Straatkinderen op de Filipijnen
Amber van Riessen 5h3 Aardrijkskunde 4 maart 2013 Mevrouw L. Rovers
1
Voorwoord Ik wil vooral Batang Pinangga bedanken voor deze ongelooflijke ervaring die ik in de zomer 2013 heb mee mogen maken. Ik heb een fantastische reis gemaakt, mooie mensen ontmoet, heftige en emotionele momenten meegemaakt en zoveel geleerd. Ik heb met m’n eigen ogen kunnen zien dat mensen aan de andere kant van de wereld in verschrikkelijke levensomstandigheden leven. Maar ook mijn ouders wil ik bedanken, die me heel erg gesteund hebben in dit project. Ze stonden volledig achter me. Door dit alles, heb ik dit profielwerkstuk kunnen maken waar ik heel trots op ben. Het was heftig en soms confronterend om er aan te werken want het onderwerp ‘straatkinderen’ vind ik persoonlijk een belangrijk onderwerp. Het moet meer onder de aandacht worden gebracht. Dus als u dit leest, hoop ik dat u erover na wilt denken wat er aan de andere kant van de wereld gebeurt…
2
Inhoudsopgave Voorwoord
2
Inhoudsopgave
3
Inleiding
4
Hoofdstuk 1: de Filipijnen
5
Hoofdstuk 2: Hoe komen de straatkinderen op straat? Waar komen ze vandaan?
8
Hoofdstuk 3: Oplossing: Hoe kunnen de straatkinderen van de straat af komen en weer een normaal leven leiden?
13
EnquĂŞte: Goede doelen: Filipijnen
17
Conclusie
28
Bronnen
29
Logboek
31
Plan van aanpak & tijdsplan
33
3
Inleiding In de zomer van 2013 heb ik een ontzettend mooie reis mogen maken naar Cebu, Filipijnen. Ik heb daar veel armoede gezien, maar ook een stukje meegeholpen om die armoede te bestrijden. Wat in mijn ogen het ergste is op de Filipijnen, zijn de straatkinderen die geen vader en/of moeder hebben, die een beetje rondlopen door de stad, bedelend om eten, uitgehongerd en uitgedroogd. Ze zijn ziek, hebben vieze kleren en de meeste staan op het punt om te overlijden. De jongens zitten vaak in bendes om drugs te smokkelen en belanden meestal in de gevangenis, waar de politie hun ook niet op een normale manier behandelt. De meisjes worden misbruikt, vaak seksueel. Ze werken vaak voor pooiers en gaan elke avond met een oudere man mee. En die meisjes zijn minderjarig… verschrikkelijk als ik er aan denk. Maar ik vind ook dat er niet veel aan wordt gedaan door goede doelen. Pas ná de tyfoon die in november 2013 over de Filipijnen raasde, zagen goede doelen wat voor effect dat had. Daarom wil ik het onderwerp meer onder de aandacht brengen, omdat straatkinderen & armoede een groot maatschappelijk probleem is op de Filipijnen. Mijn hoofdvraag is: • Hoe ziet het leven van de straatkinderen eruit? Mijn deelvragen zijn: • Wat is de ligging van de Filipijnen? • Hoe komen de straatkinderen op straat? Waar komen ze vandaan? • Hoe kunnen de straatkinderen van de straat af komen en een normaal leven leiden? Ik heb veel op internet opgezocht, vooral via sites van de goede doelen. Ook heb ik aan Geertjan Berman gevraagd om informatie en heb ik een enquête gehouden hoe mensen denken over de armoede op de Filipijnen. Veel leesplezier!
4
Hoofdstuk 1 De Filipijnen De Filipijnen is een land in Zuid-Oost Aszië. Het land ligt tussen 4° 24’ 53,84" en 21° 7' 18,41" noorderbreedte en tussen 116° 40' en 126° 36' 18,26" oosterlengte. In het zuiden van de Filipijnen ligt Indonesië, in het westen Vietnam, China in het noordwesten en Taiwan in het noorden. De archipel heeft in totaal 7107 eilanden. De grootste twee eilanden zijn Luzon en Mindanao. In 2012 telde de Filipijnen 96,7 miljoen inwoners. Economie Filipijnen Het land behoort tot een van de arme landen van de wereld met een BNP1 van $389.8 miljard (in 2011). Per hoofd van de bevolking is dat $4,100. Hieronder zie je een grafiek. Na 2006 is het BNP per hoofd erg gedaald, omdat de Filipijnen te maken had met een aantal verwoestende tyfoons. Hierdoor stortte de Peso in, steeg de inflatie en nam de koopkracht af. In 2004 was de Filipijnen de 24e economie van de wereld op basis van het Bruto Binnenlands Product (BBP)2.
