) www.pyxida.gr
ΦΥΛΛΟ
95
XANIA
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
(
ΣEΛ. 2 Aπό µήνα σε µήνα (εικόνες και σχόλια επικαιρότητας από τον Ματθαίο Φραντζεσκάκη και τον Αντώνη Περιβολάκη) ΣEΛ. 3 Το περιβάλλον, θύµα της υπερβολικής ταχύτητας του fast track Tου Γιώργου Μπάλια Eδώ στο Nότο από τον Ματθαίο Φραντζεσκάκη ΣEΛ. 4 Οψεις - Απόψεις, από τον Μιχάλη Νικολακάκη ΣEΛ. 5 «∆ήµος Ενεργών Πολιτών» η επόµενη µέρα Τα Αρχαία Ελληνικά επιστρέφουν στην ... Αγγλία Επέτειος Από τον ΕΥΓΕΝΙΟ ΑΡΑΝΙΤΣΗ ΣEΛ. 6 «Τα Ασήµαντα» από τον Γιώργο Κοκκινάκο Ανεπαισθήτως Γράφει η Βούλα Καντεράκη ΣEΛ. 7 Η Συνωµοσία του θορύβου από τον Γιώργο Μανουσέλη ΣEΛ. 8 Η γλώσσα της Πληροφορικής γράφει ο Γιώργος Γώγουλος ΣEΛ. 9 Το κίνηµα της βραδύτητας γράφει ο Αλέκος Λασκαράτος ΣEΛ. 10 Γιατί η Αριστερά του 40% είναι στο περιθώριο; γράφει ο Γιώργος Σταθάκης ΣEΛ. 11 ΧΡΕΟΣ! γράφει η Σοφία Τσουρδαλάκη ΣEΛ. 12-13 “Την ιστορία µπορεί να την γράφουν οι νικητές, αλλά δεν µπορούν να αντέξουν πάντα το βάρος της” Κώστας Βαξεβάνης Συνέντευξη Ματθαίος Φραντζεσκάκης ΣEΛ. 14 ∆ιλήµµατα και µηνύµατα από την Μαρία Κρέτση ΣEΛ. 15 «Σε ένα φανταστικό Σκακιστικό κόσµο…». από τον Μιχάλη ∆αρµαράκη ΣEΛ. 16 Με τη φωνή των γονιών Γράφει η Ρούλα Καλαϊτζάκη Ο «Ρεµπέτης» του ∆ήµου Κερδέλα ΣEΛ. 17 Αντίο Καιτούλα γράφει o Εµµανουήλ Τζιλιβάκης ΣEΛ. 18 "επί γραµµής" από τον Βασίλη Παπαστάµο Βιβλιόραµα ΣEΛ. 19 Βιντεοπροτάσεις από τον Αντώνη Σπανουδάκη ΣEΛ. 20 Τι δούµε και τι θα ακούσουµε στα Χανιά Γράφει o Γιώργος Βαβουλές ΣEΛ. 21 «Στην αρχή του τραγουδιού» από τον Γιώργο Τσίµα «Μουσικές Προτάσεις» ΣEΛ. 22 “Η σύριγγα του Πάνα” από τον Πέτρο Λυµπεράκη ΣEΛ. 23 Με την πυξίδα στα ΜΜΕ Τι γίνεται στην πόλη ΣEΛ. 24 “Στήλη άλατος” από τον Νίκο Χατζηιωάννου «Φασκόµηλο µε µέλι» σερβίρει η Θεοδοσία ∆ασκαλάκη
www.pyxida.gr και τώρα δουλειά!!!
2
Φ Υ ΛΛΟ
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Πoυ θα βρείτε Την Πυξίδα: ...κυκλoφoρoύµε τη 3η βδoµάδα κάθε µήνα, σε 3000 αντίτυπα και µπoρείτε να µας βρείτε στα παρακάτω σηµεία: Βιβλιoπωλεία: ΕΠΙΛOΓΕΣ, ΕΣΤΙΑ, ΜΥΘOΛOΓΙΑ, ΠΕΤΡΑΚΗ, ΠOΛΥΕ∆ΡO, ΣΧΗΜΑ, ΤO ΒΙΒΛΙO, ΒΙΒΛΙOΠΩΛΕΙO ΤΗΣ 1866, Χαρτoπωλεία: ∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ, ΚΥΒOΣ, ΡOΜΒOΣ, ΧΑΖΗΡΑΚΗΣ, Καταστήµατα ∆ίσκων:
STUDIO 2000 LA. SI. DO.,STUDIO A, Virgin Σινεµά: Palace, ΚΗΠΟΣ Καφέ - Μπάρ:
ΜΥΘOΛOΓΙΑ E∆EM, ΑΝΕΚ∆OΤO, ΑΣΩΤOΣ ΥΙOΣ, ΓΩΝΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ, ∆ΥO ΛOΥΞ, ΜΙΚΡO ΚΑΦΕ, ΜΑΧΑΛΑΣ, ΚΑΦΕ ΤΕΧΝΗ. VIDEO CLUB: DV PLANET, PLAY, MOVIE FORUM, VIPS (∆ΙΚΑΣΤΗΡΙΑ),
VIDEO BEST, VIDEO BLUE ΤOΡ VIDEO, (ΖΥΜΒΡΑΚΑΚΗ∆ΩΝ) Άλλα σηµεία: ∆ΗΜOΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙOΘΗΚΗ, ΕΙΣO∆OΣ ΝOΜΑΡΧΙΑΣ, ΕΙΣO∆OΣ ∆ΗΜOΥ ΧΑΝΙΩΝ, ΠOΛΥΚΕΝΤΡO ΝΕOΛΑΙΑΣ, ΠΡΑΚΤOΡΕΙO ΤΥΠOΥ(∆ΙΚΑΣΤΗΡΙΑ) ΑΝΕΚ LINES Blue Star Ferries (κεντρικό πρακτορείο) ΠOΛΥΤΕΧΝΕΙO (ΚΥΛΙΚΕΙO), ΤΕΙ(ΚΥΛΙΚΕΙO), Ω∆ΕΙO,
Εκλογές … και τώρα δουλειά Περιφέρεια
Η
κυριαρχία του κυρίου Αρναουτάκη ήταν λίγο-πολύ δεδοµένη οπότε το θέµα δεν ήταν ποτέ το ποιος θα είναι ο επόµενος περιφερειάρχης αλλά το τι θα κάνουν οι υπόλοιπες δυνάµεις και κυρίως ποια θα είναι η επόµενη µέρα σε επίπεδο διοίκησης. Υπό αυτή την έννοια παραµένει ζητούµενο το σε ποια κατεύθυνση θα λειτουργήσει το περιφερειακό συµβούλιο. Καταρχήν σε επίπεδο πολιτικής. Θα αποτελέσει απλά µηχανισµό νοµιµοποίησης κυβερνητικής πολιτικής ή θα έχει την όποια αυτόνοµη και ουσιαστική λειτουργία. Ζητούµενο επίσης αποτελεί το πώς θα λειτουργήσει το περιφερειακό συµβούλιο και ο νέος περιφερειάρχης σε σχέση µε την ισοµέρεια και την ισοκατανοµή υποχρεώσεων αλλά και προνοµίων σε επίπεδο νοµών του νησιού. Το παραπάνω είναι ένας από τους τοµείς που θα κριθεί ο κ. Αρναουτάκης καθώς το πώς θα λειτουργήσει το περιφερειακό συµβούλιο αποτελεί πολιτική απόφαση και απαιτεί ανάλογους χειρισµούς. ∆ιαφορετικά θα οδηγηθούµε στο δηµοκρατικοφανές σύστηµα της «ψήφισης των θεµάτων» από ένα περιφερειακό συµβούλιο του οποίου η γεωγραφική σύνθεση είναι δεδοµένη οπότε κατ΄αναλογία είναι σχεδόν δεδοµένες και οι αποφάσεις του.
ΤΡΑΠΕΖEΣ ΧΑΝΙΩΝ, ΠEIPAIΩΣ ∆PAKAKHΣ, SYLVESTER (ΓOΓOΝΗ), BREAK (ΓΟΓΟΝΗ) OLA STORES NEW STAND, ΟΝΕΙΡΟ Στο Hράκλειο: BIBΛIOΠΩΛEIO KIXΛH BIBΛIOΠΩΛEIO ANAΛOΓIO ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΦΩΤΟ∆ΕΝΤΡΟ ΚΥΛΙΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Στην Aθήνα: BIBΛIOΠΩΛEIO BIBΛIOPYΘMOΣ EK∆. ΣABBAΛA (ZΩO∆. ΠHΓHΣ 18) Στη Θεσσαλονίκη: BIBΛIOΠΩΛEIO BIBΛIOPYΘMOΣ EK∆. ΣABBAΛA (BAΣ. HPAKΛEIOY 47) BIBΛIOΠΩΛEIA IANOΣ (APIΣTOTEΛOYΣ 7, METAMOPΦΩΣEΩΣ 24 - KAΛAMAPIA, ΦIΛIΠΠOYΠOΛEΩΣ 57 - AMΠEΛOKHΠOI, 25ης MAPTIOY 45
ΠΥΞΙ∆Α ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΓΙΑ ΤΗΝ ΠOΛΗ ΤOΥΣ ΠOΛΙΤΕΣ ΤOΝ ΠOΛΙΤΙΣΜO Ι∆ΙOΚΤΗΣΙΑ: ΑΣΤΙΚΗ ΜΗ ΚΕΡ∆OΣΚOΠΙΚΗ «ΠOΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ» ΚΩ∆ΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ 6483 ISSN 1790-6075 ΕΚ∆OΤΗΣ – ΥΠΕΥΘΥΝOΣ ΕΚ∆OΣΗΣ ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙOΣ ΕΠΙΚOΙΝΩΝΙΑ «ΠΥΞΙ∆Α» / ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙOΣ ΤΘ 53 ΤΚ 73131 ΧΑΝΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΤΗΛ: 2821074104 / 6974739122 FAX: 2821036364 e-mail: info@pyxida.gr ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Μ. ΑΝΕΥΛΑΒΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΒΟΥΛΕΣ KΩΣTAΣ ΓYΠAPAKHΣ ΜΙΧΑΗΛ ∆ΑΡΜΑΡΑΚΗΣ ΣΙΣΣΥ ∆ΑΣΚΑΛΑΚΗ ΒΟΥΛΑ ΚΑΝΤΕΡΑΚΗ ∆ΗΜOΣ ΚΕΡ∆ΕΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΩΤΣΟΓΛΟΥ ΝΙΚΟΣ ΛΕΩΝΙ∆ΑΚΗΣ ΠΕΤΡOΣ ΛΥΜΠΕΡΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΛΙΚOΥΤΣΑΚΗΣ KΩN/NOΣ MΠAΣIOΣ ΜΙΧΑΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙ∆ΗΣ ΚΟΝΙ∆ΗΣ MYPTΩ KONTOMΙTAKH ΓΙΩΡΓΟΣ MANOYΣEΛHΣ NIKOΣ MANOYΣEΛHΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΓΟΥΛΟΣ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΕΡΑΚΗ BAΣIΛHΣ ΠAΠAΣTAMOΣ ΝΕKΤΑΡΙOΣ ΠΑΥΛOΥ - ΠΕΤΡO∆ΑΣΚΑΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΕΡΙΒOΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΠΑΝOΥ∆ΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓOΣ ΤΣΙΜΑΣ ΣΟΦΙΑ ΤΣΟΥΡΛΑΚΗ ΝΙΚOΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝOΥ ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΕΛΙ∆ΩΝΗΣ ΣKITΣA - ΣΧΕ∆ΙΑΣΜOΣ ΕΝΤΥΠOΥ ΝΙΚOΣ ΠΑΡΘΕΝOΠOΥΛOΣ τηλ. 6974430507 ΣΗΜΑ ΕΝΤΥΠOΥ ΕΛΕΝΗ ΜΑΡΙΝΑΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙ∆ΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΥΡΙ∆Η Η πυξίδα πρoσφέρεται µε αντίτιµo τη διάδoση και τη συµµετoχή
Η ΕΚ∆ΟΣΗ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ:
∆ήµος Χανίων
Μ
ετά από µια σκληρή µάχη ο Μανώλης Σκουλάκης είναι ο πρώτος δήµαρχος του νέου Καλλικρατικού δήµου Χανίων. Μέσα από µια προεκλογική διαδροµή εσωτερικών εντάσεων και ενστάσεων ο κύριος Σκουλάκης από την µια κατάφερε να «ανέβουν στο άρµα του» σχεδόν όλοι όσοι είχαν αντιταχθεί στην υποψηφιότητα του. Πολλοί δε εξ αυτών και µε δηµόσιες δηλώσεις «µετανοίας». Αναµφισβήτητα προσωπική επιτυχία του κύριου Σκουλάκη και των συνεργατών του. Αλήθεια είναι ότι η συµπόρευση µε τον κύριο Σκουλάκη και κυρίως η εκλογή του ακόµα και για πολλούς από αυτούς που συντάχθηκαν µαζί του έχει πολλές αναγνώσεις και δηµιουργεί νέα δεδοµένα. Καταρχήν από την µια «τελειώνει» ο πρώτος βουλευτής και παράλληλα ανοίγει η θέση του. Κάτι το οποίο δηµιουργεί νέο πολιτικό πεδίο για τις επόµενες εκλογές. Νέα δεδοµένα ανοίγουν για πολλούς και όσον αφορά τις επόµενες δηµοτικές εκλογές (όσο και να σας φαίνεται νωρίς πολλοί σκέφτονται µέχρι τότε !!!). Τώρα όσον αφορά την επόµενη µέρα στον νέο δήµο Χανίων το στοίχηµα για τον κύριο Σκουλάκη είναι κατά πόσον θα συγκροτήσει µια δυναµική και παρεµβατική οµάδα η οποία θα µπορέσει όχι απλά να διαχειριστεί το νέο δήµο αλλά θα χαράξει όραµα και προοπτική. Στοίχηµα είναι το κατά πόσο δεν θα µείνει σ΄ένα κλίµα «επιστροφής στα παλιά» συνεργατών του σε µια λογική να συνεχίσουµε από εκεί που αφήσαµε το δήµο αλλά θα δώσει νέα δυναµική µε τα νέα δεδοµένα. Μένει να δούµε…
Περιαστικοί ∆ήµοι Ν. Χανίων
Ο
λαός και εδώ µίλησε, οπότε όσο ποιο γρήγορα πάµε στην επόµενη µέρα τόσο καλύτερα για όλους .Οι εκλογές στους περιφερειακούς δήµους αποτελούν ένα ειδικό κεφαλαίο τόσο για το πώς διεξάγονται όσο και για το πώς λειτουργεί το εκλογικό σώµα. Παρατηρήσεις που όσο ποιο νωρίς γίνουν από όλους τους εµπλεκόµενους (εκλεγµένους και µη) τόσο καλύτερα πιθανά να λειτουργήσουν οι νέοι δήµοι. Πρώτο στοίχηµα για τις δηµοτικές αρχές των νέων περιφερειακών δήµων είναι το κατά πόσο την επόµενη µέρα θα παρακάµψουν τους µικρό-µεγάλο τοπικισµούς αλλά και διάφορες µικρό-µεγάλο διαπλοκές ώστε καταρχήν να αποκτήσουν οι δήµοι τους χαρακτήρα ενιαίων κοινωνικών και ουσιαστικά διοικητικών ενοτήτων. ∆εύτερο στοίχηµα στην ιδία λογική αποτελεί το κατά πόσο θα ενεργοποιήσουν οι νέοι δήµαρχοι πολιτικές που θα διασφαλίζουν την εγγύτητα που ζητά ο πολίτης της χανιώτικης επαρχίας από την δηµοτική αρχή. Γιατί τελικά µια αυτοδιοίκηση που χάνει αυτή την εγγύτητα δεν είναι αυτοδιοίκηση. Τελευταίο στοίχηµα για όλους είναι το κατά ποσό θα προσπεράσουν γρήγορα τις διάφορες συγκρούσεις, πικρίες, αντιπαλότητες που δηµιουργήθηκαν προεκλογικά και θα καταστεί δυνατή η ενεργοποίηση όλων όσων µπορούν να προσφέρουν στην ανάπτυξη της ενδοχώρας.
Ματθαίος Φραντζεσκάκης
Εκλογές και ΜΜΕ
Π
έραν όλων των άλλων οι εκλογές, ειδικά οι τοπικές, αποτελούν και ένα πεδίο αξιολόγησης των Μέσων Μαζικής Ενηµέρωσης. Ας την κάνουµε!!! ΑΣ ΤΗΝ ΚΑΝΕΤΕ!!! Μ.Φ.
Πολυτεχνείο Κρήτης
Α
λλαγή σκυτάλης είχαµε πριν µερικές µέρες στο Πολυτεχνείο Κρήτης µε τον κ.Γιάννη Φίλη να επανέρχεται στην πρυτανεία του ιδρύµατος. Μετά από µια ταραχώδη θητεία του κ. Γρυσπολακη και µε πολλά µέτωπα να έχουν ανοιχθεί. Με ένα διάχυτο κλίµα έντασης κυρίαρχο δυστυχώς τόσο στις σχέσεις µεταξύ πρυτανείας – φοιτητών όσο και µεταξύ των ιδίων των καθηγητών του ιδρύµατος. Κλίµα έντασης που συχνά µεταφερόταν και στις σχέσεις του ιδρύµατος µε τους φορείς αλλά και την τοπική κοινωνία. Ανεξαρτήτως των ευθυνών αυτού του κλίµατος αυτό που έχει σηµασία είναι ότι αυτή η εικόνα και τέτοιες συνθήκες κάθε άλλο παρά στην εύρυθµη λειτουργία του ιδρύµατος βοηθούσαν. ∆εν µένει παρά να περιµένουµε µια διαφορετική επόµενη µέρα. Μ.Φ.
Επίθεση σε µετανάστες
Θ
ύµατα επίθεσης έπεσαν αργά το απόγευµα της ∆ευτέρας 15 Νοεµβρίου στην παραλία του Καστελίου Κισσάµου, δύο νεαροί µετανάστες από την Τυνησία, όπως κατήγγειλε µε ανακοίνωση του το Φόρουµ µεταναστών Κρήτης. Σύµφωνα µε την καταγγελία, τέσσερις Έλληνες, τους επιτέθηκαν µε προτεταµένα κυνηγετικά όπλα. Αφού πυροβόλησαν πολλές φορές για να τους εκφοβίσουν, κινήθηκαν προς το µέρος τους και οι δύο νεαροί Τυνήσιοι, 20 και 21 ετών, αντίστοιχα, φοβούµενοι, έπεσαν στη θάλασσα για να γλιτώσουν. Οι δράστες, σύµφωνα µε την καταγγελία, έσυραν τους δύο µετανάστες στην ξηρά κι άρχισαν να τα χτυπούν µε τα κοντάκια των όπλων τους και ξύλινες ράβδους, για να τους εγκαταλείψουν τελικά αιµόφυρτους στην παραλία του Καστελίου. Οι δύο µετανάστες, µεταφέρθηκαν στον Κέντρο Υγείας Κισσάµου και στη συνέχεια στο νοσοκοµείο Χανίων. Εφεραν σοβαρά τραύµατα στο πρόσωπο. Στον ένα από αυτούς έγιναν 24 ράµµατα, ενώ ο άλλος είχε κατάγµατα στο χέρι και το πόδι. Χθες οι δύο µετανάστες έδωσαν κατάθεση στην Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Χανίων.Σύµφωνα µε τον Αµπντούλ Χατζή, µέλος του Φόρουµ Μεταναστών Κρήτης, «καθηµερινά σχεδόν, µας παίρνουν τηλέφωνο από το Καστέλι και µας καταγγέλλουν ότι ακόµη κι όταν πηγαίνουν να πληρωθούν από τους εργοδότες τους, τους χτυπάνε και στη συνέχεια καλούν την αστυνοµία να τους συλλαβει επειδή δεν έχουν άδεια παραµονής». Όσον αφορά την επίθεση σε βάρος των δύο Τυνήσιων, ο κ. Χατζή υπογράµµισε ότι δεν είχαν δώσει την παραµικρή αφορµή και ότι έπεσαν θύµατα συµµορίας που επιτίθεται εναντίον µεταναστών. Κάλεσε τους τοπικούς φορείς να αναλάβουν δράση και τη δικαιοσύνη να παρέµβει προκειµένου να δοθεί τέλος στα κρούσµατα ρατσιστικής βίας . Μ.Φ.
Οι όροι του παιχνιδιού
Α
µέσως µετά το τέλος του 2ου γύρου των δηµοτικών και περιφερειακών εκλογών επιχειρήθηκε από την πλειοψηφία των µέσων ενηµέρωσης να περαστεί ένα µήνυµα: πως αυτή ήταν η ώρα της σιωπηρής πλειοψηφίας. Πηγή του µηνύµατος είναι το εξωφρενικό για τα δεδοµένα της νεότερης Ελληνικής ∆ηµοκρατίας ποσοστό αποχής. Τώρα για πρώτη φορά ο κόσµος δικαιολογεί αυτούς που δεν ψήφισαν… Όταν µετέχεις σε ένα παιχνίδι που εν τοιαύτη περιπτώσει λέγεται «Ελληνική ∆ηµοκρατία» θες το παιχνίδι να παίζεται µε όρους που έχουν τεθεί και τηρούνται και από τις δύο µεριές. Υπάρχει µια µεγάλη µερίδα του κόσµου που χρησιµοποιεί το επιχείρηµα που λέει «Αυτή είναι η δηµοκρατία µας, αυτήν έχουµε, µε αυτήν θα πορευτούµε». Σεβαστό το επιχείρηµα. Αν δούµε όµως την ισχύ του µε όρους ιστορικούς και πραγµατικούς θα διαπιστώσουµε πως είτε γουστάρουµε αυτού του είδους τη δηµοκρατία (έτσι όπως είναι γραµµένη στα χαρτιά, είτε όχι) οι όροι της δεν ισχύουν και δεν εφαρµόζονται πλέον. Σε καµία περίπτωση δεν πιστεύω ότι οι Έλληνες είναι αυτό που θα λέγαµε γενικώς και αορίστως «λαός προοδευτικός». Αντιθέτως είναι λαός µε έντονες συντηρητικές παραδόσεις. Βρίσκει απάγκιο στο συντηρητισµό του µε την έννοια ότι δεν θέλει τις µεγάλες αλλαγές και επιλέγει κάποιους που θα του υποσχεθούν πράγµατα ακόµη και όταν αυτά δεν είναι απαραίτητα για το µαζικό καλό αλλά κατευθύνονται προς ατοµικό βόλεµα. Αυτοί οι σιωπηροί όροι του συµβολαίου της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας δεν τηρήθηκαν καθόλου τελευταία. ∆εν ξέρω αν εύκολα µπορεί κανείς το ονοµάσει «πολιτική απογοήτευση». Νοµίζω ότι απλά οι άνθρωποι λένε «δεν παίζεις το παιχνίδι που συµφωνήσαµε». Και είναι αυτή ακριβώς η περίοδος που οι άνθρωποι στην Ελλάδα αναρωτιούνται για την φύση και για τους όρους του παιχνιδιού στο οποίο συµµετείχαν… Α.Π.
Φ Υ ΛΛΟ
3
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Το περιβάλλον, θύµα της υπερβολικής ταχύτητας του fast track
Σ
ε µια περιοχή όπως την δική µας, τόσο σε επίπεδο νοµού όσο και σε επίπεδο νησιού, όπου µια σειρά από «επενδυτικά φιλέτα» αποτελούν πηγή ορέξεως δυνάµει επενδυτών, δεν µπορεί παρά το νοµοσχέδιο για το fast track να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής µας. Το ν/σ για την επιτάχυνση των στρατηγικών επενδύσεων, το οποίο συζητείται στη βουλή, έχει σαν στόχο να ρυθµίσει ζητήµατα που άπτονται των επενδύσεων που έχουν ιδιαίτερη σηµασία για Tου Γιώργου την οικονοµική ανάπτυξη της Μπάλια* χώρας, µεταξύ δε αυτών και το περιβάλλον. Η βασική διάταξη του ν/σ σχετικά µε το περιβάλλον είναι το άρθρο 25 στο οποίο γίνεται λόγος για Ειδικά Σχέδια Ολοκληρωµένης Ανάπτυξης τα οποία, εκτός των άλλων, ορίζουν τις περιοχές υποδοχής των στρατηγικών επενδύσεων. Αυτό που αρχικά πρέπει να επισηµάνει κανείς είναι η προχειρότητα της σχετικής νοµοθέτησης. Αντιγράφει σχεδόν πλήρως ανάλογες διατάξεις του νόµου για την επιτάχυνση της υλοποίησης των ολυµπιακών έργων (ν. 2730/1999) µε αποτέλεσµα να µην λαµβάνει υπόψη του τη νοµοθεσία για το περιβάλλον που εντωµεταξύ θεσπίστηκε και η οποία είναι πολύ σηµαντική. Ας ελπίσουµε ότι η προχειρότητα αυτή δεν θα συνεχιστεί και κατά την υλοποίηση των στρατηγικών επενδύσεων. Η σηµαντικότερη ρύθµιση είναι αυτή που αναφέρει ότι δεν ισχύει η νοµοθεσία για την πληροφόρηση και συµµετοχή των πολιτών. Όπως είναι γνωστό αυτή η νοµοθεσία είναι καίριας σηµασίας για την προστασία του περιβάλλοντος και η παραβίασή της καθιστά κάθε σχετική πράξη παράνοµη. Οι πηγές της εν λόγω νοµοθεσίας είναι η οδηγία 2003/35 και η διεθνής σύµβαση Άαρχους (κυρώθηκε από τη χώρα µας µε το ν. 3422/2005) που προβλέπουν ότι είναι υποχρεωτική η πληροφόρηση και συµµετοχή του κοινού στη διαδικασία λήψης της απόφασης. Μάλιστα δε υπάρχουν και ειδικότερες διατάξεις –στην ελληνική νοµοθεσία- που ορί-
ζουν συγκεκριµένα τον τρόπο πληροφόρησης και συµµετοχής των πολιτών. Το ν/σ λοιπόν, µε την σχετική ρύθµιση, παραβιάζει κατάφωρα την παραπάνω ευρωπαϊκή και διεθνή νοµοθεσία. Έτσι, αντί να επιταχύνει την υλοποίηση της στρατηγικής επένδυσης θα την καθυστερήσει διότι είναι βέβαιο ότι τα δικαστήρια θα ακυρώσουν οποιαδήποτε έγκριση η οποία θα στηρίζεται στη συγκεκριµένη διάταξη του ν/σ. Περαιτέρω, η ρύθµιση για προσχώσεις και κατασκευή έργων στον αιγιαλό και στην παραλία έρχεται σε αντίθεση µε το διεθνές δίκαιο και συγκεκριµένα µε το Πρωτόκολλο για την ολοκληρωµένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου (21-1-2008). Εκεί αναφέρεται ότι υφίσταται υποχρέωση κάθε κράτους να διατηρεί την υπάρχουσα γεωµορφολογία των παράκτιων ζωνών και να χαράσσει εθνική στρατηγική για την ολοκληρωµένη διαχείριση και µέτρα εφαρµογής της. Οποιαδήποτε παρέµβαση πρέπει να εντάσσεται σ’ αυτή τη στρατηγική. Όπως γνωρίζουµε τέτοια στρατηγική δεν υπάρχει και κατά συνέπεια οι προσχώσεις και οι κατασκευές επί του αιγιαλού έτσι όπως ορίζονται στο ν/σ είναι παράνοµες διότι παραβιάζουν το Πρωτόκολλο το οποίο είναι νοµικά δεσµευτικό για τη χώρα. Επί πλέον, µε το άρθρο 24 του ν/σ επιχειρείται µια πονηρία. Ορίζεται ότι αρµόδιο δικαστήριο για τις τυχόν ανακύπτουσες διαφορές είναι το ∆ιοικητικό Εφετείο, αφαιρώντας έτσι την αρµοδιότητα από το Συµβούλιο της Επικρατείας. Ο λόγος είναι προφανής: Ελπίζουν ότι, επειδή το ∆ιοικητικό Εφετείο δεν έχει την κατάλληλη εµπειρία, θα µπορέσουν να αποφύγουν τους σκοπέλους της νοµοθεσίας. Τέλος, προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι οι ρυθµίσεις του ν/σ που αναφέρθηκαν έγιναν αποδεκτές και από την Υπουργό ΠΕΚΑ. Φαίνεται ότι η λεγόµενη «πράσινη ανάπτυξη» δεν είναι τίποτε άλλο παρά ευφηµισµός και προκάλυµµα συνέχισης της ίδιας πολιτικής. Άλλωστε είµαστε συνηθισµένοι στις καταδίκες από το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο. * ∆ιδάκτωρ Νοµικής-∆ικηγόρος
Επιδεικνυόµενη ελαφρότητα Ορεινό το χωριό, κρατάει την οµορφιά του τοπίου και των ανθρώπων του απείραχτη από τον τουρισµό. Ο παµπάλαιος πλάτανος, τα καφενεδάκια στον ίσκιο του, οι στενοί δρόµοι, φτιαγµένοι σε καιρούς που το αυτοκίνητο Γράφει δεν είχε ακόµα επιβάλει τη δεσποτεία του, o Mατθαίoς τα πάντα στην τάξη και στο µέτρο τους. Φραντζεσκάκης Ώσπου, για να κλονιστεί η ισορροπία, καταφθάνει στο χωριό ένα από εκείνα τα αυτοκίνητα που ώς τώρα πίστευες ότι τα χαίρονται και τα καµαρώνουν µεγαλοποδοσφαιριστές, µεγαλοτραγουδιστές και παραθυράτοι µεγαλοποινικολόγοι. Αλλά κανένα διάσηµο αστέρι της µπάλας, του άσµατος ή της δικηγορίας δεν κατέβηκε από το τετράτροχο. Κατέβηκε µια αγέρωχη κυρία, που και µόνο το καλά προβαρισµένο πλατύ χαµόγελο µε το οποίο µοίραζε χειραψίες σε γνωστούς και αγνώστους αρκούσε για να ορίσει το επάγγελµά της: πολιτικός. Ούτε το πόθεν της είναι ελέγξιµο ούτε το έσχες. «Βουλευτίνα», έλεγε ο ένας ψιθυριστής. «Νοµάρχης», διαφωνούσε ο δεύτερος. «Υποψήφια», ξεκαθάριζε τα πράγµατα ένας τρίτος. Ποιο το κόµµα της και ποιο το χωριό δεν έχει ιδιαίτερη σηµασία. Οι συµπεριφορές µετράνε και το «τέλος της ιδεολογίας» που πιστοποιούν ορισµένες από αυτές. Μετράει δηλαδή η ευκολία µε την οποία άνθρωποι που ανήκουν σε διαφορετικά κόµµατα και υποτίθεται ότι πολιτεύονται µε διαφορετικές αρχές, καταλήγουν µάλλον γρήγορα να εξοµοιώνονται ασπαζόµενοι τους ίδιους αξιακούς κώδικες και λατρεύοντας τα ίδια κούφια σύµβολα κύρους και γοήτρου - µια Λέξους, µια Φεράρι, ένα σκάφος, ένα εξοχικό µε την απαραίτητη δεξαµενή κολύµβησης, για να µην τρέχεις στη θάλασσα µε τους πληβείους. Τα αποκτάς όλα τούτα, όχι τόσο επειδή τα έχει ανάγκη ο τρόπος της ζωής σου, όσο για να δώσεις σχήµα στην ισχύ σου και να δείξεις πως επιτέλους κάτι σπουδαίο έγινες σε τούτο τον κόσµο. Και ανακουφίζεις τη συνείδησή του, αν φυσικά έχει πρόβληµα, δηλώνοντας µια στο τόσο ότι συµµερίζεσαι «τις αγωνίες του κοσµάκη», ιδίως τώρα µε την κρίση. ∆εν λέω ότι οι πολιτικοί είναι υποχρεωµένοι να ζουν σαν τους αρχαίους Κυνικούς φιλοσόφους, µε άκρα λιτότητα, ή σαν τους αυθεντικούς ασκητές, ώστε να αποδεικνύουν την τιµιότητά τους. Λέω απλώς ότι, έστω και για να αυτοπροστατεύονται από τη λαϊκή περιφρόνηση, φρόνιµο θα ήταν να δείχνουν πως σέβονται ελαφρώς το µέτρο, καθώς και την κρίση του «κοσµάκη», είτε τους ψηφίζει είτε όχι. Φαίνεται όµως ότι το µυαλό αρκετών «εκπροσώπων» µας είναι βαριά θολωµένο από την εξουσία και τις ηδονές της. Και συνεχίζουν να επιδεικνύουν τη χλιδή τους, τετράτροχη ή όχι, γιατί επιµένουν να πιστεύουν ότι έτσι εντυπωσιάζουν και θαµπώνουν. Αλλά απλώς ενοχλούν και προσβάλλουν - αισθητικά, ηθικά και πολιτικά. Κι αν κάτι τους προστατεύει, δεν είναι η αφέλεια του «κοσµάκη», όπως θέλουν να πιστεύουν, αλλά η ευγένειά του - η οποία πάντως αρχίζει να δείχνει σηµάδια εξάντλησης. Tου Παντελή Mπουκάλα Καθηµερινή 23092010 Για την αντιγραφή Μ.Φ.
