Bakliyat

t a y i l k a B i r e l k e Yem

eleri...

Yeni mah

zzet tan le iş m il ç e s l e z ö sül, size

Yazın salata ve meze olarak kışın ise sıcak şekilde tükettiğimiz, protein açısından et kadar değerli, ayrıca vitamin ve mineral açısından son derece zengin olan bakliyatları bol bol tüketelim. Etli veya etsiz pişirilerek sunulan bir ana yemek olarak çok değerli her biri; ama aynı zamanda piyaz, salata, meze olarak da soframızda çok özel bir yere sahipler.

TÜRK MUTFAĞININ

LEZZETLERİ

Y

avaş sindirildikleri için kan şekerini yükselterek enerji sağlayan bakliyatlar, koroner kalp hastalıkları ve damar sertliğine sebebiyet veren kolesterolü içermezler.

Lif içerikleri yüksek olduğu için bağırsak hareketlerini düzenleyip, kalın bağırsak ve mide kanserlerini, kabızlığı ve mide tembelliğini önlediğini belirten uzmanlar, “Tokluk hissi sağladığından zayıflama diyetlerinde de kullanabiliyor.

Bakliyat deyince akla ilk gelenler; kuru fasulye, nohut, mercimek, bakla, bezelye, pirinç, ve soya fasulyesi geliyor. Bu harika besin maddelerinin sayılamayacak kadar çok yararları ve sağlığa faydaları vardır.

Bakliyatlar, uygun saklama koşulları sağlandığında son kullanma tarihine kadar tazeliğini korur. Mutlaka serin ve kuru bir ortamda, vakumlu kaplarda veya bez torbalarda saklanmalıdır. Ürünün böceklenmesini önlemek amacıyla, kavanoz veya torbanın içerisine 2-3 diş sarımsak atılabilir.

BAKLİYAT

ALIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Bakliyat satın alırken aynı çeşit ürünlerin fiyatlarının farklı olmasına neden olan faktör bakliyatın yetiştirildiği bölgenin toprak yapısından kaynaklanmaktadır. Çünkü toprak yapısı ürünün özelliklerini etkilemektedir. Bazı yörelerin ürünlerinde kısa sürede böceklenme olmakta, pişirme süresi ve lezzet bakımından farklılıklar oluşmaktadır. Bazı yörelerin ürünleri ise dayanıklıdır, kısa sürede piş-mekte ve lezzet bakımından da daha lezzetlidir.

Bakliyat satın alırken dikkat edilmesi gereken diğer bir husus ürünün temiz olmasıdır: içinde taş, toprak ve bunun gibi yabancı maddelerin bulunmamasına ayrıca ham, lekeli ve rengi farklı tanelerin bulunmamasında dikkat edilmelidir.

Satın alacağınız ürünün kalibresinin yani boylarının homojen(aynı) olmasına dikkat ediniz. Çünkü ufak taneli ürünlerin fiyatı iri taneli ürünlerin fiyatından daha ucuzdur ve genellikle ufak taneli ürünler iri taneli ürünlerle karıştırılarak ucuza satılmaktadır.

Diğer önemli bir husus ise üretim yılıdır. Yeni mahsul ile eski mahsul arasında hem fiyat hem de kalite farkı vardır. Sağlık açısından düşünüldüğünde yeni mahsulün tüketilmesi daha faydalıdır. Yeni mahsul rengi canlıdır, sertliği azdır ve kısa sürede pişer, sindirimi kolay ve böceklenmeye karşı dayanıklı olmaktadır. Sadece kırmızı mercimekte diğer bakliyatların aksine eski mahsulün tüketilmesi tercih edilmelidir: bunun sebebi mercimeğin yeni mahsulünde taneler serttir ve geç pişer.

SEÇİLMİŞ LEZZET TANELERİ MERCİMEĞİN FAYDALARI

MERCİMEK Neme ihtiyacı en az olan bitkilerdendir. Tarımı en çok Güneydoğu Anadolu’da (özellikle Gaziantep ve Urfa’da) sonra iç Anadolu’da yapılır. Güneydoğu Anadolu’da kırmızı mercimek, iç Anadolu’da yeşil mercimek üretilir.

K

andaki kötü kolesterol düzeyini düşürür: Böylece kalp krizi geçirme rizikosunu azaltır; kalp dostu bir besin olduğunu kanıtlar.

Yüksek oranda lif içermesi nedeniyle mercimek, şeker hastaları için değerli bir besindir: Çünkü insülin ve kan şekerini düşürür.

Yüksek lif içeriğiyle pekliğe iyi gelir ve kalın bağırsakların çalışmasını düzene sokar. Hemoroit ve diğer kalın bağırsak sorunlarında iyileştirici etkiler yapar.

