Proximus One Q3 2018 NL

#33

magazine over de digitale business oktober 2018

ADVANCED WORKPLACE Nieuwe technologieën creëren een agile werkomgeving

PLATFORMECONOMIE Speel een rol in ondoordringbare markten

BRENG DEZE COVER TOT LEVEN! Download de gratis VEEEW app, scan deze cover en ontdek wat er gebeurt!

Vergeet niet het geluid aan te zetten!

DATA ANALYTICS De voordelen voor maatschappij, stad en onderneming

The future of work

Imagination Return on

Iedereen vraagt meer data, maar ik moet ergens grenzen stellen, toch?

Transparant datagebruik Voldoende data om mobiel te surfen geeft uw werknemers de kans om hun werk en privĂŠ optimaal te combineren. En dankzij de juiste tools, behoudt u de volledige controle over de kosten.

Met onze mobile data-oplossingen bent u ook morgen mee.

Ondernemen in de digitale wereld start op proximus.be/ookmorgenmee

WELKOM _ 3

Hebt u al

een echte digitale

Scan deze pagina en laat Bart Van Den Meersche u welkom heten in One.

werkplek?

e digitalisering verandert de manier waarop we werken. Dankzij cloud en smartphone zijn we niet langer gebonden aan een vast kantoor. Ook onderweg, thuis of bij klanten hebben we toegang tot data en toepassingen en staan we in contact met collega’s.

D

Toch blijft het fysieke kantoor belangrijk. Ook in het digitale tijdperk hebben we nood aan een fysieke ruimte waar we collega’s, klanten, leveranciers en partners ontmoeten. Maar ook dan maken we gebruik van technologie om die samenwerking optimaal te ondersteunen.

De kern van het verhaal is dat de digitale werkplek het beste van beide werelden aanbiedt, om zowel face-to-face als virtueel de beste resultaten te behalen. De beschikbaarheid van data en toepassingen zorgt er daarbij voor dat medewerkers aan productiviteit en efficiëntie winnen. En dat lukt uiteraard het best wanneer de digitale werkplek volledig is ingebed in het HR-beleid van de onderneming.

Met digitale transformatie hebben we bij Proximus intussen zelf heel wat ervaring. Zo hebben we onze fysieke werkplekken gemoderniseerd, zijn alle digitale tools en bedrijfstoepassingen vernieuwd en hebben we een e-book ontworpen dat u gratis kunt downloaden op www.proximus.be/digitalworkplace. Die opgebouwde expertise delen we graag met onze klanten. En ook met dit magazine bieden we u rond dat thema graag de nodige inspiratie.

Veel leesplezier.

BART VAN DEN MEERSCHE

Chief Enterprise Market Officer Proximus

4 _ G E S P OT _ G E AU TO M AT ISEER D PA R K ER EN 2.0

Stan: de robot die uw auto parkeert

_ 5

Scan deze pagina en ontmoet Stan, de eerste robot die auto's geautomatiseerd parkeert.

isrupt the parking experience: dat is het doel van het Franse bedrijf Stanley Robotics, opgericht in 2015. Daarvoor ontwikkelden ze ‘Stan’, de eerste robot die zelf auto’s gaat parkeren. Het idee erachter is simpel: u komt aan op een parking en laat uw auto achter op een daarvoor bestemde plaats, een soort van garagebox. Stan, die er een beetje uitziet als een heftruck, komt uw wagen ophalen en parkeert die op de ideale plaats. U hoeft dus zelf geen plaats te gaan zoeken en geen extra wandelafstand af te leggen vanaf uw geparkeerde wagen. Daardoor wint u heel wat tijd.

Stan parkeert de auto’s van reizigers op de luchthavens van Charles de Gaulle in Parijs en Lyon-Saint-Exupéry. Sinds zijn werk op de (buiten)parkings van de luchthavens, kunnen er dubbel zoveel auto’s staan. Stan kan de wagens dichter bij elkaar parkeren en hij houdt rekening met de vertrek- en aankomstdata van de reizigers.

D

Parkeerrobot Stan: – Stan kan elk type wagen vervoeren tot 6 meter lang en 3 ton zwaar.

– Dankzij verschillende sensoren kan Stan volledig autonoom bewegen.

– V ia artificiële intelligentie kan de ruimte van de parking optimaal gebruikt worden.

– Outdoor-technologie zorgt ervoor dat Stan tegen goede en slechte weersomstandigheden kan.

#33

Visie & inzicht

One magazine experience dankzij AR Online en offline groeien steeds dichter naar elkaar toe.

Lees, kijk en luister.

Beleef One magazine via augmented reality.

1. D ownload de gratis app VEEEW in de App Store of Google Play.

2. Scan de pagina’s waar u het VEEEW-icoon ziet.

3. O ntdek meer video, audio en webcontent en maak van One een experience.

OP DE COVER

08 WHERE IS THE HEAT?

Location based analytics brengen inzicht in het gedrag van mensen en zorgen voor een objectieve basis voor strategische beslissingen.

20 DE INVLOED VAN CREATIEVE ECONOMIE OP HR

Steven Van Hoorebeke, CEO van SD Worx Group over hoe bedrijven best inspelen op de imagination economy.

Tegen 2030 zorgt intuïtief en creatief denken voor economische waarde.

Scan de cover van dit magazine met de app VEEEW en breng hem tot leven.

27 DE NIEUWE WERKPLEK

Hoe Barco erin slaagt voor zijn werknemers een creatieve, inspirerende werkplek te creëren.

Digitale business 11 CROWD CONTROL & CITYMARKETING

De steden Aalst en Dendermonde versterken veiligheid en marketing via mobiele data

15

DATA ALS BASIS VOOR SOCIAL GOOD

Internationale voorbeelden tonen de maatschappelijke voordelen van data analytics

18 KENNIS IS NIET LANGER MACHT

Verbeelding staat centraal in de creatieve economie

19 DE VACATURES VAN 2025 Elf jobs die belangrijk(er) worden

24 TECHNOLOGIE VRAAGT WENDBAARHEID Impact op mens en organisatie

25 ALLE JOBS VERANDEREN

HR van Proximus doorbreekt klassiek patroon

31 IS DE CONSUMENT BANG VAN AI?

Of elke consument met vertrouwen mee zal stappen in een AI-verhaal, hangt af van hoe u de meerwaarde ervan kunt laten voelen.

26 HOE CREATIEF DENKEN STIMULEREN? Tips voor de mens die cognitief lui is

29 NAVITRANS

Vergaderen op elk moment en overal

35 STEFANINI

IT in Roemenië, datacenters in België

36 HET SUCCES VAN DE CHATBOT

Chatbots brengen AI dichter bij de klant

42 DE PLATFORMECONOMIE

Hoe in digitale tijden waarde creëren?

38 BLOCKCHAIN IN DE PLATFORMECONOMIE

“Net als in de begindagen van het internet zorgt blockchain voor de start van een compleet nieuw transactioneel platform.”

Frank Verhaest, Program Manager Innovation & Blockchain bij Isabel Group

44 TRENDS IN DE PLATFORMECONOMIE Waar staat de business in 2020 en 2021?

45 EPICURA

Ziekenhuis zet mobiliteit voorop in transformatieproces

46 EEN ANDERE KIJK

Verschillende generaties, dezelfde gedragingen Uitgave van Proximus NV van publiek recht Jaargang 12 / nummer 33 / Q4 2018 Verantwoordelijke uitgever: Bart Van Den Meersche, Koning Albert II-laan 27, 1030 Brussel Samenstelling: Charline Briot, Erik Hendrix, Robbin Sacré en Jean-Marie Stas Medewerkers: Andrew Beavis, Wes L Cockx, Jean-François Dinant, Robert Doran, Isabelle Latour, Frederic Petitjean, Dries Van Damme, Frank Van den Branden, Klaas Verplancke, Michel Verpoorten en Filip Van Loock.

Concept en realisatie: www.propaganda.be Voor een versie in een andere taal: Version française: afin d'obtenir un exemplaire de ce magazine en français, surfez sur enterprises.proximus.com/preference_centre_fr. English version: if you want to receive a copy of this magazine in English, surf to enterprises.proximus.com/preference_centre_en. De technische specificaties gelden alleen ter inlichting. Proximus behoudt zich het recht voor om deze zonder voorafgaandelijke mededeling te wijzigen.

Voor meer informatie, neem contact op met: Robbin Sacré, robbin.sacre@proximus.com De contactgegevens van uw Proximus-accountmanager niet bij de hand?

Surf naar proximus.be/mycontacts

8 _ DATA A N A LY T I C S _ I N V LO E D O P D E B U S I N E S S E N C U S TO M E R J O U R N E Y

L O C AT I O N B A S E D A N A LY T I C S

HEAT? Where is the

Inzicht in het gedrag van uw bezoekers of klanten op basis van mobiele data kan u een bijzonder voordeel opleveren bij het behalen van uw businessdoelen.

Het zorgt namelijk voor een 100% objectieve en efficiÍnte manier om uw beslissingen en uw strategie op uw doelgroep af te stemmen.

_ 9

et location based analytics detecteert u in real time welke mensen zich op een specifieke plek bevinden”, vertelt Luc Cogneau, expert data analytics bij Proximus. “Zo weet u uit welke stad of gemeente ze komen en welk profiel ze hebben. Dankzij correlatie met data van Statistics Belgium, de Algemene Directie Statistiek van de FOD Economie, krijgt u zo ook toegang tot functionele gegevens zoals hun sociale klasse en het niveau van hun inkomen.”

M

Hoe worden die gegevens verzameld?

Luc Cogneau: “We verzamelen die gegevens op basis van de simkaarten van Proximusgebruikers, telkens er via mobiele telefoon verbinding gemaakt wordt met een gsmmast. Dankzij het adres van de mast kennen we de locatie. Door drie maanden in het verleden terug te gaan en te kijken waar de simkaart zich tussen 21 uur ’s avonds en 6 uur ’s ochtends bevindt, kennen we ook de waarschijnlijke woonplaats van de eigenaar.

Dankzij extrapolatie kennen we zo met een precisie van 90% de gegevens van iedereen die in België woont.”

Wat met onze privacy?

Luc: “Individuele gegevens van mensen worden beschermd en niet vrijgegeven. De rapporten die klanten krijgen, bevatten anonieme gegevens van groepen van telkens meer dan 30 personen. Via het Proximus MyAnalyticsportaal waarop klanten zelf kunnen inloggen, rapporteren we alleen over groepen van meer dan 30 personen, waarbij we de getallen afronden op 50. De verzamelde gegevens worden ontdaan van elke persoonlijke informatie en geanonimiseerd alvorens we ze opslaan. Daarnaast zijn de databanken zwaar beveiligd tegen hackers. Intern hebben maar enkele medewerkers toegang. Elke opvraging wordt gelogd en gescreend.”

10 _ DATA A N A LY T I C S _ I N V LO E D O P D E B U S I N E S S E N C U S TO M E R J O U R N E Y

“ É É N M E T I N G H E E F T W E I N I G N U T. OP BA SI S VAN CONSI STENTE DATA KRIJGT U INZICHT I N H ET GEDR AG VAN UW BEZOEKERS OF KLANTEN EN KUNT U GERICHTE ACTIES ON D ER N EM EN.”

De gegevensanalyse gebeurt nu in real time. Wanneer stappen we over naar voorspellende analyse?

Luc: “Realtime data wordt com­m ercieel beschikbaar in het vierde kwartaal van 2018.

Verschillende universiteiten zijn al verschillende jaren bezig met experimenten op voorspellende analyses, zoals op verkoop … De ULB heeft tijdens het wereldkampioenschap voetbal 2014 in Brazilië experimenten gedaan met Facebook, data en mobiele data en kon zo 30 minuten vooraf bepalen hoeveel mensen zich op een bepaalde plaats zouden bevinden. Bestedingsgedrag daarentegen wordt momenteel getest in een bepaalde stad in Vlaanderen, maar dit staat nog in de kinderschoenen.”

Welke technologie is nodig om location based analytics nog te doen evolueren?

Luc: “Omdat niet iedereen wifi activeert en gebruikt, zijn simkaarten op dit moment de beste

LUC COGNEAU studeerde informatica en telecommunicatie en is ITIL v3-expert. Hij werkte voor Telindus in Oost-Europa, Rusland, Noord-Afrika en in de VS voor de verkoop van communicatiemateriaal.

Sinds 2013 is hij bij Proximus specialist in de analyse van mobiele data.

technologie voor location based analytics.

De enige stap die we kunnen zetten en waarmee we al bezig zijn, is de combinatie met meer en meer databronnen. De toekomst ligt in artificiële intelligentie en machine learning als onderdeel daarvan. Het is dé oplossing om het gedrag van mensen te voorspellen. Maar ook dat staat nog in zijn kinderschoenen.”

Welke invloed hebben locatiegegevens op klanten?

Luc: “Locatiegegevens zijn ideaal om de klantenervaring en de customer journey te verbeteren en het klantenengagement te verhogen. Je ziet waar mensen komen en verbindt dat met bijvoorbeeld hun sociale klasse en inkomensschaal. Bij een chocolatier zagen we dat 80% van zijn klanten een specifiek profiel had. Op basis daarvan konden we hem locaties voor nieuwe winkels aanraden.

