Als het zweet je uitbreekt Hormonen uit balans
‘Je
weet nooit wanneer en waarvoor je opgeroepen wordt’
Portrettenserie over brandweervrouwen
vuren hete staan voor
Hoe laai je het vuur weer op?
Tips om aan de slag te gaan als het even iets minder leuk is in je huwelijk
Een meisjesdroom die uitkomt en een uitdaging na een moeilijke periode
Danieck en Suzet runnen samen een dorpscafé
een beschermend en dienstbaar beroep
suzet en danieck runnen samen dorpscafé café nu
44
tamara is fulltime vrijwilliger voor ywam medicalships
vrouwen aan de top in gesprek met marion
hij en zeeuws in gesprek met adam
INHOUD
Columns 3 Welkom
Wendy 27 Jan & Patrick
Arianne 81 Willy
Rubrieken 20 Psyche - Problematische persoonlijkheden
36 Op stap in Zeeland - Terneuzen
41 Lekker lezen
54 Hemd van het lijf
82 Recept - Kastanjesoep
84 Vrouwen aan de top
Lezen
7 Ik heb een vraag
8 Portretten - Een beschermend en dienstbaar beroep
31 Geen heter vuur? De hel
44 Suzet en Danieck runnen samen dorpscafé Café Nu
56 Hoe laai je het vuur weer op?
65 Als het zweet je uitbreekt
70 Live life to the full
76 Geloven - Plannen bedenken, wegen uitstippelen
90 Hij en Zeeuws
Inspiratie 16 Blijmakers - Tuin
Budgetproof 28 Blijmakers - Wonen 62 Blijmakers - Lifestyle
En ook 98 Volgende keer en colofon 99 Word abonnee
Een beschermend en dienstbaar beroep
Bij de brandweer werken niet alleen mannen, zoals veel wordt gedacht. We nemen een kijkje in de wereld van de brandweer vanuit het perspectief van verschillende brandweervrouwen. Drie vrouwen, met een zelfde missie. Jenneke, Martine en Sylvana zetten zich vol passie in voor de medemens in hun werk als brandweervrouw. Ze hebben alle drie een uniek verhaal, specialisme en werkgebied. Wat inspireert hen in dit werk, voor welke hete vuren komen zij te staan? Een eenheid maar ook diversiteit, hoe verhoudt zich dat?
tekst Marjon Furster en Nathanja Nieboer fotografie Marit Wouters
Geen heter vuur? De hel
Een onderwerp waar we het liever niet over hebben.
Ook voor gelovigen is de hel een lastig begrip.
Wat maakt het zo lastig om te praten over de hel?
Waarom denken we er liever niet aan en vermijden we het onderwerp in gesprekken met elkaar?
tekst Jolanda Driesse
'Van een God die liefde is verwacht je niet dat Hij mensen straft of pijn doet'
In het dagelijks leven is de hel een algemeen bekende en regelmatig toegepaste metafoor voor de ondraaglijkheid van iets waar mensen mee worden geconfronteerd. Onwillekeurig komen er bij het denken over de hel beelden op die ik als gelovig opgevoed kind ontwikkelde. Ik had een rijke fantasie en de zondagse preken en Bijbelse vertellingen op school raakten me diep wanneer het over de hel ging. Vreselijk om daar terecht te komen. Ik herinner me het beeld van een bekende poster van de brede en smalle weg van Charlotte Reihlen en Conrad Schacher. Daar aan het einde van een brede weg wachtte het eeuwige vuur. En in gedachten zie ik ook Stad Verderf voor me uit de Christenreis van Bunyan. Middeleeuwse kunstenaars wisten er ook wel raad mee. Straf, veroordeling, vuur, duivels, angst en wroeging, het is allemaal terug te vinden op afbeeldingen over de hel. Het zijn beelden die bleven hangen.
Grip op de hel
Gelovigen en geleerden hebben altijd geprobeerd grip te krijgen op de hel. Onlangs zette professor Arnold Huijgen zijn gedachten over dit onderwerp op papier in een essay onder de titel ‘Waarom de wereld een hel nodig heeft’. Hij probeert
te doorgronden waarom het goed is na te blijven denken en te spreken over de hel. Ook zet hij belangrijke ontwikkelingen op een rijtje rondom het denken over de hel. Huijgen: “Christenen zijn in West-Europa een kleine minderheid geworden in een dominante cultuur van ongeloof. Bij de buitenwacht, voor wie het geloof in God op zichzelf al onwaarschijnlijk is, kom je liever niet met de hel aan. Ook zul je in de kerk de krimpende hoeveelheid gelovigen liever bemoedigen dan hen iets dreigends als de hel verkondigen.” Wat ons daarbij parten speelt, erkent hij, en ik herken die gedachte, is de vraag wie daar dan terechtkomen. “Zijn dat onze vriendelijke buren, lieve vrienden of zelfs onze eigen kinderen misschien?”
