Deel I BESTUURSVERSLAG

DEEL I:

BESTUURSVERSLAG

Kerncijfers Financiële resultaten Toekomstparagraaf Corporate Governance Risicomanagement

Verslag van de raad van commissarissen Verslag van de OR

BESTUURSVERSLAG

2020 in beeld

Kerncijfers (geconsolideerd)

Klanten

Aantal administratieve aansluitingen Tarief per m3 kleinverbruik Vastrecht per woning eigen watermeter Vastrecht per woning met centrale watermeting Gemiddeld verbruik per klant (m3) Verbruik per huishoudelijke klant (m3) Verbruik per grootzakelijk klant (m3)

Personeel

Aantal fte ultimo jaar

Niet-financieel

Eigen productie drinkwater x 1000 m3

Inkoop rein- en ruwwater x 1000 m3

Afzet drinkwater in eigen voorzieningsgebied x 1000 m3

Lengte hoofdleidingnet drinkwater in km Terreinen in beheer in ha

Financieel

Netto-omzet (water) (x 1.000) Bedrijfsresultaat (x 1.000) Resultaat voor bijzondere baten en lasten (x 1.000) Winst voor rente, belastingen en afschrijvingen (x 1.000) Winstmarge (% van de bedrijfsopbrengsten) (x 1.000) Rente dekking Kasstroom uit operationele activiteiten (x 1.000)

2020

817.780

€ 1,20 € 53,50 € 48,16

659

96.411 18.409 114.820 10.441 7.529

€ 180.328

€ 19.626

€ 8.176

€ 59.844 4,5% 1,6 € 48.650 811.770

€ 1,21 € 49,75 € 44,77

92.521 17.057 109.578 10.385 7.528

€ 169.331

€ 18.524

€ 5.687

€ 58.618 3,4% 1,4 € 49.569

VERVOLG

Eigen vermogen (x 1.000) Werkzaam vermogen (x 1.000) Totaal rentedragende schulden (x 1.000) Investeringsuitgaven (x 1.000) Solvabiliteit

Vewin Benchmark*

Kosten per m3 afgeleverd drinkwater Kosten per aansluiting: Belastingen Vermogenskosten Afschrijvingen Operationele kosten

* Benchmark gegevens 2020 zullen in de jaarrekening 2021 worden gepubliceerd

2020

€ 249.064

€ 667.483

€ 422.944

€ 70.824 32,05%

nnb

nnb nnb nnb € 241.239

€ 595.470

€ 413.667

€ 67.975 32,98%

Financiële resultaten

De bruto levering van drinkwater over 2020 bedroeg 114,8 miljoen m3 (2019: 109,6 miljoen m3). Het gemiddelde niet in rekening gebracht verbruik (NIRG) over een periode van 6 jaar bedraagt 6,37% (2019: 6,47%) waardoor de netto drinkwaterafzet uitkomt op 107,5 miljoen m3 (2019: 102,4 miljoen m3). De bijbehorende drinkwateromzet komt daarmee op € 178,8 miljoen (2019: € 167,9 miljoen). Het voorjaar en de zomer van 2020 zijn uitzonderlijk droog en warm geweest. Daarnaast heeft COVID-19 een positieve impact gehad op onze afzetcijfers. De NIRG is iets gedaald (2019: 6,47%) naar 6,37%, dit komt doordat we de NIRG 2019 pas na het afsluiten van het boekjaar kunnen vaststellen, omdat dan de meeste klanten een jaarafrekening hebben gehad. De werkelijke NIRG 2019 is significant lager uitgekomen (5,17%) dan de NIRG waarmee is gerekend in het 2019 jaarverslag (6,47%). De werkelijke afzet over 2019 komt daardoor uit op 103,6 miljoen m3 gefactureerd drinkwater. Dit is 1,1 miljoen m3 meer dan verantwoord in het 2019 jaarverslag. De vertegenwoordigende drinkwateromzet over dit verschil bedraagt € 1,2 miljoen.

Over 2020 bedroegen de kosten voor het natuurbeheer en recreatievoorzieningen € 5,4 miljoen. € 4,2 miljoen hiervan had betrekking op het beheer van de waterwingebieden. Deze zijn een essentieel onderdeel van ons drinkwaterzuiveringsproces. Tegenover de resterende kosten staan externe opbrengsten.

Het totaal aantal administratieve drinkwateraansluitingen bedroeg eind 2020: 817.780 (eind 2019: 811.770). Het aantal zakelijke aansluitingen hiervan komt op 9.486 (eind 2019: 9.463). Zakelijk wordt hierbij gedefinieerd als ‘alle aansluitingen met een vastrechttarief anders dan standaard’. De vergelijking ten opzichte van vorig jaar van het aantal administratieve aansluitingen wordt hieronder weergegeven:

Totaal aantal aansluitingen Huishoudelijke en klein zakelijke aansluitingen Groot zakelijke aansluitingen

2020 2019

817.780 811.770 808.294 802.307

9.486 9.463

Financieel resultaat

Het nettoresultaat over 2020 bedraagt € 7,7 miljoen positief. Het positieve financiële resultaat wordt direct gebruikt ter versterking van het eigen vermogen, na aftrek van dividend € 0,6 miljoen), dit om ook in de toekomst drinkwaterlevering en behoud van kwaliteit te garanderen.

Vanwege de omvang van de investeringen van PWN is externe financiering noodzakelijk. Voor het aantrekken hiervan is PWN aan regels gebonden door de Drinkwaterwet en het bijbehorende Drinkwaterbesluit. De wet bepaalt onder andere dat de kosten die PWN maakt voor zowel het eigen als het vreemd vermogen onder een vastgesteld kengetal (WACC) moeten blijven. Daartoe voert PWN een strak financieel beleid. Daarnaast is het van belang dat PWN tegen een zo gunstig mogelijke rente geld kan lenen om de investeringen mogelijk te maken. Wij voldoen aan de doelstelling van een minimale solvabiliteit van 30%, zoals afgestemd met de raad van commissarissen. In 2020 is er wel sprake van een kleine overschrijding van de WACC, dit als gevolg van de hoge drinkwaterafzet in 2020 door onder andere de COVID-19 situatie. Het bedrag van overschrijding wordt in de drinkwatertarieven voor 2022 verwerkt en daarmee teruggegeven aan de drinkwaterklanten van PWN.

Personeelskosten

De totale personeelskosten zijn in 2020 gestegen. De toename wordt veroorzaakt door een groter aantal fte bij PWN. Het aantal fte over 2020 is toegenomen van 645 naar 659. Daarnaast heeft er een verhoging van het loon plaatsgevonden in januari 2020 van 2,5%. De pensioenlasten zijn tevens gestegen, doordat de eigen bijdrage van werkgever en werknemer zijn verhoogd.

Kasstromen en financieringsbehoefte

De financieringsbehoefte bedroeg in 2020 per saldo € 75 miljoen en bestaat uit operationele-, investering- en financieringskastromen. De kasstromen uit operationele activiteiten zijn € 48,7 miljoen positief, dat is in lijn met 2019 (€ 49,6 miljoen positief). Dit kleine verschil wordt veroorzaakt door lagere afschrijvingslasten en een lagere mutatie in de voorzieningen. Daarnaast is de stand van de overige vorderingen en de kortlopende schulden lager dan in 2019, wat resulteert in een lagere kasstroom. De kasstromen uit investeringsactiviteiten is € 55,3 miljoen negatief (2019: € 53,8 miljoen). De kasstromen uit financieringsactiviteiten zijn € 7,8 miljoen positief tegenover € 6,7 miljoen negatief in 2019. De directe herfinancieringen die in 2020 zijn aangegaan beslaan meer dan 80% van de totale financieringsbehoefte in 2020.

De totale financieringsbehoefte in 2021 komt uit op € 50,8 miljoen. De oplopende financieringsbehoefte gedurende het jaar komt voornamelijk voort uit hoge investeringsuitgaven van € 68,1 miljoen en aflossingen op leningen van € 36,9 miljoen, waarvan een eindaflossing van € 25 miljoen in oktober 2021. Hierbij verwacht PWN en operationele cash flow van € 55 miljoen. In 2020 heeft PWN een nieuw contract met de Europese Investeringsbank (EIB) afgesloten. In totaal wordt er € 100 miljoen beschikbaar gesteld voor de komende vier jaar. Hierbij kan PWN tranches opnemen van minimaal € 20 miljoen per keer. In samenwerking met haar treasury adviseur verkent PWN continu de markt voor aan te trekken financiering. Dit wordt besproken in de treasury comittee. Op basis van de beschikbare informatie voorziet PWN geen moeilijkheden ten aanzien van het aantrekken van de benodigde financiering.

Financiële ratio’s

Conform de afgesproken convenanten met de financiers van PWN stuurt PWN op een drietal ratio’s (convenanten), te weten: solvabiliteit, leverage ratio en interest coverage ratio (ICR). Verder wordt in de Drinkwaterwet een maximum gesteld aan de vermogenskosten die in rekening mogen worden gebracht door de drinkwaterbedrijven aan de klant. Dit maximum wordt gemeten door de Weighted Average Cost of Capital (WACC).

PWN heeft in 2020 voldaan aan drie van de vier financiële ratio’s van haar financiers en de verplichtingen vanuit de Drinkwaterwet.

