GO!Mobility Magazine nummer #1 2015

JAARGANG 5 – FEBRUARI 2015 – NR 1

!

O G 1 # Y T I L I B O M Vereniging I A R e in z a Mag

THEMA: TOEKOMSTVISIE RAI VERENIGING

FISCAAL GESTOORD GEDRAG • AUTO ALS HAAI GEDRAGSRICHTLIJNEN GT-BERIJDER • NATIONALE EQUIPMENT BEURS • REINIGINGSDEMODAGEN

GO! 2

INhoud ,

------------------: A THEM TVISIE K TOE OMS IGING RAI VEREN -------------------

RAI SOCIETY Tijdens de drukbezochte nieuwjaarsreceptie hield Steven van Eijck, de nieuwe algemeen voorzitter van RAI Vereniging, zijn maiden speech.

PAGINA 18

ECO-TRENDS X-TWEEL, zo heet de nieuwe band van Michelin die nooit lek kan raken.

PAGINA 20

UITGESPROKEN Robert van de Nadort, directeur

6

VAN EIJCK: ‘DISCUSSIE AANJAGEN’ Steven van Eijck, de kersverse algemeen voorzitter van RAI Vereniging,

van RR Mobility, geeft zijn

steekt zijn ambities niet onder stoelen of banken. Als dè beeldbepalende

mobiliteitsvisie.

organisatie op mobiliteitsgebied zal RAI Vereniging in de toekomst nog

PAGINA 23

nadrukkelijker aanwezig moeten zijn in het politieke en publieke debat.

MARKTANALYSE

Hij denkt zelfs aan het organiseren van een Masterclass Mobiliteitsvraag-

Met een e-bike aandeel van 20

stukken voor Tweede Kamerleden. Wat er met de fiscale wetgeving voor

procent in de verkopen is Neder-

auto’s is gebeurd, mag niet meer voorkomen, zegt hij. ‘Dat is fiscaal

land Europees verkoopkampioen

gestoord in plaats van fiscaal gestuurd gedrag.’

11

e-bikes.

PAGINA 24

‘MEEBEWEGEN IN EEN VERANDERENDE WERELD’ Eind vorig jaar is Gertjan Sluijter benoemd tot nieuwe voorzitter van afde-

GO!FACTOR

ling Autovak van RAI Vereniging. Dat zal volgens hem niet tot een radicale

Guido Heijnen met zijn Barchetta

koerswijziging leiden. Wel ziet hij twee bewegingen die de autovakwereld

Edizione Limitata uit 1999.

behoorlijk op zijn kop zetten en die dwingen tot heroriëntatie en zelf-

PAGINA 27

reflectie. Zo is de golf aan fusies en overnames in de sector nog niet ten einde en is sprake van een structurele verandering in de markt van reparatie en onderhoud.

COLOFON GO!Mobility een uitgave van RAI Vereniging, postbus 74800, 1070 DM Amsterdam, telefoon (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl.

Uitgever Amsterdam RAI

GO!Mobility verschijnt 5 keer per jaar en is o.a. bestemd voor politici, overheidsinstanties, de media en leden van RAI Vereniging.

Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation.

Redactieraad Harald Bresser, Cees Boutens, Jeroen van de Braak, Ilse Bartels, Mark van Dansik, Isabel Cloudt

GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl

Redactie Menno Timmer, hoofdredacteur

Redactieadres GO!Mobility Postbus 77777 1070 MS Amsterdam Bezoekadres: Europaplein 1078 GZ Amsterdam Tel. 020-549 12 12 E-mail: m.timmer@railangfords.nl

Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.

© 2015 RAI Vereniging – alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Medewerkers Sjoerd van der Linden, Tjerk Wagenaar Ontwerp: PWAD Amsterdam Vormgeving: MB voorheen VMTB Fotografie: Ton van Til, Johan Peter van der Stouwe, Louis Blom Illustraties: Onno Kortland Druk: W.C. den Ouden ISSN: 2212-8182

tjerk wagenaar

3

Groen fiscaal plan Het zijn spannende tijden voor de autosector. De markt

dit monsterverbond van Natuur & Milieu, RAI Vereniging,

is op veel vlakken fors in beweging. Auto’s worden

BOVAG, ANWB, MKB Nederland, VNA, VNO-NCW,

schoner en zuiniger. Elektrisch rijden ontwikkelt zich in

Formule E-Team en Milieudefensie voldeed aan de wensen

rap tempo. En de manier waarop vooral jongeren en

van de overheid en van de sector én is vooral ook een plan

bedrijven met auto’s en mobiliteit omgaan verandert

dat de verdere ontwikkeling van elektrische auto’s veiligstelt

snel. Zo zijn mobiliteitsbudgetten en autodelen sterk in

en echte koplopers beloont. Daarmee zijn we er nog niet.

opkomst. Veranderingen zijn ook hard nodig, om

Ook voor de langere termijn hebben we een goed, groen

klimaatverandering te voorkomen en de lucht in steden

fiscaal plan nodig. Een lang gekoesterde gezamenlijke wens

weer zo schoon te krijgen dat alle mensen er gezond

daarvoor is om de omslag te maken van ‘betalen naar bezit’

kunnen wonen, sporten en spelen.

naar ‘betalen voor gebruik’. Uiteraard op basis van de

Natuur & Milieu zet zich in om die veranderingen sneller

milieuprestaties van de auto. We blijven hopen dat ook dit

dichterbij te brengen; samen met mensen, bedrijven en

kabinet in gaat zien dat dit de beste oplossing is, maar we

overheden. Daarbij komen we de autosector voortdu-

zijn ook tevreden als een volgende regering het leiderschap

rend tegen. Duurzaam is de toekomst, daar zijn we het

toont om hier een knoop over door te hakken.

samen over eens. Om die duurzame toekomst dichterbij

Zijn we het dan altijd eens met elkaar? Nee natuurlijk niet.

te brengen hebben overheden, bedrijven en milieu-

De discussie gaat vaak over het tempo waarin die duurzame

organisaties in het SER Energieakkoord afspraken

stappen worden gezet en soms over geld. Wij vinden vaak

gemaakt. De ambities daarin zijn helder: minimaal 60%

hogere snelheden nodig. Meer concrete acties in het SER-

minder CO2 in 2050, in 2030 maximaal 25 megaton uit-

akkoord, een snellere aanscherping van CO2-normen voor

stoot en vanaf 2035 uitsluitend 0-emissieauto’s in de

auto’s en op korte termijn serieuze maatregelen om het snel

nieuwverkoop. Voor personenauto’s staat de transitie

groeiende gat tussen test en praktijk te dichten. Ook pleiten

naar elektrisch rijden centraal. Omdat stroom uit zon en

wij voor eerlijke prijzen waarbij de vervuiler alle kosten

wind de enige ruim voorradige duurzame energiebron is;

betaalt. Dat vraagt om hogere belastingen op onzuinige en

omdat het de meest schone, stille en zuinige techniek is;

vervuilende voertuigen en brandstoffen naast belasting-

en simpelweg omdat het kan. In 2007 lanceerden we de

kortingen en subsidies. Juist met die mix van wortel en stok

elektrische auto van de toekomst op de AutoRAI. En nog

kunnen we Nederland mobiel én leefbaar houden. En dat is

altijd werken we met bedrijven en overheden samen aan

op langere termijn weer goed voor de sector. Daar werken

het versnellen van elektrische mobiliteit in Nederland.

we graag samen aan verder.

Bijvoorbeeld aan het goede gebruik van stekkerhybrides.

Het elektrische gebruik van die auto’s MOET beter. Daar

Tjerk Wagenaar,

werken we samen aan in de PluginCoalitie.

directeur Natuur & Milieu

Eind 2014 hebben we vriend en vijand verrast met een gezamenlijk plan voor de autobelastingen. Het plan van

GO! 4

BRANCHE NIEUWS

Veel beleving en primeurs tijdens Nationale (E-)Bike Testdagen Van 28 februari tot en met 1 maart organiseert Amsterdam RAI in Expo Haarlemmermeer, onder auspiciën van RAI Vereniging, de Nationale (E-)Bike Testdagen. Naast veel primeurs en innovaties kan de consument tijdens dit evenement op een groot fietsparcours zelf uitgebreid fietsen testen en zijn er vele informatieve sessies en workshops. Aansluitend vindt op 2 Zelf rijden kan op een testparcours van meer dan een kilometer. maart de FietsVAK dag plaats.

kent. Voor bezoekers een perfecte gelegenheid om de verschillende categorieën fietsen aan de tand te voelen. Uniek aan het evenement is dat de consument in de gelegenheid wordt gesteld om productinformatie rechtstreeks bij de fabrikant op te halen. Daarnaast zijn er diverse sessies en workshops, bijvoorbeeld over de werking van een accu, de wetgeving rondom de speed e-bike, advies met betrekking tot de aankoop etc.

Bovendien garandeert de aanwezigheid van het grote aantal fietsmerken veel interessante productnoviteiten. Tijdens het evenement worden eveneens de winnaars

van de Fiets van het Jaar, E-bike van het Jaar en Speed De sfeervolle locatie Expo Haarlemmermeer beschikt over een uitge-

E-bike van het Jaar bekend gemaakt. Deze zijn zowel te

breid buitenterrein waar een (deels overdekt) testparcours wordt aange-

zien als te testen op het fietsparcours. Meer informatie is

legd van meer dan een kilometer dat eveneens enige hoogteverschillen

te vinden op www.nationaleebiketestdagen.nl

ReinigingsDemoDagen dé ontmoetingsplek voor de reinigingsbranche Op 3 en 4 juni aanstaande vinden weer de ReinigingsDemoDagen 2015 plaats, dé ontmoetingsplek voor de reinigingsbranche. Tijdens deze 7e editie presenteert de sector de laatste technologieën, trends en ontwikkelingen die spelen binnen de afval- en reinigingsindustrie. Plaats van handeling is het RDW Testcentrum Lelystad.

De vakbeurs voor de Afval- en

gingswereld. Dat kunnen

Reinigingsector wordt tweejaar-

vertegenwoordigers zijn van

lijks georganiseerd door de

gemeentelijke reinigings-

stichting Reinigings Demo-

diensten, provincies, water-

Dagen, een initiatief van de sectie

schappen, afvalverwerkers of

Reinigingsvoertuigen van

andere aanverwante bedrijven.

afdeling Speciale Voertuigen van

De vakbeurs kent een hoog

RAI Vereniging.

gehalte van interactiviteit. Dit

Beleving en interactie staat centraal tijdens de ReinigingsDemoDagen.

betekent dat bezoekers de reini-

Uitgebreide informatie en het

via deze site aanmelden. Deel-

Interactief

gingsproducten en -voertuigen

laatste nieuws over de

name staat open voor fabrikanten

Sinds de eerste editie in 2003 zijn

zelf kunnen testen en beleven.

ReinigingsDemoDagen

en importeurs van

de ReinigingsDemoDagen uitge-

Het evenement is gratis toegan-

is te vinden op www.reinigings-

reinigingsvoertui-

groeid tot een begrip bij iedereen

kelijk en biedt gratis parkeergele-

demodagen.nl Exposanten of

gen en gerelateerde

die actief is in de afval- en reini-

genheid.

bezoekers kunnen zich eveneens

producten.

5

Scootermodellen stuwen motorfietsverkopen De verkoop van motorfietsen is vorig jaar met 12,1 procent toegenomen tot 1.354 exemplaren.

De stijging is volgens RAI Vereniging onder

procent meer dan in 2013. De vraag naar drie-

andere te danken aan het voorzichtige herstel

wielige motorscooters verdubbelde zelfs tot

van het consumentenvertrouwen, waardoor

445 stuks. Het gaat hierbij om modellen als de

vele motorrijders afgelopen jaar alsnog

Piaggio MP3 en de Peugeot Metropolis die met

overgingen tot aankoop, een aantal geslaagde

een rijbewijs B mogen worden bestuurd. De

nieuwe modellen voor de Nederlandse markt

comfortabele motorscooter is in veel Europese

en het zachte weer dat een gunstige invloed op

landen een hele normale verschijning in het

de kooplust had. Bijna een op de zeven nieuwe

straatbeeld en wordt nu ook in Nederland

motoren was afgelopen jaar een scootermodel.

steeds vaker ingezet als mobiliteitsoplossing in

In totaal ging het om 1.369 stuks, ofwel 3,5

het dagelijkse verkeer.

