AGRO industry 2017/4

ISSN: 2083-0009

technika i technologia w przemyśle spożywczym

Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego 2018 Roku firma GEA Polska pragnie złożyć wszystkim Klientom, Partnerom oraz Sympatykom najserdeczniejsze życzenia.

Aby przyszły rok przyniósł wiele sukcesów i zadowolenia zarówno w pracy jak i w życiu osobistym.

4/2017 (4)

reklama

Dominika Pułjan redaktor prowadząca dominikap@agroindustry.pl

Ekologia wciąż na topie

Z

akłady spożywcze prześcigają się w realizowaniu coraz to nowych pomysłów z zakresu zrównoważonego rozwoju i wprowadzania inwestycji przyczyniających się do ochrony środowiska.

W mediach aż huczy od licznych informacji o ekoinwestycjach w przemyśle spożywczym. Ostatnio w oczy rzuciło mi się kilka ciekawych projektów. Na przykład Grupa Żywiec walczy ze smogiem. Żywiec jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych miejsc w Polsce. Cieszy fakt, że firma przekazała miastu 70 tysięcy złotych, aby na jego ulicach pojawiły się nowe czujniki umożliwiające monitorowanie jakości powietrza. Ekoland planuje budowę jednostki poligeneracyjnej, natomiast IMA Polska postawi instalację do metanizacji pozostałości przetwórczych z gorzelni.

SM Mlekovita zainwestowała w budowę nowej elektrociepłowni oraz agregatów kogeneracyjnych. Z kolei OSM w Piątnicy zbuduje nową jednostkę wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w technologii wysokosprawnej kogeneracji.

Z ramienia firmy Bikotech już teraz serdecznie zapraszam Państwa do Warszawy na III Kongres Ekoinwestycji, który będzie świetną okazją, aby podsumować ekologiczne działania.

W ramach Kongresu odbędą się nie tylko merytoryczne wystąpienia dot. techniki i technologii w ochronie środowiska, ale również prezentacje wiodących zakładów produkcyjnych – liderów ekoinwestycji. Osobiście z niecierpliwością czekam na prezentację prof. Marcina Dębowskiego na temat wykorzystania odpadów w procesach produkcji biomasy mikroglonów. Podczas Kongresu nastąpi również ogłoszenie wyników konkursu Ekoinwestor w przemyśle spożywczym, który organizowany jest pod honorowym patronatem NFOŚiGW. Ekologia wciąż jest na topie. Naszym obowiązkiem jest dbać o dobro naszej planety nie tylko prywatnie, ale również (a może przede wszystkim) w naszych miejscach pracy. To temat niezwykle obszerny, który będziemy na bieżąco kontynuować.

Tymczasem serdecznie zapraszam do lektury świątecznego wydania AgroIndustry, życząc Państwu samych sukcesów w nadchodzącym Nowym Roku.

spis treści

REDAKCJA ul. Królewska 7 lok. 18 47-400 Racibórz redakcja@bikotech.pl RADA PROGRAMOWA Bogdan Dróżdż (SGGW) Lech Maryniak Adam Pawełas (Carlsberg) Ireneusz Plichta (ProEko) Janusz Wojdalski (SGGW) Zygmunt Zander (UWM)

8

Kalendarium najważniejszych wydarzeń 2017

13

Ruszamy na podbój Chin Rozmowa z Małgorzatą Kaczkowską, prezesem CSI Jedność

16

Good Beer 2017 – medale otrzymali najlepsi, Dominika Pułjan

18

Piwo z pianką a może bezalkoholowe? Marcin Wojnarowski

21

Jak ocenialiśmy piwa w tym roku – Good Beer 2017, Dominika Pułjan

22

Kucharze rozdali 36 medali – Good Cheese 2017, Dominika Pułjan

24

Święto polskich serowarów, Aleksandra Wojnarowska

25

Co dalej z polskim serem? Aleksandra Wojnarowska

Sekretarz redakcji Anna Koprowska, tel. 32 307 66 91

27

Panel „Przeglądu Mleczarskiego” na II Polskim Kongresie Serowarskim Anna Garczewska-Murzyn, Beata Lorkiewicz

Marketing Mateusz Korczok, tel. 530 470 322

28

Jak kucharze oceniali sery, Dominika Pułjan

29

Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne dla mleczarstwa, Dominika Pułjan

30

Rynek lodów w Polsce, Piotr Szajner

34

Przemysł 4.0 – wyzwanie dla przemysłu spożywczego, Aleksandra Wojnarowska

36

Polak potrafi – rodzinna firma opanowała sieci handlowe, Dominika Pułjan

38

Konsulting a mycie CIP

40

Future Private Labels 2017 czyli jak zarządzać przyszłością marek własnych

42

Debiuty napojowe nagrodzone, Dominika Pułjan

43

Które firmy napojowe są „równe w biznesie”? Dominika Pułjan

44

O trendach na rynku napojów w Szczyrku, Marcin Wojnarowski

46

Beztlenowy Reaktor Membranowy AnoxyMem® AnMBR źródłem zysku zakładu produkcyjnego, Justyna Dziewota-Jabłońska

REDAKTOR NACZELNA Aleksandra Wojnarowska, tel. 535 094 517 Redaktor prowadząca Dominika Pułjan, tel. 535 566 506

STUDIO GRAFICZNE, DTP PROGRAFIKA www.prografika.com.pl DRUK Drukarnia Wydawnictwa NOWINY ul. Olimpijska 20, 41-100 Siemianowice Śl.

WYDAWCA Bikotech Sp. z o.o. ul. Królewska 7 lok. 18 47-400 Racibórz www.bikotech.pl www.agroindustry.pl Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń oraz za treść i poprawność artykułów przygotowanych przez niezależnych autorów.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych.

Kwartalnik.

Nakład: do 2 000 egzemplarzy

48

Jak z wody z Nilu wyprodukować sok, Lech Maryniak

56

How to make juice from Nile water, Lech Maryniak

64

Najlepsze polskie piwa

67

Debiuty napojowe 2017 roku wybrane

68

Prawdopodobnie najlepsze polskie sery

polecamy Ekskluzywny wywiad, str. 13 Małgorzata Kaczkowska, prezes CSI Jedność – wiodącego producenta cukierków twardych w Polsce – o szansach i zagrożeniach dla branży

Specjalnie dla nas, str 48 Lech Maryniak – Jak z wody z Nilu wyprodukować sok

Raport eksperta, str 30 Piotr Szajner o rynku lodów w Polsce

***** Wydawca jest organizatorem konkursów i ocen:

Wszystkim przedstawicielom zakładów produkcyjnych polskiego sektora spożywczego pragniemy serdecznie podziękować za dotychczasową współpracę oraz złożyć moc gorących życzeń zdrowia, szczęścia i wszelakiej pomyślności z okazji Świąt Bożego Narodzenia oraz zbliżającego się Nowego Roku.

i

warto wiedzieć

Piwo uwalnia kreatywność

Artyści od wieków twierdzili, że alkohol pobudza kreatywność i produktywność. Nowe badania dowiodły, że nie było to z ich strony jedynie poszukiwanie okazji do picia.

23-25 maja 2018 Etykieta piwa The Problem Solver Źródło: http://rocketbrewing.dk

W

ypicie kufla piwa przez mężczyznę lub około 350 ml przez kobietę, poprawiło wyniki testów u 132 badanych, którym przydzielono szereg twórczych zadań. Alkohol poprawił wyniki testów o około 40 procent.

Uczestnicy usłyszeli trzy słowa i zostali poproszeni o podanie innych, które będą się z nimi łączyć.

Naukowcy z Uniwersytetu w Grazie w Austrii uważają, że alkohol pozwala na kreatywniejsze i nieszablonowe myślenie. Badanie sugeruje, że lampka wina lub piwo może być kluczem do odblokowania mentalnej żarliwości, pomocnej przy ukończeniu trudnej krzyżówki lub napisaniu błyskotliwej przemowy.

Jednakże, podczas gdy alkohol pobudza kreatywność, zmniejsza tym samym „funkcję wykonawczą”, a więc może utrudniać działania artystyczne, które wymagają umiejętności motorycznych, takie jak malowanie czy taniec. Raporty wykazują połączenie upojenia alkoholowego z kreatywnością.

Twórcze zadania są przeważnie rozwiązywane dzięki spontanicznym pomysłom i towarzyszy im często „zjawisko Aha”. Korzystne efekty są prawdopodobnie ograniczone do bardzo skromnych ilości alkoholu, podczas gdy nadmierne spożycie zazwyczaj szkodzi twórczej produktywności - powiedział Mathias Benedek z Wydziału Psychologii na Uniwersytecie w Grazie, główny autor badań.

W 2015 r. duński browar Rocket Brewing Company wypuścił na rynek piwo The Problem Solver, które w oparciu o podobne badania przeprowadzone przez Uniwersytet w Illinois, miało na celu zwiększenie kreatywności poprzez dostarczenie dokładnej ilości alkoholu potrzebnego do ekspansywnego myślenia. Uniwersytet określił idealny poziom alkoholu we krwi do twórczego rozwiązywania problemów, który wynosi 0,75‰.

Nowe badania zostały opublikowane w czasopiśmie Consciousness & Cognition. Źródło: htt p://www.telegraph.co.uk/science/2017/08/08/struggling-inspiration-pintbeer-could-release-creative-block

XXI Międzynarodowe Sympozjum KUPS pt.: „Strategia branży sokowniczej w zmieniających się warunkach rynkowych” organizowane przez Krajową Unię Producentów Soków odbędzie się w hotelu Double Tree by Hilton w Łodzi.

C

oroczne Międzynarodowe Sympozjum KUPS jest jednym z najważniejszych wydarzeń branży sokowniczej w Polsce. W tym roku na Sympozjum zostaną zaprezentowane trzy bloki tematyczne: • rynek soków i baza surowcowa do ich produkcji, • nowe wyzwania i perspektywy rozwoju branży sokowniczej, • warsztaty.

Każdorazowo w sympozjum uczestniczy ok. 200 osób – prelegentów z całego świata, przedstawicieli firm z branży sokowniczej, instytucji państwowych, pozarządowych i badawczych.

Więcej informacji: http://www.kups.org.pl

Okiem eksperta

Pijemy mniej ale lepiej Andrew Highcock, prezes zarządu ZPPP Browary Polskie uważa, że kategoria piw jest stabilna, pomimo iż branża odnotowała spadek wolumenu o 2,8%. Wpłynęła na to niesprzyjająca pogoda oraz fakt, że Polacy piją mniej, ale lepiej. Struktura sprzedaży piw ulega zmianie. Polacy piją chętniej piwne specjalności, a co za tym idzie płacą więcej. Prezes podkreślił, że jest to pozytywny trend na rynku.

AGRO industry

4/2017

i

warto wiedzieć

Prezydent nagrodził Mlekovitę

285 mln zł

– tyle dzieci wydają na przekąski

P

odczas Kongresu 590 Mlekovita została doceniona przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w XV edycji Nagrody Gospodarczej w kategorii „Odpowiedzialny biznes”.

To wyróżnienie ukazuje, że możliwe jest aktywne i skuteczne prowadzenie biznesu społecznie odpowiedzialnego.

W Polsce niemal 80 proc. dzieci w wieku 5-17 lat samodzielnie kupuje artykuły spożywcze. Większość z nich dysponuje własnym budżetem.

Nagroda ma na celu wspieranie polskich przedsiębiorców i wyróżnianie najlepszych, czyli firm, które wnoszą znaczący wkład w rozwój naszej gospodarki, budując pozytywny wizerunek polskiej przedsiębiorczości na całym świecie oraz stanowią wzór dla innych. Źródło: informacja prasowa SM Mlekovita

Staże dla najlepszych

W zakładzie Coca-Cola

HBC w Staniątkach zakończyły się studenckie staże.

Studenci pracowali m.in. nad projektem obniżenia ciśnienia Pamiątkowe zdjęcie stażystów rozdmuchu putelki PET oraz stabilizowaniem palet w transporcie kalibracjami liczników Co2, ograniczaniem czasu przezbrojeń, audytami studzienek ściekowych i kratek odpływowych, analizami strat surowców, wizualizacjami instrukcji, raportami przestojów linii produkcyjnych.

Zgodnie podkreślali, iż szansa bezpośredniego „dotknięcia” i sprawdzenia wszystkiego bezpośrednio – była niepowtarzalna.

Do praktykantów dotarło, iż w przemyśle jednostką rozliczeniową jest dzień i godzina a nie – jak na uczelni – cały semestr.

4/2017

AGRO industry

Budżet dzieci w największym stopniu pochodzi z pieniędzy otrzymywanych z przeznaczeniem na konkretny cel, tj. napoje, lody, słodycze, a z rzeczy niespożywczych – wycieczki, bilety do kina czy odzież i obuwie. Duży udział stanowi również tzw. kieszonkowe. Pozostałe składowe to pieniądze, które dzieci otrzymują jako prezent oraz w niewielkim stopniu, z tytułu wykonywania prac domowych i sezonowych prac zarobkowych.

Biorąc pod uwagę częstotliwość zakupów ze swojego budżetu dzieci najczęściej kupują napoje (około 5-6 razy w miesiącu). Natomiast słodycze i przekąski nieco rzadziej – około 4 razy w miesiącu.

Analizując zachowania zakupowe dzieci dla wymienionych kategorii produktowych, widoczne są różnice między markami, które dzieci wskazują jako ulubione, a tymi, które faktycznie kupują.

Spośród dzieci, które samodzielnie kupują napoje najwięcej z nich sięga po napoje typu cola oraz soki i nektary. Coca-Cola jest wiodącą marką w kategorii napojów gazowanych typu cola. Niemal 90 proc. dzieci, które zaopatrują się w tę kategorię napojów, deklaruje, że kupuje produkty tej marki, a 80 proc. uważa ją za ulubioną markę wśród tego typu napojów. W przypadku soków i nektarów, marka Tymbark jest dla dzieci marką zarówno tą ulubioną (57 proc.), jak i najczęściej przez nie kupowaną (70 proc.). Z kolei marka Kubuś ma więcej zwolenników (42 proc.) niż nabywców (34 proc.), odmiennie niż ma to miejsce w przypadku marki Hortex.

We wszystkich grupach wiekowych najpopularniejszym miejscem dokonywania zakupów FMCG jest sklep tradycyjny. Różnice między pozostałymi kanałami zacierają się wraz z wiekiem dzieci. Jedna piąta dzieci ma swoje ulubione marki sieci sklepów. W kategorii sklepów spożywczych dla ponad połowy dzieci jest to sieć Biedronka, na drugim miejscu znajduje się Lidl (11 proc.). Źródło: informacja prasowa GFK

8

KALENDARIUM 2017

14-17 lutego Techmilk 2017 Co roku w lutym branża mleczarska spotyka się na Techmilku, aby wymienić się doświadczeniami i podzielić wiedzą.

Wzorem lat ubiegłych konferencja odbyła się w Hotelu Gołębiewski w Mikołajkach.

Seminarium Techmilk 2017 zgromadziło 50 0 uczestników, którzy w ysłuchali łącznie 45 wykładów na temat nowych technologii produkcji w branży mleczarskiej. Organizator: Katedra Inżynierii i Aparatury Procesowej, Wydział Nauk o Żywności, UWM w Olsztynie.

Organizatorzy Techmilku

22 lutego Ekoinwestycje w Przemyśle Spożywczym Do serca Polski przybyło ponad 100 przedstawicieli branży mleczarskiej, browarniczej, rozlewniczej oraz przetwórstwa owocowo-warzywnego, aby porozmawiać o najnowszych przepisach z zakresu ochrony środowiska. Partnerami przedsięwzięcia byli liderzy ekoinwestycji: Coca-Cola HBC, Grupa Żywiec oraz SM Mlekovita. Impreza jest cykliczna, jej organizatorem jest firma Bikotech.

Partnerzy i patroni naukowi spotkania (od lewej): Marcin Gołębiewski, Coca-Cola HBC, Bartosz Mazur, Grupa Żywiec S.A., Dorota Szlendak, SM Mlekovita, prof. zw. Mirosław Krzemieniewski, prof. nadzw. Monika Żubrowska-Sudoł

Kalendarium najważniejszych wydarzeń

2017 Pod naszym patronatem czyli najważniejsze wydarzenia 2017 roku w Polsce

Redakcja Agroindustry co roku obejmuje swoim patronatem najważniejsze wydarzenia w przemyśle spożywczym w Polsce. Poniżej przedstawiamy kalejdoskop tych, obok których nie można było przejść obojętnie.

22 lutego Ekoinwestor w Przemyśle Spożywczym Celem konkursu organizowanego przez redakcję czasopisma Agroindustry jest podkreślenie społecznej odpowiedzialności przemysłu spożywczego poprzez promowanie technologii przyjaznych dla środowiska. Zwycięskie projekty w znaczący sposób poprawiają parametry związane z efektywnością energetyczną, oczyszczaniem ścieków, uzdatnianiem wody i ograniczaniem zużycia mediów w procesie produkcji. Laureaci II edycji konkursu Ekoinwestor: SM Mlekovita, Maspex oraz Grupa Żywiec S.A.

Dyplomy zostały złożone na ręce: Doroty Szlendak (SM Mlekovita), Bartosza Mazura (Grupa Żywiec S.A.) oraz Jolanty Majerskiej-Sawko (Maspex). Na zdjęciu w towarzystwie prof. Janusza Wojdalskiego (NFOŚiGW)

14-15 marca Wiosenne Warsztaty Napojowe Ponad 70 przedstawicieli rynku napojowego wzięło udział w merytorycznych warsztatach pt. Jak uniknąć kar i problemów przy produkcji napojów?

Impreza adresowana była do producentów wód, napojów, soków i energy-drinków.

Uczestnicy mieli okazję wysłuchać oraz wziąć udział w praktycznych warsztatach poświęconych m.in. oświadczeniom żywieniowym, produkcji napojów oraz bezpieczeństwu mikrobiologicznemu.

Organizatorem wydarzenia była firma Bikotech.

Od lewej: Aneta Trojak (Jantoń), Paweł Moczyński (Chr. Hansen), Ewa Pustelnik (Döhler), Katarzyna Mariańska-Bocian (Chr. Hansen), Aldona Siwoszek (Refresco) w trakcie miłej pogawędki

AGRO industry

4/2017

18 czerwca Światowy Dzień Mleka w Wysokiem Mazowieckiem

KALENDARIUM 2017

17-19 maja XX Międzynarodowe Sympozjum KUPS 20-21 kwietnia X konferencja Urządzenia, dodatki i materiały pomocnicze dla branży przetwórstwa owocowo-warzywnego Jubileuszowa X edycja branżowego spotkania jak co roku odbyła się w Warce.

Wydarzenie organizowane jest przez firmy Flott weg, Fructopol, i DSM. Konferencja zgromadziła ponad 80 przedstawicieli przetwórstwa owocowo-warzywnego z całej Polski. W trakcie obrad dyskutowano o kwestiach dot. technologii przetwórstwa owoców i warzyw.

Dwudziesta edycja Sympozjum Krajowej Unii Producentów Soków odbyła się pod hasłem „Branża sokownicza w obliczu wyzwań rynku światowego i krajowego”.

Zakres podejmowanej tematyki, liczba zaproszonych gości i prelegentów oraz poziom wygłaszanych referatów sprawiają, iż jest to najważniejsze wydarzenie branży sokowniczej. Również dlatego, iż przedsięwzięciu od lat patronuje firma Maspex – niekwestionowany lider kategorii SNN w Polsce.

Dwudziesta edycja sympozjum była okazją do wyróżnienia tych, którzy uczestniczyli we wszystkich spotkaniach

Goście mieli okazję spróbować tortu przygotowanego z okazji jubileuszu konferencji.

16-19 maja X Euroforum Polskiego Mleczarstwa Już po raz 10. odbyła się konferencja Krajowego Stowarzyszenia Mleczarzy.

Spotkanie co roku odbywa się równolegle z Walnym Zgromadzeniem Stowarzyszenia. Organizatorami są Polski Komitet FIL/ IDF oraz Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich Związek Rewizyjny. Przedsięwzięciu towarzyszyła XXV Krajowa Ocena Serów i Twarogów.

Spotkanie sprzyjało zawieraniu nowych znajomości

4/2017

AGRO industry

24-25 maja Forum technologii żywności – wiosenne warsztaty convenience food Dwudniowe forum, poświęcone systemom jakości, mikrobiologii, wymaganiom prawnym związanym z substancjami dodatkowymi oraz oświadczeniami żywieniowymi odbyło się w Toruniu. Tematem przewodnim tegorocznych obrad było convenience food – żywność wygodna, która jest coraz częściej kupowana przez zabieganych Polaków. Impreza jest cykliczna, jej organizatorem jest firma Bikotech.

Od lewej: Michał Frączak (Anti-Germ), Anita Tomaszewska (Dr.Oetker), Marzena Duraj (Dr. Oetker), Sylwia Szymańska (Lisner), Anna Majdziak (P.P.H.U. Konspol-Bis)

Grupa Mlekovita obchodziła jubileuszowy X Światowy Dzień Mleka w Polsce.

Branża spotkała się w sercu rynku mleczarskiego, by wspólnie wznieść mleczny toast oraz świętować sukcesy. Na Święto Mleka przybyło wielu gości, m.in.: Jacek Bogucki, wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi, Bernadeta Krynicka, poseł na Sejm RP, senator Waldemar Kraska, Łukasz Hołubowski, prezes Agencji Rynku Rolnego, Waldemar Broś, prezes Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich, przedstawiciele świata nauki oraz przedstawiciele firm współpracujących z Mlekovitą.

Podczas Światowego Dnia Mleka wyróżnieni zostają ludzie branży – działacze oraz rolnicy przyczyniający się do rozwoju branży mleczarskiej.

20-22 czerwca XXV Sympozjum Technika i Technologia w Przemyśle Mleczarskim 115 przedstawicieli spółdzielni mleczarskich oraz dostawcy usług i urządzeń, zaproszeni goście i media – tak w jednym zdaniu opisać można dwudziestą piątą edycję konferencji. Jubileuszowe spotkanie było okazją do podsumowań.

Uczestnicy podkreślali, że tematyka i treść wystąpień, referatów i dyskusji była historią przemian, jakie zaszły w polskim mleczarstwie w minionym ćwierćwieczu.

Organizatorem jest Katedra Mleczarstwa i Zarządzania Jakością Wydziału Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Rozmowy kuluarowe są nieodmiennym elementem towarzyszącym konferencji

10

KALENDARIUM 2017

4-6 września XXXVI Konferencja „Problemy gospodarki energią i środowiskiem w mleczarstwie” Konferencja organizowana jest przez Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne „Energia i środowisko w mleczarstwie” z Olsztyna, Katedrę Towaroznawstwa Przemysłowego, Podstaw Techniki oraz Gospodarki Energią Wydziału Nauki o Żywności UWM w Olsztynie, gospodarzem konferencji była Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu. Wieloletnim organizatorem przedsięwzięcia był prof. dr hab. inż. Janusz Budny, który przekazał pałeczkę młodszym kolegom. Nowym przewodniczącym został dr. inż. Andrzej Iwaniak z Katedry Towaroznawstwa Przemysłowego, Podstaw Techniki oraz Gospodarki Energią, którą kieruje prof. dr hab. inż.

Ryszard Żywica. Uczestnikami konferencji byli przedstawiciele kadry zarządzającej i technicznej zakładów mleczarskich oraz przedstawiciele firm i mediów.

Konferencja odbywała się w sympatycznej atmosferze i sprzyjała owocnym rozmowom w kuluarach.

podejmowane są zagadnienia związane z rynkiem, jakością i technologiami produkcji różnego rodzaju napojów. Wydarzenie na stałe zagościło w kalendarzu branżowych imprez tematycznych.

Podczas Kongresu prezes Polskiej Izby Handlu wręczył wyróżnienia IV odsłony rankingu „Równi w Biznesie” – rynek napojów gazowanych.

Wyróżnienia odebrali (od lewej): Anna Mąkosa (Zbyszko), Lech Krukowski (Victoria Cymes), Jiří Vlasák (Hoop Polska).

18 września Good Drink 2017 Konkurs, w któr ym w yłaniane są najciekawsze nowości dedykowany jest zakładom spożywczym z całej Polski, które dynamicznie przyczyniają się do rozwoju trendów na rynku napojowym.

W ręce kapituły konkursowej przekazanych zostało 40 produktów wprowadzonych na polski rynek w 2017 roku.

Celem konkursu Good Drink - debiuty 2017 była promocja dobrych napojów oferowanych na polskim r ynku oraz prezentacja najciekawszych rozwiązań w zakresie opakowania i sensor yki produktu.

18-20 września Polski Kongres Napojowy Przedstawiciele branży napojowej z Polski i z zagranicy spotkali się, by porozmawiać o najnowszych trendach w produkcji wód, napojów, energy-drinków i napojów funkcjonalnych. Okazją do tego był Polski Kongres Napojowy organizowany przez firmę Bikotech. Do Szczyrku przyjechało ponad 150 gości. Polski Kongres Napojowy to miejsce, na którym

Laureaci konkursu w towarzystwie członków kapituły konkursowej (od lewej): Aleksandra Wojnarowska (AgroIndustry) Jerzy Urbański (Sokpol), Dariusz Boroński (Vin-Kon), Justyna Janicka (Tesco Polska), dr hab. inż. Bartosz Sołowiej (Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie), Anna Gruszeczka (Wosana), Krzysztof Winnicki (Cydr Jabłkowy).

19 września Jesienne Warsztaty Napojowe Jesienna odsłona spotkania zgromadziła ponad 100 uczestników z całej polski. Rozmawiano między innymi o wymaganiach prawnych związanych z substancjami dodatkowymi używanymi w rozlewniach wód, napojów oraz soków.

Edycję 2017 warsztatów poprowadziła Joanna Gajda-Wyrębek – kierownik Pracowni Badania Substancji Dodatkowych do Żywności w Zakładzie Badania Żywności i Przedmiotów Użytku w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego – Państwowym Zakładzie Higieny.

19-20 września XII Międzynarodowy Kongres Promocji Owoców i Warzyw XIII Międzynarodowy Kongres Promocji Warzyw i Owoców organizowany w ramach Globalnego Sojuszu na rzecz promocji konsumpcji owoców i warzyw „5 a day” (AIAM5) co roku odby wa się w innym kraju. Kongres w Polsce zorganizowało Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS). Uznani eksperci merytoryczni z 21 krajów świata omawiali tematy związane z m.in. polityką agrarną i prozdrowotną, spożyciem oraz wartością odżywczą warzyw i owoców, światow ymi trendami w konsumpcji warzyw i owoców i ich przetworów.

