St a d s b l a d v o o r L e e u w a r d e n e .o .
GRATIS!
J A N U A R I
2 0 1 2
N R .
1 4 4
LEES!
Carnavalskraker Klompies wordt een groot succes
Kijk voor het laatste nieuws op halloleeuwarden.nl
< Doet Boersma GEZONDHEIDSMANAGEMENT
Overgewicht/diabetes? Start 2012 goed! Verbeter uw conditie en verlies de kilo’s! Vergoeding beweegprogramma vanuit uw zorgverzekering mogelijk. Meer informatie? Bezoek onze website EYSINGASTRAAT 3, LEEUWARDEN TELEFOON (058) 2800777
WWW.TIGRA-LEEUWARDEN.NL
<
Johan Prinsen
<
P=OP
O IMING Tjade G 50% Collier Arend Jan Wijnsma OPRU< UIMIN P R P O = O =OP G OP 50%
P N G ING O RUIMI 50% UIMIN OP OP 50% OPR OP OPRUIM PRUIMING P = P O = O O G G P = N N I I P % O 0 IM IM G G O een borrel, een diner of óókNvoor G 5 OPRU 50% OPRU OPRUIMIN UIMIN P OPRUIMI MING 50% R P P O G I eenRUfeest komt u gewoon naar... P=O =O 0% IMIN OPRU RUIMING O RUIMING 5 UIMING OP G 50% OP OP=OP P N R 50% I G O P OP N M O I I 50% OP UIM IMING PRU = R U O G P P R N O I O P % O 0 M I IMING UIMING 5 NG OP=OP ING 50% OPRU OP OPRU I IM PR G OP= % 0% O OP OPRUIM 50% OPRU 5 UIMIN UIMING 50 R G P N I O = P M G P R I O N P O U I = O R G P IM P % OP IMIN Laat u een avondOmeenemen OPRU ING O NG 50 MING OP= % OPRU G 50% OP OPRUIM OPRUIMI I N U NG 50 I I R M P M I I naar een plek waar OP O 0% OPRU OPRU MING OP= IMING 50% = P P O O I G 5 P= Oost & West elkaar ontmoet OPRU 50% OPRU OPRUIMIN 0% ING O IMING P OPRU P OPRUIM RUIMING 5 | boven G O N I = % P 0 M I 5 O P O U = O R G G P P N N P I I % O O 0 IM IM G O ING 5 G OP= OPRU 50% OPRU OPRUIMIN Gule Gule, tot ziens bij Saray! PRUIM OPRUIMIN P O G O N I = % P G 0 M P I N OPRU RUIMING O RUIMING 5 ING OP=O OP informatie | RUIMI P P % OP | Contactgegevens IM G OP= G & % Turks Specialiteiten O ING 50% O =OP OPRU UIMING 50 OPRUIMIN N 50 I OP=O M I U P R M P R I P O P O U IMING O = O R G U P R N P % I % O Restaurant SarayOP P 0 O 0 M 5 O = I G 5 P OPRU PRUIMING OPRUIMIN P=OP ING O IMING Tweebaksmarkt 38 - 40 O OPRU P OPRUIM RUIMING O % OP = % P 0 5 O P O 0 8911 KX Leeuwarden, 058-2131888 IMING IMING G OP= G OP=OP O RUIMING 5 OPRU 50% OPRU OPRUIMIN P N I O IM TP 058 - 21650 22%14 50% P=| O O36 www.saray.nlOPRUIMINUGIMING OP=ONGP 50% OPOPROUPRUIMING Gouverneursplein IMING PRUIMING U R P www.semsleeuwarden.nl I O 0% P O OPR PRUIM ING 5 OP=O 0% OP50% 50% O % OPRUIM RUIMING 5 G G N I N I P 0 IM O PRUIM OPRU RUIMING 5 G OP=OP 50% O IN OP G 50% G M N I I N I U M R I IM OP OPRU OPRU G 50% N I M I OPRU
sems
DE TIE R GA ANTOPVOOR ITEIT KWAL
Een dakkapel van Jansma Burdaard:
MEER LICHT, MEER RUIMTE, MEER WOONCOMFORT! Een extra slaapkamer, hobby- of werkruimte? Volop ruimte en lichtinval op die donkere zolder? Dan biedt een kunststof dakkapel van Jansma Burdaard de ideale oplossing. U zult versteld staan van de extra leefruimte. Bovendien een zee van licht! Een bijkomend voordeel: in veel gevallen is een bouwvergunning niet nodig. Dat scheelt èn tijd en geld! Bel of mail nog vandaag voor het maken van een afspraak met een van onze vertegenwoordigers.
INFOLIJN 0519 33 25 53
Jislumerdijk 15-2 Burdaard(FRL) E-mail: info@jansmaburdaard.nl
-
Oerdegelijke ‘Jansma’ kwaliteit 25 jaar ervaring EPDM dakbedekking (veel langere levensduur) Buitenzijde volledig in kunststof uitgevoerd Robuuste dakoversteek, voor fraai uiterlijk HWA uitlopen achter, verticaal door dakoversteek Volledig geïsoleerd volgens de geldende normen Dakisolatie boven plafondplaat (geen condens) Plaatsing binnen één dag Volledige garantie op product en montage Levering door heel Nederland!
� OFFERTE TER PLEKKE � IN ÉÉN DAG GEPLAATST!
Er kan maar één de beste zijn!
kunststof: � kozijnen � dakkapellen � serres � erkers � deuren � goten
www.jansmaburdaard.nl
OpenDagen MBO GROEN
Start bij
!
Surprising Nature
MBO-sport, recreatie & toerisme MBO-boomteelt MBO-tuin, park & landschap MBO-sierteelt
Animal Friends
MBO-paardensport MBO-paardenhouderij
MBO-dierverzorging MBO-dierenartsassistent(e)
MBO/HBO-diermanagement in 5 jaar
Good Food
MBO-voeding MBO-akkerbouw
MBO-tuinbouw MBO-veehouderij
MBO-herkenbare melkveehouderij
Mighty Machines
MBO-groen, grond & infra (voorheen MBO-loonwerk)
Dynamic Design
MBO-bloem & design
Natural Health
MBO-zorg & leefomgeving
Nog meer Opleidingen
MBO-young greens MBO-young farmers MBO-young growers
MBO-recreatie
MBO-design
MBO-life sciences
met: • Laboratoriumtechniek • Milieubeheer • Watermanagement • Voeding
k Leeuwarden & Snee n, ee nv re ee H t, os OpenDagen Buitenp 9.30-12.30 uur g a rd te a z r uu 0 g 14.00-21.0
i r a u n a j 8 2 i r 27 januea n-friesland.nl
vrijda
www.mbogro
MBO GROEN is een onderdeel van
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
3
Alfred Wisman en Roxainne Stokman van C1000 Cambuurplein
‘Steeds vaker diefstal en agressie in supermarkt’ De gemeente Leeuwarden zou zich meer moeten inspannen om de agressie, vernielingen en diefstallen in en rond supermarkten in te dammen. Dat vinden de eigenaren Alfred Wisman en Roxainne Stokman van supermarkt C1000 aan het Cambuurplein in Leeuwarden. ‘Vernielingen aan fietsen en agressief gedrag komen hier bijna iedere dag voor. Ik vind dat daar wel meer actie op mag volgen’, aldus Roxainne Stokman. De twee ondernemers zijn vanaf mei vorig jaar eigenaar van de supermarkt. Wisman draait onder andere eigenaren al jaren mee in de winkel aan het Cambuurplein. Hij maakt samen met voormalig VVD-raadslid Sieds Brouwer de balans op van het laatste half jaar. Brouwer kaartte al eerder de diefstallen en het vandalisme in en rond de winkels aan het Cambuurplein aan. ‘Daar hebben we destijds als partij een initiatiefvoorstel voor gemaakt met allerlei voorstellen. Als ik nu mijn eigen balans opmaak, dan ben ik teleurgesteld in de acties die ondernomen zijn’, zo zegt Brouwer. Miljoenenschade De C1000 van Wisman en Stokman heeft iedere maand te kampen met ongeveer 25 winkeldieven. Wisman: ‘Dat is een gemiddelde, maar we zitten er wel bovenop.’ Met de afhandeling hiervan zijn twee medewerkers een uur per persoon bezig. Wisman pakt zijn zakjapanner erbij en rekent voor: gederfde inkomsten van goederen
Colofon Oplage:
45.000 ex.
Uitgave:
Publicar B.V. Postbus 8544 8903 KM Leeuwarden T.. 058 288 58 71 F. 058 289 07 37 E. info@publicar.nl I. www.publicar.nl I. www.halloleeuwarden.nl
Vormgeving: Publicar DTP Coverfoto:
Simon van der Woude
Redactie: Acquisitie:
Publicar B.V. Veldman Journalistieke Producties
Drukwerk:
FD Hoekstra Boom
Publicar B.V. Arjen Vos T. 06 237 110 87 E. arjen@publicar.nl
60.000 euro en gederfde inkomsten aan tijd 20.000 euro per jaar. ‘Ik denk dat ik met deze berekening van 80.000 euro aan gederfde inkomsten per jaar aan de lage kant zit.’ Volgens de twee ondernemers kunnen deze cijfers ook van toepassing worden verklaard op hun collegasupermarktondernemers in Leeuwarden. ‘De veelplegers richten in een stad als Leeuwarden een miljoenenschade aan.’ Actie Crone! Wisman heeft de problematiek in het najaar aangekaart bij burgemeester Ferd Crone toen hij hem ontmoette tijdens een campagne tegen het verstrekken van alcohol aan minderjarigen. ‘Ook een probleem dat bij ons op het bordje wordt gelegd terwijl het er niet thuishoort. Ik heb te maken met caissières die worden bedreigd omdat ze naar de identiteitskaart van de consumenten vragen.’ Volgens Wisman mag Crone er wel een tandje bijzetten als het gaat om de agressie en vernielingen. Ook de afhandeling van de gepakte winkeldieven blijkt geenszins gladjes te verlopen. Roxainne Stokman: ‘Als we een dief pakken, dan moeten we formulieren invullen. Geen probleem, maar wel wanneer de een het formulier op deze manier wil hebben ingevuld en de ander weer op een andere manier. Dat geeft ergernis. Kijk eens naar die dikke map die we inmiddels in de kast hebben staan. Die wordt steeds dikker.’ Foto’s ophangen Volgens de twee ondernemers kunnen veel problemen simpel worden opgelost als de wil er maar is. Zo speelt Wisman met de gedachte om – hoewel hij aarzelt – toch maar eens de foto’s van de verdachten in de winkel op te hangen. ‘Als je in loondienst een supermarkt exploiteert dan til je er niet zo zwaar aan. Maar nu wordt er rechtstreeks uit onze portemonnee gestolen.’ Hoewel er regelmatig overleg is met het crimeteam van de politie kan Alfred Wisman niet anders dan constateren dat het dweilen is met de kraan open. ‘Het wordt steeds erger.’ Roxanne Stokman: ‘De veelplegers zijn het grootste probleem. We werken nu met camera’s die gezichten scherp
Bij inlevering van deze bon
Verspreiding: FRL Verspreidingen B.V. T. 058 21 54 157
€ 10,-
Uitgiftedatum: 6 februari, 5 maart Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Typ- en/of zetfouten voorbehouden.
kunnen herkennen.’ Wisman vertelt verschrikt: ‘Die aanschaf en onderhoudskosten komen er ook nog eens bovenop.’ Sieds Brouwer: ‘We hebben voorgesteld om een collectief winkelverbod in te stellen. Hoe functioneert dat?’ Wisman: ‘Daar wordt niet of nauwelijks mee gewerkt. Het zou mooi zijn wanneer er een website wordt ontwikkeld waar wij als ondernemers kunnen inloggen om te bekijken wie we niet in onze winkels willen hebben. Ook zouden op die website de juiste formulieren te downloaden moeten zijn.’ Brouwer reageert verbaasd: ‘Ik snap werkelijk niet dat een overheidsinstantie op het terrein van de formulieren dit niet goed regelt. Het is eigenlijk schandalig dat je hier nu weer mee geconfronteerd wordt.’
GRIEKSE SPECIALITEITEN RESTAURANT
t.o. Harmonie, Ruiterskwartier 47
korting
(Geldig bij 2 personen. Deze bon is niet geldig op feestdagen)
WWW.RHODOSPALACE.NL
Met karren vol Het beeld dat de twee ondernemers van de winkeldieven geven is zeer divers. ‘Maar het is wel vaak gerelateerd aan alcohol en drugs. Chocolade, bier en overige drank zijn wel de meest gestolen goederen uit de winkel. Soms proberen ze met complete boodschappenkarren zonder te betalen de winkel te verlaten.’ De foto’s die Alfred Wisman toont spreken boekdelen. ‘Als ik dan de politie bel en de dader in de winkel heb aangehouden, gebeurt er nog niks. Pas als ze buiten staan wordt er actie ondernomen. Het zit allemaal niet zo logisch in elkaar.’ Niet vrolijk Door de huidige recessie wordt het klimaat in de supermarkt er niet vrolijker op, zo constateert Wisman. Afgezien van de agressie rond het tonen van de id-kaart krijgt het personeel (bij C1000 werken 100 medewerkers) herhaaldelijk te maken met lastige klanten of constateert men na de werkzaamheden dat de fiets is vernield. Wisman: ‘Mijn verlanglijstje bestaat uit de website met inlogmogelijkheid, het mogen aanhouden van personen ook al is dit niet op heterdaad en uitwisseling van gegevens met andere supermarktondernemers.
En ik vind ook dat je de dieven zichtbaar moet kunnen tonen in je eigen winkel. Daar moet een boodschap van uitgaan: jou wil ik hier voorlopig niet meer zien.’ Vinger op de wond Sieds Brouwer wil, net zoals twee jaar geleden, de kat opnieuw de bel aanbinden. ‘Deze supermarkt investeert in de buurt. De ondernemers zijn sponsor van diverse activiteiten in de wijken rond Vliet en Heechterp Schieringen, daar mag je als gemeente wel wat tegenoverstellen. Het zijn hardwerkende ondernemers die werkgelegenheid scheppen. Ik vind dat er opnieuw gekeken moet worden naar ons initiatiefvoorstel en dat de vinger op de wond moet worden gelegd.’ Alfred Wisman: ‘Het is mij allemaal te passief. Er stond hier een vrouw met de daklozenkrant Riepe voor de deur. Een man zette per ongeluk zijn fiets niet op slot. Wat doet die vrouw? Die belt met haar mobieltje een man die binnen twee minuten verschijnt en de fiets steelt. Hoe vind je die? En als ik dat dan meld bij de politie, dan wordt er ijskoud gezegd dat men niet komt omdat de fiets niet op slot stond. We moeten met z’n allen actiever worden om deze misstanden aan te pakken.’
