NEEMS GRATI MEE
Het magazine van Wageningen - nummer 4 2016
pagina 10
Het Wageningen van
Maarten van Rossem pagina 39
pagina 44
Langs de beelden Relaxed sfeertje van Noordwest op Droevendaal
HOE MAAK JE RUIMTE VOOR JE DROMEN? Dat weten we bij Matser als geen ander. Opruimen, sorteren, inruimen, rangschikken, uitmesten en op orde brengen in een kast van Montana, Anderson, Arco, B&B Italia, DK3 Royal System, InterlĂźbke. MDF Italia, Norman Copenhagen, Pastoe, Pilat&Pilat, Poliform, String Furniture of Treku. Ervaar 3.000 m2 opruimgenoegens in de mooiste interierwinkel van Wageningen.
124 jaar eigentijds Plantsoen 60, Wageningen, www.matser.nl Ook iedere eerste zondag van de maand geopend en ‘s maandags gesloten.
Kees Stap en Laura van den Biggelaar
Wageningen toont het! Héérlijk, deze maanden van het jaar waarin extra veel te beleven, zien én proeven is in Wageningen. Bij het samenstellen van deze uitgave kregen we alle geplande activiteiten onder ogen. Dan blijkt maar weer hoeveel ons stadje te bieden heeft. Deze lente en zomer genieten we van het Bevrijdingsfestival en verwante activiteiten, maar ook van initiatieven als Eten op Rolletjes, het LEEFfestival, Woetstokfestival, Bergpop en de Molenmarkt (pagina 7). Allemaal naar buiten en in sfeer genieten… En buiten komen we hier niets tekort. Zo noemt Maarten van Rossem (pagina 10) Wageningen zijn favoriete stad vanwege het landschap. Want “Waar in Nederland vind je nou een berg en een rivier zo dicht bij elkaar?”. Diezelfde omgeving zorgt er dan ook voor dat wij mooie verhalen kunnen maken. Zo ontmoetten wij de 13-jarige natuurfan Jan-Freerk (pagina 42) die in en om Wageningen zoekt naar slangen en zeldzame dieren. Boswachter Frans Alberts die ons meenam naar ‘zijn’ Oranje Nassau’s Oord (pagina 61) en we genoten ook dit jaar weer volop van de statige Oude dame in het Torckparck (pagina 34). Naast natuur, speelt architectuur een grote rol. Zo hebben we er met Plus Ultra weer een parel bij op de Campus, of het nu wel of geen titel verdient… (pagina 6). En dat ook 100 jaar geleden goed werd nagedacht over de ‘Landbouwhogeschool-architectuur’ zien we gelukkig nog op verschillende locaties terug (pagina 54). Elders in de stad wordt juist gewerkt aan vernieuwing. In de wijk Patrimonium (pagina 64) worden de huizen gesloopt en verrijst een nieuwe karakteristieke woonwijk voor 350 inwoners. Daarnaast wordt met smart gewacht op een mooiere entree van de binnenstad (pagina 32) en lieten wij ons verrassen met een beeldenroute door Noordwest (pagina 39). Maar naast de ‘looks’ hebben we nog zo veel meer mensen met mooie initiatieven ontmoet. Ze hebben allemaal een plekje gekregen in dit magazine. We nemen u daarom ook nog even mee naar twee Mist u toch nog iets in deze uitgave; heeft u zelf een goed verhaal of een idee voor onze volgende editie? Laat het ons dan weten op redactie@proefwageningen.nl!
‘moestuin-makers’ (pagina 15), een minibieb op de Gruttoweide (pagina 19), kunstenaar en oud-docent Hent van den Berg (pagina 30) en het Odensehuis (pagina 36). En, dit is dan nog niet eens alles… Veel leesplezier!
3
03-PW4-Voorwoord.indd 3
19-04-16 09:12
in dit nummer... 16
AgruniekRijnvallei, diervoer in de Rijnhaven
50 Atletiekvereniging Pallas ’67
04-PW4-Inhoud.indd 2
24
100 Jaar scouting in Wageningen
School 54 Amsterdamse in Wageningen
19-04-16 09:11
COLOFON Redactie: Laura van den Biggelaar & Kees Stap Vormgeving: Donkers Marketing Communicatie Fotografie: Cees Beumer Sales: Tanja Schrauwen Uitgever: Bastion Media Oplage: 7000 Digitaal: Lees Proef Wageningen Magazine ook op www.proefwageningen.nl/magazine en volg Proef Wageningen op Facebook en Twitter! Contact of suggesties? redactie@proefwageningen.nl Proef Wageningen Magazine komt tot stand in samenwerking met de gemeente Wageningen en de Stichting Ondernemersfonds Wageningen.
de boswachter over Oranje Nassau’s Oord 61 Met
en verder...
04-PW4-Inhoud.indd 3
Vers van de pers Moestuin aan huis Minibieb op de Gruttoweide Column Sjaak Driessen Aanschuiven bij de capitulatie Hent van den Berg exposeert De Oude Dame in het Torckpark Het Odensehuis Langs de beelden van Noordwest Een nieuwe toga Flitsbezoek: RTV Rijnstreek Fietsen in het spoor van de vrijheid Patrimonium Like & Win
6 15 19 23 27 30 34 36 39 49 56 59 64 66
Copyright Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieĂŤn, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Proef Wageningen Magazine is niet aansprakelijk voor gepubliceerde onjuistheden of verantwoordelijk voor gevolgen na publicatie.
19-04-16 09:11
Vers van de PERS PLUS ULTRA, BESTE GEBOUW VAN 2016?
CONVENTPLEIN WORDT CONCERTPLEIN
Plus Ultra is gekozen tot kandidaat voor de titel BNA Beste Gebouw van het Jaar 2016. Plus Ultra is het nieuwe incubator en bedrijfsverzamelgebouw (7.000 m2) op de campus waar startende, en kennisintensieve technologische bedrijven in de agro- en foodindustrie een plek krijgen voor onderzoek en innovatie. De jury nomineerde het gebouw in de categorie Stimulerende omgevingen. Volgens de website van de prijs “nodigt het ruimtelijke ontwerp van het gebouw uit tot synergie, ontmoeting, samenwerking en open innovatie. Openheid, transparantie en zichtbaarheid spelen een cruciale rol. Het centrale atrium is het kloppend hart van het gebouw van vijf bouwlagen met diverse ontmoetingsruimten, vergaderplekken, pantry’s, flexwerkplekken en een aantal bedrijfsloketten om de startende bedrijven te ondersteunen”. De prijs voor het Beste Gebouw wordt op 19 mei bekendgemaakt.
Op het Conventplein is de komende maanden op zaterdag om 16.00 uur een gratis concert van koren en orkesten uit Wageningen en omstreken. Op het programma staan onder meer Muziekgroep ABIM, Het Valleikoor uit Veenendaal, Volkooren en Sonante, ’t Feest, De Jolly Singers, Just 4 Fun, de Jalafusi Big Band uit Ede en Madlot. Op 2 juli opent Kletzmer H’Chalon het Bergpopfestival op dit plein en op 9 juli sluit het Wagenings Kleinkoor de reeks. De concerten worden gesteund door de Stichting Ondernemersfonds Wageningen, Wijkpanel Zuid van WijWageningen en de gemeente om het plein meer aandacht te geven. Bij regen gaat het concert niet door.
Het kwartaalblad Nieuwe Veluwe – magazine over de natuur, kunst en cultuur van de Veluwe – maakt een doorstart. Speciale Dit dankzij het enthousiasme van Lezersactie medewerkers, lezers, en het bedrijf Telecall uit Barneveld, verbonden aan het Nederlands Dagblad. Zij gaan een poging doen om voldoende betalende lezers te werven. “Met 1000 extra abonnees is het blad kostendekkend uit te geven”, aldus uitgever Jelle de Gruyter. Een abonnement kost € 35 per jaar, een proefabonnement van twee nummers kost € 10. Speciaal voor de lezers van Proef Wageningen Magazine geldt een jaarabonnementtarief van € 25. Nummer 1 dient dan opgehaald te worden bij de uitgever: Schip van Blaauw, Generaal Foulkesweg 72 in Wageningen. Aanmelden kan via abonnementen@nieuweveluwe.nl o.v.v. postadres en ‘Proef Wageningen’. Meer info over het magazine:
www.nieuweveluwe.nl
foto: Kim Zwarts
DOORSTART VOOR KWARTAALBLAD NIEUWE VELUWE
NIEUW NATUURGEBIED NABIJ WAGENINGEN Tussen Ede en Wageningen wordt een natuurgebied aangelegd met een oppervlakte van ongeveer 300 hectare. LTO/ANV Het Binnenveld, Staatsbosbeheer en de Vereniging Mooi Wageningen hebben het plan hiervoor gemaakt in opdracht van de provincie Gelderland. Waterbeheer zal een cruciale rol krijgen in het plan, onder meer om kwelwater continu aan de oppervlakte te krijgen, zodat graslanden kunnen worden gerealiseerd.
6
06-PW4-Nieuws en agenda.indd 6
19-04-16 09:20
AGENDA MEI 1
Koopzondag
4
Herdenking
5
Bevrijdingsfestival
7
Capitulatie-bevrijdingswandeltocht
28
Nacht van de Fooi
JUNI 5
Koopzondag
8 t/m 12
Kermis
17 t/m 19
Eten op Rolletjes
18
LEEFfestival
18
Woetstok Festival
25
Jan Janssen Classic / Hel van Wageningen
LOCOMOTIEF BELLO IN SPEELTUIN TUINDORP De replica van locomotief Bello, speciaal vervaardigd voor de historische optocht tijdens het Wageningen 750-jaar, heeft een plekje gekregen in Speeltuin Tuindorp aan de Floralaan. Speeltuinvereniging Tuindorp toonde als eerste belangstelling in de locomotief. Burgemeester Geert van Rumund is blij dat
Bello voor Wageningen behouden blijft. “De familie Vermeer heeft samen met vele vrijwilligers in 2013 enorm veel arbeidsuren in de Bello-trein gestoken en de trein deed dan ook vele herinneringen aan Bello herleven. Bello is natuurlijk niet gemaakt om alle dagen buiten te staan, maar de speeltuinvereniging gaat er alles aan doen om Bello zo lang mogelijk in goede staat te behouden.”
Smaakfietsroute ‘VAN MELK TOT BROOD’ Op de fiets kennismaken met de mooiste en lekkerste plekjes waar ambachtelijke streekproducten worden geproduceerd? Dat kan met Smaakfietsroutes.nl. De route leidt langs verrassende adresjes waar je kunt kijken, proeven en kopen. ‘Van melk tot brood’ is zo’n 33 kilometer lang en gaat door het
Binnenveld tussen Veenendaal, Bennekom en Wageningen langs biologische landbouw en veeteelt. Op bijna alle adresjes is een kop koffie of thee met iets lekkers verkrijgbaar. De route is open van 18 mei tot 1 november. Meer info op:
www.smaakfietsroutes.nl/van-melk-tot-brood/
JULI 2
Bergpop Festival
3
Koopzondag
AUGUSTUS 7
Koopzondag
19 t/m 24
AID
SEPTEMBER 4
Koopzondag
10
Veluweloop
9–11
Open Monumentendag
10
Molenmarkt
17
Dag van de Hoed
17 & 18
Kunst Wageningen, kunstbeurs in Theater Junushoff
29
Popronde
OKTOBER 2
Koopzondag
Tips voor de agenda? Mail naar redactie@proefwageningen.nl
7
06-PW4-Nieuws en agenda.indd 7
19-04-16 09:21
Hart voor ondernemers Partner voor particulieren A&S Advocaten Agro Business Park 3 Postbus 150 6700 AD Wageningen T (0317) 42 53 00 www.aens.nl
A&S Advocaten in Wageningen heeft een vooraanstaande positie in het ondernemingsrecht, familierecht, mediation, agrarisch recht en vastgoedrecht. Wij werken voor ondernemers in het midden- en kleinbedrijf, de agrarische sector en voor particulieren.
Ondernemingsrecht | Familierecht | Agri | Vastgoed
Hanita Arns Makelaardij Dé persoonlijke schakel voor al uw woonwensen! Als geen ander weet ik dat een huis kopen of verkopen grote beslissingen zijn met verschillende gevolgen die nog jarenlang invloed hebben op uw leven. De eventuele risico’s zijn groot en deze wilt u zo klein mogelijk houden. Dus zoekt u een makelaar waar u vertrouwen in heeft en die u van A tot Z begeleidt. Iemand die uw belangen behartigt en die u vooraf eerlijk verteld wat de mogelijkheden zijn, en actief voor u aan het werk gaat. Kennis van de lokale markt in combinatie met het onderhandelingstalent zorgt er daarmee voor dat er voor uw object de beste prijs gerealiseerd wordt, of u nu koopt of verkoopt. Belt u gerust om een afspraak te maken.
A: Oudlaan 114 6708 RG Wageningen T: 0317 - 35 89 16 E: info@arnsmakelaardij.nl
08-PW4-adv.indd 2
Elke vrijdag van 14.00 tot 17.00 uur Wooncafé in Café De Kater, Markt 8 www.arnsmakelaardij.nl
18-04-16 11:20
+Wageningen in cijfers
WATER Het waterverbruik van Wageningen is ongeveer 1.950.000 m3 per jaar. Dat betekent een dagelijks gemiddelde van ongeveer 5,5 miljoen liter water per dag. DAGELIJKS WATERGEBRUIK PER PERSOON IS ZO’N 119 LITER WATER DOUCHEN: 51,17 LITER WATER PER DAG
1,4 mln liter water besparen Om ook goed drinkwater voor de toekomst te behouden, is het beperken van het gebruik nodig. Zo gaat de gemeente Wageningen in het nieuwe stadhuis flink besparen op het drinkwaterverbruik. Door het toepassen van vacuüm toiletten wordt er ongeveer 1.400.000 liter schoon drinkwater per jaar minder verbruikt.
Leuk feitje… TOILET DOORSPOELEN: 33,32 LITER WATER PER DAG (5,7 LITER PER KEER)
Drinkwater in Nederland is van een uiterst hoog kwaliteitsniveau. Zo is er geen chloor toegevoegd. Bar-le-duc is bijvoorbeeld Nederlands mineraalwater dat wordt gewonnen bij het Utrechtse industrieterrein Lage Weide op een diepte van 127 meter.
9 km Rijnoever Wageningen telt 1.88 km2 oppervlaktewater. Water dat we gebruiken voor recreatiedoeleinden vinden we vooral bij de Neder-Rijn. De Rijn loopt bijna 9 kilometer langs de Wageningse oevers.
1 uur en 40 minuten neerslag per dag
VAATWASSER: 2,38 LITER KOKEN, HANDENWASSEN EN WATER DRINKEN: ELKE HANDELING 1,19 LITER
WASSEN: 14,28 LITER
AFWASSEN: 3,57 LITER
Jaarlijks valt er gemiddeld 850 mm regen per jaar in Wageningen. Gemiddeld valt er gedurende 7% van de tijd in Nederland neerslag in de vorm van regen, sneeuw, ijzel of hagel en dat staat gelijk aan ongeveer één uur en veertig minuten aan neerslag per dag.
Van +50.50 NAP tot +7.50 NAP De rotonde op de Wageningse berg ligt op +42.65 NAP, Hotel de Wereld ligt op +12.50 NAP, de Markt bij het gemeentehuis ligt op +9.00 NAP en het punt waar de Lawickse Allee de gemeente Wageningen verlaat zitten we op een niveau van +7.50 NAP. Het hoogste punt is Wageningen Hoog en ligt zo rond de +50.50 NAP.