Pamiątkowe zdjęcie członków Globalnego Sojuszu na rzecz promocji konsumpcji owoców i warzyw „5 a day”.

AGRO industry

4/2017

11 października Polski Kongres Browarniczy

KALENDARIUM 2017

25-28 września Polagra Food Targi Polagra w Poznaniu to dla branży spożywczej i gastronomicznej możliwość zapoznania się z najnowszymi trendami, rozwiązaniami technologicznymi, a także promocja polskiej gospodarki. Podczas całego bloku targów zaprezentowało się łącznie ponad 900 firm z 36 krajów a oferta wystawców przyciągnęła ponad 51 tys. gości.

10 października Jesienne Warsztaty Piwowarskie W przeddzień Polskiego Kongresu Browarniczego, odbyły się Warsztaty Piwowarskie. Edycja zgromadziła prawie 150 przedstawicieli branży piwowarskiej.

Warsztaty poprowadziła dr hab. inż.

Joanna Kawa-Rygielska, prof. nadzw. z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Tematem przewodnim warsztatów było zagadnienie: jak uniknąć kłopotów prz y warzeniu piwa. Ze względu na obszerność tematu warsztaty podzielono na dwie części.

Polski Kongres Browarniczy to cykliczna impreza organizowana jesienią każdego roku. Kongres gromadzi przedstawicieli browarnictwa: zarówno wielkich koncernów jak i maleńkich, rzemieślniczych producentów. Podejmowana tematyka dotyczy wyzwań i zmian na rynku, bezpieczeństwa produkcji, nowych technologii oraz odpowiedzialności społecznej biznesu.

Co roku w jesiennym spotkaniu uczestniczy ok. 200 osób: browarników, szefów browarów, specjalistów ds. jakości a także kadra naukowa wiodących uczelni, mediów, przedstawiciele organizacji branżowych oraz firm – dostawców technologii. Wydarzenie organizowane było przez Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu oraz firmę Bikotech. Partnerem był Browar Namysłów

Monika Bertling i Sylwia Jenkner z firmy GEA prezentują nagrodę „Acanthus Aureus”.

Nagroda przyznawana jest co roku za najlepsze odzwierciedlenie strategii marketingowej firmy w ekspozycji targowej Przemysław Leszczyński prowadził warsztat na temat mikroorganizmów w browarze

26 września Konkurs Good Cheese 2017 Jest wiele ocen sera, jednak tylko raz w roku oceniają go szefowie kuchni. 26 września przedstawiciele Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szefów Kuchni i Cukierni ocenili sery zgłoszone do Kulinarnego Konkursu Sera Good Cheese 2017.

Oceniano głównie walory smakowe oraz wrażenia ogólne. Wszystkie zgłoszone produkty były wyjęte z opakowań oraz odpowiednio zakodowane, dzięki czemu jurorzy nie wiedzieli jakie sery oceniają.

Wyniki, relacja z przebiegu konkursu oraz wręczenia medali dostępne są na stronie www.goodcontest.pl

10 października Good Beer 2017 Profesjonalny Konkurs Piw Good Beer 2017 odbył się jak co roku pod czujnym okiem dyrektora konkursu Rafała Kowalczyka. Inspirowany prestiżowymi konkursami w USA i Azji konkurs Good Beer, to jedyne profesjonalne otwarte zawody piwne w Polsce. Wyniki, relacja z przebiegu konkursu oraz wręczenia medali dostępne są na stronie www. goodcontest.pl

Od lewej: Paweł Borowiec (Dr. Weigert), Krzysztof Raduszkiewicz (Dr. Weigert), Grzegorz Krzowski (Perła-Browary Lubelskie), Tomasz Popik (Perła-Browary Lubelskie), Dariusz Soliwoda (Brenntag), Cezary Góral (Biochem-Art), Andrzej Turlej (Brenntag)

24-26 października Polski Kongres Serowarski Polski Kongres Serowarski zgromadził ponad 150 przedstawicieli branży mleczarskiej. W trakcie obrad dyskutowano nad najnowszymi technologiami w produkcji, konfekcjonowaniu i jakości polskiego sera. Honorowym gospodarzem przedsięwzięcia został SM Mlekpol.

Nad organizacją całości przedsięwzięcia czuwała firma Bikotech.

Dumni reprezentanci wyróżnionych browarów

W konkursie Good Cheese wyróżnionych zostało 20 mleczarni, przyznano 36 medali

4/2017

AGRO industry

Od lewej: dr Piotr Szajner (IERiGZ-PIB), prof. Antoni Pluta (SGGW), Edmund Borawski (prezes SM Mlekpol), oraz Kamila Syroka (rzecznik prasowy SM Mlekpol) w trakcie pogawędki o jakości polskich serów

11

12

KALENDARIUM 2017

źródła wiedzy o aktualnych oświadczeniach oraz przeprowadzono słuchaczy przez żmudny proces wyszukiwania odpowiednich dokumentów w zakamarkach branżowych portali.

24 października Debata: Polski ser XXI wieku – trendy i wyzwania Debata przyciągnęła największych polskich producentów serów oraz firmy, z którymi współpracują.

Ak t y wnymi uc zestnikami byli: Edward Bajko, prezes SM Spomlek, Marcin Piwowarczyk, dyrektor ZPM Mrągowo, Jan Plutka, prezes Zakładu Mleczarskiego w Zalesiu.

Całość relacjonowała Telewizja Polska.

Uśmiechnięta prowadząca Jesiennych Warsztatów Mleczarskich

25 października Panel Przeglądu Mleczarskiego Organizatorem Panelu była redakcja czasopisma Przegląd Mleczarski oraz jego wydawca PHZ SM LACPOL Sp. z o.o.. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać pięciu prezentacji prowadzonych przez ekspertów branży. Panel poruszył tematy technologii, marki i wartości odżywczej serów i twarogów.

Uczestnicy debaty z uwagą słuchają wypowiedzi Edwarda Bajko

25 października Jesienne Warsztaty Mleczarskie Tegoroczne warsztaty poprowadziła Joanna Furs – przedstawicielka Polski w grupie roboczej Komisji Europejskiej ds. oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych.

W trakcie kilku intensywnych godzin omówiono dokładnie temat oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dla mleczarstwa, przedyskutowano

producentów i projektantów opakowań. Targi zgromadziły 70 wystawców z 7 krajów – Polski, Włoch, Rosji, Ukrainy, Czech, Niemiec, Węgier. Targową ofertę uzupełniały merytoryczne wykłady przedstawicieli z Polski i z zagranicy na temat prognoz dla branży. Organizatorem była firma Targi Kielce.

Nad przebiegiem panelu czuwały redaktorki Przeglądu Mleczarskiego Anna Garczewska-Murzyn oraz Beata Lorkiewicz

Konferencja zgromadziła kilkudziesięciu przedstawicieli dostawców i odbiorców marek własnych

22 listopada Kongres Inżynierów Przemysłu Spożywczego Pr zedst awiciele zakładów mięsnych, mleczarni, zakładów rozlewniczych, producenci słodyczy oraz przedstawiciele innych zakładów zjechali się do Warszawy, aby obradować wraz z przedstawicielami świata nauki oraz instytucji państwowych o bezpiecznej pracy w nowoczesnym zakładzie produkcyjnym, efektywnym wykorzystaniu mediów energetycznych oraz nowoczesnych maszynach i urządzeniach procesowych. Organizatorem wydarzenia była firma Bikotech.

25-26 października Future Private Labels W ciągu dwóch dni powierzchnie wystawiennicze odwiedziło 800 specjalistów branż y – kupców i przedstawicieli sieci handlowych, producentów private labels oraz

Kongres na temat bezpieczeństwa i utrzymania ruchu w zakładach spożywczych zgromadził ponad 80. przedstawicieli branży w Polsce

AGRO industry

4/2017

rozmowa numeru

Ruszamy na podbój Chin – z Małgorzatą Kaczkowską, prezesem CSI Jedność, rozmawia Dominika Pułjan

Jak wygląda sytuacja rynkowa polskiego producenta słodyczy?

Zagrożeniem dla całej branży są produkty z Ukrainy, które weszły na nasz rynek z początkiem 2016 roku. Ich jakość jest porównywalna do naszych, lecz w dużo niższej cenie. My, polscy producenci możemy bić się między sobą. Każdy z nas ma takie same koszty surowców – wojna toczy się wtedy o kwoty rzędu 50 groszy. Nie jesteśmy jednak w stanie zejść kilka złotych niżej na kilogramie produktu (tak jak wyroby z Ukrainy). Już teraz pracujemy na bardzo obniżonych marżach, powoli jest to już wolumen, nie marżowość. Kiedy weszły produkty z Ukrainy, sprzedawane po dużo niższych cenach - spotkaliśmy się ze ścianą. Póki co nie jesteśmy w stanie tego przeskoczyć. Do większości kupców sieci handlowych nie przemawia argument, że nasze produkty pochodzą z Polski.

Z równowagi wytrąciła mnie również upadłość bardzo podobnej do nas firmy CSI Słowianka ze Szczecinka.

Spółdzielnia, zakład pracy chronionej, zaczynali produkować cukierki mniej więcej w latach ’60 tak jak my. Pomimo, że pokrywaliśmy się częścią asortymentu i była to nasza bezpośrednia konkurencja, to przykro było usłyszeć takie wieści.

4/2017

AGRO industry

Małgorzata Kaczkowska pełni funkcję prezesa zarządu CSI Jedność od 2014 r.

Rynek jest naprawdę trudny, chimeryczny, niska cena czyni cuda.

Dodatkowo gdzieś tam w naszej mentalności zakodowane jest, że wszystko co polskie jest gorsze, natomiast

z zagranicy na pewno lepsze. Ten trend się powoli odwraca. Myślę jednak, że jeszcze długa droga przed nami, aby ta tendencja stała się silnym magnesem do kupna naszych produktów. Dlatego

14

rozmowa numeru

poszukujemy nowych rynków zbytu poza granicami kraju.

Wybraliście Azję.

Mamy zaplanowaną szeroką ekspansję na rynek chiński, w ramach programu finansowanego z funduszu europejskiego „Go to Brand”, który ma za zadanie promować sprzedaż polskich produktów na rynkach azjatyckich. Rynek chiński jest chłonny – wzrosła zamożność społeczeństwa i jest duże zapotrzebowanie na europejskie produkty. Program trwa do 2021 roku, opiera się głównie na udziale w chińskich targach spożywczych, gdzie będziemy starali się uzyskać kontrakty na eksport produktów. Czechy i Słowacja są już dosyć mocno obłożone wyrobami CSI Jedność. Poza nimi wysyłamy wyroby do Węgier, Niemiec, Francji, od niedawna do Arabii Saudyjskiej. Teraz przyszedł czas na Chiny.

Jakie są podniebienia Chińczyków?

Przeprowadzając rozeznanie na ich rynku zauważyliśmy, że Chińczycy charakteryzują się inną nutą smakową.

Nasze produkty musimy dostosowywać do potrzeb rynku chińskiego. Współpracujemy z firmą, która na co dzień zajmuje się handlem między Polską a Chinami, dzięki czemu wiemy już jakie są oczekiwania konsumentów w Azji.

Na dzień dzisiejszy pewnym jest, że Chińczycy nie przepadają za twardymi karmelkami. Lubią wszystko co miękkie – dużym zainteresowaniem cieszą się nasze krówki i cukierki do żucia.

Spółdzielnia Jedność jako jedyna w branży spożywczej pozyskała środki z Unii Europejskiej na zakup innowacyjnej linii do produkcji cukierków na tzw. pełnym automacie, gdzie nie ma ingerencji ludzi w proces gotowania masy i formowania cukierków. Jest to jedyna linia w Europie do produkcji cukierków wodnych wysoko nadziewanych, dwukolorowych i dwusmakowych. Aktualnie trwa szeroka akcja promocyjna tego

My, polscy producenci możemy bić się między sobą.

Każdy z nas ma takie same koszty surowców – wojna toczy się wtedy o kwoty rzędu 50 groszy.

Nie jesteśmy jednak w stanie zejść kilka złotych niżej na kilogramie produktu (tak jak wyroby z Ukrainy)

typu produktów, w głównej mierze ukierunkowana właśnie na eksport.

Cukierki w Chinach będą sprzedawane na wagę, tak jak w Polsce?

Wyroby naszej spółdzielni będą na rynku chińskim występować jako gadżety – produkty premium. Rynek chiński, szczególnie jeśli chodzi o asortyment z górnej półki, kładzie nacisk na wygląd opakowań. Polacy przyzwyczajeni są do kupowania cukierków na wagę, praktycznie bez opakowania zbiorczego. Stoimy przed nie lada wyzwaniem dostosowania do potrzeb rynku. W planach mamy m.in. papierowe opakowania i kartoniki.

A jakie trendy widzi Pani na polskim rynku?

W 2002 roku zastąpiliśmy wszystkie sztuczne barwniki naturalnymi. Zauważyliśmy trend na wyroby dla wegetarian.

Nasze produkty, oprócz cukierków do żucia, wpisują się w ich jadłospis.

Wciąż pracujemy nad zamianą żelatyny wieprzowej, potrzebnej do produkcji „żujaków” na składnik przystosowany do ich diety. Z kolei odpowiedzią na popularne batony müsli jest nasza krówka, wzbogacona o płatki owsiane, sezam, rodzynki, żurawinę i siemię lniane. Wciąż pamiętamy, że produkcja Spółdzielni Jedność zaczęła się od pastylek pudrowych i ręcznie produkowanych krówek. Do dzisiaj te produkty cieszą się największą popularnością wśród konsumentów, więc staramy się należycie o nie dbać i przystosowywać do ich potrzeb.

Karmelki stanowią główną grupę produktową firmy.

Czy w Polsce są one doceniane?

Pod względem kategorii jesteśmy bardzo ograniczeni, bo w sumie w asortymencie mamy karmelki, pomadki, cukierki do żucia i pastylki pudrowe. W każdej z tych grup mamy dużo różnych produktów, ale w wąskiej kategorii. Karmelek jest naszym

CSI Jedność jest liderem produkcji pastylek pudrowych w Polsce

AGRO industry

4/2017

15

rozmowa numeru

Automatycznie jesteśmy producentem marek sieciowych. Nie występujemy tam jako „Jedność”, ale to nam nie przeszkadza. Natomiast faktycznie bardzo zwiększa sprzedaż.

Nowa linia do produkcji cukierków wodnych. Jedyna linia w Europie, która produkuje cukierki dwukolorowe i dwusmakowe

flagowym produktem, jednak pozostaje cały czas tylko karmelkiem, nie ma znaczenia czy jest pomarańczowy, z czekoladą w środku czy bez, wciąż to ten sam twardy cukierek. Niestety, od trzech lat obserwujemy tendencję spadkową, jeśli chodzi o całą kategorię karmelków w Polsce. Na półkach królują teraz żelki. W latach 2013-2014 i 2014-2015 to były ogromne tąpnięcia. Duże spadki, widoczne po zamówieniach tych samych klientów

co do landrynek. Spotkaliśmy się z wieloma zapytaniami czy produkujemy tego typu cukierki, więc w końcu stwierdziliśmy - dlaczego nie? Mamy przecież karmelki, teraz pozostaje tylko kwestia opakowania. Zakupiliśmy więc nową maszynę do pakowania karmelków bez owijek i są już one dostępne w naszym asortymencie.

Jest to w pewnym sensie paradoks, bo dla mnie był to produkt umierający, ale rynek rządzi się własnymi prawami.

Rynek jest naprawdę trudny, chimeryczny, niska cena czyni cuda. Dodatkowo gdzieś tam w naszej mentalności zakodowane jest, że wszystko co polskie jest gorsze, natomiast z zagranicy na pewno lepsze

i tych samych produktów. Niektóre sieci handlowe rozważają absolutne wyrzucenie karmelków z półek.

Niektórzy z konsumentów lubią powroty do przeszłości. Czy są takie produkty, których powrotu domaga się rynek?

Na potrzeby polskiego r ynku rozszerzyliśmy swoją ofertę o karmelki bez owijek, czyli tzw. landrynki.

Jesteśmy producentem karmelków, ale nie produkowaliśmy zwykłych landrynek wychodząc z założenia, że każdy cukierek powinien być owinięty oddzielnie ze względów higienicznych.

Rynek okazał się jednak sentymentalny

4/2017

AGRO industry

Często jest tak, że najmniej spodziewany produkt osiąga całkiem fajną sprzedaż. Podążamy więc za rynkiem, obserwujemy co się dzieje i staramy się tym wymaganiom sprostać.

Wciąż mówi Pani o współpracy z sieciami handlowymi. Czy na dzień dzisiejszy to główny kanał sprzedaży firmy?

Rynek wymusił na nas zastąpienie kanału tradycyjnego - nowoczesnym.

W związku z tym firma cały czas rozwija kanał marki własnej – dla takiej firmy jak nasza to jest przyszłość. Tego typu produkcja nie wymaga dużego kapitału na reklamę czy marketing.

Czy taka współpraca jest bezpieczna?

Z tego typu współpracą wiąże się pewne zagrożenie. Kontrakty na markę własną zawierane są na okres jednego roku. CSI Jedność weszła jednak do większości sieci handlowych w Polsce. Największy procent sprzedaży produktów marek własnych to pastylki pudrowe, które sprzedawane są w sieci sklepów Biedronka. Drugim odbiorcą firmy jest sieć sklepów Kaufland. Nie chcemy podążać wyłącznie w kierunku marek własnych, koncentrujemy również siły na swoich markach.

Kanał tradycyjny pozostaje naszą dość silną drugą nogą – ok. 30% sprzedaży.

Jest to konieczne ze względu na krótkie kontrakty z sieciami handlowymi.

Czy uwolnienie kwot cukrowych miało wpływ na produkcję w firmie?

Dla naszej produkcji uwolnienie kwot cukru i spadek ceny był kluczowy. Na szczęście, póki co, cena wciąż spada.

Zawartość cukru w naszych produktach wynosi od 60 do 98%. 2016 rok był naprawdę ciężki ze względu na wysokie ceny surowca, jeśli dodać do tego kontrakty z sieciami zawarte na cały rok oraz konkurencyjny rynek zagraniczny, a co za tym idzie brak możliwości podwyżki cen asortymentów - nie było łatwo. Wróżyliśmy z fusów. Nikt z dostawców nie był w stanie powiedzieć do jakich kwot urośnie cena cukru. Na szczęście los niedawno się odwrócił i miejmy nadzieję, że tak zostanie.

Dziękuję za rozmowę.

wydarzenia

Good Beer 2017

– medale otrzymali najlepsi

Nieodłączną częścią Polskiego Kongresu Browarniczego jest uroczysta gala wręczenia medali konkursu Good Beer. Piwa jak zwykle oceniała grupa profesjonalnych sensoryków, pod kierownictwem Rafała Kowalczyka, międzynarodowego sędziego piwnego. Rozdaniu medali towarzyszyły duże emocje.

Dominika Pułjan

Lista zwycięzców: www.goodcontest.pl

W koronnej kategorii „Jasny lager”

wygrały piwa z Browaru Namysłów, Browaru Jedlinka i Starej Zajezdni Kraków.

W tej edycji konkursu widać zmianę podejścia zgłaszających browarów, które wystawiły tylko te piwa, których są pewni, że są dobre. Pomimo tego liczba zgłoszonych piw jest na tym samym poziomie co w zeszłym roku – wyjaśnia R. Kowalczyk. Osobiście pozytywnie zaskoczyła mnie kategoria Portera bałtyckiego, dla którego stworzyliśmy dwie kategorie: tradycyjną i open. W przyszłości planujemy dalsze uszczegóławianie kategorii, ale dziś za wcześnie, aby o tym więcej mówić – podsumował dyrektor konkursu.

Zwycięzcy jedynego otwartego profesjonalnego konkursu piw w Polsce Good Beer 2017

Uroczysta Gala Good Beer zgromadziła ponad 200 osób z branży browarniczej w Polsce

Krzysztof Panek, prezes Browaru Fortuna odebrał brązowy medal w kategorii speciality IPA za piwo MIŁOSŁAW WARZY ŚMIAŁO BLACK IPA Z YUZU

Elżbieta Żyrek i Remigiusz Szydzisz z Grupy Żywiec odebrali brązowy medal w kategorii piwa pszeniczne za ŻYWIEC AMERYKAŃSKIE PSZENICZNE

Grzegorz Adamus i Mirosław Robak ze Starej Zajezdni Kraków by DeSilva odebrali brązowy medal w kategorii jasny lager za piwo JASNE

AGRO industry

4/2017

17

wydarzenia

Lidia Czapiewska i Michał Bania z Browaru Kaszubska Korona odebrali złoty medal w kategorii ciemny mocny lager za piwo SZYMBARSKI SMOK, srebrny medal w kategorii porter bałtycki za PORTER KASZUBSKI oraz dwa brązowe medale: w kategorii piwa wędzone za DYMIONE KASZUBSKIE oraz w kategorii jasny mocny lager za piwo STOLEM

Michał Kopik z Browaru Kingpin odebrał dwa złote medale: w kategorii speciality IPA za piwo HEADBANGER i w kategorii piwa wędzone za AFICIONADO. Browar Kingpin zdobył też dwa brązowe medale: w kategorii belgijskie i francuskie ale za piwo FAKE LANCELOT oraz w kategorii ciemne ale za piwo TURBO GEEZER

W imieniu Browaru Miejskiego Gloger złoty medal w kategorii belgijskie i francuskie ale za piwo PŁOCHA GOCHA odebrał Krzysztof Ozdarski

Ryszard Sandecki z Browaru Zamkowego w Raciborzu odebrał złoty medal w kategorii porter bałtycki za piwo PORTER RACIBORSKI

Stanisław Czarnecki z Browaru Gościszewo odebrał srebrny medal w kategorii ciemny mocny lager za piwo KOMTUR oraz brązowy medal w kategorii american IPA za piwo SZERYF

Paulina Salamaga z Browaru Jedlinka odebrała srebrny medal w kategorii jasny lager za piwo ZŁOTY PANICZ

4/2017

AGRO industry

Jacek Kołacki i Leszek Popiołek z Kompanii Piwowarskiej odebrali złoty medal w kategorii ciemny lager za piwo KOZEL ČERNÝ

Andrzej Olkowski, prezes Browaru Kormoran odebrał dwa złote medale: w kategorii american pale ale za piwo 1 NA 100 i w kategorii piwa aromatyzowane za MIODNE. Browar zdobył również cztery srebrne medale: w kategorii piwa aromatyzowane za ŚLIWKA W PIWIE, w kategorii piwa wędzone za RAUCHBOCK PODRÓŻE KORMORANA, w kategorii american pale ale za KŁOS WIELOZBOŻOWY i w kategorii ciemne ale za COFFEE STOUT PODRÓŻE KORMORANA

Piotr Chęcielewski z Browaru Czarnków odebrał srebrny medal w kategorii american IPA za piwo KONSTANCIN IPA oraz brązowy medal w kategorii porter bałtycki za piwo KONSTANCIN PORTER

Maciej Piaszczyński z Browaru Ułan odebrał srebrny medal w kategorii piwa pszeniczne za piwo PSZENICZNE MAJOR

Irmina Ochenkowska z Browarów Regionalnych Jakubiak odebrała złoty medal w kategorii american IPA za piwo CIECHAN AIPA oraz brązowy medal w kategorii american pale ale za piwo LWÓWEK JANKES

Ryan Gostomski z Browaru Namysłów odebrał złoty medal w kategorii jasny lager za BRANIEWO CHMIELONE NA ZIMNO

18

Prawie 200 przedstawicieli branży browarniczej zjechało się do Wrocławia by rozmawiać o piwie

Piwo z pianką a może bezalkoholowe?

Marcin Wojnarowski

Gości przywitał Tadeusz Trziszka, rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, natomiast Ryan Gostomski, właściciel Browaru Namysłów na przywitanie przywiózł poczęstunek warzony w otwartych kadziach w Namysłowie.

Od lat uczestniczę w kongresach browarniczych i to, ilu dziś nas tu jest, świadczy, że to najważniejsza impreza w branży – podsumował. Gostomski zdradził, że jego browar nadal będzie podążał za nowymi wymaganiami klientów, gdyż rynek zmierza do jeszcze większej dynamiki.

T

egoroczny akcent, położony na fuzję nauki z biznesem i forum dla zawiązywania kontaktów biznesowych, okazał się powszechnie i pozytywnie przyjęty. Należy docenić celne wykłady i konkretne rozwiązania zaprezentowane na Kongresie. Cieszmy się również z dobrej kondycji całej branży piwowarskiej, a w odniesieniu do małych browarów to już przecież szaleństwo!

– skomentowała Maria Przegalińska, redaktor naczelna Przemysłu Fermentacyjnego i Owocowo-Warzywnego.

Widać i cieszy coraz wyższy standard w branży. Na Kongresie zaliczam na plus podjętą problematykę. Widać, że nasz rynek rozwija się dobrze, atmosfera

sprzyja na pewno małym browarom, choć wciąż jest wiele problemów, które dotyczą całej branży i wszyscy musimy się z nimi borykać. Bez względu na to, pamiętajmy o kodeksie dobrego piwa – przypomniał Andrzej Olkowski, prezes Stowarzyszenia Regionalnych Browarów Polskich.

Podczas obrad podkreślano, że do 2025 roku 25 proc. wszystkich sprzedawanych piw na świecie stanowić mają piwa bezalkoholowe. Częściowo ma to być związane z preferencjami smakoszy z Bliskiego Wschodu. Czy może to być przepowiednia nowej kategorii w konkursie piw? Do przyszłej jesieni!

AGRO industry

4/2017

19

Polski Kongres Browarniczy

Warsztaty zgromadziły ponad 100 uczestników

Praktyka

Organizatorzy Polskiego Kongresu Browarniczego: Aleksandra Wojnarowska, redaktor naczelna AgroIndustry, prof. dr hab. Joanna Kawa-Rygielska oraz dr hab. inż. Józef Błażewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu

Przed oficjalnym otwarciem Kongresu odbyły się Jesienne Warsztaty Piwowarskie. Nowinki technologiczne, producenci mali i duzi, naukowcy i pasjonaci. Część z nich wolała rozmowy za kuluarami. Choć szybko wracali, bo prezentacje naukowe przeplatały się z wiedzą praktyczną i nowinkami z zakresu unikania kłopotów przy warzeniu. Na przykład prezentacja pasteryzacji z wykorzystaniem mikrofal czy warsztat na temat sposobu propagacji mikroorganizmów w browarze. Z kolei prof. Józef Błażewicz z Wydziału Biotechnologii UP fachowo omówił jak pozyskanie brzeczki wpływa na jej normatywność.

