July 16-22, 2021 Vol. 83
Issue 27 ` `5/-
¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ »¸Áà ¨sÁAiÀiïæ ZÀqÁè?
ªÀĤ¸ï ºÀgï ¸ÁªÀiÁfPï D¤ DyðPï ªÁqÁªÀ½ZÉA ªÀÄƼï, PÉÃAzïæ D¤ ±ÉªÀmï. ªÀ Ä £Áê Z É å ªÀ A ±ÁªÀ ½ ZÉ g ï, ¯ÉÆPÁ¸ÀASÁå «²A ¥ÀA æ iÉÆÃUï, C¢üPÁgÁZÉÆ ªÁ¥Àgï D¢A xÁªïß ZÀ®Ä£ï D¸Á. ºÁå ¢¸ÁA¤ ¨sÁgÀvÁAvï ºÉuÉA vÉuÉA ¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ «¦æÃvï ªÁqÁè ªÀÄí¼Éîöå «²A ¥ÀæZÁgï ¸ÀÄgÀÄ PɯÉÆè D¸Á. ¯ÉÆPÁ¸ÀASÁå «²A ¸ÀA¸ÁgÁvï D¤ gÁµÁÖçAvï ZÀ®¯ è Æ É ¸ÉÆzï ªÁªïæ D¤ «eÁÕ¤Pï aAvÁà ¥Áæ¸ï ¨sÉÆUÁÚA D¤ ¹AwªÉÄAvÁZÉgï ®PÀè° ZÀZÁð ¯ÁA¨ï PÁ¼ÁPï G¥ÀÌgÀvï C±ÉA ¢¸À£Á. C¸ÁìªiÀ ï gÁeÁåZA É ¥ÉÃæ gÀuï Wɪïß, «zsÁ£ï ¸À¨Ás ZÀÄ£Áªï ¯ÁVA AiÉÄvÁ£Á GvÀg Û ï¥Àz æ ÃÉ ±ï gÁeïå ¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ ¤AiÀÄAvÀu æ ï PÀgöÑÉ å «²A PÁAiÉÆÝ gÀ Z À Ä APï ¥s À Ä qÉ A ¸À g Áè . PÀ£ÁðlPÀ, ©ºÁgï D¤ ºÉgï xÉÆqÁå gÁeÁåAZÉ ©eɦ ¥sÀÄqÁj vÀ¸À¯É PÁAiÉÄÝ D¥Áèöå gÁeÁåPï¬Ä eÁAiÀiï ªÀÄí¼Áîöå CxÁðgï ªÀ i Ázs À å ªÀ i ÁA¤ G¯Éƪïß D¸Ávï. ¸ÀUÁîöå gÁµÁÖçPïZï C¸À¯ÉÆ PÁAiÉÆÝ ºÁqÀÄAPï ZÁ¯ÉÆÛ ¸ÀPÁðgï ªÀÄÄPÁgï ¸ÀgÀvï vÀgï vÁAvÀÄA £ÀªÁ¯ï £Á. GvÀg Û ï ¥Àz æ ÃÉ ±ÁZÁå PÁ£ÀÄ£ï DAiÉ Æ ÃUÁ£ï ¸À Ä ZÀ A iÀ Ä è ¯ É A ¯ÉÆPÁ¸ÀASÁå ¤AiÀÄAvÀu æ ï ©¯ï zÉÆÃ£ï ¨sÀÄVðA D¹Ñ ¤Ãvï ¥ÀUÀðmÁÛ. fA ºÁAvÀÄA ZÀÄPÁÛvï vÀ¸À¯ÁåAPï xÀ¼ÁªÁå ZÀ Ä £ÁªÁA¤ GªÉ Ä zÁé g ï eÁAªïÌ, ¸ÀPÁðj PÁªÀiÁAPï Cfð WÁ®ÄAPï ªÁ ¸ÀPÁðj ¸À©r ì