Accreditatie als beleidsinstrument

In 2010 wees de Nederlandse overheid de RvA aan als nationale accreditatie-instantie. Sindsdien is de RvA een zelfstandig bestuursorgaan, dat verantwoording aflegt aan de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Wat is de waarde van accreditatie als beleidsinstrument? We vroegen het Willemijn

Noordhoek, teamcoördinator Economische Infrastructuur bij het ministerie van EZK.

Willemijn Noordhoek is teamcoördinator Economische Infrastructuur bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Binnen dit domein vallen onder andere de Europese interne markt voor producten, accreditatie en conformiteitsbeoordeling.

W A t b E t EKEN t VER t R ou WEN ?

Als samenleving willen we blind kunnen vertrouwen op de kwaliteit en veiligheid van producten en diensten. We willen bijvoorbeeld dat vlees niet te veel bacteriën bevat en dat bloeduitslagen correct zijn. Natuurlijk moeten we risico’s zoveel mogelijk afdekken. Tegelijkertijd slaan we daar soms wat in door, alsof we steeds meer naar een risicoloze wereld streven. Gaat er iets mis? Dan klinkt al snel de roep om meer overheidstoezicht: ‘Het systeem heeft gefaald!’ Maar nul risico bestaat niet. Je kunt niet alles voorkomen.

Co N t R ol E o P DE C o N t R ol E : EEN S t EVIG S y S t EEM

Producten en diensten moeten aan allerlei regels voldoen. De eerste verantwoordelijkheid ligt bij de markt zelf: daar zit de kennis en kunde. Via conformiteitsbeoordeling kunnen leveranciers aantonen dat ze hun werk naar behoren doen. Maar je wilt daar als overheid natuurlijk wel enige controle op uitoefenen, omdat de maatschappelijke belangen zo groot zijn. De RvA beoordeelt conformiteitsbeoordelende instanties op hun competentie, onpartijdigheid en consistente bedrijfsuitoefening. Een controle op de controle. Daarmee hebben we een stevig systeem gecreëerd. Niet feilloos, maar wel iets waar we ons comfortabel bij kunnen voelen.

M EER b EKENDHEID EN EEN ANDER IMAG o

Accreditatie vormt op deze manier een uitstekende toevoeging op het overheidstoezicht: het zorgt voor een rechtvaardiging van het vertrouwen. Maar we zien ook dat die waarde nog niet ten volle wordt benut. Dat heeft enerzijds te maken met de onbekendheid van het systeem, anderzijds met het technische imago. Hier ligt een belangrijke opgave, voor zowel EZK als de RvA: hoe kunnen we dit beleidsinstrument beter op het netvlies krijgen en het bestaande beeld kantelen? Kennisoverdracht speelt daarbij een belangrijke rol. Net als een minder bescheiden opstelling: door meer van de daken te schreeuwen wat de waarde van dit systeem is, kan er een sneeuwbaleffect ontstaan.