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
4
Buurtservicepunt
Moeilijke formulieren of tas vol papier? Mensen die hulp nodig hebben bij het invullen van formulieren, het afhandelen van brieven van de overheid, hulp bij administratie en hulp op het gebied van uitkeringen en inkomensverruimende maatregelen kunnen sinds 2010 terecht op een spreekuur van een buurtservicepunt. Welzijn Centraal coördineert en o.a. Monique Robben, Rolf Boelhouwer, Remy Nijman en Gerard Thurkow bemensen als vrijwilligers de spreekuren. De Formulierenbrigade, de mobiele hulp die werd geboden bij het aanvragen en invullen van formulieren, is in 2010 opgenomen in het aanbod van de buurtservicepunten zodat er nu maximale hulp wordt geboden. “In principe moeten de mensen naar ons spreekuur komen maar in voorkomende gevallen gaan wij ook naar de mensen toe. Dat is een stukje extra service van ons”, zegt Gerard. “Verder werken wij nauw samen met de sociale wijkteams, we sturen mensen met gecompliceerde hulpvragen naar hen door, maar we verwijzen ook door naar andere instanties. Op deze manier kunnen we nagenoeg iedereen helpen”, vult Rolf aan. Financieel zwaarder In 2010 is er een samenwerking ontstaan tussen Welzijn Centraal, het FSU, MEE Friesland, Humanitas en de Stichting Aanzet en worden er spreekuren gehouden in MFC het Moziëk in de Vrijheidswijk en het MFC De Verbinding aan het Zuidvliet. Monique:
”In de anderhalf jaar dat beide servicepunten nu draaien zijn er ruim vierhonderd mensen geholpen. We hebben veel vragen over belastingen gekregen en ook het indienen van een verzoek tot kwijtschelding van aanslagen kwam regelmatig langs. In deze tijd waarin mensen het financieel zwaarder krijgen en er veel regelingen veranderen, merken we dat de druk op mensen en dus ook op de buurtservicepunten toeneemt.” Tassen vol papier “Er kwam eens een meneer met tassen vol papieren op ons spreekuur. Hij had psychische problemen en schulden. We hebben alle papieren voor hem uitgezocht en gesorteerd en zijn met hem naar de kredietbank gegaan. Het kostte veel tijd maar de meneer is verder geholpen en zag het weer zitten. Dan weet je dat je inzet resultaat heeft opgeleverd en dat motiveert enorm om met dit vrijwilligerswerk door te gaan”, onderstreept Remy.
Mond tot mond Inmiddels zijn er uit Bilgaard, ’t Nijlân, Valeriuskwartier en de Bloemenbuurt verzoeken gekomen om ook een Buurtservicepunt bij hen op te zetten. Op dit moment worden de mogelijkheden onderzocht. Ondertussen gaat het werk van de vrijwilligers gewoon door want nog niet iedereen weet
van het bestaan van de buurtservicepunten.Gerard: “Om ons werk bekend te maken wordt er
mond tot mond reclame gemaakt, wordt er geadverteerd en delen we flyers uit.”
De spreekuren worden gehouden in: MFC Het Mozaiek in de Vrijheidswijk Woensdag 10.00 tot 12.00 uur donderdag 13.00 tot 15.00 uur
MFC De Verbinding aan het Zuidvliet maandag 10.00 tot 12.00 uur dinsdag 13.00 tot 15.30 uur
Man 2.0 in Vadercentrum
Empowerment voor tien nationaliteiten activiteiten. Eric: “Mannen kunnen onder andere meedoen met vader en kind zwemmen, computerles, cursus houtbewerking en themabesprekingen. Bij al deze activiteiten worden de talenten van de mannen dus uitgewisseld.”
Het Oranje Fonds financiert voor Welzijn Centraal het project Man 2.0. waar mannen worden getraind in empowerment. Deze trainingen bestaan uit groepsbijeenkomsten, coaching, en werkbezoeken. De deelnemende mannen worden geconfronteerd met hun eigen situatie, gedrag en waarden en normen. Discussies, rollenspellen, het werken met foto’s en films/video’s of het uitvoeren van korte opdrachten: het wordt allemaal ingezet, waarbij gebruik wordt gemaakt van bestaande structuren. Het Vadercentrum in Leeuwarden is er één van. Senan Hubanic van Welzijn Centraal ondersteunt een werkgroep waarin Rukoro Moussa, Aziz Ahmed, Eric Schippers, Nico Bakker en nog een aantal vrijwilligers zitten. Samen bedenken ze nieuwe activiteiten en brengen die aan de man. Senan: “Allochtone vrouwen emanciperen en participeren om uiteenlopende redenen, beter dan mannen in Nederland en daarom was het nodig de mannen een handje te helpen.
We werken ook met autochtone mannen maar het leeuwendeel komt van elders.” Aziz: “Ons doel is om mannen uit hun isolement te halen en hen kansen te laten grijpen. We bespreken zaken rond opvoeding, man/vrouwrollen en gezondheidszorg. Het praktisch bezig zijn is een mooi middel om tot die gesprekken te komen.”
Het vadercentrum was tot voor kort alleen in het MFC De Verbinding gehuisvest, maar slaat nu haar vleugels uit naar de wijken van de stad. In Heechterp zijn ze sinds kort gestart met de Garage voor Duurzaamheid. In deze ruimte worden spullen gerepareerd en gerecycled. “Want weggooien kan altijd nog”, lacht Nico. bedoelt. Beiden zaten een jaar geleden vast in hun leven en deden niet meer mee. Via een tip van een kennis zijn ze met het vadercentrum in aanraking
gekomen en daarna ging het bergop met hen. Op dit moment delen zij hun talenten met andere mannen in het centrum. Zo geven ze begeleiding bij een veelheid aan
Op 16 en 17 maart steken vele Nederlanders de handen uit de mouwen tijdens NL DOET; de grootste vrijwilligersactie van het land. NL DOET is daarmee de uitgelezen kans om echt elke activiteit aan te pakken met hulp van vrijwilligers. Meedoen aan NL DOET betekent extra handen, nieuwe netwerken en naamsbekendheid voor uw organisatie. Heeft u dus een klus te klaren of wilt u tijdens NL DOET net dat beetje extra doen? Meld uw klus dan aan!
Eewal 61 van 19:30-21:30 uur. Tips nodig om een klus te formuleren en te laten slagen? Een organisatie komt vertellen hoe zij ‘t vorig jaar hebben aangepakt. Bovendien weten deelnemende organisaties wat er gevraagd mag worden en hoe bijvoorbeeld het Oranje Fonds een bijdrage kan leveren tot maximaal € 500,-! Zo’n kans voor uw klus laat u toch niet gaan?
van een leuke klus of activiteit? Zin om zelf met een groepje wat leuks te ondernemen? Kijk op: www.nldoet.nl voor de mogelijkheden.
En bezoek de informatieavond op donderdag 19 januari die het Vrijwilligersservicepunt organi-
Bent of kent u een maatschappelijke organisatie waar vrijwilligers nodig zijn voor het vervullen
Talenten Nico en Rukoro weten wat Aziz
NL DOET: doe ’t goed!
seert voor maatschappelijke organisaties: ‘NL DOET; doe ’t goed’. Locatie: Welzijn Centraal,
Mensen die spullen willen aanleveren voor de Garage voor Duurzaamheid kunnen contact opnemen met Senan Hubanic van Welzijn Centraal, telefoonnummer 058-2348434
Meer weten? Bel het vrijwilligersservicepunt (058 2120617) en vraag naar Anneke Hijman of Jacqueline Veldstra of kijk op www.nldoet.nl
Postbus 2582 8901 AB Leeuwarden T: 058 234 84 34 F: 058 234 84 32
Aanmelden voor de infoavond van 19 januari 2012 kan ook per e-mail: info@vrijwilligerswerkleeuwarden.nl
Bezoekadres Eewal 61 8911 GS Leeuwarden
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
5
Beeldend kunstenaar Doet Boersma presenteert glossy
‘Daar waar ik ben, kijk ik goed om me heen’ in bij het geven van trainingen en groepsessies. Op de Schrans lijkt geen nee te koop.
‘Ik heb gewoon de wil om van mijn werk te kunnen bestaan. Dat heb ik altijd al gehad.’ De Leeuwarder beeldend kunstenaar Doet Boersma presenteerde onlangs een levensechte glossy, een magazine waarin ze haar reis naar Amerika beschrijft. Deze glossy past moeiteloos in de reeks bijzondere producties waarmee Boersma aan de weg timmert. Dat doet ze al vanaf haar opleidingen aan Ubbo Emmius in Leeuwarden en Minerva in Groningen met schilderijen, fietstassen, kaarten en nu een glossy. In de kunstwereld wordt over het algemeen vreemd aangekeken tegen zoveel commercie. Het l’art pour l’art doet er nog altijd opgeld. Maar de panelen verschuiven, zoals onlangs bleek uit een gesprek met kunstenaar Hein Kocken. Kocken werkt momenteel vanuit de Leeuwarder Kleine Kerkstraat en verklaarde dat er een wereld voor hem openging nadat hij met zijn winkel was begonnen. Hong Kong Boersma maalt niet om commercie. Ze hangt graag met haar kleurige werk boven de bank. Zelf is ze ook weleens verwonderd over al haar activiteiten van de afgelopen drieëntwintig jaar. Een uitnodiging om in Hongkong te komen werken begroette ze aanvankelijk met de uitspraak: ‘Wat moat sa’n djip-Frysk nou yn Hongkong?’ Toch ging ze (in 2007) en spijt ervan heeft ze allerminst gehad. Het verslag en geproduceerde beelden zijn te vinden op haar website www.doetboersma.nl. Chicago Zo ongeveer ging het ook met haar reis naar Amerika, die ze de vorige zomer ondernam. Wederom op uitnodiging kwam ze terecht in een wereld die ze nog nooit van nabij had gezien. Chicago, Fishtown en Kalamazoo kwamen allemaal voorbij. Ze haalde zelfs de Kalamazoo Gazette. En wie vertelt je dat nu
na? Ze was in Amerika een artist in residence, zoals het tijdelijke verblijf van kunstenaars enigszins chique wordt genoemd. Doet Boersma kreeg in het noorden van Noord-Amerika (Michigan) een vrijstaande schoolruimte ter beschikking en ging aan de slag. Ierland ‘Daar waar ik ben, kijk ik goed om me heen. In Ierland werd ik bijvoorbeeld getroffen door het prachtige licht en dat zie je terug in mijn werk. In Hongkong gebeurde precies hetzelfde. Ik werkte daar met rijstpapier en ook in Portugal, waar ik schilderles heb gegeven, maak ik gebruik van de locale omstandigheden.’ De avonturen zijn allemaal op sites en logs te vinden. ‘In de Verenigde Staten werd ik het landschap ingetrokken. Dat landschap is overweldigend. Grote weilanden, weggetjes, bomen.’ Kleurig palet In de glossy - als een soort statement te vergelijken met de Linda of de Maarten - staat haar verhaal in druk beschreven en zijn de veelal kleurige kunstwerken rijkelijk vertegenwoordigd. Vrienden en familieleden hielpen bij de totstandkoming ervan. Het magazine is een kleurig palet geworden waarin het reisverslag wordt opgediend. Boersma ontmoette tal van in haar schilderwerken geïnteresseerden en gaf workshops aan particulieren en
Se make mij de pis niet lauw Het was maar een heel klein krantenberichtje: de proef met de bike-dispenser bij de Van Harinxmabrug is mislukt. De moderne, groengekleurde fietsenstalling wordt weer afgebroken. Nog voordat correspondent DAAN POSTMA zijn tellingen kon publiceren is het alweer gebeurd met de mooie voorziening. De bedoeling was om automobilisten uit de auto te halen, ze op een fiets te zetten en fluitend naar hun bestemming in Leeuwarden te laten rijden. Een prachtplan, wie kon er tegen zijn? Maar sommige voornemens zijn gedoemd om in schoonheid te sterven, zo blijkt maar weer eens. Wethouder THEA KOSTER van fietsbeleid, die het allemaal zo mooi bedacht had, zag zich vorige winter al in een partytent het lint doorknippen om het sein te geven dat de automatische fietsenstalling geopend was. Dat feestje ging op het laatste moment niet door. Een veeg teken, zullen we maar zeggen. De fietsenstalling werkte nog niet naar behoren en de wethouder koos er wijselijk voor om de voorziening maar gewoon
Slauerhoff Ook via de merchandising brengt Doet Boersma haar activiteiten onder de aandacht. Afwachten is er niet bij. Boven de banken van gerenommeerde meubelzaken als Slauerhoff hangt een Doet Boersma (‘Perfect van kleur in dergelijke interieurs’, aldus Cees van Balen van Slauerhoff). Op de kantoortafel in de hal liggen haar kalenders en wenskaarten. Ze worden verkocht door het hele land. Bij de Friesche Schrijfkamer gaan ze als warme broodjes over de toonbank.
zonder al te veel toeters en bellen in gebruik te stellen. Dat moet voor de wethouder een bittere pil zijn geweest, want onze CDAwethouder is dol op feestjes. Liefst viert ze meerdere op één dag. Op een mooie morgen fietste ik langs de nieuwe fietsstalling en zag er een paar mannen in grote oranje overalls staan. ‘Wat is er aan de hand?’, zo vroeg ik aan de mannen, die met hun grote handen in hun zakken stonden toe te kijken. ‘Ding werkt niet’, zo vertelden ze mij. Dat had Daan van even verderop in de straat al lang geconstateerd. Dagelijks stonden er bijkans meer fietsen buiten de stalling dan erin. Hij hield de mutaties iedere dag nauwgezet bij. Ook de verrommeling van het gebied door toedoen van bezoekers van McDonalds die hier hun papieren zakken deponeerden werden in de verslagen meegenomen. Het valt te hopen voor wethouder Thea dat het nu wel goed komt met het Park and ride-terrein aan de Drachtsterweg dat ze onlangs opende. Op een foto zag ik haar voorbijkomen. Ze zat in de bus naast
aan studenten. Net zoals ze thuis ook doet in haar kunstcentrum.
werk op zolder. Daar kan ik me terugtrekken.’
