เส้นทางบุญเส้นทางธรรม ปักหมุดวัดจังหวัดน่าน

ปั​ักหมุ​ุ เมื​ือง บั​ันทึ​ึกเรื่​่�องราววั​ัด

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

ไทย www

Website

PUKMUDMUANGTHAI.COM

pukmudmuangthai.com

ปั​ักหมุ​ุ วั​ัดเมื​ืองไทย เส้​้นทางบุ​ุญ เส้​้นทางธรรม จั​ังหวั​ัดน่​่าน

คำำ�นิ​ิยม

ปั​ักหมุ​ุดเมื​ืองไทยได้​้จั​ัดทำำ�หนั​ังสื​ือเล่​่มนี้​้�ขึ้​้�น โดยการนำำ�เสนอวั​ัดสำำ�คั​ัญ และวั​ั ด เก่​่ า แก่​่ ห ลายวั​ั ด ในจั​ั ง หวั​ั ด น่​่ าน แต่​่ ก็​็ ยั​ั ง ไม่​่ ห มดยั​ั ง มี​ีอี​ีกมากมาย หลายวั​ัดที่​่�สร้า้ งมาตั้​้�งแต่​่โบราณกาล เพราะจั​ังหวั​ัดน่​่านนั้​้น� ในอดี​ีตเป็​็นนครรั​ัฐ เจ้​้าผู้​้�ครองนครแต่​่ละสมั​ัยเป็​็นผู้​้�มี​ีความศรั​ัทธาปสาทะต่​่อพระพุ​ุทธศาสนายิ่​่�ง เพราะฉะนั้​้�นวั​ั ดสำำ�คั​ัญ และวั​ั ดเก่​่ าแก่​่ที่​่�อยู่​่�ในแต่​่ ละท้​้องที่​่� อำำ�เภอต่​่ าง ๆ จึ​ึงเป็​็ น วั​ั ด ที่​่� เจ้​้ า ผู้​้�ค รองนครน่​่ าน ได้​้ โ ปรดให้​้ สร้​้ า งขึ้​้� น เป็​็ นส่​่ วน ใหญ่​่ เช่​่ น วั​ัดพระธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง พระอารามหลวง พญาการเมื​ือง ได้​้สร้​้างขึ้​้�นซึ่​่�งจะมี​ี อายุ​ุครบ ๖๖๘ ปี​ีในปี​ี พ.ศ. ๒๕๖๕ เป็​็นต้​้น การนำำ�เสนอวั​ัดต่​่าง ๆ ของ ปั​ักหมุ​ุดเมื​ืองไทยครั้​้�งนี้​้� จึ​ึงเป็​็นการเป็​็นวั​ัดสำำ�คั​ัญของจั​ังหวั​ัดน่​่าน ให้​้สาธุ​ุชน ชาวไทยและชาวต่​่างประเทศ ได้​้ทราบถึ​ึงความเป็​็นมา และความทรงคุ​ุณค่​่า ของศิ​ิลปะวั​ัฒนธรรม ความศรั​ัทธาเลื่​่�อมใสในพระพุ​ุทธศาสนาของชาวน่​่าน ตั้​้�งแต่​่ในอดี​ีตจนถึ​ึงปั​ัจจุ​ุบั​ัน ที่​่�ดำำ�เนิ​ินชี​ีวิ​ิตด้​้วยความผาสุ​ุก ภายใต้​้ร่​่มเงาของ พระพุ​ุทธศาสนามาโดยตลอด และจะต้​้องยั่​่�งยื​ืนนานไปตลอดจิ​ิรั​ัฐิ​ิติ​ิกาล จึ​ึงขอชื่​่�นชมต่​่อผลงานของปั​ักหมุ​ุดเมื​ืองไทยเล่​่มนี้​้�เป็​็นอย่​่างยิ่​่�ง

( พระสุ​ุนทรมุ​ุนี​ี​ี​ี​ี​ี​ี����� ) เจ้​้าอาวาสวั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง รองเจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดน่​่าน ๓๐ เมษายน ๒๕๖๔

A TPR ปั​ักหมุ​ุดวั​ัดเมื​ืองน่​่าน มนต์​์เสน่​่ห์​์แห่​่งอารยธรรม

จั​ังหวั​ัดน่​่าน เป็​็ นจั​ังหวั​ัดที่​่�อยู่​่�คู่�่กั​ับ ศาสานา วั​ัฒนธรรม ความเชื่​่�อ และวิ​ิถี​ีชี​ีวิ​ิต มาอย่​่างยาวนาน มี​ีประวั​ัติศิ าสตร์​์ต่า่ ง ๆ ให้​้น่า่ ค้​้นหา โดยเฉพาะด้​้านศาสนา ซึ่​่ง� เป็​็นศาสตร์​์ในการเสริ​ิมสร้​้างความเข้​้มแข็​็ง สร้​้างจิ​ิตสำำ�นึกึ ค่​่านิ​ิยม คุ​ุณธรรม และจริ​ิยธรรมที่​่ดี� งี ามของคน เป็​็นพลังั ขั​ับเคลื่​่อ� นในการพั​ัฒนาสั​ังคม เศรษฐกิ​ิจ คุ​ุณภาพชี​ีวิติ เป็​็นปัจจั ั ยสำ ั �คั ำ ญ ั ในการเสริ​ิมสร้​้างความสามั​ัคคี​ี และสมานฉั​ันท์ข์ องคนในทุ​ุก ๆ ระดั​ับ จึ​ึงนั​ับว่​่าเป็​็นมรดกทางวั​ัฒนธรรม ที่​่�มี​ีค่​่าควรแก่​่การศึ​ึกษาถึ​ึงความเป็​็นมา และคติ​ิความเชื่​่�อต่​่าง ๆ หลั​ักความเชื่​่�อทางด้​้านศาสนาที่​่�คนส่​่วนใหญ่​่ให้​้ ความสำำ�คัญ ั ว่​่า เป็​็นแนวทางแห่​่งการส่​่งเสริ​ิมในระบบของชี​ีวิติ ที่​่ดี� ี เช่​่น ความสามั​ัคคี​ีปรองดองของชุ​ุมชน และความสงบ สุ​ุขสันติ ั ภิ าพของสั​ังคม นิ​ิตยสารเล่​่มนี้​้�จะพาทุ​ุกท่​่านมุ่​่�งหน้​้าสู่​่�ดิ​ินแดนแห่​่งความมหั​ัศจรรย์​์ เยี่​่�ยมชมศาสนสถาน และสั​ักการะ พระพุ​ุทธรู​ูปศั​ักดิ์​์สิ� ทิ ธิ์​์� เพื่​่อ� ความเป็​็นสิริ​ิ มิ งคล ตลอดจนบอกเล่​่าเรื่​่อ� งราวความเป็​็นมา นั​ับตั้​้ง� แต่​่การก่​่อตั้​้ง� จนถึ​ึงปั​ัจจุบัุ นั

ทางที​ีมงานปั​ักหมุ​ุดเมื​ืองไทย มี​ีความตั้​้ง� ใจเป็​็นอย่​่างยิ่​่ง� ในการนำำ�เสนอเส้​้นทางวั​ัฒนธรรม และการเผยแผ่​่ เรื่​่อ� งราวทางพระพุ​ุทธศาสนา ให้​้ทุกท่ ุ า่ นได้​้ศึกษ ึ าประวั​ัติขิ องศาสนสถาน และเดิ​ินทางมาสั​ักการะพระพุ​ุทธรู​ูปศั​ักดิ์​์สิ� ทิ ธิ์​์� โดยมี​ีความเชื่​่�อมั่​่�นว่​่าทุ​ุกท่​่านที่​่�เปิ​ิดอ่​่านนิ​ิตยสารเล่​่มนี้​้� จะเกิ​ิดความเลื่​่�อมใสศรั​ัทธาในพระพุ​ุทธศาสนา และสื​ืบทอด เกี​ียรติปร ิ ะวั​ัติใิ ห้​้คงอยู่​่�สื​ืบต่​่อไป

บริ​ิษั​ัท เอที​ีพี​ีอาร์​์ เพอร์​์เฟคท์​์ จำำ�กั​ัด atpr.perfect@gmail.com / LINE : atprperfect

EDITOR

ATPR PERFECT Co.,Ltd.

พระราชวิ​ิมลโมลี​ี

พั​ัชริ​ินทร์​์ โชคอำำ�นวย

ณั​ัฏฐพั​ัฒน์​์ แจ่​่มจั​ันทร์​์ Phacharin Chokamnuay Nattapat Jamjan อาจารย์​์สาขาการพั​ัฒนาสั​ังคม พระสุ​ุนทรธรรมเมธี​ี รองเจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดบุ​ุรี​ีรั​ัมย์​์ คณะมนุ​ุษยศาสตร์​์และสั​ังคมศาสตร์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัยราชภั​ัฏสุ​ุรินิ ทร์​์ ประธานกรรมการผู้​้�จั​ัดการ ที่​่�ปรึ​ึกษา ที่​่�ปรึ​ึกษา ที่​่�ปรึ​ึกษา เจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดสุ​ุริ​ินทร์​์

ชั​ัชญาณิ​ิช วิ​ิจิ​ิตร

สั​ัญชั​ัย ขั​ัติ​ิครุ​ุฑ

Chatchayanit Wijit บรรณาธิ​ิการบริ​ิหาร Editor in chief

Sanchai Kattikrut ผู้​้�จั​ัดการ Manager

ไพรั​ัตน์​์ กลั​ัดสุ​ุขใส

มงคล แพร่​่ศิ​ิริพุ ิ ฒิ ุ ิพงศ์​์

Pirat Kludsuksai

Mongkol Praesiriputtipong

วิ​ิษณุ​ุ ชะรุ​ุดรั​ัมย์​์

พิ​ิพั​ัฒน์​์ ผ่​่องใส

Wissanu Charudrum

Pipat Pongsai

ติ​ิดต่​่อประสานงาน Coordination

ธั​ัญภรณ์​์ สมดอก Thunyaporn Somdok

นภั​ัสวรรณ พิ​ิศเพ็​็ง Napatsawan Pitsapeng

พั​ัชระ มะโนทน Patchara Manothon

พรรณวิ​ิกา มะลิ​ิซ้​้อน Panwika Malison

ชั​ัยวิ​ิชญ์​์ แสงใส ถ่​่ายภาพ Photographer

Chaiwit Saengsai

พร โพชารี​ี Porn Pocharee

คมสั​ันต์​์ สี​ีหะวงษ์​์ Komsan Sihawong รองผู้​้�จั​ัดการ Assistant Manager ประสานงานและสื่​่�อสารองค์​์กร Corporate Coordination and Communication

อภิ​ิวั​ัฒน์​์ โพธิ์​์�รักษ์ ั ์ Apiwat Porak

วิ​ิชุ​ุดา ศิ​ิลารั​ักษ์​์ Wichuda Silarak

ชุ​ุติกิ านต์​์ ศรศรี​ี Chutikarn Sonsri

ภาณุ​ุวั​ัตร สุ​ุขอยู่​่� Panuwat Sukyoo

สิ​ิทธิ​ิโชค บำำ�รุ​ุงชื่​่�อ Sittichoke Bumrungchoue

ออกแบบกราฟิ​ิก Graphic Designer

พรเทพ ลั​ักขษร

ช่​่อผกา มะคุ้​้�มใจ

Bhonthep Luckasorn ตั​ัดต่​่อวิ​ิดี​ีโอ Vdo Editor

Chopaka Makhumjai ผู้​้�ดู​ูแลสื่​่�อออนไลน์​์ Admin

23 หมู่​่�ที่​่� 1 ตำำ�บลนอกเมื​ือง อำำ�เภอเมื​ืองสุ​ุริ​ินทร์​์ จั​ังหวั​ัดสุ​ุริ​ินทร์​์ 32000 08-2036-5590 , 0-4406-0459

สารบั​ัญ

CONTENTS ทำำ�เนี​ียบพระสั​ังฆาธิ​ิการ แผนที่​่�ไหว้​้พระ ๙ วั​ัด เที่​่�ยววั​ัดน่​่าน ๙ วั​ัด ความเป็​็นมาเมื​ืองน่​่านกั​ับความสำำ�คั​ัญ ทางพระพุ​ุทธศาสนา วั​ัดพญาภู​ู พระอารามหลวง วั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง วั​ัดพระธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง พระอารามหลวง วั​ัดภู​ูมิ​ินทร์​์ วั​ัดพระธาตุ​ุช้​้างค้ำำ��วรวิ​ิหาร วั​ัดพระธาตุ​ุกู่​่�เขาเขี​ียว วั​ัดป่​่าคอวั​ัง วั​ัดหนองห้​้า

๑๐ ๑๔ ๑๖ ๒๐ ๓๒ ๓๔ ๔๒ ๔๖ ๔๘ ๕๐ ๕๒ ๖๖

๗๐ ๗๔ ๗๘ ๘๒ ๘๔ ๘๖ ๘๘ ๙๐ ๙๒ ๙๖ ๑๐๒ ๑๐๖ ๑๑๒ ๑๑๓

วั​ัดเปา วั​ัดนาคา วั​ัดศรี​ีมงคล (ก๋​๋ง) วั​ัดสบหลม วั​ัดหลวง วั​ัดปิ​ิงหลวง วั​ัดดอนไชย วั​ัดพระธาตุ​ุดอยพลู​ูแช่​่ วั​ัดกู่​่�เสี้​้�ยว วั​ัดป่​่านั​ันทบุ​ุรี​ีญาณสั​ังวราราม วั​ัดน้ำำ��ครกใหม่​่ วั​ัดหนองแดง วั​ัดเจดี​ีย์​์ วั​ัดอรั​ัญญาวาส

สารบั​ัญ วั​ัดเฟื​ือยลุ​ุง วั​ัดสวนตาล วั​ัดพญาวั​ัด วั​ัดพระเนตร วั​ัดดอยแยง วั​ัดนาเหลื​ืองใน วั​ัดพระธาตุ​ุเขาน้​้อย วั​ัดป่​่าภาวนาภิ​ิรมย์​์ พุ​ุทธสถานลานปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรม บ้​้านเมตตาธรรม วั​ัดน้ำำ��ไคร้​้ วั​ัดบุ​ุญยื​ืน วั​ัดดอนตั​ัน วั​ัดแช่​่พลาง วั​ัดป่​่าบ้​้านด่​่าน (ร้​้าง) วั​ัดบ้​้านด่าน ่ วั​ัดร้​้องแง วั​ัดภู​ูเก็​็ต

๑๑๔ ๑๑๖ ๑๑๗ ๑๑๘ ๑๑๙ ๑๒๐ ๑๒๔ ๑๒๕ ๑๒๖ ๑๒๗ ๑๒๘ ๑๓๐ ๑๓๑ ๑๓๒ ๑๓๓ ๑๓๔ ๑๓๕

๑๓๖ ๑๓๘ ๑๓๙ ๑๔๐ ๑๔๑ ๑๔๒ ๑๔๓ ๑๔๔ ๑๔๕

วั​ัดไหล่​่น่​่าน วั​ัดโป่​่งคำำ� วั​ัดน้ำำ��แก่​่นเหนื​ือ วั​ัดนาปั​ัง วั​ัดน้ำำ��มวบ วั​ัดป่​่าปั​ัญญาภิ​ิรมย์​์ วั​ัดป่​่าค่​่าวิ​ิสุ​ุทธิ​ิญาณ ที่​่�พั​ักสงฆ์​์บวรดิ​ิน บ้​้านห้​้วยเลื่​่�อน วั​ัดประดิ​ิษฐ์​์ (ส้​้อ)

ทำำ�เนี​ียบพระสั​ังฆาธิ​ิการ สั​ังกั​ัดคณะสงฆ์​์มหานิ​ิกาย จั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระราชศาสนาภิ​ิบาล ผู้​้�รั​ักษาการแทนเจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระสุ​ุนทรมุ​ุนี​ี รองเจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระชยานั​ันทมุ​ุนี​ี เจ้​้าคณะอำำ�เภอภู​ูเพี​ียง

พระครู​ูสิ​ิริ​ินั​ันทวิ​ิทย์​์ เจ้​้าคณะอำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

พระมหาเกรี​ียงไกร อหึ​ึสโก เจ้​้าคณะอำำ�เภอเวี​ียงสา

พระครู​ูสุ​ุภัทรนั ั ันทวิ​ิทย์​์ เจ้​้าคณะอำำ�เภอปั​ัว

พระครู​ูสุ​ุธี​ีปั​ัญญากร เจ้​้าคณะอำำ�เภอนาน้​้อย

พระวิ​ิจิ​ิตรธรรมโชติ​ิ เจ้​้าคณะอำำ�เภอทุ่​่�งช้​้าง / เฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ

พระครู​ูอุ​ุปถั​ัมภ์​์นั​ันทกิ​ิจ เจ้​้าคณะอำำ�เภอท่​่าวั​ังผา

พระครู​ูนั​ันทชั​ัยคุ​ุณ เจ้​้าคณะอำำ�เภอเชี​ียงกลาง

พระครู​ูวิ​ิสุ​ุทธิ์​์�ปั​ัญญาธร เจ้​้าคณะอำำ�เภอแม่​่จริ​ิม

พระครู​ูพิ​ิทั​ักษ์​์เจติ​ิยานั​ันท์​์ เจ้​้าคณะอำำ�เภอบ้​้านหลวง

พระครู​ูสุ​ุวรรณเจติ​ิยานุ​ุกู​ูล เจ้​้าคณะอำำ�เภอนาหมื่​่�น

พระครู​ูสุ​ุจิ​ิณนั​ันทกิ​ิจ เจ้​้าคณะอำำ�เภอสั​ันติ​ิสุ​ุข

พระครู​ูไพโรจน์​์นั​ันทกิ​ิจ เจ้​้าคณะอำำ�เภอสองแคว

พระครู​ูสุ​ุทิ​ินนั​ันทธรรม เจ้​้าคณะอำำ�เภอบ่​่อเกลื​ือ

พระครู​ูปริ​ิยั​ัติ​ินั​ันทสุ​ุธี​ี รองเจ้​้าคณะอำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

พระครู​ูอุ​ุปถั​ัมภ์​์นั​ันทวั​ัฒน์​์ รองเจ้​้าคณะอำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

พระครู​ูวิ​ิสุ​ุทธิ์​์�นั​ันทสาร รองเจ้​้าคณะอำำ�เภอท่​่าวั​ังผา

พระครู​ูศี​ีลนั​ันทโชติ​ิ รองเจ้​้าคณะอำำ�เภอเชี​ียงกลาง

พระครู​ูอาทรนั​ันทกิ​ิจ รองเจ้​้าคณะอำำ�เภอภู​ูเพี​ียง

พระมหาเกรี​ียงศั​ักดิ์​์� อาชวปเสฎโฐ เลขาฯ รก.เจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระครู​ูปลั​ัดวั​ัขรพงษ์​์ วชรปญฺ​ฺโญ เลขาฯ รองเจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ทำำ�เนี​ียบสายการปกครอง คณะสงฆ์​์ฝ่​่ายธรรมยุ​ุต เขตพื้​้น � ที่​่�จั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระปั​ัญญาพิ​ิศาลเถร วิ​ิ. (คำำ�มู​ูล ชิ​ิตมาโร) เจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดพะเยา - น่​่าน (ธรรมยุ​ุต)

พระครู​ูวรธรรมสิ​ิริ​ิ เจ้​้าคณะตำำ�บลจั​ังหวั​ัดน่​่าน (ธรรมยุ​ุต)

พระธี​ีรปั​ัญญา กิ​ิตฺ​ฺติ​ิกาโร เลขานุ​ุการเจ้​้าคณะตำำ�บลจั​ังหวั​ัดน่​่าน (ธรรมยุ​ุต)

พระมหาญาณพงษ์​์ สิ​ิริ​ิปุ​ุญโญ เลขานุ​ุการเจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดพะเยา-น่​่าน (ธรรมยุ​ุต)

พระครู​ูกิ​ิตติ​ิจั​ันทโรภาส เจ้​้าคณะอำำ�เภอจั​ังหวั​ัดน่​่าน (ธรรมยุ​ุต)

พระสิ​ิทธิ์​์�นิ​ิคม สิ​ิทฺ​ฺธิ​ิธมฺ​ฺโม เลขานุ​ุการเจ้​้าคณะอำำ�เภอจั​ังหวั​ัดน่​่าน (ธรรมยุ​ุต)

ศาลหลั​ักเมื​ืองจั​ังหวั​ัดน่​่าน ณ วั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง

พระแก้​้วสมใจนึ​ึก วั​ัดป่​่าคอวั​ัง

พระวิ​ิหาร วั​ัดพระธาตุ​ุช้า้ งค้ำำ��วรวิ​ิหาร

พระธาตุ​ุชั​ัยชนะ วั​ัดกู่​่�เสี้​้�ยว

พระพุ​ุทธศรี​ีวิ​ิชั​ัยมุ​ุนี​ี วั​ัดไหล่​่น่​่าน

พระพุ​ุทธรั​ัชมงคลเจดี​ีย์​์ศรี​ีธรรมราชา ร.9 ( พระเจดี​ีย์​์วั​ัดบ้​้านน้ำำ��ครกใหม่​่ )

ไหว้​้พระ

ทำำ�บุ​ุญ เมื​ืองน่​่าน

๙วั​ัด 1169

101 1091

2

1091

1 3

6

1169

101

4

101

1025

5

4020

1168

4020

อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน 1 2 3

วั​ัดพระธาตุ​ุช้า้ งค้ำำ�� วรวิ​ิหาร วั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง วั​ัดพญาภู​ู พระอารามหลวง

4 5 6

วั​ัดพระธาตุ​ุเขาน้​้อย วั​ัดพระธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง พระอารามหลวง วั​ัดภู​ูมิ​ินทร์​์

4008 1080

9

101

1148

4015 1081

4015

101 1770

8

4015

1336

7

1770

1770 1081

101 1081 4007

อำำ�เภอท่​่าวั​ังผา 7 8

วั​ัดศรี​ีมงคล (ก๋​๋ง) วั​ัดหนองบั​ัว

อำำ�เภอปั​ัว 9

วั​ัดภู​ูเก็​็ต

๙ วั​ัด ทำำ�บุ​ุญ จั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดภู​ูมิ​ินทร์​์ ตั้​้�งอยู่​่�ที่​่�บ้​้านภู​ูมิ​ินทร์​์ อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน ใกล้​้กั​ับพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑสถาน - แห่​่งชาติ​ิน่​่าน เดิ​ิมชื่​่�อ

วั​ัดพรหมมิ​ินทร์​์ เป็​็นวั​ัดที่​่�แปลกกว่​่าวั​ัดอื่​่�น ๆ คื​ือ โบสถ์​์และวิ​ิหารสร้​้างเป็​็นอาคารหลั​ังเดี​ียวกั​ันประตู​ูไม้​้ทั้​้�งสี่​่�ทิ​ิศ แกะสลั​ักลวดลาย โดยช่​่างฝี​ีมื​ือล้​้านนาสวยงามมาก นอกจากนี้​้�ฝาผนั​ังยั​ังแสดงถึ​ึงชี​ีวิ​ิตและ วั​ัฒนธรรมของยุ​ุคสมั​ัยที่​่�ผ่​่านมาตามพงศาวดารของ เมื​ืองน่​่านวั​ัดพรหมมิ​ินทร์​์ ซึ่ง่� เป็​็นชื่​่อ� ของเจ้​้าเจตบุ​ุตรพรหมมิ​ินทร์​์ ผู้​้�สร้า้ งวั​ัด แต่​่ตอนหลั​ังชื่​่อ� วั​ัดได้​้เพี้​้ย� นไปจากเดิ​ิมเป็​็น วั​ัดภู​ูมิ​ินทร์​์

วั​ัดศรี​ีมงคล (ก๋​๋ง) ตั้​้�งอยู่​่�ที่​่ตำ� ำ�บลยม อำำ�เภอ

ท่​่ า วั​ั ง ผา จั​ั ง หวั​ั ด น่​่ าน เป็​็ น วั​ั ด เก่​่ า แก่​่ ที่​่� ไ ด้​้ รั​ั บ พระราชทาน วิ​ิสุ​ุงคามสี​ีมาตั้​้�งแต่​่ปี​ี พ.ศ. ๒๕๓๙ พระสงฆ์​์ที่​่�มี​ีชื่​่�อที่​่�สุ​ุดของ วั​ัดนี้​้�คื​ือ หลวงปู่​่�ก๋​๋ง ด้​้านหลั​ังวั​ัดมี​ีลานชมวิ​ิว ซึ่​่�งมี​ีทั​ัศนี​ียภาพ ที่​่�งดงาม มองเห็​็นทุ่​่�งนาเขี​ียวขจี​ี และทิ​ิวเขาของดอยภู​ูคาเรี​ียง รายสลั​ับซั​ับซ้​้อน

วั​ัดพระธาตุ​ุช้​้างค้ำำ�� วรวิ​ิหาร

ในปั​ัจจุ​ุบั​ันนี้​้�เรี​ียกกั​ันสื​ืบต่​่อมาเพราะว่​่าวั​ัดมี​ีพุ​ุทธเจดี​ีย์​์ หรื​ือ พระธาตุ​ุหลวงพ่​่อเป็​็นรู​ูปช้​้างล้​้อม สั​ันฐานสี่​่�เหลี่​่�ยมจั​ัตุ​ุรั​ัส ยกฐานสู​ูง ก่​่ออิ​ิฐปู​ูน และปั้​้�นรู​ูปช้​้างครึ่​่�งตั​ัวโผล่​่หน้​้าออกมา โดยรอบองค์​์พระเจดี​ีย์​์ทั้​้ง� สี่​่ด้� าน ้ ๆ ละ ๖ เชื​ือก รวม ๒๔ เชื​ือก อาการของช้​้างประดุ​ุจเอาหลั​ังหนุ​ุนค้ำำ��องค์​์เจดี​ีย์​์ไว้​้

วั​ัดภู​ูเก็​็ต

เป็​็นวั​ัดที่​่�มี​ีภู​ูมิ​ิทั​ัศน์​์ และวิ​ิวที่​่�สวยงาม มี​ีระเบี​ียงชมวิ​ิวด้​้านหลั​ังวั​ัดติ​ิดกั​ับทุ่​่�งนาที่​่�กว้​้างไกล พร้​้อม ด้​้ ว ยฉากหลั​ั ง เป็​็ นภู​ู เขาวนอุ​ุ ท ยานดอยภู​ูคา ในยามเช้​้ า วั​ัดภู​ูเก็​็ตเป็​็นจุ​ุดชมวิ​ิวพระอาทิ​ิตย์​์ขึ้​้�นที่​่�งดงามอี​ีกแห่​่งหนึ่​่�ง ด้​้านล่​่างวั​ัดมี​ีแม่​่น้ำำ��ไหลผ่​่าน ซึ่​่�งเป็​็นน้ำำ��ซั​ับซึ​ึมมาจากใต้​้ดิ​ิน ไหลริ​ินรวมกั​ันเป็​็นลำำ�ธารให้​้ฝู​ูงปลา และสั​ัตว์​์น้ำำ��อยู่​่�อาศั​ัย

วั​ัดพระธาตุ​ุเขาน้​้อย สามารถมองเห็​็นทิ​ิวทั​ัศน์​์โดยรอบของ

ตั​ัวเมื​ืองน่​่าน ปั​ัจจุ​ุบั​ันบริ​ิเวณลานชมทิ​ิวทั​ัศน์​์ ประดิ​ิษฐานพระพุ​ุทธมหาอุ​ุดมมงคล นั​ันทบุ​ุรี​ีศรี​ีน่​่าน ซึ่​่�งเป็​็นพระพุ​ุทธรู​ูปปางประทานพร

พระบรมธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง ปู​ูชนี​ียสถานที่​่�สำำ�คั​ัญของเมื​ืองน่​่าน

มี​ีอายุ​ุกว่​่า ๖๐๐ ปี​ี ตามพงศาวดาเมื​ืองน่​่านกล่​่าวว่​่า พญาการเมื​ืองโปรดเกล้​้าฯ ให้​้สร้า้ งขึ้​้น � เพื่​่�อบรรจุ​ุพระบรมสารี​ีริ​ิกธาตุ​ุที่​่ไ� ด้​้มาจากเมื​ืองสุ​ุโขทั​ัยระหว่​่างปี​ี พ.ศ. ๑๘๙๑ - ๑๙๐๑ สถาปั​ัตยกรรมด้​้านโบสถ์​์ของวั​ัดพระธาตุ​ุแช่​่แห้​้งที่​่�สำำ�คั​ัญ และ แสดงให้​้เห็​็นถึ​ึงแบบอย่​่างสถาปั​ัตยกรรมและศิ​ิลปกรรมสกุ​ุลช่​่างน่​่าน

