JAARGANG 7 – OKTOBER 2017 – NR 4
! O G 4 # Y T I L I B ing O ig M n AI Vere R e in z a g a M
THEMA: LOGISTIEK EN TRANSPORT
TRIPL PAKJESSCOOTER • MOBILITEITSRAI GINAF E-TRUCKS • EMISSIELOZE LOGISTIEK GEAUTOMATISEERDE TRUCKS
GO! 2
RAI SOCIETY Medio juni vertrok een groep van 16 leden van RAI CarrosserieNL naar Frankrijk voor een rondje ‘Tour de France’.
PAGINA 18
ECO-TRENDS
------------------THEMA: K EN LOGISTIE RT O TRANSP -------------------
Met de dagelijkse inzet van een afval- en veegwagen op waterstof heeft Groningen een Europese primeur te pakken.
PAGINA 20
UITGESPROKEN Henk Salomons, General Manager
6
MOBILITEITSRAI MET GROTE AMBITIES VAN START
van Kawasaki Motors Benelux,
Op donderdag 19 oktober geven RAI Vereniging en RAI Amsterdam de aftrap
geeft zijn mobiliteitsvisie.
voor de MobiliteitsRAI. Deze volledig nieuwe beursformule moet drie dagen lang als trefpunt fungeren voor de mobiliteitssector. Tijdens de eerste editie is
PAGINA 23
de focus primair gericht op de bedrijfswagensector, vertelt beursmanager
MARKTANALYSE
Rikkert Graat. ‘Kennis en informatie delen op de beursvloer staat centraal.
De Nederlandse overheid heeft
Hetzelfde geldt voor het RAI Mobiliteitscongres dat een integraal onderdeel
het afgelopen jaar 25,3 miljard euro
vormt van dit nieuwe initiatief dat een podium moet bieden aan professionals
aan milieubelastingen ontvangen.
in het wegtransport. Ruim 70 exposanten, die een veelvoud aan merken
PAGINA 25
vertegenwoordigen, zullen in de Europahal hun laatste innovaties tonen.’
GO!FACTOR Pieter Jan Rijpstra, commercieel directeur van Koga én lid van de
12
EMISSIELOOS TRUCKTRANSPORT Terwijl elektrische personenauto’s op steeds grotere schaal terrein winnen,
sectie Fietsen van RAI Vereniging,
behoort elektrische tractie bij vrachtwagens nog tot de uitzonderingen.
met het prototype van zijn Koga
Voorlopig althans, want voor het zware transport en de binnenstedelijke
Team Edition racefiets.
distributie gaan de technische ontwikkelingen op het gebied van zero
PAGINA 27
emission mobiliteit snel. Zo heeft GINAF Trucks Nederland onder de ‘Durable’ vlag van een complete range E-trucks ontwikkeld met laad vermogens die oplopen van 800 tot 27.000 kilo.
COLOFON GO!Mobility is een uitgave van RAI Vereniging, postbus 74800, 1070 DM Amsterdam, telefoon (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl.
Productie Markant Media
GO!Mobility verschijnt 5 keer per jaar en is o.a. bestemd voor politici, overheidsinstanties, de media en leden van RAI Vereniging. Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation.
Redactieraad Cees Boutens, Jeroen van de Braak, Ilse Bartels, Mark van Dansik, Floris Liebrand
Redactie Menno Timmer, hoofdredacteur
Redactieadres GO!Mobility Markant Media Noordereinde 291 1243 JX ’s-Graveland E-mail: markantmedia@kpnmail.nl www.markant-media.com Tel. 06-551 35 559 of 035-69 19 061
Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.
GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl
© 2017 RAI Vereniging - alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Medewerkers Sjoerd van der Linden Ontwerp: PWAD Amsterdam Vormgeving: MB voorheen VMTB Fotografie: Ton van Til, Johan Peter van der Stouwe, Louis Blom Illustraties: Onno Kortland Druk: W.C. den Ouden ISSN: 2212-8182
DR. STEVEN VAN EIJCK
3
Prijzenslag buitenlandse personenauto’s? Onlangs werd ik benaderd voor de Vlaamse televisieomroep VRT om
terugvloeit naar de burger in de vorm van infrastructuur. Met de rest
uit te leggen waar die prijsverschillen tussen Nederlandse en Belgische
houdt autorijdend Nederland drie departementen overeind.
auto’s vandaan komen. Het is interessant om vast te stellen dat onze
Slechts 1,5 miljard van die totale mobiliteitsbelasting betreft de BPM. En
Belgische vrienden wat dat betreft toch weer voor een ‘wake-up’ call’
daarvoor gelden ook nog eens hoge inningskosten. Ook omwille van de
hebben gezorgd. Want wat is er nu eigenlijk precies aan de hand? Van
versimpeling van het belastingstelsel, een grote wens van het komende
belang is om eerst even de verkoopontwikkelingen van beide landen
kabinet, wordt het dus tijd om de BPM eens goed tegen het licht te hou-
goed in kaart te brengen. Dan valt direct op dat België met ‘slechts’
den. Op enig moment komt er dan een omslagpunt waarbij de overheid
11,35 miljoen inwoners vorig jaar 532.000 nieuwe personenauto’s
‘pennywise and pound foolish’ is om die belasting nog te heffen.
heeft verkocht, terwijl Nederland met ruim 17 miljoen inwoners niet verder kwam dan 382.000 exemplaren. Ik geef toe dat dit beeld niet
Toch slaag ik er niet in het relatief hoge volume aan parallel inge-
helemaal zuiver is, want de zogeheten parallelle import, zo’n 200.000
voerde auto’s uitsluitend via de BPM te verklaren. Het gebeurt mij
voertuigen, is in dat laatste cijfer niet meegenomen, maar daarbij gaat
regelmatig dat kennissen en vrienden, die tijdens een vakantie in
het wel om deels relatief nieuwe auto’s . Maar hoe erg is het nu eigenlijk dat onze Zuider buren meer auto’s verkopen dan wij? Om twee redenen is dat een slechte ontwikkeling. Het leidt tot een minder snelle verjonging van het Nederlandse wagenpark wat ongunstig is
België, Duitsland, Frankrijk of Italië een
‘De BPM is ons een doorn in het oog’
voor de voertuigveiligheid, de reductie van
showroom hebben bezocht, mij de vraag stellen waarom auto’s (excl. BPM) daar zoveel goedkoper zijn dan in Nederland. RAI Vereniging gaat daarom een onafhankelijk bureau inschakelen om dit uit te zoeken. Wat zijn de achterliggende oorzaken van de
brandstofverbruik en emissiewaarden. Een deel van de parallelle
stijgende parallelimporten en de gevolgen voor onze leden en de
import is namelijk niet nieuw. Én het is ongewenst dat auto’s via een
automobilist? Dit is, dat wil ik graag benadrukken, in het belang van de
‘voordeelconstructie’ aan de grens niet meer via het reguliere kanaal,
consument. Die wil immers een nieuwe auto aanschaffen bij zijn of
in casu de officiële merkdealer en de importeur, worden geleverd.
haar merkdealer voor niet te veel geld die is voorzien van de nieuwste technieken. Uiteraard houd ik u op de hoogte over
Maar waarom zou de Belgische TV überhaupt in deze
de uitkomsten van dit onderzoek. Maar voor het zo
ontwikkeling zijn geïnteresseerd? Simpelweg omdat
ver is ga ik eerst met veel trots een bezoek brengen
auto’s in hun land veel goedkoper zijn. Eén van de
aan de M obiliteitsRAI, waar u in deze editie op pagina
oorzaken die hiervoor is aan te wijzen betreft die
6 al vast een voorproefje krijgt.
vermaledijde BPM. Die aanschafbelasting is ons een doorn in het oog. Weliswaar heeft demissionair
Dr. Steven van Eijck
staatsecretaris Wiebes van Financiën, in overleg met
Algemeen voorzitter RAI Vereniging
ons, besloten tot een geleidelijke afbouw van de BPM, maar dat gaat lang niet snel genoeg. Graag breng ik in dit verband nog even in herinnering dat de Nederlandse belastingopbrengsten uit mobiliteit jaarlijks 20 miljard euro bedragen, waarvan slechts 5 tot 7 miljard
GO! 4
BRANCHE NIEUWS
Bosch introduceert ABS-systeem voor e-bikes Bosch lanceert binnenkort de eerste in serie geproduceerde ABS-systeem voor e-bikes. Dit voorkomt de blokkering van het voorwiel, waardoor het achterwiel omhoog komt. Op die manier wordt de remafstand verkort en vermindert het risico om over het stuur te vallen. Ook op glad wegdek zou dit voordelen bieden. Het Accident Research Division van
De achterwielstabilisator in het
Bosch onderzocht meer dan 500
Bosch e-bike ABS-systeem zorgt er
ongevallen in Duitsland. Daaruit
namelijk voor dat het achterwiel op
bleek dat bij 20 procent van de onge-
de grond blijft bij extreem hard rem-
vallen de fietser al was gevallen voor-
men. Met name op een ondergrond
dat de aanrijding plaats vond. Vaak als
met goede grip of tijdens afdalingen.
gevolg van te laat of niet remmen. In
Wielsnelheidsensoren signaleren
een andere studie werden meer dan
wanneer het achterwiel omhoog
5.400 fietsongevallen nader bekeken.
komt en activeren vervolgens de
Daar kwam uit naar voren dat bij
voorwielrem. Het Bosch e-bike
driekwart van de ongevallen niet was
ABS-systeem komt dit najaar voor de
geremd. De onderzoekers kwamen
eerste gebruikers van geselecteerde
tot de conclusie dat de toepassing van
partners beschikbaar en zal vanaf
ABS het aantal ongevallen met
najaar 2018 op grotere schaal bij de
e-bikes met 25 procent kan reduceren.
detailhandel verkrijgbaar zijn.
ABS op e-bikes reduceert het aantal ongevallen met 25 procent.
Infrastructuur blijft achter bij groei wegverkeer Nederland beschikt over zo’n 139.000 kilometer aan verharde wegen, 6.000 kilometer aan vaarwegen, 3.000 kilometer spoor en 35.000 kilometer aan fietspaden, meldt het CBS enthousiast in haar nieuwe uitgave Transport en Mobiliteit.
Utrecht vorig jaar elk uur 4.286 personenauto’s, vrachtwagens, bussen en motorfietsen over rijkswegen. Daarmee zijn deze wegen een factor 16 drukker dan in bijvoorbeeld de regio Delfzijl en omgeving die als het minst druk te boek staat. Uit cijfers van het CBS blijkt dat de A13 in Zuid-Holland al vijf jaar achtereen behoort tot de drukste rijksweg. Op dit traject passeerden in
Dat lijkt misschien veel, maar wie dit cijfer in perspectief plaatst ziet al
de periode 2011–2015 gemiddeld 5.700 motorvoertuigen per uur.
gauw dat het nationale wegennet sinds 2005 per saldo slechts 4.906
In 2016, na de openstelling van de verlengde A4 in december 2015,
kilometer is gegroeid. Ondertussen is het wagenpark met zo’n 2 mil-
waren dit er ruim 1.000 per uur minder. Dit komt neer op een daling
joen voertuigen toegenomen tot ruim 10
van 17 procent.
miljoen en is de verkeersintensiteit vele
Op de tweede plaats qua ver-
malen groter dan ruim 10 jaar geleden.
keersdrukte staat de A10, de ring
Zo passeerden op rijkswegen vorig jaar
rond Amsterdam, met gemiddeld
per uur 2.248 voertuigen. Dat zijn er 8
4.610 motorvoertuigen per uur
procent meer dan in 2011 toen bijvoor-
in 2016. Daarna volgen de A12, de
beeld nog 2.089 voertuigen per uur
A16 en de A2. De N33, de rijks-
voorbij kwamen. Dat cijfer is echter
weg van Assen via Veendam en
slechts een landelijk gemiddelde, want
Appingedam naar de Eemshaven
volgens de Nationale Databank Wegver-
in Groningen, is de al jaren de
keersgegevens is de verkeersintensiteit
rustigste rijksweg. In de periode
in de regio Utrecht (A1, A2, A12, A27 en A28) het hoogst. Gemiddeld reden er in
2011– 2016 reden hier gemiddeld
Op de drukste trajecten passeren bijna 6.000 voertuigen per uur.
