DWUTYGODNIK
Solidarni z Ukrainą Starosta tatrzański Andrzej Gąsienica – Makowski prosi o pomoc rodzinom ofiar na Ukrainie.
- W nawiązaniu do apelu Wojewody i Marszałka Małopolski zwracam się do Ludzi Gór o pomoc rodzinom ofiar na Ukrainie.Wiem, że w obliczu nieszczęścia i tragedii potrafimy działać solidarnie i nieść konkretną pomoc potrzebującym – mówi. Konto, na które można wpłacać: Starostwo Powiatowe w Zakopanem, ul. Chramcówki 15, 34-500 Zakopane, Podhalański Bank Spółdzielczy O/Zakopane: 89 8821 0009 0000 0000 1225 0032 „Pomoc rodzinom ofiar na Ukrainie”.
e-mail: redakcja@goral.info.pl www.goral.info.pl 168. rocznica Powstania Chochołowskiego 110. rocznica powstania
NR 30
CZWARTEK 27 LUTEGO 2014
Związku Górali
Oddali hołd Powstańcom
Od wernisażu wystawy twórców ludowych w lokalu „Śwarna” przy ul. Kościuszki w Zakopanem rozpoczęły się obchody 110. rocznicy powstania Związku Górali. Na spotkanie przybyło wielu gości, członków miejscowego oddziału Związku Podhalan oraz przedstawicieli zaprzyjaźnionych oddziałów. Uroczystość uświetniła obecność wiceprezesa Związku Podhalan w Polsce Alojzego Lichosyta.
W NUMERZE PORONIN.
Rząd zaakceptował koncepcję „węzła poroniańskiego” str. 3 NOWY TARG. 10 – lecie nowotarskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego str. 5 PODSZKLE . Sukces „Serdocków” str. 6 REGION.
Plebiscyt Góral Info Extra str. 11 reklama
Fot. Piotr Twardowski
gazeta BEZPŁATNA gazeta BEZPŁATNA gazeta BEZPŁATNA gazeta BEZPŁATNA gazeta BEZPŁATNA gazeta BEZPŁATNA
BEZPŁATNA GAZETA LOKALNA NA TERENIE POWIATÓW NOWOTARSKIEGO I TATRZAŃSKIEGO. NAKŁAD 10000 egz.
21 lutego 1846 roku w Chochołowie doszło do niezwykłego wydarzenia. Górale z Chochołowa, Cichego, Dzianisza, Witowa i okolic pod przywództwem Jana Kantego Andrusikiewicza, miejscowego nauczyciela i organisty oraz wikarego ks. Leopolda Kmietowicza wystąpili zbrojnie przeciw władzom austriackim. „Poruseństwo Chochołowskie” miało być częścią ogólnonarodowego zrywu rewolucji krakowskiej poprzedzającej Wiosnę Ludów. Powstanie zaplanowane zostało na 21 lutego przez powstańczy Rząd Narodowy w Krakowie. Niestety nie poinformowano w porę Chochołowian o wahaniach czy powstanie się rozpocznie.
– Wieczorem 21 lutego uzbrojeni górale pod wodzą Andrusikiewicza i księdza Kmietowicza uderzyli na posterunek austriackiej straży granicznej w Chochołowie. Po rozbrojeniu strażników Andrusikiewicz ogłosił wybuch powstania. Powstańcy udali się do położonej po drugiej stronie granicy galicyjsko-węgierskiej Suchej Góry, aby tam w komorze celnej zdobyć pieniądze na potrzeby ruchu. Komorę celną zdobyli bez trudu – jeden ze strażników przyłączył się nawet do powstańców. Następny dzień przeznaczono na werbowanie ochotników i przygotowanie broni. 22 lutego wieczorem w Chochołowie zgromadziło się około pięciuset chłopów zwerbowanych z sąsiednich wsi – Witowa, Dzianisza, Cichego.... Dokończenie na str. 8
Wszystkich obecnych powitał prezes zakopiańskiego oddziału Marcin Zubek, a na temat wystawy mówiła Małgorzata Wonuczka – Wnuk. – Zobowiązani tradycją postanowiliśmy w ramach obchodów zorganizować tu w tym miejscu, którego wynająć póki co nie możemy, nie mamy zezwolenia, ale żeby nie stało ono puste, żeby pokazać w centrum Zakopanego to co mamy najcenniejsze, to co mamy najpiękniejsze. To są prace ludzi tej ziemi, ludzi skalnego Podhala, Zakopanego i wydaje mi się, że ta praca, którą tutaj widzimy to jest samo piękno. To jest także „złote runo”, po które przyjeżdżają tutaj od dziesiątków lat turyści z całego kraju, twórcy szukający inspiracji, ale i nie tylko z kraju, przecież także spoza jego granic... Dokończenie na str. 13
2
CZWARTEK, 27 lutego 2014 Rozmaitości Premier Donald Tusk spotkał się z tatrzańskimi policjantami
Odnaleziono zaginioną Ratownicy GOPR i funkcjonariusze policji odnaleźli zaginioną w sobotę 22 lutego 83 – letnią mieszkankę Rabki – Zdroju, która o godz. 16.00 wyszła na spacer z psem i nie wróciła do domu. Kobietę odnaleziono następnego dnia w rejonie Szumiącej na szlaku w kierunku Przełęczy Sieniawskiej. – W dniu 22 lutego o godz 23: 35 w Komisariacie Policji w Rabce – Zdroju przyjęliśmy zawiadomienie o zaginięciu 83 – letniej mieszkanki Rabki – Zdroju, która w tym dniu o godzinie 16: 00 wyszła na spacer z psem i do chwili obecnej nie powróciła. Ostatni raz widziana była w okolicach zakładu stolarskiego na Słonem. Od razu została powiadomiona Grupa Podhalańska GOPR, która wspólnie z Grupą Poszukiwawczą nowotarskiej komendy oraz funkcjonariuszami rabczańskiego komisariatu rozpoczęli poszukiwania zaginionej. W poszukiwaniach brało udział około 20 policjantów wraz z psem tropiącym oraz 12 ratowników GOPR – mówi asp. Roman Wolski, rzecznik nowotarskiej policji. – Około godziny 9: 30 rano następnego dnia po całonocnych poszukiwaniach zaginiona rabczanka został odnaleziona. Odnaleziono ją w rejonie Szumiącej na szlaku w kierunku przełęczy sieniawskiej. Kobieta była mocno wychłodzona i z uwagi na to, że temperatura wewnątrz jej ciała po wstępnych badaniach na miejscu wynosiła 28 stopni została podjęta decyzja o przetransportowaniu jej helikopterem do szpitala w Krakowie. Po badaniach poszkodowana została przewieziona do Centrum Głębokiej Hipotermii w Krakowie, z którą Grupa Podhalańska GOPR od lat współpracuje. Odnalezienie zaginionej kobiety było również możliwe dzięki bardzo dobrej współpracy i wymianie informacji pomiędzy Policją a GOPR-em. Wspólne szkolenia dają pozytywny efekt przy tego typu akcjach – mówi Roman Wolski. FOT. KPP NOWY TARG
Jeździli po pijaku bez uprawnień – W dniu 20 lutego o godz 2: 15 w Rabce – Zdroju na ul. Kilińskiego policjanci OPI KP R- W dniu 20 lutego o godz 2: 15 w Rabce – Zdroju na ul. Kilińskiego policjanci OPI KP Rabka zatrzymali dwóch nietrzeźwych mieszkańców Uzdrowiska. Mężczyźni w wieku 18 i 23 lat, którzy poruszali się pojazdem marki Opel Corsa i na sygnał policjanta nie zatrzymali się w celu uniknięcia kontroli drogowej. W wyniku pościgu ujawniono porzucony pojazd, od którego oddalali się w/w zatrzymani, gdzie po krótkim pościgu sprawcy zostali ujęci. Jako osobę, która kierowała pojazdem zatrzymani wskazują się wzajemnie. Poddani badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu – 18 latek bad. I – 1,00; II – 0,94; III – 0,84 promila oraz 23 latek bad. I – 1,55; II – 1,49; III – 1,42 promila. Obaj zatrzymani nie posiadają uprawnień do kierowania pojazdami. Zostali osadzeni w policyjnym areszcie do dyspozycji Prokuratury. W wyniku przesłuchań sprawcą okazał się 18 latek, który przyznał się do zarzucanych mu czynów i dobrowolnie poddał się karze – relacjonuje asp. Roman Wolski, rzecznik nowotarskiej policji. Groźny wypadek w Czarnym Dunajcu Do groźnego wypadku doszło 18 lutego ok. godz. 14.00 w Czarnym Dunajcu na ul. Mościckiego na drodze wojewódzkiej nr 957. Jadąca w kierunku Piekielnika, Mazda na nowotarskich numerach wypadła z drogi. Zjeżdżając do rowu uderzyła w pień, po czym obróciła się o 180 stopni. Kierująca samochodem 20 – letnia kobieta, mieszkanka Załucznego, w ciężkim stanie przetransportowana została śmigłowcem do szpitala. FOT. PIOTR DURAJ
W ramach dwudniowej wizyty na Podhalu, premier Donald Tusk spotkał się na stoku narciarskim „Kotelnica” w Białce Tatrzańskiej z policjantami pełniącymi tam służbę. – To jest czas, kiedy sprawność służb takich jak TOPR i policja ma znaczenie – zaznaczył Donald Tusk. Stwierdził, że policji na stokach powinno być więcej, ponieważ oprócz bezpieczeństwa medycznego, istnieje również kwestia bezpieczeństwa drogowego na stokach. – Nie każdy przestrzega kanonów kultury używania stoków, a od tego zależy bezpieczeństwo – podkreślił. Funkcjonariusze policji mieli okazję do rozmowy z premierem. Korzystając z okazji mogli przedstawić swoje spostrzeżenia na temat pracy na stokach narciarskich. Premier przybył do Białki Tatrzańskiej w towarzystwie marszałka województwa Marka Sowy, posła na Sejm RP AnTatrzańska policja ustaliła sprawcę potrącenia w Czarnej Górze, w wyniku którego 75 – letnia mieszkanka tejże miejscowości trafiła do szpitala. Kierowca zbiegł z miejsca zdarzenia. Okazał się nim 47 – letni mieszkaniec Rzepisk. Za spowodowanie wypadku i nie udzielenie pomocy poszkodowanej grozi mu do 4 lat w więzienia. – Przypomnijmy 11 lutego przed 18 w miejscowości Czarna Góra tuż koło kościoła doszło do potrącenia pieszej, 75-letniej mieszkanki Czarnej Góry. Poszkodowana w wypadku z ciężkimi obrażeniami ciała trafiła do zakopiańskiego szpitala. Policjanci niezwłocznie podjęli ustalenia, aby wyjaśnić, co się wydarzyło w Czarnej Górze i kto za ten wypadek odpowiada. Jedyne informacje, jakie wówczas uzyskaliśmy mówiły o pojeździe ciemnego koloru o początko-
drzeja Guta Mostowego, sekretarza stanu w KPRM Pawła Grasia. Władze samorządowe reprezentował wójt gminy Bukowina Tatrzańska Stanisław Łukaszczyk.
Wcześniej premier Donald Tusk spotkał się wZakopanem zratownikami Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. PIOTR DURAJ / FOT. MATEUSZ GŁODEK
Uciekinier zatrzymany
wych nr rej KTT-… – mówi asp. szt. Roman Wieczorek, rzecznik tatrzańskiej policji. – Apelowaliśmy do lokalnych mediów o pomoc w przedmiotowej sprawie. Przełom nastąpił w poniedziałek, kiedy to policjanci wydziału kryminalnego ustalili, jaki pojazd uczestniczył w wypadku. Szybko dotarliśmy do jego właściciela, który
trafił do policyjnego aresztu. Oględziny pojazdu wykazały, że samochód uczestniczył w wypadku drogowym z udziałem pieszego. Mężczyzna 47-leni mieszkaniec miejscowości Rzepisk przyznał się, że to on feralnego dnia prowadził swój samochód marki Fiat. Tłumaczył, że został oślepiony przez inny pojazd i nie zauważył pieszej. Będąc w szoku odjechał z miejsca zdarzenia. Usłyszał już zarzuty za spowodowanie wypadku oraz ucieczkę z miejsca zdarzenia. Grozi mu za ten czyn do 4 lat w więzieniu. Prokurator zastosował wobec niego dozór policyjny, poręczenie majątkowe oraz zakaz opuszczania kraju – relacjonuje Roman Wieczorek. ST / FOT. KPP ZAKOPANE
Alkohol bez polskich znaków akcyzy Ponad 770 litrów alkoholu bez polskich znaków skarbowych akcyzy ujawnili funkcjonariusze Śląsko – Małopolskiego Oddziału Straży Granicznej. 17 lutego, podczas kontroli drogowej w powiecie nowotarskim, funkcjonariusze SG ujawnili w pojeździe typu bus dużą ilość alkoholu. – Towar, który został zakupiony we Włoszech, przywiózł na teren naszego kraju obywatel RP. Łącznie w pojeździe ujawniono 720 litrów wina i prawie 51 litrów whisky. Wartość towaru
szacowana jest na około 10 tysięcy złotych. Zgodnie z normami dotyczącymi wwozu na terytorium Polski towarów akcyzowych z Unii Europejskiej na własny użytek można przywieźć 90 litrów wina i 10 litrów napojów spirytusowych – mówi kpt. SG Katarzyna Walczak, rzecznik Śląsko-Małopolskiego Oddziału Straży Granicznej. – Mężczyźnie, który popełnił wykroczenie karno – skarbowe grozi grzywna oraz przepadek zajętego towaru – dodaje Katarzyna Walczak. ST
reklama
Bezpłatna gazeta lokalna Wydawca: „DRI” Na podstawie umowy franchisowej z Extra Media sp. z o. o.
Redakcja: Podczerwone 131a, 34-470 Czarny Dunajec redakcja@goral.info.pl Reklama: reklama@goral.info.pl Piotr Duraj – 889988941,
www.goral.info.pl Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.
Gorące Tematy
www.goral.info.pl
3
Węzeł poroniański
W Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju, 19 lutego br. odbyło się spotkanie senatora prof. Stanisława Hodorowicza oraz posła RP Andrzeja Guta-Mostowego z wicepremier Elżbietą Bieńkowską. – Tematem spotkania było przedstawienie nowej koncepcji rozwiązania przebudowy newralgicznego skrzyżowania na „zakopiance” w Poroninie, potocznie określanego mianem „węzła poroniańskiego” – mówi Marcin Ozorowski, dyrektor Biura Senatorskiego prof. Stanisława Hodorowicza.