Frysk Skildershûs In haar Frysk Skildershûs in Leeuwarden vertelt ze hoe het haar allemaal overkomt. ‘Dit kies je niet. Het gebeurt.’ Al 23 jaar lang heeft Doet Boersma een zelfstandig bedrijf. Aanvankelijk werkte ze op een atelierschip, een verbouwd binnenvaartschip dat afgemeerd lag tegenover het Beursgebouw in Leeuwarden. De laatste jaren werkt ze vanuit het monumentale kunstcentrum aan de Schrans op de hoek met de Gymnasiumstraat. Bij veel Leeuwarders is het gebouw nog altijd bekend als de muziekschool. Ooit deed het gebouw dienst als gemeentehuis van de gemeente Leeuwarderadeel. ‘Ik
Mixed media Op een doordeweekse morgen is het klokke negen (aan de klok op het dak wordt gewerkt) al behoorlijk druk in het schildershuis. In het grote vertrek naast de entree werkt een groep in alle stilte onder leiding van een docent aan hun schilderwerken. In de brochure die It Frysk Skildershûs ieder jaar uitgeeft met een aanbod die in een groot kunstcentrum niet zou misstaan - worden alle mogelijkheden die de kunstruimte biedt opgesomd. Workshops worden er gegeven van het werken met pastelkrijt, het schilderen van landschappen in olieverf tot en met mixed media en gessodruk. Ook springt Doet
gedeputeerde SIETSKE POEPJES. Poepjes repte in een reportage over out-of-the boxdenken. Ook Koster hanteert dit begrip regelmatig. Hier zaten twee out-of-the-boxdenkers samen in de bus. Een voertuig dat ze beiden ontgetwijfeld het liefst zouden mijden, zo las ik af van de gezichten die ze voor de camera trokken. Nou kun je zeggen: Bikedispenser mislukt, à la. Het staat slordig op je cv, maar vooruit. Maar Bike-dispenser en Park and Rideterrein mislukt, dat is andere koek. Dan is het toch al gauw van oh la la. What next? (Om maar even outof-the-box te blijven denken.) Als je straks in Europa aan de bak wilt, zoals wethouder Thea al meerdere malen aan ons duidelijk heeft gemaakt, en dan een fietsenstalling en een eenvoudig parkeerterrein nog niet tot een succes hebt kunnen maken, wat dan wel? Dan sta je in het bruisende Brussel wel achteraan in de rij. Maar misschien is dit ook een soort van out-ofthe-boxdenken want, vele laatsten zullen de eersten zijn. Dat heeft die ene les op zondagschool mij duidelijk gemaakt.
wethouder Thea nog iets goed kan maken door op de juiste knoppen te drukken op het terrein van de Leeuwarder cultuur. Haar medecollegelid FERD CRONE kan nog wel wat out-of-the-boxdenken gebruiken. Wat wil het geval? Onlangs meldde Omrop Fryslân tot mijn schrik dat het project stadsdichter of stadskunstenaar weer op de helling staat. Dit prachtige plan om in Leeuwarden een stadsdichter aan te stellen is ooit gelanceerd door raadslid Thea Koster. Ze vond dat de hoofdstad van Friesland een stadsdichter verdiende. Zelf zou ik gekozen hebben voor een stadsfilosoof of een nieuwe nachtburgemeester, maar ik zit niet aan de knoppen en het out-of-the-boxdenken is niet een ieder gegeven. Er kwam na het initiatief van Thea Koster een jury onder voorzitterschap van oud-burgemeester JOHN TE LOO die vervolgens een uitstekende stadsdichter koos in de persoon van ARJAN HUT. Na de afgesproken periode van twee jaar kwam er opnieuw een stadsdichter. DERWANT CHRISTMAS volgde Hut op, ook prima. Na vier jaar van twee perioden stadsdichterschap waren de dichters op. Tenminste, er kwam geen nieuwe. Het begrip stadsdichter werd opgerekt naar
Voor wethouder Thea reik ik graag de reddingsboei aan. We zitten tenslotte nog in de periode van goede wensen. Misschien dat
Hotel Jans Vanuit het kwaliteitshotel Jans in het Gaasterlandse Rijs organiseert de gedreven artieste in de zomermaanden zomercursussen. Schilderlessen voor beginners en gevorderden worden er gegeven in het lieflijke, bosrijke Gaasterland. Een fantastisch decor voor schilders. Kleine dorpjes, vlak weideland en licht glooiende akkers, omzoomd met bos, lanen met hoge bomen en grenzend aan het IJsselmeer’, aldus de brochure. Wie zou daar nou niet willen schilderen? Boerendochter Zoals de reis naar Hongkong en het verblijf in de States haar ‘overkomen’ zijn, zo is de glossy ook ontstaan. Een lijvig blad waarin op vrolijke en gevarieerde wijze haar belevenissen staan beschreven. Uiteraard met volop aandacht voor het beeld. Foto’s van reclameborden die verwijzen naar Friese pioniers ontbreken niet in het magazine. Ook Boersma is zo’n pionier die, zoals het een boerendochter uit Wjelsryp betaamt, van wanten weet. stadskunstenaar. Ik denk dat hier opnieuw het out-of-the-boxdenken debet aan is. Kunstenaar MARTEN WINTERS mocht het stokje overnemen. Uit de berichtgeving van Omrop Fryslân blijkt nu dat we al sinds september vorig jaar in een stadskunstenaarloos tijdperk leven. Martin Winters is over zijn reglementaire houdbaarheidsdatum heen. Wat nu? Ja, wat nu, zult u zeggen. Heeft de wethouder van cultuur even niet opgelet? Kan zijn. Zoals bekend heeft de huidige wethouder van cultuur ISABELLE DIKS wel even wat anders aan de fiets hangen. Maar wat te denken van wethouder Thea, die zit toch wekelijks aan de collegetafel. En toch niet alleen om haar nagels bij te vijlen? Had wethouder Thea op een zeker moment niet eventjes een opmerking kunnen plaatsen zo van: Isabelle, hoe komt het met de stadsdinges? U begrijpt dat ik de organisatoren van Ljouwert Culturele Hoofdstad veel succes toewens.
Andries Veldman < < <
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
6
Voorzitter Johan Prinsen voorzitter
‘Meer winkels welkom in Camminghaburen’ Een Hema, een Lidl of een Aldi, dat zijn de winkels die de ondernemers in het winkelcentrum Camminghaburen graag zouden verwelkomen in het centrum midden in de oostelijke woonwijk van Leeuwarden. Voorzitter Johan Prinsen van winkelcentrum Camminghaburen heeft zijn hoop gevestigd op nieuwe ontwikkelingen in het centrum: ‘De eigenaar van de winkels loopt al enige tijd rond met investeringsplannen. We hopen dat de uitbreiding van de winkels waaraan gedacht wordt, in 2013 is gerealiseerd.’ De zestien ondernemers vierden vorig jaar het 25-jarige jubileum van het winkelcentrum en constateerden dat nieuwe investeringen in het centrum ten gunste komen van de hele stadswijk. ‘Het zou een fantastische impuls betekenen voor het centrum maar zeker voor onze wijk. Hier wonen al met al een dikke tienduizend mensen. De wijk ligt mooi gesitueerd op fietsafstand van de binnenstad en het recreatiegebied De Groene Ster. Een wijk als Camminghaburen moet up-to-date worden gehouden. Aan de ondernemers die hier zitten zal het in ieder geval niet liggen.’ Meer vloeroppervlakte De plannen om te investeren zijn duidelijk. Investeerder Altera zou het liefst zien dat de winkels meer vloeroppervlakte krijgen. De puien van de winkels zouden dan gelijk lopen met de buitenste rand van de luifels. ‘Dat idee ondersteunen de meeste winkeliers die hier zitten. Het voegt letterlijk en figuurlijk wat toe aan het winkelcentrum.’
Dat betekent wel dat de gemeente Leeuwarden ook moet investeren in faciliteiten zoals infrastructuur en het parkeren. Johan Prinsen: ‘We hebben hier nu een groot parkeerterrein voor de deur waar gratis geparkeerd kan worden. Dat willen we natuurlijk behouden, maar onze wens is om deze faciliteit enigszins uit te breiden en de aantrekkelijkheid van het verblijfsgebied te vergroten. Als je toch eenmaal bezig bent pak het dan ook goed aan.’
bij ons scherp, maar het advies is onze toegevoegde waarde. Een goed advies is onmisbaar in de drogisterij.’
Schrans is voorbeeld Voor veel Leeuwarder ondernemers geldt de aanpak van de Schrans als voorbeeld. Hier werd enkele jaren geleden de doorgaande route anders ingedeeld en het parkeren aantrekkelijker gemaakt. Het geheel leidde automatisch tot investering in de panden van veelal particuliere ondernemers. Die gingen zelf ook aan de slag, pakten de verfkwast, toen ze zagen dat de gemeente miljoenen in hun winkelstraat pompte. Een zelfde aanpak zien de ondernemers van het
winkelcentrum Camminghaburen ook graag gerealiseerd. ‘Stilzitten is geen optie. We zijn ook blij met het Leeuwarder Ondernemers Fonds. Uit dat fonds bekostigen we activiteiten die we hier organiseren. Dat is een goede zet geweest van de ondernemers die dit plan hebben bedacht.’ Drogisterijgeslacht Johan Prinsen stamt uit een drogisterijgeslacht met een rijke geschiedenis. Grootvader Jan Prinsen was als assistent-apotheker zijn onderneming in 1920 aan de Tuinen begonnen waar hij al snel als zelfstandig maker van
geneesmiddelen succes boekte. ‘Mijn opa Johannes en mijn vader Bert hebben de zaak steeds verder uitgebreid.’ De familie Prinsen is momenteel, naast de Leeuwarder vestiging, eigenaar van DA-drogisterijen in Franeker, Heerenveen, Steenwijk (2), Meppel (2) en Staphorst. ‘Het assortiment in de drogisterijen is sterk veranderd. Branchevervagende artikelen zoals brillen en speelgoed bieden wij ook te koop aan, maar de nadruk ligt nog altijd op de drogisterijartikelen. Onmisbaar is uiteraard het advies dat wij verstrekken over onze producten. De prijzen zijn ook
Famila: niet doen! Prinsen is een ondernemer die verder kijkt dan zijn eigen pui breed is. Samenwerken met andere ondernemers staat daarbij voorop. ‘Je moet jezelf steeds ontwikkelen, maar je moet als centrum ook met één gezicht en één mond naar buiten treden. Dan pas bereik je succes. We hopen dat de gemeente Leeuwarden onze visie deelt en onze aanpak ondersteunt om van dit centrum weer een modern winkelgebied te maken.’ De ondernemers hebben overigens nog wel een advies aan het college van b. en w. van Leeuwarden als het gaat om de mogelijke komst van grootwinkelbedrijf Famila: doe dat niet! Prinsen: ‘We ondersteunen de oproep die onlangs is gedaan door enkele supermarktondernemers. Ik denk dat het kortzichtig is om te veronderstellen dat Famila een boost geeft aan de ontwikkeling van Leeuwarden. Wat je aan de ene kant naar binnenhaalt breek je aan de andere kant af. Daar heeft niemand belang bij. Wij zetten ons beste beentje voor om hier een goed centrum overeind te houden. Daar gaan we voor, maar we waken ervoor om in de rug te worden aangevallen.’
Hotze de Jong presenteert:
‘Duel in debat’ Hoe kom je bij de PVV? “Er waait een snijdend koude storm over Nederland. Nederland bloeit niet meer, Nederland groeit niet meer en ons land is hopeloos verdeeld geraakt. Het debat in de politiek: het wordt meer en meer een ordinaire scheldpartij, opportunistisch geschreeuw. De democraat die in deze duels zijn weg wil vinden moet steeds meer op zijn woorden letten. De partijleider van een snel groeiende partij in Nederland moet zelfs vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week bewaakt worden. Misschien is dat juist daarom de reden waarom ik de politiek in wil.” Eind 2010 woonde Hotze de Jong een lezing bij van Geert Wilders. Hij sympathiseert met de Partij voor de Vrijheid en meldt zich aan om kandidaat te worden voor de Provinciale Statenverkiezingen in Friesland. ‘Duel in Debat’, het
in de keuken van het politieke bedrijf en schroomt daarbij niet uiterst kritisch te zijn. “Maar meneer Wilders: ‘Don’t kill the messengerboy’. Ik zoek geen ruzie, integendeel: ik wil iets oplossen”, zo stelt de schrijver. Naast de perikelen bij de PVV in aanloop naar de Statenverkiezingen in Fryslân, schetst De Jong als achtergrond ook meer algemene ontwikkelingen in de politiek en samenleving, tendensen die hij spiegelt aan de historie.
schrijversdebuut van De Jong, is een verslag van wat hem daarna overkwam. tijdens een dans rond de politieke macht. De Jong biedt op een toegankelijke wijze een kijkje
Het boek doet openhartig verslag van de ambities en frustraties van debaters die in duel raken
DUEL IN DEBAT
(OE KOM JE BIJ DE 066
geschreven door HOTZE DE JONG
S:
VERKOOPPRIJ
19,95
Verkrijgbaar bij:
Boekhandel van der Velde Leeuwarden Nieuwestad 57/59 - 8911 CJ Leeuwarden Tel: 058-2132360 - www.boekhandelvandervelde.nl
Hotze de Jong (2 maart 1945, Amsterdam) is de zoon van een particuliere binnenschipper en groeide op aan boord van het
motorschip Liberté. Hij volgde later de Mulo in Sneek, maar het water bleef trekken en tot 1973 zat De Jong op de Rijn- en binnenvaart, voornamelijk de tankvaart. Daarna trad hij in dienst bij het toenmalige korps Rijkspolitie en werd geplaatst bij de Rijkspolitie te water. In 2005 kreeg hij als brigadier bij het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD) functioneel leeftijdsontslag. Duel in Debat (ISBN 978-90818544-0-5) is recent verschenen en verkrijgbaar bij Boekhandel Van der Velde met vestigingen in Drachten, Groningen, Leeuwarden en Sneek.
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
7
Bert van Dijk van De Gezonde Apotheek
‘Je kanne je hier foor acht euro te barsten ete’ kibbeling proef, dan spuug ik het direct uit.’
‘In de haven van Lauwersoog komt momenteel weinig vis meer binnen. De afslagen zijn met elkaar aan het vechten. Urk heeft voorlopig de slag gewonnen.’ Vraag Bert van Dijk naar vis en hij begint over de veiling op Lauwersoog, over de mooiste paling uit Ierland, het tv-programma van Wouter Klootwijk en de vermaledijde pangasius uit Vietnam. ‘Daar zet ik mijn bek niet in.’ zetten.’ Voor Van Dijk betekent dit een extra impuls om te investeren in zijn standplaats aan de westelijke rondweg. De kraam, die ooit toebehoorde aan de bekende vishandelaar Nico Ombelet, de broer van de inmiddels overleden straathandelaar Johan, wordt omgetoverd tot een waar vispaleis. ‘We wachten even op het plafonnetje en daarna kan de vloerbedekking erop.’
Urkers Als commissionair op de haven van Lauwersoog volgt Van Dijk de ontwikkelingen in de visserij als geen ander. De markt is volop in beweging, al merkt de klant er in de kraam weinig van. ‘Op Lauwersoog koop ik al jaren kabeljauw en schol in, en soms ook nog wat tong. De belangrijkste aanvoer was tot voor kort kabeljauw. Die vis komt uit de Oostzee. De laatste jaren is er veel veranderd rond de haven. De Urkers hebben momenteel de slag gewonnen en voeren de vis met vrachtwagens rechtstreeks naar hun eiland aan. De fileerbedrijven in Lauwersoog hebben het nakijken. Soms kopen ze nog een partijtje schol van mij, maar het is niet meer zoals het geweest is. Twee jaar geleden werd er iedere dag geveild, nu alleen nog op maandag en vrijdag. De partijen kabeljauw die ik koop gaan rechtstreeks naar Frankrijk, maar het is nu even over. Er is nog maar één Duitser die op Lauwersoog aanvoert.’
