!" September 04-10, 2020! "Vol. 82! "Issue 37 ` `5/!"
D¢ªÁ¹: ªÉƯÁA-vÀvÁéA¤ zsÁzÉƲ `D¢ªÁ¹' ºÉA £ÁAªïZï ¸ÀÄZÀAiÀiÁÛ vÀ±ÉA D¢A xÁªïß ªÁ ªÀ Ä Ä¼ÁªÁå ¥ÁAªÁØ ö å xÁªïß ªÁ ¨sÉÆªï ¸ÀÄgÉégï xÁªïß ªÀ¹Û PÀgÀÄ£ï D¸Àè¯ÁåPï ºÉA GvÀgï ¯ÁUÁÛ. C¸À¯ÁåA xÀAAiÀiï UÀĪÀÄ£ï ªÉZåÉ SÁwgï, vÁAZÉå «²A aAvÀ¥ï ¢AªÉÑöå SÁwgï D¤ ªÉªÉUÉîöå jw£ï vÁAPÁA ¥ÁAªÉÑöå SÁwgï «±ïé¸ÀA¸ÉÆÜ 1994 xÁªïß (UNI) ºÀgï ªÀgÁì CUÉƸïÛ 9 vÁjPÉgï D¢ªÁ¹AZÉÆ ¢Ã¸ï (Day of Indigenous People) ¥Á¼ÁÛ. vÀvÁéA ªÉƯÁA¤ ¨sÀgÀè¯ÉÆ ¨sÉƪï VgɸïÛ ¯ÉÆÃPï! ºÉå ¥ÀÈxÉégï ºÀeÁgÁA¤ ªÀ g Áì A xÁªïß D¢ªÁ¹ ¯ÉÆÃPï D¸Á, JPÁÛgÁ£ï¨sÁªï¥ÀuÁ£ï-ªÁAmÉ®àuÁZÁå ¹àjvÁ£ï fAiÉįÁ. vÁAZÉå ªÀ Ä zs É A eÁ¬ÄÛ ««zs À v Á D¸Á, ¥ÀÆuï w vÁAPÁA ¸ÁAUÁvÀu à ÁPï DqÀ̼ï eÁAiÀiÁß. vÁAa ¸ÀA¸ÀÌøwZï vÁAZÉA §¼ï. ºÁPÁ ¯ÁUÀÄ£ï JPÁªÉÄPÁPï ¸ÀªÀÄÄÓ£ï, JPÁªÉÄPÁ xÀAAiÀiï ªÁAlÄ£ï Wɪïß, JPÁªÉÄPÁZÁå fªÁPï ªÀ i Á£ï ¢ªïß fAiÉ Ä A«Ñ A ªÉƯÁA D¢ªÁ¹ ¯ÉÆPÁZÁå PÁ¼ÁÓ P ï ¯ÁVA D¸Ávï. vÁAZÉA f«vÁZÉA PÀæªÀiï ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀiÁZÉA, JPÁÛgÁZÉA. ¸ÀA¸ÁgÁAvÁèöå ¯ÉÆPÁ ¥À¬ÄÌ ¨sÉƪï ZÀqï ¸ÀAvÉƸÁAvï D¸ÉÆÑ ¯ÉÆÃPï ªÀÄíuï D¢ªÁ¹ ¯ÉÆPÁ «²A ªÀÄíuÉÑA D¸Á. ¥Àæ P ÀÈw ¸ÀAVA f«vï, JPÁªÉÄPÁ ¸ÀAVA ªÁAmÉ®àuÁZÉA f«vï, ¥É¯ÁåPï WÀ£ï-ªÀiÁ£ï ¢AªÉÑA f«vï, D¸Àè¯ÁåAvï ¸ÀAvÉÆ¸ï ¥ÁAªÉÑA f«vï ºÁå vÁAZÁå ¸ÀAvÉƸÁZÉA PÁgÀuï. vÉA £ÀíAiÀiï D¸ÁÛA ªÀÄ£Áê¥ÀuÁZÁå vÀvÁéA¤ ¨sÀgÀè°A D¸ÁÛ£Á ºÉgÁAAiÀiï D¥ÁÚA §jA eÁªÉåvï ªÀÄíuï w GUÁÛöå£ï