400 voertuigen per uur.
5
Aangiften fietsdiefstal flink omlaag Het aantal aangiften van fietsdiefstal is vorig jaar met bijna 10 procent gedaald tot 96.507, zo blijkt uit cijfers van de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc). De aangiften bij de politie-een
actieve en faciliterende rol van de
heden Zeeland-West-Brabant en
branche maken fietseigenaren
Limburg daalden het sterkst met
meer gebruik van een tweede slot
respectievelijk 22,9 en 22,8
en noteren zij vaker de fiets
procent. Oost-Brabant en
gegevens. Deze integrale aanpak
Noord-Holland komen daar met
met publieke en private partijen
afnames van 19 en 18 procent aar-
lijkt vruchten af te werpen. In een
dig in de buurt. Het aantal aan
aantal gemeenten is de afname
giften binnen de politie-eenheid
van het aantal aangiften het
Rotterdam nam daarentegen met
meest zichtbaar: E indhoven
24,6 procent. Volgens AVc leert
(22,6%), Maastricht (28,4%) en
de praktijk dat in ongeveer een
Tilburg (31,6%). In de gemeente
derde van de gevallen aangifte van fietsdiefstal wordt gedaan.
Rotterdam nam het aantal
De integrale aanpak van fietsdiefstal lijkt vruchten af te werpen.
Dit betekent dat het werkelijke
aangiften echter fors toe. Voor Rotterdam aanleiding om in
aantal gestolen fietsen dus een
ting aan fietsbezitters door zowel
meer dan duizend ‘heterdaad
samenwerking met politie en
factor drie hoger ligt.
gemeenten, politie, vakhandel en
aanhoudingen’. Ook was er extra
de Stichting AVc, de integrale
AVc schrijft de teruggang vooral
lokale pers. Verder leidde de
toezicht en handhaving op zoge-
aanpak van fietsdiefstal te inten-
toe aan een verbeterde voorlich-
intensieve inzet van lokfietsen tot
heten hotspots. Mede door de
siveren.
Omzet autobranche opnieuw in de lift De auto- en motorbranche heeft in het tweede kwartaal van dit jaar opnieuw goede zaken gedaan. Vergeleken met de vergelijkbare periode van 2016 werd vijf procent meer omgezet. Daarmee zet de omzet de opgaande lijn van het eerste kwartaal voort, zo blijkt uit de CBS kwartaal monitor auto- en motorbranche. De verkoop van nieuwe perso-
eeuw. Ook de autoservicebedrij-
nenauto’s vormde de belangrijk-
ven zagen in het tweede kwartaal
ste peiler van de groei. Zo zetten
hun omzet met gemiddeld meer
auto-importeurs volgens het CBS
dan 4 procent toenemen. De
10 procent meer om dan een jaar
bedrijfsautobranche en de
eerder. De motorbranche
auto-onderdelensector wisten dit
presteerde eveneens sterk in de
niveau niet te bereiken en zagen
bedrijven nu al meer dan twee
voor een scherpe omzetdaling.
periode april tot en met juni, na
hun omzet met respectievelijk
jaar onafgebroken toeneemt. In de
Inmiddels nadert de omzet van de
een dip in het eerste kwartaal.
ruim 1 en 4 procent krimpen ver-
voorgaande jaren had de branche
autoservicebedrijven weer het
Met een omzetverbetering van
geleken met vorig jaar.
nog sterk te lijden onder de eco-
niveau van voor de crisis. Sinds
ruim 8 procent bereikte de sector
De CBS kwartaalmonitor laat zien
nomische malaise. Met name
2008 was de omzet in het tweede
het hoogste niveau van deze
dat de omzet van de autoservice-
tussen 2011 en 2015 zorgde dit
kwartaal niet zo hoog.
De auto- en motorbranche zette in het tweede kwartaal 5 procent meer om.
GO! 6
Nieuw platform voor professionals in het wegtransport
MobiliteitsRAI met grote ambities van start Eind deze week (donderdag 19 oktober) geven RAI Vereniging en RAI Amsterdam de aftrap voor de MobiliteitsRAI. Deze volledig nieuwe beursformule moet drie dagen lang als t refpunt fungeren voor de mobiliteitssector. Tijdens de eerste editie is de focus primair gericht op de bedrijfswagensector, vertelt beursmanager Rikkert Graat. ‘Een goed productenaanbod én delen van kennis en informatie staan centraal. Hetzelfde geldt voor het RAI Mobiliteits congres dat een integraal onderdeel vormt van dit nieuwe initiatief dat een podium moet bieden aan professionals in het wegtransport. Ruim 70 exposanten, die een veelvoud aan merken vertegenwoordigen, zullen in de Europahal hun laatste innovaties tonen’. De feitelijke aanleiding voor het nieuwe beurs-
waar overheid, brancheorganisaties, bedrijven
de toekomst van het wegtransport. Daarmee
concept was volgens Graat het niet doorgaan
en ondernemers elkaar kunnen ontmoeten,
biedt de MobiliteitsRAI een veel breder
van de BedrijfsautoRAI. ‘Dat heeft ons aan het
kennis kunnen delen en zaken kunnen doen.’
podium dan de BedrijfsautoRAI, waarvan de
denken gezet over wat de markt nu eigenlijk
De MobiliteitsRAI geeft invulling aan die
exposure zich beperkte tot het tonen van pro-
echt wil. Dat beeld werd, na uitvoerig rugge-
behoefte, vervolgt hij. ‘Niet alleen is de beurs
ducten en innovaties. Bovendien voldoet het
spraak te hebben gehouden met onder andere
de centrale ontmoetingsplaats voor zowel pri-
concept volledig aan onze wensen om uitein-
de achterban van RAI Vereniging, steeds dui-
vate als publieke partijen, de MobiliteitsRAI
delijk de gehele achterban van RAI Vereniging
delijker. Namelijk het creëren van een platform
moet ook antwoord geven op vragen als: hoe
met elkaar te verbinden.’
ontwikkelt de markt zich, hoe zit het met toe-
Ook is de wijze van organiseren nieuw. Waar
komstige wet- en regelgeving rondom vervoer,
RAI Amsterdam in het verleden beurzen onder
hoe houden we Nederland op langere termijn
auspiciën van RAI Vereniging organiseerde, is
bereikbaar en leefbaar en op welke wijze kun-
nu sprake van een coproductie. ‘Bij de Mobili-
nen ondernemers optimaal inspelen op de rol
teitsRAI doen we het echt samen met als doel
van het wegtransport in een snel veranderende
een platform voor de sector te creëren. Sterker
samenleving.’
nog, voor de MobiliteitsRAI zijn tal van coali-
‘Bezoekers krijgen een helder inzicht in de toekomst van het wegtransport’
ties gesmeed, zoals met onder andere TLN,
Verbinden en samenwerken
evofenedex en ING Lease, om te komen tot een
Vandaar dat het MobiliteitsCongres een onlos-
formule die voor elk wat wils biedt. Vooral de
makelijk onderdeel vormt van de beurs, zegt
combinatie van beurs- en congresbezoek
Henk Bos van RAI Vereniging. ‘Deelnemers
maakt het voor deelnemers aantrekkelijk en
krijgen via diverse seminars, debatten, presen-
uniek.’
taties en netwerkborrels een helder inzicht in
Zowel Graat als Bos hebben hoge verwachtin-
Rikkert Graat (l) en Henk Bos: ‘De combinatie van beurs- en congresbezoek maakt de MobiliteitsRAI aantrekkelijk en uniek’
GO! 8 gen van de nieuwe opzet. Het is de bedoeling
de vooravond van de MobiliteitsRAI, wordt
om de tweede editie in 2019 breder te trekken
uitgereikt.
en uit te breiden met persoonlijk vervoer. Alle transportmodaliteiten moeten dan aan bod
Kennis delen
komen: van fietsen tot en met LZV’s.
De voornaamste doelstelling van het MobiliteitsCongres is om zoveel mogelijk, samen met
MobiliteitsTheater
der verschillende deelnemende partijen,
Over de belangstelling voor de eerste editie van
beschikbare kennis te delen, verduidelijkt Bos.
de MobiliteitsRAI zegt Graat beslist niet
‘Samen met hen willen we een duidelijke
ontevreden te zijn. Ruim 70 exposanten zullen
politieke boodschap afgeven.’
zich in de Europahal op een oppervlakte van
Een goed voorbeeld noemt hij het Mobiliteits-
15.000 m2 presenteren. Centraal op de beurs-
RAI Captains’ Dinner, waarmee de Mobiliteits-
vloer staat het MobiliteitsTheater. Daar reiken
RAI op woensdagavond 18 oktober aftrapt.
TLN, evofenedex en TKI Dinalog vervoerders
Tijdens deze bijeenkomst, waar overheid,
concrete en praktische informatie aan die
industrie, vervoerders en verladers deelnemen,
direct in de dagelijkse praktijk toepasbaar is.
ligt het accent op duurzaamheid en CO2-wet-
Te denken valt aan zaken als de digitale tachograaf, Paychecked, de digitale vrachtbrief, code 95, ladingzekeren, personeelsmanagement etc. Tot de meest in het oog springende nieuwe producten die te zien zullen zijn behoren naar het oordeel van Graat de D-Tec Flexliner, de E-Ducato van Tribus, Roadguard – Pechhulp, GPS Buddy Driver app en Ginaf/Heiwo E truck. Een aantal daarvan zal zeker in aanmerking komen voor nominatie van de RAI Carrosse-
dan de BedrijfsautoRAI’
‘In 2019 moeten alle vervoers modaliteiten op de beurs aan bod komen’
rieNL Innovation Award powered by ING Lease, waarvan de winnaar op 18 oktober aan
Rikkert Graat: ‘De MobiliteitsRAI biedt een veel breder podium
butievraagstukken. Verder organiseren RAI Vereniging en evofenedex op 19 en 20 oktober de Nationale Bestelauto Summit, met daarin trends en ontwikkelingen. Het Nationaal Bestelauto Diner op 19 oktober brengt fabrikanten, vervoersector en stedelijke politiek samen, met als streven een gezamenlijke bestelautoagenda op te stellen. Bos licht toe dat de Bestelauto Summit zich met name richt op stedelijke bereikbaarheid, elektrisch vervoer en
geving. Bos: ‘we gaan in gesprek met de lande-
milieuzoneringen. ‘Met welke voertuigen kun
lijke overheid over hoe duurzaamheidsdoelen
je straks nog de stad in en wie bepaalt dat?’, zo
te bereiken en over flankerend beleid. Hoe
vat hij de problematiek samen. Die vraag
kunnen we als transportsector de CO2-doel-
willen wij graag onder de aandacht brengen.’
stellingen binnen bereik brengen terwijl transportvolumes jaarlijks blijven toenemen?’
Truckplein Aanstaande donderdag 19 oktober begint de
MobiliteitsRAI Challenge
dag met een ochtendseminar, waarbij gast
Het Captains’ Dinner is tegelijkertijd het
sprekers van DAF Trucks, VDL en ING hun
moment waarop RAI Vereniging, samen met
visie zullen geven over aandrijfsystemen van
TLN en TIP Trailers, het startschot geeft van de
de toekomst. Vanaf 11 uur is de beurs gratis
MobiliteitsRAI Challenge. Dit initiatief beoogt
toegankelijk. Registratie vooraf via
innovaties in gang te zetten rondom een drietal
mobiliteitsrai.nl of ter plaatse is vereist. Graat
thema’s/uitdagingen: 1) logistieke ontkoppel-
wijst er ten slotte op dat op de beursvloer zelf
punten/reserveringssystemen (het vinden van
alle vrachtautomerken te zien zijn op het
een oplossing voor het parkeren van trucks); 2)
Truckplein. Maar, voegt hij er aan
het delen van logistieke gemeentelijke digitale
toe: ‘het gaat natuurlijk bij deze
Henk Bos: ‘We willen met de MobiliteitsRAI een duidelijke
data (venstertijden, parkeerplaatsen, milieu
MobiliteitsRAI vooral om het aan-
politieke boodschap afgeven’
zones) en 3) het oplossen van stedelijke distri-
reiken van transportoplossingen.’
