ISSN: 2083-0009
technika i technologia w przemyśle spożywczym
O światowym rynku soków i polskiej specyfice – Adam Siekacz, DSM Food Specialties
forum technologii
cena 54 PLN w tym 8% VAT
Z Jackiem Migrałą, prezesem zarządu Hochland Polska rozmawiamy o rynku mleka w Polsce.
serowarskich
3/2012 (7) LATO
Ranking pszeniczniaków Rafała Kowalczyka
25-26 października 2012
www.apbiznes.pl
Czysta, nadająca się do picia woda Od ponad pół wieku EUROWATER dostarcza kompletne systemy do oczyszczania wody. Dla wielu ludzi, niezależnie czy pobieramy wodę z ujęć podziemnych czy powierzchniowych, jakość wody wymaga poprawienia. EUROWATER posiada wiedzę i doświadczenie niezbędne do stworzenia optymalnego rozwiązania.
EUROWATER Spółka z o.o. Ul. Izabelińska 113, Lipków PL 05-080 Izabelin (Warszawa) Tel.: +48/22/722-80-25 info@eurowater.pl www.eurowater.pl
EUROWATER Spółka z o.o. ul. Mydlana 1 PL 51-502 Wrocław Tel.: +48/71/345-01-15
II FORUM TECHNOLOGII BROWARNICZYCH REDAKCJA ul. Skłodowskiej-Curie 42, 47-400 Racibórz tel. 32 726 79 47, fax 32 720 65 85 redakcja@bitubi.pl
Patron forum
RADA PROGRAMOWA Lech Maryniak Adam Pawełas (Carlsberg Polska) Ireneusz Plichta (ProEko) prof. Janusz Wojdalski (SGGW) prof. Zygmunt Zander (UWM) REDAKTOR NACZELNA Aleksandra Wojnarowska tel. 535 094 517 SEKRETARZ REDAKCJI Janusz Zakręta tel. 608 664 129 PRACOWNIA GRAFICZNA PROGRAFIKA.com.pl DRUK Drukarnia Wydawnictwa NOWINY ul. Olimpijska 20, 41-100 Siemianowice Śl.
Partner Główny
WYDAWCA Agencja Promocji Biznesu s.c. ul. Skłodowskiej-Curie 42, 47-400 Racibórz tel. 32 726 79 47, fax 32 720 65 85 www.apbiznes.pl
Partnerzy Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń oraz za treść i poprawność artykułów przygotowanych przez niezależnych autorów. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych. Kwartalnik. Nakład: do 2 000 egzemplarzy
ZAWSZE W CENTRUM WYDARZEŃ BROWARNICZYCH Generalny Patron Prasowy
p ole c a
lis topad
2012
II Konfe rencja Nauko wo-Te chnicz
na
www.apbiznes.pl
Bezpiecz eńst wo Prod ukcji i Prac y w Prze myś le Spo żyw czym
@
or g a niz at or: konferencje@bitubi.pl
p ole c a
listopad
2012
Patronat Medialny:
Patronat naukowy:
NOWOCZ ESNE UKŁADY KOGENER ACJI W ENERGET YCE I PRZEMY ŚLE
@ o
r: r g a niz at o
kon fere ncje @bi tubi.pl
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Instytut Technologii Fermentacji i Mikrobiologii Politechniki Łódzkiej
Katedra Bezpieczeństwa Żywności Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Jakość żywności polskim dobrem narodowym
spis treści 5
przetwórstwo owocowo-warzywne Zasługujemy na więcej – Rozmowa z Adamem Siekaczem
Aleksandra Wojnarowska redakcja@bitubi.pl
Koko koko „Warka” spoko – relacja z konferencji w Warce
N
a majowym Festiwalu Dobrego Piwa we Wrocławiu, podczas rozmowy z domowymi browarnikami, dotarło do mnie coś – wydaje się teraz – oczywistego. Otóż domowi browarnicy nie ograniczają się do złocistego trunku. Popróbowali już produkcji piwa, sami robią domowe przetwory, teraz nastał czas domowego sera. Zaskoczona byłam wiedzą technologiczną na temat produkcji sera panów informatyków, prawników i innych, którzy na festiwalu pojawili się po prostu w barwach browarników –amatorów. A ser – wiadomo, do piwa pasuje. Doskonale zrozumiał to Spomlek, który pojawił się, jako pierwszy producent sera, na dedykowanej imprezie. Pewnie domowych serowarów będzie mniej niż browarników, zjawisko jednak samo w sobie jest ciekawe. Pojawia się bowiem coraz większa i bardziej świadoma grupa konsumentów sera, budująca, przy pomocy tzw. marketingu szeptanego, kulturę sera w Polsce.
Czy ktoś policzy nasze jabłka? – relacja z konferencji KUPS
11
browarnictwo Szkoła Technologii Fermantacji A.D. 2012 Opracowanie Aleksandra Wojnarowska PSZENICZNIAK Weissbier – Rafał Kowalczyk Subiektywny przegląd pszeniczniaków Rafała Kowalczyka Pamiętaj browarniku o forum w październiku – Aleksandra Wojnarowska
20
Jesteśmy cenionym producentem żywności w Europie, dbajmy o to nasze narodowe dobro. Wystarczy przecież kilku nieuczciwych producentów, aby popsuć wizerunek konkretnego produktu. Niedoścignionym – jak na razie - przykładem samokontroli branży jest Dobrowolny System Kontroli Soków i Nektarów, wdrożony już dawno temu przez Krajową Unię Producentów Soków. Czy wiecie Państwo że jakość naszych soków jest najwyższa w Europie? I nie jest to bynajmniej kolejne wyróżnienie, przyznawane kolegom przez kolegów, a wynik rzetelnych laboratoryjnych badań.
zarządzanie Zarządzanie projektem instalacji nowej linii produkcyjnej – ujęcie operacyjne – Lech Maryniak mleczarstwo - dodatek specjalny
Rozmawiajmy o jakości, rozmawiajmy o technologiach. Zasypianie gruszek w popiele, pomijanie milczeniem oczywistych „wpadek” naszych kolegów absolutnie nie służy interesom branży. Kto, jeśli nie producenci, ma kształtować odpowiedni wizerunek produktów? Dbałość o jakość i smak służyć będzie przecież wszystkim bez wyjątku.
forum technologii
Wspomnień czar – 20 lat minęło... Sympozjum Technika i technologia w przemyśle mleczarskim Chcemy być krok przed konkurencją Z Jackiem Migrałą, prezesem zarządu, dyrektorem generalnym Hochland Polska rozmawiamy o rynku mleka w Polsce. ULMA Packaging ponad 50 lat doświadczenia w produkcji maszyn pakujących – Piotr Kosik Nowe metody filtracji wody w przemyśle mleczarskim System filtracji membranowej Pall Aria – dr Marek Jastrzębski
serowarskich
Tematy przewodnie Forum: •
Rynek sera w Polsce i na świecie
•
Aspekty odżywcze serów
•
Mikrobiologia produkcji
•
Produkty uboczne przy produkcji sera
•
Nowe technologie produkcji
25-26 października 2012 www.apbiznes.pl
O światowym rynku soków i polskiej specyfice rozmawiamy z Adamem Siekaczem, menadżerem marketingu rynku światowego w dziale Food & Beverage firmy DSM Food Specialties.
Zasługujemy na więcej Kiedy myśli Pan o polskim przetwórstwie – jakie pojawiają się skojarzenia? Pozytywne, negatywne?
Mam niesamowicie mieszane uczucia. Z jednej strony mamy olbrzymi potencjał jeśli chodzi o wielkość produkcji, gonimy także innych pod względem spożycia soków. Mamy wybitnych fachowców i wielu zdolnych menadżerów, z którymi dane mi było współpracować. Z drugiej strony, za granicami
trzech spotkałem przedstawicieli tylko jednej polskiej firmy produkującej koncentraty. Cieszy fakt, iż mówimy o polskiej firmie, smuci, że tylko o jednej. Z czego to może wynikać?
Być może z nieudolności naszej autopromocji. Być może nie jesteśmy reprezentowani w odpowiedni sposób albo wystarczająco silni.
naszego kraju ten potencjał nie jest
Co należałoby zrobić aby budować naszą pozycję?
doceniany tak, jak powinien. Albo może
Nie reprezentuję samego przemysłu i
inaczej: nie jest dostatecznie promowany
możliwe, że nasz przemysł nie potrzebuje
i przedstawiany tak, jak na to zasługuje.
silniejszej reprezentacji w różnego rodzaju
Jak to? Przecież liczby mówią same za siebie: jesteśmy drugim producentem koncentratu jabłkowego na świecie!
organizacjach, stowarzyszeniach. Nie wiem jaki jest stan na dzień dzisiejszy ale na pewno jeszcze dwa lata temu nie było żadnego Polaka we władzach
Adam Siekacz: To, że wybudowano dużo hal do przechowywania jabłek i zainwestowano środki, nie oznacza wcale, że za tym kryje się jakaś logika w szerszym zakresie. To jest chęć wyrwania większego kawałka tortu dla siebie
Li czby to je dn o, te g o a b so -
jakiejkolwiek ważnej organizacji mię-
lutnie nikt nie neguje. Nasz rynek
dzynarodowej, która reprezentowałaby
jest interesujący zresztą nie tylko ze
ten biznes. Czy to w IFU czy AIJN, czy
względu na przetwórstwo jabłka.
to dotyczy komisji technicznej, czy
I o tym się czasami mówi. Szkoda
legislacyjnej czy jakiejkolwiek innej.
tylko, że nie mówimy o tym sami i
Nie chciałbym popadać w nadmierną
nie mówimy zbyt głośno. Mało wi-
krytykę, bo być może nie mam pełnej
dać naszych przedstawicieli. Nasz
wiedzy na dzień dzisiejszy, ale jest dla
potencjał – moim zdaniem – nie jest
mnie co najmniej dziwne, że jesteśmy
dostrzegany. Przykro mi to mówić. Od
drugą potęgą na świecie a nasz status
kilku lat jestem obecny, z racji pełnio-
jest taki a nie inny. Na przykład turecka or-
nych funkcji, na większości istotnych
ganizacja MEYED, odpowiednik naszego
Chciałbym być dobrze zrozumiany.
imprez międzynarodowych w Europie
KUPS, takowych przedstawicieli posiada
To zupełny przypadek, że akurat Turcję
i na innych kontynentach. Na ostatnich
i widzialna jest. Turcja jest z pewnością
podałem jako przykład. Ale to świetny
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
krajem o olbrzymim potencjale, jednak tamtejszego rynku nie da się w żaden sposób z nami porównać, ani pod względem produkcji ani konsumpcji. To my jesteśmy potęgą. A jednak to oni są na tyle przebojowi, że są reprezentowani. To mnie zastanawia. W Turcji też z pewnością zachodzą procesy konsolidacji.
3/2012
5
przetwórstwo owocowo-warzywne
rozmowa numeru przykład jak ten kraj jest reprezentowany
jest zdominowane przez kilka kon-
i promowany na zewnątrz, między innymi
cernów o zasięgu globalnym. To jest
w trakcie międzynarodowych spotkań
przemysł, który ulega ciągłej konsoli-
branży. Pomimo, iż jego produkcja
dacji, więksi „połykają” mniejszych i ten
i konsumpcja są, w porównaniu z nami,
proces będzie trwał nadal. I możliwe,
dramatycznie niskie.
że taka reprezentacja naszego kraju nie jest potrzebna bo i tak decyzje zapadają gdzie indziej… Oczywiście,
Czy to może wynikać z polskich kompleksów?
należy docenić to, co wprowadziły do
Te firmy z pewnością są reprezentowane przez swoich menadżerów od marketingu czy sprzedaży…
Ale oprócz światowych graczy istnieje w naszym kraju wiele innych, polskich firm, które przetrwały i chcą iść dalej do przodu. Kto im zabroni być obecnym a jednocześnie obniżać koszty tej obecności poprzez właśnie organizowanie się?
Nie posądzam moich kolegów
naszego przemysłu firmy o zasięgu
o jakiekolwiek kompleksy. Możliwe, że
globalnym. To dzięki tym inwestycjom
sytuacja wynika z naszej słabości jeśli
funkcjonuje wiele zakładów produk-
chodzi o organizowanie się i dążenie do
cyjnych, które w innym przypadku
tego, abyśmy mieli inną pozycję, inną
po prostu by upadły. Te firmy wniosły
To jest szersze pytanie. Jesteśmy
siłę przebicia.
know-how, podniosły standardy ryn-
– że tak powiem – między młotem
kowe, to one wytyczają trendy i są
a kowadłem. Wiadomo, że nasz koncen-
w stanie podjąć ryzyko.
trat jabłkowy posiada pewną specyfikę,
Z drugiej strony prawda i realia rynku są takie, że polskie przetwórstwo
ęć
więcej zd j
To pytanie pozostanie otwarte. Jaki jest – Pańskim zdaniem – wizerunek naszych produktów?
w na w w.ap
Koko koko „Warka” spoko
zn bi
es.pl
Daniel Olszewski, Mariusz Kowalczyk oraz Adam Siekacz – organizatorzy konferencji w Warce
Okrągłą, piątą rocznicę konferencji w Warce świętowali Daniel Olszewski (Flott weg), Adam Siekacz (DSM) oraz Mariusz Kowalczyk (Fructopol) – pomysłodawcy i organizatorzy imprezy, oczywiście w towarzystwie kilkudziesięciu stałych uczestników obrad. W tym roku goście, po serii merytorycznych wykładów, otrzymali tematyczne koszulki i rozegrali szereg piłkarskich potyczek. Atmosfera była wyśmienita. Spośród szeregu interesujących wystąpień nas zainteresowały szczególnie te dotyczące światowego rynku i trendów.
6
3/2012
Okazuje się, że około 40% wyprodukowanej żywności dziś po prostu wyrzucamy, gdy tymczasem nasze zasoby wody pitnej i energii zmniejszają się w zastraszającym tempie. Do tego dochodzi rosnąca liczba ludności na świecie – do 2050 roku potrzebować będziemy o 50% żywności więcej. Najprostsze rozwiązanie, które nasuwa się samo: mniej wyrzucać. Ale czy potrafi my jeszcze żyć skromniej? Przeciętny Chińczyk wypija rocznie 0,6 litra soku, przeciętny Rosjanin 21 litrów. W obu przypadkach tamtejsi producenci
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
mamy silną pozycję na rynku, na którym
jest mało innowacyjna. Możliwe, że jest
też raczej w krajach ościennych a nie
jesteśmy i będziemy ważnym graczem.
to dosyć drażliwe stwierdzenie, ale tak
Europie Zachodniej.
Ale to jest tylko koncentrat, czyli produkt
to widzę.
masowy. Bo co innowacyjnego można wprowadzić do produkcji koncen-
Koncentrat, na którym stoi nasz
Co innego produkcja soków zagęszczonych a co innego soków do picia.
przemysł, stał się produktem masowym, stał się na całym świecie pewnego rodzaju wypełniaczem, platformą do
tratu? Produkcja oparta jest głównie
Mamy problem – gdyż nasza pro-
sporządzania innych soków. Oczywiście,
o inwestycje, o to, jak nowoczesne
dukcja stoi nie na markach, tylko na
są jakieś nieśmiałe próby produkowania
maszyny są zainstalowane, o to, że
koncentratach. Są przecież światowi
soków NFC, soków mętnych, ale umów-
przy pomocy biochemii, nowoczesnych
gracze, którzy nie produkują własnego
my się: to cały czas nie jest masowy
preparatów, można wycisnąć z jabłka
koncentratu i są obecni dosłownie
biznes i cały czas nie jest masowa
wszystko, co się da. Pewnych granic
wszędzie. Nie trzeba produkować
konsumpcja.
już nie przeskoczymy. Natomiast
koncentratu aby sprzedawać soki. Nie
Sztuka polega na tym, aby dziś
z innowacyjnością to niewiele ma
mamy marek produktów gotowych, które
podjąć pewne działania. Żeby wyobrazić
wspólnego. I tu jest problem: co dalej?
w zdecydowany sposób przebijałyby się
sobie, w którym miejscu będziemy
W którym kierunku to ma iść? Niestety,
na rynkach obcych, może z wyjątkiem
za 15 lat. Będzie nam niesamowicie
jesteśmy w branży, która sama w sobie
marek dwóch rodzimych firm, ale to
ciężko. To samo zresztą dotyczy rynku
Stanisław Borowiec mówił o obróbce enzymatycznej i zaletach poszczególnych rozwiązań technologicznych
Barbara Groele przedstawiła szereg działań realizowanych przez Krajową Unię Producentów Soków w zakresie promocji spożycia soków
soków stawiają na zwiększanie rentowności zakładów – wszyscy działają wszak na globalnym rynku i liczą się ze światowymi trendami. A kierunki są takie, że będzie drożej. Zresztą drożej już jest, ale to nie koniec podwyżek. Spadek spożycia soków to światowy trend, przełamany na razie jedynie w Azji. Organizatorzy konferencji skupili się więc na technicznych i technologicznych rozwiązaniach, mających pomóc w obniżeniu kosztów produkcji. Podejmowano kwestie rentowności inwestycji, zwiększania elastyczności produkcji, nowych metod
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
Barbara Sokołowska zachęcała zebranych do wykorzystywania w praktyce potencjału polskiej nauki
produkcji soków oraz biotechnologii w służbie przetwórstwa owoców i warzyw. Barbara Sokołowska zachęcała zebranych do wykorzystywania w praktyce potencjału polskiej nauki i praktycznego wdrażania wypracowanych projektów. Podjęła temat m.in. innowacyjnych metod utrwalania soków, jak wysokie ciśnienie nadkrytyczne czy pulsujące pole elektryczne. Kwietniowa konferencja w Warce zapisała się na stałe w kalendarzu technologów.
3/2012
7
przetwórstwo owocowo-warzywne
rozmowa numeru chińskiego i całej branży, która zajmuje
tamtejszych producentów koncentratu.
zarobić. Rozmawiamy o tym nie po
się przetwórstwem jabłek na koncentrat.
No i stało się niemożliwe, czyli chiński
raz pierwszy. Zawsze znajdzie się
koncentrat stał się droższy od naszego.
ktoś, kto zapłaci grosz czy dwa grosze
Może zatem lepszym rozwiązaniem jest sprzedaż naszych doskonałych, świeżych jabłek?
Tylko w tym zakresie, w jakim rynek będzie w stanie to przyjąć. Z tego, co dowiedziałem się niedawno na kongresie
więcej, aby produkować koncentrat. W Polsce zdolności przechowalnicze wynoszą już 1,2 miliona ton, z czego 600 tys. ton w atmosferze kontrolowanej. To zmienia całkowicie nasz rynek.
Z drugiej strony mamy wolny rynek więc może nie ma tu miejsca na żadne platformy współpracy. I chyba się należy z tym pogodzić.
w Singapurze, zdolności do przecho-
Tutaj nie ma żadnej spójności. To,
wywania jabłka w Chinach wynoszą już
że wybudowano dużo hal do przecho-
8 milionów ton. To jest nieprawdopo-
wywania jabłek i zainwestowano środ-
Nie tyle kłócą, co po prostu nie
dobne, co przez ostatnie 10 lat wyda-
ki, nie oznacza wcale, że za tym kryje
ma jabłka dla przetwórstwa. Tam jest
rzyło się w Chinach. Na 28 milionów ton,
się jakaś logika w szerszym zakresie.
zupełnie inna dynamika łańcucha do-
które są zrywane z drzew, 8 milionów
To jest chęć wyrwania większego
staw. W Polsce 40 do 50% jabłka,
można przechować w luksusowych
kawałka tortu dla siebie, co z punktu
w zależności od sezonu, jest przerabiane
warunkach. Zainwestowano olbrzymie
widzenia przedsiębiorcy jest zrozumia-
na koncentrat a w Chinach jest to od 12
środki w nowoczesne chłodnie, co
łe. Jednak z punktu widzenia zgodnego
do 14%. Musimy o tym pamiętać. Mimo,
z kolei, podobnie jak u nas, w połączeniu
zagospodarowania tego co mamy, już
iż tam się produkuje 10 razy więcej
z lepszymi cenami za jabłko konsump-
niestety nie. Wydaje się, że początek
jabłka niż u nas, to do przetwórstwa
cyjne, jest główną przyczyną problemów
roku 2012 w Polsce był na to niezłym
wpada „zaledwie” cztery razy więcej.
przykładem: najpierw na początku se-
A zainstalowane moce przetwórcze są
zonu przetwórczego była – jak co roku
prawie dwukrotnie większe...
Czy w Chinach się kłócą i nie potrafią dogadać?
– dyskusja pomiędzy producentami a przetwórcami co do tegorocznych cen. Jednocześnie zainstalowane moce
Adam Siekacz ukończył studia inżynierskie na Politechnice Łódzkiej oraz studia MBA na Uniwersytecie Warszawskim. W DSM Food Specialties B.V. jest odpowiedzialny za światowy marketing enzymów używanych w przetwórstwie owoców i warzyw, równolegle pełni rolę dyrektora zarządzającego i członka zarządu DSM Food Specialties Poland. Jego pasją jest muzyka (otrzymał niedawno propozycję prowadzenia autorskiego programu radiowego) oraz sport. Systematycznie gra w piłkę ręczną oraz tenisa. Żonaty, ojciec dwóch synów.