Door de tijd heen is het beeld van God menselijker en vriendelijker geworden. Van een God die liefde is verwacht je niet dat Hij mensen straft of pijn doet.
Suzet en Danieck runnen samen dorpscafé Café Nu:
'We willen liefde,
eerlijkheid
en vrede uitstralen'
Twee vrouwen die elkaar nauwelijks kennen, besluiten samen een dorpscafé over te nemen. Voor de één een meisjesdroom die uitkomt, voor de ander een uitdaging na een moeilijke periode. Suzet Besuijen (58) verloor in 2021 haar man, wat haar leven drastisch veranderde. Nu leidt ze samen met Danieck Bosschaart (23) Café Nu in Koudekerke. Ondanks de uitdagingen zetten ze alles op alles om een ontmoetingsplek te creëren voor jong en oud, toeristen en dorpsbewoners, christelijk of ongelovig.
tekst en fotografie Elise Fluijt
Hoe laai je het vuur weer op?
tekst Jeanine Kwant
Wat een zegen is het als je iemand hebt gevonden waarmee je je leven kunt delen. Als er iemand is die van je houdt en naast je staat. Iemand met wie je kunt lachen, maar bij wie je ook je tranen de vrije loop kunt laten. Toch kun je soms ook het gevoel hebben dat jij en die persoon langs elkaar heen leven. Dat jullie elkaar even niet meer ècht zien.
Het is dit jaar al negen jaar geleden, maar ik kan me onze trouwdag nog zo goed voor de geest halen. De zon scheen uitbundig, ik genoot samen met mijn man en met onze familie en vrienden van onze grote dag. Ik herinner met nog de pijn in mijn kaken van de glimlach op mijn gezicht. Niets stond ons sprookjeshuwelijk in de weg. We genoten van de wittebroodsweken en van onze huwelijksreis, we maakten ons huis steeds meer tot ons thuis en hadden er zin in om ons leven samen op te bouwen. Toch is het ook eerlijk om te zeggen dat het niet altijd rozengeur en maneschijn was en is. Het is nu eenmaal een feit dat ik het type ‘achter je
kont opruimen’ ben, terwijl mijn man dat minder belangrijk vindt. Hij wil graag dingen uitpraten, terwijl ik dichtklap en liever alles wegwuif. Twee personen met een verschillende achtergrond en een verschillend karakter, dat botst weleens. Dat is niet gek, maar het is wel iets wat je het liefst voor jezelf houdt. Je wilt niet aan de buitenwereld laten zien dat je soms het gevoel hebt dat je als man en vrouw langs elkaar heen leeft. Maar wat kun je doen als je het gevoel hebt dat jullie relatie indut? Anders gezegd: Hoe laai je het vuur weer op?
‘Stel jezelf af en toe eens de vraag: ‘Staan we nog met elkaar in verbinding?’
Met deze vragen in mijn achterhoofd neem ik contact op met Cocky Drost. Zij is relatietherapeut en heeft verschillende boeken op haar naam staan waarin ze schrijft over de liefde, over relaties en over het huwelijk. Cocky geeft een aantal tips waarmee je aan de slag kunt op de momenten dat het even iets minder leuk is in je huwelijk. Terwijl ik eigenlijk de vragen moet stellen, stelt Cocky mij
de eerste vraag: “Ben jij tevreden met je huwelijk?”
Even slikken zo’n vraag, maar ik geef eerlijk antwoord. Het kan altijd beter. “Dat is de eerste stap”, zegt Cocky. “Voor veel vrouwen is het lastig om toe te geven dat het niet altijd lekker loopt in je huwelijk. Je wilt niet negatief zijn, maar het is goed om je te realiseren dat ‘het even niet leuk vinden’ er mag zijn. Wees eerlijk tegen jezelf en zeg tegen je man wat je niet leuk vindt. ‘Piepen’ mag!”.
