Boekenkrant: de Beste Bron voor Boekennieuws. www.boekenkrant.com
Met BKD uur spec zaamial!
Januari 2023 No. 1, jaargang 17
Een onvergetelijk verhaal over de vriendschap tussen mens en dier
P.9 P10 LEVI PINFOLD
Activist Tobias Leenaert: ‘Je hoeft geen veganist te zijn om bij te dragen aan de plantaardige revolutie.’ P17
Waar bloed bevriest is een koude nachtmerrie die maar niet ophoudt. P8
KEKE KEUKELAAR
Lotte Kok brengt met Hine meer magie in de Nederlandse literatuur. P3
Antony Beevor: ‘Er was geen happy end voor de Russische burgeroorlog.’ P15
€15,ekin de boinkel en stripw
Bespaar geld en het milieu door te koken zonder restjes met No waste groenten. P19
Gratis verkrijgbaar bij 180 boekhandels Kijk op pagina 22 voor een boekhandel bij u in de buurt!
2 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
COLOFON
LOSSE DELEN
REDACTIONEEL
Contact Uphill Battle uitgevers, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland. + 31 30 2231718
E-mail redactie@boekenkrant.com
Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com
Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005
Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Redactie Hoofdredacteur: Mirjam Mulder Redactie: Antal Giesbers, Adinda Graafland en Sanne van der List
Oplage: 19.000 De Boekenkrant wordt gedrukt op 100% gerecycled papier. De volgende Boekenkrant verschijnt op 6 februari 2023
ERWIN SUVAAL
Drie jaar geleden was mijn goede voornemen voor 2020 om te proberen geheel plantaardig te gaan eten. Eigenlijk had ik dat al vlak voor de kerstdagen besloten, maar dat bleek niet de meest praktische tijd om een grote verandering in je dieet aan te brengen. Daarbij nam ik me ook voor dat ik niet perfect consequent hoefde te zijn, 99% vegan was ook al goed. Inmiddels weet ik dat dat de juiste aanpak was, tenminste als je het op de lange termijn wilt volhouden. Dat betoogt ook Tobias Leenaert in zijn boek Naar een vegan wereld (p.17), waarin hij een aantal pragmatische principes uiteenzet om daadwerkelijke verandering in de maatschappij teweeg te brengen – want zuiver moralisme is vaak niet de meest effectieve strategie. Zou je ook graag plantaardig(er) eten, maar weet je niet hoe? Doe dan mee met de Veggie Challenge van ProVeg! Een ander goed voornemen dat ik aanraad, is natuurlijk om (nog) meer boeken te lezen. Daarvoor biedt deze Boekenkrant weer volop inspiratie: van de magisch-realistische roman Hine (p.3), naar de ijskoude thriller Waar bloed bevriest (p.8), en het prachtige jeugdboek De laatste beer (p.10). Waarschijnlijk heb je net als ik nog een verlanglijst met boeken liggen van vorig jaar; om die af te werken, kun je meedoen met de Hebban Reading Challenge. Op pagina vijf vind je een uitgebreide lijst met originele categorieën die je kunt afvinken. Scheur de pagina uit de krant en hang hem op je prikbord voor een heel jaar leesmotivatie! Mirjam Mulder Hoofdredacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com
INHOUD
+++ De Readification-pilot van vorig jaar was een succes. Deze brengt de literaire en de gamewereld bij elkaar, om zo jongeren te stimuleren meer te lezen. De door Ronald Giphart en Margje Woodrow geschreven verhalen bij de game Assassin’s Creed Valhalla zijn vorig jaar ruim 75.000 keer gedownload. Daarom zetten de Leescoalitie, NBD Biblion en Ubisoft de samenwerking door. Onder meer Abdelkader Benali, Manon Uphoff en Marion Pauw schrijven nieuwe Verborgen Verhalen. +++ Het Van Dale Woord van het Jaar 2022 is 20 december onthuld. Het winnende woord is klimaatklever, verwijzend naar de activisten die zich de afgelopen maanden vastlijmden aan kunstwerken om aandacht te werven voor het klimaat. Op de tweede plek staat zevenvinker en op de derde plek energietoerisme. Bijna 15.000 mensen brachten hun stem uit op een van de tien genomineerde woorden op de website van Van Dale. +++ Door een nieuwe wet is het in Rusland nu strafbaar om niet- heteroseksuele relaties of verlangens te beschrijven als normaal. Dat heeft ook gevolgen voor Nederlandse auteurs, zoals Arthur Japin. De Russische vertaling van zijn roman Vaslav is hiermee definitief van de baan. Voor Japin is dat bijzaak, hij maakt zich vooral zorgen over de LHBTIQ+-gemeenschap in Rusland: ‘Ze waren al in het nauw gedreven en nu kunnen ze helemaal geen kant meer op.’ +++ De winnaar van de schrijfwedstrijd Write Now! is de 23-jarige Bowy Schouten uit Heusden. De jury maakte dat op 18 december bekend tijdens de prijsuitreiking in de Fruitvis in Rotterdam. Schouten won de wedstrijd met zijn gedichtenreeks Inblikschade. Volgens de jury wist Schouten humor en serieuze thematiek op een prachtige manier te combineren. +++ Illustrator en kinderboekenauteur Wolf Erlbruch (74) is overleden. De Duitse illustrator en auteur is vooral bekend van zijn tekeningen voor het kinderboek Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft. In totaal publiceerde hij zo’n dertig boeken. In 2006 kreeg Erlbruch de Hans Christian Andersenprijs en in 2017 de Astrid Lindgren Memorial award. +++
Literatuur
KOEN VAN ASSEMA
Medewerkers: Sandra Broertjes, Martijn van Bruggen, Wendy Claes, Oglaya Doua, Joyce Guntlisbergen, Aefke ten Hagen, Paula Heeger, Katy Hurkmans, Renske Immink, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Peter Koelewijn, Lou Kommeren, Istvan Kops, Myrthe Kries, Rik Mets, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Marjon Nooij, Jos Noorman, Bibianne Oelderik, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Pauline Pater, Jasmijn Pfeiffer, Hans Pols, Famke Prins, Ellen Rooms, Lien Simons, Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien Touwen, Tristan Vanheuckelom, Gerda Visser, Marcel Vormeer, Maaike de Vries, Tanja Wilming, Sabrina de Wit, Marcella de Wolf. Vormgeving: Titus Vegter Uitgever: Jan Louwers
Challenge
KORT NIEUWS
Lotte Kok, Hine 3 Tardi en Dominique Grange, Elise en de Nieuwe Partizanen 4 Jacobo Bergareche, Perfecte dagen 5
Spanning Giles Kristian, Waar bloed bevriest 8 Steve Beirnaert, De koffer 8 Janice Hallett, De hoofdrol 9
Jeugd Hannah Gold, De laatste beer Rick Meijer, Autumnville Wendy Huyghe, Zeevonk
10 11 11
Non-fictie Antony Beevor, Rusland
15
BKDuurzaam Tobias Leenaert, Naar een vegan wereld 17 Marjan Slob, Door de bomen het huis 18 Gilles van der Loo, Koken zonder recept 18 Sophie Gordon, No waste groenten 19 Too Good To Go, Kook je koelkast leeg 19
Boekhandel Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant Literaire agenda
22 22
Voor de lezer Lezersadvies Win een boek
23 23
LITERATUUR
3 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
INTERVIEW
LOTTE KOK
COLUMN
De wereld burger
Een lichtje in het duister
Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding.
Hine woonde ooit samen met haar moeder in een plaggenhutje in het bos, tot haar moeder haar alleen achterliet in een kasteel bij haar verre familie. Als er een plaag uitbreekt, ontvlucht Hine op haar veertiende het kasteel. Ze rent terug het bos in, maar daar blijkt het duisterder dan verwacht. Lotte Kok vertelt met Hine het oude verhaal van Mariken van Nieumeghen in een nieuwe, magische setting.
LEX JANSEN Het was een grauwe dag in november. Den Haag liet zich van zijn lelijkste kant zien. Weggedoken in mijn kraag en sjaal liep ik in een rechte lijn van het Centraal Station naar de bouwput bij het Spui. De verbouwing van de Tweede Kamer is er in volle gang. Aan de overkant zag ik al de warme lichten van het Theater aan het Spui. Toen ik de foyer binnenkwam, stapte ik in een andere wereld. De mensen die ik hier trof kwamen voor de uitreiking van de Europese Literatuurprijs 2022. Dit jaar was het de twaalfde keer dat deze prijs zou worden toegekend. Kijkend naar voorgaande jaren zien we vertalingen uit het Duits, Frans, Italiaans, Engels en Deens en ik trof enkele mij bekende titels en auteurs, zoals Drie sterke vrouwen van Marie NDiaye en vertaald door Jeanne Holierhoek, of Verdriet is het ding met veren van Max Porter en vertaald door Saskia van der Lingen. Het zal de lezer opvallen dat ik zowel de auteur noem als de vertaler. Dat is namelijk het bijzondere van deze prijs: hij wordt toegekend aan de auteur van een bepaald werk én aan de vertaler. Lopend van de foyer naar de zaal hoorde ik – vanzelfsprekend – allerlei talen om me heen.
SANNE VAN DER LIST Zodra Hine het kasteel verlaat en het bos invlucht, wordt ze aangevallen door wilde zwijnen. Bebloed wordt ze aangetroffen door de knappe Charon die haar meeneemt naar zijn kasteel en haar overhaalt om bij hem te wonen. In eerste instantie is hij vriendelijk en zorgzaam voor Hine, maar al gauw verandert dat. Kok vertelt dat ze Charon een leuk personage vond om over te schrijven. ‘Hij is door en door slecht, maar ik wilde uitzoeken of hij ook een soort kwetsbaarheid heeft. Charon is namelijk eenzaam en vindt het spannend om iemand als Hine mee naar huis te KEKE KEUKELAAR nemen.’ Tegelijkertijd vond Kok de passages waarin Hine en Charon als depressie, suïcidaliteit en zelfnauw samenleven het moeilijkst om moord. De research die ze vooraf over te schrijven. ‘Daar word je na een tijdje ontzettend nihilistisch van, deed vond ze lastiger. ‘Het gaat dan om persoonlijke verhalen van echte want Hine had bij hem niks om voor mensen en dat raakt me meer dan te leven.’ wanneer je het verhaal bij een perUiteindelijk weet Hine uit Charons sonage zelf verzint.’ Charon vertekasteel te ontsnappen en komt ze in genwoordigt het pure kwaad en de het bos terecht waar ze ridder Willem ontmoet. Bebloed treft Hine hem depressie in het verhaal. Hij fluistert de mensen in het bos hun negatieve aan. Hij blijkt zichzelf te verwonden gedachten in, waardoor ze uiteinen ziet het leven niet meer zitten delijk zelfmoord plegen. Denk aan omdat hij depressief is, net zoals de gedachten zoals dat je niets waard vele andere mensen die in het bos bent of dat je niets kunt en dat je ronddwalen. Ze raken bevriend en dom bent. ‘Hine is een soort spieHine gaat steeds meer van hem hougel tussen hem en het goede. Zij ziet den en zorgt voor hem. Ze maken hem wel en weet dat hij het kwaad trouwplannen, maar op het laatste moment berooft Willem zichzelf toch is,’ zegt Kok. Hine probeert de mensen in het bos ervan te overtuigen van het leven. De auteur vertelt dat dat Charon de gedachten influistert haar boek vooral gaat over hoe je als en dat ze niet echt zijn. Ze probeert naaste om kan gaan met iemand die iedereen die ze tegenkomt te helpen. depressief en suïcidaal is. Ze heeft Ze heeft de kracht om er daarom bewust voor te luisteren en zich in gekozen om Willem te te zetten als een geeslaten sterven. ‘Je kunt je telijk verzorgster. ‘Hine heel schuldig voelen als lijkt op hoe ik was toen een naaste zelfmoord ik veertien was,’ vertelt pleegt. Je gaat jezelf Kok, die zelf ook is afgeafvragen of je iemand studeerd als geestelijk niet had kunnen redden. verzorger. Ik vind dat een essentieel perspectief in het Soms krijgt Hine wat verhaal.’ Volgens haar hulp van het blinde is het belangrijk dat je egeltje Giacomo. Ze uiteindelijk berusting raakt bevriend met vindt als iemand zelfhem en hij geeft moord pleegt. haar wijze raad als ze Het was voor Kok niet Lotte Kok, Hine, het nodig heeft. Hij heel lastig om te schrijUitgeverij Lebowski, weet Hine duidelijk ven over zware thema’s 304 pagina’s (€ 22,99)
‘Hine lijkt op hoe ik was toen ik veertien was.’ te maken wat haar rol is. ‘Ze is het lichtje in het duister, doordat ze de mensen in het bos aankijkt.’ Giacomo’s kracht is luisteren, omdat hij blind is. Hij voegt tijdens alle zware momenten in het boek toch een soort nuchterheid toe.. Omdat hij zo goed kan luisteren hoort hij ook de goede dingen, zoals de plantjes of dat de zon opkomt. Kok: ‘Er zijn dus ook heel veel dingen die goed gaan. Wij mensen zijn snel afgeleid door het moeilijke. Ik denk dat hem dat zoveel hoop en nuchterheid geeft.’ De auteur liet Hine zich met opzet afspelen in een behoorlijk magische setting met mythische wezens. Ze vindt dat de Nederlandse literaire wereld te weinig kiest voor zo’n soort verhaal. ‘Er is in je fantasie heel veel mogelijk en dat kan ook heel verrijkend zijn voor een verhaal. Die traditie zie je bijvoorbeeld veel meer in de Engelse literatuur. Ook wilde ik dat de lezer op een gegeven moment door zou krijgen dat het hele bos eigenlijk achter Hine staat, alsof het bos zelf ook een personage is. Voor die setting vond ik het mooi om allerlei magische elementen toe te voegen, zodat het meer gaat leven.’
Lopend van de foyer naar de zaal hoorde ik allerlei talen om me heen.
Op de shortlist 2022 prijkten titels vertaald uit het Russisch, IJslands, ServoKroatisch en Spaans. Eens temeer realiseerde ik me het belang van deze literatuurprijs. Goede boeken én kwalitatief hoogstaande vertalingen zijn immers niet weg te denken instrumenten om de kloof tussen mensen en culturen te helpen dichten. Op het podium stonden drie stoelen en een tafeltje. Links daarvan een hoge lessenaar. Behalve het publiek kwamen ook juryleden de zaal binnen. Tussen de rijen zinderde iets in het publiek, alsof men het wel tijd vond om een start te maken met het programma.
De winnaars van de Europese Literatuurprijs, de Spaanse schrijver Agustín Fernández Mallo en zijn vertaler in Nederland, Adri Boon, werden geïntroduceerd door interviewster Rosan Hollak. Voor een middag als deze zijn er vanzelfsprekend een aantal obligate onderdelen. Een interview, het voorlezen van het juryrapport, de dankwoorden. Ze bepaalden ook hier het programma en toch werd het een bijzondere middag. Mallo bleek een boeiende man te zijn, met humor en een aanstekelijk enthousiasme. De manier waarop juryvoorzitter Manon Uphoff het juryrapport over het voetlicht bracht, getuigde van een grote betrokkenheid en het dankwoord van Adri Boon mondde uit in een krachtig pleidooi voor vertalingen die recht doen aan de literaire teksten die aan hun basis staan. De uitgevers van Uitgeverij Koppernik konden tevreden zijn. In de trein naar huis begon ik te lezen in Mallo’s Nocilla-trilogie en ik voelde me een echte wereldburger.
www.magonia.nl
4 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
BOEKENKRANT TIPT
LITERATUUR
RECENSIE RECENSIES
ELISE EN DE NIEUWE PARTIZANEN
De kleindochter Kasper vraagt Birgit ten huwelijk in de DDR en helpt haar te ontsnappen. Als Birgit overlijdt, leest Kasper haar achtergebleven dagboeken en komt hij erachter dat Birgit al die tijd verzweeg dat ze tijdens haar vlucht uit de DDR haar dochter Svenja heeft achtergelaten, met wie ze nooit contact heeft opgenomen. Kasper besluit haar te zoeken.