f«vÁ jw£ï ¥ÀUÀðmÁÛvï. ¨sÁgÀvÁAvï D¢ªÁ¹ ¯ÉÆÃPï: ¸ÀA¸ÁgÁZÁå ZÀqÁAvï ZÀqï gÁµÁÖçA¤ D¸Á vÀ±ÉA ¨sÁgÀvÁAvï ºÀeÁgÁA¤ ªÀgÁìA xÁªïß C¸À¯ÉÆ ¯ÉÆÃPï D¸Á. ¨sÁgÀvÁAwèA D¢ªÁ¹ ªÁ ªÀÄƼ浪Á² JPÁ C¥Àjavï ªÀÄļÁZÁå ¥ÀÄgÁvÀ£ï PÁ¼Á xÁªïß DAiÀÄè¯ÁåAaA ¥Àw æ ¤¢ü C±ÉA PÀªÀ°è J¸ÉÆáeÁð D¤ ºÉgï eÁuÁgÁåA¤ RArvï ¸ÁAUÁèA vÁAZÉå «²A ¥ÀÄwð ¸ÀªÀÄÓt eÉÆqÀÄAPï ¥ÀÄvÉÆð GeÁéqï ¥sÁAPÉÆAªÉÑA ªÀA±ÁªÀ½ZÉA ªÁ RuïC£ÀĪÀA²Pï (Molecular Genetic) ¥ÀÄgÁªÁåAZÉÆ §UÁð¯ï DªÉÄÑöå ªÀÄzsÉA D¸Á. gÉÆAiÀiï ZËzsÀj D¤ ºÉgï Dmï ¸Àº¯ À ÃÉ RPÁA¤ §gÀAiÀį è Áå ¥À§ æ AzsÁ ¥ÀªiÀ ÁðuÉA DzsÄÀ ¤Pï ¯É Æ PÁPï D¦ü æ P Á xÁªïß ¸À A ¸Ágï¨s À g ï ²A¥ÁØ A ªïÌ ¨sÁgÀvï KPï ¸ÉÆ¥ÉÆ (Corridore) PÀ¸ÉÆ D¸ÉÆè. ºÁAUÁ ¥Éè¸ÉÆֹãï PÁ¼Á ¥ÀÄ«ð°A ªÀÄ£Áê-CªÀ±Éõï D¤ ªÀÄzsÉèöå ¥Áå°AiÉÆ°yPï CªÉÝaA ªÀÄ£ÁêA ¨sÁgÀvÁAvÁèöå ªÉªÉUÁîöå ¨sÁUÁA¤ ²A¥ÀÄØ£ï D¸Àè¯ÁåZÉ zÁSÉè ¥À¼ÉAªïÌ ªÉļÁÛvï. ¨sÁgÀvÁAvï ZÁ¯ÉÛA (¸ÀªÄÀ PÁ°Ã£ï) D¸ÁÑöå ¯ÉÆPÁPï D¢ªÁ¹ D¤ D¢ªÁ¹ £ÀíAiÀiï D¸Àè¯ÉÆ ¯ÉÆÃPï ªÀÄíuï ¸ÀàµïÖ ¥ÀAUÀqï PɯÁåvï. D¢ªÁ¹