BNP (miljarden $)
Bruto Nationaal Product = de totale productie van bedrijven en overheid van een land inclusief afschrijvingen 2 Totale productie van goederen en diensten in een land 1
5
Je kan zeggen dat de Filipijnen vooral een Semi-periferie land is. Het behoort tot een van de armste landen van de wereld, maar toch groeit het land. Er is veel industrie (vooral assemblagebedrijven) in kleding & textiel, elektronica en auto-onderdelen. Maar ook is er nog steeds veel voedselproductie in de landbouw. Een Filippijn verdient tussen de 180 en 325 Peso per dag als salaris. Dit is tussen de €2,88 en €5,21 per dag met een jaarsalaris tussen de €656 en €1184. Ter vergelijking: dit verdienen volwassenen in Nederland in een maand en vaak nog wel wat meer. Het geboortecijfer in 2008 was 26,42 wat daalde in 2012 naar 24,98. Deze daling is een gevolg van een wetsvoorstel voor gezinsplanning op het Filipijnse Congres in 2012 wat is goedgekeurd. Deze wet voorziet in gratis voorbehoedsmiddelen, programma’s voor gezinsplanning en seksuele voorlichting op scholen. Ook het sterftecijfer is langzaam gedaald met in 2008 5,15 en in 2012 4,98. Klimaat Op de Filipijnen heerst vooral een tropisch zeeklimaat met vaak hoge temperaturen, een hoge luchtvochtigheid en veel neerslag. Vooral tijdens de moessonperiodes3 kan het dagenlang regenen. In de Oostelijke gebieden valt er vooral in november tot en met januari het meeste neerslag. In het centrale deel van de Filipijnen valt er in het hele jaar een gelijkmatige hoeveelheid neerslag. In het westelijke deel is er in mei tot en met oktober veel neerslag. De regio Cordillera Administrative Region (CAR)4 zijn de natste gebieden van het land waar zo’n 4000 tot 4800 millimeter neerslag wordt verwerkt in de oostelijke kustgebieden. Ook kent de Filipijnen hoge temperaturen met maximumtemperaturen tussen de 30 en 34 graden. Zodra de moessonperiode begint, dalen de maximumtemperaturen. Door de zee is de luchtvochtigheid lager aan de kust. In het binnenland kan de luchtvochtigheid ruim 80% als het hartje zomer is.
3 4
Een wind die een half jaar uit de ene richting waait en het andere half jaar uit de andere richting. Één van de 17 regio’s van de Filipijnen.
6
klimaatcijfers via http://www.klimaatinfo.nl/filipijnen/#klimaatinformatie
Manilla Manilla is de hoofdstad van de Filipijnen, die zich bevindt op het eiland Luzon. De naam van de stad betekent “hier is Nilad” waarbij Nilad een witte mangroveplant is die in Manilla groeit. Manilla is een soort gemeente van diverse steden die grenzen aan de stad: Metro Manilla. De stad telde in 2010 ongeveer 1,7 miljoen inwoners. Het is een belangrijk centrum voor wetenschap, politiek en cultuur maar ook voor infrastructuur en de economie van de Filipijnen. Het is verdeeld Manilla: de hoofdstad in 897 Barangays, wat bestuurd wordt door een voorzitter en raadsleden. Maar ook Manilla heeft veel problemen omdat het een primate city5 is. Manilla begon als een klein dorpje aan een haven, wat is uitgegroeid tot een dichtbevolkte stad. De Pasig-rivier waaraan Manilla ligt is nu een open riool geworden. De voornaamste problemen in Manilla zijn: verkeersopstoppingen, afvaloverlast, luchtvervuiling, watervervuiling en huisvesting. Deze problemen zorgen ook voor nieuwe andere problemen. Om de problemen te verminderen is in 1995 MMDA (Metropolitan Manila Development Authority) opgericht wat bestuurd wordt door de burgermeesters van de gebieden van Metro Manilla. Toch wordt de MMDA gezien als een corrupte instantie doordat ze vaak met ondoordachte plannen komen. Ze stelden bijvoorbeeld een paar jaar geleden een orgaan op om afval te scheiden door middel van een kleurcoderingssysteem. Waar de MMDA meer succes in boekt, zijn de verkeersopstoppingen. Er is een maatregel genomen om alle auto´s één dag in de week het rijden te verbieden. Ook de Barangay´s worden betrokken bij kleine projecten, zoals veiligheid in de wijk en afvalverwerking. De voorzitter van de MMDA is Lito Atienzo (burgemeester van Manilla). Volgens hem is overbevolking juist een plus factor als er een goed bestuur is, discipline én leiders die het goede voorbeeld nemen. Een stad die qua inwonersaantal en economische, politieke en culturele invloed groter is dan alle andere steden in het land.
5
7
Hoofdstuk 2 Hoe komen de straatkinderen op straat En waar komen ze vandaan? Straatkinderen zijn kinderen die een groot deel van hun tijd op straat doorbrengen zonder toezicht van een ouder of een andere volwassene. Dit zijn de kinderen die ’s avonds weer terugkeren naar hun ‘huis’ maar ook de kinderen die permanent op straat leven. Op de Filipijnen leven zo’n 3 miljoen straatkinderen. Dit is 10% van de Filipijnse kinderen. De meeste leven op de straten in de regio Metro Manilla.
Bevolkingsgroei leidt tot toename straatkinderen Van 1963 tot 2004 is de regio Metro Manilla uitgegroeid van 2,7 miljoen inwoners tot 18 miljoen inwoners. 7 miljoen inwoners behoren tot de armste van de regio. De voornaamste reden van deze groei is de urbanisatie6. Veel mensen trekken van het platteland naar de stad omdat er grote armoede is op het platteland. Ook denken mensen dat het leven in de grote steden beter is. De families die zich integreren in de stad verliezen het contact met de hun bekende omgeving, maar in de grote stad zal dat niet beter worden. De kinderen zijn uiteindelijk het slachtoffer daarvan. Toch is de bevolkingsgroei in de Filipijnen gedaald als gevolg van de lage geboortecijfers. Het geboortecijfer7 bedroeg in 2008 26,4 waarna het in 2012 gedaald is naar 24,9. Dit komt doordat er in december 2012 een wetsvoorstel is goedgekeurd voor gezinsplanning en moeder- en kindzorg. De president Benigo Aquino vindt dat de regering de verantwoordelijkheid heeft om de bevolking verstandige keuzes te laten maken over gezinsplanning. Door deze wet worden gratis voorbehoedsmiddelen uitgedeeld, zijn er programma’s over gezinsplanning en wordt er seksuele voorlichting gegeven op scholen.