Bernhard Schlink, De kleindochter, vertaling: Marcel Misset, Uitgeverij Cossee, 336 pagina’s (€ 24,99)
Onze verloren harten De levens van de twaalfjarige Bird Gardner en zijn liefhebbende, gebroken vader worden al tien jaar bepaald door wetten die zijn opgesteld om ‘de Amerikaanse cultuur’ te behouden. Vooral ouders en kinderen van Aziatische afkomst lopen gevaar van elkaar gescheiden te worden. Bird kan zich zijn moeder nauwelijks herinneren. Wanneer hij een cryptische tekening ontvangt, gaat hij naar haar op zoek.
Celeste Ng, Onze verloren harten, vertaling: Anna Livestro, Uitgeverij Signatuur, 368 pagina’s (€ 24,99)
Stripverhalen, chansons en molotovcocktails
Onder sterren De arrogante componist Abner Blossom schort tijdelijk zijn pensioen op na de ontdekking van een anoniem libretto. Hij besluit een opera te componeren die gebaseerd is op het leven van de beruchte schrijver en fotograaf Cyril Vane. Maar iedereen die hem en zijn vrouw kent, weet dat zij alles op alles zullen zetten om de waarheid niet aan het licht te laten komen.
James Purdy, Onder sterren, vertaling: Harm Damsma, Uitgeverij Athenaeum, 224 pagina’s (€ 21,99)
De dood van Vivek Oji Op een middag in het zuidoosten van Nigeria ontdekt een moeder het lichaam van haar zoon gewikkeld in stof aan haar voeten. Wat volgt is een hartverscheurend verhaal van de strijd om een kind te begrijpen wiens geest zowel zachtaardig als mysterieus is en wiens gedrag zowel teruggetrokken als flamboyant is. Een mozaïekroman vol onvergetelijke personages.
Voor zijn nieuwste boek werkte Jacques Tardi samen met zijn echtgenote Dominique Grange. Tardi leerde haar begin jaren zeventig kennen toen zij werkte als vertaalster voor een tijdschrift waar hij een stripverhaal voor tekende. Hij stond toen zelf nog aan het begin van zijn carrière, maar groeide uit tot een van de belangrijkste stripmakers van Frankrijk. Met Elise en de Nieuwe Parti zanen voegt hij een nieuw en boeiend hoofdstuk toe aan zijn oeuvre. HANS POLS
Akwaeke Emezi, De dood van Vivek Oji, vertaling: Adiëlle Westercappel, Uitgeverij Podium, 256 pagina’s (€ 21,99)
Jacques Tardi is vooral bekend van zijn stripverhalen over de Eerste Wereldoorlog, een trilogie over het verblijf van zijn vader in een gevangenenkamp tijdens de Tweede Wereldoorlog en zijn bewerkingen van romans van verschillende Franse schrijvers, zoals Léo Malet, Didier Daeninckx, Jean Vautrin en Jean-Patrick Manchette. Hij illustreerde drie romans van Louis-Ferdinand Céline. Elise en de Nieuwe Partizanen werd geschreven door Dominique Grange, de vrouw van Tardi. Grange debuteerde als zangeres in de jaren zestig. Haar
carrière werd op gang geholpen door Guy Béart, met wie ze enige tijd samen optrad. Hierna begon ze haar eigen nummers te schrijven, omdat ze daar haar linkse idealen in kwijt kon. Haar lied Les Nouveaux Partisans werd in Frankrijk een populaire protestsong. Grange stond op de barricades in mei 1968, maar daar hield het voor haar niet op. Ze zette een punt achter haar zangcarrière en sloot zich aan bij een maoïstische groepering die een revolutie nastreefde in Frankrijk. Op deze roerige periode in haar leven baseerde Dominique Grange Elise en de Nieuwe Partizanen, een ruim 160 pagina’s dikke graphic novel, waarvoor Tardi het tekenwerk verzorgde. En dat doet hij goed, in zwart-wittekeningen met veel details en aansprekende personages met Parijs als kleurrijk decor. In veel van zijn andere boeken verwerkte Tardi sociale ongelijkheid als thema, en ook het levensverhaal van zijn vrouw heeft voldoende elementen waarin hij dat thema terug kan laten komen. Toch valt Elise en de Nieuwe
Haar lied Les Nouveaux Partisans werd in Frankrijk een populaire protestsong.
Partizanen een beetje tegen. Dat ligt niet aan Tardi. De openingspagina’s van de graphic novel schetsen een beeld van Frankrijk eind jaren vijftig, begin jaren zestig, een periode van grote sociale ongelijkheid en racisme. Frankrijk was in oorlog met Algerije en Algerijnse arbeiders in Frankrijk leefden in erbarmelijke omstandigheden. Protest hiertegen werd met geweld de kop ingedrukt. In oktober 1961 loopt een demonstratie in Parijs volledig uit de hand met bijna tweehonderd doden, meer dan honderd vermisten en ruim dertienduizend arrestaties. Het is het Parijs waar Elise op achttienjarige leeftijd gaat studeren. Dan verspringt de tijd naar 1971. In het appartement waar Elise met andere revolutionairen verblijft, raakt ze ernstig gewond als een molotovcocktail explodeert die zij aan het maken is. Op dat moment heeft zij al besloten om met haar vriend en enkele anderen het linkse verzet tegen de sociale misstanden die zij zien illegaal en met geweld voort te zetten. Dat maakt het onmogelijk om met haar naar een ziekenhuis te gaan, maar een bevriende arts is bereid om haar te verplegen en ze vindt onderdak bij mensen die sympathiek staan tegenover haar idealen. In het ziekbed blikt ze terug op haar leven vanaf pakweg 1958. Na het ongeval en het uiteenvallen van allerlei extreemlinkse bewegingen komt Elise in een vacuüm terecht. Haar vriend Simon raakt aan de her-
5 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
LITERATUUR
RECENSIES
Wervelende brievenroman De Spaanse journalist Luis is zijn werk en zijn huwelijk zat, en het enige lichtpuntje in zijn leven zijn de jaarlijkse ontmoetingen met zijn Mexicaanse minnares Camila bij een conferentie in Austin, Texas. Dit keer stuurde ze hem echter het bericht: ‘Laten we het hierbij houden, laten we de herinnering koesteren.’ In een lange brief aan haar probeert hij juist dat te doen. MIRJAM MULDER Jacobo Bergareche, een Spaanse schrijver, onderzocht in Austin, Texas, vier jaar lang de privécorrespondenties van schrijvers als William Faulkner. Diens liefdesbrieven aan zijn minnares Meta Carpenter inspireerden hem tot het schrijven van de originele brievenroman Perfecte dagen. In deze roman zoekt Luis na het bericht van Camila zijn heil in een universiteitsarchief in Austin, waar ook hij op de correspondentie tussen Faulkner en diens geliefde stuit. Hij raakt geobsedeerd door de de brieven en de vurige passie die uit de woorden, en soms tekeningen, spreekt: ‘(…) we zien een man wiens schrijftalent hem de Nobelprijs zal opleveren alles uit de kast halen voor één enkele lezeres.’ Vooral de brief waarin Faulkner een soort storyboard tekent van een doodnormale en toch perfecte dag die hij doorbracht met Meta, spoort hem aan om ook aan de hand van een aantal tekeningen een brief te schrijven aan Camila over de meest perfecte dag die hij met haar deelde. Van het moment dat ze voor het eerst naast elkaar wakker werden, naar het ontbijt met breakfast taco’s, een romantisch boottochtje over het Lady Bird Lake tot een dansavond in een echte honky-tonk-cowboybar.
Elise besluit om het linkse verzet illegaal en met geweld voort te zetten. oïne en Elise voorziet in haar onderhoud met allerlei baantjes. In 1977 maakt ze kennis met haar toekomstige man bij de lancering van een nieuw striptijdschrift waar ze beiden aan mee werken. Het is niet al te moeilijk om hier Jacques Tardi zelf in te herkennen. Het leven van Elise vertoont zoveel overeenkomsten met dat van Dominique Grange dat het overduidelijk is dat zij de hoofdpersoon van dit verhaal op zichzelf baseerde en dat op zijn minst grote delen ervan autobiografisch zijn. Toch noemt ze in het nawoord van deze uitgave Elise en de Nieuwe Partizanen ‘niet autobiografisch en het is ook geen fictie’. In datzelfde nawoord schrijft ze dat het
ook niet haar bedoeling geweest is om de geschiedenis van de maoïstische arbeidersbeweging in Frankrijk te schrijven. En dat is precies waar de schoen wringt. Het boek staat op sommige pagina’s bol van de feiten, de ene na de andere afkorting komt voorbij en allerlei opstanden en acties worden even genoemd. Daardoor heeft het toch iets van een geschiedenisboek weg. Die molotovcocktail maakte ze niet voor niets. Een ander punt is dat het verhaal zonder goede reden steeds in de tijd verspringt, waardoor Elise niet goed tot leven komt. Wat gebeurt er in haar leven dat haar karakter vormt en haar aanzet tot politieke actie? Wie is ze? En wat drijft haar steeds verder naar links en uiteindelijk tot geweld? Beter was het geweest als Grange een duidelijke keuze had gemaakt voor het verhaal van Elise en iets meer feiten (die voor haar verhaal niet echt ter zake doen) achterwege had gelaten. Dat neemt niet weg dat Elise en de Nieuwe Partizanen een mooie, goed verzorgde uitgave met prachtig tekenwerk is over een
interessante periode in de recente geschiedenis waar nog maar weinig stripverhalen over zijn gemaakt.
Jacques Tardi en Dominique Grange, Elise en de Nieuwe Partizanen, vertaling: Frits van der Heijde, Uitgeverij Silvester, 176 pagina’s (€ 39,95)
Het zijn niet de gebeurtenissen die deze roman zo bijzonder maken, maar de overpeinzingen die Bergareche Jacobo Bergareche, Pererdoorheen sprenkelt, fecte dagen, vertaling: en vooral de manier Nadia Ramer, Uitgevewaarop hij ze neerpent. rij Wereldbibliotheek, We deinen mee op de 192 pagina’s (€ 21,99) stream of consciousness van de hoofdpersoon, die zijn woorden richt aan zijn geliefde. Dit doet hij vaak met mooie – en soms ook wat zoetsappige, waar hij zichzelf meteen op afrekent – metaforen. Zo schrijft hij: ‘(…) toen jij op mijn pad kwam, voelde mijn leven als een enorm schip, beladen met opgestapelde containers, sommige vol giftige resten, andere vol vervlogen dromen (…). Een schip dat tergend langzaam over een te grote oceaan voer.’ De ontmoeting met Camila bracht zijn ‘schip’ weer in balans, waardoor het eindelijk de haven kon bereiken en tientallen containers kon lossen. Maar ook een affaire zal uiteindelijk een sleur worden, concludeert Luis dankzij de brieven van Faulkner. En het is daarom wellicht beter om die op het hoogtepunt af te breken, voordat de verveling dat kan doen. Eindelijk begrijpt hij de zin uit Faulkners roman The Wild Palms: ‘between grief and nothing, I will take grief’. Want de pijn die hem nu rest is een onweerlegbaar bewijs van de perfecte dagen die ze samen hebben gedeeld. Bergareches brievenroman is een originele meditatie in wervelend proza over liefde, verveling, en hoe levens zich met elkaar verweven en onvermijdelijk weer uit elkaar gaan.
7 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
BOEKFRAGMENTEN
BOEKFRAGMENT
Thuis In Thuis zijn de mooiste en leukste tekeningen van Peter van Straaten in en om het huis verzameld.
Peter van Straaten, Thuis, Uitgeverij De Harmonie, 160 pagina’s (€ 24,50) www.deharmonie.nl
8 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
SPANNING
BOEKENKRANT TIPT
RECENSIES
De gevangene
120 woorden voor sneeuw
Amelie is een overlever. Op haar achttiende overleden haar ouders en kwam ze er alleen voor te staan. Dan wordt ze van de straat geplukt door Carolyn en weet ze haar leven weer op de rit te krijgen. Ze wordt meegesleept in de glamourwereld van Londen waar ze de knappe en rijke Ned Hawthorpe ontmoet. Al snel trouwen ze. Maar dan komt Amelie bij kennis in een verduisterde kamer op een onbekende plek.
B.A. Paris, De gevangene, vertaling: Ireen Niessen, Uitgeverij Ambo|Anthos, 360 pagina’s (€ 22,99)
Een nacht in New York 1932. Frances gaat met haar vriendin op onderzoek uit wanneer ze vermoedt dat haar broer zich bezighoudt met schimmige zaken in de onderwereld en bovenwereld van New York. Wanneer beide vrouwen het slachtoffer worden van dezelfde man, lokken ze hem naar de top van zijn Empire State Building. Hij overleeft de ontmoeting niet. Zullen de vrouwen ontkomen aan de greep van de New Yorkse maffia?
OGLAYA DOUA
Lara Thompson, Een nacht in New York, vertaling: Ineke van Bronswijk, Uitgeverij De Fontein, 328 pagina’s (€ 21,99)
In De koffer van Steve Beirnaert wordt een getergde buurt op stelten gezet naar aanleiding van een verdwijning. Wat op het eerste zicht een duidelijke zaak lijkt, zal ervaren politieman Frederick Swarts toch voor een raadsel stellen. James Patterson, Terugslag, vertaling: Waldemar Noe, Uitgeverij Cargo, 512 pagina’s (€ 22,99)
Het boek van de galg Eva overleeft een moordaanslag in haar huiskamer. Peter, een stille depressieve man die zijn hypotheek afbetaalt en grote geldbedragen opneemt, verdwijnt spoorloos. Chris groeit op in een ontwricht gezin, maar leert zichzelf normaal voordoen, zodat hij kan doen wat hij het liefste doet: moorden. Het boek van de galg is de nieuwe solothriller van Thomas Enger.
Erik Amdahl en zijn dochter Sofia vertrekken op een lang beloofde skitocht tot ver voorbij de noordpoolcirkel. Voor Erik is dit de kans om de band met zijn enige overgebleven dochter te herstellen, nadat haar zus om het leven kwam bij een tragisch ongeval. Voor Sofia is dit het bewijs dat haar vader haar vertrouwt en haar als een volwassene behandelt. Op de eerste dag in de besneeuwde wildernis, als de temperatuur ver onder nul daalt, dwingt een ongeluk
hen op zoek te gaan naar hulp en onderdak. Als ze daar getuige zijn van een afschuwelijke moord, moeten ze op de vlucht en volgt een huiveringwekkend gevecht tegen hun achtervolgers en het onherbergzame sneeuwlandschap.
Ik vermoed dat Giles Kristian waarschijnlijk wel weet wat het is om kou te lijden.