‘Als vrouw mag je plezier hebben in je seksleven, dat kan zoveel helen’
Van Cocky leer ik dat ‘piepen’ niet iets negatiefs is. Als je niet eerlijk toegeeft dat je iets niet leuk vindt ga je voorbij aan je emoties en behoeften. Doen of het er niet is lost niets op. “Als vrouw mag je af en toe piepen tegen je man, maar dit mag andersom natuurlijk net
zo goed”, zegt Cocky. “Een belangrijke aanvulling hierop is wel: als je wederhelft tegen je piept, weet dan dat jij géén slechte echtgenoot of echtgenote bent! Je faalt niet als echtpaar als je constateert dat het even niet zo lekker loopt. Het is juist belangrijk om hier open en eerlijk over te zijn tegen elkaar. Stel jezelf af en toe eens de vraag: Staan we nog met elkaar in verbinding?”.
Cocky: “Je bent samen verantwoordelijk voor de gezondheid van je relatie. Als er gedoe is, is het belangrijk dat je hier samen doorheen gaat. Ga in plaats van tegenover elkaar, náást elkaar staan met hetzelfde doel: eruit komen. Het is belangrijk om eerlijk te zijn tegen elkaar, maar het is net zo belangrijk om te luisteren naar de ander. Luisteren is een klein woord, maar het is vaak zo moeilijk om echt te luisteren naar de ander”. Cocky heeft een mooie uitleg voor het woord luisteren: “Luisteren is nieuwsgierig zijn naar de emoties en gevoelens van de ander. Als je naar de ander luistert vraagt dat van de ander kwetsbaarheid. Eerlijk zijn over wat je diep van binnen voelt en dat woorden geven. Verwar kwetsbaarheid niet met zwakheid. Het is niet zwak om kwetsbaar te zijn, maar juist ontzettend sterk. Door kwetsbaar en eerlijk te zijn naar elkaar kun je aan de slag met
Als het je uitbreekt zweet
tekst Liesbeth Timmer illustraties Wilma Polak
Zit je net lekker aan de koffie, of op je werk, eet je een taartje op een verjaardag en ineens… een enorme hittegolf! Niet in het land, maar in je lijf. Alsof je ik weet niet wat voor werk verzet hebt, zo breekt het zweet je aan alle kanten uit. Je wil je kleren uit en onder de douche, je hoofd knalt uit elkaar en je hebt binnen de kortste keren geen droge draad meer aan je lijf. En het lijkt alsof iedereen het ziet…
Komt het je bekend voor? Dan behoor je niet meer tot de jongste lezeressen van Zij en Zeeuws, maar draai je al een poosje mee. De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen in de overgang komen - want daar hebben we het overligt rond de 50 jaar. Met uitschieters naar onder en naar boven.
Gedurende je leven krijg je met heel veel overgangen te maken. Je groeit op van kind naar puber naar jongvolwassene. Meisjes beginnen met menstrueren. Je sluit je schoolperiode af, verlaat het ouderlijk huis voor een studie of je trouwt. Misschien volgen er kinderen. Zomaar wat voorbeelden van een overgang van de ene periode naar de volgende. Over het algemeen worden die als positief ervaren, mooi toch, als je opgroeit en het leven mag leven!
Hormonen uit balans
Maar niet iedere overgang ervaren we als vooruitgang. De Overgang, officieel climacterium genaamd, heeft toch een wat ander karakter. We zien dit meer als het afsluiten van een (vruchtbare) periode, waarna een periode van ouder worden volgt. En ouder worden, we willen er niet aan. Nou, we willen best graag oud wórden maar niet oud zíjn.
De overgang associëren we met ouder zijn, met niet meer zo strak in je vel zitten, met overgewicht en achteruitgang.
De overgangsperiode, de jaren voor en na je laatste menstruatie, ofwel menopauze, is een periode van meerdere jaren waarin de hormonen een nieuw evenwicht zoeken. Die hormonen zijn uit balans.
En dat merk je! De meest bekende klachten zijn de opvliegers, nachtelijk zweten, slaapstoornissen maar ook stemmingswisselingen en concentratiestoornissen. De klachten wisselen nogal per vrouw.
Zelf zit ik al jaren in de postmenopauze (de periode na de overgang) en heb niet veel last gehad van die overgang. Maar ik zie m’n moeder nog ‘door de kamer drijven’. Het gebeurde in een fractie van een seconde. Als de opvlieger voorbij was, ging ze maar weer droge kleren aantrekken. ’s Nachts liep ze nogal eens uit bed om af te koelen en op te drogen.
