ISSN: 2083-0009
technika i technologia w przemyśle spożywczym
cena 54 PLN w tym 8% VAT
4/2015 (19) ZIMA
Produkcja Montaż i uruchomienie
Serwis Projektowanie
Sprzedaż
Doradztwo DK
Uzdatnianie wody od 1936
INT., BE, NL, SK, CZ
AT, CH, DE
REINE WASSERAUFBEREITUNG Eurowater posiada kompleksowe rozwiązania uzdatniania wody dla potrzeb bytowo – gospodarczych oraz dla przemysłu. Na stronie www.eurowater.pl F znajdziecie Państwo informacje na temat oferowanych przez nas rozwiązań w uzdatnianiu wody pitnej oraz do celów przemysłowych.
BE, NL
TRAITEMENT DES EAUX
UDGÅET!!!
ZUIVER WATERBEHANDELING Centrala Warszawa
Wrocław
Gdańsk
EUROWATER Spółka z o.o. Ul. Izabelińska 113, Lipków PL 05-080 Izabelin Tel.: +48/22/722-80-25
EUROWATER Spółka z o.o. ul. Mydlana 1 PL 51-502 Wrocław Tel.: +48/71/345-01-15
EUROWATER Spółka z o.o. ul. Radarowa 14A 80-298 Gdańsk Tel.: +48 58 333 13 80
info@eurowater.pl www.eurowater.pl
PL
UZDATNIANIE WODY
spis treści
Rok pełen innowacji
4
Kalendarium najważniejszych imprez branżowych
6
Rok piwnych wyzwań, Paweł Kwiatkowski
6
Wzmacniamy marki i zwiększamy zyski, Magdalena Brzezińska
7
Przede wszystkim innowacje, Beata Ptaszyńska-Jedynak
8
Rok sukcesów Browarów Regionalnych Jakubiak, Irmina Ochenkowska
8
Nowy browar i receptury, Czesław Wojciech Szczepaniak
9
Lista medalistów GOLDEN BEER POLAND 2015
10 V Międzynarodowy Kongres Browarników – fotorelacja 14 Instalacje CIP dla przemysłu napojów bezalkoholowych, dr inż. Lech Maryniak 20 O napojach w Nałęczowie – relacja z obrad 22 Inteligentny Zakład Rozlewniczy – fotorelacja 24 Czas dużych zmian, Jerzy Kwaśniewski 24 Promocji soków nigdy dosyć, Barbara Groele 26 Eksportujemy najwięcej mrożonek na świecie, Mateusz Korczok 28 Będziemy trzecim producentem mleka w Europie, Dariusz Sapiński 30 Święto serowarów w Licheniu, Dominika Pułjan 32 Najlepsze Polskie Sery – fotorelacja 33 Lista medalistów GOLDEN CHEESE POLAND 2015 36 SERWATKA – przyszłoscią polskiego mleczarstwa, Justyna Żulewska, Jarosław, Kowalik, Adriana Łobacz, Bogdan Dec 41 Słaby rok dla mleczarstwa, Dorota Śmigielska 41 Dobry, choć bardzo trudny rok, Edward Bajko 42 Zmiany, zmiany, zmiany..., Jacek Wyrzykiewicz 42 BRAU BEVIALE 2015
REDAKCJA ul. Skłodowskiej-Curie 42, 47-400 Racibórz tel. 32 726 79 47, fax 32 720 65 85 redakcja@bitubi.pl
SEKRETARZ REDAKCJI Dominka Pułjan tel. 535 566 506
RADA PROGRAMOWA Bogdan Dróżdż (SGGW) Lech Maryniak Adam Pawełas (Carlsberg) Ireneusz Plichta (ProEko) Janusz Wojdalski (SGGW) Zygmunt Zander (UWM)
DRUK Drukarnia Wydawnictwa NOWINY ul. Olimpijska 20, 41-100 Siemianowice Śl.
REDAKTOR NACZELNA Aleksandra Wojnarowska tel. 535 094 517 DZIAŁ MARKETINGU Mateusz Korczok tel. 535 010 684
PRACOWNIA GRAFICZNA PROGRAFIKA.com.pl
WYDAWCA Agencja Promocji Biznesu s.c. ul. Skłodowskiej-Curie 42, 47-400 Racibórz tel. 32 726 79 47, fax 32 720 65 85 www.apbiznes.pl www.AGROindustry.pl
Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń oraz za treść i poprawność artykułów przygotowanych przez niezależnych autorów. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych. Kwartalnik. Nakład: do 2 000 egzemplarzy
Dominika Pułjan sekretarz redakcji dominika.puljan@bitubi.pl
W
raz z nałożeniem embarga przez Rosję nad polskim mleczarstwem zawisły czarne chmury. Wydaje się jednak, że niektóre z mleczarni wychodzą z kryzysu obronną ręką, znajdując nowe rynki zbytu. Przykładem tego jest Mlekovita, która podwoiła na przykład sprzedaż produktów UHT za granicą, szczególnie do Chin i Afryki. Okazuje się, iż w ramach gwarancji bezpieczeństwa tamtejsi klienci wolą kupować produkty gotowe bezpośrednio z Polski. Cóż, czasami nie zdajemy sobie sprawy, że nasze wyroby postrzegane są przez innych jako super bezpieczne. I że można z tego zrobić argument handlowy.
Rewolucję piwną trwającą już parę lat świetnie odzwierciedla tegoroczna odsłona profesjonalnego konkursu piw Golden Beer Poland. Konkurs cieszył się wielkim zainteresowaniem, do oceny stanęło aż 154 piw, w wielu kategoriach. Rynek piwa ciągle się rozwija, również duże koncerny wprowadzają nowości, w tym roku był to na przykład Carlsberg NOX czy Specjal Niefiltrowany z rokitnikiem. Rok 2015 to również premiera Konsumenckiego Konkursu Sera Szefów Kuchni Golden Cheese Poland. Szefowie kuchni ocenili prawie 100 serów w 10. kategoriach. Największą popularnością cieszyły się kategorie ser na deskę oraz twaróg świeży. Wśród zwycięzców znalazły się nie tylko wielkie mleczarnie, jak np. Mlekovita, ale również te mniejsze jak OSM Wart-Milk czy OSM w Krośniewicach. Gratuluję i serdecznie zapraszam do udziału w przyszłej edycji. Koniec roku to czas podsumowań. Poprosiliśmy przedstawicieli zakładów produkcyjnych i organizacji branżowych o kilka słów o mijającym właśnie A.D. 2015. Materiały publikujemy w aktualnym wydaniu AGROindustry. Przy okazji kończącego się roku zatrzymajmy się na moment i powspominajmy ostatnie jesienne imprezy branżowe, takie jak Forum Technologii Napojowych, Międzynarodowy Kongres Browarników, Forum Technologii Serowarskich czy Inteligentny Zakład Rozlewniczy. Relacje z tych i wielu innych wydarzeń znajdą Państwo w aktualnym wydaniu. W imieniu całej redakcji życzę Państwu zdrowych, pogodnych świąt Bożego Narodzenia i Wszystkiego Dobrego w Nowym Roku.
Zaprzyjaźnione wydawnictwa:
4/2015
3
2016
kalendarium
najważniejszych imprez branżowych Miesiąc
Data
Nazwa konferencji
luty
16-19.02.2016
Techmilk 2016
UWM w Olsztynie
tel. 89 523 44 31 e-mail: techmilk@uwm.edu.pl
11-13.04.2016
VI Konferencja Energia-Woda-Środowisko
Agencja Promocji Biznesu
tel. 32 726 79 47 e-mail: konferencje@apbiznes.pl
14-16.04.2016
Szkoła Technologii Fermentacji
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
e-mail: info@sztf.edu.pl
21-22.04.2016
Dodatki i Urządzenia w Przemyśle Owocowo-Warzywnym
Fructopol
e-mail: fructo@fructopol.com.pl
28-29.04.2016
Forum Przetwórstwa Owoców i Warzyw Agencja Promocji Biznesu
tel. 32 726 79 47 e-mail: konferencje@apbiznes.pl
28-29.04.2016
Warsztaty mleczarskie
Przegląd Mleczarski
tel. 32 726 79 47 e-mail: konferencje@apbiznes.pl
maj
11-13.05.2016
XIX Międzynarodowe Sympozjum KUPS
Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków
tel. 22 606 38 63 e-mail: biuro@kups.org.pl
czerwiec
08-10.06.2016
XXIV Sympozjum Technika I Technologia UWM w Olsztynie w Przemyśle Mleczarskim
tel. 89 523 39 78 e-mail: magdalen@uwm.edu.pl mbb@uwm.edu.pl
21-23.09.2016
III Forum Technologii Napojowych
Agencja Promocji Biznesu
tel. 32 726 79 47 e-mail: konferencje@apbiznes.pl
06-08.09.2016
Konferencja Naukowo-Techniczna Problemy gospodarki energią i środowiskiem w mleczarstwie
Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne „Energia i środowisko w mleczarstwie”
e-mail: janusz.budny@uwm.edu.pl
12-14.10.2016
VI Międzynarodowy Kongres Browarników
Agencja Promocji Biznesu
tel. 32 726 79 47 e-mail: konferencje@apbiznes.pl
26-28.10.2016
V Jubileuszowe Forum Technologii Serowarskich
Agencja Promocji Biznesu
tel. 32 726 79 47 e-mail: konferencje@apbiznes.pl
23-25.11.2016
IV Kongres Służb Technicznych Przemysłu Spożywczego
Agencja Promocji Biznesu
tel. 32 726 79 47 e-mail: konferencje@apbiznes.pl
23-25.11.2016
II Konferencja Techniczna Inteligentny Zakład Rozlewniczy
Agencja Promocji Biznesu
tel. 32 726 79 47 e-mail: konferencje@apbiznes.pl
kwiecień
wrzesień
październik
listopad
4
4/2015
Organizator
Kontakt do organizatora
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
reklama
browarnictwo
podsumowanie 2015 roku
Rok piwnych wyzwań
Magdalena Brzezińska
Paweł Kwiatkowski
Grupa Żywiec
Kompania Piwowarska
D
la Kompanii Piwowarskiej mijający rok upływa pod znakiem piwnych wyzwań. Po niełatwej pierwszej połowie roku osiągnęliśmy poprawę wyników, co wpływa pozytywnie na nasz udział rynkowy. Odpowiadając na aktualne trendy
poszukiwania przez konsumentów nowych smaków, eksperymentowania z gatunkami piw, wprowadziliśmy szereg nowości: Tyskie Radler (piwo z lemoniadą), Lech Free limonka z miętą, Lech ICE Diesel (piwo z colą), Redd’s Gruszka i Chili, czeski Kozel czy cydr Green Mill z kija. Inwestowaliśmy także w rozwój piwnej kultury i szkolenia grupy cervesario – piwnych ekspertów i degustatorów. Dla naszych browarów mijający rok był też kolejnym, w którym skupialiśmy się na realizacji różnych programów inwestycyjnych. Kontynuowaliśmy wprowadzanie optymalizacji zużycia mediów, prowadziliśmy m.in. projekty mające na celu obniżenie zużycia energii cieplnej i elektrycznej (np. odzysk ciepła ze spalin w kotłowni Tyskiego Browaru). Pracujemy też nad jak najlepszą jakością naszych piw. W ramach programów inwestycyjnych modernizujemy nasze linie rozlewnicze, co ma na celu rozszerzenie możliwości rozlewania piw w nowe opakowania m.in. przeprowadzona została modernizacja linii puszkowej w Tychach. Ta inwestycja kosztowała nas blisko 10 milionów złotych. Postawiliśmy też niezmiennie na działania promujące odpowiedzialne spożycie alkoholu. Mamy ambitne plany na kolejne miesiące – nasze marki piwne ponownie zaskoczą swoich miłośników. Przed nami jeszcze wiele do zrobienia, bo piwny sezon trwa okrągły rok.
6
Wzmacniamy marki i zwiększamy zyski
4/2015
Polska należy już do dojrzałych rynków piwnych. Mimo, że konsumenci wciąż najczęściej szukają atrakcyjnej oferty cenowej, to kultura piwna dynamicznie się rozwija. Dzieje się tak, ponieważ poszukują nowych, unikalnych smaków, produktów niskoalkoholowych typu radler oraz piw bezalkoholowych. Dziś piwosze mają szeroki wybór piwnych marek i stylów, a browary wciąż inwestują w nowości. W tym roku Grupa Żywiec koncentrowała się na wzmacnianiu marek, zapewnieniu atrakcyjnej oferty dla konsumentów, jednocześnie dostosowując sposoby działania do sytuacji rynkowej. Już przed sezonem piwnym rozwijaliśmy nasze portfolio odpowiadając na trendy konsumenckie. Z początkiem sezonu zaoferowaliśmy konsumentom nowy wariant Warki Radler – Warka Radler czarna porzeczka z limonką. Firma zdecydowała się także wprowadzić na polski rynek najlepiej sprzedający się cydr na świecie – markę Strongbow. Dostępny w dwóch wariantach smakowych Strongbow szybko zdobył zwolenników stając się jednym z najpopularniejszych napojów tego typu w naszym kraju. Następnie zaskoczyliśmy miłośników piwa powrotem legendarnej marki EB. Piwo to wróciło na polski rynek początkowo jako oferta limitowana. Znakomite przyjęcie przez konsumentów oraz wyniki, które przekroczyły nasze plany skłoniły naszą firmę do pozostawienia EB na stałe w ofercie firmy. Budując na dotychczasowym sukcesie wariantów Żywca (Bock, Marcowe, Białe, APA, Porter) i kontynuując rozwój w segmencie premium, w trzecim kwartale Grupa Żywiec zdecydowała się wprowadzić na rynek kolejny wariant wybrany w głosowaniu konsumentów - Żywiec Saison. Obecnie co czwarta złotówka wydawana na piwne specjalności jest wydawana na warianty Żywca. Flagowa marka Żywiec również umacnia swoją wartość, co znajduje odzwierciedlenie we wzroście sprzedaży i udziałów rynkowych. Oferta marki Desperados została wzbogacona o wariant Desperados Nocturno z mezcalem i rumem. W tym sezonie, odpowiadając na rosnące zainteresowanie konsumentów markami regionalnymi, Grupa Żywiec wprowadziła nowy wariant Specjala – Specjal Niefiltrowany z rokitnikiem oraz Brackie Pils - propozycję dla południowo-zachodniej Polski. Grupa Żywiec wzmocniła również marki z segmentu mainstream: Warka została sponsorem Ligi Europy UEFA. Tatra wspierana była intensywną kampanią reklamową oraz efektywną aktywacją konsumencką „Miliony Piw są w Tatrach”. Mimo, że rynek pozostaje bardzo konkurencyjny i wrażliwy cenowo, w tym sezonie piwnym udało nam się zwiększyć przychody i zyski poprzez wzmocnienie marek, atrakcyjną ofertę dla klientów i konsumentów, a także poprawę naszej bazy kosztowej.
