Programma Zaterdagavond 1 september 2018 (van 19.30 uur – 22.15 uur) & Zondag 2 september 2018 (van 11.00 uur – 17.30 uur)
Kunst met de duinen als natuurlijk decor! Hartelijk welkom op de zevende editie van Kunst & Koningsduin. Dit jaar ontvangen wij u graag op twee dagen in het bijzondere natuur/duingebied. Het Koningsduin, in 1829 in opdracht van koning Willem I aangelegd, is een prachtig decor voor kunst. Sinds 1829 is het gebied, dat beheerd wordt door PWN, erg veranderd; boswachters vertellen u graag over het afwisselende gebied. De aftrap is op zaterdagavond 1 september om 19.30 uur. Joke Cuperus, directeur van PWN, opent officieel Kunst & Koningsduin, waarna zangeres/cabaretière Marijke Boon en zanger Jeroen Zijlstra optreden op het duinterras. Ook literatuurhistoricus Herman Pleij geeft acte de présence; hij zal op zijn markante wijze de relatie tussen kunst, cultuur en natuur verduidelijken. Het duinterras is zondag 2 september het startpunt van een 5 km lange wandelroute. Tussen 11.00 en 17.00 uur treden langs de route 16 kunstenaars op uit verschillende kunstdisciplines: beeldende kunst, muziek, literatuur, dans. Een aantal maakte nieuw werk, speciaal voor Kunst & Koningsdag. Ook presenteren enkele deelnemers aan ‘Kunstbende’, de wedstrijd voor jong creatief talent, zich. Het kan gebeuren dat u even moet wachten op een optreden. Het is nu eenmaal fysiek niet mogelijk om zes uur lang te zingen of te dansen. Ter plekke wordt aangegeven op welke tijdstippen optredens en performances beginnen. In de volgende pagina’s stellen de kunstenaars zich voor. Ook is er een kaart met de wandelroute waarop met nummers aangegeven is op welke plek u de kunstenaars kunt treffen. U kunt kiezen hoe u de wandeling loopt, van het eerste tot het laatste nummer of vide versa. Voor mensen die wat moeilijker ter been zijn is een korte route aangegeven. Als u alle presentaties en optredens wilt meebeleven, bent u ongeveer 2,5 à 3 uur onderweg. En… schroom niet met de kunstenaars en de boswachters in gesprek te gaan! Aan het begin en halverwege de route kunt u terecht voor een hapje en een drankje De dag wordt rond 17.15 uur op het duinterras afgesloten met een spectaculair optreden van slagwerk Han Bennink, bassist Ernst Glerum en trombonist Wolter Wierbos. Kortom, laat u verrassen door een grote verscheidenheid aan kunstvormen en kunstenaars in een prachtig, afwisselend duingebied. We wensen u veel plezier met Kunst & Koningsduin 2018!
Zaterdag 1 september 2018 19:30-20:15 uur: Marijke Boon 20:15-20:45 uur: Herman Pleij 20:45-22:15 uur: Jeroen Zijlstra met band Marijke Boon zingt SmartSongs Dat je hoofdletters niet kunt horen. Dat je overdag nachtegalen ziet. Dat de mens alleen is en ‘date’ geen insectenbestrijdingsmiddel. Marijke Boon zingt ‘SmartSongs’. Samen met haar smartphone en rode accordeon gaat ze op pad. Zingt van lege weilanden en blauwe spa, van liefde en eenzaamheid. Ze speelt met taal zoals ze accordeon speelt: op het eerste gezicht eenvoudig, maar eronder schuurt en piept het. ‘Nature is art enough’ heet het kleurrijk kleedje waarop de lange muzikale Boon haar songs & sonnetten laat klinken. Er mag meegezongen worden, zacht en soms. Herman Pley Herman Pleij is bij een groot publiek bekend door zijn optredens bij tv-programma’s zoals De Wereld Draait Door. En vooral vanwege zijn bevlogen manier om actuele zaken aan de orde te stellen. Zijn verhalen zijn herkenbaar, verrassend, onthullen wat ons beweegt en werken altijd op de lachspieren. Hij is emeritus hoogleraar middeleeuwse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. In 2014 verscheen van hem Moet kunnen / op zoek naar de Nederlandse identiteit. Herman Pleij heeft een bijzondere belangstelling voor de cultuurhistorische achtergronden van de nationale identiteitsvorming.