Haringleggerij De vishandel van Van Dijk dateert van 1930, toen Hendrik van Dijk, de vader van Bert, met de haringinleggerij in de Camminghastraat begon. Achter het woonhuis van Hendrik, en nu van Bert, is de inleggerij nog altijd intact, al worden er al geruime tijd geen haringen meer ingelegd. ‘Ik was 21 jaar oud toen mijn vader overleed. We hadden leuke ideeën om de handel verder uit te breiden, maar helaas. Ik heb de haringinleggerij na zijn dood nog zeven jaar voortgezet en me daarna toegelegd op de kleinhandel.’
Nico Ombelet De Urkers krijgen het ook nog wel voor de kiezen, zo veronderstelt Van Dijk. ‘Er is geen veilplicht meer, alleen een plicht om de handel te registreren. De inkopers rond de Oostzee krijgen de smaak van de rechtstreekse export nu ook te pakken. Die gaan zelf uitvinden hoe ze hun handel weg kunnen
Moeders Toen ik mijn jongste dochter in november voor het eerst ’s ochtends naar de juf van groep 1 bracht, merkte ik dat er iets veranderd was op de school. Zeven jaar geleden, toen ik hetzelfde deed met mijn oudste dochter, was het anders. De eerste weken kwam ik er niet helemaal achter wat het verschil was. Natuurlijk ben ik zelf zeven jaar ouder geworden, maar daar had mijn vrouw al wat aan gedaan. Op een slinkse manier heeft ze me een poosje geleden een hippe spijkerbroekenwinkel op de Nieuwestad binnen gekregen. Zo’n winkel waar je niet hoeft te vragen of iemand je kan helpen omdat de muziek zo hard staat dat je toch niet uit kunt leggen waar je naar op zoek bent. Maar binnen een half uur liepen we met grote tassen de winkel weer uit en konden de kleren die ik in een lang vervlogen verleden nog bij de
Ten Hoeve Leeuwarden kende in die tijd vier haringinleggerijen: Nieuwland aan de Bleeklaan, Bosma in de Bagijnestraat, Zijlstra en Buis aan de Betonslagerij en Van Dijk in de Camminghastraat. De haring van Van Dijk kwam van Den Heijer uit IJmuiden. ‘Dat was een bekende naam in de handel. Iedere dag bracht die ons onze haring. Hij nam gevulde potten mee terug naar de firma Deutekom in Schagen. Dat was de grootste zuurkoolverwerker in NoordHolland. In die tijd verkochten alle groenteboeren zure haring. We hadden ze in de stad allemaal als klant en verkochten potjes met vier, acht en twintig stuks. We leverden aan Ten Hoeve op de veemarkt en aan de eilanden. In Werkman gekocht had in de Leger des Heilszak. Ik loop er nu bij als een kantoorpik van vijfendertig in vrijetijdskleding. Alleen is er aan mijn oude kop niets te doen, maar mijn vrouw zegt dat een leuke hoed me misschien wel zou staan. Dat heb ik tot op heden nog kunnen tegenhouden. Maar mijn vrouw heeft gelijk, als ik nu mijn dochtertje vrolijk goedemorgen roepend aflever in de klas zijn er moeders die belangstellend naar me opkijken vanaf het kinderstoeltje waar ze op zitten. En langzaam hebben mijn grijze hersencellen geregistreerd wat er veranderd is in die zeven jaar. Zeven jaar geleden zat er nooit een moeder op een kinderstoeltje. En hoefde ik ook nooit te zoeken naar een kinderstoeltje met een zebrasticker zoals nu vaak naar een exemplaar met een sprookjesboom erop. Want altijd zit er om vijf voor half negen al een moeder op het krukje
het begin zat er ook nog statiegeld op. We stonden dagen te spoelen met die potten.’ Griepgolf De haringhandel was destijds een seizoensbedrijf. In maart/april was het over. ‘We hadden nog niet voldoende koelinstallaties om de haring goed te houden.’ De handel leefde op wanneer er een griepgolf uitbrak. ‘In de jaren vijftig had je de A-griep. Iedereen werd ziek. Alle doktoren riepen dat we haring moesten eten. Het was mooie handel. In de winter namen de kermisreizigers veel haring van ons af. Die hadden niks te doen en gingen langs de deuren om de steun waarin ze zaten wat aan te vullen.’ Vietnam Vis is geen gemakkelijke handel, met de boomsticker. Die moeder hoort daar niet op, mijn dochtertje moet daar zitten. Wat doet een moeder die, ook al is ze misschien net dertig, en er ’s ochtends om half negen al uitziet of ze een hele zware dag achter de rug heeft, uitgezakt op een kleuterkrukje? Misschien een stresserige baan of de nacht ervoor te lang seks, dacht ik eerst nog, terwijl ik me door de Sint Anthoniestraat tussen de 4-wheeldrives met bullbars, antieke turbo-Saabs, elektrische scooters, veel bakfietsen en een enkele gewone fiets door worstel, onderweg naar het Herenwaltje. Hoewel, vijf dagen per week stress en seks is natuurlijk wel veel, dus dat zal het niet zijn. Maar na een paar weken, toen ik de gezichten een beetje ging herkennen, zag ik dat het altijd dezelfde moeders zijn die ‘s ochtends amechtig op het kleuterstoeltje in de klas hangen. Het zijn niet de moeders die hun kinderen achterop in het zitje van de mamafiets naar school brengen.
zo vindt Bert van Dijk. ‘Om vis te verkopen moet je een redelijke plek hebben en goede handel. Dat ze mij de duurste visboer van de stad vinden, ach, het zal wel. De paling die ik verkoop komt uit Ierland en is wat duurder. Als je die proeft, wil je nooit meer anders. Ze worden aan de lijn gevangen, soms zitten de haakjes nog in de bek.’ Kweekvis, zoals de pangasius, verkoopt Van Dijk ook in zijn kraam. Zelf zal hij er geen bek op zetten. ‘Ze maken die vis goedkoop omdat ze in Vietnam hun werknemers niet goed betalen. Die verdienen niks. Ze hebben de omzet overigens nu wel teruggebracht van 1 miljoen ton per jaar naar een half miljoen. De werknemers willen ook een paar centen verdienen. Het is perfect gefileerde vis. Er zit geen graatje aan, maar als ik een stukje Ook niet de moeders die mij bijna de bullbars van die kolossale auto’s in de knieën duwen omdat ze wat laat zijn en dus haast hebben. Het zijn de moeders met de bakfietsen, die ’s ochtends uit zitten te blazen op de kleuterkrukjes. En toen begreep ik het. Mijn oom was vroeger bakker en had ook een bakfiets en daar mocht ik als kind wel eens mee fietsen, ik weet dus hoe zwaar dat is. En die bakfiets had nog drie wielen, dus als je even stopte, viel je niet om. Maar de bakfietsen waar deze moeders hun kroost mee naar school brengen hebben maar twee wielen, drie zal wel te duur geweest zijn, en daarmee donder je dus om als je stilstaat. Of je moet natuurlijk gewoon stevig je voeten op de grond zetten als je voor een stoplicht of een voorrangskruising even moet wachten. Zie het voor je, zo’n meiske dat net zelf kind af is met een bakfiets van een metertje of drie en een half. In de bak twee
Granada Golo In zijn half vernieuwde visrestaurant kijkt Bert van Dijk naar de sfeerverlichting die al aangestoken is. ‘Led-verlichting, wat vind je daarvan? Ik doe alles om mijn energielasten te verminderen en kijk eens hoe sfeervol deze verlichting is? Op de kosten letten is belangrijk. In de kraam bij het station verkochten we kabeljauw voor tien gulden per kilo, nu is de prijs tweeëntwintig euro! Achtenveertig gulden! En de klant is niet evenredig extra gaan verdienen, daar moeten we rekening mee houden. Toch gaan we altijd voor kwaliteit. Alles perfect gebakken in Granada Gold van Jurjen Rollingswier. En neem onze vis: alles MSC-gekeurd. Vis met milieukeurmerk, wat wil je nog meer! We lieke de Albert Heijn wel. Je kanne je hier foor acht à negen euro te barsten ete.’ Wouter Klootwijk, naar wie Van Dijk graag kijkt, kan tevreden zijn. ‘Maar ik ben ut nyt altyd met hem eens hoor.
of drie van die ADHD-rotjochies die elkaar, terwijl ze fietst, om de haverklap in de haren vliegen. En zo moet ze het hele eind vanuit het Havankpark of Blitsaerd komen terwijl ze continu dingen moet roepen als Damian hou op met dat geklier, of Beau, schei uit met je broertje uit de bak te duwen. En dat met een bakfiets met maar twee wielen. Voortaan laat ik de moeders maar rustig op mijn dochters krukje zitten tot ze door de juf de klas uitgestuurd worden omdat de les begint. En op de volgende ouderraad vergadering zal ik voorstellen om een schoolbus aan te schaffen. Zo’n mooie gele uit Amerika die de kinderen ophaalt zodat de bakfietsen onder de carports kunnen blijven staan en de moeders weer even terug hun bed in kunnen.
Klaas Kasma, kok in Leeuwarden (voorheen restaurant Piet Paaltjens)
- COLUMN - KL A AS K ASMA -
De Leeuwarder vishandelaar Bert van Dijk investeert momenteel stevig in zijn bedrijf De Gezonde Apotheek aan de Valeriusstraat. Met zijn maat timmert Van Dijk al weken aan een compleet restaurant aan de kraam die al jaren op deze plek staat. ‘Nog even en dan hebben we hier een mooi visrestaurant. Ik neem nog iemand extra in dienst voor de bediening. Dit is een perfecte plek.’
Ate Jaspers De naam De Gezonde Apotheek is nog altijd verbonden met de standplaats op de Oude Veemarkt, recht tegenover het Leeuwarder station. ‘Een schitterende plek. Hier draaide Ate Jasper, inmiddels sinds enige tijd uit de running, de kraam in zijn eentje.’ De gemeente verkocht het terrein midden jaren tachtig aan verzekeraar Aegon, die er zijn kantoor vestigde. Visboer, bloemenkraam en patatzaak dienden te verkassen. Een juridische strijd tegen de gemeente leverde uiteindelijk niks op. De verzekeraar ging voor. Ook op zijn huidige standplaats dook het onheil even op toen een gezondheidscentrum aasde op de gewilde locatie. Opnieuw dreigde de ambulante handel een veer te moeten laten. Het feest ging niet door, al was het medicijn van de Gezonde Apotheek een welkome aanvulling op het gezondheidscentrum geweest.
Spaar € 500 en krijg een thermosfles cadeau.
ƌơƋƐǻ
ȔȔȔ #Ȕ !3(#Ȕ+../3Ȕ5 -ȔƊƋȔ"#!#, #1ȔƋƉƊƊȔ3.3Ȕ#-Ȕ,#3ȔƊƒȔ$# 14 1(ȔƋƉƊƋƠ ȔȔȔ 1 %Ȕ- 1Ȕ"#Ȕ5..16 1"#-Ȕ.$Ȕ*()*Ȕ./Ȕ666Ơ1#%(. -*Ơ-+Ơ ǢȔ #-3#Ȕ #49#"#/.2(3.ȔƊȔ) 1Ȕ5 23Ȕ/#1ȔƋƎȔ.*3. #1ȔƋƉƊƊƠȔ #-3#6()9(%(-%#-Ȕ5..1 #'.4"#-Ơ
Ȕ
1#-3#ƫǢ
Keuzeo deposit t: s a v 1 jaar
oop beste k dgids ond Gel entenb Consum r 2011 decembe
3!,% OF THE WORLD UP TO
()*231 Ȕ 2241 -3( -
/ -) 1"2+ -ȔƊƎƊ ƓƔƊƒȔ Ȕ ##46 1"# ƉƐƓȔǃȔƋƌƎȔƓƐȔƎƑ 1 +Ǚ"()*231 ǃ 2241 -3(#-Ơ-+ 666Ơ"()*231 ǃ 2241 -3(#-Ơ-+
.IEUWESTAD ,EEUWARDEN 4
Start nu en sport in januari
GRATIS*
Tijsmaweg 4 • 8924 JP Leeuwarden • Tel. 058-2650017 • www.achmeahealthcenters.nl
*Vraag naar de voorwaarden. Druk- en vormfouten voorbehouden.
Wij zijn de bank bij u in de buurt. Met persoonlijk advies en producten zonder poespas.
