Πυξίδα 98 - Φεβρουάριος 2011

) www.pyxida.gr

ΦΥΛΛΟ

98

XANIA

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

(

ΣEΛ. 2 Aπό μήνα σε μήνα (εικόνες και σχόλια επικαιρότητας από τον Ματθαίο Φραντζεσκάκη και τον Αντώνη Περιβολάκη) ΣEΛ. 3

«Τα Περιττά» από την Βαρβάρα Περάκη Eδώ στο Nότο από τον Ματθαίο Φραντζεσκάκη

ΣEΛ. 4 Οψεις - Απόψεις, από τον Μιχάλη Νικολακάκη ΣEΛ. 5 Καλλικράτης εναντίον «Καλά Κρατούντων» Πολεοδομικά Θέματα: Φέεεετα… Γράφει ο Κυριάκος Κώτσογλου ΣEΛ. 6 «Τα Ασήμαντα» από τον Γιώργο Κοκκινάκο ΣEΛ. 7 Η τηλε-δημοκρατία μας, η διαπλοκή με την κάθε λογής εξουσία, η δημαγωγία και η φτήνια των «λαμπερών» ΜΜΕ Του Αλέκου Ανδρικάκη ΣEΛ. 8 Διαδραστικοί πίνακες γράφει ο Γιώργος Γώγουλος «Πανελλαδική Έρευνα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση για την Παιδεία στα Μέσα» ΣEΛ. 9 Η Συνωμοσία του θορύβου από τον Γιώργο Μανουσέλη Ανεπαισθήτως Βούλα Καντεράκη

ΣEΛ. 10

ΣEΛ. 11 «Νομίζω ότι αν και η παράδοση είναι κάτι που δεν είναι στατικό αλλά εξελίσσεται στο πέρασμα του χρόνου…» Στέλιος Αποστολόπουλος, σκηνοθέτης ΣEΛ. 12-13 «..Η υποκειμενική ευτυχία των ανθρώπων, καθ’ οιονδήποτε τρόπο και αν ορίζεται, φθίνει πέρα από κάποιο όριο υλικής ευμάρειας. Οι ιεροκήρυκες όμως της καινοτομίας και των αγορών δεν ασχολούνται με τίποτα περισσότερο από δείκτες ανταγωνιστικότητας και χρηματοοικονομικής κατάστασης. Λιγότερο μετρήσιμα ζητήματα όπως της ευτυχίας ή της ατομικής ελευθερίας θεωρούνται ευτελή και αντάξια μόνο των φιλολογούντων…» Γιάννης Φίλης, Πρύτανης Πολυτεχνείου Κρήτης ΣΕΛ. 14 Παιδεία αφυπνιστική Γράφει η Μαρία Κρέτση «Ελληνικό Σκακιστικό Ιστολόγιο…» Γράφει ο Μιχάλης Δαρμαράκης ΣEΛ. 15 Το νέο κύμα... Γράφει ο Νίκος Κοκολάκης ΣEΛ. 16 Με τη φωνή των γονιών Γράφει η Ρούλα Καλαϊτζάκη Ο «Ρεμπέτης» του Δήμου Κερδέλα ΣEΛ. 17 Η αριστερά στο σταυροδρόμι Γράφει ο Σεραφείμ Ρίζος ΣEΛ. 18 "επί γραμμής" από τον Βασίλη Παπαστάμο Βιβλιόραμα ΣEΛ. 19 «Φασκόμηλο με μέλι» σερβίρει η Θεοδοσία Δασκαλάκη Βιντεοπροτάσεις από τον Αντώνη Σπανουδάκη ΣEΛ. 20 Τι δούμε και τι θα ακούσουμε στα Χανιά Γράφει o Γιώργος Βαβουλές ΣEΛ. 21 «Στην αρχή του τραγουδιού» από τον Γιώργο Τσίμα «Μουσικές Προτάσεις» ΣEΛ. 22 “Η σύριγγα του Πάνα” από τον Πέτρο Λυμπεράκη ΣEΛ. 23 Με την πυξίδα στα ΜΜΕ Τι γίνεται στην πόλη ΣEΛ. 24 “Στήλη άλατος” από τον Νίκο Χατζηιωάννου

www.pyxida.gr

2

ΦΥΛΛΟ

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Πoυ θα βρείτε Την Πυξίδα: ...κυκλoφoρoύμε τη 3η βδoμάδα κάθε μήνα, σε 3000 αντίτυπα και μπoρείτε να μας βρείτε στα παρακάτω σημεία: Βιβλιoπωλεία: ΕΠΙΛOΓΕΣ, ΕΣΤΙΑ, ΜΥΘOΛOΓΙΑ, ΠΕΤΡΑΚΗ, ΠOΛΥΕΔΡO, ΣΧΗΜΑ, ΤO ΒΙΒΛΙO, ΒΙΒΛΙOΠΩΛΕΙO ΤΗΣ 1866, Χαρτoπωλεία: ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ, ΚΥΒOΣ, ΡOΜΒOΣ, ΧΑΖΗΡΑΚΗΣ, Καταστήματα Δίσκων:

STUDIO 2000 LA. SI. DO.,STUDIO A, Virgin Σινεμά: Palace, ΚΗΠΟΣ Καφέ - Μπάρ:

ΜΥΘOΛOΓΙΑ EΔEM, ΑΝΕΚΔOΤO, ΑΣΩΤOΣ ΥΙOΣ, ΓΩΝΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ, ΔΥO ΛOΥΞ, ΜΙΚΡO ΚΑΦΕ, ΜΑΧΑΛΑΣ, ΚΑΦΕ ΤΕΧΝΗ.

VIDEO CLUB: DV PLANET, PLAY, MOVIE FORUM, VIPS (ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ),

VIDEO BEST, VIDEO BLUE ΤOΡ VIDEO, (ΖΥΜΒΡΑΚΑΚΗΔΩΝ) Άλλα σημεία: ΔΗΜOΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙOΘΗΚΗ, ΕΙΣOΔOΣ ΝOΜΑΡΧΙΑΣ, ΕΙΣOΔOΣ ΔΗΜOΥ ΧΑΝΙΩΝ, ΠOΛΥΚΕΝΤΡO ΝΕOΛΑΙΑΣ, ΠΡΑΚΤOΡΕΙO ΤΥΠOΥ(ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ) ΑΝΕΚ LINES Blue Star Ferries (κεντρικό πρακτορείο) ΠOΛΥΤΕΧΝΕΙO (ΚΥΛΙΚΕΙO), ΤΕΙ(ΚΥΛΙΚΕΙO), ΩΔΕΙO,

ΤΡΑΠΕΖEΣ ΧΑΝΙΩΝ, ΠEIPAIΩΣ ΔPAKAKHΣ, SYLVESTER (ΓOΓOΝΗ), BREAK (ΓΟΓΟΝΗ) OLA STORES NEW STAND, ΟΝΕΙΡΟ Στο Hράκλειο: BIBΛIOΠΩΛEIO KIXΛH BIBΛIOΠΩΛEIO ANAΛOΓIO ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΚΥΛΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Στην Aθήνα: BIBΛIOΠΩΛEIO BIBΛIOPYΘMOΣ EKΔ. ΣABBAΛA (ZΩOΔ. ΠHΓHΣ 18) Στη Θεσσαλονίκη: BIBΛIOΠΩΛEIO BIBΛIOPYΘMOΣ EKΔ. ΣABBAΛA (BAΣ. HPAKΛEIOY 47) BIBΛIOΠΩΛEIA IANOΣ (APIΣTOTEΛOYΣ 7, METAMOPΦΩΣEΩΣ 24 - KAΛAMAPIA, ΦIΛIΠΠOYΠOΛEΩΣ 57 - AMΠEΛOKHΠOI, 25ης MAPTIOY 45

ΠΥΞΙΔΑ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠOΛΗ ΤOΥΣ ΠOΛΙΤΕΣ ΤOΝ ΠOΛΙΤΙΣΜO ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ: ΑΣΤΙΚΗ ΜΗ ΚΕΡΔOΣΚOΠΙΚΗ «ΠOΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ» ΚΩΔΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ 6483 ISSN 1790-6075 ΕΚΔOΤΗΣ – ΥΠΕΥΘΥΝOΣ ΕΚΔOΣΗΣ ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙOΣ ΕΠΙΚOΙΝΩΝΙΑ «ΠΥΞΙΔΑ» / ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙOΣ ΤΘ 53 ΤΚ 73131 ΧΑΝΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΤΗΛ: 2821074104 / 6974739122 FAX: 2821036364 e-mail: info@pyxida.gr ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Μ. ΑΝΕΥΛΑΒΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΒΟΥΛΕΣ KΩΣTAΣ ΓYΠAPAKHΣ ΜΙΧΑΗΛ ΔΑΡΜΑΡΑΚΗΣ ΣΙΣΣΥ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ ΒΟΥΛΑ ΚΑΝΤΕΡΑΚΗ ΔΗΜOΣ ΚΕΡΔΕΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΩΤΣΟΓΛΟΥ ΝΙΚΟΣ ΛΕΩΝΙΔΑΚΗΣ ΠΕΤΡOΣ ΛΥΜΠΕΡΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΛΙΚOΥΤΣΑΚΗΣ KΩN/NOΣ MΠAΣIOΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΟΝΙΔΗΣ MYPTΩ KONTOMΙTAKH ΓΙΩΡΓΟΣ MANOYΣEΛHΣ NIKOΣ MANOYΣEΛHΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΓΟΥΛΟΣ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΕΡΑΚΗ BAΣIΛHΣ ΠAΠAΣTAMOΣ ΝΕKΤΑΡΙOΣ ΠΑΥΛOΥ - ΠΕΤΡOΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΕΡΙΒOΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΠΑΝOΥΔΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓOΣ ΤΣΙΜΑΣ ΣΟΦΙΑ ΤΣΟΥΡΛΑΚΗ ΝΙΚOΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝOΥ ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΕΛΙΔΩΝΗΣ ΣKITΣA - ΣΧΕΔΙΑΣΜOΣ ΕΝΤΥΠOΥ ΝΙΚOΣ ΠΑΡΘΕΝOΠOΥΛOΣ τηλ. 6974430507 ΣΗΜΑ ΕΝΤΥΠOΥ ΕΛΕΝΗ ΜΑΡΙΝΑΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΥΡΙΔΗ Η πυξίδα πρoσφέρεται με αντίτιμo τη διάδoση και τη συμμετoχή

Η ΕΚΔΟΣΗ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ:

Κλείνουν σχολεία (για το καλό μας;), μας τα είπαν κι άλλοι !!! αι μέσα σ΄όλα έσκασε, η για πολλούς αναμενόμενη, συζήτηση(;) για το κλείσιμο (συγχώνευση κατά το ποιο sic) σχολείων. Με μια προσέγγιση λογιστικού χαρακτήρα το ΥΠΕΠΘ προτείνει(;) την συγχώνευση. Είναι αλήθεια ότι όποιος ακολουθήσει την λογιστική αυτή προσέγγιση μπορεί να οδηγηθεί σε δεδομένες αποφάσεις. Φυσικά το ερώτημα, αν υπάρχει ερώτημα και όχι αποφάσεις, είναι επί της ουσίας της εκπαίδευσης. Μας ενδιαφέρει ως κοινωνία να ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ για την εκπαίδευση των παιδιών που ζουν στα απομακρυσμένα χωριά μας ή όχι. Μας ενδιαφέρει να στηρίξουμε την διαμονή νέων ανθρώπων, νέων οικογενειών στην ενδοχώρα ή όχι. Μας ενδιαφέρει το αν μπορεί ένα παιδί που ζει σ΄ένα χωριό 40-50 χιλιόμετρα από την πόλη των Χανίων να έχει με ίσους όρους εκπαίδευση; Μας ενδιαφέρει, για να γίνουμε ποιο πρακτικοί, ένα παιδί που ζει στα Ζυμβαγού ή στα Ρούματα του Καλλικρατικού δήμου Πλατανιά αν πρέπει να κάνει κάθε μέρα μετακινήσεις 3 ωρών (από τι ώρα και μέχρι τι ώρα είναι στο δρόμο!)για σχολεία και φροντιστήρια τι είδους εκπαίδευση μπορεί να έχει και με ποιες προϋποθέσεις χτίζει τι μέλλον του; Μας ενδιαφέρει να απαντήσουμε στο ερώτημα τι επιβάρυνση έχει η οικογένεια του μαθητή σε χρήμα και χρόνο και τελικά γιατί να μην πάρει την απόφαση να μετακινηθεί προς το κέντρο για διαμονή; Και οι απαντήσεις σε ερωτήματα τέτοιου τύπου είναι πολιτικά και όχι λογιστικά. Τόσο απλά.. Ματθαίος Φραντζεσκάκης

Κ

Του «νόμου» τα ΚΑΜώματα έσα σε όλα τα απίθανα του Καλλικράτη είναι και η καθολική συγχώνευση των νομικών προσώπων των δήμων. Μια ενέργεια που στο πεδίο εφαρμογής της δημιουργεί διάφορα ευτράπελα ακόμα και στο πεδίο του σχεδιασμού της. Θύμα των συγχωνεύσεων αυτών φαίνεται να είναι και το Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου. Το ΚΑΜ αποτελεί το μοναδικό κρατικό θεσμό της χώρας μας, που έχει ως στόχο την προβολή της Αρχιτεκτονικής και τη σύνδεσή της με τον πολιτισμό. Το ΚΑΜ, το οποίο δεν είναι δυο αίθουσες εκδηλώσεων (Μεγάλο Αρσενάλι) όπως κάποιοι στρεβλά νομίζουν ή κάποιοι άλλοι τεχνηέντως εδώ και χρόνια με τις ενέργειες τους προωθούν, είναι ένα ΜΟΝΑΔΙΚΟ διαβατήριο για την κατοχύρωση των Χανίων ως πόλη με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά. Το ΚΑΜ αποτελεί κέντρο διεθνούς εμβέλειας και δράσης και ως τέτοιο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Με βάση τα παραπάνω και σε συνάρτηση με τα κενά του Καλλικράτη για τις δυνατότητες στελέχωσης των φορέων είναι κατά τη γνώμη μας δεδομένο ότι η ένταξη του ΚΑΜ στην σκέπη της νέας Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Χανίων θα αποτελέσει την αρχή του τέλους για ένα ΚΑΜ με τα όποια χαρακτηριστικά Κέντρου Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου. Με βάση τα παραπάνω και με δεδομένο ότι η πρόταση του δημάρχου Χανίων προς τον υπουργό Εσωτερικών, Γ. Ραγκούση, είναι δύσκολο έως απίθανο να γίνει δεκτή, και νομίζουμε ότι το ξέρει ο κ. δήμαρχος, θεωρούμε ότι ο προσανατολισμός σε ενέργειες αυτονόμησης του ΚΑΜ και όχι της Πινακοθήκης θα ήταν η ενδεδειγμένη λύση. Έτσι κι αλλιώς κανείς δεν θα μπορούσε να αμφισβητήσει ότι ο φορέας του δήμου που κατά τεκμήριο έχει αποδεδειγμένα ευρύτερη κοινωνική, πολιτιστική και επιστημονική αναγνώριση είναι το ΚΑΜ. Ματθαίος Φραντζεσκάκης

Μ

Το "τέρας" της τάφρου Αντιγράφω από το Μιχάλη Ανδριανάκη: "Το 1991, χωρίς τις νόμιμες διαδικασίες, στήθηκε αυτό το "λυόμενο" κατασκεύασμα ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ. Τότε σχεδόν όλοι το είπαμε "το τέρας της τάφρου". Όταν δόθηκε στο Δήμο για χρήση κάποιοι το βαφτίσανε "το Θέατρο της Ανατολικής Τάφρου...". Είκοσι χρόνια θέτουμε το θέμα της απομάκρυνσης σε άλλη, καταλληλότερη, θέση, που να μην δημιουργεί προβλήματα ούτε στις οχυρώσεις, ούτε στις ήδη φορτωμένες περιοχές της παλιάς πόλης και του Κουμ-Καπί. Από τότε ζητούμε την απομάκρυνσή του, ο Δήμος όμως ισχυρίζεται πως δεν έχει που να το πάει. Έχουμε προτείνει έδώ και πολλά χρόνια για προσωρινή λύση, μέχρι να βρεθεί η οριστική λύση, να απομακρυνθεί η (κοντά στα άλλα επικίνδυνη)¨"λυόμενη" κατασκευή και να αντικαταστα-

θεί από μια απλή εξέδρα και πολυθρόνες κινηματογράφου (χωράνε περίπου 2500). Έτσι θα βελτιωθεί και η εικόνα του χώρου και η ακουστική του θεάτρου. Κάποια στιγμή βέβαια θα πρέπει να φύγει για να γίνουν τα έργα ανάδειξης των οχυρώσεων. Καλό θα ήταν όσοι συμφωνούν με την άποψη αυτή να πάρουν θέση δημόσια. Ο νέος μεγάλος Δήμος, δίνει τη δυνατότητα να βρεθεί κάπου η σωστή θέση. ΕΣΕΙΣ ΤΙ ΛΕΤΕ;" Αλήθεια τι λέτε; http://xania-today.blogspot.com

Βραβευμένη φωτό

ρόσφατα ανακοινώθηκε ότι το πρώτο βραβείο του διεθνούς διαγωνισμού φωτορεπορταζ World Press Photo για την καλύτερη φωτογραφία που καλύπτει γεγονότα διεθνούς ενδιαφέροντος το έλαβε η Νοτιοαφρικανή φωτογράφος Τζόντι Μπίμπερ για μια σοκαριστική φωτό που απεικονίζει μια ακρωτηριασμένη στη μύτη Αφγανή. Η κοπέλα είχε υποστεί βασανιστικό εξευτελισμό και ακρωτηριασμό της μύτης της από τον σύζυγό της τον οποίο και είχε εγκαταλείψει. Η συγκεκριμένη φωτογραφία είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό TIME πριν από μισό περίπου χρόνο και έκανε το γύρο του κόσμου. Αν ρίξει κανείς μια ματιά σε φωτογραφίες που έχουν διακριθεί ή που έθεσαν απλά υποψηφιότητα για τον διαγωνισμό στα τελευταία χρόνια, θα διαπιστώσει βέβαια την απίστευτη σκληρότητα του κόσμου στον οποίο ζούμε. Από την άλλη όμως θα κάνει και την οικτρή διαπίστωση ότι τέτοιου είδους φρίκη δεν εγείρει πια τόσο εύκολα τις συνειδήσεις μας. Η λογική που υποστηρίζει «τα δείχνουμε όλα χωρίς περικοπές» δείχνει και την αμετροέπεια όλων μας απέναντι στην φρίκη δείχνει όμως και τον βαθμό της απάθειάς μας. Ενημερωνόμαστε από τη μια για τα γεγονότα αλλά από την άλλη η φωτό καταντά ένα θέαμα, ένα απλό … «έργο τέχνης» το οποίο εκτίθεται. Δεν παύει να αποτελεί τεκμήριο για βιαιοπραγίες. Δεν παύει όμως και να αποτελεί ένα ισχυρότατο δείκτη της αδιαφορίας μας και της παθητικής αντιμετώπισης μιας αποτρόπαιας πραγματικότητας. Συχνά λέμε μέσα μας: «πολύ φριχτό… αλλά συνέβη σε κάποιον άλλον… μακριά από εμάς…». Κι έτσι όχι μόνο ο θάνατος, αλλά η φρίκη των βασανιστηρίων είναι ενταγμένα απλά στην «κοινωνία του θεάματος» που θα έλεγε και ο Γκυ Ντεμπόρ, πατέρας της σχετικής θεωρίας. Α.Π.

Π

Μετανάστες - αποδιοπομπαίοι τράγοι ους τελευταίους μήνες δύο «επιφανείς» άνθρωποι της Τέχνης έπεσαν θύματα επιθέσεων από οικονομικούς μετανάστες: ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος και ο ηθοποιός Στέλιος Μάινας. Ο πρώτος δέχθηκε επίθεση μέσα στο σπίτι του και μάλιστα ξυλοκοπήθηκε με αποτέλεσμα να καταλήξει στο νοσοκομείο. Ο δεύτερος περπατούσε στο κέντρο της Αθήνας όπου και διαμένει και του επιτέθηκαν με στόχο να του κλέψουν το κινητό τηλέφωνο. Αυτό όμως στο οποίο αξίζει να σταθούμε δεν είναι οι επιθέσεις αυτές καθ΄ αυτές αλλά οι περήφανες και αξιοπρεπείς δηλώσεις τους που έρχονται ευτυχώς σε κόντρα με ένα αρκετά δυνατό ρεύμα επίθεσης ενάντια στους ξένους, ρεύμα που όσο περνά ο καιρός φαίνεται να κορυφώνεται. Ο πρώτος δήλωσε πως η επίθεση που δέχθηκε στο σπίτι του σαφώς και δεν ήταν προσωπική αλλά «ταξική», με την έννοια ότι μπήκαν μέσα σε ένα πλούσιο σπίτι για να το κλέψουν προκειμένου να βρουν κάτι για να επιβιώσουν. Ο δεύτερος δήλωσε πως δεν επιθυμεί να διωχθούν αυτοί οι άνθρωποι διότι «τους κυνηγημένου δεν πρέπει να τους κυνηγάς… « Αξίζουν να διδαχθούμε από αυτή τους τη στάση, και αυτό για δύο λόγους: ο πρώτος, επειδή αυτή η στάση είναι βαθιά ανθρωπιστική αφού δίνει την πραγματική, την κυρίαρχη διάσταση του προβλήματος. Ο δεύτερος επειδή αξίζει να αναλογιστούμε στις μέρες μας, όπου έρχονται όλα στο φως της δημοσιότητας ότι αναδεικνύεται η σαπίλα ενός συστήματος μέσα από το οίο εδώ και χρόνια διάφορους Ευπατρίδες υπουργοί, πολιτικοί, στελέχη οργανισμών (δημοσίων και μη) και γενικότερα μια διόλου ευκαταφρόνητη σε αριθμό κάστα ανθρώπων μας τα παίρνει με το γάντι από τις τσέπες μας, ρουφά το αίμα μας «με το μπουρί της σόμπας» και εμείς τους ανεχόμαστε μόνο και μόνο επειδή κυκλοφορούν με γραβάτες. «Καταπίνουμε την κάμηλο και διυλίζουμε τον κώνωπα» μου φαίνεται… Εκατοντάδες τσοχατζόπουλοι με κοστούμια κυκλοφορούν ακόμα ελεύθεροι και με αδήμευτη την περιουσία τους παραμένοντας αδέκαστοι όσο είναι … αδίκαστοι.

Τ

Α.Π.

ΦΥΛΛΟ

3

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

ΤΑ ΠΕΡΙΤΤΑ

Δύσκολος Φλεβάρης Γράφει η Βαρβάρα Περάκη

κούω για 50η φορά τη μουσική του Κ. Βήτα από την παράσταση «2» του Δημήτρη Παπαιωάννου. Διαβάζω ξανά και ξανά αγαπημένους στίχους. Καπνίζω πολλά τσιγάρα και πίνω καθαρά ποτά. Μπορώ να ονειρεύομαι ακόμη και να διατηρώ καθαρό συναίσθημα. Ζω και δρω σε συλλογικότητες που ελπίζω ότι παρεμβαίνουν σωστά. Μήπως είμαι παράξενη; Μήπως είμαι παράνομη; Μήπως δεν είμαι καλά; Λέω μήπως; Σε μια εποχή που η θλίψη, η αγωνία, ο φόβος, η μιζέρια, το λίγο, το ψέμα και η λογική της «πάρτης» μου φαίνεται να είναι το παν, μήπως φαντάζω έως και ανυπόστατη; Αυτός ο δύσκολος Φλεβάρης της βροχής, της συννεφιάς, της γρίπης, νιώθω να με απειλεί. Η τηλεόραση κλειστή εδώ και ένα μήνα. Χάλασε και αρνούμαι να την επιδιορθώσω. Εξάλλου είναι παλιά, γιατί και όσα προβάλλει μοιάζουν σαν τα παλιά παραμύθια με δράκους που απειλούν, πανικοβάλλουν, καλλιεργούν κομφορμισμό και εσωστρέφεια, φοβικά και ανεξέλεγκτα σύνδρομα. Μια δυσθυμία, πεσμένοι ώμοι, λίγα χαμόγελα, διστακτικά λόγια, σα να καταργείται η πιθανότητα ενός αύριο με την εγγενή αισιοδοξία του διαφορετικού, θρίαμβος του ατομικισμού, μια επιστροφή χωρίς τέλος, μια πτώση χωρίς τελειωμό, βυθιζόμαστε, επιπλέουμε, θα γλυτώσουμε, θα ονειρευτούμε; Έχει πολλούς ορόφους ακόμα να κατεβούμε; Άπατοι θα πάμε ή με βαθιές ανάσες και την αγωνία του πνιγμένου που ξέρει μπά-

Α

νιο, θα ξαναβγούμε στην επιφάνεια; Φτάσαμε στην εποχή της νοσταλγίας του λίγου, αφού διανύουμε τα χρόνια του τίποτα; Γεμίζουν τις ζωές μας με απώλειες που δε θελήσαμε. Η λύπη φαίνεται να παίρνει πολλή προμήθεια. Κενό χωρίς ελπίδα πλήρωσης; Ψίθυροι και όχι φωνές; Τέλος εποχής; Βαρύγδουποι χαρακτηρισμοί! Φοβάμαι!!! «Τα άδεια γήπεδα» έγραφε ο Μανόλης Αναγνωστάκης, διαγνωστικά και προφητικά. Γιατί οι ποιητές προβλέπουν το μέγιστο ποτάμι της απελπισίας; Δύσκολες μέρες χωρίς τολμηρά βλέμματα. Λαθρεπιβάτες της ζωής μας; Πως γίνεται, αφού έχουμε βγάλει εισιτήριο; Αφού περάσαμε τον έλεγχο… Τόση κόπωση που μας φορτώνουν… Οι κλέφτες της ζωής μας… Ασύλληπτοι, εντυπωσιακά θρασείς και προκλητικοί, ατιμώρητοι, δηλώνουν και καθησυχάζουν… Αν όταν αυτοί δηλώνουν, εμείς διαδηλώνουμε; Αν όταν αυτοί υπονομεύουν τα όνειρα μας, εμείς επιμένουμε; Αν όταν αυτοί κωφεύουν, εμείς μιλάμε, επικοινωνούμε, μοιραζόμαστε και δε βυθιζόμαστε σε μια άλαλη σιωπή; Αν προσθέσουμε τις ομιλούσες σιωπές και τις φωναχτές αντιστάσεις, ίσως τότε το άθροισμα να είναι τόσο μεγάλο που κι εμείς θα εκπλαγούμε. Αλλά μετά την έκπληξη, τι θα κάνουμε για να πάρουν τα όνειρα εκδίκηση; Τι; Αφού έχουμε το δίκιο με το μέρος μας;

Για να μπορεί να έρχεται η ΠΥΞΙΔΑ στο σπίτι σας… Αλλά και γενικώς για να μπορεί να κυκλοφορεί απρόσκοπτα… Συνδρομή ετήσια 10 ευρώ Υπηρεσίες – Τράπεζες – Φορείς 50 ευρώ Συνδρομή υποστήριξης … Κατά συνείδηση Το ποσό της συνδρομής σας μπορείτε να το καταθέσετε στους λογαριασμούς μας: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ 5758-020951-719 ΙΒΑΝ GR40 0172 7580 0057 5802 0951 719 ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΣΥΝEΤAIΡΙΣΤΙΚΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΙΒΑΝ GR33 0870 0410 0000 0001 1181 348 ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ή να στέλνετε επιταγή στην διεύθυνση: Πυξίδα Της Πόλης, Τθ 53 / ΤΚ 73135 Χανιά Κρήτης

Μην ξεχνάτε να σημειώνετε το όνομα σας

Η ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΗ ΤΕΧΝΗ, Ο ΠΙΟ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ λέγεται “Ζωή” και γράφεται θάρρος, ειλικρίνεια, αλληλεγγύη, πράξεις και υπογραφή Εμείς που διαλέξαμε ένα δρόμο δημιουργίας μέσα από τις τέχνες και τα γράμματα: *επιλέξαμε και ζούμε ανοιχτοί στους ανθρώπους, τους Γράφει o Mατθαίoς πολιτισμούς και την πολύχρωμη δημιουργία Φραντζεσκάκης *Ζούμε σε έναν τόπο που πριν έναν σχεδόν αιώνα, όπως και τόσες φορές στους αιώνες, υποδέχτηκε τη προσφυγιά και τον πόνο με αξιοπρέπεια αποτυπωμένη στα τραγούδια του που ακόμα τραγουδιούνται και θαυμάζονται. *Ζούμε σε έναν τόπο από όπου, ασταμάτητα φεύγαν και φεύγουν μετανάστες για όλα τα μέρη αυτού του κόσμου, παλεύοντας για μια καλύτερη ζωή, αντιμετωπίζοντας, ως και πρόσφατα, το “Έλληνας” ως βρισιά, φυγή αποτυπωμένη στον ιδρώτα τους εκεί και στα τραγούδια τους εδώ. Κόντρα στις “χωρίς ιδρώτα” έμμισθες παραποιήσεις και αποσιωπήσεις, δεν το ξεχνάμε…. Ποιανών ο ιδρώτας και το αίμα ποτίζει και κάνει γόνιμη τη γη και τα χωράφια του τόπου και πλούσια την ψαριά από τη θάλασσα, ποιανών ο ιδρώτας και το αίμα γίνεται τσιμέντο και θεμέλιο στα σπίτια μας, ποιανών ο ιδρώτας έγινε μεράκι να διορθώσει τα άπειρα μερεμέτια που χρωστάμε και αφοσίωση να καθαρίσει τα “των οίκων” μας, ποιανών η έγκλειστη εργασία τους αντικατέστησε τη στοργή της κοινωνίας μας στους ηλικιωμένους και ανήμπορους, ποιανών το σερβίρισμα βοήθησε να θυμηθούμε να γλεντάμε, ποιανών τα τραγούδια και οι φωνές ζωντανέψαν, πλούτυναν και γέμισαν χρώμα τις έρημες πλατείες και χωριά…

- Δεν ξεχνάμε την απίστευτη και κάθε είδους φθήνια που επέδειξε και επιδεικνύει η κοινωνία μας στην αμοιβή τους.