6 7
De ouders van Emily (6 jaar) waren nog erg jong toen ze Emily en haar zusje Hannah (4 jaar) kregen. De twee kinderen kregen de schuld van hun ouders voor het verpesten van hun jeugd. Emily en Hannah werden dan ook als oud vuil door hun ouders behandeld. Hun vader had een groot alcohol probleem en heeft meerdere malen hun moeder en Emily mishandeld. Al snel heeft de vader het gezin verlaten en hij is nooit meer terug gekomen. De moeder kwam er al snel achter dat ze niet voor het gezin kon én wilde zorgen en heeft hen achtergelaten op straat. Ruim een jaar hebben de twee meiden op straat geleefd. Door te bedelen, te stelen en te vechten wist Emily aan eten te komen. Ze is vaak in elkaar geslagen op straat.
Migratiebeweging van bewoners van het platteland naar de stad. Het aantal geboortes per 1000 inwoners per jaar
8
Deze wet is niet eerder door de regering goedgekeurd, omdat de Rooms-Katholieke kerk sterk tegen was. Uiteindelijk heeft de Senaat er toch voor gezorgd dat deze wet werd uitgevoerd. Een andere oorzaak waarom kinderen op straat komen is incest. Kinderen worden misbruikt door hun eigen familieleden, waardoor ze het huis uit vluchten en dus op straat belanden.
Tyfoon Haiyan Ook een natuurramp kan leiden tot het worden van een straatkind. Zoals de tyfoon die 8 november 2013 over de Filipijnen raasde met windsnelheden van ongeveer 315 km/uur. “Haiyan kon uitgroeien tot een uitzonderlijke en catastrofale sterkte door de grote toevoer van warme en vochtige lucht. In het trekgebied van Haiyan was de zeewatertemperatuur ruim 30 graden Celsius waardoor de tyfoon veel vocht in de atmosfeer kon opnemen. Dat is de brandstof voor de tropische cycloon. De warme vochtige lucht stijgt op en koelt daarbij af zodat eerst wolken en daarna neerslag ontstaan. Door de condensatie en bevriezing van de waterdamp op grote hoogte komt er warmte vrij, waardoor de stijgsnelheid van de lucht verder vergroot.� Aldus het KNMI8.
8
Koninklijk Nederlands Meteorologische Instituut
9
Door deze tyfoon zijn veel gezinnen hun huishouden kwijtgeraakt. Het Rode Kruis9 stelt dat het dodental in vergelijking met de natuurramp in 2004 in Zuid-Oost Azië lager ligt, maar dat er wel vijf keer zoveel mensen zijn geraakt door de tyfoon. Meer dan 16 miljoen mensen zijn hun huizen kwijt en de wederopbouw zal zeker 3 jaar duren. Ongeveer 5 miljoen mensen zijn (een deel van) hun inkomsten kwijt door de storm. Door de tyfoon komen er weer gezinnen op straat terecht. Vooral vrouwen en kinderen zijn hier het slachtoffer van. Ze komen in aanraking met seksueel misbruik en dus ook met HIV en worden uitgehuwelijkt. Ze hebben geen idee waar hun familie is…
Sophie (6 jaar) woonde samen met haar broer David (9 jaar) bij hun moeder. De vader van de twee kinderen was alcoholist en David werd vaak door hem mishandeld. Sophie werd door haar leeftijd gespaard, maar moest wel altijd toekijken. Want dan kon zij zien wat er zou gebeuren als zij niet zo lief is geweest. In een boze bui heeft de vader de ogen van de moeder uitgestoken, wellicht omdat zij keek naar een andere man. De vader is ervandoor gegaan en heeft de kinderen achtergelaten bij de blinde moeder. De moeder verdiende geld door van winkel naar winkel te gaan en te bedelen. De moeder speelde wat gitaar en Sophie en David moesten dan gaan zingen en dansen. Al gauw ontmoette de moeder een andere man en liet ze de kinderen in de steek. Sophie en David hebben lang op straat geleefd. David, als oudere broer heeft altijd voor zijn kleine zusje gezorgd. Om geld te verdienen werkte David als drugssmokkelaar met de afspraak dat de bendes Sophie zouden beschermen.
