iFørde_magasin_2018 by VOOKAL

Det er her det skjer! iFørde gir deg oversikt over mat, kultur, arrangement og turar i og rundt byen vår. Sjå også iforde.no

NR 1 | MAI 2018

OPPLEV FØRDE!

MØTEPLASSANE

UT PÅ TUR

DET SKJER I 2018

SIDE 7

SIDE 17

SIDE 39

Førde har mange møteplassar. iFørde har kika nærmare på fleire av dei.

Naturen i og rundt Førde innbyr til turar og opplevingar. Her får du gode turtips.

Oversikt over aktivitetar og arrangement i og rundt Førde frå mai til oktober 2018.

BMW 225 xe PLUG-IN HYBRID MED FIREHJULSDRIFT eDrive Edition utstyrspakke • eDrive Edition pakke • Model Sport • Metallic lakk • Originale vinterhjul på aluminiumsfelg • BMW Service Inclusive (3 år – 40 000 km)

1.990,–

Kun kr. pr. mnd. inkl. mva.*

*Startleie/etableringsgebyr kr. 75.377,– inkl. mva. Rente 2,25%. Totalpris kr. 147.017,– vil variere med rentenivået. 30.000 km og 3 års bindingstid. Inkl. frakt og leveringsomkost. Avbildet modell kan avvike fra standard.

BMW 530 e PLUG-IN HYBRID • eDrive Edition pakke • Pakken inneholder Sport Line • Skinn • Metallic lakk • Originale vinterhjul • BMW Service Inclusive (3 år – 40 000 km)

3.990,–

Kun kr. pr. mnd. inkl. mva.*

*Startleie/etableringsgebyr kr. 86.440,– inkl. mva. Totalpris kr. 235.568,– vil variere med rentenivået. 30.000 km og 3 års bindingstid. Inkl. frakt og leveringsomkost. Avbildet modell kan avvike fra standard.

BMW X5 40 e PLUG-IN HYBRID eDrive Edition utstyrspakke • eDrive Edition pakke • M Sport • Tilhengerfeste • Metallic lakk • Originale vinterhjul på aluminiumsfelg • BMW Service Inclusive (3 år – 40 000 km)

7.490,–

Kun kr. pr. mnd. inkl. mva.*

*Startleie/etableringsgebyr kr. 109.440,– inkl. mva. Totalpris kr. 384.568,– vil variere med rentenivået. 30.000 km og 3 års bindingstid. Inkl. frakt og leveringsomkost. Avbildet modell kan avvike fra standard.

BMW eDrive Edition. LEASINGKAMPANJE PÅ BMW PLUG-IN HYBRID MODELLER. BMW sine effektive motorer med høy ytelse og lavt forbruk blir favorisert. eDrive er BMWs intelligente plug-in hybrid teknologi. BMW har størst utvalg i plug-in hybrider og nå har vi kampanje på utstyrspakken eDrive Edition

Biltreff AS *Pris er inkl. frakt og lev.omkost. Drivstofforbruk: 0,33 – 0,20 l/100 km ved blandet kjøring. CO2 -utslipp: 77 – 46 g/km. Bildet kan avvike fra tilbudt modell. Kampanjen gjelder t.o.m. juni 2018.

Haftstadvegen 76 6802 Førde www.bmw.biltreff.no T:57 72 56 60

iFørde SIDE 7

Førde er eit handels-, industri- og tenestesenter, med sentral lokalisering i Sogn og Fjordane. Med sine vel 13.000 innbyggarar er Førde den største byen i fylket. Næringslivet er hjartet i eit samfunn, frå dei minste tettstadar til dei største byar. Førde har ein god miks av private og offentlege arbeidsplassar, der privat sektor er den desidert største og utgjer ca 60% av alle arbeidsplassane i kommunen.

DEI GODE MØTEPLASSANE

SIDE 13

KUNST & KULTUR

Ein sterk og variert privat sektor med eit mangfald av bedrifter, tenester og næringar er den beste sikringa mot forvitring. Førde har eit levande og rikhaldig næringsliv. Førde Industri- og Næringssamskipnad (FINS) er interesseorganisasjonen deira. FINS representerer 140 medlemsbedrifter som samla omset for over 2,5 milliardar kroner årleg. Få bygdebyar med tilsvarande storleik har eit like variert næringsliv som dekker alle delar av industri, teneste, teknologi, landbruk og handelsbedrifter. IFØRDE – PÅ NETT OG PAPIR Vi som bur her er stolte av Førde – og ønskjer å vise fram at Førde er ein flott by å bu og jobbe i – og ikkje minst å vitje for handel og opplevingar.

SIDE 17

TURTIPS

Liv Janne Bell Jonstad og Indre Sunnfjord Turlag

SIDE 26

OVERNATTING

Magasinet du held i handa no, iFørde, og nettstaden iforde.no blir gitt ut av FINS, med det mål å synleggjere mangfaldet av handel, opplevingar og arrangement Førde har å by på. Om du går inn på iforde.no finn du ein opp datert arrangementskalender. Der får du full oversikt over kva som skjer.

SIDE 39

DET SKJER I FØRDE 2018

Bli med på det som skjer – og kos deg – i Førde.

Kulturkalender

SIDE 46

URBANT OG KORTREIST

Vie Andelslandbruk

Annonsemagasin iFørde-magasinet er eit annonsefinansiert magasin utgjeve av Førde Industri- og Næringssamskipnad.

SIDE 52

FULL FRES

Førde framover

Førde Industri- og Næringssamskipnad (FINS) grafisk utforming Rein Design framsidefoto Photoevent trykk Bodoni opplag 33.000 distribusjon Posten utgjevar

iFØRDE-MAGASINET 2018

Vi sel hus – der du vil bu Gravdalgruppa har i over 60 år bygd hus der folk vil bu. For tida har vi mange spennande bustadprosjekt, anten du vil bu sentrumsnært i leilegheit/rekkehus, eller i einebustad med fantastisk utsyn. Nøgde kundar er vår beste referanse: PARKEN | Populære Klyngetun | Førde

13 på 1 selde mån ed!

Bu landleg og sentralt i Parken Bustadtun. Her vil både ungdom, familiar og seniorar finne kvalitetar å sette pris på.

Vi tenkte det var betre å komme oss inn på bustadmarknaden og bygge eigenkapital, enn å leige i fem år. Pengane ein brukar på å leige, ser ein aldri att! -Marte Sva og Andreas Vallestad, bebuarar i Parken Bustadtun

For nokre er draumen å bu landleg, for andre er det å bu sentralt viktigare. Men alle vil ha nærleik til funksjonar vi treng. Arbeidsplassar, butikkar, fritidstilbod, servicefunksjonar og helsetenester. Vi vil bu med grøne lunger rundt oss, i områder med lite trafikk. Vi vil ha tilgang til naturen. Og ha bilfrie soner, der det er trygt å la ungane springe rundt i leik. Parken ligg i eit område som er åtskilt frå byen, utan å vere avskoren frå den. Nær nok til å nyte dei gode sidene av byen, men langt nok unna til å dyrke landlege kvalitetar. I Parken bur ein både bynært og landleg. Du får det beste frå desse to alternativa: Gangavstand til byen og sjukehuset, og kjensla av å bu på ”landet”. Ein landsby i byen. I parken vil du få lågare kvilepuls, mindre stress og trafikk, og koselege uteareal rundt husa. Ferdig utbygd består Parken av fire tun. Dei utgjer eit fullverdig buområde, med gode kvalitetar. Vi trur dette blir eit godt nabolag. Eit der naboar smiler og pratar i gode uteområde, og barn får mange leikevener. Det er eit godt område i eit livslaupsperspektiv. Dei første flytta inn i november 2017, og no har du sjansen til å gjere det samme. Parken Bustadtun er eit samarbeid mellom:

Vi tenkte lenge på å flytte til noko meir lettvint, vi kunne godt ha gjort dette lenge før. Det kan eg seie deg: Eg skal rå alle godt vaksne om å flytte i god tid! -Alf og Aud Romarheim, bebuarar i Parken Bustadtun

Lyst på ny bustad?

Les meir om dei ulike prosjekta våre på www.gravdal.no

iFØRDE-MAGASINET 2018

Halbrendsøyra 2, 6801 Førde | Telefon: 47 87 40 00

Rein Design

Halbrendsøyra 2, 6801 Førde | Telefon: 47 87 40 00 | www.gravdal.no

GRAVDALSHOLTEN | Einebustadtomter | Førde

it! Nyhe lg for sa m e j K 8! n 201 e t s u ha

Sentrumsnære utsiktstomter Gravdalsholten er eit nytt, stort bustadfelt med panoramautsikt over Førde, 5 minutt med bil frå Førde sentrum. Her bur du midt i naturen, men sentrumsnært, med panoramautsikt - med rike turmoglegheiter. Tomtene blir selde utan byggeklausul. Tomtestorleikar: Frå 660 m2 til 858 m2.

TERASSEBLOKKA ZIK ZAK | Falkenstein | Førde

Det er og mogeleg å kjøpe ferdig prosjekterte einebustader og tomannsbustader i Gravdalsholten. Sjå våre heimesider: www.gravdal.no

FALKENSTEIN B7 | Flotte, moderne rekkehus | Førde

MALLASVIKA | Leilegheiter med sjøutsikt | Naustdal

Få re kk igjen ehus for s al!

Sentrumsnære rekkehus med unik beliggenhet

Mallasvika Panorama – det gode liv ved fjorden

På Falkenstein bur du i eit flott rekkehus, med fantastisk utsikt over Førde og eigen carport. Om du vil bu på Førde si solside bør du hive deg rundt. Den unike beliggenheten passar barnefamilien perfekt og sentrum aldri er lengre vekke enn ein gåtur. Her får du einebustad og kvalitetar i form av 2 stover, 4 soverom, 2-3 bad/wc, vaskerom, 2 balkongar/terasse, carport og hage. Bygginga er komt godt i gang og det vil bli klart for innflytting i mai 2019.

Mallasvika Panorama består av 5 leilegheiter, fordelt på 3 storleikar: frå 41-101 m2, og frå 1-3 soverom. I Mallasvika Panorama bur du landleg, med fantastisk fjordutsyn og mykje sol. Du går til Naustdal sentrum på 5 minutt. Du får badebrygge og badeplass ved sjøen, kort veg ut i naturen og høve til å kjøpe båtplass i Mallasvika Marina. Det gode liv ved fjorden kallar vi det.

Har du spørsmål?

Kontakt vår prosjektseljar Bente Andenæs:

Bente Andenæs Tlf: 90 82 14 17 ba@gravdal.no

iFØRDE-MAGASINET 2018

VÅRT MÅL ER Å VERE BILLIGAST!

Vi jobbar kvar dag for at dine oppussingsprosjekt skal koste så lite som mogleg, og vårt prisløfte er eit tydeleg bevis på at vi skal vere billigast! H J E L P E R DE G

OG BEST PÅ VED! 2 9.

OKTOBER 2015

Billigst og best på ved (2015)

H J E L P E R DE G

BILLIGST HÅND- OG ELEKTROVERKTØY 15. O K

T OBE R 20 1

Billigst på hånd- og elektroverktøy (2015)

T V2

H J E L P E R DE G

BILLIGST

PÅ MALING OG TILBEHØR! 1. D

E S E M B E R 2 0 16

Billigst på maling og tilbehør (2016)

B YG

iFØRDE-MAGASINET 2018

BILLIGSTE KJEDE! 15. J UNI 2017

Prisvinneren og billigste kjede i VGs Byggevarebørs (2017)

Sjekk våre prisar og utval på Obsbygg.no

GEVAREB

BILLIGST

T V2

DEI GODE

MØTEPLASSANE TEKST: ROY SUNDE ILLUSTRASJON: HENRIETTE BERNTSEN

Førde er kjent for handel og service, og Førde sentralsjukehus. Men ein by er tusen små og store ting til, og mest av alt er byen ein stad der menneske møtast. Kvar treffer så folk kvarandre i Førde?

iFØRDE-MAGASINET 2018

QUIZANE PÅ PIKANT – DER VI MØTAST

For 15 år sidan starta Pikant med quiz kvar onsdag. – onsdagsquizen lever i beste velgåande, med Bård Solberg Våge som vert, seier Geir Bjarte Hjetland. Han leiar den tre år gamle musikkquizen på laurdagar. – Pikant-quizane er ein levande tradisjon med lys framtid. Dei har blitt sosiale institusjonar. «Alle» veit at onsdag kl. 21 og laurdag kl. 22 er det quiz. Are Kalvø sa at quiz er ein idrett for menn i 40-åra med fallande brystkasse og stigande hårfeste. Hos oss finn du folk av begge kjønn, frå 18-70 år. Og alle har godt av ein tur ut av stova, også på ein onsdag. Det kjekke er at det kjem stadig nye folk. Dei flyttar til Førde, og får beskjed om at viss dei skal gjere noko sosialt i veka, så MÅ dei gå på quiz på Pikant! – Handlar deltakinga på allmennquizen her om prestisje eller sosial omgang? – Sosial prestisje, seier Geir Bjarte og ler. – Mange lag har vore med frå start, og kjem

for å vinne. Rykta seier at nokre lag spesial syr laget og har kvalifisering for nye del takarar. Andre er der for å ha det gøy. I NM på ski går det løparar som år etter år trener knallhardt, utan å nå opp. Og brått prikkar dei forma og vinn. Laget «Ron Jeremy» er her nesten kvar gong, og brått i haust vann dei! Eg likar slitarar som ikkje gir opp, men ein kan ikkje gjere det for enkelt for laga heller. Når ein lagar 50 spørsmål kvar veke går nokre igjen, i ulike variantar. Det er typisk for «sporten». Men ein må vere kreativ og sette laga litt på plass. Vinnarane bør ikkje klare meir enn 80-85 prosent riktig, seier han. GARANTERT GOD STEMNING

Onsdagsquizen er «alvor». Laurdagsquizen handlar mest om underhaldning. – Slagordet er garantert god stemning. Vi ser i blant tilreisande komme for å ete middag, utan å vite om quizen. Og ofte er dei ikkje på hotellet igjen før i 02-tida, fordi dei har det så gøy. Musikkquizen skal vere laus og kjekk. Folk må vere sosiale og legge vekk blyg skapen. Å synge med og danse gir bonuspoeng, så du må opp av stolen om du vil vinne gåvekorta. Ein gang i halvåret har vi og Dirty Dancing-kåring. Då er det dans til «Time of your life», toppa med det legendariske løftet der Patrick Swayze løfter Jennifer Grey. Der er kampen knallhard, seier han og fortel kvifor han held quiz. – Det gir meg mykje glede å sjå andre kose seg. Som vaktsjef i NRK Sogn og Fjordane får eg tidvis høge skuldrar. I det eg set i gang quizen, sig stresset ut. Eg trivst når folk har det kjekt. www.facebook.com/pikantbar

Skal du vinne gåvekort på musikkquizen, må du opp av stolen og danse og synge med. Geir Bjarte Hjetland, Quizmaster

SUNNFJORD FILMKLUBB På Sunnfjord Skaparhus gir Reodorklubben unge ein arena for det å skape og vere kreativ. Der held også Sunnfjord Filmklubb til, stifta av Aleksander Åsnes og Øyvind Hellenes. – byar bør ha eit breiare kinotilbod enn berre dei nyaste filmane. Ein stad der folk samlar seg for å sjå og diskutere gode filmar. Det mangla Førde då eg flytta heim for halvtanna år sidan. Aleksander og eg var involvert i filmklubbar i studietida og venegjengen vår har stor filminteresse. Vi ser ofte film, og tenkte kvifor ikkje invitere fleire på visningane? seier Øyvind. Dei melde seg inn i Norsk Filmklubbforbund og la klubben i lokala til Hellenes i Førde. – Vi trur det er lettare å bygge eit sosialt miljø her enn på kinoen. Der blir det lett til at folk ser filmen og går rett heim. Vi vil bygge sosiale rammer og miljø rundt filminteressa. Tilbakemeldingar vi får er at dette er eit kanontilbod, så vi er godt i gang, seier han. – Det kjekke med filmklubb er det sosiale, og å møtast i ei felles interesse. Vi håpar filmklubben blir ein stad der folk får nye opp levingar, kan fordjupe seg i film og filmhistorie, og blir meir «seriøse» filmsjåarar i fellesskap. Ofte treng ein å jobbe litt med den første reaksjonen ein får i møte med nye utrykk. Utfordre seg sjølv og sette seg djupare inn i filmen, regissøren, og kva andre meiner om det. Det gjev ny forståing, ei kjensle eg likar veldig godt. Vi kjem også til å ha spesielle visningar, til dømes utekino, som vi prøvar å få til i sommar. Vi ønskjer også å ha filmquiz på Pikant, og har idear om å lage ein filmfestival. Det treng ikkje vere så påkosta, det er berre å hive seg rundt og lage ein, seier han. www.facebook.com/sunnfjordfilmklubb

Sunnfjord Filmklubb held til i Hellenes sine lokale på Øyrane, på det gamle skipsverftet. Det trur dei gjer det enklare å bygge sosialt miljø rundt film.

iFØRDE-MAGASINET 2018

Vi vil bygge sosiale rammer og miljø rundt filminteressa. Øyvind Hellenes, Sunnfjord Filmklubb

Foto: Photoevent

Larris Scene satsar på å levere konsertar med artistar i ulike sjangrar. Det har gitt mange magiske augeblikk mellom publikum og artistar sidan starten i fjor haust, samstundes som folk har vore flinke til å nytte seg av tilbodet på Førde si nye kulturscene.

Biblioteksjef Jorun Systad ønskjer å dele gleda over god litteratur.

Det kjem mykje musikk interesserte folk til Larris Scene.

STRIKK OG LYTT OG MYKJE MEIR PÅ FØRDES STØRSTE MØTEPLASS?