วั​ัดพญาภู​ู พระอารามหลวง

นมั​ั ส การพระพุ​ุ ท ธปฏิ​ิมา เป็​็ น พระประธานองค์​์ ใ หญ่​่ ที่​่� สุ​ุ ด ของจั​ังหวั​ัดน่​่าน นอกจากจะมี​ีพระเจดี​ีย์​์ขนาดใหญ่​่ที่​่�สร้​้างไว้​้ ด้​้านหลั​ังพระวิ​ิหารแล้​้ว ภายในวิ​ิหารยั​ังเป็​็นที่​่�ประดิ​ิษฐาน พระพุ​ุทธรู​ูปปางลี​ีลา ๒ องค์​์ (ศิ​ิลปะสุ​ุโขทั​ัย) ซึ่​่�งสร้​้างสมั​ัย พญาสารผาสุ​ุม เจ้​้าผู้​้�ครองเมื​ืองน่​่าน เมื่​่�อปี​ี พ.ศ ๑๙๖๙ นอกจากนี้​้�ยั​ังมี​ีภาพไม้​้จำำ�หลั​ักทวารบาลรู​ูปยั​ักษ์​์ที่​่�บานประตู​ู วิ​ิหารหลวง งดงามแปลกตา วั​ัดพญาภู​ู พระคู่​่�งามปางลี​ีลาค่​่าควรเมื​ือง

วั​ั ด มิ่​่� ง เมื​ื อ ง

ลายปู​ูนปั้​้� นที่​่� ผ นั​ั ง ด้​้ านน อก ของพระอุ​ุโบสถมี​ีความสวยงามวิ​ิจิ​ิตรบรรจงมาก เป็​็นฝี​ีมื​ือ ตระกู​ูลช่​่างเชี​ียงแสน ภายในมี​ีภาพจิ​ิตรกรรมฝาผนั​ังแสดงให้​้ เห็​็นวิ​ิถี​ีชี​ีวิ​ิตของชาวเมื​ืองน่​่าน ฝี​ีมือื ช่​่างท้​้องถิ่​่นยุ � คุ ปั​ัจจุบัุ น ั และ ในบริ​ิเวณวั​ัดยั​ังเป็​็นที่​่�ประดิ​ิษฐานเสาหลั​ักเมื​ือง ซึ่​่�งอยู่​่�ในศาลา จตุ​ุรมุ​ุข

วั​ั ด หนองบั​ั ว

เป็​็ นอี​ี กหนึ่​่� ง ผลงานทาง สถาปั​ัตยกรรม และจิ​ิตรกรรมชิ้​้�นเอกของเมื​ืองน่​่าน วั​ัดหนองบั​ัว เป็​็นวั​ัดชาวบ้​้าน ลักั ษณะการตกแต่​่งภายในตั​ัววิ​ิหารจึ​ึงเรี​ียบง่​่าย กว่​่ า ทั้​้� ง ลั​ั ก ษณะวิ​ิหารก็​็ เ ป็​็ นรู​ูปสี่​่� เ หลี่​่� ย มผื​ื นผ้​้ า ธรรมดา แต่​่กระนั้​้�นวิ​ิหารวั​ัดหนองบั​ัวก็​็เป็​็นอาคารที่​่�ทรงคุ​ุณค่​่า ในแง่​่ สถาปั​ัตยกรรมพื้​้�นบ้​้านที่​่�สวยงาม และหาชมได้​้ยาก จิ​ิตรกรรม ฝาผนั​ัง ที่​่�ได้​้สะท้​้อนให้​้เห็​็นสภาพความเป็​็นอยู่​่�ของผู้​้�คน ในสมั​ัย นั้​้�นได้​้เป็​็นอย่​่างดี​ี โดยเฉพาะการแต่​่งกายของผู้​้�หญิ​ิงที่​่�นุ่​่�งผ้​้าซิ่​่�น ลายน้ำำ��ไหล หรื​ือผ้​้าซิ่​่�นตี​ีนจกที่​่�สวยงาม

NAN

20

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความสำำ�คั​ัญทางพระพุ​ุทธศาสนา

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดในพุ​ุทธศาสนา หมายถึงึ ศาสนสถาน อั​ันเป็​็นที่​่�อยู่​่�ของพระรั​ัตนตรั​ัย และเป็​็นสถานที่​่�สำำ�หรั​ับ พุ​ุทธศาสนิ​ิกชนเข้​้าไปประกอบกิ​ิจกรรมต่​่าง ๆ ทั้​้�งที่​่�เป็​็น ศาสนพิ​ิธี​ี เช่​่น การฟั​ังธรรม และไม่​่ใช่​่ศาสนพิ​ิธี​ี เช่​่น การประชุ​ุมสัมมนา ที่​่ ั ใ� ช้​้วัดั เป็​็นสถานที่​่จั� ดั งาน เพราะเห็​็น ว่​่ามี​ีสถานที่​่�กว้​้างขวาง มี​ีวั​ัสดุ​ุอุ​ุปกรณ์​์ที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องครบ พร้​้ อมในพระไตรปิ​ิ ฎก เล่​่ มที่​่� ๔ พระวิ​ินั​ั ย มหาวรรค ภาค ๑ ได้​้ ก ล่​่ าว ถึ​ึ ง การเกิ​ิดขึ้​้� นข องวั​ั ด แห่​่ ง แรกใน พุ​ุทธศาสนาว่​่า พระเจ้​้าพิ​ิมพิ​ิสาร กษั​ัตริ​ิย์​์แคว้​้นมคธ ทรงถวายพระราชอุ​ุ ท ยานสวนไผ่​่ น อกกำำ� แพงเมื​ื อ ง ราชคฤห์​์ ซึ่​่�งตั้​้�งอยู่​่�ใกล้​้เชิ​ิงเขาเวภารบรรพต บนริ​ิมฝั่​่�ง

แม่​่ น้ำำ�� สรั​ั สวดี​ี (ปั​ั จจุ​ุ บั​ั น อยู่​่�ในรั​ั ฐ พิ​ิหาร ประเทศอิ​ินเดี​ีย) แด่​่พระศาสดาให้​้เป็​็นวั​ัดแรกในพุ​ุทธศาสนา ชื่​่�อว่​่า วั​ัดเวฬุ​ุวั​ัน มหาวิ​ิหาร หรื​ือ พระเวฬุ​ุวันั กลั​ันทกนิ​ิวาปสถาน ตั้​้�งแต่​่บัดั นั้​้�น เป็​็นต้​้นมา ก็​็ทรงมี​ีพระบรมพุ​ุทธานุ​ุญาตให้​้ภิ​ิกษุ​ุรั​ับถวาย อาราม (วั​ัด) ได้​้ด้ว้ ยเหตุ​ุนี้​้� ในพื้​้�นที่​่ที่​่� พ� ระพุ​ุทธศาสนาเผยแผ่​่ไป ถึงึ จึ​ึงมี​ีพุ​ุทธศาสนิ​ิกชนที่​่�มี​ีศรั​ัทธาแรงกล้​้าร่วมกั ่ นสร้ ั า้ งวั​ัดถวาย ไว้​้ในพุ​ุทธศาสนาเป็​็นจำ�ำ นวนมาก การสร้​้างวั​ัดในครั้​้�งโบราณกาล เมื่​่� อ ประชาชนที่​่� มี​ีจิ​ิต ศรั​ั ท ธาในพุ​ุ ท ธศาสนา ได้​้ อ พยพไป ตั้​้� ง ถิ่​่� น ฐานอยู่​่�ที่​่� ใ ดก็​็ ตาม มั​ั ก จะสร้​้ า งวั​ั ด ขึ้​้� น เพื่​่� อ ให้​้ เ ป็​็ นที่​่� ยึ​ึดเหนี่​่�ยวจิ​ิตใจ และประกอบศาสนกิ​ิจตามความเชื่​่อ� ประเพณี​ี สื​ืบต่​่อกั​ันมา

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

21

วั​ัดในพระพุ​ุทธศาสนาแห่​่งแรก ของพื้​้�นที่​่� อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน สร้า้ งขึ้​้�นในช่​่วงพุ​ุทธศตวรรษที่​่� ๑๕ คื​ือ วั​ัดพญาวั​ัด สร้​้างในปี​ี พ.ศ. ๑๕๓๘ การสร้​้างวั​ัดของพื้​้�นที่​่� อำำ�เภอเมื​ืองน่​่านมี​ีมาอย่​่างต่​่อเนื่​่�อง ในช่​่วงพุ​ุทธศตวรรษที่​่� ๑๕ ถึ​ึ ง ๒๑ มี​ีจำำ� นวนวั​ั ด ที่​่� สร้​้ า งรวมทั้​้� ง หมด ๘ วั​ั ด เว้​้ น เฉพาะ พุ​ุทธศตวรรษที่​่� ๑๗ ที่​่�ไม่​่ปรากฏหลั​ักฐานการสร้​้างวั​ัด ในพื้​้�นที่​่� วั​ัดที่​่�มี​ีความสำำ�คั​ัญ และเกี่​่ย� วข้​้องกั​ับเมื​ืองน่​่านมาตั้​้ง� แต่​่อดี​ีตจนถึ​ึง ปั​ัจจุบัุ น คื ั อื วั​ัดพระธาตุ​ุช้​้างค้ำำ��วรวิ​ิหาร และ วั​ัดพญาภู​ู ในฐานะ วั​ัดพระอารามหลวง และที่​่� ตั้​้�งของสำำ�นั​ักศาสนศึ​ึกษาประจำำ� จั​ังหวั​ัดน่​่าน นอกจากนั้​้�นยั​ังพบว่​่าการสร้​้างวั​ัดมี​ีการกระจายตั​ัว อยู่​่�ในพื้​้�นที่​่�ตำำ�บลในเวี​ียง ซึ่​่�งเป็​็นพื้​้�นที่​่�เมื​ืองเก่​่าน่​่าน และกระจาย ตั​ั ว ไปตามการย้​้ า ยเมื​ื อ งในช่​่ ว งพุ​ุ ท ธศตวรรษ ๑๕ ถึ​ึ ง ๒๑ การสร้​้างวั​ัดในช่​่วงพุ​ุทธศตวรรษที่​่� ๒๒ ถึ​ึง ๒๕ ของพื้​้�นที่​่�อำำ�เภอ เมื​ืองน่​่านมี​ีจำำ�นวนเพิ่​่�มขึ้​้�นอย่​่างมี​ีนั​ัยสำำ�คั​ัญ คื​ือ มี​ีจำำ�นวนถึ​ึง ๖๕ วั​ัด วั​ัดที่​่สร้ � า้ งมี​ีการกระจายตั​ัวไปทางด้​้านทิ​ิศใต้​้ และทิ​ิศตะวั​ันตก ของตำำ� บลในเวี​ียง ในช่​่ ว งของพุ​ุ ท ธศตวรรษที่​่� ๒๒ ถึ​ึ ง ๒๓ ตามด้​้วยการกระจายตั​ัวของวั​ัดไปยั​ังพื้​้�นที่​่�ตำำ�บลต่​่าง ๆ ของพื้​้�นที่​่� ด้​้านทิ​ิศตะวั​ันตก และทิ​ิศเหนื​ือ ในช่​่วงของพุ​ุทธศตวรรษที่​่� ๒๔ ถึ​ึง ๒๕ วั​ัดป่​่าปั​ัญญาวุ​ุธาราม คื​ือ วั​ัดที่​่�สร้​้างใหม่​่ล่​่าสุ​ุดของพื้​้�นที่​่� อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน 22

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ปั​ั จจุ​ุ บั​ั น วั​ั ด ในพระพุ​ุ ท ธศาสนานอกจากเป็​็ น ศาสนสถานที่​่� ชาวพุ​ุ ท ธเข้​้ า ไปทำำ� กิ​ิจทางศาสนาแล้​้ ว ยั​ั ง เป็​็ น ศู​ูนย์​์รวมที่​่�เก็​็บรั​ักษา และจั​ัดแสดงศิ​ิลปะวั​ัฒนธรรมที่​่�ทรงคุ​ุณค่​่า ของชาติ​ิ และท้​้องถิ่​่�นเอาไว้​้ ดั​ังนั้​้�นจึ​ึงเป็​็นสถานที่​่�คนทั่​่�วไปสนใจ เข้​้าไปเยี่​่ย� มชม ศึ​ึกษาเรี​ียนรู้​้� วัดั ในจั​ังหวั​ัดน่​่านส่วน ่ ใหญ่​่ จะมี​ีความ เป็​็นมาเกี่​่ย� วข้​้องกั​ับประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ของเมื​ือง และเป็​็นศู​ูนย์ร์ วมของ วั​ัฒนธรรมชุ​ุมชนโดยรอบ จึ​ึงเป็​็นอี​ีกสถานที่​่�ได้​้รับั ความสนใจจาก นั​ักท่​่องเที่​่�ยวที่​่�ต้อ้ งการท่​่องเที่​่�ยวเชิ​ิงวั​ัฒนธรรม และนอกจากนั้​้�น น่​่านยั​ังได้​้รั​ับยกย่​่องว่​่าเป็​็นเมื​ืองเก่​่าที่​่�มี​ีชี​ีวิ​ิต มี​ีวิ​ิถี​ีวั​ัฒนธรรม ที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องกั​ับพระพุ​ุทธศาสนา ซึ่​่�งปั​ัจจุบัุ ันได้​้รั​ับการส่​่งเสริ​ิมจาก ภาครั​ัฐ และเอกชนที่​่�รั​ับผิ​ิดชอบงานด้​้านการท่​่องเที่​่�ยว

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

23

น่​่าน เป็​็นอี​ีกจั​ังหวั​ัดหนึ่​่�งที่​่�ประชาชนส่​่วนใหญ่​่นั​ับถื​ือพุ​ุทธศาสนามาตั้​้�งแต่​่อดี​ีตคู่​่� กั​ับประวั​ัติ​ิศาสตร์​์การสร้​้างเมื​ืองน่​่าน ดั​ังปรากฏในพงศาวดารนครน่​่าน กล่​่าวถึงึ พระยาครานเมื​ือง เจ้​้าผู้​้�ครองนครน่​่าน องค์​์ที่​่� ๔ ได้​้ไปช่​่วยพระยาสุ​ุโขทั​ัยสร้​้างวั​ัดหลวงอภั​ัย ในปี​ีจุ​ุลศั​ักราช ๗๑๕ (พ.ศ. ๑๘๙๖) ครั้​้�นเสร็​็จแล้​้วพระยาสุ​ุโขทั​ัยได้​้มอบพระบรมสารี​ีริ​ิกธาตุ​ุ ๗ องค์​์ พระพิ​ิมพ์​์เงิ​ิน ๒๐ องค์​์ พระพิ​ิมพ์​์คำำ� ๒๐ องค์​์ ภายหลั​ังได้​้สร้​้าง พระธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง บรรจุ​ุพระบรมสารี​ีริ​ิกธาตุ​ุพร้​้อมทั้​้�งพระพิ​ิมพ์​์ที่​่�ได้​้มานั้​้�น การมี​ีอยู่​่�ของวั​ัด ในพุ​ุทธศาสนาของเมื​ืองน่​่านก่​่อนหน้​้านี้​้� ปรากฏหลั​ักฐานว่​่าช่​่วงพุ​ุทธศตวรรษที่​่� ๑๕ ปี​ี พ.ศ. ๑๕๓๘ มี​ีการสร้​้าง วั​ัดพญาวั​ัด ซึ่ง่� เป็​็นวั​ัดในพุ​ุทธศาสนาที่​่�สร้า้ งขึ้​้นตั้​้ � ง� แต่​่ยุคุ แรกเริ่​่มความ � เป็​็นนครรั​ัฐของน่​่าน ช่​่วงเวลาต่​่อจากนั้​้�นมามี​ีการสร้​้างวั​ัดในพุ​ุทธศาสนา มาอย่​่ า งต่​่ อ เนื่​่� อ ง ทำำ� ให้​้ เ ห็​็ น ถึ​ึ ง ความศรั​ั ท ธาของชาวน่​่ าน และความรุ่​่�งเรื​ื อ งของพระพุ​ุ ท ธศาสนาในพื้​้� นที่​่� จั​ั ง หวั​ั ด น่​่ าน ข้​้อมู​ูลจากสำำ�นั​ักงานพระพุ​ุทธศาสนาแห่​่งชาติ​ิ (พ.ศ. ๒๕๕๙) พบว่​่ามี​ีวั​ัดในพื้​้�นที่​่�จั​ังหวั​ัดน่​่านทั้​้�งหมดจำำ�นวน ๔๓๔ วั​ัด

24

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ภาพการบู​ูชาเที​ียนล้​้านนาจั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดนาเหลื​ืองใน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

25

ภาพพิ​ิธีสืี ืบชะตา สะเดาะเคราะห์​์ รั​ับโชคแบบล้​้านนา

วั​ัดนาเหลื​ืองใน

26

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ภาพหอพระหยกวั​ัดศรี​ีมงคล (ก๋​๋ง)

อำำ�เภอท่​่าวั​ังผา จั​ังหวั​ัดน่​่าน

การมาศึ​ึกษาเรี​ียนรู้​้�เอกสารโบราณ ที่​่�

วั​ัดนาเหลื​ืองใน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

27

ภาพพิ​ิธี​ีประเพณี​ีแก้​้มเลี้​้�ยงอารั​ักษ์​์หลวง เมื​ืองน่​่าน

วั​ัดพระธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง พระอารามหลวง

28

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

29

ภาพการสอนธรรมแก่​่พระภิ​ิกษุ​ุ สามเณร (ถ่​่ายภาพโดย วั​ัดป่​่านั​ันทบุ​ุรี​ีญาณสั​ังวราราม จั​ังหวั​ัดน่​่าน)

ภาพการถ่​่ายทอดและเรี​ียนรู้​้�ศิ​ิลปะการฟ้​้อนดาบ วั​ัดเมื​ืองราม อำำ�เภอเวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน

(ถ่​่ายภาพโดย สนั่​่�น ธรรมธี​ี) 30

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระธาตุ​ุแดนทองน้ำำ�� มวบ แหล่​่งท่​่องเที่​่�ยวพุ​ุทธเกษตร อำำ�เภอเวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

31

วั​ัดพญาภู​ู (พระอารามหลวง)

Wat

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Payapoo

ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

Wat Payapoo Phra Aramluang

Rueang Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

33

วั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง

ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน Nai Wiang Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province

34

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

WAT MING MUEANG

ความเป็​็นมา

วั​ัดมิ่​่ง� เมื​ือง ตั้​้�งอยู่​่� ณ หมู่​่�บ้​้านมิ่ง่� เมื​ือง ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน ตั้​้ง� อยู่​่�ห่​่างจากพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑสถานแห่​่งชาติ​ิน่​่าน (ซึ่ง่� เดิ​ิมคื​ือ หอคำำ� ที่​่�ประทั​ับของเจ้​้าผู้​้�ครองนคร น่​่าน) ไปทางทิ​ิศตะวั​ันตกเฉี​ียงใต้​้ ประมาณ ๔๐๐ เมตร เดิ​ิมเป็​็นวั​ัดร้​้างที่​่มี​ีขนา � ดพื้​้นที่​่ � ก� ว้​้างใหญ่​่ (กว้​้างใหญ่​่กว่​่าที่​่ตั้​้� ง� วั​ัด ในปั​ัจจุบัุ นป ั ระมาณ ๒ เท่​่า) วั​ัดร้​้างนี้​้ไ� ด้​้มี​ีผู้​้�รู้ห�้ ลายท่​่าน โดย เฉพาะอย่​่างยิ่​่�ง คุ​ุณพ่​่อสำำ�ราญ จรุ​ุงจิ​ิตประชารมณ์​์ อดี​ีต มหาดเล็​็กหุ้​้�มแพร ในเจ้​้ามหาพรหมสุ​ุรธาดา เจ้​้าผู้​้�ครองนครน่​่าน องค์​์สุ​ุดท้​้าย ท่​่านเป็​็นปราชญ์​์ทางประวั​ัติ​ิศาสตร์​์เมื​ืองน่​่าน ท่​่ านสั​ั นนิ​ิ ษฐานว่​่ า วั​ั ด ร้​้ า งที่​่� เ ป็​็ นที่​่� ตั้​้� ง ของวั​ั ด มิ่​่� ง เมื​ื อ ง ในปั​ัจจุ​ุบั​ันนี้น่้� ่าจะเป็​็น วั​ัดห้​้วยไคร้​้ ซึ่​่�งมี​ีมาก่​่อน หรื​ือพร้​้อม กั​ับการตั้​้�งเมื​ืองภู​ูเพี​ียงแช่​่แห้​้ง

ต่​่อมาเมื่​่อ� มี​ีการย้​้ายเมื​ืองน่​่าน จากเมื​ืองภู​ูเพี​ียงแช่​่แห้​้ง ข้​้ามมาตั้​้�งเมื​ืองน่​่านใหม่​่ขึ้�้น บนฝั่​่�งตะวั​ันตกของแม่​่น้ำ��ำ น่​่าน ซึ่​่�งตามพงศาวดารเมื​ืองน่​่านกล่​่าวว่​่า ตั้​้�งเมื​ืองน่​่านใหม่​่ขึ้​้�น ณ บ้​้านห้ว้ ยไคร้​้ เป็​็นธรรมเนี​ียม และความศรั​ัทธาของชาวพุ​ุทธ ทุ​ุกภาคในประเทศไทยตั้​้�งแต่​่อดี​ีตจนถึ​ึงปั​ัจจุ​ุบั​ัน กล่​่าวคื​ือ เมื่​่�อรวมตั​ัวกั​ันตั้​้�งเป็​็นหมู่​่�บ้​้าน หรื​ือตำำ�บลก็​็จะต้​้องสร้​้างวั​ัด ประจำำ�หมู่​่�บ้​้าน หรื​ือตำำ�บลของตนขึ้​้�น วั​ัดห้​้วยไคร้​้ก็​็คงจะถู​ูก ตั้​้�ง หรื​ือสร้​้างขึ้​้�นพร้​้อมกั​ับหมู่​่�บ้​้านห้​้วยไคร้​้ตามธรรมเนี​ียม ดั​ังกล่​่าว แต่​่ไม่​่อาจจะหาหลั​ักฐานยื​ืนยันั ได้​้ วั​ัดห้​้วยไคร้​้คงจะ ร้​้างลงก่​่อนที่​่�จะมี​ีการย้​้ายเมื​ืองน่​่านใหม่​่มาตั้​้�ง หรื​ือร้​้างลง หลั​ั ง จากนั้​้� น ไม่​่ มี​ี การบั​ั นทึ​ึ กหรื​ื อ ปรากฏในพงศาวดาร เมื​ืองน่​่านแต่​่ประการใด เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

35

หลวงพ่​่อทั​ันใจ

ล่​่วงมาถึ​ึงสมั​ัยของเจ้​้าอนั​ันตวรฤทธิ​ิเดช เจ้​้าผู้​้�ครอง นครน่​่านองค์​์ที่​่� ๖๒ ในปี​ี พ.ศ. ๒๔๐๐ พระองค์​์เสด็​็จถวายสั​ักการะ บวงสรวงเสาพระหลั​ักเมื​ืองน่​่าน หรื​ือเสามิ่​่ง� เมื​ือง ซึ่​่ง� เรี​ียกขานกั​ัน ในสมั​ัยนั้​้�น ตั้​้ง� อยู่​่�ทางทิ​ิศตะวั​ันตกเฉี​ียงใต้​้ของหอคำำ�ใกล้​้กับั วั​ัดร้​้าง (วั​ัดห้​้วยไคร้​้) พระองค์​์ทรงเกิ​ิดศรั​ัทธาปสาทะโปรดให้​้สร้า้ งวั​ัดใหม่​่ขึ้น�้ ณ ที่​่� วั​ัด ร้​้ าง และทรงโปรดให้​้ตั้​้�งชื่​่�อวั​ัดใหม่​่นี้�้ว่​่า วั​ั ด มิ่​่�ง เมื​ือง ด้​้วยเหตุ​ุที่​่มี​ี � เสามิ่​่ง� เมื​ือง ตั้​้�งอยู่​่�ใกล้​้ชิ​ิด

จนถึ​ึงสมั​ัยของเจ้​้ามหาพรหมสุ​ุรธาดา เจ้​้าผู้​้�ครองนครน่​่าน องค์​์สุ​ุดท้​้าย โปรดให้​้สร้​้าง พระเจดี​ีย์​์มิ่​่�งขวั​ัญเมื​ือง ขึ้​้�น และโปรด ให้​้มี​ีการบู​ูรณะวั​ัดมิ่​่ง� เมื​ืองครั้​้�งใหญ่​่ เมื่​่�อเสร็​็จสิ้​้�นแล้​้วโปรดให้​้มี​ีการ สมโภชเป็​็นเวลา ๗ วั​ัน ๗ คื​ืน ซึ่​่ง� มี​ีการจารึ​ึกไว้​้ในแผ่​่นศิ​ิลา และ ประดิ​ิษฐานอยู่​่�หน้​้าเจดี​ีย์​์มิ่ง�่ ขวั​ัญเมื​ืองมาจนถึงึ ปั​ัจจุบัุ น ั และตั้​้ง� แต่​่ปี​ี พ.ศ. ๒๕๒๑ เป็​็นต้​้นมา พระครู​ูสิ​ิริ​ิธรรมภาณี​ี (เสน่​่ห์​์ ฐานสิ​ิริ​ิ) เจ้​้าอาวาสวั​ัดมิ่​่ง� เมื​ือง เจ้​้าคณะอำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน ในสมั​ัยนั้​้น � (ปั​ัจจุบัุ นั คื​ือ พระสุ​ุนทรมุ​ุนี​ี รองเจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดน่​่าน เจ้​้าอาวาสวั​ัดมิ่​่ง� เมื​ือง) ได้​้ นำำ� คณะสงฆ์​์ และคณะศรั​ั ท ธาชาววั​ั ด มิ่​่� ง เมื​ื อ ง ตลอดถึ​ึ ง พุ​ุทธศาสนิ​ิกชนที่​่�ให้​้การอุ​ุปถั​ัมภ์​์ สนั​ับสนุ​ุน ดำ�ำ เนิ​ินการพั​ัฒนา บู​ูรณะปฏิ​ิสั​ังขรณ์​์วัดั มิ่​่ง� เมื​ืองมาโดยตลอดจนถึ​ึงปั​ัจจุ​ุบั​ันนี้​้�

๑. พระโพธิ​ิสั​ัตว์​์อวโลกิ​ิเตศวร หรื​ือพระแม่​่กวนอิ​ิม หล่​่อด้​้วยทองเหลื​ืองผสมทองแดง หล่​่อจากประเทศจี​ีนโดย ตระกู​ูลคนจี​ีน และเชิ​ิญมาประดิ​ิษฐาน ณ ตำำ�หนั​ักเขตบางรั​ัก กรุ​ุงเทพฯ ตั้​้�งแต่​่ปี​ี พ.ศ. ๒๔๖๐ จนกระทั่​่�งเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๒๘

ตำำ�หนั​ักพระโพธิ์​์�สั​ัตว์​์องโลกิ​ิเตศวร 36

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระสุ​ุนทรมุ​ุนี​ี รองเจ้​้าคณะจั​ังหวั​ัดน่​่าน / เจ้​้าอาวาสวั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง

ภาพจิ​ิตรกรรมฝาผนั​ัง ได้​้สร้า้ งพระแม่​่กวนอิ​ิมพั​ันมื​ือองค์​์ใหญ่​่มาจากเมื​ืองจี​ีน และเชิ​ิญ มาประดิ​ิษฐาน ณ ที่​่�ตำ�ำ หนั​ักบางรั​ักนี้​้� โดยเคลื่​่�อนย้​้ายพระแม่​่กวนอิ​ิม องค์​์เดิ​ิมไปตั้​้�งไว้​้หลั​ังฉาก คื​ือหลั​ังกวนอิ​ิมพั​ันมือื ต่​่อมาลู​ูกหลาน ของตระกู​ูลเดิ​ิมทราบเรื่​่�องเข้​้าก็​็เสี​ียใจและน้​้อยใจมาก จึ​ึง ปรึ​ึกษาอาจารย์​์ ห รรษา อนั​ั นตศิ​ิลป์​์ หรื​ื อ อาจารย์​์ เจี๊​๊� ย บ จึ​ึงได้​้ทำำ�พิ​ิธี​ีสื่​่�อแล้​้วก็ไ็ ด้​้ทราบความว่​่า พระแม่​่กวนอิ​ิมพระองค์​์ มี​ีประสงค์​์ใคร่​่จะขึ้​้นมา � อยู่​่�จังั หวั​ัดน่​่าน และอยู่​่�ที่​่จุ� ดุ ทั​ักษาเมื​ืองด้​้วย จึ​ึงได้​้เชิ​ิญองค์​์ท่านมาป ่ ระดิ​ิษฐาน ณ วั​ัดมิ่​่ง� เมื​ือง ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ือง จั​ังหวั​ัดน่​่ าน เมื่​่� อ วั​ั นที่​่� ๑๓ เดื​ื อ นมิ​ิถุ​ุ นา ยน พ.ศ. ๒๕๕๓