Jeroen Zijlstra Met het programma Waterman viert Jeroen Zijlstra het twintigjarig bestaan van de band Zijlstra. Na tien theatertournees, dertien cd’s en honderden nummers is voor Zijlstra de zee nog altijd de grootste muze. Als voormalig Noordzeevisser blijft Zijlstra ook als improviserend musicus scherp aan de wind varen, spelenderwijs richting gevend, koersend op zijn innerlijk kompas. Zingend en zoekend, biddend en vloekend, losjes getuigend van dingen die komen, vrienden die gingen en liedjes in stilte ontstaan. Zijn vertrouwde muzikanten begeleiden hem op saxen, piano, toetsen, bas en contrabas, drums, percussie. Jeroen Zijlstra is onder meer bekend van het lied Durgerdam slaapt (Annie M.G. Schmidt-prijs) Voor zijn gehele oeuvre ontving Jeroen Zijlstra in 2014 de Dirk Witte Prijs.
Zondag 2 september 2018 De aangegeven nummers zijn terug te vinden op het routekaartje 1.
WONDERYEARS MUZIEK
Stevie Wonder veroorzaakte een muzikale aardbeving toen hij in de zeventiger jaren in relatief korte tijd een aantal legendarische platen uitbracht. Bijna alle composities uit die tijd groeiden uit tot hits en behoren sindsdien tot ons collectieve geheugen. Maar Stevie's mix van grooves en aanstekelijke melodieÍn gecombineerd met jazz invloeden is niet alleen geschikt om op feestjes te draaien of keihard in de auto. Veel van zijn stukken blijken ook een perfecte uitnodiging te zijn voor jazz improvisaties. Jasper Blom, Sean Fasciani en Felix Schlarmann spelen in een jazzbezetting met sax, bas en drums uitsluitend composities van Stevie Wonder en brengen met hun programma WonderYears een ode aan een van de meest creatieve songwriters van de twintigste eeuw. Jasper Blom - saxofoon Sean Fasciani - bas Felix Schlarmann – drums www. jasperblom.com
2.
CIRCUS ENGELBREGT BEELDEND
Martijn Engelbregt werd geboren in Den Haag in 1972. Het eerste woord dat hij uitsprak was ‘raar’. Tijdens een studie Grafisch Ontwerp aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht begon Engelbregt met het verzamelen van formulieren. Dit mondde uit in een cum laude afstudeerproject met een driedimensionaal formulier waarmee hij de bezoekers van het eindexamen indeelde in 72 verschillende types. Martijn runt tegenwoordig Circus Engelbregt; een verbindende ontregelingsorganisatie met het doel de sociale duurzaamheid in de wereld te vergroten. Ze ontregelt niet om chaos te creëren maar om te laten zien dat we onze gestructureerde wereld ook op een andere manier kunnen inrichten. Circus Engelbregt initieert en ontwikkelt (kunst)projecten die zich op de grenzen van ogenschijnlijk onverenigbare gebieden afspelen. Tijdens Kunst & Koningsduin is Circus Engelbregt aanwezig met de MedicijnFabriek. www.egbg.nl
3.
ERIC BEETS BEELDEND
Ik schilder dat is waar het om draait. Schilderen, verf op doek. Het kan soms een magische handeling zijn. Geen kopiĂŤren maar verf die zo maar begint te leven onder je handen. Tovermomenten Waardoor je blijft schilderen. Je wordt dan even Medeschepper.
Eric Beets
4.
