ONDERNEMEN GEËNGAGEERD
79ste jaargang | driemaandelijks | september
AFGIFTEKANTOOR 3000 LEUVEN MASSPOST - P3A9157 - VERSCHIJNT IN MAART, JUNI, SEPTEMBER EN DECEMBER
Vakmanschap met een injectie technologische innovatie RÉGINE YVERGNEAUX & PETER VAN CRONENBURG (VAN CRONENBURG)
“VERHALEN BINDEN, ANALYSES SLIJTEN”
ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE: EEN OPINIE VERPAKT IN WISKUNDE
BART BRANDSMA (FILOSOOF)
PROF. KATLEEN GABRIELS (UNIVERSITEIT MAASTRICHT), FRANK AERNOUT (NALANTIS) EN JOCHANAN EYNIKEL (ETION)
3 / 2023
De PMD-zak op de werkvloer? Die hoort er gewoon bij.
Sorteer PMD op het werk, net zoals thuis. Sluit een PMD-contract af met een aangesloten afvalophaler en ontvang een welkomstpremie. Zo kom je de verplichting na om PMD te sorteren op je werkplek en draag je samen met je bedrijf bij aan de circulaire economie. Opgelet, bedrijfsmatige plastic folie hoort thuis in de foliezak en niet bij het PMD.
Meer info en gratis communicatiemateriaal op sorterenophetwerk.be
Samen goed sorteren, beter recycleren
WOORD VOORAF
DIRK VANDEPUTTE, VOORZITTER ETION
Over verhalen en anti-verhalen “W
e kunnen de noodzakelijke veranderingen in de maatschappij alleen op gang brengen met een boodschap die
de mensen niet afschrikt. Het mag geen anti-verhaal worden.” Ik open dit woord vooraf graag met een statement van Fredo De Smet (p.20). Zijn oproep om nu actie te ondernemen om op de lange termijn veranderingen te realiseren, is dan ook een boodschap die elk ETION-lid evident vindt en belichaamt. De discussie in extreme pro- en anti-verhalen is natuurlijk menselijk. Denk maar aan de snelle evolutie op het vlak van
“
Lectuur van deze Ondernemen zet vraagtekens achter diep verankerde ideeën. Maar als ondernemer bent u het gewoon om telkens nieuwe antwoorden te zoeken.
artificiële intelligentie. In een panelgesprek met experten (p.26) gaat Jochanan Eynikel gevat naar de kern van de zaak: “AI is een deeltjesversneller die alle processen potentieel kan verbeteren en versnellen. Dat is enerzijds positief als we daardoor tijd be-
milieu. “We brengen die impact in kaart door jaarlijks een due
sparen, saai of gevaarlijk werk kunnen overlaten aan machines
diligence uit te voeren. En we zetten gerichte acties op om ze te
en ook zelf creatiever worden. Maar evengoed kunnen crimi-
verbeteren.”
nelen AI toepassen om betere phishingberichten te sturen.” We moeten blijven denken aan wat Cathy O’Neil ooit zei: “een algo-
Onze voorbeelden over duurzaamheid en AI suggereren dat
ritme is een opinie verpakt in wiskunde.”
het over complexe zaken gaat. Maar ons verhaal over de manier waarop Zorgband Leie en Schelde (p.42) een stukje van hun ta-
Nog zo’n verhaal dat gevoelig is voor pro- en anti-versies, is de
lentschaarste oplost, is even simpel als ingrijpend: ‘open hiring’.
trend naar duurzaamheid, of liever: naar nadrukkelijke rappor-
“Wie zich aangetrokken voelt door onze attractieve en trans-
tering over duurzaamheid. Vincent Siau van Alsico (p.23) beseft
parante vacatureteksten, kan zich naar de werkplaats begeven
dat de verduurzaming van productieprocessen actie vereist in
en zich verder bevragen. Wie zich fysiek eerst meldt, kan zich
de hele toeleveringsketen. Het familiebedrijf ontwikkelde dan
inschrijven en onmiddellijk starten.” Wie start, krijgt een con-
ook een duurzaamheidsbeleid dat de impact erkent op mens en
tract van drie maanden. Die simpele aanpak leverde verrassend positieve resultaten op. U bent gewaarschuwd: lectuur van deze Ondernemen zet vraagtekens achter diep verankerde ideeën. Maar als ondernemer bent u het gewoon om telkens nieuwe antwoorden te zoeken.
Dirk www.etion.be Volg ons en praat mee via #ETIONforum ETION • ondernemen 2023 • september • 3
inhoud 6
ONDERNEMERSCHAP & VISIE
Peter van Cronenburg en Régine Yvergneaux (van Cronenburg): Vakmanschap met een injectie technologische innovatie
12 DEPOLARISEREN Bart Brandsma: “Verhalen binden, analyses splijten”
6
PETER VAN CRONENBURG EN RÉGINE YVERGNEAUX, VAN CRONENBURG
16 DIVERSITEIT Betcon Dickinson: Luister naar de nieuwe generatie
19 ONDERWIJS Ondernemen met impact
20 DWARSDENKER Fredo De Smet: De taal vinden om te veranderen
23 DUURZAAM ONDERNEMEN Vincent Siau (Alsico): Een goed duurzaamheidsbeleid biedt commerciële voorsprong
26 AI EN ETHIEK Een opinie verpakt in wiskunde. Panelgesprek met professor Katleen Gabriels (Universiteit Maastricht), Jochanan Eynikel (ETION) en Frank Aernout (Nalantis).
26 AI & ETHIEK
32 ETION AGENDA 34 ETION’S FINEST Kurt Leuridan (Tokai Optecs) en Annemie De Proft (ETION): De juiste filter
37 ACCOUNTANCY Duurzaamheid: modewoord of must?
38 ETHISCH ONDERNEMEN Dimitri Moreels: Klimmen in de waardeketen met lokale producenten
40 ETHISCH ONDERNEMEN Dominique Persoone: “De wereld veroveren met chocolade uit Oost-Congo”
41 HR-MANAGEMENT Financiële onzekerheid leidt tot minder mentaal welzijn
4 • september • ondernemen 2023 • ETION
23
VINCENT SIAU, ALSICO
INHOUD
12
DEPOLARISEREN
42 ARBEIDSMARKT Jamie Hindryckx en Githa Praet (Zorgband Leie en Schelde): “Open hiring: je beslist zelf of je de job neemt”
45 GEËNGAGEERD ONDERNEMEN Kansarme kinderen helpen is brood(doos)nodig!
46 ETION NIEUWS Kempenaar 2023: stem voor jouw favoriet!
47 ETION NIEUWS
34
Zoë Dielen wint ETION-Ondernemersprijs 2023
48 ETION COCKTAIL 50 DOORDENKER VAN HANS DIELS
KURT LEURIDAN, TOKAI OPTECS
Gevaarlijke verhalen: een waarschuwing voor in-
EN ANNEMIE DE
spiratiezoekers
PROFT, ETION
REDACTIE Jo Cobbaut (hoofdredacteur) en Isabelle Verlinden (eindredactie-coördinatie) doen elk nummer een beroep op journalisten en experten uit diverse vakgebieden. REDACTIEADRES Sneeuwbeslaan 20 bus 1, 2610 Wilrijk Tel.: 03 829 25 02 E-mail: redactie@etion.be www.etion.be
20
RECLAMEREGIE Publicarto Klapstraat 16, 9831 Sint-Martens-Latem Tel.: 053 82 60 80 E-mail: com@publicarto.be
REALISATIE Vormgeving: Vicky Knaepen Druk: Drukkerij Van der Poorten Lid van We Media Verschijnt vier maal per jaar Abonnement: 110 euro (excl. btw) (mail naar redactie@ etion.be) CIM-gecontroleerde oplage 2022: 5.100 ex. ISSN 07772-3326 Verantwoordelijke uitgever: Serge Huyghe namens ETION Ledenwerking vzw, Sneeuwbeslaan 20 bus 1, 2610 Wilrijk FOTO COVER Johan Martens
FREDO DE SMET, OPINIEMAKER
ETION • ondernemen 2023 • september • 5
PETER VAN CRONENBURG EN RÉGINE YVERGNEAUX, VAN CRONENBURG
Vakmanschap met een injectie technologische innovatie De exclusieve kranen, deurklinken en kasttrekkers van het Gentse familiebedrijf van Cronenburg zijn wereldwijd terug te vinden in hotels, historische gebouwen en residentiële projecten. Vakmanschap en ambacht staan centraal, maar gaan samen met technologische innovatie. De sterke groei noodzaakt Peter van Cronenburg en zijn vrouw Régine Yvergneaux op zoek te gaan naar een externe CEO. TEKST: MELANIE DE VRIEZE | FOTO’S: JOHAN MARTENS
Régine Yvergneaux staat erop om eerst een rondleiding te geven in het nieuwe gebouw aan de Wondelgemse Meersen. Een blik op het atelier en de historische collectie van deurklinken, kast-
over het resultaat. Door de samenwerking groeide zijn fascina-
trekkers en kranen toont dat hun activiteiten gepaard gaan met
tie en liefde voor hardware. Na twee jaar was Peter zowat de
veel vakmanschap en ambacht. Alle stukken worden op maat
enige klant. De gieterij had mooie jaren gekend in de jaren ‘70
gemaakt van de klant, meestal exclusief cliënteel. “Dit deurbe-
en ‘80, maar was een beetje ingedommeld door de goedkopere
slag in de vorm van een everzwijn maakten we voor de acteur
massaproductie. Toen de eigenaar in 2008 met pensioen ging,
Hugh Grant”, fluistert ze toe. “Het is zijn totemdier.” Opvallend
hebben we het bedrijf — dat op sterven na dood was — over-
aan het gebouw is de huiselijke sfeer, dankzij de bibliotheek
genomen. We hebben geen moment getwijfeld. Ik was toen
met honderden naslagwerken over architecteuur en design, de
antiquair en dit was iets wat we samen konden doen. Door de
gezellige keuken, de planten, de kanaries en de verwilderde tuin
financiële crisis in 2008 was het echter niet bon ton om geld uit
rond het gebouw. “Dit weerspiegelt onze holistische visie”, zegt
te geven. Veel rijken hielden de vinger op de portemonnee. Onze
Yvergneaux. “We willen niet alleen zorg dragen voor onze men-
deelname aan de beurs Maison & Objet in 2009 was wel een
sen, maar ook voor de natuur.”
groot succes. We kregen signalen dat het speciaal was wat we deden. We hebben toen snel een tekenaar in dienst genomen,
Van Cronenburg is een onestopshop voor architecten en de-
want we beseften dat architecten catalogustekeningen nodig
signers, met zowel nationale als internationale klanten. Hoe is
hadden. In het begin deden we alle mogelijke metiers, gaande
het allemaal begonnen?
van patine zetten tot polieren. We hebben een drietal jaar zwar-
Régine Yvergneaux: “Mijn man Peter maakte als meubelmaker
te sneeuw gezien, maar we zijn er blijven in geloven. Zodra we
lambriseringen voor bibliotheken en keukens in kastelen en
middelen hadden, hebben we die telkens in het bedrijf geïnves-
landhuizen. Hij was gefrustreerd omdat hij niet het juiste beslag
teerd. Een prestigieus project in Amerika gaf ons een financiële
vond om zijn realisaties af te werken. De markt was gereduceerd
boost.”
tot afkooksels die een ziel misten. Op een dag hoorde hij van een oude gieterij in het Gentse. Hij liet een aantal stukken die hij op
Jullie werken alleen op bestelling?
de antiekmarkt gevonden had, reproduceren en was tevreden
Régine Yvergneaux:”We hebben inderdaad geen stock en maken stukken op vraag van de klant. Meestal maken de deurklinken, kasttrekkers en kranen onderdeel uit van totaalprojecten
6 • september • ondernemen 2023 • ETION
“
Ik omschrijf ons altijd als een kennisbedrijf dat produceert.
Leiderschap
hem is, de bokaal is te klein.” Haar tweede zoon zit sinds een jaar in het familiebedrijf
Régine Yvergneaux leidt het
Van kinds af aan heeft ze een
familiebedrijf samen met
grote bewondering voor men-
haar man Peter van Cronen-
sen die grenzen verleggen,
po een middenmanagement-
burg. Ze vormen een ideale
soms ten koste van hun eigen
laag. “Ik had mijn niveau van
aan de slag gegaan in het be-
tandem. Zij spuit continu
leven. De Brit George Mallory
incompetentie bereikt. We
drijf. “Na een jaar bij McKin-
ideeën over nieuwe producten
die de Everest probeerde te
hebben een van de project-
sey kriebelde het om bij het
en strategieën, terwijl Peter
beklimmen, vindt ze enorm
managers gepromoveerd tot
familiebedrijf te werken. Ik
alles afwerkt. “Hij treedt niet
inspirerend. “Het zijn mensen
leidinggevende. Daar heeft hij
heb haar met open armen
graag op de voorgrond, maar
die een idee hebben en ervoor
een opleiding voor gevolgd,
ontvangen, want ik had haar
bijt zich liever vast in de aan-
gaan. Ik heb een afkeer van
omdat de stap van collega
frisse ideeën dringend nodig”,
koop van een nieuwe machi-
grote ego’s. Iemand verliest
naar leidinggevende niet evi-
zegt Régine Yvergneaux. “Ik
ne en hoe die in elkaar steekt”,
veel van zijn krediet als hij
dent is en heel wat potentiële
geniet van de interacties. We
zegt ze. “De stress rond de
zichzelf te au sérieux neemt.
valkuilen kent. Door zijn per-
betrekken haar bij veel zaken.
dagelijkse klantencontacten is
Van veel mensen die ik be-
soonlijkheid en die
niets voor hem.”
wonder, neem ik zo’n beetje
goede voorbereiding
een potpourri. Sommige as-
is hij erin geslaagd.
Régine gelooft in dienend
pecten van Margaret Thatcher
Door die extra laag
leiderschap. “Ik luister veel
weet ik te appreciëren, maar
gebeuren bepaalde
naar de medewerkers, ook al
zeker niet alles. Ik onthou
zaken vanzelf, waar-
is dat niet altijd gemakkelijk.
vooral haar uitspraak: ‘If you
van ikzelf niet meer
Medewerkers mogen fouten
just set out to be liked, you will
op de hoogte ben.
maken, ze moeten kansen
be prepared to compromise
Dat is wat we willen,
krijgen. Mijn leiderschapsstijl
on anything at any time and
maar soms is het ook
is participatief en mensge-
you would achieve nothing.’
confronterend. Het
richt. Ik ben egalitair van
Af en toe moet je durven
gebeurt zonder mij.”
mentaliteit. Mijn bureau staat
onpopulair te zijn. En dat
gewoon tussen die van de andere medewerkers.” Ze hanteert het proces communication model van Taibi Kahler. “Hij werkte een model uit om jezelf en de anderen te
en voelt een sterke binding, maar zoekt nog zijn ideale plaats. Ook haar dochter is
“
Ik luister veel naar de medewerkers, ook al is dat niet altijd gemakkelijk.
ontcijferen. Door onderlinge verschillen te herkennen en
heb ik een paar keer moeten
De kinderen proef-
te benutten in de dagelijkse
doen. Dan krijg je de wind van
den intussen ook al
Ze is projectmanager, want
samenwerking, krijg je min-
voren. Leidinggevende zijn, is
even van het bedrijfsleven.
dat is de kernactiviteit van
der stress en meer energie.
dikwijls afzien. Je moet altijd
“De oudste heeft hier één jaar
ons bedrijf. Zij heeft de mees-
Door stresssignalen bij colle-
vergevensgezind zijn, anders
gewerkt. Hij had ervaring op-
te ambitie en ook de capaci-
ga’s te herkennen, kun je daar
raak je nergens.”
gedaan in de consultancywe-
teiten om de fakkel over te
reld bij Accenture, maar wou
nemen. Maar nu zijn we eerst
beter op inspelen. Dat zorgt voor een betere emotionele
Het familiebedrijf is in volle
weten hoe het is om in een
op zoek naar een externe CEO
beleving.”
transformatie. Door de sterke
familiebedrijf te werken. Hij
voor een tijdspanne van tien
groei creëerden ze in sneltem-
besefte snel dat het niets voor
jaar.”
8 • september • ondernemen 2023 • ETION
ONDERNEMERSCHAP & VISIE
in hotels en residentiële gebouwen. Ik
mensen voor ons polieren en afwerken,
omschrijf ons altijd als een kennisbedrijf
omdat we ze hier niet vinden.”
De medewerkers staan centraal bij jullie.
dat produceert. Die kennis is niet alleen kunsthistorisch, maar ook technisch.
Welke criteria geven bij de rekrutering
Régine Yvergneaux: “Dat klopt. Het is
Denk maar aan beveiliging of mechanis-
de doorslag?
soms een stressvolle omgeving, omdat
men, zowel bij deurbeslag als kranen.”
Régine Yvergneaux: “Vooral attitude is
we voor de 1% werken. Dat betekent
belangrijk. Schoolverlaters kun je geluk-
dat klanten van ons altijd het beste ver-
Het bedrijf is de voorbije jaren flink
kig nog wat coachen of heropvoeden. We
wachten, en liefst ook zo snel mogelijk.
gegroeid. Welke gevolgen heeft dit?
merken wel dat de generatie van vandaag
Dat kun je alleen maar bereiken in een
Peter van Cronenburg: “Vandaag heb-
niet heeft leren omgaan met feedback.
omgeving waar iedereen samenwerkt.
ben we 35 medewerkers in dienst. Onze
Omdat ze alleen maar complimenten
Daarom belonen we projectmanagers
kregen, worden ze
nooit op omzet, maar op samenwerking.
op de werkvloer
Iemand met een zwaar project kan zo
snel onzeker door
de hulp van een collega inroepen om
opmerkingen. Af
samen een offerte te maken. Of het werk
en toe moet je
van een medewerker controleren bij
psycholoog spelen.
het inpakken. Door dat te stimuleren,
Daarom hebben we
creëer je een omgeving waar mensen er
veel geïnvesteerd
niet alleen voor staan. Er hangt hier een
in het creëren van
collegiale sfeer. De medewerkers zijn ons
een aanspreekcul-
trouw. We hechten ook veel belang aan
omzet is in 2022 verdubbeld ten opzichte
tuur. Dat betekent onder meer kwetsbaar
veiligheid. We doen dat door mensen te
van 2020. Ik vermoed dat wij die nog eens
zijn, in dialoog gaan als gelijken, en een
sensibiliseren voor de potentiële gevaren.
zullen verdubbelen, om niet te zeggen
authentiek verbindende communicatie
We hebben nog nooit een arbeidsongeval
verdriedubbelen, binnen de horizon
aangaan. Die kwetsbaarheid is een nood-
gehad en daar zijn we trots op. We dragen
van vijf jaar. Daarom zijn we nu op zoek
zakelijke voorwaarde voor het lerende
zorg voor elkaar.”
naar een externe CEO om ons daarin te
vermogen in een organisatie. Medewer-
ondersteunen. We hebben behoefte aan
kers moeten zich veilig voelen om een
Het valt op hoe huiselijk de sfeer hier is.
iemand die gepokt en gemazeld is in het
fout te maken, maar ze moeten ook open-
Régine Yvergneaux: “Het welzijn van de
organiseren en structureren. Daarnaast
staan om hulp te ontvangen als ze iets
medewerkers staat voorop. We creëren
willen we investeren in governance. Te-
niet begrijpen.”
een beleving, net zoals in een dorp. Er
“
De komende twee jaar staan in het teken van transformatie om schaalbaarheid te bereiken.
gen eind dit jaar installeren we een raad van bestuur.” Ambacht en vakmanschap staan centraal. Hoe moeilijk is het om geschikt personeel te vinden? Peter van Cronenburg: “Het is niet evident om medewerkers te vinden omdat er vandaag geen school is waar ze leren wat wij doen. De mensen die bij ons beginnen, komen vaak uit de houtsector of volgden een cursus hobbysmid. We leiden hen volledig op via verschillende trajecten. Onze ambachtslieden staan in voor het gieten, smeden, vijlen, beitelen en polijsten van elk stuk beslag. In Duitsland hebben we een bedrijf waar acht
ETION • ondernemen 2023 • september • 9
Wat zijn de grootste uitdagingen voor
staan planten voor de huiselijke sfeer,
het familiebedrijf?
we eten samen in de keuken en de kanaries hebben een positief effect op de
Jullie gebruiken ambachtelijke produc-
Régine Yvergneaux: “Schaalbaarheid.
gemoedstoestand van de medewerkers.
tiemethodes, maar innovatie is jullie
Het is drukker dan ooit, we moeten gro-
Sinds 2019 zitten we in een volledig nieuw
niet vreemd. Hoe blijven jullie mee met
ter worden om aan de vraag te voldoen.
gebouw. We vonden het belangrijk om
de tijd?