Solvabiliteit

De solvabiliteit is een belangrijke graadmeter voor de continuïteit van de organisatie. De solvabiliteit geeft op de balans de verhouding weer van het eigen vermogen ten opzichte van het totaal vermogen. PWN streeft naar een solvabiliteit van minimaal 30%. In 2020 bedroeg onze solvabiliteit 32,05% (2019: 32,98%), waarmee we hebben voldaan aan de doelstelling. In de begrotingscyclus is dit een van de doelstellingen welke als uitgangspunt wordt gehanteerd, resulterend in een positieve ontwikkeling van de solvabiliteit de afgelopen jaren, welke trend ook komend jaar wordt doorgezet. Daarnaast is de liquiditeitspositie een belangrijke graadmeter. Deze wordt vanuit de treasury commissie per kwartaal gemonitord op basis waarvan de hoogte van de benodigde financiering wordt bepaald. Dit wordt vervolgens wekelijkse operationeel gemonitord. PWN heeft voldoende liquide middelen om aan haar korte termijn verplichtingen te voldoen, waarbij er ook aanvullend gebruik gemaakt kan worden van een rekening courant bij de huisbank en kasgeldleningen bij financiers.

Leverage ratio

Naast de solvabiliteit stuurt PWN op de leverage ratio (netto schuldpositie ten opzichte van de operationele cashflow). Deze verhouding mag conform de huidige convenanten met enkele banken maximaal 7,5:1 zijn. Ultimo 2020 bedraagt deze ratio 6,9:1 (2019: 7,1:1).

Interest coverage ratio (ICR)

Het laatste convenant betreft de ICR. Deze ratio moet minimaal 1 bedragen. De ICR ultimo 2020 bedraagt 1,58 (2019: 1,35).

Weighted Average Cost of Capital (WACC)

Drinkwaterbedrijven zijn door een maximale WACC (onderdeel drinkwaterwet) beperkt in het realiseren van winst. De WACC wordt door de minister vastgesteld en is voor 2020 maximaal 2,75%. Ultimo 2020 is de WACC voor PWN naar verwachting rond 2,87% (2019: 2,9%). Dit betreft een voorlopige berekening van de WACC. Deze berekening wordt tijdens het opstellen van het bedrijfsverslag gefinaliseerd. Hiermee voldoet PWN niet aan de gestelde norm. Dit betekent dat PWN in 2020 een hogere winst heeft gerealiseerd dan vanuit de Drinkwaterwet is toegestaan. Deze hogere winst is ontstaan door de droge en warme periode in het voorjaar en de zomer en het hogere verbruik als gevolg van COVID-19. Dit betekent dat PWN de te veel gemaakte winst zal corrigeren in de tarieven van 2022 en daarmee teruggeven aan de drinkwaterklanten van PWN.

Treasury

De treasuryfunctie bij PWN richt zich in belangrijke mate op de financiering en de beheersing van de renterisico’s en -lasten. De contouren waarbinnen besluiten worden genomen op het gebied van treasury zijn vastgelegd in het treasurystatuut.

• Binnen PWN wordt aan de treasury-activiteiten geen winstverantwoordelijkheid toegekend. De primaire taak van treasurymanagement is het beheren en beheersen van de financiële posities die voortvloeien uit de normale bedrijfsvoering en wel op een zodanige wijze dat: • de daaraan verbonden risico’s worden beheerst; • de daarmee gepaard gaande kosten worden beperkt.

De treasuryfunctie wordt binnen PWN uitgevoerd door de treasury commissie, welke verantwoordelijk is voor de uitvoering van het door de raad van commissarissen goedgekeurde treasurybeleid. De beschikbare middelen worden binnen de eigen organisatie aangewend.

In 2020 is er voor € 65,7 miljoen afgelost. Dit betreft € 52,5 miljoen aan eindaflossingen en € 13,2 miljoen aan reguliere aflossingen. Daarnaast hebben wij in 2020 voor € 75 miljoen aan nieuwe financieringen aangetrokken. De nieuwe leningen heeft PWN over het algemeen tegen een gunstige marktrente aan kunnen trekken. Daarnaast heeft PWN met de Europese investeringsbank (EIB) een faciliteit afgesloten ten bedrage van € 100 miljoen waarvan komende jaren gebruik gemaakt gaat worden voor toekomstige investeringen. Een van de eindaflossingen betreft een doorzakconstructie van een payer swaps met Market Termination Clause (MTC). Als gevolg van de doorzak is de payer swap overgedragen aan de bank met wie de herfinanciering van de aflopende onderliggende lening is afgesloten. Doordat het rentepercentage van de payer swap en het risico van de MTC is verdisconteerd in het rentepercentage van de nieuwe lening, ligt deze aanzienlijk hoger dan de huidige marktrente.

Financiële instrumenten

PWN hanteert rente- en valutamanagement ter beheersing van de rente- en valutaresultaten en bescherming van balansverhoudingen tegen de nadelige invloed van rente- en valutabewegingen. In een periode van 12 maanden mag het relatieve renterisico niet meer bedragen dan 15%. Het percentage renterisico geeft de verhouding weer tussen de omvang van leningen waarbij de rentecoupon/percentage niet bekend/ onzeker is en de omvang van de totale leningenportefeuille. De onzekere rente treedt bijvoorbeeld op bij leningen die geherfinancierd moeten worden. Deze eis is vastgelegd in het treasurystatuut. De financiële instrumenten worden alleen gebruikt voor het afdekken van renterisico’s.

PWN heeft in 2020 de volgende rente- en valuta-instrumenten in portefeuille: • Payer swap (swap ter indekking rentestijging, waarbij we een vaste rente betalen en variabele rente ontvangen) • Cross-currency swap – afgelopen begin januari 2020. Vier payer swaps kennen/kenden een Mutual Termination Clausule (MTC). PWN heeft in 2019 een traject ingezet en afgerond om een zogenaamde doorzakconstructie toe te passen op de vier payerswaps met een MTC. Dit houdt specifiek in dat op het moment dat de aan de payer swaps gekoppelde leningen aflopen, de payers swaps worden overgedragen aan een van onze kredietverstrekkers. De overdracht vindt plaats voordat een van de partijen de MTC in kunnen roepen. Hiermee loopt PWN niet langer het risico over het inroepen van deze MTC’s. In 2020 heeft de eerste doorzakconstructie plaatsgevonden waardoor er nog drie resteren. Deze doorzakconstructies zullen in 2022 en 2023 worden geëffectueerd. In de waardering van de payer swaps met een MTC is er rekening gehouden met de doorzakconstructie, zodoende hebben deze posities net als in 2019 een significant lagere marktwaarde ten opzichte van 2018.

De vier resterende payers swap instrumenten die PWN heeft, hebben in 2019 een iets lagere negatieve waarde gekregen als gevolg van deze doorzakconstructie. Met het effectief worden van een van de vier doorzakconstructies is deze negatieve waarde in 2020 verder gedaald. Doordat PWN deze instrumenten tot einde looptijd aanhoudt (ter dekking van de variabele rente), brengt deze waarde op zichzelf geen risico met zich mee. Dit komt doordat de waarde van deze instrumenten aan het einde van de looptijd nihil is.

In de jaarrekening wordt op deze instrumenten een nadere toelichting gegeven.

Toekomstparagraaf

Voor 2021 verwachten wij om binnen PWN (enkelvoudig) met 613 fte, onder normale omstandigheden, uit te komen op een positief financieel resultaat die iets hoger is begroot dan het resultaat over 2020. De begroting 2021 is gebaseerd op de reguliere drinkwaterafzet en daarbij behorende kosten, waarbij in de begroting en het vaststellen van de tarieven rekening is gehouden met toekomstige investeringen voor de leveringszekerheid van het drinkwater. Het investeringsniveau zal circa € 65 miljoen bedragen. In 2021 gaan we voor circa € 46 miljoen externe financiering aantrekken voor het herfinancieren van bestaande leningen en het financieren van investeringen. Voor 2021 heeft PWN vanuit de in 2020 vastgestelde ondernemingsvisie de belangrijkste twee aandachtspunten (speerpunten) geprioriteerd. Dit zijn leveringszekerheid drinkwater en medewerkers & organisatie. PWN heeft haar drinkwatertarief voor 2021 verhoogd met 1,4%.

Net als in 2020 verwacht PWN geen problemen met de levering en kwaliteit van het drinkwater als gevolg van COVID-19. Het drinkwater is zeer goed beschermd tegen alle virussen, inclusief het coronavirus, omdat dit altijd standaard onderdeel is van ons zuiveringsproces. Daarnaast heeft PWN een continuïteitsplan opgesteld specifiek voor de nu heersende pandemie. In dit plan staan maatregelen om de verspreiding van het virus te voorkomen, maar ook bijvoorbeeld maatregelen en de handelswijze wanneer het virus tot personeelsuitval leidt. Hierbij wordt nauwlettend naar de adviezen van de Rijksoverheid gekeken. Door de volautomatische procesvoering, de mogelijkheid om vanuit huis te werken, de eigen noodstroomvoorziening en voorraden hulpstoffen, is PWN in staat om bij een pandemie de continuïteit van de drinkwaterlevering te garanderen. PWN sluit hiermee aan bij het Vewin standpunt van de gezamenlijke drinkwaterbedrijven. Om tijdig te kunnen sturen heeft PWN een Pandemieteam benoemd, die contacten onderhoudt met overheidsinstanties en de continuïteit van de bedrijfsvoering monitort.