Uczestnicy obfity dzień obrad zwieńczyli wieczorem rejsem po Odrze, a zakończyli zabawą integracyjną w hotelu.

Agnieszka Brzegowy oraz Saturnin Wendołowski - przedstawiciele firmy ACP, dostawcy dwutlenku węgla przy stoisku swojej firmy, która została partnerem tegorocznej edycji kongresu

Ryan Gostomski (Browar Namysłów) i Grzegorz Pasztaleniec (Eaton Filtration) wznoszą toast za owocne obrady

Mateusz Gulej z Browaru Stu Mostów omówił trendy w produkcji piw w Polsce na przykładzie wybranych browarów rzemieślniczych. Podkreślał niesłabnące zainteresowanie piwami mocno chmielonymi oraz piwami klasycznymi, tj. pilsami i pszenicznymi

Od lewej: Beata Wilusz (Browar Namysłów), Dorota Michałowska( IBPRS), Agnieszka Salamon (IBPRS) Marta Grzelka (Browar Namysłów), Bogumiła Kałużna (Browar Namysłów), Bartosz Konopa (Carotex Aromaty) i Zbigniew Gładyś (Carotex Aromaty) próbują nowych wariantów złotych trunków

4/2017

AGRO industry

Prof. Tadeusz Trziszka rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu podczas otwarcia kongresu opowiedział o wkładzie Uniwersytetu w rozwój polskiego browarnictwa

20

Polski Kongres Browarniczy

Agnieszka Brzegowy, ACP

CO2 ma znaczenie Przedstawicielka firma ACP bardzo ciekawie opowiedziała o wpływie jakości dwutlenku węgla na jakość piwa. ACP rocznie dostarcza 180 000 ton dwutlenku węgla, z czego 60% sprzedaży to klienci bezpośredni. Firma zapewnia swoje usługi takim podmiotom jak: Browar Namysłów, Kompania Piwowarska, Van Pur, Coca-Cola HBC czy Browary Regionalne Jakubiak.

Elżbieta Żyrek z Grupy Żywiec oraz Bogdan Bugajak z Van Pura z uwagą słuchają dr hab. inż. Józefa Błażewicza

Mateusz Łazarczyk, Jerzy Łazarczyk, Rajmund Petrzyk i Ryszard Sandecki z Browaru Zamkowego w Raciborzu

Wśród dyskutujących przy stoiskach spotkać było można Tomasza Kopyrę, popularnego w Internecie smakosza piwa. Przekonywał o wielkich możliwościach małych producentów unikalnych piw

Marcin Feczko oraz Piotr Ciepliński z firmy Ruland prezentujący armaturę stosowaną w browarnictwie

Od lewej - Martin Jörg, Michał Lenart oraz Janusz Rozumecki prezentujący swoje stoisko

Anna Pietrzyk oraz Mariusz Kłosowski reprezentujący firmę Veolia Energia Polska S.A

Mocna ekipa z firmy NIWA - Szymon Urban oraz Ewa Jędrzejczyk – jak zawsze uśmiechnięci

Robert Barański oraz Marcin Król z firmy ACO Elementy Budowlane przy swoim stoisku

Łukasz Salmonowicz, Ecolab

Ecolab – na czele zmian i innowacji Przedstawiciele firmy Ecolab uczulali uczestników Kongresu na najnowsze prawodawstwo, dotyczące oznaczeń toksyczności inhalacyjnej kwasu azotowego. Łukasz Salmonowicz podkreślał, iż Ecolab na pierwszym miejscu zawsze stawia bezpieczeństwo.

Szymon Urban, Niwa

Budowa browaru tylko z firmą Niwa Firma specjalizuje się m.in. w pracach instalacyjnych w obszarze: transportu słodu, warzelni, fermentacji, leżakowni, filtracji, rozlewu i pakowania, oczyszczalni ścieków. Szymon Urban zaznaczył, iż pracownicy firmy każdego klienta traktują indywidualnie i dostosowują swoją ofertę do potrzeb danego browaru. Firma Niwa dysponuje dużym doświadczeniem realizując projekty niemalże w całej Europie oraz w Afryce.

AGRO industry

4/2017

reklama

konkurs piw

Jak ocenialiśmy piwa w tym roku – GOOD BEER 2017 Dominika Pułjan

Justyna Teliżyn, Maciej Piaszczyński, Marcin Koziara i Ryan Gostomski w trakcie oceny kategorii „belgijskie i francuskie ale”

Good Beer 2017 już za nami.

Jak co roku piwa z całego kraju „spotkały się”, aby zmierzyć się w jedynym otwartym profesjonalnym konkursie piw w Polsce. W ręce 16 profesjonalnych sędziów trafiło 150 piw.

Adam Czogalla z Browaru Perun wnikliwie bada cechy organoleptyczne piwa

Sebastian Baranowski, Dawid Kulbicki i Rajmund Petrzyk pod czujnym okiem Rafała Kowalczyka, dyrektora konkursu Good Beer, oceniają piwa pszeniczne

Z łote trunki został y ocenione

w 15 kategoriach. Sędziowie zwracali uwagę na parametry piwa: wygląd, smak, aromat, goryczkę oraz wrażenia ogólne. Największe emocje wzbudziła kategoria Jasny Lager – wiodący rodzaj piwa sprzedawanego na polskim rynku.

Sędziowie zauważyli również, że rośnie ilość i różnorodność piw z kategorii APA i AIPA. Segment ten bez wątpienia jest coraz mocniejszym trendem wśród browarów w Polsce. Pełne wyniki konkursu oraz film z przebiegu oceny dostępne są na stronie www.goodcontest.pl.

4/2017

AGRO industry

Michał Krzysztofik, Adam Szewczyk, Przemysław Szczepańczyk i Adam Czogalla podczas dyskusji na piw „speciality IPA”

Justyna Teliżyn, Michał Kopik i Dawid Kulbicki przygotowują się do oceny kategorii „Porter Bałtycki”

o tym się mówi

Kucharze rozdali 36 medali

Good Cheese 2017 Zwieńczeniem pierwszego dnia obrad Polskiego Kongresu Serowarskiego była uroczysta Gala wręczenia medali kulinarnego konkursu sera Good Cheese 2017. Zwycięzcy dziękowali branży horeca za docenienie ich wysiłków w produkcji dobrych serów.

Lista zwycięzców: www.goodcontest.pl

Dominika Pułjan

P

owinniśmy nieustannie podkreślać, że nasze sery to bardzo dobre polskie sery – produkty o świetnej jakości, mogące konkurować na rynkach zagranicznych. Nie bójmy mówić się o naszych serach, że są polskie i dobre – powiedział Edward Bajko, prezes SM Spomlek, odbierając złoty medal w kategorii ser twardy na deskę za ser Bursztyn.

Uczestnicy Gali mieli również możliwość degustacji zwycięskich serów na specjalnie przygotowanym stole serowym.

Zwycięzcy kulinarnego konkursu sera Good Cheese 2017 prezentują medale ŚSM Jana otrzymała brązowy medal w kategorii ser wędzony za TWARÓG WĘDZONY Z PAPRYKĄ. Medal z rąk szefa kuchni Tomasza Gawarzyńskiego odebrał Jacek Chudziński

OSM-Proszkownia Mleka w Krośniewicach zdobyła brązowy medal w kategorii Twaróg świeży za TWARÓG PÓŁTŁUSTY Z KROŚNIEWIC. Medal odebrał prezes Edmund Brzeziński

Frąckowiak ZPSiH otrzymał brązowy medal w kategorii ser topiony za SER SMAŻONY DOMOWY. Medal odebrał Grzegorz Marciniak

SM Kamos otrzymał brązowy medal w kategorii ser miękki na deskę za KAMIENNOGÓRSKI SER PLEŚNIOWY. Medal odebrał prezes Jerzy Lelito

Ostrowia-Milkiland EU zdobyła brązowy medal w kategorii serek do smarowania za SEREK KREMOWO-ŚMIETANKOWY JOGURTOWY. Medal odebrał Roman Podbielski AGRO industry

4/2017

23

o tym się mówi

Grupa Lacpol-Proszkownia Mleka Sp. z o.o. otrzymała brązowy medal w kategorii ser twardy na deskę za STAROPOLSKI SER Z DZIURAMI. Medal odebrał Dariusz Komar

OSM Skała zdobyła dwa medale. Srebrny w kategorii ser do sałatki za JURAJSKI SEREK KANAPKOWO-SAŁATKOWY oraz złoty w kategorii twaróg świeży za OJCOWSKI TWARÓG TŁUSTY. Medale odebrała wiceprezes Ewa Bień

Stół serowy cieszył się dużą popularnością

OSM Krasnystaw zdobył srebrny medal w kategorii serek na deser za SERUŚ WANILIOWY Z POMARAŃCZAMI I KAWAŁKAMI CZEKOLADY. Medal z rąk szefa kuchni Tomasza Gawarzyńskiego odebrał prezes Tadeusz Badach

OSM Grodzisk Mazowiecki otrzymał srebrny medal w kategorii twaróg świeży za TWARÓG PÓŁTŁUSTY. Medal odebrał prezes Tadeusz Proczek

OSM Hajnówka zdobyła srebrny medal w kategorii ser miękki na deskę za SER OKO NA ŻUBRA. Medal odebrał Patryk Duchna

SM Spomlek zdobył złoty medal w kategorii ser twardy na deskę za ser BURSZTYN. Medal odebrał prezes Edward Bajko

SM Września zdobyła złoty medal w kategorii serek typu wiejski za GZIK WRZESIŃSKI. Medal odebrał prezes Dariusz Goliński

Mlekovita zdobyła cztery medale.

Trzy Srebrne - w kategorii ser twardy na deskę za SER KSIĘŻAN OLD KLINEK, w kategorii ser na kanapkę za SER MAZDAMER W PLASTRACH, w kategorii serek do smarowania za FAVITA SEREK KANAPKOWY TYPU GRECKIEGO Z CZOSNKIEM NIEDŹWIEDZIM oraz złoty w kategorii ser topiony za DELISER SER TWAROGOWY TOPIONY KLASYCZNY. Medale odebrał Robert Dobrosielski.

OSM Wart-Milk zdobył dwa medale.

Brązowy w kategorii ser do wypieków za TWARÓG SERNIKOWY MU! oraz złoty w kategorii serek na deser za HOMOGENIZOWANY SEREK O SMAKU WANILIOWYM. Medale odebrał Piotr Raźniecki.

OSM Łowicz zdobył trzy medale. Brąz w kategorii serek typu wiejski za SEREK WIEJSKI LEKKI, oraz dwa złote medale: w kategorii ser do sałatki za FELLADA Z CZOSNKIEM I OLIWKAMI i ser wędzony za TWARÓG WĘDZONY. Medale odebrał Łukasz Siewierski

OSM Łobżenica zdobyła srebrny medal w kategorii ser do wypieków za Twaróg Półtłusty mielony. Nagrodę odebrał Michał Fertsch 4/2017

AGRO industry

OSM Skierniewice otrzymała srebrny medal w kategorii ser wędzony za ser MOZZARELLA WĘDZONA. Medal odebrał Robert Maj

Lazur – SZGPR zdobył osiem medali - dwa brązowe (kat. ser na kanapkę i ser do sałatki), dwa złote (kat. ser do pizzy i ser topiony) oraz trzy złote (kat. ser miękki na deskę, ser do pizzy, ser na kanapkę). Lazur otrzymał także Grand Prix 2017 za ser pleśniowy Robklu, który zdobył największą ilość punktów w konkursie Good Cheese 2017. Medale odebrali Anna Cierpka oraz Krzysztof Dymarski

SM Mlekpol zdobył cztery medale.

Dwa brązowe w kategorii ser do pizzy za GOUDA SER TARTY oraz w kategorii serek na deser za SEREK HOMOGENIZOWANY ROLMLECZ Z LASKĄ WANILII. Srebrny w kategorii serek typu wiejski za SEREK WIEJSKI ŁACIATY NATURALNY oraz złoty w kategorii serek do smarowania za SEREK ŚMIETANKOWY PUSZYSTY ŁACIATY NATURALNY. Medale z rąk szefa kuchni Tomasza Gawarzyńskiego odebrali (od lewej): Marcin Piwowarczyk, Kamila Syroka, Ewa Gromadzka oraz Agnieszka Pasternacka.

24

wydarzenia

Święto polskich serowarów Aleksandra Wojnarowska

Karol Woźniak kierownik krajowej sprzedaży w firmie Supravis, prezentujący swoją ofertę zainteresowanym uczestnikom

Polski konsument czuje potrzebę poznawania nowych smaków.

Również sera. Ta świadomość bud z i się p owol i , jed n a k krajowy rynek detaliczny sera dojrzewającego wciąż wzrasta.

W miarę jego rozwoju pojawiać się będą nowe produkty.

Odwieczne pytanie: czy to konsument

wywiera wpływ na producenta czy też producent kreuje potrzeby odbiorcy pozostaje otwarte. Jedno jest pewne: nasz rynek dojrzewa i pojawia się coraz większa rzesza smakoszy, którym do szczęścia nie wystarczy już tylko jedzenie „taniego białka”.

W Mrągowie odbył się kolejny Polski Kongres Serowarski, pod honorowym patronatem SM Mlekpol. Bogaty program merytoryczny przyciągnął producentów dobrych polskich serów.

Serowarzy dyskutowali o trendach rynkowych, technologiach obniżających koszty i innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. Spotkanie było okazją do kuluarowych spotkań z dostawcami wiodących technik i technologii serowarskich.

Mirosław Chwaszczewski (SOT) i Małgorzata Leszczyńska (Stockmeier)

Edmund Borawski, prezes SM Mlekpol, w trakcie uroczystego otwarcia obrad

Karol Woźniak z Supravis mówił o trendach na rynku opakowań

Marek Pawlak, dyrektor generalny w firmie Schur Flexibles Polska przybliżył słuchaczom historię firmy oraz jej ofertę dedykowaną dla serowarstwa

Ewa Gromadzka (Mlekpol) i Piotr Pietrasik (Imapak)

Piotr Iwański oraz Patryk Betlejewski z firmy Flexlink - dostawcy systemów transportowych dla przemysłu - nie tylko serowarskiego

Firma Mlekpol prezentowała wszystko, co ma najlepszego w swojej ofercie

Przedstawiciele firmy CSK, przyłapani podczas miłej pogawędki - wszyscy jak zawsze uśmiechnięci

Grzegorz Polit (OSM Ozorków), Anna Boberska (Univar) i Ryszard Świątkowski (OSM Krośniewice)

Reprezentacja firmy Schur Flexibles

AGRO industry

4/2017

25 Jan Marjanowski z firmy Marcor oraz Sandra Spinkiewicz wraz z Emilią Siemionkowicz przy stoisku firmy Spinex Spinkiewicz

Od lewej; Edward Bajko, prezes SM Spomlek, Marcin Piwowarczyk, dyrektor ZP w Mrągowie SM Mlekpol, Jan Plutka, prezes ZM w Zalesiu (Grupa Lacpol) oraz Aleksandra Wojnarowska, redaktor naczelna czasopisma AGROIndustry

Aleksandra Wojnarowska Janusz Kroll, członek zarządu firmy Alima Bis, mówił o technologiach membranowych

Co dalej z polskim serem?

W

Piotr Szajner (IERiGZ) przedstawił sytuację na rynku sera w Polsce

trakcie debaty „Polski ser XXI wieku – trendy i wyzwania”, k tóra odbyła się podczas Polskiego Kongresu Serowarskiego w Mrągowie, uczestnicy podjęli temat najważniejszych wyzwań Debacie przysłuchiwało się liczne grono polskiego serowarstwa. W debaspecjalistów cie aktywny udział wzięli Edward Bajko (SM Spomlek), Jan Plutka (ZM w Zalesiu) oraz Marcin Piwowarczyk (SM Mlekpol). Poniżej najważniejsze zagadnienia podniesione w debacie.

Niepokojące trendy i chaos informacyjny

Tomasz Karwacki (Ecolab) przedstawił ofertę firmy dla sektora mleczarskiego

Zdaniem Edwarda Bajko (Spomlek) bardzo często zdarza się, iż ludzie dbający o zdrowie słuchają z uwagą pseudoautorytetów, szkodząc sobie, a nie pomagając.

Bajko wyraził nadzieję, iż ser XXI wieku będzie ten sam, co w minionym stuleciu.

Z rezerwą podchodzę do tzw. żywności funkcjonalnej – podsumował prezes.

Wielka żółta masa bez duszy Produkcja sera jest w znacznym stopniu zmechanizowana. I to jest problem.

Istnieje bowiem obawa, ze konsument, podobnie jak w branży piwowarskiej czy wędliniarskiej, odsunie się od takiego produktu „bez duszy” w stronę serowarstwa zagrodowego, gdzie smak i jakość zależą od wiedzy i pracy serowara. Co zrobić, aby Polacy nie postrzegali sera jako wielkiej, żółtej masy bez smaku?

Tomasz Ziółkowski (CSK) w trakcie prezentacji

Prezes Borawski w trakcie jednego z licznych wywiadów dla mediów ogólnopolskich

4/2017

AGRO industry

Eksport, Rosja i wizerunek polskiego sera Wydawać by się mogło, że zamknięcie rosyjskiego rynku na polskie produkty mleczarskie kilka lat temu spowoduje duży kryzys. Tak się nie stało – polscy producenci powoli, mozolnie odnaleźli się w nowej rzeczywistości. Dziś polski ser eksportowany jest na Bliski Wschód i do szeregu krajów azjatyckich. Puenta sama się ciśnie na usta: co nas nie zabije, to nas wzmocni. Zjawisko ma jednak drugie dno: w Rosji polskie sery były postrzegane jako markowe, ekskluzywne. Poza Rosją takiego zjawiska nie obserwowaliśmy. Przecież dla biznesu znaczenie ma jakość postrzegana, a nie obiektywna. Odpowiednia marka daje większą przyjemność jedzenia i pozwala również wygenerować wyższą marżę.

27

wydarzenia

Panel „Przeglądu Mleczarskiego” na II Polskim Kongresie Serowarskim Anna Garczewska-Murzyn, Beata Lorkiewicz „Przegląd Mleczarski”

W

dniach 24-26 października br. Mrągowo gościło technologów serowarstwa z całej Polski na II Polskim Kongresie Serowarskim.

Tak znaczące święto polskiego sera nie mogło się obyć bez redakcji „Przeglądu Mleczarskiego”. Wraz z narodzinami Kongresu powstał pomysł wykorzystania wiedzy i naukowych źródeł redakcji poprzez organizację panelu naukowego w czasie spotkania. Na II Kongresie w Mrągowie panel „Przeglądu Mleczarskiego” poruszał temat technologii, marki i wartości odżywczej serów i twarogów. Wykłady przyciągnęły wielu specjalistów z zakresu serowarstwa i nie tylko. Omawiane tematy wywołały ogromne zainteresowanie i dyskusję, którą ze względu na ograniczenia czasowe przeniesiono w kuluary.

Redakcja „Przeglądu Mleczarskiego” bardzo dziękuje wszystkim przybyłym za tak duże zainteresowanie i zaangażowanie.

Dziękujemy również za bardzo dobrą współpracę świetnemu zespołowi firmy Bikotech.

O bardzo aktualnym temacie „Komunikacji marek na rynku serów” mówiła dr inż. Katarzyna Staniewska z Katedry Towaroznawstwa i Badań Żywności Wydziału Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Wydaje się, że temat marek w polskiej branży mleczarskiej dopiero raczkuje i jest jeszcze wiele do zrobienia. Katarzyna Staniewska przedstawiła kilka pomysłów na marki serów spoza granic Polski nie zapominając wspomnieć o rodzimych pomysłach. Zaznaczyła, że tworzenie marki to długi proces, który należy rozpocząć od stworzenia odpowiedniego zespołu ludzi

4/2017

Dr hab. inż. Justyna Żulewska z Katedry Mleczarstwa i Zarządzania Jakością UWM w Olsztynie przedstawiła ciekawy wykład pt. „Sery zwarowe – uwarunkowania technologiczne”. Technologia ta nie jest zbyt popularna wśród polskich przetwórców mleczarskich. Zachęcając do wdrożenia jej do polskiego mleczarstwa Justyna Żulewska omawiała własne badania wykonane na serach zwarowych otrzymywanych z różnych surowców: serwatki, mleka oraz permeatów. Sery tego typu są bardzo polecane do zastosowania w codziennej diecie m.in. ze względu na wysoką zawartość białka oraz wysoką zawartość i przyswajalność wapnia

AGRO industry

Pomimo wczesnych godzin rannych panel zgromadził wielu uczestników Kongresu

Temat „Znaczenie żywieniowe serów”, który jest bardzo ważny dla wszystkich sprzedających sery i twarogi, ale przede wszystkim dla wszystkich konsumentów omówił dr hab.

Antoni Pluta z Katedry Biotechnologii Mikrobiologii i Oceny Żywności Wydziału Nauk o Żywności Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego

Dr inż. Marek Szołtysik – adiunkt w Katedrze Technologii Surowców Zwierzęcych i Zarządzania Jakością Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu omówił temat „Mikroflory drożdżowej i jej wpływu na jakość serów”. Wszyscy znamy drożdże źle wpływające na otrzymywanie wysokiej jakości serów, ale tym razem wykład dotyczył przede wszystkim pozytywnych właściwości wyselekcjonowanych szczepów drożdży, które przyspieszają dojrzewanie serów. Szołtysik na podstawie własnych badań omówił możliwości zastosowania tej technologii przy wyrobie serów dojrzewających

Na zakończenie panelu Jan Szpiek z firmy Chr. Hansen przedstawił prezentację pt. „Wpływ enzymów koagulujących mleko na jakość serwatki”

Moderatorem panelu była Anna Garczewska-Murzyn redaktor „Przeglądu Mleczarskiego”. Zebranych gości powitała i zaprosiła do czynnego udziału w wykładach redaktor Beata Lorkiewicz

28

Konkurs sera „od kuchni”

Jak kucharze oceniali sery Good Cheese

2017

Dominika Pułjan Do walki o medale stanęło ok. 80 serów z całej Polski. Kucharze ocenili zgłoszone produkty w 12 kategoriach. Sędziowie oceniali głównie walory smakowe, konsystencję a także wrażenia ogólne. Serom przyglądali się profesjonaliści – kucharze i szefowie kuchni rekomendowani przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szefów Kuchni i Cukierni.

Członkowie Jury z zadowoleniem obserwują jak do konkursu

Ocenie sera towarzyszą liczne dyskusje i wymiana spostrzeżeń na temat zgłoszonych produktów

Good Cheese zgłaszane są produkty najlepsze z najlepszych.

Największą popularnością cieszyła się kategoria „Ser na deskę”, gdzie wyłoniono zwycięzców w dwóch podkategoriach – ser miękki oraz ser twardy. Najtrudniejszą w ocenie okazała się kategoria „Twaróg świeży” – szefom kuchni trudno było wyłonić wygranych spośród pozornie podobnych do siebie produktów.

W tegoroczny skład sędziów wchodził m.in. Kevin Aiston – osobowość telewizyjna znana z programu „Europa da się lubić”. Z zawodu szef kuchni, od 2016 roku członek Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szefów Kuchni i Cukierni.

Wieloletnim szefem jury jest Jarosław Uściński – prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szefów Kuchni i Cukierni, właściciel restauracji Moonsfera. Prowadzi kadrę narodową kucharzy juniorów na Olimpiady Kulinarne w Erfurcie i Luksemburgu. Jest trenerem reprezentacji BBQ. Z drużyną zdobył tytuł mistrza świata za sos BBQ podczas rozgrywek „Jack Daniels” w USA. To trofeum pierwszy raz w historii opuściło Stany Zjednoczone.

W tegoroczny skład jury konkursowego wchodzili (od lewej): Piotr Chmielewski, Wojciech Balicki, Piotr Szczygielski, Jarosław Uściński, Michał Gerwatowski i Kevin Aiston

Film z oceny sera obejrzeć można na stronie www.goodcontest.pl

Kategoria twaróg świeży, jako najtrudniejsza, oceniana była w pierwszej kolejności

Pełne skupienie członków jury nad kategorią „Ser na deskę”

Jarosław Uściński, szef jury konkursu Good Cheese podkreślał, że jakość zgłoszonych serów do konkursu rośnie

Kevin Aiston z uśmiechem na ustach oceniał polskie sery

AGRO industry

4/2017

29

wiedza tylko dla fachowców

Oświadczenia żywieniowe i zdrowotne dla mleczarstwa Dominika Pułjan Warsztaty branżowe to wyjątkowa okazja, aby w gronie specjalistów poszerzyć swoją specjalistyczną wiedzę. Przy okazji Polskiego Kongresu Serowarskiego odbyły się warsztaty poświęcone oświadczeniom żywieniowym i zdrowotnym.

W

trakcie kilku intensywnych godzin omówiono dokładnie temat oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dla mleczarstwa, przedyskutowano źródła wiedzy o aktualnych oświadczeniach oraz przeprowadzono słuchaczy przez żmudny proces wyszukiwania odpowiednich dokumentów w zakamarkach branżowych portali. Uczestnicy mieli okazję sprawdzić swoją wiedzę w rozróżnianiu

oświadczeń żywieniowych od zdrowotnych wykonując praktyczne ćwiczenia pod czujnym okiem specjalistki - Joanny Furs. Oświadczenie zdrowotne to każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników, a zdrowiem, natomiast oświadczenia żywieniowe to każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że żywność ma szczególne właściwości odżywcze ze względu na: energię (wartość kaloryczną), substancje odżywcze lub inne substancje o działaniu odżywczym lub fizjologicznym. Prelegentka odpowiadała na liczne pytania uczestników oraz podawała przykłady jak odpowiednio sformułować dane oświadczenie.

Tegoroczne warsztaty poprowadziła Pani Joanna Furs – przedstawicielka Polski w grupie roboczej Komisji Europejskiej ds. oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych

Warsztaty niezmiernie zaciekawiły i wywołały burzliwą dyskusję wśród uczestników reklama

„PRODEKO-EŁK” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ełku (Grupa Przemysłowa EKOTON) prostuje nieprawdziwe informacje, które znalazły się w materiałach marketingowych i sprzedażowych, sugerujące że PRODEKO-EŁK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ełku (Grupa Przemysłowa EKOTON) był projektantem i wykonawcą obiektów oczyszczania ścieków zaprojektowanych i wykonanych przez Symbiona S.A. w przemyśle mleczarskim w latach 2015 i 2016.

30

trendy rynkowe

Rynek lodów w Polsce Rynek lodów w Polsce charakteryzuje się stałą i dość wysoką dynamiką rozwoju.