Zeker 20 procent van de aanvragen die
niet alleen met beton en staal te werken,
Peter van Cronenburg: “Onze eerste
binnenkomen, weigeren we. Daarom
maar ook met zachte materialen zoals
3D-printer kochten we zeven of acht jaar
nemen we voorlopig alleen projecten
hout, zodat het een ziel heeft. Overal
geleden. Nu hebben we er een achttal
van bestaande klanten aan. De komende
waar de mensen aan het werk zijn, leg-
staan. Onze R&D-afdeling telt zeven
twee jaar staan in het teken van transfor-
den we parket. Zo’n vloer is aangenamer
medewerkers. Ons team is ook jong,
matie om die schaalbaarheid te bereiken.
als ze uren moeten rechtstaan. Zo zitten
dat helpt. Daarnaast doen we veel aan
We hebben altijd gefocust op een ‘custo-
ze in een cocon waar ze vakman zijn en
verticale integratie, waardoor we beter
mer intimacy’-strategie. Zodra je nauw
geen arbeider. We investeerden ook in
begrijpen hoe alles gemaakt wordt. Door
bij je klant betrokken bent, moet je daar
verschillende metiers te integreren, zie
veel tijd in investeren en zaken op maat
je verbanden en denk je veel sneller en
maken. Daar kan veel fout lopen. Het
Die holistische visie trekken jullie ook
innovatiever. We zijn ook bezig met het
vraagt veel kennis en capaciteiten van de
door naar jullie verwilderde tuin.
digitaliseringsverhaal. Bij complexe pro-
projectmanager. Daarom willen we ook
Régine Yvergneaux: “Voor het gebouw
jecten bouwen we artificiële intelligentie
gebruikmaken van artificiële intelligen-
moesten we beton gebruiken, maar we
in om onze medewerkers te ondersteu-
tie, zodat we efficiënter werken en sneller
wilden het zo vriendelijk mogelijk maken
nen. We zien AI als de gedroomde assis-
fouten detecteren in de productie. Ook
voor de omgeving. Er is veel metselwerk
tent. Daarvoor werken we samen met
het vinden van medewerkers blijft een
met kieren voor de vleermuizen en
een bedrijf uit het Gentse. We bezoeken
opgave. Als we niet groeien, dan probe-
nestplaatsen voor insecten en zeldzame
ook regelmatig beurzen om inspiratie op
ren onze concurrenten die markt in te
vogels. In de tuin hebben we meer dan
te doen. Het is belangrijk om jezelf conti-
nemen. In elk belangrijke stad willen we
honderd verschillende plantensoorten
nu in vraag te stellen. Momenteel zijn we
daarom een eigen medewerker hebben.
zodat de bijen aan voedsel geraken.”
een gietinstallatie aan het ontwikkelen,
Dat is nu al het geval in New York en San
die state of the art zal zijn op het vlak
Francisco, maar nog niet in Londen en
van ecologie en de kwaliteit van gieten.
Parijs. Dat zien we zeker nog gebeuren.
Tegen het einde van het jaar moet die
Ook Duitsland en Zweden zijn belangrij-
klaar zijn.”
ke markten voor ons. Klanten willen die
luchtzuivering, zodat het fris ruikt in het atelier en legden vloerverkoeling zodat de
“
We hebben veel geïnvesteerd in het creëren van een aanspreekcultuur.
medewerkers niet in bloedhete ruimtes moeten werken. We legden ook zonnepanelen en verwarmen met geothermie.”
nabijheid voelen. Alles staat en valt met de juiste persoon.”◼
10 • september • ondernemen 2023 • ETION
Publireportage
De nieuwe ID.7
Volkswagen elektrificeert lange trajecten met de ID.7, dankzij een maximale range van 700 km.
Voor lange trajecten Met maximaal 700 kilometer aan rijbereik is de ID.7 Pro S een elektrische berline die verre reizen moeiteloos maakt. Dit dankzij een aerodynamisch koetswerk, riante accu van 86 kWh (netto) en een efficiënt aandrijfsysteem van de nieuwe generatie, met een vermogen tot 286 pk. Premium interieur De ID.7 verwelkomt de bestuurder en zijn passagiers in een volledig nieuw en hoogwaardig interieur. Dankzij de lange wielbasis biedt de ID.7 riant veel ruimte, zowel voor- als achterin. Het zachte dashboard, de hoogwaardige sierelementen en de sfeerverlichting (optioneel) laten daarbij een premium indruk na. Het slim panoramadak met glas dat elektronisch verduisterd of transparant gemaakt kan worden en het 700W-audiosysteem van Harman Kardon (optioneel) tillen de cabine naar een hoger niveau. Augmented reality en nieuw infotainment Centraal op het dashboard staat een 15-duim aanraakscherm met een infotainmentsysteem van de nieuwe generatie. De grafische interface en de menunavigatie zijn grotendeels nieuw ontworpen met gebruiksgemak in het achterhoofd. De chauffeur beschikt standaard over een indrukwekkend head-updisplay met augmented reality. Daardoor is een klassiek instrumentenbord overbodig. Welkom in de toekomst. Lange wielbasis, korte overhangen De nieuwe ID.7 is een net geen 5 meter lange berline-coupé met riante wielbasis (2.966 mm) en korte overhangen. Dankzij de proporties maakt dit gestroomlijnde voertuig een elegante en atletische indruk, terwijl het uitpakt met een lage luchtweerstandscoëfficiënt van amper 0,23 Cx.
Batterijen van 77 kWh en 85 kWh (netto) De ID.7 berline bestaat in twee versies. De ID.7 Pro beschikt over een batterij van 77 kWh (netto) en beschikt daardoor over een WLTP-range van maximaal 620 kilometer en 170 kW DC snelladen. De ID.7 Pro S krijgt een accu van 86 kWh (netto) en legt daardoor een range tot 700 kilometer voor. Snelladen kan aan 200 kW DC. De Volkswagen Business-uitvoering: een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding De nieuwe 100% elektrische ID.7 is ook verkrijgbaar in Business-uitvoering: een exclusieve configuratie, speciaal ontworpen voor gebruikers die graag genieten van een hoger niveau van comfort en uitrusting. De Business-trim van Volkswagen biedt niet alleen een financieel voordeel, maar zorgt er ook voor dat u altijd kunt genieten van royaal uitgeruste voertuigen, met configuraties op basis van de opties die de klanten in België het meest bestellen, met een zeer aantrekkelijke uitrusting/ prijsverhouding, lage VAA en een restwaarde op het beste niveau in hun respectieve categorieën.
De nieuwe ID.7 in Business-uitvoering biedt : • • • • •
betere restwaarde en een aantrekkelijke huurprijs lage VAA geoptimaliseerde totale gebruikskosten 100% fiscale aftrekbaarheid rijden in een goed uitgeruste Volkswagen De nieuwe ID.7 is te ontdekken op volkswagen.be
BART BRANDSMA, FILOSOOF EN CONSULTANT
“Verhalen binden, analyses splijten” Polarisatie heeft vaak een negatieve bijklank, maar is nodig voor ontwikkeling en innovatie. Ook op de werkvloer is polarisatie soms goed. Maar hoe kan de leidinggevende daarmee omgaan? “Hanteer zeker niet wat je normaal doet bij conflictmanagement”, zegt filosoof en consultant Bart Brandsma, die zich specialiseerde in polarisatie. TEKST: MELANIE DE VRIEZE | FOTO: © INSIDE POLARISATION | ILLUSTRATIE: SHUTTERSTOCK
of je bent tegen. Polarisatie krijgt iets samenleving ook uitgebreid gebeuren. De
kwalijks als je vanuit de twee (extreme)
De Nederlander Bart Brandsma startte
ander is een hindernis en het eigen gelijk
polen druk uitoefent op het midden en
in 2005 een polarisatie-onderzoek. Hij
is de enige oplossing voor
hield zich bezig met de spanning tus-
een kwestie.
sen autochtoon-allochtoon, moslim en
Je bent voor
niet-moslim. “Dat was in die jaren heel heftig. Ik heb me toen afgevraagd wat polarisatie is en hoe je kunt depolariseren.” Hoe zou u polarisatie omschrijven? Bart Brandsma: “Polarisatie zie ik als wijzij-denken. Het is een dynamiek die bij een democratie hoort. Op het moment dat er polarisatie is, kunnen groepen en de samenleving zich ontwikkelen. In principe is wij-zij-denken een gezond fenomeen. Er zijn ook landen waar geen polarisatie is, denk maar aan China, Noord-Korea en Rusland. Je hebt niet alleen polarisatie in de maatschappij, maar ook op de werkvloer, bijvoorbeeld de nieuwe garde tegen de oudere generatie.” Polarisatie kan positief zijn, maar vaak heeft het ook een negatieve bijklank. “Het wordt een probleem als je de ander als een obstakel ziet. Dan zit er een radicaal kantje aan en dat zien we in de
12 • september • ondernemen 2023 • ETION
DEPOLARISEREN
beweert dat er maar twee smaken zijn. Zoals George W.
zijn brandstof. Vandaag zijn
Bush ooit zei: ‘You’re either
Is er nu meer polarisatie dan
er veel meer middelen om
with us or you’re with the
dan vroeger?
brandstof te leveren, onder
Is er al veel onderzoek ge-
terrorists’. Maar in het klein
“Polarisatie is zo oud als
meer door sociale media.
daan naar polarisatie op de
kom je dat ook tegen, bijvoor-
de bijbel, het hoort
beeld wanneer een collega bij
bij de mensen. Het
de koffieautomaat zegt: ‘Moet
speelt zich af in ons
je horen, als jij niks zegt, dan
hoofd en maakt dat
werk je met hen mee. We heb-
we ‘wij’ tegenover ‘zij’
ben jou nodig, spreek je uit.’
zetten. Om te blijven
Als in een situatie de nuance
bestaan, heeft wij-
niet meer zo gewenst is, dan
zij-denken brandstof
krijgt polarisatie kwalijke
nodig. Roddelen, de
trekjes. En dat is iets wat je
banaalste vorm van
als bestuurder, teammanager
polarisatie, hebben we altijd
Het kost voor een activist
is, het heeft een plaats en een
of leider scherp in de gaten
gedaan. Telkens we iets zeg-
niet veel om de aandacht te
tijd. Daar kun je de belangen
moet houden. Wanneer wordt
gen over de identiteit van de
trekken: twitteren of zich
uit elkaar trekken en een
wij-zij-denken contraproduc-
ander, dan is dat brandstof.
vastlijmen aan het asfalt en
compromis sluiten. Dat is niet
tief?”
Opmerkingen als ‘daar op
erop rekenen dat de media
het geval bij polarisatie. Daar
het hoofdkantoor kijken ze
langskomen. Veertig jaar
gaat het over gevoelens en de
alleen naar zichzelf’, ‘ze zijn
geleden lag dat anders. Als
onderbuik. Dat kan in jaren
arrogant’, ‘hoe vaak moeten
activist moest je heel hard
opgebouwd zijn. Er is weinig
we dat nog uitleggen’, ‘hoe
je best doen voor je iets kon
onderzoek naar hoe je effec-
dom kunnen ze zijn’,
bereiken. Vandaag zien we
tief kunt optreden in polari-
een versnelling.”
satie. Het is een vraag waar
“
werkvloer?
Vandaag zijn er veel meer middelen om brandstof te leveren voor polarisatie, onder meer door sociale media.
“Neen. Er is wel onderzoek rond groepsdynamiek en leiderschap, maar daar is er vooral eenzijdig aandacht voor conflict en niet voor polarisatie. Het grote verschil is dat conflict rationeel
ik na jaren mijn antwoorden op heb.” Hoe kan een leidinggevende op de werkvloer depolariseren? “Het belangrijkste is dat je zelf weet in welke wij-zij je terechtgekomen bent. Ik geef handvaten om een pola-
ETION • ondernemen 2023 • september • 13
“
Polarisatie wordt een probleem als je de ander als een obstakel ziet.
leiders nodig die bereid zijn om dat pad op te gaan. Je werkt aan het gespreks- en het werkklimaat in een onderneming. Over een langere termijn heeft dat wel partijen te begrenzen en te kijken of je
gunstige effecten, maar dat kost veel tijd.”
daar in redelijkheid uit kan komen. Maar dat is niet altijd het geval. In polarisatie is
Zijn er naast tijd nog belangrijke valkui-
het soms belangrijker om dat midden te
len voor depolarisering?
behouden. Want de extreemste polarisa-
“Intelligentie kan een handicap zijn.
tie is die waarin het midden onmogelijk
Soms denken leidinggevenden: ‘Ik zal
is geworden: je bent voor of tegen ons.
dit weekend eens nadenken over wat de
Ik kan mij niet voorstellen dat een bestuurder daarop zou willen
werkvloer bezighoudt, waar het probleem zit en hen daarbij eens helpen.’ Maar
aansturen binnen een onder-
het is veel belangrijker om werkelijk te
neming. Dan komt namelijk
luisteren naar wat die werkvloer aan
ook altijd de rol van de
worstelingen meemaakt. Wat zijn hun
zondebok aan de orde. De
vraagstukken? Het luisteren heb je nodig
middengroep is belangrijk,
om de vraagstukken van het midden te
want hij staat tussen de
verwoorden. Verhalen binden, analyses
twee polen en wil aandacht
splijten. Een andere valkuil is eenzijdig-
voor het eigen vraagstuk. Bij
heid. Als je alleen maar tussen de men-
hen zit het potentieel, maar
sen staat, dan ontbreekt een bepaalde
zij worden vaak verwaarloosd.
daadkracht. Sta je alleen maar boven de
Als je de worsteling van het midden
partijen, ook. Je moet het niet allemaal
risatiekaart te
serieus neemt — zij die niet voor of
alleen kunnen. Ben je alleen analytisch
maken. Neem bij-
tegen een bepaald besluit zijn — dat is
en kun je geen verhaal vertellen? Dan
voorbeeld het thema diversiteit. Gaat dit
depolariseren. Formuleer hun vraagstuk.
moet je misschien een collega zoeken die
nu over zwart-wit, oudere generatie ver-
Dat kan veel belangrijker zijn dan het
dat wel goed kan. Dus kijk ook naar rol-
sus jonge generatie of grootstad tegen-
spuien van een mening, dan verdedigen
verdeling in polarisatie. Ten slotte moet
over platteland? Want het spanningsveld
of aanvallen.”
je soms transparant zijn over de rol die
ligt telkens helemaal anders. En soms
je kiest. Wanneer je een keuze gemaakt
spelen er verschillende polarisaties door
Kunt u een voorbeeld geven van een
hebt en op een bepaalde pool staat, maar
elkaar. Als je een polarisatiekaart maakt,
bedrijf waar u erin geslaagd bent om te
je vermomt je als bruggenbouwer, dan zal
moet je je eerst afvragen welke je moet
depolariseren?
het niet werken.”◼
maken en wie waar op de kaart staat.
“Ik werk in opdracht van vooral non-pro-
Voor iemand die leiding wil geven, komt
fitorganisaties, gemeenten en ministeries.
dan de belangrijkste vraag: hoe positio-
Vaak is er een spanningsveld tussen de
neer ik mij? Sta ik op een pool, ben ik een
systeemwereld en de realiteit. Dan krijg
bruggenbouwer tussen twee werelden
je bijvoorbeeld mensen van de afdeling
die ik bij elkaar moet brengen of moet
planning tegenover een afdeling die —
ik juist dat middenveld opzoeken? Er is
gesteund door de vakbonden — meer
geen goed of fout antwoord, veel hangt
pauze en meer tijd wil krijgen. Uiteinde-
af van de context. Soms ben je de pusher
lijk gaat dit over vraagstukken waarbij je
op een pool en druk je iets door met de
de menselijke maat bewaart, maar toch
macht die je nu eenmaal hebt omdat je
concurrerend blijft. Het is belangrijk om
een standpunt vertegenwoordigt. Soms is
mensen rond je te verzamelen die niet
het zaak om bruggen te bouwen, daarbij
spreken over KPI’s maar blijven investeren in iets wat je niet oplost, maar waarbij je de middenweg zoekt. Je hebt sterke
14 • september • ondernemen 2023 • ETION
DEPOLARISEREN
Luister naar de nieuwe generatie Jong talent kan een bedrijf heel veel bijbrengen, als ernaar geluisterd wordt. Bij BD organiseert de directie daarom een shadow board. Dat is een afspiegeling van het directiecomité. Deze board bestaat uit jongeren onder de 29 jaar.
BD is één van de grootste medisch-technologische bedrijven in de wereld en werkt aan medische innovatie, diagnostiek en zorg. Naast een omzet van meer dan 20 miljard euro en de tewerkstelling van 75.000 medewerkers, investeert de organisatie zowat 1 miljard euro per jaar in innovatie en acquisities. Het 1.300 werknemers tellende Benelux-onderdeel bevat zes sites, van productie over distributie naar commerciële en supportdiensten.
TEKST: PATRICK VERHOEST
Het wordt sedert een zestal jaar geleid door general manager
FOTO’S: DAVID VANTHIENEN | ILLUSTRATIE: SHUTTERSTOCK
Alexander Alonso, die 17 jaar geleden aan boord kwam. Hij leidt de board, die zich buigt over een aantal belangrijke strategische prioriteiten die zijn organisatie de komende jaren succesvol moeten maken en houden.