-Δεν ξεχνάμε ποιανών τα άταφα πτώματα ορίζουν τα σύνορα σε γη και θάλασσα αυτού του “επίγειου παραδείσου” που λέγεται Ελλάδα και κάθε μέρα βιώνουμε στο πετσί μας…

- Δεν ξεχνάμε τους φίλους και τις φίλες μας, από όπου κι αν είναι, γιατί, απλά, κάθε μέρα ιδροκοπάμε μαζί, δίπλα δίπλα, για τη ζωή. Εδώ λοιπόν δίνουμε μια από τις αληθινές ερμηνείες μας, ζωγραφίζουμε κι απεικονίζουμε έναν από τους πιο όμορφους πίνακες και γλυπτά μας, σκηνοθετούμε μια από τις πιο όμορφες ταινίες μας, γράφουμε ένα από τα ομορφότερα βιβλία και ποιήματα μας, δημοσιεύουμε μια από τις πιο όμορφες μελέτες και κριτικές μας, χορεύουμε έναν από τους πιο όμορφους χορούς μας, τραγουδάμε ένα από τα ομορφότερα τραγούδια μας. Εκείνο, το πιο σύντομο και διαχρονικό από όσα δημιουργούμε: την υπογραφή μας αλληλέγγυα στους 300 μετανάστες απεργούς πείνας. Τον αγώνα μας μαζί τους για τη νομιμοποίηση των μεταναστών και μεταναστριών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα, για ίσα δικαιώματα στην εργασία, την εκπαίδευση, την υγεία, τον πολιτισμό. Ο αγώνας τους είναι αγώνας όλης της κοινωνίας για ελευθερία, ισότητα και δικαιοσύνη. Κείμενο με υπογραφές καλλιτεχνών στήριξης των 300 μεταναστών απεργών πείνας Προσυπογράφοντας Ματθαίος Φραντζεσκάκης

4

ΦΥΛΛΟ

Αξιοπρέπεια και δικαιώματα για τους μετανάστες! Δημοκρατία για όλους! ις μέρες που ο κόσμος βούιζε για τους τρομοκράτες που καταλάμβαναν τη νομική και που τα κανάλια έρεαν χολή για έναν αγώνα που υπερέβαινε κατά πολύ το μπόι τους, πολλά ακούστηκαν για το εύθραυστο της δημοκρατίας και για την κατάχρηση των διατάξεων του νόμου περί ασύλου από μειοψηφίες. Δυστυχώς, η υπόθεση φώτισε όντως άλλη μία ρωγμή του πολιτεύματος μας, αυτή της μη αναγνώρισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως προβλέπει το Άρθρο 5 του Συντάγματος. Πληγή της δημοκρατίας ήταν και είναι η διατήρηση περίπου του 10% της ελληνικής κοινωνίας σε καθεστώς αφάνειας και η δημιουργία ενός καθεστώτος δύο ταχυτήτων, με πολίτες και εργαζόμενους της χώρας α’ και β’ κατηγορίας. Μία συνθήκη τόσο όμοια με κάθε ιστορικά αναγνωρισμένη μορφή σκλαβιάς, αλλά και τόσο οικεία και συνηθισμένη πλέον, που να παραμένει σε όλους μας αόρατη. Οι μετανάστες υπήρξαν πολιτικά και οικονομικά χρήσιμοι για την Ελλάδα για πάνω από 15 χρόνια. Η έλευση τους συνέπεσε με την ένταξη της χώρας στην Ενιαία Ευρωπαϊκή αγορά και με την παρουσία τους διατηρήθηκε η κερδοφορία και η ανταγωνιστικότητα σημαντικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας, όπως οι κατασκευές, ο τουεπιμέλεια ρισμός και ο αγροτικός τομέας σε κειμένου συνθήκες πανευρωπαϊκού ανταγωνιo Mιχάλης σμού. Η παρουσία τους όμως ήταν Nικoλακάκης απαραίτητη στο βαθμό που μία κρίσιμη μάζα εξ αυτών διατηρούνταν σε καθεστώς ημιπαρανομίας. Δεν τους θέλαμε ως μία δύναμη που θα μπόλιαζε και θα μπολιάζονταν πολιτισμικά από την ελληνική κοινωνία, ούτε ως πολίτες, ούτε και για την παραγωγική τεχνογνωσία που έφεραν οι ίδιοι από τις πατρίδες τους. Τους θέλαμε μεν, μόνο ως παράνομους και χαμάληδες δε. Η οικονομική κρίση άλλαξε άρδην αυτή τη συνθήκη στο βαθμό στον οποίο οι αλματώδης αύξηση της ανεργίας κατέστησε τους μετανάστες, και μερικές περιοχές που εκ του πονηρού η ελληνική πολιτεία γκέτοποίησε, μαξιλαράκι για τα δεινά ολόκληρης της κοινωνίας. Αυτοί δέχτηκαν με μεγαλύτερη ένταση το σοκ της αλματώδους ανεργίας και, όχι τυχαία, οι μετανάστες που σήμερα κάνουν απεργία πείνας, μαζί με τις δουλειές τους έχασαν και την υπόσταση τους ως πλάσματα που ο νόμος αναγνωρίζει την ύπαρξη τους. Οι περισσότεροι αποτελούσαν αναγνωρισμένα μέλη της πολιτείας μας όσο συμπλήρωναν ένσημα για να ανανεώνουν εκβιαστικά τις πράσινες κάρτες τους, αλλά με την άνοδο της ανεργίας πέρασαν στο καθεστώς του νομικού φαντάσματος. Αυτό μέχρι και ο Παπουτσής το παραδέχτηκε. Παράλληλα, με την κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας, οι άγριες κατασταλτι-

Τ

κές πολιτικές και οι συμφωνίες επαναπροώθησης που εφάρμοσαν Ιταλία και Ισπανία κατέστησαν την Ελλάδα βασική πύλη εισόδου για τους μη οικονομικά αναγκαίους πλέον πρόσφυγες. Πέρα από τις ιδιαίτερες συνθήκες εκείνων των ημερών, η χρήση του νομικού ασύλου εκ μέρους των απεργών μεταναστών ήταν η πλέον εύλογη ενέργεια. Όταν μία πολιτεία δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη ενός ανθρώπου, τότε αυτός δεν έχει παρά να καταφύγει εκεί όπου το χέρι της πολιτείας δεν φτάνει. Ας μην μεμψιμοιρούμε για την δήθεν καθοδήγηση και την πολιτική εκμετάλλευση των μεταναστών. Από την όλη ρητορική αναδύεται ένας λανθάνον ρατσισμός, ως εάν οι ίδιοι να μην αποτελούν έλλογα όντα, αλλά να μπορούν να ενεργήσουν μόνο υπό την καθοδήγηση του δυτικού ινστρούχτορα. Κανένας δεν θα μπορούσε να πείσει έναν άνθρωπο να ρισκάρει τη ζωή του για έναν αγώνα που ό ίδιος δεν έκρινε δίκαιο και αναγκαίο. Οι σχετικές συζητήσεις περί του κατά πόσο το μέσο, ο χρόνος ή οι χειρισμοί της συγκεκριμένης κινητοποίησης ήταν οι βέλτιστοι είναι απαραίτητες, αφορούν όμως τις ίδιες τις κοινότητες των μεταναστών και το αντιρατσιστικό κίνημα και πάνω από όλα δεν είναι της παρούσης. Σήμερα το μόνο που έχει σημασία είναι η απεργία πείνας. Η διάθεση και ο αγώνας κάποιων να διακινδυνεύσουν την ζωή τους για να κερδίσουν πίσω την αξιοπρέπεια τους. Το επιχείρημα ότι όποιος στηρίζει την νομιμοποίηση των μεταναστών παίζει το παιχνίδι των λαθρεμπόρων είναι εκτός από εκ του πονηρού (καθώς προσπαθεί να ποινικοποιήσει την ανθρωπιά) και αίολο. Η Ελλάδα δεν έχει παρά να νομιμοποιήσει τους μετανάστες και με αυτό τον τρόπο να τους επιτρέψει να συνεχίσουν το δρόμο προς τη δύση, εκβιάζοντας ταυτόχρονα και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της εισροής μεταναστών ως Πανευρωπαϊκό ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ζήτημα και όχι πρόβλημα της ελληνικής ανελλιπούς κατασταλτικής πολικής. Αλλά είπαμε η εθνική μας κυριαρχία προσβάλλεται από τα σαπιοκάραβα των πεινασμένων απόκληρων και όχι από την αδυναμία άσκησης εθνικής πολιτικής. Η δημοκρατία προσβλήθηκε από την χρήση του ασύλου από τους απεργούς πείνας και όχι από την κατάργηση των νομοθετικών αρμοδιοτήτων της Βουλής Την πατρίδα την προσβάλει ένας 15χρονος Αφγανός που αναζητάει ένα κομμάτι ψωμί γύρω από την Ομόνοια και όχι η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας κατόπιν παραγγελίας των δανειστών μας. Και τα κόκκαλα του Κολοκοτρώνη και της Μπουμπουλίνας τρίζουν από τα όνειρα των ξεριζωμένων και όχι από τους εφιάλτες μίας ολόκληρης χώρας.

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Καλλικράτης εναντίον «Καλά Κρατούντων» Καλλικρατικοί Δήμοι, Αιρετή Περιφέρεια, Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Τρεις (3) όροι, τοποθετημένοι εδώ όχι κατά αλφαβητική σειρά, αλλά με την σειρά της δημοτικότητάς τους, του κατά πόσο δηλαδή είναι δημοφιλείς και οικείοι στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. ρεις όροι, τρία βασικά δομικά στοιχεία που συνθέτουν την αρχιτεκτονική του «Καλλικράτη», του πιο εξελιγμένου Διοικητικού Μοντέλου που η Πολιτεία θέλησε και ο κυρίαρχος λαός αποδέχθηκε, στο όνομα της ανάπτυξης του τόπου και της εξυπηρέτησης του πολίτη. Ορμώμενοι από αυτές τις δύο ιερές πολιτειακές αξίες, όλοι έχουμε την υποχρέωση να βοηθήσουμε στην επιτυχία του νέου Καλλικρατικού μας οικοδομήματος. Ευχή χιλιοειπωμένη, σε λίγο και χιλιοτραγουδισμένη, μα δυστυχώς μια ευχή ποτέ δεν είναι αρκετή. Επίσης, δε θα μπορούσε να είναι ποτέ αρκετή μια ρήση από τη στιγμή που υπάρχουν δεκάδες άλλες έννοιες που πρέπει να γίνουν αντιληπτές από τους κρατούντες όπως: ευκαιρίες, συνεργασίες, δυνατότητες, μειονεκτήματα, επικαλύψεις, κίνδυνοι και εν τέλει οι - εν αρχή - Αρμοδιότητες του Καλλικράτη. Σε μια προσπάθεια «αποκάλυψης» του θεσμού, παρακολουθώ τους δημοσιογράφους των ενημερωτικών εκπομπών να καλούν, κατά συρροή, τους νεοεκλεγμένους αιρετούς για να ξετυλίξουν το κουβάρι αλλά, «εις μάτην». «Παρά το γεγονός ότι ο Καλλικράτης θεσπίστηκε για την απλούστευση των πραγμάτων, πως θα συνεργαστεί αυτή η Διοικητική τριάδα για τον κοινό σκοπό;» ρώτησε τις προάλλες ένας, κατά τεκμήριο, αξιόπιστος Δημοσιογράφος του Νομού, τον προσκεκλημένο του αιρετό, ο οποίος του απήντησε: «Δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο, σε νομοθετικό επίπεδο όμως είναι λυμένο και καθημερινά συγκεκριμενοποιείται ακόμα περισσότερο». Απογοητευμένος από τη απάντηση, σκέφτηκα ότι τελικά, τα τσιτάτα σε πολιτικό επίπεδο είναι πολύ σημαντικότερα από την ουσία.

Τ

Είμαι βέβαιος ότι οι αιρετοί δεν έχουν διαβάσει και δεν πρόκειται να διαβάσουν ούτε μία «Καλλικρατική» σελίδα. Το ίδιο θα κάνουν και με τα εξίσου σημαντικά Προεδρικά Διατάγματα και τις Εγκυκλίους οι οποίες θα εκδοθούν, τεκμήρια ανάδειξης των αδιαμφισβήτητων ελλείψεων του Καλλικράτη, ταυτόχρονα όμως και προσπάθειες επίλυσης των προβλημάτων που παρουσιάζονται στην εφαρμογή του. Οι υπηρεσιακοί παράγοντες είναι εκείνοι που σαφέστατα θα σηκώ-

Ετοιμάζοντας την Πυξίδα … Είδαμε «Το σκασιαρχείο» του Jean-Paul Le Chanois Ζήσαμε … Ακούσαμε www.radioart.gr Διαβάσαμε Ένα μολύβι στο κομοδίνο. Νίκη Τρουλλινού εκδ. Κέδρος

ΦΥΛΛΟ

5

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Πολεοδομικά Θέματα: Φέεεετα… σουν το «Καλλικράτειο Βάρος». Αυτοί διαπιστώνουν τις ελλείψεις, αυτοί κινούν τις διευκρινιστικές, οι ίδιοι θα αποσαφηνίσουν και θα κάνουν το βήμα εμπρός. Ναι, αυτοί που όλοι κατηγορούμε, οι Δημόσιοι Υπάλληλοι λύνουν καθημερινά το πρόβλημα. Ή μάλλον για να είμαι πιο σαφής και να μην παρεξηγηθώ, εκείνοι που πάντα λειτουργούσαν υπέρ του πολίτη και είναι αρκετοί, πολλοί θα έλεγα, αλλά την ίδια στιγμή μάλλον αόρατοι. Δεν μπορώ να εξηγήσω διαφορετικά το ότι αυτοί οι «γίγαντες» του Δημοσίου Λειτουργήματος δέχονται οριζόντιες περικοπές, τις ίδιες με τους άχρηστους, οι οποίοι, παρότι δεν είναι περισσότεροι, πάντα κάνουν περισσότερο θόρυβο από τους άλλους. Έτσι γράφεται η ιστορία, έτσι τιμωρείται ο άριστος και έτσι επιτιμάται ο νοσηρός στην Ελλάδα, εν έτη 2011. Από τους αιρετούς, στην πλειοψηφία τους, γιατί κι εδώ υπάρχουν οι εξαιρέσεις, δεν πρέπει να περιμένουμε απολύτως τίποτα! Ανεξάρτητα από τις καλές - για την οικονομία της συζήτησης - προθέσεις τους, θα γνωρίσουν τον έρμο Καλλικράτη μέσα από την καθημερινή τριβή, την επανάληψη και τον ιδρώτα άλλων. Για να είμαι επίσης ειλικρινής, ακόμα κι αυτό θα μπορούσε να είναι αρκετό εάν υπήρχε μια σωστή, εποικοδομητική συνεργασία με τους υπηρεσιακούς και έκαναν αυτό για το οποίο ψηφίσθηκαν από το λαό. Τομές. Δύσκολη λέξη αυτή; Για τα μαθηματικά και τα αρχιτεκτονικά σχέδια όχι. Για την ιατρική επιστήμη σίγουρα. Για την πολιτική; Προεκλογική εξαγγελία, διαχρονική καραμέλα ή «όνειρο θερινής νυκτός»;

Ως επίθεμα του άρθρου θα αναφερθώ στην Πολεοδομία του Δήμου Χανίων. Νομοθετικά, απέσπασε τα καλύτερα στελέχη της Πολεοδομίας της πρώην Νομαρχίας καθώς και τα αντίστοιχα τεχνικά στελέχη των υπόλοιπων Καποδιστριακών Δήμων που συνενώθηκαν. Το ίδιο συνέβη και με τα στελέχη της Τεχνικής Υπηρεσίας Δήμων και Κοινοτήτων (ΤΥΔΚ). Ευκαιρία ή Πρόβλημα; Την απάντηση την αφήνω σε σας. Η δική μου άποψη είναι ότι πλέον φάνταζε στα μάτια μου ως η τέλεια τεχνική υπηρεσία. Αρκούσε μόνο να βρεθεί μαζί και να διοικηθεί σωστά. Η σοφία των παλαιών στελεχών θα ενωνόταν με τη φρεσκάδα των νέων και η εμπειρία θα γινόταν «copy – paste». Οι μηχανογραφικές γνώσεις των νέων θα γινόταν γέφυρα επανένταξης των παλαιών στις νέες τεχνολογίες και ο σύγχρονος ρατσισμός του «δεν ξέρεις Computer;» θα είχε έναν ακόμα εχθρό. Οι μη έχοντες «Πολεοδομική Εξειδίκευση», λόγω του ότι δεν υπήρχε τέτοια υπηρεσία στον ΟΤΑ ή τον φορέα τους, θα αποκτούσαν «Πολεοδομική Κουλτούρα», ας μου επιτραπεί η έκφραση, μέσα από τη συνύπαρξή τους. Η υπηρεσία θα αποκτούσε ανθρώπινους πόρους, θα εξασφάλιζε απίστευτη ικανότητα εξυπηρέτησης καθημερινών ή εκτάκτων θεμάτων, θα δημιουργούσε οικονομίες κλίμακας, θα ολοκληρωνόταν στην πράξη. Όλα αυτά με μια συνένωση, μερικές σωστές τοποθετήσεις, με λίγα λόγια εκείνο που στα βιβλία λέμε Διοίκηση. Κι αυτό ήταν το μόνο καθήκον των αιρετών. Αντ’ αυτού, η Πολεοδομία, συνεχίζει να αγκομαχεί, διαιρεμένη σε δύο ή τρία κτίρια. Νομαρχιακό Μέγαρο, κτίριο Πολεοδομίας Δήμου

Χανίων, πρώην Περιφέρεια. Το κοινό ταλαιπωρείται και την ίδια στιγμή πληρώνει υπέρογκα ποσά στα ενοίκια τω ιδιωτικών κτιρίων της προαναφερθείσας πολυμερούς σύνθεσης. Το ίδιο ταλαιπωρούνται και οι υπάλληλοι αλλά ποιος δίνει σημασία, αυτοί είναι εδώ και καιρό στο «μάτι του Κυκλώνα». Παρόλα αυτά, οι τελευταίοι είναι μια ακόμα τραγική σελίδα της όλης ιστορίας. Θα μπορούσαν συνενωμένοι να είναι πολλοί, όμως διαιρεμένοι είναι λίγοι σε κάθε μεριά. Δυσκολεύονται και δυσκολεύουν το κοινό, προσπαθούν για το καλύτερο και ταυτόχρονα συγκεντρώνουν πάνω τους τα βέλη διαμαρτυρίας. Στο τέλος, θα δημιουργηθεί μια απίστευτη διάσταση μεταξύ τους και η συναδελφική ενοποίηση που οραματίσθηκε ο Καλλικράτης θα πάει περίπατο. Θα βρίζονται μεταξύ τους σε μια απόσταση μερικών Πολεοδομικών τετραγώνων μιας και κανείς δεν θα κάνει τίποτα στην ώρα του. Η νέα Δημοτική αρχή είχε από την αρχή ένα ζήτημα πρακτικής αλλά κυρίως ηθικής τάξης. Έπρεπε να βρει τρόπο να αξιοποιήσει τα υφιστάμενα ή προς αποπεράτωση Δημαρχεία. Πρακτική για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της, ηθική γιατί ο κυρίαρχος λαός που την επέλεξε τα έχει πληρώσει με το αίμα του αυτά τα Δημοτικά Μέγαρα. Αν αυτή η πρόκληση για εκμετάλλευση των νέων εν δυνάμει υποδομών αποτελούσε πρόβλημα και όχι ευκαιρία, τότε μιλάμε για νόσο. Η επόμενη σκέψη δεν πρέπει να είναι άλλη από το πώς θα εκμεταλλευτούν σωστά τα πιο απομακρυσμένα Δημαρχεία, εκείνο των Κεραμειών αλλά και το παλατάκι του Ακρωτηρίου. Το πρώτο θα έπρεπε να αποτελέσει ένα χώρο εξυπηρέτησης των εκεί πολιτών, ενώ το δεύτερο θα έπρεπε να φιλοξενήσει μια υπηρεσία του Δήμου που δεν δέχεται κοινό. Η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών π.χ. θα ήταν μια εξαιρετική περίπτωση χωρίς να αναφερθούμε στα υπέρ μιας τέτοιας λύσης ή να εξαντλήσουμε τις πιθανές εναλλακτικές. Πάντως δεν έχει κανένα νόημα να απαιτείται να πηγαίνει στο Ακρωτήρι ο πολίτης του Δαράτσου. Η επόμενη σκέψη είναι η εκμετάλλευση των Δημαρχείων Σούδας, Νέας Κυδωνίας και Θερίσου. Αυτά, ανάλογα με την απόστασή τους και το είδος των ωφελούμενων θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν άλλες υπηρεσίες και φυσικά την Πολεοδομία του Δήμου Χανίων. Ρωτήστε Πολεοδομικούς υπαλλήλους και μηχανικούς να σας πουν την άποψή τους γι’ αυτό. Παρόλα αυτά, οι επιλογές έγιναν με κριτήριο πόσο κοντά είναι το σπίτι μας, πόσο κοντά είναι το γραφείο μας και πόσο κοντά πρέπει να είμαστε στον κυρίως «δημαρχιακό θώκο». Από την άλλη πλευρά, τίποτα καλύτερο δεν μπορώ να δω – στο θέμα αυτό εννοείται - στην Περιφερειακή Ενότητα ή και την Αντιπολίτευση του Δήμου Χανίων. Η Περιφερειακή Ενότητα λειτουργεί σε ποσοστό άνω του 90% σε ιδιόκτητα κτήρια. Νομαρχία, Υγειονομικό, Μηχανολογικό, Τεχνικές Υπηρεσίες, Αγυιά. Το μόνο σημείο για το οποίο πληρώνει για τις βασικές της δομές ενοίκιο, είναι οι πρώην Διευθύνσεις Ανάπτυξης & Εμπορίου σε ένα κοινό κτήριο της οδού Κισσάμου. Καθόλου κακή κατανομή, όμως τώρα που πλέον η Πολεοδομία απέκτησε Δημοτική υπόσταση, γιατί συνεχίζει να καταλαμβάνει μέρος του 3ου ορόφου του Νομαρχιακού Μεγάρου; Μήπως γιατί το λέει ο Καλλικράτης; Αναφερθήκαμε στα αγαθά που θα δημιουργούσε η συνένωση, όμως αντιλαμβανόμαστε τα δεινά που επιφέρει η καθυστέρησή της, αφού και η Περιφερειακή Ενότητα συνεχίζει να πληρώνει υψηλό ενοίκιο στην

Κισσάμου και ο Δήμος καταβάλει ακόμα πιο προκλητικά νούμερα στην Πολεοδομία της Σφακιανάκη & Γρηγορίου Ε’ τη στιγμή που υπάρχουν άλλες λύσεις; Εδώ να καυτηριάσουμε και την ήσσονος σημασίας παρέμβαση της μείζονος αντιπολίτευσης του Δήμου Χανίων. «Δεν παίρνουμε θέση μέχρι να υπάρξει συνολική πρόταση…» ήταν το επιμύθιο. Μήπως η αντί-πολίτευση ψηφίζεται για να Γράφει ο παράγει προτάσεις κι Κυριάκος Γ. όχι απλά να τις περιμέΚώτσογλου* νει; Καλά θα κάνει να δουλέψει γι’ αυτές και όχι να εκφράζει απόψεις. Στην Ψωροκώσταινα βρίθουμε από αυτές. Αξιότιμοι Άρχοντες, όλα όσα αναφέρονται εδώ είναι τόσο εύκολα που θα μπορούσαν να σας απασχολήσουν εν μέσω καφέ και ευλόγων πανηγυρισμών αμέσως μετά τις 15 Νοέμβρη ώστε να είστε έτοιμοι από την 1η του χρόνου απαρχής της θητείας σας. Η ανοχή που θα δείξει ο κόσμος και οι υποστηρικτές σας θα πει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ότι «ακόμα δεν καθίσατε στις καρέκλες σας». Εντούτοις, αντιλαμβάνεστε πόσο εύκολα θα μπορούσε να συντεθεί το παζλ αυτό της χωροθέτησης. Δεν αναφερθήκαμε ούτε σε ανάλυση κόστους, ούτε σε μοντέλα βελτιστοποίησης που θα ήταν δύσκολες - για κάποιους από εσάς - έννοιες. Ο Καλλικράτης κύριοι, είναι από τη φύση της Αρχιτεκτονικής του, σύστημα κλιμάκωσης και ολοκλήρωσης της Διοικητικής πράξης. Εσείς για προσωπικούς λόγους τον αποκλιμακώνετε και μοιραία τον βιάζετε χειρότερα από ότι έκανε το Focus. Ο Καλλικράτης φτιάχτηκε για τις δύο βασικές πολιτειακές αξίες, την Ανάπτυξη και τον Πολίτη. Εσείς το μόνο που κάνετε είναι να προσπαθείτε να βρείτε τα κατάλληλα λεκτικά σχήματα για να βαφτίσετε τις ενέργειές σας ως Ανάπτυξη και Εξυπηρέτηση του Πολίτη. Ο Καλλικράτης φτιάχτηκε για να εξοικονομήσει πόρους κι εσείς τους κατασπαταλάτε, ακριβώς την ίδια στιγμή που έχετε υπερπροσφορά. Δε μιλήσαμε για το ποιάς «νοσηρής» σκέψης αποτέλεσμα είναι το γεγονός ότι, η κορυφαία σε επίπεδο Γενικού Οικονομικού Κανονισμού προσωπικότητα της τελευταίας εικοσαετίας και Διευθύντρια της Πολεοδομίας της π. Ν.Α. Χανίων λείπει από αυτό το διαμελισμένο «Πολεοδομικό Οικοδόμημα», που θα χρειαστεί πολύ αυστηρό στατικό έλεγχο για να μην καταρρεύσει. Μιλάμε μόνο για μια σωστή υπηρεσιακή χωροθέτηση γι’ αυτό που ευαγγελίζεστε, την εξυπηρέτηση του πολίτη, η οποία όμως τίθεται μετά από τη δική σας, προσωπική συμφεροντολογία. Περίμενα και εγώ να λυθεί το πρόβλημα μέχρι σήμερα όπως άλλωστε και οι υπάλληλοι της Πολεοδομίας. Και πραγματικά αυτό που ενοχλεί αυτούς τους τελευταίους δεν είναι ότι «παρακλήθηκαν» να μην δημοσιεύσουν στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης την κόσμια διαμαρτυρία τους για την κατάσταση και την προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος. Είναι ότι λυπούνται πολύ γιατί εκείνοι που δημιουργούν και συντηρούν το πρόβλημα δεν είναι παρά συνάδελφοί τους, εξυπηρετούμενοι από την ίδια Υπηρεσία, οι οποίοι απλά τοποθετούν την εξυπηρέτηση του κοινού και των συναδέλφων τους στην «πρώτη» θέση, βάση μιας… ιδιαίτερα υποκειμενικής άποψης. Καλήν ημέραν Άρχοντες. Καλή σας μέρα. Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης MSc

6

ΦΥΛΛΟ

ΑΣΗΜΑΝΤΑ

Ποιο είναι το πρόβλημα Πρέπει να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε Μαχάτμα Γκάντι ι αγορές ήταν πάντα λαίμαργες. Μα τώρα είναι πιο λαίμαργες. Αλλά τροφός της λαιμαργίας τους είναι ο καταναλωτικός πολίτης. Αυτός που καταναλώνει χωρίς να διαμαρτύρεται, αλλά και αυτός που διαμαρτύρεται καταναλώνοντας ή καταναλώνει διαμαρτυρόμενος. Είναι επίσης στοιχείο της κρίσης οι διάφορες κατηγορίες εργαζομένων να ερίζουν μεταξύ τους για το ποιος έχει μεγαλύτερα προνόμια. Κανείς στο τέλος δε θα μείνει με προνόμια. Γράφει ο Όχι μόνον ο εργάτης, ο αγρότης, ο νέος, ο υπάλληλος αλλά ούτε και η μεσαία Γιώργος τάξη. Κοκκινάκος Οι μυλόπετρες του αδηφάγου χρηματιστηριακού κεφαλαίου, όλους θα τους αλέσουν. Τα κέρδη από την πραγματική οικονομία δεν τους αρκούν. Οι αγορές ανακάλυψαν τα “υπερκέρδη”, τα “ομόλογα”, τα τοξικά παράγωγα όπως λένε και όταν δεν τους φθάνουν ούτε αυτά κάνουν επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα. Οι εργαζόμενοι χειρωνακτικά και πνευματικά θα παίρνουν όσα ίσα ίσα τους φθάνουν για να αναπληρώνουν την εργατική τους δύναμη και να επιβιώνουν για να μπορούν να εργάζονται. Τι πρέπει να γίνει ; Πολλοί νομίζουν ότι αρκεί να ‘νοικοκυρέψουμε’ τα οικονομικά μας, να ‘ ορθολογίσουμε το Κράτος και το πρόβλημα θα λυθεί. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι τεχνικό. και δεν απαιτεί τεχνική, διοικητική λύση. Το πρόβλημα είναι πολιτικό. Ο πολίτης αλλάζοντας κοινωνική συμπεριφορά, αμφισβητώντας τις “ανάγκες” του τις οποίες “καλύπτει” με καταναλωτικά προϊόντα, να απαρτιώσει το πρόβλημα και να το δομήσει στην πολιτική του βάση. Μπορεί το πολιτικό σύστημα που έφερε τη χώρα στην χρεοκοπία να μας βγάλει από την κρίση ; Μπορούν οι πολιτικοί ταγοί να αλλάξουν ξαφνικά; Μπορούν να απεμπολήσουν τα προνόμιά τους και ότι τους προστατεύει (βουλευτική ασυλία, νόμοι περί ευθύνης υπουργών) και να υπηρετήσουν τον πολίτη και τη χώρα; Μπορούν να πουν τα όντως αληθή και όχι τα πολιτικά αληθή ; Μπορεί κανένας τους – έτσι σαν παράδειγμα - να κυριευθεί από ενοχές ; Μπορεί κάποιος να ζητήσει πραγματικά συγγνώμη ; Μπορεί κάποιος να δικαστεί, να καταδικαστεί και να πληρώσει, φέρνοντας την κάθαρση στην κοινωνία ; Μπορούν οι πολίτες να πάψουν να θέλουν αλλαγή χωρίς να αλλάξουν οι ίδιοι ; Μπορούν οι πολίτες να δείξουν μια φιλικότητα προς την αλήθεια και όχι προς τα ζωτικά ψεύδη ; Μπορούν οι πολίτες να πάψουν να αναζητούν κίβδηλους τρόπους να συνεχιστεί η κακή ευδαιμονία ; Μπορούμε να καταλάβουμε ότι ‘‘ουδέν κακόν αμιγές καλού ’’; Αν ναι, τότε υπάρχει ελπίδα. Να ορίσουμε, να προσδιορίσουμε, να διαυγάσουμε το πρόβλημα και μόνον τότε υπάρχει ελπίδα για δρομολόγηση λύσης. Μόνον που δεν υπάρχουν λύσεις έξω από την πολιτική αλλά ούτε από αυτήν την εκδοχή της πολιτικής που ζούμε τα τελευταία χρόνια. Επομένως έχουμε δουλειά μπροστά μας εμείς οι πολίτες…..