8
3/2012
Czym zatem żyje światowy rynek soków?
przetwórcze są tak wysokie, że nigdy
Zwraca się uwagę na perełki, czyli
nie będą wykorzystane. Ktoś te ceny
rynki wschodzące typu Indie czy Azja
w końcu podbija, bo musi produkować, a
Wschodnia, gdzie w dalszym ciągu jest
w lutym czy marcu w chłodniach
tendencja do spożywania świeżych,
zostaje tyle jabłek, że i tak są „rzucane”
nieprzetworzonych soków na ulicy.
na rynek i historia się powtarza. Chyba,
Cała sztuka będzie polegała na tym,
że akurat mamy kryzys spowodowa-
aby to zapakować, sprzedać i żeby to
ny mrozem i jabłka nie ma. Dopóki
było trwałe. To już się zaczyna dziać.
nie spojrzy się kompleksowo na ten
Najwięksi gracze już oczywiście tam
cały łańcuch, to co roku ktoś będzie
są. Więcej uwagi zwraca się na kraje
narzekał i ktoś się będzie cieszył.
z tak zwanej grupy N-11 czy oczywiście
To trwa od lat a życie toczy się dalej.
BRIC. Nie widzę żadnej nowej gwiazdy w tym sezonie, nie pojawiły się też nagle supernowoczesne rozwiązania, które
Czyli taka nasza polska specyfika?
mogłyby zdominować rynek.
Takie polskie piekiełko: może ja
Nowością jest wprowadzenie kilka
nie zarobię ale ty również nie zaro-
tygodni temu nowego instrumentu finan-
bisz. Albo ja zarobię a tobie nie dam
sowego do branży, tzw. Futures, czyli
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
reklama
kontraktów terminowych na zagęszczony
ostatnie 12 lat DSM zmieniło niemalże
sok jabłkowy. Jest to rodzaj umowy
całkowicie swój profil działalności. Dzisiaj
między kupującym/sprzedającym a
jesteśmy jeszcze więksi i silniejsi niż
giełdą – w tym wypadku MGEX (The
10 lat temu, ale w większości produkujemy
Minneapolis Grain Exchange), gdzie
i sprzedajemy wysokospecjalistyczne
sprzedający zobowiązuje się sprzedać
produkty stosowane w żywieniu ludzi
określony instrument bazowy – czyli
i zwierząt oraz produkty farmaceutyczne.
koncentrat, za ściśle określoną cenę
Ale nie tylko. Wracając do pani pytania: nie
w ściśle określonym terminie. Może w
jest ono łatwe. Znaleźć pewno coś byśmy
mniejszym stopniu dotyczyć to będzie
znaleźli, ale chwilę by nam to zajęło. Logo
Europy, ale może być ciekawie w zakresie
DSM nie jest obecne na produktach, które
eksportu chińskiego koncentratu do USA.
codziennie kupujemy lub z którymi mamy
Po prostu lepsza wirówka
do czynienia, jednak większości z nich Rozumiem, że soki tanieć nie będą?
albo nie dałoby się wytworzyć albo byłoby
Absolutnie. Przybywa ludzi na Ziemi
to dużo bardziej czasochłonne i droższe
a nie przybywa w tym samym tempie
bez udziału naszej firmy, gdzieś po drodze
sadów i drzew. Dodajmy do tego jeszcze
w procesie produkcyjnym.
zmiany klimatyczne i wynikające z nich katastrofy klimatyczne. Bez względu na to, czy mówimy o jabłkach czy
W jakim zakresie oferta firmy DSM może pomóc producentom soków?
o pomarańczach, ceny będą rosnąć.
W takim, w jakim są zainteresowani
W przypadku jabłek mogą być wahania
poprawą swoich wyników produkcyjnych
w danym okresie ale trend jest raczej jasny.
i procesów. Każdego roku wprowadzamy nowe produkty, udoskonalamy
Czy Europa będzie piła NFC?
istniejące. Robimy to we współpracy
Kombinacja Westfalia Separator® stop w jednej direct directdrive∞ i hydrostop wirówce wprowadza niespotykaną dotychczas sprawność w technologii piwowarstwa.
Nowa generacja wirówek Westfalia direct stop Separator® direct directdrive∞ + hydrostop to: wyższa sprawność, o 10 procent niższe zapotrzebowanie na energię, niższe straty produktu, mniejsza ilość użytych komponentów, mniejsze koszty eksploatacji, połączenie sieci serwisowej, łagodne traktowanie produktu.
Chciałbym, aby Europa i Polska piły
z naszymi klientami i w oparciu o ich
jak najwięcej NFC. Nie widać jednak aby
potrzeby. Jesteśmy światowym liderem
ten rynek wzrastał w jakimś niesamowi-
w produkcji preparatów pektynoli-
tym tempie, żeby go przybywało o kilka
tycznych dla przemysłu owocowo
procent rocznie. Jest to ciekawa alter-
warzywnego a to zobowiązuje. Dzia-
Direct Directdrive∞ to przyszłość.
natywa, ale umówmy się, że wszystko w
łamy na wszystkich kontynentach
stop to maksymalny uzysk. Hydrostop
dalszym ciągu kręcić się będzie wokół
i w swojej ofercie mamy enzymy do prze-
koncentratu.
robu praktycznie każdego typu owoców. Stawiamy na nowoczesne rozwiązania,
Czy są takie dziedziny życia, w których DSM na pewno nie działa?
Ponad 100 lat temu DSM zaczynało jako firma wydobywająca węgiel, stąd nazwa Dutch State Mining. Później przyszła kolej na chemię masową, specjalistyczną, farmację no i biotechnologię. Było czymś niezwykłym pracować w DSM i obser-
czyli tak zwaną białą biotechnologię i jej rozwiązania z zakresu GMO. To
Płączenie do serwisu 24/7: www.westfalia-separator.com/ service
jest przyszłość i od niej nie uciekniemy. Zawsze jednak dajemy klientowi możliwość wyboru pomiędzy preparatami klasycznymi i nowej generacji. Ale to zapewne temat na kolejną rozmowę.
wować jak koncern o zasięgu globalnym
Dziękuję za rozmowę
zmienia się na naszych oczach. Przez
Rozmawiała Aleksandra Wojnarowska
e-w ydanie do pobrania na:
Przełącz się na oszczędny tryb pracy już teraz!
www.apbiznes.pl
Liquids to Value GEA Mechanical Equipment GEA Westfalia Separator Polska Aleje Jerozolimskie 146D · 02-305 Warszawa Telefon kom. +48 691 97 00 63 · mariusz.barwinski@geagroup.com · 3/2012 www.westfalia-separator.pl ·
9
przetwórstwo owocowo-warzywne
KUPS – relacja
Czy ktoś policzy nasze jabłka ęć
więcej zd j
w na w w.ap
zn bi
?
W dyskusji o rynku podczas tegorocznej edycji konferencji KUPS aktywnie uczestniczyli: Eberhard Makosz, Romuald Ozimek, Julian Pawlak, Irena Strojewska oraz Piotr Trojanowicz
es.pl
Oczywistym wydaje się fakt, że dysponując wiedzą nieznaną konkurencji, można zyskać rynkową przewagę. Taką szczegółową wiedzę na temat poziomu produkcji, wielkości ubiegłorocznych zbiorów oraz dokładne prognozy dotyczące aktualnego sezonu próbują uzyskać sadownicy i przetwórcy owoców i warzyw. Okazuje się, że nie jest to sprawa prosta.
Fachowcy powołani do analiz podają
rynkowe poprzez oferowanie produktów
odmienne liczby a dane GUS nie
tańszych tj. zawierających więcej wody
uwzględniają wszystkich parametrów.
i cukru, mniej soku.
Najprostsze rozwiązanie czyli rapor-
I był to kolejny istotny panel tema-
towanie danych o własnej produkcji
tyczny tegorocznych obrad – rynek.
do organizacji branżowej, nie zdaje
A raczej Pan Rynek, który w ostatnim
rezultatu – producenci obawiają się,
czasie odwrócił się od producentów
że takowe dane zostaną wykorzystane
soków gotowych w Polsce. Obroty
przez konkurencję.
spadają, kryzys odbił się na kiesze-
Tegoroczna edycja corocznego
niach konsumentów a w konsekwencji
sympozjum organizowanego przez
producentów. Julian Pawlak, prezes
Krajową Unię Producentów Soków
KUPS, radził producentom produktów
była kolejną okazją do głośnego apelu
gotowych dbałość o markę i jej cha-
o rzetelne informacje. Tym żyje branża,
rakterystyczne cechy, przejmowanie
z tego żyje branża.
kontroli nad coraz dłuższą częścią
Na szczęście konferencja nie zo-
łańcucha firm pośredniczących w
stała zdominowana przez ten jeden
handlu surowcem, rozwój standardów
temat. Kilkoro poważnych prelegentów
w handlu i dystrybucji oraz większą
skupiło się na jakości i właściwościach
aktywność w projektach realizowanych
prozdrowotnych konkretnych soków z
przez KUPS właśnie.
konkretnych odmian owoców. Mówiono
Przyjeżdża się tu, aby spotkać
o nowych kierunkach w technologiach
znajomych, ubić interesy i posłuchać
produkcji soków tak, aby zachować w
plotek. A międzynarodowi wykładow-
nich jak najwięcej naturalnych związków
cy i niezmiernie szerokie spektrum
przeciwutleniających, podkreślano
podejmowanych tematów powodują,
zalety soków naturalnie mętnych.
iż coroczna konferencja KUPS jest
Polacy piją jednak coraz mniej soków a
najważniejszym wydarzeniem branży.
producenci próbują zachować udziały
10
3/2012
Oprac. AW
Stanisław Kowalczyk, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych podzielił się swoimi refleksjami na temat jakości produktów spożywczych w Polsce.
Agnieszka Kozioł-Kozakowska (Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński) mówiła o prozdrowotnych właściwościach soków.
Konferencja to okazja do nieformalnych rozmów. Na zdjęciu Mariusz Goca (Tetra Pak) i Piotr Gębczyński (Uniwersytet Rolniczy w Krakowie)
Do Zakopanego przyjechało ponad 170 osób. Również po to, aby porozmawiać o konkretnych interesach
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
więcej zd j
ęć
Szkoła Technologii Fermantacji
w na w w.ap
A.D.
zn bi
es.pl
Spotkanie, organizowane w urokliwym ośrodku Kocierz w Andrychowie, ma długą tradycję. To jedyna browarnicza impreza, która odbywa się niezmiennie,
2012
Tematem numer jeden tegorocznej Szkoły Technologii Fermentacji była jakość surowca, z naciskiem na jęczmień. Na drugim miejscu podium stanęła stabilność sensoryczna i mikrobiologiczna piwa. Trzecim elementem były prezentacje firm kierujących swą ofertę do branży browarniczej.
z kilkoma przerwami, od wielu lat. W założeniach ma szerzyć wiedzę o technologiach, stąd liczne uczestnictwo badaczy z całej Europy. Z 23 zaprezentowanych referatów ponad połowa (12) wygłoszona została po angielsku. Jest to jedyna tak specjalistyczna branżowa konferencja na polskim rynku. Wiosenna „Szkoła” w swym założeniu ma rozszerzać horyzonty,
Roland Folz (VLB, Niemcy) zajął się stabilizacją mikrobiologiczną piw w opakowaniach PET
Robert Najman (Ecolab, Polska) zaprezentował nowe możliwości firmy Ecolab po fuzji z firmą Nalco
Olivier Jakob (Huppmann, Niemcy) zaprezentował zalety systemu Compact-Star
Współorganizatorami byli pracownicy Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Na zdjęciu Marek Zdaniewicz oraz Aleksander Poreda, jak zwykle w doskonałej formie
inspirować, zachęcać do analiz. Karin Gorzołka (Bielefeld University, Niemcy) w swym wystąpieniu przeanalizowała proces słodowania jęczmienia i jego wpływ na jakość słodu, z kolei Jens C Voigt (Weihenstephan, Niemcy) mówił
Konferencję zorganizowali przedstawiciele Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Na zdjęciu: w trakcie prowadzenia panelu tematycznego
mówił o odzysku piwa z drożdży przy zastosowaniu nowoczesnych wirówek, natomiast Jarosław Wiktorek (Fermentis, Polska) zachęcał do używania suszonych drożdży swojej firmy. Nick
o kondycjonowaniu ziarna jako sposobie
Grzegorz Frącek (Döhler, Polska)
na wzrost wydajności produkcji. Danuta
mówił o nowych produktach w obszarze
Boros (IHARS) zajęła się odmianami bro-
piw smakowych, natomiast Barbara
warnictwie, z kolei Fred Mostert (Micro
warnymi jęczmienia a Agnieszka Salomon
Jaskula-Goiris (KaHo St. Lieven, Ghent,
Matic) zapewniał, iż przy użyciu urządzeń
(IBPRS) powiązaniem pomiędzy jakością
Belgia) podjęła temat ewolucji ich
produkowanych przez jego firmę, piwo
surowców a stabilnością sensoryczną.
smaków. Boris Gadzov (FlavorActiv
z dystrybutora nalewane będzie z pew-
Marek Liszowski (UP Poznań) podjął
Limited, Anglia) mówił o strategiach
nością bez jakichkolwiek infekcji. Grze-
z kolei temat Systemu Porejestrowego
degustacji piw.
gorz Pasztaleniec (Begerow) tradycyjnie
Brading (M&S, Anglia) podjął temat karagenu i jego zastosowania w bro-
Doświadczalnictwa Odmianowego
Bent Clemmensen (Alfa Laval, Dania)
mówił o filtracji piwa, tym razem nie-
i Rolniczego, jako metody na zwiększenie
prezentował Rotary Jet Head system
pasteryzowanego a Maciej Chołdrych,
jakości surowca. Gert De Rouck (Ka-Ho
i jego wpływ na zwiększanie wydajności
również tradycyjnie, zajął się rosnącym
St-Lieven, Belgia) podjął temat flokulacji
fermentacji a Paweł Stalica (Shimadzu)
poziomem wiedzy konsumentów. Juliusz
protein, z kolei Matthias Keβler (Saaten
przedstawiał zalety chromatografii
Orlikowski (Politechnika Gdańska) mówił
Union) mówił o rynku słodu w Europie.
cieczowej. Christian Grothues (Westfalia)
o pasywacji stali nierdzewnej. Trzydniowe spotkanie, połączone
O wpływie globalizacji produkcji na stan zdrowia społeczeństwa mówił Andrzej Olkowski. Wspierali go Tadeusz Rzemieniuk (po lewej) oraz Andrzej Sadownik (po prawej). Załóżmy, ze w Polsce nie nastąpiłaby globalizacja – podkreślał Olkowski – może nie byłoby takich zysków z produkcji, ale te pieniądze w jakimś stopniu pozostałyby w pensjach pracowników browarów – konkludował. Podkreślił ze smutkiem, że browarnictwo to branża, w której udział kapitału zagranicznego jest największy w Polsce.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
z nieformalnymi rozmowami, jest dobrą okazją do integracji branży a wysoki poziom naukowych referatów zachęca do uczestnictwa ściśle wyspecjalizowanych słuchaczy. Oprac. JZ
3/2012
11
browarnictwo
piwa pszeniczne
PSZENICZNIAK Weissbier
20 lat temu mój dobry znajomy będąc na saksach w Niemczech kupił piwo w stylu Hefe Weissbier. Jak mi później opowiadał, rozczarował się okrutnie, gdyż za ciężko zarobione pieniądze otrzymał trunek zepsuty, no bo mętny, z osadem i dodatkowo dziwnie pachnący. Zawartość butelki została nieopatrznie wylana, a on sam obszedł się smakiem. Dziś już wie, że wielce się pomylił.
Dawno temu u podnóża Alp, wtedy,
najważniejsze - doskonale wpisuje się
Księcia i jego „kumpli”. Prawo do-
kiedy jeszcze nikt tam nie słyszał o fiole-
w trendy „Slow Food”. Podobnie zresztą
tykało głównie miejskie browary,
towych krowach z dzwonkami wielkości
jak jej młodsza siostra, średniowieczna
a warzelnie włodarzy cieszyły się
wiader, narodził się znany i doceniany
odmiana pszenicy – orkisz. Około 6.000
specjalnymi względami. W browarach
przez rzesze konsumentów styl piwa
lat p.n.e. ludzie dopracowali się odmiany
klasztornych zapewne dalej wyrabiano
zwany Weissbier. Piwo pszeniczne jest
pozbawionej łusek (Triticum aestivum),
piwo używając pszenicy, no bo kto by
dziś szczególnie popularne głównie
podobnej do znanej nam obecnie.
tam braciszkom w garnki zaglądał.
dzięki swojej odmienności.
Z czasem ludzie naturalnie wybrali
Podobnie zresztą było w wiejskich
Zamiast krystalicznego lagera na
nagie nasiona do mielenia i wypieku
domostwach, gdzie warzenie piwa dalej
bazie słodu jęczmiennego dostajemy
pieczywa, a te, które posiadały łuskę
było zwyczajną praktyką.
nieklarowne piwo górnej fermentacji,
(jęczmień) adoptowali do piwowarstwa,
Ale czy ówczesne pszeniczniaki
uwarzone z przeważającym udziałem
tam, gdzie łuska zboża była ceniona
były, pod względem smaku i aromatu,
słodu pszenicznego. Urzeczeni tym
jako naturalne złoże filtracyjne.
podobne do współczesnych? Nie
niepodobnym trunkiem, nie zawsze
Jedną z najbardziej znanych ma-
wiadomo. Być może o podobieństwach
zdajemy sobie sprawę, że pszenica to
rek Weizena jest piwo z browaru
dopiero możemy mówić po 1855 roku,
żadne novum. Jako piwowarski suro-
Weihenstephan. Browar ten mieni się
kiedy to za sprawą Georga Schneidera
wiec, podobnie jak jęczmień, była znana
najstarszym dalej funkcjonującym.
Weissbier stał się popularny najpierw
już w starożytności. Jej dzikie, a później
Oficjalnie został założony w 1040
w Monachium i Bawarii, a wkrótce
udomowione formy (Triticum boeoti-
roku, jednak najwcześniejsze zapiski
później w Szwabii i Austrii.
cum, Triticum monococcum) stanowiły,
dotyczące jego historii sięgają roku
I tak oto piwa pszeniczne przetrwały
obok jęczmienia, podstawowy surowiec
725, kiedy to kilkunastu benedyktynów
zawieruchy historii, nękanie przez hege-
wykorzystywany do wyrabiania piw-
założyło klasztor i zaczęło warzyć piwo,
monów, trendy, sytuacje w rolnictwie,
nego napitku. Jedną z pierwszych
zapewne pszeniczne.
popyt i podaż surowców, aż wreszcie
takich odmian była Płaskurka (Triticum
przyszedł czas na wielki przemysł.
skiego prawa czystości w 1516 roku,
W czasie, kiedy Weissbier zyskiwał na
w historii człowieka datuje się na 7.800
które stanowiło, iż piwo powinno
popularności w sąsiedztwie rodził się
– 7.600 lat p.n.e. [1] Dzisiaj ta antyczna
wyrabiać się jedynie z jęczmienia,
nowy styl piwa – pilzner. Piwo, które
odmiana pszenicy może być ciekawą
chmielu i wody, prawie nie wylano
zaczęło uwodzić swoją klarownością,
propozycją dla browarów szukających
dziecka z kąpielą. Prawie, ponieważ
jasnym kolorem i delikatnym smakiem.
nowości. Płaskurka ma podobno
nie wszystkich to prawo dotyczyło,
Piwo, które było dzieckiem rozwija-
dobre właściwości, dużo białka i - co
a w szczególności nie dotyczyło
jącego się przemysłu piwowarskiego
disccocum), której pierwsze ślady
12
Rafał Kowalczyk browarzyciel.pl
Później, po wprowadzeniu bawar-
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
i nowych technik. Po II wojnie światowej
Pszeniczniak to dość proste piwo
przemysł rozwijał się dalej, a kuzyni
w swojej konstrukcji smakowej. Jest to
pilsów i pilznerów skutecznie wypierali
jedno z najkrócej dojrzewających piw, bo
zacnego Weissbiera, podobnie zresztą
zaledwie kilka tygodni. Dlatego próżno
jak wiele innych starych stylów.
tam szukać jakiegoś wyszukanego,
I tak się działo do czasów, kiedy to
dobrze ułożonego i kompleksowego
ludzie otrząsnęli się i zaczęli wracać
smaku. W aromacie powinny domi-
do korzeni i tradycji, która wpisywała
nować trzy bardzo czytelne zapachy.
się przecież od setek lat w kulturę re-
Octan izoamylu, czyli aromat owo-
gionu. W 1951 roku produkcja Weizena
ców, bananów, który to winien być na
stanowiła zaledwie około 1% całej
bardzo wysokim poziomie. Ponadto
produkcji piw w Bawarii, a w 1992 roku
silny zapach goździków przyprawowych
już 22% [3]. Nie ma przesłanek, by
(4-winylogwajakol) lub nawet nuta
sądzić, że dziś ten udział jest mniejszy,
wędzona, czyli ogólnie mówiąc za-
za to można przypuszczać, że dalej się
pach fenolowy na poziomie równie
zwiększa. Weissbier odnosi sukces na
wysokim co estry i dużo wyższym
całym świecie, więc dlaczego miałby się
niż w innych piwach 1. Dodatkowo
znudzić Bawarczykom?
możemy wyróżnić aromat drożdżowy, który na kole smaków znajduje
Jak powinien wyglądać i smakować dobry Weissbier?
się w grupie aromatów siarkowych. Czasem też możemy wyczuć odrobinę aromatu maślanego (diacetyl),
Pszeniczniak ma swój rodowód w Bawarii, dlatego nie dziwią niemieckojęzyczne nazwy określające jego styl. To, co jednak może wprawiać niejednego w zakłopotanie to mnogość i różnorodność tych nazw. Weizen Tak popularnie mówi się na typowego jasnego „pszeniczniaka”. Słowo to oznacza po prostu pszenicę i dlatego jest tożsame z nazwą piwa, do którego użyto dużo tego słodowanego surowca. Weissbier / Weiβbier Oznacza ni mniej ni więcej jak białe piwo. Dziś trunek ten możemy nazwać jasnym, jednak bynajmniej nie może uchodzić za biały. Kolor piwa jest bowiem żółty, a nawet pomarańczowy. W dawnych czasach, kiedy piwa były generalnie ciemniejsze, nasz pszeniczniak uchodził za bardzo jasny. Był na tyle odmienny, że nazwano go białym. Hefe Weissbier / Hefe Weizen To piwo, które zawiera osad drożdżowy w butelce. Drożdże (niem. hefe), które zbierają się na dnie butelki stanowią dziś element efektownego napełniania charakterystycznej szklanicy. Kristal Weizen Jest to piwo pszeniczne, które zostało poddane dokładnej filtracji, dla uzyskania krystalicznej transparentności. Weizenbock To piwo pszeniczne, tylko że uwarzone w mocniejszej wersji, o ekstrakcie początkowym przynajmniej 16° Plato. Dunkel Weissbier Czyli ciemne białe piwo. Jak by to surrealistycznie nie brzmiało, piwo po prostu charakteryzuje się ciemniejszym kolorem, do brązowego włącznie.