Po integracji z UE zwiększyła się produkcja i obroty handlu zagranicznego.

Branża lodowa wykazuje silnie skoncentrowaną strukturę podmiotową. Sytuacja ekonomiczno-finansowa jest dobra, a przedsiębiorstwa wykazują dużą aktywność inwestycyjną, czego efektem jest postępująca modernizacja zakładów. Popyt na lody na rynku wewnętrznym jest nienasycony, gdyż spożycie jest mniejsze niż w krajach Europy Zachodniej. Rynek lodów w Polsce charakteryzuje się dużą sezonowością, gdyż wzrost produkcji i konsumpcji występuje w okresie letnim. dr inż. Piotr Szajner Zakład Badań Rynkowych IERiGŻ-PIB

P

rodukcja lodów (PKD 10.52) w Polsce jest działem wtórnego przetwórstwa żywności, gdyż w procesie produkcyjnym są wykorzystywane produkty wytwarzane w innych branżach przemysłu spożywczego. Komponentami surowcowymi są produkty sektora mleczarskiego (mleko i serwatka w proszku, śmietana, masło), cukrowniczego oraz przetwórstwa owoców.

W konsekwencji udział cen produktów rolnych w cenie lodów jest niewielki.

Po integracji z UE branża lodowa charakteryzowała się wysoką dynamiką rozwoju, a wskazuje na to wzrost produkcji, obrotów handlu zagranicznego, popytu na rynku krajowym oraz dobra sytuacja ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw. W omawianym okresie zakłady produkcyjne kontynuowały procesy restrukturyzacji i modernizacji.

Według niepublikowanych danych GUS w latach 2005-2016 produkcja lodów w Polsce zwiększyła się o 37% do 2,9 mln hl, a wartość przychodów ze

sprzedaży zwiększyła się dwukrotnie do 1526 mln zł. Dane te nie obejmują produkcji w najmniejszych firmach, w tym w zakładach rzemieślniczych (np. cukiernie). Cechą polskiego rynku lodów jest wyraźna sezonowość produkcji i konsumpcji. W okresie letnim znacząco wzrasta konsumpcja lodów i wówczas produkcję uruchamiają liczne małe zakłady cukiernicze. Według szacunków wartość detalicznego rynku lodów w 2016 r. zwiększyła się o 2,3% do 1,8 mld zł. Według danych Euromonitor International największy udział w rynku mają lody mleczne impulsowe (1,1 mld zł) i familijne (0,6 mld zł). Udział lodów sorbetowych impulsowych i familijnych jest mniejszy i wynosi łącznie ok.

0,1 mld zł.

W 2016 r. na skalę przemysłową lody produkowało 19 przedsiębiorstw, tj. o 7 mniej niż przed akcesją do UE. Na polskim rynku funkcjonuje 5 dużych firm1, których udział w przychodach ze sprzedaży branży wynosi ok. 80%.

Według niepublikowanych danych GUS w latach 2005-2016 produkcja lodów w Polsce zwiększyła się o 37% do 2,9 mln hl, a wartość przychodów ze sprzedaży zwiększyła się dwukrotnie do 1526 mln zł.

W branży działa 5 średnich firm 2, które generuję 10% jej przychodów ze sprzedaży. Ponadto na rynku działa duża liczba małych i bardzo małych firm. Wzrost koncentracji produkcji odzwierciedla rosnąca produkcja na firmę, która w latach 2005-2016 zwiększyła się dwukrotnie do 152 tys. hl. Procesowi koncentracji produkcji w dużych i średnich przedsiębiorstwach przemysłowych towarzyszył wzrost

AGRO industry

4/2017

31

trendy rynkowe Sytuacja ekonomicznofinansowa zakładów produkujących lody jest dobra.

Produkcja charakteryzuje się wysoką rentownością

zatrudnienia o 19% do 4,3 tys. pełnych etatów. Wydajność pracy mierzona produkcją na zatrudnionego zwiększyła się o 672 hl/zatrudnionego. W wyniku rosnącej produkcji i spadku zatrudnienia odnotowano wzrost wydajność pracy, która mierzona poziomem produkcji na zatrudnionego podwoiła się do 1015 hl. Poziom koncentracji polskiej branży lodowej jest znacznie mniejszy niż w Niemczech, gdzie w 2015 r.

14 przedsiębiorstw obejmujących 35 zakładów wytworzyło 5,5 mln hl lodów3. Przeciętna produkcja na zakład wyniosła 393 tys. hl i była ponad dwukrotnie większa niż w Polsce.

Sytuacja ekonomiczno-finansowa zakładów produkujących lody jest dobra. Produkcja charakteryzuje się wysoką rentownością. W analizowanym okresie zysk netto branży lodowej zwiększył się prawie trzyipółkrotnie do ok. 120 mln zł. Według danych IERiGŻ-PIB w 2016 r. współczynnik rentowności netto wyniósł 7,06% przychodów netto, wobec 4,25% średnio w przemyśle spożywczym. Rentowność kapitału własnego (ROE) w branży wynosiła średnio 15,32%. Przedsiębiorstwa sektora odznaczały się bezpieczną płynnością finansową (1,71), która mierzona jest relacją aktywów obrotowych do pasywów bieżących.

Procesowi restrukturyzacji branży lodowej towarzyszyła intensywna działalność inwestycyjna, którą ułatwiała dobra sytuacja finansowa zakładów.

W latach 2003-2016 przedsiębiorstwa

Wyszczególnienie

2005

2010

2015

2016

Produkcja [tys. hl]

2116

2323

2648

2890

na zakład [tys. hl]

84,6

122,3

132,4

152,1

na zatrudnionego [hl]

587,8

611,3

679,0

672,1

Przychody ze sprzedaży [mln zł]

695,4

973,2

1349,5

1526,0

Liczba przedsiębiorstw*

25

19

20

19

Zatrudnienie [tys. osób]

3,6

3,8

3,9

4,3

Zysk netto [mln zł]

32,4

89,8

125,8

108,4

Nakłady inwestycyjne [mln zł]

49,5

46,1

39,7

49,7

4/2017

AGRO industry

Tab. 1.

Produkcja lodów w Polsce * Przedsiębiorstwa które złożyły sprawozdanie F-01. Źródło: Obliczenia własne, niepublikowane dane GUS.

32

trendy rynkowe

Rys. 1.

Wyniki handlu zagranicznego lodami (CN 2105) Źródło: Obliczenia własne, dane CIHZ, MF i MRIRW

zainwestowały łącznie 533 mln zł, co przyczyniło się do modernizacji produkcji i poszerzenia oferty asortymentowej na rynku. Stopa inwestowania, która jest relacją nakładów inwestycyjnych do amortyzacji, wyniosła w 2016 r. 1,24. Przedsiębiorstwa znaczne środki finansowe przeznaczyły także na wprowadzenie obligatoryjnych systemów zarządzania jakością i bezpieczeństwa zdrowotnego. Nakłady inwestycyjne umożliwiły branży wzmocnienie pozycji konkurencyjnej zarówno na rynku krajowym jak i na rynkach zewnętrznych, co potwierdza rosnący eksport.

Przemysł produkujący lody w Polsce charakteryzuje się wysoką koncentracją struktury podmiotowej. W literaturze ekonomicznej często stosowaną metodą oceny koncentracji jest wskaźnik C4 , który odzwierciedla udział w obrotach rynkowych czterech największych producentów. Branża jest uznawana za skoncentrowaną, jeżeli wartość wskaźnika C4 przekracza 40%. Największym dostawcą lodów na rynek krajowy jest koncern Unilever (marka Algida), którego udział w rynku szacowany jest na ok.

35%. Duże udziały w rynku posiadają także: Koral (ok. 20%), Nestle Schoeller (ok. 8%), Grycan (ok.8%) oraz R&R Ice

Cream Group (ok.6%). W 2016 r. R&R Ice Cream Group i Nestle Schoeller utworzyły joint-venture Froneri. Łączny udział w rynku krajowym wspomnianych największych przedsiębiorstw wynosi ok. 77%.

Eksport lodów dynamicznie rozwijał się w pierwszej połowie lat 90., a decydował o tym duży popyt w krajach byłego ZSSR. W latach 1996-1997 wywóz wynosił ok. 22 tys. t, a jego wartość 47 mln USD. W wyniku kryzysu gospodarczego w 1998 r. eksport uległ załamaniu. Integracja z UE spowodowała, że eksport ponownie systematycznie rośnie i w 2016 r. osiągnął rekordowy

Rys. 2.

Spożycie lodów wg badań budżetów rodzinnych Źródło: Niepublikowane dane GUS

AGRO industry

4/2017

33

trendy rynkowe

Rys. 3.

Ceny detaliczne lodów w Polsce

Źródło: Niepublikowane dane GUS

poziom 50 tys. t i 98 mln EUR. W latach 2001-2016 średnioroczna dynamika eksportu wyniosła 18%. Eksport ma duże znacznie dla branży, gdyż w 2018 r. w ujęciu wartościowym stanowił on ok. 28% przychodów ze sprzedaży.

Nastąpiła zasadnicza zmiana kierunków geograficznych w eksporcie. Lody sprzedawane są w przeważającej większości na rynku UE (48 tys. t), w tym 28 tys. t do krajów UE-15. W układzie państw w 2016 r. głównymi rynkami zbytu były: Niemcy (11 tys. t), Czechy (7 tys. t), Wielka Brytania i Rumunia (po 5 tys. t) oraz Węgry (4 tys. t) i Litwa (3 tys. t). W eksporcie do krajów UE-15 średnia cena transakcyjna wyniosła 2,05 EUR/kg, a na rynkach nowych państw członkowskich 1,80 EUR/ kg. Import lodów także wykazywał dużą dynamikę, gdyż średniorocznie zwiększał się on o ok. 18% i w 2016 r. wyniósł 19,5 tys. t. Lody z importu miały mały udział w zaopatrzeniu rynku krajowego - ok. 8%. Lody importowano wyłącznie z UE (19 tys.t), w tym z UE-13 (13 tys. t). Najwięcej lodów importowano z Niemiec (6 tys. t), Węgier (5 tys. t) i Włoch (2 tys. t). Średnia cena płacona w imporcie z krajów UE-15 wyniosła 2,17 EU R / k g , a k r a j ó w U E-13 (1,85 EUR/kg).

Spożycie lodów w Polsce, mimo wyraźnej tendencji wzrostowej, wciąż

4/2017

AGRO industry

utrzymuje się na relatywnie niskim poziomie w porównaniu z krajami Europy Zachodniej. Według wyników badań budżetów rodzinnych GUS w latach 2000-2016 przeciętna konsumpcja wzrosła dwukrotnie do 3 litrów na osobę. Uwzględniając spożycie lodów w formie zakupów impulsowych oraz w punktach gastronomicznych szacuje się, że bilansowe spożycie lodów wynosi 4-5 litrów na osobę.

Równocześnie badania wykazały dużą polaryzację konsumpcji w poszczególnych typach gospodarstw domowych.

Największe spożycie ok. 3,5 litrów na osobę występuje w gospodarstwach domowych osób pracujących na własny rachunek, które uzyskują najwyższe dochody. Najmniejszą konsumpcją charakteryzują się w gospodarstwa domowe osób utrzymujących się ze źródeł niezarobkowych i rolników ok. 2 litry na osobę. Popyt na lody w Polsce wykazuje relatywnie niską elastycznością dochodową. Według badań IERiGŻ-PIB średni wskaźnik elastyczności dochodowej popytu lodów wyniósł 0,33 i był niższy niż w przypadku jogurtów (0,68). Wzrost dochodów o 1% skutkował zwiększeniem spożycia o 0,33%. W grupach społecznych o najniższych dochodach lody można zaliczyć do dóbr luksusowych, gdyż wskaźniki elastyczności

popytu wynosiły 0,57-1,11. W Finlandii i Szwecji średnia konsumpcja wynosi odpowiednio 14 litrów i 12 lirów na osobę. W Niemczech i Włoszech spożycie szacowane jest na 8-9 litrów, a w Czechach 6 litrów. Badania konsumenckie wykazują, że w Polsce preferowanymi smakami lodów są: śmietankowe (wskazanie przez 40% respondentów), waniliowe (20%), czekoladowe (15%) oraz truskawkowe (10%).

Rosnący popyt na rynku krajowym i eksport przyczyniły się do wzrostu cen detalicznych, ale ich dynamika była mniejsza od inflacji i cen detalicznych żywności. W latach 2000-2016 skumulowany wskaźnik detalicznych cen lodów wyniósł 130,6%. W tym samym okresie skumulowany wskaźnik inflacji wyniósł 140,9%, a cen detalicznych żywności 149,6%. W okresie trzech kwartałów 2017 r. ceny detaliczne lodów wzrosły o 6% do 11,9 zł/litr. W tym samym czasie inflacja wyniosła 1,8%, a ceny żywności wzrosły średnio o 3,7%.

1

Duże firmy to przedsiębiorstwa zatrudniające 250 i więcej pracowników.

2

Średnie firmy to przedsiębiorstwa zatrudniające 50-249 pracowników.

3

Statistisches Jahrbuch über Ernährung, Landwirtschaft und Forsten, 2016, s. 277-293.

34

Przemysł 4.0

Uczestnicy obrad mieli mozliwość wysłuchania wielu profesionalnych prezentacji, bogatych w bezcenną wiedzę

– wyzwanie dla przemysłu spożywczego

Aleksandra Wojnarowska

Za mało prezentacji warsztatowych,

za krótki czas obrad. Jednym słowem Kongres inżynierów Przemysłu Spożywczego pozostawił niedosyt. W ciągu kilku intensywnych godzin zaprezentowano dziesięć interesujących referatów z zakresu organizacji bezpiecznej pracy,

efektywnego wykorzystania mediów oraz nowoczesnych maszyn i urządzeń procesowych. W Warszawie spotkali się specjaliści z przemysłu spożywczego, aby podyskutować o najbardziej aktualnych wyzwaniach służb inżynieryjnych i technicznych.

Pamiątkowe zdjęcie po udanych obradach to podstawa

Andrzej Barciński (Pompy i Systemy) skupił się na analizie kosztów przy pracy pomp i mieszadeł

Dariusz Kalwasiński (CIOP) mówił o szkoleniach podnoszących świadomość Sebastian Gurgacz (KAPE) skupił się na białych certyfikatach

Marek Piątkowski-Zajec z firmy Dacpol mówił o innowacyjnych rozwiązaniach oświetleniowych firmy SAMMODE

Michał Gałdyn (AMG) przedstawił referat dot. higienicznych podnośników elektrycznych

prof. dr inż. Janusz Wojdalski przedstawił analizę energochłonności poszczególnych gałęzi przemysłu spozywczego

Krzysztof Nowak ze Słodowni Soufflet podczas swojego wciągającego wystąpienia w którym opowiedział jak skutecznie przystosować istniejący system eksploatacji maszyn do potrzeb przemysłu 4.0

Michał Lenart (JMR) zajął się kosztami utrzymania płytowego wymiennika ciepła

Tomasz Sidełko (Mitsubishi Electric) zaprezentował szerokie portfolio firmy

AGRO industry

4/2017

Zdrowych i radosnych Świąt Bożego Narodzenia oraz pomyślności i sukcesów w nadchodzącym Nowym Roku 2018 życzy firma

NETZSCH Pumpen & Systeme GmbH Przedstawicielstwo w Polsce info-nps-polska@netzsch.com www.netzsch.com

36

świeżo w każdym markecie

Polak potrafi

– rodzinna firma opanowała sieci handlowe Dominika Pułjan Położona niedaleko Piotrkowa Trybunalskiego firma rodzinna „Nowalijka” wygląda niepozornie.

A to właśnie w tym miejscu znajduje się jedna z najnowocześniejszych upraw sałaty i ziół w naszym kraju. Asortyment dostępny jest przez cały rok i dociera niemal do każdej sieci handlowej w Polsce.

Jaki jest sekret firmy? Odpowiedź jest prosta – hydroponika.

Nowalijka podzielona jest na trzy

części: zakład – matka w Jarostach, który skupiony jest na konfekcji, przygotowywaniu pęczków natki pietruszki, koperku i szczypiorku, części logistycznej, gdzie przyjmowany jest szeroki wachlarz warzyw i owoców (ok. 40 gatunków) oraz gospodarstwa rolnego w Kosowie – najnowocześniejszego zakładu tego typu w Polsce.

Kompleks o powierzchni 6 ha jest w dużym stopniu zmechanizowany – oprócz systemu hydroponiki, wyposażony jest w maszyny do kalibrowania i wysiewu ziaren oraz taśmociągi do transportu produktów ze szklarni do hal pakowalniczych

Produkty firmy Nowalijka można znaleźć niemalże w każdej dużej sieci handlowej, m.in. w Lidlu, Biedronce, Tesco czy Kauflandzie

AGRO industry

4/2017

37

świeżo w każdym markecie

Bez ryzyka nie ma zabawy W 2012 roku właściciel firmy Piotr Wychowałek sprowadził z Belgii na próbę system hydroponiczny. Pomysł świeżej sałaty i ziół dostępnych codziennie w sklepach wielkopowierzchniowych sieci handlowe przyjęły z otwartymi rękoma, więc w 2014 roku firma zainwestowała w budowę gospodarstwa rolnego i sprowadzenie do Polski na stałe kosztownego systemu hydroponicznego. Wprowadzenie systemu było ryzykowne. Aby inwestycja była opłacalna, należało tak zaplanować produkcję, żeby wykorzystanie szklarni obejmowało cały rok, a co za tym idzie utrzymać popyt na produkty przez okrągły rok. Asortyment produkowany jest na bieżąco, na potrzeby konkretnych zamówień. Dojrzała sałata nie jest nigdzie przechowywana, tylko wysyłana od razu do odbiorców. Korzystając z porad dostawców z Niemiec, w czerwcu 2017 roku gospodarstwo poszerzyło gamę produktów inwestując w produkcję sałat mytych, ciętych i gotowych do spożycia w formie miksów sałatkowych i lunchboxów.

Pierwsi w kraju, nieliczni w Europie Firma jako pierwsza w kraju zajęła się uprawą sałaty w systemie

hydroponicznym, który polega na hodowli roślin w roztworach wodnych, zaopatrujących ich korzenie w tlen, wodę i składniki mineralne. Wzrastanie sałaty odbywa się w doniczkach, umieszczonych w wodoszczelnych rynnach wmontowanych w specjalistyczne stoły. Zaletą hydroponiki jest to, że nie posiada ona ograniczeń w zakresie zmianowania roślin.

W kulturze wodnej hodowli nie stosuje się pestycydów, a przez brak kontaktu z glebą do żywności dostaje się o wiele mniej metali ciężkich. Uprawa odbywa się na obszarze sześciu hektarów nowoczesnej szklarni.

Cały kompleks wyposażony jest w system irygacyjny. Klimat panujący w szklarni jest sterowany komputerowo.

Pod przeszklonym dachem znajduje się kilkaset lamp, które uruchamiane są w przypadku niskiego poziomu nasłonecznienia na zewnątrz. Dzięki temu firma może imitować promienie słońca nawet w nocy, przyspieszając w ten sposób proces fotosyntezy, a co za tym idzie dojrzewanie sadzonek.

Młoda sałata dostarczana jest codziennie do niemalże wszystkich sieci handlowych w Polsce oraz za granicę – m.in. do Czech, na Litwę i Słowację. Skala dystrybucji hodowanych warzyw i ziół jest dowodem na to, że Polak potrafi.

Firma powstała w 2002 roku i opierała się na współpracy z ok. 20 dostawcami warzyw i owoców, obecnie jest ich już ponad 1500. Współpracuje z producentami krajowymi oraz importuje towar z zagranicy, m.in. z: Włoch, Hiszpanii, Turcji, Belgii, Holandii i Niemiec. W ofercie firmy znajdują się m.in.: tzw. nowalijki – rzodkiewka, pomidor, marchew, sałata, ogórek, szczypiorek, natka pietruszki, cebula dymka, a także warzywa korzeniowe, strączkowe, dyniowate, psiankowate oraz owoce: pomarańcza, grapefruit, cytryna czy arbuz

4/2017

AGRO industry

Tomasz Murawa z firmy Novalijka prezentuje zdrowy korzeń sałaty pak choi Tomasz Murawa

Odpowiadamy za waszą sałatę W ramach testów rozpoczęliśmy hodowlę sałaty pak choi i sałaty japońskiej. Staramy się sprostać wymaganiom klientów na zasadzie „co klient chce to dostanie”. Nasza firma zbiera towar na bieżące wysyłki, nie widzimy sensu w przetrzymywaniu go w chłodniach. Każdego dnia przygotowujemy towar do wysyłki dnia kolejnego.

Sprzedajemy produkty w doniczce, które mogą postać kilka dni i nic się z nimi nie stanie. Jednak po co klientom cztero- czy ośmiodniowy produkt, skoro możemy dostarczyć mu świeżo dojrzały. Tylko w ten sposób nasz biznes ma rację bytu. Jesteśmy konkurencją samą dla siebie i stawiamy sobie wysokie wymagania. To my jesteśmy odpowiedzialni za sałatę, którą zjadają klienci sieci handlowych w Polsce.

W rynnach rozlewana jest pożywka dla sałaty. W zależności od pory roku jej ilość ulega zmianom. Recykling pożywki - nadmiar trafia do zbiornika, gdzie mierzone jest pH, pożywka przechodzi przez filtry piaskowe, UV, po czym uzupełniana jest o brakujące składniki odżywcze i gotowa do ponownego rozlania.

38

produkcja artykuł sponsorowany

Konsulting to szeroka gama usług, od definiowania strategii firmy poprzez reorganizację przedsiębiorstwa, zarządzanie finansami, zarządzanie zespołem czy projektowanie i wdrażanie rozwiązań informatycznych.

A co z myciem i dezynfekcją? Czy rzeczywiście, konsultacja zewnętrzna może wnieść coś nowego do wdrożonego w zakładzie procesu mycia?

Konsulting a mycie CIP P

rzyjrzyjmy się problemowi na przykładzie mycia w systemie CIP (ang.

Cleaning in Place) Na początek kilka słów o samym myciu w systemie CIP. Proces ten polega na myciu obiektów uczestniczących w procesach produkcji, takich

jak: zbiorniki, rurociągi, linie rozlewnicze itp. w obiegu zamkniętym. Sterowanie procesem mycia przeważnie odbywa się automatycznie, z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania komputerowego. Roztwory środków myjących i dezynfekujących, przezna-

czonych do wykorzystania podczas mycia, są przygotowywane w centralnej części stacji i następnie cyrkulowane w instalacjach technologicznych. Przygotowany roztwór może być kilkakrotnie użyty w procesie mycia. Stężenie roztworów myjących, prędkość prze-

AGRO industry

4/2017

39

produkcja

pływu cieczy, temperatura procesu oraz czas mycia powinny być kontrolowane i w razie potrzeby regulowane.

Sama procedura mycia, powinna być dostosowana do profilu produkcyjnego zakładu. Nie chodzi nawet o to, że procedury będą diametralnie różne dla np. mleczarni czy dla browaru. Również pomiędzy zakładami z tej samej branży, nie możemy 1:1 przenieść procedury mycia. Dlaczego? Jeśli popatrzymy na proces produkcji piwa w sposób bardzo ogólny, wydawać się może, że we wszystkich zakładach sam proces, co do zasady, powinien przebiegać w ten sam sposób. Jednak w instalacjach i urządzeniach browaru występują specyficzne zanieczyszczenia wynikające z stosowanych surowców i obróbki technologicznej. Wystarczy też przyjrzeć się produktom końcowym.

Każdy zakład produkuje coraz więcej rodzajów piwa. Coraz popularniejsze staja się też piwa typu radler, zawierających słodkie dodatki smakowe, piwa pszeniczne, niefiltrowane itp. Każdy nowy dodatek może wpływać na efektywność stosowanej procedury mycia, która powinna zostać dostosowana do profilu produkcji zakładu. Dodatkowo, rozwój Zakładu na przeciągu lat, nowe linie produkcyjne, zbiorniki, rurociągi, wymagają dobrania odpowiednich parametrów mycia, takich jak: prędkość przepływu, stężenie, temperatura oraz czas mycia, a następnie sprawdzenia skuteczności procesów CIP pod kątem mikrobiologicznym oraz ekonomicznym.

Tymczasem, okazuje się, że około 75% stacji CIP pracuje na „ustawieniach fabrycznych”, bez optymalizacji pod wymagania danej linii lub produktu.

Jest więc bardzo prawdopodobne, że programy CIP w zakładzie produkcyjnym nie zostały dopasowane do

4/2017

AGRO industry

obsługiwanych instalacji, ani nie były modyfikowane od momentu uruchomienia. Stąd prosty wniosek, że mycie w systemie CIP może nie uwzględniać zmian w procesie produkcji, jakie mogły mieć miejsce od czasu montażu stacji mycia. To oznacza, że korzyści operacyjne, jakie powinna przynieść inwestycja w system CIP, prawdopodobnie, nigdy nie zostały osiągnięte.

Tu wkracza konsulting Firmy świadczące usługi mycia i dezynfekcji dostrzegają, że klienci potrzebują od nich nie tylko dostarczania dobrej jakości preparatów chemicznych, do mycia instalacji, ale również pomocy, w rozwiązywaniu problemów, doborze preparatów i przygotowania procedur mycia oraz ich weryfikacji, czyli inaczej mówiąc usług opartych na wiedzy.

Dlatego, dostrzegając potrzeby swoich klientów wkraczają w obszar konsultingu, kompleksowo wspierając zakłady w ich bieżącej działalności.

Na rynku pojawiła się m.in. usługa CipCheck, oferowana przez firmę Diversey, która umożliwia weryfikację faktycznych parametrów procesów mycia w porównaniu z procedurami przyjętymi w Zakładzie, analizę mytych instalacji pod kątem „higienicznego designu” oraz zoptymalizowanie aktualnie stosowanych w zakładzie procesów mycia CIP. Wysoko wykwalifikowani specjaliści, dokładnie badają proces, zwracając szczególną uwagę na aspekty techniczne i ekonomiczne instalacji CIP. Badają kluczowe parametry mycia pod kątem skuteczności procesu, zużycia mediów i preparatów chemicznych oraz czasu mycia, co pozwoli po pierwsze zidentyfikować potencjalne

zagrożenia a po drugie znaleźć ewentualne usprawnienia. Na podstawie zebranych danych, eksperci Diversey opracują i pomogą we wdrożeniu działań korygujących, które pozwolą osiągnąć natychmiastowe oszczędności w zużyciu mediów, utrzymując, a często nawet poprawiając standardy w zakresie higieny. Kompleksowo przeprowadzony i wdrożony proces, wpływa pozytywnie także na czas produkcji, może przynieść oszczędności w zużyciu energii, jednocześnie zapewniając bezpieczeństwo produktu końcowego i rentowność zakładu.