Ik vermoed dat Giles Kristian waarschijnlijk wel weet wat het is om kou Erik en zijn vrouw Elise is niet meer te lijden. Zijn beschrijvingen van het wat het was na de ongelukkige dood landschap en de weersomstandighevan hun dochter Emilie. En ook zijn den die Erik en Sofia moeten trotserelatie met Sofia is stroef geworden. ren, zorgen ervoor dat je Waar bloed Het is mooi hoe de personages, maar bevriest niet graag leest in de kou. Daar heeft Kristian die honderdtwin- vooral Erik, een ontwikkeling doormaken in hun rouw om een famitig woorden die de Sami (zo denkt lielid. Waar Erik eerst al z’n emoties Erik) voor sneeuw hebben niet voor wil wegstoppen, confronteert hij nodig: ‘De sneeuw joeg als een strolater zijn verdriet en mende zee over hun gaat hij soms ongepad, als vlokschuim dat makkelijke gesprekken over het voortijlende aan. grijze water van de De ellende is wel wat fjord vloog. Omhoog, veel en overweldigend. tussen donkere oprijSoms kan het daardoor zende pieken door, ongeloofwaardig overlangs smalle ravijnen komen. Desondanks waarvan de normaal weet Kristian de hoop gesproken gekartelde en liefde te benadrukranden afgerond en ken en hoop je als bolvormig waren van lezer met heel je hart overhangende sneeuwdat Erik en Sofia deze randen die hij doodeng nachtmerrie overleven. vond.’ Uiteindelijk maakt Gelukkig is het niet dat deze thriller wel alleen drama qua weer Giles Kristian, Waar een aanrader voor een en omstandigheden. bloed bevriest, vertaling: Er is ook genoeg drama Mireille Vroege, Uitgeve- koude winteravond, veilig vanaf je eigen onder de personages. rij Boekerij, 320 pagina’s bank. Het huwelijk tussen (€ 21,99)
De hel die Dorothea heet
Terugslag In Amerika heeft de slimste president ooit, Keegan Barrett, de verkiezingen gewonnen. Hij is onbetrouwbaar en onvoorspelbaar. Zes maanden na zijn eerste termijn bedenkt hij een machtsgreep met dodelijke gevolgen. Hij geeft special agents Liam Grey en Noa Himel het bevel om zijn plan uit te voeren. De CIA volgt gewoonlijk de orders van de president, maar nu komt de dreiging rechtstreeks vanuit het Oval Office.
Een van m’n grootste nachtmerries zou wel zijn om ergens op de Noordpool vast te komen te zitten. Hoogstwaarschijnlijk overleef ik dat namelijk niet, omdat ik geen overlevingsskills bezit en niet tegen de kou kan. Zoiets overkomt de hoofdpersonages in Waar bloed bevriest. Zij komen vast te zitten in the middle of nowhere in Noorwegen in de winter. Ze zijn daarbij ook getuige van een moord waardoor ze op de vlucht moeten slaan. Het gevolg: een koude nachtmerrie die maar niet op lijkt te houden.
Thomas Enger, Het boek van de galg, vertaling: Bianca Cornelissen, A.W. Bruna Uitgevers, 352 pagina’s (€ 22,99)
KATY HURKMANS August Desmedt is getrouwd met de dominante Dorothea. Niet alleen draagt ze thuis de broek, ze is ook de schrik van de buurt. Op een vroege ochtend sluipt August het huis uit met een koffer in de hand. Enkele uren later wordt de politie gealarmeerd in verband met een onrustwekkende verdwijning. Hoofdinspecteur Frederick Swarts ziet met enige tegenzin zijn vrije dag opgaan in rook, wanneer hij opgeroepen wordt om de zaak te onderzoeken.
Zijn hele leven staat in het teken van zijn vrouw, hij heeft moeite om tegen haar in te gaan.
zonder haar niet meteen rozengeur en maneschijn is. ‘Een leven zonder Dorothea betekende een leven alleen. Heel alleen. Niemand zou zich geroepen voelen om haar plaats in te nemen. Niemand die zijn vrouw, zijn geliefde, zijn minnares wilde worden. Daarin had Dorothea altijd gelijk gehad.’ Daartegenover staat de hoofdinspecteur die geniet van elk moment dat hij met zijn man Olivier kan doorbrengen en spijt heeft wanneer planDe toon van het boek is heel gemoedelijk, ook al is de gepleegde misdaad nen die ze samen hebben gemaakt niet kunnen doorgaan. ‘En met het best gruwelijk. Er wordt met humor besef dat zijn leven zo verdomd leeg verteld en Swarts heeft zijn handen zou zijn zonder Olivier Breeker, vervol aan de omgeving van het koppel. trok hoofdinspecteur Swart naar In de wijk waar Dorothea en August één van de meest bizarre zaken uit wonen is er immers wel meer niet zijn carrière.’ Swarts is een aimabele pluis. In korte hoofdstukken voelt Swarts de buren van August en Doro- speurder die regelmatig zijn heil zoekt in meditatie en zijn gevoel thea aan de tand en ondervraagt volgt wanneer hij ervan hij familieleden. Hij overtuigd is dat er iets achterhaalt heel wat niet klopt. details en doet dat Beirnaert schreef een relatief snel. Ondervlot en gemakkelijk te tussen tracht August lezen verhaal. Hier en zijn bestemming te daar had de eindredacbereiken, maar dat vertie wel een beetje beter loopt niet zonder slag gekund en zijn wat slorof stoot. digheden blijven staan. August is het soort perIn het grote geheel sonage waar gemakstoort dat echter niet en kelijk medelijden voor is het een vermakelijk te voelen is. Zijn hele boek. De koffer is een leven staat in het teken luchtige puzzel waarin van zijn vrouw, hij veel mogelijke verdachheeft moeite om tegen Steve Beirnaert, ten de revue passeren haar in te gaan en hoe De koffer, Uitgeverij ongelukkig hij ook is, Hamley Books, 268 pagi- en de dader best geslepen blijkt. hij beseft dat het leven na’s (€ 22,99) De koffer is het debuut van de Vlaamse auteur Steve Beirnaert. Als scenarist leverde hij afleveringen aan voor de televisieserie Aspe en daarnaast is hij ook acteur. Met De koffer schreef hij een boek dat zich binnen het cosy crime-genre bevindt. Het is een lichtvoetig mysterie met een intelligente speurder in de hoofdrol die zijn scherpzinnige echtgenoot gebruikt als klankbord.
9 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
RECENSIE
SPANNING
JANICE HALLETT
Een dodelijk web van intriges ‘Eén moord. Vijftien verdachten. Kun jij dit mysterie ontrafelen?’ Met deze tekst prominent op de voorén achterkant van het boek wordt de lezer uitgenodigd om zelf voor detective te spelen. In De hoofdrol wordt verslag gedaan van de schokkende gebeurtenissen rondom The Fairway Players-toneelgroep en over de dood van een van hun leden. Er zit iemand vast voor moord, maar het is zeer de vraag of deze persoon schuldig is. ISTVAN KOPS De hoofdrol, het thrillerdebuut van de Britse journalist Janice Hallett, valt meteen op door de ongebruikelijke manier waarop het verhaal is vormgegeven. Er is geen alwetende verteller of een ik-persoon die het verhaal vertelt. Het boek bestaat daarentegen geheel uit tekstberichten, e-mails en whatsapps waarin de diverse personages zich tot elkaar richten. Het is aan de lezer om wegwijs te worden in de vele berichten en te bepalen wat wel of niet relevant is voor het oplossen van het moordmysterie. Dat is nog best een behoorlijke puzzel, want het verhaal zit complex in elkaar, met veel verschillende verhaallijnen waarvan het maar de vraag is welke er nou echt toe doen. In De hoofdrol gaat het niet alleen om het toneelstuk dat The Fairway Players-toneelgroep op het punt staat op te voeren, maar ook om een inzamelingsactie voor het doodzieke dochtertje van een van de hoofdrolspelers. Er is namelijk een experimenteel medicijn op de markt
Janice Hallett, De hoofdrol, vertaling: Kees van Weele, Xander Uitgevers, 480 pagina’s (€ 22,99)
gebracht dat het meisje beter kan maken, maar de vraag is of het medicijn in werkelijkheid wel bestaat en of de inzamelingsactie niet een poging is om mensen op te lichten. Deze twee zaken lijken aanvankelijk weinig met elkaar te maken te hebben, maar gaandeweg ontstaan er steeds meer dwarsverbanden. Er zitten erg veel personages in De hoofdrol, waardoor je soms vergeet wie wie ook alweer is en wat hun rol in het grotere geheel is. Er staat weliswaar een lijst met personages in het boek, waarin kort wordt aangegeven wat ze in het dagelijks leven doen, maar veel ondersteuning biedt die niet. Ook is het lang onduidelijk wie het slachtoffer is. Waar de op te lossen moord in de meeste thrillers al in een van de eerste hoofdstukken plaatsvindt, gebeurt dat hier pas ergens voorbij de helft
van het boek. Kortom: het is zaak om als lezer scherp te blijven, omdat je anders snel het overzicht verliest. Wie heeft het op wie voorzien? Wie heeft welke motieven om een ander wat aan te doen? De lezer wordt bij de beantwoording van deze vragen gelukkig enigszins geholpen door Femi en Charlotte, twee leerling-detectives die zo nu en dan alle correspondentie met elkaar doornemen en daar hun eigen interpretatie op loslaten. ‘Charlotte: Zoveel vragen. Femi: We hoeven alleen maar de juiste te stellen. Charlotte: Alvast eentje voor jou. Heb je al slechteriken gespot? Femi: Bhatoa lijkt me verdacht.’ Veel extra informatie levert dat overigens niet op, want een beetje kritische lezer zal op dat punt inmiddels tot dezelfde conclusies zijn gekomen. Het boek telt 480 pagina’s en dat
Het is zaak om als lezer scherp te blijven: wie heeft het op wie voorzien? is eigenlijk net iets te veel van het goede. Doordat er zoveel verschillende personages zijn die in en uit het verhaal wandelen, beklijven ze geen van allen en heb je aan het einde van deze toch wel dikke pil niemand echt leren kennen. De hoofdrol is dan ook vooral een aanrader voor degenen die graag zelf een moordmysterie oplossen en niet de behoefte hebben om al te diep in de psychologie van de personages te duiken. GAIA BANKS
10 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
RECENSIE
JEUGD
DE LAATSTE BEER
Vriendschap boven de poolcirkel Ook al doet de naam anders geloven, er wonen al vele jaren geen beren meer op Bereneiland. Wanneer April samen met haar papa naar het eiland boven de poolcirkel verhuist om er onderzoek te doen, verwacht ze dan ook niet dat ze er Beer tegen het lijf zal lopen. Toch is dat precies wat op een dag gebeurt, en daarna zal niets ooit nog hetzelfde zijn. ELLEN ROOMS
LEVI PINFOLD
In het veelgeprezen debuut De laatste beer van Hannah Gold gaan April en haar papa zes maanden lang op Bereneiland wonen. Ze meten er iedere dag de temperaturen van onder andere de lucht en het zeewater. Zo bestuderen ze de klimaatverandering, of dat doet haar papa in ieder geval. April verkent ondertussen het eiland. Heel erg groot is het niet, maar er is wel veel te zien. Er zijn meren en bergen, stranden met zand en stranden met kiezels en veel sneeuw en op een dag ook… Beer. Beer is een ijsbeer en wanneer April hem ontmoet, ziet hij er vreselijk uit. Doordat hij met één van zijn poten vast is komen te zitten in een stuk
plastic, kan hij niet goed jagen. Hij is dan ook compleet uitgehongerd. April bevrijdt zijn poot en geeft hem pindakaas om wat aan te sterken. Ondertussen vertelt Beer haar zijn verhaal – nu ja, vertellen is misschien wel wat veel gezegd, maar wanneer je vriendschap sluit met een beer, dan begrijp je elkaar ook zonder woorden. April brengt hele dagen met haar vriend door. Samen zwerven ze rond op het eiland. Beer leert haar luisteren naar de aarde, het weer te voorspellen door op de geur van de wind te letten én hij leert haar ook brullen. ‘En met elke brul werd ze een beetje meer Beer, en een beetje minder mens. Het deed er niet toe hoe klein ze was. Het ging er alleen om hoe hard ze gehoord wilde worden.’ Maar Beer kan natuurlijk niet op het eiland blijven. Hij is er immers de enige ijsbeer en zou natuurlijk veel liever bij zijn soortgenoten zijn. Dus moet April een plan verzinnen om hem tweehonderd kilometer verderop bij andere ijsberen te krijgen. In dit prachtige boek verweeft Hannah Gold vriendschap en fanta-
sie, geschiedenis en wetenschap. We leren over dieren en de natuur, met speciale aandacht voor het smelten van de ijskappen. ‘Het spijt me, Beer. Mensen zijn soms zo… onnadenkend. Oké, ik niet. En lang niet alle mensen. De meesten van ons willen dit niet. We weten gewoon niet wat we moeten doen aan die ijskappen en het plastic en dat dieren als jij lijden. Eerlijk gezegd is het het allemaal zo groot en eng – het lijkt wel of we voor een hoge muur staan. Soms is het dan eenvoudiger om gewoon niets te doen en maar te hopen dat iemand anders het oplost.’ April is vastbesloten om haar vriend te redden en wij als lezer moedigen haar op iedere pagina aan. Een prachtig verhaal met al even prachtige illustraties door Levi Pinfold. Het is een boodschap die gehoord moet worden, want zoals Hannah Gold het zelf zegt in haar dankwoord: ‘Als we hard genoeg brullen, kunnen we het verschil maken.’
Hannah Gold, De laatste beer, illustraties: Levi Pinfold, Uitgeverij Volt, 304 pagina’s (€ 17,99)
11 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
JEUGD
RECENSIES
WENDY HUYGHE
Er zit meer in de zee dan je denkt Zeevonk lijkt wel een film. Dat was ook het idee: Wendy Huyghe, een Belgische auteur en scenarioschrijver, bedacht het verhaal samen het haar broer, regisseur Domien Huyghe. Zij goot het in een boek, haar debuut voor jongeren. Hij maakte er een film van, die begin 2023 in première gaat. NORA VAN OUWERKERK Zeevonk is een spannend en ontroerend verhaal over de twaalfjarige Lena. Op een nacht vergaat de vissersboot van haar vader tijdens een zware storm aan de kust voor Oostende. Hierbij komen hij en zijn bemanningsleden om. Op de begrafenisboot voelt Lena een schok en ziet zij een zwarte schim onder de boot verdwijnen. Ze heeft het vermoeden dat deze schim te maken heeft met de dood van haar vader en wil op onderzoek uitgaan naar het mysterieuze zeewezen. Niemand gelooft Lena, zelfs haar beste vriendin en moeder geloven haar niet. Lena schakelt de hulpin van Vincent, een veertienjarige jongen met een vakantiebaan in het Secret Sea Creatures Museum. Samen bedenken zij een plan. Wanneer zij in het museum de
‘Bloop’ horen, ‘een mysterieus geluid dat eind jaren negentig werd gehoord in de Grote Oceaan’, denken Vincent en Lena op het juiste spoor te zitten. Vincent weet Lena er meer over te vertellen: ‘Het geluid werd tegelijkertijd opgepikt op twee verschillende plaatsen. En die plaatsen lagen vijfduizend kilometer van elkaar. Alleen een reusachtig dier kan een geluid produceren dat over zo’n grote afstand te horen is’. In Zeevonk geeft Huyghe ook ruimschoots aandacht aan de gevolgen van klimaatverandering voor de zeeën. Wanneer er in het museum een film wordt getoond waarin de vervuiling zichtbaar is, hebben de jongeren zelfs een nieuwe theorie: ‘“De Noordzee verandert keisnel. Het is de snelst opwarmende zee ter wereld!” zegt Vincent die denkt dat hij het filmpje moet becommentariëren. “1,7 graden in vijftig jaar. Ik heb eens gelezen dat onze kabeljauw hierdoor naar het noorden zal trekken. (…) Weet je dat er onderzoekers zijn die zeggen dat er over dertig jaar tropische haaien in de Noordzee zullen zitten? Haaien!”’ Misschien is het beest gekomen om de natuur te wreken. Wendy Huyghe, Zeevonk, Of haar vader nou om Uitgeverij Pelckmans, het leven is gekomen 260 pagina’s (€ 17,50)
JOYCE GUNTLISBERGEN Meijer heeft al twee prentenboeken en twee kinderboeken op zijn naam staan en heeft nu voor het eerst een young adult-roman uitgebracht. Niet alleen het verhaal is van zijn hand, ook de sfeervolle muziek van de bijbehorende Spotify-playlist (waar je via een QR-code voor in het boek naartoe geleid wordt) is mede door hem geschreven. Het verhaal gaat over de vijftienjarige Hugo, die hoopt ooit de derde-generatie-eigenaar te worden van de boekwinkel die zijn opa heeft opgebouwd. Als zijn vader hem op een avond wat verantwoordelijkheid
De stem roept zijn naam, vanuit de winkel – maar die is leeg…
Lobi In dit laatste deel van het bekroonde drieluik over de dappere kinderen Cel, Bones en Zi staat hen weer een bloedstollend avontuur te wachten. Op een dag belandt Zi, samen met spin Anansi, per ongeluk in een andere dimensie, terwijl haar broers plotseling oog in oog staan met een wreed, breed monster. De kinderen trekken ten strijde, bijgestaan door bekende en onverwachte nieuwe vrienden.