Kolor piwa powinien być nieco
który jest domeną piw młodych, krótko
ciemniejszy, niż by to sugerowała
leżakowanych. W smaku pszeniczniak
nazwa, bardziej pomarańczowy lub
powinien odwdzięczać się wyższą
głęboko złoty. Nie powinien być zbyt
kwaśnością, umiarkowanym lub niskim
jaskrawy, ale raczej lekko zgaszony
poziomem słodyczy i bardzo stonowaną,
lub przybrudzony dzięki wyraźnej nie-
niską goryczką na poziomie nieprzekra-
klarowności. Brak przezroczystości nie
czającym 15 IBU. Owocowy charakter
powinien powstawać dzięki sztucznie
i wyższe nasycenie dwutlenkiem węgla
aplikowanym zmętniaczom. Winien być
powinno dobrze gasić pragnienie.
W naszym zasypie powinny znaleźć
naturalny, dzięki zastosowaniu dużej
Piwo nie powinno być zbyt wytrawne,
się dwa słody: jęczmienny pilzneński
ilości słodu pszenicznego, który jest
czy zbyt głęboko odfermentowane.
i jasny pszeniczny w proporcjach
źródłem m.in. zwiększonej ilości białek
Kiedy piwo jest relatywnie świeże, to
jęczmienia do pszenicy jak 40/60 lub
oraz β-glukanów w piwie. W wersjach
smaki są łagodzone dzięki sporej dozie
nawet 30/70, jednak nie mniej niż
„hefe” dodatkowo występuje osad
słodu pszenicznego. Miękka w smaku
50/50. Pszenica należy do tych mniej
drożdżowy, który również wpływa na
pszenica stanowi idealne tło dla estrów
rozluźnionych słodów, czyli twardych,
wygląd naszego piwa. Piana powinna
i ostrzejszych fenoli. Z upływem czasu
co trzeba wziąć pod uwagę już na etapie
być bardzo jasna, wręcz biała, o drob-
może niestety pojawić się wrażenie
śrutowania. Dodatkowo w recepturze
nych pęcherzykach, więcej niż obfita
szorstkości i nieprzyjemny ostry posmak
możemy uwzględnić niewielką ilość
i bardzo trwała. To właśnie na potrzeby
fenolowy – to jest właśnie efekt ukła-
najjaśniejszych słodów karmelowych,
pomieszczenia pokaźnej czapy piany
dania się komponentów piwa. Dlatego
jednak z umiarem, ponieważ warzymy
zaprojektowano szklanicę wąską u dołu
warto konsumować Weizena wówczas,
piwo jasne i pszeniczne, a nie karme-
i rozszerzającą się ku górze.
kiedy jest świeży, a nie zleżały.
lowe.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
Leichtes Weissbier To lekki pszeniczniak z zawartością alkoholu około 3,5% obj.
Warzymy Pszeniczniaka
3/2012
13
browarnictwo
piwa pszeniczne Zacieranie jest stosunkowo skompli-
za pełnię piwa. Następną przerwę w
tej bardziej pełnej, możemy rozważyć
kowane. Możemy je rozpocząć od dość
kolejności jest przerwa białkowa,
dłuższe gotowanie. Chmielenie dla
długiej przerwy zakwaszającej, która
którą powinniśmy „przeskoczyć” lub
aromatu nie jest ani konieczne, ani
przebiega w temperaturach około 32-
przynajmniej szybko przejść przez
wskazane. Chmielimy jedynie dla
35°C. Możemy też po prostu zakwasić
te temperatury, ponieważ nie zależy
goryczki i to z dużym umiarem.
zacier do poziomu pH około 5,0 - 5,3
nam na zbytniej redukcji białek – tych
O ile gotowanie brzeczki jest dość
używając np. kwasu mlekowego lub
samych białek, które będą powodowały
standardowe, o tyle fermentacja
dodając słodu zakwaszającego. Później
nieklarowność piwa i będą poprawiały
zaczyna być kolejnym wyzwaniem.
jest kluczowa przerwa ferulikowa
nam pienistość. Następnie jest przerwa
Fermentację powinno prowadzić się
w temp. 43-45°C, w której zacier po-
scukrzająca i dekstrynująca, wygrze-
w otwartych zbiornikach, a to ze wzglę-
winien pozostawać około 20-30 minut.
wanie i… prawie jesteśmy gotowi do
du na znaczne ilości piany, która tworzy
Są to najbardziej korzystne temperatury
filtracji. Warto przy tym wspomnieć, że
się podczas fermentacji burzliwej. Niby
do powstawania kwasu ferulikowego,
Weizena zacieramy dekokcyjnie. Czyli
każde piwo wtedy się pieni, jednak
prekursora naszego pożądanego 4-wi-
odbieramy część zacieru, gotujemy
specjalne szczepy drożdży do piw
nylogwajakolu o zapachu goździków.
i łączymy ponownie z częścią główną,
pszenicznych tworzą naprawdę ogrom-
W temperaturach tych zredukowane
podnosząc temperaturę całości do
ne jej ilości, które piwowar musi wziąć
również zostaną β-glukany, które utrud-
kolejnych przerw. Takich odbiorów
pod uwagę, kiedy używa zbiorników
niają filtrację, ale również odpowiadają
powinniśmy zrobić odpowiednią ilość
zamkniętych. W zbiornikach otwartych
np. trzy, a takie zacieranie nazywamy
nadmiar piany z drożdżami można
wówczas trójwarowym. Podczas go-
usuwać ręcznie za pomocą specjalnych
towania dekoktu, kolor zacieru staje
szufli czy ściągaczek. No właśnie,
się ciemniejszy, co nie pozostanie bez
a jakie powinny być użyte drożdże? Są
konsekwencji dla samego piwa, które
to specjalne drożdże górnej fermentacji,
na końcu powinno być głęboko złote
które produkują duże ilości aromatów
lub pomarańczowe.
fenolowych i estrów. Badania wskazują,
Mętne, czy raczej nieklarowne? Oj niezgrabnie wychodzi nam to doganianie innych krajów pod względem krzewienia kultury piwnej. Gdzie się nie spojrzy, czy to na etykiety, bilbordy, czy na szklany ekran, to zaczynają być modne piwa „mętne”, czytaj: takie naturalne, z osadem. Zaangażowani fachowcy od reklamy najprawdopodobniej nie widzą różnicy pomiędzy nieklarownym, a mętnym. No to weźmy słownik [2] i poczytajmy: Męt – drobina unosząca się w cieczy powodująca, że nie jest ona przeźroczysta… Wszystko byłoby dobrze, gdyby nie dalej podany przykład zastosowania tegoż słowa: …nie piłbym tej wody – popatrz ile mętów w niej pływa. Drugie znaczenie tego słowa to: ludzie z marginesu społecznego …budzący lęk i odrazę. I przykład z tegoż słownika: …spotykały się tu na nocnych libacjach najgorsze męty miasta. Słowa „mętnie” lub „mętny” mają więcej znaczeń metaforycznych niż wprost technicznie znaczących „nieklarowny”. Mętne oczy, mętny wywód, synonim krętactwa, wątpliwy pod względem moralnym, etycznym, czy prawnym, podejrzany, nieuczciwy, etc. Nawet jak napiszemy sobie w edytorze tekstów Microsoft Word słowo „mętny” i klikniemy na synonimy to nie wyjdzie nam nic pozytywnego. Co prawda nieklarowny ma też sporo abstrakcyjnych znaczeń, jednakowoż mniej „bolesnych”.
14
3/2012
Proste, prawda? No właśnie, dlatego nie jest to najłatwiejsze do uwarzenia piwo na świecie…
że dużo szczepów dzikich drożdży spełniałoby te wymagania, jednak browary wyselekcjonowały już te mutacje, które nie wprowadzają innych niepożądanych aromatów.
Filtracja może być lekko utrudnio-
Tradycyjnie, piwa pszeniczne są
na, ponieważ pszenica nie posiada
refermentowane i dojrzewają w bu-
łusek, które stanowią naturalne złoże
telkach. Często jednak praktyka ta
filtracyjne. Gotowanie brzeczki trwa
jest zamieniana na bardziej typowe
minimum 60 minut. Przedłużanie tego
i wygodne rozwiązania technologiczne.
procesu może pogłębiać smak słodowy,
Piwo przefermentowane i uspokojone,
chlebowy i zwiększać ilość związków
przelewamy do butelek dodając odpo-
barwiących, melanoidynowych, które
wiednią ilość surowca do refermen-
i tak już powstały na etapie zacierania
tacji. Zgodnie z niemieckim prawem
dekokcyjnego, a których nad-
czystości, powinna być to świeża
miar nie jest zbyt pożądany
brzeczka piwna. Proces fermentacji
akurat w tym stylu. No może
rusza ponownie, drożdże „konsumują”
w przypadku wersji ciemnej,
resztę tlenu w butelce, nasycają piwo
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
dwutlenkiem węgla i opadają na dno.
jest nalewanie osadów mocno już
właśnie barman umieszcza go na rancie
Właśnie stąd mamy później osad na
wiekowych. Im starsze piwo pszeniczne,
szklanki, pozostawiając nam wybór.
dnie butelki. Czasem do refermentacji
tym osad mniej ciekawy pod względem
Piwo pszeniczne, jak żadne inne,
stosuje się inne szczepy drożdży, niż te
organoleptycznym. Co tak naprawdę
jest bogatym źródłem wielu sub-
oryginalnie stosowane do fermentacji.
barman lub kelner powinien zrobić?
stancji odżywczych, w tym cennych
Zamiast pylistych szczepów górnej
Otóż powinien nas zapytać, czy
białek, witamin z grupy B, kwasów
fermentacji stosuje się bardziej kłaczku-
życzymy sobie piwo z osadem, czy
organicznych i wreszcie kalorii. Nie
jące szczepy dolnej fermentacji. Wtedy
zdekantowane - przelane znad osadu.
dziwi więc, że Weissbier znalazł się
refermentacja możliwa jest w niższych
Część konsumentów zacznie zakło-
w typowym bawarskim śniadaniu, obok
temperaturach, dzięki czemu proces
potana i być może zaczną zadawać
pieczonej lub gotowanej białej kiełbasy
dojrzewania jest krótszy, a ilość osadów
drążące pytania np. a cóż to jest
serwowanej klasycznie ze sporą ilością
relatywnie niska. Wiele browarów
za osad, panie barmanie? Jest to
słodkiej i niezbyt ostrej musztardy. Do
ostatecznie przeprowadza pasteryzację
doskonały moment na chwilową
tego możemy dołożyć pajdę świeżego
piwa pszenicznego. Zwykle są to jednak
pogawędkę z klientem, podczas której
chleba lub bawarskiego precla i po
procesy kończące regularny rozlew
barman nawiązuje szczególną więź
takim śniadaniu można iść zdobywać
po okresie dojrzewania w tankach
i za co później jest często wynagra-
szczyty alpejskie. A jeśli już jesteśmy
leżakowych, a nie butelkach.
dzany napiwkiem – to element kunsztu
w Alpach, to warto wspomnieć, że jest
serwującego piwo – zaserwować
to podstawowe piwo we wszystkich
i porozmawiać. Inaczej nie byłaby to
małych hotelikach, które stoją przy
profesja, tylko dystrybucja.
znanych trasach zjazdowych, a nar-
Jak się serwuje pszeniczniaka? Każdy adept szkoły kelnerskiej
Belgowie rozwiązali ten problem
ciarze zatrzymujący się na dłuższy
lub świeżo upieczony barman powie
w inny sposób, a mianowicie dekan-
posiłek mogą go skosztować, uzupełnić
nam, że piwo pszeniczne nalewamy
tują piwo, a końcówkę piwa nalewają
płyny i cenne kalorie – oczywiście
w specjalny sposób. Otóż do schło-
w oddzielny kieliszek. Klient wówczas
z zachowaniem odpowiedniego umiaru.
dzonej i mokrej szklanicy nalewamy
sam decyduje, co chce z tym osadem
około 2/3 piwa, po czym pozostałą 1/3
zrobić. W przypadku pszeniczniaków
mieszamy ruchem okrężnym podno-
- nie kopiowałbym tego sposobu. Po
sząc z dna drożdże. Powstałe w ten
prostu pilnowałbym, czy piwo jest
sposób mocno nieklarowne i spienione
jeszcze świeże i zawsze pytałbym
w butelce piwo przelewamy do szklanki
klienta czy chce „z” czy „bez”.
formując piękną czapę piany. Ale czy
Czasem możemy spotkać się
naprawdę zawsze powinno się wyko-
z ozdabianiem rantu szklanki plastrem
nywać ten rytuał? Naturalnie, że nie!
lub ćwiartką cytryny albo pomarańczy.
Piwa pszeniczne nie zawsze są
Oba te cytrusy doskonale pasują
refermentowane tymi samymi pyli-
do naszego trunku. Cytryna może
stymi drożdżami, które brały udział
wnieść dodatkową kwaśność i uczynić
w pierwszej, burzliwej fermentacji. Kiedy
Weizena jeszcze bardziej orzeźwiają-
użyto drożdży mocno kłaczkujących
cym – na wzór Witbiera, belgijskiego
możemy spodziewać się, że zostaną
pszenicznego kuzyna. A pomarańcza?
zwarte na dnie, a mieszanie zawartością
Ta z kolei doskonale komponuje się
butelki jedynie poodrywa większe
z przyprawową nutą goździkową.
kawałki, które nieapetycznie będą
To czy i jak zaaplikujemy sobie cytruso-
pływały w piwie. Innym mankamentem
wy owoc, zależy tylko od nas. Dlatego
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
[1] Ian Hornsey, “A History Of Beer and Brewing”, The Royal Society of Chemistry 2003, str. 97 [2] “Praktyczny Słownik Współczesnej Polszczyzny”, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2002. [3] Eric Warner, “German Wheat Beer”, Brewers Publications 1992. [4] I. McMur roug h, D. Madiga, D. Donnelly, J.Hurley, A. M. Doyle, G. Hennigan, N. McNulty (Guinness Brewing Worldwide Research Centre); Malcolm R. Smyth (School of Chemical Sciences, Dublin City University); praca zbiorowa CONTROL OF FERULIC ACID AND 4-VINYL GUAIACOL IN BREWING, J. Insl. Brew.. September-October, 1996, Vol. 102, pp. 327-332
1
W piwach typu Weissbier zawartość 4-VG może sięgać około 0,57 mg/L, kiedy w piwach lager rzadko kiedy osiąga poziom 0,04 mg/L … [4]
3/2012
15
browarnictwo
piwa pszeniczne
Subiektywny przegląd Franziskaner
[5,0% alk. obj.] Browar Spaten Franziskaner GmbH
Jest to jeden z k l a s yków n a polskim rynku, jednak czy najlepszy? W kolorze jest brudnożółte, n i e k l a r o w n e . Tworzy obfi tą pianę, jednak błyskawicznie łączy się w duże bąble i - jak na pszeniczniaka - szybko opada. W zapachu charakterystycznie drożdżowe, fenolowe, goździkowe, jednak nieprzytłaczająco. Na drugim planie słodkie aromaty estrów w postaci dojrzałych owoców: brzoskwiń i bananów. W smaku jest wodniste, kwaskowe i sprawia wrażenie głęboko odfermentowanego. Ta wytrawność jest zaskakująca w porównaniu do obietnic, jakie wcześniej składały aromaty. Goryczka jest minimalna, ledwie wyczuwalna. Piwo niepełne w swojej treści, sprawia wrażenie lekkiego i dobrze gaszącego pragnienie. Do tego wysokonasycone CO2. Moim zdaniem brak mu tych miękkich pszenicznych akcentów i jest niewątpliwie lepszy wtedy, kiedy jest świeży i pełniejszy. Później niestety staje się ostry i zbyt wytrawny. Piwo jest pasteryzowane i ma 1 rok terminu przydatności, ja miałem okazję pić po 3 miesiącach od butelkowania.
16
3/2012
Paulaner
Pszeniczne Gościszewo
[5,5% alk. obj.] Browar Paulaner GmbH
[4,8% alk. obj.] Browar Gościszewo
Piwo obf ic ie b udu j e j a s n ą i perfidnie trwałą p i a n ę . K o l o r trunku jest pomarańczowy, a samo piwo oczywiście nieklarowne. W aromacie doskonała kombinacja wyraźnych zapachów fenolowych, w dużej mierze tożsamych z przyprawowymi goździkami (4-VG) oraz zapachów owocowych: klasycznych bananów i to takich dobrze żółtych, słodkich i dojrzałych. W smaku poprawnie zbilansowana kwaśność ze słodyczą ze wskazaniem na tę pierwszą. Goryczka jest minimalna. Retronosowo smaki nie narzucają się swoją intensywnością, a mimo to długo pozostają i mają swój udział w fi niszu, szczególnie nuta fenolowa. Pełnia wydaje się podwyższona dzięki delikatnemu smakowi pszenicy. Nasycenie średnio-wysokie, nie ogranicza pijalności. Na rynku niemieckim jest sporo takich pszeniczniaków i w specjalistycznych sklepach zapewne kupimy różne ich przykłady. Paulanera jednak kupimy nawet w osiedlowym sklepie, a to dzięki dobrej dystrybucji. Mimo że piwo jest pasteryzowane, to zasługuje na pełne uznanie, kiedy przychodzi do oceny sensorycznej.
W k o l o r z e ide a l n i e ż ó ł t e, nieklarowne jak na pszeniczniaka przystało. Piwo t w o r z y o b f i t a j a s n ą p i a n ę , która p o k i l k u minutach opada do 1 cm kożuszka, ale później utrzymuje się dość długo. Aromat jest zaskakująco znajomy i przypomina wiele piw domowych. Czyżby te same komponenty? W zapachu czujemy wyraźną nutę chmielową , co jest przy jemne, jednak trochę niestylowe. Oprócz tego brak wyraźnych aromatów przyprawowych, fenolowych lub wędzonych. Niby są, jednak daleko im do sławnych goździków. Podobnie jest z estrami, próżno szukać aromatycznych bananów, za to w nos uderzają orzeźwiające cytryny. Ta sama historia powtarza się po przełknięciu. W smaku bardziej kwaskowe niż słodkie, a gor yc z k a n a o dp ow ie d n i m minimalnym poziomie. Smaki podstawowe i balans są wzorcowe, t ylko te aromat y, ech! Tr unek doskonale obroniłoby się również jako Witbier, czyli belgijski kuzyn Weizena. Jest bardzo smaczne, wysoce pijalne, ale nad aromatami należy jeszcze popracować.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
pszeniczniaków
Rafała Kowalczyka
Weissbier [5,2% alk. obj.] Browar Jabłonowo dla Tarczyn Trade Sp. z o.o.
Piwo, jak głosi etykieta, wykona ne pod nadzorem głównego piwowara z mini browaru Browarmia Królewska w Warszawie. Ale do rzeczy… widać, że piwo jest mocno nasycone, ponieważ tworzy obfitą pianę, jednak bardzo nietrwałą - całkowity zanik to kwestia kilkudziesięciu sekund. Kolor jasny, żółty, bardzo poprawny, jednak klarowność niestylowa, którą w najlepszym wypadku można określić jako opalizującą, nawet kiedy jest mocno schłodzone. Czyżby już swoje odleżało i sklarowało się aż nadto? Zapach nie jest natarczywy. Wyczuwalny jest przyprawowy goździk (4VG) i słodkie nuty owocowe, natomiast aromat drożdżowy ortonosowo prawie niedostrzegalny. Na języku bardzo dobrze zbalansowane smaki podstawowe z lekko wybijającą się kwaśnością, tak jak być powinno. Ponadto ponownie przyjemnie wyczuwalne aromaty fenolowe i estrowe, jednak na niskim poziomie. Piwo nie wydaje się zleżałe, takie kiedy to fenole potrafi ą przybrać bardziej belgijski, pieprzowy charakter. Są takie, jak być powinny, ale jakby było ich mało
e-w ydanie do pobrania na:
od samego początku. Generalnie nie sposób pomylić się, że jest to Weizen, niemniej jednak zbyt czysty,
Fatalne Niedobre Przeciętne
delikatny i zrównoważony. Brak mu nuty miękkiej pszenicy i silnych akordów owocowo-przyprawowych.