Eén op de zeven nieuwe motoren was vorig jaar een scootermodel.

Recordwinsten voor toeleveranciers auto-industrie De mondiale markt voor toeleveranciers aan de autoindustrie maakt een opleving door. De gemiddelde EBITmarge zal in 2014 naar verwachting een recordhoogte van rond de 7,5 procent bereiken. Leveranciers van aandrijflijnen en banden boekten de grootste winsten met marges van 8 procent of hoger. De belangrijkste aanjagers van deze groei zijn de toenemende productievolumes voor auto’s en een hoge bezettingsgraad bij leveranciers.

de sector momenteel doormaakt. Er is namelijk een aardverschuiving op komst als gevolg van veranderingen in regionale eindmarkten, de verhuizing van R&D- en productielocaties naar andere landen en de opkomst van nieuwe technologieën. Bedrijven moeten zich hier op tijd op voorbereiden om te kunnen profiteren van de nieuwe kansen en de risico’s te minimaliseren, zo adviseren de experts. Onder andere door binnen alle productsegmenten te innoveren.

Het komende jaar zal naar verwachting sprake zijn van grotere marktbewegingen die de internationale groei van de auto-industrie afzwakt. Ook

Een en ander blijkt uit de Global

zullen de autoverkopen, met uitzon-

Automotive Supplier Study 2014

dering van mogelijk enig groeipoten-

van Roland Berger Strategy Consul-

tieel in markten als Brazilië, Rusland,

tants en financieel adviesbureau

India én China op een laag pitje blij-

Lazard. Volgens het onderzoek zal,

ven. Hoewel de marges binnen de

na deze uiterst positieve ontwik-

hele auto-industrie het komende jaar

kelingen, het groeitempo van toe-

op een acceptabel peil zullen blijven,

leveranciers aan de auto-industrie

is er een steeds grotere kans dat som-

de komende twee jaar echter

mige bedrijven hun winstmarges zien

afzwakken, terwijl de onzekerheid

krimpen. “Leveranciers moeten zich

in internationale markten naar ver-

goed voorbereiden op dit nieuwe

wachting nog verder zal toenemen.

scenario”, adviseert René Seyger van

Desondanks zal de wereldwijde

Roland Berger. Door bijvoorbeeld

markt voor auto-onderdelen tussen

Het mondiale omzetvolume van auto-onderdelen groeit de komende vijf jaar naar schatting

hun pijlen te richten op slimme

nu en 2020 groeien tot een geschat

tot circa 800 miljard euro.

efficiëntieverbeteringen. Dit houdt in

omzetniveau van 800 miljard euro.

het bijzonder in dat zij de product- en

Dit vertegenwoordigt een toename van het marktvolume met 125 mil-

productiekosten moeten terugdringen. Het is echter belangrijk voor de

jard euro. Het marktaandeel van toeleveranciers aan de auto-industrie zal

hele waardeketen van het bedrijf - van R&D tot de productie en onder-

naar verwachting wijzigen als gevolg van structurele veranderingen die

steunende functies - om de flexibiliteit te behouden, aldus de studie.

GO! 6

Steven van Eijck, algemeen voorzitter RAI Vereniging

‘IK WIL DISCUSSIES AANJAGEN, PRIKKELEN, HET VOORTOUW NEMEN’ Steven van Eijck, de kersverse algemeen voorzitter van RAI Vereniging, steekt zijn ambities niet onder stoelen of banken. De mobiliteitswereld staat namelijk aan de vooravond van ingrijpende veranderingen. Als dè beeldbepalende organisatie op mobiliteitsgebied zal RAI Vereniging in de toekomst nog nadrukkelijker aanwezig moeten zijn in het politieke en publieke debat en een nog prominentere en pro-actievere rol moeten vervullen. Hij denkt zelfs aan het organiseren van een Masterclass Mobiliteitsvraagstukken voor Tweede Kamerleden. Wat er met de fiscale wetgeving voor auto’s is gebeurd, mag niet meer voorkomen, zegt hij.

‘Dat is fiscaal gestoord in plaats van fiscaal gestuurd gedrag.’

Van Eijck heeft een lange staat van dienst op

en die een ‘gouden basis voor zijn toekomst

Europa en de speed e-bike voor de wat langere

het snijvlak van de politiek, wetenschap en

legde.’ Tijdens Balkenende II was Van Eijck

ritten of om gewoon gezond en ontspannen te

ondernemerswereld. Hij vertelt eigenlijk altijd

commissaris jeugd- en jongerenbeleid en hij

fietsen.’

al ondernemer te zijn geweest. Dat begon al

vervulde verschillende voorzitterschappen:

Tegelijkertijd stelt hij vast dat mensen tegen-

toen hij tijdens zijn studies bedrijfs- én fiscale

Toezichtcollege Actal (adviescollege toezicht

woordig altijd en overal bereikbaar willen zijn.

economie, als extra bijverdienste het Instituut

regeldruk), Landelijke Huisartsen Vereniging

Die constante behoefte aan communicatie gaat

voor Branche Organisaties opzette. Nadat hij

(LHV) en de Samenwerkende Brancheorgani-

op de weg gewoon door. ‘Dat moet veilig en

promoveerde op het proefschrift ‘Het ver-

satie Filantropie (SBF).

verantwoord. Hoe gaat de branche hier mee

mogen te dragen’, waarbij de impact van over-

om?’

heidsmaatregelen op de burger onder de loep

Big data

En dan is er nog de impact van wat hij noemt

werd gehouden, gaf hij vele jaren colleges.

Van Eijck signaleert dat de mobiliteitsbranche

de ‘big data’. Binnen 2 tot 3 jaar is het mogelijk

Onder andere aan de Erasmus Universiteit, de

er over de hele linie tussen nu en pakweg tien

om alle vervoersbewegingen te volgen. Het is

Hogeschool voor Economische Studies en de

jaar totaal anders uit zal zien. ‘Dan kopen

dan exact bekend welke auto waar, op welk

Vrije Universiteit. In 2002 was Van Eijck

mensen wellicht geen voertuigen meer, maar

tijdstip in de file staat, waar er geparkeerd is en

betrokken bij het schrijven van het regeerak-

kilometers. Het gaat er dan vooral om hoe

ga zo maar door. ‘Waarom zouden er dan über-

koord voor het kabinet Balkenende I en werd

iemand afhankelijk van dag, tijdstip en locatie

haupt nog parkeermeters nodig zijn? Waarom

hij vervolgens gevraagd voor de functie van

de meest efficiënte vervoerskeuze kan maken.

dan nog langer spreken over tolpoortjes? Stop

staatssecretaris in datzelfde kabinet. Zelf

De ene keer de gemotoriseerde tweewieler om

daar toch mee! Maak de volgende stap en

omschrijft hij die periode als een ‘snelkook-

de files naar het werk te omzeilen, de SUV om

breng op basis van vervoersbewegingen de

pan’ ervaring, waarin hij kennis maakte met

in het weekend de kinderen naar hockey te

voertuigen gekoppeld aan de berijder in beeld

alle facetten van de politiek in al zijn hevigheid

brengen, een huurauto voor vakanties buiten

en ga dus aan het werk met ‘big data’. Met

7 RDC, de dochter van RAI Vereniging, zijn we al volop bezig om over deze laatste ontwikkeling na te denken en plannen te

‘Qua autobelastingen is sprake van fiscaal gestoord en niet van fiscaal gestuurd gedrag’

maken.’

Gedrag als maatstaf Van Eijck zegt stellig te geloven in vervoersconcepten, waarbij de consument de mobiliteitsvraagstukken bepaalt. ‘RAI Vereniging zal in dit transitie-

proces het voortouw moeten nemen en in nauwe samenspraak met de achterban de route richting de toekomst moeten uitstippelen. Dat vereist een geheel andere manier van werken: proactief, door voorop te durven lopen en prominent aanwezig te zijn.’

De nieuwe algemeen voorzitter, die tevens de functie van voorzitter van afdeling Auto’s bekleedt, zegt wars te zijn van het denken in hokjes. Daarmee bedoelt hij dat de vijf verschillende ledenafdelingen zoveel mogelijk gezamenlijk moeten optrekken. ‘Die vormen één samenwerkend organisch geheel. Het is toch al lang duidelijk dat zaken als duurzaamheid, techniek en gedrag de individuele voertuigkeus overstijgen. De belastingheffing van een automobilist zal in de toekomst echt niet veel gaan afwijken van die van andere modaliteiten zoals de motorfiets of de vrachtwagen.

Het hele fiscale regime wordt straks immers geënt op het belasten van gebruik en niet op bezit.’

Hij is een groot voorstander om zaken integraal, in de juiste context en vanuit verschillende perspectieven te bekijken. ‘Neem bijvoorbeeld de speed e-bike. Die kan 45 km/u zonder helm, terwijl een bromfiets 45 km/u mag mét en 25 km/u zonder helm. De vraag die dan opdoemt luidt: wie mag er nu op welk moment op welk wegdek? In dit geval vormt niet de techniek de maatstaf, maar het gedrag.

Ik wil discussies aanjagen, zaken losmaken en

Van Eijck: ‘Ik vind dat de branche zelf toch ook een zware stem mag hebben in het bepalen wat er met al dat geld van automobilisten gebeurt.’

GO! 8 ervoor zorgen dat RAI Vereniging in de juiste

aard Financiën. ‘Vergeet niet dat de bijdrage

bemoeien zich bijvoorbeeld met de Autobrief.

gremia aanwezig is als gesprekspartner.’

van de automobilist aan de schatkist onge-

Ik vind dat als de Zalm-norm dan toch zijn

kend groot is.’ Hij brengt in dit verband de

beste tijd heeft gehad, de sector zelf toch ook

Erosie Zalm-norm

Zalm-norm ter sprake. Die houdt in dat de

best een zware stem mag hebben in wat er

Van Eijck is er een groot voorstander van om

inkomsten en uitgaven van een kabinet strikt

met al dat geld van automobilisten gebeurt. Is

de contacten met andere departementen,

gescheiden dienen te blijven. Die strikte

het dan nog wel logisch dat de verhoudingen

anders dan die met vooral I&M, aan te trek-

waterscheiding is echter aan

ken. EZ (werkgelegenheid mobiliteits-

erosie onderhevig. ‘Steeds

branche) noemt hij uiterst belangrijk en uiter-

meer departementen

‘Onze achterban heeft recht op een stuk rust en stabiliteit’ zijn zoals ze nu zijn; een grote bijdrage door de automobilist, waarvan relatief weinig terugvloeit naar infrastructuur. Ik wil die discussie graag gaan voeren.’

Masterclass Mobiliteitsvraagstukken Hij hamert in zijn betoog op het belang om de contacten met de media en de politiek (zowel in eigen land als in Brussel) te intensiveren.

Zelf is Van Eijck wekelijks in Den Haag in de Tweede Kamer, bij departementen en in Nieuwspoort te vinden. En wat voor Nederland geldt, geldt, vindt hij, in dezelfde mate voor Brussel: ‘we moeten onze boodschap prominent tussen de oren van Europarlementariërs krijgen om zo het verschil te maken.’

Hij pleit voor de introductie van een Masterclass Mobiliteitsvraagstukken voor Tweede Kamerleden om hen uit te leggen waar RAI Vereniging voor staat, de missie, toekomstvisie etc. ‘Dat is ook een manier om de politiek te behoeden voor fouten die voortvloeien uit het huidige fiscale autobeleid dat ertoe heeft geleid dat fiscaal gesubsidieerde auto’s in plaats van bij de laadpaal, bij de pomp staan. Dat noem ik fiscaal gestoord en niet fiscaal gestuurd gedrag. Het is nu tijd voor een stuk rust en stabiliteit bij onze achterban.

Dat zijn ondernemers waarop Nederland draait. Die moeten weten waar ze aan toe zijn.’