Fred Morten Reiersen, Event- og konferansesjef Larris Scene

Førdehuset er ein av våre største møteplassar. Det er også heimen til biblioteket. ein for å låne bøker, lese aviser og tidsskrift, og få litt tid i stille tankar. – Biblioteket er også ein særs viktig sosial møteplass, ein funksjon byar satsar mykje på. Ofte i slik grad at ein legg meir vekt på funksjonen som møteplass, enn på det tradisjonelle biblioteket: Eit rom med bøker. Oslo bygger nytt hovudbibliotek no, i form av eit signalbygg, rett ved Munchmuseet og Operaen, seier biblioteksjef Jorun Systad. – Bibliotekrolla er i stor endring, med stadig meir folk innom: 2015 hadde biblioteket i Førde 27 arrangement, frå konsertar til forfattarbesøk. I fjor var talet 85, og 78.106 besøkande. No ligg vi på 1-2 arrangement i veka, seier Jorun og fortel kvifor det skjer så mykje der. – I følgje Biblioteklova er Folkebiblioteka si oppgåve å fremje opplysning, utdanning og kulturell verksemd. Folkebiblioteka skal vere ein uavhengig møteplass og arena for offentleg samtale og debatt. Dette ønskjer både vi og staten. Vår andre viktige funksjon er å vere inngang til verda og litteraturen. Biblioteket let deg reise kvar som helst, og gir tilgang til tankar som er tenkt, verda rundt, til alle tider. Dette er viktig. Sjølv bidreg ho til arrangementa med «Strikk og lytt». – Arrangementet er «kopiert» frå Deichmanske bibliotek i Oslo, men vi har vår der ein kjem

eigen vri. Kvar lesestund har eit tema og byr på smakebitar frå heilt ny litteratur og klassikarar. – Eg har lest mange timar dagleg heile livet. Den gleda over litteratur og lesing er eg utruleg glad i å dele. Til «Strikk og lytt» kjem det både dei som strikkar, og dei som berre har lyst å lytte. Fellestrekket er at dei likar å møtast i sosial omgang. www.fordehuset.no/bibliotek

LARRIS SCENE – DÅ FØRDE VART URBANT

Ein av Førde sine nyaste møteplassar er Larris Scene, som opna i september i fjor. Det var eit kjempeløft for Scandic Sunnfjord Hotell & Spa, og for Førde som kulturarena. – førde mangla ei god klubbscene. Det gjorde det vanskelig å få artistar hit, og det ønska vi å endre. Førdehuset er eit fantastisk kulturhus, men ei klubbscene gir ei anna stemning, seier event- og konferansesjef Fred Morten Reiersen. – Mottakinga har vore fantastisk, og

folk er flinke til å nytte tilbodet. I starten sa mange at dei fekk gåsehud når dei såg boksen med Torsheim-bilete på, og når dei kom inn tenkte dei: «Det følast ikkje som vi er i Førde». Vi overgjekk forventingane deira. Slike tilbakemeldingar gjer det ekstra kjekt å drive med dette. Fred Morten fortel at Førde, blant artistar, har hatt ry på seg som ein litt vanskelig stad å spele. – Både fordi vi mangla ei klubbscene, og fordi konsertane ofte var seint på kveld. Ein traff i for stor grad dei som berre vil på fest. Vi startar konsertar tidlegare, for å treffe dei som vil på konsert. Artistane får då spele for eit engasjert publikum, og stemninga blir topp. No skryt artistane av publikum. Når folk er engasjerte, leverer artistane endå betre og ein får desse magiske augeblikka. Beste marknadsføringa er at alle går heim nøgde. Ryet som vanskeleg spelestad ligg bak oss. Vi fungerer også både som klubbscene, og ein vanleg uteplass. Folk skal vite at dei kan komme kvar helg, og ha det kjekt. Når det er konsertar er det DJ og fest etterpå. Då treff vi både konsertpublikum, og dei som berre vil på fest, seier Fred. BÅDE FOR UNGDOM OG GODT VAKSNE

Og det er langt frå berre ungdommen som har sett pris på Larris Scene.

iFØRDE-MAGASINET 2018

– Det kjem mykje musikkinteresserte folk hit. Eg har jobba i bransjen sidan 90-talet, og møter folk eg ikkje har sett ute på på fleire tiår. Det er kult. Målet er at «alle» skal få konsertar dei vil på, anten ein er 18 eller 80. Vi har eit spenn frå Julie Bergan til Jan Eggum. Larris Scene er for alle, det er nøkkelen, seier han og slår fast at gode sosiale arenaer der folk møtast er viktig. – Og like viktig er det at vi brukar dei. Folk lever hektiske liv. Når vaksenlivet festar grep, dett ein vekk frå utelivet. Men vi er sosiale vesen, som har godt av å møtes. Ein kan ikkje berre «sovne hen» i stova. Å gå på konsert, stand up, quiz saman med andre, gir energi og løftar oss, seier han og trekk fram dette med å vere attraktiv som by for nye og gamle innbyggarar. – Når du har budd i byar med breitt kulturtilbod, venner du deg til dette. Skal Førde vere attraktivt for tilflyttarar må vi ha vi ha slike arenaer i Førde også. Det føler eg Larris Scene har blitt. I tillegg til konsertar har vi til dømes hatt litterær salong, kabaret, stand-up og tangokonsert. I haust kjem Fri Flyt-turneen, for å vise skifilmar. Vi prøver å utvikle oss. Blant anna har vi snakka om å arrangere vinylkveldar, der musikkinteresserte kan ta med plater, spele dei, snakke musikk og vere sosiale rundt felles interesse. www.facebook.com/larrisscene

REITE I RINGEN «Reite i ringen» var eit initiativ frå biblioteket for å skape ein debattarena. – i dag går diskusjonar ofte i kommentarfelt på Facebook, men folk er sosiale vesen. Å snakke via skjermen er utilstrekkeleg. Eg ville gjere det på gamlemåten, ved å samlast i ring, ansikt til ansikt, hylla inn av lukta av bøker og atmosfæren på biblioteket. Vi

Å sitte fjes til fjes med andre, og ta sjansen på å vere einig eller ueinige, det går aldri av moten. Hans Jakob Reite, Reite i ringen

har to innleiarar, så køyrer vi debatt der publikum deltek sterkt og har ordet mykje. Det har fungert veldig bra, seier Hans Jakob Reite, og fortel kvifor dei møtes slik. – Nettdebattar viser at skjermkontakt skaper distanse og hardare debattklima. Å sitte fjes til fjes med andre, og ta sjansen på å vere einige eller ueinige, det går aldri av moten. Eg trur det òg gjer diskusjonen meir sakleg og nyansert. Facebook er ein viktig debattarena, men av og til unødig hardtslåande. Vi seier «ja takk, begge deler», og strøymer debatten på Facebook. Vi vil òg sleppe til spørsmål frå nett. Men eg vil alltid dyrke dei frammøtte. – Kva ser du som Førde sine viktigaste møteplassar? – Eg kan ikkje skryte nok over Førde huset, med sitt enorme mangfald av tilbod. Det har i over 40 år vore viktig for å samle oss. Dei fleste møta våre skjer på kafear, handelshus og butikkar. Fellestrekket for dei eg nemner er at dei har låg terskel for oppmøte. Du treng ikkje å vere ein av «gjengen». Slikt er viktig, spesielt i Førde, som har mange innflyttarar. Vi treng å møte både kjente, og bli kjent med nye folk. Førde har mange gode møteplassar. Tidvis er spørsmålet meir om vi er flinke nok til å nytte dei? Det krev også fornying. Om ein berre repeterer det gamle, dett folk av. Pikant har vore flinke, med quizar og ulike arrangement. Larris Scene viser at når ein torer skape noko nytt, så kjem vi. Begge viser at vi har eit behov for å møte andre, seier han. – Ein møteplass vi burde bruke meir er området Nynorskens skog, ved Festplassen. Det burde aule her i godt vêr, men her er det påfallande lite folk. Når tek førdianaren piknik i det fri? Og kvifor ikkje møtast i Nynorskens skog?

Hans Jakob Reite ønskjer at vi skal sette oss ned fjes til fjes til god, gammaldags debatt.

10 iFØRDE-MAGASINET 2018

ROM FOR ORD Ein fersk møteplass i Førde er litteraturhuset «Rom for ord». – eg tenker på «rom for ord» som eit vand rande kulturhus, som søkjer seg dit folk er. Det byrja på Pikant, så kom biblioteka i Førde og Jølster til, Larris Scene og fleire, seier Marit Bendz. Ho er fylkessekretær i Naturvernforbundet, frilansjournalist, og ein av initiativtakarane til «Rom for ord» i 2016. Frøet til det vandrande kulturhuset vart sådd under ein tur til Berlin. – Eg vitja ein pub der ein forfattar vart intervjua om boka si om David Bowie sin Berlin-periode. Eit smalt tema, men det var tettpakka av folk. Intervjuaren snakka i ti minutt, før ein DJ spelte Bowie-plater medan folk prata og drakk. Så intervjua dei igjen. Energien i rommet tente noko i meg. Seinare heldt Hans Jakob Reite fem kveldar med «Kultureliten på Pikant-loftet». Han runda av med ei utfordring om at no måtte andre ta over. Så sat eg og Frode Nordeide og fantaserte litt: Kva kan vi få til? På den tid fekk Førde kommune 500.000,- til nynorskbyen Førde. Etter litt drodling, der Førde Bibliotek, Tom Farsund og mange andre bidrog, byrja vi med bokbad. Det balla på seg, og vart til «Rom for ord». Det kan alle dei involverte vere litt stolte av, seier ho – Vi ønskte å få eit meir levande sentrum, ved å trekke nokre arrangement ut av

JUBILE U PRISERMSBESTIL

L NÅ!

Bokbad med Marit Bendz og Rune Timberlid på Pikant. Det vart etterkvart til det vandrande kulturhuset Rom for ord. Foto: Ulf Rugumayo Amundsen.

«Rom for ord» er eit vandrande kulturhus, som søkjer seg dit folk er. Marit Bendz, Rom for ord

biblioteket for å skape nye møteplassar mellom kultur og folk. I starten tenkte dei nok at vi ville ta frå dei. Fasiten er heller at det skapte fleire arrangement. Folk går meir ut, noko som er positivt for alle, seier Frode. – Det skjer så mykje i Førde no at eg ikkje får med meg alt, seier Marit. Programmet er delt mellom Marit, Janne Karin Støylen, Førde Bibliotek og andre aktørar. Marit tek seg av Pikant, og vert også hyra inn som «bokbadar» og programleiar i andre rom. – Janne er krumtappen og den organiserte. Eg likar å sjå moglegheiter som dukkar opp, hive meg rundt og få ting til. – Vil du seie at Rom for ord er ein viktig møtestad for Førde? – Ja, fordi det dreg stadig nye grupper folk ut for å møte andre. Kvar gong kjem det folk eg ikkje har sett på Pikant før. Det skapar nye møte og samtalar. Vi har eit breitt spekter av tema: litteratur, historie, miljø og politikk. Vi prøver å treffe ulike målgrupper og få folk ut. Responsen har vore god, sjølv om oppmøtet varierer. Andre etasje på Pikant er ein intim og god arena. Stemninga er god, om det kjem 20 eller 50. Men det er kjekkast når det er pakka.

SUNNFJORD HOTEL 50 ÅR Sunnfjord Hotel fyller 50 år i mai, og feirar med dette programmet: FREDAG 11. MAI: Konsert med Zadeking & Katastrofe.18-årsgrense. Jubileumspris: 150,LAURDAG 12. MAI: Fest, dans og konsert i to etasjer. 20-årsgrense. Larris Scene: Erik & Kriss og DJ Helge Sunnfjordsalen: Spik Adel & Heine Totland’s Rock and Roll Circus. Jubileumspris 200,Bilettsal i resepsjonen på hotellet og på ticketco.no frå 01/04 PAKKEPRISAR LAURDAG: Bilett og middag: kr 500,Bilett, middag og overnatting: frå kr 1000,- per person i delt dobbeltrom. Pakkeprisar bestillast på telefon 57 83 40 17 eller epost meeting.sunnfjord@scandichotels.com

scandichotels.no

facebook.com/Rom-for-ord-562031473970821

iFØRDE-MAGASINET 2018

reindesign.no

KVALITETSLEVERANDØR AV

Apple

Knallgode prisar, og eigen serviceverkstad i Førde.

Vi leverer til både privat og næring. Kontakt oss gjerne for eit uforpliktande tilbod.

Apple MacBook Pro

Apple TV 4K

Apple iPhone X

Apple iPad

Tlf: 57 82 67 00 | www.kontorsenteret.no post@kontorsenteret.no | Hafstadvegen 44, Førde Apple - Samsung - Pioneer - Acer - Philips - Asus - LG - Fujitsu - HP - Lexmark - Lenovo - Klipsch - Onkyo - Sony - Huawei Datautstyr · Bærbar PC · Stasjonær PC · Skjermbytte · Server · Skrivar / Scanner · Rekvisita · Kontorutstyr · Kasse og Butikksystemer · Kopimaskin / Multifunksjon · Møbler · Telefoni · Lyd & Bilde · TV · Hjemmekino · Projektor & Interaktive tavler · Foto & Video

KUNST& KULTUR Den kunstinteresserte vil finne mykje å glede seg over i Førde: Eit stort kunstmuseum i sentrum, kulturhuset Førdehuset, samt eit museum til i Movika. Nabokommunen Jølster byr på ikkje mindre enn to galleri og eit privat museum. Foto: Espen Mills

Foto: Espen Mills

SOGN OG FJORDANE KUNSTMUSEUM

ASTRUPTUNET

EIKAASGALLERIET

FØRDE SENTRUM

JØLSTER

ÅLHUS, JØLSTER

Eit spennande bygg, både utvending og innvendig. I år kan du oppleve følgjande: Tretoppanes blygskap. Kurator Beatriz Alonso, fram til 03.06. I naturen – Frå samlingane. Kurator Ingrid Norum, frå 28.06 Avstand til Horisonten. Magnhild Øen Nordahl 01.09-28.10. Vestlandsutstillinga. Kurator Randi Grov Berger, 01.-30.10. Kropp & Sjel. Kurator Ingrid Norum. Heile året.

Astruptunet er målar og grafikar Nikolai Astrup sin husmannsplass med atelier og galleri på Sanddalstrand.

Aktuell utstilling: «Frå likskap og brorskap til fridom». Verk av Ludvig Eikaas, Bjørn Hegranes, Aase Kvikne Bjordal og Gunnar S. Gundersen, frå samlingane i Eikaasgalleriet, Sogn og Fjordane kunstmuseum i Førde og Kystmuseet si store samling av Bjørn Hegranes. Utstillinga byr også på «nye» verk av Ludvig Eikaas. Kurator Stein Sandemose Bårdsen. 21.03–14.10.

Utstilling i sommar: «Kunstnarheimen Engel og Nikolai Astrup». Kurator Solveig Berg Lofnes. 19.05-16.09. Meir informasjon og opningstider: sfk.museum.no

Meir informasjon og opningstider: sfk.museum.no

Foto: Åshild Kjelstad Seljesæter

Foto: Jølstramuseet

Foto: Espen Mills

SUNNFJORD MUSEUM

JØLSTRAMUSEET

HESTAD KAPELL

MOVIKA, FØRDE

VASSENDEN, JØLSTER

GAULAR

Sunnfjord Museum sine samlingar speglar daglegliv i Sunnfjord og bygg som viser byggeskikk frå 15-1900-talet. Dei har urtehage og museumsbutikk. Tilbyr formidling/guiding. Uteområdet har sitteplassar og høve for grilling.

Jølstramuseet er eit privat museum med opptil 400 år gamle hus, fleire hundre bruks- og pynteting frå Jølster og salsutstilling. Norsk Fiskesenter har også base i Jølstramuseet.

Ei historisk perle, ofte nemnt som landet sin vakraste kyrkjestad, liggande på ei landtunge mellom Hestadfjorden og Viksdalsvatnet.

Meir informasjon: sunnfjord.museum.no

Meir informasjon og opningstider: jolstramuseet.no

Tinging av omvisning kan gjerast ved å sende e-post til hestad@stavechurch.com eller ringe 90 59 09 96 / 57 71 76 29.

FØRDEHUSET – KULTURSTORSTOVA Det regionale kultur- og idrettshuset. Inneheld ulike idrettstilbod, symjehall, Førde bibliotek, Førde kino, Sogn og Fjordane Teater, og er heim for ei lang rekke arrangement. Sjå nettside for opningstider og aktuelle arrangement: fordehuset.no

iFØRDE-MAGASINET 2018 13

Frå venstre: Thomas Mowatt, Roger Saugestad. Foto: Roy Sunde.

Fiber – der du bur Det blir bygd ut fiber som aldri før i Sogn og Fjordane. 54 prosent av innbyggarane i fylket har no internett-tilgang via fiber. Det er over landssnittet, og eit resultat av bevisst satsing på utbygging over mange år. TEKST: ROY SUNDE

Sentralt i utbygginga av fiber her i fylket står Enivest. I 2018 bygger dei ut meir fiber enn nokon gong, ved å investere 200 millionar kroner i utbygging. – I 2017 sette vi ny ”Enivestrekord” i tal kundar vi leverte fibertilgang til. I 2018 gjer vi det igjen. Vi har aldri hatt høgare aktivitet enn i år, seier nettsjef i Enivest, Roger Saugestad. – Årleg knyt vi cirka 2000 nye privatkundar til Enivest sitt fibernett. Vi arbeider mot målet med å levere dette til så mange som mogleg, slik at bebuarane i Sogn og Fjordane blir med inn i den digitale framtida, seier Thomas Mowatt, utbyggingsansvarleg i Enivest. SOGN OG FJORDANE PÅ 10. PLASS I DEKNINGSGRAD

Det er meir lønsamt å bygge ut fiber i

14 iFØRDE-MAGASINET 2018

sentrale strøk, men Enivest tar samfunnsansvar og investerer betydeleg i høghastigheitsbreiband også i tynt befolka strøk. Det har bidratt til at fylket no ligg over landssnittet for dekningsgrad av fiber. – Vi har hatt ei målretta utbygging over mange år, ut frå eit ønske om å sikre framtidsretta kommunikasjon i heile fylket. Vi er opptekne av at fiber ikkje berre skal vere tilgjengeleg i tettbygde strøk. Det er også ei sterkt medverkande årsak til at Sogn og Fjordane no ligg på 10. plass på fylkesoversikta for utbyggingsgraden av fiber, seier Roger. Enivest har valt å bygge ut fiber via punkt til punkt-tilgang for kundane. – Det vil seie at kvar kunde har si eiga fibertilkopling som han er åleine om. Det sikrar kunden eigen tilgang til ”datamotorvegen”, som er upåverka av kva naboen gjer. Dette er den teknisk beste måten å løyse dette på, og ikkje minst det beste for kunden. 36 PÅGÅANDE PROSJEKT I 15 KOMMUNAR

– Kvar bygger Enivest ut fiber i år? – Over alt, seier Thomas og ler. – Vi har 36 pågåande fiberprosjekt, fordelt på kommunane Selje, Vågsøy, Eid, Stryn, Hornindal, Gloppen, Jølster, Førde, Gaular, Flora, Høyanger,

Hyllestad, Solund, Naustdal og Sogndal – alt frå små utbyggingar på Atløy og i Stongfjorden, til store utbyggingar på Sørstrand (Gloppen), Hyllestad og Markane (Stryn). Saman med det lokale entreprenørselskapet Fokus Infranett har vi nyleg starta opp eit spennande prosjekt med å levere fiber til øyane utanfor Flora. Dette er eit utfordrande prosjekt, der vi legg sjøkabel frå øy til øy. Dette blir eit kjekt og lærerikt oppdrag. GODE SAMARBEID GIR HØG DEKNINGSGRAD

Å bygge ut fiber i Sogn og Fjordane kan vere krevjande. – Ikkje minst grunna det vi er kjent for: Topografien vår med fjord og fjell. Det krev at ein finn smidige måtar å bygge ut på, og det føler eg vi har klart. Desto meir fiber vi bygger, jo lenger ut i periferien kjem vi. Og jo meir krevjande blir det. Då er det viktig å finne løysingar som gjer dette mogleg. Ein grunn til at Sogn og Fjordane har så høg dekningsgrad av fiber er godt samarbeid mellom det offentlege, lokale entreprenørar, grendalag og Enivest. Saman finn vi gode løysingar for å bygge ut stader som elles hadde vore vanskeleg, til dømes grenda Nave i Vågsøy, seier Thomas.

= Fiber vi skal bygge = Fiber som er bygd

For tida har Enivest 27 utbyggingar av fiber, i tillegg nokre mindre prosjekt som ikkje er med på kartet. Totalt 36 prosjekt. Dette er fordelt på 15 kommunar i Sogn og Fjordane.

FIBER ER FRAMTIDAS INTERNETT – MEN VI TRENG DET NO!

Fiber er i ferd med å gå frå å vere noko vi har lyst på, til noko vi berre må ha. – Enn så lenge kan ein fungere utan fiber, men litt lenger fram i tid er svaret nei. Fiber har blitt ein føresetnad for det moderne samfunnet, på lik linje med veg, vatn, kloakk og straum. Det er heilt avgjerande infrastruktur. Verda blir stadig meir digitalisert, og raskt, stabilt internett er ein føresetnad for at samfunnet skal fungere. Behovet for større kapasitet vil vekse enormt framover, drive fram av teknologiutvikling og digitalisering. Vi blir stadig meir avhengig av kapasiteten fiber gir. Både for å kunne bu her vi bur, for at det offentlege skal kunne levere gode tenester og for at næringslivet skal få gode vilkår og kunne utvikle seg. Verda blir samtidig stadig meir globalisert, men med fiber kan ein ha heimekontor i ein dal i Sogn og Fjordane, og jobbe for eit multinasjonalt selskap, seier Roger. – Krava til internett-tilgang med høg kapasitet blir stadig større. Fiber løyser alle behov ein har til internett, og gjer deg rusta for framtida. Før var ein hjelpelaus utan straum, i framtida vil ein vere hjelpelaus utan fiber. Eldre teknologi har kapasitetsrestriksjonar. Fiberkabelen er stamvegen for digital trafikk, med uavgrensa kapasitet og langt høgare stabilitet. Fiber vil takle det aukande

behovet for kapasitet, og løyse både dagens og framtidas internettbehov, seier Thomas. KRAVA TIL KAPASITET DOBLAR SEG KVAR 18. MÅNAD

Nettopp den uavgrensa kapasiteten til fiber gjer det til eit stadig viktigare verktøy. – Vårt internettkonsum doblar seg kvar 18. månad. Der ein før var kopla til internett i korte periodar, er vi no konstant påkopla. Før brukte ein internett til å lese nyhende, sjekke mail og nettbank. I dag brukar vi internett heile tida, til det meste, på alt frå smarttelefonar til å strøyme underhaldning på smart-TV. Heime strøymer vi TV, og samtidig ser dei tre borna våre på innhald på nettbrett via Get-Appen og NRK Super. Dette krev større kapasitet, og vi har knapt sett starten. Etterkvart kjem det sensorar på alt vi kjøper frå klede og bilar til matvarer. Innebygd elektronikk, programvare og sensorar vil gjere dei i stand til å sanse verda rundt seg og kommuniserer med kvarandre. Dette blir kalla ”tingenes internett”, og dette vil stille enorme krav til tilgjengelegheit og kapasitet, seier Roger. – Vi konsumerer og lagrar stadig meir digitalt, og informasjonsflyten blir meir digitalisert. Veksten i forbruket av

internett-tenester er bratt og stor. Til no har vi vore konsumentar på internett, med mest behov for høg fart på nedlasting. Dette er no i endring, til dømes grunna tenester som skylagring. Ein brukar gjerne telefonen til å ta bilete med når ein på tur, og så synkroniserer ein dei til skya. Om ein ikkje har høg opplastingsfart tek det lang tid. Fiber gir deg like høg fart opp som ned, og let deg raskt laste opp store mengder data. Å ringe via Skype og Facetime, eller streame video via Youtube, er eit anna døme der stabilitet og fart opp er like viktig som fart ned, seier Thomas.