Σ.Σ. Για όσους εκλέχτηκαν και όσους όχι. Κυρίως όµως για τους αυλικούς και µάλιστα µε την υπόµνηση ότι πρόκληση εκτός από τον υλικό πλούτο αποτελεί και η έπαρση, συχνά κυρίως αυτή!
4
Φ Υ ΛΛΟ
Sandman
Ο
Sandman στην αγγλοσαξονική µυθολογία είναι η µυθική εκείνη φιγούρα που φέρνει στα παιδιά τα όνειρα όταν πέφτουν για ύπνο, κάτι σαν µία καλή εκδοχή του δικού µας µπαµπούλα.Με το µύθο αυτό ως πρώτη ύλη, ο Neil Gaiman δηµιούργησε το χαρακτήρα που µεταµόρφωσε τον κόσµο τον κόµικς και συνέβαλε όσο λίγοι άλλοι στην αναγνώριση τους ως παραδεδεγµένο καλλιτεχνικό είδος. Από το 1987 έως το 1996 εκδίδονταν η µηναία έκδοση του Sandman στις Η.Π.Α.. Με διαφορετικού σκιτσογράφους (S. Kieth, M. Dringenberg κ.α.) και σε διαφορετικούς εκδοτικούς οίκους (Vertigo, DC Comics).Ο Βασικός ήρωας της σειράς είναι ο Dream of the Endless, ή αλλιώς Sandman, Morpheus, The Shaper Γράφει o Mιχάλης κ.α. Ο Sandman είναι η ανNικoλακάκης θρωποµορφική έκφραση της ανθρώπινης λειτουργίας του ονείρου. Στο σύµπαν του Gaiman οι θεοί είναι θνητοί πεθαίνουν όταν οι άνθρωποι παύουν να πιστεύουν σε αυτούς. Οι Endless όµως, ο Sandman και τα αδέρφια του, ενσαρκώνουν τις ανθρώπινες ψυχοσωµατικές καταστάσεις, και µέσω αυτών ζουν για πάντα. Εν’ προκειµένω, µέσα από τα όνειρα των άλλων.Στην αρχή της σειράς ο Sandman ελευθερώνεται ύστερα από 70 χρόνια φυλάκισης και προσπαθεί να ανασυγκροτήσει τον κόσµο του, να ανακτήσει τα αντικείµενα του, να ξανακτίσει το βασίλειο του. Απουσιάζοντας όµως για τόσο χρόνια από τον κόσµο των θνητών αδυνατεί να προσαρµοστεί στα όνειρα των ανθρώπων. Με τα λόγια του ίδιου του Gaiman: «Ο άρχοντας του ονείρου µαθαίνει ότι πρέπει να αλλάξει ή να πεθάνει, και παίρνει την απόφαση του».Το παραπάνω αφηγηµατικό σχήµα λειτουργεί ως όχηµα για τον δηµιουργό ώστε να επισκεφτεί τα όνειρα και τις πραγµατικότητες τελείως ετερόκλητων χαρακτήρων. Και ταυτόχρονα να πειραµατιστεί µε λογοτεχνικές παραδόσεις διαφορετικές µεταξύ τους. Βικτωριανό µυθιστόρηµα, viper αστυνοµικό διήγηµα, ιστορίες τρόµου και επική φαντασία, όλες βρίσκουν το δρόµο τους στις σελίδες του Gaiman. Άλλο τόσο ετερόκλητα είναι και τα πλάσµατα των οποίων τα όνειρα ο Sandman περιδιαβαίνει: Αφρικανές πριγκίπισσες, αρχαιοελληνικοί θεοί, κυνηγηµένοι οµοφυλόφιλοι, διαφθαρµένοι πολιτικοί, ταβερνιάρηδες, γάτες (ναι, γάτες…) εξωγήινοι,
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Neil Gaiman δαίµονες… Μα πάνω από όλα άνθρωποι του περιθωρίου. Μια µατιά όµως που δεν αναζητά στο περιθώριο να βρει ανθρώπους µε πλεόνασµα βίας, γκάνηστερ και ψυχοπαθείς δολοφόνους. Μητέρες που δεν έχουν χρόνο για τα παιδιά τους λόγο δουλειάς, ναρκοµανής που παλεύουν µε την εξάρτηση τους, κορίτσια που δυσανασχετούν στο ρόλο της χαζογκόµενας, συγκροτούν, µεταξύ άλλων, τη ραχοκοκαλιά των συνοµιλητών του ήρωα.Σε ένα είδος που έσφυζε από ήρωες µε υπερφυσικές δυνάµεις, φουσκωτά ποντίκια και προδιαγεγραµµένα πεπρωµένα (Superman, Iron Man, Spider Man µπλα, µπλα, µπλα…) οι ήρωες του Gaiman δεν είναι ποτέ σίγουροι για τον εαυτό τους. Στο τεύχος 22 ο ίδιος ο διάβολος δυσανασχετεί µε το ρόλο του και δίνει τα κλειδιά της κόλασης σε όποιον θέλει να αναλάβει το µαγαζί. Οι χαρακτήρες στο Sandman, ακόµα και οι θεοί, δεν ξέρουν ποια είναι η «αποστολή» τους. Ζουν, βρίσκουν τον εαυτό τους και ανακαλύπτουν τις επιθυµίες τους µέσα από τους άλλους. Οι κλυδωνισµοί που προκάλεσε στο κόσµο τον κόµικς αυτό το έργο ήταν τεράστιοι. Ήταν το πρώτο Αµερικάνικο κόµικς µε κυρίως γυναίκες αναγνώστες, µε αναγνώστες άνω των 20-25 ετών, µε αναγνώστες που δεν είχε ξαναπέσει στα χέρια τους εικονογραφηµένη ιστορία.Στην ιστορία ο Sandman όσο συνεχίζει να τρέφεται από τα όνειρα των ανθρώπων, παραµένει αθάνατος. Αλλά ο άρχοντας των ονείρων ήταν και παιδί της εποχής του. Αν άκουγε µουσική θα άκουγε Jesus and the Mary chain, New Order, Sonic Youth και Joy Division. Το µαλλί του ήταν φτυστό µε του Robert Smith των the Cure. Αν έβλεπε ταινίες θα πήγαινε πρώτη φορά σινεµά να δει το Blade Runner και θα πήγαινε το πρώτο ραντεβού του στο Natural Born Killers.Ο Sandman ήταν ότι ποιο δηµιουργικό βγήκε από τον κόσµο των Αµερικάνικων κόµικς στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Την εποχή που ο Reagan έκανε πάρτι στις Η.Π.Α. και αυτό που αποκαλούµε σήµερα νεοφιλελευθερισµός αποκτούσε χαρακτήρα κυρίαρχης ιδεολογίας. Την εποχή που τα µόνα επιτρεπτά όνειρα ήταν όνειρα κατανάλωσης, επαγγελµατικής ανέλιξης και πλουτισµού. Και σε αυτή ακριβώς την εποχή ο Sandman γλιστρούσε στον ύπνο των ανρθώπων για να ανακαλύψει ότι τα όνειρα τους ήταν κάτι πολύ παραπάνω. Και το να το λες αυτό είναι πολιτικό.
Ο
Neil Gaiman γεννήθηκε το 1960 στο Hampshire του Portsmouth της Αγγλίας, από οικογένεια Πολωνό-Εβραίων µεταναστών. Από νωρίς στη ζωή του γοητεύτηκε από τον κόσµο της λογοτεχνίας του φανταστικού, διαβάζοντας συγγραφείς όπως ο C.S. Lewis, ο J.R.R. Tolkien, ο M. Moorcock, η Urlula Le Guin, ο Edgar Alan Poe, ο Lord Dunsany και ο G. K. Chesterton, ενώ στη συνέχεια τον κέρδισε η επιστηµονική φαντασία, µε την οποία ήρθε σε επαφή µέσα από τα βιβλία των Samuel R. Delany, Roger Zelanzy, Robert A. Heinlein, Harlan Ellison, H. P. Lovecraft, και Gene Wolfe. Προτού ασχοληθεί ενεργά µε τη συγγραφική δραστηριότητα, εργάσθηκε ως δηµοσιογράφος. Τα πρώτα βιβλία του ήταν µία βιογραφία του συγκροτήµατος Duran Duran και ένας οδηγός στη σειρά βιβλίων του Douglas Adams A Hitchhiker’s Guide to the Galaxy.Κατά τη διάρκεια της εργασίας του ως δηµοσιογράφος είχε την ευκαιρία να γνωρίσει τον πολυβραβευµένο συγγραφέα ιστοριών για κόµικς, Alan Moore (League of Extraordinary Gentleman, Watchmen, V for Vendetta, From Hell κ.α.), ο οποίος του έδειξε τον τρόπο µε τον οποίο δηµιουργούσε τα σενάρια για τις εικονογραφηµένες νουβέλες του.Το πρώτο µεγάλο κόµικς µε το οποίο έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό ήταν το The Sandman (το οποίο και σήµερα παρουσιάζουµε). Μερικές ακόµη αξιοσηµείωτες δουλείες του στον χώρο των κόµικς είναι η πρόσφατη εικονογραφηµένη ιστορία Whatever Happened to the Caped Crusader? - που αποτελεί την τελευταία συνέχεια της ιστορίας του Batman και εκδόθηκε από την DC Comics το 2009 - καθώς και πολλά τεύχη του γνωστού και στο Ελληνικό κοινό SpawnΣήµερα ο Neil Gaiman είναι ευρύτερα γνωστός ως συγγραφέας ιστοριών φαντασίας και παιδικών παραµυθιών. Τα πλέον γνωστά του βιβλία είναι το American Gods, το Coraline και το Stardust, τα οποία κυκλοφορούν και στα ελληνικά. Έχει τιµηθεί µε δεκάδες βραβεία για το έργο του, συµπεριλαµβανοµένου και του µοναδικού World Fantasy Award που έχει δοθεί ποτέ για ιστορία κόµικς και το οποίο κέρδισε για το τεύχος 24 του Sandman, A midsummer night’s dream - εµπνευσµένο από τη γνωστή ιστορίας του Σαίξπηρ. Το έργο του American Gods είναι το µοναδικό βιβλίο που έχει που έχει πάρει όλα τα βραβεία στο χώρο του φανταστικού ταυτόχρονα (Locus Award, Nebula Award, Hugo Award, Bram Stoker Award) ενώ πρόσφατα το The Graveyard Book απέσπασε τα σηµαντικότερα βραβεία στο χώρο του παιδικού βιβλίου στις Αγγλοσαξονικές χώρες (Carnegie Medal in Literature, Newbery Medal). Τέλος, ο χώρος του σινεµά και τις τηλεόρασης δεν τον έχει αφήσει αδιάφορο, καθώς έχει γράψει σενάρια για ταινίες και τηλεοπτικές σειρές και τα βιβλία του Coraline και Stardust έχουν διασκευαστεί σε κινηµατογραφικές ταινίες.
Φ Υ ΛΛΟ
5
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
« ∆ ή µο ς Ε ν ε ρ γ ών Π ο λ ι τ ών » η ε π ό µ ε ν η µ έ ρ α
Ο
συνδυασµός «∆ήµος Ενεργών Πολιτών» µπορεί µε βεβαιότητα να θεωρεί ότι είναι στους κερδισµένους των δηµοτικών εκλογών στα Χανιά. Ξεκινώντας πολύ αργότερα σε σχέση µε τους υπόλοιπους συνδυασµούς και χωρίς να υπάρχει κάποια οργανωτική συγκρότηση ο «∆ήµος Ενεργών Πολιτών» συγκέντρωσε την προτίµηση του 12,34% όσων ψήφισαν στο νέο δήµο Χανίων. Ποσοστό που σε κάποιες περιοχές άγγιξε το 16%. Αναµφισβήτητα ο βαθµός προτίµησης είναι ιδιαίτερα σηµαντικός για τις συνθήκες των εκλογών αλλά την γενικότερη εκλογική ατµόσφαιρα. Σηµαντικότερο στοιχείο όµως αποτελεί ο βαθµός αποδοχής που είχε η πρωτοβουλία συγκρότησης του «∆ήµου Ενεργών Πολιτών». Το κλίµα, η ατµόσφαιρα, οι άνθρωποι. Ουσιαστικά τόσο για τον Τάσο Βάµβουκα
όσο και για τους συνεργάτες του τώρα ανοίγει ένα πεδίο δράσης. Ένα πεδίο στο οποίο θα κληθούν να δείξουν αν πραγµατικά µπορούν να κεφαλαιοποιήσουν πολιτικά τον κόσµο που πίστεψε σ΄αυτή την προσπάθεια. Είναι γεγονός ότι στο δαιδαλώδες τοπίο του νέου δηµοτικού συµβουλίου το στοίχηµα δεν είναι το κατά πόσο και µε ποιο τρόπο θα παρεµβαίνουν οι 3 εκλεγµένοι του συνδυασµού αλλά το κατά πόσο ο συνδυασµός θα βρει τρόπο συγκρότησης και παρέµβασης στα δρώµενα στο νέο δήµο. Παρέµβασης ως ζωντανός πολιτικός σχηµατισµός και όχι ως γραφειοκρατικό µόρφωµα. Αν σ΄αυτό το στοίχηµα απαντήσει ο «∆ήµος Ενεργών Πολιτών» τότε δηµιουργεί τη βάση ενός νέου τοπίου µετά από 3,5 χρόνια.
Ματθαίος Φραντζεσκάκης
Επέτειος Από τον ΕΥΓΕΝΙΟ ΑΡΑΝΙΤΣΗ
Η
κατάθλιψη που περιβάλλει τις επετειακές αναπαραστάσεις της εξέγερσης του Πολυτεχνείου είναι προϊούσα και αθεράπευτη. Από τον ένα χρόνο στον άλλο, η απόσταση που χωρίζει την ηθική και ψυχική αυθεντικότητα του γεγονότος εκείνου από την τωρινή πολιτικοτηλεοπτική σκηνή όπου συντελείται η εκµηδένιση των θεσµών, των νοηµάτων, των ιδεών, όσο και του κοινωνικού κράτους, αντιστέκεται µε τρόπο όλο και πιο κραυγαλέο στις προσπάθειες των αξιωµατούχων να τη γεφυρώσουν. Από τα χείλη ανθρώπων, όπως ο πρωθυπουργός, τα περί Πολυτεχνείου ακούγονται όχι απλώς επίπλαστα, δηλαδή χωρίς ουσιαστικό ή συµβολικό αντίκρισµα, αλλά και ελαφρώς κακόγουστα, εφόσον ο επιδιωκόµενος παραλληλισµός µε τα υποτιθέµενα αιτήµατα των νέων της εποχής µας (έτσι όπως τους φαντάζεται ο Γιώργος), µεταξύ των οποίων φιγουράρει, υποθέτουµε, και η ανάγκη για βελτιωµένο σήµα στα κινητά, δεν θα έπειθε ούτε τον πρόεδρο της επιτροπής για την επανεκλογή του Οµπάµα. Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ προέρχεται ειδικά απ' αυτό το τροµακτικό χάσµα ανάµεσα στην έκρηξη γνησιότητας που προκάλεσε η γενιά του Πολυτεχνείου και στους σηµερινούς αλλοτριωµένους «λόγους» που γίνονται κυρίαρχοι µέσω της κατανάλωσης και του θεάµατος, µέσω της τεχνολογίας και του έρποντος κυνισµού, µέσω του lifestyle και των άπειρων υποπρο-
Τ α Α ρ χ α ί α Ε λ λ η ν ι κ ά ε π ι σ τ ρ έ φ ο υ ν σ τη ν . . . Α γ γ λ ί α
Μ
πορεί η εκµάθηση µιας ξένης και µάλιστα τόσο πα« λιάς γλώσσας να τροµάζει, αλλά τα Αρχαία Ελληνικά δίνουν µια νέα, πολύ ουσιαστική διάσταση στη µάθηση – κάνουν το µυαλό να δουλεύει πιο γρήγορα». Αυτό δήλωσε η Lorna Robinson καθηγήτρια Κλασσικής Φιλολογίας και υπέυθυνη του οργράµµατος Iris για την επιστροφή της διδασκαλίας των αρχαίων γλωσσών στα ∆ηµοτικά. Συγκεκριµένα, και σύµφωνα µε δηµοσίευαµα Βρεττανική εφηµερίδας επιλέχθηκαν 3 ∆ηµοτικά Σχολεία στην περιοχή της Οξφόρδης (καθόλου τυχαίο) όπου θα τεθεί σε ισχύ πιλοτικό πρόγραµµα διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών. Η απόφαση µε την ελπίδα να κατανοήσουν οι Βρετανοί µαθητές καλύτερα τη Γραµµατική και το συντακτικό της Αγγλικής γλώσσας αφού τα Αρχαία Ελληνικά «θα παράσχουν µια καθαρή και συναρπαστική βάση για την κατανόηση πολλών πολυπλοκοτήτων της αγγλικής γραµµατικής». Η διδασκαλία θα γίνει παράλληλα µε τη δη διδασκαλία µαθήµατος Αρχαίας Ελληνική Ιστορίας. Εµείς υπερασπιζόµαστε ακόµα τα … Ελγίνεια. Α.Π .
ϊόντων και ανακλαστικών, των οποίων η εκ του ασφαλούς εµφάνιση συνόδεψε, δίχως αντίλογο, την απερίγραπτη παρακµή της ικανότητας του ανθρώπου να σκέφτεται τη ζωή του ως πολιτικό ον. Με το κενό να διευρύνεται στο ψυχικό και υπαρξιακό επίπεδο, για να µη µιλήσουµε και για το βίωµα της ιστορικής µνήµης που υπεραναπληρώνεται µε τις παρωδίες των µνηµοσύνων, τα παιδιά και οι έφηβοι, όσο και αν συλλαµβάνουν διαισθαντικά το µέγεθος της ηρωικής ανιδιοτέλειας που εκδηλώθηκε εκείνες τις µέρες, αδυνατούν να κατανοήσουν το περιεχόµενο εννοιών, όπως η αυθόρµητη οργάνωση του πολιτικού υποκειµένου ή η υποχρέωση του ανθρώπου να αµφισβητεί οτιδήποτε παρουσιάζεται σαν «φυσικό» ή «µονόδροµος». ΣΕ ΠΕΙΣΜΑ των όσων κολακευτικών λέγονται απ' τους υποκριτές, τα παιδιά των σηµερινών σχολείων, που γαλουχήθηκαν µε τη δαιδαλώδη, αλλά αβαθή λογική των προσοµοιώσεων, των βιντεοπαιγνιδιών και του ∆ιαδικτύου, είναι προς το παρόν κάθε άλλο παρά ικανά να αντιληφθούν την αληθινή σηµασία της επινοητικής φαντασίας -όχι εκείνης που µνηµονεύεται στο µήνυµα του πρωθυπουργού, αλλά αυτής που θα τους επέτρεπε να υποπτευθούν ότι το κενό που ανοίγεται στη συνοχή της γενιάς τους εξαιτίας της διάχυτης κατάθλιψης και αδιαφορίας είναι, συν τοις άλλοις, ένα κενό πολιτικής. Αν είσαι γεννηµένος το '92 ή το '95 και άρα γνωρίζεις την πολιτική µόνον από αφηγήσεις, η πιθανότητα να συνειδητοποιήσεις ότι λείπει η πολιτική είναι καθαρή φαντασία. ΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ, λοιπόν, απ' τα παιδιά όχι να συµφωνήσουν µε όσα λέµε, αλλά να µας εκπλήξουν. Πηγή: www.enet.gr
6 ΑΣΗΜΑΝΤΑ
Εκλογές, Πολιτική, Ηθική και κοινωνία Να είστε ευχαριστηµένοι που µόνον ένας απ΄ αυτούς µπορεί να κερδίσει στις εκλογές. Ανώνυµος
Ας πάµε πίσω στο χρόνο και ας θυµηθούµε την Ελλάδα και τους ανθρώπους της στη δεκαετία 1970-1980. Τότε που οι πολίτες – όλοι οι πολίτες – ψήφιζαν µε βάση την ιδέα τους . Οκτώ στους δέκα ψήφιζαν µε βάση την ιδεολογία τους χωρίς άλλες σκέψεις. Ενώ σήµερα Γράφει ο εννέα στους δέκα ψηΓιώργος φίζουν µε βάση έναν Κοκκινάκος υπολογισµό, µε πίσω σκέψη , µε υστεροβουλία. Αυτό συνιστά φενακισµό και αλλοτρίωση των συνειδήσεων, συνιστά διαδικασία αλλοίωσης της κοινωνικής και συλλογικής συνείδησης. Απότοκο της αποπολιτικοποίησης των διαδικασιών των κοµµάτων, αποτέλεσµα της ιδεολογικής και πολιτικής σκλήρυνσης. Τότε υπήρχε η ελπίδα, µια απαντοχή ότι τα πράγµατα θα βελτιωθούν. Και βελτιώθηκαν οι υλικοτεχνικές συνθήκες, ανέβηκε το βιοτικό επίπεδο χωρίς όµως παράλληλη καλλιέργεια ενός δηµόσιου ήθους και µιας κοινωνικής, συλλογικής συνείδησης που θα επέτρεπε την ποιοτική αναβάθµιση της κοινωνίας. Έτσι φτάσαµε στη σηµερινή άθλια κατάσταση. Η πολιτική τάξη να αποφεύγει τις θεµελιώδεις ευθύνες της για την κατάντια της χώρας, διότι όπως έγραφε ένα παλιό σύνθηµα στους τοίχους τα λάθη είναι ανθρώπινα, το να ρίχνεις τις ευθύνες στους άλλους είναι πολιτική . Έτσι το πρόβληµα πλασάρεται σαν λύση. Η πολιτική ελίτ που βύθισε τη χώρα στη χρεοκοπία, θα τη σώσει ! Έλεος !