Dobre Bardzo dobre Wybitne
Pszeniczne [4,8% alk. obj.] Browar Ciechan
Kolor ja s ny, m l e c z n o ż ó ł t y – w z o r c o w y. P i a n a g ę s t a kremowa, obfi ta i trwała. Pierwszy zapach, który dociera do naszego nosa i to już przy nalewaniu to nuta siarkowodoru. Nie jest to intensywne wrażenie, a ponadto bardzo ulotne i nawet nie aż tak rażące. Kiedy zapach siarkowy minie, pojawiają się miękkie aromaty pszenicy i ostrzejsze zapachy fenolowe oraz owocowe. Jest to bardzo przyjemna kombinacja, jednak nie do końca wzorcowa, czyli goździkowo-bananowa. Piwo ma wyraźną pełnię smakową i jest bardziej słodkie niż kwaśne. Niski poziom goryczki mógłby lepiej uzupełniać wspomnianą słodycz i pełnię. Nieznacznie metaliczne. Retronosowo piwo odwdzięcza się ponownie aromatami pszenicznymi i o dziwo nutą miodową, do
www.apbiznes.pl
której przyzwyczaił nas Ciechan. Niskie aromaty fenolowe pozwalają lepiej zauważyć owocowe smaczki tego piwa. Trunek dość nisko nasycony CO2, może trochę niestylowo, niemniej jednak dobrze się to komponuje z wrażeniem krągłości. Generalnie jest to bardzo ciekawe i bardzo aksamitne, pszeniczne piwo – wysoce pijalne. Szkoda t ylko, że zabrakło trochę t ych sztampowych goździków, a może nawet nuty wędzonej.
Pszeniczniak [5,2% alk. obj.] Browar Amber
To, co zauważymy pierwsze, to bardzo obfi ta biała piana, o drobnej, kremowej konsystencji. Mimo, że z czasem pęcherzyki się łączą, a całość
3/2012
17
browarnictwo
piwa pszeniczne opada, to i tak można powiedzieć, że jest baaaardzo trwała, wręcz nieprzyzwoicie. Jednym słowem piana na szóstkę! Kolor jasnożółty, mleczny, nieklarowny – również wzorcowy. Aromaty pozytywnie charakterystyczne i w dobrym natężeniu. Przede wszystkim fenolowe, goździkowe i przyprawowe. Obok nich akordy owocowe na tle miękkich zapachów pszenicy, słodu nawet miodu i biszkoptów. Czyżby miało być słodkie i ciężkie? Nie! Kwaśność dominuje w balansie i ma charakter bardziej kwasu mlekowego, niż cytrynowego. Słodycz jest dużo mniejsza, a goryczka na dobrym niskim poziomie. W zasadzie nie ma się do czego przyczepić. Gdyby kwaśność była o punkt mniejsza lub słodycz o punkt większa, piwo byłoby wzorcowe. Bardzo smaczny i dobry pszeniczniak, w sam raz na upalne lato. Gratulacje!
Jurajskie Pszeniczne Ciemne
Cornelius Pszeniczne Jasne
[5,6% alk. obj.] Browar na Jurze
[5,6% alk. obj.] Browar Sulimar
Pia n a t worz y się obf icie i ma strukturę drobnych pęcherzyków. Jest trwała i ma jasny kolor w p or ów n a n iu do ciemnego piwa. Kolor samego trunku jest w górnych granicach widełek przewidzia nych dla st ylu: miedziane, brązowe. W zapachu wyczuwamy nuty fenolowe, jednak odmienne od tych typowych. Nie są nieprzyjemne, drażniące lub ostre, jednak mało w nich przyprawy. Ponadto czujemy przyjemne melanoidynowe zapachy, podobne do dobrze wypieczonego chleba. Ta ostatnia cecha jest pozytywna i choć nieco zbyt intensywna, to dobrze łączy się z owocowymi, działająca estrowymi zapachami. Piwo cieTo niezależna firma ej, która kawe smakowo, jednak mocno w branży browarnicz radcze i odbiega od profilu typowego świadczy usługi do zona jest dunkel’a. Retronosowo wyszkoleniowe. Prowad yka, czuwalny jest smak palony, co przez Rafała Kowalcz owara tłumaczy ciemny kolor, a czego doświadczonego piw ylów piwa. czuć nie powinniśmy. Ponadto znawcę kultury i st esie melanoidyny, estry i fenole Jako ekspert w zakr piwa jest znów odmien ne niż 4-VG. sensorycznej oceny podczas Podstawowe smaki są dobrze od wielu lat sędzią ich. zbalansowane z ciekawie zakonkursów piwowarsk Krytyk i recenzent znaczoną słodyczą. Czyni to też rynku piw nego. Jest piwo nieco bardziej pełnym, kładowcą szkoleniowcem i wy takim jak dunkel właśnie być a. Autor m.in. w Studiu m Piw powinien. Smaczne, nieco piwa w pu blikacji na temat sycące, w sam raz do bardziej ycznych i magazynach hobbyst treściwego posiłku np. ryby Swoje usługi prasie branżowej. w złocistej panierce. Mimo że kieruje firma Browarzyciel smakowite i godne polecenia, lnie do osób profesjona to trzeba obniżyć notę za em oraz zajmujących się piw odmienność stylową.
Browarzyciel.pl
o trunku”. pasjonatów „złoteg
18
3/2012
Piana jest obfi ta, biała, lecz dość nietrwała. Mocno kontrastuje z kolorem piwa, które wydaje się przez to nieco ciemniejsze. Kolor jest pomarańczowy, w tonie słabej herbaty, nieklarowny. W aromacie przyjemne i - co najważniejsze - znajomo fenolowe. Wyczuwalne owoce są raczej z tych ciężkich i słodkich, nawet lekko mdłych. Relatywnie wysoka kwaśność dobrze balansuje się ze słodyczą. Goryczka niska, ale wyczuwalna – na odpowiednim poziomie. Retronosowo nie sposób pomylić się, że pijemy weizena. Oprócz znanych goździków jest również pieprzowa nuta fenolowa, która tożsama jest czasem z piwami belgijskimi, takimi dobrze wyleżanymi. Ponadto brak w smaku wyraźnej owocowości, którą obiecywał pierwszy nos. Nasycenie lekko poniżej oczekiwanego jak na ten styl, ale dramatu nie ma. Pełnia jest podwyższona – i dobrze.
Łomża Export Pszeniczne [5,7% alk. obj.] Browar Łomża
Pieni się wzorcowo, tworząc białą, urokliwą pia nę. Ba rd z o t r wa łą. W kolorze nieco jaśniejsze, jaskrawożółte. Klarowność piwa jest jednak
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
jedynie opalizująca, co oznacza, że dalej jest transparentne na tyle, że widać co się dzieje po drugiej stronie szklanicy. W aromacie brak typowych zapachów, za to dobrze słodowe, pszeniczne - jak jasna bułka kajzerka ze słodką i delikatną nutą miodową. Czyli generalnie nietypowo jak na Weizena. W smaku piwo jest bardziej kwaśne niż słodkie, a goryczka relatywnie niska – widać więc, że miał to być Weizen. Retronosowo jest również odmienne. Wyczuwalne są fenole, jednak mają się nijak do tych szlachetnych. Owocowość jest wyczuwalna, jednak z odrobiną cytrusów, które akurat w tym przypadku nie komponują się dobrze ani z fenolami, ani ze smakami podstawowymi. Przeciętnie wypadają również smaki pszeniczne, inaczej niż obiecywały wcześniejsze zapachy. Nasycenie poprawnie wysokie, a pełnia poniżej oczekiwanej. Generalnie piwo ma pewne cechy belgijskiego Witbiera, dlatego zaleciłbym przeanalizowanie całej receptury i defi nitywnie zastosowanie innych drożdży. Mimo że piwo jest pijalne, to jako pszeniczniak w wersji bawarskiej wypada raczej miernie.
Okocim Pszeniczne [5,0% alk. obj.] Browar: hen daleko, gdzieś na terenie Unii Europejskiej
Piękna gęsta i obfita piana ozdabia piwo przez długi czas. Kolor piwa jest jasny, żółty a sam trunek wzorcowo nieklarowny. Aromat nie pozostawia wątpliwości, że to prawdziwy Weizen. Goździki są tak intensywne, jak w kompocie wigilijnym lub w grzańcu. Do tego intensywnie estrowe (octan izoamylu), przypominające dojrzałe banany i pachnące brzoskwinie. Wyczuwalne są również nuty słodowe, a w ogóle piwo to pachnie całkiem rześko, obiecując dość kwaskowy smak.
e-w ydanie do pobrania na:
I tak jest w rzeczy samej. Wyraźnie kwaskowe, minimalnie słodkie i śladowo goryczkowe. Mocne nasycenie dwutlenkiem węgla sprawia, że piwo jest orzeźwiające i doskonale gasi pragnienie. Niemniej jednak piwo powinno charakteryzować się większą pełnią, mieć więcej „ciała” i miękkiej, pszenicznej słodyczy, która lepiej balansowałaby się z odstającą nieco kwaśnością. Nawet gdyby miało się to przełożyć na ciut ciemniejszy kolor. Generalnie bardzo udany weizen i nie ma co się wstydliwie ukrywać na rozległych obszarach UE. Choć z drugiej strony informacja mogła być jeszcze bardziej ogólna: … wyprodukowano na planecie Ziemia.
Książęce Pszeniczne [5,1% alk. obj.] Browar …jakiś holenderski dla Kompanii Piwowarskiej S.A.
Piwo zdobi gęsta jasna piana, bardzo trwała – po prostu nie można się przyczepić. Kolor jest jasny złoty, również poprawny, jednak klarowność co najwyżej mocno opalizująca. Dopiero wtedy, kiedy nalejemy piwo z osadem, uzyskujemy weizena takim, jakim powinien się prezentować, pomijając fakt, że pływają większe kawałki osadu. W aromacie fajerwerków nie ma. Niby jest nuta fenolowa i estrowa, ale daleko jej do akordu. W smaku kwaśność i słodycz na podobnym, acz niskim poziomie z prawie nieobecną goryczką. Typowych i wyczekiwanych aromatów retronosowo próżno szukać. Po przełknięciu szybko czujemy rozczarowującą pustkę. Chciałoby się zawołać: i co…, to już?! Nasycenie umiarkowane, w dolnej granicy widełek dla Weizena. Piwo wodniste, niepełne. Ech, chyba jednak Holendrom lepiej wychodzą sery i uprawa tulipanów.
www.apbiznes.pl
Festiwal dobrego piwa za nami
S
Agnieszka Wołczaska-Prasolik „MARUSIA” uroczyście otworzyła warsztaty piwowarskie
l erce rośnie, patrząc na te czasy – chciałoby się zawołać. Mnóstwo piwnych wystawców, jeszcze więcej klientów – piwnych smakoszy, domowi piwowarzy i browary profesjonalne, sowicie uhonorowane w plebiscycie Browar.biz. To wszystko działo się we Wrocławiu, w słoneczny weekend na początku maja. Można było spotkać „starych znajomych” i nawiązać nowe, piwne przyjaźnie. Formuła piwnego festiwalu doskonale wpasowała się w oczekiwania konsumentów. Oprócz promocji poszczególnych marek i firm festiwal wpływa na budowanie piwnej kultury i wzrost świadomości piw ne g o kon s u ment a , r ów n ie ż z a s pr aw ą piwnych warsztatów, organizowanych równolegle. Gratulujemy i czekamy na kolejną edycję.
Andrzej Dusza (Browary Restauracyjne), Krzysztof Fałdowski (Browar Ciechan) oraz Danuta i Andrzej Przybyło (Browar Amber) w trakcie rozmowy o polskim piwowarstwie
Artur Szudrowicz (Browar.biz) wręczał dyplomy za piwa wyróżnione w internetowym plebiscycie. Na zdjęciu dyplom odbiera Janusz Konieczny z Brackiego Browaru Zamkowego
Festiwal jest okazją do popróbowania przeróżnych smaków. Paweł Szpila (Browar Fortuna), Ziemowit Fałat (Browamator) oraz Tomasz Kopyra (Ale Browar) podczas wymiany fachowych uwag
3/2012
19
browarnictwo
forum technologii browarniczych
Pamiętaj browarniku o forum w październiku Czy to producent, poprzez odpowiednią politykę marketingową, kształtuje potrzeby konsumenta? Czy może konsument wymusza na producencie nowe, innowacyjne rozwiązania?
Aleksandra Wojnarowska
Na rynek wypłynęły małe browary,
sów, łączy je jedno: budowanie kultury
niekiedy z cudownymi produktami.
piwa w Polsce. To wszystkim wyjdzie
rynku piwa w Polsce. W ciągu kilku
Stało się niemożliwe: duzi zaczęli
na zdrowie.
lat niesamowicie wzrosła świadomość
obserwować małych. Strony są sobą
Z ogromną przyjemnością za-
konsumenta a browary, zrazu nieśmia-
wzajemnie zainteresowane i wiele
praszam Państ wa do udziału
ło a potem coraz bardziej ochoczo,
mogą się od siebie nauczyć. Nie ulega
w II Forum Technologii Browarniczych,
rozpoczęły produkcję piw wszelakiej
jednocześnie wątpliwości, że w wielu
które zorganizowane zostanie w dniach
maści. Doszło do tego, że znawcy piwa
małych browarach nie ma wdrożonych
3-5 października 2012 roku w Hotelu
ostrzegają, że owoce bardziej pasują
skomplikowanych systemów jakości,
Elbląg w Elblągu. Jestem przekonana,
do domowych przetworów a do piwa
kuleje dystrybucja. I choć z pewnością
że spotkanie będzie doskonałą okazją
bardziej pasuje chmiel.
strony mają wiele sprzecznych intere-
do dyskusji o problemach nurtujących
więcej informacji na
Te pytania nabierają szczególnych rumieńców w przypadku rozmowy o
www.apbiznes.pl
redakcja@bitubi.pl
W 2011 roku Browarnicy spotkali się w Cieszynie
20
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
OLOGII N H C E T II FORUM CH
Y Z C I N R A W BRO
2012
d zie r ź a p 5 3 Elbląg
nika
branżę, wymiany doświadczeń i zdo-
Zależy nam na zachowaniu formuły
bycia cennych informacji. Również w
ubiegłorocznego spotkania: dobrej
kuluarach.
atmosfery i merytorycznych dyskusji.
W tym roku patronat nad ob-
Do współpracy przy tworzeniu pro-
radami objął Browar w Elblągu,
gramu zaprosiliśmy „branżowców”
który oprócz prezentacji referatów
zajmujących się tematyką browarniczą,
tematycznych w trakcie programu,
specjalistów z browarów i firm dostar-
zaprasza Państwa do odwiedzenia
czających najnowsze technologie oraz
zakładu produkcyjnego.
kadrę naukową wiodących uczelni.
Tematyka Forum Rynek i trendy • Rynek piwa w Polsce i na świecie, Małgorzata Cichecka, Nielsen • Jak warzymy piwo w Cieszynie, czyli kolejny Grand Champion za nami, Janusz Konieczny, Bracki Browar Zamkowy • Piwowarstwo domowe - kuźnia kadr dla browarów rzemieślniczych, Tomasz Kopyra. Polskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych • Browary małe i duże - tylko rywalizacja czy również wspólne cele?, Marek Jakubiak, Browar Ciechan • Grzechy i grzeszki browarów polskich, Agnieszka Wołczaska-Prasolik, Centrum Piwowarstwa • Piwa browarów restauracyjnych, subiektywny przegląd organoleptyczny, Rafał Kowalczyk, Browarzyciel • dyskusja z udziałem słuchaczy i prelegentów Energia – Woda – Środowisko • działania ekologiczne browarów • efektywność energetyczna • browar a gospodarka odpadami Najlepsze dostępne techniki i technologie produkcji • innowacyjne rozwiązania technologiczne • TPM w nowoczesnym browarze • Wirówka SEDICANTER – technologia do efektywnego odzysku piwa z drożdży, Daniel Olszewski, Flott weg • optymalizacja procesów produkcyjnych Browary przyszłości. • Postęp w biotechnologii i jego znaczenie dla browarnictwa, prof. Włodzimierz Bednarski, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski • referaty i prezentacje specjalistyczne Surowce do produkcji i jakość piwa • Piwa domowe i przemysłowe - zawartość polifenoli i aktywność przeciwutleniajaca, prof. dr hab. Jacek Nowak, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu • Konkursy piw mają znaczenie, dr Andrzej Sadownik, SGGW, Polskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych • Woda decyduje też o jakości piwa, sposoby jej przygotowywania w browarach, Jan Marjanowski, Unitex • Owies jako surowiec browarniczy, Edyta Kordialik-Bogacka, Politechnika Łódzka • referaty i prezentacje specjalistyczne.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
3/2012
21
zarządzanie
inwestycje
Przemysł spożywczy w Polsce wciąż wykazuje dużą dynamikę rozwoju. Nadal powstaje wiele instalacji linii produkcyjnych. Czas wykonania projektu jest kluczowym czynnikiem, natomiast zbyt krótki okres przeznaczony na jego realizację nie pozwala na dokonanie rzetelnej oceny projektu. Powodem tego są często ograniczone siły zespołu jak również wciąż nowe zadania, mające priorytet.
Celem artykułu jest podzielenie się
Organizacja i zarządzanie procesami inwestycyjnymi instalacji nowej linii produkcyjnej
z czytelnikiem wnioskami z prowadzenia projektów w sposób systemowy i zwrócenie uwagi na niektóre zagrożenia. Za-
instalacji linii rozlewniczej. Procesy te schematycznie zostały zilustrowane na rysunku 1.
projektowych jest kluczem do jego
Na tym etapie należy scharakteryzować poszczególne procesy jako:
jektu. Należy również zwrócić uwagę, że
sukcesu. Szczególną uwagę należy
Start
właściwie dobrane zespoły po stronie
zwrócić na sześć najważniejszych
Jest to początkowa faza projektu,
użytkownika końcowego, dostawcy linii,
procesów zachodzących podczas
w której powinien być utworzony ko-
towarzyszących instalacji, systemów
życia projektu [1]. Z doświadczenia
mitet sterujący (steering committee),
jak i zespołu prowadzącego projekt
autora taka systematyka fazowa pro-
będący ciałem decyzji strategicznych
jest kluczowe. Zespoły te powinny być
jektu jest sprawdzona na gruncie innych
we wszystkich fazach projektu. Rów-
jednym organizmem i mieć nadrzędny
projektów [5]. Bazując na metodologii
nież na tym etapie komitet sterujący
cel dostarczenia projektu z ustalonymi
projektu Step Project Management,
jest zobowiązany nominować szefa
założeniami.
zwanym procesem 6 kroków zostanie
projektu, który następnie dokona
zaprezentowany praktyczny przykład
wyboru pozostałych członków zespołu
Właściwe zaplanowanie oraz
zwyczaj podejście niesystemowe może być przyczyną opóźnień i przekroczenia budżetu, nie wspominając o jakości pro-
systemowe wykonanie czynności Lech Maryniak
W artykule autor pragnie przedstawić praktyczne doświadczenia z prowadzenia projektu instalacji nowoczesnej linii rozlewniczej przeznaczonej do produkcji napojów bezalkoholowych. Doświadczenie to może być pomocne w branży rozlewniczej i w pokrewnych.
Rys. 1. Procesy prowadzenie projektu inwestycyjnego
Pokazanie zagrożeń oraz sposobów ich eliminacji może przyczynić się
Źródło:
do wzrostu konkurencyjności branży
Opracowanie własne na podstawie [1]
spożywczej na bardzo wymagającym rynku lokalnym, a także europejskim.
22
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
projektowego. Zespół projektowy, pod
• zdefiniowania: zakresu, czynności,
porównaniu i ocenie ofert powinny być
przewodnictwem jego szefa, powinien
środków, czasów realizacji oraz
przeprowadzone negocjacje i wybór
Użyte akronimy
dokonać opisu projektu. Komitet steru-
podziału pracy,
finalnego dostawcy zatwierdzonego
AM Autonomus Maintenance, utrzymanie ruchu autonomiczne. CAPEX CAPital Expendeture, wydatek inwestycyjny.
jący natomiast powinien zobowiązać zespół projektowy do wykonania karty
• e stymacji kosztów i utworzenia finalnego budżetu,
przez komitet sterujący. Należy nadmienić, że RFQ powinien być dokładnym
projektu (project charter) opisującej jego
• z aplanowania jakości projektu,
opisem wymagań, gdyż po negocja-
zakres, czas trwania, budżet, jakość
także wytycznych do spełnienia
cjach każda zmiana jest sposobnością
standardów firmowych,
do znacznego podwyższenia cen przez
i zasoby ludzkie. Po weryfikacji karta projektu powinna być zatwierdzona
• ustalenie kryteriów sukcesu, czyli
dostawcę. Po ustaleniu ostatecznej
przez komitet sterujący jak i właścicieli
parametrów wydajnościowych,
ceny, warunków dostaw i płatności,
procesu projektowego (stakeholders).
czasu zmian na inne parametry (np.
kryteriów techniczno-operacyjnych,
przezbrojeń dla linii produkcyjnej),
w tym kryteriów sukcesu odbioru linii
Te elementy są fundamentami rozpo-
• zasobów ludzkich (finalna obsługa
produkcyjnej powinna nastąpić umowa
W sytuacji szybkich zmian rynko-
projektu oraz zaplanowana załoga
komercyjna w postaci kontraktu. Kon-
wych mają miejsce zmiany dotyczące
na linii produkcyjnej) i zakresu
trakt ma na celu formalizację warunków:
komunikacji,
zakupu, techniczno-operacyjnych, jak
częcia inwestycji.
zakresu projektu, ale także nagłe wprowadzenia nowych produktów (np. nowe
• zdefiniowania ryzyk, jakościowej
i prawnych. Oprócz procesu zakupu linii
opakowanie, nowe funkcje produktu,
ich analizy oraz planowi ich zapo-
produkcyjnej musi nastąpić projektowa-
nowe konfiguracje opakowań). Zmian
biegania,
nie robót towarzyszących, szczególnie
takich trzeba sprawnie dokonywać,
• ustalenie planu zakupu linii i innych
budowlanych. Mając projekty wykonaw-
jednak mogą one prowadzić do przekro-
instalacji towarzyszących (w tym
cze zatwierdzone przez lokalne władze,
czenia budżetu inwestycji czy opóźnień
robót budowlanych).
można przystąpić do wykonania części
terminu zakończenia projektu. Zmiany
budowlanej. Również inne aktywności
te mogą, a nawet muszą następować,
Przed przystąpieniem do
inwestycji towarzyszących jak instalacje
ale świadomie i po akceptacji przez
wykonania projektu potrzebna jest
wspomagające, powinny być w tym
komitet sterujący projektem.
końcowa akceptacja. Zatwierdzenie
czasie rozpoczynane.