Ondanks COVID-19 blijven de operationele activiteiten van PWN en een merendeel van haar dochters doorgang vinden. Interne analyse en het afgelopen jaar heeft aangetoond dat het debiteurenrisico voor PWN toeneemt, echter wordt dit risico continue gemonitord om tijdig maatregelen te treffen. Uit interne analyse, met diverse uiteenlopende scenario’s, blijkt dat de huidige impact niet significant is.

PWN en haar dochters hebben diverse maatregelen genomen om uitval van medewerkers in kritische functies op te kunnen vangen. Binnen PWN hebben zich nog geen horizontale besmettingen voorgedaan en zijn maatregelen genomen om horizontale besmettingen te voorkomen. De kritische functies binnen PWN zijn inzichtelijk gemaakt en er blijkt voldoende achtervang aanwezig om mogelijke uitval van de kritische functies op te kunnen vangen. Voor KDC bestaat het risico dat de campings ook het seizoen 2021 later kan starten of in beperkte mate open mag, afhankelijk van de ontwikkelingen van COVID-19 en de maatregelen die de overheid treft. In de reisbranche is het gebruikelijk om de reizigers te compenseren met waardevouchers. Daarnaast bestaat een groot deel van de inkomsten van KDC uit de verhuur van seizoensplaatsen welke worden bezet door trouwe bezoekers. KDC heeft ondanks het verkorte seizoen 2020 een klein positief resultaat behaald. De verwachting is dat 2021 een beter seizoen wordt, wegens de maatregelen die in 2020 al zijn getroffen door KDC, maar ook de verwachte versoepelingen voor 2021 die mogelijk zijn wegens vaccinatie. Tezamen met de stand van de liquide middelen verwacht KDC het komende jaar te kunnen continueren.

Uit interne analyse en ervaring van het afgelopen jaar blijkt dat COVID-19 geen materiële impact heeft op de huidige financiële positie van PWN. PWN heeft de beschikking over een kredietfaciliteit bij de huisbankier. Ook is er geen aanwijzing dat het aantrekken van externe financieringen op problemen zal stuiten. Zo heeft PWN eind 2020 een overeenkomst gesloten met de Europese Investeringsbank (EIB) voor het aantrekken van € 100 mln. voor het financieren van het investeringsprogramma voor de periode 2021-2025, dit voor onder andere de benodigde investeringen voor de leveringszekerheid voor de middellange termijn. Er is dan ook geen twijfel over de continuïteit van PWN.

Corporate governance

Algemeen en structuur

N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland is een naamloze vennootschap waarop het verzwakt structuurregime van toepassing is. Alle aandelen zijn in bezit van de provincie Noord-Holland. De besluitvorming als aandeelhouder heeft doorgaans plaats in het college van Gedeputeerde Staten. De laatste statutenwijziging is in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders 7 juni 2012 door de aandeelhouder vastgesteld.

PWN is tot en met 2020 verdeeld in drie sectoren met ieder een eigen sectordirecteur. Aan het hoofd van de organisatie staat de Algemeen Directeur, die jaarlijks wordt beoordeeld door de raad van commissarissen. Ultimo 2020 heeft PWN circa 659 fte in dienst.

De raad van commissarissen wordt gevormd door vijf personen, allen op voordracht van de Raad benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De Raad heeft twee commissies uit zijn midden ingesteld, een auditcommissie en een remuneratiecommissie. De auditcommissie richt zich met name op de financiële aspecten van het (jaarlijkse) beleidsplan, risicomanagement, informatietechnologie en de financiële strategie. In het bijzonder de financiële risico’s en de door de directie genomen stappen om deze risico’s te monitoren en beheersen. De remuneratiecommissie is in 2020 ingesteld en is nog in ontwikkeling. Op 2 november 2020 is het reglement van de remuneratiecommissie vastgesteld waarin onder andere de taken en bevoegdheden zijn vastgelegd. Dit betreft bijvoorbeeld het monitoren van het functioneren van de raad van commissarissen, het voorbereiden van de benoemingsprocedure van leden van de raad van commissarissen en de algemeen directeur. Een selectie- en benoemingscommissie of andere commissie wordt ad hoc samengesteld. De taken en verantwoordelijkheden zijn opgenomen in de statuten en het reglement van de raad van commissarissen. De raad van commissarissen ontvangt van elk van de commissies een verslag van de beraadslagingen en bevindingen. De eerste vergadering van de remuneratie commissie is mondeling teruggekoppeld in de raad van commissarissen in afwezigheid van de bestuurder.

Reglementen voorzien in afspraken over het eigen functioneren van de Raad en de relatie met directie, aandeelhouder en externe onafhankelijke accountant. Ook afspraken met de directie zijn in een reglement vastgelegd. Dit geldt ook ten aanzien van de directies van de dochterondernemingen. Reglementen worden actueel gehouden, beoordeeld op toegevoegde waarde en op onderlinge consistentie. Om de werking van de interne risicobeheersing- en interne controlesystemen te kunnen beoordelen maakt de auditcommissie gebruik van rapportages van de afdelingen Interne Audit, Controlling, de externe accountant en de externe toezichthouder. Daarnaast ziet zij toe op de opvolging van aanbevelingen van de interne- en externe accountants. De algemene ontwikkelingen op IT- gebied en de toegenomen cyberrisico in het algemeen en in relatie tot COVID-19 hebben ertoe geleid dat de kwaliteit van IT-controls continu aandacht vragen. Daarnaast wordt de beheersing van diverse risico’s geïntegreerd in het internal control framework.

In principe worden de uitgangspunten van de Nederlandse Corporate Governance Code toegepast voor zover die niet expliciet voor beursgenoteerde ondernemingen zijn geschreven. Dit is een vrijwillige toepassing en PWN is niet voornemens, dan wel is niet in de gelegenheid om aan de gehele Code te voldoen. PWN wijkt af van de Code, respectievelijk past de Code niet toe betreffende: • bepalingen die gaan over een one-tier structuur; • een evenwichtige man/vrouw directie verdeling, omdat er sprake is van een éénhoofdige (vrouwelijke) directie; • bepalingen over bezit aandelen door commissarissen of bestuurder, de Drinkwaterwet sluit dit namelijk uit; • wettelijke bepalingen over financiering preferente aandelen zijn niet van toepassing; • bepalingen over certificering van aandelen, aangezien er geen certificering van aandelen heeft plaatsgevonden; • bepalingen over institutionele beleggers, aangezien de aandelen krachtens de wet slechts in overheidshanden kunnen zijn; • bepalingen over informatieverstrekking aan beleggingsanalisten zijn derhalve ook niet van toepassing; • De zelfevaluatie van de Raad van commissarissen evenals de afzonderlijke commissies, in 2020 is hiervan afgezien vanwege de wijzigingen in samenstelling van de Raad van Commissarissen.

PWN hecht veel belang aan een actieve en zorgvuldige invulling van corporate governance en compliance. Als maatschappelijke organisatie kent PWN bij uitstek een cultuur waarin het vanzelfsprekend behoort te zijn om elkaar aan te spreken op waarden en normen en de naleving van wettelijke verplichtingen. PWN streeft ernaar dat haar beleid en de genomen maatregelen in overeenstemming zijn met de geldende wet- en regelgeving, waaronder de Drinkwaterwet. Daarnaast hecht zij veel waarde aan de samenwerking en standpunten van de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland (VEWIN).

Provincie Noord-Holland, de aandeelhouder

De wettelijke bepalingen over financiering preferente aandelen zijn niet van toepassing. Aangezien er geen certificering van aandelen heeft plaatsgevonden zijn de bepalingen over certificering niet van toepassing. De bepalingen over informatieverstrekking aan analisten zijn niet van toepassing. Informatieverstrekking aan de enige aandeelhouder gebeurt periodiek. Tweemaal per jaar wordt een Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) gehouden. In totaal vindt minimaal vier keer per jaar overleg plaats tussen de bestuurder en de verantwoordelijke gedeputeerde die namens Gedeputeerde Staten de aandeelhoudersrol vervult. Naast tweemaal een AvA is er tweemaal een bilateraal overleg. Bepalingen over institutionele beleggers zijn niet van toepassing, aangezien de aandelen krachtens de wet slechts in overheidshanden kunnen zijn.

raad van commissarissen

Alle commissarissen zijn onafhankelijk. Hiervoor zijn onafhankelijkheidseisen opgenomen in de geldende profielschets, waaronder vroegere dienstbetrekking en financiële onafhankelijkheid. Het aantal zittingsperioden is beperkt tot tweemaal vier jaar. De Raad heeft een totaal competentie-profiel als Raad samengesteld. Dit profiel wordt jaarlijks geëvalueerd. Bij iedere mogelijke herbenoeming wordt grondig bekeken of de beoogde commissaris een toegevoegde waarde heeft voor de Raad en de vennootschap. De Raad volgt een strakke zelfevaluatie-structuur waarbij jaarlijks een zelfevaluatie plaatsvindt. Gezien de wisselingen binnen de raad van commissarissen in 2020 heeft de raad van commissarissen besloten om over 2020 geen zelfevaluatie uit te voeren. Voor 2021 is de zelfevaluatie geagendeerd. Eenmaal per twee jaar vindt deze evaluatie plaats onder externe begeleiding. De Drinkwaterwet sluit uit dat een commissaris aandelen PWN bezit. Bepalingen over one-tier bestuursstructuur zijn niet van toepassing. Voor de bezoldiging van de raad van commissarissen wordt de Wet Normering Topinkomens gevolgd. Hiervoor wordt verwezen naar de Wet Normering Topinkomens in het jaarverslag.