Η πολιτική θα µας σώσει βέβαια, καθότι δεν υπάρχουν λύσεις έξω από την πολιτική. Αλλά ποια πολιτική ; Πρέπει να επαναορίσουµε την πολιτική. Η πολιτική όχι ως επάγγελµα, όχι ως ευκαιρία πλουτισµού, όχι ως διαχείριση των κοινωνικών φαινοµένων µόνον ως τεχνοοικονοµικά µεγέθη. Αλλά η πολιτική ως διαθεσιµότητα, ως διάθεση, ως έρωτας για τα κοινά και για την πόλη. Μόνον τότε πατά στο στέρεο έδαφος της ηθικής. Αλλιώς καταλήγει ως δολοπλοκία, ως τεχνουργία της ιδιοτέλειας, ως χειρισµός και στρέβλωση του όντως αληθούς, ως χυδαία απλοποίηση της πολυπλοκότητας ως παραγωγός µύθων και µυθευµάτων, ως τροφός αυταπατών και συγχύσεων, ως παραγωγός ακρωτηριασµένων ιδεών και πρακτικών. Στο τέλος µε την τεχνική της αυτονόµησης από τον έλεγχο της κοινωνίας καταλήγει βαρβαρότητα, κυνισµός, νεποτισµός, ιδιοτέλεια παράγοντας όφελος µόνον για εαυτόν, εις βάρος της κοινωνίας. χωρίς αρχές, χωρίς συνέπεια αλλά και χωρίς αιδώ. ∆εν έχει παρά να παρατηρήσει κανείς τις δηλώσεις των µονοµάχων µεταξύ των δύο γύρων των εκλογών, γι αυτούς που αποκλείστηκαν από στον πρώτο. Πρέπει να ανακαλυφθούν καινούριες λέξεις για την κολακεία, την υποκρισία, τη φτήνια, τον καιροσκοπισµό. Λαµπρά δείγµατα δηµοτικών αρχόντων !! Η πολιτική όταν δεν πατά στο έδαφος της ηθικής καταντά απάτη. Το καταφέρνει βέβαια όταν οι πολλοί κινούνται στη σφαίρα της αυταπάτης……
Α Ν Ε Π Α Ι Σ Θ Η Τ Ω Σ
Φ Υ ΛΛΟ
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Ονέτι ∆εν ήµουν ούτε είκοσι χρόνων κι ακόµη πορευόµουν παίζοντας τυφλόµυγα στις νύχτες του κόσµου. Ήθελα να ζωγραφίσω, αλλά δεν µπορούσα. Ήθελα να γράψω, αλλά δεν ήξερα πώς. Πότε πότε έγραφα κάποιο διήγηµα και πότε πότε το πήγαινα στον Χουάν Κάρλος Ονέτι. Εκείνος ήταν πάντα στο κρεβάτι, από βαρεµάρα, από θλίψη, τριγυρισµένος από πυραµίδες αποτσίγαρων πίσω από ένα τείχος άδειων µπουκαλιών. Εγώ ένιωθα υποχρεωµένος να ξεστοµίζω πανέξυπνες φράσεις. Ο δάσκαλος Ονέτι κοίταζε το ταβάνι και δεν άνοιγε το στόµα παρά µονάχα για να χασµουρηθεί, να καπνίσει και να πιεί –ονειροπόληση αργή, ρουφηξιές αργές, γουλιές αργές-, και ίσως κάτι να µουρµούριζε, αναµασώντας τον καρπό των παρατεταµένων διαλογισµών του περί της εσωτερικής και της διεθνούς καταστάσεως: «Το πράγµα πήγε κατά διαόλου», έλεγε, «την ηµέρα που έµαθαν να διαβάζουν οι γυναίκες κι οι εθνοφρουροί». Καθισµένος δίπλα του, περίµενα ν’ακούσω ότι, ασφαλώς, εκείνα τα διηγηµατάκια µου ήταν ευφυέστατα, όµως εκείνος σώπαινε και το πολύ πολύ να γρύλιζε ή να µε ενθάρρυνε ως εξής: «Άκου, µικρέ. Αν ο Μπετόβεν είχε γεννηθεί στο Τακουαρεµπό, µαέστρος στην τοπική µπάντα θα είχε καταλήξει». Εδουάρδο Γκαλεάνο, το βιβλίο των εναγκαλισµών Γράφει η Βούλα Καντεράκη
Ετοιµάζοντας την Πυξίδα … Είδαµε Πολιτικούς χοχλιούς να αναρχούνται..! Ζήσαµε Την δύναµη της λαϊκής βούλησης Ακούσαµε Πολλές µουσικές του κόσµου ∆ιαβάσαµε Πολλά πληρωµένα κείµενα
Aνδρέα Παπανδρέου 40 - Tηλ. 0821041653 - Fax: 0821020059
7
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Η Συνωµοσία του θορύβου
ΦΥΛΛ Ο
Ο
µε το προηγούµενο: εσείς εκεί πάνω ι εκλογές, εκτός όλων των λοιυπάρχετε µόνο για να διαµαρτύρεστε πών, φέρνουν µαζί τους και τον ότι αδικήθηκε ο ΠΑΟΚ, να γκρινιάζετε ύστατο βιασµό της ελληνικής για το Αθηνοκεντρικό κράτος και να γλώσσας. Τίποτε δε µένει όρθιο, τίκαυχιέστε ότι έχετε την πιο όµορφη ποτε δεν µπορεί να ξεφύγει από τη πόλη και τα καλύτερα σκυλάδικα; λαίλαπα των εννοιολογικών αστοχιών Φάτε τώρα άλλα τέσσερα χρόνια το που προκαλεί η αµετροέπεια και ο Γράφει ο Μακεδόνα της καρδιάς σας στο Γιώργος καυκί, να δούµε µήπως το εξετάεπικός οίστρος Μανουσέλης σετε διαφορετικά το ζήτηµα. των διάφορων που περιφέρονται στα Ανεπίκαιρο µεν, αλλά µόλις κανάλια και τάπρόσφατα κατάφερα να δω το «Ψυχή βαθιά». Το µόνο βαθύ που ζουν. Η συµµετοχή, η δηµοκρατία, η πολιτική, η νίκη και η ήττα, ο δήµος, η βρήκα εκεί µέσα ήταν η υποτίµηση της πατρίδα και ο τόπος είναι χαρακτηρινοηµοσύνης µου. Για ποιο λόγο νιώθει στικά παραδείγµατα λέξεων και ενκανείς την ανάγκη να κάνει µια ταινία για τον εµφύλιο το 2010; Προφανώς νοιών που µεταλλάσσονται κατά πως βολεύει κάθε φορά. Από κοντά και η όχι για να αποδείξει ότι ο πόλεµος είναι κακός, οι Αµερικάνοι έφταιγαν ανοχή, η αποχή, το µήνυµα και το όραµα. Αυτό δεν αποτελεί φυσικά, και οι Έλληνες δεν έχουν τίποτα να µοµφή απέναντι στην εκλογική διαδιχωρίσουν. Ή µήπως κάνω λάθος; Πικασία, αλλά απέναντι στο συγκεκριθανά το όλο κλίµα της ταινίας να ταιριάζει µε τη γενικότερη συναινετική µένο τρόπο αντιµετώπισής της από µπαρούφα που πουλάει πολύ, ειδικά τους παράγοντες που την περιβάλσε περιόδους που η πόλωση έρχεται λουν, θεσµικούς και µη. Θέλει στ’ αλήµε δρασκελιές, ή να εντάσσεται στην θεια κόπο για να καταφέρεις να όλη θεωρία περί τέλους της µεταποαφαιρέσεις κάθε ουσία από κάτι που λίτευσης (που οµολογώ ότι ξεπερνά καθορίζει τόσα πολλά. τις ταπεινές δυνάµεις κατανόησης Κι επειδή οι ευθύνες δεν υπάρπου διαθέτω). Όπως και να ‘χει, πρόχουν µόνο στους µηχανισµούς προπακειται για χασοµέρι, που εγγυηµένα γάνδας ή εξουσίας αλλά σαφώς θα εξοργίσει όσους έχουν έστω και εξατοµικεύονται, ένα σχόλιο σχετικό
στοιχειώδεις γνώσεις ιστορίας. Until the light takes us. Ένα µουσικό ντοκιµαντέρ του συναφιού µου κερδίζει τα βραβεία το ένα µετά τα άλλο σε κινηµατογραφικά φεστιβάλ. Ξεκινώντας να το παρακολουθώ ήµουν και ο ίδιος αρνητικά προδιατεθειµένος, λόγω του υπερβολικά εξειδικευµένου χαρακτήρα του. Έπεσα τελείως έξω. Εξαιρετική δοµή, καταπληκτική σκηνοθεσία από τους Aaron Aites και Audrey Ewell, συνεντεύξεις και απόψεις που χτυπάνε ακριβώς στην καρδιά των γεγονότων που σηµάδεψαν τη Νορβηγική σκηνή στις αρχές τις δεκαετίας του ’90, καθηλωτική αισθητική. ∆ιαµαντάκι από ανθρώπους µε πάθος, για όποιον έχει ανοιχτά αυτιά και µάτια. Μεταφέρω αυτούσια άποψη που διάβασα σε περιοδικό και µε εκφράζει απόλυτα: «σε µια εποχή που ο κόσµος πεινάει (ή τουλάχιστον προβλέπει ότι όπου να ‘ναι θα πεινάσει), έχει πλάκα(;) που η τηλεόραση είναι τίγκα στις εκποµπές µε θέµα το φαγητό. Το gourmet είναι το νέο πορνό.» Ο Μάικλ Μουρ είναι η σύγχρονη φωνή της Αµερικής. Είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεται ένας λαός που έχει εθιστεί δεκαετίες στην αποχή από την πολιτική σκέψη και πράξη, στο κυβερνητικό µονοπώλιο της πληροφόρησης και στην ιδέα ότι η χώρα του έχει το δικαίωµα, αλλά και το καθήκον να δείχνει το δρόµο(µε το καλό ή µε το στανιό) στις υπόλοιπες. Είναι τόσο έξυπνος που έχει καταλάβει
ακριβώς το ρόλο που έχει να παίξει και τον τρόπο για να γίνει αποτελεσµατικός. Οι ταινίες του είναι πολιτικό αλφαβητάρι, ώστε να µπει στο νόηµα και ο πιο αδαής συµπατριώτης του. Έχει εξαιρετικό χιούµορ και καταφέρνει µε απλό – σχεδόν απλοϊκό – τρόπο να ξεφτιλίζει ολόκληρο το πολιτικοοικονοµικό σύστηµα των ΗΠΑ. Λειτουργεί µε το παράδειγµα, την εικόνα του µέσου Αµερικανού και χρησιµοποιεί λόγια βατά αλλά καυστικά. Κάνει έρευνα και παρουσιάζει πληροφορίες διασταυρωµένες σαν επαγγελµατίας δηµοσιογράφος. Τα «Φαρενάιτ 9/11», «Ακήρυχτος πόλεµος», «Sicko» και «Καπιταλισµός:η ιστορία ενός έρωτα» είναι υποδείγµατα πολιτικής ενηµέρωσης µε οποιαδήποτε στάνταρ. Έχει, φυσικά, συκοφαντηθεί όσο λίγοι και δεν προκαλεί έκπληξη ότι ακόµη και στην Ελλάδα οι αµερικανοθρεµένοι οπαδοί των ΜανοΑνδριανόπουλων τον θεωρούν γραφικό ή πράκτορα. Η µαύρη αλήθεια είναι ότι κι εµείς θα χρειαστούµε σύντοµα ένα Μάικλ Μουρ να βάλει µπροστά τις κοιµισµένες συνειδήσεις. Το κόµικ DMZ είναι δηµιούργηµα του συγγραφέα/κοµίστα Brian Wood και του εικονογράφου Riccardo Burchielli. Η Αµερική σε πόλεµο µε τον εαυτό της. Παιχνίδι µε την υπερδύναµη στο ρόλο του Λιβάνου, του Ιράκ κ.λ.π. Κλειστοφοβικό, µέχρι τη στιγµή που συνειδητοποιείς ότι δε θέλεις να βγεις από µέσα του. Εθιστικό όσο δεν πάει.
8
Φ Υ ΛΛΟ
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Η γλώσσα της Πληροφορικής
Τ
ο τελευταίο χρονικό διάστηµα και µετά το σχέδιο της επιτροπής του Υπουργείου για το Νέο Λύκειο, µεγάλη συζήτηση έχει ακολουθήσει για το ρόλο της Πληροφορικής στο ψηφιακό σχολείο αλλά και στις σύγχρονες απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής. ∆ιάφορες έννοιες και χαρακτηρισµοί που ακούγονται όπως: Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ), Ψηφιακός Αλφαβητισµός, Ψηφιακό Χάσµα, Ψηφιακή Ευχέρεια, πιστοποιητικό βασικής χρήσης υπολογιστών κ.ά., δυσκολεύουν τον αναγνώστη και συνήθως δεν επικεντρώνονται στην πραγµατική διάσταση Γράφει ο του θέµατος. Γιώργος Γώγουλος
Ένα νόµισµα µε δύο όψεις; Είναι σίγουρα απαραίτητη η αποτελεσµατική αξιοποίηση της Πληροφορικής στην Πρωτοβάθµια και τη ∆ευτεροβάθµια Εκπαίδευση, γιατί, αρχικά και µέσα από την κατάλληλη προετοιµασία και εµπλοκή των µαθητών µε την ψηφιακή τεχνολογία θα µπορέσουν να αποκτήσουν τις βασικές δεξιότητες χρήσης υπολογιστών. Αυτές όµως µέσα από κατάλληλες διδακτικές/παιδαγωγικές προσεγγίσεις, ώστε να δηµιουργήσουν στους σηµερινούς µαθητές και αυριανούς πολίτες, βασικό γνωστικό υπόβαθρο αλλά και στάσεις και αξίες για την τεχνολογία, ώστε να αποτελέσουν πραγµατικά εφόδια στην κατάκτηση της γνώσης. ∆ηλαδή ο Ψηφιακός Αλφαβητισµός και η εισαγωγή για την Ψηφιακή Παιδεία. Έτσι, θα µπορέσουν να διαµορφωθούν και οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διαθεµατική και διεπιστηµονική προσέγ-
«Είναι φανερό ότι πρώτα πρέπει να οριστεί το τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέµα» Αριστοτέλης γιση και στη διδασκαλία όλων των γνωστικών αντικειµένων. Ενώ παράλληλα θα αξιοποιηθεί ο υπολογιστής ως εποπτικό µέσο διδασκαλίας, γνωστικό και διερευνητικό εργαλείο, καθώς και εργαλείο επικοινωνίας και αναζήτησης πληροφοριών. Μέσα από αυτές τις γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις για την τεχνολογία οι µαθητές τελειώνοντας το Γυµνάσιο θα έχουν αποκτήσει και το πιστοποιητικό βασικής χρήσης υπολογιστών. Πρέπει λοιπόν να γίνει κατανοητό ότι: Η Πληροφορική δεν είναι οι ΤΠΕ και πολύ περισσότερο η Πληροφορική σε αυτές τις βαθµίδες δεν είναι κατάρτιση. Ο σκοπός όµως της Πληροφορικής και αυτό ως επιστήµης, στο Λύκειο, µόλις τώρα αρχίζει να εµφανίζεται µέσα από τη δυνατότητα του µαθητή να εξελίξει και να εµβαθύνει στην πληροφορική παιδεία, ώστε: (α) να αποκτά ικανότητες µεθοδολογικού χαρακτήρα και να αξιοποιεί ικανότητες δηµιουργικής, αλγοριθµικής, αναλυτικής και συνθετικής σκέψης (β) να αντιµετωπίζει κριτικά και να παρεµβαίνει δηµιουργικά στη διαµόρφωση της ψηφιακής πραγµατικότητας. Όλα τα παραπάνω και ταυτόχρονα µέσα από τις κατάλληλες διδακτικές/παιδαγωγικές προσεγγίσεις και πρακτικές θα µπορέσουν
να αναπτύξουν τη δηµιουργικότητα, το συνεργατικό πνεύµα και την ικανότητα επίλυσης σύνθετων προβληµάτων, στοιχεία που καθορίζουν ποιοτικά τη συµµετοχή των µαθητών στην Κοινωνία της Γνώσης. Επιπλέον, µπορούν να οδηγήσουν τους µαθητές στην πολλαπλή, πολύπλευρη και διαδικτυακή γνώση ώστε να αποτελέσουν και οι ίδιοι αξιόπιστες µονάδες παραγωγής νέας γνώσης. Στο πλαίσιο αυτό δεν πρέπει να ξεχνούµε ότι παράλληλα, πρέπει να διαµορφώσουµε και
µαθητές/πολίτες, οι οποίοι να γνωρίζουν και να µπορούν να αξιοποιήσουν τα χαρακτηριστικά της ∆ια Βίου Μάθησης, ουσιαστικής µάθησης σε γνώσεις και αξίες που δεν απαξιώνονται µε το χρόνο. Στην οικοδόµηση αυτών των ικανοτήτων η Πληροφορική Παιδεία αποτελεί ένα ∆ια Βίου εφόδιο. Στο αλφάβητο λοιπόν του µηδενός και της µονάδας, η Πληροφορική ως γνωστικό αντικείµενο, προβάλει και επηρεάζει τόσο το αισθητό όσο και το νοητικό µαθησιακό πεδίο των µαθητών. Η γλώσσα της Πληροφορικής.
Ηλεκτρικό ρεύµα στον εγκέφαλο «βελτιώνει τις µαθηµατικές ικανότητες»
Έ
να στεφάνι που εφαρµόζει ασθενές ηλεκτρικό ρεύµα στο κεφάλι µπορεί να αυξάνει ή να µειώνει κατά βούληση τις µαθηµατικές επιδόσεις εθελοντών, δείχνουν τα πειράµατα. Μάλιστα οι αλλαγές αυτές διατηρούνται για τουλάχιστον έξι µήνες µετά την... εκπαιδευτική ηλεκτροπληξία.«∆εν συνιστούµε στον κόσµο να αρχίσει να κάνει µόνος του ηλεκτροσόκ, είµαστε όµως ενθουσιασµένοι µε τις προοπτικές που ανοίγουν τα ευρήµατά µας» δήλωσε στο Reuters ο Κόεν Κάντος, επικεφαλής των πειραµάτων στο Πανεπιστήµιο της Οξφόρδης.»Η ηλεκτρική διέγερση είναι απίθανο να κάνει κάποιον Αϊνστάιν, αν όµως είµαστε τυχεροί θα µπορούσε να [...] βοηθήσει µερικούς ανθρώπους στα µαθηµατικά» είπε.Η µελέτη του δηµοσιεύεται στην έγκριτη επιθεώρηση Current Biology.Ο ∆ρ Κάντος βασίστηκε σε προηγούµενες µελέτες, οι οποίες είχαν δείξει ότι η εφαρµογή µαγνητικών πεδίων σε συγκεκριµένες περιοχές του εγκεφάλου µπορεί να προκαλέσει παροδική εξασθένιση των µαθηµατικών ικανοτήτων.Οι βρεγµατικοί λοβοί, που βρίσκονται λίγο πίσω από την κορυφή του κεφαλιού, ήταν γνωστό ότι παίζουν σηµαντικό ρόλο στις αριθµητικές πράξεις και γενικά στα µαθηµατικά.Στη νέα µελέτη, οι ερευνητές ζήτησαν από 15 φοιτητές, ηλικίας 20-21 ετών, να λύσουν µια σειρά από παζλ, στα οποία εµφανίζονταν σύµβολα που αντιστοιχούσαν σε αριθµούς. Η άσκηση επαναλαµβανόταν κάθε µέρα για έξι ηµέρες, µε τους εθελοντές χωρισµένους σε τρεις οµάδες: η πρώτη οµάδα φορούσε ένα στεφάνι που δεν είχε τάση, η δεύτερη φορούσε ένα στε-
φάνι µε τάση από αριστερά προς τα δεξιά, ενώ στην τρίτη οµάδα εφαρµοζόταν ηλεκτρική τάση µε την αντίθετη φορά.Το ηλεκτρικό ρεύµα, µε ένταση 1 milliamp, εφαρµοζόταν για 20 λεπτά κάθε φορά. «Μόλις που µπορείς να το νιώσεις, και µόνο για τα πρώτα 15 µε 30 δευτερόλεπτα. Και δεν είναι καθόλου επώδυνο, είναι σαν γαργάληµα στο κεφάλι» διαβεβαιώνει ο ∆ρ Κάντος.Τα τεστ στα οποία υποβλήθηκαν οι εθελοντές έδειξαν ότι η εφαρµογή του ηλεκτρικού ρεύµατος από τα δεξιά στα αριστερά βελτίωσε αισθητά τις επιδόσεις.Αντίθετα, στους εθελοντές που ηλεκτρικό ρεύµα από τα αριστερά προς τα δεξιά, οι επιδόσεις είχαν µειωθεί στα επίπεδα... εξάχρονου παιδιού.Ακόµα πιο εντυπωσιακή ήταν η διαπίστωση ότι η επίδραση στις µαθηµατικές ικανότητες παρέµενε αισθητή ακόµα και έξι µήνες µετά το τέλος του πειράµατος.«Σκανδαλιστικά» χαρακτήρισε τα αποτελέσµατα της µελέτης ένας ανεξάρτητος ειδικός που κλήθηκε να τα σχολιάσει στο Reuters: Οι παρατηρήσεις «έχουν συναρπαστικές διακλαδώσεις για τη χρήση των τεχνικών εγκεφαλικής διέγερσης σε άλλα ερευνητικά πεδία» είπε ο Κρίστοφερ Τσέιµπερς του Πανεπιστηµίου Κάρντιφ.«Η δυνατότητα να ρυθµίζουµε τη δραστηριότητα σε τµήµατα του εγκεφάλου, "ανεβάζοντας" ή "κατεβάζοντάς" την κατά βούληση, ανοίγει το δρόµο για την αντιµετώπιση µιας σειράς ψυχιατρικών και νευρολογικών προβληµάτων, όπως τη ψυχαναγκαστική χαρτοπαιξία ή τα προβλήµατα της όρασης έπειτα από εγκεφαλικό» εκτίµησε. Πηγή : www.in.gr
Φ Υ ΛΛΟ
9
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Το κίνηµα της βραδύτητας Αν συναντήσετε κάποιον γνωστό σας στο δρόµο και τον ρωτήσετε τι κάνει, η πιο συνηθισµένη απάντηση που θα πάρετε, µε κάποιο κρυφό καµάρι και τέντωµα του κορµιού προς τα πίσω, είναι «τι να κάνω; τρέχω» ή «τρέχω και δεν προλαβαίνω» και άλλες παρεµφερείς.
Ε
ιδικά αν ο γνωστός σας είναι κάτω από πενήντα, οι απαντήσεις αυτού του τύπου είναι στάνταρ. Όλοι λοιπόν τρέχουµε. Τρέχουµε να προλάβουµε. Να προλάβουµε τί; Να προλάβουµε τις δουλειές µας. Τις πολλές δουλειές που έχουµε να κάνουµε. Η σηµερινή κοινωνία επιβραβεύει αυτόν που «τρέχει», αυτόν που έχει να κάνει πολλές δουλειές. Αντίθετα εκείνος που δεν «τρέχει» θεωρείται τεµπέλης, παράσιτο, µε λίγα λόγια ένας παραδοµένος χωρίς ζωή µέσα του. Όσο πιο πολύ τρέχεις τόσο πιο σπουδαίος (νοµίζεις ότι) είσαι στα µάτια των άλλων και στα δικά σου. Το τρέξιµο είναι λοιπόν δηλωτικό σπουδαιότητας.Αυτή η κατάσταση δεν είναι βέβαια χωρίς συνέπειες. Αυξηµένο άγχος, νευρικότητα, και κούραση και µια ζωή που κυλά µέσα από τα δάκτυλά
σου. Αδυναµία να χαλαρώσεις και να απολαύσεις απλές στιγµές της ζωής, που είναι τόσο πολύτιµες και απαραίτητες για τη ψυχική µας ισορροπία. Ό,τι αντιτίθεται στη φρενήρη κούρσα στην οποία έχεις επιδοθεί, αξιολογείται αρνητικά. Έτσι δεν µπορείς να χαρείς ένα ωραίο φαγητό, έναν όµορφο περίπατο. Αδυνατείς να κάνεις (αληθινούς) φίλους, αδυνατείς να ερωτευθείς και να δοθείς στον έρωτα. Πριν από λίγες µέρες είδα στην τηλεόραση ένα ρεπορτάζ για ένα παγκόσµιο κίνηµα που ονοµάζεται Slow Down (Κίνηµα της Βραδύτητας στα ελληνικά) και που τα µέλη του αντιδρούν στη λογική του τρεξίµατος στη ζωή µας. Μου άρεσε και έψαξα για περισσότερα στο ίντερνετ. Βρήκα πολλά και διάφορα. Το κίνηµα έχει αρκετά θεµατικά παρακλάδια όπως: Slow cities, slow bicycle, slow food, slow planet, slow travel, slow cinema κ.ά. µε έδρες διάφορες πόλεις στη Ευρώπη
και τις ΗΠΑ. Τα slow cities και slow bicycles εναντιώνονται στο τρεχαλητό και την µονοκρατορία του αυτοκινήτου στις πόλεις, το slow cinema είναι κίνηµα αντίδρασης ενάντια στον καταιγισµό δράσης των αµερικάνικων ταινιών, το slow travel αντιδρά στα οργανωµένα ταξίδια-πακέτα. Τα µέλη-ακτιβιστές του κινήµατος οργανώνουν διάφορες παρεµβάσεις µε ποδήλατα σε πόλεις, πολύ αργό περπάτηµα µέσα σε πολύβουες πόλεις κ.ά. Ταυτόχρονα τα µέλη π.χ. του slow food διδάσκουν την (αργή) απόλαυση του καλού φαγητού και του καλού κρασιού, αγωνίζονται να διατηρήσουν παλιές καλές συνταγές από διάφορα µέρη και οργανώνουν γιορτές µε παραδοσιακά φαγητά. Το κίνηµα αυτό έχει έδρα (ποιόν άλλον;) την Ιταλία και δηµιουργήθηκε µε αφορµή την εγκατάσταση ενός MacDonald’s στην Piazza Navona στη Ρώµη.Μερικοί θα χαρακτηρίσουν αυτές τις πρωτοβουλίες αφελείς ή/και γραφικές. Η δική µου άποψη είναι ότι οι πολίτες στις λεγόµενες προηγµένες κοινωνίες του δυτικού
κόσµου έχουν αρχίσει να κουράζονται από την ένταση και το τρέξιµο που τους έχει επιβληθεί στην καθηµερινή ζωή τους και τέτοια κινήµατα αποτελούν πρωτοπορία έστω και αν κάποιες φορές συνυπάρχει σ’ αυτά και κάποιο στοιχείο αφέλειας ή ροµαντισµού.Άλλωστε σιγά σιγά κάποια από αυτά τα πράγµατα υπάρχουν ήδη ή προωθούνται σε πολλές ευρωπαικές χώρες, όπως π.χ. οι πεζοδροµήσεις, οι διάδροµοι Γράφει ο Αλέκος ποδηλάτων (στην Λασκαράτος Αθήνα συζητείται η πεζοδρόµήση λεωφόρων όπως η Πανεπιστηµίου) κλπ.. Στην Ελλάδα όπου αγαπάµε το καλό φαγητό, επέστρεψαν εδώ και 15-20 χρόνια εστιατόρια-µαγέρικα µε γεµιστά, χταπόδι µε κοφτό µακαρονάκι, µπριάµ, όσπρια, φασολάκια, λαχανοντολµάδες κ.ά. δηλαδή το λεγόµενο καλό παραδοσιακό µαγειρευτό φάγητό. Κάτι σαν slow food α λά ελληνικά. Κάτι είναι και αυτό!Ας τα σκεφτούµε όλα αυτά και ας αναλογιστούµε µήπως «τρέχοντας» συνέχεια µας ξεφεύγει κάτι πολύ ουσιαστικό. Η ίδια η ζωή µας. Ας δώσουµε χρόνο στον χρόνο και χρόνο στον ίδιο τον εαυτό µας.Κλείνοντας δεν µπορώ να µην αναφέρω την πρωτοποριακή καταγγελία του «τρεξίµατος» στον σύγχρονο τρόπο ζωής από τους Francis Ford Coppola και Godfrey Reggio το 1983 µε την πιο δυνατή γλώσσα που υπάρχει. Τη γλώσσα της τέχνης. Αναφέροµαι στην ταινία Κογιανισκάτσι (Koyaanisqatsi, ζωή χωρίς ισορροπία στη γλώσσα των Ινδιάνων της Αµερικής). Αριστουργιµατική ταινία µε εικόνα και µουσική χωρίς διάλογο. Μουσική Philip Glass. Πολλοί θεωρούν την ταινία αυτή ως µια από τις σπουδαιότερες όλων των εποχών.
10
Φ Υ ΛΛΟ
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Γιατί η Αριστερά του 40% είναι στο περιθώριο; Οι εκλογές της 7ης Νοεµβρίου ανέδειξαν στην Αττική πρώτη δύναµη την Αριστερά. Εντούτοις, το βράδυ των εκλογών, η Αριστερά ήταν στα υπόλοιπα, στα αποτελέσµατα που κανένα ενδιαφέρον δεν έχουν. Κατά παράδοξο τρόπο, ο «δικοµµατισµός» εµφανίστηκε νικητής και, καθώς αυτό δεν αρκούσε, εφευρέθηκε ένας νέος «νικητής», η αποχή. ∆ύο φαντασιακοί «νικητές», υπαρκτοί και οι δύο φυσικά, αλλά υπερτονισµένοι έναντι του ενός και µοναδικού νικητή: της Αριστεράς.