FAKTA

Fiberdekning nasjonalt I Sogn og Fjordane har 54% av hushaldningane tilbod om fiber. Dermed ligg fylket vårt over landssnittet som er på 52%. Vi er det 10. beste fylket på fiber totalt sett. Enivest har ca 15.000 privatkundar og 1700 bedriftslinjer.

iFØRDE-MAGASINET 2018 15

ALLTID OPENT PÅ NETT!

I vår nettbutikk kan du handle når du har tid, og når det passar deg. Sjekk prisar, vårt utval og lagerstatus på dei fleste varer i din butikk. Få varene levert heim eller hent i butikk. Velkommen til ein rask, enkel og billig byggevarehandel i vår nettbutikk.

Obsbygg.no

16 iFØRDE-MAGASINET 2018

Turtips frå Liv Janne

FLOTTE TURAR I FØRDE-REGIONEN

Liv Janne Bell Jonstad er over snittet glad i å gå på tur. I tillegg er ho særs glad i å formidle opplevingane og gode turtips, gjennom bloggen Liv Janne sin tur- og fjellblogg. TEKST: ROY SUNDE FOTO: LIV JANNE BELL JONSTAD / FJELL-LUFT.BLOGSPOT.NO

– som mange sunnfjordingar , vaks eg opp med å gå på fjellet om sommaren og på ski om vinteren. Fjellinteressa starta for alvor då eg møtte mannen min. Lidenskapen vår er å oppsøke nye turmål. Vi leitar stadig etter nye turar, og har alltid auga opne for flotte fjell- eller turområde. Når vi ser noko spennande, sjekkar vi alltid kartet. Vi er ein vanleg familie, med to born på 7 og 9 år. Turgåing er ei felles interesse som skapar flotte felles opplevingar. GLEDA OVER Å DELE FLOTTE TURAR

Sterk turinteresse, og eit ønske om å vise fram flotte turmål, førte til bloggen hennar i 2008. – Det er kjekt å skrive om turane våre. Eg ønskjer å inspirere folk til å oppsøke nye turmål ved å vise fram dei «skjulte perlene» rundt oss. Vise at det ikkje berre er dei høge, flotte toppane som gir gode turopplevingar. Små, enkle turar kan vere like fine. Mange kvir seg for å gå nye turar, men ved å gje god informasjon om turmålet, vegval, merking og startpunkt håpar vi å få fleire til å variere turane og få nye naturopplevingar! Frå bloggen sin spede start har interessa for fjellturar auka enormt. Stadig nye turmål vert merka og tilrettelagt, og blir lettare tilgjengeleg også for meir uerfarne turgåarar. Og på Facebook og Instagram inspirerer folk kvarandre til å oppdage nye turmål. Vi har så mykje fjell- og turområde at om du legg turen utom dei mest kjente turmåla, får dei som ønskjer det gå i fred. PLANLEGG OG PRIORITER

I eit samfunn der mange kjenner på tidsklemma, blir turen ut i naturen ofte prioritert ned.

– Mine beste tips til å kome seg på tur, er å planlegge og prioritere. Studer kalenderen og vêrmeldingane, kor tid passar det best å dra på tur? Ha kleda klare, og får du ein time eller to til overs, så kom deg ut. Eg kjem ofte med vått hår i selskap eller møte, fordi eg så vidt rakk å dusje og skifte klede etter å ha vore på tur før eg skal vidare. Det kan vere hektisk og stressande der og då, men det er definitivt verdt det! Vi er gode på å pakke inn og ut av ryggsekkar fort, for å seie det sånn! Det handlar også om å prioritere. Eg har det mykje betre i sofaen ein laurdagskveld om eg har vore ute på tur, enn om eg hadde brukt dagen på å vaske huset. Husvasken kan vente, både ein dag eller to. Faktisk gjerne ei veke! Alle bør og planleggje turen ut i frå eigne føresetnader, ikkje kva andre gjer! PÅ BARNA SINE PREMISSAR

Skal du på tur med ungar, er det viktig å leggje opp turen på deira premissar. – Og ein treng ikkje alltid på ein fjelltopp. Born synast ofte det er vel så spennande å gå til ein støl eller ein nedlagt fjellgard, der ein kan utforske og oppdage. Turar til DNT-hytter er også kjekt. Å ta seg tid til ein god matpause på turen er også viktig når ein har med seg born. Kosen med niste, drikke og litt tursjokolade, er mykje av turgleda for dei. Det er ikkje alltid ungane har lyst å vere med på tur. Av og til er det tungt og slitsamt undervegs, men så og seie alltid sit vi igjen med ei god oppleving. Gjer det til ein vane at ein skal ut på tur – så blir det lettare å kome seg ut gong for gong.

Liv Janne Bell Jonstad driv bloggen Liv Janne sin tur- og fjellblogg. Her gir ho sine tips til fine turar. Om du vil lese meir om flotte turar, finn du mange gode turtips til små og store turar i Sunnfjord. fjell-luft.blogspot.no Bloggen har også si eiga Facebook-side: facebook.com/livjannesinturogfjellblogg

iFØRDE-MAGASINET 2018 17

TURTIPS | iFØRDE 2018

TURTIPS FRÅ LIV JANNE FOR DEI SPREKE ANGEDALEN PÅ LANGS

Vi er glade i rundturar, eller turar på langs, der ein startar ein stad og ender opp ein annan. Det kan skape litt utfordringar i høve logistikk, men det er verdt det. Å vandre over fjelltoppane langs eit dalføre, gjev ei annleis og mektigare naturoppleving enn berre å gå opp ein topp og ned att same vegen. Turen startar ved Angedalen bru, og går via Skaret til Ørnefjellet (653 moh), og via Kariknausen til Skogstadfjellet (727 moh). Dette er ein fin tur å gå tur/ retur om ein ynskjer eit kortare turmål. Frå Skogstadfjellet held ein fram over Tynningen, Stølsfjellet, Høgeheia og til Eikåsnipa (826 moh). Frå Eikåsnipa kan ein følgje merka sti ned i Flugedalen. Turen er delvis merka, men det er ope og lett terreng å gå i.

Angedalen er eit eldorado, anten du vil gå langt eller kort. Her finn du lette turar, turar med utsikt – og høve for både bading og utforsking av gamle støylar. Foto: Liv Janne Bell Jonstad.

(bompengar). Så er det 5 km på smal og bratt grusveg mot Kvanndalen. LENGD: 8 km t/r TIDSBRUK: ca. 3 timar t/r

STARTPUNKT: Angedalen bru TID: 5-7 timar

(ca. 1200 høgdemeter stigning) LENGD: 17 km Foto: Liv Janne Bell Jonstad

Foto: Liv Janne Bell Jonstad

Her er det ei bratt stigning før det flatar litt ut rett før ein kjem til vatnet. Ved vatnet er det fint å grille, og er du der ein varm sommardag, så er eit bad obligatorisk! Om du ynskjer det, kan du gå over brua til hyttefeltet og ta turen ned att på andre sida av elva, forbi Gamlestølen og Øyastølen. STARTPUNKT: Botnen – inst i Angedalen LENGD: ca. 2 km inn til Botnavatnet TID: 45 minutt

DEN LØYNDE PERLA ERDALSDALEN

KJELSTADNAKKEN (1050 MOH)

Kjelstadnakken er ein flott topp, som forsvann litt i mengda. Frå Gaular kan du starte turen både i Skudalen, på Kjelstad og på Hestad. Dette er litt meir krevjande turar. Frå Førdesida er turen grei for dei fleste. På ut.no er den omtalt som ein typisk Sunnfjordtur der du går opp jamt og trutt frå start til slutt. Lønna er utruleg god utsikt og oversyn som slår det meste. Frå parkeringa ved vegbommen i Kvanndalen, går du eit lite stykke langs veg, før du tar til høgre over elva og startar på stigninga. Det er ikkje merka, men det er sti og delvis vardar som du kan følgje. Stien er ikkje like tydeleg alle stadar, men følgjer fjellet og ryggen opp før den dreier litt austover før finalen opp til varden. STARTPUNKT: Ta av frå E39 aust for

Førde ved skilt til Sundsdalen. Køyr 3,6 km, ta til venstre inn på privat bomveg

18 iFØRDE-MAGASINET 2018

FOR BARNEFAMILIAR BOTNAVATNET

Inst i Angedalen, i Botnen, ligg eit av dei finaste turområda i Førde. Få stadar ser du så flotte haustfargar, og du kan fylle magen med gode blåbær! Her finn du eit utal turalternativ, alt etter om du ynskjer ein lett, middels eller ein meir krevjande tur. For barn er det fint å gå til Vassbrekka eller Botnavatnet. Vil du ha ein litt lengre tur, kan du gå vidare langs vatnet inn til Botnastølen. For dei sprekaste er det mange flotte fjelltoppar rundt Botnavatnet. Angedalsgruppa har det siste året gjort ein kjempejobb med å merke mange av turane. Turen til Botnavatnet er flott for barnefamiliar, og det er råd å ta med seg barne vogn. Det er god parkering ved enden av bilvegen i Botnen. Ein kan og køyre vidare til Aksla, og parkere der. Turen går på relativt flat veg inn til Vassbrekka.

Tar du turen opp i Erdalsdalen opnar det seg eit eldorado av turmål – både for familiar og dei meir spreke. Her er nokre av dei. Skåfjellet og Espenipa (751 moh): Ein litt meir ukjend topp enn mange av dei andre fjella kring Førde og ut mot Naustdal, men utsikta står ikkje tilbake verken mot Førdsnipa eller Smådalsnipa. Når du har køyrt svingane til Erdalsdalen frå hovudvegen, kjem du til inngangen til den flate dalbotnen. Parker på velteplassen. Gå over brua, og til venstre over eit dyrka jorde. Her kjem du til endå ei lita bru. Gå over og ta retning inn i eit granfelt langs Løypingselva. Det går sti oppover parallelt med elva, men du må følgje nøye med for å ikkje misse den. Hald til venstre for elva opp til Klopstadstølen. Derfrå ser du rett på Skåfjellet, Espenipa ligg framleis meir gøymt. Stien vidare er ikkje så tydeleg, men retninga gjev seg mykje sjølv. Følg botnen vidare på same kurs som du hadde til stølen. Etter kvart ser du ein avrunda fjellrygg til venstre, med ein stor markeringsvarde. Denne ryggen kan du ta bort på frå dalbotnen, og runde

iFØRDE 2018 | TURTIPS

TURTIPS FRÅ INDRE SUNNFJORD TURLAG

vestover og opp på Skåfjellet. Derifrå er det ein kort tur bort til Espenipa. STARTPUNKT: Velteplass på venstre side av vegen ved inngangen til den flate dalbotnen i Erdalsdalen LENGD: ca. 7,5 km t/r TIDSBRUK: 2-3 timar

sen ved inngangen til dalbotnen TIDSBRUK: 45 min – 1 time opp til stølen (ca. 30 minutt opp til Fossen gard)

ela

STARTPUNKT/PARKERING: Ved velteplas-

da e lm

NORDHEIA/DJUPEVIKNIPA

Stølsturar er ofte like fine som toppturar, men blir lett «gløymt» til fordel for dei store turane. Då går du glipp av fine naturopplevingar, vandringar i gamalt kulturlandskap og glimt av svunnen tid og historie! Mange stølar ligg der som bortgøymde, ukjente perler. Fossastølen i Erdalen er ein av dei. Undervegs passerer du Fossen gard, ein svært velhalden fjellgard som er verdt turen i seg sjølv. Den er eit mykje brukt turmål for Barnas turlag. Til venstre, om lag halvvegs inn den flate dalbotnen, startar turen opp til Fossen gard på ein gamal kjerreveg. Det er ikkje skilta, men det er god og tydeleg sti opp til garden. Frå garden går du vidare opp langs bøen. Sjå etter ei einsleg eine, og gå inn i skogen bak den. Her finn du ein tydeleg sti som er lett å følgje. Tyngste stigninga går opp til garden, vidare er terrenget lett. Stort sett tørt og fint, men nokre myrer siste stykket. Følg same vegen til Fossen gard på returen, men ta gjerne ta turen over elva og ned stien forbi Kleiva gard. Du kjem då ned på bilvegen ved det inste huset i Erdalsdalen.

o: O

TEKST: INDRE SUNNFJORD TURLAG

TRE LETTE

FOSSASTØLEN VIA FOSSEN GARD

Fo t

Foto: Liv Janne Bell Jonstad

Sunnfjord har mykje spennande natur å by på. Vi utfordra Indre Sunnfjord Turlag til å by oss dei beste turane, i ulike kategoriar.

Lettgått tur med flott utsikt over Førdefjorden mot Naustdal. Ikkje merka, men godt synleg sti. Frå Nordheia går turen vidare i svært lettgått terreng til Djupeviknipa. VANSKEGRAD: Lett. TID: Ein liten time til toppen av

Nordheia. STARTPUNKT: Parkeringsplass ved Nord-

heiatunnelen på Fv 609 (mot Askvoll). HØGD: 460-662-650 m.o.h.

FOSSESTIEN (GAULAR)

21 km merka og tilrettelagde sti langs elva Gaula frå Viksdalen til Gaularfjellet. Total stiging på 550 m. Undervegs passerer du 14 fossar og sju vatn. Turen kan delast i etappar. Meir info på fossestien.no eller sognefjord.no.

– Frå storhavet i vest til den mektige breen i aust, i landskapet mellom fjord og fjell finn du turmål for ein kvar smak. Førde er eit flott utgangspunkt for turar. Byen har fjella tett på, og fleire av turtipsa kan nåast utan bil. Med korte bilturar når du nokre av dei flottaste turane i regionen. Vi har samla nokre turtips som vi har delt inn i ulike kategoriar. Roy Raasholm Fauske, nestleiar i Indre Sunnfjord Turlag

VANSKEGRAD: Lett. STARTPUNKT: Eldal, ca 50 minutt med

bil frå Førde. HØGD: Total stigning 550 meter.

POSTVEGEN

Del av Den Trondhjemske postvei. Lettgått tur på grusveg i kupert terreng, gjennom skog og stølsidyllar langs eit fjellvatn. Frå Hafstadstølen har du flott utsikt mot Langelandsvatnet. VANSKEGRAD: Lett.

ERDALSSTØLEN

TID: Frå Reset til Hafstadstølen, 30 min i

Inst i Erdalsdalen, går det skogsveg opp til Erdalsstølane. Dette er ein fin kveldstur. Det er skogsveg heile vegen, og lett å finne fram. Det er god parkering om du køyrer forbi siste huset i Erdalsdalen og parkerer på velteplass ved starten av skogsvegen. Turen er om lag 5 km t/r. Frå Erdalsstølen er det også fint å gå vidare opp til Vasslivatnet. Ein fin plass å liggje i telt og fiske!

roleg turtempo. STARTPUNKT: E39 ved Reset, sør for Førde, ved avkøyring til Nygjelshaugane. Parker her. Følg skilting til Halbrendsnipa i starten. Grusvegen startar ved europavegen. HØGD:

Høgste punktet på vegen ligg 340 m.o.h.

Fossestien (Gaular). Foto: CH/Innovasjon Norge.

iFØRDE-MAGASINET 2018 19

TURTIPS | iFØRDE 2018

FANTASTISK UTSIKT

«BERRE MÅ» GÅ

Foto: Roy Raasholm Fauske

Foto: Kirsti Holsen

STOREHESTEN (KVAMSHESTEN)

Storehesten ser utilnærmeleg ut frå sør, men det er ein flott tur for små og store på god og merka sti. Frå toppen ser du frå storhavet til breen. VANSKEGRAD:

Krevjande, men høver for alle. TID: 3 timar opp. STARTPUNKT: Frå Bygstad følg skilt til parkering. Bompengar på siste del av vegen. HØGD: ca 400 – 1209 m.o.h.

LUNDESKARET

Foto: Roy Raasholm Fauske

Spektakulær sti opp eit stupbratt skar i særs vilt landskap. Stien er godt merka, tilrettelagt, utbetra og sikra, og kan gåast av alle. Frå toppen ser du breen. Ein kan og krysse breen til Fjærland. Det krev ekstra utstyr og erfaring.

FAUSKEVARDEN

Frå toppen nyt du storslagen utsikt over Førdef jorden og fjellmassivet mellom Storehesten og Blegja. Lett synleg sti i ope fjellterreng med fin utsikt heile vegen.

VANSKEGRAD: Krevjande. TID: Frå 1-1,5 time opp.

VANSKEGRAD: Middels.

STARTPUNKT: 45 min biltur frå Førde.

TID: Ein god time opp.

Parker ved Fjærlandstunnelen på Lunde i Kjøsnesfjorden. HØGD: 1080 m.o.h.

STARTPUNKT: Parkeringsplass ved

Nordheiatunnelen på Fv 609 (mot Askvoll). HØGD: 460 – 853 m.o.h. Foto: Trude Hauglum Tenold

Foto: Indre Sunnfjord Turlag/Roy Raasholm Fauske

Hunsrasta er eit flott turmål med born. Her skjuler det seg òg ein Geocach.

SANDEGGA

På Nydalsstølane vert stølsvollane slått og høyet tørka på hesjar, blant velstelte hus. Frå der går du til toppen av Sandegga, med flott utsikt over fjella i Sunnfjord. VANSKEGRAD: Middels (partivis bratt opp frå stølen). TID: Bilveg fram til stølen (bompengar, 40 kr). Turen opp tek kring 1,5 time. STARTPUNKT: E39 til Moskog, ta av på Rv 13, følg skilt til Nydal få kilometer frå Moskog. HØGD: 1093 m.o.h.

20 iFØRDE-MAGASINET 2018

FOR BARNEFAMILIAR HUNSRASTA VED BEKKJEVATNET

MOSTIEN

Brei, fin grusveg til eit flott friluftsområde, med bord, benkar, gapahuk, bålplassar, teltplass, strand, brygge og do. Tilgjengeleg for barnevogn og rullestol.

Skogsløype ved Sunnfjord museum i Movika, der postar gir deg nyttig informasjon undervegs. I skogen er det ein støl som er fin å raste på, og utsikt over Movatnet. Det er råd å gjere ein avstikkar til Huldefossen.

VANSKEGRAD: Lett. TID: Ca. 30 min ein veg i vaksentempo. STARTPUNKT: E39 ved Langeland,

VANSKEGRAD: Lett.

sør for Førde mot Sande.

TID: Ca 20 minuttar i vaksentempo STARTPUNKT: Sunnfjord Museum ved

E39 i Movika, aust for Førde sentrum.