HANNEKE ROUW MUZIEK
Fotograaf: Albert van de Maat
Hanneke Rouw is op acht jarige leeftijd begonnen met cello spelen. Met veel plezier heeft ze lessen gevolgd bij Rata Kloppenburg en Maria Hol. Op haar zestiende speelde ze solo met het Jeugd Strijk Orkest Constantijn (nu Het Britten). In hetzelfde jaar won ze een eervolle vermelding op het Prinses Christina Concours. Op haar zeventiende volgde ze lessen bij Ran Varon aan de vooropleiding van het conservatorium in Zwolle. Ondanks haar passie voor de cello is Hanneke microbiologie gaan studeren in Wageningen. Na haar afstuderen heeft ze besloten om alsnog voor de cello te kiezen. Hanneke heeft gestudeerd bij Martijn Vink aan de Luca School of Arts in Leuven. Hanneke spelt op een Duitse cello (begin 20e eeuw). Dit is mogelijk gemaakt door het Prins Bernhard Cultuurfonds en de Stichting Eigen Muziekinstrument. Programma: -
Beethoven Cello Sonate 3 in A groot (opus 69) Allegro, ma non tanto Scherzo. Allegro molto Adagio cantabile - Allegro vivace Rachmaninoff, Cello Sonate I in g klein, Op. 19 Lento – Allegro moderato Allegro scherzando Andante Allegro mosso
4. MARTE GERRITSMA MUZIEK
Marte Gerritsma is op vijf jarige leeftijd begonnen met pianoles. In de periode van 1997 tot 2006 had ze les van Ellen Dijkhuizen. In 2007 begon ze aan het conservatorium van Utrecht haar pianostudie bij Martyn van den Hoek. Ze behaalde daar in 2011 haar bachelordiploma met onderscheiding. In januari 2017 sloot ze aan het ArtEZ Conservatorium met een 9 haar master af, met Frank van de Laar als hoofdvakdocent. Marte houdt erg van kamermuziek en is dan ook met veel plezier actief in verschillende ensembles. Zo speelt ze samen met Rinde Yildiz (altviool) en is ze de pianiste van Trio Panache (met Sabine van Lier, viool, en Elisabeth Schijns, cello). Daarnaast is ze één van de vier pianisten van het Horizonkwartet (met Riëtte Olthof, Ruben Tekelenburg en Gan Sun), waarmee ze onder andere 'Horizon' en 'Incantatie IV' van Simeon ten Holt uitvoerde. Behalve als pianiste is Marte werkzaam als onderzoeker op het gebied van duurzame energie aan de Universiteit Utrecht. Programma: -
Beethoven Cello Sonate 3 in A groot (opus 69) Allegro, ma non tanto Scherzo. Allegro molto Adagio cantabile - Allegro vivace Rachmaninoff, Cello Sonate I in g klein, Op. 19 Lento – Allegro moderato Allegro scherzando Andante Allegro mosso
5. HARM NOORDHOORN EN ARTHUR LAVA BEELDEND EN LITERATUUR
Het is een wonderlijke combinatie: action printing en poëzieperformance. Grafisch kunstenaar Harm Noordhoorn staat aan de lopende band fraaie druksels te maken van dichtregels. Hij werkt met een klassiek handdrukpersje. Aan zijn zijde zien we dichter Arthur Lava. Die zweept de bezoekers op met een uitbundige en geestige voordracht, waar iedereen aan mee mag doen. Zo af en toe kiezen Harm en Arthur uit het publiek één geluksvogel, die zo’n grafisch werkje vers van de pers cadeau krijgt. Harm Noordhoorn creëert met oorspronkelijke grafische technieken en de kleuren van de klassieke avant-garde een expressie van nu. Zijn werk heeft vaak een knipoog. Dat knipogen kan Arthur Lava ook goed. Zijn poëzie wordt gewaardeerd vanwege de ‘hoge amusementswaarde’ en het ‘meeslepende karakter’. Zijn voordracht kreeg ooit de typering ‘onweerstaanbaar optimistisch’. www.arthurlava.nl www.sopit.nl
6.
7.