๕. หลวงพ่​่อพระพุ​ุทธสิ​ิงห์​์ชัยั มหามงคล สร้​้างขึ้​้นด้ � ว้ ย โลหะทองสั​ัมฤทธิ์​์� ลงรั​ักปิ​ิดทองแท้​้ หน้​้าตั​ักกว้​้าง ๑ ศอก เป็​็นพุ​ุทธศิ​ิลปสิ​ิงห์​์ ๑ เชี​ียงแสน เป็​็นพระพุ​ุทธรู​ูปสำำ�คั​ัญองค์​์ หนึ่​่� ง ของวั​ั ด มิ่​่� ง เมื​ื อ ง อั​ั ญ เชิ​ิญขึ้​้� นป ระดิ​ิษฐานบนหลั​ั ง ช้​้ า ง เผื​ือกแก้​้วพ่​่องาทองมหามงคล เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๑๓ เดื​ือนมิ​ิถุ​ุนายน พ.ศ. ๒๕๕๙ เพื่​่�อให้​้สาธุ​ุชนได้​้อธิ​ิษฐานขอพร ขณะที่​่�เดิ​ินลอด ท้​้องช้​้าง ๓ รอบ

หลวงพ่​่อพระพุ​ุทธสิ​ิงห์​์ชั​ัยมหามงคล

๒. พระพุ​ุทธเมตตามหามงคลมุ​ุนี​ี เป็​็นพระพุ​ุทธรู​ูปปาง ทรงประทานพระเมตตา ศิ​ิลปะอิ​ินเดี​ียแกะสลั​ักด้​้วยไม้​้ขนุ​ุน โดยช่​่างอำำ�เภอป่​่าซาง จั​ังหวั​ัดลำำ�พู​ูน มี​ีหน้​้าตั​ักกว้​้าง ๒ ศอก ปลายคื​ื บ ปั​ั จจุ​ุ บั​ั นป ระดิ​ิษฐานอยู่​่�ในซุ้​้�มโขง หน้​้ า พระธาตุ​ุ เจ้​้ามิ่​่�งขวั​ัญเมื​ือง

พระพุ​ุทธเมตตามหามงคลมุ​ุนี​ี

๖. สมเด็​็จพระเจ้​้าตากสิ​ินมหาราช หล่​่อด้​้วยโลหะทอง เหลื​ืองผสมทองแดงรมสี​ีดำำ�นิ​ิล ขนาด ๒ เท่​่าคนจริ​ิง ประทั​ับนั่​่ง� บนราชบั​ั ลลั​ังก์​์ สร้​้างขึ้​้�นโดยคณะกลุ่​่�มพระธรรมะสบายดี​ี กรุ​ุงเทพฯ และคณะมู​ูลนิ​ิธิ​ิ ๕,๐๐๐ ปี​ี โดยมี​ี ดร. ฐิ​ิติ​ิรั​ัตน์ วิ​ิชั ์ ยั ดิ​ิษ เป็​็นประธานกลุ่​่�ม และประธานมู​ูลนิ​ิธิ​ิ อั​ัญเชิ​ิญขึ้​้�นไปถวาย ณ วั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง

ช้​้างเผื​ือกแก้​้วพ่​่องาทองมหามงคล

๓. ช้​้างเผื​ือกแก้​้วพ่​่องาทองมหามงคล ผ่​่านการมั​ังคลาภิ​ิเษก โดยพระเกจิ​ิอาจารย์​์ และคณะสงฆ์​์ เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๑๓ เดื​ือนมิ​ิถุ​ุนายน พ.ศ ๒๕๕๙ เวลา ๑๙.๐๐ น. ณ วั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง ขนานนามช้​้างโดย พระสุ​ุนทรมุ​ุนี​ี หรื​ือ หลวงพ่​่อเจ้​้าคุ​ุณเสน่​่ห์​์ เจ้​้าอาวาสวั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง

๔. หอกลองระฆั​ัง ๓ ชั้​้น� ทรงล้​้านนาประยุ​ุกต์​์ โดยมี​ีกลอง หลวงอยู่​่�ชั้​้�นที่​่� ๒ ระฆั​ังอยู่​่�ชั้​้�นที่​่� ๓ สำำ�หรั​ับชั้​้�นล่​่างสุ​ุดเป็​็นที่​่�เก็​็บ โกศอั​ัฏฐิ​ิของศรั​ัทธาชาวบ้​้านมิ่ง�่ เมื​ือง ที่​่�เก็​็บรอครบ ๑๐๐ วั​ัน เพื่​่อ� ทำำ�พิ​ิธี​ีป๊​๊อกกระดู​ูก หรื​ือพิ​ิธี​ีทำำ�บุ​ุญจุ​ุดเผาอั​ัฏฐิ​ิ ราวบั​ันไดทางขึ้​้นทั้​้ � ง� ๓ ข้​้าง ปั้​้�นเป็​็นตัวม ั อมสั​ัตว์ใ์ นตำำ�นาน กล่​่าวถึ​ึงตั​ัวมอมว่​่าเป็​็นสัตว์ ั ์ ที่​่�มี​ีบรรพบุ​ุรุ​ุษ ๔ ประเภทผสมพั​ันธุ์​์�กั​ัน คื​ือ

๑. พญานาค คื​ือ มี​ีลำำ�ตั​ัวเป็​็นเกล็​็ดพญานาค

๒. สิ​ิงห์​์โต คื​ือ มี​ีลำำ�ตั​ัวลำ�ำ สั​ันองอาจเหมื​ือนสิ​ิงห์​์โต ๓. สุ​ุนัขั คื​ือ ชอบอยู่​่�เฝ้​้าประตู​ูวั​ัด หรื​ือประตู​ู

กุ​ุฏิ​ิ โบสถ์​์ วิ​ิหาร

๔. แมว คื​ื อ อาการหมอบเพื่​่�อ พิ​ิชิ​ิตหนู​ูซึ่�่ง

มี​ีชุ​ุกชุ​ุมในวั​ัด

สมเด็​็จพระเจ้​้าตากสิ​ินมหาราช

หอกลองระฆั​ัง เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

37

เสามิ่​่�งเมื​ือง

หลวงพ่​่อพระประธานในอุ​ุโบสถล้​้านนาสี​ีขาวเงิ​ิน

๗. หลวงพ่​่ อ พระประธานในอุ​ุ โ บสถล้​้านนา สี​ีขาวเงิ​ิน พระนามว่​่า หลวงพ่​่ อพระพุ​ุทธมิ่​่� งเมื​ือง เป็​็น พระพุ​ุทธรู​ูปที่​่�ก่อ่ ด้​้วยอิ​ิฐถื​ือปู​ูนขาวแบบโบราณ ลงรั​ักปิ​ิดทองแท้​้ ทั้​้�งองค์​์ หน้​้าตั​ักกว้​้าง ๓ ศอก สร้​้างขึ้​้น� เมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๔๐๐ โดย เจ้​้าอนั​ันตวรฤทธิ​ิเดช (เจ้​้าชี​ีวิ​ิต) เจ้​้าผู้​้�ครองนครน่​่าน องค์​์ที่​่� ๖๕ ซึ่​่�งเป็​็นพระบิ​ิดาของ พระเจ้​้าสุริ​ิุ ยะพงษ์​์ (องค์​์ที่​่� ๖๖) และ เจ้​้ามหาพรหมสุ​ุรธาดา (องค์​์ที่​่� ๖๗ องค์​์สุ​ุดท้​้าย) พระพุ​ุทธ ประธานองค์​์นี้​้�ได้​้ผ่​่านการบู​ูรณะ ๒ ครั้​้�ง แต่​่ยั​ังคงลั​ักษณะเดิ​ิม ทุ​ุกประการ ซึ่�่งเป็​็นช่​่างปั้​้�นพระประธานพื้​้�นเมื​ืองน่​่าน เมื่​่�อ ๑๖๔ ปี​ีก่​่อน ส่​่วนหลวงพ่​่อองค์​์รองประธานด้​้านหน้​้า เป็​็น พระพุ​ุทธรู​ูปที่​่�หล่​่อด้​้วยทองสั​ัมฤทธิ์​์� ลงรั​ักปิ​ิดทองแท้​้ สร้า้ งขึ้​้น� โดยมู​ูลนิ​ิธิ​ิอั​ัฏฐมราชานุ​ุสรณ์​์ วั​ัดสุ​ุทั​ัศนเทพวราราม กรุ​ุงเทพฯ ประกอบพิ​ิธี​ีเททอง ณ สนามข้​้ า งทิ​ิศเหนื​ื อ พระอุ​ุ โ บสถ หลวงพ่​่ อ พระพุ​ุ ท ธตรี​ีโลกเชษฐ์​์ โดยมี​ีเจ้​้ าป ระคุ​ุ ณ สมเด็​็ จ พระพุ​ุฒาจารย์​์ (เสงี่​่�ยม จนฺ​ฺทสิ​ิริ​ิ) เจ้​้าอาวาสวั​ัดสุ​ุทั​ัศน์​์ฯ และ ท่​่านพลเอกสำำ�ราญ แพทย์​์สกุล ป ุ ระธานมู​ูลนิ​ิธิ​ิฯ เป็​็นประธาน สร้​้างขึ้​้�นเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๒๒ ได้​้รั​ับการถวายพระนาม โดยเจ้​้า ประคุ​ุณสมเด็​็จว่​่า หลวงพ่​่อพระพุ​ุทธนั​ันทมิ่​่�งมงคล

๘. เสาพระหลั​ักเมื​ืองน่​่าน เป็​็นเสาไม้​้สั​ักทอง เดิ​ิมมี​ี ขนาดใหญ่​่ หั​ัวเสาเกลาเป็​็นดอกบั​ัวตู​ูม ตั​ัวเสาฝั​ังลงไปในดิ​ิน โดยฝั​ังลงกั​ับพื้​้�นดิ​ินไม่​่มี​ีฐาน และตั​ัวศาลรองรั​ับ ผู้​้�ฝังั คื​ือ เจ้​้าฟ้า้ อั​ั ตถ ะวรปั​ั ญ โญ ฝั​ั ง เมื่​่� อ วั​ั นอั​ั ง คารที่​่� ๑๕ เดื​ื อ นเมษายน พ.ศ. ๒๓๓๑ ตรงกั​ับวั​ันพญาวั​ัน ในปี​ี พ.ศ. ๒๕๐๖ ได้​้เกิ​ิดน้ำำ��ใน แม่​่น้ำำ��น่​่านนองใหญ่​่ทะลั​ักเข้​้าสู่​่�ตัวั เมื​ือง ด้​้วยกระแสน้ำำ��ที่​่�รุนุ แรง 38

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ทำำ� ให้​้ เ สาพระหลั​ั ก เมื​ื อ งน่​่ าน ได้​้ โ ค่​่ นล้​้ มล ง และถู​ูกนำำ� ไปไว้​้ ใต้​้ถุ​ุนหอกลอง จนถึ​ึงปี​ี พ.ศ. ๒๕๑๔ จึ​ึงได้​้มี​ีการบู​ูรณะครั้​้�งใหญ่​่ โดยนำำ�เอาเสาพระหลั​ักเมื​ืองต้​้นเดิ​ิมมาทำำ�การเกลาใหม่​่ และ สร้​้างศาลาทรงไทยจตุ​ุรมุ​ุขครอบไว้​้ ขณะกำำ�ลั​ังสร้​้างศาล และหลุ​ุม ฐานเสาอยู่​่�นั้​้น สม � เด็​็จพระศรี​ีนคริ​ินทราบรมราชชนนี​ี (สมเด็​็จย่​่า) ทรงเสด็​็ จมา บรรจุ​ุ พ ระต้​้ นท้​้ าว เวสสุ​ุ ว รรณลงในใต้​้ ห ลุ​ุ ม เสา พระหลั​ักเมื​ือง ในปี​ี พ.ศ. ๒๕๒๙ ศาลพระหลั​ักเมื​ืองน่​่านได้​้แตก ร้​้าวทั้​้ง� ส่​่วนหลั​ังคา และเพดาน จึ​ึงได้​้ทำ�ำ การรื้​้อ� ศาลหลั​ังเดิ​ิมออกทั้​้ง� หลั​ัง และได้​้สร้​้างศาลหลั​ังปั​ัจจุ​ุบั​ันนี้​้�ขึ้​้�นแทนในปี​ี พ.ศ. ๒๕๑๖ รั​ัชกาลที่​่� ๙ ได้​้โปรดเกล้​้าฯ ให้​้ สมเด็​็จพระบรมโอรสาธิ​ิราช สยามมกุ​ุฎราชกุ​ุมาร (ปั​ัจจุบัุ นคื ั อื รั​ัชกาลที่​่� ๑๐) เสด็​็จฯ แทนพระองค์​์ ทรงตั้​้�งเสาพระหลั​ักเมื​ืองน่​่านขึ้​้�นใหม่​่ ในปี​ี พ.ศ. ๒๕๓๙ สมเด็​็จ พระเจ้​้าพี่​่�นางเธอ เจ้​้าฟ้​้ากั​ัลยาณิ​ิวั​ัฒนา กรมหลวงนราธิ​ิวาส ราชนคริ​ิน ได้​้เสด็​็จถวายสั​ักการะพระหลั​ักเมื​ืองน่​่าน และในปี​ี พ.ศ. ๒๕๔๐ สมเด็​็จพระเจ้​้าพี่​่นา � งเธอฯ ได้​้เสด็​็จทอดผ้​้าป่​่า ณ ศาล พระหลั​ักเมื​ืองน่​่าน ต่​่อมาในวั​ันที่​่� ๒๕ เดื​ือนกุ​ุมภาพั​ันธ์​์ พ.ศ. ๒๕๕๑ รั​ัชกาลที่​่� ๙ โปรดเกล้​้าฯ สมเด็​็จพระเทพรั​ัตนราชสุ​ุดาฯ เสด็​็ จฯ แทนพระองค์​์ ทรงยกยอดพุ​ุ ทธประทุ​ุ มเงิ​ิน บรรจุ​ุ พระบรมสารี​ีริ​ิกธาตุ​ุขึ้นป �้ ระดิ​ิษฐาน เป็​็นยอดเศี​ียรท้​้าวกบิ​ิลพรหม จนถึ​ึงทุ​ุกวั​ันนี้​้�

เสาพระหลั​ักเมื​ืองน่​่าน

เสาพระหลั​ักเมื​ืองน่​่าน

๙. ท่​่านปู่​่�ท้​้าวเวสสุ​ุวรรณนั​ันทบุ​ุรี​ีพิ​ิทั​ักษ์​์ หล่​่อด้​้วย ทองเหลื​ือง ลงรั​ักปิ​ิดทองแท้​้ สู​ูง ๑ เมตรครึ่​่�ง สร้​้างขึ้​้น� โดยคณะ ผู้​้�มี​ีจิ​ิตศรั​ัทธาจากกรุ​ุงเทพฯ เชิ​ิญขึ้​้�นมาถวาย ณ วั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง เมื่​่อ� วั​ันที่​่� ๑๓ เดื​ือนมิ​ิถุ​ุนายน พ.ศ. ๒๕๓๙ เป็​็นที่​่เ� คารพสั​ักการะ ของสาธุ​ุชนมาโดยตลอด มี​ีการบนบาน และแก้​้บนอยู่​่�เป็​็น ประจำำ� ทางวั​ั ด ได้​้ เ ก็​็ บ พวงมาลั​ั ย ดอกไม้​้ ที่​่� สาธุ​ุ ชนนำำ� มา สั​ักการะ นำำ�มาตากแห้​้ง และบดจนเป็​็นผงเกสร และนำำ�มาสร้​้าง เป็​็นพระเครื่​่�องปู่​่�เวสสุ​ุวรรณหลั​ังยั​ันต์​์เหล็​็กไหล แจกฟรี​ีแก่​่ สาธุ​ุชนที่​่มาทำ � ำ�บุ​ุญ และมากราบสั​ักการะปู่​่�ท้​้าวเวสสุ​ุวรรณนั​ันทบุ​ุรี​ีพิ​ิทักั ษ์​์ จนถึ​ึงทุ​ุกวั​ันนี้พ�้ ระเครื่​่�องปู่​่�ท้​้าวเวสสุ​ุวรรณที่​่สร้ � า้ งแจกนี้​้� มี​ีความเข้​้ มขลั​ั ง ต่​่ อ ต้​้ าน ป ราบภั​ั ย พาลภู​ูตผี​ีวิ​ิญญาณร้​้าย และมี​ีเมตตามหานิ​ิยมสู​ูงมาก ใครที่​่�ได้​้ไปบู​ูชาจะประสบผลดี​ี โดยตลอด

๑๐. อุ​ุโบสถล้​้านนาประยุ​ุกต์​์สี​ีขาว หลั​ังแรก และวั​ัด แรกในภาคเหนื​ื อ เป็​็ นอุ​ุ โ บสถทรงล้​้ านนาที่​่� ป ระกอบด้​้ ว ย ประติ​ิมากรรมปู​ูนปั้​้�นที่​่�วิ​ิจิ​ิตรงดงาม มี​ีภาพปู​ูนปั้​้�นพระเจ้​้า

หลวงพ่​่อพระพุ​ุทธหยกขาวเก้​้าแสนล้​้านมหามงคล ๑๐ ชาติ​ิ และพระพุ​ุทธประวั​ัติ​ิ ตลอดถึ​ึงภาพวิ​ิถี​ีชี​ีวิ​ิต และภาพ ประเพณี​ีพื้​้�นบ้​้านเมื​ืองน่​่านที่​่�งดงาม ซึ่​่�งเป็​็นการโชว์​์ฝี​ีมื​ือปั้​้�นปู​ูน สดด้​้วยมื​ือ โดยไม่​่ใช้​้แม่​่พิ​ิมพ์​์ หรื​ือแม่​่แบบแต่​่ประการใด เฉพาะ ลายปู​ูนปั้​้� นมื​ื อ นี้​้� สกุ​ุ ล ช่​่ า งเชี​ียงแสนสื​ื บ ทอดกั​ั นมา โดยลำำ� ดั​ั บ พร้​้อมกั​ับคณะรวม ๑๕ คน จากเชี​ียงราย ร่​่วมกันรั ั งั สรรค์​์เฉพาะ งานประติ​ิมากรรมอุ​ุโบสถหลั​ังนี้​้�ใช้​้เวลา ๕ ปี​ี ปั้​้�นแล้​้วเสร็​็จในปี​ี พ.ศ. ๒๕๓๘ ส่​่วนที่​่�ลงสี​ีขาวอุ​ุโบสถทั้​้�งหลั​ังนั้​้�น เป็​็นแรงบั​ันดาล ใจของเจ้​้ า อาวาสรู​ูปปั​ั จจุ​ุ บั​ั น ที่​่� ตั้​้� ง ใจตั้​้� ง แต่​่ แรกจะให้​้ เ ป็​็ น อุ​ุโบสถสี​ีขาวหลั​ังแรกของภาคเหนื​ือ ในปี​ี พ.ศ. ๒๕๓๙ อาจารย์​์ เฉลิ​ิมชั​ัย ได้​้เดิ​ินสายถ่​่ายทำำ�อุ​ุโบสถวิ​ิหารในภาคเหนื​ือ และภาค อื่​่น � ๆ ด้​้วย และท่​่านก็ไ็ ด้​้ไอเดี​ียอุ​ุโบสถสี​ีขาวมาสร้​้างวิ​ิหารวั​ัดร่​่องขุ่​่�น ขึ้​้�นที่​่�เชี​ียงราย ส่​่วนฝาผนั​ังภายในอุ​ุโบสถนั้​้�นเป็​็นภาพจิ​ิตรกรรม ฝาผนั​ังย้​้อนยุ​ุคแบบภาพจิ​ิตรกรรมโบราณ เช่​่น จิ​ิตรกรรมในฝา ผนั​ังอุ​ุโบสถวั​ัดภู​ูมิ​ินทร์​์ จั​ังหวั​ัดน่​่าน แต่​่เป็​็นเรื่​่�องประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ เมื​ืองน่​่าน โดยเริ่​่�มตั้​้�งแต่​่ยุ​ุคราชวงศ์​์ภู​ูคาเป็​็นต้นมา ้

อุ​ุโบสถล้​้านนาประยุ​ุกต์​์สี​ีขาว

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

39

วั​ัดมิ่​่�งเมืิ​ิ�อง จั​ังหวั​ัดน่​่าน

40

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ภาพกิ​ิจกรรมอุ​ุปสมบทของวั​ัดมิ่​่�งเมื​ือง

WAT MING MUEANG

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

41

Wat Phrathat Chae Haeng Phra Aramluang

วั​ัดพระธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง พระอารามหลวง ตำำ�บลผาสิ​ิงห์​์ อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Pha Sing SubDistrict, Mueang Nan District, Nan Province

42

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระเจ้​้าล้​้านทอง

ความเป็​็นมา

พระบรมธาตุ​ุ แช่​่ แ ห้​้ ง พระธาตุ​ุ คู่​่�บ้​้ านคู่​่� เมื​ื อ งของ ชาวน่​่าน วั​ัดพระบรมธาตุ​ุแช่​่แห้​้งตั้​้�งอยู่​่�ที่​่�บ้​้านหนองเต่​่า ตำำ�บล ม่​่วงตึ๊​๊�ด กิ่​่�งอำำ�เภอภู​ูเพี​ียง จั​ังหวั​ัดน่​่าน อยู่​่�ห่​่างจากตั​ัวเมื​ืองไป ราว ๒ กม. เส้​้นทางสายน่​่าน - แม่​่จริ​ิม สั​ันนิ​ิษฐานว่​่ามี​ีอายุ​ุราว ๖๐๐ ปี​ี พญาการเมื​ืองโปรดให้​้สร้​้างขึ้​้�นเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๑๘๙๑ เพื่​่� อ บรรจุ​ุ พ ระบรมสารี​ีริ​ิกธาตุ​ุ ที่​่� ไ ด้​้ มาจา กกรุ​ุ ง สุ​ุ โ ขทั​ั ย องค์​์พระธาตุ​ุมี​ี​ี�ความสู​ูง ๕๕.๕ เมตร ตั้​้�งอยู่​่�บนฐานสี่​่�เหลี่​่�ยม จั​ัตุ​ุรั​ัส กว้​้างด้​้านละ ๒๒.๕ เมตร บุ​ุด้​้วยทองเหลื​ืองหมดทั้​้�งองค์​์ เป็​็นโบราณสถานที่​่�งดงามที่​่�สุ​ุดแห่​่งหนึ่​่�งของล้​้านนา ทุ​ุกปี​ีจะมี​ี งานนมั​ัสการ พระบรมธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง ระหว่​่างวั​ันขึ้​้�น ๑๑ ค่ำำ�� ถึ​ึง ๑๕ ค่ำำ�� เดื​ือน ๖ ทางเหนื​ือ ซึ่​่�งจะอยู่​่�ราวปลายเดื​ือนกุ​ุมภาพั​ันธ์​์

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

43

หรื​ือต้​้นเดื​ือนมี​ีนาคมของทุ​ุกปี​ี พระบรมธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง ปู​ูชนี​ียสถานที่​่�สำำ�คั​ัญของเมื​ืองน่​่าน มี​ีอายุ​ุกว่​่า ๖๐๐ ปี​ี ตามพงศาวดาเมื​ื อ งน่​่ าน กล่​่ าวว่​่ า พญาการเมื​ื อ ง โปรดเกล้​้าให้​้สร้​้างขึ้​้�น เพื่​่�อบรรจุ​ุพระบรมสารี​ีริ​ิกธาตุ​ุ ที่​่� ไ ด้​้ มาจา กเมื​ื อ งสุ​ุ โขทั​ั ย ระหว่​่ า งปี​ี พ.ศ. ๑๘๙๑ ๑๙๐๑ สถาปั​ั ต ยกรรมด้​้ าน โบสถ์​์ ข องวั​ั ด พระธาตุ​ุ แช่​่ แ ห้​้ ง ที่​่� สำำ� คั​ั ญ และแสดงให้​้ เ ห็​็ น ถึ​ึ ง แบบอย่​่ า ง สถาปั​ัตยกรรมและศิ​ิลปกรรมสกุ​ุลช่​่างน่​่าน

พระบรมธาตุ​ุแช่​่แห้​้งเป็​็นศิ​ิลปะการก่​่อสร้​้าง ที่​่�มี​ีความวิ​ิจิ​ิตรงดงามอี​ีกแห่​่งหนึ่​่�งของภาคเหนื​ือ ที่​่�เป็​็น ศิ​ิลปะการก่​่อสร้​้างที่​่�ได้​้รั​ับอิ​ิทธิ​ิพล การก่​่อสร้​้างมาจาก เจดี​ีย์​์พระธาตุ​ุหริ​ิภุ​ุณไชย โดยมี​ีลั​ักษณะโดยรอบ ๆ ขององค์​์ พระธาตุ​ุ คื​ื อ จะมี​ีการบุ​ุ รอบองค์​์ ด้​้วยทอง จั​ังโก ในส่​่วนของทางเดิ​ินขึ้​้นสู่​่� � งองค์​์พระธาตุ​ุนั้​้�นจะเป็​็น ตั​ัวพญานาค หน้​้าบั​ันเหนื​ือประตู​ูทางเข้​้าลั​ักษณะของ พระพุ​ุทธไสยาศน์​์ 44

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระธาตุ​ุเกศแก้​้วจุ​ุฬามณี​ี

การปั้​้�นจะเป็​็นลายนาคเกี้​้�ยวที่​่�เป็​็นเอกลั​ักษณ์​์เฉพาะของช่​่าง ฝี​ีมื​ือ และเป็​็นศิ​ิลปะของจั​ังหวั​ัดน่​่านโดยแท้​้จริ​ิง ชาวเมื​ือง ล้​้านนามี​ีความเชื่​่�อกั​ันว่​่า การได้​้เดิ​ินทางไปสั​ักการะบู​ูชากราบ ไหว้​้นมั​ัสการองค์​์พระธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง หรื​ือชาวล้​้านนาจะเรี​ียกกั​ัน ว่​่า การชู​ูธาตุ​ุ แล้​้วนั้​้�นจะทำำ�ได้​้รั​ับอานิ​ิสงค์​์อย่​่างแรงกล้​้า ทำำ�ให้​้

ชี​ีวิ​ิตอยู่​่�ดี​ี มี​ีสุ​ุข ปราศจากโรคภั​ัยต่​่าง ๆ มาเบี​ียดเบี​ียน หน้​้าที่​่� การงานเจริ​ิญก้​้าวหน้​้า เป็​็นต้​้น และหากใครที่​่�จะเดิ​ินทางได้​้ นมั​ัสการองค์​์พระธาตุ​ุแช่​่แห้​้งนั้​้�น สามารถเดิ​ินทางไปได้​้ทุ​ุกวั​ัน ซึ่​่�งจะเปิ​ิดให้​้เข้​้านมั​ัสการตั้​้�งแต่​่เวลา ๐๖.๐๐ - ๑๘.๐๐ น.