D¥ÁÚAªïÌ CªÁ̸ï D¸ÉÆÑ £Á. ¯ÉÆPÁZÉÆ ¸ÀASÉÆ ¤AiÀÄAvÀæuï PÀgÀÄAPï, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀiÁA ªÀÄzsÉA ¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ ¹Ügï PÀgÀÄAPï D¤ ¯É Æ PÁZÉ A §gÉ ¥ À u ï PÀ g À Ä APï ºÉ Æ PÁAiÉ Æ Ý ºÁqÀÄAPï J«Ó¯ÁA ªÀÄíuï zÁPÀAiÀiÁèA. ªÉªÉVîA
¸ÀA¥À£ÀÄä¼ÁA ¸Àªïð ¯ÉÆPÁPï ªÁAlÄ£ï ªÀZÀ±ÉA ºÉA ©¯ï EgÁzÉÆ zÀªÅÀ £ æ ï D¸Á ªÀļ í ÁA. ¥ÁæxÀ«ÄPï ¨sÀ¯ÁAiÉÄÌ PÉAzÁæA¤ DªÀAiÀiÁAPï KPï SÉjvï PÉÃAzïæ D¸Á PÀgÀÄ£ï ¯ÉÆPÁ ªÀÄzsA É eÁuÁéAiÀiï ªÁqÉÆAªïÌ ¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ GuÉÆ PÀjÑA ¸Ázs£ À ÁA ªÁAlÄAPï ¥ÀA æ iÀÄvïß ZÀ®Û¯ÉA. ±Á¼ÁA¤ ¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ ¤AiÀÄAvÀæuÁ «²A ¥Áoï D¸ÀÛ¯É. zÉÆUÁA ¨sÀÄUÁåðAZÉÆ PÁAiÉÆÝ ZÁ°Pï ¯ÁAiÀ Ä Û ¯ ÁåAPï ¸À P ÁðgÁ xÁªï᪎ ¥ÁUï, gÀeÁ, DyðPï DzsÁgï C¸À°A GªÉÄzï ªÁqÉ Æ A«Ñ A AiÉ Æ Ãd£ÁA D¸ÀÛ°A. £ÀªÁå£ï D¸Á PÀgÉÑöå gÁeïå ¯ÉÆÃPï¸ÀASÁå ¤¢ü xÁªïß ºÉA ¸ÀUÉîA ZÀ®Û¯ÉA. e Á A ª ï ¸ À A ¸ Á gÁ g ï , eÁAªï ¨sÁgÀvÁAvï ¸ÀPÁðgÁA¤ ¯ÉÆPÁ¸ÀASÁåZÉgï vÁ¨ÉÆ zÀªÅÀ A æ Pï ¥À¼A É ªÉA Ñ ºÉA £ÀªÉA £ÀíAiÀiï. ¸ÀA¬ÄâPï D¤ DyðPï ¸ÀA¥À£ÀÄä¼ÁA xÉÆrAZï D¸Ávï, wA D¤ vÁAvÀÄ£ï¬Ä SÁuï, ªÀ¹Û, ²PÀ¥ï, ¨sÀ¯Á¬ÄÌ C¸À¯ÉÆå ªÀÄļÁªÉÇå UÀeÉÆð ¸ÀUÁîöå £ÁUÀjPÁAPï ¥ÁªÀ±ÉA PÀgÉÑöå D¥Éèöå dªÁ¨ÁÝgÉAvï C¸À¯É PÁAiÉÄÝ eÁAiÀiï ªÀÄí¼ÉîA PÁgÀuï ¢¯É è A D¸ÁÛ . PÁeÁj eÉÆqÁåPï ¨sÀÄVðA ``KPï ¥ÀÄgÉÆ, zÉÆUÁA eÁAiÀiï'' C¸À¯Áå CxÁðgï ¨sÁgÀvÁAvï DqÀ¼ÁÛöå£ï ¥ÁmÁèöå ªÀgÁìA¤ ¸ÀÄZÀAiÀÄè¯ÉA D¸Á. ¸ÀA¸ÁgÁgï ¯ÉÆPÁ-
