je wraz ze Stowarzyszeniem Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot. Ponadto w ramach kampanii edukacyjnej „Infrastruktura I Człowiek. Naturalnie!” zorganizowanych zostanie 9 wizyt studyjnych w krajach Unii Europejskiej (każda po 20 osób). Zajęcia odbędą się tam, gdzie wypracowano dobre praktyki. Z tego powodu zajęcia o infrastrukturze lotniczej zostaną przeprowadzone w Madrycie, o infrastrukturze drogowej w Augsburgu, zaś międzysektorowy temat dotyczący logistyki lotniczej, drogowej oraz kolejowej – w Turku (Finlandia).

Konsultacje społeczne: przez demokrację do ochrony środowiska

Biuletyn pomocy technicznej

Kampania „Infrastruktura i Człowiek. Naturalnie!” ma wyjaśnić beneficjentom unijnych dotacji przyczyny konfliktów społecznych na tle dużych inwestycji oraz zachęcić do tworzenia programów konsultacji, których realizacja zapobiegnie niepokojom i pozwoli na sprawniejsze wdrażanie projektów.

Konsultacje społeczne: przez demokrację do ochrony środowiska

printomato pr p rin int int pracownia graficzna

realizacje dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

printomato

11 1. Mechanizmy Finansowe w Europie jako wsparcie dla przedsięwzięć prorozwojowych

Przedmowa 7 1.

1. MECHANIZMY FINANSOWE W EUROPIE JAKO WSPARCIE DLA PRZEDSIĘWZIĘĆ PROROZWOJOWYCH

Mechanizmy Finansowe w Europie jako wsparcie dla przedsięwzięć prorozwojowych 11

1.1 Geneza 11 1.2 Model współpracy 12 1.3 Obszary tematyczne (priorytety) 13 1.4 Rodzaje projektów 13 1.5 Beneficjenci 13 1.6 Poziomy dofinansowania projektów 13

1.1 Geneza

1.7 Zagadnienia horyzontalne 13

2004 2009

Islandia, Liechtenstein oraz Norwegia ustanowiły Mechanizm Finansowy

1.8 Polska na tle państw-beneficjentów Mechanizmów Finansowych 14

Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) oraz Norweski Mechanizm Finansowy (NMF) w związku z rozszerzeniem w 2004 r. Unii Europejskiej

2. Mechanizmy Finansowe w Polsce jako element realizacji polityki spójności 17 Mapa nr 1. Państwa-darczyńcy oraz państwa-beneficjenci I edycji Mechanizmów Finansowych

2.1 Wprowadzenie 17

także członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) – tj. stre-

2.3 System wdrażania 18

fy wolnego handlu i wspólnego rynku, obejmującego państwa unijne oraz

2.4 Nabory wniosków w ramach priorytetów oraz grantów blokowych 19

Islandię, Liechtenstein i Norwegię. Przystąpienie w 2007 r. do UE kolejnych

Islandia

dwóch państw – Rumunii i Bułgarii – doprowadziło do następnego rozsze-

2.5 Statystyki dotyczące wdrażania Mechanizmów Finansowych w Polsce 20

rzenia, zarówno UE jak i EOG, oraz do powiększenia grona beneficjentów Me-

2.6 Rozwijanie współpracy partnerskiej 23

Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweski Mechanizm Finansowy Raport podsumowujący I edycję w Polsce

chanizmów Finansowych.

Norwegia

3. Kalendarium wydarzeń I edycji Mechanizmów Finansowych w Polsce w latach 2003-2012 26

Estonia

4. Skala i rezultaty wdrażania Mechanizmów Finansowych w Polsce w poszczególnych obszarach tematycznych 28

Środki finansowe w łącznej wysokości

Łotwa Litwa

4.1 Wspólne działania na rzecz zielonej Europy 28

1,239 miliarda euro

w postaci Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego zostały wyasygnowane przez państwa - darczyńców na wzmac-

4.2 Uczestnictwo w europejskim dialogu kulturowym 36

Polska

4.3 Promocja zdrowego stylu życia i dostęp do usług medycznych = poprawa jakości życia społeczeństwa 43

nianie spójności społeczno-gospodarczej na obszarze EOG w latach 2004-

Czechy Słowacja

4.4 Nauka i edukacja – nowoczesność, efektywność, internacjonalizacja 50 Liechtenstein

4.5 Inwestycje w kadry administracji publicznej 59

Słowenia

Hiszpania Portugalia

4.7 Współdziałanie ponad granicami 66

-2009. Instrumenty te stanowią bezzwrotną pomoc finansową mającą na celu wsparcie najmniej zamożnych krajów UE. W zamian państwa-dar-

Węgry

4.6 Dla wspólnego bezpieczeństwa w Strefie Schengen 63

Rumunia

czyńcy korzystają z dostępu do rynku wewnętrznego Unii Europejskiej,

Bułgaria

mimo, że nie są jej członkami.

Grecja

Poprzez Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego

4.8 Obywatelska i społeczna aktywność III sektora 71

Islandia, Liechtenstein i Norwegia udostępniły kwotę 672 milionów euro

4.9 Wsparcie dla wprowadzania w życie dorobku prawnego Unii Europejskiej 76

Malta

Cypr

w pięcioletniej perspektywie finansowej, przy czym największą pomoc

5. II edycja Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014 79

– w wysokości sięgającej około 95% całej kwoty – dostarczyła Norwegia. państwa-beneficjenci MF EOG/NMF w tym

6. Krajowy Punkt Kontaktowy I i II edycji Mechanizmów Finansowych w Polsce 82

solidarność, możliwości, współpraca

(UE) o 10 kolejnych członków. Wraz z akcesją do jednolitego rynku nowe państwa członkowskie stały się

2.2 Zakres wsparcia 17

Polska

Beneficjentami pomocy pochodzącej z trzech państw-darczyńców jest

państwa darczyńcy

łącznie 15 krajów UE – państw, które przystąpiły do wspólnego rynku w roku 2004 i roku 2007, oraz Hiszpania, Portugalia i Grecja.

RAPORT MRR wer POL final.indd 5

2011-09-09 06:52:12

RAPORT MRR wer POL final.indd 11

2011-09-09 06:52:14

2011-09-06 09:34:26

Mechanizm Finansowy EOG i Norweski Mechanizm Finansowy Raport podsumowujący I edycję 2004-2009 w Polsce 2. Mechanizmy Finansowe w Polsce jako element realizacji polityki spójności

2004 2009

Konferencja zamykająca I edycję Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego w Polsce

21 września 2011 r. Sala Kinowa w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego

Dokumenty i wytyczne są dostępne na stronie www.eog.gov.pl

10.30-10.50 Otwarcie konferencji Adam Zdziebło, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, J.E. Enok Nygaard, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, J.E. Kurt Jäger, Ambasador Liechtensteinu przy UE

Krajowy Punkt Kontaktowy

Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego

Ponadto dwustronna współpraca z państwami-darczyńcami była prowadzona szczególnie w ramach grantów blokowych, takich jak: Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych

tach (20%) partnerem jest instytucja z Norwegii i/lub Islandii, ponadto w 56 projektach

(42 projekty z darczyńcami – 100% projektów w partnerstwie norweskim), Fundusz Stypen-

występuje partner z Polski, w 10 – partner z Ukrainy, w 3 – ze Słowacji, w 2 – partner

dialny i Szkoleniowy (ponad 300 projektów tj. ok. 95% projektów w partnerstwie z darczyń-

z Niemiec, Rosji, Rumunii, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii oraz w pojedynczych projektach

cami) oraz Fundusz Wymiany Kulturalnej (72 projekty tj. 100% projektów w partnerstwie

biorą udział partnerzy z Austrii, Belgii, Białorusi, Francji, Hiszpanii, Szwajcarii oraz Włoch.

z darczyńcami).

Przy wdrażaniu różnych projektów w Polsce, w różnym stopniu zaangażowani byli partne-

Projekty w partnerstwie były realizowane także w Funduszu dla Organizacji Poza-

rzy pochodzący z 18 państw europejskich, przede wszystkim z Norwegii.

rządowych.

Najwięcej partnerstw – 83% – realizowanych było w priorytecie Polityka regionalna i dzia-

Spośród ponad 1000 projektów w ramach grantów blokowych w ponad 410 projektach

łania transgraniczne, ukierunkowanym na współpracę międzynarodową i transgraniczną

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Ul. Wspólna2/4, 00-926 Warszawa

11.10-11.20

Tel. 22 461 39 18

11.20-11.30 Nowa edycja. Nowa pula środków. Mechanizmy Finansowe na lata 2009-2014 Małgorzata Wierzbicka, Dyrektor Departamentu Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego

wspartych w ramach priorytetów Mechanizmów

Finansowych, 136 projektów (33%) zostało zrealizowanych w partnerstwie. W 82 projek-

Sidsel Bleken

(40%) uczestniczyli partnerzy z Islandii, Liechtensteinu i/lub Norwegii.

Radca ds. Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego

oraz wymianę doświadczeń, 70% w priorytecie Promowanie zrównoważonego rozwoju, gdzie istotne znaczenie ma wykorzystywanie doświadczeń innych krajów w zakresie okre-

Departament Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej

Ambasada Królestwa Norwegii w Warszawie

Łącznie około 500 projektów w partnerstwie z podmiotami z państw-darczyńców z Islan-

ślonych wzorców, a 69% w priorytecie Badania naukowe, dla którego transfer wiedzy jest

dii, Norwegii i/lub Liechtensteinu było realizowanych w ramach Mechanizmów Finanso-

kluczowym elementem.

wych w Polsce.

E-mail: eog@mrr.gov.pl Wykres nr 9. Liczba projektów partnerskich w stosunku do projektów ogółem

www.eog.gov.pl

11.30-12.00 Przerwa kawowa 12.00-12.20 Dofinansowane projekty w oku kamery – pokaz filmów 12.20-13.00 Debata „Partnerstwo i dialog w Mechanizmach Finansowych 2004-2009” Uczestnicy: Adam Zdziebło, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego Marcin Dadel, Rada Pożytku Publicznego, Kancelaria Prezydenta RP Trygve Hallingstad, the Climate and Pollution Agency (Norwegia) Andrzej Porawski, Dyrektor Biura Związku Miast Polskich Agata Wiśniewska-Górczewska, Dyrektor Programu Europejskiego w Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych Marcin Wojdat, Dyrektor Centrum Komunikacji Społecznej w Urzędzie Miasta St. Warszawy

Cieszymy się z dużej liczby przedsięwzięć podejmowanych przez polskie podmioty, przy których współpracują norwescy partnerzy. Część z nich powstała na bazie wcześniejszego, długoletniego współdziałania, pozostałe zawiązały się niedawno, właśnie dzięki projektom realizowanym w ramach MF EOG i NMF. Mamy nadzieję, że dzięki nim zbudujemy nową, trwałą płaszczyznę współpracy pomiędzy Polską i Norwegią.

Mechanizmu Finansowego

10.50-11.10 Skala i rezultaty wykorzystania Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004-2009 w Polsce Małgorzata Zalewska, Zastępca Dyrektora Departamentu Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego Wdrażanie Mechanizmów Finansowych 2004-2009 w Polsce z perspektywy Państw-Darczyńców Anders Erdal, przewodniczący Komitetu Mechanizmów Finansowych

II edycja

w sekcji Mechanizmy Finansowe 2009-2014.

Kontakt

10.00-10.30 Rejestracja uczestników

Spośród 411 projektów,

Dokumenty

Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein oraz Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego.

partnerstwa z instytucjami państw-darczyńców

13.00-14.00 Lunch

projekty bez partnerstwa

projekty złożone w partnerstwie

67%

33%

14.00-14.20 Przedstawienie w formie teatralnej antydyskryminacyjnego projektu „Hominem Quaero” Aleksandra Chodasz, Małgorzata Wincarek-Kołudzka, Stowarzyszenie STOP-KLATKA

20%

inne partnerstwa

13%

14.20-14.50 Koncert piosenek Agnieszki Osieckiej w wykonaniu polsko-norweskim – Karuzela Group w ramach Fundacji Okularnicy Jorn Siemen Overli (śpiew, gitara), Joanna Lewandowska (śpiew), Grzech Piotrowski (sax), Sebastian Wypych (kontrabas), Paal Hausken (akordeon), Robert Siwiec (perkusja) Program koncertu: SZURUM BURUM/Zielono mi, DET GJOR IKKE NOE/Nie żałuję, NAR JEG ER BORTE/Kiedy mnie już nie będzie, JOBS BARN/Dzieci Hioba, SEPTEMBERSTILLE/Tomaszów, CZANTORIA, BLYGE BRITA/Oczy tej małej

14.50-15.00 Zamknięcie konferencji

Przykładowy projekt partnerski

Spośród wszystkich krajów-beneficjentów Mechanizmów Finansowych, Polska jest państwem o największej liczbie projektów realizowanych w partnerstwie z państwami-darczyńcami. W trakcie realizacji Mechanizmów sukcesywnie wzrastała bowiem liczba złożonych projektów, opierających się na partnerstwie polskich wnioskodawców z podmiotami z Islandii, Liechtensteinu oraz Norwegii. W czasie trzech przeprowadzonych w Polsce naborów w ramach priorytetów złożono łącznie ponad 300 wniosków z partnerami z państw-darczyńców.

Projekt:

Transfer know-how z doradztwa zawodowego dla młodzieży

Główny cel projektu:

Poprawa usług z zakresu doradztwa zawodowego dla młodzieży w celu zmniejszenia bezrobocia i poprawy sytuacji społeczno-gospodarczej na Lubelszczyźnie

Priorytet:

Polityka regionalna i działania transgraniczne

Beneficjent:

Europejski Dom Spotkań – Fundacja Nowy Staw, Lublin

Całkowity koszt projektu: 380 094 euro Przyznany grant MF:

341 210 euro

Partnerzy:

„Humanitarny Most”, Brześć, (Białoruś); Pappirbredden Karriersenter Drammen, (Norwegia); Ochotnicze Hufce Pracy, Lublin, (Polska); Pomorskie Stowarzyszenie„Wspólna Europa” Gdańsk, (Polska); Zachodnio-Ukraińskie Centrum Zasobów, Lwów, (Ukraina); Fundacja Rozwoju Wołyńskiego Uniwersytetu, Łuck, (Ukraina).

W czasie konferencji odbędzie się wystawa pt. Norweskie inspiracje, autorstwa Elżbiety Dzikowskiej oraz Izabeli Staniszewski.

projekt ulotki MRR 2a.indd 1

2011-09-12 09:40:37

RAPORT MRR wer POL final.indd 24

projekt ulotki MRR 2a.indd 1

2011-09-12 09:40:37

2011-09-09 06:52:17

RAPORT MRR wer POL final.indd 25

2011-09-09 06:52:17

printomato pracownia graficzna

realizacje dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

01 Wniosek o dofinansowanie

1.1 Kto i kiedy może składać wnioski o dofinansowanie

Lista beneficjentów Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 jest ściśle określona. Oznacza to, że o dofinansowanie w danym działaniu mogą ubiegać się jedynie bezpośrednio wskazane urzędy. Lista beneficjentów uprawnionych do wsparcia w poszczególnych działaniach została przedstawiona w Załączniku nr 1 Przewodnika. Nabór wniosków o dofinansowanie ma charakter ciągły i odbywa się w zależności od potrzeb beneficjentów. Wyjątek od tej zasady stanowi działanie 1.1, w ramach którego beneficjenci są zobligowani do składania wniosków w terminie do końca II kwartału roku, za który finansowane będą wynagrodzenia. Projekty realizowane w ramach POPT 2007-2013 mają charakter roczny (w szczególności projekty z działania 1.1) lub wieloletni. Oznacza to, że składany wniosek powinien obejmować wszystkie działania planowane do realizacji w okresie w jakim realizowany będzie projekt. Niemożliwa jest realizacja w tym samym czasie dwóch projektów w ramach tego samego działania zawierających ten sam rodzaj działań i wydatków. Wnioski o dofinansowanie sporządzane są w Lokalnym Systemie Informatycznym LESSI. Wydruk wniosku z systemu opatrzony generowaną automatycznie sumą kontrolną powinien zostać podpisany przez osobę upoważnioną do reprezentowania beneficjenta, a następnie przesłany na adres Departamentu Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego. Równocześnie wersja elektroniczna wniosku powinna zostać przesłana za pomocą systemu LESSI i opatrzona datą z wersji papierowej.

Wniosek o dofinansowanie

Wnioski sporządzane przez beneficjentów mających swą siedzibę w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego powinny uzyskać parafę Głównej Księgowej Resortu i Głównej Księgowej Ministerstwa przed przesłaniem ich do Departamentu Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej.

1.1 Kto i kiedy może składać wnioski o dofinansowanie 7 1.2 Jak wypełnić formularz wniosku o dofinansowanie 8 1.3 Najczęściej popełniane błędy 20

edycja na rok 20

Beneficjenci działania 1.1 do papierowej wersji wniosku dołączają także potwierdzone za zgodność z oryginałem kopie opisów stanowisk pracy osób, których wynagrodzenia mają być finansowane w ramach projektu. Nie należy po raz drugi dołączać tych opisów stanowisk pracy, które zostały już przesłane do IZ POPT. Jeżeli w ramach projektu mają być finansowane dodatki zadaniowe, to do wniosku o dofinansowanie należy także dołączyć: • poświadczone za zgodność z oryginałem kserokopie decyzji przyznających je, • wyszczególnienie zadań, za pełnienie których zostały one przyznane (jeżeli nie zostało to jednoznacznie stwierdzone w decyzji przyznającej dodatek).

2012-02-13 08:04:04

Przewodnik dla beneficjentów POPT 2007-2013 – edycja na rok 2012 Wniosek o dofinansowanie

PRZEWODNIK D LA BENEFICJENTÓ W POPT 2007-20 13

Przewodnik POPT 3.indd 6

2012-02-13 08:02:24

Przewodnik POPT 3.indd 7

2012-02-13 08:02:24

01 Wypełniając tabelę bezpośrednio w systemie LESSI, aby dodać kolejne stanowiska pracy, należy użyć przycisku „Dodaj kod opisu stanowiska”. W ramach poszczególnych kodów można dodawać kolejne okresy obowiązywania opisów stanowiska pracy przy użyciu przycisku „Wstaw kolejny okres”.

1. Opis zadań realizowanych w ramach projektu Opis zadań Zadanie 1

Należy (w oddzielnych wierszach) opisać zadania, jakie będą realizowane w ramach projektu. Aby opisać więcej niż jedno zadanie, należy użyć przycisku „Dodaj wiersz”. Należy zaznaczyć, w jaki sposób planowane zadania wpisują się w realizację celów POPT 2007-2013 i danej osi priorytetowej. Nie należy bardzo szczegółowo opisywać zadań (np. podawać szczegółowych tematów szkoleń lub tematyki ekspertyz albo badań ewaluacyjnych). Dodatkowo powinny zostać podane informacje umożliwiające analizę kwalifikowalności planowanych wydatków. W szczególności, w przypadku projektów realizowanych w ramach działania 1.1, należy wymienić poszczególne składniki wynagrodzenia przewidziane do finansowania w ramach projektu. Szczegółowa lista wydatków kwalifikowalnych została określona w Wytycznych w zakresie korzystania z pomocy technicznej. Dodatkowe informacje nt. kwalifikowalności można znaleźć w rozdziale 6 niniejszego przewodnika.

Harmonogram finansowania wynagrodzeń (dotyczy wyłącznie wniosków składanych w ramach działania 1.1)

Liczona wg wzoru: liczba miesięcy, w których wynagrodzenie jest kwalifikowalne w projekcie x wymiar czasu pracy x % kwalifikowalności stanowiska (patrz Przykład 6).

utworzono nowe stanowisko z nowym kodem (patrz Przykład 5). Data powinna być tożsama z tą wpisaną w pkt. 5 oświadczenia o kwalifikowalności stanowiska pracy.

Należy podać procentowe zaangażowanie pracownika w wykonywanie zadań kwalifikowalnych. Procent powinien być tożsamy z tym podanym w pkt. 3 oświadczenia o kwalifikowalności stanowiska pracy.

stanowisko zlikwidowano (patrz Przykład 4),

Liczba Wymiar czasu % kwalifikowalpracy pracownika ności stanowi- etatomiesięcy ska pracy (np. 1 etat, (np. 100%, 75%) 0,5 etatu itd.) Należy wpisać wymiar czasu pracy stanowiska niezależnie od stopnia jego kwalifikowalności (Przykład 6). Wymiar powinien być tożsamy z tym podanym w pkt. 2 oświadczenia o kwalifikowalności stanowiska pracy.

został zastąpiony nowym opisem ale kod stanowiska pracy nie zmienił się (patrz Przykład 3), •

•

Pole wypełniane tylko wtedy gdy opis przestał obowiązywać:

•

Podana data powinna być równa lub wcześniejsza od daty początkowej okresu kwalifikowalności wynagrodzenia. Data powinna być tożsama z tą wpisaną w pkt. 5 oświadczenia o kwalifikowalności stanowiska pracy.