Rein Design

Sunnfjord Energi – din leverandør av varme og trivsel Under slagordet «Varme og Trivsel» har Sunnfjord Energi sidan 2005 forsynt nøgde kundar i sitt nedslagsfelt med straum – og ikkje minst varmepumper frå Toshiba. Dag Rune Mallasvik har sidan 2005 vore den som har selt og montert dei fleste av dei rundt 2000 varmepumpene nøgde kundar har fått sidan den gong. – Dette er ein fantastisk jobb. Eg reiser mykje, møter trivelege folk i vårt flotte fylke og får selje eit takksamt produkt. Vi leverer jo varme og trivsel til folk! Eg er på farten frå september til mars, det er då vi sel varmepumper. Og så følgjer vi opp med serviceavtalar utanom sesongen. Nedslagsfeltet vårt er Førde, Naustdal, Gaular, Jølster, Flora, Fjaler, Høyanger, Hyllestad, Solund og Bremanger – og eg har nok vore innom dei fleste grendene her. VARMEPUMPER - EIT GODT PRODUKT FOR BÅDE KUNDE OG MILJØ

Årsaka til at Sunnfjord Energi byrja å selje varmepumper i 2005 var at varmepumper på den tid vart eit betre produkt. – Pumpene fekk nye kuldemedium i 2004. Dette var både betre enn før, og mindre skadeleg for miljøet. Varmepumper er eit fantastisk produkt, som og har stor nytteverdi for våre kundar. Til dømes gjev toppmodellen til Toshiba, Ras 25 Daiseikai 9, tilbake 5,3 gonger så

mykje varme som du puttar straum inn. Og den fungerer ned til minus 30 grader. Med ei levetid på 12-15 år er det mange dagar med god varme! GRATIS SYNFARING - NÅR DET PASSAR KUNDEN BEST

Sunnfjord Energi tilbyr gratis synfaring, utført når det passer kunden best. – Folk har travle liv, så vi vitjar dei når det høver kunden best, sjølv om det er på kveld. Synfaringa handlar om å gå gjennom huset, for å finne optimal plassering og kva pumpe som løyser kunden sitt behov best. Vi har kompetanse på å lese hus og finne best mogleg utnytting av varmepumpa. Synfaringane er dønn ærlege gjennomgangar. Om vi ser at dette ikkje er mogleg å gjere på godt vis, så seier vi frå om det. KVALITET FRÅ TOSHIBA

Sunnfjord Energi valte å selje varmepumper frå Toshiba. – Vi gjorde eit grundig undersøkingsarbeid for å finne dei beste produkta. Valet fall på Toshiba sine varmepumper, fordi dei har kvalitet som ligg heilt i toppen. 13 års erfaring viser at det var eit godt val. Vi er særs nøgde, både med produkta og supporten vi får frå importøren ved behov. Toshiba har varmepumper som dekker heile spekteret. Vi kan skreddarsy varmepumpeløysingar til frå alt frå ei lita leilegheit til eit stort industribygg.

SERVICEAVTALE OG SUNNFJORD ENERGI – DIN TRYGGLEIK

– At Sunnfjord Energi AS er leverandør av varmepumpa er ein tryggleik for kunden. Det sikrar kvalitet i både arbeidet og produkta vi leverer, og at dei får god oppfølging. Sunnfjord Energi er ein lokal leverandør, som har vore her i over 100 år og vil vere her i framtida. Vi tilbyr også serviceavtalar. Vår tilråding er at ein tek service på pumpa i alle fall kvart tredje år. Då er ein sikra at pumpa leverer det den skal, i heile levetida på 12-15 år, seier Mallasvik.

FAKTA Sunnfjord Energi har si eiga heimeside for varme og trivsel - sevarmepumper.no Vil du vite meir om våre produkt og kampanjetilbod? Følg oss på Facebook: Søk på «SE Varmepumper»

Sunnfjord Energi

Dag Rune Mallasvik dag.rune.mallasvik@sunnfjordenergi.no

992 97 868

iFØRDE-MAGASINET 2018 21

Vinn denne bilen! Det skal lønne seg å vere aktiv! Difor gir vi vekk eitt års leasing av vår sporty VW Golf GTE til ein tilfeldig deltakar i Førde Opp, Skåla Opp eller Balestrand Opp. Deltek du på eitt av løpa, får du eitt lodd i potten, deltek du i alle løpa, får du tre.

Vil ein Golf kle deg? Meld deg på i dag!

18. august 2018

1. september 2018

15. september 2018

Vi har bilen som kler deg.

22 iFØRDE-MAGASINET 2018

KJÆRLEIK TIL HUSET

iStock.com/kali9 | reindesign.no

BARON ULTRA GIR

SOM VARER I ÅR ETTER ÅR

Stort utval måling, golv, teppe, skreddarsydd solskjerming, tekstil, interiør og tilhøyrande utstyr. Vi tilbyr god service og solid fagkunnskap!

Følg oss på: Førde Fargehandel Tlf: 57 82 99 50 | Langebruvegen 2 iFØRDE-MAGASINET 2018 23

OPPLEV FØRDE HANDEL ETESTADAR OVERNATTING KULTUR

FLORØ 6 MIL FLORØ LUFTHAMN

L ARR

SC EN

US NA

FØ

EHU

S ET

ØRDE

FI F

DA L

AL TD

AM 49 40

G N O G FJ O

R AN D E KU

TA DV E

N NAUSTDALSVEGE

ANGEDALSVEGEN

STOREHAGEN 15

20 44

HAFSTA

DVEGEN

TADV E

PARKEN

11 SENTRUM SØR HAFS

HAFSTADPARKEN

22 23

N STM

GEN

HAFSTADV 8

N KA

E LV E TO RG

BRINGELAND LUFTHAMN BERGEN 18 MIL KRÅKENESMARKA

24 iFØRDE-MAGASINET 2018

DK TA

LE I VA

R LT

E FF

BA K S T F R Å

Førde ligg år etter år på topp fem i Norge på omsetnad, med 152.097 kroner per innbyggar. Dermed omset byen for nær 2 milliardar kroner på handel, og då er bilrelatert handel unnateke. Med ni nybilforhandlarar er Førde ein stor aktør, og ein kan plusse på omsetnaden med over ein milliard.

SO ANGEDALEN 13 KM

AN LV

G 46

Førde har eit rikt utval av butikkar innan kle, sko, sportsutstyr, tilbehør, kvite- og brunevarer, møblar, byggvarer, bil og daglegvare. Ein kan grovt dele handelen i Førde inn i tre ulike område: Sentrum Sør med frittståande butikkar på gateplan, sentrum Nord med blant anna kjøpesentera Elvetorget og Amfi Førde med høvesvis 41 og 47 butikkar samt Kronborg med butikkar som Biltema, Elkjøp, Coop Extra, Plantasjen og Sparkjøp.

EHU

SET 7

EN EG EV

Finn du ikkje det du treng i Førde – så er det ikkje sikkert du treng det.

KJEKT Å VITE

CO O

Turistinformasjon: 57 72 82 34 1. Firda Billag (Busstasjon) 3. Taxi 6. Parken 7. Legevakt/sjukehus 8. Hafstadkleiva 47. Rein Design 49. Avishuset Firda

OVERNATTING

HANDEL

30 28

31 27

DVEGEN

BRU

LAN

33 34

& CO

9. Scandic Sunnfjord Hotel og Spa og Larris Scene 10. Thon Førde Hotell 11. Førde Camping 12. Førde Pensjonat 13. Lia Turistheim

DSV

EGE

22. Bohus 23. Amfi Førde 24. Elvetorget 26. NMS Gjenbruk Førde 27. Coop Extra 28. Elkjøp/Jysk 29. Biltema 30. Sparkjøp 31. Plantasjen 42. Skeidar 43. Døskeland Marine 45. Om Att (bruktbutikk) 46. Heimebakst frå Solvang 48. Coop Extra 50. Coop Mega

ETESTADAR 2. Kafe SoBra 14. Pikant 15. Venezia, Den Gamle Nabo, Førdekroa, Dolly Dimple 20. Bambus kinarestaurant og Peppes Pizza 25. Naustdal Dampbakeri 44. Picasso 41. Naustdal Dampbakeri

BILFORHANDLARAR 32. Biltreff AS 33. Autoforum 34. Berge & Co 35. Bilpleiehallen 36. Frydenbø Bilsenter 37. Opus AS 38. Toyota Førde 39. Riko Førde 40. Bilhuset Førde AS

KULTUR 2. Sogn og Fjordane Kunst museum 4. Førdehuset (Kino, bibliotek, symjehall, teater) 5. Hafstadparken 9. Larris Scene

JØLSTER SOGNDAL OSLO 44 MIL

iFØRDE-MAGASINET 2018 25

OVERNATTING I Førde finn du overnattingsplassar som tilfredstiller dei fleste behov – frå fullservicehotell med spa-avdeling, til pensjonat, vandrarheim og campingplass.

FØRDE GJESTHUS OG CAMPING Tilbyr overnatting i hytter, leilegheiter, gjestehus, rom med kjøkken og på campingplass. Har også møte- og selskapslokale til leige.

SCANDIC SUNNFJORD HOTELL OG SPA Fullservicehotell, med 205 rom, eiga moderne spaavdeling, stor kurs- og konferanseavdeling, lobbybar, eiga klubbscene og restaurant.

THON FØRDE HOTELL Tradisjonsrikt hotell med røter tilbake til 1860. Hotellet har 69 komfortable rom, egen spa-avdeling, restaurant, pub og bar.

Tlf: 46 80 60 00 Kronborgvegen 44 fordecamping.com

Storehagen 2 Tlf: 57 83 40 00 scandichotels.no/hotell/norge/forde

Tlf: 57 82 81 10 Hafstadvegen 26. thonhotels.no/hoteller/norge/forde

FØRDE PENSJONAT 17 trivelege rom på Bed & Breakfast, innreia med det ein treng for eit behageleg opphald.

FØRDE VANDRERHJEM OG FØRDE SOMMERHOTELL

EFINOR APPARTMENTS FØRDE Rimelege rom for kort- og langstidsleige. Øyrane i Førde.

Tlf: 57 82 11 64 Halbrendslia 14 førdepensjonat.no

God standard på rom og bad, og tilbod om ein god frukost. Ope frå 8. juni til 11. august. Tlf: 57 82 99 60 • Solvang 3 fordevandrerhjem.no

JØLSTRAHOLMEN CAMPING Tilbyr sommarhytter, hytter med høg standard, leilegheiter, caravanplasser med straum, vatn og avløp pluss mykje meir. Vassenden i Jølster, 2 mil frå Førde. Tlf: 952 97 879 jolstraholmen.no

26 iFØRDE-MAGASINET 2018

Øyrane 17 Tlf: 57 82 01 00 / Mob. 917 92 233 efinor.no/apartments

AIR BNB – BU I EIN HEIM Kvifor ikkje prøve Airbnb? Her finn du over 2.000.000 private overnattingsstader i 192 land, og over 33.000 byar: www.airbnb.no Søk på Førde: (OBS – vel rett Førde) så får du opp ei rekkje ulike alternativ for overnatting i ulike prisklassar, frå hytter til eksklusive leilegheiter.

Rein design . Foto: David Zadig . Kle frå Storm

Bla om og bli inspirert!

r e t n e s e p Kjø idt i sentrum m

– MIDT I SENTRUM –

el veto rg et.no iFØRDE-MAGASINET 2018 27

Tema:Helse Adobe Stock/ drubig-photo

DERMIA

Hudlegar tilbyr private tenester til pasientar som ønskar vurdering utan tilvising frå fastlege. Velkommen til oss i 3. etasje på Elvetorget.

Adult acne

– kviser hos vaksne Kviser hos vaksne frå 25 år og oppover kan vere eit stort problem, og dette oppstår hos cirka 15% av oss. Men det finst råd. Hovudsakleg er det kvinner som blir ramma. Adult acne liknar på tenåringsakne, men gir typisk milde til moderate plagar. Dette kan vare over fleire tiår før tilstanden fell spontant til ro. Kvisene er vanlege å få langs kjeveledd og hals, men det kan også oppstå i ansikt, på bryst og rygg. Forverring kan bli utløyst både hormonelt og av stress. Behandlinga er den same som ved tenåringsakne, men fordi mange har vedvarande plager, må ofte meir aktiv behandling til enn det som er tilstrekkeleg ved tenåringsakne. Ved byrjande arr-danning, bør ein raskt komme i gang med behandling, for å unngå permanente arr. Det første ein bør gjere for å betre tilstanden er å slutte å bruke tette kremar, og heller bruke hudprodukt og sminke som ikkje tettar til porene (non-comedogenic). Ein bør også unngå røyking. Dersom dette ikkje er tilstrekkeleg, kan kremar på resept og behandling med tablettar betre og kurere tilstanden. Vi ser dagleg pasientar med denne tilstanden og kan hjelpe pasientar med alle grader av akne.

DR. ANE SCHEEL Spesialist i dermatologi

DR. DANIEL HABASHI Lege i spesialisering, dermatologi 2 iFØRDE-MAGASINET iFØRDE MAGASINET 2018 28 2018

SUNNFJORD APOTEK

Fullsortement av aktuelle legemiddel og handelsvarer.

Pollenallergi Våren er høgsesong for pollenallergi. Ved pollenallergi overreagerer kroppens immunforsvar på pollen, og gir typiske symptom som kløande og rennande auge og tett og rennande nase. Dei ulike plantane frigjev pollen til ulike tider, og kva tid plagene er verst vil derfor avhenge av kva ein reagerer på. Dette kjem også an på klima og vêrforhold. Saltvannsdropar kan brukast i auger og nase for å skylle vekk pollen og dermed lette plagene. Det finst også reseptfrie legemiddel i form av augedropar, nasespray og tablettar. Er du usikker på kva du bør velje hjelper vi deg gjerne med dette. Ved kjent allergi bør behandling starte 1-2 veker før forventa pollensesong. Andre tips for å unngå pollen er å følgje med på pollenvarsel, henge klesvasken inne og halde vindauge og dører lukka. Det kan være og være lurt å skylle ansikt og hår etter ein dag ute, ettersom pollen fester seg til hud, hår og klede.

HJELPEMIDDELHUSET

Bandagist og salg av ulike hjelpemiddel.

Betre blodsirkulasjon Bantoo Roller aktiverer kroppen vår gjennom reflekssoner og gir betre blodsirkulasjon. God blodsirkulasjon kan bidra til å betre tilhelinga ved sår/skader og verkar også forebyggande. Ypperleg til bruk ved f.eks Plantarfascitt.

Trendarpåtorget S t ikk innom oss! Foto: David Zadig

STORM

Wide pant

Vi ser fortsatt mykje «widepant», både på bukser og buksedressar. Knyting i livet gir flatterande midje, og raudt er ein av sesongens trendfargar. Buksedressen er kul både til sneakers og pumps og lett å kle både «opp» og «ned». Topp antrekket med skinnjakke for ein røffare look!

MORE WOMAN

Blomster

Blomsterprint er ein trend vi ofte ser på vårparten, men også denne trenden kjem med ein liten vri! Sesongens kjolar og blusar kjem med store blomster prega av pastellar, og skal helst brukast over ei bukse i denim. Tendensen frå i fjor med kjolar over bukser er langt frå over!

DRESSMANN

Shades of blue

SYBUTIKKEN STING FOR STING

Kule kofter & trendy vårpastellar

Retrostrikk er mykje meir enn gamle kofter og tradisjonelle mønster! Gleda over å skape med pinnar og garn gjev oss stadig nye kombinasjonar som passar vår eiga tid. Vi har ekte vare; tradisjonsrik ull og naturlege fiber. Strikk i mjuk og deilig heilårsgarn er perfekt til sommarkofter og litt lettare plagg.

SPECSAVERS

Eksklusiv lansering:

BRÆNDMO & PETTERSEN

Røffe armband

Årets trend er røffe armband til han og ho i maritim stil.

Ein dress er for mange det flottaste og mest velkledde ein kan ha på seg. Sesongens trendfarge er definitivt ikkje tung og dunkel, den er nemlig blå! Ein blå dress er noko alle velkledde menn bør ha i klesskapet. Med kvit skjorte og pent slips er du kledd for dei finaste festar, mens du enkelt kombinerer med mønstrete skjorte eller luftig t-skjorte for ein kveld på brygga! Vårens dressar er blå og har komt for å bli.

Day Birger et Mikkelsen

DAY Birger et Mikkelsen har lansert ein kolleksjon med 18 nydesigna innfatningar, eksklusivt for Specsavers. Allereie i 1997 tok dette danske merke verda med storm. Deira dedikasjon til perfeksjonerte kolleksjonar vart raskt lagt merke til. Den nye kolleksjonen skil seg heilt klart ut frå norma med den rolege elegansen som komplementerar brukarens ansiktstrekk. Innfatningane hverken skin eller glitrar, men deira forsiktige utforming er eit blikkfang som gjer inntrykk. Du treng ikkje å velge eitt par. Finn eitt par til lesing i sofaen og eitt anna par til fest. Du får 2 for 1 i kolleksjonen frå 1795 kr. iFØRDE-MAGASINET iFØRDE MAGASINET 2018 2018 29 3

Interiørpåtorget NILLE

Puter, lykter & utekos

Endeleg kan vi tilbringe meir tid ute! Ta med deg innekosen ut i hagestova. Lag stemning ute med puter, pledd, lykter og lettstelte planter. Skap trenden ved å tilføre geometriske mønster, tråd- og stringprodukt, og mjukne det heile med deilig lammeskinn og lyst treverk. Det du treng til utekosen finn du hos Nille Elvetorget!

KID INTERIØR

Dekorstein, keramikk &

sukkulentar

VIKEN

Lunt & koseleg FØRDE GLASSMAGASIN

Nyheit:

Runde speil frå Atym Ein av dei store trendane no er bruken av runde speil i interiøret. På Førde Glassmagasin finn du speil i forskjellige storleikar og fargar frå det danske merket ATYM. Merket er nytt hos oss i vår og er allereie ein suksess.

4 30 iFØRDE iFØRDE-MAGASINET MAGASINET 2018 2018

Pov og Pov circle frå Menu er superhot, Hay si nye velurpute har fått god respons så trenden er framleis at folk vil ha det litt lunare i heimen. Vi sel mykje lamper, gjerne dei som er litt skulpturelle og gir særpreg. Av metall ser vi mykje messing, noko som understrekar lunheita som folk ønskar. Mange tenker meir miljø ved å heller kjøpe nokre dyre ting i god kvalitet, heller enn mange billige som går i boss etter ei stund. Tommel opp for det.

Dekorsteinar kan brukast til mange ulike typar borddekkingar. Dei er like fine til sommarbordet på terrassen som til festbordet. I år ser vi mykje bruk av rustikk, røff keramikk, slik som våre telysestakar. Dei passar ekstra godt til borddekor saman med potter med terrakotta-look, sukkulentar og dekorstein. Å sette dekorasjonar på rekke langs midten av bordet, er enkelt, og det blir alltid lekkert. På det formelle bordet kan gjerne borddekoren settast på stram linje, men på eit meir uformelt bord treng det ikkje vere så stramt. Her kan den gjerne settast i ein meir slyngande form. Kom innom oss på Kid, så kan vi hjelpe deg med tips til borddekkinga.

Møtastpåtorget «Vellykket matlaging avhenger ikke bare av fagkunnskap; det kommer fra hjertet, setter store krav til ganen og avhenger både av entusiasme og en dyp kjærlighet til mat for å gi den liv.» – Georges Blanc –

Litt av det som skjer på Elvetorget

26 MAI

Kulturfestival for utviklingshemma. Konsert på Torgscena.

23 JUNI

Gode matplassar med kvar sine kvalitetar

LUNSJKAFE

Alt frå heimebaka kaker til varmrettar laga frå grunnen av.

ABA'S INN

Tradisjonsrikt gatekjøkken med lang erfaring.

OLEFINE

Fersk brødmat og kvalitetsbakst frå Naustdal Dampbakeri.

Nytt: speltbrød

Olefine sitt nye speltbrød er laga på 100% speltmjøl. Brødet er bakt med lange liggetider og 24 timar heving. Dette gjer vi for å redusere gjærmengden og framheve den gode smaken.

Bondens Marked

kjem på Torgplassen: 5. mai 5.–7. juli 8. og 15. desember

Midtsommarsmarknad på Torgplassen med salgsboder, musikk og aktivitetar.

5–7 JULI

Folkemusikkfestival i Førde og utekonsertar på Torgplassen. Bondens Marked.

SEPTEMBER Elvetorget Cup i Førde. Vi er hovudsponsor for handballcup i Førde.

11–13

OKTOBER

Vi har fornya oss!

Haustfest med gode tilbod og aktivitetar for store og små.

Vi har i samarbeid med Finurlig fornya logoen vår!

Elvetorget er ein møtestad for alle. Ein stad der ein kan treffe vener og kjente, og der god service er like sjølvsagt som vårt breie varesortiment. Dette er kvalitetar ved Elvetorget som blir gjenspegla i vår nye visuelle profil. Den nye logoen til Elvetorget består av to snakkebobler som saman dannar bokstaven T. Dette som eit symbol på det sosiale ved å møtast «på torget». Ein handletur hos oss skal vere eit triveleg møte mellom menneske, slik det ofte er på eit torg, og vår nye profil skal vere med på å uttrykke dette.

NOVEMBER Nattope i Førde og trekning av hengar på Torgplassen.

DESEMBER Juleopning på Elvetorget.

#trivselpåtorget

Følg oss på sosiale media for oppdateringar og nyheiter!

elvetorget @elvetorget_forde

Opningstider

10–20 (16)

reindesign.no

Dei små pausane. Ved frukostbordet, i lunsjpausen på ein av våre tre kafear, eller kveldsmaten på terrassen ein varm sommarkveld. Det kan vere ein blings med godt pålegg eller eit lite kakestykke. Sidan 1888 har Naustdal Dampbakeri nytta dei beste råvarer og dei beste baketeknikkane for at dei små pausane skal vere så smakfulle som mogleg.

