Πυξίδα 92 Ιούλιος - Αύγουστος 2010

) www.pyxida.gr

ΦΥΛΛΟ

92

XANIA

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

(

ΣEΛ. 2 Aπό μήνα σε μήνα (εικόνες και σχόλια επικαιρότητας από τον Ματθαίο Φραντζεσκάκη και τον Αντώνη Περιβολάκη) ΣEΛ. 3 «Τα Περιττά» από την Βαρβάρα Περάκη Eδώ στο Nότο από τον Ματθαίο Φραντζεσκάκη ΣEΛ. 4 Οψεις - Απόψεις, από τον Μιχάλη Νικολακάκη ΣEΛ. 5 Κρίση ή Ανάπτυξη; Πρόστιμα ή Επενδύσεις; Αυτογνωσία ή Υποκρισία; Πολεοδομικά Αυθαίρετα και Οικοδομικός Συνεταιρισμός Πολυτέκνων Γράφει ο Κυριάκος Κώτσογλου ΣEΛ. 6 «Τα Ασήμαντα» από τον Γιώργο Κοκκινάκο Ανεπαισθήτως Γράφει η Βούλα Καντεράκη ΣEΛ. 7 Η Συνωμοσία του θορύβου από τον Γιώργο Μανουσέλη ΣEΛ. 8 SHIP TO ΓΑΥΔΟΣ γράφει ο Γιώργος Γώγουλος ΣEΛ. 9 “Να προστατέψουμε το Λαφονήσι” Πρωτοβουλία Χανιωτών ΣEΛ. 10 «Σε ένα φανταστικό Σκακιστικό κόσμο…» από τον Μιχάλη Δαρμαράκη ΣEΛ. 12-13 Συνέντευξη με τον Μάνο Δανέζη, Καθηγητή Αστροφυσικής ΣEΛ. 14 Παραμύθι δίχως τέλος από την Μαρία Κρέτση "ΤΕΧΝΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, Άνθρωπος και Μηχανή"-2010 ΣEΛ. 15 «Το Νησί» στο δρόμο για την τηλεόραση … ΣEΛ. 16 Τροχιοδεικτικά Πυρά από τον Κώστα Γυπαράκη Με τη φωνή των γονιών Γράφει η Ρούλα Καλαϊτζάκη ΣEΛ. 18 "επί γραμμής" από τον Βασίλη Παπαστάμο Βιβλιόραμα ΣEΛ. 19 Βιντεοπροτάσεις από τον Αντώνη Σπανουδάκη ΣEΛ. 20 Οικολογίες και άλλες cine-ιστορίες ΣEΛ. 21 «Στην αρχή του τραγουδιού» από τον Γιώργο Τσίμα «Μουσικές Προτάσεις» ΣEΛ. 22 “Η σύριγγα του Πάνα” από τον Πέτρο Λυμπεράκη ΣEΛ. 23 Με την πυξίδα στα ΜΜΕ Τι γίνεται στην πόλη ΣEΛ. 24 “Στήλη άλατος” από τον Νίκο Χατζηιωάννου «Φασκόμηλο με μέλι» σερβίρει η Θεοδοσία Δασκαλάκη

www.pyxida.gr Yes, man!!!!

2

ΦΥΛΛΟ

Πoυ θα βρείτε Την Πυξίδα: ...κυκλoφoρoύμε τη 3η βδoμάδα κάθε μήνα, σε 3000 αντίτυπα και μπoρείτε να μας βρείτε στα παρακάτω σημεία: Βιβλιoπωλεία: ΕΠΙΛOΓΕΣ, ΕΣΤΙΑ, ΜΥΘOΛOΓΙΑ, ΠΕΤΡΑΚΗ, ΠOΛΥΕΔΡO, ΣΧΗΜΑ, ΤO ΒΙΒΛΙO, ΒΙΒΛΙOΠΩΛΕΙO ΤΗΣ 1866, Χαρτoπωλεία: ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ, ΚΥΒOΣ, ΡOΜΒOΣ, ΧΑΖΗΡΑΚΗΣ, Καταστήματα Δίσκων:

STUDIO 2000 LA. SI. DO.,STUDIO A, Virgin Σινεμά: Palace, ΚΗΠΟΣ Καφέ - Μπάρ:

ΜΥΘOΛOΓΙΑ EΔEM, ΑΝΕΚΔOΤO, ΑΣΩΤOΣ ΥΙOΣ, ΓΩΝΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ, ΔΥO ΛOΥΞ, ΜΙΚΡO ΚΑΦΕ, ΜΑΧΑΛΑΣ, ΚΑΦΕ ΤΕΧΝΗ.

VIDEO CLUB: DV PLANET, PLAY, MOVIE FORUM, VIPS (ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ),

VIDEO BEST, VIDEO BLUE ΤOΡ VIDEO, (ΖΥΜΒΡΑΚΑΚΗΔΩΝ) Άλλα σημεία: ΔΗΜOΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙOΘΗΚΗ, ΕΙΣOΔOΣ ΝOΜΑΡΧΙΑΣ, ΕΙΣOΔOΣ ΔΗΜOΥ ΧΑΝΙΩΝ, ΠOΛΥΚΕΝΤΡO ΝΕOΛΑΙΑΣ, ΠΡΑΚΤOΡΕΙO ΤΥΠOΥ(ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ) ΑΝΕΚ LINES Blue Star Ferries (κεντρικό πρακτορείο) ΠOΛΥΤΕΧΝΕΙO (ΚΥΛΙΚΕΙO), ΤΕΙ(ΚΥΛΙΚΕΙO), ΩΔΕΙO,

ΤΡΑΠΕΖEΣ ΧΑΝΙΩΝ, ΠEIPAIΩΣ ΔPAKAKHΣ, SYLVESTER (ΓOΓOΝΗ), BREAK (ΓΟΓΟΝΗ) OLA STORES NEW STAND, ΟΝΕΙΡΟ Στο Hράκλειο: BIBΛIOΠΩΛEIO KIXΛH BIBΛIOΠΩΛEIO ANAΛOΓIO ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΚΥΛΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Στην Aθήνα: BIBΛIOΠΩΛEIO BIBΛIOPYΘMOΣ EKΔ. ΣABBAΛA (ZΩOΔ. ΠHΓHΣ 18) Στη Θεσσαλονίκη: BIBΛIOΠΩΛEIO BIBΛIOPYΘMOΣ EKΔ. ΣABBAΛA (BAΣ. HPAKΛEIOY 47) BIBΛIOΠΩΛEIA IANOΣ (APIΣTOTEΛOYΣ 7, METAMOPΦΩΣEΩΣ 24 - KAΛAMAPIA, ΦIΛIΠΠOYΠOΛEΩΣ 57 - AMΠEΛOKHΠOI, 25ης MAPTIOY 45

ΠΥΞΙΔΑ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠOΛΗ ΤOΥΣ ΠOΛΙΤΕΣ ΤOΝ ΠOΛΙΤΙΣΜO ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ: ΑΣΤΙΚΗ ΜΗ ΚΕΡΔOΣΚOΠΙΚΗ «ΠOΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ» ΚΩΔΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ 6483 ISSN 1790-6075 ΕΚΔOΤΗΣ – ΥΠΕΥΘΥΝOΣ ΕΚΔOΣΗΣ ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙOΣ ΕΠΙΚOΙΝΩΝΙΑ «ΠΥΞΙΔΑ» / ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙOΣ ΤΘ 53 ΤΚ 73131 ΧΑΝΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΤΗΛ: 2821074104 / 6974739122 FAX: 2821036364 e-mail: info@pyxida.gr ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Μ. ΑΝΕΥΛΑΒΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΒΟΥΛΕΣ KΩΣTAΣ ΓYΠAPAKHΣ ΜΙΧΑΗΛ ΔΑΡΜΑΡΑΚΗΣ ΣΙΣΣΥ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ ΒΟΥΛΑ ΚΑΝΤΕΡΑΚΗ ΔΗΜOΣ ΚΕΡΔΕΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΩΤΣΟΓΛΟΥ ΝΙΚΟΣ ΛΕΩΝΙΔΑΚΗΣ ΠΕΤΡOΣ ΛΥΜΠΕΡΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΛΙΚOΥΤΣΑΚΗΣ KΩN/NOΣ MΠAΣIOΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΟΝΙΔΗΣ MYPTΩ KONTOMΙTAKH ΓΙΩΡΓΟΣ MANOYΣEΛHΣ NIKOΣ MANOYΣEΛHΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΓΟΥΛΟΣ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΕΡΑΚΗ BAΣIΛHΣ ΠAΠAΣTAMOΣ ΝΕKΤΑΡΙOΣ ΠΑΥΛOΥ - ΠΕΤΡOΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΕΡΙΒOΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΠΑΝOΥΔΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓOΣ ΤΣΙΜΑΣ ΣΟΦΙΑ ΤΣΟΥΡΛΑΚΗ ΝΙΚOΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝOΥ ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΕΛΙΔΩΝΗΣ ΣKITΣA - ΣΧΕΔΙΑΣΜOΣ ΕΝΤΥΠOΥ ΝΙΚOΣ ΠΑΡΘΕΝOΠOΥΛOΣ τηλ. 6974430507 ΣΗΜΑ ΕΝΤΥΠOΥ ΕΛΕΝΗ ΜΑΡΙΝΑΚΗ

Εκλογές Δήμος Χανίων

Τα ΜΜΕ και εκλογές ν όψει εκλογών διάφορα δήθεν αθώα, περιηγητικά , δημοσιοσχετίστικα δημοσιεύματα τα οποία είναι ατεκμηρίωτα, συχνά παραπλανητικά και μακριά από την πραγματικότητα δηλώνουν είτε άγνοια και ανικανότητα, είτε μεθοδική προπαγάνδα. Σχόλια, δημοσιεύματα, εσχάτως και κατευθυνόμενες πληροφορίες είναι σίγουρο ότι ουδεμία σχέση έχουν με την δημοσιογραφία. Όσοι-ες υπηρετούν αυτή τη σχολή θα πρέπει να θυμούνται ότι όλα έχουν αρχή, μέση, τέλος.

Ε

Καλή μας συνέχεια!!! Ματθαίος Φραντζεσκάκης

Οι μετανάστες καθαρίζουν τον τόπο τους ην Κυριακή 18 Ιουλίου με απόφαση της συνέλευσης των μεταναστών του Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης που ζουν και εργάζονται στην περιοχή των Καλυβών Αποκορώνου, μια ομάδα αποτελούμενη από 15 μετανάστες, πραγματοποίησε εθελοντική δράση καθαρισμού του κεντρικού δρόμου, της πλατείας και της παραλίας των Καλυβών. Η ανταπόκριση των κατοίκων στις Καλύβες που ήταν ανάλογη της θετικής εικόνας που παρουσίασαν οι μετανάστες της περιοχής, έδειξε ότι η τοπική κοινωνία πήρε το μήνυμα της εθελοντικής αυτής δράσης, που όπως έλεγαν οι αφίσες που ανακοίνωναν την πρωτοβουλία αλλά και το γραπτό μήνυμα ( HYPERLINK "http://fmkritis.wordpress.com/" \t "_blank" http://fmkritis.wordpress.com/) που μοίραζαν οι μετανάστες σε κάτοικους και επισκέπτες, ήταν : "αυτός ο τόπος μας χωράει όλους, αξίζει να τον κρατήσουμε καθαρό από σκουπίδια και ρατσισμό" Το άπλωμα του χεριού από την κοινότητα των μεταναστών στις Καλύβες, επέφερε την "χειραψία" με τους ντόπιους, και όλους μας... ακόμα πιο κοντά.

Τ

Μ.Φ.

Οι αλλαγές των εννοιών οια είναι η διαφορά μεταξύ « Εκπαίδευσης» και «Παιδείας»; Νομίζω πως οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουμε πως η έννοια της «Εκπαίδευσης» έχει να κάνει με ένα πιο συγκεκριμένο κύκλο δεξιοτήτων και ικανοτήτων που πρέπει να πάρει ένας άνθρωπος προκείμενου να είναι ικανός να ασκήσει για μεγάλο διάστημα μια λιγότερο ή περισσότερη εύκολη δραστηριότητα είτε αυτή είναι επαγγελματική, είτε στρατιωτική, είτε αθλητική κ.λπ. Από την άλλη «Παιδεία» είναι το σύνολο των επιστημονικών, γνωστικών και πολιτισμικών στοιχείων που πρέπει να λάβει ένας νέος άνθρωπος προκειμένου να μπορέσει αν λειτουργήσει ομαλά στην κοινωνία που ανήκει ή που θα ενταχθεί. Και οι δύο είναι συνεχιζόμενες και αέναες διαδικασίες αλλά η πρώτη είναι πιο ειδική και παρέχεται συνήθως σε ειδικούς χώρους ενώ η δεύτερη παρέχεται καθημερινά και από πολλούς παράγοντες: σχολεία, βιβλία, τύπο, Διαδίκτυο, τηλεόραση… Συζητούσα πρόσφατα με έναν Πανεπιστημιακό δάσκαλο που έκανε την πού εύστοχη παρατήρηση ότι η ατσαλάκωτη υπουργός Παιδείας (και δια βίου μάθησης, να μην ξεχάσω) κυρία Διαμαντοπούλου αποφεύγει με πολύ έντεχνο τρόπο τη χρήση του όρου «Παιδεία» ενώ δεν φείδεται καθόλου της χρήσης του όρου «Εκπαίδευση». Προφανώς, καθώς οι έννοιες μεταβάλλονται αργά με τρόπο που να μην τις πολυπαίρνουμε χαμπάρι επιχειρούν είτε να ταυτίσουν στις συνειδήσεις μας τις δύο έννοιες, είτε, ακόμα χειρότερα, να κρατήσουν για το σχολείο μόνο το ρόλο της Εκπαίδευσης (χειριστές δηλαδή θα αποφοιτούν όλοι) μιας που το ρόλο της Παιδείας τον έχουν αναλάβει εδώ και χρόνια τα υπέροχα κανάλια μα, μια σημαντική μερίδα του Τύπου και η show biz. Όπως η έννοια της «αξιοπρέπειας» απέναντι στις προκλήσεις των Τούρκων αντικαταστάθηκε με την ισοδύναμη … «επιθετικά ειρηνευτική προσέγγιση» από τον υφυπουργό εξωτερικών κύριο Δρούτσα. Δεν θα προλαβαίνουν οι εκδοτικοί οίκοι να εκδίδουν καινούρια λεξικά, έτσι γρήγορα που χάνουν το νόημά τους οι λέξεις. Τουλάχιστον ελπίζω η κυρία Διαμαντοπούλου να αποστέλλει τις σχετικές ενημερώσεις για τις λεξικογραφικές μεταβολές στα πολυπληθή τμήματα Νεοελληνικής γλώσσας των ξένων Πανεπιστημίων για τα οποία φαίνεται να ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως – πλάκα κάνουμε (για το «πολυπληθή» και για το «ενδιαφέρον»)

Π

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΥΡΙΔΗ Η πυξίδα πρoσφέρεται με αντίτιμo τη διάδoση και τη συμμετoχή

Η ΕΚΔΟΣΗ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ:

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Α.Π.

Πρωτοβουλίες γειτονιάς

Τ

ελικά η κρίση βγάζει και καλά αποτελέσματα καμία φορά. Η «Πυξίδα» το τελευταίο διάστημα έχει αναφερθεί σε αυτά, ως καινούριες δυνατότητες που ανοίγονται για την αποκατά-

• Ο νομάρχης και υποψήφιος δήμαρχος Χανίων Γρηγόρης Αρχοντάκης φαίνεται ότι έχει το πλεονέκτημα διαχείρισης σε σχέση με τις εξελίξεις που συμβαίνουν δεξιά και αριστερά του. Έτσι εμφανίστηκε με ένα πολυσυλλεκτικό ψηφοδέλτιο και την στήριξη 4 περιφερειακών δημάρχων και δείχνει να κινείται σ΄ένα πεδίο που φαίνεται σαν να διαμορφώνεται με την συμβολή συμμάχων αλλά και αντιπάλων για τα δικά του μέτρα. Μένει να φανεί αν είναι όντως έτσι.

• Ο νυν δήμαρχος Χανίων κινείται αφανώς. Έχοντας δίπλα το μεγαλύτερο μέρος της ομάδας του, κάποιες νέες παρουσίες, το χρίσμα της ΝΔ αλλά και του επίτιμου δείχνει να καταστρώνει ένα εκλογικό σχέδιο που θα πατάει στα πεπραγμένα της θητείας του.

• Ο κύριος Σκουλάκης μας υποσχέθηκε εκπλήξεις. Κάνοντας προσπάθειες να συσπειρώσει το μηχανισμό ενός κόμματος το οποίο πιστεύει ότι οι Χανιώτες του οφείλουν (;) την δημαρχεία προχωρά. Αποτελεί ζητούμενο ποιους θα συσπειρώσει κομματικά και φυσικά σε ποιο βαθμό θα στηριχθεί από όσους μέχρι πριν μερικές μέρες φώναζαν ότι ένα από αγκάθια του νομού είναι ο βουλευτής.

• Το ΚΚΕ πιστό στην τακτική του προχωρά τον μοναχικό δρόμο της καταγραφής με τον κ. Παπαντωνάκη ως υποψήφιο.

• Τέλος ΣΥΝ / ΣΥΡΙΖΑ, Οικολόγοι Πράσινοι και μια σειρά από ανένταχτοι πολίτες την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές διαβουλεύονται για την δημιουργία ενός σχήματος συνεργασίας. Η αλήθεια είναι ότι «θέλει δουλειά πολλή…». Αλήθεια είναι επίσης ότι η αριστερά είναι πίσω από τις εξελίξεις!!! Ματθαίος Φραντζεσκάκης

Κουλιεράκης - Σκουλάκης (2) Παρακολουθήσαμε με ενδιαφέρον την διαδικασία μέσω την οποίας απέσπασε το χρίσμα ο βουλευτής Χανίων του ΠΑΣΟΚ Μανώλης Σκουλάκης και παράλληλα απέσυρε την υποψηφιότητα του ο Γιάννης Κουλιεράκης. Έχοντας πλέον δεδομένα από αυτή την διαδρομή αποτυπώνουμε ερωτήματα..

1. Κατά την εγκύκλιο του κυρίου Ξυνίδη : «Το ΠΑΣΟΚ δεν προσέρχεται στις εκλογές απλά για να καταγράψει κομματικές δυνάμεις. Επιδιώκουμε την ευρύτερη δυνατή συμπαράταξη με όλες τις δημιουργικές και προοδευτικές δυνάμεις του τόπου. Όσοι επιλεγούν να είναι υποψήφιοι με τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ, πρέπει να διαθέτουν το ήθος ώστε να διαχειριστούν δημοκρατικά, έντιμα και με διαφάνεια τις τοπικές υποθέσεις, τις ικανότητες για να εργαστούν αποτελεσματικά και τη δυνατότητα να κινητοποιήσουν όλες τις ζωντανές δυνάμεις των τοπικών κοινωνιών…». Δηλαδή επιλέγουμε βουλευτή για υποψήφιο; 2. Αλήθεια η πρωτοβουλία που ξεκίνησε από τον κ. Κουλιεράκη ως ελπιδοφόρα και ανεξάρτητη εξάντλησε την δυναμική και τις όποιες ελπίδες στο ότι δεν πήρε χρίσμα από το ΠΑΣΟΚ; Και η δυναμική; Και η κοινωνία ; Ή μήπως η κοινωνία είναι οι μηχανισμοί του ΠΑΣΟΚ; 3.Όσοι αρχικά (δημόσια ή ιδιωτικά) συντάσσονταν με τον κ. Κουλιεράκη διακηρύσσοντας την ανάγκη ανανέωσης και συστράτευσης δυνάμεων μιλώντας παράλληλα για κατεστημένα τώρα θα συνταχθούν με τον κύριο Σκουλάκη για το καλό του τόπου σαν να μην τρέχει τίποτα; 4. Τέλος , ομελέτα γίνεται χωρίς να σπάσουν τα αυγά; Ματθαίος Φραντζεσκάκης

σταση των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων που μένουν στην ίδια γειτονία. Κοινό στοιχείο: η αλληλεγγύη. Στην Αθήνα, μια πρωτεύουσα στην οποία ζουν άνθρωποι όλων την οικονομικών κατηγοριών, το κίνημα της γειτονιάς έχει ξεκινήσει. Με προεξάρχοντες τους κατοίκους των Εξαρχείων βέβαια και αμέσως μετά, τους κατοίκους των Πετραλώνων, του Θησείου, του Κορυδαλλού και άλλων γειτονιών οι κάτοικοι αρχίζουν και δημιουργούν πρωτοβουλίες γειτονιάς προκειμένου να αντιμετωπίσουν κάποιες πλευρές της κρίσης. Μαζεύονται στην αρχή κάποιοι «πρωτοπόροι» σε πλατείες και συζητάνε τα προβλήματα της γειτονιάς, από την καθαριότητα μέχρι το πώς θα βοηθήσουν άνεργους και αναξιοπαθούντες. Το καλό στην υπόθεση είναι ότι προφανώς τώρα πια συμμετέχουν άνθρωποι όλων των πολιτικών αποχρώσεων. Αρκετές φορές οι συζητήσει αυτές που είναι πάντα ανοιχτές δίνουν όχι μόνο απρόσμενα καλά αποτελέσματα για την αλληλοστήριξη και την αλληλοβοήθεια των γειτόνων αλλά καταλήγουν σε υπέροχα ρεφενέ τσιμπούσια και πάρτυ. Αξίζει να τονίσουμε ότι οι πρωτοβουλίες είναι εν τω γεννάσθαι και … ακαπέλωτες. Καλή συνέχει και καλή επέκταση αυτών των πρωτοβουλιών παντού… Α.Π.

ΦΥΛΛΟ

3

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

ΤΑ ΠΕΡΙΤΤΑ

Καλοκαιρινά παιχνίδια αλοκαίρι ζεστό, καυτό, ενίοτε νοσηρό, κατ΄ άλλους παιγνιδιάρικο, για τους αισιόδοξους, πάντως τραυματισμένο κι αυτό σημαίνει μ΄ εξουδετερωμένες ελπίδες επούλωσης των πολύχρωμων ακούσιων πληγών μας. Ο Μαθιός ζητάει το κείμενο γρήγορα, εγώ διανύω περίοδο ανευθυνότητας, αδράνειας, ηθελημένης κώφωσης και πειραματίζομαι αποστασιοποίηση από τα τρέχοντα, γιατί φοβάμαι και υιοθετώ αυτιστική συμπεριφορά. Προσπαθώ να βιώσω, όπως και άλλοι 10-11 εκατομμύρια έλληνες μια επιβεβλημένη κατάσταση ως άσκηση υποχρεωτικής τιμωρίας και να διασχίσω την απόσταση που μου αναλογεί με ανασφάλεια, άγχος, φόβο, αβεβαιότητα μαζί με αρνητικά συναισθήματα. Κρύβω τα άγχη μου, τα συζητάω λίγο, ενώ σήμερα τα κοινοποιώ για να μην τα επαναλαμβάνω. Μόνη αθώα – όσο διασώζεται- κι αυτή, η θάλασσα. Έχει κάνει κι αυτή τις ζημιές της, αλλά μάλλον δεν το ξέρει. Την κοιτάζω, της μιλάω, εννοείται

Κ

Γράφει η Βαρβάρα Περάκη

σιωπηλά, - για να μην παραμιλάω στην παραλία - , την κολυμπώ, παίζω μαζί της μαζί με την φίλη μου τη Μαρία, τεσσάρων χρονών και ξαναγίνομαι για λίγο παιδί. Φτιάχνουμε δρομάκια στην άμμο και μια δική μας μικρή λίμνη, ανάμεσα στα βραχάκια, φιλοξενεί τις κρυφές μας κουβέντες για αστερίες, καβουράκια και νεογέννητους αχινούς. Με πάει στο σπίτι της και μου δείχνει το κρεβάτι της με τα δυο ξύλινα πρόβατα στη ράχη του, με ξεναγεί στον κουκλίστικο κόσμο της κι επινοεί ένα δικό της παιγνίδι στο τάβλι. Η Μαρία με θεωρεί φίλη της, έστω κι αν απέχουμε περίπου 48 χρόνια. Είναι κι αυτό μια ελπίδα. Μοιράζεται τις σκέψεις της μαζί μου και γελάει μ΄ένα τραγανό γέλιο, καλύτερο απ΄ όλες τις μουσικές του κόσμου. Η Μαρία είναι ένα μικρό θαλασσινό κορίτσι που παίζει ανέμελα στην άμμο με παιγνίδια που κουβαλάνε τη λογική ενός σκληρού πολιτισμού. Φέρνει μια παιδική ταμειακή μηχανή και ψεύτικα χαρτονομίσματα για να παριστάνει την ταμία. Δεν έχει αίσθηση ούτε της αξίας των χρημάτων αλλά ούτε της ανταλλακτικής τους σημασίας. Απλά θέλει να πουλάει πλαστικά καλαμποκάκια,

Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα των φετινών εκδηλώσεων στο www.pe-kritis.gr

κρέμες, ζελέ και άλλα παρόμοια. Της φτάνει να μοιράζεται, να δίνει και να επικοινωνεί. Η εποχή της αθωότητας διασώζεται μέσα από μικρά θαύματα με μεγάλα μάτια και έστω και απατηλά εμείς δοκιμάζουμε γεύσεις αλμυρής ζωής που αντιστέκεται στην οργανωμένη προσπάθεια να αδειάσουν τις ψυχές και το μυαλό μας. Η Μαρία, που με περιμένει σε μια παράλια, κάπου στο Μαράθι, θυμώνει όταν ο αέρας της παίρνει την ψάθα της, κλαίει εύκολα όταν απειλείται η ηρεμία της, έχει έναν προσδιορισμένο κόσμο και τα διαμαντένια δάκρυα της με μια κουβέντα γίνονται εύκολα κραυγές χαράς. Η γλώσσα των παιδιών, ο κόσμος των παιδιών το καλοκαίρι είναι μια πρόταση αντίστασης στη λύπη που απλώνεται επικίνδυνα. Όταν όλα είναι τόσο βαριά, γεμάτα ψέματα και θλίψη και πολύ θυμό, όταν όλα μας κουράζουν χωρίς τη θέληση μας, όταν όλοι γύρω μας είναι τόσο στεναχωρημένοι, όταν οι «μισές» ζωές μας δηλητηριάζονται, τότε η ευχή «καλό καλοκαίρι» είναι ζωή, ανάσα, ελπίδα. Η Μαρία, η φίλη μου, χωρίς να το ξέρει, προστατεύει την υγειά μας. Εκεί την ώρα που ρουφάω τον καθημερινό ήλιο, αυτή διατυπώνει την άλλη πλευρά της ζωής καλώντας με να ζήσω ένα καλοκαίρι πλήρες, αληθινό, γλυκό, ανοιχτό όπου οι μόνοι ήχοι που θα μπορώ να ακούω είναι ο ήχος της θάλασσας, το κάλεσμα της και το βουητό της παραλίας, ασαφές, απροσδιόριστο, ασυνείδητο. Αυτό είναι το καλοκαίρι που δικαιούμαστε, που σε καλεί «να βρεις μια άλλη θάλασσα, μια άλλη απαλοσύνη», κατά τον Νίκο Γκάτσο.