– Koncepcja będąca wynikiem kompromisowych prac Generalnej Dyrekcji Dróg i Autostrad, marszałka województwa małopolskiego Marka Sowy, starosty tatrzańskiego Andrzeja Gąsieni-
cy-Makowskiego oraz władz samorządowych Poronina uzyskała akceptację społeczności lokalnej – mówi Marcin Ozorowski. – Obecny wariant przewiduje optymalne zagospodarowanie terenów, które od lat zostały przeznaczone na cele rozbudowy tego odcinka drogi. Proponowany wariant bezkolizyjnego połączenia Zakopanego z regionem jest również rozwiązaniem eliminującym dotychczasowe kontrowersje społeczne. Podczas spotkania uzyskano ze strony rządowej zapewnienia jego realizacji – wyjaśnia. Na zdjęciu wizualizacja omawianej koncepcji „węzła poroniańskiego”. ST
67. rocznica ostatniej walki i śmierci mjr Józefa Kurasia „Orła” „Ognia”
Jak co roku w dniu śmierci mjr Józefa Kurasia „Orła” „Ognia”, która przypada na 22 lutego, ONR Podhale i GRH Ogniowcy organizują obchody rocznicy jego ostatniej walki i śmierci. – W sobotę 22 lutego 2014 minęła 67. rocznica ostatniej walki i śmierci mjr Józefa Kurasia „Orła” „Ognia”. Zorganizowania dwudniowych uroczystości podjęli się w tym roku GRH Ogniowcy i ONR Podhale. W pierwszym dniu rozpoczęliśmy na cmentarzu w Waksmundzie o 11.00. Po apelu poległych i oddaniu hołdu poległym oraz złożeniu wieńców i zapaleniu zniczy wszyscy udali się na cmentarz w Nowym Targu, gdzie dołączył do nas syn mjr Kurasia Zbigniew Kuraś wraz z małżonką. Tam złożono wieńce na rodzinnym grobie Kurasiów, w których pochowana jest m.in. żona „Ognia” Czesława Kuraś-Bochyńska „Sarenka”, a także
zapalono znicze na grobach podkomendnych mjr Kurasia – mówi Witold Dobrowolski, przedstawiciel ONR Podhale.
z którą spotykamy się już w najbliższą sobotę na Dniu Żołnierzy Wyklętych w Nowym Sączu – mówi Dobrowolski.
– W niedzielę rozpoczęliśmy obchody o 11.30 od mszy za mjr Ognia i jego podkomendnych w kościele oo. Bernardynów na Bystrem w Zakopanem. W trakcie mszy z rąk GRH Ogniowcy, kapłan odprawiający mszę odebrał kielich liturgiczny ufundowany przez zaprzyjaźnionego z nami Pana Janusza. O 12.30 pod Krzyżem – Pomnikiem Ofiar Komunizmu odbył się apel poległych. Po apelu wszyscy jego uczestnicy udali się pod pomnik mjr Kurasia znajdujący się na ul. Kościuszki, przy dworcu PKS i tutaj dołączył do nas Pan Zbigniew Kuraś wraz z żoną. W niedzielnych uroczystościach wzięli także członkowie Klubu Zamoyskiego z Piotrem Bąkiem i Jerzym Zacharką na czele. Dołączyli do nas również koledzy z Młodzieży Wszechpolskiej z Nowego Sącza,
Obchody 67. rocznicy ostatniej walki i śmierci mjr Józefa Kurasia odbędą się także w jego rodzinnej miejscowości – Waksmundzie, gdzie w sobotę 1 marca o godz. 11.00 w kościele pw. św. Jadwigi Śląskiej uroczystości rozpocznie msza św., a tuż po niej z okazji dnia Żołnierzy Wyklętych wystąpi zespół „Hilaritas”. Na koniec na cmentarzu w Waksmundzie zabrzmi modlitwa i Apel Poległych. Obchody w Waksmundzie organizuje Społeczny Komitet Pamięci Żołnierzy Konfederacji Tatrzańskiej Rocha i Zgrupowania,, Błyskawica”, Związek Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego Koło w Waksmundzie. P
Spotkanie Noworoczne Burmistrza Szczawnicy
W czwartek 20 lutego 2014r. Burmistrz Miasta i Gminy Szczawnica Grzegorz Niezgoda spotkał się z przedstawicielami instytucji działających na terenie Gminy oraz z samorządowcami z sąsiednich miejscowości. Spotkanie zorganizowane w Karczmie Pienińskiej miało charakter uroczysty. Przybyli na nie lokalni przedsiębiorcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych i innych działających na tym terenie i w regionie instytucji oraz szczawniccy radni. Burmistrz Grzegorz Niezgoda przywitał wszystkich zebranych, następnie podczas krótkiej prezentacji podsumował działania Samorządu Szczawnicy w roku 2013. Mówił o inwestycjach takich jak np. most na Potoku Sielskim oddany do użytku końcem listopada 2013r. i o planach na rok 2014. – Uzgodnienia z prywatnym inwestorem pozwolą na wybudowanie dużego i funkcjonalnego ośrodka zdrowia. Rozmawiamy również z firmami, które podejmą się budowy wyciągu narciarskiego na Jarmucie i Durbaszce. W roku 2014 ruszamy z przebudową Urzędu Gminy, natomiast największymi inwestycjami, których realizacja niebawem się rozpocznie na terenie Szczawnicy są: budowa dwupoziomowego parkingu w Pieninach i realizacja kanalizacji w Szlachtowej i w Jaworkach – poinformował burmistrz Niezgoda. Spotkanie było też okazją do podkreślenia plusów Szczawnicy i jej atutów takich jak nagrody i wyróżnienia zdobyte w 2014r. m.in. wysokie IV miejsce zajęte przez gminę w rankingu magazynu „Wspólnota”. Szczawnica pod względem pozyskania środków unijnych w przeliczeniu na jednego mieszkańca znajduje się w czołówce miast polskich. Skutkuje to poprawą infrastruktury i przekłada się reklama
na atrakcyjność turystyczną miejscowości. Podczas spotkania noworocznego wyróżnieniem pt. „Perła Pienin” nagrodzono kolejne osoby zasłużone dla Szczawnicy i Pienin. Pierwszy raz takie statuetki przyznano w roku 2013r. W tym roku osoby wyróżnione to: – ks. Franciszek Bondek – wieloletni i obecny proboszcz parafii Szczawnica, pracowity i zaangażowany gospodarz. Jemu m.in. szczawniccy parafianie zawdzięczają starania o renowację kościoła pw. Św. Wojciecha Bł. Męczennika w Szczawnicy. Prace renowacyjne ukończono w 2013r. – Pani Maria Malinowska – była pani skarbnik Miasta i Gminy Szczawnica. Zaangażowanie oraz dbałość, jaką Pani Maria Malinowska wykazywała o finanse publiczne, w znaczący sposób przyczyniły się do rozwoju Szczawnicy i uczynienia z niej nowocześnie zarządzanego miasta. – Oddział Pieniński PTTK, który w roku 2013 obchodził 12-. lecie istnienia. Za działalność społeczną i prace na rzecz Pienin, przyrody, turystyki w regionie. W imieniu Oddziału statuetkę odebrał Marek Misztal – prezes organizacji. – Euroregion Tatry – Dzięki współpracy z Euroregionem Miasto Szczawnica zrealizowało w 2013r. dwa projekty: Poprawa bezpieczeństwa ruchu turystycznego na ścieżce pieszo-rowerowej łączącej centrum Uzdrowiska Szczawnica ze Słowacją oraz System międzynarodowej informacji turystycznej dla miasta Szczawnica. Są też inne projekty zrealizowane wspólnie przez Miasto i Gminę Szczawnica i Euroregion Tatry. W imieniu instytucji statuetkę odebrał Bogusław Waksmundzki. Wieczór urozmaicił występ kabaretu „Koń Polski”, który swoimi skeczami i piosenkami rozbawił publiczność do łez. WRAJ
Rozmaitości
4 W w niedzielę 23 lutego minęło już 9 lat od śmierci dr Emila Kowalczyka (1941-2005) Zasłużonego Syna Ziemi Orawskiej. Śp. Emil Kowalczyk to wybitny syn ziemi orawskiej, humanista, patriota, regionalista nauczyciel, długoletni dyrektor Szkoły Podstawowej nr 4 w Lipnicy Wielkiej, założyciel Dziecięcego Zespołu Orawianie im. Heródka, poeta, publicysta, twórca i redaktor naczelny pisma lokalnego Gminne Nowiny, działacz społeczny, samorządowy, przewodniczący Rady Gminy Lipnica Wielka w latach Rady 1991 – 2005, członek Rady Naukowej Związku Podhalan, Rady Naukowej Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej, Rady Euroregionu TATRY, Rady Naukowej Babiogórskiego Parku Narodowego w Zawoi oraz członek Stowarzyszenia Gmin Babiogórskich.
Życiorys dr Emila Kowalczyka na podstawie „Gminnych Nowin”, dodatku bezpłatnego do Tygodnika Rodzin Katolickich „Żródło” z 12 czerwca 2005 r. Emil Kowalczyk – regionalista, społecznik, animator kultury, poeta urodził się w Lipnicy Wielkiej na Orawie 17 grudnia 1941 r. zmarł 23.02.2005 r. Matka Karolina Kowalczyk z domu Karlak była rodowitą lipniczanką. Ojciec Feliks Kowalczyk pochodził z rodziny o bogatych tradycjach regionalnych. W młodości należał do słynnego w dwudziestoleciu zespołu regionalnego ORAWIACY prowadzonego przez znanego nauczyciela, muzyka i regionalistę Emila Mikę. Emil Kowalczyk przeszedł typową dla nauczyciela drogę kształcenia. W roku 1954 ukończył Szkołę Podstawową w Lipnicy Wielkiej, zaś dalsza naukę kontynuował w Państwowym Liceum Pedagogicznym nr 2 na Oleandrach w Krakowie, gdzie geografii uczył Go sam Marian Gotkiewicz. Po ukończeniu Liceum Pedagogicznego w 1960 r. rozpoczął pracę w charakterze na-
Wspomnienie śp. dr Emila Kowalczyka uczyciela w Targoszowie. W tym też roku przeniósł się na własną prośbę do pracy w Szkole Podstawowej nr 4 w Lipnicy Wielkiej – Przywarówce. Swoje zamiłowanie do literatury i kultury orawskiej potwierdził podejmując studia na Wydziale Filologiczno – Historycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, uzyskując w 1971 roku tytuł magistra filologii polskiej, pisząc pracę magisterską z prozy narracyjnej Stanisława Grochowiaka. Swoje zainteresowania kulturą Orawy potwierdził przy pracy doktorskiej Środowiskowe funkcje literatury regionalnej na przykładzie polskiej Orawy, którą obronił w 1981 r. i uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych. Od początku (1965r.) swojej pracy kierował Szkołą Podstawową Nr 4 w Lipnicy Wielkiej, a funkcję tę pełnił sumiennie i wzorowo nieprzerwanie aż do przejścia na zasłużoną emeryturę. Utworzył i prowadził słynny Dziecięcy Zespół Regionalny ORAWIANIE im. Heródka, prezentujący folklor orawski. Doktor Emil wyprowadził zespół na szeroką scenę międzynarodową. Autor licznych publikacji książkowych: Wolorze, czyli obrzędy orawskie (1985), Współczesny regionalizm orawski – Zarys rozwoju historyczno – kulturalnego Orawy [w:] Gdy do tej Babiej Góry przyjdziesz (1986), Pokłon Orawie (1987), Napij się orawskiego ciepła (1991), Dookoła smreków pociorki (1994), Od orawskiej strony [w:] Światy Babiej Góry (2002), Rola edukacji regionalnej w realizacji zadań dydaktyczno – wychowawczych [w:] Łączą nas Tatry (2002). Utwory poetyckie dr Emila Kowalczyka zamieszczone są w antologiach: Mładnik (1989) Nuty serdeczne (1994). Do kilku Jego tekstów skomponował muzykę Andrzej Dziubek z największym przebojem Cy bo-
Oddali krew
cycie Świynty Ojce, wielokrotnie wykonywanym przez Polskie Radio. Autor scenariuszy filmowych zrealizowanych w TVP – „Nuty mojenuty” (1989), „Kany tyn cas” (1993), „Kolędnicy z Lipnicy” (1991). Orawa, Orawa – smutna i bolawa – te słowa przewijają się w wierszach poety. Od 1991 roku przez okres czterech kadencji pełnił funkcję Przewodniczącego Rady Gminy w nowo utworzonej gminie Lipnica Wielka. To głównie dzięki Jego inicjatywie gmina otrzymała szereg wyróżnień. Doktor E. Kowalczyk – humanista – człowiek szlachetny cieszący się niepodważalnym autorytetem. Chętnie dzielił się swoją posiadaną, wszechstronną wiedzą. Doradzał i bezinteresownie pomagał każdemu kto o to poprosił – pracowity, ofiarny i uczynny. Dla Niego liczył się przede wszystkim człowiek. Nie zwracał uwagi czy ktoś jest bogaty czy biedny, wykształcony czy mniej wykształcony, na stanowisku czy bezrobotny – potrafił każdego jednakowo uszanować Był naturalny, zawsze był sobą – nie lubił sztuczności. Człowiek skryty, głęboko religijny, pełen pokory, naznaczony charyzmą. Orawę i lud orawski ukochał nade wszystko – kochał wszystko co orawskie. W Jego poezji pojawia się sformułowanie: „Orawa nie musi być bolawo” wyraża troskę o jedność Orawian. Doktor Emil pozostanie w naszej pamięci jako człowiek niezwykle wrażliwy, pełny szlachetnej prostoty i mocy. Zawsze uczynny i otwarty dla drugiego człowieka. Swoją postawą, pracą i całym przykładnym życiem „spłacał swoisty dług zaciągnięty wobec swojej ziemi”.
Uroczystość miała miejsce w miejscowej remizie OSP, gdzie oprócz zasłużonych Pań obecni byli mieszkańcy Rdzawki, władze gminy i przedstawiciele Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Kulturalnego Wsi Rdzawka.
reklama
Chętnych do wzięcia udziału w akcji było 48 osób, z czego krew oddały 43 osoby – 33 mężczyzn i 10 kobiet. Większość z tych osób to stali honorowi dawcy krwi. Do ich grona dołączyły 4 kolejne – 1 kobieta i 3 mężczyzn. ST / FOT. JANUSZ KUBASIAK
P
Zasłużone dla Kultury Polskiej 22 lutego w Rdzawce odbyła się wielka uroczystość dla miejscowej społeczności. Wyróżnione zostały zasłużone mieszkanki tej gorczańskiej miejscowości. Anna Worwa i Władysława Witkowska uhonorowane zostały odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej” za pracę na rzecz wsi Rdzawka przyznaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Bogdana Zdrojewskiego.
W niedzielę 23 lutego oddział terenowy w Nowym Targu Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Krakowie przy współpracy z parafią św. Marii Magdaleny w Rabce – Zdroju zorganizował w Rabce – Zdroju kolejną akcję krwiodawstwa, podczas której zebrano 19,25 litra krwi.