Kom og nyt.

Førde: Elvegården | Kronborg | Hafstadgården Florø: Strandgata Sandane: Nordstrandsvegen

TAKK FOR AT DU HANDLER LOKALT!

CHATLET SPORT 1 FØRDE Naustdalsvegen 1A 6800 Førde Tlf. 57 72 00 67

6 iFØRDE-MAGASINET iFØRDE MAGASINET 2018 32 2018

@sport1forde

Foto: Norrøna / Chris Holter

Ekte natur. Ekte opplevelser. Ekte utstyr. Ekte Sport.

NYHEITER ENFYS BUKSE DAME-/HERRE

SRK033P1 38MM, SAFIRGLASS

Populær turbukse i slitesterkt Hytec 5000 stoff med stretchpanel. God passform.

Kr 3 998,–

Listepris 1199.- VÅR PRIS Fagfolk med eigen verkstad

GULLSMED

URMAKAR

Elvetorget Naustdalsv. 1B 6800 Førde Tlf. 57 82 16 65

899.-

OSLO ST BUKSE DAME-/HERRE, MANGE FARGAR

gullogur@forde.frisurf.no

Lett turbukse med god stretch. Elastiske panel for ekstra god tilpassning. Bør prøvast! ÅRETS BESTSELGAR ?

VÅR PRIS

Berg Buddy John Deere

799.-

Alltid like populær: Berg Buzzy

Berg Champion

THELMA

Nye fargar i butikken no. Vasstett, vindtett og pustande. Str. 34-48

Trampolinar og tråbilar frå Berg

Gyngehesten er eineforhandlar av Berg sine tråbilar og trampolinar i Førde. Ta kontakt for pris!

Berg Champion

reindesign.no

Berg har gjennom si lange historie ikkje berre utvikla kvalitetsprodukt, men også verdas største utval i trampolinar og tråbilar. Her er trampolinar i alle variantar og storleikar med ypparste sikkerheit. Tråbilar for alle aldra, frå 2 år og dei store tråbilane kan gjerne brukast også av vaksne. God, leikande trening for heile familien!

gyngehesten.as@enivest.com Telefon: 57 82 39 50

Vi opnar kl 08.00

ELVETORGET - 3. ETG iFØRDE MAGASINET 2018 7 iFØRDE-MAGASINET 2018 33

MAT I FØRDE Ete fysst! heiter det seg i Sunnfjord. Enten du er på jakt etter matro og ein hyggeleg kveld, eller du vil ha noko kjapt på farten, finn du det i Førde. Her er ei oversikt over kvar du kan få ein matbit.

KJAPT&GODT

K A FÉKOS

M ATRO

ABA'S INN

CONDITORI OLEFINE*

BAMBUS

ELVETORGET

AMFI FØRDE

CONDITORI OLEFINE*

Restaurant med kinesiske og norske rettar. restaurantbambus.no

Gatekjøkken. BURGER KING

SANDERPLASSEN 3

Konditori/kafé.

AMFI FØRDE

Gatekjøkken.

NAUSTDAL DAMPBAKERI*

DOLLY DIMPLE'S

SENTRUM SØR

FØRDE SENTRUM

Hafstadvegen 48

Storehagen 7 Pizzarestaurant.

SUNNFJORD CAFÉ OG CATERING

FØRDEKROA FØRDE SENTRUM

FØRDE SENTRUM

Storehagen 7 Restaurant og pub med frukost, lunsj og middagsservering.

FØRDEHUSET

PIKANT

Kafé. sunnfjordcatering.no

SENTRUM SØR

Kafé/gatekjøkkenrettar. SPISERIET PEPPES PIZZA

AMFI FØRDE

Kafé/konditori.

Pizzarestaurant.

DEN GAMLE NABO

LUNSJKAFE*

VENEZIA

ELVETORGET

STOREHAGEN 5

Kafé.

Pizzarestaurant. veneziarestaurant.no

elvetorget.no

Hafstadvegen 31 A. Restaurant med lunsj og middagsrettar. PICASSO SENTRUM SØR

Hafstadvegen 29

Restaurant. RESTAURANT LAXEN* SCANDIC SUNNFJORD HOTEL OG SPA

KAFÉ SOBRA SOGN OG FJORDANE KUNSTMUSEUM

Storehagen 2 Restaurant med buffé og à la carte.

Kafé. RESTAURANT MATHILDA FERSKE SMAKAR

THON HOTEL FØRDE

AMFI FØRDE

Hafstadvegen 26 Restaurant med à la carte.

Kafé/konditori/catering. ferskesmakar.no COOP EXTRA CAFÉ* COOP EXTRA

Kronborgveien 34

Ikon: Raven/stock.adobe.com

* Mat høyrer heime i magen og ikkje i søpla. Via appen til TooGoodToGo kan du kjøpe god og billig overskotsmat, og samtidig kjempe mot matsvinn! Seks eteplassar i Førde er med i TooGoodToGo. Vi har merka dei med ei stjerne.

34 iFØRDE-MAGASINET 2018

DET VESLE EKSTRA Mat må ein ha. Og det er ikkje noko i vegen for å kose seg litt ekstra med maten. Vi har plukka ut nokre matstader i og rundt Førde som er kjende for både god mat og lun atmosfære.

Foto: Naustdal Dampbakeri

Foto: Thomas Barstad Eckhoff

Foto: Vidar Helle

JØLSTRAMUSEET

VILLA ÅMOT

NAUSTDAL DAMPBAKERI

VASSENDEN, JØLSTER

BYGSTAD

SENTRUM SØR, FØRDE

Alle gode ting er tre. På Jølstramuseet får du galleri, museum og kunstkafe, i flotte omgjevnadar. Dermed får du god mat og mykje å kvile auget på.

Villa Åmot byr på overnatting og mat i sitt luksuriøse kulturmiljø. Om du vil unne deg ei matoppleving av dei sjeldne, er dette staden. For grupper på minst 12.

På Olefine i Hafstadgården får du smakfulle bakarvarer, nydelege smørbrød og god kaffi, servert i lune og moderne lokale. Ein liten oase for ein god prat, lunsj, eller kakekos.

jolstramuseet.no

villaamot.no dampbakeriet.no

Foto: Heidi Gloppen

Foto: Pikant

Foto: Kristine Slettehaug

HÅJEN KAFE

PIKANT

MJØLKERAMPEN

NAUSTDAL

SENTRUM SØR, FØRDE

SANDE, GAULAR

Håjen byr på god mat og fantastisk utsikt. Enkel lunsjservering måndag til fredag, 12-17, samt kaker, heimelaga is og sorbét. Søndagskafe heile sommaren frå 28. mai, med ein variert middagsmeny, basert på lokale råvarer.

Vegen går lett til Pikant. Om du er skrubbsvolten eller berre litt «kaffityst», om du kjem aleine eller ilag med familie, venner eller kollegaer. Å besøke Pikant skal vere ei god oppleving, ei oppleving som gjer at du kjem tilbake.

Mjølkerampen tilbyr god kaffi, heimelaga kaker, smørbrød, ferske brød, gjærbakst og enkle lunsjrettar basert på lokale råvarer og mykje meir.

haajen.no

pikant.no

Ope alle dagar unntatt søndag og måndag. facebook.com/mjolkerampenkafe

iFØRDE-MAGASINET 2018 35

PSSST! Har du les t vårt Trend magas

in?

Du finn oss midt i Førde sentrum i nærleiken av rutebilstasjonen GRATIS PARKERING

500

PLASSAR

PAUSE PÅ

AMFI FØRDE!

FERSKE SMAKAR PEPPES PIZZA

RESTAURANT BAMBUS

SPISERIET Ideen er å lage mat frå

SPAR SUPERMARKED

BURGER KING

Vi har heimelaga dagens Triveleg og uformell suppe og god a la carte- atmosfære. Pizzameny

Hos Burger King får du

Ekte kinesisk restaurant

grunnen av med gode

Meir enn berre dag-

«både i pose og sekk».

meny. All bakst, bollar,

med kjente klassikarar

i koselege lokale, med

råvarer. Då får du sunn

legvarer. Hos Spar får

God mat blir servert

rundstykke og bagettar

og nye, freistande

mange gode og

og god mat uansett

du varmrettar, ferske

raskt av hyggelege

er heimelaga, og våre

smakar. Gode salatar

rimelege kinesiske

anledning.

bakarvarer og sunne

tilsette både til lunsj og

dyktige konditorar lagar

og andre spennanede

rettar. Også norsk meny

alternativ i vår frukt- og

middag. Leikerom for

dei flottaste kaker og

rettar.

og barnemeny. No og

salatbar.

dei minste og ro for

dessertar.

dei vaksne.

med sushi!

Butikkane våre KLEDE

OPTIKK, UR OG GULL

SPORT OG FRITID

BARE BARN B.YOUNG H&M JACK & JONES KAPPAHL MARCEL MATCH VERO MODA VIC

BJØRKLUND BRILLELAND MESTERGULL

DIN SPORT PULS FØRDE RINGO SPORT OUTLET

SKO DNA EUROSKO

MAT, DRIKKE OG KIOSK BURGER KING FERSKE SMAKAR NARVESEN PEPPES PIZZA RESTAURANT BAMBUS SPAR SPISERIET VINMONOPOLET

KROPP OG HELSE APOTEK 1 NIKITA HAIR SKIN TONIC RANELS SUNKOST THE BODY SHOP TRENDY FRISØR VITA

HUS OG HEIM BELLIS BLOMSTER KITCH’N KREMMERHUSET NILLE NORLI NOTABENE PRINCESS TILBORDS

MELD DEG INN I VÅR KUNDEKLUBB OG FÅ EKSKLUSIVE TILBOD, NYHEITER OG INVITASJONAR

SPESIALBUTIKKAR BAGORAMA CLAS OHLSON ENKLERE LIV GLITTER ZOO-1

Send

FORDE til 2070

eller meld deg inn på amfi.no

Velkomen Velkomentiltil

EIEIHYGGELEG HYGGELEG HANDLEOPPLEVING HANDLEOPPLEVING PÅ PÅAMFI AMFIFØRDE FØRDE AMFI AMFI FØRDE FØRDE10-20 10-20 (18) (18) | amfi | amfi .no/forde .no/forde

TREND TREND FOR FOR HERRANE HERRANE

AMFI AMFI Førde Førde er er detdet største største kjøpesenteret kjøpesenteret mellom mellom Bergen Bergen ogog Ålesund. Ålesund. Velkomen Velkomen til til

47 47

FLOTTE FLOTTE BUTIKKAR BUTIKKAR

TREND TREND FOR FOR DAMENE DAMENE

iFØRDE-MAGASINET 2018 37

findriv.no

Dans litt Kva er det som fenger deg? Kor tid let du deg rive med? Synge med? Danse med? Eller hoppe opp av stolen i vill begeistring?

4. – 8. juli 2018

Vi vil treffe noko i deg som utløyser den spontane gleda. Spele på strenger som får det til å rykke i dansefoten, får hofta til å svinge eller armane opp i lufta. Dans og musikk er universelt.

Dansen er i musikken. Dans litt.

fordefestival.no

DET SKJER

I FØRDE 2018

Foto: Fliflet/Hamre

Fliflet/Hamre spelar på Førdefestivalen 6–8. juli

Det er mange store og små arrangement gjennom året i Førde. Følg med på iforde.no for oppdatert oversikt over det som skjer.

TAKK

HURRA

GRATULERER

til FINS for oppdraget med utforming av iFørde-magasinet. Rein Design har stått for tekst, innhald, design og layout.

for annonsørane som gjorde det mogeleg å gje ut dette magasinet.

til byen vår med ny ut gåve av iFørde-magasinet til alle som bur her, og dei som berre er på besøk.

iFØRDE-MAGASINET 2018 39

DET SKJER | iFØRDE 2018

Foto: Dagrunn Reiakvam

31. MAI FØRDEHUSET, FØRDE

VÅRKONSERT MED KVINNEKORET KVITRE

11.–12. MAI

18.–20. MAI

FØRDE

FJØSEN PUB, JØLSTER

SCANDIC SUNNFJORD HOTEL & SPA 50 ÅR

Det vert kvinner, vin og vakker song i Festsalen når Kvinnekoret Kvitre inviterer til sin årlege vårkonsert. Songfuglane byr på våryr stemning, vakre harmoniar og fengande poprytmar. I år har dei og invitert med Mannskoret Buldre til gjesteopptreden. fordehuset.no

SKEI DANSEGALLA

Scandic Sunnfjord Hotel & Spa har vore ein institusjon i Førde i femti år – og det skal feirast to dagar til endes. Fredag 11. mai blir det konsert med Katastrofe & Zadeking på Larris Scene. Laurdag 12. mai blir det festkonsert i to etasjar: Erik & Kriss, Spik Adel, Heine Totlands Rock & Roll Circus og DJ Helge.

18.–20. mai blir det Skei Dansegalla på Fjøsen pub. Fredag blir det pubkveld med trubadur Ole Martin Iversen. Laurdag spelar Splint, The Boots Band og Ole Martin Iversen. Søndag spelar Contrazt, Steinar Engelbrektson, og Torbjørn Gran og Ole Martin Iversen.

For meir informasjon: facebook.com/larrisscene

For meir informasjon: facebook.com/Skeidansegalla

01. JUNI SUNNFJORD FILMKLUBB, HELLENES

PARIS, TEXAS Wim Wenders facebook.com/sunnfjordfilmklub

08.–09. JUNI THON SKEI HOTELL, JØLSTER

tribute 18. MAI LARRIS SCENE, FØRDE

TOTO TRIBUTE BAND

Fredag 18. mai speler Toto Tribute Band frå Høyanger på Larris Scene. facebook.com/larrisscene

JØLSTER AUREFISKEFESTIVAL 25.–27. MAI SCANDIC SUNNFJORD HOTEL OG SPA, FØRDE

KULTURFESTIVALEN FOR UTVIKLINGSHEMMA Det er klart for den 30. kultur festivalen for utviklingshemma i Sogn og Fjordane.

FLUEN OG EXISTENZ

Norsk forbund for utviklingshemma i Sogn og Fjordane i samarbeid med Sogn og Fjordane fylkeskommune inviterer til kulturfestival på Scandic Sunnfjord Hotel og Spa, og utekonsert på Elvetorget. Velkomen til eit mangfald av kulturuttrykk.

facebook.com/ sunnfjordfilmklubb

For meir informasjon: kulturfestivalen-forde.org

18. MAI SUNNFJORD FILM KLUBB, HELLENES

Cronenberg dobbeltvisning:

– I eit av Europa sine beste aurevatn Jølster Aurefiskefestival byr på fisk, fest og moro på Thon Skei Hotell. Fredag blir det blant anna quiz med Geir Bjarte Hjetland. Laurdag skjer den tradisjonsrike fiskekonkurransen. Laurdagskvelden kjem det til å koke på hotellet, med bandet Staut, eit av Norges beste liveband. Etterpå serverer Kokken Tor sine versjonar av låtane til mellom anna Dum Dum Boys, DeLillos, Jokke og Valentinerne, CC Cowboys, Ingenting og Postgirobygget. For meir informasjon: facebook.com/jolsteraurefest jolsteraurefest.no

14. JUNI SUNNFJORD FILMKLUBB, HELLENES

JORDENS SALT

40 iFØRDE-MAGASINET 2018

Wim Wenders facebook.com/sunnfjordfilmklubb

iFØRDE 2018 | DET SKJER

18. JUNI

23. JUNI

30. JUNI

NAUSTDAL

SENTRUM SØR, FØRDE

ELVETORGET OG AMFI FØRDE, FØRDE

TØNNA, BYGSTAD

SUNNFJORD TRIATLON

ELVERITT OG SOMMARFEST

Barnetriatlon og vaksentriathlon, med både kort og lang løype i nydeleg natur.

Tradisjonsrike Elverittet skjer denne dagen, med leik, konkurransar og aktivitetar for heile familien, i området framfor Rådhuset. På kvelden blir det fest og konsertar i teltet.

facebook.com/ sunnfjordtriathlon

MIDTSOMMARS MARKNAD! Elvetorget og Amfi Førde flyttar ut i sola! Velkommen til marknadsstemning med salgsboder, utekaféar, musikk og masse aktivitetar.

POSTGIRO BYGGET Postgirobygget kjem til Tønna i Bygstad for å skape god stemning med låtar som «Idyll» og «En solskinnsdag». Dette vil du ikkje gå glipp av! facebook.com/tonnaibygstad

Foto: Førdefestivalen/David Carbajo

4.–8. JULI FØRDE

FØRDEFESTIVALEN – Dansen i musikken – musikken i dansen! 4. – 8. juli byr den 29. Førdefestivalen på dans og dansemusikk frå heile verda. Med hundrevis av artistar, rundt 80 arrangement og fleire tusen tilskodarar set Førdefestivalen verkeleg sitt preg på Førde-sommaren. Og i år er ikkje noko unntak: Urban Rumba Catalana og lidenskapleg flamenco frå Spania, halling i ny norsk produksjon, heftig tarantella frå Italia, cubansk salsa, dans frå Solomonøyane, Påskeøya, Taiwan, Madagaskar og Papua New Guinea, steppdans frå Canada, bharatanatyam frå India, polska frå Sverige - og Jølstraspringar i Astruptunet; dette er litt av dansemenyen når Førdefestivalen inviterer til musikalsk gjestebod i Førde. For meir informasjon: fordefestival.no

Foto: Rakkar

10.–12. AUGUST ØYRANE, FØRDE

TRØKK N' TRUCK 7. JULI JØLSTER

JØLSTER MARATON Det tradisjonsrike Jølster Maraton blir i år arrangert for 36. gang, med start på Vassenden. Her får du testa forma, i fantastisk natur. Jølster Maraton har noko for ein kvar løpar, med maraton, halvmaraton, 10 km, 5 km og miniton. jolster-maraton.no

– Galskap, glede, motor og musikk I fjor vart Trøkk n' Truck fødd: Ein heilt ny festival, som verkeleg skapte liv og røre i Førde. I to dagar vart området til Hellenes og Ankerløkken Eigedom fylt med musikk, arrangement, bilar, trailerar og glade menneske. Og frykt ikkje, i 2018 kjem Trøkk n' Truck igjen til å eksploderer som eit fyrverkeri av opplevingar, musikk, mat og køyretøy i alle former og storleikar. Her får du rock frå Norges fremste AC/DC-coverband, country frå Norge og Nashville og ei lang rekke hits frå coverband som Hit Company og TOOT. For meir informasjon: trokkntruck.no facebook.com/trokkntruck

iFØRDE-MAGASINET 2018 41

DET SKJER | iFØRDE 2018

25. AUGUST BYGSTAD

STOREHESTEN OPP 14. SEPTEMBER

– Motbakkeløp i spektakulære omgivnadar Årets Storehesten Opp er i år flytta til siste helga i august. Nye og gamle deltakarar er velkomne til årets vakraste motbakkeløp. Storehesten tilbyr både konkurranseklassar og mosjonsklasse. Lang konkurranseløype er 11 km, og går frå 0–1209 moh. Kort konkurranseløype og mosjonsklassen går frå 4101209 moh, og er 6 km lang. For meir informasjon: storehestenopp.no

FØRDEHUSET, FØRDE

TUNG TIDS TALE – Brageprisvinnande bok som teater 1. SEPTEMBER FØRDE

FØRDE OPP – OG FEST PÅ SUNNFJORD HOTELL & SPA 1. september blir Bystien Førde Opp arrangert for sjuande gang. Som vanleg vil det aule av folk, liv og aktivitetar i området rundt rådhuset og opp Hafstadkleiva. Førde Opp byrja som eit motbakkeløp, men har blitt ein folkefest, som også samlar over 1000 born og unge. Påmeldinga er opna. Du vel sjølv om du vil gå eller springe, eller kose deg med aktivitetar ved rådhuset. Det finst ein aktivitet for alle. Og etter fysisk aktivitet ventar fest og moro på Førde Opp Fest på Larris Scene på Scandic Sunnfjord Hotel & Spa. For meir informasjon: fordeopp.no

Olaug Nilssen frå Førde er ein av våre mest vitale og engasjerte forfattarar, med ein skarp og inderleg pen. Med boka «Tung tids tale» vann ho i fjor Brage prisen. «Ei kjærleikshistorie», kallar ho boka. Riksteatret har saman med Det Norske Teatret og Kilden Teater laga teater av den kritikar�roste romanen. 14. september går stykket i Storsalen i Førdehuset. For meir informasjon: fordehuset.no

22.–23. SEPTEMBER FØRDEHUSET, FØRDE

BILMESSA I FØRDE – Årets høgdepunkt 31.8.–2. SEPTEMBER FØRDEHUSET, FØRDE

ELVETORGET CUP HANDBALL Førde IL Handball inviterer til Elvetorget Cup handball! Dei legg opp til ei innhaldsrik handballhelg, med både sportslege og sosiale arrangement. For meir informasjon: handball.fordeidrettslag. no/p/17943/elvetorget-cup-2018

42 iFØRDE-MAGASINET 2018

Ei helg i året må idrettsfolket vike, for då blir idrettssalane på 3200m2 lasta full av skinande, nye bilar. Då er det Bilmesse i Førde. Arrangør er Bilgruppa i Førde, dvs. alle ni nybilforhandlarane i byen. Dei tek med seg sine nyaste modellar og fyller opp Førdehuset. Årets happening for bilbransjen i Førde, og eit verkeleg godt tilbod til kundane. Her får du alt på ein stad, og eit perfekt høve for ei helg i Førde. Ca 120 nye bilar fordelt på 17 ulike bilmerke, gir eit verkeleg godt overblikk over kva som rører seg på nybilmarknaden.

iFØRDE 2018 | DET SKJER

S O G N O G F J O R DA N E T E AT E R PRESENTERER Rein Design

KINNASPELET 28. SEPTEMBER LARRIS SCENE, FØRDE

SILYA & THE SAILORS

Endeleg kan du oppleve live-fyrverkeriet Silya & The Sailors på Larris Scene. Silya slo gjennom i gruppa Multicyde, og har jobba som låtskrivar i USA. I 2013 vann ho «Stjernekamp» på NRK, og fekk vist seg som ein artist med særeigen vokal og eit entertainergen som få. I vinter deltok ho på «Hver gang vi møtes».