Προς τις δημοτικές εκλογές

Γράφει o Mατθαίoς Φραντζεσκάκης

τις δημοτικές εκλογές η αναντιστοιχία μεταξύ κομματικών προτεραιοτήτων και δυσφορίας της φοβισμένης κοινωνίας φαίνεται πως θα λάβει γκροτέσκες διαστάσεις. Η θυμωμένη αποστασιοποίηση από τις κομματικές στοιχίσεις δε συνεπάγεται βέβαια κατ’ ανάγκην ριζικές αλλαγές στα δημοτικά μας πράγματα. Αποτελεί όμως μια ευκαιρία να τσαλακωθεί ο κομματικός πελατειακός έλεγχος της αυτοδιοίκησης. Τα μεγάλα κόμματα, διαισθανόμενα τον κίνδυνο αποδοκιμασίας, ίσως αποφύγουν όπου μπορούν την ακριβή καταγραφή δυνάμεων, επικαλούμενες έναν κατ’ επίφαση σεβασμό των τοπικών κοινωνιών ή καταφεύγοντας σε υποψηφιότητες-χυλούς χωρίς στίγμα. Άλλωστε, η κομματική ταυτότητα δεν είναι ασύμβατη με την «απολίτικη» κενή πολυσυλλεκτικότητα, όπως απέδειξαν μιντιακές περσόνες που έχουν αναδειχθεί δήμαρχοι . Αν έτσι κινηθούν τα κόμματα, θα διαπράξουν μεγάλο σφάλμα ερμηνεύοντας την πολιτική κρίση ως αίτημα αποπολιτικοποίησης. Αντίθετα, χρειαζόμαστε ουσιαστικότερη πολιτική και πρέπει να την επιβάλουν οι πολίτες. Επαγγελματικές ενώσεις και ειδικοί επιστήμονες πρέπει να μιλήσουν. Το κομματικό μούδιασμα ανοίγει πεδίο λαμπρό προσφέροντας ευκαιρία να εκτεθούν οι συντεταγμένες μιας άλλης πολιτικής. Και πάντως, όποιοι κι αν διεκδικήσουν την εκλογή, πρέπει να λάβουν εγκαίρως το μήνυμα: δημαρχία δεν μπορεί πλέον να σημαίνει λαμπερές τελετές εγκαινίων, πιλάφια και πολυδάπανες επιχειρήσεις εξυπηρέτησης πελατειακών σχέσεων χωρίς κανένα ουσιαστικό αντικείμενο συχνά.

Σ

4

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Zidane ο 1970 έπαιξε για πρώτη φορά στους γερμανικούς κινηματογράφους η ταινία, «Το ποδόσφαιρο όπως ποτέ δεν το ξανάδατε». Η ταινία αυτή είναι ένας αγώνας ποδοσφαίρου της Manchester united, με τις κάμερες του γερμανού σκηνοθέτης Hellmuth Costard να είναι εστιασμένες στον βορειοιρλανδό ποδοσφαιριστή George Best. Ο Best, που συχνά αποκαλούνταν και το «πέμπτο σκαθάρι» εξαιτίας του κουρέματός του, θεωρείται σήμερα από πολλούς ο πρώτος ποδοσφαιρικός αστέρας, με τη ζωή του οποίου ασχολούνταν ορδές βρεταΓράφει νών o Mιχάλης δημοσιογράφων Nικoλακάκης και αρθρογράφων κουτσομπολίστικων εφημερίδων. Όπως πολλοί μουσικοί αστέρες της γενιάς του, που βρέθηκαν ξαφνικά να χάνουν την ατομικότητά τους τη στιγμή ακριβώς που γίνονταν το κέντρο της αυτοαναφορικής πραγματικότητας των μέσω ενημέρωσης, η καριέρα του από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 πήρε την κατιούσα λόγω των καταχρήσεων (αντιμετώπιζε προβλήματα αλκοολισμού). Ο Best βέβαια φόραγε τη κόκκινη φανέλα της Manchester united μία εποχή που οι ήρωες, οι επαναστάτες, οι μεγάλοι ηγέτες και οι διανοούμενοι φύτρωναν σαν τα μανιτάρια. Ήταν μία εποχή που παρόλο που το ποδόσφαιρο ήταν παρασάγγας λιγότερο εκλεπτυσμένο από σήμερα, η δύναμη του καινούργιου μέσου, της τηλεόρασης, γεννούσε άθελα της ήρωες και πρώτυπα όπως ο Eusebio, ο Beckenbauer και ο Boby Charlton (Ο πρώτος τελικός παγκοσμίου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου που αναμεταδόθηκε ζωντανά ήταν αυτός του 1954). Μία ίδια περίπου παραγωγή παρουσίασαν στο κοινό το 2006 και οι HYPERLINK "http://www.allmovie.com/artist/douglasgordon-473935" \o "Douglas Gordon" Douglas Gordon και HYPERLINK

Τ

"http://www.allmovie.com/artist/phillipeparreno-473934" \o "Phillipe Parreno" Phillipe Parreno , με το ντοκιμαντέρ «Ζιντάν: ένα πορτρέτο του 21 αιώνα». Στη ταινία αυτή 16 κάμερες έχουν βαλθεί να καταγράψουν κάθε βήμα και κάθε ανάσα του Γαλλοαλγερινού αθλητή σε ένα αγώνα του 2005 μεταξύ της Ρεάλ Μαδρίτης και της Βιγιαρεάλ. Η αφαιρετική μουσική επένδυση της ταινίας έγινε από τους σκωτσέζους φανατικούς ποδοσφαιρόφιλους Mogwai, και το τελικό αποτέλεσμα θυμίζει περισσότερο ένα πελώριο βιντεοκλίπ μίας μπάντας που φημίζεται για τις μακρόσυρτες μελαγχολικές τις συνθέσεις, παρά ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του Ζιντάν. Τα πλάνα της ταινίας αντιπαραβάλουν διαρκώς τα τηλεοπτικά πλάνα του αγώνα από την οθόνη μίας τηλεόρασης, με τα πλάνα των ίδιων των σκηνοθετών πάνω στον Ζιντάν. Για 90 λεπτά παρακολουθούμε τον αθλητή να κουτσοτρέχει, να ιδρώνει, να σκαλίζει αμήχανα το χορτάρι , να φτύνει, να αγχώνεται, να σκουπίζεται, να αγωνιά και πάλι να φτύνει, χωρίς κανένα προφανή για τον ακροατή της ταινίας σκοπό. Τεράστιες πινακίδες δίπλα του διαφημίζουν δημητριακά Kellog’s ενώ αυτός ευλαβικά ακολουθεί τις οδηγίες του προπονητή του τις νεκρές στιγμές του αγώνα. Σε σπάνιες στιγμές κατά τη διάρκεια της ταινίας περνάνε σαν λεζάντες αποσπάσματα από συνεντεύξεις του ποδοσφαιριστή σχετικά με το πως ο ίδιος βιώνει τους αγώνες, πόσο επιλεκτική είναι η ακοή του όταν είναι μέσα στο γήπεδο πως συχνά ακούει μέσα του τη φωνή του εκφωνητή της γαλλικής τηλεόρασης που μετέδιδε αγώνες ποδοσφαίρου στα παιδικά του χρόνια να περιγράφει τις ίδιες του τις πράξεις, πως συχνά αισθάνεται ότι όταν μπαίνει στο γήπεδο κάποιος έχει ήδη γράψει το σενάριο στο οποίο θα πρωταγωνιστήσει. Όπως παρατηρεί σε ένα σημείο

του αγώνα: «Το παιχνίδι, το γεγονός δεν το βιώνω ή θυμάμαι απαραιτήτως σε ‘πραγματικό χρόνο’. Οι αναμνήσεις μου από τα παιχνίδια … είναι κατακερματισμένες.» Στο ημίχρονο, μας κατακλύζουν πλάνα από άλλα γεγονότα που συνέβαιναν την ίδια στιγμή σε άλλα σημεία του πλανήτη, σημαντικά ή ασήμαντα. Τι κάνει το συγκεκριμένο γεγονός τόσο σημαντικό; Τι κάνει τόσες κάμερες και τόση προσοχή να είναι στραμμένη σε ένα αθλητικό γεγονός, σε ένα άνθρωπο που για κλάσματα δευτερολέπτων αγγίζει μία μπάλα; Η ταινία εν τέλει μεταμορφώνει το πιο κοινότυπο γεγονός, ένα ποδοσφαιρικό αγώνα, σε μία κλειστοφοβική ωδή στη μοναξιά. «Θυμάμαι να παίζω σε ένα άλλο τόπο, σε ένα άλλο χρόνο που κάτι εκπληκτικό συνέβη. Κάποιος μου πάσαρε τη μπάλα και πριν ακόμα την αγγίξω ήξερα ακριβώς τι θα συμβεί. Ήξερα ότι θα σκοράρω. Ήταν η πρώτη και τελευταία φορά που αυτό μου συνέβη.»

Η ταινία, εν τέλει, τίποτα δεν κάνει για να περιορίσει το μύθο γύρω από τον πρώην άσσο της Real. Εν αντιθέσει, τον μεταμορφώνει από υπεράνθρωπο σε ρομαντικό ήρωα. Ο Zidane, από βιονικός υπερποδοσφαιριστής, γίνεται κατά τη διάρκεια της ταινίας ένας σκοτεινός ιππότης που βασανίζεται με τις αγωνίες του, τα πάθη του και τις ανασφάλειες του, και πέφτει στο τέλος μαχόμενος στο πεδίο της μάχης. Σαν ήρωας του Hemmingway που καταστρέφεται στο τέλος του βιβλίου, ο Zidane αποβάλλεται σε ένα τσαμπουκά στο τέλος του αγώνα, αφού πια η ομάδα του έχει κερδίσει. Ο ήρωας κερδίζει και καταστρέφεται ταυτόχρονα από την ίδια του τη θέληση. Μου ήρθαν όλα αυτά αυτές τις μέρες που βλέπαμε μπάλα κι άκουγα κάθε εκφωνητή, κάθε αρθρογράφο, κάθε φίλο μου, και ακόμα τον ίδιο μου τον εαυτό, να μουρμουρίζουμε για το πως το τελευταίο μουντιάλ δεν ήταν αρκετό. Πως καμία ομάδα δεν ήταν πραγματικά μαγευτική, πως οι άμυνες έπνιγαν την φαντασία και πως οι αγώνες που βλέπαμε δεν ανταποκρίνονταν σε μία ποδοσφαιρική Ιθάκη με τις ομάδες να σκοράρουν 9 γκολ συνολικά σε κάθε ματς και να αλλάζει 3 φορές η ομάδα που προηγείται σε κάθε αγώνα. Μα πάνω από όλα άκουγα αυτή την μουρμούρα που αναζητούσε ήρωες και απογοητευόταν όταν παίκτες όπως ο Messi ή ο Rooney δεν ήταν οι ήρωες που θα έπρεπε να ήταν, και πως έχει περάσει δήθεν ανεπιστρεπτί η εποχή των μεγάλων μπαλαδόρων. Αλλά φίλοι μου μην ανησυχείτε. Δεν πέρασε. Οι ήρωες εξάλλου είναι μία κοινωνική αναγκαιότητα.

ΦΥΛΛΟ

5

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Κρίση ή Ανάπτυξη; Πρόστιμα ή Επενδύσεις; Αυτογνωσία ή Υποκρισία; Πολεοδομικά Αυθαίρετα και Οικοδομικός Συνεταιρισμός Πολυτέκνων έσα στον προηγούμενο μήνα, έφτασε στη Διεύθυνση Πολεοδομίας της Νομαρχίας Χανίων μια εγκύκλιος που «ξάφνιασε» με το περιεχόμενό της. Με απλά λόγια, το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής, διέτασσε την υπηρεσία να εξετάσει μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα – έως το φετινό Οκτώβριο - όλες τις οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν από αυτήν το 2009 και ο αύξων αριθμός τους λήγει στο πέντε (5). Κάτι σα να σου πέφτει ο λήγοντας, μα τούτη τη φορά το λαχείο δε είναι κατ’ ανάγκη για καλό. Κι αυτό γιατί, πέρα από το γεγονός ότι ο φάκελος της αδείας θα ελεγχθεί εντός της υπηρεσίας για τη νομιμότητα της διαδικασίας «στα χαρτιά», στη συνέχεια θα ακολουθήσει και επιτόπιος έλεγχος στην οικοδομή από ειδικό συνεργείο της Πολεοδομίας, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν η άδεια έχει εφαρμοσθεί σωστά και να επιβάλλει πρόστιμα για τις πιθανές νομικές αποκλίσεις ή τις αυθαιρεσίες που διεπράχθησαν, τόσο κατά την έκδοση, όσο και κατά την εφαρμογή της.

Μ

Κάτι ανάλογο έγινε ήδη ή θα γίνει σε όλες τις Πολεοδομίες της χώρας, με διαφορετικό λήγοντα αριθμό σε κάθε περίπτωση, αλλά την ίδια πρόθεση και πρακτική. Η «πρόθεση» ειδικά στον έλεγχο της εφαρμογής του παραπάνω μέτρου είναι κάπως συζητήσιμη, αφού ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των παραπάνω υπό έλεγχο οικοδομικών αδειών θα ελεγχθεί επιπρόσθετα από το Σώμα Ελεγκτών Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, μετά το πέρας της διαδικασίας από τις Πολεοδομίες, με σκοπό να διαπιστωθεί αν οι παραπάνω υπηρεσίες έπραξαν τα νόμιμα στο έργο τους, ελέγχοντας με τον τρόπο αυτό, τους ίδιους τους ελέγχοντες. Είναι φανερό ότι επί του θέματος θα υπάρξουν διάφορες τοποθετήσεις από τις οποίες ξεχωρίζουν δύο βασικές κατηγορίες. Εκείνες των πολιτών που δεν τους αφορά διόλου το παραπάνω μέτρο οπότε θα το κρίνουν ακαδημαϊκά και εκείνων που θα θιγούν από την εφαρμογή του, οπότε και η κρίση τους φυσικά θα εμπεριέχει το υποκειμενικό «βάρος» της εμπλοκής τους με τις κυρώσεις του νόμου. Οι πρώτοι είναι πιθανό να διαπιστώσουν θετικά στοιχεία στην όλη ενέργεια του Υπουργείου. Κατά πρώτον, μια προσπάθεια πάταξης της αυθαίρετης δόμησης δεν μπορεί παρά να κριθεί θετικά, ει-

δικά από την πλευρά των πολιτών που δυσκολεύονται να αποδεχτούν όλα εκείνα τα κτίσματα που κατέστρεψαν προστατευόμενες περιοχές απίστευτου φυσικού κάλλους όπως ο Σταυρός ή ο Κουρνάς. Επιπρόσθετα, ένας έλεγχος στις υπηρεσίες ελέγχου είναι καλοδεχούμενος, με την έννοια ότι γρασάρει με αξιοπιστία τα κρατικά γρανάζια που ενδεχομένως κάποιες φορές υποβοηθούνται με λιπαντικά διαφθοράς. Τέλος, ως εισπρακτικός μηχανισμός δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αχρείαστος ειδικά με την παρούσα κρίση και φυσικά με το σκεπτικό ότι τα όποια πρόστιμα ή οι προσαυξήσεις, θα επιβληθούν σε ανθρώπους οι οποίοι θα είναι αποδεδειγμένα παραβάτες. Η «σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού», οι ιδιοκτήτες δηλαδή που θα ελεγχθούν κι ενδεχομένως πληρώσουν λόγω αυθαιρεσιών, θα έχουν να πουν τα χειρότερα. Πρώτον, οι υπό έλεγχο παραβάτες είναι άνθρωποι που έχουν βγάλει κάποια οικοδομική άδεια, έστω κι αν αυτή δεν είναι η νομιμότερη. Πρακτική δυστυχώς καθόλου άγνωστη στη χώρα μας, αφού ο νοικοκύρης, κι εφόσον τα πηγαίνει καλά με τους γείτονες, όταν αποφασίσει να πάρει την απόφαση ζωής να χτίσει κάνει και «το κάτι παραπάνω του», προς τα πάνω, κάτω, δεξιά ή αριστερά. Δεν θα ελεγχόταν ποτέ, εκτός κι αν είχε καταγγελία εις βάρος του, αλλά εάν δεν υπήρχε τέτοιος κίνδυνος, γιατί να το σκεφτεί; Τώρα για πρώτη φορά το κράτος – που πάντως ανέκαθεν είχε την δικαιοδοσία να πραγματοποιεί ελέγχους αυτεπάγγελτα – ελέγχει οικοδομικές άδειες και οικοδομές χωρίς καταγγελία. Δεν θα παραπονεθεί άραγε ο θιγόμενος γι αυτή την ασυνέχεια; Άραγε θα υπάρξει συνέχεια στο μέτρο ή θα είναι φωτοβολίδα; Η ίδια πλευρά, είναι πιθανό να ισχυριστεί ότι το μέτρο δε θα χαρακτηρισθεί από απόλυτη διαφάνεια, αλλά γενικά θα δημιουργήσει μεγάλο βάθος και προοπτική πελατειακών σχέσεων, δηλαδή διαφθοράς. Εν τέλει, τι θα απαντούσατε εσείς για το όλο θέμα εάν κάποιος ισχυρίζονταν ότι αποτελεί την πιο αυταπόδεικτη εφαρμογή της ρήσης «κάθε μέτρο το οποίο θα αποτυγχάνει εισπρακτικά, θα συμπληρώνεται με ένα άλλο, αντίστοιχου Δημοσιοοικονομικού οφέλους...». Για να μην παρεξηγηθούμε, δεν διαφωνούμε με το συγκεκριμένο μέτρο. Δεν διαφωνεί φυσικά και η ίδια η υπηρεσία της Διεύθυνσης Πολεοδομίας, η οποία έχει ήδη προετοιμασθεί για

την κατά γράμμα εφαρμογή του, ορίζοντας ομάδες ελεγχόντων για κάθε άδεια, ομάδες οι οποίες δεν θα περιλαμβάνουν κανένα από τους αρχικούς ελέγχοντες της Οικοδομικής Αδείας. Με τον τρόπο αυτό αποδεικνύει και τη διάθεσή της να συμμετέχει αρμοδίως σε ένα μέτρο το οποίο δεν πάσχει επί του τύπου, πάσχει εντούτοις επί της ουσίας και εδώ είναι η ένστασή μας. Κατ’ αρχήν με εκνευρίζει ως πολίτης η φορομπηχτική διάθεση, κι αυτή είναι εμφανέστατη, η πιο δυνατή διάσταση του μέτρου. Η οικοδομή αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες ανάπτυξης, οπότε μοιραία θα αποτελεί κι ένα από τους βασικότερους παράγοντες παραβατικότητας. Αυτή η απλή σκέψη αρκεί για να σχεδιαστεί ένα εισπρακτικό μέτρο μέσα σε ένα γραφείο. Πολλή γνώση θέλει ότι εάν αρχίσω να ελέγχω πόρτα – πόρτα, ένα στα δύο κτίσματα θα έχουν μικρότερες ή μεγαλύτερες παραβάσεις; Όμως το ερώτημά είναι το εξής: Εάν τα πιο προφανή εισπρακτικά μέτρα τελειώσουν τότε τι θα βρεθεί για να συμπληρώσει το προσδοκώμενο Δημοσιοοικονομικό όφελος; Μήπως θα αρχίσουμε από τα πιο συναφή, π.χ. να ελέγξουμε όλες τις άδειες που έχουν εκδοθεί και να δημιουργήσουμε ένα «κράτος προστίμων»; Νομότυπο θα είναι και αυτό. Μήπως όμως καταλήξουμε να φορολογούμε και τα κολονάτα ποτήρια κάθε σπιτιού, τις μπάλες μπάσκετ, τα ζευγάρια 12ποντων τακουνιών; Σαρκαστικό ίσως αλλά εάν θελήσουμε να «βγάλουμε από τη μύγα ξύγκι» μπορούμε να το κάνουμε ως κράτος ξεπερνώντας κάθε όριο, εντούτοις ας έχουμε στο μυαλό μας τις συνέπειες. Συνεχίζοντας, θα πρέπει να μπολιαστούμε με μεγάλη ποσότητα υποκρισίας για να διαπιστώσουμε αναπτυξιακές συνιστώσες στο μέτρο. Η προστιμοποίηση θα στεγνώσει λίγο περισσότερο την αγορά, μοιραία λόγω μεγέθους θα θίξει κάτι παραπάνω τα λαϊκά στρώματα και το κεφάλαιο θα πάρει μια ακόμα ρεβάνς απέναντι στις κατακτήσεις των τελευταίων εκατό ετών όπου –είναι θέμα αν το θυμόμαστε πια- ο καπιταλισμός και η νεοφιλελεύθερη οικονομία δεν ήταν κατά αποκλειστικότητα, οι μοναδικές υπαρκτές θεωρίες του πλανήτη, όπως σήμερα. Η διάθεση για ανάπτυξη θα μπορούσε να απο-

δειχθεί από το κράτος με πολλούς τρόπους. Αναφερόμενοι στον τίτλο του άρθρου και τον Οικοδομικό Συνεταιρισμό των Πολυτέκνων μπορεί κανείς να διαπιστώσει μια χρυσή ευκαιρία. Πάνω από 500 στρέμματα που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουμε τα διπλάσια σπίτια και να δώσουν υγιείς συνθήκες διαβίωσης σε ανθρώπους η αμοιβή των οποίων για τη συνεισφορά τους στο δημογραφικό πρόβλημα Γράφει ο της χώρας δεν είναι Κυριάκος Γ. άλλη από το «να κοιμίΚώτσογλου* ζουν τα παιδιά τους σε χαρτόκουτες…» όπως ανέφερε κάποιος από αυτούς. Χρυσή ευκαιρία και παράλληλα τζάμπα. Εγκεκριμένοι χώροι, αγορασμένα τεμάχια, εξαιρετικοί οικιστικοί όροι, ευπαθής ομάδα, κοινωνική αλληλεγγύη, οικοδομική δραστηριότητα, ανάπτυξη για τον τόπο, επίλυση ενός προβλήματος τριάντα και βάλε χρόνων. Κι όλα αυτά περιμένουν μια έγκριση Πολεοδόμησης από το Υπουργείο. Γιατί άραγε; Αν δεν τους δώσεις χώρο να κάνουν κάτι τότε θα το κάνουν όπου μπορούν. Εάν τους δώσεις το χώρο να εγκατασταθούν τότε θα μπορέσεις να ελέγξεις την εφαρμογή των κανόνων που έχεις θέσει. Αφήνοντάς τους στο «τίποτα», δεν τους εξαναγκάζεις να παρανομήσουν και να αυθαιρετήσουν για τη φαμίλια τους; Είναι αυτό, απλά κρατική υποκρισία, ή κάτι πιο βαθύ; Σκέφτομαι πόσους τέτοιους θα συναντήσω στο τυχαίο δείγμα των αδειών που θα ελεγχθούν. Τρέμω πραγματικά όταν θα πρέπει να τους μιλήσω για Πολεοδομικές παραβάσεις και η αυτογνωσία μου θα φτάσει στα όρια της δικής μου υποκρισίας. Όταν στην πρώτη τους αναφορά για τον οικοδομικό τους συνεταιρισμό, θα πρέπει να απαντήσω με νόμιμα πρόστιμα, πίσω από τα οποία θα κρύβονται οι ελεγκτές δημόσιας διοίκησης. Θλίβομαι ότι θα πρέπει να δεχτώ ότι κάποιοι – έστω λίγοι – θα καταστραφούν μαζί με κείνους που πραγματικά πρέπει να τιμωρηθούν για τις αυθαιρεσίες τους που ήταν αποτέλεσμα νεοπλουτισμού και έπαρσης κι όχι εξασφάλισης μια πιο ανθρώπινης στέγης. Κρίση κι Ανάπτυξη, Πρόστιμα και Επενδύσεις, Αυτογνωσία ή Υποκρισία. Βλέπεις πως, «…η λαμαρίνα όλα τα σβήνει…»; Καλό Καλοκαίρι. Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης MSc

6 ΑΣΗΜΑΝΤΑ

Να σκεφτούμε πάνω στον τρόπο που σκεφτόμαστε …….κείνο που μας προσάπτουνε τα χελιδόνια -η άνοιξη που δεν φέραμεείναι ακριβώς η αγνότητά μας. (Οδ. Ελύτης,Μ Νεφέλη) Ποτέ άλλοτε στην ιστορία του καπιταλισμού, το σύστημα δεν ήταν πιο ευάλωτο. Η συγκέντρωση και η συγκεντροποίηση του κεφαλαίου έγινε τόσο μεγάλη που το σύστημα πλέον «δεν δουλεύει». Οι πολλοί δεν Γράφει ο έχουν χρήματα λόγω της Γιώργος συγκέντρωσης, δεν αγοΚοκκινάκος ράζουν, δεν καταναλώνουν, το σύστημα δεν παράγει προϊόντα και υπάρχει πρόβλημα. Κατάλληλος πολίτης για το σύστημα είναι ο υπερκαταναλώνων πολίτης. Η εντροπία σε πλανητικό επίπεδο έχει αυξηθεί, χώρες ολόκληρες καταρρέουν, πληθυσμοί απειλούνται με φτώχεια, πείνα, και αναξιοπρέπεια. Αλλά δεν είναι μόνον αυτό. Νέα προβλήματα στις «ανεπτυγμένες» βιομηχανικά χώρες αναδύονται. Εγκληματικότητα, ναρκωτικά, τροχαία, ψυχικά προβλήματα, καρδιοπάθειες και όποια τελοσπάντων πολιτογραφούνται ως νοσήματα του πολιτισμού. Ακανθώδη και δυσεπίλυτα. Εν τούτοις ενώ συμβαίνει αυτό σε οικονομικόκοινωνικό επίπεδο, ποτέ άλλοτε ο καπιταλισμός ως ιδεολογία δεν ήταν τόσο πανίσχυρος. Παρά τον ληστρικό, ανελέητο χαρακτήρα του χρηματιστηριακού κεφαλαίου, παρά την ασύδοτη καταλήστευση του πληθυσμού, των φυσικών πόρων, των ενεργειακών πηγών, η καπιταλιστική ηγεμονία είναι πλήρης. Εναλλακτική του καπιταλισμού ιδεολογία και πολιτικό πρόταγμα δεν υπάρχει και η καπιταλιστική βαρβαρότητα προβάλλεται περίπου ως μονόδρομος, ως αναγκαιότητα, ως κάτι το φυσικό. Οι πολίτες δεν φαίνεται να αμφισβητούν το καπιταλιστικό μοντέλο, τον τρόπο ζωής, το αξιακό του σύστημα, τις προτεραιότητές του και όταν

ακόμη διαμαρτύρονται, διαμαρτύρονται μόνον για το μειούμενο εισόδημά τους, χωρίς άλλες «επεξεργασίες». Φαίνεται πως ο καπιταλισμός, πριν φανερώσει τα αδιέξοδά του, κατέστρεψε τον ψυχισμό των ανθρώπων. Διαμόρφωσε ένα ανθρωποείδωλο, επιθετικό, μοναχικό, ενεργοβόρο, καταναλωτικό, αλαζονικό, χωρίς αλληλεγγύη, χωρίς συλλογικότητα, χωρίς εναγώνια ερωτήματα. Διαμόρφωσε δηλαδή έναν ανθρωπολογικό τύπο με τα χαρακτηριστικά κυρίως της κυριαρχικότητας που εδράζεται βέβαια στο ζωώδες και ενστικτώδες πεδίο του ανθρώπου. Καλλιέργησε την λαιμαργία, την συσσώρευση, την αποθηκευτικότητα σε βάρος όλων των άλλων χαρακτηριστικών του ανθρώπου. Έτσι ο άνθρωπος φενακισμένος στην συνείδηση και αλλοτριωμένος στην κοινωνική του συμπεριφορά, δεν θέλει ή δεν μπορεί να επεξεργαστεί ένα μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης που να θεωρεί τον άνθρωπο ως κοινωνικό υποκείμενο, όπως πραγματικά είναι. Δεν θέλει να θέσει ως προτεραιότητα ότι ο ολοκληρωθείς και ολοκληρούμενος άνθρωπος εντός του κοινωνικού συνόλου οφείλει να επιστρέψει στη κοινωνία. Μπορεί ο άνθρωπος να δομήσει κοινωνία, πιο ελεύθερη, πιο δημοκρατική, πιο ανθρώπινη. Η καπιταλιστική βαρβαρότητα δεν είναι μονόδρομος. Αρκεί να θέσει νέα προτάγματα στην πολιτική και να επεξεργαστεί πιο καλά φρέσκες ιδέες στην θεωρία. Έτσι θα αρχίσει να λύνεται το σημερινό κοινωνικό παράδοξο της ηγεμονίας της ιδεολογίας του καπιταλισμού. την ίδια στιγμή που ως οικονομικό σύστημα κλυδωνίζεται. Με άλλα λόγια ο σημερινός άνθρωπος πρέπει να αρχίσει να σκέπτεται τον τρόπο που σκέπτεται…

Α Ν Ε Π Α Ι Σ Θ Η Τ Ω Σ

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

«Αν ασκηθείς να σε πετυχαίνουν πρώτα τα δικά σου χλευαστικά βέλη, ο πόνος που θα σου προκαλέσουν τα έξωθεν σχεδόν μηδενίζεται. Εχω εξακριβώσει με πολλά και εξαντλητικά πειράματα ότι είμαι άνθρωπος των δυο τριών στίχων ή έστω της μισής παραγράφου. Κι όμως βρίσκομαι εδώ ως ομιλήτρια. Αυτό σίγουρα είναι δάκτυλος της γνωστής μικρής πιθανότητας που διαδίδει ότι μπορεί να ανατρέψει το κραταιό απίθανο. Μιλώ για τη θρυλικά μικρή εκείνη πιθανότητα που μας πείθει να πάρουμε λαχείο, ότι θα κερδίσουμε, θα πλουτίσουμε, και θα μείνει φτωχός ο νόμος των πιθανοτήτων, ότι ο άνθρωπος θα αγαπήσει τελικά την εντελώς διαφορετική ζωή του, απ΄ αυτήν που ονειρεύτηκε, ότι η επιστήμη όπου να ’ναι θα εφαρμόσει τη θεϊκή της αποκάλυψη για τη θεραπεία της ζωής από την αιώνια ανόσο του θανάτου, έστω κι αν έρθει σε ιστορική σύγκρουση με τα μεγάλα συμφέροντα του χώματος, ότι ο έχων δύο λόγους να ευτυχεί, θα δώσει σίγουρα τον έναν σ’ εκείνον που έχει πολλούς λόγους να δυστυχεί, ναι, εννοώ αυτήν ακριβώς τη ρομαντική μικρή πιθανότητα που βαθύτερα είναι ο Ιησούς κάθε ασθενικής μας ελπίδας. Απλώς τον αποσιωπούμε για να μη σταυρωθεί. Απορώ βέβαια πώς δεν παρενέβη να με εμποδίσει η αυτογνωσία. Ενώ αυστηρά την ασκώ. Φαίνεται ότι ο πήχης που βυθίζουμε για να μετρήσουμε την αλήθεια μας δε φτάνει κάτω κάτω, στο βυθό της. Προσκρούει όμως σε κάποια βραχώδη απαγόρευση που υψώνει η ίδια μας η προνοητική αυτοσυντήρηση. Σα να κινδυνεύει η ισορροπία της να αποκαλυφθεί ότι το ένα της πόδι πατάει στην αιχμή της βαραθρώδους σαθρότητας του είναι μας και το άλλο στη στέρεη μυστικότητα του αγνώστου. Επομένως, η αυτογνωσία είναι μόνο η επόμενη δειλή στάθμη μετά τον πρώτο ρηχό βυθό μας; Μπορεί, λοιπόν, για λόγους αυτοσυντήρησης να κρατάει και η ποίηση αδιαφανή την ακραία φύση της, από πού δηλαδή πηγάζει η ευπαθής επιρροή της επάνω μας… Κι αυτή η αδιαφάνεια είναι, ίσως, που υφαίνει με νήμα φευγαλέο τη μυθώδη διάσταση της ποίησης. Το μυθώδες δεν είναι γήινο. Το συνέλαβε η υπερβολή μυρίζοντας τον κρίνο της μαγείας. Το δε άρωμα της μαγείας έρχεται θροΐζοντας από χίλια διαφορετικά σημεία έτσι που να μην μπορείς να το εντοπίσεις. Γι’ αυτό και δεν εξατμίζεται ποτέ το μυστήριο της ποίησης».