Voor de samenstelling en het diversiteitsbeleid met betrekking tot de Raad wordt verwezen naar het verslag van de Raad van Commissarissen.

Bestuur

In 2020 heeft PWN een Algemeen Directeur ad interim. De beloning van de directeur bevat geen variabele componenten; bepalingen over opties e.d. zijn niet van toepassing. Op de beloning van de directeur is de Wet normering Topinkomens (WNT) van toepassing. De werving voor een Algemeen Directeur is opgestart. In 2020 heeft een voortgangsgesprek plaatsgevonden tussen een afvaardiging van de raad van commissarissen en de Algemeen Directeur ad interim. OR/ medezeggenschap

De OR wordt gefaciliteerd om haar taak met toegevoegde waarde te kunnen vervullen. Met de directie wordt volgens vaste frequentie gecommuniceerd. Leden van de raad van commissarissen schuiven twee keer per jaar aan in een open, informatief overleg.

PWN als aandeelhouder

PWN is voor 100% aandeelhouder van PWNT Holding B.V., Aquanet B.V. en De Kennemer Duincampings B.V. De gekozen constructie via statuten en directiereglementen is zodanig dat PWN blijvend invloed kan uitoefenen op de activiteiten van haar dochters.

Risicomanagement

Inleiding

Het lopen van risico’s is onlosmakelijk verbonden aan de bedrijfsactiviteiten van PWN. Daarom is risicobeheersing bij PWN een essentieel onderdeel van de bedrijfsvoering en richt zich op alle facetten van de organisatie: van risico’s ten aanzien van onze strategische doelstellingen en de operationele risico’s tot de betrouwbaarheid van financiële rapportages en het voldoen aan wet- en regelgeving. Onderdeel van ons risicobeleid is een zorgvuldige afweging van risico’s, te nemen beheersmaatregelen en wijze van controle op de effectiviteit en de naleving van de regels.

Risicobereidheid

Een belangrijk element in het beoordelen en afwegen van de risicomanagementstrategie van PWN is de risicohouding. De risicohouding geeft een beeld van de mate waarin PWN bereid is om risico’s te lopen om haar organisatiedoelstellingen te realiseren. Het beleid en de strategie van PWN zijn er dan ook op gericht de kwaliteit en continuïteit van dit product veilig te stellen en risico’s zo veel mogelijk te vermijden, op te heffen of te beheersen. Hetzelfde geldt voor het tweede product van PWN: beheren van natuur en het bieden van recreatiemogelijkheden. In 2021 zal de risicobereidheid verbijzonderd worden naar risicocategorie conform het COSO raamwerk, aangezien de mate van onzekerheid die de organisatie accepteert per categorie kan verschillen.

Risicoprofiel

PWN is als drinkwaterbedrijf primair verantwoordelijk voor het waarborgen van de continuïteit en kwaliteit van de drinkwaterlevering in ons voorzieningsgebied. Deze zorgplicht van bron tot kraan is het kader voor onze belangrijkste risico’s. Conform het COSO model zijn de risico’s ingedeeld in vier categorieën: strategische risico’s, operationele risico’s, financiële risico’s en compliance risico’s. De belangrijkste risico’s die in 2020 binnen PWN zijn geïdentificeerd worden hierna toegelicht. Naar aanleiding van de opnieuw uitge¬voerde organisatie brede risicoanalyse in 2020 zijn de belangrijkste risico’s op basis van de ontwikkelingen en herbeoordeling geactualiseerd.

Strategische risico’s

De strategische risico’s van PWN zijn te relateren aan onze strategische doelstellingen, leveringszekerheid van drinkwater en de bescherming van onze drinkwaterbronnen.

Kwaliteit en leveringszekerheid drinkwater

Het kunnen leveren van voldoende en betrouwbaar drinkwater is voor PWN van groot belang. Hiervoor dienen voldoende bronnen beschikbaar te zijn. Voor het produceren van drinkwater maken wij gebruik van twee oppervlaktewateren: het IJsselmeer en de Lek. Ook wordt in beperkte mate grond-, duin- en kwelwater uit de polder gebruikt. Het IJsselmeer is voor PWN de belangrijkste zoetwaterbron in de drinkwaterproductie. De waterkwaliteit van het IJsselmeerwater verdient daarom veel aandacht.

De wereld om ons heen verandert. De bevolking groeit en daarmee de drinkwatervraag. Daarnaast hebben we vaker te maken met langdurige perioden van hitte en droogte door klimaatverandering. Dat betekent dat we in de toekomst meer capaciteit nodig hebben en dat de waterkwaliteit van onze belangrijkste bron, het IJsselmeer, nog minder constant is. Eventuele onderbrekingen zullen mogelijke niet definieerbare gevolgen hebben. Beheersmaatregel: We bereiden op de middellange termijn verschillende uitbreidingen op de bestaande productielocaties voor. Op de lange termijn onderzoeken we vier opties om nieuwe bronnen en locaties in te kunnen zetten voor de productie van drinkwater. Tot slot kijken we of we goed water kunnen bufferen, zodat we altijd kunnen beschikken over een constante waterkwaliteit. Dit doen we uiteindelijk voor de huidige en toekomstige inwoners van Noord-Holland. Zij moeten altijd kunnen blijven beschikken over voldoende en betrouwbaar drinkwater.

In 2019 zijn de grootste risico’s ten aanzien van de drinkwatervoorziening geanalyseerd. Op basis van de wettelijk voorgeschreven Verstorings-Risico-Analyse (VRA) zijn zowel dreigingen zoals cyber, inbraak en sabotage beschouwd, maar ook gevaren zoals bosbrand, overstromingen, storm en stroomuitval.

De VRA is een belangrijke bouwsteen voor het op te stellen Leveringsplan. Het wettelijk verplicht Leveringsplan is in 2020 aan de ILT aangeboden. In het nieuw Leveringsplan is onder meer rekening gehouden met de effecten van klimaatverandering en de meest actuele inzichten rond drinkwaterprognoses.

Beheer assets drinkwater

De gemiddelde ouderdom van onze assets neemt langzaam toe en daarmee ook de storingsgevoeligheid. Beheersmaatregel: Voor het beheer van onze assets beschikt PWN over eenduidige normen en doelstellingen over winning, zuivering en distributie van drinkwater. Door proactief onderhoud aan onze assets voorkomen wij dat op lange termijn

het onderhoud zich gaat ophopen en/of afbreuk wordt gedaan aan de betrouwbare werking van ons drinkwatersysteem. Als asset-intensief bedrijf wil PWN de prestaties van haar assets als systeem op de lange termijn beheersen binnen maatschappelijk aanvaardbare risico’s en kosten. Hiervoor hanteert PWN een assetmanagementsysteem op basis van de ISO 55000 normstelling.

Invloed op en van de omgeving

Omgevingsrisico is als PWN onvoldoende in contact staat met haar omgeving en onvoldoende inspeelt op de ontwikkelingen en belangen die er zijn. Daarbij zijn er ontwikkelingen op een groot aantal gebieden, zoals klimaat, energietransitie, Regionale Energie Strategie (RES-en), snelheid van informatiedeling (social media), gezondheid met grote invloed op natuurbeheer en -beleving, recreatie en de drinkwatervoorziening. Beheersmaatregel: Er wordt een jaarplan opgesteld waarin de prioriteiten voor het strategisch omgevingsmanagement van PWN verwoord staan, welke middels kwartaalrapportages worden gemonitord. Dit zodat de langere termijn strategie (bijdrage aan de brede bedrijfsdoelstellingen) voldoende onder de aandacht blijft en de directie en RvC aangesloten zijn bij de voortgang. Daarnaast dient zorg gedragen te worden voor het functioneren van tactisch/operationeel omgevingsmanagement en wordt een PWN brede stakeholdersdatabase ontwikkeld.

Beheersing Covid-19 risico’s

De uitbraak van Covid-19 heeft zich in 2020 razendsnel ontwikkeld. Maatregelen die door diverse overheden zijn genomen om het virus in te perken hebben negatieve gevolgen gehad voor de economische activiteit. Aangezien PWN een vitale functie heeft, zijn wij extra alert op risico’s die de kwaliteit en continuïteit van de drinkwatervoorziening kunnen bedreigen. Wij hebben een aantal maatregelen genomen om de effecten van het Covid-19-virus te bewaken en te voorkomen, zoals veiligheids- en gezondheidsmaatregelen voor onze medewerkers (zoals, hygiëne-maatregelen, beperking van sociale contacten en vanuit huis werken) en het zeker stellen van de aanvoer van materialen die essentieel zijn voor ons productieproces. De gevolgen voor onze bedrijfsactiviteiten en onze resultaten zijn vooralsnog beperkt. Wij hebben geen aanwijzingen dat de afzet substantieel onder druk komt te staan. Ten aanzien van het niet kunnen voldoen aan betalingsverplichtingen van klanten is het effect tot op heden ook beperkt, dit wordt nauwgezet gemonitord. Wij hebben, in het geval dat het neerwaartse effect toch groter blijkt dan wat we nu zien, voldoende mogelijkheden om tegenvallers op te kunnen vangen. We zullen het beleid en het advies van de diverse nationale instellingen blijven volgen en zullen tegelijkertijd ons uiterste best doen om onze activiteiten zo goed en veilig mogelijk voort te zetten zonder daarbij de gezondheid van onze medewerkers en onze klanten in gevaar te brengen.