16. - 17. JUNI

For meir informasjon: facebook.com/larrisscene

YOGAKRIGEN 5. & 6. OKTOBER

13. OKTOBER

FØRDEHUSET, FØRDE

LARRIS SCENE, FØRDE

YOGAKRIGEN

SKAMBANKT

Du er invitert inn i blackbox’en til Sogn og Fjordane Teater, til ein yogatime med fem damer som har sitt å stri med. Yogakrigen er ny, nynorsk dramatikk. Det er ei drøymande, assosierande framsyning innafor rammene av ein streng disiplin. Kvinnene går på yoga for å sleppe unna kvardagen for ei stund.

Skambankt er et kompromisslaust hardrockband frå Jæren i Rogaland, med over 20 års erfaring, eit utal konsertar og seks plater i ryggen. Heilt sidan deira andre skive, ‘Eliksir’, har dei okkupert topp 10-pallen på Norges nasjonale hitlister. Dei kjem til Larris Scene med den ferske plata «Horisonten Brenner».

softeater.no

facebook.com/larrisscene

VIL DU HALDE DEG OPPDATERT? Lurer du på aktuelle arrangement i Førde? Følg med her: Iforde.no har ein aktivitetskalendar som blir oppdatert fortlaupande: iforde.no Førdehuset legg fortlaupande ut nye arrangement: fordehuset.no Rom for ord har arrangement bl.a. på biblioteket, Pikant og Larris Scene mf.

Følg Rom for ord på Facebook, eller vitje nettsida deira: romforord.no Sunnfjord Filmklubb facebook.com/sunnfjordfilmklubb Lokalavisa Firda har ein arrangements kalendar med oversikt over både smått og stort: firda.no/vis/kalender

Larris Scene oppdaterer stadig si Facebook-side: facebook.com/ larrisscene På Førde Bibliotek skjer det små og store ting kvar veke: fordehuset.no/ bibliotek Førde Kino fordehuset.no/kino

12. SEPTEMBER - 6. OKTOBER

EG ER I GÅR 26. OKTOBER - 17. NOVEMBER

NASJONAL PRØVE 2. - 17. NOVEMBER BILLETTAR: softeater.no/billettar FØLG OSS PÅ:

Beskytt bilef Bilstell

BILSKADESENT BILSKADESE

BILSTELL FRÅdin hos Beskytt bilen Bilstell frå

på Ska bil de en ?

0 p Sk 57 å b ade 83 ilen ? 7

te Dinol behandling, den

A B

BILSKADESENTERET BILSKADESENTERET BILSKADESENTERET

Beskytt bilen Bilstell frådin hos te Dinol behandling, den

Vi tilbyr lakkbehandling Prøvvår vår Keramiske lakkbehandling Prøv Keramiske lakkbehandling frå Diamondbrite med frå Diamond Care, utan frå Diamond Care, utan ANTIRUSTANTIRUST6 års garanti utan rebehandling/ekstrakostnader. rebehandling/ekstrakostnader. BEHANDLING kostbareBEHANDLING rebehandlingar.

Vi tilbyr miljøtm Vi tilbyr behandlingar. behandli den mest avan den mes rustbeskyttels rustbesk

p Sk 57 å bileade 83 n?

Beskytt bilen Bilstell frådi BILSKADESENTERET BILSKADESENTERET Gratis

tegnetime

te Dinol behandling, den

BILSKADESENTER BILSKADESENTE

tilbyr lakkbehandling miljøtilpassa og holdbare antirustPrøvVi vår Keramiske lakkbehandling Vi tilbyr Vi tilbyr miljøtilpassa og holdbare antirust frå Diamondbrite med ANTIRUSTBEHANDLING behandlingar. Tuff-Kote Dinolbehandling, frå Diamond Care, utan behandlingar. Tuff-Kote Dinolbehandling, T te Dinol behandling, den 6 års garanti utan denmiljøtilpassa mest avanserte og rebehandling/ekstrakostnader. den mest avanserte og omfattande post@bilsk post@bilska Tlf: 57 83 8372 7250 50 Vi tilbyr ogomfattande holdbare www.bilska www.bilskad kostbare rebehandlingar. rustbeskyttelsesbehandlinga. rustbeskyttelsesbehandlinga. post@bilskadesenteret.no post@bilskadesenter et.no

tilbyr lakkbehandling PrøvVi vår Keramiske lakkbehandling frå Diamondbrite med frå Diamond Care, utan 6 års garanti utan rebehandling/ekstrakostnader. kostbare rebehandlingar.

antirust behandlingar.www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Man-f Man-fr Tlf: 57 83 8372 7250 50 Man-fre Man-fre 07:30-16:30 07:30-16:30 Tuff-Kote Dinolbehandling, den ANTIRUSTANTIRUSTpost@bilskadesenteret.no post@bilskadesenter et.no Tlf: 57 83 8372 7250 50 Følg oss mestet.no avanserte og omfattande www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no post@bilskadesenteret.no post@bilskadesenter facebook.com/ facebook.com/ BEHANDLING BEHANDLING www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Man-fre 07:30-16:30 Man-fre 07:30-16:30 Bi Bilskadesenteretas Bilskadesenteretas Tlf: 57 57 8357 7250 50 83 57 72 50 83ANTI 7250 50 Tlf: 83 72 83 72 Man-fre Man-frerustbeskyttelsesbehandlinga. 07:30-16:30 07:30-16:30 ANTIRUS Følg oss facebook.com/ facebook.com/ Bilskadesenteretas Bilskadesenteretas

facebook.com/ Tlf: 57 83 72 50www.bilskadesenteret-as.no post@bilskadesenteret.no post@bilskadesenteret.no kostbare rustbeskyttelsesbeh Bilskadesenteretas www.bilskadesenteret.no Man-fre rustbeskyttelsesbehandlin 07:30-16:30 Tlf: 57 83 83rebehandlingar. 72 7250 50 www.bilskadesenteret.no

Tlf: 57 83 8372 7250 50 post@bilskadesenteret.no post@bilskadesenter et.no www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Man-fre Man-fre 07:30-16:30 07:30-16:30

Man-fre 07:30-16:30

Man-fre et.no 07:30-16:30 post@bilskadesenter post@bilskadesenteret.no Følg oss www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no facebook.com/ Bilskadesenteretas Man-fre Man-fre 07:30-16:30 07:30-16:30

Følg oss facebook.com/ facebook.com/ Bilskadesenteretas Bilskadesenteretas

Førde

Tlf: 57oss 83 8372 7250 50 Følg

post@bilskadesenter post@bilskadesenteret.no et.no facebook.com/ Tlf: 57 83 8372 7250 50 Bilskadesenteretas www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no post@bilskadesenteret.no post@bilskadesenter et.no Tlf: 57 83 8357 72 50 83 57 72 50 83 7250 50 57 Tlf: 72 50 83 72 www.bilskadesenteret.no Følg oss www.bilskadesenteret.no Man-frepost@bils 07:30-16:30 07:30-16:30 post@bilskadesenteret-as.no post@bilskadesenteret.no post@bilskadesenteret.no post@bilskadesenter post@bilskadesenter et.no Man-fre Man-fre Man-fre 07:30-16:30 07:30-16:30 facebook.com/ www.bilskadesenteret-as.no www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no www.bilsk www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Følg oss Bilskadesenteretas Man-fre 07:30-16:30 Følg07:30-16:30 oss Man-fre Man-fre 07:30-16:30 07:30-16:30 ManMan-fre Man-fre 07:30-16:30 Tlf: 57 83 72 facebook.com/ 50 facebook.com/ facebook.com/ Fø Bilskadesenteretas oss Bilskadesenteretas Bilskadesenteretas Følg oss Følg

. SEPTEMBE 24 R

20 18

Tlf: 57 83 72 50 post@bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Man-fre 07:30-16:30

G .O

reindesign.no

post@bilskadesenteret.no facebook.com/ facebook.com/ www.bilskadesenteret.no Bilskadesenteretas Bilskadesenteretas Man-fre 07:30-16:30

Følg oss83 72 50 Tlf: 57 facebook.com/ post@bilskadesenteret.no Bilskadesenteretas www.bilskadesenteret.no Tlf: 57 83 72 50 Man-fre 07:30-16:30 post@bilskadesenteret.no Følg oss www.bilskadesenteret.no facebook.com/ Man-fre 07:30-16:30

BILMESSE

Tlf: 57 83 72 50 post@bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Man-fre 07:30-16:30

Bilskadesenteretas

I FØRDEHUSET 22. og 23. september 2018 Følg oss facebook.com/ Bilskadesenteretas

Tlf: 57 83 72 50 post@bilskadesenteret.no •Tlf:120 nye bilar utstilt i idrettshallen www.bilskadesenteret.no Tlf: 57 83 72 50 57 83 72 50 post@bilskadesenteret.no Man-fre 07:30-16:30 post@bilskadesenteret.no • Vare- og lastebilar ute

www.bilskadesenteret.no • Entusiastbilutstilling Man-fre 07:30-16:30

• Eksterne Følg oss utstillarar facebook.com/ Bilskadesenteretas

www.bilskadesenteret.no

Man-fre 07:30-16:30 Følg oss på kunstgrasbana

facebook.com/ Følg oss facebook.com/ Bilskadesenteretas Bilskadesenteretas

Hald deg oppdatert på biliforde.no Programmet vert oppdatert fortløpande. Utstillerar:

• AutoForum • Autoservice • Berge & Co • Biltreff • Bilhuset Førde • Frydenbø • Opus • Riko Førde • Toyota Førde • Høyanger Bil

Arrangør: Bilgruppa i Førde, i samarbeid med Rein Design

44 iFØRDE-MAGASINET 2018

Følg oss facebook.com/ Bilskadesenteretas

post@bilskadesenteret-as.no post@bilskadesenteret.no post@bilskadesenteret.no post post@bilskadesenter post@bilskadesenter et.no

Følg oss Følg Fø oss facebook.com/ facebook.com/ Bilskadesenteretas Bilskadesenteretas

Vi hjelper deg med nytt kjøkken! kitchen.forde@elkjop.no tlf: 57820750/91792031

Følg oss

facebook.com/ www.bilskadesenteret-as.no www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no www www.bilskadesenteret.no www.bilskadesenteret.no Vi tilbyr miljøtilpassa og holdbare antirustVi tilbyr miljøtilpassa og holdbare antirust - 07:30-16:30 BEHAND BEHA Bilskadesenteretas Man-fre07:30-16:30 07:30-16:30 Man-fre Man-fre 07:30-16:30 Man-fre Man-fre 07:30-16:30 behandlingar. Tuff-Kote Dinolbehandling, behandlingar. Tuff-Kote Dinolbehandling, tilbyr lakkbehandling miljøtilpassa og ho PrøvVi vår Keramiske lakkbehandling Vi tilbyr ViAS tilbyr miljøtilpassa BILSKADESENTERET den mest avanserte og omfattande den mest avanserte og omfattande Tlf:behandlingar. 57 83 behandlingar. 72 50 frå Diamondbrite med Tuff-Kote D frå Diamond Care, utan Tuff-K rustbeskyttelsesbehandlinga. rustbeskyttelsesbehandlinga. Følg oss 57 83 72 50 og om 6 års garanti utan post@bilskadesenteret-as.no den mest avanserte rebehandling/ekstrakostnader. denTlf:mest avanserte

BiliFørde

post@ www M

Ulls rale

ent

VI ER STOLTE OVER Å FÅ VERE MED OG FORME DITT MILJØ

reindesign.no

Xform Arkitektur og Eigedom er ein moderne, framtidsretta utbyggar med gjennomføringsevne og god marknadsinnsikt. Som arkitektar og byggherre er vi oppteken av å utvikle nye idear og konsept for dei kvalitetsmedvitne. Har du ei tomt, område eller bygg som egnar seg for utvikling eller transformasjon er vi interessert i å kome i kontakt med deg!

? KOMMANDE PROSJEKT

Øvre Fossheim 6A-D

Interiør & møbeldesign

Villa H

Tlf: 913 04 444 | post@xform.no | www.xform.no

Langebruvegen & Kvamsfossen

VELKOMEN TIL FRYDENBØ I FØRDE Frydenbø Bilsenter er det komplette bilhus kvar du får hjelp til ditt bilhold fra kjøp til gjenkjøp. Om du vel nybil eller bruktbil har vi kompetansen, vilja og systema for å følge deg opp gjennom heile bilholdet. I Frydenbø Førde er vi autorisert merkeforhandler og autorisert merkeverkstad for Volvo og Nissan. VELKOMEN TIL FRYDENBØ

ÆRLEG - ANSVARLIG - ENTUSIASTISK

FØRDE 57 83 72 00

SANDANE 57 86 61 00

SOGNDAL 57 67 34 00

BESTILL PRØVEKØYRING FRYDENBØ-BIL.NO

iFØRDE-MAGASINET 2018 45

DET GODE LIV

URBANT & KORTREIST Det er noko på gang. Ein trend om du vil: stadig fleire ønskjer eit nærare forhold til maten vi et. Det er litt av årsaka til at Vie Andelslandbruk oppsto i 2016. TEKST: ROY SUNDE FOTO: ULF RUGUMAYO AMUNDSEN

46 iFØRDE-MAGASINET 2018

om ein bonde og ein frilansjournalist møtes over eit glas vin på ein veranda? Vel, nokre gonger ender det opp med kollektivt og urbant landbruk og kortreiste grønsaker. – Eg sat med Sjur Wie sommaren 2015. Vi drakk vin og prata, og det viste seg at vi begge tenkte på andelslandbruk. Så vi heiv oss rundt, seier initiativtakar Marit Bendz. – Vi heldt informasjonsmøte, så skipingsmøte, og i 2016 var Vie Andelslandbruk oppretta, med 35 andelseigarar. Frå start av sette vi ei grense på 50 andelar. Det er mange par og familiar, så alt i alt er vi rundt 100 personar. Vi har nok jord til å mangedoble dette, men med fleire ville vi miste litt av fellesskapskjensla. kva får du

DELT RISIKO – OG AVLING

Som velsigna av høgare makter, bestemte sommaren 2016 seg for å gj dei ein flott start. – Veret var fantastisk, og avlinga det same. Vi åt grønsaker til det taut brokkoli ut øyra, seier ho og ler, før ho fortel at dei kom ned på jorda året etter, men knapt ut på jordet. – I fjor var det ein dritsommar. Så no ønskjer vi ein god sommar igjen, seier ho og fortel korleis dette fungerer. – Ideen er at ein deler både risiko og avling. Kvar andel betaler 2500 kroner før sesongen. Pengane går til frø, jordleige til bonden, traktor til å pløye, gjødsel og ein gartnar som organiserer. Kvar eigardel pliktar til minst 15 arbeidstimar. For bonden er dette ein fot til å stå på, i form av inntekt. Vi får dyrke, utan å ha ansvar for garden. Det er genialt. Det viser også talet på slike bruk, som veks raskt. – Vie Andelslandbruk var det første i sitt slag her i fylket. I fjor starta dei i Sogndal, og i år står truleg Florø for tur. I fjor var det 72 andelslandbruk i Norge, og talet doblar seg årleg, seier ho og fortel at ho trur kortreist mat er på opptur. – Det er trist at det berre er Mo og Øyrane vgs som produserer grønsaker for sal her. Eg håpar at fleire bønder ser at det er råd å dyrke grønsaker for sal i Sunnfjord. Men eg er imponert over det aukande talet unge bønder som torer å satse annleis, til dømes Håvard Larsen i Førde. Han sel kortreist mat rett til forbrukar i lag med Angedalen Gard. Det er mange som ikkje lenger berre vil gå via Tine/ Nortura-samvirka. Stadig fleire ønskjer direktekontakt mellom bonde og forbrukar, og det kjem stadig nye Rekoringar. Det vil seie at bønder går saman med forbrukarar og sel direkte til kunden.

Matjord påverkar nivået vårt av lykkehormonet Serotonin. Ein blir i godt humør. Marit Bendz, intiativtakar

JORD PÅ NEVANE GJER OSS LUKKELIG

Ein skulle kanskje tru at gjengen bak Vie Andelslandbruk var enkel å beskrive? – Det er ein samansett gjeng i alder, kjønn og sivilstatus, frå alle samfunnslag. Fellesnemnaren at dei syns det er kjekt å dyrke grønsaker og lage sin eigen mat. Ein spennande ting med dette er at dette er veldig ulike folk, som neppe hadde møtt kvarandre utan dette jordet inne på Vie. Og når ein møtes på ein åker, med jord på hendene, skjer det noko med oss. Det gir ei eiga stemning, og det oppstår heilt andre samtalar enn du ville hatt på ein kafé. Eg har hatt så mange

Det første året baud på ei fantastisk avling. Det neste året var ikkje like bra, så no håper dei på ein flott sommar.

gode samtalar her, med folk eg ikkje kjente frå før. Motivasjonen til dei involverte er mangfaldig. – Mange er opptekne av rein, kortreist mat, både ideologisk og i høve helse. Vi har fjerna oss litt frå jorda, og dei vil at barn og barneborn skal vite kvar maten kjem frå. Det var ei som fortalte at guten hennar hadde vore på gardsbesøk med barnehagen. Han kom oppglødd heim og sa «Mamma, potetene veks nede i jorda». Å dyrke er ikkje noko vi driv med fordi vi må, men fordi vi har lyst. Matjord har ein fantastisk eigenskap, som vi som er glade i grave i ho har opplevd. Den inneheld bakterien Mycobacterium vaccae, som påverkar nivået vårt av lykkehormonet Serotonin. Ein blir i godt humør. TAR VARE PÅ GENERASJONAR MED KUNNSKAP

– Men kva er det som får 50-100 menneske til å samle seg på eit jorde på Vie jamt og trutt? – Eg trur det handlar om at folk vil litt tilbake til jorda. Til det basale! Siste 100 åra har vi fjerna oss frå naturen. Vi bygger den ned, søplar til og fyller havet med mikroplast og miljøgifter. Eg føler vi er i ferd med å snu. Kvalen med magen full av plast, og mange matskandalar, får folk til å reagere og tenke: Kva driv vi med? Ein enkel motreaksjon er å dyrke sin eigen mat. Sjølvdyrka mat smakar også mykje betre, slår ho fast. – For mange er det sosiale viktig. For andre det å dyrke mat sjølv. Vi har òg med bønder som kan mjølk, men ikkje grønsaker, og som gjer dette for å lære. Kunnskapen om å dyrke jorda og få avlinga til å trivast er viktig å ta vare på. Dette har gått i arv frå generasjon til generasjon i tusenvis av år, men er på veg til å døy ut. Mor mi dyrka grønsaker, men eg var ikkje interessert då. Eg byrja på null, for du kan ikkje lære dette frå ei bok. Du må gjere det i praksis, og bli kjent med jorda og klimaet der du bur. I til dømes Russland er dette levande kunnskap. Det dei får ut av nokre kvadratmeter jord i Datsjaen er utruleg. Skilnaden er at dei må, medan vi går på butikken. Men maten må jo lagast av nokon! KORTREIST MAT – BRA FOR KLIMAET

– I storbyar produserer ein mat på hustak. Ser du for deg slikt i Førde?

iFØRDE-MAGASINET 2018 47

– Truleg ikkje før vi har bygd ned all matjord. Og det er ei skremmande utvikling. Det tek hundrevis av år å bygge eit tynt lag med matjord. Kvar kvadratmeter nedbygd matjord er eit stort tap. Ein burde erstatte matjord ein bygger ned. Men det er ikkje det same. Du kan ikkje herje med matjorda og flytte på den utan å øydelegge strukturen i den. Og i høve klima og CO2 er det ingenting som bind meir CO2 enn god matfjord. Så den må vi ta vare på, både i høve klima og sjølvbergingsgrad. Brått treng vi produsere meir mat i Norge. Kva då, spør ho. Som fylkessektretær i Naturvernforbundet merkar ho at dette opptek folk meir og meir. – Kortreist og økologisk mat er ein veksande trend. Folk blir stadig meir opptekne av kva dei puttar i seg. Det er mykje drit som blir seld, og det er mykje dårleg dyrevelferd. Eg et verken kylling eller oppdrettslaks. Det smakar godt, men gir meg ein ekkel smak i munnen. Takke seg til hjort og lammekjøt frå dyr som har hatt det godt, seier ho.