‘Over pakweg tien jaar kopen mensen geen voertuigen meer, maar kilometers.

9

Alex van den Hoff, voorzitter afdeling Gemotoriseerde Tweewielers

‘ER MOETEN DUIDELIJKE GEDRAGSRICHTLIJNEN KOMEN VOOR GT-BERIJDERS’ “Hoewel zo’n 1,8 miljoen Nederlanders dagelijks de brom/snorfiets of scooter pakken, wordt dit vervoermiddel in het mobiliteitsbeleid vaak vergeten door beleidsmakers en bestuurders”, aldus Alex van den Hoff, voorzitter van RAI Vereniging afdeling Gemotoriseerde Tweewielers. Hij pleit voor structureel meer ruimte voor alle nieuwe soorten twee- en driewielers in de steden.

De overheid ziet volgens Van den Hoff alleen de fiets als alternatief voor

Recycling Nederland (SRN) in 2012. Van den Hoff zegt het wel jammer

de auto en het openbaar vervoer. Maar inmiddels is duidelijk dat zeker

te vinden dat de wetgeving soms hinderlijke barrières opwerpt. “Zo

rond de steden veel mensen kiezen voor de e-bike, de speed e-bike, de

gingen wij er vanuit dat bij ARN aangesloten bedrijven zonder meer

snorscooter of de bromscooter omdat dat sneller, goedkoper of makke-

scooters mochten demonteren. Het bleek een lacune in de wetgeving.”

lijker is. Politici en beleidsmakers moeten hun ogen openen en in plaats

Een andere grote hindernis om SRN tot een succes te maken betreft de

van scooters te verbannen ruimte maken voor gemotoriseerde tweewie-

‘slopen in eigen beheer’ regeling (SIEB). “Al een jaar praten we met

lers in het verkeer. Hij zegt het te betreuren dat een product met zo veel

ambtenaren van het ministerie over het beperken van SIEB. Daar moet

enthousiaste gebruikers regelmatig met een negatieve ondertoon in het

een einde aan komen omdat die wet indruist tegen milieuvriendelijk

nieuws komt. “Er is een groep die hun vervoermiddel opgevoerd heeft

ondernemen en voertuigcriminaliteit in de kaart speelt. Door SIEB is er

en sommige criminelen gebruiken een scooter. Dat is het beeld dat regelmatig in de pers verschijnt en waar single issue organisaties, zoals

‘Scooters maken geen verkeersovertredingen.’

de Fietsersbond, op anticiperen. De scooter is inmiddels een makkelijk slachtoffer voor lokale politici en staat onder druk en daar verzetten we ons als afdeling tegen. We hebben een stevige lobby gevoerd in de discussie over de voorgenomen wetswijziging die het voor gemeenten mogelijk maakt om op bepaalde trajecten de snorscooter (25 km/u) naar

vrijwel geen zicht op de afvoer van milieugevaarlijke stoffen en andere

de rijbaan te verplaatsen (50km/u) waarbij een helmplicht geldt.”

afvalstromen die van deze voertuigen dienen te worden gedemon-

Andere regelgeving waar de branche last van heeft betreft het motor-

teerd.”

rijbewijs. Van den Hoff: “ Voor een 18-jarige is het A-examen voor het rijbewijs twee keer zo duur geworden, omdat men tenminste vier

Kruisbestuiving

examens moet afleggen. RAI Vereniging heeft de minister er vorig jaar op

Van den Hoff benadrukt dat, hoewel iedere afdeling binnen RAI Ver-

gewezen dat Nederland een fout heeft gemaakt bij de vertaling vanuit de

eniging natuurlijk de eigen specifieke belangen heeft en de eigen

EU –richtlijn. Dat heeft uiteindelijk geresulteerd in een voor ons land

bloedgroep vertegenwoordigt, er ook een duidelijk gezamenlijk belang

correcte interpretatie van die wetgeving en een kostenbesparing voor de

is. “RAI Vereniging vervult daarin de rol van kenniscentrum van de

jonge motorrijder.”

mobiliteit op de weg en tracht beleidsmakers duidelijk te maken dat mobiliteit zich niet uitsluitend beperkt tot de auto, maar dat er sprake

Milieuverantwoord ondernemen

is van een kruisbestuiving tussen fiets, motor, auto, scooter etc..”

Dat de branche initiatieven en eigen verantwoordelijkheid neemt die

In sommige gevallen lopen de belangen van afdelingen volgens de

aansluiten bij verantwoord ondernemen ten aanzien van milieu- en

afdelingsvoorzitter parallel, zoals met afdeling Fietsen. “Kijk naar de

veiligheidsgevoelige onderwerpen, blijkt uit de oprichting van Scooter

huidige ontwikkelingen rond de speed e-bike die volgens de Europese

GO! 10 regelgeving een bromfiets is. Daar ontstaat dus een gezamenlijk

de fabrikant om een technologie te leveren die aan de eisen voldoet.

belang.”

Momenteel is dat vaak niet zo. De fiets mag op het fietspad onbeperkt hard rijden. Er zijn nu fietsen die met gemak 40 km p/u rijden. De

Uniforme technologische eisen

snorfiets mag 25 km per uur en moet ook op die snelheid technisch zijn

Als voorbeeld noemt Van den Hoff de discussie die gaande is over hoe

begrensd. Een auto wordt toch ook niet op 130 km p/u begrensd!”

hard je met deze vervoermiddelen mag rijden en onder welke condities.

“Daarin trekken de afdelingen Gemotoriseerde Tweewielers en Fietsen

Andere benadering

waar nodig gezamenlijk op. Eén van de uitgangspunten van RAI

Van den Hoff zegt voor een andere benadering te willen pleiten. “Je

Vereniging die wordt uitgedragen richting de beleidsmakers en wet-

kunt het namelijk ook omdraaien en zeggen: wij hebben in de toekomst

gevers is dat de technologie niet onderscheidend mag zijn. Eisen aan

een categorie producten met het label ‘licht gemotoriseerd’ en met een

geluid, emissie en snelheid zou voor allen gelijk moeten zijn. Het is aan

maximum toegestane ‘technische’ snelheid van 45 km/u. De plek op de weg bepaalt of iemand een helm op moet en wat de maximum snelheid is.

Wie snel wil rijden kiest dan de rijbaan met 50 km/u en is verplicht een helm te dragen. Wie relaxed wil toeren kiest de tweewielerbaan waar een maximum snelheid van 25 km/u voor alle gebruikers geldt. In dat geval hoef je alleen het gedrag te beoordelen en eventueel te reguleren.”

Wereld op zijn kop Dit impliceert, vervolgt hij, dat er in de toekomst wetgeving moet komen met duidelijke richtlijnen hoe een berijder zich dient te gedragen in plaats van dat de branche telkens oplossingen moet verzinnen om bepaald gedrag af te dwingen. “Dat is de wereld op zijn kop. Nu legt de overheid de verantwoordelijkheid bij de branche neer om te voorkomen dat scooters te hard rijden, terwijl iedereen weet dat je op internet alles in de hele wereld kan bestellen om je snorscooter op te voeren. Het kan toch niet zo zijn dat fabrikanten van gemotoriseerde tweewielers verantwoordelijk zijn voor het gedrag van de kopers van die producten. Laat ik duidelijk zijn: de producten die de sector levert voldoen aan hoge Europese standaarden en veiligheidseisen. Scooters maken geen verkeersovertredingen,

Van den Hoff: ‘Overheid zou groeiende vraag naar gemotoriseerde tweewielers moeten toejuichen en ondersteunen.

dat doen de berijders.”

11

Gertjan Sluijter, voorzitter afdeling Autovak:

‘MEEBEWEGEN IN EEN VERANDERENDE WERELD’ Eind vorig jaar is Gertjan Sluijter benoemd tot nieuwe voorzitter van afdeling Autovak van RAI Vereniging.

Dat zal volgens hem niet tot een radicale koerswijziging leiden. Wel ziet hij twee bewegingen die de autovakwereld behoorlijk op zijn kop zetten en die dwingen tot heroriëntatie en zelfreflectie. Zo is de golf aan fusies en overnames in de sector nog niet ten einde en is sprake van een structurele verandering in de markt van reparatie en onderhoud. Los van deze ontwikkelingen is Sluijter positief over de mogelijke komst van een Nationale Equipment beurs als nieuw initiatief.

Gertjan Sluijter, in het dagelijks leven alge-

organisatie blijft, is de scope toch beperkt en

beschouwt Sluijter zijn voorzitterschap

meen directeur van Hella Benelux, is al 25 jaar

zie je minder dwarsverbanden dan als

nadrukkelijk als meer dan uitsluitend ‘passen

actief binnen het bestuur van afdeling Auto-

bestuurslid binnen RAI Vereniging.”

op de winkel’. Hij wijst er in dit verband op dat

vak. Het heeft, zegt hij, hem een bredere visie

de consolidatiegolf, die in een hoog tempo over

op de autovakbranche opgeleverd. “Ook als je

Consolidatiegolf

de branche heen komt, zijn weerslag op de

een onderneming als Hella runt, acteer je tot

Hoewel hij niet verwacht dat de koers die de

afdeling heeft. “Wat betekent deze ontwikke-

op zekere hoogte toch op een eiland. Wanneer

afdeling de afgelopen anderhalf jaar heeft

ling voor het aantal Autovak-leden en de

iemand binnen de vier muren van de eigen

uitgezet op hoofdlijnen zal veranderen,

gewenste financiële structuur van de afde-

GO! 12 ling?” Een tweede belangrijke trendbreuk noemt hij de, zowel qua volume als samenstelling, veranderende markt van reparatie onderhoud en banden (ROB). “Stuk voor stuk zaken die dit jaar beslist de nodige aandacht zullen opeisen en waarvan de consequenties goed moeten worden geëvalueerd. De boel is dus behoorlijk in beweging. Ik zie het als een uitdaging om mee te denken aan dat veranderingsproces en daar een bijdrage aan te leveren.”

Efficiencyslag Deze trendbreuken waren voor het bestuur aanleiding om het afgelopen jaar een nieuwe positionering van afdeling Autovak door te voeren. Centrale vraag hierbij was hoe de beschikbare kennis en capaciteit zo efficiënt mogelijk kon worden ingezet voor de collectieve belangen van de leden? Deze nieuwe positionering is tijdens de afgelopen ledenvergadering gepresenteerd en van start gegaan.

Hierdoor is er binnen afdeling Autovak inmiddels al veel gewijzigd.

Tot een van de opmerkelijkste wapenfeiten die tot meer efficiency heeft geleid behoort volgens Sluijter de transformatie van aparte secties naar een toekomstbestendige platformstructuur. In plaats van een waaier aan secties zijn alle Autovak-leden nu gegroepeerd in drie homogene platformen. Het RAI Aftermarket Platform, RAI Equipment Platform en RAI Industry Platform. Sluijter: “op die manier is het mogelijk de overlegstructuren nog beter te stroomlijnen.” Daarnaast is er ter ondersteuning van de leden een aantal marktonderzoeken uitgevoerd die hen cruciale informatie verschaft voor hun bedrijfsvoering, zoals de scenariostudie naar de markt voor reparatie en onderhoud in 2025 en de After Sales Monitor.

Nationale Equipment beurs Hoewel er de afgelopen jaren onvoldoende draagvlak voor de AutovakRAI bleek te zijn, lijkt er op beurzengebied toch licht aan het eind van de horizon op te doemen. De platformen Equipment en Aftermarkt hebben in 2014 het voortouw genomen voor een onderzoek dat inzicht moet verschaffen hoe de autovakbranche op retailniveau (garagebedrij-

‘We onderzoeken de haalbaarheid van een Nationale Equipment beurs’ ven, fitters etc.) met hun zakenpartners en toeleveranciers in gesprek wil blijven. Daaruit kwam naar voren dat een traditionele AutovakRAI weliswaar niet meer zo gewenst is, maar dat er wel belangstelling is om eens per jaar of om de twee jaar een Nationale Equipment beurs te organiseren. We zijn nu bezig de haalbaarheid van dit idee te onderzoeken.”