Mercimek, içerdiği yüksek orandaki demir ve folik asit nedeniyle kansızlığı önler. Zengin potasyum içermesi nedeniyle yüksek tansiyonu düşürücü etkiler yapar.

Mercimek içerdiği maddelerle bedenin kansere yakalanma rizikosunu azaltır.

Sağlığımızı destekleyici bütün bu önemli etkilerinden yararlanmak üzere, mercimeğin günlük diyetimize katılması, olabildiğince sıkça ve bolca yenilmesi öğütlenmektedir.

MERCİMEK

ÇORBASI Malzemeler

Yapılışı

4 Kişilik

ırmızı mercimeği yıkayın ve süzün.

Soğan, sarımsak, patates ve havucu küp doğrayın. Bir tencereye sırasıyla soğan, havuç, patates ve sarımsağı ekleyip soteleyin.

Daha sonra kırmızı mercimeği, tavuk suyunu, baharatları ilave edin ve yaklaşık 30 dakika pişirin. Çorbayı blenderdan geçirin. Ayrı bir tenceredezeytinyağını kızdırın, üzerine unu ekleyin. Bir yandan karıştırmaya devam ederken diğer yandan hazırladığınız çorbayı azar azar ilave edin. 15 – 20 dakika kadar pişirin. Tost ekmeğini küp şekilde doğrayın. Ayrı bir tavada zeytinyağını kızdırın ve doğramış olduğunuz ekmekleri kırmızıbiberle hafifçe kavurun. Çorbayı kızarmış ekmekle birlikte servis yapın.

• 200 g kırmızı mercimek • 1 lt tavuk suyu • 1 adet soğan • 2 diş sarımsak • 1 adet havuç • 1 adet patates • 1 fincan un • 2 adet tost ekmeği • ½ çay bardağı zeytinyağı • Tuz, karabiber • Kimyon, kırmızıbiber

K

BULGUR Orta Doğuda ve yurdumuzun Güney ve Güneydoğu yemeklerin de önemli yer tutan BULGUR; İnsanoğlu tarafından bilinen ilk taneli yiyecektir.

B

uğday tanelerinin su ile belli ısıda kaynatılarak her zaman kullanılmaya yarayışlı ve dayanıklı hâle getirilmiş şekli.

Bulgur yapımında sert ve iri taneli buğdayların seçilmesi gerekir.

Seçilen buğdayların taşı toprağı iyice temizlenir.Yıkandıktan sonra, 80°C’nin üstünde suda haşlanır. Bol havalı, güneşli, toz ve toprağın az olduğu belirli yerlerde kilim (çul) denen yaygıların veya örtülerin üzerine serilerek iyice kuruması sağlanır. Taştan oyulmuş dibeklerde tokmak (solgu) ile dövülerek dış kabukları ayrılan haşlanmış buğdaylar değirmenlerde kırılır. Kırma işi bittikten sonra kepeği giderilmek için normal hızla esen rüzgârda savrulur.

Günümüzde modern fabrikalarda el değmeden de îmâl edilmektedir. Bulgurlar, boylarına göre iri, orta, ince olmak üzere üç kısma ayrılır. İri tâneli bulgurlar pilav yapımında, orta iriliktekiler köfte, ince irilikte olanlar da çorba pişirmekte kullanılır. Birçok yörelerde bulgur pirinç yerine kullanılır.

BULGURUN FAYDALARI Bulgur B grubu vitaminler, potasyum, demir ve fosfor bakımından zengindir.

Kuru baklagillerle birlikte pişirildiği zaman besin kalitesi daha çok artmaktadır.

Bulgur lif içeriği yüksek olan bir besindir. Kan şekeri düzeyinde çok fazla dalgalanmalara neden olmaz, bağırsak ve kalp-damar sağlığını koruyucu etkisi vardır.

Bulgurun içeriğindeki potasyum oranı yüksek olduğundan böbrek hastalarının kanında potasyum değerleri yükseldiği zaman tüketilmemesi gerekmektedir.

Yapısında folik asit de bulunduğu için hamile kadınların tüketmesi önemlidir. Folik asit, anneler için önemli olduğu kadar bebeklerin gelişimi için de önemlidir.

MEYHANE PİLAVI

EN LEZZETLİ BULGURLARI ÇAĞDAŞ MARKETLER BAKLİYAT REYONUMUZDAN TEMİN EDEBİLİRSİNİZ.

Malzemeler

Yapılışı

4 Kişilik

ıvı yağı ve tereyağını tencereye koyun. Tereyağı eriyince doğranmış soğan ve sarımsaklarınızı ekleyin. Pembeleşene kadar kavurun.

Salçayı ekleyin. Kabuklu domatesleri küp küp doğrayın. (iri olmasın).Biberleri de ince ince doğrayın. Domates ve biberleri tencereye ekleyip karıştırın.