Waar komen de straatkinderen terecht? Prostitutie Naar schatting verdienen ongeveer 80.000 tot 100.000 jongens en meisjes de kost in de prostitutie. Elk jaar komen er meer kinderprostituees bij. In de jaren ’70 begon dit al met Japanse toeristen en militairen. Veel kinderen doen dit werk om het inkomen van het gezin te verhogen, om bijvoorbeeld voor eten te zorgen. De ouders kunnen dan geen werk vinden of verdienen niet genoeg om in hun eerste levensbehoeften te voorzien. Veel gezinnen zijn dan afhankelijk van hun kind die ’s nachts thuiskomt met een paar Peso’s. Maar waarom dan minderjarig prostituees? Veel mannen vinden de maagdelijkheid van een meisje aantrekkelijk. Ook denken pooiers dat minderjarige minder kans hebben op een soa. Dit is helaas niet waar, omdat jonge kinderen veel vatbaarder zijn voor geslachtsziektes. 9
Wereldwijde hulpverleningsorganisatie
10
Kinderprostitutie is verboden op de Filipijnen. In 1996 is er een wet aangenomen waar pooiers tot 30 jaar cel of zelfs de doodstraf kunnen krijgen. Als buitenlander is het ook verboden om een hotelkamer te huren om vervolgens seks te hebben met een minderjarige. Ondanks deze wet is er toch nog veel kinderprostitutie. Cyberseks Er is niet alleen prostitutie op straat, ook vindt er cyberseks10 plaats. Doordat er veel meer belangstelling is naar internet en omdat dit goedkoop is, worden kinderen gedwongen achter een webcam te zitten en handelingen te verrichten bij hunzelf voor een klant aan de andere kant op de wereld. Vaak wordt dit contact gelegd in chatrooms, maar er zijn ook tussenhandelaren die het gezin voorziet van een computer. De klant maakt geld over via zijn creditcard als hij iets wil van het kind. Als het geld binnen is, kan het kind beginnen met de handelingen waar de klant om vraagt en heeft het kind niks meer te zeggen. Vaak zijn familieleden van het kind betrokken bij de handelingen dat het kind moet doen via de webcam, omdat zij denken dat het niet zo erg is aangezien hun kind niet fysiek wordt misbruikt. In 2012 is er een wet in de Filipijnen aangenomen dat cyberseks verboden heeft. Een pedofiel kan een straf krijgen van 12 jaar, maar ook ouders kunnen deze straf krijgen omdat zij hun kinderen achter de webcam zetten. Er zijn veel gevolgen voor de kinderen die te maken hebben met cyberseks. Het is voor hen een traumatische ervaring. Ze schamen zich ervoor en hun zelfvertrouwen is zeer laag. Ook het vertrouwen in de mensen om hen heen is verdwenen. Evy, Scarlett en Thomas zijn broertjes en zusjes. Ze woonden met hun ouders op een berg. Hun ouders werkten voor een bloemist en moesten elke dag naar de stad voor hun werk, wat ongeveer 2 uur rijden is. Op een dag kwamen hun ouders niet meer terug. Na lang wachten, gingen Evy, Scarlett en Thomas hun ouders zoeken. Na vele dagen kwamen ze aan in de stad. Maar hun ouders waren nergens te bekennen. Lang hebben ze op straat geleefd. Scarlett, het jongste zusje, heeft voor haar grote zus en kleine broertje gezorgd. Thomas raakte verslaafd aan lijm. De 2 zussen zijn beide seksueel mishandeld.
Bendes Veel kinderen komen in de criminaliteit terecht. De meeste kinderen sluiten zich aan bij een bende met aan de top van de bende een volwassene die soms een vooraanstaand burger of politicus is. De bendes zijn vaak onderdeel van een criminele bond. Ook in bendes komt veel manipulatie en seksueel misbruik voor. De kinderen houden hier meestal hun mond over, omdat ze bang zijn dat er weer geweld wordt gebruikt tegen ze. Veel kinderen kunnen rekenen op een goede bescherming van de bendeleider.
10
Seks via het internet
11
Maar daar tegenover staat wel dat ze een deel van hun inkomen af moeten dragen aan de bendeleider. De politie gebruikt veel geweld bij het arresteren van de kinderen van de bendes. Als de kinderen worden meegenomen door de politie, levert dat vaak wonden op. Dit is nog niet alles. De politie gebruikt ook wapens. De politie heeft altijd wel een verklaring voor het gebruiken van geweld bij de straatbendes. Ook als de kinderen op het bureau terecht komen en ze hebben een verhoring, wordt er veel geweld gebruikt. Daarbij is er veel manipulatie en worden er gedwongen verklaringen afgelegd. De kinderen zitten vaak langer dan twee weken vast, zonder dat het Department of Social Welfare and Development11 dit weet. Zij moeten eigenlijk binnen 24 uur ingelicht zijn over de zaken. Ook in de cel worden de kinderen achtergesteld, zo krijgen ze bijvoorbeeld geen eten. Adam (10 jaar) leefde op straat in de buurt van een winkelcentrum. Als je aan Adam vraagt waar hij woonde, zegt hij de naam van het winkelcentrum. Dat was zijn thuis. Adam was ontzettend ondervoed en heeft een groeiachterstand door het tekort aan voedsel en vitamines. Hij is een ervaren straatkind en wist precies wat hij moest doen om aan geld of eten te komen, onder andere met zijn grote puppy-ogen. Het vuil op straat heeft zijn neusholtes en oren aangetast tot chronische ontstekingen. Hij heef een continue hoest en vaak buikpijn. Daarnaast zijn z’n tanden aan het rotten.
Vuilnisbelt Veel mensen wonen in huizen van afval, sorteren afval en als er geen eten is, eten ze ook afval. Één zak levert maar 50 peso op. Dit is omgerekend €0,80. Veel kinderen lopen door de afval op hun blote voetjes om hun ouders te helpen. Overal ligt glas. Ook op de vuilnisbelt is er veel kindermisbruik. Ook in mijn reis naar de Filipijnen hebben we een vuilnisbelt bezocht. Een stuk in de nieuwsbrief die we tijdens onze reis verstuurden: “Direct rond de vuilnisbelt van Cebu City wonen ca. 3000 mensen in krottenwijken. Hun werk bestaat uit het verzamelen van het plastic tussen het, dagelijks door grote trucks aangevoerde, afval. Scavengers worden ze genoemd. Het verzamelde plastic wordt verkocht aan een recyclebedrijf tegen een zeer lage prijs. Rond de vuilnisbelt zijn enkele kleine ‘pre schools’ opgezet, om te proberen de allerjongsten te stimuleren onderwijs te laten volgen. Eén van deze ‘pré schools’ hebben we kort bezocht om schriftjes en ijsjes uit te delen. Het bezoek aan de vuilnisbelt was voor de MYA’s het meest confronterende tot nu toe. De stilte in de bus terug was veelzeggend”. 11
Instantie van de overheid dat zich bezighoudt met het welzijn van o.a. de straatkinderen.