CZWARTEK, 27 lutego 2014
Odznaczenie wręczył Robert Wójciak, wiceburmistrz Rabki – Zdroju. Nie zabrakło kwiatów, podziękowań i gratulacji. Władysława Witkowska z domu Antolak urodziła się 28 marca 1933 w Rdzawce. Jest znana ze swojej poezji. Jej wiersze uświetniają liczne uroczystości. Przez połowę swojego życia działała w Kole Gospodyń Wiejskich gdzie pełniła funkcję prezesa. W latach sześćdziesiątych przez dwie kadencje była radną reprezentując Rdzawkę. Pomagała w organizacji Konkursu Palm Wielkanocnych, pomagała przygotować regulamin konkursu. Dwukrotnie pełniła rolę przewodniczącej Komisji Konkursowej. Aktywnie uczestniczy w życiu Rdzawki. Na wszystkie uroczystości i święta zawsze jest w stroju góralskim. Przez
wiele lat przygotowywała wieńce dożynkowe. Kultywuje góralskie tradycje i obyczaje oraz stara się przekazać bogatą spuściznę Rdzawki młodemu pokoleniu. Anna Worwa z domu Zając urodziła się 1 listopada 1934 w Rdzawce. Przez całe swoje życie aktywnie uczestniczy w pracach miejscowego Koła Gospodyń Wiejskich, gdzie wielokrotnie pełniła funkcję prezesa. Od dwudziestu lat sama wykonuje wieńce dożynkowe. Od niej uczyły się tej sztuki kobiety ze Rdzawki i innych powiatów. Kultywuje góralskie tradycje i obyczaje. Jak mówią przedstawiciele Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Kulturalnego Wsi Rdzawka, pani Anna jest wielkim skarbem dla Rdzawki. ST / FOT. JANUSZ KUBASIAK
Rozmaitości
www.goral.info.pl
5
Wyróżnienie „Perła Pienin” dla Euroregionu Tatry Jak co roku podczas spotkania noworocznego zorganizowanego przez burmistrza Szczawnicy Grzegorza Niezgodę przyznane zostały statuetki „Perła Pienin”. Przyznawane są one osobom i instytucjom zasłużonym dla miasta Szczawnicy. Tegorocznymi laureatami zostali ks. Franciszek Bondek – wieloletni i obecny proboszcz parafii Szczawnica, Maria Malinowska – była skarbnik Miasta i Gminy Szczawnica, Oddział Pieniński PTTK, który w roku 2013 obchodził 120 – lecie istnienia oraz Euroregion „Tatry”. – Jest to wielki zaszczyt dla Euroregionu Tatry i dla mnie – mówi Bogusław Waksmundzki, przewodniczący Rady Euroregionu Tatry. Poprzez zarządzanie projektami na granicy wspieramy współpracę samorządów, stowarzyszeń. Szczawnica jest jednym z liderów wykorzystania środków z Programu Współpracy Terytorialnej Polska – Słowacja do realizowania inwestycji: deptak nad Grajcarkiem, budowa parkingu jak też projektów miękkich. Wykorzystuje
swoje położenie bardzo dobrze do pozyskiwania środków współpracując z sąsiadami. Euroregion „Tatry” jest transgranicznym stowarzyszeniem samorządów lokalnych polsko- słowackiego pogranicza. Tworzą go dwa stowarzyszenia przygranicznych jednostek samorządowych: po stronie polskiej Związek Euroregion „Tatry” z siedzibą w Nowym Targu, po stronie słowackiej Združenie Region „Tatry” z siedzibą w Kieżmarku. Dzięki współpracy z Euroregionem Miasto Szczawnica zrealizowało
w 2013r. dwa projekty: Poprawa bezpieczeństwa ruchu turystycznego na ścieżce pieszo-rowerowej łączącej centrum Uzdrowiska Szczawnica ze Słowacją oraz System międzynarodowej informacji turystycznej dla miasta Szczawnica. W ostatnich latach we współpracy z Euroregionem Tatry zostało zrealizowanych kilka mikro-projektów w tym np. w 2010r. dwa mikro-projekty, których realizacji podjęto się w ramach działań promocyjnych miasta. Nosiły nazwę „Wzmocnienie konkurencyjności pogranicza polsko-słowackiego na międzynarodowym rynku turystycznym” oraz „Przenikanie kultur. Polsko-słowacka wymiana środowisk twórczych”. Działania promocyjne realizowane w ramach projektów podkreśliły dużą atrakcyjność turystyczną Szczawnicy i np. Spiskiej Beli, a także uwypukliły znaczenie turystyki jako czynnika istotnie wpływającego na rozwój społeczno-gospodarczy pogranicza polsko-słowackiego oraz przyczyniły się do zwiększenia turystyki krajowej i międzynarodowej. ST
10 lat PTH w Nowym Targu W piątkowy wieczór w Bursie Gimnazjalnej im. dra Jana Bednarskiego spotkali się członkowie i sympatycy Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Targu. Okazją do niego był przypadający w roku bieżącym jubileusz 10-lecia powołania podhalańskiego oddziału najstarszego stowarzyszenia historyków w Polsce. Wśród uczestników tego wyjątkowego wieczoru byli przedstawiciele władz samorządowych: Grzegorz Watycha – sekretarz powiatu, Marek Fryźlewicz – burmistrz Nowego Targu, Tadeusz Morawa – radny miejski, a także przedstawiciele zaprzyjaźnionych stowarzyszeń: Danuta Hajnos – prezes Towarzystwa Bursy Gimnazjalnej, Maria Kopytek – prezes Uniwersytetu Trzeciego Wieku, Jan Ceklarz – prezes Stowarzyszenia Kulturowy Gościniec oraz prezesi i członkowie Zarządów Oddziałów PTH z Limanowej Magdalena Dyląg i Karol Wojtas oraz Nowego Sącza – Leszek Zakrzewski i Paweł Terpka. Podczas wieczornego spotkania prezes Robert Kowalski przypomniał dokonareklama
nia oddziału omawiając szczegółowo działalność naukową, edukacyjną i wydawniczą. W auli Bursy można było również obejrzeć wystawę dokumentów, zaproszeń i druków ulotnych dokumentujących dekadę działalności nowotarskiego oddziału PTH. W imieniu członków oddzia-
łu prezes odebrał okolicznościowe adresy, a także gratulacje i życzenia kolejnych jubileuszy. Wywiad z Robertem Kowalskim, prezesem nowotarskiego oddziału PTH na str. 10 P / FOT. ZBIGNIEW KRAUZOWICZ
UTW się bawi Jak co roku na koniec karnawału spotykają się, by hucznie zakończyć ten okres zabawy. O kim mowa? Kto śledzi życie kulturalne Nowego Targu bez problemu zgadnie, że chodzi o członków Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Pomysłów mają co nie miara. Podczas tegorocznej zabawy karnawałowej w nowotarskiej Restauracji „Ruczaj” panie i pa-
nowie bawili się w strojach, które nosiło się na salonach XIX, XX wieku. Bal rozpoczął się od walca angielskiego, którego zatańczyli zaproszeni goście – Krystyna i Marek Ciesielscy. Nie zabrakło konkursów z nagrodami i wspólnej zabawy przy muzyce zespołu „Kawałek świata” z Rabki – Zdroju. ST / FOT. ZBIGNIEW KRAUZOWICZ
Premier spotkał się z ratownikami TOPR
Jednym z punktów podczas wizyty szefa polskiego rządu Donalda Tuska na Podhalu było spotkanie z ratownikami Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w centrali TOPR. Premier przybył na to spotkanie na zaproszenie samych ratowników. Dziękowali mu za dofinansowanie na remont śmigłowca Sokół. – Porównując TOPR ze służbami w innych, bardziej górzystych od na-
szego krajach, nie mamy się czego wstydzić. Ci ludzie pracują na najwyższym światowym poziomie – mówił Donald Tusk. – Każdy kto chociaż trochę Tatry zna, wie, że na TOPR zawsze można liczyć, a naszym wspólnym zadaniem jest tylko trochę pomóc, żeby skuteczność tej specyficznej wyjątkowej służby ratowniczej była jeszcze większa – mówił. PIOTR DURAJ / FOT. SZYMON ZATORSKI
Rozmaitości
6
„Szalone nożyczki”
Czterech podejrzanych, dwóch policjantów, narzędzie zbrodni i cała widownia świadków, a wszystko to dzieje się w krakowskim salonie fryzjerskim, nad którym mieszka upiorna pianistka, a właściwie mieszkała... to krótki opis komedii kryminalnej wystawionej przez aktorów krakowskiego Teatru Bagatela w nowotarskim MOK-u. „Szalone nożyczki” to pierwsze w Polsce interaktywne przedstawienie, w którym przebieg akcji zależy w dużej mierze od publiczności. Tak tez było tym razem w Nowym Targu. Sala widowiskowa Miej-
skiego Ośrodka Kultury wypełniła się po brzegi. Spektakl ten to doskonała zabawa, a można brać w niej udział wielokrotnie. W USA sztuka nie schodzi z teatralnych afiszy od ponad dwudziestu lat, co uhonorowano wpisem do Światowej Księgi Rekordów Guinnesa dla najdłużej utrzymującego się w repertuarze spektaklu, który nie jest musicalem. W Polsce od łódzkiej premiery w 1999 wystawiano ją w 14 teatrach, w tym siedmiokrotnie w reżyserii Marcina Sławińskiego. ST / FOT. ZBIGNIEW KRAUZOWICZ
Ferie w Gminnym Ośrodku Kultury w Łopusznej
Gminny Ośrodek Kultury w Łopusznej wzorem lat ubiegłych zorganizował dla dzieci zajęcia podczas tegorocznych zimowych ferii. Brak śniegu pozbawił dzieci typowo zimowych atrakcji, dla których należało znaleźć odpowiednią alternatywę. Uczestników było więcej niż w latach poprzednich, co świadczy o celowości organizowania takich zajęć. Celem zajęć było bezpieczne spędzenie ferii oraz oderwanie dzieci od komputera przez wspólne spędzanie czasu. Oferta GOK-u była dość bogata i każdy z uczniów mógł skorzystać z szerokiej palety zajęć. O tym że ruch w życiu człowieka jest bardzo ważny wszyscy wiedzą, a dzieciom sprawia on ogromną radość, co dało się zauważyć podczas konkurencji sportowych. Proste konkursy i rywalizacja między drużynami wywoływało ogromne emocje i zachęcały dzieci do uczestnictwa we wspólnej zabawie. Odbywały się także zajęcia sportowe w kategorii jiu – jitsu prowadzone pod kierunkiem sensei Aleksandra Kozieła, nagrodzone certyfikatem uczestnictwa w zimowym kursie jiu – jitsu.
Inną propozycją były zajęcia plastyczne rozwijające artystyczną wyobraźnię dzieci, pod kierunkiem Marii Bogdał – artystki plastyk z zawodu. Kolejnym ciekawym i tradycyjnym już wydarzeniem podczas ferii było wspólne gotowanie. Każdy z zawodników miał zadanie do wykonania przy robieniu i pieczeniu ciasteczek oraz krojeniu sałatek. Na koniec jak zawsze była uczta kulinarna, dzieci zasiadły do suto zastawionego stołu a że wykonane przez nich potrawy były smaczne, świadczy fakt iż talerze zostały opróżnione. Wśród wielu propozycji należy wymienić także inne atrakcje jak dyskotekę karnawałową, wyjazd na strzelnicę do Nowego Targu czy chociażby Wieczór walentynkowy. Organizator jest zadowolony z licznego uczestnictwa młodzieży szkolnej z atrakcji, gier, zawodów sportowych i wycieczek oraz miłego spędzenia wolnego czasu. Na przyszłe ferie przewiduje się zorganizowanie podobnych zajęć oraz urozmaicenie programu. FP / FOT. GOK ŁOPUSZNA
CZWARTEK, 27 lutego 2014
Kolejny sukces „Serdocków” z Podszkla Po raz kolejny „Serdocki” z Podszkla odniosły sukces. Tym razem chodzi o Grupę Kolędniczą „Z kozą”. Po zajęciu I miejsca na I Podhalańskim Przeglądzie Grup Kolędniczych w Zakopanem, grupa uzyskała nominację do Podegrodzia, gdzie XVII Ogólnopolskich Spotkaniach Dziecięcych i Młodzieżowych Grup Kolędniczych zdobyła II miejsce. – „Serdocki”- „serca dajemy” razem z kulturą, taką, która lęgnie się w sercu i do serca musi trafić. Taką nazwę i takie przesłanie nosi Dziecięcy Zespół Regionalny z Podszkla. Grupa działa przy Związku Podhalan Górali Orawskich i przy Szkole Podstawowej w Podszklu. Zespół powstał w 2005 r. Swój program oparł na radosnych i spontanicznych zabawach dziecięcych przeplatanych orawskimi tańcami i śpiewami. Zespół kultywuje rodzimą tradycję, pokazując i odkrywając piękno swojego regionu. Najpiękniejszą rzeczą, jaką mogą młodzi członkowie doświadczyć jest oczarowanie tajemniczą dawną kulturą. Jest to uczucie, które stoi u ko-
lebki prawdziwej sztuki. Ten, kto go nie zna, nie potrafi się dziwić i nie potrafi doznawać zachwytu, jest martwy, niczym zdmuchnięta świeca. Przy zespole działa także aktywnie kapela „Pośklanie”. „Serdocki” dorobek mają bardzo bogaty, wielokrotnie brały udział w różnych festiwalach i konkursach w Polsce i za granicą – mówi Krystyna Chowaniec, która wraz z Lucyną Ho-
saniak założyła zespół. Instruktorem jest Eugeniusz Karkoszka. Podsumowanie działalności zespołu nastąpiło na uroczystym opłatku w dniu 2 lutego zorganizowanym przez Związek Podhalan Oddział Górali Orawskich w Podszklu z okazji Jubileuszowego 10 – lecia istnienia tegoż oddziału. Spotkanie rozpoczęło się mszą św. w Kościele Parafialnym pod przewodnictwem ks. kapelana ZP w Polsce Władysława Zązla, rodaka ks. Aleksandra Kasprzyka i ks. proboszcza Marka Kasperkiewicza. Uroczystość uświetnili przedstawiciele Zarządu Głównego ZP wiceprezes Adam Banaś i sekretarz Kazimierz Bielak oraz poczty sztandarowe. Oczywiście nie zabrakło również gratulacji i życzeń dalszej owocnej pracy na rzecz lokalnej społeczności, całego Podhala i Związku Podhalan w Polsce odebranych z rąk zaprzyjaźnionych oddziałów ZP z Oświęcimia, Żywca, Nowego Targu, Spytkowic i Rabki. Jubileusz zakończył się wspólnymi posiadami przybyłych gości i miejscowych członków ZP przy pięknie, smacznie i suto zastawionym stole. ST
Ferie w Gminnej Bibliotece Publicznej i w Świetlicy w Waksmundzie W dniach od od 4 do 11 lutego w Gminnej Bibliotece Publicznej oraz w Świetlicy w Waksmundzie odbyły się po raz kolejny „Ferie z książką i nie tylko.... – Dla chętnych, którzy wolny czas od zajęć szkolnych chcieli spędzić dobrze i wesoło, czekało wiele atrakcji. Każde spotkanie rozpoczynało się od przeczytania fragmentu książki oraz zabawy w teatr – mówi Maria Bednarczyk z Gminnej Biblioteki Publicznej w Waksmundzie. – Dużym zainteresowaniem cieszyły się gry towarzyskie tj. palce w pralce, tabu, wygibajtus. Wszyscy z wielkim zaangażowaniem grali w kalambury. Podczas tegorocznych ferii przeprowadzone zostały warsztaty plastyczne pod kierunkiem Marii Wnęk. Tym razem uczestnicy cieszyli się z pięknych pisanek, które własnoręcznie wykonali i staną się one ozdobą wielkanocnego stołu. W świetlicy codziennie odbywały się rozgrywki tenisa stołowego, inne gry świetlicowe, oraz układanie kostki Rubika. Wspólne spotkania, wspólne zabawy, wspólne czytanie ciekawej książki to nie stracony czas, ale czas, który nas wszystkich ubogacił – podsumowuje Maria Bednarczyk. reklama
ST / FOT. ARCHIWUM BGP W WAKSMUNDZIE
www.goral.info.pl
Rozmaitości
Ostatki – Fašiangy 1994 – 2014 w Krempachach Już po raz 18. na scenie WDK w Krempachach w dniach 22 i 23 lutego odbył się cykliczny przegląd folkloru Spisza i Orawy – Ostatki – Fašiangy organizowany przez Towarzystwo Słowaków w Polsce. W tym roku przypada 20 lat od rozpoczęcia przeglądu. – Pierwsze przeglądy folklorystyczne początkiem lat dziewięćdziesiątych odbywały się w Niedzicy na Spiskiej Zimie, ale z powodów używania przez nasze zespoły języka słowackiego powstała sprzeczność, nasze drogi się rozeszły i powstały dwa oddzielnie przeglądy. Ostatki – Fašiangy odbywają się zawsze w ostatnią niedzielę karnawału przed tłustym czwartkiem. Początki imprezy w Krempachach były zgoła odmienne od dzisiejszych. W WDK przygotowywano i wydawano posiłki dla uczestników, tutaj był sztab organizacyjny, było też mniej uczestników. Obecnie posiłki dla uczestników i gości wydawane są w Nowej Białej w Centrum Kultury Słowackiej. Corocznie występuje gościnnie zespół ze Słowacji. W ciągu dwudziestu lat trwania przeglądu kultury spiskiej i orawskiej tj. śpiewów, muzyki, tańców, obrzędowości przez scenę krermpaskiego Domu Kultury przewinęły się setki uczestników, średnia roczna zamyka się liczbą ponad 50 uczestników. Występowali gawędziarze, soliści śpiewacy, soliści instrumentaliści i kapele ludowe. Zespoły prezentowały obrzędy: Prucki, Nomowiny, Radośnik, Wesele spiskie, Pobór do wojska, Wypiek chleba, Obróbka lnu, Na pastwisku, Gry dziecinne – w gwarze spiskiej, ze śpiewem spiskim i słowackim – mówią dzisiejsi, a także z przed dwudziestu lat konferansjerzy Anna Krzysztofek i Dominik Surma. W sobotę wieczorem występowali: śpiewacy, instrumentaliści, grupy śpiewacze i kapele ludowe ze Spisza i Orawy. Swój program przedstawiło ponad 59 wykonawców. Na zakończenie zmagań w późnych wieczornych godzinach wystąpił gość – Zespół Folklorystyczny Senior Oravan z Niżnej (Słowacja).