¯ÉÆÃPïZï ¨sÁgÀvÁZÉÆ ªÀÄƼ浪Á¹ ªÀÄíuï eÉgÁ¯ï eÁªïß ªÀiÁAzÀÄ£ï WÉvÁèA. 1991 ªÀgÁìZÁå ¯ÉÆÃPïUÀt£Á ¥ÀªiÀ ÁðuÉA ¨sÁgÀvÁZÁå ¯ÉÆPÁ ¥À¬ÄÌ 8.08% D¢ªÁ¹ D¸ÀÄ£ï wA 461 ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀiÁA¤ ²A¥ÀدÁåAvï. D¢ªÁ¹ ¯ÉÆÃPï ªÀÄí¼Áîöå £ÁAªÁaA wA ¸ÀÄgÉégï ¸ÀUÉîöå jw£ï D¥Éèöå ¨sÉÆA«ÛAZÁå ¥Àj¸ÀgÁZÉA zsÀ¤¥Àuï D¸Àè°A. zs¤ À ¥Àuï ªÀļ í Áågï ZÀqï PÀgÄÀ £ï ºÉuA É vÉuA É ¨sÆ É AªÀÅ£ï D¸À¯ è Áå vÁAPÁA D¥Éèöå ¨sÉÆA«ÛAaA ¸Àªïð ¸ÀA¥À£ÀÄä¼ÁA D¥ÁÚPï eÁAiÀiï vÁå RÄ±É ªÀÄ£Á£ï ªÁ¥ÀÄA æ Pï ªÉļÁÛ°A. vÁå ªÉ¼Á ZÀqÁAvï ZÀqï ¥Àz æ Éñï gÁ£ï PÀ¸ÉÆ D¸ÉÆè vÀgï¬Ä, ºÉgï ¥Àz æ ÉñÁAZÉÆ ¯ÉÆÃPï vÁAZÉå ¨sÉÆA«ÛA AiÉĪïß vÁAPÁA DdÄ£ï ZÀqï jwgï gÁ£ÁPïZï ¹Ã«Ävï eÁ¯É Æ è ¯É Æ ÃPï eÁAiÉÄA ê PÉ°A vÉå «²A ZÀjvÁæ eÁAiÉÄÛA ¸ÁAUÁÛ. C±É A ZÀ q ï PÀ g À Ä £ï gÁ£ÁA¤ ªÁ gÁ£ÁA §UÁèöåA¤ ªÀ¹Û PÀgÀÄ£ï D¸Àè¯Áå vÁAPÁA ¥ÁmÁèöå ªÀgÁìA¤ ªÀ£ª À Á¹ ªÀÄt í ÄAPï ¸ÀÄgÀÄ PɯA èÉ D¸Á. D¥Áèöå ¥ÀĪÀðeÁA¤ D¤ D¥ÉÚA vÁAPÁA gÁ£ÁAPï ªÀZÀ±ÉA PɯÉA vÉA zsÁA¥ÀÄ£ï ªÀígÄÀ APï ºÉA G¥ÁÌgÁÛ ªÀiÁvïæ £ÀíAiÀiï D¸ÁÛA vÉÆ ¯ÉÆÃPï ºÁå UÁAªÉÇÑ ªÀÄƼ浪Á²
ªÀÄí¼ÉîA EwºÁ¹Pï ¸Àvï °¥À Ä £ï zÀ ª À Å æ A Pï » WÀÄlä¼ï ZÀ¯ÁÛ. ¥ÀÄgÉÆûvï±Á»ZÁå C²gï aAvÁàZÁå §¼Á£ï ZÀ¯ÁÛ vÁå ¥À j ªÁgÁZÉ Æ §¼Á¢üPï ºÁvï ºÁZÉå ¥ÁmÁèöå£ï ªÁªÁægï D¸Á. ¥ÁmÁèöå ªÀgÁìA¤ C¢ªÁ¹ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀiÁAvï RÄ¨ï §zÁèªÀuï eÁªïß D¹Ñ ¥À ¼ É A ªïÌ ªÉ Ä ¼ÁÛ . ªÉ U Á£ï eÁAªÉ Ñ ö å ºÉ å §zÁèªÀuÉPï ¯ÁUÀÄ£ï D¦è C¹ävÁAiÀiï