9
Cleantron wil met de ‘productie van kwaliteit’ het verschil maken
TRIPL: ‘Tesla op drie wielen’ voor fijnmazige en schone stadsdistributie Dat innovatieve en disruptieve voertuig concepten al lang niet meer het exclusieve domein zijn van de reguliere spelers in de auto motive sector, bewijst het in Nieuw-Vennep gevestigde Cleantron. Voor het Deense energie bedrijf EWII ontwikkelde deze specialist van hoogwaardige, draagbare en verwisselbare lithium accutechnologie de energievoorziening van de TRIPL. Deze ‘Tesla op drie wielen’ heeft veel bagagecapaciteit en is daarmee bij uitstek geschikt voor fijnmazige, emissievrije stadslogistiek. De belangstelling voor dit voertuig, dat gewoon onder de bromfietswetgeving valt, is enorm, vertelt Maurice van Giezen, managing director van C leantron. ‘De productie komt dit jaar op gang. Voor 2018 rekent EWII met duizenden voertuigen.’ Cleantron is een relatief jong bedrijf dat in 2013 is voortgekomen uit de automotive divisie van Tata Steel. De grootste uitdaging bij Tata Steel was om de autofabrikanten zowel extreem sterk (hoge sterkte) als omvormbaar staal te leveren voor het bereiken van meer gewichtsreductie én een betere crashperformance, legt Van Giezen uit. ‘Dat zijn twee eigenschappen
‘Een accu is net zo sterk als de zwakste cel’
die moeilijk verenigbaar zijn, want staal is óf sterk óf omvormbaar, maar niet allebei. Bij autofabrikanten was bij uitstek behoefte aan lichtgewicht stalen constructies voor hun elektrische voertuigen. De gezamenlijke staalindustrie ging toen aan
Maurice van Giezen: ‘Goedkope technologie is al snel duurkoop’
de slag met het ontwikkelen van een Future Steel Vehicle (FSV). Het toenmalige team uit IJmuiden trok spreekwoordelijk die kar, want
Custom made accu’s
Nederland was immers objectief en heulde niet met autofabrikanten.
Hij bedoelt daarmee dat Cleantron op dezelfde wijze als waarmee de
Vanuit die ervaring en met de “automotive denkprocessen in het
auto-industrie het hele productieproces van ontwerp tot eindproduct
DNA” is vervolgens Cleantron opgericht.’
heeft ingericht, toepast op in eerste instantie non-automotive markten
GO! 10
‘De TRIPL is een soort rijdende reclamezuil, een ware neck turner’ in met name de Duitstalige en Scandinavische markt. Het productie-
Productie van kwaliteit
programma omvat compacte, draagbare en verwisselbare lithium
Van Giezen vat de expertise van Cleantron samen als ‘het produceren
accusystemen met een hoge capaciteit en hoge mate van bedrijfszeker-
van kwaliteit.’ Dat klinkt volgens hem obligaat, maar het is lang niet
heid. Onder andere voor robotica, snowmobielen, voor de opslag van
altijd vanzelfsprekend dat dit principe zowel op het ontwerp als op de
zonne-energie, militaire toepassingen, maar eveneens voor bedrijven
wijze van produceren wordt betrokken. Ter verduidelijking wijst hij in
die Car-to-Go-achtige elektrische scooters leveren.
de fabriek op de vele losse honderden cellen die in de productielijnen
De snelgroeiende onderneming produceert nu op jaarbasis zo’n 5.000
door een speciale teststation gaan. ‘Een accu bestaat uit tussen de 50 tot
standaard accupacks, maar daarnaast een meerderheid aan custom-made
400 cellen. En net als een ketting is een accu net zo sterk als de zwakste
lithium-ion modules voor bijvoorbeeld industriële schoonmaakmachi-
cel. Wij testen, meten en documenteren, anders dan de Aziaten, die
nes, de agrarische industrie en Automated Guided Vehicles (AGV’s).
denken dat een cel een cel is, iedere lithium cel, om zo een consistent
11 hoge kwaliteit te kun-
voertuigcombinatie voor fijnmazige stadslogistiek, zoals koeriersdien-
nen garanderen. Dat is
sten, postbezorging en online supermarkten. In Cleantron vonden zij
cruciaal voor de presta-
een gelijkgestemde partner, want het de Deense energieleverancier
ties en levensduur van
vindt, net als wij, dat stadslogistiek alleen goed kan werken wanneer
de uiteindelijke accumo-
robuuste technologieën worden toegepast. De markt leert dat in de
dule. Hetzelfde geldt
praktijk namelijk zaken helaas fout gaan omdat de uitvoering niet
voor de printplaten en
deugt. Ik zeg altijd: “The devil is in the detail”. Goedkope technologie is
de elektronica die de bat-
dan al snel duurkoop.’
terij aanstuurt. Die worden met de hoogste
Neck turner
graad van precisie gero-
Vanuit die filosofie is de TRIPL geboren, vervolgt de managing director
botiseerd gelast. Elders
van Cleantron. ‘Het voertuig ziet er goed en onderscheidend uit. Beslist
gebeurt dit nog steeds
niet met het uiterlijk van een fiets of een scooter, maar wel met dezelfde
veel handmatig. Wij
flexibiliteit als die vervoermiddelen.’
hebben alle kritieke
Eigenlijk is het een soort Tesla, oordeelt hij. ‘In de bodemplaat liggen
stappen in het maakpro-
onze accupacks. De TRIPL houdt het moeiteloos een dag uit met één
ces geautomatiseerd om
acculading en heeft een maximum snelheid van 45 km/u. Het accelere-
zo het verschil te kun-
ren gaat verbazingwekkend vlot en qua verschijning is het een eigenlijk
nen maken.’
rijdende reclamezuil. Een “ware neck turner”. Je kunt hem zelfs ombouwen tot een koffiebar of een ijscowagen.’
Devil in the detail Hoewel Cleantron voor-
Succesvolle introductie
alsnog de grootste groei
De TRIPL wordt op dit moment geïntroduceerd in Kopenhagen, in
realiseert in de non-au-
Londen (plus de suburbs) en in de Nederlandse Randstad. De belang-
tomotive markten, ziet
stelling is enorm, zegt Van Giezen. ‘Er zijn voor 2018 al veel voertuigen besteld. Dat is niet verwonderlijk, omdat grote steden immers zoveel
‘Je kunt de TRIPL zelfs ombouwen tot een koffiebar of ijscowagen’
mogelijk verbrandingsmotoren uit de stadskern willen weren. Het mooie is dat de TRIPL goed bestand is tegen succes. Ik bedoel daarmee dat het productievolume probleemloos schaalbaar is zonder dat dit gevolgen heeft voor de hoge kwaliteit.’ Dit soort producten tonen volgens hem aan dat er steeds vaker nieuwe spelers ontstaan. ‘Wie verwacht nu dat een energiebedrijf in mobiliteit gaat investeren? Partijen gaan in toenemende mate op meerdere borden
het bedrijf ook interes-
schaken.’
sante mogelijkheden in de auto-industrie. ‘Op
Snelladen vraagt Accutechnologie
de IAA in Frankfurt
Cleantron zelf zegt de ambitie te hebben om in de automotive industrie
hebben we ons nadrukkelijk op het Holland High Tech Paviljoen
een grotere rol te gaan spelen en wil zich bovendien gaan bezig houden
gepresenteerd. De focus zal met name liggen op kleinere series in het
met de technologie van laadinfra, met name als het gaat om het snella-
niche-segment. Bijvoorbeeld oplossingen voor de utilitaire markt en
den van accu’s.
urban moblity. Dus bezorgvoertuigen, schoonmaakvoertuigen maar
‘Wanneer je een auto aan een snellaadpaal niet rechtstreeks via het net-
ook sportauto’s tot en met de Formule-e toe.’
werk oplaadt, maar primair via een slimme accu in die laadpaal, dan
Het allernieuwste fenomeen dat hier op aansluit is de elektrische drie-
biedt dat twee grote voordelen: het DC/DC laden gaat substantieel
wielige TRIPL Urban Cargo Drive die in nauwe samenwerking met
sneller én het voorkomt piekbelastingen in het net. Vergelijk het met
EWII tot een opmerkelijk eindproduct heeft geleid. Van Giezen: ‘zij
een stortbak van een toilet. Die zorgt in één keer voor een groot water-
hebben zich ten doel gesteld om een leidende rol te gaan vervullen in
volume zonder het waterleidingnet te belasten. Bij een accu in een laad-
elektrische mobiliteit. Hun uitgangspunt was het realiseren van een
paal werkt dat in feite precies zo.’
GO! 12
‘Laat de vervuiler het schonere vervoer betalen’
GINAF Durable: emissieloze oplossing voor binnenstedelijk en regionaal transport Terwijl elektrische personenauto’s op steeds grotere schaal terrein winnen, behoort elektrische tractie bij vrachtwagens nog tot de uitzonderingen. Voorlopig althans, want voor het zware transport en de binnenstedelijke distributie gaan de technische ontwikke lingen in zero emission mobiliteit snel. GINAF Trucks Nederland is daarvan het levende bewijs. Het bedrijf heeft onder de ‘Durable’ vlag van een complete range E-trucks ontwikkeld met laadvermogens die oplopen van 800 tot 27.000 kilo. ‘Deze voertuigen bie den een oplossing voor 80 procent van de binnenstedelijke en regionale vervoersbehoefte’, zegt Matthijs Boomkamp, verantwoordelijk voor alle ‘on road’ activiteiten bij GINAF. Als niche speler is GINAF er al ruim 70 jaar in
slag van de vooras elektronisch wordt doorge-
Boomkamp, ‘de kern van onze meerwaarde’.
geslaagd zich als custom made vrachtwagenfa-
geven aan de starre gestuurde achteras. Met als
Op jaarbasis vervaardigt GINAF 150 tot 170
brikant te onderscheiden in voertuigtechniek.
voordelen: een grotere wendbaarheid en
trucks in de klasse van 3,5 tot 50 ton GVW.
‘Alles wat de grote OEM-fabrikanten niet
manoeuvreerbaarheid, een beter koersstabili-
Het productieprogramma omvat, naast con-
doen, doen wij wel’, zo vat Boomkamp de
teit en dus veiligheid en een optimalisatie van
ventionele vrachtwagens, elektrisch aangedre-
expertise van de in Veenendaal gevestigde
de beladingsgraad.
ven Duratrucks en speciale trucks voor de
onderneming samen. Tot de meest aanspre-
internationale mijnbouw.
kende voorbeelden noemt hij het hydropneu-
R&D kernwaarde
Om op het gebied van 100 procent schone en
matische veersysteem (HPVS). Dit ‘denkend’
Veelzeggend voor het belang dat GINAF hecht
emissieloze mobiliteit een voortrekkersrol te
veersysteem past zichzelf aan aan het type
aan het introduceren van technologische ver-
vervullen besloot het bedrijf onder de noemer
ondergrond en de beladingsgraad. Een andere
nieuwingen en hoogstandjes is dat de van de
GINAF Durables ongeveer vijf jaar geleden de
innovatie betrof het Elektronisch Voertuig
in totaal 80 personeelsleden er zich 15 bezig
focus te leggen op duurzame, geluidsarme en
Stuur-systeem dat er voor zorgt dat de wieluit-
houden met R&D. ‘Daar ligt’, benadrukt
niet fossiele aandrijflijnen. Dit resulteerde in
13 de ontwikkeling van een achttal 14-tons elektrische bakwagens (Battery Electric Vehicles) voor Simon Loos die in opdracht van Heineken worden ingezet ten behoeve van stadsdistributie in Amsterdam.
Veelbelovende pilot Het ging in eerste instantie om een pilotproject, verduidelijkt Boomkamp. ‘Nadat de eerste voertuigen in 2015 en 2016 zijn geleverd is inmiddels uit de evaluatie gebleken dat de praktijkervaringen zowel qua inzetbaarheid als verbruik bovengemiddeld positief zijn. Het uitvalpercentage van de DuraTrucks lag substantieel lager dan voorzien en dankzij het hoge koppel en vermogensdichtheid van de elektromotor werd een zeer gunstig accurendement behaald.’ De gunstige resultaten van de pilot boden meer dan voldoende draagvlak om het Durable concept officieel in de bedrijfsvoering op te nemen. Sindsdien zijn de Duratrucks leverbaar in het segment van 8 tot 21 ton GVW. Én er is een DuraTruck light versie van 3,5 tot 8 ton GVW op basis van de Iveco Daily. Op dit moment produceert GINAF 15 tot 20 elektrische trucks per jaar.
