AGROindustry 2013/3 by PROGRAFIKA

ISSN: 2083-0009

technika i technologia w przemyśle spożywczym

cena 54 PLN w tym 8% VAT

3/2013 (11) LATO

Born to find out

Pomiary Gęstości i Stężenia | Reometria Pomiary Lepkości | Termometria | Refraktometria

1 stycznia 2013 r. powstał Anton Paar Poland Sp. z o.o., bezpośredni oddział firmy Anton Paar GmbH.

Analiza Powierzchni | Polarymetria | Badania Paliw i Olejów | Analiza Nanostruktury Przygotowanie Próbek i Synteza Mikrofalowa

Anton Paar® Poland Sp. z o.o. Tel.: +48 22 395 53 90 info.pl@anton-paar.com www.anton-paar.com

spis treści 6

Byle przetrwać… O polskiej branży przetwórstwa owocowo-warzywnego rozmawiamy z Andrzejem Gajowniczkiem, prezesem i twórcą firmy Real SA.

Innowacyjna oferta ZENTIS Artykuł sponsorowany

Święto polskich soków Aleksandra Wojnarowska

Aleksandra Wojnarowska redakcja@bitubi.pl

12 WARKA 2013 Relacja 14 Spotkanie, jakiego nie było od lat Warsztaty Piwowarskie w Raciborzu Aleksandra Wojnarowska 16 Piwo jest trendy! Rafał Kowalczyk 18 Optymalna eksploatacja – układ odtleniania DGS Martin Jörg, Robert Koukol, Janusz Rozumecki 22 Festiwal Birofilia – wielki sukces Grupy Żywiec 24 Otwarte kadzie – czy na pewno dobre? Wojciech Mrugalski 25 Festiwal dobrego piwa 26 Staropolskie miody pitne 26 Oszczędzaj, chwal się i zarabiaj – czyli strategia zrównoważonego rozwoju 29 Ogólna charakterystyka sektora mleczarskiego w UE Adam Bugała

Polsce nikt dokładnie nie wie jakie powierzchnie są pod uprawami poszczególnych owoców i warzyw, po prostu nie ma dostatecznych danych - mówi Andrzej Gajowniczek, prezes firmy Real SA w rozmowie z naszą redakcją. Opowiada także o kłopotach polskich przetwórców i dynamicznych zmianach na polskim rynku. Serdecznie zapraszam do lektury tekstu „Byle przetrwać…” i do ewentualnej polemiki. Kolejny polemiczny artykuł w aktualnym wydaniu dotyczy zastosowania technologii otwartych kadzi w produkcji piwa. Bardzo mnie cieszy fakt, iż przedstawiciel piwnego lidera – pan Wojciech Mrugalski z Kompanii Piwowarskiej przygotował dla nas ten tekst. Liczę na odzew ze strony piwowarów z całej Polski oraz na kontynuację tematu w trakcie III Forum Technologii Browarniczych w Rzeszowie. W numerze publikujemy także dodatek specjalny „mleczarstwo”, który już na stałe zawitał na nasze łamy a jako wstęp do niego raport autorstwa Adama Bugały dotyczący rynku mleka na świecie. Zapraszam serdecznie do lektury.

mleczarstwo 1

Mrągowo 2013 – relacja

Mleczne produkty wysoko przetworzone – czy to jest przyszłość polskiego mleczarstwa? Stefan Ziajka

Oleje i tłuszcze roślinne jako składniki żywności funkcjonalnej Artykuł sponsorowany

Branża oceniła swoje sery XXIV Krajowa Ocena Serów i Twarogów

12 Euroforum Polskiego Mleczarstwa Aleksandra Wojnarowska 14 Gnieźnieńskie targi Trepko Olga Mira 16 O energii z mleka w Uniejowie Martyna Zakręta 18 Bactoforce Poland zaprasza do współpracy Artykuł sponsorowany 20 Górnicy lubią Bielucha Aleksandra Wojnarowska

REDAKCJA ul. Skłodowskiej-Curie 42, 47-400 Racibórz tel. 32 726 79 47, fax 32 720 65 85 redakcja@bitubi.pl

SEKRETARZ REDAKCJI Janusz Zakręta tel. 692 12 33 69

RADA PROGRAMOWA Bogdan Dróżdż (SGGW) Lech Maryniak Adam Pawełas (Carlsberg Polska) Ireneusz Plichta (ProEko) Janusz Wojdalski (SGGW) Zygmunt Zander (UWM)

DRUK Drukarnia Wydawnictwa NOWINY ul. Olimpijska 20, 41-100 Siemianowice Śl.

REDAKTOR NACZELNA Aleksandra Wojnarowska tel. 535 094 517 SPRZEDAŻ REKLAM tel. 535 010 684

PRACOWNIA GRAFICZNA PROGRAFIKA.com.pl

WYDAWCA Agencja Promocji Biznesu s.c. ul. Skłodowskiej-Curie 42, 47-400 Racibórz tel. 32 726 79 47, fax 32 720 65 85 www.apbiznes.pl www.agro.apbiznes.pl

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń oraz za treść i poprawność artykułów przygotowanych przez niezależnych autorów. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych. Kwartalnik. Nakład: do 2 000 egzemplarzy

23 Twaróg na dwa sposoby Aleksandra Wojnarowska 24 Made in Bielsk Podlaski Martyna Zakręta 26 Auta w kolorze Serenady Olga Mira e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Zaprzyjaźnione wydawnictwa:

Przed nami jedyny w Polsce Profesjonalny Konkurs Piw

GOLDEN BEER POLAND 2013

onkurs GOLDEN BEER 2 013 j e s t s k i e r ow a ny d o wszystkich podmiotów, które profesjonalnie produkują lub dystrybuują piwo w Polsce. Misją Konkursu jest promocja piwa oraz ogólnie pojętej kul-

tury piwa. Celem Konkursu jest wskazanie najbardziej wartościowych i stylowych piw jakie są dostępne na rynku polskim. Konkurs odbędzie się dnia 9.10.2013 roku o godz. 9.00 w Hotelu Rzeszów w Rzeszo-

wie, podczas III Forum Technologii Browarniczych. Ogłoszenie wyników: 10.10.2013 w Rzeszowie, podczas uroczystej Gali. Szczegóły dostępne będą na stronie: www.agro.apbiznes.pl

Owoce Nowa generacja samodzielnych analizatorów CboxQC i CarboQC do pomiaru zawartości CO2 i O2 w napojach

czyli samo zdrowie

wyróżnienie

Anton Paar Poland

Na tegorocznych targach EuroLab 2013 Firma Anton Paar została wyróżniona w konkursie na najlepszą ofertę w kategorii “Laboratoryjna aparatura pomiarowa” za urządzenie CBOXQC do pomiaru zawartości CO2 i O2 w napojach. Chcąc poszerzyć możliwości znanych już wcześniej aparatów do pomiaru CO2 i O2 w napojach alkoholowych, oraz bezalkoholowych many przyjemność zaprezentować dwa najnowsze modele analizatorów: CarboQC do precyzyjnego pomiaru CO 2 w napojach, CboxQC umożliwiającego jednoczesne oznaczanie zawartości CO2 oraz O2. Analizatory znajdują zastosowanie zarówno w pomiarach laboratoryjnych , oraz jako niezależne jednostki bezpośrednio na liniach produkcyjnych, gdzie próbki mogą być pobierane, bez utraty CO2 i O2, bezpośrednio z linii lub w laboratorium z opakowań, takich jak: butelka, puszka, PET, KEG. Urządzenia pracują w oparciu o metodę podwójnego rozprężania gazów zawartych w próbce (Multiple Volume Expansion) opatentowaną przez firmę Anton Paar. Rozwiązanie to umożliwia osiągnięcie bardzo wysokiej powtarzalności wyników w pomiarach CO2 na poziomie do 0,005 vol. Natomiast dzięki zastosowaniu czujnika optycznego nowej generacji powtarzalność pomiarów tlenu sięga ± 2 ppb”.

Według profesora Jana Oszmiańskiego z Wydziału Nauk o Żywności Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu: 19% nowotworów układu trawiennego, 31% przypadkom choroby niedokrwiennej serca oraz 11% zawałów serca moglibyśmy zapobiec, zwiększając spożycie owoców i warzyw oraz otrzymanych z nich soków.

Krajowa Unia Producentów Soków przypomina o sokach jako źródle bezcennych przeciwutleniaczy, bo „przecież sok z owoców cytrusowych to doskonałe źródło witaminy C, podczas gdy soki z winogron i pomidorów są bogatym źródłem polifenoli i likopenu. Nie zapominajmy, że polifenole soku winogronowego zapobiegają chorobom serca, a sok z grejpfrutów zawiera przeciwutleniacze ograniczające hipercholesterolemię. Soki ananasowe, pomarańczowe i grejpfrutowe zawierają znaczące ilości pochodnych kwasu foliowego, który przeciwdziała schorzeniom układu nerwowego i wad rozwojowych w postaci rozszczepu kręgosłupa, a sok z żurawiny zmniejsza ryzyko

infekcji układu moczowego. Związki fitochemiczne w sokach jabłkowych wpływają na obniżenie ryzyka chorób płuc, natomiast w utrzymaniu odpowiedniego ciśnienia krwi pomogą nam soki będące źródłem potasu (soki ze śliwek, pomidorów, pomarańczy, bananów, moreli, brzoskwiń)”.

reklama

p ole c a

3-6.09. Ene rgia i środ owis ko w mle czar stwi e

p ole c a

2-5.10.

Lidzb ark Wels ki

or ganizat or:

Dziesięciolecie CSK Toruń

janusz.budny@uwm.edu.pl

or ganizat or:

CSK Food Enrichment

p ole c a

II KONGRES

SŁUŻB TECHNICZNYCH PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO

9-11.10. III Forum Technologii Browarniczych Rzeszów

or ganizat or:

p ole c a

21-2 3.10.

konferencje@bitubi.pl

II Fo ru m ch Te nolo gii h er S ow ar sk ic

El bl ąg zator:

organi l e @ bi tu bi.p ko nf er en cj

Pałac Łochów 19 marca 2014 r. W programie: Debata profesjonalistów. W trosce o przyszłe pokolenia: dbałość o środowisko naturalne jako element odpowiedzialności społecznej biznesu. Zrównoważona produkcja: wyzwanie czy konieczność? Modele finansowania inwestycji środowiskowych w przemyśle spożywczym. Bezpieczeństwo inwestowania w kryzysie.

p ole c a

21-2 2.11.

Zarządzanie energią. Kogeneracja i trigeneracja. Zielona energia w przemyśle spożywczym

ja II K on fe re nc ji kc du o Pro Bezpieczeńst le yś em rz i P ra cy w P S po ży w cz ym

p ole c a

21-22.11.

Po zn ań

ator: or ganiz l e @ bi tu bi.p ko nf er en cj

Filtracja Rozlew i Utrzymanie Ruchu w Przemyśle Spożywczym Poznań or ganizat or:

konferencje@bitubi.pl

Remonty i utrzymanie ruchu w nowoczesnym zakładzie produkcyjnym. Obniżanie zużycia mediów jako element zrównoważonego rozwoju. Ochrona środowiska przemyśle spożywczym. Pozwolenia zintegrowane w dużych zakładach produkcyjnych.

Wycieczka techniczna (20 marca) – zakład produkcyjny

Coca-Cola HBC Polska w Radzyminie Aktualizowane informacje na:

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

www.apbiznes.pl

Technika-Energia-Środowisko

przetwórstwo owocowo-warzywne

rozmowa numeru

Byle przetrwać… O polskiej branży przetwórstwa owocowo-warzywnego rozmawiamy z Andrzejem Gajowniczkiem, prezesem i twórcą firmy Real SA.

Światowe ceny żywności, w tym również koncentratów owocowych, wahają się znacznie i podlegają, niestety, spekulacjom. Czy z Pańskiej perspektywy, jako podmiotu produkującego półprodukty w Polsce, zasadnym jest podawanie z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem prognoz zbiorów owoców w Polsce? Bardzo trudno jest prognozować zbiory nie znając powierzchni upraw czy plantacji. W Polsce nikt dokładnie nie wie jakie powierzchnie są pod uprawami poszczególnych owoców i warzyw, po prostu nie ma dostatecznych danych. Tym bardziej trudno jest określić ile tysięcy ton wyprodukujemy w danym roku - inną sprawą jest urodzaj a inną łączny plon, który wynika nie tylko z urodzaju lecz również z wielkości upraw. W ostatnich latach kilku polskich specjalistów, na długo przed sezonem, na bazie góralskich prognoz przewidziało jakie straty są na polskich plantacjach i ile tysięcy ton owoców zabraknie na rynku. Jednocześnie prognozowali w jakiej cenie surowiec powinien zostać sprzedawany. Wielokrotnie były to bardzo błędnie wizje, które doprowadziły do wielkich szkód finansowych w branży. Na przykład? Dobitnym przykładem są prognozy zbiorów czarnej porzeczki w 2011 i truskawek w 2012 roku. Wiadomo, że z racji klimatu owoce w Polsce zbierane są późno, więc nasi konkurenci produkują je kilka tygodni przed nami. Panika wielkiego nieurodzaju w Polsce spowodowała

Grupy producenckie za publiczne pieniądze, dzięki niebywałym, łącznym dotacjom, budują konkurencyjny przemysł przetwórczy owoców i warzyw, który przecież już dotychczas był w stanie przetworzyć znacznie więcej surowców, niż ich cała produkcja w Polsce.

3/2013

nasilenie zakupów na całym świecie. Przedsiębiorcy z innych krajów sprzedali „na pniu” swoje produkty w bardzo dobrych cenach. Tymczasem nasi plantatorzy żądali bardzo wysokich cen - bo przecież wiadomo że będzie brakowało skoro tak prognozują specjaliści. Po zbiorach okazało się, że plony były całkiem dobre, często na poziomie roku ubiegłego a polscy przetwórcy zostali z dużymi nadwyżkami bardzo drogich produktów. Odbiorcy z kolei, mając w swoich magazynach dużo surowców nabytych drogo w panice, odbijają sobie koszty zakupu, proponując Polakom ceny znacznie poniżej ich kosztów wytworzenia. W tym roku na szczęście specjaliści zamilkli, być może ze wstydu, że wyrządzili tyle szkód? W Polsce powstało bardzo dużo nowoczesnych przetwórni owoców, z nowoczesnymi chłodniami. Zostały dofinansowane, jako grupy producenckie, w większości z pieniędzy unijnych. Czy to poprawiło konkurencyjność branży owocowowarzywnej? W ostatnich latach powstało wiele Grup Producenckich, korzystających z wyjątkowo korzystnych dotacji, nawet 75% wartości inwestycji. Z początku my, jako przetwórcy, cieszyliśmy się, że nareszcie nasi dostawcy będą mieli możliwość dobrego przygotowania surowców do przetwórstwa. Mam tu na myśli szybkie schładzanie owoców , dobre opakowanie, specjalistyczny transport chłodniczy itp. Naturalnie pracujemy z wieloma solidnymi dostawcami, zorganizowanymi w grupach producentów owoców i warzyw, z którymi współpraca układa się wzorowo. Zapewne jednak ustawodawca nie przewidział, że w bardzo wielu przypadkach właściciele grup producenckich

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

R e al S . A .

Andrzej Gajowniczek

foto: Real S.A.

to jeden z największ ych producentów mrożonych owoców i warz y w nie t ylko w P o l s c e a l e i w E u r o p i e . S p ó ł k a A k c y jn a R e a l z s i e d z i b ą w S i e d l c a c h d z i a ł a o d 19 9 7 r o k u. Z a jm u j e s i ę g ł ó w n i e p r z e t w ó r s t w e m o w o c ó w i w a r z y w a o d s i e r p n i a 2 0 1 1 pr o duk cj ą k onc en t r a t ó w. P r o w a d z i r ó w nie ż d z i a ł alno ś ć h an dlo w o - u s ł u g o w ą dot. konfekcjonowania i składowania mrożonek. Moce zamrażalnicze zakładów sięgają 500 ton na dobę. Magaz yny chłodnicze mog ą pomieścić do 50 t ys. ton mr o ż onek . Mo ż li w o ś ci pr z e t w ór c z e z ak ładó w k oncen tr a t ó w w B achor z y i Nieled w i to ok 140 tys. ton owoców rocznie.

pod szyldem” schładzalni” czy „przechowalni owoców” będą budowali obiekty tak, że można wykorzystywać je jako mroźnie. Okazało się, że urządzenia do szybkiego schładzania to po prostu standardowe tunele zamrażalnicze a linie do sortowania owoców są liniami stosowanymi w zamrażalniach. Drylownice do wiśni traktowane jako urządzenia do obróbki owoców świeżych w takim obrocie nie mogą być stosowane, bowiem wiadomo, że wydrylowana wiśnia musi być w linii natychmiast zamrożona. Żeby usankcjonować istniejący stan rzeczy, lobbing tych samych ludzi spowodował dodatkowo, że zgodnie z rozporządzeniami MR, grupy producenckie mogą w pierwszej kolejności korzystać z dotacji na inwestycje w przetwórstwo w wysokości 50%, z których my, jako działający w branży przetwórcy faktycznie zostaliśmy wykluczeni. Grupy producenckie za publiczne pieniądze, dzięki niebywałym, łącznym dotacjom, budują konkurencyjny przemysł przetwórczy owoców i warzyw, który przecież już dotychczas był w stanie przetworzyć znacznie więcej surowców, niż ich cała produkcja w Polsce. W branży, która już teraz charakteryzuje się bardzo niską rentownością, nikt za własne pieniądze nie decyduje się na budowę nowych zakładów czy inwestycji zwiększających moce produkcyjne, przy braku możliwości zbytu. Tym bardziej w czasie kryzysu, kiedy rynki zagraniczne i wewnętrzny sygnalizują o zmniejszonym zainteresowaniu naszymi wyrobami.