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
reklama
Przede wszystkim innowacje Beata Ptaszyńska-Jedynak Carlsberg Polska
D
la Carlsberg Polska to był rok obfitujący w innowacje produktowe, wpisujące się w trendy rynkowe i budujące wartość kategorii. Latem, wśród piw smakowych uznaniem konsumentów cieszyła się marka Somersby i nowy Somersby Elderflower Lime, o smaku kwiatu bzu z limonką. Na rynek trafił również nowy Okocim Radler Cola oraz innowacja wśród lagerów czyli Carlsberg NOX chmielony na zimno chmielem Polaris. Marka Harnaś wprowadziła nowy wariant – Harnaś Wysokochmielowy, a Kasztelan poszerzył wachlarz piw o specjalności – Kasztelan Specjały: Białe, Chmielowe i Niefiltrowane. W 2015 roku sukcesem okazała się, unikalna w tej branży, kampania dla bezalkoholowego piwa Karmi, w której twarzą marki została ikona filmu Penelope Cruz. Bardzo ważne z punktu widzenia naszych mocy produkcyjnych było zakończenie rozbudowy i modernizacji browaru w Sierpcu, budowa nowych powierzchni magazynowych w tym browarze, a także inwestycja w nową linię butelkową w browarze Bosman w Szczecinie, o wartości ponad 30 milionów złotych. Rok 2015 to dla nas również okazja do celebrowania 170-tej rocznicy założenia browaru Okocim w Brzesku, największego w grupie Carlsberg w Polsce i ważnego partnera dla lokalnej społeczności, wpływającego na życie społeczno-ekonomiczne regionu. Wysiłki firmy i uznanie dla jej produktów najlepiej podsumowują przyznane w tym roku nagrody – m.in.: Krasnostawskie Chmielaki dla trzech wariantów Okocimia Radlera, medale dla Pszenicznego z Browaru Okocim oraz Kasztelana Specjały Chmielowe na Golden Beer Poland, złoto European Beer Stars dla Portera z Browaru Okocim i brąz dla Grimbergen Blonde, w Polsce dostępnego tylko w kanale HoReCa. Marki Okocim, Kasztelan oraz firma Carlsberg Polska dołączyły również do grona wyróżnionych tytułem Superbrands.
Po prostu lepsza wirówka: GEA Westfalia Separator stop direct directdrive + hydrostop Wszelkie możliwe, innowacyjne rozwiązania techniczne w końcu dostępne również w wirówkach dla piwowarstwa, sokownictwa, winiarstwa oraz innych napojów.
GEA Westfalia Separator Polska Sp. z o.o. Aleje Jerozolimskie 212, 02-486 Warszawa, Polska Telefon: +48 22 571 42 03, Fax: +48 22 571 42 10 mariusz.barwinski@gea.com, www.gea.com
engineering for a better world e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
browarnictwo
podsumowanie 2015 roku
Rok sukcesów Browarów Regionalnych Jakubiak Irmina Ochenkowska Browary Regionalne Jakubiak
BRJ- największa grupa browarów z całkowicie polskim kapitałem – zamyka rok 2015 listą sukcesów: otwarcie Browaru Tenczynek, pierwszy Warszawski Festiwal Piwa Regionalnego czy wprowadzenie na rynek piwnych nowości.
M
iniony rok był wyjątkowo dobrym czasem dla Browarów Regionalnych Jakubiak. Najbardziej znaczącym wydarzeniem w grupie było uruchomienie Browaru w Tenczynku, który po 75-letniej przerwie wznowił warzenie piwa. Miłośnicy piwa mogą już delektować się piwami z portfolio tego podkrakowskiego browaru, które na rynek zostały wprowadzone pod markami: Tenczynek Lager, Tenczynek Marcowe, Tenczynek Milk Stout, Tenczynek Aborygen oraz Tenczynek Imperial Stout. W czerwcu br. Grupa BRJ otworzyła pierwszy lokal firmowy „Ciechan na Foksal”, w którym w towarzystwie smacznej, polskiej kuchni, w tym wielu dań na bazie piwa, można skosztować szerokiej palety piw regionalnych z wszystkich browarów wchodzących w skład Grupy: Ciechan, Lwówek, Bojanowo i Tenczynek. W restauracji Ciechan na Foksal odbył się także „Warszawski Festiwal Piwa Regionalnego” – wrześniowe, wielkie święto piwnych smaków. W 2015 roku Browary Regionalne Jakubiak uruchomiły również Centrum Dystrybucji w Dąbrówce Wielkiej, gdzie w centralnych magazynach piwa wszystkich naszych browarów są konfekcjonowane i przesyłane do dostawców hurtowych oraz własnej dystrybucji. Tegoroczną nowością jest też Cech Piwowarów zrzeszający piwowarów Grupy BRJ, którzy będą tworzyć nowe piwne receptury, wymieniając się przy tym wiedzą i doświadczeniem. Cech Piwowarów będzie warzył wyjątkowe piwa w limitowanych edycjach. Browar Bojanowo w minionym roku dał się poznać jako „Wielko polskie piwo” w pierwszej internetowo-outdoorowej kampanii reklamowej grupy. Browar Bojanowo wprowadził w br. roku na rynek piwa: Bojan Maorys, Bojan Szwejk oraz Bojan Somero. Natomiast Browar Lwówek zwyciężył w konkursie na najlepszy browar roku Grupy BRJ. Liczne nagrody dla piw z Browarów Regionalnych Jakubiak są potwierdzeniem uznania konsumentów i branży. Tylko w tegorocznym Golden Beer Poland Browary z Grupy BRJ sześciokrotnie stawały na podium, a Browar Ciechan zdobył 3 medale, w tym złoto dla piwa Ciechan IPA w kategorii „Chmielowe”.
8
4/2015
Nowy browar i receptury Czesław Wojciech Szczepaniak Browar Namysłów
Rok 2015 był wyjątkowy dla Browaru Namysłów. Wszystko zaczęło się w ostatnim kwartale roku 2014, kiedy to uruchomiony został drugi zakład produkcyjny – browar w Braniewie.
W tym samym czasie na rynek wprowadziliśmy kolejną markę regionalną – Braniewo. Jest to typowy lager o zawartości alkoholu 5,8% objętościowych. Piwo to warzone jest na wodzie oligoceńskiej z własnych ujęć browaru. Dostępne jest w butelce zwrotnej 500 ml, butelce bezzwrotnej 500 ml oraz puszce 500 ml. Sukces, jaki odniosła marka, potwierdził nasze wysokie kompetencje w warzeniu piwa, czego efektem jest wysoki popyt na nasze produkty, i pozwolił w tym roku wprowadzić na rynek nowe piwo – Braniewo chmielone na zimno. Podobnie jak wariant podstawowy, warzone jest na bazie wody oligoceńskiej. Jednak w trakcie procesu, prócz trzech standardowych chmieleń, chmielimy je po raz czwarty na zimno. Ten zabieg pozwala uwydatnić chmielowy aromat tak bardzo pożądany przez konsumentów przy jednoczesnym nie zwiększaniu uczucia goryczki. Braniewo chmielone na zimno dostępne jest w butelce zwrotnej 500 ml oraz butelce bezzwrotnej 500 ml. Rok 2015 utwierdził nas również w przekonaniu, że sukces zależy przede wszystkim od jakości piwa – nasza flagowa marka, Namysłów Pils, została odznaczona złotem podczas profesjonalnego konkursu piw Golden Beer Poland 2015. Namysłów Pils zdobył złoty medal w kategorii piw jasnych lagerów - pełnych deklasując jednocześnie 32 konkurentów. Podczas tego samego konkursu srebrem w kategorii piw jasnych lekkich odznaczony zostało Zamkowe jasne pełne.
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
Lista medalistów
Golden Beer Poland 2015
Do konkursu zgłoszono 163 piwa, ostatecznie, z powodu niedostarczenia piwa w regulaminowym terminie, ocenie poddano 154 piwa
Jasny Lager – Lekki, oceniono 17 piw Kasztelan Specjały Chmielowe, Carlsberg Polska MEDAL ZŁOTY Zamkowe Jasne Pełne, Browar Namysłów MEDAL SREBRNY Leżajsk Pełne, Grupa Żywiec MEDAL BRĄZOWY
Jasny Lager – Pełny, oceniono 33 piwa Namysłów Pils, Browar Namysłów MEDAL ZŁOTY Ciechan Lagerowe, Browar Ciechan MEDAL SREBRNY Lubicz Marcowe, Browar Lubicz MEDAL BRĄZOWY
Jasny Lager – Mocny, oceniono 5 piw Bojan Toporek, Browar Bojanowo MEDAL ZŁOTY
Ciemny Lager – Lekki, oceniono 5 piw
Ciemne Ale Mocne, oceniono 6 piw Turbo Geezer, Browar KingPin MEDAL ZŁOTY Nessie, Browar Haust MEDAL SREBRNY Brovaria Stout, Brovaria MEDAL BRĄZOWY
Książęce Czerwony Lager, Kompania Piwowarska MEDAL ZŁOTY
Ciemny Lager – Pełny, oceniono 9 piw Lubicz Ciemne, Browar Lubicz MEDAL ZŁOTY Kormoran Ciemny, Browar Kormoran MEDAL SREBRNY Marcowy, Browar Miejski Gloger MEDAL BRĄZOWY
Ciemny Lager – Mocny, oceniono 11 piw Komtur, Browar Gościszewo MEDAL ZŁOTY Bock 55, Browar Gościszewo MEDAL SREBRNY Jurajskie – Koźlak, Browar na Jurze MEDAL BRĄZOWY
Porter bałtycki, oceniono 8 piw Jurajskie - Porter Bałtycki, Browar na Jurze MEDAL ZŁOTY Grand Imperial Porter, Browar Amber MEDAL SREBRNY Porter Warmiński, Browar Kormoran MEDAL BRĄZOWY
Jasne Ale, oceniono 6 piw
Piwo pszeniczne, oceniono 21 piw Pszeniczniak, Browar Amber MEDAL ZŁOTY Pszeniczne z Browaru Okocim, Carlsberg Polska MEDAL SREBRNY Jurajskie Pszeniczne Ciemne, Browar na Jurze MEDAL BRĄZOWY
Chmielowe, oceniono 13 piw AIPA, Browar Ciechan MEDAL ZŁOTY Lubuski chmiel, Browar Witnica MEDAL SREBRNY Plon Zielony, Browar Kormoran MEDAL BRĄZOWY
Aromatyzowane miodowe, oceniono 9 piw Miodne, Browar Kormoran MEDAL ZŁOTY Ciechan Miodowe, Browar Ciechan MEDAL SREBRNY Na miodzie gryczanym, Browar Jabłonowo MEDAL BRĄZOWY
Aromatyzowane, oceniono 8 piw
Lwówek Jankes, Browar Lwówek MEDAL ZŁOTY Kłos wielozbożowy, Browar Kormoran MEDAL SREBRNY Żywiec APA, Grupa Żywiec MEDAL BRĄZOWY
Primator Stout, zgłoszony przez dystrybutora na Polskę firmę Nowy Piotr Nowak MEDAL ZŁOTY Lwówek Malinowe, Browar Lwówek MEDAL SREBRNY Lubuskie Wiśniowe, BOSS Browar Witnica MEDAL BRĄZOWY
Ciemne Ale, oceniono 6 piw
Piwa specjalne, oceniono 6 piw
Ciemne Ale, Browar Miejski Sopot MEDAL ZŁOTY Stout. Browar Miejski Gloger MEDAL SREBRNY Black Jack – Dry Stout, BROFAKTURA MEDAL BRĄZOWY
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
Kwas Pruski, Browar na Jurze MEDAL ZŁOTY Lubicz Alt, Browar Lubicz MEDAL SREBRNY Osteroida, Browar Bednary MEDAL BRĄZOWY
4/2015
9
browarnictwo
fotorelacja
V MIĘDZYNARODOWY KONGRES BROWARNIKÓW 2015
Tegoroczna edycja Kongresu Browarników należała do wyjątkowo udanych. Być może sprawiła to mała rocznica – edycja 2015 była jubileuszowa, czyli piąta. Być może górskie powietrze i gościnność żywieckiego Browaru sprawiły, że pozostały praktycznie same pozytywne wspomnienia. Do Ustronia przyjechało 200 przedstawicieli browarnictwa, aby dyskutować o nowych technologiach i piwnych trendach.