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
9
Arend Jan Wijnsma over Friese journalisten en voorlichters
‘Wars van promotie van bestuurders’
Geamuseerd liep Arend Jan Wijnsma (83) onlangs rond op de nieuwjaarsreceptie van de provincie Friesland. ‘Ja, ik kwam er nog wel een paar oude bekenden tegen.’ De oud-journalist (Nieuwe Dockumer Courant en het Friesch Dagblad) en voorlichter keek zijn ogen uit in het vernieuwde paleis van de Friese bestuurders. In de tijd dat hij hier werkte ging het er wat anders aan toe. ‘Dan boog commissaris van de Koningin Linthorst Homan achter zijn griffier om naar mij toe om te vragen of ik nog een Lexington voor hem had. Jazeker, er werd gewoon gerookt in de Statenzaal.’ Hofhouding Ook de voorlichting was destijds – Wijnsma werkte er van 1969 tot aan zijn pensioen in 1988 – zakelijk en sober. Er was nog geenszins sprake van een hofhouding met voor alle gedeputeerden een eigen voorlichter. Wijnsma vraagt zich af waar dat nieuwe gebruik toe dient. ‘Wij waren wars van promotie. Al helemaal van bestuurders. Daar waren wij niet voor. Dat was onze taak niet. Wij zeiden: wij zijn er voor de verklaring van en toelichting op het beleid. Niets meer en niets minder. Het kwam niet in ons op om te vertellen hoe goed een bestuurder was. Dat moeten anderen beoordelen. Daarover moet het volk oordelen.’ Wrijving PvdA-gedeputeerde Hannie Bruinsma-Kleywegt had andere
opvattingen. ‘Die verwachtte dat we vertelden hoe goed die wel was. We hebben daar niet aan meegedaan. Dat gaf wel wat wrijving. Overheidsvoorlichting moet je niet verkopen. Het gaat om verduidelijking, meer niet. Bruinsma-Kleywegt was een carrièrevrouw, een salonsocialist. Die heeft later haar trekken wel thuisgekregen.’ Zes Friese dagbladen Friesland bezat kort na de Tweede Wereldoorlog een bonte verscheidenheid aan media: zes dagbladen (Leeuwarder Courant, Friesch Dagblad, Friese Koerier, Het Vrije Volk – editie Friesland en Ons Noorden – editie Friesland), vijftien streekbladen en een regionale omroep, de RONO. Een legertje journalisten was dagelijks op pad om de Friese lezers en luisteraars op de hoogte te houden van het wel en wee van de Friese samenleving. Hotel Amicitia Arend Jan Wijnsma: ‘Het was een gezellige periode. De journalisten ontmoetten elkaar aan de stamtafel in hotel Amicitia. Daar zat je gezamenlijk met de Leeuwarder thrillerschrijver Havank, met groenteboer Fahner die zo mooi piano kon spelen, met stadsverslaggever Henny Keikes van de Leeuwarder Courant, met Fenno Schoustra van het Vrije Volk en met de aardappelhandelaar Hette Hettema. Hette zat altijd met zijn knie omhoog op zijn stoel. Op
Leeuwarden in Madurodam Velen van u zullen wel eens een bezoek hebben gebracht aan de miniatuurstad Madurodam in Den Haag. Daar zie je opmerkelijk Nederlands erfgoed met maquettes op een schaal van 1 op 25. Het is genoemd naar George Maduro, een Curaçaose student die zich in mei 1940 tegenover de Duitsers heldhaftig gedroeg en in 1945 in Dachau is overleden. Het attractiepark is met ruim 600.000 bezoekers, waarvan de helft uit het buitenland, een belangrijke toeristische trekpleister. Vanuit promotioneel en toeristisch oogpunt is het belangwekkend te weten in hoeverre Fryslân c.q. Leeuwarden in Madurodam aan bod komen. Dan blijkt dat alleen Allingawier, Ameland, Dokkum, Bakkeveen, Franeker, Sneek en Wûnseradiel (kop-hals-rompboerderij) daar letterlijk en figuurlijk in beeld komen. Het gaat dan om typische Friese symbolen: dus Franeker is er vertegenwoordigd met zijn Planetarium en Sneek met
zijn Waterpoort. Des te opmerkelijker is het dat de Friese hoofdstad in Madurodam volledig ontbreekt. Blijkbaar gingen de mensen achter Madurodam ervan uit dat onze stad geen bijzondere nationale of Friese symbolen kent. Wat natuurlijk aperte onzin is. Des te meer kun je je de vraag stellen waarom Groningen met maar liefst zeven objecten is vertegenwoordigd. Je kunt je inderdaad afvragen waarom het peerd van Ome Loeks wel en Us Mem niet in Madurodam te bewonderen is. Waarom wel het Noordelijk Scheepvaartmuseum uit Groningen en niet onze Kanselarij. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Ooit was Leeuwarden wel in Madurodam vertegenwoordigd. Ik kan me herinneren dat Bonnema’s Girogebouw, destijds heel intrigerend, daar toen een plek had. Het is duidelijk dat de wethouder voor toerisme, Isabelle Diks, hier snel eens achteraan moet gaan. Deze wethouder van PAL/GroenLinks
die knie plaatste hij dan een glas met een halve liter bier. Iedereen keek gefascineerd toe, maar dat glas viel nooit op de grond.’ Later, nadat Amicitia werd afgebroken, verkaste de journalistenclub naar hotel de Klanderij, waar Bertus Blankenstijn de scepter zwaaide. Toen ook dat roemruchte etablissement de poorten sloot, werd café De Ossekop van Willem Eijgelaar de pleisterplaats. Ook nu nog zitten er journalisten en ander aangewaaid volk iedere dinsdag na vijf uur rond de grote stamtafel. Publicatieverbod ‘Net na de oorlog mochten enkele kranten in Friesland niet verschijnen. Ze waren te meegaand geweest met de Duitse bezetter. Ook op de Nieuwe Dockumer Courant werd nauwgezet gelet. Uitgever Zeijl had een publicatieverbod gekregen. Alles wat we schreven, moesten we bewaren. Steekproefsgewijs werden de artikelen gecontroleerd. Wanneer het handschrift van Zeijl opdook, dan zwaaide mag sowieso aan toerisme wel eens een hogere prioriteit geven. Terwijl toerisme wereldwijd een van de snelst groeiende economische pijlers is en onze stad prima toeristische opleidingen binnen haar poorten telt, krijgt toerisme hier nog steeds niet die aandacht die de sector verdient. Dat komt mede doordat de gemeente voor dit doel nauwelijks enige ambtelijke capaciteit beschikbaar heeft. Dat moet snel veranderen, ook al omdat de gemeente er per 2014 een belangrijk watersportgebied bij krijgt. Dat geldt ook voor het promoten van festivals en andere evenementen. Bearn Bilker schreef me vanuit Kollum dat de stad Groningen daar huis aan huis folders verspreidt over wat er deze winter in die stad te doen is, zelf had ik die folder ook gekregen trouwens. Hij stelde de retorische vraag waarom Leeuwarden niet wat vaker voor eigen evenementen in haar achtertuin adverteert. Ik moest weer denken aan mijn eerdere pleidooi om vooral gebruik te maken van de nieuwsbladen en
er wat. De commissie voor de perszuivering deelde zware straffen uit.’ Friesch Dagblad Van 1948 tot 1950 diende Arend Jan Wijnsma onder de Nederlandse vlag in Indië. Nadien keerde hij terug naar zijn krant in Dokkum, maar alras meldde hij zich aan als verslaggever bij het Friesch Dagblad. Een baan bij de Leeuwarder Courant werd hem voor zijn neus weggekaapt door collega Wyb Kuipers. In zijn boek dist Wijnsma een smakelijke anekdote op over hoofdredacteur Hendrik Algra van het Friesch Dagblad. Algra was, naast hoofdredacteur van de christelijke krant, ook volksvertegenwoordiger voor de Anti Revolutionaire Partij (ARP) in de Tweede Kamer en later senator in de Eerste Kamer. ‘De Duitse rijkskanselier dr. Conrad Adenauer knoopte na de oorlog weer voorzichtig banden aan met prominente buitenlanders waaronder Hendrik Algra. Het contact groeide uit tot een zekere huis-aan-huisbladen. en effectief.
Goedkoop
Maar laten we teruggaan naar Madurodam. Tot de Leeuwarder gebouwen die daar een plek verdienen reken ik in elk geval de Oldehove, de Waag en zeker het unieke Blokhuispoortcomplex dat veel Nederlandse gevangenishistorie heeft geschreven. Maar je kunt evengoed denken aan het nieuwe Fries Museum aan het Zaailand. De gemeente moet dus op de lobbytoer. Als het college eens in Den Haag de Leeuwarder belangen bepleit kan men Madurodam direct bij zo´n bezoek ´meenemen´. Men zou zelfs een aanmoedigingspremie kunnen aanbieden. Er is op dit moment nog een extra reden om in Madurodam aan de bel te trekken. Tussen 1 november 2011 en 31 maart 2012 wordt de opzet van het in 2012 zestig jaar bestaande Madurodam geheel vernieuwd. De bekende, karakteristieke miniaturen blijven het hart van het nieuwe Madurodam vormen. Ze worden onderverdeeld in drie gebieden: ‘water als vriend
vriendschap. Die ging zover dat Algra uitgenodigd werd om tijdens een CDU-bijeenkomst in Bonn een toespraak te houden. Dat was natuurlijk niet niks en zeker voor Hendrik Algra, die niet gespeend was van ijdelheid, betekende dit een prachtig moment om zichzelf in de kijker te plaatsen. Zijn oomzegger Arend Algra, die hierover smakelijk kon vertellen, fungeerde als chauffeur in de kleine Peugeot, de dienstauto van het Friesch Dagblad. Adenauer had verordonneerd dat Algra met zijn auto op weg naar het diner pal achter de rijkskanselier moest rijden om zijn vriendschap met de gast uit het voormalig bezette landsdeel te tonen. “Daar reden we dan met de opgepoetste, kleine Peugeot geëscorteerd door motorpolitie tussen de dikke Mercedessen naar het diner. Als een eend tussen de dikke zwanen.’’ Hendrik Algra, die in de oorlog voor het verdedigen van de democratische vrijheden in zijn krant geruime tijd had moeten boeten in het interneringskamp bij Vught, zat pontificaal achterin de auto. O, wat kon zijn oomzegger er mooi over vertellen.’ Debatingclub Ook Wijnsma is een liefhebber van tradities en rituelen die bij herenclubjes nog vaak in zwang zijn. ‘Ik mag het eigenlijk niet eens vertellen, maar in 1967 hebben we Club 15 opgericht. Een debatingclub toentertijd met mannen als Harke van der Meer (oud-directeur Friese Pers) en schrijver Pieter Terpstra. Iedere tweede dinsdag van de maand komen we bij elkaar in de bovenzaal van het Wapen van Leeuwarden. Om de beurt steken we een verhaal af. We zijn momenteel op volle sterkte. Als er een nieuw lid wordt aangebracht en iemand uit het gezelschap is tegen, wordt er tegen de poot van de tafel geschopt waarna er over de kandidaat verder niet meer wordt gesproken.’ Het lijstje uitgeschopte kandidaten had Wijnsma niet paraat.
en vijand’, ‘oude binnensteden’ en ‘Nederland als inspiratiebron voor de wereld’ (architectuur, innovaties, entertainment en design). Op de eerste twee van de drie thema´s heeft Leeuwarden veel te bieden. De stad profileert zich immers als stad van watertechnologie, terwijl hier tegelijk een gave, oude binnenstad te bewonderen valt. Qua rijksmonumenten behoort de stad tot de top-13 van Nederland. Leeuwarden heeft dan ook alle reden om actief in te spelen op de thematische veranderingen die Madurodam te wachten staan. Je moet het ijzer smeden als het heet is. Ik denk dat elk weldenkend mens dit pleidooi zal onderschrijven. Maar daarmee wordt het nog niet automatisch bestuurlijk of politiek door gemeenteraad of college opgepakt. Daarom wil ik graag Isabelle Diks publiekelijk uitdagen om binnen een half jaar aan te geven welke acties ze richting Madurodam heeft ondernomen, en met welk effect. Ik hoop u daar rond de zomer van 2012 verslag van te doen…… Peter de Haan
- COLUMN - PETER DE HA AN -
‘Ik zat op de kweekschool maar had geen zin om onderwijzer te worden. Het vak van journalist dat leek me wel wat.’ Na zijn eerste baan bij de Nieuwe Dockumer Courant stapte Arend Jan Wijnsma over naar de provincie Friesland. Hier werd hij aangesteld als voorlichter, de eerste om deze functie te vervullen. ‘Griffier Woltjer riep mij bij zich op zijn kamer. Hij staarde lang en zwijgzaam over de Tweebaksmarkt en zei tenslotte: ‘’U bent hier nu, en laat dit voorlopig voldoende zijn.’’ Sommige ambtenaren waren niet erg ingenomen met een aparte medewerker voor voorlichting. Die deden dat er op hun manier wat bij.’ Arend Jan Wijnsma publiceerde zijn wetenswaardigheden in het onlangs uitgebrachte boekje Mijn laatste verslag.
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
10
Live bij Free Record Shop in Winkelcentrum Zaailand!
Frans Bauer zingt en signeert zijn nieuwe single Ter ere van de release van zijn nieuwe single ‘De Wereld Is Een Gekkenhuis’, komt Frans Bauer speciaal naar Leeuwarden om zijn nieuwste hit te laten horen en met zijn fans op de foto te gaan. Wie ook nog eens een handtekening wil, is op 21 januari van harte welkom bij Free Record Shop in Winkelcentrum Zaailand in Leeuwarden. De nieuwste single van Frans Bauer is afkomstig van Frans zijn laatste album ‘Gloednieuw’. De populaire volkszanger, maar inmiddels ook succesvolle presentator, heeft voor zijn nieuwe album alles uit de kast gehaald. Frans schreef in de maanden voor de release van zijn album meer dan veertig nieuwe liedjes. Voor het album is een selectie gemaakt van de veertien mooiste liedjes
Biografie Frans Bauer wordt in 1973 geboren in Roosendaal. Als klein jongetje wil hij maar een ding: zanger worden. Als hij negen jaar is, brengt hij zelf zijn eerste single uit in een oplage van 500 stuks. Twee jaar later begint hij zanglessen te nemen en treedt hij vervolgens regelmatig op als voorprogramma van bekende artiesten als Koos Alberts.
waaronder ook de nieuwe single ‘De Wereld Is Een Gekkenhuis’. Naast de zelf geschreven liedjes, is het tevens het eerste album dat Frans Bauer zelfstandig produceerde. Natuurlijk is Frans enorm trots op zijn nieuwe album: “Ik schreef al vaker zelf liedjes, maar bewaarde dit voor mezelf. Onder aanmoediging van diverse fans heb ik nu toch besloten de liedjes openbaar te maken. Heel
Tot zijn vijftiende brengt Frans elk jaar een single uit in eigen beheer, waar hij persoonlijk mee langs de deuren gaat. Op die manier bouwt hij een trouwe groep fans op.
spannend, want het is nu nog meer een stuk van mijzelf.” Wil jij Frans Bauer live zien optreden, op de foto met de zanger of een gesigneerd exemplaar van de nieuwe single bemachtigen? Kom dan op zaterdag 21 januari om 15.00 uur naar Free Record
Shop Leeuwarden voor een optreden en signeersessie van de Brabantse volkszanger.
Hij krijgt landelijke bekendheid door zijn optreden in het populaire datingprogramma All You Need Is Love. In 1992 wordt succesvol het debuutalbum Op Weg Naar Het Geluk uitgebracht. Het is de definitieve doorbraak van Bauer, een zegetocht die tot vandaag aanhoudt.
Mannen Reiding starten croissanterie Bonjour in Bilgaard
‘Winkelcentrum Bilgaard gaat lukken’ ‘Het is een prachtige locatie waar we zitten. Als het zonnetje schijnt, dan zetten we het terras op het plein en dan gaat het lopen. Zeker!’ Swen, Gerben en Marten Reiding zijn de eigenaren van croissanterie Bonjour in Bilgaard. Een jaar geleden openden ze hun deuren. Storm loopt het nog niet, maar de ondernemers zijn vol goede moed. ‘Het moet hier in het nieuwe winkelcentrum even op gang komen. Veel Bilgaarders hebben door alle verbouwingen even een andere route gekozen, maar het komt goed.’ De drie ondernemers zijn gepokt en gemazeld in het horecavak. Hun ouders begonnen 42 jaar geleden café Cambuur aan de Insulindestraat, op een steenworp afstand van het voetbalstadion. Marten en Gerben vullen elkaar aan als de geschiedenis van het roemruchte café ter sprake komt. ‘De vorm van het buurtcafé is altijd het uitgangspunt geweest in de Insulindestraat. Iedereen kan vanaf ’s morgens vroeg er een
kopje koffie komen drinken. Dat is de basis van het bedrijf en het is in al die jaren nooit veranderd.’ Café Cambuur is de pleisterplaats van de rijschoolhouders en de voorheen de examinatoren. Het café ontving in de jaren zeventig van de vorige eeuw de klanten van hotel Van Dellen, dat ooit gevestigd was aan de Lange Marktstraat en onder meer dienst deed als marktcafé voor de handelaren van
vlogen. Later opende Reijntjes zaken aan het Naauw en in de Avérotoren.