Następstwem braku równowagi rynkowej zachwianej nierozsądnymi dotacjami oraz innymi preferencjami będą bankructwa i zwolnienia grupowe

-Kilku polskich specjalistów, na długo przed sezonem, na bazie góralskich prognoz przewidziało jakie straty są na polskich plantacjach i ile tysięcy ton owoców zabraknie na rynku. Jednocześnie prognozowali w jakiej cenie surowiec powinien zostać sprzedawany. Wielokrotnie były to bardzo błędnie wizje, które doprowadziły do wielkich szkód finansowych w branży.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Jakie będą następstwa takiej sytuacji? Powstanie ogromna konkurencja w zaopatrzeniu zakładów w surowce do przetwórstwa, co wywoła sztuczny wzrost cen, przez co z kolei nasze wyroby staną się za drogie na rynku krajowym i niekonkurencyjne na rynkach zagranicznych. Silna konkurencja firm przetwórczych w zbycie wywoła z kolei spadek ich cen. Następstwem braku równowagi rynkowej zachwianej nierozsądnymi dotacjami oraz innymi preferencjami będą bankructwa, zwolnienia grupowe itp. Jakie największe wyzwania stoją w związku z tym przed polskim sektorem owocowo-warzywnym? Po pierwsze: przetrwać! Po drugie: budować bazy surowcowe z odpowiednimi odmianami owoców i warzyw, które z założenia są odmianami przemysłowymi, a nie deserowymi - tą kwestią powinny akurat zajmować się grupy producenckie, co jest niestety rzadkością. Po trzecie: poprawiać rentowności. Poprawiać rentowność, czyli? Wyposażyć zakłady w nowoczesne linie sortujące, wymienić stare energochłonne urządzenia oraz poszukiwać nowych rynków zbytu w Azji, Ameryce i Rosji. Co jest największym zagrożeniem dla sektora? W Polsce największym zagrożeniem dla istniejących zakładów przetwórstwa owocowo warzywnego jest brak równości w traktowaniu podmiotów przez Państwo, oraz nieuczciwa konkurencja która działa na zasadach nie mających nic wspólnego z gospodarką rynkową. Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiała A.W.

3/2013

przetwórstwo owocowo-warzywne

artykuł sponsorowany

Innowacyjna oferta ZENTIS Firma Zentis rozpoczęła swoją działalność w roku 1893 roku, a na rynku polskim obecna jest od 1995 roku. W swojej bogatej ofercie posiada konfitury, dżemy, wyroby marcepanowe oraz komponenty dla przemysłu piekarsko-cukierniczego i mleczarskiego. Zentis, również w Polsce, od lat jest liderem w produkcji dodatków owocowych i smakowych dla wielu wyrobów mleczarskich takich jak jogurty, jogurty pitne, kefiry i maślanki.

i nowatorskie propozycje dodatków dla producentów soków, nektarów i napoi. Przedstawione propozycje, które można było degustować w przerwach na sok to: • Otręby w soku marchewka-jabłko-brzoskwinia • Zupa wiśniowa • Ziarna bazylii w zielonej herbacie • Kostki gruszki (5 x 5 mm) w soku jabłkowym • Kostka kokosowa Nata de coco w wodzie cytrynowej • Choco dust (straciatella) z sokiem pomarańczowym.

entis, jako najbardziej innowacyjna firma w swojej branży, poszukuje nowych możliwości zaprezentowania swoich pomysłów również w kategoriach produktowych. Biorąc udział w 16 edycji Międzynarodowego Sympozjum Krajowej Unii Producentów Soków (KUPS) w Jachrance, w dniach 22-24 maja 2013 roku, Zentis przedstawił całkowicie nowe

Jak przyznało wielu uczestników sympozjum są to nowe kierunki rozwoju w przemyśle sokowniczym. Równie istotną częścią prezentacji firmy Zentis było zaprezentowanie innowacyjnego sposobu dozowania i mieszania w przepływie. Omawiane urządzenie daje możliwości idealnego i równomiernego wymieszania cząstek owoców, zbóż, nasion, czekolady z jednoczesnym zawieszeniem soku lub napoju. Więcej na www.zentis.pl Zapraszamy do współpracy.

Zentis Polska Sp. z o.o. Ul. Przmysłowa 8 / Zelków Kolonia 08-110 Siedlce telefon: +48 25 6402-100 fax: +48 25 6409-100 e-mail: zentis@zentis.pl

3/2013

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

ęć

więcej zd j

w na w w.ap

Można się było spodziewać, że jubileuszowe Sympozjum Krajowej Unii Producentów Soków odbędzie się w bardziej uroczystej niż zwykle oprawie. Mimo wszystko rozmach organizacyjny edycji 2013 mógł zaskoczyć. Uroczystą oprawą, poziomem prezentowanych referatów, ilością uczestników z całego świata. To było prawdziwe międzynarodowe spotkanie świata sokowniczego w Jachrance. zn bi

es.pl

Święto polskich soków Trendy O trendach na rynku soków, nektarów i napojów owocowych i warzywnych w Polsce na przestrzeni okresu 1990 –2013 opowiedział zebranym gościom Julian Pawlak, prezes Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS), reprezentujący jednocześnie Tymbark – MWS Sp. z o.o. S.K.A. Zmianami na rynku zagęszczonych soków owocowych w ciągu ostatnich 20 lat zajął się z kolei Piotr Podoba, wiceprezes

Andrzej Rowicki

Carlos Steffens

e-w ydanie do pobrania na:

KUPS, reprezentujący jednocześnie firmę Dinter Polska Sp. z o.o. Jakie są największe wyzwania dla branży w nadchodzących latach? – to pytanie zadała sobie Sylwia Łoniewska z Tetra Pak Sp. z o.o. i w swoim referacie próbowała na nie odpowiedzieć. Kampaniami promocyjno – informacyjnymi produktów rolnych zajął się z kolei Emanuel Jankowski z Komisji UE – DG AGRI Wydział D4 – Promocja Artykułów Rolnych. Firma Zentis w osobach p.

Bożena Nosecka

www.agro.apbiznes.pl

Emanuel Jankowski

Aleksandra Heinermann

Aleksandra Wojnarowska

Macieja Banasia oraz Adama Głowackiego zaprezentowała możliwości techniczne i technologiczne swojej firmy, łącznie z aseptycznym dozowaniem i mieszaniem w przepływie komponentów owocowych z cząstkami. Larissa Popp z Brazylijskiego Stowarzyszenia Eksporterów Owoców Cytrusowych (CitrusBR) przedstawiła inicjatywę badawczą CitrusBR stawiającą sobie za cel zwiększenie spożycia soku pomarańczowego na świecie.

Ebru Akdag

Frank Schauz

3/2013

Mariusz Barwinski

przetwórstwo owocowo-warzywne

relacja

Uzupełnieniem obrad była wystawa stoisk. Tutaj m.in. przedstawiciele firmy Schoeller Alliber: Maciej Sawicki i Rafał Dzięcioł

W konferencji licznie uczestniczą przedstawiciele zakładów przetwórczych. Na zdjęciu Iwona Powłoka (Fructa Napoje), Aldona Siwoszek (Emig) i Aneta Trojak (Fructa Napoje)

Ralph Alting (Wild) i Aleksandra Wojnarowska (Agro Industry)

Rozmowy kuluarowe są równie ważne – o ile nie ważniejsze – aniżeli oficjalne obrady. Na zdjęciu: Piotr Podoba (Dinter Polska), Zbigniew Ramotowski (BUH Ramotowski), Anna Kucharska (Osmofrost), Andrzej Rowicki (Dinter Polska) oraz Adam Podoba (Alpex)

Rynek koncentratów Dr Bożena Nosecka z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB tradycyjnie już podjęła trudny temat krajowego rynku soków pitnych i zagęszczonych na tle rynku europejskiego. Z kolei o rynku zagęszczonego soku jabłkowego w USA i Ameryce Południowej wypowiedzieli się panowie Rene Alarcon oraz Carlos Steffens z firmy Carlos Steffens Inc.. O możliwościach współpracy z tureckim rynkiem soków zagęszczonych opowiedziała Ebru Akdag z Tureckiego Stowarzyszenia Producentów Soków Owocowych (MEYED).Z kolei o produkcji

GALA KUPS •

Odznac zen i zosta l i przez Prezydenta Rzeczpospolitej Pol sk ie j pa n a Bron i sława Komorowskiego: • Złoty Krzyż Zasługi – Adam Podoba z firmy Alpex Sp. z o.o. • Srebrny Krzyż Zasługi – Grzegorz Frącek z firmy Döhler Polska Sp. z o.o.

GALA KUPS •

3/2013

GALA KUPS •

Organizatorzy Sympozjum: Julian Pawlak, prezes KUPS. Barbara Groele, sekretarz generalny KUPS oraz Witold Płocharski, przewodniczący DSK

zagęszczonego soku jabłkowego na rynku wschodnioeuropejskim opowiedział Tomasz Kayed z firmy Alpex Sp. z o.o., natomiast sytuację na rynku chińskim omówił Andrzej Rowicki z Dinter Polska Sp. z o.o.

Technika Przetwórstwo nie obejdzie się bez dobrych pomp. O nowoczesnych technologiach pompowania w przemyśle owocowo—warzywnym opowiedział Jan Danielewski, reprezentujący firmę Seepex GmbH. Z kolei Marcin Woźniak z firmy Enviro-Chemia Polska Sp. z o.o. zwrócił

GALA KUPS •

• Srebrny Krzyż Zasługi – Barbara Groele ze Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków • Srebr ny K rz yż Zasł ug i – Maciej Jóźwicki z firmy Marwit Sp. z o.o. • Srebr ny K rz yż Zasł ug i – Piotr Podoba z firmy Dinter Polska Sp. z o.o.

Daria Sobczyk oraz Piotr Jendryczko (Dohler Polska)

GALA KUPS •

• Srebr ny K rz yż Zasł ug i – Krzysztof Pawiński z firmy Grupa Maspex Wadowice Odznaczeni zostali odznaczeniem „Zasłużony dla Rolnictwa” przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi: • Ryszard Chmielewski – RCH Food

GALA KUPS •

• Mathias Ebert – Bi nder I nter n at ion a l Warszawa Sp. z o.o. • Grzegorz Frącek – Döhler Polska Sp. z o.o. • Barbara Groele – Stowarzyszenie KUPS • Maciej Jóźwicki – Marwit Sp. z o.o.

GALA KUPS •

e-w ydanie do pobrania na:

GALA KUPS •

www.agro.apbiznes.pl

•

Można było popróbować owocowych nowości. Degustują przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi: Karolina Załuska i Marta Dziubiak (Wydział Produktów Ogrodniczych, Departament Rynków Rolnych) Adam Głowacki, Ireneusz Lichota oraz Ingo Erik Stamer, wszyscy z Zentis

Rozmowy przy dobrych sokach sprzyjają dobrej atmosferze obrad. Na zdjęciu Aleksander Płonka (Sensient Food Katarzyna Baczkowska (Blücher) i Helmut Stoeger Colors) i Robert Ostrowski (Atlantic Chemicals Trading) (Austria Juice)

Profesor Oszmiański ocenia jakość sokowych innowacji

uwagę na nowe podejście w oczyszczaniu ścieków przemysłowych, które – według niego – jest kluczem do poprawy kosztów eksploatacyjnych oraz redukcji kosztów inwestycyjnych. Jak zachować wysoką efektywność produkcji na urządzeniach procesowych radził słuchaczom Paweł Karendys z Tetra Pak Sp. z o.o., z kolei Michael Fuchs podzielił się z zebranymi swoją wiedzą z zakresu innowacji oferowanych przez firmę Bucher Unipektin AG. Panowie Mariusz Barwiński oraz Frank Schauz z GEA Westfalia Separator Polska Sp. z o.o. zaprezentowali nowoczesne wirówki i dekantery do soków swojej firmy.

GALA KUPS •

• Kazimierz Kujawa – Tymbark-MWS Sp. z o.o. S.K.A. • Józef Moszyński – SVZ Tomaszów Sp. z o.o. • Dr Bożena Nosecka – Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej • Julia n Pawlak – Prezes Zarządu Stowarzyszenia KUPS

GALA KUPS •

www.agro.apbiznes.pl

Aktualny stan legislacji UE w branży sokowniczej – ambitny referat o tym tytule przedstawił zebranym Jan Hermans z Europejskiego Stowarzyszenia Soków Owocowych (AIJN), natomiast Alexandra Heinermann, reprezentująca SGF International e.V zaprezentowała metody ochrony jakości i autentyczności soków w Europie. O związkach polifenolowych w sokach w kontekście oceny ich wartości prozdrowotnej i autentyczności opowiedział prof. dr hab. Jan Oszmiański z Wydziału Nauk o Żywności, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu. Profesor przedstawił proste i tanie metody rozpoznawania zafałszowań w sokach.

GALA KUPS •

• Krzysztof Pawiński - Grupa Maspex Wadowice • Andrzej Rowicki – Dinter Polska Sp. z o.o. • Stanisław Stępniewski – „ARED” Zakład Przetwórstwa Owoców i Warzyw • Dr Sylwia Skąpska – Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno – Spożywczego

GALA KUPS •

e-w ydanie do pobrania na:

GALA KUPS •

Legislacja i jakość soków

GALA KUPS •

Podziękowania oraz Dyplom dla osób wybitnie zasłużonych dla branży sokowniczej oraz Stowarzyszenia KUPS: • Dr Janusz Berdowski • Martin Greeve • Jan Hermans • Stefan Kwiecień • Dr Bożena Nosecka • Dr Romuald Ozimek

GALA KUPS •

GALA KUPS

• Julian Pawlak • Prof. dr hab. Witold Płocharski • Adam Podoba • Maria Przegalińska • Bronisław Wesołowski • Stanisław Bar • Prof. dr hab. Adolf Horubała • Prof. dr hab. Andrzej Jarczyk • Bogumiła Kasperowicz • Prof. dr hab. Eberhard Makosz

GALA KUPS •

3/2013

GALA KUPS

w na w w.ap

2013 WARKA

foto: APB

browarnictwo przetwórstwo owocowo-warzywne relacja

ęć

więcej zd j

zn bi

es.pl

Daniel Olszewski (Flottweg), Adam Siekacz (DSM) oraz Mariusz Kowalczyk (Fructopol) – organizatorzy konferencji

Branża owocowo-warzywna już po raz szósty spotkała się w Warce, aby podyskutować o trendach rynkowych i najnowocześniejszych technologiach produkcji. Ciekawym uzupełnieniem ściśle technicznych czy technologicznych tematów są referaty naukowe. W tym roku zaproszenie przyjął prof. Tomasz Twardowski z PAN. W przystępnym i interesującym refe-

racie przedstawił zebranym swoje stanowisko oraz wyniki dotychczasowych badań dotyczących żywności genetycznie modyfikowanej. Warto było posłuchać. Jako że koszula bliższa ciału, zebranych zapewne bardziej interesowały prognozy zbiorów oraz referaty dotyczące cen i trendów rynkowych.

W tym temacie niezastąpiona jak zwykle była dr Bożena Nosecka z IERiGŻ, która skupiła się w swym wystąpieniu na rynku soków zagęszczonych w Polsce. Z kolei prof. Eberhard Makosz przedstawił zebranym kalkulacje dot. cen jabłek w skupie oraz prognozy dot. rozwoju sadów przemysłowych. Dr Sylwia Skąpska

Piotr Ziarko, Pall

Tomasz Twardowski, PAN

Eberhard Makosz

Nikodem Lech, Mega

Sylwia Skąpska, IBPRS

Bożena Nosecka, IERIGŻ

Marek Jastrzębski, Pall

Jacek Kowalik, Fructopol

Stefan Borowiec, Fructopol

Piotr Podobiński, Netzsch

Marta Struniawska, Greif

Andreas Bruchmannn, DSM

3/2013

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

foto: APB

z IBPRS w swoim wystąpieniu skupiła się na jakości kondensatów aromatów owocowych, z kolei wystąpienie Barbary Groele z KUPS poświęcone było zmianom przepisów dot. soków owocowych.

Tradycyjnie swoją ofertę przedstawiły firmy – organizatorzy spotkania: Fructopol, Flottweg, DSM oraz Netzsch, Pall, Novadan, Mega oraz Greif. W sektorze wystawców można było zapoznać się z ofertą firmy Blücher.

Tradycyjna kolacja tym razem zaskoczyła zebranych. Sami musieli ugotować swoje posiłki. Przy okazji objawiły się nowe kulinarne talenty a smak potraw na długo pozostanie w pamięci zebranych.

reklama

browarnictwo relacja

ęć

więcej zd j

w na w w.ap

Warsztaty

zn bi

es.pl

Aleksandra Wojnarowska

Spotkanie, jakiego nie było od lat Doskonała atmosfera i niesłychanie ożywione dyskusje towarzyszyły pierwszej edycji Warsztatów Piwowarskich na Granicy, które odbyły się w Raciborzu, pod auspicjami tutejszego Browaru Zamkowego.

11-12 kwietnia 2013, Racibórz

mpreza dedykowana była browarom regionalnym, rzemieślniczym i restauracyjnym. To niesłychane jak dosadnie odczuć się dało na tym właśnie spotkaniu efekt skali: browary regionalne, warzące od 20 do 100 tysięcy hektolitrów rocznie (co – w porównaniu z potężnymi zakładami produkcyjnymi o mocach produkcyjnych przekraczających 7, 8 a nawet 9 milionów hekto jest wartością nie

3/2013

największą) określa się terminem umownym: małe. Tymczasem podczas dyskusji z przedstawicielami browarów rzemieślniczych nastąpiło nagłe przemianowanie: małe stały się ogromne, dysponujące sporym doświadczeniem, kadrami, zapleczem i potencjałem. Ta nieoczekiwana zmiana perspektywy stała się silnym impulsem do wymiany doświadczeń i poszukiwania wspólnego mianownika.

Bez wątpienia, imprezy branżowej o takiej strukturze uczestników jeszcze w polskim piwowarstwie nie było. Program Warsztatów koncentrował się na kwestiach istotnych dla małych producentów piwa. Danuta Kukuła, dyrektor browaru Spiż, podjęła temat rozwoju minibrowarów w Polsce i apelowała o wkładanie serca i czasu do warzenia każdej warki piwa. Sebastian Wawszczak z Akademii Morskiej w Gdyni opowiedział zebranym o trendzie tzw. browarów kontraktowych. Powołując się na dane z USA zaryzykował tezę, iż rozwijający się browar kontraktowy prędzej czy później zdecyduje się na budowę własnego browaru rzemieślniczego. Swoimi doświadczeniami w prowadzeniu i zarządzaniu firmą podzielili się z zebranymi Piotr Wypych z Browaru Rzemieślniczego Artezan oraz Marek Jakubiak, właściciel Browarów w Ciechanowie, Lwówku Śląskim oraz Bojanowie. O wyzwaniach na najbliższe lata opowiedział Andrzej Olkowski z Browaru Kormoran.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

foto: APB

Piwowarskie w Raciborzu 1

Uciec przed metalowym kegiem

W trosce o dobry wizerunek

Okazuje się, że pomimo przeróżnych rodzajów zabezpieczeń małe browary nie potrafią poradzić sobie z nieustającymi kradzieżami metalowych kegów. W niektórych przypadkach ginie nawet 90% całości zapasów. Dlatego każde rozwiązanie (keg plastikowy, opakowania bezzwrotne) są tutaj bardzo mile widziane. Generalnie kwestia opakowań: zarządzania nimi, pozyskiwania i mycia to sprawa niezwykle istotna dla małych producentów. Dochodzi do tego, że opakowanie bywa często droższe od samego piwa.