Na tym etapie ważne jest też utwo-
wydatku inwestycyjnego jest najczęściej
W fazie wykonawczej projektu
rzenie zespołu użytkownika, czyli
w postaci CAPEX (CAPital EXpendetu-
zarządzanie nim jest strategiczną
załogi odpowiedzialnej za obsługę linii.
re). W przypadku zgody połączonych
aktywnością. Bardzo ważny w tym
Kluczowym jest, żeby użytkownik był
sił komitetu sterującego oraz zarządu
momencie jest rozwój zespołu projek-
aktywnym członkiem tego projek-
przedsiębiorstwa następuje faza wy-
towego, na którym będzie spoczywać
tu i również wtajemniczony w jego
konania.
główny ciężar pracy na tym etapie.
Wykonanie – RFQ/ kontrakt
Monitorowanie i kontrolowanie
szczegóły. Takie podejście pozwoli uniknąć niepotrzebnych opóźnień, szczególnie tych po stronie użytkownika
Faza ta powinna zacząć się od
Jest to etap trwania inwestycji,
sporządzenia pisemnego zakresu wy-
w którym należy kontrolować i kształ-
mogów, jako wytyczne do ofertowania
tować zadania projektowe. Mogą tu
Planowanie
w postaci dokumentu zwanego RFQ
zachodzić wspomniane już zmiany, któ-
Jest to faza strategiczna polegająca
(Request For Quotation). Dokument ten
re należy weryfikować. Niezbędna jest
na przygotowaniu inwestycji w
jest niezbędny do przedstawienia, przez
kontrola kosztów, planowanej jakości
zakresach:
potencjalnych dostawców, porównywal-
jak i zarządzanie zespołem projekto-
• m ożliwości techniczno-operacyj-
nych ofert na płaszczyźnie: zakresów,
wym. Równie ważna jest komunikacja
parametrów technicznych i jakości. Po
postępu prac dla udziałowców projektu
końcowego.
nych nowej linii produkcyjnej,
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
3/2012
CHP Combined Heat and Power, gospodarka energetyczna skojarzonejednoczesne wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej. FAT Factory Acceptance Test, test akceptacyjny u producenta urządzeń. HACCP Hazardous Analysis of Critical Control Points LM Lean Manufacturing, szczupłe/ oszczędne wytwarzanie, bez zbędnych kosztów RFQ Request For Quotation, zapytanie ofertowe. SAT Site Acceptnce Test, test akceptacyjny u użytkownika końcowego.
23
zarządzanie
inwestycje Fot. 1,2,3,4: Fazy konstrukcyjne powstawania bloku produkcyjnego (wydmuch-rozlew-zakręcarka) przeznaczonego do produkcji napojów bezalkoholowych, pakowanych do butelek typu PET. 1- konstrukcja podstawy bloku w wykonaniu higienicznym, 2- konstrukcja zbiornika rurowego wraz z zaworami, 3- montaż końcowy bloku, 4- test wydajnościowo-jakościowy, zwany FAT.
Zdj. 1.
Zdjęcia wykonane przez autora w hali montażowej za zgodą firmy KRONES AG.
Zdj. 2.
momencie należy dokonać testów
jest monitorowanie i kontrola ryzyk, bez
jakościowych oraz wydajnościowych
czego projekt może ulec poważnym
linii. Niezbędne jest również spraw-
zagrożeniom.
dzenie innych kryteriów sukcesu, jak czasu przezbrojeń na inne formaty,
FAT/SAT
zużyć energii oraz innych parametrów,
Test linii produkcyjnej u dostawcy
ustalonych i zapisanych przez obie
FAT (Factory Acceptance Test) polega
strony. Fotografie 1,2,3,4 przedsta-
na sprawdzeniu znajdujących się tam
wiają kolejne fazy budowy bloku
maszyn i urządzeń. Do takiej weryfikacji
produkcyjnego przeznaczonego do
potrzebne są również kryteria sukcesu
produkcji napojów bezalkoholowych
odbiorowego na tym etapie. Z doświad-
z dotrzymaniem najwyższych stan-
czenia autora ważnym elementem jest
dardów techniczno-operacyjnych oraz
spełnienie warunków bezpieczeństwa
higienicznych.
obsługi już na etapie FAT. Test u dostawcy, choć weryfikuje jedynie
Zdj. 4.
3/2012
Stop
istotne elementy linii produkcyjnej, to
Jest to ostatni etap procesu inwe-
pozwala zweryfikować część dotyczącą
stycyjnego. Polega on na zakończeniu
jakości wykonania linii, na co może być
inwestycji, przeprowadzeniu odbiorów
za późno po jej dostarczeniu.
końcowych wraz z usunięciem usterek.
Trudnym, choć w obecnym czasie
Istotne jest także rozwiązanie zespołu
bardzo szybkim zadaniem jest montaż
projektowego, jak i zamknięcie kon-
linii produkcyjnej. Do chwili rozruchu linii
traktów w postaci zatwierdzenia przez
wszystkie towarzyszące prace powinny
strony projektu protokołów końcowych.
być zakończone. Z doświadczenia
Tak ukształtowany zespół projektowy
autora wynika, że zawsze krytyczne pod
zebrał bardzo duże doświadczenie
względem czasu są roboty budowlane,
i choć ulega rozwiązaniu, jego efekty
na które trzeba zwrócić szczególną
pracy są bezcenne w prowadzeniu
uwagę. Niezbędne jest również prze-
dalszych projektów oraz braniu udziału
szkolenie załogi obsługującej linię, która
w strategicznych zadaniach w przed-
powinna być w pełni gotowa do pracy w
siębiorstwie. Należy podkreślić, że na tym etapie
momencie jej rozruchu.
Zdj. 3.
24
jak i komitetu sterującego. Strategiczne
Po dokonaniu montażu należy
jest dobry moment wprowadzania
dokonać kwalifikacji linii produkcyjnej
systemów operacyjnych na linii produk-
polegającej na dopuszczeniu jej do
cyjnej, przykładowo: szczupłe wytwa-
ruchu w zakresie bezpieczeństwa,
rzanie LM (Lean Manufacturing), HACCP
ergonomii, podstawowych parame-
(Hazardous Analysis of Critical Control
trów jakościowych i operacyjnych.
Points), autonomiczne utrzymanie ruchu
Pozytywna kwalifikacja i początkowa
AM (Autonomus Maintenance), kontrolę
wydajna produkcja jest paszportem do
mediów energetycznych, wody i innych.
następnego kroku, jakim jest test linii
Powyżej opisane sześć procesów
produkcyjnej u użytkownika zwanym
zostało przedstawione na wykresie
SAT (Site Acceptance Test). W tym
Gantt’a na rysunku 2 w funkcji aktyw-
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
New PET line 36 000 BPH Lech Maryniak
Project Project manager
Tydzień: 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48
START / PLANOWANIE Powołanie komitetu sterującego Zatwierdzenie budżetu -CAPEX Zaplanowanie zespołu projektowego, jakości, czasu, karty projektu WYKONANIE / MONITOROWANIE / KONTROLOWANIE Powołanie zespołu projektowego
RFQ
RFQ dla linii produkcyjnej i robót budowlanych i dodatkowych Zebranie ofert-negocjacie FAT
Wybór dostawców- zamówienia i kontrakty Produkcja i dostawa linii Instalacja linii
SAT
Rozruch linii Testy akceptacyjne linii Szkolenie obsługi linii Projektowanie -roboty budowlane Wykonanie - roboty budowlane Odbiory- roboty budowlane Inne roboty - media- technologia STOP Rozliczenie projektu- listy usterek-wpłata ostatnich rat kontraktowych Wprowadzenie systemów Rozwiązania zespołu projektowego i wnioski końcowe
ności projektowych oraz czasu. Ścieżkę
Ryzyka inwestycyjne
należy kontrolować poszczegól-
Zespołowi projektowemu stawiane
ne fazy projektu. Jak zaczynają
są bardzo duże wyzwania. W sytuacji
występować opóźnienia należy
dużej konkurencji oraz obniżania
podjąć kroki zaradcze w postaci
• produkcja i montaż linii,
kosztów działalności przedsiębiorstwa
np. przyśpieszenia pozostałych
• testy i odbiory końcowe.
występuje szereg ryzyk, o których
faz projektu, co da możliwości
krytyczną wyznaczają: • s tart projektu z zaplanowaniem zasobów,
nie wspominało się jeszcze kilka lat
nadrobienia zaległości i powrotu
W „cieniu” tych zadań należy wy-
temu. Ryzyka w projekcie nie są tylko
do planów.
konać inne prace, jak wspomniane np.
jego zagrożeniami, ale szansami na
• Ryzyko przekroczenia budżetu. Ze
budowlane, bez których zakończenia
innowacje i bycia konkurencyjnym
względu na częste zmiany zakresu
nie można instalować linii produkcyj-
na rynku [4], co może otwierać nowe
projektu w czasie jego trwania
nej. Na podstawie doświadczeń auto-
szanse powodzenia na rynku dla
istnieje potrzeba zwiększenia ilości
ra proces ten ma szansę zamknięcia
przedsiębiorstwa.
środków pieniężnych, co może
Źródło:
się w ciągu niespełna jednego roku,
W projekcie nowej linii produkcyjnej
doprowadzić do groźby załamania
w tym przypadku 47 tygodni. Ze
ryzyka należy przewidywać i monitoro-
budżetu projektu. Szanse daje po-
względu na niewłaściwą ocenę ryzyka
wać [2], [3]. Do podstawowych należy
zycja wydatków niezaplanowanych
i brak środków zaradczych, proces
zaliczyć:
(contingency), która w przypadku
taki może przedłużyć się nawet do
• Ryzyko niedotrzymania terminów
projektów standardowych zwy-
realizacji projektu. Tu szczególnie
czajowo może wynosić nawet 10%
dwóch lat.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
Rys. 2. Wykres Gantt’a przedstawiający zadanie projektowe instalacji nowej linii produkcyjnej
3/2012
Opracowanie własne
25
zarządzanie
inwestycje sumy planowanego przedsięwzię-
zagadnienia przedstawione w artykule,
cia. Również celowe jest korzystne
autor sugeruje skoncentrować się na:
w ynegocjowanie cen maszyn
Aspekcie ludzkim. Ludzie a ściślej
i urządzeń, co może być zapasem na
przez nich tworzony zespół jest funda-
wydatki niezaplanowane. Podstawą
mentem projektu. Odpowiedni dobór
jest jednak oszczędne zarządzanie
członków zespołu, ich motywowanie
budżetem projektowym.
oraz właściwa współpraca z otocze-
• Ryzyko niedotrzymania zaplanowa-
niem będzie głównym filarem sukcesu
nej jakości projektu. Przy obniżonym
opisanego przedsięwzięcia.
budżecie oraz skróconym czasie
użytkownika tym wyniki obsługi linii
realizacji inwestycji ma miejsce
powinny być bardziej zadowalające.
ryzyko obniżonej jakości. Zabezpie-
Przedstawione wyżej ryzyka są
czeniem powinien być odpowiednio
najważniejszymi zidentyfikowanymi
spisany kontrakt wraz z wyraźnie
przez autora w takiej kategorii prowa-
przedstawionymi standardami, które
dzenia projektu. Należy nadmienić,
dostawca linii powinien spełnić.
że zawsze istnieje ryzyko wystąpie-
Kontrola jakości na wszystkich
nia zdarzeń nieprzewidzianych (force
etapach trwania projektu dokona
majeure), z którymi trzeba się liczyć
minimalizacji tego ryzyka.
podczas zarządzania projektami
• Ryzyko czynnika ludzkiego. Bardzo często obsługa linii nie jest właściwie
i podejmować odpowiednie kroki łagodzenia tego typu ryzyku.
Zarządzaniu projektem, polegające na kontroli budżetu, czasu realizacji oraz jego jakości. Kontrola tych trzech atrybutów projektowych powinna być głównym celem zespołu projektowego. Mając właściwy proces zarządzania, projektem cykl jego trwania może zamknąć się poniżej 1 roku. Ryzykach projektowych. Chcąc
Źródło: Opracowanie własne
osiągnąć sukces projektu, z jednoczesnym wprowadzaniem innowacji, ryzyko należy traktować nie jako zagrożenie, ale
przeszkolona. Wiąże się to z krót-
• R yzyko prawne. W inwestycji,
jako szanse na wprowadzanie zmian i by-
kim czasem realizacji projektu, ale
w której należy zbudować obiekt
cia konkurencyjnym. Minimalizacja ryzyk
i też ze stopniem skomplikowania
użytkowy przed instalacją linii pro-
jest jak najbardziej wskazana, dlatego
obecnie produkowanych linii pro-
dukcyjnej, należy mieć pozwolenie
należy definiować podstawowe ryzyka
dukcyjnych. Również często tuż
na budowę. W wielu przypadkach,
i wdrożyć sposoby ich minimalizacji.
po testach akceptacyjnych, które
gdzie jest brak warunków zago-
Zaprezentowane w artykule do-
wykazują poprawność działania linii,
spodarowania WZ należy o nie
świadczenia ze sposobu prowadzenia
jej efektywność zostaje obniżona.
wystąpić. Pozwolenie na budowę,
projektu, mogą być przydatne w branży
Metodą zaradczą powinien być
a ściślej jego czas wydania może
spożywczej w Polsce i w efekcie
właściwy proces przekazania wiedzy
powodować ryzyko przedłużenia
podnieść jej konkurencyjność na rynku
oraz jej sprawdzenie w sposób prak-
projektu inwestycyjnego. Minima-
europejskim.
tyczny. Należy od samego początku
lizacja tego typu ryzyka powinna
wprowadzić użytkownika w meandry
polegać na odpowiednio wcześniej-
projektu, zainteresować go inwesty-
szym ustaleniu aspektów prawnych,
cją i uczynić go aktywnym. Rysunek
szczególnie dotyczących prawa
3 przedstawia proces przekazania
budowlanego.
wiedzy i umiejętności pomiędzy zespołem projektowym i zespołem
26
Rys.3. Proces przekazywania wiedzy i umiejętności pomiędzy zespołem projektowym a zespołem użytkownika w funkcji czasu
Podsumowanie i wnioski
dostawcy linii a zespołem użyt-
Przedstawiony opis projektu in-
kownika końcowego. Czym więcej
westycyjnego nowej linii produkcyjnej
aktywność zespołu projektowego
uwydatnia jedynie najważniejsze ele-
jest zbliżona do aktywności zespołu
menty tego procesu. Podsumowując
3/2012
Literatura
• Badiru A. B., Step Project Management. Guide for Science, technology, and Engineering Projects, CRC Press 2009. • Jutte B., 10 Golden Rules of Project Risk Management, www projectsmart.co.uk. • Kaczmarek T.T., Ryzyko i Zarządzanie Ryzykiem. Ujęcie interdyscyplinarne, wydanie trzecie rozszerzone, Difin, Warszawa 2008. • Kasiewicz S., – redakcja naukowa, Zarządzanie zintegrowanym ryzykiem przedsiębiorstwa w Polsce., Oficyna Walters Kluwer Business, Warszawa 2011. • Maryniak L., Proces inwestycyjny technologii CHP/QUAD w przedsiębiorstwie produkcji spożywczej, Agro-Industry 4/2011.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
Wspomnień czar SYMPOZJUM
20 lat minęło...
Technika i technologia w przemyśle mleczarskim
Przypadł mi w udziale miły obowiązek,
których symboliczną cezurę czasową
a w dalszej kolejności w kierunku
który jednocześnie poczytuję sobie za
określiła słynna polska aktorka Joanna
terapii szokowej, która zbierała również
wielki zaszczyt i wyróżnienie, podzie-
Szczepkowska w Dzienniku Telewizyj-
swoje bogate, często tragiczne żniwo
lenia się z Państwem kilkoma informa-
nym z dnia 28 października 1989 roku
w branży mleczarskiej. Na urynkowieniu
cjami i refleksjami dotyczącymi naszych
mówiąc: „Proszę państwa, 4 czerwca
jedne firmy zyskiwały inne traciły;
1989 roku skończył się w Polsce komu-
to samo zjawisko dotyczyło również
nizm”. W momencie wypowiadania tych
kadry kierowniczej, szeregowych
słów mało kto w Polsce zdawał sobie
pracowników oraz dostawców mleka.
sprawę ze wszystkich konsekwencji
Byli wygrani i przegrani, nie mówiąc już
tej historycznej przemiany ustrojowej.
o sfrustrowanych i zdezorientowanych.
Niezależnie jednak od takich czy innych
Polskie mleczarstwo do 1989 roku
ujęć lub poglądów warto zauważyć,
było praktycznie zorganizowane jako
że zastępowanie realnego socjalizmu
forma spółdzielcza, jednak centralnie
neoliberalnym kapitalizmem przypo-
zarządzana w tak zwanej gospodarce
mleczarskim” zostały włączone na stałe
minało nieraz przysłowie o „wylewaniu
planowej. Pozytywnym aspektem
w roku 1991 i są kontynuowane do chwili
dziecka z kąpielą”. Początkowe zauro-
tak zarządzanej branży było przede
obecnej, a głównym organizatorem był
czenie kapitalizmem powoli ewoluowało
wszystkim bezpieczeństwo finansowe,
ówczesny Instytut Technologii Mleczar-
w kierunku sceptycyzmu w stylu:
zagwarantowane w wysokich państwo-
skiej Akademii Rolniczo – Technicznej
„nie taki anioł piękny jak go malują”,
wych dotacjach do skupu i przetwa-
sympozjów naukowo technicznych. Tradycja organizacji pojedynczych okazjonalnych seminariów dotyczących postępu technologicznego w mleczarstwie sięga lat siedemdziesiątych. Do wydziałowego kalendarza spotkań i imprez o charakterze naukowo – technicznym seminaria pod tytułem „Technika i technologia w przemyśle
Prof. dr hab. Stefan Ziajka Katedra Mleczarstwa i Zarządzania Jakością Wydział Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
w Olsztynie wraz firmami polskimi i zagranicznymi współpracującymi z polskim mleczarstwem. Decyzja o corocznej, regularnej organizacji seminariów kojarzących technologię z techniką okazała się bardzo słuszną i trafiła na podatny grunt wiedzy oraz fachowości kadry inżynieryjno – technicznej zatrudnionej w polskim mleczarstwie, w znaczącej części będącej absolwentami Alma Mater Cortoviensis. Ważną przesłanką organizacji corocznych seminariów „Technika i technologia w przemyśle mleczarskim” były przemiany społeczno – ustrojowe,
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
3/2012
27
mleczarstwo
dodatek specjalny
Wspomnień czar
T
TADEUSZ MALCZYK – OSM Koło
Mogę się nazwać naprawdę starym uczestnikiem tej konferencji. Nie oznacza to, że czuję się staro: wręcz przeciwnie, z każdym rokiem mam więcej energii. Uczestnictwo w tych znaczących sympozjach, możliwość spotkania i poznania nowych, wspaniałych znajomych, wyśmienita atmosfera i ciekawe prezentacje sprawiły, że czas spędzony na tych spotkaniach uważam za pożytecznie spędzony. Wiedzę uzyskaną podczas spotkań udało mi się z powodzeniem przenieść i wdrożyć w naszym zakładzie. Gratuluję organizatorom dwudziestej edycji i czekam na dalszą kontynuację.
rzania mleka. W drugiej połowie roku 1989 i
pojedynczych organizacji gospodarczych
skich i dyrektorów zakładów zrozumiało, że
1990 nastąpiło pełne urynkowienie produkcji
a zarazem ponoszenie odpowiedzialności i
w zmieniających się warunkach tylko te
i przetwórstwa mleka, które w latach 1990 –
ryzyka za sterowanie i wprowadzanie postępu.
organizacje mają szansę na przetrwanie i
1993 zaowocowało podwyżką cen, a to - wraz
Przedstawione powyżej przesłanki wymu-
rozwój, które potrafią dostosować się do zmian
z obniżeniem się sytuacji materialnej polskiego
siły systemową transformację gospodarczą,
oraz zmiany przewidywać i kreować. Powyższa
społeczeństwa - spadkiem produkcji mleka
która dotyczyła głównie:
sytuacja wywołała potrzebę zdobycia jeszcze
i konsumpcji artykułów mleczarskich. Skoki
• zniesienia dotacji oraz interwencji państwa
większej wiedzy technologicznej i informacji
cenowe pozbawiły dotychczasowego poczucia
o najnowszych rozwiązaniach technicznych,
ekonomicznej stabilizacji rolników produkują-
• pełnej liberalizacji w zakresie tworzenia
a także poznanie całkowicie nowych dla
cych mleko i branżę mleczarską, która to mleko
i wejścia na rynek również nie spółdziel-
polskiego mleczarstwa zagadnień związanych
przetwarzała. Wypracowane środki finansowe
czych, nowych podmiotów gospodarczych,
z marketingiem. Jednocześnie na naszym
w dużej mierze były „przechwytywane”
w tym także zagranicznych
rynku pojawiło się nagle sporo zachodnich
przez dynamicznie rozwijający się w różnych formach organizacyjnych i logistycznych
28
w zakresie regulacji cen
• swobody przepływu towarów i kapitału
firm, oferujących wysokiej jakości technologię,
oraz liberalizacji handlu.
nowoczesną technikę, rozmaitą aparaturę oraz
handel. Dodatkowe zagrożenie dla polskiego
Trudności z odpowiednim spieniężeniem
maszyny i urządzenia do przetwarzania mleka.
mleczarstwa wynikało również ze swobody
tradycyjnie produkowanych artykułów mleczar-
W tym zamęcie agresywnej podaży nowo-
importu wysokiej jakości produktów mleczar-
skich wymusiły na przetwórcach mleka poszu-
czesności, konkurencji różnych know – how,
skich przede wszystkim z Unii Europejskiej.
kiwanie nowych, o wyższej „wartości dodanej”
merytorycznych rozbieżności w ocenach itp
Likwidacja Centralnego Związku Spółdzielni
produktów mleczarskich takich jak mleczne na-
zrodziło się naturalne zapotrzebowanie na
Mleczarskich jako „ ministerstwa od mleczar-
poje fermentowane, serki i sery dojrzewające,
obiektywną wiedzę i informacje o wszelkiego
stwa” spowodowała ponadto przesunięcie
mleko spożywcze o przedłużonej trwałości itp.
rodzaju nowościach. Odpowiedzią na to
podejmowania decyzji „w dół”, na poziom
Bardzo wiele zarządów spółdzielni mleczar-
zapotrzebowanie była współpraca zaplecza
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
SYMPOZJUM
20 lat minęło...