ºÉÆUÁØAªÉÑöå ¹ÜvÉgï vÉÆ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀiï ¥ÁªÀè¯ÉÆ D¸Á. Qæ¸ÁÛAªï «Ä±À£ÀjA¤ ¨sÁªÁqïÛ ªÁAmÁÛ£Á, vÁAZÉå SÁwgï PÉ ¯ É è A eÁAiÉ Ä Û A §gÉ¥Àuï D¸Á vÀgï¬Ä vÁZÉå §gÁ§gï vÁå ¯ÉÆPÁ£ï xÉÆqÁå ªÁAmÁåPï ±ÉgÁa, §AqÁé¼ï±Á» PÉA¢ævï ªÀÄÄ£Á¥sÉÆ ¸ÉÆzÉÑA f«vÁ PÀæªÀiï D¥ÁÚAiÀÄè¯ÉA D¸Á. ºÁZÁåPï¬Ä ZÀqï PÀgÀÄ£ï ºÉ « ê ¯ Áå ªÀ g Áì A ¤ vÁAZÉ å ªÀÄzsÉA WÀĸÀè¯Áå »AzÀÆ ªÀ Ä Æ¼ïªÁ¢A¤ vÁAPÁA ªÀ£ÀªÁ¹ ªÀÄíuï D¥ÀAiÀiÁèA vÀgï¬Ä ªÀ£ÀªÁ²A xÀAAiÀiï D¸À° è ¸ÀA¸ÀÌøw PÁqÀÄ£ï ¨ÁæºäÀuï aAvÁàa ¥ÀÄgÉÆûvï±Á»a ¸ÀA¸ÀÌøw gÀÄvÁ PÀgÁÑöåAvï ªÀíqï dAiÀiïÛ D¥ÁÚAiÀiÁèA. ºÁPÁ ¯ÁUÀÄ£ï vÁAa D¢ªÁ¹ ªÁ mÉöæ ʧ¯ï (¥Àj²µïÖ ªÀUÁða) ¸ÀA¸ÀÌçw, ¨sÁ¸ï, f«vÁ «²A aAvÀ¥ï, ¥Àj¸ÀgÁPï ªÀiÁ£ï, ¸ÀA¥À£ÀÄä¼ÁA gÁPÉÑA aAvÀ¥ï ¸É Æ qÀ Ä £ï wA ¨Áæ º À ä uï GAZÉè¥Àuï ¥sÀÄqÉA ªÀíjÑA ¸ÁzsÀ£ÁA PÀ²A §zÀèvÁvï. Dzs À Ä ¤Pï ²PÀ ¥ ï ªÀ Ä í ¼ É î A ºÁvÉgï¬Ä ªÀÄƼ浪Á²APï vÁAZÁå ¥Á¼ÁAªÀÄļÁA xÁªïß ºÀĪÀÄÄÖAPï PÁgÀuï eÁ¯ÁA. £ÀªÁå£ï ªÉªÉUÉîöå C©üªÀÈ¢ÞZÁå £ÁAªÁ£ï GVÛA eÁ°èA ±Á¼ÁA vÁå xÀ¼ÁªÁå «zÁåyðA¤ D¥Éöè å ZÀjvÉæ «²A,
D¥Éèöå ¸ÀªÀiÁeÉ «²A ¸ÀPÀAiÉÄèöå £ÀzÉæ£ï, GuÁå ªÀiÁ£Á£ï ¥À¼É±ÉA PÀgÁÛvï. ºÉA vÁAPÁA D¥Éèöå ¸ÀA¸ÀÌøw, f«vÁ jÃvï D¤ ¨sÁ±É «²A wgÀ¸ÁÌgÁZÁå aAvÁàaA PÀgÁÛ, D¤ ºÉA ¸ÀUA îÉ D¥ÉA Ú ¥ÁnA GgÀ¯ è ÁåAZÉ UÀÄvïð PÀ±ÉA ¯ÉQ±ÉA PÀgÀÄ£ï