¸ÀASÁåAvï ¥ÀAiÉÆè D¸ÁÑöå a£Á gÁµÁÖç£ï PÁeÁj eÉÆqÁåPï KPï ªÀiÁvïæ ¨sÀÄUÉðA D¸ÉÑA ªÀÄíuï 1980 ªÀgÁì PÁAiÉÆÝ ºÁqÀ è ¯ É Æ . £ÁUÀ j PÁAPï SÁuï, GzÀPï D¤ ºÉgï ªÀÄļÁªÉÇå UÀeÆ É ð ¢AªïÌ D¤ DyðPï ªÁqÁªÀ½Pï vÉÆ ¨sÉƪïZï G¥ÁÌgÉÆè ªÀÄíuï ªÀq í ï ¥ÀZ æ Ágï ¢¯ÉÆè D¸ÀÄ£ï¬Ä 2016 ªÀgÁì ºÉÆ PÁAiÉÆÝ §¢è¯ÉÆ. zÉÆUÁA ¨sÀÄVðA D¸À Ä A AiÉ Ä vÁ ªÀ Ä í ¼ É A . ªÀiÁí®ÎqÁåAZÉÆ ¸ÀASÉÆ «¦æÃvï ªÁqÉÆ,è ZÀ°AiÀiÁAZÉÆ ¸ÀASÉÆ zÉAªÉÇè, PÁªÀiÁAPï UÀeÉð ¥ÀÄwðA vÀ£ÁðnA ªÉļÀ£Á eÁ°A vÉzÁßA ¸ÀPÁðgÁZÉA aAvÀ¥ï §zÀ¯A èÉ . ºÁZÉå ªÀÄzsA É 2021 ªÉÄAiÀiÁZÉå 31ªÉgï a£Á ¸ÀPÁðgÁ£ï ¸ÀPÀÌqï eÉÆqÁåAPï vÉUÁA ¨sÀÄVðA D¸ÀÄAAiÉÄvï ªÀÄíuï ¥ÀUÀðmÁèA D¤ vÉå GzɲA GªÉÄzï ¢A«ÑA AiÉÆÃd£ÁA D¸Á PɯÁåAvï. a£ÁAvÁèöå 2016 ªÀgÁìZÁå £ÀªÁå AiÉÆÃd£Á ªÀ«ðA ZÀqï §gÉ¥u À ï eÁ¯ÁA C±ÉA £ÀA í iÀiï. vÀ±A É Zï CªÀÅÝAZÉå £ÀªåÉ ¥ÀUð À mÉÚ ªÀ«ðA ªÉVAZï §zÁèªÀuï eÁvÀ° C±ÉAAiÀiï £ÀíAiÀiï. a£ÁAvï DvÁA ¹ÛçAiÉÄZÁå ¥s¼ À Á¢üPu àÀ Áa ¸ÀgÁ¸Àj 1.3 D¸Á. ºÀgï d£ÁAUÁZÉå ¸ÀĪÁvÉgï ¥ÀÄvÉðA £ÀªÉA d£ÁAUï D¸Á PÀgÀÄAPï ¸ÀgÁ¸Àj 2.1 D¸ÀÄAPï eÁAiÀiï. a£ÁAvï zÉÆUÁA ¨sÀÄUÁåðAZÉÆ PÁAiÉÆÝ ºÁå ªÀgÁìAvï §¢è¯ÉÆ vÉzÁßA
¨sÁgÀvÁZÉÆ ¨É¸ÀPÁðj ¸ÀA¸ÉÆÜ ¥ÉÆÃ¥ÀįÉñÀ£ï ¥sËAqÉñÀ£ï EArAiÀiÁ ºÁtÂA C² ¥ÀUð À nÚ ¢°è: ``¯ÉÆÃPï¸ÀASÁå ¤AiÀĪÀiÁA §¼Á£ï xÁ¥ÀÄ£ï ¸À ® é ¯ Áè ö å a£Á gÁµÁÖ ç Z Áå C£ÉÆâUÁ xÁªïß ¨sÁgÀvÁ£ï D¤ vÁZÁå gÁeÁåA¤ ²PÀÄAPï eÁAiÀiï.'' ¨s¯ À Á¬ÄÌ, ªÁqÁªÀ¼ï, PÁAiÉ Ä Ý, °AUï Dzs Á jvï ¯É Æ PÁ¸À A SÉ Æ ºÉ å «²A ªÁªÁægï D¸ÁÑöå ºÁå ¸ÀA¸ÁÜöå£ï D¤ ºÉgï ¸ÉÆzïªÁªÁæAvï ¸ÁAUÁèA vÀ±ÉA ¨sÁgÀvÁAvï ¥ÁmÁèöå ªÀgÁìA¤ ¹ÛçAiÉÄZÉA ¥sÀ¼Á¢üPÀàuï RĨï zÉAªÁèA D¤ DvÁA vÉ A 2.2 ¥Àª æ iÀ ÁuÁgï gÁªÁèA. zsª À iÀ ïð, ¥ÀæzÉñï, AiÉÄuÁªÀ¼ï, eÁvï ºÉA ¸ÀUA îÉ ¯ÉQ£Á¸ÁÛA ZÀqÁAvï ZÀqï ¹ÛçAiÉÆ zÉÆÃ£ï ªÁ Gt A ¨s À Ä VðA D¸À ± É A «AZÉƪïÚ PÀgÁÛvï. ªÀÄítÛZï ¯ÉÆPÁ¸ÀASÁåZÉå ªÁqÁªÀ½Avï zsÀªÀiïð SɼÁÛ vÉÆ ¥Ávïæ RgÁå£ïZï ¨sÉƪï GuÉÆ. GvÀÛgï¥ÀæzÉñï, C¸ÁìªÀiï D¤ DªÁeï GlAiÀiÁÛvï vÁå gÁeÁåA¤ ¯ÉÆPÁ¸ÀASÁåZÉA ¤AiÀÄAvÀæuï PÀgÁÑöå ¤¨Á£ï gÁdQÃAiÀiï ¥sÁAiÉÆÝ ºÁqÁÑöå ¤¨Á£ï ¥sÀ¯ÁuÁå zsÀªÀiÁðZÁå ¯ÉÆPÁPï wÃgï zÀªÀgÁè C±ÉA eÁAiÀiÁÛöåAPï ¢¸ÀÄAPï ¯ÁUÁèA. UÉÆgÀPÀëuï, vÀ¯ÁSï, ®ªïfºÁzï PÁAiÀiÁÝöåA §jA KPï £ÀªÉA ºÁvÉgï PÀ±ÉA ¢¸ÀÄAPï ¯ÁUÁèA. ²PÀ¥ï, ªÁªÁæZÉ CªÁ̸ï, DyðPï vÁAPï, £ÀªÉA aAvÀ¥ï, £À« f«vÁ jÃvï, ¸ÀAvÉƸï¸ÀªÀiÁzsÁ£ÁZÉA ¸ÁªÀiÁfPï ªÁvÁªÀ g À u ï, ªÉ Æ UÁZÉ A ¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄPï f«vï, ªÀiÁígÁÎAiÀiï £ÁvÀè°. DyðPï ªÁqÁªÀ ¼ ï ºÉ A ¸À U É î A ¯É Æ PÁ¸À A SÉ Æ zÉ A ªÀ Å APï ªÀÄÄPɯï PÁgÀuï eÁvÁ vÉA DqÀ¼ÁÛöå£ï ¸ÀªÀÄÓ¯ÉèA §gÉA. ¥ÀÆuï vÀ¸À° ªÀiÁAqÁªÀ¼ï D¸Á PÀgÀÄAPï ¸À®é¯Áèöå D¤ ¸ÀévÁZÉA §gÉ¥Àuï D¤ C²gï