KUNSTBENDE JEUGD
Fotograaf: van der Heijden
Al jaren wordt vanuit Theater de Meervaart in Amsterdam één van de voorrondes van Kunstbende georganiseerd. Talent (13-18 jaar) uit heel de provincie Noord-Holland vindt een plek op een professioneel podium en presenteert het eigen werk aan de jury. Meedoen kan in 8 categorieën: Dans, DJ, Expo, Fashion, Film, Muziek, Taal en/of Theater. Op 15 april jongstleden streden de beste Noord-Hollandse creatieveling om een prijs op de voorronde in Alkmaar. O.a. Bloem Otten (singer songwriter), Tyenca de Graf (singer songwriter) en Elisa Lo-A-Njoe (woordkunstenaar) kwamen daar in actie. Op 2 september komen ze opnieuw in actie in de duinen van het Noordhollands Duinreservaat tijdens Kunst & Koningsduin.
8.
LOES GROOTHUIS BEELDEND
Beeldend kunstenaar Loes Groothuis bouwt aan een tempelcomplex met de titel ‘De tempel van de Onverwoestbare Druppel’. Het is een grote installatie opgebouwd uit gouaches, aquarellen, borduurwerken, beelden en maskers van papier-maché. Inspiratiebron zijn vroegchristelijke kerken, moskeeën en tempels die Loes tijdens reizen heeft bezocht. Het is haar droom een eigen tempel te creëren waarin al deze indrukken en ideeën samensmelten. Groothuis bouwt haar tempel intuïtief en voegt steeds nieuwe onderdelen toe. Het project is dus nog lang niet klaar. Aan de organische werkwijze van Groothuis ligt wel een plan ten grondslag. Uiteindelijk moeten er vijf kapelletjes komen, met elk een eigen kleur en symboliek. Voor de route Kunst en Koningsduin maakt Groothuis een kapelletje voor de Griekse godin Persephone. Zij wordt door Hades ontvoerd en is gedwongen om elk jaar voor zes maanden bij hem in de onderwereld te wonen. Persephone is daardoor een uitdrukking van het thema ‘leven-dood-leven’. In deze installatie zien we Persephone en Hades als bruid en bruidegom te midden van alle vreemde wezens die de onderwereld bevolken.
9.
HEDY HEMPE BEELDEND
Hedy Hempe (1968) ziet zichzelf als onderzoeker en filosoof. Met haar werk wil ze het bestaan van het menselijk zijn en denken, maar ook de schoonheid van de natuur uitbeelden. Als beeldend kunstenaar is zijn op zoek naar nieuwe vormen; als vrouw naar de ruimte die zij inneemt in de maatschappij. Tijdens Kunst & Koningsduin voert zij de rietwaaierdans uit, een dans die gaat over de vrouw die een nieuwe ruimte gaat verkennen en de vrijheid voelt. Met haar rietwaaierdans ontdekt ze nieuwe, vrije bewegingen. Zij wordt begeleid door saxofonist Frank Stolwijk.
www.hedyhempe.nl
11.
FIELDS OF WONDER DANS
PoelGeest II Fields of Wonder is een collectief van theatermakers, beeldend kunstenaars, performers, vormgevers en muzikanten, in 2002 opgericht door huidig artistiek leider Geert van der Velden (theatermaker en scenograaf). Het collectief maakt ervaringstheater op bijzondere locaties. De bewegingsvorm van waaruit Van der Velden werkt heeft zijn wortels in Japanse Butoh, een dansvorm die verwant is aan wat in Europa ‘Ausdruckstanz’ wordt genoemd. Voor Kunst & Koningsduin 2016 creëerde Geert van der Velden de performance Poelgeest I. Dit jaar liet hij zich opnieuw inspireren door de unieke locatie van het Koningsduin. PoelGeest II neemt het publiek mee naar een niet alledaagse locatie. Een plek met een magnetische werking, waar een spanningsveld heerst tussen de mens en de natuur. Het roept vragen op over onze zelf gecreëerde wereld en of we daardoor vervreemd zijn van onszelf en de natuur om ons heen. Concept/regie/scenografie: Geert van der Velden Performer: Carlo Camagni
www.fieldsofwonder.nl
12.