(bron: Vitens)
9
09-PW4-Cijfers.indd 9
19-04-16 09:14
Het Wageningen van
MAARTEN VAN ROSSEM
10
10-13-PW4-Maarten van Rossem.indd 10
19-04-16 10:03
Coverstory
Historicus Maarten van Rossem is opgegroeid in Wageningen. Hij noemt het nog steeds zijn favoriete Nederlandse stad. “Waar in Nederland vind je nou een berg en een rivier zo dicht bij elkaar?” Maar tegelijkertijd doet de verwoesting van de monumentale structuur hem pijn. “De idioten die op bepaalde plekken in de stad zoiets lelijks bedacht hebben, zouden ze standrechtelijk moeten executeren”, moppert hij in zijn kenmerkende stijl.
11
10-13-PW4-Maarten van Rossem.indd 11
19-04-16 10:03
Javastraat 12
In april was Van Rossem in Theater Junushoff waar hij onder de titel ‘Het Wageningen van Maarten van Rossem’ vertelde over zijn jeugdjaren. Proef Wageningen ging voorafgaand aan de voorstelling op pad met Van Rossem en bezocht met hem de plekken uit zijn jeugd die hij nog steeds koestert.
Javastraat 12 De familie Van Rossem kwam in 1944 in Wageningen wonen, toen vader Van Rossem een baan kreeg bij de Plantenziektekundige Dienst. Een jaar eerder was Maarten in Zeist geboren. Tijdens de oorlog moest de familie evacueren. Toen de kust weer veilig was, gingen ze op de Javastraat 12 wonen.
Beste vriend Frank We wandelen met Van Rossem van de Javastraat naar het Spijk. Daar woonde zijn beste vriend Frank van Wijk. “Op de lagere school, de Eekmolen, werd ik gepest. Op het gymnasium aan de Wilhelminaweg werd het wel iets beter, maar ik ben nooit graag naar school gegaan”, mijmert
Van Rossem. In Frank van Wijk vond hij een geestverwant. “We gingen elke avond wandelen. Van de Javastraat naar het Spijk, over de dijk en dan langs de Hof van Gelderland weer naar de Lawickse Allee. We hadden het niet over meisjes en voetbal, maar we hielden intellectuele gesprekken. Ik had toen al een brede historische belangstelling en Frank was geïnteresseerd in filosofie. Soms liepen we het rondje wel vier keer op een avond.”
“Welke idioten hebben nou zoiets lelijks bedacht?” Verwoesting van de vestingstad Op het Spijk wentelt Van Rossem zich in de prettige gedachte dat hier nog steeds de sfeer van de jaren vijftig hangt. Dat verandert als we doorlopen en zicht krijgen op de nieuwbouwwijk Rustenburcht. “Als iemand die nou eens op zou willen blazen”, verzucht hij geërgerd. “Het zicht op de stad vanuit de uiterwaarden is totaal verpest.” En er is meer verpest vindt hij. “Onbegrijpelijk hoe ze hier zijn omgegaan met de monumentale status. Als je kijkt hoe de Stationsstraat er bij ligt. Hoe krijg je het zo lelijk! Het dempen van de stadsgracht, ook zoiets. Het verwoesten van de vestingstad vind ik een misdaad. Je zou verwachten dat in de Wageningse gemeenteraad slimme mensen zouden moeten zitten, maar wat dit betreft is het een stelletje onbenullen bij elkaar.”
In oude glorie herstellen Van Rossem kalmeert weer enigszins als hij hoort over de plannen om de stadsgracht en de stadsentree op de Stationsstraat in oude glorie te herstellen. “Wat er fout is gegaan, kan inderdaad hersteld worden.” Hij bloeit weer op als we vanuit het Spijk de Dijk oplopen. “Dit is nou wel een stukje mooie nieuwe natuur. Wat een zegen dat Rijkswaterstaat hier
12
10-13-PW4-Maarten van Rossem.indd 12
18-04-16 13:30
Coverstory
Kniphorst
in de jaren vijftig heeft voorkomen dat er een nieuwbouwwijk in de uiterwaarden zou komen.”
Kuifje lezen bij Kniphorst Waar Van Rossem zeker nog even langs wil, is boekhandel Kniphorst. “Hier kwam ik in mijn jeugd elke zaterdagmiddag. Mijn favoriete boeken waren de avonturen van Kuifje, op het trapje in Kniphorst heb ik ze allemaal gelezen. Van meneer Heij mocht ik gewoon in de winkel zitten en boeken lezen, een beleid van zeldzame ruimhartigheid. Ik ben hem daar nog steeds dankbaar voor en maak dus altijd nog graag reclame voor de winkel. Ook al hebben ze nu wel een lelijke, moderne pui.”
Junushoff Het is tijd voor zijn lezing in Junushoff, dus lopen we met hem naar het theater toe. Ook hier heeft hij herinneringen liggen. “Ik herinner me nog dat we in 1948 uit bed werden gehaald, omdat er een grote brand was. Junushoff is daarbij volledig afgefikt, dat was een opwindende nacht.” Aan de balletlessen van zijn zus denkt Van Rossem met tragikomisch genoegen terug. “Ze zat op de balletschool van Theo Bransz. Die hadden jaarlijks een uitvoering in Junushoff. Als ik je nou vertel dat mijn zuster én geen motorisch talent bezat én links en rechts niet uit elkaar kon houden, dan kun je je wel voorstellen welk drama die uitvoering was.” Van Rossem bekent meteen dat hijzelf ook geen motorisch talent had. “De danslessen bij Arntz waren dan ook een traumatische ervaring.”
Terug verhuizen? Lange tijd heeft Van Rossem gedacht dat hij weer in Wageningen zou wonen. “Tot enkele jaren geleden kreeg ik op een mooie zomeravond wel eens de neiging om naar mijn vroegere woonplaats te gaan. Dan pakte ik de auto, parkeerde die op Veerweg en ging dan wandelen over de dijk of over het Bergpad. De laatste jaren heb ik die drang niet meer.
Junushoff
Ook mijn sentimentele wens om terug te verhuizen is verdwenen. Ik zou op zoek gaan naar een Wageningen dat er niet meer is. En ik krijg mijn vrouw Utrecht niet uit, moet ik eerlijk bekennen.”
De Van Rossems naar Wageningen Over terugkomen naar Wageningen gesproken: gaat het tv-programma ‘Hier zijn de Van Rossems’ een bezoek aan onze stad brengen? In deze serie verkent Maarten samen met zijn zus Sis en zijn broer Vincent steden in Nederland. Maarten doet dat als historicus, Sis als kunsthistorica en Vincent is expert op het gebied van architectuur. “Er komt een nieuwe serie en we hebben onlangs besproken waar we naar toe gaan”, zegt Maarten van Rossem. “Ik heb Wageningen voorgesteld, maar ik ondervond weinig enthousiasme. Mijn broer wil graag mee, maar mijn zuster vindt Wageningen maar niks. Ook bij de NTR zagen ze het niet echt zitten. ‘Wageningen is veel te klein, straks stuur je ons ook nog naar Bennekom’, was hun reactie. Voor dat laatste hoeven ze echt niet bang te zijn; ik blijf Wageningen promoten.”
13
10-13-PW4-Maarten van Rossem.indd 13
18-04-16 13:30
Café Onder Onder de de Linden Linden Café een juweel van een café een juweel vande een café Café Onder Linden Caféeen Onder de Linden juweel van een café een juweel van een café
open open van van woensdag woensdag t/m t/m zondag zondag 11:00 11:00 uur uur lunch | recepties | borrels | vergaderingen lunch | recepties | borrels | vergaderingen open open van van woensdag woensdag t/m t/m zondag zondag 11:00 11:00 uur uur Haagsteeg 16 Wageningen lunch | recepties | borrels | vergaderingen Haagsteeg 16 Wageningen lunch | recepties | borrels | vergaderingen 0317-843559 0317-843559 Haagsteeg Haagsteeg 16 16 Wageningen Wageningen www.onderdelindenwageningen.nl www.onderdelindenwageningen.nl 0317-843559 0317-843559 www.onderdelindenwageningen.nl www.onderdelindenwageningen.nl
Project1:Opmaak Project1:Opmaak1 103-10-08 03-10-0809:18 09:18Pagina Pagina1 1
Project1:Opmaak 1 03-10-08 09:18 Pagina 1 Project1:Opmaak 1 03-10-08 09:18 Pagina 1
Colors Colors Catering Catering Voor gerechten uit Voor kleurrijke kleurrijke gerechten uit onze onze wereldse wereldse Colors Catering Colors Catering keuken! Warme en koude hapjes, High Tea keuken! Warme gerechten en koude hapjes, High Tea en en Voor uit onze wereldse Voor kleurrijke kleurrijke gerechten uit onze wereldse lunch&& dinerbuffetten. lunchdinerbuffetten. keuken! keuken! Warme Warme en en koude koude hapjes, hapjes, High High Tea Tea en en lunch& dinerbuffetten. lunch-15 & -dinerbuffetten. Markt Markt 15 - Wageningen Wageningen
Kom Kom genieten genieten op op ons ons zonneterras zonneterras van van eerlijke eerlijke frisdranken, frisdranken, prachtige prachtige bieren, bieren, mooie mooie Kom genieten op ons zonneterras van Kom genieten op ons zonneterras van wijn, wijn, happerijen happerijen en en heerlijke heerlijke pizza’s. pizza’s. eerlijke eerlijke frisdranken, frisdranken, prachtige prachtige bieren, bieren, mooie mooie wijn, happerijen en heerlijke pizza’s. wijn, happerijen en heerlijke pizza’s. www.heerenstraattheater.nl www.heerenstraattheater.nl || 0317-414029 0317-414029
tel.: tel.: 0317 0317 417 417 463 463 Markt 15 -- Wageningen Markt 15 Wageningen www.colorsworldfood.nl www.colorsworldfood.nl tel.: tel.: 0317 0317 417 417 463 463 www.colorsworldfood.nl www.colorsworldfood.nl
www.heerenstraattheater.nl www.heerenstraattheater.nl || 0317-414029 0317-414029
1/1-AD.indd 1/1-AD.indd 22
1/1-AD.indd 1/1-AD.indd 22 2 14-PW4-adv.indd
14-04-16 14-04-16 11:18 11:18
14-04-16 11:18 14-04-16 11:18 19-04-16 10:18
Smaakmaker
Moestuin aan huis
Erik & Jonatan
Altijd gedroomd van een fraai aangelegde moestuin in je eigen tuin, waar fruitstruiken, fruitbomen, groenten, kruiden en (eetbare) bloemen groeien? Erik Gerbrands en Jonatan de Vrieze uit Wageningen leggen binnen een dag een ‘Moestuin aan Huis’ aan. Steeds meer mensen hebben interesse in biologisch eten, maar geen tijd of zin om een hippe moestuin aan te leggen en deze te onderhouden. Met Moestuin aan Huis bieden Erik en Jonatan een unieke dienst waarbij ontwerp, aanleg en onderhoud van de moestuin verzorgd wordt. Meedoen kan al met een tuin van 10 m2 waar de zon minstens een paar uur per dag schijnt. Erik en Jonatan: “Wij vinden dat voedsel biologisch en dichtbij huis hoort te zijn. Wij werken volgens ‘permacultuur’: hierbij laten we meerdere gewassoorten op één stuk(je) land groeien, we gebruiken geen chemische bestrijdingsmiddelen en ploegen niet. Op die manier blijft het bodemleven in tact en bevatten de groenten en het fruit veel voedingsstoffen. Bovendien is een eigen moestuin duurzaam en betaalbaar. Je hebt via ons al een compleet aangelegde moestuin vanaf € 460.” www.moestuinaanhuis.nl
15
15-PW4-Smaakmakers.indd 15
19-04-16 09:58
16
16-PW4-kijkje-in-bedrijf.indd 16
19-04-16 09:19
kijkje in de keuken bij... AgruniekRijnvallei (AR) is toeleverancier aan de agrarische sector in Nederland en sinds 1979 gevestigd aan de Wageningse Rijnhaven. De coöperatie die aan de basis stond van de huidige organisatie werd al in 1900 opgericht. De Welkoopwinkel (met een uitgebreid assortiment voor tuin en dier) aan de Grebbedijk valt ook onder het beheer van AR. Naast de fabriek staat het hoofdkantoor. De coöperatie telt zo’n 2.300 actieve leden en heeft ruim 300 medewerkers in dienst, waarvan er zo’n 85 in Wageningen werkzaam zijn. Wekelijks brengen ongeveer 25 vrachtauto’s vanaf de zes productielocaties het voer naar de boeren.
AgruniekRijnvallei
DIERVOER
IN DE RIJNHAVEN
Voer voor alle dieren Op de vestiging in Wageningen wordt voer geproduceerd. De andere voerfabrieken van AR staan in Barneveld, Didam, Lienden, Winterswijk en Wichmond. AR maakt in de eerste plaats voer voor koeien, varkens en kippen, maar daarnaast ook voor geiten, paarden en konijnen. Bovendien is AR marktleider in biologisch voer. De fabriek in Wageningen telt vijf perslijnen. Op elke lijn kan een ander voer geproduceerd worden. Het hele productieproces wordt vanuit de regelkamer bediend door drie productiemedewerkers. Ook worden in Wageningen veevoedergrondstoffen op- en overgeslagen. De grondstoffen komen van over de hele wereld per schip
of vrachtwagen in Wageningen aan. Vooraf worden deze producten uitvoerig gecontroleerd op kwaliteit.
Ruim baan voor grote schepen Omdat scheepspartijen steeds groter worden, is ruimte voor grote schepen belangrijk. In de haven van Wageningen kunnen schepen met een lengte tot 135 meter en een diepgang van ongeveer 4 meter worden gelost. De inhoud van de schepen varieert van 500 tot 4.000 ton. AR beschikt in Wageningen over drie loslocaties voor schepen. www.argroep.nl
17
16-PW4-kijkje-in-bedrijf.indd 17
19-04-16 09:19
Podium voor smaakmakers De voorverkoop van een veelbelovend nieuw theaterseizoen 2016 – 2017 start op dinsdag 17 mei.
18-PW4-adv.indd 2
Theater Junushoff Plantsoen 3 6701 AS Wageningen Voor het programma, informatie en reserveringen www.junushoff.nl (0317) 46 55 00 info@junushoff.nl www.junushoff.nl
19-04-16 08:54
Minibieb
OP DE GRUTTOWEIDE Halverwege de Gruttoweide staat aan de weg een opvallend kastje met daarop in grote letters ‘Minibieb’. Achter de deurtjes staan tientallen boeken. Zouden we die zomaar mee mogen nemen? “Dat mag inderdaad, maar het is wel de bedoeling dat je ze daarna weer terugbrengt”, zegt Mieke Kolet. Zij is de initiatiefneemster van de minibieb. Het idee achter het conceptis dat iedereen gratis boeken kan ruilen, lenen of achterlaten. Mieke woonde in Renkum, een vriendin van haar had daar al een minibieb. “Toen we twee jaar geleden naar Wageningen verhuisden, wilde ik er ook een inrichten. Tot mijn verbazing had Wageningen dit concept nog niet. Er is er nog wel een minibieb bij een kinderdagverblijf aan de Haverlanden, maar daar zitten alleen maar kinderboeken in. Wat mij betreft komt er ook in andere wijken een minibieb.”
Verrassende boeken Mieke is zelf een enorme liefhebber van boeken en lezen. “Maar net als bij veel mensen gaan ook bij mij de boeken na één keer lezen de kast in
om daar te verstoffen. Wat is er mooier dan ze in de minibieb te zetten zodat anderen er ook van kunnen genieten. Zelf vind ik regelmatig verrassende boeken die anderen in de minibieb achterlaten.”
Goede leesboeken De minibieb staat er sinds januari en er wordt gretig gebruik van gemaakt. Mieke gaat elke dag even kijken wat er bij is gekomen. “Al op de eerste dag hadden de buren er boeken in gelegd. Inmiddels zijn alle boeken uit januari al vervangen door andere exemplaren. Af en toe staan er ook buitenlandse boeken in, dat is een leuke aanvulling. Ik let wel op dat er goede leesboeken in staan, de rest breng ik naar Terre des Hommes, Emmaus of Pieter Pauw. Studieboeken, atlassen of tijdschriften passen niet in het concept, die gaan daar ook naar toe.”
