JoĂŤl Egloff
Os asollados
Para Albert, para Matthieu, Arthur e Charles, para Nath, como a estrela.
12 h 17 min 01 s… É a triste e sombría historia cando o sol escurece do xirasol que tolea, do xirasol que esmorece.
12 h 19 min 33 s… Tería que ir pensando xa en erguerme. É o menos que se pode facer, o mínimo imprescindible. Polo xeral todo comeza por aí. Volver ser un homo erectus entre os homo erectus. Antes cómpre que cese esta erección inútil para que todo o meu sangue mobilizado, inmóbil, empece por fin a circular, a irrigarme da cabeza aos pés, a osixenar o meu cerebro, a espertar os meus membros adormentados, para que a intención vaga se transforme en acción precisa, e que me erixa, por fin, de corpo enteiro, disposto a derrubar as montañas –é unha imaxe–. Hoxe espertei cedo, co sol, o que é raro. Polo menos estou seguro de que non perdín nada do día. Gústame moito esta sensación. É importante saber que un non perdeu nada do día, é motivador. No inverno, cando o día tarda e hai que agardalo, cánsome, esgótome, e, cando por fin aparecen as primeiras luces do abrente, síntome baldado e só me apetece unha cousa: irme deitar. Cando comeza o verán é distinto; o sol non me dá ningunha oportunidade e, faga o que faga, sempre esperto moito despois del, coa desagradable sensación de que o mundo enteiro se puxo de acordo para erguerse sen facer ruído e encetar unha xornada palpitante sen min; coa terrible sensación de que todo rematou xa. Oio o rebumbio da rúa, oio risas e non sei por que rin, oio portas pechándose, voces na escaleira, conversas que chegan dende todas as partes, e non sei de que falan. Oio ruído de cuncas que alguén lava, xa a esa hora, e que volve lavar, sinto o recendo de todos os cafés da cidade e dígome que xa é tarde, demasiado tarde, 11
e que para recibir as migallas dunha xornada xa petiscada é mellor volverse deitar. E vólvome deitar. Pero hoxe non. Hoxe, día da eclipse, síntome desbordante de enerxía. Debería empezar por un bo almorzo. É importante, seica, comezar o día con algo quente na barriga –por exemplo, o sol–. Pero para iso tería que lavar a louza, e é imposible. Teño medo. Teño medo de meter as mans na auga. O sifón está atoado por restos de pasta e mondas, o vertedoiro está cheo ata arriba, e na superficie da auga formouse unha película verdosa. Só emerxe o mango dunha cazola e a metade dunha fonte. Non sei exactamente o que hai baixo as algas. Segundo as miñas estimacións: unha tixola, uns cinco pratos, tres ou catro vasos, tres cuncas, e seguramente un gran número de coitelos, garfos e culleriñas. Tería que facer inventario do que queda no aparador para estar seguro das cifras que ofrezo. De todos os xeitos, iso non cambiaría nada. O que habería que facer é intervir. Tería que chamar a alguén. Pero a quen? A porteira? Un fontaneiro? Os bombeiros? Quen pode ocuparse diso? Mentres me decido paso medo. A outra noite oín un ruído de auga que viña da cociña e levanteime. E na penumbra vin un peixe saltar fóra da auga para engulir unha mosca que pasaba por alí. O peixe non era moi grande, pero si bastante voraz, deses que viven en bancos –non vin que houbese máis, pero sospéitoo– e devoran un boi nuns segundos. Dende entón abandonei toda esperanza de poder lavar a louza. Non sacrificarei as miñas mans por uns poucos pratos sucios. E aínda que só houbese un peixe no meu vertedoiro, aínda que fose a flor e nata dos peixes, doce e afectuoso, non me arriscaría a meter as mans nesa auga podre, na que o menor corte, unha minúscula rabuñadura nos dedos, sería unha porta de entrada ideal para toda clase de amebas, bacterias e demais bichería tropical que pulula nas augas estancadas. Non vou arriscarme a que unhas febres delirantes me deixen fóra de combate, a que colonias de vermes me saian por todos os poros da pel por
12