‘Lijden wat je overkomt’
De opvliegers overdag ken ik wel, het nachtelijk zweten nauwelijks. Stemmingswisselingen waren er wel, een beetje zoals tijdens de menstruatie, dan was ik ook nooit op m’n best. Maar all over had ik niet te klagen. Had ik mazzel? Daar lijkt het wel op. Ik was begin 50 en slikte nog altijd de pil. Mijn huwelijk was in die periode uit elkaar aan het vallen; een periode waarin ik mentaal niet in erg goede doen was en mijn huisarts mij adviseerde om nog niet met de pil te stoppen. Want dan liep ik grote kans veel meer last te krijgen van die stemmingswisselingen en dat kon ik er op dat moment niet bij hebben. Toen ik enkele jaren later alles weer een beetje op de rails had en stopte met de pil, bleek ik de overgang vrijwel achter de rug te hebben. Toch een beetje mazzel dus.
Hormonen slikken
Ik slikte eigenlijk gewoon hormonen. En het gebruiken van hormonen om overgangsklachten te bestrijden gebeurt natuurlijk veel vaker. Mijn moeder was uit de tijd dat je maar moest lijden wat je overkwam. De klachten gaan vanzelf wel over. Helemaal waar. Maar moet je bij serieuze klachten altijd maar afzien terwijl er misschien best iets aan te doen is? Als je hoofdpijn hebt mag je toch ook een paracetamolletje nemen? Er zijn echt wel mogelijkheden om de overgang wat draaglijker te maken. Ongeveer 1 op de 3 vrouwen heeft dusdanige klachten dat het de kwaliteit van leven echt minder maakt. Da’s best veel.
Welke mogelijkheden zijn er zoal?
1.
Simpel niets doen, lijden wat je overkomt dus, of je aansluiten bij een praatgroep, bijvoorbeeld via de website van vuurvrouw.nu of vrouwenindeovergang.nl. Dit kan voor sommige vrouwen genoeg zijn. Ervaringen uitwisselen met lotgenoten kan lucht geven. En je mág ook gewoon niets doen, als dat het beste bij jou past.
Je leefstijl en voeding aanpassen, dus voldoende (meer) bewegen, zorgen dat je genoeg slaapt, stress vermijdt en gezond en gevarieerd eet.
2.
Behandeling met hormonen in synthetische vorm, hormoonsuppletie therapie (HST).
Behandeling met bio-identieke ofwel lichaamseigen hormonen.
3. 5.
4.
Gebruik van bijvoorbeeld andere medicijnen dan hormonen, homeopathische middelen of acupunctuur.
Vrouwen aan de top
In de rubriek ‘vrouwen aan de top’ laten we vrouwen aan het woord die een topfunctie bekleden in een bedrijf of organisatie. Deze keer: Marion van de Velde.
tekst Willemien Lemkes fotografie Lia Willemse
Marion van de Velde is 41 jaar en opgegroeid in Yerseke en Wemeldinge. Ze heeft Pedagogische Wetenschappen gestudeerd in Leiden. Daarna heeft ze de post-master tot Orthopedagoog-Generalist gevolgd bij Rino Zuid. Samen met haar man heeft ze drie kinderen: twee zoons van 11 en 13 jaar en een dochter van 7. Ze is directeur van Educonsult en werkt twee à drie dagen op kantoor en een dag thuis. Op de dagen dat ze op kantoor is zijn haar man, moeder of tante na schooltijd bij de kinderen. Op de andere dagen is ze zelf thuis, al is ze wel elke dag telefonisch bereikbaar voor haar collega’s. Op deze manier hebben ze geen buitenschoolse opvang voor de kinderen nodig. De kinderen zien haar en haar man vaak, zij doen het echt samen.”
Marion van de Velde
Na al die jaren Zij en Zeeuws blijven we onszelf graag uitdagen op allerlei gebied. We vinden dat er in Zij en Zeeuws ook ruimte moet zijn voor het gesprek met een Zeeuwse man. Deze keer met Adam van Asperen.
Adam van Asperen
tekst Corina Blok en Margriet Hackenberg fotografie Klazien Dijkhuizen
De sport is niet zijn identiteit, maar de sport heeft wel een grote plaats in zijn leven. Het is zijn werk, maar bovenal geeft het hem ‘een bak ontspanning’! Het sportieve heeft Adam al van jongs af aan van zijn ouders meegekregen. Maar gaandeweg zijn leven werd het voor hem duidelijk dat hij hier nog meer mee wilde doen en werd het verlangen in hem wakker gemaakt om mensen letterlijk mee te nemen op zijn reizen door de bergen om hen zo te helpen en uit te dagen om zichzelf en Jezus beter te leren kennen.