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

45

วั​ัดภู​ูมิ​ินทร์​์

46

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Phumin

ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

ศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์ด้์� ้วยตำำ�นาน ปู่​่�ม่​่าน - ย่​่าม่​่าน และชมพระอุ​ุโบสถจตุ​ุรมุ​ุข แห่​่งแรกของเมื​ืองไทย Wat Phumin

Nai Wiang Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

47

วั​ัดพระธาตุ​ุ ช้​้างค้ำำ�ว � รวิ​ิหาร ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat Phra That

Chang Kham Worawihan 48

Nai Wiang Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

WAT PHRA THAT KU KHAO KHIAO

วั​ัดพระธาตุ​ุกู่​่�เขาเขี​ียว ตำำ�บลป่​่าคาหลวง อำำ�เภอบ้​้านหลวง

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Pa Kha Luang Subdistrict, Ban Luang District, Nan Province

ความเป็​็นมา

วั​ัดพระธาตุ​ุกู่​่�เขาเขี​ียว ตั้​้�งอยู่​่� ณ พุ​ุทธสถานพระธาตุ​ุกู่​่�เขาเขี​ียว หมู่​่�ที่​่� ๑ บ้​้านป่​่าคา ตำำ�บลป่​่าคาหลวง อำำ�เภอบ้​้านหลวง จั​ังหวั​ัดน่​่าน ในสมั​ัยโยนกกรุ​ุงเชี​ียงแสน มี​ีเจ้​้าเมื​ืองผู้​้�ปกครองนครเชี​ียงแสนองค์​์หนึ่​่�งได้​้เดิ​ินทางจากไทลื้​้�อที่​่�มาจากเชี​ียงแสน (พญาภู​ูเข็​็ง) เดิ​ินทางผ่​่านมายั​ังเมื​ืองน่​่านมาถึ​ึงบ้​้านพี้​้� (ปั​ัจจุ​ุบั​ันคื​ือหมู่​่�บ้​้านพี้​้�) บ้​้านพี้​้�แต่​่เดิ​ิมเรี​ียกว่​่าบ้​้าน โกสั​ัมปี​ี เมื​ืองน่​่านมี​ีชื่​่�อเรี​ียกว่​่า เมื​ืองนาน เจ้​้าเมื​ืองเชี​ียงแสนมี​ีภรรยา ๒ คน ภรรยาองค์​์ใหญ่​่ชื่​่อ� ว่​่านางบั​ัวเขี​ียว ภรรยาองค์​์ที่​่� ๒ ชื่​่�อว่​่านางบั​ัวน้อ้ ย ภรรยาทั้​้�งสองคนได้​้เกิ​ิดทะเลาะกั​ัน อยากขึ้​้�นเป็​็นภรรยาเอก เจ้​้าเมื​ืองจึ​ึงคิ​ิดอุ​ุบายขึ้​้น� ให้​้ภรรยาทั้​้�ง ๒ คน สร้​้างพระธาตุ​ุขึ้​้�นคนละ ๑ องค์​์ โดยให้​้นางบั​ัวเขี​ียวสร้​้างพระธาตุ​ุขึ้​้�น ที่​่ค� อยตั้​้ง� อยู่​่�บนแม่​่น้ำ��ำ พี้​้ ที่​่ � ต� รงนั้​้น� เป็​็นภู​ูเขาเขี​ียวชอุ่​่�ม ไม่​่แห้​้งแล้​้ง มี​ีต้​้นไม้​้ขึ้น�้ เขี​ียวทั้​้�งลู​ูก แต่​่ภู​ูเขาที่​่�ห้อ้ มล้​้อมอยู่​่�แห้​้งแล้​้งมาก ส่​่วนนางบั​ัวน้อ้ ย ภรรยาเล็​็ก ให้​้ไปสร้​้างพระธาตุ​ุที่​่เ� ขาน้​้อย (ปั​ัจจุบัุ นคื ั อื พระธาตุ​ุดอยเขาน้​้อย ตำำ�บลดู่​่�ใต้​้ อำ�ำ เภอเมื​ือง จั​ังหวั​ัดน่​่าน) นางบั​ัวเขี​ียวและนางบั​ัวน้อ้ ย ได้​้พยายามสร้​้างพระธาตุ​ุของตนเองให้​้เสร็​็จ นางบั​ัวน้อ้ ยสร้​้างพระธาตุ​ุเสร็​็จก่อ่ นนางบั​ัวเขี​ียว นางบั​ัวเขี​ียวไม่​่สามารถสร้​้างพระธาตุ​ุได้​้ทันั เสร็​็จ เพราะนางบั​ัวน้​้อยได้​้ใช้​้เล่​่ห์​์เหลี่​่�ยม โดยใช้​้สั​ัตว์​์เป็​็นพาหนะในการขนส่​่ง อุ​ุปกรณ์​์ต่​่าง ๆ เช่​่น ช้า้ ง ม้​้า วั​ัว ควาย ทำำ�ให้​้นางบั​ัวน้​้อย ซึ่​่�งเป็​็น 50

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระธาตุ​ุกู่​่�เขาเขี​ียว ภรรยาเล็​็กเป็​็นผู้​้�ชนะ ส่​่วนนางบั​ัวเขี​ียวภรรยาใหญ่​่เป็​็นผู้​้�แพ้​้ เพราะ สร้​้ า งยอดพระธาตุ​ุ ไ ม่​่ เ สร็​็ จ และไม่​่ ไ ด้​้ ใ ส่​่ ย อดพระธาตุ​ุ เขาเขี​ียว นางบั​ัวน้อ้ ยจึ​ึงได้​้เป็​็นภรรยาเอก และเจ้​้าเมื​ืองเชี​ียงแสนได้​้ตั้​้ง� หมู่​่�บ้านนี้ ้ �้ ว่​่า บ้​้านปี้​้� เจ้​้าเมื​ืองและภรรยาทั้​้�งสองจึ​ึงได้​้เดิ​ินทางต่​่อ และต่​่อมา ได้​้ไปครองเมื​ืองนาน (ปั​ัจจุ​ุบั​ันคื​ือเมื​ืองน่​่าน) พระธาตุ​ุเขาเขี​ียว ซึ่​่�ง ตั้​้�งอยู่​่�บนภู​ูเขาเรี​ียกตามผู้​้�สร้​้างว่​่า กู่​่�เขาเขี​ียว ส่​่วนพระธาตุ​ุเขาน้​้อย ภรรยาองค์​์เล็​็กได้​้ขึ้​้�นยอดพระธาตุ​ุก่​่อน เรี​ียกว่​่า พระธาตุ​ุเขาน้​้อย พระธาตุ​ุเขาเขี​ียวที่​่�ยั​ังสร้​้างไม่​่เสร็​็จ ชาวบ้​้านเรี​ียกว่​่า กู่​่�เขาเขี​ียว ใน แต่​่ละปี​ีจะมี​ีประเพณี​ีสรงน้ำำ��พระธาตุ​ุกู่​่�เขาเขี​ียวของชาวอำำ�เภอ บ้​้านหลวงประจำำ�ทุ​ุกปี​ี ในวั​ันขึ้​้�น ๑๕ ค่ำำ�� เดื​ือน ๘ เหนื​ือ (ตรงกั​ับวั​ัน วิ​ิสาขบู​ูชา) พระธาตุ​ุกู่​่�เขาเขี​ียวจึ​ึงเป็​็นสถานที่​่�ศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�เคารพบู​ูชา เป็​็นที่​่ศึ​ึ� กษาประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ของเมื​ืองน่​่าน และชาวอำำ�เภอบ้​้านหลวง จนถึ​ึงปั​ัจจุบัุ น จา ั กการศึ​ึกษาประวั​ัติ​ิพระยาภู​ูเข็​็งแล้​้ว ทำ�ำ ให้​้ทราบว่​่า พระธาตุ​ุ กู่​่� เขาเขี​ียวสร้​้ า งพร้​้ อ ม ๆ กั​ั บ พระธาตุ​ุ เขาน้​้ อ ย และ พระธาตุ​ุแช่​่แห้​้ง จึ​ึงน่​่าจะมี​ีอายุ​ุประมาณ ๖๐๖ ปี​ี ไม่​่ใช่​่สามร้อ้ ยกว่​่าปี​ี ตามที่​่�เล่​่าสื​ืบกั​ันมาในปั​ัจจุ​ุบั​ัน

หมายเหตุ​ุ จากบั​ันทึ​ึกหลั​ักฐานประวั​ัติ​ิวั​ัดพญาภู​ู (พระยา ภู​ูเข็​็ง หรื​ือพญาภู​ู) แห่​่งราชวงศ์​์ภู​ูคา ซึ่​่�งเป็​็นเจ้​้าผู้​้�ครองเมื​ืองน่​่าน ระหว่​่างปี​ี พ.ศ. ๑๙๕๐ - ๑๙๖๐ ได้​้สร้​้างวั​ัดพญาภู​ูขึ้​้�น เมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๑๙๕๖) พระอธิ​ิการนิ​ิติ​ิพั​ัฒน์​์ สุ​ุวโจ เจ้​้าอาวาสวั​ัดพระธาตุ​ุกู่​่�เขาเขี​ียว

ขอเชิ​ิญร่​่วมทำำ�บุ​ุญสร้​้างศาลาการเปรี​ียญ เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

51

พระพุ​ุทธะพ้​้นภั​ัย ณ ธรรมศาลา

WAT PA KHO WANG

วั​ั(สาขาวั​ั ดป่​่ดหนองป่​่ าคอวั​ั ง าพง สาขาที่​่� ๙๙) ตำำ�บลดู่​่�ใต้​้ อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Du Tai Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province

52

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

อุ​ุโบสถธรรมนาวา ความเป็​็นมา

เมื่​่� อ ปี​ี พ.ศ. ๒๕๒๘ พระครู​ูปทุ​ุ ม ภาวนาวิ​ิกรม (หลวงพ่​่อประสพไชย กนฺ​ฺตสี​ีโล) เจ้​้าอาวาสวั​ัดปทุ​ุมภาวนาราม (วั​ัดฟ้​้าคราม) สาขาวั​ัดหนองป่​่าพง สาขาที่​่� ๔๔ จั​ังหวั​ัดปทุ​ุมธานี​ี ซึ่​่�งเป็​็ นศิ​ิ ษยานุ​ุ ศิ​ิ ษย์​์ ของพระเดชพระคุ​ุ ณ พระโพธิ​ิญาณเถร (หลวงพ่​่อชา สุ​ุภทฺ​ฺโท) วั​ัดหนองป่​่าพง จั​ังหวั​ัดอุ​ุบลราชธานี​ี ได้​้เริ่​่�มสร้​้างเสนาสนะที่​่�พั​ักสงฆ์​์เพื่​่�อเป็​็นที่​่�สำำ�หรั​ับภาวนาและ โปรดศรั​ั ท ธาญาติ​ิโยมที่​่� อ ยู่​่�จั​ั ง หวั​ั ด น่​่ าน โดยได้​้ ตั้​้� ง ชื่​่� อ ว่​่ า สำำ�นั​ักปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมวั​ังวิ​ิโมกข์​์ ซึ่​่�งถื​ือว่​่าเป็​็นสำำ�นั​ักปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรม เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

53

พระครู​ูสุ​ุนทรวรนาถ (นเรศ สุ​ุรนาโถ) เจ้​้าอาวาสวั​ัดป่​่าคอวั​ัง 54

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ที่​่� มี​ี พระถื​ื อ ธุ​ุ ด งควั​ั ต ร แห่​่ ง แรกของจั​ั ง หวั​ั ด น่​่ าน จน ในปี​ี พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้​้ดำำ�เนิ​ินการจั​ัดตั้​้�งวั​ัดถู​ูกต้​้องตามกฎหมาย เมื่​่อ� วั​ันที่​่� ๒๐ เดื​ือนพฤศจิ​ิกายน พ.ศ. ๒๕๓๕ และได้​้รับั ความ เห็​็นชอบจากมติ​ิคณะสงฆ์​์วัดั หนองป่​่าพงได้​้ยกขึ้​้น� เป็​็นวั​ัดสาขา วั​ัดหนองป่​่าพง สาขาที่​่� ๙๙

ในการก่​่อสร้​้างและพั​ัฒนาเสนาสนะต่​่าง ๆ ของ วั​ั ด ป่​่ าค อวั​ั ง นั้​้� น พระครู​ูสุ​ุ น ทรวรนาถ (นเรศ สุ​ุ ร นาโถ) เจ้​้าอาวาสวั​ัดป่​่าคอวั​ัง ได้​้มุ่​่�งเน้​้นและพั​ัฒนาภายใต้​้คติ​ิธรรม ทำำ� ตามธรรม ไม่​่ ทำำ� ตามใจ ซึ่​่� ง พั​ั ฒ นาเสนาสนะจาก พื้​้�นที่​่� ๘ ไร่​่ เป็​็นพื้​้�นที่​่�ประมาณ ๑๗๖ ไร่​่ ในปั​ัจจุ​ุบั​ัน และ เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

55

หอระฆั​ัง

พระดั่​่�งใจ 56

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

เป็​็ นสำำ� นั​ั ก ปฏิ​ิบั​ั ติ​ิ ธรรมที่​่� เ ปิ​ิ ด ให้​้ พุ​ุ ท ธศาสนิ​ิกชนได้​้ เข้​้ ามาฝึ​ึ ก ปฏิ​ิบั​ั ติ​ิตน ตล อดจนให้​้ กุ​ุ ลบุ​ุ ต รลู​ูกหลานได้​้ เข้​้ ามา บรรพชา อุ​ุ ปสม บท เพื่​่� อ เรี​ียนรู้​้�ข้​้ อ วั​ั ต รปฏิ​ิบั​ั ติ​ิข องพระกรรมฐานตาม แบบอย่​่างที่​่�พระเดชพระคุ​ุณพระโพธิ​ิญาณเถร (หลวงพ่​่อชา สุ​ุภทฺ​ฺโท) ได้​้วางรากฐานแห่​่งการปฏิ​ิบั​ัติ​ิสื​ืบต่​่อกั​ันมา โดยวั​ัดป่​่าคอวั​ังยั​ังได้​้รับั จั​ัดตั้​้�งเป็​็นสำำ�นั​ักปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมประจำำ�จั​ังหวั​ัดน่​่าน แห่​่งที่​่� ๙ อี​ีกด้​้วย

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

57

พระแก้​้วสมใจนึ​ึก พระประธานในอุ​ุโบสถธรรมนาวา 58

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระแก้​้วสมใจนึ​ึก (The Emerald Buddha Statue)

พระแก้​้ วสม ใจนึ​ึก องค์​์ พ ระประธานในอุ​ุ โ บสถ เป็​็นพระพุ​ุทธรู​ูปปางสมาธิ​ิ ทรงเครื่​่�องฤดู​ูร้​้อน เป็​็นงานศิ​ิลปะ แกะด้​้วยหิ​ินสี​ีเขี​ียวที่​่�มาจากประเทศอิ​ิตาลี​ี ประดั​ับอั​ัญมณี​ี หลากสี​ีฝั​ังลู​ูกปั​ัดงามตระการตา หน้​้าตั​ัก ๑.๕๙ เมตร สู​ูงจาก ฐานถึ​ึงเกศบั​ัวตู​ูม ๓ เมตร น้ำำ��หนั​ัก ๖ ตั​ัน สร้​้างเมื่​่�อวั​ันที่​่� ๑๙ เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ ส่​่วนพระอั​ัครสาวก พระสารี​ีบุ​ุตร

และพระโมคคั​ั ลลาน ะ ซึ่​่� ง เป็​็ นก้​้ อ นเดี​ียวกั​ั บ ที่​่� ใช้​้ แ กะสลั​ั ก พระแก้​้วสมใจนึ​ึกฐาน กว้​้าง ๐.๗ เมตร สู​ูง ๑.๒๕ เมตร น้ำำ��หนั​ัก ๒ ตั​ัน ซุ้​้�มแท่​่นพระพุ​ุทธรู​ูปด้​้านหลั​ัง ซุ้​้�มแท่​่นพระ ตั้​้�งอยู่​่�บนฐานซี​ีเมนต์​์บุ​ุไม้​้สองชั้​้�น เป็​็นงานศิ​ิลปะพม่​่า แกะสลั​ัก ไม้​้สั​ักฉลุ​ุลงรั​ักปิ​ิดทองคำำ�เปลวพร้​้อมประดั​ับกระจกสี​ี และ อั​ัญมณี​ีที่​่�วิ​ิจิ​ิตรบรรจงสง่​่างาม

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

59

60

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

อาณาเขตวั​ัด

ทิ​ิศเหนื​ือ

ทิ​ิศใต้​้

ทิ​ิศตะวั​ันออก

ทิ​ิศตะวั​ันตก

จรดป่​่า จรดทางเดิ​ิน จรดป่​่า จรดป่​่า

ปู​ูชนี​ียวั​ัตถุ​ุ

- พระประธานประจำำ�อุ​ุโบสถ ปางสมาธิ​ิ ขนาด หน้​้าตั​ัก กว้​้าง ๑.๕๙ เมตร สู​ูง ๓ เมตร สร้​้างเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๕๓

- พระประธานประจำำ� ศาลาการเปรี​ียญ ปางห้​้ามญาติ​ิ ขนาดหน้​้าตั​ัก กว้​้าง ๐.๙ เมตร สู​ูง ๓ เมตร สร้​้างเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๕๓ ได้​้รั​ับพระราชทานวิ​ิสุ​ุงคามสี​ีมา เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๒๗ เดื​ือนตุ​ุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๘ เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

61

ภาพมุ​ุมสู​ูงวั​ัดป่​่าคอวั​ัง 62

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดป่​่าคอวั​ัง ได้​้รั​ับจั​ัดตั้​้�งเป็​็นสำำ�นั​ักปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมประจำำ� จั​ั ง หวั​ั ด น่​่ าน แห่​่ ง ที่​่� ๙ เป็​็ น หน่​่ ว ยอบรมประชาชนประจำำ� ตำำ�บลดู่​่�ใต้​้ และยั​ังได้​้รั​ับการคั​ัดเลื​ือกให้​้เป็​็นอุ​ุทยานการศึ​ึกษา ในวั​ัด ประจำำ�ปี​ี ๒๕๕๙ จากสำำ�นั​ักงานพระพุ​ุทธศาสนาแห่​่งชาติ​ิ ซึ่​่�งเป็​็นการศึ​ึกษาเรี​ียนรู้​้�ที่​่�มุ่​่�งเน้​้นความเข้​้าใจแห่​่งธรรมชาติ​ิของ ชี​ีวิ​ิต โดยเปิ​ิดให้​้ปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมทุ​ุกวั​ัน สวดมนต์​์ทำำ�วั​ัตรเช้​้า - เย็​็น - เจริ​ิญจิ​ิตภาวนา การฟั​ังธรรมในทุ​ุกวั​ันพระ หรื​ือตามโอกาส ในวั​ันสำำ�คั​ัญ นอกจากนี้​้�มี​ีสื่​่�อการเรี​ียนรู้​้� อาทิ​ิ โครงกระดู​ูก หรื​ือ คำำ�คมและปริ​ิศนาธรรมแฝงจาก ปู​ูชนี​ียวั​ัตถุ​ุ หรื​ือ ต้​้นไม้​้ที่​่�อยู่​่� ภายในวั​ัด และยั​ังมี​ีวั​ังมั​ัจฉา สถานที่​่�ให้​้อาหารปลาเพื่​่�อส่​่งเสริ​ิม คุ​ุณธรรมพื้​้�นฐานให้​้กั​ับประชาชนทั่​่�วไป

วั​ังมั​ัจฉา

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

63

การเผยแผ่​่พระพุ​ุทธศาสนา

- เป็​็นสำ�ำ นั​ักปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมประจำำ�จั​ังหวั​ัด

- เป็​็นหน่​่วยอบรมประจำำ�ตำำ�บล (อ.ป.ต.)

- ผลงานด้​้านการเผยแผ่​่พระพุ​ุทธศาสนา (เช่​่น เป็​็นสำ�ำ นั​ัก ปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมประจำำ�จั​ังหวั​ัดดี​ีเด่​่น วั​ัดที่​่ขั� บั เคลื่​่�อนโครงการหมู่​่�บ้​้านศี​ีล ๕ ดี​ีเด่​่น/อ.ป.ต. ดี​ีเด่​่น หรื​ืออื่​่น � ๆ)

- เป็​็นสำ�ำ นั​ักปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมประจำำ�จั​ังหวั​ัดน่​่าน แห่​่งที่​่� ๙

- เป็​็นหน่​่วยอบรมประชาชนประจำำ�ตำำ�บลดู่​่�ใต้​้

- เป็​็นวั​ัดขั​ับเคลื่​่�อนโครงการหมู่​่�บ้​้านรักั ษาศี​ีล ๕

- ได้​้รั​ับรางวั​ัลสำ�ำ นั​ักปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมประจำำ�จั​ังหวั​ัดดี​ีเด่​่น พ.ศ. ๒๕๕๖

- ได้​้รับั คั​ัดเลื​ือกเป็​็นอุทุ ยานการศึ​ึกษาในวั​ัด พ.ศ. ๒๕๕๙

- ได้​้รับั คั​ัดเลื​ือกเป็​็นวั​ัดพั​ัฒนาตั​ัวอย่​่าง พ.ศ. ๒๕๖๓ การบริ​ิหารและการปกครอง มี​ีเจ้​้าอาวาสมาแล้​้ว ๒ รู​ูป ลำำ�ดั​ับเจ้​้าอาวาสตั้​้�งแต่​่อดี​ีตจนถึ​ึง ปั​ัจจุบัุ น ดั ั งั นี้​้�

ลำำ�ดั​ับที่​่� ๑ พระประสพไชย กนฺ​ฺตสี​ีโล

ตั้​้ง� แต่​่ พ.ศ. ๒๕๓๖ ถึงึ พ.ศ. ๒๕๔๔

ลำำ�ดั​ับที่​่� ๒ พระครู​ูสุ​ุนทรวรนาถ (นเรศ สุ​ุรนาโถ)

ตั้​้ง� แต่​่ พ.ศ. ๒๕๔๔ ถึงึ ปั​ัจจุบัุ นั

64

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พื้​้�นที่​่ภ� ายในวั​ัดป่​่าคอวั​ังนั้​้�น ได้​้แบ่​่งเขตเป็​็น พุทุ ธาวาส สั​ังฆวาส และเขตฆราวาส โดยในเขตพุ​ุทธาวาส เป็​็นสถานที่​่� สำำ�หรั​ับทำำ�กิ​ิจกรรมร่​่วมกัน ั อาทิ​ิ ธรรมศาลา อุ​ุโบสถธรรมนาวา ลานธรรม ห้​้องปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรม เป็​็นต้น ้ ในเขตสั​ังฆวาส เป็​็นพื้​้�นที่​่� สำำ�หรั​ับพระภิ​ิกษุ​ุ-สามเณร และผู้​้�ฝึ​ึกหั​ัดตนก่​่อน บรรพชาอุ​ุปสมบท อาทิ​ิ กุ​ุฏิ​ิที่​่พั� กั สำำ�หรั​ับพระสงฆ์​์ – สามเณร โรงย้​้อมผ้​้า เรื​ือนไฟ เป็​็นต้​้น ส่​่วนในเขตฆราวาส จะเป็​็นพื้​้�นที่​่�ที่​่�รั​ับรอง ญาติ​ิโยมที่​่�มาปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรม อาทิ​ิ โรงครั​ัว ที่​่�พั​ักรั​ับรองอุ​ุบาสิ​ิกา เป็​็นต้น้ เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

65

อุ​ุโบสถวั​ัดหนองห้​้า

WAT NONG HA

วั​ัดหนองห้​้า ตำำ�บลศรี​ีษะเกษ อำำ�เภอนาน้​้อย

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Sisaket Subdistrict, Na Noi District, Nan Province 66

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

วั​ัดหนองห้​้า ตั้​้�งอยู่​่�ที่​่�บ้​้านหนองห้​้า หมู่​่�ที่​่� ๓ ตำำ�บล ศรี​ีษะเกษ อำำ�เภอนาน้​้อย จั​ังหวั​ัดน่​่าน สังั กั​ัดคณะสงฆ์​์มหานิ​ิกาย ที่​่�ดิ​ินตั้​้�งวั​ัดมี​ีเนื้​้�อที่​่� ๙ ไร่​่ ๑ งาน ๒๐ ตารางวา วั​ัดหนองห้​้า สร้​้างมาประมาณ ๒๐๐ กว่​่าปี​ี สมั​ัยก่​่อนวั​ัดเกิ​ิดไฟไหม้​้ จึ​ึงได้​้ยุ​ุบวั​ัดเป็​็นเวลา ๕๐ กว่​่าปี​ี และได้​้มาก่​่อตั้​้�งวั​ัดใหม่​่ เป็​็นวั​ัดหนองห้​้าในปั​ัจจุบัุ ัน ประมาณ ๘๐ กว่​่าปี​ี

วั​ั ด หนองห้​้ า สร้​้ า งเมื่​่� อ ปี​ี พ.ศ. ๒๕๑๓ โดยมี​ี นายคำำ� น้​้ อ ยจั​ั น ทร์​์ เป็​็ น ผู้​้�ข ออนุ​ุ ญ าตสร้​้ า งวั​ั ด และ นายประเสริ​ิฐ เดชรั​ัตน์​์ เป็​็นผู้​้�ขออนุ​ุญาตตั้​้�งวั​ัด กระทรวง ศึ​ึกษาธิ​ิการประกาศตั้​้�งเป็​็นวั​ัดเมื่​่�อวั​ันที่​่� ๓๐ เดื​ือนธั​ันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๑ ผู้​้�ถื​ือใบอนุ​ุญาต นายสนิ​ิท สี​ีต๊​๊ะสาร อาณาเขต

ทิ​ิศเหนื​ือ

ทิ​ิศใต้​้

ทิ​ิศตะวั​ันออก

ทิ​ิศตะวั​ันตก

ประมาณ ๕๖ วา จรดถนนสาธารณะ ประมาณ ๕๖ วา จรดถนนสาธารณะ ประมาณ ๕๐ วา จรดถนนสาธารณะ ประมาณ ๕๐ วา

พระเจ้​้าทั​ันใจ เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

67

พระธาตุ​ุสุ​ุขสำำ�ราญ สร้​้างโดยพ่​่อหนานสำำ�ราญ อาคารเสนาสนะ ประกอบด้​้วย

กุ​ุฏิ​ิสงฆ์​์

หอระฆั​ัง

อุ​ุโบสถ

ศาลาการเปรี​ียญ ปู​ูชนี​ียวั​ัตถุ​ุ ประกอบด้​้วย

พระพุ​ุทธรู​ูปเนื้​้�อโลหะ

หลวงพ่​่อพระเจ้​้าทั​ันใจ

หลวงพ่​่อขาวสมปรารถนา

พระธาตุ​ุของเจ้​้าหนานสำำ�ราญ เป็​็นผู้​้�สร้​้าง

ศาลาการเปรี​ียญ

68

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

หลวงพ่​่อพุ​ุทธเมตตา

หลวงพ่​่อปาน

หลวงพ่​่อขาวสมปรารถนา

กลุ่​่�มปฏิ​ิบัติั ิธรรมแม่​่ผ้​้าขาว กิ​ิจกรรมภายในวั​ัดหนองห้​้า

กลุ่​่�มปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมแม่​่ผ้​้าขาว วั​ัดหนองห้​้า

กำำ�ลั​ังดำำ�เนิ​ินการก่​่อสร้​้างบู​ูรณะหอระฆั​ัง การบริ​ิหารและการปกครอง

๑. เจ้​้าอธิ​ิการสมพร สุ​ุจิ​ิณฺ​ฺโณ

๒. พระบุ​ุญตั​ัน ฐิ​ิตธมฺ​ฺโม

๓. พระสวาท สุ​ุธมฺ​ฺโม

๔. พระครู​ูประโชติ​ินั​ันทคุ​ุณ

๕. พระสมุ​ุห์​์สมบั​ัติ​ิ เมตจิ​ิตโต

๖. พระสมุ​ุห์​์วั​ัชรพล วชิ​ิรญาณวํ​ํโส เจ้​้าอาวาสรู​ูปองค์​์ปัจจุ ั บัุ ัน

พระสมุ​ุห์​์วั​ัชรพล วชิ​ิรญาณวํ​ํโส เจ้​้าอาวาสวั​ัดหนองห้​้า เลขานุ​ุการรองเจ้​้าคณะอำำ�เภอนาน้​้อย

ภาพมุ​ุมสู​ูงวั​ัดหนองห้​้า เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

69

วั​ัดเปา

WAT PAO ตำำ�บลน้ำำ�ต � ก อำำ�เภอนาน้​้อย

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Namtok Subdistrict, Na Noi District, Nan Province

70

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ขอเรี​ียนเชิ​ิญพุ​ุทธศาสนิ​ิกชน ร่​่วมเป็​็นเจ้​้าภาพ วั​ัสดุ​ุ อุ​ุปกรณ์​์ สร้​้างกุ​ุฏิ​ิวั​ัดเปา ตามจิ​ิตศรั​ัทธา

ชื่​่�อบั​ัญชี​ี วั​ัดเปา ธนาคาร กรุ​ุงไทย

เลขที่​่�บั​ัญชี​ี ๙๘๖–๘๐๕๔๐๒–๘ ติ​ิดต่​่อ

เบอร์​์โทรศั​ัพท์​์ ๐๘-๑๗๘๔-๙๑๑๗, ๐๘-๐๖๕๓-๕๑๕๓

วิ​ิสั​ัยทั​ัศน์​์

เป็​็นองค์​์กรแห่​่งการบริ​ิการจั​ัดการด้​้านศาสนาได้​้อย่​่างครบ สรรทุ​ุกภารกิ​ิจ มุ่​่�งหวั​ังสู่​่�ประชาชนให้​้นำำ�หลั​ักธรรมมาสร้​้างคุ​ุณภาพ ชี​ีวิ​ิตและมี​ีจิ​ิตสำำ�นึ​ึกต่​่อสั​ังคม พั​ันธกิ​ิจ

สนองงานคณะสงฆ์​์ ทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงส่​่งเสริ​ิมและพั​ัฒนางาน พระพุ​ุทธศาสนา ดู​ูแลรั​ักษาจั​ัดการศาสนาสมบั​ัติ​ิวั​ัด รวมทั้​้�งให้​้ สนั​ับสนุ​ุนส่​่งเสริ​ิมพั​ัฒนาบุ​ุคคลในระดั​ับวั​ัด กลยุ​ุทธ์​์