Ο

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Ας μιλήσομε αυτοκριτικά, για τη δική μας ευθύνη που οδήγησε στα χθεσινά και τα σημερινά, στην ανατροπή του αξιακού μας συστήματος και στην πνευματική μας απογύμνωση ρόσφατα γράφαμε την άποψή μας για την πνευματική και ηθική (όχι με την ηθικοπλαστική προσέγγιση) διολίσθηση των Ελλήνων, την έλλειψη κοινωνικής αλληλεγγύης (ο Έλληνας ποτέ δεν ήταν Γερμανός ή Αμερικανός να προσπερνά αδιάφορα κάποιον που χρειαζόταν τη βοήθειά του), όλα αυτά δηλαδή που αποτέλεσαν τα αίτια για να οδηγηθούμε στη σημερινή κρίση, η οποία ασφαλώς δεν είναι μόνο οικονομική. Γράφαμε τότε ότι η πνευματική και κοινωνική μας χρεοκοπία έχει προηγηθεί. Κι ίσως αυτή να οδηγήσει και στην οικονομική μας χρεοκοπία. «Δυστυχώς, όμως, μόνο τις οικονομικές συνέπειες διακρίνουμε, σήμερα», γράφαμε. Σημειώναμε τη διαχρονική συν-ευθύνη ημών, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, στο πρόβλημα. Ευθύνες για την πνευματική απογύμνωση, την πολιτισμική απαξίωση των Ελλήνων, το λαϊκισμό και τη δημαγωγία, που κυριαρχούν. Κι αυτές όλες είναι πολιτικές και κοινωνικές ευθύνες. Την ευθύνη μας για την αλλαγή του αξιακού μας συστήματος και την ανάδειξη σε μείζονος της σχέσης κόστους- οφέλους. Για την κυριαρχία της μετριότητας και των μετρίων. Ας εξετάσουμε πιο διεξοδικά αυτή την ευθύνη μας για το σημερινό πρόβλημα της Ελλάδας και των Ελλήνων, αφού επιχειρήσουμε να επαναπροσδιορίσουμε τον πραγματικό ρόλο των μέσων ενημέρωσης. Υπάρχει μια διπλή αποστολή. Όχι μόνο της ενημέρωσης, αλλά και της επιμόρφωσης. Φυσικά στον τομέα της ενημέρωσης χωρά και η άποψη, η διατύπωση γνώμης και ο σχολιασμός. Σήμερα τι ακριβώς συμβαίνει; Από το σημείο της αδιαμφισβήτητης αλήθειας για τον αναγνώστη των εφημερίδων των προηγούμενων δεκαετιών, που εκφραζόταν με τη γνωστή αναφορά «το ’γραψε η εφημερίδα», σήμερα φτάσαμε στη σημερινή οδυνηρή αλήθεια, αν γράψει κάτι η εφημερίδα, αν μεταδοθεί κάτι από το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση να είναι αυτό επαρκές στοιχείο αμφισβήτησης της αλήθειας! Ενώ ο τομέας της επιμόρφωσης, μιας βασικής ευθύνης, θεωρείται – κατά βάση- περιττός, ειδικά στα ηλεκτρονικά μέσα. Ο λόγος; Μα δεν πουλά ένα ντοκιμαντέρ, μια εκπομπή ιστορική ή πολιτιστική, αφού δεν το ζητά η αγορά, δεν το επιλέγει το κοινό… Οι χορηγοί διαφωνούν…Προτιμούν φτήνια,

Π

μιζέρια, πόνο, κλάμα, τρομολαγνία, πολεμικά ανακοινωθέντα (αντί ειδήσεων), υποθέσεις κλειδαρότρυπας, αλλά και τύπους λαμπερούς να περνούν από τις οθόνες μας με γνώμη επί παντός επιστητού, χωρίς καν να γνωρίζουμε τι επαγγέλλονται, τι εκπροσωπούν. Η σημερινή πραγματικότητα είναι ότι τα μέσα ενημέρωσης έχασαν το σκοπό και την αποστολή τους. Προφανώς με τη σύμφωνη γνώμη του «κοινού», που ενισχύει κάθε φτηνό και δημαγωγικό, καθώς έτσι του έμαθαν… Η παλιότερη άποψη ότι έχουν μια αποστολή, ένα λειτούργημα να επιτελέσουν, δεν υφίσταται πλέον. Ως μέρος ενός στρεβλού πολιτικού και κοινωνικού μοντέλου, έχουν αναλάβει στο πλαίσιο αυτό το δικό τους ρόλο. Τους τον εκχώρησε η πολιτική, μπροστά στα δικά της αδιέξοδα. Τους το εκχώρησε η θεσμική κρίση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το ελληνικό μοντέλο του πολιτεύματος είναι πλέον μοναδικό στον κόσμο. Τα κανάλια, κυρίως, αλλά επίσης τα ραδιόφωνα και οι εφημερίδες έχουν αναλάβει το ρόλο του ρυθμιστή της Δημοκρατίας μας, την οποία μετέτρεψαν σε τηλε-δημοκρατία! Προβάλλουν συγκεκριμένους πολιτικούς, οι οποίοι, άγνωστο πώς, έχουν προνομιακή σχέση με τους «άρχοντες» της ενημέρωσης. Ενώ στα κανάλια καθορίζεται η πολιτική ατζέντα. Αυτά αποφασίζουν αν κάτι πρέπει να γίνει είδηση, κι όχι η αντικειμενική σημασία του γεγονότος. Ο ρόλος αυτός, εκτός της προφανούς αναρμοδιότητάς τους, ασφαλώς εγκυμονεί κινδύνους για μια ανοργάνωτη και με θεσμούς σε κρίση, πολιτεία. Έχουμε φτάσει στο σημείο, τύποις κοινοβουλευτικοί, με την έννοια ότι ούτε παρουσία, ούτε δραστηριότητα εντός του κοινοβουλίου έχουν, να πλασάρονται μόνο στο πλαίσιο της τηλεδημοκρατίας. Κι έτσι να εξασφαλίζουν την επανεκλογή τους. Το ερώτημα που τίθεται αυτονόητα, είναι το εξής: άραγε μόνο εξαιτίας των όμορφων ματιών τους επιλέγονται ή μήπως υπάρχει και κάτι άλλο; Τι χρωστούν εκείνοι εκ των πολιτικών μας που είναι ευνοημένοι των επιχειρηματιών της ενημέρωσης; Με τι δουλείες αναθέτουν την προβολή τους ορισμένοι πολιτικοί στους τηλεπαραθυράκηδες δημοσιογράφους και τους ιδιοκτήτες των μέσων; Τα κανάλια ήταν παλιότερα οι «εισαγγε-

Aνδρέα Παπανδρέου 40 - Tηλ. 0821041653 - Fax: 0821020059

ΦΥΛΛΟ

7

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Η τηλε-δημοκρατία μας, η διαπλοκή με την κάθε λογής εξουσία, η δημαγωγία και η φτήνια των «λαμπερών» ΜΜΕ λείς» της χώρας. Εξέδιδαν…ακόμη και δικαστικές αποφάσεις, παρέα με ομάδες μεγαλοδικηγόρων που εξασφάλιζαν έτσι την προβολή τους. Κάποια περίοδο έγιναν και… αστυνομικοί διαπραγματευτές που συνομιλούσαν δημόσια με κακοποιούς οι οποίοι κρατούσαν στα χέρια τους την τύχη ανθρώπινων ζωών. Τα θυμάστε αυτά; Σήμερα άλλαξαν κάπως το ρόλο τους, και αναδείχτηκαν σε καθοριστικούς εξωθεσμικούς διαμορφωτές των πολιτικών εξελίξεων… Αλλά αυτό το ρόλο και αυτό το χώρο δεν τον κατέκτησαν μόνα τους τα τηλεπαράθυρα. Ασφαλώς τον παραχώρησε η ελλειμματική μας δημοκρατία, η θεσμική αδυναμία μας, η πολιτική ανικανότητα που αναζητεί στηρίγματα για να διατηρήσει την κυριαρχία της. Δυστυχώς το φαινόμενο που περιγράφουμε ενδημεί πλέον και στην ελληνική περιφέρεια. Εκείνη που κάποτε θεωρούσαμε άσπιλη κι αμόλυντη. Μας αφορά κι εμάς τοπικά. Στον περιφερειακό μικρόκοσμό μας το «γλείψιμο» του δημοσιογράφου με την ελαστική μέση προς τον πολιτικό (ή άλλο, π.χ., οικονομικό, παράγοντα), είναι η πιο «αθώα» εξήγηση. Για τις πιο «ένοχες» εκδοχές αφήστε τη φαντασία σας να τις συλλάβει, και δεν θα πέσει πολύ έξω… Αυτό που περιγράψαμε ως τώρα είναι ένα φαινόμενο άκρως επικίνδυνο, καθώς στα μέσα έχουν εμπλακεί πολλοί άνθρωποι με άδηλους σκοπούς, επιχειρηματικούς ή πολιτικούς.

Ο κιτρινισμός και η δημαγωγία Μακριά, λοιπόν, από το στόχο και το σκοπό τους, οι δημοσιογράφοι – που πλέον δεν μιλούν ούτε σωστά ελληνικά, τα οποία οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν…- τα μέσα ενημέρωσης δεν είχαν πολύ δρόμο απ’ το να διολισθήσουν σε άλλους δρόμους. Ο λαϊκισμός και η δημαγωγία, με πρωταγωνιστές τους πλέον προβεβλημένους, αντικατέστησε τη μεγάλη ευθύνη ενός ανθρώπου που μπαίνει στο σπίτι του κάθε Έλληνα. Στη λογική του «όλοι έχουν δίκιο, ακόμη κι αν δεν έχουν», τα μέσα μάς εκπαίδευσαν καλά στο αντικοινωνικό μοτίβο, «θεμιτό είναι ό,τι ο καθένας διεκδικεί σε βάρος των άλλων». Εκπαίδευσαν τον Έλληνα στο πώς θα τη βγάλει, όχι παλεύοντας στο πλαίσιο μιας κοινωνίας, στην οποία πρώτα έχει ευθύνες και υποχρεώσεις, αλλά κερδίζοντας σε βάρος των υπολοίπων. Είναι κι αυτό σημείο

των καιρών της πολιτισμικής μας απαξίωσης… Πλαστά μοντέλα εύκολης επιβίωσης, ακόμη και μέσα στη σημερινή σφοδρή κρίση της ελληνικής κοινωνίας. Ο κάθε τηλεδημοσιογράφος θεώρησε περίπου καθήκον του να εξασφαλίζει τη δημοσιότητα σε κάθε συμπολίτη που έχει τη λογική ότι το κράτος και το κοινωνικό σύνολο δημιουργήθηκε να τον υπηρετεί. Σε τοπικό επίπεδο, στο πλαίσιο της ίδιας λογικής, νιώθουμε υπεύθυνοι και υποχρεωμένοι να προβάλλουμε τη θέση, για παράδειγμα, κάθε πολίτη που έχει άποψη – χωρίς καμιά επιστημονική προϋπόθεση και υποδομή- για τη μελέτη ενός δρόμου ή ενός φράγματος, μόνο και μόνο επειδή έχει ιδιοκτησία στην περιοχή και θέλει μεγαλύτερη αποζημίωση για το οικόπεδό του… Τα μέσα αυτά, με όλη την ευθύνη στη σημερινή κατάσταση που περιγράψαμε παραπάνω, με την ευθύνη της εκπαίδευσης των Ελλήνων στη λογική ότι το κράτος και η κοινωνία μας οφείλει, ακόμη κι αν εμείς δεν πληρώνουμε τους φόρους μας ή εισπράττουμε κονδύλια χωρίς να δικαιούμαστε, βγήκαν τώρα για την επανάστασή τους. Πρωινάδικα της εύκολης «ενημέρωσης», συνέχισαν να δημαγωγούν χωρίς όρια τον τελευταίο χρόνο, κηρύσσοντας τη δική τους επανάσταση. Κάνοντας πως δεν ξέρουν, σα να ήλθαν από το πουθενά, ζητούν να δοθούν πίσω τα κλεμμένα για να μην πληρώνει ο λαουτζίκος… Πότε, λοιπόν, έλεγαν ψέματα; Όταν εκπαίδευαν το κοινό τους στον ατομισμό, μέσα στο κοινωνικό σύνολο, του μάθαιναν να πατά στην πλάτη του διπλανού του να προχωρήσει, πρόβαλλαν τον πολιτικό και το συνδικαλιστή που έβαζαν το χέρι στο μέλι, ή σήμερα που ζητούν να δο-

θούν πίσω τα κλεμμένα; Υπάρχει μια ενοχή των περιώνυμων και άλλων του σιναφιού μας, δε νομίζετε; Δεν μπορεί πάντα να την βγάζουν «καθαρή» οι τόσοι δημαγωγοί, με τις εύκαμπτες μέσες… Αυτοί, πάντως, οι ίδιοι που σήμερα στέκονται με πολύ κλάμα και συμπόνια δίπλα στον Έλληνα (ξεπερνούν ακόμη και τη Μάρθα Βούρτση ή τον Νίκο Ξανθόπουλο στις καλές εποχές τους), που ασφαλώς υποφέρει, ασφαλώς πονά, και ασφαλώς ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού τιμωρείται άδικα και υπερβολικά από τα γενικευμένα κυβερνητικά μέτρα, συνεχίζουν να του διαμορφώνουν ένα εντελώς στρεβλό αξιακό σύστημα. Το κλάμα και τη συμπόνια το πρωί, ακολουθούν το μεσημέρι τα κουτσομπολιά για το ποιος επώνυμος κοιμήθηκε με ποια επώνυμη ή ποιες τηλεπερσόνες φόρεσαν το ίδιο φόρεμα… Και το βράδυ η κλειδαρότρυπα. Γιατί πρέπει οι Έλληνες να γίνουν και ματάκηδες. Δεν τους έφταναν όλα τα άλλα, θα πρέπει να παρακολουθούν τα ξεκατινιάσματα μιας ομάδας ανθρώπων, που θεώρησαν ότι μπορούν, βγάζοντας τα εσώψυχα και τα άπλυτά τους σε κοινή θέα, να λύσουν το οικονομικό τους πρόβλημα… Πλάι – πλάι με πορνοστάρ, πρωταγωνιστές της καθημερινότητάς μας, που προβάλλονται, όπως και οι προηγούμενοι, σα να έκαναν κάτι πολύ σπουδαίο… Κι όλα αυτά με την επιβράβευση του «κοινού», που δεν είναι ανεύθυνο. Οι υψηλές τηλεθεάσεις στα προγράμματα σκουπίδια και τις εκπομπές δημαγωγίας και φτήνιας, αυτό επιβεβαιώνουν… Αυτή την ψεύτικη πραγματικότητα μάς διαμορφώνουν σήμερα τα μίντια. Σε περίοδο κρίσης, μας πλασάρουν ως πιάτο στο τρα-

πέζι του φτωχού και δύσμοιρου Έλληνα, πάπια που την τρώμε χρυσά πιάτα και ανάλογα χρυσά κουτάλια. Ή το όνειρο ενός νέου λαϊκού ινδάλματος που βγαίνει από την κρεβατοκάμαρά του, αφού τον παρακολούθησε επί μήνες σε κάθε προσωπική του στιγμή, ολόκληρη η Ελλάδα. Είναι οδυνηρό όλο αυτό. Είναι αυτό που ταιριάζει όμως στην ξεπεσμένη πολιτιστικά και ηθικά ελληνική κοινωνία μας; Μπορεί να την εκφράζει σ’ αυτή τη συγκυρία, αλλά σίγουρα δεν της ταιριάζει. Όπως μπορεί να την εκφράζουν πολιτικοί που συναλλάσσονΤου Αλέκου ται με τη Siemens ή με Ανδρικάκη τις παράνομες απαιτήσεις των ψηφοφόρων, αλλά δεν της αξίζουν. Όπως μπορεί να την εκφράζουν συνδικαλιστές που πίστεψαν ότι από τους γκρεμισμένους τοίχους του σημερινού ελληνικού οικοδομήματος, μπορεί να αρπάξουν καμιά πέτρα που θα τους εξασφαλίσει το πολιτικό ή οικονομικό τους μέλλον. Όπως μπορεί να την εκφράζουν εμφανιζόμενοι διανοούμενοι που συναλλάσσονται για μια κρατική θέση και για ξεκοκάλισμα προγραμμάτων. Όπως μπορεί να την εκφράζουν τώρα δημαγωγοί δημοσιογράφοι, που πωλούν τη φτήνια και τη μιζέρια. Δημοσιογράφοι που μπορεί να είναι και σε μυστικές λίστες των μαύρων ταμείων, των συναλλαγών με πολιτικούς ή επιχειρηματίες. Ακόμη και εκβιαστές δημοσιογράφοι. Αλλά σίγουρα δεν της αξίζουν. Γιατί αν η ελληνική κοινωνία θεωρήσει ότι αυτό της ταιριάζει, της αξίζει ο πολιτισμικός και πνευματικός ξεπεσμός, ο ηθικός ευτελισμός, η επικράτηση του ατόμου έναντι της κοινότητας, τότε δεν έχουμε τίποτε άλλο να κάνουμε παρά να κοιτάξουμε πίσω μας, να αποχαιρετήσουμε και να πάρουμε το καράβι γι άλλες πολιτείες. Και να αφήσουμε εκείνους που της αξίζουν να δρουν ανενόχλητοι. Γίνεται να συμβεί αυτό; Υ.Γ.: Προς επίρρωσιν των όσων γράφομε ήλθε η απίστευτη υπόθεση της πρόωρης… «θανάτωσης» του μεγάλου Ιάκωβου Καμπανέλλη. Τον «πέθαναν» χθες τα μέσα, πριν την ώρα του. Όσο τα μέσα συνεχίζουν να λειτουργούν αναξιόπιστα, στο πόδι, δημαγωγικά, πρόχειρα, κίτρινα, μόνο για τις εντυπώσεις, θα πεθαίνουν πολλούς Καμπανέλληδες, μέχρι να ρίξουν νεκρή κι αυτή την ίδια την Ελλάδα… andrikakis@patris.gr

8

ΦΥΛΛΟ

Διαδραστικοί πίνακες νωρίζουμε όλοι μας ότι τα τελευταία χρόνια η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η ψηφιακή τεχνολογία επιφέρει αλλαγές στα εκπαιδευτικά συστήματα, μεταμορφώνει τις παραδοσιακές εκπαιδευτικές δραστηριότητες, υποστηρίζει ψηφιακά το περιεχόμενο τους με αποτέλεσμα και ζητούμενο την αξιοποίηση των σύγχρονων προϊόντων της εκπαιδευτικής τεχνολογίας στην εκπαίδευση. Μια τέτοια τεχνολογία είναι και οι Διαδραστικοί Γράφει ο Γιώργος Πίνακες (Interactive Γώγουλος Whiteboards). Ο διαδραστικός πίνακας είναι μια οθόνη ευαίσθητη στην αφή, που συνεργάζεται με έναν υπολογιστή και έναν βιντεοπροβολέα, παρουσιάζοντας την πληροφορία που εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή. Είναι ένας ψηφιακός μαυροπίνακας και χρησιμοποιείται ανάλογα. Ο υπολογιστής που συνδέεται στο διαδραστικό πίνακα, ελέγχεται και λειτουργεί με ειδική πένα ή με απευθείας άγγιγμα. Οι εντολές μεταδίδονται άμεσα στον υπολογιστή και δεν χρησιμοποιείται ποντίκι. Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανισθεί στην ελληνική σχολική τάξη μεμονωμένα από ενέργειες σχολικών μονάδων Αθμιας και Βθμιας εκπαίδευσης και οργανωμένα στα Γυμνάσια της χώρας με πρόσκληση συμμετοχής –τον Ιούνιο του 2010- στο πρόγραμμα πιλοτικής εισαγωγής διαδραστικών συστημάτων και συναφούς εξοπλισμού στην τάξη για μία ψηφιακά υποστηριζόμενη διδασκαλία του ΥπΠΔΒΜΘ. Ο διαδραστικός πίνακας μπορεί να αποτελέσει ένα μαθησιακό εργαλείο που υποστηρίζει με ψηφιακό υλικό και πολυμέσα την προετοιμασία του μαθήματος, διευκολύνοντας την παρουσίαση του εκπαιδευτικού υλικού με διάδραση και ενεργοποιεί τη μαθητική συμμετοχή βελτιώνοντας τα μαθησιακά αποτελέσματα. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες στον διαδραστικό πίνακα περιλαμβάνουν απλές ενέργειες χρήσης υπολογιστή για κείμενο, εικόνα και βίντεο, με παράλληλες δυνατότητες δημιουργίας, εκτύπωσης, αποθήκευσης και διαμοιρασμού

Γ

Μαθησιακό εργαλείο ή εργαλείο παρουσίασης; του υλικού στους μαθητές, έντυπα ή ηλεκτρονικά. Χρησιμοποιείται αποτελεσματικά για επίδειξη ιστοσελίδων και υλικού από το Διαδίκτυο και κυρίως για την αξιοποίηση εκπαιδευτικού λογισμικού για εφαρμογή και παρουσίαση. Στο υλικό αυτό τα εργαλεία του συστήματος μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία σχημάτων, σημειώσεων, χαρτών κλπ, για την επεξήγηση ή τον εμπλουτισμό της παρουσιαζόμενης έννοιας. Το περιβάλλον είναι ελκυστικό, λειτουργικό, άμεσο και μπορεί να αποτελέσει αλληλεπιδραστική πηγή γνώσης για εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενους. Η διάδραση όμως δεν είναι αυτονόητη και απαιτεί κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό, σύγχρονες εκπαιδευτικές τεχνικές και συνεργατικό περιβάλλον μάθησης. Έρευνες έδειξαν ότι μαθητές με ειδικές ανάγκες, μπορούν να ωφεληθούν από την παρουσίαση πολυμεσικού περιεχομένου στη μεγάλη οθόνη, καθώς ενεργοποιούν διαφορετικές δεξιότητες στην επεξεργασία της πληροφορίας και την προσαρμογή τους στην τάξη. Οι διαδραστικοί πίνακες μπορούν να επηρεάσουν τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες με διάφορους τρόπους. Δημιουργούν κίνητρα συμμετοχής και ενεργοποιούν την προσοχή των μαθητών, αυξάνουν τον ενθουσιασμό για μάθηση, ενώ ταυτόχρονα δίνουν περισσότερες ευκαιρίες για συνεργασία και ανάπτυξη προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων. Υπό συνθήκες λοιπόν, προάγεται η συζήτηση στην τάξη και ενισχύεται η εξερεύνηση, η μοντελοποίηση δραστηριοτήτων και ο πειραματισμός, στοιχεία που ενθαρρύνουν και αναδεικνύουν την κριτική σκέψη. Η χρήση του διαδραστικού πίνακα προσφέρεται για συμμετοχή όλης της τάξης στη μαθησιακή διαδικασία έχοντας τον εκπαιδευτικό μεσολαβητή της διαδικασίας ανάμεσα στον υπολογιστή και τους μαθητές της τάξης.

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

«Πανελλαδική Έρευνα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση για την Παιδεία στα Μέσα» ο Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων, ο εθνικός φορέας εφαρμοσμένης έρευνας για την οπτικοακουστική επικοινωνία στην Ελλάδα, υλοποιεί σε συνεργασία με το Υπ. Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων την πρώτη εμπειρική έρευνα με τίτλο «Πανελλαδική Έρευνα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση για την Παιδεία στα Μέσα». Η έρευνα, η οποία διεξάγεται ηλεκτρονικά από το δικτυακό τόπο του Πανελληνίου Σχολικού Δικτύου ( HYPERLINK "http://www.sch.gr" www.sch.gr) μέσω ανώνυμου ερωτηματολογίου, απευθύνεται σε όλους τους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης των σχολείων της χώρας, δημόσιων και ιδιωτικών, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι χρήστες του Πανελληνίου Σχολικού Δικτύου. Στόχος της έρευνας είναι η διερεύνηση της διμερούς σχέσης του θεατή-χρήστη εκπαιδευτικού με τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, ο βαθμός εξοικείωσης και πρόσληψης των Μέσων και η μεταφορά και αξιοποίηση της γνώσης και εμπειρίας του, μέσω της εκπαιδευτικής του ιδιότητας, στο σχολικό περιβάλλον. Με σειρά ερωτήσεων που αφορούν στην πρόσβαση, την αποκωδικοποίηση, την κριτική ανάλυση, τη χρήση και δημιουργία περιεχομένου στα Μέσα, η έρευνα αποσκοπεί στην αποκρυπτογράφηση της στάσης και των απόψεων των εκπαιδευτικών σχετικά με τη χρήση των ΜΜΕ στο σχολείο. Η έρευνα θα παραμείνει ανοικτή επί 3 μήνες. Τα αποτελέσματά της θα κοινοποιηθούν στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και θα παρουσιαστούν σε ημερίδα του Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών το 2011, προκειμένου να σχεδιαστούν τα επόμενα βήματα της εκπαιδευτικής πολιτικής γύρω από την Παιδεία στα Μέσα (media literacy).

To Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων είναι ο εθνικός εκπρόσωπος στην Ομάδα Εμπειρογνωμόνων, Media Literacy Expert Group της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και βάσει του Π.Δ.172/94(αρθ.2α), επεξεργάζεται και αναπτύσσει πρωτοβουλίες οπτικοακουστικής παιδείας για νέους, γονείς και εκπαιδευτικούς, με στόχο την παθητική και ενεργητική προστασία και την καλλιέργεια κριτικών και δημιουργικών δεξιοτήτων στα ΜΜΕ στην ψηφιακή εποχή.

Τ

Πληροφορίες: 210 9098699, www.sch.gr, www.iom.gr

Η Συνωμοσία του θορύβου

ΦΥΛΛΟ

9

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

ριν λίγο καιρό έλαβα από ένα προηγούμενους. Η πρώτη του φίλο το παρακάτω email, το κίνηση ήταν να προσλάβει 20 οποίο θεωρώ άξιο δημοσιοποίμίμους και να τους σκορπίσει ησης: στους δρόμους της πόλης. Η «Μια φορά κι έναν καιρό, υπήρχε δουλειά τους ήταν να χλευάμια πολύ άσχημη πόλη. Βία, εγκλήματα, ζουν όσους παραβίαζαν τον κυκλοφοριακό, ατυκώδικα οδικής κυκλοφοχήματα, ναρκωτικά, ρίας. Σιγά, θα μου πείτε. Γράφει ο βρωμιά και γκρίζοι Οι πολίτες όμως (που ενΓιώργος δυστυχισμένοι ποΜανουσέλης νοείται ότι δεν έδιναν δελίτες. Και δεν ήταν κάρα για τους κανόνες καμιά μικρή πόλη, οδικής συμπεριφοράς), είχε έξι εκατομμύρια κατοίκους που άρχισαν να συμμορφώνονται είχαν παραδοθεί εντελώς στην μαυγιατί αποδείχτηκε πως τους ρίλα. Ένα πρωί, ο διευθυντής του Παπείραζε πολύ περισσότερο η νεπιστημίου της πόλης, που ήταν δημόσια κοροϊδία, παρά τα μαθηματικός και φιλόσοφος, εκεί που πρόστιμα. Αμέσως μετά, πήγαινε στη δουλειά του και βλέποντας βγήκε σε διάφορες τηλεοπτιτην κατάντια της πόλης του, πήρε μια κές εκπομπές και έκανε πολύ τρελή απόφαση. Δήλωσε την παντους κατατσίτσιδος ζωνραίτησή του στο Πανεπιστήμιο, λέγοντανά, κλείνοντας την παροχή τας πως ήθελε να διευρύνει την νερού ενώ σαπουνιζόταν, για διδασκαλία του και στα έξι εκατομμύρια να δείξει στους πολίτες πώς κατοίκους. Στους μαθητές του στο Παμπορούν να εξοικονομούν νεπιστήμιο, ο καθηγητής αυτός ήταν νερό. Και βουαλά! Η κατανάγνωστός για τους περίεργους τρόπους λωση νερού αμέσως έπεσε. διδασκαλίας του. Για παράδειγμα, μια Όρισε Ημέρα Γυναίκας όπου φορά που επικρατούσε χάβρα στο μάοι άντρες θα φρόντιζαν τα θημα, κατάφερε να επαναφέρει την παιδιά και οι γυναίκες θα τάξη κατεβάζοντας τα βρακιά του. Γεέβγαιναν βόλτα στην πόλη. νικά δηλαδή, εφεύρισκε αστείους και Αυτό, ήταν ανήκουστο γιατί η συγκεκριεντελώς ανορθόδοξους τρόπους για να μένη πόλη ήταν πολύ επικίνδυνο μέρος πετυχαίνει το σκοπό του και περιέρτα βράδια, ενώ οι γυναίκες δεν έβγαιγως, πάντα τα κατάφερνε. Για την προναν βόλτες σχεδόν ποτέ ως τότε. εκλογική καμπάνια του λοιπόν, φόρεσε 700.000 γυναίκες γέμισαν τους δρόμια στολή σούπερμαν, αυτοχρίστηκε μους πανηγυρίζοντας ενώ ακόμη και o "υπερπολίτης" και αμολήθηκε στους αρχηγός της αστυνομίας ήταν γυναίκα δρόμους βάζοντας ταυτόχρονα υποψηεκείνο το βράδι. Το καλύτερο; Μοίρασε φιότητα για δήμαρχος. Έφερε πολύ στους πολίτες ταμπέλες με up και γέλιο στον κόσμο αλλά επειδή όπως down για να επιδοκιμάζουν ή να αποδοέλεγαν, είχε αρκετά ειλικρινή φάτσα, κιμάζουν δημόσια τις πράξεις των συμτον ψήφισαν. Ο καινούργιος δήμαρχος πολιτών τους. Πράγμα φυσικά που δεν όμως δεν είχε καμία σχέση με τους έχασαν την ευκαιρία να το ξεφτιλίσουν

Π

δεόντως, αλλά όλως περιέργως, ειρηνικά. Το ομαδικό κράξιμο ήταν ότι έπρεπε τελικά. Γενικώς σκαρφιζόταν αστείες ή περίεργες καμπάνιες για κάθε τι που ήθελε να πετύχει, όπως όταν ζήτησε να του τηλεφωνήσει (στο προσωπικό του γραφείο μάλιστα) όποιος πολίτης συναντούσε έστω κι έναν υποδειγματικό ταξιτζή. Σύντομα, 150 τηλεφωνήματα συντέλεσαν στο να δημιουργηθεί ομάδα ταξιτζήδων που ο δήμαρχος ονόμασε Ιππότες της Ζέβρας (;!) και είχαν την προσωπική του υποστήριξη. Ίδρυσε επίσης ταμείο εθελοντικών φόρων για όσους ήθελαν να δώσουν παραπάνω χρήματα (!) στο δη-

μοτικό ταμείο. Φυσικά και μάζεψε χρήματα. Τέλος, προσπαθώντας να δείξει πόσο σημαντική είναι η ανθρώπινη ζωή, ζωγράφισε αστέρια σε κάθε σημείο θανάτου από τροχαίο στην πόλη, πράγμα εξαιρετικά έξυπνο γιατί το αποτέλεσμα ήταν πανέμορφο αλλά και ιδιαίτερα σοκαριστικό. Όχι, δεν είναι παραμύθι. Πρόκειται για τον Κολομβιανό Antanas Mockus,τον δήμαρχο της Μπογκοτά το 1993. Μετά το πέρας της θητείας του, ο παράξενος αυτός δήμαρχος, ξεκίνησε διαλέξεις αναλύοντας τα συμπεράσματά του από το κοινωνικό του πείραμα. Ένα από τα συμπεράσματά του είναι πως η γνώση δίνει δύναμη αρκεί να καταφέρεις να τη μεταδώσεις μέσω της τέχνης, του χιούμορ και της δημιουργικότητας, γιατί μόνο έτσι οι άνθρωποι αποδέχονται τις αλλαγές.» Έφυγε κι ο Ντίνος. Τα βράδια στο λιμάνι θε έχουν λιγότερες έξυπνες κουβέντες, λιγότερο χιούμορ και περισσότερη μελαγχολία. Κακά αρχίσαμε τη χρονιά. Καλό σου ταξίδι. Στο καλό και σε σένα Gary Moore. Ξέρω οτι ήσουν too tired για να συνεχίσεις και τώρα βρίσκεσαι over the hills and far away. Μπορεί να ονειρεύεσαι Parisienne walkways ή να συναντήσεις κάποια prety woman. Όπως και να 'χει, εσύ ήσουν πάντα loner, οπότε συνέχισε την πορεία σου κι άσε μας εμάς σε empty rooms να γινόμαστε victims of the future. Οι κιθάρες σώπασαν.

