หนังสือเดินทาง ตามรอยพระราชา เส้นทางภาคตะวันตก

พระราชา ไมไดมีแต ในนิทาน

เตรียมตัวเดินทางไป ในดินแดนแหงการเรียนรู ของพระราชา

สนุกคิด

สนุกรู Heart

Head

สนุกทำ

Hand เตรียมตัวไปเรียนรู ใหเต็มอิ่ม เตรียมใจไปสนุกใหเต็มที่ เตรียมถามไดทุกคำถามที่สงสัย เตรียมบันทึกทุกความประทับใจไวกันลืม ณ แหลงเรีนรู พิพิธภัณฑมีช ีว ิต จากโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ พระราชา รัชกาลที่ ๙

˹ѧÊ×Íà´Ô¹·Ò§¢Í§©Ñ¹ ª×èÍ ª×èÍàÅ‹¹ âçàÃÕ¹ ªÑé¹ ¤µÔ»ÃШíÒ㨠â·ÃÈѾ·

àµÃÕÂÁµÑÇÍÍ¡à´Ô¹·Ò§ä»àÃÕ¹ÃÙŒ ÊÁØ´ºÑ¹·Ö¡ ´Ô¹ÊÍ

¡Ãк͡¹íéÒ ¡ÅŒÍ§¶‹ÒÂÃÙ» ËÁÇ¡

Âҧź ¡ÃÐ້Ò໇

คูมือพ อแม (Parent’s Guide)

การเดินทาง ‘ตามรอยพระราชา’ ของเด็กๆ ครัง้ นี้ พอแม ครู หรือผู ใหญสามารถมีสวนรวมในการเรียนรูและสนุก ไปกับ เด็กๆ ดวยการ…

• กระตุน ใหเด็กๆ เกิดการเรียนรูอยางสรางสรรค สืบ เสาะ จิ นตนาการ และลงมือทํา • สังเกต พฤติกรรมการเรียนรูข องเด็กๆ สงเสริมใหเกิด การตอยอด และเชื่ อมโยงกับประสบการณจริง • ประเมิน การเรียนรูและทั กษะสําคัญที่ เกิดจากการ เรียนรูของเด็กๆ

๔ ทักษะ คือ แรงบันดาลใจ

เอาใจใส จดจอ อยากเรียนรู อยากทําตอ เกิดแรงบันดาลใจ

คิดวิ เคราะห

เขาใจปญหา เปรียบเทียบมุมมอง ตางๆ ตรวจสอบความถูกตอง วิ เคราะหขอมูล แสดงเหตุผล

๒

คิดสรางสรรค

สํารวจ เสาะแสวงหาคําตอบ สังเกต อธิบายขอมูล สรางแนวคิดใหม เชื่ อมโยง บูรณาการ

ลงมือทํา

ปฏิบัติจริง กลาลอง กลาเรียนรู ลองลงมือทํา

ËÇÁàÃÕ¹Ãٌ仡Ѻà´ç¡æ • ¡Ãе،¹ãËŒà´ç¡æ ʹ㨠ªÕéªÇ¹ãËŒÊѧࡵÊÔ觵‹Ò§æ ÃͺµÑÇ • ªÇ¹à´ç¡æ µÑ駤íÒ¶ÒÁ ¤Ô´ áÅÐËÒ¤íҵͺ • ÅͧãËŒà´ç¡æ ä´ŒàÅ‹¹ Åͧ·íÒ ÊÑÁ¼ÑÊ áÅÐàÃÕ¹ÃÙŒÊÔ觵‹Ò§æ • ªÇ¹à´ç¡æ ãËŒ¤Ô´àª×èÍÁâ§ÊÔ觵‹Ò§æ ¡ÑºµÑÇàͧ ·Õ躌ҹ ·ÕèâçàÃÕ¹ áÅÐÊѧ¤ÁÃͺµÑÇ • µÑ駤íÒ¶ÒÁãËŒà´ç¡æ ·íÒ¤ÇÒÁࢌÒã¨àÃ×èͧÃÒÇ »˜ÞËÒ áÅÐÊÒà赯 ¢Í§¡ÒÃà¡Ô´»˜ÞËÒµ‹Ò§æ • µÑ駢ŒÍÊѧࡵãËŒà´ç¡æ ¤Ô´¶Ö§¢ŒÍ´Õ-¢ŒÍàÊÕ¢ͧÊÔ觵‹Ò§æ ·Õè ä´ŒàËç¹ • µÑ駢ŒÍʧÊÑ áÅФŒ¹¤ÇŒÒ¢ŒÍÁÙÅà¾ÔèÁàµÔÁµ‹Í¨Ò¡áËÅ‹§Í×è¹æ • ·ŒÒ·ÒÂà´ç¡æ ãËŒ¤Ô´ËÒá¹Ç·Ò§á¡Œ»˜ÞËÒµÒÁÇԸբͧµÑÇàͧ

3

๔

๕

µÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ »ÃÒªÞ áË‹§¹íéÒ กาลครั้งหนึ่งเกษตรกรยากจน ไร ที่ดินทํากิน พระราชา รัชกาลที่ ๙ จึงพระราชทานที่ดิน 1,00๙ ไร จัดสรรที่ดินให เกษตรกรคนละ ๒0 ไร เข าไปทํากินเมื่อป พ.ศ. ๒๕๒0 พร อมทั้งพระราชทานแนวทางการทําเกษตรผสมผสาน นับจากนั้นชาวบ านก็มีความเป นอยู ที่ดีขึ้น

Ѻ

µÃÒ»Ãз

๖

ŋͧàÃ×ÍÍÍ¡ä»àÃÕ¹ÃÙŒ ªÕÇÔµà¡ÉµÃ¡ÃÃÔÁ¤ÅͧÁËÒÊÇÑÊ´Ôì • ÁËÑȨÃà¹ÒºÑÇ ลงพายเรือเล นในนาบัวกันไหม นาบัวไม ได มแี ค ดอกบัว เกษตรกรทํานาบัว มีรายได จากการขายดอกบัว เลี้ยงปลาในนาบัว รอบคันแปลงบัว ปลูกพืชล มลุก พืชผักสวนครัว นํ้าใสในนาบัวจึงมีบัว ในนาบัวจึงมีปลา รอบนาบัวจึงมีพืชผักมากมาย จุดที่ ๒

จุดที่ ๓

• á»Å§à¡ÉµÃ ปลูกพืชหลากห ให เก • ¡ÅØ‹Á

• ¿˜¡¢ŒÒÇÁÒ¡¤ ชมแปลงปลูกฟ ก

๗

¤Ø³¤‹Ò¨Ò¡¿˜¡¢ŒÒ ÅͧªÔÁ¹íéÒ¿˜¡¢ŒÒÇ

ในแปลงเกษตรผสมผสานมี สิ่งต างๆ มากมาย แบ งพื้นที่ทํานา เลี้ยงปลา ปลูกผักผลไม หลายชนิด ตามคันดิน ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียน ทุกฤดูกาล • ´Ù«ÔÁվת¼Ñ¡ÍÐäúŒÒ§

üÊÁ¼ÊÒ¹ µÒÁá¹Ç·ÄÉ®ÕãËÁ‹ หลาย สร างรายได และใช พื้นที่ กิดประโยชน สูงสุด ÁáÁ‹ºŒÒ¹à¡ÉµÃ¡ÃÁËÒÊÇÑÊ´Ôì เรียนรู การทําไข เค็ม กล วยตาก ข าวตัง จุดที่ ๑ STAMP ที่นี่

¤Ø³»ÃÐ⪹ กข าว

จุดที่ ๔

ÒÇÁÕÍÐäúŒÒ§ ǡѹ˹‹Í ÍËÍÂäËÁ

๘

ã¹á»Å§à¡ÉµÃ¼ÊÁ¼ÊÒ¹ • ÃÙŒäËÁ·íÒäÁµŒÍ§ÁÕº‹Í¹íéÒã¹á»Å§à¡ÉµÃ • à¡ÉµÃ·ÄÉ®ÕãËÁ‹¤×ÍÍÐäà ª‹ÇÂà¡ÉµÃ¡Ã㪌¾×é¹·Õè ãËŒà¡Ô´»ÃÐ⪹ ÊÙ§Êش䴌͋ҧäÃ

• Êǹ¡ÅŒÇÂäÁŒ¡ÑºÊÒ¹íéÒ สวนกล วยไม นานาชนิด ออกดอก สวยงาม เพราะได นํ้าสะอาด จุดที่ ๕