Spelregels In het kastje van de minibieb ligt een schriftje met uitleg en spelregels. Iedereen die dat leuk vindt, mag er ook zelf een berichtje in schrijven.
19
19-PW4-Minibieb op de Gruttoweide.indd 19
19-04-16 09:26
Allerlekkerste winkel van Wageningen
Junusstraat 27a Wageningen www.columbuskoffie.nl
Als het einde komt, geeft u dan de rust dat alles wordt geregeld?
wie
WWW.VPVANOTARISSEN.NL / WIE
Alles onder één dak bij Van Swaay Meer informatie? Bel met 0317-425025 of kijk op www.vanswaay.com
PROJECTONTWIKKELING
20-PW4-adv.indd 2
TIMMERFABRIEK
BOUWBEDRIJF
BOUWBEDRIJF
18-04-16 11:21
VICE-WERELDKAMPIOEN JAN te sterk voor zeventig dammers Het was een stunt van jewelste. Jan Groenendijk uit Wageningen is tweede geworden op het WK dammen. Als 17-jarige debutant maakte hij op het WK met zijn even onbevangen als supersterke spel een kleine drie weken lang pure propaganda voor zijn sport.
remise en verloor er twee, tegen de damcomputer Flits en tegen zijn teamgenote Heike Verheul. De damsimultaan bracht € 3.000 in het laatje voor de stichting Samen voor Duchenne, een progressieve spierziekte waartegen nog geen medicijn beschikbaar is. Iedere deelnemer moest minimaal € 25 ‘inleggeld’ betalen.
Zijn ongekende successen straalden ook af over zijn stad en zijn damclub WSDV waar hij acht jaar geleden via het schooldammen de loop der stukken leerde kennen. Jan was in Emmen volgens de computer pakweg een half uur lang zelfs virtueel wereldkampioen maar overzag, opgejaagd door de klok, een laatste finesse en moest tot zijn ontzetting met remise genoegen nemen. Waardoor de titel – voor de negende keer – naar Alexander Georgiev ging en Jan een stapje lager op het erepodium moest doen.
De Wageningse damwereld hoopt Jan later dit jaar opnieuw te zien spelen in Pantarijn, of op een andere plek in de stad. Voormalig weerman Harry Otten is ex-voorzitter van de Werelddambond. Nu is hij bezig om de WK-match van Jan deels in Wageningen te organiseren. De match gaat Jan spelen tegen Roel Boomstra, de nummer drie van het WK. Wereldkampioen Georgiev heeft zich namelijk terug getrokken. “We proberen verschillende steden in de match te organiseren”, zegt Harry. “Enerzijds Emmen (de geboorteplaats van Roel) en Groningen (waar Roel studeert) in het noorden en anderzijds in Wageningen. Pantarijn zou dan plaats van handeling kunnen zijn. We zoeken nu vooral naar een hoofdsponsor, maar denken dat er ook in het noorden en in Wageningen vanuit het bedrijfsleven redelijke bedragen zijn vrij te maken voor deze match. Maar helemaal concreet kunnen we op dit moment nog niet worden. Het voornemen is de match in een van de laatste maanden van het jaar te spelen.”
Simultaan voor Duchenne Eind maart speelde Jan in de kantine van scholengemeenschap Pantarijn simultaan tegen zeventig dammers. Hij speelde niet alleen tegen leraren en leerlingen van zijn school maar ook tegen leden van de mede-organiserende Rotary Club Wageningen, alsmede tegen ruim twintig clubspelers. Hij won 59 partijen, speelde negen keer negen
WK-match op Pantarijn?
21
21-PW4-Dammer Jan Groenendijk.indd 21
19-04-16 09:27
WEL ZO PRETTIG, ALLES INCLUSIEF. online
Uw nieuwe keuken moet garant staan voor een lange periode van kook- en woonplezier. Wij denken graag na over
élk aspect en élk detail van uw nieuwe keuken. Over ons prijskaartje kunnen we kort zijn: wij vragen direct een eerlijke all-in prijs. Zonder vervelende verrassingen achteraf.
Ervaar het online bestelgemak van SPAR 24 uur per dag online boodschappen doen bij uw buurtwinkel! • Thuisbezorgd voor slechts 4,95 ook in Bennekom, Ede,
VRAAG TER INSPIRATIE ONS GRATIS BOEK VOORAF AAN OP:
Renkum en Heelsum.
• Gratis bezorging bij bestelling boven 50,• Veilig afrekenen aan de deur met pin
wageningen.spar.nl Spar Wageningen Brinkmanlaan 9, 6708 RR Wageningen Tel: 0317 425450
Bridgeclub Sans Fumeurs Wageningen
Bridgen bijSans Sans Fumeurs Bridgen bij Fumeurs in DE PATIO aan de Vadaring 7 in Wageningen op woensdagavond van 19.30 - 22.45 uur en op maandagmiddag van 13.30 - 16.45 uur. Op maandag is het vrije inloop, met of zonder partner.
VANDERZANDT.UWKEUKENSPECIAALZAAK.NL WAGENINGEN • Plantsoen 5 Wageningen • tel. 0317 - 423 674 WWW.VDZANDTKEUKENS.NL Wij zijn aangesloten bij
Een eerlijk advies Een eerlijk advies over hang- en sluitwerk, over hang- en sluitwerk, bij IJzerhandel bij de de Gelderse Gelderse IJzerhandel krijgt het! krijgt uu het!
Bridgecursussen Bridgecursussen Ben je beginner, gevorderde, of heb je een opfriscursus nodig? Twee keer per jaar, januari en september, worden cursussen gegeven in De Patio. Bridgedrives Bridgedrives
Elk voorjaar voorjaar wordt wordt er er samen samen met met sponsoren sponsoren een een drive drive Elk georganiseerd met een geldelijke opbrengst voor een georganiseerd met een geldelijke opbrengst voor een goed doel. doel. Gespeeld Gespeeld wordt wordt op op locatie locatie van van een een sponsor. sponsor. goed Al vijf jaar een groot succes in Wageningen. Al vijf jaar een groot succes in Wageningen.
Informatie
Informatie bridgesansfumeurs@gmail.com bridgesansfumeurs@gmail.com www.nbbclubsites.nl/club/7035 www.nbbclubsites.nl/club/7035
Nu enKampeertuin! Kampeertuin! Nuopen, open, de de GIJ Kampeerkelder Kampeerkelder en Kijk voormeer meerinfo. info. Kijkop op www.kampeerkelder.nl www.kampeerkelder.nl voor
kelder.nl
Kampeer
Bergstraat 24 Wageningen Wageningen 0317-412182 Bergstraat 0317-412182
22-PW4-adv.indd 2
19-04-16 09:54
Rechts, links en vooruit In het begin was ik er door geobsedeerd. Daarna staarde die ‘11x de beste’ me steeds eenzamer aan. Op het verjaardagfeest van de universiteit in maart ging het over ‘big data’, over een duizelingwekkende hoeveelheid gegevens, allemaal digitaal, geen mens te zien. De universiteit – beter gezegd: Wageningen Universiteit & Research (WUR) – neemt als instituut geen genoegen meer met data alleen. De vermaatschappelijking van de WUR – de verbinding met de omgeving, het aangaan van de dialoog – is sinds kort speerpunt van beleid. De WUR transformeert zich, ook in onze stad, van minder toeschouwer naar meer medespeler. Een ontwikkeling die alom gewaardeerd wordt. Dat de WUR wereldberoemd is en dat daar de meest fantastische dingen gebeuren, dat weet iedereen en dat ik daar als stadsgenoot trots op ben mag ook iedereen weten. Desondanks knaagt er iets. In een selecte wereld is de WUR 11 maal kampioen, met een campus waar brutale en indrukwekkende architectuur je doet beseffen dat je maar een mens bent; waar immense sportaccommodaties als voedsel voor het fysieke je monddood maken, en waar kennis om de
zoveel tijd wordt vermenigvuldigd. Grote investeringen, allemaal in deze stad. In een nog grotere en waarachtiger wereld ligt dat anders. Ik heb het dan niet over voedsel om te eten, voedsel voor het brein, of voedsel voor het fysieke, maar over voedsel voor de geest: cultuur; van muziek, theater, kunst tot literatuur! Cultuur die de geest verruimt, de wereld vergroot, kloven dicht, bruggen slaat, en ook deze stad verrijkt in al z’n hoedanigheden. In 2018 is het eeuwfeest van de universiteit. Tussen nu, 2016, het Jaar van het Boek, en het eeuwfeest gapen twee jaar. De tijd gaat snel, evenals de ontwikkelingen. Zo gaan er binnenkort mensen wonen op de campus, en komen er winkels. Kortom: de campus wordt meer en meer een normaal deel van de stad. Nu de cultuur nog. En dat moet lukken binnen die twee jaar met zoveel knappe koppen op de campus, én enthousiaste mensen in de rest van de stad. Ik kijk er naar uit, naar 2018, naar de onvermijdelijke borden bij alle uitvalswegen met: ‘Kijk naar rechts …, kijk naar links …., kijk vooruit …’ Door Sjaak Driessen, directeur van de bblthk
23
23-PW4-Column Sjaak Driessen.indd 23
18-04-16 13:26
ViesMAG worden BIJ DE SCOUTS VAN DIE WILTGRAEFF
Het plezier spat er vanaf als de kinderen heerlijk mogen ravotten. Wat is er nou mooier dan sjouwen met hout en kliederen met water? Elke vrijdagavond en zaterdag beleven meer dan 100 jongens en meisjes de mooiste avonturen in het Wageningse bos. En… vies worden mag! De kinderen zijn lid van scoutingroep Die Wiltgraeff. Verdeeld over verschillende leeftijdsgroepen gaan ze aan de slag met de meest uiteenlopende activiteiten. Voor de jongste groepen variëren deze van spannende bosspelen, speurtochten, knutselen, sport en spel, tot toneel en koken. De ouderen amuseren zich bijvoorbeeld met het
bouwen van een toren, het koken op houtvuur of het maken van een tocht met kaart en kompas.
Zelfstandig én sociaal “Van scouting word je zelfstandig én sociaal”, zeggen de bestuursleden Pim de Jager, Peter Voorbij en Elianne Rookmaaker. “Kinderen doen hier dingen die ze thuis nooit zouden doen. Hier zit je niet met je mobieltje op de bank, we hebben niet eens WiFi. Bij ons spelen ze lekker buiten, koken ze hun eigen potje en hoeven ze niet te douchen. Het samen beleven van de avonturen schept een band tussen de kinderen. Onze kinderen komen uit alle lagen van de samenleving, dat maakt bij scouting niet uit. Pesten zie je bij ons helemaal niet, dat is dan ook het enige dat niet mag.”
24
24-25-PW4-100 jaar Scouting.indd 24
19-04-16 09:29
100 Jaar scouting in Wageningen Scoutinggroepen zijn al lang actief in Wageningen. De eerste vereniging voor scoutswerk is opgericht in 1911, hij bestond uit 30 tot 40 leden. In 1916 kwamen er in Wageningen studenten bijeen om opnieuw een vereniging op te richten. Doordat deze groep te groot werd, is hij opgesplitst in twee groepen. Groep 2 is op 7 augustus 1916 koninklijk goedgekeurd, en dit wordt gezien als het begin van scouting in Wageningen. Door de jaren heen groeiden en krompen de scoutinggroepen. Uiteindelijk fuseerden alle groepen en vanaf 11 februari 1984 is de officiële naam ‘Stichting scouting ‘Die Wiltgraeff’. Als rechtstreekse afstammeling van de groep uit 1916 viert Die Wiltgraeff dit jaar het 100-jarig bestaan van scouting in Wageningen. Er zijn veel activiteiten voor de leden, het hoogtepunt moet het zomerkamp worden. Voor alle leden en oudleden is er op 8 oktober een grote reünie. Aanmelden kan via 100jaardiew@gmail.com.
De Wageningse padvinders in 1918.
Alle scouts hebben ter gelegenheid van het eeuwfeest een jubileumtrui aan.
Oude vrienden De sterke onderlinge band duurt vaak een leven lang. “Ik ga komend jaar met mijn oude scoutingvrienden voor het 23e achtereenvolgende jaar kamperen”, zegt Peter. “We zien elkaar niet meer zo vaak, maar dat kamperen blijven we doen.” Pim knikt instemmend. “Mijn oude scoutingvrienden wonen inmiddels door het hele land. Toch gaan we nog steeds met zijn allen op wintersport en maken we zeiltochten.” Wat ook opvalt is de band die de oudere leiding met de jongere kinderen heeft. “Dat is typisch scouting”, legt Elianne uit. “De oudere jeugd gaat de jongere kinderen begeleiden. Ook daar wordt een beroep gedaan op kwaliteiten waarvan ze niet wisten dat ze ze hadden. Het is bijzonder dat zoveel jongeren wekelijks hun vrije tijd besteden aan het begeleiden van kinderen. Leerzaam en heel leuk! Vanuit de vereniging besteden
we daarom veel aandacht aan training van de leiding. De groepsraad vormt het centrale overlegorgaan, daarin hebben alle leiding en het bestuur stemrecht. ”
Iedereen heeft er lol in Scouting is populair in Wageningen. Op dit moment zijn er circa 140 kinderen lid van Die Wiltgraeff. De wachtlijst is bijna net zo groot. “We willen een goede verdeling in de groepen hebben”, legt Pim uit. “De verhouding jongens en meisjes moet niet scheef komen te liggen. Ook willen we een gelijkmatige leeftijdsopbouw. Daarnaast moet er ook genoeg leiding voor de diverse groepen zijn, dus voorlopig blijft de vereniging van deze omvang. De kracht van Die Wiltgraeff is dat iedereen, kinderen en leiding, er lol in heeft.”
25
24-25-PW4-100 jaar Scouting.indd 25
19-04-16 14:10
advertorial
Elektronische apparaten voor recycling en re-integratie
Op het afvalbrengstation aan het Nudepark 77 kunnen inwoners van Wageningen veel soorten huisvuil en afval brengen. Er staan tientallen containers om het afval daar ter plekke al te scheiden. Eén van die containers is bedoeld voor elektrische apparaten. Als de container gevuld is, wordt hij door ACV naar Ede gebracht. Daar is het bedrijf Road2Work gevestigd. Bij Road2work worden de elektrische apparaten gedemonteerd en de diverse onderdelen verder gesorteerd. Belangrijk voor het milieu en vanwege sociale redenen. Road2work biedt namelijk werk aan mensen die weer moeten intreden op de arbeidsmarkt en hierbij een steuntje in de rug nodig hebben. Road2work is in 2012 van start gegaan. Het leerwerkbedrijf komt voort uit een samenwerking met ACV en de gemeentes Wageningen, Ede, Renkum en Veenendaal. Vanuit de gemeentes komen mensen met een bijstandsuitkering die weer aan de slag willen. Road2work zorgt op zijn beurt dat zoveel mogelijk mensen doorstromen naar regulier werk.
33% heeft nu een reguliere baan En dat is volgens directeur Erik Schalk een succes: “We bieden mensen weer perspectief. Door het werk bij ons krijgen ze weer een gevoel van eigenwaarde. Ze krijgen complimentjes voor hun prestaties en ze hebben ’s avonds thuis ook weer wat te vertellen. We hebben hier plek voor 25 mensen die maximaal negen maanden bij ons blijven. Wij helpen hen in die tijd bij het solliciteren. Een derde van onze medewerkers van de afgelopen jaren is inmiddels aan de slag in een reguliere baan. Ook goed om te weten dat door het werk dat bij ons wordt verricht, geen reguliere banen verloren gaan.”