Dyrektor Jerzy Dwornicki (w środku) pełnił funkcję Honorowego Gospodarza Kongresu. Z lewej Aleksandra Wojnarowska – przewodnicząca komitetu organizacyjnego imprezy. Z prawej dziennikarz radia 90, tym razem w roli konferansjera
Maciej Szczepanik (Anti-Germ) w swoim wystąpieniu podjął temat bezpieczeństwa mikrobiologicznego w produkcji piwa i napojów słodowych
Silna ekipa z Negele
e-w ydanie do pobrania na:
Piotr Kubas z Anton Paar w trakcie korespondencji z ważnym klientem
www.AGROindustry.pl
Zwycięzcy profesjonalnego konkursu piw Golden Beer Poland. Oficjalne ogłoszenie wyników odbyło się w trakcie V Międzynarodowego Kongresu Browarników
Elżbieta Żyrek, główny specjalista ds. mikrobiologii, higieny i gospodarki drożdżowej w Grupie Żywiec moderowała panel tematyczny „Jakość i higiena produkcji”. Wygłosiła także referat dotyczący zapewnienia jakości mikrobiologicznej w browarze
Sławomir Dryja ( Pacovské Strojírny) mówił o browary rzemieślniczych i kontraktowych jako silnym trendzie na rynku polskim
Jerzy Czarnik, specjalista ds. technologicznych (Grupa Żywiec) moderował panel „Surowce i składniki pomocnicze do produkcji. Filtracja i trwałość piwa”
4/2015
11
browarnictwo
fotorelacja
Radosław Szałamacha (JMR) swoje wystąpienie oparł o nowoczesny wymiennik płytowy jako serce układu pasteryzacji
Ryszard Szczotka, główny energetyk żywieckiego browaru moderował blok „Nowe technologie. Zarządzanie mediami i ochrona środowiska”
Milena Stachelska (PWSIiP w Łomży) zajęła się profilem związków lotnych w piwach z dodatkiem surowców niesłodowanych – kukurydzy i ryżu
Marcin Ciemięga ( Diversey) próbował usystematyzować wiedzę na temat możliwości oszczędności w nowoczesnym browarze
Przedstawiciele Netzsch Polska
W trakcie Kongresu odbył się równolegle Dzień Małego Browaru, prowadzony przez kadrę Katedry Towaroznawstwa i Zarządzania Jakością Akademii Morskiej w Gdyni. Na zdjęciu część uczestników wraz z prowadzącymi
Dariusz Figiel z Endress+Hauser z dumą prezentuje ofertę swojej firmy
Silna ekipa firmy Euro-Pan: od lewej Tho- Przedstawiciele firmy Spinex nie mas Hübner z GEA Brewery Systems, opuszczają żadnego browarniczego Mieczysław Pankiewicz i Jerzy Dedo Kongresu. Tak było i tym razem
12
Robert Najman z firmy Ecolab zaprezentował nowy produkt myjąco- dezynfekujący pod nazwą Trimeta CD
Rozmowy kuluarowe są najczęściej najciekawszym elementem każdej konferencji
Piotr Ziarko (Pall) zaprezentował ofertę firmy skierowaną do branży browarniczej
Katarzyna Rola z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej mówiła o rynku piwa w Polsce i Europie
Wystawcom humory dopisywały. Na Wiesław Michalski, kierownik laboratopierwszym planie przedstawiciele firmy rium (Grupa Żywiec) moderował blok pt. Centec, w tle przedstawiciel firmy Netzsch Pomiary procesowe i monitoring piwa
4/2015
Janusz Rozumecki (JMR) skupił się na tych urządzeniach pomiarowych, które stoją na straży jakości produktu
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
V MIĘDZYNARODOWY KONGRES BROWARNIKÓW 2015
Dariusz Jastrząb zaprezentował Grupę Żywiec i żywiecki browar
Dorota Michałowska (IBPRS) zaprezentowała bardzo ciekawy referat dotyczący żywotności drożdży w procesie fermentacji
Nocne zwiedzanie żywieckiego browaru było nie lada atrakcją tegorocznego Kongresu
Przedstawiciele firmy Pacovské Strojírny – stali bywalcy browarniczej imprezy
Cezary Longin Góral (Biochem-art) wygłosił prelekcję dotyczącą nowoczesnych metod stabilizacji piwa. Podkreślał zalety poszczególnych rozwiązań, redukujące czas i koszty
Christina Scheer (JUMO) zajęła się zmniejszaniem kosztów obsługi a w sposób szczególny myciem CiP 4.0 e-w ydanie do pobrania na:
Mariusz Barwiński (GEA Westfalia) zajął się tym razem wirówkami dla browarów rzemieślniczych
Martin Jörg z firmy Centec zaprezentował innowacyjną stację dealkoholizacji napojów fermentowanych. Podkreślił jednocześnie, że jako browarnikowi serce mu się kraje dealkoholizując piwo, jednak skoro konsument chce pić piwo bezalkoholowe, należy mu to umożliwić
Łukasz Burchacki (Anton Paar) zaprePiotr Ciepliński (Ruland) zaprezentował zentował urządzenie do pomiar alkoholu ofertę firmy i ekstraktu w małych browarach
www.AGROindustry.pl
Przedstawiciele firmy Ekma w trakcie specjalistycznej rozmowy o swoich urządzaniach pomiarowych
Michał Janczukowicz (Negele) mówił o separacji faz
4/2015
13
higiena i jakość
CIP
Instalacje CIP dla przemysłu napojów bezalkoholowych Audytując zakłady produkcji spożywczej a w szczególności prowadząc projekty w zakładach produkcji napojów bezalkoholowych autor spotkał się z dużą potrzebą rozszerzenia wiedzy w zakresie procesów mycia w obiegu zamkniętym instalacji i urządzeń.
D
odatkowo ważnym okazało się być właściwe projektowania tych instalacji oraz modernizacja już istniejących tak, żeby instalacje te pracowały w sposób ekonomiczny i miały jak najmniejszy wpływ na środowisko naturalne. Wydaje się, że w wielu przypadkach kryterium rozwiązania technicznego audytowanych instalacji CIP była ich cena zakupu ale pewnie i brak własnej koncepcji i standardów. Takie podejście w wielu audytowanych zakładach okazywało się błędne, gdyż wspomniane instalacje nie dostarczały optymalnych parametrów pracy. Mając wszystkie te problemy na względzie wyzwaniem dla autora stało się przedsięwzięcie napisanie tego artykułu. Autor jest przekonany, że informacje tu zawarte powinny pomóc inwestorom sektora produkcji napojów bezalkoholowych ale też i innym producentom płynnej żywności we właściwym wykonaniu instalacji CIP.
Instalacje CIP – wynik audytu Audytowane instalacje najczęściej składały się z trzech zbiorników dedykowanych do magazynowania: • wody płuczącej, która była wodą uzdatnioną – spełniającą wymogi produkcyjne dla napojów bezalkoholowych;
14
4/2015
dr inż. Lech Maryniak
• wody gorącej (najczęściej o temperaturze 850C), przeznaczonej do gorącej sterylizacji zwanym SIP (Sterilisation In Place); • gorącego roztworu ługu sodowego (najczęściej o temperaturze 70-800C i stężeniu 2-3% NaOH- wodorotlenku sodowego). Jednak często instalacja CIP posiadała tylko dwa zbiorniki dedykowane jedynie dla przedstawionych wyżej mediów gorących. Takie rozwiązania techniczne nie przyczyniało się do optymalnej pracy instalacji CIP z mytymi obiektami. Powodem tego było nadmierne zużycie wody, gdyż woda płucząca z ostatniego cyklu programu CIP nie była odzyskiwana i potem powtórnie wykorzystywana. Również roztwór kwasu myjącego był tracony bezpowrotnie. Należy nadmienić, że w wielu przypadkach brak było izolacji zbiorników na gorące czy ciepłe media myjące. Wymienniki odpowiadające za podgrzew tych mediów oraz orurowanie nie było również izolowane. Tak zastana sytuacja powodowała nadmierne straty energii cieplnej używanej w procesie. Należy wspomnieć, że bardzo często pompy odpowiadające za dostarczenie przepływu z odpowiednim wydatkiem nie były sterowane.
Wytyczne budowy stacji mycia CIP Bardzo duża konkurencja na rynku napojowym jak również wymagania ochrony środowiska naturalnego powodują skupienie uwagi na oszczędnościach zużycia mediów energetycznych jaki i produkcyjnych. Istotnym konsumentem wody oraz energii cieplnej jest stacja mycia w obiegu zamkniętym zwana popularnie CIP. Poprawnie zbudowana stacji mycia CIP powinna być typu: • czterozbiornikowego, jak przedstawiono na Rys.1.i Zdjęciu1., składająca się ze zbiorników: wody gorącej, zbiornika gorącego ługu sodowego, ciepłego roztworu kwasu, wody płuczącej – odzyskiwanej; • p ięciozbiornikowego, składająca się ze zbiornika wody uzdatnionej-płuczącej, wykorzystywanej do płukania końcowego oraz czterech zbiorników jak w przedstawionej stacji cztero-zbiornikowej. Aplikację stacji pięciozbiornikowej zaleca się wtedy, gdy stacja uzdatniania wody nie może poradzić sobie z dostarczeniem nagłego wydatku wody płuczącej potrzebnej do procesu CIP. Zbiornik wody płuczącej wykorzystanej do płukania końcowego będzie niwelo-
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
Linia mycia instalacji CIP
Woda płucząca
Zbiornik 2 gorącego ługu sodowego
Zbiornik 3 ciepłego roztworu kwasu
Linia ciśnieniowa mycia obiektu
Pompa
Stacja dozowana środków myjącodezynfekujących
Linia powrotna mycia obiektu
Zbiornik 1 wody gorącej
Zbiornik 4 wody płuczącej odzyskanej
Pompa
Wymiennik ciepła
Myty obiekt
wał nagłe pobory takiej wody, zwane popularnie „pikami”.
10 rekomendacji, czyli podstawowe wytyczne budowy stacji mycia CIP
1. Zaleca się aby były spełnione wymagania czystości mikrobiologicznej tak, aby po procesie mycia w obiegu zamkniętym CIP dotrzymane były normy zakładowe dotyczące powierzchni wewnętrznych mytych obiektów. 2. Konfiguracja stacji CIP powinna składać się z czterech zbiorników oraz stacji dozowania środków myjąco-dezynfekcyjnych. Bardzo ważnym wydaje się być zbiornik ciepłego kwasu, który może być wykorzystywany wielokrotnie a nie tracony jak w tradycyjnych konfiguracjach trójzbiornikowych. Kluczowym w konfiguracji czterozbiornikowej CIP jest zbiornik wody płuczącej odzyskanej.
e-w ydanie do pobrania na:
Zbiornik ten pozwala wykorzystać wodę z ostatniego płukania w końcowym stopniu programu CIP do pierwszego płukania w następnym już nowym programie CIP. 3. Automatyka stacji CIP powinna być tak dobrana, żeby bez problemu mogła komunikować się z mytym obiektem. Zaleca się ten sam system oprogramowania w obu współpracujących ze sobą instalacjach. Również automatyka stacji wraz z oprogramowaniem powinna być w stanie płynnie regulować przepływ środków wyjących w zależności od potrzeb mytego obiektu. Niezbędnym jest też pomiar oraz monitoring wraz z korektami programu mycia CIP w mytym w danej chwili obiekcie. 4. Należy stworzyć tzw. master-plan dla stacji CIP. Objętość zbiorników ma być zaplanowana tak, żeby stacja mogła bez problemu obsłużyć zarówno istniejące obiekty myte, jak i nowe, planowanie
www.AGROindustry.pl
Rys. 1. Schemat ogólny instalacji CIP składającej się z czterech zbiorników oraz instalacji wewnętrznego mycia tej instalacji. Opracowanie własne.
w niedalekiej przyszłości. Docelowa liczba linii ciśnieniowej mycia (często zwane również torami mycia) obiektu powinna być określona. Taki plan da możliwości szybkiej rozbudowy stacji CIP bez powiększania objętości zbiorników. 5. Ogrzewanie zewnętrzne. Należy określić za co odpowiadają wymienniki ciepła umieszczone na każdej linii mycia obiektów. Właściwa ich konstrukcja oraz sterowanie ich parametrami grzania powinny zapewnić uzyskanie zadanej i właściwej temperatury mediów myjących na powierzchniach mytych obiektów w sposób optymalny. 6. Izolacja, zarówno zbiorników z gorącymi i ciepłymi mediami myjącymi, wymienników podgrzewających media myjące jak i rurociągi powrotu mycia obiektu. 7. W nowoczesnych rozwiązaniach stacja CIP powinna być wyposażona w system własnego mycia zbiorników (CIP of CIP). Taki system schematycznie przedstawiono na Rys.1. składa się z systemu dozowania środków myjących oraz ich podgrzewania. Ważnym elementem jest wyposażenie wszystkich zbiorników CIP w kule myjące. 8. Dodatkowo wyposażeniem stacji CIP powinien być prysznic bezpieczeństwa oraz płuczka do oczu. Takie rozwiązanie jest wymogiem koniecznym dla zapewnienia bezpieczeństwa obsłudze. 9. Istotnym elementem powinno być oznaczenie zbiorników tabliczkami z opisem jaki roztwór
4/2015
15
higiena i jakość
CIP znajduje się w tych zbiornikach. Również standardem powinno być oznaczenie orurowania wraz z kierunkiem przepływu mediów myjących. 10. Końcowym elementem wymagań powinny być jasno określone wymagania procesowe, na które powinny się składać parametry takie jak: – przepływy środków myjących tak, żeby były zapewnione przepływy turbulentne w mytych obiektach i orurowaniu; – temperatury mycia obiektów w poszczególnych fazach procesu CIP; – stężenia środków myjących, także w tych fazach procesu CIP. Parametry te powinny być mierzone w trakcie odbioru stacji CIP a bezproblemowe ich osiągnięcie powinno być kryterium sukcesu tego projektu. Na zakończenie opisu wytycznych budowy stacji mycia CIP należy nadmienić, że powinna ono być zbudowana zgodne z normą PN-EN 1672-2, która określa wymagania z zakresu higieny maszyn i instalacji używanych do przygotowywania i przetwarzania żywności. Istotne jest również, żeby komponenty użyte do budowy stacji CIP były zgodne z wytycznymi EHEDG czy 3A. Dodatkowo niezbędne jest spełnienie wymagań Unii Europejskiej w tym wymagań bezpiecznego użytkowania takich instalacji. Potwierdzeniem gwarancji tych wymagań jest znak CE, wypisany na tabliczce znamionowej instalacji. Mając tak opisane ogólne wymagania budowy stacji CIP potencjalni
16
4/2015
Fot. 1. Stacja CIP składająca się z czterech zbiorników podczas fazy rozruchowej. Zdjęcie wykonane przez autora
jej użytkownicy będą mieli szansę określenia wymogów budowy takiej stacji i w efekcie napisanie wyczerpującego zapytania ofertowego RFQ (Request For Quotation) do dostawców. Sformułowane jasno wymagania pozwolą uniknąć wielu niedociągnięć operacyjno-technicznych a tym samym dać szansę szybszego wdrożenia instalacje do pracy.
