चौतफ मारमा ऐ तहा सक ख रकोटको परा स दर मि दर ● राज झ ल साद, म बा तोला
ख रकोट । धा दङ िज लाको वालामखी गाउपा लका व भ न धा मक थलह म य वडा न बर ५ (सा बक खर गा वस) मा पन परास दर माईको थान अथात ख रकोट प न एक हो । सो मि दरमा वगतमा पजा रो कएप न हाल द नक पमा पजापाठ हद आएको छ ।
पजापाठका ला ग मा सक १ हजारको पजा सामा ी योग हन गरको छ । मि दरका पजार का भाइ बहादर राना परास दर मि दर भ वीर रानाको समयमा थापना भएको बताउछन । भ वीर राना उनका िजज हन । वतमान समयस म रानाको ७ प ताल मि दरको पजा तथा रखदख गद आएको उनी बताउछन ।
मि दरको ज मा १८ मर गठ छ । जसम य ६ मर पजार को भागमा पछ । य य प
पजार लाई कन प न स वधा नभएकोमा उनी दखसो पो छन । वडा कायालयल सहयोग
गन कह रकमबाट पजापाठको काम हन गरको उनल बताए । मि दरमा प हला
द नकजसो नगराह बजाइ यो, अ हल यसमा क म आएको छ । नगरा बजाउनलाई ३ हजार पया र १५ पाथी धान दन ग रएको उनी बताउछन ।
उ त ठाउ य शाहको पालामा हात ह तयार थ याएर रा थान रहको उनी बताउछन तर राम शाहल धा दङमा नौ वटा कोट नमाण गन ममा यहा प न कोट नमाण भएको इ तहास भ ट छ । समय अनसार शाह वशीय राजाल हात ह तयारको पजा गनपछ भनी उ त ठाउमा गठ बनाइ कोटको पजा गन थालको र परास दर मि दरको थापना भएको द ख छ ।
स म तह ल ९/९ हजार दएर मि दरका नि त २ राँगो ख रद गन सहयोग गन गरको परास दर का पजार धन बहादर राना बताउछन । यसबला रा यका नकायल नह र दएकाल ध मराल मि दरका काठह खो ो बनाइसकको छ । मि दरको वतमान अव था च ताजनक रहको धन बहादरल बताए । सरकारल यस मि दरको जीण धारका ला ग पहल ग र दए ठलो सहयोग हन उनी बताउछन । कह बजट खच गरर मि दर वरपर बार लगाउन काम भए प न मि दर जीण धारको काममा भन कन पहल नभएको उनी बताउछन । कह यि तलाई व भ न दवील सपनामा मि दरको जीण धार गन भन ताप न साम यल न याएका कारण गन नसकको समत उनल बताए ।
मि दरमा पजापाठ र अ य यव थापन खचका ला ग वा षक ३० हजार पया मा आउन गरको उनी बताउछन । मि दरमा एकादशी र औसी बाहक हरक दन पजा हन गरको छ । यसर मि दरमा द नक ख दा प न दनको १०० पयाँको दरल प न आ नो पा र मक नआउन उनल सनाए । यसको गनासो वडासग गदा प न सनवाइ नभएको
उनको दाबी छ ।
मि दर दशनका ला ग व भ न थानबाट धालह आउन गछन । तर, मि दरको
अव था नाजक भएका कारण क तपय भ तजनह यस फकन प न गरको पजार
रानाल बताए । मि दरको सर ण र रखदखका ला ग थानीय सरकारल खास चासो नराखका कारण थानीय यवाह को समहल लागऔषध सवन गन अखडा बनाइरहको गनासो समत पजार ल पोख ।
स यानकोटको परास दर जठ , मद कोटको ख गदवी माइल र खर को परास दर का छ दवी रहको आ ना पखाबाट सनको सो मि दरको मल परो हतका भाई चडाम ण पोखरल बताउछन । मि दर नमाणको ला ग इि टमट स हतको कागजात स बि धत नकायमा बझाए ताप न अ हलस म कन काम नभएको उनल बताए । सरकारको सहयोग पाए मि दरको जीण धार तथा ममत स भार गन उ द य मि दर त आ था रा हरकोह ल लएका छन । प हला प हला ठलो तामझामका साथ मि दरमा व भ न काय म हन गरको उनल सनाए । य तो समयमा कोलाहल बढ हन, झगडा हन भएप छ अ हल य तो काय म कम हन गरको छ ।
मि दर भीमसन थापाको समयमा थापना भएको मल परो हत लखनाथ पोखरल बताउछन । उनको प रवारलाई भीमवीर वर महादवको मि दरको ाण त ठा गदा भीमसन थापाल बता दएका र मि दरको गठ छ याएका उनल सनाए । उ तबला धानम ी भीमसन थापाल ब कोटघाटमा भीमवीर वर महादवको मि दर नमाण गरका थए, सोह समयमा यस मि दरलाई उनल बता दएको द खन आउछ ।
त काल न समयमा ६ मर खाएको १ पया तनप य । मालबाट आएर यसको र सद द यो । प हला दसमा १४ थ र ब ल दन ग र यो । जसम य २ राँगा, ५ बोका
का ट यो । फलपातीको दन फलपाती भ याएप छ एक र अ टमीको दन दई र राँगो नवमीको दन २ गरर बोका र राँगाको ब ल दइ यो । प चायत आएसगै यो चलन हरायो । प चायतल मालपोत उठाउन काम स गय तर ब ल दन चलन हराउद गयो । यसर पर पराद ख च द आएको चलन हराउन थालप छ गाउल मलर २ राँगो र ३ बोकाको ब ल दन थालको पोखरल बताउछन ।
उनका अनसार मि दरको ४२ रोपनी ज गा रहको छ । डबानल गदा मो हयानीलाई पसा दइयो । यो ज गाबाट फलपातीका ला ग बोका याइ यो । यो रो कयो । अ ततः अ हल आएर मि दर ब द हन अव थाम पगको छ । प हल बोका–राँगाको ला ग आउन बजट कटौती गरर पा लकाल छ याएर ७० द ख ७५ हजार पया दन गरको पोखरल बताउछन । सोह बजटल प याएर ब लको ला ग राँगा र बोका याउन ग र छ । यसर न अ हलको दश च न गरको उनी बताउछन । नपगको ब लको स टा क भ डो या फल
योग गन ग र छ । अ हल लखनाथको पालास म आइप दा ५ औ प ताल मि दरमा पजार को िज मा पाएका हन ।
मि दर सधार गन थोर बजटल नधा न र धर बजट नआउन हनाल उनी मि दर सधार हन
करामा य त व व त हन सकका छन । अ य झ उ त मि दर प न सगा रए आफलाई
स तोष म न उनी बताउछन । अ हल वालामखी गाउपा लका वडा न बर ५ बाट आएको
बजटल भौ तक सरचनाका कह काम भए ताप न बाँक काम गन पया त छन । यसप छ आउन बजटल परानो मि दर भ काएर सोह थानमा नया मि दर बनाउन योजना रहको उनल सनाए । मि दर नमाणका ला ग स भा वत खचको लखाजोखा गर कागजात बझाइ स कएको उनल जानकार दए । य य प यसको सनवाइ भन नभएको उनी बताउछन ।
अ हल प न सो मि दरमा नौरथामा एक छाक खाएर दई जना ा मणल ९ दनस म मि दरमा पाठ गन गछन । चत दशमा प न पाठ गन र ब ल दन ग र छ । उनल क रब १६ वषद ख उ त मि दरमा पजा गद आएका छन । आय ोतल नधान प न पखाल गद आएको करा उनलाई छो न मन लागको छन ।