Systemische kijk op verslaving

Verslavingen kunnen zich op vele manieren uiten bij kinderen. Het woord ‘verslaving’ is op zich al een heel beladen woord. Als ik met ouders en of kinderen over hun verslaving praat, valt het mij op dat hier nog steeds een zwaar taboe op rust. En waarom eigenlijk?

Pure Child februari 2020 V erslavingen bij kinderen zijn niets anders dan symptomen. Deze worden zichtbaar in het gedrag van kinderen en zijn het gevolg van onderliggende factoren. Als we puur kijken naar de symptomen van kinderen dan zien we Verschillende gedragingen. Denk aan druk of juist teruggetrokken gedrag, agressiviteit, gsm’en, onzekerheid, constant willen eten, tablet of PlayStation. Bij ouders vind je dan vooral boosheid, twijfel en onzekerheid terug. Als we bij kindercoaching binnen het gezin alleen maar naar deze ‘symptomen’ kijken dan plakken we enkel een pleister op de wonde, maar doen we niets aan de wonde zelf. We kijken niet naar de kern, waardoor er geen verandering in het gedrag zal plaatsvinden.

Mijn ervaring heeft me geleerd dat we bij deze situaties binnen een gezin naar de oorzaak moeten kijken. En deze oorzaak noemen we binnen het systemisch werk de ‘onderlaag’. Zie het als een zwaailicht dat je vertelt dat er iets meer aan de hand is, dat er iets ontbreekt in het systeem binnen het gezin. Het probleem hierbij is enkel dat deze signalen niet worden gezien of gehoord. En net daardoor wordt het symptoom een probleem en gaan we met het verkeerde aan de slag. Daardoor wordt de oorzaak van het probleem niet meer gezien en zal deze ook steeds meer naar de achtergrond verdwijnen. Vraag je niet af hoe je van deze verslaving afkomt, maar wel: waar helpt deze verslaving je bij?

Kinderen zijn verbonden met hun ouders Bij symptomen van verslaving binnen een gezin kijken we naar de oorzaak; binnen het systemisch werk de ‘onderlaag’ genoemd. Zie het als een zwaailicht dat je vertelt dat er iets ‘ontbreekt’ in het systeem binnen het gezin.

Familiesysteem

Kijken we vervolgens naar je familiesysteem, dan kan blijken dat je kind verstrikt is geraakt met eerdere familieleden en hun lot. Oftewel: dat je kind onbewust gedrag, houding of emoties heeft aangenomen van een vroeger familielid. Dit zijn onbewuste dynamieken. Deze familieleden kunnen zelf een tekort ervaren hebben dat nooit erkend of gezien is geweest. Zolang deze familieleden niet worden gezien in hun pijn en verdriet, vragen deze “trauma’s” om aandacht. De ‘onverklaarbare’ verslaving van je kind of puber, is dan een (voor je kind onbewuste) manier om aandacht te vragen voor een onverwerkt trauma of gebeurtenis ergens in jullie familiegeschiedenis.

Kinderen zijn via hun ouders ook verbonden met hun grootouders. Kinderen maken altijd deel uit van de eerdere generaties. Stel dat je geen contact meer zou hebben met je familie, dan blijf je nog altijd verbonden met die familie. Verbonden door de bloedband maar ook door onderliggende dynamieken die alle leden van dezelfde familie met elkaar verbinden. (Je eigen familiesysteem)

Je merkt dat je als ouder alles al hebt geprobeerd om je kind zijn “verslaving” te minderen of zelfs te stoppen. Soms heeft het even gewerkt maar daarna begint alles terug zoals tevoren. Je hebt als ouder al wat dingen opgezocht op internet of misschien ben je al eens langs geweest bij een hulpverlener. Maar ook dit lijkt niet te werken, of dan toch niet op lange termijn. Je voelt gewoon als ouder dat er iets meer aan de hand is. Onbewust spelen er dus een aantal dynamieken in je familie. Of we het nu willen of niet, we zijn altijd verbonden met het systeem van onze familie waar we toe behoren. Wij zijn verbonden met onze voorouders en hun lot. Bert Hellinger is de grondlegger van deze manier van werken. Hij heeft de methode van systeemopstellingen onderzocht door zijn jarenlanger ervaring. Via deze opstellingen kan je onbewuste dynamieken naar de voorgrond brengen. En net doordat je dit naar de voorgrond brengt, zullen er oplossingen op lange termijn worden aangereikt. 

Kim Hillaert www.prachtigeparel.be