Operationele risico’s

Leveringszekerheid bij calamiteiten

Als gevolg van een calamiteit bestaat de kans dat er niet voldoende betrouwbaar drinkwater geleverd kan worden. Beheersmaatregel: Er is een “stand-by” crisisorganisatie ingericht die bij calamiteiten kan optreden om de levering van voldoende en betrouwbaar drinkwater zeker te stellen en overlast voor klanten zo veel mogelijk te beperken. Zij oefent regelmatig, samen met crisispartners, zoals gemeenten, regionale brandweer en veiligheidsregio’s. Hiervoor is, met alle betrokkenen, een oefenplan opgesteld. Installaties zijn beveiligd volgens landelijk geldende regels van onze brancheorganisatie VEWIN en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.

Leidingnet

Om de betrouwbaarheid van het leidingnet te borgen zijn op basis van diverse analyses prognoses gemaakt omtrent de ontwikkeling van de technische staat van het leidingnet. Op basis van deze prognoses is vervolgens een vervangingsprogramma opgesteld. In het meerjareninvesteringsprogramma is voorzien dat jaarlijks het aantal te vervangen kilometers leiding zal worden opgevoerd tot een niveau dat past bij de verwachting. De kennis over de staat van het leidingnet zal de komende jaren worden verdiept, onder andere om de effecten van het vervangingsprogramma te monitoren.

Cyber Security en Informatiebeveiliging

Risico’s rond cybersecurity en informatiebeveiliging zijn niet meer weg te denken uit de bedrijfsvoering. Onze systemen en gegevens moeten goed beschermd zijn tegen invloeden van buitenaf en binnenuit. De afhankelijkheid van ICT en data wordt steeds groter en de bescherming wordt steeds belangrijker. Denk bijvoorbeeld aan onderdelen van PWN die rechtstreeks de klant raken (productie en levering van water, klantenservice), maar ook de personeelsgegevens die wij hebben vastgelegd.

Voorgenoemde risico’s vormen de grondslag voor de getroffen beveiligingsmaatregelen die zijn vastgelegd in een eenduidig beveiligingsbeleid, implementatie van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), implementatie van de richtlijnen voor Netwerk- en Informatiebeveiliging (NIB richtlijnen) en het inrichten van een risicogericht beveiligingsmaatregelraamwerk voor alle security domeinen (security framework) om te kunnen rapporteren en (bij)sturen. In 2021 zal hier verder uitvoering aan worden gegeven. Daarnaast vindt er een continue monitoring plaats op beveiligingsincidenten en externe aanvallen. Met het nemen van enkel maatregelen rondom informatiebeveiliging zijn we er nog niet, want beveiliging is mensenwerk. Alle medewerkers van PWN zijn verantwoordelijk voor een veilige (digitale) werkomgeving. Een belangrijk middel om medewerkers bewust te maken van deze noodzaak is communicatie. Medewerkers moeten weten wat er speelt op het gebied van informatiebeveiliging. Dit vergt voortdurend aandacht, want het tempo waarin ontwikke¬lingen elkaar opvolgen is hoog. De interne Security Organisatie is in 2020 verstevigd door het aanstellen van een Security Officer. Beheersmaatregel: Inrichten en uitvoeren van een risicogericht beveiligingsmaatregelraamwerk voor alle security domeinen (securityframework) om te kunnen rapporteren en (bij)sturen. Daarnaast wordt een security volwassenheid 0-meting gedaan en een verbeterplan naar gewenste volwassenheid gemaakt.

Veiligheid

Gezond en veilig werken is een belangrijk speerpunt voor PWN. Onze dienstverlening is belangrijk, maar de gezondheid en veiligheid van onze mensen gaat voor en daar moeten we bewust op sturen. Er zijn voortdurend maatregelen om te komen tot een geborgde en toekomstbestendige veiligheidsorganisatie, waarbij veel aandacht uit gaat naar houding en gedrag in alle lagen en binnen de hele organisatie. Beheersmaatregel: Middels het sinds 2019 lopende programma ‘Veiligheid op 1’ werken we aan de doelstelling om het veiligheidsbewustzijn op het gebied van arbeidsveiligheid te verhogen. In 2021 willen we een veiligheidsbewustzijn bereiken en vasthouden dat overeenkomt met trede 3 van de veiligheidscultuur ladder. Daarnaast voeren we de roadmap-acties uit behorend bij het in 2020 voorgenomen besluit Arbobeleid.

Financiële risico’s

PWN kent een aantal financiële risico’s die voortvloeien uit haar normale bedrijfsuitoefening. Het beleid van PWN is erop gericht de negatieve gevolgen van onvoorziene omstandigheden uit de financiële risico’s te mitigeren. De volgende risico’s worden onderkend:

Kredietrisico (debiteurenrisico)

Het debiteurenrisico is het risico dat een debiteur een vordering niet zal voldoen. De meeste vorderingen zijn van beperkte omvang en verdeeld over een zeer groot aantal debiteuren. PWN ziet hier geen concentratie van risico’s. Maatregelen die worden toegepast om het debiteurenrisico te beperken zijn onder andere een actief incassobeleid. Wegens COVID-19 monitoren we het betaalgedrag van onze debiteuren frequenter.

Valutarisico

Het valutarisico is het risico dat wordt gelopen bij waardeveranderingen in financiële instrumenten of een transactierisico als gevolg van inkopen in buitenlandse valuta’s. PWN loopt geen significante valutarisico’s. Valutarisico’s worden afgedekt met de volgende instrumenten: FX spot transactie, FX swap en termijn affaire. In 2020 heeft PWN de financiering in buitenlandse valuta volledig afgelost.

Marktprijsrisico

Het marktprijsrisico op de inkopen wordt in de eerste plaats beperkt door langdurige contracten voor de strategische artikelen. Marktprijsrisico’s worden, indien mogelijk en economisch gerechtvaardigd, gemitigeerd door de afdeling inkoop- en contractmanagement. PWN onderkent geen transacties waarbij de prijzen sterk volatiel zijn.

Liquiditeitsrisico

PWN is een kapitaalintensief bedrijf. Het financieringsbeleid is gericht op het ontwikkelen en onderhouden van een optimale financieringsstructuur, rekening houdend met de huidige activa-basis en het investeringsprogramma. Uitgangspunten zijn toegang tot de kapitaalmarkt en flexibiliteit tegen acceptabele financieringskosten.

Om te voorkomen dat PWN niet in staat is te voldoen aan haar financiële verplichtingen wordt groot belang gehecht aan het beheersen van alle risico’s met betrekking tot de toegang tot de kapitaalmarkt. Daarnaast wordt de liquiditeitsbehoefte gepland op basis van lange, middellange en korte termijn kasstroomprognoses die periodiek in de treasurycommissie van PWN worden besproken. De wijze waarop de financieringsinstrumenten worden beheerd is vastgelegd in een treasurystatuut dat is goedgekeurd door de raad van commissarissen. Bij het opnemen van gelden is het tegenpartijrisico zeer beperkt. Ten aanzien van het beleggen van gelden is het algemeen uitgangspunt dat er

geen beleggingen plaatsvinden. Indien er toch sprake is van een belegging dan wordt rekening gehouden met de beoordelingscriteria zoals deze in het treasurystatuut zijn geformuleerd.

Om aan onze verplichtingen te kunnen voldoen heeft PWN verschillende financieringsopties. Allereerst de eigen liquiditeitspositie en de cashpool met de dochtermaatschappijen. KDC maakt gebruik van de haar toekomende liquiditeiten om het wegvallen van de omzet door de latere opening van het campingseizoen op te vangen.

Daarnaast kan PWN gebruik maken van externe financieringen. PWN heeft in 2020 een faciliteit met EIB afgesloten waarvan de komende jaren gebruik kan worden gemaakt.

PWN heeft bij haar huisbankier een rekening courant faciliteit, welke PWN als buffer kan gebruiken om schommelingen in de liquiditeitspositie op te vangen.

Renterisico

Het renterisico is het risico dat wordt gelopen bij waardeveranderingen in financiële instrumenten als gevolg van een renteverandering in de markt. Het renterisico wordt beheerst door de treasurycommissie. Het renterisicobeleid is gericht op het beheersen van de netto financieringslasten ten gevolge van fluctuaties in de marktrente. Hiertoe wordt uitgegaan van een bepaalde bandbreedte voor de verhouding tussen lang- en kortlopende leningen. Voor een deel van de leensom maakt PWN gebruik van afgeleide financiële instrumenten (met name de payerswap) om een gewenst renterisicoprofiel te bereiken (van variabel naar vast).