Brian Elstak en Esther Duysker, Lobi, Uitgeverij Das Mag, 128 pagina’s (€ 24,99)
Toen Raaf links afsloeg door een monsterlijk groot zeedier of door een storm, Lena blijft achter met het verlies en het verdriet. Dit herkennen Huyghe en haar broer maar al te goed. Zeevonk is voor Wendy en Domien Huyghe namelijk ook een persoonlijk verhaal, omdat zij op jonge leeftijd zelf hun vader verloren. Zij bieden met het boek en de film een bijzondere en realistische inkijk in de belevingswereld van een rouwende tiener.
Duister verhaal voor al je zintuigen Tijdens de donkere dagen van januari is er niets zo lekker als het lezen van een boek vol mysterie en vreemde voorvallen met een spookachtig randje. Een van je opties is Autumnville, het nieuwe young adult-boek van Rick Meijer.
BOEKENKRANT TIPT
De verwarring komt ook doordat geeft en Hugo de boekenwinkel laat sommige thema’s beter uitgewerkt afsluiten, maakt hij iets vreemds zijn dan andere. Daar waar een mee: zodra de deur op slot zit, hoort thema wel goed is uitgewerkt, biedt hij een meisjesstem. De stem roept het als een rode draad houvast in zijn naam, vanuit de winkel – maar een verhaal en dat leest prettig. Zo de winkel is leeg… Het is het eerste is Hugo telkens zijn horloge kwijt, voorval in een lange reeks vreemde of probeert hij te achterhalen hoe gebeurtenissen die Hugo naar de laat het is, en blijft de klok stilstaan onthulling van een emotioneel en op een significant tijdstip. Waarom belangrijk mysterie brengen. dat tijdstip van belang is, ontdek je Meijer heeft een beeldend, creatief taalgebruik dat je terugziet in zinnen tijdens de onthulling. Maar helaas lukt het Meijer niet overal even goed. als: ‘De ochtend knalt tegen mijn Dat geldt ook voor de belevingswegezicht aan als ik hem tegemoet reld van de personages: waren hun loop,’ of: ‘De vraag hoe dit mogelijk emoties beter beschreven geweest, is verfrommel ik en gooi ik uit mijn dan kon de lezer zich beter in hen hoofd.’ Het is als met poëzie: de ene verplaatsen. Zo zegt Hugo weleens: lezer vindt het prachtig, een ander vindt het minder mooi of zelfs verve- ‘Ik voel zoveel,’ maar er wordt niet uitgelegd wát hij precies voelt, of lend om te lezen. wat dat met zijn lijf Het grootste deel van doet. Hugo’s emoties het plot beslaat Hugo’s zijn intens, maar de zoektocht naar het lezer wordt op de vlakte antwoord op de vraag gehouden. wie het meisje is, met Wel is dit écht een een rits ogenschijnlijk spannend boek. Juist willekeurige, vreemde omdat het veel vragen scènes. Het duurt lang oproept die lang onbevoordat dat de lezer het antwoord blijven, lees gevoel krijgt dat Hugo je graag verder. Dus: dichter bij het antwoord voor eenieder die op komt of meer informazoek is naar een creatie krijgt. Het geheel tieve, multizintuiglijke voelt daardoor warrig leeservaring (en goed aan en roept een drodoor schoonheidsfoutmerige sfeer op. Aan het jes heen kan kijken), is eind van het boek wordt Rick Meijer, AutumnAutumnville een hele echter duidelijk dat ville, illustraties: Sopleuke titel voor die dondit waarschijnlijk een hie Pluim, Uitgeverij kere januari-avonden bewuste keuze van de Ploegsma, 176 pagina’s op de bank. schrijver is geweest. (€ 15,99)
Maandag is de ergste dag van de week. Raaf is tien jaar en wordt op zijn kop gezeten door pester Benni. Bovendien is zijn moeder weg. Aan zijn vader heeft Raaf niets, dus hij beslist die dag niet rechtstreeks naar huis te gaan. Hij gaat dwalen door de stad en ontmoet mensen die ook (nog) niet thuis zijn, om allerlei redenen. Allemaal willen ze Raaf helpen de weg naar huis te vinden.
Evelien de Vlieger, Toen Raaf links afsloeg, illustraties: Karst-Janneke Rogaar, Uitgeverij Querido, 136 pagina’s (€ 15,99)
De roep van het hart Als prinses van Kadier zal Annika binnenkort moeten trouwen, met als enig doel politiek gewin. Kilometers verderop staat het leven van Lennox volledig in het teken van het leger. Hij hoopt ooit de gestolen troon terug te kunnen veroveren. Wanneer het lot Annika en Lennox samenbrengt, kunnen zij hun gevoelens voor elkaar niet negeren.
Kiera Cass, De roep van het hart, vertaling: Hanneke van Soest, Uitgeverij Van Goor, 496 pagina’s (€ 19,99)
Vechten of vertrouwen? In dit hartverwarmende boek met grote illustraties wordt een oude hond met een zwaar leven op straat gezet, en komt hij bij een jonge vrouw en een andere hond in huis en zet daar de boel op stelten. Het is makkelijk zat om van een lieve, kleine, donzige puppy te houden. Veel moeilijker is het om te houden van een gemene, oude pitbull met een zwaar leven achter de rug. Toch hebben ze allebei zorg en liefde nodig.
Anastasiia Melnychenko, Vechten of vertrouwen?, illustrator: Anja Havriljoek, vertaling: Arie van der Ent, Uitgeverij De Vier Windstreken, 72 pagina’s (€ 14,99)
EEN HÉÉL KOEL KLIMAATBOEK VOOR KIDS! Met de aankoop van dit boek vergroen je 150m2 aarde in Afrika!
€17,99 Nu verkrijgbaar in de (online) boekhandel Van de Noordpool naar Nairobi | Yannick van de Velde, Bart van den Donker en Gozde Eyce | 9789047629405
Het grappigste boek over seksuele voorlichting sinds de oerknal! Een hilarisch jeugdboek met een stuntelig gesprek over seks, dat gegarandeerd iedere lezer hardop laat lachen.
Een knotsgek avontuur voor 8 jaar en ouder Genomineerd voor de Hotze de Roosprijs 2023!
€ 13,99
Pip & Zilver verhuizen samen met hun moeder naar het dorpje Americka. Eenmaal daar gebeuren er allerlei rare dingen… Met illustraties van Iris Boter. Pip & Zilver in Americka Remco Volkers ISBN 978 90 206 7273 2
www.vierwindstreken.com
kluitman.nl
13 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
BOEKFRAGMENTEN
BOEKFRAGMENT
De stomste week ooit! – Maandag Voor alle kinderen die weleens een stomme dag hebben is deze graphic-novelserie een absolute must-have!
Eva Amores & Matt Cosgrove, De stomste week ooit! – MAANDAG, vertaling: Marlies Slegers, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 192 pagina’s (€ 15,99) www.lsamsterdam.nl
BOEKFRAGMENT
Sintel en as
Mara Li, Sintel en as, Dutch Venture Publishing, 280 pagina’s (€ 18,95) www.dutchventurepublishing.nl
Sintel draagt het teken van de Vuurmoeder, de vulkaan die het hele koninkrijk As in haar greep houdt. Als dochter van de tirannieke Ká weet ze dat hun land een strenge leider nodig heeft. Maar dan gebeurt wat ze onmogelijk achtte: haar vader valt en zijn moordenaar neemt de troon over... Baskar grijnst, waardoor zijn knappe gezicht wordt opgelicht. Zijn vingers rusten in mijn nek. Heel even voel
ik de warmte van zijn adem als zijn lippen de mijne beroeren en meteen weer verdwijnen. Nooit een echte kus. Zelfs hier, verborgen tussen de kleine, platte huisjes van de stad die aan de andere kant van het grote Calderameer ligt, waar de ogen van mijn vader ons echt niet kunnen volgen, houdt hij zich in. ‘Kom terug naar het paleis, mooie Vyakha,’ bromt hij. ‘Voor de Ká opmerkt dat je vermist bent. Ik vrees dat hij me anders degradeert van Rijder naar kindermeisje.’ Ik lach, maar ik weet dat hij gelijk heeft. Als dochter van de Ká kan ik het me niet veroorloven om zomaar
De tuin van nijntje, XL editie
Dick Bruna, De tuin van nijntje, XL editie, Mercis Publishing, 31 pagina’s (€ 9,95) www.nijntje.nl
Nijntje laat zien hoe je een moestuintje maakt: ze harkt, zaait de zaadjes en geeft de plantjes water. Wat voor groente zal nijntje oogsten? Een vrolijk boek dat kinderen kan inspireren om aan de slag te gaan met een eigen tuintje! Nu ook verkrijgbaar als XL editie. Het grote formaat maakt lezen en voorlezen nog leuker!
te verdwijnen. Vooral niet vandaag, op de gedenkdag van mijn moeder. ‘Het lijkt alsof Hadatta vandaag feestviert.’ Mijn ogen dwalen weer naar de vlaggetjes. ‘Een bruiloft, heb ik gehoord.’ ‘Ik zou willen dat we konden blijven. Jij en ik.’ Ik laat mijn hand in zijn veel grotere hand glijden en kijk hem met een lief glimlachje aan. ‘Dan hoef ik niet Sintel va-Assai te zijn en jij niet een Skarnische bastaard.’ Uit een andere mond zou dat een belediging zijn, maar ik weet dat hij het uit de mijne zal pikken. Vooral omdat ik die mond vervolgens naar zijn wang breng en langzaam
omhoog laat glijden. Ik hou van die ruwe stoppels en zijn donkere wenkbrauwen. Het meest houd ik van zijn felblauwe ogen, die altijd glinsteren alsof hij aan iets denkt dat zowel ongepast als grappig is. Ik beweeg mijn lippen langzaam naar zijn oor. ‘Het kan me niet schelen dat je een bastaard bent,’ fluister ik. ‘En ook niet dat je Skarnisch bent. Mijn moeder kwam uit Skarn. Uitgerekend vandaag zou appá dat moeten accepteren.’ Baskar woelt even met zijn hand door mijn haren. ‘Wie weet, Hoogheid, als de Ká me goedgezind is.’
Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.
Marc-Jan Janssen U LIGT OP MIJN HANDDOEK Een cartoonbundel vol alledaagse onderwerpen, zoals dating, lentekriebels, schurende relaties en opgroeiende pubers. Hardcover, € 15,00 ISBN 978 94 932 4564 8
De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.
Geeske Smit Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl
RECENSIE
DE MARKTSLAGER: EEN EERBETOON Een bijzonder kookboek met 40 verhalen en recepten, vakkennis en heel veel tips & tricks. Hardcover, € 42,95 ISBN 978 94 932 4576 1
Jesse Laport IN HET ERGSTE GEVAL KOMT ALLES GOED
elling Cartoons op best ar: na door stripteke E r w invaSn uspvoartashl irts, • bedrukken hoodies, t-shirts •
www.suvaalshirts.nl • 010-4500097 • info@suvaalshirts.nl
‘Om van tegenzin te winnen, kun je het best gewoon beginnen’. Debuutbundel van de stadsdichter van Arnhem! Paperback, € 20,95 ISBN 978 94 932 4563 1
www.palmslag.nl facebook.com/palmslag instagram.com/uitgeverijpalmslag
15 | BOEKENKRANT | DECEMBER 2022
INTERVIEW
NON-FICTIE
ANTONY BEEVOR
BOEKENKRANT TIPT
‘Rusland is de gevangene van zijn eigen verleden’ Antony Beevor is een van de meest gerespecteerde geschiedschrijvers over oorlog, met een reeks van hooggewaardeerde boeken op zijn naam, waaronder boeken over Stalingrad, de Spaanse Burgeroorlog en de slag om Arnhem. Recentelijk verscheen zijn boek Rusland. Revolutie en burgeroorlog 1917-1921, in een uitmuntende vertaling van Ton Zwaan. Ik sprak hem in Londen.
vinden het leger een onpersoonlijke machine. Maar ze weten niet hoe een leger werkt, want dat is op zijn eigen manier een heel emotioneel gedreven organisatie. Het probleem is dat we in een post-militaire gemeenschap leven. In veel landen is de dienstplicht al sinds de jaren zestig afgeschaft, dus voor de huidige generaties is het bijna niet voor te stellen wat een totalitaire oorlog is. Ze krijgen wel wat mee van de oorlog in Oekraïne, maar dat is niet vergelijkbaar met de Eerste en Tweede Wereldoorlog.’
ANTAL GIESBERS ‘Ik ben aan dit boek begonnen in 1994, toen onder Jeltsin de archieven opengingen,’ vertelt Beevor. ‘De research deed ik samen met Lyuba Vinogradova: zij heeft de archieven allemaal doorgewerkt, met een goed instinct voor de documenten die voor ons van belang waren. Het Russische leger wist niet hoe ze met ons om moesten gaan; ze waren geschokt toen ze ontdekten dat ik in het Britse leger had gediend.’ Rusland beschrijft in essentie de gewapende strijd tussen de Roden en de Witten, die begint bij de Februarirevolutie en eindigt met de definitieve nederlaag van de Witten. De beschreven periode, 1917-1921, is er een van ongelooflijke chaos, waarbij allerlei politieke en militaire facties elkaar naar het leven staan. Die chaos lijkt zich uiteindelijk uit te kristalliseren tot een strijd tussen de Roden en de Witten, maar zelfs dan zijn er allerlei vetes die uitgevochten worden, facties die zich laten gelden, partizanen die van kamp verwisselen.
‘Er was geen happy end voor de Russische burgeroorlog, het werd daarna alleen nog maar erger’ beschrijven: het weer, het terrein, de onmacht, het verdriet.’ Het valt op hoezeer allerlei leiders de zaken naar hun hand zetten. Vooral generaals lijken hun ijdelheid of machtswellust voorop te stellen en saboteren zelfs het werk van andere generaals. Er waren maar weinig integere militaire leiders. ‘Dat is waar ja, al waren er ook echt goede mensen. Het is vooral schrijnend dat de meeste mensen geen grip hadden op hun eigen leven of hun toekomst. Ze kwamen in een situatie terecht waarin ze een gruwelijke dood konden sterven. Met sommige dingen, zoals de martelingen van de Tsjecka, kun je alleen omgaan door het citeren van de bronnen.’