Podana data powinna być równa lub wcześniejsza od planowanej daty zakończenia realizacji projektu (podanej w pkt. 1.5.2 wniosku).

Podana data powinna być równa lub późniejsza od planowanej daty rozpoczęcia realizacji projektu (podanej w pkt. 1.5.1 wniosku).

Okres obowiązywania Kod opisu Okres kwalifikowalności wynagrodzenia opisu stanowiska pracy stanowiska pracy Data Data Data Data początkowa końcowa początkowa końcowa*

14 Przewodnik POPT 3.indd 4

Szczegółowy opis projektu

Należy wpisać kod umieszczony na opisie stanowiska pracy lub słowo wakat (gdy nie sporządzono jeszcze opisu). Patrz Przykład 1 i 2.

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa Europejska Współpraca Terytorialna Departament Ekonomiczno-Finansowy w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego dodatkowe wynagrodzenie roczne Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Główny Urząd Geodezji i Kartografii Główny Urząd Statystyczny Instytucja Zarządzająca Programem Operacyjnym Pomoc Techniczna Lokalny System Informatyczny LESSI Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020. Regiony, miasta, obszary wiejskie Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej Ministerstwo Finansów Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia program operacyjny Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2007-2013 regionalne dyrekcje ochrony środowiska Urząd Komunikacji Elektronicznej urzędy kontroli skarbowej Urząd Regulacji Energetyki Urząd Transportu Kolejowego

01 Tabele wypełniamy tylko dla wniosków składanych w ramach działania 1.1.

Tabelę można także wypełnić poza systemem (przy użyciu szablonu) i zaimportować ją. Panel importu znajduje się pod przyciskiem „Importuj harmonogram” (przycisk widoczny gdy załącznik znajduje się w trybie edycji). W panelu importu można pobrać szablon do uzupełnienia (przycisk „Pobierz szablon”). Plik z harmonogramem należy wypełnić wg następujących zasad: Zasady ogólne: 1. Nie wolno zmieniać nazw arkuszy. 2. Nie wolno dodawać kolejnych arkuszy do zestawienia. 3. Plik musi być zapisany w formacie xlsx (standard MS Excel od 2003, lub nakładka na starszy). 4. Nie wolno zmieniać nazw nagłówków kolumn. 5. Nie wolno zmieniać formatowania nagłówków kolumn. 6. Wiersz zawierający podsumowanie najlepiej przenieść w dół w zależności od konieczności dodania właściwej liczby wierszy (należy pamiętać o zaktualizowaniu formuły sumującej).

Przewodnik dla beneficjentów POPT 2007-2013 – edycja na rok 2012 Wniosek o dofinansowanie

EFRR EISP EWT DEF DWR GDOŚ GIOŚ GUGiK GUS IZ POPT LESSI lub LSI KPZK KSRR KZGW MF MRR NSRO PO POPT lub POPT 2007-2013 RDOŚ UKE UKS URE UTK

Przewodnik dla beneficjentów POPT 2007-2013 – edycja na rok 2012 Wniosek o dofinansowanie

Spis skrótów

Formaty poszczególnych kolumn (zaleca się dokonać formatowania po zakończeniu wypełniania arkusza, tak aby nie nastąpiły problemy przy imporcie pliku do LESSI) – A – Ogólne – B-E – Data, Typ: rrrr-mm-dd – F – Liczbowe, do czterech miejsc dziesiętnych, użyj separatora tysięcy (nie należy wpisywać słowa „etat”) – G – Procentowe, dwa miejsca dziesiętne – H – Liczbowe, dwa miejsca dziesiętne, użyj separatora tysięcy * w przypadku aktualnego opisu stanowiska pracy należy pozostawić niewypełnione

SUMA

Wymóg neutralności technologicznej rozwiązań informatycznych oraz wykorzystanie nowoczesnych technologii informatycznych (dotyczy wyłącznie wniosków składanych w ramach osi priorytetowej 2) W przypadku projektów realizowanych w ramach 2 osi priorytetowej należy podać informacje świadczące o spełnianiu przez beneficjenta wymogów neutralności technologicznej rozwiązań informatycznych oraz o wykorzystaniu nowoczesnych technologii informatycznych. Neutralność technologiczna oznacza brak konieczności posiadania produktów określonych producentów przez klientów beneficjenta, którzy chcą się z nim kontaktować, czy też muszą korzystać z jego rozwiązań technologicznych (np. wszystkie instytucje zaangażowane we wdrażanie NSRO 2007-2013 użytkujące system KSI SIMIK 07-13). Ponadto proponowane rozwiązania informatyczne powinny być optymalnie dostosowane do potrzeb pracowników zaangażowanych we wdrażanie funduszy strukturalnych i ich zastosowanie powinno przyczyniać się do sprawnej realizacji NSRO. W przypadku projektów realizowanych w ramach 1, 3 oraz 4 osi priorytetowej pole należy pozostawić nieuzupełnione.

2. Wskaźniki – określone przez beneficjenta, adekwatne do specyfiki realizowanych zadań Nazwa wskaźnika

Typ wskaźnika

Jednostka miary

Wartość bazowa

Wartość docelowa

Tabelę należy uzupełnić w analogiczny sposób, jak tabelę w punkcie 3 wniosku. Należy jednak uwzględnić tylko wskaźniki dodatkowe, których nie ma w Szczegółowym opisie priorytetów POPT 2007-2013. Nie należy powtarzać wskaźnika podanego w pkt. 3 wniosku. Beneficjent może bowiem sam ustalić dodatkowe wskaźniki, które umożliwią mu dokładniejsze monitorowanie postępu rzeczowego projektu. Jeśli w projekcie nie przewidziano dodatkowych wskaźników, pole należy pozostawić nieuzupełnione.

2012-02-13 08:02:24

Przewodnik POPT 3.indd 14

2012-02-13 08:02:29

Przewodnik POPT 3.indd 15

2012-02-13 08:02:30

printomato pracownia graficzna

realizacje dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

WPROWADZENIE

Wprow a d ze n ie

15 listopada 2008 r. weszïa w ĝycie Ustawa z dnia 3

Ponadto celem ustawy jest usprawnienie procedur

paědziernika 2008 r. o udostÚpnianiu informacji o Ărodowisku i jego ochronie, udziale spoïeczeñstwa w ochronie

ocen oddziaïywania na Ărodowisko poprzez ich uproszczenie i znaczne skrócenie. Ma temu sïuĝyÊ odpowied-

Ărodowiska oraz o ocenach oddziaïywania na Ărodowi-

nia zmiana przepisów ustanawiajÈcych te procedury

sko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.), zwana dalej ustawÈ ooĂ.

i powoïanie nowych organów ochrony Ărodowiska: Generalnego Dyrektora Ochrony ¥rodowiska (zwanego

Zasadniczym celem nowej ustawy jest uwzglÚdnienie

dalej GDO¥) oraz regionalnych dyrektorów ochrony Ăro-

zarzutów Komisji Europejskiej, podniesionych w ramach wszczÚtych przeciwko Polsce postÚpowañ w sprawie o naruszenie przepisów:

dowiska (zwanych dalej rdoĂ). Wszystko to ma sprzyjaÊ lepszej absorpcji Ărodków z funduszy pomocowych Unii Europejskiej. Celem tego opracowania jest opisanie procedur poszczególnych rodzajów ocen oddziaïywania na Ărodowisko, ze wskazaniem schematów postÚpowania oraz wzorów kluczowych dokumentów w tej dziedzinie, i przedstawienie kluczowych kompetencji organów dyrekcji ochrony Ărodowiska wynikajÈcych z ustawy ooĂ.

• Dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsiÚwziÚcia publiczne i prywatne na Ărodowisko naturalne, zmienionej dyrektywÈ Rady 97/11/WE i dyrektywÈ Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/35/WE, • Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/42/ WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpïywu niektórych planów i programów na Ărodowisko, • Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory w czÚĂci dotyczÈcej oceny oddziaïywania na Ărodowisko. fot. Printomato

Zeszyt metodyczny 1 druk.indd 4

2009-07-31 15:52:36

Zeszyt metodyczny 1 druk.indd 5

2009-07-31 15:54:37

ROZDZIA 2. OCENA ODDZIA YWANIA PRZEDSI}WZI}CIA NA ¥RODOWISKO

2.1.5. DECYZJA O ¥RODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH 2.1.6. SCHEMATY POST}POWANIA W SPRAWIE DECYZJI O ¥RODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH 2.1.6.1. OCENA ODDZIA YWANIA NA ¥RODOWISKO DL A PRZEDSI}WZI}m MOGkCYCH ZAWSZE ZNACZkCO ODDZIA YWAm NA ¥RODOWISKO

2009-07-31 16:28:16

NastÚpnie decyzjÚ o Ărodowiskowych uwarunkowaniach doïÈcza siÚ do wniosku o wydanie kolejnych decyzji inwestycyjnych (wymienionych w art. 72 ust. 1 pkt 1-14 ustawy ooĂ), które bÚdÈ niezbÚdne do realizacji przedsiÚwziÚcia. W Ăwietle ustÚpu 3 artykuïu ustawy ooĂ inwestor ma cztery lata na zïoĝenie takiego wniosku, liczÈc od dnia, w którym decyzja o Ărodowiskowych uwarunkowaniach staïa siÚ ostateczna. Termin ten moĝe jednak ulec wydïuĝeniu o kolejne dwa lata, jeĝeli realizacja przedsiÚwziÚcia przebiega etapami i nie zmieniïy siÚ wymogi okreĂlone w decyzji o Ărodowiskowych uwarunkowaniach. W takiej sytuacji konieczne bÚdzie zïoĝenie przez inwestora wniosku o wydïuĝenie tego terminu (opatrzonego odpowiednim uzasadnieniem) do organu, który wydaï decyzjÚ. Wydïuĝenie „terminu waĝnoĂci” ostatecznej decyzji o Ărodowiskowych uwarunkowaniach nastÚ-

ustalane od poczÈtku (bÚdÈ one wymagaïy wypeïnienia wszystkich wymogów omówionych wyĝej – art. 87 ustawy ooĂ). Jest to tym dotkliwsze dla przedsiÚbiorców, ĝe decyzja o Ărodowiskowych uwarunkowaniach wiÈĝe organ wydajÈcy póěniejsze decyzje inwestycyjne (art. 86 ustawy ooĂ). Tym samym wiÚkszoĂÊ zmian w dokumentacji technicznej przygotowywanej na póěniejszym etapie procesu inwestycyjnego, które okaĝÈ siÚ niezgodne z wczeĂniejszymi ustaleniami decyzji o Ărodowiskowych uwarunkowaniach, bÚdzie wymagaÊ przeprowadzenia procedury okreĂlonej w przepisach ustawy ooĂ ze wszystkimi jej etapami i w rezultacie wydania nowej decyzji o Ărodowiskowych uwarunkowaniach (albo jej zmiany). WyjÈtkiem w tym zakresie, dopuszczajÈcym modyfikacje Ărodowiskowych warunków realizacji przedsiÚwziÚcia, bÚdzie moĝliwoĂÊ przeprowadzenia

puje na podstawie ustÚpu 4 artykuïu 72 ustawy ooĂ.

ponownej oceny oddziaïywania na Ărodowisko przed wydaniem pozwolenia na budowÚ, zezwolenia na realizacjÚ inwestycji drogowej lub na realizacjÚ inwestycji w zakresie lotniska uĝytku publicznego, na podstawie punktu 2 ustÚpu 1 artykuïu 88 ustawy ooĂ.

Warto podkreĂliÊ, ĝe jedynie w przypadku opisanym wyĝej nie ma potrzeby powtórnego przeprowadzenia procedury. Natomiast zmiany decyzji bÚdÈ traktowane tak, jak gdyby uwarunkowania Ărodowiskowe byïy

2.1.6.

Sch em a t y postÚ pow a n i a w spra w i e decyz j i o Ă rodow i skow ych u w a ru n kow a n i a ch

O ile wczeĂniejsza czÚĂÊ byïa poĂwiÚcona omówieniu generalnych zasad oceny oddziaïywania na Ărodowisko i poszczególnych elementów wydawania decyzji o Ărodowiskowych uwarunkowaniach, o tyle ten rozdziaï przedstawia propozycjÚ schematów, wedïug których bÚdzie przebiegaïo wydawanie tego rozstrzygniÚcia. Zaproponowane poniĝej scenariusze bÚdÈ dotyczyÊ: • przedsiÚwziÚÊ mogÈcych zawsze znaczÈco oddziaïywaÊ na Ărodowisko,

2 . 1 . 6 . 1 . O cen a oddz i aïyw a n i a n a Ărodow i sko dl a prz edsi Úw z iÚÊ m og È cych z a w sz e z n a cz È co oddz i a ï yw a Ê n a Ărodow i sko Przebieg postÚpowania zmierzajÈcego do wydania decyzji o Ărodowiskowych uwarunkowaniach dla przedsiÚwziÚÊ mogÈcych zawsze znaczÈco oddziaïywaÊ na Ărodowisko przedstawia schemat nr 2 umieszczony niĝej. Wynika z niego, ĝe w przypadku tego typu dziaïalnoĂci przedsiÚbiorca, skïadajÈc wniosek o ustalenie uwarunkowañ Ărodowiskowych, moĝe (w razie moĝliwoĂci oddziaïywañ transgranicznych – musi) zwróciÊ siÚ do organu administracji (najczÚĂciej wójta, burmistrza, prezydenta miasta) z proĂbÈ o ustalenie zakresu raportu. PytajÈc o taki zakres, wnioskodawca przedkïada kartÚ informacyjnÈ przedsiÚwziÚcia. Wtedy organ zwraca siÚ do regionalnego dyrektora ochrony Ărodowiska i powiatowego inspektora sanitarnego15 o opiniÚ w tej sprawie (majÈ oni 14 dni na jej wydanie). Procedura tzw. scopingu koñczy siÚ wydaniem stosownego postanowienia na podstawie artykuïu 123 Kpa (po 30 dniach). Zarówno na opiniÚ regionalnego dyrektora ochrony Ărodowiska i powiatowego inspektora sanitarnego, jak równieĝ na postanowienie organu prowadzÈcego postÚpowanie nie przysïuguje zaĝalenie. Po okreĂleniu zakresu raportu organ zawiesza postÚpowanie w drodze postanowienia, na które przysïuguje prawo do zaĝalenia, do czasu przedïoĝenia gotowej dokumentacji.

Pro jekt oraz skład publikacj i M R R „Z es zy t y m et od y czn e”

Jeĝeli przedsiÚbiorca nie chce lub nie musi korzystaÊ z moĝliwoĂci okreĂlenia zakresu raportu, zaïÈcza go do wniosku o wydanie decyzji o Ărodowiskowych uwarunkowaniach w ramach okreĂlonych w artykule 66 ustawy ooĂ. Dopiero zïoĝenie wniosku razem z raportem o oddziaïywaniu przedsiÚwziÚcia na Ărodowisko pozwala wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta podaÊ stosowne informacje do wiadomoĂci publicznej i umoĝliwia zainteresowanym skïadanie uwag i wniosków w ciÈgu 21 dni. Poinformowanie opinii publicznej odbywa siÚ w sposób zwyczajowo przyjÚty w siedzibie urzÚdu, przez obwieszczenia w sposób zwyczajowo przyjÚty w miejscu planowanego przedsiÚwziÚcia, za poĂrednictwem BIP-u i ewentualnie przez zamieszczenie ogïoszenia w prasie lub w sposób zwyczajowo przyjÚty w miejscowoĂci albo miejscowoĂciach wïaĂciwych ze wzglÚdu na przedmiot postÚpowania. W razie sprzeciwów miejscowej ludnoĂci – i jeĂli przyspieszy to procedurÚ – organ moĝe przeprowadziÊ rozprawÚ administracyjnÈ otwartÈ dla spoïeczeñstwa (por. rozdz. 2.1.4.2). Ustalenie uwarunkowañ Ărodowiskowych wymaga, poza konsultacjami spoïecznymi, uzgodnienia regionalnego dyrektora ochrony Ărodowiska i zaopiniowania przez inspektora sanitarnego w trybie artykuïu 106 Kpa.

15 Lub innych organów wymienionych w art. 78 ustawy ooĂ.

fot. Printomato

Zeszyt metodyczny 1 druk.indd 42

• inwestycji liniowych i sztucznych zbiorników wodnych stanowiÈcych przedsiÚwziÚcia mogÈce zawsze znaczÈco oddziaïywaÊ na Ărodowisko, dla których uwarunkowania Ărodowiskowe ustala regionalny dyrektor ochrony Ărodowiska, • przedsiÚwziÚÊ mogÈcych potencjalnie znaczÈco oddziaïywaÊ na Ărodowisko.

2009-07-31 15:55:06

Zeszyt metodyczny 1 druk.indd 43

2009-07-31 15:55:07

printomato pracownia graficzna

MINISTERSTWO KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO

Konferencje pr zygotowywane pr zez pracownię graficzną Printomato dla Ministerstwa Kultur y i Dziedzictwa Narodowego

printomato pracownia graficzna

realizacje dla MKiDN

PROGRAMME Monday COMPETENCES M U IN CULTURE COMPETENCES M U CULTURE M IN CU KOMPETENCJE U W KULTURZE COMPETENCES M IN CULTURE KOMPETENCJE KU U M W KULTURZE COMPÉTENCES NS S LA CULTURE DANS KOMPETENCJE M W KULTURZE COMPÉTENCES N LA CULTURE DANS

10:00 - 10:30

Obortio ex eugait incillaore consequat landigna

10:30 - 12:00

Obortio ex eugait incillaore consequat landigna

12:00 - 13:30

Obortio ex eugait incillaore consequat landigna

feum veros alit, commy nos

feum veros alit, commy nos 13:30 - 14:30

Obortio ex eugait incillaore consequat landigna

10:00 - 10:30

Obortio ex eugait incillaore consequat landigna

feum veros alit, commy nos

Tuesday 10:00 - 10:30

Obortio ex eugait incillaore consequat landigna

10:00 - 10:30

Oborti Ob Obortio tio ex eugait eugait it incillaore incill illaore consequat consequatt la llandigna and

feum veros alit, commy nos

feum veros alit, commy nos 10:00 - 10:30

COMPÉTENCES DANS LA CULTURE

Obortio ex eugait incillaore consequat lan landigna nd feum veros alit, commy nos

10:00 - 10:30

Obortio ex eugait incillaore consequat lan landigna nd feum veros alit, commy nos

CONFERENCE HALL

CULTURE PANEL PROGRAMME: Em doloreet niamet alit lorperostrud magna feu feu feu facil ullan velit alit utpat, con er sit wis alit vulla feugue exerit vel ulla consed dolent dipis nosto dolore min henim vulpute verit lum ad dunt accumsandre tat.

Imię Nazwisko Pełniona funkcja/Function

Op ra co wanie logotypu, st ron y in t er n et ow ej , m at er iał ów k o n f e r e n c yj n yc h

printomato pracownia graficzna

realizacje dla MKiDN

4th ASEM Culture Ministers Meeting Poznań, Poland, 8-10 September 2010

Heritage and the challanges of the present Programme

ASEM POZNAŃ 2010

4th ASEM Culture Ministers Meeting Poznań, Poland, 8-10 September 2010

Dziedzictwo wobec wyzwań współczesności Heritage and the challenges of the present

bloczek notesowy 2.indd 2

Op ra co wanie logotypu, st ron y in t er n et ow ej , m at er iał ów k o n f e r e n c yj n yc h

2010-08-20 11:45:38

printomato pracownia graficzna

realizacje dla MKiDN

Imię Nazwisko Instytution Country

okładka

środki

Logo Prezydencji

Op ra co wanie logotypu, st ron y in t er n et ow ej , m at er iał ów k o n f e r e n c yj n yc h

notes блокнот notebook

printomato pracownia graficzna

realizacje dla MKiDN

OKLADKA BROSZURY ESK.indd 1

2008-11-24 11:53:49

Podstawa prawna Pomimo ĝe, jak wspomniano powyĝej, przyjÚto odrÚbnÈ DecyzjÚ, dotyczÈcÈ Europejskiej Stolicy Kultury, dziaïanie to jest czÚĂciÈ Programu UE w dziedzinie kultury – Kultura 2007–2013. ¥rodki finansowe na realizacjÚ inicjatywy Europejskich Stolic – w tym przede wszystkim Nagroda im. Meliny Mercouri – pochodzÈ wïaĂnie z budĝetu Programu (Obszaru 1.3 Programu Kultura – „Dziaïania specjalne”). Decyzja, ustanawiajÈca Program Kultura 2007–2013, stanowi, iĝ: „Na podstawie decyzji nr 1622/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 paědziernika 2006 r., ustanawiajÈcej dziaïanie Wspólnoty na rzecz obchodów Europejskiej Stolicy Kultury w latach 2007–2013, naleĝy zapewniÊ znaczne dofinansowanie tej imprezy, zauwaĝanej przez Europejczyków i przyczyniajÈcej siÚ do wzmocnienia poczucia przynaleĝnoĂci do wspólnej przestrzeni kulturowej. W ramach tych obchodów naleĝy poïoĝyÊ nacisk na transeuropejskÈ wspóïpracÚ kulturalnÈ.”