Fraude- en integriteitsrisico

Vanuit onze maatschappelijke functie verwachten stakeholders dat wij integer handelen. Wij streven er dan ook naar om dit risico zoveel mogelijk te reduceren. Onder andere door een adequate inrichting van onze administratieve organisatie en interne beheersmaatregelen. Fraude kan echter iedere organisatie overkomen en is vaak gebaseerd op samenloop van omstandigheden die ertoe kunnen leiden dat waarden aan de onderneming onrechtmatig worden onttrokken en/ of misleiding ten aanzien van de verslaglegging plaatsvindt. De door ons van belang geachte normen en gedragsregels zijn vastgelegd in een gedragscode, welke maatgevend is voor ieders handelen. Daarnaast zijn alle functies door ons geclassificeerd naar fraudegevoeligheid met daaraan gekoppeld een eenduidig screeningsbeleid. Voor alle medewerkers geldt dat bij indiensttreding een ‘Verklaring Omtrent het Gedrag’ moet worden overlegd.

In 2020 is een frauderisicoanalyse uitgevoerd ter weging van fraude risico’s binnen PWN en is de Gedragscode van PWN tegen het licht gehouden. Dit heeft geleid tot de implementatie van een vernieuwde Gedragscode. Begin 2021 wordt onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de beheersmaatregelen. Tevens wordt een plan van aanpak opgesteld om de herijking van de frauderisicoanalyse te borgen binnen PWN.

Wet- en regelgeving (Compliance)

PWN wordt als drinkwaterbedrijf geconfronteerd met een veelheid aan wet- en regelgeving. Mede gelet op haar maatschappelijke verantwoordelijkheid hecht PWN er groot belang aan om alle relevante wet- en regeling aantoonbaar na te leven met bijzondere aandacht voor de verplichting die voortvloeien uit de Drinkwaterwet. Dit vraagt om borging van de betreffende wet- en regelgeving binnen PWN. Per 1 februari 2020 heeft PWN een Risk & Compliance Officer aangesteld. De voornaamste doelstelling van de Risk & Compliance Officer is het bevorderen van integer handelen binnen en buiten PWN en zorgen dat in lijn met wet- en regelgeving, gedragscodes en beleid wordt gehandeld. Dit betreft handelen door de organisatie, haar individuele medewerkers, maar ook door derde partijen die in opdracht of in naam van PWN handelen, zowel intern als ten opzichte van haar externe stakeholders. Uiteraard is dit niet een doelstelling die de Risk & Compliance Officer alleen kan realiseren. Hiervoor is binnen de gehele organisatie bewustwording van (compliance)risico’s en (het belang van) beheersmaatregelen die dergelijke risico’s mitigeren van belang.

Om de compliance risico’s binnen PWN nog beter in beeld te brengen is in 2020 door de Risk & Compliance Officer allereerst het compliance raamwerk in samenspraak de werkgroep Wet- en Regelgeving herijkt. Het geactualiseerde raamwerk betrof de eerste stap bij het verder vormgeven van de jaarlijkse compliance cyclus. Daarnaast is in 2020 een eerst stap gezet in het opnieuw vormgeven van het proces beheersen Compliance Management waarin de compliance meldingen alsmede de analyse en afhandeling van de meldingen worden vastgelegd

In 2021 zullen de compliance activiteiten zich onder andere richten op het opstellen van een compliance programma en inclusief monitoringsplan en het opstellen van periodieke compliance rapportage.

Risicomanagementsysteem

Verankering in de organisatie

Risicomanagement is een vast onderdeel van de planning & control cyclus, waarbij specifiek aandacht wordt besteed aan de risico’s waarvan de impact voor het treffen van de preventieve maatregelen als kritiek moet worden beschouwd.

Zowel de directie (op strategisch niveau), als de sectoren (op tactisch niveau) houden risicoraamwerken bij, waarin bedrijfsrisico’s zijn benoemd, geanalyseerd en geprioriteerd. Acties uit beleidsplan en jaarplannen worden, om de prioriteit te bepalen, getoetst aan de risicoraamwerken en de risicoweging is onderdeel van de prioritering van de speerpunten in het beleidsplan.

In 2020 is gestart met het in kaart brengen van de operationele risico’s. De procesbeschrijvingen van PWN zijn het uitgangspunt bij de identificatie en het monitoren van deze operationele risico’s. De risico’s worden vastgelegd in een Risk Control Framework. Dit Risk Control Framework wordt in 2021 verder uitgewerkt. Er wordt gestart met het in kaart brengen van de meest kritieke processen van PWN. Voor deze processen zullen de risico’s worden geïdentificeerd, geanalyseerd en beoordeeld en worden de beheersmaatregelen bepaald.

Cultuur en gedrag

Om medewerkers te ondersteunen in het integer handelen en het maken van de juiste keuzes, beschikt PWN over een gedragscode. Hiermee wil PWN het besef van integer handelen bij de medewerker verder vergoten. De gedragscode vat de reeds bestaande regelingen, richtlijnen en instructies samen en geeft richting aan integer handelen, uitgaand van gezond verstand. Medewerkers van PWN geven elkaar feedback en zijn zich doorlopend bewust van de vraag of de belangen van onze klanten, maar ook die van andere stakeholders op verantwoorde wijze worden gewogen en gediend. Ten aanzien van het functioneren binnen de organisatie zijn de uitgangspunten voor gewenst gedrag voor zowel werkgever als werknemer, en hiermee ook het voorkomen van ongewenst gedrag zoals fraude, belangenverstrengeling of andere gedragingen die de grenzen van (zakelijke) omgangsvormen ongewenst overschrijden, onderwerp van aandacht in de werkoverleggen die plaatsvinden. Om richting de medewerkers van PWN meer duidelijkheid en bewustzijn te creëren, is in 2020 de gedragscode herijkt en opnieuw uitgerold binnen PWN.

Interne audit

Een vast team van auditors voert, vanuit het gecertificeerde kwaliteitsmanagementsysteem, volgens een auditprogramma integraal audits uit. Het auditprogramma is besproken in de auditcommissie en is geaccordeerd door de directie van PWN en de raad van commissarissen. Alle bevindingen, niet alleen van de interne audits, maar ook van externe audits, worden vastgelegd in managementrapportages. Bewaking van de opvolging van acties naar aanleiding van bevindingen is hiermee geborgd. De raad van commissarissen krijgt tweemaal per jaar inzage in de bevindingen en de opvolging daarvan.

Financiële verslaggeving

De jaarrekening van PWN is gebaseerd op de onderliggende SAP administratie. De vertaling naar de geconsolideerde jaarrekening vindt buiten SAP plaats, waardoor er extra (controle) stappen nodig zijn. Voor de jaarrekening 2020 is hiervoor een consolidatietool geïmplementeerd, waardoor het consolidatieproces efficiënter en minder handmatig uitgevoerd is. Op basis van de door haar uitgevoerde evaluatie is de directie van PWN van oordeel dat het risicobeheersing- en controlesysteem ten aanzien van de financiële verslagleggingsrisico’s gedurende 2020 naar behoren heeft gefunctioneerd en een redelijke mate van zekerheid verschaft dat de jaarrekening 2020 geen materiële onjuistheden bevat. Het verslag geeft in voldoende mate inzicht in tekortkomingen in de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen. In het verslag zijn de materiële risico’s en onzekerheden vermeld die relevant zijn ter zake van de verwachting van de continuïteit van de vennootschap voor een periode van twaalf maanden na opstelling van het verslag. De directie van PWN is hiermee van oordeel dat het gerechtvaardigd is dat de financiële verslaggeving is opgesteld op basis van het going concern principe. PWN blijft zich ook in 2021 inzetten voor een verdere versterking en professionalisering van haar interne risicobeheersing- en controlesysteem, waarbij tevens aandacht voor mogelijke efficiencyverbeteringen in deze processen zal worden gecontinueerd.

Velserbroek, 29 april 2021

De directie,

Mw. H. Doedel,

Algemeen Directeur ad interim N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland

Verslag van de raad van commissarissen

We zien PWN bouwen aan een stabiele toekomst

Er zijn bij PWN de afgelopen jaren veel veranderingen geweest en ook in 2020 heeft de wereld niet stil gestaan. Desondanks ziet de raad van commissarissen (RvC) dat PWN weer is begonnen met bouwen. Rust en een versterking van de interne verbindingen zijn daarvoor essentieel in de komende jaren.

De RvC houdt toezicht op de manier waarop het beleid en de strategie van PWN worden uitgevoerd. Onderwerpen waarover de raad zich buigt zijn doorgaans de risico’s die de onderneming loopt, interne procedures rond financiële verslaglegging en het jaarlijkse beleidsplan. Daarnaast staat de RvC met plezier de directie terzijde als klankbord voor grotere thema’s. De expertise en diverse samenstelling van de raad helpen dan om dit soort onderwerpen vanuit verschillende invalshoeken te belichten. Op deze manier wordt een bijdrage geleverd aan de lange termijn waardecreatie voor alle stakeholders van PWN op het gebied van people, planet en profit.