Α Ν Ε Π Α Ι Σ Θ Η Τ Ω Σ

10

ΦΥΛΛΟ

Βραβεία ιδιωτικής αντίστασης “ …Κάπου θέλουμε να ελπίσουμε οι άνθρωποι. Σε κοινωνική ομάδα, σε θεσμό, σε επαγγελματική τάξη. Που να σώζει την ποιότητα και τη δυναμική της ανιδιοτέλειας την ικανή να λειτουργήσει ως καταλύτης κοινωνικού μετασχηματισμού και επανίδρυσης του κράτους. Έναυσμα παλιγγενεσίας. Πρώτη και εύκολη η καταφυγή στο αόριστο νεφέλωμα των «πνευματικών ανθρώπων»: Τι κάνουν οι πνευματικοί άνθρωποι σήμερα, γιατί δεν συσπειρώνονται να βγούν μπροστάρηδες στη λαϊκή οργή, να αντιπαλαίψουν το σαπισμένο και ανίκανο πολιτικό σύστημα; Ο πανικός της απόγνωσης δεν αφήνει χώρο σε ερωτήματα λογικού ελέγχου: ποιοι είναι οι πνευματικοί άνθρωποι σήμερα και τι ακριβώς θα μπορούσαν να κάνουν; Πανεπιστημιακοί καθηγητές; Προβεβλημένοι στη δημοσιότητα ποιητές, λογοτέχνες , καλλιτέχνες; οι δικαστικοί; οι επίσκοποι; τα επιστημονικά σωματεία….; Ποια κοινωνική ομάδα, θεσμός ή επαγγελματική τάξη από αυτό το φάσμα έχει δώσει εδώ και δεκαετίες, το παραμικρό δείγμα παρεμβατικής έγνοιας για την ελληνική κοινωνία; όχι αντίδρασης αλλά έστω και δυσανασχέτησης για τη διαβουκόληση της από την κομματικοκρατία, την αναξιοκρατική ολιγαρχία τη διαπλεκόμενη και διεφθαρμένη, την προκλητική ανικανότητα και ανυποληψία των πολιτικών ηγητόρων της χώρας; Ποιοι, σύλλογοι ψέλλισαν ποτέ αντίρρηση για τον αμοραλισμό του πελατειακού συστήματος που παγίδευσε την ελλαδική κοινωνία στην καταναλωτική μονοτροπία και απληστία. . . …..Αλλά, έστω, να παραβλέψουμε το παρελθόν, να υποθέσουμε ότι υπάρχουν αλώβητοι από συλλογικές ενοχές «πνευματικοί άνθρωποι»: κάποιες χαρισματικές περιπτώσεις που διαθέτουν τις προϋποθέσεις να υπηρετήσουν τα κοινά. Τι θα μπορούσαν να κάνουν σήμερα; ΄Εστω και με θεωρητική γνώση και πρακτική εμπειρία, ανιδιοτελή ζήλο και θυσιαστική ετοιμότητα. Τι τους ζητάμε; να ενταχθούν σε κάποιο από τα υπάρχοντα κόμματα; Ξέρουμε, από πάμπολλες περιπτώσεις, ποια ανθρωπολογική αλλοτρίωση τους περιμένει, ποιες ανήκεστες βλάβες στον ψυχισμό τους, στο διανοητικό του επίπεδο, στα αντανακλαστικά της συμπεριφοράς τους. Να συγκροτήσουν καινούριο κόμμα; το αποτέλεσμα είναι επίσης προδιαγεγραμμένο: τους περιμένει η κατασυκοφάντηση, η έντεχνη γελοιοποίηση ή το μεθοδικό θάψιμο στην παρασιώπηση, στον συνεπή εξοβελισμό από τη δημοσιότητα. Οι κομματικές συντεχνίες, οργανικά διαπλεκόμενες με τα ΜΜΕ, επιβάλλουν στον πολιτικό στίβο τους νόμους των μαφιών της νύχτας: ξέρουν να εξοντώνουν κάθε ενοχλητικό ανταγωνιστή στο πεδίο όπου οι ίδιες πουλάνε «προστασία»………………» Χρήστος Γιανναράς

Για την αντιγραφή Βούλα Καντεράκη

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

«Νομίζω ότι αν και η παράδοση είναι κάτι που δεν είναι στατικό αλλά εξελίσσεται στο πέρασμα του χρόνου…» Στέλιος Αποστολόπουλος, σκηνοθέτης «Το Κάλεσμα του Βουνού», η ταινία του Στέλιου Αποστολόπουλου, αφηγείται την ιστορία του Γιάννη ο οποίος μετά από την δολοφονία του ξαδέρφου του, εγκαταλείπει την γυναίκα του, τον οκτάχρονο γιο του και τη ζωή του στην Αθήνα, και επιστρέφει στο χωριό του στα Σφακιά για να αναλάβει το κοπάδι και το οικογενειακό μιτάτο στα Λευκά Όρη. Ο κινηματογραφιστής Στέλιος Αποστολόπουλος παρακολουθεί για ενάμιση χρόνο, με την κάμερα του, την προσπάθεια του Γιάννη να αντιμετωπίσει το παρελθόν και το παρόν με όλες του τις δυσκολίες, τιμώντας τη μνήμη του ξαδέρφου του, παλεύοντας να κρατήσει ζωντανή μια παράδοση που χάνεται. Η ταινία, αλλά και η ευρύτερη ματιά του κινηματογραφιστή για την σύγχρονη Κρήτη, βρίσκονται στο επίκεντρο της συνέντευξης του ακολουθεί. Ματθαίος Φραντζεσκάκης Μιχάλης Νικολακάκης

«Το Κάλεσμα του Βουνού» Πως προέκυψε η ιδέα για «το Κάλεσμα του Βουνού»; Η ιδέα για την ταινία προέκυψε μετά από ένα εκπαιδευτικό ντοκιμαντέρ που έκανα το 2000 με τίτλο «Γυπαετός-ο Ερημίτης των Βουνών», για λογαριασμό του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης. Αν και έχω γεννηθεί και μεγαλώσει στα Χανιά η σχέση μου μέχρι τότε με τα βουνά ήταν ελάχιστη. Μέσα από αυτή την επαφή με τα βουνά τα πουλιά και τους βοσκούς προέκυψε η ιδέα για ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «ο Κοκαλάς» και θέμα το πώς οι γυπαετοί και οι παραδοσιακοί βοσκοί της Κρήτης τείνουν σε εξαφάνιση από τα ψηλά βουνά της Κρήτης. Το σενάριο γράφτηκε το 2003 αλλά μέχρι να βρεθούν χρήματα για να ξεκινήσουν τα γυρίσματα το 2007 πολλά είχαν αλλάξει. Το βασικό ζευγάρι γυπαετών που θα παρακολουθούσα για να αφηγηθώ την ιστορία των πουλιών δεν υπήρχε πια (το ένα από τα δύο σκοτώθηκε). ¨Έτσι έμεινε η ιστορία των βοσκών που και πάλι μετά από τόσα χρόνια οι χαρακτήρες που είχα στο μυαλό μου δεν εξυπηρετούσαν πλέον την ιστορία. Βρέθηκα λοιπόν σε αναζήτηση των τελευταίων παραδοσιακών βοσκών της Κρήτης για να βρεθώ τελικά στα Λευκά Όρη με τον Γιάννη Παπασηφάκη και τον θείο του Νίκο Ορφανου-

δάκη που πρακτικά είναι οι τελευταίοι του είδους. Όταν μίλησα με τον Γιάννη και μου αφηγήθηκε την ιστορία του, πως και γιατί επέστρεψε στην Ανώπολη για να αναλάβει το κοπάδι και το οικογενειακό μιτάτο στις Μαδάρες κατάλαβα ότι αυτή ήταν η ιστορία που έπρεπε να αφηγηθώ. Έτσι μετά από ενάμιση χρόνο παρακολούθησης και καταγραφής της ζωής του Γιάννη και της οικογένειας του και έξι ακόμη μήνες μοντάζ προέκυψε «Το Κάλεσμα του Βουνού». Η ταινία αποτελεί μία σπουδή γύρω από το θέμα της παράδοσης όπως αυτή παρουσιάζεται στη δημόσια σφαίρα γύρω από την «ταυτότητα» της Κρήτης. Πως αντιλαμβάνεσαι εσύ αυτά τα ζητήματα; Η ταινία αποτελεί την καταγραφή μιας παράδοσης που χάνεται μιας κι ο Γιάννης και ο θείος Νίκος είναι οι δυο τελευταίοι παραδοσιακοί βοσκοί στα Λευκά Όρη. Με την έννοια του ότι είναι οι μόνοι που κάθε καλοκαίρι αρχές του Ιουνίου ανεβαίνουν στη Μαδάρα με τα κοπάδια τους όπου βόσκουν και τυροκομούν φτιάχνοντας το «τυρί της τρύπας» για να κατέβουν πάλι στο χωριό στα τέλη του Οκτώβρη. Αν σκεφτεί κανείς ότι πριν από είκοσι τριάντα χρόνια στα Λευκά Όρη λειτουργούσανε πάνω από δέκα μιτάτα μόνο από την Ανώπολη και σε κάθε ένα από αυτά ήτανε τρεις με τέσσερις

ΦΥΛΛΟ

11

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

βοσκοί, και πόσα ακόμη μιτάτα από το Θέρισο τ’Ασκύφου και όλα τα άλλα χωριά, μπορεί να φανταστεί κανείς ένα βουνό που έσφυζε από ζωή. Και από αυτή τη δραστηριότητα ζούσανε πολλές οικογένειες. Και σήμερα έχουν απομείνει δύο άνθρωποι μόνοι. Νομίζω ότι αν και η παράδοση είναι κάτι που δεν είναι στατικό αλλά εξελίσσεται στο πέρασμα του χρόνου, υπάρχουν συγκεκριμένες παραδόσεις που είναι καταδικασμένες να χαθούν μέσα από την αλλαγή στον τρόπο ζωής που τείνει να γίνει όλο και πιο κοινός και ομοιόμορφος για όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως τόπου. Η ταινία πραγματεύεται την προσπάθεια ενός νέου ανθρώπου να υιοθετήσει παραγωγικά πρότυπα που ακολουθούσαν στον τόπο καταγωγής του στο παρελθόν. Το δικό σου συμπέρασμα για όλα αυτά ποιο είναι; Έχουν βάση η αντιλήψεις που βλέπουν σε αυτή την κατεύθυνση την οικονομική ανάκαμψη του νησιού; Η ταινία παρακολουθεί έναν άνθρωπο ο οποίος επιλέγει να επιστρέψει στο χωριό του και να ασχοληθεί με αυτό που όλοι οι άλλοι αφήνουν. Ο Γιάννης επιλέγει αυτή τη δύσκολη και μοναχική ζωή ωθούμενος μέσα από μια εσωτερική αναγκαιότητα να τιμήσει την μνήμη του ξαδέρφου του και να κρατήσει την οικογενειακή παράδοση. Μέσα από την εμπειρία του πια σαν βοσκός βρίσκει ένα τρόπο να επιβιώσει και αυτονομηθεί οικονομικά μέσα από αυτά που του προσφέρει ο τόπος του. Κρατάει ένα όχι πολύ μεγάλο κοπάδι που του επιτρέπει να το διαχειριστεί μόνος του. Ανεβάζει το κοπάδι του στο βουνό πέντε μήνες το χρόνο, που πρακτικά σημαίνει ότι δεν ταΐζει και άρα δεν πληρώνει τροφές για αυτό το διάστημα. Το γάλα αλλά και το κρέας που παράγει είναι σαφώς ανώτερης ποιότητας. Μόνο αν σκεφτείς ότι τα πρόβατα του τρέφονται με βοτάνια και μαλοτήρα για όλο αυτό το διάστημα θα καταλάβεις ότι μιλάμε για μια μοναδική ποιότητα. Ακόμη αποφάσισε να τυροκομεί το γάλα του αντί να το πουλάει σε χαμηλή τιμή στα τυροκομεία. Ακόμη μαζεύει και εκμεταλεύεται την μαλοτήρα που φυτρώνει στη μαδάρα που ορίζει γύρω από το μιτάτο του. Με μία ορθή διαχείριση μπορεί να προσθέσει ένα σημαντικό ποσό στο εισόδημα του. Νομίζω ότι αυτό που μπορεί να βοηθήσει στην οικονομική ανάκαμψη του νησιού είναι η εξασφάλιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών που μπορεί να δώσει ο τόπος στα προϊόντα του. Ακόμη η στροφή σε πολλές διαφορετικές ασχολίες που μπορούν να εξα-

σφαλίσουν πολλά μικρά εισοδήματα. Δηλαδή ο κτηνοτρόφος εκτός από το γάλα και το κρέας του μπορεί να παράγει και μέλι ή λάδι ή να μαζεύει βότανα. Έτσι μπορεί να εξασφαλίζει μικρά εισοδήματα που συμπληρώνουν το βασικό και εξασφαλίζουν την επιβίωση του ακόμη και όταν κάποιο από αυτά αποβεί ζημιογόνο κάποια χρονιά.

Η Κρήτη Στο περιθώριο της ταινίας θίγονται και θέματα που σχετίζονται με την παραβατικότητα στη σημερινή Κρήτη; Τι αποκόμισες μέσα από τα γυρίσματα σχετικά με το θέμα αυτό; Η παραβατικότητα στην Κρήτη έχει μακρά παράδοση. Υπάρχουν δράσεις που παραβαίνουν το γράμμα του νόμου αλλά έχουν μια συνέπεια ως προς το ήθος ή τον άγραφο νόμο. Για παράδειγμα το να κυνηγήσει ο βοσκός για να φάει ένα λαγό ή ένα αγριοκάτσικο, τη στιγμή που ζει πέντε μήνες στο βουνό τρώγοντας ρύζι και όσπρια, και ξέρει αν και ποιό ζώο θα χτυπήσει το θεωρώ θεμιτό και αποδεκτό. Αντίθετα δεν καταλαβαίνω τους κυνηγούς που έρχονται από την πόλη με τα σούπερ όπλα τους «νόμιμα» την περίοδο του κυνηγιού και σαρώνουν στο πέρασμα τους ότι κινείται με κίνδυνο να αφανίσουν συγκεκριμένα είδη. Πως αντιλαμβάνεσαι εσύ σήμερα την Κρητική «παράδοση»; Θεωρώ ότι η παράδοση είναι αυτό που μας δίνει χαρακτήρα και ταυτότητα και πρέπει να την γνωρίζουμε σε βάθος για να προχωρήσουμε παραπέρα. Από την άλλη νομίζω ότι η παράδοση είναι κάτι που είναι ρευστό και εξελίσσεται γιατί αλλιώς ανήκει στα μουσεία. Νομίζω ότι χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Ψαρογιώργης που έγραψε και την μουσική της ταινίας σε συνεργασία με τον Νίκο τον Βελιώτη. Είναι ένας άνθρωπος που κατέχει βαθιά την παράδοση αλλά είναι ανοικτός στο καινούργιο το διαφορετικό και πάει πιο πέρα τη μουσική του χωρίς να προδίδει την παράδοση.

Κάνοντας ντοκιμαντέρ Τι συνθήκες αντιμετωπίζει ένας νέος παραγωγός που προσανατολίζεται στο χώρο του ντοκιμαντέρ; Ένας νέος παραγωγός ντοκιμαντέρ έχει να αντιμετωπίσει από την μία την πρόκληση του να βρει ένα πρωτότυπο θέμα που να εν-

διαφέρει το κοινό πέρα από τα στενά όρια του τόπου παραγωγής του και από την άλλη να αφηγηθεί την ιστορία του με ένα τρόπο που θα κρατήσει το ενδιαφέρον του κοινού χωρίς να προδώσει το θέμα του. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα στην παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ είναι αυτό της ανεύρεσης των πόρων. Πολλές φορές κινδυνεύεις να χάσεις την ιστορία σου αν δεν μπορείς να προχωρήσεις άμεσα στη φάση των γυρισμάτων, μιας και πρακτικά καταγράφεις την πραγματική ζωή και αυτή δεν μπορεί να περιμένει. Ποιες δομές στηρίζουν σήμερα στη χώρα την παραγωγή του Ελληνικού ντοκιμαντέρ και τι λείπει κατά την άποψη σου σε αυτόν τον τομέα; Μέχρι σήμερα οι μόνες πιθανότητες να βρεις χρήματα για την παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα ήταν το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και η ΕΡΤ. Τα τελευταία δύο χρόνια έχει προχωρήσει και ο ΣΚΑΪ στην παραγωγή ή συμπαραγωγή ελληνικών ντοκιμαντέρ. Δεδομένου ότι το κόστος παραγωγής ενίοτε υπερβαίνει τα διαθέσιμα χρήματα των παραπάνω φορέων είναι σημαντικό να μπορείς να έχεις συμπαραγωγούς από το εξωτερικό, κάτι που το έχουμε καταφέρει με επιτυχία σε αρκετές παραγωγές της ΑΝΕΜΟΝ. Αυτό που λείπει είναι η ευελιξία και η και η ταχύτητα ανταπόκρισης στην έγκριση ενός ντοκιμαντέρ για να μπ-ορεί να προχωρήσει σε παραγωγή. Η περίπτωση του «Κυνόδοντα» ανέδειξε μία παραμελημένη Ελληνική κινηματογραφική παραγωγή στη χώρα, που αγνοείται εντός, πλην όμως αναγνωρίζεται εκτός των συνόρων της χώρας. Ισχύει το ίδιο κατά την άποψη σου και στο χώρο του ντοκιμαντέρ; Η αλήθεια είναι ότι το «ουδείς προφήτης στον τόπο του» ισχύει γενικότερα στη χώρα μας. Υπάρχει ένα κατεστημένο που δεν βοηθάει τους νέους ανθρώπους να ανοίξουν τα φτερά τους και να προχωρήσουν παραπέρα. Δεν αξιολογείται και δεν αξιοποιείται το δυναμικό της χώρας που είναι οι νέοι άνθρωποι. Παρ’ όλα αυτά νομίζω ότι μια καλή ταινία μπορεί να προχωρήσει και να βρει το δρόμο της με πολλή προσπάθεια και λίγη τύχη. Στη δική μου περίπτωση δεν έχω παράπονο, η ταινία έχει παιχτεί σε πάνω από δεκαπέντε φεστιβάλ στη Ελλάδα και το εξωτερικό κάποια βραβεία και έχει ακόμη ταξίδι να κάνει.

Info Ο Στέλιος Αποστολόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Χανιά της Κρήτης Εργάζεται περισσότερα από 20 χρόνια σαν Διευθυντής Φωτογραφίας και σκηνοθέτης στον χώρο του ντοκιμαντέρ και του κινηματογράφου. Ειδικεύεται σε θέματα περιβάλλοντος, φύσης και σε υποβρύχια γυρίσματα. Είναι μόνιμος συνεργάτης της Greenpeace του WWF και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης καλύπτοντας τις δράσεις τους και παράγοντας ταινίες γι’ αυτούς. Τα τελευταία 10 χρόνια ασχολείται αποκλειστικά με το ντοκιμαντέρ και είναι

ιδρυτικό μέλος της εταιρίας ΑΝΕΜΟΝ Productions. «Το Κάλεσμα του Βουνού» έχει βραβευτεί με το PRIX VIA STELLA - FRANCE 3 στο CMCA 2010, έχει πάρει Βραβείο Καλύτερης Φωτογραφίας στο Sole Luna Festival 2010, 1ο Βραβείο Ταινίας Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας και το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ «ΑΓΩΝ». Μπορέιτε να δείτε το τρέιλερ της ταινίας στην διεύθυνση: http://www.anemon.gr/thecall.html

12 Οι απόψεις του Ευγένιου Τριβιζά (καθηγητή εγκληματολογίας στην Μ. Βρεττανία και συγγραφέα παιδικών βιβλίων) για τον όρο PIGS: χαρακτηρισμός των Ελλήνων ως απατεώνων, προδοτών και άλλων τινών δεν είναι παρά μία ακόμα περίπτωση του κοινωνιολογικού φαινομένου της επικλήσεως αρνητικών εθνικών στερεοτύπων σε περιπτώσεις κρίσεων. Αντί να κρίνονται και να κατακρίνονται αποφάσεις ή ενέργειες συγκεκριμένων ατόμων, στιγματίζεται συλλήβδην έναs ολόκληρoς λαός. Το πιο επικίνδυνο στερεότυπο είναι η αμφισβήτηση της ανθρώπινης φύσης φυλών και εθνών. Το αρκτικόλεξο «ΡΙGS»(*) (ΓΟΥΡΟΥΝΙΑ), το οποίο χρησιμοποιούν Δυτικοευρωπαίοι και Αγγλοσάξονες επενδυτές και σχολιαστές, ως συνοπτικό τρόπο αναφοράς στους λαούς της Νότιας Ευρώπης και τις οικονομίες τους, δεν είναι μόνο μια κακόγουστη προσβολή. Είναι μια σύγχρονη εκδοχή του ιστορικού φαινομένου της αμφισβήτησης της ανθρώπινης φύσης του συνανθρώπου, της διαδικασίας κατά την οποία μέλη μιας εθνικής ομάδας υποβιβάζουν τα μέλη μιας άλλης στο επίπεδο των ζώων, μεταδίδοντας έμμεσα το μήνυμα ότι είναι άξια να τύχουν παρόμοια με αυτά μεταχείρισης. Αν και ορισμένα έντυπα, όπως οι «Financial Τimes», και τράπεζες, όπως η Βarclays, κατόπιν καταγγελιών, όπως εκείνη του Πορτογάλου υπουργού Οικονομικών, απαγόρευσαν τη χρήση του, ο όρος κινδυνεύει να καθιερωθεί. Όσοι εξακολουθούν να τον χρησιμοποιούν δεν αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα μιας τέτοιας πρακτικής. Λησμονούν ότι παρόμοιες μειωτικές εκφράσεις είχαν χρησιμοποιηθεί συστηματικά κατά το παρελθόν για να απευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη, να αναστείλουν τυχόν ενδοιασμούς, να απενεργοποιήσουν τη συναισθηματική ταύτιση και να διευκολύνουν διωγμούς, σφαγές, ακόμα και γενοκτονίες. Της γενοκτονίας της Ρουάντας για παράδειγμα είχε προηγηθεί μια κυβερνητικά συντονισμένη εκστρατεία λεκτικής «αποκτήνωσης» των θυμάτων και κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πόλεμου η ιαπωνική προπαγάνδα είχε χρησιμοποιήσει την ίδια μέθοδο εναντίον των Αμερικανών. Η πιο ακραία, βέβαια περίπτωση, ήταν εκείνη του Τρίτου Ράιχ. Ένα από τα σκευάσματα που χρησιμοποιήθηκαν για τη γενοκτονία των Εβραίων στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, ήταν το παρασιτοκτόνο Ζyclon Β. Πολύ πριν, όμως, οι κρατούμενοι εξοντωθούν με παρασιτοκτόνα, είχε προηγηθεί η απομείωση της ανθρώπινης φύσης τους από τον ναζιστικό μηχανισμό προπαγάνδας. Εκφράσεις όπως «αρουραίοι», «μολυσματικά ζωύφια» είχαν χρησιμοποιηθεί συστηματικά για τον χαρακτηρισμό τους. Και φυσικά όταν εκλαμβάνεις τους αντιπάλους σου όχι ως ανθρώπους αλλά ως κτήνη ή παράσιτα, δεν έχεις και πολλούς ενδοιασμούς για να τους εξοντώσεις προκειμένου να ανακυκλώσεις τις τρίχες ή το λίπος τους. Η λεκτική «αποκτηνωτική» βία αποτελεί συχνά τον προθάλαμο πραγματικής και όχι μόνο στη διεθνή σκηνή. Σε έρευνά μου για τα εγκλήματα του όχλου είχα κάνει διάκριση μεταξύ δύο κατηγοριών υβριστικών εκφράσεων, εκείνων οι οποίοι αρνούνται τον ανδρισμό του αντιπάλου και εκείνων οι οποίοι αρνούνται την ανθρώπινη φύση του και είχα διαπιστώσει ότι η πρώτη ανοίγει τον δρόμο σε ριτουαλιστική και η δεύτερη σε πραγματική βία. Οι τραγικές συνέπειες της λεκτικής «αποκτήνωσης» είναι ο λόγος για τον οποίο οι ανθρωπολόγοι Μontagu και Μatson θεωρούν ότι οι διαδικασίες άρνησης της ανθρώπινης υπόστασης συνανθρώπων είναι «ο πέμπτος καβαλάρης της Αποκαλύψεως» . Θα ήταν υπερβολικό, βέβαια, να ισχυριστεί κανείς ότι οι χρήστες του όρου «ΡΙGS» προετοιμάζουν το έδαφος για την οικονομική κατακρεούργηση των άσωτων «γουρουνιών» του Νότου. Είναι όμως απορίας άξιο το ότι πολιτισμένοι άνθρωποι φτάνουν στο σημείο να διαδίδουν μειωτικές εκφράσεις που τόσα δεινά έχουν προκαλέσει κατά το παρελθόν. Όταν δεν αντιμετωπίζουμε τους άλλους ως άτομα, αλλά ως εκπροσώπους στερεοτύπων, όταν μία εθνότητα θεωρείται ότι ενσαρκώνει το έντιμο και το ηθικό και ο αντίπαλος το δόλιο και το ανήθικο, τότε ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για κάθε λογής βαρβαρότητα. Ούτε οι Νότιοι είναι «γουρούνια», ούτε οι Έλληνες είναι εκ γενετής απατεώνες, ούτε οι Γερμανοί επιρρεπείς σε γενοκτονίες. Το καλό και το κακό ενυπάρχει στον καθένα και το δεύτερο μπορεί εύκολα να πυροδοτηθεί από λεκτικές κοινωνικές διαδράσεις. Ας ελπίσουμε ότι ο «πέμπτος καβαλάρης της Αποκαλύψεως», προτού συνεχίσει τη νέα του επέλαση, θα σκοντάψει στους βράχους της λογικής και της κοινής μας ανθρωπιάς. Ευγένιος Τριβιζάς

O

ΦΥΛΛΟ

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

«..Η υποκειμενική ευτυχία των ανθρώπων, καθ’ οιονδήποτε τρόπο και αν ορίζεται, φθίνει πέρα από κάποιο όριο υλικής ευμάρειας. Οι ιεροκήρυκες όμως της καινοτομίας και των αγορών δεν ασχολούνται με τίποτα περισσότερο από δείκτες ανταγωνιστικότητας και χρηματοοικονομικής κατάστασης. Λιγότερο μετρήσιμα ζητήματα όπως της ευτυχίας ή της ατομικής ελευθερίας θεωρούνται ευτελή και αντάξια μόνο των φιλολογούντων…» Γιάννης Φίλης, Πρύτανης Πολυτεχνείου Κρήτης Α. Το Πολυτεχνείο Συχνά εκφράζεται η άποψη ότι «μιλάμε για ένα ίδρυμα που είναι στα Χανιά αλλά δεν συμπορεύεται με την κοινωνία των Χανίων», την ασπάζεστε αυτή την άποψη; Η πορεία του Πολυτεχνείου Κρήτης, όπως και κάθε τι ανθρώπινο, έχει τις λαμπρές και σκοτεινές της όψεις. Κάποιοι από τους καθηγητές και τους αποφοίτους του έχουν διακριθεί σε διεθνές επίπεδο, κάποιοι διεξάγουν έρευνα και διδασκαλία υψηλής ποιότητας, και πολλοί υπάλληλοι εργάζονται με όλες τους τις δυνάμεις αθόρυβα για να πορευτεί το Ίδρυμα σωστά μέσα από τους δρόμους της γραφειοκρατίας. Από την άλλη πλευρά θυμάμαι περιόδους έντονου κομματισμού κι εκείνη την αξέχαστη εποχή των ΠΣΕ και των ατελείωτων δικαστικών διώξεων. Συνολικά μπορώ να πω ότι το Πολυτεχνείο Κρήτης είναι για τα ελληνικά δεδομένα ένα από τα καλύτερα τεχνολογικά ιδρύματα, όπου οι φοιτητές μπορούν να έχουν άμεση επαφή με τους δασκάλους τους και να δουλέψουν σε ευρύ φάσμα ερευνητικών αντικειμένων κάτω από πολύ καλές συνθήκες. Ως προς την άποψη ότι το Πολυτεχνείο Κρήτης δεν συμπορεύεται με την τοπική κοινωνία, δεν συμφωνώ. Είναι γενικόλογη και ανακριβής. Αν ιδεί κάποιος τα γεγονότα θα διαπιστώσει το αντίθετο. Το Πολυτεχνείο είναι βασικός οικονομικός παράγοντας του τόπου. Μελέτες, έρευνες, διαλέξεις, σεμινάρια, δωρεές, πολιτιστικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται σε διαρκή βάση για χάρη αυτής της κοινωνίας. Οι φοιτητές μας δίνουν στην πόλη έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα. Σε αυτά προσθέτω τις δωρεές γης για δρόμους και για το κολυμβητήριο, που ελπίζω να λειτουργήσουμε σε συνεργασία με το Δήμο Χανίων, τις δωρεές ηλεκτρονικού υλικού και τη χρηματική ενίσχυση δημόσιων φορέων. Το Πάρκο Διάσωσης Χλωρίδας και Πανίδας είναι στη διάθεση της κοινωνίας καθημερινά. Έχω την εντύπωση ότι η άποψη ότι είμαστε απόμακροι από την κοινωνία είναι άδικη. Πρόσφατα αναλάβετε εκ νέου την πρυτανεία του ιδρύματος. Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας; Οι προτεραιότητες της πρυτανείας μας είναι ν’ ανοίξει άμεσα το κτίριο Παπαδοπέτρου, να βρούμε τρόπους λειτουργίας του Κολυμβητηρίου με τον Δήμαρχο Χανίων και την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, να προχωρήσουν τα έργα υποδομών, να γίνουν κάποια έργα και συντηρήσεις στο Πάρκο Διάσωσης Χλωρίδας και Πανίδας που είχαν μείνει πίσω, να βελτιωθούν οι σχέσεις διοίκησης με τους φοιτητές, να βρεθούμε ακόμη πιο κοντά στην κοινωνία.

Β. Το πανεπιστήμιο σήμερα Το τοπίο γύρω μας αλλάζει ραγδαία ποιος πιστεύεται ότι είναι ο ρόλος του Πανεπιστημίου σήμερα ; Ο ρόλος του πανεπιστημίου σήμερα είναι πιο κρίσιμος από κάθε εποχή στο παρελθόν. Η κοινωνία μας έχει εισέλθει στα τελευταία 30 χρόνια σε ένα ατέρμονα κύκλο γρήγορης συγκέντρωσης πλούτου, αύξησης του χάσματος πλούσιων-φτωχών και αποδόμησης του δημόσιου τομέα. Οι ιδιωτικοποιήσεις και οι λεγόμενες αγορές έχουν θεοποιηθεί. Το πανεπιστήμιο μέσα σε αυτή την κοινωνική δυναμική τείνει να χάσει τον παραδοσιακό του χαρακτήρα της παροχής παιδείας. Με τη Συμφωνία της Μπολόνιας το πανεπιστήμιο έχει πλέον ως αποστολή να εκπαιδεύει σε σύντομο χρόνο φτηνό και στενά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό για τις ανάγκες της νέας μόδας: της καινοτομίας και της ιδιωτικοποίησης που

υπηρετούν τη θεότητα των αγορών. Αλλά ο αέναος κύκλος παραγωγής, κατανάλωσης και πλουτισμού είναι εκ των πραγμάτων ασταθής. Ούτε το περιβάλλον ούτε η κοινωνία μπορούν να τον στηρίξουν. Οι άνθρωποι εξοικειώνονται γρήγορα με οποιοδήποτε επίπεδο πλούτου και αναζητούν περισσότερα. Η υποκειμενική ευτυχία των ανθρώπων, καθ’ οιονδήποτε τρόπο και αν ορίζεται, φθίνει πέρα από κάποιο όριο υλικής ευμάρειας. Οι ιεροκήρυκες όμως της καινοτομίας και των αγορών δεν ασχολούνται με τίποτα περισσότερο από δείκτες ανταγωνιστικότητας και χρηματοοικονομικής κατάστασης. Λιγότερο μετρήσιμα ζητήματα όπως της ευτυχίας ή της ατομικής ελευθερίας θεωρούνται ευτελή και αντάξια μόνο των φιλολογούντων. Τα πανεπιστήμια επομένως καλούνται να ξεχάσουν σε μεγάλο βαθμό τα θεμέλια των θετικών επιστημών και τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες και τις τέχνες και να γίνουν ανταγωνιστικά. Αυτό σημαίνει ότι οι απόφοιτοι πρέπει να έχουν μόνο τεχνικές δεξιότητες και τίποτα από εκείνο το υπόβαθρο που θα τους κάνει πρώτιστα σκεπτόμενους και ελεύθερους πολίτες. Το νέο σύστημα δεν έχει χώρο για πολυλογάδες όπως ο Όμηρος και ο Σωκράτης. Δεν ξέρω καν αν θα ανέχονταν τον Αϊνστάϊν ή τον Φάϋνμαν γιατί δεν έφερναν συμβόλαια με εταιρείες στα πανεπιστήμια και κυρίως γιατί και οι δυο σκέφτονταν και μιλούσαν πολύ για ζητήματα της επιστήμης και της κοινωνίας. Το νέο σύστημα θέλει αμόρφωτους τεχνίτες που δεν θ’ ασκούν κριτική στα πράγματα και δεν θ’ αντιστέκονται στην αποδόμηση της δημοκρατίας. Δεν θέλει ανθρώπους που γνωρίζουν ιστορία και αμφισβητούν με σεμνότητα αλλά και παρρησία και επιχειρήματα τις οποιεσδήποτε αυθεντίες. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη την εργασία και την οικονομία και κατά συνέπεια την παραγωγή. Η κοινωνία όμως πρέπει να προσδιορίσει πάλι τα όρια της οικονομικής δραστηριότητας. Η τεχνολογία και η παραγωγή δεν μπορούν να γίνουν αυτοσκοποί. Το κλίμα που μεταβάλλουμε μη αναστρέψιμα και η οικονομική κρίση μας το επιβάλ-

ΦΥΛΛΟ

13

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

τικότητα είτε είναι περιβαλλοντική είτε κοινωνική. Υπάρχει κάτι που σας φοβίζει ; Πολλά πράγματα με φοβίζουν. Θα σας πω ένα: πόσο δύσκολη θα είναι η ζωή για τα εγγόνια μας στο τέλος αυτού του αιώνα, όταν η μέση θερμοκρασία του κλίματος θα είναι κατά 2 ή περισσότερους βαθμούς πάνω από την παρούσα.