12
Hoofdstuk 3 Oplossing: Hoe kunnen straatkinderen van de straat afkomen en weer een normaal leven leiden? Een onderzoek van Unesco12 wijst uit dat in de Filipijnen vele organisaties zich bezighouden met het welzijn van het kind. Het grootste deel richt zich op de opvang van de straatkinderen. Verdeeld over 17 steden zijn dat zo’n 300 organisaties. Een derde daarvan zijn regeringsorganisaties en de rest zijn particuliere ontwikkelingsorganisaties. Rechten van het Kind
Het Verdrag inzake de Rechten van het Kind Op 20 november 1989 presenteerde de Verenigde Naties het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Er zijn 193 landen lid van het Kinderrechtenverdrag. In dit verdrag zijn de ondergetekende landen verplicht de rechten van het kind na te leven. Het verdrag bevat rechten die al zijn vastgelegd over mensenrechten, maar het bestaat ook uit rechten die specifiek op kinderen zijn gericht. Het bevat 54 artikelen waarin artikelen over rechten van kinderen en jongeren tot 18 jaar zijn opgeschreven. Het bevat artikelen over onderwijs, gezondheid, wonen, geloof. Maar ook over vluchtelingen, oorlog, kindermishandeling en dus ook over de rechten van straatkinderen. (zie afbeelding hiernaast)
Niet veel landen houden zich aan de afspraken. Vooral de landen die grote armoede kennen en dus veel straatkinderen hebben, zoals op de Filipijnen. De Filipijnen heeft dit verdrag in 1990 al ondertekend. Naleving wordt gecontroleerd door het ComitĂŠ voor de Rechten van het Kind, dat hiervoor speciaal in het leven is geroepen. Ook moet een land dat lid is van het Kinderrechtenverdrag elke 5 jaar aan het ComitĂŠ uitleggen of ze het Verdrag hebben nageleefd. Helaas heeft de Filipijnen maar weinig gedaan aan dit verdrag. Dit merk je ook. Nog steeds is er veel armoede en zijn er dus veel straatkinderen. Vooral na de tyfoon in november 2013 zijn de kinderen erg kwetsbaar. Het Verdrag inzake de Rechten van het Kind wordt dan ook nauwelijks nageleefd. Veel kinderen raken na een natuurramp hun ouders kwijt en worden wees. Ze zijn dan kwetsbaar voor misbruik en uitbuiting. Behalve voedsel, schoon drinkwater en onderdak hebben de kinderen dus ook bescherming nodig. 12
Organisatie van de Verenigde Naties voor onderwijs, wetenschappen en cultuur
13
Cordaid Op 16 juli 2010 heeft Cordaid13 een project opgericht voor straatkinderen in de regio Metro Manilla. De organisatie wil de straatkinderen beschermen tegen misbruik en het stimuleren om onderdak te zoeken. Via onderwijs willen ze de kinderen leren hoe zij kunnen overleven op straat en hen een betere toekomst geven. Ongeveer 4500 straatkinderen nemen deel aan deze sessies op straat. Ze krijgen een stukje basisonderwijs, maar leren ook een beter zelfbeeld te creëren en zich te beschermen tegen soa’s en misbruik. Via een mobiele bus hebben de kinderen toegang tot educatieve materialen. Dit project is zeer succesvol. 40% van de kinderen die deelnemen aan dit project, zijn in staat zichzelf te beschermen en levensdoelen op te stellen. Veel kinderen zijn psychologisch aangetast. Daarom krijgen sommige kinderen ook hulp daarvoor. 360 straatkinderen zijn opgenomen in opvangtehuizen en de kinderen hebben nu meer kennis over hun rechten. Ze hebben toegang tot medische zorg, de organisatie heeft namelijk zelf een mobiele gezondheidskliniek. “Sweetie” Terres des Hommes Zoals ik in hoofdstuk 2 al vertelde, vindt er veel cyberseks plaats. Terres des Hommes heeft actie ondernomen om deze kinderen te beschermen en de pedofielen op te laten pakken en te veroordelen. Terres des Hommes heeft een eigen personage gecreëerd, genaamd “Sweetie”. Sweetie is een fictief Filipijns meisje, ontworpen door een computerprogramma. Meteen toen ze zich had aangemeld in een chatroom, ontving ze tientallen verzoeken van onbekende mannen die seks via de webcam wilden tegen betaling. De chatrooms staan onder toezicht van een beheerder, maar vaak zijn de beheerders zelf ook pedofielen die op zoek zijn naar minderjarige meisjes in chatrooms. Sweetie liet het niet zo ver komen, want zij had nog een uitweg. Helaas geldt dit niet voor veel minderjarige meisjes. Hieronder zie je hoe een van de vele gesprekken verliep tussen Sweetie en een, waarschijnlijk westerse, man.
13
Nederlandse organisatie voor ontwikkelingssamenwerking
14
In twee maanden tijd heeft Terres des Hommes al meer dan duizend pedofielen ontmaskerd. Terres des Hommes roept nu de Internationale Gemeenschap op om haar verantwoordelijkheid te nemen en de kinderen te beschermen tegen cyberseks. Batang Pinangga Batang Pinangga is een kindertehuis op de Filipijnen op het eiland Cebu. Het kindertehuis vangt kinderen op die van de straat komen en misbruikt, mishandeld en verwaarloosd zijn. Ze zorgen voor voedsel, onderdak, onderwijs, maar bovenal liefde. De kinderen komen terecht bij Batang Pinangga door de politie of opvangcentra in de stad. Als de kinderen bij het kindertehuis komen, mogen ze eindelijk kind zijn. De kinderen beginnen met scholing op het kindertehuis. Ze leren eerst het ritme van naar school gaan; van ’s ochtends tot ’s middags in de schoolbanken. Ook leren ze discipline en wordt er aan hun persoonlijke ontwikkeling gewerkt. Daarna gaan ze naar een openbare school. Ze krijgen in het tehuis professionele hulp om van hun trauma’s af te komen. Zo kunnen ze een punt zetten achter het verleden en werken aan een toekomst. Dat is voor de kinderen namelijk ontzettend belangrijk. Ze hebben lang op straat geleefd, met het gevoel dat niemand om hun gaf.