Volgens Sluijter is juist in een tijd dat de wereld om ons heen verandert

13 de toegevoegde waarde van een brancheorganisatie groot. “Afdeling Autovak heeft bijvoorbeeld een belangrijke netwerkfunctie richting de leden en brengt hen bij elkaar middels interessante bijeenkomsten, bedrijfsbezoeken, presentaties, begeleid en ondersteund door het kernteam van de afdeling. En vergeet niet dat Autovak een cruciale rol vervult in het (inter)nationale lobbytraject en het volgen en beïnvloeden

‘De consolidatiegolf heeft grote effecten op zowel de branche als RAI Vereniging’ van de (Europese) wetgeving.” Zo is de afdeling mede-initiator geweest van de verschillende Europese koepels en heeft, vanuit de nieuwe platformstructuur, bestuurszetels binnen al deze koepelorganisaties (EGEA – RAI Equipment Platform; CLEPA – RAI Industry Platform en FIGIEFA – RAI Aftermarket Platform). Dit maakt het mogelijk direct invloed uit te oefenen op hetgeen Brussel aan wetgeving voorbereidt.

Kruisbestuiving Wat Sluijter betreft zouden sommige activiteiten, vanwege de veranderende wereld om ons heen, in de toekomst wellicht nog meer verenigingsbreed kunnen worden aangepakt. “Er is immers steeds vaker sprake van kruisbestuiving tussen de verschillende afdelingen. Het door mij eerder genoemde ROB-verhaal speelt niet alleen bij Autovak, maar ook bij de afdelingen Auto’s en Speciale Voertuigen. En er zijn verschillende kerndossiers die parallel lopen. Denk aan de harmonisatie van de Europese APK, die geldt voor zowel dealers als universelen.

Vergeet ook niet het JCG-netwerk. Dit Autovak initiatief vierde afgelopen jaar haar 35-jarig bestaan en heeft aansluiting gekregen vanuit de afdelingen SV en Auto’s. Je kunt dus uit efficiencyoverwegingen kijken in hoeverre het mogelijk is om bepaalde structuren naar andere afdelingen door te trekken en vervolgens gezamenlijke (lobby)activiteiten te ontplooien.”

Eén verenigingsgedachte Meer acteren vanuit één verenigingsgedachte luidt zijn devies.

“Daarvoor is het nodig”, besluit hij, “om nog eens goed het merk RAI Vereniging tegen het licht te houden en vragen te stellen als: doen we wat we moeten doen nog steeds goed, wat kan er eventueel anders en beter, wat leeft er precies binnen de achterban en wat willen en verwachten die leden nu eigenlijk? Pas als je dat nauwkeurig in kaart hebt gebracht kun je daar een financieringsmodel voor de vereniging als geheel op enten.”

Sluijter: ‘Er is sprake van een structurele verandering in de markt van reparatie en onderhoud’.

GO! 14

Gaston van Kleef, voorzitter afdeling Speciale Voertuigen

‘ONZE BRANCHE MOET WORDEN GEHOORD!’ ‘Innovatie en export zijn de sterke punten van de branche van speciale voertuigen, waarin carrosserie- en trailerbouwers, fabrikanten van aanhangwagens, reinigingsvoertuigen en leveranciers van laad- en lossystemen en componenten actief zijn’, zegt afdelingsvoorzitter Gaston van Kleef. ‘Maar we zijn als sector van techneuten van oudsher minder goed in het promoten van onze eigen slimmigheden. Om al die intelligente transportoplossingen nationaal en met name internationaal voor het voetlicht te krijgen is de rol van RAI Vereniging als collectieve spreekbuis cruciaal. De binnenlandse markt alleen is voor veel SV-leden te klein geworden om daar in de toekomst te kunnen overleven.’

Van Kleef is als algemeen directeur van HIAB

invloed uitoefenen op wet- en regelgeving

biedt dit tegelijkertijd een prima platform om

gepokt en gemazeld binnen de SV-wereld. In

evident. Dat gebeurt, zegt hij, in toenemende

individuele producten en de branche als geheel

het bestuur van afdeling Speciale Voertuigen

mate op Europees niveau. Van Kleef spreekt

te promoten. Dat is, vervolgt hij, des te belang-

van RAI Vereniging, waarvan hij inmiddels

wat dat betreft uit ervaring, want zelf is hij

rijker, aangezien de SV-sector, in tegenstelling

vijf jaar voorzitter is, heeft hij zowel de sector

vice-voorzitter van de CLCCR, de Europese

tot andere afdelingen, vooral export georiën-

zelf als de rol die RAI Vereniging daarin speelt

koepel voor de opbouwindustrie.

teerd is. “We zijn eigenlijk altijd groot geweest

de laatste jaren ingrijpend zien veranderen.

Het is, beklemtoont hij, van groot belang dat

in het buitenland. Kijk naar succesvolle voor-

Hij ziet sterke parallellen met afdeling Auto-

de SV-branche, waarin het Willie Wortel

beelden als Hyva, Nooteboom en Broshuis. Die

vak waarin eveneens relatief veel kleinere

gehalte groot is, wordt gehoord. “Onze leden

wisten zich altijd met niche-producten van

ondernemingen, vaak ook nog familiebedrijven, actief zijn en waarbij evenals bij afdeling SV al vele jaren sprake is van schaalvergroting door fusies en overnames. Een ontwikkeling die tegelijkertijd van invloed is geweest op het

‘Aan slimme en goede transportoplossingen alleen heb je niets’

functioneren van RAI Vereniging als collectieve belangenbehartiger. “RAI Vereniging

zijn, enkele uitzonderingen daargelaten,

buitenlandse concurrenten en van de massa te

heeft het afgelopen decennium een transitie

ondanks hun bovengemiddelde technische

onderscheiden.”’

doorgemaakt naar een professionelere

expertise, niet zo bedreven in het uitdragen

Daarnaast doet de afdeling ook in eigen land

brancheorganisatie die veel meer opkomt voor

van hun noviteiten en primeurs. En om die

van zich spreken. Zo staan op 3 en 4 juni aan-

het belang van individuele leden.”

innovatiekracht, onder andere in het buiten-

staande de ReinigingsDemoDagen voor de

land, meer te kunnen etaleren biedt afdeling

zevende maal op rij op de agenda. Dit interac-

Promotie innovatiekracht

SV verschillende ondersteunende activiteiten.

tieve evenement op het RDW-testcentrum in

Hij wijst op de nieuwe collectieve inkoopacti-

Zoals de mogelijkheid om deel te nemen aan

Lelystad geldt als dé ontmoetingsplek voor de

viteiten die leden voordeel kunnen opleveren,

collectieve stands in het buitenland.”

totale reinigingsbranche. En voor de leden van

het delen van en toegang krijgen tot marktge-

de sectie Auto Aanpassers Nederland (AAN),

gevens en technische informatie, de interpre-

Groot in export

die ervoor zorgen dat mensen met een licha-

tatie van wet- en regelgeving, gezamenlijke

Volgens Van Kleef maakt zo’n gezamenlijke

melijke beperking mobiel kunnen blijven,

promotie, deelname aan collectieve stands etc.

inzending tegen een gereduceerd tarief het

neemt afdeling SV iedere twee jaar deel aan een

Los daarvan is het belang van het voeren van

voor een klein bedrijf financieel mogelijk om

collectieve stand op de Support Beurs in de

een nationale en internationale lobby en het

aan een buitenlandse beurs deel te nemen en

Utrechtse Jaarbeurs. Een ander geslaagd afde-

15 afdelingen. “Op zich is dat logisch. We doen immers allemaal iets met wielen. Je zou kunnen zeggen dat we als het ware ‘partner in crime’ zijn met afdeling Auto’s. Wat onze leden maken komt namelijk uiteindelijk op of aan een vracht- of bestelauto. Zij leveren een deel van het eindproduct, of anders gezegd, een deel van de oplossing. Tegelijkertijd zijn vrachtautofabrikanten op hun beurt afhankelijk van ons. Zij leveren plat gezegd een ‘doos met vier wielen’ en twee chassisliggers. Maar daar kun je als transportbedrijf nog geen brood mee verdienen. Er is dus sprake van een wisselwerking tussen leverancier van voertuig en van de opbouw.”

Dwarsverbanden Tevens lopen er dwarsverbanden naar afdeling Autovak die eveneens onderdelen van het eindproduct leveren. Dit betekent dat het in een aantal gevallen efficiënt, praktisch en slagvaardiger is om in bepaalde dossiers gezamenlijk op te trekken. Een goed voorbeeld is het lobbytraject voor LZV’s dat samen met afdeling Auto’s is gevoerd. “Dit qua duurzaamheid en emissies nieuwe concept is een groot succes geworden. Er is alleen nog wel een slag te maken om die combinaties grensoverschrijdend te maken. Een ander overkoepelend dossier heeft betrekking op de inrichtingseisen van lichte bedrijfsauto’s. Daarbij is er een directe relatie met de Autobrief van afdeling Auto’s.”

Als het aan Van Kleef ligt blijven ook in de toekomst lobbyen en collectieve belangenbehartiging de voornaamste speerpunten van RAI Vereniging en van afdeling SV. “Deze ‘voice of the industry’ zorgt er immers voor

Van Kleef: ‘De SV-branche is eigenlijk altijd groot geweest in het buitenland’.

dat de sector gezien en gehoord wordt. Aan slimme en goede transportoplossingen alleen

lingsinitiatief noemt hij de keurmerken die de

Kleef: “voor de branche zijn die keurmerken

heb je niets. Je moet ook in staat zijn die inter-

gebruiksveiligheid van veel producten moet

een mooie opsteker, want die zorgen ervoor

nationaal op de kaart te zetten. Zo’n 15 jaar

waarborgen: het keurmerk laadkleppen (LPK),

dat leveranciers er van verzekerd zijn dat klan-

geleden is de opkomst van ondergronds inza-

het keurmerk autolaadkranen (ALK) en het

ten hun producten veilig kunnen gebruiken.”

melen begonnen, waarvoor wij als HIAB de kraan en de besturing hebben ontwikkeld. Dat

keurmerk laad- en lossystemen (LLS). In het verlengde hiervan is er ook nog het PIEK-keur,

Partner in crime

vernieuwende concept dringt nu eindelijk ook

dat geluidsnormen stelt voor stille distributie

Van Kleef stelt vast dat in een aantal gevallen

door in het buitenland. Je moet voortdurend

in de avond, nacht en vroege ochtend. Van

sprake is van parallelle belangen met andere

op de trom blijven roffelen.”

GO! 16

Jaap Merkus, voorzitter afdeling Fietsen:

‘ALS COLLECTIEF NOG PROMINENTER ONZE STEM LATEN KLINKEN IN DEN HAAG’ Binnen de fietsbranche zijn meerdere belangenorganisaties actief die de fiets een warm hart toedragen, maar die ook ieder een eigen koers varen. De versnippering aan organisaties en belangen is groot. Des te belangrijker is het om als fabrikanten en importeurs van fietsen en onderdelen gezamenlijk met één stem te spreken als het gaat om wet- en regelgeving, bevorderen van fietsgebruik, stimuleren van de sector en fiscale aspecten rondom de fiets, vindt Jaap Merkus. Hij zegt er een groot voorstander van te zijn om dit, waar relevant ook met de andere afdelingen binnen RAI Vereniging te doen, want: ‘als je vraagstukken als collectief vanuit de totale mobiliteitsoptiek benadert, bereik je veel meer bij overheden en beleidsmakers.’

17 Jaap Merkus, in het dagelijks leven algemeen directeur van Koninklijke

ben gezet als het gaat om de rol van de speed pedelec in het verkeer.