Szybka dewaluacja określeń mających charakteryzować wyjątkowy rodzaj produkcji to niejedyne zmartwienie małych producentów. Jakość piw z powstających jak grzyby po deszczu browarów restauracyjnych pozostawia wiele do życzenia a niezbyt zorientowany konsument często wady myli z zaletami. Równie często przedstawiciele, ambasadorzy piw niszowych, nie są zorientowani ani w jakości, ani w technologii. Przywołano zabawne przykłady spośród których zdecydowanie wygrało określenie „nie stosujemy słodów zwierzęcych”. Z temat promocji małych browarów zmierzyła się Agnieszka Wołczaska-Prasolik, tymczasem Rafał Kowalczyk skupił się na kwestiach jakości samego produktu.

Akcyza i VAT Sposób naliczania stawki Vat od wysłodzin browarnianych to temat w dalszym ciągu bardzo aktualny. Cieniem na twarzach zebranych kładła się także kwestia akcyzy od gęstwy drożdżowej – od tematu raczej się nie ucieknie. Sprawę próbował przybliżyć zebranym Dariusz Copa z kancelarii prawniczej etill.pl.

e-w ydanie do pobrania na:

Piwo ze słodu jest i basta? W związku z dynamicznym rozwojem przeróżnych piwnych wynalazków pojawiła się idea, aby lobbować za określeniem dokładnej definicji piwa.

www.agro.apbiznes.pl

Chodzi dokładnie o to, aby dumną nazwę piwo mógł nosić tylko taki trunek, który w swej zawartości ma więcej niż 50% surowców słodowanych. Pomysł wydał się zebranym kontrowersyjny. Zgodzono się jednak, że jest potrzeba dokładnego dookreślenia czym jest naprawdę piwo.

Technika i technologia Na spotkaniu nie zabrakło też prezentacji specjalistycznych, dotyczących kwestii technicznych i technologicznych w niewielkich browarach. Janusz Rozumecki (Centec) mówił o kontroli poziomu tlenu i jakości w browarze do 50 tys. hekto, Jacek Grzech (Eurowater) przedstawił propozycje przygotowania wody technologicznej dla mniejszych browarów, o możliwościach słodowni w Gdańsku opowiedział Władysław Jamborowicz (Malteurop Polska), tymczasem ofertę produkcji specjalistycznych zbiorników dla branży browarniczej przedstawiła Katarzyna Zysk (Hydro Instal). O enzymach, jako metodzie na obniżenie kosztów i poprawę jakości mówił Cezary Góral (Biochem-Art).

3/2013

browarnictwo

okiem fachowca

o w i P t trendy! jes

Polski rynek piwa od kilku lat jest dość stabilny, kiedy przychodzi do analizy wielkości sprzedaży. Polacy wypijają podobne ilości per capita, ale coraz bardziej interesują się nowościami. Oczywiście typowe jasne piwo dalej króluje na półkach, jednak piwa tzw. smakowe (albo specjalne) notują wzrosty rzędu 300% rok do roku. Nawet kiedy odejmie się udział napojów piwopodobnych (typu Radler) to i tak trzeba przyznać, że rynek znacznie się zmienia.

Wiemy już, że piwny megaprzemysł nie jest wiodącym moderatorem rynku nowości. Kto więc jest? Kto może nas uczyć, jak powinno smakować unikalne piwo? Odpowiedź wydaje się oczywista – browary regionalne, restauracyjne i te, które mienią się rzemieślniczymi. Małe browary są elastyczne i wykorzystując korzyści swojej mikroskali dużo łatwiej mogą „wejść w buty” kreatorów trendów. Potrafią produkować niewielkie warki i na bieżąco dokonywać ewentualnych korekt smaku. Mogą wreszcie wylać partię, w której coś poszło nie tak – zapewne z wielkim żalem, ale za to bez większych konsekwencji finansowych i utraty pozycji rynkowej. Browary rzemieślnicze, w tym te, do których przyklejona jest restauracja, mają szczególny udział w rozwoju rynku piw specjalnych. Niejednokrotnie zakładane są przez piwnych pasjonatów, a w warzelniach pracują byli lub dalej praktykuRafał Kowalczyk browarzyciel.pl jący piwowarzy domowi. Na kranach zaczynają pojawiać się różne style, podobnie Browarzyciel.pl jak to kiedyś miało miejsce To niezależna firma działająca z bawarskimi piwami pszew branży browarniczej, która nicznymi. Uprzednio prawie świadczy usługi doradcze i szkoleniowe. Prowadzona nieznany styl weizenbier jest przez Rafała Kowalczyka, został rozpowszechniony doświadczonego piwowara - znawcę kultury i stylów piwa. Jako ekspert przez browary restauracyjne w zakresie sensorycznej oceny piwa tak dalece, że dziś prawie jest od wielu lat sędzią podczas wszyscy mają go w swoim konkursów piwowarskich. Krytyk i recenzent rynku piwnego. Jest portfolio. Browar Ciechan też szkoleniowcem i wykładowcą zaproponował w swoim m.in. w Studium Piwa. czasie piwo miodowe, Autor publikacji na temat piwa w magazynach hobbystycznych które odniosło tak duży i prasie branżowej. Swoje usługi sukces, że obecnie na firma Browarzyciel kieruje do r ynku mamy przeszło osób profesjonalnie zajmujących się piwem oraz pasjonatów „złotego 20 konkurencyjnych piw trunku”.

3/2013

z udziałem miodu w swoim składzie. Nakręciło to również spiralę podaży piw aromatyzowanych i owocowych, zaczęły powstawać trunki o smakach: karmelowym, czekoladowym, śliwkowym, wiśniowym, korzennym, a nawet czosnkowym. Tylko czy aby nie jest to ślepa uliczka?

Czy nadeszła pora, aby poszukać nowych trendów? Przecież nie wszystkie nowinki powinny kręcić się wokół dodatków aromatyzujących. Na szczęście widać również tendencję i chęć eksperymentowania z innymi surowcami oraz oryginalnymi technikami browarniczymi. Ktoś zastosował antyczną odmianę pszenicy (Płaskurkę) a inny ktoś np. dojrzewał piwo w starych beczkach dębowych. Pojawiły się również piwa sezonowe np. dyniowe z udziałem tegoż warzywa w recepturze i na okoliczność helloween. Nie sposób wymienić wszystkich inicjatyw mniejszych browarów. Było i jest ich tak wiele, że w pogoni za nimi browary chyba zapomniały o podstawowych kwestiach jakimi są smak i pijalność. Konsumenci coraz częściej zaczynają niestety mówić o wadach i nietrafnych połączeniach smaków.

Stare jest nowe To, co na polskim rynku jest nowością, niekoniecznie musi być nowe. Mogą to być przecież uznane już style piwa. Angielskie bittery, irlandzkie stouty czy wreszcie amerykańskie IPA. Oprócz znanych porterów bałtyckich, które mają już stałe miejsce w ofertach wielu browarów, właśnie takie gatunki mają szansę na ugruntowanie swojej pozycji w naszej piwnej przestrzeni. W szczególności jest to pole do popisu dla nowoochrzczonych rzemieślników, ponieważ większość z tych piw to piwa górnej fermentacji, czyli niewymagające skomplikowanej instalacji i dużo łatwiejsze do uwarzenia.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

reklama

Ponadto browary, które warzą klasyczne gatunki są nie tylko kreatorami nowych trendów, ale również edukują polskich piwoszy. Ta kompozycja odkrywania trunków na nowo sprawdziła się doskonale w temacie miodów pitnych, win czy whisky. Konsumenci lubią poznawać historię swoich ulubionych napitków, odwiedzać historyczne miejsca i coraz częściej sięgać do tradycji. Przykład? Piwo Grodziskie – trunek z historią, który pamięta jeszcze wielu starszych konsumentów, a którego od przeszło dwóch dekad nie ma na rynku. Dziś próbuje się odbudować to piwo jako odrębny styl, a browary kontraktowe z pasją oferują go nam jako oryginalną alternatywę. Inny przykład? Bawarski pszeniczniak – został prawie zapomniany w swojej ojczyźnie. Powrót do tradycji sprawił wzrost jego udziałów rynkowych z 1% do 35%, czyniąc go tym samym najbardziej popularnym stylem w tamtym regionie. Namawiając do klasycznych stylów nie odkrywam nic nowego. Najnowszy projekt AleBrowaru pokazuje zmęczenie ekstrawagancją i chęć powrotu do korzeni. W ofercie browaru pojawiły się ostatnio piwa z serii Ortodox, czyli znane większości modelowe gatunki. Bez udziwnień, tylko z dużą dozą troski, aby były „czystej krwi”. Ciekawy jestem, czy któryś ze stylów zagości na stałe w ich ofercie. Po tym przecież rozpoznaje się dobrą markę – po jakości, wielkości sprzedaży i niezmienności przez lata. Nie zaś po performansie na okoliczność uwarzenia nowego piwa.

Zyskujemy wszyscy Rynek staje się coraz bardziej barwny. Korzystają z tego wszyscy. Małe browary mogą się odróżniać nie tylko od tych większych, ale i od siebie nawzajem. Wchodząc na rynek piw niszowych, gdzie cena jest dwu- a czasem trzykrotnie wyższa, mogą uzyskać wyższe marże. Oprócz smaku oferują inne wartości, często niedostępne w piwach mainstream’ owych. Praktyka wskazuje jednak, że pewne z tych wartości są możliwe do zaadoptowania przez przemysł – np. brak pasteryzacji lub uzyskiwanie nieklarowności. Nowe trendy wykorzystują więc i większe browary. W ich ofertach pojawiają się zaakceptowane przez konsumentów nowinki. Piwa pszeniczne, o których wspominałem kilka akapitów wyżej są warzone albo na miejscu, albo importowane pod postacią znanych marek np. Paulaner. Innym przykładem może być szeroka dystrybucja Guinnessa lub ostatnio wprowadzone trzy nowe piwa spod znaku Feniksa – Grimbergen. Duże browary, na wzór tych mniejszych, wprowadzają również piwa sezonowe. Przykładem niech będzie corocznie warzony Grand Champion konkursu piw domowych Birofilia lub piwa Świętojańskie i Dożynkowe z Okocimia. Zyskują słodownie, sklepy internetowe i popularne multitapy, czyli puby w których oferuje się wiele marek piw beczkowych. Korzystają w końcu sami konsumenci, którzy mają wybór. Oby tylko nie musieli dokonywać wiecznych wyborów pomiędzy nieznanym i oby w końcu mieli sposobność kupić swoje ulubione i sprawdzone trunki.

Po prostu lepsza wirówka: GEA Westfalia Separator direct stop directdrive + hydrostop Wszelkie możliwe, innowacyjne rozwiązania techniczne w końcu dostępne również w wirówkach dla piwowarstwa, sokownictwa, winiarstwa oraz innych napojów.

GEA Westfalia Separator Polska Sp. z o.o. Aleje Jerozolimskie 212, 02-486 Warszawa, Polska Telefon: +48 22 571 42 03, Fax: +48 22 571 42 10 mariusz.barwinski@gea.com, www.gea.com

engineering for a better world e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

browarnictwo

technologie

Optymalna eksploatacja – układ odtleniania DGS Martin Jörg

Robert Koukol

Janusz Rozumecki

Centec GmbH

JMR/Centec GmbH Polska

Odpowietrzanie wody za pomocą membran hydrofobowych System DGS firmy Centec służy do odpowietrzania wody za pomocą membran, wykonanych z hydrofobowych włókien kanalikowych (membrana jest przepuszczalna wyłącznie dla gazów). Urządzenie składa się z modułów, co oznacza, że iż można go rozbudować jeśli w przyszłości zajdzie taka potrzeba. Niniejszy tekst opisuje działanie urządzenia a także wyjaśnia na jakiej zasadzie można zmniejszyć zużycie energii, a tym samym zminimalizować koszty eksploatacji. Z uwagi na to, że systemy kolumnowego odtleniania wody prawie całkowicie wyparły z rynku odpowietrzacze próżniowe, system DGS stanowi nowe, alternatywne rozwiązanie. Stężenie rozpuszczonych gazów w wodzie jest proporcjonalne do ciśnienia cząstkowego tych gazów w kontakcie z cieczą (prawo Henry’ego, rysunek 1.). Ciśnienie cząstkowe tlenu w warunkach atmosferycznych wynosi 0,21 bar. Jeśli ciśnienie ulegnie zmianie np. poprzez wprowadzenie próżni, zmieni się również ciśnienie cząstkowe tlenu. Dzięki dodaniu gazu inercyjnego (czystego CO2 lub N2, stopień czystości 99,98%) po stronie próżni, który przenosi (lub „wypiera”) rozpuszczony tlen z wewnętrznej strony membrany, a także jeszcze bardziej zmniejsza ciśnienie cząstkowe, można osiągnąć w pełni optymalny i wydajny proces odpowietrzania wody. Ilość rozpuszczonych gazów w wodzie zależy również od temperatury wody (rysunek 1). Oznacza to, że w wyższej temperaturze rozpuszczalność gazów jest niższa.

Technologia odpowietrzania wody za pomocą membran z włókna kanalikowego Wysoce wydajne odpowietrzacze (rysunek 2), składające się z tysięcy membran z włókna kanalikowego, tworzą bardzo dużą powierzchnię w niewielkiej objętości (około 120 m2 na

3/2013

Rys. 1. Prawo Henry’ego: P 1=H 1•X 1 ; P 1 = Ciśnienie cząstkowe gazu, H1 = stała Henry’ego, X 1 = stężenie rozpuszczonego gazu

jeden kontaktor). Włókna kanalikowe umożliwiają ciągłe rozpraszanie gazu. Wewnątrz włókna kanalikowego wytwarza się warunki próżniowe (100 mbar) i dodaje niewielką ilość gazu wypierającego (CO2 lub N 2). W ten sposób ciśnienie cząstkowe tlenu wewnątrz włókna kanalikowego wynosi prawie zero. Ze względu na różnice ciśnień cząstkowych, zawartość rozpuszczonego tlenu w wodzie spada praktycznie do zera.Aby jeszcze bardziej zwiększyć wydajność urządzenia, moduł membranowy jest podzielony na pół, dzięki czemu powierzchnia kontaktu jest większa, a potencjał nawarstwiania się cząstek stałych zawartych w wodzie ulega zmniejszeniu. Przepływ krzyżowy wewnątrz modułu tworzy turbulencje a zatem lepsze rozproszenie gazu. Najwyższą wydajność osiąga się przy przepływie w przeciwnych kierunkach. Woda przepływa w przeciwnym kierunku do gazu wypierającego.

Budowa urządzenia do odpowietrzania wody za pomocą modułów membranowych Duża zawartość tlenu w piwie powoduje problemy organoleptyczne w produkcie końcowym. Powodem lub celem

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

foto: JMR/Centec

Rys. 2. Rysunek 10 calowego modułu

stosowania procesu odpowietrzania jest uzyskanie wody pozbawionej tlenu, stosowanej w różnych procesach produkcji piwa: • wstępne wypełnianie filtrów; • p łukanie wstępne i po procesie filtracji; • w ypłukiwanie produktu z pasteryzatora; • mieszanie; • produkcja napojów na bazie piwa. Po odpowietrzeniu wody należy nie dopuścić do kontaktu wody z powietrzem (lub wodą / mieszanką produktów), przynajmniej do czasu zamknięcia opakowania końcowego. W przeciwnym razie proces odpowietrzania okaże się nieskuteczny. Na tym etapie niezwykle ważną rolę odgrywają pompy z uszczelkami mechanicznymi lub kołnierze umieszczone w różnych punktach procesu. Jednym z kluczowych elementów jest np. pompa zainstalowania przed układem odtleniania. Pompa doprowadzająca wodę do modułu odpowietrzającego musi być zbudowana tak, aby mogła pokonać (niewielką) stratę ciśnienia na module, wraz ze spadkiem ciśnienia podczas wstępnej filtracji, a także wzrost ciśnienia na zbiorniku buforowym odtlenionej wody. Nie ma potrzeby stosowania pomp pośrednich, ponieważ ciśnienie robocze może wynosić do 6 bar (przy pokojowej temperaturze wody).

e-w ydanie do pobrania na:

Czynniki wpływające na odpowietrzanie wody za pomocą modułów z włókien kanalikowych 1. Powierzchnia

Elementy urządzenia do odpowietrzania wody Opisywany układ do odpowietrzania wody DGS 400 zaprojektowano i skonstruowano stosując następujące elementy: • pompa zwiększająca ciśnienie wody: 40 m3/h, głowica: 8 bar,18,5 kW • filtr cząstek Parker (30 kaset, wielkość porów - 3 µm); • m oduły membranowe z włókien kanalikowych Centec, DGS 4 x 10”, • pompy próżniowe: Speck, VE 55 - 4x1,5 kW, • moduł UV do odkażania Hanovia AF3-51RCM (65 mJ/m²) • miernik tlenu: CentecOxytransTR • w stępne nasycanie dwutlenkiem węgla: Centec,Vortex-Venturi-InjectorDN 100, • sterownik PLC Siemens, seria SPSS7

Oznaczanie zawartości tlenu resztkowego w odpowietrzonej wodzie 2. Temperatura wody (natężenie przepływu 400 hl/h; 4 moduły) Temperatura wody (°C) 12 14 16 18 20

Ilość tlenu resztkowego (mg/l) 0,025 0,020 0,016 0,012 0,009

3. Zużycie CO2 w zależności od temperatury wody; 4 moduły Temperatura wody (°C) 12 14 16 18 20

Natężenie przepływu (hl/h) 400 400 400 400 400

Zużycie CO2 (Nm3/h) ok. 10,0 ok. 9,3 ok. 8,7 ok. 8,1 ok. 7,5

Około 50% dodanego CO2 rozpuści się w wodzie, a zatem około 50% gazu używa się do nasycania dwutlenkiem węgla. 4. Próżnia (temperatura wody: 14°C) Próżnia (mbar) 80 90 100 120 150

www.agro.apbiznes.pl

Natężenie przepływu (hl/h) 400 400 400 400 400

Zawartość tlenu resztkowego (mg/l) 0,020 0,023 0,026 0,033 0,048

Układ odtleniania zaprojektowano tak, aby przy temperaturze wody 14°C i maksymalnym natężeniu przepływu 400 hl/h, zawartość tlenu resztkowego wynosiła < 0,02 mg/l (ppm). Sterowanie urządzeniem opiera się na poziomie odpowietrzonej wody w zbiorniku buforowym, który steruje falownikiem pompy zasilającej w wodę. W przypadku, gdy do napełnienia zbiornika buforowego potrzebna jest mała ilość wody, natężenie przepływu w urządzeniu jest niższe. Natężenie przepływu (hl/h) 100 200 300 400

Zawartość tlenu resztkowego (mg/l) 0,002 0,003 0,007 0,02

Tab. 1. Zawartość tlenu resztkowego w wodzie w zależności od prędkości przepływu: (temperatura wody 14°C, próżnia: 100 mbar, zużycie CO2: 9,3 Nm3/h)

3/2013

browarnictwo

technologie

Przy niższych natężeniach przepływu, proces odpowietrzania jest bardziej intensywny ze względu na większa ilość czasu jakim dysponujemy na usunięcie tlenu z wody. W takim wypadku, można osiągnąć niższą zawartość tlenu resztkowego niż zakładaną. Tabela 1 pokazuje tę zależność.