Δ. Πολιτισμός

λουν ήδη. Μέσα στα όρια μιας λογικής οικονομικής δραστηριότητας πρέπει το πανεπιστήμιο να βρει πάλι τον ρόλο του που είναι η παιδεία και όχι η δημιουργία εξαρτημάτων της παγκόσμιας και αόρατης δικτατορίας των αγορών. Και αυτή η παιδεία είναι υπόθεση όλων και όχι μόνο μιας ελίτ τεχνολόγων. Μας απασχολεί ως κοινωνία ότι ο δάσκαλος δεν είναι πλέον κατά ανάγκη και πνευματικός άνθρωπος; Δηλαδή είναι κάτι που θεωρούμε ότι χάσαμε ή θεωρούμε ότι μια χαρά πορευόμαστε; Υπάρχουν δάσκαλοι που διαθέτουν παιδεία. Αλλά υπάρχουν και πολλοί, από το νηπιαγωγείο ως το πανεπιστήμιο με περιορισμένους ορίζοντες. Βλέπω συχνά στα σχολεία στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης μια κατάσταση χάους που οι δάσκαλοι δεν μπορούν να διαχειριστούν. Δεν μπορούν να σταματήσουν τη βία της αυλής, το γράψιμο στους τοίχους, το σύνηθες χάος που επικρατεί όταν τα παιδιά πρέπει να σταθούν στην ουρά, τον διαρκή θόρυβο της τάξης. Στο τέλος, ακόμη και οι ευαίσθητοι δάσκαλοι παραιτούνται μέσα στο κλίμα της γενικής αδιαφορίας. Η παιδεία αρχίζει από την αναγνώριση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών μας. Πολλοί δάσκαλοι

δεν γνωρίζουν τρόπους διαχείρισης προβληματικών ή χαρισματικών παιδιών και τα σχολεία δεν τους παρέχουν αντίστοιχες δυνατότητες. Ξέρω προσωπικά περιπτώσεις εξευτελισμού των παιδιών από τους δασκάλους και ακόμη περισσότερες περιπτώσεις αδιαφορίας. Πιστεύω ότι η οποιαδήποτε εκπαιδευτική μεταρρύθμιση πρέπει να έχει ορίζοντα μιας γενεάς και ν’ αρχίσει από τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά, εκεί που πρώτιστα διαμορφώνονται οι χαρακτήρες των ανθρώπων.

Γ. Κοινωνία Ο όρος «αντίσταση» έχει νόημα σήμερα και αν ναι ποιο είναι αυτό ; Πάντοτε η αντίσταση είχε νόημα στην κοινωνία επειδή ο ολοκληρωτισμός διαρκώς ενεδρεύει. Σήμερα η κοινωνία απειλείται από τον ολοκληρωτισμό των ελάχιστων πολυεθνικών γιγάντων που ελέγχουν τα καύσιμα, τα τρόφιμα, και τα φάρμακα, και απειλείται από τους αδύναμους πολιτικούς που άκριτα τους υπακούουν θαρρείς και δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Τηλεόραση , Internet , βιοτεχνολογία . Πως σας αγγίζουν; Πρόκειται για τεχνολογίες και ως τέτοιες έχουν τα καλά τους και τα στραβά τους. Σε εμάς επαφίεται η επιλογή και στις κοινωνίες μας ο σωστός έλεγχός τους. Περιβάλλον και αειφορία σε ποιο βαθμό είναι μέρος των αδιεξόδων της κοινωνίας μας; Η αειφορία θα μπορούσε να ορισθεί χωρίς αυστηρότητα ως η βελτίωση όλων των τομέων της κοινωνίας εντός των ορίων και των δυνατοτήτων των οικοσυστημάτων. Σήμερα η κοινωνία μας δεν είναι αειφόρος. Εξαντλούμε τους υδατικούς πόρους σε παγκόσμια κλίματα, μεταβάλλουμε το κλίμα, αυξάνουμε το χάσμα φτωχών-πλουσίων, πολλές οικονομίες είναι σε κατάσταση κρίσης. Όλα αυτά τα προβλήματα είναι ανθρωπογενή και οφείλονται βασικά στην υπέρμετρη κατανάλωση. Το δύσκολο είναι πώς θα ορισθούν και θα επιβληθούν δημοκρατικά τα όρια της κατανάλωσης σε παγκόσμια κλίματα. Νομίζω ότι αυτό είναι το πιο δύσκολο πρόβλημα που έχει αντιμετωπίσει ως τώρα η κοινωνία. Εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι, αν δεν το κάνουμε εμείς αυτό, θα μας το επιβάλλει η πραγμα-

Τι θα ορίζατε ως πολιτισμό; Ο πολιτισμός έχει πολλές όψεις: την παιδεία, την επιστήμη, τις τέχνες την οικονομική δραστηριότητα. Ο πολιτισμός ξεκίνησε πριν από περίπου 10.000 χρόνια όταν οι πρόγονοί μας, κυνηγοί-συλλέκτες, έγιναν γεωργοί. Οι κοινωνίες τους αρχικά οργανώθηκαν με απόλυτη ισότητα. Καθώς όμως η παραγωγή αυξανόταν, κάποιοι απόκτησαν την πολυτέλεια να δουλεύουν λιγότερο και να οργανώσουν την κοινωνία ιεραρχικά. Συνήθως οι ηγέτες έπαιρναν την εξουσία κληρονομικά. Οι πρώτοι ηθικοί κανόνες του πολιτισμού είχαν να κάνουν με την επιβίωση της φυλής και για τούτο είχαν ως βασικό τους συστατικό την ανωτερότητα της φυλής έναντι των άλλων. Τα μέλη της φυλής πίστευαν ότι η παιδεία, η γλώσσα ή η θρησκεία τους τους έκαναν ανώτερους από τους άλλους και άρα είχαν δικαίωμα και συχνά υποχρέωση να τους εκπολιτίσουν, δηλαδή να τους επιβληθούν ή και να τους εξαφανίσουν. Το Δευτερονόμιο της Παλαιάς Διαθήκης αλλά, και η Ελληνική και η Ευρωπαϊκή Ιστορία βρίθουν από αιματηρές αφηγήσεις ανώτερων και κατώτερων φυλών. Ήταν πολύ εύκολο στους ανθρώπους μιας φυλής των «καλών» να φανταστούν ότι οι άλλες φυλές των «κακών» συνωμοτούσαν εναντίον τους και ακόμη πιο εύκολο να τους επιτεθούν και να τους εξαφανίσουν δια πυρός και σιδήρου. Οι μύθοι της «καλής» φυλής ήταν πάντα γεμάτοι με επικές ιστορίες νικών και ηρωισμού απέναντι στους «κακούς» άλλους. Αυτή η πανάρχαια πάλη φτάνει ως τις μέρες μας και η ηθική τους δεν διαφέρει καθόλου από εκείνη των μακρινών προγόνων μας. Με τον καιρό οι ηθικοί κανόνες έγιναν καταναγκαστικοί για την επιβίωση της φυλής και κυρίως για το όφελος της εξουσίας. Για να έχουν οι ηθικοί κανόνες του πολιτισμού σεβασμό και κύρος έπρεπε να είχαν δοθεί από τους θεούς και να επιβεβαιώνονταν μέσω ιερών τελετών και συμβόλων. Έχω την αίσθηση ότι η ηθική και η επιβίωση της φυλής σε μεγάλο βαθμό είναι συμπληρωματικές έννοιες. Είδαμε τι έγινε πρόσφατα στη Γαλλία με τους Ρομά. Οι σημερινοί θρησκευτικοί ή εθνικοί διαχωρισμοί και οι σχετικοί νόμοι και ηθικοί κανόνες έχουν τις ρίζες σε αυτήν την αρχή. Είναι έγκλημα να σκοτώνει κανείς ομόθρησκό του σε κάποιες χώρες αλλά ο Θεός τον πηγαίνει στον παράδεισο αν το κάνει σε αλλόθρησκο. Και είναι νόμιμο και ηθικό για όλους να δολοφονούμε εχθρούς στον πόλεμο. Σε πολλές ένοπλες συρράξεις γίνεται και από τις δύο πλευρές η επίκληση του Θεού, γιατί και οι δύο έχουν δίκιο, αλλά συνήθως η μία σφαγιάζεται και η άλλη ευχαριστεί τον Θεό για την απόδοση δικαίου. Πολιτισμός για μένα είναι αυτό που είναι με όλο του το φως και το σκοτάδι. Πιστεύω όμως ότι καθώς ο κόσμος μας αλλάζει ραγδαία, μέσα σε λίγες γενεές και για λόγους επιβίωσης, θ’ αλλάξει η ηθική του φυλετισμού. Ο πολιτισμός θα έχει κάνει ένα τεράστιο βήμα προόδου όταν η ανωτερότητα της μιας φυλής απέναντι στην άλλη εκλείψει. Δεν υπάρχουν ανώτερες φυλές, θρησκείες και πολιτισμοί. Υπάρχουν διαφορετικοί άνθρωποι που πρέπει να είναι αποδεκτοί από τους άλλους αν θέλουμε να

επιβιώσουμε στη σύγχρονη εποχή. Η εναλλακτική άποψη του πολέμου, της ανέχειας, και της τρομοκρατίας δεν συνιστά λύση. Ως κοινωνία σε τι βαθμό είμαστε κοντά σε αυτό που περιγράψατε; Τα δόγματα, ανεξάρτητα πόσο λανθασμένα είναι, δεν χάνονται εύκολα. Θα χρειαστούν μερικές γενεές για να υπάρξει στους λαούς ανοχή διαφορετικών εθνών, θρησκειών, και χρωμάτων. Αυτό όμως θα γίνει από αναγκαιότητα. Καθώς η γη γίνεται ένα μεγάλο χωριό και το περιβάλλον είναι κοινό, η θεμελιώδης ηθική αρχή επιβίωσης θα είναι η ανοχή και η αποδοχή του πλησίον. Τι σας ενοχλεί περισσότερο γύρω μας ; Με ενοχλεί το ότι όλοι ανησυχούν για το περιβάλλον και ελάχιστοι κάνουν κάτι ουσιαστικό γι’ αυτό. Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι συμβάλλουν καθημερινά με τις καταναλωτικές τους επιδόσεις στην περιβαλλοντική υποβάθμιση και ταυτόχρονα καθησυχάζουν τη συνείδησή τους λέγοντας ότι ανησυχούν. Γιατί ένας ορθολογιστής της επιστήμης καταφεύγει και στην λογοτεχνία και στην ποίηση για την έκφρασή του; Η επιστήμη είναι πανίσχυρο εργαλείο του ανθρώπου στην κατανόηση του κόσμου. Χάρη σ’ αυτήν ξέρουμε ότι τους κεραυνούς δεν τους ρίχνει ο Δίας, ότι η ύλη συνίσταται από πανομοιότυπα σωματίδια, ότι όλοι σχεδόν οι οργανισμοί έχουν κοινή μοριακή δομή. Η επιστήμη μάς απάλλαξε από τη δουλεία της άγνοιας και του φόβου αλλά δεν αρκεί για να εκφράσει τα πάντα. Στη λογοτεχνία βρίσκω έναν συμπληρωματικό τρόπο έκφρασης γιατί ο έρωτας, ο πόνος, η Ιστορία δεν εκφράζονται με εξισώσεις αλλά προσεγγίζονται με τις λέξεις. Και από την λογοτεχνία αποκομίζω μια μοναδική απόλαυση που ισοδυναμεί με έκκριση ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, για να σας το πω επιστημονικά.

14

ΦΥΛΛΟ

Παιδεία αφυπνιστική ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης των πολιτών είναι μία από τις βασικές αρχές της δημοκρατίας. Σήμερα το δικαίωμα αυτό αποδυναμώνεται εύσχημα και ανώδυνα. Πρώτα πρώτα με την ποικιλότροπη αποδόμηση του κοινωνικού αγαθού της δωρεάν εκπαίδευσης, γεγονός που θα αυξήσει τους λειτουργικά αναλφάβητους στη χώρα μας. Η ασυνέχεια και η ασυνέπεια των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων συνεχίζεται με συνέπεια από τους εκάστοτε υπουργούς και το ζητούμενο της διαμόρφωσης κριτικά σκεπτόμενων μαθητών παραμένει στα αζήτητα.Όσο λιγότεροι ξυπνάνε άλλωστε, τόσο το καλύτερο για την οικονομική και πολιτική ολιγαρχία παγκοσμίως. Όσο Γράφει η περισσότεροι αποκλείΜαρία ονται από την τριτοβάθΚρέτση μια εκπαίδευση, τόσο λιγότερα τα προβλήματα για τις προνομιούχες ελίτ σε παγκόσμιο επίπεδο κι αυτό βέβαια. Μπορεί οι εξεγέρσεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο να στηρίχτηκαν στη δυναμική των εξαθλιωμένων λαών τους, αλλά στη Δύση τα λαϊκά και μεσαία στρώματα θα είναι αυτά που θα ξεκινήσουν την αντίστροφη μέτρηση για την επιστροφή των απαλλοτριωμένων δικαιωμάτων τους. Κι αυτό οι ισχυροί κοσμοκράτορες το γνωρίζουν. Γιατί ποτέ το ανθρώπινο είδος, καθόλη τη διάρκεια της ιστορικής του διαδρομής, δεν ανέχτηκε τον αφανισμό του. Αναμετρήθηκε με τον κατακτητή, τον ιμπεριαλιστή, τον αποικιοκράτη, τον αιμοσταγή τύραννο και δικτάτορα. Σήμερα οι λαοί καλούνται να αντισταθούν και να ανατρέψουν τους μεσσίες, τους λυτρωτές, τους απελευθερωτές, τους καλοπροαίρετους επιτηρητές, τους μεταρρυθμιστές, τη δόλια και κρυφή μορφή της εξουσίας που επιβάλλεται με αυταρχικότητα και αλαζονεία. Την εξουσία που τους εμπαίζει με θεατρινισμούς μπροστά στις τηλεοπτι-

Η

κές κάμερες. Την εξουσία που φρουρείται και προστατεύεται από τα ντόμπερμαν της ενημέρωσης, τα οποία είναι έτοιμα να δαγκώσουν οποιονδήποτε τολμά με το λόγο του να σπάσει τα δεσμά της εξανδραποδισμένης σκέψης και συνείδησης των πολιτών(για να σταθούμε στα δικά μας χάρη στον Στάθη). Την εξουσία που διακηρύσσει την ισονομία και την ίδια στιγμή κουκουλώνει τα οικονομικά σκάνδαλα. Την εξουσία που βρίσκει ασυλία στα ανομήματά της, αλλά φοβάται την ασυλία του λόγου και των ιδεών. Την εξουσία που ασκείται στην καταστολή του πλήθους, για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τη λαϊκή οργή. Την εξουσία που απεμπολεί την εμπιστοσύνη που της έδειξε ο λαός. Η ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης όμως δομεί τον λόγο τον διαυγή,τον ώριμο, τον ακηδεμόνευτο, τον ανυπάκουο και τον απείθαρχο. Τον λόγο τον δίκαιο που αντιμάχεται τον λόγο της εξουσίας και τον εξουδετερώνει. Η ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης αρθρώνει λόγο ρωμαλέο, δυνατό και ηχηρό, σφυρηλατεί φρόνημα ανυπόταχτο, τελεί πράξη αγωνιστική και ηρωική. Γι’ αυτό σήμερα ο λαός μας έχει ανάγκη από παιδεία αφυπνιστική. Το σχολείο και οι πνευματικοί άνθρωποι μπορούν και πρέπει να είναι οι φορείς ενός πνευματικού διαφωτισμού, μιας πνευματικής αναγέννησης που θα απαλλάξει τους σημερινούς Έλληνες και τις μελλοντικές γενιές από τον σκοταδιστικό μεσαίωνα που τους επιβάλλει ο λόγος της εξουσίας, πολιτικής, οικονομικής, μιντιακής. Η προγονική μας κληρονομιά εξάλλου μπορεί να μας ανοίξει τον δρόμο και για έναν μεταπολιτευτικό πολιτικό διαφωτισμό, διαγράφοντας πορεία αντίστροφη από αυτή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Το «τόλμησον φρονείν» του Αισχύλου εκκινεί την προσπάθειά μας για στοχασμό και αμφισβήτηση. Την προσπάθειά μας να αφυπνιστούμε.

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

«Σε ένα φανταστικό Σκακιστικό κόσμο…»

«Ελληνικό Σκακιστικό Ιστολόγιο…» ολλές φορές όσοι θέλουν να ασχοληθούν με το σκάκι με ρωτούν δύο τυπικές ερωτήσεις. Στη πρώτη ερώτηση, η οποία είναι ποιο βιβλίο θα συνιστούσα σε κάποιον για να εξελιχθεί σκακιστικά απαντώ με δισταγμό, μιας και υπάρχουν πολλά εξαιρετικά βιβλία αλλά η σωστή επιλογή εξαρτάται από το επίπεδο του ενδιαφερόμενου και από το στυλ μάθησης που έχει. Στη δεύτερη ερώτηση, πού μπορεί να βρει κάποιος γενικές πληροφορίες για το σκάκι, η απάντηση χωρίς ενδοιασμούς είναι η εξής: «απλά πληκτρολόγησε www.skakistiko.blogspot.com ». Το ελληνικό σκακιστικό ιστολόγιο δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 2007, και γρήγορα αγκαλιάστηκε από τους Έλληνες Γράφει ο σκακιστές ανεξαρτήτου δυναμικότητας, ηλικίας και φύλου. Η Μιχάλης συνεχής ενημέρωση, η υψηλή ποιότητα των αναρτήσεων και η Δαρμαράκης δυνατότητα ελεύθερης συζήτησης μεταξύ των επισκεπτών για τα ελληνικά σκακιστικά δρώμενα είχαν σαν αποτέλεσμα το blog να ξεπεράσει τους 1000 επισκέπτες την ημέρα! Η σύνδεση του σκακιού με το σινεμά και τη τέχνη γενικότερα, τα κουίζ, οι ενημερώσεις από τα τουρνουά ανά τον κόσμο, οι εικόνες, οι μεταφράσεις από ρωσικούς και αγγλικούς ιστότοπους και πολλά ακόμη που η ομάδα του ιστότοπου προσέφερε ελεύθερα, αποτέλεσαν το έναυσμα για το σχηματισμό ενός ιντερνετικού σκακιστικού δικτύου. Τον Ιανουάριο του 2011, έπειτα από σχεδόν 4 χρόνια επιτυχούς λειτουργίας, το blog σταμάτησε να ανανεώνεται. Στη κούραση και το κορεσμό του ιδρυτή όλα αυτά τα χρόνια ήρθαν να προστεθούν και τα ανώνυμα υβριστικά σχόλια στο blog όσων ενοχλήθηκαν από την επιτυχία του ιστολογίου, υποβαθμίζοντας τη ποιότητα των συζητήσεων. Άτομα τα οποία βρίσκονται περιστασιακά στο χώρο του σκακιού, άτομα εγωκεντρικά που ένιωσαν ότι χάνουν το «μονοπώλιο» να διαμορφώνουν τη σκακιστική επικαιρότητα. Το σίγουρο είναι ότι το πλούσιο σκακιστικό υλικό που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο τα τελευταία χρόνια βρίσκεται και θα βρίσκεται εκεί για κάθε ενδιαφερόμενο, για οποιοδήποτε θελήσει να μάθει για την ιστορία του σκακιού και τη σύνδεσή του με τη καθημερινότητά μας. Το μεράκι της δημιουργικής ομάδας του Ελληνικού Σκακιστικού ιστολογίου αποτυπώθηκε σε δεκάδες άρθρα και σε εκατοντάδες σχόλια επισκεπτών, τα οποία δε κουράζεσαι να διαβάζεις και να ξαναδιαβάζεις…

Π

ΦΥΛΛΟ

15

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Το νέο κύμα... Κάτι γίνεται, κάτι πρόκειται να συμβεί. Μια υπόκωφη βοή που όλο και πιο δυνατά ακούγεται, μια γενική ανησυχία νομίζω υπάρχει. Υποψίες ότι έρχεται το 3ο κύμα Ελλήνων μεταναστών. ντας ονειροπόλος, αυτή η ανησυχία δεν με είχε συγκινήσει. Τα σχετικά ήρεμα νερά μου ταρακούνησε ο Άχμετ, 36 χρόνων από την Νιγηρία όταν τον ρώτησα πότε ήρθε στην Ελλάδα. Μου είπε με απόλυτη φυσικότητα, πριν δυο χρόνια. Ευθύς τον ρώτησα πως και αποφάσισε 34 χρονών, σε τόσο μεγάλη ηλικία, να έρθει. Μου είπε ότι άμα δεν έχεις δουλειά, άμα δεν έχεις να φας, να δεις πως φεύγεις. Ο Άχμετ στην Νιγηρία έχει αφήσει γυναίκα και ένα παιδί τεσσάρων ετών τώρα. Με αυτά που μου είπε δεν μου ταρακούνησε απλά τα νερά. Μπορώ να πω οτι άκουσα και καμπάνες να χτυπάνε. Αυτή η μικρή αλλά σημαντική στιχομυθία, με έκανε καιρό να αναρωτιέμαι. Προσπαθούσα με νύχια και με δόντια να βρω κάτι σ’ εμένα που να με διαφοροποιούσε από τον Άχμετ. Που να με έφερνε σε πλεονεκτική θέση. Που θα με έκανε να κοιμάμαι πιο ήσυχος τα βράδια. Τίποτα. Πλήρης αποτυχία. Κατάλαβα ότι δεν έβλεπα πουθενά κάτι το οποίο να μου δίνει ελπίδες ότι κάποια στιγμή στο μέλλον δεν θα χρειαστεί να πάρω την δακρύβρεχτη απόφαση του Άχμετ. Της μετανάστευσης, της ξενιτιάς. Γιατί πολύ απλά βλέπω ότι η χώρα μου έχει βουλιάξει από τα λάθη, την ασυδοσία και

Ό

την έλλειψη ανθρωπιάς και όσο και να θέλω δεν θα μπορέσει να με βοηθήσει να κάνω τα όνειρα μου πραγματικότητα. Μες στην απογοήτευση αποφασίζω να ρωτήσω τον παππού μου, ο οποίος πήρε την οικογένειά του και έζησαν για πάνω από 25 χρόνια, που αλλού, στην Γερμανία. Τον ρωτάω κάτι απλό. Τι θα άλλαζε από αυτά που έκανε. Μου λέει αυτολεξεί “Δεν θα γύριζα στην Ελλάδα. Στην Γερμανία ήμουν άρχοντας. Είχα δικό μου εργοστάσιο. Εδώ τι είμαι; Τίποτα. Τι παίρνω; Πάλι τίποτα. Και απ’ αυτό το τίποτα, βρίσκουν και μου κόβουν” Κι άλλες καμπάνες. Πιο δυνατές. Για μια στιγμή νομίζω ότι η φυγή είναι αναπόφευκτη. Ξαφνικά όμως, με πιάνει ένα πείσμα. Δεν ξέρω αν αυτοπροστατεύομαι, αν το είχα μέσα μου ή αν είναι απλά ελληνικό ταμπεραμέντο. Πάντως μία φωνή μέσα μου, μου λέει πάλεψε. Μπορείς. Πρέπει να προσπαθήσεις. Πρέπει να παλέψεις για να αλλάξεις τα δεδομένα σου. Να δημιουργήσεις απ’ την αρχή βάσεις για το μέλλον σου και για το μέλλον των παιδιών σου. Της Ελλάδος της ίδιας. Να δημιουργήσεις νέες ευκαιρίες και όχι απλά να τις ψάξεις. Τα λάθη των προηγούμενων γενιών να μην αποφύγεις να τα πληρώσεις, αλλά να τα διορθώσεις. Και γιατί όλα αυτά; Γιατί μπο-

ρείς, γιατί μόνο εσύ έχεις την δύναμη. Γιατί δεν πρέπει να γυρίσεις την πλάτη. Γιατί εσύ είσαι η ελπίδα. Το περίεργο αυτής της υπόθεσης είναι ότι και οι δύο δρόμοι σωστοί είναι. Κανείς δεν πρόκειται να κατηγορήσει κανέναν επειδή έφυγε μην αντέχοντας άλλο την ανέχεια. Για να διαλέξεις τον δύσκολο δρόμο, αυτόν της ίασης δεν είναι ανάγκη να είσαι εθνικιστής η πατριώτης. Πρέπει απλά να είσαι οραματιστής. Όχι με την αρνητική έννοια των πολιτικών που απλά λένε ξύλινα κούφια λόγια για δημαγώγηση και εντυπωσιασμό, αλλά με την αγνή των νέων. Αυτές οι σκέψεις έδωσαν ελπίδα και σ’ εμένα.

M’ έκαναν να ελπίζω ξανά πως δεν είμαι κανενός το πιόνι σε καμία σκακιέρα, αλλά ο σκακιστής. Μπορεί να μη γίνω ποτέ μεγάλος παίκτης. Μπορεί και να μην θέλω. Αλλά αυτή η εναλλαγή είναι που έχει σημασία και πρέπει όλοι να κά-

νουμε. Ο μόνος μου φόβος πλέον, είναι ότι αυτοί που κρατάνε τα ηνία των ζώών* των συμπολιτών μου, μπορεί να προλάβουν και να σπάσουν κι εμένα, πριν τους πείσω να πιάσει ο καθένας τα δικά του ηνία για να οδηγήσουμε την άμαξα Γράφει ο που λέγεται Ελλάδα σε Νίκος αντίθετη κατεύθυνση. Κοκολάκης Γιατί αυτοί που κάθονται πάνω στην άμαξα, την οδηγούν, νομίζω, απευθείας στον γκρεμό. Στην καταστροφή. * (Μετά παρατήρησα την διττή σημασία αυτής της λέξης, ανάλογα με τον τονισμό. Δεν μπόρεσα όμως να διαλέξω έναν από τους δύο, γιατί και οι δύο μπορούν να είναι σωστοί. Γι’ αυτό, βάλτε τον τόνο, όπου πιστεύετε εσείς ότι είναι σωστά τοποθετημένος…)

16

ΦΥΛΛΟ

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Με τη φωνή των γονιών ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΛΔΑΡΑΣ 13η Συνέχεια Τρίκαλα 7-4-1922 Αθήνα 8-4-1990 Συνθέτης , στιχουργός , τραγουδιστής , οργανοπαίκτης

M

ε τρελές πυξίδες είμαστε εμείς οι γονείς των ξεχωριστών παιδιών στον εδώ μας μικρόκοσμο ή καλύτερα χωρίς πυξίδες. Απλά πάμε… Πάμε για να πάμε, πάμε όπου μας πάνε οι άλλοι πάμε όπου μας πάει ο άνεμος, πάμε χωρίς πλοίο χωρίς προορισμό μόνο πάμε! Από καιρό γαργαλιότανε το χέρι μου να πιάσει το μολύβι και να γράψει και αυτή την αλήθεια, όπως και τις προηγούμενες άλλωστε, με τις γνωστές συνέπειες αυτές της επικρότησης και της δικαίωσης , της αποδοκιμασίας και της αναστάτωσης γιατί όπως και να το κάνουμε οι αλήθειες ακόμη κι αν βροντοφωνάζονται ή λέγονται ή μειλίχια αν ψιθυρίζονται στο αυτί δεν παύουν να ραγίζουν βουνά και να ξεσηκώνουν θύελλες… Τελικά είμαστε παραδομένοι άνευ όρων στο γνωστό πολυμασημένο σλόγκαν «για μας χωρίς εμάς» Στην παράφραση που το όλα αντικαθιστά το τίποτε και στην καινούργια του ολόδική μου ελεύθερη απόδοση «όλα για μας χωρίς εμάς». Πάμε σαν υπνωτισμένοι! Σαν καθοδηγούμενοι από ποδηγέτες γκουρού που είναι εκτός αναπηρίας, αλλά επειδή ανακατεύονται με πολλών ειδών πίτουρα ξέρουν κι από τη βέσπα της νοητικής αναπηρίας κι ας είναι σε αντιλήψεις έναν αιώνα Γράφει η πίσω …. Κι οι πρωτοβάθμιοι σύλλογοι να καταπίνονται από τους Ρούλα Καλαϊτζάκη* δευτεροβάθμιους και να αποδυναμώνονται σαν το μεγάλο ψάρι που τρώει το μικρό λειτουργώντας μονοπωλιακά πρόχειρα σχεδόν μπακαλίστικα. Πάμε! Έτσι στα κουτουρού, χωρίς την αξιόπιστη πυξίδα του επιστημονικού σχεδιασμού, της εμπειρίας, της ειδίκευσης, που συνεπάγεται η γνώση και το όραμα. Έχοντας ακόμη φρέσκιες στη μνήμη μου τις εντυπώσεις (κι ας πέρασαν χρόνια) αλλά και τις συνέπειες της παραμονής του παιδιού μου σ αυτά που λέμε κέντρα ημερήσιας φροντίδας αναμοχλεύω μέσα μου αυτή την κοινότυπη φράση, που έχει γίνει πλέον ψωμοτύρι σε επίσημα και ανεπίσημα χείλη « έχουμε πολλές δομές εδώ στα Χανιά» και αναρωτιέμαι με τι είδους στάνταρ επιλέγουμε την παραμονή των παιδιών μας σ ΄αυτά τα κέντρα αυτή του γρήγορου παρκαρίσματος ; της πρόχειρης φύλαξης της; ή της δημιουργικής απασχόλησης και της εκπαίδευσης; Μήπως πρέπει να αναβαθμίσουμε τα στάνταρ των επιλογών μας και να αναβαπτιστούμε οι ίδιοι σε νοοτροπίες; Τι είναι καλύτερο η Ιδρυματική πολιτική με τη στέγη και το ζεστό φαγητό και την πατερναλιστική φροντίδα ή η αυτοδιαχείριση και μερική ή πλήρης αυτονόμηση με την αυτόνομη και ημιαυτόνομη διαβίωση και την προστατευόμενη εργασία που συνεπάγεται ευαισθητοποίηση και συμμετοχή τοπικών επιχειρήσεων που θα συμβάλουν και θα στηρίξουν την δημιουργικότητα των παιδιών μας. Η απομόνωση και η περιθωριοποίηση είναι για κάποιους οι ποιο εύκολες και πρόσφορες λύσεις γιατί δεν απαιτούν κόπο αντίθετα επαιτούν και η επαιτεία ευτελίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ενώ η αυτονόμηση η συμμετοχή στο προκλητικό και διαρκές κοινωνικό γίγνεσθαι είναι στοιχήματα που για να κερδηθούν απαιτούν επίπονη προσπάθεια, διά βίου εκπαίδευση, προπάντων όμως απαιτούν υψηλά επιστημονικό σχεδιασμό με βάση διεθνή πρότυπα. Ως γνωστό όμως η κράση μας δεν είναι μαθημένη να κολυμπά σε βαθιά νερά ούτε να ανακατεύεται με λασπωμένους ιδρώτες. Στην τελική είναι και θέμα βολέματος να παραδινόμαστε στο δικό μου «όλα για μας χωρίς εμάς» επειδή εμείς δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τα του οίκου μας!

Λάθος χτύπησα, λάθος μ’ άνοιξες / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Μ. Τσετίνης, Λ. Διαμάντη 1969 Φορτώθηκα τις τύψεις μου / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Γ. Νταλάρας,Α. Καλδάρας, 1969 Φαντασία / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Γ. Νταλάρας, Κ. Αμπάβη 1969 Εσύ που μου λείπεις / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Λ. Διαμάντη 1969 Πόσο δίκιο έχουν τα παιδιά / Στιχ. Χ. Αργυρόπουλος / Τραγ. Γ. Καλαντζής 1969 Τρομαγμένο περιστέρι /Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Γ. Νταλάρας 1969 Αν είναι η αγάπη έγκλημα / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Σ. Καζαντζίδης 1969 Πυρετός / Στιχ. Καλδάρας Απόστολος / Τραγ. Σ. Καζαντζίδης 1969 Αιχμάλωτος σου / Στιχ Μ. Μπιζάνη / Τραγ. Μ. Τσετίνης 1969 Θα δείς ποιος ξέρει πιο πολλά / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Δ. Ευσταθίου, Α. Καλδάρας 1969 Της μοίρας το παιχνίδι / Στιχ. Ανδρ. Χατζηνικολάου/ Τραγ. Γ. Πάριος, Α. Καλδάρας 1970 Είδα κι άλλες σαν εσένα / Στιχ. Δ. Ρήτας / Τραγ. Α.Καλδάρας 1970 Η φιλοσοφία του μπαγλαμά / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ Γ. Καλαντζής, 1970 Φιλιά είχα στο στόμα μου / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Ευ. Ζάχου 1970 Τα χειροκροτήματα / Στιχ. Κ. Βίρβου / Τραγ. Γ. Πάριος 1970 Τι γίνεται στο σπίτι σου / Στιχ Κ. Βίρβου / Τραγ. Γ. Καλαντζής 1970 Κάνε μου το κέφι βρε Μαρία, / Στιχ. Κ. Βίρβου / Τραγ . Γ. Καλαντζής 1970 Έρχονται καράβια / Στιχ. Κ. Βίρβου / Τραγ . Γ. Καλαντζής 1970 Σου το ‘πα κύριε / Στιχ. Καλδάρας Απόστολος / Τραγ.