Hoe behoed je als schrijver je lezer voor die chaos? ‘Geschiedenis is nooit net en overzichtelijk, en zeker een oorlog niet. Oorlogen gaan zelden over twee strijdende partijen maar een heleboel verschillende facties. Als geschiedEn Lenin? Ons beeld van Hitler is schrijver moet je niet proberen de terecht absoluut negatief. Dat geldt zaak netjes op te ruimen – maar je niet voor Lenin. Vond bent ook weer nooit u dat u dat beeld moest volledig afstandelijk. corrigeren? Als Brit beschouw ik ‘Nee. Er is al eerder aangeschiedschrijving eergetoond dat de goeder als een tak van litelags en de geheime ratuur in plaats van dienst bedacht werals pure wetenschap. den door Lenin, en de Daarom schrijf ik het gruwelen onder Staook bijna als een roman, lin kwamen voort uit met zoveel mogelijk zijn beslissingen. Lenin leesplezier voor de lezer, was absoluut koelbloeondanks al de horreur dig en genadeloos in en chaos waar je over het nastreven van zijn schrijft. Niks is bedacht, doelen.’ maar je kunt wel de archieven inzetten – Antony Beevor, Rusland. Als lezer stel je jezelf van de officiële de rapRevolutie en burgeroorcontinu de vraag: hoe porten en verslagen tot log 1917-1921, vertaling: zou ik op die situatie de persoonlijke brieTon Zwaan, Uitgeverij reageren? ven en dagboeken – om Ambo|Anthos, 544 pagi‘De meeste mensen de omstandigheden te na’s (€ 45,00)
De oorlog tussen de Roden en de Witten eindigt in de Krim. Dat lijkt ook waar het in Oekraïne nu op uitloopt. Ziet u meer parallellen tussen toen en nu? ‘Nee, en ik kijk uit met parallellen, want die kunnen volledig desastreus uitpakken. Misschien hadden Spanje en Rusland wel bepaalde overeenkomsten, want het was een strijd over drie assen: centralisme versus regionalisme, links versus rechts en autoritarianisme tegen libertarianisme. Maar verder zou ik niet willen gaan. Je ziet wel dat er door de Witten én de Roden gerefereerd werd aan het verleden. Wat dat betreft is Rusland de gevangene van zijn eigen verleden. De militaire doctrine is nog steeds dezelfde, en dezelfde als in de Tweede Wereldoorlog. Hoe de tanks van Putin Kiev wilden binnenrollen, was een echo van hoe generaal Zhukov in 1945 Berlijn wilde veroveren. Ze dachten dat het een makkie was, maar ze leden zware verliezen. De oplossing was toen én nu in Oekraïne: de zaak platbombarderen. Zonder enige aandrang om burgerslachtoffers te beperken. De Russische revolutionairen keken zelf weer naar de Franse Revolutie: de Communards, de kleuren rood en wit, het zingen van de Marseillaise – zelfs de groepsverdrinkingen keken ze af van de Franse noyades. En Hitler leerde weer van de communisten.’ Het valt wel op dat u geen moreel oordeel over de verschillende mensen en partijen velt… ‘Ik probeer dat altijd te vermijden – dat is aan de lezer. Het ging mij erom te laten zien waarom de gruwelijkheden van dit conflict zo’n enorme schaduw wierpen op de ontwikkelingen van de twintigste eeuw.’ Hoe tevreden bent u zelf met dit boek? En hoe wordt erop gereageerd? ‘Dit boek zal het niet zo goed doen als mijn boeken over de Tweede Wereldoorlog, want dan heb je nog het gevoel dat de goeien winnen. Er was geen happy end voor de Russische burgeroorlog, sterker nog: het werd daarna alleen nog maar erger. Maar ik denk dat het boek slaagt in zijn doel: laten zien welk effect dit conflict had op de rest van de twintigste eeuw. En trots… Mijn grootste plezier is als ouders me zeggen dat hun zoon dit boek helemaal uitgelezen heeft. Meisjes laten lezen lukt wel, maar jongens…’
Viroloog in een veranderende wereld Samen met haar zoon Mischa Huijsmans kijkt Marion Koopmans terug op haar carrière als viroloog en haar ervaringen met COVID-19 en andere grote virusuitbraken, zoals SARS, ebola, MERS en H1N1. Ze reflecteert op wetenschappelijke adviezen in crisistijd, de zoektocht naar kennis en het omgaan met onzekerheid, haar plotselinge beroemdheid, en de grens tussen politiek en wetenschap.
Marion Koopmans en Mischa Huijsmans, Viroloog in een veranderende wereld, Uitgeverij De Bezige Bij, 320 pagina’s (€ 26,99)
Veen, dras, moeras Veen, drassen, moerassen en mariene estuaria zijn de meest wenselijke en betrouwbare hulpbronnen van de aarde. Annie Proulx neemt ons mee op een fascinerende reis door de geschiedenis en toont ons de vennen van het zestiende-eeuwse Engeland tot de laaglanden van de Hudsonbaai in Canada, het Russische Great Vasyugan Mire en de 19e-eeuwse ontdekkingsreizigers die begonnen met de vernietiging van het Amazoneregenwoud.
Annie Proulx, Veen, dras, moeras. Het onderschatte belang van veengebieden voor onze planeet, vertaling: Alexander van Kesteren, Uitgeverij De Geus, 264 pagina’s (€ 12,99)
John van den Heuvel Een persoonlijk en indringend beeld van een misdaadverslaggever die sinds vijf jaar zijn vrijheid kwijt is, omdat hij boven aan de dodenlijst van de Mocro-maffia staat. Collega-journalist Bert Dijkstra ging maandenlang mee op pad met John van den Heuvel en zat naast hem op de achterbank van gepantserde bolides op weg naar onder meer de RTL Boulevard-studio en rechtbank Amsterdam voor de zaak over de moord op Peter R. de Vries.
Bert Dijkstra, John van den Heuvel. Een lustrum lang extreme beveiliging, Uitgeverij Ezo Wolf, 224 pagina’s (€ 22,50)
Voed je brein Prof. dr. Iris Sommer laat zien hoe je met voeding je hersenen in optimale conditie kunt houden. Waarom zijn blauwe bessen of een handje noten nu zo gezond? Wat is dat toch met vette vis en waarom is het belangrijk om veel groene bladgroenten te eten? Iris legt het uit en geeft meteen tips hoe je dit in de praktijk kunt toepassen met de heerlijke recepten in dit boek.
Iris Sommer, Voed je brein, Uitgeverij Hersenstichting, 192 pagina’s (€ 29,95)
In Het plezier van écht goed koken laat Alice Zaslavsky je zien hoe je elke dag, of het nou een hectische werkdag of een luie zaterdag is, met (basis)kennis en ervaring en het toepassen van de juiste technieken, geweldig eten op tafel kunt zetten. Het plezier van écht goed koken het handboek voor de enthousiaste thuiskok Alice Zaslavsky €35
Vanaf 10 januari in de boekhandel!
goodcook.nl
@goodcooknl
@goodcooknl
goodcookpublishing
Laten we ons wat meer verwonderen! TESSA YANOVER RICK BLOM
RIKKI BORG ELT • ERNST JANSZ • DA • MESKEREM VE VON RAV MEES • BOU EN • SABRIN SCHRA • KR DEWIJN DE A STARKE • OVER I SDE B GROOT • AN ERRY • STEF AUTEUR LUCKY FON NE VAN DEN FLORIM • TE B O S Pop Z III • DEF P • L& Art A Uis een HOOGEN • C SSA DIXSON R Ainterviewb • ANNEKE V J A Nundel S E waarin N • zestig OLIN H. VAN Rick Blom is journalist, • R U B E N –Bjong J B bekende AN GIERSBE • CAMIEL M M E I Nederland J E R S se•enG L OenCoud, EECKHOUT E I R E S Ohistoricus K met RGEN • HEN • verschillen E R Spopmuzik Vlaamse S O B de achtergro U en muziekstij P A Ranten N N enEmuzikant. • BNNYHUN DOEL • LISA • V A N W Y Ckunstwerk K HOFSTEDE HERMAN VA . Zij doen dit aan D E G E nden len –M NA • LUWTE praten K • G de hand van een S • M I L O LUKASZCZY • FENNE KU E Sover hun favoriete N VEEN U dat Eerder I Dkunstwerk soundtrac schreef O N • DAVID H B hijC E voor k K • ABEL VA • van L PPENS • JA hun eigen oeuvre K E N S • S H I S H A M C N T nummer I K NESS • RI O • TuitO OLLESTELLE NI • BENNY is. DatAlevert dat voor hen de JACK POELS N GIJLSWIJ CK POELS • het Noordhollands gesprekke DIJKM K Kzijn. I Gesprekk n op N SINGS • RIC • SPINVIS • BORG AN • ELSA B • W die persoonlij K • BENTE • WOUTER PL O U T E R P L A N openhartig enE dieL gaan T •overE het k, kwetsbaar K DE LEEUW GOLDBAND R I GOLDBAND N en R Dagblad, Nieuwe BLAUDZUN ANTEIJDT S G leven, T ITTA BEKMA T J E en A I alles JDT • N Sdaarbij wat Z • hoort. • PETER TE • ISOLDE • G • TESSA RO DAVE VON R ETE ESKEREM M Revu • DePGroene N • ADMIRA R T Eer. Zijn BOS • JANN Amsterdamm B O S • J A NInNde uitwerkingM ERTJAN VAN SE JACKSO AVEN • SAB EES • BOUD L FREEBEE • J A C K S O Nboek•en – het beeld van het E E N • DELIC • S HELLEMONT kunstwerk E R C Honger, W I H NANA ADJO D Eeen N de I R A J soundtrac A L geschiedenis , N het I C • van STARKE • LU • K DE GROOT • k van SLONGS • T R I S B E R R Yinterview S LdeO N G S • T • BIRSEN UÇ A • SOR • E B I R S E N U ÇEerste – worden CKY FONZ I ANNE VAN D • S TenEeen ogen en oren verbonden ORRE O R R E F L OdeRartiest AR • ARES • naar MMA BALE • F Spotify-co A Wereldoorlog Blezen R • A werd O Sénde•dieLleidt inS II • DEF P • een Engelse . Kijken, E I M N R E A H • U O T • R MAURO PAW O E LEES L A R A C H E D R A L S G luisteren A S vertaling J A E M A U R O P A W bekroond met zilver bij RA CHEDRA A DIXSON • ANSEN • JB N • COLIN H NNEKE VAN AOUI LOWSKI • M de OUI • CAMI LOWSKI • M R U B E N B Ldus. . VAN EECK MEIJERS • G GIERSBERGE ERVE DASDE OCK • SOB EL MEIRESO HOUT • BNN ERVE DASDE E N nde Britse Military R • S H P G E N • H Etoonaangeve E A N R History MIR • K D D N O E H KIJK NE • VANWY YHUNNA • L EL • LISA LU OFSTEDE • F M GEUS • MILO N Ken met • HERMAN V Awards Hbrons O FbijSde T UWTEN • DA KASZCZYK • CK • GUIDO ENNE KUPPE E D E • F E N N ‘PRACHI R MESKENS • Amerikaanse AN VEEN • M TIGE MUZIK L U W T E NForeword E KUPP VID HOLLES NS • BELCANTO ABEL VAN G S H ALE I S • DIndies I H EN C E A K N PERSO A VBook N S N I of E • I T • the • LUISTE D HYear E L LRE • S P I N IJLSWIJK • BENNY SING TON DIJKM OAward. L L E S T E L L E –•ERNST JANSZ (DOE J A C K P O E LONLIJK VERHALEN’ S S • R I K K I B O R G E GIJLSWIJK S • WEO VIS • BENTE • BLA AN • ELSA B S • RICK DE S P I N V I S MAAR, LT • ERNST UTER PLANT • BENTE • B IRGITTA BEK UDZUN • TE L • G OCCC JANSZ • DA L DINC) EIJDT • MES LAUDZUN • BAND • PET SSA ROSE LEEUW • ISO M A N • A D M LEES E E U W • I S O L D E • G E R T VE VON RAV KEREM MEE TESSA ROSE ER TE BOS • IRAL FREE LDE • GERTJ JA BIJNELKVINTERVIE EN • SABRIN S • BOUDEW A N HWEISL HET KIJK JANNE SCH JACKSON • B E E • NLUIST AN VAN HEL LEMONT • FREEBEE • N A N A ER A STARKE • IJN DE GRO RA • KRIS B DELIC • SLO A D J O A FAVORIE LEMONT • B ANA ADJOA LUCKY FON OT • ANNE • S OTE ERRY • STEF NGS • TORR R KUNSTW IRSEN UÇAR • E MERK • SOR • EMM LUCKY FON MA BALE • Z III • DEF P VAN DEN HO BOS • LAUR E FLORIM • • ARES • LA Z III • DEF P A BALE • MA OGEN • COL • AVAN A JANSEN • TESSA DIXS N NDEE MUZIKAN RA CHEDRA K E V AT TE • ANNEKE V URO PAWLO IN H. VAN E N ZIEN. COLIN H. VA ON • RUBEN JB MEIJERS GIERSBEROUI • CAMI AN GIERSBE ECKHOUT • WSKI • MER N EECKHOU BLOCK • SO • GERS PAR EL MEIRESO RGEN • HEN B V N E T • BNNYHU N D D B Y A O H D S N DOEL • LISA E U E D L NE • VANWY NNA • GEUS • MILO EMIR • HERM • L I S A L U K A DE SPOTIFY K HOFSTEDE NNA • LUWT LUKASZCZY CK • GUIDO S Z C Z Y-CODES AN VAN VEE MESKENS • • FENNE KU EN • DAVID K • ABIJ K • ABEL VA BELCANTO BEL VAN SHISHANI • SHISHANI • N • MICK N PPENS • JA HOLLESTELL N GIJLSWIJ • TON DIJK ESS • RIKKI BENNY SING B E DEZE CK POELS • N N WERKEN E • SPINVIS Y S I NLEIDEN K • BENTE • MAN • ELSA G S •NAAR BORGELT • S • RICK DE WOUTER PL ELSA BIRGIT RICK DE • GOLDBAN BLAUDZUN B I R G I T TDE ERNST JANS LEEUW • ISO ANTEIJDT • RACK VAN TA BEKMAN D • PETER T A SOUNDT BEKM • TESSA RO Z • DAVE VO MESKEREM LDE • GERTJ N • ADMIRA • ADMIRAL E BOS • JAN VON RAVEN SE JACKSO N R A V E N DE• ARTIEST DIEADAARBIJ MEES • BOU AN VAN HEL FREEBEE • N L NE SCHRA • • SABRINA N • DELIC • S BRINA ST DEWIJN DE LEMONT • B ANA ADJOA KRIS BERRY STARKE • LU SLONGS • T GROOT • AN ARKE • G R O O T • A NHOORT.AWIL IRSEN UÇAR • SOR • EMM • STEF BOS CKY FONZ I ORRE FLORI NE VAN DEN N E V A NJE DE • ARES • LA A BALE • MA • LAURA JA II • DEF P • M • TESSA D D EHELE HOOGEN • C N HOOGEN JANSEN • J AFLUISTERLIJST RA CHEDRA URO PAWLO N ANNEKE VA S I X E BIJ N S OLIN H. VAN • O B MEIJERS • • N JB MEIJERS OUI • CAMI • RUBEN BL WSKI • MER N GIERSBER EECKHOUT GERS PARD EL MEIRESO • ELKAAR? OCK • SOB VE DASDEM SOB DE GEU GEN • HENK DAN G E R S P A R • BNNYHUN OEL • LISA L NNE • VANW D E G E U S • SCAN IR • HERMA S • MILO ME HOFSTEDE • NA • LUWTE UKASZCZYK MILO MESKE YCK • GUID N VAN VEEN SKENS • SH FENNE KUPP TAANDE GUIDO BELC N • DAVID H CODE • ABEL VAN NS • O B E L C A ONDERS ISHANI • BE • MICK NES ENS • JACK ANTO • TON NT OLLESTELLE O • :T O N D I J GIJLSWIJK OP S NNY SINGS SPOTIFY • P R O DIJKMAN • I E K • L K • S K S I MAN • PINVIS • GO BENTE • BLA • WOUTER P BORGELT • • RICK DE L ELSA BIRGIT ERNST JANS LDBAND • P UDZUN • TE LANTEIJDT EEUW • ISO TA BEKMAN • MESKEREM ETER TE BO SSA ROSE J Z • DAVE LDE • GERTJ • ADMIRAL S A MEES • BOU CKSON • DE • JANNE SC AN VAN HEL FREEBEE • N DEWIJN DE HRA • KRIS LIC • SLONG LEMONT • B ANA ADJOA BERRY • STE S • TORRE F IRSEN UÇAR • SOR • EMM F BOS • LAU LORIM • TES • AR RICK HERMAN VA E S BLOM A BALE • MA • LARA CHE RA SA DIXSON N VEEN • M URO PAWLO DRAOUI • C • RUBEN BL ICK NESS • WSKI • MER AMIEL MEIR OCK • VE DASDEM ESONNE • V IR • HERMA ANWYCK • N VAN VEEN • MICK NES S •
POP & ART
LEES
Moedertje (Groen) L E V E N A A N DE K U S T
Omslag Moedertje Groen 2 b.indd 1
24-06-2022 09:04
Voor haar tweede boek, maakt Tessa Yanover een reis langs de kust van Nederland. Met notitieboekje en pen binnen handbereik laat ze zich verwonderen. Welke verhalen heeft de grens van zee en land ons te vertellen? Moedertje Groen – leven aan de kust is een informatief en met humor geschreven boek over de dieren die leven in de Noordzee, droogvallen op het Wad, de zee als thuis. In het midden van het boek zit een katern met prachtige kleurenfoto’s van Petra van Went. www.uitgeverijzilt.nl
ISBN 9789493198333
€ 24,99
KIJK
LUISTER
60 PO PM UZ KU NSTWER KIKANTEN OVER HET VAN HU N LEV EN
€ 32,50
Pop & Art: zestig muzikanten Persoonlijk, kwetsbaar en openhartig Rick Blom is journalist, historicus en muzikant. Eerder schreef hij voor Nieuwe Revu en De Groene Amsterdammer. Hij interviewde zestig popmuzikanten over het belangrijkste kunstwerk uit hun leven en vroeg welk nummer van hen de soundtrack van dat kunstwerk zou moeten zijn. In het prachtig kleurrijk uitgegeven boek staan ontroerende en unieke gesprekken over het leven en alles wat daarbij hoort. Bij elk interview is het favoriete kunstwerk van de muzikant te zien. QR codes bij deze werken leiden naar de soundtrack van de artiest die daarbij hoort. Kijken, lezen en luisteren dus. Met o.a. Ernst Jansz, Luwten, Dave von Raven (The Kik), Merve Dasdemir (Altin Gün), Def P, Anneke van Giersbergen, Henk Hofstede (Nits), Mauro Pawlowski (dEUS), Jack Poels (Rowwen Hèze), Boudewijn de Groot, Kris Berry, Torre Florim (De Staat), Bnnyhunna, Spinvis, Goldband, Stef Bos, Rikki Borgelt (RONDÉ), Rick de Leeuw, Camiel Meiresonne (Son Mieux), Lucky Fonz III, Nana Adjoa, Sor, Blaudzun, Herman van Veen en Ruben Block (Triggerfinger).