ส่​่งเสริ​ิมพั​ัฒนากิ​ิจการพระพุ​ุทธศาสนา และสนองงาน คณะสงฆ์​์

ประเด็​็นยุทุ ธศาสตร์​์

คุ้​้�มครองพระพุ​ุทธศาสนา สนั​ับสนุ​ุนการนำำ�หลั​ักพุ​ุทธธรรม

พั​ัฒนาคุ​ุณภาพชี​ีวิ​ิต

พั​ัฒนาวั​ัดให้​้พระพุ​ุทธศาสนาเป็​็นศู​ูนย์​์กลางชุ​ุมชน

ส่​่งเสริ​ิมการศึ​ึกษาทางพระพุ​ุทธศาสนาแก่​่เยาวชนและ ประชาชน

การจั​ัดกิ​ิจกรรมที่​่�เอื้​้�อต่​่อการเผยแผ่​่พระพุ​ุทธศาสนา

สงเคราะห์​์ทางการศึ​ึกษา อุ​ุบาสก อุ​ุบาสิ​ิกา ในชุ​ุมชน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

71

ด้​้านพระภิ​ิกษุ​ุ – สามเณร ได้​้ส่​่งเสริ​ิมการศึ​ึกษาพระปริ​ิยั​ัติ​ิธรรม ทั้​้�งแผนกธรรม แผนกบาลี​ี

๑. ส่​่งเสริ​ิมการศึ​ึกษาพระปริ​ิยั​ัติ​ิธรรม ทั้​้�งแผนกธรรม แผนกบาลี​ี พระนวกะทุ​ุกรู​ูปต้​้องเรี​ียนพระธรรมวิ​ินั​ัย ให้​้เข้​้าเรี​ียนบาลี​ี ในสำำ�นั​ักที่​่�มี​ีการสอนประโยคสู​ูงกว่​่าสำำ�นั​ักเดิ​ิม

๒. มี​ีการอบรมพระภิ​ิกษุ​ุ – สามเณร เป็​็นประจำำ� วิ​ิธี​ีการส่​่งเสริ​ิมการศึ​ึกษา

๑. จั​ัดตั้​้�งกองทุ​ุนเพื่​่�อการศึ​ึกษาของพระภิ​ิกษุ​ุสามเณรไว้​้ เพื่​่�อมอบให้​้แก่​่พระภิ​ิกษุ​ุ - สามเณร ที่​่�ตั้​้�งใจเรี​ียนพระปริ​ิยั​ัติ​ิธรรม

๒. จั​ัดตั้​้�งรางวั​ัลไว้​้ เพื่​่�อมอบให้​้แก่​่พระภิ​ิกษุ​ุ - สามเณร ที่​่�สอบนั​ักธรรมและบาลี​ีได้​้

๓. จั​ัดหาอุ​ุปกรณ์​์การเรี​ียนพระปริ​ิยั​ัติ​ิธรรมให้​้สำำ�นั​ักเรี​ียน และพระภิ​ิกษุ​ุ - สามเณร

๔. ส่​่งเสริ​ิมและสนั​ับสนุ​ุนให้​้พระภิ​ิกษุ​ุ - สามเณรให้​้ศึ​ึกษา พระปริ​ิยั​ัติ​ิธรรมแผนกธรรมบาลี​ี และแผนกสามั​ัญ

๕. จั​ัดส่​่งพระภิ​ิกษุ​ุเข้​้าไปสอนวิ​ิชาพระพุ​ุทธศาสนา และ อบรมจริ​ิยธรรม ให้​้แก่​่ นั​ักเรี​ียน นั​ักศึ​ึกษา อุ​ุบาสก อุ​ุบาสิ​ิกา ในชุ​ุมชน

อุ​ุโบสถวั​ัดเปา 72

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

วั​ัดเปา ตั้​้�งขึ้​้�นเมื่​่�อวั​ันที่​่� ๔ เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. ๒๓๐๐ มี​ีเนื้​้�อที่​่� ๒ ไร่​่ ๓ งาน ๘๐ ตารางวา โดยมี​ีนายหลั​ักธิ​ิ เป็​็นหั​ัวหน้​้า ในการสร้​้าง มี​ีพระภิ​ิกษุ​ุจำำ�พรรษารู​ูปแรก คื​ือ ครู​ูบาก๋​๋าริ​ินทร์​์ สมั​ัยนั้​้�นหมู่​่�บ้​้านมี​ีทั้​้�งหมด ๑๖ ครั​ัวเรื​ือน ต่​่อมามี​ีครู​ูบาป่​่าหรื​ือ ครู​ูบาเสนา ซึ่​่�งเดิ​ินธุ​ุดงค์​์ มาจากบ้​้ านเหมื​ืองหม้​้อ จั​ังหวั​ัดแพร่​่ ก็​็ได้​้มาจำำ�พรรษาที่​่�วั​ัดเปา (ไม่​่ทราบวั​ัน เดื​ือน ปี​ี จำำ�พรรษา)

ต่​่ อ มามี​ีพระกาวิ​ิชั​ั ย (ตุ๊​๊�ลุ​ุ ง ก๋​๋ า ) มาจากบ้​้ านป งสนุ​ุ ก อำำ�เภอเวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน ได้​้อพยพมาพร้​้อมกั​ับญาติ​ิ จำำ�นวน ๓ ครอบครั​ัว มาอยู่​่�ที่​่�บ้​้านเปา และตั้​้�งบ้​้านเรื​ือนอยู่​่�บริ​ิเวณด้​้าน ทิ​ิศตะวั​ันออก (หน้​้าวั​ัด) และทิ​ิศใต้​้ ชาวบ้านนิ​ิ ้ ยมเรี​ียกท่​่านว่า ่ ตู๊​๊ลุ� งุ ก๋​๋า ท่​่านจำ�ำ พรรษาอยู่​่�หลายพรรษามี​ีผู้​้เ� ข้​้ามาบวชและเป็​็นศิ​ิษย์​์มากมาย เมื่​่อ� บ้​้านเปาและหมู่​่�บ้​้านใกล้​้เคี​ียงได้​้เจริ​ิญขึ้​้น จึ​ึ � งได้​้สร้า้ งวิ​ิหารไม้​้ขึ้น้� หลั​ังหนึ่​่�ง ท่​่านได้​้สร้​้างพระประธานก่​่ออิ​ิฐถื​ือปู​ูน หน้​้าตั​ักกว้​้าง ๑ เมตร สู​ูง ๑.๓๐ เมตร โดยมี​ีช่​่างพม่​่า เป็​็นผู้​้�ปั้​้�น (สล่​่าม่​่าน) เมื่​่�อพระก๋​๋าวิ​ิชั​ัยมรณภาพแล้​้ว ก็มี​ี็ พระลู​ูกศิ​ิษย์​์ขึ้นมา �้ เป็​็นผู้​้�รักั ษาการ เจ้​้าอาวาสสื​ืบทอดกั​ันมา ต่​่อมาได้​้มี​ีการสร้​้างวิ​ิหารหลั​ังใหม่​่แทน หลั​ั ง เก่​่ า ซึ่​่� ง ทรุ​ุ ด โทรมตามกาล ได้​้ วา งศิ​ิลาฤกษ์​์ เมื่​่� อ วั​ั นที่​่� ๓๑ เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. ๒๕๒๕ ได้​้รั​ับพระราชทานวิ​ิสุ​ุงคามสี​ีมา เมื่​่�อ วั​ันที่​่� ๒๗ เดื​ือนพฤศจิ​ิกายน พ.ศ. ๒๕๓๗ ได้​้ทำำ�พิ​ิธี​ีฝั​ังลู​ูกนิ​ิมิ​ิต เมื่​่�อ วั​ันที่​่� ๑๖ เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๙ ได้​้สร้​้างกุ​ุฏิ​ิครึ่​่�งปู​ูนครึ่​่�งไม้​้ แทนหลั​ังเก่​่า โดยมี​ีพระมหาเทวิ​ินทะ ปญฺ​ฺญาวโร (ปั​ัจจุบัุ น ั พระครู​ูสุ​ุธี​ี ปั​ัญญากร) เป็​็นผู้​้�รั​ักษาการเจ้​้าอาวาส เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๑๕ เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๗ และได้​้ทำำ�การบู​ูรณะอุ​ุโบสถหรื​ือวิ​ิหารอี​ีกครั้​้�ง เมื่​่�อ วั​ันที่​่� ๒๒ เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๘

ด้​้านปู​ูชนี​ียวั​ัตถุ​ุ มี​ีพระประธานปู​ูนปั้​้�น ปางมารวิ​ิชั​ัย ทรงแบบพม่​่า สร้​้างเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๔๓๐ โดยมี​ีนายยะ ก๋​๋าอิ​ิน เป็​็นประธานผู้​้�อุ​ุปถั​ัมภ์​์ (พ่​่อออก) ปั้​้�นโดยช่​่างชาวพม่​่า (สล่​่าม่​่าน) ซึ่​่�งเป็​็นช่​่างผู้​้�ติ​ิดตามมากั​ับพระก๋​๋าวิ​ิชั​ัย ต่​่อมาเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๓๐ นายบุ​ุญเลิ​ิศ - นางศรี​ีมุ๋​๋�ย ถาตุ้​้�ย ได้​้นำำ�พระพุ​ุทธชิ​ินราชทองสำำ�ริ​ิด มาถวาย และในปี​ี พ.ศ. ๒๕๔๐ คณะศรั​ัทธาวั​ัดเปาได้​้เดิ​ินทางไปรั​ับ พระพุ​ุทธรู​ูปพระองค์​์ดำำ� ปางมารวิ​ิชั​ัย ที่​่�จังั หวั​ัดกรุ​ุงเทพมหานครมา ประดิ​ิษฐานในอุ​ุโบสถ และภายในอุ​ุโบสถยั​ังมี​ีพระพุ​ุทธรู​ูปไม้​้เก่​่าแก่​่ อี​ีกองค์​์หนึ่​่�ง ลงรั​ักปิ​ิดทอง ซึ่​่�งชาวบ้​้านได้​้ให้​้ข้​้อมู​ูลว่​่า นำำ�มาจาก

วั​ัดร้​้างครู​ูบาป่​่าตั้​้�งอยู่​่�ใจกลางหมู่​่�บ้​้าน ปั​ัจจุ​ุบันั เป็​็นที่​่�ถู​ูกครอบครอง ไปแล้​้ว การบริ​ิหารและการปกครอง

๑. ครู​ูบาเสนา (ครู​ูบามหาป่​่า ชวนภิ​ิกขุ​ุ)

๒. ครู​ูบาลั​ังก๋​๋า (ครู​ูบาเต๋​๋)

๓. พระก๋​๋าวิ​ิชั​ัย วิ​ิชโย

๔. พระพรหมมิ​ินทร์​์ ญาณสาโร

๕. พระสว่​่าง กตปุ​ุญฺ​ฺโญ

๖. พระบุ​ุญเดช ปภากาโร

๗. พระเสถี​ียร อนาลโย

๘ . พระมหาเทวิ​ินทะ ปญฺ​ฺญาวโร (พระครู​ูสุ​ุธี​ีปั​ัญญากร)

พ.ศ. ๒๕๓๖ - ๒๕๓๙

๙. พระอิ​ินสวน กตปุ​ุญฺ​ฺโญ พ.ศ. ๒๕๔๐ - ๒๕๔๓

๑๐. พระครู​ูสุ​ุธี​ีปั​ัญญากร (เทวิ​ินทะ ปญฺ​ฺญาวโร)

พ.ศ. ๒๕๔๕ ถึ​ึงปั​ัจจุ​ุบั​ัน แผนพั​ัฒนาวั​ัด

- สร้​้างหอระฆั​ัง งบประมาณ ๔๐๐,๐๐๐ บาท

- สร้​้างกุ​ุฏิ​ิสงฆ์​์ ๑ หลั​ัง งบประมาณ ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท

- บู​ูรณะหลั​ังคาอุ​ุโบสถ งบประมาณ ๗๐๐,๐๐๐ บาท

- สร้​้างศาลาอเนกประสงค์​์ งบประมาณ ๑,๕๐๐,๐๐๐ บาท

- สร้​้างกำำ�แพง งบประมาณ ๑,๒๐๐,๐๐๐ บาท

พระครู​ูสุ​ุธี​ีปั​ัญญากร เจ้​้าอาวาสวั​ัดเปา ภาพมุ​ุมสู​ูงวั​ัดเปา

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

73

วั​ัดนาคา ไ

WAT NAKA

ตำำ�บลหนองแดง อำำ�เภอแม่​่จริมิ

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Nong Daeng Subdistrict, Mae Charim District, Nan Province

74

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

วั​ัดนาคา ตั้​้�งอยู่​่�เลขที่​่� ๗๐ บ้​้านนาคา หมู่​่�ที่​่� ๔ ตำำ�บลหนองแดง อำำ�เภอแม่​่จริ​ิม จั​ังหวั​ัด น่​่าน สั​ังกั​ัดคณะสงฆ์​์มหานิ​ิกาย ที่​่�ดิ​ินตั้​้�งวั​ัดมี​ีเนื้​้�อที่​่� ๓ ไร่​่ ๗๓ ตารางวา น.ส.๓ ก เลขที่​่� ๙๒๖ วั​ัดนาคา สร้​้างเมื่​่อ� วั​ันที่​่� ๙ เดื​ือนกุ​ุมภาพั​ันธ์​์ พ.ศ. ๒๔๐๔ โดย มี​ีพระปิ​ิมสาร ได้​้นำำ�ศรั​ัทธาชาวบ้​้านนาคาสร้า้ งวั​ัด ได้​้รั​ับพระราชทานวิ​ิสุ​ุงคามสี​ีมา เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๓ เดื​ือน กุ​ุมภาพั​ันธ์​์ พ.ศ. ๒๕๒๑ เขตวิ​ิสุ​ุงคามสี​ีมา กว้​้าง ๒๕ เมตร ยาว ๔๐ เมตร อาณาเขต ทิ​ิศเหนื​ือ ประมาณ ๓๕ วา จรดลำำ�ห้​้วยถุ​ุ ทิ​ิศใต้​้ ประมาณ ๔๑ วา จรด ที่​่�ดิ​ิน

เอกชนและถนนสาธารณะ ทิ​ิศตะวั​ันออก ประมาณ ๓๗ วา จรดถนน สาย น่​่านแม่​่จริ​ิม ทิ​ิศตะวั​ันตก ประมาณ ๒๘ วา ๒ ศอก จรด

ลำำ�เหมื​ืองสาธารณะและที่​่�ดิ​ิน

เอกชน ที่​่�ธรณี​ีสงฆ์​์ จำำ�นวน ๑

แปลง เนื้​้�อที่​่� ๔๕ ตารางวา

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

75

การบริ​ิหารและปกครอง มี​ีเจ้​้าอาวาสเท่​่าที่​่ท� ราบนาม

๑. พระปิ​ิมสาร

๒. พระศรี​ีวัยั

๓. พระบุ​ุญเปล่​่ง

๔. พระศรี​ีใจ

๕. พระอธิ​ิการบุ​ุญเปล่​่ง

๖. พระบุ​ุญเปลี่​่�ยน

๗. พระสวั​ัสดิ์​์�

๘. พระอธิ​ิการสะอาด

๙. พระสด รั​ัตนโชโต

๑๐. พระอธิ​ิการแสงคำำ� สญฺ​ฺญโต

๑๑. พระอธิ​ิการศรี​ีวัยั อุ​ุตตโม

๑๒. พระครู​ูวิ​ิสุ​ุทธิ์​์ปั� ญ ั ญาธร ฉายา ปญฺ​ฺญาโร เจ้​้าอาวาส ปั​ัจจุ​ุบั​ัน เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๕ เดื​ือนธั​ันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๐ ได้​้รั​ับ พระราชทานเลื่​่�อนสมณศั​ักดิ์​์�เป็​็นพระครู​ูชั้​้�นโทเจ้​้าคณะตำำ�บล เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๕ เดื​ือนธั​ันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๗ ได้​้เลื่​่�อนสมณศั​ักดิ์​์�เจ้​้า คณะตำำ�บลชั้​้�นโท เป็​็นชั้​้�นเอก

ประวั​ัติ​ิพระครู​ูวิ​ิสุ​ุทธิ์​์�ปั​ัญญาธร ชื่​่�อ พระครู​ูวิ​ิสุ​ุทธิ์​์� ปั​ัญญาธร ฉายาปญฺ​ฺญาธโร อายุ​ุ ๗๑ ปี​ี พรรษา ๕๑ วิ​ิทยาฐานะ น.ธ.เอก ระดั​ับ ๔ ม.๖ ปั​ัจจุบัุ ันดำำ�รงตำำ�แหน่​่ง

๑. เจ้​้าอาวาสวั​ัดนาคา ตำำ�บลหนองแดง อำำ�เภอแม่​่จริ​ิม จั​ังหวั​ัดน่​่าน

๒. เจ้​้าคณะอำำ�เภอแม่​่จริ​ิม พ.ศ. ๒๕๕๒

๓. ประธานหน่​่วยอบรมประชาชนประจำำ�อำำ�เภอ พ.ศ. ๒๕๒๖ สถานะเดิ​ิม ชื่​่�อ ศรี​ี นามสกุ​ุล พรมจั​ันที​ี เกิ​ิดวั​ัน ๔ฯ ๑๒ ค่ำำ�� ปี​ีขาล วั​ันที่​่� ๑๕ เดื​ือนพฤศจิ​ิกายน พ.ศ. ๒๔๙๓ บิ​ิดา นายคำำ�มี​ี พรมจั​ันที​ี มารดา นางหลง วงศ์​์หลอบ บ้​้านเลขที่​่� ๑๙ หมู่​่�ที่​่� ๔ ตำำ�บลหนองแดง อำำ�เภอแม่​่จริ​ิม จั​ังหวั​ัดน่​่าน บรรพชา วั​ันที่​่� ๒๐ เดื​ือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๐๘ ปี​ีมะเส็​็ง วั​ัดนาคา ตำำ�บลหนองแดง อำำ�เภอแม่​่จริ​ิม จั​ังหวั​ัดน่​่าน พระอุ​ุปัชั ฌาย์​์ เจ้​้าอธิ​ิการคำำ�สาร สุ​ุภาจาโร วั​ัดมงคล ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน อุ​ุปสมบท วั​ันที่​่� ๑๑ เดื​ือนมิ​ิถุ​ุนายน พ.ศ. ๒๕๑๓ ปี​ีจอ วั​ัดพรหม ตำำ�บลฝายแก้​้ว อำำ�เภอแม่​่จริ​ิม จั​ังหวั​ัดน่​่าน พระอุ​ุปั​ัชฌาย์​์ พระใบฏี​ีกาบุ​ุญส่​่วย เตชปุ​ุญฺ​ฺโญ (ปั​ัจจุ​ุบั​ันเป็​็น พระครู​ูนั​ันทรั​ัตนญาณ) วั​ัดหั​ัวเวี​ียงเหนื​ือ ตำำ�บลฝายแก้​้ว อำำ�เภอ เมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน เลื่​่�อนชั้​้�นเจ้​้าคณะตำำ�บลชั้​้�นโท เป็​็นเจ้​้า คณะอำำ�เภอชั้​้�นเอก พ.ศ. ๒๕๕๗

76

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระครู​ูวิ​ิสุ​ุทธิ์​์�ปั​ัญญาธร เจ้​้าอาวาสวั​ัดนาคา / เจ้​้าคณะอำำ�เภอแม่​่จริ​ิม

อาคารเสนาสนะ ประกอบด้​้วย อุ​ุโบสถ, กุ​ุฏิ​ิสงฆ์​์, ศาลาการเปรี​ียญ, ศาลาบำำ�เพ็​็ญ กุ​ุศล, หอกลอง และหอระฆั​ัง ปู​ูชนี​ียวั​ัตถุ​ุ พระพุ​ุทธรู​ูปพระประธาน สร้​้างเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๔๐๔ และ พระพุ​ุทธรู​ูปต่​่าง ๆ

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

77

WAT SRI MONGKOL (KONG)

วั​ัดศรี​ีมงคล (ก๋​๋ง) ตำำ�บลยม อำำ�เภอท่​่าวั​ังผา

จั​ังหวั​ัดน่​่าน Yom Subdistrict, Tha Wang Pha District, Nan Province 78

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระเจ้​้าทั​ันใจ ลอยองค์​์

พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ มงคลธรรมรั​ังสี​ี

ความเป็​็นมา

วั​ัดศรี​ีมงคล (ก๋​๋ง) ตั้​้�งอยู่​่�ที่​่� ตำำ�บลยม อำำ�เภอท่​่าวั​ังผา จั​ังหวั​ัดน่​่าน เป็​็นวั​ัดเก่​่าแก่​่ที่​่�ได้​้รั​ับพระราชทานวิ​ิสุ​ุงคามสี​ีมา ตั้​้ง� แต่​่ปี​ี พ.ศ. ๒๓๙๕ พระสงฆ์​์ที่​่มี​ีชื่​่ � อ� ที่​่สุ� ดุ ของวั​ัดนี้​้คื� อื หลวงปู่​่ก๋� ง๋ ซึ่​่�งวั​ัดนี้​้�เป็​็นที่​่�รวมของโบราณต่​่าง ๆ ให้​้ได้​้ชม เดิ​ินเข้​้ามาภายใน วั​ั ด จะเจอวิ​ิหารหลวงที่​่� มี​ี ภาพจิ​ิตรกรรมฝาผนั​ั ง อั​ั น งดงาม

ทางเดิ​ินประดั​ับร่ม่ และโคมล้​้านนา

โดยเลี​ียนแบบการวาดของหนานบั​ัวผัน จิ​ิต ั รกรชาวน่​่านเชื้​้อ� สาย ไทลื้​้� อ ซึ่​่� ง วาดภาพจิ​ิตรกรรมฝาผนั​ั ง ที่​่� วั​ั ด ภู​ูมิ​ินทร์​์ และ วั​ัดหนองบั​ัวของจั​ังหวั​ัดน่​่าน มี​ีองค์​์พระธาตุ​ุประดิ​ิษฐานอยู่​่� ด้​้านหน้​้า บรรยากาศโดยรอบของวั​ัด เน้​้นตกแต่​่งแบบไทยล้​้านนา อนุ​ุรั​ักษ์​์ของเก่​่าแก่​่ในอดี​ีต

คุ้​้�มประตู​ูโขง วั​ัดศรี​ีมงคล เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

79

เจดี​ีย์​์และหลวงของวั​ัด

Wat Sri Mongkol (Kong) is located at Tambon Yom. Tha Wang Pha District, Nan Province, is an ancient temple that has been bestowed on the monks since 2395, the most famous monk of this temple is Luang Pu Kong, which is a collection of ancient objects to see.

Walking into the temple, you will see Viharn Luang.

80

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

With magnificent murals By imitating the drawing of Nan Buaphan Nan painters of Tai Lue descent Which painted murals at Wat Phumin and Wat Nong Bua of Nan Province There is a relics enshrined in the front. The surrounding atmosphere of the temple Focus on decorated in Thai Lanna style. Preserve the old things in the past.

WAT SRI MONGKOL (KONG)

พระเจ้​้าหยกเขี​ียว สิ​ิงห์​์น่​่าน

กุ​ุฏิ​ิสงฆ์​์โฮงล้​้านนา

ภาพมุ​ุมสู​ูงวั​ัดและร้​้านกาแฟฮั​ักนาน่​่าน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

81

วั​ัดสบหลม ตำำ�บลบั​ัวใหญ่​่ อำำ�เภอนาน้​้อย

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Bua Yai Subdistrict, Na Noi District, Nan Province

82

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

WAT SOP LOM

พระประธานในอุ​ุโบสถ

ความเป็​็นมา

วั​ัดสบหลม ตั้​้�งอยู่​่�เลขที่​่� ๔๘ หมู่​่�ที่​่� ๒ ตำำ�บลบั​ัวใหญ่​่ อำำ�เภอนาน้​้อย จั​ังหวั​ัดน่​่าน สั​ังกั​ัดคณะสงฆ์​์มหานิ​ิกาย ที่​่�ดิ​ินตั้​้�งวั​ัด มี​ีเนื้​้�อที่​่� ๑ ไร่​่ ๓ งาน ๒๐ ตารางวา วั​ัดสบหลม สร้​้างเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๔๕๔ ตามประวั​ัติ​ิของวั​ัด แจ้​้งว่​่าแยกจากวั​ัดอ้​้อยเมื่​่�อประมาณปี​ี พ.ศ. ๒๔๕๐ โดยมี​ีพระกั​ัณทา และนายมณี​ีวรรณ การิ​ินไชย เป็​็น ผู้​้�นำำ�สร้​้างวั​ัด การบริ​ิหารและการปกครอง มี​ีเจ้​้าอาวาสเท่​่าที่​่�ทราบ นาม คื​ือ พระถนอม มงฺ​ฺคโล การศึ​ึกษา มี​ีโรงเรี​ียนพระปริ​ิยั​ัติ​ิธรรม เปิ​ิดสอนเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๔๙๘ อาณาเขต

ทิ​ิศเหนื​ือ จรดถนนสาธารณะ

ทิ​ิศใต้​้ จรดลำำ�เหมื​ืองสาธารณะ

ทิ​ิศตะวั​ันออก จรดทางเดิ​ินสาธารณะ

ทิ​ิศตะวั​ันตก จรดทางเดิ​ินสาธารณะ การบริ​ิหารและการปกครอง

๑. พระกั​ัณทา ต๊​๊ะติ๊​๊�บ พ.ศ. ๒๔๕๐

๒. พระศรี​ีวาล ที​ีฆายุ​ุโก ไม่​่ได้​้ระบุ​ุ

๓. พระถนอม มงฺ​ฺคโล พ.ศ. ๒๔๙๘

๔. พระครู​ูธี​ีรนั​ันสิ​ิทธิ์​์�

เป็​็นเจ้​้าอาวาสรู​ูปปั​ัจจุ​ุบั​ัน และเจ้​้าคณะตำำ�บลบั​ัวใหญ่​่ วั​ัดสบหลมมุ่​่�งพั​ัฒนา ๕ ส.