Bulyonu ezip ekleyin. Domatesler pişince haşlanmış nohutları ve bulguru ekleyip iyice karıştırın. (bulgurlar domatesli karışıma bulansın). Suyunu tuz ve baharatların hepsini ekleyip kapağını kapatın. Su kaynayana kadar orta ateşte, su kaynayınca hemen ocağı kısıp kısık ateşte suyunu çekene kadar pişirin. Suyunu çekince ocağı kapatın.

Havlu kağıt koyup demlenmesini bekleyin. Afiyet olsun.

• 2 su bardağı pilavlık bulgur • 3 su bardağı su • 1 adet soğan • 3 diş sarımsak • 1 yemek kaşığı biber salçası ve domates salçası karışık • 2 adet domates (kabuklu olarak küp doğranacak) • 1 adet yeşil biber (ince kıyılmış) • 1 su bardağı haşlanmış nohut • 1 adet tavuk bulyon • Yarım çay kaşığı tuz (bulyon kullanmazsanız tuzu 1 çay kaşığı kullanın) • 1’er çay kaşığı pul biber, karabiber, kuru nane • 2 çorba kaşığı tereyağı • Yarım çay bardağı sıvı yağ

S

Bafra bölgesinin en kaliteli çeltiklerinden seçilerek üretilen pirinçleri sizin için getirdik...

Bafra Pirinci PİRİNÇ

Beslenmemizde çok önemli yeri bulunan pirinci veren tarım bitkisi Pirinç (ya da üreticinin deyişiyle çeltik), Buğdaygiller’dendir. Yirmi kadar türü bulunan ve anayurdu kesin olarak bilinmeyen, ancak dünyanın ılıman sıcak bölgelerinde çok yaygın olarak yetiştirilen çeltik bitkisinin tarımı, ülkemizde de geniş ölçüde yapılmaktadır. Türkiye’de en iyi çeltik Bafra ovasında yetişiyor. Bafra princinin özelliği iki defa kurutmadan geçmesidir. Böylelikle pirincin hem dayanıklılığı hem de Türk damak tadınına uygun hale gelir.

Pirinci kusursuz pişirmeniz için

önemli 5 nokta 1- Pirinç ve kullanılacak su miktarını ölçün 2- Pişirme süresini doğru ayarlayın 3- Pişirme sırasında buharın yok olmaması için tencerenin kapağını sıkıca kapatın.

4- Pişme süresi sonunda tencerenin kapağını açıp pirincin pişip pişmediğini kontrol edin.

Eğer pirinç tamamen suyunu çekmemiş ve iyice pişmemişse 2 veya 4 dakika daha pişirin.

Pirinci eğer çukur bir tencere içinde pişirdiyseniz bekletmeden yayvan bir kap veya tepsi içine alın.

5- Mevcut buharın çıkması için pişmiş pirinçleri çatalla veya delikli kaşıkla karıştırın.

ÇAĞDAŞ MARKETLER’E PİRİNÇ BAFRA’DAN GELİR. BAKLİYAT REYONUMUZDAN TEMİN EDEBİLİRSİNİZ.

PİRİNÇ PİLAVI Malzemeler 4 Kişilik

Yapılışı

2 su bardağı pilavlık Bafra pirincini yıkayıp suyunun süzülmesi için bir süzgece alın. 2 yemek kaşığı arpa şehriyesini 1 yemek kaşığı tereyağı ile pem• 2 su bardağı pilavlık Bafra beleşene kadar kavurun. Süzülen pirinci tencereye pirinci ilave edin. 1 yemek kaşığı tereyağı da ekleyerek • 2 yemek kaşığı tereyağı • 2 yemek kaşığı arpa şehriyesi kavurmaya devam edin. 4 su bardağı suyu ilave edip tuzunu ayarlayın. Tencerenin kapağını kapa• 4 su bardağı su tıp önce hızlı ateşte kaynatın. Kaynayınca ocağın • Tuz ateşini iyice kısın. Bu şekilde suyunu çekene kadar pişirin. Pilav pişince ocağın altını kapatın ve 20 dakika pilavı dinlendirin. Küçük servis kabına hafifçe bastırarak yerleştirin ve servis tabağına ters çevirerek çıkarın. Sıcak olarak servis edin.

BARBUNYA Barbunya fasulye, pembe-beyaz dış kabuğu ve beyaz ağırlıklı iç taneleri ile standart yeşil fasulyelerden ayrılır. Zeytinyağlı yemeği türk mutfağının ünlü soğuk mezeleri arasında yeralır. Türkiye’de sebze olarak yurdumuzun hemen hemen her yerinde yetiştirilir. “Barbunya fasulyesi” olarak da bilinir. Taze ve kuru olarak tüketilir.