16 • september • ondernemen 2023 • ETION
DIVERSITEIT
De board van BD Benelux vervult verschillende rollen. Onder andere het hoofd financiën, hr, de leiders van de businessunits en het hoofd van de klantendienst verdie-
“
Het gebrek aan een vast denkkader leidde tot meer creativiteit en betere oplossingen voor de board. -Mathieu De Schryver-
pen zich samen met Alexander over actuele thema’s en uitdagingen. “Een belangrijke
Luisteren
prioriteit is de juiste instroom
Alexander Alonso hecht veel
creëren. We moeten de juiste
belang aan de mening van
rol krijgen. Naast een aantal
competenties binnenhalen en
zijn medewerkers rond het
andere prioriteiten kwam het
daarbij mikken we op kennis
thema. Hij organiseert daar-
belang van betrokkenheid
ren uit verschillende functies
en kunde waar we de voorbije
voor opportuniteiten om naar
naar boven. Om de betrok-
en met variërende profielen,
vijf jaar zelfs niet aan dach-
hen te luisteren. Geregeld
kenheid van de collega’s te
zodat de groep uiterst divers
ten, maar die we nodig zullen
faciliteert hij rondetafelses-
verhogen en jong talent aan
is qua samenstelling.”
hebben in een snel verande-
sies, waarbij hij recent nog
te spreken, werd besloten
rende omgeving, markt en
jong vrouwelijk talent evenals
een shadow board in het
Leden
bedrijf. Aangezien we sterk
eindeloopbaan-medewerkers
leven te roepen. Alexander:
Mathieu De Schryver is sa-
geloven in de nieuwe genera-
samenriep en hen vroeg
“Dat orgaan is een kopie van
lesforce effectiveness coordi-
tie, willen we die aantrekken,
hoe zij over de uitdagingen
onze echte board, en bestaat
nator en werd gevraagd of hij
engageren en ontwikkelen”,
denken. Hij vraagt hen ook
uit talenten die niet ouder
interesse had om deel uit te
aldus de general manager.
telkens wat ze eerst zouden
zijn dan 29 jaar. Wie ouder
maken van de shadow board.
aanpakken, mochten ze zijn
wordt, wordt vervangen, wat
Hij zegde meteen toe: “Bij een
meteen de gewenste roulatie
eerste kennismaking zaten we
oplevert.”
samen met de echte board. We kregen er de strategische
“
Bij BD wil ik meteen horen wat de nieuwe generatie te zeggen heeft en dat loont. -Alexander Alonso-
Enthousiasme
uitdagingen te horen. Toen
Het idee van de shadow board
we nadien bijeenkwamen,
ontstond nadat individuele
brainstormden we over de
boardleden al eerder wer-
domeinen waarop we eerst
den gevolgd door jongeren.
impact wilden hebben. We
Daarbij werd vastgesteld
kozen voor diversiteit en
dat die jonge talenten heel
inclusie en lijstten projecten
enthousiast reageerden op
op. We besloten om te star-
de hen voorgelegde topics:
ten met het ontwerpen van
“We zien dat ze daar met een
een onboarding toolkit. We
heel nieuwe kijk opvliegen en
hadden gemerkt dat nieuwe
met voorstellen komen die
medewerkers een goede start
de betrokkenheid, inclusie
nodig hebben. Als dat niet
en diversiteit verhogen. Ze
lukt, zie je daar vroeg of laat
brengen antwoorden die wij
de negatieve impact van. We
niet meteen gezien hadden.
ontwierpen een procedure
Daarom evolueerden we naar
voor diverse functies nadat
een shadow board, met jonge-
we het bedrijf rondgingen om de noden te kennen. Dat werd onze eerste realisatie.”
››
ETION • ondernemen 2023 • september • 17
een shadow board wil installeren, laat het
Het commerciële directiecomité telt twaalf leden. Iedereen stelde een kan-
Tevreden met opstart
dan uitwerken door de jongeren. Geef ze
didaat voor om in de shadow board te
Voor de generatie die hier betrokken
ondersteuning en richting maar niet te
stappen. Daar horen ook deelnemers van
wordt, is het heel belangrijk om de kans
veel lijntjes waarbinnen moet gekleurd
sales, marketing en productmanagement
te krijgen gehoord te worden tot op het
worden. We hebben hier nu een groot
bij. Voor hr viel de keuze op Ann-Sofie
hoogste niveau. Dat beseft ook Mathieu
community-gevoel, evenals veel enthou-
Bekaert, die hr-businesspartner is voor
De Schryver: “Dat de leiders zich laten
siasme.”
de sites in Temse en Olen, beide distribu-
inspireren door wat wij denken, is heel
“
Het is heel fijn om op een andere manier te kunnen meemaken hoe er strategisch wordt gewerkt binnen BD. -Ann-Sofie Bekaert-
tiecentra. Dat er wordt ingezet op inclu-
fijn. We gaan om beurt rapporteren bij de
General manager Alexander Alonso raadt
sie, diversiteit en de volgende generatie,
echte board over de stand van zaken van
aan de kracht van de nieuwe generatie
motiveerde Ann-Sofie om deel te nemen:
onze projecten. Er is wel voor gezorgd
niet te onderschatten. Ze is van belang
“Het is heel fijn om op een andere manier
dat we niet te veel tijd in de projecten
voor zowel heden als toekomst van een
te kunnen meemaken hoe er strategisch
steken, gezien deze zaken bovenop onze
bedrijf: “De collega’s krijgen bij ons de
wordt gewerkt binnen BD. We kunnen
gewone job komen.” Ann-Sofie bevestigt:
kans met de top van de organisatie te
een frisse blik op de zaken werpen en
“We kennen zelf geen hiërarchie in onze
praten, te mailen en van gedachten te
creatief zijn, omdat we heel veel vrijheid
shadow board. Iedereen krijgt inspraak
wisselen. Op die leeftijd was mijn genera-
krijgen als groep. Het heft ligt in onze
en pakt de zaken aan. We bepalen wel
tie zeker niet zo matuur als de jongeren
handen en na even zoeken — we zijn
verantwoordelijkheden per afdeling. Zo is
die ik nu ontmoet. In veel bedrijven
immers jong en onervaren — vonden we
elk domein betrokken bij de onboarding
gebeurt ten onrechte het omgekeerde:
onze weg. De board liet ons toe zelf onze
die we uitwerkten.”
de nieuwelingen moeten eerst luisteren
ideeën uit te werken. We konden onze
Mathieu De Schryver vindt het initiatief
en ervaring opdoen. Bij BD wil ik meteen
stempel drukken, wetende dat de jonge
alvast geslaagd. Hij legde contacten met
horen wat de nieuwe generatie te zeggen
generatie er een is van jobhopping. Daar-
andere afdelingen van BD, werd bevriend
heeft en dat loont.”◼
om is het onboarden, het goed opvangen
met collega’s en leerde specialiteiten ken-
en het bieden van een traject aan die
nen waar hij anders geen toegang toe zou
mensen, heel belangrijk.”
hebben: “Het gebrek aan een vast denkkader leidde tot meer creativiteit en betere oplossingen voor de board.” Ann-Sofie deelt zijn tevredenheid en adviseert aan wie dergelijk initiatief overweegt: “Als je
18 • september • ondernemen 2023 • ETION
ONDERWIJS
Ondernemen met impact
Jonge ondernemers die het postgraduaat ‘Ondernemen met Impact’ aan de Arteveldehogeschool volgen, kunnen dankzij het ETION-fonds een beurs krijgen. Femke Smessaert ontving financiële steun voor haar idee om jongeren op uitwisseling in het buitenland te begeleiden. TEKST: MELANIE DE VRIEZE | FOTO: LAURENT HILLAERT
Het postgraduaat ‘Ondernemen met Impact’ aan de Artevelde-
tische zaken, zoals het regelen van een visum en een gastgezin,
hogeschool bestaat uit verschillende modules die de studenten
maar ik wil focussen op de mentale en emotionele ondersteu-
de nodige tools geven om hun businessidee te verfijnen en de
ning, de interculturele communicatie met het gastgezin en tips
verworven expertise toe te passen. Na het volgen ervan zijn ze
& tricks, zeg maar de persoonlijke groei tijdens de uitwisseling.”
voorbereid om hun eigen zaak op te starten of een ander elan
Uitwisselingsstudenten moeten op een korte periode snel vol-
te geven, met impact voor de omgeving en de maatschappij. De
wassen worden. Ze komen zichzelf tegen. “Vaak ervaren deze
financiële steun van het ETION-fonds bedraagt 2.500 euro voor
jongeren ook wel een soort druk om alleen maar positief te zijn
beurs- en 2.000 euro voor bijna-beursstudenten.
over hun uitwisseling. Want een uitwisseling is vaak ‘het jaar van je leven’, een ‘once in a lifetime’. Maar dat wil niet zeggen dat
Inspirerende feedback
het daarom altijd gemakkelijk is. Ik wil er zijn voor hen: luiste-
Femke Smessaert volgde het postgraduaat omdat het een brede
ren zonder oordeel en advies geven wanneer ze dit willen.”
opleiding is. “Ik heb geografie gestudeerd en wist niets af van boekhouding, marketing of het opzetten van een website. Door
Individuele sessies
de verschillende modules — financiële, juridische, marketing en
In de praktijk wil Femke Smessaert starten met individuele on-
marktonderzoek — kreeg ik een goede basis. De meerwaarde
line sessies voor die jongeren voor, tijdens en na hun uitwisse-
van het postgraduaat ligt in het feit dat het mensen bij elkaar
ling. “Ik zie het als coachingsessies van een uur. Die zijn gericht
brengt die allemaal hetzelfde doen, namelijk ondernemen. Je kunt je idee wel aftoetsen bij familie en vrienden, maar dat is niet hetzelfde als feedback krijgen van coaches en andere studenten. Zij kijken soms met een andere blik naar je ideeën.”
“
op studenten die een klankbord
De meerwaarde ligt in het feit dat het mensen bij elkaar brengt die allemaal hetzelfde doen, namelijk ondernemen.
willen, of nood hebben aan een babbel. Anderen zoeken misschien naar tips om zich beter te integreren, willen advies over hobby’s, vragen zich af waar ze nieuwe mensen kunnen ontmoeten of hoe ze een discussie moeten aanpak-
Ze kreeg een beurs van 2.000 euro
ken. Voor jongeren die naar Spanje
voor haar ondernemingsplan dat
of Zuid-Amerika willen, geef ik ook
jongeren op uitwisseling naar het buitenland wil ondersteunen
snelcursussen Spaans met een focus op praten, aangepast aan
en begeleiden. Zelf ging ze op haar zeventiende naar Ecuador
hun bestemming en interesses.”
met WEP. “Vaak is zo’n uitwisseling de eerste keer dat je voor
Op termijn wil Femke Smessaert ook workshops organiseren
langere tijd alleen ergens naartoe gaat waar je niemand kent”,
voor een groep van jongeren. Daarbij zou ze werken rond
legt Femke Smessaert uit. “Je bent plots verantwoordelijk voor
specifieke thema’s, zoals intercultureel communiceren of veer-
alles: je moet zelf moeite doen om te integreren in je school en
kracht.◼
gastgezin en om vrienden te zoeken. En dan spreek je nog eens voortdurend een andere taal. Er is al ondersteuning voor prak-
Meer info over het postgraduaat via de QR-code
ETION • ondernemen 2023 • september • 19
FREDO DE SMET
De taal vinden om te veranderen “We kunnen de noodzakelijke veranderingen in de maatschappij alleen op gang brengen door een boodschap te brengen die de mensen niet afschrikt. Het mag geen anti-verhaal worden, want de nood is hoog. We moeten nu actie ondernemen om op de lange termijn veranderingen te realiseren”, zegt Fredo De Smet. TEKST: PETER OOMS | FOTO: GLORIA DE SMET
“Langetermijndenken is echt broodnodig, want de uitdagingen waar we vandaag mee te maken hebben, zijn simpelweg te groot en kunnen we niet oplossen op de korte termijn. Denk aan een wetgevend kader rond AI, de crisis van de mentale gezondheid, een onderwijssysteem uit de vorige eeuw, de klimaatverandering en de migratiestromen die daarvan het gevolg zullen zijn… Het zijn stuk voor stuk grote transformaties die we allemaal erkennen. Toch gaan we ze uit de weg, terwijl we ze juist dringend moeten aanpakken. Voor mij leidt die analyse naar een duidelijke doelstelling op de lange termijn. Maar het is mijn overtuiging dat we meer moeten oefenen in het zetten van de tussenstappen. Vaak willen we te snel van A naar C gaan en vergeten we om eerst langs B te passeren”, zegt Fredo De Smet. 22nd Century Renaissance Fredo De Smet heeft
“Voor mij staat de renaissance in het te-
Dwarsdenker
in 2018 al een boek
ken van de hoop: hoop op een bloeiende
geschreven: Artificial
toekomst voor mens en planeet. Ik ging
In dwarsdenker laten we elke keer iemand aan het woord met ideeën die we niet noodzakelijk delen, maar die we toch graag begrijpen.
Stupidity. Handleiding
in Rome op zoek naar de ware betekenis
voor digitale humanis-
van het concept renaissance. Oog in oog
ten. Hij werkt nu aan
met de Tempietto van Bramante (ontwer-
zijn volgende uitgave
per van Sint-Pietersbasiliek, nvdr) werd ik
met als werktitel 22nd
eraan herinnerd dat renaissance letterlijk
Century Renaissance.
wedergeboorte betekent. In het Italië van
20 • september • ondernemen 2023 • ETION
DWARSDENKER
ID-kit Fredo De Smet is een veelgevraagd spreker, moderator en “De perspectiefwissel waar we vandaag
opiniemaker. Hij co-cureerde
voor staan, zal over onze relatie met de
de tentoonstelling ‘Hello Robot’
natuur gaan. In plaats van onszelf boven
in het Design Museum in Gent,
de natuur te zetten, moeten we er weer
het Brainwash Festival van
deel van worden. We staan in verbinding
Amsterdam, en werkt als cura-
met onze omgeving. We zijn natuur.”
tor van Media Fast Forward bij
Als je de analogie van de renaissance
de VRT. Hij startte dit jaar een
doortrekt, moet je ook besluiten dat we
eigen organisatie, Long Term
nu in het equivalent van de middeleeu-
Society (LTS), voor leiders die
wen leven. Fredo De Smet maakt hoe
streven naar impact op lange
dan ook een heel strenge analyse van de
termijn.
bestaande situatie. “Het huidige economische systeem is dood. Iedereen ziet dat we niet eindeloos kunnen blijven groeien. Die analyse is niet nieuw en werd eerder al gemaakt, onder andere door de klimaatactivisten. “Maar zij krijgen hun
eerste veranderingen altijd in de marge
boodschap niet verkocht aan beleidsma-
ontstaan. “Ik stel vast dat intussen al heel
kers en bedrijfsleiders. Hun verhaal stoot
wat ondernemers en opiniemakers voor
veel mensen af en creëert weerstand. Dat
zichzelf de beslissing hebben genomen
werkt niet. Daarom is er nood aan een taal om die boodschap over te brengen. We moeten tot een mentaliteitswijziging komen en daarvoor moet je de verbeel-
“
om het anders aan te
We moeten meer oefenen in het zetten van de tussenstappen.
ding van de mensen
pakken. Zij mikken op impact op de lange termijn. Wanneer ik hen ontmoet, is er een klik: we begrijpen elkaar. Maar uit de reacties maak ik ook op dat ze zich een-
aan het werk zetten. Centraal in mijn
zaam voelen: ze kennen geen of weinig
overwegingen is de bekommernis voor
medestanders. Vanuit die bekommernis
onze kinderen en kleinkinderen. Hoe zal
heb ik dan de Long Term Society opge-
hun dagelijkse werkelijkheid eruitzien
richt, samen met Rutger Bevers van Con-
als ze straks even oud zijn als wij nu? Ik
versation Starter. We mikken op jonge
vraag mensen die ik ontmoet, om zelf
ondernemers die impact willen hebben
ook dit gedachte-experiment te doen. Op
en ervaren leiders die iets willen terug-
die manier bekijken ze de problematiek
doen voor de maatschappij. De comple-
de 15de eeuw was dat de wedergeboorte
vanuit een nieuw perspectief. Alleen zo
mentariteit van het jonge enthousiasme
van de kennis en kunde van de oude Ro-
zullen mensen in actie komen om die
en de ervaring van de oudere generatie is
meinen. De combinatie van de klassieke
langetermijndoelstelling ook te halen.”
geweldig.”
kennis met innovaties en ontdekkingen
De energie die uit deze ondernemers en
leidde tot een perspectiefwissel, tot een
Long Term Society
managers komt, vindt Fredo De Smet
andere kijk om de wereld te benaderen
Waar hij enerzijds mikt op een brede
onvoorstelbaar hoopgevend. Er gaat een
en te begrijpen. De mens kwam centraal
mentaliteitswijziging in de hele maat-
te staan. Een dergelijke wedergeboorte
schappij, gaat hij er tegelijk van uit dat de
hebben we nu ook nodig.”
ETION • ondernemen 2023 • september • 21
“
Voor een mentaliteits wijziging moet je de verbeelding aan het werk zetten.
grote kracht uit vanuit het bedrijfsleven. Intussen zijn er
jaar verliep nog vooral met
al een vijftigtal mensen die
leiders uit Antwerpen en
zich engageren in het net-
Gent, maar intussen hebben
werk. Maandelijks ontmoeten
we contacten in Leuven, Lon-
ze elkaar tijdens een digitaal
den, Amsterdam en Berlijn.
evenement met daarbovenop
Die internationale dimensie
elk seizoen een live vergade-
kwam er heel snel.”
of Voka doen in mijn ogen
ring. “Het is onze doelstel-
Maar wat moeten we ons
al heel goed werk. Maar ze
ling om snel te groeien. Op
voorstellen onder een anti
blijven zich richten op de
Er is zeker nood aan meer
middellange termijn willen
business business club zo-
economische thematiek.
verbeeldingskracht. Ik stel
we een stevig netwerk op
als het initiatief zichzelf
Bij ons gaat het in de eerste
vast dat er naast computera-
Europese schaal uitbouwen,
aanprijst? “De bestaande
plaats over de langetermijn-
nalfabetisme ook een gebrek
met activiteiten in meerdere
businessclubs zoals ETION
doelstellingen. Dat heeft niet
aan toekomstgeletterdheid
alleen te maken met het kli-
bestaat. Daar willen we met
maat, maar bijvoorbeeld ook
LTS iets aan doen.”
met de komst van artificiële
“Een tweede belangrijk thema
intelligentie. Als de computer
is hiermee nauw verbonden:
alle taken van de mens gaat
het vermogen om ons aan te
overnemen, wat moet die dan
passen. Wanneer we die am-
nog wel doen? Ik ben ervan
bitieuze langetermijnstrategie
overtuigd dat die laatste één
willen nastreven, zullen er
procent de belangrijkste is:
hoe dan ook veranderingen
Voor Fredo De Smet kan Wales een voorbeeld zijn
daarmee zal de mens het
moeten plaatsvinden. Ik
voor een nieuwe aanpak vanuit de overheid. Daar
verschil maken en waarde
denk dat leiderschap heel
werd al in 2016 een eerste Future Generations Com-
creëren. Tegelijk maak ik me
belangrijk wordt om het aan-
missioner aangesteld, namelijk Sophie Howe. “Haar
geen illusies over het aspect
passingsvermogen binnen
werk vond voor een groot stuk tijdens de coronacrisis
anti business: wanneer twee
organisaties te versterken.”
plaats. Dat was voor Sophie Howe echter geen be-
ondernemers elkaar ontmoe-
Tegelijk ziet Fredo De Smet
lemmering. Integendeel. Ze ging op zoek naar be-
ten, zullen ze ongetwijfeld
dat er grote nood is aan rust.
leidsmakers die in de crisis een opportuniteit zagen
ook de opportuniteiten voor
Om die ook in de toekomst
om het anders aan te pakken. Of naar ambtenaren
samenwerking aftasten”, zegt
te garanderen zullen bedrij-
die zich vragen stelden bij hun werk. Professionals
Fredo De Smet.