๑. สะสาง (ทำำ�ให้​้เป็​็นระเบี​ียบ) คื​ือ การแยกระหว่​่างของ ที่​่�จำำ�เป็​็นต้​้องใช้​้กั​ับของที่​่�ไม่​่จำำ�เป็​็นต้​้องใช้​้ ขจั​ัดของที่​่�ไม่​่จำำ�เป็​็นต้​้อง ใช้​้ทิ้​้�งไป

๒. สะดวก (วางของในที่​่�ที่​่�ควรอยู่​่�) คื​ือ การจั​ัดวางของ ที่​่�จำำ�เป็​็นต้​้องใช้​้ให้​้เป็​็นระเบี​ียบสามารถหยิ​ิบใช้​้งานได้​้ทั​ันที​ี

๓. สะอาด (ทำำ�ความสะอาด) คื​ือ การปั​ัดกวาดเช็​็ดถู​ู สถานที่​่� สิ่​่�งของ อุ​ุปกรณ์​์ เครื่​่�องมื​ือ เครื่​่�องจั​ักร ให้​้สะอาดอยู่​่�เสมอ

๔. สุ​ุขลั​ักษณะ (รั​ักษาความสะอาด) คื​ือ การรั​ักษาและ ปฏิ​ิบั​ัติ​ิ ๓ ส ได้​้แก่​่ สะสาง สะดวก และสะอาดให้​้ดี​ีตลอดไป

๕. สร้​้างนิ​ิสัยั (ฝึ​ึกให้​้เป็​็นนิ​ิสัยั ) คื​ือ การรั​ักษาและปฏิ​ิบั​ัติ​ิ ๔ ส หรื​ือสิ่​่�งที่​่�กำำ�หนดไว้​้แล้​้วอย่​่างถู​ูกต้​้องจนติ​ิดเป็​็นนิ​ิสั​ัย

หอกลอง

ภาพมุ​ุมสู​ูง

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

83

WAT LUANG

วั​ัดหลวง

ตำำ�บลสวด อำำ�เภอบ้​้านหลวง

จั​ังหวั​ัดน่​่าน Sutr Subdistrict, Ban Luang District, Nan Province 84

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

พระแก้​้วมรกต ของวั​ัดหลวง ตำำ�บลสวด อำำ�เภอบ้​้านหลวง จั​ังหวั​ัดน่​่าน ได้​้มาเมื่​่อ� ใดไม่​่ปรากฏหลั​ักฐานแน่​่ชัดั พ่​่อปั๋​๋น อิ​ิน � หลี​ี อดี​ีตกำำ�นั​ันตำำ�บลสวด (พ.ศ. ๒๕๒๑ - ๒๕๓๒) ได้​้รับั คำำ�บอกเล่​่า จากพ่​่อตา มหาวรรณ (พ่​่อตาจั​ันทร์​์) อยู่​่�บ้านทุ่​่� ้ งผึ้​้ง� ซึ่ง�่ ได้​้ถึงึ แก่​่กรรม ไปนานแล้​้ว ท่​่านบอกว่​่าพระแก้​้วมรกตที่​่�อยู่​่�วั​ัดหลวงองค์​์นี้​้� แต่​่เดิ​ิมมี​ีคนบ้​้านหลวง (เมื​ืองสวด) ชื่​่�อนายใหม่​่บอน กั​ับพวก อี​ีกหลายคนถู​ูกเกณฑ์​์ไปเป็​็นทหาร สู้​้ร� บกั​ับข้​้าศึ​ึกที่​่เ� มื​ืองเชี​ียงตุ​ุง ปั​ัจจุบัุ นั อยู่​่�ในเขตประเทศสหภาพพม่​่า ทิ​ิศเหนื​ือจั​ังหวั​ัดเชี​ียงราย กระผม/อาตมภาพ สื​ืบค้​้นพงศาวดารไทยรบพม่​่า จดหมายเหตุ​ุ และพงศาวดารอื่​่�น ๆ ที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องสั​ันนิ​ิษฐานว่​่า พระแก้​้วมรกต องค์​์นี้​้�ได้​้มาในสมั​ัยพระบาทสมเด็​็จพระจอมเกล้​้าเจ้​้าอยู่​่�หั​ัว รั​ัชกาลที่​่� ๔ แห่​่งกรุ​ุงรั​ัตนโกสิ​ินทร์​์ ตรงกั​ับปี​ีขาล พ.ศ. ๒๓๙๗

ศึ​ึกตี​ีเมื​ืองเชี​ียงตุ​ุง ครั้​้�งที่​่� ๒ ในกองทั​ัพของพระเจ้​้า น้​้องยาเธอ กรมหลวงวงศาธิ​ิราชสนิ​ิท (กรมหลวงวงศาฯ) ที่​่�เข้​้ามา เกณฑ์​์รี้​้�พล จั​ัดกองทั​ัพที่​่�เมื​ืองน่​่าน โดยเจ้​้าอนั​ันตวรฤทธิ​ิเดช เจ้​้าผู้​้�ครองนครน่​่าน องค์​์ที่​่� ๖๒ ถวายการต้​้อนรั​ับ การต่​่อสู้​้ร� บนั้​้น� อาศั​ัย มี​ีด หอก ดาบ ความสามารถทางไสยศาสตร์​์ คาถาอาคม เครื่​่�องรางของขลั​ัง และชั้​้�นเชิ​ิงปฏิ​ิภาณไหวพริ​ิบในการสู้​้�รบกั​ับ ข้​้าศึ​ึกที่​่�มี​ีกำำ�ลั​ังมากกว่​่า แต่​่ไม่​่สามารถต้​้านทานไว้​้ได้​้ จึ​ึงถอยร่​่น มาอาศั​ัยจอมปลวกที่​่�สู​ูงใหญ่​่ตั้​้�งหลั​ักต่​่อสู้​้�รบกั​ัน ฝ่​่ายข้​้าศึ​ึกที่​่� ปี​ีนจอมปลวกขึ้​้�นมาก็​็ถู​ูกฟั​ันแทง จึ​ึงใช้​้ปื​ืนยิ​ิงเข้​้ามาจอมปลวก

พระแก้​้วมรกต แต่​่ลู​ูกปื​ืนก็ไ็ ม่​่ถู​ูกจอมปลวก ได้​้แต่​่สู้ร้� บกั​ันเป็​็นเวลานาน จนข้​้าศึ​ึก อ่​่อนกำำ�ลั​ังลง และถอยไป เมื่​่�อข้​้าศึ​ึกถอยไปแล้​้ว จึ​ึงพากั​ัน พิ​ิจารณาดู​ูจอมปลวกที่​่�อาศั​ัยอยู่​่�สู้​้�รบนั้​้�นคงจะมี​ีอะไรสั​ักอย่​่าง ที่​่�ทำำ�ให้​้แคล้​้วคลาดอั​ันตรายจากข้​้าศึ​ึก จึ​ึงได้​้ช่ว่ ยกั​ันเสาะหา และ ขุ​ุดจอมปลวกดู​ู ก็​็ได้​้พบพระแก้​้วมรกตองค์​์ดั​ังกล่​่าว และพระ สมาธิ​ิเพชรอย่​่างง่​่ายดาย จากนั้​้�นไม่​่นานกรมหลวงวงศาฯ จึ​ึงมี​ี รั​ับสั่​่�งให้​้ถอยทั​ัพกลั​ับ การสู้​้�รบก็​็ยุ​ุติ​ิลงด้​้วยเข้​้าสู่​่�ฤดู​ูฝนจะทำำ�ให้​้ กองทั​ัพได้​้ยาก จึ​ึงพากั​ันเดิ​ินทางกลั​ับ นายใหม่​่บอนกั​ับพวกจึ​ึง เดิ​ินทางกลั​ับบ้​้านพร้​้อมอั​ัญเชิ​ิญพระแก้​้วมรกตมาด้​้วย เมื่​่อ� กลั​ับมา ถึ​ึงบ้​้าน (เมื​ืองสวด) นายใหม่​่บอนกั​ับพวก จึ​ึงได้​้ปรึ​ึกษาหารื​ือกั​ัน กั​ับพวกญาติ​ิพี่​่�น้อ้ ง ผู้​้เ� ฒ่​่า ผู้​้แ� ก่​่ เล่​่าเรื่​่อ� งการสู้​้ร� บกั​ับข้​้าศึ​ึกจนได้​้ พระแก้​้วมรกต จึ​ึงได้​้ชื่​่อ� ตกลงว่​่าควรนำำ�พระแก้​้วมรกตมาเก็​็บไว้​้ ที่​่�วั​ัดหลวง เพื่​่�อให้​้ชาวบ้​้านได้​้สั​ักการะบู​ูชา เป็​็นสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� คู่​่�บ้​้ านคู่​่� เมื​ื อง เป็​็ นสิ​ิริ​ิมงคลให้​้ ชาวบ้​้ านได้​้ อยู่​่�ร่​่ มเย็​็ นเป็​็ นสุ​ุ ข ปั​ัจจุ​ุบั​ัน พระแก้​้วมรกต ประดิ​ิษฐาน ณ วิ​ิหารพระแก้​้วมรกต วั​ัดหลวง ตั้​้�งแต่​่ปี​ี พ.ศ. ๒๓๙๗ - ๒๕๕๙ เป็​็นระยะเวลา ๑๐๒ ปี​ี

อุ​ุโบสถพระแก้​้วมรกต

พระพุ​ุทธรู​ูปเทพานิ​ิมิ​ิตร

พระครู​ูปลั​ัดเพชร อธิ​ิปญฺ​ฺโญ เจ้​้าอาวาสวั​ัดหลวง

ภาพมุ​ุมสู​ูง วั​ัดหลวง

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

85

WAT PING LUANG

วั​ัดปิ​ิงหลวง ตำำ�บลปิ​ิงหลวง อำำ�เภอนาหมื่​่�น

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Ping Luang Subdistrict, Na Muen District, Nan Province

86

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

วั​ัดปิ​ิงหลวง ตั้​้ง� อยู่​่�เลขที่​่� ๕๐ หมู่​่�ที่​่� ๑๐ บ้​้านมะค่​่างาม ตำำ�บลปิ​ิงหลวง อำำ�เภอนาหมื่​่�น จั​ังหวั​ัดน่​่าน วั​ัดปิ​ิงหลวง เดิ​ิมชื่​่�อ วั​ัดดอนแก้​้วน้ำำ��ปิงิ (อยู่​่�ทางทิ​ิศเหนื​ือของวั​ัดในปั​ัจจุบัุ นั ) ต่​่อมาย้​้ายมาอยู่​่�ที่​่ตั้​้� ง� วั​ัดปั​ัจจุบัุ นั เปลี่​่�ยนชื่​่�อวั​ัดมหาพิ​ิงคาราม เปลี่​่�ยนเป็​็น วั​ัดพิ​ิงค์​์หลวง และ วั​ัดปิ​ิงหลวง สร้​้างประมาณ ปี​ี พ.ศ. ๒๐๕๓ (มี​ีจารึ​ึกหน้​้าบั​ันวิ​ิหารหลั​ังเก่​่าที่​่�รื้​้�อถอนไป) โดยครู​ูบาอาทิ​ิตย์​์ และคณะศรั​ัทธาวั​ัดปิ​ิงหลวง ช่​่วยกั​ันสร้า้ งขึ้​้น� โดยมี​ี พระพุ​ุทธมหาพิ​ิงคาราม พระประธานปู​ูนปั้​้�น ลงรั​ัก ปิ​ิดทองในโขง (ซุ้​้�ม) แบบล้​้านนาน่านต ่ ะวั​ันออก มี​ีแห่​่งเดี​ียว ในอำำ�เภอนาหมื่​่�น นอกจากนั้​้�นยั​ังมี​ีตุ​ุงไม้​้แกะสลั​ัก (ตุ​ุง กระด้​้าง) เป็​็นรู​ูปพระเจ้​้า ๕ พระองค์​์ สร้​้างโดยช่​่างชื่​่�อ ชั​ัยทั​ัต - ชั​ัยเสน นอกจากนั้​้�นวั​ัดปิ​ิงหลวงยั​ังมี​ีภาพจิ​ิตรกรรม ฝาผนั​ัง เป็​็นภาพเรื่​่�องเล่​่าความเป็​็นมาของตำำ�บลเมื​ืองลี​ี ตำำ�บลปิ​ิงหลวง ตลอดถึ​ึงวิ​ิถี​ีชี​ีวิ​ิต วั​ัฒนธรรมประเพณี​ีของ ชาวบ้​้านที่​่คว � รค่​่าอนุ​ุรักั ษ์​์และศึ​ึกษา โดยตั้​้ง� ใจให้​้เป็​็นแหล่​่ง เรี​ียนรู้​้�สำำ�หรั​ับผู้​้�สนใจทุ​ุกคน สถานะภาพของวั​ัดในปั​ัจจุ​ุบันั

- ได้​้รั​ับอนุ​ุญาตตั้​้�งเป็​็นวั​ัด เมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๔๕๐

- ได้​้รับั พระราชทานวิ​ิสุ​ุงคามสี​ีมา เมื่​่อ� ปี​ี พ.ศ.

๒๕๓๑ สถานที่​่�ที่​่�น่​่าสนใจภายในวั​ัดปิ​ิงหลวง

๑. พระพุ​ุทธมหาพิ​ิงคาราม พระประธานปู​ูนปั้​้�น ลงรั​ักปิ​ิดทองในโขง (ซุ้​้�ม) แบบล้​้านนาน่านต ่ ะวั​ันออก มี​ีแห่​่ง เดี​ียวในอำำ�เภอนาหมื่​่�น

๒. ภาพจิ​ิตกรรมฝาผนั​ัง เป็​็นภาพเรื่​่อ� งเล่​่าความเป็​็น มาของตำำ�บลเมื​ืองลี​ี - ตำำ�บลปิ​ิงหลวง ตลอดถึ​ึงวิ​ิถี​ีชี​ีวิ​ิต วั​ัฒนธรรมประเพณี​ีของชาวบ้​้านที่​่คว � รค่​่าอนุ​ุรักั ษ์​์และศึ​ึกษา

๓. ตุ​ุงไม้​้แกะสลั​ัก (ตุ​ุงกระด้​้าง) เป็​็นรู​ูปพระเจ้​้า ๕ พระองค์​์ สร้​้างโดยช่​่างชื่​่�อชั​ัยทั​ัต - ชั​ัยแสน

๔. หน้​้าวั​ัดมี​ีต้​้นมะค่​่าโมง ๕ ต้​้น ร่​่มรื่​่�นเหมาะแก่​่การ พั​ักผ่​่อน ในสมั​ัยโบราณเป็​็นหลั​ักเมื​ืองสำำ�หรั​ับประกอบกิ​ิจกรรม เช่​่น สงเคราะห์​์เมื​ือง ทางวั​ัดปิ​ิงหลวงร่​่วมกับั อบต. ปิ​ิงหลวง ตั้​้�ง ชื่​่�อต้​้นมะค่​่า ๕ ต้​้น เพื่​่�อความเป็​็นสิ​ิริ​ิมงคล ต้​้นที่​่� ๑ ชื่​่�อ พิ​ิงค์​์ พฤกษา ต้​้นที่​่� ๒ หลวงพนาสน ต้​้นที่​่� ๓ ต้​้นน้ำำ��พญาหลวง ต้​้นที่​่� ๔ ข่​่วงเมื​ืองลี​ี ต้​้นที่​่� ๕ ศรี​ีพระธาตุ​ุต้​้นต้​้อง

พระอธิ​ิการจั​ันทร์​์ดี​ี วาทกฺ​ฺขโม เจ้​้าอาวาสวั​ัดปิ​ิงหลวง เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

87

WAT DON CHAI

วั​ัดดอนไชย ตำำ�บลนาน้​้อย อำำ�เภอนาน้​้อย

จั​ังหวั​ัดน่​่าน Na Noi Subdistrict, Na Noi District, Nan Province 88

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดดอนไชย

gr

ความเป็​็นมา

วั​ัดดอนไชย เป็​็นวั​ัดเก่​่าแก่​่วั​ัดหนึ่​่�งของอำำ�เภอนาน้​้อย จั​ังหวั​ัดน่​่าน ตั้​้�งอยู่​่�ในเขตตั​ัวเมื​ือง ซึ่​่�งเป็​็นวั​ัดเก่​่าแก่​่ที่​่�สร้​้างโดย พระเจ้​้าอนั​ันตวรฤทธิ​ิเดช (เจ้​้ามหาชี​ีวิ​ิต) พระบิ​ิดาของพระเจ้​้า สุ​ุริ​ิยพงษ์​์ผริ​ิตเดชฯ และเจ้​้ามหาพรมสุ​ุรธาดาฯ ถื​ือเป็​็นโบราณ สถานเก่​่าแก่​่ของอำำ�เภอนาน้​้อย วั​ัดดอนไชยได้​้สันนิ​ิ ั ษฐานว่​่าอายุ​ุ การสร้​้างวั​ัดประมาณ ๔๐๐ ปี​ีมาแล้​้ว อุ​ุโบสถวั​ัดดอนไชย

อุ​ุโบสถวั​ัดดอนไชยสร้​้างขึ้​้น� โดย พระเจ้​้าอนั​ันตวรฤทธิ​ิเดช (เจ้​้ามหาชี​ีวิ​ิต) เป็​็นอุโุ บสถเก่​่าแก่​่ของวั​ัด หลั​ังคามุ​ุงด้​้วยไม้​้ (แป้​้นเก็​็ต) ซ้​้อนชั้​้�นรับั รองด้​้วยนาคตั​ัน หรื​ือคั​ันทวย ที่​่�ใช้​้รับั คานของอุ​ุโบสถ ปรากฏอยู่​่�ทั้​้�งสองข้​้างของอุ​ุโบสถซึ่​่�งแกะสลั​ักด้​้วยไม้​้ มี​ีความ สวยงามตามแบบที่​่ทำ� �ำ ขึ้​้น� โดย สล่​่าหลวง (ช่​่างหลวง) ของเมื​ือง น่​่าน และที่​่ตั้​้� ง� วั​ัดมี​ีความโดดเด่​่น เพราะตั้​้ง� อยู่​่�บนที่​่�ราบสู​ูง

พระเจ้​้าหลวงวั​ัดดอนไชย

พระเจ้​้าหลวงวั​ัดดอนไชย เป็​็นพระประธานปางมารวิ​ิชั​ัย ก่​่ออิ​ิฐถื​ือปู​ูนในพระอุ​ุโบสถของวั​ัดดอนไชย มาแต่​่สมั​ัยโบราณ มี​ีความสวยงามแบบศิ​ิลปะล้​้านนา มี​ีความศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�ผู้�ใ้ ดที่​่�ได้​้มา อธิ​ิษฐานสั​ักการะขอพรจากพระเจ้​้าหลวง เชื่​่�อว่​่าจะประสบ ความสำำ�เร็​็จในทุ​ุก ๆ ด้​้าน เกิ​ิดความเป็​็นสิ​ิริ​ิมงคลให้​้แก่​่ตนเอง และ ครอบครั​ัว พระพุ​ุทธนวหรคุ​ุณแก่​่นจั​ันทร์​์ พระพุ​ุทธนวหรคุ​ุณแก่​่นจั​ันทร์​์ เป็​็นพระพุ​ุทธรู​ูปไม้​้ที่​่มี​ีขนา � ดเล็​็กที่​่สุ� ดุ ซึ่​่ง� เป็​็นพระพุ​ุทธไม้​้แก่​่นจั​ันทร์​์ที่​่ห� ายาก มี​ีจำำ�นวน ๙ องค์​์ เป็​็นพระพุ​ุทธรู​ูป ไม้​้แก่​่นจั​ันทร์​์หอม ที่​่�มี​ีความสวยงาม gr และมี​ีความโดดเด่​่น ที่​่ท่� านทั้​้ ่ ง� หลาย ควรมาสั​ักการะ และเยี่​่ย� มชม พระพุ​ุทธนวหรคุ​ุณแก่​่นจั​ันทร์​์

อุ​ุโบสถวั​ัดดอนไชย แผ่​่นศิ​ิลาจารึ​ึก

gr

พระเจ้​้าหลวงวั​ัดดอนไชย

แผ่​่นศิลิ าจารึ​ึกวั​ัดดอนไชย แผ่​่นศิ​ิลาจารึ​ึกวั​ัดดอนไชย มี​ีความ เก่​่าแก่​่หลายร้​้อยปี​ี ในปี​ี พ.ศ. ๒๔๒๒ เจ้​้าอนั​ันตวรฤทธิ​ิเดช เจ้​้าผู้​้�ครองนครน่​่าน ได้​้โปรดให้​้เปลี่​่�ยนชื่​่�อจากเมื​ืองงั่​่ว � เป็​็น เมื​ืองศรี​ีษะเกษ และในปี​ีเดี​ียวกั​ัน พระองค์​์ร่วมกั ่ บั พระญาติ​ิ และราษฎร ได้​้ทำ�ำ การบู​ูรณปฏิ​ิสั​ังขรณ์​์วัดั ดอนไชย และได้​้ทรงถวายที่​่นา � ไว้​้กับั วั​ัดดอนไชย ชื่​่อ� ว่​่า นาครั​ัว เป็​็นศิ​ิลาจารึ​ึกที่​่มี​ี� อยู่​่� ๑๓๕ ปี​ีมาแล้​้ว

เพดานแก้​้วอั​ังวะ

เพดานแก้​้วอั​ังวะ

เพดานแก้​้วอั​ังวะ คนเมื​ืองเรี​ียก แก้​้วจี​ีน เป็​็นดาว เพดานแก้​้วอังั วะที่​่พ� บมากที่​่สุ� ดุ ในอำำ�เภอนาน้​้อย ปรากฏลวดลาย ดอกสี​ีกลี​ีบ และลายดาวแปดแฉก ปิ​ิดทองประดั​ับแก้​้วอั​ังวะ หลากหลายสี​ี สร้​้างขึ้​้�นโดยช่​่างหลวงเมื​ืองน่​่านในสมั​ัยนั้​้�น

พระปลั​ัดณั​ัฐวุ​ุฒิ​ิ รตนทิ​ินฺ​ฺนวโส (ครู​ูบาน่​่าน) เจ้​้าอาวาสวั​ัดดอนไชย เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

89

WAT PHRATHAT PHLU CHAE

วั​ัดพระธาตุ​ุพลู​ูแช่​่ ตำำ�บลนาน้​้อย อำำ�เภอนาน้​้อย

จั​ังหวั​ัดน่​่าน Na Noi Subdistrict, Na Noi District, Nan Province 90

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

พระธาตุ​ุพลู​ูแช่​่ เป็​็นปู​ูชนี​ียสถานสำำ�คั​ัญที่​่�ประชาชน ชาวอำำ�เภอนาน้​้อยเคารพบู​ูชา ประดิ​ิษฐานอยู่​่�บนดอยพระธาตุ​ุพลู​ูแช่​่ บ้​้านนาน้​้อย หมู่​่�ที่​่� ๕ ตำำ�บลนาน้​้อย อำำ�เภอนาน้​้อย จั​ังหวั​ัดน่​่าน พระธาตุ​ุพลู​ูแช่​่สร้า้ งเมื่​่�อใด ใครเป็​็นผู้​้�สร้า้ งหาประวั​ัติ​ิไม่​่ได้​้ แต่​่พอ เมื่​่�อมี​ีเรื่​่�องราวในเชิ​ิงตำำ�นานเล่​่าสื​ืบต่​่อกั​ันมาดั​ังนี้​้� กาลครั้​้�งหนึ่​่�ง พระพุ​ุทธองค์​์พร้​้อมด้​้วยพระอั​ัครสาวกเสด็​็จสู่​่�สุวุ รรณภู​ูมิ​ิ เพื่​่อ� เผยแพร่​่ พระพุ​ุทธศาสนาจนย่​่างเข้​้าเขตแคว้​้นแดนเมื​ืองศรี​ีเกศ (อำำ�เภอนาน้​้อย) เพลาบ่​่ายวั​ันหนึ่​่�งพระพุ​ุทธองค์​์ทรงหยุ​ุดพั​ักผ่​่อนพระอิ​ิริ​ิยาบถบน ดอยเขาสู​ูงชั​ัน บังั เอิ​ิญบาตรที่​่�ทรงสะพายอยู่​่�พลั​ัดหลุ​ุดกลิ้​้ง� ลงจาก ยอดเขาเสี​ียงดั​ังตะหลุ​ุบขุ​ุบ ๆ พระองค์​์ทรงทำำ�นายว่​่าเขาแห่​่งนี้​้ต่� อ่ องค์​์พุ​ุทธธรรมวิ​ิโมกข์​์ ไปจะมี​ีชื่​่อ� ว่​่า ดอยตะหลุ​ุบขุ​ุบ อยู่​่�ในเขตตำำ�บลสั​ันทะ เมื่​่อ� พระพุ​ุทธ องค์​์ทรงพั​ักผ่​่อนพอควรแก่​่กาลเวลาแล้​้ว ทรงดำำ�เนิ​ินลงจากยอด ครั้​้�นได้​้เวลาอรุ​ุณรุ่​่�งเบิ​ิกฟ้​้า หญิ​ิงม่​่ายพร้​้อมบ่​่าวไพร่​่ เขาจนลุ​ุถึ​ึงชายฝั่​่�งธารน้ำำ��ไหล ทรงพบบาตรตกค้​้างอยู่​่�ในซอกหิ​ิน เห็​็นบาตรแตกระแหงตรงรอยเชื่​่อ� มต่​่อเป็​็นหลายแห่​่ง ทรงทำำ�นาย บริ​ิวารต่​่าง สระเกล้​้าดำำ�หั​ัว ใส่​่เสื้​้�อใหม่​่ ผ้​้าใหม่​่ ประพรมน้ำำ��อบ เครื่​่� อ งหอมแล้​้ วนำำ� สิ่​่� ง ของทั้​้� ง หลายมุ่​่�งหน้​้ า ขึ้​้� นสู่​่� ดอยงั​ั ว ว่​่าที่​่�แห่​่งนี้​้�ต่​่อไปจะมี​ีคนเรี​ียก ห้​้วยแหงโป้​้ง ได้​้เข้​้าเฝ้​้าพระพุ​ุทธองค์​์ ถวายประเคนสิ่​่�งของด้​้วยใจบริ​ิสุ​ุทธิ์​์� ผุ​ุ ด ผ่​่ อ ง พระพุ​ุ ท ธองค์​์ ท รงรั​ั บ และอนุ​ุ โ มทนาแล้​้ ว เอื้​้� อ ม พระหั​ั ตถ์​์ ห ยิ​ิบหมากคำำ� หนึ่​่� ง เพื่​่� อ จะเสวย ทรงเห็​็ น ใบพลู​ู เหี่​่�ยวแห้​้งไม่​่น่​่าขบฉั​ัน พระพุ​ุทธองค์​์ทรงตรั​ัสให้​้หาน้ำำ��มาหนึ่​่�ง ขั​ันแล้​้ว พระพุ​ุทธองค์​์ทรงเอาใบพลู​ูนั้​้�นแช่​่ลงในขั​ันบัลั ดลพลู​ูนั้​้�น กลั​ับฟื้​้�นคื​ืนตั​ัวเขี​ียวสดเหมื​ือนเก็​็บมาจากต้​้นใหม่​่ ๆ เป็​็นที่​่� ประจั​ักษ์​์แก่​่สายตาทุ​ุกผู้​้�คน หญิ​ิงม่​่ายเกิ​ิดศรั​ัทธาปสาทะชาบซ่​่าน ยิ​ินดี​ีเหลื​ือที่​่�กล่​่าวพระองค์​์ทรงทำำ�นายว่​่า สถานที่​่�แห่​่งนี้​้�ต่​่อไป ในอนาคตจะมี​ีชื่​่�อว่​่า ดอยพลู​ูแช่​่ วิ​ิหารธรรมเจดี​ีย์​์ (องค์​์พระธาตุ​ุพลู​ูแช่​่)

ศาลาปฏิ​ิบัติั ิธรรมเพชรบู​ูรณิ​ิน

แหล่​่งเรี​ียนรู้​้� สู่​่�สุ​ุข สงบดี​ี

องค์​์พุ​ุทธประมวลธรรม

ภาพมุ​ุมสู​ูงวั​ัดพระธาตุ​ุพลู​ูแช่​่

องค์​์พุ​ุทธสั​ันติ​ิหวั​ังเจริ​ิญธรรม

พระอธิ​ิการเสถี​ียร ชิ​ิตมาโร เจ้​้าอาวาสวั​ัดพระธาตุ​ุพลู​ูแช่​่

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

91

WAT KU SIEO

วั​ัดกู่​่�เสี้​้�ยว ตำำ�บลดู่​่�ใต้​้ อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Du Tai Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province 92

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

โบราณสถานแห่​่งนี้​้ ป � รากฏประวั​ัติ​ิการก่​่อสร้​้างในเอกสาร กฎหมายอาณาจั​ักรหลั​ักคำำ�เมื​ืองน่​่าน พ.ศ. ๒๓๙๕ - ๒๔๓๔ โดย กล่​่าวถึงึ ชื่​่�อ วั​ัดเสี้​้ยว � หรื​ือ วั​ัดกู่​่�เสี้​้ยว � ว่​่าเพี​ียงแต่​่เรื​ือไหลลุ​ุกต่​่าเวี​ียง มาถึ​ึงต่​่าบ้​้านคู่​่� วั​ัดเสี้​้�ยวให้​้ไถ่​่เอาจำำ�นวนห้​้าเอิ​ินท๊​๊อก แต่​่สันนิ​ิ ั ษฐาน ว่​่าโบราณสถานแห่​่งนี้​้�น่​่าจะสร้​้างขึ้​้�นก่​่อนหน้​้านี้​้�แล้​้วด้​้วย เหตุ​ุที่​่�ว่​่า บริ​ิเวณนี้​้เ� ป็​็นที่​่ตั้​้� ง� ของด่​่านหน้​้าก่อ่ นถึงึ ตั​ัวเมื​ืองน่​่าน จึ​ึงมี​ีชุ​ุมชนและ โบราณสถานแห่​่งนี้​้�อยู่​่�มานานแล้​้ว

โบราณสถานวั​ัดกู่​่�เสี้​้�ยว เป็​็นวิ​ิหารโถงวางตั​ัวตามแนว ทิ​ิศตะวั​ันออก - ทิ​ิศตะวั​ันตก โดยหั​ันหน้​้าทางทิ​ิศตะวั​ันออก (แม่​่น้ำ��ำ น่​่าน) โครงสร้​้ า งก่​่ อ อิ​ิฐฉาบปู​ูน มี​ีผนั​ั ง ก่​่ อ อิ​ิฐทางด้​้ าน ทิ​ิศตะวั​ันตก ภาษาพื้​้�นเมื​ืองเหนื​ือ เรี​ียกว่​่า ป่​่างเอก ส่​่วนเสา และ เครื่​่�องหลั​ังคา น่​่าจะทำำ�ด้​้วยไม้​้ ส่​่วนที่​่�สำำ�คั​ัญคื​ือ โขงพระเจ้​้า เป็​็นที่​่� ประดิ​ิษฐานพระประธาน มี​ีลั​ักษณะเป็​็นซุ้​้�มหลั​ังคาโค้​้งทรงกลี​ีบบั​ัว ก่​่อด้​้วยอิ​ิฐฉาบปู​ูน โบราณสถานแห่​่งนี้​้ห� ลงเหลื​ือจากการรื้​้อ� ถอนไป รวมกั​ับวั​ัดดู่​่�ใต้​้ อำ�ำ เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน ประมาณในรั​ัชกาลที่​่� ๓

อุ​ุโบสถล้​้านนา

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

93

Wat Ku Sieo

The history of the temple The name Wat Sieo or Wat Ku Sieo appears in the Law of the City of Nanor Anajaklakkam Law (1852 - 1891), but the temple was presumably built prior to the enactment of the law since this area served as the location of an outpost for the city of Nan and a community was probably established here long ago.

Wat Ku Sie archaeological site consists of an assembly hall, oriented along the east - west axis with the entrance facing east (toward the Nan River). It was built with bricks and mortar, with a masonry wall on the west side of the hall (calledpang - ekin northern dialect). The columns and roof structure were probably made of wood.