Barbunya fasulye, baklagiller familyasından otsu bir bitki türüdür.

Pembe-beyaz dış kabuğu ve beyaz ağırlıklı iç taneleri ile standart yeşil fasulyelerden ayrılır.

Soğuğa duyarlı bir bitki olan barbunya fasulye, hemen her tür toprakta yetişir.

Bütün baklagiller içinde en çok tüketilen sebzelerden biridir.

Tohumdan yetiştirilir. Fasulye yeşil halde veya tohumları birleşik yapraklardan ayrılıp kurulumuş olarak tüketilebilir.

Yeşil halde iken Çalı fasulyesi, Ayşe kadın fasulyesi gibi isimlerle adlandırılan çeşitleri vardır.

Kurutulmuş halde de dermason, horoz, barbunya, boncuk, şeker, göbekli, börülce (karnıkara), Dombay fasulyesi diye adlandırılan çeşitlere sahiptir.

En besleyici sebzelerden biridir. Proteince zengin ve lezzetli bir sebzedir.

BARBUNYANIN FAYDALARI

B

arbunya lif bakımından zengindir. Kolesterolü düşürür. Vücuda güç ve enerji vererek, bedensel ve zihinsel yorgunluğu giderir. Barbunya vücudun gelişimini ve onarımını destekler. Kemikleri güçlendirir. Romatizma ve siyatik şikâyetlerini azaltır. Böbrek rahatsızlıklarında etkilidir. Böbrekleri kuvvetlendirir. Böbrek kumu ve taşlarını dökmeye yardımcı olur. Sinirleri kuvvetlendirir ve kalp çarpıntısını giderir. Kandaki şeker miktarını düşürerek şeker hastalığına karşı faydalı olur.

BARBUNYA PİLAKİ Malzemeler 4 Kişilik

Yapılışı

B

arbunya pilaki için geniş bir tencereye barbunyaları alın ve üzerini geçecek kadar sıcak su ekleyip yaklaşık 5 dakika • 500 gram barbunya kaynayana kadar pişirin. Bu işlem barbunyanın • 1 tane kuru soğan siyahlığını almak için. Temiz bir tencereye • 1 tane havuç zeytinyağını alın ve ince ince doğradığınız • 4 diş sarımsak soğanları kavurun. Soğanlar yumuşadığında • Yarım çay bardağı zeytinyağı • 1 yemek kaşığı domates salçası tencereye halka şeklinde doğradınız havucu, kabuğunu soyup ikiye böldüğünüz sarımsakları • 1 tatlı kaşığı tuz ve salçayı ilave ederek 1 dakika daha kavurun.

• 1 yemek kaşığı toz şeker Malzemeleri karıştırıp barbunyaları, tuzu, • 5-6 dal maydanoz şekeri ekleyin. Malzemelerin üzerini geçecek kadar sıcak su ekleyin ve 25-30 dakika orta ateşte pişirin. Maydanoz serpiştirerek ve limon sıkarak servis yapın.

FASULYE Anayurdu Amerika kıtası olan ve on altıncı yüzyılda Avrupa’ya getirilip oradan tüm dünyaya yayılarak yetiştirilmeye başlanan fasulyeler, genellikle biryıllık sarılgan otsu bitkilerdir.

FASULYENİN FAYDALARI

F

asulyeler kandaki kötü kolesterol düzeyini önemli ölçüde düşürürler. ABD’de son zamanlarda yapılan bilimsel araştırmalarda, diyetlerinde düzenli olarak çeşitli fasulyelere yer veren kişilerin, üç haftalık böyle bir diyetten sonra kötü kolesterol düzeylerinde %19’lara varan düşüşlerin yaşandığını saptamıştır.

Potasyum oranı yüksek olan fasulyelerin düzenli olarak alımı, yüksek tansiyonu düşürmektedir. Zengin lif içeriğiyle fasulyeler, peklik (kabızlık) çeken kişilere iyi gelir, ayrıca kalınbağırsak ve hemoroit sorunları çekenler de fasulyelerden yararlanmalıdır.Fasulyeler, yüksek oranlı demir içeriğiyle kansızlığı ve folik asit içeriğiyle gebe kadınların spina bifida (omurganın bir yanının açık olması) hastalığına yakalanmış çocuk doğurma rizikosunu en aza indirir. Fasulyeler, ensülin ve kan sekeri düzeyini kontrol altında tutarak seker hastalarına yardımcı olurlar. Fasulyeler, yüksek oranlı antioksidan içeriğiyle bedenin kansere yakalanması rizikosunu azaltır: Bu bağlamda, özellikle kadınlarda meme kanserleri ve genellikle kalınbağırsak kanserleri sayılabilir. İşte sağlığa yararlı bu pek önemli etkilerinden faydalanılmak üzere kuru fasulyelerin günde 55-60 gr. ve taze fasulyelerin 100-120 gr’lık bir miktarının günlük diyetimize katılarak alınması uzmanlarca öğütlenmektedir.