1.500 ton afval Het werk bij Road2work staat in het teken van grondstoffen maken. “Bij ons wordt niets hergebruikt, maar gaan we voor recycling van de grondstoffen”, legt Erik uit. “Door recycling blijven grondstoffen behouden, komen schadelijke stoffen niet in het milieu terecht en wordt de uitstoot van CO2 vermeden.” Afgedankte elektrische apparaten worden bij Road2work gesorteerd en gedemonteerd, om er vervolgens weer nieuwe grondstoffen van te maken. De elektrische apparaten zijn afkomstig van de afvalbrengstations van Wageningen en omliggende plaatsen als Ede, Renkum, Veenendaal, Barneveld en Utrechtse Heuvelrug. Road2work neemt namens de gemeente ook elektronisch afval in van bedrijven. Bij Road2work komt jaarlijks 1.500 ton elektronisch afval binnen. Daaronder bijvoorbeeld 6.000 stuks witgoed en 7.000 computerkasten en laptops.
Inleveractie De gemeente Wageningen werkt al jaren met Wecycle samen. Wecycle is een landelijke organisatie die verantwoordelijk is voor de recycling van elektrische apparaten. Gemeente, ACV en Wecycle hebben dit jaar al twee keer een inleveractie op het afvalbrengstation georganiseerd, waarbij Scouting Die Wiltgraeff en Waterscouting Musinga Rijn € 1000 hebben opgehaald. In het najaar volgt een nieuwe actie. Meer weten? www.road2work.info
26
26-PW4-advertorial Road2work.indd 26
19-04-16 10:00
De geschiedenis herhaalde zich eind vorig jaar op het 5 Meiplein. Tien acteurs brachten in Hotel de Wereld de capitulatiebesprekingen tussen Duitse en Canadese generaals van 5 mei 1945 opnieuw tot leven. Doel van de bijeenkomst was om een virtuele tour te ontwikkelen waar iedereen zelf kan aan schuiven bij deze historische gebeurtenis.
Aanschuiven bij de capitulatie van 5 mei 1945 De acteurs spelen de onderhandelingen over de capitulatie na. (Foto Wim van Hof )
Daarvoor was de Capitulatiezaal van het hotel zoveel mogelijk ontmanteld en teruggebracht in de staat waarin deze de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog verkeerde. Het ‘tableau vivant’ werd vastgelegd via een serie 360° foto’s, vergelijkbaar met Google Streetview. Daarmee is in opdracht van Stichting Nationaal Erfgoed in Hotel De Wereld een virtuele tour gebouwd. Het project is medegefinancierd door het vfonds, het Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg, dat onder andere oorlogs- en verzetsmusea en herinneringscentra ondersteunt. Met de tour wordt het verhaal van de capitulatie voor het publiek en bezoekers van het hotel op aansprekende wijze verbeeld. Met speciale software zijn de foto’s voorzien van zogenaamde hotspots die de kijker extra informatie geven in de vorm van tekst, foto’s, bewegende beelden en geluidsfragmenten.
Geslaagde operatie Hotel De Wereld stelde de Capitulatiezaal de hele
dag voor de fotografie ter beschikking. Behalve de gordijnen en al het meubilair, moesten ook de twaalf grote hanglampen worden verwijderd. Vervolgens werd de ruimte ingericht met onder andere replica’s van de oorspronkelijke tafels. Ruim zeventig jaar na dato namen daaraan opnieuw de delegaties van de geallieerde troepen plaats. Dit onder leiding van de Canadese generaals Foulkes en Kitching en de bezetter, vertegenwoordigd door de Duitse generaals Blaskowitz en Reichelt. Ook Prins Bernhard schoof bij de besprekingen aan. Dit keer waren de besprekingen in een uur tijd afgerond. Toen de situatie vanuit alle hoeken was vastgelegd, konden de organisatoren terugkijken op een geslaagde operatie.
Compleet verhaal De virtuele tour is sinds eind april te bekijken op een touchscreen in de entree van het hotel. Daarmee wordt de tour ook onderdeel van de Liberation Route. Ook is er een website waar iedereen de tour thuis zelf kan beleven. De tafels waaraan de besprekingen plaatsvonden zullen binnenkort permanent in Hotel De Wereld worden opgesteld. Onder een glasplaat komen foto’s en afdrukken van officiële documenten te liggen. De gedetailleerde uitbeelding van de capitulatiebesprekingen levert een wezenlijke bijdrage aan het complete verhaal van de Vrede van Wageningen 1945 en Hotel De Wereld. Schuif zelf aan bij de capitulatiebesprekingen op www.dewereld45.nl.
De originele onderhandelingen op 5 mei 1945
27
27-PW4-Schuif aan bij de capitulatie van 5 mei 1945.indd 27
19-04-16 11:03
INTERNET CURSUS V O O R WAGENINGSE
ONDERNEMERS
20 september 2016 19.30 – 22.30 uur Wageningen Hoe verbeter ik mijn online vindbaarheid? Hoe krijg ik meer resultaat? Hoe verbind ik online en offline? Kosten € 25,- excl. BTW p.p. Aanmelden? Mail naar info@kansa.nl
Agro Business Park 22 6708 PW Wageningen 0317 76 0009 www.kansa.nl info@kansa.nl
Weet wat er in Wageningen te doen is!
www.proefwageningen.nl
28-PW4-adv.indd 2
19-04-16 14:04
Mechanische trompetten schallen het stoomorkest viert feest en metalen vogels zingen de geest in de machine heeft weer een trawant gemeld in het land van tralala de zelfsturende wagen
Gedicht door een automaat geschreven Martijn Adelmund, stadsdichter van Wageningen, geschreven bij de introductie van de eerste zelfrijdende personenauto ter wereld op de openbare weg. De auto rijdt tussen Ede en Wageningen.
Hij is op eigen houtje aangekomen op deze plaats waar dromen zonder eigenaar hun laatste dagen slijten tot aan het eind hun batterijen of hun roestig uurwerk het begeeft en ook zij kunstmatig leven moeten laten Gras groeit in hun wielen blad kiemt in hun raderen tot elk van de machines energieneutraal en duurzaam verwordt tot een hybride staal en levenskracht in ĂŠĂŠn
29
29-PW4-stadsdichter.indd 29
18-04-16 13:24
HENT VAN DEN BERG EXPOSEERT IN DE CASTEELSE POORT
“Geloof niet alles wat je ziet”
Hent van den Berg struint door zijn atelier. Hij vindt het nog een hele klus om werken te selecteren die tot 10 juli geëxposeerd worden in museum De Casteelse Poort. Het atelier van Hent is gevestigd in Kesteren, maar hij heeft wel een lange geschiedenis op Wageningse bodem. Hij was namelijk jarenlang tekenleraar op het Wagenings Lyceum, de voorloper van Pantarijn.
30
30-31-PW4-Hent van den Berg.indd 30
19-04-16 09:39
Hent van den Berg (83) toont in de expositie zijn recentere tekeningen en ruimtelijke objecten. Zijn tekeningen zijn gemaakt met rietpen, geslepen houtje of pauwenveer, gedoopt in Oost-Indische inkt of in zijn zelfgemaakte walnoten inkt. Impulsief en met vaart geschreven of gekrast laat dit een heel persoonlijk handschrift zien. Ook zijn ruimtelijke objecten tonen dit handschrift. Ze zijn samengesteld uit ‘waardeloos’ materiaal, o.a. hout en oud ijzer. Zelf noemt hij ze ‘gevonden voorwerpen’.
Tekeningen en ruimtelijke kunst Vorig jaar presenteerde Hent een biografie over zijn leven en werk. Een van de aanwezigen op die bijeenkomst is bestuurslid van de expositiecommissie van De Casteelse Poort. Zo is het idee voor de expositie van het werk van Hent ontstaan. “Ze wilden graag een mix van tekeningen en ruimtelijke kunst. Ik werkte hier graag aan mee, maar het was lastiger dan ik vooraf dacht. Speciaal voor de expositie heb ik nieuw werk gemaakt. Normaal gesproken ontstaat dat bij mij spontaan, het was een flinke klus om het nu voor de deadline af te hebben. Maar ik ben blij met het eindresultaat.”
Tekenleraar Wagenings Lyceum Vanaf eind jaren zestig is Hent een kleine tien jaar tekenleraar geweest op het Wagenings Lyceum. Veel langer dan hij vooraf van plan was. “Ik had in die jaren een eigen studio als grafisch ontwerper, daarnaast was ik kunstenaar. Zeker in die tijd was dat geen vetpot. Vandaar dat ik ook tekenleraar ben geworden. Ik deed dat op meerdere scholen, maar het was teleurstellend. Lesgeven aan een klas van dertig opgeschoten jongens en meisjes die vol hormonen zaten en wel wat anders aan hun hoofd hadden. In Wageningen was het echter anders. Ik had daar een enorme chemie met de overige docenten. Oud-collega’s als Cees Mobach en Hans Dorrestein zie ik nog steeds regelmatig. Wat in Wageningen ook meespeelde was de tijdgeest. Het was de tijd van de democratie en de inspraak.”
“Wageningen was een kantelpunt in mijn levensloop” Tekenlokaal als vrijhaven Hent noemt Wageningen een kantelpunt in zijn levensloop. “De sfeer op school met de collega’s en de leerlingen paste perfect bij mij als persoon. Daarom ben ik ook naar deze regio verhuisd. Ik was op school meer bezig met buitenschoolse activiteiten dan ik me ooit had kunnen voorstellen. Als tekenleraar had ik mijn eigen lokaal, dat was een soort vrijhaven. Ik gaf mijn leerlingen mee dat je niet alles moet geloven wat je ziet. Soms werkt het anders in je hoofd. Tot de dag van vandaag probeer ik dat nog steeds in mijn werk terug te laten komen.” Ook nu komt Hent nog steeds regelmatig met plezier naar Wageningen. “Ik ga graag naar de markt, Loburg, Kniphorst, filmhuis Movie W, de lezingen van Cees Mobach en de printshop. Waar ik weer naar uitkijk is het muziekfestival Woetstok in het Torckpark. Dat was de afgelopen twee jaar genieten. Ook leuk is dat ik daar aangesproken wordt door oud-leerlingen. Vaak ken ik hen niet meer, zij zijn inmiddels ook 65-jarige heren in pak, maar zij kennen mij nog wel.” Meer info over de expositie? www.casteelsepoort.nl.
31
30-31-PW4-Hent van den Berg.indd 31
19-04-16 14:11
OP WEG NAAR
een mooiere entree van de binnenstad “Laten we eerlijk zijn, de huidige entree van de binnenstad op de Stationsstraat is absoluut niet mooi”, zegt wethouder binnenstad Han ter Maat. “Je ziet niet eens dat er een mooie stad achter verborgen ligt. Toen ik twee jaar geleden aantrad, was een van mijn ambities om ook van dit gebied iets moois te maken. Inmiddels heb ik er alle vertrouwen in dat dit inderdaad gaat gebeuren.” Voor het gebied rond de stadsgracht en de voormalige SNS Bank zijn al jarenlang diverse plannen ontwikkeld. Vele rapporten liggen te verstoffen in diepe lades. Wel of geen gracht, een nieuwe Bergpoortbrug, de kubussen en de SNS bank slopen of juist niet, wel of geen parkeergarage,
het is allemaal al bedacht en weer afgeschoten. Voor Han ter Maat reden om het dit keer anders aan te pakken. Na zijn aantreden als wethouder heeft hij contact gezocht met de eigenaar van de voormalige SNS-bank en hem gevraagd of hij bereid was mee te denken in een oplossingsrichting. En wel zo dat de SNS-bank verdwijnt, dat de eigenaar elders ontwikkelmogelijkheden krijgt en – het allerbelangrijkste – dat de gracht weer helemaal opgegraven kan worden. En de eigenaar wilde graag meedenken. Wel vond hij het belangrijk om het initiatief om de Bergpoortbrug weer ‘omhoog’ te halen eventjes wachtte, totdat duidelijk was of er een combinatie met opgraven van de gracht te leggen was.
Pilotgemeente ‘ontslakken’ “We hebben ons bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland succesvol aangemeld als pilotgemeente ‘ontslakken’. Door het aantal
32
32-33-PW4-Overzicht Serreplein.indd 32
19-04-16 09:41
REACTIES OP DE PLANNEN: • Geen massief blok “Een mooie mix van belanghebbenden was op deze avond aanwezig die vanuit verschillende perspectieven hun visies op het plan lieten horen”, zegt Robert Frijlink, bestuurslid van het WOC. “Onze visie op het plan is vooral dat het een mooie en duidelijke toegang tot het centrum van de stad moet zijn. Geen massief blok maar een uitnodigende toegang met daarin mogelijkheden die als aanvulling/ toevoeging van het centrum kunnen en moeten zijn.” • Volle breedte bblthk-directeur Sjaak Driessen is blij dat het project in de volle breedte wordt aangepakt. “Niet blijven hangen in het openmaken van een stukje gracht; ook Stationsstraat (lees: Stationsplein) in planontwikkeling betrokken. Ik heb wel expliciet aangegeven dat de ontwikkeling van het plan en de aansluiting bij het oude deel ook goed met moderne architectuur kan worden verwezenlijkt.” • Thuis voelen Gerry Lam van lunchcafé de Serre ziet de informatieavond als weer een kleine stap richting een aantrekkelijke plek om te vertoeven. “Wij sluiten ons graag aan bij Sjaak Driessen dat het een mooi plein moet worden waar iedereen zich thuis kan voelen en waar wij als horeca graag aan bijdragen om daar iedereen van een hapje en of drankje te voorzien. Mocht de SNS bank en ons pand (de glazen huisjes) niet meegenomen kunnen worden in de nieuwe ontwikkelingen, dan zien wij dat toch wel als een gemiste kans voor Wageningen.” • Kans op herstel Rienk Kuiper van het Platform Stadsgracht is blij dat de schets voor het herstel van de Bergpoortbrug past zowel binnen een situatie waarin het gebouw van de SNS-bank blijft staan, als in het geval hier nieuwbouw komt. “We hopen dat herstel van de Bergpoortbrug daarom zo snel mogelijk van start kan gaan, ook al zijn de plannen op de locatie van de voormalige SNS-bank nog niet uitgekristalliseerd. Maar we hopen ook dat de plannen voor dit gebied nu weer in een stroomversnelling komen. Want dat biedt de kans om ook hier de stadsgracht te herstellen.”
Speerpunt visie binnenstad In de visie ‘Aan de slag met de binnenstad’ staan zeven hoofdlijnen waar Wageningen mee aan de slag kan om te werken aan een betere en mooiere binnenstad. Het verminderen van de regelgeving is een van die zeven speerpunten. Als de gemeente flexibeler met regels en kaders omgaat, kunnen initiatieven beter van de grond komen en wordt ondernemen makkelijker gemaakt.
regels te verminderen en te vereenvoudigen krijgen initiatieven meer de ruimte.”, legt Ter Maat uit. “Op die manier kunnen we veel meer met elkaar bereiken en kansen pakken. We willen hiermee ook uitstralen dat we vertrouwen hebben in de eigen verantwoordelijkheid van inwoners en bedrijven. Bovendien willen we hiermee het gebied integraal aanpakken en niet alleen focussen in het openen van een stukje stadsgracht.“
Passende entree Zo is de eerste informatiebijeenkomst over de locatie georganiseerd door de ontwikkelaar KondorWessels Projecten, in plaats van door de gemeente zelf. Ondernemers, omwonenden en andere belanghebbenden dachten mee over de mogelijkheden voor het gebied. “Dat was een heel inspirerende avond met veel goede en nieuwe ideeën”, aldus Ter Maat. Gerard Bult van KondorWessels Projecten bevestigt die mening. “Door
deze avond kregen wij ook weer nieuwe inspiratie om iets moois van het gebied te maken. We hebben het ooit gekocht om uiteindelijk te herontwikkelen, we zijn geen beleggers. Net als half Wageningen willen we iets met het gebied. Het moet een passende entree voor de stad worden. Het herstellen van de stadsgracht kan hier een belangrijke rol in spelen.”