Ο
ι πολίτες συνειδητά ψήφισαν αριστερά σχήµατα: το ΚΚΕ (14%), τον Μητρόπουλο υποστηριζόµενο από τον ΣΥΝ (6%), τη ∆ηµοκρατική Αριστερά (4%), τους Οικολόγους-Πράσινους (4%), την Ανταρσύα (2%), τον Αλαβάνο Γράφει ο (2%). Σύνολο, µαζί µε Γιώργος τα δεκαδικά, 32%. Σταθάκης* Αυτό το εντυπωσιακό άθροισµα δεν περιλαµβάνει τον «αντιµνηµονιακό» ∆ηµαρά, από το ποσοστό του οποίου τουλάχιστον 6-7% θα µπορούσε να θεωρηθεί αριστερής κατεύθυνσης. Κοινώς, η δηλωµένη αριστερή ψήφος αποτελεί την πρώτη προτίµηση της Αττικής, φτάνοντας το 40%. Οι πολίτες δεν ψήφισαν τα κόµµατα του δικοµµατισµού, που κινούνται σε χαµηλά ποσοστά, 20-24% το καθένα.Εάν ζούσαµε στη Χιλή του 1970 αυτό το ποσοστό θα εξέλεγε τον πρόεδρο Αλλιέντε (33%), ενώ σε οποιαδήποτε λατινοαµερικάνικη χώρα σήµερα θα εξέλεγε έναν από τους πολλούς αριστερούς προέδρους. Στην Ιταλία ή τη Γαλλία του 1960, µε µικρότερα ποσοστά, το Ιταλικό και το Γαλλικό Κοµµουνιστικό Κόµµα (34 και 28%) έγραψαν τις πιο λαµπρές σελίδες στην ιστορία της ευρωπαϊκής Αριστεράς.Και όµως, για την ελληνική Αριστερά αυτή η µεγάλη δύναµη µετατρέπεται σε «κατάρα». Με κάποιο τρόπο πρέπει να εξαφανιστεί, κι εδώ αρχίζουν οι ταχυδακτυλουργίες. Το ΚΚΕ εντάσσει την υπόλοιπη Αριστερά στο µπλοκ του δικοµµατισµού, οπότε εξαφανίζεται ένα τεράστιο ποσοστό της τάξης του 25%. Ταυτόχρονα, συνεχίζει παραπλανητικά να δηλώνει ότι οι πολίτες είναι εγκλωβισµένοι στο δικοµµατισµό. Οι πολίτες της Αττικής δεν ψήφισαν τα δύο µεγάλα κόµµατα, αλλά το ΚΚΕ εξακολουθεί να συµπεριφέρεται λες και τα ψήφισαν.Ο ΣΥΡΙΖΑ επικεντρώνεται στο µνηµονιακό-αντιµνηµονιακό δίληµµα, προκειµένου να καταδείξει την έλλειψη δηµοκρατικής νοµιµοποίησης του Μνηµονίου, εστιαζόµενος στη φθορά του δικοµµατισµού και την αποχή. Ορθόν, αλλά ηµιτελές, καθώς παρακάµπτει το κοινό µυστικό: το πολιτικό πρόβληµα δεν είναι το φιλοµνηµονιακό µπλοκ, αλλά η πολιτική κατάσταση στο αντιµνηµονιακό µπλοκ, που δεν µπορεί να συγκροτήσει µια βιώσιµη συµµαχία σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, προκειµένου να αντισταθεί ή να ανατρέψει το Μνηµόνιο.Η ∆ηµοκρατική Αριστερά προβάλλει ως νικητή την αποχή, υπογραµµίζοντας την κρίση του πολιτικού συστήµατος συνολικά. Ωστόσο, αυτή που βρίσκεται πραγµατικά σε κρίση είναι η Αριστερά του 40% και όχι ο δικοµµατισµός του 45%. Η αποχή θα µει-
ωνόταν εάν η Αριστερά ήταν πιο ενωµένη και πειστική, ενώ η πληθώρα των νέων εκκολαπτόµενων σχηµάτων της Αριστεράς επιτείνει το πρόβληµα.Παρακάµπτω, χάριν συντοµίας, τους άλλους πολιτικούς σχηµατισµούς: Αλαβάνο και ΚΟΕ, Ανταρσύα, Οικολόγους-Πράσινους, που θεώρησαν, όπως και η ∆ΗΑΡ, ότι είναι η ευκαιρία να µετρηθούν µε το εκλογικό µέτρο του 3%. Φανταστείτε να υπήρχε απλή αναλογική, θα κατέβαιναν καµιά εικοσαριά αριστερά σχήµατα.Εν ολίγοις, η µετατροπή της αντιµνηµονιακής-αντικυβερνητικής ψήφου σε πολιτική κυριαρχία του δικοµµατισµού αποτελεί επίτευγµα της ελληνικής Αριστεράς, µοναδικό στον κόσµο. Στην Αττική, λόγω του κατακερµατισµού της Αριστεράς, θα εκλεγεί περιφερειάρχης από το πενιχρό 45% του δικοµµατισµού, γεγονός που «νοµιµοποιεί το Μνηµόνιο», τη στιγµή που οι πολίτες «έπραξαν στο ακέραιο το καθήκον τους», ψήφισαν δηλαδή αντιµνηµονιακά, όπως τους κάλεσε η Αριστερά.Η Αριστερά δεν ξέρει τι να κάνει την πλειοψηφία των πολιτών που στρέφονται προς αυτήν, διότι τότε όλες οι αριστερές δυνάµεις πρέπει να αναµετρηθούν µε τον εαυτό τους, να εξηγήσουν τι είναι εκείνο που καθιστά το αριστερό πολιτικό φάσµα κατακερµατισµένο και ανούσιο. Έτσι, εφευρίσκονται διάφορα, όπως το αυτιστικό επιχείρηµα ότι για την κατάσταση της Αριστεράς φταίει η άλλη Αριστερά, πλην του εαυτού µας. Και το κάθε κοµµάτι, στη συνέχεια, ισχυρίζεται ότι η «λύση» είναι να αυξήσει τις δυνάµεις του, κατά κανόνα εις βάρος των άλλων. Μόνο που αυτό δεν οδηγεί πουθενά. ∆ιότι και 6% να γίνει η ∆ηµοκρατική Αριστερά, και να διπλασιάσει η Ανταρσύα τις δυνάµεις της, και να αυξηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στο 8%, και να αυξηθεί και άλλο το ΚΚΕ, και «φυλακή να πάει» ο Αλαβάνος για να πείσει τη νεολαία για το αναγκαίον της «Λαϊκής ∆ηµοκρατίας της Αττικής», πάλι ο δικοµµατισµός θα κυβερνάει, µε εξαιρετικά µικρά ποσοστά. «Στη δηµοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα», όπως λέει ο πρωθυπουργός, και η στατιστική επιστήµη είναι µε το µέρος του.Υπάρχει ερµηνεία για το παράδοξο αυτό φαινόµενο; Επιτρέψτε µου να ανακαλέσω την ανάλυση του Α. Ελεφάντη για την «επαγγελία της αδύνατης επανάστασης», όσον αφορά το ΚΚΕ του Μεσοπολέµου: το ΚΚΕ, ακόµα και εάν αποκτούσε την πλειοψηφία, πράγµα που εν πολλοίς συνέβη στην Κατοχή, ήταν αδύνατον να κάνει την επανάσταση που επαγγελλόταν. Το επιχείρηµα του Ελεφάντη είχε ευρύτερες διεθνείς διαστάσεις, καθώς η θεωρητική και ιδεολογική αναπηρία των σταλινικών κοµµάτων τα καθιστούσε πολιτικά ανίκανα να πετύχουν τον
στόχο τους. Κανένα σταλινικό κόµµα, από το 1930 µέχρι την κατάρρευση, δεν έκανε ποτέ και πουθενά επιτυχή επανάσταση. Ακόµα και στην Κούβα, το 1959, το σταλινικό κοµµουνιστικό κόµµα της χώρας δεν συµµετείχε.Σήµερα, κάθε συζήτηση για επανάσταση φαντάζει εξωπραγµατική και όσοι µιλούν γι’ αυτήν από θεωρητική και ιδεολογική σκοπιά βρίσκονται σε ακόµα πιο πρωτόγονα επίπεδα. Το ΚΚΕ εµπνέεται από την περίοδο πριν το Συνέδριο του 1935: εξιδανίκευσε τον σταλινικό σοσιαλισµό του 1930, την πολιτική του «σοσιαλφασισµού» (µόνοι εναντίον όλων) και την ανάγκη άµεσης σοσιαλιστικής επανάστασης, ενώ δανείζεται όρους από το 1932 (Λαϊκή Συσπείρωση στους δήµους). Αλλά οι θεωρητικές και ιδεολογικές αναπηρίες του είναι πολλαπλάσιες από αυτές που έχει επισηµάνει ο Ελεφάντης. Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν για τον «κοµµουνισµό» και την «επαναστατικότητα» των περισσότερων µικροοµάδων.Το µείζον θέµα για την Αριστερά σήµερα είναι η «επαγγελία της αδύνατης δηµοκρατικής πλειοψηφίας», της µόνης ρεαλιστικής προοπτικής σε ένα εµπεδωµένο κοινοβουλευτικό σύστηµα. Αυτή την επαγγελία, της δηµιουργίας µιας µεγάλης αριστερής πλειοψηφίας που θα πραγµατοποιήσει τις αλλαγές που επιβάλλουν οι πραγµατικές οικονοµικές και πολιτικές συνθήκες, και όπως φαίνεται θα ήθελε και η σχετική πλειοψηφία των πολιτών, δεν µπορεί να την πραγµατώσει η Αριστερά.Η έλλειψη θεωρίας, η έλλειψη καταστατικού προγραµµατικού λόγου, η έλλειψη µιας βιώσιµης θεµελιακής επιλογής, που να µπορεί να υπηρετήσει µε αξιόπιστο τρόπο την κοινωνία βρίσκεται στην καρδιά του προβλήµατος. Η ιστορική ήττα του κοµµουνισµού και της σοσιαλδηµοκρατίας έκοψε τον οµ-
φάλιο λώρο που συνέδεε την Αριστερά µε κάποιας µορφής σοσιαλισµό -- µεταρρυθµιστικό ή επαναστατικό. Για να επιβιώσει η Αριστερά, διεθνώς, δεν κατέθεσε µόνο τα όπλα (Λατινική Αµερική), αλλά ανέτρεξε σε µια πληθώρα θεωρητικών και ιδεολογικών παραδόσεων, από τον αναρχισµό και την οικολογία µέχρι τις σοσιαλιστικές και τις αυτοδιαχειριστικές παραδόσεις, προκειµένου να δηµιουργήσει ένα νέο φάσµα ιδεών και άµεσων παρεµβάσεων --κοινωνικών, οικολογικών, οικονοµικών-- και, από κοινού µε την ιδέα της ενότητας µιας πλουραλιστικής Αριστεράς, να συνεχίσει να υπάρχει ως ζωντανή και βιώσιµη πολιτική δύναµη. Αυτό επιδίωξαν οι ιδέες του Παγκόσµιου Κοινωνικού Φόρουµ, µε επιτυχία στη Λατινική Αµερική. Η στρατηγική δεν απέδωσε στην Ευρώπη, ευδοκίµησε όµως η ιδέα της πολιτικής ανασύνθεσης (Γερµανία), στον αντίποδα του συνεχιζόµενου κατακερµατισµού και της διάλυσης (Ιταλία).Στην Ελλάδα, σήµερα, η φυγή από την πραγµατικότητα και την κοινωνία, ο αποµονωτισµός είναι το κυρίαρχο µοτίβο. Όλοι φαίνεται να βολεύονται µε την κατάσταση αυτή της «αποκοινώνητης Αριστεράς», του κατακερµατισµού. Βολεύονται µε την ιδέα του 3% και µιας µικρής κοινοβουλευτικής οµάδας. Αυτό σίγουρα δεν δηµιουργεί καµία απολύτως πολιτική ευθύνη. Είναι εντελώς ανέξοδη η πολιτική διαµάχη για αριστερή ή δεξιά στροφή, την «αντιµνηµονιακή επανάσταση», τους αδύναµους κρίκους, τους κοινωνικούς ∆εκέµβρηδες, την επανάσταση ως τέχνασµα που προτείνουν οι «οικονοµολόγοι της συµφοράς», επενδύοντας στη χρεοκοπία και επιζητώντας την έξοδο από την Ευρώπη, όπως ανέξοδη είναι και η φιλοευρωπαϊκή παράδοση που αδυνατεί να µετατραπεί σε ριζοσπαστική πολιτική. Μια µεταµοντέρνα κατάσταση πολιτικού λόγου, όπου ο λόγος, αποκοπτόµενος από κάθε κοινωνική αναφορά, γίνεται εσωτερικός και αυτοαναφορικός. Μια απολίτικη Αριστερά, που όσο πιο «αριστερός» είναι ο λόγος της τόσο πιο απολίτικο το υπόβαθρό του.Μεγάλο µέρος των πολιτών ψηφίζει Αριστερά, και µάλιστα αυτή την Αριστερά. Μπορεί κάλλιστα να απέχουν, να ρίχνουν λευκό ή κάθε τόσο την ψήφο τους αριστερά. Η Αριστερά θα συνεχίσει να τους απογοητεύει όσο αποφεύγει να θέσει στο επίκεντρο βιώσιµες πολιτικές λύσεις, ικανές να τους εµπνεύσουν. ∆εν χρειάζονται άλλες ανασυνθέσεις, σχήµατα και ενωτικές πρωτοβουλίες που υποκρύπτουν νέες οργανωτικές αναδιατάξεις. Το πρόβληµα δεν είναι οργανωτικό. Είναι θεωρητικό, ιδεολογικό και πολιτικό. Είναι ζήτηµα ιδεών και πολιτικής. Είναι θέµα της δηµιουργίας ενός πόλου που να καλύπτει όλο το φάσµα, από τον σοσιαλιστικό, τον ριζοσπαστικό και τον οικολογικό χώρο, συµµαχικής ή άλλης σύνθεσης, ικανής να δώσει ορατές και πειστικές απαντήσεις στις αγωνίες των αριστερών πολιτών. *Ο Γιώργος Σταθάκης διδάσκει οικονοµικά στο Πανεπιστήµιο Κρήτης
Φ Υ ΛΛΟ
11
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
ΧΡΕΟΣ! Είµαι Ελληνίδα, που σηµαίνει, χρεωµένη από γεννησιµιού µου. Πρώτη φορά το είχα ακούσει από τον δάσκαλό µου στο δηµοτικό, καλή του ώρα, ο οποίος καταλάβαινε πως σε ηλικία δέκα ετών ήµασταν αρκετά ώριµοι να κατανοήσουµε τους όρους «εθνικό χρέος», «δανεισµός», «τόκος» κτλ.
Ε
γώ µέχρι τότε, µόνο τα χρέη στο µπακάλη ήξερα τα οποία τα εξοφλούσαµε στο τέλος του µήνα. Εκείνο το µεσηµέρι γύρισα στο σπίτι αναστατωµένη. Σύµφωνα µε την κοινή λογική, χρωστούσα ήδη στην Ευρώπη και στον Κόσµο χωρίς καν να έχω απολαύσει κάτι από τα δάνεια. Με τον καιρό η ιδέα απλά ωρίµασε στο µυαλό µου και έµαθα να ζω µε αυτήν.
Είκοσι χρόνια αργότερα τα λόγια του δασκάλου µου είναι πιο επίκαιρα από ποτέ. Το χρέος όλα αυτά τα χρόνια όχι µόνο δεν µειώθηκε, αλλά οδήγησε, λέµε τώρα, εµένα και όλους τους υπόλοιπους Έλληνες στο χείλος της χρεοκοπίας. Και επειδή οι δύσκολες στιγµές στη ζωή µας είναι αυτές που δίνουν τη σπίθα για φιλοσοφία, συνειδητοποίησα ότι το χρέος µε το οποίο µε έχει επιφορτίσει η πατρίδα µου, δεν είναι µόνο το
οικονοµικό. Ως Ελληνίδα, έχω ΧΡΕΟΣ να αναµασάω την εθνική µας κακοµοιριά σχετικά µε το υπέρλαµπρο έθνος µου και τους κακούς Τούρκους , τους κακούς Ιταλούς και τους κακούς Γερµανούς που το δυνάστευσαν κατά καιρούς. Συνεπεία αυτού έχω ΧΡΕΟΣ να µισώ θανάσιµα τους κακούς Τούρκους, για τα δεινά που έζησαν οι προγονοί µου πριν σχεδόν διακόσια χρόνια. Αν ποτέ συµπολίτης µου µε «συλλάβει» να έχω συνάψει φιλίες µε κακό Τούρκο, έχει κάθε δικαίωµα να µε εξευτελίσει σαν άνθρωπο και εγώ έχω ΧΡΕΟΣ να χαµηλώσω τα µάτια και να µετανιώσω ειλικρινά. Αλλιώς τα κόκκαλα των προγόνων µου θα τρίξουν και το έθνος µου θα ντρέπεται για εµένα. Βέβαια, αυτό δεν ισχύει σε καµία περίπτωση για τους Ιταλούς και τους Γερµανούς που µας βασάνισαν µόλις προ εβδοµήντα ετών. Βρε αδελφέ, Ευρωπαίοι γίναµε, µια οικογένεια……! Βέβαια την µνήµη των πεσόντων από τον δεύτερο παγκόσµιο πόλεµο, έχω ΧΡΕΟΣ να την τιµώ κάθε χρόνο, σπαταλώντας ολόκληρο το πρωινό µου ατενίζοντας µίνι φούστες και κουστουµαρισµένα παιδάκια, καθώς και φαντάρους να παρελαύνουν αδηµονώντας να τελειώσει αυτό το πανηγύρι για να πάνε στο κλαµπ της προτίµησής τους να ξεφαντώσουν! Από την άλλη πλευρά, έχω ΧΡΕΟΣ να ξεχνάω τον Εµφύλιο πόλεµο, κατά τον οποίο ο µισός πληθυσµός της χώρας µου ξεκληρίστηκε από τον άλλο µισό και ο οποίος εµφύλιος ήταν η απαρχή της κατρακύλας των δανείων. Επίσης έχω ΧΡΕΟΣ να κλαίω για την καταστροφή της Σµύρνης αλλά να εθελοτυφλώ µπροστά στο γεγονός ότι η αιτία της καταστροφής ήταν το δικό µου Έθνος το οποίο στα καλά καθούµενα την είδε αναστηµένος Παλαιολόγος που θα «έπαιρνε» πίσω την Βυζαντινή αυτοκρατορία.
Και αφού τελειώσαµε µε το πρώτο µέρος του τρίπτυχου που έχω ΧΡΕΟΣ να ακολουθώ σαν καλό αρνάκι άσπρο και παχύ της µάνας του καµάρι, δηλαδή την Πατρίδα, ας περάσουµε και στο δεύτερο µέρος του. Τη Θρησκεία. Την οποία κληρονόµησα χωρίς να µου αναγνωρίζεται καν το δικαίωµα αποποίησης κληρονοµιάς. Έχω ΧΡΕΟΣ να ακοΓράφει η λουθώ τα εθιµοτυΣοφία πικά και τους Τσουρδαλάκη κανόνες και να σιωπώ µπροστά στα ερωτήµατα που συνεχώς γεννώνται στο φτωχό µου το µυαλό, όπως για παράδειγµα, πως θεωρούµαστε µονοθεϊστική θρησκεία όταν επισήµως, η ορθόδοξη εκκλησία έχει εκατόν εξήντα τέσσερις (!!!!) αγίους στους οποίους αναγνωρίζει θεϊκές ιδιότητες και προσφέρει προσκυνηµατικές τιµές. Και λέω επισήµως γιατί ανεπίσηµα, το κάθε χωριό και η κάθε λαγκαδιά έχει και από έναν «πατριώτη» άγιο. Έχω λοιπόν ΧΡΕΟΣ να γεµίζω το παγκάρι µε τον οβολό µου, έχω ΧΡΕΟΣ να αποδέχοµαι την εκκλησία ως µέρος της καθηµερινότητάς µου αλλά να της αναγνωρίζω και το απυρόβλητο όταν προκύπτουν µέσα σε αυτήν σκάνδαλα οικονοµικής ή σεξουαλικής φύσεως, έχω ΧΡΕΟΣ σε περίπτωση που αγαπήσω άνθρωπο από άλλη θρησκεία ή απλά από άλλο δόγµα να τον εξαναγκάσω να ασπαστεί την ορθοδοξία αγνοώντας και προσβάλλοντας µε αυτόν τον τρόπο την δική του κουλτούρα και προσωπικότητα, και φυσικά έχω ΧΡΕΟΣ να κληροδοτήσω στα παιδιά µου όλα αυτά τα υπέροχα ΧΡΕΗ. Γιατί εγώ µπορώ να θέλω να ξεροψηθώ στο πυρ το εξώτερο , αλλά τα παιδιά µου ανήκουν στην υπέροχη θρησκεία µου και έχω ΧΡΕΟΣ να τα προστατεύσω από τον σατανά που µπαίνει στο µυαλό µου! Και πάµε στο τελευταίο µέρος του τρίπτυχου. Στην οικογένεια. Έχω ΧΡΕΟΣ να τιµώ τους γονείς µου, ακόµη και αν ήτανε αποβράσµατα της κοινωνίας τα οποία µε βασάνιζαν αλύπητα, έχω ΧΡΕΟΣ να µείνω ολόκληρη τη ζωή µου µε τον άνδρα που θα παντρευτώ στα νεανικά µου χρόνια, ακόµη και αν ο σύζυγός µου είναι ένας µπεκρούλιακας ο οποίος µε ξυλοφορτώνει επτά φορές την εβδοµάδα, µέχρι να µας χωρίσει ο θάνατος, ο δικός µου κατά πάσα πιθανότητα! Τέλος έχω ΧΡΕΟΣ να φροντίζω καθηµερινά τα παιδιά, τους γέροντες γονείς, τα πεθερικά και τον σύζυγο και να βάζω τις δικές τους ανάγκες πάνω από τις δικές µου. Γιατί είµαι Ελληνίδα και έχω ΧΡΕΟΣ να είµαι ο στυλοβάτης της οικογένειας για την οποία η πατρίδα µου είναι περήφανη! Με αυτές τις σκέψεις και βλέποντας τα στατιστικά που λένε πως έξι στους δέκα Έλληνες πάσχουν από κάποιου είδους ψυχική διαταραχή, αναρωτιέµαι : εκείνοι είναι που χρειάζονται βοήθεια ή οι υπόλοιποι που θεωρούνται υγιής σε µια κοινωνία απόλυτης παράνοιας;
12
Φ Υ ΛΛΟ
Π
αρακολουθώ τον Κώστα Βαξεβάνη τα τελευταία 15 χρόνια. Έντυπα, ραδιόφωνα, τηλεόραση, βιβλία… ∆ιαφορετικές µορφές έκφρασης ενός µεστού και µε άποψη λόγου. Αποστολές έρευνας και αγωνίας, µε την είδηση να είναι στο επίκεντρο µιας καθόλα µαχητικής επαγγελµατικής διαδροµής. Με ερωτήσεις και ερωτήµατα, πάντα µε σεβασµό στην άποψη του άρα και σε εµάς. Ο Κώστας Βαξεβάνης, από τους δηµοσιογράφους που συν της άλλης µας πείθει µε «Το Κουτί Της Πανδώρας» του ότι µπορεί και υπάρχει ποιότητα στην τηλεόραση είναι µαζί µας αυτό το µήνα µε αφορµή το βιβλίο του «Ο Άνθρωπος του Τείχους». Συνέντευξη Ματθαίος Φραντζεσκάκης Τε λικά π οιος ε ίν αι «Ο Ά νθρ ωπ ος το υ Τ εί χο υς » ; ∆εν νοµίζω πως έχει κάποια σηµασία ποιός είναι. Αλλά ότι υπάρχει.Οι άνθρωποι του Τείχους υπάρχουν ανάµεσά µας. Για να γκρεµίζουν ή να ορθώνουν Τείχη. Περιτειχισµένοι, προστατευµένοι, σκοτεινοί. Μερικές φορές είναι τα ίδια τα υλικά µε τα οποία διαµορφώνονται τα τείχη. Μπορεί ο δικός µου άνθρωπος του τείχους να είναι ένα κοµµάτι του Ανατολικού µπλοκ αλλά δεν είναι θέµα κοινωνικοπολιτικών συστηµάτων. Απλώς αποκαλύπτεται γιατί ήταν άτυχος και καθόλου α-τειχος. Για χρόνια υ πάρχε ι µια κοινωνική πάλη ανάµε σα σ΄ αυτούς π ου διαµορφώνουν και α υτού ς που γράφου ν τ ην ιστορία… Τ ε λ ι κά σ τ η ν π α τι ν α το υ χ ρ ό ν ο υ π ο ι ο ι ε ί ν α ι π ο υ α φ ή ν ο υ ν α π ο τ υ π ώµ α τ α ; Νοµίζω πως είναι θέµα συσχετισµών. Την ιστορία µπορεί να την γράφουν οι νικητές, αλλά δεν µπορούν να αντέξουν πάντα το βάρος της. ∆είτε για παράδειγµα την ελληνική σύγχρονη ιστορία. Μια τραγική αντίφαση. Την διαµόρφωσε η πλευρά τω ν νικητών. Οι συνεργάτες των Γερµανών κατάφεραν να γίνουν οι κυβερνήτες της Ελεύθερης Ελλάδας και οι αντάρτες να ξαναπάρουν τα βουνά. Μερικοί απ αυτούς κυβερνούσαν µέχρι πρόσφατα. Αλλά τους κατατρέχει το φάντασµα της ιστορίας. Οι χαµένοι κέρδισαν στο συµπέρασµα πως κάποιοι παραχάραξαν την ιστορία για να βαφτιστούν πατριώτες. Αν πάµε βέβαια πιο πίσω , στο 1821 ας πούµε, η ιστορία χάνεται στο σύννεφο του µύθου. Για τους ίδιους λόγους. Αλλά βλέπετε πως δεν µπορεί να αντέξει η ιστορία των σχολικών εγχειριδίων και οι «ήρωές» της. Το ποιός θα βάλει τη σφραγίδα έχει να κάνει µε πολλά πράγµατα. Και µπορεί να περάσουν χρόνια εως ότου συµβεί. Μέχρι τότε βέβαια η αλήθεια µπορεί να διεκδικεί αναποτελεσµατικά το αυτονόητο
“Την ιστορία µπορεί να την γράφουν οι νικητές, αλλά δεν µπορούν να αντέξουν πάντα το βάρος της” Κώστας Βαξεβάνης, δηµοσιογράφος – συγγραφέας
Σ το β ιβ λίο σα ς γρά φε τε πε ρισσότε ρο γι΄ αυτούς που συναντάτε τα χρόνια της έρευνας ή γι΄ αυτού ς που θα θέ λατε να φωτίσετ ε π ερισσότε ρο από την έρευνα; Στο βιβλίο µου γράφω επειδή πρέπει να γράψω. ∆εν έχω άλλη πρόθεση. Μοιραία τους συναντώ όλους. Και γράφω για όλους. Ευτυχώς δεν είναι ένα ιστορικό βιβλίο και έτσι έχω πάντα την πολυτέλεια σε πολλά πράγµατα να κάνω αυτά που δεν επιτρέπει η ιστορική ευθύνη. Να γράψω δηλαδή την δική µου ιστορία. Σ ε άλλη σα ς συ νέν τευ ξη έχ ετε π ει ότι γράφε τε «βιβλία για σκ οτ εινού ς ανθρώπους σε φωτ εινέ ς ζωές». Πώς νιώθετ ε γνωρίζοντας αλήθ ειες που τ ο ευ ρύ τερο κοινό ίσως να µη µάθει π οτ έ, αλλά και µην µπορώντας να τις δηµοσιοποιήσετε; ∆εν µπορώ να δηµοσιοποιήσω µόνο αυτά που τα στοιχεία ακόµη και αν είναι εµφανή δεν αποτελούν απόδειξη. Ή προδίδουν την πηγή µου. Αυτό ας πούµε που περιγράφει ο ήρωάς µου στο βιβλίο, για το ότι έγινε επιλογή των µελών του Ειδικού ∆ικαστηρίου για την παραποµπή Παπανδρέου αφού έβαλαν τα χαρτιά µε τα ονόµατα αυτών που ήθελαν να επιλέξουν στο ψυγείο για να έχει διαφορά θερµοκρασίας και να το ψηλαφίσουν στην ψηφοδόχο ας πούµε ότι είναι αλήθεια. Μπορώ να το αποδείξω; Μπορώ να βγω και να πω ακόµη ακόµη αυτός είναι ο άνθρωπος του Τείχους; Νοµίζετε πως µπορεί να το αντέξει ή µάλλον να το επιτρέψει ένα πολιτικό σύστηµα που χθες µέσα από τα χέρια του έφυγε ο Γιουνγκ, ένας από τους πρωταγωνιστές του σκανδάλου της SIEMENS; Ζυγίζεις κάθε φορά τα πράγµατα. Εντάξει βγαίνεις και λες την αλήθεια. Αυτό είναι το ένα. Και ποιός θα σε ακούσει; Είναι το δεύτερο. Ακούω καµιά φορά στην τηλεόραση κυρίως ανθρώπους να λένε ιστορίες περί πολιτικής και ιστορίας και ξέροντας το παρασκήνιο γελάω. Αυτό µερικές φορές αρκεί. Το κάθε πράγµα έχει τον χρόνο του.