ETLİ KURUFASULYE

EN LEZZETLİ FASULYELERİ ÇAĞDAŞ MARKETLER BAKLİYAT REYONUMUZDAN TEMİN EDEBİLİRSİNİZ.

Malzemeler 4 Kişilik • 500 gr. kuru fasulye • 250 gr. kuşbaşı • 2 baş soğan • 2 adet domates • 1 çorba kaşığı salça • 3-4 adet sivri biber • 1 çorba kaşığı margarin • Yeterince tuz, karabiber

Yapılışı

F

asulyeyi geceden tuzlu suda ıslatın. Sabahleyin yıkayıp süzün ve üstünü örtecek kadar bolca suda haşlayın. Dağılmamasına dikkat edin. Etleri tencereye koyup, suyunu salıp çekinceye kadar çevirin, yağı ilave edin, yağ kızmaya başlarken çentilmiş soğanları ekleyin. Soğanlar pembeleşirken doğranmış domatesi ya da sulandırılmış salçayı katın. Fasulyeleri ilave edin, üzerine biberleri doğrayın. Ve karabiberi, tuzu katarak az sıcak su ile fasulye helme dökünceye kadar pişirin.

Arzu ederseniz et yerine pastırma da katabilirsiniz.

PİYAZ

Malzemeler

Yapılışı

4 Kişilik

gün önceden ıslatılmış fasulyelerin üzerlerini birkaç parmak aşacak kadar soğuk su koyup, harlı ateşte bir taşım kaynatın. Ağır ateşte yumuşayıncaya kadar pişirin. Pişme suyunda ılınmaya bırakın. Süzdürüp çukur bir kaba alın. Bir bardak sirkeyi ilave edip üzerini bir kapakla kapatın.

Fasulyeleri yaklaşık 2 saat sirke içinde dinlenmeye bırakın.

• 250 gr Kuru Fasulye • 1 Su Bardağı Sirke • 1 Adet İri Soğan • 1 Demet Maydanoz

Sos İçin • Tuz , Beyazbiber • 2 Çorba Kaşığı Sirke • 6 Çorba Kaşığı Zeytinyağı • Süslemek İçin • 2 Orta Boy Domates • 2 Katı Haşlanmış Yumurta

1

Sosu için tuz, biber ve sirkeyi çukur bir kapta iyice karıştırın. Sürekli çırparak zeytinyağını yedirin. 2 saatin sonunda fasulyelerin sirkesini süzün. Piyazlık kesilmiş soğan ve iri kıyılmış maydanoz ile sirkeli salata sosunu ilave edip iyice karıştırın. Piyazı bir servis kabına aktarıp domates, haşlanmış yumurta dilimleri ve siyah zeytin ile süsleyip servis yapın.

MAŞ FASULYESİ Cin börülcesi olarak da bilinir. Güney Doğu Anadolu’da yaygın olarak kullanılan ufak ve yeşil görünümlü bir fasulye türüdür.

FAYDALARI Bağırsak düzenleyici etkisi vardır. Şeker düzeyini düşürür. İçeriğinde bol miktarda protein ve lif vardır.

Hücre yenilenmesine yardımcı olur.

MAŞ FASULYE PİYAZI

DOĞADAN SOFRANIZA

Malzemeler

Yapılışı

4 Kişilik

gece önceden maş fasulyelerini ılık su dolu bir kaba koyup bekletin. Ertesi sabah suyun altından geçirip durulayın.

• 1 su bardağı (215 gram) maş fasulyesi (kuru ağırlık) • 1 demet taze soğan (300 gram), temizlenmiş ve ince doğranmış olarak yaklaşık 1 su bardağı • Yarım demet taze nane, temizlenmiş ve ince doğranmış olarak yaklaşık yarım su bardağı • Yarım su bardağı zeytinyağı • 3 çorba kaşığı üzüm sirkesi • Yarım çay kaşığı deniz tuzu • 2 adet haşlanmış yumurta • Siyah zeytin

1

Büyük boy bir tencere dolusu suyu kaynatıp maş fasulyelerini ekleyin ve 10 dakika boyunca kaynattıktan sonra süzün.

Ardından süzdüğünüz fasulyeleri tekrar büyük boy bir tencere dolusu kaynar suda bu defa 7 dakika daha haşlayın ve tekrar durulayıp süzün.

Fasulyelerin iyice kuruduğuna emin olduktan sonra büyük boy bir kapta soğan, nane, zeytinyağı, sirke ve tuzla karıştırıp servis tabağınıza aktarın.

