Oryx e Crake (mostra) by Rinoceronte Editora

Margaret Atwood

Oryx e Crake

Para a miĂąa familia.

Talvez podería, coma outros, asombrarte con relatos estraños e improbables; porén, preferín contar só feitos reais co estilo e da maneira máis simples; posto que o meu principal propósito era informar, non entreterte. Jonathan Swift, As viaxes de Gulliver

Non había ningunha seguridade? Non era posible aprender de memoria os misterios do mundo? Non había nin guía nin refuxio? Seica todo era un milagre, un salto ao baleiro dende o pináculo dunha torre? Virginia Woolf, Ao faro

Manga Home das Neves esperta antes do amencer. Permanece inmóbil, escoitando como sobe a marea, onda tras onda a batuxar por riba das diversas barricadas, shhh-plashh, shhh-plashh, o ritmo do latexo dun corazón. Moito lle gustaría crer que aínda segue a durmir. No horizonte, contra o leste, vese unha néboa agrisada, iluminada agora por un resplandor rosado e amortuxado. É estraño como esa cor continúa parecendo tenra. As torres da costa destacan nunha silueta escura contra ela, e érguense de xeito improbable sobre o rosa e o azul pálido da albufeira. Os chíos dos paxaros que aniñan alí e o afastado bater do océano contra os arrecifes artificiais formados por oxidadas pezas de coches, ladrillos amoreados e cascallos varios soan case coma o ruído do tráfico nun día festivo. Por costume, mira o reloxo: caixa de aceiro inoxidable, cadea de aluminio brunido, aínda relucente malia non funcionar xa. Agora lévao como o seu único talismán. O que lle amosa é un rostro en branco: as cero horas. Esa ausencia de tempo oficial cáusalle un arreguizo de terror. Ninguén en ningures sabe que hora é. “Cálmate”, dise a si mesmo. Respira fondo unhas cantas veces, logo raña as picaduras dos bechos, ao redor, non nas zonas que máis proen, con coidado de non arrincar ningunha cotra: o último que necesita é unha septicemia. Deseguido escudriña o chan por debaixo del na procura de vida salvaxe: silencio total, nin escamas nin rabos. Man esquerda, pé dereito, man dereita, pé esquerdo, vai baixando da árbore. Unha vez que sacudiu ramiñas e cascas, envólvese na súa sucia saba coma se fose unha 13

toga. Durante a noite, colgara a súa gorra de béisbol dos Red Sox de imitación nunha póla para protexela; comproba o seu interior, saca unha araña, pona. Camiña un par de metros cara á esquerda e mexa nos arbustos. –Auga vai –dilles aos saltóns, que marchan zumbando ao recibir o impacto. Deseguido vai ata o outro lado da árbore, ben lonxe do seu urinario habitual, e ponse a remexer no agocho que improvisou cuns bloques de formigón, rodeados de malla metálica para manter afastadas as ratas e mais os ratos. Alí ten almacenadas unhas mangas dentro dunha bolsa de plástico anoada, unha lata de salchichiñas vexetarianas de entremés da marca Sveltana, unha prezada botella de whisky medio chea –non, máis ben cun terzo– e unha barriña enerxética con sabor a chocolate que raspiñou nun parque de caravanas, branda e pegañenta no interior do envoltorio. Polo momento non se anima a comela: se cadra é a derradeira que atopa. Tamén garda un abrelatas e, por ningún motivo en particular, un picador de xeo; e seis botellas de cervexa baleiras, por razóns sentimentais e para almacenar auga fresca. Ademais das súas lentes para o sol; ponas. Fáltalles un cristal, pero algo é mellor que nada. Abre a bolsa de plástico: só lle queda unha manga. Curioso, el lembraba que houbese máis. Entráranlle as formigas, malia que apertara a bolsa todo o que puidera. Xa lle están a gabear polos brazos, son as negras e tamén as feras e pequenas de cor amarela. É abraiante o forte que poden chegar a picar, especialmente as amarelas. Sacódeas. –É a estrita adherencia a unha rutina diaria o que tende ao mantemento dunha boa moral e á preservación da cordura –di en voz alta. Ten a sensación de que está a citar algún libro, algunha directriz obsoleta e anódina escrita en beneficio dos colonos europeos que manexaban un tipo ou outro de plantación. Non