(απόσπασμα από τον Έρανο σκέψεων για την ανέγερση τίτλου υπέρ της αστέγου αυτής ομιλίας, που είναι το κείμενο που εκφώνησε η Κική Δημουλά στην Αρχαιολογική Εταιρεία στις 26 Ιανουαρίου 2009)

για την αντιγραφή Βούλα Καντεράκη

Aνδρέα Παπανδρέου 40 - Tηλ. 0821041653 - Fax: 0821020059

Η Συνωμοσία του θορύβου

ΦΥΛΛΟ

7

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Τα καλοκαίρια που οι λαοί του κόσμου παίζουν μπάλα είναι συνήθως πιο όμορφα από τα υπόλοιπα. Είναι συναρπαστικό και μόνο σαν ιδέα ότι άνθρωποι από 32 χώρες μαζεύονται και παίζουν ένα παιχνίδι που παρακολουθεί όλος ο πλανήτης. Στην πράξη βέβαια, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Το μουντιάλ που τελείωσε στην Αφρική απέδειξε όλα αυτά που ξέραμε και φανταζόμασταν αλλά ποτέ δεν θέλαμε να πιστέψουμε. Η διαδικασία της παγκοσμιοποίησης λειτουργεί για το ποδόσφαιρο σαν λαιμητόμος που οδηγεί διαμέσου της αποστείρωσης και της Γράφει ο ομογενοποίησής του, Γιώργος Μανουσέλης στην ουσιαστική απενεργοποίηση του διαδραστικού του χαρακτήρα και την αυτοκατάργησή του ως θέαμα. Το «ωραίο παιχνίδι» δεν υφίσταται πλέον. Κι αν αυτό είναι κάτι που υποψιάζεσαι παρακολουθώντας τις διάφορες «διεθνείς ταξιαρχίες» να προελαύνουν στο Champions League, εκεί που οι ομάδες είναι ομοιογενείς και αποτελούνται από παίκτες της ίδιας φυλής γίνεται απόλυτα ορατό. Άσχετα από πού ξεκίνησε, το ποδόσφαιρο είναι άθλημα άρρηκτα δεμένο με τη δυτική νοοτροπία και η αναγωγή της Ευρώπης σε σπίτι όλων των αξιόλογων ποδοσφαιριστών κατέληξε στην παραγωγή «ευρωπαίων» από την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Ασία. Ο Κριστιάνο Ρονάλντο, ο Μέσι και ο Λουίς Φαμπιάνο είναι το άλλοθι για όλους τους υπόλοιπους που κάποιον σου θυμίζουν, αλλά δεν μπορείς να προσδιορίσεις ακριβώς ποιον. Σχηματικά η Βραζιλία κατάντησε να θυμίζει περισσότερο την Ιταλία, η Αργεντινή τη Γερμανία και ούτω καθεξής. Στην προσπάθεια για αναζήτηση των αιτίων του φαινομένου καταλήγει κανείς αναπόφευκτα στο χρήμα. Η μπάλα ανήκει στη βιομηχανία του θεάματος κι έτσι υπακούει – τουλάχιστον σε επίπεδο διευθυντηρίου – στους κανόνες της. Ο Μπλάτερ και ο Πλατινί, η FIFA και η UEFA είναι διαχειριστές – εκφραστές εκείνης της ομάδας συμφερόντων που καθορίζει την πορεία του αθλήματος με γνώμονα τη μεγιστοποίηση των κερδών από σπόνσορες, τηλεοπτικά δικαιώματα, εμπορικές χρήσεις. Η αντιμετώπιση του ποδοσφαίρου ως προϊόντος που οφείλει, πάνω απ’ όλα, να είναι ανταγωνιστικό, ελκυστικό στις νέες επενδύσεις και να λειτουργεί ευέλικτα στο νόμο της προσφοράς και της ζήτησης έχει ως προφανές αποτέλεσμα την αλλοίωση της ουσίας του παιχνιδιού. Βέβαια, η εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου και η απομάκρυνσή του από την τάξη που το αγάπησε και το ανέδειξε σε κοινωνικό γεγονός ξεκίνησε πολύ νωρίτερα, στα πλαίσια του έθνους – κράτους. Έτσι, όταν ήρθε η ώρα του νόμου Μποσμάν, όλα έμοιαζαν ως φυσική συνέχεια των μέχρι τότε εξελίξεων. Το πόσο φυσικό είναι βέβαια να αγωνίζονται ιστορικές ομάδες με ένα ή δύο γηγενείς παίκτες στη ενδεκάδα τους και το τι επιπτώσεις έχει αυτό στο χαρακτήρα του παιχνιδιού τους είναι πολύ συζητήσιμο, όπως και το κατά πόσο είναι λογικό να ζητάς από έναν ανθρώπινο οργανισμό να «βγάλει» εξήντα αγώνες σε μία σεζόν και να συνεχίσει για άλλους έξι – επτά το καλοκαίρι. Η συστηματική εξουθένωση των ποδοσφαιριστών, σε συνδυασμό

με τη διαρκή ανάγκη για αύξηση των εσόδων των εμπλεκόμενων εταιρειών, δημιουργεί τις συνθήκες που απαιτούνται ώστε οι πρωταγωνιστές του παιχνιδιού να αντιμετωπίζονται στην καλύτερη των περιπτώσεων ως εργαζόμενοι, στη χειρότερη ως περιουσιακά στοιχεία ή αναλώσιμα. Εκτιμάται ότι τις προσεχείς δεκαετίες η καριέρα του μέσου ποδοσφαιριστή θα μειωθεί κατά δύο – τρία χρόνια, λόγω της προαναφερθείσας εντατικοποίησης. Είναι ένα ακόμη στοιχείο ότι το ποδόσφαιρο, όπως και η ευρύτερη οικονομία, παράγει την ίδια του την κρίση. Όλα αυτά ούτε καινούρια είναι, ούτε και πρωτότυπα. Μάλιστα, αρκετοί που διείδαν τις εξελίξεις φρόντισαν να γνωστοποιήσουν τις αντιρρήσεις τους και να διαμαρτυρηθούν ποικιλοτρόπως. Ακόμα και στα Χανιά υπάρχει σε τοίχους γραμμένο το σύνθημα “against modern football”. Το πότε ξεκινάει όμως η εποχή του μοντέρνου ποδοσφαίρου και το τι περιλαμβάνει αυτή είναι αντικείμενο μεγάλης συζήτησης. Όπως επίσης χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο από ποιες αφετηρίες ξεκινούν αυτοί που κάνουν την κριτική, γιατί το εν λόγω σύνθημα είναι – απ’ αυτή την άποψη και για λόγους που δεν είναι της παρούσης να εξηγηθούν – μάλλον ύποπτο. Ούτως ή άλλως, καθένας μπορεί να αντιληφθεί ότι το ποδόσφαιρό, όπως και η υγεία, η παιδεία κ.λ.π. δεν μπορεί να αποτελεί υγιή νησίδα σε μια κοινωνία που νοσεί. Η προσπάθεια για την απελευθέρωση του ποδοσφαίρου από παράγοντες, πολυεθνικές και χρηματιστήρια είναι αλληλένδετη με τους αγώνες των ανθρώπων για τη δική τους αποδέσμευση από το κέρδος, για την αυτοδίκαιη αξία κάθε ανθρώπινης ή άλλης ζωής και δραστηριότητας πέρα από την οικονομική βάση. Μόνο ως τέτοια έχει νόημα, αξία και ελπίδα να είναι επιτυχής. Άρα τα κάθε λογής ευχολόγια και οι μουρμούρες για το πλαίσιο λειτουργίας του αθλήματος στην Ελλάδα, για την ανυπαρξία ή τη μη εφαρμογή των κανόνων, για τη βία και τη διαπλοκή είναι εκτός τόπου και χρόνου. Οι κανόνες και η εφαρμογή τους δημιούργησαν το πρόβλημα εξαρχής. Το ποιος καθορίζει τους κανόνες και προς όφελος ποιου είναι το ερώτημα που χτυπάει το γάιδαρο κι όχι το σαμάρι. Αυτά που γράφω δεν αναιρούν σε τίποτα τα προ τετραετίας ανάλογα γραφόμενά μου. Το μουντιάλ είναι η κορυφαία στιγμή του παιχνιδιού που αγαπήσαμε και παίξαμε στις αλάνες όλου του κόσμου. Θα το περιμένουμε πάντα με την ίδια αγωνία, έστω κι αν ξέρουμε ότι το πράγμα έχει στραβώσει. Οι όψιμοι Ισπανόφιλοι πανηγυρίζουν. Μόνο αυτοί που ζουν το ποδόσφαιρο και την πορεία του μέσα στο χρόνο μελαγχόλησαν γιατί η ιστορία στέρησε για μια ακόμη φορά, έστω κι απ’ αυτή τη μέτρια Ολλανδία, αυτό που αναντίρρητα της χρωστάει δεκαετίες τώρα. «Αιώνιο πάθος». Δεν ήξερα ότι ο Μάνος Χατζιδάκις έχει γράψει ωδή για το Τζορτζ Μπεστ. Ακούω διάφορους συμπλεγματικούς να τον αφορίζουν ως λαϊκιστή; Μπα, δε νομίζω.

τον ορεινό Αλίκαμπο Χανίων, το οινοποιείο Ντουράκη ανοίγει τις πόρτες του στη Τέχνη! Δέκα γνωστοί …καλλιτέχνες εκθέτουν τα έργα τους από τις 16/7 έως και τις 6/8 στους χώρους του οινοποιείου, παρεμβαίνοντας μέσω αυτών στο φυσικό περιβάλλον δημιουργίας και παλαίωσης του κρασιού. Πρόκειται για έργα φωτογραφικά, κοσμήματα, γλυπτά, έργα από πηλό και γυαλί. Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Βεργαδής Νίκος, Καλαϊτζάκης Μιχάλης, Κουτρουμπάκης Γιώργος, Μπακλαβάς Στέλιος, Πετράκης Κώστας, Πολύχρονακης Μιχάλης, Ρέις-Κοκοβλή Άλντα, Σταυρούλακης Σήφης, Ταμπατσίκος Άρης, Fischer Konsta

Σ

8

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

SHIP TO ΓΑΥΔΟΣ αλοκαίρι στο μπαλκόνι, με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει κοντά στους 34 βαθμούς και τις τελευταίες σταγόνες κρύας μπύρας να κυλούν μεθυστικά ζωντανές στις διαδρομές μιας εσωτερικής απόλαυσης. Τα βλέφαρα κλείνουν ενώ οι παραστάσεις των ειδήσεων στριφογυρίζουν στις νυχτερινές οθόνες και η Γαύδος –αποκλεισμένο το τελευταίο διάστημα το νοτιότερο νησί της Ελλάδας- απομακρύνεται από το στόχο των διακοπών μας. Το δροσερό αεράκι με βυθίζει ακόμη περισσότερο σε καλοκαιρινές διαδρομές και ανήσυχες περιπλανήσεις. Στην Γράφει ο Γιώργος Παλαιόχωρα το Σοφία Γώγουλος Π. φαντάζει η μόνη λύση της απόδρασής μας για τη Γαύδο. Πρωί της Δευτέρας και με τις λιγοστές αποσκευές στα χέρια ανεβαίνουμε τα σκαλιά του. Καράβι ή βάρκα, ψαράδικο ή επιβατικό. «Ένα καράβι παλιό σαπιοκάραβο…», οι εικόνες και οι μουσικές μετασχηματίζονται ανάλογα με τη διάθεση, τις γουλιές του καφέ και την παρέα. SHIP TO ΓΑΥΔΟΣ. Ότι και να’ ναι ετοιμαζόμαστε σύντομα να σπάσουμε τον «αποκλεισμό» του νησιού. Γύρω μας τα απαραίτητα εφόδια, τελάρα με ντομάτες, καρπούζια με ονόματα, παξιμάδια, τσιγάρα και λογίς – λογίς μικροπράγματα, φορτώνονται και στριμώχνονται γύρω μας. Οι μηχανές ανάβουν, ο καπετάνιος στρίβει το τιμόνι του νότια και φύγαμε. Η θάλασσα γενικά ήρεμη και το αεράκι δροσερός σύμμαχος στην προσπάθειά μας να περάσουν πιο γρήγορα οι τέσσερις ώρες του ταξιδιού μας. Ιστορίες, σπαζοκεφαλιές και τα τελευταία κουτσομπολιά των κατοίκων του νησιού δίνουν και παίρνουν. Ας είμαστε τουλάχιστον τυχεροί να δούμε τις φάλαινες που συνήθως τριγυρνούν στη περιοχή. Η τύχη ή οι φάλαινες, δεν είναι τελικά με το μέρος μας, οι

Κ

ώρες περνούν, η μουρμούρα μεγαλώνει και τα βλέμματα όλων μας είναι στραμένα στις παραλίες που σιγά – σιγά απλώνονται μπροστά μας. Μια στροφή ακόμη και το λιμάνι ανοίγεται δεξιά μας και μας περιμένει όπως και ο κόσμος που συνωστίζεται στην αποβάθρα. Μαζί τους λεωφορειάκια για τις μεταφορές, αγροτικά και ο μινώταυρος –παραδοσιακός και έτοιμος για φόρτωση…. Ο αποκλεισμός έσπασε και αυτή την εβδομάδα και η αλληλογραφία μοιράζεται χέρι – χέρι από τον καπετάνιο (το ταχυδρομικό). Φτάσαμε και με το πρώτο σου βήμα στην αποβάθρα νιώθεις να αφήνεις πίσω σου τον «πολιτισμό» της πόλης –με ή χωρίς εισαγωγικά-, την ένταση και τους ρυθμούς της καθημερινότητας, τις ανέσεις και τις πολυτέλειες του σπιτιού σου. Εσύ και η παρέα σου, η παραλία, η θάλασσα και η Κρήτη βόρεια και στο βάθος. Μια απόδραση αρχίζει… Επιβιβαζόμαστε στο «Καποδιστριακό» λεωφορείο και ο Σούλης φροντίζει για τη στάση μας στο Σαρακίνικο. Λίγες γουλιές νερό και η πρώτη βουτιά στα πρασινογάλαζα νερά της παραλίας είναι γεγονός. Τα καφεστιατόρια, όλα σε διάταξη, μας περιμένουν με όμορφες σκιές, δροσερές μπύρες και μεσημεριανά μεζεδάκια. Θα τιμήσουμε τη «Γοργόνα» μέχρι να ξαναεπιστρέψουμε στις βουτιές μας. Σε όλη την παραλία από τους αμμόλοφους έως και τα βραχάκια, μέχρι αργά το απόγευμα, μόλις που κυκλοφορούν καμιά δεκαπενταριά ακόμη παραθεριστές. Το Σαρακίνικο απολαυστικό –τουλάχιστον για μαςκαι άδειο. Το βράδυ πλησιάζει και η ώρα για το Μπαρ τα Αστέρια έφτασε. Διατάξεις που δε θέλεις να αλλάξεις, ένα τραπεζάκι, μερικές καρέκλες, κάνα χαλαρωτικό ποτάκι και τα άστρα. Γαλαξίες που έχεις ξεχάσει, αστέρια που χάνονται στα φώτα της πόλης, που και που κάποια

πέφτουν και το μάθημα αστρολογίας μόλις ξεκινά. Τη μια οι βουτιές την άλλη τα άστρα, οι μέρες περνούν, η Τετάρτη έφτασε και ο Σούλης περιμένει στο λεωφορείο. Μια απόδραση τε-

λειώνει. Ο καπετάνιος μοιράζει τα γράμματα και φουλάρει τις μηχανές… και η θερμοκρασία είναι ακόμη καρφωμένη πάνω από τους 30 βαθμούς…

Ετοιμάζοντας την Πυξίδα … Είδαμε Και το ασφαλιστικό να διαλύεται. Σοσιαλιστικά! Συναντήσαμε Πολλούς και καλούς φίλους στα πλαίσια της ετήσιας συνάντησης κόμικς στο ΚΑΜ Ακούσαμε (μεταξύ άλλων…) Τα «Εισιτήρια διπλά» της Νατάσσας Μποφίλιου Διαβάζαμε Σελίδες στην Οθόνη ή σε Χαρτί Εκδ. Δαρδάνος

ΦΥΛΛΟ

9

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ

“Να προστατέψουμε το Λαφονήσι” α υπογραφτεί τώρα το χωροταξικό του Λαφονησίου" και "να προστατέψουμε το Λαφονήσι", ζητεί με επιστολή της στην Διεύθυνση ΠΕΧΩ της Περιφέρειας Κρήτης η Πρωτοβουλία Πολιτών για την προστασία του Λαφονησίου και της ευρύτερης περιοχής". Στην επιστολή η οποία κοινοποιείται στον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, στον υπουργό Εσωτερικών Γιάννη Ραγκούση, στην υπουργό Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής Τίνα Μπιρμπίλη, στον νομάρχη Χανίων Γρηγόρη Αρχοντάκη,

Ν

"

στην Δήμο Ιναχωρίου αλά και στις Νομαρχιακές Επιτροπές των κομμάτων, αναφέρεται: "Η Κίνηση Πολιτών «ΛΑΦΟΝΗΣΙ SOS» καλεί τον Περιφερειάρχη Κρήτης να υπογράψει άμεσα το Χωροταξικό Σχέδιο (ΣΧΟΟΑΠ) του Δήμου Ιναχωρίου όπως έχει κατατεθεί, έτσι ώστε να προστατευτεί η ευρύτερη περιοχή. Οι κάτοικοι της περιοχής του Ιναχωρίου έχουν ομόθυμα εκφράσει τη βούλησή τους μέσα από ομόφωνες αποφάσεις του Δημοτικού τους Συμβουλίου και όλων των φορέων, καθώς και του Νομαρχιακού

ΤΟ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΣΕΚΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ tse2100@gmai.com ΧΑΙΡΕΤΑΚΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ alexheretaki@gmail.com ΑΜΑΡΙΑΝΑΚΗΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ samarianakis@gmail.com ΤΖΙΑΚΗ ΔΕΣΠΟΙΝΑ d.tziaki@gmail.com ΖΟΥΡΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ zoyridis@cha.forthnet.gr ΚΑΛΛΙΤΕΡΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ sildecal@otenet.gr ΝΙΚΗΦΟΡΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ nidn@tee.gr ΚΑΤΣΑΝΕΒΑΚΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ bkatsanevakis@tee.gr ΠΑΠΑΔΕΡΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ aa-pap@otenet.gr".

συμβουλίου, για την άμεση έγκριση του Χωροταξικού Σχεδίου της περιοχής τους. Οι κάτοικοι της περιοχής του Ιναχωρίου έχουν ομόθυμα επιλέξει την προστασία της περιοχής του Λαφονησιού και του Δήμου Ινναχωρίου, για ένα μέλλον με πραγματική ανάπτυξη, όπου το οικονομικό της αποτέλεσμα θα διαχέεται στο σύνολο της κοινωνίας και όχι στους ολίγους. Λένε όχι στην άγρια τουριστική ανάπτυξη και την τσιμεντοποίηση της περιοχής του Λαφονησιού και του Δήμου τους, λένε όχι σε λατομεία στην παραλιακή περιοχή του όρμου Στομίου. Η περιοχή του Λαφονησιού εντάσσεται στο προστατευόμενο από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία Δίκτυο Ευρωπαϊκών Οικοτόπων NATURA 2000. Η ελληνική κυβέρνηση και τα όργανά της όπως ο διορισμένος από αυτήν Περιφερειάρχης, οφείλουν να προχωρήσουν άμεσα σε μέτρα προστασίας όλων των περιοχών NATURA 2000 εγκρίνοντας Χωροταξικά σχέδια οι μεν και Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες οι δε, δημιουργώντας Φορείς Διαχείρισης σε όλες τις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000. Όσο δεν το κάνουν αυτό βρίσκοντας διάφορα γραφειοκρατικά προσκόμματα, επιτρέπουν σε ποικιλώνυμα ιδιωτικά οικονομικά συμφέροντα να αυθαιρετούν και να αλωνίζουν σε αυτές τις περιοχές επιδιώκοντας να δημιουργήσουν τετελεσμένα γεγονότα (λατομεία, μεγάλες ξενοδοχειακής μονάδες) Εμείς καλούμε δημόσια τον διορισμένο από την κυβέρνηση Περιφερειάρχη: 1. Να μας πει: Τι γύρευε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο εν κρυπτώ στην περιοχή, με ιδιωτικό αυτοκίνητο, όπου προσπαθούν να επιβάλουν λατομεία, και γιατί δεν ενημέρωσε τον τοπικό Δήμο. Μήπως γιατί υπάρχει επιδίωξη να χαρακτη-

ριστούν δασικά τα χωράφια των δεκάδων φτωχών ιδιοκτητών γης στην περιοχή ΠΕΡΠΟ, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την επιβολή λατομικής ζώνης; Παρόμοιο έργο που είδαμε στο Αποπηγάδι και σε άλλες περιοχές.

2. Με τα όσα ανυπόστατα επιχειρήματα είδαν το φως της δημοσιότητας πρόσφατα, ως απάντηση του περιφερειάρχη στην προσπάθεια του να δικαιολογήσει την καθυστέρηση υπογραφής και μεθόδευση επιβολής λατομικής ζώνης δια μέσου του ΣΧΟΠ, ζητάμε δημόσια από την διευθύντρια του ΣΧΟΠ και τον Περιφερειάρχη: Να προσέλθουν σε ανοιχτή Δημόσια Συζήτηση για τα λατομεία και το ΣΧΟΟΑΠ μαζί με εκπρόσωπο του Δήμου Ιναχωρίου, εκπρόσωπο την ομάδας μελέτης κι οποιονδήποτε άλλο φορέα σχετικό με το θέμα, άμεσα, την επόμενη εβδομάδα, είτε στην περιοχή του Δήμου Ιναχωρίου είτε στα Χανιά (π.χ. στην αίθουσα του Τεχνικού Επιμελητηρίου). Έτσι θα δούμε πόσοι και ποιοι από την κυβέρνηση εννοούνε τα όσα λένε περί «πράσινης ανάπτυξης», «δημόσιας διαβούλευσης και διαφάνειας στις αποφάσεις», «προστασίας της φύσης» και το δικαίωμα της αυτοδιοίκησης να κανονίζει τα του οίκου της πάντοτε σύμφωνα με τον νόμο. Η Κίνηση Πολιτών ΛΑΦΟΝΗΣΙ SOS εκφράζει την ομόθυμη βούληση όλων των πολιτών που προσήλθαν στην ιδρυτική της συνάντηση, ώστε να προωθηθεί προς υπογραφή το ΣΧΟΟΑΠ του Δήμου Ιναχωρίου όπως αυτό έχει κατατεθεί. Για το σκοπό αυτό έχει ήδη ξεκινήσει μεγάλη εκστρατεία, η οποία θα φτάσει ως την Αθήνα και την υπόλοιπη Ελλάδα και θα ξεπεράσει τα σύνορα της Ελλάδας και της Ευρώπης.

10

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

«Σε ένα φανταστικό Σκακιστικό κόσμο…»

«Ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο...» έχουν δεκάδες προσκλήσεις για συμμετοχή, έλκονται από τις άριστες συνθήκες διεξαγωγής των αγώνων και τους μαγευτικούς καλοκαιρινούς προορισμούς του τόπου μας. Και επειδή η φήμη των αγώνων διαδίδεται γρήγορα από στόμα σε στόμα, ο συναγωνισμός κάθε χρόνο γίνεται εντονότερος.Η αξία των διεθνών τουρνουά για τους ντόπιους και ειδικότερα για τους νεαρούς σκακιστές που συμμετέχουν περικλείεται στον τίτλο του τουρνουά και συγκεκριμένα στη λέξη OPEN. Καθώς δεν υπάρχει κατηγοριοποίηση των παι-

Δύο από τα τέσσερα ισχυρότερα Διεθνή OPEN τουρνουά Σκακιού εντός των ελληνικών συνόρων για το 2010 διεξάγονται τον Ιούλιο στη Δυτική Κρήτη, στο Ρέθυμνο Γράφει ο (www.rethymnochess.gr) Μιχαήλ από 13-20 Ιουλίου, και στην Δαρμαράκης Παλαιόχωρα (www.chaniachess.gr) από 22-29 Ιουλίου. Και στα δύο τουρνουά έχουν δηλώσει συμμετοχή σκακιστές παγκόσμιας εμβέλειας από όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου.Οι ισχυροί επαγγελματίες παίκτες, οι οποίοι

Σ

Τ

Α Β

ΙΒ

Λ

ΙΟ

Π

Ω

Λ

Ε

ΙΑ

κτών λόγω ηλικίας ή φύλου και η συμμετοχή είναι ελεύθερη ακόμα και σε όσους δεν είναι εγγεγραμμένοι σε κάποια ομάδα, η κλήρωση μπορεί να σε φέρει αντιμέτωπο σε ένα από τους 9 αγώνες (ή και σε περισσότερους, ανάλογα με την επίδοση σου) με ένα σκακιστή διεθνούς φήμης. Σαν αποτέλεσμα, η συνήθης εικόνα μιας πιτσιρίκας να κατατροπώνει ένα έμπειρο σκακιστή ή κάποιου να αντιμετωπίζει το ίνδαλμα του, προσδίδουν μια ιδιαίτερη γοητεία και προσφέρουν αξέχαστες αναμνήσεις. Κατά τη γνώμη μου δύο είναι τα σημαντικότερα οφέλη που αποκομίζουν οι μικροί σκακιστές από τέτοιες διοργανώσεις. Πρώτον, μιας και τα μικρά παιδιά συνήθως φοβούνται τους μεγαλύτερους τους σωματικά ή ηλικιακά, είναι μια ευκαιρία να αντιμετωπίσουν τις φοβίες τους και να κερδίσουν σημαντικές εμπειρίες. Μαθαίνουν έτσι να στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις και να προσπαθούν να βρουν την καλύτερη λύση, ανεξαρτήτως <<μεγέθους>> του προβλήματος. Δεύτερον, τέτοιες διοργανώσεις μας

βοηθάνε να ξεπερνάμε νοοτροπίες του τύπου << καλύτερα πρώτος στο χωριό παρά δεύτερος στην πόλη>>. Επειδή οι σκακιστικοί αγώνες είναι κατηγοριοποιημένοι στη χώρα μας κυρίως ανάλογα με την ηλικία, με το φύλο και ανάλογα με τη γεωγραφική θέση, πολλοί γονείς και παιδιά είναι ευχαριστημένοι πχ με τον τίτλο του καλύτερου σκακιστή κάτω των 12 ετών σε ένα Νομό, ή ακόμα και με τον τίτλο της καλύτερης σκακίστριας κάτω των 14 ετών Πανελληνίως. Τέτοια στάση όμως μπορεί να οδηγήσει ένα παιδί σε επανάπαυση πολύ νωρίς, ικανοποιημένο από τις δάφνες εντός συνόρων ή από το χαμηλό επίπεδο των αντιπάλων του στην ίδια ηλικιακή κατηγορία. Αντιθέτως, τα Διεθνή τουρνουά έτσι όπως είναι δομημένα προσφέρουν ένα δυνατό crash test για το πού βρίσκεται το επίπεδο μας γενικότερα και πόσο βελτιωμένοι είμαστε ώστε να ανταποκριθούμε στο συνεχώς αυξανόμενο επίπεδο, θυμίζοντας μας ότι ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο και ότι πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης.