Zmniejszenie zużycia energii elektrycznej Aby zmniejszyć ilość energii zużywanej przez pompy próżniowe, liczba pracujących pomp zależy od natężenia przepływu w procesie odpowietrzania wody. Jeżeli potrzeby są niewielkie, to produktywność procesu odpowietrzania jest również niższa. Również próżnia i gaz wypierający mają wpływ na wydajność odpowietrzania. Biorąc pod uwagę ten parametr, pompy próżniowe można wyłączyć lub włączyć w zależności od natężenia przepływu. Na wyjściu urządzenia, zainstalowano miernik tlenu. W zależności od natężenia przepływu oraz zawartości tlenu resztkowego, mogą pracować dwie, trzy lub cztery pompy próżniowe.

Tab. 2. Ilość pracujących pomp próżniowych zależy od natężenia przepływu

Rys. 4. System odpowietrzania wody DGS 400 w browarze Paulaner

Jak już wspomniano powyżej, zużycie CO2 zależy od natężenia przepływu i zawartości tlenu w wodzie zasilającej urządzenie. Jest to zatem związane z liczbą pracujących pomp próżniowych.

3/2013

Opisane urządzenie do odpowietrzania wody charakteryzuje się wydajnością do 400 hl/h i można ją zwiększyć do 600 hl/h. W tym celu niezbędny jest montaż dwóch dodatkowych modułów membranowych i jedna dodatkowa pompa próżniowa.

Do mycia urządzenia można stosować sodę spożywczą i kwas fosforowy: o stężeniu w zakresie 1…3%. Środki te nie powinny zawierać środków powierzchniowo czynnych, ani żadnych innych substancji chemicznych. Częstotliwość mycia zależy od ilości godzin pracy urządzenia i wyników kontroli czystości mikrobiologicznej. Instalację rurową urządzenia zaprojektowano tak, aby system UV myć oddzielnie, raz w tygodniu (aby zachować czystość lamp UV), poprzez ominięcie modułów membranowych. Membrany są również chronione przez przekaźnik temperatury na wlocie urządzenia w celu zapewnienia, że temperatura cieczy myjącej wynosi <85°C, w przeciwnym razie, roztwór myjący omija układ.

Doświadczenia z urządzeniem DGS

Zmniejszenie zużycia CO 2

Natężenie Zawartość tlenu przepływu (hl/h) resztkowego (mg/l) 100 0,002 200 0,003 300 0,007 400 0,02

Również miernik tlenu, zainstalowany na wyjściu, reguluje zużycie CO2. Na tym etapie należy mieć świadomość istniejących ograniczeń wynikających z konieczności zapobiegania kawitacji pomp próżniowych.

Modułowa budowa urządzenia i możliwość rozbudowy

foto: JMR/Centec

Natężenie Zawartość tlenu przepływu (hl/h) resztkowego (mg/l) 100 0,002 200 0,003 300 0,007 400 0,02

W celu uzyskania jednorodnego procesu odtlenienia, w szeregu zainstalowanych membran instalację rurową pomp próżniowych wykonano zgodnie z zasadą „Tichelmanna”, co oznacza, że straty ciśnienia gazu wypierającego przed i za modułami (do i z każdego modułu) są takie same ze względu na równą długość rur. W przypadku rozbudowy urządzenia, by osiągnąć wydajność do 600 hl/h, dwa rzędy modułów pracują równolegle, każdy składa się z trzech modułów ustawionych szeregowo. Rozbudowując urządzenie, potrzebne są dodatkowe rury, zgodnie z zasadą „Tichelmanna”.

Mycie w systemie CIP Tab. 3. Pokazuje tę zależność przy temperaturze wody T = 14°C

Maksymalna temperatura mycia CIP dla membran z włókien kanalikowych wynosi 85°C. Należy unikać wyższych temperatur, w przeciwnym razie moduły mogą ulec uszkodzeniu.

Opisywany układ odtleniania jest w eksploatacji od października 2003r. Od czasu instalacji, urządzenie pracuje bezproblemowo. Podczas pracy systemu, udało się zoptymalizować koszty eksploatacji urządzenia. Dodatkowe koszty związane z optymalizacją zużycia energii były niewielkie (zawór sterujący, reduktor ciśnienia, przepływomierz obrotowy z sygnałem wyjściowym, dodatkowe programowanie). Urządzenie (rysunek 4, schemat 5) wraz z podłączoną siecią CO2 jest w pełni zintegrowane z systemem CIP, a ponadto istnieje możliwość mycia wyłącznie włókien kanalikowych, jeśli zajdzie taka potrzeba. Aby uniknąć strat wody spowodowanych użyciem pomp próżniowych, dobudowano również system do odzyskiwania wody. Dzięki temu straty wody wynoszą tylko 1-2 litry dziennie. System UV dobrano tak, aby mniejsze natężenie promieni UV (mniejsze zanieczyszczenie lamp w ciągu tygodnia) zrekompensować liczbą zainstalowanych lamp UV.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

browarnictwo

Festiwal Birofilia

relacja

foto: APB

– wielki sukces Grupy Żywiec Rzeczywistość potrafi zadziwić. To niejedyna moja refleksja po ostatnim festiwalu Birofilia. Czy kilka lat temu przyszłoby komuś do głowy, że największą imprezę domowych browarników zorganizuje i zasponsoruje jeden ze światowych potentatów piwnych? Że piwni rzemieślnicy, będący – teoretycznie – w opozycji do głównego nurtu tzw. piw masowych, zbiorą się tak licznie pod sztandarami firmy sprzedającej 11 500 000 litrów piwa rocznie?

Największe brawa należą się niewątpliwie działowi public relations koncernu. To zaiste duże wyzwanie: pozyskać do współpracy stowarzyszenia domowych browarników, zapewnić komfortowe warunki współpracy i – na końcu – zorganizować największe święto domowego browarnictwa w Polsce. Żaden z uczestników złego słowa nie powie. Chyba że na konkurencję… Dzięki sporemu wysiłkowi, staraniom wielu specjalistów i niekonwencjonalnym działaniom, stała się Grupa Żywiec liderem piwnych smaczków, mecenasem rozwoju domowego piwowarstwa i kuratorem piw rzemieślniczych. Kolejny etap zmagań o żółtą koszulkę lidera polskiego rynku piwa zakończony. Punkt dla Heinekena.

Jest wiele festiwali piwa w Europie, ale ten w Żywcu jest unikalny. Jestem przekonany, że nie ma innego dużego browaru, który zaprasza na swój teren tylu piwowarów, aby promować piwo. A jest tu jego naprawdę duży wybór – powiedział Conrad Siedl, członek jury Konkursu Piw Domowych, dziennikarz i popularyzator piwa, juror międzynarodowych konkursów piwnych, autor wielu książek o piwie.

foto: APB

Festiwal jest okazją do spotkania piwowarów domowych i rzemieślniczych. Przy kuflu piwa wymienia się plotki i receptury. W tym roku naszym przewodnikiem został Michał Grossman z browaru Majer. Na zdjęciach poniżej z licznymi przyjaciółmi...

Z Jackiem Materskim z Browaru Artezan

Z Tomaszem Rogaczewskim z Pracowni Piwa

Z Bogdanem Szponarem z Browaru Grodzka 15, Lublin

3/2013

Z Dorotą Chrapek piwowarką domową e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Barry Sheehan, dyrektor ds. sprzedaży i dystrybucji Grupy Żywiec pełnił zaszczytną funkcję gospodarza festiwalu

foto: APB

Jerzy Dwornicki, dyrektor żywieckiego browaru był współgospodarzem całej imprezy

RAND CHAMPION 2013

Janusz Konieczny, dyrektor Browaru w Cieszynie – to pod jego nadzorem uwarzony będzie kolejny już Grand Champion

Silna ekipa z Browaru w Leżajsku

Grupa Żywiec organizuje również dodatkowy konkurs w kategorii Open dla pracowników swoich browarów. Na zdjęciu zwycięzcy

łównym punktem żywieckiego festiwalu było wybranie Grand Championa Birofilia 2013, czyli najlepszego piwa domowego w Polsce. W tym roku w konkursie wystartowało 161 piwowarów, którzy do konkursu zgłosili rekordowe 432 piw. Jury pod przewodnictwem Krzysztofa Lechowskiego, Prezesa Polskiego Stowarzyszenia Piwowarów Domowych zdecydowało, że najlepszym piwem 2013 r. jest Imperialne India Pale Ale uwarzone przez Czesława Dziełaka z Wyłudek w województwie podlaskim. W nagrodę twórca receptury piwa domowego Imperialne India Pale Ale uwarzy je ponownie w Brackim Browarze Zamkowym w Cieszynie przy wsparciu piwowarów Grupy Żywiec w skali kilka tysięcy razy większej. Marzeniem każdego piwowara domowego jest, aby smak jego piwa poznało jak najwięcej piwoszy. Dzięki sieci dystrybucji i rozbudowanej sprzedaży Grupy Żywiec co roku dokładnie 6 grudnia każdy Grand Champion trafia na półki sklepowe w całej Polsce. Zwycięskie piwo 2013 r. charakteryzuje się wyraźnymi aromatami chmielu i ma barwę bursztynu. Styl Imperial India Pale Ale (18-24o Blg): Zwane też czasami Double IPA, to młody styl piwa, który narodził się w USA. Browary rzemieślnicze w Stanach Zjednoczonych zafascynowane możliwościami jakie dają amerykańskie odmiany chmielu zaczęły warzyć piwo, które będzie jeszcze mocniej chmielone niż amerykańska odmiana IPA. Aby zrównoważyć wysoki poziom goryczki konieczne było zwiększenie ekstraktu początkowego. Przymiotnik Imperial został zaczerpnięty od stylu Russian Imperial Stout. Nie ma on uzasadnienia historycznego, a raczej używany jest przez analogię do piwa bardzo mocnego i bardzo bogatego w smaku.

Z Wojciechem Piaseckim piwowarem z Browaru Piwna Gdańsk, oraz Filipem Paprockim, piwowarem w Lubrow Gdańsk

Z Bartkiem Napierajem z AleBrowar Z Michałem Saksem, piwowarem Brovarnia Gdańsk

Z Krzysztofem Juszczakiem piwowarem domowym

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

3/2013

browarnictwo

polemika Piwo to napój, który liczy sobie tysiące lat, dlatego zachowanie elementów tradycji w procesie jego warzenia ma duże znaczenie. Jednak niektóre tradycyjne rozwiązania są stopniowo zastępowane nowoczesnymi, wpływającymi korzystnie na jakość piwa. Tak jest m.in. z fermentacją zamkniętą.

Wojciech Mrugalski

Kompania Piwowarska

Otwarte kadzie

– czy na pewno dobre?

Systemy fermentacji piwa można podzielić na tradycyjne

świeżo po fermentacji, przed dojrzewaniem na leżakowni) jest w mniejszym stopniu nasycone CO2. – W skrócie – podczas fermentacji otwartej trudniej jest kontrolować parametry produkcji i osiągnąć stabilną, powtarzalną jakość produktu – tłumaczy Gregor Palka, główny technolog w Kompanii Piwowarskiej. – Tymczasem konsument oczekuje, że jego ulubione piwo zawsze będzie smakować tak samo, bez względu na to, gdzie i kiedy je kupi. Każde odstępstwo od profilu smakowo-zapachowego piwa, do którego przyzwyczaili się konsumenci, traktowane jest przez nich nie jako ciekawostka, zaleta danego piwa, ale jego wada.

(fermentacja otwarta) i bardziej nowoczesne (fermentacja w tankach cylindryczno-stożkowych). Jak wskazuje nazwa, pierwsza metoda polega na tym, że piwo fermentuje w kadziach otwartych – mogą one różnić się między sobą wielkością, kształtem i materiałem, z którego są wykonane. Obecnie systemy fermentacji otwartej są wykorzystywane głównie w starszych browarach.

Jakość i powtarzalność smaku

3/2013

Gregor Palka

foto: Kompania Piwowarska

Nowoczesne browary stosują fermentację w tankach zamkniętych. Przyczyn odejścia od fermentacji otwartej jest wiele, a na pierwszym miejscu znajdują się te związane z jakością piwa. Podczas fermentacji w otwartych kadziach piwo utlenia się, co przyspiesza procesy starzenia się napoju, a to z kolei powoduje, że ma on znacznie krótszy czas stabilności smakowej (znacznie szybciej pojawiają się posmaki utlenione). Innym aspektem kontaktu z powietrzem na etapie fermentacji jest utrudnione utrzymanie czystości mikrobiologicznej piwa. W powietrzu są obecne mikroorganizmy, zarówno drożdże, jak i bakterie czy pleśnie, dlatego znacznie trudniej jest uchronić piwo przed zakażeniem. Wprawdzie mikroorganizmy zostają później zniszczone w procesie pasteryzacji, jednak produkty ich metabolizmu mogą wpłynąć niekorzystnie na profil smakowy i klarowność piwa. Dodatkowo przy stosowaniu różnych szczepów drożdży istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo zakażenia krzyżowego kulturami drożdżowymi poszczególnych partii piwa. Wreszcie uwalniający się dwutlenek węgla sprawia, że piwo zielone (piwo

Z korzyścią dla środowiska i higieny pracy Nie bez znaczenia jest też kwestia bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska. Podczas fermentacji otwartej dwutlenek węgla jest uwalniany swobodnie do pomieszczenia, a jego stężenie może wzrosnąć do poziomu niebezpiecznego

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Kompania Piwowarska jest największym przedsiębiorstwem piwowarskim w Polsce. Kilkusetletnie doświadczenia w warzeniu piwa, nowoczesne technologie i rygorystyczne przestrzeganie zasad produkcji na światowym poziomie gwarantują najwyższą jakość naszych produktów. Kompania Piwowarska (utworzona w 1999 roku) posiada trzy browary (w Tychach, Poznaniu i Białymstoku) oraz oddziały handlowe na terenie całego kraju. Kompania Piwowarska prowadzi także działalność społeczną oraz programy edukacyjne popularyzujące odpowiedzialność i umiar w konsumowaniu alkoholu. Wielkość sprzedaży osiągniętej przez KP w roku finansowym zakończonym 31 marca 2013 r. wyniosła 14,5 mln hektolitrów piwa.

dla zdrowia. Aby tego uniknąć, trzeba zapewnić bardzo wydajną wentylację pomieszczenia, wprowadzając do niego powietrze, z reguły cieplejsze. Natomiast w przypadku fermentacji zamkniętej usuwanie CO2 jest znacznie łatwiejsze i w mniejszym stopniu przedostaje się on do pomieszczeń. W nowoczesnych systemach fermentacji powstający dwutlenek węgla (poduszka CO2) dodatkowo zabezpiecza piwo przed dostępem tlenu. Fermentacja otwarta jest również znacznie bardziej kosztowna i niekorzystna dla środowiska, ponieważ do mycia zbiorników muszą być używane bardzo duże ilości środków czystości i wody. W procesie nie tylko kadzie ale także całe pomieszczenie piwnicy również musi być chłodzone, aby zapewnić niską i stałą temperaturę przez cały rok (5-6 st. C). A to z kolei pochłania bardzo duże ilości energii. Nowoczesne tankofermentory posiadają indywidualne, podzielone na strefy instalacje chłodzenia, pozwalające na precyzyjną kontrolę temperatury. Istotną rolę odgrywają – choć bardziej dla browarów niż dla konsumentów – także czynniki technologiczne i logistyczne. W fermentacji otwartej pojemności zbiorników są niewielkie w stosunku do wykorzystywanej powierzchni. Natomiast w metodzie fermentacji zamkniętej większe pojemności zbiorników zamkniętych, a zarazem zajmowanie mniejszych powierzchni pozwala osiągać duże wydajności browarów. Na przykład w browarze Lech w Poznaniu na stosunkowo małej powierzchni znajdują się aż 92 tankofermentory, każdy o pojemności ok. 5 tys. hektolitrów.

Mało praktycznie, choć spektakularnie Wyraźna przewaga metody zamkniętej, która polega na poprawie jakości piwa, lepszej kontroli tego etapu produkcji, redukcji negatywnego wpływu na otoczenie, zwiększeniu bezpieczeństwa pracy i wydajności piwnic fermentacyjnych, spowodowała praktycznie całkowite przejście we współczesnym piwowarstwie z metod fermentacji otwartej na systemy fermentacji w tankach cylindryczno-stożkowych. Jednego nie można fermentacji otwartej odmówić – jest bez wątpienia dość „widowiskowa” ze względu na unoszące się połacie piany o często brązowawej czy brunatnej od osadów i drożdży barwie. Z tego powodu część browarów wciąż wykorzystuje otwarte kadzie fermentacyjne. Na przykład w Pilźnie wycieczki mogą oglądać kilka działających drewnianych kadzi, jednak piwo z nich nie trafia do rozlewu. Jest podawane na miejscu osobom zwiedzającym browar jako atrakcja turystyczna, a więc trwałość smakowa i podatność na starzenie czy utlenienie nie mają w tym wypadku wielkiego znaczenia.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Wrocław 2013

FESTIWAL DOBREGO PIWA

ogoda w tym roku nie dopisała, jednak nic nie mogło odstraszyć prawd z iw yc h m i ło ś n i ków dobrego piwa. Wrocławski Festiwal ma przecież swoje grono wiernych fanów. Szeroka oferta znakomitych piw jest głównym magnesem. Piwoszy przyciągają również specjalne edycje kolekcjonerskie, gadżet y oraz spec jalistyczne spotkania.

Warsztaty dla piwnych pasjonatów D o ut r z y my w a n i a z ad a n e j t e mp e rat u r y w domowym warzeniu piwa mogą służyć: mokra koszulka wokół fermen-

tatora, lodówka styropianowa chłodzona/ogrzewana butelkami PET, pas grzewczy, lodówka na wino lub lodówka z zamontowanym czujnikiem i sterownikiem – również takich pomocnych sugestii można było wysłuchać podczas kolejnych Warsztatów Piwowarskich, skierowanych do domowych browarników.

Wystawa i konkurs piw domowych W zamkowych podziemiach można było skosztować piw wyprodukowanych w warunkach domowych a spec jaliści sensorycy oceniali piwo, zgodnie z profilami.