ÁÕ¡ÅŒÇÂäÁŒ¾Ñ¹¸Ø ÍÐäúŒÒ§ ÊÕÊÇÂæ ·Ñ駹Ñé¹àÅÂ

๙

ÁÕ·´Õè ¹Ô ·íÒ¡Ô¹áÅŒÇ ·íÒäÁµŒÍ§¨Ñ´¡ÒùíÒé ¾.È.òõóø คลองมหาสวัสดิเ์ กิดป ญหาผักตบชวาขวางทางนํา้ หนาแน น จนเรือสัญจรไม ได ทําให นํ้านิ่งและไม ไหลเวียน ส งผล กระทบต อสิ่งมีชีวิตในนํ้า เกิดภาวะนํ้าเสีย ส งกลิ่นรบกวนตามมา ¾.È.òõôó ชาวบ านได แรงบันดาลใจจากแนว พระราชดําริ “ธรรมชาติบําบัดธรรมชาติ” ฟ นฟู สภาพคลอง แก ปญ หานํา้ เน าเสีย และป ญหา ผักตบชวาในคลองมหาสวัสดิแ์ บบพึง่ ตนเอง โดยคิดค นวิธกี ารแก ปญ หา เช น ติดตัง้ ถั ง ดั ก ไขมั น ใช กั ง หั น นํ้ า พลั ง งาน แสงอาทิตย ใช จุลินทรีย บําบัดนํ้าเสีย และกําจัดผักตบชวานํามา ผสมดินบรรจุถุงขาย

10

ªÒǺŒÒ¹á¡Œ»˜ÞËÒ¹íéÒ ¨¹à¡Ô´à»š¹ “¾Ô¾Ô¸Àѳ± ¸ÃÃÁªÒµÔ ¨Ñ´¡ÒùíéÒªØÁª¹µÒÁá¹Ç¾ÃÐÃÒª´íÒÃÔ” บนพืน้ ที่ 1,00๙ ไร ถอื เป น “พิพธิ ภัณฑ ธรรมชาติ จัดการนํา้ ชุมชน ตามแนวพระราชดําริ” ที่นี่มีอะไรให เด็กๆ ได เรียนรู มากมาย • บําบัดนํ้าเสียด วยวิธีธรรมชาติ • ทําการเกษตรผสมผสาน • พึ่งพาสายนํ้า รักษานํ้า รักษาดิน

• ¡ÒúíҺѴ¹íéÒàÊÕ´ŒÇÂÇÔ¸Õ¸ÃÃÁªÒµÔÁÕÍÐäúŒÒ§ • ·íÒäÁ¸ÃÃÁªÒµÔ¶Ö§ºíҺѴ¸ÃÃÁªÒµÔä´Œ

11

¾ÃÐÃÒªÒÊ͹àÃ×èͧ... ºíҺѴ¹íéÒàÊÕ´ŒÇÂÇÔ¸Õ¸ÃÃÁªÒµÔ

“ป ญหามา ป ญญาเกิด” แก ป ญหานํ้าเน าเสีย ด วยวิธี “ธรรมชาติบําบัดธรรมชาติ”

¹íéÒàÊÕ ¤×Í ¹íéÒ·ÕèàÃÒ㪌áÅŒÇ㹪ÕÇÔµ»ÃШíÒÇѹ »Å‹ÍÂŧÊÙ‹áÁ‹¹íéÒÅíÒ¤Åͧ • อาบนํ้า • ล างจาน • ซักผ า • เศษอาหาร • อื่นๆ ¹íéÒàÊÕÂÁÒ¨Ò¡ºŒÒ¹¢Í§àÃÒ¹Õèàͧ ·íÒÍ‹ҧäÃãËŒºŒÒ¹àÃһŋ͹íéÒàÊÕ ÊÙ‹áËÅ‹§¸ÃÃÁªÒµÔ¹ŒÍÂŧ

1๒

à´ç¡æ ÃÙŒäËÁ¹íéÒàÊÕÂÁÒ¨Ò¡ä˹ÍÕ¡ºŒÒ§ • ใช สารเคมีทางการเกษตร • ทิ้งขยะลงแม นํ้าลําคลอง • นํ้าใช แล วจากครัวเรือนปล อยลงสู ลําคลอง • ผักตบชวาหนาแน น

ÊÒ¹íéÒáË‹§¤ÇÒÁ´ÕÍѹÂÔè§ãËÞ‹ การแก ป ญหาตามรอยพระราชา เริ่มต นด วยหัวใจ ที่เอื้ออาทรต อสายนํ้าและผู คนรอบข าง เริ่มต นจากวินัย ในครัวเรือน

ทุกบ านร วมใจใช ถังดักไขมัน ไม ทิ้งของเสีย ลงแม นํ้าลําคลอง นี่คือจิตสาธารณะ ที่ต างคิดถึง ส วนรวม เพื่อให ทุกคนได ใช ประโยชน ร วมกันไป นานๆ เด็กๆ จึงได เห็นสายนํ้าที่ใสสะอาดแบบนี้ และยังเป นสายนํ้าแห งความดีที่ยิ่งใหญ สมกับชื่อ คลองมหาสวัสดิ์อย างแท จริง

• µÔ´µÑ駶ѧ´Ñ¡ä¢Áѹ㹤ÃÑÇàÃ×͹ การทิ้งเศษอาหารลงในคลอง ทําให นํา้ เน าเสีย ต องติดตัง้ ถังดักไขมันเพือ่ กรอง ของเสียไม ให ลงสู คลอง

㹶ѧ´Ñ¡ä¢Áѹ¤ÃÑÇàÃ×͹ÁÕÍÐäùР·íÒäÁ¶Ö§ª‹Ç¡Ãͧ¢Í§àÊÕÂ䴌ŋÐ

13

• ¨ØÅÔ¹·ÃÕ ºíҺѴ¹íéÒàÊÕ ใช จุลินทรีย เพื่อการบําบัดนํ้าเสีย ซึ่งจุลินทรีย มีทั้งแบบนํ้า และแบบแห ง หรือการป นอีเอ็มบอล โยนลงนํ้า ช วยปรับสภาพนํ้าเสียให ดีขึ้น ¨ØÅÔ¹·ÃÕ ¤×ÍÍÐäà ÁÒ¨Ò¡ä˹ ·íÒäÁ¨ØÅÔ¹·ÃÕ ¶Ö§ª‹ÇºíҺѴ¹íéÒàÊÕÂä´Œ¹Ð

• ¡Ñ§Ëѹ¹íéÒ¾Åѧ§Ò¹áʧÍҷԵ นําพลังงานแสงอาทิตย มาจ าย พลังงานให กังหันหมุนตีนํ้า เพื่อเพิ่ม ออกซิเจนให กับนํ้า เป นการช วยบําบัด นํ้าเสีย

เราทุกชีวิตล วนต องพึ่งพาสายนํ้า จึงต องดูแลรักษาแหล งนํ้า ให ใสสะอาดอยู เสมอ ตามแนวทางของพระราชา ผู ทรงเป นปราชญ แห งนํ้า เมื่อพลิกฟ นคลองให นํ้าใสสะอาด สัตว นํ้าก็กลับมามีชีวิต ทําการเกษตรได อย างอุดมสมบูรณ ตามหลักเกษตรทฤษฎีใหม ใช ชีวิตตามวิถีพอเพียง ที่พระราชาได ทรงมอบไว ให เป นแนวทาง ในการดําเนินชีวิตอย างยั่งยืนและมีความสุข

1๔

• ·íÒ´Ô¹¼ÊÁ¼Ñ¡µºªÇÒ à¾ÔèÁÁÙŤ‹ÒãËŒ¼Ñ¡µºªÇÒ กําจัดผักตบชวา นํามาทํา “ดินผสม ผักตบชวา” บรรจุถุงขาย สร างรายได • ´Ô¹¼ÊÁ¼Ñ¡µºªÇÒ ÁÕʋǹ¼ÊÁÍÐäúŒÒ§ • ´Ô¹¼ÊÁ¼Ñ¡µºªÇÒàÍÒä»ãªŒ·íÒÍÐäà • à´ç¡æ ä´ŒàÃÕ¹ÃÙÍŒ ÐäúŒÒ§¨Ò¡¡ÒÃÁÒà·ÕÂè Ç ·ÕèªØÁª¹ºŒÒ¹ÈÒÅÒ´Ô¹