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

11

12

Μ

άνος Δανέζης: ένα από τα πιο ανήσυχα πνεύματα της σύγχρονης Ελλάδας, της σύγχρονης Επιστήμης. Μαθηματικός, επίκουρος καθηγητής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, γνώστης των νεότερων Επιστημών Εξελίξεων που μεταβάλλουν την εικόνα που έχουμε για το Σύμπαν. Έχει βάλει σαν στόχο την ενσωμάτωση αυτών των νεότερων επιστημονικών εξελίξεων μέσα στην κοινωνία. Ο στόχος του υλοποιήθηκε εν μέρει με τον φίλο του και συνάδελφό του Στράτο Θεοδοσίου με την εκπομπή «Το Σύμπαν που αγάπησα». Υλοποιείται επίσης και μέσω των δεκάδων βιβλίων τους και των εκατοντάδων άρθρων και διαλέξεών του. Ζωηρός, πληθωρικός και μόνιμα χαμογελαστός διαθέτει την ικανότητα να μετατρέπει τις επιστημονικές του γνώσεις σε λαϊκό αφήγημα ή σε … εξεγερτική ομιλία. Βασική θεματολογία μας, ο Πολιτισμός, η Νέα Επιστημονική Επανάσταση και οι επιπτώσεις της στον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Δυσκολευτήκαμε πολύ να διαλέξουμε τα κυριότερα κομμάτια της 6ωρης συνάντησής μας στο φιλόξενό σπίτι του στον Πειραιά. Αν κάτι δεν μεταφέραμε σωστά στην απομαγνητοφώνηση, ε, τότε καλύτερα, για να μας το διορθώσει σε νεότερες και πιο … μαζικές συνευρέσεις. Κυρίες και κύριοι ο Μάνος Δανέζης, ο άνθρωπος που … τον Ρημάνειο χώρο τον κάνει Ευκλείδιο! Κύριε Δανέζη, έχετε προτείνει στα βιβλία σας και τις διαλέξεις σας ένα θεωρητικό σχήμα για το πώς δημιουργείται ένας Πολιτισμός. Δώστε μας τον ορισμό του Πολιτισμού συμπεριλαμβάνοντας τη Θεωρία των 3 Πυλώνων στους οποίους αυτός βασίζεται. Ναι, νομίζω ότι είναι κάτι σχετικά απλό. Δεν ξυπνά ένα πρωί μια Κοινωνία λέγοντας … «ας φτιάξω ένα Πολιτισμό». Ο Πολιτισμός δημιουργείται προκειμένου να κατασιγάσει κάποιους ανθρώπινους φόβους. Υπάρχουν εκατομμύρια ανθρώπινοι φόβοι. Αν τους ταξινομήσουμε θα δούμε πρώτα ένα σύνολο φόβων που έχει να κάνει με τα Φυσικά Φαινόμενα τα οποία όχι μόνο φοβίζουν τον άνθρωπο αλλά πολλές φορές τον αφανίζουν κιόλας. Ξεκινάμε με την Φυσική Φιλοσοφία που βρήκε τις ρίζες της στους Προσωκρατικούς οι οποίοι προσπάθησαν όχι μόνο να εξηγήσουν αλλά και να βρουν τρόπους να τιθασεύσουν τα φαινόμενα. Έτσι λοιπόν αρχίζουν όλα από μια φιλοσοφία, που αργότερα με την παρατήρηση και το πείραμα εξελίσσεται σε Επιστήμη και αργότερα εξελίσσεται σε Τεχνολογία. Αυτός είναι ο Πρώτος Πυλώνας στον οποίον στηρίζεται ένας Πολιτισμός. Μια δεύτερη γκάμα φόβων είναι ο φόβος που απέναντι στους άλλους ανθρώπους, απέναντι στη δύναμη των πιο ισχυρών που μπορεί να πλήξουν τους πιο αδύνατους σε όλα τα επίπεδα. Γι΄ αυτό φτιάχνω τον Δεύτερο Πυλώνα που είναι ο Πυλώνας τη Κοινωνικής Κοσμοθεωρίας. Αυτή η θεωρία μάς φτιάχνει κοινωνικά και πολιτικά συστήματα αλλά και οικονομικά συστήματα και νόμους που μας προστατεύουν από τις … επιθέσεις των δυνατότερων. Μια τρίτη γκάμα φόβων είναι αυτή που αφορά τον φόβο του θανάτου και όλους τους σχετικούς φόβους όπως αυτόν της ασθένειας κλπ. Εγώ θέλω να τον λέω Πυλώνα της Εσωτερικής φιλοσοφίας που γεννάει την Θεολογία και αυτή με τη σειρά της γεννάει τη Θρησκεία. Πολλές φορές μάλιστα από τη ίδια Θεολογία μπορούν να προκύψουν πολλά διαφορετικά δόγματα. Για παράδειγμα γύρω από το πρόσωπο του Χριστού δεν υπάρχουν μόνο οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Συνεπώς, αυτοί οι τρεις Πυλώνες συνιστούν ένα πολιτισμικό ρεύμα. Για να γιγαντώνεται αυτό το Πολιτιστικό ρεύμα θα πρέπει αυτοί οι Πυλώνες να μη πολεμούν ο ένας τον άλλον αλλά να τους διακρίνει μια εσωτερική συνοχή. Αν υπάρχει σύγκρουση ανάμεσα στους πυλώνες τότε ο Πολιτισμός καταρρέει. Υπάρχει χρονική προτεραιότητα ανάπτυξης του ενός Πυλώνα απέναντι στους άλλους; Γενικά, όχι. Παλιότερα όμως οι άνθρωποι το πρώτο πράγμα που ήθελαν να ξέρουν είναι το πότε θα σπείρουν τη γη τους, πότε θα θερίσουν, πότε θα μαζέψουν τα πρόβατά τους για να ξεχειμωνιάσουν, πότε θα φορέσουν βαριά ρούχα. Παρά τα σημάδια που είχαν από διάφορα μικρά γεγονότα που συνέ-

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

«…Η πεμπτουσία μιας Επιστημονικής Επανάστασης δεν ενέχει μόνο τη μεγάλη αύξηση της γνώσης αλά είναι μια συγκεκριμένη ανατροπή των επιστημονικών γνώσεων που έχει σαν άμεσο αποτέλεσμα τη ρήξη με την πολιτική και τη θεολογική κοινωνία του παρελθόντος…»

Μάνος Δανέζης, Καθηγητής Αστροφυσικής βαιναν δίπλα τους κατάλαβαν ότι ο ακριβέστερος προσδιορισμός των εποχών γίνεται με τη βοήθεια της παρατήρησης των Άστρων. Απλώς, σε πιο αρχαίους πολιτισμούς οι ίδιοι άνθρωποι που μελετούσαν τις κινήσεις των άστρων ήταν και αρχιερείς, ήταν επικεφαλής και του Πυλώνα της Θρησκείας αλλά και της Επιστήμης. Αυτοί μάλιστα ήταν και υπεράνω του Βασιλιά διότι μπορούσαν, τρόπον τινά να απαιτήσουν από τον Βασιλιά συγκεκριμένα πράγματα υπό την απειλή, για παράδειγμα, ότι θα … σβήσουν τον Ήλιο. Δηλαδή ουσιαστικά ήταν και αρχηγοί, ηγούνταν και των τριών Πυλώνων. Αλλά και σε νεότερες κοινωνίες όπως ήταν στην πρώην Σοβιετική Ένωση υπήρχαν πολιτικές αποφάσεις της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος που καθόριζαν τις κατευθύνσεις της Επιστήμης οι οποίες ήταν δήθεν στην υπηρεσία του λαού. Αυτά δεν γίνονται όμως, είναι απαράδεκτα, δεν μπορείς να υποχρεώσεις έναν ερευνητή να ερευνήσει ένα συγκεκριμένο αντικείμενο γιατί τότε δεν θα είναι πια ερευνητής, δεν θα δρα με μεράκι. Τι είναι μια Επιστημονική Επανάσταση και πώς επηρεάζει τους υπόλοιπους Πυλώνες ; Η πεμπτουσία μιας Επιστημονικής Επανάστασης δεν ενέχει μόνο τη μεγάλη αύξηση της γνώσης αλά είναι μια συγκεκριμένη ανατροπή των επιστημονικών γνώσεων που έχει σαν άμεσο αποτέλεσμα τη ρήξη με την πολιτική και τη θεολογική κοινωνία του παρελθόντος. Αυτή η Επανάσταση αναγκάζει τους άλλους 2 Πυλώνες να ανακατατάξουν τη δομή τους και να μεταβληθούν. Κατά την άποψή μου η πρώτη Επιστημονική Επανάσταση έγινε με τους Προσωκρατικούς οι οποίοι απέκοψαν τη γνώση για τη Φύση από τα τότε ιερατεία. Άρα δημιουργήθηκε για πρώτη φορά ένας ξεχωριστός Πυλώνας που επιχειρούσε να ερμηνεύσει τη Φύση. Αυτό είχε και πολιτικές συνέπειες. Για να το πω απλά, δεν θα είχαμε σήμερα Δημοκρατία αν τη γνώση τη χειρίζονταν μόνο τα Ιερατεία. Η προτελευταία Επιστημονική Επανάσταση ήταν στον 17ο αιώνα με εξέχουσες προσωπικότητες τους Νεύτωνα, Γαλιλαίο που άλλαξαν την κοσμοεικόνα που είχαμε τότε για τον Κόσμο. Έβγαλαν τον Άνθρωπο και τη Γη από το κέντρο του Σύμπαντος. Σήμερα; Ζούμε μια άλλη Επιστημονική Επανάσταση; Και ποια τα χαρακτηριστικά της, σύμφωνα με το θεωρητικό σχήμα που προτείνετε;; Περί τα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα έχουμε την τελευταία Επιστημονική Επανάσταση που κρατάει μέχρι σήμερα. Αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε ότι και τους 3 Πυλώνες μιας Επιστημονικής Επανάστασης τους διατρέχουν 3 βασικές έννοιες: η Ύλη, ο Χώρος και ο Χρόνος. Αυτές οι 3 έννοιες είναι και η κοινή συγκρότηση των 3 Πυλώνων. Οι Θετικές Επιστήμες στηρίζονται στο εννοιολογικό περιεχόμενο που η κάθε εποχή δίνει σε αυτές τις 3 έννοιες. Αν αλλάξει μία από αυτές τις έννοιες, θα αλλάξουν και οι άλλες άρα θα αλλάξει και ολόκληρη η Φυσική Θεωρία. Το ψέμα που λέμε οι Επιστήμονες είναι ότι τα επιστημονικά μας δεδομένα είναι δήθεν αναλλοίωτες αλήθειες διότι ενέχουν πείραμα, θεωρία, επαλήθευση κ.λπ. Δεν λέμε όμως σε κανέναν ότι αυτές οι Επιστήμες στηρίζονται μόνο σε αυτές τις έννοιες και ότι αν μεταβληθεί για κάποιο λόγο η εικόνα που έχουμε για το χρόνο π.χ. τότε αλλάζει όλη η Επιστήμη. Ενώ όμως, οι Πυλώνες και της Θεολογίας και της Πολιτικής Θεωρίας και της Επιστήμης έχουν κοινή αντίληψη για το τρίπτυχο Ύλη – Χώρος – Χρόνος, εντούτοις μόνο ο Πυλώνας της Επιστήμης είναι αυτός που μπορεί να μεταβάλλει το περιεχόμενο αυτών των εννοιών. Οι

άλλοι 2 Πυλώνες αναγκαστικά αποδέχονται αυτό το περιεχόμενο. Όποιος δεν λαμβάνει υπόψη του αυτές τις μεταβολές και πιστεύει ότι η θεωρία μένει αναλλοίωτη τότε είναι βαθιά αναχρονιστικός. Για παράδειγμα, υπάρ-

χουν άνθρωποι σήμερα οπαδοί του ρεύματος του Διαλεκτικού Υλισμού που πιστεύουν ότι στον Μαρξισμό δεν χρειάζεται να αλλάξει τίποτα γιατί είναι μια πλήρης Θεωρία. Ε, όταν δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις εξελίξεις

ΦΥΛΛΟ

13

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

της Επιστήμης τότε είναι βαθιά νυχτωμένοι. Δεν αρνούμαι την αξιοπιστία του Μαρξισμού ως αντίληψη αλλά πρέπει αυτός όπως και ο κάθε «-ισμός» να ενσωματώσει τα νέα επιστημονικά δεδομένα και να μεταβληθεί, αλλιώς θα πεθάνει. Ας πάμε κάπου αλλού. Αν η Επιστήμη αποδείξει π.χ. ότι υπάρχει ζωή μετά θάνατον τότε τα κοινωνικά συστήματα δεν θα αλλάξουν αυτομάτως; Δεν θα πρέπει να αλλάξει και η Θεολογία; Συμπεραίνουμε λοιπόν με ασφάλεια ότι έχουμε Επιστημονική Επανάσταση κάθε φορά που μεταβάλλεται το εννοιολογικό περιεχόμενο των όρων Ύλη – Χώρος – Χρόνος. Εστιάζοντας στην τελευταία Επιστημονική Επανάσταση, αυτή του 2οου αιώνα έχουμε πάλι μια ριζική ανατροπή αυτών των εννοιών. Τα δεδομένα της νεότερης επιστημονικής Επανάστασης δεν έχουν περάσει ακόμα ούτε στα Πανεπιστήμια, είναι τρομερό, εξακολουθούμε να ζούμε μέσα σε μια μηχανοκρατική και υλιστική εκδοχή του Σύμπαντος εκδοχή που δεν συνάδει με τα τελευταία δεδομένα των Επιστημών. Δηλαδή, οι ηγετικές ομάδες του κόσμου εξακολουθούν να κινούνται πίσω από μια εκδοχή υλιστική και μηχανοκρατούμενη ενώ τα δεδομένα την έχουν ξεπεράσει. Εξακολουθούν δηλαδή να πιστεύουν ότι ο Κόσμος είναι όλος αντιληπτός από αισθήσεις και όργανα μέτρησης, και ότι είναι και ο μόνος πραγματικός, ότι η Φυσική είναι η Νευτώνεια Φυσική και ότι το Σύμπαν μας είναι Ευκλείδειο ότι στο Σύμπαν μας αντιλαμβανόμαστε μόνο εξατομικευμένα διαιρεμένα αντικείμενα κ.λπ. Δεν είναι όμως έτσι, έχουμε στα χέρια μας πλέον άλλη εικόνα για τον Κόσμο, αλλά αυτή η νέα εικόνα που μας δίνει η Επιστήμη δεν έχει λάβει δημοσιότητα δεν έχει περάσει ακόμα στην Κοινωνία. Υποστηρίζω όμως ότι ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας έχει αρχίσει αν όχι να καταλαβαίνει, τουλάχιστον να ψυχανεμίζεται αυτήν τη Νέα Επιστημονική Επανάσταση ως προς τα αποτελέσματα. Διαισθάνεται ότι κάτι καινούριο τρέχει που του λύνει δικά του προβλήματα. Όταν μιλά ένα βουλευτής, όταν μιλά ένας παπάς και όταν μιλά ένας Φυσικός ο κόσμος καταλαβαίνει ότι αυτά που ακούει από τον Φυσικό είναι πιο ενδιαφέροντα, του αρέσουν περισσότερο, τον αγγίζουν άμεσα. Άρα η Νέα Διήγηση της Φυσικής έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στον κόσμο από την ιστορία που θα του πει ο βουλευτής ή ο παπάς. Και τέλος πάντων αυτά που λέει η Επιστήμη δεν είναι καλλιτεχνικά δημιουργήματα, μπορεί πλέον να τα αποδείξει. Μα αν τα εργαλεία που χρησιμοποιεί η Νέα Επιστήμη προκειμένου να αποδείξει την νέα εικόνα που έχει για τον κόσμο, στηρίζονται σε αυτά τα νέα δεδομένα, δεν θα γίνουν γρήγορα κατανοητά από τον κόσμο. Λάθος! Εγώ σαν Δανέζης αλλά και η Νέα Επιστήμη μπορούμε να πείσουμε τους ανθρώπους ότι υπάρχει ένας άλλος Κόσμος που δεν μπορούν να αντιληφθούν οι αισθήσεις μας, αλλά αυτός ο κόσμος γίνεται αντιληπτός με τα αποδεικτικά εργαλεία της προηγούμενης Επιστημονικής Επανάστασης, δηλαδή αυτής του 17ου αιώνα. Άρα δεν χρειάζεται οι «αδαείς» να επιφορτιστούν με άπειρα επιστημονικά και αποδεικτικά εργαλεία και μεθόδους νέου τύπου προκειμένου να έχουν μια εικόνα για τα νέα επιστημονικά δεδομένα. Εγώ, ας πούμε θα ήθελα να απευθυνθώ στους εκπαιδευτικούς των σχολείων και να τους ζητήσω να κάνουν τέτοια πειράματα που θα αναδεικνύουν νέες και, άγνωστες γι΄

αυτούς πλευρές της πραγματικότητας. Να αναιρέσουν με εργαλεία της προηγούμενης Επιστημονικής Επανάστασης αυτήν ακριβώς την Επανάσταση που μας τέλειωσε και να ψυλλιαστούν τι παίζεται σήμερα, κι ας μην το γράφουν ακόμα τα σχολικά και τα Πανεπιστημιακά εγχειρίδια. Μπορώ ας πούμε να μιλήσω για τη καμπυλότητα του χώρου που προκαλούν οι Μαύρες Τρύπες και που γι΄ αυτό δεν τις βλέπουμε, ανάγοντάς την στην καμπυλότητα της πορείας ενός καραβιού στη θάλασσα όταν αυτό απομακρύνεται από εμάς και μετά δεν το βλέπουμε καθώς αυτό έχει χαθεί «πίσω από τον ορίζοντα» (άρα έχει αυξήσει την καμπυλότητα του χώρου). Μπορώ να τους πω για το γεγονός ότι «μικρά» τόξα συμπεριφέρονται ακριβώς σαν ευθύγραμμα τμήματα όταν δεν ξεπερνούν ένα όριο - ο δρόμος για να πάω σπίτι μου θεωρείται ευθεία παρά το ότι η Γη είναι καμπύλη… (Επιστημονικά αυτό το λέμε «ότι μια Ρημάνεια επιφάνεια όταν είναι αρκούντως μικρή συμπεριφέρεται σαν Ευκλείδια»). Επίσης, μια σημαντική έννοια που θα πρέπει ας πούμε να εκλαϊκεύσουμε είναι ο «χώρος του Minkowski», είναι ο «καθρέφτης» μέσα στον οποίον συμβαίνουν όλα τα γεγονότα του Σύμπαντος, είναι το ίδιο το Σύμπαν που βλέπουμε. Αν όμως δούμε το Σύμπαν σαν ένα καθρέφτη όπου απεικονίζονται γεγονότα τότε αυτός ο καθρέφτης δεν περιέχει εμάς αλλά εικόνες μας, δηλαδή τα Matrix μας, για να χρησιμοποιήσουμε έναν ευφυή όρο που μας τον έκανε ευρύτερα η γνωστό μια κινηματογραφική επιτυχία. Συνεπώς, και με βάση τα σύγχρονα δεδομένα δεν είμαστε εμείς τίποτα παραπάνω παρά εικόνες, σύνολα πληροφοριών, Matrix δηλαδή, ενός άλλου κόσμου που απεικονίζεται σε έναν ιδιόμορφο χώρο που λέγεται «χώρος Minkowski». Και πολλά – πολλά ακόμη. Άρα πιστεύω σε έναν νέο Διαφωτισμό που θα ενσωματώσει σε ανθρώπους της σημερινής και της προηγούμενης γενιάς το νέο Κοσμοείδωλο που έχουμε πλέον στα χέρια μας οι Επιστήμονες.

σταση οι άνθρωποι τη μετράνε με τον χρόνο, με το πόσες φορές γυρίζει η Γη γύρω από τον Ήλιο, αλλά ο χρόνος δεν ταυτίζεται με την 4 η διάσταση. Όλα τα προηγούμενα δεν είναι πια ερμηνείες προτεινόμενες, δεν είναι εικασίες, έχουμε αποδείξεις έγκυρες κι αξιόπιστες, είναι κομμάτι της ανθρώπινης γνώσης το οποίο απλά δεν έχει λάβει δημοσιότητα ούτε καν στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Στα Πανεπιστημιακά εγχειρίδια, ακόμη δεν έχουν περάσει σε μεγάλη έκταση οι νεότερες εξελίξεις και η ουσία τους, παρά μόνο ακροθιγώς. Εξακολουθούν να σκέφτονται πολλοί σύγχρονοι επιστήμονες και ερευνητές με παλιούς όρους αλλά το πράγμα προχωράει σιγά - σιγά. Πάντως ο φιλόσοφος που ακούει για όλα αυτά, ο Θεολόγος, ο Μυστικιστής, ο Δωδεκαετής κ.λπ. αρχίζει να σχηματίζει νέες φιλοσοφικές αντιλήψεις και έτσι επηρεάζεται ό ένας Πυλώνας και μεταβάλλεται.

Μπορείτε αν μας δώσετε μια εικόνα για την έννοια της 4ης διάστασης; Χοντρικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο κόσμος που ζούμε γίνεται αντιληπτός από εμάς μέσω των αισθήσεών μας. Ο τρόπος που λειτουργούν οι αισθήσεις μας καθορίζεται από το DNA μας. Το DNA μας επιτρέπει να αντιληφθούμε μέχρι 3 διαστάσεις του κόσμου. Έχει όμως αποδείξει η Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν ότι υπάρχει και 4η διάσταση που δεν ταυτίζεται με το χρόνο. Όταν ένα σώμα στις 3 διαστάσεις αρχίζει και καμπυλώνεται προς την 4η διάσταση τότε η αυτή ακριβώς η καμπύλωση είναι που δημιουργεί την αιτία για να μπορέσω να το δω. Τα αντικείμενα που βρίσκονται γύρω μας είναι 4διάστατα και για να μπορέσω να τα δω έχουν «καμπυλωθεί» προς την 4η διάσταση. Και βέβαια, ξέρουμε ότι δεν τα βλέπω ολόκληρα αλλά, όπως είπαμε και πιο πριν, βλέπω μια «προβολή» τους στον τρισδιάστατο χώρο. Στην πραγματικότητα οι έννοιες καμπυλότητα χώρου από τα Μαθηματικά, και «Πυκνότητα Υλοενέργειας» από τη Φυσική είναι το ίδιο πράγμα σύμφωνα και με τον Αϊνστάιν. Δείτε: ο άνθρωπος όταν γεννιέται αρχίζει από τη στιγμή που είναι γονιμοποιημένο σπέρμα να αυξάνει την υλοενέργειά του. Όταν βαίνει προς το θάνατο μειώνει την υλοενεργειά του. Αυτή την καμπύλωση του χώρου προς την τέταρτη διά-

Το Σύμπαν μας είναι διαιρετό, ή μήπως η «διαίρεση» είναι αποτέλεσμα των αισθήσεων; Προφανώς και είναι αποτέλεσμα των αισθήσεων. Υλοενέργεια υπάρχει παντού. Μάλιστα όταν ένας άνθρωπος κοιτάζει έναν άλλον θεωρεί ότι ανάμεσά τους δεν υπάρχει τίποτα. Ξέρουμε πολύ καλά πως όχι μόνο δεν υπάρχει το κενό αλλά αν μπορούσαν τα μάτια μας να δουν τα πάντα θα βλέπαμε παντού γύρω μας μια … κοχλάζουσα υλοενέργεια. Θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε τα πάντα ως ένα Όλον με διαφορετικές πυκνότητες υλοενέργειας σε διαφορετικά σημεία του Σύμπαντος. Η ουσία είναι ότι τα πάντα στο Σύμπαν «επικοινωνούν» .

Πάντως ένα από τα εντυπωσιακά που μας λέτε σήμερα είναι ότι όλα στο Σύμπαν, και εμείς ακόμα, είναι Matrix (Μητρώα Μαθηματικών Πληροφοριών τρόπον τινά) Υπάρχει η απλοϊκή άποψη που λέει πως αν βγω μια βόλτα π.χ. στο Λιμάνι και κοιτάξω γύρω μου βλέπω τα αντικείμενα όπως βλέπω και τα σώματα του ουρανού, τον Ήλιο, τ’ αστέρια κ.λπ. Λάθος: τα αστέρια, οι γαλαξίες απέχουν εκατομμύρια, δισεκατομμύρια έτη φωτός άρα όταν τα κοιτάζω αντικρίζω μόνο μια εικόνα του παρελθόντος τους δεν αντικρίζω τα ίδια αυτά καθ΄ αυτά. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Ήλιο που είναι πιο κοντά, απέχει από τη Γη 8 λεπτά άρα αυτό που βλέπω είναι μέρος της εικόνας του όπως ήταν πριν από 8 λεπτά. Αλλά και τον διπλανό μου όταν τον κοιτάζω βλέπω μια εικόνα του όπως ήταν πριν από ένα απειροελάχιστο κλάσμα του δευτερολέπτου, αλλά η ουσία είναι ότι βλέπω μια παλιά εικόνα του άρα ένα Matrix του, ένα είδος προβολής του αντικειμένου από το παρελθόν του.