3/2013

Iwona Duda, APIS:

Alkoholowy napój wyrabiany z miodu

Mocno walczymy, aby to typowo polski, tradycyjny specjał. Jak spopularyzować spożycie wygląda rynek miodów pitnych z perspekmiodów pitnych. Zauważamy jednocześnie trend powrotu tywy najstarszego w Polsce producenta do korzeni. W 2008 roku – Spółdzielni Pszczelarskiej APIS? zarejestrowaliśmy nasze miody w kategorii GwarantoPrzeciętny Polak zjada miodu o 100 gramów wana Tradycyjna Specjalność w Komisji Europejskiej. rocznie mniej od przeciętnego Europejczy-

ka (odpowiednio: 550 i 650 g r a m ó w r o c z n i e), d l a te g o w rynkowych analizach polski rynek określany jest jako obiecujący. Tymczasem ponad 80% lubelskiej produkcji pitnych miodów sprzedawane jest na polskim rynku, reszta trafia do odbiorców w UE, USA, Japonii, Australii i Chinach. W APISIE miód produkuje się z surowca dostarczanego Ale miód pitny to nie to samo to „zwykły” miód. przez członków Spółdzielni. Polska importuje sporo miodu (w 2010 roku było to Na zdjęciu Robert Niezgoda, 2,7% całego europejskiego importu), tymczasem pracownik spółdzielni, prezentuje tradycyjną więzę miód pitny to typowo tradycyjny, lokalny specjał – wosk grawerowany w kształt (ponoć popularny również na Litwie i w Etiopii). pszczelich komórek. Pszczoła Okazuje się też, że Chińczycy nie produkują odbudowując go – składa tam miód. miodu pitnego. Dlaczego? Bo jest to proces skomplikowany i wymaga doświadczenia. Spółdzielnia Pszczelarska APIS z Lublina jest jednym z niewielu producentów tego szlachetnego trunku. Proces jest długotrwały, leżakowanie trwa od półtorej roku do nawet sześciu lat. Wymaga wiedzy i doświadczenia.

Oszczędzaj,

chwal się i zarabiaj

– czyli strategia zrównoważonego rozwoju

Od 2011 r. również Unilever Polska konsekwentnie realizuje założenia zrównoważonego modelu biznesowego w swojej działalności. W opublikowanym właśnie raporcie dotyczącym postępów w wypełnianiu planu „Życie w sposób zrównoważony” w Polsce – firma prezentuje przykłady inicjatyw, które mogą zwiększyć sprzedaż i zmniejszyć koszty, przy jednoczesnej redukcji wpływu na środowisko naturalne. Harm Goossens, prezes Unilever w Europie Środkowo-Wschodniej: Idea zrównoważonego rozwoju jest nie tylko integralną częścią naszej strategii biznesowej, ale przede wszystkim motorem innowacyjności oraz konkurencyjności. Wierzymy, że takie podejście w każdym aspekcie naszego funkcjonowania, począwszy od pozyskiwania surowców, poprzez organizację łańcucha dostaw, aż po edukację konsumentów w zakresie korzystania z naszych produktów, jest warunkiem niezbędnym do dalszego rozwoju firmy.

Paweł Jezierski, starszy specjalista ds. komunikacji w Unilever Polska: Inspiracji do działań zgodnych z ideą zrównoważonego rozwoju i obniżenia naszego wpływu na środowisko naturalne szukamy wszędzie. W naszych fabrykach, gdzie priorytetem jest zwiększanie eko-efektywności produkcji, często sami pracownicy proponują różne rozwiązania. Dzięki temu, że mamy ponad 250 zakładów produkcyjnych na całym świecie – łatwiej nam dzielić się dobrymi praktykami.

Wymierne efekty w liczbach: • zwiększenie efektywności ekologicznej we wszystkich czterech fabrykach na terenie kraju przy jednoczesnej redukcji emisji CO2 na tonę produkcji o 11% w porównaniu z 2011 r. i o 62% z rokiem 2008, • podniesienie efektywności operacyjnej w łańcuchu dostaw, która pozwoli m.in. zmniejszyć dystans przemierzany przez ciężarówki firmy na polskich drogach o ok. 20 mln km do 2015 r. i w efekcie zmniejszyć emisję CO2.

3/2013

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

foto: Unilever

pitne

foto: Unilever

miody

foto: APB

Staropolskie

Umieszczenie zrównoważonego rozwoju w sercu modelu biznesowego ma pomóc wielu firmom, szczególnie światowym gigantom, w zwiększeniu sprzedaży przy jednoczesnym obniżeniu kosztów i ryzyka działalności.

kt: konta o.o. Nasz p S .z olska 127 Wild P kowo Marcin rÄ&#x2026;gowo 0M 11-70 269 809 .de 7 6 l. te 0 wicz@wild ie k ilczar piotr.m

Adam Bugała

Ogólna charakterystyka sektora mleczarskiego w UE Produkcja mleka na świecie Nie wszystkie regiony świata mają jednakowe warunki do produkcji mleka. W niektórych częściach globu warunki klimatyczne, przyrodnicze, ekonomiczne sprzyjają produkcji mleka,

e-w ydanie do pobrania na:

Wykres 1. Produkcja mleka na świecie z podziałem na rodzaje w latach 2009-2011 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych FAOstat

www.agro.apbiznes.pl

podczas gdy w innych prowadzenie produkcji wymaga znacznie więcej nakładów i dlatego jest drogie. Analiza rozmieszczenia geograficznego produkcji mleka na świecie wykazuje, że kraje duże terytorialnie i o sprzyjających warunkach naturalnych do produkcji mleka charakteryzują się największą jego produkcją. Większość światowej produkcji skoncentrowana jest na najbardziej sprzyjających obszarach: w Europie, obu Amerykach, Oceanii i południowo-wschodniej Azji. Na światowym rynku mleczarskim odnaleźć można pięć głównych rodzajów mleka ze względu na jego pochodzenie. Jest to mleko krowie, bawole, owcze, kozie i wielbłądzie. Dominujący udział w światowej produkcji ma mleko krowie (które w latach 2000 – 2011 stanowiło

foto: sxc.hu

Starszy specjalista ds. rynku mleka i przetworów mlecznych FAMMU FAPA

83,4% - 84,4%). Według danych FAOstat osiągnęła ona poziom 727,05 mln ton w 2011 r. Wolumen produkcji mleka krowiego w 2011 ukształtował się na poziomie 606,66 mln ton. Jego udział jednak maleje na rzecz mleka bawołów, wytwarzanego przede wszystkim w państwach południowej Azji - Indiach (ponad 2/3 łącznej ilości) i Pakistanie (ok. 25%).

Produkcja mleka w Unii Europejskiej Europa do 2005 roku odgrywała najważniejszą rolę w produkcji mleka, obecnie jest to Azja. Udział tego kontynentu w produkcji mleka przekroczył poziom 36,9% w 2011 roku. W Europie wytwarza się ok. 30% mleka w skali światowej (29,62% w 2011 roku przy 215,37 mln ton). Udział tego regionu

3/2013

rynek

światowa produkcja mleka mleka w skali roku, UE wyprzedza Indie (119,4 mln ton w 2011 roku) i USA (ponad Produkcja mleka 89 mln ton w 2011 roku). w Unii Europejskiej w latach 2000-2011 Produkowane w Unii mleko po(mln ton) chodzi przede wszystkim od krów Źródło: Opracomlecznych. W latach 2000 – 2011 wanie własne na stanowiło ono od 96,6% do 96,9% podstawie danych FAOstat produkcji mleka ogółem. Analizując produkcję mleka w poszczególnych krajach Wspólnoty zauważalna jest znaczna dominacja mleka krowiego nad pozostałymi jego typami, wyjątek stanowi jedynie Grecja, gdzie dużą rolę odgrywa mleko owcze, a także kozie. Z uwagi na tak silną dominację mleka Tabela 1. krowiego w produkcji w UE w dalszej Produkcja mleka w krajach UE w latach części analizy skupiono się wyłącznie na mleku krowim. Produkcja mleka 2000-2011 (mln ton) Źródło: Opracowanie krowiego w Unii Europejskiej w anawłasne na podstawie lizowanym okresie 11 lat znacznie się danych FAOstat zwiększyła (tabela 1.1). W 2011 roku wynosiła ona 150,2 mln ton i zwiększyła się w stosunku do 2000 roku o 22% (27,1 mln ton). Obserwując produkcję mleka w UE w latach 2000-2011 zauważyć można dwa wyraźne skoki: w 2004 roku i w 2007 roku (wykres 1.1). Zdarzenia te związane są z rozszerzeniami Unii Europejskiej. Dnia 1 maja 2004 roku nastąpiło największe w historii rozszerzenie UE. Do wspólnoty wstąpiło 10 krajów, czyli Estonia, Łotwa, Litwa, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Słowenia, Malta oraz Cypr. W 2007 roku natomiast dołączyły Bułgaria i Rumunia. Poza tymi wyraźnymi wzrostami produkcję mleka krowiego w Unii Europejskiej charakteryzują nieznaczne wahania. Podobnie jest w przypadku konsumpcji świeżych produktów mleczarskich w Unii Europejskiej. Spożycie tych przetworów w analizowanym okresie wzrosło jednak nieznacznie. W 2011 roku osiągnęło ono poziom 47,03 mln ton i było wyższe o 1,33 mln ton (+2,9%) Wykres 2.

maleje, głównie ze względu na dynamiczny rozwój produkcji mleka na największym kontynencie. Ponad 70% produkcji mleka w Europie przypada na Unię Europejską, która traktowana jako jednolity

3/2013

rynek jest największym producentem mleka na świecie. W 2011 roku produkcja mleka w krajach Wspólnoty osiągnęła poziom 155,25 mln ton i stanowiła 21,35% produkcji światowej. Pod względem wielkości produkcji

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

foto: chromastock

niż w roku 2001. Jak już wspomniano wyżej, produkcja mleka krowiego jest silnie uzależniona od warunków klimatycznych (m.in. od ilości opadów atmosferycznych oraz długości okresu wegetacji roślin). Najlepsze występują w państwach północnej i zachodniej Europy skąd pochodzi piątka największych producentów mleka w UE – Niemcy (30,3 mln ton), Francja (24,4 mln ton), Wielka Brytania (14,2 mln ton), Polska (12,4 mln ton), i Holandia (11,6 mln ton). Ich łączna produkcja stanowiła w 2011 roku ok. 62% ogółu produkcji mleka w UE-27, kształtującego się na poziomie 150,16 mln ton. Przyglądając się uważniej wielkości produkcji mleka w poszczególnych krajach Unii zauważalna jest znaczna dysproporcja. Z tego względu postanowiono podzielić kraje Wspólnoty na grupy. Wykorzystano przy tym metodę kwartyli, biorąc pod uwagę roczną wielkość produkcji mleka krowiego w 2011 roku. Tym sposobem wyzna-

e-w ydanie do pobrania na:

czono trzy grupy państw, dzielące zbiorowość w stosunku 25:50:25, szczegóły zawiera tabela 1. W grupie G1 znalazło się 6 państw o największej produkcji mleka w UE, do wspomnianej wyżej piątki dołączyły Włochy (10,5 mln ton). Produkcja mleka krowiego grupy G1 stanowiła w 2011 roku 69% (103,5 mln ton) ogółu tego surowca wytworzonego w tym czasie w UE. W grupie G2 znalazły się takie państwa jak: Hiszpania, Irlandia, Dania, Rumunia, Austria Belgia, Szwecja, Czechy, Finlandia, Portugalia, Litwa, Węgry, Bułgaria i Słowacja. Produkcja tej grupy w 2011 roku osiągnęła poziom 43,3 mln ton (29% produkcji mleka krowiego w UE). W grupie G3 znalazły się natomiast najmniej istotne kraje UE pod względem rocznej produkcji mleka krowiego: Litwa, Grecja, Estonia, Słowenia, Luksemburg, Cypr, Malta. Produkcja mleka grupy G3 osiągnęła poziom 3,4 mln ton, czyli ok. 2% ogółu w UE.

www.agro.apbiznes.pl

Zmiana wielkości produkcji mleka w krajach Unii Europejskiej Spośród analizowanej 20 państw UE (grupy G1 i G2) w latach 2000-2011 największy wzrost produkcji mleka krowiego nastąpił w Irlandii (+7,3%), Niemczech (+7%) i Hiszpanii (+6,8%). Największe zniżki dotyczyły natomiast Węgier i Bułgarii, które do Wspólnoty dołączyły odpowiednio w 2004 roku i w 2007 roku i to właśnie po akcesji zauważalne jest wyraźne ograniczenie produkcji mleka w tych krajach. Spadki te nie były jednak efektem ograniczenia produkcji przez kwoty mleczne, które są niewykorzystane w znacznym stopniu (ok. 50% w Bułgarii i ok. 26,7% na Węgrzech) a raczej z napływem produktów mleczarskich z innych państw UE. Analizując zmiany jakie nastąpiły w wielkości produkcji mleka na przestrzeni lat 2000 i 2011, w celu wyeliminowania przypadkowych zmian,

3/2013

Napływ produktów mleczarskich z innych państw UE stał się przyczyną ograniczania produkcji mleka na Węgrzech i Bułgarii. Kwoty mleczne w tych krajach pozostają w znacznym stopniu niewykorzystane.

rynek

światowa produkcja mleka

postanowiono porównać przeciętną wielkość produkcji mleka w krajach UE w latach 2000-2003 z wielkością produkcji mleka tych państw z lat 2009-2011 (tabela 2.). Badając tym sposobem grupę państw o największej wielkości produkcji mleka w UE (grupa G1) zauważalny jest dynamiczny wzrost w trzech krajach. Są to Holandia, gdzie produkcja mleka w latach 2009-2011 była o 5,85% większa niż w latach 2000 - 2002, Niemcy (+5,52%) i Polska (+4,19%). To właśnie w tych krajach nastąpił najbardziej dynamiczny rozwój produkcji mleka w latach 2000-2011 i najprawdopodobniej produkcja dalej będzie rozwijana, gdyż kraje te mają duży niewykorzystany potencjał produkcyjny, który ograniczany jest przyznaną kwotą mleczną. Analizując dane z tabeli 2. warto zwrócić uwagę na znaczne ogra-

3/2013

Tabela 2. Średnia produkcja mleka w krajach UE w latach 2000-2002 i 2009-2011 (mln ton) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych FAOstat

niczenie produkcji mleka u dwóch czołowych producentów (Francji i Wielkiej Brytanii). Związane to było przede wszystkim z wyjątkowo niekorzystną sytuacją na rynku mleka w tych krajach, jaka miała miejsce w 2006 roku, kiedy to koszty znacznie przewyższały poziom dochodów. Wielu producentów mleka zrezygnowało wtedy z prowadzenia działalności i już później do niej nie wróciło. Analizując sytuację w grupie G2 zauważalny jest dynamiczny wzrost produkcji mleka w Rumunii (gdzie produkcja mleka w latach 2009-2011 była o 5,6% większa niż w latach 2000 – 2002) i w Danii (+5,35%). Dane te informują o rosnącym potencjale produkcyjnym tych państw, jednak ilość wytwarzanego w nich mleka wciąż znacząco odstaje nawet od ostatniego państwa z grupy G1, jakim są Włochy. W grupie G2 warto zwrócić uwagę na ponadprzeciętne zniżki w produkcji mleka w badanym przedziale czasowym na Węgrzech, w Słowacji, Belgii, Bułgarii i Szwecji. Ograniczenie sięga w tych krajach kilkunastu procent i bardzo możliwe, że niektóre z nich jeszcze bardziej stracą na znaczeniu w przyszłości i spadną do grupy G3 na korzyść Grecji lub Łotwy, które zwiększają swój potencjał produkcyjny.

Wnioski W skali światowej następuje „przesunięcie” regionu o najwyższej wielkości produkcji mleka, niegdyś była to Europa, która obecnie traci znaczenie na rzecz krajów azjatyckich. Zmianie powoli ulega także struktura wytwarzanego na świecie mleka. Choć wciąż znaczną większość stanowi mleko krowie, to rośnie znaczenie mleka bawolego, które dominuje w państwach południowej Azji.