Κ. Αμπάβη 1970 Το ράκος / Στιχ. Κ. Βίρβου / Τραγ . Γ. Πάριος 1970 Το καλό παιδί / Στιχ. Ε. Γιαννακοπούλου / Τραγ. Γ. Πάριος, Π. Παπαδοπούλου, 1970 Αγάπες σκάρτες δεν πουλώ / Στιχ. Α. Χατζηνικολάου / Τραγ. Μ. Παπαδάκης 1970 Πετροβολούσα τη ζωή / Στιχ. Γ. Σαμολαδάς / Τραγ. Γ. Πάριος, Λ. Διαμάντη 1970 Το συμβούλιο / Στιχ. Γ. ΣαΓράφει μολαδάς / Τραγ. Γ. Πάριος, o Δήμoς Λ. Διαμάντη 1970 Kερδέλας* Τα μελιτζανιά τα μάτια / Στιχ. Πυθαγόρας / Τραγ. Γ. Νταλάρας 1970 Αύριο το πρωί / Στιχ. Πυθαγόρας / Τραγ. Γ. Νταλάρας 1970 Στήριγμά μου τελευταίο / Στιχ. Πυθαγόρας / Τραγ. Λ. Διαμάντη 1970 Θα το κάψω το αμάξι ( Το αμάξι ) / Στιχ. Πυθαγόρας / Τραγ. Γ. Καλαντζής, Π. Παπαδοπούλου 1970 Το παρασύνθημα / Στιχ. Γ. Σαμολαδάς / Τραγ. Γ. Πάριος 1971 Οι δύο ζητιάνοι / Στιχ. Γ. Σαμολαδάς / Τραγ. Γ. Πάριος 1971 Αφιλότιμη γυναίκα αγαπώ / Στιχ. Πυθαγόρας / Τραγ. Γ. Καλαντζής Λ. Διαμάντη 1971 Συνεχίζεται Η στήλη ακούγεται κάθε Δευτέρα βράδυ 9-11 από το ραδιοφωνικό σταθμό της πόλης μας ΔΙΚΤΥΟ 91.5 FM με τον τίτλο « Λαϊκών δημιουργών άσματα». Επιμέλεια παρουσίαση Δήμος Κερδέλας, ήχος: Μάνος Περάκης. Η στήλη συνιστά τα μουσικά περιοδικά , Μετρονόμο και Λαικό τραγούδι και για την βραδινή σας μουσική διασκέδαση το μουσικό στέκι «ΑΔΕΣΠΟΤΟ» στα μαχαιράδικα.

Η Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης και η Πυξίδα Της Πόλης παρουσιάζουν :

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ Στέλιος Γιακουμάκης «…Στο φιλότιμο του Κισαμίτη, που τρέχει πάντα κοντά στον ξένο, στον αδελφό, στη χαρά και στη λύπη. Η μουσική παράδοση της επαρχίας μας είναι τρανή και περήφανη. Οι Κισαμίτες λάτρεψαν και λατρεύουν τους παλιούς μουσικούς της επαρχίας, τους Πρωτομάστορες όπως τους ονόμασαν, μορφές γλυκές και άγιες, λεβέντες που παρελαύνουν στον κατάλογο που μας άφησε ο Ναύτης. Κραταιά δοξάρια βιολιστών ήχησαν στην Κίσαμο πρώτα, από τον Κιόρο ως τον Κουνέλη το Μαύρο και το Ναύτη, και γλυκύτατα λαγούτα από τους Κουτσουρέληδες, το Μανώλη τον Καρτσώνη και άλλους. Όλοι αυτοί, με την τέχνη και το μεράκι τους, κράτησαν δροσερή τη ζωή μας, γύρεψαν να γιατρέψουν τις πληγές του κόσμου, μας χάρισαν σκάλες για να αποδράσομε από τη βαρβαρότητα της προσωρινότητάς μας. Αλήθεια, τι διάβολο θέλει να πει αυτή η τελευταία φράση; Τι απομένει τώρα; Απομένει να σεβαστούμε την παράδοσή μας, απομένει να δουλέψομε για να φωτιστούν και άλλα στοιχεία, σκοτεινά ή άγνωστα. Η ζωή συνεχίζεται…» Κεντρική διάθεση βιβλιοπωλείο “Το Βιβλίο”, Πλ. Κολοκοτρώνη 29, τηλ. 28210 28507 Πληροφορίες : Πυξίδα της Πόλης

ΦΥΛΛΟ

17

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Η αριστερά στο σταυροδρόμι Το άρθρο του Γ. Σταθάκη «γιατί η αριστερά του 40% είναι στο περιθώριο;», στο προηγούμενο τεύχος της «Πυξίδας», ανοίγει τη συζήτηση για τις δυνατότητες παρέμβασης της αριστεράς. ην ανοίγει, όμως, κατά τη γνώμη μου με λανθασμένο τρόπο και καταλήγει σε συμπεράσματα και πολιτικές, οι οποίες αν υιοθετηθούν θα είναι καταστροφικές για την αριστερά και το εργατικό κίνημα. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές καταγράφηκε, όχι μόνο στην Αττική, αλλά σε ολόκληρη τη χώρα, μία σαφής αριστερή στροφή του κόσμου. Ο ισχυρισμός ότι η εκλογική άνοδος προήλθε από την αρπαγή ψήφων εις βάρος των άλλων αριστερών κομμάτων, είναι λανθασμένος και διαψεύδεται από τα γεγονότα και τους αριθμούς. Αν ρίξουμε μια πιο προσεχτική ματιά στα αποτελέσματα, θα δούμε ότι το σύνολο της αριστεράς, κατέγραψε μια άνοδο 200.000 περίπου ψήφων. Αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιο εκλογικό αριστερό κανιβαλισμό, αλλά αντίθετα με ένα κοινωνικό ρεύμα. Ο κόσμος που ψήφισε την αριστερά προήλθε από τον κόσμο που ως τώρα ψήφιζε τα δυο μεγάλα κόμματα εξουσίας και κύρια από το ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Ακόμη και ο κόσμος της αποχής εμπεριέχει στοιχεία οργής και όχι απάθειας και πολιτικής αφασίας. Το πραγματικό ζήτημα είναι όχι αν αυτό το ρεύμα υπάρχει αλλά από πού προήλθε. Το πρώτο σκέλος της απάντησης βρίσκεται στους μεγάλους αγώνες του προηγούμενου διαστήματος, ενάντια στην κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και την προσπάθεια να φορτωθούν οι συνέπειές της στις πλάτες των εργαζομένων. Το επίπεδο αντίστασης της εργατικής τάξης στην Ελλάδα μετά το ξέσπασμα της κρίσης το 2008 είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη, ως τώρα τουλάχιστον. Δεν έχει περιοριστεί μόνο στις μεγάλες πανεργατικές απεργίες αλλά σε μια σειρά μικρότερες μάχες σε πάρα πολλούς εργασιακούς χώρους. Όμως, η συνείδηση της εργατικής τάξης δεν καθορίζεται μόνο από την τρέχουσα συγκυρία. Καθορίζεται και από το τι έχει προηγηθεί. Τις

Τ

μάχες που έχουν δώσει στο παρελθόν οι εργαζόμενοι, τις εμπειρίες που έχουν αποκομίσει από αυτές, την οργάνωση, την πολιτικοποίησή τους, τις πολιτικές και συνδικαλιστικές τους οργανώσεις. Έτσι αν ρίξει κανείς μια ματιά στην Ελλάδα της τελευταίας εικοσαετίας, θα δει πολύ μεγάλους αγώνες. Από την απεργία της Ε.Α.Σ. του ’92 και τις απεργίες που έριξαν την κυβέρνηση Μητσοτάκη, ως τις απεργίες του Γιαννίτση, το αντιπολεμικό κίνημα του 2003, το κίνημα ενάντια στην καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, ως τις πιο πρόσφατες μάχες της μεγάλης απεργίας των δασκάλων και τους αγώνες του φοιτητικού κινήματος και της νεολαίας. Όλ’ αυτά έχουν καταγραφεί στο D.N.A. της εργατικής τάξης και καθόρισαν τον τρόπο που αντέδρασε στην κρίση. Το δεύτερο σκέλος της απάντησης βρίσκεται στις πολιτικές αντιπαραθέσεις που υπάρχουν μέσα στο κίνημα της εργατικής αντίστασης, η έκβαση των οποίων σε μεγάλο βαθμό καθορίζει και την εκδήλωση ή μη των ίδιων των αγώνων. Δεν ήταν κάποια μορφή ευκαιριακής συνένωσης που οδήγησε στο εκλογικό αποτέλεσμα. Η συνδικαλιστική γραφειοκρατία έχει σταθεί ως τώρα εμπόδιο για την εκδήλωση των αγώνων. Δυστυχώς και οι ηγεσίες των δύο μεγάλων κομμάτων της αριστεράς, σε όλες τις κρίσιμες φάσεις του αγώνα ως τώρα, επέλεξαν μια στάση που δεν ξεδίπλωνε τη δυναμική των αγώνων, δεν προωθούσε τη γενίκευσή τους, βάζοντάς τους πάγο σε όλες τις κρίσιμες στιγμές. Δεν ισχύει το ίδιο και για το τρίτο τμήμα της αριστεράς, την αντικαπιταλιστική αριστερά, που δεν αναμετρήθηκε απλά με το 3%, όπως ειρωνικά σχολιάζει ο κ. Σταθάκης, αλλά συνέπλευσε με τη δυναμική του κόσμου. Οι πολιτικές της επιλογές την οδήγησαν να παίξει καθοριστικό ρόλο (δυσανάλογο με το ως τώρα μέγεθός της) τόσο για την εκδήλωση των αγώ-

νων όσο και για την δημιουργία του πολιτικού κλίματος που οδήγησε στην εκλογική άνοδο όλης της αριστεράς στις τελευταίες εκλογές. Ήταν η δύναμη που επέλεξε τη στήριξη των αγώνων, χωρίς προϋποθέσεις και ρίχτηκε στη μάχη για τη γενίκευσή τους μέχρι τη νίκη. Δεν κάλεσε σε αυτοσυγκράτηση αναμασώντας αντιλήψεις για την «αναποτελεσματικότητα» των αγώνων, ούτε αναπαρήγαγε ηττοπαθείς θεωρίες περί αρνητικών συσχετισμών. Δεν ανέστειλε αγώνες ενόψει των εκλογών, αλλά αντίθετα προσπάθησε να τους εκφράσει μέσα από την εκλογική της κάθοδο. Ταυτόχρονα ήταν ξεκάθαρη στο ποια είναι η προοπτική απέναντι στην κρίση. Ο αντικαπιταλισμός, η σύγκρουση με το ίδιο το σύστημα και όχι απλά με μια μορφή διαχείρισής του. Η διαγραφή του χρέους, η εθνικοποίηση των τραπεζών με εργατικό έλεγχο, η απαγόρευση των απολύσεων, η φορολόγηση του κεφαλαίου που προέβαλε δεν ήταν απλά αιτήματα αλλά προτάσεις σύγκρουσης με τις επιλογές του συστήματος. Αυτή τη διπλή μάχη έδωσε η ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α. στις τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές και αυτό εξηγεί και την εκρηκτική άνοδό της. Αυτά όλα, όμως, τα χάνει ο κ. Σταθάκης από την οπτική του και γι’ αυτό καταλήγει να θεωρεί τις αντιπαραθέσεις μέσα στην αριστερά ανέξοδες πολιτικές διαμάχες. Έτσι χάνει και πού είναι το πρόβλημα. Δεν μπορεί αυτές τις μέρες να θεωρούμε ότι το πρόβλημα βρίσκεται στην αριστερά και όχι στο αντίθετο στρατόπεδο, στο στρατόπεδο του Μνημονίου. Χρειάζεται να τοποθετηθούμε ξανά. Αυτός που βρίσκεται σε κρίση είναι το καπιταλιστικό σύστημα και οι διαχειριστές του, σε όλη την Ευρώπη και συμπαρασύρουν σ’ αυτήν ολόκληρη την κοινωνία. Η πολιτική του Μνημονίου αποτυγχάνει και γι’ αυτό χρειάζεται διαρκή επικαιροποίηση χωρίς καμία ορατή προοπτική για την οικονομία. Το μόνο που έχουν να υποσχεθούν είναι λιτότητα μέχρι θανάτου. Η υιοθέτηση από την κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. όλων των πρακτικών της κυβέρνησης Καραμανλή απέναντι στο κίνημα, είτε με τη βαρβαρότητα της αστυνομίας, είτε με τον ρατσισμό απέναντι στους μετανάστες και την επαναφορά των στρατοπέδων συγκέντρωσης, δείχνουν μια κυβέρνηση σε πανικό, που χάνει τα στηρίγματά της. Είναι προβληματικό μπροστά σε τεράστιες μάχες η αριστερά να τοποθετείται με τέτοια ηττοπάθεια. Το πραγματικό πρόβλημα της επίσημης αριστεράς στην Ελλάδα, είναι ότι θεωρεί την επανάσταση αδύνατη και αυτοπεριορίζεται σε ενδιάμεσα στάδια και προτάσεις αριστερής διαχείρισης του καπιταλισμού, μέσα από μια αριστερή κυβερνητική πλειοψηφία. Αυτό ισχύει και για τον ΣΥΡΙΖΑ και για την αφηρημένη φόρμουλα της «λαϊκής εξουσίας» του Κ.Κ.Ε. . Η ιστορία συνηγορεί στο ότι όποτε η αριστερά επαγγέλθηκε τον διαχειριστικό κυβερνητισμό οδηγήθηκε σε οδυνηρές ήττες. Αν δεν την χρησιμοποιήσουμε επιλεκτικά, όπως κάνει ο Γ. Σταθάκης, θα επιβεβαιώσουμε αυτόν τον ισχυρισμό. Ο Αλιέντε και η χιλιάνικη αριστερά σφάχτηκαν από τους αξιωματικούς που ο ίδιος ο πρόεδρος είχε εμπιστευτεί ως φρουρούς της δημοκρατικής ομαλότητας, την ίδια ώρα που επιτίθονταν στα πιο προχωρημένα κομμάτια της εργατικής τάξης. Είναι αλήθεια σκόπιμο η σημερινή αριστερά να επικαλείται το ιταλικό και το γαλλικό Κ.Κ. της δεκαετίας του ’60, όταν αυτά κράτησαν απαράδεκτη στάση κατά τη διάρκεια του Μάη του ’68 και του καυτού ιταλικού φθινο-

πώρου του ’69; Πού οδήγησε η «υπευθυνότητα» του Μαρσέ απέναντι στην «ανευθυνότητα» των φοιτητών και των Τροτσκιστών της Λίγκας; Μα φυσικά στη συγκυβέρνηση με το Μιτεράν στις αρχές της δεκαετίας του ’80, στην εξαφάνιση της αριστεράς και την άνοδο του Λεπέν. Το ίδιο συνέβη και με την υπό τον Ζοσπέν, «πληθυντική αριστερά», αλλά και πιο πρόσφατα με την κατάρρευση της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης στην Ιταλία έπειτα από τη συμμετοχή της στην κυβέρνηση Πρόντι. Θα χρειαστεί η γενική απεργία του ’95 και ο Μπενσανζενό για να ξανάρθει η γαλλική αριστερά στο προσκήνιο, στο κατώφλι πια του 21ου αιώνα. Το πρόβλημα με αυτού Γράφει ο του είδους τις πολιτιΣεραφείμ κές επιλογές είναι ότι Ρίζος καταλήγουν στη συνεύρεση της αριστεράς στον πιο δεξιό κοινό παρονομαστή, προκειμένου να γίνει μια «υπεύθυνη» διαχειριστική δύναμη και άρα την απομακρύνουν από τα αιτήματα του κόσμου που τη στηρίζει. Σε μια περίοδο κρίσης, όπως η σημερινή, αυτό είναι ακόμη πιο έντονο και γι’ αυτό οι συνέπειες θα είναι ακόμη πιο τραγικές. Αλήθεια τι θα κάνει μια τέτοια αριστερή κυβέρνηση, όταν αναλάβει την εξουσία; Αν έχει απορρίψει ως «επένδυση στη χρεοκοπία» όπως λέει ο Γ. Σταθάκης τις προτάσεις σύγκρουσης με το κεφάλαιο για αντικαπιταλιστική διέξοδο από την κρίση, τι άλλο της μένει ως επιλογή, πέρα από μια πιο light εκδοχή της λιτότητας; Η αντικαπιταλιστική εκδοχή της αριστεράς, ως συνέχεια των μεγάλων προσδοκιών που γεννήθηκαν από τη Παρισινή Κομμούνα, τον Οκτώβρη, τα κινήματα της δεκαετίας του ’30, το Μάη του ’68, ως και τα πιο πρόσφατα κινήματα κατά της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης είναι πιο ορατή από ποτέ τα τελευταία τριάντα χρόνια. Δεν κατάθεσε τα όπλα! Αντίθετα εμπνεύστηκε από τα κινήματα, όπως αυτά των Ζαπατίστας στο Μεξικό. Δεν χρειάστηκε δάνεια από την αυτονομία και την αναρχία, αντίθετα συγκρούστηκε με αυτές τις αντιλήψεις σε κάθε κρίσιμη καμπή του κινήματος στην τελευταία δεκαετία. Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν και το αν τηρούμε ίσες αποστάσεις ανάμεσα στην τρομοκρατία και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, ο ρόλος του κινήματος και το αν είναι ομάδα πίεσης της εξουσίας ή κίνημα ανατροπής, ο πόλεμος στο Ιράκ και το αν χτίζουμε παγκόσμιο αντιπολεμικό κίνημα ή στηρίζουμε την Ευρώπη ως δύναμη ειρήνης απέναντι στις Η.Π.Α. του Μπους, η συμμετοχή της αριστεράς σε κυβερνήσεις με τη σοσιαλδημοκρατία και πολλά άλλα δίχασαν βαθιά τον κόσμο των Κοινωνικών Φόρουμ και των διεθνών διαδηλώσεων και καθόρισαν τις εξελίξεις σε πολλές χώρες. Το κομβικό σημείο για την αριστερά σήμερα δεν είναι οι αφηρημένες επικλήσεις της ενότητας, ούτε οι καιροσκοπικές συγκολλήσεις. Είναι πρώτα και κύρια αν θα εναρμονιστεί με τις ανάγκες της εργατικής τάξης σήμερα. Τόσο τις άμεσες που απορρέουν από τους αγώνες της ενάντια στο Μνημόνιο και την πολιτική Ε.Ε. – Δ.Ν.Τ.- Ε.Κ.Τ. όσο και με τις στρατηγικές της ανάγκες για μια άλλη σοσιαλιστική κοινωνία. Σ’ αυτή την κατεύθυνση η γενίκευση των αγώνων σε μια μεγάλη γενική απεργία διαρκείας, η πάλη για το συντονισμό και την οργάνωση των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς, είναι τα πρώτα σημαντικά βήματα.

18

ΦΥΛΛΟ

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Επί της Γραμμής Μεγάλη κουβέντα έγινε τον τελευταίο μήνα στα Χανιά, αλλά και σε όλη την Ελλάδα, για το κλείσιμο των σχολείων που δεν πληρούν τις προδιαγραφές που βάζει ο νόμος για τη λειτουργία μιας σχολικής μονάδας. α δεδομένα του προβλήματος, διαφέρουν ελαφρώς μεταξύ των σχολείων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Γυμνάσια και Λύκεια) και αυτών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (τα δημοτικά) αλλά σε γενικές γραμμές και τηρουμένων των αναλογιών σε παιδιά, παρουσιάζουν πολλά κοινά στοιχεία. Υπήρξε λοιπόν μια πρόταση στο νομό, να ξεκινήσει η συζήτηση γύρω από το αν θα πρέπει ή όχι να κλείσουν κάποια Γυμνάσια και Λύκεια. Ο νομός δεν έχει πολλά σχολεία με μαθητές λιγότερους απ’ αυτό που ορίζει ο νόμος. Σε άλλους νομούς – όπως για παράδειγμα στην Ηλεία ή στην Γράφει Αιτωλοακαρνανία – οι σχολικές μονάδες με – πολύ – λιγότεo Bασίλης Παπαστάμος ρους μαθητές από 150 είναι υπερτριπλάσιες των Χανίων. Τα σχολεία δε που υπάρχουν με λιγότερους μαθητές απ’ όσους προβλέπονται βρίσκονται στην ενδοχώρα και σε περιοχές απομακρυσμένες μεταξύ τους. Στη χώρα μας ισχύει η υποχρεωτική δεκαετής εκπαίδευση των παιδιών. Ένας χρόνος στο Νηπιαγωγείο, έξι στο Δημοτικό και τρία στο Γυμνάσιο. Κάθε γονιός ή κηδεμόνας είναι υποχρεωμένος να στέλνει το παιδί του στο σχολείο για τα δέκα αυτά χρόνια. Σε διαφορετική περίπτωση, παρεμβαίνει ο εισαγγελέας και χρεώνει με 300 ευρώ πρόστιμο όσους δεν ακολουθούν το νόμο. (Έχει υπάρξει το παράδειγμα αυτό πριν λίγα χρόνια στο γειτονικό Ρέθυμνο). Για την εφαρμογή όμως του νόμου δεν είναι μόνο ο κηδεμόνας του παιδιού υπεύθυνος. Το σύνταγμα της χώρας ορίζει ότι το κράτος πρέπει να εξασφαλίζει τη δωρεάν εκπαίδευση στους πολίτες του. Το κράτος θα πρέπει να παρέχει εκείνες τις δομές ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί ο νόμος. Δεν μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι το κράτος διαθέτει Γυμνάσιο σε απόσταση μιας ώρας (μέσα και από ορεινές διαδρομές) και έχει κάνει το χρέος του, όταν υπάρχει σε μια περιοχή ικανός αριθμός παιδιών, ακόμα και λιγότερων από όσα ορίζει ο νόμος, για να στηρίξει τη λειτουργία του σχολείου. Εκείνο που θα πρέπει να μπει στη συζήτηση είναι η αλλαγή του νόμου και όχι το κλείσιμο του σχολείου . Ένας ακόμα ισχυρός παράγοντας που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν είναι η ερήμωση της περιοχής. Οι άνθρωποι που ζουν στην ενδοχώρα στερούνται πολλών βασικών υπηρεσιών. Υγεία, αναπτυξιακές και πολιτισμικές δομές, προστασία και ασφάλεια ικανοποιούνται σε πολύ μικρό βαθμό. Αν κλείσει και το σχολείο, η ανάγκη του οποίου είναι καθημερινή, τότε είναι περισσότερο από σίγουρο ότι θα εγκαταλείψουν την περιοχή για μια άλλη που τους παρέχει περισσότερα. Θα κλείσω με μια κουβέντα που είχα πριν λίγες μέρες. Λόγω της συνδικαλιστικής δραστηριοποίησής μου στο σωματείο των εκπαιδευτικών, μου ζητήθηκε και τοποθετήθηκα, για το θέμα, δημόσια σε τοπική εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας. Την επόμενη Κυριακή πήγα στο χωριό. Ο θείος της γυναίκας μου, αν και τα παιδιά του έχουν ξεσχολίσει και από το Πανεπιστήμιο, και δουλεύουν τώρα μακριά από την Κρήτη μου άνοιξε την κουβέντα. «Πως ρε Βασίλη θα γυρίσουν τα παιδιά πίσω; Ούτε σχολείο να στείλουν τα κοπέλια τους δε θα έχουν» Στη συζήτηση μπήκαν αμέσως οι εργάτες που απασχολεί. «Πως θα στείλω τα παιδιά μου σχολείο τόσο μακριά;» μου είπε ο ένας, «θα πάμε όλοι να βρούμε δουλειές εκεί που έχει σχολείο» μου είπε ο άλλος, ενώ ο τρίτος κούνησε το κεφάλι του σκεφτικός «Στην Ελλάδα φάγαμε ψωμί, αλλά νομίζω πως είναι η ώρα να φύγουμε ξανά». «Και τούτη η γη, θα ερημώσει για να έρθουν κάποιοι να την αγοράσουν για ένα κομμάτι ψωμί» συμπλήρωσε, και ολοκλήρωσε τη συζήτηση ο θείος.

T

Ένα Μολύβι στο Κομοδίνο Νίκη Τρουλλινού Εκδ. Κέδρος Τώρα τα παιδιά κυνηγούσαν αστυνόμους. Και όνειρα – πάντα όνειρα – πολύ βαριά για τις δικές τους πλάτες. Ύστερα, ένας ένας άρχισαν να φεύγουν. Λίγο ο καρκίνος, λίγο ο χρόνος, μαζί κι ο χωρισμός. Η Πόρνη και η Παρθένα, το Πόδι και ο Μαύρος μούτσος, τα παιδιά που κυνηγούσαν όνειρα κι αστυνόμους, ο άντρας που ξέχασε πόσο τον κόσμο ήθελε ν’ αλλάξει, ο μάστορας που αγαπούσε το κυπαρίσσι... Τοπικές Καταιγίδες Γουίλιαμ Μπόιντ Εκδ. Μεταίχμειο Ένα μαγιάτικο απόγευμα ο κλιματολόγος Άνταμ Κίντρεντ, χάρη σε μια τυχαία συνάντηση και μια στιγμιαία απόφαση, θα χάσει τα πάντα –το σπίτι του, τη δουλειά, τη φήμη, το διαβατήριό του, τις πιστωτικές του κάρτες, το κινητό του– και η προοπτική να τα ξαναποκτήσει φαντάζει απομακρυσμένη. Τον καταδιώκουν η αστυνομία και ένας πληρωμένος δολοφόνος. Έτσι βγαίνει στο περιθώριο και εντάσσεται στους «εξαφανισμένους» του Λονδίνου, ενώ προσπαθεί να καταλάβει πώς έφτασε σ’ αυτό το σημείο η ζωή του. Το ταξίδι της ανακάλυψης θα τον οδηγήσει σε μια περιήγηση στο Λονδίνο. Στη διαδρομή θα εμπλακεί με αριστοκράτες, πόρνες, ιεροκήρυκες, μια αστυνομικό, καθώς και με διαφορετικές εκδοχές του ίδιου του εαυτού του. Ένα μυθιστόρημα συνωμοσίας σχετικά με το πόσο εύθραυστη είναι η κοινωνική ταυτότητα, τη διαφθορά στην καρδιά των μεγάλων επιχειρήσεων και τα μυστικά που μένουν καλά κρυμμένα έξω από το κοινωνικό ραντάρ κάθε μητρόπολης. Τα μέσα επικοινωνίας στον 21ο αιώνα Στέλιος Παπαθανασόπουλος Εκδ. Καστανιώτη Ζούμε σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο σύνθετος, πολύπλοκος και αντιφατικός. Παράλληλα, τα μέσα επικοινωνίας καταλαμβάνουν κυρίαρχη θέση σε αυτό τον κόσμο και συνήθως υπερισχύουν

άλλων τομέων της κοινωνίας, αλλά και της οικονομίας. Συχνά, οι περισσότεροι κοινωνικοί θεσμοί, αν όχι όλοι, εξαναγκάζονται να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της σύγχρονης «διαμεσολαβημένης» κοινωνίας. Στόχος του βιβλίου είναι να αναδειχθούν σύγχρονα ζητήματα που απασχολούν το σύγχρονο και πολυσύνθετο πεδίο της επικοινωνίας. Οι συγγραφείς του βιβλίου θίγουν ζητήματα που απασχολούν τους μελετητές όσον αφορά στη σχέση των μέσων επικοινωνίας και της κοινωνίας στον 21ο αιώνα, και αναλύουν τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στο πεδίο της επικοινωνίας, στο επίπεδο της θεωρίας, της δομής και, πιο συγκεκριμένα, στους χώρους της ενημέρωσης, της πολιτικής, της δημοσιογραφίας και των σχέσεων των πολιτών με τα νέα μέσα επικοινωνίας. Ο χάρτης της κρίσης το τέλος της αυταπάτης Συλλογικό έργο Εκδ. : Τόπος Η οικονομική κρίση που ξέσπασε τον Σεπτέμβρη του 2008 με την κατάρρευση της επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Καμία άλλη οικονομική αναταραχή, μετά από τη Μεγάλη Κρίση του '30, δεν προκάλεσε τόσες πολλές αναστατώσεις σε όλες τις σφαίρες της κοινωνικής ζωής. Το βιβλίο των εκδόσεων Τόπος με τίτλο ''Ο χάρτης της κρίσης, το τέλος της αυταπάτης'' επιχειρεί να διερευνήσει τις αιτίες και τις επιπτώσεις της κρίσης. Η διαπραγμάτευσή της γίνεται από μια συγκεκριμένη ριζοσπαστική, κριτική οπτική γωνία και από θέσεις Πολιτικής Οικονομίας, απορρίπτοντας επιχειρήματα όπως π.χ. ότι το Μνημόνιο αποτελούσε μονόδρομο για να σωθεί η ελληνική οικονομία. Στον τόμο φιλοξενούνται εννέα πρωτότυπα κείμενα διακεκριμένων θεωρητικών που έχουν εδώ και χρόνια λόγο στα δημόσια πράγματα: Λεωνίδας Βατικιώτης, Κώστας Βεργόπουλος, Μενέλαος Γκίβαλος, Μάκης Ζέρβας, Γιάννης Κουζής, Κώστας Λαπαβίτσας, Σταύρος Μαυρουδέας, Πέτρος Παπακωνσταντίνου και Γιάννης Τόλιος.

ΦΥΛΛΟ

19

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

«Κυρία ,κυρία ο κήπος έχει πολλά χόρτα .Θέλει καθάρισμα .Εγώ δουλειά» .Δεν ήταν «το παιδάκι που πεινάει»,όπως λέει ο γιος μου .Ήταν ένας μελαμψός νεαρός ,μάλλον πακιστανικής καταγωγής .Νέος γείτονας ,δηλαδή .Ήρθε σε μια περίοδο που γίνονται ληστείες κατά συρροή στην περιοχή και βέβαια …ένας από τους ύποπτους . «Μήπως είδες κανένα ξένο παιδί μου;», με ρώτησε μια γιαγιά που μένει λίγο πιο κάτω από το σπίτι μου . Την είχαν ληστέψει λίγο Γράφει πριν . η Θεoδoσία Απεδείχθη ότι και ο κήπος Δασκαλάκη μας χρειαζόταν… καθάρισμα και η γιαγιά είχε άδικο ,γιατί ο κλέφτης απεδείχθη κλέφτρα ελληνίδα .Και μάλιστα όχι μία αλλά δύο… «Είναι αυτό από το λένε «εσωτερική εξορία». Είμαι εδώ και δεν είμαι . Είμαι εγώ και δεν είμαι . Τελικά που είμαι και ποιος είμαι ;Είναι που φταίω για όλα ακόμα κι αν δεν φταίω . Είμαι η «απάντηση» στα αναπάντητα ερωτήματα των πολλών . Δεν ήρθα από τον «κανονικό» δρόμο αλλά η αλήθεια είναι πως δεν υπήρχε τέτοιος για μένα. «Ο σωστός δρόμος στη ζωή», που ακούω να λέτε, είναι κάτι άγνωστο για μένα γιατί εγώ δε ζω . Απλώς αναπνέω … Δεν είναι λίγο αυτό για μας που παράνομα φτάσαμε ίσαμε εδώ ,στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης .Για μένα όμως στην Ελλάδα δεν ανέτειλε μια καινούρια ζωή μα έδυσε και η ελπίδα ». Έρχομαι στη θέση του νέου μου γείτονα και λέω πως αυτά θέλει να μου πει .Κι ύστερα σκέφτομαι πως ότι συνέβη στη Νομική ήταν σοβαρό .Δε βεβήλωσε το χώρο ,δε σπίλωσε το άσυλο .Ίσως ήταν μία ακόμα φωνή που φωνάζει μαζί με μας «ψωμί –παιδεία- ελευθερία». Μπορεί να μη μας αρέσει που «ο ξεσπιτωμένος » φωνάζει μαζί με μας στο «σπίτι μας» για τα ίδια πράγματα ,που ο παράνομος και ο νόμιμος δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν ,όμως η ζωή έτσι τά’φερε … Δε χρειάζεται όμως να ανησυχούμε γιατί το «τείχος» του Έβρου θα μας σώσει .Και εγώ που μεγάλωσα βλέποντας καθημερινά πάνω από το γραφείο μου τα λόγια του Ρουσσώ , χαραγμένα σε μπρούντζο , «οι καρποί ανήκουν σε όλους η γη σε κανέναν» πώς να βρω γαλήνη ; Παρηγοριέμαι όμως ώρες –ώρες , γιατί αναλογίζομαι την νομοτελειακή τιμωρία όσων έδειχναν ασέβεια στο πρόσωπο του ικέτη .Αυτός ο απαράβατος ελληνικός νόμος της ζωής με γεμίζει πίστη .