Gazelle, heeft vorig jaar het voorzitterschap van afdeling Fietsen over-

“Het debat concentreert zich nu te snel uitsluitend op de snelheid van

genomen van René Takens. Dat betekent volgens hem overigens niet

dat vervoermiddel. Terwijl het naar mijn mening niet om de snelheid

dat er onmiddellijk een nieuwe wind gaat waaien. Dat zou ook niet

zou moeten gaan. Een speed pedelec kan inderdaad maximaal 45 km/u

logisch zijn, aangezien Merkus als bestuurslid, met de verschillende

rijden, maar gebeurt dat ook in de praktijk? Auto’s in ons land kunnen

collega-bestuurders uit de sector, al nauw betrokken was bij het geza-

toch ook allemaal harder dan 120 km/u? Alleen gelden daarvoor,

menlijk vaststellen van het beleid. Wel verwacht hij dat er zich een aan-

afhankelijk van locatie en tijdstip snelheidbeperkingen. Waarom zou

tal nieuwe dossiers en ontwikkelingen zal aandienen die veel aandacht

dus de techniek in de wet- en regelgeving leidend zijn en niet het

en, wat hem betreft, een in de nabije toekomst proactievere opstelling

gedrag? Techniek loopt immers altijd vooruit op wetgeving en beïn-

zullen eisen. Hij noemt in dit verband de discussie die al enige tijd

vloedt uiteindelijk altijd het gedrag. Dit is tevens een voorbeeld van een

gaande is over de speed pedelec. “Hoe gaan we als branche om met dit

dossier waarop de afdeling nog prominenter een stem zou moeten laten

soort snelle e-bikes, horen ze wel of niet op het fietspad thuis, hoe zit

horen bij de verschillende ministeries in Den Haag.”

het met de helmplicht etc..?’

Wapenfeiten Proactieve opstelling

Terugblikkend constateert Merkus dat er de afgelopen periode veel

In het verleden lag het accent in de strategie van de afdeling volgens

positieve resultaten zijn geboekt. Er is het RAI keurmerk Fietsverlich-

Merkus vooral op gedegen stille diplomatie vanuit een expert perspec-

ting (RKF) in het leven geroepen. Samen met STIBAT heeft de sector

tief. “Dat werkte altijd prima, aangezien het onderwerp fiets meestal

een collectief inzamelsysteem voor accu’s van e-bikes opgezet waaraan

een positieve lading heeft. Dat is nog steeds zo, maar er zijn tegenwoor-

98 procent van de fabrikanten van elektrische fietsen deelneemt. “Dat

dig actuele thema’s die een meer proactievere opstelling vereisen. Naast de speed pedelec kun je daarbij denken aan, de positie van de fiets in de grote steden. Amsterdam barst qua fietsen bijna uit zijn voegen. Net als Utrecht, dat als oplossing onlangs de grootste fietsparkeerfacili-

is goed voor het milieu, goed voor de sector en

‘We hebben een krachtige spreekbuis nodig’

teit in Europa heeft geopend. Fietsen met een

goed voor de klant. En op 28 februari aanstaande vindt de aftrap plaats van een geheel nieuw en veelbelovend initiatief: de Nationale (E-)Bike Testdagen (28 febr. t/m 1 maart) als aanvulling op en voorafgaand aan de traditionele FietsVAK dag (2 maart). Ik hoop en ver-

‘bakkersmandje’ voorop begint een trend te worden, maar dat leidt wel

wacht dat dit een succes wordt, want we zijn toe aan een tentoonstel-

weer tot parkeerproblemen. Allemaal zaken waar je als branche over

lingsformule die robuust is voor minstens een aantal jaren.”

moet nadenken.” En dan is het, vervolgt hij, natuurlijk het meest efficiënt en effectief om het gezamenlijk belang op te zoeken. “Dat concen-

Integraal mobiliteitsstandpunt

treert zich rondom de wet- en regelgeving, het als sector communice-

Voor Merkus is het vanzelfsprekend om in relevante dossiers op te trek-

ren richting de eindgebruiker en andere (branche)organisaties. Daar

ken met andere afdelingen binnen RAI Vereniging. “Wat ons bindt is

horen in het verlengde uiteraard ook zaken bij als de fiscale wetgeving,

tenslotte mobiliteit. Vergeet bovendien niet dat een groeiende groep

de nieuwe werkkostenregeling (WKR), leaseconstructies voor fietsen

bedrijven en organisaties zich bezig houdt op verschillende mobiliteits-

etc. Als je daar als individueel bedrijf steun voor probeert te zoeken in

terreinen en lid is van meerdere afdelingen. Kijk alleen al naar Gazelle.

Den Haag, dan kom je al gauw van een koude kermis thuis.”

Wij zijn onderdeel van PON, dat weer actief is op het gebied van personen- en bedrijfswagens.”

Groot knuffelgehalte

Zoveel mogelijk de zaken benaderen vanuit één mobiliteitsstandpunt

Daar komt, zegt Merkus, nog bij dat Nederland veel belangenorganisa-

luidt zijn devies; denk eveneens aan het toenemende aanbod van

ties op fietsgebied kent met hun eigen doelstellingen. “De fiets heeft

mobiliteitsconcepten, waarbij de consument kan kiezen uit de auto,

namelijk een groot knuffelgehalte. Daar is op zich niets mis mee, maar

(motor) fiets, het OV of een hybride vorm. Vragen als ‘wat is goed voor

het moet niet zo zijn dat de zakelijke kenniskant daardoor in het geding

de consument en voor Nederland als geheel?’ en ‘wat is een mooie

komt of ondergesneeuwd raakt. Als fabrikanten en importeurs moet je

mix?’, staan daarbij centraal. “Als je dat doet, zul je waarschijnlijk als

dus één krachtige spreekbuis hebben om te voorkomen dat belangrijke

collectief meer bereiken bij overheden en beleidsmakers, dan als afzon-

thema’s voor de fiets en fietsonderdelenindustrie ongecoördineerd in

derlijke afdeling. En het is natuurlijk veel sterker om één integraal

de media en of politiek terechtkomen.”

standpunt bij de overheid neer te leggen waarbij én de fiets, én de

Hij vindt het jammer dat andere organisaties bijvoorbeeld de toon heb-

gemotoriseerde tweewieler, én de automobilist zijn betrokken.”

GO! 18

RAI SOCIETY

Van Eijck: ‘samen werken aan integrale mobiliteitsvisie’ Tijdens een drukbezochte nieuwjaarsreceptie zei Steven van Eijck, dat

nodige zelfspot aan toe te voegen: “dat lijkt mij niet verstandig, want als ik dit

het ongetwijfeld heel uitdagend zou zijn om als nieuwe algemeen voorzitter

nu al na een maand doe, denk ik dat mijn carrière uiterst overzichtelijk

van RAI Vereniging meteen al een analyse te geven van het afgelopen jaar, de

wordt.”

economische recessie door te nemen en vervolgens een plan de campagne

Die toekomstige visie, strategie en missie op het gebied van mobiliteit zei

te smeden hoe daar de komende periode mee om te gaan. Om daar met de

Van Eijck vooral samen met het secretariaat van RAI Vereniging te willen uitwerken. “Daar is immers de expertise aanwezig.” Eerst wil de nieuwe algemeen voorzitter zo snel mogelijk in de haarvaten van de mobiliteitsindustrie doordringen. Daarbij wil hij ook nauw samenwerken met alle relevante stakeholders, zoals RDC, ANWB, BOVAG etc. Verder liet hij weten de contacten met de verschillende ministeries, I&M, EZ, Financiën en zelfs met VWS te willen intensiveren om te komen tot nog meer interdepartementale afstemming. “Het is toch te gek dat de fietsenregeling het afgelopen jaar de nek is omgedraaid, terwijl er op het ministerie van VWS tal van initiatieven bestaan om overal in Nederland te promoten dat we met zijn allen meer gaan bewegen.” RAI Vereniging heeft volgens Van Eijck vooral de taak om het kabinet op zijn verantwoordelijkheden te wijzen, lange termijnvisies te ontwikkelen en een voor de leden stabiel ondernemersklimaat te creëren.

Fiets Innovatie Awards gewikt en gewogen...

De vakjury van de ‘Fiets Innovatie Awards’ stond

wieler), Jack Oortwijn (vakblad Bikeurope),

met een extreem lage luchtdruk te berijden; de in

dit jaar opnieuw voor de lastige taak om uit het

Wim Kok (Kok Design), Hans de Looij

de Sparta ION geïntegreerds Google Glass van

grote aantal inzendingen de meest in het oog

(ANWB) en Martijn Kuiper (Fietsersbond),

Sparta; het STEPS e-bike systeem van Shimano

springende vernieuwingen te kiezen. Doel van de

opnieuw prima gelukt. In totaal werden zeven

Benelux, dat ondersteunt en stopt zodra de snel-

verkiezing, die op initiatief van RAI Vereniging dit

kanshebbers voor de prestigieuze award genomi-

heid van 25 km/u is bereikt en de Bontrager TRL

jaar voor de tiende keer wordt georganiseerd, is

neerd. Achtereenvolgens zijn dat: de RockShox

Flash Charger van Trek Bikes, een fietspomp met

om vernieuwende producten en toepassingen op

RS-1, een omgekeerde voorvork die voor een

een compressiekamer.

het gebied van fietsen extra onder de aandacht

betere smering zorgt van SRAM Europe; de high-

van het publiek te brengen. Dat is naar het oor-

performance Etxeondo Team Edition Windstop-

De winnaars worden op zaterdag 28 februari

deel van de jury, bestaande uit Kees Pereboom

per kit van Juncker; de Schwalbe Procore, een

aanstaande tijdens de Nationale (E)-Bike Test-

(RAI Vereniging), Menno Grootjans (maand-

speciaal dualventiel van Schwalbe Nederland, dat

dagen in de Expo Haarlemmermeer in Vijfhuizen

blad Fiets), Annemarie Visser (vakblad Twee-

het mogelijk maakt om mountainbike banden

bekend gemaakt.

19

Speed pedelec perikelen Zo’n 25 leden van de afdelingen Fietsen en Gemotoriseerde Tweewielers van RAI Vereniging kwamen in januari bijeen om zich te laten bijpraten over de technische eisen die worden gesteld aan de speed pedelec, de daarbij behorende onderdelen en de mogelijkheid om een maximaal veilige inzet in het verkeer van deze snelle e-bike te bewerkstelligen. Als er één ding duidelijk werd, dan was het wel dat de speed pedelec

qua

technische

eisen

en

normeringen een totaal ander product is dan de traditionele e-bike. Sacha Boedijn, secretaris afdeling Fietsen, viel het op dat zelfs op detailniveau, zoals de plek van de lampjes, nog afwijkende eisen gelden vergeleken met gewone fietsen. Gelukkig wisten Kees Pereboom en

Vereniging de aanwezigen met raad en daad en goede technische uitleg door

Eugène Moerkerk van afdeling Duurzaamheid en Techniek van RAI

dit ondoorzichtige woud aan wettelijke eisen en regels te loodsen.

En de winnaar is... wordt. Volgens juryvoorzitter Leo Kusters (rechts op de foto), Managing Director Transport en Mobility TNO Nederland, blaast MobyPark ‘leven in dood kapitaal’

en

biedt

de

innovatie

‘gemak

en

handelingsperspectief aan de consument in een businessmodel dat specifiek is toegesneden op de Nederlands markt. Samen met Wim van de Leegte (tweede van rechts) reikte Kusters de award uit aan Fabian de Jong (l) en Manuel Cayre (r) van MobyPark.

Het concept is inmiddels al geïmplementeerd in de Nederlandse markt. In totaal beoordeelde de vakjury 46 inzendingen, waarvan er uiteindelijk drie op de shortlist belandden. Behalve winnaar Mobypark waren dat E-One, een elektrisch aangedreven eenpersoons gesloten voertuig voor op het fietspad en Stanyl Diablo, een kunststof die bestand is tegen continue Een app waarmee iemand tijdelijk ongebruikte parkeerplaatsen bij zowel

hoge temperaturen (tot 230 gr. C) in luchtinlaatsystemen van motoren.

particulieren als bedrijven kan huren. Met dat parkeerplaatsdeelsysteem won

Initiatiefnemers van de Automotive Innovation Award zijn RAI Vereniging,

Mobypark onlangs de Automotive Innovation Award. De eerste editie van

BOVAG, Leaseplan Nederland, AutomotiveNL en Roland Berger Strategy

deze verkiezing vond plaats in het Evoluon in Eindhoven. Het online systeem

Consultants. Zij willen met de award de Nederlandse innovatiekracht van de

van Mobypark kwam op de shortlist van de Automotive Innovation Award

automotive sector versterken en beter over het voetlicht brengen bij het

omdat het naadloos aansluit bij de ‘sharing economy’ die steeds belangrijker

grote publiek, de politiek en de overheid.