W krajach starej Unii, zamawianie usług audytowych u zewnętrznych konsultantów jest dużo bardziej rozpowszechnione, niż w państwach z Europy środkowej i wschodniej. Powierzenie rozwiązania problemu wykwalifikowanej firmie doradczej pozwala ograniczyć koszty. Najważniejsze kryteria wyboru firmy doradczej to doświadczenie firmy oraz jej poziom wyspecjalizowania w określonym typie usługi. Dlatego zwrócenie się o pomoc do specjalistów od higieny, może przynieść zakładowi prawdziwe korzyści związane z optymalizacją procesu.

Kończą się czasy, kiedy głównym i jedynym sposobem optymalizacji jest wynegocjowanie korzystniejszych cen preparatów chemicznych. Coraz więcej osób z kadry zarządzającej zakładami produkcyjnymi zdaje sobie sprawę z tego, że kupowanie „taniej chemii” nie jest równoznaczne z niskimi kosztami procesów mycia. Prawdziwe korzyści, może przynieść kompleksowe przyjrzenie się procesom, przeprowadzone przez specjalistów w tej dziedzinie.

40

sieci handlowe

Future Private Labels 2017

czyli jak zarządzać przyszłością marek własnych Ponad 48 miliardów złotych – tyle wart jest rynek marek własnych w Polsce – szacują specjaliści, których można było posłuchać podczas IV Targów i Konferencji Future Private Labels w Targach Kielce. Edycja 2017 wydarzenia, które kompleksowo mówi o sektorze marek własnych – od producentów produktów, po ich opakowania i strategie promocji – zgromadziła 70 wystawców z 7 krajów: Polski, Włoch, Rosji, Ukrainy, Czech, Niemiec, Węgier. W ciągu 2 dni targi odwiedziło 800 specjalistów branży.

Wśród wystawców pojawiły się firmy

oferujące szeroki asortyment spożywczych artykułów i napojów, owoców liofilizowanych. Zaprezentowali się producenci kosmetyków i chemii gospodarczej, artykułów higienicznych, leków

ABC, karm dla zwierząt i wielu innych produktów. W Targach Kielce pojawiali się wytwórcy żywności ekologicznej, związani ze Stowarzyszeniem „Polska Ekologia”. Wiele firm oferowało nowe rozwiązania z zakresu projektowania

i produkcji opakowań, Ważnym partnerem FPL 2017 została, między innymi, sieć supermarketów „Piotr i Paweł”.

Z prezentowanych badań wynika, że sklepami w których Polacy najczęściej robili zakupy w pierwszym kwartale

AGRO industry

4/2017

41

sieci handlowe

2017 roku była – Biedronka, Lidl i lokalne sklepy osiedlowe. Okazuje się, że czynnikami wciąż sprzyjającymi marce własnej w Polsce są takie przyzwyczajenia zakupowe Polaków jak: skłonność do zakupów, zakupy blisko domu lub pracy, coraz ważniejsza jakość kupowanych produktów, smartshoping.

Liczy się bio i eko O postępującej premiumizacji marki własnej i wiodącym obecnie trendzie bio i wege mówiła Karolina Liberka z agencji Feno. Wynika on między innymi ze zmieniającego się stylu życia i faktu, że zwracamy coraz większą uwagę na to, co jemy i czy żyjemy zdrowo. Sprawdzamy etykiety produktów, chcemy chronić swoje dzieci, naturę. Polacy chętnie dzielą się w social mediach newsami i opiniami dotyczącymi zdrowej żywności także w wersji private labels.

Podczas konferencji wiele miejsca poświęcono konkurencyjności wynikającej z unikalnych właściwości produktów – na przykład bio, eko, regionalnych receptur. Trend eko-produktów z wyjątkowymi walorami smakowymi, regionalną tradycją jest już powszechny w krajach zachodnich, będzie też dominującym kierunkiem dla rynku marki własnej przez najbliższe lata. Temat

Uczestnicy konferencji mieli okazję wysłuchać wielu bogatych merytorycznie wykładów

mody konsumenckiej i faktycznych potrzeb klientów poruszała podczas Konferencji Future Private Labels Edyta Dembińska, Kierownik Marki Własnej w sieci Piotr i Paweł. Kontekstem było pojawianie się kategorii niszowych w sieciach handlowych.

Wielkim zainteresowaniem cieszył się wykład „Private Labels czy Private Brands” traktujący o istocie brandingu, który poprowadził Wojciech Mierowski z Brand New Attitude. Udowadniał, że marki własne nie są skazane na cenę, ani też nie muszą niczego kopiować – co zresztą udowadniają silne rynkowo produkty private labels, rywalizujące skutecznie ze znanymi brandami.

Poświęcił wiele miejsca strategii na przyszłość marki własnej, którą należy budować już dziś.

Laureaci Best Private Labels Packaging Jedną z dobrych tradycji Future Private Labels stał się konkurs Best Private Labels Packaging. Organizowany pod patronatem cenionego magazynu „Packaging Polska”. W roku 2017 konkurs Podczas konferencji dyskutowano również na temat konkurencyjności marek własnych względem znanych brandów

4/2017

AGRO industry

rozwinął skrzydła, bowiem wpłynęło aż 100 zgłoszeń produktowych. Podczas FLP w Targach Kielce rozstrzygnięto konkurs w pięciu kategoriach. Przyznano również nagrodę publiczności.

Informacje szczegółowe dostępne są na stronie www.targikielce.pl KK

o tym się mówi

Debiuty napojowe nagrodzone Lista zwycięzców: www.goodcontest.pl

Podczas Polskiego Kongresu Napojowego odbyła się uroczysta gala wręczenia medali I edycji konkursu Good Drink – debiuty 2017. Do oceny wpłynęło ponad 40 produktów. Medale, które przypominają odznaki, są już dobrze znane w branży browarniczej i serowarskiej. Ich wspólny szyld „Good Contest” jest gwarancją wysokiego poziomu konkursu.

Dominika Pułjan

W

jednej z kategorii zwyciężył sok jabłkowy Grand Chia z nasionami chia, wyprodukowany przez Sokpol.

Planujemy serię soków Grand, o różnych smakach, lecz z jednym opakowaniem. To nasza nowość w ostatnich fazach przygotowania. Lada chwila powinna pojawić się w sklepach – powiedział Jerzy Urbański, dyrektor Sokpolu. Dodał, że firma zamknęła sezon z bardzo dobrym wynikiem, nawet pomimo niesprzyjającej dla spożycia napojów pogody. Z większym niepokojem patrzymy natomiast w przyszłość. Pomimo naszych planów inwestycyjnych i rozbudowy zakładu, czynnikiem, na który nie mamy wpływu są słabe zbiory owoców.

Już dziś brakuje wiśni i jabłek. To skutek wiosennych mrozów – wyjaśnił J. Urbański. Ratunkiem w tej sytuacji ma być import.

Wieczór zakończył występ Krzysztofa Piaseckiego, który zaskoczył wszystkich mieszanką skeczy i piosenek ze swojego bogatego repertuaru.

Krzysztof Winnicki (w środku) odebrał srebrny medal w kategorii „Cydr” za Cydr Jabłkowy

Zwycięzcy pierwszej edycji konkursu Good Drink – debiuty 2017

Justyna Janicka z Tesco Polska odebrała 10 medali w konkursie. Na zdjęciu w towarzystwie członków rady arbitrów Good Drink – Aleksandry Wojnarowskiej, redaktor naczelnej AGROindustry oraz dr hab. inż. Bartosza Sołowieja z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie

Dariusz Boroński (w środku) odebrał złoty medal za Cydr Bursztynowy

Anna Gruszeczka (w środku) odebrała złoty medal w kategorii „Napój niegazowany” za Wosanka Caliz

Jerzy Urbański (w środku) odebrał srebrny i złoty medal w kategorii „Sok” za soki z serii Grand Chia

AGRO industry

4/2017

Które firmy napojowe

?

reklama

są „równe w biznesie”

Gala Polskiego Kongresu Napojowego była okazją do uroczystego nagrodzenia zwycięzców rankingu „Równi w Biznesie”.

Jiří Vlasák, prezes zarządu Hoop Polska odebrał z rąk Waldemara Nowakowskiego, prezesa Polskiej Izby Handlu, dyplom za zajęcie pierwszego miejsca.

Na drugiej pozycji z jednakowym wynikiem punktowym uplasowały się dwie polskie firmy: Zbyszko z Radomia i Victoria Cymes z Wałcza.

Z ramienia Zbyszko wyróżnienie odebrała Anna Mąkosa, natomiast dyplom dla Victorii Cymes odebrał Lech Krukowski, prezes zarządu firmy.

Firma Hoop Polska otrzymała maksymalną liczbę punktów w kategorii „cena”, co oznacza, że na koniec dnia klienci sklepów małoformatowych, często mieszkający w mniejszych miejscowościach,

mogą dokonywać zakupów po cenach zbliżonych do cen w sklepach wielkopowierzchniowych.

Ranking docenia tych producentów, którzy nie wpisują się w przytoczony powyżej trend – ich działania sprzyjają budowie zrównoważonej konkurencji rynkowej. Tym samym wspierają oni rozwój sektora małoformatowych sklepów spożywczych w Polsce.

Zestawienie „Równi w Biznesie” nie ocenia sukcesów sprzedażowych, a bada sklasyfikowane w nim firmy w pięciu obszarach: cena, dystrybucja, udział rynkowy, kontrybucja do wzrostu oraz dedykowane produkty. Średnia ważona uzyskanych w każdym z nich punktów daje ogólny wynik w klasyfikacji.

Waldemar Nowakowski, prezes Polskiej Izby Handlu powiedział: Wyniki naszego rankingu „Równi w Biznesie” pokazały, że to nie światowe koncerny, a mniejsi producenci napojów gazowanych lepiej dbają o równowagę w obu kanałach rynku.

DP

4/2017

AGRO industry

Waldemar Nowakowski, prezes Polskiej Izby Handlu oraz Jiří Vlasák, prezes Hoop Polska

Anna Mąkosa ze Zbyszko i Lech Krukowski z Victorii Cymes odebrali dyplomy za zajęcie drugiej pozycji w rankingu

Laureaci IV odsłony rankingu Równi w Biznesie

44

wydarzenia

O trendach na rynku napojów w Szczyrku Na największe wydarzenie branży zjechało 150. przedstawicieli sektora przemysłu napojowego i naukowców. Panele tematyczne oraz Jesienne Warsztaty Napojowe były okazją do szeregu spotkań B2B. Zakres rozmów poszerzał się wraz z poruszanymi wątkami. Rozpoczęto od przedstawienia trendów na rynku. Dzięki informacjom Państwowej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży, zgromadzeni dowiedzieli się, że obecnie na topie znajdują się naturalne napoje bezalkoholowe odświeżające, naturalne napoje fermentowane oraz kombucha. W Polsce jednak nadal dominuje segment wody butelkowanej, który zajmuje ok. 39% rynku. Przewiduje się jego dalszy wzrost.

Marcin Wojnarowski

Jak obniżyć koszty produkcji – podpowiadali prelegenci Kongresu.

Panel jak zwykle cieszył się dużą frekwencją szczególnie dlatego, że w grę wchodziły również dotacje unijne. Na przykład fundusze z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich mogą zostać przyznane na inwestycje w przetwórstwo. Inna możliwość to instalacje solarne, które również są dofinansowane dla firm. Prognozy mówią o większych szansach na dotacje dla firm ze wschodniej ściany Polski.

Może to być wskazówką, gdzie lokować nowe zakłady. Niektórzy już zaczynają główkować jak z tego skorzystać, bo przy następnym rozdaniu środków UE, pieniądze dla innych regionów Polski stoją pod dużym znakiem zapytania.

Alleluja i do przodu! – przekonywał Wiesław Wasielewski reprezentujący firmę Big-Pol.

Trzeciego dnia Kongresu uczestnicy wizytowali Browar Żywiec, gdzie podczas wycieczki technicznej poznali tajniki produkcji piwa

3w1 czyli wesoła pogawędka przy stoiskach firm PePe, Alfa Laval oraz Tetra Pak

Prof. Bartosz Sołowiej z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie opisał czym są pozol i mahewu, czyli napoje z kukurydzy, bardzo popularne w Ameryce Południowej. Są tam traktowane jako naturalne napoje energetyczne i być może tę modę uda się przenieść na nasz rynek, o ile znajdzie się odważny.

Choć podobno pozol można wyprodukować sobie już samemu w domu!

Duże zainteresowanie stoiskami oraz liczne rozmowy charakteryzują spotkanie

Joanna Gajda Wyrębek, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego

Praktyczne warsztaty Podsumowaniem części profesjonalnej były Jesienne Warsztaty Napojowe, które prowadziła Joanna Gajda-Wyrębek z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego. Omówiła prawne wymagania dla rozlewni wód i napojów.

Prof. Waldemar Gustaw z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie wyjaśnił zasady działania mirakuliny, naturalnej substancji oszukującej nasz zmysł smaku. Po jej spożyciu, do dwóch godzin, wszystko smakuje na słodko. Problemem w wykorzystaniu mirakuliny jest wciąż prawo, które zakazuje jej stosowania w żywności. Jedynie w Japonii dopuszczono ją do użytku AGRO industry

4/2017

Łukasz Salmonowicz, Ecolab

Bezpieczeństwo z firmą Ecolab Firma przestrzegła uczestników o zmianie klasyfikacji o narażeniu inhalacyjnym, które wynika z nowych dostępnych danych z badań konsorcjum kwasu azotowego (BASF). Ecolab zobowiązał się stosować minimalną klasyfikację ustanowioną przez BASF. Klasyfikacja inhalacyjna kwasu azotowego pozostaje naszym obowiązkiem, oczywiście biorąc pod uwagę informacje o zagrożeniach przekazane przez naszych dostawców – powiedział Łukasz Salmonowicz. Prelegent zapewnił jednocześnie, iż wysoka jakość produktów firmy nie ulegnie zamianom.

Adam Bogacz, Zentis

Innowacyjny Zentis Z ciekawostek technologicznych warto wspomnieć „fruktomanię” firmy Zentis, czyli zawieszone w wodzie kawałki owoców lub inne składniki. Na ich stoisku równie dużym zainteresowaniem cieszyły się napoje z czarnuszką i herbaty z dodatkami. Czego jeszcze spodziewać się od innowatorów na rynku żywności? W branży napojów staramy się lepiej wykorzystać buraka. Na pewno należy spodziewać się oferty napojów z listkami np. pietruszki albo skrzypu polnego – powiedział Adam Bogacz z firmy Zentis.

Joanna Górzyńska, ACP Drugi dzień wykładów rozpoczął panel o mikrobiologii i bezpieczeństwie w produkcji.

O tym jak rozwija się tan segment, świadczyła liczba zaprezentowanych nowinek. Prof. Dorota Kręgiel z Politechniki Łódzkiej wyjaśniała, jak walczyć z biofilmami, podając, że to walka na kilku frontach, zaś jej skuteczność wymaga łączenia kilku metod. Polecała wykorzystanie naturalnych substancji, które poza swoimi własnościami prozdrowotnymi wpływają np. na adhezyjność cieczy. Czy takimi pomysłami są zainteresowani przedstawiciele biznesu? – Nie narzekamy na brak kontaktów z zakładami produkcyjnymi. Również, gdy pojawiają się problemy w laboratoriach firm, gdzie nie potrafią wykryć źródła drobnoustroju. My znajdujemy to źródło i podpowiadamy, jak się go pozbyć – odpowiedziała prof. Kręgiel

Stoisko firmy Zentis oblegane przez cały czas trwania kongresu - firma została jednym z partnerów kongresu

Katarzyna Tołoczko (Colian),Marcel Michalka (esarom) i Andrzej Antczak (Colian) podczas dyskusji o rynku napojowym w Polsce

Napoje?

– tylko z czystym dwutlenkiem węgla Prelegentka ciekawie opisała wpływ konkretnych substancji na smak napoju podkreślając, iż to właśnie naturalny dwutlenek węgla jest najlepszym dodatkiem, bo pozbawiony jest nieprzyjemnego, gryzącego zapachu. Priorytetem firmy ACP są bezpośredni klienci. Od 1897 firma nigdy nie odmówiła im dostawy swoich produktów. Zdolność produkcyjna firmy wyniesie od 2018 roku 300 000 ton rocznie, dzięki czemu ACP będzie mogło dalej kontynuować tradycję ciągłości dostaw.

Przemysław Sałata oraz Przemysław Górny z firmy Jako w czasie odpoczynku od bogatych merytorycznie wykładów

prof. dr hab. inż. Bożena Waszkiewicz-Robak poprowadziła wykład wprowadzający do obrad Polskiego Kongresu Napojowego i nakreśliła trendy dominujące na polskim rynku

Kongres sprzyja poznawaniu nowych smaków i walorów napojów oferowanych na rynku światowym

Stoisko firmy ACP – dostawcy dwutlenku węgla – również przyciągało wielu gości. Firma ACP to jeden z partnerów edycji

Janusz Rozumecki oraz Agnieszka Mądrzyk z firmy JMR Europe - stali bywalcy Polskiego Kongresu Napojowego

Uczestnicy mieli okazję spróbować specjalnie przygotowanego tortu Polskiego Kongresu Napojowego

4/2017

AGRO industry

46

ścieki

artykuł sponsorowany

Beztlenowy Reaktor Membranowy AnoxyMem® (AnMBR) źródłem zysku zakładu produkcyjnego

Justyna Dziewota-Jabłońska Business Development Manager, SYMBIONA S.A.

Ścieki i odpady są cennym zasobem, z którego można produkować energię dla zakładu przemysłowego. To banalne stwierdzenie, które coraz częściej można spotkać w prasie branżowej, odzwierciedla zapotrzebowanie producentów żywności na rozwiązania przetwarzające odpady i ścieki w biogaz. Wymagania rynku jednak rosną, a wraz z nimi oczekiwania dotyczące dostępnych systemów beztlenowych. Symbiona S.A., polska firma działająca w sektorze oczyszczania ścieków, obróbki osadów i układów odnowy wody, odpowiada na te potrzeby, tworząc zaawansowane technologie, których podstawową zasadą jest jak najszybszy zwrot na inwestycji i zysk klienta.

Symbiona to marka posiadająca klien-

tów we wszystkich sektorach rynku, aktywnie obecna także w mleczarstwie.

Do klientów firmy należy Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Łowicz – jedna z wiodących, dynamicznie rozwijających się polskich firm mleczarskich.

Spółdzielnia silnie obecna jest zarówno w kraju jak i na rynkach zagranicznych – jej produkty eksportowane są do 30 krajów na całym świecie. Tworzy ją ponad 6,6 tys. dostawców mleka, a zakłady znajdują się na terenie kilku województw.

W ostatnich latach grupa OSM Łowicz stanęła przed wyzwaniem związanym ze zwiększeniem produkcji,

Schemat działania beztlenowego reaktora membranowego AnoxyMem®

a co za tym idzie – wzrostem ilości ścieków i odpadów produkcyjnych.

Dotychczasowa, pochodząca z lat 90. tlenowa oczyszczalnia ścieków w największym zakładzie grupy w Łowiczu, by spełnić wszystkie normy prawne i środowiskowe, musiała zostać poddana gruntownej modernizacji i rozbudowie. Inżynierowie Symbiony zaprojektowali modernizację instalacji oczyszczania, a także, z uwagi na specyfikę ścieków i odpadów, super wydajną biogazownię, opartą na innowacyjnej technologii beztlenowego reaktora membranowego AnoxyMem®.

Beztlenowy reaktor membranowy (skrót angielski AnMBR)

to wyjątkowe, nowoczesne rozwiązanie łączące zalety stosowania technologii beztlenowej i separacji membranowej. Jest ono idealnym rozwiązaniem dla producentów borykających się z problemem skoncentrowanych ścieków o wysokiej zawartości ChZT i tłuszczy, posiadających dużą ilość odpadów z produkcji, flotatu i osadu biologicznego. Od klasycznych technologii biogazowych AnoxyMem® zdecydowanie odróżnia: • Wysoki uzysk biogazu (nawet 30% więcej w stosunku do klasycznych rozwiązań); • Do 99,7% redukcji ChZT na stopniu beztlenowym – niższe koszty budowy instalacji, zmniejszone wydatki energetyczne całego systemu; • Możliwość oczyszczania ścieków i osadów o wysokiej zawartości tłuszczy, zawiesin (nie ma potrzeby specjalnego przygotowania przed stopniem beztlenowym – instalacja jest tańsza inwestycyjnie i szybsza w budowie); • Możliwość zastosowania o wiele mniejszych komór z uwagi na wysoką wydajność procesu (oznacza to oszczędność miejsca na inwestycje);

AGRO industry

4/2017

47

ścieki

Oczyszczalnia zakładowa w OSM Łowicz z lotu ptaka.

Na pierwszym planie nowa instalacja SYMBIONY z reaktorem AnoxyMem®

• Długi czas zatrzymania biomasy w procesie (pozwala na wyższy uzysk biogazu, zatem większy zysk dla zakładu produkcyjnego); • Niewielka ilość osadów powstających w procesie (znacznie zmniejszone koszty gospodarki osadowej a zatem oszczędności dla zakładu) • Możliwość szybkiego zwiększenia wydajności (projekt jest stworzony w sposób modułowy); • Bardzo łatwa obsługa i nadzwyczaj stabilna praca systemu (minimalizacja kosztów osobowych obsługi całego układu).

Technologia AnoxyMem® AnMBR pozwoliła na wydajną przeróbkę powstających w oczyszczalni: osadów ściekowych, flotatu oraz dodatkowo organicznych odpadów produkcyjnych.

To, co wyróżnia rozwiązanie firmy Symbiona wdrożone w Łowiczu, to niezwykle wysoka wydajność układu, uzyskana przy zachowaniu niewielkiej powierzchni zabudowy całej instalacji oraz ekonomiczność. Powstałe w oczyszczalni osady tłuszczowe i o s a d b i o l o g i c zny łą c zo n e s ą z osadami dowożonymi do Łowicza z innych zakładów należących do Grupy OSM Łowicz. Następnie mieszanina ta trafia do beztlenowego reaktora membranowego AnoxyMem ®, gdzie zostaje poddana efektywnemu proce-

4/2017

AGRO industry

sowi hydrolizy i fermentacji metanowej.

W czasie kilkakrotnie krótszym niż w klasycznych biogazowniach, rozkładane i przekształcane w biogaz są substancje rozpuszczone, zawiesina i tłuszcze. Dzięki zastosowaniu membran zatrzymujących bakterie metanowe w reaktorze, proces ten przebiega wiele wydajniej i bez typowych dla biogazowni problemów.

Innowacyjna biogazownia pozwoliła na zoptymalizowanie kosztów działania instalacji dzięki produkcji energii z biogazu. Wyprodukowany w reaktorze AnoxyMem® biogaz przetwarzany jest na energię elektryczną w jednostce kogeneracyjnej; wytworzoną energię elektryczną wykorzystuje się do zasilania oczyszczalni. Z kolei energia cieplna z kogeneracji zasila suszarnię termiczną osadów opuszczających reaktor AnoxyMem ®, przy wykorzystaniu ciepła odpadowego powstałego ze spalania biogazu. Osad ten z powodzeniem służy lokalnym rolnikom jako bezpieczny i naturalny nawóz. Jednocześnie ilość suchego nawozu to jedynie 1/100 ilości odpadów wprowadzanych do biogazowni. Taki cykl pracy instalacji wpisuje się w zasady gospodarki o obiegu zamkniętym (ang. circular economy), w której zasoby są zużywane w sposób bardziej zrównoważony dzięki zwiększeniu recyclingu i ponownemu użyciu zasobów i produktów.

Innowacyjne rozwiązanie polskiej formy Symbiona zostało dostrzeżone i wyróżnione na arenie międzynarodowej. Technologia AnoxyMem® znalazła się na liście finalistów prestiżowej brytyjskiej nagrody AD&Biogas Industry Awards 2017 w kategorii Najlepsza międzynarodowa instalacja przemysłowa. System został zaprojektowany na potrzeby zakładów przemysłowych, borykających się z problemami ścieków o wysokim poziomie zanieczyszczeń i resztek organicznych, między innymi z branży mleczarskiej, cukrowniczej, biopaliw czy przetwórstwa warzyw i owoców. Symbiona przygotowuje się do realizacji kolejnych inwestycji, wykorzystujących technologię AnoxyMem® , na rynku globalnym SYMBIONA S.A. to mające ponad 20 lat doświadczenia innowacyjne przedsiębiorstwo, specjalizujące się w tworzeniu technologii produkcji biogazu, oczyszczania ścieków i odzyskiwania z nich wody. Firma wypracowała szereg własnych, nowoczesnych technologii, z powodzeniem stosowanych w zakładach przemysłowych i miejskich oczyszczalniach.

Innowacyjne rozwiązania SYMBIONY wdrażane są na całym świecie – firma posiada oddziały w Warszawie, Londynie i Kuala Lumpur; realizuje kontrakty m.in. w Europie i na obszarze Bliskiego Wschodu.

48 Dr inż. Lech Maryniak Egipt znany jest wśród naszych rodaków jako miejsce wypoczynku wakacyjnego, ale także w mniejszym stopniu jako cel wycieczek fakultatywnych zorientowanych na zwiedzanie zabytków. Jednak Egipt to nie tylko oferta zwiedzania czy wypoczynku, to również kraj o dobrze rozwiniętym przemyśle spożywczym. Ze względu na uwarunkowania kulturowe, klimatyczne, ale także i rosnącą populację ludności, kraj ten staje się liderem produkcji napojów bezalkoholowych w regionie Bliskiego Wschodu.

Jak z wody z Nilu wyprodukować sok Autor pracując w sektorze produk-

cji spożywczej w rejonie Bliskiego Wschodu podjął się przedstawienia zarysu produkcji soków oraz napojów bezalkoholowych w Egipcie, a ściślej w Arabskiej Republice Egiptu. Celem artykułu jest ogólne zapoznanie naszych producentów napojów bezalkoholowych, ale też i innych producentów artykułów spożywczych z technologiami produkcji tam stosowanymi. Nawiązując do tytułu artykułu, celem tej publikacji jest również przedstawienie czytelnikowi jak w warunkach zupełnie odmiennych hydro-geologicznie i klimatycznie do naszych krajowych wykorzystać zasoby wodne do produkcji soków i nektarów owocowych. Autor ma nadzieję, że niniejszy artykuł może pomóc w poszerzeniu wiedzy o produkcji napojów bezalkoholowych dla rodzimych producentów, a tym samym zwiększyć ich ekonomiczne i konkurencyjne możliwości produkcyjne jak i sprzedażowe nie tylko na rynku lokalnym.