TRIO LUEGO MUZIEK
Trio Luego is een akoestisch mobiel trio dat met virtuositeit en passie zelfs de meest doorgewinterde muziekliefhebbers voor zich wint. Het trio speelt verzoekjes, improvisaties en repertoire uit alle genres, van Argentijnse tango tot Franse chansons, van Braziliaanse bossa tot Hongaarse zigeunerjazz, en liedjes van Stevie Wonder tot Daft Punk. Repertoire wordt afgestemd op de (gewenste) sfeer. De klank van viool, accordeon en contrabas mengt een diversiteit aan genres tot een innemende, inspirerende soundtrack voor elke gelegenheid. De muzikanten van Trio Luego hebben een indrukwekkende staat van muzikale dienst en droegen bij aan talloze cd-opnamen, tv-uitzendingen en concerten in binnen- en buitenland, o.a. Kyteman, Wende, Within Temptation. Hun bijzondere, mobiele, bezetting van accordeon, contrabas en viool maakt dat zij geen beperkingen hebben in de soort muziek die ze spelen. Daarnaast zijn zij dus vrij om op verschillende plekken te spelen binnen een locatie, indien gewenst. Zangeres Kirsten Berkx is niet in een hokje te stoppen: een steengoede zangeres en een tikkeltje excentriek. Ze bereikte niet voor niets in 2017 de liveshows van The Voice of Holland. Kirsten Berkx is uniek in haar soort. Samen met mobiel, akoestisch Trio Luego zingt zij bekende nummers in een geheel eigen jasje. Ze spelen zelfs verzoekjes en voor u het weet wordt er volop meegezongen.
13.
LIESBETH VAN WOERDEN BEELDEND
Het werk van beeldend kunstenaar Liesbeth van Woerden komt voort uit een fascinatie voor alledaagse fenomenen. Ze beziet het alledaagse als een strohalm om je aan vast te klampen, maar ook als een beperkende, fysieke en psychische last. Het alledaagse is er altijd, maar wordt niet altijd opgemerkt. Het is vaak zo gewoon, zo vluchtig of zo klein dat het over het hoofd gezien wordt. Tijdens Kunst & Koningsduin is de installatie ´Blauw verlangen´ te zien. Ik richt mijn blik, ik spits mijn oren. Zie ik bos, bomen of bladeren? Hoor ik wind, woorden of wielewaal? Wat vang ik op? Wat blijft verborgen?
www.liesbethvanwoerden.nl
14.
ELLY DE WAARD LITERATUUR
Elly de Waard (dichter) behoorde tot de oprichters van Kunst & Koningsduin. Zij bedacht ook de naam. Haar poetische oeuvre omvat inmiddels een kleine negenhonderd gedichten. In september a.s. verschijnt haar vijftiende bundel: IN DIE TIJD DIE. In November van het afgelopen jaar kwam Het jasje van David Bowie uit, het 400 pagina’s dike overzicht van haar artikelen over de popmuziek van 1968 tot 1986. Indertijd verschenen die in Vrij Nederland en in De Volkskrant. Sinds jaar en dag woont zij in het Provinciaal Duingebied, dat ook vaak onderwerp is van haar poëzie. Over haar huis Vogelwater publiceerde zij in 2012 het met veel sfeervolle foto’s (van Frederique van Rijn) verluchte Vogelwater, domein van dichters. Sinds kort werkt zij samen met de fotografe Saskia Boelsums aan een kunstproject dat Hechtingen heet en dat al veel success oogstte bij voorpublikaties op haar blog (www.ellydewaard.nl/blog/ ) . Het zal eind oktober op de Affordable Art Fair in de RAI gepresenteerd worden.
14.
THOMAS MÖHLMANN LITERATUUR
Thomas Möhlmann (1975) publiceerde de bekroonde, geprezen en meermaals herdrukte dichtbundels De vloeibare jongen (2005), Kranen open (2009), Waar we wonen (2013) en Ik was een hond (2017). Hij stelde twaalf poëziebloemlezingen samen, is redacteur van poëzietijdschrift Awater en doceert aan ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem en de Schrijversvakschool in Amsterdam. Zijn poëzie las hij voor op talloze binnen- en buitenlandse podia, van Berlijn, Bratislava, Praag en Istanbul tot Lowlands, Crossing Border, Carré en Het Concertgebouw. Als presentator, moderator of interviewer werkte hij onder meer voor Poetry International, Wintertuin Festival, International Literature Festival Utrecht, Poëzieweek, Verse Verzen en zijn eigen live talkshow Möhlemanns & Köhlemanns `{`doen boeken`}`. Hij schreef columns voor Het Parool, Vooys en Awater en organiseerde literaire programma’s voor Perdu, Read My World, North Sea Poetry, Xsaga, het Nederlands Letterenfonds, Nieuw Dakota, Tolhuistuin, Boekhandel Over het Water en Athenaeum. Uitgever: https://uitgeverijprometheus.nl/auteurs/thomas-mohlmann.html Website: http://www.thomasmohlmann.nl/
14.