พิพิธภัณฑ ธรรมชาติ จัดการนํ้าชุมชนตามแนวพระราชดําริ บ านศาลาดิน ตําบลมหาสวัสดิ์ อําเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม www.utokapat.org/museum0๒.html โทร. 0๘ 1๔๙๘ ๖3๔0, 0 3๔๒๙ ๗0๙๙ ติดต อล องเรือชมแหล งเรียนรู ค าเหมาเรือ 3๕0 บาท นั่งได ๖ คน ค าใช จ ายต อ 1 คน คนละ 100 บาท

1๕

áçºÑ¹´ÒÅ㨨ҡËÑÇÁѹà·È ÊÙ‹â¤Ã§¡ÒêÑè§ËÑÇÁѹµÒÁ¾ÃÐÃÒª´íÒÃÔ เมื่อป พ.ศ. ๒๕๕1 พระราชาทรงเอาหัวมันเทศวางบนตาชั่ง ตั้งไว บนโต ะทรงงาน เพื่อเป นคติเตือนใจ “ชั่งหัวมัน” หัวมันเทศเมื่อวางอยู นานเข า ก็แตกใบมีต นงอกออกมา ทรงให เอาต นมันนั้นไปเพาะเลี้ยงไว ในเรือนเพาะชํา แล วนํามันเทศหัวใหม มาวางไว บนตาชั่งแทน ทําเช นนี้เรื่อยไป ในเรือนเพาะชําก็มีแต ต นมันเทศ ทรงมีดําริว า หัวมันเทศวางไว บนตาชั่งไม มีดินและนํ้ายังงอกได ที่ดินแปลงนี้มีดินและพอมีนํ้าอยู บ าง ก็น าจะปลูกมันเทศได จึงทรงพระราชทานต นมันเทศจากเรือนเพาะชํามาปลูกไว ที่นี่ และพระราชทานชื่อโครงการนี้ว า “โครงการชั่งหัวมัน ตามพระราชดําริ”

Ѻ

µÃÒ»Ãз

1๖

·íÒäÁ¾ÃÐÃÒªÒ¶Ö§¤Ô´á¡Œ»˜ÞËÒ ¡ÒûÅÙ¡¾×ªã¹¾×é¹·ÕèáËŒ§áÅŒ§

1๗

µÐÅغŒÒ¹äˢͧ¾ÃÐÃÒªÒ ÃѪ¡ÒÅ·Õè ù ÊØ´ËÃÃÉÒ ¹Ñè§Ã¶ÃҧࢌҪÁäË ·Ø‹§¡Ñ§ËѹÅÁ กังหันลมผลิตไฟฟ าและแผงรับ พลังงานแสงอาทิตย

¾Ô¾Ô¸Àѳ± ´Ô¹ เรียนรู เกี่ยวกับดิน มากมายหลายชนิด

STAMP ที่นี่

¿Òà Á»ÈØÊÑµÇ สาธิตฟาร มโคนม ฟาร มไก ไข á»Å§»ÅÙ¡¾×ªàÈÃÉ°¡Ô¨ เช น สับปะรด มะนาว มะพร าว มันเทศ ยางพารา ไม ผล พืชไร และพืชผักต างๆ อาทิ ชมพู เพชร กล วย กะเพรา โหระพา พริก มะเขือเทศราชินี ผักหวานบ าน ฯลฯ • à´ç¡æ ªÍºÍÐäÃã¹â¤Ã§¡ÒêÑè§ËÑÇÁѹÁÒ¡·ÕèÊØ´ ·íÒäÁ¶Ö§ªÍº • ä´ŒàÃÕ¹ÃÙŒÍÐäúŒÒ§ áÅШÐàÍÒÍÐäÃä»»ÃѺ㪌·Õ躌ҹ䴌

1๘

àÃ×͹·Ã§§Ò¹ã¹ËÅǧ บ านพักเรียบง าย ที่พระราชาใช ทรงงาน

á»Å§»ÅÙ¡¢ŒÒÇ ทั้งข าวเจ าและข าวเหนียว เน นไม ให มีการใช สารเคมี หรือหากต องใช ก็ในปริมาณ น อยที่สุด

โครงการชั่งหัวมันตามพระราชดําริ ตําบลเขากระปุก อําเภอท ายาง จังหวัดเพชรบุรี www.chmrp.com โทร. 0 3๒๔๗ ๒๗01-3 á»Å§¹ÒÊÒ¸Ôµ ปลูกข าวพันธุ ต างๆ

• ÃÙŒäËÁ´Ô¹ÁÕ¡Õè»ÃÐàÀ· • áŌǴԹẺä˹¹Ð»ÅÙ¡¾×ªä´Œ´Õ • ·íÒÍ‹ҧäö֧¨Ð»ÅÙ¡¾×ª ã¹¼×¹´Ô¹·ÕèáËŒ§áÅŒ§ä´Œ

เป ดให เข าเยี่ยมชมโครงการทุกวัน ตั้งแต เวลา 0๘.00 - 1๗.00 น.

1๙

µÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ »ÃÒªÞ áË‹§´Ô¹ ชื่อห วยทราย เพราะในอดีตเป นป าอุดมสมบูรณ มีสัตว ป าอาศัยอยู มากมาย โดยเฉพาะเนื้อทราย กาลเวลาผ านไป ป าไม ถูกทําลาย ฝนไม ตกต องตามฤดูกาล ดินเสื่อมโทรม พระราชาเสด็จในพื้นที่ ทรงมีรับสั่งว า “หากปล อยทิ้งไว จะกลายเป นทะเลทรายในที่สุด” จึงมีพระราชดําริให จัดตั้ง ศูนย ศึกษาการพัฒนาห วยทราย อันเนื่องมาจากพระราชดําริ ฟ นฟูพื้นดินและป าให กลับมาอุดมสมบูรณ

Ѻ

µÃÒ»Ãз

๒0

਌ҵÑǹÕé ¤×Íà¹×éÍ·ÃÒ ÊÑµÇ µÃСÙÅà´ÕÂǡѺ¡ÇÒ§ ᵋµÑÇàÅç¡¡Ç‹Ò à»š¹ÊÑÞÅѡɳ ¢Í§·Õè¹Õè

๒1

¿„œ¹¿ÙÊÀÒ¾»†Ò áËÅ‹§¹íéÒ

ชาวบ านอยู ร วมกับป าอย างรู คุณค า มีจิตสํานึกสาธารณะ รักษาป าต นนํ้า ให คงอยู เพื่อประโยชน ของทุกคน

»†ÒÍÂÙ‹ä´Œ ¤¹¡çÍÂÙ‹ÃÍ´ • พัฒนาภูเขาให เป นป าต นนํ้า • พัฒนาพื้นที่ราบเป นแหล งเกษตรกรรม • ฟ นฟูพัฒนาพื้นที่บริเวณชายฝ งทะเล ทั้งป าบกกับป าชายเลน • การอนุรักษ ดินและนํ้า สร างอ างเก็บนํ้าขึ้น ๔ แห ง • สาธิตวิธีการปรับปรุงบํารุงดินด วยวิธีการต างๆ เช น การใช ปุ ยพืชสด ปุ ยหมัก และปุ ยอินทรีย นํ้า • ปลูกหญ าแฝก เพื่อปรับและฟ นฟูดินให มีสภาพ ดีขึ้น ทําการเพาะปลูกได

¡ÒûÅÙ¡ËÞŒÒὡ

• ËÞŒÒὡª‹Ç¿„œ¹¿Ù´Ô¹ ãËŒ´Õ¢Öé¹ä´ŒÍ‹ҧäà • ·íÒäÁÀÙà¢ÒáÅл†Ò ¶Ö§à»š¹áËÅ‹§µŒ¹¹íéÒ

๒๒

ËÞŒÒὡ ¾×ªÁËÑȨÃÃÂ

áÅÐÃкº¹ÔàÇÈ ¾ÃÐÃÒªÒÊ͹àÃ×èͧ»†ÒäÇŒÇ‹Ò »ÅÙ¡»†Ò ๓ Í‹ҧ »ÃÐ⪹ ๔ Í‹ҧ หลักการปลูกป า 3 อย าง ประโยชน ๔ อย าง คือการฟ นฟูทรัพยากรป าไม ควบคู กับด านเศรษฐกิจ »†Ò ๓ Í‹ҧ ÁÕÍÐäúŒÒ§ 1. ป าไม ใช สอย ไม โตเร็ว ใช ในครัวเรือน เช น สะเดา ไม ไผ ๒. ป าไม กินได ไม ผล เช น มะม วง มะปราง ขนุน 3. ป าไม เศรษฐกิจ ไม ที่ปลูกไว ขายหรือไม เศรษฐกิจ เช น ไม สัก เต็ง กฤษณา ประดู »ÃÐ⪹ ๔ Í‹ҧ¢Í§»†Ò 1. ป าไม ใช สอย ๒. ป าไม กินได ¤¹¡Ñº»†ÒÍÂًËÇÁ¡Ñ¹Í‹ҧ¾Íà¾Õ§ 3. ป าไม เศรษฐกิจ áÅоÖ觾ҡѹ䴌Í‹ҧäà ๔. ประโยชน ในการช วยอนุรกั ษ ดนิ และนํา้ ศูนย ศึกษาการพัฒนาห วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดําริ ตําบลสามพระยา อําเภอชะอํา จังหวัดเพชรบุรี www.huaysaicenter.org โทร. 0 3๒๕๙ 3๒๕๒-๕, 0๖ 1๔3๘ 3๗๒๒ และ 0๙ ๔๒๕๒ 3๕๕๔