Voldoende actieradius Ondertussen werd de roep om zero emission (stads)distributie onder druk van het klimaatverdrag in Parijs allengs groter en klopten nieuwe klanten bij GINAF aan voor CO2-neu-
Matthijs Boomkamp: ‘Voor de aanschaf van een E-truck moet een uniform EU-beleid komen dat voor alle Europese steden geldt.’
trale transportoplossingen. Zoals Albert Heijn, de firma Deudekom (Amsterdam) en het
die, afhankelijk van de voertuiginzetbaarheid,
24 uur inzetbaar
eveneens in de hoofdstad gevestigde verhuis-
een actieradius bieden van respectievelijk 120,
Dat het kilometrage van E-trucks aan grotere
bedrijf Hulshoff, die Duratrucks in verschil-
180 of 240 kilometer. Voor bijvoorbeeld een
beperkingen onderhevig is dan dat van con-
lende configuraties bestelden. De belangstel-
partij als Heineken is een reikwijdte van 120
ventionele vrachtwagens hoeft in zijn optiek
ling beperkt zich overigens niet uitsluitend tot
kilometer voor transport in de periferie van
niet per definitie nadelig te zijn. ‘Een maxi-
de landsgrens, want op verzoek van het Duitse
Amsterdam ruimschoots voldoende gebleken.
male range dwingt vervoerders namelijk tot
opbouwbedrijf Brock-Kehrtechnik GmbH
Bovendien wordt de accucapaciteit tijdens het
verdere efficiency van hun planningssysteem.
ontwikkelt GINAF op dit moment een volle-
rijden ook nog eens vergroot door regenere-
Minder onnodige voertuigbewegingen en
dig elektrische veeg-zuigcombinatie.
rend remmen. En om accu’s van nieuwe ener-
nodeloos omrijden etc.’
Zorgen over de actieradius, het vermeende
gie te voorzien heeft de gebruiker de keuze uit
Maar waarom zou een transporteur überhaupt
heikele punt, bij zwaardere trucks, hoeven
verschillende laadsystemen die het mogelijk
overstappen op een E-truck, waarvan de actie-
transporteurs zich volgens Boomkamp niet te
maken om in 3 tot maximaal 9 uur elektriciteit
radius op dit moment per saldo kleiner is en de
maken. ‘Er zijn drie accupaketten leverbaar
te ‘tanken’.”
Total Cost of Ownership (TCO) nog altijd
GO! 14 voor laden en lossen in binnensteden. Een stille en schone elektrische truck mag echter ook ’s avonds en ’s nachts laden en lossen.’
CO2/NOx-belasting De overheid wil weliswaar toe naar emissie loze mobiliteit, maar legt de verantwoordelijkheid daarvoor voornamelijk bij de truckfabrikanten zelf. En als er al stimuleringsmaatregelen zijn, dan is het beleid versnipperd en ontbreken landelijke wet- en regelgeving. Dat werkt natuurlijk contraproductief, zegt Boomkamp. ‘Alleen Amsterdam moedigt de aanschaf van een E-truck aan met een incentive van maximaal 40.000 euro. Maar er zou natuurlijk uniforme EU-regelgeving moeten zijn die voor alle Europese steden geldt. Met als uitgangspunt dat vervuilende voertuigen extra worden belast in plaats van ze niet toe te
‘Er zal een CO2of NOx-belasting moeten komen’ laten binnen de stadsgrens. Laat de vervuiler de schonere vervoersalternatieven betalen. Bijvoorbeeld via een CO2- of een NOx-belasting. Die zal er beslist moeten komen.’
Koudwatervrees Naast elektrisch rijden op accu’s (BEV) is elektrisch rijden op waterstof eveneens een interessante optie. GINAF ziet dat op de middellange termijn nog niet gebeuren. Vooral omdat de techniek rondom waterstof nog te veel
Er zijn drie accupaketten leverbaar die een actieradius van respectievelijk 120, 180 of 240 kilometer bieden.
onzekerheden kent. Boomkamp: ‘Er is nog veel koudwatervrees, terwijl rijden op accu’s
ongunstiger? Er zijn uiteraard tal van argu-
serieus neemt, laat die aspecten buiten
een beproefde techniek is. Wij verwachten dat
menten aan te voeren om niet te investeren in
beschouwing. Ondernemingen die MVO hoog
de markt voor BEV-voertuigen zich de
een elektrische truck, reageert Boomkamp.
in het vaandel dragen zijn eigenlijk verplicht
komende vijf jaar in een opgaande lijn zal blij-
‘Economische motieven en kortetermijnden-
om te investeren in E-trucks. En vergeet niet
ven ontwikkelen. Voor GINAF zal dat een
ken voeren daarbij meestal de boventoon. Wie
dat een elektrische truck 24 uur per etmaal
jaarlijkse verdubbeling van de verkoopaan-
het milieu en de toekomst van onze planeet
inzetbaar is. Voor diesels gelden venstertijden
tallen uit de Duratruck serie betekenen.’
15
DHL zet koers naar zero emission logistiek
‘In 2025 moet 70 procent van alle last mile routes uitstootvrij zijn’ Als mondiaal marktleider waar het gaat om levering van pak ketten is het DHL er veel aan gelegen om de ecologische foot print in het transport tot een minimum te beperken. Vandaar dat DHL zich onder de noemer GoGreen Mission 2050 ten doel heeft gesteld om in dat streef jaar in de hele distributieketen volledig CO2-neutraal te zijn. Als tussenstap op die tijdlijn heeft de organisatie afgelopen maart, als onderdeel van dit wereldwijde GoGreen programma, aangekondigd in 2025 een CO2-efficiencyslag van 50 procent te willen hebben gerealiseerd. De ambitie voor ‘de last mile’ gaat nog een stap verder. ‘Daarvan moet 70 procent van alle bezorgingen aan klanten in 2025 emissievrij zijn’, zegt Ewout Blaauw, manager Corporate Communications van DHL Nederland. Dagelijks bezorgen DHL Express en DHL Parcel vele miljoenen pakketten in Nederland én daarbuiten. Alleen al in Nederland heeft DHL ruim 2.000 voertuigen rondrijden, vertelt Blaauw. ‘Van fietsen tot LZV’s. Vooral met slimme, efficiënte en fijnmazige stadsdistributie is de meeste winst te behalen. Want in de distributieketen vindt 80 procent van de uitstoot in de last mile plaats. Vandaar dat de elektrificatie van ons voertuigpark in volle gang is en dat op grote schaal fietskoeriers, al dan niet gebruik makend van gewone fietsen of e-bikes, worden ingezet.’
Parcycle en Cubicycles Marijn Slabbekoorn, als Logistics Engineer ver-
Ewout Blaauw (r) en Marijn Slabbekoorn: ‘Tien procent van onze vloot in de last mile routes is vervangen door fietsen’
GO! 16 te zijn. Het heeft immers weinig zin om eerst allerlei pakjes op een inge-
‘DHL is naast Tesla de enige fabrikant die uitsluitend elektrische auto’s bouwt én verkoopt’
wikkelde en tijdrovende manier steeds te moeten overladen.’
StreetScooter Slabbekoorn noemt het inzetten van de fiets met de standaard container tijdens de last mile wat dat betreft baanbrekend. ‘Wat de container was voor de zeevaart zal naar onze overtuiging de standaard container van een kubieke meter voor de stadslogistiek zijn.’ Veel zeggen beiden ook te verwachten van de ‘StreetScooter’, die, anders dan de naam doet vermoeden, blijkt te verwijzen naar een volledig elek-
antwoordelijk voor het GoGreen programma van DHL Express in
trische bestelauto. De wagens bouwt DHL zelf in de eigen fabriek in
Nederland, voegt daar aan toe dat inmiddels tien procent van de totale
Aken die Deutsche Post, het moederbedrijf van DHL, enkele jaren
vloot in de last mile routes is vervangen door fietsen in allerlei verschij-
geleden heeft overgenomen. ‘Daarmee is’, vervolgt Blaauw, ‘Deutsche
ningsvormen. Naast de Citybikes (de bekende mountainbike voor de
Post DHL naast Tesla de enige fabrikant die uitsluitend elektrische auto’s
oerfietskoerier), zet DHL voor stadsdistributie in toenemende mate
vervaardigt én verkoopt, namelijk ook aan geïnteresseerde partijen
zogeheten Parcycles in, een moderne lichtgewicht tweewielige bakfiets
buiten DHL.’
met of zonder elektrische ondersteuning. Een relatief nieuw fenomeen is de Cubicycle. Dat is in feite een bakfiets met een standaard container ter grootte van een europallet en een inhoud van 1 kubieke meter met daarin ongeveer 125 kilo aan zendingen.
City hub model Slabbekoorn legt uit dat de inzet van de verschillende soorten fietsen bij DHL Express geschiedt in combinatie met een city hub model. ‘Dit houdt in dat fietsen aan de rand van de stad hun zendingen zo veel mogelijk met een elektrische auto krijgen aangeleverd. Uiteraard ligt daar nog enig intelligent logistiek gepuzzel aan ten grondslag. Want alle internationale zendingen die vanuit Schiphol en Brussel aankomen worden eerst met vrachtwagens over de acht DHL Service Centra verdeeld. Vervolgens vindt een rittenplanning plaats. Dat gebeurt conform een standaard toerdesign, waarbij ritten via hubs en sub hubs zo efficiënt mogelijk worden ingepland. Daarbij geldt dat fietsen en voertuigen met elektrische tractie altijd voorrang hebben.’
Elektrische DHL pakjesboot Blaauw laat weten dat DHL over city hubs beschikt in Utrecht, Rotterdam, Amsterdam, Leiden, Almere, Houten, Alkmaar, Nijmegen, Den Haag, Delft, Groningen en Leeuwarden. Aansprekend voorbeelden van zo’n city hub concept noemt hij de DHL pakjesboot in Amsterdam die de rol vervult van drijvend Service Center en wordt bevoorraad door een viertal elektrische bestelwagens. Tijdens het transport legt de boot aan op verschillende plaatsen in de binnenstad, waarna fietskoeriers de pakketjes weer overnemen. En Utrecht, waar een elektrische bestelwagen met een aanhangwagen rijdt waarop een standaard container past. Blaauw: ‘Die rijdt naar een locale hub in het centrum, waarna de containers via een slim systeem op een Cubicycle worden geplaatst. Dit illustreert dat duurzame concepten ook logistiek goed geïntegreerd dienen
17 waterstoftruck die in de testfase in Nederland, Duitsland, België en Frankrijk zal gaan rijden. Het mobiele waterstoftankstation wordt door het Duitse bedrijf Wystrach gebouwd en dat faciliteert de verschillende tests op plaatsen waar geen tankstation aanwezig is. Het project wordt gecoördineerd door WaterstofNet.
Parcelcopter Er zijn natuurlijk ook potentiële oplossingen voor het ontlasten van binnensteden met het toenemend aantal koeriers- en bezorgdiensten die letterlijk uit de lucht vallen. Bijvoorbeeld door drones in te zetten. Aangezien er nog wel wat hobbels zijn te nemen op het gebied van regelgeving en veiligheid ziet Blaauw dit nog niet zo heel snel op grote schaal gebeuren. Althans niet op de last mile. Wel zijn er volgens hem op dit moment interessante toepassingsmogelijkheden in meer afgelegen gebieden om sub hubs te beleveren. Zo beschikt DHL over een Parcelcopter die al uitvoerig is getest in het zuiden van Duitsland. Die vloog tussen Reit im Winkl naar Winklmoosalm. Deze drone deed over de afstand van 8,3 kilometer, afhankelijk van de weersomstandigheden, tussen de 6 en 9 minuten.
Skyports Blaauw: ‘DHL heeft speciale stations ontwikkeld waarin de drones veilig kunnen opstijgen en landen. Deze skyports beschikken over een dak dat binnen drie minuten open en dicht kan. Het hele gebouw meet 3,5 bij 5,5, meter. Binnen de skyports kan de lading van de drone worden verwisseld. Gebruikers hebben zelf toegang tot de DHL skyport en kunnen zelf een container plaatsen of ophalen bij het gebouw. Het gebouw biedt ruimte aan in totaal vijf containers.’
