ความพึงพอใจของผูโดยสารชาวตางชาติที่มีตอการใหบริการ ของรถไฟฟาแอรพอรต เรล ลิงค สุวรรณภูมิ ดร. ไกรฤกษ ปนแกว คุณ ชาคริต ตันรัตนาวงศ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
ความสําคัญและความเปนมา วัตถุประสงคของการวิจัย วิธีการดําเนินการวิจัย ผลการวิจัยและอภิปรายผล สรุปและขอเสนอแนะ
ความสําคัญและความเปนมา โครงการรถไฟฟาสุวรรณภูมิ หรือเปนที่รูจักในชื่อ แอรพอรต เรล ลิงค เปนโครงการขนสง ระบบทางรถไฟเชือ่ มทาอากาศยานสุวรรณภูมิกับ สถานีรับสงผูโดยสารในเมือง แอรพอรต เรล ลิงค เริ่มเปดใหบริการ ในเดือนสิงหาคม 2553 ดังนัน้ การ ดําเนินการใหบริการหลายอยางอาจยัง ไมตอบสนองความตองการของ ผูโดยสาร ประสบการณการใชบริการของผูโดยสาร โดยอาจเปนประสบการณที่เคยใช แอรพอรต เรล ลิงค สุวรรณภูมิ หรือแอรพอรต เรล ลิงค ในประเทศอื่น โดยเฉพาะนักทองเที่ยวชาวตางชาติจะมี ประสบการณการใช แอรพอรต เรล ลิงคในตางประเทศ Sonmez and Graefe (1998) ระบุวา ผูใชบริการยิ่งมีประสบการณมากเทาไร ก็จะมีความคาดหวังตอการใชในครั้งตอไปมากขึ้นไปดวย ซึ่ง จะทําใหมีระดับความพึงพอใจที่ต่ําลง
วัตถุประสงค 1. เพื่อศึกษาระดับความพึงพอใจของผูโดยสารชาวตางชาติตอการใหบริการ ของ แอรพอรต เรล ลิงค สุวรรณภูมิ 2. เพื่อเปรียบเทียบระดับความพึงพอใจตอการใหบริการของ แอรพอรต เรล ลิงค สุวรรณภูมิ ของผูโดยสารชาวตางชาติที่มีประสบการณการใชบริการ ตางกัน
วิธีดําเนินการวิจัย
ประชากร
กลุมตัวอยาง
-ผูโดยสาร ชาวตางชาติ ที่ใช บริการแอรพอรต เรล ลิงค
-ขนาดของกลุมตัวอยาง คือ 400 ตัวอยาง -วิธีการสุมตัวอยางแบบ เฉพาะเจาะจงกับ ผูโดยสารที่เปน ผูโดยยสารชาวตางชาติ ที่ใชบริการแอรพอรต เรล ลิงค ใน 3 สถานี คือ สถานีสุวรรณภูมิ สถานี มักกะสันและสถานี พญาไท
เครื่องมือใน การวิจัย -แบบสอบถาม -คําถามเกี่ยวกับ ขอมูล ทั่วไปของผูตอบ แบบสอบถาม -คําถามเกี่ยวกับความ พึงพอใจของ ผูโดยสารที่มีตอการ ใหบริการของแอร พอรต เรล ลิงค สุวรรณภูมิ
การวิเคราะห ทางสถิติ -Exploratory Factor Analysis (EFA) ดวยวิธี ตัวประกอบหลัก (Principle Component) และหมุนแกนแบบมุม ฉากดวยวิธี แวริแมกซ (Varimax) -การวิเคราะหความ ถดถอยแบบพหุคูณ -การทดสอบความ แปรปรวนทางเดียว (One-Way ANOVA)
ลักษณะของผูตอบแบบสอบถาม สวนใหญเปนเพศชาย (59.2%) มีอายุระหวาง 31 ถึง 40 ป (41.8%) มีการศึกษาในระดับสูงกวาปริญญาตรี (54.8%) อาศัยอยูในทวีปยุโรป (46.0%) เคยใชบริการแอรพอรต เรล ลิงค ประมาณ 1-2 ครั้ง (50.50%) เคยใชแอรพอรต เรลเวยในตางประเทศ ประมาณ 1-2 ครั้ง (36.0%)
ผลการวิจยั และอภิปรายผล
ความพึงพอใจตอการใหบริการของแอรพอรต เรล ลิงค ความพึงพอใจ ความตรงตอเวลาของรถไฟฟา ความสะดวก/เวลาในการเขาสูชานชลาหลังจากซื้อตั๋ว ความสะอาดภายในรถไฟฟา เวลาการใหบริการ ความปลอดภัยภายในรถไฟ สภาพและความพรอมของรถไฟฟา ความปลอดภัยบนชานชลา ความงายในการขึ้นและลงที่ชานชลา เวลาในการเขาคิวซื้อตั๋วโดยสาร ความชวยเหลือของเจาหนาที่ การใหขอมูลผานปายอิเล็กทรอนิกสและเสียงตามสาย อุณหภูมิและการถายเทของอากาศภายในรถไฟฟา ความถี่การเดินรถ (ทุกๆ 15 นาที) ขอมูลเกี่ยวกับตารางเวลาเดินรถ เสนทางและสถานี ความสะดวกสบายของที่นั่งภายในรถไฟฟา ความจุของหองโดยสารภายในรถไฟ ความสะดวกในการเชื่อมตอระบบอื่น เชน MRT, BTS ความพึงพอใจโดยรวม