En als je ziet in welke steden of gemeenten je bezoekers of klanten wonen, kun je hen met gerichte marketingacties aantrekken. Zo kun je bijvoorbeeld ook bepalen welke winkels er het best rond industrieterreinen geopend worden. De mogelijkheden zijn eindeloos.”

Wat is het grootste voordeel van locatiegegevens?

Luc: “Op basis van een marktaandeel bij de mobiele gebruikers kunnen we 100% objectieve informatie aanleveren. Met location based analytics zijn locatiemetingen meteen van prehistorische kliksystemen naar hightech analyses geëvolueerd. De informatie is er.”

Welke sectoren halen volgens u het meeste nut uit locatiegegevens?

Luc: “Steden en gemeenten zijn nu al vragende partij naar locatiegegevens. Ze willen de organisatie van hun evenementen, de veiligheid en de mobiliteit verbeteren. Regio Brussel, de provincie Waals-Brabant en de provincie Luik hebben contracten lopen om het mobiliteitsgedrag op basis van mobiele

DATA A N A LY T I C S _ S TA D A A L S T V E R H O O G T V E I L I G H E I D _ 1 1

VEILIGHEID

data in hun regio in kaart te brengen: van welk punt naar welk punt verplaatsen mensen zich? Steden versterken hun lokale economie door te zien welke personen er in welke winkelstraten winkelen. Ook de retailsector en de mobiliteitssector halen alleen maar voordeel uit locatiegegevens.”

Het grote belang van location based analytics vereist nieuwe profielen.

Hoe ziet de toekomst eruit?

Luc: “Per dag krijgen we 1,5 miljard records binnen. En dat aantal gaat alleen maar groeien. Om die gigantische hoeveelheid data te analyseren, zijn dataminers onmisbaar. Ze gaan op zoek naar de relaties binnen die big data. Topprofielen op dat gebied zijn bachelors en masters in computerwetenschappen. Aan dataminers is er nu al een tekort. En omdat iedereen met big data bezig is, zal dat tekort alleen nog maar toenemen.”

Crowd control Tijdens het carnaval brengt Aalst de densiteit en de beweging van het publiek in kaart voor een dynamische veiligheidsbenadering. Op termijn wil de burgemeester die location services bij grote evenementen als structureel element van de veiligheidscoördinatie zien.

3X ADVIES

Opstart van location based analytics 1. Formuleer duidelijke doelen voor uw project en weet dat location based analytics geen exacte wetenschap is. U krijgt trends te zien waarmee u weet waarom mensen op een bepaalde plek komen.

2. De vragen die u stelt, zijn best zo concreet mogelijk. Met te open vragen maakt u de hoeveelheid gegevens die geanalyseerd moet worden alleen maar groter.

3. Het is belangrijk om een historiek op te bouwen. Eén meting geeft slechts een beperkt beeld (hoeveel mensen zijn er op een bepaald evenement en van waar komen zij?). Op basis van consistente data krijgt u inzicht in het gedrag van uw bezoekers of klanten en kunt u gerichte acties ondernemen.

Burgemeester Christoph D’Haese en GIS-coördinator Joris Verbeken.

et carnaval van Aalst is erkend als Unesco-werelderfgoed. Drie dagen lang krijgt de binnenstad ruim honderdduizend bezoekers over de vloer. Bovendien gaat het om een bijzonder evenement, met veel gemaskerde en verklede bezoekers, in een vaak erg uitgelaten sfeer. “We zetten sterk in op veiligheid”, zegt burgemeester Christoph D’Haese. “Een evenement van die omvang vraagt een duidelijke aanpak op het vlak van crowd management, een waterdicht interventieplan en een correcte aansturing en spreiding van de politie, dag en nacht.”

H

Concreet zicht krijgen op de omvang en de bewegingen van het publiek, dat vormt de eerste uitdaging. De stad moet ervoor

1 2 _ DATA A N A LY T I C S _ S TA D A A L S T V E R H O O G T V E I L I G H E I D

> 100.000

4.400

16

1

3 MOBIELE PROJECTIESCHERMEN

Het aantal bezoekers dat het carnaval in Aalst jaarlijks lokt

uren zijn de politiediensten aanwezig met 380 agenten

zitplaatsen met laptop in de crisiszaal voor realtime security-opvolging

videowall voor camera-monitoring, mast en scherm voor ontvangst beelden helikopter

en aparte tv-schermen voor media-monitoring met mogelijkheid tot videoconferentie

zorgen dat politie en hulpdiensten op het juiste moment op de juiste plaats aanwezig zijn. Tijdens het voorbije carnaval zette Aalst daarom een project op met Proximus Event Analytics. Joris Verbeken, GIS-coördinator van de stad Aalst: “Via geolokalisatie op basis van mobiele telefoons krijgen we zicht op de aantallen bezoekers op een bepaalde plaats en bepaald moment, en hoe die bezoekers zich door de stad bewegen. Uiteraard gebeurt alles geanonimiseerd.”

Gerichte inzet van politie en hulpdiensten De analyse van de data bezorgt de stad informatie die toelaat de omkadering van het evenement bij te sturen.

1. Z icht op de totale hoeveelheid bezoekers.

2. Combinatie totale aantal bezoekers met een gedetailleerde evolutie in de tijd, om voor elk uur te zien hoeveel bezoekers zich effectief binnen de feestzone bevinden.

3. Onderscheid tussen lokale bezoekers en bezoekers van buiten Aalst.

4. Verblijfsduur van bezoekers.

Deze cijfers zijn beschikbaar voor de feestzone, maar ook voor het ganse gebied binnen de ring van Aalst. Concreet kan de stad Aalst hierdoor betere keuzes maken of er in een bepaalde zone – en een bepaalde periode – meer of minder nood aan politie is.

Het traject past binnen het ruimere veiligheidsbeleid van de stad. “We beschikken over een commandopost voor de veiligheids- en hulpdiensten”, legt Christoph uit. “Inzicht in de densiteit en het traject van de bezoekers past binnen dat ruimere kader.” Het traject met Proximus Event Analytics vormt echter nog maar een eerste stap. “Met dit eerste rapport voeren we een analyse uit na afloop van het evenement, wat ons toelaat één en ander bij te sturen. Maar uiteraard zou een analyse

in real time veel meer impact opleveren, omdat we dan ook tijdens het evenement kunnen ingrijpen.”

CHRISTOPH D’HAESE studeerde rechten aan de KU Leuven. Na een carrière aan de balie van Dendermonde stapte hij in 2006 in de gemeentepolitiek. Sinds 2013 is hij burgemeester van Aalst voor N-VA.

DE STAD AALST OMSCHRIJFT ZICHZELF ALS DE CHARMANTSTE STAD VAN VLAANDEREN. - Met ruim 85.000 inwoners is Aalst na Gent de tweede grootste stad van Oost-Vlaanderen.

- Aalst ligt aan de Dender en is bekend als carnavalsstad.

Multidisciplinair “De eigenlijke analyse is een vrij technisch gegeven”, zegt Christoph. “Er is een vertaalslag nodig om de cijfers om te zetten in concreet bruikbare informatie.” De burgemeester pleit voor een meer multidisciplinaire benadering, “zodat de cijfers niet alleen voor analisten leesbaar zijn, maar ook voor wie concreet betrokken is bij de werking en aansturing van politie en hulpdiensten.”

“ D O O R D E BEZOEKERS TE TELLEN, KUNNEN WE POLITIE EN HULPDIENSTEN HEEL EFFICIËNT I NZET T EN.” Christoph D’Haese, burgemeester van Aalst

DATA A N A LY T I C S _ S TA D D E N D E R M O N D E V E R S T E R K T M A R K E T I N G _ 1 3

openluchtfestival Boulevart. “De informatie over de bezoekers van de evenementen laat ons toe het resultaat van onze marketing‑ inspanningen concreet te meten”, zegt burgemeester Piet. “We weten nu hoeveel bezoekers er waren en uit welke regio zij afkomstig zijn.”

CITYMARKETING

Burgemeester Piet Buyse en Patrick Segers, hoofd van de dienst Toerisme & Stadspromotie.

Gouden campagnes Over een periode van twee jaar brengt Dendermonde via location based analytics de bezoekers van publieke evenementen in kaart. De resultaten van die analyses helpen de stad om citymarketing en crowd control efficiënter te organiseren.

“ U I T D E R E S U LTAT E N BLIJKT DUIDELIJK DAT W E M ET ONZE CAMPAGNES DE JUISTE DOELGROEPEN B ER E I K EN.” Patrick Segers, hoofd dienst Toerisme & Stadspromotie

n Dendermonde vormt digitalisering een es­s en­tieel onderdeel van het beleidsplan van de stad.

“We zetten in op verschillende sporen”, zegt burgemeester Piet Buyse. “Het gaat onder meer om het concept van de smart city, waarmee we optimaal voordeel willen halen uit digitale diensten, zowel voor de medewerkers van de stadsdiensten als voor de burgers en bedrijven.” Een tweede spoor is dat van smart data, waarbij de stad nieuwe inzichten verwerft via de analyse van big data. “In Proximus Analytics vonden we een oplossing om een beter zicht te krijgen op de omvang en de herkomst van het publiek bij grote evenementen”, zegt Patrick Segers, hoofd van de dienst Toerisme & Stadspromotie.

I

Bezoekers in kaart Vorig jaar deed Dendermonde e e n b e r o e p o p P r ox i m u s Analytics bij diverse evenementen, waaronder de kerstmarkt, de reuzenstoet Katuit en het

PIET BUYSE is licentiaat geschiedenis.

Hij begon zijn carrière in het onderwijs, maar stapte al snel over naar de politiek. Sinds 2007 is hij burgemeester van Dendermonde voor CD&V.

DENDERMONDE VERVULT EEN BELANGRIJKE REGIONALE FUNCTIE, ONDER MEER VIA DE RECHTBANK EN HET REGIONALE ZIEKENHUIS. - Dendermonde ligt aan de samenvloeiing van Dender en Schelde.

- De stad telt ruim 45.000 inwoners.

Gouden informatie Die informatie is goud waard voor de dienst Toerisme van de stad.

“Uit de resultaten blijkt duidelijk dat we met onze campagnes de juiste doelgroepen bereiken”, vertelt Patrick. “De cijfers bevestigen ons buikgevoel.”

Minstens even belangrijk is dat de cijfers een basis bieden om nieuwe beleidskeuzes te maken.

“We zouden er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen om gericht promotie te voeren in andere regio’s, waarna we via Proximus Analytics het effect van de campagne kunnen meten.” In dat verband zou het voor de stad ook bijzonder interessant zijn om de data over de herkomst van de bezoekers te koppelen aan anonieme informatie over hun socio-economische achtergrond.

“Op het vlak van citymarketing zou dat een bijzonder krachtig instrument zijn”, zegt Patrick.

Toekomstvisie van de stad Burgemeester Piet Buyse: “Het toerisme rond de V la amse kunststeden bereikt stilaan zijn grenzen.” De regio Scheldeland profileert zich daarbij als waardig alternatief, met zowel cultuur als natuur. “Maar om daar gericht promotie voor te voeren, moet je natuurlijk eerst de bestaande situatie in kaart brengen – en ook daarna gericht en herhaaldelijk blijven meten. Dat is wat we nu doen.” Tegelijk past het project rond Proximus Analytics ook in de voorbereiding van de Ros Beiaardommegang in 2020 door politie en hulpdiensten. Op dat tienjaarlijkse evenement komen honderdduizend bezoekers af.

14 _ DATA A N A LY T I C S _ H E T A N T W O O R D O P 6 V R A G E N

vragen die via datasets van mobiele telefonie beantwoord kunnen worden 1. H oe is de bevolking in een bepaald gebied samengesteld op een bepaald moment? Welk onderscheid kunnen we maken tussen de lokale bevolking en mensen van buiten dat geografische gebied?

2. Hoe bewegen mensen zich door een bepaald geografisch gebied? Hoelang blijven ze ergens en waar gaan ze daarna naartoe?

3. W elke veranderingen in tijd en ruimte zien we bijvoorbeeld op het vlak van verstedelijking, begrenzing van de bebouwde kom, verkeersinfrastructuur …?

Wat is de optimale grootte van bepaalde ruimtelijke eenheden?

4. Welke gelijkenissen en verschillen onderscheiden we op het vlak van mobiliteit tussen actieven en niet-actieven?

5. Hoe zit het met woon-werkverkeer op weekdagen en welke invloed hebben factoren zoals het weer, ongevallen, evenementen …?

6. H oe is de situatie in Europa op het vlak van woon-werkverkeer over de landsgrenzen heen, de arbeidsmigratie, internationaal toerisme …?

Hiervoor worden metingen van buitenlandse mobiele apparaten gebruikt, roaminggegevens en gegevens van buitenlandse operatoren.