DHL zet verschillende emissievriendelijke vervoersmodaliteiten in. Links boven: de Cubicyle, daaronder de StreetScooter. Op deze pagina: boven de elektrische pakjesboot, daaronder de Parcycle. DHL heeft in Nederland op dit moment honderd StreetScooters in gebruik die vanuit depots de last mile verzorgen.
‘Fietsen en voertuigen met elektrische tractie hebben bij DHL altijd voorrang’
H2Share project
De DHL Parcelcopter beschikt over roterende vleugels waardoor hij
Naast het ontwikkelen en inzetten van zero emission oplossingen voor
zowel horizontaal als verticaal kan vliegen. Het onbemande lucht
binnenstedelijke gebieden onderzoekt DHL eveneens geschikte alterna-
vaartuig heeft een maximumsnelheid van 126 kilometer per uur en kan
tieven voor vervoer over langere afstanden. Zo neemt de onderneming
pakketten tot 2 kilogram meenemen. Zowel Blaauw als Slabbekoorn
deel aan het Europese H2Share project dat zich bezig houdt met het
voorspellen dat de ingeslagen weg naar duurzame en emissievrije
bouwen en testen van een 27-tons waterstofaangedreven truck en een
mobiliteit de komende periode een baaierd aan veelbelovende nieuwe
mobiel waterstof tankstation. Behalve DHL participeren onder meer het
vervoersconcepten zal opleveren. ‘We zien een brede mix van brandstof-
ministerie van IenM, VDL, het Duitse Wystrach en de Belgische Colruyt
fen en modaliteiten ontstaan om de CO2-doelstellingen te bereiken. En
Group in dit project. VDL is verantwoordelijk voor de bouw van de
dat zal onvermijdelijk zijn, want steden gaan anders gewoon op slot.’
GO! 18
RAI SOCIETY
Holland High Tech visitekaartje op IAA Frankfurt Ruim 40 vooraanstaande spelers uit de Neder-
worden ontwikkeld en gefabriceerd. Bovendien
hele wereld, zegt Van der Vorst. ‘Die markt groeit
landse automotive maakindustrie presenteerden
vervult Nederland een belangrijke rol als testland
nog ieder jaar en is inmiddels een onmisbare pij-
zich van 12 tot en met 17 september op het Hol-
voor onder andere smart mobility, talking traffic,
ler in onze economie. Daar mogen wij als
land High Tech Paviljoen van de IAA Frankfurt.
platooning en autonoom rijden. Op de IAA zet-
‘bescheiden’ Nederlanders trots op zijn en de
Tezamen met onder andere het Ministerie van
ten wij Nederland als hightech land in de auto-in-
IAA is de uitgelezen mogelijkheid om dit te laten
IenM, de Automotive Campus
zien.’
Helmond en een aantal techni-
Het Holland High Tech Paviljoen was
sche universiteiten toonden de
op 14 september ‘the place to be’
toeleveranciers, hun innovatie-
voor de fameuse Holland Borrel. Op
kracht, betrouwbaarheid en de
uitnodiging
kwaliteit van de Nederlandse
Industry en AutomotiveNL én in
hightech automotive producten
samenwerking met de Nederlandse
en gaven op die manier nadrukke-
van
RAI
Automotive
Ambassade in Berlijn en het Consu-
lijk hun visitekaartje af aan de rest van de wereld.
dustrie definitief op de kaart en laten onze leden
laat-Generaal te München, werden nationale en
Volgens Eddy van der Vorst, projectleider
en partners zien hoe de mobiliteit van de toe-
internationale vertegenwoordigers van overheid,
namens RAI Vereniging, zijn de toeleveranciers
komst eruit komt te zien.’
standhouders, partners en genodigden ontvangen
de vernieuwers van de auto-industrie. ‘Iedere
Niet alleen hardware, maar ook software afkom-
voor de traditionele haring, kaas, bitterballen en
auto die tegenwoordig van de band rolt heeft
stig uit Nederland vindt steeds vaker zijn weg
om het glas te heffen op een succesvolle beurs
technologie en onderdelen die in Nederland
naar de grote auto- en truckproducenten over de
en een goede samenwerking.
Winnaars RAI Klassieker Rit Ruim 130 deelnemers verschenen
etappe meanderde langs rustieke
Rien en Carola Baan (op de
begeerlijke
op een zonovergoten zaterdag 10
weggetjes van Ede, door de Bossen
foto links) in hun Volvo Amazon
‘dans
juni bij De Fietser in Ede aan de
via de Posbank naar het Sandton
123 uit 1967. Zij bleven in het
bestaande uit de autojournalisten
start van 21e editie van de RAI Klas-
Hotel in Rheden voor de lunch. ’s
eindklassement Laurens Wes-
Gies Aalberts en Gert te Lin-
sieker Rit.
Middags voerde de route via Arn-
terop en Anoek de Lange
telo én juryvoorzitter Jeroen van
In zijn welkomstwoord roemde
hem naar de finish bij het Porsche
(midden) in een VW Golf Cabrio
de Braak van RAI Vereniging,
algemeen voorzitter Steven van
Classic Center Gelderland in Hete-
uit 1986 en de nummer drie
besloot die toe te kennen aan Bas
son
historische jus’.
De
voertuig vakjury,
Eijck van RAI Vereniging het geva-
ren. Daar werden de equi-
van Genderen (fotoinzetje) met
rieerde deelnemersveld, dat qua
pes hartelijk ontvangen en
zijn Talbot Lago Baby Sport uit
autoleeftijd uiteen liep van 87 jaar
kon de dorst gelest wor-
1935. Van Genderen oogstte bij de
tot zeer recent. Alle jaargangen en
den tijdens een uitge-
jury veel lof voor de uniciteit van
nationaliteiten waren zo’n beetje
breide borrel. Overall win-
deze volledig originele, ongerestau-
vertegenwoordigd. De ochtend-
naars werden uiteindelijk
reerde auto, waarvan de complete historie bekend is en waarbij alle originele documentatie en uitrusting aanwezig is. Wat ook bij het Sjoerd van der Velde en
juryoordeel meewoog was dat Van
Arnold Hoogenhout (rechts) in
Genderen gewoon over de weg
een Porsche 356 uit 1963 voor.
van en naar het evenement reed,
Daarna bleef het nog even span-
terwijl dit type auto’s toch vaak op
nend omdat er ook nog een prijs
een trailer wordt aan- en afge-
te verdelen was voor het meest
voerd.
19
Fietsprofessor geeft kleur aan Velo-city Bijna een week lang vormden Arnhem en Nij-
brak, met name voor fietsprofessor Kevin
laat vergelijken: ‘Nederland is lichtjaren vooruit’.
megen het epicentrum voor internationale fiets-
Krizek (foto links). De Amerikaan bestudeerde
Dat is volgens hem vooral te danken aan veertig
liefhebbers in de wereld. Zo’n 1.500 professio-
als ‘visiting professor’ aan de Radboud uni
jaar van belastingmaatregelen, investeringen en
nals uit de alle uithoeken van de wereld kwamen
versiteit in Nijmegen het Nederlandse fietsge-
een stimuleringsbeleid die een klimaat hebben
van 13 tot en met 16 juni naar dit vooraan-
drag en presenteerde op
gecreëerd
staande fietscongres om elkaar te ontmoeten,
het Velo-city zijn bevindin-
binnen het gebruik
de laatste innovaties op fietsgebied te bepreken
gen. Zijn belangrijkste con-
van de fiets heeft
en meer te leren over het fietsvriendelijk inrich-
clusie luidde dat ons land
kunnen
ten van steden en regio’s. Niemand minder dan
zich op fietsgebied met
die op mondiaal
koning Willem-Alexander verrichtte de
geen ander land ter wereld
niveau
waar-
floreren uniek
is.
openingshandeling en
Krizek noemt fiet-
meer dan 40 sprekers
sen in ons land
uit meer dan 40 lan-
‘semi-controlled
den gaven kleur en
chaos’. Maar Ne
inhoud aan het con-
derlanders hebben een manier gevonden om
gres. Dat gold, vindt
dat te organiseren. Steden als Amsterdam,
ook Sacha Boedijn,
Utrecht, Arnhem en Nijmegen zijn daar,
die als manager van
betoogt hij, een voorbeeld van. ‘Auto’s, bus-
sectie Fietsen van RAI
sen, trams, voetgangers en fietsen vormen een
Vereniging uiteraard
harmonieuze mix van vervoersstromen. Dat
niet op Velo-city ont-
zie je nergens anders.’
Carrosseriebouwers doen ‘tour de France’ Medio juni vertrok een groep van 16 leden van RAI CarrosserieNL naar
bedrijf geweest. De productie bedraagt jaarlijks 250 tanks en tankopleggers,
Normandië voor een driedaagse studiereis, waarbij drie interessante bedrij-
waarvan 90 procent van de tanks zijn uitgevoerd in RVS en 10 procent in
ven werden bezocht. Het spits werd afgebeten door LeCapitaine in Saint
aluminium. Tevens bestaat de mogelijkheid om het chassis in RVS uit te
Lo. Deze 81 jaar oude onderneming vervaar-
laten voeren. Roelof de Haan, beleidsadvi-
digt geïsoleerde laadbakken voor lichte en
seur van RAI CarrosserieNL, zei vooral onder
zware bedrijfswagens die. Afhankelijk van de
de indruk te zijn van het walsproces en de
klantwens, ook op het chassis kunnen worden
grote nauwkeurigheid waarmee dit gebeurde.
gemonteerd. Sinds begin 2000 opereert
Op de vertrekdag was het gezelschap te gast
LeCapitaine onder de vlag van Petit Forestier,
bij Trimat in Honfleur, dat jaarlijks 900 geïso-
een bedrijf dat is gespecialiseerd in de verhuur
leerde kits met ATP certificaat voor bestelwa-
van koelwagens. Daarmee werd het beste van
gens maakt. Bijzonder was, zegt De Haan, dat
twee werelden verenigd, want vorig jaar werd
men bij de productie gebruik maakt van mal-
een record aantal van 5.400 carrosserieën
len. “Zo’n mal wordt, op basis van tekeningen
gebouwd, het maximum dat de fabriek op dit
die de fabrikant van de bestelwagen beschik-
moment aan kan. Om de productiecapaciteit
baar stelt, geconstrueerd. En is zo’n tekening
te vergroten is het de bedoeling om het pro-
niet beschikbaar, dan wordt de binnenkant
ductieproces meer te robotiseren.
van het voertuig gescand. Het
Vervolgens stond een bezoek aan Maisonneuve op het programma, een
vervaardigen van zo’n mal kost ongeveer 100.000 euro. Dat
fabrikant van tankwagens. Net als bij LeCapitaine was ook voor Maison-
lijkt een immens bedrag, maar gelukkig kan een mal circa 800
neuve de melkproductie in de regio de aanleiding voor de start van het
keer worden gebruikt.”
GO! 20
eco-trends
Zelfrijdende Volvo-truck verbetert suikerrietoogst Volvo Trucks heeft een nieuwe zelf rijdende truck ontwikkeld die de productie van Braziliaanse suikerriettelers aanzienlijk verhoogt. De truck die wordt gebruikt voor het transport van het geoogste suikerriet, wordt met grote precisie door de velden gestuurd om schade te voorkomen aan de jonge aanplant die de oogst van het volgende jaar moet worden.