คาเฉลี่ย 4.26 4.25 4.25 4.19 4.15 4.14 4.11 4.06 4.02 3.98 3.92 3.90 3.88 3.65 3.46 3.36 3.34 3.98
คาเบี่ยงเบน มาตรฐาน .890 .943 .900 .957 .875 .920 .913 .831 .917 .970 1.013 1.046 1.044 .894 1.082 1.202 1.179 .884
การวิเคราะหปจจัยเชิงสํารวจของความพึงพอใจของลูกคาตอการใหบริการของแอรพอรต เรล ลิงค Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) = 0.855 คาสถิติของ Bartlett’s test of sphericity เทากับ 0.00 (กัลยา วานิชยบัญชา, 2551:262) ตัวแปรยอยใดที่มีคาน้ําหนักองคประกอบนอยกวา 0.40 จะถูกตัดออกไปจาก การวิเคราะห (Hair et al., 1998:112 )
ปจจัย รวม 1
สภาพและความพรอมในการใชงานของรถไฟฟา
.890 .867
.825
ความปลอดภัยบนชานชลา
.821
.841
เวลาการใหบริการ
.783
.708
ความตรงตอเวลาของรถไฟฟา
.712 ความปลอดภัยและความน.782าเชื่อถือ(Safety and reliability) .753
.791
ความงายในการขึ้นและลงทีช่ านชลา
.700
.682
เวลาในการเขาคิวซื้อตั๋วโดยสาร
.700
.742
ความสะอาดภายในรถไฟฟา
.678
.788
ความถี่ของการเดินรถ ความสะดวกสบายของที่นั่งภายในรถไฟฟา
.507 .903
.630 .864
ความจุของหองโดยสารภายในรถไฟ อุณหภูมิและการถายเทของอากาศภายในรถไฟฟา 3
0.948
Cumulat Communalit ive ies Variance (%) 36.7 .854
เวลาในการเขาสูชานชลาหลังจากซื้อตั๋ว
ความปลอดภัยภายในรถไฟ
2
Factor loading
คาความ เชื่อมั่น
ตัวแปรยอย
0.885
.889 ความสะดวกสบาย (Comfort)
56.03
.829
.776
ขอมูลเกี่ยวกับตารางเวลาเดินรถ เสนทางและสถานี
0.750
.892
.821 69.72
.821
.681 บริการขาวสารขอ.639 มูล (Information service))
การใหขอมูลผานปายอิเล็กทรอนิกสและเสียงตามสายภายใน รถไฟ 4
ความชวยเหลือของเจาหนาที่ ความสะดวกในการเชื่อมตอรถโดยสารในระบบอื่น เชน MRT, BTS
.583
.670
.892 77.18 ่น .854 การเชื่อมต- อระบบการขนส งประเภทอื
ความพึงพอใจในแตละดานกับความพึงพอใจรวมในการใหบริการของแอรพอรต เรล ลิงค
ความพึงพอใจ
B
SE
β
t
ความปลอดภัยและความ นาเชื่อถือของการใหบริการ ความสะดวกสบาย
.651
.021
.737
31.605
.000
.322
.021
.364
15.601
.000
บริการขาวสารขอมูล
.200
.021
.227
9.726
.000
ความสะดวกในการ เชื่อมตอระบบการการ ขนสงประเภทอื่น
.214
.021
.242
10.375
.000
R2 =.785; adj R2 = .783 ; F= 361.127 P <.05
P-value
ความพึงพอใจในการใชบริการของแอรพอรต เรลเวย กับประสบการณในการใชบริการของผูโดยสาร
ประเทศไทย
มากกวา 10 ครัง(e)
3-10 ครัง (d)
1-2 ครัง (c)
ตางประเทศ
ไมเคย (a)
ประสบการณการใช บริการ แอรพอรต เรล เวย
ครังแรก (b)
คาเฉลี่ยของความพึงพอใจรวม
F
Sig.