The hall contains a pavilion - like structure called

พระธาตุ​ุพระเจ้​้าชั​ัยชนะ

94

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระเจ้​้าทรงเครื่​่�อง

พระแก้​้วหิ​ินนาคสวย

khongphrachao for enshrining the principal Buddha image. It was built with bricks and mortar and has a curved roof that resembles a lotus petal. This archaeological site remains from demolished together with Wat Du Tai, Du Tai Subdistrict, Mueang District, Nan Province in the reign of King Rama 3.

พระแก้​้วเพชรน้ำำ�� เอก

พระพุ​ุทธะวชิ​ิรบรรจงรั​ักษ์​์

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

95

WAT PA NANTHABURIYANASANGWARARAM

วั​ัดป่​่านั​ันทบุ​ุรี​ีญาณสั​ังวราราม ตำำ�บลผาสิ​ิงห์​์ อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Pha Sing Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province 96

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระพุ​ุทธนั​ันทบุ​ุรี​ีไพรี​ีพิ​ินาศ

พระประธานในอุ​ุโบสถดิ​ิน เฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ ๑๐๐ ปี​ี สมเด็​็จ พระญาณสั​ังวร สมเด็​็จพระสั​ังฆราชฯ ประจำำ�ภาคเหนื​ื อ มี​ีหน้​้ าตั​ั ก ขนาด ๖๐ นิ้​้�ว ปิ​ิดด้​้วยทองคำำ� ซึ่​่�งสร้​้างจาก แผ่​่ น ทองที่​่� ศ รั​ั ท ธาประชาชนร่​่ วม เขี​ียนอธิ​ิษฐานจิ​ิตนั​ับแสนแผ่​่น

ความเป็​็นมา

ด้​้วยคุ​ุณยายวั​ัลลภา ศิ​ิริ​ิพรรฒ อุ​ุบาสิ​ิกาผู้​้�ใจบุ​ุญ ได้​้ซื้​้�อที่​่�ดิ​ินเพื่​่�อสร้​้างวั​ัดจำำ�นวนประมาณ ๓๐ ไร่​่ มอบถวายคณะสงฆ์​์ วั​ัดป่​่าดาราภิ​ิรมย์​์ โดยมี​ีพระเดชพระคุ​ุณพระราชวิ​ิสุ​ุทธิ​ิญาณ (ฤทธิ​ิรงค์​์ ญาณวโร) เป็​็นประธาน เมื่​่อ� วั​ันที่​่� ๘ เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ โดยมอบหมายให้​้ พระครู​ูจั​ันทโรภาส (จั​ักรกริ​ิศน์​์ จนฺ​ฺโทภาโส) ผู้​้�ช่​่วยเจ้​้าอาวาส ซึ่​่�งมี​ีภู​ูมิ​ิลำำ�เนาเดิ​ิมเป็​็นชาวจั​ังหวั​ัดน่​่าน นำำ�คณะ พระภิ​ิกษุ​ุเข้​้าสู่​่�พื้​้�นที่​่� เพื่​่�อเริ่​่มดำ � ำ�เนิ​ินการสร้​้างวั​ัด เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๖ เดื​ือนมิ​ิถุ​ุนายน พ.ศ. ๒๕๕๕ ต่​่อมาได้​้รั​ับพระเมตตาจากเจ้​้าประคุ​ุณ สมเด็​็จพระญาณสั​ังวร สมเด็​็จพระสั​ังฆราช สกลมหาสั​ังฆปริ​ินายก ทรงรั​ับวั​ัดไว้​้ในพระสั​ังฆราชู​ูปถั​ัมภ์​์ และทรงประทานนามวั​ัดว่​่า วั​ัดป่​่านั​ันทบุ​ุรี​ีญาณสั​ังวราราม เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๓๑ เดื​ือนตุ​ุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ และทรงรั​ับการก่​่อสร้​้างอุ​ุโบสถดิ​ินไว้​้ในสั​ังฆราชู​ูปถั​ัมภ์​์ เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

97

พระพุ​ุทธจั​ักรนั​ันทอภิ​ิไชย

วั​ัดป่​่านั​ันทบุ​ุรี​ีญาณสั​ังวราราม ตั้​้�งอยู่​่�ที่​่บ้� านผาตู​ู ้ บ หมู่​่�ที่​่� ๗ ตำำ� บลผาสิ​ิงห์​์ อำำ� เภอเมื​ื อ งน่​่ าน จั​ั ง หวั​ั ด น่​่ าน ก่​่ อ ตั้​้� ง เมื่​่� อ ปี​ี พ.ศ. ๒๕๕๕ หลั​ังจากการฉลอง ๒,๖๐๐ ปี​ี แห่​่งการตรั​ัสรู้�ธ้ รรม ของสมเด็​็ จ พระสั​ั มมาสั​ั มพุ​ุ ท ธเจ้​้ า และเป็​็ น วั​ั ด ในพระ สั​ังฆราชู​ูปถั​ัมภ์​์วั​ัดสุ​ุดท้​้ายของสมเด็​็จพระญาณสั​ังวร สมเด็​็จพระ สั​ังฆราชฯ พระองค์​์ที่​่� ๑๙ แห่​่งกรุ​ุงรั​ัตนโกสิ​ินทร์​์

อุ​ุโบสถดิ​ินเฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ ๑๐๐ สมเด็​็จพระญาณสั​ังวร เมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๕๕ สมเด็​็จพระญาณสั​ังวร สมเด็​็จพระสั​ังฆราชฯ ทรงรั​ับการก่​่อสร้​้างอุ​ุโบสถดิ​ินเฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ ๑๐๐ ปี​ี ประจำำ� ภาคเหนื​ือ ขนาด ๗ x ๑๗ เมตร จำำ�นวน ๙ หลั​ัง

พระพุ​ุ ท ธจั​ั ก รนั​ั น ทอภิ​ิ ไชย พระพุ​ุ ท ธรู​ูปหยกขาว จากประเทศพม่​่า ศิ​ิลปะเชี​ียงแสน สิ​ิงห์​์ ๑ หน้​้าตั​ักกว้​้าง ๔๙ นิ้​้�ว ประดิ​ิษฐานที่​่�ศาลาธรรมไพบู​ูลย์​์วั​ัฒนานนท์​์ พระอุ​ุปคุ​ุตทั​ันใจ มี​ีขนาด ๒๒๗ เซนติ​ิเมตร ประดิ​ิษฐาน ณ ลานพระอุ​ุปคุ​ุตทันั ใจ

อุ​ุทยานธรรมร้​้อยคำำ�สอน

98

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

เจดี​ีย์​์ ทรายชยานั​ั นทบุ​ุรี​ีเจดี​ีย์​์ ประชาชนจาก ๘๙๐ หมู่​่�บ้​้าน และส่​่วนราชการทุ​ุกภาคส่​่วนในจั​ังหวั​ัดน่​่าน คณะสงฆ์​์จาก ๕๐๐ วั​ัด ที่​่�รับั อาราธนานำำ�ทรายจากแต่​่ละวั​ัด แต่​่ละหมู่​่�บ้​้านทั่​่วทั้​้ � ง� เขตพื้​้�นที่​่�จั​ังหวั​ัดน่​่านมาร่​่วมทำำ�บุ​ุญก่​่อเจดี​ีย์​์ทราย

โครงการอบรมฟรี​ี โครงการนี้​้�มี​ี ๔ หลั​ักสู​ูตร ได้​้แก่​่ หลั​ักสู​ูตรเช้​้ามาเย็​็นกลั​ับ, หลั​ักสู​ูตร ๑ คื​ืน ๒ วั​ัน, หลั​ักสู​ูตร ๒ คื​ืน ๓ วั​ัน และหลั​ักสู​ูตร ๓ คื​ืน ๔ วั​ัน โดยทุ​ุกหลั​ักสู​ูตรเสี​ียค่​่าใช้​้จ่​่าย (ค่​่าวิ​ิทยากร และค่​่าสถานที่​่�) แต่​่องค์​์กร หน่​่วยงาน ส่​่วนราชการ หรื​ือสถานศึ​ึกษา ต้​้องเตรี​ียมอาหาร น้ำำ��ดื่​่�ม และอุ​ุปกรณ์​์สำำ�หรั​ับ ฝึ​ึกอบรมมาเอง

โครงการบวชฟรี​ี เป็​็นโครงการหนึ่​่�งของทางวั​ัด ที่​่�เปิ​ิดรั​ับ ผู้​้�ที่​่�ต้​้องการบรรพชา - อุ​ุปสมบท เพื่​่�อฝึ​ึกปฏิ​ิบั​ัติ​ิตนตามหลั​ักธรรม ในพระพุ​ุทธศาสนา โดยไม่​่เสี​ียค่​่าใช้​้จ่า่ ยใด ๆ ทั้​้�งสิ้​้�น เพี​ียงฝึ​ึกฝน ตนเองตามกฎระเบี​ียบที่​่�กำำ�หนดไว้​้ตลอดระยะเวลาที่​่�มี​ีโครงการ บรรพชา - อุ​ุปสมบท ซึ่​่�งมี​ีผู้​้�เข้​้ารั​ับการบรรพชา - อุ​ุปสมบทมาแล้​้ว มากกว่​่า ๗๐๐ รู​ูป

สมเด็​็จพระญาณสั​ังวร (เจริ​ิญ สุ​ุวฑฺ​ฺฒโน) สมเด็​็จพระสั​ังฆราชองค์​์ที่​่� ๑๙ แห่​่งกรุ​ุงรั​ัตนโกสิ​ินทร์​์

พระอุ​ุปคุ​ุตทั​ันใจ

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

99

บริ​ิเวณวั​ัดป่​่านั​ันทบุ​ุรี​ีญาณสั​ังวราราม

อุ​ุโบสถดิ​ินเฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ ๑๐๐ สมเด็​็จพระญาณสั​ังวร

กุ​ุฏิ​ิพระสงฆ์​์วั​ัดป่​่านั​ันทบุ​ุรี​ีญาณสั​ังวราราม 100

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ศาลาธรรมไพบู​ูลย์​์วั​ัฒนานนท์​์

ภาพกิ​ิจกรรมปฎิ​ิบั​ัติ​ิธรรม ค่​่ายอบรมคุ​ุณธรรม จริ​ิยธรรม

ภาพกิ​ิจกรรมบรรพชาอุ​ุปสมบท

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

101

WAT NAM KHROK MAI

วั​ัดน้ำำ��ครกใหม่​่ ตำำ�บลกองควาย อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Kong Kwai Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province

102

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

ตั้​้ง� อยู่​่�ที่​่บ้� านน้ำ ้ ��ำ ครกใหม่​่ ตำ�ำ บลกองควาย อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน เป็​็ น หมู่​่�บ้​้ านที่​่� อ ยู่​่�ทางใต้​้ สุ​ุ ด ของอำำ� เภอเมื​ื อ งน่​่ าน ติ​ิ ดกั​ั บ อำำ� เภอเวี​ียงสา หลั​ักกิ​ิโลเมตรที่​่� ๑๑ ทิ​ิศเหนื​ือติ​ิดกั​ับบ้​้านนาผา ทิ​ิศใต้​้ติ​ิดกั​ับบ้​้านสั​ันติ​ิสุ​ุข (ปางสี​ีเสี​ียด) อำำ�เภอเวี​ียงสา ทิ​ิศตะวั​ันออกติ​ิดกั​ับแม่​่น้ำ��ำ น่​่าน และบ้​้านน้ำ��ำ ครกเก่​่า ทิ​ิศตะวั​ันตกติ​ิดกั​ับภู​ูเขา ทุ่​่�งนา ป่​่า และสวน

จิ​ิตรกรรมฝาผนั​ังในอุ​ุโบสถ ประวั​ัติ​ิดั้​้�งเดิ​ิมของบ้​้านน้ำำ��ครกใหม่​่ มี​ีตำำ�นานเล่​่าขานกั​ันมาช้านานว่ ้ ่า ชาวบ้​้านน้ำำ��ครกใหม่​่สื​ืบเชื้​้�อสายมาจากชาว เชี​ียงแสน เดิ​ิมตั้​้�งถิ่​่�นฐานอยู่​่�ที่​่�ประเทศจี​ีนตอนใต้​้ ถู​ูกจี​ีนรุ​ุกราน จึ​ึงอพยพมาอยู่​่�ทางตอน เหนื​ือของประเทศไทย ชาวเชี​ียงแสนได้​้อพยพมาอยู่​่�ที่​่เ� ชี​ียงแสนหลวง (อำำ�เภอเชี​ียงแสน จั​ังหวั​ัดเชี​ียงราย ในปั​ัจจุบัุ นั ) ต่​่อมาถู​ูกไทยใหญ่​่รุกุ ราน จึ​ึงได้​้อพยพหนี​ีลงมาตามลำำ�น้ำำ�� โขง และบางพวกก็​็หนี​ีมาทางบก พวกที่​่�หนี​ีลงมาตามลำำ�น้ำำ��โขงได้​้มาขึ้​้�นบก ณ เมื​ืองบ่​่อแตน และเมื​ืองแก่​่นเท้​้า ซึ่​่�งขึ้​้�นกั​ับล้​้านช้​้างของประเทศลาว ได้​้ตั้​้�งถิ่​่�นฐานอยู่​่�ที่​่�นี่​่�เป็​็นเวลานาน ก็​็มี​ีอี​ีกพวกหนึ่​่ง� เห็​็นว่า ่ การทำำ�มาหากิ​ินฝื​ืดเคื​ือง พื้​้�นที่​่ทำ� �ำ มาหากิ​ินมี​ีน้​้อย เพราะคนมากขึ้​้น � จึ​ึงชวนกั​ันอพยพมาหาที่​่�อยู่​่�ใหม่​่ โดยเดิ​ินทางมาทางเมื​ืองเลย และตั้​้�งถิ่​่�นฐานอยู่​่�นั่​่�น ระยะหนึ่​่�งก็​็อพยพต่​่อไปอี​ีก เพราะพื้​้�นที่​่�ทำำ�กิ​ินไม่​่อุ​ุดมสมบู​ูรณ์​์ และถู​ูกขอมรุ​ุกราน จึ​ึงพากั​ันอพยพมาทางทิ​ิศตะวั​ันตกเฉี​ียงเหนื​ือย้​้อนขึ้​้�นมาตั้​้�งหลั​ักอยู่​่�ที่​่�บ้​้านศรี​ีสะเกษ

พระประธานในอุ​ุโบสถ

ธรรมมาสน์​์เอก ในอุ​ุโบสถวั​ัดน้ำำ��ครกใหม่​่ จั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระพุ​ุทธรั​ัชมงคลเจดี​ีย์​์ศรี​ีธรรมราชา ร. ๙ (พระเจดี​ีย์​์วั​ัดน้ำำ��ครกใหม่​่) จั​ังหวั​ัดน่​่าน (อำำ�เภอนาน้​้อยในปั​ัจจุบัุ นั ) ต่​่อมาพากั​ันเสาะหาแหล่​่งอุ​ุดมสมบู​ูรณ์​์ไป เรื่​่�อย ๆ จนมาอยู่​่�ที่​่�บ้​้านดอนไชยใต้​้ (ในอำำ�เภอเวี​ียงสาในปั​ัจจุ​ุบั​ัน) พั​ักหนึ่​่ง� ที่​่นี​ี่​่�� ขา � ดแคลนน้ำำ�� จึ​ึงพากั​ันหาแหล่​่งทำำ�กิ​ินใหม่​่ ซึ่ง�่ มาพบแหล่​่งน้ำำ�� และที่​่�ทำำ�มาหากิ​ินที่​่�ดี​ีกว่​่า มี​ีปลาชุ​ุกชุ​ุม สถานที่​่�แห่​่งนี้​้�คื​ือ บ้​้านน้ำำ��ปั้​้�ว (อำำ� เภอเวี​ียงสาในปั​ั จจุ​ุ บั​ั น ) ก็​็ ปั​ั ก หลั​ั ก อยู่​่�ที่​่� นี่​่� แต่​่ ใ นที่​่� นี้​้� มี​ีคน อพยพมาอยู่​่�ก่อ่ นแล้​้ว ซึ่ง�่ เป็​็นชาวลาว มักั จะมี​ีข้​้อพิ​ิพาทกั​ับลาวบ่​่อย ๆ ก็​็พากั​ันหนี​ีขึ้​้�นมาทางเหนื​ือเล็​็กน้​้อย พั​ักชั่​่�วคราวอยู่​่�ที่​่�บ้​้านวั​ังม่​่วง เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

103

(อยู่​่�อำ�ำ เภอเวี​ียงสาในปั​ัจจุ​ุบั​ัน) ตอนนั้​้�นมี​ีหั​ัวหน้​้ากลุ่​่�ม ชื่​่�อว่​่า หลวงหาญ แต่​่ในตำำ�นานเข้​้าใจว่​่าเป็​็นเจ้​้าหลวงข้​้อมื​ือเหล็​็กได้​้พามาอยู่​่�ที่​่�นี่​่� วั​ันหนึ่​่�งมี​ี พ่​่อเฒ่​่าอิ​ิน และแม่​่เฒ่​่าสา ได้​้ออกเสาะหาทำำ�มาหากิ​ิน ก็​็มาเจอหนองน้ำำ�� ใหญ่​่ ซึ่​่ง� มี​ี ปลา, ปู​ู, กุ้​้�ง และหอยชุ​ุกชุ​ุมเต็​็มหนองน้ำำ�� มองดู​ูขาวเหมื​ือนกั​ับปุ​ุยนุ่​่�น ก็​็กลั​ับไปบอกพรรคพวกพากั​ันมาอยู่​่�ที่​่�หนองน้ำำ�� แห่​่งนี้​้� ต่​่อมาได้​้ตั้​้�งชื่​่�อว่​่า หนองแซง และสื​ืบเชื้​้�อสายกั​ันมาจนถึงึ ทุ​ุกวั​ันนี้​้�

ประวั​ัติ​ิท่​่านพระครู​ูอาทรนั​ันทวั​ัฒน์​์ ๑. ตำำ� แหน่​่ ง ชื่​่� อ พระครู​ูอาทรนั​ั น ทวั​ั ฒ น์​์ ฉายา อาภากโร อายุ​ุ ๕๔ พรรษา ๓๐ วิ​ิทยฐานะ น.ธ. เอก วุ​ุฒิ​ิการศึ​ึกษา ปบศ. วั​ัดน้ำำ��ครกใหม่​่ ตำำ�บลกองควาย อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน ปั​ัจจุ​ุบั​ันดำำ�รงตำำ�แหน่​่ง คื​ือ

- เจ้​้าอาวาสวั​ัดน้ำำ��ครกใหม่​่

- เจ้​้าคณะตำำ�บลกองควาย

- กรรมการอุ​ุปถั​ัมภ์​์โรงเรี​ียนบ้​้านน้ำำ��ครกใหม่​่

- กรรมการอุ​ุปถั​ัมภ์​์โรงเรี​ียนน่​่านประชาอุ​ุทิ​ิศ ๒. บรรพชา - อุ​ุปสมบท ปี​ี วอก วั​ันที่​่� ๑๙ เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. ๒๕๒๔ ณ วั​ัดไก่​่แก้​้ว ตำำ�บลในเมื​ือง อำำ�เภอเมื​ืองลำำ�พู​ูน จั​ังหวั​ัดลำำ�พู​ูน

พระครู​ูอาทรนั​ันทวั​ัฒน์​์ (ถวิ​ิล อาภากโร)

เจ้​้าคณะตำำ�บลกองควาย / เจ้​้าอาวาสวั​ัดน้ำำ�� ครกใหม่​่ จั​ังหวั​ัดน่​่าน

- พระอุ​ุปัชั ฌาย์​์ พระญาณมงคล วั​ัดมหาวั​ัน ตำ�ำ บลในเมื​ือง อำำ�เภอเมื​ืองลำำ�พู​ูน จั​ังหวั​ัดลำำ�พู​ูน

- พระกรรมวาจาจารย์​์ พระมหาเจริ​ิญ โชติ​ิธโร วั​ัดมหาวั​ัน ตำำ�บลในเมื​ือง อำำ�เภอเมื​ืองลำำ�พู​ูน จั​ังหวั​ัดลำำ�พู​ูน

- พระอนุ​ุสาวนาจารย์​์ พระมหาชวลิ​ิต จิ​ิรวทฒโณ วั​ัดช้​้างฆ้​้อง ตำำ�บลในเมื​ือง อำำ�เภอเมื​ืองลำำ�พู​ูน จั​ังหวั​ัดลำำ�พู​ูน ภาพมุ​ุมสู​ูงวั​ัดน้ำำ�� ครกใหม่​่ จั​ังหวั​ัดน่​่าน

104

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

๓. วิ​ิทยฐานะ

- พ.ศ. ๒๕๑๓ สอบได้​้นักั ธรรมชั้​้�นเอก สำำ�นั​ักเรี​ียนวั​ัดพระธาตุ​ุหริ​ิภุ​ุญชั​ัย อำำ�เภอเมื​ืองลำำ�พู​ูน จั​ังหวั​ัดลำำ�พู​ูน

- พ.ศ. ๒๕๑๗ สำำ�เร็​็จการศึ​ึกษาชั้​้�นมัธั ยมศึ​ึกษาปี​ีที่​่� ๓ โรงเรี​ียนเมธี​ีวุ​ุฒิ​ิกร อำำ�เภอเมื​ืองลำำ�พู​ูน จั​ังหวั​ัดลำำ�พู​ูน ๔. งานปกครอง

- พ.ศ. ๒๕๓๕ เป็​็นเจ้​้าอาวาสวั​ัดบ้​้านน้ำำ��ครกใหม่​่ ตำำ�บล กองควาย อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน

- พ.ศ. ๒๕๕๐ เป็​็นเจ้​้าคณะตำำ�บลกองควาย ตำำ�บลกองควาย อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน จั​ังหวั​ัดน่​่าน

บริ​ิเวณด้​้านหน้​้าอุ​ุโบสถวั​ัดน้ำำ�� ครกใหม่​่ จั​ังหวั​ัดน่​่าน

อุ​ุโบสถวั​ัดน้ำำ�� ครกใหม่​่ จั​ังหวั​ัดน่​่าน เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

105

WAT NONG DAENG

วั​ัดหนองแดง ตำำ�บลท่​่าน้​้าว อำำ�เภอภู​ูเพี​ียง

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Thanao Subdistrict, Phu Piang District, Nan Province 106

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระประธานในวิ​ิหาร

พระครู​ูอาทรนั​ันทกิ​ิจ

รองเจ้​้าคณะอำำ�เภอภู​ูเพี​ียง / เจ้​้าอาวาสวั​ัดหนองแดง

ความเป็​็นมา

วั​ัดหนองแดง ตั้​้�งอยู่​่�เลขที่​่� ๑ บ้​้านหนองแดง หมู่​่�ที่​่� ๖ ตำำ�บลท่​่าน้​้าว อำำ�เภอภู​ูเพี​ียง จั​ังหวั​ัดน่​่าน เดิ​ิมเป็​็นวั​ัดร้​้าง มี​ีเนื้​้�อที่​่� ๖ ไร่​่ เมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๔๖ คณะศรั​ัทธาประชาชนและคณะสงฆ์​์ ได้​้ขออนุ​ุญาตยกวั​ัดร้​้างขึ้​้�นเป็​็นวั​ัด มี​ีพระภิ​ิกษุ​ุสงฆ์​์อยู่​่�จำำ�พรรษา วั​ั นที่​่� ๒๘ เดื​ื อนกรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ ได้​้ รั​ั บอนุ​ุ ญาตจาก สำำ�นั​ักงานพระพุ​ุทธศาสนาแห่​่งชาติ​ิโดยความเห็​็นชอบของมหา เถรสมาคม ต่​่อมาได้​้ดำำ�เนิ​ินการก่​่อสร้​้างเสนาสนะต่​่าง ๆ ขึ้​้�นตาม ลำำ�ดั​ับ ดำำ�เนิ​ินการก่​่อสร้​้างโดยพระครู​ูอาทรนั​ันทกิ​ิจ และศรั​ัทธา ประชาชนชาวจั​ังหวั​ัดน่​่านและต่​่างจั​ังหวั​ัด ปั​ัจจุ​ุบั​ันท่​่านเป็​็นรอง เจ้​้าคณะอำำ�เภอภู​ูเพี​ียง และดำำ�รงตำำ�แหน่​่งเจ้​้าอาวาสวั​ัดหนองแดง

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

107

พระพุ​ุทธรู​ูปไม้​้ขนุ​ุน 108

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ภาพพุ​ุทธประวั​ัติปูิ นปั้​้ ู น� ในวิ​ิหาร

พระเจ้​้าทั​ันใจ วั​ัดหนองแดง เป็​็นวั​ัดใหม่​่ที่​่�เพิ่​่�งสร้​้างขึ้​้�นด้​้วยแรงศรั​ัทธา ญาติ​ิโยม และท่​่านเจ้​้าอาวาสที่​่�เป็​็นพระนั​ักพั​ัฒนาเป็​็นศู​ูนย์​์ รวมจิ​ิตใจของสาธุ​ุชนที่​่�ศรั​ัทธาในธรรมทั้​้�งหลาย พระนั​ักพั​ัฒนา หมายถึ​ึง พระสงฆ์​์ที่​่�ทำำ�งานสงเคราะห์​์ ชุ​ุ มชนด้​้ ว ยการให้​้ คำำ� แนะนำำ� หรื​ื อ ช่​่ ว ยเหลื​ื อ ชาวบ้​้ านด้​้ ว ย กิ​ิจกรรมต่​่าง ๆ เพื่​่�อให้​้ความเป็​็นอยู่​่�ของชาวบ้​้านดี​ีขึ้​้�น เช่​่น การจั​ัดตั้​้�งศู​ูนย์​์เด็​็กในวั​ัด การอบรมเยาวชนให้​้คำำ�แนะนำำ�ใน ด้​้านสุ​ุขอนามั​ัย รวมทั้​้�งการส่​่งเสริ​ิมชาวบ้​้านในเรื่​่�องเกษตร ผสมผสาน หรื​ือเกษตรกรรมเพื่​่�อการพึ่​่�งตนเอง ซึ่​่�งการทำำ�งาน ดั​ังกล่​่าวนี้​้� เกิ​ิดจากความคิ​ิดริ​ิเริ่​่�มของท่​่านเอง มิ​ิใช่​่เพราะการ ชั​ักนำำ�ของหน่​่วยรั​ัฐหรื​ือเพื่​่�อสนองนโยบายรั​ัฐ เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

109

110

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

WAT NONG DAENG

ศาลาประดิ​ิษฐานพระเจ้​้าทั​ันใจ

มุ​ุมสู​ูงวั​ัดหนองแดง

สำำ�หรั​ับหน้​้าที่​่�และบทบาทของอุ​ุบาสกและอุ​ุบาสิ​ิกา ที่​่�มี​ีต่​่อสั​ังคม ไทยในปั​ัจจุ​ุบั​ัน คื​ือ ชาวพุ​ุทธผู้​้�ครองเรื​ือน หรื​ือ คฤหั​ัสถ์​์ผู้​้�อยู่​่�ใกล้​้พระพุ​ุทธ ศาสนา ซึ่​่�งอุ​ุทิ​ิศตนเพื่​่�อประโชน์​์ต่​่อพระพุ​ุทธศาสนา เช่​่น สมาทานรั​ักษา อุ​ุโบสถศี​ีล (ถื​ือศี​ีล ๘) ในวั​ันพระ เป็​็นต้​้น และหมั่​่�นไปวั​ัดตามโอกาสที่​่� เหมาะสม เพราะการไปวั​ั ด จะได้​้ พ บปะกั​ั บ พระภิ​ิกษุ​ุ ผู้​้� ท รงศี​ีลทรง คุ​ุณธรรมหรื​ือได้​้พบกั​ับมิ​ิตรที่​่�สนใจในเรื่​่�องธรรม เหมื​ือนกั​ับเราย่​่อมได้​้ชื่​่�อ ว่​่าเป็​็นการคบหากั​ัลยาณมิ​ิตร หรื​ือเรี​ียกว่​่ามิ​ิตรที่​่�ดี​ี ซึ่​่�งจะส่​่งเสริ​ิมให้​้มี​ี ความก้​้าวหน้​้าในการปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรมเพิ่​่�มขึ้​้�น ดั​ังพุ​ุทธภาษิ​ิตที่​่�ว่​่า ยํ​ํ เว เสวติ​ิ ตาทิ​ิโส - คบคนเช่​่นไรก็​็เป็​็นคนเช่​่นนั้​้�นแล โดยมี​ี พระครู​ูอาทรนั​ันทกิ​ิจ ตั้​้�งแต่​่วั​ันที่​่� ๑ เดื​ือนตุ​ุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๑ ถึ​ึงปั​ัจจุ​ุบั​ัน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

111

วั​ัดเจดี​ีย์​์ ตำำ�บลดู่​่�ใต้​้ อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat Chedi

Du Tai Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province 112

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดอรั​ัญญาวาส ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat Aranyawat