Met behulp van GPS-ontvangers volgt de truck een op coördinaten gebaseerde kaart door het veld met suikerriet. Twee gyroscopen zorgen dat niet alleen de voorwielen maar het hele voertuig met grote precisie wordt bestuurd, om te voor
Momenteel wordt het suikerriet van de velden
komen dat de truck meer
binnengebracht met oogstmachines en hand-
dan 25 mm naar opzij
matig bestuurde trucks, die in een laag tempo
afwijkt van de ingestelde
Zelfrijdende Volvo VM
naast elkaar rijden. Wanneer een truck vol is,
koers. Bij het laden, kan
levert deze de lading af en komt de volgende
pas het volgende jaar worden geoogst.
de chauffeur kiezen om de snelheid te regelen
truck naast de oogstmachine rijden waarna de
Volvo Trucks heeft het probleem opgelost met
met de cruisecontrol van het voertuig of om
procedure wordt herhaald. Het is een grote uit-
een systeem voor rijondersteuning dat de
handmatig te versnellen of te remmen. Omdat
daging voor de truckchauffeur om de snelheid
besturing automatiseert. Het zorgt dat de truck
de chauffeur zich niet meer hoeft te concentre-
aan te passen aan die van de oogstmachine.
altijd precies de juiste koers aanhoudt als deze
ren op het vermoeiende en precieze bestu-
Ook moet hij in het spoor blijven rijden om te
naar de oogstmachine rijdt, ernaast komt en
ringsproces, kan hij de andere werkzaamheden
voorkomen dat de planten worden vernield die
weer wegrijdt, zonder de planten te vernielen.
ontspannen en veilig uitvoeren.
smart vergroot emissieloze ambities Door voortaan alle modellen met elektromotor aan te bieden verwacht smart optimaal te kunnen inspelen op de groeiende vraag naar emissieloze mobiliteit in binnenstedelijke gebieden.
andere in dat de gemeente elektrisch rijden faciliteert. Kopers van een elektrische auto krijgen daarom een gratis laadpaal binnen een straal van 250 meter van hun woning. De palen worden geplaatst door energiemaatschappij Engie. Rotterdam verwacht binnen tien jaar het aantal laadpunten te verdrievoudigen van 2.000 naar 6.000.
De vierde generatie smart electric drive is niet alleen leverbaar voor de
De accu van de smart is goed voor een actieradius van ongeveer 160
smart Fortwo coupé en de smart Fortwo cabrio, maar voor het eerst
kilometer. Om de oplaadtijd te verkorten beschikken alle elektrische
ook voor de vierzitter smart Forfour. Daarnaast is het complete smart
modellen over een nieuwe krachtige onboard-acculader waarmee het
gamma met tradionele verbrandingsmotor verkrijgbaar.
mogelijk is de wagen 40 procent sneller op te laden via een gewoon
smart koos voor de presentatie van het uitgebreide elektrische pro-
stopcontact. Daarnaast hebben de ingenieurs veel aandacht besteed
gramma niet geheel toevallig voor Rotterdam. Een belangrijk element
aan efficiënt energiegebruik. Naast de ECO-modus, die is gericht op
van het Stedelijk Vervoersplan 2016-2030
een bijzonder zuinige rijstijl, wint de
is namelijk de transitie naar zero emissie.
auto tijdens het rijden automatisch
De realisatie van uitstootloze stadslogistiek
energie terug via het zogeheten
loopt volgens Lutske Lindeman, program-
‘radargebaseerde recuperatie
mamanager elektrisch rijden bij gemeente
systeem’. Die past de energieterug
Rotterdam, langs vier sporen: schone toe-
winning automatisch optimaal aan
komst, slimme logistiek, goed rijgedrag en adequate regelgeving. Dit houdt onder
de rijomstandigheden en de ver-
smart Fortwo en smart Forfour electric drive
keerssituatie aan.
21
Groningse primeur: eerste afval- en veegwagen op waterstof Met de dagelijkse inzet van een afval- en veegwagen op waterstof heeft Groningen, voor zover bekend, een Europese primeur te pakken. Deze wagens kunnen de weg op dankzij de aanschaf van een nieuw mobiel waterstof vulpunt.
vrachtwagen of veegmachine en voor zo’n 10 tankbeurten voor een personenwagen. Als in 2018 op het Groningse bedrijventerrein Westpoort een waterstoftankstation opent, is het de bedoeling om het mobiele vulstation in te zetten op plekken waar behoefte is aan een dergelijke voorziening. Het tanken van waterstof gaat sneller dan het laden van een elektrische
De uitbreiding van het materieel
auto. In maximaal 10 minuten is
met de waterstofvoertuigen past
de tank gevuld. Ook de actie
bij het streven van de gemeente
radius en de bedrijfstijd van een
Groningen om in 2035 volledig
voertuig of machine op waterstof
energieneutraal te werken. Een
zijn gunstiger dan een accu-aan-
vrachtwagen op waterstof stoot
gedreven voertuig. De afvalwagen
geen CO2 of andere schadelijke
op waterstof is met name bestemd
stoffen uit. Er komen alleen
voor het legen van ondergrondse
waterdruppels uit de uitlaat.
afvalcontainers in de binnenstad.
Dankzij de aanschaf van een
Met een tank van 7 tot 12 kg
mobiel waterstofvulpunt kan de
waterstof kan de afvalwagen 12 tot
gemeente nu waterstofwagens
16 uur werken. Verder heeft
inzetten. De daarvoor benodigde
Groningen de H olthausen Groep
energie wordt opgewekt door
uit Hoogezand een diesel
Waterstofafvalwagen en waterstofveegwagen
zonnecollectoren en windmolens.
aangedreven Ravo-veegmachine
Een compressor vult het mobiele vulstation onder druk met waterstof. Er
laten ombouwen naar waterstof. Deze wagen, die elektrisch veegt, zuigt
is dan genoeg waterstof aan boord voor ongeveer 5 tankbeurten voor een
en rijdt kan met 7 tot 10 kg waterstof anderhalve dag vooruit.
VDL komt met elektrische minibus Om in de transitie naar zero emissie openbaar busvervoer op alle gebied maatwerk te kunnen leveren dat voldoet aan de wensen en eisen van de vervoerder, ontwikkelt VDL Bus & Coach momenteel de MidCity Electric.
batterij met een actieradius van maximaal 220
meer en meer de rol van transitiepartner op
km. De bus moet in de loop van 2018 op de
zich, waarbij de onderneming niet alleen de
markt komen.
bussen levert, maar ook systeemverantwoor-
De ontwikkeling van de VDL MidCity Electric
delijk is en zorg draagt voor de installatie van
is opnieuw een grote stap voorwaarts in de
de laadstations.
uitbreiding van de zero emissie elektrische bus range van VDL Bus & Coach. Met de komst van deze bus kan namelijk ook het seg-
Deze volledig elektrische minibus met een
ment van kleinschalig personenvervoer profi-
lengte van 8 meter is niet alleen uitermate
teren van schone, stille en efficiënte bussen.
geschikt voor het emissievrij maken van bin-
Met inmiddels 92 elektrische Citea’s in het
nensteden, maar ook ideaal voor het vervoer
dagelijkse gebruik, die meer dan 3 miljoen
in dunbevolkte gebieden. De bus heeft een
elektrische kilometers gelopen hebben, is
verlaagde vloer en biedt een makkelijke instap
VDL Bus & Coach Europees marktleider op
voor passagiers en rolstoelgebruikers. Daar-
het gebied van zero emissie openbaar busver-
naast geeft de wielbasisverlenging een hoge
voer. Om samen met de vervoerder maatwerk
flexibiliteit in type en aantal zitplaatsen. De
oplossingen neer te leggen in de overschake-
MidCity Electric beschikt over een 87 kWh
ling van diesel naar elektrisch, neemt VDL
VDL MidCity Electric
GO! 22
RAI vintage
De Oude Schicht Voor veel striptekenaars vormde de auto een welkome bron van inspiratie. Wie kent immers niet de bekende strips van de Franse tekenaar Jean Graton met Michel Vaillant als hoofdpersoon. En wat te denken van de legendarische Oude Schicht waarin Marten Toonder zijn heer van stand O.B. Bommel liet rondrijden. Een fragment uit deze strip is afgebeeld in ‘Voertuigen van de Verbeelding, dat ter gelegenheid van het 100-jarige bestaan van RAI Vereniging in 1993 werd uitgebracht. De begeleidende tekst luidt als volgt: ‘Juffrouw Doddel was in haar tuintje aan het werk. Zorgzaam harkte ze de herfstbladeren bijeen terwijl zij een vrolijk lied neuriede. Daardoor had ze niet in de gaten, dat achter haar een auto naderde. Het was de Oude Schicht die uit de modder getrokken was en die door zijn eigenaar zo goed mogelijk was opgelapt. ‘Het is ongelofelijk wat een goede auto kan doorstaan’, sprak heer Bommel. ‘Tot aan de assen in de modder, zodat de slik het motorblok omspoelde. Hij heeft dagenlang in nevel en kwade dampen gestaan. Maar op het moment dat zijn meester hem zorgzaam had afgespoeld met een wonderolie en een weinig levertraan door de benzine had gemengd, was hij weer de oude. Hij rijdt weer met de kracht van de jeugd, wat jij, Tom Poes? Ach ja, zo meester zo auto…’ Op dat moment klonk er een knal uit de motorkap en stond de auto met een schok stil. Heer Ollie zakte in en staarde versuft naar zijn voertuig. ‘W-wat……?’ prevelde hij. ‘Ik bedoel…. zo’n tocht grijpt je toch wel aan, dat bedoel ik. Innerlijk krijgt men toch wel een klap, als je begrijpt wat ik bedoel…’
uitgesproken
23
In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij
openbaar vervoer dat wél betaalbaar is, een structurele plek voor
of werkzaam in de mobiliteitswereld. Dit keer Henk Salomons,
sgemotoriseerde tweewielers in het mobiliteitsbeleid etc.
General Manager van Kawasaki Motors Benelux. Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had? Wat is uw favoriete vervoermiddel?
Ik zou direct het gebruik van motoren en motorscooters fiscaal gaan
In Nederland mijn Alfa Romeo Giulia. Daarnaast bezit ik, hoe kan het
stimuleren. Als 10 procent van alle automobilisten op een motorfiets
ook anders, een Kawasaki Z900 motorfiets. Het rijden daarmee is puur
zouden stappen, neemt het aantal files met 30 procent af. Stel je eens
fun. In Japan pak ik altijd de trein. Die is daar comfortabel en betrouw-
voor wat dit voor positieve bijdragen gaat leveren aan milieu en niet te
baar en heeft altijd prima aansluitingen.
vergeten de staatskas. En het is nog leuk ook!
Wat vindt u van het mobiliteitsbeleid in Nederland?
Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoersal-
Dat is erg gericht op problemen (files, milieu etc.) en helaas minder op
ternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde tweewielers?
oplossingen die echt gaan werken. Zoals een écht goed functionerend
Nee. Ik denk overigens dat bus of fiets veel mensen geen serieuze vervoersoplossing biedt. Wanneer ik bijvoorbeeld van Amsterdam naar mijn werk in Hoofdorp
Henk Salomons ‘ Ik zou direct het gebruik van motoren en motor scooters fiscaal gaan stimuleren’
reis, moet ik eerst met de tram naar Amsterdam Centraal, dan met de trein naar Schiphol en aansluitend met de bus en nog eens 15 minuten lopen... Dat is volstrekt onpraktisch oncomfortabel en totaal onwerkbaar. Geen echte oplossing dus, is mijn overtuiging. Zou u zelf bereid zijn tenminste 1 keer
per week de auto voor het werk te laten staan? Bereid wel. Maar ik zou dan echt niet weten hoe ik dan op mijn werk zou moeten komen. Thuiswerken doe ik al regelmatig. In die zin ontlast ik het verkeer natuurlijk ook al een beetje. Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen wisselen? Met Mark Rutte. Het wordt vast geen fijn gesprek. Ik zou het met hem onder andere willen hebben over zaken beloven en nakomen (doen wat je zegt) en het vertrouwen (of het gebrek daar aan) van burgers in de overheid en de EU. Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit? Als we niets doen slibt ons land straks helemaal dicht en wordt het een en al file en ergernis. Als we slim omgaan met de beschikbare middelen en mogelijkheden, denk aan autonoom rijden en de mogelijkheden die connected drive en telematica bieden, dan voorzie ik op termijn een goede verkeersdoorstroming. Met moderne wegen, een beter openbaar vervoer en een relatief nieuw en schoon wagenen motorfietspark.