๒3

พระราชาทรงมองเห็นว า หากไม บําบัดนํ้าเสีย เราจะมีนํ้าสะอาดจากที่ไหนมาใช กัน หากธรรมชาติป าชายเลนถูกทําลาย สัตว ต างๆจะไปอาศัยอยู ที่ไหน รู ไหมว า นํ้า ป าชายเลน พืช และสัตว ต างๆ มีความเกี่ยวข องพึ่งพาอาศัยกัน พระราชาจึงให แนวทางไว ว า…“ใช ธรรมชาติบําบัดซึ่งกันและกัน”

Ѻ

µÃÒ»Ãз

๒๔

·íÒäÁª×èÍÇ‹Ò “áËÅÁ¼Ñ¡àºÕé” ¼Ñ¡àºÕéÂÍÂÙ‹·Õèä˹ ˹ŒÒµÒ໚¹Í‹ҧäùÐ

๒๕

µÑǪ‹ÇÂãËŒáÁ‹¹íéÒྪúØÃÕ¡ÅѺÁÒãÊ

º‹Í·Õè ñ º‹Í·Õè ò

ÃÙŒäËÁ ¹íéÒàÊÕ¨ҡºŒÒ¹àÃ×͹ à·ÈºÒÅàÁ×ͧྪúØÃÕ ¼‹Ò¹¡ÒúíҺѴ¨Ò¡·Õè¹Õè • Ãкºº‹ÍºíҺѴ¹íéÒàÊÕ มีทั้งหมด ๕ บ อ นํ้าเสียจากเทศบาล เมืองเพชรบุรี ถูกส งมาลงบ อที่ 1 บ อที่ 1 นํ้าเสียสุดๆ เสียแค ไหน ลองดูสี และดมกลิ่นสิ º‹Í·Õè ó

จากนั้นนํ้าจากบ อที่ 1 จะถูกส ง ต อไปบ อที่ ๒, 3, ๔ และ ๕ ระหว างนี้ นํ้าจะถูกบําบัดด วยวิธีธรรมชาติ ใช แสงแดด ลม การถ า ยเทนํ้ า และ จุลนิ ทรียช ว ยย อยสลายสิง่ สกปรก จน นํ้าใสสะอาดขึ้นอีกครั้ง

๒๖

º‹Í·Õè ô

º‹Í·Õè õ

จากบ อที่ ๕ นํ้าจะไห ไปสู “ป าชายเลน”

ÊÊÐÍÒ´´Ñ§à´ÔÁ

หล

¹íéÒãÊáÅŒÇ ´Ô¹µŒÍ§´Õ´ŒÇ • ¡Å‹Í§¤Í¹¡ÃÕµ¡íҨѴ¢ÂÐ ระบบการกําจัดขยะ ด วยการ ใช ประโยชน จากขยะ การทําปุ ยหมักจากขยะ โดยการฝ งกลบใน กล องคอนกรีต

ÃкºÍ×è¹·Õ誋ǺíҺѴ¹íéÒàÊÕÂãËŒ¹íéÒãÊ • Ãкº¾×ªáÅÐËތҡÃͧ¹íéÒàÊÕ ปลูกหญ าแฝก หญ าสตาร หญ าคาลล า หญ าดิ๊กซี่ ธูปฤาษี กกกลม จุลินทรีย ในดิน นํ้า และพืชจะเปลี่ยน • Ãкº¾×é¹·ÕèªØ‹Á¹íéÒà·ÕÂÁ สารอินทรีย ที่ปนเป อนในนํ้าเสีย ให กลายเป น ปลูกธูปฤาษีและกกกลม เติมนํา้ เสีย เข าระบบให ไหลแบบต อเนื่อง ราก ธาตุอาหารของพืช นํ้าจึงใสสะอาดขึ้น ของพืชเหล านี้จะดูดซับ สารพิษและสารอินทรีย ให ลดน อยลง แล ว ย อยสลายให หมดไป ในที่สุด • »†ÒªÒÂàŹºíҺѴ¹íéÒàÊÕ นํ้าจากบ อที่ ๕ จะไหลผ านป าชายเลน ต นไม ในป าชายเลน จะช วยบําบัดนํ้าเสียอีกครั้ง ก อนที่นํ้าจะไหลลงสู ทะเล นํ้าทะเลจึงใสสะอาด เพราะมีป าชายเลนช วย บําบัดนํ้าเป นปราการด านสุดท าย

๒๗

ÃÔàÃÔèÁâ¤Ã§¡Òà ¹íéÒàÊÕ·Õ輋ҹ¡ÒúíҺѴ¨¹ãÊÊÐÍÒ´ ¶Ù¡»Å‹Í¼‹Ò¹»†ÒªÒÂàŹ¡‹Í¹äËÅÍÍ¡ÊÙ‹·ÐàÅ

ËÍÀÙÁÔ·ÑÈ¹Ò ¢Öé¹ä»´Ù»†ÒªÒÂàŹÁ ¡ÇŒÒ§ä¡ÅÊØ´ÊÒµ

àÊŒ¹·Ò§ÈÖ¡ÉÒ¸ÃÃÁªÒµÔ »†ÒªÒÂàŹ จุดที่ ๙ จุดที่ จุดที่ ๘

õ จุดที่ ๑๐

¹Ñè¹µÑÇÍÐäà àËÁ×͹¨ÃÐࢌ ¤Åҹŧ¹íéÒä»äÇÁÒ¡

¹Ñè ¹ ¤× Í µÑ Ç à ËÕé  ( V a r a n u s Salvator) ËÃ×Í·Õ褹ä·ÂªÍºàÃÕÂ¡Ç‹Ò µÑÇà§Ô¹µÑǷͧ ໚¹´ÒÃÒàÍ¡¢Í§·Õè¹ÕèàÅ ÁÕ à ¨Œ Ò µÑ Ç ¹Õé ·Õè ä ˹ áÊ´§Ç‹ Ò ¸ÃÃÁªÒµÔ ·Õè¹Ñè¹ÍØ´ÁÊÁºÙó ÃÙŒäËÁ਌ҵÑÇàËÕé¡ԹÍÐäÃ໚¹ÍÒËÒà áŌǷíÒäÁÁѹ¶Ö§ÁÒÍÒÈÑÂÍÂÙ·‹ áÕè ËÅÁ¼Ñ¡àºÕÂé

µÍ¹¹ÕéáËÅÁ¼Ñ¡àºÕéÂÁÕ਌ҵÑǹÕéÍÂÙ‹¡ÕèµÑÇáŌǹÐ

๒8 ๒๙

ô๓

ó๒

¡Ô¨ÇѵûÃШíÒÇѹ¢Í§àÃÒ ÊÌҧ¹íéÒàÊÕÂÍ‹ҧäúŒÒ§¹Ð àÃҨзíÒÍ‹ҧäÃä´ŒºŒÒ§ ŒÍÂŧ à¾×èÍÅ´¢ÂÐáÅйíéÒàÊÕÂãËŒ¹ ÔàÇÈ àÃҨйíÒ¤ÇÒÁÃÙŒàÃ×èͧÃкº¹Á ä»ãªŒã¹¡ÒôÙáÅÊÔè§áÇ´ÅŒÍ Ð ÃͺµÑÇàÃÒ䴌͋ҧäúŒÒ§¹

¾ÃÐÃÒªÒ¼ÙŒÁͧ¡Òó ä¡Å Ãà¾×èÍãËŒ¹íéÒàÊÕ¡ÅѺÁÒãÊÊÐÍÒ´ ¡‹Í¹»Å‹ÍÂŧáÁ‹¹íéÒËÃ×Í·ÐàÅ »†ÒªÒÂàŹ·ÕèÍØ´ÁÊÁºÙó ໚¹·ÕèÍÂÙ‹¢Í§ÊÑµÇ ÁÒ¡ÁÒÂ

ÁØÁÊÙ§ µÒ

จุดที่ ๖

จุดที่ ๕

¡Å‹Í§¤Í¹¡ÃÕµ¡íҨѴ¢ÂÐ ¨Ò¡¢ÂÐໂ¡ ઋ¹ àÈɾת àÈÉÍÒËÒà ¡ÅÒÂ໚¹´Ô¹ áÅл؉·ÕèÍØ´ÁÊÁºÙó ¹íÒä»»ÅÙ¡¾×ªä´Œ

๗

ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ¨Ð´Õ¢Öé¹ ¶ŒÒàÃÒ...