Θα Συναντήσεις Έναν Ψηλό Μελαχρινό Άνδρα (You Will Meet a Tall Dark Stranger) Σκην. Woody Allen, με τους : Gemma Jones, Pauline Collins, Anthony Hopkins, Naomi Watts Η νέα ταινία του Γούντι Άλεν ακολουθεί τη ζωή δύο παντρεμένων ζευγαριών, του Άλφι και της Ελένα, της κόρης τους Σάλι και του συζύγου της Ρόι. Όταν ο Άλφι αφήνει την Ελένα προκειμένου να κυνηγήσει τη χαμένη του νεότητα κι ένα call girl , η Ελένα τρελαίνεται και γίνεται έρμαιο των χαζών συμβουλών μίας μάντισσας. Δυστυχισμένη στο γάμο της, η Σάλι ερωτεύεται το γοητευτικό αφεντικό της στην γκαλερί όπου δουλεύει, ενώ ο Ρόι, ένας μυθιστοριογράφος που περιμένει με ανυπομονησία απάντηση από τον εκδοτικό οίκο για το τελευταίο του βιβλίο, ερωτεύεται κεραυνοβόλα την Ντία, μία μυστηριώδη γυναίκα. Γνήσιο Αντίγραφο (Certified Copy) Σκην. Αμπάς Κιαροστάμι, με τους: Ζιλιέτ Μπινός, Γουίλιαμ Σίμελ Ένας άνδρας, Βρετανός συγγραφέας, φτάνει στην Τοσκάνη για να παρουσιάσει το βιβλίο του και να δώσει μια διάλεξη. Μια γυναίκα, που λατρεύει την τέχνη, αφήνει το τηλέφωνό της για να βρεθεί αργότερα μαζί του, θέλοντας να κάνουν μια πιο βαθιά και ουσιαστική κουβέντα. Η αρχική συνάντηση είναι αμήχανη και η συζήτηση προχωράει από το γενικό στο ειδικό. Η αρχική απόσταση καλύπτεται, η ατμόσφαιρα γίνεται πιο οικεία και η συνύπαρξή τους πιο προσωπική. Άραγε έχουν ξανασυναντηθεί οι δυο τους; The Social Network Σκην. Ντέιβιντ Φίντσερ, με τους: Τζέσι Άιζενμπεργκ, Τζάστιν Τίμπερλεϊκ , Άντριου Γκάρφιλντ Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ θα μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που επινόησε το Facebook. Αναρχική ιδιοφυΐα, αντάρτης του διαδικτύου ή άπιαστος χάκερ; Σίγουρα είναι αυτός που άναψε τη σπίθα της μεγαλύτερης αλλαγής στις διαπροσωπικές σχέσεις στην εποχή μας. Φορτισμένη με συναισθηματικές ακρότητες και απροσδόκητο χιούμορ, αυτή η αριστουργηματική ταινία με τις εξαίσιες ερμηνείες και το άψογο σενάριο, διηγείται βήμα-βήμα τους αγώνες, τις έριδες που ακολούθησαν αλλά και την καταιγιστική επιτυχία του διαβόητου κοινωνικού δικτύου.

www.pyxida.gr

Το Καταφύγιο (Le Refuge) Σκην. Francois Ozon, με τους : IsΠρoτείνει o abelle Carre, Louis-Ronan Choisy, Aντώνης Pierre Louis-Calixte, Melvil Poupaud, Σπανoυδάκης Claire Vernet Η Μους και ο Λουί είναι ερωτευμένοι, όμορφοι, πλούσιοι και… εξαρτημένοι απ’ τα ναρκωτικά.Ένα πρωί, η μητέρα του Λουί επισκέπτεται το διαμέρισμά τους και βρίσκει το γιό της νεκρό και τη κοπέλα του σε κώμα. Όταν η Μους ξυπνάει, δύο μέρες αργότερα, οι γιατροί της αποκαλύπτουν ότι είναι δύο μηνών έγκυος και εκείνη, κόντρα στις συμβουλές όλων, αποφασίζει να κρατήσει το παιδί. Ο μόνος που της συμπαραστέκεται είναι ο αδελφός του Λουί, ο Πολ. Μια τολμηρή σπουδή χαρακτήρων, που φέρει τη σφραγίδα του Φρανσουά Οζόν και επικεντρώνεται στο αίνιγμα της ηρωίδας του με μια εξαιρετική Ιζαμπέλ Καρέ, στ’ αλήθεια έγκυο στη διάρκεια των γυρισμάτων. Γουόλ Στριτ : Το χρήμα ποτέ δεν πεθαίνει (Wall Street: Money Never Sleeps) Σκην. Όλιβερ Στόουν, Με τους : Μάικλ Ντάγκλας, Τζος Μπρόλιν, Κάρεϊ Μάλιγκαν, Τσάρλι Σιν, Σούζαν Σαράντον Έχοντας μόλις αποφυλακιστεί, ο Γκόρντον Γκέκο βρίσκεται ξαφνικά στο περιθώριο του κόσμου που μέχρι πρότινος κυριαρχούσε. Στην προσπάθειά του να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με την κόρη του Γουίνι, θα συνεργαστεί με τον αρραβωνιαστικό της, Τζέικομπ. Θα μπορέσουν όμως ο Τζέικομπ και η Γουίνι να εμπιστευτούν πραγματικά τον πρώην μεγιστάνα του χρήματος, του οποίου οι επίμονες προσπάθειες να επανέλθει στο προσκήνιο θα έχουν απροσδόκητα αποτελέσματα; Τα οπωροφόρα της Αθήνας Σκην. Νίκος Παναγιωτόπουλος, με τους: Λευτέρη Βογιατζή, Νίκο Κουρή, Αλεξία Καλτσίκη Ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσεις την πόλη είναι να την περπατήσεις, όπως ο ήρωας μας (Νίκος Κουρής). Σε κάθε του βήμα ανακαλύπτει τους ήχους, τα αρώματα και τις γεύσεις της Αθήνας, δοκιμάζει όλα τα φρούτα της και συναντά στις περιπλανήσεις του τους πιο απίθανους χαρακτήρες. Οδηγός του στις διαδρομές αυτές, ο συγγραφέας της ιστορίας (Λευτέρης Βογιατζής) που συντροφεύει τον ήρωά του σε κάθε του βήμα…

ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ 80 ΒΑΜΒΑΚΟΠΟΥΛΟ ΤΗΛ. 28210 88658

20

ΦΥΛΛΟ

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Τ Τιι δ δο ού ύμ με ε κ κα αιι ττιι θ θα α α ακ κο ού ύσ σο ου υμ με ε σ σττα α Χ Χα αν νιιά ά

Μπαίνοντας το 2011 όλα έδειχναν μαύρα… με γνώμονα βέβαια τη δυσμενή οικονομική θέση της χώρας. Ομως ξαφνικά η Μεσόγειος άρχισε να φλέγεται και είδαμε τα πανίσχυρα καθεστώτα της βόρειας Αφρικής, να πέφτουν με συνοπτικές διαδικασίες, απο την οργή του λαού... κάτι που είχε τον αντίκτυπο του στην Ελλαδίτσα μας !! Ξαφνικά τα μέτρα σταμάτησαν, το ΔΝΤ άρχισε να βλέπει ανάκαμψη και η Τρόϊκα να ζητάει συγγνώμες... την ίδια ώρα που ο Χαρδαβέλλας ψάχνει για πετρέλαιο και ο Θέμος Αναστασιάδης για το αν η Φουρέϊρα είναι Αλβανίδα... ς ελπίσουμε να πάρουνε κάποιοι το μάθημα τους αφου οι ομοιότητες και οι "αμαρτίες' είναι πολλές και εμφανείς... Στα μουσικά μας τώρα, ανέλπιστα πολλά ήταν τα λάϊβ και τον Γενάρη που πέρασε. Ιδιαίτερα τα μεζεδάδικα και τα κλαμπ γνωρίζουν δόξες ενώ το κοινό εναλλάσσεται μεταξύ έντεχνοπαραδοσιακού, κρητικού, κλαμπΓράφει o ντανς-μιξ και ότι Γιώργος βγάλει το καλάθι... Βαβουλές γιατί είναι αδύνατον να πιστέψουμε ότι δεν υπάρχει επικάλυψη σε όλα αυτα τα ακροατήρια ! Πραγματικά καταστάσεις δεκαετίας 2010… που εμάς τους παλιούς μας εκπλήσσουν... Στα δυνατά λάϊβ του προηγουμένου μήνα ήταν η εμφάνιση από το Τρίφωνο στην Οκτάβα στις 19 Γενάρη, μαζί με τη Νάντια Μπουλέ -που μαθαίνουμε ότι ετοιμάζει το πρώτο της cd- και του Γιώργου Μανωλιούδη που ήρθε για δύο βραδυές στα «Χάλκινα», όπου έγινε το αδιαχώρητο. Επίσης οι «Φωνές του Νότου» ένα φωνητικό Ρεθυμνιώτικο σύνολο, εμφανίστηκαν στην αίθουσα του «Θεατρικού περίπλου» στο Ρέθυμνο, σε μια σειρά απο πετυχημένες μουσικές βραδυές. Μία ωραία έκδοση έφτασε στα χέρια μας από τον πρώην Δήμο Επισκοπής Ηρακλείου, για τον Πεδιαδίτη μουσικό Ηρακλή Σταυρουλάκη. Τιτλοφορείται : «Ηρακλής Σταυρουλάκης Ο βιολάτορας». Επιμελήθηκε ο Κώστας Παπαδάκης, φιλόλογος, τα κείμενα έγραψαν εκτος του Κ.Παπαδάκη, οι Ανδρέας Γιακουμάκης καθηγητής Βυζαντινής μουσικής και ο Κώστας Ατσαλάκης λογοτέχνης, τη συλλογή και επεξεργασία του υλικού έκανε ο Μανώλη Χναράκης. γιατρός, ερευνητής και τον πρόλογο έγραψε η Μαρία Χναράκη, διευθ/ρια Ελλ.σπουδών στο Πανεπ/μιο Drexel, ΗΠΑ. Περιέχει ένα πλήρες βιογραφικό του σπουδαίου Κρητικού καλλιτέχνη από την Επισκοπή, με πολλές αναφορές σε περιστατικά και πληροφορίες για τις διασκεδάσεις και τα έθιμα της περιοχής, φωτογραφίες και υλικό σε ήχο και εικόνα (3 cd, I dvd). Η όλη αυτή πολύ επιμελημένη έκδοση είχε τη χορηγία του Δήμου Επισκοπής, με Δήμαρχο τον Χάρη Ροδιτάκη. Η παρουσίαση έγινε στις 17 Δεκέμβρη 2010, στη Βικελαία βιβλιοθήκη Ηρακλείου. Τα αντίτυπα είναι μόνο 1.000 και οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να επικοινωνήσουν με τον νυν Δήμο Χερσονήσου. Στα Χανιά έγινε στις 19 Γενάρη, η παρουσίαση του βιβλίου για τον Κώστα Παπαδάκη ή Ναύτη, στην αίθουσα του πολιτιστικού κέντρου της Μητρόπολης Χανίων. Ο τίτλος του βιβίου είναι «Ναύτης - Ο κορυφαίος δημιουργός Κωστής Παπαδάκης» και συγγραφέας

Α

του, ο ερευνητής Ιωάννης Θεμ. Τσουχλαράκης. Η έκδοση έγινε από την πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων. Το κύριο μέρος της παρουσίασης, ανέλαβε ο εθνομουσικολόγος Νίκος Διονυσόπουλος, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της έρευνας του στη μουσική του Νομού Χανίων και με γλαφυρό τρόπο μας θύμησε στιγμές από τη ζωή και τη μουσική οντότητα του Ναύτη ενώ ανέλυσε με μοναδικό τρόπο τα μουσικολογικά ευρήματα δεκαετιών. Στην παρουσίαση παρευρέθηκε η χήρα του Κώστα Παπαδάκη Αθηνά, που συγκινημένη ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές και ιδιαίτερα τον νεοσύστατο «Ομιλο φίλων Κώστα Παπαδάκη-Ναύτη» που συνέβαλε στην όλη έκδοση και παρουσίαση. Στο τέλος, σκοπούς του Ναύτη έπαιξαν ο Ηλίας Χορευτάκης με το συγκρότημα του και ο Στέλιος με τον Λεωνίδα Λαϊνάκη. ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ με δυό λόγια... Πολλοί οι νέοι δίσκοι αν και οι πάντες διαμαρτύρονται ότι δεν πουλάνε πιά τα cd... ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ : Ο ελάχιστος εαυτός Αν και η επίσημη κυκλοφορία ήταν προγραμματισμένη στις 1 Φλεβάρη, «διέρρευσε» σε γνωστή ιντερνετική πλατφόρμα, αρκετά νωρίτερα… Στα χνάρια της προηγούμενης δισκογραφίας του, με πρωτότυπες ιδέες απο πλευράς ενορχήστρωσης, ακουστικά-ροκέθνικ τερτίπια που ακούμε τελευταία και σε δουλειές mainstream καλλιτεχνών αφού είναι μεταδοτικό... Στις μελωδίες ο Θανάσης δεν κομίζει κάτι εξαιρετικά καινούριο ενω και ο στίχος φαίνεται να είναι αποστασιωποιημένος απο την σκληρή πραγματικότητα αλλά μέσα στα δικά του γνώριμα τοπία. Την παράσταση κλέβουν ευχάριστα, ο Φώτης Σιώτας, με τις ερμηνείες του όπως και τα μικρά "μονόπρακτα" χάππεννιγκ… ΟΡΦΕΑΣ ΠΕΡΙΔΗΣ : Ονειροπόλων μόχθοι Μια κόνσεπτ δουλεία του Περίδη για τους 12 μήνες του χρόνου, που ετοιμάζει απο το 2005. Με τον στιβαρό και «έμπειρο» ήχο, των Γιώτη Κιουρτσόγλου, Σταύρου Λάντσια και David Lynch, βαδίζει σε πιο ροκ διαδρομές αν και αποφεύγει έξυπνα, να χαρακηριστεί κάπως… Την ενορχήστρωση έχει αναλάβει ο Γ.Κιουρτσόγλου και δείχνει ότι το κατέχει το «άθλημα», σε σημείο ώστε η δουλειά να έχει τα εχέγγυα της διαχρονικότητας. Συνθέσεις ατμοσφαιρικές, δυνατές ή χαλαρές, στίχοι που έχουν δέσει όμορφα με τις μελωδίες. Ισως οι στίχοι, που οι πιο πολλοι είναι του Περίδη, να μένουν και εδω εκτος της δύσκολης καθημερινότητας, αλλά σίγουρα μπορούν να μας κάνουν να ξεχαστούμε…

H ποιότητα στην θέρμανση και στον κλιματισμό

ΑΝ. ΓΟΓΟΝΗ 74 ΧΑΝΙΑ - ΤΗΛ. 28210 72043

ΑΡΕΤΗ ΚΕΤΙΜΕ : Καλή σου τύχη Η Αρετούλα μεγαλώνει και ήδη κοντά στα 18, βγάζει τον δεύτερο της προσωπικό δίσκο. Εδω της γράφουν τραγούδια τρεις απο τους καλύτερους Ελληνες μπουζουξήδες, ο Μανώλης Πάππος, ο Μανώλης Καραντίνης και ο Παναγιώτης Στεργίου και ακόμα ο Ανδρέας Κατσιγιάννης απο την Εστουδιαντίνα, ο Δημήτρης Καράς και ο Γιώργος Ζωγράφος ενω και η ίδια έχει δύο δικα της τραγούδια. Στίχους έγραψαν επίσης πολλοί, μεταξύ των οποίων ο Νίκος Ζούδιαρης, ο Θωμάς Κοροβίνης και η Βικυ Γεροθόδωρου. Ειναι μια αρκετά προσεγμένη δουλειά, που κλίνει προς το έθνικ-παραδοσιακό, αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει την αφρόκρεμα των fusion μουσικών, που τους αρέσει να ερωτοτροπούν μουσικά με το έθνικ και αυτο ειναι στα συν του δίσκου. Ωραίες οι μελωδίες, στημένες σε ένα έθνικ-παραδοσιακό καμβά ενω οι στίχοι δεν προκαλούν με νοηματικές ακροβασίες. Ηχητικά το αποτέλεσμα επαγγελματικό και ευχάριστο και παρ'ολο που λείπει το σαντούρι της Αρετής, η κυματιστή φωνη της μας αποζημιώνει... αν και θα περιμέναμε μετά την αθωότητα και την ωριμότητα της ! ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΡΟΒΑΣ : Συμμετέχει ο Δ.Σταρόβας Ο Δημήτρης Σταρόβας κυκλοφόρησε τον δεύτερο του δίσκο, μετά το Apisti.com. Δίσκος για φίλους που μοιράζονται την ερμηνεία ενώ το υλικό έχει να κάνει με διασκευές αλλά και δικά του τραγούδια. Κάπου δεν μπορεί κανείς να ξεχωρίσει την πλάκα απο το σοβαρό, γιατί υπάρχουν και σοβαρά τραγούδια μέσα... Ο ίδιος παίζει πολυ καλη ηλεκτρική κιθάρα και το επίπεδο των μουσικών, ενορχήστρωσης και remix είναι πολύ επαγγελματικό. Απο κει και περα δεν πείθει ότι θέλει να σταθεί σαν δημιουργός -γράφοντας μέχρι και χασάπικατην ώρα που διακωμωδεί τα πάντα σαν άλλος Χάρρυ Κλίν... Δυνατή στιγμή του δίσκου το απόσπασμα απο την παράσταση με τον Γιάννη Ζουγανέλη. Συμμετέχουν ακόμα : Βασίλης Καρράς, Κώστας Μακεδόνας, Λάκης Λαζόπουλος, Ιεροκλής Μιχαηλίδης, Εβελίνα Παπούλια, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας και Στάθης Παναγιωτόπουλος. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΕΤΖΕΛΟΣ : Ο Ράπερ της χρονιάς Ενς δισκος που κυκλοφορησε το Δεκέμβρη και ο οποίος δεν είναι τίποτε άλλο απο Ημισκούμπρια, χωρίς Πρύτανη και Μιθριδάτη...

Οχι δεν διέλυσαν τα Ημιζ, όπως βεβαιώνουν τα μέλη τους, απλά είναι σε φάση ψαξίματος και συνεργασιών, οπότε μετα τη σόλο δουλειά του Μιθριδάτη έρχεται η σόλο δουλειά του Μετζέλου, που εδω συνεργάζεται με τον dj Alex απο τους Terror X Crew. Οι χιπ-χοπ λούπες και τα μπήτ θυμίζουν Ημισκούμπρια ενω τα θέματα σίγουρα έχουν να πουν πολλά, περνώντας πάντα μέσα απο το γνωστό καυστικό χιούμορ του Μετζελου, με τα γνωστά λογοπαίγνια και τα γλωσσικά παιγνίδια, χωρις να το παίζει ειδήμων ή εθνοσωτήρας και επιπλέον με προσωπικές αναφορες οπως το συγκινητικο "Α ρε πατέρα". Συμμετέχουν ακόμα οι : Λάμπρος Καρελάς, ETSI DE, VHS, Σέξπυρ, Αντιγόνη Κατσούρη και ο Μιθριδάτης. Με μουσικούς χαιρετισμούς Γ.Β.

ΦΥΛΛΟ

21

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Γιώργος Μεράντζας με νέο άλμπουμ Όλα είναι εδώ Μικρός Ήρως Ο Γιώργος Μεράντζας, μια από τις εμβληματικές φωνές της μεταπολίτευσης και του πολιτικού τραγουδιού, επανέρχεται μετά από χρόνια στη δισκογραφία μ’ ένα προσωπικό άλμπουμ. Το «Όλα είναι εδώ» είναι ένα άλμπουμ με λόγο ύπαρξης! «Ο λόγος για τον οποίο ξαναμπήκα στο στούντιο ύστερα από είκοσι χρόνια, εκτός από την αστείρευτη αγάπη των φίλων μου, που εδώ και χρόνια με παρότρυναν «πιεστικά», είναι μια τυχαία, ευλογημένη γνωριμία στο σπίτι του συνθέτη και ενορχηστρωτή Γιάννη Ιωάννου το Σεπτέμβρη του 2007. Εκεί, με αφορμή μια πρόβα, γνώρισα τρεις εξαιρετικούς νέους ανθρώπους και καταπληκτικούς μουσικούς: τον Dasho Kurti, τον Βασίλη Κετετνζόγλου και τον Αποστόλη Βαγγελάκη. Είναι ένα απέραντο μουσικό περιβόλι από γνώση, έμπνευση και γενναιοδωρία. Τους ευχαριστώ θερμά και τους εκτιμώ απεριόριστα. Υπάρχουν στιγμές μαζί τους στο πάλκο που αισθάνομαι ότι έχω την πιο πλήρη και άρτια μπάντα. Ευχαριστώ τους συνθέτες και στιχουργούς που μ’ εμπιστεύθηκαν και μου έδωσαν τα τραγούδια τους. Ελπίζω στην πρώτη ακρόαση να’ χουν ένα χαμόγελο στα χείλη» σημειώνει ο ίδιος. Το «Όλα είναι εδώ» περιλαμβάνει 6 καινούρια τραγούδια, 6 απρόβλεπτες διασκευές και ένα παραδοσιακό «υστερόγραφο» που κλείνει το άλμπουμ. Τα καινούρια τραγούδια έγραψαν ο Θάνος Μικρούτσικος σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, ο Διονύσης Τσακνής, ο Κώστας Λειβαδάς σε στίχους Θοδωρή Γκόνη και Οδυσσέα Ιωάννου και ο Dasho Kurti σε στίχους Γιώργου Κατάρα και Αγγελικής Κοτσά. Οι διασκευές είναι σε τραγούδια των Σωκράτη Μάλαμα, Σταύρου Ξαρχάκου, Χάρη και Πάνου Κατσιμίχα, Zulfu Livaneli και Θάνου Μικρούτσικου. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να συνειδητοποιήσω πως για να πεις ένα τραγούδι δε χρειάζεται να’ χεις μόνο μια καλή φωνή για να τραγουδήσεις τη μελωδία αλλά να βρίσκεις κάθε φορά το κλειδί για να βγουν στην επιφάνεια τα στοιβαγμένα συναισθήματα που κρύβει ο στίχος. Γιώργος Μεράντζας

Ελένη Καραΐνδρου, Μουσική για το θέατρο Πρωτότυπες ηχογραφήσεις 1986 - 2010 Μικρή Άρκτος "Αυτές οι ηχογραφήσεις που συγκεντρώθηκαν σ' αυτή την έκδοση, για να κρατηθεί ζωντανή η μνήμη μοναδικών στιγμών και συναντήσεων, είναι εκείνες οι πρωταρχικές που γράφτηκαν υπό το κράτος της ταραχής και με το πάθος και την αθωότητα του πρώτου βλέμματος" . Ελένη Καραΐνδρου Οι φίλοι της μουσικής της Ελένης Καραΐνδρου έχουν κάθε λόγο να χαίρονται. Περισσότερες από 3 ώρες μουσικής, γραμμένης για 22 θεατρικές παραστάσεις σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντύπα (19862010) κυκλοφορούν σε μια ιστορική έκδοση - ντοκουμέντο από τη Μικρή Άρκτο, σε 3 CD που συνοδεύουν ένα καλαίσθητο βιβλίο, εμπλουτισμένο με φωτογραφίες από τις παραστάσεις, κριτικές και πληροφορίες για τις ηχογραφήσεις. Η συνεργασία της Ελένης Καραΐνδρου με τον σκηνοθέτη και σύντροφό της Αντώνη Αντύπα ξεκίνησε το 1986, όταν εκείνος της πρότεινε να συνθέσει μουσική για τη "Νίκη" της Λούλας Αναγνωστάκη. Στα 3 CD που τη δραματουργία τους υπογράφει η ίδια η συνθέτρια, περιλαμβάνονται μουσικά θέματα που αγκαλιάζουν μια περίοδο συνεργασίας 24 χρόνων έως και την παράσταση "Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ" (1ο βραβείο μουσικής - θεατρικά βραβεία κοινού ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ 2010). Το κοινό και ειδικά το θεατρόφιλο, θα απολαύσει συνθέσεις από τον Ξεριζωμό, τον Σύζυγο, το Φεγγάρι για καταραμένους, τη Σκιά του Μαρτ, το Ρόσμερσχολμ, το Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα, το Πάρτι Γενεθλίων, τον Γυάλινο Κόσμο, τη Νίκη κ.α. Υπέροχες ερμηνείες σπουδαίων σολίστ (Νίκος Γκίνος, Βαγγέλης Χριστόπουλος, Στέλλα Γαδέδη, Ντέιβιντ Λιντς, Βαγγέλης Σκούρας, και τόσοι άλλοι), στις αυθεντικές πρώτες εκτελέσεις ξαναζωντανεύουν μαγικές ατμόσφαιρες από παραστάσεις που αγαπήθηκαν.

ΣTHN APXH TOY TPAΓOYΔIOY

Μίλα μου για μήλα Σταύρος Παπασταύρου Στίχοι: Ευγένιος Τριβιζάς των τραγουδιών είναι πάντα πλούσιες και ολοΓράφει ζώντανες, ικανές να προo Γιώργoς καλέσουν τη φαντασία του Tσίμας μικρού αλλά και του μεγάλου ακροατή. Κάπως έτσι ακούμε για τον «Μικρό Ερμή» που ο “θείος Πραξιτέλης” του έλεγε διαρκώς “μη” και “μη”, ώσπου τελικά απ’ την ακινησία έγινε άγαλμα και μπήκε στο μουσείο, για μια καλομαθημένη «Γάτα σου Σιάμ», ένα μήλο «Φιρίκι» που του έφυγε το “ρι” και έγινε “φύκι”, ένα «Κανίς με το κανό» που κίνησε να πάει στις Κάνες…! Μέσα στα τραγούδια του δίσκου αυτού βρίσκεται και η μαγική «Φρουτοπία» Συνεχίζοντας την αναφορά μας σε δίσκους με παι- που συνόδευσε την ομώνυμη πετυχημένη τηλεοδικά τραγούδια θυμόμαστε αυτό το μήνα το δίσκο πτική σειρά. Ιδιαίτερη περίπτωση και το μικρό τραγουδάκι με τον μεγαλύτερο τίτλο που «Μίλα μου για μήλα» σε μουσική του έχει υπάρξει ποτέ σε ελληνικό τραΣταύρου Παπασταύρου και στίχους γούδι: «Το λυπητερό ταγκό της πολύ του συγγραφέα παιδικών βιβλίων Ευάσπλαχνης κόμισσας που μετακόμιζε γένιου Τριβιζά. Τον Σταύρο Παπακαι άφηνε μόνο του το σκυλάκι της»! σταύρου τον γνωρίσαμε το 1981, όταν Για να δούμε τι σημειώνει ο στιχουρβραβεύτηκε για το τραγούδι του «Απ’ γός στο εσώφυλλο του δίσκου: «Οι την αρχή» στους «Αγώνες ελληνικού συνεργάτες αυτού του δίσκου γεννήτραγουδιού» που οργάνωσε ο Μάνος θηκαν όλοι κάτω από την ίδια μηλιά σ’ Χατζιδάκις στην Κέρκυρα. Ένα χρόνο ένα μαγεμένο κήπο. Η πρώτη λέξη αργότερα κυκλοφόρησε ο πρώτος που άκουσαν ήταν «μη». Πέρασαν τα του προσωπικός δίσκος, με τίτλο «Το πίσω δωμάτιο» με το Μάνο Χατζιδάκι Σταύρος Παπασταύρου επόμενα πολλά χρόνια ψάχνοντας για τη λέξη «λα» που νόμιζαν ότι ήταν στη διεύθυνση ορχήστρας και την πακρυμμένη σ’ έναν από τους πύργους ραγωγή. Τρία χρόνια αργότερα, το της άσπλαχνης κόμισσας. Σκορπί1985, ήρθαν τα τραγούδια του στο σανε, χαθήκανε στα πέρατα του κό«Μίλα μου για μήλα» όλα σε στίχους σμου, Σιγά – σιγά ξεχάσανε τι του Ευγένιου Τριβιζά. ψάχνανε και γιατί. Άλλοι πήγανε στις Για να δούμε πώς περιγράφει ο συνΚάνες, άλλοι βρήκανε παραμάνες, θέτης τις συνθήκες μέσα στις οποίες άλλοι μόνο μαϊντανό. Μερικοί παγιγεννήθηκε ο δίσκος: «Μια μέρα, η δεύτηκαν σε περιστρεφόμενες πόραγαπημένη μου θεία, συνθέτρια και τες, άλλοι γίνανε βροχοποιοί στη συγγραφέας παιδικών βιβλίων Ντίνα Μπαλονοχώρα. Ένας έγινε μηλοτέΧατζηνικολάου, μέλος τότε της κριτιχνης. Κάποιος άλλος πέταξε ψηλά, κής επιτροπής στο Διαγωνισμό του Ευγένιος Τριβιζάς αλλά ο σκώρος έφαγε το ιπτάμενο “Κύκλου Παιδικού Βιβλίου”, με πήρε τηλέφωνο ενθουσιασμένη, για να μου διαβάσει κά- χαλί του και έπεσε στο ανοιχτό στόμα της φάλαιποιους στίχους. Ο διαγωνισμός, βέβαια, ήταν αδιά- νας της Βαραδουάης. Στο μεταξύ αλχημιστές, καβλητος και στην ερώτησή μου “ποιος ήταν ο ραμπινιέροι και πεταλουδόσαυροι έκλεψαν ένα – δημιουργός αυτών των στίχων” η θεία Ντίνα μού ένα όλα τα μήλα της μηλιάς στο μαγεμένο κήπο. απάντησε ότι το ψευδώνυμο που χρησιμοποιούσε Όταν έμαθαν τα νέα κατάλαβαν το σφάλμα τους. ο εν λόγω συγγραφέας ήταν “Υπνοβάτης”. Το Ήταν όμως πια αργά. Αποφάσισαν να προσαρμοπρώτο ποίημα που άκουσα από τηλεφώνου ήταν ο στούν. Που και που όμως, συναντιούνται όλοι πάλι “Μικρός Ερμής” και το δεύτερο ποίημα, το “Μίλα κρυφά στα όνειρά του και παρα-μηλάνε…». Μου για Μήλα”. Το ίδιο απόγευμα η μελοποίηση Ερμηνευτές των τραγουδιών είναι ο Σπύρος Σακτων δύο παιδικών αυτών ποιημάτων ήταν έτοιμη. κάς, η Σαβίνα Γιαννάτου και η Κρίστη ΣτασινοπούΈχοντας ήδη δύο κομμάτια έτοιμα, κάθισα κι λου. Οι ερμηνείες τους είναι μεστές, γεμάτη έγραψα ένα γράμμα στον “Υπνοβάτη”, το οποίο και θεατρικότητα αυτή του Σακκά, τεχνική αρτιότητα του έστειλα μέσω της θείας μου μαζί με μια κα- της Γιαννάτου και παιδική ζωντάνια της Στασινοσέτα, ώστε να ακούσει τι είχα σκαρώσει με τα στι- πούλου. Στο πιάνο είναι ο Γιώργος Κουρουπός. Ο χάκια του. Ο “Υπνοβάτης” Ευγένιος Τριβιζάς δίσκος κυκλοφόρησε από το Σείριο του Μάνου Χααπάντησε με αντίστοιχο ενθουσιασμό, κι έτσι, τζιδάκι. ώσπου να ολοκληρωθεί η διαδικασία του διαγωνι- «Τι παραπάνω μπορεί να ζητήσει κανείς από έναν σμού, είχα στα χέρια μου τα περισσότερα από τα κύκλο παιδικών τραγουδιών; Λόγια αληθινά, μουσικές κεφάτες αλλά καθόλου χαζοχαρούμενες, τραγούδια που απετέλεσαν αυτό το δίσκο» 1. Η μουσική του Σταύρου Παπασταύρου είναι ευ- ερμηνείες που αντιμετωπίζουν με σοβαρότητα και φάνταστη, γεμάτη εκπλήξεις, αρμονικά δεμένη με όχι σοβαροφάνεια τους μικρούς ακροατές. Το τους στίχους και με πλούσιες αλλά πάντα ισορρο- «Μίλα μου για μήλα» είναι ένας δίσκος που πρέπημένες ενορχηστρώσεις, έτσι που να είναι ευ- πει να έχει τη δική του θέση σε κάθε δισκοθήκη, χάριστη και προσιτή στα παιδικά αυτιά. Βέβαια το κι ας μην είναι απαραίτητα παιδική»2. δυνατό σημείο του δίσκου είναι οι στίχοι του Ευγένιου Τριβιζά. Είναι η πρώτη φορά που ο Τριβιζάς γράφει στίχους _______________________________ για έναν ολοκληρωμένο δίσκο με παιδικά τραγού- 1. Σταύρος Παπασταύρου: Στην Κιβωτό του Ελδια. Ο λόγος των τραγουδιών, άλλωστε, θυμίζει ληνικού Τραγουδιού, πολύ τα παραμύθια του. Κύριο χαρακτηριστικό http://www.musiccorner.gr/?p=13511, αποτελούν τα συνεχή και απρόβλεπτα λογοπαίγνια 11/11/10) του με τα οποία δομεί τους χαρακτήρες των ιστο- 2. το Άρωμα του Τραγουδιού, http://toaroριών του και που παράλληλα γίνονται το όχημα για matoutragoudiou.blogspot.com/2008/11/blogνα κυλήσει το παραμύθι. Παράλληλα οι εικόνες post.html