ºÁZÉå xÁªïß ¨sÁAiÀiïæ AiÉÄAªïÌ CvÉU æ À±ÉA PÀgÁÛ. aAvÁàöåA¤ §gÀAiÀį è Áå JPÁ GUÁÛ ö å ¥À v Áæ A vï, PÀ ± É A gÁªÀÄPÀȵÀÚ «Ä±À£ï D±Àª æ Àiï, PÀ½AUÁ E£ï¹ÖlÆåmï C¸À¯É ²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ ºÁå ªÀÄƼ浪Á² ¨sÀÄUÁåðAPï »A¢ G¯ÉÆAªïÌ ¯ÁAiÀiÁÛvï, »AzÀÆ ¥sɸÁÛA ¸À A ¨s À æ ª À Ä ÄAPï ¯ÁAiÀ i ÁÛ v ï, ªÀÄAvÁæA ªÀÄítÄAPï ¯ÁAiÀiÁÛvï D¤ vÁå ¨sÀÄUÁåðAPï »AzÀÆ PÀ g ÁÛ v ï vÉ A §gÀ A iÀ Ä è ¯ É A ªÁZÀÄAPï ªÉļÉîA. ¨sÀÄUÁåðAPï ºÉƸÉÖ¯ÁA¤ zÀªÀgÀè¯Éå PÀqÉ D¢ªÁ¹ ¨sÁ¸ï G¯ÉÆAªïÌ £Á, ¥sɸÁÛA ¸ÀA¨sÀª æ ÀÄÄAPï £Á, WÀgÁ ¨sm É ï £Á ªÁ D¸Áèöågï¬Ä ¨sÉÆªï ªÉÆné ¨sÉmï C±ÉA vÁAPÁA vÁAZÁå ªÀÄļÁªÁå f«vÁ PÀª æ ÀiÁ xÁªïß ¨sÁAiÀiïæ ºÁqÉÑA ¥ÀA æ iÀÄvïß ZÀ¯ÁÛ. D¦è ¨sÁ¸ï, ¸ÀA¥Àz æ ÁAiÀiï, jwjªÁf, £É¸ í u À ï, SÁuï eɪÁÚa jÃvï ºÉA ¸ÀUÉîA ¸ÀPÀAiÀiÁèöå ªÀUÁðZÉA ªÀÄí¼ÉîA aAvÀ¥ï G§ÓAiÀiÁÛvï. vÁAaA ªÀ Ä Æ¼ï£ÁAªÁA §zÀ Ä è £ ï vÁAPÁA ªÉVîAZï £ÁAªÁA ¢A«ÑA D¸ÁÛvï. UÁAªÁAPï¬Ä ªÉ V î A Zï £ÁAªÁA ¢°è A D¸Ávï. vÁAa ¸À A ¸À Ì ø w `zÉAªÁìgÁa' C±ÉA ªÀÄítÄ£ï vÁAa ¥ÁvÉåtÂ, DgÁzsÀ£Áa jÃvï ¸ÀPA À iÀiÁèöå ªÀUÁða ªÀļ í A îÉ aAvÀ ¥ ï ¢ªïß »AzÀ Æ ¨sÁªÁqïÛ vÁAZÉgï xÁ¥Àè¯ÉÆ D¸Á. ¥ÀPæ ÈÀ wPï DgÁzs£ À ï PÀgÁÑöå vÁAZÉå ªÀÄzsA É UÁAiÀÄwæ ªÀÄAvÀ,æ gÁªÀiÁAiÀÄuï, UÀuÉñÀ ¥ÀÄeÁ, zÀÄUÁð¥ÀÄeÁ, gÁªÀiï°Ã¯Á, »AzÀÆ ¥sɸÁÛA, ®Uïß D¤
#2