PENHA

1996

Cele

fot. SXC John Nyberg

Op ra co wanie logotypu dla p ols k iej ed y cj i p r ogr am u E u r op e j sk a S to l i c a Ku l tu r y, P u b l i k a c j a , p r o j e k t i skła d

Z tekstem dokumentów moĝna siÚ zapoznaÊ na stronach www :

• Europejskie Stolice Kultury: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:304:0001:0006:EN:PDF • Program Kultura 2007–2013: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:372:0001:0011:EN:PDF

Jednym z podstawowych celów wyboru Europejskiej Stolicy Kultury jest wzmocnienie wspóïpracy w dziedzinie kultury i promowanie trwaïego dialogu na szczeblu europejskim

KOPENHAGA Europejska Stolica Kultury 1996

Jednym z podstawowych celów wyboru Europejskiej Stolicy Kultury jest wzmocnienie wspóïpracy w dziedzinie kultury i promowanie trwaïego dialogu na szczeblu europejskim. Projekty obchodów, zwiÈzanych z piastowaniem tytuïu Europejskiej Stolicy, powinny przy tym uwydatniaÊ wspólnotÚ i róĝnorodnoĂÊ kultur Europy. Przez róĝnorodnoĂÊ kulturowÈ rozumie siÚ równieĝ bogactwo, wniesione przez caïÈ ludnoĂÊ zamieszkujÈcÈ miasto, migrujÈcÈ lub dopiero co osiadïÈ, pochodzÈcÈ z innych rejonów, a nawet spoza Europy. Jednym z gïównych celów obchodów jest poszerzanie wiedzy obywateli europejskich o sobie nawzajem oraz doprowadzenie do powstania poczucia przynaleĝnoĂci do tej samej wspólnoty. W tym sensie ogólna wizja obchodów musi byÊ „europejska”, a program interesujÈcy na szczeblu europejskim.

Idea nominacji miast do tytuïu Stolicy Kultury danego regionu zostaïa przeniesiona takĝe poza ramy instytucjonalne Unii Europejskiej, a nawet poza granice Europy: • Amerykañska Stolica Kultury (od 1988) – http://www.cac-acc.org/present.php?lang=en • Kataloñska Stolica Kultury (od 2002) – http://www.cccat.net/ • Brazylijska Stolica Kultury (od 2004) – http://www.capitalbrasileiradacultura.org/cbc/ • Stolica Kultury Stanów Zjednoczonych (od 2007) • Arabska Stolica Kultury (od 1997) • Kanadyjska Stolica Kultury (od 2007) • Islamska Stolica Kultury (od 2005) • Woïĝañska Stolica Kultury (od 2001) – http://www.culturecapital.ru/ 9

printomato pracownia graficzna

Projekt wspóïğnansowany przez UniÚ EuropejskÈ ze Ărodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budĝetu pañstwa w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i ¥rodowisko

M a t eri ały konfe re ncyjne

realizacje dla MKiDN

printomato pracownia graficzna

realizacje dla MKiDN

ulotka 3x15 krzywe.indd 1

Okladka POL-ENG podrecznika.indd 1

2008-01-23 17:07:42

2008-11-27 14:14:11

PODRĘCZNIK BENEFICJENTA Fundusz Wymiany Kulturalnej Wprowadzenie

PODRĘCZNIK BENEFICJENTA Fundusz Wymiany Kulturalnej

Wykres 3. Podziaï wszystkich zïoĝonych wniosków wedïug typu beneğcjenta – I nabór 2005

Projekty rekomendowane

SpoĂród wszystkich typów beneğcjentów kwaliğkujÈcych siÚ do ubiegania o doğnansowanie w ramach MF EOG i NMF najwiÚcej Ărodków otrzymaïy pañstwowe i samorzÈdowe instytucje kultury. Na drugim miejscu byïy jednostki samorzÈdu terytorialnego oraz koĂcioïy i zwiÈzki wyznaniowe.

1.1. Informacje ogólne o Mechanizmach Finansowych (Mechanizmie Finansowym EOG i Norweskim Mechanizmie Finansowym)

Tabela 3. Podziaï rekomendowanych wniosków wedïug typu beneğcjenta Rodzaj beneğcjenta

½ródïo: opracowanie MKiDN

I nabór

II nabór

jednostki samorzÈdu terytorialnego

pañstwowe i samorzÈdowe instytucje kultury i instytucje ğlmowe

Razem 13

archiwa pañstwowe

organizacje pozarzÈdowe ze sfery kultury dziaïajÈce w interesie publicznym

koĂcioïy i zwiÈzki wyznaniowe

Razem

½ródïo: opracowanie MKiDN

Wykres 4. Podziaï wszystkich zïoĝonych wniosków wedïug typu beneğcjenta – II nabór 2007

Na mocy dwóch umów międzynarodowych podpisanych w październiku 2004 r. Polska korzysta z bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Darczyńcami są trzy państwa Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (ang. European Free Trade Association, EFTA) – Norwegia, Islandia i Liechtenstein, które razem z Unią Europejską współtworzą Europejski Obszar Gospodarczy (EOG). Pomoc udzielana jest w ramach dwóch instrumentów finansowych: Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Oba Mechanizmy mają na celu zmniejszenie dysproporcji społecznych i ekonomicznych w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Realizacja przedsięwzięć w Polsce ma ponadto służyć zacieśnieniu współpracy bilateralnej pomiędzy naszym krajem a PaństwamiDarczyńcami.

Wykres 5. Podziaï rekomendowanych wniosków wedïug typu beneğcjenta

Wprowadzenie 1.1. Informacje ogólne o Mechanizmach Finansowych (Mechanizmie Finansowym EOG i Norweskim

Projekty realizowane w ramach Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego muszą być zgodne z priorytetami polityki społeczno-gospodarczej kraju oraz Unii Europejskiej. Działania podejmowane w ramach Mechanizmów Finansowych powinny ponadto obejmować aspekty horyzontalne, które podnoszą jakość realizowanych projektów, a tym samym przyczyniają się do zwiększenia spójności społeczno-gospodarczej. Wytyczne dotyczące aspektów horyzontalnych zawarte są w następujących dokumentach programowych: • Zrównoważony rozwój – polityka i wytyczne; • Równość szans kobiet i mężczyzn – polityka i wytyczne; • Polityka i zasady dobrego zarządzania oraz przeciwdziałania korupcji. Dokumenty te dostępne są na stronie Funduszu Wymiany Kulturalnej – www.fwk.mkidn.gov.pl oraz na stronie www.eog.gov.pl w zakładce Dokumenty/Wytyczne. Więcej informacji na temat Mechanizmów Finansowych znajduje się na stronach: www.eog.gov.pl oraz www.eeagrants.org.

Mechanizmie Finansowym) 1.2. Fundusz Wymiany Kulturalnej – informacje ogólne

strona 7

strona 6

SKLAD POL podrecznika.indd 6

2008-12-01 13:07:00

SKLAD POL podrecznika.indd 7

2008-12-01 13:07:00

Wprowadzenie

PODRĘCZNIK BENEFICJENTA Fundusz Wymiany Kulturalnej

1.2. Fundusz Wymiany Kulturalnej – informacje ogólne

Cele szczegółowe

Na podstawie art. 8 i Aneksu C Memorandum of Understanding wdrażania Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004–2009 ustanowionego zgodnie z Umową z dnia 14 października 2003 r. pomiędzy Królestwem Norwegii i Wspólnotą Europejską dotyczącą Norweskiego Mechanizmu Finansowego na okres 2004–2009 pomiędzy Królestwem Norwegii a Rzeczpospolitą Polską oraz art. 8 i Aneksu C Memorandum of Understanding wdrażania Mechanizmu Finansowego EOG na okres 2004–2009 pomiędzy Republiką Islandii, Księstwem Liechtenstein, Królestwem Norwegii a Rzeczpospolitą Polską, Strony postanowiły utworzyć Fundusz Stypendialny i Szkoleniowy. Zgodnie z propozycją Państw-Darczyńców z dnia 23 listopada 2006 r. w ramach Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego wyodrębniony został komponent, tj. Fundusz Wymiany Kulturalnej (FWK), który jest poświęcony współpracy Polski z PaństwamiDarczyńcami w dziedzinie kultury: m.in. muzyki, teatru i literatury.

Do celów szczegółowych Funduszu Wymiany Kulturalnej należą przede wszystkim: promowanie współpracy kulturalnej pomiędzy Polską a Państwami-Darczyńcami w zakresie m.in. sztuk wizualnych, muzyki, literatury, zarządzania kulturą oraz projektów dotyczących dokumentacji, promocji i ochrony dziedzictwa kulturowego. Fundusz Wymiany Kulturalnej umożliwi rozwój kontaktów w zakresie wymiany kulturalnej oraz wymianę dobrych praktyk z tego obszaru pomiędzy Polską a Państwami-Darczyńcami: Islandią, Liechtensteinem i Norwegią.

½ródïo: opracowanie MKiDN ½ródïo: opracowanie MKiDN 8

plakat krzywe.indd 1

2008-01-23 13:17:00

broszura PRIORYTET3.indd 8-9

2008-08-14 12:48:54

28 listopada 2007 r. Komitet Mechanizmów Finansowych oraz Norweskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydały pozytywną decyzję odnośnie przyznania dofinansowania dla Funduszu Wymiany Kulturalnej w ramach Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego (Grant Offer Letter).

Budżet Funduszu Całkowita alokacja w ramach Funduszu Wymiany Kulturalnej wynosi 4 444 444 euro. Środki finansowe dla Funduszu Wymiany Kulturalnej zostaną przekazane przez Stronę Państw-Darczyńców w wysokości 4 000 000 euro i Stronę polską (budżet państwa) w wysokości równej 444 444 euro.

20 marca 2008 r. została podpisana umowa finansowa pomiędzy Ministerstwem Rozwoju Regionalnego a Komitetem Mechanizmów Finansowych oraz Norweskim Ministerstwem Spraw Zagranicznych (Grant Agreement). 14 kwietnia 2008 r. zostało zawarte trójstronne porozumienie w sprawie zakresu i trybu współpracy w ramach wykorzystania środków finansowych FWK pomiędzy Ministerstwem Rozwoju Regionalnego, Ministerstwem Finansów oraz Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Fundusz jest realizowany w latach 2008–2012. Pierwszy nabór wniosków odbył się w kwietniu 2008 roku, a ostatni będzie miał miejsce nie później niż w 2010 roku. Operatorem Funduszu jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Cel strategiczny Celem strategicznym Funduszu Wymiany Kulturalnej jest zwiększenie spójności społecznej i ekonomicznej w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego poprzez działania w obszarze wymiany kulturalnej pomiędzy Polską a Państwami-Darczyńcami. Dofinansowanie wspólnych projektów służyć będzie nawiązaniu owocnej i długotrwałej współpracy pomiędzy krajami.

strona 9

strona 8

M a t eri ały konfe re ncyjne , p u b lik acj e, p r oj ek t y i s kł ad

SKLAD POL podrecznika.indd 8

2008-12-01 13:07:00

SKLAD POL podrecznika.indd 9

2008-12-01 13:07:01

printomato pracownia graficzna

realizacje dla MKiDN

COOLTOUR ALBUM – WOKÓŁ FUNDUSZU WYMIANY KULTURALNEJ COOLTOUR ALBUM – AROUND THE CULTURAL EXCHANGE FUND

Vardø Vadsø Tana

Międzynarodowa Akademia Fletowa

Islandia Iceland

International Flute Academy

Alta Tromsø

Narvik

Ponad 70 międzynarodowych projektów Over 70 international projects

Dotacje o wartości ponad 40 mln zł Total amount of grants over PLN 40 milion

Ponad 500 tysięcy widzów Over 500 000 spectators

Beneficjent/Beneficiary Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu/ /Academy of Music Ignacy Jan Paderewski in Poznań Partnerzy/Partners The Iceland Academy of the Arts, ISL The Reykjavik College of Music,ISL Universitetet I Bergen/Griegakademiet, NOR Muzeum Narodowe w Szczecinie/The National Museum in Szczecin, POL

Kwota dofinansowania/Grant amount 111 720 PLN Szacowana wartość całkowita projektu/Estimated total cost of the project 125 530 PLN Czas realizacji/Duration of the project 2.07.2010 – 2.05.2011

Vega

Ponad 2 tysiące artystów Over 2000 artists

Ponad 720 wydarzeń kulturalnych w Polsce, Norwegii, Islandii i Liechtensteinie Over 720 cultural events organised in Poland, Norway, Iceland and Liechtenstein

Akademia Muzyczna im. J. Paderewskiego w Poznaniu zrealizowała projekt, którego założeniem była intensyfikacja wzajemnych kontaktów i działań muzyków z Polski, Islandii i Norwegii w celu realizacji niestandardowych i inspirujących projektów artystycznych. Wspólnie opracowywane i wdrażane działania miały się przyczynić do rozwoju nowoczesnej dydaktyki, promocji e-learningu i opracowania nowej literatury muzycznej. 17 lutego 2011 r. zainaugurowano trzydniowy II Międzynarodowy Festiwal Fletowy, w trakcie którego zaplanowano serię kursów mistrzowskich, wykładów, warsztatów, jak również koncertów w wykonaniu studentów oraz wykładowców Akademii Muzycznej w Poznaniu. Wykłady i warsztaty grupowe poruszały szeroki zakres tematyczny, m.in. kwestie związane z walorami sonorystycznymi polskiej literatury fletowej II poł. XX i XXI wieku, intonacją głosową, e-learningiem, zachowaniami scenicznymi. Zajęcia poprowadzili m.in.: prof. Barbara Świątek-Żelazna, Gro Sandvik, Áshildur Haraldsdóttir, dr Ewa Murawska. Podczas II Międzynarodowego Festiwalu Fletowego miała również miejsce premiera podręcznika stworzonego we współpracy trzech flecistek: dr Ewy Murawskiej (Polska), Gro Sandvik (Norwegia) oraz Áshildur Haraldsdóttir (Islandia). Gram na flecie Chopina, Griega i Sveinssona prezentuje utwory tytułowych kompozytorów w aranżacji na flet, flet z fortepianem, dwa flety i fortepian oraz cztery flety, wraz z komentarzami i wskazówkami dla młodego wykonawcy. Pokłosiem współpracy jest również płyta CD, na której flecistki z trzech krajów nagrały utwory skomponowane specjalnie z okazji projektu.

Ponad 400 zaangażowanych instytucji Over 400 involved institutions

Trondheim

Molde Svolvær Molde

Rørøs

Brattvåg Ørsta Sandane Garmo Gol Lomen

Urnes

Dale Vos Bergen Bryggen Troldhaugen

Stravanger

Lillehammer Valdres Hedalen Kjeller Skedsmo LŘrenskog Kommune Oslo Asker Drammen Flesberg Fredrikstad Kongsberg Moss Sande Stokke Tønsberg Sandefjord Nøtterøy

Liechtenstein Liechtenstein

Arendal

The Academy of Music Ignacy Jan Paderewski in Poznań has completed a project aimed at intensification of bilateral contacts and activities of musicians from Poland, Iceland and Norway with a view to implement original and inspiring art projects. Jointly developed and implemented activities were aimed at contributing to development of modern teaching, promoting e-learning and development of new musical literature. The 3-day 2nd International Flute Festival was launched on the 17th of February 2011 and featured a series of master classes, lectures, workshops, and concerts performed by students and lecturers of the Academy of Music in Poznań. Lectures and group workshops were devoted to a wide range of topics, including issues related to the sonoric values of Polish flute literature of the second half of the 20th century and the 21st century, vocal intonation, e-learning and stage behaviour. The activities were led by, among others: prof. Barbara Świątek-Żelazna, Gro Sandvik, Áshildur Haraldsdóttir, dr Ewa Murawska. The 2nd International Flute Festival also featured a premiere of a textbook developed in collaboration with three flutists: Dr Ewa Murawska (Poland), Gro Sandvik (Norway) and Áshildur Haraldsdóttir (Iceland). Playing the flute with Chopin, Grieg, Sveinsson presents works of the title composers arranged for flute, flute and piano, two flutes and piano, and four flutes, along with comments and tips for young performers. An outcome of the cooperation is also a CD with works of flutists from three countries, written specially on the occasion of the project.

Fot 1, 2, 3, 4 – Kursy mistrzowskie w ramach II Międzynarodowego Festiwalu Fletowego/The masterclasses within the II International Flute Festival. Fot. Kuba Kossak, Włodzimierz Kossak

Norwegia Norway

Kristiansand

COOLTOUR ALBUM – WOKÓŁ FUNDUSZU WYMIANY KULTURALNEJ COOLTOUR ALBUM – AROUND THE CULTURAL EXCHANGE FUND

MAPA PROJEKTÓW – NORWEGIA, ISLANDIA, LIECHTENSTEIN MAP OF PROJECTS – NORWAY, ICELAND, LIECHTENSTEIN

MUZYKA I SZTUKI SCENICZNE

MUSIC AND STAGE ARTS

A lb um i u l o t ka

printomato pracownia graficzna

realizacje dla MKiDN

b i u l et y n FUNDUSZ WYMIANY KULTURALNEJ

Wydarzenia kulturalne styczeń – marzec 2011

Marzec 2011

Projekt: Ocalić narodową spuściznę

Wydarzenia kulturalne styczeń – marzec 2011

Fund usz Wymiany Ku l t u ral n e j

Marzec 2011

realizowany przez: Muzeum Narodowe w Gdańsku we współpracy z: • Stowarzyszeniem Artystycznym KULTYWATOR 3MIEJSKI, • Norwegian Directorate for Cultural Heritage, • University of Oslo Museum of Cultural History, • National Museum of Iceland, • Klubem Polskim w Norwegii, • Instytutem Kaszubskim, • Gminą Kolbudy

1. Projekt Ocalić narodową spuściznę

Od sierpnia 2010 r. Muzeum Narodowe w Gdańsku wdraża niezwykły projekt, który ma charakter spisu powszechnego kaszubskich kapliczek – usytuowanych na skrajach lasów i pól, przy wiejskich dróżkach, niejednokrotnie w miejscach niedostępnych i zapomnianych przez lokalną społeczność.

WYDARZENIA KULTURALNE STYCZEŃ – – MARZEC 2011

Fot. Wlodka Witka, Plotowo

Fot. Marcin Kaliński, Kapliczka

2Fot. Wlodka Witka, Krosnowo

b i u l et y n FUNDUSZ WYMIANY KULTURALNEJ

Trzech polskich fotografów: Marcin Czapliński, Marcin Kaliński i Tomasz Zerek oraz Norweg Włodzimierz Witek i Islandczyk Fridrik Orn Hjaltested wykonają artystyczne portrety wybranych obiektów.

Twórcy projektu podjęli się zadania odnalezienia, opisania i wykonania dokumentacji fotograficznej wszystkich kapliczek z obszaru między Zatoką Gdańską a Borami Tucholskimi. Zostaną one następnie zaprezentowane w albumie podsumowującym, a także na wirtualnej mapie Kaszub dostępnej na stronie internetowej projektu.

W styczniu i lutym 2011 r. zespół złożony z koordynatora projektu – fotografa i etnografa – dokumentował kapliczki usytuowane na Kaszubach centralnych. W tym samym czasie zbierano również materiały do filmu dokumentalnego ukazującego twórców ludowych i tradycyjne obrzędy powiązane z kapliczkami, jak na przykład śpiewy wykonywane pod kapliczkami w nabożeństwach majowych.

Zamiarem twórców jest również dokonanie zestawienia kaszubskich kapliczek z ludowymi kościółkami z Norwegii i Islandii oraz podkreślenie podobieństw i różnic występujących pomiędzy tymi folklorystycznymi formami sakralnymi.

W kwietniu 2011 r. zespół badaczy wyjeżdża do Norwegii i Islandii w celu zebrania dokumentacji etnograficznej i fotograficznej 27 norweskich kościołów Stavkirke oraz 7 islandzkich kościółków farmerskich.