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
δεν µπορούν να λειτουργήσουν µέσα σε αυτό το πλαίσιο που έχει διαµορφωθεί. Πνίγονται. Το να ερευνάς είναι πολλές φορές ένα ρίσκο. Και άντε ερεύνησες, βρήκες άκρη τα κατάφερες. Και έρχεται το κανάλι και σου λέει θα παίξει η εκποµπή σου στις 12.30 τα µεσάνυχτα. Κινδυνεύεις από τους διαπλεκόµενους, κινδυνεύεις και από τους βλάκες. Και τ α τείχη; Υπάρχου ν συχ νά; Και τ ελικά τι σηµαίνει ότι «γκρεµίζοντ αι» στα πλαίσια της δηµοσιογραφ ικής έρευνας; Σήµερα ίσως γκρεµίζω τα τείχη σηµαίνει παίρνω την απόφαση να κάνω τη δουλειά µου. Να γκρεµίσω αυτό το τείχος της σιωπής. Να ξαναβάλω την αξιοπρέπεια ως µέτρο και κανόνα της δηµοσιογραφικής δουλειάς. Μας ακύρωσαν. Μας έκαναν αναξιόπιστους. Μας έκαναν το κοµµάτι µιας φωτογραφίας όπου όλοι δείχνουν να γελάνε. Και ξεχάσαµε πως υπάρχουν άνθρωποι που κλαίνε. Και µια κοινωνία που δεν είναι αυτό που δείχνει η τηλεόραση
Πόσο εύ κολο είναι τε λικά να ασκ εί κ ανε ίς ερευ νητ ική δηµοσιογραφία; Είναι δύσκολο. Ζούµε σε µια χώρα που η δηµοσιογραφία έγινε ένα κοµµάτι του πράγµατος που συνήθως αποκαλούµε διαπλοκή. Οικονοµικά συµφέροντα, πολιτικές επιλογές και καταγραφή τους από τον Τύπο, έγιναν αυγοτάραχο που έλεγε και Μαρίκα Μητσοτάκη. Η δηµοσιογραφία στρογγύλεψε. Έγινε «πουλάω εξυπηρετήσεις» ή «τα παίρνω». ∆εν ξέρω ποιό είναι χειρότερο. Υπάρχουν δηµοσιογράφοι-και είναι πολλοί- τίµιοι. Αλλά
Τα τε ίχη γύ ρω από τις «µεγάλες» ιστορίες είναι τα απόρθ ητα ή αυτ ά που κ υριαρχούν στην καθ ηµερινότητα µας; Μερικές φορές τα τείχη είναι η µικρή µας καθηµερινότητα. Το βόλεµά µας. Είναι µόλις ενάµισι µέτρο και δεν κάνουµε µία µε το πόδι να τα κλωτσήσουµε. Γιατί µετά από καιρό έγιναν «τα τειχη µας» Αποκτήσαµε ιδιωκτησιακή σχέση. Λέει πολλές φορές ο πατέρας µου «απ το να σε γρατζουνάνε µαιµούδες καλύτερα να σε φάνε λιοντάρια» Αφήνουµε τις µαιµούδες και τους ψύλους να µας κατατρώνε γιατί πάωαµε να κάνουµε αυτό που κάνει ο άνθρωπος απ τη µέρα που γεννήθηκε. Να
Φ Υ ΛΛΟ
13
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
παλεύει. Χαµένοι στην µαστούρα του ευδαιµονισµού. Και µέσα σε αυτή την παραζάλη βλεέπεις τα τειχη προστατευτικά και οικεία. Μέχρι να πέσουν και να σε πλακώσουν Η π ερίπτ ωση τ ου Βατοπεδίου και η αποκάλυ ψη του σκανδάλου από την εκπ οµπή σας ήταν σηµε ίο κ αµπής στ ην δηµοσιογραφικ ή σας διαδροµή; Ήταν από κάθε άποψη. Ήθελε πολύ δουλειά για να δέσουµε την υπόθεση,- 8 µήνες- και µεγάλη επιµονή για να βγει στον αέρα. Είχαµε τους πάντες απέναντι. Όλους αυτούς που αργότερα µίλησαν για σκάνδαλο και λίγο αργότερα όταν γύρισε ο διακόπτης της «παροχής» προσπάθησαν πάλι να µιλήσουν για µη σκάνδαλο. Αν δεν είναι αυτό εµπειρία τι είναι; Ξέρετε σήµερα κανένας δεν σε εξοντώνει φυσικά. Σε σκοτώνει ως χαρακτήρα. Βλέπετε έχουν αντιγράψει µεθόδους µυστικών υπηρεσιών. Σε βγάζουν γραφικό, γκρινιάρη, παράξενο. Αντέξαµε αυτό έχει σηµασία. Τ ε λ ι κ ά ο ε ρ ε υ ν η τ ής – ρ ε π ό ρ τ ε ρ ε ί ν α ι έ ν α ς « ρ ά µπ ο » , φ ό β ο ς κ α ι τ ρ ό µ ο ς κ α λ ώ ν κ α ι κ α κ ώ ν ή έ ν α ς µ α χ η τ ή ς τ η ς ε ν η µ έ ρ ωσ η ς ; Αν ο ερευνητής αντιλαµβάνεται έτσι τον εαυτό του έχει χάσει από χέρι. Θα έχει την τύχη των κινηµατογραφικών ηρώων. Νικούν στην ταινία αλλά στη ζωή νίκησαν οι βιετναµέζοι. Περισσότερο νοµίζω πως µοιάζει µε ζογκλέρ παρά µε ράµπο. Πρέπει να ισορροπεί στο κενί ευελπιστώντας έστω για ένα χειροκρότηµα. Αν και στις µέρες µας, όσοι έχουµε µείνει, µόνο φλόγες που δεν έχουµε καταπιεί. Τελικ ά συµβαίνει γύρω µας ότι δείχνει η τηλεόραση ή υπάρχε ι και µια ποιο «κανονική» καθηµερινότητα που κάποιοι θέ λουν να ξεχάσουµε ; Η τηλεόραση δεν είναι το όπιο αλλά η κόκα του λαού. Αφηνιάζουν οι άνθρωποι. Περνάνε σε µια εικονική πραγµατικότητα. Βλέπουν τη βίλα στο σήριαλ µε την πισίνα και νοµίζουν πως έτσι είναι η ζωή, έτσι πρέπει να ζήσουν. ∆υστυχώς στη χώρα
µας δεν λειτούργησε κανένα φίλτρο µεταξύ τηλεόρασης και πραγµατικότητας. Οι νεόπλουτοι οικονοµικά συνάντησαν τους νεόπλουτους πολιτικά. Κάναµε µια τηλεόραση σαν τις κιτς βίλες µε τους κίονες και τις χρυσές επιστρώσεις. Που όταν λείεπι η κυρία του σπιτιού περνάει και καµία βίζιτα. Yπ άρχ ει καλή τ ηλεόραση και πως ορίζε ται αυτή; Προφανώς και υπάρχει. Το πρόβληµα στην ελληνική τηλεόραση είναι κυρίως η οµοιογένεια. Σε όλο τον κόσµο υπάρχει καλή και κακή τηλεόραση. Επιλέγεις. Στην Ελλάδα όλες µοιάζουν ίδιες. Και κινούνται και ταυτόχρονα. Πέρυσι πήξαµε στα τουρκικα σηριαλ. Φέτος στους σεφ. Κακή τηλεόραση που την φτιάχνουν εµπειριστές. Παντού η ίδια Το ίντε ρνε τ αποτελεί πεδίο ανάπτυ ξης της δηµοσιογραφίας κ αι του ελεύ θερου λόγου ή πλατφ όρµα παραφιλολογίας; Προφανώς και το ίντερνετ είναι ένας χώρος µε απεριόριστες πληροφορίες. Το λάθος είναι να πιστεύουµε πως είναι και αξιωµατικά ένας χώρος άπλετης αλήθεις. ∆εν είναι. Υπάρχουν ειδήσεις, απόψεις, αλλά και ψέµατα και άχρηστα πράγµατα. Το ίντερνετ εκ των πραγµάτων αλλάζει τη δηµοσιογραφία. Όσοι δεν το καταλάβουν αυτό θα πάψουν να υπάρχουν. Υπάρχει η δυνατότητα να σου απαντήσει κάποιος σε αυτό που γράφεις. Αυτό δεν συµβαίνει ούτε στην τηλεόραση ούτε στην εφηµερίδα. Η δηµοσιογραφία µπορεί να γίνει πιο γρήγορη αλλα και πιο επιπόλαιη. Το µεγάλο πλεονέκτηµα επίσης είναι πως στο ίντερνετ µπορεί να κυριαρχήσει και κάποιος άλλος απ αυτόν που κυριαρχεί. Αλλά µην έχουµε αυταπάτες πως υπάρχει ελευθερία και µόνο ελευθερία. Υπάρχουν και ανοησίες και εκβιασµοί και πολλά άλλα. Τι έ χει αλλάξε ι τα χρόνια της ενασχόλησης σας όσον αφορά τ η δηµοσιογραφ ία; Τα πάντα. Και οι άνθρωποι και οι τρόποι. Στην πρώτη µου πολεµική αποστολή, επικοινωνούσαµε µε τα κανάλια µας µε ένα δορυφορικό τηλέφωνο που γέµιζε ένα δωµάτιο και το είχε µόνο το Ρωυτερς. Στον πόλεµο στο Ιράκ είχα το δικό µου δορυφορικό τηλέφωνο όσο ένα βιβλίο στο οποίο συνέδεα και την κάµερά µου. Σε λίγο δεν θα χρειάζεται ούτε αυτό. Άλλαξε και η ίδια η δηµοσιογραφία. Φυσικά δεν µιλάω για την Ελλάδα όπου δηµοσιογράφοι αποκαλούνται τα καρτούν των µεσηµεριανών εκποµπών µε λίγωµα στη φωνή και σπάσιµο στη µέση. Η πο λιτ ική σήµερα σε ε κπ λήσσε ι, σε τρο µά ζει ή σε αφήνε ι στ ην απάθε ια; Με τροµάζει όσο και ένας άρρωστος άνθρωπος που παλεύει να δειξει και να πει πως είναι µια χαρά. Η πολιτική σήµερα στη χώρα µας αρνείται την πραγµατικότητα. Αλλά πρώτο στοιχείο της πολιτικής δυστυχώς είναι η αποδοχή και η ανάλυση της πραγµατικότητας. ∆εν θεωρώ πολιτική το παζάρι των ψήφων. Περιµένω την εποχή των πολιτών. ∆εν υπάρχει άλλη λύση Υπάρχουν δυνατ ότητες ελεύθερης δηµοσιογραφίας ή στην µετά της
λογοκρισίας εποχή βασιλεύ ει η αυτολογοκρισία των «ώριµων» δηµοσιογράφων; Πάντα έλεγα πως οι βασιλικοτεροι του βασιλέως , ιδιαίτερα στη δηµοσιογραφία είναι οι χειρότεροι. ∆υστυχώς το σύστηµα είναι πια στον αυτόµατο. Το χάλι που βλέπετε, δεν είναι οι παρεµβάσεις των αφεντικών. Είναι τα αντανακλαστικά των κολαούζων. Αν πεις όµως πως η ελεύθερη δηµοσιογραφία τέλειωσε, την τελειώνεις εσύ ο ίδιος. Κι εγώ πιστεύω σε αυτήν . ∆εν µπορώ να το κάνω. Θα είναι σαν να αναιρώ τον εαυτό µου.
Κώστας Βαξεβάνης Ο άνθρωπος του Τείχους ΘΑ ΑΝΑΡΩΤΗΘΕΙΣ ΤΙ ΑΠ’ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ∆ΙΑΒΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ. ΑΝΑΡΩΤΗΣΟΥ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΠΟΣΑ ΑΓΝΟΕΙΣ.
Η
υπόθεση –ή µήπως η πραγµατικότητα;– ξεκινά στο Βερολίνο της δεκαετίας του ’90. Στο δωµάτιο ενός ξενοδοχείου, ένας άνθρωπος σκυµµένος πάνω σε περιοδικά προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει ένα µήνυµα. Μπορεί να σηµαίνει τη σωτηρία του, την ώρα που το Τείχος του Βερολίνου γκρεµίζεται στο κεφάλι του. Την ίδια στιγµή ένας δηµοσιογράφος χαζεύει τα συντρίµµια του Τείχους και µαζί µιας χώρας που δεν υπάρχει. Της Ανατολικής Γερµανίας. Προχωρώντας ανάµεσα στα σουβενίρ του παλιού υπαρκτού σοσιαλισµού, τους µεθυσµένους πρώην Ανατολικογερµανούς και την αβεβαιότητα, θα φτάσει ως το κτίριο της Στάζι. Της πιο ισχυρής µυστικής υπηρεσίας του κόσµου. Ένα συµβατικό ρεπορτάζ µετατρέπεται σε εφιάλτη. Ο σκοτεινός δρόµος ανοίγει: πράκτορες που πουλάνε µυστικά, πολιτικοί που χρηµατίζονται, εκδότες που εκβιάζουν, η απαρασάλευτη πραγµατικότητα µια πλαστή εικόνα. Ανάµεσά τους ένας Έλληνας, υπεράνω υποψίας, από τους µεγαλύτερους πράκτορες της Στάζι, δίνει µάχη για να µην αποκαλυφθεί. Όσα εξελίσσονται δεν µοιάζουν καθόλου µε ταινίες του Τζέιµς Μποντ. Είναι η αλήθεια χωρίς έλεος. Και στην αλήθεια το µέταλλο ενός όπλου είναι το ίδιο σκληρό µε τον έρωτα.
14
Φ Υ ΛΛΟ
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
∆ιλήµµατα και µηνύµατα Οι αυτοδιοικητικές εκλογές προετοιµάστηκαν και διεξήχθησαν σε πολιτικοποιηµένο κλίµα και ερµηνεύτηκαν επίσης µε όρους έντονης πολιτικής απόχρωσης.(Ο πρώτος γύρος τουλάχιστον). Και σ’ αυτές τις εκλογές ήταν όλοι νικητές!!!!
Τ
ο ΠΑΣΟΚ κατήγαγε νίκη καδµεία (1.100.000 ψήφοι οι απώλειες), η Ν∆ αναγεννήθηκε εκ της στάχτης της, ο ΛΑ.Ο.Σ. διατήρησε τις δυνάµεις του συνεχίζοντας το φλερτ µε τη Ν∆, το ΚΚΕ αύξησε τα ποσοστά του, τις ευθύνες του και τις...εµµοΓράφει η Μαρία νές του και η τριχοτοµηµένη Κρέτση Αριστερά θεώρησε κέρδος την προσπάθεια να καλυφθεί η πτώση του δικοµµατισµού, µε τη µισή Ελλάδα όµως πράσινη και την υπόλοιπη µισή γαλάζια. Οικολόγοι σταθεροί και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ η µεγάλη έκπληξη. Το δίληµµα του πρωθυπουργού έπιασε, ο οποίος ανήγαγε το κραυγαλέο ποσοστό αποχής υπέρ του κόµµατός του, ενώ όλοι οι υπόλοιποι αρχηγοί το ερµήνευσαν κυρίως ως µια στάση σφοδρής αποδοκιµασίας στο υπάρχον πολιτικό σύστηµα. (Ελπίζω να µην εξαιρούν τους εαυτούς τους). ∆ύσπεπτοι οι πολιτικοί για το στοµάχι του Έλληνα, χρόνιο έλκος τού έχουν προκαλέσει και το «αντιφλεγµονώδες» της εναλλαγής στη διακυβέρνηση της χώρας των ίδιων και των ίδιων ανακουφίζει προσωρινά µέχρι τον επόµενο πόνο, που σήµερα έφτασε να γίνει αφόρητος.
Από πολλούς η πολύ µεγάλη αποχή αποκωδικοποιήθηκε ως πολύ µεγάλη απογοήτευση, δυσαρέσκεια κι οργή του εκλογικού σώµατος. Ενώ η αποχή µονοπώλησε το ενδιαφέρον ειδικών και µη, δεν ξέρω πόσοι στάθηκαν στο ποσοστό των πολιτών που είχαν συνειδητοποιήσει ότι καλούνται να εκλέξουν ανθρώπους που θα διαχειριστούν τα προβλήµατα της καθηµερινότητάς τους, της πόλης, του χωριού στα οποία ζουν,της περιφέρειας στην οποία ανήκουν. Αυτοί οι πολίτες, δυσαρεστηµένοι από τις δοκιµασµένες συνταγές, δεν απείχαν από τις εκλογές, δεν επέλεξαν την αποχή ως υπεκφυγή. ∆εν παγιδεύτηκαν στον αντιµνηµονιακό παροξυσµό ή στα εκβιαστικά διλήµµατα. ∆εν εγκλωβίστηκαν στο δόκανο του ισοπεδωτικού και πεσιµιστικού πολιτικού κοµφορµισµού που επιτάσσει ότι «όλοι είναι ίδιοι» και «τίποτα δεν µπορεί ν’ αλλάξει». Με πολιτική διαύγεια, ωριµότητα, υπευθυνότητα, κρίση και αισιοδοξία στράφηκαν και στήριξαν εναλλακτικές λύσεις, επικεφαλής άφθαρτους και φερέγγυους, όπου βέβαια είχαν αυτή τη δυνατότητα. Πολλοί απ’ αυτούς (άνθρωποι από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους και µε ενεργό παρουσία και συµµετοχή σε κινήµατα πολιτών ή παλεύοντας ο καθένας από το δικό του επαγγελµατικό µετερίζι) τους ένωσε η αγάπη για την πόλη τους και τους πολίτες της, το όραµα για µια πιο ανθρώπινη και ποιοτική ζωή. Τα εν δήµω τα θεώρησαν εν οίκω και αποδέχτηκαν την πρόκληση και πρόσκληση να συµµετέχουν και ως υποψήφιοι σε συνδυασµούς. Ο συνδυασµός µε επικεφαλής τον κ.Βάµβουκα στον ∆ήµο Χανίων, του κ.Αγοραστάκη στον ∆ήµο Πλατανιά, του κ. Κουκουράκη στον ∆ήµο Κισάµου για παράδειγµα αποτελούνταν από τέτοιους ανθρώπους. Και δεν γνωρίζω κανέναν να είναι αυτοδιοικητικός από γεννησιµιού του. Και ξέρω επίσης ότι καλός αυτοδιοικητικός είναι αυτός που πάνω απ’ όλα έχει στόφα πολίτη, είναι τίµιος, ενεργός, αποτελεσµατικός, έχει όραµα, δρα µε γνώµονα το συλλογικό συµφέρον, αυτός που θα αγωνιστεί σήµερα για µια δηµοκρατική και συµµετοχική αυτοδιοίκηση. Αυτός που δεν θα ξεχάσει τους πολίτες του χωριού, της επαρχίας, των περιαστικών δήµων, των υποβαθµισµένων περιοχών µε τα χρόνια προβλήµατά τους. Γιατί είναι ένας απ’ αυτούς. Οι πραγµατικοί νικητές είµαστε όλοι όσοι, ο καθένας µε τον τρόπο του, πετύχαµε να υπάρχει µέσα στα δηµοτικά και περιφερειακά συµβούλια µια δυνατή, συσπειρωτική και ανθρωποκεντρική αντιπολίτευση. Οι πραγµατικοί νικητές θα είναι αυτοί που δεν θα υποκύψουν στον πειρασµό «µε καινούργιο τώρα επίθετο κι άλλη ενδυµασία να πάρουν ένα δρόµο αντίθετο και να είναι εξουσία...».(Αφιέρωµα, Κώστα Τριπολίτη, µελοποιηµένο από Μ.Θεοδωράκη,ελαφρώς παραλλαγµένο από τη γράφουσα). Αυτό είναι το δικό µας µήνυµα.
Φ Υ ΛΛΟ
15
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
«Σε ένα φανταστικό Σκακιστικό κόσµο…»
«Αµφισβήτηση του συστήµατος…»
Α
ρχές Νοεµβρίου ο εικοσάχρονος Νορβηγός Μάγκνους Κάρλσεν, ο ισχυρότερος σκακιστής στον κόσµο, ανακοίνωσε την απόφασή του να απέχει από τη διεκδίκηση του τίτλου του Παγκόσµιου Πρωταθλητή στο σκάκι. Όπως αναφέρει και ο ίδιος: « Έπειτα από ενδελεχή ανάλυση κατέληξα στο συµπέρασµα ότι ο τωρινός τρόπος ανάδειξης του παγκόσµιου πρωταθλητή στο σκάκι δεν Γράφει αποτελεί ένα µονο Μιχάλης τέρνο και δίκαιο σύ∆αρµαράκης στηµα, που προσφέρει τα κατάλληλα κίνητρα ώστε να αποδώσεις τα µέγιστα…». ∆ήλωσε επίσης ότι θα συνεχίσει να αγωνίζεται σε άλλα τουρνουά, και δεν απέκλεισε τη συµµετοχή του στο µέλλον, αν αλλάξουν οι συνθήκες διεξαγωγής του παγκόσµιου πρωταθλήµατος. Ο Κάρλσεν, ο οποίος απέκτησε τον τίτλο του Γκρανµαιτρ σε ηλικία µόλις 13 ετών, πραγµατοποίησε εντυπωσιακές εµφανίσεις τα τελευταία χρόνια κερδίζοντας τα πιο ισχυρά τουρνουά παρουσιάζοντας ωριµότητα και διάρκεια στον τρόπο που αγωνίζεται, και έχοντας στο πλευρό του σαν προπονητή το θρυλικό Γκάρι Κασπάροβ. Αµφισβητεί όµως τη διαδικασία για το Παγ-
κόσµιο Πρωτάθληµα, η οποία απαιτεί πενταετή νοκ-άουτ αγώνες µεταξύ κάποιων κορυφαίων σκακιστών (όχι όλων), ώστε να κριθεί ποιος θα αντιµετωπίσει στον τελικό τον πρώην παγκόσµιο πρωταθλητή, ο οποίος δε χρειάζεται να παίξει µε κανέναν άλλο κορυφαίο σκακιστή! Σίγουρα η αποχώρηση του Κάρλσεν από µόνη της δε πρόκειται να αλλάξει τον τρόπο ανάδειξης του Παγκόσµιου Πρωταθλητή. Μειώνει όµως την αίγλη του επόµενου πρωταθλητή, και δίνει ένα ηχηρό µήνυµα σε όσους προσπάθησαν να επωφεληθούν από τη νεανική ορµή του, µετατρέποντας τον στον επόµενο «σκακιστικό star».
Ένα βήµα πιο κοντά η πρώτη ολογραφική τηλεόραση Το ολόγραµµα της πριγκίπισσας Λία να καλεί σε βοήθεια, από την ταινία Ο Πόλεµος των Άστρων, ήταν η έµπνευση για µια νέα τεχνολογία κινούµενης ολογραφίας, η οποία θα µπορούσε να οδηγήσει σε τρισδιάστατες προβολές που δεν απαιτούν ειδικά γυαλιά. Ερευνητές του Πανεπιστηµίου της Αριζόνα στο Τούσον παρουσίασαν µια οθόνη από πολυµερή υλικά η οποία προβάλλει ολογράµµατα που ανανεώνονται κάθε τέσσερα δευτερόλεπτα. Αν ο ρυθµός ανανέωσης αυξηθεί στα µερικά «καρέ» ανά δευτερόλεπτο, το σύστηµα θα µπορούσε να προβάλλει τρισδιάστατες ταινίες, ορατές από οποιαδήποτε γωνία θέασης. «Μπορούµε να καταγράψουµε µια τρισδιάστατη [κινούµενη] εικόνα σε µια τοποθεσία και να την προβάλλουµε σε µια άλλη τοποθεσία, σε πραγµατικό χρόνο, οπουδήποτε στον κόσµο» δήλωσε στο AFP o Νάσερ Πεϊγκαµπάριαν (ένθετη αριστερά), επικεφαλής των πειραµάτων. Το επίτευγµα της οµάδας του παρουσιάζεται στο περιοδικό Nature. «Από την πρώτη µέρα σκεφτόµουν το ολόγραµµα της πριγκίπισσας Λία και αν θα µπορούσε να γίνει από επιστηµονική φαντασία πραγµατικότητα» σχολίασε στο δικτυακό τόπο του περιοδικού ο εφευρετικός φυσικός, ειδικευµένος στην Οπτική.
Κάµερες και λέιζερ Οι ολογραφικές εικόνες δηµιουργούνται όταν το φως µιας δέσµης λέιζερ ανακλάται και σκεδάζεται από ένα αντικείµενο και στη συνέχεια καταγράφεται σε µια ειδική φωτοευαίσθητη επιφάνεια. Η τρισδιάστατη εικόνα ολόκληρου του αντικειµένου παραµένει ορατή ακόµα κι αν η φωτοευαίσθητη επιφάνεια σπάσει σε µικρά κοµµάτια. Το επίτευγµα της οµάδας του ∆ρ. Πεϊγκαµπάριαν στην Καλιφόρνια είναι ένα νέο φωτοευαίσθητο υλικό στο οποίο η ολογραφία δεν καταγράφεται µόνιµα, αλλά µπορεί να ανανεώνεται κάθε τέσσερα δευτερόλεπτα. Η συχνότητα αυτή είναι 100 φορές µεγαλύτερη από ό,τι σε ένα προηγούµενο σύστηµα που είχε παρουσιάσει το 2008 η ίδια οµάδα. Η ιδιαιτερότητα της νέας, επανεγγράψιµης οθόνης είναι ότι αποτελείται από έναν συνδυασµό πολυµερών υλικών, των οποίων τα ηλεκτρόνια µετακινούνται και συγκεντρώνονται σε περιοχές που αντιστοιχούν στα φωτεινά και σκοτεινά σηµεία της εικόνας. Στο πρωτότυπο του νέου συστήµατος, η τρισδιάστατη εικόνα δεν καταγράφεται µε λέιζερ αλλά από 16 κάµερες, οι οποίες βιντεοσκοπούν όλες το ίδιο αντικείµενο αλλά από διαφορετική γωνία θέασης. Και όσο περισσότερες είναι οι κάµερες, τόσο πιο ευκρινής είναι η τελική ολογραφική ταινία. Η πληροφορία που καταγράφουν οι κάµερες µεταδίδεται στον υπολογιστή του συστήµατος, ο οποίος µε τη σειρά του ελέγχει δύο δέσµες λέιζερ που πέφτουν πάνω στην ολογραφική οθόνη. Καθώς διασταυρώνονται, οι δέσµες σχηµατίζουν ένα «διάγραµµα παρεµβολής εικόνας», δηλαδή ένα σχέδιο από φωτεινές και σκοτεινές περιοχές σε τρεις διαστάσεις. Για την εµφάνιση του τελικού ολογράµµατος, η οθόνη πρέπει να φωτιστεί από µια άλλη πηγή φωτός. Στη σηµερινή του µορφή, το σύστηµα µπορεί να προβάλλει µόνο µονοχρωµατικές, πράσινες εικόνες, ωστόσο η ερευνητική οµάδα ήδη εργάζεται σε µια έγχρωµη αναβάθµισή του. Παράλληλα, ο ∆ρ Πεϊγκαµπάριαν προσπαθεί να αυξήσει τη διαγώνιο της οθόνης πάνω από τα 17 εκατοστά. Ο ίδιος εκτιµά ότι η τεχνολογία του θα µπορούσε να κάνει την εµφάνισή της στο σαλόνι σε περίπου πέντε µε επτά χρόνια. Πηγή : Newsroom ∆ΟΛ
16 Με τη φωνή των γονιών
Της καρδιάς µου το ρίσκο
Ο
δικός µου ο παράδεισος δεν έχει σχέση µε το απέραντο και την αιωνιότητα. Αντίθετα µάλιστα θα έλεγα ότι είναι τόσο συγκεκριµένος και ταυτίζεται τόσο πολύ µε το τώρα που το µεταφυσικό στοιχείο φαντάζει στα µάτια µου σαν ένα ακόµη παιδικό παραµύθι. Κάθε φορά που ο Οδυσσέας µου κάνει κάποια πρόοδο η ψυχή µου απογειώνεται και αισθάνοµαι να κερδίζω τη ζωή στο δικό της παιχνίδι. ΠαΓράφει η λεύω, πέφτω, µατώνω αλλά πάντα σηκώνοµαι Ρούλα Καλαϊτζάκη* όρθια γιατί προτιµώ να βλέπω τα άστρα. Ακόµη και να µη φτάσω στο φεγγάρι κάποιο άστρο θα βρω να προσγειωθώ. Αυτή η περιπέτεια που ζω ένα σπουδαίο µάθηµα για µένα και κατά παράδοξο τρόπο ο πόνος µου πρόσφερε απίστευτα µαθήµατα που µε άλλαξαν και µε έκαναν καλύτερη, ευρηµατικότερη, εξυπνότερη και µε κάνει να ζω µέσα από την πρόοδο του Οδυσσέα µικρά καθηµερινά θαύµατα. Αφήνω λοιπόν πίσω µου όποια αδιάβαστη σκέψη, αφόρετους θυµούς, άπλυτες λύπες και αφηρηµένα σώµατα και ανοίγω την ψυχή µου σε διαβασµένα βλέµµατα, σε φορεµένα χαµόγελα, σε σίγουρα χάδια και σε κρατηµένες στιγµές. « ΑΣ ανέβουν οι εντάσεις, µονάχα µη δειλιάσεις γίνε του αγνώστου ο µίµος ευθαρσώς και επωνύµως.» Ταξιδεύοντας διαδικτυακά στα ατελείωτα µονοπάτια του noises, βρήκα τον παράδεισο της Ελπίδας, που λίγο έως πολύ ταυτίζεται και µε τον δικό µου παράδεισο, αλλά και µε τον κάθε παράδεισο που στο παιχνίδι της ζωής όλων των ξεχωριστών γονιών η Οδύσσεια που δεν καταλήγει ποτέ στην Ιθάκη θα είναι πάντα ένας κεντηµένος ουρανός µε λαµπερά αστέρια βηµατισµών µικρών και µεγάλων που κερδήθηκαν µετά από σκληρές µάχες µε τη σκύλα και τη Χάρυβδη, τη λερναία Ύδρα, και τον γίγαντα κύκλωπα της ιδιαιτερότητας που στη σύγχρονη γλώσσα λέγεται Αυτισµός, νοητική υστέρηση, εγκεφαλική παράλυση. Η γοητεία αυτού του ταξιδιού, δεν είναι τόσο η περιπέτεια, µε τις όποιες νίκες ή ήττες της, ούτε η Ιθάκη που όλο θα αχνοφαίνεται στον ορίζοντα, αλλά το θαύµα µιας λιτής καθηµερινότητας για την κατάκτηση του αυτονόητου, του δεδοµένου, του ασήµαντου, του εφικτού, του ευκόλως εννοούµενου και βιαστικά παραλειπόµενου. Γιατί εκεί βρίσκεται το νόηµα της αληθινής ζωής, κοντά στα απλά, εκεί και τα ωραία!