Κύριε Δανέζη δηλώνετε και δημοσίως ότι ανήκετε στην Αριστερά αλλα με μια σειρά παρεμβάσεών σας σε εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία έχετε διατυπώσει μια πρόταση γι΄ αυτόν το χώρο τον οποίο τον κατανοείτε ως ευρύτερο Πολιτισμικό Ρεύμα. Θα μας παρουσιάσετε εν συντομία την άποψή σας; Δεν μιλάω ούτε για τους πολιτικούς ούτε για την εκχυδαϊσμένη Αριστερά. Ξέρετε, για ιστορικούς λόγους, η κοινωνική δομή αρνήθηκε στον Έλληνα πολίτη να έρθει σε επαφή με την Αριστερά της Ευρώπης από την εποχή του Διαφωτισμού και εντεύθεν. Οι αρχές του φιλελευ-

θερισμού και του Ουμανισμού δεν έγιναν ποτέ γνωστές. Την Αριστερά την γνώρισαν οι Έλληνες ως Κομμουνιστική συνιστώσα σε σημείο που για την πλειοψηφία των Ελλήνων το να είσαι Αριστερός σημαίνει να είσαι Κομμουνιστής. Αυτό είναι γελοίο. Για μένα η ιδεολογία της Αριστεράς συνιστά Πολιτισμικό Ρεύμα. Είναι ένα σύνολο αρχών που διαποτίζουν την Επιστήμη, την Θεολογία, την κοινωνική συγκρότηση (τους 3 Πυλώνες δηλαδή). Εγώ διαφοροποιούμαι από τον «Κοινωνισμό» της Αριστεράς, από το sociale δηλαδή που θέλει την Αριστερά να εξυπηρετεί την κοινωνία ως σύνολο. Εγώ μιλάω για ένα Ουμανιστικό Σοσιαλισμό που η εξυπηρέτηση των αναγκών του κοινωνικού συνόλου δεν παραβλέπει τις προσωπικές ανάγκες του ατόμου. Είναι Ανθρωπισμός. Σαφέστατα σε κρίσιμες στιγμές το κοινωνικό θα πρέπει να υπερβεί το ατομικό αλλά πάντοτε δεν πρέπει να ξεστρατίζουν αυτά τα δύο μεταξύ τους. Μέσα σε αυτό το Πολιτισμικό Ρεύμα που προτείνω μπορεί να αντέξει οποιαδήποτε Νεα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ και άλλες δυνάμεις που εμφορούνται από αυτές τις Αρχές αλά διαφοροποιούνται ως προς το πώς θα υλοποιήσουμε αυτές τις αρχές. Και ξέρετε, η Αριστερά έτσι ακριβώς θεσμοθετήθηκε, δεν είναι ένα όραμά μου. Ουσιαστικά οι ιδεολογικοί πατέρες της Αριστεράς στην Ευρώπη έβαλαν σαν βάση αυτές τις ιδέες για να δημιουργήσουν ένα Πολιτισμικό Ρεύμα και όχι ένα Κόμμα, άλλο τι κάνει η Αριστερά σήμερα στην Ελλάδα, και όχι μόνο στην Ελλάδα. Είμαστε όλοι άνθρωποι, Ελευθερία, Ισότητα ζητάμε. Εγώ διαπιστώνω ότι αυτή τη στιγμή διαμορφώνεται ένα τέτοιο Πολιτισμικό Ρεύμα και στην Ελλάδα ενάντια σε αυτήν την Δημοκρατικοφανή Ολιγαρχία που κυριαρχεί. Εγώ προτείνω σήμερα επειδή δεν μπορούμε 11 εκατομμύρια Έλληνες να παρατάμε τις δουλειές μας και να μαζευόμαστε για να παίρνουμε αποφάσεις από κοινού όπως στην Αρχαία Αθήνα να βάζουμε σύγχρονους βολικούς όρους (τους προτείνω σε σχετικό βιβλίο μου). Προτείνω για παράδειγμα οι ελέγχοντες από τους ελεγχόμενους να είναι διαφορετικές ομάδες ανθρώπων. Δεν μπορεί π.χ. ένα εκλεγμένος στη Βουλή δικηγόρος να υποστηρίζει και να συνεχίζει την ιδιότητά του και όταν έρχεται η στιγμή να διωχθεί να φοράει το καπέλο του βουλευτή που του παρέχει ασυλία… Μετά, η Εκκλησία πρέπει να επιστρέψει στις Θεολογικές αρχές του Χριστιανισμού. Επιμένω ότι η επικείμενη Μεγάλη Πολιτισμική Αλλαγή που θα συμβεί σε διεθνές επίπεδο θα αρχίσει από την Ελλάδα με την έννοια ότι θα αρχίσει από αυτούς που μετείχαν και μετέχουν της Ελληνικής Παιδείας. Τέλος, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν έχω καμία εθνικοπατριωτική πρόθεση πιστεύω πως μόνο όσοι έχουν συντηρήσει αυτές τις αξίες ακόμα και τώρα στην μετά την φθορά εποχή πιστεύω ότι θα σταθούν μπροστάρηδες σε ένα τέτοιο Ρεύμα. Και σε αυτό το Ρεύμα θα ενταχθούν και όλοι εκείνοι οι Άνθρωποι στον πλανήτη που υιοθέτησαν τέτοιες ιδέες αρά μετείχαν της Ελληνικής Παιδείας. Κύριε Δανέζη ευχαριστούμε πολύ για τη συζήτηση. Εύχομαι να γίνει αφορμή για να σας δούμε σύντομα στα Χανιά για μια επαφή και συζήτηση με τους πολίτες της πόλης…

14

ΦΥΛΛΟ

"ΤΕΧΝΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, Άνθρωπος και Μηχανή"-2010

ια το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2010 η Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πολιτισμού «Ελαιουργείον» προγραμματίζει την παρουσίαση στο «Ελαιουργείον – Εργοστάσιο Τέχνης» της ομαδικής έκθεσης σύγχρονης τέχνης "ΤΕΧΝΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, Άνθρωπος και Μηχανή" στην οποία θα συμμετέχουν περισσότεροι από 90 καλλιτέχνες τόσο από την Κρήτη και την Ελλάδα όσο και από την Ευρώπη και την Αμερική. Η έκθεση θα περιλαμβάνει Ζωγραφική, Γλυπτική, Χαρακτική, Κεραμική, Φωτογραφία, Video και Εγκαταστάσεις με συνδιοργανωτές την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, τον Δήμο Κολυμβαρίου, τον Δήμο Βουκολιών, τον Δήμο Καντάνου και τον Δήμο Νέας Κυδωνίας. Πρόθεση της διοργάνωσης είναι να εκδοθεί δίγλωσσος (Ελληνικά - Αγγλικά) κατάλογος της έκθεσης με παρουσίαση όλων των καλλιτεχνών που θα έχουν συμμετοχή (κατά αλφαβητική σειρά επωνύμου) και με ιστορική, θεωρητική και αισθητική τεκμηρίωση της έκθεσης από τους επιμελητές Ιωάννη Αρχοντάκη, Πέγκυ Κουνενάκη και Σοφία Μαυρουδή. Στόχος της έκθεσης "ΤΕΧΝΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, Άνθρωπος και Μηχανή" είναι να διερευνηθεί η διαδραστική σχέση της Τέχνης με την Τεχνολογία και την Μηχανή σε όλο το εύρος των εκφάνσεων της συνύπαρξής τους, με όλες τις εμφανείς ή υποβόσκουσες αλληλεπιδράσεις τους, σε όλο το μήκος του χρόνου της συμπόρευσής τους. Με κέντρο βάρους τον Άνθρωπο, τον ουσιαστικό δημιουργό και τελικό αποδέκτη των προϊόντων τόσο της Τεχνολογίας όσο και της Τέχνης, πρόθεση της έκθεσης είναι να αναζητηθεί ο ρόλος της Μηχανής και της εκάστοτε παραγωγής της, ως πεδίο αναφοράς ή σαν πρωτογενές και δομικό μέσο έκφρασης των αρχών, των στόχων και των μηνυμάτων της Τέχνης και παράλληλα να δειχτεί η δράση της Τέχνης ως παράγοντας διαμόρφωσης των δομών, της φόρμας και της εικόνας της Μηχανής. Απώτερος στόχος της διοργάνωσης είναι οι προσκεκλημένοι καλλιτέχνες να έρθουν τόσο σε επαφή με τους γηγενείς ανθρώπους και τον τόπο τους στην ενδοχώρα του νησιού όσο και οι ίδιοι μεταξύ τους να αναπτύξουν γέφυρες επικοινωνίας, συνεργασίας και αλληλοκατανόησης του έργου και των δράσεων της καλλιτεχνικής τους αναζήτησης. Η περίοδος λειτουργίας της έκθεσης για το κοινό θα είναι από 8 Αυγούστου ως 3 Οκτώβρη 2010 (εγκαίνια Κυριακή 8 Αυγούστου 2010, ώρα 8.00 το βράδυ). Από 4 Οκτώβρη ως 12 Νοέμβρη 2010 στο χώρο της έκθεσης θα διοργανωθούν επιμορφωτικά προγράμματα με ξεναγήσεις, δράσεις και δραστηριότητες για παιδιά πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν διαλέξεις, εργαστήρια τέχνης, μουσικές βραδιές, κινηματογραφικές προβολές, παραστάσεις χορού και θεάτρου, performances, happenings και parties.

Γ

Η ώρα της κάθαρσης

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Μαρμαρωμένη ησυχία μ’ όλο που ακούγεται η έλευση της φωτιάς. Δεν είναι ώρα πια για πίσω.

μη συμμετοχή της μεγάλης πλειοψηφίας των εργαζομένων στις προγραμματισμένες απεργίες είναι άκρως ανησυχητική, αν λάβουμε υπόψη Γιάννης Ρίτσος, τη βαρβαρότητα των μέτρων που παίρνει η κυβέρνηση, η οποία από το Αποχαιρετισμός αντιθετικό δίπολο «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» επέλεξε να εφαρμόσει το δεύτερο. Είναι άκρως ανησυχητική όμως για ποιους; Για την κυβέρνηση, το πολιτικό σύστημα συνολικότερα ή τους πολίτες; Καζάνι που βράζει ο λαός, λένε πολλοί, ειδήμονες και μη, και προφητεύουν ότι στο άμεσο μέλλον θα ξεσπάσουν στη χώρα μας μεγάλες κοινωνικές εκρήξεις. Θυμός και οργή που δεν εκτονώνονται, γιατί οι Γράφει η Μαρία πολίτες δεν βλέπουν να καταθέτουν μείζων και ελάσσων αντιπολίτευση εναλλακτικές Κρέτση προτάσεις εξόδου από την κρίση και επίσης είναι πεπεισμένοι ότι οι αποφάσεις είναι προειλημμένες, λένε κάποιοι άλλοι. Στην ουσία όμως ο κόσμος έχει καθηλωθεί στο σπίτι του, γιατί κάθε μέρα υφίσταται μια τρομερή πλύση εγκεφάλου από τις ενορχηστρωμένες μεθοδεύσεις της κυβέρνησης σε επίπεδο ενημέρωσης, οι οποίες φυσικά στηρίζονται από τα φιλοκυβερνητικά Μ.Μ.Ε. Οι πολίτες έχουν πειστεί ότι όλα γίνονται προς όφελός τους. Η συθέμελη εκρίζωση της δημόσιας ασφάλισης παρουσιάζεται ως μεγάλη μεταρρύθμιση. Ο δρόμος της κατρακύλας, της εξαθλίωσης και του πισωγυρίσματος προβάλλεται ως οδός της αξιοπιστίας (κλαίγεται κάθε λίγο κι ο Λοβέρδος κι έχουμε έτοιμο έγχρωμο δακρύβρεχτο μελό για τους πιο ευσυγκίνητους). Κινήσεις αλληλεγγύης για την επόμενη γενιά είναι αυτές που κάνει η κυβέρνηση κι ο Υπουργός Εργασίας δηλώνει ότι η περικοπή της 13ης και 14ης σύνταξης ευνοεί εξ αντικειμένου τους επόμενους (χαμηλοσυνταξιούχε πατέρα μου προσπάθησε να καταλάβεις ότι θυσιάζεσαι για μένα και τα εγγόνια σου, τόσα έχεις υποστεί μέχρι τα 78 σου χρόνια, θα το καταπιείς κι αυτό). Ο Πρωθυπουργός δηλώνει ότι η μείωση του βασικού μισθού των νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας είναι μέτρο κοινωνικής συνοχής και ότι έχουν μεγάλο θράσος όσοι ισχυρίζονται ότι είναι καταστροφικό ( νέοι και νέοι της Ελλάδας θα παίρνετε λιγότερα, αλλά θα διάγετε βίο ειρηνικό και ομαλό). Δηλώνει επίσης ότι προσπαθούν να εξασφαλίσουν αυτά που απαιτούν οι νέοι, για να υπάρχει μια νέα γενιά, ελεύθερη, χειραφετημένη, αισιόδοξη (ναι, ναι γι’ εσάς μιλάει, τη γενιά των 600 ευρώ). Ο πρωθυπουργός καλεί τους νέους να πάρουν την Ελλάδα στα χέρια τους. Προφανώς εννοεί ό,τι απομείνει απ’ αυτήν. Γιατί μπορεί η Ελλάδα να μην πωλείται, αλλά δυστυχώς κατάσχεται, αν δεν είναι συνεπής προς τους δανειστές της. Επίσης είναι γνωστή η εμμονή του με τα διλημματικά ζεύγη (και τις ατυχείς παρομοιώσεις). Θέτει το δίλημμα στον κ. Τσίπρα και εμμέσως στον ελληνικό λαό: «Χρεοκοπία ή σωτηρία». Σαφέστατα και η απάντηση βγαίνει αβίαστα από το στόμα ενός πολίτη. Να χρεοκοπήσει ο λαός, για να σωθούν για άλλη μια φορά τα λιγούρια της εξουσίας. Πού να τη βρει λοιπόν ο λαός την οργή και την αγανάκτηση; Ηγετικές φυσιογνωμίες στο χώρο της πολιτικής, οι οποίες θα μπορούσαν να εμπνεύσουν και να καθοδηγήσουν το λαό χωρίς να τον ποδηγετήσουν, δεν υπάρχουν. Αλλά και οι πνευματικοί άνθρωποι ,που με τις παρεμβάσεις τους θα μπορούσαν να τον αφυπνίσουν και να ενεργοποιήσουν τη ράθυμη συνείδησή του, είναι απόντες. Ή καλύτερα, για να είμαστε πιο δίκαιοι , τους έχουμε γυρίσει και εμείς από καιρό την πλάτη. Αλλά όπως έγραφε ο Μπρεχτ στο θεατρικό του έργο «Η απόφαση» μονάχα η πραγματικότητα μπορεί να μας μάθει πώς την πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε. Και αν το καλοκαίρι χαρακτηρίζεται από απεργιακή ξηρασία, όταν τα επώδυνα μέτρα θα αρχίσουν να δημιουργούν μια φαιά πραγματικότητα γι’ εμάς και τα παιδιά μας, τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι έρχεται η ώρα της κάθαρσης από το λαό για το λαό.

Η

ΦΥΛΛΟ

15

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

«Το Νησί» στο δρόμο για την τηλεόραση … Το MEGA, με εταιρείες παραγωγής την TVE (Tηλεοπτικές Επιχειρήσεις Α.Β.Ε.Ε.) και την Indigo View (με έδρα τα Χανιά), έχει ξεκινήσει από τον Δεκέμβριο του 2009 τα γυρίσματα της σειράς «Το Νησί» που είναι βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα που αφορούν τη ζωή των κατοίκων της Πλάκας και της Σπιναλόγκας, οι οποίοι ήρθαν αντιμέτωποι με τη νόσο του Χάνσεν (της λέπρας). Τη σκηνοθεσία της σειράς υπογράφει ο πολυβραβευμένος Χανιώτης σκηνοθέτης Θοδωρής Παπαδουλάκης. ια πρώτη φορά στην Ελλάδα, διασκευάζεται για την τηλεόραση ένα διεθνές best seller, το βιβλίο «Το Νησί», της Victoria Hislop. Το βιβλίο της Victoria Hislop έγινε παγκόσμιο bestseller με 2.000.000 πωλήσεις εκ των οποίων 185.000 πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα. Εκδόθηκε στην Αγγλία το 2006, στην Ελλάδα το 2007 καθώς και σε 23 ακόμη χώρες και μέσα σε 4 χρόνια κατάφερε να εκτοξευθεί στις λίστες των πιο επιτυχημένων μυθιστορημάτων παγκοσμίως. Η ιστορία ξεκινά το 1939 και φτάνει έως και το 2001 και είναι βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα που αφορούν τη ζωή των κατοίκων της Πλάκας και της Σπιναλόγκας, οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με τη νόσο του Χάνσεν (της λέπρας).

Γ Οι Συντελεστές

ην εκτέλεση της παραγωγής έχει αναλάβει η εταιρία TVE, εταιρία με μακρά και επιτυχημένη ιστορία στο χώρο της τηλεοπτικής παραγωγής. Την εκτέλεση παραγωγής της σειράς στη Κρήτη, έχει αναλάβει η εταιρεία Indigo View, που έχει στο ενεργητικό της, ανάμεσα σε άλλα, την παραγωγή και την συμπαραγωγή κινηματογραφικών ταινιών («Uranya», «Πρώτη Φορά Νονός», «Θα Ακολουθήσει Δεξίωση»), ντοκιμαντέρ («Άλλος Δρόμος Δεν Υπήρχε», «Rungholt, die versunkene Stadt» του γερμανικού κρατικού καναλιού ARD/SWR) και ντοκιμαντέρ/παρουσιάσεων για την προβολή των Νομαρχιών Χανίων και Ηρακλείου. Τη φωτογραφία υπογράφει ο Βαγγέλης Κατριτζιδάκης, τη σκηνογραφία ο Αντώνης Χαλκιάς, την ενδυματολογική επιμέλεια η Ξανθή Κόντου και η Μαρία Κοντοδήμα και τη μουσική ο Μίνως Μάτσας.

Τ

Ο αγώνας των λεπρών της Σπιναλόγκας για επιβίωση και για καλύτερες συνθήκες ζωής, πλέκεται αριστουργηματικά με τον αγώνα

των κατοίκων της Πλάκας ενάντια στο κοινωνικό στίγμα, που άφηνε η νόσος, όταν χτυπούσε το μέλος μιας οικογένειας.

Οι Χαρακτήρες ους χαρακτήρες της σειράς θα ζωντανέψουν, σε πρωταγωνιστικούς ρόλους, οι: Στέλιος Μάϊνας που υποδύεται τον Γιώργη, τον βαρκάρη που μεταφέρει, στην Σπιναλόγκα, προμήθειες και Χανσενικούς, η Κατερίνα Λέχου στο ρόλο της γυναίκας του, δασκάλα στην Πλάκα, που προσβάλλεται από την ασθένεια και μεταφέρεται στην Σπιναλόγκα, αφήνοντας πίσω της σύζυγο και δύο κόρες, η Γιούλικα Σκαφιδά και η Ευγενία Δημητροπούλου, που υποδύονται τις δύο κόρες τους, ο Αιμίλιος Χειλάκης, που υποδύεται τον νεοφερμένο, από την Ευρώπη, που προκαλεί αναταράξεις στις σχέσεις των φτωχών ανθρώπων της Πλάκας και ο Αλέξανδρος Λογοθέτης, που υποδύεται το γιατρό που με τις έρευνές του, για την ασθένεια του Χάνσεν, φέρνει την ελπίδα στους αρρώστους και τις οικογένειές τους. Σε άλλους ρόλους θα δούμε σημαντικούς ηθοποιούς όπως τους: Μαρία Πρωτόπαππα, Τάσο Νούσια, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Ορφέα Αυγουστίδη, Αννίτα Κούλη, Νίκο Ορφανό και πολλούς άλλους. Συνολικά εμφανίζονται 120 ρόλοι, ενώ θα συμμετάσχουν πάνω από 500 βοηθητικοί ηθοποιοί.

Τ

Από τη μία αναπαρίσταται η ιστορία των κατοίκων της Πλάκας που πρέπει να κρατήσουν μυστική την ασθένεια, να αντιμετωπίσουν το χαμό των δικών τους ανθρώπων, αλλά και να συνεχίσουν τη ζωή τους για χάρη των παιδιών τους. Από την άλλη, στην απέναντι όχθη, στην Σπιναλόγκα, οι μελλοθάνατοι Κρητικοί και Αθηναίοι Χανσενικοί, απομονωμένοι και «φυλακισμένοι» πάνω στο νησί, έχουν να αντιμετωπίσουν αρχικά τεράστιες δυσκολίες καθημερινής επιβίωσης, καταφέρνουν ωστόσο να ξεπεράσουν τα προβλήματα, ευημερούν, παντρεύονται και κάνουν παιδιά, καλλιεργούν, κάνουν εμπόριο, συνεχίζουν να δημιουργούν και να ζουν… Πρόκειται για μια τηλεοπτική σειρά που υμνεί την αγάπη και την ελπίδα για τη ζωή. Τη διασκευή του best seller έχει αναλάβει η γνωστή σεναριογράφος Μιρέλλα Παπαοικονόμου, με τεράστιες τηλεοπτικές επιτυχίες στο ενεργητικό της. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο πολυβραβευμένος Χανιώτης σκηνοθέτης Θοδωρής Παπαδουλάκης. Ταινίες του έχουν βραβευτεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό - 24 διεθνή βραβεία για τις ταινίες “Largo” (2001) “Πιλάλα” (2004) και “Σάμουρε” (2005), ενώ το ντεμπούτο του στην ελληνική τηλεόραση το έκανε με τη σειρά του Mega, “Μπαμπά μην τρέχεις”.

Τα Γυρίσματα Θοδωρής Παπαδουλάκης αποφάσισε, σε συνεργασία με την παραγωγή, τα γυρίσματα της σειράς να πραγματοποιηθούν κυρίως στην Πλάκα, στην Σπιναλόγκα, στην Ελούντα και στον Άγιο Νικόλα. Θα γίνει και ένας μήνας γυρισμάτων στα Χανιά. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η καλύτερη προσέγγιση της αληθινής ιστορίας και των πραγματικών γεγονότων, τα οποία διαδραματίστηκαν στις συγκεκριμένες τοποθεσίες. Η προεργασία της παραγωγής ξεκίνησε ένα χρόνο πριν την έναρξη των γυρισμάτων με την κατασκευή των σκηνικών και την προετοιμασία των κοστουμιών. Τα γυρίσματα προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς και αναμένεται η σειρά στις οθόνες μας την νέα τηλεοπτική περίοδο.

Ο

16 Με τη φωνή των γονιών

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

TPOXIOΔEIKTIKA ΠYPA

Crisis? What crisis? Σοπενχάουερ ισχυρίζεται ότι κάθε επιθυμία γεννιέται από μιαν ανάγκη, από μια στέρηση, από έναν πόνο. Ικανοποιώντας κανείς την επιθυμία την καταλαγιάζει, παρόλα αυτά υπάρχουν πάρα πολλές άλλες που παραμένουν επιθυμίες.. Τα τελευταία 25 χρόνια είχαμε μιαν άνθηση επιθυμιών κυρίως από ανθρώπους που έκαναν τις επιθυμίες τους Τέχνη. Συγγραφείς, ποιητές, θεατρικές ομάδες, ομάδες χορού, σκηνοθέτες, φωτογράφοι, εικαστικοί καλλιτέχνες, ηθοποιοί και γενικώς άνθρωποι ευαίσθητοι περί των επιθυμιών και των συναισθημάτων, καλλιτεχνικών και μη, απόρροια μιας γενικευμένης παράκρουσης στο τιτάνιο κέλευσμα που επισήμως διατυπώθηκε δια στόματος Βούλας Πατουλίδου αμέσως μετά τη νίκη της στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης το 1992. Για την Ελλάδα ρε γαμώτο! Έκτοτε με κάθε επισημότητα αλλά και ηρωισμό ξεχύθηκαν διάφοροι, διάφορες δήθεν αδιάφορα να προσφέρουν στην Ελλάδα αλλά ουσιαστικά γαμώτο να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες τους… Και που είναι το κακό; Πουθενά..το κακό είναι συνυφασμένο με τον εγωισμό που είναι και η κινητήρια δύναμη κάθε επιθυμίας..γιατί όταν η επιθυμία στερείται ηθικής τότε η Τέχνη γίνεται η καραμέλα που λιώνει στο στόμα μας ανακουφίζοντας από τον πονόλαιμο μέχρι και τις ενοχές μας… Θυμάστε ένα παπάρι που εκσπερμάτωνε στον Εσταυρωμένο; Τέχνη… Τώρα γιατί προτίμησε τον Εσταυρωμένο κι όχι τον Μωάμεθ ίσως να φταίει που οι Δυτικοί εννοούμε την Τέχνη ενώ οι Μουσουλμάνοι την αποκεφαλίζουν… Κρίση παντού. Κι όπως ήταν φυσικό άρχισαν οι διάφοροι και της Τέχνης να νιώθουν τις συνέπειες της. Στην Καθημερινή της 11ης Ιουλίου δηλώθηκε, δια στόματος διευθυντού ιδιωτικού μουσείου, ότι « αν τα επόμενα χρόνια που οι κρατικοί πόροι θα είναι μηδαμινοί, δεν εισρεύσουν περισσότερα χρήματα από χορηγίες στον πολιτισμό, τότε θα δούμε φαινόμενα κανιβαλισμού ανάμεσα στους φορείς»… Να δούμε! Άντε να δούμε! Προσωπικά πολύ θα το χαρώ… Ακόμα να ξεχάσω το event με τα καρπούζια στην Αθηνάς ή ακόμα, πάλι με καρπούζι, τη συνουσία γνωστού εικαστικού… Κουλτούρα επιδοτημένη από τα λεφτά των αδαών Ελλήνων πολιτών… Καρπούζι…αυτό το ταπεινό θερινό φρουτάκι κατάντησε έργο Τέχνης…ή μήπως μέσο ικανοποίησης επιθυμιών; Να έγινε η οικονομική κρίση για να επιστρέψει το καρπούζι από τις γκαλερί στα μανάβικα; Πολιτισμός. Τι είδους πολιτισμό είχαμε τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα; Απάντηση: Κρατικοδίαιτο! Μα είναι δυνατόν η Τέχνη να εξαρτά την πορεία της από τον κρατικό προϋπολογισμό; Βεβαίως αν μιλάμε για την Ελλάδα. Όχι όμως όποια κι όποια Ελλάδα. Την Ελλάδα για την Ελλάδα ρε γαμώτο!