Eind 2017 aan de slag? KondorWessels Projecten is druk bezig om planstudies van het gebied te maken. “Wij kijken wat er maximaal mogelijk is, ook met oog op de financiële haalbaarheid”, zegt Gerard Bult. “We zijn nog niet zover dat we al mogelijke schetsen kunnen laten zien, maar we hopen wel dat dat voor de zomer lukt. De belanghebbenden kunnen daar weer hun zegje over doen en uiteindelijk zal de gemeenteraad moeten beslissen. Ik hoop dat we dan eind 2017 daadwerkelijk aan de slag kunnen gaan.”
33
32-33-PW4-Overzicht Serreplein.indd 33
19-04-16 14:12
De Oude Dame in het Torckpark 34
34-35-PW4-De Oude Dame in het Torckpark.indd 34
19-04-16 09:42
In het Torckpark achter het Bassecour staat een prachtige magnolia. Voor ons hĂŠt Wageningse symbool van de lente. Elk jaar zijn de ontspringende knoppen het teken van een nieuw seizoen. In de maanden april en mei zijn de wit-roze bloemen te bewonderen. Bewoners van het Bassecour noemen de magnolia liefkozend de Oude Dame. Ondersteund door verankerde kettingen is de bijna tien meter hoge boom een blikvanger in het verder toch al fraaie Torckpark. Je zou verwachten dat er veel bekend is over de geschiedenis van deze opvallende boom. Maar de diverse bronnen spreken elkaar tegen. Er wordt gezegd dat de boom rond 1850 geplant is. Volgens het Gemeentearchief is de boom echter pas na 1876 geplant. In dat jaar werd de toenmalige Rijkslandbouwschool in het Bassecour gehuisvest. In de tuin achter het gebouw verschenen pas daarna de huidige bomen. Boomexperts van de gemeente schatten de boom tussen de 80 en 100 jaar oud.
35
34-35-PW4-De Oude Dame in het Torckpark.indd 35
19-04-16 09:43
“Iedereen is hier behulpzaam en lief voor elkaar”
36
36-37-PW4-Het Odensehuis.indd 36
19-04-16 09:36
HET ODENSEHUIS
Een plek waar je geaccepteerd wordt zoals je bent In de gezellige huiskamer wordt net de tafel gedekt voor de lunch. Hilbert speelt piano. De gasten zijn druk met elkaar in gesprek over de mooie wandeling die ze vorige week door de uiterwaarden hebben gemaakt. In het Odensehuis - gevestigd in de Hooghe Stee, het voormalige Landmeetkunde-gebouw op de flanken van de Wageningse Berg - is het goed toeven. Het Odensehuis is een ontmoetings- en informatiecentrum voor mensen met geheugenklachten en/of beginnende dementie. Veel mensen die te horen krijgen dat zij een vorm van dementie hebben, zijn nog lang niet zorgbehoevend en komen dus ook niet in aanmerking voor professionele zorg. Bij de diagnose ‘dementie’ stort hun wereld in elkaar en moeten zij zelf deze confronterende boodschap verwerken. Er zijn nauwelijks plekken waar zij samen en/of alleen terecht kunnen met hun vragen en behoeften. Voor deze mensen en hun familie, vrienden en kennissen is het Odensehuis bedoeld. Zij kunnen van maandag t/m donderdag in de Hooghe Stee terecht. Het Odensehuis in Wageningen is in 2013 geopend op initiatief van enkele inwoners, die in hun leven te maken hebben met (de zorg voor) mensen met dementie. Doortje Kuis was de drijvende kracht. Zij kwam in aanraking met een Odensehuis in Amsterdam en concludeerde: “Als ik ooit dementie krijg, zou ik op deze manier ondersteund willen worden.” Het Odensehuis zorgt er voor dat mensen zo lang mogelijk actief blijven en een bijdrage aan de samenleving kunnen blijven leveren. Waar ze een eigen stem en eigen plek hebben.
Regie in eigen handen Louisa Bosker is coördinator van het Odensehuis. Volgens haar past het concept uitstekend in Wageningen. “Wij waren bezorgd over het gat dat er in veel gevallen ontstaat tussen het moment van diagnose en de professionele zorg. Je hebt wel te maken met kwetsbare mensen die een slopende ziekte hebben. Bij ons kunnen die mensen samen met hun partner en familie leden de regie in eigen hand houden. Hier zijn zij geen patiënt, maar participant. Elke dag ontvangen we hier acht tot twaalf participanten.”
Steun voor de mantelzorgers Een van de participanten die enkele dagen per week naar het Odensehuis gaat, is Bert Joosten. Hij schildert graag en vindt in
het Odensehuis de rust die hij daarvoor nodig heeft. “Hier kan ik lekker mijn gang gaan, ik word geaccepteerd zoals ik ben.” Zijn vrouw Dina komt vaak mee, zij is actief als vrijwilliger. “Ook ik kom hier graag”, zegt Dina. “Als ik thuis blijf, ga ik gauw piekeren. Hier heerst een gemoedelijke sfeer en als vrijwilliger kun je ook meedenken over de activiteiten. Daarnaast kan ik als mantelzorger mijn ervaringen met anderen delen.”
Vijftien vrijwilligers In het Odensehuis zijn zo’n vijftien vrijwilligers actief. Zij gaan met de participanten wandelen in de uiterwaarden, geven bewegingslessen, helpen met creatieve activiteiten of zingen met de aanwezigen. “We zijn hier allemaal één”, zeggen Marianne Oldenbeuving en Vilja Beugelink. “Het is gewoon heel leuk vrijwilligerswerk. Iedereen is hier behulpzaam en lief voor elkaar.”
Buurt Louisa werkt samen met een groep actieve buurtbewoners en Solidez aan een plan om het Odensehuis van betekenis te laten zijn voor de buurt en omgekeerd de buurt van betekenis te kunnen laten zijn voor het Odensehuis. “Als vervolg op een buurtonderzoek in de wijk zuidoost, hebben wij eind januari een open huis gehouden. Voor het buurtgevoel en de ontmoetingen openen wij graag de deuren. Uit diverse gesprekken met buurtbewoners blijkt dat het onderwerp buurtgevoel leeft en er behoefte is aan een plek om elkaar te ontmoeten in deze omgeving. Samen met de buurt en Solidez kijken we hoe we dit structureel vorm kunnen geven. Dat doen wij nu al op de eerste zondagmiddag van de maand en binnenkort starten we voor en met de mensen uit buurt een inloop op vrijdagmiddag. Ondertussen zijn we ook al aan de slag met de uitvoering van het ‘buurtbankjesproject’, bedacht op een zondagmiddag samen met enkele actieve buurtbewoners.” Meer info? www.odensehuisgelderland.nl
37
36-37-PW4-Het Odensehuis.indd 37
19-04-16 09:36
Cees Beumer Fotografie
Doe-het-zelf opslag • Huur uw ruimte op maat Zolder of garage opruimen voor een verbouwing? Huis opruimen/stylen voor de verkoop?
Javastraat 6 6707 EC Wageningen info@ceesbeumer.nl
Bemande loods van 08.00- 18.00 uur • Gratis aanhangwagen dagdeel. Aanvullende dienstverlening mogelijk • Doe het zelf verhuizen, eventueel met een beetje hulp. • Winterbanden, ski’s, kampeerspullen, dakkoffer, kerstboom, motorfiets, piano, oma’s wieg, studieboeken...
Webshop aan huis maar geen ruimte voor de produkten? Meer voorraad dan winkelruimte? Geen probleem! • Groter inkopen? Huur een box! Goederenontvangst en afgifte mogelijk.
Kantoor te klein?
0317 41 57 93 06 22 37 07 96
Ruim archief of magazijn op voor meer werkplekken! • Ook opvragen, bezorgen of doormailen dossiers mogelijk. • Archief, meubilair en kunst.
Vanaf € 25,per maand
www.ceesbeumer.nl
Vanaf € 20,(excl. btw) p. maand voor bedrijven
Bezoek de webshop www.boomstore.nl Of kom gewoon langs op Nudepark 75, 6702 DZ Wageningen | 0317 - 466 466.
Bel of mail voor een vrijblijvende offerte! Erkende verhuizers sinds 1920
Erkend verhuizen Full service Antiek-Arthandling Inpakservice
Regionaal Nationaal Europees Overzee Wereldwijd
Handymanservice Seniorenverhuizingen Kantoorverhuizingen Inboedelopslag Kunst - Beursvervoer Verwarmd Laboratoriumverhuizingen Beveiligd
Bongers lacht om iedere vracht!
Bongers Verhuizingen Nudepark 75, 6702 DZ Wageningen 0317- 466 466 | movers@bongers.nl
38-PW4-adv.indd 2
www.bongers.nl
19-04-16 10:22
Een proefrit door de wijk Noordwest klinkt wellicht als een verrassende keuze. Want wat kun je nou aan bijzonderheden zien in een ‘nieuwbouwwijk’ ? Aardig wat, zo blijkt wanneer je de route rijdt met Han Breedveld, de ontwerper van Noordwest. Ook Remco Beukeboom, bestuurslid van de bewonersvereniging Noordwest rijdt met ons mee. Onze route voert voornamelijk langs zeven kunstwerken die verspreid staan door de wijk.
Langs de beelden van
NOORDWEST Han Breedveld
39
39-PW4-Proefrit.indd 39
19-04-16 14:13
Han Breedveld is architect, stedenbouwkundige, planeconoom en kunstenaar. Hij werkte van 1971 tot 2007 bij het bureau OD205 en participeerde in die functie in diverse projecten binnen de gemeente Wageningen. Hij leidde het ontwerpen en realiseren van Noordwest. “Wageningen had al jaren behoefte om uit te breiden”, legt Han uit. “Nadat plannen voor een nieuwbouwwijk in de uiterwaarden afketsten, kwam Noordwest in beeld. Na veel politiek gesputter konden we begin jaren ’80 eindelijk aan de slag. In 1984 werden de eerste huizen opgeleverd.”
A
Zichtlijnen en doorkijkjes Volgens Han was Noordwest een goede locatie voor een stedenbouwkundige om er iets moois van te maken. “Het omliggende Binnenveld is een rechtlijnig landschap. Dat hebben we laten terugkomen in lange zichtlijnen en mooie doorkijkjes. Ook moesten we de waterdoorloop regelen. Dat hebben we met weteringen gedaan. Watervalletjes lossen het hoogteverschil van 150 centimeter tussen oost- en westzijde van de wijk op. Han is trots op het eindresultaat. Remco Beukenboom valt hem bij. “Het is hier prima wonen. Met de bewonersvereniging organiseren we daarnaast tal van activiteiten om de sociale samenhang in de wijk te bevorderen. Hoogtepunt is elk jaar de Dag van het Hooilandplein. Deze vindt plaats in september en wordt traditioneel afgesloten met het Hooilandpleinconcert. Daarnaast hebben we met Koningsdag onze eigen vrijmarkt en is er in het voorjaar het stratenvolleybaltoernooi.” Vervolgens pakt Han zijn scootmobiel en Remco de fiets. We laten onze route bepalen door de aanwezige kunstwerken in de wijk.
B
A Waterpartij Hooilandplein Het Hooilandplein is het hart van Noordwest. Een grote vijver met fontein, een podium en een zitgelegenheid rondom, vormen een openluchttheater. Het podium aan de overzijde is via stapstenen te bereiken.
C
B Natuurstenen Twee grote wit-roze, onbewerkte natuurstenen staan aan weerszijden van de Hooilandgracht die daar uitmondt in een wetering langs de Rijnsteeg. Han Breedveld heeft een eilandje gecreëerd rond een boom die hij wilde sparen. Vervolgens zocht hij een manier om de zo ontstane bijzondere situatie te accentueren. Op advies van zijn collega Hans van Liere plaatste hij twee monolieten, natuurstenen, die uit Limburg werden gehaald. “Die afgezonderde, eenzame boom met z’n eigen ambiance vormt een enigszins mystieke plek in Noordwest. Je zou je kunnen voorstellen dat hier een druïde z’n kookpot zou hebben staan. De twee natuurstenen kun je dan zien als grote menhirs”, legt Han uit.
C Het Gezin Enkele gestileerde menselijke figuren van verschillende grootte staan dicht bij elkaar. Ze zijn te beschouwen als een groep individuen in de eenheid van een gezin. Het beeld stond oorspronkelijk op de hoek van de Churchillweg en Stadsbrink. Met de reconstructie van de Stadsbrink in 1999 is het verplaatst naar Noordwest.
40
39-PW4-Proefrit.indd 40
19-04-16 09:17
D Nord Twee grote zwarte zuilen met een blauw dak rijzen op uit het gazon van het park in Noordwest. De zuilen bestaan uit platen zwart gepolijst graniet. In de zuilen staan afbeeldingen van een poort als ingang van de wijk, een hond als wachter en de tekst NORD. Dit verwijst volgens Han Breedveld naar het boek ‘Nord’ van de Franse schrijver Céline, waarin iemand samen met een hond die ‘Wachter’ heet door de wereld zwerft. Met de twee zuilen heeft kunstenaar Rob Nypels ook de hoge studentenflats Dijkgraaf en Rijnsteeg gesymboliseerd.
D
E Aardstructuur Boven de sloot bij de ingang van Noordwest aan de Dijkgraaf staat een grote stenen vorm. Het beeld is gemaakt van rode natuursteen door kunstenaar Piet Slegers bij de bouw van het Staringgebouw, een universiteitsgebouw aan de Marijkeweg dat in 1998 werd gesloopt. In juni 2001 werd het geplaatst op de huidige locatie.
E
F Sportmonument Het beeld symboliseert een stervende mens die een fakkel doorgeeft aan een levende mens. Het is in 1952 geplaatst bij het voetbalstadion De Wageningse Berg, met daarbij een korte toelichting en de namen van omgekomen leden van Wageningse sportverenigingen. In 1998 is het beeldje verplaatst naar de Mondriaanlaan nadat het ernstig was beschadigd. Op initiatief van omwonenden is een nieuwe naamplaat gemaakt die op 1 mei 2015 is onthuld.
G Strafschop Zes witte kunststof bollen bij Sportpark J.D. van Ketwich Verschuur vormen een schuine lijn, aflopend van ongeveer 400 cm naar 100 cm. In de bollen zitten lampen. Door een schakelmechaniek dat de lichten na elkaar deed flitsen ontstond de impressie van een schot op het doel. Dit mechaniek is niet meer in werking. Al in het eerste jaar werden zoveel bollen door vandalisme beschadigd dat besloten werd het lichteffect uit te schakelen. Sindsdien is het object in goede staat gebleven.
220 Beelden in Wageningen Wageningen is rijk aan beelden in de buitenruimte, het zijn er meer dan 220. Van grote standbeelden tot kleine gevelstenen, van mozaïek tot plastiek, er is veel te ontdekken en te bekijken. Al deze beelden zijn nu te bekijken op www.beeldenvanwageningen.nl. Beelden van Wageningen toont alles wat bekend is over de buitenbeelden, bijvoorbeeld wie de kunstenaar is, de titel, in welk jaar het beeld geplaatst is en een beschrijving. Tevens staan op de website routes die lopend of fietsend gevolgd kunnen worden. Wie liever zelf een route volgt, kan die ook heel eenvoudig aanpassen aan eigen wensen. Beelden van Wageningen is een coproductie van Rijnbrink en de bblthk.