W niedzielę wystąpiły krajańskie zespoły folklorystyczne:
– Spiš z Nowej Białej – pr. „Pýtačka” (nomowiny), – Hajduki z Łapsz Wyżnych – pr. „Pýtačka” (nomowiny), – Zielony Jawor, grupa Mali Toniecnicy – pr. tanće spiskie i słowackie, – Ciardasie z Czarnej Góry szkoła Nr 1 – pr. Koło młyńskie, – Spiš z Nowej Białej, grupa Mali Bielanie – pr. Na pastwisku, – Hajduki z Łapsz Wyżnych grupa dziecięca – pr. Gry i zabawy dziecinne, – Z. J, grupa najmłodsza Jaworniki – pr. Gry i tańce dziecinne, – Koce Łapki z Czarnej Góry Zagóry – pr. Gry i tańce dziecinne, – Małe Jedlicki z Łapsz Wyżnych – pr. Na pastwisku, – Zielony Jawor Senior – pro. Tańce spiskie i słowackie. Szczegóły i galeria zdjęć dostępne są na stronie www.krempachy.espisz.pl TEKST I FOT. FRANCISZEK PACYGA
Tradycyjnie w lutym w remizie OSP Maruszyna Górna odbywa się impreza kulturalna o nazwie „Dzień Górala” organizowana przez Radę Rodziców wraz z Gronem Pedagogicznym w Maruszynie Górnej. „Dzień Górala”, który jest ważnym wydarzeniem w życiu społeczności szkolnej oraz mieszkańców wsi odbył się w sobotę 22 lutego, a w programie nie zabrakło występów dzieci, młodzieży oraz rodziców w skeczu zatytułowanym „A syćko przez tom werede”. Po części artystycznej miała miejsce zabawa taneczna przy muzyce popularnego miejscowego zespołu „Bartki”. Całkowity dochód z imprezy został przekazany na potrzeby szkoły. P / FOT. MATEUSZ GŁODEK
Dzień Kota w Nowym Targu
ST / FOT. MOK NOWY TARG
Sesja z nagrodami Przydomowa dekoracja Jolanty Budzyk
Dzień Górala w Maruszynie
Światowy Dzień Kota za nami. Profesjonalna opowieść dr Małgorzaty Wesołowskiej, która miała miejsce w Miejskim Ośrodku Kultury w Nowym Targu przyciągnęła sporą liczbę widzów, nawet tych czteronożnych (wśród „gości” był na spotkaniu piękny rasowy Brytyjczyk). – Koci świat jest przebogaty, więc spotkanie było wprowadzeniem w kocie zachowania, charaktery, emocje, nasze ludzkie z nimi relacje. A że jest to temat warty powtórzenia świadczy fakt sporej liczby pytań i niechętnego wychodzenia z sali. Dziękujemy za gorący odzew na naszą prośbę z przynoszeniem karmy dla kotów – było jej naprawdę sporo! Karma już została przekazana do Nowotarskiego Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami – mówi Bernadetta Bal z Miejskiego Ośrodka Kultury w Nowym Targu.
7
Podczas najbliższej sesji Burmistrz Miasta i Gminy Szczawnica wręczy nagrody i wyróżnienia laureatom konkursu na najładniejszą dekorację świąteczną. Termin sesji został zmieniony i odbędzie się ona w dniu 3 marca 2014r. o godz. 15.00 w remizie OSP w Szczawnicy. Serdeczne podziękowania od Burmistrza Szczawnicy Grzegorza Niezgody za wszelkie starania o upiększenie miasta i gminy w okresie zimowym. Lista Laureatów Dyplomy: Kategoria I:
I miejsce – Koci Zamek II miejsce – Sklep Veritas – Elżbieta i Jan Czajowie III miejsce – Maria i Walenty Jacak – Pizzeria Coctail Bar „Jacaki” Wyróżnienie: Ks. Włodarczyk – Parafia Szlachtowa, Hotel „Batory” Kategoria II
I miejsce – Jolanta Budzyk II miejsce – Krzysztof Hurkała III miejsce – Władysława i Leon Bielscy – Jaworki Wyróżnienie: Celina Zaród, Roman Zachwieja, Stefan Majerczak
Kategoria III
I miejsce – Kazimierz Moskalik II miejsce – Tadeusz Poremba III miejsce – Bogumiła Szczepaniak Czeki: I kategoria:
sanatoria, zakłady pracy, placówki gastronomiczne oraz handlowe I miejsce: 1.000,00 zł II miejsce: 650,00 zł III miejsce: 350,00 zł II kategoria:
właściciele budynków prywatnych (nie prowadzący działalności handlowej i gastronomicznej) I miejsce: 1.200,00 zł II miejsce: 800,00 zł III miejsce: 600,00 zł III kategoria:
balkony oraz okna w budynkach wielorodzinnych I miejsce: 400,00 zł II miejsce: 300,00 zł III miejsce: 200,00 zł Wyróżnienia przyznawane są w postaci dyplomów i albumów o Pieninach. WRAJ
reklama
8
Region
Konkurs Recytatorski Góralskiego i Literackiego Wiersza Patriotycznego W ramach 168. rocznicy Powstania Chochołowskiego w Szkole Podstawowej w Chochołowie miał miejsce Konkurs Recytatorski Góralskiego i Literackiego Wiersza Patriotycznego.
168. rocznica Powstania Chochołowskiego
Oddali hołd Powstańcom Dokończenie ze str. 1
W konkursie udział wzięli uczniowie Szkół Podstawowych i Gimnazjów nie tylko z terenu gminy Czarny Dunajec, ale z całego Podhala i Orawy. Komisja Artystyczna w składzie Maria Garbaruk, Anna Trebunia Wyrostek i Maria Łaś po wysłuchaniu prezentacji recytatorskich w czterech kategoriach wiekowych postanowiła przyznać następujące nagrody i wyróżnienia: Klasy 0-III (kat. gwarowa):
1. Mrugała Krystian – SP Ciche 2. Rita Tylka – SP Ratułów 3. Oskar Sikorski – SP Brzegi Wyróżnienie: Karolina Bzdyk Bator – ZP Chochołów, Nowak Jakub – SP Ratułów, Agnieszka Biela – SPSK Stare Bystre Klasy IV – VI (kat. gwarowa):
1. Wioletta Szymusiak – SP Odrowąż 2. Dominik Ledworuch – SP Podszkle 3. Stanek Jan – SP Chochołów Wyróżnienie: Hyrczyk Anna – SPSK Stare Bystre 1, Natalia Kowalczyk – SP Chochołów Gimnazja (kat. gwarowa):
1. Bobak Dawid – Gim. Załuczne 2. Gall Anna – Gim. Załuczne 3. Kinga Bielańska – Gim. Załuczne Wyróżnienie: Paulina Długopolska – SPSK Stare Bystre 1, Żaneta Malec – Gim. Czarny Dunajec, Jakub Kois – Gim. Ratułów Klasy 0-III (kat. literacka):
1. Bartłomiej Zięba – SP Ratułów 2. Martyna Bartyzoł – Przedszkole Samorządowe Czarny Dunajec 3. Anastazja Bandyk – SPSK Czerwienne 2 Wyróżnienie: Edyta Strama – SP Podczerwone, Adrian Mastela – SP Podszkle, Martyna Hosaniak – SP Podszkle Klasy IV – VI (kat. literacka):
1. Anna Hajnos – SPSK Stare Bystre 2 2. Karolina Gawron – SP Pieniążkowice 3. Podczerwińska Justyna – SP Podczerwone Wyróżnienie: Kinga Maryniarczyk – SPSK Stare Bystre 1, Daria Łowicka – SP Czarny Dunajec, Julia Starostka – SP Czarny Dunajec, Gimnazja (kat. literacka):
1. Julia Szymusiak – Gim. Załuczne 2. Ewelina Bafia – SPSK Czerwienne 2 3 Strama Angelika – SPSK Stare Bystre 1 Wyróżnienie: Ewelina Owsianka – Gim. Czarny Dunajec Szkoły Średnie (kat. literacka):
Wyróżnienie: Monika Miętus – I LO Czarny Dunajec, Iwan Bernadetta – I LO Czarny Dunajec
– Składamy podziękowanie nauczycielom za wkład i zaangażowanie w przygotowanie uczestników konkursu. Doceniamy poszerzenie repertuaru o nowych autorów. Organizatorów prosimy o powrót kategorii pieśni patriotycznej, które podkreślały wagę Powstania Chochołowskiego – mówią członkinie jury. TEKST I FOT. PIOTR DURAJ reklama
CZWARTEK, 27 lutego 2014
… Około północy zgromadzonych powstańców zaatakowali nieoczekiwanie strażnicy celni pod wodzą komisarza straży finansowej z Nowego Targu, Romualda Fiutowskiego, oraz obałamuceni przez Austriaków chłopi z Czarnego Dunajca. W potyczce zostali ranni przywódcy powstańców, ksiądz Kmietowicz i Andrusikiewicz. Dalszy opór był bezcelowy wobec nadciągających dla stłumienia powstania posiłków. Przywódcy i uczestnicy powstania chochołowskiego ponieśli surowe kary. Wielu z nich znalazło się w więzieniach Spielbergu, Kufsteinu i Wiśnicza. Ksiądz Kmietowicz otrzymał wyrok śmierci, zamieniony później na wieloletnie więzienie. Andrusikiewicza i innych pojmano i skazano na kary ciężkiego więzienia. Wszystkich uwolniła rewolucja 1848 roku zwana „Wiosną Ludów” – czytamy na stronie internetowej Muzeum Tatrzańskiego, którego filią jest Muzeum Powstania Chochołowskiego w Chochołowie. Na pamiątkę tych wydarzeń, ku chwale bohaterów z Chochołowa, którzy chcieli walczyć o niepodległą Polskę, mimo klęski jaką ponieśli zaledwie po dwóch dniach walki, przed kościołem w Chochołowie stoi obelisk – pomnik powstańców. To przy nim co roku, w rocznicę tego zbrojnego wystąpienia górali odbywają się uroczystości upamiętniające ich waleczność, bohaterstwo i pragnienie niepodległej Ojczyzny – Polski. Dzisiaj obchodzimy 168. rocznicę Powstania Chochołowskiego. Jak co roku społeczność lokalna, władze gminy Czarny Dunajec, gminy Kościelisko, miejscowy oddział Związku Podhalan, organizacje i stowarzyszenia związane z Chochołowem, uczniowie i nauczyciele Szkoły Podstawowej w Chochołowie składają hołd swoim przodkom, bohaterom tamtych czasów. Tegoroczne obchody rocznicy Powstania Chochołowskiego rozpoczął Konkurs Recytatorski Góralskiego i Literackiego Wiersza Patriotycznego, w którym wzięli udział uczniowie Szkół Podstawowych, Gimnazjów i Szkół Średnich nie tylko z Chochołowa i gminy Czarny Dunajec, ale i z całego Podhala i Orawy. Główne uroczystości jak co roku miały miejsce 21 lutego. W kościele
św. Jacka odbyła się msza św. w intencji powstańców. Tuż po niej wszyscy obecni złożyli symboliczne wiązanki kwiatów pod Pomnikiem Powstańców Chochołowskich, a w miejscowej szkole wzięli udział w części artystycznej przygotowanej specjalnie na tę okoliczność przez uczniów miejscowej Szkoły Podstawowej. Odegrane zostało przedstawienie pt. „Sąd” napisane przez Izabelę Zającównę, poetkę z Raby Wyżnej. Jak mówił dyrektor SP Chochołów Stanisław Chowaniec – rzecz dzieje się u bram raju, gdzie odbywa się tytułowy sąd nad powstańcami chochołowskimi. O tym czy górale pójdą do nieba decydują św. Piotr i Archanioł Michał. TEKST I FOT. PIOTR DURAJ
Wywiad
10
CZWARTEK, 27 lutego 2014
10 lat PTH w Nowym Targu Z Robertem Kowalskim, prezesem nowotarskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego rozmawia Piotr Duraj Za nami uroczystość 10 – lecia powstania nowotarskiego oddziału PTH. Proszę o podsumowanie minionej dekady. Od początku swego powstania nowotarski oddział PTH traktował swoją działalność statutową jak misję i służbę dla społeczeństwa naszego regionu. Dlatego jest jednym z nielicznych stowarzyszeń, które nie jest związane z żadną opcją polityczną, lokalnymi czy regionalnymi ugrupowaniami. Naszym celem było i nadal pozostaje przede wszystkim rozwój historycznych badań regionalnych oraz upowszechnianie wiedzy na temat Podhala, Spisza, Orawy, Pienin i Ziemi Podbabiogórskiej. Towarzystwo gromadzi, porządkuje i zabezpiecza materiały mające znaczenie dla nauki o regionie, organizuje wyprawy naukowo-badawcze, wykłady, konferencje, seminaria, wystawy czasowe, promuje w środowisku ciekawe publikacje, prowadzi także własną działalność wydawniczą. Zabiera głos w istotnych sprawach dotyczących życia społecznego regionu, a także angażuje się w ochronę narodowego dziedzictwa kulturowego. Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego swoją działalność realizuje na trzech płaszczyznach: naukowej, edukacyjnej i wydawniczej. Jednym z najważniejszych przejawów aktywności oddziału jest działalność naukowo-badawcza, która wyraża się w realizacji kilku programów badawczych takich jak: „Gorczańskie cienie”, „Lotnicze ślady w Gorcach”, „Umocnienia polowe na Podhalu, Spiszu, Orawie i w Pieninach”, „Lwowskie Noviforiana”, „Podhalańsko – suska Lista Katyńska” i inne. Wyniki prac prezentowane są na wystawach czasowych oraz omawiane na regionalnych, ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach naukowych. W ciągu tych dziesięciu latach swojej pracy, oddział było organizatorem i współorganizatorem blisko 40 konferencji, seminariów i sympozjów naukowych o charakterze międzynarodowym, ogólnopolskim i regionalnym, współpracując w tym zakresie ośrodkami i instytucjami naukowo – badawczymi. Do najważniejszych należy zaliczyć konferencje: „Artyleria forteczna na Podhalu i nad Adriatykiem”, „Kampania wrześniowa 1939 roku na Ziemi Jordanowskiej”, „Zaolzie-Jaworzyna 1938 r. Akt bezpodstawnej agresji czy sprawiedliwość dziejowa?”, „Zbójnictwo i bunty chłopskie na Podhalu w XVII w.”, „Małopolska i Podhale w latach Wielkiej Wojny 1914 – 1918”, „Gorce w latach wojny i okupacji 1939 – 1945”, „Ks. Michał Głowacki a Powstanie Chochołowskie w 160. rocznicę wydarzeń”, „Wokół legendy „Ognia”. Opór wobec zniewolenia: Polska – Małopolska – Podhale 19451956”, „Żołnierze majora „Borowego” Armia Krajowa w Małopolsce i na Podhalu”, „Dzieje wojen i wojskowości w badaniach regionalnych od starożytności do współczesności”, „Karpaty pełne czarów. O wierzeniach, medycynie i magii ludowej Karpat polskich”. Towarzystwo prowadzi działania edukacyjne i popularyzacyjne skierowane głównie do dzieci i młodzieży. Jest organizatorem i współorganizatorem konkur-