Fot. Wlodka Witka, Glisno-miecz

Wydarzenia kulturalne styczeń – marzec 2011

Marzec 2011

Fot. MKiDN, Wystawa Gustav Vigeland a rzeźba Młodej Polski w Krakowie

Projekt: Nor Pol Bridge

eea financial mechanism

realizowany przez: Służewski Dom Kultury Dzielnicy Mokotów Miasta Stołecznego Warszawy

4. 2011-05-04 08:35:15

we współpracy z: • Norsk Jazzforum z Norwegii

Projekt Nor Pol Bridge

Od września 2010 r. Służewski Dom Kultury w Warszawie realizuje projekt, którego nadrzędnym założeniem jest inspirująca konfrontacja zimnego nordyckiego jazzu ze słowiańskim brzmieniem tego gatunku. Do projektu zaangażowano gwiazdy jazzu z Norwegii i Polski oraz członków renomowanej grupy Alchemik: • Frode Barth, gitara (Norwegia), • Jon Christensen, perkusja (Norwegia), • Arild Andersen, basy (Norwegia), • Grzech Piotrowski, saksofon (Polska), • Marcin Wasilewski, piano (Polska). Opracowując repertuar koncertów, organizatorzy zadbali o inspirującą różnorodność prezentowanych utworów i ich twór-

8 Fot. Służewski Dom Kultury Dzielnicy Mokotów, koncerty w Polsce

B i ul et yn

ców, wirtuozersko podkreśloną brzmieniem saksofonu, elektrycznej gitary, kontrabasu, perkusji i fortepianu. Prezentowane kompozycje bazują na historii muzycznej obydwu krajów, tradycji i folklorze. „Odkurzone” wybrzmiewają na nowym, współczesnym sznycie. Artyści stworzyli unikalną propozycję muzyczną inspirowaną twórczością Edwarda Griega i Fryderyka Chopina, następnie zinterpretowaną w autorskich utworach Grzecha Piotrowskiego, Frode Bartha, Arilda Andersena i Marcina Wasilewskiego. W styczniu i lutym 2011 r. seria koncertów została zaprezentowana publiczności w Polsce (Warszawa, Poznań, Wałbrzych, Dorotowo), jak również w Norwegii (Molde, LØrenskog Kommune, Oslo).

printomato pracownia graficzna

realizacje dla MKiDN

Możliwości finansowania KULTURY

CZĘŚĆ II Analiza dokumentów programowych pod kątem możliwości finansowania kultury ze środków zewnętrznych

Część II Analiza dokumentów programowych pod kątem możliwości finansowania kultury ze środków zewnętrznych

1) FUNDUSZE STRUKTURALNE / 1. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

Co to jest Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko? Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ) to program o charakterze ponadregionalnym. PO IiŚ stanowi jeden z programów operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia celów Narodowej Strategii Spójności. Jakie cele realizuje Program? Głównym celem Programu jest „podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowania tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej”. Wzrost atrakcyjności Polski i regionów będzie osiągnięty dzięki inwestycjom w sześciu obszarach – transportu, środowiska, energetyki, kultury, ochrony zdrowia i szkolnictwa wyższego. Czy w ramach PO IiŚ można uzyskać dotację na projekt z zakresu kultury? O środki na projekty z zakresu kultury można starać się w ramach Priorytetu „Kultura i dziedzictwo kulturowe”. W ramach Priorytetu realizowane będą projekty o charakterze ponadregionalnym. Priorytet 11 podzielony został na trzy Działania: • Działanie 11.1 „Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym”, • Działanie 11.2 „Rozwój oraz poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym”, • Działanie 11.3 „Infrastruktura szkolnictwa artystycznego”.

1) Fundusze strukturalne 1. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Struktura programu

Priorytet 11

PROGRAM OPERACYJNY Infrastruktura i Środowisko

„Kultura i dziedzictwo kulturowe” Działanie 11.1 „Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym”

PRIORYTETY grupa działań, których realizacja służy osiągnięciu celu szczegółowego określonego w programie operacyjnym

Jakie cele realizuje Działanie 11.1? Celem Działania 11.1 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym jest ochrona, zachowanie i efektywne wykorzystanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym. Dodatkowo wspierane będą działania związane z tworzeniem wirtualnych instytucji kultury (dotyczy wykorzystania w tym celu zbiorów zabytkowych).

DZIAŁANIA grupy projektów realizujących ten sam cel w ramach priorytetu programu operacyjnego

Na jakie projekty można otrzymać dofinansowanie w ramach Działania 11.1? Pomocy finansowej udziela się podmiotom z tytułu inwestycji w zakresie: • rewitalizacji, rewaloryzacji, konserwacji, renowacji, restauracji, zachowania, a także adaptacji na cele kulturalne obiektów wpisanych do rejestru zabytków i zespołów tych obiektów wraz z ich otoczeniem, • zakupu i remontu trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej w obiektach będących celem projektu (wyłącznie jako jeden z elementów projektu), • konserwacji zabytkowych muzealiów, starodruków, księgozbiorów, archiwaliów i zbiorów filmowych, • zabezpieczenia zabytków przed kradzieżą i zniszczeniem, • rozwoju zasobów cyfrowych w dziedzinie kultury, w tym: digitalizację zabytkowych zasobów bibliotecznych i muzealnych oraz archiwaliów i zbiorów filmowych,

PROJEKTY składane przez wnioskodawców

2009-04-21 11:55:44

Pu bl i ka cja Podrę cznik mozliwoś ci fin an s owan ia k u lt u r y, 26 0 str o n

kultura w funduszach europejskich.indd 30

2008-12-16 17:21:46

kultura w funduszach europejskich.indd 31

2008-12-16 17:21:46

printomato pracownia graficzna

INSTYTUT ADAMA MICKIEWICZA

Projekty zrealizowane pr zez pracownię graficzną Printomato dla Punktu Kontaktowego ds. Kultur y pr zy Instytucie Adama Mickiewicza

printomato pracownia graficzna

realizacje dla IAM

K ULTUR A 2000 A L B U M P R O J E K T Ó W Z R E A L I Z O WA N Y C H Z U D Z I A E M P O L S K I W L ATA C H 2 0 0 1 – 2 0 0 6 S U P P O R T E D P R O J E C T S W I T H P O L I S H PA R T I C I PAT I O N ( 2 0 0 1 – 2 0 0 6 )

okladka broszura II.indd 1

2007-08-26 11:17:09

okladka do albumu.indd 1

praktycznie o finansach praktycznie o finansach praktycznie o finansach praktycznie o finansach

Z asa dy f i n a n s o w a n i a i r o z l i c z a n i a pr o j e k t ó w r e a l i z o w a n y c h w r a m a c h P r o g r a m u „ Ku l t u r a 2 0 0 7 – 2 0 1 3 ”

R a f aï K a s p r z a k

OpisujÈc powyĝsze przykïady, celowo pominÈïem informacje umoĝliwiajÈce odkrycie, o jakie instytucje kultury chodzi. Spójrz proszÚ, opisane powyĝej podmioty stajÈ siÚ juĝ nowoczesnymi oĂrodkami, które sÈ coraz bardziej Ăwiadome swojej roli w regionie. A teraz czas na rachunek sumienia... Czy Twoja instytucja kultura stanie siÚ takĝe nowoczesnym i efektywnym przedstawicielem przemysïów kultury? Uwaĝam, ĝe zaleĝy to wszystko od nastawienia i optymizmu, nie darmo mówi siÚ, ĝe wiara przenosi góry? Ale co moĝna zrobiÊ bez pieniÚdzy? Dlaczego bez pieniÚdzy? Przecieĝ to wïaĂnie w Twoim zasiÚgu sÈ Ărodki z Programu „Kultura 2000”. W niniejszym opracowaniu wykorzystaïem nastÚpujÈce ěródïa: • Kasprzak R. (2007) Kierunki wpïywu kultury i przemysïów kultury na rozwój spoïeczno – ekonomiczny regionów. W: Warto zapytaÊ o kulturÚ. Red. M.Szyszko, K.Czyĝewski. Biaïystok – Sejny. • The Economy of Culture in Europe (2006) raport na zlecenie Komisji Europejskiej opracowany przez Global Alliance, Media Group, MKW GmbH. Bruksela. • Kasprzak R. (2005) Elity ekonomiczne a konsumpcja usïug kultury - narodziny Ăwiadomego konsumenta. W: Elity ekonomiczne - konsumpcja, rynek, marketing. Red. T.Sïaby. SGH, Warszawa. • Michaïowski L. (2003) Turystyka i sposoby promocji miast. Studia Regionalne i Lokalne, nr. 4. • Smoleñ M. (2003) Przemysïy kultury – wpïyw na rozwój miast. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloñskiego, Kraków. • Szomburg J. (2002) Kultura i przemysïy kultury szansÈ rozwojowÈ dla Polski. Instytut Badañ nad GospodarkÈ RynkowÈ, Gdañsk.

fot. Barbara Piotrowska

2008-11-29 12:22:05

gotowe zasady finansowania.indd 78

Op ra co wanie logotypu i k s ię gi s t an d ar d ów d la PKK, p roj ek ty i skł a d p u b l i k a c j i d l a P K K

2008-11-29 15:23:06

gotowe zasady finansowania.indd 79

2008-11-29 15:23:08

2006-12-04 13:45:07

printomato pracownia graficzna

realizacje dla IAM

Warszawa, 19-20 października 2010 r. Centrum Kultury Łowicka

Kultura Culture Культура

Społeczeństwo obywatelskie Civic Society Гражданское общество

publikacja pokonferencyjna post conference publication публикация по материалам конференции

Samorząd Local Government Самоуправление Media/wolna prasa Media/free press СМИ/свободная пресса

2010-05-23 19:39:08

Program Partnerstwo Wschodnie w kontekście „Wielkiej Europy” Rachman Badałow, Tarlan Gorczu Za główne cele programu Partnerstwa Wschodniego można uznać: • dążenie do włączenia w gospodarczą, polityczną i strategiczną sferę wpływów UE sześciu państw położonych na granicy Europy, • sprzyjanie dalszej popularyzacji europejskich idei i wartości w tych państwach, • osiągnięcie wysokiego stopnia stabilności i bezpieczeństwa (również energetycznego) na granicach państw europejskich. Program oficjalnie przyjęto, pierwsze kroki zostały poczynione, odbyły się spotkania, a w Brukseli – Forum Społeczeństwa Obywatelskiego państw Partnerstwa Wschodniego. Czas więc na przeanalizowanie perspektyw programu i omówienie pierwszych wniosków. Sformułujmy kilka podstawowych pytań, które pojawiają się w związku z rozpoczęciem realizacji programu: • czy program zakłada, że europejskie idee i wartości są uniwersalne oraz że stanowią one zasady globalnego funkcjonowania? • czy program zakłada, że cały świat, w sensie społeczno-politycznym, powinien „stać się” Europą i że właśnie ten model – Europa, przyniesie światu bezpieczeństwo, skuteczne rządy i rozwój gospodarczy? • czy program ogranicza się do polityki i gospodarki, czy też dotyczy także kultury, i czy on doprowadzi do rozpowszechnienia europejskich wartości, jak również do asymilacji lokalnych kultur? • jeżeli celem programu jest włączenie sześciu państw do gospodarczej, politycznej i strate-

gicznej sfery wpływów Unii Europejskiej, to czy nie jest on skierowany przeciwko państwom trzecim? Program Partnerstwa Wschodniego wywołał różnorodne reakcje w kręgach politycznych i w sferach elity intelektualnej; nie tylko w państwach członkowskich UE, ale i w państwach Partnerstwa Wschodniego. W przybliżeniu – i z pewnym uproszczeniem – można wyszczególnić następujące podejścia: • program rozpatrywany jako utajone polityczne zagrożenie, próba przedefiniowania stref wpływów na świecie (postawa aktywnie odrzucająca program); • w państwach o ustroju autorytarnym lokalne i regionalne projekty pozostaną mało efektywnymi przedsięwzięciami, dopóki nie zostanie znalezione narzędzie wywierania politycznego i gospodarczego wpływu. Stanie się to możliwe dopiero wtedy, gdy kwestie demokracji i praw człowieka będą priorytetami, które odsuną na dalszy plan problemy bezpieczeństwa energetycznego (postawa sceptyczna); • należy się liczyć z tym, że europejscy urzędnicy za jeden z kluczowych punktów programu uważają stworzenie alternatywnych transportowo-komunikacyjnych szlaków między Kaukazem Południowym a Europą, a także ustanowienie kontroli nad infrastrukturą tranzytowo-energetyczną Białorusi, Ukrainy, Armenii, Mołdawii, Gruzji i Azerbejdżanu (postawa realistyczna); • Europa nie daje sobie rady z imigrantami; ich integracjia z europejskim życiem okazała się tak trudna, że nieraz trzeba się odwoływać do metod siłowych. Jakie mamy podstawy,

go east! publikacja pokonferencyjna

Op ra co wanie materiałów k on feren cy j n y ch d w óch ed y cj i k o n f e r e n c j i Go E a st

Program Programme Программа

printomato pracownia graficzna

Jakie granty i komu oferuje Program Kultura? O dofinansowanie mogÄ&#x2026; ubiegaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; publiczne lub prywatne instytucje i organizacje posiadajÄ&#x2026;ce osobowoĹ&#x203A;Ä&#x2021; prawnÄ&#x2026; i prowadzÄ&#x2026;ce dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w sektorze kultury w dowolnej dziedzinie (oprĂłcz kinematografii, dla ktĂłrej zostaĹ&#x201A; stworzony Program Media 2007). Uprawnieni wnioskodawcy: teatry, muzea, galerie sztuki, stowarzyszenia zawodowe, oĹ&#x203A;rodki badawcze, uczelnie wyĹźsze, organy wĹ&#x201A;adzy publicznej, organizatorzy festiwali, stowarzyszenia, fundacje, wydawnictwa itd. Wsparcie moĹźna uzyskaÄ&#x2021; w nastÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cych obszarach: KrĂłtkoterminowe projekty wspĂłĹ&#x201A;pracy (1.2.1) Granty na projekty wspĂłĹ&#x201A;pracy kulturalnej i artystycznej dotyczÄ&#x2026;ce dowolnej dziedziny kultury i interdyscyplinarne, trwajÄ&#x2026;ce maksymalnie 2 lata, angaĹźujÄ&#x2026;ce partnerĂłw z minimum trzech rĂłĹźnych krajĂłw. Dofinansowanie do 50% kosztĂłw kwalifikowanych. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: 50 000 â&#x20AC;&#x201C; 200 000 euro. Termin skĹ&#x201A;adania wnioskĂłw: paĹşdziernik 2011 i 2012 Wieloletnie projekty wspĂłĹ&#x201A;pracy (1.1) Granty na projekty wspĂłĹ&#x201A;pracy kulturalnej i artystycznej dotyczÄ&#x2026;ce dowolnej dziedziny kultury i interdyscyplinarne, trwajÄ&#x2026;ce od 3 do 5 lat, angaĹźujÄ&#x2026;ce partnerĂłw z minimum szeĹ&#x203A;ciu rĂłĹźnych krajĂłw. Dofinansowanie do 50% kosztĂłw kwalifikowanych. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: 200 000 â&#x20AC;&#x201C; 500 000 euro rocznie. Termin skĹ&#x201A;adania wnioskĂłw: paĹşdziernik 2011 i 2012

realizacje dla IAM

danie, dramat, poezja, komiks) z jednego jÄ&#x2122;zyka europejskiego na inny jÄ&#x2122;zyk europejski. Dofinansowanie liczone na podstawie stawki ryczaĹ&#x201A;towej za stronÄ&#x2122; tĹ&#x201A;umaczenia. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: 2 000 â&#x20AC;&#x201C; 60 000 euro. Termin skĹ&#x201A;adania wnioskĂłw: luty 2012 i 2013

Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego owizualnego Avenue du Bourget 1 BOUR 04/13 BE-1140 Brussels tel.: +32 (0) 2 299 11 11 â&#x20AC;&#x201C; centrala http://eacea.ec.europa.eu/culture/index_en.php

Wspieranie organizacji kulturalnych dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cych na poziomie europejskim (2) Granty operacyjne dla organizacji dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cych w obszarze kultury na skalÄ&#x2122; europejskÄ&#x2026;:

1 ambasadorowie kultury europejskiej (orkiestry, chĂłry, grupy teatral-

ne, zespoĹ&#x201A;y taneczne) prowadzÄ&#x2026;cy dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; o miÄ&#x2122;dzynarodowym i europejskim wymiarze w minimum siedmiu krajach i istniejÄ&#x2026;cy od przynajmniej dwĂłch lat. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: do 600 000 euro.

2 sieci propagatorĂłw: europejskie sieci kulturalne (sieci muze-

3 platformy dialogu strukturalnego: organizacje aktywnie zaangaĹźowane w dialog strukturalny z KomisjÄ&#x2026; EuropejskÄ&#x2026; w ramach europejskiej agendy kultury. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: do 120 000 euro.

PROGRAM KULTURA

PRZEWODNIK PROGRAMOWY

PROGRAM KULTURA (2007 â&#x20AC;&#x201C; 2013)

Wspieranie europejskich festiwali kultury (1.3.6) Granty na festiwale, ktĂłre miaĹ&#x201A;y juĹź minimum piÄ&#x2122;Ä&#x2021; edycji a w poprzedniej i planowanej edycji prezentujÄ&#x2026; dzieĹ&#x201A;a z minimum siedmiu rĂłĹźnych paĹ&#x201E;stw europejskich. Dofinansowanie do 60% kosztĂłw kwalifikowanych. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: do 100 000 euro. Termin skĹ&#x201A;adania wnioskĂłw: listopad 2011 i 2012 Projekty tĹ&#x201A;umaczeĹ&#x201E; literackich (1.2.2) Granty na projekty tĹ&#x201A;umaczeĹ&#x201E; od jednej do dziesiÄ&#x2122;ciu ksiÄ&#x2026;Ĺźek z dziedziny beletrystyki niezaleĹźnie od gatunku (powieĹ&#x203A;Ä&#x2021;, bajka, nowela, opowia-

Projekty wspĂłĹ&#x201A;pracy miÄ&#x2122;dzy organizacjami analizujÄ&#x2026;cymi europejskÄ&#x2026; politykÄ&#x2122; kulturalnÄ&#x2026; (3.2) Granty dla organizacji aktywnie zaangaĹźowanych w dialog strukturalny z KomisjÄ&#x2026; EuropejskÄ&#x2026; na projekty badaĹ&#x201E; strategii kulturalnych na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i/lub europejskim, powiÄ&#x2026;zanych z celami europejskiej agendy kultury. Granty przyznawane sÄ&#x2026; na projekty trwajÄ&#x2026;ce od 12 do 24 miesiÄ&#x2122;cy i angaĹźujÄ&#x2026;ce partnerĂłw z minimum trzech rĂłĹźnych krajĂłw. Dofinansowanie do 60% kosztĂłw kwalifikowanych. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: do 120 000 euro. Termin skĹ&#x201A;adania wnioskĂłw: paĹşdziernik 2011 i 2012

jest jedynym programem Komisji

TRZY KROKI DO

Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego KOMISJA EUROPEJSKA

Termin skĹ&#x201A;adania wnioskĂłw: wrzesieĹ&#x201E; 2011 i 2012 kwiecieÄ&#x201D; 2010

Projekty wspĂłĹ&#x201A;pracy z krajami trzecimi (1.3.5) Granty na projekty wspĂłĹ&#x201A;pracy kulturalnej i artystycznej dotyczÄ&#x2026;ce dowolnej dziedziny kultury i interdyscyplinarne, trwajÄ&#x2026;ce maksymalnie 2 lata, angaĹźujÄ&#x2026;ce partnerĂłw z minimum trzech rĂłĹźnych krajĂłw oraz partnera z kraju trzeciego wskazanego do wspĂłĹ&#x201A;pracy w danym roku (2012: RPA, 2013: Australia, Kanada). WiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E; powinna odbywaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w kraju trzecim. Termin skĹ&#x201A;adania wnioskĂłw: maj 2012 i 2013 Dofinansowanie do 50% kosztĂłw kwalifikowanych. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: 50 000 â&#x20AC;&#x201C; 200 000 euro.