aAvÁàZÉA zsÀªÀiïð PÉA¢ævï gÁdPÁgÀuï ZÀ®AiÀÄÛ¯ÁåAPï ¯É Æ PÁ¸À A SÉ Æ ¤AiÀ Ä AvÀ æ u ï ªÀÄí¼Áîöå £ÁAªÁgï £ÀªÉ PÁAiÉÄÝ ºÁqÀÄAPï ¥À¼ÉAªÉÑA D¥ÉÆè ZÀÄQ zsÁA¥ÀÄ£ï ªÀígÀÄAPï ¯ÉÆPÁZÉA UÀĪÀÄ£ï ªÉUöîÉ å PÀIJ£ï WÀÄAªÁØAªïÌ KPï gÁdQÃAiÀiï ºÁvÉgï eÁvÁ, D¤ xÉÆqÁå PÁ¼ÁPï G¥ÁÌgÁÛ vÉA RgÉA. ¨sÁgÀvÁZÉÆ ¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ ªÉVAZï zÉAªÉÛZÉå ªÁmÉgï ¯ÁUÀÛ¯ÉÆ. ¯ÉÆPÁ¸ÀASÁåZÉA ¯ÉÃPï zsÀgÀÄAPï ªÁ¥ÀgÉÑA MlÄÖ ¥s À ¼ Á¢ü P À à u ÁZÉ A ¥À æ ª À i Áuï ( TFR ) D ¤ ª Á ¶ ð P ï ªÁqÁªÀ¼ï JzÉƼïZï zÉAªÉg Û ï D¸Ávï. 1950-'55 ªÀgÁìA¤ JPÁ ºÀeÁgÁPï 43.6 d¯ÁäA D¤ 26.4 ªÀÄgÁÚA D¹èA vÀgï 2015-'20 ªÉ¼ÁPï vÉÆ ¸ÀASÉÆ 18 D¤ 7 eÁ¯Á. 1950-'70 ºÁå ªÀgÁìA¤ ªÀÄgÁÚAZÉÆ ¸ÀASÉÆ zÉAªÀ¯ è åÉ ªÀ«ðA 1980 ªÉ¼Ágï ¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ ªÁqÀ¯ è Æ É ¢¸ÉÆè. ¥ÀÆuï 1980 xÁªïß d¯ÁäAZÉÆ ¸ÀASÉÆ zÉAªÀè¯ÉÆ D¸Á. DvÁA ¨sÁgÀvÁAvï eÉgÁ¯ï ¥s¼ À Á¢üPu àÀ ï 2.2 vÀgï¬Ä 18 gÁeÁåA¤ D¤ 5 PÉAzÁæqÀ½vï ¥ÀæzÉñÁA¤ vÉÆ 2.1 ªÁ GuÉÆ D¸Á. ¹Q̪iÀ ï, ®PÀë¢éÃ¥ï, PÁ²äÃgï JzÉƼïZï a£Á ¨sÆ É UÁÛ vÉ vÁæ¸ï ¨sÆ É UÀÄ£ï D¸Ávï. DyðPï C©üªÀÈ¢Ý GzɲA DqÀÌ¼ï ªÀļ í A îÉ PÁgÀuï ¢ªïß ¯ÉÆPÁ¸ÀASÁå ¤AiÀÄAvÀæuÁ «²A PÀpuï ¤AiÀĪÀiÁA ºÁqÀè¯Áå a£Á gÁµÁÖçPï DvÁA zÉAªÀè¯ÉÆ ¯ÉÆPÁ¸ÀASÉÆ DyðPï C©üªÈÀ ¢Ý GzɲA DqÀÌ¼ï ªÀÄu í ï ªÀ Ä wPï UÉ ¯ ÁA. ªÀ Ä í t Û Z ï ¯ÉÆPÁZÉÆ ¸ÀASÉÆ DyðPï jwgï KPï ªÉÇeÉA ªÀÄíuï §¼Á¢üPï aAvÀ¥ï Wɪïß D¸ÁÑöå gÁµÁÖçAZÁå D¤ ¨sÁgÀvÁAvÁèöå gÁeÁåAZÁå ¥s À Ä qÁgÁåA¤ C²gï zsÀªÀiïðPÉA¢ævï gÁdPÁgÀuï §UÉèPï zÀªÀgïß D¥ÉAè aAvÀ¥ï ¸ÁuÁåPï zsg À ¯ èÀ AÉ §gÉA ªÀÄíuï aAwà ¯ÉÆPÁ£ï G¯ÉÆ ¢¯ÉÆè D¸Á.