GO! 24
MARKTANALYsE
Verdubbeling aantal stekkerauto’s Het aantal stekkerauto’s in Nederland is vorig jaar met 27 procent gestegen
Daarnaast telde ons land begin 2017 bijna 136.000 hybride auto’s (HEV’s),
tot 109.434 eenheden per 1 januari dit jaar, zo blijkt uit cijfers van het CBS.
die niet via een stekker worden opgeladen. Dat zijn er 9 procent meer dan
Daarmee is het aantal volledig elektrische auto’s en plug-in hybrids sinds
in 2016. De meest verkochte stekkerloze hybride was de Toyota Yaris,
2015 ruimschoots verdubbeld.
gevolgd door de Toyota Auris en de Kia Niro.
De meest verkocht stekkerauto was het afgelopen jaar de VW Passat (PHEV), waarvan er 3.500 werden v erkocht. Op de tweede en derde plaats volgden r espectievelijk de Volvo XC90 T8 Twin Engine (2.100) en de Tesla Model S (1.700). In 2015 voerde de M itsubishi Outlander (PHEV) nog de ranglijst van EV’s aan met 8.300 v erkochte exemplaren.
Nederland: ontwikkeling aantal stekkerauto’s (per 1 januari) Totaal
2017 2016 2015 109.434 86.200 44.150
w.v. Plug-in hybride
95.434
76.250
36.750
Volledig elektrisch
13.709
9.950
7.400
Automobilist betaalt driekwart milieubelastingen De Nederlandse overheid heeft het afgelopen jaar
20,7 miljard euro aan milieubelastingen en 4,6 mil-
25,3 miljard euro aan milieubelastingen ontvangen,
jard euro aan milieuheffingen. De opbrengsten van
3,0 procent meer dan in 2015. De bulk van dit
de energiebelasting groeide vorig jaar met 10,7
bedrag, namelijk 18,7 miljard euro, komt voor
procent het hardst vergeleken met het jaar daar-
(in mrd euro’s)
rekening van de automobilist in de vorm van
voor. De inkomsten op de aanschaf van nieuwe
brandstofaccijnzen, MRB en BPM.
personenauto’s en motorrijwielen (BPM) stegen in
Brandstofaccijnzen
De Nederlandse staat incasseerde in 2016 in totaal
2016 met 6,1 procent. Huishoudens brachten per
Motorrijtuigenbelasting 5,6 5,5
Opbrengst milieu belastingen en heffingen 2016 2015 8,1 7,9
saldo 28 procent meer BPM op en
Energiebelasting
5,0 4,5
producenten 7 procent minder.
BPM
1,6 1,5
Tariefverhogingen zijn één van de
Overige milieubelastingen
0,6
0,7
oorzaken van deze stijging. Voor de BPM zijn in 2016 de CO2-grenzen
Milieuheffingen
voor benzine- en dieselauto’s verder
Afvalstoffenheffing
1,8 1,8
aangescherpt en zijn de tarieven van
Rioolrechten
1,6 1,5
de drie hoogste categorieën van
Afvalwateringheffing
1,3 1,2
CO2-uitstoot verhoogd. Volgens het CBS is de milieulasten-
ten (incl. sociale premies) bedroeg in ons land in
druk in Nederland, vergeleken met
2015 zo’n 9,0 procent. Ter vergelijking: in België is
andere EU-lidstaten, relatief hoog.
dit 4,7 procent en in Servië (het duurste land) 11,0
Het aandeel van milieubelastingen en
procent. Het Europese gemiddelde voor milieu
– heffingen in de belastingopbrengs-
belastingen en –heffingen bedraagt 6,3 procent.
Bron: CBS
Bron: CBS, RDW
25
Omzet Nederlandse transportsector (eerste kwartaal 2017) Transportsector totaal
+ 5,3%
Transportsector geeft gas
Vervoer over land
+6,2%
Vervoer over water
+ 6,0%
Vervoer door de lucht
+ 4,5%
Opslag, dienstverlening
+ 4,1%
Post- en koeriersdiensten
+ 5,6%
De Nederlandse transportsector
algemeen positief gestemd. Zo
de verhuizers en de koeriers
eerste kwartaal 8 procent meer om
heeft in het eerste kwartaal van dit
rekent bijna 30 procent op een
diensten die beide een plus van 13
dan het jaar ervoor, een nieuw
jaar de omzet met 5 procent zien
hogere omzet in de periode april
procent realiseerden. Verhuizers
record sinds 2011. De totale omzet
toenemen vergeleken met dezelfde
tot en met juni, meldt het CBS in de
profiteerden van de aangetrokken
van de transportsector ligt inmid-
periode in 2016. Dat is de grootste
Kwartaalmonitor Transport en
woningmarkt en de koeriers
dels 6 procent hoger dan in het
omzetstijging in zes jaar tijd. Ook
Logistiek. De in het eerste kwartaal
bezorgden meer pakketten dankzij
eerste kwartaal van 2008. Nage-
voor het tweede kwartaal zijn de
gerealiseerde omzetgroei werd
het toegenomen online shoppen.
noeg alle deelbranches zijn daarmee
transportondernemers over het
breed gedragen. Uitschieters waren
Het goederenvervoer zette in het
grotendeels uit de crisis.
Groei bedrijfswagenmarkt, krimp vrachtwagens Het aantal bedrijfswagens in ons land is het afge-
bussen liet, na zes opeenvolgende jaren
lopen jaar met 2,5 procent toegenomen tot
van dalingen, een plus van 4 procent
streerd. Voor het zestiende jaar op
bijna 1,1 miljoen voertuigen. Deze groei komt
zien.
vooral voor rekening van bestelwagens, trekkers
Alleen het park van vrachtwagens
ode een toename van het aan-
en bussen. De categorieën trekkers en bussen
en s peciale voertuigen liep verder
tal trekkers van 60.000 tot
lieten zelfs een stijging van zo’n 3 procent zien
terug. Begin dit jaar staan er
meer dan 74.000 eenhe-
vergeleken met een jaar eerder. Ook het aantal
62.000 v rachtwagens geregi-
den tegenover. In het
rij is het vrachtwagenpark gekrompen. Daar stond voor die peri-
Nederlands bedrijfswagenpark (per 1 januari) 2017 2016 2015
Totaal
1.057.767 1.032.819 1.058.767
w.v. Bestelwagens
852.632
828.383
814.954
Vrachtauto’s
62.155 62.436 63.356
Trekkers
74.218
72.245
70.533
Speciale Voertuigen
59.940
60.344
61.145
9.822
9.411
9.597
Bussen
Bron: CBS
wegtransport wordt steeds vaker gebruik gemaakt van trekkers met oplegger.
Bron: CBS
w.v.
GO! 26
DE Stelling Roger Van Boxtel,
In Nederland hoort staan in de spits erbij, net als filerijden op de weg.
president-directeur NS Wij investeren 2,5 miljard in nieuwe treinen. Er komt echter een moment dat er niet genoeg spoor is. Daarom pleiten we met onder andere ANWB, RAI en stadsvervoerders voor extra geld in infrastructuur.
Thierry van Kan, scheidend voorzitter FEBIAC
Bron: NH Nieuws
Ik verwacht dat 20 procent van onze autoverkoop in 2020 elektrisch is. Dieselgate heeft iedereen wakker geschud: elektriciteit is onvermijdelijk. Het tijdperk van de petrol is voorbij. Erik Verhoef, hoogleraar Bron: De Standaard
ruimtelijke economie Als je echt iets wilt doen aan de filedruk, zal je ook iets aan de tarieven moeten doen. Dat geldt
Raymond Gense, general manager Next Urban Mobility
zowel op de weg als op het
Mobility as a Service-achtige oplossingen zullen in de aankomende 5-10
spoor. Je kunt wel door blijven
jaar steeds verder worden doorontwikkeld tot een punt waarop mobiliteit
bouwen, maar dan krijg je een
in grootstedelijke gebieden dermate collectief beschikbaar is, dat de
land waar minder mensen wil-
stedelijke inwoner ook zonder het bezit van eigen voertuigen efficiënt kan
len wonen. Het gaat ten koste
reizen.
van de open ruimte en natuur.
Bron: Automotive Management
Bron: NOS
Karina, Tiekstra, directeur MyWheels Van acht miljoen naar één miljoen auto’s door autodelen scheelt toch al gauw 70 procent CO2. Dan ziet de wereld er anders uit.
André van Schie, VVD-raadslid Utrecht
Het scheelt in kosten en er ontstaat extra ruimte.
Het verschil in snelheid tussen speed-pedelecs en het autoverkeer is veel te groot. Op
Bron: De Telegraaf
sommige rijbanen in Utrecht rijden auto’s 50 tot 70 kilometer per uur en daar fiets je dan met 30 tot 35 kilometer langs. Dit leidt tot gevaarlijke situaties. Fietsers zijn
Tex Gunning, CEO LeasePlan
extreem kwetsbaar en kunnen voor een
Onze ambitie is dat al onze medewerkers in 2021 elektrisch rij-
rood stoplicht niet zo snel optrekken als
den. We moedigen andere bedrijven aan om hetzelfde te doen.
een bromfiets. Speed-pedelecs rijden in de
Het is de eenvoudigste manier voor ondernemingen om hun
binnenstad geen 45 kilometer per uur,
uitstoot te verlagen en de klimaatverandering tegen te gaan.
maar eerder 30.
Bron: FD
Bron: RTL Nieuws
GO!factor
PIETER JAN RIJPSTRA Als een gelouterde prof wielrenner stuurt Pieter Jan Rijpstra zijn gestroomlijnde Koga messcherp en met grote snelheid door de bocht. Zijn strakke outfit vertoont alle kenmerken van een geroutineerde kilometervreter. Als commercieel directeur van Koga én lid van de sectie Fietsen van RAI Vereniging, is hij als geen ander in staat zijn passie voor het fietsen zowel beroepsmatig als privé met elkaar te verenigen. Zo kon Rijpstra als fervent ‘cyclist’ dit prototype van de Koga Team Edition, dat werd ontwikkeld voor het raceteam dat Koga promoot, zelf uitvoerig aan de tand voelen. Hij wijst op het elektronisch schakelsysteem dat een renner, in combinatie met het superlichte frame 980 gram (zonder voorvork) en de vederlichte carbon testwielen, als het ware over het asfalt moet doen zweven. Een n oviteit vormen ook de schijfremmen. Een nieuwigheid die zich in de wielerwereld nog in een pilotfase bevindt, vertelt Rijpstra. “Het levert veel meer remkracht en stijfheid op, maar is nog niet bij alle wielerwedstrijden toegestaan. Uiteindelijk is deze racefiets overigens in een iets andere kleurstelling op de markt gebracht. Het mooie van fietsen vind ik de snelheid in combinatie met het prikkelen van al je zintuigen. Lopen gaat te traag en biedt een te beperkte actieradius. In de auto zie je te weinig, ruik je eigenlijk niets en ontbreekt al het contact met de natuur, terwijl op de fiets het contact met de omgeving optimaal is. Als ik met het gezin op vakantie ga, rijd ik bij aankomst per auto altijd eerst met de fiets een rondje van 40 kilometer om de omgeving te verkennen. Dan weet ik ’s avonds precies waar zich de leukste terrasjes en eetgelegenheden bevinden.” Behalve deze racefiets pakt Rijpstra regelmatig zijn mountainbike of zijn stadsfiets. En binnenkort komt er nog een gravelracer bij voor de winterse periode. “Ik leg met de fiets tussen de 5.000 tot 6.000 kilometer per jaar af. Soms alleen of met een groep. Bij Koga organiseren we bijvoorbeeld tussen de middag een ‘lunchride’, een kort toerritje van 30 à 35 kilometer met medewerkers. Een prima gelegenheid om even te ontspannen, bij te praten en nieuwe energie te laden.”
