fotoreportage
In Dagestan lijdt de hele familie mee in de strijd
Zoons in het bos
Naar de bossen gaan, dat betekent in de Russische deelrepubliek Dagestan dat je je bij het verzet aansluit. De familie wordt dubbel gestraft. Ze missen hun zoon of broer, en worden zelf ook hard aangepakt. Tekst Arnold van Bruggen beeld Rob Hornstra
‘M
aakt het wat uit als we tegen je praten?” Op de bank in de woonkamer zitten vader Zaid en dochter Nargiz. De moeder staat in de keuken uienkoeken te bakken voor het bezoek. Zoon Shamil werd vier jaar geleden, op zijn 22e, door de politie doodgeschoten. Hij was ‘naar de bossen gegaan’, een eufemisme voor je aansluiten bij de islamitisch geïnspireerde separatisten van de Noord-Kaukasus. Nog geen maand geleden is ook zoon Aslan (24) opgepakt. “Tijdens een huiszoeking legden politietroepen een granaat in de kelder”, vertelt Nargiz. Direct hierna werd Aslan opgepakt. De aanklacht: hulp aan terroristen. “De kans dat we Aslan nog terug zien, is klein. Zodra een familielid in de bossen verdwijnt, is de hele familie en vriendenkring gedoemd”, zegt Zaid. In Dagestan, de grootste republiek in de Russische NoordKaukasus, zijn separatisten en politieagenten in een continue strijd verwikkeld. Pas als de aanslagen zich buiten Dagestan afspelen wordt het groot nieuws. De metroaanslagen in Moskou in 2010 bijvoorbeeld, of de bom op vliegveld Domodedovo in Moskou in 2011.
36 ONEWORLD
Overal waren separatisten uit Dagestan bij betrokken. Zij zeggen te vechten voor een onafhankelijk, islamitisch kalifaat in de Noord-Kaukasus. Maar in Dagestan hoor je daar niemand over. Hier gaat het over de hoge werkeloosheid, de lage lonen, de corruptie van president tot verkeersagent. “Shamil zocht een betere wereld, misschien het paradijs”, zegt vader Zaid. “Het buitensporige geweld, de rechtsonzekerheid en de u itzichtloosheid drijven jonge mannen in de bossen.” Lees verder op thesochiproject.org.
Voorheen werden de separatisten met geweld bestreden, maar sinds kort wordt ook een vreedzamer middel geprobeerd: het ‘Comité voor Terugkeer naar een Vreedzaam Leven’. Tijdens een sessie in hoofdstad Machatsjkala doen veroordeelde terroristen stoïcijns hun verslag, waarna de moeder of vrouw namens hen huilend spijt betuigt, in ruil voor strafvermindering. Voorzitter van de commissie Rizvan Kurbanov: “Wie bieden p erspectief in plaats van een uitzichtloze tijd in de gevangenis of de dood in de strijd.” Maar, zoals de vader van Shamil en Aslan zegt, ‘pas als in dit land de wetten weer worden nageleefd, komen de mannen terug uit de bossen’.
Isita (28) vertelt dat haar man is veroordeeld op verdenking van medeplichtigheid aan terrorisme en moord. “Hij werd gechanteerd door de terroristen. Onze familie zou iets overkomen als hij niet zou helpen. Maar hij heeft nooit iemand vermoord.� De komende veertien jaar zit Ismail Gayrbekov in een strafkamp nabij Moermansk. ONEWORLD 37
Magomed & Magomed, zoon en neef van Saidachmed Nasibov, op de voorpagina van de lokale krant. Bij terugkomst van een worstelwedstrijd in de hoofdstad werden beiden doodgeschoten door nog onbekende politietroepen. Volgens lokale veiligheidagenten van de FSB was het een foutje.
De beker van Magomed Nasibov. Hij was een veelbelovend worstelaar: als kampioen van Dagestan in zijn gewichtsklasse maakte hij zich op om Rusland en de Olympische Spelen te veroveren. 38 ONEWORLD
Saidachmed Nasibov (59) is salafist (streng-islamitisch) en laat geen kans onbenut zich uit te spreken tegen het in zijn ogen corrupte regime. ONEWORLD 39
Nargiz Zaidova (19) is de zus van de doodgeschoten Shamil. 40 ONEWORLD
Shamilkala is een industriestadje in het onrustige Oentsoekoel-district. Een van de daders van de bomaanslagen in de Moskouse metro komt uit dit district. Er heerst een permanente noodtoestand. De wegen worden bewaakt door veiligheidstroepen in camouflagekleding en bivakmutsen.
Fotoboek van Shamil Zaidov Shamil werd kampioen van Dagestan in zijn gewichtsklasse, voor hij zich aansloot bij de separatisten in de bossen.
Afscheidsbrief van Shamil Zaidov (22) aan zijn ouders en zus Nargiz. ‘Ik ben naar het bos. Ik heb me aangesloten bij de broeders Mujahedeen. Als je iemand hierover vertelt, krijg je onnodige problemen. Ik kom niet terug. Bemoei je niet met de gebeden van Nargizje.’ ONEWORLD 41