Pop & Art - ISBN: 9789083175683 - www.sparkleauteurs.nl - Foto: Jaap Stiemer
17 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
BKDUURZAAM
De duurzaamheidsspecial van de Boekenkrant INTERVIEW
TOBIAS LEENAERT
Tussen pragmatisme en idealisme Hoe kun je mensen ertoe bewegen om plantaardiger te eten? In How to Create a Vegan World uit 2017 gaf Tobias Leenaert daarop een pragmatisch antwoord: stop met morele zuiverheid en kijk naar wat werkt. Het werd algauw een onmisbaar handboek voor de veganistische beweging. Nu is er dan eindelijk de Nederlands talige versie, Naar een vegan wereld, bijgewerkt met de laatste cijfers en feiten voor Nederland en België. MIRJAM MULDER Tobias Leenaert, die zichzelf omschrijft als een ‘slow opinionist’, is medeoprichter van ProVeg België en ProVeg International, opiniemaker en spreker over het onderwerp van plantaardige voeding. In zijn boek Naar een vegan wereld stippelt hij met behulp van een aantal pragmatische principes de weg uit naar een meer diervriendelijke en duurzame wereld. ‘Ik merkte dat veel mensen in de vegan-beweging heel rigide en zwart-wit denken: “Wij zijn juist, jullie zijn fout,”’ vertelt de auteur. ‘Daar stel ik een pragmatische aanpak tegenover, door te focussen op wat echt resultaat boekt. Daarvoor moet je soms water bij de wijn doen, zodat
Tobias Leenaert, Naar een vegan wereld. Een pragmatische aanpak, vertaling: Erick Vermeulen, Uitgeverij Noordboek, 224 pagina’s (€ 24,90)
de boodschap begrijpelijker en realistischer wordt.’ In het boek laat je zien dat een grote groep vleesverminderaars meer systeemverandering teweeg kan brengen dan een kleine groep veganisten. Is dat inzicht een beetje de kern van jouw pragmatisme? ‘Ja, dat is één punt van pragmatisme, het belang van vermindering in tegenstelling tot compleet vermijden. Het tweede punt is het relatieve belang van de reden waarom mensen veranderen. Dus idealisten zeggen: “Je moet veranderen vanwege de dieren.” Terwijl ik zeg: “Elke reden is goed.” Je kunt bijvoorbeeld eerst veranderen voor je gezondheid, en daarna komt vaak toch ook het inzicht dat dieren belangrijk zijn. Een derde aspect van pragmatisme is aandacht voor de bredere omgeving: we moeten ervoor zorgen dat iemand zonder veel motivatie toch kan veranderen, door het uiteindelijk zo makkelijk mogelijk te maken. En het laatste aspect gaat om de definitie van veganisme: hoe strikt moeten we er allemaal in zijn? Daarover zeg ik in het boek: het mag gerust iets soepeler, 95 procent is ook al heel goed. Dan wordt het wellicht aantrekkelijker voor een grotere groep.’ Voor veel idealisten lijken ‘het juiste doen’ en ‘doen wat effectief is’ het tegenovergestelde, maar jij betoogt dat ze ook samen kunnen gaan. ‘Ja precies, al zijn er soms zeker conflicten. Ik geef vaak een voorbeeld waarmee mensen kunnen testen waar ze staan. Stel dat iemand zo zot is om een veganist 10.000 euro te geven als die een steak opeet. Dan is de vraag, doe je dat of niet? Veel vegans zullen zeggen: “Nooit, ik ga mijn principes niet verraden!” Want dat is niet juist in hun hoofd. Maar ik zeg dan: “Ja, maar stel dat je die 10.000 euro aanvaart, je eet die steak op en je geeft het geld aan een goed doel. Daarmee kan die organisatie veel meer dieren redden dan jij gered hebt door die steak niet te eten.” Dat is een voorbeeld van dat conflict tussen het volgen van je principes of van resultaat.’ Het kapitalisme wordt vaak gezien als onderdeel van het probleem, maar in het boek toon je aan dat het juist ook goede veranderingen kan bespoedigen. Zie jij kapitalisme daarom als deel van de oplossing? ‘Een van de aspecten van kapitalisme is dat het creëert wat er gevraagd wordt, en als mensen iets
LODE GREVEN
‘Je hoeft geen vegan te zijn om bij te kunnen dragen’ anders gaan vragen, gaan we iets anders creëren. Dus in dat opzicht is kapitalisme “agnostisch” over wat het aanbiedt. Ten tweede biedt kapitalisme de mogelijkheid om grote geldbedragen op te halen en dan een heel groot bedrijf te worden met redelijk wat macht, en daarmee goede dingen te doen. Een goed voorbeeld is dat sinds Unilever de Vegetarische Slager heeft overgenomen, de producten van de Vegetarische Slager in veel meer landen verkocht kunnen worden. Het is een schaalvergroting, en dat heeft ook zijn voordelen.’ Die overname zie jij als iets goeds? ‘Ja, en dat vinden de oprichters van de Vegetarische Slager zelf ook. Het is eigenlijk een heel mooi verhaal: zij richten dat op, het wordt een leuk bedrijf, ze verkopen het aan Unilever, Unilever geeft er een enorme schaal-
vergroting aan, en zij krijgen daar, ik zeg maar wat, tientallen miljoenen voor, en met dat geld zijn ze dan weer in staat om zelf een nieuw onafhankelijk bedrijf op te richten: Those Vegan Cowboys, waarmee ze melk willen vervangen. Dus dat is één geheel, wat draait om geld, maar in dit geval geld dat ook goed besteed wordt.’ Als mensen willen bijdragen aan een meer plantaardige wereld, voor welke reden dan ook, wat zou jij aanraden? ‘Drie dingen. Ten eerste hoef je geen veganist te zijn of helemaal consequent te zijn om iets te kunnen doen. Ook als je vlees eet, kun je bijdragen aan die revolutie. Maar je kunt wel minder vlees gaan eten, dat helpt ook al. Ten tweede kun je de boodschap helpen uitdragen, bijvoorbeeld bij je bedrijf, je school, je organisatie. Dat is eigenlijk nog belangrijker dan je eigen eetgewoonten veranderen, omdat je daar mogelijk nog meer impact mee hebt. En ten derde, als je misschien weinig tijd maar wel geld hebt, dan kun je doneren aan organisaties om hen te helpen meer werk te doen. Op deze drie niveaus kun je persoonlijk bijdragen.’
18 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
BKDUURZAAM
BKDUURZAAM TIPT
RECENSIES
Het kan dus wél
Het enige recept is je voorraadkast
In dit boek laat duurzaamheidsspecialist Rolf Heynen zien dat er geen reden tot moedeloosheid is. Voor alle grote problemen, zoals overbevolking, klimaatverandering en een onhoudbare agrarische sector, bestaan allang pasklare en relatief eenvoudige oplossingen, die door de mens zelf ontwikkeld zijn. Heynen geeft concrete handvatten voor consumenten, bedrijven en overheden om onze planeet te redden.
Rolf Heynen, Het kan dus wél. Hoe we onze wereld kunnen redden, Uitgeverij Alfabet, 256 pagina’s (€ 19,99)
Doe het lekker duurzaam Met een beetje creativiteit kun je voor weinig geld je huis zelf opknappen. Scoor de leukste vondsten in de kringloopwinkel en pas die helemaal aan naar je eigen smaak en interieur met een likje verf, nieuwe bekleding, of andere pootjes. Heel persoonlijk, én duurzaam. Jinske Verpalen laat je zien hoe je je kringloopschatten omtovert tot de leukste accessoires voor in huis.
Jinske Verpalen, Doe het lekker duurzaam. Duurzame woonstyling met opgeknapte kringloopvondsten, Kosmos Uitgevers, 160 pagina’s (€ 22,50)
Met de wind mee Vijftig jaar geleden begon de energietransitie met het rapport van de Club van Rome. Hoever zijn we sindsdien gekomen? In vogelvlucht en via gesprekken met experts, schetst Van der Loo een scherp beeld van de energietransitie in Nederland – van het wisselende beleid en de snelle ontwikkeling van technologie, maar ook van het creëren van maatschappelijk draagvlak.
MARCEL VORMEER Tijdens zijn werk in diverse professionele keukens heeft Gilles van der Loo een berg aan ervaring opgedaan over zowel de logistieke als de creatieve kanten achter de kunst van het koken. Die heeft hij vervolgens mee naar huis genomen, en in zijn nieuwe boek geeft hij ons een inkijk in zijn manier van werken. Het doel? Duurzamer omgaan met zowel tijd als middelen. De rode draad van zijn filosofie vat Van der Loo zelf het beste samen: ‘Wie leert werken met wat er is, heeft altijd genoeg in huis.’ De bedoeling is om juist niet op basis van recepten te koken, maar om gerechten samen te stellen uit een variatie van ingrediënten op basis van beschikbaarheid en creativiteit. Keerzijde hiervan is wel dat hij zorgt
dat hij buiten de wekelijkse verse boodschappen altijd alle denkbare ingrediënten in huis heeft, en dat vergt nogal wat ruimte. Fervent tegenstander van supermarkten en bewerkte producten, koopt hij liever grootverpakkingen met onbewerkte producten die nagenoeg recht uit de natuur komen. Dat resulteert soms wel in 25 kilo-zakken bloem en polenta, om maar een klein begin te noemen. Naast de beste manier om boodschappen in te kopen geeft het boek ste stukje vlees dat bij de slager ligt. ook stapsgewijs aan hoe je de verse producten het beste kunt bewaren en Naast leerzame tips over het bereiden en combineren, geeft dit ook veel daarna bereiden. Hierbij komen alle inspiratie om zelf aan de slag te gaan. soorten ingrediënten telkens keurig Een duidelijk voordeel als je gaat aan bod, met veel leerzame informakoken volgens de methode van Koken tie om zowel de houdbaarheid als zonder recept is dat je steeds creatiede smaak op het perfecte niveau te ver zult worden in je gerechten, doorkrijgen. Zo kun je bijvoorbeeld watedat je proefondervindelijk ontdekt rige tomaten met zout bestrooien en welke ingrediënten uit in de zon laten drogen je voorraadkast goed bij om het beste uit ze naar elkaar passen en welke boven te halen. niet. Het nadeel is dat Daarna zien we hoe je de wekelijkse inkopen deze manier van weren voorbereidingen ken in de praktijk kunt aardig wat tijd vergen. brengen. Per seizoen Hierdoor zal het voor de beschrijft Van der Loo meesten niet realistisch wat hij gedurende een zijn de methode geheel volle week voor gerechover te nemen, maar ten op tafel zet. Dit doet ook met slechts enkele hij telkens met de op dat ideeën uit dit boek moment best verkrijgbare seizoensgroenten, Gilles van der Loo, Koken wordt je eigen keuken al nét dat tikje duurzain combinatie met de zonder recept, Uitgevemer, efficiënter en welvangst van de dag bij de rij Nijgh & Van Ditmar, licht zelfs lekkerder! vishandel of het mooi256 pagina’s (€ 29,99)
Slagen hier is falen daar
Frans A. Van der Loo, Met de wind mee. 50 jaar energietransitie, Uitgeverij Berghauser Pont, 164 pagina’s (€ 19,95)
Om de huizencrisis het hoofd te bieden, zijn in Nederland de komende jaren zo’n 850.000 nieuwe woningen nodig. Dat is een flinke uitdaging, want hoe zorg je ervoor dat de bouw op een milieubewuste manier gebeurt? Heel simpel, schrijft filosoof Marjan Slob in haar boek Door de bomen het huis: gebruik hout. HUGO JAGER
Yaro en de slippervis Tijdens het vissen op de steiger vangt Yaro alleen maar slippers. Gelukkig heeft zijn vader op zee wel vis gevangen. De volgende dag mag Yaro mee naar de vismarkt. Maar hij verkoopt niet alleen de vis die zijn vader ving... Heb jij ook weleens een slipper gevangen, of heb je er nog een paar liggen? Achter in dit vrolijke prentenboek leer je hoe je zelf een slippervis maakt!
Wie elke dag weer het avondeten moet bedenken, heeft vast al een aantal mooie receptenboeken op de plank staan. Volgens oud-chef Gilles van der Loo kunnen we die echter allemaal weggooien, en juist daarover heeft hij een boek geschreven. Dat heet dan ook geheel toepasselijk Koken zonder recept.
