Συγκινησιακά Εστιασμένη Θεραπευτική Διδασκαλία & Διδακτική Θεραπεία Νίκος Μαρκάκης nikos_markakis@yahoo.gr
συναίσθημα Συναίσθημα = συν + κίνηση E – motion < e – movore = Μετακινούμαι, κινούμαι προς τα έξω, αναμοχλεύω Το συναίσθημα είναι η «μουσική» ( Σ.Τζόνσον ), «η πιο ισχυρή ρίζα για την αλλαγή» ( Κ. Πολυχρόνη) Επικεντρώνεσαι στα ανομολόγητα συναισθήματα για να αποδομήσεις – αναδομήσεις τη σχέση. Η έκφραση του προσωπικού δράματος προκαλεί την κάθαρση.
Η άλλη όψη του νομίσματος : Διδακτική Θεραπεία
Μαθαίνεις τον μαθητή να «ψαρεύει», αντί να του δίνεις ψάρια κάθε φορά που «πεινάει» Ησίοδος & Μούσα / Γκυστάβ Μορώ / 1891
Τα βήματα της διδακτικής θεραπείας • 1ο ΒΗΜΑ : ΘΕΡΑΠ. ΑΙΤΗΜΑ – ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ – ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ • 2ο ΒΗΜΑ : ΟΡΑΤΑ ΚΙ ΑΟΡΑΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ «ΘΥΜΑΤΟΣ» • 3ο ΒΗΜΑ : ΟΡΑΤΑ ΚΙ ΑΟΡΑΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ «ΘΥΤΗ»
• 4ο ΒΗΜΑ : Ο ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ – Ο ΑΡΝΗΤΙΚΟΣ, ΑΥΤΟΕΝΙΣΧΥΟΜΕΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ • 5ο ΒΗΜΑ : ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ – ΑΝΑΠΛΑΙΣΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ • 6ο ΒΗΜΑ : ΑΝΑΛΗΨΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ – ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ – ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ – ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ – ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ • 7ο ΒΗΜΑ : Ο ΘΕΤΙΚΟΣ ΑΥΤΟΕΝΙΣΧΥΟΜΕΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ - ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΘΥΤΗ – ΘΥΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
ΤΑ 7 ΒΗΜΑΤΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΔΑΣΚΑΛΟΥ – ΘΥΤΗ - ΘΥΜΑΤΟΣ 1ο ΒΗΜΑ ΘΕΡΑΠ. ΑΙΤΗΜΑ – ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ – ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ Μαρία : Κύριε, ο Γιάννης με είπε «χαζή, κλανιάρα και ψεύτρα»… Γιάννης : Και συ μου είπες ότι δε θα πάρω ποτέ «Α» !... Μαρία : Κι εσύ είπες ψέματα ότι πήρα «Γ» στο διαγώνισμα !...
2 ΒΗΜΑ : ο
ΟΡΑΤΑ ( ΟΜΟΛΟΓΗΜΕΝΑ ) ΚΙ ΑΟΡΑΤΑ (ΑΝΟΜΟΛΟΓΗΤΑ ) ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ «ΘΥΜΑΤΟΣ» ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΥΤΩΝ Εγώ : Βρε, Μαρία, σίγουρα ένιωσες κάποια συναισθήματα, όταν ο Γιάννης ….
3 ΒΗΜΑ : ο
ΟΡΑΤΑ ( ΕΚΦΡΑΣΜΕΝΑ ) ΚΙ ΑΟΡΑΤΑ (ΑΝΕΚΦΡΑΣΤΑ ) ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ «ΘΥΤΗ» ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΥΤΩΝ Εγώ : Κι εσύ, βρε Γιάννη, θα ένιωσες κάποια συναισθήματα, όταν η Μαρία …
4 ΒΗΜΑ ο
Ο ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ – Ο ΑΡΝΗΤΙΚΟΣ, ΑΥΤΟΕΝΙΣΧΥΟΜΕΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ, ΤΟ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΜΟΤΙΒΟ ( PATTERN ) ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Εγώ : Για μισό λεπτό, βρε παιδιά, γιατί με μπερδέψατε… Εσείς δε διαφωνείτε, εσείς συμφωνείτε ! Γιάννης : Μα, αφού μαλώνουμε, ……
Αρνητικός αυτοενισχυόμενος κύκλος • • • • • • • •
( Τ )όσο ο Γιάννης επιτίθεται και λέει άσχημα λόγια στη Μαρία
• • • • •
( Τ )όσο η Μαρία θυμώνει κι επιτίθεται στον Γιάννη
5Ο ΒΗΜΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ – ΑΝΑΠΛΑΙΣΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Μετακίνηση από το νου στην καρδιά, από το περιεχόμενο στη σχέση, στη δυναμική, από τις εξωτερικές ( 1ου βαθμού) στις εσωτερικές ( 2ου βαθμού) αλλαγές, μέσω αλλαγής στο αισθάνεσθαι : να νιώσεις, να συμπονέσεις τον άλλο, να μπεις στη θέση του. Προκαλεί συμπόνια, άρα οδηγεί σε κοντινότητα και αλλαγή συμπεριφοράς. Εγώ : Θέλετε να σας δείξω πώς θα βγείτε από τη φυλακή; …..
6ο ΒΗΜΑ ΑΝΑΛΗΨΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ – ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ – ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ – ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ Εγώ : Μαρία, θα έρθω από πίσω σου και θα σου ψιθυρίζω τα λόγια που εσύ θα λες δυνατά στον Γιάννη.
7 ΒΗΜΑ : ο
Ο ΘΕΤΙΚΟΣ ΑΥΤΟΕΝΙΣΧΥΟΜΕΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ - ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΘΥΤΗ – ΘΥΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ Εγώ : Ελάτε τώρα να σας εξηγήσω τον καλό, τον λειτουργικό κύκλο επικοινωνίας σας
Λειτουργικός αυτοενισχυόμενος κύκλος • • •
• • • • • •
( Τ )ΟΣΟ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕΒΕΤΑΙ, ΕΚΤΙΜΑ, ΑΠΟΔΕΧΕΤΑΙ, ΝΟΙΑΖΕΤΑΙ , ΑΓΑΠΑ ΤΗ ΜΑΡΙΑ
Τ )ΟΣΟ Η ΜΑΡΙΑ , ΣΕΒΕΤΑΙ, ΕΚΤΙΜΑ, ΑΠΟΔΕΧΕΤΑΙ, ΝΟΙΑΖΕΤΑΙ, ΑΓΑΠΑ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ
Θεραπευτικά στιγμιότυπα • • • •
1ο καθρεφτισμός – προσωπική ευθύνη 2ο καθρεφτισμός – ο καθένας τη φωνή του 3ο αναπλαισίωση 4ο εστίαση στη λύση – αύξηση αυτοεκτίμησης • 5ο ενίσχυση του συμπτώματος – μπλόφα – όρια – ισχύς • 6ο θεραπευτικό διπλοδέσιμο
Αναβάθμιση του τρόπου διδασκαλίας των μαθημάτων • • • • •
Ιστορία Ελληνική γλώσσα Έκθεση Βιωματικές δράσεις Παραμυθοθεραπεία
Συγκινησιακά Εστιασμένη Θεραπευτική Διδασκαλία