22

Οι Φοίνικες και η Ντροπή Με απασχολεί συχνά η απαξίωση απλών στοιχείων του περιβάλλοντός μας. Απαξίωση που προέρχεται κυρίως από άγνοια αλλά και από πιθηκισμό. Το θέμα αυτό πραγματεύονται σατιρικά, ήδη εδώ και πολλά χρόνια μερικές παλιές ελληνικές ταινίες εκφράζοντας ανήκουστες για την τότε εποχή (αλλά και τη σημερινή σε μεγάλο βαθμό) ευαισθησίες. Από την άλλη βέβαια το mainstream των τότε ταινιών λοιδορούσε το ούζο σε σύγκριση με το μοντέρνο «σκατς» ή τα λαϊκά έναντι του μοντέρνου τότε σέικ. Το πρόβλημα είναι πολύ πιο ευρύ και εδράζεται στη βάση του συστήματος των αξιών μας, δηλαδή του εμπορίου. Αξία έχει κάθε πράγμα ακριβώς ίση με την τιμή στο ταμπελάκι που του κρέμεται. Έτσι δεν μπορούμε να αναγνωρίσομε την αξία της κρητικής φιλοξενίας. Ούτε του ανθισμένου θύμου πάνω στα κατσάβραχα. Ούτε μιας ρακής στον καφενέ με μεζέ σπόρους. Ούτε του μπάνιου σε μια έρημη παραλία. Σε κανένα από αυτά δεν μπορούμε να βάλομε ταμπελάκι. Κάπως όμως αισθανόμαστε ότι έχουν αξία. Εδώ υπάρχουν τρία ενδεχόμενα. Στην πρώτη περίπτωση οι υπηρέτες της εμπορικής αξίας βλέπουν ότι υπάρχουν κάποιο παλαβοί που αναγνωρίζουν αξίες ξένες σε αυτούς και Γράφει ψάχνουν τρόπους να τους δώσουν εμπορική αξία. Για παράδειγμα, πολλές o Πέτρoς φορές έκανα διακοπές στην παραλία του Κριού. Όταν οι παλαβοί εκεί πολΛυμπεράκης λαπλασιάστηκαν ξεκίνησε η απόδοση εμπορικής αξίας. Ταμπέλες στα πάντα. Η πρώτη που μπήκε ήταν από μια καντίνα που συνδυάστηκε με μια ταμπέλα free parking. Μετά μπήκαν ομπρέλες. Μετά και ξαπλώστρες. Μετά πέρασε και ο δρόμος πάνω στην παραλία (φυσικά, γιατί από πάνω, τα χωράφια είχαν ήδη εμπορική αξία). Και έτσι αναπτύχθηκε ο Κριός. Στη δεύτερη περίπτωση δεν αναγνωρίζουν τίποτε που δεν έχει ταμπέλα και έτσι στον πόθο τους για ανάπτυξη ψάχνουν για το πλησιέστερο πράγμα που έχει. Στην έρημη παραλία ψάχνουν που μπορεί να μπει το πολυτελές ξενοδοχείο. Στα κατσάβραχα ψάχνουν που μπορεί να μπει γκαζόν. Αντί να βαφτίσουν το μαγαζί τους Ορθή Αμμούτσα το βγάζουν Golden Beach. Στοχεύουν δηλαδή το πορτοφόλι αντί τον άνθρωπο (ασχέτως αν δεν το κάνουν πάντα συνειδητά). Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και οι περιπτώσεις που αντί για λάδι, σερβίρομε σπορέλαια, αντί για μαλοτήρα, τσάι, αντί γραβιέρα με μέλι, English breakfast... Ευθύνη φυσικά έχουν και οι «στόχοι» (όλοι εμείς δηλαδή). Παρόλο που καταλαβαίνουν ότι στόχος είναι το πορτοφόλι τους, παίζουν σε αυτό το παιχνίδι γιατί... δεν ξέρουν τι άλλον να κάνουν. «Για να το κάνουν όλοι, καλό θα είναι». Μένουν μόνο οι παλαβοί που ψάχνουν μια άλλη

ΦΥΛΛΟ

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

έρημη παραλία (το τρίτο ενδεχόμενο). Αφορμή για τα παραπάνω μου έδωσε η ιστορία που συζητιέται εδώ και μερικούς μήνες, αυτή δηλαδή του κόκκινου σκαθαριού που τρώει τους φοίνικες. Από την εποχή των Καποδιστριακών δήμων, αλλά πολύ έντονα την εποχή των Ολυμπιακών αγώνων, οι φοίνικες ήταν το must κάθε δημόσιου στολισμού. Κάτι λέγαμε παραπάνω για πιθηκισμό και άγνοια. Βρέθηκαν φυσικά οι δαιμόνιοι ιδιωτικοπρωτοβουλίες που έφερναν καραβιές τους φοίνικες από την Αίγυπτο για να ικανοποιήσουν «την ανάγκη της αγοράς». Άκουσα κάτι αστρονομικά ποσά για κάθε δέντρο. Αλλά οι τοπικοί άρχοντες δεν φείσθηκαν χρημάτων (ελλείψη φαντασίας και εμπιστοσύνης στην ταυτότητά μας) για να μας στολίσουν. Έλα μου όμως που άλλοι δαιμόνιοι ιδιωτικοπρωτοβουλίες είχαν προλάβει να εισάγουν φοίνικες στην Αίγυπτο (!) από τη νοτιοανατολική Ασία όπου ευδοκιμεί το καταραμένο κόκκινο σκαθάρι... Τη συνέχεια μπορεί να την αφηγηθεί ο καθένας. Ας αρχίσω τώρα τα γνωστά ρητορικά ερωτήματα: Ποιος έκανε εισαγωγές φοίνικα; Τι παραστατικά υγείας παρουσίασε; Ποιος τα έλεγξε; (Ειδικά αφού το πρόβλημα του κόκκινου σκαθαριού ήταν ήδη γνωστό σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες) Με βάση τη (θεσμική πια) αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» οι παραπάνω δεν πρέπει να πληρώσουν για τις ζημιές που έχει κάνει το κόκκινο σκαθάρι; Γιατί εξαρχής δεν χρησιμοποίησαν ντόπια φυτά για τους καλλωπισμούς (Αζίλακες, Χαρουπιές, Ελιές, Κυπαρίσσια, Πρίνους, έστω και τον ντόπιο φοίνικα του Θεόφραστου;) Γιατί οι υπεύθυνοι δεν κάνουν αυτές τις ερωτήσεις; Γιατί τα κανάλια, σε όλη την Κρήτη, αρκούνται στο μοιρολόι των φοινίκων και δεν σκαλίζουν να μας πουν επιτέλους «τις πταίει»; Έχω πει ξανά ότι δεν μου αρέσουν οι γενικεύσεις. Δεν φύτεψαν όλοι οι Δήμοι φοίνικες. Αλλά και κάποιοι από αυτούς που φύτεψαν, π.χ. ο δήμος Ηρακλείου έβαλε μεν και φοίνικες αλλά έβαλε σε ένα σημαντικό έργο και ντόπια φυτά. Η οδός Κνωσού, ένας δρόμος που διασχίζεται από χιλιάδες επισκέπτες γιατί οδηγεί στην ομώνυμη αρχαία πόλη είναι γεμάτη με Αζίλακες, Χαρουπιές και Σκοίνους. Προκαλώ τον κάθε Χαβάη ή Μαϊάμι (ή ότι άλλο είχε στο μυαλό του ο φοινικολάγνος) να συγκρίνει τον παραλιακό δρόμο με τους μισοψόφιους φοίνικες με την οδό Κνωσού. Παρεμπιπτόντως, να ενημερώσω τους νέους δημάρχους ότι τα ντόπια φυτά διατίθενται, τουλάχιστον στα Χανιά, έτοιμα από το Δασικό Φυτώριο. Παρά τα ελάχιστα μέσα που διαθέτει, το Δασαρχείο προσφέρει αυτήν την πολύτιμη υπηρεσία τζάμπα (ή σχεδόν τζάμπα). Γενικεύοντας ξανά, το κάθε στοιχείο του περιβάλλοντος και του πολιτισμού μας έχει αξία και ας μην έχει ταμπελάκι. Ας μην περιμένομε να μάθομε ξανά αυτό το μάθημα με το σκληρό τρόπο που μας το διδάσκουν οι Φοίνικες. Ας μην περιμένομε να μας πουν οι «ξένοι» για την αξία της τσικουδιάς, του βραστού, της στάκας, της μυζήθρας, της τσακιστής ελιάς, της αβρονιάς, του κούμου, του τροχάλου, της «ξερομαδάρας», του (για να περάσω και στα πολιτικά) κουμουλιού, της μαντινάδας, του αποσπερίσματος, του ριζίτικου και άλλων ων ουκ έστι αριθμός, για να τα εκτιμήσομε και μεις. Μας αρέσει ή όχι, αυτά είναι η ταυτότητά μας. Ντρέπεται κανείς γι’αυτό;

ΦΥΛΛΟ

23

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

Στα σινεμά της πόλης

87,6 88 88,3 88,8 88,9 89,6 90,1 90,5 91 91,5 91,8 92,1 92,5 92,9 93,2 93,5 93,8 94,4 94,9 95 95,2 95,5 96,2 97 97,4 97,7 98,2 98,5 98,8 98,9 99 99,2 99,6 100,2 101 101,5 102,4 102,7 103 103,5 104 104,5 105 105,4 106 106,5 107 107,3 107,4 107,9

ΡΑΔΙΟ ΑΜΟΡΕ LOVE RADIO ΓΑΥΔΟΣ FM ΚΡΗΤΕΣ SUPER FM 2821052010 ERA SPOR SPOR FM 2821056800 VENUS 2821074704 ΔΙΚΤΥΟ ΣΤΑ FM 2821043979 SKAI NEWS 2821053000 ΕYΑΓΓΕΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΡΑΔΙO ΡΙΖΙΤΕΣ 2822022545 ΕΡΑ1 2106009604 /6 ΛΑΜΨΗ FM ΡΑΔΙO ΕΝΤΑΣΗ ΚΡΗΤΙΚOΡΑΜΑ 2821040025 ORIGINAL 2821099111 ΕΡΑ2 2106066822 ΝOΤOΣ FM 2821040025 ΡΑΔΙO ΜΑΡΤYΡΙΑ 2821040240 ΧΑΝΙΑ 96,2 RADIO ΒΕST 2821070690 ΑΝΤΕΝΝΑ ΔYΤ.ΚΡΗΤΗΣ 2821055505 ΡΥΘΜΟΣ 2821028466 STAR FM 2821050701 MAGIC FM 2821053994 SEVENTH SKY 2821020130 ΓΝΩΜΗ ΧΑΝΙΑ FM 28210 34106 LOVE RADIO ΡΑΔΙO ΚΡΗΤΗ 2810261962 RADIO 996 www.996radio.com MAX FM-Sky 2821055008/9 MRB 2821020400 ΚΡΗΤΗ FM 2821032734 ΡΑΔΙO ΗΡΑΚΛΕΙO STUDIO ΑΛΦΑ 2821080243 PLUS 103 2821053989 EΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔOΣ 2107226868 ΕΡΑ ΧΑΝΙΩΝ 2821020560/20570 SUGAR FM ΕΡΩΤΙΚΟΣ 2821036700 PETPO FM 2821033460 ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ MUSIC BOX 2821081210 & 40690 RADIO MELODY 2821093271 ΩΔΥΣΣΕΑΣ FM 7ο ΕΝΙΑΙO ΛYΚΕΙO

ΕΛΛΗΝΙΣ, τηλ. 2821051850 ΑΤΤΙΚΟΝ, τηλ. 2821040208 ΚΗΠΟΣ, τηλ. 2821056450 PALACE, τηλ. 2821057757

• Επανορθώνουμε : Ο Γιώργος Γυπάκης μετά το «Ημερολόγιο Ακρωτηρίου» έρχεται με τον "Πολίτη των Χανίων". θα κυκλοφορήσει 1η Μαρτίου και θα έχει "περιαστική" κυρίως, θεματολογία. Καλή πορεία!!!

• Είναι εντυπωσιακό ότι αυτοί που την εποχή των παχιών αγελάδων για τα ΜΜΕ ήταν πρωταγωνιστές στο «ΤΑ ΤΡΩΜΕ ΜΕ ΧΡΥΣΑ ΚΟΥΤΑΛΙΑ» πρωταγωνιστούν και τώρα σε χρέη και υποχρεώσεις (βλέπε π.χ. Aler). Το ποιο εντυπωσιακό φυσικά είναι ότι η πολιτεία αυτούς φαίνεται να αντιμετωπίζει με εύνοια και όχι όσους και στο χώρο των ΜΜΕ προσπαθούσαν και προσπαθούν να επιβιώσουν μένοντας συνεπείς σε αρχές και υποχρεώσεις.

• Δύσκολες στιγμές φαίνεται να περνάει η τηλεόραση «Κύδων» η οποία υπό το πρίσμα ενός ερμαφρόδιτου συστήματος ιδιοκτησίας προσπαθεί

να βρει φως στο τούνελ. Και εδώ εν τέλει αυτοί που είναι όμηροι είναι οι εργαζόμενοι. Αυτοί τους οποίους πρέπει να σκεφτούν όλοι πριν από κάθε ενέργεια τους.

• Βρέθηκε τελικά επενδυτής για τον «Νέο Κυρηκα» των Χανίων. Πολυπράγμων επιχειρηματίας ο οποίος φαίνεται να προχώρησε σε εξαγορά του εκδοτικού εγχειρήματος δηλώνοντας ότι είναι στα σχεδία για μια νέα πορεία της εφημερίδας. Περιμένουμε και ευχόμαστε τα καλυτέρα. Κυρίως περιμένουν οι εργαζόμενοι οι οποίοι είναι μετέωροι τους τελευταίους 2 μήνες.

• Έστω και καθυστερημένα…

• Ιδιαίτερα συγχαρητήρια στον Γιώργο Κώντσα για το ρεπορτάζ της Τρίτης, 18 Ιανουαρίου 2011, στα Χανιώτικα Νέα με τίτλο «Χανιώτες κρατούμενοι στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρω-

Αλλάζει ο ραδιοφωνικός χάρτης

επιχειρήσεων στο νομό Αττικής. Το ραδιοφωνικό ψηφιακό περιβάλλον προβλέπει θεμελιώδεις αλλαγές όσον αφορά τη διαμόρφωση των τοπικών αγορών. Ειδικότερα και σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τη λειτουργία του ψηφιακού ραδιοφώνου στην Ελλάδα, προβλέπεται χώρος για τη λειτουργία 16 ραδιοφωνικών προγραμμάτων, τα 4 εκ των οποίων μάλιστα θα είναι εθνικής εμβέλειας. Όπως γίνεται κατανοητό η προοπτική αυτή αλλάζει ουσιαστικά το «τοπίο», αφενός γιατί ο χαρακτήρας της ραδιοφωνίας είναι μέχρι σήμερα τοπικός -στο αναλογικό περιβάλλον δεν προβλεπόταν εθνική εμβέλεια για ραδιοσταθμούς πλην εκείνων της ΕΡΤ- αφετέρου γιατί η κατάσταση που επικρατεί στις περισσότερες τοπικές αγορές, αποτελεί παράδειγμα υπερκορεσμού. Η ψηφιακή μετάβαση, πέρα από τις ανακατατάξεις που θα επιφέρει στο ραδιοφωνικό περιβάλλον των Αθηνών υποχρεωτικά -και δεδομένων των παράπλευρων συνεπειών που προκαλούν τα θέματα των συχνοτήτων στις όμορες περιοχές-, θα προκαλέσει αλυσιδωτές συνέπειες σε όλες τις επιμέρους ραδιοφωνικές αγορές.

υσιαστικές αλλαγές στην αγορά του ραδιοφώνου, τόσο σε επίπεδο εμβέλειας όσο και σε επίπεδο θέσεων εκπομπών, ανοίγει η προοπτική της μετάβασης στην ψηφιακή τεχνολογία και για τα ερτζιανά, την οποία η κυβέρνηση σύμφωνα με τις δηλώσεις των στελεχών τηςπροωθεί, παράλληλα με το εγχείρημα της ψηφιακής τηλεόρασης. Η μετάβαση -και- στο μέσο αυτό, ανατρέπει πλήρως τα μέχρι σήμερα ισχύοντα στο χώρο του ραδιοφώνου, αφού το πεδίο συχνοτήτων που έχει προβλεφθεί για τη λειτουργία των σταθμών, αφήνει μικρά περιθώρια για την υπάρχουσα κατάσταση. Υπενθυμίζεται ότι το ραδιοφωνικό πεδίο στην Ελλάδα, διαμορφώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του '90 για την περιφέρεια και στις αρχές της δεκαετίας του 2000 για την πρωτεύουσα. Από τότε υπήρξαν κάποιες αλλαγές οι οποίες με την πάροδο των ετών και τις νομιμοποιήσεις από την πλευρά του ΕΣΡ που έφερε ο νόμος Ρουσόπουλου, οδήγησε στη λειτουργία 42 ραδιοφωνικών

Ο

σης».

• Απλό, λιτό και συγκλονιστικό. Όπως και η πραγματική διάσταση της ζωής. Για να θυμούνται οι παλιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι.

• Επανάληψη : Μητέρα κάθε μαθήσεως!!!

• Το θέμα της ποιότητας της ενημέρωσης πάντα είναι επίκαιρο. Τώρα ένα παραπάνω. Τώρα που η προπαγάνδα είναι πέρα και πάνω από κάθε ενημέρωση επιβάλλεται να μιλήσουμε για ενημέρωση!!!

• Τα Χανιά έχουν μια παράδοση κουλτούρας και ποιότητας στο χώρο των εντύπων τους. Το ότι κάποιοι θέλουν να μας πείσουν ότι υπάρχουν και σκ… δεν σημαίνει τίποτα παραπάνω από το ότι υπάρχουν και αυτοί !!! Υ.γ. Η στήλη αποτελεί προϊόν συλλογικότητας . Ως εκ τούτου περιμένουμε τη συμβολή σας. Ενημερώστε μας, για να ενημερώσουμε ! «ΠΥΞΙΔΑ της Πόλης»ΤΗ 53 ΤΚ 73131 ΧΑΝΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΤΗΛ : / 6974739122 ΦΑΞ : 2821036364e-mail: info@pyxida.gr

Διαμάχη για τον προσδιορισμό προθεσμίας Πριν από μερικούς μήνες κινήθηκε ζήτημα προσδιορισμού καταληκτικής ημερομηνίας για την ψηφιακή μετάβαση και στο ραδιόφωνο, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, -με προτεινόμενη ημερομηνία το 2015-, στην προοπτική αυτή ωστόσο, αντέδρασαν έντονα οι ιδιωτικές ραδιοφωνικές επιχειρήσεις.

Στην Ελλάδα Στη χώρα μας η προοπτική της μετάβασης στο ψηφιακό ραδιόφωνο δημιουργεί έντονο προβληματισμό από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες ως βασικό επιχείρημα για την προοπτική αυτή, προβάλλουν την μη ύπαρξη κοινής τεχνολογίας, ενώ στο τραπέζι πέφτει και η αρνητική οικονομική συγκυρία που πλήττει τόσο τη χώρα, όσο και το μέσο ειδικότερα. Σε κάθε περίπτωση βέβαια και η προοπτική λειτουργίας 16 μόνο ραδιοφώνων, παίζει το ρόλο της. Πηγή : Ναυτεμπορική, ΣΤΕΛΙΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ sioan@naftemporiki.gr Επιμέλεια : Μ. Ανευλαβής

24 Η μύγα στο μάτι του σκύλου λα άρχισαν, όταν πέθανε ο σκύλος μου. Τουλάχιστον έτσι νόμιζα, όταν ήμουν πιο μικρός. Γύρισα ένα μεσημέρι από το σχολείο στο σπίτι και είδα τον πατέρα μου ιδρωμένο, με το φανελάκι λίγο βρώμικο να κολλάει πάνω του, να ανοίγει στην αυλή μας ένα λάκο με το φτυάρι. Ο ήλιος κατακόρυφος και δυο-τρία πουλάκια χοροπηδούσαν στην ξεραΐλα του κήπου σαν να μην έτρεχε τίποτα. Όταν ο πατέρας μου για λίγο παραμέρισε και είδα το κουφάρι του ζώου μου δίπλα στα πόδια του, έπαθα σοκ. Έμεινα αποσβολωμένος, σαν τον ηλίθιο του χωριού ,και ούτε δυο κουβέντες δεν μπορούσα να βάλω σε μια σωστή σειρά, για να ρωτήσω τι έπαθε ο σκύλος και δεν τρέχει, μόνο στεκόμουνα εκεί κι έκλεινα τα μάτια σφιχτά κι έλεγα τώρα θα τ’ ανοίξω, Χριστέ μου, και θα δω το σκύλο μου όρθιο να με κοιτάει λαχανιάζοντας, με τη γλώσσα του να κρέμεται στραβά κι άκουγα εν τω μεταξύ τις φτυαριές του πατέρα μου κι έπειτα τη φωνή του, πήγαινε μέσα είπα , να μου λέει . Και καθώς έφευγα δεν μπόρεσα να μην κοιτάξω το σκύλο μου, στο κάτω-κάτω μπορεί να ήταν μόνο άρρωστος, και είδα τότε τη μύγα πάνω στο θολό του μάτι και παρότι τότε δεν ήξερα ακόμη τίποτα από θάνατο, μεμιάς κατάλαβα και σιχάθηκα για πάντα όλες τις μύγες του κόσμου, ως την αιωνιότητα. Το βράδυ δεν μπορούσα βέβαια να κοιμηθώ. Βούιζε το σύμπαν απ’ τα τζιτζίκια και η ζέστη ήταν ανυπόφορη κι εγώ στριφογυρνούσα στο κρεββάτι μου κι έκανα συνεχώς σκέψεις και ήταν η μία χειρότερη από την άλλη, γιατί ούτε που είχα προλάβει να αποχαιρετήσω το σκύλο μου και σκέψου να πέ-

Ό

ΦΥΛΛΟ

θαινα κι εγώ έτσι απροειδοποίητα και χωρίς καμία απολύτως εξήγηση ή η μητέρα μου ή ο πατέρας μου; Και οι επόμενες μέρες ήταν ακόμα πιο δύσκολες, γιατί συνέχεια σκεφτόμουν, κυρίως όμως φοβόμουν, κι έφτασα μάλιστα στο σημείο να θυμώσω με το σκύλο μου που πέθανε κι ένιωθα πως αυτό ήταν μόνο η αρχή για να πάνε όλα από το κακό στο χειρότερο, σαν ν’ άνοιξε ο θάνατος του μια τόση δα πύλη, όσο η τρύπα που άνοιξε ο πατέρας μου στον κήπο, για να περάσει μέσα στο σπίτι μας όλο το κακό του κόσμου. Κι είχα τόση αγωνία πως όπου νά’ ναι κάτι πολύ άσχημο θα συμβεί, που τις άγρυπνες νύχτες μου σχεδόν παρακαλούσα να συμβεί επιτέλους να τελειώνουμε, γιατί δεν άντεχα άλλο. Κι έπειτα πέθανε ο κύριος Γιώργος, που είχε μαγαζί απέναντι σχεδόν από το σπίτι μας. Εγώ στην αρχή δεν έδωσα και πολλή σημασία έπειτα όμως που το σκέφτηκα λίγο περισσότερο κατάλαβα και λυπήθηκα, ένιωσα όμως πολύ περισσότερο ανακούφιση. Γιατί ο θάνατος σήκωσε το χέρι του αλλά έδειξε τον διπλανό μας, κι εμείς ξεμπερδέψαμε με αυτήν την υπόθεση, όχι για πάντα βέβαια αλλά σίγουρα για αρκετό καιρό. Ένιωσα μια μεγάλη συμπάθεια για τον κύριο Γιώργο, γιατί, έστω κι αν δεν το επέλεξε, με τη μοίρα του πήρε το κακό από πάνω μας. Πιο απλά δηλαδή θυσιάστηκε για μας. Στη φαντασία μου μάλιστα τον έβλεπα να επιλέγει ο ίδιος το θάνατο, για να προστατεύσει εμένα και την οικογένειά μου. Είχε κάτι το ηρωικό η απόφασή του αυτή. Τον σκεφτόμουνα αόρατο να με βλέπει να παίζω και να πηγαίνω στο σχολείο και να κοιμάμαι επιτέλους τα βράδια, χωρίς να φοβάμαι πια, και να χαμογελάει, λίγο θλιμμένα βέβαια, γιατί οι νεκροί νιώθουν μεγάλη μοναξιά, όπως ο σκύλος μου, έτσι πιστεύω εγώ.

98 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011

Γράφει o Nίκoς Xατζηιωάννoυ

Τρεις μήνες μετά η μητέρα μου μας εγκατέλειψε, χωρίς καμία εξήγηση. Απλώς γύρισα το μεσημέρι και δεν ήταν εκεί και μετά σκέφτηκα ότι το να πηγαίνεις στο σχολείο σου κάθε πρωί μπορεί τελικά να αποδειχτεί πολύ επικίνδυνη απόφαση, αφού όσο εσύ μαθαίνεις γεωγραφία ο άλλος πεθαίνει ή πακετάρει τα πράγματά του στις βαλίτσες του και ετοιμάζεται να σου κάνει συντρίμμια τη ζωή. Ίσως πάλι η μητέρα μου να νόμισε ότι με το που έφτασα στην προτελευταία τάξη του δημοτικού απέκτησα επιτέλους την ικανότητα να καταλαβαίνω χωρίς καμία απολύτως βοήθεια τις πιο μύχιες σκέψεις της, την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων, τα αδιέξοδα της ζωής, το σύμπαν και τα πάντα γύρω από τα πάντα. Ο πατέρας μου πάλι κράτησε αυτό που αργότερα θα ονόμαζα σιωπή του σκύλου. Συμπεριφέρθηκε δηλαδή όπως ακριβώς στην περίπτωση με το νεκρό σκυλί μου κι εγώ ένιωσα το ίδιο έκπληκτος , το ίδιο αποσβολωμένος, το ίδιο ηλίθιος. Έπειτα σιγά-σιγά απλώθηκαν ανάμεσά μας τεράστιες εκτάσεις σιωπής. Η μητέρα μου στην αρχή έστειλε κάποια γράμματα σε μένα . Με ρωτούσε πως τα πάω στο σχολείο κι αν ήμουν καλά στην υγεία μου. Για τον πατέρα ούτε κουβέντα. Έπειτα λίγο-λίγο τα γράμματα αραίωσαν και μετά κάποτε σταμάτησαν. Εγώ τα βράδια έκλαιγα και την φανταζόμουνα να έχει κάνει άλλη οικογένεια και να έχει άλλο παιδί που το αγαπούσε πολύ περισσότερο από μένα και ήταν τόσο ευτυχισμένη και ορκιζόμουν πως δε θα της ξαναέγραφα άλλο γράμμα αλλά φυσικά την επόμενη μέρα της έγραφα κι ας μη μου απαντούσε, ώσπου τελικά κι εγώ κάποτε σταμάτησα εντελώς να της γράφω, κι έτσι υποθέτω ότι είμαστε πάτσι. Με τον πατέρα μου τελικά χαθήκαμε σχεδόν. Εγώ άλλαξα πόλη για να σπουδάσω και τελικά βρήκα μια καλή θέση σε μια εταιρεία κι έμεινα μόνιμα. Αυτός κράτησε το ίδιο σπίτι ,την ίδια δουλειά, μέχρι που πήρε σύνταξη, τα ίδια όλα. Δεν ξαναπαντρεύτηκε, ούτε έκανε άλλη σχέση. Δεν προσπάθησε καν. Ήταν σαν να είχε αποδεχτεί την ολοκληρωτική του ήττα. Έπειτα άρχισε ξαφνικά να μη νιώθει καλά, να βήχει και να φτύνει αίμα και οι γιατροί του διέγνωσαν καρκίνο. Όταν τον βρήκα στο νοσοκομείο είχε μείνει ο μισός. Οι κακόγουστες ριγέ πιτζάμες του νοσοκομείου έπλεαν πάνω του ενώ τα κόκαλά του εξείχαν από παντού. Ο καρκίνος είχε κάνει πολλαπλές μεταστάσεις. Τον λυπόμουν, αλλά τον λυπόμουν όχι σαν πατέρα μου αλλά σαν έναν οποιονδήποτε άνθρωπο που πέθαινε με τον χειρότερο τρόπο. Η λύπη μου είχε κάτι το απρόσωπο που με τρόμαζε ακόμα και μένα τον ίδιο. Κι έπειτα έγινε κι αυτό και τα έμαθα όλα. Μέσα σε ατελείωτες κρίσεις βήχα με φώναξε στο δωμάτιό του και μου είπε τα πάντα. Δεν ξέρω τι στο διάολο ήθελε από μένα, συγχώρεση; Κατανόηση; Να φύγει το βάρος από πάνω του; Μου είπε πως χρόνια ήξερε πως η μητέρα μου τον απατούσε με τον κύριο Γιώργο και πως σχεδίασε προσεκτικά τον θάνατό του με δηλητήριο, έτσι που κανείς να μην τον καταλάβει. Πρώτα όμως έπρεπε να κάνει μια δοκιμή για να είναι σίγουρος. Και την έκανε στον σκύλο μου. Η μάνα μου κάποια στιγμή πρέπει να το κατάλαβε ή απλώς κουράστηκε να προσποιείται την ευτυχισμένη. Μετά το θάνατο του άλλου δεν είχε κανένα λόγο να παραμείνει. Έτσι μου είπε. Με αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος που είναι πατέρας μου κατόρθωσε το σχεδόν ακατόρθωτο: Σκοτώνοντας τον κύριο Γιώργο μου άλλαξε το μέλλον, και τριάντα χρόνια μετά, με την εξομολόγησή του στο νοσοκομείο, μου άλλαξε το παρελθόν. Έπειτα ο βήχας του σχεδόν τον έπνιξε και μπήκαν μέσα οι νοσοκόμες. Στην κηδεία του δεν ήξερα τι στο διάολο να νιώσω. Καθώς έβλεπα το φέρετρο να κατεβαίνει στο λάκο ,το μόνο που μπορούσα να σκεφτώ ήταν η μύγα πάνω στο μάτι του σκύλου μου. Το βράδυ φυσικά δεν μπόρεσα να κοιμηθώ.