Przebudowa i poprawa pracy istniejących stacji CIP W audytowanych stacjach CIP istotnym zaniedbaniem był brak ich wyposażenia w dodatkowy zbiornik odzysku wody ostatniego płukania obiektu mytego. Woda ta mogłaby być wykorzystana wtórnie do pierwszego płukania w następnym procesie mycia. Zapropo-
I
nstalacja mycia w obiegu zamkniętym CIP (Cleaning In Place) stanowi kluczowy element wyposażenia zakładu produkcji napojów bezalkoholowych. Jej głównym zadaniem jest zapewnienie wymaganej czystości mytego obiektu czy instalacji wraz z towarzyszącym orurowaniem. Do wspomnianego zadania dochodzą jeszcze inne aspekty, a mianowicie: jak mytą instalację doprowadzić do należytego standardu higienicznego w jak najkrótszym czasie, zużywając jak najmniej mediów energetycznych i myjących oraz jak sprawić, aby była najbardziej przyjazna dla środowiska naturalnego. Dodatkowo instalacja ta jest kluczowym elementem dotrzymania warunków systemów bezpieczeństwa produkcji spożywczej jakim jest system analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points).
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
higiena i jakość
CIP nowane rozwiązanie oszczędzania wody zostało wdrożone do obsługi trzech linii rozlewniczych dedykowanych do produkcji napojów bezalkoholowych o rocznej technicznej zdolności produkcyjnej 7 milionów hektolitrów napoju. Takie rozwiązanie przy sprawności wspomnianych linii OEE (Overall Equipment Efficiency) powyżej 80% i pełnej ich pracy dało oszczędności na poziomie 9000 m 3 w skali rocznej ze spłatą projektu 4 lat. W zależności od potrzeb zakładu, wspomniane rozwiązanie powinno być „projektowane na miarę”. Są możliwości wykonania projekt z lepszą spłatą inwestycji na przykład przez użycie już istniejących zbiorników - niewykorzystanych, lecz spełniających wymagania higieniczne dla naczyń procesowych w przemyśle napojów bezalkoholowych.
W celu poprawy operacyjnej pracy stacji CIP z mytymi obiektami i instalacjami zaleca się stworzenie matrycy CIP. Taka konfiguracja matrycowa CIP pokazuje po jakiej produkcji powinien nastąpić dany program mycia CIP. Mając taką konfigurację będzie można zaplanować w sposób optymalny następujące po sobie produkcje danych rodzajów napojów a tym samym poprawienie efektywności pracy stacji CIP na płaszczyźnie oszczędności mediów produkcyjnych jak i energetycznych.
Literatura •
CIP and sanitation of process plant; http://www.spx.com/en/assets/pdf/CIP_ Systems_22003_05_02_2013_GB.pdf ; z dnia 19 listopada 2015r.
•
Jude B., Lemaire E.; How to optimize clean-in-place (CIP) processes in food and beverage operations; http://www2. schneider-electric.com/documents/ support/white-papers/energy-efficiency/ how-to-optimize-clear-in-place-CIPprocesses.pdf; z dnia 19 listopada 2015r.
•
Maryniak L., Audyt energetyczny jako jeden z najlepszych sposobów na obniżenie kosztów operacyjnych w przemyśle przetwórstwa spożywczego, „AgroIndustry” 2014, nr 3, s. 41–48 (wyd. polskie i angielskie).
Warto zapamiętać W celu posiadania sprawnej i taniej w eksploatacji oraz ograniczającej wpływ na środowisko naturalne stacji mycia CIP zaleca się żeby - w przypadku nowej inwestycji dotyczącej takiej stacji - opisać jej funkcjonalność w celu utworzenia dokładnego zapytania ofertowego RFQ. Należy nadmienić, że w zapytaniu ofertowym oprócz wymagań konstrukcyjnych i operacyjnych dotyczących stacji CIP powinny być zapisane propozycje uzyskania parametrów mycia obiektów, które należałoby uznać jako kryterium odbioru tej instalacji. W przypadku rozważenia innych sposobów mycia instalacji i obiektów na przykład przy pomocy technologii ECA (Electrochemically Activated Wate) - wody myjącej aktywnej elektrochemicznie, zakład powinien być wyposażony w tradycyjną stację CIP w celu zastosowania czasowych tradycyjnych programów mycia ale też i sterylizacji SIP mytych instalacji i obiektów.
18
4/2015
•
•
•
•
Maryniak L., Produkcja napojów bezalkoholowych w krajach Zatoki Perskiej – co warto wykorzystać w krajowych zakładach produkcyjnych ; „Forum Technologii Napojowych Agro-Industry” ; Cieszyn 24-26 września 2014. Maryniak L., Production of non-alcoholic beverages in an economical-ecological system, „Agro-Industry” 2012, nr 4, s. 16–21 (wyd. angielskie). Maryniak L., Mycie i dezynfekcja urządzeń przeznaczonych do produkcji napojów bezalkoholowych, „Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny” (PFiOW) 1997, nr 9. Study of the cleaning in place techniques; http://www.ozonecip.net/pdf/ CleaningandCIPtechniques.pdf; z dnia 19 listopada 2015 r.
Użyte skróty: CE Conformité Européenne; wyrób oznaczony znakiem CE oznacza, że spełnia on wszystkie wymagania odnoszących się do niego dyrektyw Unii Europejskiej. CIP Cleaning In Place; mycie w obiegu zamkniętym. CIP of CIP System własnego mycia stacji CIP. ECA Electrochemically Activated Water; woda myjąca aktywna elektro-chemicznie. EHEDG European Hygienic and Engineering Design Group; Europejskie Stowarzyszenie Inżynierów, Projektantów i Konstruktorów, tworzących zespół działający jako konsorcjum, składające się z przedstawicieli: producentów maszyn i urządzeń, przemysłu spożywczego, instytutów badawczych oraz instytucji publicznych ochrony zdrowia. GHP Good Hygiene Practices; dobre praktyki higieniczne DPH. GMP Good Manufacturing Practices; dobre praktyki produkcyjne DPP. HACCP Hazard Analysis and Critical Control Points; analiza zagrożeń i krytyczne punkty kontroli. NaOH Sodium hydroxide; wodorotlenek sodowy. OEE Overall Equipment Efficiency; całkowita efektywność wykorzystania sprzętu produkcyjnego. RFQ Request For Quotation; zapytanie ofertowe. SIP Sterilisation In Place; sterylizacja w obiegu zamkniętym. 3A Standard amer ykański (US Sanitary Standard) wykonania instalacji i jej komponentów zgodnie z najwyższymi wymaganiami sanitarnymi.
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
WESOŁYCH ṠWIĄT I SZCZĘṠLIWEGO NOWEGO ROKU Pragniemy życzyć Państwu i Waszym Rodzinom radosnych, zdrowych Ṡwiąt
Bożego Narodzenia oraz sukcesów w nadchodzącym 2016 Roku.
Dziękując za Państwa dotychczasową współpracę już teraz cieszymy się na dalszą. Mamy nadzieję, że będziemy Was wspierać naszymi unikalnymi rozwiązaniami i uczynimy nadchodzący rok, rokiem sukcesów dla nas wszystkich. Pracownicy Flottweg
Flottweg Polska • ul. Pelplińska 8b • 01-683 Warszawa • Tel. 0048 22 732 22 30 • Fax 0048 22 751 47 91 • poland@flottweg.com • www.flottweg.pl
rozlewnictwo
fotorelacja
Na wycieczkę techniczną do zakładu produkcyjnego Zbyszko w Radomiu stawiła się silna ekipa uczestników Forum
O napojach w Nałęczowie – relacja z obrad
Łukasz Burchacki (Anton Paar) prezentował Łukasz Salmonowicz (Ecolab) bardzo metody pomiaru dwutlenku węgla oraz cukru emocjonalnie opowiadał o higienie w przemyśle rozlewniczej
Elżbieta Dusowska (ASTE) zajęła się ochroną i rozprowadzaniem przewodów wzdłuż linii montażowych i produkcyjnych
20
4/2015
Łukasz Wilczyński (KWE) zachęcał do zastosowania kogeneracji jako ekologicznego i ekonomicznego rozwiązania podnoszącego bezpieczeństwo energetyczne całego zakładu
Jacek Grzech (Eurowater) zajął się technologiami membranowymi w przygotowaniu wody
Agnieszka Patrzykąt oraz Paweł Moczyński (Chr. Hansen) bardzo barwnie opowiadali o barwnikach naturalnych i żywności barwiącej w napojach
Dorota Łuszczek (Vimax) promowała polskie owoce jako naturalność i zdrowe trendy,
Doskonała atmosfera towarzyszyła uczestnikom również w trakcie rozmów kuluarowych
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
R
ynek napojów, zagrożenia mikrobiologiczne, innowacyjne aplikacje w produkcji, znakowanie napojów oraz zarządzanie produkcją to zakres tematyczny II Forum Technologii Napojowych, które odbyło się w Nałęczowie. Do znanego uzdrowiska przybyło ponad 150 przedstawicieli branży, aby posłuchać o trendach i wymienić się doświadczeniami. Elementem obrad była także wycieczka techniczna do zakładu produkcyjnego Zbyszko w Radomiu.
Sala wykładowa wypełniona byłą po brzegi
W Forum uczestniczyli przedstawiciele następujących zakładów produkcyjnych: Hortex, Jantoń, Eko-Vit, Zbyszko, Uzdrowisko Rymanów, Vinpol, Sahara, Browar Namysłów, Krynica Vitamin, Refresco, Hoop Polska, Jantoń, Bewa, Coca-Cola HBC, Ustronianka, Agros Nova, ZL Nałęczów Zdrój, Nestle Waters, WWM Mineral, FoodCare, Korab Garden i Żywiec Zdrój. Przez cały czas trwania obrad sala była pełna słuchaczy, co świadczy o zainteresowaniu prelekcjami.
Zakład produkcyjny w trakcie pracy – to zawsze budzi zainteresowanie. Właśnie rozlewane są napoje Zbyszko – 3 cytryny
W trakcie Forum można było spróbować przeróżnych, również egzotycznych smaków
Regina Wierzejska (Instytut Żywności i Żywienia) zaprezentowała bardzo ciekawą prelekcję dotyczącą oświadczeń żywieniowych i znakowanie napojów
Łukasz Goły (Radex) zaprezentował szeroką ofertę firmy, którą reprezentuje
Jarosław Bartoszewicz (Refresco) mówił o perspektywach rozwoju rynku napojów private label
Wojciech Ćwikliński (Hypred) mówił o metodach enzymatycznych w usuwaniu biofilmu
Waldemar Gustaw (UP w Lublinie) zaprezentował referat pt. Probiotyczne napoje fermentowane
Tomasz Siedlecki (Diversey) próbował zdefiniować obszary, w których można jeszcze znaleźć oszczędności
Bartosz Sołowiej (UP w Lublinie) zajął się prozdrowotnymi napojami Shalgam, Boza oraz Hardaliye
Dorota Kręgiel (Politechnika Łódzka) podjęła próbę usystematyzowania wiedzy na temat wpływu surowców i opakowań na stabilność mikrobiologiczną napojów
Piotr Walczyński (Wichary Technologies) mówił o innowacyjnym rozwiązaniu HPP w kontekście produkcji wysokojakościowych napojów
Dariusz Figiel (Endress+Hauser) podjął temat nowoczesnych rozwiązań pomiarowych
Maciej Szczepanik (Anti-Germ) mówił o metodach zapewnienia bezpieczeństwa mikrobiologicznego w produkcji napojów
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
4/2015
21
rozlewnictwo
fotorelacja
Pamiątkowe zdjęcie „Inteligentny zakład rozlewniczy” A.D. 2015
Inteligentny Zakład Rozlewniczy Inteligentny Zakład Rozlewniczy to tytuł konferencji, która odbyła się pod patronatem Coca-Cola HBC Polska w Krynicy-Zdroju. Oprócz wysłuchania specjalistycznych referatów, uczestnicy mieli wyjątkową okazję zwiedzić zakład produkcyjny Coca-Cola HBC w Tyliczu. W konferencji uczestniczyło 80 słuchaczy, głównie z zakładów produkcyjnych takich jak CEDC, Krynica Vitamin, Żywiec Zdrój, Jurajska, Bewa, Farpol, Colian, Ambra, Kuracjusz, Hoop Polska, Piwniczanka, Jako, Cechini, Appol, Nestle Water, Maspol oraz Coca-Cola.