Unia Europejska traktowana jako jednolity rynek jest największym producentem mleka na świecie, jej głównymi konkurentami są USA i Indie. Warto przy tym zwrócić uwagę na Indie, które w dłuższej perspektywie czasu mogą stać się nowym liderem w światowej produkcji. Warto dodać, że w latach 2007-2011 w przypadku UE zaobserwowano 5,2% wzrost produkcji mleka, w tym samym okresie Indie odnotowały ponad 15,5% zwyżki. Zdecydowana większość mleka produkowanego w UE to mleko krowie (w 2011 roku stanowiło ono 96,7% produkcji mleka ogółem). Podobną przewagę surowca pochodzącego od krów zauważyć można we wszystkich państwach UE poza Grecją, gdzie duże znaczenie ma mleko kozie i owcze, a krowie stanowi ok. 40% (40,1% w 2011 r.) Zauważalna jest znaczna dysproporcja w wielkości produkcji mleka w poszczególnych państwach Unii Europejskiej. Związane jest to m.in. z faktem, że produkcja mleka krowiego jest silnie uzależniona od warunków klimatycznych. Najlepsze występują w państwach północnej i zachodniej Europy skąd pochodzi piątka największych producentów mleka w UE – Niemcy (30,3 mln ton), Francja (24,4 mln ton), Wielka Brytania (14,2 mln ton), Polska (12,4 mln ton), i Holandia (11,6 mln ton). Ich łączna produkcja stanowiła w 2011 roku ok. 62% ogółu produkcji mleka w UE-27 kształtującej się na poziomie 150,16 mln ton. Zauważalny jest rosnący potencjał produkcyjny takich państw jak Holandia, Niemcy, Polska, Rumunia i Dania, podczas gdy tacy potentaci jak Wielka Brytania, Francja i Włochy ograniczają produkcję.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Mrągowo 2013 Dwudziesta pierwsza edycja sympozjum „Technika i technologia w przemyśle mleczarskim” odbyła się, tradycyjnie już, w Mrągowie. 25 sponsorów zaprosiło do udziału przedstawicieli 66 mleczarni z całej Polski.

konferencji uczestniczyło 230 osób, w tym 125 przedstawicieli zakładów przetwórczych. Sympozjum jest jednym z dwóch dużych projektów konferencyjnych organizowanych przez jednostki Wydziału Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Mrągowską edycję organizuje Katedra Mleczarstwa i Zarządzania Jakością.

e-w ydanie do pobrania na:

Happening firmy Bactoforce

Cechą charakterystyczną polskiego mleczarstwa jest niezmiernie szybki przyrost tzw. marek własnych czyli private labels. Jedną z recept na tą bolączkę może być – jak przekonywał Jacek Gorczyca z firmy AAK – stworzenie produktów funkcjonalnych, które na półkach sklepowych występują pod marką premium. Jako przedstawiciel

www.agro.apbiznes.pl

Panel dyskusyjny zgromadził wielu uczestników Sympozjum

firmy oferującej oleje i tłuszcze roślinne sugerował wykorzystanie tych właśnie składników w innowacyjnej produkcji mleczarskiej. O światowych trendach i modzie na produkcję świeżych i naturalnych produktów opowiadali przedstawiciele firm Wild oraz Zentis, próbując przekonać słuchaczy do zastosowania ciekawych dodatków

3/2013

mleczarstwo

foto: APB

Organizatorzy spotkania: profesor Stefan Ziajka, Magdalena Nowak oraz profesor Bogusław Staniewski

mleczarstwo

relacja

Firma Zentis prezentowała nowości dla sektora mleczarskiego

Marta Misiuwianiec-Królikiewicz (CSK)

Michał Hołdyński (Tewes-Bis)

Paweł Łagoda (Trepko)

Jacek Krajewski (Diversey)

Mariusz Jeruzalski (Ecolab)

Uśmiechnięta ekipa z Wild: Anna Gołota, Justyna Staśkiewicz i Piotr Milczarkiewicz Waldemar Broś (Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich) oraz Stanisław Duch (Mlekovita)

foto: APB

Jarosław Bogusz i Jacek Gorczyca z AAK

i smaków w deserach mlecznych. O dodatkach i składnikach do produkcji nowoczesnych produktów mleczarskich opowiadali również przedstawiciele CSK, Palsgaard, PMT Trading oraz ADM Trading. Zakres swojej oferty skierowanej do przemysłu mleczarskiego zaprezentowali również przedstawiciele Tetra Pak, Alpma, Tewes-Bis oraz Obram i Grundfos. Ciekawą propozycję dla niewielkich producen-

mleczarstwo

3/2013

tów zaprezentowała Joanna Olszewska z Tetra-Pak: wirowanie mleka na zimno, z pominięciem procesu pasteryzacji. O oszczędnościach i doborze odpowiednich technologii mówili z kolei dwaj konkurenci: Jacek Krajewski z Diversey i Mariusz Jeruzalski z Ecolab, tymczasem Tadeusz Sacharewicz z Merc opowiedział o nowoczesnym monitoringu higieny w zakładowym laboratorium. Monitoringiem i kontrolą procesów zajął

Bogusław Gumowski (Kesem) i Waldemar Skibiński (Bieluch) z zainteresowaniem oglądają propozycje mlecznych deserów

się także Stefan Dowgird z Foss z tym, że skupił się raczej na kontroli jakości surowca. O prewencyjnym wykrywaniu zagrożeń mikrobiologicznych na liniach produkcyjnych opowiedział zebranym Piotr Augustyniak z Bactoforce. Ciekawym uzupełnieniem obrad okazał się tzw. panel dyskusyjny, który stał się okazją do przedstawienia przeróżnych problemów, refleksji, wolnych wniosków i opinii.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Pytanie AGROindustry Do

profesora Stefana Ziajki z Katedry Mleczarstwa i Zarządzania Jakością Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie

Mleczne produkty wysoko przetworzone – czy to jest przyszłość

polskiego mleczarstwa?

L udzkość zajmowała się przetwarzaniem żywności od czasu kiedy wynaleziono ogień i wykorzystano go do przedłużania trwałości upolowanego mięsa. Niezależnie od wykorzystania ognia, żywność poddawano obróbce polegającej na krojeniu, suszeniu, gotowaniu, soleniu, kiszeniu itp. Dzięki postępowi w stosowaniu właściwej obróbki, żywność stawała się coraz bardziej bezpieczna, łatwiej strawna i pożywna, a poprzez rozwój wielu metod jej utrwalania radykalnie zmniejszyła się liczba zatruć pokarmowych. Rozwój metod przetwarzania żywności następował wraz z ogólnym rozwojem umiejętności, obserwacji, wiedzy i nauki. Z tego punktu widzenia można powiedzieć, że proces przetwarzania żywności postępuje równolegle i nie ma od tego odwrotu. Z kolei dla ekonomisty żywność jest tym bardziej przetworzona im jest wyższa wartość dodana czyli przyrost wartości dóbr w wyniku określonego procesu produkcji lub tworzenia usługi. Inne postrzeganie żywności wysoko przetworzonej to żywność, która została wytworzona przemysłowo dla

e-w ydanie do pobrania na:

zwiększenia wydajności, zysku oraz trwałości i przyspieszenia procesu jej przygotowania do spożycia. Takie postrzeganie żywności przetworzonej ma zabarwienie pejoratywne, bo wielu konsumentom kojarzy się z dodatkiem konserwantów, sztucznych aromatów oraz/i barwników. Pojawia się również pytanie, czy tak zwana żywność funkcjonalna, bardzo korzystna dla zdrowia konsumentów, jest również zaliczana do żywności wysoko przetworzonej. W wielu rozwiniętych krajach, w tym i w Polsce, spożycie mleka oraz tradycyjnych produktów mleczarskich nieznacznie waha się i jest już ustabilizowane. Dla zwiększenia spożycia znanych i cennych, a także nie do końca poznanych bardzo wartościowych żywieniowo i zdrowotnie składników mleka jak np. bioaktywne peptydy, niektóre składniki tłuszczu mlekowego, frakcje białek, symbiotyki itp. należy w jeszcze większym stopniu produkować wysoko przetworzone produkty mleczne. Mleko jako wspaniały dar natury nie do końca „ujawniło” wszystkie tajemnice ekonomicznego sposobu otrzymywania tych składników. Z pewnością

www.agro.apbiznes.pl

Dzięki postępowi w stosowaniu właściwej obróbki, żywność stawała się coraz bardziej bezpieczna, łatwiej strawna i pożywna, a poprzez rozwój wielu metod jej utrwalania radykalnie zmniejszyła się liczba zatruć pokarmowych

prof. Stefan Ziajka

musi nastąpić dalszy rozwój znanych, nowoczesnych metod rozdziału jak np. procesy membranowe, enzymatyczne, jak również nie stosowanych jeszcze na skalę przemysłową procesów, a to zwiększy stopień przetworzenia. Będzie to zjawisko pozytywne i pożądane dla konsumentów i polskiego przemysłu mleczarskiego. Dla osiągnięcia tego celu w pierwszej kolejności należałoby upowszechnić właściwe rozumienie żywności wysoko przetworzonej, aby to pojęcie nie miało wśród konsumentów wyłącznie pejoratywnego zabarwienia. W dalszej kolejności powinno się przystąpić do dobrze przemyślanych, a jednocześnie bardzo trudnych badań naukowych i naukowo – przemysłowych.

3/2013

mleczarstwo

artykuł sponsorowany

Oleje i tłuszcze roślinne jako składniki żywności funkcjonalnej

kandynawska firma AAK, jeden ze światowych liderów w przetwórstwie i produkcji specjalistycznych olejów i tłuszczów roślinnych, dysponuje specjalistyczną wiedzą na temat biochemii i technologii tłuszczów jadalnych oraz procesów ich wykorzystania w przemyśle spożywczym. Pozwala to na zaproponowanie przetwórcom i producentom wzbogaconych artykułów spożywczych olejów i preparatów tłuszczowych o dużej zawartości składników bioaktywnych.

Współczesne zagrożenia Tryb życia i odżywiania współczesnego człowieka, narażenie na stres i niesprzyjające warunki środowiskowe są przyczyną wielu chorób, które nazywamy cywilizacyjnymi. Oprócz farmakologicznych metod walki z ich skutkami, do zalecanych środków należą również aktywny tryb życia i zrównoważona dieta. Zwiększona rola właściwego odżywiania się w profilaktyce i leczeniu chorób oraz naukowe potwierdzenie, iż niektóre składniki naszego pożywienia wykazują wyraźne działanie prozdrowotne stały się przyczyną opracowania żywności funkcjonalnej.

NNKT i omega-3 Współczesna wysoko przetworzona żywność dostarcza nadmierną podaż nasyconych kwasów tłuszczowych oraz kwasów tłuszczowych w konfiguracji trans, przy jednoczesnym niedoborze wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Powoduje to poważne zaburzenia w metabolizmie człowieka. Organizm ludzki jest w stanie wytworzyć większość kwasów tłuszczowych niezbędnych do prawidłowego jego funkcjonowania. Jednak niektóre muszą być dostarczane z zewnątrz wraz z pożywnieniem; np. kwas linolowy (LA) z grupy omega-6 oraz kwas alfa-linolenowy (ALA) z grupy omega-3. Z tego też względu otrzymały one nazwę niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Pozytywny wpływ kwasów grupy omega-3 i omega-6 na zdrowie człowieka jest bardzo duży, jednak

Współczesny konsument, przekonywany do zdrowego trybu odżywiania, dość podejrzliwie odnosi się do spożywania tłuszczu. Tymczasem ilość składników biologicznie aktywnych naturalnie występujących w olejach i tłuszczach roślinnych jest imponująca. Wielu z nich nie jesteśmy w stanie dostarczyć organizmowi w inny sposób, jak tylko poprzez spożycie tłuszczów. Ich ilość, zawarta w codziennej diecie, jest jednakże relatywnie niska wobec potrzeb naszego organizmu. Współczesna technologia produkcji olejów roślinnych, w połączeniu z doświadczeniem z dziedziny żywienia, pozwala jednak na wzbogacanie ich w odpowiednie ilości składników funkcjonalnych o właściwościach prozdrowotnych. stanowisko Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wobec znakowania żywności zawierającej kwasy tej grupy jest dość zachowawcze. Dopuszcza ona dość ograniczoną liczbę deklaracji zdrowotnych (aczkolwiek rok 2012 przyniósł kolejne zmiany w wykazie dozwolonych oświadczeń) oraz reguluje dozwolone deklaracje żywieniowe („źródło kwasów tłuszczowych omega-3” oraz „wysoka zawartość kwasów omega-3”). Dostarczenie odpowiedniej ilości NNKT w pożywieniu może zapewnić preparat Specidol OL, oparty o naturalne składniki występujące w olejach lnianym i rzepakowym. Specidol OL – źródło kwasów omega-3 dla żywności funkcjonalnej: • jest gotowym do użycia preparatem olejowym, • jest mieszanką olejów roślinnych o 22% zawartości kwasów omega-3, • posiada wysoką stabilność smakową i zapachową niezbędną w produkcji żywności, • zapewnia zbilansowane proporcje NNKT omega-3 / omega-6 w produkcie, • jest oparty na roślinnych składnikach najwyższej jakości, non-GMO (niemodyfikowanych genetycznie).

Cholesterol a fitosterole Do grupy lipidów należy również cholesterol, obecny w komórkach organizmu człowieka. Podwyższone stężenie cholesterolu we krwi jest jednym z głównych czynników powodujących chorobę niedokrwienną oraz zawał serca. Cholesterol we krwi jest transportowany za pomocą lipoprotein – LDL (zwanych „złym cholesterolem”) oraz HDL (tzw. „dobry cholesterol”). To właśnie stężenie LDL wobec HDL określa ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej – im więcej frakcji LDL we krwi tym ryzyko jest większe. I tutaj dochodzimy do kwestii fitosteroli. Są to naturalne sterole pochodzenia roślinnego (są składnikami roślinnych

błon komórkowych) o budowie chemicznej zbliżonej do cholesterolu. To właśnie podobieństwo powoduje, że w jelitach, gdzie następuje wchłanianie substancji odżywczych, fitosterole ograniczają wchłanianie cholesterolu, dzięki czemu zmniejsza się jego stężenie we krwi (co ważne, spadek ten dotyczy jedynie frakcji „złego” LDL). Niestety, zawartość fitosteroli w naszej diecie jest bardzo niska (przeciętnie waha się w granicach 150-400 mg dziennie). Tymczasem obniżenie poziomu cholesterolu występuję przy dawce 1,5-2,4 g steroli dziennie (przyjmuje się, iż spożywanie 2g fitosteroli dziennie obniża stężenie frakcji LDL cholesterolu o ponad 10%). I tutaj z pomocą może przyjść preparat Vividol® T, stanowiący bogate źródło fitosteroli dla żywności funkcjonalnej. Zatwierdzone zastosowanie Vividol® T w Unii Europejskiej (wg rozporządzenia Komisji dotyczącego Novel Food (EC) No 258/97): • żółte tłuszcze do smarowania pieczywa • produkty oparte na mleku (również z dodatkiem owoców i zbóż) • mleczne produkty fermentowane (typu jogurt oraz niskotłuszczowe sery) • sosy i dressingi sałatkowe (pakowane w pojedyncze porcje) • drinki sojowe i mleczne Vividol® T preparat bogaty w fitosterole: • może być częścią mieszanek tłuszczowych dodawanych do produktów, • zawiera 30% steroli, • skład kwasów tłuszczowych oraz własności fizyczne mogą być modyfikowane, • nie nadaje produktom spożywczym obcego posmaku, • nie zawiera substancji dodatkowych ani emulgatorów, • nie jest modyfikowany genetycznie.

AarhusKarlshamn Poland Sp. z o.o., ul. Walecznych 44/3, 03-916 Warszawa tel. 22 616 41 82, 22 616 60 93, fax 22 616 02 55, www.aak.com Jacek Gorczyca – kierownik sektora tłuszczów spożywczych: jacek.gorczyca@aak.com

Produkty AAK to wysoka JAKOŚĆ i BEZPIECZEŃSTWO żywności 4

mleczarstwo

3/2013

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Diversey Diversey jest światowym liderem profesjonalnych rozwiązań z zakresu higieny, jest światow mycia i dezynfekcji. Historia iliderem doświadczenie, jakie posiadamy gałęzi higieny, H Diversey jest światowym profesjonalnych rozwiązań w z zakresu mycia i dezynfekcji. Przemysłu oraz dogłębna wiedzaMleczarski pozwala nam pełnić wiodącą myciaPrzemysłu iMleczarskiego dezynfekcji. Historia i doświadczenie, jakie posiadamy w gałęzi rolę Przemysłu w poprawie i rozwoju standardów higieny, mycia i dezynfekcji w wiodącą Mleczarskiego orazpoprawie dogłębna wiedza pozwala nam pełnić rolę w i rozw Zakładach Mleczarskich. rolę w poprawie i rozwoju standardów higieny, mycia i dezynfekcji w Zakładach Mleczarski Zakładach Mleczarskich. Oferujemy optymalny dobór i wdrażanie właściwych rozwiązań dla Oferujemy optymalny Twojego Zakładu. Nasze bogate Oferujemy optymalny dobór i wdrażanie właściwych rozwiązań dla doświadczenie w dziedzinie Twojego Zakładu. Nasze bogate utrzymania higieny w Przemyśle doświadczenie w dziedzinie Mleczarskim utrzymaniasprawi, higienyże w będziemy Przemyśle Twoim idealnym partnerem. Mleczarskim sprawi, że będziemy Diversey unikalne wymagania Twoim spełni idealnym partnerem. Twojej branży. Posiadamy Diversey spełni unikalne najnowsze wymagania rozwiązania techniczne i najnowsze Twojej branży. Posiadamy programowe, optymalizują rozwiązania które techniczne i zużycie wody i energii, co zwiększa efektywność, programowe, które optymalizują zużycie wody i energii wydajność rentowność produkcyjnego. zużycieiwody i energii,procesu co zwiększa efektywność, wydajność i rentowno Wdrażamy własne innowacyjne systemy wydajność i rentowność procesu produkcyjnego. Wdrażamy własne inn poprawiające wydajności produktów chemicznych. Wdrażamy własne innowacyjne systemy poprawiające wydajno Optymalne zastosowanie jestproduktów możliwe dzięki poprawiające wydajności chemicznych. Optymalne systemowi optymalizacji zużycia chemii, który Optymalne zastosowanie jest możliwe dzięki zastosowa systemowi optymaliza zapewnia uzyskanie maksymalnego efektu który mycia i systemowi optymalizacji zużycia chemii, zapewnia uzyskanie m dezynfekcji przy minimalnym zużyciu preparatów. zapewnia uzyskanie maksymalnego efektu mycia i dezynfekcji System ten gwarantuje pełną kontrolę kosztów i przy minim dezynfekcji przy minimalnym zużyciu preparatów. System ten zużycia chemii. System ten gwarantuje pełną kontrolę kosztówgwarantuj i zużycia chemii. zużycia chemii. Jesteśmy Diversey i prowadzimy świat w kierunku Jesteśmy Diversey i p czystszej i zdrowszej każdym Jesteśmy Diversey przyszłości i prowadzimywświat w kierunku czystszej i zdrowszej sektorze Przemysłu Spożywczego, i Przemysłu czystszej i zdrowszej przyszłościAgri w każdym Farmaceutycznego ! Spożywczego, Agri sektorze Przemysłu S sektorze Przemysłu i Przemysłu Farmaceutycznego ! Farmaceutycznego !

mleczarstwo

Krajowe Stowarzyszenie Mleczarzy zorganizowało kolejną Krajową Ocenę Serów i Twarogów. Komisja Superarbitrów obradowała w składzie: prof. dr hab. Bogusław Staniewski, prof. dr hab. Józefa Chrzanowska, dr inż Wojciech Derengiewicz, prof. dr hab. Andrzej Lenart, mgr inż. Marek Murawski, prof. dr hab. Jan Pikul, Martin Pöllner, prof. dr hab. Stefan Ziajka, mgr inż. Hanna Bogdańska - Zaręba

krajowa ocena sera

ser y

XXIV Krajowa Ocena Serów i Twarogów

Branża oceniła swoje

Komisja Superarbitrów po przeanalizowaniu kart oceny produktów, oceny własnej oraz po kompleksowej analizie przedstawionych sprawozdań z badań przeprowadzonych przez Laboratorium Oceny Żywności i Diagnostyki Zdrowotnej SGGW postanowiła przyznać medale im. prof. dr hab. Zbigniewa Śmietany za zajęcie I miejsca w grupach:

Sery o okresie dojrzewania powyżej 3 miesiący • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Hajnówce za ser Carski z Hajnówki

Pozostałe sery twarogowe • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy za ser twarogowy z mascarpone naturalnie śmietankowy, • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu za zestaw: Łowicki aksamitny serek śmietankowy (125 g) naturalny, ze szczypiorkiem, z ziołami. • Średzka Spółdzielnia Mleczarska JANA w Środzie Wielkopolskiej za serek wędzony w plastrach.

• Spółdzielcza Mleczarnia SPOMLEK w Radzyniu Podlaskim za ser Rubin.