15
Toen Adam bij Batang Pinangga kwam, had hij hevige koorts en was het nog maar de vraag of hij het zou overleven. Nu verblijft hij nog steeds bij Batang Pinangga en het straatkind is nog steeds niet helemaal uit hem. Vaak stopt hij eten in zijn zakken en als zijn vriendjes van Batang Pinangga even niet op hun eten letten, steelt hij vaak eten van hun bord. ‘Want’, zo zegt hij, ‘je weet nooit of er straks nog eten is’. Adam is een vrolijke jongen en speelt veel. Soms vergeet hij door het spelen naar school te gaan, maar door de lach van Adam kan zijn juf hem al snel vergeven. Adam houdt ook van superhelden. Hij speelt dat hij als superheld andere straatkinderen gaat redden. Ondanks zijn gewelddadige ervaringen op straat en de dagelijkse pijn van de ontstekingen, kan hij nog steeds lachen en zichtbaar genieten van het leven. Via de Barangay-police (plaatselijke politie) zijn Emily en Hannah naar Batang Pinangga gebracht, omdat ze anders zouden sterven van de honger. Emily kon haar ogen niet geloven, het leek alsof ze droomde. Ineens waren er mensen die wel om haar en haar zusje gaven en goed werden verzorgd. Emily was er het slechts aan toe, het enige eten dat zij had toen ze nog op straat leefde, gaf ze aan haar zusje. Nu nog steeds, zorgt Emily ervoor dat haar zusje als eerste eten heeft voordat zij zelf begint met eten. Emily begint nu een gezonde uitstraling te krijgen. Haar droom is om ooit een mama en papa te krijgen, die voor haar en Hannah willen zorgen. Want, zo zegt zij zelf, zij wilt graag in slaap gezongen worden door een moeder, net zoals alle andere kinderen! Sophie woont nu bij Batang Pinangga en voelt zich als een vis in het water. Ze is erg ondervoed binnen gekomen, maar het leven op Batang Pinangga doet haar zichtbaar goed. Ze is ontzettend slim en leert graag. Op school gaat het dan ook super en haalt ze erg hoge cijfers. Haar hobby’s zijn zingen en tekenen en dan het liefst nog tegelijkertijd. Ze praat met iedereen mee, ongeacht leeftijd of taal. Ze praat, lacht en zingt. Toen Joel bij Batang Pinangga was, was hij erg ziek. Hij klaagde over buikpijn, hij zag er bleek uit, vies haar en zijn buik puilde uit doordat hij uitgehongerd was. Hij was zelfs zo ziek, dat hij last had van wormen die zelfs uit zijn mond en neus kwamen. Met Joel gaat nu alles goed, ook al is hij zeer vatbaar voor bijvoorbeeld verkoudheid als het wat kouder weer is. Hij herinnert zijn ouders nog wel, maar hij heeft een hele goede band met zijn huismoeder (Nanay Era). Wanneer Nanay Era vrij had en naar haar eigen huis ging, werd hij altijd heel verdrietig. Hij heeft zelfs een keer haar slippers verstopt zodat ze niet weg kon gaan. Als er nieuwe kinderen komen in het tehuis, wordt Joel altijd jaloers omdat hij dan geen aandacht krijgt van Nanay Era. Wel neemt ze hem altijd mee naar huis en de familie van Nanay Era kent Joel ook goed. Zo vieren ze bijvoorbeeld samen kerst. Toen hij bij Batang Pinangga kwam, keek Jacob eerst een beetje rond om te kijken hoe de andere kinderen zicht gedragen. Hij klaagt niet als hij een klusje moet doen, want hij doet graag de “zware” klusjes, zoals een container met water dragen in plaats van de tafel opruimen. Hij gaat graag naar school en is nog nooit in de stad geweest. Als hij naar de stad gaat en hij zit in de auto, observeert hij alles en hij vindt alles super interessant. De ene dag is hij wat teruggetrokken en houdt hij liever je hand vast, terwijl hij de andere dag speelt met de kinderen. Hij wordt nog steeds uit het niets boos, maar niet zo vaak als eerst. Hij huilt nog vaak, als er problemen zijn, als hij pijn heeft. Maar dat is oke, hij leeft nu als een kind. Net zoals de andere kinderen van Batang Pinangga!