sów historycznych m.in. „Od osady Stare Cło do miasta Nowy Targ”, czy plastycznych „Moje miasto wczoraj i dziś”. Oddział był również współorganizatorem – wraz Biblioteką Pedagogiczną w Nowym Targu – konkursów międzyszkolnych: „Osobliwości mojej miejscowości” oraz „Osobliwości mojego regionu”. Istotną częścią działań edukacyjnych była funkcjonująca latach 2007 – 2012 Grupa Rekonstrukcji Historycznych „Podhale w ogniu”. Członkowie tej sekcji uczestniczyli w licznych uroczystościach patriotycznych na Podhalu, ale także organizowali przedsięwzięcia takie jak pikniki edukacyjno – historyczne, inscenizacje i rekonstrukcje historyczne. Nowatorski Oddział PTH organizował także liczne wystaw czasowe i to zarówno w Nowym Targu, jak i w regionie. Łącznie opracowano i zrealizowano ponad 50 wystaw czasowych. Do najważniejszych należy zaliczyć: „Zaolzie – Jaworzyna 1938”, „Lwowskie Noviforiana” „Katyń 1940. Pamiętamy”, „Dr Jan Bednarski (1860-1926)”, „Podhale niezłomne 19391945”, „Dzieje Bursy Gimnazjalnej w dokumencie i fotografii utrwalone”, „Tutaj w Tatrach czułem się najlepiej”. Wizyty Prezydentów II RP w Nowym Targu i na Podhalu, „Lenin wiecznie żywy... plakaty propagandowe w PRL-u”, „Historia ludzkich osiągnięć. Rola świadectw szkolnych i dyplomów zawodowych w życiu człowieka”. W latach 2006 – 2010 był organizatorem i współorganizatorem rajdów historyczno-edukacyjnych: Rajd Szlakami Żołnierzy Józefa Kurasia „Ognia” (trzy edycje: 2006, 2007 i 2008) oraz Rajd Szlakami Żołnierzy 1 Pułku Strzelców Podhalańskich (2009 i 2010). Jedną z form współpracy ze środowiskiem nauczycielskim to organizowany od 2007 r. cykl warsztatów metodycznych, realizowany wspólnie z Biblioteka Pedagogiczną, Delegaturą Małopolskiego Kuratorium Oświaty w Nowym Targu, Instytutem Pamięci Narodowej w Krakowie oraz Muzeum Historii Polski. Ważnym obszarem aktywności PTH jest działalność wydawnicza. Oddział jest wydawcą trzech cenionych w środowisku serii publikacji naukowych: „Podhalańskie Monografie Historyczne” oraz „Prace Komisji Wojskowości” i „Prace Komisji Kultury”. Ponadto nakładem Towarzystwa ukazują się wydawnictwa pokonferencyjne oraz foldery z wystaw czasowych. W latach 2003 – 2014 oddział wydał 20 publikacji naukowych i popularno – naukowych. PTH współpracuje z władzami samorządowymi, instytucjami i organizacjami społeczno – kulturalnymi. Od 2004 r. Oddział związany jest Deklaracją Współpracy z najważniejszymi organizacjami społeczno – kulturalnymi działającymi w regionie tj. Związkiem Podhalan, Towarzystwem Przyjaciół Orawy oraz Związkiem Polskiego Spisza. W 2012 r. był natomiast inicjatorem powołania Forum Małopolskich Oddziałów Polskiego Towarzystwa Historycznego, w ramach którego współpracują cztery jednostki terenowe Towarzystwa z Nowego Sącza, Tarnowa, Limanowej i Nowego Targu. Największym sukcesem było niewątpliwie otrzymanie wyróżnienia od Prezy-
a społeczeństwo wbrew pozorom i opiniom niektórych środowisk jest dobrze wyedukowane, czego nie raz dało przykład zabierając głos debatach. Nie znaczy to jednak, iż edukacja historyczna nie jest już potrzebna – wręcz przeciwnie należy ją systematycznie i konsekwentnie realizować, obejmując nią nie tylko dzieci i młodzież, ale również dorosłych mieszkańców naszego regionu. Szczególnie należy położyć nacisk na poszanowanie zasobów kultury materialnej i ochronę dziedzictwa kulturowego – myślę tutaj o zabytkowych budynkach, willach, kapliczkach itp. Jakkolwiek ogromna rola w tym zakresie leży po stronie historyków, to jednak nie do przeceniania jest tutaj postawa regionalistów i miłośników dziejów naszej małej ojczyzny. Współpraca w tym zakresie ze służbami konserwatorskimi jest wręcz niezbędna. Członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego może zostać każdy kto interesuję się przeszłością naszego regionu i chce służyć społeczności lokalnej. Deklarację członkowską można pobrać z naszej strony internetowej i dostarczyć do siedziby oddziału znajdującej w Bursie Gimnazjalnej im. dra Jana Bednarskiego lub przesłać mailem.
denta RP Bronisława Komorowskiego za realizację Programu edukacyjnego „Echa powstania styczniowego w Małopolsce – ludzie i miejsca”. Jak to się wszystko zaczęło? Oddział PTH w Nowym Targu zostały założony przez członków funkcjonującej od stycznia 2003 r. Komisji Historii Wojskowości oraz badaczy, regionalistów i miłośników historii. Początkowo nasze środowisko planowało włączyć się w działalność funkcjonującego w Nowym Targu Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Niestety przez kilka kolejnych miesięcy od stycznia do listopada 2003 r. nie udało się nam wypracować odpowiedniej formuły współpracy i ostatecznie projekt włączenia KHW do struktur PTPN zakończyła się niepowodzeniem. W listopadzie 2003 r. nawiązano natomiast kontakt z Zarządem Głównym Polskiego Towarzystwa Historycznego w Warszawie. W tym przypadku sytuacja była zgoła inna, rozmowy były krótkie i rzeczowe. Bardzo szybko zaowocowały one zorganizowaniem spotkania założycielskiego oddziału w dn. 13 grudnia 2003 r. a niespełna dwa miesiące później, 12 lutego 2004 r. ZG PTH podjął uchwałę na mocy, której powołano nową jednostkę terenową stowarzyszenia.
Czy mieszkańcy naszego regionu interesują się historią? Kto może zostać członkiem PTH? Z perspektywy dziesięciu lat możemy stwierdzić, iż mieszkańcy interesowali i nadal żywo interesują się dziejami regionu. Można wręcz powiedzieć, iż na Podhalu, Spiszu i Orawie historią po prostu się żyje, czego dowodem mogą być emocjonalne dyskusje na portalach internetowych, tudzież podczas licznie organizowanych spotkań, wykładów, wystaw czy promocji publikacji. Nie dotyczą one bynajmniej wyłącznie trudnych i kontrowersyjnych tematów jak choćby Goralenvolk, postać Józefa Kurasia czy sprawy związane z PRL-ską agenturą. Od sześciu lat organizujemy cykl otwartych wykładów pod hasłem „Wieczorne spotkań w Bursie Gimnazjalnej z historia, kulturą i tradycja w tle” proponując bardzo różnorodną tematykę. Z duża satysfakcją obserwujemy niesłabnące nim zainteresowanie, co dobrze rokuje na przyszłość. Mieszkańcy naszego regionu są świadomi tego, iż historia jest nauczycielka życia i z niej należy czerpać garściami wiedzę oraz doświadczenie, aby rozwiązywać jakże aktualnych problemy społeczne. Należy mieć także świadomość, iż szczególnie na Podhalu przywiązanie do historii i tradycji jest bardzo duże,
Jakie macie plany na przyszłość? Pasja i kreatywność osób tworzących nowotarski Oddział PTH są gwarantem realizacji wielu ciekawych przedsięwzięć, co nie wyklucza konieczności pozyskiwania nowych sił mogących stać się źródłem cennych inicjatyw. Dla wszystkich identyfikujących się z programem szeregi Towarzystwa stoją otworem. Oddział powstał z zamiarem zjednoczenia przedstawicieli świata nauki, kultury i sztuki we wspólnej pracy na rzecz pogłębiania wiedzy o przeszłości dziejowej regionu. Jego ambicją jest pełnienie roli ośrodka kreującego, integrującego i koordynującego wszelkie podejmowane w tym kierunku działania twórcze i popularyzatorskie. PTH w 2014 roku realizuje we współpracy z pozostałymi oddziałami terenowymi z Limanowej, Tarnowa i Nowego Sącza kolejny Program edukacyjny pn. „Wielka Wojna w Małopolsce – pamięć i tożsamość”. Jego inauguracja odbędzie się 4 kwietnia 2014 r. w Willi Oksza – Oddziale w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem. W najbliższym czasie planujemy również wydanie dwóch publikacji naukowych. Pierwsza to materiały pokonferencyjne z sesji o magii, czarach i medycynie ludowej Karpat Polskich. Druga, to monografia omawiająca życie kulturalne stolicy Podhala Nowego Targu w okresie 20-lecia międzywojennego. Ta ostania pozycja jest dla nas szczególnie ważna. Jej prezentacja miała się odbyć w pierwszej połowie roku, bowiem chcielibyśmy aby była ona wydawnictwem jubileuszowym. Niestety, z niezrozumiałych dla nas względów nie uzyskała ona planowanego dofinansowania i obecnie jesteśmy na etapie intensywnego poszukiwania dodatkowych środków. W tej kwestii zwracamy się z prośby o wsparcie do lokalnych mecenasów i sponsorów. Dziękuję za rozmowę, życzę sukcesów i wielu równie ważnych jubileuszy.
Region
www.goral.info.pl
11
Dlaczego RE/MAX? Z firmą RE/MAX jestem związana od roku 2009, kiedy to wraz z siostrą Agnieszką Cudzich otworzyłyśmy biuro w Zakopanem, następnie w 2013 kolejne biuro w Nowym Targu. Decyzje zapadły znacznie wcześniej, przygoda pt. RE/MAX rozpoczęła się u mnie w roku 2006. To był czas kiedy wyjechałam do Kanady i u boku siostry Agnieszki, (związanej z RE/MAX w Kanadzie od 2004 roku) poznawałam system pracy biur, agentów i firmy RE/MAX. Z siostrą tworzymy dynamiczne DUO. Naszym głównym celem było sprowadzenie RE/MAX w nasze rodzinne strony, tym samym otwierając drogę do sukcesu ludziom na Podhalu. Klientom - rzetelny serwis i najlepsze rozwiązania przy transakcjach kupna/sprzedaży nieruchomości. Do podjęcia współpracy z firmą RE/MAX przekonało mnie kilka czynników: Międzynarodowa sieć biur obecnie pracująca w ponad 90 krajach Świata, ponad 7 000 biur i ponad 100 000 agentów.
Dobiega końca pierwszy etap Plebiscytu gazety Góral Info Extra „Samorządowy Extra Lider Podhala, Orawy, Spisza i Pienin” mający na celu wyłonienie najlepszego samorządowca 2013 r. z powiatów nowotarskiego i tatrzańskiego. Jest to także znakomita okazja do podsumowania 2013 roku i oceny pracy naszych samorządowców. Zastanówmy się czy wybrani trzy lata temu politycy powiatów nowotarskiego i tatrzańskiego wypełnili choć część obietnic wyborczych? Czy sposób w jaki zarządzają przekonuje mieszkańców? Z pewnością wielu z nich będzie się ubiegać o reelekcję, a kampania wyborcza wkrótce nabierze rozpędu. Obserwując ranking na stronie www.goral.info.pl/lider oraz na poniższej grafice można stwierdzić, którzy samorządowcy są najpopularniejsi w regionie.
Międzynarodowa sieć MLS (Multiple Listing Service) - wewnętrzny system oferowania ofert nieruchomości dostępny internetowo dla klientów i systemowo dla wszystkich agentów RE/MAX pozwalający na wymianę i oferowanie ofert naszych klientów obecnie na terenie 90 krajów Świata.
Jasne i czytelne zasady działania, system podziału prowizji, współpraca pomiędzy agentami, etyka zawodowa. Profesjonalizm osób świadczących usługi na najwyższym poziomie. Niewątpliwym atutem marki RE/MAX -dla mnie- była praca z klientami w oparciu o umowy na wyłączność. Obserwowałam to przez dwa lata w Kanadzie i stwierdziłam, że skoro Ameryka (najpierw Stany Zjednoczone potem Kanada) podjęły się usystematyzowania pracy na rynku nieruchomości i osiągnęły sukces, to inaczej nie może być w Europie i Polsce!
RE/MAX to firma osiągająca najlepsze wyniki w sprzedaży nieruchomości na Świecie.
RE/MAX sprzedaje 30% nieruchomości na
Zasady Plebiscytu: Pierwszy etap kończy się o północy z 8 na 9 marca. Po dniu przerwy rozpocznie się kolejny – finałowy, w którym zmierzy się ok. 30 finalistów – aktywnych kandydatów, na których został oddany przynajmniej 1 głos w pierwszym etapie (w przypadku większej ilości kandydatów z tą samą liczbą głosów na ostatnim premiowanym miejscu, do finału może wejść większa liczba samorządowców).
Świecie!