จุดที่ ๔

• ÁÕÇÔ¹ÑÂáÅШԵÊíÒ¹Ö¡

จุดที่ ๓

ò

ó๒ ñ

จุดที่ ๒

จุดที่ ๑๑

㹡Ò÷Ô駢ÂÐãËŒ¶¡Ù ·Õè áÅÐá¡¢ÂÐ㹤ÃÑÇàÃ×͹

• 㪌·ÃѾÂҡùíéÒÍ‹ҧ»ÃÐËÂÑ´

áÅÐÃÙ¤Œ ³Ø ¤‹Ò à¾×Íè Å´¡ÒÃà¡Ô´¹íÒé àÊÕ áÅÐÂѧª‹ÇÂãËŒàÃÒÁÕ¹íéÒäÇŒ¡Ô¹änj㪌 ä´ŒÂÒǹҹ¢Öé¹

¹Õèä§ ¹íéÒàÊÕ¨ҡºŒÒ¹àÃ×͹ ¶Ù¡Ê‹§ÁÒ·Õè¹Õè ¹íéÒàÊÕÂᤋä˹ Åͧ´ÙÊÕ áÅдÁ¡ÅÔè¹´ÙÊÔ

¨ºàÊŒ¹·Ò§¼¨ÞÀÑ ÁÒ Stamp ·Õè¹Õè

จุดที่ ๑

¨Ø´àÃÔèÁµŒ¹ ÁÒ´Ù¹Ô·ÃÃÈ¡ÒÃâ¤Ã§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒÇԨѠáÅоѲ¹ÒÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ áËÅÁ¼Ñ¡àºÕé ๓0 ๓๑

30

31

´ŒÇ¤ÇÒÁ¤Ô´ÃÔàÃÔèÁÊÌҧÊÃä ¢Í§¾ÃÐÃÒªÒ ¤Œ¹ËÒÇÔ¸Õ ºíҺѴ¹íéÒàÊÕ´ŒÇ¡Å䡸ÃÃÁªÒµÔ ´Ô¹á´¹áʹÍØ´ÁÊÁºÙó àµçÁä»´ŒÇ»†ÒªÒÂàŹ ¾×ªËÅÒ¡ËÅÒÂÊÑµÇ ÁÒ¡ÁÒ ¹íéÒã¹áÁ‹¹íéÒãÊÊÐÍÒ´¨Ö§¡ÅѺ¤×¹ÁҴѧà´ÔÁ

µÐÅØ»†ÒªÒÂàŹ

เส นทางศึกษาธรรมชาติป าชายเลน “àÊŒ¹·Ò§ÁѨ©ÒºÒ·Ò” ระยะทาง ๘๖0 เมตร

µŒ¹äÁŒà¾×è͹ÃÑ¡ ⡧¡Ò§ãºàÅç¡ â¡§¡Ò§ãºãËÞ‹ ⡧¡Ò§ãºàÅç¡ â¡§¡Ò§ãºãËÞ‹ ᵡµ‹Ò§¡Ñ¹Í‹ҧäùÐ

3๒

à¨ÍÍÐäÃã¹àÊŒ¹·Ò§ÈÖ¡ÉÒ áÊÁ·ÐàÅ

¹¡¡Ò¹íéÒ

ºÑ¹·Ö¡¹Ñ¡´Ù¹¡

áËÅÁ¼Ñ¡àºÕé ˹Öè§ã¹áËÅ‹§´Ù¹¡ ·Õè´Õ·ÕèÊØ´¢Í§»ÃÐà·Èä·Â

¹¡¡Ô¹à»‚œÂÇ

¹¡µÕ¹à·Õ¹

¹¡¡Ãзا ¹¡¡ÒººÑÇ ¹¡ÂҧⷹãËÞ‹

¸ÃÃÁªÒµÔ»†ÒªÒÂàŹ

»Ù¡ŒÒÁ´Òº

ÊÑµÇ à¾×è͹ÃÑ¡ »ÅÒµÕ¹

»ÙáÊÁ

โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดําริ ตําบลแหลมผักเบี้ย อําเภอบ านแหลม จังหวัดเพชรบุรี https://www.facebook.com/LERDPJ โทร. 0 3๒๗0 ๖๒๖๔, 0 ๒๕๗๙ ๒11๖, 0๙ 3110 ๕๗๔0 ช วงเวลาติดต อ 0๘.30-1๖.30 น.

33

¹íéÒ¾ÃзÑÂἋä¾ÈÒÅ เมื่อป พ.ศ.๒๕0๗ พระราชาเสด็จเยี่ยมเยียนราษฎร ทรงทราบความเดือดร อนของเกษตรกรกลุ มชาวสวนผักชะอํา จํานวน ๘3 ครอบครัว ขาดแคลนทุนทรัพย ประกอบอาชีพ ไม มีที่ดินทํากินเป นของตนเอง จึงทรงให จัดหาที่ดิน ในเขตจังหวัดเพชรบุรีและประจวบคีรีขันธ นํามาจัดสรร ให แก เกษตรกรได มีที่อยู อาศัย และเข าทําประโยชน เพื่อประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยดําเนินงานในลักษณะ หมู บ านสหกรณ ตัวอย างแห งแรก ตามที่พระราชาทรงสอนว า เป นการผนึกกําลังของผู ทํางานเกี่ยวข องกัน ด วยความรู ความสามารถ ด วยความซื่อสัตย สุจริต ด วยความเมตตาหวังดี เอื้อเฟ อเผื่อแผ ซึ่งกันและกัน

Ѻ

µÃÒ»Ãз

3๔

• Êˡó ¤×ÍÍÐäà à´ç¡æ ÃÙŒäËÁ¹Ð • ¡ÒÃÃÇÁµÑÇ໚¹Êˡó ª‹ÇÂà¡ÉµÃ¡ÃÍ‹ҧäùÐ

µŒ¹áºº¼ÙŒ´íÒà¹Ô¹Ã͵ÒÁ»ÃѪÞÒàÈÃÉ°¡Ô¨¾Íà¾Õ§ áÅÐà¡ÉµÃ·ÄÉ®ÕãËÁ‹¢Í§¾ÃÐÃÒªÒ จําลองศูนย ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดําริ ทั้ง ๖ ศูนย ทั่วทุกภูมิภาคของประเทศไทยมาไว ในที่เดียว จัดแสดงวิวัฒนาการสหกรณ ไทย นวัตกรรมเพื่อการเกษตร อาทิ ¡Ñ§ËѹªÑ¾Ѳ¹Ò

à¡ÉµÃ·ÄÉ®ÕãËÁ‹

â¤Ã§¡Òý¹ËÅǧ

หลักการจัดการที่ดินและนํ้า เพื่อการเกษตรที่ยั่งยืน

»ÃѪÞÒàÈÃÉ°¡Ô¨¾Íà¾Õ§

แนวทางการดําเนินชีวิตอย างมั่นคงและยั่งยืน ภายใต ความเปลี่ยนแปลงต าง ๆ

â¤Ã§¡ÒÃËÅǧ

¤ÇÒÁÁËÑȨÃà¢Í§ËÞŒÒὡ

3๕

ºŒÒ¹¨íÒÅͧ¢Í§à¡ÉµÃ¡Ã·Õè;¾ ࢌÒÁÒÍÂÙ‹·ÕèËغ¡Ð¾§àÁ×èÍ õð »‚¡‹Í¹ จําลองสภาพบ านเรือนของเกษตรกรรุน แรกทีอ่ พยพ เข ามาอาศัยในพื้นที่ บ านทําจากไม ไผ มุงด วยหญ าคา มีแปลงสาธิตการปลูกผักสวนครัวและพืชไร ที่มีการปลูก ในยุคแรกของหุบกะพง »†Ò¹ÈùÒÃÒ³