Φ Υ ΛΛΟ
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΛ∆ΑΡΑΣ 10η Συνέχεια Τρίκαλα 7-4-1922 Αθήνα 8-4-1990 Συνθέτης , στιχουργός , τραγουδιστής , οργανοπαίκτης
Φούρνος να µην καπνίσει/ Στιχ. Καλδάρας Απόστολος/Τραγ. Καίτη Γκρευ 1960 Ποιοι έφυγαν κι ευτύχυσαν/ Στιχ. Καλδάρας Απόστολος/Τραγ. Στρ. ∆ιονυσίου, Α. Ρεπάνης, Α. Καλδάρας, 1960 Ανεβαίνω σκαλοπάτια/ Στιχ. Καλδάρας Α. / Τραγ. Κ. Γκρευ 1961, Το τραγούδι της ορφάνιας / Στιχ. Καλδάρας Α. / Τραγ. Κ. Γκρευ 1961 Αχ και να ‘ταν τυχερό µου/ Στιχ. Καλδάρας Α. / Τραγ. Ν. Ζαν 1961 Όταν αργοπέφτει η νύχτα /Στιχ. Καλδάρας Α /Τραγ. Στρ. ∆ιονυσίου, Α.Ρεπάνης 1961 Εγώ γράµµατα δεν ξέρω/ Στιχ.Α. Καλδάρας / Τραγ. Στρ. ∆ιονυσίου, Α. Ρεπάνης 1961 Γύφτικη διαθήκη / Στιχ. Καλδάρας Α./ Τραγ. Γ. Λύδια, Α. Ρεπάνης, 1961 Το κορόιδο / Στιχ. Καλδάρας Α./ Τραγ. Α. Καλδάρας, 1961 Πέτα καρδιά µου, πέτα/ Στιχ. Καλδάρας Α. / Τραγ. Πάνου Π., 1961 Ένα το κρατούµενο/Στιχ. Καλδάρας Α./Τραγ. Α.Ρεπάνης, Κ.Θύµη, Α.Καλδάρας 1961 Κάτι τρέχει στα τσαντήρια/ Στιχ. Καλδάρας Α./ Τραγ. Κ. Γκρευ, Γ. Μάµος 1961 Τι σου είπανε για ‘µένα/ Στιχ. Καλδάρας Α./ Τραγ. Μ.Μενιδιάτης, Σ. Κρόκου, 1962 Ας µην ξηµερωνόµουνα/ Στιχ. Μουρκάκος Νικ./ Τραγ.Π.Πάνου 1962 Όποιος δεν είδε βάσανα/ Στιχ. Μάνεσης Κ./Τραγ. Γ. Μοντεχρήστος 1962 Να φύγεις/ Στιχ. Καλδάρας Α./ Τραγ.Στρ. ∆ιονυσίου, Α. Καλδάρας 1962 Που να πω τους καηµούς µου/ Στιχ. Καλδάρας Α./ Τραγ. Π.Πάνου, 1962 Το πεζοδρόµιο / Στιχ. Μουρκάκος Νίκος / Τραγ. ∆ιονυσίου Στρ. 1962 Φέρτε µου µια κούπα µε κρασί / Στιχ. Βασιλειάδης Χαρ./ Τραγ. Π.Πάνου 1962 Βάσανα και πόνοι / Στιχ. Καλδάρας Απ./ Τραγ. Μ.Μενιδιάτης 1962 Με στέλνει η µάνα µου σχολειό/ Στιχ. Καλδάρας Απ./Τραγ.Π.Πάνου, Χορωδία 1962 Με πίκραναν απόψε/ Στιχ. Πασβάντη Πόπη/ Τραγ. Α. Καλδάρας, Χορωδία 1962 Κανείς απ’ της αγάπης σου/ Στιχ. Καλδάρας Απ./ Τραγ. Π.Γαβαλάς, Β. Γκίκα 1962 Ο Νικολάκης το τζιτζίκι/ Στιχ. Καλδάρας Απ./ Τραγ. Ν.Νοµικός 1963 Μην περιµένεις πια/ Στιχ. Καλδάρας Απ./ Τραγ. Μ. Μενιδιάτης Β. Γκίκα 1963 Αν ξαναρχόσουν/ Στιχ. Καλδάρας Απ./ Τραγ. Καζαντζί-
δης Στ. 1963 Ένας σκύλος και µια γυναίκα/Στιχ. Σαµολαδάς /Τραγ. Καζαντζίδης Στ. Καλδάρας Απ.1963 Πριν µου φύγεις γλυκιά µου/ Στιχ. Καλδάρας Απ./ Τραγ. Καζαντζίδης Στ. 1963 Πέτρα θα ρίξω πίσω/ Στιχ. Καλδάρας Απ./ Τραγ. Καζαντζίδης Στ, Α.Καλδάρας 1963 Μια φυλακή στενάζει/Στιχ. Ε. ΠαΓράφει παγιαννοπούλου/Τραγ. Π.Γαβαo ∆ήµoς λάς, Ρ.Κούρτη 1963 Kερδέλας* Τώρα που είµαι του χεριού σου/ Στιχ. Καλδάρας Απ./ Τραγ. Π.Γαβαλάς, Ρ.Κούρτη 1963 Θέλεις µ’αγαπάς, θέλεις µε µισείς/ Στιχ. Καλδάρας Απ./Τραγ. Μ.Μενιδιάτης, Καλδάρας Α. 1965 ∆εν υπάρχει για µας χωρισµός/ Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/Τραγ. Μ.Αγγελόπουλος, Φ.∆ηµητρίου, 1965 Ξανά σε µένα θά’ρθεις/Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/Τραγ. Π.Γαβαλάς, Ρ.Κούρτη 1965 ∆ε φτάνει η αγάπη σου/ Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου /Τραγ. Ν. Σπυρόπουλος 1965 Μην φιλάς τα χείλη µου/ Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου /Τραγ. Ν. Σπυρόπουλος, Φ. ∆ηµητρίου 1965 Αναποδιές και βάσανα/ Στιχ. Γ. Σαµολαδάς/ Τραγ. Μ.Μενιδιάτης, Φ.∆ηµητρίου 1965 Το δρόµο πήρα της ξενιτιάς/ Στιχ. Καλδάρας Απ./Τραγ. Ρ. Αττακλής 1965 Έπεσες σε χρυσό παιδί/ Στιχ. Καλδάρας Απ. / Τραγ. Μ.Μενιδιάτης, Φ.∆ηµητρίου 1965 Το µισό αν µ’ αγαπούσες /Στιχ. Ε. Ππαπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Φ.∆ηµητρίου, Α, Καλδάρας 1965 Ρίχτε στο γυαλί φαρµάκι / Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Μ. Αγγελόπουλος 1965 Στ’ Αποστόλη το κουτούκι/ Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου/ Τραγ. Γ. Μπιθικώτσης Απ. Καλδάρας 1965 Αφού αµάρτησαν τα δυό σου χείλη/ Στιχ. Ε. Παπαγιαννοπούλου / Τραγ. . Γ. Μπιθικώτσης 1965 Συνεχίζεται * chaniad@yahoo.gr Η στήλη ακούγεται κάθε ∆ευτέρα βράδυ 9-11 από το ραδιοφωνικό σταθµό της πόλης µας ∆ΙΚΤΥΟ 91.5 FM µε τον τίτλο « Λαϊκών δηµιουργών άσµατα». Επιµέλεια παρουσίαση ∆ήµος Κερδέλας, ήχος: Μάνος Περάκης. Η στήλη συνιστά τα µουσικά περιοδικά , Μετρονόµο και Λαικό τραγούδι, καθώς και την εκποµπή του Πάρρρη Μήτσου κάθε Παρασκευή βράδυ µετά το δελτίο ειδήσεων από την τηλεόραση του 902 Αριστερά µε τίτλο « Τα πατελόνια είναι περιέργα ρούχα».
ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ 80 ΒΑΜΒΑΚΟΠΟΥΛΟ ΤΗΛ. 28210 88658
Φ Υ ΛΛΟ
17
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Αντίο Καιτούλα Τα ξηµερώµατα της 24ης Οκτωβρίου 2010 την ηµέρα που είχε γεννηθεί πριν από 64 χρόνια έφυγε από τη ζωή η «ιέρεια» του Νέου Κύµατος Καίτη ,Κατερίνα, Χωµατά.Στο δηµοτικό ακόµα µε ένα ραδιόφωνο που µου είχε κάνει δώρο ένας θείος µου που είχε αφήσει το µισό κορµί του στις στοές του Βελγίου και της Ολλανδίας άκουγα τα κρατικά κανάλια και είχα εντυπωσιαστεί µε τη φωνή αυτή την τόσο βαθιά ροµαντική σαν ένα φλάουτο που ακούς στο ηλιοβασίλεµα…
Γ
εννηµένη στη Νάξο και µεγαλωµένη στην Πλάκα έρχεται στην πρώτη της επαφή µε το τραγούδι σαν µαθήτρια της δευτέρας γυµνασίου,τότε,όταν µετά από µια αποβολή που πήρε αυτή και άλλες συµµαθήτριες δεν είχε τι να κάνει το πρωινό εκείνο και πέρασε από το Ζάππειο οπού η ελληνική ραδιοφωνία µε τον Οικονοµίδη διοργάνωνε το Greek Idol της εποχής ,τα γνωστά «Νέα Ταλέντα».Η Χωµατά για πλάκα σηκώθηκε να τραγουδήσει και άρεσε στο κοινό που βρίσκονταν στο στούντιο αλλά και στον ιδιοκτήτη της καινούργιας τότε εταιρίας δίσκων Λύρα,τον Αλέκο Πατσιφά (κατ’ αλλους εκείνη τη µέρα την άκουσε ο Παπαστεφάνου). Μετά από µερικές µέρες την βρήκαν στον σπίτι της και την έπεισαν µε την υπογραφή του πατέρα της, καθότι ανήλικη, να ξεκινήσει τα πρώτα της µουσικά βήµατα. Την ίδια εποχή είχε έρθει από την Γαλλία µε πρόθεση να µείνει µόνιµα στην Ελλάδα ο Γιάννης Σπανός έπειτα από µια πολύ επιτυχηµένη θητεία στις µπουάτ του Παρισιού.Εψαχνε µε την παρέα και την φιλία του Γιώργου Παπαστεφάνου µια εντελώς καινούργια φωνή για τα τραγούδια που είχε στο νου του να ηχογραφήσει.Του προτείνεται η νεαρή Καίτη µε την οποία ενθουσιάζεται.Τα πρώτα δυο τραγούδια το πασίγνωστο «Μια αγάπη για το καλοκαίρι» και το «Μικρό ταξίδι στο γιαλό».Βέβαια πριν αρχίσει µε αυτό που ο Πατσιφάς µε νονό το Σπανό θα ονοµάσει «Νέο Κύµα»,απλή µετάφραση του γαλλικού όρου για εµπορικούς λόγους, τα πρώτα δυο της τραγούδια είναι στον ελληνικό κινηµατόγραφο το 1963 στην ταινία της Φίνος Φιλµς «Ένα κορίτσι για δυο» όπου η Ζωή Λάσκαρη ανοιγοκλείνει το στόµα της και η Καίτη τραγουδά µια µποσανόβα ,το «Μη ζητάς», και το «Τις νύχτες µου µετρώ» που θα κάνει βέβαια επιτυχία η φωνή της Τζένης Βάνου.Το 1965 θα ντουµπλάρει για δεύτερη και τελευταία φορά τη Νόρα Βαλσάµη στην πασίγνωστη «Τζένη Τζένη» µε το τραγούδι «Το µεγάλο µυστικό µου».Θα πάρει δυο φορές µέρος στο Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού της Θεσσαλονίκης το 1965 µε το «Μιλάς» του Γιάννη Σπανού, τελευταίο βγήκε ,και την επόµενη χρονιά µε συνθέτη το Γιώργο Κοντογιώργο και το «Για ποιον θα τραγουδώ».Από εκεί και πέρα τη χαιρόµαστε στα λιτά,αισθαντικά,ροµαν-
τικά τραγούδια που χαρακτηρίζουν το ύφος του Νέου Κύµατος.Η πρώτη της εµφάνιση είναι στη µπουάτ «Παράγκα» του µετέπειτα πρώτου συζύγου της Βασίλη Μαυροµάτη. Εκεί θα τραγουδήσει και µαζί µε τον νεαρό ∆ιονύση Σαββόπουλο που µόλις είχε έρθει από την Θεσσαλονίκη και µε την βοήθεια του Νίκου Μαµαγκάκη «έµπαινε» στο ελληνικό τραγούδι. Όταν ο Σαββόπουλος για πολιτικούς λόγους θα συλληφθεί θα συναντηθεί µουσικά µε τον Μιχάλη Βιολάρη ο οποίος θα την ακολουθήσει και στην επόµενη της µπουάτ ,την «Αυλαία».Στην «Παράγκα» θα συνεργαστεί και µε τον Βασίλη ∆ηµητρίου όταν ο δεύτερος θα προσληφθεί εκεί σαν πιανίστας πριν ακόµα συνεργαστεί µε τη Ραλλού Μάνου και γίνει γνωστός.Στα 1968 εξάλλου θα ηχογραφήσει το δεύτερο σαρανταπενταρι του παραπάνω συνθέτη. Παντρεύεται µε τον Βασίλη Μαυροµάτη,θα κάνουν µαζί δυο κόρες, και στο γάµο τους για δώρο µαζί µε τα κουφέτα ένα σαρανταπενταρι µε το «Ουλα χαλάλιν ντου»,τραγουδηµένο από την ίδια,από τα πρώτα τραγούδια που γράφει ο Μιχάλης Βιολάρης.Το 1970 θα εµφανιστεί σαν πρωταγωνίστρια στο πλάι του συζύγου της στην πολύ µέτρια σαν ταινία αλλά µε πολύ ωραία τραγούδια ,τις «Σκιές στην άµµο».Με ένα τραγούδι του Σπανού θα εµφανιστεί στο «Όλοι οι άντρες είναι ίδιοι» ενώ µε δυο του Νίκου Μαµαγκάκη στις «Σιλουέτες».Στα
1979 θα παντρευτεί το θαυµαστή της Γιώργο Λιανό ενώ λίγα χρόνια αργότερα θα εµφανίσει για πρώτη φορά τον καρκίνο, τον οποίο πάλευε από τότε.Ο πρώτος µεγάλος δίσκος της είναι οι «Αποδηµίες» του Γιάννη Σπανού το 1965 και ο τελευταίος το «Ένα καράβι όνειρα» του Μιχάλη Τερζή το 1992 ενώ µέχρι το 1990 ερµηνεύει τραγούδια σε 27 δίσκους.Τελευταία της ζωντανή εµφάνιση πέρσι το χειµώνα στο Γκάζι αλλά και στο Αττικό άλσος όπου έβγαλε τον…ορό ανέβηκε στην σκηνή και µετά από τα τραγούδια που είπε την πήρε το ασθενοφόρο. Πριν από ένα µήνα όµως είχε ένα τροχαίο ατύχηµα και ο οργανισµός της δεν άντεξε… Πολλές φορές έχω πιάσει τον εαυτό µου να αναρωτιέται γιατί του αρέσουν τόσο τα τραγούδια αυτού του
ύφους. Μετά από βαθιά αυτό-ψυχανάλυση λοιπόν πιστεύω ότι σε αυτά Γράφει o ,αλλά και γενικόΕµµανουήλ Τζιλιβάκης τερα στις µουσικές δηµιουργίες του 1960-1970,βρίσκεις µικρά ψήγµατα αλήθειας για τι λέγεται Ζωή ,τι λέγεται Έρωτας ,τι λέγεται Αγώνας που δυστυχώς οι εφήµερες σύγχρονες µουσικές δηµιουργίες δεν µπορούν ούτε καν να πλησιάσουν…Αντίο αγαπηµένη µου ερµηνεύτρια ,δεν είχα τη χαρά να σε δω ποτέ από κοντά, αντίο και τα χαιρετίσµατά µου στο Μάνο… Και σαν χαθεί το καλοκαίρι και σε ζητώ Θα µείνει µόνο ένα αστέρι να το κοιτώ…
18
Φ Υ ΛΛΟ
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Επί της Γραµµής
Ά
λλη µια εκλογική διαδικασία τέλειωσε και µας βρήκε να συζητάµε ξανά για την µεγάλη αποχή όσων κλήθηκαν να ψηφήσουν. Σ’ αυτή την εκλογή, πριν από τη διαδικασία και σε αντίθεση µε ότι έγινε σε παλαιότερες εκλογές, κανείς δε βγήκε ανοιχτά να προτρέψει σε στάση αποχής το εκλογικό σώµα. Την τελευταία εβδοµάδα των εκλογών, είδα πολλές τηλεοπτικές εκποµπές που καλούσαν τον κόσµο να προσέλθει στην κάλπη. Είδα όλους τους πολιτικούς αρχηγούς να καλούν µε τον τρόπο τους τον κόσµο στην κάλπη. Είδα τους περισσότερους από ποτέ -υποψήφιους, να καλούν όσους γνώριζαν (ή δε γνώριζαν) στην κάλπη. Είδα ένα γενικό πολιτικό κλίµα έντονο και σε άµεση σύνδεση µε την καθηµερινότητα του καθ’ ενός πολίτη. Είδα και διάβασα για τουλάχιστο ένα µήνα – εδώ στα Χανιά – ένα προεκλογικό δηµόσιο διάλογο µεταξύ των υποψηφίων (δηµάρχων και συµβούλων) που ανάλογο σε ποιότητα και ποσότητα δεν έχω συναντήσει ξανά. Παρόλα αυτά η αποχή κυµάνθηκε γύρω στο 40 % την πρώτη Κυριακή κι ακόµα περισσότερο τη δεύτερη. «Είναι που οι εκλογικοί κατάλογοι περιέχουν λάθη», µου είπε κάποιος. «Εδώ υπάρχουν χιλιάδες υπεραιωνόβιοι που παίρνουν ακόµα σύνταξη και δεν θα έχουν δικαίωµα (δυστυχώς όµως όχι και τη δυνατότητα) ψήφου, ακόµα περισσότεροι;». Πιθανόν. Όχι όµως και τέσσερις στους δέκα… Το µεγαλύτερο ποσοστό απ’ όσους κατέταΓράφει ξαν τον εαυτό τους στο ποσοστό της αποχής είναι εν’ ζωή και χαίρει o Bασίλης άκρα υγείας. Παπαστάµος Έχει µάθε να απέχει. Έχει µάθει να κρύβεται. Ήταν µόδα όλα αυτά τα χρόνια. -«Πολιτική συζήτηση»; Είσαι τρελός ή σπασίκλας; -«∆ηµόσιος λόγος»; Το µπελά σου γυρεύεις; -«∆ιαδήλωση»; Τι έχει πάθει τούτος; Μήπως έχεις πυρετό; -«Συνδικαλισµός, σωµατεία, γενικές συνελεύσεις»; Ρε παιδιά όσο πάει και χειροτερεύει, φωνάξτε ένα γιατρό !! -«Κινήµατα πόλης, αλληλεγγύη, ακτιβισµός» Για εγκεφαλικό το κόβω, άρχισε να µιλά ακαταλαβίστικα. Ήταν µόδα όλα αυτά τα χρόνια. Ίσως όχι άδικα. Αν νοµίζεις ότι τα οικονοµικά σου είναι τόσο καλά που σου επιτρέπουν να δανειστείς για να αγοράσεις όλα όσα ο πατέρας σου µε τη µάνα σου ούτε καν ονειρεύτηκαν στην ηλικία σου, γιατί να νοιαστείς για τα κοινά; Η λαιµαργία δε σου το επιτρέπει. Σε κρατά καθηλωµένο στον εαυτό σου και θέτει ως δορυφόρους σου υλικά αγαθά που ΠΡΕΠΕΙ να αποκτήσεις. Ήταν µόδα όλα αυτά τα χρόνια. Ίσως όχι χωρίς µεθόδευση. Πολλές φορές στο παρελθόν είδαµε αστέρες του θεάµατος, «ποιοτικούς» και µη, να κάνουν πλάκα µε την κάλπη και να καλούν σε αποχή τον κόσµο. ∆ιαβάσαµε και ακούσαµε δηµοσιογράφους, αρθρογράφους και σχολιαστές να εξυµνούν την αποχή ως µέγιστη πολιτική πράξη αποδοκιµασίας. Είδαµε τους τρελούς του χωριού να προσποιούνται τους πολιτικούς και να τους εξυµνεί το Πανελλήνιο. Και γίναµε Αµερική. Οι παλαιότεροι θα θυµάστε ότι ένα από τα βασικά επιχειρήµατα κατά του αµερικάνικου τρόπου ζωής, τη δεκαετία του 80, ήταν ότι δεν πάνε να ψηφίσουν και ότι ο πρόεδρός τους, αντιπροσωπεύει το 10% του πληθυσµού. Ξεχάσαµε πολύ γρήγορα ότι οι φοιτητές στο Πολυτεχνείο του ‘73 ξεσηκώθηκαν, αρχικά για το δικαίωµα ψήφου στις εκλογές τους. Ξεχάσαµε πως οι Ελληνίδες έπρεπε να πολεµήσουν µε γενναιότητα στην αντίσταση, για να αποκτήσουν – µόλις το 1952 – το δικαίωµα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Οι εκλογές και η ψήφος είναι οι πράξεις που επιβεβαιώνουν τη ∆ηµοκρατία. ∆εν χρειάζονται ωραία λόγια, για να τραβήξουν τον κόσµο στην κάλπη. Αν θες ∆ηµοκρατία ΠΡΕΠΕΙ να ψηφήσεις.
EΣTIATOPIO - TZAZ KAΦE KAΛAMAKI - THΛ.: 2821032545
Στιούαρτ Νεβίλ Τα φαντάσµατα του Μπέλφαστ Μεταίχµιο Σύγχρονη Ιρλανδία, έτος 2005. Ο Τζέρι Φέγκαν είναι ένας εκτελεστής του ΙΡΑ που έδρασε για σχεδόν τριάντα χρόνια. Στα σαράντα πέντε του χρόνια είναι αλκοολικός και µάλλον ψυχικά διαταραγµένος. ∆ώδεκα φαντάσµατα παλαιών θυµάτων του -ίσως των πιο αποτρόπαιων και άδικων δολοφονιών που διέπραξε- τον κυνηγούν και του µιλούν σε µια µυστική γλώσσα δείχνοντάς του πώς µπορεί να εξιλεωθεί. Στην αναζήτηση λοιπόν της λύτρωσης ο Τζέρι θα προχωρήσει στον αφανισµό όσων διέταξαν ή ήταν οι ηθικοί αυτουργοί των συγκεκριµένων δολοφονιών. Η εκδίκηση που παίρνει για καθένα από τα θύµατα ισούται µε την αποµάκρυνση ενός φαντάσµατος. Όλα αυτά συµβαίνουν ενώ στη Βόρεια Ιρλανδία είναι σε εξέλιξη οι ειρηνευτικές διαπραγµατεύσεις και οι φόνοι αυτοί απειλούν να τις τινάξουν στον αέρα. Το νησί των σηµαδεµένων Σπιναλόγκα. Η άρρωστη πολιτεία Θέµος Κορνάρος, Γαλάτεια Καζαντζάκη Καστανιώτης Για µισό περίπου αιώνα στον υποβλητικό βράχο της Σπιναλόγκας περπάτησαν, ερωτεύτηκαν, µαρτύρησαν αλλά και επιβίωσαν άνθρωποι που προέρχονταν από την "απέναντι όχθη", θύµατα µιας ολόκληρης εποχής. Στο καστρόχτιστο νησί του Μεραµπέλλου, σ' ένα χώρο ταυτισµένο µε την προκατάληψη, έχτιζαν τη ζωή τους από την αρχή οι εκτοπισµένοι, προσπαθώντας να ξεπεράσουν τις κοινωνικές αντιξοότητες, ώστε να προετοιµάσουν µια αξιοπρεπή αποχώρηση από τον "επίγειο παράδεισο". Ο αποκλεισµός αυτών των ανθρώπων και η καθηµερινότητά τους υπήρξαν για πολλά χρόνια ζητήµατα ταµπού για την ελληνική κοινωνία και την πεζογραφία της. ∆ύο όµως Έλληνες συγγραφείς τόλµησαν να τα θίξουν, γράφοντας εν θερµώ δύο συγκλονιστικά κείµενα που έµειναν στην
Ιστορία: η Γαλάτεια Καζαντζάκη, που δηµοσίευσε το 1914 την "Άρρωστη πολιτεία της" αφηγούµενη µια ερωτική ιστορία που διαδραµατίζεται στο νησί, και ο Θέµος Κορνάρος, που το 1933 έδωσε στον έξω κόσµο τη δική του καταγγελτική µαρτυρία µε τον τίτλο "Σπιναλόγκα". Με τον τόµο αυτό τα δύο κείµενα, της Καζαντζάκη και του Κορνάρου, δηµοσιεύονται πρώτη φορά µαζί, ώστε να δηµιουργήσει ο αναγνώστης µια ολοκληρωµένη, ρεαλιστική εικόνα για το νησί των σηµαδεµένων, που συγκινεί ακόµα όποιον το επισκέπτεται από την ακτή απέναντι ή µέσα από τα βιβλία. Μάρω Θεοδωράκη Το σύννεφο έφερε βροχή (ΜΕ CD) (βασισµένο στο οµώνυµο τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι και ποίηση του Βαγγέλη Γκούφα). Αφήγηση : Γιάννης Παπλωµατάς, Θεοδώρα Παπαιωάννου και Σωτήρης Καρκαλέµης. Απαγγελία ποιήµατος Βαγγέλης Γκούφας ∆ιάπλαση Μέρες τώρα ο Πλάτανος του µικρού χωριού παραπονιόταν για τη µοναξιά του, ενώ η γκρίνια του έφτανε µέχρι τ’ ανοιχτά τ’ ουρανού. Όλα όµως αλλάζουν όταν το συννεφάκι έρχεται και µε τις σταγόνες του ανατρέπει όλη του τη ζωή. Ο Σπίθας, τα τρυγόνια, η πασχαλίτσα, ακόµα και η κυρία Σµαρώ είναι κάποιοι που θα εντυπωσιαστούν από την οµορφιά του πλατύφυλλου δέντρου. Ένα βιβλίο που µας θυµίζει ότι η φιλία, όταν είναι αληθινή, µπορεί και µας δυναµώνει. Το CD περιλαµβάνει την αφήγηση του παραµυθιού µε µουσική υπόκρουση και την απαγγελία του ποιήµατος απ τον Βαγγέλη Γκούφα ο οποίος πρόσθεσε και τους δυό τελευταίους στίχους που είχε «κόψει» ο Μάνος Χατζιδάκις για να µην χαρακτηριστεί το τραγούδι σε εκείνες τις δύσκολες εποχές πολιτικό.