Oczami Arbitra Jacek Chudziński Po raz pierwszy uczestniczyłem w tym roku w Krajowej Ocenie jako arbiter. Nasze zadanie stanowiła ocena organoleptyczna zakodowanych produktów biorących udział w konkursie. W mojej grupie oceniającej wyniki poszczególnych arbitrów były zbliżone i jednoznaczne. Tegoroczny konkurs odzwierciedlał aktualne trendy – wytwarzania produktów wysoko przetworzonych, poszukiwania niszy rynkowych oraz odróżnienia od wyrobów konkurencyjnych.

mleczarstwo

3/2013

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Produkt Mleczny Roku 2013 Laureatem VII Edycji konkursu „MLECZNE NOWOŚCI RYNKOWE – PRODUKT MLECZNY ROKU 2013” została Spółdzielcza Mleczarnia SPOMLEK w Radzyniu Podlaskim. Statuetka „Produkt Mleczny Roku 2013” została przyznana za ser SZAFIR

W imieniu SM Spomlek, z rąk prof. Andrzeja Babuchowskiego, nagrodę odebrał Wojciech Styś, główny serowar

Sery nalewane (tylżycki i pochodne) • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu za ser Tylżycki (plastry) 150g

Sery pleśniowe (z porostem i przerostem) Bogusław Staniewski, Dziekan Wydziału Nauk o Żywności UMW, wręczał nagrody za pierwsze miejsca. Na zdjęciu: Maria Czwojdrak, Joanna Chociłowska-Chołuj, Danuta Kulawczyk

• S półdzielnia Mleczarska LAZUR za grupę serów pleśniow ych: Lazur błękitny, 100 g i Lazur turkusowy, 100 g

Oczami Arbitra Ewelina Nowak Komisja arbitrów dokonała oceny sensorycznej i oceny prawidłowości oznakowania, estetyki i funkcjonalności produktów oraz dodatkowych informacji na opakowaniu. Nadzór zaś nad całością przebiegu oceny sprawowała Kapituła Superarbitrów. Podczas dokonywania oceny trudności sprawiało wyłonienie laureatów poszczególnych kategorii, ponieważ jakość wszystkich wyrobów była bardzo wysoka. Opakowania tychże produktów odznaczały się wyjątkową estetyką i funkcjonalnością. Nie znaleziono również żadnych błędów w oznakowaniu produktów podlegających ocenie.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

3/2013

mleczarstwo

Zespoły Arbitrów

mleczarstwo

krajowa ocena sera

Wyłoniono pięć zespołów arbitrów do oceny poszczególnych kategorii produktów. Skład osobowy zespołów wyglądał następująco:

• Zespół 1

Gęsicka Małgorzata, Spółdzielnia Mleczarska „LAZUR” w Nowych Skalmierzycach, Tarczyńska Sylwia, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie

• Zespół 3

prof. Józefa Chrzanowska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Pollner Martin , arbiter oceny serów DLG, Derengiewicz Wojciech, Krajowe Stowarzyszenie Mleczarzy, Chociłowska -Chołuj Joanna, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu, Kowalik Jarosław, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• Zespół 2

prof. Pikul Jan, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Kulawczyk Danuta, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy,

prof. Lenart Andrzej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Łobacz Adriana, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie, Chudziński Jacek, Średzka Spółdzielnia Mleczarska „JANA”, Rosiecka Anna, Spółdzielcza Mleczarnia SPOMLEK w Radzyniu Podlaskim, Waszkiewicz Jadwiga, Spółdzielcza Mleczarnia SPOMLEK w Radzyniu Podlaskim

• Zespół 4

prof. Ziajka Stefan, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie, Żulewska Justyna, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie,

Twarogi produkowane metodą tradycyjną Serki twarogowe ziarniste • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska we Włoszczowie za serek wiejski.

mleczarstwo

3/2013

• Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu za ser twarogowy tłusty, • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Międzyborzu za ser twarogowy półtłusty, • Spółdzielnia Dostawców Mleka w Wieluniu za ser twarogowy tłusty.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

Organizatorzy

Nowak Ewelina, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Międzyborzu, Śmiecińska Karolina, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy

• Zespół 5

prof. Bogusław Staniewski, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie, Murawski Marek, Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich Związek Rewizyjny, Szołtysik Marek, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Polak Andrzej, Spółdzielnia Dostawców Mleka w Wieluniu, Faltynowska Małgorzata, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Hajnówce

Zespoły arbitrów dokonały oceny sensorycznej i oceny prawidłowości oznakowania, estetyki i funkcjonalności produktu oraz dodatkowych informacji na opakowaniu.

Sery pozostałe (w tym cheddar, mozzarella, sery w solance, sery smażone) • Spółdzielnia Mleczarska MLEKOVITA za ser Favita sałatkowo – kanapkowy.

Hanna Bogdańska-Zaręba oraz Klemens Ciesielski z Krajowego Stowarzyszenia Mleczarzy – organizatorzy Oceny

Twarogi produkowane wg technologii z zastosowaniem nowoczesnych technik produkcyjnych

• Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Hajnówce za twaróg półtłusty, • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu za ser twarogowy półtłusty.

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

3/2013

mleczarstwo

krajowa ocena sera

Oczami Arbitra Joanna Chociłowska-Chołuj XXIV Krajowa Ocena Serów i Twarogów wskazała zarówno na różnorodność produkcyjną zakładów mleczarskich, jak i na wysoką jakość ocenianych wyrobów. Zespoły arbitrów prowadziły ocenę według wytycznych regulaminu otrzymując prawidłowo zakodowane produkty oraz niezbędne dokumenty, tj. specyfikacje, normy oraz materiały pomocnicze potrzebne do prowadzenia oceny. Dużym zainteresowaniem wśród oceniających cieszył się ser długodojrzewający o ciekawej strukturze i wyjątkowym smaku. Arbitrzy smakowali i testowali go kilkukrotnie.

Sery holenderskie • Moniecka Spółdzielnia Mleczarska w Mońkach za ser Gouda i za ser LUX. Podgrupa sery wędzone: • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska we Włoszczowie za ser Gouda wędzony Podgrupa sery eksportowe: • Spółdzielnia Obrotu Towarowego Przemysłu Mleczarskiego w Białymstoku za ser Gouda.

Sery szwajcarsko – – holenderskie • Moniecka Spółdzielnia Mleczarska w Mońkach za ser Aldamer

Oczami Arbitra Anna Rosiecka W mojej grupie ocenialiśmy twarogi. Szczerz mówiąc, myślałam że poziom zgłoszonych produktów będzie wyższy. Nasza grupa w ocenie była raczej jednomyślna. Na 13 zgłoszonych produktów wyróżniliśmy dwa – za smak, wygląd oraz czytelność etykiety dla klienta. Bardzo mi się podobał zarówno konkurs, jak i cała atmosfera spotkania.

mleczarstwo

3/2013

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

mleczarstwo

wydarzenia

Euroforum Polskiego Mleczarstwa Szósta edycja branżowego spotkania pod nazwą „Euroforum Polskiego Mleczarstwa” odbyła się w Białowieży. W trakcie spotkania dyskutowano o Wspólnej Polityce Rolnej UE w zakresie mleczarstwa a wykład w tym zakresie przedstawił prof. dr hab. Andrzej Babuchowski. Jerzy

Piotr Zgórzyński (CSK) oraz Joanna Chociłowska-Chołuj (OSM Łowicz) przyłapani na pogawędce o jakości produktów mleczarskich w Polsce

Dziuba zaprezentował referat pt. „Peptydy bioaktywne w produktach mleczarskich, aspekty molekularne, biologiczne Dodatkową atrakcją obrad była możliwość zwiedzenia zakładu produkcyjnego. Na zdjęciu produkcja sera w Bielsku Podlaskim

i metodologiczne”.

Prof. Dr hab. Inż. Stefan Ziajka oraz dr hab. inż. Zygmunt Zander. Wypoczęci i uśmiechnięci

Józef Żuraw (Obram) przedstawiał nowe technologie produkcji serów dojrzewających

W spotkaniu uczestniczyła silna ekipa firmy Milkiland. Na zdjęciu przedstawiciele zakładu w Ostrowi Mazowieckiej, gdzie właśnie rozpoczęto produkcję serów twardych

Marta Misiuwianiec-Królikiewicz (CSK) podkreślała wpływ rynkowych trendów w kreowaniu produkcji innowacyjnych produktów mleczarskich

Ralf Bruch z firmy Alpma prezentował zalety ultrafiltracji

Kazimierz Przepiórka prezentował zebranym najnowsze osiągnięcia firmy Multivac

mleczarstwo

3/2013

Zygmunt Zander, Tadeusz Romańczuk oraz Klemens Ciesielski w trakcie powitania gości na terenie SM Bielmlek

Spotkanie połączone było z Walnym Zebraniem Sprawozdawczo – Wyborczym Krajowego Stowarzyszenia Mleczarzy

O relacjach handel – przetwórca mleka w Polsce mówiła Magdalena Pińkowska z Ministerstwa Gospodarki. W trakcie spotkania swoją ofertę zaprezentowały firmy: Obram, Multivac, CSK, Alpma oraz Servi-Doryl. Ważnym elementem spotkania było podkreślanie roli prof. dr hab. Zbigniewa Śmietany w rozwoju wydziału, uczelni, regionu i polskiego sektora mleka – prezentację pod tym tytułem wygłosił prof. dr hab. Bogusław Staniewski, dziekan Wydziału Nauk o Żywności UWM. Wspomnienie o Zbigniewie Śmietanie wygłosił także dr. hab. Zygmunt Zander. AW

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

mleczarstwo

wydarzenia

Trzecia edycja pokazu maszyn pakujących Trepko odbyła się w siedzibie polskiego oddziału firmy w Gnieźnie. Do dawnej stolicy Polski przyjechało ponad 300 gości z całego świata. Mogli na żywo obejrzeć pokazy pakowania, dozowania, formowania i owijania oraz pakowania zbiorczego. Pokazom towarzyszyły prezentacje firm partnerskich: Egli, Südpack, Obram, Rockwell Automation, Zentis, Danapak, Domino, mbp oraz Festo. Nowoczesna hala wystawiennicza jest dumą Trepko Polska

Jan Wiśniewski (Obram) i Jarosław Gołębiewski (Festo) podczas rozmowy o najnowszych rozwiązaniach technicznych

W targach uczestniczyła silna ekipa firmy Zentis. Na zdjęciu: Maciej Banaś oraz Daniel Żukowski

Doskonała organizacja spotkania, koordynacja zakwaterowania i transportu zagranicznych gości przez całe 5 dni trwania pokazów dają pewność, że specjaliści z Trepko są profesjonalistami nie tylko w dziedzinie maszyn

pakujących. Inwestycja w centrum pokazowo-konferencyjne w siedzibie polskiego oddziału firmy pozwala przypuszczać, iż imprezy tego typu na stałe wpiszą się w krajobraz Gniezna. AW

W trakcie imprezy firma Trepko zaprezentowała swoim klientom: • automaty FFS do termoformowania, n ap e ł n i a n i a i z a myk a n i a p or c ji 125g, • linię: automat rotacyjny 22IK z dozownikiem wagowym MBP oraz pakowaniem zbiorczym w kartony, • automat rotacyjny do napełniania i zamykania gotowych opakowań, • automat li n iow y do nape ł n ia n ia i zamykania gotowych opakowań,

3/2013 technika i technologia w przemyśle spożywczym

Pokazy pracujących maszyn to niewątpliwie atrakcja dla specjalistów – branżowców

• linię: automat rotacyjny 234 KSP, zintegrowany ze stacją dozowania Zentis oraz systemem pakowania zbiorczego jako pokaz pakowania serwatki z dodatkami, • linię: automat rotacyjny 234 KSP, zintegrowany ze stacją dozowania Zentis oraz systemem pakowania zbiorczego jako pokaz zmiany oprzyrządowania oraz pokaz pakowania owsianki, • linię: automat model 822 do formowania i owijania kostek wraz z urządze-

niem do pakowania czterech kostek masła w karton plus system pakowania zbiorczego, • linię: automat PMG4 do formowania i owijania małych kostek z półautomatyczną kartoniarką do grupowania i pakowania zbiorczego w kartony, • linię 301 KSP do napełniania i koagulacji sera UF, • tunel obkurczający do owijania szklanych butelek folią.

e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

High-Performing Partner to the Dairy Industry Since 1893 GEA Westfalia Separator Polska Sp. z o.o. Aleje Jerozolimskie 212, 02-486 Warszawa, Polska Telefon: +48 22 571 42 00, Fax: +48 22 571 42 10 wojciech.walesieniuk@gea.com, www.gea.com

engineering for a better world

mleczarstwo o tym się mówi

ęć

więcej zd j

w na w w.ap

O energii z mleka

zn bi

Trzecia edycja konferencji „Energia-Woda-Środowisko” odbyła się pod hasłem przewodnim „Energia i ścieki w mleczarstwie”. Temat podejmowany był już wielokrotnie, jednak – jak się okazuje – nigdy go za dużo.

es.pl

foto: APB

Stanisław Soliński, wiceprezes OSM Piątnica podzielił się z zebranymi doświadczeniami firmy z zakresu kogeneracjiAgnieszka

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska WART-MILK pełniła funkcję partnera branżowego konferencji. Na zdjęciu Irena Miedzińska, prezes zarządu.

Uroczyste otwarcie obrad: Mirosław Krzemieniewski, dziekan Wydziału Nauk o Żywności UWM, Dariusz Ostrouch, wiceprezes OSM WART-Milk oraz Aleksandra Wojnarowska, redaktor naczelna AgroIndustry

C ałość obrad odbywała się pod naukowym patronatem Wydziału Nauk o Środowisku Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, z dziekanem Mirosławem Krzemieniewskim na czele. Przedstawiciele uczelni podjęli „modne” ostatnio tematy czyli temat mikrobiogazowni rolniczych, beztlenowego oczyszczania ścieków mleczarskich oraz biomasy energetycznej. Dr Marcin

Dębowski w sposób szczególny zajął się tematyką wykorzystania glonów do produkcji energii, natomiast dr Marcin Zieliński reaktorami do oczyszczania ścieków. Do Uniejowa przyjechała także dr Katarzyna Umiejewska z Politechniki Warszawskiej, aby w zwięzły i przystępny sposób przedstawić wszystkie możliwe metody oczyszczania mleczarskich ścieków.

Nie zabrakło także referatów zaprezentowanych przez praktyków z przemysłu mleczarskiego. O doświadczeniach OSM Piątnica w zakresie kogeneracji fachowo i konkretnie opowiedział Stanisław Soliński, wiceprezes firmy. Z kolei Kamil Ciepiela z firmy Danone zaprezentował, na przykładzie zakładu produkcyjnego w Opolu, nowoczesne technologie

Sysło (Hydrotech), niezmiennie uśmiechnięta. Tym razem przy firmowym stoisku.

Dr Marcin Zieliński (UWM) w trakcie moderowania jednego z paneli tematycznych

mleczarstwo

s Energia) Leszek Urban (Horu tosowania zas ch eta zal o wił mó kogeneracji

Robert Gierek (Grundfos) dzielnie trwał na stanowisku firmy w trakcie całej konferencji

w Uniejowie Do Uniejowa przyjechali specjaliści z zakresu gospodarki energią i ochrony środowiska w przemyśle mleczarskim.

Dariusz Ostrouch ciekawie i z zaangażowaniem wyjaśniał zawiłości technologiczne instalacji

Do mleczarni przyjechało około 30 uczestników obrad

Zwiedzanie kontenerowej oczyszczalni ścieków w Sieradzu wywołało duże zainteresowanie uczestników

Katarzyna Umiejewska (Politechnika Warszawska) w towarz ystwie dwóch przystojniaków z firmy Stalbudom (Marcina Dutkiewicza oraz Pawła Czumaja)

Energia to nie jest temat wyłącznie dla mężczyzn. Na zdjęciu dwie aktywne uczestniczki obrad z SM Gostyń: Joanna Ignaszewska (kierownik kotłowni) oraz Mariola Ossentowska (specjalista ds. ochrony środowiska)

Dr Marcin Dębowski (UWM) mówił o biomasie energetycznej i jej zastosowaniu w przemysle spożywczym

Instalacja Endress+Hauser na tle średniowiecznych murów prezentowała się nader dostojnie

w oszczędzaniu energii i metody jej odzysku. O Systemach monitoringu i zarządzania energią w zakładach produkcyjnych przemysłu spożywczego opowiedział Arkadiusz Maciak z firmy Schneider Electric Polska, z kolei temat biogazowni i gazowych agregatów kogeneracyjnych podjął Leszek Urban z Horus-Energia. O nowym typie beztlenowego reaktora opowiedziała zebranym Agnieszka Sysło z firmy Hydrotech, natomiast

tematu nowoczesnych systemów pomiarowych w przyzakładowej oczyszczalni ścieków podjął się Dariusz Figiel z Endress+Hauser Polska. O optymalizacji zużycia energii w przemyśle spożywczym mówił Andrzej Jarosz z firmy ANT. Uzupełnieniem części merytorycznej obrad była wycieczka techniczna do oczyszczalni ścieków w zakładzie produkcyjnym w Sieradzu. Kontenerowa podczyszczalnia ścieków, również

ze względu na swoje gabaryty, wzbudziła spore zainteresowanie uczestników obrad. Fachowych i wyczerpujących komentarzy udzielił kolegom po fachu Dariusz Ostrouch, wiceprezes OSM Wart-Milk. Kolejna edycja konferencji – już za rok. Fotorelacje i zapowiedzi imprez zawsze na stronie www.agro.apbiznes.pl. Konferencji towarzyszyła wystawa stoisk

Marian Kurłowicz (Polmlek) zwiedził wszystkie zakamarki sieradzkiej oczyszczalni.

