MONA BU KAPAĞIN ARKASINDA
46
SAYI 1 2012
SAYI 1 2012
Mona Lisa tablosunda betimlenmiş olan kişinin kimliği kesinlikle belirlenememiş olmasına karşın; sanat tarihçileri, modelin kimliği ile ilgili pek çok fikir yürütmüş ve iddialarda bulunmuşlardır.
47
48 Elimizdeki Bilgiler: Leonardo da Vinci’nin ünlü eseri Mona Lisa’nın esrarengiz gülümsemesinin, yeni doğum yapmış bir annenin gülümseyişi olduğu bildirildi.
Uzmanlara göre, tablo Mona Lisa’nın ikinci oğlunun doğumuna ithafen yapıldı.
Kızılötesi yansıma tekniğini de kullanan araştırmacılar, ayrıca nam-ı diğer Jokond’un saçlarının serbest bırakılmamış olduğunu ve başın arkasında topuz yapılarak toplanmış olduğunu fark etti.
SAYI 1 2012
Kanada ulusal araştırma konseyi uzmanları, Louvre müzesi yönetiminin isteğiyle tabloyu üç boyutlu renkli lazer taramasından geçirerek rapor hazırladı. Araştırma sonunda, Mona Lisa’nın o zamanlar genellikle hamile ya da yeni doğum yapmış kadınların kullandığı çok ince ve saydam bir tülle boynundan aşağısını örttüğü anlaşıldı.
Da Vinci’nin tablosunda ayrıca hiçbir fırça izi de belirlenemedi. Tabloda çok ince ve yekpare boya tabakası bulunduğu anlaşıldı. Eserde hiçbir parmak izi de tespit edilmedi, oysa bazı uzmanlar, sanatçının tabloyu parmaklarını kullanarak yaptığına inanıyordu.
SAYI 1 2012
Şimdiye kadar Jokond’un saçlarının serbest olduğu düşünülüyordu. Saç topuzu, tarihçileri şaşırttı, zira Rönesans’ın bu tür saç bağlama tarzı kötü kızlara mahsustu, oysa Mona Lisa iyi bir aileden geliyordu ve bir ipek tüccarının karısıydı...
Bell Laboratuvarlarından, Dr. Lillian Schwartz Mona Lisa’nın, Leonardo’nun kendi-portresi olduğu fikrini ortaya atmıştır. Bunu savı ortaya atarken dayandığı kanıtlar, sayısal analizler yardımı ile elde edilen, Leonardo da Vinci’nin ve tablodaki modelin yüz özelliklerinin aynı olduğununa dair sonuçlardır.
Uzmanlar, tabloda da Vinci Şifresi romanındaki gibi bir esrar bulunmadığını da belirterek, eserin sadece Da Vinci’nin maharetini gözler önüne serdiğini vurguladı.
Bütün bunlara baktığımızda gördüğümüz tablo şudur: Leonardo Usta, Mona Lisa ile büyük bir aşk yaşamış. Hem de kadın evli, yani yasak aşk. Lisa’nın ikinci çocuğunun babası da elbette ki Usta’mız olmalı. Tabi bundan sonra bir yorum yapamıyoruz. Çocuk yaşadı mı?, Leonardo Usta çocuğunu kucağına aldı mı? vs. Mona Lisa’nın saç topuzunun fahişe modelinde olması bir sembol, bir işaret. Lisa’nın Usta’mıza poz verirken takındığı o muzip ve gizemli gülümsemenin sırrı; gizli bir şey yapıyor olmasından kaynaklanıyor. Ve bir ressam bu anları tarihe geçiriyor. Milyonlarca insan bu kadını tanıdı ve tanımaya devam ediyor.
49
50 Dikkatimizi çeken bir diğer hadise de Mona’nın arkasındaki manzarının anlamı çözmek oldu. Mona tüccar olan kocasından vakit buldukça kurtulmakta ve soluğu Leonardo Usta’nın yanında almaktadır. Muhtemelen bu manzara Mona’nın geldiği yönün manzarası olmalı.
Başka bir açı
wikipedia
Mona’nın soylu bir aileden geldiği eğer bir uydurmaysa, bunu tazgahlayan Usta’mızın bağlı olduğu masonik bağlar olmalıdır. Mona aslında sıradan bir fahişeydi. Ancak Da Vinci Usta, gönlünü kaptırmıştı bi kere. Dahi erkeklerin, karşı cinsle olan iletişim problemlerinin tipik bir modeli olabilir: Birlikte olduğu fahişeye aşık olma ve ona derdini tasasını anlatma, açılma sendromu. Hayat mektebinden mezun olmuş fahişe de, bu dahilerin saflığını sevmekte, kendisine değer verildiğini hissetmektedir. Gülümseme bununla da ilgili olabilir belki…
SAYI 1 2012
Destekleyici bilgiler: Da Vinci’nin Fiziksel temastan hoşlanmadığı iddia edilir: “Üreme faaliyeti ve bununla bağlantılı olan her şey o kadar iğrençtir ki insanlar hoş yüzler ve duygusal eğilimler de olmasa kısa sürede yok olacaktır” sözü daha sonra Sigmund Freud tarafından analiz edilmiş ve Freud, Leonardo’nun frijit olduğuna hükmetmiştir.
Leonardo’nun genç erkeklere olan ilgisi 16. yüzyılda da tartışma konusu olmuştur. 1563’te Gian Paolo Lomazzo tarafından yazılan “Il Libro dei Sogni”de (Düşler Kitabı) yer alan “l’amore masculino”daki (erkek aşkı) kurmaca bir diyalogda, Leonardo başkahramanlardan biri olarak yer almış ve “Biliniz ki erkekler arasındaki aşk çeşitli arkadaşlık duygularıyla erkekleri biraraya getiren bir erdemdir. Bu durum onları daha erkeksi ve yürekli hâle getirir” sözü Leonardo’nun ağzından verilmiştir.
D
İKKATİMİZİ
wikipedia
SAYI 1 2012
CELBETTİ! aradaki farkı bulun
Araştırmalarımız sırasında bu screenshot’a rastladık. Mona’nın tablosu 1503’te yapılmış. Solda gördüğünüz Vaftizci Yahya ise 1513-16. Büyük Üstad kendini mi tekrar etmiş yoksa aşkı mı alevlenmiş?
51