Jacek Paradowski (Festo) mówił o optymalizacji kosztów wykorzystywania sprężonego powietrza
Każda konferencja to również rozmowy kuluarowe przy aromatycznej kawie
22
4/2015
Agnieszka Krzyżak (CCHBC) zajęła się zabezpieczeniem bazy surowcowej zakładu produkcyjnego
Ekipa Trepko w silnym składzie, czyli Paweł Łagoda i Jacek Jóźwiak
Mapa producentów napojów cieszyła się niesłabnącym zainteresowaniem
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
Sławomir Babiarz oraz Małgorzata Góra (oboje z Coca-Cola HBC) w trakcie miłej pogawędki
Robert Duszka (NMG) zaprezentował wystąpienie pt. Aktywne zarządzanie procesami produkcyjnymi i energochłonnością
Adam Przybyła (Climbex) zajął się efektywnym przygotowaniem instalacji do remontu oraz interwencjami awaryjnymi
Piotr Ciepliński i Katarzyna Biegańska, czyli bardzo atrakcyjna ekipa z firmy Ruland
Przedstawiciele firmy Merazet: Mateusz Bilicki oraz Pietro Bracchi Na wycieczkę techniczną do zakładu Coca-cola HBC w Tyliczu przyjechało ponad 60 uczestników konferencji
Nowości w komponentach do linii procesowych to temat przewodni wystąpienia Jakuba Stobieckiego (Optiflow)
Małgorzata Góra (CCHBC) mówiła m.in. o tym, jak dzięki certyfikatom poprawić standardy zarządzania bezpieczeństwem pracy i ochroną środowiska w zakładzie produkcyjnym
Tadeusz Turek (CCHBC) podjął temat optymalizacji gospodarowania mediami technicznymi i energią
Radosław Woźniak (Ekma) mówił o nowych metodach analizy napojów
Krzysztof Rudnicki – dyrektor operacyjny Coca-Cola HBC i jednocześnie inicjator konferencji „Inteligentny Zakład Rozlewniczy”
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
Krzysztof Antosik (Ekma) prezentuje najnowszą armaturę pomiarową dla przemysłu rozlewniczego
O inteligentnym zarządzaniu energią mówił Rafał Tomala z Grupy Doradczej IEN
4/2015
23
przetwórstwo owocowo-warzywne
podsumowanie roku
Czas dużych zmian
Promocji soków nigdy dosyć Barbara Groele Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS)
Pod kątem spożycia soków Polska jest wyjątkowa. Tylko u nas oraz w Turcji obserwuje się wzrost spożycia soków, przy jednoczesnym spadku konsumpcji w całej Europie.
Jednocześnie udział Polski w świaJerzy Kwaśniewski Prezes Polskiej Rady Winiarstwa
Rynek wina w Polsce dojrzewa a Polska Rada Winiarstwa rozwija się w odpowiedzi na następujące zmiany. Organizacja funkcjonująca już aktualnie w formie Związku Pracodawców wyodrębniła w swojej strukturze dwa komitety członkowskie, które działać będą na rzecz wyrobów winiarskich owocowych i miodów pitnych oraz osobno na rzecz win gronowych. Celem zmian jest przede wszystkim wykorzystanie potencjału drzemiącego w polskiej branży winiarskiej i atutach polskich przedsiębiorstw. Jedną z funkcji PRW jest obserwacja trendów na krajowym rynku winiarskim. W ostatnich latach na jego kształt znacząco wpływa dynamicznie rosnąca w siłę kategoria cydrów, która pojawiła się na rynku polskim w 2013 roku, po obniżeniu podatku akcyzowego na ten produkt. Spodziewamy się, że sprzedaż cydru w 2015 roku osiągnie już 18 mln litrów. Z badań wynika, że kategoria przyjęła się głównie wśród ludzi młodych, mieszkańców średnich i dużych miast. W fazie stabilnego rozwoju znajduje się kategoria win gronowych. Pije je już niemal co drugi konsument. Ogólnie ujmując dziś wypijamy ok. 7 litrów wina rocznie, z czego 3,5 litra to wina gronowe, a prognozy na kolejne lata są nadal optymistyczne. Zmieniają się też gusta smakowe Polaków – odchodzą od win deserowych na rzecz win półwytrawnych i wytrawnych. Produkty z wyższej półki cieszą się coraz większym uznaniem.
24
4/2015
towym eksporcie zagęszczonego soku jabłkowego jest w miarę stabilny i waha się wokół 13-15%. Polska jest największym w świecie eksporterem i producentem zagęszczonych soków wytwarzanych z owoców jagodowych i wiśni. Natomiast należy pamiętać, że soki z owoców kolorowych są najczęściej jednym z komponentów wyrobów gotowych nadającym im głównie barwę, dlatego niezwykle istotne jest prowadzenie rozważnej polityki cenowej aby nie doprowadzić do zamiany ich innym tańszym surowcem, niekoniecznie kupowanym w Polsce. Wzrostowi produkcji i eksportu zagęszczonego soku jabłkowego nie sprzyja obecna sytuacja gospodarcza oraz duże wahania ceny surowca, zwłaszcza pod koniec sezonu. Przedłużenie wprowadzonego w roku ubiegłym embarga rosyjskiego, brak dywersyfikacji rynków zbytu zagęszczonego soku jabłkowego i NFC jak również rosnąca krajowa i zagraniczna konkurencja powoduje, że zwiększa się konkurowanie o odbiorcę. Dlatego niezmiernie ważne jest aby pozyskiwać nowe rynki, obszary i możliwości zagospodarowania półproduktów: soków
NFC, soków zagęszczony i przecierów z owoców i warzyw.
KUPS przykładem dla Europejskich organizacji branżowych Podczas konferencji organizowanej przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Soków (AIJN) - Juice Summit 2015 w której uczestniczyło ponad 500 osób z całego świata związanych z całą branżą sokowniczą, przedstawiciel firmy badawczej Canadean podkreślił dużą aktywność i zasługi działalności Stowarzyszenia KUPS w promocji soków, obok komercyjnych kampanii, , co w konsekwencji doprowadziło do 4 % wzrostu ich konsumpcji. Na tle całej Europy wypadamy wyjątkowo ponieważ tylko w Polsce oraz Turcji jest wzrost spożycia soków przy spadku w pozostałych krajach. Europejska branża sokownicza pod kierownictwem AIJN wzorem KUPS planuje w roku 2016 rozpoczęcie kampanii PR soków w UE. Stowarzyszenie KUPS aktywnie włączy się w tę inicjatywę wspierając swoim doświadczeniem unijną organizację branżową oraz realizując również w Polsce w przyszłym roku projekt promocji soków.
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
reklama
reklama
przetwórstwo owocowo-warzywne
fotorelacja
Eksportujemy
najwięcej mrożonek na świecie Ponad 170 przedstawicieli branży przetwórstwa owocowo warzywnego wzięło udział w konferencji Krajowego Stowarzyszenia Przetwórców Owoców i Warzyw.
20 listopada w Centrum Kongresowym Ossa branża podsumowała rok 2015 oraz omówiła najważniejsze problemy z jakimi mieli do czynienia przetwórcy i producenci owoców i warzyw. Obrady rozpoczął Prezes Zarządu Krajowego Stowarzyszenia Przetwórców Owoców i Warzyw – Stanisław Adamiak. Podkreślił, iż Polska staje się
Mateusz Korczok
potentatem w Europie w przemyśle owocno-warzywnym, a w roku 2014 byliśmy największym na świecie eksporterem mrożonek. Najczęściej poruszanym zagadnieniem podczas obrad była susza, która nęka polskich sadowników od dwóch lat oraz słabe zimy, które powodują zmniejszenie plonów, wzrost cen produktów oraz kosztów produkcji.
Dr Bożena Nosecka z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w Warszawie przedstawiła sytuację rynkową w branży owocowo – warzywnej, ze szczególnym uwzględnieniem mrożonych owoców oraz warzyw
Stanisław Adamiak (Prezes KSPOiW)
Dr Maria Andrzej Faliński – Dyrektor Generalny Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji przedstawił najnowsze trendy oraz prognozy dotyczące sprzedaży surowca oraz gotowych produktów na polskim rynku. Podsumowując jednocześnie miniony rok
26
4/2015
W obradach uczestniczyło prawie 170 osób
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
Michał Zajdowski (BHZ BIMIZ), Andrzej Gajowniczek (Real S.A.), Jan Danilczuk (Uren Novaberry), Tomasz Karbowniczek (Gomar Pińczów) oraz Stanisław Adamiak (KSPOiW)
Dr Paweł Krawiec z Uniwersytety przyrodniczego w Lublinie przedstawił największe trudności z jakimi muszą się zmierzyć sadownicy w uprawie malin, przedstawił również w jaki sposób stawiać czoła owym problemom
Katarzyna Muszyńska oraz Paweł Ciechański (Berling S.A.)
Marek Sośniak, Piotr Żółciak (Stow Polska Sp. z o.o.)
Paweł Orłowski, Łukasz Kowalski (Cid Lines Sp. z o.o.)
Magdalena Odija (Stolko s.c.)
Paweł Mikołajczyk, Justyna Szadkowska oraz Piotr Żakowski (Kuhn Polska Sp. z o.o.)
Anna Maciejewska-Weisgerber (KDS)
Paweł Janiga (Tomra Sorting Solutions)
Robert Zabłocki, Małgorzata Gaweł (POLO Polska Sp. z o.o.)
Anna Rypina (CPS - Case Packing Systems)
Dariusz Karwicki, Dariusz Boniecki (ZMS Systemy Magazynowe Sp. z o.o.)
Dr Mirosław Korzeniowski
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
4/2015
27
mleczarstwo
rynek
Będziemy trzecim producentem mleka w Europie Rok 2015 był z różnych względów przełomowy: zakończenie kwotowania mleka, skutki embarga, niespotykana susza i załamanie się rynków mleczarskich powodowały wiele perturbacji.
Z
satysfakcją stwierdzam jednak, iż rok ten był dla Mlekovity dobrym czasem. Kupiliśmy zakład produkcji serów pleśniowych Hochland w Baranowie a także zakład w Tomaszowie Mazowieckim, produkujący sery twarde i półtwarde. Utrzymaliśmy też wysoką cenę za mleko – wyższą od średniej krajowej. Dzięki temu notujemy 12% wzrostu w skupie mleka. Nasze moce przerobowe wzrosły o 800 tys. litrów dziennie mleka i wynoszą aktualnie 6 milionów litrów. Łotwa i Litwa, kraje, które niedawno odwiedziłem, mają mniejszą produkcję mleka niż tegoroczny wzrost produkcji Mlekovity.
Dariusz Sapiński Mlekovita
W 2015 roku przeznaczyliśmy 100 milionów złotych na inwestycje. Wśród tegorocznych inwestycji najważniejszą jest rozpoczęcie budowy fabryki proszków mlecznych w Wysokiem Mazowieckiem. To największa w historii firmy inwestycja, w wyniku której Mlekovita będzie największym producentem proszków mlecznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Wartość inwestycji wyniesie 300 milionów zł. Wyzwaniem było dla nas rosyjskie embargo, gdyż 30% naszego eksportu szło do Rosji właśnie. Stawiliśmy czoła temu problemowi. Dziś eksportujemy nasze produkty do 60 krajów poza Unię Europejską, więcej sprzedajemy do samej Unii a także na Białoruś. Dwu-
krotnie wzrosła sprzedaż za granicę produktów UHT. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest fakt, iż jakość wody użytej do produkcji ma niebagatelne znaczenie dla jakości produktu końcowego. W Chinach i Afryce klienci wolą kupować gotowe produkty UHT, dające gwarancję bezpieczeństwa. Wizyta Andrzeja Dudy w Chinach również nam pomogła. Bezpośrednio po tej wizycie zaobserwowaliśmy wzrost zamówień z Chin. Moim zdaniem Polska powinna stać się trzecim producentem mleka w Europie w ciągu najbliższych kilku lat. Rozwój tej branży będzie motorem napędowym nie tylko dla Podlasia, ale całej Polski.
Materiał jest kompilacją wystąpienia prezesa Sapińskiego w trakcie konferencji prasowej Mlekovity z dn. 3 grudnia 2015 r. w Wysokiem Mazowieckiem.