é quen de lembrar se algunha vez leu algo así, pero iso non quere dicir nada. Hai unha chea de espazos en branco no que lle queda de cerebro, onde antes se atopaba a memoria. Plantacións de caucho, plantacións de café, plantacións de xute. (Que era o xute?) Diríanlles que puxesen salacots para o sol, que se adobiasen para a cea, que se abstivesen de violar as nativas. Non utilizarían o termo “violar”. Que se abstivesen de fraternizar coas indíxenas. Ou outra expresión equivalente… Con todo, aposta que non se abstiñan. Nove de cada dez veces. –En vista dos atenuantes… –di. Descóbrese a si mesmo de pé coa boca aberta, tentando lembrar o resto da oración. Senta no chan e empeza a comer a manga.

Restos de naufraxios Pola branca praia, coral moído e ósos rotos, camiña un grupo de nenos. Seguramente estiveron nadando, aínda se ven mollados e brillantes. Deberían ter máis coidado: quen sabe que pode infestar a albufeira. Pero son uns imprudentes; non como Home das Neves, que non metería alí un pé nin sequera de noite, cando o sol non o pode alcanzar. Corrección: especialmente de noite. Obsérvaos con envexa, ou é nostalxia? Non pode ser: el nunca nadou no mar de cativo, nin corricou espido pola praia. Os nenos escudriñan o terreo, agáchanse, recollen restos de naufraxios; logo deliberan entre eles, quedan con algúns obxectos e desfanse dos outros; meten os seus tesouros nun saco esgazado. Antes ou despois –pode contar con iso– irán buscalo alí onde está sentado, envolto na súa desgastada saba, abrazando as pernas e chuchando a súa manga, baixo a sombra das árbores por mor do sol inclemente. Para os nenos –de pel grosa, resistente aos raios ultravioleta–, el é unha criatura da penumbra, do crepúsculo. Velaí os veñen. –Home das Neves, oh, Home das Neves –din en coro ao seu xeito cantareiro. Nunca se achegan moito a el. É por respecto, como a el lle gustaría crer, ou porque fede? (Si que fede, iso ben o sabe. Cheira a rancio, a animal, alcatrea coma unha morsa –a graxa, a sal, a peixe–, malia que el nunca uliu semellante besta. Pero viu fotos.) –Oh, Home das Neves, que atopamos? –cantaruxan os nenos mentres abren o seu saco. 17

Collen os obxectos e amósanllos, coma se llos estivesen a ofrecer para que os mercase: un tapacubos, a tecla dun piano, un anaco dunha botella de refresco de cor verde clara e puído polo océano. Un envase de plástico de BlyssPluss, baleiro; unha caixa de ChickieNobs de O’Nubbins, ídem. E un rato de ordenador, ou os escangallados restos dun, cunha longa cola de cable. Home das Neves sente gana de botarse a chorar. Que lles pode dicir? Non hai xeito de explicarlles o que son eses curiosos artigos, ou o que foron. Pero seguramente xa adiviñaron o que lles vai dicir, porque sempre é o mesmo. –Son cousas de antes –di cunha voz amable pero distante. Unha mestura de pedagogo, adiviño e tío benevolente, ese debería ser o seu ton. –Fan dano? Ás veces atopan latas de aceite de motor, disolventes cáusticos, botellas de lixivia. Trampas do pasado. A el considérano un experto en accidentes potenciais: líquidos abrasivos, gases nauseabundos, pos velenosos. Dores estrañas. –Estas non –di–. Son seguras. Ao oílo perden interese e deixan o saco colgando. Pero non marchan: quedan alí de pé, observan. Rastrexar a praia é unha escusa. Máis que nada, o que queren é ollalo, posto que é alguén moi distinto deles. De cando en cando pídenlle que quite as lentes e que as volva poñer: queren comprobar se realmente tes dous ollos, ou tres. –Home das Neves, oh, Home das Neves –cantan, máis entre si que para el. Para os nenos, o seu nome só son palabras. Non saben o que é un home das neves, nunca viron neve. Unha das regras de Crake era que non se podería escoller ningún nome para o cal non fose posible demostrar a existencia dun equivalente físico, ben disecado ou ben co esqueleto. Nada de unicornios, nin grifóns, nin mantícoras ou basiliscos. Mais