Technika i technologia w przemyśle mleczarskim
K naukowego ówczesnego Wydziału Technologii
wtedy w referatach zagadnienia techniczno
Żywności ART, głównie Instytutu Technologii
– technologiczne związane z produkcją mleka
Mleczarskiej, z wieloma specjalistycznymi
UHT wydawały się bardzo odległe od polskiej
zagranicznymi i krajowymi firmami rozpoczy-
praktyki mleczarskiej. Pionierskimi tematami
nającymi coraz bardziej aktywną działalność
były również niezbyt powszechnie znane
na rzecz polskiego mleczarstwa. Organizacja
wtedy w Polsce informacje dotyczące zalet i
spotkań o charakterze sympozjalno - semi-
możliwości stosowania ultrafiltracji do produkcji
naryjnym z cyklu nauka - przemysł stała się
twarogów czy też nowoczesnej technologii
naturalną reakcją na nową sytuację polskiego
mycia CIP.
mleczarstwa. Inicjatorami takiego spotkania,
D u że z a i n te r e s o w a n i e ze s t r o ny
które odbyło się w Olsztynie w roku 1991
przemysłu spotkaniami o charak terze
były firmy APV i Chr. Hansen oraz prof. dr inż.
naukowo – technicznym spowodowało,
Aleksander Surażyński, dr inż. Józef Żuraw
że postanowiono organizować sympozja
i prof. dr hab. Władysław Chojnowski, przy
corocznie i jako pierwsze z serii cyklicznych,
życzliwym poparciu ówczesnego dyrektora
numerowanych sympozjów odbyło się
Instytutu Technologii Mleczarskiej prof. dr
w uroczym ośrodku w Mierkach k/Olsz-
hab. Jerzego Rymaszewskiego. Na tym spo-
tyna w roku 1993. Warto odnotować duże
tkaniu wiodącymi tematami były zagadnienia
zainteresowanie sympozjum, w którym
dotyczące oceny mleka, poprawy jego jakości,
uczestniczyli przedstawiciele ponad stu
osiągnięć w zakresie kultur bakteryjnych,
zakładów mleczarskich. Głównymi tematami
nowych technologii utrwalania mleka oraz
pierwszego cyklicznego spotkania były
produkcji serów i twarogów. Poruszane już
referaty, dyskusje dotyczące szczepionek,
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
KAZIMIERZ PRZEPIÓRKA – Multivac
Uczestniczyłem we wsz ystk ich Symp ozjach. W pierwszym spotkaniu w Mierkach reprezentowałem OSM Lublin a później Multivac. Bardzo się cieszę, że pracownicy naukowi AR-T w Olsztynie zainicjowali ogólnopolskie spotkania mleczarzy. Było to bardzo ważne wydarzenie, czekaliśmy na każde sympozjum z wielką radością. Podobnie jest teraz, po 20-tu latach. Sympozja bardzo pomogły mi wdrożyć projekt ,,Przedłużenie trwałości twarogu z 2 do 14 dni na maszynach Multivac”. Bardzo prosta metoda zyskała uznanie między innymi dzięki możliwości spotkań sympozjalnych i współpracy pracowników ART z naszą firmą. Efektem tego jest wzrost produkcji twarogu w Polsce ze 110 000 ton w 1991 r do 320 000 ton w 2011 r. Twaróg jest bardzo ważnym produktem handlowym, na twarogi przeznaczmy ok. 20% mleka skupowego. Na wielkie uznanie zasługuje wspaniała organizacja naszego sympozjum, zarówno wybór Mrągowa jako miejsca spotkań jak i czerwcowego terminu. Wszystko to stwarza osobliwą, dobrą atmosferę. Jestem też pod wrażeniem unowocześnienia formuły spotkań. Dla mnie bardzo ważne są panele dyskusyjne po wykładach, w których uczestniczy zawsze ok 50. osób zainteresowanych daną tematyką. Potrzeby rynku spowodowały dynamiczny rozwój w technologii i technice pakowania serów i twarogów. Często o nowościach możemy się dowiedzieć tylko w czasie spotkań sympozjalnych. Moim życzeniem jest, aby idea spotkań pod patronatem UW-M dalej się rozwijała. Chcę jeszcze raz bardzo podziękować byłym i obecnym pracownikom U W-M za okazane wsparcie w realizacji moich zadań.
3/2012
29
mleczarstwo
dodatek specjalny
P
Wspomnień czar
PIOTR BOROWSKI – Strzałkowo
W konferencji najbardziej cenię sobie niekrępującą atmosferę oraz pełny zakres aktualnej oferty dla przemysłu mleczarskiego, przedstawiony w ciekawej formie krótkich, technicznych prezentacji. Nie ukrywam, że stanowią dla mnie inspirację do inwestycji. Ogromnie cenię sobie to spotkanie i życzę organizatorom kolejnych okrągłych jubileuszy.
30
enzymów, techniki opakowań, środków
i urządzenia w przetwórstwie mleczarskim”
wano wtedy sobie pytanie, czy dotychczasowa
myjących oraz filtracji w mleczarstwie. Or-
organizowane przez Instytut Technologii
struktura, liczba zakładów mleczarskich, brak
ganizatorzy zaproponowali taką formę prze-
Mleczarskiej i firmę Superior potwierdziło
specjalizacji produkcji są odpowiednie w nowej
biegu sympozjum, że oprócz przekazywania
wysoką przydatność tych spotkań w kre-
sytuacji rynkowej. Odpowiedź nie była łatwa i
wiedzy umożliwiono uczestniczącym firmom
owaniu i upowszechnianiu postępu naukowo
jednoznaczna.
nawiązywanie bezpośrednich kontaktów
- technicznego. Znamienną cechą sympozjum
Przegląd Mleczarski w roku 1995 przed-
z potencjalnymi nabywcami technologii,
było uczestnictwo nie tylko nowych firm
stawiając krótką relację z kolejnego sympozjum
maszyn i urządzeń. Był to bardzo pożyteczny
zagranicznych (Chr. Hansen, Elopak, Pall
nazwał je twórczymi spotkaniami. Tytuł tej
sposób współpracy, który intensyfikował
i innych ), ale również znaczący udział polskich
relacji był za wszech miar odpowiedni do
wdrażanie postępu naukowo – technicznego
firm pracujących na rzecz mleczarstwa (OB-
atmosfery towarzyszącej uczestnikom podczas
do branży mleczarskiej. Bardzo pomocną
RAM DAIRY, Spomasz Bełżyce, Mlecz-Masz
trzydniowego kolejnego sympozjum zorganizo-
w tym względzie okazała się również
Bydgoszcz i Pollena Aroma). Firmy rodzime
wanego ponownie w Mierkach koło Olsztynka.
aktywna, często o charakterze doradczym,
coraz aktywniej zaczęły uczestniczyć w pro-
Tematyka obrad na sympozjach właściwie była
postawa ze strony pracowników naukowych
dukcji początkowo pojedynczych elementów,
skorelowana z przebiegiem działań moderni-
Instytutu Technologii Mleczarskiej ART.
a następnie całych linii technologicznych.
zacyjnych w wielu dziedzinach przetwórstwa
Sympozjum w roku 1993 wykazało, że
W dyskusji na seminarium oprócz pytań „co
mleka. Niewątpliwym stymulatorem działań
polskie mleczarstwo chcąc się rozwijać musi
i jak robić?” coraz częściej pojawiły się pytania
mających na celu intensywniejsze wdrażanie
koniecznie dążyć do znacznego wzbogace-
„ za co to zrobić?”. Kluczowym zagadnieniem
postępu techniczno – technologicznego była
nia asortymentu artykułów mleczarskich
w formalnych i kuluarowych rozmowach były
realizacja branżowego programu dotyczącego
o wysokiej jakości i przedłużonej trwałości.
również obawy kierownictw polskich firm
restrukturyzacji i modernizacji mleczar-
Kolejne sympozjum w roku 1994, pt.
mleczarskich dotyczące wpływu gospodarki
stwa, wspomaganego środkami rządowymi
„Nowoczesne metody, technologie, maszyny
wolnorynkowej na przyszłość branży. Zada-
i unijnymi. Zaprezentowano najnowsze wtedy
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
SYMPOZJUM
20 lat minęło...
Technika i technologia w przemyśle mleczarskim
rozwiązania w zakresie urządzeń do produkcji
że współpraca zespołu utworzonego przez
Alpma, OBRAM ) i maszynach pakujących
serów, mleka o przedłużonej trwałości, stan-
prof. dr hab. Stefana Ziajkę z ekspertami
(FORMIKA, Color-CAP, KB – Folie, Trepko).
daryzacji białek z wykorzystaniem procesów
brytyjskimi przyczyniła się do tego, że mle-
Po raz pierwszy do grupy współorganizatorów
membranowych. Podczas seminarium w roku
czarstwo stało się liderem wdrażania systemów
sympozjum włączono firmy Diversey-Lever,
1995 ciekawe oferty zaprezentowały firmy
zarządzania jakością w branży spożywczej
Henkel –Ecolab, które bardzo szeroko zapre-
GEA, Tetra – Pak, Elopak i inne. Rok 1995 to
w Polsce. Było to bardzo ważne zagadnie-
zentowały nowoczesne rozwiązania dotyczące
był również rok 50 – lecia Wydziału Technologii
nie w kontekście dostosowania polskiego
systemów mycia i dezynfekcji stosowanych
Żywności, którego korzenie sięgają Cieszyna.
mleczarstwa do wymogów Unii Europejskiej,
w mleczarstwie. Każde kolejne sympozjum
Ówczesny dyrektor Instytutu Technologii
a w dalszej perspektywie do rozwoju eksportu
to nie tylko bardzo merytoryczne wykłady
Mleczarskiej prof. dr hab. Jerzy Rymaszewski
polskich artykułów mleczarskich. Na czwartym
przedstawicieli firm, Wydziału ale również
dokonał podsumowania bogatego dorobku
sympozjum w 1996 roku zorganizowanym po
bardzo atrakcyjne i ciekawe wystąpienia pod
Wydziału dla polskiego mleczarstwa.
raz pierwszy w Mikołajkach uczestniczyło 21
względem nowoczesnej i ciągle doskonalonej,
W 1996 roku polskie mleczarstwo bardzo
firm, które zapoznały uczestników sympozjum
audiowizualnej formy prezentacji nowych
intensywnie pracowało nad wdrożeniem sys-
z najnowszymi technologiami stosowanymi
rozwiązań techniczno – technologicznych.
temu zarządzania jakością według standardu
w przerobie mleka.
Rok 1998 to już VI Sympozjum „Technika
IS0 9000 oraz systemu analizy zagrożeń zdro-
Kolejna edycja sympozjum w roku
i technologia w przemyśle mleczarskim”,
wotnych i krytycznych punktów kontrolnych
1997 to już piąte, jubileuszowe spotkanie
do udziału w którym główni organizato-
tzw. HACCP. W pilotażowym programie
w którym uczestniczyło ponad 200 osób z kraju
rzy Instytut Rozwoju Mleczarstwa ART
szkoleniowo – doradczym finansowanym przez
i zagranicy, reprezentujące branżę mleczarską
wraz z Biurem Konsultingowym SUPERIOR
Brytyjski Fundusz Rozwoju Rolnictwa wiodącą
i współpracujące z nią firmy. Tematyka tego
w Olsztynie zaprosili znane i cenione firmy
rolę odegrał ówczesny Instytut Technologii
sympozjum koncentrowała się głównie na
pracujące na rzecz polskiego mleczarstwa.
Mleczarskiej. Można z satysfakcją podkreślić,
urządzeniach procesowych (APV, Gea,
Poza tradycyjną tematyką związaną z moder-
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
3/2012
31
mleczarstwo
dodatek specjalny
32
Wspomnień czar
nizacją techniczno – technologiczną zakładów
Mleczarstwa przy współpracy z zespołem firm:
sympozjów zagadnień związanych z różnicami
mleczarskich ważnym zagadnieniem była
Alpma, Tewes – Bis, Rempol, Cryovac, Kolith,
pomiędzy sektorami mleczarskimi w Polsce
restrukturyzacja polskiej branży mleczarskiej.
Multivac, Henkel – Ecolab. Bardzo duże zasługi
i w Unii Europejskiej. Stąd też podczas VII
Podczas intensywnej dyskusji okazało się, że
w opracowaniu tej technologii, a tym samym
sympozjum w 1999 roku poza tradycyjną
dużą i nie zawsze pozytywną rolę w dążeniu
zachowaniu tradycyjnego polskiego produktu
tematyką dotyczącą technologii i techniki
do nowoczesnej i ekonomicznie uzasadnio-
mleczarskiego poniósł prof. dr hab. Zbigniew
aktualne stały się następujące zagadnienia
nej organizacji odgrywają psychologiczne
Śmietana. Jest to jednocześnie przykład jak
będące przedmiotem wykładów i dyskusji:
i subiektywne czynniki. W relacji z szóstego
dobrze zorganizowana współpraca nauki
• przyspieszenie modernizacji i reor-
sympozjum w Przeglądzie Mleczarskim pisano:
z przemysłem może przynieść wiele społecz-
ganizacji bazy surowcowej szczególnie
„Ideą sympozjum jest zaprezentowanie jak
nych, instytucjonalnych i osobistych korzyści.
w kierunku radykalnej poprawy mikrobiolo-
najszerszemu gronu praktyków mleczar-
Zainteresowanie naszymi sympozjami
gicznej i cytologicznej jakości mleka surowego
stwa najnowszych osiągnięć w technice
wynikało nie tylko z ciekawej tematyki obrad,
• d ostosowanie produkcji, marketingu
i technologii mleczarskiej, przede wszyst-
ale również było związane ze zbliżającym się
i dystrybucji do wymagań gospodarki
kim w zakresie procesów przetwórczych
terminem przystąpienia Polski do Unii Euro-
wolnorynkowej.
pozwalających uzyskać coraz doskonalsze
pejskiej. Warunki działalności gospodarczej
W roku 1999 do Mikołajek na VII Sym-
jakościowo nowe produkty”. Bardzo dużym
polskiego przemysłu mleczarskiego w UE były
pozjum „Technika i technologia w przemyśle
zainteresowaniem uczestników VI Sympozjum
wielką niewiadomą, np. trudne do przewidzenia
mleczarskim” przybyło ponad 200 przedsta-
cieszyła się kompleksowa oferta techno-
były skutki wpływu kwotowania produkcji mle-
wicieli praktyki i nauki z zakresu mleczarstwa
logiczno – techniczna dotycząca produkcji
ka na rozwój branży, konkurencję jakościową
oraz 16 firm będących współorganizatorami
tradycyjnego, polskiego twarogu – krajanka.
i cenową z produktami importowanymi itp.
wraz z Instytutem Rozwoju Mleczarstwa ART.
To nowoczesne rozwiązanie technologiczne
Naturalną konsekwencją dla organizatorów
Kolejne, VIII Sympozjum zostało zorgani-
zostało opracowane w Instytucie Rozwoju
było wprowadzenie do programu kolejnych
zowane w okresie kryzysowym dla polskiego
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
SYMPOZJUM
20 lat minęło...
Technika i technologia w przemyśle mleczarskim
W mleczarstwa jakim był rok 2000, związany
kontynuującą problematykę obecną również
z obniżeniem cen na mleko i zmniejszeniem
i w poprzednich sympozjach. Ciekawe
spożycia mleka i produktów mleczarskich
i bardzo aktualne informacje dotyczące stanu
w Polsce. Mimo to, a może właśnie dlatego
negocjacji z UE i możliwych wariantów rozwoju
VIII Sympozjum cieszyło się dużym zainte-
branży zostały przedstawione w wystąpieniach
resowaniem zarówno uczestników (około
wygłoszonych przez Pana Jerzego Plewę
250 osób) jak i firm (21). Poza tradycyjną, ale
– wiceministra rolnictwa i rozwoju wsi oraz
zawsze uaktualnianą tematyką związaną
Andrzeja Babuchowskiego – dyrektora FAPA.
z technologią i techniką duże zainteresowanie
Jak napisano w Przeglądzie Mleczarskim nr
wzbudziły wystąpienia przedstawicieli Fundacji
7/2001 „ wystąpienia przedstawicieli Rządu
Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA - prof.
RP stworzyły podstawę do dyskusji na temat
dr hab. Andrzeja Babuchowskiego i dr inż.
przyszłości polskiego mleczarstwa w kontek-
Elżbiety Niteckiej. Wystąpienia dotyczyły
ście postępującej recesji, braku efektywnych
możliwości finansowania mleczarstwa przy
programów rządowych dla rozwoju rolnictwa
wykorzystaniu środków z programów: Sapard,
oraz niepewnych perspektyw udziału polskiego
Phare i branżowego oraz przewidywanych
rolnictwa w beneficjach polityki rolnej UE.”
zmian w prawie dotyczącym zagadnień bezpieczeństwa żywności.
Dziesiąte sympozjum (2002 rok) „Technika i technologia w przemyśle mleczarskim” doty-
Pierwsze w XXI wieku, a kolejne IX Sym-
czyło nie tylko realizacji tradycyjnego, ciągle
pozjum mimo trudnej sytuacji polskiego
uaktualnianego programu, ale również było
mleczarstwa nie sprowadzało się tylko do
okazją do refleksji i wspomnień. Podobnie jak
narzekania, ale było bogate w twórczą dyskusję
w ubiegłym roku również podczas jubileuszu
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
WOJCIECH WALESIENIUK – GEA Westfalia Separator Polska
Z wielką przyjemnością wybieram się na koleje sympozjum organizowane przez Pana Profesora Ziajkę. W spotkaniach tych uczestniczę dopiero od trzech lat. Za każdym razem miałem okazję poprowadzić wykład na tematy związane z wirówkami Westfalii. Przed rokiem temat wirówki do oczyszczania serwatki zapisałem pod hasłem „ Nie da Ci ojciec nie da Ci matka tego co może dać Ci serwatka ” Przyznam, że efekt był bardzo pozytywny, gdyż zainteresowanie tym tematem na i po sympozjum było dość duże. Na ten rok przygotowałem „ Drugie śniadanie Mistrzów” Sympozjum za każdym razem jest bardzo dobrą okazją do podzielenia się nowymi pomysłami czy poruszenia problemów w większym gronie doświadczonych mleczarzy. Jest to też oczywiście okazja do spotkań z klientami, a także ze znajomymi ze studenckich czasów. Muszę przyznać, że organizacja w czasie całego sympozjum pozwala na bardzo przyjemne połączenie wszystkich spraw zawodowych z miłą zabawą. Kadrze UWM organizującej Sympozjum życzę kolejnych udanych spotkań i kolejnego okrągłego jubileuszu. Mam nadzieję, że Szwecja okaże się tak miłym miejscem jak w ostatnich latach było Mrągowo.