Charakterystyka produktów Na półkach sklepowych w Egipcie dominują głównie nektary produkowane na bazie koncentratów z naturalnych soków owocowych, cukru, wody oraz innych dodatków poprawiających właściwości organoleptyczne tak wyprodukowanych napojów. Popularne są również soki tak zwane 100%, jednak wolumen ich sprzedaży jest mały. Można również spotkać ofertę soków i nektarów produkowanych ze świeżo przygotowanych owoców, produkowanych nie z koncentratu NFC (Non From Concentrate) o terminie przydatności do spożycia mniejszym niż jeden tydzień. Taka oferta dotyczy artykułów produkowanych z lokalnych owoców. Rynek egipski jest jednak rynkiem budżetowym i o podjęciu decyzji o zakupie artykułu jakim jest nektar czy sok przez klienta głównym impulsem decyzyjnym jest cena tego artykułu. Praktycznie

u każdego producenta tych artykułów znajduje się laboratorium zwane fachowo centrum badań i rozwoju R&D (Research and Development) lub badania i rozwój wraz z wdrożeniem RD&D (Research Development and Demonstration). Takie centrum ma za zadanie opracowanie i wdrażanie formuł soków i nektarów, które w danym sezonie powinny zaspokajać potrzeby rynkowe klienta a danemu producentowi przynieść pożądany zysk ze sprzedaży.

Przechodząc do charakterystyki napojów i soków prezentowanych na półkach sklepowych Egiptu [2] tradycyjnie dominują tu formuły oparte o koncentraty owoców takich jak pomarańcza, jabłko czy rzadziej grejpfrut. Istotnym wolumenem sprzedaży są soki i napoje produkowane na bazie lokalnych owoców.

Na szczególne wyróżnienie zasługują nektary i soki produkowane z lokalnych owoców takich jak: guawa,

AGRO industry

4/2017

49

mango, granat czy nawet melon i arbuz. Dość często można spotkać nektary produkowane na bazę owoców zupełnie u nas nieznanych jakimi są owoce drzewa chleba świętojańskiego (carob tree) lub owoców tamaryndowca (tamarind).

Ważnym elementem powodzenia sprzedaży artykułów jakim są soki i nektary owocowe jest ich oferta na półkach sklepowych. Dla klienta oprócz ceny ważna jest funkcjonalność opakowania w jakim sprzedawane są soki i napoje w Egipcie. Głównym kryterium jakim należy się kierować przy prezentacji opakowań tu wykorzystywanych jest pojemności. Opakowania o małych pojemnościach do 0.5L należy nazwać opakowaniami indywidualnego, najczęściej jednorazowego wykorzystania SS (Single Serve). Większe opakowania są nazywane opakowaniami zbiorczymi MS (Multi Serve). Kolejnym kryterium jest rodzaj materiałów użytych do produkcji tych opakowań. W związku

4/2017

AGRO industry

z powyższym przedstawiono tu opakowania takie jak: • Kartony do pakowania w technologii aseptycznej z poprzedzającym procesem obróbki soku bądź nektaru owocowego w systemie UHT (Ultra High Temperature), są to najpopularniejsze opakowania spotykane na tym rynku.

• Ze względu na atrakcyjność opakowania pod względem ceny, ale też i funkcjonalności opakowania, butelki wykonane z tworzyw sztucznych są coraz bardziej popularne zarówno w technologii procesu i rozlewu nektarów czy soków owocowych jak i w technologii aseptycznej.

Dominującym tworzywem do wytwarzania powyżej przedstawionych opakowań jest PET (Polyethylen Terephthalate). W tym miejscu należy nadmienić, że koszty wykonania butelki PET (zawierającą nakrętkę i etykietę) w porównaniu z kartonem o takiej samej pojem-

ności, są tu dwukrotnie tańsze. Do porównania użyto modelu TCO (Total Costs of Ownership) calkowitego kosztu posiadania i utrzymania tych porównywanych opakowań. Coraz rzadziej są spotykane butelki przeznaczone dla tego sektora produkcji wykonane z tworzywa HDPE (High Density Polyethylen) – polietylenu o wysokiej gęstości.

• Opakowania szklane są głównie przeznaczone do produkcji soków i napojów w technologii rozlewu na gorąco HF (Hot Fill).

• Najtańszym opakowaniem przeznaczonym do rozlewu nektarów czy soków owocowych jest „pouch” – woreczek wykonany z kilkuwarstwowej powłoki z tworzywa sztucznego, do którego nektar bądź sok są rozlewane najczęściej na gorąco, rzadziej w systemie aseptycznym. Ze względu na uwarunkowania cenowe produkt ten wykazuje dość wysoką dynamikę wzrostu sprzedaży.

50

Fot. 1.

Fot. 2.

Oferta soków i nektarów owocowych w kartonach. Źródło: Opracowanie własne

Oferta soków i nektarów owocowych pakowanych w opakowania typu PET, pasteryzowanych. Widok półki chłodniczej

Fot. 3.

Fot. 4.

Oferta popularnego w Egipcie nektaru z guawy, najczęściej pakowanego w opakowania kartonowe

Oferta soków i nektarów owocowych pakowanych w opakowania typu PET, rozlanych w technologii na gorąco

Fot.1, Fot.2, Fot.3, Fot.4 przedstawiają oferty soków oraz nektarów owocowych dostępne w sklepach egipskich, zaczynając od małych sklepów a kończąc na sklepach wielkopowierzchniowych.

Technologia produkcji Przedstawiona poniżej schematycznie technologia produkcji nie prezentuje technologii produkcji świeżych soków (taka produkcja, której wynikiem jest produkt premium nie potrzebuje wykorzystania dużej ilości operacji technologicznych). Koncentrując się na produkcji soków oraz nektarów owocowych w technologii zaawansowanej przemysłowo, przykładowy

zakład produkcyjny w Egipcie należy zaprezentować z sektorami produkcji jak poniżej.

SEKTOR NR 1: Przyjęcie surowców i początkowe procesy produkcyjne W tym miejscu zaczyna się praktycznie produkcja soków oraz nektarów owocowych. Głównymi procesami będącymi w początkowej fazie produkcji są: Proces uzdatniania wody W procesie produkcji soków oraz nektarów owocowych woda jest szczególnie ważnym surowcem produkcyjnym. Woda może stanowić tu nawet od 80% do 90% udziału wagowego.

Źródłem wody surowej do produkcji przemysłowej a także do produkcji soków oraz nektarów w Egipcie jest rzeka Nil. Dzięki tej rzece, która toczy w swym korycie nieprzerwanie około 80 km3 wody w skali rocznej [3] Egipt jeszcze nie cierpi na braki, ale rosnąca populacja ludności zaczyna powoli wywierać presje na jej dostępność. Na pewno dostawy wody dla celów takich jak rolnictwo, produkcja przemysłowa i zaopatrzenia ludności będą głównym zadaniem dla ekip rządzących tym krajem w przyszłości, również tej niedalekiej. Dodatkowo ekipy te będą musiały mieć na uwadze rosnące potrzeby korzystania z zasobów wodnych Nilu przez inne państwa afrykańskie, mające dostęp do tej rzeki. Te fundamentalne zagadnienia będą miały zasadniczy wpływ na dostępność wody w Egipcie.

Jak już wspomniano, wolumen wodny rzeki Nil przepływającej przez Egipt jeszcze zaspokaja obecne potrzeby tego państwa.

Rolnictwo, przemysł czy aglomeracje miejskie Egiptu korzystają z wody, bezpośrednio podłączając się do bardzo dobrze rozbudowanego systemu kanałów rozprowadzających. Sieć kanałów była początkowo budowana dla potrzeb rolniczych. Tam, gdzie to jest możliwe, w miejscach odległych od wspomnianej sieci kanałów popularne są również ujęcia wody ze studni. Jednak na niektórych obszarach Egiptu woda ta jest często mocno zasolona, przekraczając wartości substancji w niej rozpuszczonych TDS (Total Dissolved Solids) 4000 mg/l. Taka wartość substancji rozpuszczonych wymaga stosowania wyrafinowanych technik membranowych uzdatniania wody, szczególnie używania technologii odwróconej osmozy RO (Reverse Osmosis) przeznaczonej do uzdatniania wody morskiej (marine membranes) Fot.5. przedstawia rzekę Nil w okolicach miasta Asuan – Górny

AGRO industry

4/2017

51 Rys. 1.

Schemat przeplywowy uzdatniania wody nilowej do produkcji soków oraz nektarów owocowych w przykladowej fabryce w Egipcie

Egipt (Upper Egypt), gdzie istnieje bardzo duża ilość bezpośrednich podłączeń wodnych do dalszego wykorzystania wody, czy to dla celów rolniczych, przemysłowych, czy komunalnych. Fot. 6 przedstawia Kanał Nasera przepływający w okolicach miasta Al Nubaria, służący do nawadniania pól uprawnych jak i dostarczania wody do celów przemysłowych, w tym dla przemysłu spożywczego.

Jak zaprezentowano obok, w Egipcie w większości przypadków przemysł korzysta bezpośrednio z ujęć wody z kanałów nilowych.

W celu wykorzystania jej do produkcji spożywczej w tym soków i nektarów owocowych mając również na uwadze znaczący ładunek organiczny należy taka wodę poddać dwustopniowemu uzdatnieniu. Na Rys. 1 przedstawiono system dwustopniowego uzdatniania wody nilowej. Pierwszym stopniem uzdatniania wody nilowej jest jej klaryfikacja z początkowym dozowaniem koagulantów i flokulantów. Do tego celu stosuje się urządzenia zwane klaryfikatorami przepływowymi [1]. Mając tak przygotowaną wodę należy ją dalej uzdatnić, redukując ilość substancji w niej rozpuszczonych. Ze względu na pochodzenie wody nilowej oraz różną historię jej poprzedniego wykorzystania, należy stosować techniki barierowe

4/2017

AGRO industry

Fot. 5.

Fot. 6.

Nil w środkowym swoim biegu – okolice Asuanu, na zdjęciu widoczne kamienne katarakty

Kanał Nasera w okolicach miasta Al Nubaria, przeznaczony do celów irygacyjno-przemysłowych

uzdatniania wody. Najlepszą techniką barierową uzdatniania wody nilowej w tym przypadku, w celu wykorzystania jej do produkcji soków i nektarów owocowych, wydaje się być metoda odwróconej osmozy RO [4], ale z nieco mniejszym zaawansowaniem możliwości technologicznych membran niż przeznaczonych do uzdatniania wody o dużej wartości TDS. Rys. 1 przedstawia schematycznie system uzdatniania wody nilowej, która po tym procesie jest używana do produkcji soków oraz nektarów owocowych.

Przygotowanie koncentratów owocowych Koncentraty owocowe są najważniejszym składnikiem w produkcji

soków i nektarów. Są odpowiedzialne za smak oraz wygląd poszczególnych produktów. Koncentraty są dostarczane w postaci skoncentrowanych soków owocowych uzyskiwanych na liniach wyparnych. Również niezbędnym składnikiem są aromaty owocowe, dodające pełnię smaku oraz zapachu tym produktom. Coraz częściej ważną rolę odgrywają w produkcji soków i nektarów składniki takie jak pulpy lub cząstki owocowe. Są one najczęściej dostarczane w postaci mrożonej lub w opakowaniach aseptycznych. W przypadku produkcji nektarów owocowych często stosowane są tu dodatki w postaci sypkiej takie jak stabilizatory, witaminy czy inne funkcjonalne. Najczęściej koncentraty owocowe oraz wspomniane dodatki

52 są produktami lokalnymi egipskiego przemysłu spożywczego.

Produkcja syropu prostego Dodatek syropu prostego jest ważnym elementem, szczególnie w produkcji nektarów owocowych. Ze względu na mniejszą zawartość wsadu owocowego, w tym cukrów pochodzenia owocowego, muszą być one dosłodzone właśnie takim syropem. Syrop prosty jest tu najczęściej produkowany z cukru granulowanego, pochodzącego głównie z trzciny cukrowej, ale też i z uprawianych lokalnie buraków cukrowych. Produkcja syropu prostego polega na rozpuszczeniu wspomnianego cukru w wodzie uzdatnionej. Taki syrop może być również pasteryzowany lub poddany procesowi naświetlania promieniami UV (Ultra Violet.).

SEKTOR NR 2: Główne procesy produkcyjne Po procesie przygotowania surowców produkcyjnych w postaci rozpuszczenia komponentów sypkich następuje właściwa produkcja soków oraz nektarów owocowych.

Produkcja soków owocowych Soki owocowe są tu produkowane w oparciu o 100% wsad owocowy w postaci koncentratu soku owocowego. Niezbędnymi składnikami soku owocowego są naturalne aromaty owocowe. Na koniec dla uzupełnienia jest dodawana woda uzdatniona.

Bardzo często dodawana jest również pulpa owocowa lub cząstki owocowe.

Tak scharakteryzowaną produkcję soków można nazwać produkcją z koncentratu FC (From Concentrate).

Jeżeli sok jest produkowany ze świeżo wyciskanych owoców, mrożonego soku owocowego lub aseptycznie pakowanego soku bez dodatku wody - robi się jedynie nieznaczną korektę

wodną w celu uzyskania właściwej wartości substancji rozpuszczonych.

Taką produkcję na zy wamy „nie z koncentratu” - NFC (Not From Concentrate). Tak przygotowany sok może być poddany dalszym procesom pasteryzacji i rozlewu.

Produkcja nektarów owocowych Nektary owocowe produkowane są na bazie wsadu owocowego oraz innych dodatków takich jak syrop cukrowy, pulpy i cząstki owocowe, dodatki spożywcze. Po końcowym zmieszaniu składników nektaru z wodą i osiągnięciu żądanych parametrów technologicznych może być on pasteryzowany i dalej ulec procesowi rozlewu.

Przedstawiona wyżej technologia produkcji soków oraz nektarów owocowych jest zazwyczaj prowadzona w systemie „baczowym” (batch).

System ten polega na wymieszaniu gotowego soku czy nektaru owocowego w zbiorniku mieszalniczym. Tak powstały produkt jest gotowy do spożycia RTD (Ready To Drink). Po procesie przygotowania w procesie mieszania „baczowego” następuje pasteryzacja.

W przypadku rozlewu aseptycznego taka pasteryzacja prowadzona jest w technologii UHT (UltraHigh Temperature), zazwyczaj połączona z procesami odgazowania i zawracaniem aromatów, ale też i homogenizacji. Po pasteryzacji produkt jest magazynowany w zbiornikach typu aseptycznego, co pozwala bezpiecznie prowadzić proces rozlewu tych produktów oraz dalsze ich przechowywanie.

SEKTOR NR 3: Procesy pakowania i zakończenia produkcji Przedstawione powyżej produkty podlegają dalej procesom pakowania jednostkowego a następnie zbiorczego.

Podstawowymi opakowaniami jednost-

AGRO industry

4/2017

53

kowymi oraz technologiami pakowania w Egipcie są: Pakowanie w kartony Pakowanie soków oraz nektarów owocowych w kartony jest tu bardzo popularne dla wszystkich kategorii sprzedażowych – dla opakowania indywidualnego wykorzystania SS (Single Serve), ale też i dla opakowań zbiorczego i wielokrotnego wykorzystania MS (Multi Serve).

Pakowanie w opakowania PET, HDPE Opakowania z tworzyw sztucznych zdobywają coraz większą tu popularność zarówno dla kategorii sprzedażowej SS jak i MS. Szczególnie istotne jest to, że Egipt jest znaczącym producentem granulatów tworzyw sztucznych, z któr ych wy twarza się opakowania przeznaczone dla przemysłu spożywczego takie jak PET (Polyethylen Terephthalate) czy HDPE (High Density Polyethylen).

4/2017

AGRO industry

Podobnie jak w poprzedniej technologii, pakowane produkty przed rozlewem są poddawane procesowi pasteryzacji.

Zaczyna być tu również stosowana technologia rozlewu aseptycznego, ale też i na gorąco do opakowań typu PET. Pakowanie w woreczki napojowe Woreczki napojowe (pouch) są tu kategorią dość dobrze rozwijającą się.

Impulsem do ich stosowania jest ich konkurencyjna cena w stosunku do innych opakowań. Stosuje się je głównie do pakowania nektarów owocowych najczęściej w rozlewie na gorąco. Po takim rozlewie następuje chłodzenie zapakowanego produktu w specjalnie do tego celu zbudowanym tunelu chłodzonym wodą.

Pakowania w butelki szklane Stosowanie butelek zwrotnych do pakowania w nie soków oraz napojów owocowych praktycznie tu nie istnieje.

Bardzo rzadko spotyka się również

wspomniane produkty pakowane w butelki jednorazowe. Najczęściej są tu pakowane soki owocowe typu NFC (Non From Concentrate), Po procesie rozlewu tak zapakowane napoje podlegają procesowi pasteryzacji tunelowej wraz z późniejszym chłodzeniem. Jeżeli rozlew był prowadzony na gorąco to tak zapakowany produkt podlega chłodzeniu w tunelu chłodzonym wodą.

Rys. 2 przedstawia schematycznie technologie produkcyjne zastosowane w standardowym zakładzie produkcji soków oraz nektarów w Egipcie.

Oprócz procesów produkcyjnych oraz pakowania, niezbędne jest też dostarczenie mediów produkcyjnych i energetycznych, odebranie i zagospodarowanie odpadów i ścieków poprodukcyjnych. Kluczową funkcję zapewnienia standardów jakościowych spełnia tu stacja mycia w obiegu zamkniętym dla urządzeń i instalacji procesowych CIP (Clearing In Place) [5], jak i linii rozlewniczych. Istotnymi

Rys. 2.

Schemat produkcji i przepływu surowców, półproduktów oraz wyrobów gotowych w przykladowym zakładzie produkcji soków i nektarów owocowych w Egipcie

54 zagadnieniami są również procesy magazynowania i logistyki. Nowoczesnym systemem przeznaczonym do składowania wyrobów gotowych jak i surowców wydaje się tu być system typu RS (Radio-Shutlle). Przedstawione schematycznie technologie produkcji są zilustrowane formą diagramu przepływu surowców i produktów PFD (Product Flow Diagram), która może być dalej pomocna w budowie szczegółowego schematu technologiczno- pomiarowego typu P&ID (Piping & Instrumentation Diagram) na końcu konstrukcji ciągu technologicznego czy całego zakładu.

Warto zapamiętać Na Bliskim Wschodzie [6], [7], [8], więc także i w Egipcie produkcja soków oraz napojów owocowych jest bardzo często prowadzona w zakładach mleczarskich, bądź powiązanych z produkcją mleczarską. Takie rozwiązanie ma duże zalety między innymi: • przedstawianie jednostkom handlowym szerokiej i uzupełniające się oferty żywności w płynie; • synergii produkcyjnej, w czasie lata przetwarzanie mleka jest mniejsze niż w innych porach roku, natomiast produkcja soków ma plan czasowy ich wytwarzania zupełnie na odwrót; Mając doświadczenie operacyjne, ale też i projektowe powiązane ze współpracą ze sprzedażą tych produktów na Bliskim Wschodzie autor poleca, by przenieść część formuł sokowych i nektarowych na polski grunt. Może warte są ponownego przywrócenia formuły soku truskawkowego czy malinowego, których zupełnie jest brak na polskim rynku. Może warto by również być bardziej dynamicznym i dokonywać zmian i szybkiego wprowadzania nowych formuł soków oraz nektarów owocowych, czemu mogłoby pomóc własne laboratorium R&D lub RD&D.

Na koniec ważna informacja, która jest główną myślą przewodnią tego artykułu, że w przypadku braku surowca produkcyjnego jakim jest woda, warto dokonać analizy wykonalności własnego ujęcia wodnego. Celem tego artykułu było, oprócz rynku oraz technologii produkcji w Egipcie, ukazanie możliwości budowy własnego ujęcia wodnego wraz z uzdatnianiem w oparciu o wodę z rzeki Nil. Takie podejście dało zakładowi budowanemu przez autora niezależność w dostawach wody do zakładu produkcyjnego a także poprawiło ekonomikę produkcji tych artykułów.

Literatura 1.

2.

3.

4.

ActifloTM – klaryfikator dla oczyszczania wody, http://technomaps. veoliawatertechnologies.com/processes/ lib/municipal/3329,Actiflo_brochure-7_ datasheets_EN_09.pdf, z dnia 20 wrzesnia 2017r.

Adaptation and mitigation in the Egyptian fruit juice industry – country reporting, https://www.unido.org/fileadmin/user_ upload/Egypt-country-report-DIGITALFINAL-20170302-OnePage.pdf, z dnia 30 sierpnia 2017r.

Hydrologic Regime in the Nile Basin, https://www.google.com.eg/#q=Hydrologi c+Regime+in+the+Nile+Basin, z dnia 20 wrzesnia 2017r.

Maryniak L., Metoda odwróconej osmozy do uzdatniania wody do produkcji napojów bezalkoholowych, Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny (PFiOW) 1996, nr 5.

5.

Maryniak L., Instalacja CIP dla przemyslu napojow bezalkoholowych, Agro-Industry 4/2015.

6.

Maryniak L., Produkcja sokow, nektarow oraz napojow owocoych w regionie Zatoki Perskiej, Agro-Industry 2/2014.

7.

Maryniak L., Produkcja mleczarska w krajach Zatoki Perskiej, Agro-Industry 1/2014.

8.

Maryniak L., Produkcja mleczarska w Egipcie, Agro-Industry 1/2017.

9.

Ringblom U., The Orange Book, Tetra Pak Processing System AB, Lund 2004.

Użyte skróty: CIP

– Clearing In Place- mycie instalacji produkcyjnych w obiegu zamkniętym

FC

– From Concentrate- sok produkowany nie z koncentratu

HDPE – High Density Polyethylen- polietylen o wysokiej gęstości HF

– Hot Fill – rozlew napojow i/lub sokow do opakowania na goraco

MS

– Multi Serve – opakowania zbiorczego i wielokrotnego wykorzystania

NFC

– Non From Concentrate- sok produkowany nie z koncentratu

PET

– Polyethylen Terephthalate- popularne tworzywo PET

PFD

– Product Flow Diagram – przepływ surowca i produktu

P&ID

– Piping & Instrumentation Diagramschemat technologiczno- pomiarowy

R&D

– Research and Development – badania i rozwoj

RD&D – Research Development and Demonstration – badania, rozwoj wraz z wdrozeniem RO

– Reverse Osmosis – odwrócona osmoza

RS

– Radio Shuttle – system magazynowy z wykorzystaniem wozkow regalowych sterowany radiem

RTD

– Ready to Drink - sok/napój przygotowany w systemie baczowym, po obrobce UHT gotowy do spozycia

SS

– Single Serve – opakowania indiwidualnego wykorzystania

TCO

– Total Costs of Ownership – calkowity koszt posiadania i utrzymania, w tym przypadku produkcji opakowan

TDS

– Total Dissolved Solids – ilosc substancji rozpuszczonych

UHT

– Ultra High Temperature – proces obrobki cieplnej w ultra wysokiej temperaturze i krotkim czasie

UV

– UltraViolet – promieniowanie ultrafioletowe

AGRO industry

4/2017

® ® ® aseRapidase Rapidase mum Maximum Maximum fruit without fruit without fruit thethe muscle muscle withou

esh fruit and Demand vegetables Demand for delicious, juice forfresh has delicious, fruit never and vegetables beenfresh juicefruit has never and beenvegetables has never been vegetables.

They work vegetables. forjuice clear They work and for cloudy clear and juices, cloudy concentrates, juices, concentrates, purées vegetables. purées ® t Rapidase®stronger. stronger.

With you our smart With our® smart Rapidase enzymes, can Rapidase liberate enzymes, the you can liberate the enzymes, youfruit can liberate the and nectars, fruitand preparations nectars, preparations and extracted and extracted oil products. oil products.

For For juice juice and nectars

, characteristic mouth-watering mouth-watering colors and aromas, appealing characteristic aromas, flavors colors and characteristic appealing flavors colors and appealing flavors challenges and ideation, challenges our and enzyme ideation, our experts enzyme offer experts a offer wealth a wealth of knowledge of knowledge challenges a thatthat consumers consumers enjoy. enjoy. in fruit processing, in and fruit processing, are readyand to are work ready intopartnership work in partnership with with you. you. in fruit proce

® ® ® Simple Simple to use, Rapidase to use, Rapidase enzymes maintain production enzymes quality maintain and yield production enzymes Be quality onand the maintain yield winningBeteam. on production the Contact winning team.

DSM’s quality Contact specialists DSM’s and specialists for yield smarter for smarter processing: processing: Be on the wi ns and harvests. through through Enzymes changing changing seasons are the and smart harvests. seasons answer Enzymes are and the info.food@dsm.com smart harvests. answer Enzymes info.food@dsm.com | www.dsm.com/food are the | www.dsm.com/food smart answer info.food@d concentrated forproducts for single-strength single-strength from and allconcentrated types of fruits and products and concentrated from all types of fruits products and from all types of fruits and

56 Lech Maryniak, PhD, Eng Egypt is known among Poles as a holiday destination and – to a lesser extent – as a place to go and see historical monuments. Egypt, however, is not only characterised by opportunities to rest and sightsee but also by well-developed food industry. Because of its cultural, climate-related factors and growing population, the country is becoming a leader in the production of soft drinks in the Middle East.

How to make juice from Nile water T

he author who worked in the food production sector in the Middle East decided to present an outline of the production of fruit juices and soft drinks in Egypt, and more precisely: the Arab Republic of Egypt. The purpose of the article is to generally familiarise Polish producers of non-alcoholic beverages and other food producers with production technologies used in Egypt. Referring to the title of the article, the purpose of this paper is also to show how in completely different hydrogeological and climate conditions you can use water resources to make fruit juices and nectars. The author hopes that the article helps to extend the knowledge of soft drink production for Polish producers, thus increasing their economic and competitive production and sales opportunities not only in the local market.

Product characteristics Shelves in Egyptian shops are dominated by nectars based on natural fruit juice concentrates, sugar, water and other additives that enhance organoleptic properties of such drinks. So-called 100% juices are also popular, however, their sales volume is low. You can also find juices and nectars made from freshly prepared fruit not made of concentrate (NFC – Not From Concentrate), with a best before date shorter than one week.

These are usually products made of local fruit. The Egyptian market, however, is a budget-driven market, so the decision to buy nectar or juice is driven by the price of the product.