Post Hoc Tests**
4.13
-
3.90
4.09
3.75
3.317*
.020
a>c=d>e
-
4.25
3.82
4.04
3.98
5.876*
.001
b>c=d=e
สรุปผลและขอเสนอแนะ ความพึงพอใจของผูโดยสารชาวตางชาติตอการใหบริการของ แอรพอรต เรล ลิงค สุวรรณภูมิ
• ผูโดยสารชาวตางชาติมีความพึงพอใจ มากที่สุด คือความตรงตอเวลาของ รถไฟฟา และความสะดวก/เวลาในการ เขาสูชานชลาหลังจากซื้อตั๋ว ในขณะที่ ผูโดยสารมีความพึงพอใจนอยที่สุดใน เรื่อง การเชื่อมตอระบบการขนสง ประเภทอื่น ความจุของหองโดยสาร ภายในรถไฟ ความสะดวกสบายของที่ นั่งภายในรถไฟฟา
• ความพึงพอใจดานความปลอดภัย และความนาเชื่อถือในการใหบริการมี ผลตอความพึงพอใจรวมของผูโดยสาร มากที่สุด
สรุปผลและขอเสนอแนะ เปรียบเทียบระดับความพึงพอใจตอการใหบริการของ แอรพอรต เรล ลิงค สุวรรณภูมิ ของผูโดยสาร ชาวตางชาติที่มีประสบการณการใชบริการตางกัน
ผูโดยสารชาวตางชาติที่มีประสบการณการใชบริการตางกันจะมีความพึงพอใจ รวมตอการใชบริการแอรพอรต เรล ลิงคตางกัน
ขอเสนอแนะ • การใหบริการของ แอรพอรต เรล ลิงคควรจะ มุงรักษาความพึงพอใจในดานความปลอดภัย และความนาเชื่อถือสภาพ ความพรอมใน การใชงานของรถไฟฟาและระบบควรไดรับ การตรวจสอบอยางสม่ําเสมอ นอกจากนี้การ ดูแลความปลอดภัยตั้งแตในชานชลา จนถึง ภายในตัวรถไฟตองกระทําอยางเครงครัด
• ผูโดยสารมีความพึงพอใจนอยทีส่ ุดในเรื่อง ความสะดวกในการเชื่อมตอระบบการขนสง ประเภทอื่น เชน MRT, BTS ขสมก. ทั้งๆ ที่ ทางบริษัท รฟท ไดมีการเจรจาและวางแผน รวมกับบริษัทธนายงและรถไฟฟากรุงเทพใน การสรางทางเชื่อมระหวาง กับรถไฟฟาบีที เอสและรถไฟฟาใตดิน ดังนั้น บริษัท ฯ ควร จะมีการประชาสัมพันธและใหขอมูลเกี่ยวกับ โครงการดังกลาวใหแกผูโดยสารไดรับทราบ
ขอเสนอแนะสําหรับการวิจัยครั้งตอไป • สําหรับการวิจัยครั้งตอไปควรจะทําการศึกษาเรื่องความพึงพอใจในลักษณะ การวิจัยแบบตอเนื่อง (Longitudinal data) โดยดูชวงเวลายาว หรือหลายครั้ง เพื่อจะไดเห็นผลการวิจัยเห็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น หรือควรจะขยาย ขอบเขตของประชากรในการศึกษาไปยังผูโดยสารชาวไทย เนื่องจากผูโดยสาร ชาวไทยอาจมีพฤติกรรมการใชบริการและความพึงพอใจตอการใชบริการ แตกตางจากผูโดยสารชาวตางชาติ