To jedyna marka w branży nieruchomości, która pokonała oceany i pojawiła się na wszystkich kontynentach. RE/MAX stworzył międzynarodowy system polecania ofert i klientów. Agenci korzystając z licznych systemów informatycznych mają możliwość zamykania transakcji międzynarodowych przez kontakt z agentami poszczególnych państw. Dzisiaj wyniki jakie osiąga RE/MAX obserwuje już w naszych biurach w Zakopanem i Nowym Targu. Agenci prowadzą sprzedaż nieruchomości klientom, którzy trafili do nas z polecenia agentów związanych z firma RE/MAX w USA, Kanadzie, Austrii, Słowacji itp. Otrzymujemy liczne polecenia od agentów z Polski. Klienci mieszkający na stałe w USA sprzedają nieruchomości z naszym biurem niejednokrotnie nawet nie odwiedzając Polski. Tak! To jest możliwe i co więcej, mamy stały kontakt z klientami, systematycznie informujemy co dzieje się z ofertą. Wielu naszych klientów z rynku lokalnego bardzo zadowolonych z obsługi i pracy naszych agentów (wyrażają swe opinie w licznych ankietach) poleca usługi naszych biur swym znajomym i bliskim. Podjęcie pracy na lokalnym rynku nieruchomości przy wdrożeniu innowacyjnego systemu pracy agentów i obsługi klienta było dla mnie ogromnym wyzwaniem. Podjęłam się tego i podołałam. Świadczą o tym wyniki jakie osiągają nasze biura i agenci:
Czołowa „piętnastka” z pierwszego etapu zaprezentowana zostanie na łamach gazety i portalu www.goral.info.pl/lider (artykuł podsumowujący działalność samorządową w 2013 r. wraz ze zdjęciem kandydata) w trakcie trwania Plebiscytu (13 i 27 marca). Pozostali finaliści będą mogli zaprezentować swoje zdjęcie.
Nagroda:
Nagrodą główną w Plebiscycie jest tytuł Samorządowego Extra Lidera Podhala, Orawy, Spisza i Pienin oraz cykl artykułów na temat Zwycięzcy zamieszczanych na łamach gazety Góral Info Extra w dowolnym okresie wybranym przez Extra Lidera (4 artykuły).
Jak oddać głos: Aby oddać głos na swojego faworyta należy wysłać SMS O TREŚCI GIE.(XXX) NA NUMER 72051 (Koszt 2,46 zł z VAT za SMS). W miejsce (XXX) należy podać numer radnego, wójta, burmistrza czy starosty z listy zamieszczonej na łamach naszego serwisu informacyjnego www.goral.info.pl/lider. Stawkę samorządowców rozpoczynają członkowie rad powiatów nowotarskiego i tatrzańskiego, kolejno samorządowcy poszczególnych gmin i nasi reprezentanci Sejmiku wojewódzkiego.
Ranking:
Poniżej prezentujemy ranking ze środy 26 lutego – z godz. 12.00. Aktualny ranking dostępny jest pod adresem www.goral.info.pl/plebiscyt
Klienci niejednokrotnie z uwagi na niewiedzę obawiają się prowadzenia sprzedaży swej nieruchomości z nami. Jesteśmy przygotowani do podjęcia działań i pokazania, że współpraca z nami się opłaca. Na dowód powyższego przedstawiam jakie wyniki osiągają nasze biura i agenci. Sprzedajemy co 2 nieruchomość. W 2013 roku osiągnęliśmy efektywność sprzedaży na poziomie 52% (52 % efektywności sprzedaży – czyli stosunek wystawionych ofert, do sprzedanych - wyniki do wglądu na naszej stronie www.remaxpolska.pl/duo i www.remax-polska.pl/duo2. Posiadamy bardzo wysoki procent efektywności wyceny nieruchomości - aż 93% (93% stosunek ceny ofertowej nieruchomości do ceny transakcyjnej – średnio negocjacja zamyka się na poziomie obniżenia ceny o ok. 7%). Takimi wyniki mogą się pochwalić nieliczni agenci na rynku międzynarodowym! Nasze agentki za ostatni rok 2013 otrzymały międzynarodowe wyróżnienia wśród agentów RE/MAX International : Jolanta Pyrtek-Hornińska - 100% Club Joanna Zając - Eksklusiv Club RE/MAX Duo w 2013 roku zamknęło 139 transakcji, miesięcznie - 11 transakcji, średnio na jednego agenta przypadają 23 transakcje rocznie. Wyniki i efekty pracy całego zespołu RE/MAX Duo dają wielką satysfakcję. Gratuluję wszystkim agentom. Jako Manager Biura ze swej strony pragnę dodać, że agenci przechodzą systematyczne szkolenia w Akademii RE/MAX, oraz liczne szkolenia w biurze i spotkania ze specjalistami wielu branż związanych z naszą działalnością. Uczestniczą w szkoleniach, zjazdach, konwencjach krajowych i międzynarodowych. Bardzo serdecznie dziękuję konsultantom bankowym, geodetom, architektom i przedstawicielom różnych branż za współpracę. Zapraszam do podjęcia współpracy z naszymi biurami kandydatów na agentów, osoby z lokalnego rynku, które pragną rozwoju i chcą osiągnąć sukces. Jak zaznaczyłam na wstępie pragniemy wraz z siostrą ludziom na Podhalu (wskazać właściwą drogę do osiągnięcia sukcesu?) otworzyć drogę do sukcesu. Z RE/MAX skazany jesteś na sukces. 40 lat doświadczenia w branży nieruchomości. Zapraszam do współpracy
POLECAMY
Region
12
CZWARTEK, 27 lutego 2014
„Salon Marcowy” Kulinarne rarytasy w Kluszkowcach po raz trzeci w Zakopanem W marcu 2014 roku w Zakopanem odbędą się cztery spotkania w ramach „Salonu Marcowego”. W czwartki (z wyjątkiem 21 marca, tj. piątek!) w „Jasnym Pałacu” przed południem spotykać się będą przedsiębiorcy, artyści, sportowcy, dziennikarze, działacze kultury i sportu oraz samorządowcy i młodzież, by móc przedstawić własny punkt widzenia na ważne problemy Zakopanego i Podhala. Pierwsza edycja Salonu Marcowego dotyczyła przede wszystkim tematu zimowej olimpiady w Tatrach. W ubiegłym roku tematem wiodącym był projekt „Redyk Karpacki” i zagadnienie „Karpaty naszym domem”.
W tym roku czwartkowe spotkania mają wspólny tytuł – „Nowy tatrzański dzień” i dotyczyć będą różnych problemów regionalnych, np. „Przestrzeń tatrzańska – skarb czy problem?”, a także zagadnień natury społecznej i filozoficznej, np. „Na progu nadzei – w jaki świat idziemy?”. Debatę w kręgu lokalnego środowiska zakończy ciągle aktualny i ważny temat, dodatkowo zbiegający się z 95. leciem istnienia TZN, a mianowicie „Od zimowej olimpiady w Soczi do zimowej olimpiady Polska – Słowacja 2022”. Obecny „Salon Marcowy” nawiązuje do takich spotkań, które odbywały się pod Giewontem już w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku i cieszyły się dużym powodzeniem.
Organizatorem salonu jest Starostwo Tatrzańskie. Wstęp na wszystkie spotkania jest wolny. III SALON MARCOWY „NOWY TATRZAŃSKI DZIEŃ” 6 marca (czwartek) godz. 11.00 – 12.30
Temat: Przestrzeń tatrzańska – skarb czy problem? Moderator: Krzysztof Król-Łęgowski – dyrektor TARPiK Paneliści: dr Paweł Skawiński – dyrektor TPN mgr inż. Przemysław Stefanik – architekt 13 marca (czwartek) godz. 11.00 – 12.30
Temat: Komunikacja – Informacja – Promocja Świat realny (rzeczywisty) i świat wirtualny (w sieci) Moderator: Jerzy Gruszczyński – projektant komunikacji wizualnej Paneliści: prof. Jacek Filek – wykładowca filozofii UJ w Krakowie, Elżbieta Kantor – dyrektor Dep. Turystyki, Sportu i Promocji Urzędu Marszałkowskiego Woj. Małopolskiego, Joachim Brzozowski – psycholog 21 marca (piątek!) godz. 11.00 – 12.30
Temat: Na progu nadziei – w jaki świat idziemy? Czy święty z Karpat Jan Paweł II jest dla nas drogowskazem? Moderator: Franciszek Bachleda-Księdzularz Paneliści: ks. bp Grzegorz Ryś biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej
To już tradycja. W Kluszkowcach co roku odbywa się Konkurs Potraw i Nalewek Regionalnych. Gospodynie z gminy Czorsztyn spotkały się już po raz 19., by zaprezentować swoje najlepsze potrawy.
Tegoroczny konkurs jest już IV Międzynarodowym, a to za sprawą gospodyń ze słowackiego Czerwonego Klasztoru, które w tym roku także obecne były w Kluszkowcach. Na stołach królowały tradycyjne produkty pochodzące z własnych gospodarstw takie jak: gęsina, baranina, królik, korpiele, groch, wyka, miód, zioła oraz grzyby. Komisja w składzie: Teresa Ptak, Barbara Ciesielka – nauczycielki w Zespole Szkół Zawodowych i Placówek w Krościenku n/D, Barbara Mikołajewicz – prezes Oddziału Góralskiego Stowarzyszenia Gospodarstw Gościnnych i Józefa Kuchta – dyrektor GOK w Łopusznej po degustacji 214 potraw i 22 nalewek postanowiła wyróżnić poszczególne potrawy każdego Koła Gospodyń Wiejskich: KGW Sromowce Wyżne (20 potraw, 2 potrawy szwajcarskie i 3 nalewki). Na wyróżnienie szczególnie zasługują Płucka na kwaśno, śliwconka z grulami, krupy na kurzych łapkach, zaciorka, chłodnik po sromowsku, nalewka z majowych pokrzyw, potrawę szwajcarską – gulasz szwajcarski. KGW Sromowce Niżne (29 potraw, 5 nalewek, 2 potrawy szwajcarskie)
Miejsce spotkań: „Jasny Pałac” – Zakopane, ul. Tetmajera 24 ADAM KITKOWSKI reklama
Wyróżniono bryje z ciemnyj mąki, sałatę na syrwotce, zupę z prawdziwków, zupę lańdrawą na baraninie, baraninę pieconom, nalewkę z płatków róży, potrawę szwajcarską – Alper Magronen. KGW Czorsztyn (19 potraw, 3 nalewki, 2 potrawy szwajcarskie) Wyróżniono pierogi z bobem, pierogi z mąki razowej z bockiem, ciasto marchewkowe, bryndzonkę, – zaproskę, moskolicek z chleba razowego, nalewkę – pigwówkę na księżycówce, potrawę szwajcarską – zupę potee z grzankami. KGW Czerwony Klasztor (19 potraw, 3 nalewki) Wyróżniono miyso z piekarnika z kwaśnom kapustom i knedle, zamagurską zupę, zamagurski kapustnik, góralskie korytko, nalewkę torkową. PIOTR DURAJ / FOT. PIOTR TWARDOWSKI
Turystyczny zlot czyli IX Zimowy Zjazd Górski w Pieninach W dniach 21-23 lutego odbywał się IX Zimowy Zjazd Górski – impreza turystyczna, która co roku organizowana jest w Pieninach. Zjazd ściąga do Pienin miłośników turystyki kwalifikowanej, przewodników górskich i osoby, które lubią wędrować po Pieninach.
27 marca (czwartek) godz. 17.00 – 18.30
Temat: 95. lecie Tatrzańskiego Związku Narciarskiego Od zimowej olimpiady w Soczi do zimowej olimpiady Polska – Słowacja 2022 Moderator: Edward Nadarkiewicz – Starostwo Powiatowe w Zakopanem Paneliści: Włodzimierz Szaranowicz – dyrektor redakcji sportowej TVP, prof. Szymon Krasicki – wykładowca AWF w Krakowie, Andrzej Kozak – prezes Tatrzańskiego Związku Narciarskiego
Wyróżniono krzon wielkanocny, jajeśnicę na mózgu, juche na rybie, rajdule, smolec z gęsi, nalewkę imbirową na odporność, potrawę szwajcarską – Raklette (indyk z gruszkami i serem). KGW Maniowy (47 potraw, 3 nalewki i 2 potrawy szwajcarskie) Wyróżniono soliankę, gęś bez głowy na kwaśnicy, baraninę z wykom, 13 rodzajów pierogów, oscypek z niedźwiedzim czosnkiem, domową spiżarnię, nalewkę z dziurawca, potrawę szwajcarską – Capuns. KGW Mizerna (33 potrawy, 3 nalewki, 2 potrawy szwajcarskie) Wyróżniono sałatę gotuwanom, placki grulane z blachy z masłem, udziec jagnięcy zapiekany, królika w śmietanie, nalewkę aloesową, potrawę szwajcarską, „cholerę”. KGW Kluszkowce (36 potraw, 5 nalewek, 3 potrawy szwajcarskie)
Spotkanie zawsze jest okazją do wymiany doświadczeń i podzielenia się wiedzą na temat gór całego świata. Tegoroczny Zjazd organizowali Anna Mikołajczyk Szarek i Grzegorz Szarek – przewodnicy SKPG Kraków i fotografowie. Z dużym zaangażowaniem podjęli się tego zadania, we współpracy z przyjaciółmi: Tomaszem Bujoczkiem (twórca strony www.zjazdgorski.pl) Zofią Hyrczyk de domo Klimczak (pierwsza organizatorka i pomysłodawczyni imprezy) i Piotrem Firlejem, pomysłodawcą hasła „Ruś z nami!”, które wygrało konkurs na najlepsze hasło zjazdowe. Tegoroczny Zjazd zorganizowano w remizie OSP w Jaworkach. Rozpoczął się w piątek wieczorem. Inauguracją imprezy było uroczyste przecięcie wstęgi, którego dokonały wspólnie Anna Mikołajczyk – Szarek i Zofia Hyrczyk. Następnie Przemysław Zachura – Asystent Rektora PPWSZ przekazał okolicznościowy adres wystosowany przez prof. dr hab. Iwona Grysa Rektora Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu do organizatorów IX Zimowego Zjazdu Górskiego, w którym Jego Magnificencja pogratulował zjazdowiczom pięknej inicjatywy, jaką jest promocja regionu i turystyki pienińskiej. W piątek można było posłuchać wykładu o Gruzji Agnieszki
Trzaski, obejrzeć zdjęcia autorstwa Jakuba Wierzchowskiego prezentujące przepiękne wschody słońca. Mirosław Badzioch opowiedział o Bułgarii. Zwieńczeniem wieczoru był koncert Radka Partyki i zespołu „Zielony Szlak”. W sobotę zorganizowano dwie wycieczki: wcześnie rano na Radziejową i inną – śladami Łemków w stronę Czarnej Wody. Potem rozpoczęły się kolejne prelekcje: Mateusza Dziurskiego relacja z wyprawy w góry Wysp Kanaryjskich, Pawła Charnickiego o górach w filmie, Teresy Ciesielki – zmiany w krajobrazie Pienin, Macieja Demskiego i Przemysława Firleja o Kirgistanie, Andrzeja Głuszka wspomnienie Wojtka Kozuba, Piotra Kłapyty i Wołochach i Jerzego Bogusława – Nowaka o Syberii. Były też prelekcje specjalistyczne: Huberta Klimka o pracy GOPR-u,
Grzegorza Fryźlewicza o tym, jak uniknąć urazów podczas górskich wycieczek. W niedzielę po mszy św. grupa zwiedziła kościół w Jaworkach a na zakończenie Zjazdu wyruszyła na wycieczkę w Małe Pieniny. Partnerami przedsięwzięcia byli SKPG z Krakowa, PPWSZ w Nowym Targu, Stowarzyszenie na Rzecz Promocji i Rozwoju Jaworek, Centrum Usług Turystycznych i Przedsiębiorczości, portal szczawnica. spanie. eu, Pienińskie Centrum Turystyki, Pieniński Park Narodowy i Urząd Miasta i Gminy Szczawnica. Następny Zjazd już za rok. WRAJ / FOT. ANNA MIKOŁAJCZYK – SZAREK I GRZEGORZ SZAREK
www
. szcza wnica . pl
Szczawnica w podróży po Polsce Od grudnia informacja o Szczawnicy krąży po Polsce w postaci wystawy plenerowej pod nazwą „Podróż w kolorze. Polska. Najpiękniejsze Miejsca”. Przedsięwzięcie ma za zadanie promować Ziemię Sądecko-Gorlicką jako „Krainę 1000 Źródeł” w tym Szczawnicę jako jedną z najatrakcyjniejszych miejscowości regionu. Otwarcie wystawy w Szczawnicy nastąpiło w dniu 23 lutego 2014r. w Jazz Barze, w Dworku Gościnnym o godz. 16.00. Na zewnątrz w plenerze ustawiono natu-
ralnej wielkości fotogramy, zaś w Jazz Barze miał miejsce pokaz slajdów i promocja Szczawnicy, jej folkloru i atutów, jakimi są m.in. artyści malarze, muzycy, sportowcy czy słynna na cały świat wytwórnia kajaków Pana Polaczyka. Partnerami przedsięwzięcia z Regionu są samorządy miast i gmin w tym Urząd Miasta i Gminy Szczawnica. Lasy Państwowe, Małopolska Organizacja Turystyczna, Fundacja Sądecka, Urząd Marszałkowski, organizacje pozarządowe i podmioty gospodarcze.