SOCIAL GOOD

Er zijn vandaag heel wat bezorgdheden rond privacy en het gebruik van data. De 4 c­ ases op de pagina hiernaast tonen aan dat locatiegegevens van mobiele telefoons naast het gebruik voor commerciële doeleinden ook als ‘social good’ kunnen worden ingezet. Technologieën en investeringen worden gebruikt voor research die de samenleving ten goede komt. GSMA, een overkoepelende organisatie van mobiele netwerkoperatoren wereldwijd waar ook Proximus lid van is, wil zo via een ‘big data for social good’-programma ngo’s en organisaties helpen om epidemies, natuurrampen en vervuiling tegen te gaan.

Scan deze pagina en surf naar de website van GSMA voor meer informatie.

DATA A N A LY T I C S _ I N T E R N AT I O N A L E V O O R B E E L D E N _ 1 5

SOCIAL GOOD

NAMIBIË Verspreiding van malaria-epidemie voorspellen Een jaar lang werden de bewegingsstromen van miljoenen mensen in Namibië aan de hand van mobiele telefoniedata in kaart gebracht. Uit deze gegevens werd de actuele woonplaats van de gebruiker afgeleid. Deze gegevens werden gecombineerd met andere data om te voorspellen hoe een malaria-epidemie zich zou verspreiden.

In Afrikaanse landen zijn mobiele locatiedata een waardevolle bron, omdat er dikwijls minder andere databronnen voorhanden zijn. De data zijn er ook toegankelijker omdat de reglementering rond privacy er minder streng is.

Bron: Malaria Journal

PARIJS Impact van lockdowns na aanslagen meten Proximus analyseerde via location based analytics de impact van de lockdown van Brussel na de terroristische aanslagen in Parijs in november 2015. Minder mensen maakten effectief de verplaatsing van en naar Brussel terwijl er meer verkeer naar andere centrumsteden was.

Bron: Proximus

HAÏTI Traceren van massaverplaatsingen na aardbeving In 2010 werd Haïti bijzonder hard getroffen door een aardbeving, gevolgd door een nationale cholera-epidemie. Mensen trokken massaal weg uit de getroffen gebieden met het risico op nog meer doden door de ziekte. Met behulp van mobiele data via simkaarten van de grootste operator in Haïti werden de verplaatsingen van deze mensen geanalyseerd om de juiste hulpverlening te kunnen bieden.

42 dagen voor en 158 dagen na de aardbeving werd de dagelijkse positie van simkaarten gevolgd. Om niet-actieve simkaarten uit te sluiten werd alleen rekening gehouden met de 1,9 miljoen simkaarten die minstens 1 oproep deden, zowel voor de aardbeving als in de laatste maand van de analyse. In Port-au-Prince werd de ratio van 3,2 personen per simkaart gebruikt om het aantal simkaarten dat zich verplaatste te extrapoleren naar het aantal personen dat zich verplaatste. Naar schatting 630.000 personen (op basis van 197.484 simkaarten) die op de dag van de aardbeving in Port-au-Prince waren zijn 19 dagen erna weggetrokken (circa 20%).

Bron: PLOS

SÃO PAULO Luchtvervuiling in kaart brengen In São Paulo, Brazilië, zorgt luchtvervuiling voor chronische ziektes en bijgevolg vroegtijdig overlijden van duizenden mensen per jaar. Telecomoperator Telefônica Brasil heeft op machine learning gebaseerde algoritmes ontworpen die data van het mobiel netwerk combineren met data in verband met het weer, het verkeer en sensoren die de luchtkwaliteit meten. Zo worden verkeerspatronen en luchtvervuiling kostenefficiënter in kaart gebracht en krijgen beslissingsnemers cruciale informatie om transport in bepaalde gebieden van de stad te kanaliseren.

Bron: GSMA

16 _ T H E FU T U R E O F WO R K _ CR E AT I V I T EI T CR EËERT WA A R D E I N D E B U SI N E S S

BRENG DEZE PAGINA TOT LEVEN! Download de gratis VEEEW app, scan deze pagina en ontdek wat er gebeurt!

Vergeet niet het geluid aan te zetten!

_ 17

18 _ In het tijdperk van de verbeelding is kennis niet langer macht.

19 _ Gezocht: M/V met talent voor 11 nieuwe jobs in 2025.

20 _ “In België ben je bediende of zelfstandige, er zijn geen tussenvormen. In Nederland is de flexibiliteit groter.”

Steven Van Hoorebeke, CEO bij SD Worx Group 24 _ “De reden waarom het

werk zinvol is, dat is waar het in de toekomst echt om draait.”

Gary A. Bolles, expert Future of Work bij Singularity University

25 _ “Wie weet zijn over twintig jaar al onze huidige jobs wel weg.”

Jan Van Acoleyen, Chief HR Officer bij Proximus 26 _ “De gemiddelde mens is

cognitief lui. Creatief denken moeten we stimuleren.”

Experimenteel psycholoog Michaël Van Damme

I MAG I NATION ECONOM Y

23-MINUTE READ

Vraagt u een 8-jarige alstublieft niet wat hij later worden wil.

Twee derde van de kinderen uit de lagere school zal in 2030 een job hebben die vandaag nog niet eens bestaat. Automatisering neemt de taken over waar u en ik geen meerwaarde kunnen bieden. Binnen 5 jaar al maakt de mens het verschil met creativiteit en verbeelding.

Imagination Return on

18 _ T H E FU T U R E O F WO R K _ W ELKO M I N D E CR E AT I E V E ECO N O M I E

Kennis is niet langer macht CONTEXT

Twee derde van de huidige jobs bestaat in 2030 niet meer.

Zo zegt het World Economic Forum. Dit heeft alles te maken met de opkomst van nieuwe technologie, die traditioneel en repetitief werk in een razend tempo automatiseert. erwijl technologie saaie en repetitieve jobs overneemt, dwingt het ons creatief uit de hoek te komen.

Want met ‘verbeelding’ maakt de mens het verschil.

Dat merken we duidelijk bij digitale platformen als YouTube en Instagram, die volledig steunen op de creativiteit van de gebruikers. Ook virtual reality combineert technologie met de menselijke verbeelding.

T

Outsourcing van rationeel denken We staan aan de vooravond van een nieuw tijdperk: dat van de creatieve economie of de economie van de verbeelding. In die economie zorgt intuïtief en creatief denken voor economische waarde. Het logische en rationele denkwerk besteden we uit. Daarvoor rekenen we op automatisering.

IN DE I MAG I NATION ECONOMY ZORGT INTUÏTIEF EN CR E ATI EF DENKEN VOOR ECONOMISCHE WA ARDE.

Volgens onderzoek van McKinsey komen datacollectie, dataverwerking en voorspelbaar fysiek werk het eerst in aanmerking voor automatisering. De taken die zich het moeilijkst laten uitbesteden aan technologie hebben te maken met het nemen van beslissingen, met planning, menselijke interactie en creatief werk. In die domeinen wint de mens nog altijd van de machine. We leiden dat af uit de stijgende vraag naar bedenkers, designers en ontwikkelaars van allerlei producten en diensten.

Kracht van verbeelding Om te overleven in de creatieve economie zijn nieuwe vaardigheden een must. Kennis staat niet langer voor macht, wel creativiteit.

Verbeelding en creativiteit zijn niet zomaar aangeboren talenten. Het zijn vaardigheden die zich laten aanleren en stimuleren. Uiteraard zullen er in de creatieve economie meer functies zijn dan enkel die van designer of redacteur. Ook ondernemers, wetenschappers, managers, accountants of IT’ers moeten zich creatief opstellen. Het is belangrijk om daar vandaag in het onderwijs en tijdens opleidingen al voldoende aandacht aan te schenken. Het aanscherpen van de creativiteit moet hoog op de agenda komen, net zoals vroeger – in functie van de kenniseconomie – het verwerven van kennis centraal stond.

Dankzij verbeelding en creativiteit geven we straks een nieuwe invulling aan onze jobs, onze economische activiteit. De kracht van verbeelding schuilt ook in het feit dat ze ons toelaat een toekomstvisie te bedenken – en die ook in de praktijk te brengen. “Logica brengt je van a naar b”, stelde Einstein, “maar verbeelding brengt je overal.” Dat idee staat meer dan ooit centraal in het tijdperk van de verbeelding en van de creatieve economie.

T H E F U T U R E O F W O R K _ VA C AT U R E S I N 2 0 2 5_ 1 9

Gezocht (M/V) De digitale transformatie en nieuwe technologie veranderen de arbeidsmarkt. Een overzicht van 11 jobs die in de toekomst belangrijk(er) worden.

1. VR-coach

Virtueel team in virtueel kantoor vraagt gespecialiseerde coach: M/V, van vlees en bloed, om personeelsbestand in virtuele realiteit aan te sturen.

2. Drone-operator

3. Projectmanager

7. Digitale slotenmaker

Als ‘dronemanager’ ziet u toe op de planning en uitvoering van de vluchten in logistiek, wetenschappelijk onderzoek, filmproductie ...

Projectmatig werk vervangt de vaste jobs uit het recente verleden. Meer en meer projectmanagers coördineren het geheel en vormen de schakel tussen freelancers.

11 HOT JOBS IN 2025

4. Technologiefilosoof

5. Cryptofinancieel adviseur

6. Medisch mentor

8. Technicus home automation

9. Persoonlijke productiviteits­ coach

10. Digitale leerkracht

Artificiële intelligentie, machine learning en andere nieuwe technologieën hebben een grote impact op mens en maatschappij.

De technologiefilosoof bestudeert de ethiek van het gebruik van bepaalde technologieën.

Belt u uw elektricien nog als uw licht niet meer uitgaat via uw voice command system? Domotica en IoT behoren tot de standaarduitrusting van een woning. Graag het nummer van een home automation technicus die instaat voor de aansluiting en beveiliging van alle devices.

De lucky few die de skills voor ITsecurity en financieel management op hun cv hebben staan, zullen als cryptofinancieel adviseur portfolio’s van cryptomunten voor particulieren en bedrijven kunnen beheren.

M/V met focus. Auto­ matisering neemt alle repetitieve taken weg.

Met de opdrachten die overblijven, maakt de mens het verschil.

Maar almaar meer technologie zorgt daarbij voor afleiding, sociale media op kop. De persoonlijke productiviteitscoach zorgt voor de brood­ nodige focus.

Code rood, een app geeft aan dat uw bloeddruk te hoog is. De sensor piept, u wordt gewaarschuwd maar kunt in 2025 gelukkig rekenen op een medische mentor voor de juiste interpretatie en begeleiding bij de opvolging van uw gezondheid.

De snelle technologische evolutie vraagt continu nieuwe, verscherpte vaardigheden van de hele arbeidsbevolking. Opleidingen, trainingen, tutorials, webinars ... gebeuren meer en meer online.

De digitalisering heeft ook de slotenmaker bereikt. Wanneer de technologie van het digitale slot faalt, bevrijdt de digitale slotenmaker mensen uit hun benarde positie, voornamelijk hun auto en eigen huis.

11. 3D-printing designers

Een hamburger, de nieuwste schoenen of protheses: designers voor 3D-printing zijn gegeerd in zowat elke industrie. Het gaat verder dan wisselstukken voor machines alleen ... welke maat hebt u?

20 _ T H E F U T U R E O F WO R K _ I N T ER V I E W_H R I N D E I M AG I N AT I O N ECO N O M Y

België heeft nood aan meer

flexibiliteit VISIE

Tegen 2030 zullen individuen hun werk anders organiseren. Hoe moeten bedrijven en organisaties daarop inspelen?

Steven Van Hoorebeke, CEO bij SD Worx Group, over de invloed van de creatieve economie op HR.

“ Ik hoor niet bij de doemdenkers die stellen dat veel jobs verdwijnen door automatisering.”

STEVEN VAN HOOREBEKE, CEO bij SD Worx Group

_ 21

SD WORX biedt wereldwijd diensten op het gebied van payroll, HR, juridische ondersteuning, training, automatisering, consultancy en outsourcing. SD Worx telt 4.150 werknemers in tien landen. Het hoofdkantoor is gevestigd in Antwerpen.

k hoor niet bij de d o e m d e n ke r s die zeggen dat veel jobs zullen verdwijnen”, aldus Steven Van Hoorebeke, CEO bij SD Worx Group. “Niet de laag- en hooggeschoolde jobs zijn het meest bedreigd, wel de jobs ergens tussenin. We hebben in België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk projecten lopen met Robotic Process Automation (RPA). Slimme computersoftware neemt een aantal saaie, repetitieve taken over. Het wil niet zeggen dat de mensen die die taken tot voor kort uitvoerden nu niet meer nodig zijn, wel dat zij meer tijd krijgen voor andere taken. Onze payrollconsulenten,

I

bijvoorbeeld, krijgen steeds meer een adviserende rol.”

Zelfsturende projectteams

Welk type jobs zal volgens u de bovenhand krijgen?

Steven Van Hoorebeke: “Jobs waarmee je het verschil maakt.

Daarbij zijn creativiteit, proactief en kritisch denken, samenwerking en verkoopinzicht belangrijk. Voor een grote retailer, bijvoorbeeld, maken we een driejarenplan om de vaste en tijdelijke aanwervingen te voorspellen. Daardoor kunnen de magazijnmanagers straks nauwkeuriger werken en realiseert het bedrijf een belangrijke kostenbesparing.”