ven daar meer rekening mee
landen. De start eerder dit
Minister van
toekomstige generaties
die dezelfde problemen en vergunningen moesten
moeten houden. “Nu is rust
aanpakken die ze twee decennia daarvoor al eens
De activiteiten van LTS rich-
vaak alleen mogelijk buiten
hadden behandeld. Nog eens een verbreding van de
ten zich vooral op drie grote
de werksfeer. Ik denk dat het
autoweg bijvoorbeeld.
thema’s:
er een onlosmakelijk deel van
De opvallendste verdienste van Sophie Howe is de in-
Tijd: de aandacht voor de
moet uitmaken.”
vloed op het transport- en verkeersbeleid van Wales.
langetermijnstrategie leidt
“Ten slotte willen we ook de
Ze tikte de regering op de vingers omdat de plannen
haast vanzelf tot een ander
grote tendensen blijven opvol-
voor meer wegeninfrastructuur niet in lijn lagen met
besef van tijd. LTS heeft
gen, zoals het einde van het
de verwachtingen van toekomstige generaties of de
daarom veel aandacht voor
destructieve zakendoen en de
Future Generations Act. Waarom? Omdat er al te veel
scenarioplanning. “Het valt
opkomst van de regenerative
beton is, omdat kwetsbare stukken natuur in gevaar
me steeds weer op dat er in
business. Ik stel vast dat er op
komen, maar ook omdat de mobiliteitsbehoeften aan
dergelijke oefeningen heel
dat vlak al heel wat kennis en
het veranderen zijn. We kunnen niet blijven doen
sterk vertrokken wordt van-
ervaring aanwezig is in Vlaan-
wat we al zeventig jaar doen, namelijk de auto als de
uit de bestaande ervaringen.
deren. Het komt er hier meer
maat van de dingen beschouwen. Dat is simpelweg
op aan om die kennis beter
onhoudbaar.”
te verspreiden”, zegt Fredo De Smet.◼
22 • september • ondernemen 2023 • ETION
DUURZAAM ONDERNEMEN
VINCENT SIAU, MANAGING DIRECTOR ALSICO
Een goed duurzaamheidsbeleid biedt commerciële voorsprong Van een bescheiden naaiatelier naar een internationaal bedrijf dat bescherm- en werkkledij maakt voor de grootste kleppers. Alsico uit Ronse is een kranige 90’er die zijn duurzaamheidsbeleid naar een hoger niveau tilt. TEKST: LIEVEN DESMET | FOTO’S: JOHAN MARTENS
Alsico beantwoordt perfect aan het beeld
een internationale groep met ruim 7.500
van een zogeheten ‘hidden champion’,
werknemers en een omzet van 270 mil-
zoals de Duitse academicus en consultant
joen euro. In het moederbedrijf in Ronse,
Hermann Simon al jarenlang onderzoekt
dat tevens het hoofdkwartier is voor de
en beschrijft. Een verborgen kampioen die in zijn sector marktleider is. Alsico is een producent van werkkledij uit Ronse. Veel kans dat je nog nooit van het bedrijf
“
We doen aan actief impact management.
hebt gehoord, want ze
hele groep, werken ruim
zijn tijd en klanten. Alsico ontwerpt,
100 mensen. Het was
produceert en distribueert werkkleding
de schoonzoon Gaston
op basis van de behoeften van de drager.
Siau die het naaiatelier
“Die strategie heeft tot gevolg dat Alsico
vleugels gaf in 1947. Bijna
nu een wereldspeler is met activiteiten in
letterlijk, want het be-
achttien landen”, zegt managing director
drijf zwermde uit, naar
Vincent Siau. “Dit is een vierdegeneratie-
verscheidene lagelonen-
bedrijf dat gegroeid is via partnerships
zijn niet actief in de consumentenmarkt,
landen. Sinds 2016 staat met Vincent en
en joint ventures, en verder kijkt dan
noch in de wereld van de fashionindus-
Gauthier Siau de vierde generatie aan
het volgende kwartaal.” En dat laat zich
trie. Hun werkveld is internationaal en
het roer.
onder meer voelen in de strategie en in de maatschappelijke dimensie die het
klanten zijn bijvoorbeeld Intel, Jaguar, Pfizer tot zelfs de Amerikaanse ruim-
Overconsumptie
bedrijf zichzelf aanmeet.
tevaartorganisatie NASA. Het bedrijf
Van de klassieke blauwe werkmanoverall
De werkkledij van Alsico moet aan ver-
werd in 1934 opgericht door Leopold
naar de gespecialiseerde cleantechpak-
schillende technische eisen voldoen en
Aelvoet, maar groeide inmiddels uit tot
ken, het bedrijf evolueerde mee met
bestand zijn tegen de zware processen
ETION • ondernemen 2023 • september • 23
“
Jaarlijks meten we de CO2-voetafdruk van de hele productieketen.
van de industriële wasserijen. “Dat betekent dat wij
zero’-voetafdruk. “We doen
veraf staan van de klassieke
aan actief impact manage-
fashionindustrie, die gericht
ment: we erkennen de impact
is op overproductie en over-
die we hebben op mens en
consumptie. Onze werkkledij
milieu, we brengen die impact
is gemaakt om lang te ge-
in kaart door jaarlijks een
bruiken, wat impliceert dat
due diligence uit te voeren.
duurzaamheid al langer in
En we zetten gerichte acties
ons DNA zit”, zegt Vincent
op om ze te verbeteren, Dit
Siau. “Dat veronderstelt een
alles doen we binnen het
steeds voortdurende evolutie
kader van de UN Sustainable
in het gebruik en ontwikkelen
Development Goals”, zegt
van de juiste grondstoffen.
Vincent Siau. “En dat alles
De productieprocessen van
wordt ook wetenschappelijk
katoen of synthetische vezels
geverifieerd. Alles staat of valt
die gebruikt worden in de
immers met onze geloofwaar-
werkkledij, hebben van origi-
digheid.”
ne geen al te best palmares op
Alsico ontwerpt en produ-
het vlak van duurzaamheid”,
ceert zijn kledij in eigen
beseft Vincent Siau. “Duur-
productielocaties in Tunesië,
treren de productie met het
contradictie met die sociale
zaamheid is teamwork en
Marokko, Laos en Madagas-
oog op minder wegtransport,
verantwoordelijkheid, stelt
vereist actie in de hele toele-
kar. Ze werken dus niet met
maar de belangrijkste actie
Vincent Siau. “Het is niet om-
veringsketen en industrieën.
subcontractors. “Onze pro-
om de CO2-voetafdruk snel
dat we in minder welvarende
De uitdagingen waar we
ductie-units screenen we ui-
terug te dringen zit hem in
landen actief zijn, dat we onze
voor staan, gaan verder dan
teraard intern, maar laten we
het vervangen van virgin - fos-
werkomstandigheden zou-
één bedrijf of industrie. We
ook controleren door externe
sil fuel based - polyester door
den terugschroeven. We zijn
hebben een duidelijke visie
partijen. En we gebruiken
een recycled/biobased variant
ons goed bewust van onze
op duurzaamheid en samen
gecertificeerde stoffen, die
met een afdruk die driekwart
sociale verantwoordelijkheid.
hebben we een diepgeworteld
geen schadelijke chemicaliën
lager ligt. In de CO2-rekening
We hanteren overal dezelfde
duurzaamheidsbeleid ont-
bevatten.”
zijn verpakking en transport
normen en we betalen overal
wikkeld.”
Maar het gaat verder dan dat,
peanuts vergeleken met de
een stuk beter dan het lokale
beklemtoont Vincent Siau,
stoffen die we aankopen.”
minimumloon.”
Geloofwaardigheid
want ze kijken ook naar de
Maar de ESG-criteria zijn niet
Het bedrijf heeft zichzelf drie
biodiversiteit op elke loca-
enkel milieudoelstellingen.
Anker-methode
doelen opgelegd. Het eerste
tie. “Jaarlijks meten we de
Ook de sociale component
Daarvoor gebruikt het bedrijf
is een streven naar een ‘net
CO2-voetafdruk van de hele
speelt een belangrijke rol. Dat
de zogeheten Anker-methode.
productieketen. We concen-
Alsico ruim 7.000 personeels-
Dat is een erkende standaard
leden telt in productiesites
die Global Living Wage Coa-
in lagelonenlanden, is niet in
lition (GLWC) gebruikt voor het maken van hoogwaardige
24 • september • ondernemen 2023 • ETION
DUURZAAM ONDERNEMEN
en objectieve informatie over leefbare lonen en loonverschillen. Deze informatie wordt ingezet om strategieën en programma’s voor loonverbetering te ondersteunen. “Er is een verschil tussen de minimumlonen die in vele dergelijke
Uiteraard moet het bedrijf zijn markt-
landen wordt gehanteerd en een leefbaar
en concurrentiepositie bewaken. En
loon”, zegt Vincent Siau. “Een leefbaar
Alsico moet winst maken om zelf te
loon biedt de werknemer en haar of zijn
kunnen groeien. “Maar we zijn geen
gezin een fatsoenlijke levensstandaard.
winstgedreven onderneming, maar een
Dat gaat verder dan louter voedsel en wa-
purpose-gedreven bedrijf”, betoogt Vin-
ter. Dan spreken we ook over huisvesting,
cent Siau. “Ik ben ervan overtuigd dat dit
merken, detailhandelaars en fabrikanten
onderwijs, gezondheidszorg, vervoer en
een van de sterktes is van een familiebe-
uit de textiel- en lederindustrie, nvdr.)
andere essentiële behoeften. We onder-
drijf: korte beslissingslijnen en een maat-
continue due diligence op leveranciers,
zoeken bijvoorbeeld of we in plaats van
schappelijke verantwoordelijkheid.”
een jaarlijkse leveranciersevaluatie en
louter meer loon, gerichter kunnen wer-
Natuurlijk kan elk bedrijf dat claimen,
ESG-rapportage.”
ken. Bijvoorbeeld bij het aankopen van
maar Alsico laat externe partijen audits
Het zet de hele ESG-normering op
schoolboeken, projecten voor gezonde
uitvoeren. “Partijen als Business Social
scherp, want vandaag is er nog geen
voeding, of het upgraden van de financië-
Compliance Initiative (een initiatief van
strikte regelgeving op duurzaamheids-
le geletterdheid.”
bedrijven die zich inzetten voor betere ar-
verslagen. Dat leidt tot wildgroei en een
Als een land haar lonen optrekt, zie je de
beidsomstandigheden in hun wereldwij-
gebrek aan transparantie. Vincent Siau:
productie vaak verschuiven naar andere
de toeleveringsketen, nvdr.) of Fairtrade
“Het zou goed zijn mocht dat evolueren,
landen zoals Ethiopië of Myanmar. “Wij
verifiëren en onderzoeken onze produc-
zoals de financiële rapportering, waarbij
willen ons afzetten tegen een dergelijke
tievestigingen”, zegt Vincent Siau.
er strikte richtlijnen zijn. Zo kan je helder
race to the bottom. De vrije markt speelt
ties (een onafhankelijk certificatiesysteem voor
en transparant communiceren over de
stilaan ook in dergelijke landen en als wij
ESG-druk
duurzaamheidsinspanningen die je als
niet meer zouden betalen, dan vertrek-
Overigens zorgt de maatschappelijke
bedrijf dagdagelijks levert.”
ken de goede medewerkers naar andere
evolutie vanzelf voor een globale shift.
Want een inspanning is het wel. Zo voert
bedrijven.”
Grote klanten vragen — zelf ook onder
Alsico ook een doorgedreven recyclage-
druk door de ESG-wetgeving — steeds
politiek. “Aanvankelijk deden we dat niet
vaker naar certificaten. Zodat ze zeker
zelf, omdat het niet onze kernactiviteit
zijn dat hun leveranciers in orde zijn.
was”, zegt Vincent Siau. “Maar inmiddels
“Soms is het zelfs een voorwaarde om
willen we ook daar de nodige stappen
te mogen leveren of te kunnen deelne-
vooruit zetten. We hebben geïnvesteerd
men aan openbare aanbestedingen. Een
in een eigen afdeling. We sorteren de
bedrijf dat vooroploopt in die wedren,
kledij in zes stromen. Voor elke stroom
heeft een concurrentieel voordeel.” Al
hebben we een optimale bestemming. Bij
leidt dat in de praktijk soms tot een
complexe blends zal dat isolatiemateriaal
overkill aan certificaten, waarbij het ene
zijn, bij monostromen (100% polyester)
bedrijf andere normeringen hanteert.
kunnen we weer nieuwe vezels produ-
“Daarom hebben we een eigen en erkend
ceren, waarvan op hun beurt weer stof
conformiteitsattest opgesteld. Het is een
kan worden gemaakt. Veel hangt af van
eigen ‘borgingsysteem’ dat bestaat uit
de samenstelling van de stoffen, bijvoor-
verschillende componenten zoals een
beeld. En van praktische stappen zoals
‘Oeko-Tex SteP’-certificaat in de produc-
logo’s of ritsen en drukknopen verwijde-
“
In de CO2-rekening zijn verpakking en transport peanuts vergeleken met de stoffen die we aankopen.
ren. Maar stap voor stap leren we ook in dat proces.”◼
ETION • ondernemen 2023 • september • 25
Een opinie verpakt in wiskunde De doorbraak van artificiële intelligentie stelt de vraag op scherp in welke mate computers ooit autonoom zullen beslissen en de mens zelfs overbodig maken? Zelfs ondernemers en specialisten trekken in twijfel of het ethisch verantwoord is om nog verder te gaan met de ontwikkelingen. Ondernemen vroeg het aan experten professor Katleen Gabriels (Universiteit Maastricht), Jochanan Eynikel (ETION) en Frank Aernout (Nalantis).
TEKST: PETER OOMS FOTO’S: JORIS HILTERMAN (GABRIELS), GF (AERNOUT EN EYNIKEL) | ILLUSTRATIES: SHUTTERSTOCK
26 • september • ondernemen 2023 • ETION
AI & ETHIEK
Waarom is ethiek belangrijk in het beheer van artificiële intelligentie? manipuleren om onrechtmatig steun op Katleen Gabriels: “Omdat er grote on-
te strijken. Als reactie daarop is het algo-
rechtvaardigheden zijn opgetreden als
ritme aangepast, waardoor uiteindelijk
in de gaten werden gehouden. Alles en
gevolg van een verkeerd gebruik van die
alle mensen met een dubbele nationa-
iedereen werd op één hoop gegooid. Als
technologie. Ik werk als professor en
liteit of met een exotische naam, extra
je een fout maakte, of iets niet invulde,
programmadirecteur Digital Society aan
dan werd dat ook als fraude bestempeld.
de Universiteit van Maastricht. In Neder-
Heel wat mensen in een sociaal zwakke
land was er bijvoorbeeld het toeslagen-
situatie kregen zo niet waar ze recht op
schandaal waar de overheid rekende op een algoritme om fraude te detecteren
hadden. De oorzaak van dit
in de sociale zekerheid. Een kleine
overheidsfalen is
groep Bulgaren bleek inder-
het overdreven
daad actief het systeem te
vertrouwen in de technologie. Het algoritme werd getraind op basis van bestaande en dus oude datasets. In die omstandigheden is het altijd al penibel om de toekomst te gaan voorspellen. Maar het is niet alleen nodig om te vertrekken van goede data om het algoritme te trainen; daarnaast moet het algoritme zelf correct aangestuurd worden met speciale aandacht voor de belangen van minderheidsgroepen.
››
ETION • ondernemen 2023 • september • 27
Omdat die datasets zo belangrijk zijn, zie je dat de grote technologiebedrijven net
stap in de besluitvorming controleerbaar
investeren om meer gegevens te verza-
gebaseerd op allerlei data, maar in schril
is en kan aangepast worden indien nodig.
melen. Een bedrijf als Alphabet, de groep
contrast met de maatschappelijke werke-
Wij hanteren bij Nalantis een hybride
achter Google, heeft intussen ook Fitbit
lijkheid. Ik vind het belangrijk om erop te
aanpak: analyse op basis van semantiek
en Waze overgenomen en krijgt op die
wijzen dat al die toepassingen gebaseerd
in combinatie met ‘machine learn-
manier steeds meer data van verschillen-
zijn op een specifieke toepassing van AI,
ing’-technieken.”
de types in zijn bezit. Dat is begrijpelijk
namelijk machine learning. Die techniek
vanuit het oogpunt van dat bedrijf. Maar
is gericht op de statistische verwerking
Jochanan Eynikel: “Ik zie AI als de deel-
ik vind de concentratie van zoveel data in
van veel data. En statistiek van data is
tjesversneller die alle processen poten-
één hand, een evolutie die we met arg-
uiteraard niet hetzelfde als het ‘begrijpen’
tieel kan verbeteren en versnellen. Dat
waan moeten bekijken.”
van die data! Maar er zijn ook andere
is enerzijds positief als we daardoor tijd
“
Het algoritme moet correct aangestuurd worden met speciale aandacht voor minderheidsgroepen. -Katleen Gabriels-
Frank Aernout: “Cathy O’Neil heeft daar
besparen, saai of gevaarlijk werk kunnen
al op gewezen in haar boek Weapons of
technologieën en mijn bedrijf Nalantis
overlaten aan machines en ook zelf cre-
math destruction. Dat werk is één grote
focust daarop. Wij gaan uit van een
atiever worden. Maar er is ook een keer-
waarschuwing om het verleden niet te
semantische aanpak, wij analyseren de
zijde aan: door AI toe te passen, kunnen
gebruiken om de toekomst te voorspel-
data, wij begrijpen de data. En dat maakt
criminelen nog betere phishingberichten
len. Katleen verwees naar het toeslagen-
een groot verschil.
sturen bijvoorbeeld. Belangrijk daarbij
schandaal. De hr-tool van Amazon op
Zo hebben we voor een grote Belgische
is dat we niet vergeten dat technologie
basis van machine learning had ook al te
bank een toepassing ontwikkeld voor het
zowel in doel als in ontwerp niet neutraal
kampen met vooringenomenheid tegen
analyseren van cv’s van kandidaten die
is. Alleen kunnen we die morele dimensie
mensen van een andere kleur bij de aan-
volledig vertrekt van de gegevens in dat
niet altijd zien. Cathy O’Neil — naar wie
werving. Er zijn ook Amerikaanse banken
document en het goed begrijpen van de
Frank al verwees — vatte het samen in
die op basis van een blinde analyse van
competenties van elk individu. We wer-
één zin: ‘een algoritme is een opinie ver-
data beslissingen gingen nemen die ver
ken maximaal aan het uitsluiten van de
pakt in wiskunde’.”
van de realiteit stonden. In scholen kre-
bias die aan de basis lag van de genoem-
gen leraars plots een rating, weliswaar
de mislukkingen. Daarnaast mikken we op een grote transparantie, waarbij elke
28 • september • ondernemen 2023 • ETION
AI & ETHIEK
“
Gebruik het verleden niet om de toekomst te voorspellen.