Pokazem filmu „Grawitacja” w reż. Alfonso Cuarona, wyświetlonego w technologii 3D, 15 lutego br. zainaugurowało kino „Pieniny” erę kina cyfrowego w Szczawnicy. Zmiana mogła nastąpić dzięki zakupieniu projektora cyfrowego, który został nabyty za kwotę ponad 80 tys. zł ze środków wygospodarowanych z budżetu miejskiego na rok 2014.
Kino 3D w Szczawnicy
– Znakiem czasu jest fakt, że musieliśmy zmienić działający sprzęt na nowszy. Korzystając z okazji zakupiliśmy projektor cyfrowy, który umożliwi stosowanie technologii 3D, ale nie tylko, bo filmy będą wyświetlane z cyfrową jakością dźwięku i obrazu. Będzie też okazja, żeby nowości na rynku filmowym sprowadzać na bieżąco. Mam nadzieję, że ten zakup, za który chciałbym podziękować Radzie Miejskiej, bo to była jej
Wiadomo już, że w dniach 7-9 marca odbędzie się w Szczawnicy kolejna edycja imprezy o nazwie Dni Kobiet – Kobiety Rządzą Szczawnicą! Pełny program imprezy zapowiada się interesująco. Wiadomo, że Szczawnicę w dniu 8 marca odwiedzi mammobus. Będzie stacjonował na placu przy Dolnej Stacji PKL w Szczawnicy. Zachęcamy panie do wykonania bezpłatnych badań mammograficznych. Kobiety, których bezpłatne badania nie obejmują, mogą liczyć na zniżki i upusty
WRAJ
decyzja, przywróci kinu jego dawną świetność. Samo kino stanie się kinem pienińskim i będzie przedstawiać ofertę nie tylko dla naszych mieszkańców i turystów, ale przyciągnie mieszkańców i turystów z gmin sąsiednich – powiedział włodarz miasta. Dyrektor Gąsienica sprecyzował, że kino nadal będzie grało filmy w technolo-
Dni Kobiet – Kobiety Rządzą Szczawnicą! przygotowane dla nich specjalnie na tę okazję. W ramach Dni Kobiet moc atrakcji, konkursy (np. bicie rekordu w lepieniu pierogów – każda para rąk się przyda), zabawy na świeżym powietrzu, koncerty, pokazy fitness, możliwość skorzystania z zabiegów kosmetycznych i Spa, bezpłatne seanse w kinie „Pieniny”. W piątek ósmego marca władzę w Szczawnicy obejmą tylko panie. Przybądź do Szczawnicy na Dni Kobiet! SZCZAWNICZANKA
gii 2D oraz te, które są produkowane w technologii 3D, a także premiery, w tym samym czasie, co i największe kina w Polsce i na świecie, o ile będzie nas na to stać. Zapraszamy do korzystania z oferty programowej kinoteatru „Pieniny”. ALINA LELITO
110. rocznica powstania Związku Górali Dokończenie ze str. 1 … Przyjeżdżają tutaj w poszukiwaniu tradycji, w poszukiwaniu tego co rodzimy, a nie tego co chiński parę metrów dalej – mówi Małgorzata Wonuczka – Wnuk, przedstawicielka miejscowego oddziału Związku Podhalan. – Wiemy, że w dobie unifikacji to nasz obowiązek zachowania tego co nasze, tego co tradycyjne. Wiemy też, że Stwórca obdarzył tę ziemię i tych ludzi wyjątkowymi talentami. Chcielibyśmy, żeby te prace, owoce tego talentu także zaistniały w tym miejscu. One jak Państwo patrzycie to wołają „weź mnie”, „kup mnie”, bo są wszystkie tak piękne... i to są hafty rodzime, malarstwo naszkle, rzeźba, metaloplastyka, gobeliny, przepiękne kożuchy, serdaki, meble – wymienia. Małgorzata Wonuczka – Wnuk wspomniała także, że 110. rocznica powstania Związku Górali pokrywa się z 200. rocznicą urodzin Oskara Kolberga – etnografa, człowieka wielkiej wiedzy w dobie kiedy Polska nie istniała. Właśnie w Belwederze odbyła się inauguracja roku Oskara Kolberga. – Oskar Kolberg wierzył, że Polska kiedyś się odrodzi dzięki pielęgnowaniu swojej kultury ludowej, której fundamentem jest ludowa tradycja duchowa i artystyczna. Na stronie roku Kolberga napisano „Jego marzenia się zi-
ściły, winniśmy mu wdzięczność i uznanie”. Niech ta wystawa także będzie wyrazem naszego uczczenia tego roku i jego walki o tożsamość – mówiła podczas otwarcia wernisażu. Otwarcie wystawy było pierwszym punktem obchodów 110 – lecia istnienia Związku Górali, który dał początek Związkowi Podhalan, działającemu do dzisiaj w Polsce i w Północnej Ameryce. Związek Górali powstał 4 marca 1904 roku w Zakopanem. Organizacja ta zajmowała się m.in. kwestiami ekonomicznymi, oraz związanymi z kulturą
i oświatą. Ważną dziedziną działalności było zbieranie materiałów dokumentujących ludową kulturę Podhala i Tatr. Trzy pierwsze zjazdy Podhalan zorganizowane przez Związek Górali odbyły się jeszcze przed I wojną światową – w 1911 roku w Zakopanem, 1912 w Nowym Targu i w 1913 w Czarnym Dunajcu. Na czwartym zjeździe, który miał miejsce 3-4 sierpnia 1919 roku w Nowym Targu, wybrano pierwszy Zarząd Główny Związku Podhalan z prezesem Jakubem Zachemskim oraz uchwalono jego statut. Główne uroczystości rocznicowe or-
ganizowane przez zakopiański oddział Związku Podhalan i Zarząd Główny Związku Podhalan w Polsce odbędą się w Zakopanem w dniach 1 – 7 marca.
Program: 1 marca godz. 19.00- przejazd powozami konnymi i zabawa karnawałowa, z której dochód przeznaczony będzie na Związek Podhalan Oddział Zakopane (restauracja „U Wnuka”). 2 marca godz.10.00 –Msza Św. woprawie góralskiej w intencji członków Związku Górali/ Związku Podhalan –Stary Kościółek.
4 marca godz. 18.00 – sesja popularno – naukowa poświęcona 110 rocznicy powstania Związku Górali („Biała Izba”). 6 marca godz. 16.00 – uroczyste posiedzenie Zarządu Głównego Związku Podhalan w Polsce wraz z Zarządem Związku Podhalan Oddział Zakopane i zaproszonymi gośćmi (restauracja „U Wnuka”). 7 marca godz. 18.30 – „Skąpiec” wg. Moliera – spektakl Teatru amatorskiego z Bukowiny Tatrzańskiej, sala kina Giewont ul. Kościuszki 4. TEKST I FOT. PIOTR DURAJ
Gmina Łapsze Niżne Wspólny Spiski obszar turystyczny
www.lapsz enizne.pl
Nowy Rynek we Frydmanie – zagospodarowanie centrum wsi
W ramach Programu Współpracy Transgranicznej do końca 2014 r. ma się odbyć generalny remont budynku starej szkoły w Kacwinie, która przeznaczona zostanie na cele ogólnej dostępności publicznej oraz na cele turystyczne. Koszt projektu to 1milon 308 tysięcy złotych. – W ramach projektu ma powstać nowoczesny budynek, który będzie pełnił funkcje użyteczności publicznej na spotkania mieszkańców a także Izba Spiska oraz punkt informacji turystycznej w całym zapleczem. Gmina Łapsze Niżne już cztery lata temu poczyniła starania o środki na realizacje tego projektu, ale dopiero teraz przyniosło to efekt – mówi wójt gminy Paweł Dziuban, – Projekt zakłada wspólne przedsięwzięcia zmierzające w kierunku rozwoju infrastruktury turystycznej obszaru pogranicza polskiego i słowackiego Spisza, które zmierzają do rozwoju kontaktów miedzy mieszkańcami po obu stronach granicy i wytworzenia wspólnej oferty turystycznej pozwalającej na wzmocnienie potencjału gospodarczego obszaru. Ogólny cel projektu zakłada rozwój społeczno – gospodarczy polsko – słowackiego obszaru pogranicza – mówi wójt. Cele szczegółowe projektu to rozwój współpracy transgranicznej w zakresie turystyki obszaru polsko – słowackiego pogranicza przez poprawę infrastruktury turystycznej, która przyczyni się do polepszenia atrakcyjności turystycznej obszaru i stworzy warunki dalszego rozwoju usług turystycznych.
Działania podejmowane w projekcie:
Etap I –wspólne przygotowanie, realizacja i oddanie do użytkowania infrastruktury wytworzonej w ramach projektu. Etap II – wspólne działania związane z obsługą informacyjną i promocyjną. Rezultaty: stworzenia spójnej oferty turystycznej. W projekcie tym przeplatają się działania na rzecz rozwoju turystyki Spisza i profesjonalnym, wspólnie przez Partnerów realizowanym, marketingiem obszaru. Grupy docelowe: mieszkańcy obszaru, turyści przebywający w regionie, podmioty gospodarcze, firmy turystyczne i około turystyczne, samorządy i stowarzyszenia. Wpływ transgraniczny: budowa wspólnego produktu turystycznego regionu Spisza, terenu przygranicznego należącego do dwóch sąsiadujących krajów. Projekt będzie mieć duży wpływ na integrację społeczności lokalnych przez wzajemny rozwój i uzupełnianie oferty turystycznej. Połączenie atrakcji turystycznych całego przygranicznego Spisza zwiększy zainteresowanie regionem po obu stronach granicy, jako miejscem pobytu turystów, a przez to będzie mieć bezpośredni wpływ na rozwój usług turystycznych i około turystycznych, tworząc nowe miejsca pracy na całym obszarze projektu. Spełniony zostanie więc cel Programu: rozwój społeczno – gospodarczy regionu.
Urząd Gminy w Łapszach Niżnych ul. Jana Pawła II 20, 34-442 Łapsze Niżne tel. 18 265 93 10 , 18 265 93 19 fax 18 265 93 15 gmina@lapszenizne.pl www.lapszenizne.pl
Urząd Gminy Łapsze Niżne złożył projekt do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w ramach Programu PROW na zagospodarowanie centrum Frydmana. – Projekt zakłada zagospodarowanie centrum poprzez nasadzenie zieleni oraz urządzenie terenu znajdującego się w centrum wsi Frydman na cele rekreacyjno – wypoczynkowe. Teren, na którym został zaprojektowany skwer obecnie stanowią grunty nieużytkowane, porośnięte trawą – mówi Paweł Dziuban, wójt gminy Łapsze Niżne. W projekcie zagospodarowania zaprojektowano nawierzchnie utwardzone z kostki betonowej, elementy małej architektury ogrodowej oraz zieleń pełniącą głównie funkcje ozdobną. Zaprojektowana zieleń będzie tworzyć luźne kompozycje krzewów i bylin. Zaproponowane rozwiązania kompozycyjne mają na celu uatrakcyjnienie przestrzeni publicznej, jaką uzyskujemy poprzez utworzenie w centrum wsi skweru, przeznaczonego do wypoczynku i rekreacji mieszkańców. Przy doborze roślinności oprócz walorów estetycznych, plastycznych iprzestrzennych kierowano się takimi czynnikami jak: umiarkowane wymagania siedliskowe, wystarczająca mrozoodporność dostosowana dopanujących nadanym terenie warunków klimatycznych. Zwrócono również uwagę na taki dobór gatunków, które dzięki wytwarzanym olejkom eterycznym mają właściwości antybakteryjne oraz niszczące drobnoustroje chorobotwórcze (tj. dereń, brzoza, jałowce w odmianach, sosny). – Wprowadzone gatunki drzew i krzewów będą stanowić element dekora-
cyjny nie tylko w okresie wiosenno – letnim, ale również jesienią i zimą, głównie ze względu na ciekawy pokrój, atrakcyjne wybarwienie liści, ozdobne owocostany. Projekt obejmuje zagospodarowanie terenu, poprzez stworzenie skweru przeznaczonego do wypoczynku mieszkańców, zaprojektowanie zieleni i elementów małej architektury towarzyszącej miejscu – mówi wójt Paweł Dziuban. W zakresie instalacji małej architektury przewiduje się wbudowanie ławek w kolorze drewna – sosna stara. Projektowane ławki będą wykonane są
z podstawy żeliwnej, lakierowanej oraz siedziska wykonanego z listew drewnianych oraz zostaną zamocowane na stałe w gruncie na głębokość 30 cm. Pozostałe elementy to lampy, stolik do gry w szachy, altana z drewna. Dodatkowo przestrzeń zagospodarowana zostanie w elementy wyposażenia placu zabaw np. huśtawka-ważka, piaskownice oraz karuzela. Koszt projektu to około 230 tyś złotych. Realizacja nastąpi po ocenie przez MUW i jego zakończenie jest planowane do końca 2014 roku.
Schetynówka w Kacwinie
Gmina Łapsze Niżne zakończyła realizację inwestycji pn.: „Przebudowa i remont drogi gminnej nr K 362519, ul. Św. Anny w km 0+720÷1+780 w miejscowości Kacwin”.
zwą „Narodowy program przebudowy dróg lokalnych – Etap II Bezpieczeństwo – Dostępność – Rozwój”. Dotacja w kwocie 414 037,00 zł., stanowiła 50% kosztów realizacji zadania. Koszt całego projektu wyniósł830 tysięcy złotych.
Wykonawcą robót było Przedsiębiorstwo Budowlano – Usługowe ZIBUD Grzegorz Zając z siedzibą w Kamienicy.
W ramach przedmiotowego zadania zrealizowano przebudowę i remont drogi gminnej wraz z remontem chodnika, przebudowę mostu w ciągu drogi gminnej, czyszczenie rowów, założenie barier ochronnych oraz oznakowanie poziome i pionowe.