F
G
41
39-PW4-Proefrit.indd 41
19-04-16 09:17
Van fladderaars
TOT KRUIPERS
Jan-Freerk Kloen (13 jaar) is heel fanatiek bezig met de natuur. Dit doet hij in Wageningen, maar ook daarbuiten. Jan-Freerk: “De meeste mensen die veel in de natuur zijn, kijken naar de opvallende dingen. Mooie paarse bloemetjes in de berm, een vogeltje in het topje van de boom of eenden in de vijver. Dat doe ik ook, maar ik ben vooral geïnteresseerd in de dieren die je wél kunt zien, maar die niet heel erg opvallen. Denk aan slangen, onopvallende vogeltjes of salamanders in de nacht. Daar geniet ik van; langzaam door de natuur lopen en tussen de begroeiing een addertje onder het gras proberen te ontdekken. Vind ik ‘m niet? Dan zie ik altijd wel weer iets anders dat mijn aandacht trekt. Een langs scherende libel, een fladderend vlindertje of een hagedis die voor mijn voeten wegschiet. Altijd en overal valt wel wat te zien of te horen”.
Jan-Freerk ontdekte onder meer deze dieren in de natuur rond Wageningen:
Kamsalamander Waar gespot: Rondom Wageningen. In verband met de zeldzaamheid en kwetsbaarheid noem ik geen exacte locatie. Welk seizoen actief: Van het vroege voorjaar tot begin van de zomer in het water. De rest van het jaar leeft deze salamander op het land. Dit dier is ’s nachts actief. Kenmerkend: Grote donkere salamander, geribbelde huid en een dik lijf. Het mannetje heeft in de paartijd een grote gekartelde kam op zijn rug. Kamsalamanders hebben een vuurrode buik met donkere vlekken. Leefgebied: Kleine vijvertjes of poeltjes in het voorjaar en vroege zomer. De rest van het jaar is dit dier te vinden op het land, bijvoorbeeld onder stenen of boomstronken.
Ringslang Waar gespot: De ringslangen overwinteren bovenop de Wageningse Berg en bij het fietspad Onderlangs. In de zomer zitten ze vooral in de uiterwaarden. Welk seizoen actief: Vooral eind maart en april zijn ze goed te zien. Daarna in september weer. In de zomer zijn ze door de dichte begroeiing heel lastig te vinden. Kenmerkend: De ringslang is de grootste slang van Nederland, maar zeker niet gevaarlijk. Vaak zijn ze groenachtig van kleur met wat zwarte vlekjes, en in de nek een zeer kenmerkende geel met zwarte ring. Ze worden maximaal 1,3 meter. Leefgebied: Bosachtig gebied met water of vochtige heide en de uiterwaarden.
Steenuil Waar gespot: De uil op de foto heb ik in het Binnenveld gefotografeerd. Bij de haven zit er ook één, die is bijna altijd te zien is. Welk seizoen actief: Het hele jaar, juist ook overdag. Kenmerkend: Klein uiltje, grijsbruin van kleur met wat witte vlekjes. Zit vaak op paaltjes of in knotwilgen. De steenuil heeft een katachtige roep. Leefgebied: Vooral rond boerderijen of in de haven zijn ze te vinden. Ze houden erg van knotwilgen en hoogstamboomgaarden.
42
42-43-PW4-Jan Freerk.indd 42
19-04-16 09:38
Meer zien van Jan-Freerk? Hij heeft ook een weblog vol foto’s en avonturen: www.janboelvanfladderaarsenkruipers.wordpress.com.
43
42-43-PW4-Jan Freerk.indd 43
19-04-16 09:38
Droevendaal:
WONEN EN STUDEREN IN ’N RELAXED SFEERTJE
Eén van de meest bijzondere Wageningse studentencomplexen van Idealis is Droevendaal. Een open community waar de deur altijd voor elkaar open staat. 198 Studenten en PhD’ers wonen er in 33 zogenaamde barakken. Op het terrein veel ruimte voor (moes)tuinen, kippen, katten én bijen. Vooral in de zomer is het er heerlijk. “Iedereen leeft dan buiten en in de avonden is er volop gezelligheid bij het kampvuur”, vertelt Renske die ons een rondleiding geeft.
Droevendaal, sinds 19
77
In 1977 had Wageningen een enorm tekort aan studente nhuisvesting. Daarom werden 24 houten barakken op een veld aan de Droevendaalsesteeg geplaatst. In 1982 werd daa r nog een flink aantal barakken aan toegevoegd. Ze zouden er enkel staan voo r een periode van 15 jaar. In de tussentijd ontstond zo’n hechte gemeens chap, dat de bewoners Droeven daal wilden behouden. In 1997 werd – na veel overleg – besloten om Droevendaal dan maar te vernieuwen.
en 2000: Stenen barakk steen. e ‘barakken’ gerealiseerd van
iendelijk Zo werden in 2000 milieuvr hine en zonnet voor het toilet en de wasmac ruik geb er dt wor ater Regenw ouwd. Een deel verb nten de tuinen worden groe energie voor warm water. In de bewoners. r doo aan ged dt wor zelf gebied van het onderhoud van het
44
44-47-PW4-Droevendaal.indd 44
19-04-16 14:15
Proef het studentenleven
In elke barak wonen nu zes studenten/PhD’ers die met elkaar twee wc’s, twee douches, één keuken en één woonkamer delen. Elke student heeft daarnaast een eigen kamer met vliering. Nieuwe huisgen oten worden zelf gezocht en gekozen tijdens het hospiteren. Na de studie mag je nog één jaar op Droevendaal blijven won en. De bewoners hebben het er goed naar hun zin. Vaak zo goed, dat de mee ste bewoners ook in het wee kend blijven.
Luc Steinbuch is de burgemeester van Droevendaal. Hij is het aanspreekpunt voor externe partijen en voorzitter van de vergaderingen.
45
44-47-PW4-Droevendaal.indd 45
19-04-16 09:22
Op het terrein is één centrale barak. Hier wordt vaak iets georganiseerd. “We hebben yoga, zangles, salsa-le s, capoeira, dansles, balfolk of er zijn film- en documentaire-avonden.”
euwetenschappen en het terrein. Ze studeert mili Renske leidt ons rond over helaas nog maar hier mag “Ik l. Droevendaa woont inmiddels vier jaar op van genieten.” r wil ik nu nog elke minuut één jaar blijven wonen en daa
In de keuken bij Renske thui s. “We worden ook wel het ‘spe llenhuis’ genoemd.” ar.
Bewoner Aljosha op zijn gita
Kater Minoes bij Renske thuis.
Bewoonster Femke in de zon. “Zodra het lekker weer wor dt, leeft iedereen buiten.”
Op Droevendaal vinden wekelijks feestjes plaats. Berucht en beroemd is het jaarlijkse ‘Droeffeest’. Een festival met overdag talloze workshops en ’s avonds één groot feest. Dagelijks verkrijgbaar…
Stillevens vind je hier in overvloed… We krijgen er geen genoeg van!
46
44-47-PW4-Droevendaal.indd 46
19-04-16 09:24
Proef het studentenleven
betonnen paaltjes zijn De door Idealis geplaatste erd door de bewoners. hild besc in overleg met hen
De van oorsprong houten noo dwoningen, zijn nu vervang en door comfortabele stenen ‘barakk en’.
Creativiteit uit zich hier heel divers. Dit verwarmde zwemba d was vorig jaar erg populair.
k een composthoop. ust geleefd. Zo heeft elke bara Op Droevendaal wordt bew
Droevendaalse
bijen, gehoud
en door enkele
bewoonsters.
“We eten hier biologisch en vegetarisch. Da we zelf – met arom verbouwe wisselend succ n es – groenten in de moestuin en.”
Mooi initiatief; de Give away shop. “Hier kun je iets neerleggen wat je zelf niet meer gebruikt en waar een ander weer plezier van kan hebben.”
Meer zien? www.droevendaal.nl 47
44-47-PW4-Droevendaal.indd 47
19-04-16 09:25
advertorial
TECKLE:
de innovatieve neus van Rabobank Vallei en Rijn Een innovatie succesvol in de markt zetten vraagt om een goed plan en een lange adem. Teckle: de innovatieservice van Rabobank Vallei en Rijn, helpt ondernemers om dat te realiseren. Proef Wageningen laat Ben Smeenk, directeur Bedrijven, graag aan het woord. Universiteit Wageningen
Innoverende bancaire dienstverlener
“Het Teckle-concept past zeer goed bij deRabobanken in de universiteitssteden. Het concept richt zich op het helpen vermarkten en/of financieren van diensten en producten van innovatieve ondernemers. In de afgelopen jaren zijn meerdere Rabobanken met het concept gestart. Zo ook onze bank. Universiteit Wageningen en de vele foodinnovaties zijn typerend voor ons werkgebied. Daarnaast vragen deeconomische ontwikkelingen om innovatieve ideeën. Veel ondernemers snappen het belangdaarvan en hebben innovatie aangepakt om de toekomst van hun bedrijf verder te ontwikkelen. Maar we merken ook dat net gestarte ondernemers met mooie innovaties bezig zijn”, zegt Ben Smeenk.
Teckle is een sparringpartner, adviseur en criticus, met een belangrijk en omvangrijk netwerk, waar ondernemers behoefte aan hebben. Ben Smeenk: “Als bancaire dienstverlener is Teckle net zo innoverend als de vernieuwers waar wij ons op richten. Niet bang om de nek uit te steken en gedreven om samen met ondernemers nieuwe uitdagingen aan te gaan. Het financieren van innovaties, zeker vanaf de pre-seedfase, vraagt om speciale expertise. Expertises die nodig zijn om verder te groeien. Onze adviseurs hebben deze expertise volop in huis en wij ondersteunen deze specifieke ondernemers daarom graag. Teckle is met recht de innovatieve neus van Rabobank Vallei en Rijn die speurt naar innovaties!”
Herman Wijffels Innovatieprijs Rabobank staat al langer bekend als bank die innovatieve onder nemers ondersteunt. Al 15 jaar reikt de bank ieder jaar de Herman Wijffels Innovatieprijs uit. De deelnemers aan deze verkiezing maken kans op € 20.000, krijgen de nodige publiciteit en toegang tot het uitgebreide netwerk van de bank. Innovatieve ondernemers konden zich inschrijven voor drie categorieën: Food en Agri, Circulaire Economie en Vitale Gemeenschappen en Zorg. De verkiezing zal in november plaatsvinden.
Meer weten? Kijk op www.teckle.nl, bel met een van de innovatie-adviseurs, (0318) 660 664, of stuur een mail naar teckle.vr@rabobank.nl
Ben Smeenk, directeur Bedrijven
Rabobank Vallei en Rijn www.rabobank.nl/vr
48
48-PW4-advertorial rabobank.indd 48
19-04-16 09:33
EEN NIEUWE TOGA VOOR DE HOOGLERAAR Bij officiële gelegenheden - als een promotie, een inauguratie of de opening van het academisch jaar - dragen de hoogleraren van Wageningen Universiteit een toga. Maar hoe komt een nieuwe hoogleraar aan een toga? Die bestelt hij of zij gewoon in Wageningen, bij W&R Couture. W&R Couture is het bedrijf van Lowies Roorda en Henriët Wapenaar. Zij hebben sinds 2008 een atelier aan de Bennekomseweg waar ze naailessen geven en toga’s maken voor Wageningse hoogleraren. Lowies en Henriët hebben zelf in Wageningen gestudeerd en zijn vriendinnen sinds het tweede jaar van hun studie. Kleding ontwerpen en naaien was altijd hun grootste hobby en is dat nog steeds. Nu hebben ze er hun beroep van gemaakt.
Buurvrouw De allereerste toga hebben de dames gemaakt voor een buurvrouw van Lowies. “Mijn buurvrouw Francine Govers werd in 2008 benoemd tot hoogleraar. Zij wist dat we net begonnen waren met W&R en vroeg of wij een toga voor haar konden maken”, blikt Lowies terug. “En we moesten er meteen vijf maken, want Francine werd gelijktijdig met vier collega’s benoemd. Bij mijn overbuurman Jan Osse, die emeritus hoogleraar is, hebben we het model afgekeken en toen zijn we aan de slag gegaan.”
dan de afwerking. We maken ook de bijpassende baret. Alleen de witte bef kopen we in.”
Statige outfit Lowies en Henriët vinden het maken van de toga’s nog steeds bijzonder en dankbaar werk. “Bij de eerste pasronde zie je dat de nieuwbenoemde hoogleraar zich vaak wat ongemakkelijk voelt. ‘Moet ik zó’n ding aan?’ is een reactie die we vaak horen. Maar als de toga eenmaal klaar is, dan zie je dat het toch wordt gewaardeerd. Vaak zien we dan een statig persoon in een passende outfit.”
80 toga’s Inmiddels zijn Lowies en Henriët bezig met hun tachtigste toga. “We hebben ons eigen model voor zowel dames als heren. De opdrachtgever komt langs in ons atelier. Daar bespreken we specifieke wensen (zoals de stofkeuze) en nemen we de maten op. Vervolgens maken we de toga zover af dat deze gepast kan worden. Na een pasronde volgt
Eerder dit jaar werden de 75e en 76e toga van W&R Couture overhandigd aan de hoogleraren David Kleijn en Liesje Mommer. Reden voor een klein feestje.
49
49-PW4-Een nieuwe toga voor de hoogleraar.indd 49
19-04-16 09:45
Atletiekvereniging
Pallas ’67 Pallas ’67 is een atletiekvereniging met ruim 500 leden waar je wedstrijd-gericht en recreatief kunt sporten op de baan, op de weg of in het bos. Tevens organiseert de vereniging wedstrijden en prestatielopen.
50
50-PW4-Pallas Atletiek.indd 50
19-04-16 09:15
ATLETIEKVERENIGING PALLAS ’67 IN CIJFERS Oprichting: Op 1 april 1967 is Pallas ’67 opgericht nadat gymnastiekvereniging HBS stopte met haar atletiekafdeling. Aantal leden: 515 (waarvan 231 vrouwen en meisjes en 284 mannen en jongens) Vrijwilligers: De vereniging draait op ruim 100 vrijwilligers. Van trainer, bestuur, commissielid tot contactouder. Start leeftijd: Vanaf 6 jaar Oudste lid: 82 jaar Topsport-niveau op de club: Incidenteel individuele deelnemers aan NK’s. Contributie per jaar: jeugd € 100 wedstrijd jeugd € 115 volwassenen € 115 (exclusief wedstrijdlicentie à € 21,25) bosleden € 52,50 studenten: Studenten sporten bij studentenatletiekvereniging Tartlétos waarmee Pallas zeer goede connecties onderhoudt. Locatie: Atletiekbaan op het Sports Centre de Bongerd aan de Bornsesteeg Winterstop: Nee, want mits goed gekleed is in elk weertype te sporten. Benodigdheden: Goede hardloop schoenen, een sportshirt en broek; bij koud weer eventueel meerdere laagjes over elkaar. Tenue: Wit wedstrijdshirt met groene baan met logo. Populaire activiteiten: Steden wedstrijden jeugd, clubdag, pupillen kamp, trackmeetings, Bos en Vallei Crosscircuit, winterboslopen en scholierenloop. Landelijke bond: Koninklijke Nederlandse Atletiekunie (KNAU), kortweg Atletiekunie Website: www.pallas67.nl
51
50-PW4-Pallas Atletiek.indd 51
19-04-16 09:15
24 uur per dag 7 dagen per week uw geneesmiddelen afhalen wanneer het u uitkomt! Wat moet u daar voor doen? Als u gebruik wilt maken van onze Pharmaself kunt u zich inschrijven bij onze apotheek. U moet wel in het bezit zijn van een mobiele telefoon. U ontvangt een gratis sms-bericht met de vermelding van uw afhaalcode, zodra uw medicijnen voor u klaarliggen. Met deze code heeft u 24 uur per dag toegang tot uw geneesmiddelen.