Haşlanmış yumurtaları ortadan ikiye kesin ve zeytinlerle birlikte piyazın üzerine yerleştirin.

NOHUT Nohut yetiştirilmesi kolay bir bitkidir.

Anadolu’da kıraç alanlarda yetiştirlir.

Su kıtlığına iyi dayanır ve toprak kalitesine pek önem vermez.

H

ava yeterince sıcak olmazsa hasılat kötü olur. Yaprakları 5 –15 mm büyüklüğünde ve tomurcukları 30mm’ye kadar uzun olabiliyor. Tohumları kurumadan yeşil olarak da yenebilir.

Kurutulmuş nohut bir çok yemekte kullanılır.

NOHUTUN

FAYDALARI Yeni doğum yapan annelerde sütü artırır, idrarı söktürür.

Dalağın ve böbreğin tıkanık damarlarını açar. Akciğerin yara ve iltihaplarına karşı çok iyi gelir. Vücudun bütün tıkanık damarlarını açar, bağırsaklara yumuşaklık verir. Sırt ağrılarında faydalıdır, kanı temizler. Vücudu ve sinirleri güçlendirir, ruhi bunalımda çok faydalıdır.

Nohut vücuttaki üre asidini, ürat tuzlarını ve vücuttaki fazla yemek tuzunu dışarı atar, bu bakımdan ürat taşı ve kumu olanlara, şişmanlara kalbi olup da vücudu su toplayanlara çok fayda verir. İdrar yollarındaki yanmaları geçirir ve oraları dezenfekte eder.

Sağlığımızı destekleyici bütün bu önemli etkilerinden yararlanmak üzere, mercimeğin günlük diyetimize katılması, olabildiğince sıkça ve bolca yenilmesi öğütlenmektedir.

NOHUTLU TAVUK

EN LEZZETLİ NOHUTLARI ÇAĞDAŞ MARKETLER BAKLİYAT REYONUMUZDAN TEMİN EDEBİLİRSİNİZ.

Malzemeler

Yapılışı

4 Kişilik

encereye sıvıyağı alın. 2 adet tavuk budunun kemiklerini çıkartın.

Tavuk etlerini küp kesin. Tencereye tavuk etlerini alın ve soteleyin. 2 adet soğanı yemeklik kesin. Tavukların üzerine soğanları ve sarımsakları ilave edin ve kavurmaya devam edin.

• 2 su bardağı nohut • 2 tavuk budu • 2 soğan • 2 diş sarımsak • Yeşil biber • 1 çorba k. domates salçası • 1 tatlı k. biber püresi • 3 çorba k. biberli domates sosu •

T

Üzerine haşlanmış olan 2 su bardağı nohut, domates salçası, biber püresi, biberli domates sosu ilave edin ve üzerine sıcak su ilave edin ve pişirin.

BÖRÜLCE Birkaç önemli türü olan ve bunların kökeni dünyanın çok farklı bölgelerinde bulunan börülcelerden ülkemizde yetiştirilen adi börülcenin (V. unguicilata) anayurdu Afrika kıtasıdır. Türkiye’de Batı ve Güney Anadolu’da yetiştiriciliği yapılan bu börülce türü, 30-300 cm. kadar boylanabilen, biryıllık sarılıcı otsu bitkidir.

Y

akın zamanlara kadar fasulyeler arasında sayılan ama günümüzde kendi özel cinsi içinde tanımlanan börülcenin gövde ve yaprakları fasulyeninkine benzer. Beyaz, pembe ya da kırmızı renklerde açan çiçeklerinden oluşan badıçlarının kesiti değirmidir (yani yuvarlaktır). Bu badıçların içinde gelişip fasulyeye benzeyen ve sayıları değişen börülce tohumlarının (çekirdeklerinin) göbeği kara renkli olur.

BÖRÜLCENÜN FAYDALARI Tüm baklagiller gibi börülce de kandaki yüksek kolesterol düzeyini düşürür. İçerdiği yüksek lif oranıyla kandaki ensülin ve şekeri düzene sokar, bu nedenle şeker hastaları için iyi bir besin oluşturur.

Aynı nedenle pekliğe (kabızlığa) hemoroite ve diğer bazı kalınbağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir.

Demir minerali yönünden zengin bir besin olduğu için kansızlığa da iyi gelir.

Potasyum yönünden zengin olduğundan, yüksek tansiyonu düşürür.

Sağlığa yararlı bütün bu pek önemli etkilerinden faydalanılmak üzere börülcenin diyetimize sokulması ve diğer baklagillerle dönüşümlü olarak tazesinden günde 100-120 gr. ya da kurusundan günde 55-60 gr. yenilmesi uzmanlarca öğütlenmektedir.