2 2 _ T H E FU T U R E O F WO R K _ I N T ER V I E W_H R I N D E I M AG I N AT I O N ECO N O M Y

Nood aan flexibiliteit

Naar aanleiding van uw nominatie als Manager van het Jaar zei u in Trends dat mensen niet meer volgens het traditionele patroon willen werken. Wat bedoelt u daar mee?

Steven: “Er zijn verschillende vormen van het nieuwe werken.

Het gaat om tijds- en plaatsonafhankelijk werken, maar ook om werken op projectbasis, met een grote autonomie. Wij propageren dat ‘nieuwe werken’ al lang. Onze medewerkers mogen thuis of op verschillende kantoorlocaties werken, maar dat is niet verplicht.

Daarnaast krijgen de verschillende kantoren veel autonomie en werken de mensen er in zelfsturende projectteams. Zo zijn er kantoren waar iedereen deeltijds werkt, maar ze hebben zelf bepaald dat ze op dinsdagmiddag allemaal naar kantoor komen.”

Kunt u zo nog een paar voorbeelden geven?

Steven: “Ik denk onder meer aan de thuisverpleging, waar er een paar succesvolle experimenten lopen met zelfsturende teams. Ook Niko, de producent van lichtschakelaars, werkt met zelfsturende teams. Het is een principe dat in veel sectoren toepasbaar is.”

STEVEN VAN HOOREBEKE

studeerde computerwetenschappen aan de KU Leuven en elektrotechniek aan de Universiteit Gent. Sinds 2013 is hij CEO bij SD Worx Group. Hij liet het bedrijf de laatste jaren fors groeien, met focus op internationalisering, digitalisering en een klantcentrale aanpak.

Nederland is al een tijdje bezig met de implementatie van projectmatig werk. Hoe staat ons land ervoor? Zijn we daar klaar voor?

Steven:“We kunnen er niet omheen dat we in België nood hebben aan veel meer flexibiliteit.

Onze arbeidsreglementering is veel strakker dan die in Nederland. In België ben je bediende of zelfstandige, er zijn geen tussenvormen. In Nederland is de flexibiliteit groter, bijvoorbeeld via het statuut van zelfstandige zonder personeel. In Europa behoort België tot de landen met een strakker kader. Die vragen rond flexibiliteit behoren tot het actieterrein van de Nationale Arbeidsraad. Ik hoop dat ze oog heeft voor de globale bewegingen op dat gebied.”

Welke invloed heeft nieuwe technologie op het vlak van rekrutering?

Steven: “Ik geloof in de combinatie van mens en technologie.

Theoretisch gezien kunnen we het hele proces – van rekrutering tot contract – al automatiseren.

Ik denk echter niet dat het handig is om dat ook volledig te doen. Je kunt wel bepaalde facetten automatiseren, bijvoorbeeld het screenen van cv’s of de analyse van een video-interview via artificiële intelligentie.”

“ In België ben je bediende of zelfstandige, er zijn geen tussenvormen.

In Nederland zijn er meer opties.”

_ 23

Een nieuw kader

Medewerkers coachen die meer en meer freelance werken verloopt een stuk moeilijker dan bij vast personeel. Hoe pakken bedrijfsleiders dat best aan?

Steven: “Managers moeten met flexibiliteit kunnen omgaan. Dat is de grootste uitdaging. Ze moeten durven loslaten. Ze kunnen niet langer controleren wat iedereen aan het doen is. Het gaat om de resultaten die medewerkers leveren. Hoe ze werken is eigenlijk niet meer zo relevant.”

Hoe kunnen bedrijven een overkoepelende cultuur en samenhorigheid creëren met een personeelsbestand dat misschien grotendeels uit freelancers zal bestaan?

Steven: “We moeten veel breder denken. Het gaat om meer dan alleen die freelancers. Het gaat er ook om de verschillende generaties op de werkvloer gestroomlijnd te laten samenwerken. De noden van een twintiger, een veertiger of een zestiger zijn verschillend. Het is belangrijk om op een goede manier met die verschillende noden om te gaan, bijvoorbeeld door ook in het salarispakket voldoende flexibiliteit in te bouwen.”

McKinsey en andere adviesbureaus zijn het erover eens dat creativiteit en verbeelding een bepalende rol zullen spelen bij de economische waardecreatie van de toekomst. Maar hoe moeten we dat creatief werken verlonen?

Steven: “Ik geloof in het creëren van een kader waarin het bedrijf creativiteit stimuleert. Natuurlijk is het loon belangrijk, maar waardering en zelfontplooiing zijn dat ook. Daarom hebben we bij SD Worx een innovation lab, waar medewerkers ideeën kunnen lanceren. Een zelfsturend team bekijkt ieder initiatief en wijst er een

TOP OF MIND

budget aan toe. Pas wanneer het initiatief klaar is om in productie te gaan, wordt ook de directie erbij betrokken. Die aanpak leidt tot enthousiasme en fierheid bij de medewerkers.”

Internationale ervaring opdoen

De verwachtingen van de medewerkers liggen anders dan pakweg tien jaar geleden, onder meer rond projectwerk en thuiswerk.

Hoe gaat u daar binnen SD Worx zelf mee om?

Steven: “Naast het plaats- en tijdsonafhankelijk werken én de inzet van zelfsturende projectteams, zijn we begonnen met een initiatief om mensen ervaring te laten opdoen bij onze vestigingen in verschillende landen. Ik ben daar een groot voorstander van. Het is verrijkend om zo andere culturen te leren kennen en dus zijn er af en toe uitwisselingen. Wanneer we een belangrijk evenement organiseren, bijvoorbeeld, dan gebeurt dat met een team dat bestaat uit medewerkers van het hoofdkantoor en van de kantoren uit andere landen.”

Wanneer automatisering straks de repetitieve jobs zonder menselijke meerwaarde overneemt, zal het belang van business outsourcing alleen maar toenemen. Hoe speelt een bedrijf als SD Worx daarop in?

Steven: “Bedrijven laten gespecialiseerde taken steeds meer over aan hun HR-partner. We hebben onder meer een divisie die de volledige salarisberekening kan overnemen, we helpen bedrijven om zich om te vormen naar het nieuwe werken, we helpen bij hun loonbeleid of voeren data-analyses uit, zodat de HRdirecteur een strategischer beleid kan voeren. Bedrijven besteden die jobs uit om zich meer toe te leggen op hun kernactiviteiten.”

Hoe kijkt u naar de evolutie van jobs?

ANNEMIE DEPUYDT Directie ICTS bij KU Leuven en ICT Woman of the Year 2016

“De voorbije jaren hebben we een erg grote vooruitgang gezien op het vlak van artificiële intelligentie en robotica, met een grote impact op de jobs van vandaag. Het einde hiervan is nog niet in zicht. Er zullen uiteraard jobs verdwijnen, maar veel jobs zullen eerder een grondige verandering doormaken. Medewerkers zullen worden bijgestaan door digitale assistenten.

Levenslang leren zal in deze context erg belangrijk worden. Ook dat creëert opnieuw jobs.”

LAURENCE SCHUURMAN Manager bij Capgemini en Young ICT Lady of the Year 2018

“Terwijl bedrijven constant op zoek zijn naar nieuwe talenten, veranderen ook de eisen van de werknemers. Er is een groeiende behoefte van medewerkers om hun werk aan hun specifieke levensstijl aan te passen. Flexwerk, mogelijkheden tot inspraak en maatschappelijk verantwoord ondernemen worden steeds belangrijker.

Een goed salarispakket en een duidelijk carrièrepad zijn niet langer voldoende.

Populaire jobs zullen interessante werkinhoud aanbieden en nieuwe manieren van werken integreren. Nieuwe jobs zullen innovatieve en geavanceerde technologieën bevatten, naast het strategisch denken en de communicatiemogelijkheden. Op deze manier voldoen werknemers aan de verwachtingen van de klant terwijl ze gemotiveerd blijven.”

24 _ T H E F U T U R E O F WO R K_ S T R AT EG I E_I M PAC T O P I N D I V I D U EN O R G A N IS AT I E

Wendbaarheid biedt beste uitkomst “Nieuwe technologie groeit exponentieel”, zegt Gary A. Bolles, specialist ‘Future of Work’ bij de denktank Singularity University uit Silicon Valley. “Disciplines als machine learning, artificiële intelligentie en robotics versterken en versnellen elkaar alleen maar.”

Eenvoudig gesteld is werk een economische transactie: je krijgt geld omdat je met een bepaalde vaardigheid een opdracht uitvoert die een probleem oplost. In de praktijk bestaat een job uit een bundel opdrachten, waar je een bundel vaardigheden op loslaat. “Automatisering richt zich telkens op één specifieke vaardigheid uit die bundel”, zegt Gary A. Bolles. “Er verdwijnen opdrachten uit het pakket, maar er komen er ook nieuwe bij.”

Dat is de grootste uitdaging: we moeten onze bestaande vaardigheden bijsturen en tegelijk een compleet nieuwe set vaardigheden ontwikkelen. “Echt nieuw is dat fenomeen niet.

Bij de transitie van landbouw naar industrie was er plots een overaanbod aan mensen met landbouwvaardigheden en een tekort aan industriële skills.” Vandaag doet er zich een vergelijkbaar fenomeen voor.

“ Wie voor zichzelf een opportuniteit vindt en succesvol is in zijn job, draagt zo ook bij aan de economie in het algemeen.”

GARY A. BOLLES, specialist ‘Future of Work’ bij de denktank Singularity University

Welke strategie moeten we volgen?

Wanneer de manier waarop we werken verandert, heeft dat impact op alle niveaus: op het individu, op bedrijven, gemeenschappen en landen. Op ieder niveau biedt wendbaarheid het beste uitgangspunt.

Hoe dit aanpakken?

1. Als individu - D oor de exponentiële impact van nieuwe technologieën op werk is er voor iedere werknemer de vraag of er in de toekomst zinvol en voldoende betaald werk zal zijn. Als persoon moet je vaardigheden ontwikkelen die verband houden met nieuwe technologieën. Ieder individu moet goed worden in technologie.

- Iedere werknemer moet zich trainen om voldoende wendbaar te zijn en zich wendbaar opstellen.

- Zelfkennis ontwikkelen over de eigen skills en kritisch kijken naar wat je graag doet. Het zal erop aankomen doorheen je hele loopbaan je op het juiste moment de juiste nieuwe vaardigheden eigen te maken.

- Werknemers moeten aan entrepreneurial thinking doen en zelf opportuniteiten zoeken in hun werk. Problemen zoeken waar klanten ze kunnen tegen­ komen. Een mens ziet een probleem en bedenkt er een oplossing voor. Dat is het verschil met een robot. Wie voor zichzelf een opportuniteit vindt en succesvol is in zijn job, draagt zo ook bij aan de economie in het ­algemeen.

- ...

2. Als bedrijf - Ook als organisatie staat wendbaarheid bovenaan de prioriteitenlijst. U kunt voor uw bedrijf best een strategie kiezen die aan de basis gericht is op continue verandering.

- Verschillende contexten aanbieden om mensen te laten werken, maakt u competitiever.

- Investeren in training en opleiding om medewerkers op het juiste moment de juiste skills bij te brengen zal noodzakelijk zijn.

- U kunt best met de evolutie van technologie meekijken en op regelmatige tijdstippen herbekijken hoe technologie uw business kan ondersteunen.

- Bedrijven creëren best een uitgebreid netwerk om ecosystemen op te bouwen.

- D e reden waarom werk zinvol is, groeit uit tot het aspect waar het in de toekomst echt om draait. Ook als bedrijf blijft u het doel van uw business evalueren.

- ...

3. Als gemeenschap - O nderwijs- en opleidingssystemen moeten en zullen voortdurend veranderen om mee te blijven.

- Ideeën rond nieuwe manieren van werken moeten door de gemeenschap ondersteund worden.

- Industrieën worden opnieuw vormgegeven en gericht op samenwerking en partnerships.

- ...

4. Als land - De wendbaarheid van de overheid zal mee bepalen hoe een land op het vlak van werk en de arbeidsmarkt in de wereld zal staan.

- Investeringen in mobiliteit, flexibel werk en innovatie zijn een must.

- H et beleid en de regelgeving rond nieuwe manieren van werken moeten op de voet gevolgd worden en aanpasbaar zijn wanneer nodig.

T H E FU T U R E O F WO R K _ H R@P R OX I M U S D O O R B R EEK T K L A S SI EK PAT R O O N _ 2 5

“ 65% van de huidige jobs in 2030 verdwenen? Dat is een vrij voorzichtige schatting”, vindt Jan Van Acoleyen, Chief HR Officer bij Proximus. “Alle jobs veranderen. Wie weet zijn over twintig jaar al onze huidige jobs wel helemaal anders of weg.”

iet alleen onder invloed van technologie zal onze arbeidsmarkt veranderen, ook omdat de maatschappij verandert”, stelt Jan Van Acoleyen. Net daarom is het belangrijk om als werknemer voor die evolutie open te staan.

De digitalisering vraagt op korte termijn naar profielen waar vroeger geen behoefte aan was, denk bijvoorbeeld ook aan de domeinen van security of privacywetgeving. “Tegelijk speelt er ook een ruimer debat”, zegt Jan. “Daarbij staan data centraal.