De large language models
-Frank Aernout-
zoals die van ChatGPT geven soms foute antwoorden op vragen. Is dat geen groot probleem?
matie halen en gebruiken dan een generatieve AI-tool (zoals
Frank Aernout: “Wij zijn koele
ChatGPT of Google Bard) om
minnaars van die systemen.
die informatie te laten ver-
We zien dat de publieke
werken in een communicatie.
opinie een blind vertrouwen
In onze ‘Smart-Cities’-applica-
Katleen Gabriels: “De naam
heeft in de kracht van Chat-
tie kunnen we zo bijvoorbeeld
van het bedrijf achter Chat-
GPT en dat vind ik niet ge-
voor de horeca-uitbaters op
GPT is nogal misleidend.
rechtvaardigd. Tegelijk moet
een eenvoudige manier de
OpenAI is namelijk helemaal
je ook de voordelen kunnen
regels uitleggen om een terras
niet open over welke datasets
zien. Wij gebruiken het
uit te breiden tijdens de Gent-
het gebruikt. Maar tegelijk
bijvoorbeeld wel als een uit-
se feesten, terwijl die infor-
denk ik niet dat je de grote
Er heerst bij het publiek nogal
breiding van een aantal van
matie anders in verschillende
ethische problemen hier moet
wat verwarring over de im-
onze diensten. We laten onze
documenten en websites
gaan zoeken. In het algemeen
pact van deze systemen. In de
technologie uit een aantal
verspreid zat. Het komt erop
zijn dergelijke modellen niet
pers schuwen sensatiebeluste
datasets de relevante infor-
neer dat we met Nalantis een
in staat om in de plaats te
journalisten niet om exis-
hybride aanpak hebben met
treden van de mens. Het
tentiële vragen te stellen: AI
een combinatie van semanti-
ethische probleem zit hem
bedreigt ons. Ze vragen zich
sche analyse en statistiek.”
bij de vooringenomenheid
dan af of computers intussen
(bias) zoals we die hebben
slimmer zijn dan de mens en
besproken.
de wereld zullen overnemen. Ook de open brieven die onder andere Elon Musk onder-
Barometer
tekende, poken die angst nog wat op. Musk ondertekent een brief die opriep tot een pauze van AI en enkele dagen later maakt hij bekend
Jochanan Eynikel: “Uit een onderzoek van de
dat hij een nieuw AI-bedrijf
Vlaamse overheid is gebleken dat 75% van de
opricht, om de concurrentie
Vlaamse bedrijven helemaal niet bezig is met AI. De
met OpenAI aan te gaan. Er is
meeste organisaties vermelden bovendien dat ze hele-
dus een stuk eigenbelang mee
maal geen plannen hebben om daarmee te starten. Vele zien er
gemoeid.”
gewoon de meerwaarde niet van in, wat opvallend is gezien de alomtegenwoordigheid ervan en de vele investeringen in AI-bedrijven.
Is open source een oplossing
Wat me wel bezorgd maakt, is dat ethische overwegingen nauwelijks
voor het gebrek aan transpa-
meespelen in de adoptie van AI. Daar is dus nog wat werk aan de
rantie?
winkel.” Jochanan Eynikel: “Ik geloof in de kracht van open source.
››
ETION • ondernemen 2023 • september • 29
Dat zal belangrijk worden omdat een stuk van de ethische problematiek te maken heeft met een te groot vertrouwen in de mogelijkheden van AI. Systemen als ChatGPT presenteren zich als digitale assistenten die het altijd beter weten omdat ze getraind zijn met zoveel data. Maar als één privébedrijf dit aanbiedt, met daarbij heel veel onduidelijkheid
is dat ze nu bestaan en dat we ze verder
over welke data nu precies zijn gebruikt,
kunnen verfijnen in functie van de re-
houdt dat grote risico’s in op vlak van
sultaten op het terrein. Zo kunnen we
betrouwbaarheid en onafhankelijkheid.
aanpassen en uitbreiden naargelang de
Dan biedt een open-sourcesysteem toch
concrete context. Ik stel ook vast dat niet
meer vertrouwen. Wikipedia is ook wel
alleen de technologiebedrijven zich daar-
eens fout, maar iedereen kan helpen om
op richten, maar ook een bank als Wells
de fouten recht te zetten. Het aanwenden
Fargo en een kledingbedrijf als H&M. Zij
van collectieve wijsheid countert deels
willen aan hun medewerkers duidelijk
het risico op belangenvermenging.”
maken wat AI wel en niet kan doen.”
Katleen Gabriels: “Het is ook belangrijk
Jochanan Eynikel: “Ik denk dat er nood
om de juiste tools te gebruiken voor de
is aan regelgeving. Maar tegelijk denk ik
juiste doelstellingen. Mensen stellen
ook dat bedrijven verder kunnen gaan
nu morele vragen aan ChatGPT, maar
dan wat de wet voorschrijft, want dat
daar is het systeem helemaal niet voor
is eigenlijk niet meer dan het morele
bedoeld.”
minimum. Net zoals bij eerdere ethische
“
Technologie is zowel in doel als in ontwerp niet neutraal. -Jochanan Eynikel-
trends, zoals maatschappelijk verant-
Frank Aernout: “Zo strak als bij die grote
Is de Europese AI-wet in staat om die
woord ondernemen, gaat digitale ethiek
jongens is het bij ons niet georganiseerd.
morele bezwaren te counteren?
om wat een bedrijf daar vrijwillig boven-
We zijn dan ook een kleine organisatie
op doet. Ik zie dat enkele grote bedrijven
met vijftien mensen. Maar we werken
Frank Aernout: “Voor mij heeft de Eu-
op dat vlak inspanningen leveren. Dat
hier eigenlijk constant aan, in een voort-
ropese AI-wet die eraan komt, vooral
kan hen ook commerciële voordelen
durende dialoog met de klanten. Soms
een signaalfunctie. Als ik hoor dat de
opleveren.”
wil een van de partijen verregaande za-
regelgevers uitgaan van het creëren van
ken realiseren met bepaalde ethische ri-
vertrouwen — trust is a must — dan vind
Katleen Gabriels: “Ik pleit voor het in-
sico’s. Dan is het aan de andere om tegen-
ik dat goed. Zo creëer je bewustzijn dat je
troduceren van een officieel label voor de
gas te geven. Eens we systemen hebben
hier correct mee moet omgaan.
betrouwbaarheid van die systemen van-
ontwikkeld, kunnen we ook voortdurend
uit bijvoorbeeld de Europese Commissie.
blijven bijsturen. Dat is uiteindelijk een
En dit naar analogie met de ABCDE-la-
heel dynamische wisselwerking.”
Ik ben ook heel positief over die nieuwe regels. Het grote voordeel
bels op voedingsproducten. Dan is wel de vraag wie dat zal controleren. Het is niet
Katleen Gabriels: “Het is goed dat be-
de bedoeling dat de slager zijn eigen vlees
drijven hierover beginnen na te denken.
controleert. Ik verneem dat een aantal
Maar ik merk wel dat ze al gauw geneigd
techbedrijven zelf controles uitvoert om
zijn om die ethische vraagstukken op een
aan klanten de kwaliteit te garanderen. Ik
minimalistische manier aan te pakken.
vraag me dan af of er ook geen toezicht
Ze willen ethiek reduceren tot een beslis-
nodig is van buitenaf.”
singsboom, waarmee ze via het volgen van pijlen beslissingen kunnen nemen. Dat zal niet werken. Zo makkelijk is het niet.”◼
30 • september • ondernemen 2023 • ETION
BORN A L S ELEK TR ISCH R IJ DEN B U ITENG E WOON WOR DT De zoektocht naar prestaties is verankerd in het CUPRA-DNA en dus alomtegenwoordig. We willen altijd vérder gaan, onszelf overtreffen en ons onderscheiden van de massa. Die energie wordt belichaamd door de CUPRA Born: hij verhoogt de normen voor elektrisch rijden, terwijl hij ook de drempels errond wegneemt. HELEMAAL MET ZIJN TIJD MEE Met zijn standaardopties die u het leven makkelijker maken voldoet de CUPRA Born aan alle hedendaagse behoeften: 12” navigatiescherm, parkeersensoren en -camera, adaptieve cruise control, draadloze Apple CarPlay & Android Auto, LED-koplampen, zelfdimmende achteruitkijkspiegel, stuurverwarming, Keyless Entry, alarm... alles is ontworpen om u een veilige, geconnecteerde en plezierige rijervaring te bezorgen. ALLES-IN-ÉÉN-COMFORT Het interieur belichaamt de CUPRA-fi losofi e: kwaliteit en sportiviteit, in combinatie met elegantie en verfijning. Sportieve kuipzetels en hoogwaardige materialen overal om u heen. Naast de aandacht voor detail heeft CUPRA zich ook gericht op de duurzame ontwikkeling van de CUPRA Born, door gerecycleerde materialen te gebruiken in de wagen. Met een rijbereik tot 540 km is het einde van de reis niet in zicht. RIJDEN WORDT WEER EEN PLEZIER Neem plaats achter het stuur van de CUPRA Born en rijd een nieuw tijdperk binnen. Zijn dynamische uiterlijk geeft u al een idee van zijn prestaties. Emoties nemen de overhand. Het elektrisch vermogen van de Born is onmiddellijk beschikbaar en zijn energieke rijgedrag biedt u nieuwe perspectieven onderweg, in complete stilte. Want met elke draai aan het stuur bewijst de CUPRA Born dat rijplezier en emissievrij rijden perfect kunnen samengaan. EEN T WEEDE DASHBOARD Met de MyCUPRA-app hebt u op elk moment en waar u ook bent toegang tot de verschillende functies van uw wagen. Via uw smartphone weet u precies hoeveel energie u hebt verbruikt, hoeveel er nog in de batterij zit en hoelang het duurt vooraleer de batterij weer volledig is opgeladen. U hebt dus alles wat u nodig hebt om in de best mogelijke omstandigheden de weg op te gaan. SCHITTEREND VOOR BEDRIJVEN De CUPRA Born biedt u aantrekkelijke belastingvoordelen, met een fiscale aftrekbaarheid van 100%. Dankzij een lager voordeel alle aard bezorgt de Born uw medewerkers ook een hoger netto-inkomen dan een wagen met verbrandingsmotor. Zo versterken we hun geloof in elektrisch rijden. Want voor wie eenmaal geproefd heeft van het rijplezier en de fiscale voordelen van de CUPRA Born, is teruggaan geen optie meer. Twijfelt u nog? Test de CUPRA Born dan zelf uit. Laat u verleiden door deze elektrische wagen die uw visie op mobiliteit zal veranderen.
CUPRA BORN: 15,5 - 18,0 KWH/100KM*0 G CO2/KM (WLTP) Situatie op 01/09/2023 op basis van motoren die op die datum zijn goedgekeurd. Neem contact op met uw CUPRA-agent voor informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. *CUPRA Born eBoost 231pk (170kW) 77 kWh. Alle milieugegevens zijn beschikbaar op www.cupra.be/nl/milieu (K.B. 10/03/2004). V.U./Adverteerder: D’Ieteren Automotive n.v., CUPRA Import België, Maliestraat 50, 1050 Elsene – RPR Brussel – KBO-nummer: 0466.909.993. Bankrekeningnummer: IBAN BE98 2100 0009 1493.
agenda ETION
donderdag 12 oktober, 09.00 uur Oudenaarde
Themadag
De kracht van menselijk kapitaal
info & inschrijven www.etion.be
dinsdagen 17 oktober & 14 november, 09.00 uur Wilrijk
Workshop
Hoe implementeer ik duurzaam werk in mijn organisatie?
We starten bij Samsonite Europe. Christoph Bonte hanteert
Om onze welvaart te behouden - ze-
en ons politiek bestel.
een warm-menselijk beleid. Het
ker nu met de vergrijzende bevolking
Deze workshop biedt een com-
winkelpersoneel heeft direct
- moeten er meer mensen langer aan
pleet beeld van de problematiek
contact met de markt en is mede-
het werk. Maar hoe zorgen we daar-
rond duurzaam werk. We
verantwoordelijk voor de verdere
voor? Hoe garanderen we dat onze
combineren daarbij
uitbouw van de organisatie. We
relatie met werk duurzaam is, dat wil
inzichten vanuit
krijgen ook een rondleiding in de
zeggen: gezond en langdurig?
wetenschappelijk
productieafdeling.
In deze workshop overlopen we aan
onderzoek met
Olivier Philips (Barry-Callebaut)
de hand van enkele kernvragen de
filosofische
focust op het vinden van een goed
verschillende actoren in het spel:
reflecties en
evenwicht tussen veeleisende
medewerkers, teams, leidinggeven-
cases uit orga-
performantie, ondersteuning en
den, HR, organisaties, het onderwijs
nisaties.
consequente beslissingen. Hij ziet zichzelf als de orkestleider die zijn medewerkers op het juiste moment laat pieken. Voor Wim Allemeersch zijn alle
vanaf maandag 2 oktober diverse locaties
medewerkers van het Wit-Gele Kruis ambassadeurs. Hij vindt
etion Meelopers: proeven van elkaars job
eigenaarschap en zelfsturing cruciaal. Kwaliteitsbegeleiders, assertiviteitstrainingen en overleg met zorgpartners zetten de medewerkers aan om hun trots ook buiten de organisatie te manifesteren.
Binnenkijken bij een bedrijf is altijd interessant. Maar ETION Meelopers gaat een stap verder: je beleeft - één op één - de echte werking mee. En ervaart hoe een collega-ondernemer zijn bedrijf runt, uitbouwt, en zijn team meekrijgt. Een diepgaande kennismaking met de job van een andere ondernemer op de werkvloer. Geen losse babbel of vluchtig contact, maar twee halve dagen om mekaars job en werkomgeving te keren kennen. Voor ondernemers die graag een persoonlijk, vertrouwelijk contact met een andere ondernemer zoeken. Een sparringpartner met wie je ook na de uitwisseling contact houdt.
FOTO’S & ILLUSTRATIES: SHUTTERSTOCK, UNSPLASH & GF
32 • september • ondernemen 2023 • ETION
ETION AGENDA
woensdag 25 oktober, 18.30 uur Kortrijk
Gamechangers
Hakim El-Kaddouri
Dinsdag 7 november, 18.30 uur Kontich
Lefgozers
Loop Earplugs
op vandaag professionele FIFA-spelers. Hij analyseert wedstrijden om hun prestaties beter te maken. Betaald worden om te gamen. Een droom
Hakim maakt ons wegwijs in de parallelle
die voor sommige jongeren werkelijkheid
esports-wereld die wereldwijd miljoenen
kan worden. Esports zijn immers aan een
fans verenigt, direct en indirect jobs cre-
steile opgang bezig. Hakim El-Kaddouri
ëert en investeringsmogelijkheden voor
speelde in zijn tienerjaren de populaire
bedrijven biedt.
FIFA-voetbalgames. Hij schopte het bijna
De Flanders Game Hub geeft ons boven-
tot de top in België, maar werd zelf spelen
dien een update over de status van de
beu. Hij bepaalt liever zelf de tactiek en
game-industrie.
strategie dan die uit te voeren. Naast zijn job als IT business consultant, coacht hij
Van start-up naar unicorn in een mum van tijd. Het inspirerende ondernemingsverhaal van Loop Earplugs is er een van durf, creativiteit en innovatie. Maarten Bodewes en Dimitri
Van woensdag 25 oktober tot vrijdag 27 oktober La Roche-en-Ardenne
Workshop
Denkers voor Doeners XL Over-Werk
O, de jonge oprichters van de Atwerpse start-up Loop Earplugs, willen uitgroeien tot de eerste hardware D2C unicorn van België. Ze zagen in wat een heel eenvoudig beschermingsproduct leek - oordopjes - een businessverhaal dat vandaag al tot in de VS en China wordt verteld. Het is het verhaal van
De menselijke evolutie en geschiedenis zijn voor een groot stuk bepaald door
een bedrijf dat niet enkel een
ons werk en hoe we ons ertoe verhouden. Via werk zetten we onze omgeving
(duurzaam) product verkoopt,
naar onze hand. Structureren en plannen we. Zo vormt werk een wezenlijk
maar dat ook bijdraagt aan het
kenmerk van de mens. Ik werk, dus ik ben?
mentale welzijn en aan een
Het hoeft dan ook niet te verbazen dat doorheen de geschiedenis heel wat
betere geluidsbeleving.
denkers hebben nagedacht en geschreven over het thema ‘werk’. In deze
Kom in een ontspannen setting
XL-editie van Denkers voor Doeners nemen we je mee naar een afgelegen
luisteren naar hun verhaal.
landhuis in de Ardennen, waar we ons verdiepen in het denken over werk, arbeid en menselijke dadingsdrang. Een thema dat ook vandaag volop actueel is in het licht van langere loopbanen, werkbaar werk, robotisering en artificiële intelligentie.
ETION • ondernemen 2023 • september • 33
KURT LEURIDAN (CEO TOKAI OPTECS) EN ANNEMIE DE PROFT (COMMUNITY-BOUWER ETION)
De juiste filter Intense momenten scheppen een band. En dat voelden we heel sterk tijdens ons dubbelgesprek met Kurt Leuridan en Annemie De Proft. TEKST: JO COBBAUT | FOTO’S JOHAN MARTENS
Hoe warm het contact vandaag ook is, het was er niet meteen. Toen communi-
Lezers van Ondernemen we-
ty-bouwer Annemie De Proft
ten inmiddels dat christelijke
voor het eerst contact opnam
spiritualiteit u inspireert als
met Kurt Leuridan, kreeg ze
ondernemer (zie Onderne-
de reactie: “Aha, nog zo’n ver-
men januari 2022, of etion.
eniging die absoluut de ‘k’ uit
be).
haar naam wilde.”
Kurt Leuridan: “Ja, en in
Annemie De Proft: “Ik begrijp
Vlaanderen is dat niet bon
het wel. Je kunt ETION niet
ton. We hebben hier de
uitleggen, je moet de werking
neiging om ons verleden,
we missen zelden een samen-
ervaren. Maar ik wist dat hij
onze traditie en zeker onze
komst. Zelf slaap ik pakweg
wellicht belangstelling zou
christelijke tradities weg te
100 nachten op hotel, maar
de marge iets over de zakelij-
hebben voor bepaalde activi-
moffelen. Er bestaan dus niet
ik hou mijn agenda vrij van
ke activiteit van de anderen.”
teiten, zoals onze werkgroep
zoveel fora voor dat thema.
reizen om die mensen te ont-
Kurt Leuridan: “Dat maakt
over christelijke spiritualiteit.”
Dat blijkt ook uit het gegeven
moeten.”
van ETION zo’n mooie orga-
dat de deelnemers van heinde
Annemie De Proft: “De groep
nisatie. Niet het lobbywerk,
en verre samenkomen. En
is niet de grootste, maar wel
maar het ondernemerschap
typisch voor ETION. Je moet
en de persoon achter de
die vooral doen omdat hij
ondernemer staan centraal.
klopt met wie je zelf bent,
Ondernemer is een eenzaam
want hij staat voor belang-
beroep. Als mensen elkaar
rijke waarden. Hij biedt een
kunnen inspireren, zowel
kompas voor dialoog en
op economisch als geestelijk
reflectie op het dagelijkse
vlak, is dit steeds verrijkend.
handelen. We brengen ook
Ik was 32 toen ik een deel van
daar de mens achter de on-
de aandelen (van het huidige
dernemer voor het voetlicht.
Tokai Optecs) overnam. Twin-
Deelnemers vernemen pas in
tig jaar later kan ik terugblik-
ETION’s Finest ETION is een plek voor betekenisvolle ontmoetingen. In deze reeks brengen we onze community-bouwers samen met één van de leden met wie ze een bijzondere band hebben, en zoomen we in op de uitdagingen die voor de boeg liggen.