APOTHEEK VAN WERINGH Plantsoen 57a, 6701 AS Wageningen Tel: 0317 - 41 25 31 - www.weringh.nl
BENNEKOMSE APOTHEEK Commandeursweg 8, 6721 TZ Bennekom Tel: 0318 - 41 42 92 - www.apotheekbennekom.nl
APOTHEEK TEN HOOPEN Binnenhaven 69a, 6709 PD Wageningen Tel: 0317 - 41 25 23 - www.apotheek-tenhoopen.nl
1/1-AD.indd 2
14-04-16 11:18
OOK DIT IS ATLETIEKVERENIGING PALLAS ’67 Een thuis voor 500 leden Een eigen clubhuis is na jaren van voorbereiding en bouw nu eindelijk gerealiseerd. Voor een club met ruim 500 leden betekent dit een eigen thuis voor allerlei overleggen en gezellige activiteiten voor jong en oud. In de buitenruimte zijn fruit bomen geplaatst, zodat in het najaar een gezonde snack kan worden geplukt.
BEVRIJDINGSVUUR EINDHOVEN-WAGENINGEN
Loop, spring, werp en duur Bij Pallas kan atletiekbreed worden gesport voor alle leeftijden vanaf 6 jaar. Alle loop-, spring- en werponderdelen kunnen worden beoefend, daar naast zijn er duurloopgroepen. Dit alles onder begeleiding van ervaren en gediplomeerde trainers. Pallas ’67 richt zich op breedtesport en op atleten die graag bij de (sub)top van Nederland willen behoren. Dit laatste gaat meestal om talentvolle junioren, die dan naast de trainingen bij Pallas ook elders trainen op regionaal of landelijk niveau.
Jeugd Pallas ‘67 is een maatschappelijk betrokken vereniging met een bloeiende jeugdafdeling. Zij geeft kinderen de mogelijkheid om met leeftijd genoten veel plezier te beleven aan het lekker bewegen. In de jeugdfilosofie van Pallas staat het wezenlijke van de atletiek en het wezenlijke van het kind centraal. Dat betekent dat ook veel aandacht wordt gegeven aan datgene waar een kind behoefte aan heeft, namelijk spelen, leren, presteren en erkenning.
Elk jaar herdenkt Eindhoven de bevrijding van 18 september 1944. En elk jaar komt een estafettegroep van Pallas ’67 het bevrijdingsvuur ophalen om het via een nachtelijke estafette op 19 september te overhandigen aan de burge meester in Wageningen. Hiermee kan dan het bevrijdingsvuur van het plaatselijke Bevrijdings monument aan de Generaal Foulkesweg worden ververst.
Sportbasis Atletiek wordt wel de Moeder aller sporten genoemd en is door haar veelzijdigheid uitermate geschikt om onderdelen hiervan toe te passen bij andere sporten. Dit blijkt wel uit de aanvragen die Pallas krijgt om clinics te verzorgen door onze ervaren trainers. Meestal gaat dit om het sprinten, loopscholing en het finetunen hiervan voor toepassing bij bijvoorbeeld voetbal of hockey.
70 jaar bevrijding Ter gelegenheid van 70 jaar bevrijding begon de Bevrijdingsvuurestafette op 4 mei 2015 aan de Belgische grens. Daar ontving een estafetteteam van Pallas het bevrijdingsvuur van wielrenners van TCW. Het ging naar Wageningen, waar ’s nachts om 0:00 uur op het 5Meiplein het bevrijdingsvuur werd ontstoken.
EK Atletiek 2016 Van 6 tot 10 juli vindt de EK atletiek 2016 in Amsterdam plaats. De vereniging gaat dit event met een grote ledenafvaardiging bijwonen. Tevens zijn enkele (jeugd)leden als scheids rechter of vrijwilliger actief op dit EK.
ASS-GROEP Pallas ’67 kent twee groepen speciaal voor kinderen met ASS (autisme-spectrumstoornis). De atleten van deze groep zijn tussen de 8 en 18 jaar oud en trainen op een tijdstip dat er geen andere atleten op de atletiekbaan aanwezig zijn. Zij trainen alle atletiekonderdelen onder leiding van twee trainers per groep. De trainers zorgen voor veel rust, duidelijkheid, structuur en voor spelbaarheid tijdens de trainingen. Er is nog ruimte voor nieuwe (jonge) deelnemers.
53
50-PW4-Pallas Atletiek.indd 53
19-04-16 09:15
AMSTERDAMSE SCHOOL in Wageningen
Wageningen staat internationaal goed op de kaart dankzij de Wageningen University. In 1876 nog een Rijkslandbouwschool, in 1918 Rijks Landbouw Hoogeschool en vanaf 1986 bekend onder de naam Landbouwuniversiteit. De universiteit telde talloze gebouwen. Veel van deze - inmiddels - monumenten werden ontworpen in Amsterdamse School-stijl door vooraanstaande architecten.
54
54-55-PW4-Amsterdamse School.indd 54
19-04-16 09:37
Zo werd het gebouw van Landmeetkunde ontworpen door archtitect F.E. Röntgen, de Aula door H.T. Zwiers en uiteraard zijn er de prachtige laboratoria van C.J. Blaauw: Microbiologie, Plantenfysiologie en Tuinbouwplantenteelt. Alle werden ze omstreeks 1920 gebouwd in Amsterdamse School-stijl. Nu, bijna 100 jaar later, zijn ze nog steeds een hoogtepunt in de ‘Landbouwhogeschool-architectuur’. De Amsterdamse School is een stijl in de bouwkunst die zich kenmerkt door het gebruik van expressieve en fantastische massieve vormen, torens en bogen. Opvallend zijn de verticale accenten in de gevelindeling en het gebruik van ‘eerlijke’ materialen als baksteen en hout. De stijl was expressief met veel siermetselwerk van handvormstenen en gevels in golvende vormen. Karakteristiek zijn ook de grillige kozijnvormen in zwaar hout, laddervensters met meerdere horizontale roeden, glas-in-lood ramen en accenten bij deuren, portieken en doorgangen. Meest karakteristiek is de horizontale lijn, vaak met verticale accenten. Hierdoor heeft de Amsterdamse School ook wel wat weg van Art Deco. Meer info over deze bouwstijl in Wageningen? www.amsterdamseschoolwageningen.nl
Locaties Laboratorium voor Plantenfysiologie - ‘Schip van Blaauw’ Generaal Foulkesweg 70 Bouwperiode: 1919 - 1921 Architect: C.J. Blaauw
Laboratorium voor Tuinbouwplantenteelt Haagsteeg 4 Bouwperiode 1921 - 1923 Architect: C.J. Blaauw
Laboratorium voor Microbiologie Hesselink van Suchtelenweg 4 Bouwperiode: 1921 - 1921 Architect: C.J. Blaauw
Laboratorium voor Landmeetkunde Hesselink van Suchtelenweg 6a Bouwperiode: 1948 - 1953 Architect: Frants Edvard Röntgen
Laboratorium voor Plantenveredeling Lawickse Allee 166 Bouwperiode: 1923 - 1924 Architect: C.J. Blaauw
Aula Generaal Foulkesweg 1 Bouwperiode: 1933 - 1934 Architect: H.T. Zwiers
Van 9 tot 11 september zijn de Open Monumentendagen in Wageningen. Meer info of bovenstaande gebouwen ook opengesteld worden volgt op www.omdw.nl
55
54-55-PW4-Amsterdamse School.indd 55
19-04-16 14:16
WAGENINGEN ACTUEEL BIJ RTV RIJNSTREEK In de kelder van de Hof van Wageningen is de studio van RTV Rijnstreek gevestigd. Daar worden de programma’s voor radio- en tv-uitzendingen van de lokale omroep gemaakt. RTV Rijnstreek heeft van het Commissariaat voor de Media tot 2021 een vergunning gekregen als lokale omroep voor Wageningen. RTV Rijnstreek wil de komende tijd ook actief aan de slag in omliggende plaatsen. De uitzendingen van de radio en tv en de kabelkrant van RTV Rijnstreek zijn te vinden bij Ziggo via kanaal 36. Bij KPN, Telfort en XS4ALL op kanaal 610, bij Glashart Media op 2121. Meer weten? www.rtvrijnstreek.nl www.rtvrijnstreek.nl..
56
56-57-PW4-RTV Rijnstreek.indd 56
19-04-16 09:44
Flitsbezoek
Een van de programma’s van RTV Rijnstreek is Wageningen Actueel. Elke woensdagavond is er een gast in de radiostudio. Tijdens onze aanwezigheid was dat Gonneke de Haan. Zij is bekend als schilder en kunstenaar, maar werd deze uitzending geïnterviewd over ‘Liefdevol rond Verlies’. Gonneke is deze praktijk voor verliesbegeleiding drie jaar geleden begonnen. Met trainingen, workshops en lezingen leert zij mensen omgaan met verlies, sterven, rouw, verbinding, zorg, aandacht en bewustwording. Presentatoren Jan Boer en Willem Straatman stelden in de studio tal van vragen over dit onderwerp.
57
56-57-PW4-RTV Rijnstreek.indd 57
19-04-16 09:44
Van alle tijden! Harnjesweg 54a. Open: do-vr 9.00-18.00 uur, za. 9.00-17.00 uur Elke zaterdag is de molen te bezichtigen. www.molendevlijt.nl
‘Van klacht naar kracht’ Reinouw Kingma | therapeut 10 jaar ervaring met gespreks- en relatietherapie Gecertificeerd en lid beroepsverenigingen reinouw.kingma@hetnet.nl 0317-410550 | 06-21986910 De Wildwal 6, 6703 EC Wageningen therapeutwageningen.nl relatietherapiewageningen.nl
Hoogstraat 49 | tel: 0317 - 42 42 42 | www.kniphorst.nl
Zorg en aandacht voor uw dier Ook voor orthomanuele behandeling van rug- en nekklachten van uw hond of kat! Bel: 0317 415 644
‘There There is a crack in everything, that’s how the light gets in’ - Leonard Cohen -
DE CASTEELSE POORT Geschiedenis van Wageningen Vrede van Wageningen 1945 Galerie Het Koetshuis
De Dierenarts Wageningen
Rooseveltweg 371 • 6707 GP Wageningen tel 0317 415644 • fax 0317 621704 info@dedierenarts.net Bowlespark 1A, 6701 DN Wageningen
58-PW4-adv.indd 2
www.casteelsepoort.nl
www.dedierenarts.net
18-04-16 11:21
Op de fiets van de invasiestranden in Normandië naar Wageningen. Dat is het thema van ‘Spoor van de Vrijheid’, de nieuwe uitgave in de serie Europafietsers. De route en het boek zijn samengesteld door Wageninger Roeland Janssen.
VAN NORMANDIË NAAR WAGENINGEN:
FIETSEN IN HET SPOOR VAN DE VRIJHEID Roeland Janssen is zelf een fanatiek fietser. Menig zomervakantie brengt hij op het zadel door. Hij is bestuurslid geweest van Europafietsers, een stichting die langeafstandsroutes voor fietsers ontwikkelt. Toen Europafietsers een nieuwe route wilde publiceren rond het thema Tweede Wereldoorlog, wist Janssen dat hij deze moest gaan maken.
Rijnlandoffensief naar Wageningen. Dat laatste gebeurde onder invloed van Roeland Janssen. “Het oorspronkelijke plan was om de route te laten eindigen bij de Slag om Arnhem. Dat kon ik als Wageninger natuurlijk niet laten gebeuren. Daarom eindigt de route nu in Wageningen. In een aparte uitgave heb ik nog vier aparte routes van 60 kilometer in de omgeving beschreven. Die kunnen prima als dagtocht gereden worden.”
Vrijheid van top tot teen Drie jaar geleden begon Roeland met onderzoek naar een geschikte route. Regelmatig fietste hij in Frankrijk delen van al bestaande routes. Er bestaat al een Liberation Route, waaruit Janssen informatie haalde. “Het was een flinke klus, maar wel prachtig om te doen. Juist op de fiets voel je de vrijheid van top tot teen over je heen komen.”
Het boek ‘Spoor van de Vrijheid’ wordt ondersteund door digitale media. Via QR codes krijg je onderweg extra beeld- en geluidinformatie. Op de website RouteYou is de route ook digitaal te vinden. Het boek is voor € 22,50 te koop in de boekhandel en via www.europafietsers.nl.
1885 kilometer historie Spoor van de Vrijheid is een route van 1.885 kilometer, van de invasiestranden van D-Day tot het eind van de oorlog op 5 mei 1945. De route volgt de historisch gemarkeerde weg van de geallieerde legers onder leiding van generaal Patton. Deze eindigt in Bastogne. De fietsroute voert verder via de Slag bij Aken, de Operatie Market Garden en het
Gratis boekje voor lezers van Proef Wageningen Magazine Het boekje met de Wageningse routes is gratis verkrijgbaar bij Kniphorst Boekverkopers in de Hoogstraat. Dit geldt zolang de voorraad strekt en op vertoon van deze pagina.
59
59-PW4-Fietsen in het spoor van de vrijheid.indd 59
19-04-16 09:33
advertorial
ER WORDT WEER GEWERKT AAN TORCKDAEL Eind maart zijn bij Torckdael de bouwketen geplaatst door de aannemer. Het komende anderhalf jaar gaat de Woningstichting het braakliggende terrein tussen de Veerstraat en het Spijk vullen met een prachtig nieuw wooncomplex. Torckdael ligt op een unieke plek in Wageningen, op loopafstand van zowel de dijk en de uiterwaarden aan de ene kant en de binnenstad aan de andere kant. De eerste fase van Torckdael is in de zomer van 2014 opgeleverd en bewoond. In 2015 is het oude verzorgingshuis Rustenburg gesloopt. Nu begint de bouw van de tweede fase. Hier komen appartementencomplexen en eengezinswoningen, zowel in de koop- als in de huursector. Ook komen er 18 herenhuizen, die zijn sinds eind april 2016 te koop. De woningen in de tweede fase, hebben dezelfde uitstraling, gebruik van materiaal en afwerking als de woningen in fase 1. Alle woningen hebben drie woonlagen en een zolderverdieping. De woningen hebben een privé-daktuin met een berging boven de parkeergarage. Elke woning heeft een eigen parkeerplaats in de overdekte parkeergelegenheid.
Parkachtige omgeving Torckdael ligt centraal voor het Torckparck en de stadsgracht. De bestaande binnenstad is de inspiratiebron geweest. Met Torckdael wordt de gebogen vorm van de binnenstad verder afgemaakt. In het plan komt een aantal dwarsstraten en groene binnenpleinen. De parkachtige omgeving is met een waterpartij verder doorgezet in het plan. In Torckdael wordt parkeren zoveel mogelijk ondergebracht onder het gebouw of onder het dek tussen de gebouwen.
Duurzame wijk In heel Torckdael is gekozen voor een duurzame energievoorziening. Alle woningen en appartementen worden aangesloten op een warmte-koude opslagsysteem dat warm en koud water uit de bodem oppompt en de woningen verwarmt en koelt. De Woningstichting heeft hiervoor Ecovallei BV opgericht. Het beheer en de levering van deze energie gaat via Ecovallei. De achttien herenhuizen krijgen een hoge isolatiewaarde en ze worden tevens voorzien van zonnepanelen. Interesse om te wonen in Torckdael, of nieuwsgierig hoe de wijk er uit gaat zien? www.torckdael.nl. Op de website kun je alvast in 3D het eindresultaat bekijken.
Volg de bouw live Projectleider Ronald van der Haas is blij dat de bouw nu daadwerkelijk gaat beginnen. “Toch is er ook na de sloop van het verzorghuis Rustenburg al veel werk verricht. Zo is de grond, die vervuild was door de oude gasfabriek, volledig gesaneerd. Maar nu gaat het voor de buitenwereld zichtbare werk écht beginnen. Dat werk is trouwens elke dag live te volgen via de webcam op onze website www.torckdael.nl. En als je dan toch op de site kijkt, dan kun je ook alvast in 3D rondlopen en bekijken wat het eindresultaat wordt.”
60
60-PW4-advertorial Torckdael.indd 60
19-04-16 11:05
Op de grens van Renkum en Wageningen ligt landgoed Oranje Nassau’s Oord. Veel Wageningers kennen ONO, zoals het gebied in de volksmond heet, van het karakteristieke hoofdgebouw. Maar er is veel meer te zien. Frans Alberts is boswachter in dienst bij Zinzia Zorggroep, de huidige eigenaar van het landgoed. We krijgen een rondleiding over het circa 170 hectare grote terrein.