28
4/2015
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI
BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI
BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI
EFEKTYWNOŚĆ OPERACYJNA
ZAPEWNIJ SWOIM ZYSKOM DOSKONAŁĄ PRZYCZEPNOŚĆ Dla przetwórcy zarządzanie czasem i zasobami jest decydujące w utrzymaniu przewagi konkurencyjnej. Dlatego Sealed Air Food Care oferuje zaawansowane rozwiązania poprawiające Efektywność Operacyjną, takie jak piana hybrydowa DiverseyTM Enduro PowerTM. Korzystając z wieloletnich doświadczeń w przemyśle mięsnym, mleczarskim i rozlewniczym, stworzyliśmy Enduro Power - produkt, który łączy największe zalety piany i żelu, wydłużając czas kontaktu i skracając czas spłukiwania. Dłuższy czas kontaktu pozwala uzyskać doskonałe parametry mycia przy jednorazowej aplikacji. W efekcie zwiększa się bezpieczeństwo żywności, a dzięki mniejszej ilości zastosowanych środków chemicznych i zużywanej wody, zmniejsza się wpływ na środowisko naturalne. Twoje zyski nie muszą już wyciekać z Twojego zakładu. Dowiedz się więcej na sealedair.com/enduropower
Uwaga: wyniki pokazano po 5-minutowym kontakcie piany w środowisku symulowanym. Rzeczywiste rezultaty mogą się nieco różnić. ®Reg. U.S. Pat. & Tm. Off. © SealedAir Corporation (US) 2015. All rights reserved.
EFEKTYWNOŚĆ OPERACYJNA
WYDŁUŻENIE OKRESU TRWAŁOŚCI
BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI
EFEKTYWNOŚĆ OPERACYJNA
EFEKTYWNOŚĆ OPERACYJNA
WYDŁUŻENIE OKRESU TRWAŁO
WYDŁUŻENIE OKRESU TRWAŁOŚCI
BUDOWA MARKI
BUDOWA MARKI
mleczarstwo
fotorelacja
Święto serowarów w Licheniu Przedstawiciele rynku serowarskiego dyskutowali o przyszłości polskiego serowarstwa na świecie, o jego możliwościach i aktualnej sytuacji.
Tegoroczne Forum zostało podzielone na 5 paneli. Wstępem do panelu pierwszego były trzy referaty wprowadzające. Na temat rynku serowarskiego w Polsce i Unii Europejskiej wypowiadał się Piotr Szajner z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, o trendach i wyzwaniach rynkowych mówiła Agnieszka Kurzemska z firmy PMR Consulting & Research, natomiast o światowym rynku sera, Jan Szpiek, przedstawiciel firmy Chr. Hansen. Po referatach nastąpiła debata pt.: Co dalej z polskim serem?
30
4/2015
Dominika Pułjan
D e b a tę r o z p o c z ą ł D a r i u s z Sapiński, prezes SM Mlekovita: Ostatni rok był chyba najtrudniejszym w serowarstwie, z uwagi na rosyjskie embargo. Dało nam się ono mocno we znaki, spowodowało, że ceny serów spadły najbardziej ze wszystkich produktów. Pomimo tego ostatnie lata były najbardziej przełomowe. Dzięki zakupom nowoczesnych linii technologicznych produkcja wzrosła, pokonaliśmy barierę eksportową. Nasze sery cieszą się uznaniem, eksport ciągle rośnie, zdobywamy nowe rynki,
Sandra Spinkiewicz i Emilia Siemionkowicz z firmy Spinex
Jan Szpiek, Christian Hansen
Małgorzata Pleskot i Krzysztof Kozal z firmy Ecor Product
Profesor Antoni Pluta ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i Zenon Michaś, prezes SM Lazur
Impreza była objęta patronatem medialnym przez TVP Poznań
Rafał Bielaszka z firmy Ulma Packaging wygłosił referat o Innowacyjnych opakowaniach dla przemysłu mleczarskiego
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
C Z W A R TA E D Y C J A F O R U M IV Międzynarodowe Forum Technologii Serowarskich odbyło się między 28 a 30 października w Licheniu i zgromadziło ponad 150 przedstawicieli kadr technicznych i zarządzających producentów sera i twarogu, przedstawicieli organizacji branżowych oraz świata nauki i techniki. Organizatorem wydarzenia jest Agencja Promocji Biznesu, natomiast redakcja czasopisma Przegląd Mleczarski pełniła rolę współgospodarza spotkania. Partnerami branżowymi imprezy były mleczarnie SM Lazur, ZPM Mlecz oraz PM z Piotrkowa Kujawskiego – przedstawiciele grupy LACPOL.
rolnicy korzystając z tego, że ceny pospadały, nadrabiają produkcją mleka, dlatego musimy ciągle szukać nowych rynków zbytu. Myślę, że wyjdziemy z tego obronną ręką i produkcja ta nie będzie maleć a rosnąć. Pozytywnie o polskim serowarstwie wypowiadał się także Eugeniusz Czebanik, dyrektor zakładu PHZ SM Lacpol w Toruniu, mówiąc: Mamy sery o bardzo wysokiej jakości, nawet te stosowane do dalszego przerobu. Tomasz Barski, wiceprezes ZPM Mlecz również wyraził pochlebną
opinię na temat polskich serów: Jesteśmy twarogową potęgą. Widzę jakąś szansę w zaszczepianiu nowych nawyków żywieniowych czy konsumowaniu nowych produktów za granicą, przykładowo twarogu. Na temat polskiego mleka wypowiedziała się Dorota Śmigielska z Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka: W Polsce jest bardzo wysoka jakość mleka. Gospodarze mają wyższą świadomość w zarządzaniu stadem w warunkach weterynaryjnych.
Debata o przyszłości polskiego serowarstwa
Podczas debaty rozważano różne warianty poprawy sytuacji polskich serów na rynku światowym. Jedną z najbardziej zaskakujących była propozycja Edwarda Bajko, prezesa SM Spomlek: Współpraca jest niemożliwa, tak mocno zabrnęliśmy w konkurencję. Realnie rzecz biorąc porozumienie typu wspólne marki nie ma prawa bytu, ale mam pewną propozycję, panie prezesie (do prezesa SM Mlekovita, Dariusza Sapińskiego) zgodziłbym się, aby fundusze SM Spomlek zostały przeznaczone na kampanię międzynarodową Mlekovity.
W czasie przerw uczestnicy forum mogli udać się na degustację serów grupy Lacpol oraz SM Lazur
Referat pt.: Bezpieczne, wydajne pakowanie i budowa marki wygłosił Karol Woźniak z firmy Supravis
Moderatorem Panelu IV Nowoczesna technika w produkcji serów i twarogów był dr inż. Jarosław Kowalik
Bartosz Sołowiej z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie mówił o właściwościach fizykochemicznych ekologicznych serów zagrodowych
Justyna Żulewska, Marek Jastrzębski i Piotr Ziarko przy stoisku firmy Pall
O Opakowaniach otwórz/zamknij mówił Wiesław Białas z firmy Ilapak
Waldemar Gustaw, z Uniwersytetu Beata Lorkiewicz, Przegląd Mleczarski Przyrodniczego w Lublinie, który był moderatorem panelu III wygłosił referat na temat wysokobiałkowych serów topionych
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
4/2015
31
mleczarstwo
fotorelacja
Najlepsze polskie sery U
Laureaci I edycji konkursu Golden Cheese Poland
wieńczeniem pierwszego dnia Forum była uroczysta Gala wręczenia medali Konsumenckiego Konkursu Sera Szefów Kuchni Golden Cheese Poland. Sam konkurs odbył się 9 października w restauracji Moonsfera w Warszawie. Jurorami byli szefowie kuchni i kucharze rekomendowani przez Stowarzyszenie Szefów Kuchni i Cukierni. W pierwszej edycji
Golden Cheese Poland ocenie poddano 96 serów. Najwięcej emocji wzbudziły kategorie Twaróg Świeży oraz Ser na deskę, gdzie konkurencja była największa. Wyniki były bardzo zróżnicowane, ostatecznie złoty medal w kategorii Twaróg Świeży został przyznany OSM Wart-Milk za Ser twarogowy tłusty klinka MU!, a w kategorii Ser na deskę złotych medalistów
W I edycji konkursu Golden Cheese Poland przyznano 30 medali
Prezes OSM w Krośniewicach Edmund Brzeziński odebrał złoty medal w kategorii ser do wypieków
Aleksandra Wojnarowska, redaktor naczelna AGROindustry i obserwator merytoryczny konkursu prof. Antoni Pluta
Podczas uroczystej gali zaprezentowano film z przebiegu konkursu Golden Cheese Poland, który odbył się w restauracji Moonsfera
Prezes Irena Miedzińska odebrała medale dla OSM Wart-Milk w trzech kategoriach: ser na deser, ser do wypieków oraz twaróg świeży
Złoty medal dla OSM w Skale odebrał prezes Mirosław Poradowski
Brązowy medal dla Mlektar SA w kategorii ser do wypieków odebrał prezes Jan Gołąbek
Prezes Dariusz Sapiński odebrał Srebrny medal dla SM Lazur odbierał prezes Zenon Michaś srebrny medal w kategorii ser topiony
Prezes zasugerował, że większy eksport Mlekovity, da Spomlekowi większą szansę na polskim rynku. Podkreślił, że na produktach bezmarkowych nie uzyskamy
Jan Marjanowski z firmy MARCOR mówił o zagospodarowaniu permeatów poserwatkowych i skroplin z wyparek serwatki
32
4/2015
Srebrny medal dla Milkiland w kategorii ser do smarowania odebrał pan Mariusz Sproński
wielkich marży, a inwestycja w bardziej znaczące marki przyniesie większe efekty. Odnośnie przyszłości serowarstwa w kraju wypowiedział się Zenon Michaś,
Wykład profesor Grażyny Cichosz z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego podczas Panelu Przeglądu Mleczarskiego
Srebrny medal w kategorii ser wędzony dla Gospodarstwa Kaszubska Koza odebrał Tomasz Strubiński
Brązowy medal dla OSM Sierpc odebrał Arkadiusz Lewandowski
prezes SM Lazur: Należy przeznaczać więcej środków na promocję, należy uświadamiać Polaków o wartości sera, przekonywać ich do spożywania
Agnieszka Dybicz z firmy PP Gal przedstawiła referat na temat krojenia stałowagowego serów okrągłych
Stoisko SM Lazur cieszyło się wielką popularnością
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
Pełne wyniki konkursu
GOLDEN CHEESE POLAND 2015
W kategorii ser topiony: 1. Złoty medal – Ser Topiony z Mleka Koziego, Agro Danmis, 2. Srebrny medal – Topiony Gouda plastry, SM Mlekovita, 3. Brązowy medal – Sos serowy pikantny, Lactima.
W kategorii ser do smarowania:
1. Złoty medal – Serek kozi Chavroux, Mleczarnia Turek, 2. Srebrny medal – Serek kremowo-śmietankowy Ostrowia Śmietankowa, Milkiland, 3. Brązowy medal – Twarożek kanapkowo-sernikowy Mój Ulubiony, SDM w Wieluniu. W kategorii ser do sałatki: 1. Złoty medal – Ser Piwny, SM Sudowia, 2. Srebrny medal – Ser śmietankowy w posypce gyros, OSM w Jarocinie, 3. Brązowy medal – Mozzarella Mini, OSM w Skierniewicach. było aż dwóch: SM Spomlek za ser Bursztyn oraz Roman Kluska za Ser owczy dojrzewający. Pełne wyniki konkursu publikujemy obok.
W kategorii ser na deser:
1. Złoty medal – Serek Homogenizowany o Smaku Waniliowym MU!, OSM Wart-Milk, 2. Srebrny medal – Serek o Smaku Waniliowym Gucio, OSM we Włoszczowie, 3. Brązowy medal – Serek o Smaku Waniliowym Bieluch, SM Bieluch. W kategorii ser do wypieków: 1. Złoty medal – Twaróg Półtłusty Mielony, OSM w Krośniewicach, 2. Srebrny medal – Twaróg Sernikowy MU!, OSM Wart-Milk, 3. Brązowy medal – Ser Twarogowy tłusty 3x mielony, Mlektar SA. W kategorii ser wędzony: 1. Złoty medal – Ser Jurajski Wędzony, OSM w Skale, 2. Srebrny medal – Ser Kozidymek, Gospodarstwo Kaszubska Koza,
Brązowy medal dla SDM w Wieluniu odebrał Bogdan Woźniak
Srebrny medal dla OSM w Łobżenicy w kategorii twaróg świeży odebrał prezes Andrzej Gliszewski
W kategorii ser na kanapkę:
3. Brązowy medal – Ser Królewski Wędzony, OSM w Sierpcu.
1. Złoty medal – Twaróg Kozi Kanapkowy, Agro Danmis, 2. Srebrny medal – Twaróg Wiejski ze Strzałkowa, SMU w Strzałkowie, 3. Srebrny medal – Ser Pleśniowy Lazur srebrzysty, SM Lazur, 4. Brązowy medal – Ser Włoszczowski typu szwajcarskiego, OSM we Włoszczowie. W kategorii twaróg świeży: 1. Złoty medal – Ser Twarogowy Tłusty Klinka MU!, OSM Wart-Milk, 2. Srebrny medal – Ser Twarogowy Półtłusty, OSM w Łobżenicy,
Brązowy medal w kategorii ser do Edward Bajko, prezes SM sałatki dla OSM w Skierniewicach Spomlek odebrał złoty medal odebrał Robert Maj w kategorii ser na deskę
go. Spożywamy znacznie mniej sera niż inne kraje cywilizowane, trzeba przekonać Polaków że ser jest produktem bardzo dobrym. Wątek ten
Justyna Żulewska z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie przedstawiła referat pt.: Serwatka: Przekleństwo czy błogosławieństwo? e-w ydanie do pobrania na:
3. Brązowy medal – Ser twarogowy Półtłusty Krajanka, GM w Pierzchnicy. W kategorii ser na deskę serów: 1. Złoty medal – Ser Owczy Dojrzewający, Roman Kluska, 2. Złoty medal – Bursztyn, SM Spomlek, 3. Srebrny medal – Ser Carski Z Hajnówki, OSM w Hajnówce, 4. Brązowy medal – Czarna Perła, OSM we Włoszczowie.