Ο

να όμορφο Σαββατιάτικο απόγευμα του Μαΐου η θεατρική ομάδα του Ειδικού Γυμνασίου Χανίων ανέβασε στην κατάμεστη από κόσμο σκηνή του θεάτρου Βλησίδη, ένα μοναδικό παραμύθι που με τη μουσική και τις ερμηνείες των ηθοποιών του μίλησε κατευθείαν στις καρδιές όλων όσων το παρακολουθήσαμε. «Το παραμύθι της μουσικής», είναι ένα παραμύθι που μιλά για την δύναμη της ανθρώπινης θέλησης, και την αποδοχή της διαφοράς. Θα μπορούσε ίσως να είναι μια αληθινή ιστορία που αφορά κάθε τέχνη, αλλά αφορά τη μουσική και όχι άλλη τέχνη, γιατί αυτή υπακούει στους ρυθμούς της ανθρώπινης καρδιάς, αλλά και γιατί στο παρελθόν η μουσική αποτέλεσε ισχυρή Γράφει η ενοποιητική δύναμη ανθρώπων, πολιτιΡούλα σμών, κόσμων ολόκληρων. Σ’ έναν τόπο Καλαϊτζάκη* μακρινό, ζουν ένας άρχοντας με την αρχόντισσα του. Είναι ευτυχισμένοι, αλλά δυστυχώς δεν έχουν τη χαρά να μεγαλώσουν ένα παιδί. Ο σοφός Γέροντας Σωφρόνιος, θα τους συμβουλεύσει να ζητήσουν από το θεό ένα παιδί που δεν θα πρέπει να είναι σε όλα τέλειο γιατί μόνο έτσι δεν θα γίνει αλαζονικό. Έτσι και γίνεται. Η Θεοδώρα γεννιέται τυφλή όμως με τη βοήθεια της μουσικής και των αγαπημένων της προσώπων γίνεται ένα πανέμορφο πλάσμα, γεμάτο καλοσύνη και σοφία, χαρίσματα που την κάνουν αξιαγάπητη και αξιοθαύμαστη. Όταν μεγαλώνει αποφασίζει να παντρευτεί αυτόν που το άκουσμα της μουσικής θα μιλήσει στην καρδιά της. Πολλοί μουσικοί από τα πέρατα του κόσμου θα την επισκεφτούν με σκοπό να κατακτήσουν με τη μελωδία τους την καρδιά της Θεοδώρας. Η αναπτυγμένη της ακοή την οδηγεί στη στενή σχέση με τη μουσική που θα δημιουργήσει την ταύτιση μουσική – έρωτας- γάμος. Η παιδική αγάπη ενηλικιώνεται, και η επιλογή γίνεται καρδιακά. Ο μουσικός διάλογος μέσα στο παραμύθι, οδηγεί αφενός στην κατανόηση πολιτισμών, των γειτονικών λαών, αλλά και στην αυτογνωσία της δικής μας πολιτιστικής ταυτότητας, εν τέλει της καρδιάς μας…

Έ

Αφιερωμένο στη Μαρία της καρδιάς μου, που μου θυμίζει τις πριγκίπισσες των παραμυθιών, με την ευχή να βρει γρήγορα τη μου-

Από πού να αρχίσουμε να θυμόμαστε; Ίσως δεν έχει νόημα…καλύτερα να ξεχάσουμε συμμετέχοντας ατύπως σ’ ένα άλλου είδους καλλιτεχνικό event ονόματι περασμένα ξεχασμένα και διηγώντας τα να κλαις… Ας πάρουμε πάλι τον ισχυρισμό του φιλοσόφου. Τι είδους ανάγκη, ποιά στέρηση ή ποιος πόνος οδήγησε στον καταιγισμό επιθυμιών που σάρωσε καλλιτεχνικά την χώρα μας τα τελευταία 25 χρόνια; Ανάγκα και οι θεοί πείθονται… είχε πει ο Πιττακός από τη Μυτιλήνη…κι είναι γνωστό σε όλους μας ότι η Ελλάδα έχει δικό της Θεό εξ ου και συνέδραμε ποικιλοτρόπως στην ικανοποίηση χιλιάδων «καλλιτεχνικών» επιθυμιών. Αμέτρητες θεατρικές παραστάσεις, κολοσσιαίες κινηματογραφικές παραγωγές, ων ουκ εστί αριθμός φεστιβάλ σε όλες τις πάνω και κάτω ραχούλες και βεργούλες απανταχού στη χώρα, εικαστικές παρεμβάσεις και δρώμενα με η άνευ καρπουζιών, δεκάδες χιλιάδες νέες εκδόσεις βιβλίων, χοροθέατρα, κηποθέατρα, λαχανοντολμάδες, γεμιστά σύνολα κρουστών, χάλκινα πνευστά οικογενειών, φίλων ή συμπαθούντων την διατήρηση της μελίγκρας ως προστατευομένου είδους, ποιητές διάπυροι στύσεων κι εραστές των αμοιβάδων, σύνολα κρότου και λάμψεως γενικώς… Κι αναρωτιέμαι φωναχτά…που είναι ολωνών αυτών το πήδημα; Που πήγαν τα ωάρια και τα σπερματοζωάρια της αδιάλειπτης σεξουαλικής δραστηριότητάς τους; Και καλά να είχαν πάρει μέτρα προφύλαξης ένεκα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα αλλά ωρέ αδέρφια μου αλήτες πουλιά τι απέγινε ο ιδρώτας; Διότι παρά το ανελέητο σεξ όχι μόνο δεν χάθηκε κανένα κιλό αλλά γέμισε ο τόπος υπέρβαρους… Αντιθέτως παρατηρώ ότι πλήθυνε στον τόπο μας η συμπαθής τάξη των πορνών ανδρών τε και γυναικών…οι οποίες και οι οποίοι δεν αισχύνονται βεβαίως-βεβαίως να το δηλώνουν ευθαρσώς…γιατί άλλωστε; Τουλάχιστον αυτοί είναι ειλικρινείς…διατρανώνουν με κάθε επισημότητα την επιθυμία τους και μάλιστα δεν ζήτησαν και ποτέ κρατική επιχορήγηση… Πεθαίνει λέει ο κρατικοδίαιτος πολιτισμός…αμήν και πότε! Μόνο πολιτισμός δεν παρήχθη τα τελευταία χρόνια στον τόπο μας. Απλώς κάποιοι πλούτισαν εις το όνομα του Θεού της Ελλάδας… Αν κάτι μ’ αρέσει σ’ αυτήν την κρίση που καθημερινά δείχνει κι άλλες διαστάσεις της είναι πόσο μα πόσο καλλιτεχνικό γεγονός είναι. Κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι ότι πιο πρωτοποριακό γέννησε η «μεγαλοφυΐα» της μηδαμινότητας μας ως έθνος. Διότι αυτό είμαστε. Μηδενικά. Έδωσε ο θεός της Ελλάδας και δια μέσω της Τέχνης κονόμησαν κάποιοι. Ένας άλλος θεός όμως φρόντισε να πάρει πίσω την ταμπέλα Τέχνης και να την αντικαταστήσει με μιαν άλλη απολύτως πιο ρεαλιστική. Πένης. Κωνσταντίνος Ε. Γυπαράκης

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

17

18

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Επί της Γραμμής Τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές είναι μέσα Ιούλη. Το καλοκαίρι – κλιματολογικά και μόνο - έχει θρονιαστεί για τα καλά στη ζωή μας και “τα μπάνια του λαού” είναι σε εξέλιξη. Παραδόξως η ειδησιογραφία της πολιτικής σκηνής συνεχίζει να χτυπά κόκκινα. Προσπάθησα από τα άρθρα μιας κυριακάτικης εφημερίδας να συμπεράνω την κατάσταση της χώρας. Σύμφωνα λοιπόν με τα άρθρα της εφημερίδας, η Ελλάδα είναι μια χώρα που δουλεύει σκληρά για να κλείσει τις οικονομικές της πληγές και ταυτόχρονα φρεσκάρει το πολιτικό της σύστημα λίγο πριν από ένα ακόμα πανηγύρι Δημοκρατίας (αυτό των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών) Είναι όμως έτσι; Μια δεύτερη ανάγνωση της εφημερίδας αρκεί για να οδηγηθείς σε άλλο συμπέρασμα. Για να δούμε τις ειδήσεις που μου ανάτρεψαν την αρχική εικόνα. Πρώτη και καλύτερη είναι εκείνη που αναφέρει ότι αν και τα ασφαλιστικά ταμεία, μαζί με τα νοσοκομεία είναι στην πρώτη γραμμή επικαιρότητας (με εξελίξεις που επηρεάζουν τη ζωή του συνόλου σχεδόν του πληθυσμού της χώρας) το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι ακέφαλο. Καλώς ή κακώς (σίγουρα κακώς αλλά αυτή τη διαδικασία προβλέπει σήμερα ο νόμος) η κάθε κυβέρνηση ορίζει πολλά μέλη των διοικητικών συμβουλίων και τους προέδρους στα ταμεία και στα νοσοκομεία. Κοντεύει χρόνος από την εκλογή της νέας κυβέρνησης, και με δεδομένο ότι οι δύο φορείς αποτελούν – σύμφωνα με τα περισσότερα ΜΜΕ - τη μεγαλύτερη εστία της οικονομικής Γράφει γάγγραινας της χώρας, θα περίμενε κανείς να είχε τακτοποιηθεί πρώτα απ’ o Bασίλης όλα το ζήτημα της στελέχωσης στη διοίκησή τους. Παπαστάμος Αμέσως μετά είναι το θέμα της απογραφής των Δημοσίων Υπαλλήλων. Εδώ και μήνες ο Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε την πρόθεσή του να απογράψει το σύνολο των μισθοδοτούμενων από το δημόσιο. Το σύστημα της απογραφής ετοιμάσθηκε και όλοι περιμέναμε να μπει σε λειτουργία, έτσι ώστε μαζί με τις απαντήσεις στον Υπουργό να δοθεί επιτέλους και μια σίγουρη απάντηση στο ερώτημα «Πόσοι τελικά είναι αυτοί οι δημόσιοι υπάλληλοι;» Όταν το σύστημα άνοιξε ώστε να απογραφούν οι υπάλληλοι μια απίστευτη προχειρότητα σε όλους τους τομείς έκανε την εμφάνισή της. Νομικά, το σύστημα δεν ήταν έτοιμο να αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις από την Ανεξάρτητη αρχή Προσωπικών δεδομένων αλλά και από κατηγορίες μισθοδοτούμενων όπως οι Δικαστικοί και οι Πανεπιστημιακοί. Τεχνικά, είναι αστείο να βλέπεις ταξινόμηση χρηστών ανά ώρα έτσι ώστε να αποφευχθεί η υπερβολική κίνηση στον κεντρικό υπολογιστή. Αυτά δεν τα έκανε ούτε η εφορία δέκα χρόνια πριν όταν εγκαινίαζε την ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης, αν και είχε αντίστοιχα προβλήματα. Οργανωτικά, μεγάλη μερίδα μισθοδοτούμενων δεν έχει ενημερωθεί επαρκώς για την υποχρεωτικότητα αλλά και την μέθοδο της απογραφής. Για τελευταία άφησα την είδηση που αναφέρει τα χρέη των καποδιστριακών δήμων τα οποία θα κληρονομήσουν θέλοντας ή μη οι νέοι καλλικράτιοι δήμοι. Το συνολικό ποσό είναι ακατανόητα μεγάλο αλλά και τα επιμέρους ποσά που χρωστάνε οι δήμοι ένας ένας, είναι τέτοια που σε κάνουν να απορείς. Πως δημιουργήθηκαν τόσο μεγάλα χρέη; Σκέφτομαι το παράδειγμα ενός καποδιστριακού δήμου του Νομού Χανίων. Εξήγγειλε πριν περίπου ένα χρόνο, νέο δημαρχιακό μέγαρο, κόστους μερικών εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα εξασφάλιζε με δανεισμό από τράπεζα. Ωραία, ο Δήμαρχος εκεί, μάλλον δεν είχε καταλάβει ότι ο δήμος του (ως υπηρεσία) δεν θα υπήρχε μετά από ένα χρόνο με τις αλλαγές που θα φέρει το σχέδιο «Καλλικράτης», ούτε ότι τα χρήματα ήταν πάρα πολλά για ένα μόνο κτήριο. Εκείνος ο επίτροπος που ελέγχει τα έσοδα και τα έξοδα των δήμων δεν είχε φωνή να μιλήσει ή τα όργανα τοπικής αυτοδιοίκησης όπως η ΤΕΔΚ και οι άλλοι δήμαρχοι που θα πληρώνουν το δάνειο από φέτος δεν είχαν κάτι να πουν; Τέλος φορείς και σωματεία της πόλης που έπεσε στην αντίληψή τους η είδηση δεν μπορούσαν να αφήσουν ένα αποτρεπτικού περιεχομένου άρθρο στον Τοπικό τύπο; Με τις παραπάνω ειδήσεις (σίγουρα υπάρχουν πολλές ακόμα) που φέρνουν στην επιφάνεια ατολμία, προχειρότητα, ερασιτεχνισμούς, αδιαφορία και ωχαδερφισμό το συμπέρασμα για την κατάσταση της χώρας αλλάζει. Μετασχηματίζεται σε ένα διαφορετικό καθόλου ευνοϊκό και πολύ μακρινό από την «καλοκουρδισμένη δημοκρατία» του αρχικού.

EΣTIATOPIO - TZAZ KAΦE KAΛAMAKI - THΛ.: 2821032545

Χρήστος Τερζίδης …Και το τέλος πάντα κοντά Κέδρος Ύστερα από χρόνια παραμονής του στην Αθήνα, ο Κωστής, ένας πετυχημένος συγγραφέας σε δημιουργικό αδιέξοδο, επιστρέφει στη γενέτειρά του Θεσσαλονίκη. Μ’ ένα γάμο που καταρρέει, με σχέσεις που φθίνουν, αντιμέτωπος με το δικό του τέλμα, ζωντανεύει αναμνήσεις από έρωτες, παρέες, στέκια και τραγούδια. Αυτό που αντικρίζει είναι μια πόλη-φάντασμα του παλιού της εαυτού, παραδομένη στο νεοσυντηρητισμό, στον εθνικισμό και σ’ ένα παρακράτος που οργιάζει συγκαλυμμένο πίσω από τους θεσμούς. Η ερωτική γνωριμία του με μια Ρωσίδα πόρνη –λαθρομετανάστρια στη χώρα– θα δώσει κάποιο νόημα στην περιπλάνησή του. Ανήμερα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, συμπαρασύρεται από την πορεία των αντιεξουσιαστών και βρίσκεται «τυχαία» αντιμέτωπος με μια ομάδα «αγανακτισμένων πολιτών». Η εκπυρσοκρότηση ενός όπλου θα αλλάξει τη ζωή του με δραματικό τρόπο… Ένα πολιτικοκοινωνικό «ροκ» θρίλερ για το νεοσυντηρητισμό, το ρατσισμό και το σύγχρονο δουλεμπόριο, τα όρια μεταξύ αγωνιστικής δράσης και τρομοκρατίας.

YOKO OGAWA Ο αγαπημένος μαθηματικός τύπος του καθηγητή Άγρα Αυτός είναι ένας λαμπρός εξηντάχρονος καθηγητής μαθηματικών που, ύστερα από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα, ζει με μια βραχεία μνήμη μόλις ογδόντα λεπτών. Αυτή είναι μια ευαίσθητη και πανέξυπνη οικονόμος που αφοσιώνεται στη φροντίδα του. Κάθε πρωί, όταν ο καθηγητής και η οικονόμος συστήνονται εκ νέου ο ένας στον άλλον, ανθίζει μια παράξενη, όμορφη σχέση μεταξύ τους. Ο καθηγητής μπορεί να μη θυμάται τι έφαγε για πρωινό, άλλα στο μυαλό του είναι ακόμα ζωντανές οι κομψές εξισώσεις από το παρελθόν. Μετά από δική του προτροπή, η οικονόμος του γνωρίζει τον δεκάχρονο γιό της. Έτσι ξεκινά μεταξύ τους μια θαυμάσια σχέση. Ο καθηγητής σκαρώνει έξυπνους μαθηματικούς γρίφους –βασιζόμενος άλλοτε στο νούμερο του παπουτσιού της και άλλοτε στην ημερομηνία γέννησής της– και οι αριθμοί αποκαλύπτουν έναν κόσμο ποίησης και καταφυγής τόσο στην οικονόμο όσο και στο

γιό της. Με κάθε νέα εξίσωση, οι τρεις χαμένες ψυχές σφυρηλατούν μια στοργή πιο μυστήρια από τους νοητούς αριθμούς και ένα δεσμό που διατρέχει βαθύτερα τη μνήμη. Η Ογκάουα γι’ αυτό το βιβλίο, που κυκλοφόρησε στην Ιαπωνία το 2004, τιμήθηκε με το λογοτεχνικό βραβείο Γιομιούρι, το Μεγάλο Βραβείο των Βιβλιοπωλών και, πρόσφατα, το βραβείο της Εταιρείας Μαθηματικών, επειδή αποκάλυψε στον αναγνώστη την ομορφιά αυτού του επιστημονικού κλάδου. ΜΕΖΟΝΕΒ ΜΙΣΕΛ Ένας τσετσένος σκύλος στη Μασσαλία Πόλις Μια ηλικιωμένη γυναίκα δολοφονείται σε ένα εργατικό προάστιο της Μασσαλίας.Το διαμέρισμά της μοιάζει λεηλατημένο ενώ η γηραιά κυρία έχει βασανιστεί άγρια. Η κηδεία της δεν συγκεντρώνει και πάρα πολύ κόσμο: παρόντες είναι μόνο ο γείτονάς της, ο Νέστωρ Παναγόπουλος, καθώς και ο Ντασί Ελ Αχμέτ, ένας νέος άντρας που διδάσκει ιστορία των μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο, παίζει τον ρόλο του διαμεσολαβητή στο γκέτο, απαγγέλλει στον εαυτό του στίχους του Ομάρ Καγιάμ,του Λάο Τσε και του Ζωρζ Μπρασένς, καπνίζει στριφτά και πίνει τσάι καθισμένος σταυροπόδι πάνω στο χαλί του σαλονιού του. Αλλά και ένας σκύλος. Ο σκύλος της ηλικιωμένης κυρίας.Το σενάριο της ληστείας δεν πείθει τον Ντασί. Οι δολοφόνοι κάτι ψάχνουν. Έχει δίκιο: στην έξοδο του νεκροταφείου δυο μάλλον αντιπαθητικοί Ρώσοι έχουν στήσει καρτέρι μέσα σε μια BMW, και μετά την κηδεία δεν αφήνουν τη συντροφιά απ' τα μάτια τους. Οι Ρώσοι όμως δεν ξέρουν ότι εκείνο που αναζητούν είναι ο σκύλος. Που είναι Τσετσένος, όπως και η ηλικιωμένη κυρία. Δώρο του γιου της από την πατρίδα. Κοντά στον γοητευτικό Ντασί παρελαύνει ένα πλήθος από υπέροχους χαρακτήρες: ο Χοσίν και η συμμορία του, αλήτες μα και σωματοφύλακες συγχρόνως του Ντασί· ο Απάτσι, που έχει στήσει την ινδιάνικη σκηνή του στην ταράτσα· δυο δημοσιογράφοι που αγαπούν κάπως υπερβολικά το ποτό· η γοητευτική κυρία Σαμίν, πρώην αστέρι του ελεύθερου ρεπορτάζ, ειδική στη γεωπολιτική· μέλη του υπόκοσμου της Μασσαλίας,που ξεπλένουν το χρήμα τους στις πιτσαρίες· μια ηγερία της τοπικής Φιλοζωικής· η Λήδα, κόρη του Παναγόπουλου, μια σαγηνευτική, δυναμική, ξεροκέφαλη κοκκινομάλλα... και βεβαίως ο Τσετσένος σκύλος.

ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ 80 ΒΑΜΒΑΚΟΠΟΥΛΟ ΤΗΛ. 28210 88658

ΦΥΛΛΟ

19

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Ξεκίνημα με 3 σπουδαίες και σπάνιες ταινίες που κυκλοφορούν για πρώτη φορά σε dvd στην Ελλάδα. Ο ΠΟΡΤΟΦΟΛΑΣ (PICKPOCKET) Σκην: Robert Bresson, με τους: Martin LaSalle, Marika Green, Jean Pelegri Ο Michel απελευθερώνεται από τη φυλακή αφού εξέτισε ποινή για κλοπή. Η μητέρα του πεθαίνει και ο ίδιος γίνεται πορτοφολάς για να επιβιώσει. Ο Michel ανάγει την κλοπή σε τέχνη, πιστεύοντας ότι υπάρχει μία ελίτ ανθρώπων που έχουν δικαίωμα να είναι πάνω από τους νόμους. Η διαδρομή του μοναχικού ήρωα από τη γοητεία της πρώτης παράνομης στιγμής, ως τη φυλακή και τον έρωτα της Jeanne. Ο Robert Bresson (1901-1999) είναι ένας δύσκολος, ίσως και στριφνός σκηνοθέτης. Διαθέτει ένα πολύ προσωπικό στιλ, ωστόσο πολύ δύσκολα θα μπορούσε να είναι πολύ δημοφιλής λόγω ακριβώς των σκηνοθετικών ιδιαιτεροτήτων του. Το σινεμά του είναι φιλοσοφικό, καταπιάνεται με προβλήματα ηθικής και γενικά δίνει τροφή για σκέψη, αν και συχνά τα νοήματά του είναι δυσνόητα. Ο “Πορτοφολάς” (Pickpocket) του 1959 θεωρείται από πολλούς το αριστούργημά του. Αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού που βρίσκεται σε σύγκρουση με την κοινωνία (και θεωρεί μάλλον ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος να υπάρξει στους κόλπους της) και σαν μέσον αυτής της σύγκρουσης επιλέγει να γίνει πορτοφολάς, αν και του δίνονται ευκαιρίες για άλλες δουλειές. Το “επάγγελμα” αυτό του γίνεται σχεδόν εθισμός. Η σύλληψη είναι αναπόφευκτη. Τελικά ο δρόμος για τη λύτρωση μέσω της αγάπης (που βρίσκεται διαρκώς μπροστά του) είναι δαιδαλώδης και πολύπλοκος, αφού αρνείται να ακολουθήσει τον εύκολο, ευθύ δρόμο προς αυτή. ΤΟ ΧΡΗΜΑ (L' ARGENT) Σκην. του Ρομπέρ Μπρεσόν, με τους: Κριστιάν Πετέι, Βενσάν Ριστερούτσι, Καρολίν Λανγκ Η τελευταία ταινία του Bresson είναι μια απαισιόδοξη ματιά στην ανθρώπινη τύχη. Με κυνικότητα και ρεαλισμό ο σκηνοθέτης ακολουθεί την διαδρομή ενός πλαστού χαρτονομίσματος 500 φράγκων, το οποίο αλλάζοντας χέρια καταλήγει στην κατόχή του Ιβόν (Christian Patey), ενός υπαλλήλου εταιρείας καυσίμων. Το γεγονός αυτό

θα είναι καταλυτικό για την μετέπειτα ζωή του και τελικά θα τον μετατρέψει σε εγκληματία. Ανήμπορος να καθορίσει την τύχη του και να διατηρήσει την ανθρώπινη υπόστασή του σ’έναν κόσμο αγριότητας και απληστίας ο Ιβόν θα καταλήξει στην αυτοκαταστροφή. Η κυρία χωρίς τις καμέλιες (LA SIGNORA SENZA CAMELIE) Σκην.: Michelangelo Antonioni, με τους: Lucia Bose, Gino Cervi, Andrea Checchi, Ivan Desny, Monica Clay, Alain Cuny, Anna Carena Η Κλάρα, μία πωλήτρια σε κατάστημα υφασμάτων, κερδίζει ένα διαγωνισμό ομορφιάς & παίρνει έναν ρόλο σε μια μελό ταινία. Ο παραγωγός, Τζιάνι, αποφασίζει να την κάνει πρωταγωνίστρια & σύντομα όλος ο τύπος μιλά για την άσημη πωλήτρια που έγινε σταρ. Όταν τη ζητά σε γάμο, η Κλάρα δέχεται αν και της απαγορεύει να ξαναπαίξει. Εκείνη, ωστόσο αποπειράται να παίξει σε μια καλλιτεχνική ταινία που γνωρίζει την πλήρη αποτυχία. Προσπαθεί να βρει μια διέξοδο σε μια ερωτική σχέση με έναν διπλωμάτη, ενώ ο άντρας της κάνει απόπειρα αυτοκτονίας. Ο «προφήτης της αλλοτροίωσης» Antonioni κάνει μια ταινία για την βιομηχανία του κινηματογράφου και πειραματίζεται με τα κινηματογραφικά είδη, συμπεριλαμβάνοντας στο μοντάζ και κομμάτια από την συμμετοχή των «Νικημένων» στο Φεστιβάλ της Βενετίας το 1953. Η «κυρία χωρίς τις καμέλιες» δεν είναι άλλη από την σαγηνευτική Lucia Borse που συνεργάζεται για δεύτερη φορά με τον Antonioni, μετά την μεγάλη επιτυχία του «Χρονικού Μιας Αγάπης» το 1950. Εδώ με την μοναδική της ερμηνεία ενσαρκώνει την γυναίκα-αντικείμενο ενός συστήματος που την χρησιμοποιεί και τελικά την αποβάλλει. Παραφράζοντας την «Κυρία Με Τις Καμέλιες» του George Cukor ο Antonioni δημιουργεί το alter ego της Marguerite Gauthier (Greta Garbo) και προβάλλει την υπαρξιακή αγωνία και την μελαγχολία της ανθρώπινης ύπαρξης στο πρόσωπο της Clara. Ας δούμε και μερικές προτάσεις από νέες ταινίες… Είναι όλοι τους καλά (EVERYBODY'S FINE) Σκην.:του Κερκ Τζόουνς, με τους: Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Ντριού Μπάριμορ, Κέιτ Μπεκινσέιλ, Σαμ Ρόκγουελ O Φρανκ Γκουντ (Ρόμπερτ Ντε Νίρο) δουλεύει όλη του τη ζωή σε ένα εργοστάσιο παραγωγής καλωδίων προσπαθώντας να εξασφαλίσει το καλύτερο για την οικογένειά του. Όταν πια βγαίνει στη σύνταξη, συνειδητοποιεί ότι έχει

Πρoτείνει o Aντώνης Σπανoυδάκης

χάσει επαφή με τα τέσσερα παιδιά του και αισθάνεται την ανάγκη να επανασυνδεθεί μαζί τους. Μετά από μια αποτυχημένη πρόσκληση σε οικογενειακό μπάρμπεκιου, όπου δεν εμφανίζεται κανείς, ο Φρανκ φτιάχνει τις βαλίτσες του και αποφασίζει να επισκεφτεί ο ίδιος τα παιδιά του: τον «καλλιτέχνη» Ντέιβιντ (Όστιν Λάιζι) στη Νέα Υόρκη, την Έιμι (Κέιτ Μπέκινσεϊλ) που είναι «μεγάλο στέλεχος» σε διαφημιστική στο Σικάγο, τον «διευθυντή ορχήστρας» Ρόμπερτ (Σαμ Ρόκγουελ) στο Ντένβερ, και τη μικρότερη κόρη του, Ρόζι (Ντρου Μπάριμορ) που είναι «χορεύτρια σε μεγάλο σόου του Λας Βέγκας». Και μέσα από αυτό το μεγάλο ταξίδι ανακαλύπτει ότι η ζωή τους είναι λιγότερη ρόδινη από όσο την περιέγραφαν. Μία Σχέση Στοργής (The Blind Side) Σκην. : Τζον Λι Χάνκοκ, με τους: Σάντρα Μπούλοκ, Κάθι Μπέιτς, Κιμ Ντίκενς O Μάικλ Όχερ (Κουίντον Άαρον) γνωρίζει λίγα πράγματα για την οικογένειά του. Ακόμα λιγότερα γνωρίζει για τα σπορ. Αυτά που ξέρει καλύτερα ο άστεγος νεαρός, είναι οι δρόμοι και τα γίγνεσθαι του Μέμφις. Η καλοαναθρεμμένη Λη Αν Τούοϊ ξέρει ελάχιστα για τον κόσμο του.

Ωστόσο όταν εκείνη και ο Μάικλ συναντιούνται, εκείνος βρίσκει ένα σπίτι. Και η οικογένεια Τούοϊ βρίσκει κάποιον που της αλλάζει τη ζωή: έναν νέο αγαπημένο γιο και αδελφό. Αυτή η αληθινή ιστορία και η ανάδειξη του Μάικλ σε σταρ του Αμερικάνικου Ποδοσφαίρου θα σας συναρπάσει. Μαίρη και Μάξ Σκην. : Άνταμ Έλιοτ, με τους : Τόνι Κολέτ, Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, Έρικ Μπάνα, Μπάρι Χάμφρις Σε μια χρονική περίοδο 20 ετών και σε 2 διαφορετικές ηπείρους, η ταινία περιγράφει την ιστορία της σχέσης δύο φίλων που αλληλογραφούν μεταξύ τους: της Μαίρη, μιας στρουμπουλής, μοναχικής 8χρονης κοπέλας που μένει στα προάστια της Μελβούρνης, στην Αυστραλία, και του Μαξ, ενός παχύσαρκου 44χρονου που πάσχει από το σύνδρομο Asperger και ζει στη χαοτική Νέα Υόρκη. Παρακολουθώντας το ταξίδι της Μαίρη από την εφηβεία στην ενηλικίωση και του Μαξ από την μέση ηλικία στα γηρατειά, βλέπουμε παράλληλα τον δεσμό ανάμεσα στους δύο αυτούς ανθρώπους, που ξεπερνά τα όρια κάθε συνηθισμένης φιλίας. Έννοιες όπως η φιλία, ο αυτισμός, η ψυχιατρική, ο αλκοολισμός, η κλεπτομανία και οι θρησκευτικές διαφορές έχουν τον δικό τους ρόλο σε αυτό το “παραμύθι” για μεγάλους.