GO! 20

eco-trends

Band zonder lucht Michelin gaat in een nieuwe fabriek in NoordAmerika de innovatieve X TWEEL radiaalband produceren, een band zonder lucht die nooit lek kan raken. De X TWEEL bestaat uit een rigide naaf die via flexibele spaken is verbonden met het loopvlak en als zodanig één geheel vormen. Michelin speelt met de nieuwe luchtloze X TWEEL radiaalband in op de behoefte van veel industriële gebruikers van bijvoorbeeld compacte laadmachines die, om tijdverlies door reparaties van lekke banden te vermijden, op zoek zijn naar een alternatief dat niet ten koste gaat van trekkracht, manoeuvreer-

troleerd. Verder laat

gaat langer mee dan een conventionele band.

baarheid en comfort.

deze luchtloze band

De nieuwe productielocatie in South Carolina

zich eenvoudig

is de tiende fabriek van Michelin in de V.S. De

Volgens Michelin komt de X TWEEL hier aan tegemoet. De banden-

monteren, is bestand tegen schade, zorgt voor

Groep investeert ongeveer 50 miljoen dollar

spanning hoeft immers niet te worden gecon-

meer comfort, verhoogt de productiviteit en

in de nieuwe vestiging.

Het nieuwe vegen Kan het reinigen en vegen van stoepen en straten nog sneller en schoner? Als het aan BekkerLaGram ligt wel. De totaalleverancier van al het materiaal dat wordt ingezet bij afvalinzameling, industriële verwerking en riool- en wegenreiniging heeft hiervoor de innovatieve Boschung S2 naar Nederland gehaald. Dit Zwitserse kunststukje moet Nederland op een effectieve manier schoner houden. Volgens BekkerLaGram levert deze kleine veegmachine grootse prestaties. De machine is compact, veegt breed en verbruikt weinig. Dat scheelt in de kosten én in CO2-uitstoot die blijkens opgave van de fabrikant tot 30 procent lager is dan van vergelijkbare concurrerende veegwagens. Met een breedte van 115 cm is de S2 ook in krappe steegjes en straten goed inzetbaar. Het voertuig kan bovendien bijna acht stoeptegels tegelijk vegen. De Zwitser is daarnaast

Boschung S2 van BekkerLaGram.

een vlotte werker en kan zich met een snelheid van maximaal 45 km/u verplaatsen.

21

Sneeuwvrij fietsen De Haagse politiek draagt fietsers hoog in het vaandel. Zeker met de winter in aantocht vond de gemeente dat fietspaden in de stad bij gladheid en sneeuwval beter schoon moesten worden gehouden. Voor Den Haag voldoende reden om bij Schuitemaker Machines & Winterdiensten vijftien sneeuwborstels aan te schaffen. Deze van een Powerpack (losse dieselmotor) voorziene sneeuwborstels zijn op vijftien busjes van de Mercedes Canter Fuso gemonteerd. Achterop deze busjes bevindt zich een nazoutstrooier die definitief afrekent met resterende ijs- of sneeuwdeeltjes. De sneeuwborstels zijn voor sneeuwploegen, afhankelijk van de weersomstandigheden, eenvoudig en snel te verwisselen. Met dit offensief tegen Koning Winter wil Den Haag werk maken van het stimuleren van meer fietsverkeer in de residentie.

Sneeuwborstels met PowerPack.

Volvo Trucks zet nieuwe stap naar proactieve veiligheid Uit Europees onderzoek blijkt dat menselijk handelen in 90 procent

situaties die chauffeurs zelf hebben meegemaakt te herkennen, te leren

van de ongevallen een doorslaggevende rol speelt. Naast menselijk leed

van het ontstaan ervan en te coachen hoe dit soort situaties voorkomen

zorgen ongevallen voor een hoge kostenpost. Volvo Trucks focust

kunnen worden.”

daarom al jaren op zowel de passieve als de actieve veiligheid. Om

Volvo Trucks zegt met het safety coachingsprogramma, waarbij

daadwerkelijk ‘zero accidents’ te realiseren zet Volvo Trucks nu een vol-

gebruik wordt gemaakt van een ‘event recorder’, een zeer gerichte en

gende stap in de richting van proactieve veiligheid door middel van

effectieve veiligheidstraining mogelijk te maken. “We zijn ervan over-

safety coaching.

tuigd dat we er ongevallen mee

Volvo Trucks onderzoekt hiervoor

kunnen voorkomen. Het is

de mogelijkheden van proactieve

onze verwachting dat het ook

safety coaching. “Uit de analyse

de kosten die transportbedrij-

van een gevaarlijke verkeerssituatie

ven nu maken voor zowel

is volgens Jan Fijnaut, Director

kleine als grote schades zal

Commercial Trucks bij Volvo

terugdringen. Bovendien kan

Trucks Nederland, namelijk veel

het de chauffeur beschermen in

informatie te halen waarmee het

situaties waarbij het onduide-

mogelijk is de chauffeur te coachen.

lijk is wie er aansprakelijk is

“Met als doel het wagenpark van de

voor de veroorzaakte schade.

klant veiliger te maken en maxi-

En wellicht dat verzekeraars in

male veiligheid te kunnen bieden

de toekomst zelfs premiekor-

aan chauffeur en medeweggebrui-

ting kunnen geven bij gebruik

kers rondom de truck. Dit wordt bereikt door risicovolle verkeers-

Minder ongevallen met safety coachingsprogramma.

van een safety coachingsprogramma”, besluit Fijnaut.

GO! 22

RAI vintage

Een auto als een haai De dichter Marinetti bewierookte niet alleen de (race-)auto, hij reed er ook in. Kennelijk op een nogal onstuimige wijze, getuige zijn lyrisch en niet zelden hilarisch verslag van zijn auto-ongeluk. Fietsers ontwijkend, slaat de dichter met zijn auto over de kop om in een sloot te belanden. Hij reageert gelukzalig op het ongeval: ‘O, moederlijke sloot, bijna tot de rand met smerig water gevuld! O, prachtige lozing van een fabriek! Ik slurpte gretig jouw heilzame modder op die mij deed denken aan de heilige zwarte borst van mijn Soedanese baakster En hij vervolgt: ‘Een menigte met hengsels bewapende vissers en jichtige natuuronderzoekers maakte kabaal over het wonder. Met geduldige en pijnlijke nauwkeurigheid richtten deze mensen grote stellages op en wierpen reusachtige ijzeren netten uit om mijn auto, als was het een gestrande haai, te vangen. Langzaam rees de wagen op uit de sloot en liet als schubben zijn zware carrosserie van het gezonde mensenverstand en zijn zachte kussens van het comfort op de bodem achter, allen veronderstelden dat mijn prachtige haai dood was, maar een liefkozing van mij was voldoende om hem weer tot leven te wekken […]’

Het inspireerde de kunstenaar Leo Franken tot het ontwerpen van dit affiche dat symbool stond voor de AutoRAI in 1909.

uitgesproken

23

In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij of werkzaam in de mobiliteitswereld.

Dit keer Robert van de Nadort, directeur van RR Mobility, importeur van elektrische in Duitsland geproduceerde GOVECS scooters.

Wat is uw favoriete vervoermiddel?

Een BMW HP2 Megamoto, een fraaie, temperamentvolle supermotard.

Wat vindt u van het mobiliteitsbeleid in Nederland?

Als ik alleen kijk naar de uitstoot van de mobiliteit in ons land, dan signaleer ik dat er hoofdzakelijk financieel wordt gestuurd. De zogenaamde schone auto’s worden helaas niet schoon gebruikt (hybrides die alleen op brandstof rijden) en de gesubsidieerde auto’s verdwijnen na pakweg 4 jaar naar het buitenland waar het gebruik wordt beloond in plaats van de initiële aanschaf. En als ik kijk naar elektrische scooters (waarvan sommige van matige kwaliteit) dan valt mij op dat het vooral de lokale overheden zijn die deze met behulp van subsidie grotendeels betalen.

De kwaliteit is echter dusdanig dat er nauwelijks sprake is van milieuwinst, aangezien de levensduur van dit soort scooters zeer kort is. De enigen die hier wel bij varen zijn container handelaren.

Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had?

Ik zou het gebruik van milieuvriendelijke mobiliteit - lees: nul-emissie voertuigen - stimuleren door deze voertuigen meer ruimte te geven in de stadscentra ten opzichte van vervuilende vervoermiddelen. Als je de luchtkwaliteit in binnensteden daadwerkelijk wilt verbeteren, begin dan met het deels afsluiten van stadcentra voor voertuigen met uitstoot

te gaan gebeuren. Graag zou ik zien dat de Nederlandse overheid het gebruik van de 125cc klasse meer zou stimuleren door te wijzen op de

Robert van de Nadort Begin met het deels afsluiten van stadscentra voor voertuigen met uitstoot

gunstige gebruiksmogelijkheden. Deze klasse is betaalbaar, schoon qua

Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoers-

auto sowieso iedere dag laten staan. Ik heb trouwens jarenlang ’s zomers

alternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde tweewielers?

en ‘s winters op de motor gereden. Dat is beslist geen straf voor mij.

uitstoot en biedt dus een ideale stedelijke mobiliteitsoplossing.

Zou u zelf bereid zijn tenminste 1 keer per week de auto voor het werk te laten staan?

Zeker, maar het moet wel zinvol zijn. Ik heb gelukkig geen file- of parkeerproblemen. Wanneer ik elke dag in de stad moest zijn, zou ik de

Ja, de fietser is een beschermde diersoort en aan het OV wordt ruim voldoende geld en aandacht besteed (ook veel geld verkwist).

Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen wisselen?

Daarentegen vind ik dat de gemotoriseerde tweewieler niet wordt

Lastig. Daar ben ik geloof ik te ongeduldig voor en ik heb een hekel

gezien als een serieuze mobiliteitsoplossing. Sterker nog, het lijkt erop

aan lange discussies. Bij RAI Vereniging hebben ze daar volgens mij

dat de overheid alles aangrijpt om dit vervoermiddel in een negatief

geschiktere personen voor.

daglicht te plaatsen. Motorrijders zijn toch die mensen met een leren jack en een open uitlaat? En wat te denken van de voortdurende aanval

Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit?

op snorfietsers, omdat een kleine groep zich misdraagt. Terwijl dit toch

Ik hoop op meer tweewielers en geen uitstoot meer in de stadscentra.

gewoon ook een kwestie van handhaving is. Dat laatste lijkt nu eindelijk

Da’s pas lekker op een terrasje zitten in Rotterdam.

GO! 24

MARKTANALYsE

Diesel blijft pieken De verkoop van dieselaangedreven personenauto’s in Europa is in de eerste

diesels is volgens het Britse

9 maanden van vorig jaar opnieuw met 5,1 procent gestegen tot 4,9 miljoen

onderzoeksbureau Automo-

eenheden. Dit betekent dat het marktaandeel van zelfontbranders met 53,2

tive Industry Data een mee-

procent onveranderd hoog is gebleven. Het blijvend hoge marktaandeel van

valler, aangezien autofabrikanten ervan uitgingen dat met de invoering van de strengere Euro 6 emissienormen, die kostenverhogingen met zich meebrengt, de vraag naar dieselauto’s zou dalen. Dieselauto’s blijven echter in de meeste EU-landen het meest populaire voertuig. Ter vergelijking: het aandeel van benzi-

Europese verkopen dieselpersonenauto’s 2014 Jan-sept.

Dieselaandeel in % w.v.

Ierland Portugal Spanje Frankrijk België/Luxemburg Zweden Italië Oostenrijk Verenigd Koninkrijk Duitsland Zwitserland Nederland

73,5 69,7 65,9 64,6 63,0 59,4 56,9 56,4 49,7 47,7 36,7 24,4

neauto’s in Europa bedraagt 46,8 procent en dat van e-cars krap 5 procent. De run op dieselauto’s is het grootst in landen als Ierland (73,5%), Portugal (69,7%) en Spanje (65,9%). Een negatieve uitzondering vormt Nederland waar minder dan 1 op de 4 consumenten voor diesel kiest, vanwege het voor deze brandstof onaantrekkelijke belastingregime.