3/2012
33
mleczarstwo
dodatek specjalny
34
Wspomnień czar
mieliśmy okazję gościć wiceministra rolnictwa
blisko 130 uczestników z kraju i z zagranicy
udział w tej pożądanej i korzystnej transforma-
i rozwoju wsi - Pana Jerzego Plewę. Dla
oraz przedstawicieli 22 firm. Dominującą
cji. Mając na uwadze jak najbardziej poprawne
mleczarstwa był to kolejny trudny rok recesji
tematyką były problemy dostosowawcze
dostosowanie się polskiego mleczarstwa do
i ciągłej niepewności co do przyszłych naszych
polskiego mleczarstwa do wymogów Unii Eu-
członkostwa w UE coraz częściej zaprasza-
losów w Unii Europejskiej. Ważnym wydarze-
ropejskiej, nie tylko w aspektach ekonomiczno
liśmy wykładowców z państw członkowskich
niem jubileuszowego sympozjum był referat
– organizacyjnych, ale również technologiczno
UE. W czasie XI Sympozjum uczestnicy
prof. dr hab. Zbigniewa Śmietany pt. „Dzie-
– technicznych. W większości wygłoszonych
z zainteresowaniem wysłuchali wystąpienia
sięciolecie sympozjum „Technika i technologia
prezentacji przedstawiciele poszczególnych
dr Burghardta Otto, który podzielił się do-
w przemyśle mleczarskim na tle transformacji
firm demonstrowali bardzo nowoczesne
świadczeniami restrukturyzacji przemysłu
polskiego mleczarstwa.” W interesującym
użytkowe i praktyczne pomysły, a także mocno
mleczarskiego w Niemczech po przyłączeniu
referacie profesor zawarł wiele ciekawych
były akcentowane rozwiązania w zakresie
terenów byłej NRD. Uczestniczący w semi-
myśli, spostrzeżeń oraz refleksji dotyczących
konstrukcji maszyn i urządzeń oraz nadzoru
narium Waldemar Broś – wiceprezes KZSMl
polskiego mleczarstwa. Jedna z nich: „ Należy
stosowanych parametrów procesów, które
w Warszawie poinformował gości o planowa-
mieć nadzieję, że wejście w struktury unijne
zastosowano w celu spełnienia wymogów do-
nych programach pomocowych przygotowy-
oraz więcej rozsądnych i zdecydowanych
brej praktyki produkcyjnej (GMP) i higienicznej
wanych w resorcie rolnictwa, w tym również
działań polityczno – gospodarczych wpłynie
(GHP). Można z satysfakcją skonstatować, że
o zakresie interwencji na rynku mleka.
na poprawę aktualnej sytuacji krajowego
kilkuletnia aktywność i współpraca środowiska
Rok 2004 to długo oczekiwany czas
mleczarstwa.” Czy w bieżącym roku możemy
naukowego związanego z mleczarstwem
w naszej historii pełen nadziei i obaw
pozytywnie odpowiedzieć na tę optymistyczną
w zakresie szkolenia i upowszechniania wiedzy
związanych ze wstąpieniem Polski do Unii
prognozę sprzed dziesięciu lat?
dotyczącej bezpieczeństwa zdrowotnego
Europejskiej. Polskie mleczarstwo nie było
Kolejne XI Sympozjum, które odbyło się
żywności zaczęła przynosić pożądane efekty.
wolne od tych nadziei i obaw. Obrady XII sym-
w Mrągowie w kwietniu 2003 roku zgromadziło
Z pewnością nasze sympozja miały spory
pozjum „Technika i technologia w przemyśle
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
SYMPOZJUM
20 lat minęło...
Technika i technologia w przemyśle mleczarskim
mleczarskim” wykazały, ze perspektywa
W latach 2004 – 2006 zacieśniano współ-
W XIV Sympozjum „ Technika i technologia
członkowstwa w UE pozytywnie zmobilizo-
pracę z przedstawicielami branży mleczarskiej
w przemyśle mleczarskim” w roku 2006
wała kooperantów mleczarstwa, szczególnie
poprzez powołanie i realizację Warmiń-
wzięło udział łącznie ponad 270 osób, w tym
polskie firmy. Hitem tego seminarium była
sko – Mazurskiego Centrum Doskonałości
8 uczestników z Białorusi. Poza tradycyjnie
bardzo atrakcyjnie przedstawiona przez
WAMADAIREC. Był to projekt, który uzyskał
ciekawymi wystąpieniami ze strony współ-
firmę OBRAM oferta w zakresie postępu
duże wsparcie finansowe z Unii Europejskiej
organizujących firm duże zainteresowanie
w technice i technologii produkcji serów
na działalność w trzech głównych sferach:
wzbudziło wystąpienie Pana Andrzeja Czu-
i twarogów. Okazało się, że Olsztyn stał
edukacja i badania, współpraca krajowa
bały Głównego Inspektora Jakości Handlowej
się liderem (firmy Obram i Tewes – Bis
i międzynarodowa, promocja i rozpowszech-
Artykułów Rolno - Spożywczych, który
przy znaczącym współudziale Wydziału
nianie wiedzy z zakresu mleczarstwa. Dzięki
przedstawił wyniki kontroli zafałszowań pro-
Nauki o Żywności ) w zakresie konstru-
współpracy w ramach Centrum Doskonałości
duktów mleczarskich tłuszczami roślinnymi.
owania i kompletowania linii do produkcji
WAMADAIREC w naszych sympozjach czynny
Jednoznacznie stwierdzono, że dodatek
tradycyjnego twarogu typu krajanka. Warty
udział brali wykładowcy z wielu czołowych
tłuszczów roślinnych do produktów mleczar-
odnotowania jest również fakt wygłoszenia
instytucji związanych z mleczarstwem jak np.
skich winien odbywać się zgodnie z prawem
bardzo interesującego wykładu dotyczącego
Dr Adrian Krijger ( FIL/IDF), który dwukrotnie
żywnościowym z zastosowaniem właściwego
technologicznego postępu w serowarstwie
uczestniczył w naszych sympozjach przedsta-
oznakowania i nazewnictwa. Ciekawe było
przez znanego w świecie mleczarskim
wiając dynamicznie zmieniającą się sytuację
również przybliżenie uczestnikom sympozjum
Profesora Zdenko Puhana z ETH Zentrum
w światowym mleczarstwie. W odniesieniu do
zagadnień dotyczących eksportu produktów
w Szwajcarii, który przybył do nas w ramach
wystąpień dr A. Krijgera bardzo komplementar-
mleczarskich, który pozytywnie wpływa na
realizacji projektu WAMADAIREC. Gościem
ny był wykład Prezesa KZSMl pana Waldemara
rozwój polskiego mleczarstwa.
honorowym seminarium był Minister Rolnic-
Brosia dotyczący stanu polskiego mleczarstwa
twa i Rozwoju wsi Wojciech Olejniczak.
po wstąpieniu do UE.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
W historii sympozjów bardzo ważnym był rok 2007 kiedy zostało zorganizowane piętnaste
3/2012
35
mleczarstwo
dodatek specjalny
Wspomnień czar
J
jubileuszowe spotkanie. Z tej okazji oraz dla
• Waldemar Broś: „Badania rynkowe doty-
uznania dotychczasowej współpracy władze
czące preferencji żywieniowych Polaków
Uniwersytetu uhonorowały pamiątkowymi
w sferze mleka i produktów mleczarskich”
tablicami następujące firmy: AARHUSKARL-
• Jerzy Woy – Wojciechowski : „Smak dobre-
SHAMN, ALPMA, ANHYDRO, APV, ARGO, CHR.
go życia. Niektóre czynniki wpływające na
HANSEN, CSK FOOD ENRICHMENT, ECOLAB,
jakość i długość życia”
FOSS, GEA PT, GRUNDFOS, JOHNSONDIVERSEY, KB FOLIE, MERCK, MILK HYDROSAN,
• Stefan Ziajka, Jarosław Kowalik: „Funkcjonalne produkty mleczarskie”
MULTIVAC, OBRAM, PALSGAARD, TETRA PAK, TEWES – BIS, TREPKO, WILD, ZENTIS.
36
Siedemnaste sympozjum w 2009 roku,
Tradycją naszych sympozjów są rów-
podobnie jak poprzednie miało swoje wiodące
nież wykłady plenarne, które uatrakcyjniają
hasło jakim było silne zaakcentowanie zagad-
program dzięki poruszaniu aktualnych dla
nień związanych z jakością i bezpieczeństwem
mleczarstwa treści. Podczas XVI Sympozjum
produktów mleczarskich. Stąd też w tematyce
w roku 2008 zostały wygłoszone następujące
referatów znalazły się między innymi treści
wykłady plenarne:
związane ze znakowaniem produktów żyw-
• K atarzyna Capłap: „Możliwość pozy-
nościowych w systemie GDA, kierunkami
skania funduszy na współpracę nauki z
zmian w zarządzaniu bezpieczeństwem
przemysłem”
żywności czy też preferencji konsumentów
• Tomasz Bartnik: „ Fundusze wsparcia
dotyczących produktów, marki i producenta.
dla przedsiębiorstw w nowym okresie
Zaprezentowana przez referentów wiedza
2007 – 2013”
z zakresu technologii i techniki wskazała,
3/2012
JACEK KRAJEWSKI – Diversey Polska
Już po raz piętnasty mam okazję i przyjemność uczestniczyć w Sympozjum Technika i Technologia w Przemyśle Mleczarskim reprezentując firmę Diversey Polska. Szczególnym sentymentem darzę to wydarzenie Branży Mleczarskiej. To właśnie tutaj rozpoczęła się moja droga zawodowa związana z firmą Diversey Polska. Z roku na rok uczestnicząc w spotkaniach, prezentacjach i odczytach w ramach Sympozjum, obserwowałem podejście i profesjonalizm Organizatorów, za co szczerze dziękuję życząc dalszych sukcesów i satysfakcji z organizacji tak dużego przedsięwzięcia, które wpisało się już w coroczny kalendarz spotkań Branży Mleczarskiej. W tym momencie należałoby wspomnieć również o spotkaniach w ramach paneli dyskusyjnych, na których poruszane są różnego rodzaju problemy branżowe oraz omawiane są propozycje ich rozwiązań, co stanowi cenną wiedzę dla zainteresowanych stron. Jako Firma Diversey Polska od wielu lat dostarczamy Naszym Klientom kompleksowe rozwiązania zapewniające wysoki poziom higieny procesów produkcyjnych, proponując nowatorskie technologie, produkty, urządzenia, serwis aplikacyjny i techniczny, szkolenia oraz inżyniering, gwarantując bezpieczeństwo higieniczne produktu końcowego w przemyśle mleczarskim, jak również w innych gałęziach przemysłu spożywczego. Te czerwcowe spotkania Branży Mleczarskiej, są szczególnym miejscem i okazją do przedstawienia Naszych nowatorskich rozwiązań dla sektora mleczarskiego jak również, dają możliwość spotkań z Klientami. Pozwalają na odświeżenie i nawiązanie nowych kontaktów. Mam również wrażenie, że jest to czas gdzie na kilka dni zapomina się o konkurencji i rywalizacja między Zakładami i Firmami. To sympatyczne i godne naśladowania. Tak trzymajmy! Na koniec chciałbym podziękować Organizatorom jak również moim Współpracownikom za poświęcony czas, wsparcie i pomoc jaką otrzymuję przy realizacji moich celów i zadań związanych z tym Sympozjum.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
SYMPOZJUM
20 lat minęło...
Technika i technologia w przemyśle mleczarskim
że poprawa jakości jest procesem ciągłym
Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno
nia wspomnień i refleksji z tym związanych.
i nieskończonym.
– Spożywczych, który przedstawił informacje
Dwadzieścia lat to stosunkowo długi okres
Osiemnaste sympozjum (2010 rok)
na temat jakości produktów mleczarskich
w wielu strukturach społecznych czy ciągach
poza nawiązaniem do tradycji tematycznej
w świetle kontroli dokonywanej przez IJ-
wydarzeń, ale też i w życiu pojedynczych
i organizacyjnej naszych spotkań organizatorzy
HARS. Ponadto pracownicy Katedry ( Adriana
osób. Nie jest on również zby t krótki
wprowadzili dodatkowy punkt programu jakim
Łobacz i Stefan Ziajka) przedstawili temat
w horyzoncie czasowym wielu dziedzin
był popołudniowy panel dyskusyjny. Tematami
„Mikrobiologia prognostyczna jako narzędzie
postępu technologiczno – technicznego.
do dyskusji podczas panelu były problemy
wspomagające opracowanie procesów tech-
Tematyka i treści wystąpień, referatów,
pakowania serów oraz stosowania dodatków
nologicznych w przetwórstwie mleka.” Duże
wykładów i dyskusji na naszych sympozjach
roślinnych. Bardzo aktualnymi zagadnieniami
zainteresowanie wzbudził wykład profesora
są w dużej mierze historią przemian, jakie
z zakresu nowoczesnych technologii były
Jerzego Juśkiewicza z PAN Olsztyn dotyczący
zaszły w polskim mleczarstwie w minionym
następujące plenarne wykłady wygłoszone
charakterystyk żywieniowych i odżywczych
dwudziestoleciu. Nasze sympozja utrzymały
przez pracowników Katedry:
twarogu wyprodukowanego z dodatkiem
się na rynku postępu naukowo – techno-
• Justyna Żulewska: Wykorzystanie mikro-
preparatu enzymatycznego transglutaminazy.
logiczno – technicznego między innymi
filtracji do otrzymywania kazeiny i białek
Na zakończenie części merytorycznej sympo-
dlatego, że wnosiły aktualną wiedzę wraz
serwatkowych z mleka
zjum odbył się panel dyskusyjny dotyczący
z konkretnymi rozwiązaniami, a jedno-
przede wszystkim znakowania produktów
cze śnie z ac h owan o w o d p owie dni c h
mleczarskich.
proporcjach ciągłość i stosowne zmiany
• W ładysław Chojnowski, Bogdan Dec: Zastosowanie mikrofiltracji w produkcji serów, mleka spożywczego oraz oczysz-
W bieżącym roku odbędzie się XX Sympo-
tematyczne. Gospodarka rynkowa, która
czania solanki.
zjum pt. „ Technika i technologia w przemyśle
cechuje się olbrzymią konkurencją, nie
Honorowym gościem XIX Sympozjum
mleczarskim.” Mamy więc okazję do skrom-
tylko wymusza wprowadzanie postępu
(2011) był prof. Stanisław Kowalczyk – Główny
nego świętowania jubileuszu oraz przywoła-
naukowo – technicznego, ale również
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
3/2012
37
mleczarstwo
dodatek specjalny
Wspomnień czar
dezintegruje środowisko. Stąd też poza
Jako organizatorzy sympozjum podczas
wdzięczną pamięć, uznanie i podziękowanie
merytorycznymi aspektami organizatorzy
minionych dwudziestu lat spotkaliśmy
zasługują, również i Ci, którzy chociażby
sympozjów starali się stworzyć atmosferę
się z dużą pomocą i serdecznością ze
jeden raz zaszczycili nas swoją obecno-
i warunki do nieformalnych i nieskrępowanych
strony współpracujących z nami firm jak
ścią. Wszystkim, którzy pozostawili jakiś
spotkań, godziwej rozrywki, a tym samym lep-
też uczestników reprezentujących branżę
ślad swej obecności i myśli w naszych
szego wzajemnego poznania. Z satysfakcją
mleczarską. Bez tej życzliwej współpracy by-
techniczno – technologicznych spotka-
można stwierdzić, że sympozja ułatwiły wielu
łoby niemożliwe zorganizowanie dwudziestu
niach składamy serdeczne podziękowanie
firmom dotarcie do klientów i w ten sposób
spotkań pod wspólnym tytułem„ Sympo-
i kierujemy ku nim swe najlepsze uczucia.
w jakimś stopniu przyczyniły się do ich
zjum. Technika i technologia w przemyśle
rozwoju. Konwencja sympozjum ułatwiała
mleczarskim.” W dwudziestu sympozjach
prowadzenie swobodnych biznesowych
w roli współorganizatorów wystąpiło 65 firm
referatu korzystano z następujących źródeł:
rozmów, które często w bliższej lub dalszej
w tym najczęściej : GEA, Chr.HANSEN – 18
• P rof. dr hab. Zbigniew Śmietana pt.
perspektywie czasowej kończyły się podpi-
razy; APV, FOSS, MULTIVAC – 17 razy;
„Dziesięciolecie seminarium „Technika
saniem wielu korzystnych kontraktów.
ELOPAK, OBRAM, DIVERSEY – 16 razy;
i technologia w przemyśle mleczarskim na
Dwadzieścia lat sympozjów to również
TREPKO – 15 razy; ALPMA, ECOLAB, WILD,
tle transformacji polskiego mleczarstwa”.
ogrom prac organizacyjnych wykonanych
ZENTIS – 13 razy; TEWES – BIS, CSK FOOD
• Przegląd Mleczarski , lata 1990 – 2011.
przez zespół, którego „spiritus movens” jest
ENRICHMENT – 12 RAZY.
• M ateriały informacyjne sympozjów pt.
pani mgr inż. Magdalena Nowak.
38
Podczas opracowywania niniejszego
Nie wszystkie osoby i firmy – ze zrozu-
Za każdym dziełem czy też wykonaną
miałych względów – zdołałem wymienić
pracą stoją konkretni ludzie i instytucje.
w tej krótkiej prezentacji, ale na naszą
wydanie specjalne
„Technika i technologia w przemyśle mleczarskim.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
mleczarstwo
dodatek specjalny
40
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
mleczarstwo
wydanie specjalne
Chcemy być krok przed konkurencją Z Jackiem Migrałą, prezesem zarządu, dyrektorem generalnym Hochland Polska rozmawiamy o rynku mleka w Polsce.
Lubi Pan ser? Oczywiście, moim ulubionym serem jest Patros – ser solankowy, który uwielbiam w sałatkach oraz jako przekąskę. Czy można mówić o czymś takim jak kultura sera, kultura spożywania sera w Polsce? Jak najbardziej, konsumenci nieustannie uczą się odmian i gatunków sera. Większość jest dość konserwatywna, ostrożnie podchodzi do nowości. Staramy się rozpoznawać, co jest ważne dla konsumentów, by zaoferować optymalny produkt. Cały czas edukujemy Polaków, chociażby w ramach portalu seromaniacy.pl, gdzie
Czy polskie serowarstwo jest
produktów i – wbrew potocznym opi-
w ramach aktywności „Więcej sera
innowacyjne? Co to znaczy
niom – stali się znacznie zamożniejsi.
w kuchni” propagujemy wykorzystanie
w ogóle innowacyjność?
Pojawiły się nowe segmenty i kategorie
serów w najróżniejszych konfigura-
Konkurencja rynkowa wręcz wymu-
produktów, widoczne jest większe
cjach, nie tylko do kanapek, ale także
sza innowacyjność, którą rozumiemy
zróżnicowanie oferty, wyższa jakość.
do dań ciepłych, sosów, przekąsek.
jako ciągłe poszukiwanie odpowiedzi na
Przy tym oczywiście zdecydowanie
Seromaniacy.pl to ogromna baza prze-
zmieniające się potrzeby konsumentów,
większa konkurencja, ogromny skok
pisów na dania z serem, a przy okazji
tworzenie produktów otwierających
technologiczny i ekspansja marek
kompendium wiedzy na temat serów,
nowe nisze rynkowe, pozwalających
własnych. Nasza strategia opiera
w ramach części serwisu seropedia,
być o przysłowiowy jeden krok przed
wszystkich zainteresowanych i fanów
konkurencją.
serów zapraszam na seromaniacy.pl. O zmianach w kulturze spożywania sera
Polski konsument szuka raczej
świadczy rosnąca z roku na rok oferta
tanich produktów, chociaż
rynkowa serów z „wyższej półki”.
rośnie grupa odbiorców
Jacek Migrała objął funkcję prezesa zarządu i dyrektora generalnego Hochland Polska z początkiem listopada 2011 roku. Jacek Migrała swoją karierę zawodową rozpoczynał w Hochland Polska, w momencie wejścia firmy na rynek polski w latach 90-tych. W kolejnych etapach kariery zdobywał doświadczenie zawodowe w zakresie zarządzania i kierowania w branży dóbr konsumpcyjnych, jako dyrektor generalny takich firm jak: Bahlsen, Eckes Granini i Chiquita w Polsce. Ukończył Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Włada językami: angielskim i niemieckim. Jacek Migrała jest żonaty i ma dziecko w wieku szkolnym. Jego hobby to motocykle, sprzęt audio i muzyka rockowa. Wolne chwile spędza na wyprawach motocyklowych.
Niepokojem może napawać fakt, iż część podmiotów mleczarskich bardziej skupiona jest na ustawianiu cen skupu mleka na poziomie satysfakcjonującym spółdzielców niż na prowadzeniu racjonalnej polityki cenowej.
produktów z wysokiej półki. - W ciągu wielu lat polscy konsumenci dojrzeli, poznali wiele nowych produktów i – wbrew potocznym opiniom – stali się znacznie zamożniejsi.
e-w ydanie do pobrania na:
Czy wasza strategia zakłada
się na dotarciu do klienta gotowego
zadowolenie każdego z nich?
zapłacić nieco wyższą cenę w zamian
W ciągu wielu lat polscy konsumenci dojrzeli, poznali wiele nowych
www.apbiznes.pl
za ponadprzeciętną jakość i emocje związane z naszymi markami.
3/2012
41
mleczarstwo
dodatek specjalny wydanie specjalne
menta, niż z pozycją sieci. Współpraca z
nie jest dobra. Oczywistym jest fakt,
sieciami handlowymi stymuluje istotnie
że im bardziej przetworzony produkt
innowacyjność w obszarze rozwiązań
znajduje się w ofercie, tym bardziej
logistycznych oraz opakowań.
stabilna pozycja mleczarni produkującej ten produkt, ta zależność jest wprost
Spadają światowe ceny mleka.
proporcjonalna.
W najgorszej sytuacji są tzw. mleczarnie przerzutowe które,
Jakie elementy polskiego
zamiast produkować, handlują
rynku mleka napawają Pana
mlekiem. Czy kryzys przyczyni
optymizmem a które wzbudzają
się do koncentracji produkcji
największy niepokój?
w Polsce? Hochland Polska Spółka z o.o., jeden z liderów rynku serów, należy do Grupy Hochland, której centrala - spółka Hochland SE, mieści się w Heimenkirch w Niemczech. Grupa Hochland zatrudnia około 4200 pracowników w 8 państwach, a w 2011 osiągnęła łączny obrót na poziomie 1,1 mld Euro. Kilkudziesięcioletnie doświadczenie w produkcji serów, nowoczesne technologie i rygorystyczne przestrzeganie zasad produkcji na światowym poziomie gwarantują najwyższą jakość produktów.