Andelslandbruk gir bonden ein fot ekstra å stå på, i form av inntekter. Samtidig får andelseigarane høve til å dyrke sin eigen mat, utan å måtte ta ansvar for ein gard.

og vere saman med andre, seier ho og fortel at det kan vere utfordrande for enkelte å finne tid til slikt i dag. – Det handlar om å ha tid og overskot til det ein har lyst å gjere. Her kjem ein, får oversikt over kva som må gjerast og så går vi i gang. Nokre er her mykje, andre slit meir med å finne tid. Vi har hatt med ein del småbarnsforeldre som ikkje får tida til å strekke til, grunna aktivitetar ein skal vere med på. Småbarnsfamiliar har det travelt i dag. Kanskje handlar det litt om prioritering også? Men eg hugsar sjølv då eg hadde små born. Eg hadde ein liten åkerflekk i hagen. No er det ikkje ein grasflekk igjen. Alt er dyrka, ler ho.

DET BESTE AV DET GAMLE

– Men er det slik at de ønskjer dykk bakover i tid? – Nei! Vi skal ikkje tilbake, vi skal framover. I gamle dagar var jordbruket eit slit, og noko ein gjorde fordi ein måtte. Vi gjer ikkje dette fordi vi må, men fordi vi har lyst. Det gir oss glede, fellesskap og kjensla av å få dette til. Vi skal framover, men vi skal ta med oss det beste av det gamle. Kunnskapen, nærleiken til maten og matkvaliteten. Og ikkje minst dette med livskvalitet: det å skape og dyrke

FYSEN PÅ KORTREIST KVALITET? Det er ikkje alle som vil eller kan dyrke maten sjølv. Her får du kjøpt kortreiste matprodukt: BONDENS MARKNAD

På Bondens Marknad møter produsentane opp med produkta sine, byr på smaksprøver og sel matprodukt laga med omhu. Her finn du vanlegvis lokalmat-produsentar som Håjen, Kandal Kjøtt, Svanøy Røykeri, Påldtun, Fjord Gardsmat, Jevnlid Garden og Heimtun. Bondens Marknad i Førde står alltid på torget utanfor Elvetorget, i år på desse datoane: 5. mai. 5.-7. juli (Førdefestivalen). 8. og 15. desember.

48 iFØRDE-MAGASINET 2018

HÅJEN LEFSEBAKERI

MO OG ØYRANE VGS

kvar:

Butikken i gartneriet på Mo Grønsaker, poteter, sommarblomar, julestjerner, krydderplanter og egg frå eige gardsbruk, kjøt frå husdyrbruket, foredla på eige anlegg. Fiskekaker av fisk frå Movatnet. opningstid: Måndag, onsdag og fredag 12–16 (fredag 16.30), året rundt. – Skulen har opparbeidd seg eit godt rykte med omsyn til kvalitet. Kundane kjem frå nærområdet, og etterkvart har vi fått meir langtreisande kundar, som etterspør spesielle produkt, seier Knut Vebjørnsen. Du finn Gartneriet / Gardsutsalet på Mo på Facebook. produkt:

SUNNFJORD NATURMAT Adobe stock

Slettehaug i Frammarsvik, Naustdal. opningstider: Fredag kl. 14–17. I sesongen også når Håjen Kafé har ope. Sjå FB-sida Håjen Kafé og www.haajen.no Produkta frå Håjen blir også seld på eige utsal, Bondens Marknad, Spar på Amfi Førde, Coop Extra på Kronborg og Coop Mega. produkt: Lokalmat og lefsebakeri, med produksjon av sunnfjordlefse, flatbrød, potetkaker, fiskebrød og natronkaker. Brød, bollar og knekkebrød, og syltetøy/ gele av kortreiste/ikkje-reiste bær, frukt frå hagen og sjølvplukka blåbær og tyttebær. – Mange vaks opp med tradisjonsbakst og set pris på å kunne kjøpe slike varer. Det er tidkrevjande å bake dette, så det er ikkje så mange som gjer det sjølv no. Lefser er populært på kakebordet. Mange vil ha potetkaker og natronkaker til kaffikosen, seier dagleg leiar Else Slettehaug. facebook.com/haajenkafe

DØSKELAND BRUK kvar:

Gardsmatutsal i Angedalsvegen 59. 10–16 produkt: Egg frå frittgåande høner. utsal: Coop Vest SA sine butikkar, og i gardsmatutsal i Angedalsvegen 59. – Mange ønskjer å kjøpe lokale, ferske egg. Kortreist mat er bra for miljøet. Vi ønskjer å gi kundane våre eit best mogleg produkt. Difor gir vi hønene ekstra godt fôr, med meir mais og andre råvarer som gir solegg-farge på plommene, seier Ole Rune Døskeland. opningstider:

ANGEDALEN GARDSUTSAL kvar:

Angedalen Gardsutsal ligg i Angedalen, 13 km frå Førde sentrum. Sjå skilt på venstre side av vegen. produkt: Lokalmat og handverksprodukt. Vaktelegg, hønseegg, alpakkaull, og kjøt frå rasar med finmarmorert kjøt. Storfekjøt av Dexter, sauekjøt av gamalnorskspælsau, ullgris og utegangargris. Grønsaker på seinsommaren. utsal: gardsutsal.no, fb-sida Angedalen Gardsutsal, Bondens Marknad, andre arrangement og ved direkte kontakt med kundar. – Vi set dyrevelferd høgt. Dyra går mykje ute gjennom året. På våren snur grisane våre jorda på beita vi skal så. Glade dyr gir godt kjøt! Vi brukar mest mogleg av grasfôr og norske råvarer til dyra. Vi ønskjer å selje rett til kunden, utan omvegen om ein fabrikk. Vi sender dyra våre til slakt, men tek tilbake kjøtet og foredlar det sjølv. Vi brukar mykje tid og energi på å ale fram kvalitetsprodukt. Då er det også ei god kjensle når kundane fortel kor nøgde dei er, seier Håvard Larsen. www.facebook.com/gardsutsal

i Holmedal, Laks frå Svanøy Laks, handverksbakst frå Håjen i Naustdal, Signes Raspekaker i Førde og Hillersøy Fisk frå Bulandet. Vi har òg lokale drikkevare produsentar som Kvernafossen Bryggeri på Sande, Skifjorden Bryggeri frå Hyllestad og Balholm i Balestrand, seier Ronny Sørbotten, marknadssjef i Coop Vest. – Lokal-/kortreist mat blir etterspurt i aukande grad. Skal det bu folk i fylket vårt, må ein legge til rette for næringsverksemd og produksjon. Vi ønskjer at butikkane våre skal vere ein salskanal for lokalmatprodusentar, både for Sogn og Fjordane og søre Sunnmøre.

kvar:

Naustdal. Pesto/puré, syltetøy, saft og krydder. sal: Direkte til forbrukar, og marknadar i Sunnfjord. – Eg ville kombinere to store interesser: sanking og friluftsliv, og byrja å eksperimentere med oppskrifter og ulike kombinasjonar. Sidan eg sanka og laga meir enn familien klarte å ete, byrja eg å selje overskotet, seier Ruth Berit Garfors. – Eg sankar ramslauk, nyper, brennesle, skvallerkål og krekling, samt blåbær, rips, plommer, eple, jordbær og rabarbra. Om våren plukkar eg granskudd og tappar bjørke saft. Om hausten plukkar eg sopp. Eg lagar også ulike krydder med m.a tang og tare. produkt:

sunnfjordnaturmat.blogspot.no

facebook.com/doskelandbruk

HEIMEBAKST FRÅ SOLVANG kvar:

Solvang Folkehøgskule Fersk heimebakst. Brød, rundstykker, kaker og betasuppe. opningstider: Kvar fredag, 15.30–17.00 ut skuleåret (22.6.). – Her får du bakevarer laga av dei beste råvarer, utan tilsettingsstoff. Det er også høve til bestille den velkjende betasuppa vår. Vi sel også frosne bakevarer om vi går tom for ferske varer, seier Marianne Årseth, som er kjøkkenleiar på Sunnfjord Folkehøgskule. produkt:

COOP EXTRA FØRDE kvar:

Kronborg og Førde sentrum. Eit breitt utval av kortreist mat frå over 75 ulike leverandørar. utsal: Extra Førde og Mega Førde. – Blant dei mest lokale finn du ferske egg frå Døskeland Bruk på Sande. Lefser, bakarvarer og flatbrød frå Ferske Smakar i Førde, produkt av geit og får frå Fjord Gardsmat produkt:

iFØRDE-MAGASINET 2018 49

Foto: Atle Lunde, Lunde Turiststasjon.

Velkommen til Sunnfjord Vatn. Som morgondogg på gule kronblad når soleienatta lysnar av dag. Som ei vernande kappe i den store, blå frosten på breen. Som ein spegel å strekkje seg mot, for grøne bøar og snøkledde fjell. Brått glimrar det i sølv og gull over vassflata, i ein augneblink ser du auren leike i sollyset. Slik dropane under iskanten blir til elvar, fossar og vatn, blir augneblinkar til timar, dagar og år. Følgjer du vatnet finn du løyndomane. Og let deg fange, for ei stund eller for alltid. I evig vakre Sunnfjord. Janne Karin Støylen, Svidal Skriveri, 2018

SUNNFJORDUTVIKLING.NO || SUNNFJORD.NO 50 iFØRDE-MAGASINET 2018

JØLSTER || FØRDE || GAULAR || NAUSTDAL

Foto: Gaute Bøyum.

Foto: Alf Vidar Snæland.

JØLSTER

FØRDE

Friluftseldoradoet Jølster er kjent for sitt vakre landskap og sine mange attraksjonar og aktivitetar. Året rundt er det alltid noko å gjere og sjå her, anten du søker rekreasjon, kultur eller spenning.

Førde byr på handel, kultur, museum og lett tilgjengelege fjellturar. I småbyen kan du enkelt fylle ein dag med vidt forskjellige aktivitetar, frå pulserande byliv til flotte naturopplevingar.

• Nikolai Astrup • Astruptunet • Brevandring på Haugabreen • Jølster Skisenter • Jølstramusèet – med fiskepakkar og eksklusiv Jølstrameny • Jølstravatnet med fisking av Jølstraaure, kajakk og rafting • Vandring

• Førdefestivalen • Sunnfjord Museum • Larris Scene (Scandic Sunnfjord Hotel & Spa) • Handel i Sunnfjord • Hafstadkleiva • Sogn og Fjordane Kunstmuseum

Foto: Thomas Barstad Eckhoff.

Foto: Håjen Kafé.

GAULAR

NAUSTDAL

Gaular tilbyr eit breitt spekter av attraksjonar. Frå mektig natur og utsiktpunkt, til mat- og kulturopplevingar i særklasse. Her kan du vandre langs fossar, fiske frå stille vatn eller besøke høge fjelltoppar.

Naustdal ligg vakkert plassert ved Førdefjorden med utsikt til majestetiske Heilefjellet. Her kan du oppleve både natur, fiske, strandliv, kunst og lokalmat frå inst i dalen til ytst i fjorden.

• Nasjonal Turistveg Gaularfjellet • Villa Åmot • Vandring og fiske i Fosseheimen • Fossestien • Storehesten – 209 m.o.h. • Hestad Kapell

• Sanden, eit flott friluft- og badeanlegg med rekreasjonsområde og skulpturane «Budeia» av Kjartan Slettemark og «Kyra» av Oddvar Torsheim. • Laksefiske i Nausta • Fiske i fjellvatn og fjord • Vevringutstillinga – kunst av nasjonale og internasjonale kunstnarar • Vandring, merka ruter i skog og fjell • Luftkampmuseet

iFØRDE-MAGASINET 2018 51

findriv.no

SUNNFJORD

Vi treng også offentlege byrom der folk kan møtast. Julie Daling, By- og arealplanleggar i Førde

52 iFØRDE-MAGASINET 2018

FØRDE FRAMOVER

FULL FRES På slutten av 60-talet starta ein gullalder i Førde. Folketalet auka raskt og det skjedde mykje. Så stilna det litt, men dei neste åra vil Førde endre seg radikalt igjen. TEKST: ROY SUNDE FOTO: DAVID ZADIG

– framover vil sentrum endre seg og vekse mykje i form av utbygging: Campus Førde på indre Øyrane, Ida Bergqvam har planar over Firda Billag og mot Øyrane. Coop Vest og Xform på Domus-tomta, og Xform har planar om Nynorskens Hus i Sentrum Sør og Torbjørn Bergqvam vil bygge ut si tomt ved Amfi Førde, seier dagleg leiar i Sunnfjord Utvikling, Rolf Sanne-Gundersen. Førde sin nye by- og arealplanleggar Julie Daling står midt i prosessane med å utvikle Førde. Ein byutviklar jobbar i grenselandet mellom arkitektur og arealplanlegging, med å få arkitekturen til å fungere i høve areal og logistikk, legge planar for korleis byen skal utvikle seg, og møte utfordringar innan arealbruk, transport og klimaendringar. – Min kjepphest er å få mest mogleg kvalitet inn i dette. Vi jobbar i tråd med politiske vedtak på stat- og kommunenivå. For oss i administrasjonen er det difor viktig å legge fram godt forarbeid, så lokalpolitikarane får høve til å gjere gode vedtak, seier ho. Ei utfordring innan byutvikling er å skape semje om retninga ein skal gå i. – Spørsmålet er kva vi ønskjer Førde sentrum skal vere, og om utviklinga skal vere basert på lange linjer, eller på tilfeldigheiter? Som Nils Mannsåker i Fortunen As sa i samband med sentrumsstrategien; «God byutvikling er avhengig av semje». Byplanar har Førde hatt sidan 1946, men å realisere dei krev semje mellom grunneigarar, næringsliv, planleggarar og politikarar. Byplanlegging er eit komplekst felt, og endringar kan virke som eksperiment. Det vil alltid herske tru og tvil om kva som er den riktige utviklinga, seier ho. BYGGE VIDARE PÅ DEI GODE KVALITETANE

– I byutvikling er viktig å bygge vidare på kvalitetane ein har, og tilføre nye. Vi har spennande element i Jølstra, Løken og miljøet rundt kyrkja og Hagebyen. Vi er på god veg i å få inn kvalitet og god arkitektur i sentrum. Ullsentralen, Futurumkvartalet og Rådhuset har lagt lista, men

vi må halde fram med fokus på sentrum. Alt er ikkje løyst her, spesielt i høve trafikk og parkering. Vi bur slik at vi er avhengig av bil, og treng kollektivløysingar som minkar dette, før sentrum blir «strupt». Å løyse innfartsparkering og parkeringsordningar i sentrum vert avgjerande. Vegane og gatene våre har ikkje vondt av eit ansiktsløft heller, og der vil Førdepakken bidra positivt, seier ho. – Handel er grunnlaget for eit aktivt sentrum. Utfordringa er at Førde har sagt ja til alt, og opna opp for storhandel, handelspark og kjøpesenter. Der handelen går, møtes folk. Det er kanskje det folk vil ha, men dette er kommersielle rom som vert lukka etter opningstid. Vi treng også offentlege byrom der folk kan møtast, og eit sentrum som er meiningsfullt for alle. Når folk brukar byromma, får byen puls. Eg såg nett ein dokumentar frå NRK Sogn og Fjordane om byutviklinga i Førde på 60-talet, der sentrum sør yrte av folk. Vi la nett fram ein ny sentrumsstrategi for politikarane. Den håper vi gir gode retningslinjer for sentrumsutviklinga. MOTVEKT MOT UTFLYTTING

– Om vi ønskjer at Førde skal vere ei motvekt mot utflytting må ein legge vekt på å tilføre dei kvalitetane unge søker i byar, ta vare på kvalitetar vi har meir av og utvikle oss på alle felt for å vere eit attraktivt buområde. Då må vi og løyse tomtemangelen, eit for høgt prisnivå motverkar ikkje utflytting. Håpet mitt er at Førde utviklar seg mot at fleire bur i sentrum, det er ideelt i høve byplanlegging. Og at dei bur i bustadar av høg kvalitet, på gode, solrike tomter som gir trivsel og godt bumiljø. Eg kunne ønskje at det blomstra meir i Førde. Velstelte grøntannlegg er teikn på at nokon bryr seg om felles rom. Og at tilbodet av uorganisert aktivitet for unge blir større. Sidan klimaet går mot meir regn, bør vi bli flinkare til å tenke tak over areal og hallar. Eg er og særs oppteken av elva Jølstra som ryggrada i bystrukturen. Ein har vore flinke til å vende byen meir mot elva, men vi kan vende oss enno meir mot både den og fjorden for gåande og syklande. Og å få parkeringshus, som løyser langstidsparkering.

iFØRDE-MAGASINET 2018 53

MENNESKE I FOKUS = EIN TRIVELEG BY

Arkitekt- og utbyggingsselskapet Xform er ein av utbyggarane som har prega Førde dei siste åra, med både bustadprosjekt og næringsbygg, mellom anna Ullsentralen. – Førde er ein flott by, med tradisjon for endring. Ein by i utvikling er ein spennande by i mine auge. Det har skjedd mykje, og sentrum vil endre seg mykje framover, seier sivil arkitekt Christina Kvamme, og fortel at haldninga vår til arkitektur og byutvikling er endra. – Før måtte ein forsvare arkitektur, men det har vakse fram ei forståing for at byutvikling er viktig. Og at god arkitektur er ei investering, ikkje berre ein kostnad. At folk bryr seg, og sentrum endrar seg til det betre, gjer det givande å pushe på for god arkitektur. No ser vi konturane av arkitekturspråk som vil noko. Vi har mange flotte bygg, og kan ikkje lenger kalle Førde ein stygg by, men vi manglar framleis ein heilskap på bakkeplan. Det er utfordrande å gå i sentrum, fordi ting ikkje heng godt nok saman. Vi må prioritere dei gåande hardt, på lik linje med sykkelbyen, og få på plass fortau og ganglinjer som heng saman. Vi må kunne gå langs elva utan å måtte krysse eller stoppe opp.