FINEST
34 • september • ondernemen 2023 • ETION
ken op dat proces vanuit twee
ETION'S FINEST
“
Dus het klopt niet dat tevreden werknemers betere werknemers zijn. Wel is het zo dat een bedrijf met een positieve ingesteldheid, een betere werkplek is. -Kurt Leuridan-
ons op unieke plaatsen en in contact met mensen dicht bij de paus. Ik heb dan ook lang aangedrongen bij Kurt voor een tweede belevingstrip naar Rome.” Kurt Leuridan: “Ik heb lang getwijfeld. Successen herhalen is moeilijk. Op onze reis naar Vaticaanstad hadden we mensen mee die elkaar begrepen zonder iets te zeggen.” Tokai Optecs is een joint venture met een Japanse partner, Tokai Optical Japan. Hoe kijkt u naar onze maatschappij en ons bedrijfsleven door uw Japanse bril? terugkomt van een schoolreis.’ Hoe dan
Kurt Leuridan: “In elk geval zijn de Ja-
ook, mensen die dagen na hun terugkeer
panners veel minder verlegen over hun
perspectieven. Op een klassiek netwerk
nog altijd whatsappjes sturen over grap-
verleden en hun tradities. Vandaag moet
event zou ik een verhaal brengen dat
pige anekdotes of beklijvende momenten,
het bij ons gaan over innoveren en over
mijn ego streelt. Het tweede perspectief
dat zegt wel iets. Dat ligt aan de juiste
‘morgen’. Een Japanner daarentegen
geeft een verhaal van vallen en opstaan.
filter die ETION zet. En dat gebeurt met
knoopt altijd aan bij zijn verleden. Wie
Twijfelende ondernemers mogen weten
name zeer goed door iemand als Anne-
we zijn, begint bij: vanwaar komen we?
dat er momenten waren dat ik wakker
mie. Je vindt daar een mooi evenwicht:
Tokai Optical bestaat 83 jaar en daar zijn
lag in mijn bed, maar ook dat ik het zeker
de aandacht voor hoe iemand zich voelt,
we fier op. Japanse bedrijfsleiders zullen
opnieuw zou doen.”
zonder dat dat al snel vervalt in een the-
u eerst de geschiedenis van hun bedrijf
Annemie De Proft: “Voor mij gaat het
rapie. Want dat is het helemaal niet.”
vertellen. Ze kijken ook zeer collectief.
over de mens ontdekken achter de on-
Hun bedrijf draait niet op de eerste plaats
dernemer. In mijn handtekening staat
Wat is het concept van zo’n reis?
om het geluk van individuen. Zowel ik-
‘there are no strangers here, only friends
Annemie De Proft: “Belevingstrips
zelf als mijn medewerkers zijn hier op de
you haven’t met yet.’ Het is voor mij een
mikken op plaatsen waar de doorsnee
eerste plaats voor Tokai Optecs. Ik geloof
streefdoel om dat te laten overheersen in
toerist niet komt en we kijken door een
trouwens niet in de stelling dat tevreden
al onze groepen, dus waar mensen ko-
ondernemersbril. In Japan bijvoorbeeld
werknemers beter of productiever zijn.
men voor de vriendschap van elkaar.”
konden we dankzij de contacten van Kurt
Werknemers zijn het meest tevreden
Kurt Leuridan: “Mijn vrouw lachte ooit
het bedrijfsleven ontdekken. Ook onze
tijdens hun vakantie. Nochtans zijn ze
‘na een belevingstrip lijkt het wel alsof je
belevingstrip naar Vaticaanstad bracht
dan niet productief. Het gaat niet om de
ETION • ondernemen 2023 • september • 35
tevredenheid van individuen, maar om het geheel. Wie u
mannelijke aangelegenheid.
hier ontvangt, dat is Tokai.
Ik hoorde vanochtend op de
Iedereen die daar een rol in
Ondernemingen zijn er niet
radio een treurig discours
tornooi in Qatar bijvoorbeeld
speelde, van ikzelf tot diegene
voor het individueel geluk
over vrouwenquota. Mijn
haalden Europese landen
die de koffie bracht, doet dat
van medewerkers, maar voor
directiecomité is overigens
het nieuws met veel stampei
als Tokai. En als iemand in
het bedrijf. In afdelingen
vijftig-vijftig samengesteld,
rond lgbtq-rechten. Maar
deze setting niet gelukkig is,
waar collega’s veel plezier
maar dat is toeval. Ik vind
we gingen uiteindelijk wel
dan is het niet mijn plicht om
maken, zou de productiviteit
het jammer dat quota nodig
voetballen. Dan vraag ik me
die gelukkig te maken, maar
wel eens kunnen kelderen. Ik
zijn, maar ik geloof niet in
af: zijn we niet schijnheilig?
wel om die beleefd naar de
las onlangs het nieuwe boek
de bijgaande stelling dat we
Japanners wijzen er fijntjes
uitgang te begeleiden. Wat ik
van Rik Torfs, bij wie ik kerke-
dan beter zouden beslissen.
op dat zij het nieuws haalden
wél geloof, is dat een bedrijf
lijk recht gestudeerd heb. Ik
Hebben we betere politici
doordat ze hun kleedkamer
met een positieve ingesteld-
heb hem op een foute passage
sedert het ritsprincipe op
schoonmaakten. Mijn Japan-
heid, een betere werkplek is."
gewezen, met name waar hij
de kieslijsten? Mochten wij
se collega’s kijken trouwens
schrijft 'de werknemer ver-
morgen ook in de economi-
ook met enige verbazing naar
Is een positieve ingesteld-
koopt arbeid'. Een werknemer
sche wereld dezelfde regel
het nieuws uit Europa: ‘Uw
heid niet hetzelfde als een
verkoopt tijd, geen arbeid.
hebben, we zouden nog altijd
steden staan in brand. U hebt
plaats voor gelukkige men-
Ook de werknemer die niet
dezelfde economie hebben. Ik
heel veel problemen…’ Wie
sen?
werkt, kost toch geld.”
geloof zeker niet dat vrouwen
zijn jullie om de rest van de
minder competent zijn en ik
wereld lessen te lezen op de
Kurt Leuridan: “Ja, ik weet het: ik zal geen enkel manage-
Is de Japanse bedrijfswereld
zou het betreuren mochten
wereldscene. Japanners zijn
mentboek verkopen, zeker
niet erg macho?
vrouwen meer thuisblijven
hypercollectief. Té collectief.
niet aan hr-managers. Op een
Kurt Leuridan: “Macho is een
als huismoeder. Maar dat is
Maar wij realiseren ons niet
plaats waar veel gelukkige
individuele eigenschap; maar
wel wat we stimuleren door
hoe negatief onze moralise-
mensen samen zijn, kan een
het Japanse bedrijfsleven
bepaalde maatregelen (voor
rende houding elders in de
individu ongelukkig zijn.
is inderdaad nog steeds een
een beter evenwicht tussen
wereld overkomt.”
werk en leven; nvdr). Ze mik-
Annemie De Proft: “Wat ik
ken niet op vrouwen, maar
meeneem na de Japanse be-
dat doen ze de facto wel. Als
levingstrip, zit goed gevat in
Kurt Leuridan
de tijd er is en een vrouwe-
woorden die Kurt ons nadien
lijke medewerkster vraagt
toestuurde: 'If you understand
om vroeger weg te kunnen
everything, you must be mis-
Kurt Leuridan is CEO van Tokai Op-
voor een ziek kind, vraag ik
informed.' Je kunt er veel van
tecs, een Belgisch-Japanse joint ventu-
wel eens: ‘En uw man?’. Uit-
denken, maar vaste conclusies
re die gespecialiseerd is in brillenglazen.
eindelijk komt het erop neer
trekken is moeilijk. Wat we
Hij was de eerste niet-Japanner die van buiten de
dat ze haar man niet ver-
wel zeker weten, is dat we
familie Furuzawa werd opgenomen bij de aandeel-
trouwt om met het kind naar
beklijvende ervaringen opde-
houders. Kurt is ook verkozen tot voorzitter van het
de dokter te gaan. Als dat
den. En vriendschappen. Op
investeringscomité van de Belgium-Japan Associati-
haar keuze is, wie ben ik dan
onze terugkeerdag in juni was
on & Chamber of Commerce (BJA).
om haar onder druk te zetten
iedereen present.”◼
om in mijn board te komen zitten? Ik heb het met Ja-
Annemie De Proft Annemie De Proft is sedert 2015 actief bij ETION. Eerst in de regio Oost-Vlaanderen, sedert 2017 in de regio Brabant-Brussel.
36 • september • ondernemen 2023 • ETION
panse collega’s wel eens over dergelijke kwesties. Zij vinden Westerlingen niet altijd zo consequent. Op het voetbal-
ACCOUNTANCY
Duurzaamheid: modewoord of must? TEKST:
Duurzaamheid is vandaag niet meer weg te denken uit het ondernemerslandschap. Als ondernemer word je dan ook dagelijks overspoeld met nieuwe informatie. Maar wat is er nu eigenlijk écht relevant? En hoe zet je als ondernemer je eerste duurzame stappen?
ANNELEEN WYDOOGHE, SENIOR MANAGER LEGAL VANDELANOTTE FOTO: GF
Om je op weg te helpen, zet Vandelanotte de belangrijkste feiten nog eens op een rij. Zo ben je goed voorbereid op je eigen (duurte rapporteren over je inspanningen, heb je maar beter een dui-
zame) toekomst.
delijk duurzaamheidsbeleid klaarliggen. ESG-doelstellingen vanaf 2026 De voorbije jaren won duurzaamheid aan belang; dat besefte
Positionering t.o.v. stakeholders
ook de Europese wetgever. Duurzaamheid is dan ook al enke-
Naast de wetgever hebben ook je klanten en (toekomstige)
le jaren verankerd in onze wetgeving. En dat zal alleen maar
werknemers een duidelijke mening over duurzaamheid. Ze ver-
toenemen. Vanaf 2026 moeten grote ondernemingen namelijk
wachten van jou een duidelijke visie, maar zijn zelf ook kritisch
verplicht rapporteren over hun eigen duurzaamheidsbeleid op basis van de ESG-doelstellingen. Ze zullen met andere woorden moeten aantonen wat hun impact is op het gebied van Environmental (het milieu), Social (de maatschappij) en Governance (bestuur). Het gaat dus niet alleen over waar de onderneming vandaag staat, maar ook waar je naartoe wil
“
en geloven lang niet meer alles wat
Wie goed voorbereid de toekomst tegemoet wil, investeert beter vandaag al in een duidelijk duurzaamheidsbeleid.
én hoe je pad er precies zal uitzien.
ondernemingen beweren. Zorg er dus voor dat je oprecht communiceert en vermijd greenwashing. Ten slotte krijgt duurzaamheid ook een steeds grotere economische waarde voor je onderneming. Investeerders, banken, overheden en subsidie-instanties zullen in de toekomst enkel nog willen (en mogen) samenwerken met bedrijven die duurzaam-
heid hebben ingebed in hun beleid en visie. De reden daarvoor Niet alleen voor grote ondernemingen
is simpel: wie duurzaamheid ziet als een opportuniteit, heeft in
Ook al heb je zelf geen grote onderneming, inzetten op duur-
deze huidige tijd een structureel competitief voordeel.
zaam ondernemen is sowieso een belangrijke én relevante piste om over na te denken. Grote ondernemingen moeten namelijk
Beter vandaag dan morgen
niet alleen aantonen dat ze zelf inspanningen leveren, maar
Het mag duidelijk zijn dat duurzaamheid voor élke onderne-
moeten dat ook doen voor hun leveranciers. Lever je dus dien-
ming relevant (en zelfs noodzakelijk) is. En dat zal de komende
sten aan een groot bedrijf, dan zal je moeten bewijzen dat ook jij
jaren alleen maar toenemen. Wie goed voorbereid de toekomst
duurzaam onderneemt. Hoewel je dus wettelijk niet actief hoeft
tegemoet wil, investeert dus beter vandaag al in een duidelijk duurzaamheidsbeleid. Want de investering die je vandaag doet, zal zich zowel op korte als lange termijn absoluut terugbetalen.◼
ETION • ondernemen 2023 • september • 37
DIMITRI MOREELS, CEO ENVIRIUM LIFE SCIENCES
Klimmen in de waardeketen met lokale producenten Chocolade, koffie, vanille… telen in onstabiele regio’s zoals Oost-Congo of Madagaskar, hoe doet een mens dat? Eerst en vooral vanuit een visie om economische waarde te creëren voor de lokale producent. En dat werkt, zo vertelt Dimitri Moreels. Dat er soms hulp nodig is van gewapende parkwachters, zoals de Financial Times kopte, relativeert hij sterk. in Papoea-Nieuw-Guinea. We zijn het
TEKST: JO COBBAUT | FOTO’S: GF
erover eens dat wij in dergelijke moeilijke poea-Nieuw-Guinea is er meer risico door
omgevingen een morele verplichting
Dimitri Moreels begrijpt dat Europeanen
criminaliteit met overvallen, kidknap-
hebben om iets meer te doen dan puur
bij Oost-Congo spontaan denken aan
pings, diefstallen… We zullen er nooit
rendement maximaliseren. We zetten
afschuwelijke gebeurtenissen, maar net
op pad gaan zonder geblindeerde auto.
in op samenwerking met onze partners,
als de lokale bevolking, leeft en werkt hij
Ik voel me comfortabeler in een stad in
met name de boeren. Wat niet belet, dat
er mee. “Het is niet zo dat we continu met
Oost-Congo, waar je meer een burgeroor-
we een 100% profitorganisatie zijn die
kogelvrije vesten rondlopen. Sommige
logsituatie hebt. Ik heb overigens twee
rendement moet halen om te blijven
zones zijn moeilijk, sommige zelfs onbe-
prachtige dochters die ik wil zien opgroei-
investeren, te groeien en om onze
reikbaar. Zelf staan we er maar bij stil als
en en ik ben niet suïcidair. Ja, er zijn veel
positie in de waardeketen te versterken.
“
Ooit gingen projecten voor humanitaire hulp voorbij aan het luik ondernemerschap. En dan is het niet duurzaam.
problemen,
Duurzaamheid kan niet zonder winst.
maar evenveel
Alles wordt verrekend in de kostprijs
oplossingen.
en verder moet je de klanten vinden
Elke
die bereid zijn meer te betalen voor het
ondernemer
meerwerk om kwalitatieve producten te
in zijn eigen
bieden, in certificatieprogramma’s, in het
situatie
behoud van de natuur,…”
kent veel problemen,
U bent overigens ook de zoon van
maar telkens
Reginald Moreels, die we vandaag
anders en
kennen als chirurg die in Afrika in
we weer de vraag krijgen. We gaan trou-
met andere oplossingen. Het is en blijft
moeilijke omstandigheden actief blijft
wens enkel op pad met rangers als we
ondernemen.”
in klinieken.
bezoekers krijgen”, zo glimlacht de CEO
“Mijn vader was een pure humanitair, Wat is de missie van Envirium Life
ik een commerçant. Dat leverde
Sciences?
interessante zondagochtendgesprekken
Oost-Congo is wellicht wat extremer
“Ik ben zelf al een kleine twintig jaar
op. Niet zozeer omdat hij kritisch
dan de andere regio’s…
actief in Oost-Congo, mijn vennoot
stond tegenover wat ik begon te doen,
Dimitri Moreels: “Ja en neen. De proble-
Christian Van Osselaer ook al een
maar omdat die werelden toen totaal
men liggen anders. In ons filiaal in Pa-
twintig jaar in Madagaskar en een zestal
verschillend waren. Vandaag zijn ze
van Envirium Life Sciences.
38 • september • ondernemen 2023 • ETION
ETHISCH ONDERNEMEN
we zelf certificatieprogramma’s lopen hebben, zoals Rainforest Alliance, Organic, Fair Trade… Maar dat zijn documentaire labels. Er gebeuren analyses op basis van documenten naar herkomst en bij Fair Trade ook naar de minimumprijs, maar er wordt nooit gekeken naar de kwaliteit van het product. Maar voor wie werkt met klanten, is kwaliteit juist de prioriteit. Je kunt een kwalitatief slecht product hebben, dat toch alle certificaten heeft. Ten tweede betekent een certificaat niet dat de boer erop vooruitgaat qua rendement. Hoe kan men zorgen dat hij over een heel jaar inkomsten heeft en niet alleen wanneer die ene teelt klaar is voor oogst en verkoop? Wij stimuleren boeren om aanvullende teelten doen, zodat er op elk moment van het jaar inkomsten zijn. Certificatie is mijns inziens een stap in de goede richting, maar gaat niet ver genoeg. Wij zoeken klanten als Belcolade, onderdeel van de Puratosgroep, een leverancier van basisproducten voor de voedingssector. Spelers die onze principes delen en die bereid zijn om daarin te investeren. Maar winst, maar die krijg je niet
Belcolade, als belangrijke speler in de wereld van chocolade,
wat naar elkaar toegegroeid.
in humanitaire projecten
verwacht exceptionele kwaliteit.”
Ooit gingen projecten voor
die arriveren met grote
humanitaire hulp voorbij aan
budgetten en dikke jeeps,
Vandaar dat jullie medewerking zoeken van bekende mensen
het luik ondernemerschap.
maar verdwijnen zodra het
als de chocolatier Dominique Persoone?
En dan is het niet duurzaam.
projectbudget op is. En de
“Lokaal werken we met bereidwillige, intelligente en ambitieuze
Het dominante model was
boer blijft verweesd achter.
mensen. Maar ze kunnen niet terugvallen op een sterke
er toen nog op gericht
Hij heeft een aantal jaren een
basiseducatie en op lokale kenniscentra. In principe zijn alle
om de boeren hun koffie
aantal zaken gratis gekregen,
ingrediënten aanwezig om een uitzonderlijke chocolade te
rechtstreeks te laten slijten
maar na een paar jaar heeft
maken, maar niet de kennis. Dominique is na een bezoek van
aan consumenten. Maar
hij geen klanten. Vandaag is
mezelf en Anthony Caere in een project gestapt waarbij hij
zo simpel is de ketting niet.
dat niet meer het geval en
zijn kennis deelt met lokale mensen (zie p.40). Het voorstel
Bovendien wil niet elke
hebben beide werelden elkaar
kaderde in de installatie van een chocoladefabriek in Oost-
boer ondernemer worden.
beter gevonden.”
Congo en we vroegen Dominique of hij bereid was teams
Ik zie het voordeel van een
op te leiden en op te volgen. Wat hij tot op vandaag doet;
korte ketting van boer naar
Wat kan de rol zijn van
hij heeft zelfs een chocolatier een maand bij zich genomen.
eindconsument, maar dat
duurzaamheidslabels?