Het zijn immers data die aan de basis liggen van nieuwe oplossingen en diensten. Dat vraagt naar nieuwe vaardigheden rond data-architectuur, data-analyse, enzovoort.”

N

Vaardigheden bijsturen In de digitale wereld neemt het belang van de digitale inter­actie toe. “Bedrijven bouwen een digitale relatie op met de consument”, zegt Jan. “Het digitale aspect dringt overal door. Ook field service technici, bijvoorbeeld, ondersteunen hun werk intussen met digitale tools.” Daar zijn uiteraard specifieke vaardigheden voor nodig, die de medewerker doorheen de hele loopbaan moet blijven bijschaven. “Ook bij Proximus zetten we daarop in.

Als werkgever zien we het als onze verantwoordelijkheid om samen met onze medewerkers te investeren in die nieuwe vaardigheden.”

Concreet richt Proximus zich onder meer op domeinen als security, data analytics en digitale marketing. De Proximus Corporate University biedt intussen

VISIE

diverse, intensieve opleidingen aan. Het gaat onder meer om trajecten waar de medewerker gedurende langere tijd een dag per week opleiding volgt. “We bekijken welke vaardigheden we over vijf tot tien jaar nodig zullen hebben en bouwen daar dan trajecten rond. We doen dat onder meer ook met zogenaamde learning deals, waarbij experts elkaar opleiden. De toekomst vraagt niet enkel om digitale vaardigheden. Juist door de digitalisering gaat het verschil nog meer door talenten kunnen worden gemaakt op het vlak van communicatie, samenwerking en creativiteit.”

Met gemengde teams “De grote vraag is hoe we vanuit de digitale context de klant een betere dienstverlening kunnen aanbieden”, zegt Jan. “Achter de schermen doen we dat door over de grenzen van de traditionele afdelingen heen te werken.

De medewerkers zitten minder vast aan structuren en krijgen de kans om op een andere manier met collega’s samen te werken.”

Proximus doorbreekt het klassieke patroon. “Vroeger vond eerst de technische ontwikkeling van een product plaats, dan kwam er een marketingplan, daarna volgde de verkoop. Vandaag werken we met transversale teams, waarbij ontwikkeling, marketing, verkoop en dienstverlening in nauw contact staan met elkaar.”

JAN VAN ACOLEYEN

Alle jobs veranderen

studeerde pedagogische wetenschappen aan de KU Leuven. Hij bekleedde HR-topfuncties bij onder meer Nokia, Agfa en Barco. Sinds 2016 is hij Chief HR Officer bij Proximus.

26 _ T H E F U T U R E O F WO R K _ I N T ER V I E W _ CR E AT I EF D EN K EN S T I M U LER EN

15 u

70 dB

Tijdens hun middagdip zijn mensen het meest vermoeid en daardoor ook het meest creatief.

Mensen zijn het meest creatief in een geluidsomgeving van 70 decibel, vergelijkbaar met een stofzuiger, harde tv, meerdere mensen die telefoneren ...

De gemiddelde mens is cognitief lui “Creatief denken is het bedenken van een idee dat vernieuwend en uitvoerbaar is”, zegt Michaël Van Damme, experimenteel psycholoog.

“Innovatie is op haar beurt de implementatie van die vernieuwende ideeën.”

Onderzoek toont een duidelijke link tussen innovatie en het financieel resultaat van een bedrijf. “Innovatie is dus een interessante keuze, omdat de onderneming zich ermee differentieert van de concurrentie.” Tussen innovatie en return schuilt echter een onmisbare derde schakel: cultuur. “Innovatie is meer dan alleen een proces of een stuk technologie”, zegt Michaël Van Damme. “De interne communicatie bepaalt hoe een onderneming succesvol innoveert.”

Eerst apart, dan samen Aan de basis van het verhaal ligt de nood aan vernieuwende ideeën. “Mensen overschatten daarbij de creativiteit van een groep. Wie in zijn eentje werkt, is meestal creatiever.” Is het dan nuttiger om vijf medewerkers te vragen elk vijf ideeën te bedenken, dan om ze samen te laten brainstormen? “In eerste instantie wel. De gemiddelde mens is cognitief lui. Het is minder leuk als je alleen over iets moet nadenken, maar het levert wel meer op: meer ideeën, meer invalshoeken.” De beste aanpak combineert beide benaderingen: eerst individueel voorbereiden, daarna samen brainstormen.

Teamwerk Belangrijk is om de vernieuwende ideeën daarna samen te brengen en keuzes te maken. “Innovatie blijft bovenal teamwerk”, zegt Michaël Van Damme. “Daarom is het geen goed plan om de ideeën individueel te belonen.

Zo ontstaat concurrentie binnen de groep, wat het innovatieproces afremt.” Op groepsniveau is communicatie opnieuw de cruciale factor. “Je moet je idee aan de groep durven voorleggen. Sommige collega’s zullen niet luisteren. Andere zullen meteen met tegenargumenten komen.” Dat leidt tot fragiele communicatiemomenten.

“Er is nood aan visie en veiligheid. Iedereen moet zich op zijn gemak voelen wanneer hij een idee in de groep gooit.”

Dan pas is er een basis om de gemeenschappelijke visie verder te realiseren en kan creatief denken leiden tot succesvolle innovatie.

MICHAËL VAN DAMME is cabaretier, keynote speaker bij TEDx Talks en behaalde een master in de experimentele psychologie aan de Universiteit van Maastricht. Michaël is managing partner van The Forge, een spin-off van de Ugent die creativiteit en innovatiecultuur binnen bedrijven stimuleert.

Michaël Van Damme deed in het kader van zijn doctoraat onderzoek naar creatief denken.

HOE KAN JE CREATIEF DENKEN TRAINEN? 1. Z oek verbanden, leg links, maak associaties Mensen zijn geneigd het probleem centraal te stellen en daar dan een oplossing voor te zoeken. Door je startpunt echter zo ver mogelijk van het probleem te leggen, kom je vaak tot ideeën waar je anders nooit op was gekomen.

2. S tel alternatieven voor, werk je eigen cognitieve luiheid tegen Zeg niet te snel: “Daar hebben we geen tijd of budget voor”. Maar werk je cognitieve luiheid tegen en denk na: “Hoe kunnen we daar wél tijd of budget voor vrijmaken?”

“Hoe zou het dan wel kunnen?”. Kritiek is heel zinvol, maar stel dan ook zelf een alternatief voor of vraag naar alternatieven.

The Circle, fundament van Barco’s digitale werkplek

NIEUWE WERKPLEK _ BARCO _ VERANDERING ONDERSTEUNEN _ 27

IN DE PRAKTIJK

In 2016 nam Barco in Kortrijk hun nieuwe site, One Campus, in gebruik, met het ronde, glazen gebouw The Circle als grootste blikvanger. Tegelijk introduceerde het bedrijf een nieuwe manier van (samen)werken.

Veel meer dan het aanbod van tools is de ondersteuning van de verandering daarbij belangrijk gebleken.

2 8 _ N I E U W E W E R K P L E K _ B A R CO_V E R A N D E R I N G O N D E R S T E U N E N

THE CIRCLE

BARCO

 architect: Jaspers-Eyers

ontwikkelt geconnecteerde visualisatieoplossingen, onder meer voor bedrijven uit de entertainmentsector en de gezondheidszorg.

Barco telt wereldwijd 3.500 medewerkers, realiseert een omzet van 1,1 miljard euro en is genoteerd op de beurs van Brussel.

 contractor: Cordeel  25 meter hoog, 75 meter

diameter  ingepland op een campus

van 230.000 m², waarvan 48.000 m² bebouwd  flexibele werkplekken voor 600 medewerkers  bedrijfsrestaurant met 450 plaatsen  auditorium met 170 plaatsen  40 bubbles  99 vergaderzalen, waarvan 26 in apart meeting deck  R&D-kantoren  opleidingscentrum  Experience Center

Yves Bryse, Campus Manager: “Barco is historisch gegroeid op twee sites in Kortrijk en Kuurne. Niet alleen waren die gebouwen intussen verouderd, we hadden ook het gevoel dat er te weinig contact was tussen de twee sites, te weinig synergie. Toen het idee ontstond om te investeren in een nieuw gebouw, hebben we de medewerkers uitvoerig bevraagd. Hun ideeën en wensen hebben we samengevat in het handboek waarmee we naar de architect zijn gestapt. Het nieuwe gebouw moest uitnodigend zijn, een locatie waar iedereen vlot samenwerkt en een plek die zich doorheen de tijd makkelijk kan aanpassen aan de evolutie van het bedrijf, zonder steeds te moeten verbouwen.”

MEEST GEBRUIKTE DIGITALE TOOLS 1. M icrosoft Skype for Business 2. M icrosoft OneNote 3. M icrosoft OneDrive

In het nieuwe gebouw zet Barco in op flexwerk. Hoe hebben jullie daar tijdens de bouwwerken al rekening mee gehouden?

Yves: “Bij nieuwe kantoorgebouwen zie je soms enkel landschapskantoren – en niets anders. In die val zijn we niet getrapt. In functie van het nieuwe werken hebben we gekozen voor een grote diversiteit aan werkplekken. Jazeker, er is veel open space, maar tegelijk zijn er op alle verdiepingen ook andere ruimtes, onder meer om te vergaderen en om in stilte te werken. Belangrijk voor ons is dat iedereen vlot kan samenwerken, maar ook makkelijk een pauze kan nemen. Op elke verdieping is er een terras en minstens één koffiehoek. Centraal is er een groot restaurant waar mensen elkaar de hele dag door kunnen ontmoeten.”

Het interne netwerk

Wat was de belangrijkste drijfveer om naar een digitale werkplek te evolueren?

Yves: “We stelden vast dat medewerkers doorgaans een sterk netwerk buiten het bedrijf hadden – met andere bedrijven, uni-

IN DE PRAKTIJK_NAVITRANS_KOSTEN EN TIJD BESPAREN _ 29

IN DE PRAKTIJK

NATHALIE VUYLSTEKE heeft zeventien jaar ervaring bij Barco. Sinds 2017 ondersteunt ze als Digital Collaboration Specialist de uitbouw van de digitale werkplek bij het bedrijf.

“ De uitbouw van een digitale werkplek vraagt een degelijke omkadering. We betrekken de medewerkers bij de selectie en de testen van nieuwe tools. Zo krijg je een betere adoptiegraad.”

YVES BRYSE heeft ruim twintig jaar ervaring in HR. Sinds 2010 werkt hij bij Barco. Als Campus Manager ziet hij erop toe dat medewerkers, bezoekers en partners optimaal samenwerken op de nieuwe One Campus.

“ Het klassieke kantoor is niet voor elke taak de ideale omgeving. Dat er vandaag keuze is tussen verschillende types werkplekken, heeft rust en comfort gebracht.”

versiteiten, etc. – maar dat het interne netwerk vaak veel kleiner was. Met de digitale werkplek heb je steeds al je info bij de hand en is het dus veel makkelijker om met collega’s samen te komen en zo het interne netwerk te versterken. Daarnaast wilden we ook de samenwerking met de collega’s in het buitenland aanscherpen. Werken over de grenzen heen is cruciaal voor ons.”

Van de digitale werkplek verwacht een bedrijf dat ze de organisatie interactiever, flexibeler en productiever maakt. Maar de grootste uitdaging bevindt zich vaak op het vlak van change management. Was dat bij Barco ook het geval?

Yves: “Jazeker. Het is ook écht een grote verandering. De medewerkers moeten nadenken over de plek waar ze werken, in functie van het type opdracht waar ze voor staan.

Het klassieke kantoor is niet voor elke taak de ideale omgeving. Dat er vandaag keuze is tussen verschillende types werkplekken, heeft rust en comfort gebracht, maar vergt wel een hele aanpassing van jarenlange ­gewoontes.”

Geef het een kans

Hoe hebben jullie de medewerkers daarin meegenomen?

Yves: “We hebben erg veel tijd geïnvesteerd in praten. Zelf heb ik 130 keer een groepje van twintig medewerkers een rondleiding gegeven tijdens de bouwwerken. Zo hebben we het verhaal echt tot bij de mensen gebracht.

In de aanloop naar de verhuis waren er tachtig medewerkers die optraden als campus coach. Die hebben mee voor het verschil gezorgd door met iedereen enkele duidelijke afspraken te maken. Zo zijn alle werkplekken gedeeld, is eten aan je desk geen optie meer en zijn er een aantal basisregels in verband met vergaderen. Uiteindelijk is daar per afdeling een charter uit voortgekomen, met de

NaviTrans vergadert op elk moment en overal NaviTrans ontwikkelt software voor logistieke bedrijven. Om kosten te besparen en efficiënt te blijven werken, besloten de bedrijfsleiders om hun nieuw hoofdkwartier uit te rusten met een digitale communicatie-infrastructuur. De telefooncentrale met oude technologie werd vervangen door Skype for Business.

GREGORY DEPREZ Operations Director NaviTrans: “Skype for Business past perfect bij onze strategie van new way of working. Wij kunnen perfect een scherm delen met onze buitenlandse collega’s, wat de nabijheid bevordert. Vergaderingen vanop afstand verlopen dus veel sneller waardoor we kunnen besparen op het reizen en onze kosten verminderen.”