Φ Υ ΛΛΟ
19
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
22 ΣΦΑΙΡΕΣ (L' IMMORTEL / 22 BULLETS)Σκην. Ρισάρ Μπερί µε τους Ζαν Ρενό, Καντ Μεράντ, Ζαν Πιέρ Νταρουσέν, Μαρίνα Φουά, Ρισάρ Μπερί, Ντοµινίκ Τοµάς O Charly Mattei, που στο παρελθόν ζούσε στην παρανοµία, έχει πια γυρίσει σελίδα. Εδώ και τρία χρόνια περνάει µια ήσυχη ζωή, αφοσιωµένος στη γυναίκα του και τα δύο του παιδιά. Ένα χειµωνιάτικο πρωινό όµως τον βρίσκουν στο πάρκινγκ του παλιού λιµανιού της Μασσαλίας µε είκοσι δύο σφαίρες στο σώµα του. Όλοι περίµεναν πως δεν θα τα καταφέρει, όµως αυτός δεν θα πεθάνει… Η έµπνευση για τη µυθοπλασία της ταινίας ήταν κάποια πραγµατικά γεγονότα, στην καρδιά της µαφίας της Μασσαλίας. ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΩΝ (SHUTTER ISLAND)Σκην. Μάρτιν Σκορτσέζε µε τους Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Μαρκ Ράφαλο, Μπεν Κίνγκσλεϊ, Έµιλι Μόρτιµερ, Μισέλ Γουίλιαµς, Μαξ Φον Σίντοφ, Τζάκι Ερλ Χάλεϊ Καλοκαίρι 1954. Ο Αµερικανός αστυνόµος Τέντι Ντάνιελς κι ο νέος συνεργάτης του, ο Τσακ φτάνουν σ’ ένα νησί κάπου στα ανοιχτά της Αµερικής, όπου βρίσκεται το Άσκλιφ, το ψυχιατρικό νοσοκοµείο για ψυχασθενείς εγκληµατίες, για να διεξάγουν έρευνα για µια ασθενή που φαίνεται να δραπέτευσε µυστηριωδώς. Όταν ξαφνικά ξεσπάει µια καταιγίδα, ο Ντάνιελς βρίσκεται αποκλεισµένος εκεί και η διακριτική γραµµή µεταξύ πραγµατικότητας και παράνοιας αρχίζει να γίνεται επικίνδυνα δυσδιά-
κριτη. Στο νοσοκοµείο Άσκλιφ, τίποτα δεν είναι τελικά όπως φαίνεται και ο Ντάνιελς βρίσκεται έρµαιο σε «απάνθρωπες», ριζοσπαστικές θεραπείες που περιλαµβάνουν µεταξύ άλλων πειράµατα µε φάρµακα, βάρβαρες χειρουργικές επεµβάσεις και πλύσεις εγκεφάλου… Όσο περισσότερο πλησιάζει στην αλήθεια, τόσο πιο θολή γίνεται αυτή, και τόσο περισσότερο αρχίζει να πιστεύει ότι µπορεί να µη φύγει ποτέ από εκεί… Τουλάχιστον όχι σώος, γιατί κάποιος εκεί µοιάζει να προσπαθεί να τον τρελάνει… Seven Σκην. David Fincher, µε τους : Morgan Freeman Brad Pitt Kevin Spacey Gwyneth Paltrow R. Lee Ermey Andrew Kevin Walker Daniel Zacapa Bob Mack Peter Crombie Ο Ουίλιαµ Σόµερσετ, ένας βετεράνος αστυνοµικός βρίσκεται στα πρόθυρα της σύνταξης. Τον αναγκάζουν να εκπαιδεύσει τον ορµητικό και ανυπόµονο αντικαταστάτη του και έτσι γίνεται δίδυµο µε τον ντετέκτιβ Ντέϊβιντ Μιλς σε µια έρευνα που παρασύρει όλο και πιο βαθιά στον διεστραµµένο κόσµο ενός πανούργου και σχολαστικού εγκληµατία που διαλέγει να δολοφονεί τα θύµα του µε βάση της επτά θανάσιµες αµαρτίες: Αδηφαγία, Απληστία, Οκνηρία, Ζηλοτυπία, Οργή, Φιλαυτία, Λαγνεία.ΦΕΥΓΩ (PARTIR)Σκην. Κατρίν Κορσινί µε τους Κρίστιν Σκοτ Τοµάς, Σέρζι Λοπέζ, Ιβάν Ατάλ.Η Σουζάν, σαραντάρα, παντρεµένη µ' ένα χειρουργό και µητέρα δύο παιδιών, διάγει µια αδιατάραχτη αστική οικογενειακή ζωή σε µια πόλη της Νότιας Γαλλίας. Η έντονη έλξη που νιώθει ξαφνικά για έναν εργάτη που ήρθε για δουλειές στο σπίτι, θα φέρει τα πάνω κάτω στην ισορροπία και την άνεση της ζωής της. Με το “Φεύγω”, η Κατρίν Κορσινί πέτυχε µια απλή ταινία µ' ένα σκοτεινό λυρισµό, µια τραγωδία µινιατούρα, που µοιάζει να πηγαίνει κατευθείαν στο αναπόφευκτο. Η
κάµερα φιλµάρει από πολύ κοντά τα σώµατα και τα πρόσωπα, σα να ψάχνει για κρυµµένες συγκινήσεις στο βάθος των µατιών και στους πόρους του δέρµατος. Αισθησιακό και αιχµηρό, το “Φεύγω” αποφεύγει όλα τα εύκολα αρχέτυπα, αφηγούµενο ένα αδηφάγο πάθος µε τριφφοϊκούς τόνους. ONDINE Σκην. Νιλ Τζόρνταν, µε τους Κόλιν Φάρελ, Αλίσια Μπαχλέντα, Άλισον Μπάρι, Στίβεν Ρία, Τόνι Κάραν Ο Σίρακους (Κόλιν Φάρελ) είναι ένας τοπικός ψαράς του οποίου η ζωή µεταµορφώνεται όταν σώζει µια όµορφη και µυστηριώδη γυναίκα µέσα από την θάλασσα. Η κόρη του Άνι πιστεύει ότι η (Αλίσια Οντίν Μπαχλέντα) είναι ένα µαγικό πλάσµα της θάλασσας που θα φέρει την ευτυχία στη ζωή τους. Η Άνι έχει περάσει δύσκολα στη ζωή της, ο πατέρας της χώρισε την αλκοολική µητέρα της ενώ η ίδια έχει νεφρική ανεπάρκεια και αναγκάζεται να χρησιµοποιεί και αναπηρικό καροτσάκι. Αγαπάει όµως πάρα πολύ τον πατέρα της και όταν γνωρίζει την Οντίν παύει να αισθάνεται µοναξιά. Εκείνος δεν πιστεύει στα παραµύθια αλλά διαπιστώνει ότι η τύχη τους έχει αρχίσει να αλλάζει και αναρωτιέται τι συµβαίνει. Όταν θα ερωτευτεί την Οντίν, το µυστηριώδες παρελθόν της γυναίκας θα βγει στην επιφάνεια και η ευτυχία της οικογένειας θα απειληθεί. Όπως σε όλα τα παραµύθια το ευτυχισµένο και το σκοτεινό στοιχείο πάνε µαζί. Πρόκειται για µια ιστορία ελπίδας και αγάπης που καταδεικνύει την αξία του να δίνει κανείς µια δεύτερη ευκαιρία. Ο ΛΥΚΑΝΘΡΩΠΟΣ (THE WOLF MAN )Σκην. Τζο Τζόνστον µε τους Μπενίσιο Ντελ Τόρο, Άντονι Χόπκινς, Χιούγκο Γουίβινγκ Η παιδική ηλικία του Λόρενς Τάλµποτ έλαβε τέλος µε το θάνατο της µητέρας
του… Προσπαθώντας να ξεπεράσει το χαµό της και να ξεχάσει όλα όσα ακολούθησαν, αποµακρύνεται από την οικογένειά του και για Πρoτείνει o Aντώνης δεκαετίες κόβει κάθε Σπανoυδάκης σχέση µε το παρελθόν… Όταν η αρραβωνιαστικιά του αδερφού του ζητά τη βοήθειά του προκειµένου να βρεθεί ο καλός της που εξαφανίστηκε, ο Λόρενς αναγκάζεται να επιστρέψει στο πατρικό του και να συνυπάρξει µε τον πατέρα του. Αλλά η γενέτειρά του δεν είναι πια η ίδια, καθώς αποτρόπαια εγκλήµατα λαµβάνουν χώρα και παντού βασιλεύει ο τρόµος… Στην προσπάθειά του να βρει το δολοφόνο του αδερφού του, αλλά και να προστατέψει τη γυναίκα που αγαπά, ο Λόρενς πρέπει να σταµατήσει το µακελειό για να κλείσει ο κύκλος του αίµατος και σε αυτή τη µάχη δε βγαίνει αλώβητος… Ενώ, λοιπόν, βρίσκεται στα ίχνη του τέρατος που σκορπίζει το θάνατο, ανακαλύπτει µια πανάρχαια κατάρα, µακάβρια βαριά, που µεταµορφώνει όσους µιαίνονται από αυτήν σε λυκάνθρωπους, όποτε έχει πανσέληνο… Πλησιάζοντας στην αλήθεια, αποκαλύπτεται µια σκοτεινή πλευρά του εαυτού του και του παρελθόντος του, την οποία σφραγίζει ένα τροµακτικό πεπρωµένο που δεν µπορούσε ποτέ του να φανταστεί.
20
Φ Υ ΛΛΟ
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Τ Τιι δ δο ού ύµ µε ε κ κα αιι ττιι θ θα α α ακ κο ού ύσ σο ου υµ µε ε σ σττα α Χ Χα αν νιιά ά
Τ
Μέσα στο προεκλογικό πυρετό που δεν ήταν και τόσο υψηλός… κύλησε ο Οκτώβρης. Τα πάθη δεν ήταν µεγάλα, ίσως λόγω της δύσκολης οικονοµικής κατάστασης της χώρας και τα συµπεράσµατα ας τα βγάλει ο καθένας… Παρ’όλα αυτά πολλοί ήταν οι υποψήφιοι για το νέο Καλλικράτη αλλά πολλά και τα προβλήµατα που είναι εδώ και περιµένουν… ας ελπίσουµε ότι µε τις νέες αυτοδιοικητικές δοµές και την απ’ευθείας χρηµατοδότηση από την Ε.Ε. θα δούµε καλύτερες µέρες στους ∆ήµους και την Περιφέρεια παρ’όλα τα µικροπολιτικά παιγνίδια που πάντα παίζονται !!
α µουσικά γεγονότα του µήνα που πέρασε ήταν πολλά αν και σε προεκλογική περίοδο και ηµέρες οικονοµικής κρίσης, µνηµονίου και απαγόρευσης του τσιγάρου. Στα Χανιά ακόµα δεν ακούσαµε κάτι για επιβολή προστίµου λόγω τσιγάρου εκτός από τη φήµη για κάποιο κατάΓράφει o Γιώργος στηµα που είχε βγάΒαβουλές λει τασάκια. Πολλοί λένε ότι αν αρχίσει αστυνόµευση και σε αυτό, θα κλείσουν πολλά µαγαζιά και θα µείνει πολύς κόσµος άνεργος… Κοντά στο νου είναι, αφού αυτοί που βγαίνουν περισσότερο και διασκεδάζουν, είναι οι πιο µερακλήδες, που και κατανάλωση κάνουν και τα τσιγαράκια τους θα καπνίσουν… Ο Έλληνας όµως θα βρεί τη λύση, δεν αποκλείεται κάποια µέρα να γίνουν «µαστ» τα τεϊοποτεία ή το µάσηµα του καπνού… Αποτέλεσµα της κρίσης φανταζόµαστε, ότι φέτος αρκετοί χώροι µε ζωντανή µουσική στα Χανιά και στα πέριξ, καθυστέρησαν και καθυστερούν να ανοίξουν ή δεν άνοιξαν καθόλου. Φέτος έως τώρα δεν έχουν ανοίξει οι µουσικές σκηνές «Μελωδία της παρέας» και «Notos club», το music-bar «Desire», ενώ η µουσική σκηνη «Reina» έκλεισε οριστικά. Σφιγµένα είναι τα πράγµατα και στα στέκια µε φαγητό και µουσική, που µπορεί να δουλεύουν τα περισσότερα, αλλά µε σχετικά χαµηλότερες αποδοχές των µουσικών από άλλες χρονιές και λιγότερες µέρες ενώ πρέπει να σηµειώσουµε ότι έχουν χαµηλώσει και οι τιµές ποτού και φαγητού ! Η «Μικρή Σκηνή» άνοιξε στις 15 Οκτώβρη και η «Οκτάβα» στις 30 Οκτώβρη. Τα «Ταµπακαριά» άνοιξαν σχετικά αργά φέτος, στις 12 Νοέµβρη.
Η «Μυροβόλος» φέτος έχει καινούριο σχήµα, µε τους Κώστα Αρτεµάκη κιθάρα, τραγούδι, Αντώνη Μυλωνάκη µπουζούκι, τραγούδι και ∆ηµήτρη Γιαννούλη ακκορντεόν. Στο «Μαχαλά» στο Κουµ Καπί παίζουν παραδοσιακά, ρεµπέτικα και λαϊκά, ο Γιάννης Μελαµπιανάκης µπουζούκι, τραγούδι, η ∆ήµητρα Λιγοψυχάκη τραγούδι και ο Βασίλης Ψυλλάκης κιθάρα. Στο «Ουζύθοινο» στη Νέα Χώρα παίζει η κοµπανία «Μποέµηδες» Στο «Σκουτελικό» παίζουν διαφορετικά σχήµατα µε παραδοσιακά και ρεµπέτικα. Στα «Χάλκινα» γίνονται προγραµµατισµένες βραδυές µε κρητικά σχήµατα. Στον «Κέραµο» παίζουν ο Γιάννης Καβαλλιεράκης µπουζούκι και ο Γιώργος Κατάκης κιθάρα, τραγούδι Στον Κουφό, στην ταβέρνα «Στου κουφού την πόρτα» παίζουν ο Μανώλης Γαλανάκης µπουζούκι και ο Μιχάλης Πετράκης τραγούδι Στο «Γαλατιανό Πέρασµα» παίζει το σχήµα του Χρήστου και της Αννας Πηλιούρη. Στο “Bahar” µε την γκουρµέ κουζίνα, είναι ο Γιώργος Κιάσος στο µπουζούκι, η ∆ήµητρα Κιάσου και ο Βαγγέλης Μαυροδηµήτρης στο αρµόνιο. Ένα γνωστό στέκι µε πολύ καλή κουζίνα, βάζει φέτος ζωντανή µουσική. Στου «Γεράσιµου» στον Κάτω ∆αράτσο παίζει κοµπανία µε ρεµπέτικα και λαϊκά Φέτος έχουµε πολλά live και dj sets στα κλαµπ της πόλης, όπως στο Senso vol.dada, My Cafe, 4 εποχές, Mojo κ.α. Επίσης ροκ συγκροτήµατα παίζουν πλέον σταθερά κάποιες µέρες της εβδοµάδας σε κλαµπ της πόλης. Στις «4 εποχές» παίζουν κάθε Πέµπτη και Κυριακή οι Paint it blue Στο “My cafe” κάθε ∆ευτέρα παίζουν τα «Σιγανά Ποτάµια»
Στο Λιακωτό στο Βάµο γίνονται εναλλακτικές εκδηλώσεις και µπορείτε να ενηµερώνεστε απο την ιστοσελίδα http://blog.nyxtamera.gr/ όπως και για τις περισσότερες µουσικές και άλλες εκδηλώσεις στην πόλη και ευρύτερα. Η Μόνικα, ή γνωστή πλέον Ελληνίδα καλλιτέχνις, της ποιοτικής ποπ, θα έρθει για µία εµφάνιση στο Ηράκλειο στις 19 Νοέµβρη στον κινηµατογράφο Αστόρια. Αν το συγκρίνουµε µε την περσυνή της εµφάνιση στο µικρο σχετικά κλάµπ Notos στην πολη µας, µπορούµε να πούµε ότι έχει κάνει τεράστια άλµατα !! Ενας νέος µεγάλος συναυλιακός χώρος στο Ηράκλειο έχει δηµιουργηθεί στη Νέα Αλικαρνασσό, το Cine Studio, στην Τεχνόπολη. Στις 22 Οκτώβρη άνοιξε την αυλαία των χειµερινών µουσικών εκδηλώσεων µε τον δυναµικό µπλουζίστα από το Σικάγο, Eddie C. Cambell. Επόµενες εκδηλώσεις περιλαµβάνουν σχήµατα όπως οι David Perez y Grupo, Milo Z, James Taylor Quarter Dub Incorporation (DUB INC.) κ.α Στο Ρέθυµνο επίσης γίνονται πολλα και ωραία πράγµατα. Εγινε το διήµερο φεστιβάλ Tei-spasta στα ΤΕΙ Ρεθύµνου, έπαιξαν οι Burger Project στο “Figaro” και το Νοέµβρη προγραµµατίζονται πολλά ενδιαφέροντα live. Για όσους ανέβουν στην Αθήνα πολλά είναι τα ενδιαφέροντα µέσα στο Νοέµβρη. Ο Peter Hamill έρχεται στο "Κύτταρο" στις 14 Νοέµβρη, το πολυεθνικό γυναικείο γκρουπ Smyrna εµφανίζεται τις Πέµπτες του Νοέµ-
βρη στο El Viaje, η Αρλέτα µε τον Λάκη Παπαδόπουλο και τον ∆ιονύση Σαββόπουλο στο "Σταυρό του Νότου" και η Φωτεινή ∆άρρα δίνει µία συναυλία στο "Παλλάς" στις 29 Νοέµβρη, µε τραγούδια του έρωτα και της αµαρτίας... σε δική της καλλιτεχνική επιµέλεια. Πολλές οι νέες καλές γυναικείες φωνές και δηµιουργοί που διεκδικούν µία θέση στην επωνυµία και στην αποδοχή µας ! Μετά την κόρη του Γιάννη Ζουγανέλη, Ελεονώρα, που µας εξέπληξε ευχάριστα πέρσι, όλο και περισσότερα ακούµε για τις νέες τραγουδίστριες : Σαββέρια Μαργιολά, Salina και τις δηµιουργούς και τραγουδίστριες : Μάρω Μαρκέλλου, Ελεάννα Ζεγκίνογλου, Ισµήνη Πεπέ και Στέλλα Πιλάτη. Ο µέχρι πρότινος γενικός διευθυντής της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Αντώνης Ανδρικάκης, δήλωσε την παραίτηση του µετά από µία πολύχρονη θητεία. Τη θέση του γενικού διευθυντή της Ελληνικής Ραδιοφωνίας πήρε ο µέχρι σήµερα συντονιστής του Τρίτου Προγράµµατος και σηµαντικός Έλληνας συνθέτης ∆ηµήτρη Παπαδηµητρίου. Επίσης πρόεδρος του ∆.Σ. της ΕΡΤ ορίστηκε ο Θανάσης Παπαγεωργίου και διευθύνων σύµβουλος ο επί 15ετίας πρόεδρος και διευθύνων σύµβουλος της συνδροµητικής τηλεόραση NetMed (Filmnet, Νova) από την πρώτη µέρα της δηµιουργίας της στην Ελλάδα, Λάµπης Ταγµατάρχης. Με µουσικούς χαιρετισµούς
H ποιότητα στην θέρµανση και στον κλιµατισµό
ΑΝ. ΓΟΓΟΝΗ 74 ΧΑΝΙΑ - ΤΗΛ. 28210 72043
Φ Υ ΛΛΟ
21
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Μάνος Ξυδούς Όταν θα φύγω ένα βράδυ από δω Λίγο πριν «φύγει» ξαφνικά από κοντά µας ο Μάνος Ξυδούς, ήταν στο στούντιο ηχογραφώντας το νέο του άλµπουµ. Μετά το αναπάντεχο γεγονός, ο δίσκος έµεινε στη µέση. Ο Φίλιππος Πλιάτσικας και ο Μπάµπης Στόκας, φίλοι καρδιακοί και συνοδοιπόροι στους Πυξ Λαξ µε τον Μάνο Ξυδούς, νιώθοντας την ανάγκη να µην αφήσουν το υλικό αυτό ανολοκλήρωτο -και µε τη σύµφωνη γνώµη της οικογένειάς του- κάλεσαν τους πιο κοντινούς και αγαπηµένους φίλους του (τραγουδοποιούς) για να το ολοκληρώσουν. Οι ίδιοι σηµειώνουν: «Στο στούντιο του Κώστα (Παρίση), σ’ ένα υπόγειο κοντά στην πλατεία της Νέας Σµύρνης, ο φίλος µας ο Μάνος είχε ξεκινήσει να γράφει καινούρια τραγούδια για το δίσκο που ετοίµαζε. Θέλεις ο Θεός, θέλεις η τύχη, θέλεις ο ίδιος… αποφάσισαν να µας αφήσει νωρίς και µαζί µ’ εµάς κι αυτά τα τραγούδια ατελείωτα. Εξαιρετικά τραγούδια, καθαρό δείγµα της τέχνης του Μάνου και της ανθρωπιάς του. Αισθανθήκαµε την υποχρέωση ο δίσκος αυτός να τελειώσει και να φτάσει εκεί που τον προόριζε ο ίδιος: στον κόσµο. Γιατί τέτοιες ανάσες καλλιτεχνικές γίνονται όλο και λιγότερες, ενώ η ανάγκη µας γι’ αυτές όλο και µεγαλύτερη. Τέτοιος είναι ο δίσκος του Μάνου. Ένα δροσερό αεράκι που µας το προσφέρει απλόχερα ακόµα και τώρα που έχει φύγει. Ελπίζουµε να πλησιάσουµε αυτά που είχε στο µυαλό του. Το σίγουρο είναι ότι εδώ και είκοσι τόσα χρόνια ήµαστε δίπλα και µοιραζόµαστε τόσες και τόσες σκέψεις και µε οδηγό αυτές προχωρήσαµε. Καλή ακρόαση σε όλους, Φίλιππος Πλιάτσικας, Μπάµπης Στόκας». Έτσι ολοκληρώθηκε µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο και κυκλοφορεί τώρα από το label 7 της Legend το άλµπουµ «Όταν θα φύγω ένα βράδυ από ’δω» (από το τραγούδι του Μάνου Ξυδούς και του Πάµπου Φιλίππου), όπως αποφάσισαν οι φίλοι και
η οικογένειά του να το τιτλοφορήσουν, σαν κατευόδιο στον Μάνο. Εκτός από τον ίδιο, τραγουδούν οι: Φίλιππος Πλιάτσικας, Μπάµπης Στόκας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Λάκης Παπαδόπουλος, Νίκος Πορτοκάλογλου, ∆ιονύσης Τσακνής, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Μίλτος Πασχαλίδης, Όναρ και Μύρωνας Στρατής. Επίσης η Μαρία και η Νάντια Σπηλιωτοπούλου και οι κόρες του Μάνου Κατερίνα και Νέλλυ. Μουσικός παραγωγός, στιχουργός, συνθέτης και ερµηνευτής, ιδρυτικό µέλος και αφανής ήρωας των Πυξ Λαξ, ο Μάνος Ξυδούς άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ελληνική µουσική σκηνή και αποτέλεσε έναν πολύ σηµαντικό κρίκο της αλυσίδας που λέγεται “Ελληνικό ροκ”. Γιώργος Σταυρακάκης Carousel Ο τραγουδοποιός και ποιητής Γιώργος Σταυρακάκης καταθέτει την δισκογραφική δουλειά µε τίτλο «CAROUSEL». ∆έκα τραγούδια που γράφτηκαν σε διαφορετικό χρόνο και τόπο και µε πολλές συµµετοχές - συνεργασίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Τραγούδια χτισµένα σε διάφορες µουσικές φόρµες, που ωστόσο διατηρούν στον στίχο την λυρική διάθεση του ποιητή - τραγουδοποιού. Στο δίσκο συµµετέχουν ο Ελβετός ιταλόφωνος συνθέτης και τραγουδοποιός Marco Zappa, η Γεωργία Γρηγοριάδου, το συγκρότηµα Blues Cargo και η Irina Simoneta. Ένας δίσκος µε δέκα τραγούδια που περνάει χωρίς ακρότητες απ’ το παραδοσιακό ελληνικό άκουσµα στην «δυτική» µπαλάντα και από τον ήχο της blues κιθάρας στον κλασικό ήχο του µπουζουκιού και στο χασάπικο. Ωστόσο, όπως ο ίδιος ο τραγουδοποιός γράφει στο σηµείωµα του cd, αυτές οι εναλλαγές περνούν από µπροστά του σαν ένα παιδικό παιχνίδι (carousel) και µετατρέπουν την µνηµοσύνη σε µικρές αναπνοές χαράς. Συνεργασία : http://www.e-orfeas.gr
ΣTHN APXH TOY TPAΓOY∆IOY
Τα Μυστικά του κήπου Νίκου Κυπουργού
Μ
ετά το «Rom» επιλέγουµε για αυτόν το µήνα ακόµα ένα δίσκο του Ν. Κυπουργού. Τα «Μυστικά του κήπου» κυκλοφόρησαν από το «Σείριο» το 2001. Ο Ν. Κυπουργός συγκεντρώνει στο δίσκο αυτό µουσικές που έγραψε µέσα σε µια 25ετία (1976-2000), κυρίως όµως στη δεκαετία του 90. Οι µουσικές γράφτηκαν για πολλές παιδικές θεατρικές ή ραδιοφωνικές παραστάσεις και µετατρέπονται σε ολοκληρωµένα τραγούδια µέσω των στίχων που γράφτηκαν εκ των υστέρων. Είναι προφανές λοιπόν ότι τα «Μυστικά του κήπου» απευθύνονται πρώτα από όλα σε παιδιά. Αναµφίβολα πρόκειται για τον καλύτερο δίσκο µε «παιδικά» τραγούδια που έχει κυκλοφορήσει την τελευταία δεκαετία. Γράφει σχετικά ο Γ. Μανιώτης στο περιοδικό «∆ίφωνο»: «Περνάει όσα θέλει να πει µε το άλλοθι της παιδικότητας. Και µέσα απ' τον παράξενο κόσµο της παιδικότητας, επιτρέπεται να ακουστεί ένας σοβαρός ήχος, χωρίς να χάσει την ελκτική του δύναµη λόγω της "σοβαρότητας" του. Υπάρχει εδώ απολύτως έντεχνο τραγούδι πονηρά καµουφλαρισµένο µέσα από την φαντασία την παιδική. Θα ήταν λοιπόν ιδανικό να µπορεί ν' ακουστεί πρώτα από παιδιά -µε την έννοια ότι έτσι αυτά µπορούν να εθιστούν σε µια πολύ ωραία και καλή µουσική». Από εκεί και πέρα, βέβαια, το τελικό αποτέλεσµα ξεπερνά τα στενά όρια του παιδικού δίσκου και καταλήγει σε µια γιορτή «για παιδιά κάθε ηλικίας». Συνολικά ο δίσκος περιλαµβάνει 27 µουσικά θέµατα (21 τραγούδια και 6 ορχηστρικά κοµµάτια). Τα τραγούδια ερµηνεύονται από µια µεγάλη οµάδα σηµαντικών τραγουδιστών και όχι µόνο. Πάνω από τριάντα πρόσωπα του ελληνικού τραγουδιού και θεάτρου -όλοι τους εκλεκτοί και σηµαντικοί- ένωσαν τις φωνές τους χαρίζοντας στην ελληνική δισκογραφία ένα πραγµατικό διαµάντι. Πιο συγκεκριµένα συµµετέχουν: Έλλη Πασπαλά, ∆ιονύσης Σαββόπουλος, Χάρης και Πάνος Κατσιµίχας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χρήστος Θηβαίος, Χάρις Αλεξίου, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Λιζέτα Καληµέρη, Σαβίνα Γιαννάτου, ∆ήµητρα Γαλάνη, Μαρία Φαραντούρη, ∆ώρος ∆ηµοσθένους, Μελίνα Κανά, Σπύρος Σακκάς, Άρης Χριστοφέλ-
λης και Νένα Βενετσάνου. Κοντά σ’ αυτούς δύο ερµηνευτές της παραδοσιακής µουσικής, ο Ψαραντώνης από την Κρήτη και ο σηµαντικότερος τραγουδιστής της Θρακιώτικης µουσικής παράδοΓράφει σης, ο Χρόνης Αηδονίδης o Γιώργoς σε µια συγκλονιστική ερTσίµας µηνεία που κλείνει το δίσκο. Την οµάδα συµπληρώνει ο ηθοποιός Θανάσης Βέγγος. Την ποιότητα του δίσκου σφραγίζουν οι εξαιρετικοί στίχοι, γραµµένοι όλοι µε συναίσθηµα, χιούµορ και τρυφερότητα. Συνολικά συµµετέχουν δεκατρείς σηµαντικοί στιχουργοί (Λίνα Νικολακοπούλου, Αγαθή ∆ηµητρούκα, Ξένια Καλογεροπούλου, τον Κώστα Καρτελιά, Μιχάλης Γκανάς, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ∆ηµήτρης Μαυρίκιος, Παρασκευάς Καρασούλος, Σταµάτης ∆αγδελένης κ.α.) και ο ίδιος ο συνθέτης σε ένα τραγούδι. Κύριο χαρακτηριστικό των στίχων είναι ότι διαθέτουν ουσία και απλότητα. Πολύ σηµαντικό στοιχείο επίσης είναι το χιούµορ που τελικά οδηγεί σ’ έναν από τους πιο κεφάτους ελληνικούς δίσκους. Οι στίχοι καταφέρνουν έτσι να αγγίξουν τα παιδιά και να αναδειχθούν µέσα από την ευφάνταστη µουσική και ενορχήστρωση του Ν. Κυπουργού. «Τα ¨Μυστικά του Κήπου¨ απευθύνονται στα παιδιά, αντιµετωπίζοντάς τα όπως τους αξίζει, χωρίς να παραβλέπουν και να προσβάλλουν τη σπιρτάδα, την αµεσότητα, τον ευαίσθητο µα και οξύ ψυχισµό τους. Μπαίνουν στον κόσµο τους µε προσοχή, θαυµασµό και δέος µπροστά στη φαντασία τους, τη σέβονται, επιχειρούν να τη διευρύνουν και στρώνουν το ίδιο µαγικό χαλί µε αυτό της κλασικής Λιλιπούπολης» 1. Η ενορχήστρωση γίνεται από τον συνθέτη ο οποίος αξιοποιεί τόσο κλασικά όσο και παραδοσιακά όργανα. Οι µελωδίες είναι πλούσιες και ευρηµατικές. Σ’ αυτό συµβάλλει η συµµετοχή εξαιρετικών µουσικών στην ηχογράφηση αλλά βέβαια και η βαθειά γνώση των εκφραστικών δυνατοτήτων των οργάνων από τον Ν. Κυπουργό. Τέλος η έκδοση είναι ιδιαίτερα φροντισµένη από αισθητική άποψη, προσεγµένη και πλήρης ως προς τις πληροφορίες που παρουσιάζει. «O λυρισµός που διαπερνά και χαρακτηρίζει το λόγο, το ύφος, τον ήχο των τραγουδιών και η συγκέντρωση πολλών και σηµαντικών καλλιτεχνών αναδεικνύουν εν τέλει τον δίσκο σαν ένα "µουσικό ντοκιµαντέρ" για την αθωότητα και την αγάπη, µια γιορτή για όσους θέλουν να βλέπουν τη ζωή σαν παραµύθι» 2. 1.Σωτηρία Μάλφα, http://www.avopolis.gr/greviews/default.asp?ID=825 2.Μαριάνθη Πελεβάνη, Το Έθνος, 23.12.01
22
Φ Υ ΛΛΟ
Κόκκινες λάσπες - µαύρες ψυχές «Η διαρροή της κόκκινης λάσπης στην Ουγγαρία, η τραγωδία του Κορινθιακού και η εκκωφαντική σιωπή των αρµοδίων
Η
πρώτη αποτίµηση της διαρροής κόκκινης λάσπης από βιοµηχανία Αλουµινίου µόλις δύο ηµερών στην Ουγγαρία είναι τραγική: τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, τρεις αγνοούνται, 120 νοσηλεύτηκαν, τουλάχιστον ένας χρόνος και δεκάδες εκατοµµύρια ευρώ θα χρειαστούν για τον καθαρισµό της τοξικής λάσπης. Ο υπουργός περιβάλλοντος τη χαρακτήρισε ως το χειρότερο χηµικό ατύχηµα στην ιστορία της χώρας ενώ σ τις Βρυξέλλες εκφράζονται φόβοι για οικολογική καταστροφή σ ε άλλες έξι από τις χώρες που βρέχει ο ∆ούναβης. Η αντιστοιχία µε τον Κορινθιακό είναι αναπόφευκτη: όχι δύο µέρες αλλά επί 45 χρόνια απορρίπτονται ελεύθερα έως και 800.000 τόνοι τον χρόνο κόκκινης λάσπης από την Αλουµίνιο της Ελλάδος. Η κόκκινη λάσπη από το εργοστάσιο του κ. Μυτιληναίου στον κόλπο της Αντίκυρας έχει φθάσει στις ακτές της Γράφει Πελοποννήσου. o Πέτρoς Οι αρµόδιοι σιωπούν και συγκαλύπτουν. Λυµπεράκης Τα τελευταία χρόνια µε τις κινητοποιήσεις των πολιτών υποκινήθηκαν ανεξάρτητες έρευνες από Πανεπιστήµια και δηµόσια κέντρα, που ανέφεραν ανατριχιαστικές επιπτώσεις στη θάλασσα και στην ξηρά. ∆ιαπιστώθηκε έως και 40 φορές µεγαλύτερη επιβάρυνση σε καρκινογόνες ουσίες από ότι στον κόλπο της Ελευσίνας. Τεράστιες εκτάσεις του βυθού έχουν νεκρωθεί. Αποτέλεσµα; Ο Νοµάρχης Βοιωτίας και νυν εκλεκτός του ΠΑΣΟΚ για την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, φρόντισε να καλύψει την … έλλειψη νόµιµης άδειας για την απόρριψη της λάσπης στην θάλασσα. Ο κ. Μυτιληναίος µήνυσε τους επιστήµονες και τους πολίτες. Οι τοπικοί βουλευτές και δήµαρχοι; Συνωστίζονται στα τραπέζια του κ. Μυτιληναίου και πανηγυρίζουν τις γαλάζιες σηµαίες των ακτών. Σε επιβράβευση των επιδόσεών του ο όµιλος Μυτηλιναίου ενισχύεται µε δεκάδες εκατοµµύρια ετησίως από τον µέσο Έλληνα καταναλωτή, µέσω ενός σκανδαλώδους τιµολογίου της ∆ΕΗ. Μαζί µε τη ΛΑΡΚΟ, που εκβράζει αντίστοιχες ποσότητες τοξικής λάσπης στον Ευβοϊκό, ευθύνονται για το µεγαλύτερο µέρος του παθητικού της ∆ΕΗ. Και όχι µόνο αυτό. Ο όµιλος επιδοτήθηκε για την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής ενέργειας στο ίδιο σηµείο, ενώ ο αγωγός φυσικού αερίου κατασκευάσθηκε από την Πολιτεία. Έτσι σήµερα ο κ. Μυτιληναίος, αξιοποιεί τα δώρα της Πολιτείας για να πουλάει στη ∆ΕΗ ρεύµα σε πολλαπλάσια τιµή από ότι το αγοράζει για το Αλουµίνιο. Και επειδή …τρώγοντας έρχεται η όρεξη, ξεκίνησε και δεύτερο εργοστάσιο ενώ ζήτησε και τρίτο µε λιθάνθρακα. Όλα µέσα στον κόλπο της Αντίκυρας, στον πολύπαθο Κορινθιακό. Οι κινητοποιήσεις απέφεραν ερωτήσεις στη Βουλή και την Ευρωβουλή, εισαγγελικές έρευνες και παραποµπές στην Κοµισιόν για διερεύνηση τυχόν σκανδαλωδών ρυθµίσεων και παράνοµης κρατικής
Η Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης και η Πυξίδα Της Πόλης παρουσιάζουν :
Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΡΑ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ Στέλιος Γιακουµάκης «…Στο φιλότιµο του Κισαµίτη, που τρέχει πάντα κοντά στον ξένο, στον αδελφό, στη χαρά και στη λύπη. Η µουσική παράδοση της επαρχίας µας είναι τρανή και περήφανη. Οι Κισαµίτες λάτρεψαν και λατρεύουν τους παλιούς µουσικούς της επαρχίας, τους Πρωτοµάστορες όπως τους ονόµασαν, µορφές γλυκές και άγιες, λεβέντες που παρελαύνουν στον κατάλογο που µας άφησε ο Ναύτης. Κραταιά δοξάρια βιολιστών ήχησαν στην Κίσαµο πρώτα, από τον Κιόρο ως τον Κουνέλη το Μαύρο και το Ναύτη, και γλυκύτατα λαγούτα από τους Κουτσουρέληδες, το Μανώλη τον Καρτσώνη και άλλους. Όλοι αυτοί, µε την τέχνη και το µεράκι τους, κράτησαν δροσερή τη ζωή µας, γύρεψαν να γιατρέψουν τις πληγές του κόσµου, µας χάρισαν σκάλες για να αποδράσοµε από τη βαρβαρότητα της προσωρινότητάς µας. Αλήθεια, τι διάβολο θέλει να πει αυτή η τελευταία φράση; Τι αποµένει τώρα; Αποµένει να σεβαστούµε την παράδοσή µας, αποµένει να δουλέψοµε για να φωτιστούν και άλλα στοιχεία, σκοτεινά ή άγνωστα. Η ζωή συνεχίζεται…» Κεντρική διάθεση βιβλιοπωλείο “Το Βιβλίο”, Πλ. Κολοκοτρώνη 29, τηλ. 28210 28507 Πληροφορίες : Πυξίδα της Πόλης
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
ενίσχυσης. Οι κάτοικοι του Κορινθιακού εξακολουθούν να δέχονται τις επιπτώσεις από το οικολογικό έγκληµα και να παρακολουθούν στην τηλεόραση τις δηλώσεις για την τεράστια οικολογική καταστροφή στην Ουγγαρία. Μόνο που εκεί σταµάτησαν την διαρροή. Στον Κορινθιακό η διαρροή συνεχίζεται. Και οι υπεύθυνοι της κρίσης ζητούν την λαϊκή επιβράβευση για να «συνεχίσουν το έργο τους».» Άρθρο της ∆έσποινας Σπανούδη. ∆ηµοσιεύθηκε στον ∆ρόµο της Αριστεράς 9/10/2010 Να πω συµπληρωµατικά και ένα δικό µου. Αν και το αναφέρει ακροθιγώς, το θέµα µε τη «λάσπη» της ΛΑΡΚΟ στο Β. Ευβοϊκό είναι εξίσου σοβαρό και επικίνδυνο. Πάλι και εκεί έχουν γίνει µετρήσεις, καταγγελίες από ειδικούς, στου κουφού την πόρτα. Φαίνεται όµως πως η λάσπη έχει µια µαγική ιδιότητα: εκτός από την καταστροφή του περιβάλλοντος καταστρέφει, επιλεκτικά και συνειδήσεις αντικαθιστώντας τις µε, ίσου µε τη λάσπη, όγκους υποκρισίας.