Nederland Europees koploper e-bikes De verkoop van fietsen in de EU is in 2013 gestabiliseerd op een niveau van bijna 20 miljoen eenheden, zo blijkt uit Mobiliteit in Cijfers Tweewielers, een gezamenlijke

Bron: Colibi/Coliped

uitgave van RAI Vereniging en

GEFELICITEERD NEDERLAND. HET E-BIKE AANDEEL IN DE VERKOPEN IS BIJ JULLIE HET GROOTST. MAAR WIJ VERKOPEN IN ABSOLUTE ZIN DE MEESTE E-BIKES!

Verkoop e-bikes in de EU

BOVAG. In diezelfde editie valt

Duitsland Nederland België Frankrijk Italië Oostenrijk Ver. Koninkrijk Denemarken Portugal Spanje Tsjechië Polen Slowakije Luxemburg Hongarije

kwam op 900.000 exemplaren. Dit betekent

410.000 192.000 80.000 56.000 51.000 38.000 25.000 13.000 11.000 10.000 5.000 4.000 2.000 1.000 1.000

te lezen dat de Europese verkoop van e-bikes in dat jaar uit-

dat ongeveer 1 op de 20 verkochte fietsen in de EU een e-bike is. De verschillen per land zijn echter groot. Zo staat Duitsland in absolute aantallen verkochte elektrische fietsen weliswaar bovenaan, maar afgezet tegenover het totale marktvolume is 1 op de 10 verkochte fietsen een e-bike. Nederland, waar die verhouding twee maal zo hoog ligt, namelijk 1 op 5, mag zich daarom Europees e-bike kampioen noemen. In ons land worden jaarlijks ruim 1 miljoen nieuwe fietsen aangeschaft, waarmee Nederland op de Europese verkoopranglijst een zevende plaats inneemt.

25

Vaker en verder per fiets Sinds 2004 is het fietsgebruik in

toegenomen, zo blijkt uit mobili-

Nederland – de optelsom van het

teitsbeeld 2014 van het Kennis-

aantal op gewone en e-bikes afge-

instituut voor Mobiliteitsbeleid

legde kilometers – met 6,5 procent

(KiM). In totaal legden Nederlan-

Oorzaken groei fietsgebruik Nederlanders (bijdrage aan de groei)

meters met de fiets af. Zowel de groei van het aantal mensen dat fietst als de toegenomen mobiliteit per persoon (vaker en verder verplaatsen) droegen bij aan het

Totaal w.v.

Meer mensen Verder werkgebonden Verder vrije tijd Verder winkelen Verder onderwijs Vaker werkgebonden Vaker vrije tijd Vaker onderwijs Minder vaak winkelen Minder vaak overige

+6,5% +2,9% +0,9% +0,3% +0,4% +0,6% +1,1% +0,5% +1,1% -0,9% -0,8%

grotere aantal fietskilometers. Het fietsgebruik nam volgens het KiM vooral toe als gevolg van meer woon-werkverplaatsingen en door meer verplaatsingen naar en van onderwijsinstellingen. Ruim twintig procent van de Nederlanders pakt

woordigd. In 2013 ondernamen

landse vakanties. Een groot deel van

voor ritten van en naar het werk

ruim 1 miljoen Nederlanders een

het toegenomen fietsgebruik komt

inmiddels de fiets. Maar ook bij

fietsvakantie in eigen land. Daarmee

voor rekening van de e-bike die

recreatief gebruik of ritjes in de

heeft de fiets een aandeel van 12

goed is voor 12 procent van alle

vrije tijd is de fiets goed vertegen-

procent in het totaal aantal binnen-

fietskilometers.

Tweederde korte spitsritten niet per auto Op korte afstanden is de auto niet

Op korte ritten tot en met 5 km

mensen in de auto. In de ochtend-

periode 2004–2007.Vooral de

het meest gebruikte vervoermiddel.

zitten er volgens het CBS meer

spits zijn dat, naast de bestuurder,

avondspits is verminderd: 5 pro-

Bijna 70 procent van de korte ver-

gemiddeld nog 0,6 gezinsleden.

cent in termen van reistijd. De tijd-

plaatsingen in de ochtendspits vindt

Meestal zijn dat kinderen of partners

winst in de ochtendspits bedroeg 3

die naar school of werk worden

procent. Dit betekent dat de avond-

plaats met de fiets, bromfiets, scooter of lopend. Uit het

gebracht. De korte autorit-

Onderzoek Verplaatsingen

ten zijn dan ook meestal

in Nederland (OViN) en Mobiliteitsonderzoek

geen woon-werkritten, ochtendspits nog wel

blijkt dat er in de

goed voor 40

ochtendspits 2,4

procent van alle

miljoen auto’s op de

autoverkeer.

weg zijn, waarvan 1,7

Uit dezelfde onder-

miljoen auto’s meer

zoeken komt verder

dan 5 km afleggen.

naar voren dat op een

dat 2,8 miljoen auto’s, waarvan er 1,8 miljoen meer dan 5 km rijden.

ochtendspits, zoals in de periode 2004–2007 nog wel het geval was.

al zijn die in de

Nederland (MON)

Tijdens de avondspits zijn

spits niet meer zwaarder is dan de

gemiddelde werkdag in de periode 2010–2013 automobilisten in de spits minder reistijd kwijt waren dan in de

Aandeel vervoermiddelen bij afstanden korter dan 5 kilometer Auto als bestuurder Auto als passagier Brom(snor)fiets Lopen Bus, tram, metro Overig (incl. trein)

21% 10% 39% 28% 1% 1%

Bron: CBS

Bron: Mobiliteitsbeeld 2014

ders in 2013 zo’n 14,5 miljard kilo-

GO! 26

DE Stelling

Het is maar de vraag of zelfrijdende auto’s echt minder vervuilend zijn.

Theo Stevens, directeur DITCM Innovations Nederland heeft helemaal geen robotauto’s nodig. Dan staat heel Nederland stil. Een zelfrijdende auto moet veel afstand houden, onhandig op onze overvolle wegen.

Bron: NRC

Patrick Potgraven, Verkeersinformatie-

Fred Feddes, publicist

dienst (VID)

Van de 45 hectare aan verkeersruimte in Amsterdam is 11 procent

Iedereen die de ADAM-app op zijn

bestemd voor fietsers. Om de druk op de stad te verlichten is een nieuw,

smartphone downloadt, krijgt een soort

eigentijds evenwicht nodig. De komende jaren zouden we op deze

reisadviseur binnen die je zo snel

kerncijfers kunnen mikken: 50 procent van de verkeersruimte voor

mogelijk de weg naar huis of werk

voetgangers en fietsers, en 50 procent voor OV en auto’s. Geen enkele

wijst.

ruimteverdeling heeft het eeuwige leven, maar hiermee kunnen we een tijdje vooruit.

Bron: Telegraaf Bron: Parool

Peter van den Bosch, transportdirecteur Ongelukken met trucks worden een zeldzaamheid, want de chauffeur

Hans Versluis, manager Ford Utrecht

wordt tijdens zijn rit gecoacht vanuit een regelcentrum waar precies

Wie een auto koopt, surft zes tot negen

wordt waargenomen wat er allemaal onderweg gebeurt. Bij gevaar

uur op internet voordat hij een dealer

wordt er automatisch geremd en als een irisscan in de voorruit

binnenloopt. Hij weet wat hij wil, want

signaleert dat de chauffeur langer dan twee seconden zijn oog van de

hij bezoekt gemiddeld maar ander-

weg houdt, gaat het alarm af.

halve showroom. Dus tijdens het surfen moet je de klant vangen.

Bron: Telegraaf Bron: Parool

Marc Bienemann, directeur Benelux Jaguar Land Rover Het leuke aan auto’s is dat iedereen er

Harald Bresser, manager Communicatie & PR RAI Vereniging

een mening over heeft. Mensen gaan

Eén gram CO2-uitstoot kan het verschil maken tussen prima verkopen

niet op een verjaardag uitleggen

en bijna niets. De merkentrouw bij de klant is weg. Die komt niet meer

waarom ze een bepaald wasmiddel

voor een merk, type of een bepaalde kwaliteit, maar vraagt om een auto

hebben gekocht. Met auto’s doen ze dat

die in het 14-procenttarief valt. Als je die als dealer kunt aanbieden, ben

wel. Auto’s maken mensen gelukkig.

je spekkoper.

Bron: Trouw

Bron: Volkskrant

GO!factor

GUIDO HEIJNEN In 2008 besloot Guido Heijnen, Business Line Manager bij Creemers Compressors, dat het tijd werd om zijn motorfiets, waarmee hij vrijwel dagelijks naar het werk toerde, in te ruilen voor iets anders. Niet omdat hij ontevreden was over zijn vervoermiddel, maar omdat hij in 2008 als Technisch Adviseur bij Creemers Compressors, fabrikant van compressoren voor binnen- en buiten de automotive branche, in dienst trad.

“Dit betekende dat ik de beschikking kreeg over een bedrijfswagen en bovendien veel zakelijk onderweg was. Met als gevolg dat mijn motorfiets ongebruikt in de garage bleef staan. Ik besloot hem van de hand te doen en daarvoor in de plaats een leuke, sportieve vierwieler bij voorkeur van Italiaanse makelij aan te schaffen. Italiaans design, de uitstraling en het raffinement van dit soort auto’s spreken mij namelijk erg aan. Een zoektocht werd het wel, want ik stelde nogal wat eisen ten aanzien van veiligheid en luxe. Bovendien moest het een cabrio zijn mét airco én leren bekleding.

Na enig surfen op internet ontdekte ik dat er van de Fiat Barchetta een speciale editie was uitgebracht: de Barchetta Edizione Limitata. Behalve met airco en rode leren bekleding was deze uitvoering voorzien van dubbele airbags, een speciaal Fiat sound system, een speciale laklaag en aparte ‘turbine styling’ velgen. Precies de auto die ongeveer op maat voor mij gemaakt leek te zijn. Ik kocht deze Barchetta uit 1999 in 2010 van de eerste eigenaar in Duitsland. Die man kreeg op latere leeftijd een relatie en vervolgens een kind, waardoor de Barchetta te krap werd en hij noodgedwongen afscheid moest nemen van zijn sportieve troetelkind. Ja, met enige ironie zou je kunnen zeggen dat hij een kind kwijtraakte en ik er een bij kreeg. Maar dan wel eentje die met 1,8 liter en 131 pk flink uit de kluiten is gewassen….”

27

GO! 28

OLAF DE BRUIJN

Toekomstige mobiliteit In dit themanummer staat de toekomstvisie van RAI Vereniging centraal. Hoe die mobiliteitshorizon er exact uit komt te zien, is natuurlijk lastig te voorspellen. Maar dat de sector aan de vooravond staat van ingrijpende veranderingen staat wel vast.

Eerder in dit nummer signaleerde onze nieuwe algemeen voorzitter én voorzitter afdeling Auto’s, Steven van Eijck, al dat consumenten tussen nu en pakweg tien jaar waarschijnlijk geen voertuigen meer zullen kopen, maar kilometers en dat er vervoersconcepten zullen komen, waarbij de klant de mobiliteitsvraagstukken bepaalt. En dan is er nog de opkomst van ‘big data’, die het straks mogelijk maakt om alle vervoersbewegingen te volgen en nauwkeurig in kaart te brengen. In dat transitieproces zal RAI Vereniging het voortouw moeten nemen en in nauwe samenwerking met de achterban de route richting de toekomst moeten uitstippelen.

De voorzitters van de afzonderlijke afdelingen van RAI Vereniging delen die visie en stellen voor hun eigen sector trends vast die met de door Steven van Eijck geschetste ontwikkelingen parallel lopen. Rode draad in hun betoog is dat de individuele afdelingen binnen RAI Vereniging Auto’s, Autovak, Fietsen, Gemotoriseerde Tweewielers en Speciale Voertuigen, in de toekomst nog veel meer dan nu het geval is, vanuit één verenigingsgedachte zullen moeten acteren. Wat hen bindt zijn wielen. En het geheel is nu eenmaal sterker dan de som der delen. Ik vat hun observaties nog even samen.