Eén centraal platform beheert en beveiligt de communicatietools. Scan deze pagina om te ontdekken welke voordelen dit allemaal met zich meebrengt.

30 _ NIEUWE WERKPLEK _ BARCO

Proximus online

5 FUNDAMENTALS VOOR EEN DIGITALE WERKPLEK 1. Home zone Met een bezettingsgraad van 85% bij de flex desks, heeft iedereen een eigen zone, met het basisprincipe dat iedereen overal welkom is.

2. Output management Hoe en waar een bepaalde taak het beste resultaat krijgt, bepaalt de locatie en de tools.

3. Shared workspace Alles wordt gedeeld en iedereen mag (samen) werken waar het voor de medewerker het best past.

4. Clean workspace De gezondheid van medewerkers primeert: hygiëne en ideeën als ‘zitten is het nieuwe roken’ krijgen veel aandacht.

5. Powerful meetings Digitale tools en duidelijke regels moeten efficiëntie in meetings ondersteunen.

Via de Barco ClickShares die in elke ruimte te vinden zijn, delen medewerkers zonder problemen hun laptop of mobiele apparaat op een centraal presentatiescherm.

belangrijkste afspraken rond werken en samenwerken.

We hebben de medewerkers nooit tot iets verplicht, maar hen wel gevraagd het nieuwe concept een kans te geven.”

Betere digitale samenwerking

Welke rol heeft de Digital Collaboration Specialist op de nieuwe campus?

Nathalie Vuylsteke: “Een tijdje terug werd hard gewerkt aan een degelijk intranetplatform. Digitaal samenwerken is echter op korte termijn erg geëvolueerd en we zien duidelijk dat we onze blik moeten verruimen naar het grotere geheel van de digitale werkplek. Het is mijn taak om na te gaan, via contact met de medewerker, hoe we wereldwijd digitaal meer en beter kunnen samenwerken. Ook via een enquête zijn we nagegaan wat de medewerkers van bepaalde tools vinden en wat ze in het aanbod nog missen.

Op basis van die bevindingen werken we momenteel een roadmap uit die zal leiden tot de introductie van een aantal nieuwe tools.”

Hoe zetten jullie digitale tools in om de samenwerking en interactie tussen medewerkers te verbeteren?

Nathalie: “Het intranet blijft een belangrijk kanaal voor interne communicatie aangevuld met digital signage in het gebouw. Op het vlak van digitale samenwerking maken we al langer gebruik van Microsoft Skype for Business. Sinds de verhuis hebben we meer ingezet op Microsoft OneNote en OneDrive. In een volgende stap willen we de medewerkers een platform geven waarin ze gericht binnen een team kunnen chatten rond een bepaalde taak, elkaar kunnen bellen en documenten kunnen delen. Dit allemaal zonder te moeten overschakelen naar andere applicaties.”

Download het e-book ‘De digitale werkplek’ Vandaag is alles geconnecteerd met alles omdat de digitale transformatie onze manier van werken steeds meer verandert. De werkplek is daarop geen uitzondering. Lees er alles over in het e-book.

Zo bent u ook morgen mee.

Scan deze pagina met de VEEEW-app en download uw exemplaar van het e-book over de digitale werkplek.

proximus.be/digitalworkplace

AI polariseert, dat is duidelijk.

Maar dat de technologie een grote rol zal spelen in bijvoorbeeld de gezondheidszorg van de mens, is dat ook. Of elke consument met vertrouwen mee zal stappen in dit AI-verhaal zal sterk afhangen van de manier waarop bedrijven en ontwikkelaars de consumenten de meerwaarde van AI kunnen laten voelen.

Voor andere consumenten kan AI niet snel genoeg ingeburgerd raken in ons dagelijks leven. Ze kijken uit naar de roboboss of AIdokter die hen verderhelpt.

Ze zijn optimistisch en enthousiast.

De fundamentele verandering die artificiĂŤle intelligentie (AI) met zich kan en zal meebrengen, boezemt sommige consumenten angst in. Wat met die robots waarmee we zullen samenwerken?

Naar het werk in een zelfrijdende auto? Gefronste voorhoofden.

Is de consument bang van AI?

INFOGRAPHIC

g ed

% 14

a

t emo

ren

n oele i es v

trole con n e cht

to? l u a nde vandaag awen e d j i elfr rtrouw het ar vertrou z n ja e ve t u e % Ik ver 10

8%

de

en

55 al het o ouw r z t r % Ik Ve 70

% 10

m erne v o eld wer

s gen l o v l AI a z t Wa

en? n n u nel k s t e i nt n e m onsu c e d

13

t t, atbo o h c b f o te r tant o is ig en on intell al a ss erso % u p t r n i 7 v ee ver % lie t uit 80 t nie k a % ma

st, n e i tend n a l en k ... e t me iest u t a h U c an verk d

f de o I A

m

36

nie

u ne

t co

l

tra

a be al

or t mf

a be

l

est e m

3

et

gr r be

ijpe

n

A ver o g ban

e t te nie rtrouw ve

jn n zi

I

e in d

sa

ng? i v nle me

28

ete it b o o ” ij n ” ns . t m ens . a s a me t m g e o I n “ A n ee nd I rob a n i n g va da v et A .” t m s p r n n de de kom we op nder v in v rien e n o D a f % “ rk de eo ke ete amili b 24 e n nlij t e ijn f o h o m ers t ik tp D a m et s e % “ an n.” me s.”

10 d i j n egg e i et m l n t e / i o e ts d n blo nd bo aa e t o s m R i n e % “ ove 5 geh eb d va n en e G % “

h kt u

e ijk

%

co

or t mf

f er oe t k I-donselijk A Een n me ? ee kter do

...

en ter mens n e an ll i g inte rden d o w

aa m t % Wa 3

el u ve est n e er li en ord data v w t ack lijke g eh rsoon pe

org z e ub

at dd

ok -d I A en

39

t Ben

? ens

bs: o j ns eze d Me j i er b t AI e et b h t at n? oe d d f j e i edr rager Wie b en inte e t me et u te ers u ent om m I gebruik 55% b l I A abevan A % t s r r o 6 ike f t u 2 k r m a eb e couikma Niet-AI g o % H br 9 % 1 e g % 25

w bou

r rge te ezo o b r s G je er Pak r vo e v r ba a rgie pen hiru o c n e er nd s va Leg eu r dde e ff r u s en Ch a er Lev we d n B ra er o uw b d Lan Kok

pro

en jec t

ines h c ma AI-

% 47

% 53 m l se k do r te

r te

3. AI gaat over van inzicht tot actie Inzichten omvormen tot acties: dat is waarbij AI u kan helpen. Welke problemen, vragen hebben uw klanten en welke acties moeten daar automatisch aan gekoppeld worden om klantentevredenheid te garanderen?

2. AI met focus op de human touch De mens vertrouwt nog steeds het meest op de mens.

De human touch in uw klantencontacten en dienstverlening moet voor consumenten voelbaar zijn. Een strategie daarrond is best gebaseerd op een persoonlijke benadering, met inzicht in de context van de klant en realtime reactie. Begeleid uw medewerkers daarom met intelligente AI-systemen.

1. Consequent handelen versterkt klantentrouw Om klantentevredenheid te verbeteren, moeten uw diensten altijd beschikbaar zijn, via alle mogelijke kanalen, ĂŠn altijd op dezelfde manier functioneren.

Een bedrijf dat steeds op dezelfde manier en binnen eenzelfde tijdspanne adequaat kan handelen, schept vertrouwen. Communicatiekanalen die optimaal op elkaar kunnen inspelen, data kunnen delen ‌ doorbreken silo’s en spelen zo in uw voordeel.

Met deze 3 tips integreert u AI slim in uw producten en diensten.

Overtuig uw consument van het voordeel van AI

IN DE PRAKTIJK _ STEFANINI_ 35

Data kennen geen grenzen Waarom zou een Braziliaans bedrijf, via zijn Roemeense IT-afdeling, gebruikmaken van een Belgisch datacenter? Nico Verpoorten, Infrastructure & Network Manager van Stefanini, over het hoe en waarom van deze digitale stoelendans.

REAL BUSINESS

tefanini is een Braziliaans bedrijf dat zijn Europees hoofdkwartier in Brussel heeft, maar de IT-staff zit voornamelijk op drie sites in Roemenië en twee sites in Polen”, legt Nico Verpoorten uit. “In Boekarest is er nog wel een technische ruimte, maar het overgrote deel van onze operaties wordt aangestuurd vanuit het datacenter van Proximus in Machelen.”

S

Dat Stefanini net daar terechtkwam, hoeft niet te verbazen: Nico kent het datacenter zeer goed. “Ik ben daar beginnen te werken voor mijn eerste job”, legt hij uit. “Nadien is het center overgenomen door IBM en daarna door Proximus. Nu goed, dat ik er ooit werkte, is natuurlijk niet genoeg voor een bedrijf als

NICO VERPOORTEN behaalde een master elektronica & telecom engineering aan de Hogeschool Antwerpen.

Hij werkte bij Unisource dat nadien opging in KPN Belgium.

Daarna trok hij naar Techteam dat in 2010 door Stefanini werd overgenomen.

STEFANINI doet aan outsourcing, app development, consulting en staffing.

Het hoofdkwartier staat in São Paulo, de EMEAregio wordt bediend vanuit Brussel en de VS vanuit Detroit. Stefanini telt zo’n 22.000 werknemers en is actief in 40 landen in Noorden Zuid-Amerika, Europa, Australië en Azië.

Stefanini. Belangrijker zijn de absolute garanties qua uptime, redundancy en security. We hebben gekozen voor zekerheid en zorgeloosheid: koeling, stroomvoorzieningen en beveiliging zodat alles in orde is. Dat wordt ook nog eens jaarlijks geaudit, met positief resultaat. Dat is ons veel waard.”

Hybrid cloud “Wij waren vooral op zoek naar een partij die aan ons puur rack space wilde verhuren. Onze apparatuur beheren we immers zelf. Binnenkort gaan we voor een hybrid cloud-oplossing.

Of dat een uitbreiding is? Nee, het zal performanter zijn, maar ik denk dat we net iets minder ruimte gaan nodig hebben.

Zo gaat dat met technologie, nietwaar?”

Proximus online

Alles over datacenters Wil u meer weten over onze datacenteroplossingen?

Surf naar proximus.be/datacenter Zo bent u ook morgen mee.

Scan deze pagina en krijg een 360°-beleving in het Proximus datacenter in Brussel.

3 6 _ C H AT B O T S _ I N T E R V I E W_V I A A I D I C H T E R B I J D E K L A N T

Chatbot verkleint de afstand tot de klant TECHNOLOGY

In het servicecenter zorgt de chatbot voor een dubbel voordeel. De klant krijgt snel een helder antwoord op zijn vraag. Tegelijk komt er bij de medewerkers van het servicecenter tijd vrij voor de complexe vraagstukken.

_ 37

Alexandre: “Je moet de chatbot in de eerste plaats zien als een nieuw kanaal, een nieuwe manier om dichter bij de klant te staan. Met behulp van artificiële intelligentie ‘begrijpt’ de chatbot meteen wat de vraagsteller zoekt. Zo herkent de chatbot de echte inhoud van de vraag, ongeacht de manier waarop de persoon die vraag stelt. Artificiële intelligentie is in staat om natuurlijke taal op die manier te doorgronden. Daarna koppelt de chatbot er de juiste actie aan. De technologie biedt een oplossing om dag en nacht vragen van klanten te beantwoorden.”

Gerd: “Evengoed zijn er ook eenvoudige toepassingen. Om via een chatbot een afspraak te boeken, heb je helemaal geen artificiële intelligentie nodig. Het grote voordeel is dat de chatbot als filter fungeert.”

De menselijke factor Hoe ver liggen mens en chatbot over vijf jaar uit elkaar?

Gerd: “Wellicht is het over vijf jaar niet meer mogelijk zomaar te zeggen wie de vraag beantwoordt: een chatbot of een mens. Los daarvan zullen we de meer complexe dingen uiteraard altijd met mensen blijven bespreken. Dat blijft zo.”

Alexandre: “De menselijke factor blijft onmisbaar, ook in het servicecenter. Trouwens, mensen denken nu soms al dat ze met een chatbot praten, terwijl het een agent is, en omgekeerd. Dat wijst in de eerste plaats op de kwaliteit van de taal van de chatbot.”

Vandaag communiceren we met tekst of via stem met chatbots. Kan dat op termijn ook anders?

Alexandre: “De chatbot zal in de toekomst wellicht ook antwoorden geven die een stuk augmented of virtual reality bevatten.”

Gerd: “Belangrijker is dat de chatbot in de toekomst ook emoties zal herkennen en in staat zal zijn daar juist op te reageren.”

Evolueren we zo op termijn naar een servicecenter waar alleen chatbots de dienst uitmaken?

Gerd: “Voor de simpele taken wellicht wel.

De complexe vraagstukken blijven echter het terrein van de mens.”

Alexandre: “Dat zal de agent van een servicecenter toelaten zich te concentreren op taken met toegevoegde waarde. Trouwens, er zal ook een nieuwe vorm van samenwerking ontstaan tussen agenten en chatbots, waarbij ze onder meer taken doorgeven aan elkaar.”