Program Kultura (2007-2013)

kiej Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury Komisji Europejskiej Rue de la Loi 200 B-1049 Bruksela Belgia http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/index_en.html

Ăłw, zrzeszenia instytucji muzycznych, tanecznych) skupiajÄ&#x2026;ce czĹ&#x201A;onkĂłw z minimum piÄ&#x2122;tnastu krajĂłw, reprezentujÄ&#x2026;ce okreĹ&#x203A;lonÄ&#x2026; kategoriÄ&#x2122; organizatorĂłw kultury lub obszar dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci na poziomie europejskim i istniejÄ&#x2026;ce od przynajmniej roku. WysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grantu: do 120 000 euro.

ura (2007-2013) PeĹ&#x201A;na wersja Przewodnika Programowego Programu Kultura _guide_en.php http://eacea.ec.europa.eu/culture/programme/programme_guide_en.php

Europejskiej skierowanym

Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury http://ec.europa.eu/culture/index_en.htm

EH]SRÄ&#x201A;UHGQLR GR RSHUDWRUĂśZ

Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego http://eacea.ec.europa.eu/culture/index_en.htm

PROGRAM KULTURA (2007-2013) JEST JEDYNYM PROGRAMEM UNIJNYM SKIEROWANYM BEZPOĹ&#x161;REDNIO DO OPERATORĂ&#x201C;W KULTURALNYCH W PAĹ&#x192;STWACH CZĹ ONKOWSKICH UE, KANDYDUJÄ&#x201E;CYCH DO UE I KRAJACH EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO. POZWALA INSTYTUCJOM I ORGANIZACJOM Z SEKTORA KULTURY UZYSKAÄ&#x2020; DOFINANSOWANIE NA MIÄ&#x2DC;DZYNARODOWE, NIEDOCHODOWE PROJEKTY KULTURALNE I ARTYSTYCZNE WSPIERAJÄ&#x201E;CE TRZY CELE: MOBILNOĹ&#x161;Ä&#x2020; ARTYSTĂ&#x201C;W, MOBILNOĹ&#x161;Ä&#x2020; DZIEĹ ORAZ DIALOG MIÄ&#x2DC;DZYKULTUROWY. ZADANIEM PROGRAMU JEST WZMACNIANIE EUROPEJSKIEJ PRZESTRZENI KULTUROWEJ, OPARTEJ NA WSPĂ&#x201C;LNYM DZIEDZICTWIE, POPRZEZ ROZWIJANIE WSPĂ&#x201C;Ĺ PRACY MIÄ&#x2DC;DZY TWĂ&#x201C;RCAMI, UCZESTNIKAMI ĹťYCIA KULTURALNEGO I INSTYTUCJAMI KULTURALNYMI W EUROPIE.

Portal Komisji Europejskiej poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cony kulturze http://ec.europa.eu/culture/index_en.php

Punkt Kontaktowy ds. Kultury pkk@iam.pl www.program-kultura.eu

Gdzie skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; wnioski? Formularze aplikacyjne, lista i wzory zaĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw oraz przewodniki dla aplikantĂłw pomagajÄ&#x2026;ce wypeĹ&#x201A;niÄ&#x2021; wniosek dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; na stronach Punktu Kontaktowego ds. Kultury: www.program-kultura.eu oraz na stronie Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego: eacea.ec.europa.eu/culture/index_en.htm.

Instytut Adam Mickiewicza

Formularze sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne w jÄ&#x2122;zykach roboczych UE - angielski, francuski, niemiecki - i zalecane jest wypeĹ&#x201A;nienie ich wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie w tych jÄ&#x2122;zykach, ale oczywiĹ&#x203A;cie jÄ&#x2122;zyk polski jest dozwolony.

NXOWXUDOQ\FK Z SDĂąVWZDFK F]ĂŻRQNRZVNLFK 8( NDQG\GXMĂ&#x2C6;F\FK GR 8( L NUDMDFK (XURSHMVNLHJR Obszaru Gospodarczego. Pozwala instytucjom i organizacjom z sektora kultury X]\VNDĂ&#x160; GRÄ&#x;QDQVRZDQLH QD PLĂ&#x161;G]\QDURGRZH SURMHNW\ NXOWXUDOQH L DUW\VW\F]QH ZVSLHUDMĂ&#x2C6;FH PRELOQRÄ&#x201A;Ă&#x160; DUW\VWĂśZ L G]LHĂŻ RUD] SURPXMĂ&#x2C6;FH GLDORJ PLĂ&#x161;G]\NXOWXURZ\

Program Kultura (2007-2013) jest jedynym programem UE skierowanym bezpoÄ&#x201A;rednio do sektora kultury. OgĂłlnym celem programu jest wzmocnienie wspĂłlnej dla EuropejczykĂłw przestrzeni kulturowej opartej na wspĂłlnym dziedzictwie kulturowym poprzez rozwĂłj wspĂłĂŻpracy kulturalnej pomiĂ&#x161;dzy twĂłrcami, uczestnikami Ä?ycia kulturalnego oraz instytucjami kulturalnymi paĂąstw uczestniczĂ&#x2C6;cych w Programie, w celu wsparcia procesu tworzenia siĂ&#x161; obywatelstwa europejskiego. BudÄ?et Programu Kultura (2007-2013) wynosi 400 mln euro. Punkt Kontaktowy ds. Kultury Naszym zadaniem jest promowanie Programu Kultura (2007-2013) w Polsce. Organizujemy warsztaty, szkolenia i konferencje, ktĂłre majĂ&#x2C6; na celu przybliÄ?enie Programu polskim operatorom kulturalnym. Prowadzimy indywidualne konsultacje pomysĂŻĂłw na projekty i wnioskĂłw aplikacyjnych oraz pomagamy w poszukiwaniu partnerĂłw zagranicznych do projektĂłw. Serdecznie zapraszamy do odwiedzania naszej strony internetowej: www.mkidn.gov.pl/pkk , na ktĂłrej znajdziecie PaĂąstwo szczegoĂŻowe informacje nt. Programu Kultura (2007-2013) oraz innych programĂłw wspolnotowych, ktĂłre dajĂ&#x2C6; moÄ?liwoÄ&#x201A;Ă&#x160; dofinansowania projektĂłw kulturalnych, a takÄ?e aktualne informacje nt. dziaĂŻaĂą podejmowanych przez UE w dziedzinie kultury.

KTO MOÂżE STARAm SI} O DOFINANSOWANIE? Publiczna lub prywatna organizacja prowadzĂ&#x2C6;ca dziaĂŻalnoÄ&#x201A;Ă&#x160; w dziedzinie kultury i zarejestrowana w jednym z paĂąstw biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie 1.

JAKIE PROJEKTY MOGk LICZYm NA WSPARCIE? â&#x20AC;˘ Projekty odpowiadajĂ&#x2C6;ce celom Programu Trzy cele:

Punkt Kontaktowy ds. Kultury www.program-kultura.eu pkk@iam.pl

miĂ&#x161;dzynarodowe projekty kulturalne miĂ&#x161; p r o j e kty wspĂłĂŻpracy ws projekty z â&#x20AC;&#x17E;paĂąstwami trzecimiâ&#x20AC;? tĂŻumaczenia literackie

â&#x20AC;˘ Realizowane w jednym z trzech obszarĂłw

granty UE na kulturĂ&#x161;

Trzy obszary :

festiwale 01

wsparcie dziaĂŻaĂą kulturalnych: â&#x20AC;˘ wieloletnie projekty wspĂłĂŻpracy â&#x20AC;˘ projekty wspĂłĂŻpracy â&#x20AC;˘ projekty z dziedziny tĂŻumaczeĂą literackich â&#x20AC;˘ dziaĂŻania specjalne (m.in. Europejskie Stolice Kultury, nagrody UE, projekty wspĂłĂŻpracy z paĂąstwami trzecimi i organizacjami miĂ&#x161;dzynarodowymi)

wsparcie bieÄ?Ă&#x2C6;cej dziaĂŻalnoÄ&#x201A;ci podmiotĂłw dziaĂŻajĂ&#x2C6;cych w dziedzinie kultury na poziomie europejskim w 4 kategoriach: â&#x20AC;˘ ambasadorzy â&#x20AC;˘ europejskie sieci kulturalne â&#x20AC;˘ festiwale â&#x20AC;˘ struktury wsparcia politycznego dla planu dziaĂŻaĂą na rzecz kultury

wsparcie badaĂą oraz gromadzenia i rozpowszechniania informacji oraz dziaĂŻaĂą zwiĂ&#x161;kszajĂ&#x2C6;cych oddziaĂŻywanie projektĂłw w dziedzinie europejskiej wspĂłĂŻpracy kulturalnej i rozwoju DziaĂŻanie europejskiej polityki kulturalnej

Obszar 1.1

Obszar 1.2.1

Od 200 000 do 500 000 euro rocznie

Projekty wspĂłĂŻpracy

Od 50 000 do 200 000 euro na caĂŻy czas trwania projektu

PaĂąstwa biorĂ&#x2C6;ce udziaĂŻ w Programie to: - paĂąstwa czĂŻonkowskie Unii Europejskiej (Austria, Belgia, Czechy, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Â&#x2019;otwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, SĂŻowacja, SĂŻowenia, Szwecja, WĂ&#x161;gry, WĂŻochy, Wielka Brytania, Rumunia i BuĂŻgaria) - paĂąstwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Lichtenstein, Norwegia) Projekty Obszar 1.2.2 - kraje kandydujĂ&#x2C6;ce do czĂŻonkowstwa w Unii Europejskiej (Chorwacja, Turcja, ByĂŻa JugosĂŻowiaĂąska Republika Macedonii wraz z SerbiĂ&#x2C6;).

tĂŻumaczeĂą literackich

projekt ulotki nowy_1-06-09_18x54_krzywe.indd 1

Obszar 1.3

WysokoÄ&#x201A;Ă&#x160; grantu

Wieloletnie projekty wspĂłĂŻpracy

Projekty wspĂłĂŻpracy kulturalnej z paĂąstwami trzecimi

Punkt Kontaktowy ds. Kultury Instytut Adama Mickiewicza WydziaĂŻ ProgramĂłw WspĂłlnotowych Ul. Mokotowska 25, 00-560 Warszawa Tel. +48 22 44 76Czas 170-172 Wymagana iloÄ&#x201A;Ă&#x160; partnerĂłw zagranicznych trwania Kierownik WydziaĂŻu: Agata Etmanowicz min. 6 operatorĂłw kulturalnych z co najmniej 3 do 5 lat 6 paĂąstw biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie e-maile do pracownikĂłw: zagadnienia merytoryczne Aleksandra ZajĂ&#x2C6;c Iwona Morawicz min. 3 operatorĂłw kulturalnych z co najmniej do 24 miesiĂ&#x161;cy zagadnienia finansowe Katarzyna Grzybowska 3 paĂąstw biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie

www.mkidn.gov.pl/pkk

Od 2 000 do 60 000 euro

nie sĂ&#x2C6; wymagani partnerzy zagraniczni

do 24 miesiĂ&#x161;cy

Od 50 000 do 200 000 euro

min. 3 operatorĂłw kulturalnych z co najmniej 3 paĂąstw biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie + co najmniej jedna organizacja z wybranego paĂąstwa trzeciego

do 24 miesiĂ&#x161;cy

europejskie sieci kulturalne ambasadorzy kultury aetmanowicz@iam.pl Tel. +48 22 44 76 173 Ten Obszar Programu skierowany jest do organizacji promujĂ&#x2C6;cych szerzenie wspĂłlnych doÄ&#x201A;wiadczeĂą kulturowych o prawdziwie europejskim wymiarze. azajac@iam.pl Organizacje mogĂ&#x2C6; staraĂ&#x160; siĂ&#x161; o dofinansowanie na bieÄ?Ă&#x2C6;cĂ&#x2C6; dziaĂŻalnoÄ&#x201A;Ă&#x160; w czterech kategoriach. imorawicz@iam.pl, kgrzybowska@iam.pl Czas trwania zasieg dzialalnosci

ambasadorzy

organizacje mogĂ&#x2C6; ubiegaĂ&#x160; siĂ&#x161; o nastĂ&#x161;pujĂ&#x2C6;ce dofinansowanie: â&#x20AC;˘ roczny grant na pokrycie kosztĂłw operacyjnych (corocznie do roku 2013) â&#x20AC;˘ partnerstwo ramowe (lata 2011-2013)

dziaĂŻalnoÄ&#x201A;Ă&#x160; organizacji z tej kategorii musi byĂ&#x160; prowadzona w jednym z 7 paĂąstw biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie

europejskie sieci kulturalne

sieci takie muszĂ&#x2C6; skupiaĂ&#x160; przedstawicieli z co najmniej 10 paĂąstw biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie

festiwale

organizacje z tej kategorii muszĂ&#x2C6; skupiaĂ&#x160; uczestnikĂłw z co najmniej 7 paĂąstw biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie

â&#x20AC;˘ platformy powinny skupiaĂ&#x160; czĂŻonkĂłw dziaĂŻajĂ&#x2C6;cych w co najmniej 15 paĂąstwach biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie â&#x20AC;˘ grupy analizy powinny skupiaĂ&#x160; czĂŻonkĂłw dziaĂŻajĂ&#x2C6;cych w co najmniej 3 paĂąstwach biorĂ&#x2C6;cych udziaĂŻ w Programie

W projekcie moÄ?na wziĂ&#x2C6;Ă&#x160; udziaĂŻ na trzy sposoby â&#x20AC;&#x201C; jako lider/koordynator projektu, wspĂłĂŻorganizator lub partner. Koordynator/ lider projektu

WspĂłĂŻorganizator

Partner

Partner z paĂąstwa trzeciego:

â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘

koordynuje realizacjĂ&#x161; projektu musi pochodziĂ&#x160; z paĂąstwa biorĂ&#x2C6;cego udziaĂŻ w Programie; ma istotny wkĂŻad w tworzenie, wdraÄ?anie i finansowanie projektu jest odpowiedzialny za podpisanie umowy o przyznaniu grantu/jest stronĂ&#x2C6; decyzji o przyznaniu grantu â&#x20AC;&#x201C; spoczywa na nim odpowiedzialnoÄ&#x201A;Ă&#x160; zgodnej z zaĂŻoÄ?eniami realizacji projektu

â&#x20AC;˘ musi pochodziĂ&#x160; z paĂąstwa biorĂ&#x2C6;cego udziaĂŻ w Programie â&#x20AC;˘ ma istotny wkĂŻad w tworzenie, wdraÄ?anie i finansowanie projektu â&#x20AC;˘ bierze udziaĂŻ we wdraÄ?aniu projektu, jednak nie w takim zakresie jak wspĂłĂŻorganizator â&#x20AC;˘ koszty poniesione przez partnerĂłw stowarzyszonych nie sĂ&#x2C6; kwalifikowane, chyba Ä?e sĂ&#x2C6; opĂŻacane bezpoÄ&#x201A;rednio lub refundowane przez koordynatora i/lub wspĂłĂŻorganizatorĂłw â&#x20AC;˘ musi posiadaĂ&#x160; siedzibĂ&#x161; w wybranym paĂąstwie trzecim â&#x20AC;˘ powinien uczestniczyĂ&#x160; w tworzeniu i wdraÄ?aniu proponowanych dziaĂŻaĂą oraz musi podpisaĂ&#x160; umowĂ&#x161; o wspĂłĂŻpracy â&#x20AC;˘ koszty poniesione przez partnerĂłw z paĂąstw trzecich nie sĂ&#x2C6; kwalifikowane, chyba Ä?e sĂ&#x2C6; opĂŻacane bezpoÄ&#x201A;rednio lub refundowane przez koordynatora i/lub wspĂłĂŻorganizatorĂłw

projekt ulotki nowy_1-06-09_18x54_krzywe.indd 2

Europejska Stolica Kultury

struktury wsparcia politycznego dla planu dziaĂŻaĂą na rzecz kultury w dwĂłch podkategoriach: â&#x20AC;˘ platformy dialogu strukturalnego â&#x20AC;˘ grupy zajmujĂ&#x2C6;ce siĂ&#x161; analizĂ&#x2C6; polityki

granty operacyjne Tematyka badaĂą i analiz jest okreÄ&#x201A;lana przez KomisjĂ&#x161; EuropejskĂ&#x2C6; i ogĂŻaszana w postaci konkursu lub przetargu. WiĂ&#x161;cej informacji: http://ec.europa.eu/culture

W Programie Kultura (2007-2013) obowiĂ&#x2C6;zujĂ&#x2C6; staĂŻe terminy skĂŻadania wnioskĂłw. Kalendarz 2008-2013 Obszar 1.1 Wieloletnie projekty wspĂłĂŻpracy

2009-06-16 11:42:53

Obszar 1.2.1 Projekty wspĂłĂŻpracy Obszar 1.2.2 Obszar 1.3 Projekty wspĂłĂŻpracy kulturalnej z paĂąstwami trzecimi 2 Obszar 2 Roczny grant na dziaĂŻalnoÄ&#x201A;Ă&#x160; operacyjnĂ&#x2C6; podmiotĂłw dziaĂŻajĂ&#x2C6;cych na szczeblu europejskim w dziedzinie kultury: a) ambasadorzy b) sieci wspĂłĂŻpracy kulturalnej c) festiwale d) struktury wsparcia politycznego dla planu dziaĂŻaĂą na rzecz kultury Obszar 2 Ramowe partnerstwo (okres trzyletni) z podmiotami dziaĂŻajĂ&#x2C6;cymi na szczeblu europejskim w dziedzinie kultury: a) ambasadorzy b) sieci wspĂłĂŻpracy c) festiwale d) struktury wsparcia politycznego dla planu dziaĂŻaĂą na rzecz kultury

Termin skĂŻadania wnioskĂłw

Termin ogĂŻoszenia wynikĂłw selekcji

Data rozpoczĂ&#x161;cia projektu

Czas trwania

1 paÄ&#x203A;dziernika

31 marca roku nastĂ&#x161;pnego

1 maja roku nastĂ&#x161;pnego

3 do 5 lat

1 paÄ&#x203A;dziernika

31 marca roku nastĂ&#x161;pnego

1 maja roku nastĂ&#x161;pnego

Maksymalnie 24 miesiĂ&#x2C6;ce

1 lutego

31 lipca roku nastĂ&#x161;pnego

1 wrzeÄ&#x201A;nia

Maksymalnie 24 miesiĂ&#x2C6;ce

1 maja

30 wrzeÄ&#x201A;nia tego samego roku

1 listopada

Maksymalnie 24 miesiĂ&#x2C6;ce

1 listopada

31 marca roku nastĂ&#x161;pnego

Rok finansowy Rok nastĂ&#x161;pujĂ&#x2C6;cy finansowy po roku, w ktĂłrym zĂŻoÄ?ony zostaĂŻ wniosek

1 listopada 2010

31 marca 2011

Rok finansowy 2011

Lata 2011-2013

2 UWAGA! Kwalifikowane sĂ&#x2C6; tylko konkretne, wskazane przez KomisjĂ&#x161; paĂąstwa publikowane na stronie internetowej Agencji: http://eacea.ec.europa.eu/index.htm

2009-06-16 11:43:16

printomato pracownia graficzna

realizacje dla IAM

Beyond the Stage

– New Trends in European Theatre POLSKA ORGANIZACJA W PROJEKCIE: FUNDACJA THEATRUM GEDANENSE

TERMIN REALIZACJI: 1 MAJA 2009 – 30 KWIETNIA 2010 DOFINANSOWANIE: 196 510 EURO DZIAŁANIE: 1.2.1. KOORDYNATOR: FUNDACJA THEATRUM GEDANENSE WSPÓŁORGANIZATORZY: • • •

GYULAI VÁRSZÍNHÁZ, HU PARRABOLA, UK LONDON METROPOLITAN UNIVERSITY, UK

OSOBA PROWADZĄCA PROJEKT: ANNA SZYNKARUK-ZGIRSKA London Metropolitan University, Poland publicity, 2009

Mapa Projektów Programu Kultura (2007-2013) wstep do mapy.indd 8

Projekt „Beyond the Stage – New Trends in European Theatre” prezentował nowoczesne, interdyscyplinarne podejście do sztuki teatralnej, łącząc działania artystyczne, myśl teoretyczną i edukację. Badał fenomen wykorzystania nowych mediów na scenie i ich wpływu na tworzenie nowych znaczeń i relacji w spektaklu teatralnym. Zamierzeniem twórców było prześledzenie wpływu technologii multimedialnych na różnorodne dziedziny sztuki w kontekście ich użycia w spektaklu teatralnym. Podczas XIII Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku, w sierpniu 2009 roku odbyła się międzynarodowa konferencja dotycząca teatru intermedialnego pt. „Blending Media. Art in the Theatre/Theatre in the Arts” o multimedialności w teatrze. Do Gdańska zawitała czołówka światowej klasy badaczy i specjalistów z dziedziny multimedialności – zjawiska dotyczącego zarówno współczesnej sztuki, jak i teatru. Zorganizowano 20 wykładów oraz spotkań z twórcami wydarzeń performatywnych. W ramach festiwalu zaprezentowano spektakle z Wielkiej Brytanii, Węgier, Rumunii, Stanów Zjednoczonych i z Polski, wykorzystujące sztukę i nowe media. Unijne wsparcie umożliwiło rozszerzenie oferty festiwalowej o produkcje w nowatorski sposób korzystające z elementów performansu.