Virtually every soft drink producer has a laboratory called either R&D (Research and Development) or RD&D (Research Development and

Demonstration). Such a laboratory is aimed at developing and implementing formulas for juices and nectars, which should meet the consumers’ needs in a specific season and ensure the expected profit to the producer.

As far as characteristics of juices and nectars present on Egyptian shelves are concerned [2], they are traditionally dominated by formulas based on fruit concentrates such as orange, apple or – more rarely – grapefruit. An important part of the sales volume are juices and nectars based on local fruit. Particularly interesting are nectars and juices made of local fruit such as guava, mango, pomegranate or even melon and watermelon. Quite frequently, producers offer nectars based on fruit that are completely unknown in Poland such as carob tree and tamarind.

AGRO industry

4/2017

57

An important factor for successful sales of product such as fruit juices and nectars is the range available on store shelves. In addition to the price, consumers pay attention to the functionality of the packaging in which juices and drinks are sold in Egypt.

The main criterion to follow when presenting types of packaging used is their capacity. Small packaging of up to 0.5 litres should be called individual, or single-serve, containers. Larger types of packaging are called multi-serve containers. Another criterion is the type of materials used to make such packaging.

Given the above, the following types of packaging were presented below: • Cartons for aseptic packaging with preceding fruit juice or nectar processing stage in the UHT (Ultra High Temperature) system are the most popular type of packaging used in the market.

4/2017

AGRO industry

• Because of their attractive price and functionality, plastic bottles are becoming increasingly popular, both in the nectar and juice processing and bottling technology and the aseptic technology. The dominating material for making the above type of packaging is PET (Polyethylene Terephthalate). It should be noted that the cost of making a PET bottle (including the cap and the label) is twice lower compared to a carton of the same capacity. Comparison was performed using the TCO (Total Cost of Ownership) model of possessing and maintaining the compared types of packaging. Less and less often, producers use bottles aimed for this production sector made of HDPE (High Density Polyethylene).

• Glass packaging is mainly aimed for making juices and nectars in the hot-fill technology (HF).

• The cheapest type of packaging for nectars and juices is a ‘pouch’, i.e. a bag made of several layers of plastic which is usually filled with nectar or juice in the HF technology, or more rarely – in the aseptic model. Because of its price, the product is currently experiencing a rather high sales dynamics.

Images 1, 2, 3 and 4 present fruit juice and nectar ranges available in Egyptian shops, from small convenience stores through to large-format stores.

Production technology The production technology presented in a diagram below does not include fresh juice production (as the production of a premium product does not require a large number of

58

Pic. 1.

Pic. 2.

Range of fruit juices and nectars packaged in cartons

Range of fruit juices and nectars packaged in PET bottles, pasteurised. View of a refrigerated shelf

Pic. 3.

Pic. 4.

Range of guava nectar popular in Egypt, usually packaged in cartons

Range of fruit juices and nectars packaged in PET bottles, made in hot-fill technology

technological operations). Focussing on the production of fruit juices and nectars in an industrially-advanced technology, an example production facility in Egypt should be presented with the production sectors as follows:

SECTOR 1: Raw material acceptance and initial production processes This is where the production of fruit juices and nectars starts in practice.

The main processes included in the initial stage of production are: Water treatment process In the process of fruit juice and nectar production, water is a parti-

cularly important raw material. Water may constitute up to 80–90% of the weight fraction of the product. The source of raw water for industrial production as well as the production of juices and nectars in Egypt is the Nile. Thanks to the river, which flows around 80 km 3 of water annually [3], Egypt has not yet experienced water deficits, however, its growing population is slowly starting to put pressure on water availability. Certainly, water supply for purposes such as agriculture, industrial production and household use will be the main task for Egyptian governments in the future, also the nearest one. In addition, the governments will have to consider growing demand for water from the

Nile from other African countries that have access to the river. These fundamental issues will significantly aect water availability in Egypt. As already mentioned, the water volume of the Nile flowing through Egypt still meets the current demand of the country.

Agriculture, industries and agglomerations of Egypt use the water directly by connecting to a very well-developed network of water distribution channels. The channel network was initially built for agricultural purposes. Wherever possible, in locations distant from the said channel network, well-based water intakes are also popular. However, certain areas of Egypt have water that has very high saline concentration, which exceeds the value of total dissolved solids of 4000 mg/l. Such an amount of dissolved solids requires sophisticated membrane techniques for water treatment, and in particular the reverse osmosis technology aimed for the treatment of seawater (marine membranes).

Image 5 presents the Nile near Aswan city in Upper Egypt that has a very large number of direct water connections for further use of the water for agricultural, industrial and community purposes. Image 6 presents Canal Nasser located near Al-Nubaria city used for irrigating farmlands and supplying water for industrial purposes, including the food sector.

As discussed above, the industry in Egypt usually uses direct water intakes from Nile channels. In order to use such water for food production, including fruit juices and nectars, and given its significant organic load, it should be treated in a two-stage process. Pic. 1 presents the two-stage system of Nile water treatment. The first stage of Nile water treatment is

AGRO industry

4/2017

59 Fig. 1.

Flow diagram of Nile water treatment used for juice and nectars production as an example in Egyptian factory

its clarification with initial addition of coagulants and flocculants. To do that, devices called flow clarifiers are used [1]. Thus prepared water should be treated further to reduce the amount of substances diluted in it. Due to the origin of the Nile water and varied history of its previous use, barrier techniques of water treatment should be used. The best barrier technology for the treatment of Nile water to be used for fruit juice and nectar production seems to be the reverse osmosis (RO) method [4] but with a little less advanced properties of membranes than those aimed for the treatment of water with a high TDS value. Pic. 1 presents a diagram of Nile water treatment, which is used afterwards for the production of fruit juices and nectars.

Preparation of fruit concentrates Fruit concentrates are the most important ingredient for the production of juices and nectars. They are responsible for the taste and appearance of specific products. Concentrates are delivered in the form of concentrated fruit juices obtained from evaporator lines. Also, fruit flavours are an essential ingredient as they add fuller taste and aroma to the products.

4/2017

AGRO industry

Pic. 5.

Pic. 6.

Image 5 Nile in its middle course – near Aswan, the image shows stone cataracts

Canal Nasser near Al-Nubaria, aimed for irrigation and industrial purposes

Increasingly often, an important role in the production of juices and nectars is played by ingredients such as fruit pulp or fruit particles. They are most often delivered in frozen form or in aseptic packaging. The production of fruit nectars frequently involves the use of powdered additives such as stabilisers, vitamins or other functional additives. Most frequently, fruit concentrates and the said additives are local products of the Egyptian food industry.

Simple syrup production Addition of simple syrup is an important element, especially in the

production of fruit nectars. Due to lower fruit content, including fruit sugars, nectars must be additionally sweetened with such syrup. Simple syrup is usually made of granulated sugar, mainly made from sugar cane, but also from locally grown sugar beets. Production of the simple syrup involves dissolution of sugar in treated water. Such syrup may also be pasteurised or UV-treated.

SECTOR 2: Key production processes The process of raw materials preparation involving dissolution of

60 powdered ingredients is followed by the actual production of fruit juices and nectars.

kept in aseptic tanks, which enables safe bottling of the product and its further storage.

Production of fruit juices Fruit juices are based on 100% fruit in the form of fruit juice concentrate.

Natural fruit flavours are the essential elements of fruit juice. At the end, treated water is added to the product.

Very often, also fruit pulp or particles are added at this stage. Such type of juice production may be called FC (From Concentrate).

If juice is made of freshly pressed fruit, frozen fruit juice or aseptically packaged juice without added water, only a small water correction is performed in order to obtain the proper value of diluted substance. Such type of production is called NFC (Not From Concentrate). Such juice may be subject to further processes of pasteurisation and bottling.

SECTOR 3: Packaging and production completion processes

Production of fruit nectars Fruit nectars are based on fruit filling and other additives such as sugar syrup, fruit pulp and particles, food additives. When the ingredients are mixed with water and the desired technological parameters are obtained, the nectars may further be pasteurised and bottled.

The technology of fruit juice and nectar production is usually performed in a so-called batch system. The system involves the mixing of fruit juice or nectars in a mixing tank. The product obtained is RTD (Ready To Drink). The batch mixing process is followed by pasteurisation. In the case of aseptic bottling, pasteurisation is made in the UHT (Ultra High Temperature) technology, and is usually combined with the processes of degassing, flavour retrieval and homogenisation.

Upon pasteurisation, the product is

The above products are further subject to individual packaging and then collective packaging. The basic types of individual packaging and packaging technologies in Egypt include: Packaging in cartons Packaging of fruit juices and nectars in cartons is very popular across all sales categories both for single-serve (SS) packaging and multi-serve (MS) packaging.

Packaging in PET, HDPE containers Plastic containers are becoming increasingly popular in Egypt, both in SS and MS sales categories. Interestingly, Egypt is a significant producer of plastic granulates used for making food industry packaging such as PET (Polyethylene Terephthalate) and HDPE (High Density Polyethylene).

Like in the above technology, products are subject to pasteurisation before bottling. Producers are starting to use the aseptic bottling technology but also hot-fill technology for packaging the product into PET bottles.

Packaging in pouches Pouches are a relatively well-developing technology. Their use is driven by their competitive price compared to other types of packaging. They are mainly used for packaging fruit nectars, usually in the hot-fill technology.

Then, the packaged product is chilled in a purpose-built water-cooled tunnel.

AGRO industry

4/2017

61

Packaging in glass bottles The use of returnable bottles for packaging fruit juices and drinks is virtually non-existent in Egypt.

Also, the said products packaged in disposable bottles are very rare.

Most frequently, bottles are used for packaging NFC (Not From Concentrate) fruit juices. Following the bottling process, products are subject to tunnel pasteurisation and then cooled down. If the bottles were hot-filled, the products are chilled in a water-cooled tunnel.

Pic. 2 presents a diagram of production technologies used in a standard juice and nectar production facility in Egypt. In addition to production processes and packaging, it is also necessary to provide production utilities and energy, collect and manage waste and post-production

4/2017

AGRO industry

sewage. A key role in ensuring quality standards is played by a closed-loop washing station for process devices and installations (CIP, Cleaning In Place) [5] and bottling lines. Also, warehousing and logistic processes are of importance. An innovative system used for the storage of finished products and raw materials is the RS (Radio Shuttle) system. The production technologies are presented below in the form of a product flow diagram, which may be helpful in building a detailed P&ID (Piping & Instrumentation Diagram) at the end of building a processing line or an entire facility.

Key points In the Middle East [6], [7], [8], including Egypt, the production of fruit juices and nectars is very often

performed in dairy facilities or dairy-related facilities. Such a solution has plenty of advantages, including: • being able to present a broad and complementary liquid food range to sales businesses; • production synergy: in the summer, milk processing is lower than in other seasons, while juice production is exactly the opposite.

Building on his operating and project experience related to the sales of such products in the Middle East, the author of the article recommends that some of juice and nectar formulas are implemented on the Polish market.

Perhaps it would be worth to restore strawberry and raspberry juice formulas, which are completely lacking on the Polish market. It might also be worth to be more dynamic and quickly implement new fruit juice and nectar

Fig. 2.

Flow and manufacturing concept of raw materials, semi-products and final products in an exemplary manufacturing plant of juices and fruit nectars in Egypt

62 Abbreviations: CIP

– Cleaning In Place, cleaning of production installations in a closed loop

FC

– From Concentrate

HDPE – High Density Polyethylene

formulas, which could be fostered by an own R&D or RD&D laboratory.

There is one more piece of important information that is the leading thought of this article: in the absence of water as a raw material, it is recommended to analyse the feasibility of building your own water intake. The aim of the article was to present, in addition to the market and production technologies in Egypt, the possibility of building an own water intake and treatment facilities based on water from the Nile. Such an approach provided the facility built by the author with independence in water supply to the production facility and improved the economics of production.

DIGITAL-FINAL-20170302-OnePage.pdf, accessed on: 30 August 2017.

3.

4.

5.

6.

References 1.

2.

ActifloTM – water treatment clarifier, http://technomaps. veoliawatertechnologies.com/processes/ lib/municipal/3329,Actiflo_brochure-7_ datasheets_EN_09.pdf, accessed on: 20 September 2017.

Adaptation and mitigation in the Egyptian fruit juice industry – country reporting, https://www.unido.org/fileadmin/ user_upload/Egypt-country-report-

7.

Hydrologic Regime in the Nile Basin, https://www.google.com.eg/#q=Hydrolog ic+Regime+in+the+Nile+Basin, accessed on: 20 September 2017.

Maryniak L., Metoda odwróconej osmozy do uzdatniania wody do produkcji napojów bezalkoholowych [Reverse osmosis in the treatment of water for non-alcoholic beverage production], Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny (PFiOW) 1996, vol. 5.

Maryniak L., Instalacja CIP dla przemyslu napojów bezalkoholowych [CIP installation for the non-alcoholic beverages industry], Agro-Industry 4/2015.

Maryniak L., Produkcja sokow, nektarow oraz napojów owocowych w regionie Zatoki Perskiej [Production of fruit juices, nectars and drinks in the Persian Gulf area], Agro-Industry 2/2014.

Maryniak L., Produkcja mleczarska w krajach Zatoki Perskiej [Dairy production in Persian Gulf countries], Agro-Industry 1/2014.

8.

Maryniak L., Produkcja mleczarska w Egipcie [Diary production in Egypt], Agro-Industry 1/2017.

9.

Ringblom U., The Orange Book, Tetra Pak Processing System AB, Lund 2004.

HF

– Hot Fill

MS

– Multi Serve packaging

NFC

– Not From Concentrate

PET

– Polyethylene Terephthalate

PFD

– Product Flow Diagram

P&ID

– Piping & Instrumentation Diagram

R&D

– Research and Development

RD&D – Research, Development and Demonstration RO

– Reverse Osmosis

RS

– Radio Shuttle – a radio-controlled warehousing system using pallet shuttles

RTD

– Ready to Drink – juice/beverage prepared in the batch system, which is ready to drink following UHT processing

SS

– Single Serve packaging

TCO

– Total Costs of Ownership, here: TCO of packaging

TDS

– Total Dissolved Solids

UHT

– Ultra High Temperature – thermal processing in ultra high temperature and for a short time

UV

– Ultra Violet

AGRO industry

4/2017

Na rynku spożywczym dominują cztery trendy: różnorodność smaków, tradycja i produkty regionalne, czysta etykieta i niecodzienne rozwiązania – nowości w smakach czy też prezentacji produktów. Śmiało można zatem stwierdzić, że innowacje są kluczowym elementem uzyskiwania przewagi rynkowej. Zakłady przemysłu spożywczego prześcigają się w wymyślaniu coraz to nowych produktów.

W dodatku „Nowości Handlowe” prezentujemy najlepsze - zdaniem ekspertów - polskie piwa, sery i napoje. Zachęcamy do zapoznania się z nimi a przede wszystkim spróbowania, by przekonać się jak różnorodne produkty możemy znaleźć na półkach sklepowych w Polsce. Życzymy miłej lektury

64

Najlepsze polskie piwa Jak co roku piwa z całego kraju „spotkały się”, aby zmierzyć się w jedynym otwartym profesjonalnym konkursie piw w Polsce – GOOD BEER 2017. W ręce 16 profesjonalnych sędziów trafiło 150 piw.

Z łote trunki został y ocenione

w 15 kategoriach. Rafał Kowalczyk, dyrektor konkursu powiedział: Osobiście pozytywnie zaskoczyła mnie kategoria Portera bałtyckiego, dla

którego stworzyliśmy dwie kategorie: tradycyjną i open. W przyszłości planujemy dalsze uszczegóławianie kategorii, ale dziś za wcześnie, aby o tym więcej mówić.

JASNY LAGER Złoty medal za Braniewo Chmielone na Zimno dla Browaru Namysłów – to piwo dolnej fermentacji, które dzięki starannie dobranej kompozycji chmieli oraz dodatkowemu chmieleniu na zimno w trakcie leżakowania, uzyskało swój niepowtarzalny aromat bez uczucia zwiększonej goryczki. Powstaje w regionie o najczystszym powietrzu w kraju, a jego esencję stanowi woda oligoceńska pochodząca ze źródeł głębinowych położonych na terenie browaru w Braniewie.

Srebrny medal za Złoty Panicz dla Browaru Jedlinka – piwo produkowane jest tylko raz w roku, w ilości 6,6 hl. Cechą charakterystyczną tego pilsa jest fakt, że warzony jest na świeżej szyszce chmielowej – Marynce z uprawy w Paczkowie. Warto również dodać jako ciekawostkę, że pierwsza warka tego piwa powstała na okoliczność poszukiwań złotego pociągu w okolicach Wałbrzycha, które wzbudziły ogromną sensację w regionie – stąd hasło i grafika na etykiecie.

Brązowy medal za Jasne dla browaru Stara Zajezdnia Kraków by DeSilva – to jasny lager dolnej fermentacji o wyjątkowo łagodnym smaku i słomkowej barwie. Jest wytwarzany z połączenia słodów jęczmiennych według tradycyjnych receptur.

Delikatny aromat oraz charakterystyczna goryczka są wyczuwalne dzięki użyciu 3 rodzajów chmielu – Marynka, Lubelski oraz Puławski.

Piwo niefiltrowane i niepasteryzowane.

CIEMNY LAGER Złoty medal za Kozel Černý dla Kompanii Piwowarskiej – Kozel to tradycyjne piwo wywodzące się z wioski Velké Popovice, ulubiona marka piwna naszych południowych sąsiadów. Kozel Černý warzony jest przy użyciu specjalnej mieszanki ciemnych słodów, które nadają mu lekko słodki smak i unikalny rubinowy kolor. W smaku jest delikatny, karmelowy; zdecydowanie dominuje w nim palony słód, który nadaje piwu kwaskowato-gorzkawy posmak i doskonale łączy się z chmielową goryczką. Kozel Černý umiejętnie podkreśla smak potraw grillowanych, owoców, czekolady i ciast.

Srebrny medal za Ciemne Okocimskie dla Carlsberg Polska – Okocim Palone, warzone przez nas ponad dekadę temu, zapadło w pamięć wielu smakoszom piwa.

Zainspirowani tamtym smakiem, postanowiliśmy ponownie uwarzyć ciemnego lagera. Tak jak kiedyś wykorzystaliśmy kompozycję słodu jasnego i mieszanki ciemnych – monachijskiego, karmelowego i przede wszystkim palonego – które dały piwo o wyrazistym, nieco słodkawym smaku i ciemnej barwie.

Srebrny medal za Komtur dla Browaru Gościszewo – piwo o czarnym charakterze, ale szlachetnym smaku. Warzone przy Szlaku Zamków Gotyckich, z historią Zakonu Krzyżackiego w tle. Pełne w smaku z nutą słodyczy i aromatami palonej kawy, czekolady oraz pumpernikla. Świetnie pasuje do mięs w ciężkich sosach, a także deserów. Aby w pełni docenić jego walory, przestrzegaj wskazanej na etykiecie temperatury podawania.

PORTER BAŁTYCKI Złoty medal za Raciborski Porter dla Browaru Zamkowego w Raciborzu – ciemne, mocne, treściwe piwo uwarzone w stylu Porter Bałtycki. Fermentowane w otwartych kadziach i długo leżakowane w chłodnych piwnicach ulokowanych w skarpie zamkowego wzgórza. Zimą dostępne z nową etykietą będącą kontynuacją serii piw Jubileuszowych uwarzonych z okazji obchodów 450-lecia browaru Zamkowego w Raciborzu.

Brązowy medal za Konstancin Porter dla Browaru Czarnków – spory dodatek słodu wiedeńskiego wnosi posmaki słodowe i nadaje mu głębi, gdyż nie pozwala na zupełne odfermentowanie ekstraktu. Kompozycja słodów barwiących i karmelowych wnosi do portera odrobinę posmaków karmelu, czekolady i kakao. Użycie słodu wędzonego pozwala wydobyć głęboko skrywane nuty suszonych owoców, szczególnie śliwki. Ciemny, niemalże czarny kolor uzyskaliśmy mieszając palone ziarna jęczmienia z resztą mieszanki słodowej.

AGRO industry

4/2017

65 JASNE ALE Srebrny medal za Izabella dla Brofaktury – single Hop na bazie rzadkiego polskiego chmielu Izabella. Piwo zaskakuje intensywnym aromatem grejpfruta, agrestu oraz mango. Przy warzeniu zostały użyte słody: pilzneński, żytni i karmelowy.

Brązowy medal za Oktawia dla Brofaktury – piwo charakteryzuje się intensywnym aromatem kwiatowym, zielonego jabłka oraz limonki.

Przy warzeniu zostały wykorzystane chmiele PolishHops. Dzięki temu jest coraz bardziej rozpoznawalne na polskim rynku

CIEMNE ALE Srebrny medal za Podróże Kormorana – Coffee Stout dla Browaru Kormoran – piwo przywodzi na myśl kawę z odrobiną śmietanki, cukru i wyraźną czekoladową nutą na finiszu. W jego zapachu znajdziemy palone zboża, kawę i gorzką czekoladę. Piwo ma ciemny, niemal nieprzejrzysty kolor z rubinowymi refleksami. Drobna, ale trwała piana od razu kojarzy się z beżową pianką włoskiego espresso. Podobnie jest ze smakiem: delikatna, kawowa nuta, wraz z niskim odfermentowaniem przenoszą kubki smakowe do doskonałej kawiarni.

Brązowy medal za Turbo Geezer dla Browaru Kingpin – Geezer z turbodoładowaniem, czyli Double Irish Espresso Stout to wyższy ekstrakt i jeszcze więcej aromatów i smaków espresso single origin Yellow Bourbon, wanilii burbońskiej i laktozy! Do tego aromaty palone i czekoladowe od sprawdzonej kompozycji słodów i torfowy aromat whisky dzięki leżakowaniu z płatkami dębowymi.

AMERICAN PALE ALE

Złoty medal za 1 na 100 dla Browaru Kormoran – to lite rye american pale ale (lekkie żytnie APA). Znaczny udział słodów żytnich oraz chmiel Citra sprawiają, że jest pełne w smaku, czaruje egzotycznym aromatem i doskonale orzeźwia. Jest niefiltrowane, dzięki czemu zachowuje wszystko co najlepsze. Niski ekstrakt pozwala uzyskać w nim jedynie 1% alkoholu, co sprawia, że można delektować się nim znacznie dłużej. Idealne po wysiłku fizycznym, szczególnie w upalne dni.

Srebrny medal za Kłos Wielozbożowy dla Browaru Kormoran – piwo wielozbożowe górnej fermentacji, sowicie chmielone odmianami aromatycznymi. Za ciało piwa odpowiada przede wszystkim słód żytni doskonale uzupełniony przez trzy prastare odmiany pszenic: orkisz, płaskurkę i samopszę. Uwodzący swą cytrusową lekkością chmielowy bukiet to zasługa chmielu Citra. Dopełniając kompozycję zasyp słodowy został wzbogacony o płatki owsiane nadające aksamitność, a profil chmielowy – przyprawowymi i lekko trawiastymi odmianami polskich chmieli.

Brązowy medal Lwówek Jankes dla Browaru Lwówek Śląski z grupy Browary Regionalne Jakubiak – piwo jest niefiltrowane a do jego stworzenia użyto 5 odmian chmieli. Ciemna barwa piwa Jankes pochodzi od słodu melanoidowego i karmelowego.

Lwówek Jankes powstał według niepowtarzalnej receptury, nie została ona oparta na żadnych dotychczas znanych wzorcach, dlatego styl tegoż piwa został określony jako Lwóweckie ALE.

AMERICAN IPA Złoty medal za Ciechan AIPA dla browaru Ciechan z grupy Browary Regionalne Jakubiak – to bardzo dobre, wyraziste i wysoce pijalne piwo w stylu American India Pale Ale. Barwa bursztynowo-złota cieszy oko, jasna piana jest gęsta i bujna, długo utrzymuje się w szkle.

Bardzo intensywny zapach owoców cytrusowych i delikatne nuty żywiczne są przyjemnym wstępem do degustacji.

W smaku dominują owoce tropikalne które są wzbogacone o nuty słodowe.

AIPA to piwo o wyraźnej i przyjemnej goryczce idealnie dopełniającej smak.

4/2017

AGRO industry

Srebrny medal za Konstancin IPA dla Browaru Czarnków – obficie chmielone piwo z intensywną, ale jednocześnie łagodną goryczką, długo utrzymującą się na języku. Poza wyraźnym, chmielowym aromatem w smaku pojawiają się nuty owocowe – to za sprawą amerykańskich odmian chmielu oraz dzięki zastosowaniu odrobiny słodu pszenicznego.

Brązowy medal za Szeryf z Browaru Gościszewo – dobrze zbalansowane IPA, które cieszy oko delikatnie rubinowym kolorem. W aromacie jak przystało na India Pale Ale czuć cytrusy i owoce egzotyczne. Każdy szeryf musi mieć broń – piwo ma w sobie chmiel Magnum, którym walczy z nijakością i nudą. Goryczka jest wyrazista i zdecydowana.

66

WILD & SOUR

SPECIALITY IPA Złoty medal za HeadBanger dla Browaru Kingpin – mocna i wyrazista Imperialna IPA o solidnej słodowej podbudowie i konkretnym uderzeniu aromatów i goryczki pochodzącym z kompozycji siedmiu amerykańskich chmieli. Piwo powstałe w kooperacji z zaprzyjaźnionym crossoverowym zespołem Tester Gier.

Brązowy medal za Miłosław Warzy Śmiało – Black Ipa z Yuzu dla Browaru Fortuna - piwo ze „śmiałej” serii Browaru Fortuna, mającej na celu przedstawianie nowofalowych styli piwa szerszemu gronu konsumentów.

Charakterne Black IPA będące połączeniem przyjemniej kawowej paloności od ciemnych słodów oraz charakterystycznej dla rodziny IPA podwyższonej goryczki. Chmielone, także na zimno, amerykańskimi i niemieckimi odmianami chmielu. Podobnie jak inne piwa z serii, wzbogacone zostało zaskakującym dodatkiem (w tym przypadku skórką azjatyckiego cytrusa Yuzu).

PIWA PSZENICZNE Złoty medal za Okocim Pszeniczne dla Carlsberg Polska – w Okocimiu warzone jest według klasycznej receptury, metodą górnej fermentacji.

Klasyczna Pszenica to niefiltrowane, naturalnie mętne piwo o bukiecie moreli, goździków i dojrzałych bananów. Idealny wybór, gdy szuka się orzeźwienia.

Kompozycja słodu pszenicznego i jęczmiennego uwiedzie niezwykle łagodnym smakiem.