Chatbots met succes: 3 tips ALEXANDRE WARNIER is ingenieur, maar studeerde daarna ook economie en filosofie. Hij werkt al tien jaar bij Proximus, sinds 2016 als Head of Digital Transformation.

GERD BOGAERTS is industrieel ingenieur en master industrieel beleid.

Hij werkt bij Proximus sinds het jaar 2000, vandaag als directeur van het Customer Help Center.

1. M aak werk van het design van de conversatie: bereid de chatbot voor op het natuurlijke verloop van een gesprek, met een logische opbouw en structuur.

2. Zorg voor integratie tussen de agenten en de chatbot: essentieel voor succes op lange termijn, minder belangrijk bij een pop-up chatbot (bijvoorbeeld als ondersteuning van een tijdelijke actie).

3. Ga voor een duidelijke aanpak: laat de klant weten wie aan het woord is, een chatbot of een agent.

Chatbots @ Proximus Gerd: “Ook bij ons is chat een extra kanaal waarmee de klant contact met ons kan opnemen. Het laat ons toe dag en nacht beschikbaar te zijn en tegelijk sneller en beter vragen te beantwoorden. De chatbot zorgt tegelijk voor meer efficiëntie in het servicecenter en voor een betere klantenervaring.”

Hoe reageert de klant op de chatbots?

Alexandre: “Heel positief. Bij de servicedesk is er een dubbel voordeel. Enerzijds is er een duidelijk positief effect op de klantentevredenheid, anderzijds zorgt de chatbot ook voor meer productiviteit bij de agenten.”

Gerd: “Idem op het vlak van verkoop. Chat en chatbot vormen samen een nieuw kanaal. Dat zorgt voor extra verkoop: transacties die er anders niet waren geweest.

Tegelijk is het de chatbot die de extra druk opvangt, net omdat de meeste verkoopgesprekken automatisch verlopen.”

Wat gebeurt er wanneer iemand een open vraag aan een chatbot stelt? Bijvoorbeeld: ‘Hallo, wat voor soort vragen stellen mensen meestal aan jou?’

Alexandre: “Het is moeilijk om op dat soort vragen te anticiperen. De chatbot zegt dan wellicht: ‘Ik ken het antwoord niet. Ik verbind je door met een agent die je verder zal helpen.’ Maar voor vragen over pakweg facturen, digitale tv of wifi zijn zowat alle mogelijke antwoorden uiteraard in het systeem voorzien.”

38 _ PL ATFORM ECONOM I E _ INTERV IEW _ DE ROL VAN BLOCKCHAIN

Blockchain zorgt voor vereenvoudigde en betrouwbare processen. De grote uitdaging schuilt niet in de technologie, wel in de nieuwe bedrijfsmodellen die eruit voortvloeien.

Blockchain blijft en brengt vertrouwen VISIE

FRANK VERHAEST beheert de strategische, blockchain-gerelateerde projecten bij Isabel Group.

_ 39

rank Verhaest, Program Manager Innovation & Blockchain bij Isabel Group: “Eenvoudig gesteld zou je blockchain kunnen omschrijven als de oplossing die optreedt als de virtuele boekhouder voor processen die via het internet verlopen. Tussen de boekhouder en zijn klanten bestaat een vertrouwensrelatie.

Wel, blockchain zorgt voor vertrouwen tussen partijen met tegengestelde belangen, zoals een koper en een verkoper. En net als de boekhouder, houdt blockchain de uitgevoerde transacties bij in een grootboek.”

F

Wat is het technische verhaal achter blockchain?

Frank: “Een blockchain is een gedistribueerd en open dataregister, met daarin data die onmogelijk te veranderen of te verwijderen zijn. Gedistribueerd betekent dat het dataregister zich niet ergens op één plek bevindt.

Een blockchain is letterlijk een keten van blokjes data verspreid over verschillende computers – vaak duizenden toestellen. Open houdt in dat niet één partij exclusief eigenaar van de blockchain is.

Als individuele gebruiker kunt u

ISABEL GROUP is de afgelopen jaren uitgegroeid tot de grootste fintech van België. Het digitaliseert de financiële supply chain van professionele gebruikers en vormt de schakel tussen de bedrijfswereld, banken en leveranciers.

Isabel Group biedt financiële oplossingen:  Multibanking via het Isabel 6-platform  Uitwisseling van financiële en transactionele documenten via Zoomit en CodaBox  Open banking via de Ibanity API-store

260 experts

65,4 MILJOEN euro omzet in 2017

de datablokjes niet wijzigen of wissen. Een blockchain is dus eigenlijk een grote database, open voor iedereen, maar tegelijk ook door iedereen gecontroleerd.”

Van diamant en voeding tot hypotheek

Waar kunnen we blockchain toepassen?

Frank: “Het concept van blockchain levert een sluitende oplossing voor transacties waarbij vertrouwen belangrijk is. Zo wil een koper een partij goederen maar betalen nadat hij de kwaliteit ervan heeft kunnen controleren.

Maar tegelijk vraagt de verkoper zich af of hij na de levering zijn centen wel zal zien. Blockchain kan dat oplossen door de ontvangst van de goederen te registreren en – na goedkeuring door de koper – automatisch de betaling uit te voeren. Met we.trade is intussen zo’n blockchainplatform beschikbaar. De oplossing is een initiatief van zeven Europese banken waaronder KBC. Trouwens, ook IoT kan hierbij een rol spelen. Een IoT-toepassing zou bijvoorbeeld voor de registratie van de ontvangst van goederen kunnen instaan.”

Kent u nog voorbeelden van concrete toepassingen?

Frank: “Diamantbedrijf De Beers ontwikkelde een blockchaintoepassing die de echtheid van diamanten garandeert. Evengoed kan blockchain dienstdoen om de traceerbaarheid in de voedselketen te ondersteunen met de oplossing van het bedrijf Provenance, de zwarte handel in concerttickets te stoppen of hypotheken te registreren.”

40 _ PL ATFORM ECONOM I E _ INTERV IEW _ DE ROL VAN BLOCKCHAIN

“ Net als in de begindagen van het internet zorgt blockchain voor de start van een compleet nieuw transactioneel platform.”

FRANK VERHAEST, Program Manager Innovation & Blockchain bij Isabel Group

Is het moeilijk om zelf met blockchain aan de slag te gaan? Er is behoorlijk wat overleg voor nodig tussen partijen die wellicht niet altijd dezelfde graad van maturiteit hebben wanneer het over blockchain gaat.

Frank: “Blockchain is geen rocket science. Het technologische luik omvat misschien twintig procent.

De grote uitdaging is het businessmodel. Dat moet je in vraag stellen en om durven te gooien – en daar is vaak een andere mindset voor nodig.”

Weg met de tussenpersoon

Volgens het World Economic Forum zal blockchain over tien jaar verantwoordelijk zijn voor zowat tien procent van de wereldwijde economische groei. Hoe ziet u dat?

Frank: “Blockchain blijft, dat denk ik echt wel. Je kunt er echt veel mee doen. Ik vergelijk het graag met de begindagen van het internet. Net als toen zorgt blockchain voor de start van een compleet nieuw transactioneel platform. Bedrijven hoeven dus zeker niet te wachten om ermee aan de slag te gaan. Door testen uit te voeren en toepassingen te zoeken zal het vertrouwen in blockchain alleen maar toenemen, waardoor er nog betere ideeën zullen volgen.”

Waar zit volgens u het grootste potentieel?

Frank: “Blockchain is een essentieel element in de platform­ economie, net omdat het een technologie is die vertrouwen garandeert. Het is iets waar je als bedrijf mee moet durven experimenteren. Uiteindelijk gaat het erom bij eenvoudigere, betere processen uit te komen. Een typisch kenmerk van de platformeconomie is dat de rol van de tussenpersoon verdwijnt, terwijl het vandaag net die tussenpersoon is die voor het vertrouwen zorgt. Een partij als Airbnb brengt vraag en aanbod samen. In de platform­economie praten huurders en verhuurders van logies rechtstreeks met elkaar, zonder tussenpersoon, terwijl blockchain ervoor zorgt dat beide partijen elkaar kunnen vertrouwen.”

Pilootfase

Wat is de stand van zaken in België? Ziet u opportuniteiten voor Belgische bedrijven?

Frank: “Er beweegt heel wat bij bedrijven die werken rond een proof of concept. Er duiken ook voortdurend nieuwe start-ups op. Ik denk onder meer aan Solarly, een start-up uit Mont-SaintGuibert die een oplossing heeft bedacht voor het gebruik van

_ 41

“ Blockchain is een essentieel element in de platformeconomie, net omdat het een technologie is die vertrouwen garandeert.”

slimme, geconnecteerde zonnepanelen in Afrika. Ook in de logistiek en bij de digitalisering van documentenstromen duikt blockchain almaar vaker op.

Vandaag bevinden we ons volop in de pilootfase. De verwachting is dat veel van die projecten vanaf volgend jaar live zullen gaan. En intussen wint de technologie alleen maar aan maturiteit.”

Blockchain kan op veel interesse rekenen omdat de technologie fraudebestendig is. Maar door meer en meer technologie te gebruiken, neemt ook het risico op cybercriminaliteit toe. Kan ook blockchain daar het slachtoffer van worden?

Frank: “Het risico op fraude met blockchain bevindt zich vooral in het domein van de smart contracts, dit zijn stukjes code die men programmeert op een blockchain. Wanneer deze smart contracts bugs bevatten, dan kunnen deze door hackers misbruikt worden. Mining, dat vaak wordt gebruikt bij cryptomunten, kan ook een probleem zijn wanneer de miners meer dan 51% van de miningkracht in handen hebben. Een oplossing voor veel bedrijven is dan om een private blockchainomgeving – niet publiek dus – te gebruiken waar mining niet nodig is. De blockchainplatformen op zich zijn bijna altijd open-source software. Wanneer er ergens iets fout zou lopen, zet de open-source community dat meteen recht.”

Isabel Group ontwikkelt oplossing voor corporate identity “Isabel Group gebruikt blockchain bij de ontwikkeling van een toepassing die zich nog het best laat omschrijven als itsme® voor bedrijven. We zijn een corporate identity provider. We werken daarvoor samen met vier grote Belgische banken. Wanneer een bedrijf zich als klant registreert bij een bank, doorloopt het een zogenaamd on-boarding proces. Opent de onderneming een rekening bij een andere bank, dan moet ze dezelfde oefening overdoen. Door Isabel Group als identity provider in te schakelen, valt die noodzaak weg. Net zoals een persoon zich makkelijk met Itsme kan aanmelden, zullen bedrijven dat snel, eenvoudig en op een betrouwbare manier kunnen doen via Isabel Group. Dat moet het digitale verkeer tussen bedrijven en onder overheidsdiensten, banken en andere bedrijven vereenvoudigen. Het is een oplossing waarbij blockchain voor het vertrouwen zorgt.”

42 _ PL AT FO R M ECO N O M I E _ I N T ER V I E W_ A P I ’ S A L S B O U W S T EN EN

Elke businesstransformatie is een

digitale transformatie Stukken technologie die via een platform beschikbaar zijn, liggen aan de basis van meer en snellere digitale transformatie. De platformeconomie verplicht ondernemingen na te denken over de manier waarop ze in het digitale tijdperk waarde creëren.

EXPERT’S VIEW

“ De platformeconomie werkt in alle richtingen: je kunt diensten gebruiken, maar ook zelf oplossingen bouwen en die op hun beurt via het platform aanbieden.”

S

oftware is eating the world. Van zowat elk denkbaar proces en elke denkbare service bestaat intussen een digitale variant.

“Vandaag zijn niet alleen rekenkracht en opslag beschikbaar in de cloud”, zegt Jan Manssens, Director Strategy, Growth & Innovation bij Proximus, “maar ook complexe toepassingen als blockchain en machine learning.” Dat maakt het mogelijk om heel snel nieuwe oplossingen te bouwen. “Wat vroeger als een product op de markt verscheen, is vandaag meteen als een softwaredienst beschikbaar. Bovendien interageert die dienst ook vaak met het fysieke product, waardoor het geheel de som van de delen overstijgt.”

De evolutie richting softwarediensten heeft op vrij korte tijd diverse IT-ecosystemen doen ontstaan, met onder meer IBM Cloud, SAP HANA, Microsoft Azure en Amazon Web Services als de bekendste namen.

_ 43

De hele waardeketen “Tegelijk zien we bij bedrijven het besef ontstaan dat er nog veel waarde verborgen blijft”, vervolgt Jan. “Door de beschikbare bedrijfsdata te optimaliseren en te combineren met informatie uit andere bronnen, ontstaan er nieuwe oppor tuniteiten.”

Daar situeert zich meteen ook de grootste uitdaging voor de platformspelers: ze moeten de drempel zo laag mogelijk houden. “Een bedrijf dat beslist om in een platformmodel in te stappen, maakt een strategische keuze. Belangrijk is daarbij dat alle schakels van de waardeketen op het platform aanwezig zijn en dat de waarde uiteindelijk ook naar de diverse schakels en spelers terugvloeit.”