Peak Sunnfjord samlar bedrifter på tvers av næring i eit interessant miljø. Rolf Sanne-Gundersen, Sunnfjord Utvikling

MÅ TØRRE Å TA VAL SOM GJER BYEN INTERESSANT

– Byutvikling handlar ikkje berre om å bygge, men om samanhengen mellom folk og bygga. Basis for all byutvikling er folk sine sosiale behov, så all planlegging må sette folk i sentrum. Ein by som har fokuset på folk, er ein triveleg by. Det krev eit sentrum med gode byrom, der folk får lyst å vere saman med andre. Vi må sette gåande, syklistar og kollektivtransport framfor bilen, tørre å ta val som gjer byen interessant, og ikkje berre tenke logistikk. Vi må både prioritere den sosiale byen, altså dette med kultur, mangfald, livskvalitet og tryggleik, og samtidig erkjenne at Førde er ein økonomisk by: Handel, produksjon, entreprenørskap, kreativitet og teknologi må også få gode kår, seier Kvamme. – Byutvikling burde vere like tydeleg forankra i kommuneleiinga som næringsutvikling. Byutvikling er næringsutvikling og dermed inntekter. Eg gler meg til den strategiske utviklingsplanen. Den må fortelje oss kva vi vil med Førde som regionssenter. Eg håper den er «brutal» i å definere soner i sentrum, fokuset for utviklinga og kva Førde skal bli når vi blir «store», samt stiller krav til god arkitektur og prioriterer å lage eit meir heilskapleg sentrum. Då blir det lettare for utbyggarar å utvikle gode prosjekt. Førde har til dømes eit uttalt mål om fortetting. Då må planverket ein bygger etter vere kalibrert for det. Utbyggarar og kommune kan også gå betre i takt, og kommunen bli flinkare til å sikre naudsynt infrastruktur, og ikkje vente at utbyggar tek alle kostnadar med å skape gode løysingar. FRÅ BYGD TIL BY – PÅ SÆRS KORT TID

– Førde lenge hatt fokus på byutvikling, og for tida skjer fleire prosessar der dette er sentralt. Blant anna ein sen-

54 iFØRDE-MAGASINET 2018

trumsstrategi for Førde. Eg er glad for at det er så sterkt fokus på dette. Det er ei naturleg følgje av at Førde på kort tid gikk frå bygd til by, med sterkt vekstfokus. Etter som byen vaks, vaks også forståinga for god byutvikling, seier ordførar Olve Grotle, og slår fast at Førde no har mange gode kvalitetar. – Ikkje minst nærleiken til alt. Ein rekk på kort tid skular, barnehage, arbeid, fritidstilbod, handel, kulturtilbod og alt ein treng for å leve godt. Det gode livet finn ein i Førde, i ein radius på 5 minutt! Tilbakemeldingane vi får tyder på at Førde er ein god stad å bu. Det vil ikkje seie at vi ikkje kan bli betre. Førde sitt store bypotensiale er enno ikkje realisert fullt ut. Vi må få meir liv og puls i byen, ikkje minst om kveldane. Vi må både gjere det attraktivt å bu i sentrum og drive næring der, og gjere byen meir tilgjengeleg for gåande og syklande. Så må vi hugse på at Førde er ein regionby, med 3490 som pendlar hit til jobb frå om lag heile fylket. Vi må vere ein attraktiv by for fylket, og det nye Vestlands-fylket, seier Grotle, og trekk fram den gamle myta om at ein i Førde finn mest offentlege arbeidsplassar. – Sanninga er at vi har 9435 arbeidsplassar, og 5483 av dei er i privat sektor. Førde er ein av kommunane i Norge med flest arbeidsplassar i privat sektor i høve folketal. Vi har verksemder som har drive godt lenge, og ligg i front på innovasjon, til dømes Multi Maritime og mange IT-bedrifter. Gründermiljøet vårt, med bedrifter som Tibber, Intin og andre, er i ferd med å vekke oppsikt nasjonalt. Og samlinga av to vidaregåande skular på Indre Øyrane blir i lag med Fagskulen, Høgskulen på Vestlandet og teknologi-miljøet eit kraftsenter for utdanning, innovasjon og FOU. – Talet arbeidsplassar i Førde har auka med 2000 på 18 år. Det er samanliknbart med større byar. Det vi treng meir av er folk. Samtidig er det som utgjer nye Sunnfjord kommune alt eit integrert bu- og arbeidsområde. Erkjenninga av at hovudtynga av arbeidsplassar i vår region ligg i Førde har festa seg. Vi bur der vi bur, og så jobbar vi i Førde, seier Sanne-Gundersen.

PEAK SUNNFJORD I løpet av sommaren får Førde eit nytt tilskot til næringsmangfaldet sitt: Peak Sunnfjord blir ei spennande teknologinæringsklynge midt i Førde sentrum. – vi treng personar som ønskjer å skape – og har ein visjon. Førde er ein god gründerstad, men har mangla næringsklynger. Vi har nokre i Energihuset og i bilbransjen, men treng fleire. Peak Sunnfjord samlar bedrifter på tvers av næring i eit interessant miljø. Det gir god grobotn for nye idear, seier Rolf SanneGundersen i Sunnfjord Utvikling, som skal flytte inn. Då Pål Anders Kårstad slutta som eigedomsmeklar for å bli gründer spurte han seg sjølv: Kvar skal eg sitte? Det førte til Peak Sunnfjord. – Førde manglar eit gründermiljø som Campus i Sogndal. Med min bakgrunn ønskte eg å sjå om vi kunne få til noko slikt. Eg fann eit lokale på 600 m 2 i Førdetunet. Så balla det på seg. No er det nok bedrifter til å fylle 1800 m 2 . Huseigar engasjerte seg og investerer. Alle vinn: Huseigar får utvikle bygget,

Førde manglar eit gründermiljø som Campus i Sogndal. Pål Anders Kårstad, gründer

bedriftene kvarandre, seier Kårstad, og trekk fram at Sunnfjord Utvikling og Kunnskapsparken i Sogn og Fjordane gjer ein kjempejobb. – Det er mange døme på bedrifter som lykkast i Førde. Det må vi bygge vidare på. Då treng vi investorar med vilje til satsing og næringsklynger som utviklar næringslivet. Å starte for seg sjølv er utfordrande. Vi treng miljø der folk snakkar saman, på tvers av selskap og bransjar, og ein stad der ein kan få råd og hjelp. Næringslivet er prega av slag ordet «Samarbeid er den nye konkurransen». Å sitte åleine gir ikkje innsikta og ideane som krevjast for å utvikle seg. Samarbeid, kunnskapsdeling, digitalisering og effektivisering blir stadig viktigare. Utviklinga går raskare, og påverkar alle bransjar. Ein må tenke nytt og sjå moglegheiter.

til å finne mønster og tilpasse seg, seier Christian Moltu. Han er fagsjef ved Psykiatrisk klinikk i Helse Førde. Saman med Samuel Nordberg og forskarar i inn- og utland, utvikla dei NORSE: Eit verktøy som måler og sporar kliniske resultat, kommuniserer betre med pasientar og evaluerer tenester for å forbetre dei over tid. NORSE er utvikla for levering på digitale plattformar, ikkje papir, med skybasert levering til alle einingar, og utnyttar dagens databehandlingskraft. NORSE tilpassar seg kvar pasient dynamisk ved å bruke tidlegare svar til å skreddarsy vurderinga så den passar behova til den enkelte. NORSE viser kritisk, klinisk informasjon som ein kan handle på, så behandlar raskt får naudsynt informasjon, utan å uroe sin daglege praksis. POTENSIALE

FYLT TIL RANDEN MED SPENNANDE BEDRIFTER

Det som gjorde Kårstad til gründer, og førte til Peak Sunnfjord, er Webmegling Technology. Eit selskap som brukar teknologi til å effektivisere eigedomsmekling. – Vi bygger ein moderne plattform for eigedomssal. Digitalisering kjem for fullt, og eigedomsinformasjon blir stadig lettare tilgjengeleg, så det er ei naturleg utvikling. I dag er bransjen slik at kunden må velje full pakke: Meklar tek seg av alt. Forbrukarane vil ha løysingar som er enklare, meir effektive og billegare enn dagens, men like gode, og innsyn i pris og kva dei kjøper. Vi gir kunden val. Dei kan selje sjølv via vår plattform, eller få hjelp i den grad dei ønskjer. Uansett gjer vi dette billigare enn den tradisjonelle delen av bransjen gjer i dag, seier Kårstad. NORSE FEEDBACK – RETT IDE TIL RETT TID

Førde-selskapet Mental Health Informatics AS skal snart flytte inn i Peak Sunnfjord. Dei skal forbetre behandlinga av psykiske vanskar med programvaren Norse Feedback (Norwegian Outcome Response System for Evaluation). – NORSE er eit avansert klinisk system som lærer av brukaren sin respons, tilpassar seg aktivt, og er heilt ”på” brukaren. Forsking syner at slike løysingar kan tredoble effekten av behandlinga for spesielt sårbare pasientar. Vi ønskte denne forbetringa i tenestene, men det eksisterte ikkje digitale verktøy med den brukarvennlegheit og funksjonalitet vi ville ha, berre gamle «papirverktøy» overført til data. Vi utvikla difor ei ny digital løysing frå grunnen av. Ei løysing som utnyttar potensialet i databehandling

I kommersialiseringsfasen fekk NORSE og Helse Førde hjelp av Kunn skaps parken. Bak programvaren ligg eit enormt arbeid. – NORSE er resultatet av seks års forsking og tretti millionar kroner i forskingsfinansiering, og vi har nett kome i gang! Potensiale er enormt. Kor stort veit vi først når vi for alvor får vist fram den nye softwaren. I kvar presentasjon vi har er reaksjonen den same: Kunden blir imponert, og ønskjer å ta dette i bruk. Vi har interessentar frå inn- og utland som ventar på lansering av NORSE, seier Joachim Vie, dagleg leiar i Norse. – Når det gjeld innovasjon, ser ein ofte at verkeleg gode idear kanskje kjem litt for tidleg. Første gong eg såg Christian presentere Norse Feedback innsåg eg at dette er det heilt rette verktøyet, til heilt perfekt tid i høve nasjonale helsestrategiar, som seier at ein skal legge opp til meir brukarmedverknad og bruke digitale verktøy. Norse Feedback er ikkje berre til bruk i Helse Førde. Det er ei eiga bedrift som skal utvikle og selje produktet til heile verda. Og vi skal bygge opp ei solid helseteknologi-bedrift med base i Førde, lovar Vie. 4. mai vart fullversjonen av NORSE lansert. – Løysingane er alt i bruk på enkelte sjukehus, men då på deira eksisterande plattformer. NORSE vil fungerer på ein heilt annan måte, med meir funksjonalitet og meir høve for dialog. Det blir eit mykje betre verktøy, både for pasient og behandlar. Så veit vi at første versjon av ei programvare aldri løyser alle utfordringar. Men det er ein særs god base for vidare utvikling, noko vi kjem til å drive med kontinuerleg framover, seier IT-sjef Rolf Woll.

iFØRDE-MAGASINET 2018 55

AKTIV I FØRDE SENTRUM:

FANTASTISK BOLTREPLASS Dei siste åra har Hafstadkleiva, Hafstadparken og klatreanlegg på Festplassen gitt Førde nye boltreplassar. – før vart førde kalla Norge sin styggaste bygdeby. Eit omgrepet som etter mitt syn er gjort til skamme, blant anna via alle dei flotte aktivitetsanlegga vi har fått. Vi snakkar finare om byen vår no enn før, og har fått meir stoltheit og identitet, seier Atle Skrede, rådgjevar for fysisk aktivitet og idrett i Sogn og Fjordane fylkeskommune. DYRKE PARKKULTUREN

Skrede meiner Førde sentrum gir fantastiske moglegheiter for fysisk aktivitet. – Vi kan padle kajakk på fjorden, i Løken og i

Potensialet for leik og basistrening i sentrum er enormt. Atle Skrede, rådgjevar fysisk aktivitet og idrett

Jølstra. Hafstadparken legg til rette for friluftsliv midt i sentrum, med utsikt mot elva. Ein boltreplass til 100 millionar kroner som alle kan bruke gratis. Klatreparken er eit kjært område for leik og moro. Trappa i starten av Hafstadkleiva er er blitt ein ynda stad for intervalltrening, seier Skrede, og trekk fram det store potensialet i Hafstadparken og området ved Festplassen. – Store, grøne flater er flott for eigenorganiserte aktivitetar som frisbee, krokket, fotballtennis og meir. Potensialet for leik og basistrening er enormt, her er det berre å dyrke fram «parkkulturen» som ein har i større byar. – Førdepakken legg til rette for at vi kan gå, jogge, sykle og bruke rulleski på gang- og sykkelvegar, og gir eit meir kompakt sentrum og kortare avstand mellom Førdehuset, Hafstadparken og Festplassen, seier han. – Vi har òg flotte aktivitetsparkar i Vieåsen med bl.a. sykkelbane, Viebøen, Grovene, Slåttebakkane og på skulane våre. Dette er flotte sosiale arenaer der ein får vere aktiv og bli kjent med andre. – Unge får stadig meir skjermtid og treng motvekter. Myta er at dei ikkje ønskjer å vere fysisk aktive, men spør du dei, er svaret at det er nettopp det dei vil, seier Skrede.

I Hafstadparken finn du mellom anna skatepark og utandørs treningsapparat. Foto: Martha Linnea Pukallus

LOKALKJENTE OPPLEVINGAR Korleis heve opp levinga av Sunnfjords praktfulle natur? – Krydre turen med ein lokalkjent guide, som veit kvar dei skjulte perlene ligg!

Er du interessert i stisykling, ta kontakt med Sunnfjord stisykkellag: sunnfjordsti sykkellag.no

56 iFØRDE-MAGASINET 2018

JUV-VANDRING I STYGGELIFOSSEN Styggelifossen er den største i fossen i Naustavassdraget, med eit fall på 130 meter. Jan Herstad tilbyr guida turar dit. Terrenget er kupert, og deler av turen er krevjande, med lett klatring ned i juvet. Turen er middels lett, og tek ca. 2 timar i vått terreng, så ein treng gode sko. Max 20 personar. Bestilling: 97 58 32 00

NORSK FISKESENTER – FISKELYKKA FINN DU I JØLSTER

GO'KAJAKK – OPPLEV VERDA FRÅ EIN KAJAKK

Jølster har Nord-Europas beste ørretvassdrag. Norsk Fiskesenter tilbyr fiskeguide og fangstgaranti! Tilbodet omfattar fisketurar med lokalkjent guide til fjellvatn, laks- og sjøaure-elvene og i havet, samt ulike kurs.

Å oppleve verda frå ein kajakk gir mosjon, meistring, spenning og naturopplevingar. Øyvind J. Korsøen tilbyr utleige av kajakkar på ulike stadar, utleige av robåtar og fisketurar på Movatnet, guida turar i kajakk, samt intensiv- og helgekurs i kajakkpadling.

Booking: 91 13 95 52 Meir informasjon: facebook.com/ fiskeguiden.no

BRE OG FJELL – BREVANDRING I JØLSTER Bre og fjell AS består av aktive fjellførarar, dei fleste profesjonelle IFMGA tindevegledere, busett i Sogn, Jølster, Stryn, Bergen, Trondheim og Kvaløya/ Tromsø. Per Magne Bakke tilbyr mellom anna brevandring på Haugabreen i Jølster, skredkurs, gudida klatring og skiguiding. For meir informasjon: breogfjell.no

Informasjon og bestilling: gokajakk.no

Eit Staseleg år Staseleg Hår & Bryn kan no sjå tilbake på eit hektisk og spennande år. Frisør Elin Dvergsdal Klopstad har alltid drøymt om å drive sin eigen salong. I fjor tok ho steget fullt ut, og starta salongen Staseleg Hår & Bryn etter at ho i lag med frisørkollega Randi Kalstad kjøpte salongen Karisma på Lindbøen 2 i Førde. – Det har vore eit hektisk, spennande, og ikkje minst eit lærerikt år seier dei begge. JØLSTER RAFTING – FLYTT GRENSER Flytt grenser og opplev aktivitetar i vakker natur, som rafting i ei av Europas beste elver, paint-ball, rappellering, elvebrett og Go-cart. 1. mai til 16. oktober kan du prøve Go-cart på fjellbane i Kråkenesmarka. Det gir intens fartsfølelse og kjensle av meistring. Bestilling: 900 67 070 Meir informasjon: jolster-rafting.no

FLATHEIM – GUIDA TOPPTURAR På Flatheim i Viksdalen tilbyr Sigurd Årskaug guide til ulike toppar. Eksempel på turar er Storefjellet 1182 moh, Geitebotsfjellet 1354 moh, eller kanskje over fjella til Balestrand? Booking og meir informasjon: gaularfjellet.no

LITT MEIR STASELEG PÅ NYNORSK – Namnet Staseleg Hår og Bryn valte vi fordi det skal beskrive kjensla av korleis kunden skal føle seg etter eit besøk her hos oss, og sjølvsagt måtte vi ha eit nynorsknamn sidan vi ligg i nynorskens hovudstad, seier Elin. – Vi ville ha ein liten og intim salong, som tek godt vare på kundane, og ikkje minst leverer service og produkt som gjer at kunden går nøgd heim. Folk vel ofte salong ut frå kven frisøren er. Frisørbransjen er veldig personavhengig. Er kunden nøgd med frisøren sin blir dei, seier Randi. – Vi har valt å satse på merkevareprodukt ein ikkje får overalt, som Shu Uemura, Oribe, Gold og Davines. PÅ DAGTID, OG LITT PÅ KVELD Vi har ein filosofi om at kundane våre skal få høve til å pynte seg når det passar best for dei. Derfor er det mogleg å få bestilt time både på dagtid og seine ettermiddagar. Tysdag og torsdag har vi ope frå 09.00 til 20.00, og elles i veka frå 09.00-16.00. Laurdagar held vi som oftast stengt, men vi legg sjølvsagt til rette for kundar som ønskjer å vere ekstra staseleg til spesielle høve, avsluttar dei.

FØLG OSS Facebook: www.facebook.com/staseleg Staseleg Hår & Bryn TIL FJELLS MED TIL FJELLS Øyvind Holsen Foss tilbyr gjennom selskapet Til fjells blant anna guida vandreturar i Jølster, firma- og teambuilding-opplegg samt guida fjell-løpeturar.

Elin Dvergsdal Klopstad elin@staseleg.no

Randi Kalstad

randi@staseleg.no

Lindbøen 2 - Angedalsvegen, 6800 Førde Tlf: 57 82 15 00 | staseleg.no

For meir informasjon: tilfjellsas.no 57

FØRDE 10.-12. AUGUST 2018

Årets kulaste festival. Artistar frå Nashville, Bergen, Førde og rundt om kring. Lastebil-utstilling. Amcar-utstilling. Entusiastbil-utstilling. Mat. Drikke. Helikopter. Sjøfly. Svidde dekk. Våt moro. Sjørøvarskuter. Fest. Lyd. Støy. Røyk. Action. Blålys. Kjøp billett til årets råaste fest no. Du får ikkje meir moro for pengane enn dette. Meir info og billettbestilling på www.tntforde.no Vi held deg oppdatert på facebook: www.facebook.com/trokkntruck Kor henne? På gamle verftsområdet. På Øyrane. I Førde. 58 iFØRDE-MAGASINET 2018

Rein Design. Foto: Espen Nyttingnes.

Rein Design • Foto: Espen Nyttingnes

TRØKK N’ TRUCK

Vårtilbud på Toyota C-HR

Privatleige kr 2124,- ink mva. pr. mnd

DETTE SKJER 2018

Det er mange store og små arrangement gjennom året. Følg med på iforde.no for oppdatert oversikt!

MAI

14. JUNI Sunnfjord Filmklubb, Hellenes

SEPTEMBER

11.–12. MAI Førde

JORDENS SALT

31.8.–2. SEPTEMBER Førdehuset, Førde

SCANDIC SUNNFJORD HOTEL & SPA 50 ÅR 18. MAI Larris scene, Førde

TOTO TRIBUTE BAND 18. MAI Sunnfjord Filmklubb, Hellenes Cronenberg dobbeltvisning:

FLUEN OG EXISTENZ 18.–20. MAI Fjøsen Pub, Jølster

SKEI DANSEGALLA 25.–27. MAI Scandic Sunnfjord Hotel Og Spa, Førde

KULTURFESTIVALEN FOR UTVIKLINGS HEMMA 31. MAI Førdehuset, Førde

VÅRKONSERT MED KVINNEKORET KVITRE

Wim Wenders 18. JUNI Naustdal

SUNNFJORD TRIATLON 23. JUNI Sentrum Sør, Førde

ELVERITT OG SOMMARFEST 23. JUNI Elvetorget og Amfi førde, Førde

MIDTSOMMARS MARKNAD! 30. JUNI Tønna, Bygstad

POSTGIROBYGGET

01. JUNI Sunnfjord Filmklubb, Hellenes

PARIS, TEXAS Wim Wenders 08.–09. JUNI Thon Skei Hotell, Jølster

JØLSTER AUREFISKE FESTIVAL

1. SEPTEMBER Førde

FØRDE OPP – OG FEST ETTERPÅ 14. SEPTEMBER Førdehuset, Førde

TUNG TIDS TALE 22.–23. SEPTEMBER Førdehuset, Førde

BILMESSA I FØRDE 28. SEPTEMBER Larris Scene, Førde

SILYA & THE SAILORS

JULI

OKTOBER

4.–8. JULI Førde

5. & 6. OKTOBER Førdehuset, Førde

FØRDEFESTIVALEN 7. JULI Jølster

JUNI

ELVETORGET CUP HANDBALL

JØLSTER MARATON

YOGAKRIGEN 13. OKTOBER Larris Scene, Førde

SKAMBANKT

AUGUST 10.–12. AUGUST Øyrane, Førde

TRØKK N'TRUCK 25. AUGUST Bygstad

STOREHESTEN OPP

Oppdatert oversikt på iforde.no