Mówi się że w Polsce jest tyle
Mleczarstwo w Polsce rozwija
Przesadzone jest stwierdzenie, że
się, na rynku pojawiają się innowacje
„biedronek” ile parafii.
mamy w Polsce kryzys w mleczarstwie.
produktowe, powstają mocne grupy
W jaki sposób silna pozycja
Obecnie mamy do czynienia raczej
kapitałowe, rosną w siłę spółdziel-
sieci handlowych wpływa
z typową sytuacją wahań cen. Dobrym
nie mleczarskie. Do tego dochodzi
u Państwa na wdrażanie nowych
przykładem jest okres ostatnich dwóch
szereg zmian nawyków i zachowań
produktów? Czy jest w ogóle
lat i gwałtowna zwyżka światowych cen
konsumentów. Nabiał zawsze był, jest
taka zależność?
mleka. Wtedy nikt nie mówił o tej sytuacji
i będzie odbierany pozytywnie jako
Konieczność wdrażania nowości
w kategorii problemu w mleczarstwie.
zdrowy i niezbędny element codziennej
jest związana bardziej z walką o konsu-
Przyszłość mleczarni przerzutowych
diety, która powinna być bogata w całą
Mleczarstwo w Polsce może zbliżać się do lekkiego przeinwestowania, co może skutkować nadwyżką mocy produkcyjnych
42
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
reklama
serię suplementów znajdujących się
wody, energii i gazu oraz odpowiedzial-
w produktach mlecznych, takich jak
nemu zagospodarowaniu odpadów.
wapń, biało, witaminy. Z drugiej strony
W naszym zakładzie w Węgrowie ciepło
mleczarstwo w Polsce może zbliżać
z amoniaku jest wykorzystywane do
się do lekkiego przeinwestowania,
podgrzewania wody oraz ogrzewania
co może skutkować nadwyżką mocy
pomieszczeń. Z kolei w Baranowie
produkcyjnych. Niepokojem może
zmieniona została instalacja do płu-
napawać fakt, iż część podmiotów
kania filtrów, dzięki czemu zmniejszyło
mleczarskich bardziej skupiona jest na ustawianiu cen skupu mleka na poziomie satysfakcjonującym spółdzielców niż na prowadzeniu racjonalnej polityki cenowej.
Polskie mleczarstwo spółdzielczością stoi. Możemy dziś wyrokować, że za 20 lat też tak będzie? Rola spółdzielczości będzie bardzo mocna, ale to będzie spółdzielczość
Firma Hochland Polska (utworzona w 1993) posiada trzy zakłady produkcyjne (w Kaźmierzu pod Poznaniem, Baranowie i Węgrowie), w których zatrudnia niemal 1000 pracowników. Hochland specjalizuje się w Polsce w produkcji serów topionych (w krążkach, plasterkach, bloczkach, kubeczkach), serów kremowych – twarogowych, twarożków, serów żółtych i pleśniowych. Do portfela marek dostępnych w Polsce należą najpopularniejsze sery - m.in. Hochland, Almette, Valbon czy Patros.
bardziej skoncentrowana i zorientowana
się zużycie wody. Wprowadziliśmy tu
na ogólnie obowiązujące mechanizmy
innowacyjne urządzenie umożliwiające
rynkowe. To będą firmy, gdzie spół-
produkcję energii elektrycznej i cieplnej
dzielcza przeszłość będzie widoczna
w układach skojarzonych dzięki wyko-
głównie w nazwie i formalnej strukturze
rzystaniu silnika gazowego. Z każdego
właścicielskiej.
procesu energetycznego (chłodzenie lub grzanie) odzyskiwane jest ciepło,
Czy Hochland może pochwalić
które następnie jest kierowane do zbior-
się jakimiś ciekawymi
nika z wodą o określonej temperaturze.
inwestycjami w infrastrukturę
Dodatkowo wykorzystujemy instalację
zakładów, obniżającymi zużycie
do produkcji własnej energii. Wciąż
mediów, poprawiającymi
sprawdzamy, jakie są inne możliwości
efektywność energetyczną lub
zapewnienia firmie kolejnych źródeł zie-
obniżającymi wpływ zakładów
lonej energii, dzięki którym moglibyśmy
produkcyjnych na środowisko
chronić środowisko naturalne.
naturalne? Tak, podam kilka przykładów. W związku z realizacją wymagań normy ISO 14001 wprowadziliśmy
Czego możemy Panu życzyć na najbliższe miesiące? Optymizmu, konsekwencji i rosną-
wiele działań i projektów służących
cego grona naszych „seromaniaków”.
zmniejszeniu i optymalizacji zużycia
Rozmawiała Aleksandra Wojnarowska.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
3/2012
43
mleczarstwo
dodatek specjalny wydanie specjalne
Artykuł sponsorowany
ULMA Packaging ponad 50 lat doświadczenia w produkcji maszyn pakujących
Historia firmy rozpoczęła się w 1961 roku. Początkowo Ulma Packaging produkowała maszyny pakujące na potrzeby lokalnych zakładów cukierniczych. Z biegiem lat firma rozwijała się, zwiększając asortyment maszyn jak i grupę odbiorców urządzeń, sprzedając maszyny początkowo na rynku hiszpańskim, a z biegiem lat na całym świecie.
Piotr Kosik
ULMA Packaging Polska Sp. z o. o.
Ulma Packaging obecnie jest dużą
Ulma, kupując szwajcarskiego produ-
DINI, światowego lidera w produkcji
międzynarodową firmą. Zatrudnia
centa robotów przemysłowych, wpro-
traysealerów.
ponad 1000 pracowników na całym
wadziła do swojej oferty automatyczny
świecie. Reprezentowana jest przez 17
załadunek produktów.
własnych przedstawicielstw oraz ponad 40 dystrybutorów.
44
W 2010 roku Ulma Packaging oraz G. MONDINI podpisały umowę
Ten rok jest również szczególnym
o współpracy. Na jej mocy Ulma Pac-
rokiem dla Ulma Packaging Polska.
kaging przejęła dystrybucję maszyn
Maszyny pakujące produkowane są
Przedstawicielstwo Ulma Packaging w
produkowanych przez firmę Mondini w
w sześciu zakładach produkcyjnych.
Polsce obchodzi w tym roku 6 rocznicę
11 krajach świata.
Nad ciągłym rozwojem technologicz-
działalności. Przez 6 lat udało nam
G. MONDINI jest włoską firmą
nym czuwają inżynierowie pracujący
się zbudować solidnie funkcjonujący
powstałą w 1972 roku. Produkuje kom-
w dwóch centrach technologiczno-
zespół, sprawnie reagujący na potrzeby
pletne linie produkcyjne i pakujące dla
-rozwojowych.
klientów. Znacząco powiększyliśmy
przemysłu spożywczego. Rozwiązania
Ulma Packaging każdego roku
również listę referencyjną. Obecnie
oferowane przez MONDINI oparte są
wprowadza na rynek nowe modele
w Polsce pracuje ponad 250 maszyn
na produktach pakowanych w gotowe
maszyn pakujących, niejednokrotnie
pakujący z logo Ulma.
tacki.
wyznaczając kierunki rozwoju. Roz-
Rok 2012 jest drugim rokiem, w
MONDINI zatrudnia około 150 osób;
szerzając naszą ofertę pracujemy nad
którym Ulma Packaging Polska jest
zainstalował około 6000 linii pakujących
automatyzacją procesów pakowania.
wyłącznym dystrybutorem firmy MON-
na świecie.
3/2012
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
Zgodnie z umową Ulma Packaging
• m aszyny rolowe (THERMOFOR-
ponowanych przez ULMA Packaging.
Polska sprzedaje oraz serwisuje ma-
MING) do pakowania w folie miękkie
Cel ten osiągniemy dzięki doskonale
szyny firmy MONDINI na terenie Polski.
TFS 200-300 oraz w folie miękkie
wyszkolonemu, profesjonalnemu ze-
Rozszerzenie oferty Ulma Pac-
lub twarde TFS 400-700 i SUPRA,
społowi doradców handlowych oraz
kaging o produkty firmy MONDINI
OPTIMA. Jako jedyny producent
sprawnie działającemu serwisowi na
pozwala nam na oferowanie zarówno
maszyn pakujących oferujemy jako
terenie całego kraju, który bardzo
kompletnych linii dla przemysłu spo-
standard kompletną linię maszyn w
szybko i skutecznie reaguje na każdy
żywczego jak i najnowocześniejszych
wykonaniu łatwym do sanityzacji;
sygnał klienta.
urządzeń pakujących typu traysealer o
• maszyny typu FLOW PACK z folią
Serdecznie zapraszamy do naszej
maksymalnych wydajnościach powyżej
podawaną od góry lub a dołu- BAL-
siedziby w Legionowie, przy ul. Sikor-
TIC, FM 305, ARTIC.
skiego 5.
200 tacek na minutę. ULMA Packaging Polska sprzedaje
• maszyny typu TRAYSELAER prze-
Z przyjemnością zaprezentujemy
pełen asortyment maszyn oferowanych
znaczone do pakowania produktów
maszyny, które posiadamy w sa-
przez ULMA Packaging oraz G.MONDI-
umieszczonych na tackach. Wydajność
lonie ekspozycyjnym. Pytania do-
NI wraz z urządzeniami peryferyjnymi
pakowania do 200 tacek na minutę.
tyczące ULMA Packaging Polska
i akcesoriami produkowanymi przez
• maszyny do pionowego pakowania
prosimy kierować e-mailem na adres:
innych renomowanych dostawców.
produktów z serii VTI i VTC.
Naszym odbiorcom proponujemy
biuro@ulmapackaging.pl lub telefonicznie na numer telefonu 22 766 22 50
Celem ULMA Packaging Polska na
Więcej informacji na temat naszej
• w folię strech z ręcznym i z auto-
najbliższe lata jest dalsze budowanie
firmy możecie Państwo uzyskać na stro-
matycznym podawaniem produktu.
zaufania klientów do rozwiązań pro-
nie internetowej www.ulmapackaging.pl
maszyny do pakowania:
reklama
Resmlecz do Mlekovity
Spomlek nagrodził najlepszych
1
M
lip c a 2012 r oku nas t ą pi pr z ył ąc ze nie Rzeszowskiej Spółdzielni Mleczarskiej „ R E S M L E C Z” w Tr ze b owni s k u d o S p ó ł dzi e lni Mleczarskiej Mlekovita w Wysokiem Mazowieckiem Ta k ą d e c y z j ę w p o s t a c i u c h w a ł y p o d j ę t o 29 maja 2012 na Zebraniu Przedstawicieli Rzeszowskiej Spółdzielni Mleczarskiej „RESMLECZ” w Trzebownisku. Mlekovit a w w yniku koncentrac ji pr zejmie, zgodnie z prawem spółdzielczym, rzeszowską spółdzielnię i dalej działać będzie jako jeden podmiot na rynku. Aby fuzja stała się faktem wymagana jest tylko zgoda prezesa UOKiK. Wcześniej, już w 24 marca 2012 roku swoją uchwałę o po ł ąc zeniu z R SM „R ESML E C Z” podję ł o Zebr anie Przedstawicieli SM Mlekovita w Wysokiem Mazowieckiem, a na początku kwietnia złożono wniosek do UOKiK. Strategia koncentracji i konsolidacji, jasne i klarowne określone zasady dla obu stron, mają służyć rozwojowi i ciągłemu podnoszeniu jakości naszych produktów. Ciągle podnosimy poprzeczkę tak, aby usatysfakcjonować naszych klientów. To połączenie wzmocni naszą pozycję lidera i stworzy nowe możliwości dla dalszego rozwoju – powiedział Dariusz Sapiński Prezes Zarządu Grupy Mlekovita.
ir os ława i Andr zej Kr z y żanowsc y z miejs c owoś c i Miodus y Pok r z y wne (woj. podlaskie) zwyciężyli w konkursie Gospodarstwo Roku 2011 Spółdzielczej Mleczarni Spomlek. Przez równych 12 miesięcy roku kwotowego (od 1 kwietnia do 31 marca), gospodarstwa poddawane były nieustannym ocenom. O punktacji de c ydowa ł y m.in. jako ś ć i wielkość produkcji, jej wzrost i jego dynamika, wydajność stada, współpraca z punktem zaopatr zenia w Spomleku oraz obserwacje instruktorów i lekar zy weter ynarii. Olbrzymie wrażenie na uczestnikach konkursu i gościach Gali zrobiły też nagrody. Zwycięscy gospodarze pojechali do domu samochodem Toyota Hilux, ozdobiony żółtoczarnymi barwami Serenady, niezwykle popularnej marki serów Spomleku. Zdobywcy kolejnych stopni podium odebrali nowoczesny sprzęt TV, a na pozostałych finalistów czekały tablety.
Doceniony Bursztyn
p ole c a
0 4-06.09.2012 XX XI Międzynarodowa Konferencja „Problemy Gospodarki Energią i Środowiskiem w Mleczarst wie
@
Pała c Mie rzęc in
o r g a niz at o r:
46
tel. 89 523 36 30
wydanie specjalne
P
o raz drugi z rzędu produkt Spomleku znalazł się na liście laureatów „Złotych Paragonów – Nagrody Kupców Polskich”. Tym razem wyróżniony został Bursztyn, ser szlachetny długodojrzewający, od którego zaczęła się historia marki Old Poland. – Wyróżnienie dla Bursztyna to dla nas przede wszystkim wyraźny sygnał, że zmierzamy we właściwym kierunku. Se r y Old Poland to przecież produkt dla konsumenta bardziej wymagającego, gotowe go zap ł ac ić nieco więcej za wyjątkowe doznania smakowe. Skoro kupcy oceniają, że warto mieć go w swojej ofercie, to znaczy, iż dostrzegają oni pozytywne zmiany na rynku – powiedziała Marta Tomaszewska, Brand Manager SM Spomlek.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
NOWOŚCI OSM KALISZ Serek naturalny “Rodzinny”
Serek homogenizowany “Rodzinny” • o smaku waniliowym • naturalny
Serek śmietankowy naturalny “Mój Rodzinny”
Serek śmietankowy PRYMUS • naturalny • ze szczypiorkiem • z czosnkiem Ser Salami w plastrach
Serek śmietankowy PRYMUS w plastrach • naturalny • ze szczypiorkiem • z czosnkiem
Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska, ul. Budowlanych 2, 62-800 Kalisz, tel.: + 48 62 501 53 30, + 48 62 501 53 32, + 48 62 501 53 33, fax: + 62 501 53 60, e-mail: marketing@osm.kalisz.pl, www.osm.kalisz.pl
Artykuł sponsorowany
Nowe metody filtracji wody w przemyśle mleczarskim – System filtracji membranowej Pall Aria Zakłady mleczarskie stosują wodę pochodzącą ze źródeł naturalnych i sieci komunalnych, a do jej przygotowania stosują standardowe kilkustopniowe systemy przygotowania wody, wykorzystujące: napowietrzanie, koagulację, filtrację na złożach piaskowych, węglowych. Standardowe metody przygotowania wody mimo ich rozpowszechnienia są kosztowne, energochłonne i nie zawsze gwarantują spełnienie wymogów jakościowych.
rek dr Ma ski ęb Jastrz oland Pall P .o. Sp. z o
Firma Pall Corporation – światowy
z niej usuwane metodą odmywania
i filtracji wody, stanowić mogą również
lider filtracji przemysłowej - od wielu lat
wstecznego. Cykl operacji filtracji
końcowy etap ciągu technologicznego,
promuje technikę filtracji wody opartą
i odmywania wstecznego jest w pełni
wykorzystującego, w zależności od
na zasadzie membranowej filtracji
zautomatyzowany a ich wysoka efek-
potrzeb inne, standardowe metody
wody w modułach typu hollow-fiber,
tywność zapewnia odzysk wody rzędu
uzdatniania wody.
która jest alternatywą dla tradycyjnych
95%. Wysoka jakość stosowanych
metod oczyszczania wody na złożach
modułów filtracyjnych oraz konstrukcja
filtracyjnych oraz zapewnia osiągnięcie
systemu zapewnia czystość mikrobio-
wysokich parametrów jakościowych
logiczną uzyskiwanego filtratu, co jest
pod względem czystości mikrobiolo-
krytycznym czynnikiem w produkcji w
gicznej, mechanicznej oraz redukcji
przemyśle mleczarskim.
mętności.
Fot. 2 Stacja Pall Aria 40 modułów, 120-150 m3/h, usuwanie osadów żelaza, manganu
Oczyszczanie w systemie Pall Aria polega na filtracji wody na membranie porowatej o znacznym rozwinięciu powierzchni w formie włókien hol-
System Pall Aria jest zautomatyzo-
low fiber. Filtracja odbywa się pod
wany i zapewnia prowadzenie procesu
wpływem ciśnienia strumienia wody
oczyszczania wody w kontrolowanych
która napływa na zewnętrzną stronę
i monitorowanych warunkach w oparciu o automatyczne funkcje filtracji, odmy-
membrany, a oczyszczona woda czyli filtrat uzyskiwany jest na wypływie
Fot. 1 Przekrój modułu filtracyjnego
wania wstecznego, okresowego mycia
z kapilar włókien. Zatrzymywane na
Systemy filtracyjne Pall Aria
chemicznego membran. Szczególną
powierzchni membrany zanieczyszcze-
mogą być stosowane zarówno jako
cechą systemów Pall Aria jest moż-
nia typu osady i bakterie są okresowo
samodzielna jednostka przygotowania
liwość kontroli stanu membran przy
e-w ydanie do pobrania na:
W przemyśle mleczarskim woda jest jednym z podstawowych mediów i z uwagi na jej zapotrzebowanie zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym stanowi istotny czynnik decydujący o kosztach produkcji. Szacuje się, że w Polsce w latach 2002-2008 zużycie wody w litrach / na 1 litr mleka (kg produktu) wynosiło 2,5-5 litrów.
www.apbiznes.pl
wydanie specjalne
49
mleczarstwo
dodatek specjalny wydanie specjalne
System Pall Aria zapewnia efektywną metodę oczyszczania wody, stosowaną we wszelkich etapach technologii mleka: od wody technologicznej po wodę stosowaną do operacji serwisowych; wszędzie tam, gdzie wymagana jest woda o bardzo wysokiej czystości mikrobiologicznej i mechanicznej.
ZALETY proponowanego rozwiązania:
ZALETY proponowanego rozwiązania:
Wybór najlepszego rozwiązania
• w yeliminowanie filtrów żwirowych
• aż do 98% odzysku wody
filtracji wody jest kluczowy. System
oraz filtrów trapowych po filtrach
Pall Aria szczególnie polecamy tam,
żwirowych,
zastosowaniu automatycznego Testu Integralności wykonywanego w systemie.
wody o parametrach:
gdzie zapewnienie wysokiej czystości
• wymiennik jonowy w tym układzie (IE),
wody w połączeniu z efektywnością
• ma zapewnioną najlepszą ochronę
Szczególne znaczenie w produkcji mleczarskiej ma zastosowanie systemów
• dłuższe cykle produkcyjne,
• Przygotowanie wody technologicz-
dium oocysts i Giardia cysts) • obniżenie kosztów produkcji wody
czyszczeń chemicznych, • mamy obniżone koszty jego obsługi, • o bniżone koszty filtracji (dotyczy
nej (np. do produkcji).
(w praktyce poniżej 0,1 NTU) • usuwanie pasożytów (Cryptospori-
• p owstaje znacznie mniej zanie-
Pall Aria w następujących obszarach:
• < 1 NTU, • typowo < 0.1 mg/L zawiesiny, SDI <3
złoża a dzięki temu,
ekonomiczną jest szczególnie istotne.
• konsekwentna i stała produkcja
• higieniczna budowa systemu (przem.spożywczy).
filtrów trap po węglu aktywnym
• Przygotowanie wody zmiękczonej,
i filtrów końcowych),
w tym kotłowej. • Przygotowanie wody do mycia.
• obniżone koszty pracy (czyszczenie filtra, wymiana złóż, wymiana świec).
• Oczyszczanie ścieków. Zastosowanie Systemów Pall Aria znacznie poprawia ekonomikę przygotowania wody na potrzeby mleczarstwa. Ponad 600 sprzedanych systemów
Przykładowe rozwiązanie zarządzania gospodarką wodną z wykorzystaniem systemu Aria FB
Aria w różnych konfiguracjach i do różnych aplikacji potwierdza zasadność stosowania i ekonomikę podczas
Woda zasilająca 100% Uzdatnianie wody 95-98%
przygotowania wody technologicznej jak i serwisowej.
Przykładowe rozwiązanie uzdatniania wody dla zakładu z wykorzystaniem systemu Aria Przy zmiennych parametry wody zasilającej. System Aria zastępuje filtr żwirowy oraz filtry trapowe które w wyłapu-
Odzysk wody 98-99%
Popłuczyny z filtra 2-5%
Fot. 3. System filtracyjny Aria w wersji sanitarnej, która spełnia wymagania przemysłu spożywczego
Pall Aria FB Zrzut (osady ) 1 - 2%
ją cząstki migrujące z filtrów żwirowych. Rozwiązanie: Chlorowanie
Zapraszamy do kontaktu z naszymi przedstawicielami:
Węgiel aktywny (Dechloracja) Filtr końcowy
Woda surowa
• Piotr Ziarko - Pall Poland Sp. z o.o. tel. 601 295 531 piotr.ziarko@europe.pall.com, • M arek Waczyński - Pall Poland
ARIA
50
3/2012
Wymiennik Jonowy
Filtr trap
Zbiornik wody
Sp. z o.o. tel. 601 375 968 marek.waczynski@europe.pall.com
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
Distribution in Poland