Nai Wiang Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

113

ความเป็​็นมา

วั​ัดเฟื​ือยลุ​ุง ตั้​้ง� อยู่​่�เลขที่​่� ๔๖ หมู่​่�ที่​่� ๙ ตำำ�บลและ อำำ�เภอทุ่​่�งช้​้าง จั​ังหวั​ัดน่​่าน เดิ​ิมชื่​่�อ วั​ัดเปี๊​๊�ยะ (วั​ัดเปี​ียก) ตั้​้�งอยู่​่�ริ​ิมฝั่​่�งแม่​่น้ำำ��น่​่านทิ​ิศตะวั​ันตก โดยที่​่�ฝั่​่�งตรงข้​้าม ปั​ัจจุบัุ ันเป็​็นที่​่�ครอบครองของนายสะอาด ศาลาคาม (ข้​้อมู​ูลเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๒๙) เมื่​่�อถึ​ึงฤดู​ูฝนมั​ักเกิ​ิด อุ​ุทกภั​ัย เกิ​ิดการกั​ัดเซาะของตลิ่​่�งบ่​่อยครั้​้�ง จึ​ึงได้​้ ทำำ�การย้​้ายมาสร้​้างวั​ัดใหม่​่ ณ หมู่​่�บ้​้านเฟื​ือยลุ​ุง บริ​ิเวณ หนองบั​ัวกุดุ ขณะนั้​้�นมี​ีอุโุ บสถกลางน้ำำ�� แต่​่น้ำำ��กั​ัดเซาะ จนอุ​ุโบสถกลางน้ำำ�� พั​ังลง จึ​ึงย้​้ายสถานที่​่�ตั้​้ง� มาในที่​่� ณ ปั​ัจจุบัุ ัน มี​ีพื้​้�นที่​่�รวม ๔ ไร่​่

WAT FUEAI LUNG

วั​ัดเฟื​ือยลุ​ุง ตำำ�บลและ อำำ�เภอทุ่​่�งช้​้าง

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Lae Subdistrict, Thung Chang District, Nan Province 114

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ในปี​ี พ.ศ. ๒๕๖๒ พระครู​ูสุ​ุนทรธรรมนั​ันท์​์ ร่วมกั ่ ับ คณะศรั​ัทธา ได้​้จัดั สร้​้างพระพุ​ุทธไสยาสน์​์ และวิ​ิหารพระพุ​ุทธไสยาสน์​์ เพื่​่� อ เป็​็ นที่​่� สั​ั ก การะ เป็​็ น แหล่​่ ง ท่​่ อ งเที่​่� ย วของ พุ​ุทธศาสนิ​ิกชน และนั​ักท่​่องเที่​่�ยว ต่​่อมาในปี​ี พ.ศ. ๒๕๖๓ ได้​้รับั การคั​ัดเลื​ือกจากคณะกรรมการจั​ังหวั​ัดน่​่าน ยกย่​่องให้​้เป็​็น วั​ัดอุ​ุทยานการศึ​ึกษาในวั​ัด

พระครู​ูสุ​ุนทรธรรมนั​ันท์​์ เจ้​้าอาวาสวั​ัดเฟื​ือยลุ​ุง

อาณาเขต

ทิ​ิศเหนื​ือ จรดหนองน้ำำ�� (หนองบั​ัวกุ​ุด)

ทิ​ิศใต้​้ จรดลำำ�ห้​้วยเต๋​๋ย และหมู่​่�บ้​้าน

ทิ​ิศตะวั​ันออก จรดป่​่าชุ​ุมชนสวน

ทิ​ิศตะวั​ันตก จรดลำำ�ห้​้วยเต๋​๋ย และหมู่​่�บ้​้าน ศาสนวั​ัตถุ​ุที่สำ่� ำ�คั​ัญ

๑. หลวงพ่​่อขาวศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� พระประธานในอุ​ุโบสถ

๒. พระพุ​ุทธไสยาสน์​์ (พระนอน)

๓. รู​ูปปั้​้�นหลวงพ่​่อพระครู​ูคั​ัมภี​ีรปั​ัญญา อดี​ีตเจ้​้าอาวาส อดี​ีตเจ้​้าคณะแขวงอำำ�เภอ

๔. องค์​์ท่านท้ ่ าว ้ เวสสุ​ุวรรณ (หน้​้าวิ​ิหารพระพุ​ุทธไสยาสน์​์)

๕. อุ​ุโบสถทรงล้​้านนา

๖. องค์​์พระธาตุ​ุ ๑๒ ราศี​ี โพธิ​ิพฤกษามหาเจดี​ีย์​์

๗. ลานพระธรรม

๘. ห้​้องพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์พื้​้�นบ้​้าน

๙. ตาน้ำำ��ธรรมชาติ​ิ ป่​่าไม้​้เบญจพรรณที่​่�สมบู​ูรณ์​์

๑๐. ต้​้นลุ​ุงสู​ูงสง่​่า (สั​ัญลั​ักษณ์​์บ้​้านเฟื​ือยลุ​ุง)

ประวั​ัติพร ิ ะครู​ูสุ​ุนทรธรรมนั​ันท์​์ (ครู​ูบาธรรมขั​ันธ์​์ ธมฺ​ฺมรโต)

พระครู​ูสุ​ุนทรธรรมนั​ันท์​์ ฉายา ธมมรโต อายุ​ุ ๗๒ พรรษา ๕๐ ดำำ�รงตำำ�แหน่​่งเจ้​้าอาวาสวั​ัดราษฎร์​์ชั้​้�นเอก สถานะเดิ​ิม

นายธรรมขั​ัน วงศ์​์วาท เกิ​ิดวั​ันที่​่� ๕ เดื​ือนมิ​ิถุ​ุนายน พ.ศ. ๒๔๙๐ อุ​ุปสมบท

อุ​ุปสมบท เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๕ เดื​ือนมิ​ิถุ​ุนายน พ.ศ. ๒๕๑๐ ณ วั​ัดเฟื​ือยลุ​ุง อำำ�เภอทุ่​่�งช้​้าง จั​ังหวั​ัดน่​่าน วิ​ิทยฐานะ (ชั้​้�นสู​ูงสุ​ุด)

พุ​ุ ท ธศาสตรบั​ั ณ ฑิ​ิต คณะพุ​ุ ท ธศาสตร์​์ สาขา พระพุ​ุทธ - ศาสนา วิ​ิทยาลั​ัยสงฆ์​์นครน่​่าน มหาวิ​ิทยาลั​ัย มหาจุ​ุฬาลงกรณราชวิ​ิทยาลั​ัย

สอบนั​ักธรรมชั้​้�นเอก เมื่​่อ� ปี​ี พ.ศ. ๒๕๐๘ สำำ�นั​ักเรี​ียน วั​ัดเฟื​ือยลุ​ุง จั​ังหวั​ัดน่​่าน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

115

วั​ัดสวนตาล ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat Suantan

Nai Wiang Subdistrict, Mueang Nan District,Nan Province 116

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดพญาวั​ัด ตำำ�บลดู่​่�ใต้​้ อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat Phaya Wat

Du Tai Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

117

วั​ัดพระเนตร ตำำ�บลในเวี​ียง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat

Pranet

Wat Pranet

Nai Wiang Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province 118

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat

Doi Yaeng

วั​ัดดอยแยง ตำำ�บลเรื​ือง อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat Doi Yaeng

Rueang Subdistrict, Mueang Nan District, Nan Province เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

119

WAT NA LUEANG NAI

วั​ัดนาเหลื​ืองใน ตำำ�บลนาเหลื​ือง อำำ�เภอเวี​ียงสา

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Na Lueang Subdistrict, Wiang Sa District, Nan Province 120

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ความเป็​็นมา

วั​ัดนาเหลื​ืองใน ตั้​้�งอยู่​่�เลขที่​่� ๗๓ บ้​้านนาเหลื​ืองใน หมู่​่�ที่�่ ๑ ตำำ�บลนาเหลื​ือง อำำ�เภอเวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน สั​ังกั​ัดคณะสงฆ์​์ ภาค ๖ มหานิ​ิกาย โดยตั้​้�งอยู่​่�ในเขตปกครองคณะสงฆ์​์ ตำำ�บลนาเหลื​ือง อำำ�เภอเวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน วั​ัดมี​ีเนื้​้อ� ที่​่� ๓ ไร่​่ ๘๘ ตารางวา เป็​็นวั​ัดประจำำ�ชุ​ุมชนบ้​้านนาเหลื​ืองใน วั​ัดนาเหลื​ืองใน เริ่​่�มสร้​้างเมื่​่�อวั​ันที่​่� ๙ เดื​ือนพฤศจิ​ิกายน พ.ศ. ๒๓๙๑ อดี​ีตมี​ีการย้​้าย ที่​่�ตั้​้�งวั​ัด ๒ ครั้​้�ง คื​ือ ครั้​้�งที่​่� ๑ เดิ​ิมวั​ัดตั้​้�งอยู่​่�บริ​ิเวณ ระหว่​่างลำำ�น้ำำ��ห้​้วยนาเหลื​ือง และลำำ�ห้​้วยน้​้อย ใน ช่​่วงฤดู​ูน้ำำ��หลากน้ำำ��ป่​่าที่​่�ไหลมาตามลำำ�ห้​้วยทั้​้�ง สองฝั่​่�งของวั​ัด ได้​้กั​ัดเซาะตลิ่​่�งเข้​้ามาใกล้​้บริ​ิเวณ ที่​่�ตั้​้�งวั​ัด ชาวบ้​้านจึ​ึงขออนุ​ุญาต และขอนิ​ิมนต์​์ พระสงฆ์​์ที่จำ�่ �พรร ำ ษาอยู่​่�ขณะนั้​้น� คื​ือ ครู​ูบาเมธั​ังกร พร้​้อมด้​้วยพระภิ​ิกษุ​ุสามเณรที่​่เ� ป็​็นลู​ูกศิ​ิษย์​์ให้​้ย้​้าย ไปอยู่​่�บนเนิ​ินสู​ูงด้​้านทิ​ิศตะวั​ันออกเฉี​ียงเหนื​ือของ หมู่​่�บ้​้าน (ปั​ัจจุบัุ นั คื​ือ บริ​ิเวณโรงเรี​ียนนาเหลื​ืองใน) ซึ่​่�งถื​ือว่​่าเป็​็นวั​ัดแห่​่งที่​่� ๒ จนมาในปี​ี พ.ศ. ๒๔๗๘ สมั​ัยของเจ้​้าอธิ​ิการอิ​ินแปลง จนฺ​ฺทสโร เป็​็นเจ้​้าอาวาส ท่​่านได้​้ย้​้ายที่​่�ตั้​้�งวั​ัดอี​ีกครั้​้�ง โดยได้​้ย้​้ายลง มาตั้​้�งในพื้​้�นที่​่วั� ัดปั​ัจจุ​ุบั​ัน แล้​้วยกเอาพื้​้�นที่​่�ตั้​้�งวั​ัด เดิ​ิ ม ให้​้เป็​็ น โรงเรี​ียนประชาบาล ชื่​่� อ โรงเรี​ียน ประชาบาลขุ​ุนยศยิ่​่�งบั​ัณฑุ​ุเขต เป็​็นแหล่​่งศึ​ึกษา เรี​ียนรู้​้�ประจำำ�หมู่​่�บ้​้าน พร้​้อมทั้​้�งจั​ัดให้​้พระภิ​ิกษุ​ุ สามเณรเข้​้าไปสอนหนั​ังสื​ือเป็​็นภาษาไทยให้​้กั​ับ เด็​็ก และผู้​้�ที่​่�สนใจในชุ​ุมชน จนได้​้รั​ับการจั​ัดตั้​้�ง เป็​็ น โรงเรี​ียนบ้​้านนาเหลื​ืองใน ในสั​ั ง กั​ั ด ของ รั​ัฐบาลในสมั​ัยต่​่อมา

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

121

ประวั​ัติ​ิหลวงปู่​่�พระครู​ูอิ​ินทสรวิ​ิสุ​ุทธิ์​์�

หลวงปู่​่�พระครู​ูอิ​ินทสรวิ​ิสุ​ุทธิ์​์� (ครู​ูบาอิ​ินสม อิ​ินทสรมหาเถร) พรรษา ๖๐ อดี​ีตเจ้​้าอาวาสวั​ัดนาเหลื​ืองใน

ปั​ัจจุ​ุบั​ันดำำ�รงตำำ�แหน่​่ง ดั​ังนี้​้�

๑. เจ้​้าอาวาสวั​ัดเมื​ืองราม

๒. เจ้​้าคณะตำำ�บลนาเหลื​ือง

๓. พระอุ​ุปั​ัชฌาย์​์

๔. ผู้​้�อำำ�นวยการการศึ​ึกษาพระปริ​ิยั​ัติ​ิธรรม ตำำ�บลนาเหลื​ือง อำำ�เภอเวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน

๕. ผู้​้�รั​ับใบอนุ​ุญาตก่​่อตั้​้�งโรงเรี​ียนพระปริ​ิยั​ัติ​ิ ศาสนาภิ​ิพั​ัฒน์​์วั​ัดเมื​ืองราม

๖. ที่​่�ปรึ​ึกษาหน่​่วยอบรมประชาชน ประจำำ� ตำำ�บลนาเหลื​ือง อำำ�เภอเวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน

อุ​ุปสมบท

วั​ันศุ​ุกร์​์ ที่​่� ๙ เดื​ือน พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๓ ตรงกั​ับวั​ันขึ้​้น� ๖ ค่ำำ�� ปี​ีเถาะ ณ อุ​ุโบสถวั​ัดดอนไชยพระบาท อำำ�เภอเวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน

หอพระไตรปิ​ิฎก

เสนาสนะวั​ัตถุ​ุที่​่�สำ�คั ำ ัญ

หลวงปู่​่�พระครู​ูอิ​ินทสรวิ​ิสุ​ุทธิ์​์�

แม่​่นางตะเคี​ียน

๑. พระเจดี​ีย์​์กาญจนาภิ​ิเษก สร้​้างขึ้​้�นในปี​ี พ.ศ. ๒๕๓๙ เป็​็นเจดี​ีย์​์ทรงศิ​ิลปะล้​้านนา

๒. หอพระไตรปิ​ิฎก สร้​้างขึ้​้�นเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๔๔ อาคารไม้​้ ๒ ชั้​้�น ศิ​ิลปะล้​้านนา ภายในเป็​็นที่​่�เก็​็บรั​ักษา คั​ัมภี​ีร์​์ใบลาน จำำ�นวน ๒,๐๓๔ ผู​ูก ๔๙๗ เรื่​่�อง

๓. แม่​่นางตะเคี​ียน วั​ัดนาเหลื​ืองใน เป็​็นไม้​้ตะเคี​ียนขนาดใหญ่​่ ๒ คนโอบ ยาว ๑๘ เมตร มี​ีความศั​ักดิ์​์�สิทธิ์​์ ิ � เป็​็นอย่​่างมาก ชาวบ้​้านมั​ักขอพร ขอโชคลาภ

122

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระเจดี​ีย์​์กาญจนาภิ​ิเษก

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

123

Wat Phrathat Khao Noi

วั​ัดพระธาตุ​ุเขาน้​้อย

ตำำ�บลดู่​่�ใต้​้ อำำ�เภอเมื​ืองน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

แลวิ​ิวเมื​ืองน่​่าน พร้​้อมนมั​ัสการ พระธาตุ​ุเก่​่าแก่​่ 124

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

สถานที่​่�ศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� ท่​่ามกลางขุ​ุนเขา

Wat Pa Phawanaphirom

วั​ัดป่​่าภาวนาภิ​ิรมย์​์ ตำำ�บลจอมพระ อำำ�เภอท่​่าวั​ังผา

จั​ังหวั​ัดน่​่าน เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

125

ตำำ�บลป่​่าคา อำำ�เภอท่​่าวั​ังผา

กราบไหว้​้พระมหาเจดี​ีย์​์พระเมตตาศรี​ีอริ​ิยเมตไตรย พระพุ​ุทธเจ้​้า ๕ พระองค์​์ ในภั​ัทรกั​ัป

Mattatham Nan

พุ​ุทธสถานลานปฎิ​ิบัติั ธิ รรม บ้​้านเมตตาธรรม จั​ังหวั​ัดน่​่าน 126

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ตำำ�บลยม อำำ�เภอท่​่าวั​ังผา

Wat Nam Khrai

วั​ัดน้ำำ��ไคร้​้

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

สั​ักการะบู​ูชาพระศรี​ีศากยมุ​ุนี​ี หรื​ือ หลวงพ่​่อขาว เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

127

WAT BOON YUEN PHRA ARAM LUANG

วั​ัดบุ​ุญยื​ืน พระอารามหลวง ตำำ�บลกลางเวี​ียง อำำ�เภอเวี​ียงสา

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

Klang Wiang Subdistrict, Wiang Sa District, Nan Province

128

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

บานประตู​ูใหญ่​่ ความเป็​็นมา

วั​ัดบุ​ุญยื​ืน เป็​็นพระอารามหลวงชั้​้�นตรี​ี ชนิ​ิดสามั​ัญ ได้​้รั​ับยกฐานะจากวั​ัดราษฎร์​์ขึ้�้นเป็​็นพระอารามหลวง เมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๓๙ ตั้​้�งอยู่​่�เลขที่​่� ๓๑ หมู่​่� ๔ ตำำ�บลกลางเวี​ียง อำำ�เภอ เวี​ียงสา จั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดบุ​ุญยื​ืน เดิ​ิมชื่​่�อ วั​ัดบุ​ุญนะ สถานที่​่�ตั้​้ง� เดิ​ิมนั้​้�น ตั้​้ง� อยู่​่�ที่​่� ตลาดสด ซึ่​่�งเป็​็นที่​่�ธรณี​ีสงฆ์​์ของวั​ัดบุ​ุญยื​ืนปั​ัจจุ​ุบั​ัน สร้​้างคู่​่�กั​ับ การสร้​้างเมื​ืองเวี​ียงป้​้อ (เวี​ียงพ้​้อ) เมื​ืองเวี​ียงป้​้อ สร้​้างขึ้​้�นโดย พระยาป้​้อ จึ​ึงเรี​ียกชื่​่�อเมื​ืองตามนามผู้​้�สร้​้างเมื​ือง แต่​่มี​ีชื่​่�อนิ​ิยม เรี​ียกกั​ันอี​ีกว่​่า เวี​ียงสา หรื​ือ เมื​ืองสา ต่​่อมาในปี​ี พ.ศ. ๒๓๒๙ ได้​้ย้​้ายวั​ัดไปสร้​้างใหม่​่ ห่​่างจากวั​ัดเดิ​ิมประมาณ ๓ เส้​้น อยู่​่�ติ​ิด กั​ับแม่​่น้ำำ��สา ตรงปากน้ำำ��ที่​่�ไหลไปบรรจบกั​ับแม่​่น้ำำ��น่​่าน บริ​ิเวณ ที่​่�ตั้​้�งวั​ัดใหม่​่นี้​้� มี​ีป่​่าไม้​้สั​ักที่​่�สมบู​ูรณ์​์ จึ​ึงใช้​้ไม้​้สั​ักสร้​้างพระวิ​ิหาร กุ​ุฏิ​ิสงฆ์​์ เสนาสนะอื่​่�น ๆ อี​ีกเป็​็นจำำ�นวนมาก จึ​ึงเรี​ียกชื่​่�อวั​ัดว่​่า วั​ัดป่​่าสั​ักงาม

พระธาตุ​ุเจดี​ีย์​์

ต่​่อมาในปี​ี พ.ศ. ๒๓๔๐ เจ้​้าฟ้​้าอั​ัตถวรปั​ัญโญ เจ้​้าผู้​้�ครองนครน่​่าน องค์​์ที่​่� ๒ ได้​้เสด็​็จประพาสเวี​ียงป้​้อ ทรงมี​ีจิ​ิตศรั​ัทธา จึ​ึงทรงโปรดเกล้​้าฯ ให้​้ หมื่​่�นสรรพช่​่าง เป็​็น นายช่​่างใหญ่​่ สร้​้างพระวิ​ิหารขึ้​้�น และทรงโปรดเกล้​้าฯ ให้​้ เจ้​้าราชวงศ์​์เชี​ียงของ เป็​็นผู้​้แ� กะสลั​ักบานประตู​ูใหญ่​่พระวิ​ิหาร สร้​้างพระพุ​ุทธรู​ูปไม้​้สั​ัก พระรู​ูปจำำ�ลองเจ้​้าฟ้​้าอั​ัตถวรปั​ัญโญ และศาสนวั​ัตถุ​ุอื่​่�น ๆ อี​ีกเป็​็นจำำ�นวนมาก พ.ศ. ๒๓๔๓ สร้​้าง พระพุ​ุทธยื​ืน ปางประทั​ับยื​ืน พระประธานในพระวิ​ิหาร ขนาดสู​ูง ๘ ศอก ดั​ั ง นั้​้� น จึ​ึ งได้​้ เ ปลี่​่� ย นนามวั​ั ด ใหม่​่ ว่​่ า วั​ั ด บุ​ุ ญ ยื​ืน ตามลั​ักษณะพระพุ​ุทธรู​ูปมาจนถึ​ึงปั​ัจจุบัุ ัน

แผ่​่นศิ​ิลาจารึ​ึก พระอุ​ุโบสถ บุ​ุษบก (ธรรมมาสน์​์เอก)

โรงเรี​ียนปริ​ิยั​ัติ​ิธรรม

ปั​ัจจุ​ุบั​ัน วั​ัดบุ​ุญยื​ืน ซึ่​่�งถื​ือเป็​็นวั​ัดพระอารามหลวง แห่​่งเดี​ียวในอำำ�เภอเวี​ียงสา เป็​็นศู​ูนย์ก์ ลางการศึ​ึกษาของคณะ สงฆ์​์ ตลอดถึ​ึงศิ​ิลปะ วั​ัฒนธรรม ประเพณี​ี พิ​ิธี​ีกรรมที่​่�หลาก หลาย ซึ่​่�งได้​้สื​ืบทอดมาจนถึ​ึงปั​ัจจุ​ุบั​ัน โบราณวั​ัตถุ​ุ ศิ​ิลปวั​ัตถุ​ุ ที่​่�สำ�คั ำ ญ ั ของวั​ัด (เฉพาะภายในพระอุ​ุโบสถ) ๑. พระอุ​ุโบสถ ๒. พระประธานในพระอุ​ุโบสถ ๓. เสาพระอุ​ุโบสถ ๔. บุ​ุษบก (ธรรมาสน์​์เอก) ๕. บานประตู​ูใหญ่​่ ๖. พระเจดี​ีย์​์ ๗. แผ่​่นศิ​ิลาจารึ​ึก เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

129

Wat Don Tan

วั​ัดดอนตั​ัน

ตำำ�บลศรี​ีภู​ูมิ​ิ อำำ�เภอท่​่าวั​ังผา

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

ตำำ�นานมหาอุ​ุตแห่​่งเมื​ืองน่​่าน

หลวงพ่​่อวั​ัดดอนตั​ัน 130

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

สั​ักการะพระเจดี​ีย์​์ ณ วั​ัดแช่​่พลาง

Wat Chae Phlang

วั​ัดแช่​่พลาง ตำำ�บลท่​่าน้​้าว อำำ�เภอภู​ูเพี​ียง

จั​ังหวั​ัดน่​่าน เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

131

ตำำ�บลขุ​ุนน่​่าน อำำ�เภอเฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ

Wat Pa Ban Dan (Rang)

วั​ัดป่​่าบ้​้านด่​่าน (ร้​้าง) จั​ังหวั​ัดน่​่าน

132

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

ตำำ�บลขุ​ุนน่​่าน อำำ�เภอเฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ

Wat Ban Dan

วั​ัดบ้​้านด่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

133

Wat Rong Ngae

วั​ัดร้​้องแง ตำำ�บลวรนคร อำำ�เภอปั​ัว

วิ​ิหารเก่​่าแก่​่ที่​่�งดงามและโดดเด่​่น สถาปั​ัตยกรรมที่​่�น่​่ายลของชาวไทลื้​้�อ

จั​ังหวั​ัดน่​่าน 134

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

กราบไหว้​้ขอพร หลวงพ่​่อแสนปั​ัว หรื​ือ หลวงพ่​่อพุ​ุทธเมตตา

(พระพุ​ุทธรู​ูปศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�ของวั​ัดภู​ูเก็​็ต)

Wat Phu Ket

วั​ัดภู​ูเก็​็ต ตำำ�บลวรนคร อำำ�เภอปั​ัว

จั​ังหวั​ัดน่​่าน เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

135

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

136

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

Wat

ตำำ�บลไหล่​่น่​่าน อำำ�เภอเวี​ียงสา

Lai Nan

วั​ัดไหล่​่น่​่าน

วั​ัดเก่​่าแก่​่มี​ีความหลากหลาย

ทางพระพุ​ุทธศาสนา ศิ​ิลปะ และวั​ัฒนธรรม เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

137

ตำำ�บลน้ำำ��เกี๋​๋�ยน อำำ�เภอภู​ูเพี​ียง

" กราบขอพร พระเจ้​้าดั​ับภั​ัย "

Wat Pong Kham

วั​ัดโป่​่งคำำ� 138

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

ตำำ�บลน้ำำ��แก่​่น อำำ�เภอภู​ูเพี​ียง

Wat Kaen Nuea

วั​ัดน้ำำ�� แก่​่นเหนื​ือ จั​ังหวั​ัดน่​่าน

กราบขอพร พระประธานในอุ​ุโบสถ เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

139

วั​ัดนาปั​ัง Wat Na Pang

น่​่าน

พระพุ​ุทธรู​ูปปางลี​ีลา และพระพุ​ุทธรู​ูปปางมารวิ​ิชั​ัย ศิ​ิลปะล้​้านนาชนิ​ิดสำำ�ริ​ิด เป็​็นพุ​ุทธศิ​ิลป์​์ทางประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ ตำำ�บลนาปั​ัง อำำ�เภอภู​ูเพี​ียง Na Pang Subdistrict, Phu Phiang District 140

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

วั​ัดน้ำำ��มวบ Wat Nam Muap

น่​่าน

พระธาตุ​ุแดนทองวั​ัดน้ำำ�มว � บ ตำำ�บลน้ำำ��มวบ อำำ�เภอเวี​ียงสา Nam Muap Subdistrict, Wiang Sa District เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

141

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

ศาลาสหภู​ูมิ​ิธรรม

วั​ัดป่​่าปั​ัญญาภิ​ิรมย์​์

Wat Pa Pan Panya Phirom

ตำำ�บลจอมจั​ันทร์​์ อำำ�เภอเวี​ียงสา

142

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

พระพุ​ุทธรู​ูปประจำำ�วั​ัด Wat Pa Kha Wisutthiyan

วั​ัดป่​่าค่​่าวิ​ิสุ​ุทธิ​ิญาณ ตำำ�บลแม่​่สาคร อำำ�เภอเมื​ืองเวี​ียงสา

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

143

Shelte Monks Bowon Din Ban Huai Luea

ที่​่�พั​ักสงฆ์​์บวรดิ​ิน บ้​้านห้​้วยเลื่​่�อน ตำำ�บลเปื​ือ อำำ�เภอเชี​ียงกลาง

จั​ังหวั​ัดน่​่าน

อุ​ุโบสถดิ​ิน หลั​ังแรกของจั​ังหวั​ัดน่​่าน 144

เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

" กราบขอพรหลวงปู่​่�ส้​้อ ชมพญานาค อายุ​ุ ๑๕๐ ปี​ี "

Wat Pradit Sor

วั​ัดประดิ​ิษฐ์​์ (ส้​้อ) ตำำ�บลเปื​ือ อำำ�เภอเชี​ียงกลาง

จั​ังหวั​ัดน่​่าน เส้​้นทางบุ​ุญ - เส้​้นทางธรรม วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน

145

www

Website

issuu

ปั​ักหมุ​ุดเมื​ืองไทย

LINE

ATPR PERFECT

POS TER

ปั​ักหมุ​ุด

เมื​ืองไทย

สั​ัมผัสั เรื่​่�องราวหลากหลาย

ปั​ักหมุ​ุดเมื​ืองไทย ขอแนะนำำ�สถานที่​่�สำำ�คั​ัญทางศาสนา กั​ับเรื่​่�องราวที่​่�หลากหลาย จาก วั​ัดจั​ังหวั​ัดน่​่าน ที่​่�ปั​ักหมุ​ุดได้​้รวบรวม เพื่​่�อนำำ�เสนอให้​้ได้​้ซึ​ึมซั​ับเรื่​่�องราวอย่​่างลึ​ึกซึ้​้�ง และอยากที่​่�จะเปิ​ิดประสบการณ์​์ เพื่​่�อให้​้ได้​้ไปสั​ัมผั​ัสด้​้วยตนเอง

www

Website

issuu

ปั​ักหมุ​ุดเมื​ืองไทย

ปั​ักหมุ​ุดเมื​ืองไทย