MAARTJE SMITS LITERATUUR
Maartje Smits is dichter in beeld en taal. Vorig jaar verscheen haar tweede bundel ‘Hoe ik een bos begon in mijn badkamer’ bij uitgeverij De Harmonie. Ze is docent aan de Gerrit Rietveld Academie en ArtEZ en schrijft webcolumns voor De Groene Amsterdammer. Daarnaast is ze hobby-imker in Amsterdam-Noord.
14.
INGMAR HEYTZE LITERATUUR
Ingmar Heytze (1970) is dichter, schrijver, columnist, performer en presentator. Hij publiceerde elf dichtbundels. De meest recente, ‘De man die ophield te bestaan’, verscheen in 2015. Als columnist werkte hij onder meer voor Onze Taal, Kijk, de Volkskrant en AD Utrechts Nieuwsblad. Hij stond op festivals als Lowlands, Dichter aan Huis, het Tuinfeest, de reprise van Poëzie in Carré (2006) en de Nacht van de Poëzie, waarvoor hij ook enkele jaren de programmering en co-presentatie verzorgde. In 2000 was hij huisfilosoof van het Centraal Museum en van 2009 tot 2011 de eerste Utrechtse Stadsdichter. In 2008 ontving hij de C.C.S. Croneprijs voor zijn gehele oeuvre en in 2016 de Maartenspenning van de stad Utrecht. Voor de liefste onbekende, een bundel met de verzamelde gedichten 1985-2015, verscheen in de lente van 2016. De tweede druk van Utrecht voor beginners en gevorderden, de verzamelde gedichten over Utrecht uit diezelfde periode, verscheen in 2017. Heytzes twaalfde bundel, Ik wilde je iets moois vertellen, verschijnt in oktober 2018. www.ingmarheytze.nl
15. WORDT NOG INGEVULD
16.
DAPHNE LOUTER JEUGD
Daphne Louter (1975) heeft een voorliefde voor prentenboeken, ouderwetse kleurcombinaties en absurdisme. In haar werk probeert zij deze te combineren tot verrassende en atmosferische taferelen. Dieren spelen vaak de hoofdrol in scènes waarin hun antropomorfische kwaliteiten op de voorgrond staan. Zo dragen konijnen lange jurken, zitten leeuwen tijdens het avondmaal netjes rond een tafel en doen chagrijnige vossen boodschappen in de supermarkt. Haar werk heeft een sterk verhalende kwaliteit en is als het ware te beschouwen als illustraties voor ongeschreven verhalen. Door de afwezigheid van enige tekst of toelichting wil ze haar publiek nieuwsgierig maken. Bij de kijker komt de vraag ´wat gebeurt daar?´ vanzelf op, wat aanspoort tot het bedenken van een eigen verhaal.
www.daphnelouter.com
HAN BENNINK AFSLUITEND MUZIKAAL OPTREDEN
Drummer en multi-instrumentalist Han Bennink is geboren in Zaandam, dichtbij Amsterdam in 1942. Zijn eerste percussie-instrument was een keukenstoel. Later leverde zijn vader, een percussionist in orkest, hem een meer conventionele outfit, maar Han verloor nooit zijn smaak voor het aanzetten van geluiden uit onwaarschijnlijke objecten die hij tijdens concerten achter de schermen aantreft. Hij is nog steeds dol op het spelen van stoelen.
Kunst & Koningsduin is mede mogelijk gemaakt door: