¨sÄÀ UÁåðAaA ®UÁßA D¤ ¥ÀjºÁgÁZÉÆå ªÁmÉÆ PÉÆuï¬Ä ªÀåQÛa PÁeÁgÁa ¥ÁæAiÀiï Qwè ªÀÄí¼Áîöå ¸ÀªÁ¯ÁPï ²zÁ eÁ¥ï ¢AªïÌ wvÉ è A ¸ÉÆA¥ÉA £ÀíAiÀiï. ¥ÀÆuï ªÉªÉUÉî «µÀAiÀiï ªÀÄwAvï zs À g À Ä £ï ¸À A ¸ÁgÁZÁå ¥ÁAªÁØöågï «±ïé ¸ÀA¸ÁÜöå£ï KPï ¥ÁæAiÀiï xÁgÁAiÀÄè° D¸Á. ZÀ¯ÁåAPï 21 ªÀgÁìA D¤ ZÀ°AiÉÄPï 18 ªÀgÁìA ªÀ Ä í u ï ¸ÁAUÁè A . ºÉ A ªÉªU É Áîöå eÁAiÀiÁÛöå gÁµÁÖçA¤ ªÀiÁAzÀÄ£ï WÉvÁèA. vÀ±ÉA ªÀÄí¼Áågï ZÀ°AiÉÄPï 18 ªÀgÁìA D¢A ®Uïß PÀgÉÑA ªÁ ®Uïß eÁAªÉA Ñ PÁAiÀiÁÝöå ¨sÁAiÀiïæ eÁAªïÌ ¥ÁªÁÛ. ¯Áí£ï ¥ÁæAiÉÄgï ¨sÄÀ UÁåðAZÉA ®Uïß ¨sÄÀ UÁåðZÁå (¯ÉÆPÁZÁå) ªÀåQÛ ¸ÁévÀAvÁæPï «gÉÆzsï ªÉvÁ. ¨sÀÄUÁåðAPï ®Uïß PɯÉèöå ªÀ«ðA ZÀ¯ÁåAPï vÀ±ÉA ZÀ°AiÀiÁAPï ªÁAiÀiïÖ ¥ÀjuÁªÀiï ¨sÉÆUÉÆÑ ¥ÀqÁÛ vÀgï¬Ä, ZÀ°AiÀiÁAPï ZÀqï vÁæ¸ï ¨sÉÆUÉÑ ¥ÀqÁÛvï. ²PÀ¥ï, ¨s¯ À Á¬ÄÌ, WÀmÁAiÉÄZÉA SÁuï, zÀÄ©îPÁAiÀiï C¸À¯Áå ªÉªÉUÁîöå ¸ÁªÀiÁfPï D¤ gÁµÁÖçZÉå ¥ÀjUÀwZÉgï ºÁZÉÆ ¥ÀjuÁªÀiï ªÀíqï ¥ÀæªÀiÁuÁgï ¢¸ÀÄ£ï AiÉ Ä vÁ. ºÉ å «²A «±ïé ¸ÀA¸ÁÜöå£ï ¸ÀUÁîöå gÁµÁÖçAPï UÀeÉða eÁUÀÄv æ ÁÌAiÀiï ¸ÁAUÀè° D¸Á D¤ 2030 ¸ÉÆA¥ÉÑöå D¢A » ¨sÄÀ UÁåðAZÁå ®UÁßa ªÁAiÀiïÖ jÃvï gÁªÉÇAªïÌ AiÉÄ«Ó¯ÉèA D¸Á. ¨sÁgÀvÁZÁå ¥ÁAªÁØöågï ºÉå «²A xÉÆqÉA UÀĪÀÄ£ï ¢¯ÉèA D¸Á vÀgï¬Ä D±É¯ÉÆè ¥sÀ¼ï ªÉļÀÄAPï £Á. ¸ÀA¸ÁgÁAvÁèöå ¨s À Ä UÁåðAZÁå ®UÁßAvÁè ö å ºÉÆPÁèA ¥À¬ÄÌ w£ÁAvï KPï ªÁAmÉÆ ¨sÁgÀvÁAvï D¸Ávï. ºÁå gÁµÁÖçAvÁèöå 22.3 PÀgÆ É qï C¸À¯Áå ZÀ°AiÀiÁA ¥À¬ÄÌ 10.2 PÀgÉÆqï ZÀ°AiÉÆ D¥ÁÚPï 15 ªÀgÁìA ¨sÀgÉÑöå D¢A ®Uïß eÁ¯É Æ è ö å ªÀ Ä í u ï ¯É P ÁA
PÀ¼A À iÀiÁÛvï. 2020 CPÉÆÛ§gï ªÀÄíAiÀiÁßöåZÉå ¸ÀÄgÉégï JPÁ ¨É¸ÀPÁðj ¸ÀA¸ÁÜöå£ï (CRY) ¥ÀUÀðlè¯Éå JPÉå ¸À«ÄPÉë ¥ÀPæ Ágï ¨sÁgÀvÁAvï 17.26 «Ä°AiÀÄ£ï ¨sÀÄVðA zsÁ vÉA 19 ªÀgÁìAZÉå ¥ÁæAiÉÄaA ªÀÄíuï ¥ÀUÀðmï eÁ¯ÉèA. vÀ±ÉA ªÀÄí¼Áågï 10 vÉ A 19 ªÀ g Áì A ªÀ Ä zs É è ö å ¥ÁæAiÉÄZÁå MlÄÖ ¨sÀÄUÁåðA (¯ÉÆPÁ) ¥À¬ÄÌ 7% duÁA ®Uïß eÁ°èA D¸Ávï ªÀÄíuï Cxïð eÁvÁ. vÀ±ÉAZï ®Uïß vÉå ¥ÁæAiÉÄgï eÁ¯ÁèöåA ¥À¬ÄÌ ZÀ°AiÉÆ 75%. vÉA £ÀíAiÀiï D¸ÁÛA ºÀgï ªÀgÁìaA ¯ÉPÁA ¥À¼ÉvÁ£Á, » PÁ¯Évï Gt eÁ°è ¢¸À£Á. D¥ÉÆè 18 ªÀ g Áì A ZÉ Æ d¯Áä ¢Ã¸ï ZÀ¯Æ É AªÉöÑ å D¢A 27% ZÀ°AiÉÆ D¤ 4% ZÀ¯É ®Uïß eÁvÁvï. ©æn±ï DqÀ¼ÁÛöåZÁå ªÉ¼Ágï ¨s Á gÀ v ÁAvï ¨s À Ä UÁåðAaA ®UÁßA ZÀqï ¥ÀæªÀiÁuÁgï ¸À z ÁAaA PÀ ² A D¹è A . «¸ÁªÁå ±ÉPÁØöåZÉå ¸ÀÄgÁévÉgï ©æn±ï DqÀ¼ÁÛöå£ï vÉzÁßA ¨sÁgÀvÁAvï zsÁ ªÀgÁìA C±ÉA D¸Àè° ®UÁßa ¥ÁæAiÀiï 12 ªÀgÁìAPï ªÁqÉƪïß PÁAiÉÆÝ ºÁqÀè¯ÉÆ. vÁå G¥ÁæAvï
C¸À° KPï ¥ÀQæ A æ iÀiÁ eÁ°è D¸ÁÛA 1978 ªÀgÁì ZÀ°AiÀiÁAPï ®UÁßa ¥ÁæAiÀiï 15 xÁªïß 18 ªÀgÁìAPï D¤ ZÀ¯ÁåAPï 18 xÁªïß 21 ªÀgÁìAPï ªÁqÀAiÀÄ° è . ZÀ ° AiÀ i ÁAZÁå ®UÁßPï ¥ÁæAiÀiï 21 ªÀgÁìA ªÀÄíuï xÁgÁAiÉ Ä Ó ªÀ Ä í u ï 2020 CUÉ Æ ¸ïÛ 15ªÉ g ï D¥Áè ö å G¯É Æ ªÁà A vï ¥À æ z s Á ¤£ï ¥Àæ¸ÁÛ¥ï PɯÉÆè. PÉÃAzïæ ¸À P ÁðgÁ£ï ºÉ å ¨Á©Û £ ï JzÉƼïZï KPï ¸À«Äw WÀqÁèöå ªÀÄu í ï vÁuÉA ¥ÀUð À lè¯A É . zsÁ duÁAZÉå vÉå ¸À«ÄwPï dAiÀÄ eÉÃnè D¤ «£ÉÆzï ¥Áªïè ªÀÄÄPɯï D¸Ávï. ¸ÀPÁðgÁZÁå ¹Ûçà D¤ ¨sÄÀ UÁåðAZÁå «¨sÁUÁ SÁ¯ï w ¸À«Äw D¸Á. zsÁ ¸ÁAzÁåAZÉå ºÉå ¸À«Äw£ï 2021 d£ÉgÁAvï zsÁA¥Àè¯Áå ®PÀmÁåAvï D¦è ªÀ¢ð D¤ ¸ÀÄZÀ£ÁAa ªÀ¼Éj ªÉÆâ ¸ÀPÁðgÁPï ¢¯Áå. ²PÁàZÉ D¤ ªÁªÁæZÉ CªÁÌ¸ï ªÁqÁÛvï, ¨ÁA½ÛAaA ªÀÄgÁÚ zÉAªÀAiÉÄÓ, DªÀAiÀiï-¨sÀÄUÁåðPï WÀmÁAiÉÄZÁå SÁuÁ «²A aAweÉ D¤ zÁzÁèöå-¹ÛçAiÀiÁA ªÀÄzsA É xÀgï¨sÃÉ zï DPÉgï PÀjeÉ ªÀÄí¼Éî EgÁzÉ ¥ÀUÀðlÄ£ï PɯÉèöå ºÉå ¸À«Äw£ï ¢°è ªÀ¢ð QvÁå
SÁwgï Ewè zsÁA¦Û D¤ °¦Û GgÀAiÉÄÓ ¥Àrè ªÀļ í îA É KPï ªÀq í ï ¸ÀªÁ¯ï D¤ zÀĨÁªï ¯É Æ PÁPï zs É Æ ¸ÁÛ . vÀ £ ÁðmÉ å ¥Áæ A iÉ Ä Pï ¥ÁªÁÛ£Á, JPÁªÉÄPÁ vÉ«êA DPÀ±Àðuï ªÁqÁÛ£Á ZÀ¯ÉZÀ°AiÉÆ ®UÁß ¨ÁAzÁAvï jUÉ Ñ ö å «²A ¤zsÁðgï WÉvÁvï D¤ zsA À iÀiÁæ£ï ¥sÀÄqÉA ªÉvÁvï vÉA ¸ÀzÁAZÉA ¸Àvï. zÉPÄÀ £ï ¥ÁæAiÀiï ªÁqÉÆA«Ñ UÀeïð D¸Á C±ÉA ªÀAiÀiïæ ¢¯Áèöå ZÁgï PÁgÀuÁA ¸ÀAVA «ªÀgÀÄ£ï ¸ÁAUÁèA. ¥ÀÆuï ``®ªï fºÁzï'' ªÀ Ä í ¼ É Æ î UÉ Æ AUÉ Æ ¯É Æ PÁ ªÀÄÄPÁgï zÀªÀÅ£ æ ï C¢üPÁgÁPï AiÉÄAªïÌ D¤ C¢üPÁgÁgï GgÀ Ä APï D±É v À ¯ É å ©eÉ ¦ ¥ÁrÛ£ï D¤ vÁAZÁå ¥ÀjªÁgÁ£ï ºÉÆ SÉ¼ï ¥ÁmÁèöå zÁgÁAvÁèöå£ï ©üvÀgï ºÁqÁè ªÀÄíuï eÁAiÀiÁÛöåA¤ zÀĨÁªï GZÁgÁè. ZÀqï PÀgÀÄ£ï JPÁ ¤¢üðµïÖ zsª À iÀ ÁðZÁå ¯ÉÆPÁZÁå ¸ÀASÁåa ªÁqÁªÀ¼ï Gt PÀgÄÀ APï¬Ä ºÉÆ £ÀªÇÉ PÁAiÉÆÝ G¥ÁÌ g À Û ¯ É Æ C±É A ¢¸ÁÛ . `vÀ¯ÁSï' ¤AiÀĪÀiï ºÁqÉÑöå ªÀ«ðA D¥ÁÚPï ªÀÄĹèªÀiï ¹ÛçAiÀiÁAZÉÆ ªÀvÉÆð ªÉÆÃUï D¸Á ªÀÄíuï zÁPÀAiÀÄè¯ÉÆ ªÉÆâ ¸ÀPÁðgï DvÁA ¸ÀUÁîöå ¹ÛçAiÀiÁAPï ®UÁßa ¥ÁæAiÀiï zÁzÁèöå wwèZï PÀgÉÑöå ªÀ«ðA ¸ÀUÁîöå ¹ÛçAiÀiÁA xÀAAiÀiï ªÉÆÃUï D¸Á ªÀÄu í ï zÁPÉÆAªïÌ ¸ÉÆzÁÛ eÁAiÀiïÛ. 2001 d£É g ï 11ªÉ g ï ªÀ Ä zs À å ¥À æ z É Ã ±ÁZÁå ªÀ Ä ÄPÉ ¯ ï ªÀÄAwæ£ï ¥Àz æ sÁ¤ZÉÆ ¥À¸ æ ÁÛ¥ï D¥Áèöå GvÁæA¤ WÁ®Ä£ï zsÀĪÁAa ®UÁßa ¥ÁæAiÀiï 18 xÁªïß 21 ªÀgÁìAPï ªÁqÀAiÉÄÓ ªÀÄí¼ÁA. ¸ÁAUÁvÁZï WÀgÁ
¨sÁAiÀiïæ ªÁªÁæPï ªÉvÀ¯Áå ¹ÛçAiÀiÁA¤ D¥Éöè å ¨sz À ÈÀ vÉ SÁwgï ¯ÁVê¯Áå ¥ÉÆ°¸ï oÁuÁåAvï D¥ÉèA £ÁAªï zÁR¯ï PÀjÑ ªÀiÁAqÁªÀ¼ï D¸Á PÀjeÉ, vÀ ± É A Zï vÁAPÁA KPï ºÉ¯ïà¯ÁAiÀiïß ¥sÉÆ£ï ¸ÀASÉÆ ¢vÀ¯É C±ÉA vÁuÉA ªÀÄí¼ÉA. ºÉA ZÀ°AiÀiÁA/¹ÛçAiÀiÁA «²A ºÀĸÉÆÌ ªÀÄíuÉÑöå ¥Áæ¸ï DªÉÄÑöå ¸ÀªÀiÁeÉAvï ¹ÛçAiÀiÁAPï ¨sÀzÀÈw Qwè Gt D¸Á vÉA ¸ÀàµïÖ PÀgÁÛ vÉA ZÀqï UÀĪÀÄ£ÁAvï ªÀígÀÄAPï eÁAiÀiï. » ¥Àj¹Üw ¸ÁQð PɯÁå §UÀgï ¨sÀÄUÁåðAaA ®UÁßA GtÂA eÁAiÀiÁßAvï vÀ±A É Zï ¹ÛçAiÀiÁAa ®UÁßa ¥ÁæAiÀiï ªÁqÉÆAªÁÑöåAvï Cxï𠢸À£Á C±ÉA aAvÁàöåA¤ nPÁ PɯÁå, D¤ aAvÀÄAPï G¯ÉÆ ¢¯Á. ZÀ°AiÀiÁAPï ¯Áí£ï ¥ÁæAiÉÄgï ®Uïß PÀgöÑÉ å ¸ÁªÀiÁfPï ZÁ° ¥ÁmÁèöå£ï eÁ¬ÄÛA PÁgÀuÁA D¸Ávï. zÀÄ©îPÁAiÀiï, GuÉ A ²PÀ ¥ ï ¸À z ÁAZÉ A PÁgÀuï. vÀ±ÉAZï zÁzÉÆè ¥Àz æ sÁ£ï ¸ÀªÀiÁeÉAvï ZÀ°/¹Ûçà zÁzÁèöåa D¸ïÛ ªÀļ í A îÉ ¥ÀÄgÀÄµï ¥Àz æ sÁ£ï aAvÀ¥ï §¼ï D¸Á. vÁAZÉå ®A¬ÄÎPÀvÉgï zÁzÁèöåAPï ºÀPïÌ D¸Á ªÀÄí¼Áîöå ªÀÄ£ÀĪÁ¢ aAvÁàPï ¯ÁUÀÄ£ï, ZÀ°AiÉÄZÉA DAPÁégï¥Àuï gÁQÑ dªÁ¨ÁÝj ¨Á¥Á¬ÄÑ ªÀÄíuï ¯ÉPÉÑA ¥À¼ÉAªïÌ ªÉļÁÛ. vÁå §gÁ§gï ªÉVA ®Uïß PÀgÀÄ£ï ºÁqÀè¯Éå ªÀ«ðA ZÀ° WÀgï ¸ÁA¨Á¼ÀÄAPï D¤ ªÉªÉUÁîöå ªÁªÁæPï ¥sÀÄAPÁåZÉÆ ªÁªïæ ¢vÀ° eÁvÁ ªÀÄíuï ¯ÉPÉÑA D¸Á. ZÁ¯ÁÛöå PÁ¼Ágï ºÉuÉA vÉuÉA ZÀ°AiÀiÁAPï ªÀiÁ£ï GuÉÆ eÁ¯Á D¤ vÁAPÁA ¸ÁªÀiÁfPï ¨sÀzÀÈw ªÉļÀ£Á vÀ¸À° ¥Àj¹Üw D¸Á eÁ¯Áå. ºÁå PÁgÀ u ÁPï ¯ÁUÀ Ä £ï zsÀĪÉPï ªÉVAZï ®Uïß PÀgÉÑöå ªÀ«ðA D£ÉåPÁ zÁzÁèöåZÉå
Æ4