Voorwoord

In een verre geschiedenis leerden de Romeinen ons dat het uitbouwen van goede verbindingswegen een voorwaarde is voor maatschappelijk, economisch en strategisch succes. De heirbanen dienden destijds voor de verplaatsing van troepen, koerierdiensten en voor bevoorrading. De routes structureerden het landschap en creëerden ontwikkelingsmogelijkheden: knooppunten groeiden uit tot belangrijke woon- en handelsconcentraties. De uitdrukking “alle wegen leiden naar Rome” komt niet uit de lucht vallen: de schattingen over de lengte van het Romeinse wegennet lopen uiteen tussen 80 000 km en 120 000 km en lopen door de continenten Afrika, Europa en Azië. De Romeinse wegen zijn van blijvende invloed.

Kleinschaliger, dichter bij huis werd in Limburg begin 1900 het Kolenspoor in gebruik genomen met eenzelfde doelstelling: via een spoorverbinding grondstoffen op een eenvoudige en snelle manier vervoeren van, naar en tussen de diverse mijnbekkens van Beringen tot en met Maasmechelen – Maaseik. Na de sluiting van de laatste steenkoolmijn raakte de lijnverbinding in onbruik en verdween de interesse van eigenaar NMBS om deze verder te exploiteren.

Met de aankoop eind 2020 kocht het provinciebestuur een belangrijk stuk van de Kolenspoorbedding over van de NMBS. Een fikse investering! De provincie kocht de infrastructurele lijn met bijhorende grondposities niet zomaar, maar is vooral geïnteresseerd in de strategische ligging: als een corridor tussen belangrijke gemeenten met een rijke gemeenschappelijke geschiedenis creëert deze verbindingsmogelijkheden voor functionele en toeristische verplaatsingen en worden nieuwe economische polen zoals Be-MINE in Beringen, over C-Mine, Thorpark en Terhills opnieuw met elkaar verbonden.

Deze brochure neemt u mee in het proces van het nieuwe Kolenspoor. U leest informatie over het traject dat al werd afgelegd en de ontwikkelingsvisie die in cocreatie met alle Kolenspoorgemeenten en -partners werd uitgewerkt. Het Kolenspoor is veel meer dan een verbinding: het is een gebied dat potentieel bezit voor innovatie en duurzame mobiliteit, nieuwe economische ontwikkelingen, een versterking van het toeristisch en belevingspotentieel en van belangrijke waarde kan zijn voor het verbinden van belangrijke natuurgebieden.

gedeputeerde Inge Moors gedeputeerde Bert Lambrechts

AFBEELDING Eerste proefmijnschacht foto: Consortium: Tractebel - Granstudio - MAATOntwerpers - Stijn Rybels (UA)

LEGENDE De koolmijnlijnen A Winterslag - Houthalen 1923 13 395 m. B Winterslag - Zwartberg - Waterschei - As 1925 12 000 m. C Houthalen - Zolder - Beringen - Heppen 1925 13 423 m. D As - Eisden 1926 7 000 m. E Winterslag - Bilzen (Luik) 1932 11 300 m.