MET DE BOSWACHTER
over landgoed Oranje Nassau’s Oord
61
61-63-PW4-Met de boswachter over Oranje Nassau Oord.indd 61
19-04-16 11:05
Verspreid over het landgoed zijn diverse grote mierenhopen te vinden.
“Ik ben een echte houtboer”, lacht Alberts als we zijn kantoor verlaten om het landgoed te verkennen. De omgezaagde bomen die we zien, lijken dat beeld te bevestigen. Maar Alberts nuanceert zijn eigen uitspraak snel: “De bomenkap heeft een economische reden, met de opbrengst onderhouden we het landgoed. Maar tegelijkertijd houden we zo het bos gezond. Door kap en dunning ontstaat er natuurlijke verjonging. We beheren het bos met drie doelen; de teelt voor de opbrengst, de waarde voor de natuur en recreatie voor bezoekers.” Daarnaast heeft ONO een cultuurhistorische waarde. Statige panden met een verleden, een statige bomenlaan, oude kadasterpaaltjes en grafheuvels zijn hier mooie voorbeelden van.
Ommuurde Tuin Enkele percelen op ONO worden verpacht. Zo is er een imker actief en is iemand bezig om
een truffelkwekerij op te zetten. Een bijzondere plek is De Ommuurde Tuin die ligt in de historische moestuin van koning Willem III. De tuin wordt tegenwoordig gebruikt als biologische groentetuin en wordt omsloten door een muur. Voordat we weer terugkeren bij zijn kantoor, laat Alberts nog even de ijskelder zien. “Die mag nu niet open, want de vleermuizen ontwaken uit hun winterslaap.”
Huisregels Naast boswachter is Alberts ook toezichthouder op ONO: “Het is een opengesteld landgoed, dus wie bij ons te gast is moet zich gewoon aan de regels houden. Ik ben daar niet heel streng in, maar wie overlast veroorzaakt gaat wel op de bon. Honden moeten aan de lijn, paarden zijn niet toegestaan en uiteraard mag er geen rotzooi weggegooid worden. Verder is iedereen welkom. Er zijn ook diverse wandelroutes over ONO, bijvoorbeeld de NS wandelroute van Ede naar Wageningen en er liggen twee Klompenpaden.” Het werk van Alberts bestaat niet alleen uit het onderhoud en toezicht in het bos. Hij is voor een groot deel bezig met nieuwe ontwikkelingen op het landgoed van Zinzia. Zo is hij betrokken bij de nieuwbouwplannen. In 2017 moet begonnen worden met een nieuw halfrond gebouw aan de achterzijde van het huidige hoofdgebouw. Alberts denkt mee hoe de nieuwbouw het beste gaat passen in de huidige parkopbouw. Hier horen de aanleg van nieuwe tuinen en een verplaatsing van het park met de herten bij. “Er zijn dagen dat ik alleen maar op kantoor zit”, zegt Alberts. “Maar daarna moet ik er altijd even uit en ga ik rondstruinen over het landgoed. Dat is toch de mooiste baan ter wereld?”
62
61-63-PW4-Met de boswachter over Oranje Nassau Oord.indd 62
19-04-16 09:46
De houtkap is nodig voor de dunning en voor de financiële opbrengst.
De oude muur van De Ommuurde Tuin moest hoognodig gerestaureerd worden.
Klaar voor de kap.
Het karakteristieke hoofdgebouw was oorspronkelijk een sanatorium.
Geschiedenis Oranje Nassau’s Oord In 1639 kocht Willem van Raesfelt grond van het voormalige klooster in Renkum. Op dit land, tegen de oostflank van de Wageningse Berg, liet hij het eerste huis Cortenberg bouwen. Een latere bewoner veranderde de naam in Cortenburg. Tussen 1834 en 1839 is het huis verbouwd. In 1857 werd het gesloopt en aan de andere kant van de oprijlaan stond inmiddels een nieuw huis, Kortenburg genaamd. In 1881 kocht Koning Willem III landgoed Kortenburg van Graaf van Rechteren van Appeltern. Hij kocht het landgoed voor zijn veel jongere vrouw Koningin Emma en gaf het de naam Oranje Nassau Oord. Hij hoopte dat ze zich hier in het mooie landschap thuis zou voelen, want ze had heimwee naar haar geboorteplaats Hessen. Nadat het overlijden van Willem III in 1890, ging koningin-regentes Emma regeren in Den Haag. Ze gaf het landgoed vanwege de goede lucht een nieuwe bestemming als sanatorium voor tuberculoselijders. Naast het zomerpaleis werd het gebogen gebouw gebouwd, waarin de patiënten tochtvrij op de veranda’s konden revalideren. Tegenwoordig is het landgoed eigendom van Zinzia Zorggroep en is het een verpleeghuis voor circa 180 ouderen.
Statige lanen vormen de entree van het landgoed.
63
61-63-PW4-Met de boswachter over Oranje Nassau Oord.indd 63
19-04-16 09:47
Toen: Foto uit 1924 van de Oude Bennekomseweg, nu de Geertjesweg. (Foto: gem eentearchief Wageningen)
Straks: De nieuwbouw aan n aan de Nu: Sloop van de woninge
Geertjesweg.
de Lindenlaan is voor de zomer klaar.
De nieuwbouw behoudt de poortjes en hofjes.
64
64-65 PW4-Geschiedenis Patrimonium.indd 64
19-04-16 09:32
NIEUW HOOFDSTUK VOOR
Patrimonium
Terwijl aan de ene kant van Patrimonium aan de Geertjesweg nog gesloopt wordt, lijken de nieuwe huizen aan de andere kant op de Lindenlaan bijna klaar. In de wijk worden 158 huizen gesloopt. Circa 350 bewoners moeten anderhalf jaar op een andere plek wonen. Er komen 117 huurwoningen en 32 koopwoningen voor in de plaats. De eerste bewoners krijgen voor de zomer van 2016 de sleutel van hun nieuwe huis, eind 2017 moet het hele project afgerond zijn. De wijk Patrimonium stamt uit 1923. Het is gebouwd als een besloten wijkje. De woningen stonden in een typische lanenstructuur en vaak in woonerven. Het is van oudsher een knusse wijk met een informele sfeer en een groene uitstraling. Een gemengde wijk waar mensen elkaar goed kennen en een praatje maken op straat. Van 1978 tot 1980 was er voor het laatst een grote renovatie in Patrimonium. De laatste jaren was duidelijk dat er op zijn minst opnieuw een grote renovatie nodig was. Uiteindelijk bleek dat sloop en herbouw onvermijdelijk was.
Karakteristieke wijk: toen & nu Patrimonium blijft na de nieuwbouw een karakteristieke wijk met veel afwisseling en een groen karakter. Het nieuwe stedenbouwkundig plan heeft dan ook veel weg van de oude situatie. De wijk heeft nog steeds kenmerkende hofjes en het stratenpatroon blijft intact. Maar de sloop bood kansen om een aantal zaken te verbeteren. Zoals een andere afwisseling tussen woningen met een lage en hoge goot, het toevoegen van parkeerplaatsen en het herinrichten van de erven. Het Witmondplein blijft het echte hart van de wijk. De typisch groene sfeer van het tuindorp blijft behouden in de nieuwe situatie doordat de openbare ruimte veel plek biedt voor groen. Bestaande bomen zijn zoveel mogelijk ingepast.
Ingrijpend traject “Maar een nieuwe wijk is meer dan alleen stenen stapelen”, zegt Ellen Lamers. Zij is als woonconsulent namens de Woningstichting nauw bij het project betrokken. “Het slopen van hun oude woning en buurt is voor veel bewoners een ingrijpende gebeurtenis. Je moet je vertrouwde plek verlaten en maar hopen dat er iets moois voor terugkomt. Daarom hebben we vanaf het begin de bewonerscommissie betrokken bij de plannen. Samen met de Woningstichting, onafhankelijke adviseurs van de Woonbond en Solidez vormden zij een projectgroep. Het was toen nog niet eens duidelijk dat er daadwerkelijk gesloopt moest worden. De bewoners hebben constant inspraak gehad, via een afvaardiging van de bewonerscommissie. Bij de bouwplannen, de inrichting van de wijk, de keuze van de aannemer, maar ook bij het opstellen van een sociaal plan.”
Inbreng bewoners Marjolein Bassie-Neeleman maakte namens de bewonerscommissie al die jaren deel uit van de projectgroep. Zij vindt dat de inbreng van de
bewoners belangrijk is geweest. “Wij wisten wat er leefde in de wijk en konden dus bepaalde dingen aangeven waar de andere partijen niet aan dachten. Het onderlinge vertrouwen groeide en ik durf te stellen dat de wijk beter is geworden door onze input. Ik was eerst tegen sloop. Maar als ik nu de nieuwe huizen zie, moet ik bekennen dat het mooi is geworden. Zelf kom ik terug in de tweede fase, eind volgend jaar. Ik verwacht dat ik daar weer met plezier ga wonen.”
Thuis voelen? De familie Ravestijn is daar nog niet zo zeker van. “Dat ik uit mijn oude huisje moest, voelde als een amputatie”, zegt meneer Ravestijn. “Ik woonde sinds 1967 in hetzelfde huis aan de Geertjesweg. Ik ben er opgegroeid, getrouwd, mijn ouders zijn er overleden, er liggen veel herinneringen. We kunnen niet op dezelfde plek terugkeren, gelukkig krijgen we op de nieuwe plek wel dezelfde buren. Het nieuwe huis zal best mooi worden, maar we moeten maar afwachten of we ons er weer net zo thuis gaan voelen.” Ellen Lamers begrijpt deze reactie. “Het mooiste zou zijn dat iedereen over een paar jaar zegt dat het echt mooi is geworden, nog steeds onze wijk Patrimonium, maar dan wel opgefrist en in een nieuw jasje. De sfeer en gezelligheid van vroeger met een betere openbare ruimte en meer comfort in de woningen. Ongeveer 60% van de bewoners keert terug. Dat is voor projecten als deze een hoog percentage, dus dat toont het vertrouwen dat ze hebben in de toekomst.”
Tentoonstelling en boek Van eind mei tot eind augustus is in Museum De Casteelse Poort een tentoonstelling over Patrimonium. De tentoonstelling laat een aantal Patrimonium Portretten zien, gemaakt door Marieke en Anna van Diepen. Op andere plekken in Wageningen hangen meer Portretten. Hier is het verhaal van de bewoners van Patrimonium te bekijken en te lezen; wat bond hen aan hun huis en aan de wijk. De tentoonstelling biedt ook alvast een voorproefje van de verzamelde herinneringen, verhalen en foto’s van de bewoners van Patrimonium over de geschiedenis van hun wijk. Deze verhalen en foto’s hebben een plaats gekregen in een boek over Patrimonium dat half augustus verschijnt. Het boek is gemaakt door een groep bewoners, in samenwerking met Judica Lookman, Solidez en de Woningstichting.
65
64-65 PW4-Geschiedenis Patrimonium.indd 65
19-04-16 09:32
Like & Win Proef Wageningen Magazine gaat verder dan papier. Digitaal kun je ons vinden op www.proefwageningen.nl/magazine en we zijn actief op Facebook en Twitter. Daar houden we je op de hoogte van toeristisch nieuws, interessante weetjes, leuke winacties en aantrekkelijke aanbiedingen!
1X
COLUMBUS PROEFPAKKET Columbus is een paradijs voor de culinaire levensgenieter. Versgemalen koffie, losse bladthee, handgemaakte bonbons en bijzondere olijfolie. Je vindt er ook espressoapparaten, theepotten, kookboeken, aardewerk, porselein, pastamachines, kruiden, chocoin mei lade, kookaccessoires, delicatessen en nog veel meer. Geniet er van een heerlijke cappuccino, thee of latte macchiato met een huisgemaakte brownie of cheesecake. Om kennis te maken met al dit lekkers, mogen wij een proefpakket t.w.v. € 25 weggeven. www.columbuskoffie.nl
in augustus
12 CUPCAKES VAN JULIA’S CAKES
1X
BOEK: GELOPEN KAARTEN – WAGENINGEN ROND 1900 ‘Gelopen kaarten’ zijn beschreven en verstuurde prentbriefkaarten. Rond het begin van de vorige eeuw was het versturen van deze kaarten uitermate populair – ook bij toeristen die in Wageningen verbleven. Bijzonder is dat de achterkant van de kaart toen uitsluitend bestemd was voor adressering en de afzender dus op de voorkant zijn of haar boodschap kwijt moest. De combinatie van afbeelding en geschreven tekst geeft een heel persoonlijke sfeertekening van het Wageningen van destijds. in juni Wim Huijser en Harry Harsema maakten een selectie van 133 gelopen kaarten. Dit door Uitgeverij Blauwdruk uitgegeven boek is het meest complete overzicht van afbeeldingen van Wageningen ruim honderd jaar geleden.
1X
VOLG JIJ PROEF WAGENINGEN OP FACEBOOK? DAN MAAK JE KAN S OP ONDERSTAAN DE PRIJZEN!
Julia’s Cakes bakt met groot plezier de heerlijkste klassiekers zoals ambachtelijke appeltaarten, grote Amerikaanse cheesecakes, originele brownies en Franse macarons. Maar ook moderne taarten naar eigen ontwerp – volgens de nieuwste (gezonde) trends – zitten in het assortiment. Zin een kopje koffie met ’n taartje? Loop dan even binnen in het zoetroze pand in de Hoogstraat. Onder de lezers van Proef Wageningen Magazine geven zij een assortimentspakket van 12 heerlijke cupcakes weg. www.juliascakes.nl
PROEVERIJ- 2X in LUNCH september VOOR TWEE BIJ ROBUUST De missie van Restaurant Robuust? In Wageningen een heerlijke plek bieden waar je lekker en gezond iets kunt eten en drinken en elkaar kunt ontmoeten. Robuust kiest voor zoveel mogelijke eerlijke, verse en duurzame producten. Het liefst werken wij met seizoensgebonden en lokale producten van onze plaatselijke leveranciers of uit de groentetuin van familie en vrienden. Robuust is er voor lunch, diner, hightea en borrel. Proef Wageningen Magazine mag 2x een proeverijlunch voor twee personen weggeven. www.restaurantrobuust.nl
HEERENSTRAAT THEATER CADEAUBONNEN
1X in juli
Met deze cadeaubonnen van het Heerenstraat Theater ontvang je twee kaartjes voor een film naar keuze en een drankje in de pauze. Ideaal dus om een vriend(in) of familielid te trakteren op een avondje film. Benieuwd wat er te zien is? Op de website van het filmtheater vind je de actuele films, maar ook de verwachte films en diverse events en specials! Bekijk, beleef & bewonder! www.heerenstraattheater.nl
- De prijzen worden maandelijks verloot onder alle volgers van www.facebook.com/proefwageningen - De winnaars worden bekend gemaakt via www.facebook.com/ proefwageningen - Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd
66
66-PW4-Like&win.indd 66
18-04-16 13:33
Teckle: de innovatieve neus van Rabobank Vallei en Rijn. www.teckle.nl Een innovatie succesvol in de markt zetten vraagt om een goed plan en een lange adem. TECKLE, de INNOVATIESERVICE van Rabobank Vallei en Rijn, helpt STARTERS ĂŠn ERVAREN ONDERNEMERS om dat te realiseren. We zijn SPARRINGPARTNER, ADVISEUR en CRITICUS, met een OMVANGRIJK NETWERK. Als bancaire dienstverlener is Teckle net zo innoverend als de vernieuwers waar wij ons op richten. Niet bang om de nek uit te steken en gedreven om samen met u nieuwe uitdagingen aan te gaan. MEER WETEN? Kijk op: www.teckle.nl