Èٹ ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ¨Ò¡á»Å§ÊÒ¸Ôµ¢Í§à¡ÉµÃ¡Ã áÅмÅÔµÀѳ± ¡ÅØ‹ÁÍÒªÕ¾ ö Èٹ ò) Èٹ àÃÕ¹ÃÙŒ¡ÒÃàÅÕé§⤢ع ñ) Èٹ àÃÕ¹Ãٌ˹‹ÍäÁŒ½ÃÑè§ ของนายออด พรมรักษา ของนางขวัญเรือน บุษภัค õ) Èٹ àÃÕ¹ÃÙŒ»†Ò¹ÈùÒÃÒ³ ของกลุ มสตรีสหกรณ ฯ ศิลปาชีพ (พิเศษ) จักสานป านศรนารายณ ó) Èٹ àÃÕ¹ÃÙŒ »ÅÙ¡¼Ñ¡»ÅÍ´ÀÑ ô) Èٹ àÃÕ¹ÃÙŒ¡ÒÃàÅÕé§á¾Ð ของนายสด นิจก ของนายมนูญ เตี๋ยวศรีทอง ö) Èٹ àÃÕ¹ÃÙŒ¼ÅÔµÀѳ± ¢Í§ãªŒã¹¤ÃÑÇàÃ×͹ ของกลุ มสตรีสหกรณ ฯ ผลิตภัณฑ ของใช ในครัวเรือน

3๖

ศูนย สาธิตสหกรณ โครงการหุบกะพง ตําบลเขาใหญ อําเภอชะอํา จังหวัดเพชรบุรี http://webhost.cpd.go.th/hubkapong โทรศัพท 0 3๒๔๗ 1๕๔3 เป ดวันจันทร - ศุกร เวลา 0๘.30 -

Ѻ

µÃÒ»Ãз

3๗

ÊÁà´ç¨Â‹Ò¤×Íã¤Ã สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี พระมารดาของพระราชา รัชกาลที่ ๙ ที่ทรงเลี้ยงดูเด็กชายตัวน อยให เจริญวัย ขึ้นมาเป นพระราชาผู ทรงธรรม

ã¹Êǹ¹Õé

• ¿Òà ÁẺ¼ÊÁ¼ÊÒ¹ ปลูกพืชร วมกับการเลี้ยงสัตว และเลี้ยงปลา

• Êǹ¾Ä¡ÉÈÒʵà à©ÅÔÁ¾ÃÐà¡ÕÂÃµÔ ¾ÃкҷÊÁà´ç¨¾ÃÐ਌ÒÍÂÙ‹ËÑÇÏ พันธุ ไม หายาก พืชสมุนไพร ไม หอม ไม ผล • Êǹ¹Ò¹Ò¾Ä¡ÉÊÁعä¾Ã รวบรวมพันธุ พืชสมุนไพรกว า 300 ชนิด

3๘

仴١ѹ ÁÕÊÁعä¾Ã»ÃÐàÀ·ä˹ ÃÑ¡ÉÒâäÍÐäÃä´ŒºŒÒ§

Á×é͹ÕéÍËÍÂÁվת¼Ñ¡ÊÁعä¾ÃÍÐäà ÍÂÙ‹ã¹ÍÒËÒâͧàÃÒºŒÒ§¹Ð

䢋à¨ÕÂÇÊÁعä¾Ã ¢ŒÒÇË‹Í㺺ÑÇ

à´ç¡æ ÊѧࡵäËÁ ·Õè¹ÕèÁÕº‹Í¹íéÒàÂÍÐÁÒ¡ ÃÙŒäËÁÇ‹Òº‹Í¹íéÒ¹Õé ÁÕ»ÃÐ⪹ Í‹ҧäÃ

¾Ô¾Ô¸Àѳ± ¸ÃÃÁªÒµÔ·ÕèÁÕªÕÇÔµ พืน้ ทีน่ เี้ ดิมทีมคี วามอุดมสมบูรณ แต ถกู แผ วถาง ทําการเกษตรเชิงเดี่ยวจนเสื่อมโทรม พระราชาจึง , มีแนวพระราชดําริให พัฒนาพื้นที่เป นศูนย ศึกษา การพัฒนาด านการเกษตรที่เหมาะสมกับสภาพ แวดล อม ฟ น ฟูให คนื ความอุดมสมบูรณ ด วยการ เพาะปลูกพืชและสร างแหล งนํ้า บ อนํ้าไว เติมได เสมือนเป นพิพิธภัณฑ ธรรมชาติที่มีชีวิต แหล งเรียนรู แนวทางสู เกษตรยั่งยืน

ÁÕÍÐäÃãËŒàÃÕ¹ÃÙŒºŒÒ§ ¾×ª¼Ñ¡ÊÁعä¾Ã¨Ò¡Êǹ สําหรับครอบครัวรักธรรมชาติ มีบริการที่พักและอาหาร สถานที่กางเต็นท บ านพักท ามกลางธรรมชาติ ชิมเมนูอาหารจากพืชผักสมุนไพร เดินศึกษาธรรมชาติรอบสวน สอบถามข อมูลเพิ่มเติม จองที่พักและอาหาร โทร. 0 3๒๕๙ 3100 สวนสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี (สวนสมเด็จย า) ตําบลสามพระยา อําเภอชะอํา จังหวัดเพชรบุรี www.chaipat.or.th โทร. 0 3๒๕๙ 3100

3๙

¾ÃÐÃÒªÒ ¨ÍÁ»ÃÒªÞ áË‹§¡ÒþѲ¹Ò¾Åѧ§Ò¹ นํ้ามันจากฟอสซิลกําลังจะหมดไปจากโลก การผลิตพลังงานทางเลือกอื่นๆ จึงสําคัญต ออนาคตของมนุษย ด วยสายพระเนตรอันยาวไกล พระราชาทําการวิจัยและพัฒนา โรงงานแปรรูปปาล มนํ้ามันครบวงจรขนาดเล็ก เพื่อผลิตไบโอดีเซลเป นพลังงานทดแทน ศึกษาทดลองการผลิตนํ้ามันจากพืช และผลิตไบโอดีเซลแบบครบวงจรจากนํ้ามันพืชที่ใช แล ว และพืชพลังงานทดแทนชนิดต างๆ

Ѻ

µÃÒ»Ãз

• ·íÒäÁ¾Åѧ§Ò¹ã¹âÅ¡¹Õé¶Ö§¡íÒÅѧ¢Ò´á¤Å¹ • à¾ÃÒÐÍÐä÷Õè¹Õè¶Ö§ä´Œª×èÍÇ‹Ò໚¹â¤Ã§¡ÒÃ

âç§Ò¹Ê¡Ñ´¹íéÒÁѹ¾×ªáÅмÅÔµäºâÍ´Õà«Å ‘¤ÃºÇ§¨Ã’

๔0

๔1

ÊÔ·¸ÔºÑµÃáË‹§¾ÃÐÍѨ©ÃÔÂÀÒ¾ เมื่อป พ.ศ. ๒๕๔๔ พระราชา รัชกาลที่ ๙ ยื่นจดสิทธิบัตร สิ่งประดิษฐ “การใช นํ้ามันปาล มกลั่นบริสุทธิ์เป น นํ้ามันเชื้อเพลิงเครื่องยนต ดีเซล” • à´ç¡æ ÃÙŒäËÁÊÔ·¸ÔºÑµÃ¤×ÍÍÐäà • ·íÒäÁ¹Ñ¡»ÃдÔÉ° µŒÍ§¨´ÊÔ·¸ÔºÑµÃÊÔ觻ÃдÔÉ° ·ÕèµÑÇàͧÊÌҧ¢Öé¹

âç§Ò¹Ê¡Ñ´¹íéÒÁѹ»ÒÅ Á

¹íéÒÁѹ¨Ò¡¾×ªª¹Ô´ã´ºŒÒ§ ·Õè¹íÒä»ãªŒ¼ÅÔµäºâÍ´Õà«Å

น อมนําแนวทางการเกษตรแบบผสมผสาน ของพระราชา ทําให โรงงานแห งนี้มีรายได เลี้ยงตัวเองได ÃÙŒäËÁ ö·ÕèàÃÒ¹Ñè§ÁÒ·Õè¹Õè 㪌¾Åѧ§Ò¹¨Ò¡¹íéÒÁѹª¹Ô´ã´