20

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Τ Τιι δ δο ού ύμ με ε κ κα αιι ττιι θ θα α α ακ κο ού ύσ σο ου υμ με ε σ σττα α Χ Χα αν νιιά ά

Ο Ιούνης πέρασε μέσα στην παραζάλη του Μουντιάλ ενώ παράλληλα ο Λοβέρδος τα έβαλε με τους Έλληνες ασφαλισμένους, λες και αυτοι έφτιαξαν το ασφαλιστικό μας σύστημα… πράγμα που σημαίνει, δούλευε και μη ερεύνα ! Αν το προσδόκιμο λέει ζωής αυξηθεί εδώ είμαστε πάλι… ούτε ο Όργουελ τα είχε προβλέψει αυτά !! ιατί όμως να απογοητευόμαστε ;; Οι εκδηλώσεις και οι μουσικές συναντήσεις μέσα στον Ιούνη, στην πόλη και στο Νομό, ατελείωτες και αυτό έλειπε, από αυτή την άποψη να έχουμε παράπονο... Ενέσεις αισιοδοξίας λοιπόν και «λεφτά υπάρχουν», όπως διαμήνυε πέρσι τέτοιο καιρό ο Γιώργος… θα λέγαμε αν υπήρχαν…

Γ

Το πρόγραμμα της ΚΕΔΗΧ της νέας εταιρείας που ασχολείται με τα του πολιτισμού στο σημερινό Δήμο Χανίων, 4 μήνες Γράφει o πριν τον Καλλικράτη και Γιώργος τον διευρυμένο Δήμο, Βαβουλές βγήκε αρκετά έγκαιρα μέσα στον Ιούνη- την ίδια ώρα που οι ζυμώσεις στα κόμματα και τους συνδυασμούς για το νέο Δήμο ήταν στο φόρτε τους ! Αρκετά πλούσιο το πρόγραμμα έως «προεκλογικό» θα το λέγαμε… με συναυλίες θεατρικές παραστάσεις και άλλα δρώμενα. Ξεχωρίσαμε τη συναυλία των Apurimac, της Χάρης Αλεξίου, του Θανάση Παπακωνσταντίνου και άλλων ! Βέβαια τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές έχουμε δει τα προγράμματα των Δήμων Ηρακλείου και Ιεράπετρας στο ίντερνετ και είδαμε εντυπωσιακές διαφορές, (προς το καλύτερο) στην παρουσίαση αλλά και στο καθ’αυτό πρόγραμμα των εκδηλώσεων και καλό θα ήταν να τα δουν και οι δικοί μας υπεύθυνοι… Εξακολουθούν βέβαια να ισχύουν οι παρατηρήσεις και διαμαρτυρίες από πολλούς Χανιώτες (όχι μόνο από τη στήλη μας), για την κακή κατάσταση του Θεάτρου της ανατολικής τάφρου, την ώρα που ο Δήμος παίρνει «ζεστό» χρήμα για τη χρήση του από τους διοργανωτές των συναυλιών. Στο Βάμο διοργανώθηκε «Εβδομάδα Τέχνης» από τις 31 Μάη έως τις 6 Ιούνη, από τους Βρεττανούς που μένουν στον Αποκόρωνα. Εκτος από θεάτρο, εκθέσεις ζωγραφικής, εργαστήρι χορού, παιδικό εργαστήρι και

κινηματογράφο, περιλάμβανε ασφαλώς και πολύ μουσική !! Ο βιολιστής Stewart Gordon, που πέρασε και από τους Van der Graaf Generator, έδωσε συναυλία στο Λιακωτό, η τραγουδίστρια Rebbeka Hollweg παρουσίασε τα τραγούδια της στον ίδιο χώρο και ο Phil Harisson με το σχήμα του παρουσίασε τη νέα μουσική σουίτα του, στο παλιό Δημοτικό Σχολείο. Επίσης ο Ζαχάρης Σπυριδάκης με το μουσικό του σχήμα, έδωσαν συναυλία στο Αμφιθέατρο του Βάμου, με παραδοσιακές μουσικές της Μεσογείου. Στις 14 Ιούνη έγινε η παρουσίαση του βιβλίου του δάσκαλου και λαογράφου Σταμάτη Αποστολάκη, στην αίθουσα του Χρυσόστομου, «Ριζίτικα τραγούδια». Είναι η δεύτερη και επαυξημένη έκδοση του βιβλίου με τον ίδιο τίτλο, που πρωτοκυκλοφόρησε το 1993. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Νομάρχης Χανίων Γρ.Αρχοντάκης, ο Δήμαρχος Χανίων Κυρ.Βιρβιδάκης και η πρόεδρος της ΙΛΑΕΚ Αρχόντισα Ναναδάκη-Παπαδερού. Ο καθηγητής Γεώργιος Αικατερινίδης μίλησε για τον Στ.Αποστολάκη και έφερε θύμησες από τα νιάτα τους, όταν συνεργάστηκαν στην καταγραφή του μουσικού μας πολιτισμού στη δεκαετία του 1960 με τα μέσα της εποχής. Ενα υλικό που βρίσκεται στην Ακαδημία Αθηνών -όπως μας απάντησε σχετικά- και κάποια στιγμή πρέπει να γίνει προσβάσιμο, συμπληρώνουμε εμείς… Επίσης αναφέρθηκε στα βιβλία του συγγραφέα, στον τρόπο της συλλογής του και στο έργο του που είναι πράγματι πολυσυλλεκτικό και πλούσιο ! Ο καθηγητής Νικόλαος Κοντοσόπουλος μίλησε για την συμβολή του Σταμάτη Αποστολάκη στην ονοματολογία των τοπωνυμίων της Κρήτης με τη μέθοδο του που μας πάει πίσω στον Παυσανία, κάτι που δείχνει την πολυτιμότητα του έργου του. Η καθηγήτρια Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, μίλησε για τα ριζίτικα τραγούδια και τα ιστορικά, κοινωνικά και ποιητικά στοιχεία τους.

H ποιότητα στην θέρμανση και στον κλιματισμό

ΑΝ. ΓΟΓΟΝΗ 74 ΧΑΝΙΑ - ΤΗΛ. 28210 72043

Ο Σύλλογος Ανατολικού Σελίνου «Το ψηλάφι», τραγούδησε άψογα δύο ριζίτικα και μαντινάδες.

ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο, σε συνάρτηση με τις φιέστες…

Ο Σταμάτης Αποστολάκης, ευχαρίστησε όλους συγκινημένος, κάνοντας αναφορές σε όμορφες προσωπικές στιγμές ενώ στο τέλος μας διηγήθηκε ένα ευτράπελο περιστατικό που του συνέβη ! Την εκδήλωση συντόνισε ο διευθυντής επι το πολιτισμού της Νομ/κης Αυτ/σης, Δημήτρης Νικολακάκης.

Συναυλία διοργάνωσε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου, στις 24 Ιούνη, μέσω του Νομαρχιακού Οργανισμού Πολιτισμού και Επιμόρφωσης, για τα τριάντα χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Ξυλούρη. Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στο Δημοτικό Κηποθέατρο «Νίκος Καζαντζάκης» του Ηρακλείου και συμμετείχαν γνωστοί καλλιτέχνες της Κρητικής μουσικής, η Μικτή και η Παιδική Χορωδία της Νομαρχίας Ηρακλείου.

Στη Γαλλική σχολή, στη Χαλέπα, έγιναν και φέτος οι πολιτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις «Αναιρέσεις», το διήμερο 11 και 12 Ιούνη. Εμφανίστηκαν οι Paint it red, Trio balkano, οι Χαϊνηδες και Ρεμπέτικη ορχήστρα. Η ορχήστρα του Συλλόγου φίλων Στέλιου Καζαντζίδη Αποκόρωνα, εμφανίστηκε στην εκπομπή “Του κύκλου τα γυρίσματα” του Γιάννη Αγιασμενάκη, στη Νέα Τηλεόραση, στις 25 Ιούνη σε τραγούδια του Στέλιου Καζαντζίδη. Ήδη το σχήμα έχει εμφανιστεί σε αρκετές εκδηλώσεις του Συλλόγου από την περσινή χρονιά. Συμμετείχαν οι : Γιώργος Χαχλάκης-τραγούδι, Κώστας Ψαρουδάκης-ακκορντεόν, τραγούδι, Μάνος Αποστολάκης -τραγούδι, Μανούσος Ψαρουδάκης -μπουζούκι, Μανώλης Φλεμετάκης-μπουζούκι και Γιώργος Βαβουλες -κιθάρα, τραγούδι.

Μέσα στον Ιούλη και τον Αύγουστο αναμένονται πολλές συναυλίες, εμφανίσεις καλλιτεχνών, κρητικές βραδιές και άλλα δρώμενα. Στην Ανατολική Τάφρο έρχονται οι Apurimac στις 28 Ιούλη, η Ελευθερία Αρβανιτάκη στις 4 Αυγούστου, ο Λ.Μαχαιρίτσας και ο Γ.Κότσιρας στις 10 Αυγούστου και άλλοι. Στις 8 Αυγούστου θα δοθεί συναυλία με τραγούδια του Στέλιου Καζαντζίδη στο Αμφιθέατρο Βάμου με τη λαϊκή ορχήστρα του συλλόγου φίλων Καζαντζίδη Αποκόρωνα και η ίδια συναυλία θα δοθεί και στις 29 Αυγούστου στο Έλος, Ιναχωρίου.

Το 5ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ διοργανώθηκε στο Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας στις 27 και 28 Ιούνη με μεγάλη επιτυχία και πολλές ήταν οι συμμετοχές από μουσικής πλευράς. Έπαιξαν μεταξύ άλλων οι Biri biri, Electrobalkana, San Fistik, Drunkstands, Inosmnia, Stileta, Γ.Πογιατζής one man band show, Από την πόλη έρχομαι, Λεωνίδας Λαϊνάκης, Σ.&Λ.Παναγιωτάκης, μουσικοί από Κουρδιστάν, Συρία, Φιλιππίνες, Αλβανία και πολλοί άλλοι αξιόλογοι καλλιτέχνες.

Για όσους βρεθούν στην Ιεράπετρα τον Αύγουστο, θα πραγματοποιηθεί το «Ρεμπέτικο φεστιβάλ» με συναυλία του Μπάμπη Τσέρτου στις 4 Αυγούστου στην πόλη της Ιεράπετρας και ρεμπέτικο γλέντι στο Μύρτος στις 5 Αυγούστου με τον Μανώλη Δημητριανάκη και την Ανθούλα Μίχου. Επίσης στις 11 Αυγούστου στις Μάλλες θα γίνει η εκδήλωση- συναυλία «Το μπουζούκι στην Κρητική παράδοση» με τη συμμετοχή καλλιτεχνών από όλη την Κρήτη. Από τα Χανιά θα συμμετάσχουν ο Στέλιος, ο Λεωνίδας και η Χαρά Λαϊνάκη.

Το καλό κλίμα χάλασαν φέτος διαμαρτυρίες από μερίδα μεταναστών για τη θέση και το ρόλο τους, στο

Με μουσικούς χαιρετισμούς

Η έγκυρη, ακηδεμόνευτη φωνή του πολίτη, η δική σου φωνή,

κάθε μέρα στον Sky και στους 91,8. συνεντεύξεις – καταγγελίες – αθλητικά τοπική, πανελλαδική και διεθνής επικαιρότητα Ο Παντελής Γιαΐτσης, η Ελπίδα Κατσαράκη ο Βασίλης Φουντουλάκης, ο Ματθαίος Φρατζεσκάκης, ο Παντελής Χουλάκης και ο Μανώλης Μπουζάκης,

δεν μασούν τα λόγια τους, λένε τα πράγματα με τ’ όνομά τους και είναι μαζί σας στις αλήθειες και στα δύσκολα!

ΦΥΛΛΟ

21

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Κρατήσου απ’ τη στάχτη Κώστας Λειβαδάς Legend Ο Κώστας Λειβαδάς, παρότι συνεχώς παρόν στη δισκογραφία μέσα από τα τραγούδια του για δίσκους άλλων καλλιτεχνών, τις μουσικές του για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση και τις συμμετοχές- συνεργασίες του, είχε πάνω από πέντε χρόνια να παρουσιάσει προσωπική δουλειά. Το «Κρατήσου απ’ τη στάχτη» είναι το ολοκαίνουριο προσωπικό του άλμπουμ και κυκλοφορεί από τη Legend. Υλικό που αντλεί έμπνευση από τα γεγονότα, προσωπικά και κοινωνικά, που τον επηρέασαν όλο αυτό τον καιρό. Ένα άλμπουμ πολύ σημερινό, που καταφέρνει να εκπέμπει αισιοδοξία και ευαισθησία, παρά τα -αδιέξοδα συχνάθέματα που σχολιάζει. Συμμετέχουν: η Ρίτα Αντωνοπούλου σε ένα ντουέτο με τον Κώστα Λειβαδά και δύο ονόματα- έκπληξη, η Δέσποινα Γλέζου και ο Γιώργος Ρωμανός. Η μουσική και οι στίχοι είναι του Κώστα Λειβαδά ενώ τους στίχους στο τελευταίο τραγούδι «Το φάντασμα που δεν αφήνει ίχνη» υπογράφει ο Γιώργος Ρωμανός. Ο ίδιος ο Κώστας Λειβαδάς σημειώνει: Αυτό κι αν ήταν περιπέτεια. Άρχισα να προετοιμάζω τις ηχογραφήσεις και δεν το πίστευα. Πέντε χρόνια με το ρολόι. Σα να επιστρέφεις από ένα περίεργο είδος εξορίας. Υλικό συγκεκριμένο και σφιχτό η ζωή μου αυτά τα τελευταία πέντε χρόνια. Τώρα καταλαβαίνω ακριβώς τι θα πει προσωπικός δίσκος… Οι φωτιές στο λεκανοπέδιο και τα θύματά τους –δύο φορές τη γλίτωσε από θαύμα το σπίτι μου- η ψυχανάλυση, ο αναβρασμός της κοινωνίας και η μεγάλη σιωπηλή πλειοψηφία της, ο Έρωτας και τα σοβαρά αδιέξοδα πάσης φύσεως, η σημασία της υγείας. Ναι, πάνω και κάτω από όλα, αυτό: Ένα φιλί ζωής μέσα σε μια ατμόσφαιρα θανάτου. Ο καινούριος σπόρος που μπαίνει στο καμένο χώμα. «Στα μαύρα νερά, στην ψεύτρα φωτιά, ΚΡΑΤΗΣΟΥ ΑΠ’ ΤΗ ΣΤΑΧΤΗ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ». Υπάρχει άλλος δρόμος; Συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες όλοι οι φίλοι μουσικοί και ενορχηστρωτές, η αιθέρια Ρίτα Αντωνοπούλου, η Δέσποινα Γλέζου και ο Γιώργος Ρωμα-

ΣTHN APXH TOY TPAΓOYΔIOY

ΟΙ ΠΡΩΤΟΜΑΣΤΟΡΕΣ Αυθεντικές εκτελέσεις 1920-55 10 cds

νός, η φωνή και η «ψυχάρα» της πρώτης, η φωνή, το μαγικό άγγιγμα στη slide και οι ιδέες του δεύτερου. Σύνδεση βαθιά και ισχυρή με το συναρπαστικό και αθώο ποτάμι της καλής ηλεκτρικής ελληνόφωνης μουσικής, που τόσο χρειαζόμαστε ΞΑΝΑ στις μέρες μας. Μακάρι να έχουμε, να μπορούμε και να θέλουμε πάντα κάτι να πούμε. Δεν είναι εύκολο. Ποτέ δεν ήταν.

Όμορφοι και ηττημένοι Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης, Μαρία Παπαγεωργίου Ο τραγουδοποιός Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης μας συστήθηκε το 2004 στη Δεύτερη Ακρόαση της Μικρής Άρκτου με δύο τραγούδια (Ποτάμι Μαύρο και Επαρχία), ενώ το 2007 κυκλοφόρησε ο πρώτος του προσωπικός δίσκος με τίτλο «Φυσάει αλλιώς εδώ ο αέρας», μια παραγωγή του Παρασκευά Καρασούλου με τη συμμετοχή του συγκροτήματος Υπόγεια Ρεύματα. Τρία χρόνια μετά επανέρχεται με το καινούργιο του υλικό «Όμορφοι Και Ηττημένοι», το οποίο εμπιστεύεται ερμηνευτικά στη νεαρή τραγουδίστρια Μαρία Παπαγεωργίου, η οποία μετράει αρκετές συμμετοχές σε δίσκους δημιουργών τις γενιάς της (Δανάη Παναγιωτοπούλου – «Homo Logotypus», Νίκος Χαλβατζής - «Γκόλεμ», κ.α). Οι δυο τους υπογράφουν την ενορχήστρωση και την επιμέλεια παραγωγής του δίσκου. Ο δίσκος «Όμορφοι και ηττημένοι» αποτελείται από 12 καινούρια τραγούδια –τα 10 σε στίχους και μουσική του Αλέξανδρου Εμμανουηλίδη, ένα σε στίχους και μουσική Μαρίας Παπαγεωργίου καθώς και μία μελοποίηση του δημιουργού στο ποίημα του Γιώργου Σεφέρη «Θεατρίνοι Μ.Α.»- βασισμένα στο στίχο και τη μελωδική γραμμή, με ενορχηστρωτικές επιρροές από μια μεγάλη γκάμα της σύγχρονης μουσικής -από τη σκοτεινή trip-hop ατμόσφαιρα της «Γυμνής ησυχίας», στα χιουμοριστικά, κοινωνικού σχολιασμού swing «700 ευρώ τον μήνα» και «Τερατογέννεση» και από την ονειρική ατμόσφαιρα του ρυθμικού «Να καεί ο καναπές μου» στο δυτικότροπο ζεϊμπέκικο «Έρωτες». Συνεργασία : http://www.e-orfeas.gr

ημείο αναφοράς για όσους αγαπούν την αυθεντική κρητική μουσική ή απλά σημείο εκκίνησης για μεγαλύτερη εμβάθυνση στις πηγές της κρητικής μουσικής, το έργο «Οι Πρωτομάστορες» είναι πλέον μία σειρά που αποτελεί σταθμό για την παραδοσιακή μουσική.

H συλλογή περιλαμβάνει 10 cds με 140 τραγούδια τα οποία είχαν ηχογραφήσει οι μεγάλοι λαϊκοί δημιουργοί και οργανοπαίχτες της Κρητικής μουσικής παράδοσης την περίοδο 1920 – 1955. Πιο συγκεκριμένα παρουσιάζονται σε καθένα από τους 10 δίσκους οι εξής δημιουργοί: ΡΟΔΙΝΟΣ - ΜΠΑΞΕΒΑΝΗΣ ΚΑΡΑΒΙΤΗΣ ΛΑΓΟΣ ΦΟΥΣΤΑΛΙΕΡΗΣ ΔΕΡΜΙΤΖΟΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗΣ ΣΚΟΡΔΑΛΟΣ ΚΑΛΟΓΡΙΔΗΣ ΧΑΡΙΛΑΟΣ, ΚΑΡΕΚΛΑΣ, ΣΤΡΑΒΟΣ, ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗΣ, ΜΟΥΝΤΑΚΗΣ ΚΑΛΟΓΕΡΙΔΗΣ, ΧΑΡΧΑΛΗΣ, ΜΑΥΡΟΣ, ΝΑΥΤΗΣ

Σ

Η προσπάθεια είχε ξεκινήσει το Δεκέμβριο του 1982 όταν ο Στέλιος Αεράκης είχε εκδώσει το διπλό δίσκο «Οι Πρωτομάστορες 1920 – 1940». Παρά την αποσπασματικότητα του έργου, ήταν η πρώτη φορά που ακούστηκαν τα τραγούδια αυτά σε αυθεντικές παλιές ηχογραφήσεις. Το 1986 με τη βοήθεια και τη συμπαράσταση φίλων δημιουργεί το Κρητικό Μουσικό Εργαστήρι «Αεράκης» και αφιερώνεται αποκλειστικά στο δισκογραφικό έργο. Τα επόμενα χρόνια η πρώτη προσπάθεια συμπληρώθηκε και έτσι μέχρι το 1990 είχαν κυκλοφορήσει 6 θεματικά άλμπουμ αφιερωμένα σε συγκεκριμένους δημιουργούς. Σημειώνει σχετικά ο Στ. Αεράκης: «Το άλμπουμ αυτό, που είχε μεγάλη απήχηση στο κρητικό κοινό και όχι μόνο, και παρουσιάστηκε από τα μέσα ενημέρωσης με τα κολακευτικότερα λόγια

από γνωστά ονόματα της τέχνης και των γραμμάτων, ήταν η αφορμή να έρθω σε Γράφει επαφή με πολλούς φίλους o Γιώργoς και συλλέκτες δίσκων κρηTσίμας τικής μουσικής, που με τη βοήθειά τους συγκέντρωσα κι άλλες παλιές ηχογραφήσεις, σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα και ιστορικές μαρτυρίες από ανθρώπους που έζησαν την εποχή εκείνη. Όλα αυτά τα στοιχεία, μου έδωσαν τη δυνατότητα να ολοκληρώσω αυτό το πολύτιμο μουσικό έργο, που καλύπτει μουσικά και ιστορικά την περίοδο 1920 – 1955». Το 1994 ολοκληρώνεται η συλλογή που τελικά αριθμεί, όπως είπαμε, 10 Cd. Οι ηχογραφήσεις έγιναν από δίσκους 78 και 45 στροφών τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Αμερική και τη Γερμανία. Στο αρχικό συλλεκτικό υλικό έγινε σύγχρονη επεξεργασία με ειδικά φίλτρα ήχου προκειμένου να απομονωθούν οι ενοχλητικοί θόρυβοι. Αναμφίβολα πρόκειται για μια έγκυρη καταγραφή της μουσικής ιστορίας του τόπου μας μέσα από την απαράμιλλη τέχνη των μεγάλων μορφών της λύρας, του βιολιού, του λαγούτου και του τραγουδιού. Αυτοί οι δημιουργοί με δική τους πρωτοβουλία και μεράκι ώθησαν τους ντόπιους ήχους στον 20ο αιώνα, ειδικότερα κατά το πρώτο μισό του. Η συλλογή συμπληρώνεται από πολυσέλιδο δίγλωσσο (ελληνικά – αγγλικά) ενημερωτικό βιβλίο 216 σελίδων. Περιλαμβάνει κείμενα του Στ. Αεράκη και σημαντικών μουσικολόγων ερευνητών, δημοσιογράφων και ανθρώπων του πνεύματος (μεταξύ άλλων, Γ. Αμαργιαννάκη, Γ. Γιατρομανωλάκη, Λ. Λιάβα κ.α). Συγκεκριμένες αναφορές γίνονται στην ιστορία της κρητικής μουσικής, στα μουσικά όργανα, τους χορούς και τον κρητικό ποιητικό λόγο. Ακολουθούν κεφάλαια που αναφέρονται στους 18 δημιουργούς που ανθολογούνται με τα βιογραφικά τους, μαρτυρίες συγγενών και φίλων, τους στίχους των τραγουδιών και χρήσιμες πληροφορίες για το έργο τους. «Οι Πρωτομάστορες» συνέβαλαν τα μέγιστα στην ενοποίηση των τοπικών μουσικών ιδιομορφιών, καθώς εκτός απ το ραδιόφωνο, αποτύπωσαν για πάντα το έργο τους - άλλοι περισσότερο, άλλοι λιγότερο - και σε δίσκους. Έδωσαν υλικό πάνω στο οποίο στηρίζονται ακόμα και σήμερα οι σύγχρονοι δημιουργοί. Όντας θρυλικές μορφές επηρέασαν τις κατοπινές γενιές και μετέτρεψαν τα αιωνόβια παραδοσιακά ακούσματα σε σύγχρονη μουσική σκηνή. Συνεχίζουν να επιδρούν δημιουργικά καθώς οι νέες γενιές κρητικών μουσικών μελετούν και αξιοποιούν ήχους αυτών των ηχογραφήσεων.

22

ΦΥΛΛΟ

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Γλυκάκι; Μπα, χαλάει τα δόντια Το μαχαίρι και το πεπόνι

Λ

ένε τα γκάλοπ πάντα την αλήθεια; Αναρωτιέμαι και γω όπως σίγουρα θα έχουν αναρωτηθεί πολλοί. Αν έλεγαν ψέματα όμως δεν θα έκλειναν τα μαγαζιά τους; Ασφαλώς. Έτσι έχω καταλήξει ότι λένε μεν αλήθεια αλλά την αλήθεια όπως αυτή βγαίνει από τη συγκεκριμένη διατύπωση της ερώτησης. Εξάλλου έτσι πετυχαίνουν με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: και φαίνονται σωστοί επαγγελματίες και οι πελάτες που παραγγέλνουν τα γκάλοπ ικανοποιημένοι. Επειδή όμως υποστηρίζω, όπως έχω μάθει από την οικολογία, ότι τίποτε δεν είναι τζάμπα πρέπει να δούμε ποιος τελικά πληρώνει τη νύφη. Αυτός αγαπητέ μου δεν είναι άλλος από εσένα και μένα αν χάφτουμε άκριτα τα μασημένα συμπεράσματα των γκάλοπ. Μια τυπική ερώτηση των γκάλοπ των τελευταίων χρόνων είναι ο γνωστός «καταλληλότερος». Υπάρχει κατ’ αρχήν το ηλίθιο της ερώτησης. Σε ρωτάνε ποιος είναι καταλληλότερος μεταξύ του εν ενεργεία πρωθυπουργού και του εκάστοτε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Λες και όπως διατυπώνεται η ερώτηση έχει άλλη πιθανή απάντηση. Πάντα δε ο κερδισμένος της ερώΓράφει τησης είναι ο εν ενεργεία πρωθυπουργός. o Πέτρoς Λυμπεράκης Έχει άραγε νόημα να γίνεται κάποιος ερώτηση με δεδομένη την απάντηση; Ασφαλώς και έχει, αλλιώς δεν θα ξόδευαν χρόνο και χρήματα. Πρώτον επιβεβαιώνει έμμεσα, ότι καλά κάνει και βρίσκεται ο εν ενεργεία στη θέση του αφού είναι ο καταλληλότερος. Πιο σημαντικό όμως είναι ότι επιβεβαιώνει ότι η εξουσία έχει πάντα δίκιο. Αυτό είναι προφανές και από τις συζητήσεις στα παράθυρα. Ο εκάστοτε εν ενεργεία (υπουργός, στέλεχος της κυβέρνησης) αγορεύει με ύφος αρκετών καρδιναλίων μη καταδεχόμενος να απευθυνθεί σε κανέναν παρά το δημοσιογράφο που εξ ορισμού έχει τη ράβδο της «αντικειμενικότητας». Για τον μεν αντίπαλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης το επιχείρημα είναι στάνταρ: εσείς που τα κάνατε χάλια και μας παραδώσατε καμένη γη. Η αριστερά συστηματικά αναφέρεται ως μη έχουσα καμία πρόταση (μα καλά εντελώς ηλίθιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι;;;). Μόνη δικαιωμένη εμφανίζεται η καρατζαφυρική ερώτηση: ποιος θα δώσει τα λεφτά. Αυτό το καρναβάλι «ενημέρωσης» αποτελεί τη βάση του πιάτου που σερβίρουν συστηματικά τα μέσα μαζικής εξημέρωσης. Γαρνίρεται με κουτσομπολίστικα και ριάλιτι στρώνοντας τραπέζι τρικούβερτο. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος η δίαιτα αυτή είναι εξαιρετικά αποτελεσματική. Καναπεδόπληκτοι φορείς εύκολης και φασίζουσας κριτικής: «όλοι ίδιοι είναι». Τη χαρμόσυνη ατμόσφαιρα συμπληρώνει η σεκιούριτυ της κουζίνας που έχει τα μηχανάκια μέτρησης. Καλή μας όρεξη.