27
28
erik jonnaert
Geautomatiseerde trucks in 2023? Vorig jaar nam Nederland als voorzitter van de Raad van de Europese Unie het voortouw in het organiseren van de European Truck Platooning Challenge. Voor deze eerste grensoverschrijdende test met ‘slimme’ trucks ter wereld, reden zes truckfabrikanten met semi-geautomatiseerde vrachtwagens vanuit diverse landen naar de haven van Rotterdam. Maar waar staan techniek en beleid meer dan een jaar later? Truck platooning houdt in dat twee of meer vracht wagens in colonne rijden, waarbij het voorste voertuig de snelheid en route bepaalt. De andere trucks volgen het eerste voertuig door middel van geautomatiseerde systemen, zoals adaptive cruise control, en draadloze netwerktechnologie. Zonder tussenkomst van een chauffeur reageren de volgvoertuigen op het gedrag van de colonneleider. Daardoor kunnen de trucks op korte afstand van elkaar rijden, wat zorgt voor meer ruimte op de weg en ook leidt tot een vermindering van de luchtweerstand. Dit vertaalt zich in brandstofbesparingen tot 10 procent, en dus in een effectief lagere CO2-uitstoot. Omdat remmen automatisch en onmiddellijk gebeurt, draagt truck platooning ook bij tot het verbeteren van de verkeers veiligheid. Tevens levert platooning besparingen voor het bedrijfsleven op, omdat het de doorstroming van het vrachtverkeer bevordert en goederen daarmee sneller op hun bestemming komen. De Challenge demonstreerde dat het technisch mogelijk is om met p latoons van dezelfde fabrikant Europa te doorkruisen. Maar het spreekt voor zich dat transport bedrijven voertuigen van verschillende merken willen inzetten. Het volgende doel is dus om multi-merk platooning mogelijk te maken. Vanuit technisch perspectief denken we als truckindustrie dat dit rond 2023 zeker mogelijk moet zijn, maar daarbij hangt veel af van beleidsmakers en politici.
Om hen te helpen, hebben we als ACEA recent een actieplan gepresenteerd dat een overzicht biedt van de nood zakelijke stappen om platooning met verschillende merken in de nabije toekomst mogelijk te maken, zonder dat daar specifieke uitzonderingsbepalingen voor nodig zijn. Platooning is voor internationaal transport natuurlijk alleen maar interessant als grenzen geen barrière vormen, dus dat is voorlopig onze prioriteit. Daarna kunnen we pas over wegen om de chauffeurs van volgvoertuigen te laten rusten, en volledig autonome trucks zullen pas veel later volgen. Momenteel verkennen wij als Europese truckindustrie samen met de logistieke sector al mogelijke businesscases, maar er zijn enkele belangrijke voorwaarden voor platooning die buiten de invloed van onze industrie vallen. Daarom is het ook zo belangrijk om de samenwerking tussen alle betrokken partijen te versterken. Denk daarbij niet alleen aan transporteurs en wegbeheerders, maar ook aan verzekeraars, regelgevers en beleidsmakers in het bijzonder. Voordat platooning een vertrouwd gezicht kan worden op onze snelwegen, zal Europa eerst aangepaste wet- en regelgeving moeten ontwikkelen om grensoverschrijdend platoonen mogelijk te maken. En dat is precies waarom beleidsmakers en politici net zo’n belangrijke rol spelen in het halen van de 2023 deadline als onze technici en inge nieurs. Zij zullen voor platooning nieuwe regels moeten opstellen, bestaande wetgeving aanpassen en vooral werken aan harmonisering op Europees en internationaal niveau. Tegelijkertijd, moeten overheden maatregelen invoeren om de marktopname van platooningtechnologie te stimuleren. Denk bijvoorbeeld aan tol- en belastingkortingen, CO2- bonussen of meer flexibiliteit in de rij- en rusttijden van chauffeurs. Want de techniek die is er in 2023, daar ben ik van overtuigd, nu het juiste beleid nog! Erik Jonnaert, Secretaris-generaal van ACEA, de koepelorganisatie van de Europese auto-industrie
specialist in beeld
29
RAI CarrosserieNL grossiert in collectieve promotie Als sectiemanager van RAI CarrosserieNL vertegenwoordigt Remco Tekstra ruim 300 leden die actief zijn in de carrosserie- en trailerbouw en daaraan gelieerde bedrijven, zoals bus- en reinigingsvoertuigen. Als grootste afdeling binnen RAI Vereniging ligt een belangrijke focus op het bieden van een toegevoegde waarde aan de leden door middel van collectieve promotie, zegt Tekstra. ‘Je kunt ons daarin rustig grootafnemer noemen.’
nieuws voldoende voor volle zalen, nu ligt de lat hoger. Internet heeft als informatiekanaal immers een groot deel van die rol overgenomen. Interactieve elementen, kennis delen en netwerken zijn tegenwoordig de sleutelwoorden om de deelnemers én de bezoekers een duidelijke meerwaarde te kunnen leveren.’ Een goed voorbeeld noemt Tekstra de ReinigingsDemoDagen, die dit voorjaar haar achtste editie beleefde. De vakbeurs kent een hoog gehalte van interactiviteit en introduceerde de laatste keer ook kennissessies. Dit betekent dat bezoekers uitgebreid de gelegenheid krijgen om de
Zo geeft de sectie in zowel binnen- en buitenland nadrukkelijk acte de
verschillende reinigingsproducten- en voertuigen zelf te testen en te
présence met collectieve stands. Goede voorbeelden zijn de deelname
beleven en tevens inzicht krijgen in de laatste trends en ontwikkelin-
met Auto Aanpassers Nederland (AAN) aan de Support Beurs in
gen binnen de sector. De beurs oogst steevast bij zowel bezoekers als
Utrecht, de gezamenlijke presentatie van de importeurs van Brom
exposanten lovende kritieken.
mobielen op de 50PlusBeurs in Utrecht, de collectieve stand op de IAA in Hannover, de Bauma in München én niet te vergeten Reinigings
Omdat concepten die jarenlang goed hebben gewerkt in korte tijd zijn
DemoDagen, de toonaangevende vakbeurs die RAI CarrosserieNL iedere
gesneuveld, is het dus zaak om als brancheorganisatie zeer goed bij de
twee jaar in Lelystad organiseert voor de afval- en reinigingssector.
les te blijven en voortdurend alert te zijn, vervolgt hij. ‘Wij signaleren
Op de vraag of beurzen en tentoonstellingen zo langzamerhand hun
een aantal maatschappelijke ontwikkelingen die dwars door RAI Ver-
langste tijd niet hebben gehad, antwoordt Tekstra resoluut dat dit abso-
eniging heen lopen. De MobiliteitsRAI die op 19 oktober van start gaat,
luut niet het geval is. Hij legt uit dat het hele beurslandschap wel een
is als nieuw zakelijk platform voor alle professionals in de mobiliteits-
geheel andere dynamiek heeft gekregen. ‘Bepaalde beurzen en concep-
branche, speciaal in het leven geroepen om de verschillende trends en
ten waren tientallen jaren onverminderd in een onveranderde vorm
ontwikkelingen in de sector manifest te maken voor onze achterban.
een succes. Die vanzelfsprekendheid is definitief voorbij. Voorheen was
Ook dit initiatief bewijst dat beurzen die meer bieden dan alleen pro-
een beurs die uitsluitend en alleen een podium bood voor product-
ductnieuws nog springlevend zijn’, aldus Tekstra.
GO! 30
EYE CATCHER lageweg
Nederlands snorfietspark verdubbeld Het aantal snorfietsen in ons land is in een periode van tien jaar verdubbeld. Reden er in 2007 nog 347.134 snorfietsen rond, per 1 juli dit jaar waren dat er inmiddels bijna 700.000. Een en ander blijkt uit cijfers van RAI Vereniging, BOVAG en RDC. De toenemende belangstelling voor snorfietsen vindt ook zijn weerslag in de verkoop cijfers. In de eerste zes maanden van dit jaar groeide de vraag naar snorfietsen met 15,5 procent tot 26.943 eenheden. Met uitzondering van Groningen werd het afgelopen halfjaar in elke provincie een flinke plus genoteerd. Zo werden in de Randstad provincies Utrecht, Noord- en Zuid-Holland in de periode tot en met juni 14.427 nieuwe snorfietsen verkocht. Dat komt neer op 53,5 procent van het totale landelijke volume.
Limburg koploper In Utrecht nam de verkoop vergeleken met de eerste zes maanden van 2016 met 8,8 procent
De snorfiets kan steden verlossen van grote bereikbaarheidsproblemen
toe, in Noord-Holland met 15,6 procent en in Zuid-Holland zelfs met 17,8 procent.
Oplossing bereikbaarheidsprobleem
gaan met het groeiende gebruik van snorfiet-
Inmiddels telt ons land 41 snorfietsen per
De toegenomen populariteit van snorfietsen
sen in grote steden. Deze cijfers tonen eens te
1.000 inwoners, met Limburg als koploper
is volgens RAI Vereniging vooral te verklaren
meer aan dat de snorfiets voor veel mensen
(46) en Friesland als hekkensluiter (29).
door het dichtslibben van grote steden en toe-
onmisbaar is en uitermate geschikt voor ver-
Noord- en Zuid-Holland zitten met 43 snor-
gangswegen. ‘De snorfiets voorziet duidelijk
voer in de stad en voor woon-werkverkeer.
fietsen per 1.000 inwoners net boven het
in een behoefte en kan steden verlossen van
Dat moeten we omarmen door er voor te zor-
gemiddelde, terwijl Utrecht er ruim onder zit
grote bereikbaarheidsproblemen, stelt Steven
gen dat deze groep verkeersdeelnemers, even-
(33) en per 1.000 inwoners zelfs minder snor-
van Eijck, voorzitter van RAI Vereniging. ‘Er
als andere tweewielers, goed wordt onder-
fietsen telt dan Drenthe (35) en Zeeland (34).
lopen vele discussies met de vraag hoe om te
steund.
Mobiliteitskalender 2017 RAI CarrosserieNL Trailer-industry Captains Dinner
Uitreiking RAI CarrosserieNL Innovation Award
MobiliteitsRAI 19 t/m 21 oktober
Seminar Wegtransport van de toekomst
18 oktober
Driedaagse beurs met congres
19 oktober
18 oktober
Uitreiking van de jaarlijkse prijs voor
programma voor alle professionals
Plenair programma voor zowel
Diner met captains of industry in de
innovaties in het wegtransport
in de mobiliteitsbranche
industrie, ondernemers, vervoer-
trailerbranche
(voorheen SV Innovation Award)
RAI Amsterdam
ders, verladers, fleetowners en
RAI Amsterdam
Amtrium, RAI Amsterdam
overheden Amtrium, RAI Amsterdam
@raivereniging
31
Tweets RAI Vereniging
27 september
11 augustus
LNG-truck is milieuvriendelijk alternatief voor zwaar transport 11 september
Nederlands automotive bedrijfsleven pakt groots uit op autobeurs IAA2017 in Frankfurt 7 september
Nederlandse automotive industrie presenteert zich op IAA 2017 10 augustus
Wegtransport van vandaag en morgen op MobiliteitsRAI 31 juli
Onze collega Sacha Boedijn spreekt bij de sessie ‘Speed Pedelec: kiezen én delen op Nationaal Fietscongres
RAI CarrosserieNL Innovation Award voor leden én exposanten van de MobiliteitsRAI 7 juli
17 augustus
Europese harmonisering bij milieuzone zeer gewenst
Eén cruiseschip per dag net zo vervuilend als een miljoen auto’s
17 augustus
Heeft de herenfiets zijn tijd gehad?
Nationaal Bestelauto Diner
Busworld
RAI Verenigingsdag
20 t/m 25 oktober
22 november
Diner voor ondernemers, beleids-
Studiereis RAI aftermarket AAPEX & SEMA Show Las Vegas
Internationale bus en coach
Algemene ledenvergadering
makers en politici waar wordt inge-
29 oktober t/m 3 november
tentoonstelling
gecombineerd met RAI Verenigings-
zoomd op het beleidsmatige en
Studiereis voor leden van de sectie
Kortrijk Xpo, België
dag voor alle leden
politieke aspect van de Bestelauto
aftermarket RAI Vereniging
agenda
Las Vegas, VS
19 oktober
Amtrium, RAI Amsterdam
GO!ROUND
derlandse esenteerde de Ne pr l aa m 2e de Voor nd High Tech h met het “Holla zic ie str du in ive 12 tot en automot kfurt 2017, van an Fr A IA de op Paviljoen” r. lity met 17 septembe in de ‘New Mobi collectieve stand n ee is et m 2 m er 0 ke 90 Dit paviljoen van ruim se nd rla de Ne t Di World’. op IAA 2017. De elijke presentatie de grootste land automotive n de Nederlandse innovatiekracht va de Duitse bondsde aandacht van k oo k tro e tri us ind bracht aan het el die een bezoek rk Me la ge An er kanseli viljoen. gende Holland pa rin sp g oo t he in