Dariusz Figiel (Endress+Hauser Polska) mówił o generowaniu oszczędności w przyzakładowej oczyszczalni ścieków

Arkadiusz Maciak (Schneider Electric Polska) skupił się na medodach zarzadzania energią w przemyśle

Adam Matlak i Barba ra Adamczak (Ortocal) prezentow ali referencje swojej firmy w prz emyśle

3/2013

mleczarstwo

artykuł sponsorowany

Bactoforce Poland zaprasza do współpracy

irma Bactoforce oferuje niezależne inspekcje nowych linii procesowych i poszczególnych urządzeń przed odbiorem, w przypadku problemów jakościowych oraz profilaktyczne przeglądy w przemyśle spożywczym, biochemicznym i farmaceutycznym: • HigieneSafe Generalne przeglądy instalacji pod kątem wykrywania zagrożeń

Piotr Augustyniak Country Manager

mikrobiologicznych, wad i higieny w liniach produkcyjnych. • TankSafe Inspekcje suszarni rozpyłowych, zbiorników aseptycznych, tankosilosów, kotłów i wanien serowarskich, cystern pod kątem wykrywania mikropęknięć, weryfikacja procesów CIP. • PastSafe Przeglądy wymienników ciepła bez konieczności ich rozbierania pod kątem zakażeń krzyżowych, pomiar czasów ogrzewania w procesach pasteryzacji i UHT. • PipeSafe Wideo-endoskopowe przeglądy rurociągów ) i miejsc niedostępnych (nieprawidłowe spawy i inne wady lub zagrożenia). • Troubleshooting Szybka lokalizacja problemów w instalacjach w sytuacjach kryzysowych (24-godzinny serwis). Nasze atuty: • Innowacyjne metody badań • Doświadczeni eksperci • Profesjonalny sprzęt diagnostyczny • S ystem raportowania R-Force dokumentacja online. Bactoforce Poland Sp. z o.o. Al. Marszałka Józefa Piłsudskiego 186 05-270 MARKI Tel/fax: +48 22 674 14 64 Tel.kom.: +48 796 260 910 poland@bactoforce.com www.bactoforce.com

mleczarstwo

3/2013

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW WRAZ Z PRODUKCJĄ BIOGAZU Proponowany system oczyszczania ścieków w pełni odpowiada założeniom produkcjienergii ze źródeł odnawialnych

Profil produkcji i usług:

• Projektowanie i wykonawstwo technologii i instalacji dla gospodarki wodno-ściekowej w zakładach przemysłu • spożywczego (mleczarnie) i innych zakładach przemysłowych • Projektowanie i wykonawstwo biogazowni rolniczych • Ekspertyzy i wykonywanie projektów w zakresie energii odnawialnej – bogaz i kogeneracja • Generalne wykonawstwo i budowa pod klucz oczyszczalni ścieków przemysłowych • Doradztwo techniczne • Produkcja urządzeń do oczyszczania ścieków • Wdrażanie systemów automatycznego sterowania pracą oczyszczalni ścieków z rejestracją parametrów pracy • Serwis gwarancyjny i pogwarancyjny zainstalowanych urządzeń

Najnowsza referencja firmy AF Projects Sp. z o.o.

Nowo uruchomiona modułowa, mechaniczno-beztlenowo-tlenowa oczyszczalnia ścieków w SM ROTR w Rypinie. Założenia projektowe: • Wydajność dobowa oczyszczalni – 1530 m3/d • ChZT – 6 240 gO2/m3 • BZT5 – 3 530 gO2/m3 • Azot ogólny – 160 gN/m3 • Fosfor ogólny – 30 gP/m3 • Tłuszcze – 470 g/m3 • Zrzut ścieków do rzeki

Obiekt składa się z:

Uzyskiwane parametry ścieków oczyszczonych:

• Bloku oczyszczania mechanicznego • Bloku oczyszczania beztlenowego – reaktor beztlenowy • Komór oczyszczania tlenowego – reaktory biologiczne • Gospodarki osadowej – komora fermentacyjna, • stacje zagęszczania i odwadniania osadów • Systemu produkcji i wykorzystania biogazu

• ChZT – 40 gO2/m3 • BZT5 – 9,0 gO2/m3 • Azot ogólny – 10 gN/m3 • Fosfor ogólny – 0,6 gP/m3 • Tłuszcze – 2,0 g/m3

W chwili obecnej gospodarka wodno – ściekowa na terenie zakładu mleczarskiego ROTR w Rypinie jest prowadzona w sposób racjonalny, a koszt oczyszczenia 1 m3 ścieków przy uzyskiwanych parametrach kształtuje się na poziomie poniżej 2,00 PLN.

W wysoko obciążonym reaktorze beztlenowym stopień redukcji ChZT osiąga 75%, przez co znacząco wzrasta ilość produkowanego biogazu ze źródeł energii odnawialnej. Zalety:

Kilkukrotnie większe obciążenie w porównaniu do reaktora UASB Niewielka powierzchnia zabudowy (smukła konstrukcja zbiornika) • Zwarta konstrukcja montowana za pomocą dźwigów • Brak ruchomych części mechanicznych we wnętrzu reaktora • Około 5-8-krotnie zmniejszenie ilości produkowanych osadów podczas oczyszczania ścieków • •

Obniżenie kosztów eksploatacji oczyszczalni dzięki: • Odzysk energi z powstającego biogazu • Wysoki stopień redukcji powstających osadów • Niskie zużycie energii elektrycznej

Zapraszamy do współpracy!

AF Projects Sp. z o.o. ul. Matuszewska 14 bud. B1 03-876 Warszawa tel: +48 22 617 92 83, fax: +48 22 818 28 13 sekretariat@afprojects.pl

Górnicy lubią Bielucha Aleksandra Wojnarowska

Kiedy w latach 90-tych nieznana szerzej mleczarnia w Chełmie podejmowała strategiczną decyzję o zmianie profilu produkcji i nastawieniu się na produkcję serków z ultrafiltracji, nikt na dalekim Śląsku nie słyszał o duchu Bieluchu.

ciągu niespełna dwóch lat biały duszek z chełmskich kopalń kredy, za sprawą pysznego serka, zdobył serca Ślązaków. Nie mieliśmy wtedy rozbudowanych kanałów dystrybucji,

dopiero budowaliśmy sieć handlowców – wspomina prezes Waldemar Skibiński – tymczasem Śląsk od razu zaczął kupować

nasze produkty. Żartowaliśmy wtedy, że górnicy po prostu wierzą w duchy – dodaje. Dziś sprzedaż serka Bieluch stanowi ponad 40% przychodów Spółdzielni a biały duszek zdobył popularność w całym kraju. Mleczarnia w Chełmie jest wyjątkowa. Nie ze względu na klasę urządzeń na produkcji, poziom higieny ani nawet na wysoką jakość produktu gotowego. Takimi cechami pochwalić się może większość wiodących zakładów mleczarskich w naszym kraju. Bieluch jest wyjątkowy, bo wybrał własną drogę. I konsekwentnie nią podąża, od wielu już lat.

foto: sxc.hu

foto: SM Bieluch

mleczarstwo z życia branży

mleczarstwo

3/2013

e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

SERY

z Ostrowi Mazowieckiej

Waldemar Skibiński, prezes SM Bieluch: Szansy dla Bielucha szukamy w bardziej efektywnym zarządzaniu firmą, wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań, ograniczeniu kosztów pośrednich oraz w optymalizacji zarządzania organizacją pracy. Dotychczas inwestowaliśmy w maszyny, urządzenia, teraz nadszedł czas na budowanie emocjonalnych relacji z konsumentami

Znajdź na siebie pomysł

Wszystkie białka mleka

W latach 90-tych Chełm był nijaką mleczarnią, bez swojego sztandarowego produktu – opowiada prezes Skibiński – ale czuliśmy rynek i wiedzieliśmy, że pora na zmiany. Pomysłów było wiele, jednym z nich były jogurty w popularnych wtedy opakowaniach typu Rex. Mleczarnia w Chełmie była w swoim czasie prekursorem kartoników typu Rex, w międzyczasie na rynek weszły jednak plastikowe kubki i pomysłu zaniechano. Innym pomysłem były serki typu cottage cheese, na licencji Osm Piątnica. Po wielu analizach zdecydowano się na serek z ultrafiltracji, również ze względu na fakt, iż inwestycja nie była zbyt agresywna pod kątem wytwarzanych ścieków (zakład nie posiadał własnej oczyszczalni) a także na małe zużycie mleka na litr produktu. I pojawił się Bieluch.

Serwatka, czyli produkt uboczny przy produkcji sera, była jeszcze niedawno traktowana po macoszemu, czasami nawet wylewana do ścieków. Dziś serwatka traktowana jest jako źródło cennych substancji odżywczych a odzysk białek serwatkowych to jedno z najmodniejszych określeń w branży. Ultrafiltracja to proces, dzięki któremu można owe białka z serwatki odzyskać. I umieścić w serku, który dzięki temu staje się bogatszy i smaczniejszy.

Początki były trudne Ale już po dwóch latach trzeba było podwoić moce produkcyjne. Dziś Spółdzielnia jest w stanie przerobić na samej ultrafiltracji 60 tys. litrów mleka dziennie. Firma znajduje się w trzeciej dziesiątce zakładów mleczarskich w Polsce.

e-w ydanie do pobrania na:

Mała mleczarnia z dużym serkiem Wiele zakładów mleczarskich w Polsce się konsoliduje, łączy z większymi zakładami. Czy producent Bielucha rozważał taką możliwość? Konsolidacja na zasadzie aliansu i współpracy to jest fakt, odbywa się nieustannie. Założyliśmy spółkę handlowo- marketingową z inną mleczarnią. Jako, ze ponad 15% naszej sprzedaży stanowi sektor żywienia zbiorowego, na bieżąco współpracujemy z innymi producentami, oferującymi inne produkty, niż nasze – tłumaczy prezes Skibiński. W skali globalnej konsolidacja jest potrzebna, jednak oprócz tego widzę miejsce dla średnich firm, które produkują naprawdę świeże, doskonałe produkty – dodaje.

www.agro.apbiznes.pl

Milkiland EU, nowy właściciel zakładu w Ost row i Ma zow ieck iej, rozpo czę ła produkcję serów t wardych. Do sklepów trafią sery pod marką „Ostrowia” typu gouda i edam. Oprócz tradycyjnych bloków, umożliwiających zakup produktu na wagę, sprzedawane również będą sery plastrowane w opakowaniach MAP.

Jesteśmy bardzo dumni, że udało się nam poszerzyć nasze portfolio produktów o sery twarde – mówi Robert Mroziński, Prezes Zarządu Milkiland EU – Przejmując Ostrowię, od początku liczyliśmy na rozwój w tym właśnie segmencie, a inwestycje firmy Milkiland EU mające na celu modernizację zakładu doskonale przygotowały go do produkcji serów twardych. Moce produkcyjne Ostrowii wynoszą teraz 15 tys. ton serów żółtych i 7 tys. ton serów topionych rocznie. W chwili obecnej zakład w Ostrowi Mazowieckiej słynie głównie z serków do smarowania „Ostrowia” oraz produktów B2B. Jest również jedynym producentem koncentratu białek serwatkowych WPC 80 w Polsce oraz jednym z największych w Europie Środkowo-Wschodniej. Najważniejszymi rynkami zbytu są Niemcy, Holandia, Włochy oraz polski rynek wewnętrzny. Produkt eksportowany jest również do krajów azjatyckich, przede wszystkim Chin. Miesięcznie zakład produkuje i sprzedaje WPC 80 w ilości ok. 100 ton. Ponadto Milkiland EU jest największym producentem demineralizowanego permeatu serwatki pod marką „Milkiland”, który sprzedawany jest głównie do Niemiec, Holandii, Rumunii, Włoch oraz krajów azjatyckich, takich jak Filipiny czy Wietnam. Około 25% produkcji permeatu trafia na rynek polski. Produkt wykorzystywany jest w branży spożywczej, głównie w piekarnictwie i cukiernictwie oraz w przemyśle alkoholowym i do produkcji pasz. Ze względu na stale rosnący popyt zakład przygotowuje się do zwiększenia swoich mocy produkcyjnych.

3/2013

mleczarstwo

Twaróg

na dwa sposoby Wiera Pawluczuk, prezes OSM Hajnówka z sukcesami zarządza mleczarnią od wielu lat

W 1962 roku, gdy w Hajnówce budowano mleczarnię, bliźniaczy zakład produkcyjny powstawał w Wysokim Mazowieckim. Oba mogły przerabiać 30 tysięcy litrów mleka na dobę. Dziś sytuacja obu zakładów jest znacząco różna.

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Hajnówka zatrudnia 180 osób i jest jednocześnie najbardziej znaczącym pracodawcą w miasteczku.

Interaktywne muzeum techniki W sposób niebanalny i naturalny spotyka się tu tradycja z nowoczesnością. Nowoczesne instalacje i maszyny

Co tu się robi

Ręcznie pakowany twaróg ma liczne grono wielbicieli

się twaróg. Żółte sery mają tu czas, aby

w odległych latach sześćdziesiątych

dojrzeć. W twarożkarni po lewej stronie

zakładały produkcję 1800 kilogramów

mamy halę z tradycyjną produkcją,

twarogu w ciągu roku. Dziś Hajnówka

ręcznym krojeniem i pakowaniem

produkuje 14 ton twarogu w ciągu

w tradycyjne kostki, hala po prawej

jednego dnia. Twaróg to najważniejszy

wyposażona jest w nowoczesną linię,

produkt tego zakładu.

gdzie produkowany i pakowany jest

W Hajnówce powstają też doskonałe

twaróg w dużych ilościach do jednej

sery żółte, w tym długodojrzewający

z wiodących sieci handlowych. Okazuje

ser Carski. W zależności od popytu na

się, że jedno nie wyklucza drugiego.

produkt, ser dojrzewa od sześciu do

W ciągu 10-minutowego spaceru

nawet dziewięciu miesięcy.

poznać możemy od podszewki tech-

W zakładzie powstaje masło, produkowane rzadko spotykaną już dziś, Nowoczesna linia produkcyjna gwarantuje produkcję zgodną z wymaganiami sieci handlowych

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

sąsiadują z halami, gdzie ręcznie pakuje

Plany założycielskie spółdzielni

nologię produkcji twarogu: od tradycji do innowacji.

tradycyjną metodą.

Aleksandra Wojnarowska

3/2013

mleczarstwo

mleczarstwo z wizytą w zakładzie

made in Bielsk Podlaski Przy rocznym skupie 80 milionów litrów mleka mleczarnia w Bielsku Podlaskim zatrudnia 150 osób. Produkuje głównie tzw. OMP (odtłuszczone mleko w proszku) a także sery żółte. Zakład ma możliwości produkcji 50 ton masła oraz 50 ton tzw. galanterii mleczarskiej, jednak ze względu na światowe ceny koncentruje się na produkcji proszku mlecznego.

owoczesne wyposażenie zakładu produkcyjnego oraz laboratorium nie jest w polskim mleczarstwie niczym zaskakującym. Dzięki funduszom unijnym większość rodzimych spółdzielni mleczarskich wyposażona jest bogato a moce produkcyjne są często o wiele większe aniżeli ilość skupowanego mleka. Dlatego nowoczesne wyposażenie hali produkcyjnych w tutejszym zakładzie nie robi już na mnie ogromnego wrażenia. Interesująca wydaje się instalacja do zagęszczania serwatki, nowoczesna linia do produkcji sera oraz…

Martyna Zakręta

… nietypowa kotłownia

i zrębki. Zakład z przydziałem 33 tysięcy ton na emisję dwutlenku węgla, dzięki spalaniu miału i zrębki w stosunku 1:3 produkuje go zaledwie 17 tysięcy ton. Nadwyżkę można z zyskiem sprzedać. Okazuje się jednak, że przedsiębiorczość nie popłaca. Za dużo oszczędziliśmy, więc dostaliśmy po głowie – mówi z przekąsem prezes Tadeusz Romańczuk – PozostaTadeusz Romańczuk ło nam szukać sposobu, aby zupełnie funkcję prezesa pełni wyjść z tego systemu – podsumowuje. od 15 lat. Z sukcesami

Jest to najprawdopodobniej jedyna spółdzielnia mleczarska z kotłownią na bazie miału węglowego Tutejsza serownia może przetworzyć 500 tysięcy litrów mleka Nowoczesna instalacja do zagęszczania serwatki pomaga oszczędzać czas i pieniądze

mleczarstwo

3/2013

e-w ydanie do pobrania na:

www.agro.apbiznes.pl

mleczarstwo z życia branży

Auta w kolorze

Serenady

Państwo Ewa i Piotr Owczarscy z miejscowości Dębowierzchy (woj. lubelskie) zwyciężyli w konkursie „Gospodarstwo Roku 2012” Spółdzielczej Mleczarni Spomlek. Licząca ok. 1 200 członkówdostawców spółdzielnia po raz drugi zorganizowała te wyjątkowe zmagania. Wieńcząca rywalizację Gala Finałowa stała się wielkim świętem rolników.

Niezwykle uroczysta oprawa towa-

Olga Mira

rzyszyła ogłoszeniu wyników konkursu Gospodarstwo Roku 2012, zorganizowanego dla swoich członków przez Spółdzielczą Mleczarnię Spomlek. W Gali Finałowej uczestniczyło ponad 200 osób: rolników, pracowników, przedstawicieli organizacji branżowych i władz samorządowych, firm współpra-

gospodarstwa poddawane były nieustannym ocenom. O punktacji decydowały m.in. jakość i wielkość produkcji, jej wzrost i jego dynamika, wydajność stada, współpraca z punktem zaopatrzenia w Spomleku oraz obserwacje instruktorów i lekarzy weterynarii. Na starcie stanęło 60 rolników, po kolejnych etapach odpadało 25 proc. z najmniejszą liczbą punktów.

cujących ze spółdzielnią i hodowcami bydła. Ponieważ końcowa klasyfikacja utrzymywana była w tajemnicy, odczytywanie kolejnych nazwisk z finałowej dziesiątki budziło coraz większe emocje. Na takie uhonorowanie rolnicy zasłużyli jak mało kto, bowiem rywalizacja nie była łatwa. Przez równo 12 miesięcy roku kwotowego (od 1 kwietnia do 31 marca)

Wyłoniono w ten sposób finalistów, których dodatkowo odwiedziła specjalna komisja, składająca się z zasiadających w Radzie Nadzorczej przedstawicieli dostawców i z pracowników Spomleku. Olbrzymie wrażenie na uczestnikach konkursu i gościach Gali zrobiły też nagrody. Zwycięscy gospodarze pojechali do domu samochodem Toyota RAV4,

drugie miejsce zostało nagrodzone Toyotą Auris, natomiast trzecie Toyotą Yaris. Wszystkie tradycyjnie zostały ozdobione żółto-czarnymi barwami Serenady, niezwykle popularnej marki serów Spomleku. Zdobywcy kolejnych stopni podium odebrali bony na zakup biżuterii w salonach Apart. – Od lat z podziwem obserwuję rozwój gospodarstw naszych dostawców. To dzięki ich pracy nad jakością i ilością mleka, Spomlek może podbijać rynek swoimi serami. Dlatego, choć podczas gali spotkamy się, aby uhonorować zwycięzców konkursu, to na słowa uznania i wdzięczności zasługują wszystkie gospodarstwa – powiedział Edward Bajko, Prezes SM Spomlek. – Powinniśmy zawsze pamiętać, że u źródeł naszych sukcesów leżą wartości spółdzielcze. To przede wszystkim poczucie wspólnoty i solidarności w dążeniu do wspólnego celu, jakim jest rozwój naszej spółdzielni i jej członków. Największą nagrodą jest dla nas wszystkich spokojna przyszłość rodzin dostawców i pracowników oraz coraz większa wartość naszej wspólnej Spółdzielni – dodał.

Światowy Dzień Mleka 7 LIPCA 2013, WYSOKIE MAZOWIECKIE