Η Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης και η Πυξίδα Της Πόλης παρουσιάζουν :

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ Στέλιος Γιακουμάκης «…Στο φιλότιμο του Κισαμίτη, που τρέχει πάντα κοντά στον ξένο, στον αδελφό, στη χαρά και στη λύπη. Η μουσική παράδοση της επαρχίας μας είναι τρανή και περήφανη. Οι Κισαμίτες λάτρεψαν και λατρεύουν τους παλιούς μουσικούς της επαρχίας, τους Πρωτομάστορες όπως τους ονόμασαν, μορφές γλυκές και άγιες, λεβέντες που παρελαύνουν στον κατάλογο που μας άφησε ο Ναύτης. Κραταιά δοξάρια βιολιστών ήχησαν στην Κίσαμο πρώτα, από τον Κιόρο ως τον Κουνέλη το Μαύρο και το Ναύτη, και γλυκύτατα λαγούτα από τους Κουτσουρέληδες, το Μανώλη τον Καρτσώνη και άλλους. Όλοι αυτοί, με την τέχνη και το μεράκι τους, κράτησαν δροσερή τη ζωή μας, γύρεψαν να γιατρέψουν τις πληγές του κόσμου, μας χάρισαν σκάλες για να αποδράσομε από τη βαρβαρότητα της προσωρινότητάς μας. Αλήθεια, τι διάβολο θέλει να πει αυτή η τελευταία φράση; Τι απομένει τώρα; Απομένει να σεβαστούμε την παράδοσή μας, απομένει να δουλέψομε για να φωτιστούν και άλλα στοιχεία, σκοτεινά ή άγνωστα. Η ζωή συνεχίζεται…» Κεντρική διάθεση βιβλιοπωλείο “Το Βιβλίο”, Πλ. Κολοκοτρώνη 29, τηλ. 28210 28507 Πληροφορίες : Πυξίδα της Πόλης

Μιλώντας για κουζίνες και φαγητά έκανε μια περίεργη στροφή ο νους και πήγε σε ένα άλλο θέμα που σβουρίζει καμία φορά στο κεφάλι μου. Ζούμε την εποχή του θριάμβου του γλυκού. Όλα τα επιτυχημένα προϊόντα είναι φορτωμένα ζάχαρη. Αναψυκτικά, φαστ φουντ, παγωτά, σνακς είναι τα προφανή. Η ενίσχυση της γεύσης τους με λογιών γλυκαντικά είναι κατά τους ειδικούς η βάση της εμπορικής τους επιτυχίας αλλά και της αμφιλεγόμενης διατροφικής τους ποιότητας. Κατά ένα περίεργο τρόπο που μόνο η τέχνη και όχι η λογική μπορεί να εξηγήσει το ίδιο εμπορικό κολπάκι εφαρμόζεται και σε άλλα είδη πέρα από τα εδώδιμα. Θυμάστε το στιχάκι του Σαββόπουλου; Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας; Είναι πολύ ζαχαρωμένα Ταιριάζουν για σοκολατόπαιδα μα δεν ταιριάζουνε για μένα Θνησιγενή τσιχλοτραγουδάκια πασπαλισμένα με ζάχαρη καταναλώνονται με τη χιλιάδα κάθε χρόνο. Αντίστοιχα ζαχαρωτά προϊόντα μαγειρεύει και η 7η τέχνη. Ταινίες ζαχαρωμένες με εκπληκτικά περιτυλίγματα και σερβιρισμένες με πολλές φανφάρες συχνά χρησιμεύουν μόνο για να κάνουν αντίθεση με μικρά θαύματα ανεξάρτητων παραγωγών. Αν αυτό ισχύει μια φορά για τον κινηματογράφο, στην τηλεόραση γίνεται κατά κόρον. Η βάση του προγράμματος είναι το κουτσομπολιό και το ρεάλιτι (ακόμα και στα δελτία ειδήσεων και στις σειρές, ελληνικές ή ξένες) που αποπνέουν τη γλυκιά αποφορά της σήψης. Γράφοντας μου ήρθαν τα λόγια ενός γνωστού που συζητώντας για άσχετο θέμα μου είχε πει «η γυναίκα μου διαβάζει δυο δυο τα βιπερ - τα καταπίνει σαν καραμέλες». Δεν νομίζω να έγινε τυχαία η σύνδεση με κάτι γλυκό. Μια και έπιασα τις τέχνες φέρτε στο μυαλό σας την αντίθεση ενός πίνακα με ένα όμορφο τοπίο σε σύγκριση με μια άγρια σύνθεση όπως τη Γκουέρνικα. Αλήθεια αναγνώστη μου, τι πίνακες έχεις σπίτι σου; Αλλά και σε πιο πρακτικά πράγματα. Ας δούμε γύρω μας την προτίμηση, στην πράξη, στη γλυκιά ουδετερότητα ενός τοπίου με γκαζόν από τη «δυσκολότερη» ομορφιά του θυμαριού σε κατσάβραχα. Δεν έχω τίποτε με τη ζάχαρη. Και βάζω στον καφέ μου και γλυκά απολαμβάνω. Η χρήση του γλυκού στις τροφές ή τις πνευματικές δημιουργίες με στόχο τον εθισμό με απασχολεί. Ο συνδυασμός του εύληπτου και της εύκολης απόλαυσης και στις δυο περιπτώσεις έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία δεσμών με απίστευτη δύναμη. Την εθιστική αυτή δύναμη έχουν ανακαλύψει και οι εταιρείες και τη χρησιμοποιούν μαζί με το επιχείρημα ότι έχουμε δικαίωμα στην απόλαυση σε έναν κόσμο όλο δυσκολίες. Αντλώ τον αντίλογο από τον (θα το έχετε ήδη καταλάβει) αγαπημένο μου Τζιμάκο: Θέλω ζόρικα ντουέτα Τζίμι Χέντριξ, Βαμβακάρης Κι όχι αδερφές Κατσάμπα Να περνά η ζωή μας τζάμπα

ΦΥΛΛΟ

23

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

Στα σινεμά της πόλης

87,6 88 88,3 88,8 88,9 89,6 90,1 90,5 91 91,5 91,8 92,1 92,5 92,9 93,2 93,5 93,8 94,4 94,9 95 95,2 95,5 96,2 97 97,4 97,7 98,2 98,5 98,8 98,9 99 99,2 99,6 100,2 101 101,5 102,4 102,7 103 103,5 104 104,5 105 105,4 106 106,5 107 107,3 107,4 107,9

ΡΑΔΙΟ ΑΜΟΡΕ LOVE RADIO ΓΑΥΔΟΣ FM ΚΡΗΤΕΣ SUPER FM 2821052010 ERA SPOR SPOR FM 2821056800 VENUS 2821074704 ΔΙΚΤΥΟ ΣΤΑ FM 2821043979 SKAI NEWS 2821053000 ΕYΑΓΓΕΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΡΑΔΙO ΡΙΖΙΤΕΣ 2822022545 ΕΡΑ1 2106009604 /6 ΛΑΜΨΗ FM ΡΑΔΙO ΕΝΤΑΣΗ ΚΡΗΤΙΚOΡΑΜΑ 2821040025 ORIGINAL 2821099111 ΕΡΑ2 2106066822 ΝOΤOΣ FM 2821040025 ΡΑΔΙO ΜΑΡΤYΡΙΑ 2821040240 ΧΑΝΙΑ 96,2 RADIO ΒΕST 2821070690 ΑΝΤΕΝΝΑ ΔYΤ.ΚΡΗΤΗΣ 2821055505 ΡΥΘΜΟΣ 2821028466 STAR FM 2821050701 MAGIC FM 2821053994 SEVENTH SKY 2821020130 ΓΝΩΜΗ ΧΑΝΙΑ FM 28210 34106 LOVE RADIO ΡΑΔΙO ΚΡΗΤΗ 2810261962 RADIO 996 www.996radio.com MAX FM-Sky 2821055008/9 MRB 2821020400 ΚΡΗΤΗ FM 2821032734 ΡΑΔΙO ΗΡΑΚΛΕΙO STUDIO ΑΛΦΑ 2821080243 PLUS 103 2821053989 EΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔOΣ 2107226868 ΕΡΑ ΧΑΝΙΩΝ 2821020560/20570 SUGAR FM ΕΡΩΤΙΚΟΣ 2821036700 PETPO FM 2821033460 ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ MUSIC BOX 2821081210 & 40690 RADIO MELODY 2821093271 ΩΔΥΣΣΕΑΣ FM 7ο ΕΝΙΑΙO ΛYΚΕΙO

ΕΛΛΗΝΙΣ, τηλ. 2821051850 ΑΤΤΙΚΟΝ, τηλ. 2821040208 ΚΗΠΟΣ, τηλ. 2821056450 PALACE, τηλ. 2821057757

• Κινήσεις φαίνεται να γίνονται για παγκρήτιο φύλλο εν μέσω κρίσης. Κατά που μαθαίνουμε τα σχέδιο είναι οργανωμένο και φιλόδοξο…

• Λέτε να έχουμε αλλαγές στο γνωστό τοπίο; • Ξέρετε ότι το νέο τοπίο που διαμορφώνεται με την αιρετή περιφέρεια δημιουργεί νέα δεδομένα σε σχέση με την πηγή των ειδήσεων. Εκ των πραγμάτων δημιουργούνται περισσότερες και με μεγαλύτερη βαρύτητα ειδήσεις με αφετηρία την περιφέρεια…

• Έτσι το κομμάτι της περιφερειακής είδησης αλλά και του περιφερειακού τύπου αποκτά άλλη διάσταση. Οπότε εκ των πραγμάτων δημιουργούνται νέα δεδομένα.

• Την ίδια ώρα κάτι ακούμε για αναδιαρθρώσεις με την οικονομική συμμετοχή ,κεφαλαίων από το εξωτερικό, σε γνωστό και από τους πλέον παλιούς σταθμούς – συγκροτήματα του τύπου των Χανίων.

• Λέτε; • Ψηφιακά και φυσικά παγκρήτια, και όχι μόνο, η εκπομπή της Νέας Τηλεόρασης Κρήτης. Σε μια νέα εποχή τόσο τεχνικά όσο και πολιτικά το εγ-

χείρημα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

• Συνεδριάσεις ιδιοκτησιακές στην τηλεόραση Κύδων. Λένε κάποιοι ότι σε κάθε περίπτωση αναμένονται ενδιαφέρουσες εξελίξεις.

• Νέο blog για τα Χανιά!

• http://chaniafresh.blogspot.com • Ρίχνουμε την ματιά μας. Λέμε την γνώμη μας και όπως μας λένε και οι συντελεστές του στέλνουμε ότι θέλουμε για δημοσίευση!!!

• Κατάσταση ανησυχίας καταγράφεται στον χώρο των ΜΜΕ και κυρίως των ηλεκτρονικών καθώς η κρίση έχει χτυπήσει την πόρτα τους. Μια σειρά από μέσα αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης…

• Όλα αυτά σε ένα θολό τοπίο ιδιοκτησιών και (μη) αδιοδοτήσεων…

• Ιδιοκτησίες και κυριότητες κρατικών αγαθών (ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες) σε μια κατάχρηση άνευ προηγουμένου.

• Άραγε η πολιτεία και μετά τις τελευταίες συζητήσεις θα βάλει τάξη στο τοπίο; Ή θα ισχύσει για ακόμα μια φορά ότι σε περίοδο εκλογών τα θέματα αυτά δεν θίγονται;

“Κουμπί Πανικού” Στο Facebook Το Facebook συμφώνησε στην εγκατάσταση κάποιου είδους κουμπιού πανικού στο προφίλ κάθε νεαρού χρήστη. Το Facebook, σύμφωνα με την αρμόδια οργάνωση για την προστασία των παιδιών, συμφώνησε να εγκαταστήσει το περιβόητο “κουμπί πανικού” με μοναδικό σκοπό τη βελτίωση της διαδικτυακής ασφάλειας των ανήλικων χρηστών.

Αν και στην αρχή οι υπεύθυνοι του Facebook, αντέδρασαν στην πρόταση εγκατάστασης ενός κουμπιού πανικού, τελικά αναγκάστηκαν να συμφωνήσουν μετά τον θόρυβο που έγινε με την υπόθεση μιας 17χρονης Βρετανίδας που βιάστηκε και δολοφονήθηκε από έναν 33χρονο που εμφανιζόταν στο προφίλ του σαν έφηβος. Με το “κουμπί του πανικού”, παιδιά ηλικίας 13 ως 18 ετών μπορούν μπορούν να καταγγέλ-

• Σε κάθε περίπτωση το τοπίο είναι εκρηκτικό και για όσους δεν εξυπηρετούν παράπλευρα συμφέροντα (δικά τους ή άλλα) μέσα από τα μέσα τους. Οπότε η πολιτεία θα πρέπει να επιλέξει αν θέλει να έχει στο χώρο των ΜΜΕ σοβαρούς και αξιόπιστους συνομιλητές ή θα συνεχίσει να δίνει τη δυνατότητα «επιχειρηματικής παρέμβασης» στον καθένα που με κάθε τρόπο έχει «νομιμοποιήσει» μια ραδιοτηλεοπτική συχνότητα.

• Το θέμα της ποιότητας της ενημέρωσης πάντα είναι επίκαιρο. Τώρα ένα παραπάνω. Τώρα που η προπαγάνδα είναι πέρα και πάνω από κάθε ενημέρωση επιβάλλεται να μιλήσουμε για ενημέρωση!!! Υ.γ. Η στήλη αποτελεί προϊόν συλλογικότητας. Ως εκ τούτου περιμένουμε τη συμβολή σας. Ενημερώστε μας, για να ενημερώσουμε ! «ΠΥΞΙΔΑ της Πόλης» ΤΗ 53 ΤΚ 73131 ΧΑΝΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΤΗΛ : / 6974739122 ΦΑΞ : 2821036364 e-mail: info@pyxida.gr

λουν κρούσματα ύποπτης συμπεριφοράς καθώς και να ζητούν βοήθεια, συμβουλές και στήριξη για την ασφάλειά τους στο Διαδίκτυο, με μία απλή εγκατάστασή του στο προφίλ τους. Με αυτό τον τρόπο ίσως λιγοστέψουν τα κρούσματα παρενόχλησης στο δημοφιλές κοινωνικό δίκτυο και οι γονείς θα μπορούν πλέον να ξέρουν οτι υπάρχει μία προστασία. Πηγή : Ναυτεμπορική Επιμέλεια : Μ.Ανευλαβής

24 Το εφέ του πλήθους ζωή μου στη Γερμανία ήταν αρκετά διαφορετική απ’ ό,τι στην αρχή φανταζόμουν. Μάλλον είναι δικό μου το λάθος, αν μπορεί να το ονομάσει βέβαια κανείς λάθος. Περισσότερο για επιλογή πρόκειται. Μ’ έστειλε η υπηρεσία μου εκεί με απόσπαση έπειτα από εξετάσεις. Τα γερμανικά μου ήταν επιεικώς χάλια, αλλά δεν ήμασταν και πολλοί οι υποψήφιοι. Όπότε στους τυφλούς... Όταν έφτασα στη Γερμανία δυσκολεύτηκα πολύ να βρω σπίτι αλλά τελικά βρήκα διαμέρισμα σε μια αναπαλαιωμένη πολυκατοικία, πιο παλιά από τον πρώτο μεγάλο πόλεμο. Τρίτος όροφος χωρίς ασανσέρ. ΘέρΓράφει μανση και κουζίνα με γκάζι. Η θέα από τα παo Nίκoς ράθυρα στην αρχή μου φάνηκε αδιάφορη.

Xατζηιωάννoυ Πολυκατοικίες- δρόμος και απέναντι κι άλλες πολυκατοικίες. Το τυπικό γερμανικό σκηνικό. Όλα τα διαμερίσματα είχαν μεγάλα παράθυρα για να μπαίνει το φως του ήλιου, τις σπάνιες φορές που μας έκανε τη χάρη να εμφανιστεί. Κάθε δεύτερη Τρίτη 10 με 12. Πίστευα ότι για πέντε χρόνια – τόση ήταν η διάρκεια της απόσπασης- θα ζούσα κοσμοπολίτικη ζωή. Γερμανία, το κέντρο της Ευρώπης, ταξίδια, μουσεία, θέατρα, συναυλίες. Υπέροχες μεσαιωνικές πόλεις και κάστρα, βόλτες ατελείωτες στα δάση και τις λίμνες. Και στην αρχή ήταν έτσι. Σιγά – σιγά όμως κουράστηκα. Δεν ξέρω γιατί, ένιωθα όμως σαν να μην κολλάω. Σαν να τα κάνω όλα αυτά μόνο και μόνο για να τα διηγηθώ έπειτα σε φίλους και γνωστούς πίσω στην πατρίδα. Σαν να έπρεπε να επιβεβαιώσω το στερεότυπο νέος και μόνος, αποσπασμένος στο εξωτερικό, γνωρίζει τον κόσμο και γίνεται καλύτερος άνθρωπος. Σιγά – σιγά αποσύρθηκα, έπαψα τα πολλά – πολλά. Τα ταξίδια, τις επισκέψεις στα μουσεία και στις όπερες. Τα βράδια έμενα στο σπίτι, άκουγα μουσική και χανόμουνα στο διαδίκτυο ή προσπαθούσα να απομνημονεύσω διάφορες γερμανικές εκφράσεις που τις ξεχνούσα την επόμενη μέρα ή τις θυμόμουν εντελώς λάθος.. Που και που κοιτούσα τα φωτισμένα παράθυρα των απέναντι πολυκατοικιών, τους ανθρώπους να ετοιμάζονται για ύπνο, να διαβάζουν παραμύθια στα παιδιά τους, πριν κοιμηθούν, να βλέπουν τηλεόραση ή να δουλεύουν στον υπολογιστή, να αγκαλιάζονται ή να δειπνούν υπό το φως των κεριών με ένα μπουκάλι κρασί ανοιγμένο στο κέντρο του τραπεζιού, γιορτάζοντας ποιος ξέρει ποια επιτυχία ή επέτειο. Ένιωθα μια πα-

Η

ΦΥΛΛΟ

ράξενη ζεστασιά να με τυλίγει, παρόλο που δεν τους ήξερα και δεν είχα την παραμικρή πιθανότητα να συσχετιστώ μαζί τους.. Ήταν σαν με τον τρόπο τους να μου έστελναν ένα μήνυμα, χωρίς καν να το ξέρουν ή να το επιδιώκουν, ότι μόλις πέσει η νύχτα η ζωή συνεχίζεται σε πιο τρυφερούς ρυθμούς. Φυσικά ήταν το λάθος μήνυμα, αλλά αυτό θα το ανακάλυπτα αργότερα. Οι νυκτερινές μου παρατηρήσεις έγιναν με τον καιρό σταθερή μου απασχόληση. Τα βράδια έσβηνα το φως για να μπορώ να κοιτάζω ανενόχλητος, χωρίς τον κίνδυνο να αποκαλυφτώ. Άνοιγα ένα μπουκάλι κρασί , έβαζα μουσική και περίμενα τις καινούριες εικόνες που θα μου αποκάλυπτε η νύχτα. Δεν ένιωθα καθόλου τύψεις ή ενοχές αφού η πράξη μου αυτή δεν είχε τίποτε να κάνει με το σεξ. Δεν περίμενα δηλαδή να δω νεαρά ζευγάρια να συνουσιάζονται ή να κάνουν ομαδικό σεξ ή κάτι παρόμοιο. Δεν με ενδιέφερε κάτι τέτοιο. Ένιωθα απόλυτα ικανοποιημένος να κοιτάζω την απέναντι ηλικιωμένη να περιποιείται τα λουλούδια της κάθε βράδυ την ίδια ώρα. Στηριζόταν στα δυο της μπαστούνια που ήταν ενωμένα σε σχήμα πι και τα πότιζε με ένα μικρό ποτιστήρι. Η διαδρομή από την κουζίνα μέχρι τα λουλούδια στο παράθυρο θα πρέπει να της έπαιρνε τουλάχιστον ένα τέταρτο. Έπειτα έκοβε τα μαραμένα φύλλα και λουλούδια, τα χάιδευε και τους μιλούσε για πολύ ώρα. Το καταλάβαινα από τον τρόπο που κουνούσε το κεφάλι της. Μπορούσα σχεδον να ακούσω τα αρθριτικά της να τρίζουν, όμως αυτή επέμενε, θαρρείς και από το πότισμα των λουλουδιών της να εξαρτιόταν κάτι πολύ σπουδαιότερο όπως η νυχτερινή παλίρροια ή η κίνηση των πλανητών. Σύντομα υιοθέτησα τη βραδινή μου αυτή συνήθεια και τη μέρα, όταν πήγαινα ή γυρνούσα από τη δουλειά. Ανακάλυψα ότι ο κόσμος είναι γεμάτος εικόνες αλλά σπάνια είχα μέχρι τότε σταθεί να κοιτάξω. Εννοώ να κοιτάξω πραγματικά. Ένα πρωινό για παράδειγμα είδα ένα ζευγάρι να φιλιέται στο σταθμό του μετρό. Η εικόνα θα μπορούσε να είναι απελπιστικά κοινότοπη, αν και οι δυο τους δεν είχαν εμφανή τα σημάδια μιας ελαφράς διανοητικής καθυστέρησης. Ο νέος μάλιστα θα πρέπει να είχε και κάποια πρόσθετη αναπηρία, γιατί περπατούσε με λυγισμένα τα πόδια σαν να κινδύνευε κάθε στιγμή να χάσει την ισορροπία του, ενώ η κοπελίτσα ήταν σαφώς υπέρβαρη, ίσως από τα φάρμακα που έπαιρνε. Την αποχαιρετούσε στέλνοντας φιλιά με το χέρι και η κοπέλα του τον κοιτούσε με λατρεία μέσα από το παράθυρο του συρμού που αναχωρούσε. Επειτα χάθηκε μέσα στο πλήθος πηγαίνοντας ποιος ξέρει που. Υπέροχη εικόνα. Όλος ο κόσμος που ήταν στον υπόγειο για

92 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

να πάει στη δουλεία του ή στο σπίτι του θα χειροκροτούσε, αν δεν τους είχαν αμετάκλητα κάψει τον εγκέφαλο τα γαμημένα περιοδικά και οι Life style εκπομπές. Εγώ πήγα στη δουλειά μου πανευτυχής και ανάλαφρος σαν παιδικό μπαλόνι φουσκωμένο με ήλιον. Τότε κατάλαβα ότι ο υπόγειος σταθμός του μετρό μπορεί να είναι ο παράδεισος για έναν προσεκτικό παρατηρητή. Εκεί ανακάλυψα και το «εφέ του πλήθους», ένα παιχνίδι που ακόμα και σήμερα το παίζω, σπάνια όμως πια, όταν είμαι μόνος σε σταθμούς ή σε μέρη που έχει πολύ κόσμο. Είναι πολύ απλό και εύκολο. Διαλέγω μέσα στον κόσμο που πηγαινοέρχεται μια κοπέλα μόνη και συμπαθητική, με τα δικά μου μέτρα πάντα, την ακολουθώ για λίγο μέσα στην κοσμοσυρροή κι έπειτα μένω επίτηδες πίσω, για να τη δω να χάνεται σιγά - σιγα μέσα στο πλήθος, να εξαφανίζεται για πάντα προς μια άγνωστη κατεύθυνση, για να μην την δω ποτέ ξανά. Νιώθω για λίγο σαν ήρωας σε γαλλική ταινία που μαζί με την κοπέλα που αφήνει να φύγει χάνει, χωρίς να το ξέρει, και κάθε ελπίδα να βρει ποτέ την πραγματική αγάπη. Τα πράγματα άρχισαν να πηγαίνουν στραβά, όταν «η ηλικιωμένη που ποτίζει τα λουλούδια στην απέναντι πολυκατοικία» σταμάτησε να εμφανίζεται στο παράθυρο και να τα περιποιείται. Δεν έφυγε από το διαμέρισμα, γιατί δεν είδα να γίνεται μετακόμιση. Τα λουλούδια έμειναν εκεί που ήταν. Απλώς ένα βράδυ είδα μια κυρία με άσπρη στολή να αναλαμβάνει το πότισμά τους. Προφανώς ήταν η νοσοκόμα της και προφανώς η ηλικιωμένη ήταν πια κατάκοιτη. Τα πότιζε χωρίς κανένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον σαν να ήταν μια απλή λεπτομέρεια στα καθήκοντά της να προσέχει μια ιδιόρρυθμη γριά. Ούτε μια βδομάδα δε θ’ αντέξουν, σκέφτηκα. Τα κωλολούλουδα όμως όχι μόνο άντεξαν αλλά έδειχναν και πιο υγιή από ποτέ. Η γιαγιά όμως δεν ξαναφάνηκε στο παράθυρο. Έπειτα, δυο βράδια μετά, η κοπέλα που καθόταν δυο παράθυρα δεξιά από το παράθυρο της γιαγιάς έφαγε το πρώτο της χαστούκι από το φίλο της. Εκείνος σηκώθηκε και έφυγε. Μάλλον θα βρόντηξε την πόρτα πίσω του. Αυτή στάθηκε για λίγο μπροστά στο παράθυρο κλαίγοντας και μετά με ξάφνιασε καθώς έμεινε για λίγο ακίνητη και κοίταξε προς το δικό μου παράθυρο. Είχα ξεχάσει να σβήσω το φως . Έπειτα τράβηξε αργά τη κουρτίνα. «Το εφέ της Κουρτίνας» σκέφτηκα, μέσα μου όμως ένιωθα απέραντη ντροπή και για πρώτη φορά στη ζωή μου ένιωσα μια πιεστική παρόρμηση να πάω και να αγκαλιάσω μια κοπέλα που δεν την ήξερα καθόλου. Δεν το έκανα όμως. Ειμαι απέραντα δειλός. Η κουρτίνα δεν ξανάνοιξε. Μια βδομάδα μετά η κοπέλα μετακόμισε. Την είδα από το παράθυρο να στέκεται στην είσοδο της πολυκατοικίας της με σκυφτούς ώμους και να κοιτάει τους εργάτες που φόρτωναν τα πράγματά της στο φορτηγό. Ο τύπος που την είχε χτυπήσει βγήκε μετά από λίγο και την αγκάλιασε από το λαιμό. Σαν να ξεχώριζε τη λεία του. Από το παράθυρο τους είδα να μπαίνουν στο αυτοκίνητό του και να χάνονται μέσα στην κίνηση του δρόμου.

Η φίλη μου η Καίτη επέστρεψε στο νησί της κοντά στον άντρα της ,στη Λέρο . Οι θαλάσσιες συγκοινωνίες δεν του επέτρεπαν να έρχεται συχνά .Άγονη γραμμή βλέπεις .Θες ο αποχαιρετισμός ,θες η πραγματικότητα μ’ έβαλε σε σκέψεις .Εκείνη ,όπως και εγώ εκπαιδευτικός ,ήρθε στη Ρόδο τον Οκτώβριο ως αναπληρώτρια .Έχει τρία μικρά παιδιά και βέβαια έχει ως δεξί της χέρι τη μητέρα της ,όπου άφησε τον πατέρα στην Αθήνα καθώς και η… αδελφή της χρειαζόταν βοήθεια στα παιδιά προκειμένου να δουλέψει. Ο σύζυγος εργάζεται ως αναπληρωτής σε άλλο νησί της Δωδεκανήσου.Τα δύο προηγούμενα χρόνια η φίλη μου εργαζόταν στην πρόσθετη διδασκαλία στους Λειψούς. Είχε την προσδοκία πως ως τρίτεκνη μητέρα θα προσέγγιζε το όνειρο του διορισμού έχοντας κάποια προνόμια . Οι συζητήσεις για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας μας άλλωστε καλά κρατούν .Τι ακριβώς σημαίνει πολύτεκνος βέΓράφει βαια δεν το έχουμε καταλήξει … Οι ερμηνείες η Θεoδoσία της λέξης « πολύτεκνος» ποικίλλουν ανάλογα με την οικονομική ή την εκλογική συγκυΔασκαλάκη ρία … Εγώ, όπως και η Καίτη και πολλοί άλλοι κυνηγήσαμε την πρόσθετη διδασκαλία ,κυνηγώντας τα μόρια …Αυτή είναι μια από τις μαγικές λέξεις που αφορούν το δημόσιο .Η Καίτη ,όπως και εγώ και πολλοί άλλοι διαψευστήκαμε ή πιο καλά την πατήσαμε! Παρ’ ότι πέρσυ το Υπουργείο Παιδείας έθεσε αξιοκρατικά κριτήρια προκειμένου να εργαστεί κάποιος στην πρόσθετη διδασκαλία αυτά δε θα ισχύσουν φέτος και για να είμαστε ακριβείς περί του θεσμού της πρόσθετης διδασκαλίας τηρείται σιωπή ιχθύος . Οι οικονομικές συγκυρίες σαρώνουν τα πάντα . ΄Οποιος δεν έχει περάσει στον ΑΣΕΠ δεν θα έχει ελπίδες .Και αυτός ο ΑΣΕΠ αργεί .Η αξιοκρατία σαρώνει τα πάντα . Σκέφτομαι πως είμαι και εγώ και η φίλη μου σαράντα χρόνων μα παρ’ότι το αγαπούμε δε θα ασκήσουμε το επάγγελμα που επιλέξαμε,τουλάχιστον με τους όρους που το επιλέξαμε .Το λέω πολύ ψύχραιμα πια . «Σαν έτοιμος από καιρό αποχαιρέτα την την Αλεξάνδρεια που φεύγει» έγραφε τόσο μοναδικά ο Καβάφης .Μόνο που κάθε φορά που καλείσαι να φτιάξεις χαρτιά ξαναμπαίνεις στο λούκι και ξεθεμελιώνεις τα προηγούμενα .Είναι αυτή η ανασφάλεια που σε ρημάσει .Είμαι γονιός .Σκέφτομαι πως αυτές τις μέρες ανακοινώθηκαν οι βαθμολογίες των πανελλαδικών εξετάσεων και τα όνειρα μερικών χιλιάδων νέων συμπληρώνουν μηχανογραφικά δελτία . Θυμάμαι την αγωνία και την απροσμέτρητη χαρά των δεκαοχτώ μου χρόνων όταν συμπλήρωνα το μηχανογραφικό . Αντικρίζω τη διάψευση και σκέφτομαι πόση ευθύνη θέλει να στηθεί η πίστη απέναντι στον εαυτό μας ,στη ζωή και στο «αλωνάκι» ετούτο που λέγεται Ελλάδα .