Begin 2020 namen we afscheid van algemeen directeur Joke Cuperus. Direct kon interim-directeur Ria Doedel starten. We hadden van meet af aan baat bij haar ijzersterke inhoudelijke kennis van de waterwereld, die ze meebracht vanuit haar ervaring als voormalig directeur van Waterleiding Maatschappij Limburg. Hierdoor hebben we in de loop van het afgelopen jaar meer kunnen stilstaan bij wat PWN nodig heeft en hoe wij als raad het bedrijf daarin kunnen bijstaan. In 2020 heeft de remuneratiecommissie een uitvoerig gesprek gehad met de interim directeur om de voortgang van haar werkzaamheden te monitoren. Op basis daarvan heeft de RvC geconcludeerd dat er positieve stappen zijn gezet en is de samenwerking verlengd. Voorafgaand de reguliere RvC vergaderingen is in beslotenheid van de RvC gesproken over het functioneren van de interim directeur.

PWN heeft het afgelopen jaar grote stappen gezet. De nieuwe Ondernemingsvisie 2025 is een mooi voorbeeld van hoe bottom-up nieuwe pijlers onder de strategie zijn gezet. Iedereen bij PWN heeft hieraan kunnen bijdragen. Het visiedocument is een testament geworden, dat eens te meer de enorme betrokkenheid van de medewerkers bij PWN onderstreept. Zij mogen met recht trots zijn op wat hier is neergezet.

Inmiddels ligt er ook een scherp profiel voor een nieuwe vaste algemeen directeur en is de werving gestart. Tegelijkertijd is door de directie van PWN de sector Drinkwater nu gesplitst in Distributie en Productie: aan de distributiekant verdienen assets alle aandacht en aan de productiekant heeft de leveringszekerheid zijn eigen uitdagingen. De twee nieuwe sectoren krijgen elk een eigen sectordirecteur. Dit maakt het directieteam ook diverser en daarmee sterker. Belangrijke onderwerpen in 2020

De watervraag neemt toe en wordt diverser van aard. Er is in de nabije toekomst meer water nodig dan ooit. PWN moet daarvoor op termijn haar instrumentarium uitbreiden. In 2019 zijn er kwetsbaarheden gesignaleerd in het huidige drinkwatersysteem. Deze heeft PWN goed opgepakt. Om PWN toekomstbestendig te maken wordt er nu gestudeerd op een aantal handelingsperspectieven. Hierover heeft de RvC zich uitvoerig laten informeren.

PWN is goed op weg gegaan om ook voor de lange termijn de leveringszekerheid van water veilig te stellen. Daarbij zien we het als een krachtig punt dat PWN al gewend is om met de kracht van de natuur samen te werken. Juist bij het beheer van bronnen kon het werken met ‘nature based solutions’ (werken met de veerkracht van de natuur) wel eens een troef worden, die voor een win-winsituatie met de natuur gaat zorgen. Om de leveringszekerheid te faciliteren hebben wij het investeringsplafond verhoogd van 60 naar 65 miljoen euro. De auditcommissie is nauw betrokken geweest bij deze wijziging op het beleidsplan 2020 en heeft daarmee uitvoering kunnen geven aan haar taak toe te zien op de financiële strategie van PWN.

Een ander groot thema is de gevolgen van klimaatverandering en de energietransitie. Langere perioden van droogte en verzilting van het IJsselmeer hebben impact op ons drinkwatersysteem. In dat kader hebben we ook in 2020 weer mooie projecten zien opbloeien. Een goed voorbeeld is het project Zon op water. De zonnepanelen op het spaarbekken bij Andijk dragen bij aan de energietransitie én bieden mogelijk

bescherming voor het ecosysteem onder water. Komend jaar start het meetprogramma om de effecten van zonnepanelen op de ecologie en waterkwaliteit te beoordelen.

De klimaatverandering gaat door, waardoor we als samenleving voortdurend achter de feiten aan lopen. De natuur past zich wel snel aan de veranderingen aan. Door met de natuur samen te werken kan PWN beter op veranderingen inspelen. Vanuit die gedachte wordt er nu ook naar (aanvullende) bronnen gekeken. Dit onderwerp is een aantal keer in de RvC behandeld.

Afgelopen jaar volgde de RvC ook de ontwikkelingen bij Andijk, waar nu een goede balans is gevonden tussen de oude en de nieuwe installatie. Met grote waardering zagen we hoe de oude installatie Andijk I geheel werd gemoderniseerd terwijl de drinkwaterproductie onverminderd doorging. Andijk III is opgeleverd. Een groot compliment aan allen die zo hard hebben gewerkt om dit mogelijk te maken.

Elk jaar zijn de dochterondernemingen een onderwerp van gesprek in de RvC. Bij PWNT zien wij een jong, ambitieus bedrijf met geavanceerde techniek voor de drinkwatervoorzieningen van de toekomst. Tegelijkertijd maakt dit bedrijf onderdeel uit van een groot en solide drinkwaterbedrijf. Dat levert een bepaalde dynamiek op, waar de raad veel aandacht voor heeft. Ook in 2020 hebben we uitvoerig bij dit bedrijfsonderdeel stilgestaan. Daarbij is steeds de vraag hoe PWNT binnen deze dynamiek ook op lange termijn tot zijn recht kan komen. In 2020 waren wij overvallen door een wereldwijde pandemie. We hebben met bewondering gezien hoe de hele organisatie van PWN zich snel op ‘het nieuwe normaal’ heeft weten aan te passen. Dit heeft veel gevraagd van de wendbaarheid van de organisatie en het is dan ook mooi om te zien hoe medewerkers hun verantwoordelijkheid hebben opgepakt. De meeste werkprocessen gingen onverstoorbaar door. Dit toont eens te meer hoe vitaal PWN als organisatie is. De RvC bracht in september een werkbezoek aan de Kennemerduincampings. Hier zagen we met eigen ogen hoe zwaar de coronaperiode voor de buitenrecreatie is.

Nieuwe samenstelling

Ook voor de RvC was het een jaar van verandering. Na ruim acht jaar voorzitterschap namen we afscheid van de heer F. van Bruggen. Hij heeft ons door soms moeilijk vaarwater geloodst, met veel inzet en een grote betrokkenheid. Veel aandacht schonken we aan het vinden van een nieuwe voorzitter. In de persoon van de heer B. Schneiders vonden we iemand die een fijnmazig politiek netwerk met zich meebrengt en een goed gevoel voor politiek bestuurlijke verhoudingen heeft. Een belangrijke plus voor de fase waarin PWN terecht is gekomen. Ook voor twee andere commissarissen kwam de termijn ten einde. Zij zijn opgevolgd door nieuwe leden met weer even bijzondere competenties. Zo brengt mevrouw M. Pigeaud veel ervaring mee op het gebied van financiën, risicomanagement en control en heeft de heer P. Vermaat diepgaande kennis van drinkwater en infrastructuur. Er staat nu een nieuw team, met veel drive, spirit en betrokkenheid. In 2018 heeft de RvC diversiteitsbeleid vastgesteld volgens de best practice bepaling 2.1.5 van de Nederlandse Corporate Governance Code. Hierin zijn doelstellingen opgenomen ten aanzien van een evenwichtige man-vrouw verdeling (tenminste 30% man en tenminste 30% vrouw) en een verdeling van kennis en ervaring over de leden van de raad van commissarissen volgens de vastgestelde profielschets. Ook wordt er gestreefd naar een gebalanceerde mix op het gebied van leeftijd bij de samenstelling van de raad van commissarissen maar wordt hiervoor geen concrete doelstelling gehanteerd. Bij de werving van de nieuwe commissarissen is dit beleid meegenomen in de selectie. Dit heeft onder andere geresulteerd in een man-vrouw verdeling van 40% man – 60% vrouw.

Vooruitblik

Veiligheid en risico’s blijven op iedere vergadering een punt van aandacht. Voor 2021 richt de RvC zich op drie thema’s in het bijzonder: risicomanagement, assetmanagement, ICT en cybersecurity. De leveringszekerheid van drinkwater blijft centraal staan. Om de oplossingen ook voor de langere termijn concreet te maken is een sterke organisatie nodig. Het is belangrijk dat PWN de rust vindt én de verbinding versterkt om te werken aan de grote uitdagingen van de toekomst.