Swen Reiding en Natalie de Wit de veemarkt aan de overkant van de straat en als examenplaats voor het felbegeerde roze papiertje. Na de afbraak van Van Dellen werden in het bovenzaaltje van café Cambuur de theorielessen gegeven waarbij het diaapparaat ter tafel kwam. Met de afbeeldingen van verkeerssituaties konden de leerlingchauffeurs hun verkeerskennis bijspijkeren. ‘De Tuinen is afgesloten voor snelverkeer. Laden en lossen mag hier wel. Mag er geladen en gelost worden voor de deur van de plaatselijke coffeeshop om een zakje weed te kopen? Zoals hier iedere dag plaatsvindt? Ja. Nee.’ Zo ongeveer gingen de vragen. Met behulp van een kastje maakte
de leerling zijn keuze voor het antwoord. ‘Het was even schrikken toen de examinatoren verdwenen naar industrieterrein De Hemrik. Dat is een ingrijpende gebeurtenis voor zo’n café. Maar gelukkig bleven de rijinstructeurs ons trouw’, aldus Gerben Reiding. Op negen december vorig jaar begonnen de drie aan hun nieuwe uitdaging: de croissanterie. Een fenomeen dat aan het begin van de jaren tachtig in Leeuwarden werd geïntroduceerd door Gilbert Reijntjes. Die opende op De Kelders zijn eerste Franse broodjeszaak en keek verwonderd toe hoe zelfs op zondagmorgen de stokbroden over de toonbank
In croissanterie Bonjour in Bilgaard hoopt men die trend voort te kunnen zetten. ‘Een croissanterie is net even wat luxer dan de gewone broodjeszaak of de snackbar. We vinden dat zo’n zaak in een winkelcentrum van dit kaliber thuishoort. Even verderop is de snackbar gevestigd en de viszaak in Bilgaard begint ook weer te lopen.’ De ondernemers hopen op enige actie in het centrum om de klanten te laten zien dat hun activiteiten er mogen zijn. Marten Reiding: ‘Het winkelcentrum ziet er goed uit. Het winkelaanbod is gevarieerd, maar we moeten er met z’n allen wel stevig aan trekken. Dat gaat natuurlijk lukken met een wijk als Bilgaard. Ik denk ook dat de wekelijkse manifestaties binnen in het centrum steeds meer publiek zullen trekken.’ Volgens Swen, Gerben en Marten zijn er in ieder geval helemaal klaar voor.
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
11
Politiebladen Hylke Houtsma en Auke Feenstra naar Historisch Centrum
‘Zonder schietles een pistool op zak? Alsjeblieft niet!’ ‘Een groot politiekorps zoals in Amsterdam moet 51 man inleveren voor de caviapolitie. Dat is toch onbegrijpelijk?’ Met anekdotes omkleed is onlangs het archief van de korpsbladen van de Leeuwarder politie overgebracht naar het Historisch Centrum Leeuwarden. De voormalige politieambtenaren Hylke Houtsma en Auke Feenstra droegen de mappen en dozen met bescheiden over aan directeur Geart de Vries. In de kamer van de directeur wordt gebladerd in de mappen met zwart-wit foto’s van ongelukken die in Leeuwarden plaatsvonden. Ooit werden ze afgedrukt in ‘De Pennestreek’ of in opvolger ‘Over en Uit’. Het waren de personeelsbladen van de toen nog zelfstandige Leeuwarder gemeentepolitie. Het bureau stond aan de Nieuwestad en verhuisde later naar de Holstmeerweg. Auke Feenstra kan zich nog herinneren dat hij door zijn superieuren streng werd gecontroleerd. ‘We hadden onze eigen wijken en als je je daarbuiten begaf, dan moest je je verantwoorden. ‘Wat heeft u daar te zoeken?, was het dan. Dat ging zomaar niet.’ De gezagsverhoudingen tussen agent en chef waren op allerlei manieren zichtbaar. ‘Als ik mijn chef op de Tuinen tegenkwam, dan sprong ik van de fiets in de houding. Dat was nog niet alles: ook de trappers van de fiets dienden in de juiste stand te staan.’ FN-pistool Ook Houtsma kan er smakelijk over vertellen. Thuis gezeten in zijn vertrouwde leunstoel dist hij het ene verhaal na het ander op. Ook die verhalen stonden deels beschreven in De Pennestreek. ‘Er is wat met ons afgezeuld. De ene keer vielen we onder het regime
van de politie en de andere keer waren we weer ambtenaar van de gemeente Leeuwarden. Je kreeg de ene functie na de andere. Dan was je reinigingspolitie en daarna weer milieucontroleur. We werden ook voortdurend verkast van het ene kantoor naar het andere. Dan zat je boven de uitruk van de brandweer op de Nieuwestad en even later op de Willemskade. Steeds werd je weer verrast met wonderlijke besluiten waarop wij volstrekt geen invloed hadden. Dat ging een keer te ver. Op een gegeven moment werd er aangekondigd dat we als milieucontroleur wapens zouden moeten dragen. Een FN-pistool zouden we meekrijgen. Ik zei: alsjeblieft niet! Zonder schietles zouden ze ons met dat pistool op straat sturen! Het ging gelukkig niet door. De uitrusting werd beperkt tot handboeien en een mobilofoon.’ Expertise was nihil Hylke Houtsma kan er na jaren nog niet over uit hoe curieus de politieorganisatie destijds in elkaar stak. Hij wil er weinig woorden aan wijden, maar vermoedt dat het heden ten dage er niet veel anders aan toe gaat. ‘Onze expertise was vrijwel nihil. We hadden geen enkele politieervaring. Verhoortechnieken?
We liepen wel eens mee met de recherche en dat was het wel zo’n beetje. In de Oude Doelesteeg reden de fietsers je út ‘e skunen, maar je konne se niet bekeure. Je werd gewoon uitgelachen. Die fietsers wisten precies hoeveel macht je had. Nul.’ Dierenpolitie onzin Hoe het er nu toegaat in de Leeuwarder straten? Houtsma somt op: ‘De korpsleiding is vertrokken naar Groningen. De meldkamer zit in Drachten. Het politieservicecentrum zit in Groningen. De politie in Friesland is gewoon uitgekleed. Er zijn ook afdelingen vertrokken naar Zwolle en Assen. Het hele politieapparaat is bijzonder in beweging, maar vooral met zichzelf. We kenne noch wat ferwachte!’ Volgens Houtsma is de weerslag van deze verplaatsingen zichtbaar op straat. Als voorbeeld noemt hij het optuigen van de dierenpolitie. Onder leiding van Sybren van der Heide – voormalig rechercheur in Leeuwarden – wordt deze
afdeling in Noord-Nederland gevormd. Houtsma: ‘Ik vind die hele dierenpolitie dikke onzin. Voor de grote dieren hebben we de Landelijke Inspectie Dienst en de Algemene Inspectiedienst. Dat functioneerde voortreffelijk. En de huisdieren deden we zelf. Per jaar kregen wij als milieudienst zo’n 1200 meldingen en daarbij ging het om ongeveer honderd dieren. In de meeste gevallen was een gesprek voldoende om het probleem op te lossen.’ Alles op één hoop In Leeuwarden is inmiddels per 1 januari ook het een en ander op toezichtgebied veranderd. Alle ambtenaren die zich hiermee bezig houden vallen nu onder de noemer toezichthouder openbare ruimte. Dat betekent dat de parkeerwachter nu ook ingezet kan worden om het rookverbod in cafés te handhaven en voor het toezicht op de bedrijfsleiding in horecabedrijven. Ook kan de uitdeler van parkeerbonnen nu in Leeuwarden in ploegendienst
opgeroepen worden voor controle van het geluid in en rond cafés en het toezicht op de grootte van de terrassen. Houtsma schudt zijn grote hoofd waarin tot voorkort standaard een pijp stak. ‘Het ene is niet te vergelijken met het andere. Ik begrijp dit niet. Je moet expertise in een vakgebied opbouwen en met gezag kunnen optreden. Je moet in overleg kunnen treden met de café-eigenaar en kantinebaas en elkaars grenzen kennen. Je moet je werk als een vak beschouwen en je moet regelmatig worden bijgespijkerd. In het politievak komt tact, beheersing en strategie om de hoek kijken. Wat er nu in Leeuwarden gebeurt is niet goed. Alles wordt op één hoop gegooid. Er wordt ook nauwelijks meer gekeken naar de mensen. Kun je parkeerwachten die voor hun pensioen staan ’s nachts nog op pad sturen langs de cafés met alle gevaren van dien? De tijden van de jaren vijftig lijken weer teruggekeerd.’ Mappen en dossiers Tijdens de overdracht van de mappen en dossiers in het Historisch Centrum Leeuwarden wordt vanuit het kantoor van Geart de Vries naar de buurman gekeken. Daar zitten de voormalige stadswachten – de nieuwe algemeen toezichthouders - in de oude kleuterschool aan de Groeneweg. Klaar voor hun nieuwe taak. Houtsma en Feenstra beperken zich tegenwoordig tot de archieven. Op verzoek van Geart de Vries zullen ze voor hem de achterliggende gegevens bij de foto’s zoeken.
Akwadaa Aseda met reusachtige klomp uit Enter op de loop?
‘Carnavalskraker Klompies groot succes!’ Alfred Lehmann heeft een eigen reclamebureau in Leeuwarden en weet als geen ander de publiciteit te halen. Zo ging hij met Rob Kamphues (presentator van het tv programma de Reünie) naar Ghana, schreef hij een brief naar president Barack Obama waarin hij opperde het Witte Huis in Washington voor de helft zwart te schilderen, stal de middenstip van SC Cambuur, zorgde er voor dat één van zijn vrienden tot koning in Ghana gekroond werd en wist landelijke publiciteit te halen omdat koning Nana Okrukata V van New Akrade in Ghana 10.000 paar klompen bij hem bestelde. Die moeten in maart 2012 bezorgd worden. Vanwege alle publiciteit rondom klompen voor Ghana, heeft Alfred Lehmann nu een carnavalskraker uitgebracht, luisterend naar de naam Klompies. De opbrengst van de carnavalsplaat is bestemd voor het goede doel. Alfred Lehmann: “Mocht de cd aanslaan dan is de opbrengst in z'n geheel voor onze stichting Akwadaa Aseda die zich bezighoudt met ontwikkelingshulp in Ghana (akwadaa.nl). Op dit moment bouwen we een half overdekte Afrikaanse markt in het dorp New Akrade. Het stenen marktgebouw, een soort winkelcentrum, is al in een ver gevorderd stadium, maar onze stichting heeft nog 30.000 euro nodig om alles te financieren.'”
Klompies met SMS-actie De carnavalsplaat Klompies is opgenomen in de Telesound Studio in Leeuwarden. Het nummer, dat onlangs van de persen rolde, is gemaakt op de melodie van Pikketanussie, een song van Johnny Jordaan. De tekst is vervaardigd door Alfred Lehmann, de muziek is verzorgd door Frans van den Borg en het nummer wordt gezongen door de bekende Liwwadder zanger Cees Greuter. “Een pikketanussie gaat er altijd in, maar dit nummer ook'', aldus een enthousiaste Cees Greuter, die speciaal voor de carnavalsplaat de naam Cees de Ghanees heeft meegekregen. “We verwachten er veel van en hopen in februari, tijdens het
carnaval, overal in Nederland het nummer ten gehore te kunnen brengen.” Aan de cd is ook een SMS-actie gekoppeld. Cees: “Wie een SMS stuurt met de tekst 123 spatie klomp naar 4411 maakt kans op een paar mooie klompen geschilderd in de Ghanese kleuren, gesigneerd door koning Nana Okrukata V uit Ghana. Bovendien kun je de carnavalskraker Klompies dan
gratis downloaden. De opbrengst van deze actie gaat naar de stichting Akwadaa Aseda.” Reusachtige klomp ‘geenterd’ voor videoclip Bij een goede cd hoort ook een mooie videoclip. De opnames vonden plaats onder leiding van Rob Pieters en Petra van der Molen van RPPR Mediaproducties en Ronald Talma van Digitalma.
Een kleine 50 feestvierders, voor het goede doel gratis in kledij gestoken door Kledingverhuur De Joker uit Burgum, gingen in polonaise door het beeld. Uiteraard op klompen, terwijl zanger Cees Greuter samen met de koning uit Afrika en een gorilla op accordeon, zorgden voor de muzikale omlijsting. Zij zaten in een reusachtige klomp die door de stichting ‘geënterd’ was. Volgens insiders is dit de grootste klomp ter wereld die onlangs spoorloos verdween uit de Dorpsstraat in Enter. Alfred Lehmann snapt de verdachtmaking wel, maar ontkent bij de diefstal betrokken te zijn. “We hebben voor onze videoclip inderdaad een reusachtige klomp gebruikt maar of dit de klomp uit Enter is, dat laat ik in het midden. Dat zal straks blijken wanneer de videoclip klaar is en vertoond wordt. Het zou zo maar kunnen, die klomp past ons precies en in plaats van 10.000 paar klompen naar Ghana te sturen, is het misschien wel handiger om 1 hele grote klomp te verschepen. De grootste klomp van de wereld, daar kan bij wijze van spreken de hele Ghanese bevolking in.”
Uw woning inrichten begint op WoonstadLeeuwarden.nl
What’s hot and not?
Op Woonstad Leeuwarden.nl is shoppen inspirerend. En gemakkelijk, want wees eerlijk: voordat u iets koopt, zoekt u toch ook eerst op het internet? Door een unieke bundeling van kwaliteitsondernemingen in de woonmode is Woonstad Leeuwarden.nl uitgegroeid tot een heel leuke, efficiënte en succesvolle website. Onlangs werd de site geheel voorzien van een nieuwe techniek en ‘look’. Kijken dus, op www.woonstadleeuwarden.nl.
Van meubels, keukens, lampen, vloeren tot woonaccessoires: Leeuwarden is de stad waar u volop wooninspiratie vindt. Een bezoek aan één of meerdere van de fraaie woonwinkels in de Friese hoofdstad begint echter online op de website WoonstadLeeuwarden.nl.
Zoek en vind Inhoudelijk en technisch is WoonstadLeeuwarden.nl de afgelopen maanden stevig doorontwikkeld. De initiatiefnemers Publicar en Netsupport lanceerden onlangs het product van deze inspanningen. U zoekt en vindt nu dus nog sneller
W
oonstad
Leeuwarden
nieuwe ideeën om uw woning in te richten en van uw huis nog meer een thuis te maken. WoonStory Bekijk duizenden producten, lees de ervaringen van anderen in de WoonStory, bekijk de laatste nieuwtjes op woongebied en ontdek de trends: what’s hot and not. Surf daarom naar WoonstadLeeuwarden.nl en ontdek de wereld aan stijlvolle woonmode die Leeuwarden biedt. Alles binnen handbereik. Laat u inspireren en ontdek dat shoppen op internet ook heel leuk kan zijn.