Een serieus engagement inderdaad, vooral omdat alle
is niet haalbaar. En er is
“Er is veel meer nodig dan een
aandeelhouders — waaronder Dominique — in het project
geen duurzaamheid zonder
label. En ik zeg dat hoewel
Virunga overeenkwamen om honderd procent van de winst te herinvesteren in de gemeenschappen, in het park en in het bedrijf. De aandeelhouders verdienen er dus niets aan. We
Envirium Envirium is een Belgische holdingstructuur gecreëerd door Dimitri Moreels en Christian Van Osselaer met zetel in Rixensart. Hij coördineert activiteiten die alle te maken hebben met landbouwproducten met bijhorende operaties in de regio van origine: concreet zijn er vandaag filialen in Papoea-Nieuw- Guinea, Congo en Madagaskar.
werken nu aan een zeer zware certificatie voor het niveau van de Europese retailmarkt. Het is toch te gek dat we cacao van ginder naar Europa sturen, er hier chocolade van maken om die dan terug te sturen. Dus kunnen we beter gaan naar een chocoladeproductie hier voor de Europese markt en naar een lokale productie voor de lokale markt ginder. Dat geeft ook fierheid en voldoening; toen Dominique ginder de eerste chocoladetablet ontvormde in onze fabriek in Oost-Congo, gaf dat een enorme boost aan de lokale teams.”◼
ETION • ondernemen 2023 • september • 39
DOMINIQUE PERSOONE, THE CHOCOLATE LINE
“De wereld veroveren met chocolade uit Oost-Congo” Toen Dominique Persoone gevraagd werd door Emmanuel de Merode, Anthony Caere en Dimitri Moreels om zijn expertise ten dienste te stellen van een chocoladefabriek die ze wilden oprichten in Oost-Congo, twijfelde hij geen moment. TEKST: PATRICK VERHOEST | FOTO: GF
Door mensen als Emmanuel kwam daar verandering in. Recent leidde de installatie van een elektriciteitscentrale go. De fabriek wordt geleid door een team
tot het oprichten van liefst 1560 nieuwe
onder leiding van productiechef Roger,
ondernemingen. Zelf ken ik dames die
die een maand bij mij de stiel kwam le-
voor een naaimachine spaarden en nu
ren. Nu gaan we een ander teamlid een
een boetiekje openden.”
maand hier opleiden. Dat motiveert hen.” Iedereen kent ongetwijfeld Dominique
Het project moet ertoe leiden dat zoveel
Veiligheid
Persoone vanuit de media en vooral van
mogelijk lokale mensen aan het werk
Dominique Persoone omschrijft het land
zijn Chocolate Line-chocoladewinkels in
kunnen. Zo werd gekozen om het inpak-
als een gebied waar alles voorhanden is,
Brugge en Antwerpen. Als succesvolle
werk te gunnen aan de echtgenotes van
maar waar grote armoede heerst. Vooral
ondernemer wil hij wat terugdoen voor
de rangers, in plaats van een inpakma-
de instabiliteit en het gebrek aan vei
de maatschappij. Met de opbrengst
chine te kopen.
van zijn cacaoplantage en kruidentuin
De aanpak leidde
in Mexico steunt hij de plaatselijke
ondertussen tot
dierenbescherming. Het engagement
de oprichting van
gaat echter veel verder dan dat: “Ik ben
een eerste choco
dankbaar voor het succes en het geluk
ladewinkel in
dat me overkwam in mijn leven. Daarom
Mutwanga, nadat
wil ik mijn tijd, energie en geld steken in
de in coronatijden
het puur sociaal project in Oost-Congo,
opgestarte lokale
waar we in Virunga een chocoladefabriek
reepjesverkoop
uit de grond stampten. Winst is niet de
een groot succes
bedoeling. Alles blijft ter plaatse om de
bleek. Het leidde zelfs tot een tekort aan
liet, bleek een gezin van zeven onthoofd.
lokale mensen te helpen.”
chocolade voor export, weet Dominique:
De rebellen hadden het op hun geiten
“Er is veel vraag vanuit o.a. Noorwegen
gemunt. Zelf worden wij door rangers
Lokale economie
en Amerika voor onze chocolade omdat
beschermd als we verplaatsingen moe
Rond Virunga telen en verkopen 10.000
het idee aanslaat. Daarom bouwen we
ten maken, maar veilig voelt het er nooit.
cacaoboeren hun bonen, terwijl ze vaak
nu zelfs een stuk fabriek bij. We gaan de
Het gevaar loert er steeds om de hoek.
niet eens weten waarvoor de bonen
wereld veroveren met onze Congolese
Toch wil ik hier verder mee gaan, net als
dienen. Vandaag produceert de nieuwe
chocolade.” Dominique relativeert met
mijn partners. Het is beter deze mensen
fabriek anderhalve ton chocolade per
een zijn grapje: “Ik ben maar een klein
een inkomen te geven dan geld te storten
maand: “Dat is emotioneel ongelofelijk
radertje in wat hier allemaal gebeurt.
op een of andere rekening. Ik zie dat het
voor deze supertrotse mensen. Ze werken
Vroeger kon de bevolking hier enkel
lukt en ik ben daar trots op.”◼
er in de eerste chocoladefabriek van Con-
overleven door de jungle te plunderen.
40 • september • ondernemen 2023 • ETION
“
ligheid baren hem
Het is beter deze mensen een inkomen te geven dan geld te storten op een of andere rekening.
zorgen: “Toen ik recent de opening van het nieuwe hospitaal van Reginald Moreels bijwoonde, waren net elf mensen vermoord toen ik aankwam. Op het moment dat ik Congo weer ver-
HR-MANAGEMENT
Financiële onzekerheid leidt tot minder mentaal welzijn Voor wie zich financieel zorgen maakt, is het moeilijk om tot mentaal welzijn te komen. Dat heeft dan weer een weerslag op het werk. De meeste werkgevers overschatten het niveau van financieel welzijn van hun werknemers. Slechts enkele onder hen nemen gepaste maatregelen. Recht op deconnectie
TEKST: PATRICK VERHOEST | FOTO: SHUTTERSTOCK
Volgens een studie van Acerta en de Vrije
Autonomie brengt ons bij de tweede stuDaarom nam een aantal werkgevers ook
die van Acerta, dit keer in samenwerking
al langetermijnmaatregelen.”
met Stepstone. Daaruit blijkt dat werkgevers het belang van deconnectie onder-
Universiteit van Brussel geeft al een derde van de Belgische ondernemingen hun
Drempel
schatten. Twee maanden na de invoering
werknemers een voorschot op het loon,
Sommige werkgevers (8%) installeerden
van het recht op deconnectie, kennen
als ze moeite hebben om rond te komen
aanspreekpunten waar hun collega’s
zes op de tien werknemers de ingevoerde
op het einde van de maand. 38% van de
terechtkunnen met hun financiële be-
regels. Uit de bevraging blijkt ook dat
werkgevers onderneemt hierin vandaag
zorgdheden. Ze kunnen gecoacht en zelfs
werkgevers denken dat 80% van hun
de dag nog geen stappen.
begeleid worden in het beheer van hun
werknemers goed in hun vel zitten, ter-
budgetten. Kristel: “Dat is een meer duur-
wijl slechts één op de twee werknemers
Groepsaankopen Toch zijn er werkgevers die verder gaan. Zij faciliteren groepsaankopen in energie en gas en goedkope leningen. Ze bieden ondersteuning bij het wisselen van energieleverancier of bij de aanvraag van premies. Kristel
“
aangeeft zich goed te voelen op
Medewerkers moeten durven hun leidinggevende of werkgever aan te spreken over financieel welzijn en deconnectie.
Minten, senior project manager bij Acerta: “Uit ons onderzoek weten
het werk. Kristel Minten weet hoe dit komt: “Werkgevers willen soms hun medewerkers niet te veel bemoederen. Daarom zetten ze — bv. rond deconnectie — geen kaders uit. Toch zijn kaders belangrijk voor medewerkers. Het helpt hen om hun
zame oplossing. Uit wetenschappelijk
grenzen af te bakenen en hun autonomie
we dat de verschillende crisissen die we
onderzoek blijkt dat als bedrijven inzet-
te verhogen. Het geeft hen ook meer
recent kenden — de oorlog in Oekraïne
ten op het versterken van de financiële
houvast betreffende beschikbaarheid en
en de energiecrisis op kop — een grote
geletterdheid, dit een positief effect heeft
bereikbaarheid. Maar medewerkers moe-
impact hadden op ons financieel welzijn.
op de autonomie, motivatie en produc-
ten ook durven hun leidinggevende of
Het wegvallen van financiële zekerheid
tiviteit. Uiteraard kan je als werkgever
werkgever aan te spreken over financieel
bij werknemers, gaat hand in hand met
pas tussenkomen als je dat gevraagd
welzijn en deconnectie. Zoniet krijgt de
een verminderd mentaal welzijn. Wie zijn
wordt. Het vergt bovendien expertise van
werkgever geen juist beeld van de situa-
rekeningen niet betaald krijgt, concen-
degelijke coaches om budgetbeheer te
tie. Anderzijds moeten werkgevers hun
treert zich minder op het werk en heeft
begeleiden.”
deur openzetten, zodat medewerkers de
het moeilijker om beslissingen te nemen.
stap aandurven.”◼
ETION • ondernemen 2023 • september • 41
“Open hiring: je beslist zelf of je de job neemt” Een kandidaat-poetshulp die zich als eerste aanmeldt voor een vacature en zelf beslist dat hij/zij overmorgen start op jouw afdeling. Dat was even wennen voor het management bij Zorgband Leie en Schelde. Maar dat is wat er gebeurt bij open hiring. TEKST: PATRICK VERHOEST | FOTO’S: GF | ILLUSTRATIE: SHUTTERSTOCK
opperde om van klassieke aanwerving over te gaan tot open hiring en met het gegeven te experimenteren, ging Zorgband Leie en Schelde daar gretig op in. Open hiring
Wennen
betekent dat alle mensen —
Op deze manier krijgt ieder-
ongeacht hun afstand tot
een een kans om aan de slag
Zorgband Leie en Schelde is
van de OCMW’s van Laarne,
de arbeidsmarkt, hun voor-
te gaan. Wie zich eerst aan-
een publiek zorgbedrijf, dat
Destelbergen, Merelbeke en
geschiedenis en hun achter-
meldt en het ziet zitten, krijgt
in 2020 werd opgericht en alle
Nazareth clustert. Vanuit de
grond — de kans krijgen om
— of liever: néémt — de job.
ouderenzorgvoorzieningen
hoofdzetel, het Provinciaal
te werken, zonder dat daar
Pas nadien wordt gekeken
Zorgcentrum in Lembergen,
een sollicitatieprocedure voor
welke competenties aanwezig
worden de verschillende
voorzien is. De kandidaat
zijn en welke begeleiding een
diensten aangestuurd. Dat
meldt zich aan en beslist of
mentor kan aanreiken. Dat
gaat van alle mogelijke thuis-
hij/zij wil tewerkgesteld wor-
was even wennen voor wie
zorgdiensten, over karwei-
den binnen de organisatie.
mensen in zijn/haar afdeling
diensten, minder-mobiele
De omgekeerde wereld,
binnenkrijgt, getuigt Jaimie
centrales, ergo aan huis tot
weet Githa Praet, algemeen
Hindryckx, hr-verantwoor-
een cluster woonzorg, vijf
directeur bij Zorgband Leie
delijke bij Zorgband Leie en
woonzorgcentra, een reva-
en Schelde: “Het is dus niet
Schelde: “De dienstverant-
lidatieziekenhuis, een hon-
de werkgever die selecteert
woordelijken beslissen niet
derdtal serviceflats en drie
op basis van ervaringen en
langer zelf wie bij hen aan de
dagverzorgingscentra.
competenties. Iedereen krijgt
slag gaat en dat vergde aan-
de kans zich aan te melden en
passing. We moesten de ver-
te beslissen of er een match
antwoordelijken meenemen
is met de organisatie. De
in de nieuwe spelregels en
zomer van 2021 de
rollen worden omgewisseld,
hen laten loskomen van hun
mogelijkheid
de kandidaat stelt de vragen
eigen beslissingsrechten.”
en beslist. Wat de aanwerving
Zorgband Leie en Schelde
betreft, is het letterlijk first
vond vooral heel moeilijk
come, first served.”
mensen voor de dienstenche-
Experiment Toen UGent in de
42 • september • ondernemen 2023 • ETION
ARBEIDSMARKT
“
We krijgen mensen binnen die anders wellicht zelfs geen sollicitatiegesprek zouden overleven.
quesonderneming, dus werd beslist om het experiment te starten met het beroep van poetshulp. Jaimie: “We hebben ingezet op attractieve en transparante vacatureteksten om mensen te overtuigen en hun interesse te wekken. Wie daar de eerste vinkjes kan zetten, kan zich naar
-Githa Praet-
de werkplaats begeven en zich verder bevragen. Wie zich fysiek eerst meldt, kan zich inschrijven en onmiddellijk starten.” Wie start, krijgt een contract van drie maanden. Deze aanpak neemt de plaats in van een lange en voor velen onmogelijk haalbare procedure, vult Githa
logistiek assistent. Hij bloeide gaandeweg
aan de slag gaan, worden ze de eerste
aan: “Na de opstart volgt wel een ‘on the
open, is zeer goed in de omgang met oude
twee weken begeleid en lopen ze samen
job’-begeleiding en een beoordeling. Er
mensen en werd een van onze toppers.”
met een collega. De klant mag immers
is opvolging na een kort gesprek om de
Dat kandidaten zich niet vooraf, maar
niet de dupe worden van het systeem.
spelregels uit te leggen. We krijgen men-
in de job moeten bewijzen, helpt velen,
De succesgraad van de test zet de direc-
sen binnen die anders wellicht zelfs geen
stelt de hr-verantwoordelijke Jaimie
tie van Zorgband aan tot meer. Jaimie
sollicitatiegesprek zouden overleven.”
Hindryckx vast: “De laagdrempeligheid
Hindryckx: “We stellen goesting en moti-
en het feit dat je niets te verliezen hebt, is
vatie voorop en dat werkt. Daarom gaan
Laagdrempelig
een pluspunt. Kandidaten hoeven vooraf
we nu ook verder met het systeem. We
Met deze aanpak krijgt dus letterlijk
niemand te overtuigen in gesprekken,
breiden uit naar keuken-, onderhouds- en
iedereen de kans zich te bewijzen. Jaimie
maar kunnen in de praktijk bewijzen wat
logistiek personeel. Ook bij hen willen
en Githa herinneren zich een medewer-
ze waard zijn. We krijgen nu meer geïnte-
we alle mogelijke drempels weghalen,
ker uit een andere sector die meteen
resseerden, blijven reclame maken — bv.
zodat we een maximum aan potentieel tot bij ons krijgen en hen kansen kunnen geven. Dat we nu voor residentiële jobs
“
De dienstverantwoordelijken beslissen niet langer zelf wie bij hen aan de slag gaat en dat vergde aanpassing.
gaan, verhoogt onze mogelijkheid tot
-Jaimie Hindryckx-
met assessments. Maar een sollictatie-
opvolgen.” Ook algemeen directeur Praet is gewonnen voor de manier van werken: “Zelf mensen kunnen selecteren is ook niet steeds een garantie op kwaliteit. Vaak werken we met batterijen aan tests en gesprek is slechts een momentopname en ook daar kan je je wel eens vergissen.
de sprong waagde. Hij is het type dat
op Facebook — en daar zien we het resul-
Voor ons is dit een stuk van de oplossing
wellicht niet uit een procedure met CV’s,
taat van. In totaal zijn sedert oktober 2021
voor de talentschaarste. En als het na een
sollicitatiebrieven en gesprekken naar
liefst 23 medewerkers gestart, waarvan 15
korte periode echt niet lukt — wat uiterst
voor zou zijn gekomen. Maar hij startte
al een contract kregen van onbepaalde
zelden voorkomt — dan gaan we gewoon
met een wit blad en kon zich bewijzen.
duur.”
in onderling overleg uit elkaar. Maar ook
Dat is het mooie aan de aanpak, klinkt
dat valt wel eens voor met hooggeschool-
het in koor. Githa Praet: “Zo is er ook het
Upgrade
verhaal van Maarten. Hij startte als me-
Het systeem is geen vrijgeleide voor een
dewerker in het dienstenchequegeheel
gebrek aan kwaliteit. Aangezien de pas
maar volgde intern een opleiding zorg-
aangeworvenen meteen bij de klant thuis
den.”◼
kundige. Na een verlegen opstart werd hij
ETION • ondernemen 2023 • september • 43
OUTLOOK
LATE NIGHT Hoe staat de wereldeconomie ervoor?
3 DATA, 3 LOCATIES 16 november | 18.30 uur | Leuven met Koen De Leus, Jan Longeval en Hans Bevers
21 november | 18.30 uur | Turnhout met Koen De Leus, Jan Longeval en Véronique Goossens
29 november | 18.30 uur | Gent met Koen De Leus, Jan Longeval en Hans Bevers
In deze vernieuwde uitgave van onze jaarlijkse economische vooruitzichten nemen drie gerenommeerde experten plaats op de sofa bij Geert Janssens, hoofdeconoom ETION. Opzet van elke sessie: de hachelijke situatie van de wereldeconomie inschalen. Tal van internationale risico’s bedreigen het Europese - en bij uitbreiding het Westerse - welvaartsmodel. De klimaattransitie maakt deze uitdagingen nog complexer. Valt deze puzzel überhaupt nog op te lossen? Met welke scenario’s moeten we rekening houden?
info en inschrijven: www.etion.be of scan de QR-code
Geerts sofagasten:
Partners
• • • •
44 • september • ondernemen 2023 • ETION
Koen De Leus, chief economist BNP Paribas Fortis Jan Longeval, Eurinvest Partners Hans Bevers, chief economist Degroof Petercam Véronique Goossens, chief economist Belfius
GEËNGAGEERD ONDERNEMEN
Kansarme kinderen helpen is brood(doos)nodig! Opnieuw zullen vier op de tien kinderen met een lege brooddoos op school aankomen. Om dat cijfer naar beneden te halen, zet Officenter zijn schouders onder het project ‘brooddoosnodig’ van Ondernemers voor een Warm België. TEKST: PATRICK VERHOEST | FOTO: GF (VLNR.) ZOUBIDA BARKA (OFFICENTER), MAXIME EN GEERT KENIS VAN ONDERNEMERS VOOR EEN WARM BELGIË.
Officenter is een businesscenter dat vaste kantoren, coworkingspaces, flexkantoren, meetingrooms, opslagruimtes en ateliers aanbiedt aan ondernemers, start-ups en studenten. Het
hielpen al meer dan 2200 kinderen en verwelkomen nu de steun
investeert in het welzijn van zijn klanten. Directeur klanten-
van Officenter in Limburg.”
relaties Zoubida Barka. “We zorgen voor gratis fruit en zuiver
Bij Officenter is het vooral het transparante en concrete van
drinkwater. Een wellbeing manager staat ter beschikking, er
de actie dat het bedrijf over de streep trok: “In ieder van onze
zijn maandelijkse stoelmassages en we nemen samen met onze
14 vestigingen kunnen we ermee aan de slag. Elke bijdrage die
klanten deel aan lokale sportevenementen.”
één van onze klanten levert, helpt een kind een vol schooljaar lang. Deze bijdrage is 100% fiscaal aftrekbaar. We hebben
Menslievend
een dashboard voorzien op de website, waardoor het aantal
Officenter heeft niet alleen aandacht voor een goede
geholpen kinderen duidelijk wordt aangegeven per locatie.”
gezondheid en welzijn. De organisatie noemt zichzelf menslievend en illustreerde dat eerder met de sponsoring van
Drie pijlers
Huis Erika Thijs, dat kankerpatiënten ondersteunt. Ook zagen
De ‘brooddoosnodig’-actie is niet het enige project van OVWB.
een aantal sociale projecten het levenslicht, in samenwerking
De organisatie is opgericht door ondernemers en richt zich
met Kids 4 Kids, dat zich inzet om gratis sport en ontspanning
ook tot hen. Het wil kinderen en jongeren de kans geven
aan te bieden aan kwetsbare kinderen. Na een bijdrage aan De
zich te ontwikkelen: “Daarom legden we drie pijlers vast.