Wycieczka techniczna do SM Lazur w Nowych Skalmierzycach
www.AGROindustry.pl
W kategorii ser do pizzy:
Złoty Medal otrzymał Kamiennogórski Ser Pleśniowy z SM KaMos.
Agnieszka Kurzemska, PMR Consulting & Research
Piotr Szajner z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
4/2015
33
mleczarstwo
Edward Bajko, prezes SM Spomlek i Dorota Śmigielska, Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka
Na temat technologicznych i technicznych rozwiązań wypowiadał się Łukasz Goły z firmy Radex
kontynuował profesor Antoni Pluta ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie: Jedyny skuteczny sposób reklamowania serów, jest pod postacią zdrowia i jeżeli zapominamy o tym, że produkty mleczarskie bogate są w wapń, włączyłbym w to lekarzy i dostrzegł potrzebę spożywania go w diecie. Do dyskusji włączyła się także profesor Grażyna Cichosz z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, zwracając uwagę na aspekt złego PRu w branży serowarskiej, mówiąc: Usiłuję bezskutecznie od trzynastu lat współpracować z lekarzami, ci którzy interesują się żywnością, to są jednostki. Uzależnienie od farmacji jest tak ogromne, że nawet nie należy zaczynać o tym problemie myśleć. Musimy dotrzeć bezpośrednio do konsumentów. Sery dojrzewające kojarzone są z tłuszczem, a co za tym idzie z miażdżycą i otyłością. Zapewniam państwa, a jestem z literaturą na bieżąco, odtłuszczone produkty mleczarskie to jest totalne nieporozumienie. Lekarze są na smyczy branży farmaceutycznej, więc
34
4/2015
Profesor Janusz Budny
Forum Technologii Serowarskich to świetna okazja do wymiany doświadczeń w gronie specjalistów
jeśli chcemy żeby Polacy jedli więcej serów, musimy dotrzeć bezpośrednio do konsumentów, my nie tyjemy od tłuszczu ale od insuliny. Dyskusja wzbudziła wiele emocji, dzięki niej mamy jaśniejszy obraz obecnej sytuacji polskiego serowarstwa. Drugi panel moderowany przez profesora Antoniego Plutę nosił tytuł Rynek sera i twarogu. Innowacyjne technologie produkcji. Referat na temat ekologicznego sposobu mycia form serowarskich i dezynfekcji powietrza wygłosił Maciej Szczepanik z firmy Anti-Germ. O urządzeniu do filtrowania solanek serowarskich mówił Marek Jastrzębski z firmy Pall, natomiast przedstawiciel firmy CSK Food Enrichment, Marek Stelmaszuk wygłosił referat pt. Pasta Filata. Panel zakończył moderator Antoni Pluta, wygłaszając referat dotyczący wykorzystania koncentratu UF w produkcji serów topionych. Kolejny dzień Forum rozpoczął się panelem III – Wartości zdrowotne i zagospodarowanie serwatki. Białka
mleka. Z kolei panel IV poświęcony został nowoczesnej technice w produkcji serów i twarogów. Gospodarzem ostatniego panelu był Przegląd Mleczarski. Tutaj należy wyróżnić przede wszystkim panią profesor Grażynę Cichosz za prezentację na temat Ser dojrzewający w profilaktyce miażdżycy i nowotworów. Wszystkie zaułki hotelowe w tym czasie opustoszały, niemalże wszyscy obecni przyszli wysłuchać wykładu. Wieczorną atrakcją tego dnia była wycieczka do Sanktuarium Maryjnego w Licheniu, następnie kolacja oraz zabawa taneczna. Ostatniego dnia zaplanowano wycieczkę do SM Lazur, gdzie na miejscu prezes Zenon Michaś zapoznał uczestników z produkcją serów pleśniowych oraz zaprosił na poczęstunek do restauracji firmowej. IV Międzynarodowe Forum Technologii Serowarskich już za nami. Serdecznie zapraszamy w przyszłym roku do udziału w V edycji oraz w konkursie Golden Cheese Poland.
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
mleczarstwo
białka mleka
SERWATKA
przyszłością polskiego mleczarstwa Serwatka i produkty bazujące na serwatce stanowią cenny składnik funkcjonalny w wielu gałęziach przemysłu spożywczego oraz farmaceutycznego, jak również wartościowy składnik odżywczy w żywności dietetycznej i tzw. zdrowej. Okres, gdy serwatkę uważano za odpad produkcyjny i kierowano do ścieków lub stosowano do skarmiania zwierząt, można zaliczyć już do przeszłości. Zapotrzebowanie na różnego rodzaju preparaty serwatkowe wzrasta znacznie szybciej w sektorze żywnościowym aniżeli w produkcji pasz, a prognozowania wskazują, że trend ten będzie się pogłębiał.
O
becnie około 70% ilości produkowanej serwatki jest przetwarzanych na różnego rodzaju produkty spożywcze, a pozostałe 30% znajduje zastosowanie głównie jako pasza dla zwierząt. Serwatka jest produktem ubocznym powstałym m.in. podczas wyrobu serów dojrzewających, serów twarogowych, kazeiny lub innych preparatów białek mleka. W zależności od sposobu wydzielania białek wyróżnia się generalnie: • s erwatkę podpuszczkową, tzw. słodką, uzyskiwaną w wyniku koagulacji mleka przy użyciu preparatu enzymatycznego, głównie podpuszczki (produkcja serów podpuszczkowych i kazeiny podpuszczkowej), • serwatkę kwasową, tzw. kwaśną, uzyskiwaną w wyniku koagulacji mleka poprzez koagulację powodowaną przez fermentację mlekową lub za pomocą kwasów (np. produkcja twarogów, sera ukwaszanego zakwasem, serka typu cottage, kazeiny kwasowej wytrącanej kwasem solnym, siarkowym lub mlekowym).
36
4/2015
dr hab. inż.
Justyna Żulewska, dr inż.
Jarosław Kowalik, dr inż.
Adriana Łobacz, dr inż.
Bogdan Dec
Wartość biologiczna serwatki Ilość serwatki w stosunku do mleka przerobowego jest znaczna, gdyż stanowi od 60 do 90% objętości użytego do przerobu mleka. Tak duża rozpiętość wynika z technologii produkcji, na którą składa się głównie metoda wytrącania białek i stopień ich osuszania. W zależności od technologii przetwarzania mleka, do serwatki przechodzi od 50 do 60% składników suchej masy mleka. Migracja poszczególnych składników suchej masy z mleka do serwatki wynosi średnio: albuminy 95%, globuliny 95%, kazeina ( w tym część koagulatu) do 33%, laktoza 96%, tłuszcz 8% oraz związki mineralne 81%. Skład chemiczny, cechy fizyczne i jakość mikrobiologiczna serwatki pozostają w bezpośrednim, przyczynowym związku z cechami mleka, metodą koagulacji oraz technologią i techniką obróbki otrzymanego koagulatu. Serwatka zarówno kwasowa jak i podpuszczkowa zawiera przeciętnie 0.8 – 1.0% białek (głównie serwatkowych), 4.0 – 4.6% laktozy i 0.5 – 0.8% soli mineralnych, co łącznie z innymi składnikami daje 5.5 – 6.2% suchej masy.
Białka obecne w serwatce są prawie w całości wysoko odżywczymi białkami mleka a należą do nich β-laktoglobuliny (β-Lg), a-laktoalbuminy (α-La), albumina serum krwi (BSA – Bovine Serum Albumin), immunoglobuliny (Ig), proteozy i peptony, laktoferyna i laktoperoksydaza. O wartości biologicznej serwatki świadczą zawarte w niej związki białkowe, węglowodany, lipidy, sole mineralne, witaminy, kwasy organiczne, enzymy i substancje odpornościowe. β-laktoglobulina jest bogatym źródłem cysteiny, aminokwasu, który stymuluje syntezę glutationu – antynowotworowego tripeptydu produkowanego przez wątrobę w celu ochrony przed guzami jelit. Biologiczna funkcja α-La polega na wspieraniu biosyntezy laktozy, natomiast BSA wiąże nierozpuszczalne, wolne kwasy tłuszczowe w celu ich transportu we krwi. Albumina serum stanowi także źródło produkcji glutationu w wątrobie, peptydu, który wzmacnia odporność immunologiczną nosicieli wirusa HIV. Głównym gatunkiem immunoglobulin w mleku krowim
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
jest IgG, odpowiedzialna za ochronę przed infekcjami. Laktoferyna (LF), podobnie jak i laktoperoksydaza (LP), są dobrze znanymi bioaktywnymi białkami mleka przechodzącymi do serwatki. Do najważniejszych biologicznych funkcji LF zaliczyć można aktywność antybakteryjną i aktywność odżywczą, poprzez poprawę dostępności żelaza w czasie absorpcji w przewodzie pokarmowym. Natomiast biologiczna funkcja LP wyraża się jej aktywnością wobec wielu szczepów bakteryjnych. Frakcje proteozo-peptonowe składają się głównie z polipeptydów β-kazeiny, powstałych w wyniku działania proteinaz, szczególnie plazminy. Posiadają one zdolność do wiązania związków mineralnych i wzmacniania absorpcji wapnia w przewodzie pokarmowym. Zawartość aminokwasów egzogennych w białkach serwatkowych jest w niektórych przypadkach wielokrotnie wyższa aniżeli w kazeinie, co świadczy o dużej wartości biologicznej serwatki. Chodzi tu głównie o takie aminokwasy jak: walina, fenyloalanina, leucyna i izoleucyna.
Kierunki przemysłowego przetwórstwa serwatki Biorąc pod uwagę poziom produkcji serów twarogowych i dojrzewających, który w 2013 r. wyniósł odpowiednio 405,2 i 312,9 tys. ton, produkcję serwatki w Polsce można szacować na ponad 500 mln dm3, przy praktycznie równym udziale serwatki podpuszczkowej i kwasowej. Nowoczesne osiągnięcia w dziedzinie biochemii, mikrobiologii i zaawansowanych technologii przyczyniają się do rozwoju przetwórstwa serwatki i produkcji wysokojakościowych preparatów o zagwarantowanym stopniu bezpieczeństwa zdrowotnego.
e-w ydanie do pobrania na:
Główne kierunki przetwórstwa serwatki skupiają się wokół technik zagęszczania, frakcjonowania i metod modyfikacji. Dzięki umiejętnemu zastosowaniu różnych technologii i doborze warunków procesu istnieje możliwość produkcji całej gamy produktów na bazie serwatki. Można wśród nich wymienić: proszek serwatkowy, demineralizowaną serwatkę (o różnym stopniu demineralizacji 25, 50 i 90%) (DWP – Demineralized Whey Powder), serwatkę o zredukowanej zawartości laktozy, koncentraty białek serwatkowych (WPC – Whey Protein Concentrates) o zawartości białka 34-80%, izolaty białek serwatkowych (WPI – Whey Protein Isolates) o zawartości białka >90%, hydrolizaty laktozy, produkty modyfikacji białek (np. hydrolizaty białek, WPH – Whey Protein Hydrolysates), laktozę spożywczą i farmaceutyczną, indywidualne frakcje białek (b-Lg, a-La, Ig, LF, LP, glikomakropeptyd (GMP)), permeat (serwatkowy) i składniki mineralne.
Właściwości funkcjonalne preparatów z serwatki Do najważniejszych właściwości funkcjonalnych koncentratów białek serwatkowych zalicza się: rozpuszczalność, wodochłonność, lepkość, zdolność żelowania, zdolność emulgowania i stabilizowania emulsji oraz zdolności
www.AGROindustry.pl
W ciągu ostatnich lat preparaty z serwatki przyciągają wiele uwagi jako potencjalny składnik żywności. Spowodowane jest to przede wszystkim wspaniałymi wartościami odżywczymi i obiecującymi właściwościami funkcjonalnymi białek serwatkowych w wielu produktach spożywczych. W szczególności, to właśnie ogromny potencjał właściwości funkcjonalnych tych białek, polepszających pożądane cechy produktów, przyciąga duże zainteresowanie.
pianotwórcze. Funkcjonalne właściwości białek zależne są od budowy i cech chemicznych cząsteczki białka, metod i warunków ich izolacji, stopnia oczyszczenia białka, modyfikacji w procesach fizycznych, chemicznych i enzymatycznych oraz czynników środowiskowych, takich jak: stężenie białka, pH, temperatura, siła jonowa oraz potencjał oksydoredukcyjny. Właściwości funkcjonalne białek oznaczają każdą fizykochemiczną właściwość, która powoduje wzrost pożądanej cechy w żywności. Dlatego też zasięg pożądanych i atrakcyjnych właściwości funkcjonalnych jest prawie tak szeroki, jak ilość produktów żywnościowych, w których preparaty serwatkowe znajdują zastosowanie. Możliwa jest produkcja preparatów białek serwatkowych o szerokim zakresie właściwości funkcjonalnych, co wpływa na wzrost atrakcyjności tych produktów jako składnika żywności, ponieważ funkcjonalność produktu może być dostosowana do specyficznych wymagań. Dla przykładu, hydroliza enzymatyczna białek serwatkowych może wpłynąć na poprawę ich funkcjonalności i wzrost wartości odżywczej. Hydroliza enzymatyczna białek może być wykorzystana do produkcji bioaktywnych peptydów, zmiany cech funkcjonalnych, jak żelowanie, emulgowanie i właściwości pianotwórcze, czy obniżenia alergen-
4/2015
37
mleczarstwo
białka mleka ności. Specyficzna selekcja enzymów pozwala uzyskać peptydy o różnym rozmiarze, masie i stopniu agregacji, co z kolei wpływa na ich właściwości funkcjonalne. Z kolei ekstruzja pozwala na modyfikację tekstury białek serwatkowych, co ma szczególne znaczenie w tzw. snakach i produktach mięsnych. Dzięki zastosowaniu teksturyzowanych białek serwatkowych istnieje możliwość produkcji wyrobów o wysokiej zawartości białka i unikalnej teksturze, np. paszteciki z nadzieniem mięsnym.