BÖRÜLCE SALATASI Malzemeler

Yapılışı

4 Kişilik

Böğrülceleri ayıklayıp akşamdan çeşme suyu ile ıslatalım. Salatamızı hazırlayacağımız zaman çok az tuz ile 3 su bardağı kadar suda haşlayalım. Çok dağılmamalı biraz diri kalmalı. ( ben düdüklü tencerede öttükden sonra 5 dakika tutuyorum). Tavuk etimizi tuz ilavesi ile pişirip soğudukdan sonra küp küp doğrayalım. Sarımsağı tuz ile dövelim.

Zeytinyağı ve limon ile karıştıralım. Yeşillikleri ince ince doğrayalım.Kornişon turşusunu tavla zarından az küçük doğrayalım. Hepsi ayrı ayrı tabaklarda hazır olsun. Önce böğrülceleri servis tabağımıza alalım dereotu ve mısır hariç bütün malzemeleri üzerine verip hırpalamadankarıştıralım. Üzerine dereotunu serpeleyelim ve mısırla süsleyelim. Afiyet olsun.

• 1-1,5 su bardağı Kuru böğrülce • 5-6 dal taze soğan • İri çekilmiş ceviz içi • Yarım bağ dereotu • 1 -2 parça tavuk eti sotelik beyaz kısmından • Yarım avuç üzerine süslemek için haşlanmış mısır • 3-4 diş sarımsak • 7-8 adet kornişon turşusu • 1 limonun suyu • Tuz, pul biber • Arzuya göre zeytinyağı

BAKLA Vitamin ve protein açısından son derece zengin bir besin olan baklanın taneleri tazeyken yeşil, kuruyunca kahverengidir. Hemen heryerde yetişir.

B

akla ülkemizde neredeyse hemen her bölgede yetiştirilir. Taze bakla üretiminde Antalya İçel Aydın gibi Akdeniz ve Ege illeri öndeyken kuru bakla üretiminde Çanakkale ve Balıkesir illeri ilk sıraları alır. Seracılığı saymazsak taze baklanın pazarlarda yada manav tezgahlarındaki ömrü 1-2 ayla sınırlıdır. Misri ve kıbti olmak üzere iki çeşittir. Çiçekleri, unu, kabuğu kullanılır. Gıda yönünden çok zengindir.

BAKLANIN FAYDALARI Lutein içeriğinden dolayı gözler için faydalıdır. Kötü kolesterolü düşürür. Kan şekerini düzene sokar. Bağırsak düzensizliğine iyi gelir. Hemoroit ve kabızlığa iyi gelir.

Demir ve kalsiyum mineralleri açısından zengindir. Bol miktarda A, C, B ve B2 vitaminleri içerir. İdrar yollarını temizler. Bağırsak parazitlerini düşürür. Baş ağrısına iyi gelir. Yüksek albümün içerir. Böbrek kumları için tedavi edicidir. Cilde iyi gelir.

Böbrek ağrılarını dindirir. Böbrek iltihaplarını giderir. Böbrek kum ve taşlarının düşürülmesine yardımcı olur. Lumbago, romatizma, siyatik ve dolama şikayetlerini giderir.

BAKLA FAVASI

Malzemeler 4 Kişilik • 4 su bardağı kuru bakla • 1 bardaktan az zeytinyağı • 2 adet kuru soğan • 2 adet havuç (büyük ise 1 tane) • 1 çay kaşığı şeker • 1 yemek kaşığı tuz • 2 diş sarımsak • 1 limon • Yarım demet dere otu • 8-10 zeytin

Yapılışı

B

akla ayıklanıp yıkanır. İri doğranmış soğan, havuç ve yıkanıp süzülmüş bakla, şeker, tuz tencereye alınır.

8 bardağı su eklenerek bakla yumuşayana kadar pişirilir. İyice yumuşamış olan baklalar blendırdan geçirilir , ıslatılmış bir borcama alınır ve servis saatine kadar buzdolabında dinlendirirlir. Şervis yapılacağı zaman fava dilimlenir ve servis tabağıda alınır.

Dereotu ve zeytin ile süslenir. Zeytin yağı ve limon gezdirilerek servis yapılır.