Gmina Łapsze Niżne uzyskała dofinansowanie z budżetu Państwa w ramach Programu Wieloletniego pod na-
Zakres rzeczowy zadania: Remont drogi w km 0+720÷0+930, odcinek o długości 210 mb, szerokość jezdni 6,0 m wraz z przebudową chodnika na tej długości drogi 315 m2, przebudowa zjazdów do dróg podrzędnych. Remont mostu w km 0+930÷0+942, długość 12 m, szerokość istniejąca 3,5 m. Przebudowa drogi w km 0+942÷1+780, odcinek o długości 838 mb, szerokość jezdni 5,0 m oraz przebudowa poboczy, czyszczenie rowów i profilowaniem skarp. Założenie barier ochronnych na długości 252 m w miejscach niebezpiecznych.
Sport
www.goral.info.pl
15
Puchar Wójta Gminy Jabłonka w Tenisie Stołowym IV Zawody w Slalomie Gigancie W niedzielę 16 lutego 2014 roku na Hali Sportowej w Jabłonce rozegrany został Turniej Tenisa Stołowego o „Puchar Wójta Gminy Jabłonka”. Do gry o Mistrzostwo Orawy przystąpili również zawodnicy z Lipnicy Wielkiej. W sumie w turnieju zagrało 25 zawodników, którzy rywalizowali w turnieju indywidualnym w dwóch kategoriach wiekowych: do 30 lat oraz powyżej 30 lat.
Szkół Tischnerowskich
Klasyfikacja generalna Kategoria do 30 lat
Kategoria powyżej 30 lat
1. Kowalczyk Grzegorz 2. Pawlak Adrian 3. Kowalczyk Dawid 4. Kowalczyk Mateusz 5. Grzybacz Rafał 6. Kulawiak Tomasz
1. Pawlak Piotr 2. Kowalczyk Piotr 3. Pniaczek Tomasz 4. Palenik Jerzy 5. Klucz Wojciech 6. Jurasz Maciej
Po zakończeniu zawodów odbyła się dekoracja najlepszych zawodników. Puchary oraz nagrody rzeczowe wręczył Sekretarz Gminy Jabłonka Andrzej Woszczek oraz sędzia zawodów Janusz Kasprzak. TEKST I FOT. UG JABŁONKA
Mały Puchar Burmistrza w Narciarstwie Alpejskim Na stoku narciarskim „Na Budzu” w Czerwiennem odbyły się zawody narciarskie Szkół Tischnerowskich w slalomie gigancie dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów oraz dorosłych pod honorowym patronatem powiatu nowotarskiego zorganizowane przez Zespół Szkół Podstawowej i Gimnazjum im. ks. prof. Józefa Tischnera w Ratułowie i Centrum Kultury i Promocji Gminy Czarny Dunajec. W zawodach udział wzięło 123 zawodników ze szkół: Szkoła Podstawowa nr 153 im. ks. prof. J. Tischnera z Krakowa, Szkoła Podstawowa nr 135 z Krakowa, Zespół Szkół Podstawowej i Gimnazjum im. ks. prof. J. Tischnera z Ratułowa, Gimnazjum nr 2 im. ks. prof. J. Ti-
W niedzielę 16 lutego 2014 roku na stoku Szafranówki w Szczawnicy rozegrane zostały zawody sportowe „Mały Puchar Burmistrza Miasta i Gminy Szczawnica w narciarstwie alpejskim” dla szczawnickiej młodzieży ze szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz ponad gimnazjalnych. Do współzawodnictwa zgłosiło się kilkudziesięciu uczestników, zarówno dziewcząt jak i chłopców. Klasyfikacja końcowa zawodów Kategoria pierwsza klasy I-II
Dziewczynki: 1. Martyna Gabryś 2. Wiktoria Stec 3. Natalia Węglarz Pozostali startujący w tej kategorii to: Olga Zachwieja, Klara Kołodziejska, Jagoda Mastalska, Oliwia Kowalczyk. Kategoria czwarta klasy I-III gimnazjum
Chłopcy: 1. Bartosz Bartosz 2. Paweł Poręba 3. Jakub Hamerski Pozostali startujący w tej kategorii to: Tymoteusz Słabiak, Mateusz Hamerski, Kacper Wiercioch, Dawid Węglarz, Mateusz Szczepaniak, Wiktor Szczepaniak, Miłosz Mastalski, Wawrzyniec Fryźlewicz. Kategoria druga klasy III-IV
Dziewczynki: 1. Laura Oleś 2. Amelia Zachwieja 3. Nikola Ziemiańczyk Pozostali startujący w tej kategorii to: Samanta Dyda, Nikola Świątnik, Katarzyna Chybowska. Chłopcy 1. Denis Madeja 2. Jakub Szczepaniak 3. Dawid Znyk Pozostali startujący w tej kategorii to: Bartosz Gabryś, Szymon Hinc, Kamil Dulak, Fabian Ślimak. Kategoria trzecia klasy V-VI
Dziewczynki: 1. Anna Mastalska 2. Weronika Hurkała 3. Roksana Ciesielka Pozostali startujący w tej kategorii to: Monika Jama, Dagmara Szczepaniak, Zuzanna Sobieniowska, Alina Węglarz. Chłopcy: 1. Mateusz Hurkała 2. Patryk Słowik 3. Kamil Węglarz Pozostali startujący w tej kategorii to: Bartosz Hebda, Arkadiusz Zachwieja, Krzysztof Zachwieja, Bartosz Szymanek, Jakub Ziemianek, Bartosz Ciesielka.
Dziewczyny: 1. Aleksandra Lewoniec 2. Kinga Hurkała 3. Anna Wiercioch Pozostali startujący w tej kategorii to: Pamela Marzec. Chłopcy: 1. Michał Barnaś 2. Filip Nowak 3. Kamil Zachwieja Pozostali startujący w tej kategorii to: Witold Gabryś, Piotr Mastalski, Maciej Bańkosz, Jarosław Zarotyński, Mateusz Zachwieja, Adam Wiercioch, Jakub Zachwieja, Michał Szczepaniak, Marcin Łukaszewicz. Kategoria piąta szkoły ponad gimnazjalne
Dziewczyny: 1. Liliana Bogdan 2. Emilia Czaja (w tej kategorii startowały tylko dwie osoby) Chłopcy: 1. Jacek Szczepaniak 2. Jakub Bańkosz 3. Miłosz Kozielec Pozostali startujący w tej kategorii to: Rafał Piszczek. Zawodnicy otrzymali z rąk Burmistrza Miasta i Gminy Szczawnica Grzegorza Niezgody dyplomy, medale, puchary oraz nagrody rzeczowe. Zawody prowadził i komentował Józef Dyda. – Dziękujemy tym, którzy pomogli w przeprowadzeniu zawodów w zwłaszcza szkółce narciarskiej Marcina Szczepaniaka za przygotowanie trasy, PKL Palenica za udostępnienie stoku i umożliwienie organizacji tych zawodów, GOPR-owcom za zabezpieczenie trasy i czuwanie podczas zawodów, MOK-owi za zorganizowanie Biura Zawodów. Wszystkim zwycięzcom i uczestnikom gratulujemy – mówią organizatorzy. WRAJ
schnera z Zakopanego, Szkoła Podstawowa z Warszawy, Szkoła Podstawowa z Łopusznej, Szkoła Podstawowa z Chochołowa, Szkoła Podstawowa i Gimnazjum z Czarnego Dunajca, Gimnazjum nr 2 z Nowego Targu. W zawodach rywalizowano indywidualnie w kategoriach dziewcząt i chłopców. Zawodnicy w poszczególnych kategoriach za zajęcie miejsc pierwszych otrzymali statuetki, medale oraz nagrody rzeczowe, a do 6 miejsca pamiątkowe dyplomy. Wyniki poszczególnych kategorii grupowych i galeria zdjęć z zawodów dostępne są na stronie internetowej Centrum Promocji i Kultury w Czarnym Dunajcu pod adresem www.ckip.org. ST / FOT. CKIP W CZARNYM DUNAJCU
Sport
16
CZWARTEK, 27 lutego 2014
Szkoła Mistrzów Olimpijskich Zespół Szkół Mistrzostwa Sportowego im. Stanisława Marusarza w Zakopanem jest wylęgarnią mistrzów olimpijskich. Świadczą o tym tegoroczne sukcesy jej wychowanków – biegaczki Justyny Kowalczyk (złoto), skoczka Kamila Stocha (2 złote medale), panczenistek Natalii Czerwonki, Luizy Złotkowskiej czy Katarzyny Woźniak (srebro w sztafecie) i panczenistów Konrada Niedzwiedzkiego i Jana Szymańskiego (brąz w sztafecie). Niestety Szkoła od lat boryka się z problemami. Zespół Szkół Mistrzostwa Sportowego im. Stanisława Marusarza w Zakopanem jest placówką oświatową od 15 lat prowadzoną przez Powiat Tatrzański. W skład Zespołu Szkół wchodzi Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego i Liceum Mistrzostwa Sportowego. Samorząd powiatowy przed piętnastu laty podjął wyzwanie ratowania upadającej Szkoły Sportowej. Dyrektorem ZSMS im. St. Marusarza w Zakopanem od samego początku jest Barbara Sobańska – znana biegaczka narciarska. W skład grona pedagogicznego wchodzi 14 wybitnych trenerów z 7 dyscyplin sportów zimowych. Priorytetem i podstawą szkolenia uczniów stało się stworzenie właściwych warunków zarówno do edukacji, jak i szkolenia sportowego. Do-
datkowo wsparcie i indywidualne podejście do każdego ucznia dają możliwość ukierunkowania rozwoju młodego mistrza. – Dzisiaj możemy się cieszyć i być dumnymi z osiągnięć naszych mistrzów i zawodników – uczestników prestiżowych zawodów sportowych. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż od Olimpiady w Sarajewie było ich 89, a obecnie w Soczi uczestnikami Olimpiady było 19 absolwentów ZSMS w Zakopanem oraz 8 absolwentów – szkoleniowców, powiązanych z naszą placówką edukacyjną – mówi Andrzej Gąsienica Makowski, starosta tatrzański. – Po drodze musieliśmy mierzyć się z wieloma trudnymi sytuacjami. Udało się utrzymać placówkę pomimo trzykrotnego przenoszenia Szkoły, ale było to możliwe wyłącznie dzięki udanej współpracy pomiędzy gronem pedagogicznym, rodzicami, a Samorządem powiatowym. Nie bez znaczenia, dla prawidłowego funkcjonowania
tej instytucji, pozostają spore trudności w prowadzeniu Szkoły, szczególnie w zakresie nakładów finansowych na edukację. Wiąże się to ze zbyt niskim przelicznikiem subwencji na ucznia, co z kolei zmusza Powiat do ograniczania działalności – mówi. – Władze Powiatu Tatrzańskiego przygotowały projekt budowy sali gimnastycznej, a także nowoczesnych sal lekcyjnych. Jednakże nie będzie to możliwe bez zapewnienia stabilności finansowania tego typu placówki. W związku z tym liczymy, iż sukcesy naszych absolwentów otworzą „oczy” i zmotywują decydentów w Ministerstwie Edukacji Narodowej do pochylenia się nad tym tematem i do podjęcia właściwych decyzji umożliwiających funkcjonowanie tej specjalistycznej formy edukacji sportowej – dodaje Andrzej Gąsienica Makowski. Pierwszy olimpijski sukces Kamila Stocha sprawił, że w dniu drugiego konkursu pod Tatrami pojawił się premier Donald Tusk. Swoją dwudniową wizytę zaczął od spotkania w Zespole Szkół Mistrzostwa Sportowego im. Stanisława Marusarza. Prezes Rady Ministrów spotkał się z uczniami i nauczycielami, gdzie zapoznał się z osiągnięciami młodych sportowców. – Ci młodzi ludzie, patrzący na sukcesy polskich sportowców, zasługują na to, by te marzenia mogli łatwiej realizować – zaznaczył premier po spotkaniu. TEKST I FOT. PIOTR DURAJ
Spytkowice powitały Jana Ziobro Po dwóch złotych medalach Kamila Stocha i czwartym miejscu polskiej drużyny w skokach narciarskich podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w rosyjskim Soczi przyszedł czas powrotów polskich skoczków do domów. Jan Ziobro, który na co dzień mieszka w Spytkowicach został hucznie powitany przez społeczność lokalną, uczniów miejscowych szkół i władze gminy Spytkowice oraz powiatu nowotarskiego. Kwiaty, upominki trafiły do olimpijczyka, który wprawdzie nie zdobył medalu, ale w obu konkursach indywidualnych udowodnił, że ma potencjał i ma wysoką formę, dzięki której zajął 13 miejsce na normalnej skoczni (K-95), i 15 miejsce na skoczni dużej (K-125). Jan Ziobro dobrze spisał się także w konkursie drużynoReklama
wym, podczas którego razem z drużyną – Kamilem Stochem, Piotrem Żyłą i Maciejem Kotem zajął 4 miejsce – najlepsze w historii podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich. Jan Ziobro jest pewnym punktem polskiej drużyny. Po zakończonej Olim-
Emocje, emocje …. na Harendzie!
piadzie odwiedził rodzinną miejscowość, by już niedługo wyruszyć w kolejną podróż. Przed młodym skoczkiem ze Spytkowic jeszcze kilka występów w tym sezonie. Do swoich rodzinnych miejscowości wrócili także inni olimpijczycy – Maciej Kot, Piotr Żyła, Dawid Kubacki i Kamil Stoch. Ten ostatni ma najwięcej powodów do świętowania, ale prosił mieszkańców Zębu i wszystkich swoich fanów, żeby świętowanie zostawić na koniec Pucharu Świata. Przed naszym największym skoczkiem końcówka Pucharu Świata, w którym cały czas ma wielką szansę zdobycia Kryształowej Kuli za zwycięstwo w całym cyklu Pucharu Świata. PIOTR DURAJ / FOT. JULIAN OBARA
Takich zawodów narciarskich już dawno nie było w Zakopanem. W niedzielę 16 lutego w centrum rodzinnej rekreacji Harenda rozegrano III edycję Pucharu Zakopanego. Do rywalizacji przystąpiło prawie 70 zawodników z całego kraju, którzy przyjechali na zawody nawet z Gdańska! Wśród kobiet najlepsze okazały się Ombach Anna, Wysocka Izabela oraz Schwenk – Sapeta Agnieszka. Prawdziwe emocje rozegrały się wśród mężczyzn III grupy, która przed zawodami miała dwóch liderów. Na Harendzie lepszym okazała się Grzegorz Majcher, który wyprzedził Maciej Komorowskiego i tym samym objął w rankingu I miejsce. W pozostałych kategoriach wygrali Gajewski Wojciech, Wojtiuk Michał oraz Gąsienica – Józkowy Bartłomiej. Do zakończenia Pucharu Zakopanego pozostała już tylko jedna edycja – 2 mar-
ca 2014 na Kasprowym Wierchu (zapisy na www.pkl.pl). Biuro Promocji Zakopanego zaprasza również wszystkich na Wielki Finał Pucharu Zakopanego do Apres Ski Zakopane (Plac Niepodległości w Zakopanem) w dniu 2 marca 2014 o godzinie 18.00. Podczas finału odbędzie się również dodatkowa konkurencja dla zwycięzców klasyfikacji poszczególnych kategorii Pucharu Zakopanego, a będzie nim konkurs wiedzy pt. „Narciarstwo alpejskie w historii Zakopanego”. Zostaną również przygotowane dodatkowe pytania o marce KIA. Zawodnik, który uzyska za swoje odpowiedzi największą ilość punktów zostanie zwycięzcą Pucharu Zakopanego oraz nagrody głównej samochodu osobowego KIA RIO! ŁUKASZ DORULA (BPZ)