2011-01-27 12:30:36 ROZKLADOWKI 130x180.indd 1

2011-01-27 12:31:57

2011-01-27 12:14:41

festiwalowym oraz uliczna parada teatralna połączona z prezentacjami warsztatowymi. Działania zaangażowały ludzi młodych, którzy mogli wybierać spośród wielu ciekawych

„Hamlet” fot. Paula Court

Była to również świetna okazja do promowania Gdańska jako ośrodka prężnie rozwijającej się kultury. Wydarzeniom towarzyszyły: prezentacje multimedialne, w tym entuzjastycznie odebrana inscenizacja szekspirowskiego pokazu mody w Teatrze w Oknie, koncerty w klubie

szerokość geograficzna: 54°20´54’’ N długość geograficzna: 18°39´12’’ E ludność: 456 591 powierzchnia: 261,68 km2

„Performance na Dwa Okna” fot. Jerzy Bartkowski

warsztatów (teatralne, multimedialne, taneczne, literackie, dziennikarskie, fotograficzne, murale), wykładów, spotkań z twórcami i działań towarzyszących, w tym pokazów prezentujących dokonania młodych twórców.

Gdańsk Adres

Działania projektu spełniły zakładany cel edukacji w zakresie nowego myślenia o teatrze i jego roli w świecie rozwijającej się komunikacji multimedialnej. Instytucje uczestniczące

Fundacja Theatrum Gedanense Długi Targ 11/13 80-828 Gdańsk www.teatrszekspir.gda.pl

w przedsięwzięciu poprowadziły międzynarodową konferencję dotyczącą teatru intermedialnego oraz kompleksowy program edukacyjny połączony z praktycznymi warsztatami. Na festiwalach organizowanych przez kraje partnerskie współrealizujące „Beyond the Stage” – m.in. Festiwalu Szekspirowskim w Polsce (Gdańsk), w Rumunii (Craiova) i na Węgrzech (Gyula) – zaprezentowano europejskie produkcje teatralne, którym towarzyszyły działania edukacyjne. Projekt dał możliwość budowania doświadczenia artystycznego i przyczynił się do wzmocnienia potrzeby aktywnego uczestnictwa

ie Grod zk

lloń gie

w kulturze.

ły Ja Wa

Gdańsk

Hucisko

Patron fundacji Jego Królewska Wysokość Książę Walii

Węglo wy

Szero ka

Uczestnik projektu: Długa

E 75

Piw

Święte

Bazylika Mariacka

go Duc

Muzeum Historyczne Dwór Artusa Długi

Targ

Ogar

ROZKLADOWKI 130x180.indd 2

2011-01-27 12:31:58

Najważniejsze jest dobre partnerstwo. Warto znaleźć sobie takich współorganizatorów, którzy wejdą w ten projekt całkowicie, będą mieli nie tylko wizję, ale i środki na wkład własny. Ważne, aby dobrze zaplanować działania, zrobić to odpowiednio wcześnie i koniecznie razem z partnerami. Warto zorganizować wspólne spotkanie już na początku, bo wtedy znacznie łatwiej się pracuje. Ponieważ formalne zobowiązanie rozliczenia budżetu leży po stronie koordynatora projektu, trzeba pilnować zarówno merytorycznego, jak i finansowego udziału naszych partnerów. Anna Szynkaruk-Zgirska

ROZKLADOWKI 252x180.indd 1

Węgierski Teatr w Cluj, Rumunia fot. Ilovszky Béla

Brama Złota

Tkac ka

Targ

E 77

Węgierski Teatr w Cluj, Rumunia fot. Ilovszky Béla

W pobliżu fundacji warto zobaczyć Teatr w Oknie, najmniejszą scenę teatralną w Polsce – miejsce działań artystycznych i performatywnych. W okresie letnim widownia znajduje się na ulicy, a spektakle przyciągają uwagę przechodniów w samym centrum Gdańska. TwO znajduje się przy ul. Długiej 50/51, nieopodal gdańskiego ratusza. Część działań projektu „Beyond the Stage” odbywała się również na tej scenie.

e ski

Dworzec PKP Gdańsk Główny

Warto zobaczyć

Projekt rekonstrukcji Teatru Gdańskiego stanowi ważny wkład w proces kulturalnego zjednoczenia Europy (...) Realizacja projektu fundacji nie będzie oczywiście możliwa bez wsparcia zarówno ze strony samorządów, urzędów centralnych i europejskich, jak i prywatnych sponsorów. Dlatego liczymy na to, że dołączą do nas ci wszyscy, którzy wierzą, że kultura jest najszerszą formą namysłu nad światem i istotną dziedziną życia i aktywności człowieka.

Inicjatywa umożliwiła nie tylko wymianę artystów i ich dzieł, ale także przyczyniła się do zwiększenia mobilności ekspertów i praktyków kultury, naukowców, studentów oraz instruktorów z różnych krajów europejskich.

woj. pomorskie

Podw ale

POL_MAPA_OKLADKA.indd 1

OPIS PROJEKTU

2011-01-27 14:18:39

printomato pracownia graficzna

realizacje dla IAM

katalog dobrych praktyk Program „Europa dla Obywateli”

Wst Úp

Katalog Dobrych Praktyk

start

Katalog Dobrych Praktyk

Wst Úp

ZdobÈdě niezbÚdnÈ wiedzÚ na temat Programu wejdě na stronÚ

UrzÈd Miast Augu stów

Struktura Programu Europa dla Obywateli postój na stronie

strona

przechodzisz

Warszawa, 1.12.2008

na stronÚ

w teorii...

Nabór wniosków

w praktyce...

Jak w to graÊ Odwiedě kaĝde pole, w zabawny sposób dowiedz siÚ wiÚcej na temat Programu „Europa dla Obywateli”. Poznaj dobre doĂwiadczenia innych. Powodzenia!

Prezentacja Programu „Europa dla Obywateli”

Dziaïanie 1 Aktywni obywatele dla Europy

Ogólne zasady finansowania zostajesz na stronie

wejdě na stronÚ

Dziaïanie 2 Aktywne spoïeczeñstwo obywatelskie w Europie

przecho

7 dzisz na stronÚ

Dziaïanie 4: Aktywna pamiÚÊ europejska

Dziaïanie 3 Razem dla Europy

wejdě na stronÚ

strona

Praktyczne wskazówki dla wnioskodawców

Chwila odpoczynku

UrzÈd Miejski w Chojnicach

in y G m ol a Èd W U rz sk a Zd uñ

refleksja nad procesem integracji europejskiej wĂród obywateli Unii. Katalog prezentuje wybrane projekty zrealizowane w ramach 3 najczÚĂciej podejmowanych dziaïañ proponowanych przez Program „Europy dla Obywateli”: partnerstwa miast, wsparcia dla projektów inicjowanych przez organizacje spoïeczeñstwa obywatelskiego oraz dziaïañ zwiÈzanych z upamiÚtnianiem miejsc i ofiar deportacji oraz reĝimu nazistowskiego i stalinowskiego.

wice Gmin a Suïko

a ¥lÈsk a Gmin a ¥rod

wejdě na stronÚ

UrzÈd Gminy Giĝaïki

UrzÈd Miejski w Sosnowcu

Miasto Sokoïów Podlaski

Przygotuj siÚ na sporÈ dawkÚ praktycznych informacji. Poznaj beneğcjentów Dziaïania 1 Aktywni Obywatele dla Europy

Szanowni Pañstwo,

Oddajemy w Pañstwa rÚce Katalog Dobrych Praktyk Programu Unii Europejskiej „Europa dla Obywateli” (2007–2013). Celem Programu jest pogïÚbianie dialogu miÚdzykulturowego oraz

UrzÈ d Gmi Dïug oïÚk ny a

i Mie jsk Urz Èd ach w Sïu bic

UrzÈd Miasta Piïy

Mi as ta Urz Èd no Gn iez

UrzÈd Miasta Úczna

Gmina Miejs Lubac zów

Mamy nadziejÚ, ĝe przedstawione projekty przybliĝÈ Pañstwu cele jakie przyĂwiecaïy ich autorom, pokaĝÈ drogÚ realizacji, pozwalajÈc zgïÚbiÊ praktyczny wymiar Programu i w konsekwencji zachÚcÈ do skorzystania z proponowanych przez UniÚ dotacji. Katalog Dobrych Praktyk jest jednoczeĂnie wyrazem naszego uzna-

Chwila odpoczynku

er Pa rtn a ac ja Fu nd od ow isk dl a ¥r

Poznaj beneğcjentów Dziaïania 2 Aktywne spoïeczeñstwo obywatelskie w Europie

nia dla sukcesów odniesionych przez dotychczasowych beneficjentów Programu. Wierzymy, ĝe zainspiruje on Pañstwa do realizacji kolejnych projektów w ramach Programu „Europa dla Obywateli”.

¿yczymy przyjemnej lektury! Paweï Potoroczyn Dyrektor IAM

Polska Fundacja im. Roberta Schumana

stw o

Fundacja Instytut Studiów Wschodnic h

Ogólno polska Federa cja Organ izacji Pozarz Èdowy ch

Fundacja OĂrodka Karta Chwila odpoczynku

Towarzystwo im. Edyty Stein

meta!

Zbierz siïy przed ostatniÈ czÚsciÈ opisów. Poznaj beneğcjentów Dziaïania 4 Aktywna pamiÚÊ europejska

Instytut Spraw Publicznych

Maïopolskie Towarzystwo OĂwiatowe

Wyĝsza Szkoïa Bankowa w Poznaniu Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej

Katalog Dobrych Praktyk

Inform acj e o program ie

Katalog Dobrych Praktyk

INFORMACJE O PROGRAMIE

Europa dla Obywateli 2007–2013

Ogólne zasady finansowania

strona

• przyszïoĂÊ Unii Europejskiej i jej wartoĂci podstawowe,

tywne obywatelstwo europejskie. Program ten, zaplanowany na lata 2007–2013, dÈĝy do zaangaĝowania obywateli i organizacji spoïeczeñstwa obywatelskiego w proces integracji europejskiej. Program Europa dla Obywateli jest wspóïfinansowany przez UniÚ

• aktywne obywatelstwo europejskie: partycypacja i demokracja w Europie, • dialog miÚdzykulturowy, • jakoĂÊ ĝycia ludzi w Europie: zatrudnienie, spójnoĂÊ spoïeczna

• dotacja nie może być jedynym źródłem finansowania projektu – wymagany jest wkład własny;

EuropejskÈ.

i zrównowaĝony rozwój, • skutki polityki Unii Europejskiej dla spoïeczeñstw.

• wnioskodawcy proszeni są o przedstawienie gwarancji finansowych poświadczających stabilne i wystarczające źródła finansowania projektu. Weryfikacja możliwości finansowych nie dotyczy: • organów publicznych; • instytucji wnioskujących o dotację poniżej 25 000 euro;

Uczestnicy Programu

wyznaczyïy ambitne cele programu Europa dla Obywateli, który powinien przyczyniÊ siÚ do: • stworzenia obywatelom moĝliwoĂci wspóïpracy i uczestnictwa w budowaniu demokratycznej i otwartej na Ăwiat Europy, • rozwijania poczucia toĝsamoĂci europejskiej opartej na wspól-

Krajami uczestniczÈcymi w programie Europa dla Obywateli sÈ: • pañstwa czïonkowskie Unii Europejskiej, • kraje EFTA, bÚdÈce stronami porozumienia EOG1, • kraje kandydujÈce, które korzystajÈ ze strategii przedakcesyjnej2,

nych wartoĂciach, historii i kulturze, • umacniania poczucia odpowiedzialnoĂci za UniÚ EuropejskÈ, • pogïÚbiania dialogu miÚdzykulturowego.

• kraje Baïkanów Zachodnich3.

DziÚki miÚdzynarodowym spotkaniom, wymianie doĂwiadczeñ i opinii obywateli Program powinien przyczyniÊ siÚ do rozwoju dialogu miÚdzykulturowego i pogïÚbiania wzajemnego zrozumienia miÚdzy obywatelami Unii Europejskiej. Wyzwanie to nabiera szczególnego znaczenia w kontekĂcie przystÈpienia nowych pañstw czïonkowskich. Europa dla Obywateli stanowi wyjÈtkowe forum spotkañ, dziaïañ i refleksji na temat historii i przyszïoĂci naszego kontynentu. Projekt opiera siÚ na zasadach poszanowania wspólnych wartoĂci, historii oraz róĝnorodnoĂci kulturowej.

Na szczeblu krajowym program jest skierowany do wïadz i instytucji lokalnych, organizacji pozarzÈdowych, instytucji kulturalnych

i sportowych, fundacji, stowarzyszeñ, zwiÈzków zawodowych, instytutów badajÈcych europejskÈ politykÚ publicznÈ (tzw. think-thanks) i innych, które stawiajÈ sobie za cel promowanie idei spoïeczeñstwa europejskiego. 1 Islandia, Lichtenstein, Norwegia. 2 Chorwacja, Byïa Jugosïowiañska Republika Macedonii (FYROM) oraz Turcja. 3 Albania, BoĂnia i Hercegowina, Czarnogóra, Serbia, wraz z Kosowem, zgodnie z rezolucjÈ Rady Bezpieczeñstwa ONZ nr 1244 z dnia 10 czerwca 1999. Chorwacja podpisaïa umowÚ o uczestniczeniu w programie i jest pañstwem speïniajÈcym warunki (od 2008 roku) uczestnictwa w programie. Inne pañstwa wymienione w podpunkcie 2) oraz w podpunkcie 3) na dzieñ dzisiejszy sÈ pañstwami nie speïniajÈcymi warunków. Jeĝeli jakieĂ pañstwo podpisze takÈ umowÚ, zostanie to opublikowane w zaïÈczniku do informatora programowego.

• przyznana kwota dofinansowania nie może zostać zwiększona (może się jednak zmniejszyć po analizie sprawozdania końcowego);

Tematy priorytetowe:

Europa dla Obywateli to program Unii Europejskiej wspierajÈcy ak-

Komisja Europejska, Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej

Kryteria przyznawania dotacji

• dotacje otrzymują wyłącznie podmioty mające osobowość prawną i prowadzące działalność non-profit (nienastawioną na zysk). Wygenerowanie zysku może spowodować konieczność zwrotu wcześniej otrzymanych kwot;

Informacje ogólne

Cele

Katalog Dobrych Praktyk polskich beneficjentów Programu Europa dla Obywateli (2007-2013) INFORMACJE O PROGRAMIE

• istnieje zakaz podwójnego finansowania – ta sama organizacja może wnioskować o kilka dotacji z Programu jednocześnie, ale na zupełnie różne projekty;

• nie przyznaje się dotacji na projekty już ukończone; • decyzja o dotacji przedstawiana jest w formie jednostronnego aktu przyznającego dotację (brak umów) – beneficjent może rozpocząć działania bezpośrednio po otrzymaniu aktu; • można korzystać z podwykonawstwa, jeśli zostało ono wskazane już na etapie pisania wniosku. W przypadku podwykonawstwa o wartości powyżej 60 000 euro należy udokumentować przeprowadzoną procedurę przetargową i zachować dokumentację; • wymaga się od beneficjentów dbałości o widoczność nazwy i logotypu Programu współfinansującego projekt – w przypadku niespełnienia tego wymogu dotacja może zostać zmniejszona; • wybrane dokumenty poświadczające realizację projektu (takie jak: rachunki, faktury, listy obecności, ulotki itd.) mogą zostać poddane kontroli, dlatego należy je archiwizować. Organy UE mogą sprawdzić wykorzystanie dotacji w dowolnym momencie w ciągu pięciu lat; • o przesunięciach w czasie realizacji projektu należy informować pisemnie Agencję Wykonawczą (EACEA), przesyłając uzasadnienie i zmodyfikowany harmonogram. Prośby trzeba zgłaszać co najmniej 2 miesiące przed zakończeniem projektu. Realizacja projektu może się przedłużyć maksymalnie o 3 miesiące (nie dotyczy Działania 1.1.).

Kryteria jakościowe:

80%

•

związek projektu z celami i priorytetami Programu 25%;

•

znaczenie projektu i jakość zastosowanej metodologii 25%;

• rezultaty i wpływ projektu na uczestników (efekt zwielokrotnienia) 15%; •

zapewnienie odpowiedniej widoczności i trwałości projektu 15%.

2 Kryteria ilościowe:

20%

•

wpływ geograficzny (liczba zaangażowanych krajów, udział nowych członków UE) 10%;

•

grupa docelowa (liczba uczestników, równowaga płci i solidarność międzypokoleniowa, udział grup wykluczonych – ludzi z mniejszymi szansami, udział młodych ludzi) 10%.

Zobacz też: Annual work programme on grants and contracts for Europe for Citizens programme for 2011: http://ec.europa.eu/citizenship/pdf/doc1082_en.pdf.

Op ra co wanie logotypu i k s ię gi s t an d ar d ów d la E DO, p r oj ek ty i skł a d p u b l i k a c j i d l a E D O

printomato pracownia graficzna

MIASTO WARSZAWA

Projekty zrealizowane pr zez pracownię graficzną Printomato dla Miasta Warszawy

printomato pracownia graficzna

re a l i za c j e d l a M i a s t a Wa rs zaw y

Notes warszawski

cykliczne wydarzenia kulturalne w Warszawie

festiwal/koncert festival/concert

w plenerze outside

taniec dance

film ğlm

muzeum/galeria museum/gallery

teatr/scena theatre/stage

jazz jazz

nauka science

ulica street

ksiazki books

orkiestra orchestra

wielcy ludzie famous people

w plenerze outside

teatr/scena theatre/stage

wielcy ludzie

muzeum/galeria museum/gallery

nauka science

taniec

ulica street

festiwal/koncert

famous people

dance

jazz jazz

festival/concert

Warsaw notebook

regular cultural events in Warsaw www.kulturalna.warszawa.pl

film ğlm

Czerwiec okladka druk_cala.indd 1

June

2011-03-15 15:45:17

Marzec

March

Warszawa Kultura notatnik.indd 49

2011-03-08 09:57:56

Marzec – Kwiecieñ March – April

festiwal/koncert festival/concert

muzeum/galeria museum/gallery

teatr/scena theatre/stage

festiwal/koncert festival/concert

ğlm ğlm

czerwiec 2012 june 2012

w plenerze outside

taniec dance

nauka science

ulica street

jazz jazz

orkiestra orchestra

wielcy ludzie famous people

Festiwal Muzyki Folkowej Polskiego Radia „Nowa Tradycja” NajwiÚkszy, najbardziej prestiĝowy festiwal folkowy w Polsce (pod patronatem Europejskiej Unii Radiowej). Organizowany od 1988 r. przez Radiowe Centrum Kultury Ludowej. Obejmuje koncerty polskich i zagranicznych zespoïów folk i world music, jak równieĝ konkurs mïodych wykonawców muzyki folk inspirowanej polskÈ muzykÈ ludowÈ oraz polskich mniejszoĂci narodowych. Przyznawane jest Grand Prix, Folkowy Fonogram Roku (nagroda za najlepsze pïyty folkowe poprzedniego roku), a takĝe Zïote GÚĂle (laureatów wybierajÈ internauci). Rokrocznie w Studiu Koncertowym Polskiego Radia zasiadajÈ artyĂci zwiÈzani ze scenÈ folkowÈ, ale teĝ fani jazzu czy muzyki klubowej, poszukujÈcy nowych brzmieñ, inspiracji, pomysïów. Tradycyjna muzyka etniczna zawsze stanowiïa istotny element kultury wysokiej. W jej skarbcu – czÚsto nieĂwiadomie – przechowywano cenne klucze do odczytywania starych i zapomnianych notacji i rytmów. Muzyka ta byïa ěródïem natchnienia dla najwiÚkszych klasyków. 'New Tradition' Polish Radio Folk Music Festival The biggest and the most prestigious folk festival in Poland (under the patronage of the European Radio Union). It has been organized since 1988 by the Radio Centre for Folk Culture. There are concerts of both Polish and foreign, folk and world music bands. Moreover, the organizers hold a competition for young performers playing music inspired by Polish folk and the music of Polish national minorities. The best artists are awarded with Grand Prix and there are also two other awards granted, namely: Folkowy Fonogram Roku (Folk Phonogram of the Year), a prize for the best folk album of the previous year and Zïote GÚĂle (Golden Fiddle), the laureates of which are chosen via the Internet. Every year, the Concert Studio of the Polish Radio becomes a meeting place for artists connected with the folk scene and fans of jazz and club music, searching for new sounds, inspirations and ideas. Traditional ethnic music has always been an important element of high culture. Often unconsciously, valuable "keys" to deciphering old and forgotten notations and rhythms have been preserved in its treasury. Ethnic music was an inspiration for the greatest classical music artists.

Notes warszawski

cykliczne wydarzenia kulturalne w Warszawie

www2.polskieradio.pl/rckl/NowaTradycja

Warsaw notebook

regular cultural events in Warsaw

Warszawa Kultura notatnik.indd 20 okladka 2012 druk.indd 1

2012-03-07 17:32:09

2011-03-08 09:57:54

printomato pracownia graficzna

FUNDACJA ROZWOJU SYSTEMU EDUKACJI

Projekty zrealizowane pr zez pracownię graficzną Printomato dla FRSE

printomato pracownia graficzna

realizacje dla FRSE

FUNDACJA ROZWOJU SYSTEMU EDUKACJI zaprasza na wystawę

19.01–9.02.2012

JČZYKI TO MOJA PASJA!

Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie (ul. Dobra 56/66) LANGUAGE LABEL 10 lat EUROPEAN w POLSCE

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji European Language Label ul. Mokotowska 43 00-551 Warszawa tel.: +48 22 46 31 263 e-mail: label@frse.org.pl www.ell.org.pl

Zdjęcia prezentują projekty językowe, które otrzymały europejski znak innowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia się języków obcych w latach 2002-2011.

www.ell.org.pl

www.ell.org.pl Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji European Language Label ul. Mokotowska 43 00-551 Warszawa tel.: +48 22 46 31 263 e-mail: label@frse.org.pl www.ell.org.pl

printomato pracownia graficzna

realizacje dla FRSE

10 LAT PROGRAMU GRUNDTVIG W W POLSCE W ciągu całego życia nie przeżyłam tylu sytuacji, nie zdobyłam takiego doświadczenia, ile przeżyłam w ciągu dwóch lat trwania projektu. 51-letnia lublinianka, słuchaczka Projektu Partnerskiego Grundtviga

Program Grundtvig, choć dotyczący uczenia się największej grupy osób – wszystkich dorosłych, czyli około 80% populacji Europy, był wdrożony jako ostatni z czterech sektorowych programów edukacyjnych i niestety ma najmniejszy budżet.

GDYBY NIE IF IT WERE NOT FOR

GRUNDTVIG...

10 LAT PROGRAMU GRUNDTVIG OCZAMI BENEFICJENTÓW

GDYBY NIE

GRUNDTVIG...

10 YEARS OF THE GRUNDTVIG PROGRAMME THROUGH THE EYES OF ITS BENEFICIARIES

Przedruk z Info Letter – Information on Adult Education and Lifelong Learning in Europe, nr 6/2010 dzięki uprzejmości Dr Michaela Sommer. Autor: Gerhard Mester

Dziesięciolecie programu Grundtvig w Europie, obchodzone w roku 2010, było okazją do podsumowań, uroczystości i do czynienia planów na przyszłość. Niniejszy wstęp ma za zadanie pokrótce opisać najważniejsze wydarzenia rocznicowe, przybliżyć założenia programu oraz pokazać zakres jego działań i jego rozwój przez ostatnie 10 lat.

Dlaczego Grundtvig? Jesienią 2000 roku składane były pierwsze wnioski o dofinansowanie w rozpoczynającym się wówczas programie Grundtvig, dotyczącym wspierania niezawodowej edukacji dorosłych. Istniały już wtedy programy rozwijające inne sektory edukacji: wyższą (Erasmus), szkolną (Comenius), zawodową (Leonardo da Vinci). Program Grundtvig, choć dotyczący uczenia się największej grupy osób – wszystkich dorosłych, czyli około 80% populacji Europy, został wdrożony jako ostatni z czterech sektorowych programów edukacyjnych i niestety ma najmniejszy budżet. Program wziął swą nazwę od nazwiska duńskiego duchownego, filozofa i pedagoga, twórcy koncepcji uczenia się przez całe życie i autora idei uniwersytetu ludowego Mikołaja Fryderyka Seweryna Grundtviga,

10 LAT PROGRAMU GRUNDTVIG OCZAMI BENEFICJENTÓW

OGÓLNE INFORMACJE O PROGRAMIE GRUNDTVIG Program Grundtvig dotyczy niezawodowej edukacji dorosłych i wspiera współpracę na poziomie europejskim w tym obszarze. Promuje przede wszystkim współpracę w zakresie uczenia się osób, które są z grup wymagających szczególnego wsparcia, takich jak: osoby niepełnosprawne, seniorzy, mniejszości narodowe i etniczne, osoby, które nie mają średniego ogólnego wykształcenia, a także zamieszkujące tereny o utrudnionym dostępie do oferty edukacyjnej dla dorosłych. Program dofinansowuje wymianę doświadczeń między europejskimi organizacjami oraz wspólne tworzenie nowych rozwiązań i różnorodnej oferty edukacyjnej dla dorosłych w obszarze edukacji niezawodowej: formalnej, pozaformalnej i nieformalnej.

Główne cele programu Grundtvig odpowiadanie na wyzwania edukacyjne związane ze starzeniem się społeczeństwa w Europie, pomoc w zapewnieniu osobom dorosłym ścieżek poprawy ich wiedzy i kompetencji.

Kto może korzystać z programu Grundtvig dorośli słuchacze, różnego typu organizacje oferujące możliwości niezawodowej edukacji dorosłych oraz kadra tych organizacji, instytucje zajmujące się przygotowaniem do pracy lub doskonaleniem kadr dla niezawodowej edukacji dorosłych, stowarzyszenia i inne podmioty związane z niezawodową edukacją dorosłych, np. świadczące usługi doradztwa i poradnictwa, odpowiedzialne za systemy i strategie dotyczące dowolnych aspektów niezawodowej edukacji dorosłych.

Przykładowe obszary tematyczne rozwijanie kompetencji kluczowych u dorosłych (np. nauka języków obcych, kompetencje informatyczne, kompetencje społeczne i obywatelskie, umiejętność uczenia się, świadomość i ekspresja kulturalna, przedsiębiorczość), metodyka nauczania osób dorosłych, edukacja interkulturowa, prozdrowotna, obywatelska, konsumencka itp. uczenie się osób w starszym wieku, edukacja międzypokoleniowa, edukacja rodziców, niezawodowa edukacja osób dorosłych wymagających szczególnego wsparcia (np. niepełnosprawnych, mieszkańców terenów wiejskich, osadzonych, migrantów).

Akcja KURSY DOSKONALENIA ZAWODOWEGO KADRY DLA EDUKACJI DOROSŁYCH

Akcja WIZYTY I WYMIANA KADRY DLA EDUKACJI DOROSŁYCH

Indywidualne wyjazdy na zagraniczne kursy przedstawicieli kadry edukacyjnej pracującej w obszarze niezawodowej edukacji osób dorosłych. Kursy mogą dotyczyć np. metodyki nauczania, zarządzania w edukacji czy aspektów polityki edukacyjnej. Ofertę kursów można znaleźć m.in. w europejskim Katalogu Szkoleń: http://ec.europa.eu/education/trainingdatabase/.

Indywidualne wyjazdy zagraniczne przedstawicieli kadry edukacyjnej pracującej w obszarze niezawodowej edukacji osób dorosłych na szkolenia inne niż kursy. Celem wyjazdu może być np.: poznawanie różnych aspektów dotyczących niezawodowej edukacji dorosłych, job shadowing w organizacji edukacyjnej, udział w seminarium lub konferencji albo realizowanie zadań związanych z nauczaniem dorosłych.

Osoby uprawnione

Te same, które zostały wymienione w akcji Kursy doskonalenia zawodowego kadry dla edukacji dorosłych, a także studenci ostatniego roku studiów magisterskich z zakresu edukacji dorosłych.

edukatorzy, nauczyciele, kadra kierownicza i inni pracownicy organizacji prowadzących niezawodową edukację osób dorosłych – formalną, pozaformalną lub nieformalną, osoby prowadzące doskonalenie takich edukatorów, nauczycieli i pracowników, osoby z kwalifikacjami do pracy w obszarze niezawodowej edukacji dorosłych, które chcą rozpocząć lub wznowić karierę w tym kierunku, osoby w innej sytuacji zawodowej, które mają konkretne plany związane z podjęciem pracy w obszarze niezawodowej edukacji dorosłych, ewentualnie inni przedstawiciele kadry edukacyjnej w obszarze niezawodowej edukacji dorosłych.

Osoby uprawnione

Obejmuje koszty podróży, utrzymania, opłaty konferencyjnej/seminaryjnej (jeśli dotyczy) i ewentualnego przygotowania pedagogicznego, językowego, kulturowego. Wysokość dofinansowania jest zależna od kraju docelowego i długości pobytu. Osoba indywidualna składa wniosek o dofinansowanie do Narodowej Agencji poprzez organizację, na rzecz której pracuje (jeśli dotyczy).

Osoba indywidualna składa wniosek o dofinansowanie do Narodowej Agencji poprzez organizację, na rzecz której pracuje (jeśli dotyczy).

W roku 2010 w całej Europie uroczyście celebrowano 10-lecie programu, zarówno na międzynarodowych konferencjach, jak i w każdym kraju uczestniczącym w programie.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że program Grundtvig wspierał i wspiera przede wszystkim uczenie się tych grup dorosłych, które wymagają szczególnego wsparcia, mają specjalne potrzeby edukacyjne i są zagrożone wykluczeniem społecznym. Najczęściej reprezentowana w programie Grundtvig jest edukacja pozaformalna i nieformalna, ale są również działania realizowane przez instytucje należące do sektora formalnej niezawodowej edukacji dorosłych.

Obchody 10-lecia w Europie i w Polsce Europa świętowała 10 lat wspierania europejskiej współpracy w zakresie niezawodowego uczenia się osób dorosłych, w tym 10 lat wymiany doświadczeń, szukania rozwiązań dotyczących problemu starzejącego się społeczeństwa, a także tworzenia lepszych i nowych dróg do zwiększania wiedzy oraz kompetencji osób dorosłych. Obchody zainaugurowała – w styczniu 2010 roku w Brukseli – konferencja podsumowująca dokonania programu pt. „Dekada europejskich innowacji w edukacji dorosłych”. Kolejna konferencja (w lutym w Budapeszcie) upowszechniała tematykę edukacji w więzieniach– „Wzmacnianie współpracy europejskiej w obszarze edukacji w więzieniach”. Trzecia i najważniejsza europejska konferencja z okazji 10-lecia programu odbyła się we wrześniu w Kopenhadze, mieście Mikołaja Grundtviga – „Współpraca europejska w uczeniu się dorosłych – kształtowanie przyszłości”. Przyniosła ona konkretne propozycje na przyszłość – dyskutowano na temat wyzwań stojących przed uczeniem się dorosłych w najbliższych latach oraz rozważano najlepsze rozwiązania dla

kształtu przyszłego unijnego programu edukacyjnego w tym obszarze. Uczestnikami konferencji byli europejscy eksperci i decydenci w obszarze edukacji dorosłych, beneficjenci programu Grundtvig, a także przedstawiciele Komisji Europejskiej, Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego i Narodowych Agencji w krajach uczestniczących w programie. Polska Narodowa Agencja zorganizowała uroczystą konferencję z okazji 10-lecia programu Grundtvig w Polsce. Odbyła się ona 10 grudnia w Warszawie i zgromadziła beneficjentów programu, jego przyjaciół, przedstawicieli decydentów i osoby współpracujące z programem. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Mirosław Sielatycki w swoim wystąpieniu otwierającym konferencję podkreślił znaczenie niezawodowej edukacji dorosłych w dobie szybkich zmian demograficznych, społecznych i technologicznych. Podczas pierwszej części konferencji wspominano kolejne etapy rozwoju programu Grundtvig i przedstawiano typowe działania wspierane przez program w Polsce przez ostatnie 10 lat: uczenie się seniorów, rodziców i rozwój rodzin, uczenie się dorosłych na terenach wiejskich, w zakładach karnych oraz w placówkach takich jak biblioteki publiczne. Druga część spotkania poświęcona była rozstrzygnięciu konkursu dla beneficjentów „Pierwsza Liga Grundtviga”, który Narodowa Agencja ogłosiła w czterech kategoriach: najlepszy słuchacz, pracownik, organizacja oraz plakat. Zarówno podczas wręczania nagród, jak i wcześniejszych wspomnień i prezentowania przykładów najlepszej praktyki uczestnicy konferencji usłyszeli wiele przykładów pokazujących, jak program Grundtvig pomógł rozwinąć się zarówno dorosłym słuchaczom, jak

Grundtvig Wolontariat Seniorów

Miejsce: Olsztyn Termin: 1.08.2010 – 31.07.2012 Federacja Organizacji Socjalnych Województwa Warmiñsko-Mazurskiego FOSa

Finansowanie

Wnioskowanie

niezawodowa edukacja dorosłych

urodzonego w roku 1783 i żyjącego blisko 89 lat. Dzięki Grundtvigowi nastąpiły zmiany w podejściu do edukacji, w tym edukacji dorosłego człowieka, zaczęto postrzegać edukację jako czynnik osobistego i społecznego rozwoju, poprawy jakości życia. Zauważono, że rozwój społeczny nie jest tylko sprawą gospodarki, a ekonomiczny wzrost nie zaistnieje bez wykształconego, świadomego i szczęśliwego społeczeństwa. Co leżało u podstaw decyzji o stworzeniu tego programu, oprócz idei Mikołaja Grundtviga? Otóż policzono, jak wiele osób dorosłych w Europie nie ukończyło szkoły, ma braki w wykształceniu ogólnym, nie zna nie tylko języków obcych, ale języka kraju, w którym mieszka, ma trudności w liczeniu i normalnym funkcjonowaniu we współczesnym społeczeństwie. Dodano do tego wyzwania związane z problemami starzejącego się społeczeństwa Europy, z koniecznością tworzenia alternatywnych form uczenia się dorosłych oraz wyzwania związane z migracjami, a także potrzebę zapobiegania i zwalczania poprzez edukację wszelkiego rodzaju wykluczenia społecznego i biedy. I okazało się, że szansą na rozwiązanie tych problemów jest tworzenie możliwości współpracy międzynarodowej w obszarze niezawodowej edukacji dorosłych. I właśnie na te potrzeby i wyzwania przez ostatnie 10 lat odpowiadał program Grundtvig.

Od 1 do 90 dni

Długość trwania działania

Obejmuje koszty podróży, utrzymania, opłaty za zajęcia i ewentualnego przygotowania pedagogicznego, językowego, kulturowego. Wysokość dofinansowania jest zależna od kraju docelowego i długości pobytu.

GRUNDTVIG

Długość trwania działania

Od 5 dni do 6 tygodni

Finansowanie

Program

10 lat programu Grundtvig w Polsce

Gdyby nie Grundtvig… 10 lat programu Grundtvig oczami beneficjentów

Location: Olsztyn Lead time: 1 August 2010 – 31 July 2012 Federation of Social Organisations in Warmia and Mazury Province (FOSa)

Terminy składania wniosków

Senior Volunteering Project

16 lutego 2012 (wyjazdy od 1 maja 2012 do 30 kwietnia 2013) 30 maja 2012 (wyjazdy od 1 września 2012 do 30 kwietnia 2013) 30 lipca 2012 (wyjazdy od 1 października 2012 do 30 kwietnia 2013) 1 października 2012 (wyjazdy od 1 stycznia 2013 do 30 kwietnia 2013)

Terminy składania wniosków 16 stycznia 2012 (wyjazdy na kursy od 1 maja 2012 do 30 kwietnia 2013) 30 kwietnia 2012 (wyjazdy na kursy od 1 września 2012 do 30 kwietnia 2013) 17 września 2012 (wyjazdy na kursy od 1 stycznia 2013 do 30 kwietnia 2013)

Akcja ASYSTENTURY GRUNDTVIGA

Kraje uczestniczące w programie 27 krajów UE oraz: Chorwacja, Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria i Turcja

Struktura programu Grundtvig Akcje zdecentralizowane Siedem akcji zarządzanych i obsługiwanych na szczeblu krajowym przez Narodowe Agencje. Szczegóły na stronie: www.grundtvig.org.pl

Akcje scentralizowane Trzy akcje zarządzane i obsługiwane przez Agencję Wykonawczą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego działającą przy Komisji Europejskiej. Szczegóły na stronie: http://eacea.ec.europa.eu Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie” – Program Grundtvig ul. Mokotowska 43, 00-551 Warszawa tel.: 22 46 31 354; 22 46 31 355, e-mail: grundtvig@frse.org.pl www.grundtvig.org.pl, www.frse.org.pl

MOŻLIWOŚĆ ZGŁASZANIA KURSÓW DO EUROPEJSKIEGO KATALOGU SZKOLEŃ Organizacje doświadczone w prowadzeniu ciekawych szkoleń dla przedstawicieli kadry niezawodowej edukacji dorosłych, które są zainteresowane rozszerzeniem swojej oferty w całej Europie, mogą zgłosić kurs do katalogu. Po opublikowaniu kursu organizacja prowadzi rekrutację i realizuje szkolenie. Na jego zrealizowanie nie przyznaje się dofinansowania – organizatorzy pokrywają koszty z opłat uczestników. Potencjalni uczestnicy kursu mogą ubiegać się o dofinansowanie udziału w szkoleniu, składając wnioski do swoich Narodowych Agencji w ramach akcji Kursy doskonalenia zawodowego kadry dla edukacji dorosłych.

Dłuższe pobyty przedstawicieli kadry edukacyjnej pracującej w obszarze niezawodowej edukacji osób dorosłych w zagranicznej organizacji edukacji dorosłych jako Asystent Grundtviga. Asystent może pełnić pomocniczą rolę w nauczaniu lub w zarządzaniu organizacją. Asystentura może mieć też charakter ekspercki i wtedy uczestnik ponosi pełną odpowiedzialność za jedno lub więcej szkoleń lub wybrany aspekt zarządzania organizacją. Istotnym aspektem wyjazdu jest też przekazywanie przez Asystenta informacji o własnym kraju i jego kulturze.

Osoby uprawnione Te same, które zostały wymienione w akcji Kursy doskonalenia zawodowego kadry dla edukacji dorosłych, a także studenci ostatniego roku studiów magisterskich z zakresu edukacji dorosłych.

Długość trwania działania Od ponad 13 tygodni (minimum 91 dni) do 45 tygodni (315 dni). Asystentura może rozpocząć się najwcześniej 1 sierpnia 2012, a musi zakończyć się najpóźniej 31 lipca 2013.

Finansowanie Obejmuje koszty podróży i utrzymania oraz ewentualnego przygotowania pedagogicznego, językowego, kulturowego. Wysokość dofinansowania jest zależna od kraju docelowego i długości pobytu.

Wnioskowanie Osoba indywidualna składa wniosek o dofinansowanie do Narodowej Agencji poprzez organizację, na rzecz której pracuje (jeśli dotyczy).

Wydano w listopadzie 2011

Termin składania wniosków 30 marca 2012

Nigdy nie jest za późno na naukę

Wolontariat osób starszych – miÚdzynarodowy przepïyw wiedzy i pomysïów Senior Citizens Voluntary Work – International Transfer of Knowledge and Ideas Wolontariat Grundtviga stwarza moĝliwoĂÊ wyjazdu do innego kraju europejskiego osobom powyĝej 50. roku ĝycia. Promuje mobilnoĂÊ europejskich seniorów, rozwija i wspomaga wymianÚ wiedzy oraz doĂwiadczeñ. Jenna Vermaat – wolontariuszka z Holandii – tak podsumowaïa swojÈ przygodÚ z wolontariatem: „Daï mi drugie ĝycie, inne od poprzedniego. Poznaïam nowe miejsce, nowych ludzi, przyjacióï”.

Grundtvig Volunteering Project creates an opportunity for people over 50 years of age to go to another European country. It promotes mobility of European senior citizens, develops and supports exchange of knowledge and experiences. Jenna Vermaat – a volunteer from the Netherlands – summed up her adventure with the project in following words: “It gave me a second life, different from the previous one. I met a new place, new people, friends.”

printomato pracownia graficzna

NARODOWY INSTYTUT DZIEDZICTWA

Projekty zrealizowane pr zez pracownię graficzną Printomato dla Narodowego Instytutu Dziedzictwa

printomato pracownia graficzna

realizacje dla FRSE

Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury

wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa w roku 2004

Muskauer Park / Park Muzakowski inscribed on the World Heritage List in 2004

Muskauer Park / Park Muzakowski

oje

ko rze nie

N 0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

1km

27 08 ULOTKA PARKU.indd 1

2007-08-27 10:28:00

27 08 ULOTKA PARKU.indd 2

2007-08-27 10:28:16

This publication presents some of the results of My Place: European Historic Parks and their Communities which was a one-year project (2005-2006), part-funded by the European Heritage Laboratory strand of the Culture 2000 programme of the European Union. For the ‘My Place’ project, three world-renowned historic European parks came together to broaden social inclusion, enhance tourism and exchange best practice between professionals and to develop a better understanding of the challenges for conservation in the 21st century. This publication presents papers on the historical and current status of the three parks; the national approaches to historic landscapes and gardens in the four countries; papers extracted from three expert seminars; and summarises the community activities that were held in the parks during the course of this project.