AŞURE

D

ünyanın en eski tatlılarından biridir aşure. Muharrem ayının simgesi bu tatlı çorba, her elde farklı yorumlansa da başarılı bir aşure için herkesçe kabul görmüş püf noktalarına riayet etmek gerekiyor. İnsanlık tarihi kadar eski bir tatlı aşure. Hem Muharrem ayının onuncu gününe tevafuk etmiş birçok olayı anmak ve kutlamak maksadıyla pişirildiği, hem de paylaşmanın, dayanışmanın, birlikteliğin ve sevginin ifadesi, bolluk ve bereketin simgesi olduğu için aşure asla yalnızca bir tatlı değil. Rivayete göre gemisini kendisine inananlarla birlikte karaya oturtan Nuh Aleyhisselam’ın kalan yiyecekleri bir araya toplayıp pişirmesi sonucu ortaya çıkıyor. İşte bu yüzden yoruma açık, her elde farklı marifet bulan bir tatlı aşure. Kuvvetli muhtemel o gün o gemide bulunanlar, günümüzde pişirilen aşureyi görse bir hayli şaşırırdı. Öyle ya içine katılan temel malzemeleri bir yana bırakırsak herkes damak tadına göre pişiriyor ve göz zevkine göre süslüyor aşureyi. Aşure, içinde bulunan vitaminler, mineraller ve protein nedeniyle özellikle çocuklar ve enerjiye ihtiyacı olanlar için önemli bir besin kaynağıdır. Yörelere göre farklı içeriklere sahip olsa da, içeriğinde 15 çeşit tahıl, kuru ve yaş meyve, kurubaklagil, yağlı tohum çeşitleri içeren aşure bu çeşitliliği ile de zengin vitamin ve mineral içeriğine sahiptir. Enerji ve besin öğeleri bakımından zengindir.

AŞURENİN FAYDALARI Yüksek enerji içerir, tahıl ve şeker olduğu için yüksek kalorilidir. Bu yüzden enerjiye ihtiyacı olan çocuklar, gelişme dönemindeki ve günlük enerji ihtiyacı yüksek kişiler için çok iyi ve dengeli bir enerji kaynağıdır. Yüksek kalori içerdiği için kilo problemi, kronik hastalığı olanlar aşureyi doktor ve diyetisyenlerin önerdiği ölçüde tüketmelidir. Aşure yapılırken şeker yerine bal veya pekmez konularak yapılırsa kalorisi azaltılmış olur. Bol posa içerir; kurubaklagil, incir, kuru kayısı gibi barsak hareketlerini hızlandıran besinler bulunduğu için kabızlık, hazımsızlık gibi problemlere iyi gelir.

Hayvansal yağ- kolesterol içermez; tamamen tahıl, kurubaklagil ve meyveden hazırlandığı için hiçbir şekilde hayvansal yağ-kolesterol içermez. İçeriğine katılan tüm besleyici malzemeler sayesinde aşurede B2, B1, C, A vitamininin yanı sıra bol miktarda demir, çinko, fosfor, kalsiyum ve sodyum vardır. İçinde fındık, ceviz gibi yağlı tohumlar bulunur. Fındık, ceviz Q-3 başta olmak üzere demir, kalsiyum, E vitamini ve B grubu vitaminleri içerir. Bu yüzden özellikle kalp hastalıklarına yararlı besin öğeleri içerir. Bitkisel protein içerir; nohut, kuru fasulye, bakla, fındık gibi… Bitkisel protein çocuklar ve yaşlılar için önemlidir. C vitamini içerir. İçeriğinde incir, kayısı, nar ve portakal gibi meyveler olduğu için bol C vitamini ve posa içerir.

Malzemeler • Yarım kilogram buğday • 1 fincan pirinç (çay fincanı) • 200 gram kuru fasulye • 200 gram kuru ceviz • 200 gram fındık

• 100 gram pilav fıstığı • 1 kilogram toz şeker • 200 gram nohut • 4 adet limon • 50 gram kuş üzümü

Yapılışı

P

irinçleri ve buğdayları yıkayın. Pirinçleri ve buğdayları tencereye koyun ve üzerine su ekleyin (üzerini 2-3 parmak aşacak şekilde). Bu şekilde 5 dakika karıştırarak pişirin.Üzerini sıkıca kapatıp sıcak ortamda, bir gece bekletin.

Nohut ve fasulyeleri yumuşayıncaya kadar haşlayın. Pirinç ve buğdayları tencereye biraz sıcak su ekleyerek ateşe koyup kapaksız olarak kaynatın. Dibinin tutmamasına dikkat edin, devamlı karıştırın. Bir süre sonra altını kısarak, kabukları soyulmuş nohut ve fasulyeleri katın. Malzemeler kısık ateşte pişerken karıştırarak bir kilogram şekeri de ilave edin. Ateşten almaya yakın limonları rendelenip aşureye katın ve bir iki taşım daha kaynatın. Ateşten almadan önce isteğinize göre gül suyu da ekleyebilirsiniz. Soğumadan kaselere koyun. Fındığı, cevizi ve pilav fıstığını kavurarak aşurelerin üzerine serpiştirebilirsiniz ya da aşurenin üzerine tarçın ya da nar taneleri ekleyebilirsiniz.

eleri...

Yeni mah

zet tan z le iş m il ç e s l e z sül, size ö