Brązowy medal za Żywiec Amerykańskie Pszeniczne dla Grupy Żywiec – niezwykle orzeźwiające piwo łączy pszeniczną lekkość oraz chmielowy aromat, który zawdzięcza amerykańskim odmianom chmielu. Ich wyraziste nuty nadają nowemu piwu rześkości, a delikatny pszeniczny smak sprawia, że jest ono łagodne i łatwo pijalne.

To idealna propozycja dla wszystkich, którzy rozpoczynają swoją przygodę z piwami gatunkowymi. Styl zwany American Wheat jest niezwykle popularny za oceanem.

Złoty medal za Owocowe Love Czarne dla Browaru na Jurze – piwo fermentowane ze świeżymi owocami czarnej porzeczki, aronii i czarnego bzu.

Delikatne zakwaszenie bakteriami kwasu mlekowego potęguje jego orzeźwiający charakter. Specjalnie dobrane chmiele wnoszą do piwa subtelną goryczkę oraz przyjemny aromat melona miodowego, który idealnie podkreśla owocowy profil tego piwa.

PIWA WĘDZONE Złoty medal za Aficionado dla Browaru Kingpin – to ale z delikatnym torfowym aromatem wędzonego słodu oraz owocowych i czekoladowych nut etiopskiej dzikiej, leśnej kawy single origin Kefa. Dla dopełnienia całości, piwo było leżakowane z czarną wędzoną herbatą Lapsang Souchong.

Srebrny medal za Podróże Kormorana – Rauchbock dla Browaru Kormoran – specjalność i piwny rarytas kojarzony jednoznacznie z okolicami Bambergu. To mocne piwo dolnej fermentacji o miedzianej lub bursztynowej barwie i trwałej białej lub kremowej pianie. Smak piwa to pełnia smaków zbożowych, chlebowych z posmakiem nut karmelowych. Sowity dodatek wędzonego słodu nadaje mu nieco ziemisty, dymny posmak z drzewną nutą.

BELGIJSKIE I FRANCUSKIE ALE Złoty medal za Płocha Gocha dla Browaru Miejskiego Gloger – jasne piwo górnej fermentacji warzone w stylu Belgian Blond Ale. W zapachu dominują nuty owocowo – przyprawowe z lekkim aromatem chmielowym. Wyróżnia się słodowo – owocowym profilem smakowym.

Srebrny medal za ŻUPNE Magnum Sal dla Karczmy pod Wielką Solą – piwo górnej fermentacji w stylu Belgian Dubbel. Warzone ze słodu pilzneńskiego, Special B, pszenicznego, z dodatkiem palonego cukru. Ciemno-bursztynowa barwa, słodowo-karmelowy smak, delikatna chmielowa goryczka.

Brązowy medal za Fake Lancelot dla Browaru Kingpin – piwo o charakterystycznym owocowo-przyprawowym charakterze z lekkim aromatem chmielowym. Umiarkowana goryczka, średnia treściwość i wytrawny finisz sprawiają, że piwo jest orzeźwiające i bardzo przyjemne.

PIWA AROMATYZOWANE Złoty medal za Miodne dla Browaru Kormoran – bogaty kawowo-czekoladowy smak piwa z delikatnym chmielowym finiszem uzupełniliśmy o aksamitność, delikatność i nienachalną słodycz wielokwiatowego miodu.

Z dumą też wspominamy, że wykorzystujemy jedynie najlepszy, lokalny miód, pochodzący bezpośrednio od pszczelarzy, z Warmii i Mazur. Miodne to piwo o brązowo-rubinowym kolorze, w którym harmonijnie uzupełniają się aromaty łagodnego miodu i stonowana tostowa paloność ciemnego piwa.

Srebrny medal za Śliwka w Piwie dla Browaru Kormoran – złożoność smaku i aromatu piwa to kompozycja soku, który został wyciśnięty z śliwek odmian: Węgierka Łowicka, Węgierka i Mirabelka. Okazuje się, że w każdej butelce znajduje się sok z 9 śliwek. Tajemnicą tego piwa jest nie tylko naturalny sok z specjalnie dobranych odmian śliwek, ale także odpowiednio długi czas leżakowania piwa z owocami. Dzięki temu piwo ma zaskakująco bogaty i niepowtarzalny aromat i smak.

67 Debiuty napojowe 2017 roku wybrane Pierwsza edycja konkursu Good Drink zakończona. Konkurs, w którym wyłaniane są najciekawsze nowości dedykowany jest zakładom spożywczym z całej Polski, które dynamicznie przyczyniają się do rozwoju trendów na rynku napojowym.

W ręce kapituły konkursowej przekazanych zostało 40 produktów wprowadzonych na polski rynek w 2017 roku.

3

NAPÓJ ENERGETYZUJĄCY

2

C

elem konkursu Good Drink - debiuty 2017 była promocja dobrych napojów oferowanych na polskim rynku oraz prezentacja najciekawszych rozwiązań w zakresie opakowania i sensoryki produktu. Arbitrzy skupili się również na innowacjach, zarówno w samym produkcie jak i jego opakowaniu. Członkowie Kapituły Konkursowej zgodnie przyznali, iż w konkursie wystartowały w głównej mierze produkty „premium” – składające się z rzadkich składników, podążające za trendem „health & wellness oraz „on the go”. W czasach, kiedy moda dynamicznie ulega zmianom, to właśnie debiuty rynkowe są najlepsze z najlepszych.

7) 7

Złoty medal za TS Energy Drink Blackcurrant flavour dla Tesco Polska - “Spark Blackcurrant Energy Drink” to jeden z trzech nowych produktów w gamie napojów energetycznych marki własnej Tesco. Jego charakterystyczny, wyraźny smak czarnej porzeczki zwrócił uwagę jurorów w konkursie „Good Drink”. Cechą charakterystyczną nowej linii napojów jest też zawartość jedynie 5 g (około 1 łyżeczki) cukru w 100 ml produktu.

8) Srebrny medal za TS Energy Drink Mojito flavour dla Tesco 8 Polska - zdobywca srebrnego medalu “Good Drink”. „Spark Mojito Energy Drink” wyróżnia się słodko-kwaśnym miętowym smakiem.

Kolejny produkt, który powstał w oparciu o koncepcję „low sugar” i zawiera do 5 g dodanego cukru w 100 ml.

9) Brązowy medal za TS Energy Drink Tropical fl avour dla 9 Tesco Polska - kolejny produkt z nowej linii energy drinków marki własnej Tesco doceniony w konkursie “Good Drink”. „Spark Tropical Energy Drink” to propozycja wyróżniająca się na tle konkurencji dominującym aromatem owoców tropikalnych i kokosa. Dzięki unikalnej recepturze możliwe było ograniczenie dodatku cukru w produkcie nie tracąc przy tym na jego walorach smakowych.

1

4

SOK 5 13) Złoty medal za Grand Chia Jabłko Pomarańcza Mango 1 Marakuja oraz Srebrny medal za Grand Chia Jabłko Ananas 2 Guawa Cytryna dla Sokpolu - firma proponuje smaczną i zdrową nowość pod marką Grand w postaci płynnej przekąski. Grand Chia to soki wieloowocowe z nasionami Chia, które posiadają 7 właściwości zdrowotnych: omega 3, magnez, wapń, żelazo, błonnik, antyoksydanty, 100% naturalne. Wygodne opakowanie szklane o pojemności 200 ml jest idealne do wypicia „na raz”.

15) Brązowy medal za TS Vegetable Juice FC dla Tesco Polska 3 - sok owocowo-wielowarzywny marki Tesco. Połączenie przecieru pomidorowego z sokami i przecierami warzywnymi oraz owocowymi.

Idealnie gładka konsystencja, wyważony, delikatnie słodki smak dzięki zawartości marchwi i jabłek oraz przyprawom.

6

CYDR 10) Złoty medal za Cydr Bursztynowy dla Vin-Kon - historia szlaku 10 i legendy o bursztynach były inspiracją dla twórców Cydru Bursz-

8

7

9

NAPÓJ NIEGAZOWANY 4) Złoty medal za Wosanka Caliz dla Wosana - napoje z dodatkiem 4 witamin i naturalnego słodzika pochodzenia roślinnego, wyprodukowane bez użycia konserwantów. W bajecznie kolorowych opakowaniach o ergonomicznym kształcie, dostosowanym do dziecięcych rączek.

Dostępne w czterech popularnych smakach: soczystych jabłek, dojrzałych pomarańczy, słodkich bananów oraz w wersji wieloowocowej.

5) 5 Srebrny medal za TS Apple & Berries Drink with Hibiscus flavour dla Tesco Polska - wieloowocowy napój w wygodnej, plastikowej butelce o pojemności 1,5l. Połączenie soków z jabłek, aronii, truskawki, czarnej porzeczki, jeżyny i czarnego bzu z aromatem hibiskusa.

Charakteryzuje się orzeźwiającym i intensywnie owocowym smakiem dzięki zawartości minimum 12% owoców. Dodatkowo w produkcie ograniczono dodatek cukru do 5g na 100 ml.

6) Brązowy medal za TS Apple & Elderflower Drink dla Tesco Polska 6 - nowy napój z gamy produktów marki własnej Tesco, wyprodukowany w 100% z owoców. Niespotykane połączenie soku jabłkowego z ekstraktem z kwiatu czarnego bzu. Dostępny w wygodnym opakowaniu kartonowym o pojemności 1 L.

4/2017

AGRO industry

10

11

12

tynowego. Jest to tradycyjny cydr jabłkowy zrobiony z soczystych owoców najlepszych polskich odmian. Umiejętnie połączone w napój o pięknej, bursztynowej barwie i bogatym aromacie ofiarują nam to, co najlepsze w cydrze. Aromatyczny, musujący, doskonale orzeźwia.

11) Srebrny medal za Cydr Jabłkowy dla Wini Krzysztof 11 Winnicki - prawdziwy, rzemieślniczy cydr ze 100% moszczu jabłkowego, którego naturalny skład bazuje na owocach z własnych sadów usytuowanych nad Narwią (Mazowsze). Cydr Jabłkowy to orzeźwiający, lekko musujący smak polskiego jabłka 12) Brązowy medal za TS Cider Apple dla Tesco Polska - cydr 12 marki własnej Tesco. Wyprodukowany ze świeżo tłoczonego moszczu jabłkowego, charakteryzuje się orzeźwiającym smakiem.

Bez dodatku barwników i aromatów. Dostępny w wygodnej, szklanej butelce o pojemności 330 ml.

NEKTAR 2) Srebrny medal za TS Blackcurrant Nectar dla Tesco Polska - nektar 13

13

14

z czarnej porzeczki wzbogacony w witaminę C o intensywnym, owocowym smaku. Dzięki ograniczeniu dodatku cukru oraz udoskonaleniu receptury uzyskano produkt o obniżonej o 30% wartości energetycznej bez strat dla walorów sensorycznych. Dodatkowym atutem jest zawartość witaminy C na poziomie 24 mg/100 ml.

3) Brązowy medal za TS Pineapple Nectar 50% dla Tesco Polska 14 - nektar ananasowy marki własnej Tesco o zawartości minimum 50% owoców. Dodatkowym atutem jest obniżona o 30% wartość energetyczna w stosunku do podobnych produktów dostępnych na rynku, dzięki ograniczeniu dodatku cukru do 5 g (około 1 łyżeczki) na 100 ml napoju.

68

Prawdopodobnie najlepsze polskie sery C złonkowie Jury z zadowoleniem obserwują jak do konkursu

Good Cheese zgłaszane są produkty najlepsze z najlepszych.

Do walki o medale stanęło prawie 80 serów z całej Polski. Ocenie podlegały

głównie walory smakowe, konsystencja a także wrażenia ogólne. Wszystkie produkty były wyjęte z opakowań i zakodowane – jurorzy nie wiedzieli jaki ser oceniają. Serom przyglądali się profesjonaliści – kucharze i szefowie kuchni rekomendowani przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szefów Kuchni i Cukierni.

3

1 2

Twaróg świeży

11)

Złoty medal za Ojcowski Twaróg Tłusty dla OSM Skała - ser twarogowy o tradycyjnej strukturze. Dzięki próżniowemu pakowaniu zachowuje wilgotność, świeżość oraz dłuższą trwałość. Produkt wytwarzany jest ręcznie, manufaktura pozwala idealnie skomponować jego właściwości smakowe i wizualne. medal za Twaróg Półtłusty dla OSM Grodzisk Mazowiecki 22) Srebrny - bogaty w łatwo przyswajalny wapń, tradycyjny polski ser. Ten klasyczny twaróg jest doskonałym źródłem witamin z grupy B, a także A, D, E czy PP. Charakteryzuje się lekko kwaśnym smakiem i jasną, delikatnie kremową barwą. medal za Twaróg Półtłusty z Krośniewic dla OSM33) Brązowy -Proszkownia Mleka w Krośniewicach – twaróg wyprodukowany z mleka pasteryzowanego o lekko kremowej białej barwie. Charakteryzuje się jednolitą i smarowną konsystencją. Urzeka czystym, łagodnym a jednocześnie lekko kwaśnym zapachem.

Ser twardy na deskę

44)

4

Złoty medal za ser Bursztyn dla SM Spomlek - jest aromatyczny, a po jego przełamaniu poczujemy bukiet dojrzałych owoców z lekko pikantnymi nutami korzennymi. Bursztyn doskonale komponuje się z takimi dodatkami jak suszona śliwka, orzechy czy żurawina. Wyśmienicie smakuje ze zdecydowanymi winami wytrawnymi. medal za Ser Księżan Old Klinek dla Mlekovita – wyjątkowy 55) Srebrny lekko pikantny smak i aromat zawdzięczają czteromiesięcznemu okresowi dojrzewania w starannie dobranych warunkach. Jest skoncentrowanym źródłem składników odżywczych: łatwo przyswajalnego białka, wapnia i fosforu. Idealny na deskę serów, wykwintne koreczki czy jako samodzielna przekąska. medal za Staropolski ser z dziurami dla Grupa 66) Brązowy Lacpol-Proszkownia Mleka Sp. z o.o. - ser podpuszczkowy typu szwajcarskiego, wytwarzany tradycyjną metodą i powstający z mleka pochodzącego wyłącznie od polskich producentów. Wprowadzony do codziennej diety, jest bogatym źródłem białka, wapnia oraz witamin z grupy B i D. Idealny do kanapek, przekąsek czy sałatek.

6

5

Ser miękki na deskę

77) 7

9

8

Złoty medal za ser Ser pleśniowy Rokblu dla Lazur – SZGPR - o jego wyjątkowo pełnym, wyrazistym smaku, bogatym grzybowym aromacie oraz aksamitnej, maślanej konsystencji decyduje wydłużony okres dojrzewania.

Kremowy miąższ Rokblu intensywnie przerasta szlachetna pleśń, tworząc w jego wnętrzu wyraźne, nieregularne wzory.

88) Srebrny medal za Ser Oko na Żubra dla OSM Hajnówka - charakteryzuje się łagodnym, aromatycznym, orzechowym smakiem i zapachem.

Polecamy na deskę serów jako koreczki i na przekąskę. Doskonałe źródło łatwo przyswajalnego białka. Sprawdzi się spożywany zarówno sam, jak i w towarzystwie orzechów, winogron i suszonych owoców.

9) Brązowy medal za Kamiennogórski Ser Pleśniowy dla SM Kamos 9 - w smaku i zapachu charakteryzuje się grzybową nutą. Ten pleśniowy ser dojrzewający powstaje według niezmiennej tradycyjnej receptury od 1956 roku. Może być komponentem wielu różnych potraw, m.in. sałatek, farszów, sosów, potraw mięsnych czy zapiekanek. Dobrze komponuje się z czerwonym winem.

AGRO industry

4/2017

69 Ser na kanapkę

11 12

10

10) 10

Złoty medal za Ser pleśniowy Lazur złocisty – plastry dla Lazur – SZGPR – jego wyrafinowany, łagodny smak oraz piękny złocisty kolor zaspokoją nawet najbardziej wymagających koneserów serów pleśniowych. Jedwabistą konsystencję i lekką, nienarzucającą się kompozycję smakową dopełnia zdecydowana orzechowa nuta.

11) Srebrny medal za Ser Mazdamer w plastrach dla Mlekovita - charakteryzuje się wyjątkowymi, 11 wyrazistymi walorami smakowo-zapachowymi. Jest skoncentrowanym źródłem łatwo przyswajalnego białka, wapnia, soli mineralnych, witamin i mikroelementów. Oferowany w plastrach w praktycznym opakowaniu z funkcją „otwórz – zamknij” pozwalającym dłużej cieszyć się oryginalnym smakiem i świeżością sera.

12) Brązowy medal za Ser pleśniowy Lazur Błękitny - plastry dla Lazur – SZGPR - klasyka 12 w wygodnej formie plastrów. Charakterystyczny dla Błękitnego bukiet smaków i aromatów z lekką słonością w tle i wyrazistą grzybową nutą pozwala stworzyć wyszukane kompozycje nawet z prostych dań, takich jak kanapki i burgery.

Serek do smarowania 13

14

13) 13

Srebrny medal za Favita Serek kanapkowy typu greckiego z czosnkiem niedźwiedzim dla Mlekovita - delikatny ser kanapkowy typu greckiego przygotowany na bazie sera solankowego podkreślony intensywnym dodatkiem czosnku niedźwiedziego. Dzięki kremowej konsystencji jest idealna zarówno do smarowania pieczywa, jak i przygotowywania dipów, przekąsek, past kanapkowych i wytrawnych kremów.

14) Brązowy medal za Serek kremowo-śmietankowy jogurtowy dla Ostrowia - Milkiland EU 14 otrzymywany jest z mleka, ukwaszonego zakwasem czystych kultur mleczarskich z dodatkiem bakterii jogurtowych, które nadają produktowi wspaniały smak, a jednocześnie, obniżają kaloryczność serka.

Zawiera cenne, łatwostrawne białka serwatkowe, witaminy A, D, E, K oraz składniki mineralne. Idealny do smarowania pieczywa, pieczenia ciast i przygotowywania innych potraw.

15

Serek typu wiejski 16

Złoty medal za Gzik wrzesiński dla SM Września - wyśmienity produkt wytworzony z sera twarogowego półtłustego z dodatkiem śmietanki. Przyprawiony solą i pieprzem do smaku. W połączeniu z młodymi ziemniakami tworzy lekki regionalny przysmak z wielkopolski znany w całym kraju jako pyry z gzikiem.

16) Brązowy medal za Serek wiejski lekki dla OSM Łowicz - ziarnisty twarożek zanurzony w delikatnej, 16 pasteryzowanej śmietance. Jest gotowy do spożycia bezpośrednio po otwarciu kubeczka, ale można podawać go także z różnymi dodatkami. Na słodko – z owocami lub dżemem – dla konsekwentnych z wersją dżemu o obniżonej zawartości cukru lub też na słono z cebulką, koperkiem, rzodkiewką, czy też innymi ulubionymi dodatkami.

15) 15

Ser do pizzy 18

17

17) 17

Złoty medal za Ser pleśniowy rokblu dla Lazur - SZGPR - o jego wyjątkowo pełnym, wyrazistym smaku, bogatym grzybowym aromacie oraz aksamitnej, maślanej konsystencji decyduje wydłużony okres dojrzewania. Dzięki swoim walorom, Rokblu sprawdza się w wymagającej, profesjonalnej kuchni.

18) Srebrny medal za Ser pleśniowy lazur błękitny – główka dla Lazur – SZGPR –charakteryzuje 18 się głęboko przerośniętą pleśnią, kruchym i kremowym miąższem o lekko słonawym smaku. Pozostawia tradycyjną, charakterystyczną dla tego typu serów aromatyczną, ostrą i zdecydowaną nutę o delikatnym, długo utrzymującym się posmaku grzybowym.

Ser do sałatki 20

19

21

4/2017

AGRO industry

19) 19

Złoty medal za Fellada z czosnkiem i oliwkami dla OSM Łowicz - niedojrzewający ser solankowy typu śródziemnomorskiego, o jednorodnej konsystencji i delikatnie słonym, wspaniałym smaku. Pokrojony w drobne kosteczki może być dodawany razem z zalewą stanowiącą doskonały sos do rozmaitych sałatek.

Smakuje także w potrawach na ciepło – jako składnik dań z makaronów ze szpinakiem lub jarmużem.

20) Srebrny medal za Jurajski Serek Kanapkowo-Sałatkowy dla OSM Skała - ser twarogowy 20 z dodatkiem kompozycji specjalnie dobranych ziół. Świetnie smakuje w plasterkach na kanapce oraz jako dodatek do sałatki. Jest też oryginalną propozycją na tzw. deskę serów. Ma przyjemny i łagodny smak z wyraźną nutą ziołowo-paprykową. Stosowany jako dodatek nie tłumi innych smaków.

21) Brązowy medal za Ser pleśniowy lazur złocisty – główka dla Lazur – SZGPR - połączenie 21 tradycyjnego smaku szlachetnej pleśni ze słodkawą, lekko mleczną nutą o orzechowym posmaku.

Głęboko przerośnięty miąższ o złotawym kolorze stanowi wykwintne uzupełnienie sałat, wydobywa walory smakowe warzyw, owoców morza i ryb. Kremom i zupom nadaje subtelną spoistość, dzięki czemu nie wymagają dodania śmietany.

70 Serek na deser 22

22) Złoty medal za Homogenizowany serek o smaku waniliowym dla OSM 22 Wart-Milk - serek o aksamitnej konsystencji. Wyrafinowany smak wanilii daje

23

26

szerokie możliwości zastosowania. Polecany szczególnie jako samodzielny posiłek, odżywczy deser. Idealny duet tworzy z naleśnikami, które otula swoją wyjątkową, gęstą konsystencją.

23) Srebrny medal za Seruś Waniliowy z pomarańczami i kawałkami 23 czekolady dla OSM Krasnystaw - produkowany nowoczesną metodą ultrafiltracji, który umożliwia wykorzystanie wszystkich białek mleka co podnosi ich wartość odżywczą o cenne albuminy i globuliny, które są łatwo przyswajane przez organizm człowieka. Zawiera aż 95% białek występujących w mleku dzięki czemu jest rekomendowany kobietom w ciąży, dzieciom i osobom pracującym fizycznie. Charakteryzuje się świeżym owocowo-waniliowym smakiem.

Ser do wypieków

24

24) Złoty medal za Mascarpone dla OSM Piątnica - ser wyrabiany tradycyjną 24

metodą ze śmietanki charakteryzuje się gładką, aksamitną konsystencją i naturalnym, śmietankowym smakiem. Najczęściej używany do przygotowania deserów oraz ciast - szczególnie, jako główny składnik włoskiego Tiramisu.

W daniach na gorąco wzbogaci smak wielu sosów do makaronu, dań mięsnych, warzywnych czy pizzy.

25) Srebrny medal za Twaróg półtłusty mielony dla OSM Łobżenica - powstaje 25 z mleka pasteryzowanego, metodą kwasową, tradycyjnie na zakwasie. Nie zawiera konserwantów, jest to naturalny produkt, wyśmienity do wypieków.

26) Brązowy medal za Twaróg sernikowy MU! dla OSM Wart-Milk - jego smak 26 i zapach są czyste, łagodne, lekko kwaśne, a konsystencja jednolita i bez grudek.

Dzięki temu sernik po upieczeniu jest niezwykle puszysty i delikatny w smaku.

Twaróg również idealnie nadaje się jako nadzienie do naleśników.

25

28

27

Ser wędzony 27) Złoty medal za Twaróg wędzony dla OSM Łowicz - w smaku przypomina 27 oscypek, jednak w konsystencji jest luźniejszy i delikatniejszy, choć na tyle stabilny, że z łatwością daje się kroić, dzięki czemu wspaniale wygląda na desce serów. Świetnie smakuje nie tylko jako przekąska, ale również jako dodatek do pierogów, sałatek, szpinakowej tarty, czy past rybnych z makrelą bądź z tuńczykiem.

28) Srebrny medal za Mozzarella wędzona dla OSM Skierniewice - ser niedojrze28 wający parzony, wędzony dymem z drewna bukowego. W smaku jest delikatny, lekko słony z wyczuwalnym posmakiem wędzenia. Świetnie nadaje się na deskę serów z dodatkiem suszonych owoców i orzechów, sprawdza się też w zapiekankach.

29) Brązowy medal za Twaróg wędzony z papryką dla ŚSM Jana - swą 29 wyjątkowość zawdzięcza połączeniu świeżego twarogu, soli, ziół i zastosowaniu tradycyjnego sposoby wędzenia naturalnie dymem. Twaróg wędzony z przyprawami ma szerokie zastosowanie kulinarne jako dodatek do sałatek i kanapek.

Może służyć również jako oryginalna przekąska o ostrym i pikantnym smaku, na przykład do piwa.

29

Ser topiony 32 30 31

30) Złoty medal za Deliser Ser twarogowy topiony klasyczny dla Mlekovita 30

- delikatny, topiony serek twarogowy idealny na każdą okazję: pyszne śniadanie, szybką przekąskę, smaczny podwieczorek czy kolację. Polecany jest przede wszystkim do smarowania pieczywa, świetnie komponuje się ze świeżymi warzywami.

31) Srebrny medal za Ser topiony lazuretta złocista dla Lazur – SZGPR 31 połączenie słodkawego, mlecznego smaku sera Lazur Złocisty o charakterystycznej nucie orzechów i szlachetnej pleśni z harmonizującym dodatkiem słodkiej czerwonej papryki. Rewelacyjnie smakuje z ciemnym pieczywem czy grillowanymi potrawami, może też być podstawą sosów i dipów, które uzupełnią smak mięs i ryb.

32) Brązowy medal za Ser Smażony Domowy dla Frąckowiak ZPSiH – ser 32 smażony z naturalnych surowców – chudego twarogu i wiejskiego masła z dodatkiem soli. Pozwala na sentymentalny powrót do niezapomnianych smaków dzieciństwa. Charakteryzuje się ciągnącą konsystencją. Polecane jest podawanie go po uprzednim kilkugodzinnym wyciągnięciu z lodówki.

AGRO industry

4/2017

NASZA JAKOŚĆ NASZA JAKOŚĆ TWÓJ KOMFORT

TWÓJ KOMFORT

SCHWARTE MILFOR Sp. z o.o.

Al. Obrońców Tobruku 3A 10-092 Olsztyn tel.: +48 89 522 18 02 fax: +48 89 527 68 87 e-mail: biuro@schwarte-group.com www.arba-processing.com

SCHWARTE MILFOR Sp. z o.o.

Al. Obrońców Tobruku 3A 10-092 Olsztyn tel.: +48 89 522 18 02 fax: +48 89 527 68 87 e-mail: biuro@schwarte-group.com www.arba-processing.com