esas regras xa non eran aplicables, e a Home das Neves cáusalle un amargo pracer adoptar este ambiguo cualificativo. O Abominable Home das Neves, que existe e non existe, que se pode albiscar preto das xistras, un home con aspecto de simio ou un simio con aspecto de home, silandeiro, esquivo, coñecido só a causa dos rumores e por mor das súas pegadas ao revés. Dicíase que as tribos das montañas o perseguían e o mataban cando tiñan ocasión. Dicíase que o fervían, que o asaban, que celebraban lupandas especiais; algo do máis fascinante, supón el, posto que raia co canibalismo. Agora acurtou o nome. Só é Home das Neves. O de “abominable” gárdao para si, é o seu cilicio secreto. Logo duns instantes de dúbida, os rapaces póñense en crequenas formando un semicírculo, os nenos e mais as nenas xuntos. Dous dos máis novos aínda están a almorzar, o zume verde escorrégalles polo queixo. É desalentador a de cotra que un pode chegar a coller sen espellos. Aínda así, estes rapaces son incriblemente atractivos, todos espidos, todos perfectos, todos cun ton de pel diferente –chocolate, rosa, té, manteiga, nata, mel–, pero todos cos ollos verdes. A estética de Crake. Observan a Home das Neves con expectación. Agardan a que lles fale, pero hoxe non está de humor. Como moito pode que lles deixe ver as lentes de preto, ou o seu relucente e estragado reloxo, ou a súa gorra de béisbol. Gústalles a gorra, pero non entenden a necesidade de algo semellante –pelo extraíble que non é pelo– e aínda non inventou ningunha historia para llelo explicar. Quedan calados un intre, ollando, reflexionando, ata que fala o máis vello. –Oh, Home das Neves, dinos, por favor… que é ese musgo que che medra na cara? –Dínolo, por favor! Dínolo, por favor! –únense os demais. Nin empuxóns nin risiñas: é unha pregunta seria. –Plumas –responde.

Fanlle esa pregunta cando menos unha vez á semana. E el dálles a mesma resposta. Nun período de tempo tan curto –dous meses?, tres?, xa perdeu a conta– acumularon un repertorio de lendas, de conxecturas sobre el: “Home das Neves era un paxaro, pero esqueceu como se voaba e caéronlle as demais plumas, polo que agora ten frío e precisa unha segunda pel, na cal se ten que envolver. Non: ten frío porque come peixes, e os peixes están fríos. Non: envólvese porque lle falta o que teñen os homes e non quere que o vexamos. Por iso nunca nada. Home das Neves ten engurras porque antes vivía debaixo da auga e iso engurroulle a pel. Home das Neves está triste porque os que eran coma el marcharon voando por riba do mar, e agora el está completamente só”. –Eu tamén quero plumas –di o máis novo. Unha esperanza va: entre os Fillos de Crake, os homes non teñen barba. O propio Crake pensaba que as barbas eran algo absurdo; ademais, irritábao o feito de ter que afeitarse, polo que eliminara esa necesidade. Malia que non para Home das Neves, obviamente: para el era demasiado tarde. –Oh, Home das Neves, oh, Home das Neves, podemos ter plumas nós tamén, por favor? –din agora todos ao mesmo tempo. –Non –responde. –Por que non, por que non? –cantaruxan os dous máis pequenos. –Un momento, voulle preguntar a Crake. –Levanta o reloxo cara ao ceo, dálle a volta no pulso, e logo achégao ata a orella, coma se estivese escoitando por el. Os nenos seguen todos os seus movementos, engaiolados–. Non –di–. Crake di que non podedes. Non hai plumas para vós. E agora, vía de aquí. –Vía de aquí? Vía de aquí? –Míranse os uns aos outros, despois a el. Cometeu un erro, dixo unha cousa nova, algo que é imposible de explicar. Para eles “vía” non tiña ese significado–. Que quere dicir “vía de aquí”?

–Que lisquedes! Axita a saba na súa dirección e desbándanse correndo pola praia. Aínda non están seguros de se teñen que terlle medo, ou canto. Non houbo noticia de que mancase ningún meniño, pero non acaban de entender a súa natureza. Nunca se sabe o que podería chegar a facer.