Het gaat om een oefening die veel verder gaat dan de digitalisering van bestaande tools en diensten. “Digitale oplossingen die op zichzelf staan – elk met hun afzonderlijke delivery street – zullen uiteindelijk het verschil niet maken. De digitalisering moet doordringen tot in de kern van een bedrijf. Door digitale producten en diensten samen naar een platform te brengen, ontstaat een heel nieuw verhaal.”

Aan de slag met API’s Proximus EnCo ondersteunt die evolutie. Op het platform krijgen ontwikkelaars onmiddellijk toegang tot de technologieën van Proximus en partners, aangeboden via API’s of programmeringsinterfaces. Het gebruik van API’s laat toe om vlot nieuwe oplossingen te bouwen door bestaande blokken met elkaar te combineren. Bovenal kun je er sneller mee op de bal spelen. Wat de CIO voorstelt, is te duur en komt te laat: het is een vaak gehoorde boutade. De traditionele IT-benadering biedt

oplossingen voor de problemen van gisteren. “Door te denken in termen van API’s, legt IT de bal in het kamp van de business.

Via Proximus EnCo kun je verschillende richtingen uit. Je kunt oplossingen consumeren, maar evengoed ook toepassingen bouwen, om via het platform aan externe gebruikers aan te bieden.”

JAN MANSSENS is Director Strategy, Growth & Innovation bij Proximus.

Op zoek naar waarde De API-economie zorgt voor een nieuw soort ongebondenheid en wendbaarheid. Dat biedt nieuwe kansen, maar vormt tegelijk ook een uitdaging voor de aanbieders van bestaande, geïntegreerde oplossingen. “In het platformmodel hoef je niet langer een complete softwaresuite voor bijvoorbeeld logistiek aan te schaffen”, zegt Jan, “maar haal je er misschien enkel een heel specifieke functionaliteit uit, bijvoorbeeld de API voor estimated time of arrival.” Het voorbeeld geeft meteen aan voor welke drempel de bestaande aanbieders staan. “In de platformeconomie stappen ze weg van hun ver trouwde businessmodel.

Kortom, ze moeten heel goed begrijpen waarin de waarde schuilt en dan pas overwegen wat ze op het platform zetten.”

Zomaar de kat uit de boom kijken, is daarbij alvast geen optie. “Elke businesstransformatie is vandaag een digitale transformatie”, besluit Jan. “In het ultieme geval vormt een bedrijf het resultaat van die transformatie om tot een spin-off en verkoopt ze de dienst op die manier ook verder aan andere bedrijven – opnieuw via het platform.”

4 4 _ T R E N D S I N D E A P I - ECO N O M I E _ WAT B R EN GT D E TO EKO MS T ?

Hoe zal de API-economie evolueren tegen 2020 en 2021?

Tegen 2020 zal 60% van alle ondernemingen een digitale transformatiestrategie voor de hele onderneming hebben.

Die strategie zullen ze implementeren als de nieuwe IT-kern om te concurreren in de digitale economie.

Bron: IDC

ONDERNEMINGEN WORDEN DIGITALE PLATFORMEN, ONLINE EN IN REAL TIME. Tegen 2021 zullen deze digitale platformen de informatie-uitwisseling tussen diverse organisaties in hun ecosystemen orkestreren met behulp van de cloud. 75% van de organisaties zal een API-kernstrategie voor de cloud hebben om een API-gestuurde economie mogelijk te maken.

DIGITALE TRANSFORMATIE WORDT HET OLYMPISCHE MINIMUM. Tegen 2020 zullen investeerders gegevens op het vlak van het platform, de gegevenswaarde en het klantenengagement voor alle ondernemingen als maatstaf gebruiken.

DE DIGITALE ECONOMIE ZAL INVLOED HEBBEN OP ALLE SECTOREN EN ACTIVITEITEN WERELDWIJD. Ten minste 50% van het wereldwijde BBP zal gedigitaliseerd zijn, en de groei zal in elke sector worden gedreven door digitaal verbeterde aanbiedingen, activiteiten en relaties.

BEVEILIGING IS EEN CRUCIAAL BUSINESSASPECT IN DE API-ECONOMIE. 60% van de organisaties die een samenwerking of overname overwegen, zal het cyberbeveiligingsprofiel als een kritieke factor beschouwen in zijn ‘due diligence’-proces.

HET DRAAIT ALLEMAAL OM BUSINESS ...

Tegen 2020 zullen 60% van de digitale transformatieprojecten met betrekking tot professionele servicebedrijven voornamelijk worden gesponsord door de hoogste directie buiten de IT-afdeling en zullen business executives gevoelig meer zichtbaarheid en betrokkenheid genieten bij deze projecten.

IN DE PRAKTIJK _ DX BIJ EPICURA _ 45

REAL BUSINESS

Een ziekenhuisnetwerk in

mobiliteitsmodus Het ziekenhuisnetwerk EpiCURA speelt een voortrekkersrol op het gebied van digitale transformatie. Het transformatieproces is een langetermijnproject, maar de basiselementen zijn essentieel voor een multisite-organisatie die inzet op integrale mobiliteit.

Vereenvoudiging in de dagelijkse praktijk Voordat de conventionele telefooncentrale werd vervangen door de ‘ Unif ied Communications’-oplossing v a n P rox i m u s & Av ay a , beschikten de medewerkers van EpiCU R A over t wee of zelfs drie telefoons. Het callcenter kende een uitvalpercentage van ruim 40% en de mobiliteit tussen de

EpiCURA is een ziekenhuisnetwerk in de regio Bergen-Borinage en Aat. De organisatie telt 806 bedden, 2.750 werknemers en 450 artsen verspreid over 3 ziekenhuiscentra en 7 satellietlocaties.

Vroeger kende het callcenter een uitvalpercentage van 40%. Nu worden oproepen binnen de 20 seconden behandeld.

2.750 medewerkers van EpiCURA kunnen patiënten persoonlijk benaderen dankzij een compleet overzicht van hun dossier in real time.

Per kwartaal worden ongeveer 250.000 oproepen verwerkt.

“ De toekomst van de sector staat in het teken van onbeperkte mobiliteit met volledig mobiele actoren.”

François Burhin, CEO EpiCURA

verschillende sites was behoorlijk problematisch. Tegenwoordig hebben alle actoren binnen het ziekenhuisnetwerk de mogelijkheid om onderling samen te werken, ongeacht de locatie, het tijdstip of de gebruikte apparatuur.

Een gemeenschappelijk platform met onbeperkte flexibiliteit.

Een callcenter als zenuwcentrum De nieuwe geïntegreerde oplossi n g d i e g e ï m p le m e nte e rd werd bij EpiCURA zorgt ervoor dat oproepen binnen de 20 seconden worden behandeld.

Bovendien biedt het een apart berichtensysteem voor de verschillende medische disciplines, evenals een gepersonaliseerde opvolging van patiënten. Per k war ta al worden ongeveer 250.000 oproepen verwerkt.

Met optimaal gebruikscomfort voor zowel de patiënten als het personeel van het callcenter.

Een unieke patiëntervaring Een van de uitdagingen voor EpiCURA tijdens de digitale transformatie is het behoud

van nauwe contacten met de patiënt. Om dit te realiseren moet de overdracht van informatie, vanaf het maken van een afspraak tot de medische opvolging op afstand, vlekkeloos verlopen.

Het ontbreken van overlappende informatie en de uitvoering van updates in real time stelt de 2.750 medewerkers van EpiCURA in staat om patiënten persoonlijk te benaderen dankzij een compleet overzicht van hun dossier.

Verandermanagement en bedrijfsapplicatie De implementatie van nieuwigheden vereist een weldoordacht ve r a n d e r m a n a g e m e nt . D e EpiCURA-oplossing is gebaseerd op een patiëntgerichte voorlichtingscampagne en een innovatief initiatief in de ziekenhuissector: de ‘ambassadeurs van de nieuwe telefonie’. Dit team van interne experts faciliteert het veranderingsproces door het aanbieden van ondersteuning op maat van alle betrokkenen.

46 _ EEN ANDERE KIJK

JEAN-MARIE STAS Marketing Expert bij Proximus en opa van Alix en Arthur

u onze kleinkinderen o p g ro ei e n , zi e n we b e­p a a ld e p at ro n e n terug­k omen. Ouders willen het beste voor hun kinderen en nemen zich voor om ze op een bepaalde manier en met bepaalde waarden op te voeden. Net zoals wij dat gedaan hebben toen zij zo oud waren. Nu we grootouders zijn, zijn we niet meer zo strikt met de regels, want het komt wel allemaal goed. Dit patroon ziet u ook bij andere mensen en zeker bij de vorige generaties. Dat noem ik het ‘syndroom van de generaties’: bepaalde gedragingen die steeds weer terugkomen, onafhankelijk van cultuur of ­maatschappij.

N

Zulke syndromen herken ik ook op de werkvloer. Voor de eenvoud stellen we dat iemand begint te werken op 25 jaar. De 25- tot 40-jarige is eigenlijk de eerste generatie. Deze mensen willen steevast alles vastpakken, alles veranderen en zijn

Het syndroom van de generaties leergierig. Het is de periode dat ze als werknemer gevormd worden.

De 40- tot 50-jarige reageert anders. Hij/zij heeft zich bewezen en weet - door vallen en opstaan - hoe het moet. Het is de generatie die de status quo wil behouden omdat ze zichzelf anders opnieuw in vraag moet stellen en ze heeft het persoonlijk soms al moeilijk met de midlife­crisis. De 50- tot 60-jarige denkt dat, na 25 jaar hetzelfde te doen, een beetje verandering wel mag. Niet te veel, maar net genoeg om nog nieuwe dingen te leren in het werk. De 60-plusser daarentegen is tot de conclusie gekomen dat de wereld zo fel veranderd is dat alles moet veranderen, want ‘zoals we het de laatste 35 jaar gedaan hebben, kan het niet verder’.

Dit is natuurlijk karikaturaal en er zijn vele nuances mogelijk. Maar de wereld verandert, de mens verandert, maar de mensheid niet. En uiteindelijk ligt daar net de moeilijkheid voor elke organisatie: iedereen laten meewerken aan verandering. Maar net de tweede generatie, in de fleur van het leven, die het meeste energie efficiënt kan inzetten, is diegene die het minst wil veranderen. Het is de ‘squeezed generation’: de kinderen puberen, mogelijk gaat het moeilijk in het huwelijk en de ouders worden oud en behoeftig. De manier van werken wordt dan het grote houvast. Routine op het werk om de verloren routines in het privéleven te compenseren.

Wat ik u wil meegeven, is dit: neem het allemaal niet te serieus op. Zorg ervoor dat iedereen kan lachen op het werk, dat iedereen met plezier komt werken. Die 35 jaar zijn zeer snel om. Verkeerd zijn is niet erg, want we zijn een lerende organisatie. Veranderen? Dat gebeurt toch: de wereld verandert, de concurrenten veranderen, de producten en diensten veranderen, de organisatie verandert … Maar de ‘fun’ moet blijven.

Hopelijk zien mijn kinderen dat ook in als ze hun kinderen opvoeden.

Als iedereen maar plezier heeft in het leven, want het is om voor je er erg in hebt.

The new super powerful Note

Een bewakingsfirma voor je kantoor klinkt logisch.

En voor je netwerk?

Risico’s beperken Meer dan 250 cybersecurity-experten waken 24/7 over uw IT-infrastructuur en beschermen uw business tegen hackers en cyberaanvallen.

Met de beste digitale beveiliging bent u ook morgen mee.

Ondernemen in de digitale wereld start op

proximus.be/ookmorgenmee

16 _ T H E FU T U R E O F WO R K _ CR E AT I V I T EI T CR EËERT WA A R D E I N D E B U SI N E S S

BRENG DEZE PAGINA TOT LEVEN! Download de gratis VEEEW app, scan deze pagina en ontdek wat er gebeurt!

Vergeet niet het geluid aan te zetten!

_ 50

18 _ In het tijdperk van de verbeelding is kennis niet langer macht.

19 _ Gezocht: M/V met talent voor 11 nieuwe jobs in 2025.

20 _ “In België ben je bediende of zelfstandige, er zijn geen tussenvormen. In Nederland is de flexibiliteit groter.”

Steven Van Hoorebeke, CEO bij SD Worx Group 24 _ “De reden waarom het

werk zinvol is, dat is waar het in de toekomst echt om draait.”

Gary A. Bolles, expert Future of Work bij Singularity University

25 _ “Wie weet zijn over twintig jaar al onze huidige jobs wel weg.”

Jan Van Acoleyen, Chief HR Officer bij Proximus 26 _ “De gemiddelde mens is

cognitief lui. Creatief denken moeten we stimuleren.”

Experimenteel psycholoog Michaël Van Damme

I MAG I NATION ECONOM Y

23-MINUTE READ

Vraagt u een 8-jarige alstublieft niet wat hij later worden wil.

Twee derde van de kinderen uit de lagere school zal in 2030 een job hebben die vandaag nog niet eens bestaat. Automatisering neemt de taken over waar u en ik geen meerwaarde kunnen bieden. Binnen 5 jaar al maakt de mens het verschil met creativiteit en verbeelding.

Imagination Return on