Warmste Week van StuBru en een kledinginzameling vorig jaar, werd in 2023 geopteerd voor een partnerschap met Ondernemers voor een Warm België (OVWB). Zoubida: “We hebben met OVWB gemeen dat we werken voor en met ondernemers en dat we een breed netwerk van klanten
“
Het betreft onderwijs, voeding
Wie ons initiatief steunt, kan voor 300 euro de brooddoos van een kind een schooljaar lang vullen.
hebben. Bovendien steunen we graag
en cultuur. Onder andere via een partnerschap met Telenet en Auxilia worden afgeschreven laptops weer bruikbaar gemaakt en geschonken aan kansarme jongeren.” Ook OWVB werkt samen met Kids 4 Kids. Een van de doelstellingen is een sportdag organiseren voor 500 kwetsbare
menslievende initiatieven als ze passen in ons verhaal. We
kinderen in Hasselt. Als het opzet slaagt, zal het worden
willen elk jaar ergens onze schouders onder zetten. Dit jaar viel
uitgebreid naar andere locaties.
de keuze op OWVB.”
“Maar mensen kunnen ons op diverse manieren ondersteunen. Het kan zowel financieel als logistiek, of door je platform aan te
Brooddoosnodig
bieden, zoals Officenter nu doet. We staan open voor alle ideeën.
OVWB zet zich in tegen kansarmoede bij kinderen. Eén van
De basis is dat we geen eerstelijnshulporganisatie zijn, maar
de initiatieven heet ‘brooddoosnodig’ en ontstond door de
een intermediaire rol willen spelen. Door sterke partnerships
vaststelling dat liefst 40% van de kinderen naar school gestuurd
op te zetten, proberen we hulp te bieden aan organisaties die al
worden met een lege brooddoos. Maxime Kenis van OWVB licht
werken met kwetsbare jongeren.”◼
toe: “Wie ons initiatief steunt, kan voor 300 euro de brooddoos van één of meerdere kinderen een schooljaar lang vullen. We
Meer info via www.ovwb.be.
ETION • ondernemen 2023 • september • 45
Kempenaar 2023: stem voor jouw favoriet! Met de Kempenaar bekroont ETION jaarlijks een onderneming die zich op de kaart zette door haar focus op duurzame groei met aandacht voor medewerkers en omgeving. De genomineerden dit jaar zijn: FRAKO, Plantrent Group en VanRoey | EuroSys. Ook jij kan mee stemmen. TEKST: SERGE HUYGHE | FOTO: IC PHOTOGRAPHY
VanRoey | EuroSys Exact 30 jaar na de opstart (in 1993) aan de Steenweg op
Het bedrijf realiseert hiermee verschillende ambities: de meest
Merksplas in Turnhout is VanRoey | EuroSys een orga-
aantrekkelijke werkplek van België aanbieden, een ontmoe-
nisatie in hartje Kempen met een sterke focus op waarden-
tingsplaats voor Kempische bedrijven realiseren en een locatie
gericht ondernemen. VanRoey | EuroSys staat klaar om bedrij-
uitbouwen waar mensen hun ‘innerlijke motor’ kunnen aan-
ven in allerlei sectoren, overheden en scholen te begeleiden in
zwengelen dankzij de circulaire keuken in het ‘Roeftop’-restau-
hun digitale transformatie, zodat deze zich kunnen focussen op
rant.
hun corebusiness en hun groeistrategie verwezenlijken. In 2022 finaliseerde het bedrijf samen met een lokaal veran-
FRAKO
kerd bouwteam, ‘Kempus’. Dit knap staaltje architectuur is
Vanuit de eigen vestigingen in Weelde, Zoersel en Gent
een nieuw icoon voor de stad Turnhout en biedt 8 niveaus
ontvangt FRAKO particulieren, bedrijven en interieurar-
met high-tech kantoorruimte. Met als ultieme troef dat het geheel klimaatneutraal is.
chitecten om vanuit hun knowhow een mooi totaalproject te ontwerpen. De productie van FRAKO (± 8.000 m²) bevindt zich in Weelde, op dezelfde locatie waar de NV ongeveer 40 jaar geleden gestart is. FRAKO opereert al vanaf zijn start vanuit de Kempen. Ook het
Uitreiking op 26 oktober
grootste deel van de omzet, of het nu gaat om kantoorinrichting, keukens of totaalinrichtingen, wordt hier gehaald. Ze produceren quasi alles zelf. Maar voor alle zaken die niet binnen hun expertise vallen, doen ze een beroep op lokale partners. Ze beschouwen de tewerkstelling als hun belangrijkste impact
Nog spannender wordt het op de avond van de
op de Kempen. Het bedrijf is gedurende de voorbije 40 jaar
prijsuitreiking. Storypractitioner Lily Matthijs peilt
gestaag gegroeid tot een 70-tal medewerkers. Hun missie: “Klan-
er naar de verhalen van de genomineerde onderne-
tentevredenheid door middel van op maat gemaakte interieurs.”
mingen. Na een finale stemronde wordt de trofee plechtig overhandigd en keuvelen we na tijdens een
Plantrent Group
walking dinner.
Plantrent Group, opgericht in 2012 na de overname van C&F Plantenadvies, is het overkoepelende bedrijf van
Wil je het allemaal live meemaken? Kom dan zeker
Plantrent Office en Plantrent Events.
op 26 oktober (17.45 uur) naar Hooge Heyde in Kaster-
Plantrent Office (ont)zorgt voor vergroening binnen de kantoor-
lee. Schrijf je snel in via etion.be of scan de QR-code.
muren. Klanten kiezen samen met de experts zelf hun planten
46 • september • ondernemen 2023 • ETION
ETION NIEUWS
en plantenbakken uit. Door het aanbieden van een all-in service heeft de klant geen zorgen. Plantrent is opgericht in 2003. Terwijl planten en decoratie in de beginjaren iets extra’s waren op evenementen, zijn ze er intussen niet meer weg te denken. Met een team van 14 vaste medewerkers en een team flexi’s en studenten, slaagt Plantrent er dagelijks in om zowel kleine als grote evenementen aan te kleden. Bij Plantrent behandelt men
Zoë Dielen wint de ETION-Ondernemersprijs 2023 Zoë Dielen ontving de ETION-Ondernemers prijs 2023 voor haar praktijkproject bij het Gentse foodtech bedrijf LocalTomorrow NV. TEKST: NATHAN VAN CAMP FOTO: CELINE KUYSTERS
elke werknemer persoonlijk. “We laten iedereen in zijn
De ETION-Ondernemersprijs
waarde en hebben hiervoor
is een initiatief in het kader
respect. Respect geven maar
van de samenwerking tus-
ook terugkrijgen, is een waar-
sen ETION en de Faculteit
de die we hoog in het vaandel
Bedrijfswetenschappen en
be en Slagersonline.be. Deze
Terechte laureaat
dragen. Niet enkel tussen de
Economie van de Universiteit
platformen maken het moge-
De begeleiders van het project
werknemers maar ook naar
Antwerpen. Masterstudenten
lijk om online bestellingen te
– Maxim Sergeant en prof. dr.
het management toe vinden
economie kunnen in hun
plaatsen en af te handelen bij
Johan Braet – waren onder de
we dit zeer belangrijk.”
lessenpakket kiezen voor een
lokale bakkers en beenhou-
indruk van zowel de weten-
stageproject, praktijkproject
wers. Recent kwamen daar
schappelijke kwaliteit van het
Stemmen
of praktijkgerichte master-
nog Dorst.app en OrderBilly
project, de gedrevenheid en
Wie de prijs mee naar huis
proef. Hiervoor gaat ETION
bij, applicaties die toelaten om
professionaliteit van Zoë, als
neemt, bepaal je mee in een
bij bedrijven in zijn netwerk
vanaf je tafel een bestelling
van de impact die het project
online stemronde en op de
op zoek naar geschikte cases
te plaatsen op café of restau-
heeft gehad op de concrete
avond van de uitreiking (26
en uitdagingen. De ETION-
rant. Voor dit concrete project
uitdaging van het bedrijf. Het
oktober). Online stemmen
Ondernemersprijs wordt jaar
schreef Zoë een aanzet voor
project vormt dan ook een
kan t.e.m. 22 oktober via de
lijks uitgereikt aan de student
een businessplan, voerde ze
solide basis waar het bedrijf
QR-code of op etion.be.◼
die het meest kwaliteits- en
een concurrentieanalyse uit
verder mee aan de slag gaat.
impactvolle project afleverde.
en onderzocht ze de prijsbe-
Hierdoor is Zoë dan ook de
paling voor een innovatieve
terechte laureaat van de
The vending machine of the
warme maaltijdautomaat
ETION-Ondernemersprijs
future
dat de portfolio van Local-
2023, waaraan een geldprijs
De jury kende de prijs una-
Tomorrow NV zou kunnen
van 750 euro verbonden is.◼
niem toe aan Zoë Dielen
verbreden.
(VLNR.) KIM VAN OVERVELT (UA), FREIJA KLEIJNEN (UA), MAXIM SERGEANT (LOCALTOMORROW NV), ZOË DIELEN (LAUREAAT), PROF. DR. JOHAN BRAET (UA) EN NATHAN VAN CAMP (ETION).
(Master in Organisatie & Management). Zoë werkte voor dit project samen met LocalTomorrow NV rond de idee
Interesse?
van ‘The vending machine of
Wens jij een bepaalde topic in jouw bedrijf ook eens
the future’.
grondig te laten onderzoeken of evalueren door een
LocalTomorrow NV is het
student economie van de Universiteit Antwerpen?
bedrijf van ondernemer
Bezorg ons dan zeker jouw aanvraag voor projecten
Maxim Sergeant en omvat
die mogen uitgevoerd worden in het academiejaar
o.a. de merken Bakkersonline.
2023-2024. Meer info via nathan.van.camp@etion.be.
ETION • ondernemen 2023 • september • 47
Zomersabbat FOTO’S: JOHAN MARTENS
Tijdens drie ontmoetingsmomenten in juni werden de deelnemers ondergedompeld in de verhalen van ondernemers die om uiteenlopende redenen even afstand nemen. Estel Meyhui, Didier Pierre, Dominique De Cooman, Silvie Mateljan en Tim Van Aelst vertelden over hun ervaringen en wat hun nieuwe perspectieven zijn.
VLNR.: INE MEEUSSEN (UFINITY) EN ESTEL MEYHUI
VLNR.: ANNELIES CLAES (VERNIBO), STEVEN PAUWELS (CHOCO), ANKE ULENS (COPUS INTERNATIONAL), KATLEEN VERMEIREN (FIJNE WERKPLEK) EN ROB DECKERS (FIJNE WERKPLEK)
VLNR.: MIEKE VAN OOST (ATOLO), SARAH DEBAETS (RETHINKING LEADERSHIP), RHEA LIZEN (RHEALIZE) EN GEERTJE BERNAERTS (KARVANSERA)
VLNR.: VEERLE VAN DE VIJVER (TAVERNIER & VAN DE VIJVER) EN CYNTHIA GHYSELS (CYNTHIA GHYSELS LIFE PLANNER - BUSINESS MENTOR)
48 • september • ondernemen 2023 • ETION
COCKTAIL
VLNR.: KURT FLORUS (NNOF), DIDIER PIERRE, LEEN ROMBOUTS (LEEN ROMBOUTS CONSULTING), BRITE KOOKEN, THOMAS NICLAES (BLIENBERG ADVOCATEN)
VLNR.: PETER DICK (DYNAMICK), JOHAN BONNER (MATERIAL MASTERY), JUDITH BUSSÉ (EDSON LEGAL) EN VALERIE BAERT (LEVE DE ECONOMIE)
VLNR.: NICOLAS DE WILDE (DE WILDE & BAELE GERECHTSDEURWAARDERS), GEERT REYNAERT (SEEYOUBABY), TIM VAN AELST EN KATRIEN HENDRICKX (A TEAM PRODUCTIONS)
ETION • ondernemen 2023 • september • 49
DOORDENKER
Gevaarlijke verhalen H
TEKST: HANS DIELS, TOEKOMSTDENKER EN EXPERT GEOPOLITIEK BIJ ETION FOTO: JAN LOCUS
et verlangen naar verhalen zit diepgeworteld in de menselijke natuur.
Verhalen hebben de kracht om ons te
drijven zijn die dezelfde aanpak hebben
inspireren, onze verbeelding te prikkelen
gevolgd maar niet dezelfde resultaten
en nieuwe perspectieven te bieden. Ze
behaalden. Succes hangt vaak af van
Dit wordt weerspiegeld in de overvloed
sporen ons aan om uitdagingen aan te
meerdere factoren, zoals geluk, timing
aan boeken die ons willen leren hoe we
gaan, grenzen te verleggen en ons stre-
en unieke omstandigheden die moeilijk
onze eigen verhalen beter kunnen vertel-
ven naar succes voort te zetten. Echter,
te repliceren zijn. Het eenzijdig belichten
len, omdat dit vaak de sleutel tot succes
achter deze betoverende verhalen schuilt
van slechts één verhaal vertroebelt de
lijkt te zijn.
een gevaarlijk aspect: ze verhullen een
realiteit en kan ondernemers misleiden. Realiteit
deel van de realiteit waar we ons bewust van moeten zijn.
Ook in de media zien we dit fenomeen
De kracht van verhalen verhult het feit
terug. Praatprogramma’s nodigen vaak
dat veel mensen, zelfs diegenen in lei-
Laten we eens kijken naar het sollicita-
sprekers uit die overtuigend en vlot van
dinggevende posities in bedrijven en de
tieproces. In mijn eigen ervaring als fre-
tong zijn, maar dat maakt hen nog niet
politiek, simpelweg maar wat proberen.
“
Ze nemen beslissingen op basis van intu-
quente sollicitant leerde ik na een tijdje de kunst van het smeden van een samenhangend verhaal over mijn carrièrepad, waarbij elke stap naadloos aansloot bij het bedrijf waar ik op gesprek was. Maar laten we eerlijk zijn, toeval speelde ook een aanzienlijke rol in mijn professionele ontwikkeling. Mijn mooi verpakte verhaal versluierde echter de mislukkingen en de willekeurige keuzes die ik onder-
De kracht van verhalen verhult het feit dat veel mensen simpelweg maar wat proberen.
weg had gemaakt.
ïtie, wagen gokjes en hopen op het beste resultaat. Als het goed uitpakt, wordt dit vervolgens omgevormd tot een prachtig verhaal over hun sterke visie en strategisch inzicht. Maar wanneer het misgaat, wijzen ze vaak met de beschuldigende vinger naar externe omstandigheden. Laten we daarom erkennen dat verhalen zowel inspirerend als misleidend kunnen zijn. Ze hebben de kracht om ons te
automatisch tot de beste experts. In zijn
motiveren, maar we moeten ook kritisch
Succesverhaal
boek ‘The Ideas Industry’ beschrijft Daniel
blijven en nooit de realiteit uit het oog
Een ander voorbeeld vinden we in ma-
Drezner dit treffend. Hij wijst erop dat
verliezen. Laten we verhalen omarmen
nagementboeken. Deze boeken draaien
sprekers met een duidelijk verhaal en één
als bronnen van inspiratie, maar laten
vaak om het succesverhaal van één
groot idee vaak in de schijnwerpers staan,
we ook dieper graven en de realiteit in
bedrijf dat met een specifieke aanpak
terwijl experts met een genuanceerdere
haar volledigheid verkennen. Alleen
buitengewone resultaten heeft behaald,
mening, en daardoor een complexer
dan kunnen we daadwerkelijk leren van
denk aan Toyota of Apple. Ze suggereren
verhaal, zelden aan bod komen. Net zoals
de verhalen om ons heen en ze kritisch
dat het volgen van dit ene voorbeeld
onze voorouders rond het kampvuur
vergelijken met ons eigen, authentieke
garant staat voor succes. Maar we mogen
werden betoverd door vaardige vertellers,
verhaal. Laten we streven naar een unie-
niet vergeten dat er talloze andere be-
blijven wij gefascineerd door mensen die
ke weg naar onze doelen, in plaats van
hun verhaal met overtuiging brengen.
simpelweg te streven naar het kopiëren van voorgekauwde succesverhalen.◼
50 • september • ondernemen 2023 • ETION
ONDERNEMERS VOOR DE KLAS SAMEN BOUWEN WE DE BRUG TUSSEN ONDERWIJS EN BEDRIJFSLEVEN
INSPIREER MEE DE VOLGENDE GENERATIE Word tussen 15 oktober 2023 en 31 mei 2024 voor één dag Ondernemer voor de Klas en ga, net zoals meer dan 500 andere ondernemers, young potentials en werknemers in dialoog met de jonge werknemers van morgen.
Sooi Verheyde, Geo Process Engineering NV
“Ik vond het een enorm verfrissende ervaring om mijn job toe te lichten aan jongeren. Ik moest er voor uit mijn comfort zone komen en kan het aan iedereen aanraden.”
Pascal Ameloot, Huurland BV
“Ik wil jongeren leren wat ondernemerschap is. Hen aangeven dat je het niet enkel tegenkomt in de bedrijfswereld, maar evengoed in het dagelijks leven.”
Zo bouw je mee aan de brug tussen onderwijs en bedrijfsleven, vergroot je het wederzijds begrip en creëer je een positieve beeldvorming over het bedrijfsleven bij jongeren uit de 1e, 2e en 3 graad secundair en hoger onderwijs. e
Schrijf je in via www.vlajo-ovk.be
ondernemers voor de klas is een initiatief van
Lauranne Mateusen, Ter Loke OPH
“Ik vind het belangrijk om jongeren, een blik te gunnen in ons werkveld én hen wat meer te vertellen over wat er bij ons beweegt. Het helpt om van iemand te horen wat jobs precies inhouden om de juiste keuzes te kunnen maken.”
Het project Ondernemers voor de klas wordt georganiseerd door Vlajo met de steun van verschillende partners: Etion, JCI, BNP Paribas Fortis, Euroclear, VKW Limburg, VIVO, BNY Mellon, Partena, Familiehulp, Coopkracht, LSU, Manpower, Jong Voka en Vlaams Welzijnsverbond.
Meer rendement door in te zetten op eigen talent! Het stimuleren van haalbaar en zinvol werk is cruciaal. Om de hele loopbaan zo gezond mogelijk en optimaal te presteren, is het van groot belang je medewerkers de mogelijkheid te geven om continu bij te leren, o.a door hun functie en jobinhoud mee te laten evolueren. Dat kan door in te zetten op talentontwikkeling.
In tijden van arbeidskrapte is zorgen dat iemand gemotiveerd bij jou blijft werken, een bedrijfseconomisch voordeel en een besparing: Je bespaart op rekrutering Geen onzekerheid over beschikbaar talent op de arbeidsmarkt Geen productiviteitsverlies door verminderde capaciteit Beter voor het mentaal welzijn van de collega’s die geen ‘gat’ moeten dichtfietsen in het team Kennis over jouw bedrijf gaat niet verloren
Acerta ondersteunt starters, zelfstandigen en werkgevers in elke groeifase en bij elk hr-proces.
Kan je hierin onze hulp gebruiken? Acerta Consult bundelt heel wat hr-expertise en ervaring die de sterktes van jouw inhouse talent laten groeien. Contacteer ons via info.consult@acerta.be voor een gratis intakegesprek.