WinjeWanje maakt wonen in Amicitia warm
‘Panorama is als een levend schilderij’ “Het overweldigende uitzicht biedt ons hier steeds wisselende panorama’s als in een levend schilderij. De lucht, het licht: het maakt dat wij ons buitengewoon vrij voelen.” Feara en Martin van der Zanden verhuisden onlangs naar een fantastisch appartement op de vierde etage van Amicitia. Voorheen stond dit bekend als lelijkste gebouw van Leeuwarden, maar na een totaalmetamorfose onder leiding van architect Jo Coenen is het herboren tot bijna on-Nederlands mooie architectuur. De riante living van het appartement heeft een pui die van vloer tot plafond bestaat uit glas. Het uitzicht op het zuiden ontvouwt zich dan ook iedere ochtend in volle glorie. “De indeling is eigenlijk op maat gemaakt”, vertelt Martin. “Aannemer Dijkstra Draisma, die uitstekend werk heeft geleverd, heeft namelijk de muren op onze aanwijzing geplaatst. Alles is keurig afgewerkt en heel mooi vind ik bijvoorbeeld hoe installateur Pranger Rosier geraffineerd de verlichting
in de plafonds heeft weggewerkt. De armaturen volgen fraai de gebogen lijnen van het gebouw.” Residentie De tijdloze, maar ook strakke uitstraling van het appartement staat zo goed als haaks op het wonen dat het stel gewend was. “Hiervoor woonden we in een monumentaal herenhuis aan het Zuidvliet, de voormalige residentie van de familie Feitz”, vertelt Feara. “Dat pand heeft een inhoud van 1100 kubieke meter en een heel sfeervolle, warme uitstraling. Het staat nog te koop en wie interesse heeft kijkt dus even op www. zuidvliet18.nl.” De verhuizing naar Amicitia was volgens Martin van der Zanden logischer dan op het eerste gezicht misschien lijkt: “Het past als stap in onze levensloop. De kinderen waren de deur uit en bovendien biedt Amicitia ons de kans om te wonen volgens de laatste trends, voorzien van alle comfort.”
Eyecatcher Feara schakelde voor de inrichting van het nieuwe appartement aanvankelijk een styliste in. “Met dat ontwerp kwam ze bij mij”, vertelt Greetje Bosma, eigenaresse van WinjeWanje aan het Zuidvliet. “En ik schrok van wat ik zag; zo steriel! Juist in een appartement met veel glas en beton is het zaak om het wonen een ziel te geven, warmte in de ruimte te brengen en daarbij vooral dicht bij de aard van de bewoners te blijven. Mijn advies was daarom vooral gericht op de persoonlijkheid
van Feara en Martin. We hebben driftig gecombineerd met wat ze al aan interieurstukken hadden, veel meubelen van teakhout toegevoegd en als echte eyecatcher en beeldbepaler een enorme bank met een warme tint, die hangt tussen oranje en terracotta. Het hoogpolig grof geknoopte vloerkleed past er perfect bij. Het interieur is nog niet af, zo is er nog een grote eettafel in bestelling, maar het geheel begint al goed vorm te krijgen.” Dierbaar Feara: “Wat ik ook heel mooi vind, is die enorme worteltak op een houten sokkel. Een waar kunstwerk waarin ik een levend dier zie.” Martin: “Je vindt ze veel op de stranden van Indonesië.” De reislustige Van der Zanden’s laten op aanraden van Bosma veel van hun voetsporen over de wereld zien in hun interieur, zoals
een kleurig wandkleed uit Gambia. “De grote teakhouten kast laat heel veel details uit ons leven zien, vooral kunstvoorwerpen die voor ons veel betekenis hebben. Ze herinneren ons steeds aan dierbare momenten en mensen. En daar draait het leven toch om?”
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
13
Jockey Tjade Collier nu als eigenaar croissanterie Vittorio
â&#x20AC;&#x2DC;De Yorkshire Post belt nog regelmatigâ&#x20AC;&#x2122; in Nederland bekeken en gezien hoe het moet en hoe het niet moet. Over het vakmanschap rond ijsbereiding kan ik je alles vertellen en dat geldt inmiddels ook voor het exploiteren van een broodjeszaak als deze.â&#x20AC;&#x2122;
â&#x20AC;&#x2DC;Als ik iets doe, dan wil ik het goed doen. Dat deed ik als jockey op de renbanen in Engeland en dat doe ik ook hier in de croissanterie van Vittorio.â&#x20AC;&#x2122; Tjade Collier is de nieuwe eigenaar van de bekende croissanterie aan de Voortreek. Afgelopen september stond hij al binnen een dag in Leeuwarden nadat zijn voormalige baas Vittorio Talamini hem vroeg of hij er interesse in zou hebben de zaak van hem over te nemen. â&#x20AC;&#x2DC;Ik vond het prachtig dat hij smsâ&#x20AC;&#x2122;te en vooral dat hij zoveel vertrouwen in mij had.â&#x20AC;&#x2122;
Jockeyschool Tjade Collier werkte in Engeland als jockey. Hij won 88 wedstrijden, maar beschouwde zichzelf als een middenmoter in het gezelschap van de professionele jockeys. In de Leeuwarder manege kwam hij
voor het eerst in aanraking met de paardenwereld. â&#x20AC;&#x2DC;Vanaf mijn vijfde kwam ik in de manege en bereed en verzorgde de springpaarden van Willem Beersen. De paardenwereld had me te pakken en op mijn zestiende heb ik mij aangemeld bij een jockeyschool in Engeland. Dat was op Don Castle in Yorkshire, een van de twee scholen die er in Engeland voor de opleiding voor jockeys bestaan.â&#x20AC;&#x2122; Don Castle is een voormalige legerbasis van de RAF en die sfeer hing er nog steeds, zo ontdekte de Leeuwarder tot zijn schrik. â&#x20AC;&#x2DC;Om zes uur werd je gewekt en mocht je poetsen. Dat stak behoorlijk nauw. Je kleren en je schoenen: alles moest schoon. Het was iedere dag heel hard werken.â&#x20AC;&#x2122; Geen grammetje vet Ook aan de conditie van de ruiter werd stevig gewerkt. De vederlichte berijders zijn een attractie op zich. Elk grammetje vet werd ook hier weggepoetst.
HET SUCCESVOL VERHUREN HUREN VAN UW KAMER
STUDIO APPARTEMENT OF WONING .OORDERWEG
%3 ,%%57!2$%. 4 &
% LEEUWARDEN ROTSVAST NL ) WWW ROTSVAST NL
6ERKOOP !ANKOOPBEGELEIDING 4AXATIE .(' 6ASTGOED EN 6V% "EHEER 7/: TAXATIE EN BEZWAARSCHRIFT
.OORDERWEG A %3 ,%%57!2$%. 4
Tijd De jaarwisseling hebben we weer achter de rug en we gaan vol goede moed het nieuwe jaar in, ongetwijfeld weer met allerlei goede voornemens. Zo aan het begin van het nieuwe jaar is het een mooi moment om â&#x20AC;&#x153;de tijdâ&#x20AC;? in een juridisch perspectief te plaatsen. Want de tijd speelt in mijn vak een belangrijke rol. Er gaat geen dag voorbij dat ik niet met â&#x20AC;&#x153;de tijdâ&#x20AC;? bezig ben. In gerechtelijke procedures worden termijnen gesteld waarbinnen stukken moeten worden ingediend. Wordt zoâ&#x20AC;&#x2122;n termijn niet gehaald dan is het vaak einde verhaal en kan de zaak onderuit gaan. In overeenkomsten speelt de tijd een belangrijke rol. Wat te
% INFO MAKELAARDIJOOSTERLOO NL ) WWW MAKELAARDIJOOSTERLOO NL
denken van leveringstermijnen waar leveranciers aan gebonden zijn. In ons Burgerlijk Wetboek staat dat iedere termijn die twee partijen met elkaar afspreken als een fatale termijn geldt, wat betekent dat als die termijn niet wordt gehaald, er sprake is van wanprestatie en de schade die geleden wordt vergoed moet worden. De tijd speelt ook een belangrijke rol bij het klagen over gebreken aan gekochte zaken, of dat nu gaat om een woning of een gebruiksartikel. Als een koper een gebrek constateert moet hij â&#x20AC;&#x153;binnen bekwame tijdâ&#x20AC;?, daarover de verkoper informeren. Doet hij dat niet of pas veel later, dan zijn de gevolgen drastisch. Hij verliest dan namelijk al zijn rechten op herstel of vervanging. Als vuistregel wordt aangehouden dat de koper binnen
â&#x20AC;&#x2DC;Ik woog in die tijd achtenveertig kilo. Een mooi gewicht voor een jockey. We deden er ook alles aan om op dat gewicht te blijven. Je at niks en je dronk weinig en ging drie keer per dag naar de sauna. Mijn collegaâ&#x20AC;&#x2122;s staken hun vinger in de keel om overtollig gewicht kwijt te raken. Zo gek heb ik het zelf overigens niet gemaakt. Maar er was een ijzeren discipline om te scoren. Engeland bestaat uit een en al wedstrijd en gokken. Je kunt zelfs een bod uitbrengen op de kleur van de hoed die de koningin tijdens de races op Royal Ascot draagt.â&#x20AC;&#x2122; The Midlands Grand National Hoewel Tjade zichzelf niet tot de topruiters rekent, kreeg hij volop aandacht van de BBC. Ook nu hij al weer maanden in Leeuwarden woont, hangt de verslaggever van de Yorkshire Post nog regelmatig aan de lijn. â&#x20AC;&#x2DC;Die houden nauwgezet hun vakgebied bij.â&#x20AC;&#x2122; Tjade Collier reed voor de stal van de wereldkampioen Harby Smith. â&#x20AC;&#x2DC;Dat is een vreemde, maar wel mooie kerel. Iedere morgen hadden we overleg met de ruiters. Ik reed eerst bij de amateurs, maar op een gegeven moment word je ontdekt en rol je in de professionele paardenwereld.â&#x20AC;&#x2122; Voor Smith behaalde Collier diverse successen. Zo won hij een van de meest prestigieuze wedstrijden The Midlands Grand National met het paard Himalayan Trail. De foto hangt als bewijs aan de wand bij Vittorio. Na negen jaar topsport had hij de wereld van de paarden
twee maanden bij de verkoper aan de bel moet trekken. Het meest in het oog springende juridische fenomeen waarbij de tijd een rol speelt is verjaring. Verjaring houdt in dat door verloop van een bepaalde tijd rechten niet meer te gelde gemaakt kunnen worden. In het Burgerlijk Wetboek zijn de verjaringstermijnen vastgelegd. De meest voorkomende termijn is vijf jaar. Stel u heeft een tuin laten aanleggen door een hovenier. Na afloop van de werkzaamheden vergeet de hovenier u een factuur te sturen. Als er dan een termijn van vijf jaar verstrijkt zonder dat de hovenier iets van zich laat horen, dan kan hij daarna geen aanspraak meer maken op betaling van de verrichte werkzaamheden, omdat zijn vordering is verjaard. De termijn
en het gokken wel een beetje gezien. â&#x20AC;&#x2DC;Je moest continu aan je conditie werken. Dat is niet zomaar wat. De meeste jockeys waren een meter vijftig lang. Zelf ben ik een meter achtenzeventig. We hadden lilliputters als collegaâ&#x20AC;&#x2122;s, die waren stevig en gedrongen. Ik werd al met al toch een beetje gek van die wereld. Voor betrekkelijk weinig geld laat je je gezondheid kapot maken. Artsen waarschuwden daar ook wel voor en wezen op collegaâ&#x20AC;&#x2122;s: die wordt geen vijftig.â&#x20AC;&#x2122; Gestel Die waarschuwing om op zijn gezondheid te letten nam ook Vittorio Talamini, die het gesprek met enthousiasme volgt en aanvult, ter harte. â&#x20AC;&#x2DC;Ik heb ook een paar stevige waarschuwingen gehad en het gestel van mijn familieleden is niet al te sterk gebleken. Ik heb altijd zeven dagen per week gewerkt. Je ging door en door, en altijd met veel plezier, maar nu ik 63 word heb ik voor mijzelf een afweging gemaakt. Wil ik dit zo wel verder? Ik heb de keuze gemaakt en wil Tjade graag bijstaan, maar niet meer de hoofdrol vervullen. Hij doet het prima in de zaak die ik ben begonnen. Het is toch je kindje en ik geef hem graag advies.â&#x20AC;&#x2122; La Venezia Vittorio Talamini begon zijn zaak in 1994 in de voormalige tapijthandel in Perzische kleden van de firma Bleker. â&#x20AC;&#x2DC;Vanuit het ijs (La Venezia) ben ik hier ingestapt. Met mijn vrouw heb ik alle croissanterieĂŤn
van vijf jaar lijkt lang, maar uit ervaring sprekend, komt het nog vaak genoeg voor dat schuldeisers door verjaring van hun vordering achter het net vissen. mr. Ruud Glas is advocaat/partner bij De Haan Advocaten te Leeuwarden. Vragen, opmerkingen en suggesties kunt u mailen naar: r.glas@dehaanlaw.nl
- COLUMN - RUUD GL AS -
â&#x20AC;&#x2DC;Van mijn veertiende tot mijn zestiende heb ik in de croissanterie van Vittorio gewerkt. Alle voorkomende werkzaamheden heb ik uitgevoerdâ&#x20AC;&#x2122;, aldus Collier. Hij is de zoon van de in Leeuwarden eveneens bekende, uit Engeland afkomstige beeldend kunstenaar Joris Collier. â&#x20AC;&#x2DC;Ik heb altijd met veel plezier gewerkt bij Vittorio. Dat is een man die een goede sfeer weet neer te zetten.â&#x20AC;&#x2122; Bij Vittorio, die persoonlijk bij het gesprek aanwezig is, verschijnt een lach van oor tot oor. Tjade: â&#x20AC;&#x2DC;Hij heeft oog voor detail en voor zijn klanten. Daar zorgt hij goed voor. Toen ik in Engeland het smsâ&#x20AC;&#x2122;je ontving, was ik dan ook meteen enthousiast.â&#x20AC;&#x2122;
Het gaat om details Vittorio Talamini heeft met zijn croissanterie een reputatie opgebouwd die staat als een huis. â&#x20AC;&#x2DC;Wat het geheim is? Je moet je klanten vooropstellen. Eerst de klant en dan het geld. Andersom gaat het fout, dat heb ik zo vaak gezien. Als ik het brood bij collegaâ&#x20AC;&#x2122;s in manden op de toonbank zie liggen, dan denk ik: dit gaat niet goed. Brood bakken we hier vers. En dat weten de klanten. Op beleg wordt niet bezuinigd. Ook dat weten de klanten. Het gaat om de details. Je moet goed omgaan met je personeel en je moet ze goed belonen. De prestatie die ze leveren moet in verhouding staan met hun salaris. Alleen dan hou je je personeel vast. De medewerkers die hier werken zijn al jaren in dienst. Je moet er als ondernemer vol voor gaan en letten op de details. Dat deed ik al toen ik bedrijfsleider was van discotheek de Treemter in Grou, in de zaak van Willem Olivier. Alles aanpakken en zorgen dat je klant tevreden is. Want als je niet oplet, is die zo vertrokken.â&#x20AC;&#x2122; Himalayan Trail Zo vervangt Vittorio bij binnenkomst nog even snel een lampje bij de ingang en zorgt ervoor dat de grote foto van Tjade op het paard Himalayan Trail weer recht aan de muur komt te hangen. â&#x20AC;&#x2DC;Er hangen nu iedere maand nieuwe kunstwerken in de zaak. Aanvankelijk vond ik dat te onrustig, maar het pakt goed uit. De etalage wordt al jaren ingericht door Joris.â&#x20AC;&#x2122; Tjade: â&#x20AC;&#x2DC;Binnenkort komt verteller Joop Keesmaat naar onze croissanterie. Een van onze klanten attendeerde ons hierop. Dat is ook het mooie van deze zaak, dat klanten meedenken. Joop Keesmaat vertelt over de Metamorphosen van Ovidius. Iets bijzonders. Het is een kleine, maar interessante voorstelling die op vrijdagavond 20 januari wordt gegeven. Dit zijn de nieuwe activiteiten die we ontwikkelen. Het wordt een voorstelling met daarbij lekkere hapjes, drankjes en muziek.â&#x20AC;&#x2122;
Alfa Nord is een jong en dynamisch garagebedrijf, gespecialiseerd in Italiaanse automerken, in het bijzonder Alfa Romeo. U kunt bij ons terecht voor o.a.:
-
Onderhoud en reparatie Nieuwe- en gebruikte onderdelen APK- en RDW keuring In- en verkoop Race preparatie en tuning Alfa Nord, Jister 7 - 9001 XX Grou T 0566-623231 - M 06-20712360 www.alfanord.nl
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
14
Cursisten en medewerkers Friesland College maken eigen krant
‘Je maakt iedere keer weer iets bijzonders’ Er is niets mooiers dan het maken van een krant, dat hoef je de creatieve sector niet uit te leggen. De cursisten en medewerkers van het Friesland College hebben dit onlangs aan den lijve ondervonden. Schrijven, fotograferen, interviewen, vormgeven; maar ook stress, slaaptekort en heel veel koffie; het kwam allemaal langs tijdens de 24-uurs sessie ‘Eén dag Blad.’ ‘Ik vind dat je het onderschrift wel in de foto kunt zetten. Dat hoeft er niet per se onder te staan.’ Cursist vormgeving Annet de Jong is op de morgen dat de krant moet verschijnen in discussie met haar docent Lex van der Bij. Die vindt het plaatsen van een onderschrift in het kader van de foto een beetje raar. Het kan, maar het is wel ongebruikelijk. ‘Maar ik heb ruimte nodig voor dit artikel en als ik ga schuiven met de tekst dan ben ik wel een kwartier bezig om de pagina weer in orde te krijgen.’ Drukkerij ‘t Anker Annet de Jong heeft al een stage achter de rug. Ze werkte bij de Leeuwarder drukkerij ’t Anker. ‘Dat is een prachtig bedrijf. Ik heb er veel geleerd. Er liepen allemaal creatieve mensen rond die mij het vak van desktop-publishing hebben geleerd.’ Het mooie van het vak is volgens Annet de Jong, die eerder aan het Deltion College in Zwolle haar opleiding volgde, het creatieve proces. ‘Je maakt iedere keer weer iets bijzonders. Je maakt van niets iets.’ Stramien Op de tijdelijk gecreëerde afdeling vormgeving, in de grote hal van het gebouw Triangel aan de
Julianalaan in Leeuwarden, heeft De Jong de opdracht gekregen om zes pagina’s van de krant te maken. ‘We kregen een stramien van hoe de krant moest worden ingedeeld en daarbinnen heb ik de teksten en de foto’s geplaatst.’ De pagina’s die klaar zijn worden aan een houten wand gehangen om het overzicht volledig te krijgen. Nog een paar uur en de krant rolt van de persen. Blokker Het Friesland College heeft op de eerste dag van het nieuwe schooljaar alles uit de kast getrokken om het project te laten slagen. Dit om aan te tonen dat achter de titels van de opleidingen degelijke praktijkopleidingen schuil gaan. Niet alleen de deelnemers van de creatieve vakken zijn actief, ook de opleidingen detailhandel doen mee aan het grote project. Zo is de winkel van Blokker op de Wirdumerdijk tijdens het maken van de krant 24 uur open. De winkel wordt tijdens dat etmaal gerund door cursisten van het Friesland College en hun mede-cursisten maken vervolgens verslag van de gebeurtenissen. Ook andere media zijn geïnteresseerd in de aanpak van het Friesland College en doen verslag.