16
Enquête Goede doelen: Filipijnen Ik heb een enquête gehouden omdat ik wilde weten of mensen goede doelen steunden, vooral op de Filipijnen en of ze op de hoogte zijn van de armoede op de Filipijnen. Dit omdat ik sterk het idee heb dat mensen geen goede doelen steunen, ook omdat ze denken dat het geld niet goed terecht komt. Wat bij veel instanties ook het geval is. Daarbij had ik vroeger altijd het idee dat de 3e Wereldlanden vooral uit Afrika bestond en ik vroeg mij af of mensen dat idee ook hadden. Ikzelf heb ervaren dat de Filipijnen nooit echt in het nieuws kwam, voordat de tyfoon Haiyan over de Filipijnen raasde. De meeste mensen die mijn enquête hebben ingevuld zijn tussen de 18 en 25 jaar, grotendeels student/scholier of werken parttime in een betaalde baan. De meeste mensen hebben een netto maandloon tussen de € 1.000 tot € 2.000. 68.8% van de ondervraagden steunen een goed doel. Dat is dus meer dan de helft. Opvallend veel mensen steunen het kankerfonds, omdat veel mensen te maken hebben (gehad) met kanker en (naaste) familieleden en vrienden verloren hebben aan kanker. Ook valt op dat veel mensen goede doelen steunen die in Nederland gevestigd zijn. De goede doelen, gericht op het buitenland, zijn vooral Plan Nederland, Wereld Natuur Fonds, Stop Aids Now, War Child, Unicef, Greenpeace en Amnesty International. Er zijn ook veel mensen die alleen bij acties geld doneren, bijvoorbeeld Giro 555 als er een natuurramp plaatsvindt. Bij de vraag waarom mensen goede doelen steunen, zeggen de meesten mensen dat ze toch wel denken dat hun geld goed terecht komt. Dit komt doordat deze organisaties positief in het nieuws komen. Bij de meeste mensen geeft het ook een goed gevoel om wat voor de medemens te kunnen doen en soms heeft het ook een persoonlijk belang. Een iemand zegt heel mooi: “Daarnaast uit het bevoorrecht om in een vrij en rijk land te wonen. Dat geldt lang niet voor iedereen…”. Bij de volgende vraag over hoeveel mensen per goed doel per maand uitgeven is eigenlijk geen pijl te trekken. Veel mensen geven echt grote bedragen uit aan goede doelen. Denk aan € 100 - € 200. Dit zullen vooral de mensen zijn die een groot netto maandloon ontvangen. Maar er zijn ook mensen die maar een paar euro geven aan goede doelen onder het mom: alle kleine beetjes helpen. Daarna kwam de vraag of mensen goede doelen steunen die opkomen voor de Filipijnen. Maar 20% steunt een goed doel dat opkomt voor de armoede op de Filipijnen en 65.5% doet dit niet. Veel mensen noemen Batang Pinangga en ook Plan Nederland en Unicef worden genoemd. Vraag 9 ging over of de ondervraagde op de hoogte is van de armoede op de Filipijnen. Gelukkig weet het merendeel (71,3%) wel wat over de armoede op de Filipijnen. 17,5% weet hier helemaal niks over en 11,3% weet dit wel, maar is hier niet in geïnteresseerd. Op de vraag of de ondervraagde meer belangstelling heeft gekregen voor de armoede op de Filipijnen na de tyfoon die in november 2013 over de Filipijnen raasde, beseffen nu veel mensen dat er ook armoede is op de Filipijnen (45%). De rest heeft geen belangstelling na de tyfoon (25%) of heeft zich er niet in verdiept (30%). 17
De laatste vraag ging over of de ondervraagde een goed doel zou willen steunen die opkomt voor de armoede op de Filipijnen. De meeste zijn hier wel over aan het nadenken (23.8%). Daarnaast willen mensen niet nog meer goede doelen steunen en houden ze het aantal goede doelen, waar ze steun aan geven, zoals het nu is. De conclusie van deze enquête is dat veel ondervraagden een goed doel steunen, maar dat dit vaak goede doelen zijn die in Nederland van belang zijn. Mensen die geen goed doel steunen, denken dat het geld niet goed terecht komt. Zij denken dat de donaties bij de mensen van de instanties terecht komen en niet bij de probleemgebieden zelf. Ik ben heel erg blij met deze enquête. Wel wil ik er bij zeggen dat er iemand is geweest die de enquête niet serieus in heeft gevuld en vervelende dingen over mij heeft vermeld. Toch heb ik er voor gekozen deze enquête te publiceren in mijn profielwerkstuk, omdat er gelukkig verder wel goede antwoorden uit zijn gekomen.
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
Conclusie Het is een groot probleem: straatkinderen op de Filipijnen. Ik vind dat de Filipijnse regering meer verantwoordelijkheid op zich moet nemen en meer aandacht moet geven aan hun straatkinderen. De organisaties die opkomen voor deze armoede, kunnen niet de hele tijd door blijven gaan en geld blijven geven. De organisaties gebruiken donaties van de bevolking uit andere landen, maar die mensen kunnen niet hun geld blijven geven. Ook de overheid van de rijkere landen zullen dit niet doen, omdat ze hun eigen belangen nagaan. Ik heb zelf ervaren hoeveel armoede er is op de Filipijnen en ik weet hoeveel steun daar voor nodig is. Ik snap dat veel mensen dat niet weten, omdat ze het niet met hun eigen ogen hebben gezien. Ik ben heel blij met het resultaat van mijn profielwerkstuk. Ik heb dingen kunnen schrijven waar ik veel van wist, maar ben ook achter dingen gekomen die ik nog helemaal niet wist. Een goede afsluiter van mijn reis, maar ook weer een nieuw begin met veel nieuwe kennis‌
28