Volgens Alex van den Hoff van afdeling Gemotoriseerde Tweewielers is er sprake van een kruisbestuiving tussen fiets, motor, auto, scooter etc.

Gertjan Sluijter van afdeling Autovak adviseert om uit efficiencyoverwegingen te bekijken in hoeverre het mogelijk is om bepaalde structuren naar andere afdelingen door te trekken en vervolgens gezamenlijke (lobby)trajecten te ontplooien. Naar zijn mening zouden sommige activiteiten, vanwege de veranderende wereld om ons heen, in de toekomst nog meer verenigingsbreed kunnen worden opgepakt.

Gaston van Kleef van afdeling Speciale Voertuigen is van mening dat het in een aantal gevallen efficiënt, praktisch en slagvaardiger is om in bepaalde dossiers gezamenlijk op te trekken. Het is, zo zegt hij, dat RAI Vereniging als ‘Voice of the industry’ er voor zorgt dat de branche wordt gehoord.

En Jaap Merkus van afdeling Fietsen stelt vast dat het veel sterker is om één integraal standpunt bij de overheid neer te leggen, waarbij én de fiets, én de gemotoriseerde tweewieler, én de automobilist zijn betrokken. Als je vraagstukken als collectief, vanuit de totale mobiliteitsoptiek benadert, bereik je immers veel meer bij overheden en beleidsmakers.

Door het ontwikkelen van een integrale mobiliteitsvisie en waar het kan zoveel mogelijk als één krachtige spreekbuis voor de leden op te treden, is sprake van méér slagkracht, méér efficiency en wordt uiteindelijk meer bereikt bij overheden, beleidsmakers etc. Dit betekent dat RAI Vereniging als dè beeldbepalende organisatie op mobiliteitsgebied in de toekomst nog nadrukkelijker aanwezig zal zijn in het politieke en publieke debat en een nog pro-actievere rol zal gaan vervullen. Met die uitdaging gaan wij de komende tijd aan de slag.

Olaf de Bruijn, directeur RAI Vereniging

Europese studie naar ongevallen gemotoriseerde tweewielers De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) gaat de komende drie jaar 500 ongevallen bestuderen die binnen Europa hebben plaatsgevonden, waarbij een fietser of een gemotoriseerde tweewieler betrokken was.

Studie moet verkeersveiligheid motorrijders verder verbeteren.

De SWOV werkt bij deze Europese studie, onder de projectnaam ‘Saferwheels’, nauw samen met partners uit Groot-Brittannië, Italië, Polen, Frankrijk en Griekenland.

Het is de bedoeling dat elk land, dus ook in Nederland gegevens verzameld over 85 ongevallen.

RAI Vereniging heeft de aanvraag voor dit project met een aanbevelingsbrief ondersteund. Het is immers belangrijk dat er meer informatie komt over de ongevalsoorzaken, zodat gericht maatregelen ontwikkeld kunnen worden om de risico’s te verkleinen.

Haagse wandelgangEN

29

Nederland gaat weer naar de stembus! In de beeldvorming gaan de provinciale statenverkiezingen vooral over de slagkracht van het kabinet. De uitslag is immers indirect bepalend voor de verhoudingen in de Eerste Kamer, stelt Quirijn Teunissen, lobbyist bij RAI Vereniging. “Hiermee wordt het belang van de provinciale bestuurslaag helaas enorm onderschat. Zij gaat namelijk over veel meer én concretere zaken die grote invloed hebben op onder meer de mobiliteitssector, zoals op het gebied van OV-bussen”.

goed dat overheden hier op inzetten. Hiervoor hoeven zij echter geen eisen in de concessie op te nemen. Iedere nieuwe bus, of deze nu elektrisch is, op waterstof rijdt of een verbrandingsmotor heeft, is namelijk brandschoon. Daar hebben de scherpe euronormeringen en grote investeringen van de industrie voor gezorgd. Eén van de schoonste manieren om een stad in te rijden, is met een Euro VI-bus op bijvoorbeeld diesel.”

Het gaat echter vaak verkeerd als aanbestedende partijen schoon en zuinig door elkaar halen. “Zij willen de luchtkwaliteit verbeteren en dus schone bussen. Je ziet dan echter, dat zij in de concessie eisen op het gebied van CO2 gaan stellen. Dit heeft echter niets met luchtkwaliteit te maken.”

Veel decentrale overheden willen de luchtkwaliteit in hun provincie of

Voor schone lucht kun je volgens hem iedere willekeurige nieuwe bus

stad verbeteren. Een te roemen ambitie die op steun van de industrie kan

inzetten. “Overigens is de CO2-uitstoot door OV-bussen verwaarloos-

rekenen. Het is niet voor niets dat fabrikanten miljardeninvesteringen hebben gedaan om de uitstoot van schadelijke emissies van hun voertuigen tot nihil te reduceren. Toch lopen doel, middel en beoogd effect hier nogal eens door elkaar.

baar op nationale en mondiale schaal én is CO2 (anders

‘CO2 heeft niets met luchtkwaliteit te maken’

“Je kunt er op wachten dat nieuwe provinciebesturen

dan bijvoorbeeld fijnstof) geen lokaal probleem. Je gaat dus met lokaal geld iets te lijf dat zich niets aantrekt van stads- of provinciegrenzen en zich dus ook niet binnen die grenzen laat terugdringen. Je kunt wel per se op technologie inzetten, maar dan moet je dat doen omdat je een

hun duurzaamheidsplannen gaan ontvouwen’, zegt Teunissen. “Deze

kostbare pionierstechnologie gedoseerd en gefaseerd iets verder wil bren-

plannen worden vaak doorvertaald in de eisen die provinciebesturen in

gen.” Teunissen adviseert de nieuwe en huidige aanbestedende partijen

concessies voor hun OV-bussen opnemen. Door gebrekkige kennis over

dan ook vooral te kijken waar zij effectief resultaten kunnen halen op het

technologieën en eenzijdige voorlichting over de mogelijkheden kan dit

gebied van luchtkwaliteit. Dit door technologieneutraal aan te besteden

een dure hobby voor de belastingbetaler worden.”

en in te zetten op zo nieuw mogelijke bussen. “Onze sector heeft er al

Teunissen noemt als voorbeeld de inzet op luchtkwaliteit. “Het is heel

lang voor gezorgd dat die allemaal schoon zijn.”

GO! 30

EYE CATCHER

Congres ‘Innovatieve Mobiliteitsconcepten’ werpt blik op de toekomst Zelfrijdende auto’s, de opkomst van big data, oplichtende wegen, handige app’s, het maximaal benutten van multimodaal vervoer en andere nieuwe mobiliteitsconcepten.

Dit is slechts een greep uit de vele onderwerpen die op 26 maart aan de orde komen tijdens het congres ‘Innovatieve Mobiliteitsconcepten’ dat het Nederlands Instituut voor de Bouw (NIB) in samenwerking met Infrasite.nl in de Rotterdamse Doelen organiseert.

Eindhoven, die zijn visie geeft op mobiliteit in 2050; Marco Knitel, operations manager van Uber Nederland; Michiel Muller, oprichter van Route Mobiel en Tango, Hans Peters, commercieel directeur van NS Reizigers en Sander Klous, hoogleraar Big Data Ecosystems for Business and Society van de Universiteit van Amsterdam.

Korting leden RAI Vereniging Het congres is bestemd voor alle relevante opdrachtgevers en opdrachtnemers in de mobiliteitssector (CEO’s, bestuurders, directeuren, projectmanagers, projectleiders,

Om de deelnemers maximaal te kunnen

beleidsmedewerkers, adviseurs etc. Omdat

inspireren kent het congres een viertal pro-

RAI Vereniging mediapartner is van het con-

grammadelen: een inhoudelijk gedeelte met

gres, geldt voor leden een speciale korting van

keynote sprekers, co-creatie sessies, ontbijt-

20% op deelname. Dit betekent dat zij geen

en lunchsessies en toekomstdebatten. Verder

365,- euro (excl. BTW) betalen, maar 292,-

besteedt het congres uitgebreid aandacht aan

euro (excl. BTW). Dit bedrag is inclusief

het belang van big data voor de toekomst van

koffie, thee, lunch en een borrel. Daarnaast

mobiliteit. Aan bod komen de steeds grotere

ontvangen zij een waardevol naslagwerk.

rol van big data in het dagelijks verkeer,

Leden van RAI Vereniging die van deze

nieuwe regels voor het eigendom van big

speciale korting gebruik willen maken kun-

data vanuit Europa en de gevolgen voor Nederland en de mobiliteits-

nen zich aanmelden via de volgende link:

sector.

https://innovatievemobiliteitsconcept.paydro.net/event/innovatieve-

Voor het congres is een keur aan interessante mobiliteitsexperts gese-

mobiliteitsconcepten/RAI

lecteerd. Als dagvoorzitter treedt Geert Kloppenburg op, expert in

Meer info over het congres is te vinden op:

duurzame mobiliteit, concepten en innovatie. Gastsprekers zijn onder

http://www.bouw-instituut.nl/bouw/innovatieve-

andere: Carlo van de Weijer, hoofd afdeling smart mobility van TU

mobiliteitsconcepten/

Mobiliteitskalender 2015 Nationale (E-)bike testdagen/FietsVAK dag

Motorsymposium

Commercial Vehicle Show

16 maart

14 april

EVS28: Electric Vehicle Symposium & Exhibition

28 februari t/m 2 maart

BOVAGhuis Bunnik

Birmingham

3 t/m 6 mei

Expo Haarlemmermeer

Symposium voor bestuurders, politici

Internationale beurs voor trucks, trai-

Kintex, Goyang, Zuid-Korea

en beleidsmakers over de rol van de

lers, bestelwagens en componenten

Grootste wereldwijde conferentie en

motor(scooter) in de toekomstige mobiliteit

vakbeurs voor elektrische mobiliteit

AutoRAI 17 t/m 26 april Amsterdam RAI

@raivereniging

31

Tweets RAI Vereniging 5 februari

14 januari

RAI Vereniging / @PTMinfo organiseert op 19-2 ledenbijeenkomst waterstof

Veel animo voor toegangskaarten AutoRAI 2015 13 januari

5 februari

Kosten laadpaal zorgen niet voor hogere bijtelling 5 februari

Congres ‘Innovatieve Mobiliteitsconcepten’ werpt blik op de toekomst 13 januari

Kabinet kiepert proefballon hoger belasten diesels van Mansveld per brief in de prullenbak 4 februari

ACEA en FuelsEurope bezorgd over hogere bijmenging FAME (biodiesel) in Frankrijk 12 januari

Autobranche hoont dieselplannen weg’, via @Telegraaf

Collectieve stand RAI Industry Platform op IAA 2015

20 januari

Europese belangenbehartigers fietsindustrie COLIPED en COLIBI samen verder als CONEBI

2 januari

6,9 procent minder personenauto’s verkocht in 2014

ReinigingsDemoDagen

EQUIP AUTO

3 en 4 juni

13 t/m 17 oktober

RDW Testterrein, Lelystad

Parijs

Tweejaarlijkse beurs voor de afval-

Internationale vakbeurs voor de

en reinigingsbranche

aftermarket

BedrijfsautoRAI 20 t/m 23 oktober Amsterdam RAI

GO!ROUND

van RAI Vereniging euwjaarsreceptie ni e el on iti ad tr De een toost uit te hĂŠt moment om n de le de or vo was n succesvolle goed begin en ee n Eijck, brengen op een ed ook Steven va de t Da . st om ek mobiliteitsto n RAI Vereniging. een voorzitter va m ge al we eu ni de het kabinet op als zijn taak om t he t zie jck Ei Van nge termijneden te wijzen, la kh lij de or wo nt ra stabiel zijn ve n voor de leden ee en n le ke ik tw visies te on aat te creĂŤren. ondernemersklim