GILLES VAN DER LOO
Leontine Gaasenbeek en Michel de Boer, Yaro en de slippervis, Uitgeverij Buddy Books, 32 pagina’s (€ 12,50)
Duurzaam bouwen. Dat klinkt vooral als een vreemde paradox. Want waar nieuwe huizen komen, wordt land verwoest en zijn vervuilende grondstoffen nodig. Daar komt nog bij dat de term duurzaamheid aan waarde heeft ingeboet. Zeker in een tijd waarin een oliegigant zegt zich er hard voor te maken. Goed beschouwd betekent die combinatie van woorden niets meer. Filosoof Marjan Slob spreekt geluk-
Bouw met hout en je lost het woningprobleem op terwijl de CO2uitstoot terugloopt
geheel niet op in. En bovendien: ook aan hout kleven nadelen. Alle voors en tegens exploreert zij door achtereenvolgens in te gaan op hout, boom, bos en landschap. In elk hoofdstuk gaat zij met diverse experts en belanghebbenden in gesprek. Denk aan een architect, bosbeheerder en landgoedeigenaar. Een originele invalshoek, al stelt die soms teleur. Bijvoorbeeld in het hoofdstuk ‘boom’. Daar gaat ze niet in op de waarde van de boom als ecologisch systeem. In een inheemse boom wonen algauw vierhonderd insecten, en dan hebben we het nog niet over de kostmossen, schimmels en nestelende vogels. In plaats daarvan gaat ze langdurig in op de zweverige notie dat je een spirituele verbinding kan aangaan met een boom. Ondanks haar optimistische kijk leidt haar verkenning niet zonder meer tot de conclusie dat houtbouw dé oplossing is. ‘Ik ben dus in verwarring en weet werkelijk niet meer wat mijn houding tegen “de natuur” moet zijn,’ schrijft Slob uiteindelijk. Deze twijfel maakt het boek des te sympathieker. Geloofwaardiger ook. Want voor geen enkele uitdaging van de Marjan Slob, Door de moderne tijd kan zo’n bomen het huis, Uitgeeenzijdige oplossing verij Pluim, 144 pagina’s bestaan. (€ 17,99)
kig niet van duurzaam, maar bio based bouwen. Ze laat in haar boek zien dat bij de productie van bouwmaterialen als beton, cement en staal veel van het broeikasgas CO2 vrijkomt. Sterker nog, betonbouw is verantwoordelijk voor ruim acht procent van de jaarlijkse wereldwijde uitstoot. Met nieuwe huizen erbij ontkomen we er dus niet aan het klimaatprobleem te vergroten. ‘Slagen hier, is falen daar,’ vat Slob bondig samen. Ze verkent daarom biobased bouwen. Dat wil zeggen: plantaardige materialen gebruiken die biologisch afbreekbaar zijn. Daarbij kun je denken aan vlas, leem, hennep en lisdodde. En zeker ook bomen. Bijkomend voordeel is dat die ook nog eens CO2 uit de atmosfeer halen. Kortom: bouw met hout en je lost het woningprobleem op terwijl de CO2-uitstoot terugloopt. Dat lijkt te mooi om waar te zijn. En eigenlijk is dat ook zo, want Slobs credo ‘slagen hier is falen daar’ komt ook bij deze bouwwijze om de hoek kijken. Aan glas voor de ramen, beton voor de fundering en staal voor de constructie valt namelijk niet te ontkomen. Circulair bouwen zou daarom een mooie aanvulling zijn, maar helaas gaat de auteur daar in het
BKDUURZAAM
19 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
RECEPTEN
KOKEN
Knolselderijsteaks Voor ongeveer 4 personen
D
e bereiding van knolselderij kan beangstigend zijn, omdat hij er behoorlijk ruig en vreemd uitziet. Deze steaks zijn geweldig als je iets nieuws wilt proberen dat toch een beetje bekend aanvoelt. De chimichurri geeft de steaks een goede oppepper. De steaks zijn als ze klaar zijn mooi geroosterd van buiten en zacht vanbinnen. Het is een recept waar ik nooit op uitgekeken van raak. Voor de knolselderij-steaks • 1 middelgrote tot grote knolselderij • 1 tot 2 el olijfolie • Zout Voor de chimichurri • 2 grote handen vol verse bladpeterselie, fijngehakt, inclusief de steeltjes, plus ter garnering (koriander kan ook als je niet aan bladpeterselie kunt komen) • 2 el kappertjes, uitgelekt • 2 tenen knoflook, geperst of fijngehakt • 3 tot 4 el extra vierge olijfolie • 1 tl appelciderazijn • sap en plukje geraspte schil van 1 biologische citroen • snuf chilivlokken • zout en peper 1 Verwarm de heteluchtoven voor tot 180 °C. 2 Boen de knolselderij schoon en snijd hem in plakken (steaks) van ongeveer 1,5 tot 2 cm dik. Je zou zo’n 6 steaks moeten hebben. 3 Leg de steaks op een bakplaat en wrijf ze aan beide kanten in met de olijfolie. 4 Bestrooi de knolsel-
No waste tips Chimichurri is zo’n verrukkelijke manier om verse kruiden op te maken. Je kunt een combinatie van munt, dille en basilicum proberen, afhankelijk van wat je in huis hebt of van wat er in het seizoen is. Schep de chimichurri in een vershoudbakje en giet er een laagje olijfolie op, zoals je ook met pesto kunt doen. Dit helpt om de chimichurri langer goed te Sophie Gordon, No waste houden. Wat betreft de steaks, je kunt de knolgroenten. Van wortel selderij vervangen door tot loof in 6 seizoenen, kool, knolrapen of zelfs Uitgeverij Good Cook, bloemkool. 384 pagina’s (€ 32,50)
Veggie brood balletjes Bereiding 20 minuten, kooktijd 15 minuten, 4 porties
O
ud brood kun je prima gebruiken om balletjes te maken. Doe er de smaken bij die je zelf lekker vindt en experimenteer met wat er in je voorraadkast of koelkast ligt. Naast kruiden kun je bijvoorbeeld ook kaas, olijven, kappertjes of restjes (gekookte) groenten bij de balletjes doen. Ingrediënten • 200 g oud brood • 2 kleine uien • enkele takjes peterselie of andere tuinkruiden • 1 ei • peper en zout • olie 1 Scheur of breek het brood in stukken en doe het in een grote kom. Giet er water bij tot het net onder staat. Laat
derijplakken met zout en rooster de plakken ongeveer 30 minuten in de oven tot de bovenkant goudbruin verkleurd is. Keer de knolselderijplakken en rooster ze nog ongeveer 20 minuten, tot de andere kant van de steaks ook bruin verkleurd is en de steaks gaar zijn. 5 Maak de chimichurri terwijl de steaks in de oven staan. Pureer in een blender de bladpeterselie, kappertjes, knoflook, olijfolie, appelciderazijn, het sap en de geraspte schil van de citroen en chilivlokken tot een pasta. 6 Breng de chimichurri indien nodig op smaak met zout en peper en voeg een beetje meer olijfolie toe als de chimichurri te droog is. 7 Haal de steaks uit de oven en verdeel een kwart van de chimichurri gelijkmatig over de steaks. Het ziet er wat minder verfijnd uit. Schuif de bakplaat terug in de oven en bak de steaks nog 5 minuten. 8 Serveer iedere steak voorzien van een klodder chimichurri. Je kunt ook een bedje maken van de chimichurri en de steaks hierop serveren. 9 Voel je vrij om meer van de chimichurri op de steaks te smeren voordat je de steaks terugzet in de oven om op te warmen.
Recepten met of zonder restjes ‘Van alle groente en fruit die we kopen, belandt ongeveer een op de drie stuks bij het vuilnis.’ Zulke feitjes laten je toch even schrikken. Gelukkig zijn er kookboeken als No waste groenten en Kook je koelkast leeg die handige tips en lekkere recepten geven om minder voedsel te verspillen door je restjes op te maken. Niet alleen beter voor het milieu, je bespaart er ook nog eens geld mee! Probeer vast deze twee winterse recepten uit.
Knolselderij-steaks
5 tot 10 minuten weken tot het zacht is. 2 Snipper de ui en de kruiden. 3 Giet het brood door een zeef en laat het even uitlekken. Doe het weer in de kom en meng met de gesnipperde ui, het ei, de kruiden en eventueel andere ingrediënten. 4 Kneed alles tot een dik, vochtig deeg waarvan je balletjes kunt maken. Voeg eventueel wat paneermeel of extra oud brood toe als het mengsel te nat is. 5 Rol balletjes van een eetlepel deeg. 6 Verhit een flinke bodem olie in een pan op een middelhoog vuur en bak de balletjes rondom goudbruin. Serveer deze balletjes met een lekkere tomatensaus, paprikasaus, pesto of zelfs zoetzure chilisaus.
Kook je koelkast leeg, Uitgeverij Lannoo, 164 pagina’s (€ 23,98)
TIPS • Laat voor een vegan versie het ei weg. • Geen tijd voor een boodschappenlijstje? Maak snel een fridgie – een foto van je koelkast zodat je ter plaatse kunt zien wat je nog hebt.
Veggie broodballetjes
Voor de lezers van Fredrik Backman en Graeme Simsion
Vanaf 12 januari overal verkrijgbaar
Vanaf 17 januari in de (online) boekwinkel
Stefan Boonen
Lowie “Van Lowie word ik zo blij. Stefan Boonen verdient nog veel meer aandacht.” Rubén Rodriguez Da Silva, Griffeljurylid 2021
“Lowie van Stefan Boonen, laat een nieuwe wind door jeugdboekenland waaien. Dit moet je gewoon gelezen hebben!” Boekenrijk
“Het verrassendste jeugdboek van 2022” Aby Hartog, Boekhandel Over het water Amsterdam
A_2022_11_Boekenkrant december_260X193.indd 1
va n a f
10 jaa
r
21/11/2022 12:12
21 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
BOEKFRAGMENTEN
BOEKFRAGMENT
De affaire Christie ‘Een verhaal over moord, leugens, liefde en ontdekkingen. Ik heb er zó van genoten. Ik kon het boek niet wegleggen en las het in één ruk uit.’ – Reese Witherspoon
Nina de Gramont, De affaire Christie, vertaling: Katrien Verelst, Pelckmans Uitgevers, 376 pagina’s (€ 22,50) www.pelckmansuitgevers.be
Lang geleden, in een ander land, heb ik eens bijna een vrouw vermoord. De drang om te doden is een apart gevoel. Het begint met een onvoorstelbare, allesoverheersende woede. Die neemt je lichaam helemaal van je over, zodat het lijkt alsof een goddelijke macht zich meester maakt van je wil, je ledematen en je geest. Ze brengt een lichaamskracht teweeg waarvan je niet wist dat je ze in je had. Je handen, die voordien altijd ongevaarlijk waren, gaan omhoog om een ander dood te knijpen. Het heeft iets bevredigends. Achteraf gezien is het gruwelijk, maar ik kan niet ontkennen dat het op het moment zelf deugd doet, net zoals gerechtigheid deugd kan doen. Agatha Christie vond moord fascinerend. Maar ze was een tere ziel. Ze heeft nooit iemand willen vermoorden. Op geen enkel moment. Zelfs mij niet. ‘Zeg maar Agatha,’ zei ze telkens als ze haar slanke hand uitstak. Maar dat deed ik niet, of toch zeker niet in het begin, hoe vaak ik ook het weekend doorbracht in een van haar huizen, of in haar dichte kring vertoefde.
Het was een vorm van intimiteit die onfatsoenlijk aandeed, ook al werd fatsoen in de jaren na de Grote Oorlog steeds minder belangrijk. Agatha was elitair en verfijnd, maar ze liet de etiquette en de wellevendheid met plezier achterwege. Zelf had ik echter veel te hard gezwoegd om die etiquette en wellevendheid onder de knie te krijgen, om ze zomaar overboord te gooien. Ik was op haar gesteld. Voor haar werk had ik destijds geen goed woord over. Maar ik heb altijd toegegeven dat ik haar als mens erg bewonderde. Ik bewonder haar nog steeds. Toen ik dat onlangs aan een van mijn zussen opbiechtte, vroeg die me of ik spijt had van mijn daden en van de pijn die ik had veroorzaakt. ‘Natuurlijk,’ antwoordde ik zonder aarzelen. Wie zegt: ‘Ik heb nergens spijt van’, is ofwel een psychopaat, ofwel een leugenaar. Ik ben geen van beide, ik kan gewoon heel goed geheimen bewaren. In die zin lijken de eerste en de tweede mevrouw Christie erg veel op elkaar. We beseffen allebei dat je nooit je eigen verhaal kan vertellen zonder ook dat van een ander prijs te geven. Agatha heeft haar leven lang geweigerd om vragen te beantwoorden over de elf dagen waarop ze onvindbaar was, en dat deed ze niet enkel om zichzelf te beschermen. Ik zou ook hebben geweigerd te
antwoorden, mocht iemand er ooit aan hebben gedacht om mij iets te vragen. DE VERDWIJNING een dag voor de verdwijning donderdag 2 december 1926 Ik zei tegen Archie dat dit geen goed moment was om zijn vrouw te verlaten, maar ik meende het niet. Dit spelletje had voor mij al lang genoeg geduurd. Het werd tijd om mijn laatste troef uit te spelen. Maar omdat hij liefst zelf met de ideeën kwam, pruttelde ik tegen. ‘Ze is te fragiel,’ zei ik. Agatha was nog steeds erg van streek door het overlijden van haar moeder. ‘Clarissa is al maanden dood,’ zei Archie. ‘Welk moment ik ook kies om het haar te vertellen, het zal hoe dan ook gruwelijk zijn.’ Archie was allesbehalve fragiel. Als een keizer op zijn troon zat hij aan de grote mahoniehouten schrijftafel op zijn kantoor in Londen. ‘Je kan nooit voor iedereen goed doen,’ zei hij. ‘Er zal altijd iemand aan het kortste eind trekken, en die iemand wil ik niet meer zijn.’
BOEKFRAGMENT
’n Beetje leuk ouder worden ’n Beetje leuk ouder worden van Wies Verbeek geeft verrassende tips en wetenswaardigheden voor een gezond, lang en gelukkig leven. Een beetje leuk ouder worden, wie wil dat nou niet?
Wies Verbeek, ’n Beetje leuk ouder worden. 101 verrassende en bewezen tips voor lichaam en geest, Uitgeverij Ambo|Anthos, 216 pagina’s (€ 20,99) www.amboanthos.nl
Verschillende onderzoeken laten zien dat mensen gelukkiger worden na hun vijftigste, met als voornaamste reden: minder stress en bezorgdheid. Voor mij heel herkenbaar. Ik weet nu beter wat ik wil, leef meer in het nu en met de ervaring die ik heb opgedaan kan ik heel veel kanten op. Maar als je tegen de vijftig loopt, begint ook tot je door te dringen dat ouder worden gepaard gaat met gebreken, kwalen en uiterlijk verval. De minder leuke kanten. Kanten waar je als je jong bent nog helemaal niet mee bezig bent. Toen ik als twintiger op het dakterras van mijn studentenhuis lag te bakken in de zon met olijfolie en een zilveren reflectiescherm, dacht ik echt niet: dit zou weleens een craquelé-huid kunnen opleveren of, nog erger, huidkanker. We werden er wel voor gewaarschuwd, maar het ging het ene oor in en het andere uit. Veel belangrijker was dat ik bruin werd. (…) We worden met z’n allen steeds ouder, dat is mooi, maar langer leven is alleen leuk als je nog een beetje
mee kunt blijven doen, als je kunt genieten, als je lichamelijk en geestelijk fit bent. Niemand zit te wachten op een versleten heup, hartkwalen, etalagebenen, diabetes of alzheimer. Toch kunnen we er allemaal mee te maken krijgen, of we nu gezond leven of niet. Dat heeft immers die fitte man van veertig die plots overleed tijdens het hardlopen wel laten zien. Andersom geldt het ook: wie heeft er niet gehoord van een kettingrokende oma die elke dag een halve fles sherry achteroversloeg en lachend de honderd haalde. Toch zijn dat uitzonderingen en voor de meeste mensen is dat maar goed ook. Het lot en de genen hebben lang niet zoveel invloed op onze gezondheid en levensverwachting als onze leefstijl. De meeste onderzoeken laten zien dat de genen maar voor 25 procent bepalen hoe gezond je blijft en hoe oud je wordt. 75 procent wordt bepaald door je leefstijl. Je hebt het dus voor een groot deel zelf in de hand. Die wetenschap vind ik heel interessant en ook bemoedigend. Zozeer zelfs dat ik er mijn werk van heb gemaakt. Ik veer al op als ik lees wat tien minuten extra beweging met je gezondheid kan doen of dat je als ongezonde vijftiger de kans om dement te worden kunt halveren door gezond te gaan leven! Dat geeft de burger moed. Helemaal als je weet dat je met kleine verande-
ringen heel veel kunt bereiken. Ik spreek uit eigen ervaring. Je hoeft geen sportfanaat of foodie te zijn om gelukkig en fit ouder te worden. Een perfect gezond leven met bergen groenten, chiazaad, acht uur slaap, twee uur fitness en een uur meditatie per dag is voor bijna niemand haalbaar. Wat minder zitten of minder bewerkt eten wel. De allerbeste tips en wetenswaardigheden die ik als healthy aging journalist en oprichter van het platform blow heb opgedaan, heb ik bij elkaar gebracht in dit boek. Tips die makkelijk zijn en effectief. Wetenswaardigheden waarvan ik denk: hè, is dat zo? Goed om te weten. Ook deel ik mijn eigen ervaringen. Ze geven geen garantie op een kerngezond lang en gelukkig leven, maar ze maken de kans erop wel groter. Pak de tips eruit die bij jou passen of voor jou goed te doen zijn. Je zult merken dat je snel hunkert naar meer. Niks gaat boven je goed, fit en energiek voelen. Opdat we allemaal ’n Beetje Leuk Ouder mogen Worden.