Bronnen Hoofdstuk 1: 2014. Filipijnen. Geraadpleegd op 4 januari 2014 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Filipijnen 2013. Economie van de Filipijnen. Geraadpleegd op 14 maart 2013 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Economie_van_de_Filipijnen http://www.klimaatinfo.nl/filipijnen/ 2013. Manilla. Geraadpleegd op 28 december 2013 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Manilla Petra Rooijakkers (2005) De regio: Metro Manilla via http://tambuli.nl/tambak/article.php?articleid=356
H2: 2012. Kinderen en jongeren in de Filipijnen. Geraadpleegd in december 2012 via http://www.filippijnengroep.nl/article.php?articleid=7 Bart Coolen (2012). Filipijnen. Geraadpleegd in juni 2012 http://www.bartcoolen.nl/reizen/kinderprostitie-filipijnen/ 2014. Tyfoon Haiyan. Geraadpleegd op 8 januari 2014 http://nl.wikipedia.org/wiki/Tyfoon_Haiyan http://spuitenenslikken.bnn.nl/woordenboek/k/1041 Sanne van Grafhorst (2013). Kinderprostitutie: het juiste perspectief? Geraadpleegd op 26 april 2013 http://www.coolpolitics.nl/kinderprostitutie-het-juiste-perspectief-3/ Jolijn van Harten. Leven in afval. http://www.upact.nl/filipijnen/leven-in-afval Philippine Daily Inquirer (2012) Filipijns Congres stemt voor wet op gezinsplanning via http://www.tambuli.nl/nieuws-filipijnen/item/546-filipijns-congres-stemt-voor-wetop-gezinsplanning
29
Anna Vossers (2013) Dodental Filipijnen na tyfoon Haiyan opgelopen tot 6000 via http://www.elsevier.nl/Buitenland/nieuws/2013/12/Dodental-Filipijnen-na-tyfoonHaiyan-opgelopen-tot-60000-1429810W/ Ministerie van Infrastructuur en Milieu (2013) Haiyan zwaarste tyfoon ooit gemeten via http://www.knmi.nl/cms/content/116564/haiyan_zwaarste_tyfoon_ooit_gemeten Stichting Terres des Hommes. Antwoorden over Kindercyberseks http://www.terredeshommes.nl/kindercyberseks
H3: 2010. Bescherming van Filipijnse straatkinderen. http://www.cordaidbondzondernaam.nl/nl/resultaat/(657)-ResultaatProjecten/Bescherming-van-Filipijnse-straatkinderen.html http://www.kinderrechten.nl/p/19/151/kinderrechten http://www.kinderrechten.nl/images/13/197.pdf http://www.kinderrechten.nl/images/13/196.pdf 2013. Dag van de Rechten van het Kind overschaduwd door ramp Filipijnen. https://www.plannederland.nl/dag-van-de-rechten-van-het-kind-bij-planoverschaduwd-door-ramp-filipijnen http://www.terredeshommes.nl/sweetie
30
Logboek Datum
Tijd
Plaats
Opmerkingen afspraken Verichte Werkzaamheden
28/8/2013
40 Aula Instructie minuten 17/9/2013 45 Mediatheek Probleemstelling & hoofdminuten deelvragen bedenken 19/9/2013 30 Thuis - Verder met minuten probleemstelling, hoofdvragen & deelvragen - Plan van aanpak 21/10/2013 1 uur Thuis Begin maken van hoofdstuk 1 25/10/2013 2 uur Thuis Hoofdstuk 1 11/11/2013 5 School minuten
Bespreken begeleider hoofdstuk 1
17/11/2013 5 uur
Thuis
Beginnen met hoofdstuk 2
18/11/2013 4 uur
Thuis
Verder met hoofdstuk 2
19/11/2013 2 uur
Thuis
Verder met hoofdstuk 2
20/11/2013 3 uur
Thuis
Verder met hoofdstuk 2
2/12/2013
2 uur
Thuis
Verder met hoofdstuk 2
8/12/2013
2 uur
Thuis
11/12/2013 3 uur
Thuis
• Titelblad • voorwoord Begin hoofdstuk 3
19/12/2013 4 uur
Thuis
Enquête maken en online zetten.
31/12/2013 3 uur
Thuis
Persoonlijke verhalen kinderen Batang Pinangga 31
Handleiding doorlezen
Eerst beginnen met info over Filipijnen als geheel en daarna pas Manilla • Informatie uitbreiden (minder beknopt) • Kaartjes toevoegen Geert Jan Berman (Batang Pinangga) vragen om informatie en documentaires kijken •
Nog een kopje toevoegen over Straatkinderen!!! Bij KLIMAAT nog een stukje over de recente Tyfoon (?)
Afkijken documentaire Spuiten en slikken
Sturen naar begeleider Foto’s moeten nog toegevoegd worden! Laten zien door Over 2 weken (3 ouder, voor het online januari) gaat! resultaten!
5/1/2013
5 uur
Thuis
7/1/2013 8/1/2013
50 School minuten 3 uur Thuis
26/2/2013
7 uur
Kantoor mama
Verder met persoonlijke verhalen kinderen Batang Pinangga • Puntjes op de i van de hoofdstukken • Foto’s toevoegen Maken van inhoudsopgave en foto’s toevoegen Bronnen op volgorde •
• •
28/2/2013
7 uur
Kantoor mama
•
• 2/3/2013
10 uur
Thuis
• • • •
Nieuwe plan van aanpak enquête maken verzameling resultaten van enquête hoofdstuk 1 uitbreiden hoofdstuk 2 uitbreiden hoofdstuk 3 uitbreiden alles op volgorde zetten nieuwe inhoudsopgave maken
32
Vrijdag resultaten binnen van enquête
Plan van aanpak & tijdsplan Onderzoeksplan Hoofdvraag Deelvragen
Verwachtingen
Werkwijze/methode & informatiebronnen/hulpmiddelen
Presentatievorm
Activiteit Informatie verzamelen Titelblad/voorwoord/inhoudsopgave Eerste hoofdstuk Tweede hoofdstuk Derde hoofdstuk Conclusie
Hoe ziet het leven van straatkinderen eruit? • Filippijnen & straatkinderen • Hoe komen de kinderen op straat & waar komen ze vandaan? • Oplossing: Hoe kunnen straatkinderen van de straat af komen & weer een normaal leven leiden? Ik verwacht dat er veel straatkinderen zijn op de Filippijnen en dat de meeste kinderen erg slecht terechtkomen (criminele wereld, prostitutie, drugs, etc.) en dat er dus een kleine kans bestaat dat ze er weer bovenop komen. Ik heb Butch Carpintero en Ann Maguate van Batang Pinangga gevraagd of ze mij willen helpen hiermee. Zij wonen zelf op de Filippijnen en zijn in dit vak gespecialiseerd. Verder wil ik hier boeken over bekijken en documentaires. Schriftelijk verslag
Hoe lang? 12 uur 1 uur 12 uur 20 uur 24 uur 5 uur
33
Wanneer? September & oktober Oktober Oktober November November December