Zastosowanie preparatów serwatkowych Obecnie koncentraty białek serwatkowych (WPC) stanowią najczęściej stosowaną kategorię produktów serwatkowych. Istnieje kilka zasadniczych korzyści płynących ze stosowania WPC jako dodatków, a mianowicie: • w ysoki i zbalansowany profil aminokwasowy, • niska zawartość laktozy, • niska wartość kaloryczna, • niska zawartość tłuszczu, • niska zawartość sodu, • dobra wydajność emulgowania,
Rys. 1. Wzrost wartości dodanej preparatów serwatkowych w zależności od kierunku zagospodarowania. Wg. Affertsholt T. International Whey Market Overview. 2009 ADPI/ABI Annual Conference
• kompatybilność z innymi składnikami, • naturalne źródło białka, • mogą być stosowane jako dodatek wzbogacający inne białka, które posiadają niską zawartość specyficznych aminokwasów.
Poza tym preparaty z serwatki podnoszą war tość odżywczą żywności, poprawiają właściwości fizyczne i smakowo-zapachowe, trwałość produktu końcowego, co w konsekwencji podnosi ogólne spożycie produktów z mleka. Do najważniejszych grup produktów Użyte skróty żywnościowych, gdzie mogą być stoα-La Alfa-laktoalbuminy, białka serwatkowe mleka krowiego. sowane preparaty serwatkowe należą: β-Lg Beta-laktoglobuliny, białka serwatkowe mleka krowiego. • preparaty odżywcze: preparaty mleIg Immunoglobuliny, przeciwciała. kozastępcze, żywność dietetyczna GMP Glikomakropeptydy, jedna z najcenniejszych form białka. i zdrowa, LF Laktoferyna, bioaktywne białko mleka przechodzące • napoje, do serwatki. • produkty mięsne: produkty mielone, LP Laktoperoksydaza, bioaktywne białko mleka suszone, wędzone i tradycyjne, przechodzące do serwatki. • produkty rybne, BSA Bovine Serum Albumin; albumina serum krwi. • pieczywo i wyroby cukiernicze, DWP Demineralized Whey Powder; demineralizowana serwatka. • produkty mleczne: lody, jogurty, deWPC Whey Protein Concentrates; sery i shake’i mleczne oraz różnego koncentraty białek serwatkowych. rodzaju sery, WPI Whey Protein Isolates; izolaty białek serwatkowych. • produkty na bazie emulsji: majoneWPH Whey Protein Hydrolysates; hydrolizaty białek. zy, dresingi, zupy, sosy do pieczeni,
38
4/2015
zabielacze do kawy, niskokaloryczne pasty, • inne produkty żywnościowe, obejmujące teksturyzowane białka, niemleczne lody, makarony i produkty ziemniaczane. Jak wskazują prognozy przewidywany jest wzrost zastosowania produktów na bazie serwatki w odżywkach dla sportowców, napojach funkcjonalnych, batonach/przekąskach, produktach wspomagających zarządzanie masą, w żywieniu klinicznym osób starszych i z problemami immunologicznymi. Wartość dodana produktów na bazie serwatki wzrasta wraz ze stopniem oczyszczenia białek jak i uzyskania produktów o specyficznym składzie i właściwościach (Rys. 1). Każde zastosowanie wymaga specyficznych cech funkcjonalnych tak, by otrzymać pożądany efekt. Konieczny jest dalszy rozwój procesów pozwalających na oczyszczanie i modyfikację białek serwatkowych, co z jednej strony zwiększy liczbę produktów na bazie serwatki, a z drugiej przyczyni się do opracowania szeregu nowych produktów z ich udziałem.
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
Dobry,
Słaby rok
choć bardzo trudny rok
dla mleczarstwa Dorota Śmigielska
Edward Bajko
Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka
P
rodukcja mleka stanowi dominujący kierunek produkcji rolniczej i główne źródło dochodu dla wielu gospodarstw rolnych. Jest jedną z najbardziej intensywnych działalności rolniczych, uwarunkowanych sytuacją w Europie i na świecie. Mleczarstwo ma za sobą rok pełen zmian, które wpłynęły na sytuację ekonomiczną gospodarstw. Od początku 2014 roku odnotowywany jest systematyczny spadek cen skupu mleka i cen zbytu artykułów mleczarskich, co przyczynia się do pogorszenia sytuacji dochodowej zarówno producentów mleka jak i przetwórców. Ceny mleka surowego w wielu przypadkach oscylują w granicy złotówki i nie pokrywają kosztów jednostkowych, a polscy producenci uzyskują mniejsze dochody. Według wyliczeń polskiego Ministerstwa Rolnictwa dochód z rodzinnego gospodarstwa w Polsce spadnie w tym roku o 25% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Na taką sytuację złożyło się kilka przyczyn, które upatruje się m.in. w zniesieniu kwotowania produkcji mleka w Unii Europejskiej, wprowadzenie rosyjskiego embarga na produkty mleczarskie oraz mniejszy popyt ze strony rynku chińskiego. Polska branża mleczarska próbuje za wszelką cenę wyjść z kryzysu, poszukuje nowych rynków zbytu, kary za nadprodukcję zostały rozłożone na raty, jednak obecna sytuacja polskich producentów jest bardzo trudna.
e-w ydanie do pobrania na:
www.AGROindustry.pl
SPOMLEK
Ten rok był dla nas sprawdzianem. Ciągle odczuwamy w Polsce skutki embarga, ale pierwszy szok po całkowitym wstrzymaniu sprzedaży na wschód już dla nas minął.
P
ozytywnym efektem tej sytuacji była mobilizacja mleczarni do intensywniejszego niż zwykle poszukiwania nowych rynków zbytu. W tej chwili pracujemy nad bardzo obiecującym projektem w krajach arabskich, co może oznaczać dla nas intensywny wzrost sprzedaży serów na nowe rynki już od roku 2016. Z drugiej zaś strony rynkowy kryzys uwidocznił słabość polskiego mleczarstwa wynikającą z dużego rozdrobnienia branży. W ciągu ostatnich lat nastąpiło kilka połączeń, ale żadne z nich nie zmieniło w sposób znaczący rynku i naszej pozycji negocjacyjnej. Dopóki liderzy nie podejmą decyzji o wspólnych rozmowach i możliwościach współpracy, dopóty każdy kolejny kryzys będzie dla polskiego mleczarstwa oznaczał wyniszczającą wszystkich wojnę cenową. Pomimo kryzysu nie wstrzymaliśmy rozwoju potencjału produkcyjnego spółdzielni. Spomlek w roku 2015 zrealizował inwestycję w nowoczesną linię produkcyjną sera salami w naszym oddziale produkcyjnym w Chojnicach. Dzięki niej osiągamy moce produkcyjne, które umacniają naszą pozycję głównego gracza na rynku serów twardych. Będzie się to także wiązało z większym zapotrzebowaniem na surowiec. Spomlek w listopadzie podniósł znacząco cenę dla swoich dostawców. Było to możliwe tylko dzięki poważnym zmianom w zakresie zarządzania kosztami oraz skuteczności sprzedażowej. Nasza wiodąca marka serów – Serenada pozwoliła utrzymać dobre warunki handlowe nawet w kryzysie. Dziś dobrze widać, że inwestowanie w marki się opłaca. Dotyczy to również marek własnych sieci handlowych. Stają się one produktami, na których kampanie reklamowe wydaje się ogromne pieniądze. Tym trudniej będzie markom producenckim zaistnieć na stałe na półkach, jeśli nie będą w stanie konkurować już nie tylko z innymi mleczarniami, ale też z private label. Dlatego też Spomlek zdecydował się rozszerzyć swoje portfolio, aby wzmocnić siłę marki. W roku 2015 wprowadziliśmy do naszej ofert sery topione i twarogowe pod marką Serenada. Ten rok udowodnił, że jesteśmy w stanie dosyć szybko się odnaleźć w nowej sytuacji rynkowej i będę go oceniał jako dobry, choć bardzo trudny.
4/2015
41
mleczarstwo
BRAU BEVIALE 2015
podsumowanie 2015 roku
Zmiany, zmiany, zmiany... Jacek Wyrzykiewicz
Ponad 30 tysięcy zwiedzających przybyło w tym roku na targi BrauBeviale. Nie zabrakło również naszej redakcji. Było co oglądać – ponad tysiąc wystawców prezentowało nowoczesne technologie i surowce do produkcji napojów. Szkoda tylko, że nie dopisali goście z Polski. Być może wpływ na tą sytuację miał fakt, iż targi odbywały się w trakcie święta narodowego, czyli 11 listopada. Poniżej nasza fotorelacja.
Marcin Ciemięga, Tomasz Siedlecki, Anna Marcol z Sealed Air oraz Krzysztof Raduszkiewicz (Dr. Weigert)
Piotr Ziarko (Pall Europe) oraz Ryszard Skwarczek, Tadeusz Polański, Grzegorz Maślanka, Jan Kumorek (wszyscy z Piwniczanki)
Hochland Polska
R
ozwój Hochland to naturalna ewolucja. Hochland w dużej mierze zbudował i ukształtował rynek sera w Polsce: wprowadziliśmy innowacje, budowaliśmy najsilniejsze marki na rynku, zbudowaliśmy i rozwinęliśmy nowoczesne fabryki, staliśmy się szanowanym pracodawcą, jesteśmy liderem rynku sera. W porównaniu z „klasycznymi krajami miłośników serów“, takimi jak Francja, Włochy, Szwajcaria i Niemcy spożycie sera w Polsce jest jeszcze wyraźnie niższe. I tak spożycie sera na głowę w Polsce wynosił ok. 12,5 kg, w Niemczech to 23 kg, a średnia w Unii Europejskiej to 17,8 kg na osobę. Naszym sposobem na rozwój jest kreowanie potrzeb konsumentów, a połączenie produktowej siły Hochland, z siłą marki oraz ze zrozumieniem konsumentów zabezpiecza kolejne lata rozwoju biznesu. Hochland to marka, która zbudowała swoją silną pozycję rynkową i zaufanie konsumentów dwiema wyróżnialnymi cechami: smakiem i praktycznością. Innowacja w przypadku firmy Hochland to jeden z kluczowych filarów naszego sukcesu. W ostatnich miesiącach wprowadziliśmy na rynek wiele nowości, których celem jest rozwój kategorii sera. Hochland Polska wprowadził na rynek swój kultowy produkt – sery topione – w nowej recepturze bez konserwantów i w nowych atrakcyjnych opakowaniach. Odkryliśmy też tajemnice wyjątkowego smaku Almette, a motywem przewodnim naszych działań było polskie, świeże mleko i naturalne składniki. Firma wprowadziła też do sprzedaży nowe plastry sera „Na gorąco!”. To dedykowana receptura serów na ciepło - idealna do topienia i zapiekania w opiekaczu lub piekarniku. Grubsze plastry oraz duża ilość dodatków sprawiają, że mają intensywny zapach i bogaty smak. Jeden plaster wystarczy, żeby przygotować wyrazistego i smacznego tosta zaledwie w kilka minut.
42
4/2015
Marcin Feczko, Piotr Cieplinski, Paweł Żak z firmy Ruland
Heiko Seefeldt oraz Dirk Freyberg (SEAR GmbH)
Paweł Szpila (Browar Fortuna), Adam Siekacz (DSM), Ryan Gostomski (Browar Namysłów) oraz Jarosław Gajda (KHS) w trakcie miłej pogawędki
Martin Kršek oraz Petra Hejcmanová (Pacovské Strojírny)
Mariusz Barwiński oraz Wolf-Dietrich Herbergz GEA
Silna ekipa browarów restauracyjnych prosto z Polski
Brewers Clarex®
Beer Beer that’s always that’s crystal clear WeWe make it happen make i
Brewers Clarex® isBrewers a one-of-kind beer stabilization technology® that is can eliminate Clarex a one-of-kind beer stabilization te the costly and environmentally damaging cold stabilization Efficient, the costly and process. environmentally damaging cold stab simple and cost-effective, this brewingand enzyme offers a natural way to increase simple cost-effective, this brewing enzyme offe your maturation production capacity and shorten your processing time. Result: your maturation production capacity and shorten y typical savings can reach around 100,000 euros per million hectoliters of beer typical savings can reach around 100,000 euros pe produced with up to an 8% reduction in carbonwith emissions. up to an 8% reduction in carbon em produced
A4ad.brewersclarex.0214.e1
A4ad.brewersclarex.0214.e1
For more information contact us at: For more information contact us at: info.food@dsm.com | www.dsm.com/food info.food@dsm.com | www.dsm.com/food
„PePe” Sp. z o.o., ul. Powstańców 9D, 86-050 Solec Kujawski, tel. +48 52 387 3013, e-mail: pepe@pepesolec.pl www.pepesolec.pl