22 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
NEDERLAND
De Boekenkrant bij u in de buurt NEDERLAND AALSMEER
Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR
Van der Meulen’s Boekhandel
VLAANDEREN
Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant. Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com.
Boekhandel Scheveningen DEVENTER
Boekhandel Broekhuis Boekhandel Praamstra DIEREN
HENGELO
Boekhandel Broekhuis
HOOFDDORP
Bruna Lange Baan Bruna Nootdorp
Boekhandel Broekhuis
The Read Shop Doorn
ALMERE-HAVEN
DOORWERTH
Boekhandel Stevens
DORDRECHT
!pet boekverkopers
ALPHEN A/D RIJN
Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT
De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal
All you can give Boekhandel De Nieuwe Bengel Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN
Boekhandel Van der Velde DRIEBERGEN
Boekhandel De Kler
HOUTEN
Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel
Boekhandel Jansen & De Feijter
HUIZEN
Boekhandel Flevo
OISTERWIJK
Boekhandel Oisterwijk
Boekhandel Koops
IJMUIDEN
OLDENZAAL
Roojboek
OOSTERBEEK
Boekhandel Kees
The Read Shop Express IJmuiden
Boekhandel Meijer & Siegers
KERKRADE
OSS
EDE
Boekhandel CW 76
APELDOORN
Boekhandel Broekhuis ARNHEM
Boekhandel Hijman Ongerijmd ASSEN
Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer BAARLE-NASSAU
Bruna Baarle-Nassau BAARN
Boekhandel Den Boer BARNEVELD
Boekhandel Romijn BEILEN
EELDE
EINDHOVEN
De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere EMMEN
Boekhandel Vermeer
Bilthovense Boekhandel BODEGRAVEN
The Read Shop Karssen BOXMEER
Van Dinter Media BREDA
Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar BREUKELEN
Boekhandel Van Kralingen BRIELLE
Boekhandel Hoofdstuk Een BUNSCHOTENSPAKENBURG
Bruna Van de Geest CASTRICUM
Boekhandel Laan CUIJK
The Read Shop Cuijk DEN BOSCH
Boekhandel Adr. Heinen DEN HAAG
Boekhandel De Vries Van Stockum
LEEUWARDEN
Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn LEIDEN
Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester
Boekhandel Sprey
GELDROP
PURMEREND
Boekhandel Het Leesteken
GOES
Blz. Boekhandel Buitelaar GORINCHEM
Boekhandel De Boekenkist GORREDIJK
Planteyn Boeken GOUDA
Boekhandel Verkaaik GRONINGEN
Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer HAAKSBERGEN
Boek en Buro HAARLEM
Bruna Cronjéstraat Kennemer Boekhandel Kinderboekwinkel Kiekeboek HAREN (GR)
ROOSENDAAL
LEIDERDORP LELYSTAD
The Read Shop Kroonpassage
MAASSLUIS
Boekhandel Het Keizerrijk MAASTRICHT
Boekhandel Dominicanen
Boekhandel Van der Velde
Boekhandel Mondria MONNICKENDAM NAALDWIJK
HEEMSTEDE
Boekhandel Blokker HEEZE
Boek- en Kantoorboek handel Lektura
SCHIEDAM
MIJDRECHT
De Drvkkery
The Read Shop Naaldwijk NIJKERK
Boekhandel Roodbeen NIJMEGEN
Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen
WEESP
SITTARD SNEEK
SON EN BREUGEL
Boekhandel de Traverse STEENWIJK
Steenwijks Boekhuys TIEL
Boekhandel Arentsen TILBURG
Gianotten Mutsaers UITHOORN
The Read Shop Express Uithoorn
Scheltema’s Stripmarkt AMSTERDAM – Op zondag 22 januari vindt de eerste editie van Scheltema’s Stripmarkt plaats. Op de vierde etage van de boekhandel zullen meerdere uitgeverijen, auteurs en illustrators aanwezig zijn. De middag duurt van 12:00 tot 17:00 uur. Dat wil je niet missen! www.scheltema.nl
WILLEMSTAD
WINSCHOTEN
Boekhandel Bruna Nieborg WOERDEN
Boekhandel De Kler Boekhandel KEES IJSSELSTEIN
Boekhandel Logica ZEIST
ZEVENAAR ZIERIKZEE
Boekhandel de Vries
Woordenaars in de LocHal TILBURG – 26 januari. Om de Poëzieweek af te trappen zijn de Woordenaars terug in Bibliotheek LocHal. Op deze donderdag dagen dichters en muzikanten elkaar uit in een spannend programma op het snijvlak van muziek, poëzie en spoken word. www.lochal.nl
Loet viert feest
ZOETERMEER
Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE
Waanders In de Broeren
SCHAGEN
Boekhandel Plukker
Boekhandel Krings
HARLINGEN
HEDEL
Bredero Boeken
MIDDELBURG
Nimo Boek
Blz. Boekhandel Hedel
SANTPOORT-NOORD
MEPPEL
Boomker Boeken Boekhandel Van der Velde
Bruna Monnichmann
Schiedams Boekhuis Boekhandel Post Scriptum
Riemer Barth
WASSENAAR
Boekhandel De Kler
Rebers Boek en Buro
RIJSWIJK
Boekhandel Boek & Koek
WAGENINGEN
Boekhandel Kniphorst
ROTTERDAM
Boekhandel De Omslag
MAARN
LOCHEM
VORDEN
Boekhandel Kramer & Van Doorn
Boekhandel Lovink
Grimbergen Boeken
VOORSCHOTEN
ROSMALEN
Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel Van Rietschoten Bruna Hesseplaats
LISSE
Kinderboekhandel In de Wolken
Boekhandel Het Rozemarijntje
Boekhandel De Boekenwurm
DEN BOSCH – 13 t/m 15 januari. Het hele jaar door worden boeken, cd’s, lp’s en dvd’s binnengebracht in de kringloopwinkel van de Vincentius-vereniging in Den Bosch. Door een werkgroep worden die gesorteerd op onderwerp en uitgezocht op bruikbaarheid. Eenmaal per jaar organiseert deze werkgroep een grote beurs in de Brabanthallen waar alles wordt verkocht voor een prikkie! www.vincentiusdenbosch.nl
VOORBURG
RHOON
GIESSENBURG
Boekenbeurs Vincentius- vereniging
VLISSINGEN
Boekhandel PeZZi PaZZi
Bruna Ellenbroek
Boeken-activiteiten in december 2022
Boekhandel ’t Spui
RAALTE
ROERMOND
Boekhandel De Kler
VLEUTEN
PIJNACKER
Boekhandel van Atten Bruna Ackershof
Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar
Miek-Kado Boek-Kadoshop
VENRAY
Boekhandel Bruna Vorden
RODEN
Boekhandel Van Grinsven
VENLO
Boekhandel De Kler
Boekhandel Daan Nijman
Geerts Warenhuis
VELP (GD)
OUDEWATER
The Read Shop Oudewater
EXLOO
GOIRLE
BILTHOVEN
Boekhandel Kamerbeek
OUDERKERK A/D AMSTEL
Het Witte Huys
BENNEKOM
Quist Boeken
KRIMPEN A/D IJSSEL
Boekhandel Derijks
ENSCHEDE
Boekhandel De Koperen Tuin
BERGEN OP ZOOM
KORTENHOEF
Boekhandel Broekhuis
Boekhandel Het Logboek Boekhandel Novita
Boekhandel Broekhuis
KAPELLE
DRONTEN
The Read Shop Eelde
Boekhandel Osinga
Boekhandel Lectori
AMSTERDAM
Boek en Buro
VEGHEL
OEGSTGEEST
HOOGEVEEN
Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg
Voster Boekverkopers
VEENENDAAL
Boekhandel Van Kooten Boekhandel Schellen
Boekhandel Jacques Baas
De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord
NOOTDORP
UTRECHT
Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel
NUNSPEET
Boekhandel Venstra
AMSTELVEEN
NOORDWIJKERHOUT
HIPPOLYTUSHOEF
De Wieringer Boekhandel
The Read Shop Almere-Haven
NOORDWIJK
Boekhandel Van der Meer Boekhandel Wagenaar & Van Halem
DOORN
ALMELO
The Read Shop Dieren
HELMOND
Boekhandel De Ganzenveer
AGENDA
VLAANDEREN BRASSCHAAT
Standaard Boekhandel BRUGGE
De Reyghere boekhandel GENK
Malpertuis HEIST-OP-DEN-BERG
Het Voorwoord MECHELEN
Salvator
UTRECHT – 29 januari. Loet viert feest is een feestelijke en muzikale kindervoorstelling in Boekhandel Broese, waarin Loet met alle kinderen (2-7 jaar) een verassingsfeest organiseert voor haar hond Mango, rond het thema van de Nationale Voorleesdagen. Kom jij naar dit superleuke feestje van Loet en Mango? Meld je dan snel aan! www.broese.nl
Boekpresentatie Polderjapanner ROTTERDAM – 13 januari. Fumiko Miura presenteert haar boek Polderjapanner. Een Japanse in Nederland over de overeenkomsten tussen Nederland en Japan. Miura verhuisde meer dan twintig jaar geleden van Japan naar Nederland. Ze vertelt over de vele dingen waarover ze zich verbaasde toen ze hier pas woonde. De middag vindt plaats van 16:00 tot 18:00 uur bij Boekhandel Donner in Rotterdam. Aanmelden is niet nodig. www.donner.nl ANNALEEN LOUWES
ADRESSEN
BOEKHANDEL
WIN EEN BOEK
23 | BOEKENKRANT | JANUARI 2023
LEZERSADVIES
MARTIEN HERMANS
‘Ik ben nooit een boekenlezer geweest’ In deze rubriek maak je kennis met een Boekenkrant- lezer. Deze maand: Martien Hermans. Wat doe je in het dagelijks leven? ‘Ik geniet van mijn pensioen en mijn vrije tijd. Leuke dingen doen met familie en vrienden. Een heerlijk wijntje drinken en bijpraten in het sfeervolle Wijncafé tegenover de bibliotheek. De dag begint met het lezen van de krant. Fantastisch ook om (voor) te lezen samen met de kleinkinderen.’ Waar haal je de Boekenkrant op? ‘Bij dé boekhandel van Venlo: Boekhandel Koops, gelegen aan de Klaasstraat. Een mooie gelegenheid om weer in de winkel rond te kijken. Het is lastig om dan alleen met de Boekenkrant naar buiten te lopen.’ Hoe is je liefde voor lezen ooit begonnen? ‘Ik ben eigenlijk nooit een boeken lezer geweest. Op school al niet. Sinds ik niet meer werkzaam ben, heb ik de rust gevonden om ook boeken te lezen. Voor die tijd waren het eigenlijk uitsluitend kranten en tijdschriften. Bij voorkeur achtergrondverhalen en columns. In de vakanties genoot ik wel van boeken, ik las veel over sportcoryfeeën en sportlegendes. Nu kan ik zelfs van een gedichtenbundel genieten. Ik lees die graag in het dialect.’
‘Het is lastig om dan alleen met de Boekenkrant naar buiten te lopen’
WIN EEN BOEK
WINNAAR
W
elke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 30 januari 2023 naar redactie@boeken krant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van No waste groenten van Sophie Gordon verloot.
Welk boek zou je aan iedereen aanraden? ‘De achterkant van Nederland van Pieter Tops en Jan Tromp. Die beschrijven in dit boek hoe de onderen bovenwereld verstrengeld raken. Onze trage overheid heeft nu nog steeds het nakijken. Maar ook wij, de inwoners, keken veel weg. Nu is het een bijzondere uitdaging om de ondermijning te keren. Voor iedereen in mijn regio: de prachtige jaarlijkse uitgave van “de Buun”. Met de mooiste verhalen uit Venlo. Gemaakt door vrijwilligers.’
Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het decembernummer? Het goede antwoord is: Ronald Venema, Yvon Jaspers en Jan van Mersbergen. Winnaar Uit de goede inzendingen trokken we de volgende winnaar: Herman Foury uit Groningen. Hij wint een exemplaar van Bad Castro van Kevin Brooks. Gefeliciteerd!
Welk boek heb je nooit uitgelezen? ‘Een schokkend verhaal over de Deutsche Bank: De duistere bank van David Enrich. In het boek worden (te) veel namen, plaatsen en bedrijven genoemd. Dat maakt het voor mij niet lekker leesbaar, maar het is wel onthutsend om te lezen wat er daar is gebeurd.’ Wat is je favoriete leesplek? ‘In de huiskamer aan de eettafel. De bibliotheek is ook een prima plek. In het café STEK, de huisgenoot van de stadsbibliotheek, heel speciaal. Daar word ik altijd blij.’ Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje? ‘Bij mij ligt er geen boek op het nachtkastje. Ik kan niet lezen in bed. Maar op mijn verlanglijstje staat deze maand het nieuwe boek Gokkers en graaiers van Roel Janssen. Over de financiële schandalen die Nederland vanaf de 17e eeuw hebben geteisterd. Als het Sinterklaas niet lukt mij dit boek cadeau te doen, ga ik het 7 december zelf kopen.’
Sophie Gordon, No waste groenten. Van wortel tot loof in 6 seizoenen, Uitgeverij Good Cook, 384 pagina’s (€ 32,50)
Win dit boek: Nog steeds verspillen we te veel voedsel. Een te royale inkoop, verwarring over tht-data, het incorrect bewaren van voedsel of een niet zo frisse aanblik zijn allemaal redenen om goede ingrediënten weg te doen. Met No waste groenten krijg je niet alleen fantastische vegan recepten met groenten (en fruit) in de hoofdrol, maar gebruik je alles van de groenten, van wortel tot loof, met verrassende bewaar- en anti-verspillingstips.
Kevin Brooks, Bad Castro, vertaling: Jenny de Jonge, Uitgeverij de Harmonie, 176 pagina’s (€ 19,90)
Neem nú een abonnement!
Meedoen aan deze rubriek? Stuur een mail naar redactie@boekenkrant.com!
Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul
de bon in)
Ja, ik neem een abonnement: Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 48,– naam
m/v
straat postcode
plaats
land e-mail telefoon IBAN nummer betaling
automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)
geboortedatum handtekening
Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland
BK0123