Êǹ»ÒÅ Á

๔๒

âçʡѴ¹íéÒÁѹËÍÁÃÐà˨ҡ¾×ªÊÁعä¾Ã นําสมุนไพรที่ปลูกไว มาสกัดนํ้ามันหอมระเหย แล วนํานํ้ามันหอมระเหยไปทําสบู ได ¼Å»ÒÅ Á´Ôº เอาไปสกัดทํานํ้ามันปาล มได

¡Ò¡»ÒÅ Á กากปาล มทีเ่ หลือจากการสกัด นํ้ามันปาล ม นํามาผสมกับรํา เป นอาหารเลี้ยงหมู

ªØ´·´ÅͧÊÒ¸Ôµ¡Òà ¹íÒ¹íéÒÁѹ»ÒÅ ÁÁÒá¡ ä´ŒäºâÍ´Õà«ÅáÅСÅÕà«ÍÃÕ¹ äºâÍ´Õà«Å ¡Ñº ¡ÅÕà«ÍÃÕ¹ µ‹Ò§¡Ñ¹Í‹ҧäà äºâÍ´Õà«Å¤×ÍÍÐäà àÍÒä»ãªŒ·íÒÍÐäÃä´ŒºŒÒ§

ÊÒ¸Ôµ¡Ò÷íÒʺً ¨Ò¡¡ÅÕà«ÍÃÕ¹ºÃÔÊØ·¸Ôì

โครงการโรงงานสกัดนํ้ามันพืชและผลิตไบโอดีเซลครบวงจร ตําบลไร ใหม พัฒนา อําเภอชะอํา จังหวัดเพชรบุรี ww.chaipat.or.th โทร. 0 3๒๕1 00๒๘, 0๙ ๒๖1๔ ๙๘๘0, 0๘ 1๙๕๗ ๖๙11

๔3

਌ÒËÞÔ§¹Ñ¡¾Ñ²¹Ò ÊÁà´ç¨¾ÃÐà·¾Ãѵ¹ÃÒªÊØ´ÒÏ ÊÂÒÁºÃÁÃÒª¡ØÁÒÃÕ ¾ÃиԴҼٌà´Ô¹µÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ มีพระราชดําริให จัดหาพื้นที่ปลูกและฟ นฟูระบบนิเวศป าชายเลน ดําเนินการปลูกป าชายเลนในพื้นที่บริเวณคลองบางตราใหญ และคลองบางตราน อย จนได ป าชายเลนที่อุดมสมบูรณ กลับคืนมา ทั้งยังน อมนําพระราชดําริของพระราชา สร างแหล งเรียนรู และสาธิตเทคโนโลยีพลังงานทดแทน

Ѻ

µÃÒ»Ãз

• à´ç¡æ ÃÙŒäËÁ ¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡

ËÃ×;Åѧ§Ò¹·´á·¹¤×ÍÍÐäà áÅÐÊíÒ¤ÑÞÍ‹ҧäÃ

๔๔

๔๕

Êǹ»†ÒªÒÂàŹ·ÙÅ¡ÃÐËÁ‹ÍÁ ˌͧàÃÕ¹¸ÃÃÁªÒµÔ Ãкº¹ÔàÇÈ»†ÒªÒÂàŹ รู จักดิน นํ้า พืช และสัตว ในระบบนิเวศป าชายเลน รู จักพันธุ ไม ป าชายเลนชนิดต างๆ ที่ขึ้นอยู อย างหนาแน น รวมทั้งเป น แหล งอาศัยของสัตว นานาชนิด

ã¹Êǹ¢Í§à¨ŒÒËÞÔ§

พันธุไ ม ปา ชายเลน : โกงกางใบเล็ก โกงกางใบใหญ ตะบูน ตะบัน ตาตุ มทะเล โพทะเล จิกทะเล ปรงทะเล ขลู ฯลฯ

áËÅ‹§Í¹ØºÒÅÊÑµÇ ¹íéÒÇÑÂ͋͹ ·ÕèÍÂÙ‹ÍÒÈÑ¢ͧÊÑµÇ µ‹Ò§æ สัตว ที่อาศัยในป าชายเลน เช น ปูแสม ปลาตีน ฯลฯ เรียนรู ความแตกต าง ป า 3 ชนิด ป าชายเลน ป าบก และป าชายหาด

๔๖

ÃÙŒäËÁ »†Ò ó ª¹Ô´¹Õ鵋ҧ¡Ñ¹Í‹ҧäà ᵋÅЪ¹Ô´ÁÕ»ÃÐ⪹ Í‹ҧäÃ

àÃÕ¹ÃÙµŒ ÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ ¼ÙÃŒ ͺÃÙàŒ Ã×Íè §¾Åѧ§Ò¹·´á·¹ ¾ÃÐÃÒªÒãËŒá¹Ç·Ò§ÊÌҧáËÅ‹§àÃÕ¹ÃÙŒáÅÐÊҸԵ෤â¹âÅÂÕ ¾Åѧ§Ò¹·´á·¹ áÅСÒÃ͹ØÃÑ¡É ¾Åѧ§Ò¹ ÁÕ¡ÒõԴµÑé§Ãкº ÊÒ¸Ôµ¾Åѧ§Ò¹ªØÁª¹ ãËŒàËç¹µÑÇÍ‹ҧ¡ÒûÃÐÂØ¡µ 㪌§Ò¹¨ÃÔ§

áʧÍҷԵ ¡ÅÒÂ໚¹ ¾Åѧ§Ò¹ä´ŒÍ‹ҧäÃ

ᤋÅÁ¾Ñ´ 㪌¼ÅԵ俿‡Ò䴌͋ҧäùÐ

¾Åѧ§Ò¹áʧÍҷԵ แสงอาทิตย มีประโยชน มากมาย กลายเป นระบบไฟฟ า จากพลังงานแสงอาทิตย

¾Åѧ§Ò¹ÅÁ กังหันลมผลิตไฟฟ า บริเวณคลองบางตราน อย กังหันลมเพื่อการสูบนํ้า

àÃҨлÃÐËÂÑ´¾Åѧ§Ò¹ 㹺ŒÒ¹áÅÐ㹪ÕÇÔµ»ÃШíÒÇѹ 䴌͋ҧäúŒÒ§

อุทยานสิ่งแวดล อมนานาชาติสิรินธร ค ายพระรามหก ตําบลชะอํา อําเภอชะอํา จังหวัดเพชรบุรี www.sirindhornpark.or.th โทร. 0 3๒๕0 ๘๔0๕-10, 0 3๒๕0 ๘3๗๙, 0 3๒๕0 ๘3๕๒,

๔๗

โครงการอัมพวา ชัยพัฒนานุรักษ ชุมชนร วมใจสืบสานภูมิป ญญาท องถิ่น ไม ให สูญหาย ต อยอดสู แหล งเรียนรู ที่มีชีวิต กระตุ นเศรษฐกิจชุมชนให เติบโต ตามแนวทางเศรษฐกิจและชีวิตพอเพียง ของพระราชา

Ѻ

µÃÒ»Ãз

๔๘

á¼¹·ÕèáËÅ‹§àÃÕ¹ÃÙŒ µÒÁÃ;ÃÐÃÒªÒ à¢ŒÒÊǹÍÑÁ¾ÇÒ á¡ÐÃͤس¤‹Ò¨Ò¡µŒ¹ÁоÌÒÇ à¡×ͺ·Ø¡Ê‹Ç¹¢Í§µŒ¹ÁоÌÒǹíÒÁÒ㪌»ÃÐ⪹ ä´Œ·Ñé§ËÁ´ ʋǹä˹㪌·íÒÍÐäÃä´ŒºŒÒ§ 仴١ѹàÅÂ

• ¹íéÒµÒÅÁоÌÒÇä´ŒÁÒ¨Ò¡ä˹ • ¨Ñè¹ÁоÌÒǤ×ÍÍÐäà ÍÂÙ‹·Õèä˹

ÌҹÀѷþѲ¹ ที่นี่มีสินค าและผลิตภัณฑ จากโครงการพระราชดําริให เลือกซื้อ

¶ÒÁ¤Ø³Åا·Õè¡íÒÅѧà¤ÕèÂǹíéÒµÒÅ´ÙÊÔ

ÁоÌÒÇÁÒ¡¤Ø³¤‹Ò ได นํ้าตาลมาจาก การปาดจั่นมะพร าว จุดที่ ๕

พอได นํ้าตาล แล วเอามาเคี่ยว จุดที่ ๑

STAMP ที่นี่

ลองชิม จุดที่ ๖

ÅͧªÔÁ´ÙÊÔ ¹íéÒµÒÅÁоÌÒÇÍØ‹¹æ à¾Ô§è à¤ÕÂè ÇàÊÃ稨ҡàµÒ ÁÕÃʪҵÔÂ§Ñ ä§¹Ð

๔๙

• àµÒµÒÅ : âçà¤ÕèÂǹíéÒµÒÅ เป ดสาธิตการทํานํ้าตาลมะพร าวให ชมทุกวัน จุดที่ ๒ เวลา ๘.30 -1๒.00 น.