Adam van Asperen (41), getrouwd met Mariëtte. Vader van drie kinderen in de leeftijd van 12 – 18 jaar. Geboren in Hoek van Holland. Op z’n 24e verhuisd naar Zeeland. Woont in Kamperland. Eigenaar van Salt Training / Salt Adventures / Nature Trail Buitensport.
Zit het sportieve in de genen bij jullie?
Zowel mijn moeder als mijn vader zijn altijd heel sportief geweest. En nog! Mijn vader is inmiddels 70, maar hij loopt nog altijd hard, fietst en gaat van tijd tot tijd mee de bergen in. Ook één van mijn broers is erg sportief en helpt mee in het bedrijf Salt Adventures (zie kader). En ik heb altijd gesport: mountainbiken, karate, hardlopen en voetbal, dat soort dingen en later is daar de buitensport bijgekomen. Ik ben op jonge leeftijd mee de bergen in genomen en toen ontdekte ik al vrij snel de liefde voor de bergen.
Heb je ook een opleiding gevolgd waarmee je sportief uit de voeten kon? Ja, uiteindelijk wel, maar dit was wel een lange zoektocht, hoor. Toen ik van school afkwam, wist ik niet zo goed wat ik moest doen. De meesten kozen voor een technische of economische opleiding, maar daar had ik weinig mee. Uiteindelijk koos ik voor een opleiding in de haven. Dat gaf mij niet zoveel voldoening, dus er volgde een hele zoektocht waarbij ik allerlei baantjes heb gehad. Toen kwam ik iemand tegen die een buitensportbedrijf in Nederland had en daar ben ik in de zomer aan het werk gegaan en zodoende rolde ik min of meer de recreatieve buitensport in. Omdat ik alleen een contract voor de zomermaanden kreeg, zocht ik in de winter weer een andere baan.
VOLGENDE KEER THEMA
‘vriendschap’
Een nummer boordevol mooie verhalen over vriendschap
feestelijke jubileumeditie:
Zij en Zeeuws 15 jaar!
HOOFDREDACTIE
Corina Blok, Margriet Hackenberg
EINDREDACTIE
Corina Blok, Margriet Hackenberg
ABONNEMENTENADMINISTRATIE
Administratiekantoor Zwemer en Co
FOTOGRAFEN
Marit Wouters (cover), Elise Fluijt, Judith Hoekman, Lia Willemse, Klazien Dijkhuizen, Corine de Hond
TEKSTSCHRIJVERS
Corina Blok, Margriet Hackenberg, Marjon Furster, Nathanja Nieboer, Lydia Marijs, Arine de Visser, Erna van Dijk, Cocky Minderhoud, Willy Wouters, Jan en Patrick, Elise Fluijt, Jolanda Driesse, Liesbeth Timmer, Arenda v.d. Maas, Corien Kwekkeboom Kroes, Jeanine Kwant, Willemien Lemkes, Marjolein Saman, Wendy Tuns, Mirjam Hoogesteger
ILLUSTRATIE
Wilma Polak
OPMAAK & DRUK
DMARC een Reclamebureau
UITGEVER Quaeris Media
REDACTIEADRES Zij en Zeeuws, Anna Blamanlaan 15, 4385 KM Vlissingen, zijenzeeuws@live.nl, www.zijenzeeuws.nl, tel.: 06-42847536, bank NL30INGB0002993191
ABONNEMENTSPRIJZEN
Zij en Zeeuws verschijnt 4x per jaar. Een abonnement kost € 37,50 per jaar (automatische incasso). Losse verkoop € 9,95. Abonnementen worden automatisch verlengd tegen de dan geldende tarieven, cadeauabonnementen stoppen automatisch na een jaar. Alleen geldig in Nederland. Abonnement beëindigen? Geef dit uiterlijk zes weken voor het aflopen van de betaaltermijn door via zijenzeeuwsabonnementen@live.nl.
KLANTENSERVICE
Voor al je vragen over je abonnement of het doorgeven van een adreswijziging mail je naar zijenzeeuwsabonnementen@live.nl.
ADVERTEREN
Voor vragen omtrent adverteren: neem contact op met Quaeris Media, marcel@quaerismedia.nl | 0113 21 32 41
De redactie is niet aansprakelijk voor de inhoud van de advertenties.