The three parks: Chiswick House & Grounds in London (England, UK) Muĝakowski/Muskauer Park on the Polish-German border (PL, DE) Twickel Castle near Delden in the Netherlands (NL) The ğve partners: London Borough of Hounslow (England, UK) English Heritage (England, UK) The National Centre for Historical Monument Studies and Documentation - KOBIDZ (PL) The Netherlands Department for Conservation - RDMZ (NL) The “Fürst-Pückler-Park Bad Muskau” Foundation (DE)

Log ot yp i opr a c ow a ni e ksi ęg i st a nda r dów dl a Pa r ku Muża kow ski e g o

printomato pracownia graficzna

Wieliczka

realizacje dla FRSE

Bochnia

Zamek įupny

1. IDENTIFICATION OF THE PROPERTY

WIELICZKA AND BOCHNIA ROYAL SALT MINES PROPOSED EXTENSION OF THE WIELICZKA SALT MINE WORLD HERITAGE PROPERTY, INSCRIBED ON THE LIST IN 1978

Wieliczka Salt Mine, Michałowice Chamber

Saltworks Castle in Wieliczka

Bochnia Salt Mine

WIELICZKA AND BOCHNIA ROYAL SALT MINES PROPOSED EXTENSION OF THE WIELICZKA SALT MINE WORLD HERITAGE PROPERTY, INSCRIBED ON THE LIST IN 1978

Sklad ANG Bochnia.indd 28

2011-01-26 15:53:33

Sklad ANG Bochnia.indd 29

2011-01-26 15:53:35

2011-01-26 16:55:58

2. DESCRIPTION

2. Description

Presently, the underground excavations are available to tourists. More than a dozen chambers house a permanent exhibition of Krakow Saltworks Museum featuring historical mining tools

2.a Description of Property

and installations, horse treadmills of impressive size, in the past used to facilitate the vertical transport in the mine as well as the monuments of art and products of craftsmanship. Each year

I. Underground excavations

the underground tourist route and the Krakow Saltworks Museum exhibition are visited by more than 1 million of visitors from all over the world. Since 1964, several chambers have been used for

I-1. Underground excavations of the Salt Mine in Wieliczka

medical purposes in treatment of respiratory system diseases. The works aimed at the protection of the historical area of the mines are conducted without interruption, new fragments of diverse

The Salt Mine in Wieliczka is a unique development in the history of world mining due to the fact

tourist routes are also made available to visitors. The Saline Water Treatment Plant processes the

that the rock salt deposits were mined here without interruption from the mid-13th century to the

waters from mining effluents thus obtaining c. 15 thousand tonnes of evaporated salt yearly. The

end of 20th century. Over 7 centuries, c. 7.5 million m3 of underground excavations were exploited.

mine has the status of a historical monument confirmed by legal acts: the entry on the register

The extraction of rock salt was terminated in 1964. It is a technological historical monument

of historical monuments (1976), the entry on the UNESCO World Heritage List (1978); the regulation

– a historical mining facility with the excavations of an impressive scale. The limits of the entry

of the President of the Republic of Poland recognising the mine as the Monument of History (1994).

on the UNESCO World Heritage List of 1978 contain the excavations at levels I – V (depth from 57 m to 198 m), covering 218 chamber excavations and 190 sections of corridors.

I-2. Underground excavations of the Salt Mine in Bochnia

The largest collection of original tools and mining equipment illustrating the development

A. Mining shafts

of mining technology from the Middle Ages to modern times has been preserved here. The Salt

Over more than seven centuries of the mining history of the Bochnia mine, nineteen shafts were

Mine in Wieliczka reflects all the historic changes of the old systems of working the deposits,

penetrated. Three are still in operation today: Sutoris, Campi, and Trinitatis. The first two are

horizontal and vertical transportation, safety systems, casings, drainage, lighting, and ventilation

located within the limits of the proposed entry on the UNESCO World Heritage List.

of the mine. The Salt Mine in Wieliczka was not only a site of exploitation of a valuable raw material, but

Incontestably, Sutoris (Pl: Szewczy; Eng: Cobblers’) is the oldest shaft in the European mining

it also provided inspiration to create exceptional works of art such as chapels with altars and

operating without interruption. It operated already as early as in 1253, when Boleslaus V the

sculptures fashioned from this unusual material. Among those made available to the public,

Chaste, the Duke of Krakow and Sandomierz, granted Bochnia its city charter. It is Sutoris that

St. Anthony’s Chapel dating back to the end of 17th century is the oldest.

the legend of the discovery of salt in Bochnia by St. Kinga, the daughter of the King of Hungary, Bela IV, is related to. For more than six centuries, the shaft was 70 metres deep and reached to

Almost from the very beginning of its existence, Wieliczka’s unique nature and its beauty have

Danielowiec Level I. In the 1830’s, it was pro-longed to Podmoście Level VIII (261 m deep) while at

attracted visitors. One of them was Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus). Already as early as

the turn of the 19th and 20th century it reached its present depth of Gołuchowski Level IX (289 m).

in the mid-18th century, the stairways rendering navigation along the mine’s corridors easier

At the beginning of the 20th century, in the upper part (up to Level I), and at the end of this century

were hewn and the first tourist route was made available to visitors in the 19th century. Illustrious

over the entire remaining section, in need of frequent repairs, the timber lining was replaced with

guests – scientists, artists, diplomats, notables and prelates – came to admire the world of salt

more lasting concrete.

travelling by the mine’s narrow-gauge railway, crossing underground lakes by ferries.

Wieliczka Salt Mine, Erazm Barącz Chamber

WIELICZKA AND BOCHNIA ROYAL SALT MINES PROPOSED EXTENSION OF THE WIELICZKA SALT MINE WORLD HERITAGE PROPERTY, INSCRIBED ON THE LIST IN 1978

Sklad ANG Bochnia.indd 34

Pu bl i ka cja Wniosk u o wp is n a L is tę Św iat ow ego Dzied zict w a U N E S C O

2011-01-26 15:53:41

Sklad ANG Bochnia.indd 35

2011-01-26 15:53:42

printomato pracownia graficzna

Preparation of statements of outstanding universal values and monitoring indicators, based on Norwegian and Polish experiences

Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków – ICOMOS Partnerzy Partners

Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein oraz Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Supported by a grant from Iceland, Liechtenstein and Norway through the EEA Financial Mechanism and the Norwegian Financial Mechanism. eea financial mechanism

norwegian financial mechanism

norway grants

Pierwsze wpisy na Listę Światowego Dziedzictwa miały miejsce ponad 30 lat temu. Od tego czasu zmieniły się diametralnie zasady selekcji i zarządzania miejscami Światowego Dziedzictwa. Raport okresowy przeprowadzony przez Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO we współpracy z Państwami – Sygnatariuszami Konwencji Światowego Dziedzictwa UNESCO pokazał, że większość miejsc wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO posiada niekompletną dokumentację, co uniemożliwia właściwą ochronę i zarządzanie. Szczególnie istotny jest brak precyzyjnej definicji Wyjątkowej Uniwersalnej Wartości, stanowiącej podstawę wpisania na Listę. Raport zaowocował nowymi wymaganiami względem Państw – Sygnatariuszy. Zalecono przygotowanie deklaracji dotyczących Wyjątkowej Uniwersalnej Wartości oraz usprawnienie systemu zarządzania. Projekt ma na celu poprawę systemu zarządzania obiektami Światowego Dziedzictwa w Polsce i Norwegii zgodnie z obecnymi wymaganiami Komitetu Światowego Dziedzictwa. Na podstawie analizy systemów ochrony wybranych dóbr wpisanych na listę, w oparciu o wymianę doświadczeń i współpracę zespołów ekspertów, zostanie zdefiniowana Wyjątkowa Uniwersalna Wartość i określone wskaźniki monitoringu dla poszczególnych dóbr i ich grup. Tematem wymiany doświadczeń oraz poszukiwań właściwej metodologii będą wybrane drewniane kościoły i historyczne miasta. Projekt zostanie wdrożony w formie czterech zadań, stanowiących rzeczową i organizacyjną całość. Obejmują one zebranie materiałów i informacji potrzebnych do określenia Wyjątkowej Uniwersalnej Wartości, przygotowanie deklaracji Wyjątkowej Uniwersalnej Wartości i wskaźników monitoringu dla wybranych obiektów Światowego Dziedzictwa, analizę informacji i sporządzenie raportów, które zostaną zaprezentowanie w formie bazy danych, materiałów szkoleniowych i publikacji końcowej. Kierownik projektu / Head of the project: Bogusław Szmygin, PKN ICOMOS / ICOMOS Poland szmygin@poczta.onet.pl Koordynator w Norwegii / Coordinator in Norway: Gisle Jakhelln, NKN ICOMOS / ICOMOS Norway gi-jakhe@online.no Koordynator w Polsce / Coordinator in Poland: Anna Marconi-Betka, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków / National Heritage Board of Poland amarconi@kobidz.pl

About the project

First sites were inscribed on the UNESCO World Heritage List over 30 years ago. The requirements for nominated properties and principles of their management have been changed significantly over time. Periodic Reporting carried out by the UNESCO World Heritage Centre in cooperation with State Parties to the UNESCO World Heritage Convention showed that most sites entered onto the World Heritage List have gaps in their documentation, which prevents their proper protection and management. Of particular importance is the lack of precise definition of the Outstanding Universal Value, which constitutes the grounds for the inscription. The Report resulted in the State - Parties being set new requirements to prepare Statements of Outstanding Universal Value and to ensure effective management. The project objective is to improve the management systems of the World Heritage sites in Poland and Norway in accordance with the World Heritage Committee’s current requirements. The Outstanding Universal Value and specific monitoring indicators will be defined for the individual sites and their groups on the basis of an analysis of the selected World Heritage properties and their protection and management systems, based on an exchange of experiences and cooperation between the teams of experts. Areas for an exchange of experience and the search for methodologies will be the wooden churches and the historic cities. The project will be implemented in the form of 4 tasks which constitute a substantive and organizational whole. They encompass the collection of the materials and information required for specifying the Outstanding Universal Value, the preparation of the Statements of Outstanding Universal Value and the monitoring indicators for selected World Heritage sites, the analysis of information and the preparation of reports, which will then be presented in the form of a data base, training ining materials an nd a final publication. and

Partnerzy / Partners Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków

Wsparcie udzielone przez p Islandi IIslandię, landię, Li LLiechtenstein iechtensteiin oraz Norwegię poprzez dofinansowani dofinansowanie ie ze środków Mechanizmu ospodarczego oraz Norweskiego Mec cha haniz Finansowego. Finansowegoo Europejskiego Obszaru Go Gospodarczego Mechanizmu Supported by a grant from Iceland, Liechtenstein and Norway through the EEA Financial Mechanism and the Norwegian Financial Mechanism. eea financial mechanism

Doskonalenie systemów ochrony i zarządzania dóbr wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Opracowanie deklaracji wyjątkowej uniwersalnej wartości i wskaźników monitoringu w oparciu o doświadczenia Norwegii i Polski

Improvement of the existing protection and management systems for sites inscribed on the UNESCO World Heritage List Preparation of statements of outstanding universal values and monitoring indicators, based on Norwegian and Polish experiences

Historyczne Centrum Warszawy

Historyczne Centrum Krakowa

Polska; Data wpisu: 1980; Kryteria: III, VI

Polska; Data wpisu: 1978; Kryterium: IV

Podczas Powstania Warszawskiego w sierpniu 1944 roku ponad 85% historycznego centrum Warszawy zostało zburzone przez wojska nazistowskie. Pięcioletnia, powojenna akcja odbudowy prowadzona przez mieszkańców zaowocowała drobiazgowym odtworzeniem Starego Miasta, z jego kościołami, pałacami i rynkiem. To wspaniały przykład niemal całościowej rekonstrukcji okresu historii, obejmującego czas od XIII do XX wieku.

Historyczne centrum Krakowa, dawnej stolicy Polski, znajduje się u stóp Zamku Królewskiego na Wawelu. To XIII-wieczne miasto kupieckie posiada największy rynek w Europie i liczne zabytkowe budowle, pałace i kościoły ze wspaniałymi wnętrzami. O fascynującej historii miasta świadczą także pozostałości XIV-wiecznych fortyfikacji oraz średniowieczna dzielnica Kazimierz z wiekowymi synagogami w południowej części miasta, Uniwersytet Jagielloński oraz gotycka katedra – miejsce pochówku królów Polski.

Historic Centre of Warsaw

Cracow’s Historic Centre

Poland; Date of Inscription: 1980; Criteria: III, VI

Poland; Date of Inscription: 1978; Criteria: IV

During the Warsaw Uprising in August 1944, more than 85% of Warsaw’s historic centre was destroyed by Nazi troops. After the war, a five-year reconstruction campaign by its citizens resulted in today’s meticulous restoration of the Old Town, with its churches, palaces and market-place. It is an outstanding example of a near-total reconstruction of a span of history covering the 13th to the 20th century.

The historic centre of Cracow, the former capital of Poland, is situated at the foot of the Royal Wawel Castle. The 13th-century merchants’ town has Europe’s largest market square and numerous historical houses, palaces and churches with their magnificent interiors. Further evidence of the town’s fascinating history is provided by the remnants of the 14th-century fortifications and the medieval site of Kazimierz with its ancient synagogues in the southern part of town, Jagellonian University and the Gothic cathedral where the kings of Poland were buried.

Polska; Data wpisu: 2003; Kryteria: III, IV Drewniane kościoły południowej Małopolski stanowią niezwykły przykład różnorodnych aspektów tradycji średniowiecznego katolickiego budownictwa kościelnego. Kościoły, budowane przy użyciu techniki zrębowej, rozpowszechnionej w Europie Wschodniej i Północnej od czasów średniowiecza, miały swoich fundatorów w osobach członków rodów szlacheckich i pełniły funkcję symbolu statusu majątkowego. Stanowiły alternatywę wobec budowli kamiennych, wznoszonych w centrach miast.

Wooden Churches of Southern Little Poland Poland; Date of Inscription: 2003; Criteria: III, IV The wooden churches of southern Little Poland represent outstanding examples of the different aspects of medieval church-building traditions in Roman Catholic culture. Built using the horizontal log technique, common in eastern and northern Europe since the Middle Ages, these churches were sponsored by noble families and became status symbols. They offered an alternative to the stone structures erected in urban centres.

Miasteczko Górnicze Røros Norwegia; Data wpisu: 1980; Kryteria: III, IV, V

Bryggen Norwegia; Data wpisu: 1979; Kryterium: III Bryggen, stare nabrzeże Bergen, jest świadectwem rangi miasta, jako członka imperium handlowego Ligi Hanzeatyckiej od XIV do połowy XVI wieku. Wielokrotne pożary, ostatni w 1955 roku, strawiły charakterystyczną drewnianą zabudowę Bryggen. Jej odbudowa w sposób tradycyjny prowadzona była według starych wzorów i metod, co pozwoliło na zachowanie struktury głównej, będącej pozostałością dawnego drewnianego założenia urbanistycznego w powszechnym niegdyś w Europie Północnej typie. Obecnie kompleks obejmuje 62 budynki dawnego krajobrazu miasta.

Bryggen Norway; Date of Inscription: 1979; Criteria: III

Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków – ICOMOS

Kościoły drewniane południowej Małopolski

Bryggen, the old wharf of Bergen, is a reminder of the town’s importance as part of the Hanseatic League’s trading empire from the 14th to the mid-16th century. Many fires, the last in 1955, have ravaged the characteristic wooden houses of Bryggen. Its rebuilding has traditionally followed old patterns and methods, thus leaving its main structure preserved, which is a relic of an ancient wooden urban structure once common in Northern Europe. Today, some 62 buildings remain of this former townscape.

Historia Røros, wznoszącego się pośród górskiego krajobrazu, związana jest z kopalniami miedzi: zostały one założone w XVII wieku i były eksploatowane przez 333 lata, aż do 1977 roku. Miasteczko, całkowicie odbudowane po zniszczeniu przez wojska szwedzkie w 1679 roku, posiada około 80 drewnianych domów, z których większość zgromadzona jest wokół podwórzy. Wiele z nich zachowało ciemne fasady z bali pokrytych smołą, co nadaje miasteczku średniowieczny charakter.

Kościół Słupowy Urnes Norwegia; Data wpisu: 1979; Kryteria: I, II, III Drewniany kościół Urnes (stavkirke) stoi pośród naturalnego krajobrazu Sogn og Fjordane. Został zbudowany w XII i XIII stuleciu i stanowi wyjątkowy przykład tradycyjnej skandynawskiej architektury drewnianej. Łączy ślady sztuki celtyckiej z tradycjami Wikingów i romańskimi rozwiązaniami przestrzennymi.

Røros Mining Town

Urnes Stave Church

Norway; Date of Inscription: 1980; Criteria: III, IV, V

Norway; Date of Inscription: 1979; Criteria: I, II, III

The history of Røros, which stands in a mountainous setting, is linked to the copper mines: they were developed in the 17th century and exploited for 333 years until 1977. Completely rebuilt after its destruction by Swedish troops in 1679, the city has some 80 wooden houses, most of them standing around courtyards. Many retain their dark pitch-log facades, giving the town a medieval appearance.

The wooden church of Urnes (the stavkirke) stands in the natural setting of Sogn og Fjordane. It was built in the 12th and 13th centuries and is an outstanding example of traditional Scandinavian wooden architecture. It brings together traces of Celtic art, Viking traditions and Romanesque spatial structures.

WYJĄTKOWA UNIWERSALNA WARTOŚĆ a MONITORING DÓBR ŚWIATOWEGO DZIEDZICTWA 7 - 8 września 2011 r., Kopalnia Soli „Wieliczka”, Polska

Międzynarodowa konferencja podsumowująca projekt: „Doskonalenie systemów ochrony i zarządzania dóbr wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – opracowanie deklaracji wyjątkowej uniwersalnej wartości i wskaźników monitoringu w oparciu o doświadczenia Norwegii i Polski”.

eea financial mechanism

norwegian financial mechanism

naklejka ICOMOS-COBIDZ druk.indd 1

norway grants

2010-03-30 16:04:58

Konwencja Światowego Dziedzictwa UNESCO z 1972 r. zobowiązuje państwa, które do niej przystąpiły do szczególnej dbałości o dziedzictwo, którego znaczenie jest na tyle istotne, że jego ochrona leży w interesie całego świata. Dobra posiadające wyjątkową uniwersalną wartość tworzą Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, uzupełnianej nieprzerwanie od 1978 r., kiedy to dokonano pierwszych wpisów. Na przestrzeni czasu zmieniały się zasady tworzenia Listy i wymogi stawiane proponowanym do wpisu obiektom. W związku z tym wiele z wpisanych miejsc ma braki dokumentacyjne, uniemożliwiające ich prawidłową ochronę i zarządzanie. Szczególnie istotny jest brak precyzyjnego określenia wyjątkowej uniwersalnej wartości, do której ochrony zobowiązuje się dane państwo, zgłaszając obiekt na Listę oraz brak wskaźników do monitorowania stanu zachowania i efektywności działań konserwatorskich w poszczególnych dobrach. Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO zalecił Państwom-Stronom Konwencji przygotowanie lub zweryfikowanie deklaracji wyjątkowej uniwersalnej wartości wszystkich dóbr wpisanych na Listę oraz usprawnienie systemu ochrony i zarządzania, w tym prowadzenie systematycznego monitoringu. Celem konferencji jest prezentacja wyników projektu „Doskonalenie systemów ochrony i zarządzania dóbr wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO”, realizowanego przez Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa, Norweskim Komitetem Narodowym Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS oraz Małopolskim Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków. Projekt ten jest jednocześnie częścią szerszej koncepcji systemowego monitorowania miejsc Światowego Dziedzictwa przygotowywanej przez NID i PKN ICOMOS. Pierwszy dzień konferencji poświęcony będzie podsumowaniu wyników projektu. W drugim dniu zaplanowano prezentację i dyskusję nad teorią, systemami i praktyką prowadzenia monitoringu miejsc Światowego Dziedzictwa. Wybrane materiały oraz wnioski z dyskusji zostaną opublikowane w wydawnictwie pokonferencyjnym. Spotkanie odbędzie się w podziemiach Kopalni Soli „Wieliczka”, wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa w 1978 r. Konferencja będzie prowadzona w językach polskim i angielskim /tłumaczenie symultaniczne/.

ORGANIZATORZY: Narodowy Instytut Dziedzictwa Polski Komitet Narodowy ICOMOS GOSPODARZ: Kopalnia Soli „Wieliczka” S.A.

Urnes Stave Church, Wooden Churches of Southern Małopolska, Røros Mining Town, Cracow’s Historic Centre, Bryggen, Historic Centre of Warsaw

Opracowanie deklaracji wyjątkowej uniwersalnej wartości i wskaźników monitoringu w oparciu o doświadczenia Norwegii i Polski

O projekcie

Urnes Stave Church, Wooden Churches of Southern Małopolska, Røros Mining Town, Cracow’s Historic Centre, Bryggen, Historic Centre of Warsaw

Improvement of the existing protection and management systems for sites inscribed on the UNESCO World Heritage List

Urnes Stave Church, Wooden Churches of Southern Małopolska, Røros Mining Town, Cracow’s Historic Centre, Bryggen, Historic Centre of Warsaw

Doskonalenie systemów ochrony i zarządzania dóbr wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

realizacje dla FRSE