Μαύρες ψυχές, φαρµακωµένες Η είδηση κυκλοφόρησε πριν λίγες µέρες: «Ο Μπαράκ Οµπάµα ζήτησε προσωπικά συγγνώµη από τον πρόεδρο της Γουατεµάλας, Άλβαρο Κολόµ για το γεγονός ότι την δεκαετία του 1940 εκατοντάδες άνθρωποι µολύνθηκαν εσκεµµένα µε σεξουαλικά µεταδιδόµενες ασθένειες στο πλαίσιο ιατρικών ερευνών... Οι γιατροί χρησιµοποιούσαν ως πειραµατόζωα 1.500 πολίτες της Γουατεµάλας, κατ' αρχάς ιερόδουλες και κατόπιν άνδρες, µεταξύ των οποίων στρατιώτες, φυλακισµένους και ψυχικά ασθενείς, στους οποίους µετέδωσε σκόπιµα σεξουαλικά µεταδιδόµενες ασθένειες, όπως σύφιλη και βλεννόρροια, για να διαπιστώσει κατά πόσον η πενικιλίνη, µια τότε σχετικά νέα φαρµακευτική ουσία, είχε θεραπευτική αξία σε τέτοιες περιπτώσεις. Οι ίδιοι δεν γνώριζαν το τι τους συνέβαινε.» Φαίνεται ότι στα καθήκοντα του προέδρου των ΗΠΑ (όταν προέρχεται από τους «∆ηµοκρατικούς») είναι και να ζητά συγγνώµες. Το ζήσαµε και εµείς µε τον Κλίντον που ζήτησε συγγνώµη για τη χούντα που µας είχαν φορέσει τότε. Αν όµως σε εµάς η συγγνώµη αφορούσε µια πολιτική απόφαση γεωπολιτικού σχεδιασµού ο Οµπάµα ζητά συγγνώµη για πολιτική που επέβαλαν οι φαρµακευτικές εταιρείες. Να θυµίσοµε ότι οι ίδιοι, την ίδια εποχή, «καταδίκαζαν» τους ναζί ευγονιστές για πειράµατα µε τους κρατούµενους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Για αντίστοιχο θέµα έχοµε ξαναγράψει (πειράµατα της Pfizer µε το Trovan στη Νιγηρία). Και στις δυο περιπτώσεις (αλλά και σε άλλες ων ουκ έστι αριθµός) η επιλογή άνθρωπος ή κέρδη φτάνει στην ακραία, κυριολεκτική της διάσταση. Στις ήπιες µορφές της, κάνοµε αυτή την επιλογή καθηµερινά: τι τρώµε, τι αγοράζοµε, τι ακούµε, τι σχέσεις έχοµε µε τους άλλους, τι ψηφίζοµε... Πολύ πιο έντονο και φανερό γίνεται σε περιόδους κρίσης σαν και αυτή που ζούµε. Για πόσο ακόµη µας παίρνει να κάνοµε τους ανήξερους, δεν ξέρω.
Φ Υ ΛΛΟ
23
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Σάλος για τον ρόλο των Μέσων Μαζικής Ενηµέρωσης στις εκλογές
Σ
Στα σινεµά της πόλης
87,6 88 88,3 88,8 88,9 89,6 90,1 90,5 91 91,5 91,8 92,1 92,5 92,9 93,2 93,5 93,8 94,4 94,9 95 95,2 95,5 96,2 97 97,4 97,7 98,2 98,5 98,8 98,9 99 99,2 99,6 100,2 101 101,5 102,4 102,7 103 103,5 104 104,5 105 105,4 106 106,5 107 107,3 107,4 107,9
ΡΑ∆ΙΟ ΑΜΟΡΕ LOVE RADIO ΓΑΥ∆ΟΣ FM ΚΡΗΤΕΣ SUPER FM 2821052010 ERA SPOR SPOR FM 2821056800 VENUS 2821074704 ∆ΙΚΤΥΟ ΣΤΑ FM 2821043979 SKAI NEWS 2821053000 ΕYΑΓΓΕΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΡΑ∆ΙO ΡΙΖΙΤΕΣ 2822022545 ΕΡΑ1 2106009604 /6 ΛΑΜΨΗ FM ΡΑ∆ΙO ΕΝΤΑΣΗ ΚΡΗΤΙΚOΡΑΜΑ 2821040025 ORIGINAL 2821099111 ΕΡΑ2 2106066822 ΝOΤOΣ FM 2821040025 ΡΑ∆ΙO ΜΑΡΤYΡΙΑ 2821040240 ΧΑΝΙΑ 96,2 RADIO ΒΕST 2821070690 ΑΝΤΕΝΝΑ ∆YΤ.ΚΡΗΤΗΣ 2821055505 ΡΥΘΜΟΣ 2821028466 STAR FM 2821050701 MAGIC FM 2821053994 SEVENTH SKY 2821020130 ΓΝΩΜΗ ΧΑΝΙΑ FM 28210 34106 LOVE RADIO ΡΑ∆ΙO ΚΡΗΤΗ 2810261962 RADIO 996 www.996radio.com MAX FM-Sky 2821055008/9 MRB 2821020400 ΚΡΗΤΗ FM 2821032734 ΡΑ∆ΙO ΗΡΑΚΛΕΙO STUDIO ΑΛΦΑ 2821080243 PLUS 103 2821053989 EΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆OΣ 2107226868 ΕΡΑ ΧΑΝΙΩΝ 2821020560/20570 SUGAR FM ΕΡΩΤΙΚΟΣ 2821036700 PETPO FM 2821033460 ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ MUSIC BOX 2821081210 & 40690 RADIO MELODY 2821093271 Ω∆ΥΣΣΕΑΣ FM 7ο ΕΝΙΑΙO ΛYΚΕΙO
ΕΛΛΗΝΙΣ, τηλ. 2821051850 ΑΤΤΙΚΟΝ, τηλ. 2821040208 ΚΗΠΟΣ, τηλ. 2821056450 PALACE, τηλ. 2821057757
άλος έχει ξεσπάσει στη Ρουµανία για τα µέσα ενηµέρωσης και το ρόλο τους, µετά την αποκάλυψη συνοµιλιών ενός ιδιοκτήτη οµίλου ΜΜΕ µε υφισταµένους του, λίγες ηµέρες πριν προσαχθεί σε δίκη. Η δηµοσιοποίηση τηλεφωνικών συνδιαλέξεων µεταξύ ενός µεγιστάνα των ΜΜΕ και αρκετών δηµοσιογράφων στη Ρουµανία έχει προκαλέσει έντονο διάλογο για τα µονοπώλια στην ενηµέρωση. Στις µαγνητοφωνηµένες συνοµιλίες πρωταγωνιστεί ο Σορίν Οβίντιου Βάντου, ιδιοκτήτης ενός µεγάλου οµίλου µέσων ενηµέρωσης, στον οποίο ανήκει και ο τηλεοπτικός σταθµός Realitatea, που φέρεται να λέει στους υφισταµένους του τι περιµένει από αυτούς: -«Αυτό που χρειάζοµαι σήµερα είναι ένας οργανισµός που εκτελεί τις διαταγές µου... ∆εν είστε ελεύθεροι, όποιος δεν είναι ικανοποιηµένος µε αυτό µπορεί να φύγει». -«Ασφαλώς... Αυτό θα πω στους ανθρώπους όταν επιστρέψω» στην είσοδο των ειδήσεων, φέρεται να απαντά ένας από τους διευθυντές του οµίλου, ο Σέργκιου Τοαντέρ. Οι αποµαγνητοφωνηµένες συνοµιλίες ήρθαν στην επιφάνεια µετά την άσκηση δίωξης σε βάρος του Βάντου, διότι βοήθησε έναν καταδικασθέντα σε ποινή 15 ετών κάθειρξης για απάτη. Η δίκη του αναµένεται να ξεκινήσει στις 8 Νοεµβρίου. «Αυτές οι συνοµιλίες δείχνουν την έκταση κατά την οποία ένας ιδιοκτήτης µέσου ενηµέρωσης µπορεί να επιβάλει την προσωπική του θέληση σε βάρος του δηµοσίου συµφέροντος», σχολίασε η Ιοάνα Αβαντάνι, επικεφαλής του Κέντρου για την Ανεξαρτησία της ∆ηµοσιογραφίας. «Απειλούν την αξιοπιστία των ΜΜΕ συνολικά», πρόσθεσε. Ηγετικά στελέχη της αντιπολίτευσης καταδίκασαν την δηµοσιοποίηση των συνοµιλιών, σηµειώνοντας πως χρησιµοποιούνται ως «εργαλείο εκβιασµού, για να δυσφηµίσουν έναν από τους αντιπάλους του προέδρου Τράιαν Μπασέσκου». Κατά τις αποµαγνητοφωνηµένες συνοµιλίες στόχος του Βάντου ήταν η ανατροπή του Μπασέσκου, καθώς τον θεωρούσε υπεύθυνο για τις κατηγορίες που αντιµετώπιζε. Η πρώτη του προσπάθεια απέτυχε το 2007, όταν ο Μπασέσκου αποπέµφθηκε από το Κοινοβούλιο αλλά επέστρεψε στην προεδρία µετά από
δηµοψήφισµα που ανέτρεψε την απόφαση της βουλής. «Η αποποµπή ήταν αποτέλεσµα συµµαχιών που έκανα στη Βουλή», φέρεται να είπε ο Βάντου, ο οποίος στις προεδρικές εκλογές του 2009 είχε υποστηρίξει τον Μιρτσέα Γκεοάνα, ο οποίος έχασε µε µικρή διαφορά. Ο συγγραφέας Μιρτσέα Καρταρέσκου σηµείωσε πρόσφατα σε άρθρο γνώµης ότι οι δηµοσιογράφοι στη χώρα έχουν µετατραπεί σε «µισθοφόρους». http://www.nooz.gr
24 Ο Γκας και τα πουλιά του ρολογιού «∆εν έπρεπε να µου µιλήσει έτσι. Στο κάτω – κάτω οι υπάλληλοι είναι για να εξυπηρετούν, ο ήλιος για να φωτίζει και τα πουλιά στα ρολόγια για να µετρούν εις µάτην το ατελεύτητο του χρόνου». Ο Γκας µιλούσε µόνος, όπως σχεδόν πάντα, σπρώχνοντας µε φούρια το καροτσάκι του σούπερ – µάρκετ µε τους θησαυρούς του, όπως τους ονόµαζε. Και όπως σχεδόν πάντα, κανείς µας δεν µπορούσε να καταλάβει τι έλεγε ή γιατί. Τουλάχιστον όχι χωρίς µεγάλη προσπάθεια που κανείς µας δεν ήταν διαθετιµένος να καταβάλει. Αυτός ο άνθρωπος ώρες – ώρες ήταν σαν να µιλούσε τη γλώσσα διαφορετικά από µας. Σαν να µιλούσε σε ένα φίλο του που εµείς δεν µπορούσαµε να τον Γράφει δούµε, για τον απλούστατο λόγο ότι δε µας καo Nίκoς ταδεχόταν, κι αυτό ώρες – ώρες µας έσπαγε τα Xατζηιωάννoυ νεύρα. Η δεξιά µπροστινή ρόδα του καροτσιού του κλωτσούσε κι έβγαζε που και που σπίθες καθώς το µέταλλο τριβόταν στην παγωµένη άσφαλτο. Τα χέρια του Γκας είχαν ασπρίσει στις αρθρώσεις από την ένταση κι αυτός έσπρωχνε το καροτσάκι θαρρείς και προσπαθούσε να ανοίξει δρόµο µέσα από ένα πυκνό αόρατο πλήθος που τον εµπόδιζε να φτάσει κάπου, εκεί πέρα µακριά. Προχωρούσε µόνος στη µέση του δρόµου, εµποδίζοντας την κίνηση των αυτοκινήτων, χωρίς να δίνει την παραµικρή σηµασία στις απειλές και στις αισχρές βρισιές των οδηγών. Για όσους ήξεραν έστω και στο ελάχιστο τον Γκας, όπως εγώ, αυτό ήταν πραγµατικά το ανώτερο σηµείο θυµού που µπορουσε να φτάσει ο Γκας. Άνθρωπο δεν µπορούσε να πειράξει. Ένα βράδυ του την πέσανε πέντε – έξι άτοµα απο αυτά που δεν γουστάρουν τους άστεγους και βγαίνουν που και που σε οµάδες για κυνήγι. Τον στρίµωξαν σε µια γωνία και τον λιώσανε στο ξύλο. Κάποια στιγµή ο Γκας χαθηκε µέσα σε µια θάλασσα από χέρια και πόδια. Όταν τον αφήσανε ήταν λιγότερο κι από σκουπίδι. Τον είχανε ξεκάνει. Έτσι νοµίζανε δηλαδή, γιατί όταν του γύρισαν την πλάτη, ο Γκας ξεκόλλησε από το έδαφος και µ’ ένα πήδο όρµησε ανάµεσά τους ουρλιάζοντας, τους βούτηξε το καροτσάκι µε τους θησαυρούς του µέσα από τα χέρια τους και ξαφανίστηκε τρέχοντας και συνεχίζοντας να ουρλιάζει µέσα στα θολά φώτα της νύχτας, αφήνοντάς τους πίσω του ακίνητους σαν αγάλµατα. Ο Γκας... Που στο διάολο την έβγαλε µετά, τόσες µέρες γλείφοντας τις πλη-
ΦΥΛ ΛΟ
γές του. Θα πρέπει να του είχαν σπάσει τρία – τέσσερα πλευρά το λιγότερο. Εµείς κοιτούσαµε και δεν βγάζαµε τσιµουδιά. Οι τύποι είχαν ρόπαλα και δεν αστειεύονταν ενώ οι περισσότεροι από µας ήταν µεθυσµένοι ή φτιαγµένοι. Κοιτούσαµε και τα µάτια µας σαν να ήµασταν γάτες γυάλιζαν µέσα στη νύχτα από τις γωνιές που κρυβόµασταν. Αν δεν ήταν ο Γκας εκείνο το βράδυ, λεω πως πολλοι από µας θα είχαν άσχηµη τύχη. Αλλά µετά το ξύλο που ρίξανε στον Γκας οι τύποι φαίνεται πως αποφάσισαν να συνεχίσουν τη διασκέδασή τους σε κανένα κωλόµπαρο συντροφιά µε τις πουτάνες να διηγούνται τις περιπέτειές τους και να χασκογελάνε τύφλα στο µεθύσι. Όταν ο Γκας ξανακυκλοφόρησε στην πιάτσα, είχε γίνει αγνώριστος. Είχε χάσει τουλαχιστον δέκα κιλά και τα ρούχα του, που και πιο πριν του ήταν µεγάλα, τώρα έπλεαν πάνω του κι έµοιαζε σαν να πήρε κάποιος ένα σκιάχτρο από ένα κωλοχώραφο στην άκρη του κόσµου και να το φύτεψε εδώ, στη µέση της πόλης. Έσπρωχνε µόνο το καρότσι του µε δύναµη και φώναζε αλήτες ,αλήτες και κάτι άλλα που δεν µπορούσαµε να καταλάβουµε. Ίσως να ήταν λατινικά , ίσως αρχαία ελληνικά, γιατι ο Γκας ήταν σπουδαγµένος και πήγε σε τρία διαφορετικά Κολλέγια πριν καταντήσει στους δρόµους ,όπως εµείς ,και καµιά φορα λέγαµε ότι ίσως µπορεί από αυτό να την έπαθε και να τρελάθηκε, από το πολύ διάβασµα ή ίσως από την πίεση για όλο και καλύτερους βαθµούς, µπορεί κι οι γονείς του να ήταν κι αυτοι σπουδαγµένοι και να τον πίεζαν, ποιος ξέρει. Πάντως του Γκας δεν µπορούσαµε να του πάρουµε κουβέντα γι αυτό το ζήτηµα.Αυτός πάντα απαντούσε ότι έκανε την εργασία του, ό,τι κι αν σήµαινε αυτό γι αυτόν. Έσπρωχνε το καροτσάκι του φωνάζοντας αλήτες και όλοι νόµιζαν ότι εννοούσε τους τύπους που τον σάπισαν στο ξύλο και που είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόµος όλων µας αλλά εγώ καµια φορά είχα τη φρικτή υποψία ότι ίσως και να εννοούσε εµάς που τον βλέπαµε να πεθαίνει σχεδόν και τίποτα δεν κάναµε. Κι έπειτα οι µέρες µίκρυναν πολύ και πήρε να χιονίζει ένα χιόνι αραιό µε κάτι νιφάδες σαν ανοιχτές παλάµες και ο κόσµος, όλος σχεδόν, κλείστηκε σπίτι του, πλησίαζαν και οι γιορτές και οι δρόµοι είχαν φωταγωγηθεί αλλά τα βράδια ήταν έρηµοι , γιατί η θερµοκρασία έπεφτε µερικές φορές κάτω από το µηδέν.Ψυχή ζώσα πουθενά, που έλεγε και ο Γκας. Και τότε βούλιαξε το πλοίο αλλά η είδηση πέρασε στα ψιλά των εφηµερίδων, γιατι κανένας από το πλήρωµα
95 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
δεν πνίγηκε. Μόνο το φορτίο πήγε κατά διαόλου. ∆εν ξέρω ποιος το πήρε χαµπάρι πρώτος αλλά το νέο κυκλοφόρησε σαν αστραπή.Όταν έφτασα κάτω στην παραλία πολλοί δικοί µας είχαν ήδη συγκεντρωθεί. Το θέαµα ήταν υπέροχο. Το κύµα ξέβραζε αργά στην ακτή εκατοντάδες µπουκάλια γαλλικό κρασί. Το φορτίο... Καθώς οι νιφάδες έπεφταν αργά από ψηλά, µπορούσες να ακούσεις µόνο τον ήχο των κυµάτων και τον κρότο που έκαναν τα µπουκάλια καθώς έπεφταν το ένα πάνω στο άλλό. Κι εµείς περιµένα µε σαν ξελιγωµένοι λύκοι. Αυτοσχέδιες φωτιές άναψαν για να ζεσταθούµε κι έπειτα από λίγο δεν µπορούσες να ακούσεις τίποτε άλλο παρά µόνο τον ήχο µπουκαλιών που άνοιγαν. Κάποιοι ζέσταιναν το κρασί στη φωτιά, γιατί το κρύο ήταν τσουχτερό. Θα πρέπει να ήµασταν πολύ παράξενο θέαµα για όσους είχαν σπίτια στην παραλία και σίγουρα η αστυνοµία θα είχε έρθει δέκα φορές , αν δεν χιόνιζε κι αν το κρύο δεν ήταν τόσο πολύ. Το επόµενο πρωί µας βρήκε στην παραλία κοιµισµένους, σαν τίποτα προϊστορικα πλάσµατα που ταξίδεψαν απεγνωσµένα χίλιες χιλιάδες χιλιόµετρα για να επιστρέψουν σε µια παραλία γεµάτη βότσαλα, σκουπίδια και σπασµένα µπουκάλια. Λίγοι – λίγοι σηκώνονταν σε ένα γκρίζο, παγωµένο πρωινό και χάνονταν προς την πόλη αναζητώντας τον επιούσιο. Εγώ απόµεινα τελευταίος σχεδόν να κοιτάω την έρηµη παραλία. Τρεις – τέσσερις δεν σηκώθηκαν καθόλου αλλά απόµειναν να κοιµούνται για πάντα µέσα στο γκρίζο πρωινό. Έτσι, σαν να είχαν αφήσει την τελευταία τους πνοή στα πλαίσια µιας πολυ σηµαντικής αποστολής.Ο Γκας ήταν ανάµεσά τους. ∆εν είχε πιει σχεδόν καθόλου το προηγούµενο βράδυ. Μάλλον είχε έρθει αναζητώντας τη θαλπωρή µιας πιο στενής επαφής. Έκλεισα τα µάτια του που είχαν αποµείνει ανοιχτά σαν να αποζητούσαν µία τελευταία εικόνα από τούτο τον κόσµο κι έπειτα άλλη µία και µία ακόµα... Έψαξα τα πράγµατά του περισσότερο από περιέργεια παρά για να βρω κάτι χρήσιµο στο θησαυρό του ,όπως τον ονόµαζε. Κι εκεί βρήκα το όπλο. Γεµάτο µε έξι σφαίρες που θα µπορούσε να τις είχε χρησιµοποιήσει, όταν τον σκότωναν στο ξύλο, όταν του έπαιρναν την κουβέρτα που είχε για να σκεπάζεται τα βράδια, όταν στους δρόµους τον προσβαλλαν και τον έβριζαν... Α ρε Γκας, εσύ και η εργασία σου, εσύ και όλοι εµείς...Εσύ και τα πουλιά στα γαµηµένα ρολόγια που µετρούν εις µάτην το ατελεύτητο του χρόνου.....
Κερνάω φασκόµηλο σε δόσεις 5 Νοεµβρίου 2010 . Εχουν πέσει τόσο πολύ οι προσδοκίες µας; Ποιος έχει δίκιο; Εκείνος που θέλει να πει όχι στο Μνηµόνιο ,εκείνος που λέει ναι στην πόλη, εκείνος που λέει πως όποιος δε λέει ναι στο Μνηµόνιο λέει όχι στην εθνική προσπάθεια; Είµαστε κατώτεροι των καιρών; ∆εν ξέρουµε τι θέλουµε; ∆εν είναι αυτό που κάνουµε αυτό που θέλουµε; Παίζουµε χωρίς να το θέλουµε σε µια εθνική κωµωδία ή σε µια εθνική τραγωδία ή σ’ένα σατυρικό δράµα; Ποιος τα σκηνοθέτησε όλα τούτα; ∆ε µας ρώτησε αν θέΓράφει λουµε τους ρόλους. Ποιος τα πληρώνει η Θεoδoσία για να στηθούν όλα τούτα; Είµαστε τόσο ∆ασκαλάκη άβουλοι ή δεν ξέρουµε τι µας γίνεται; Το παιχνίδι είναι στηµένο; Φταίµε που δεν πιστεύουµε σε µας; Φταίµε που δεν κρίνουµε τους άλλους; Φταίµε που βγάζουµε την ουρά µας απ’έξω στα δύσκολα; Που λέµε «απέχουµε» εκεί που χρειάζεται όχι να διαλέξουµε µα να συµµετέχουµε; Εκεί που πρέπει να µπούµε µπροστά; 9 Νοεµβρίου 2010. Ποιος κατάλαβε τι από αυτή την εκλογική αναµέτρηση; Ποιος έβγαλε πολιτικά συµπεράσµατα; Ο λαός λέει δεν ήθελε να γίνουν εκλογές και δεν ψήφισε. Μήπως υπερεκτιµούµε την αποχή; Είναι λέει η έκφραση της αηδίας για το πολιτικό σύστηµα. Και εγώ λέω ό,τι είναι αηδία δεν το τρως το πετάς …Η αποχή όµως το εδραιώνει το σάπιο σύστηµα. Και επίσης λέω ότι δε σ’αρέσει καλείσαι να το αλλάξεις. Με τη δράση, τη γνώµη ή την ψήφο σου. Αρνούµαι την αποθέωση της αποχής. Αρνούµαι την ωραιοποίηση του τύπου «είναι ο νικητής». Ο νικητής είναι η αδιαφορία, η απάθεια, η έλλειψη γνώσης, η φίµωση του διαλόγου, η αυταπάτη του βολέµατος. Τα κόµµατα ασθµαίνοντας εκφράζουν θέσεις µα αιµορραγούν. Οι νέοι είναι τόσοι λίγοι …και προτιµούν ότι κάνουν να το κάνουν µακριά από αυτά.Τι διάολο ανατρέπονται αρχές του δηµοκρατικού πολιτεύµατος; Αφού δε δυνάµεθα να συµφωνήσουµε για τον άρχοντα του χωριού µας τι τα θες τι τα γυρεύεις; «Τα πράγµατα πάνε εκεί που τα πάει ο άνθρωπος» έλεγε ο Λόρκα. Εµείς… τι λέµε;