จุดที่ ๓ จุดที่ ๔

“¹íéÒÁ‹Ç§ª×蹪ҹªÒÅÒ” สูตรพระราชทาน จากสมเด็จพระเทพฯ

• âçà¾ÒÐàÅÕé§äÊŒà´×͹ ไส เดือนมีคุณประโยชน มูลไส เดือนเอาไปทําปุย บํารุงดินได

• ºŒÒ¹»‡Ò»ÃЧ¤ บ านไม ที่เห็นคือ บ านหลังเก า ของคุ ณ ป า ประยงค นาคะวะรั ง ค ผู บริจาคน อมเกล าฯ ถวายที่ดินเพื่อ ใช ป ระโยชน ใ นกิ จ กรรมของมู ล นิ ธิ ชัยพัฒนา • ˌͧ¹Ô·ÃÃÈ¡ÒêØÁª¹ จุดที่ ๗ มีนิทรรศการหมุนเวียน มาให ชม เช น นิทรรศการเรือไทยโบราณ นิทรรศการว าวไทย ฯลฯ

๕0

๕1

ÀÙÁÔ»˜ÞÞÒáË‹§àÁ×ͧÊÒÁ¹íéÒ ÍÑÁ¾ÇÒ

ÊÁØ·Ãʧ¤ÃÒÁ ä´Œª×èÍÇ‹Ò໚¹àÁ×ͧÊÒÁ¹íéÒ ¤×Í ¹íéÒà¤çÁ ¹íéҡËÍ ¹íéҨ״ ¹íéÒà¤çÁ เวลานํ้าทะเลหนุนสูง นํ้าในแม นํ้าแม กลอง จะกลายเป นนํ้าเค็ม

• àÁ×ͧÊÒÁ¹íéÒ

ÁռŴյ‹Í¡ÒÃà¡ÉµÃ ã¹ÍÑÁ¾ÇÒÍ‹ҧäà • ÁÕ·Õèä˹ÍÕ¡ºŒÒ§ ·Õè໚¹àÁ×ͧÊÒÁ¹íéÒ

¹íéҡËÍ เวลานํ้าลด นํ้าในคลองจะเริ่มเค็มน อยลง

¹íéҨ״ เวลานํ้าทะเลลดระดับลง นํ้าในแม นํ้าแม กลองจะกลับเป น นํ้าจืดเช นแม นํ้าทั่วไป

๕๒

¹íéÒµÒÅÁоÌÒÇ·Õè·íÒ¨Ò¡ ÁоÌÒÇ·Õè»ÅÙ¡·Õè¹Õè ¡çÁÕ¤ÇÒÁËÍÁËÇÒ¹ ÍËÍ ¡ÅÁ¡Å‹ÍÁ เพราะได สามนํ้า พืชผลที่ปลูกในสวนแถบนี้ จึงมีรสชาติไม เหมือนใคร

ʹءŧÁ×Í·íÒ ÃÙŒ¤Ø³¤‹Ò¨Ò¡µŒ¹ÁоÌÒÇ

àÃÕ¹ÃÙŒ¡Ò÷íÒ¢¹ÁâºÃÒ³ มีกิจกรรมสอนทําขนมไทยโบราณ หมุนเวียนไปทุกสัปดาห อาทิ ขนมตะลุ ม ขนมดอกจอก ขนมฝอยทอง ขนมลูกชุบ ขนม ข าวตู ขนมสามเกลอ ขนมจ ามงกุฎ ขนมวงทอง ขนมต ม ขนมจาก นํ้าม วงชื่นชานชาลา • Çѹ¹Õéà´ç¡æ ä´Œ½ƒ¡·íÒ¢¹ÁÍÐäà • ÍÂÒ¡ÃÙŒ¨Ñ§ ¢¹Á¹ÕéÁÕʋǹ»ÃСͺÍÐäúŒÒ§¹Ð • à´ç¡æ ¤Ô´Ç‹ÒàÃÒ¨ÐàÍÒÁоÌÒÇ ä»·íÒ»ÃÐ⪹ ÍÐäÃä´ŒÍÕ¡ºŒÒ§ 㹪ÕÇÔµ»ÃШíÒÇѹ

๕3

¤Ø³¤‹Ò¨Ò¡µŒ¹ÁоÌÒÇ

·íÒ»ÃÐ⪹ ä´ŒÊÒþѴ ¹Í¡¨Ò¡¨Ð¹íÒÁÒ·íÒ ¹íÒé µÒÅÁоÌÒÇ ·íÒ¢¹Á ·íҡзÔãʋᡧ ãºÁоÌÒÇ Âѧ¹íÒÁÒÊÒ¹·íÒ໚¹¢Í§ãªŒµ‹Ò§æ

ãºÁоÌÒÇá»Å§¡Ò ฝ กจักสานใบมะพร าวเป นสิ่งของต างๆ คุณยายใจดีช วยสอน จนใบมะพร าวแปลงกาย ได สําเร็จ • Çѹ¹Õéà´ç¡æ ä´ŒÊÒ¹ãºÁоÌÒÇ

໚¹ÍÐäà • ÁÕµŒ¹äÁŒÍÐäÃÍÕ¡ºŒÒ§ ·Õè㪌»ÃÐ⪹ ä´Œ·Ø¡Ê‹Ç¹ àËÁ×͹ÁоÌÒÇ áµ‹ÅÐʋǹ㪌·íÒÍÐäÃä´ŒºŒÒ§

๕๔

¡Ò÷íÒàÃ×Íä·ÂâºÃÒ³

¡Ò÷íÒËÑÇ⢹

¡Ò÷íÒÂÒËÁ‹Í§ÊÁعä¾Ã

ที่นี่ยังมีอะไรอีกมากมายให เรียนรู ตามรอยพระราชา รูค ณุ ค าภูมปิ ญ ญาท องถิน่ วิถชี วี ติ แบบพอเพียง และการใช ความคิดสร างสรรค ต อยอดนําทรัพยากรที่มีในพื้นที่มาใช ให เกิดประโยชน สูงสุด กระตุ นเศรษฐกิจ ชุมชนและสร างจิตสํานึกสาธารณะอยากพัฒนาท องถิ่นให ดีขึ้น โครงการอัมพวา ชัยพัฒนานุรักษ ตําบลอัมพวา อําเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม www.amphawanurak.com โทร. 0 3๔๗๕ ๒๒๔๕ กิจกรรมมีทุกวันเสาร -อาทิตย เวลา 10.00 - ๒0.00 น.

๕๕

หนังสือเดินทางตามรอยพระราชา “The King’s Journey” Learning Passport สร างสรรค โดย สํานักงานส งเสริมสังคมแห งการเรียนรู และพัฒนาคุณภาพเยาวชน (สสค.)

3๘๘ อาคารเอส.พี. (อาคารเอ) ชั้น 13 ถนนพหลโยธิน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10๔00 โทรศัพท 0 ๒๖1๙ 1๘11 เว็บไซต www.qlf.or.th วิเคราะห เนื้อหา นายเฉลิมพร พงศ ธีระวรรณ ครูรางวัลสมเด็จเจ าฟ ามหาจักรี ประจําป ๒๕๕๘ ผศ.ดร.ธันยวิช วิเชียรพันธ หัวหน าโครงการวิจัยพัฒนาเครื่องมือส งเสริมและประเมิน ทักษะความคิดสร างสรรค และการคิดวิเคราะห ผลิตงานโดย บริษัท รักลูกกรุ ป จํากัด กลุ มบริษัท อาร แอลจี (รักลูก เลิร นนิ่ง กรุ ป) พิมพ ครั้งที่ 1 ธันวาคม ๒๕๖0 จํานวนพิมพ 10,000 เล ม

จัดพิมพ โดย