(Neven)functies

Hoofdfunctie Nevenfunctie

Mevrouw K. Schuijt (1974), Nederlandse

Mevrouw L. van Druten (1967) Nederlandse

De heer B. Schneiders (1959), Nederlandse

De heer P. Vermaat (1965), Nederlandse “Algemeen directeur WWF Netherlands”

• Founder & CEO The Waste

Transformers BV • Partner XL Labs:

Ecosystems by Design

• Lid raad van advies - Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek en Zee - NIOZ • Lid RvT - Stichting Initiatief Duurzame Handel (IDH) • Member of the Board, DAR NV, the DAR creates and maintains clean, circular public spaces, in and around the beautiful city of Nijmegen, present. • Brand Ambassador, NEMO. NEMO Science Museum brings science and technology closer to the public, present. • Advisory Board Odqa Renewable Energy, Oxford, UK • Unreasonable Fellow (Unreasonable Group, Colorado USA en Barclays Bank) Directeur VSB Fonds • Voorzitter RvT Spaarne Gasthuis • Lid RvC Woonzorg Nederland • Voorzitter Commissie Integriteit NPO • Voorzitter adviesraad COA • Lid RvT Amsterdam Partners

Directeur/eigenaar GreenValley Consult

Mevrouw M. Pigeaud (1964), Nederlandse Directeur/eigenaar Pi Control • Lid RvC Havenbedrijf Amsterdam • Lid RvT Consumentenbond • Lid ledenraad Vereniging Achmea • Docent bij diverse governance instituten

Aanwezigheid 2020 Benoeming

70%

85% Lid van de RvC sinds 2018. Benoemd voor een periode van 4 jaar (najaar 2022) Lid van de RvC sinds 2019. Benoemd voor een periode van 4 jaar (voorjaar 2023)

100%

100%

100% Lid van de RvC sinds 1 juli 2020. Benoemd voor een periode van 4 jaar (voorjaar 2024)

Lid van de RvC sinds 1 december 2020. Benoemd voor een periode van 4 jaar (najaar 2024) Lid van de RvC sinds 1 december 2020. Benoemd voor een periode van 4 jaar (najaar 2024)

Lid

Voordrachtskandidaat ORlid Audit commissie Remuneratie commissie

Presidentcommissaris Remuneratie commissie

Voorzitter Remuneratie commissie Voorzitter Audit commissie

Verslag van de OR

De ‘kracht van samen’ is groot bij PWN

Als nieuw team na de verkiezingen van 2019 kreeg de Ondernemingsraad in 2020 meteen te maken met stevige onderwerpen. Ondanks het thuiswerken hebben we als raad over veel van deze zaken onze visie kunnen vormen. Tegelijkertijd valt ons op dat het streven naar ‘één PWN’ in 2020 wat op de achtergrond is geraakt.

De eerste weken van 2020 waren voor de Ondernemingsraad meteen zeer intens. Eind 2019 dachten we na alle reorganisatieperikelen met de directie wat rust te hebben bereikt, toen het jaar plotseling begon met het voorgenomen ontslag van de algemeen directeur. De OR heeft hierover adviesrecht, waardoor we meteen onder hoge druk en onder geheimhouding op basis van gevoelige informatie tot een uitspraak moesten komen. In korte tijd spraken we met verschillende betrokkenen en vroegen we aanvullende informatie op. Dit proces kostte de OR veel energie; er was ons veel aan gelegen om dit uiterst zorgvuldig op te pakken. We hebben dit punt samen tot een goed einde gebracht. Het was de lakmoesproef voor de nieuwe OR en toonde aan dat we als team goed functioneren.

Met mevrouw R. Doedel als nieuwe algemeen directeur a.i. hadden we een uitvoerige kennismaking. Daarbij bespraken we gedurende een dag de belangrijkste onderwerpen en de manier waarop we willen samenwerken. We constateerden dat onze belangen dicht bij elkaar liggen. Ook later in het jaar hebben we steeds de dialoog met de bestuurder opgezocht om ervoor te zorgen dat de OR tijdig bij voorgenomen veranderingen betrokken wordt, al was het maar om de draagkracht te vergroten en de afhandeling in de OR te kunnen versnellen.

Sinds het uitbreken van de coronacrisis besprak de OR met de directie steeds de maatregelen met impact op de medewerkers van PWN. Ook hadden we korte lijnen met het pandemieteam. Al snel werden we nauw betrokken bij allerlei te nemen beslissingen, zoals regelingen voor thuiswerken, verlenging van het corona-zorgverlof en de coronavergoeding. Vaak lukte het om steeds binnen drie werkdagen onze meningen af te wegen en aan een snelle besluitvorming mee te werken.

Daar kwam natuurlijk bij dat vergaderen in Microsoft Teams best een uitdaging is, zeker als je met meer dan vier mensen pittige onderwerpen te bespreken hebt. De overlegvergaderingen met de bestuurder deden we wel steeds live op het kantoor in Velserbroek. Al met al hebben we op die manier in 2020 toch veel onderwerpen kunnen afhandelen. Organisatorische veranderingen

Een belangrijk onderwerp was de voorgenomen splitsing van de sector Drinkwater in Distributie en Productie. We vroegen om een onderbouwing van deze organisatiewijziging maar kregen daar niet een voldoende bevredigende argumentatie voor. Voor de stabiliteit van de sector Drinkwater is het heel belangrijk dat hier de vacante directiepositie goed wordt ingevuld. De directie denkt dat de grootte van één sector met alle uitdagingen te veel aandacht vereist. Toch missen we het zoeken naar alternatieve opties vanuit de ‘één PWN’-gedachte, zoals versterking van de Sector Natuur & Beleving met Drinkwater. De OR staat niet negatief tegenover het idee van een splitsing, maar uitte aan de directie zijn zorgen over het ad hoc-karakter van het proces.

Moeite hadden we ook met de onderbouwing voor de vorming van het team Bedrijfscontrol. De nieuwe afdeling werd in 2020 losgeweekt van de bestaande organisatiestructuur en rapporteert nu rechtstreeks aan de algemeen directeur. Dit vonden we tegenstrijdig met de uitgangspunten van de reorganisatie, die we enkele jaren geleden juist samen met de directie hadden vastgelegd. Daardoor zaten we in ons advies niet op één lijn. Omwille van het bedrijfsbelang in deze roerige tijd hebben we besloten om hier verder geen vervolgstappen aan te verbinden.

Overige onderwerpen in 2020

• Statutenwijziging: de Provincie heeft gedurende het jaar geïnformeerd over de statutenwijziging van PWN. De adviesaanvraag loopt nog. • Fietsenplan: de regeling is verruimd en we hebben versneld ingestemd zodat het daarmee samenhangende nieuwe HRsysteem nog voor de jaarwisseling kon worden ingevoerd. • Generieke functies: we hebben een aantal criteria meegegeven waaraan het nieuwe functiehuis zou moeten voldoen. Bijvoorbeeld van elke nieuwe functie moet het huidige functiehuis up-to-date zijn. Daar is HR mee aan de slag gegaan zodat de OR zich eind 2020 kon buigen over de aanvraag voor Generieke functies. • Ondernemingsvisie: we zijn blij dat veel PWN’ers hierover hebben kunnen meedenken. De OR is er zelf niet bij betrokken geweest, maar de brede opzet is goed. • Diploma-eisen: we vonden dat de diploma-eisen te streng waren voor mensen die intern willen doorgroeien. Deze zijn nu verruimd. • VEI: De buitenlandsamenwerking met Vitens Evides

International werd in 2020 teruggedraaid. De OR heeft de adviesaanvraag hierover behandeld. • Werving directeur: de OR heeft met de RvC samengewerkt om een functiebeschrijving op te stellen voor de nieuw te werven algemeen directeur. • De adviesaanvraag voor financiering van grote investeringen zoals het nieuwe Koolfiltergebouw. • AVG: instemmingsaanvraag • Generatiepact: een aanvulling op het plan voor duurzame inzetbaarheid. Een extern bureau heeft hier in 2020 onderzoek naar gedaan en aanbevelingen meegegeven. Naar verwachting wordt dit in tweede kwartaal versneld opgepakt en zal dit leiden tot maatwerk voor onze monteurs. • We namen afscheid van President-Commissaris de heer F. van Bruggen en verwelkomden diens opvolger de heer B.

Schneiders.

Afsluitend

We hebben afgelopen jaar gemerkt dat het erg lastig is gebleken om de oorspronkelijke visie van één PWN in de praktijk te laten werken. De coronacrisis heeft dit nog eens versterkt doordat het thuiswerken toch meer afstand creëert. Thuiswerken zal wel blijven, maar met elkaar goed in verbinding blijven is voor ons bedrijf ook belangrijk. Tegelijkertijd zien we dat ‘het nieuwe normaal’ PWN op digitaal gebied in een versnelling heeft gebracht. Ondanks alle onzekerheid en afstand hebben we met elkaar verder gebouwd aan een prachtig bedrijf.

De OR heeft veel respect voor alle medewerkers die ondanks de zwaardere omstandigheden door COVID-19 toch op hun fysieke locatie zijn blijven werken, zoals bedrijfsvoerders, monteurs en boswachters. Hulde ook aan alle medewerkers die zo hard hebben gewerkt om de leveringszekerheid van drinkwater te blijven garanderen. We zien de enorme effort die hierin is gestoken en hebben daar grote waardering voor. Dankzij de teamspirit zijn medewerkers van PWN gewoon doorgegaan. Dat is de kracht van PWN: met elkaar redden we het, zolang we maar in verbinding blijven.

Complimenten ook aan de directie, die direct bij het ontstaan van de coronacrisis veel ruimte heeft geboden aan alle medewerkers om hun leven zo goed mogelijk te plooien met de nieuwe situatie. Ze hebben PWN’ers bovendien steeds aangemoedigd om vooral te blijven bewegen en regelmatig gevraagd hoe het met ze gaat. Die aandacht voor de mens is tekenend voor PWN als werkgever. Daar zijn we als ondernemingsraad heel blij mee.

Gegevens leden Ondernemingsraad

• Dhr. K. Hoogeland (voorzitter) • Mevr. F. van der Vis (vicevoorzitter) • Mevr. J. Kok (Ambtelijk Secretaris) • Dhr. R. Koolbergen • Dhr. H. Spaans • Mevr. K. Huisman • Dhr. A. Dam • Dhr. B. de Jong • Dhr. J. van den Dungen • Dhr. J. Schol • Dhr. H. Kivit • Dhr. T. Fernàndez y van Tol