nu in Fire Café
Wisselende dagplates vlees of vis voor maar 10,Iedere laatste ( koop) zondag vd maand
Live muziek
gratis toegang. Zie ook:
www.fire-palace.nl www.fire-palace.nl Nieuwestad 47-49 Leeuwarden
Annet de Jong Eén dag blad Het programma van Eén dag Blad kreeg aan het eind van vorig jaar vorm. Het centrale woord bij de eerste besprekingen was: uitdaging. De presentatie van het onderwijs zou wel wat uitdagender mogen zijn. Men was ervan overtuigd dat er op de school bijzondere zaken plaatsvonden en dat dat met enthousiasme naar buiten kon worden gebracht. Veel van wat er binnen gebeurt is goed genoeg om trots op te zijn, zo luidde de conclusie tijdens de voorbereiding van Eén dag Blad. Snijder en Koster Hoofdredacteur Hans Snijder van de Leeuwarder Courant en wethouder Thea Koster van de gemeente Leeuwarden werden bereid gevonden om de aftrap te verrichten. Snijder vertelde over zijn eigen krant die onlangs ook een nieuw gezicht heeft gekregen en waarvan het formaat binnenkort wordt gewijzigd.
Van broadsheet stapt de krant dit voorjaar - na 259 jaar - over op tabloid (halfformaat). Koster was verheugd dat de school zich zo nadrukkelijk manifesteert in de ‘gewone wereld’. Niets leert sneller dan kennis te nemen van de dagelijkse praktijk, zo vertelde de wethouder in de Blokker aan de Wirdumerdijk. Facetten Annet de Jong kan er over meepraten. ‘Van Edze van der Veen en Peter van der Pol van drukkerij ’t Anker heb ik veel geleerd. Dan gaat het niet alleen over het vakgebied vormgeving, maar je leert ook hoe het werk er in zo’n drukkerij aan toe gaat. Voor alle vragen waar klanten mee kwamen werd een oplossing gezocht. Ik vond het prachtig om te zien hoe men altijd weer een creatieve oplossing bedacht voor een probleem. Of het nu ging om belettering, het snijden van producten of het verzamelen; ik
sponsors
Boekingen: Boven Holland Entertainment 058-2158005
heb alle facetten meegemaakt. Hoe je omgaat met de klant is ook belangrijk om te weten. De mensen uit de praktijk van de drukkerij hebben mij duidelijk gemaakt wat het werken nu precies inhoudt.’ Arbeidsmarkt Volgens Rudolf Winius van het Friesland College toont de aanpak van Eén dag Blad precies aan waar de opleidingen voor staan. ‘Iedere opleiding kan via zo’n project met één product dat we gezamenlijk hebben gemaakt laten zien wat we bedoelen met de teksten in onze folders en brochures. Die teksten springen nu als het ware van het papier. We maken een krant! Dat kunnen we! We laten tijdens live-uitzendingen zien wat we doen en wat we belangrijk vinden. We voeren discussies over het onderwijs, de zorg en over de arbeidsmarkt van morgen. Met dit project tonen onze cursisten aan dat ze er (bijna) klaar voor zijn.’
JA N UA R I
2 012
/
PAG I N A
15
Banketbakkerij Nijstad
‘Warme geuren die je nooit meer los laten’ Tijdens de sneeuwstorm van 1979 zwaaide Nanne-Jan Stienstra voor het eerst zelfstandig de scepter over een bakkerij. “Ik had een baantje bij mijn buurman, de bakker van Britsum. Door hoge sneeuwduinen werden we in het dorp zo goed als onbereikbaar en het bloem raakte op. Terwijl de bakker een barre tocht naar Koopmans in Leeuwarden ondernam, stond ik die dag voor taak om de broden te bakken. Ik was zestien jaar en ik genoot.” De warme geuren van de bakkerij lieten Stienstra nooit meer los. Jarenlang was hij met zijn vrouw Lia de prijswinnende eigenaar van banketbakkerij Nijstad aan de Schrans. Toch storten zij zich binnenkort in een nieuw avontuur. Daarmee gaat de geurende kwaliteit van de banketbakkerij niet verloren, want deze wordt achtergelaten in de vertrouwde handen van René en Marjan Wezeman. René Wezeman begon net als Stienstra als bakkersknecht, maar dan bij bakker Elgersma in Leeuwarden. “Na de bakkersvakschool belandde ik echter in de horeca en stond ik ruim dertig jaar achter de ‘kachels’ van onder meer De Vrijheid in Grou en Op Hatsum bij Dronrijp. Koken en bakken draaien volgens mij om het terugbrengen tot pure smaken en niets meer of minder”, vertelt Wezeman, die drie jaar geleden in dienst kwam
bij Stienstra. “Ook al stond ik graag achter de fornuizen, de verfijning van de patisserie had altijd mijn liefde en daarom wilde ik graag parttime werken in een bakkerij gespecialiseerd in dit vakmanschap. Banketbakkerij Nijstad was wat dat betreft een perfecte kans.”
Vak van passie
Uitvinden Samen met zijn vrouw Lia had Stienstra in 1997 die bakkerij aan de Schrans in Leeuwarden
De ambachtelijke banketbakkerij Nijstad, in 1982 opgericht door Willem en Alie Nijstad, is door haar vakmanschap een gewaardeerd lid van het Gilde Heerlijk & Heerlijk. “Dit is een vak van passie! Dat betekent dat wij louter de beste kwaliteit willen leveren. Daarin proberen we dagelijks het verschil te maken met anderen. We stoeien met smaken, zoeken naar nieuwe combinaties in recepturen, tonen lef, volgens mij allemaal ingrediënten die aangeven dat we bij de koplopers willen horen”, zegt Nanne-Jan Stienstra, die in 1997 met zijn vrouw Lia eigenaar werd van het banketbakkersbedrijf. De Stienstra’s wonnen de afgelopen jaren meerdere prestigieuze vakprijzen, waaronder de Beko Zomerprijs, Gilde Goud en tijdens de Verkiezing Banketbakkerij 2008 zeer eervol zilver. Wie dus topkwaliteit zoekt, of iets bijzonders, zoals taarten voor 670 personen (zoals De Friesland en Achmea onlangs gezamenlijk bestelden), die is bij Nijstad aan het beste adres. aan mee te doen.” Stienstra en zijn team bouwden in en rond Leeuwarden naam en faam op en sleepten regelmatig mooie prijzen in de wacht.
overgenomen en uitgebouwd tot één van de beste van het land. In 1999 werd de bakkerij zelf gemoderniseerd en in 2005 ging de winkel op de schop. Het bedrijf was lust en leven van het echtpaar. “Altijd maar weer ben ik aan stoeien met eerlijke ingrediënten en nieuwe recepturen, probeer ik dingen uit te vinden en het beste te maken dat ik kan. Dat is ook één van de redenen waarom wij regelmatig meedoen aan wedstrijden”, vertelt Nanne-Jan. “Zo nemen wij van anderen en onszelf de maat, maar wedstrijden zijn ook gewoon heel leuk om
Smaakexplosie Boterliefjes, suikerkrakelingen, torenschuim, haknoga, Huizumer koek, kardinaalschnitt, bruidssuikers, gebak en taarten in alle smaken die u kunt dromen; Nijstad maakt het. Specialismen zijn onder meer Fryske Dûmpkes oranje koek en hazelnootschuimgebak schuim met smakencrème van Irish coffee, advocaat en caramel. In 2007 werd tijdens het Chocola d’Amour festival de Osborne Chocoladetaart van Nijstad bekroond met goud. De verfijnde taart is voorzien van een krokante hazelnootlaagje en een vulling van rabarber met sherry. Volgens de jury een smaakexplosie!
Factor mens Waar Nanne-Jan vooral presteerde in de bakkerij, werd Lia het gezicht van de winkel. “Steeds streefde ik ernaar om de klant echt als koning te zien”, vertelt Lia, die daarvoor jarenlang op de afdeling hartbewaking van een ziekenhuis in Soest had gewerkt. “Het is lastig te vergelijken, maar een overeenkomst is wel dat de factor mens altijd heel interessant is. In het ziekenhuis, maar ook in de winkel was en is het belangrijk om je te kunnen verplaatsen in de mensen. Je moet bijvoorbeeld. leren wanneer je een grapje kunt maken en wanneer niet.” Lia ontwikkelde steeds haar producten proceskennis. “Monteurs die langskwamen voor onderhoud in de bakkerij hoefden niet naar Nanne-Jan te vragen, al deden ze dat wel”, lacht de bakkersvrouw. Kerst tot Sint Marjan Wezeman draait al een tijdje mee in de winkel en zal er binnenkort zelf leiding geven. “Ze is erg gedreven, dus dat zal wel lukken”, zegt haar man René. “Mijn achtergrond is vooral administratief werk, iets dat in de bedrijfsvoering heel goed van pas kan komen”, zegt Marjan. “In de winkel zal ik vooral mijn eigen stijl moeten ontwikkelen. Belangrijk is het, denk ik, om eerst een jaar alle seizoenen mee te maken en zo alle specifieke producten nog beter te leren kennen. Van Kerst tot Sint het jaar rond.” Hoewel een jaar voor een bakker veel feestelijke momenten kent, is hij
regelmatig ook betrokken bij de schaduwzijde van het leven, zoals de dood. Lia: “Je verliest zo vaste klanten, iets dat soms best zwaar is. Heel eervol is het dan wanneer wij voor de begrafenis onze specialiteiten mogen leveren. Als bakker ben je zo betrokken bij het hele leven.” Chocolaterie De Stienstra’s nemen op zaterdag 28 januari tijdens een open dag afscheid van hun klanten. René en Marjan Wezeman worden op die dag voorgesteld en u bent van harte welkom. De vraag die die
dag op vele lippen zal liggen is: “En Lia; wat gaan jullie nu doen?” Lia lacht: “Tijdens een bezoek van de Vrouwen Vakgroep aan Brugge ben ik nog meer dan ik al was onder de indruk geraakt van het product chocolade. Het idee om daarin een eigen bedrijf te starten liet mij niet los. Samen met Nanne-Jan zijn we toen rond gaan kijken en hebben we besloten een chocolaterie op Texel over te nemen. Dat eiland is een oude liefde: we woonden en werkten er in het verleden allebei en het lijkt ons heerlijk om terug te keren voor een nieuwe uitdaging!” Banketbakkerij Nijstad Schrans 66 T. 058-2124224 I. www.nijstadbanket.com
Zaterdag 28 januari van 10.00 tot 15.30 uur Open Dag
Uw geliefde verdient Lourens!
â&#x201A;Ź34,50p.p. van 10 t/m 14 februari
Valentijn 4 gangendiner
www.post-plaza.nl Tweebaksmarkt 25-27 l Leeuwarden (binnenstad) I 058 215 93 17