lavar tres culleres, non? A louza terá que agardar. Xa atoparei unha solución para desaloxar toda esa poboación lamacenta do meu vertedoiro. A outra mañá pareceume ver pasar unha libélula por encima da miña cama. Xuntei todas as miñas forzas, concentrei toda a miña enerxía, bocexei ceibando un berro tremendo e levanteime. En canto pousei un pé no chan apareceu o gato co seu miañar rouco. Tiña fame, coma sempre. Arrastra o bandullo polo chan, o condenado, de tan gordo que está. Este gato non viu un rato na súa vida. Se cadra a Mickey na tele, pero isto non o animou a querer coñecer outros. Ademais, seguro que Mickey é unha musaraña, un deses ratos envelenados que ningún felino comerá nunca por medo a estirar a pata. Voulle abrir unha lata. Albóndegas xelatinosas con albóndegas e con xelatina. O cheiro desa comida en xaxún dáme gana de vomitar. Como pode tragar iso? De todos os xeitos, a partir de mañá póñoo a dieta. Herba para gatos e máis nada. Quero que recupere o seu aspecto de guepardo, que volva ser o predador que roldaba pola miña moqueta, que agarde, acazapado na penumbra, para saltar sobre as cascudas que só saen pola noite, que semente o pánico nos grandes rabaños de ácaros, que se alimente de gazafellos e biosbardos. Quero que volva ser a terrible fera que reinaba neste couto de caza urbano, e que deixe de arrastrarse da cama ao leite, do leite á fiestra, da fiestra á cama. O teu pelame é gris rato, gato, e non tes a alma atigrada. Avergonzas a túa estirpe. Deprímesme, gato de piso. A partir desta noite quero verte sentado á beira do vertedoiro, ata o amencer. Sacou o fociño do cunco e miroume coas orellas gachas. Arranxeime para tomar o almorzo sen lavar a louza. Atopei a última cunca limpa, que enchín con auga quente na billa, poñendo moito coidado en non pasar as mans por encima
13
do vertedoiro, e despois engadín unha bolsiña de té. Atopei un paquete de galletas no fondo do aparador e saín da cociña sen tardar máis do necesario. Mentres almorzaba matinei en todo o que ía facer hoxe. Ordenei as miñas ideas, tratei de organizarme, pero deixeime distraer polo paquete de galletas que tiña diante. Ingredientes: fariña de trigo e millo, graxa vexetal parcialmente hidroxenada, azucre, praliné de abelá 13%, xema de ovo en po, gasificante (bicarbonato sódico, pirofosfato ácido sódico), emulxente (lecitina de soia), sal, colorante: caramelo (E-150b), aroma, cacahuete. Conservar nun lugar fresco e seco. Ingredients: wheat and maize flour, partially hydrogenated vegetable fat, sugar, hazelnut praline 13%, egg yolks powder, raising agents (sodium bicarbonate, sodium acid pyrophosphate), emulsifier (soya lecithin), salt, colour: caramel (E-150b), flavouring, peanuts. Store in a cool dry place. Zutaten: Weizen und Maismehl, Pflanzanfett, z.T. gehärtet, Zucker, Haselnussnugat 13%, Eigelpulver, Backtriebmittel (Natriumbicarbonat, saüres Natrium Pyrophosphat), Emulgator (Soja-Lecithin), Salz, Farbstoff: Zuckerkulor (E-150b), Aroma, Erdnuss. Kühl und trocken lagern. É de tolos a cantidade de porcallada que poden conter unhas inofensivas galletiñas. Velaí o meu problema: fállame a concentración. Dilúome. Pero reaccionei. Collín un papel e anotei a longa lista de cousas que tiña que facer esta mañá. E todo antes da eclipse. Non hai tempo que perder. Teño que ser eficaz. Vou ao meu cuarto para vestirme, e mentres busco algo que poñer lembro que teño que chamar sen falta a Dominique. Explícolle que non chegarei á hora, que teño moreas de cousas que facer, que estou desbordado, e pregúntolle se podemos adiar a nosa cita ata as doce menos cuarto, que me viría moi ben. Engado que, de todos os xeitos, a eclipse non se pon interesante ata as doce. El responde:
14
–Non hai problema. Colgo e volvo ao cuarto para vestirme. Nada limpo, nada estirado, coma sempre. Poño, pois, unha camisa sucia e engurrada baixo o meu groso xersei de colo de cisne. Os xerseis teñen esa vantaxe, que non hai que pasarlles o ferro, e que no peor dos casos só deixan ver o colo da camisa. Quizais terei un pouco de calor, en pleno mes de agosto, pero polo menos non parecerei descoidado. Volvo estudar a miña lista. É imposible. Risco o dentista. Despois dou unhas palmadas para marcar o comezo do día. Pero antes de nada, antes de facer nada do que teño previsto, decateime de que hai unha cousa moito máis urxente, da que teño que ocuparme inmediatamente, no acto, sen perder un segundo: desmontar a árbore de Nadal. Se non o fago agora non o farei nunca. Vou buscar as caixas de cartón onde gardo as bólas e os espumillóns e póñome ao choio. As prateadas nesta caixa, as vermellas naquela, amodo, colléndoas ben para non rompelas. Os espumillóns por encima. E logo o Neno Xesús, María, Xosé, os Reis Magos, os pastores, o boi, a mula, os anxos, outros que non coñezo, e os años. Entón póñome a chorar sobre o belén cun año na man. Non puiden evitar pensar en Véro. Por iso marchou. Ese foi o motivo de que todo acabase. A súa voz aínda resoa na miña cabeza: –Se esa árbore segue aí en Pascua xúroche que marcho! Non tomei en serio o seu ultimato, non a crin capaz. Só me deu tempo a quitar a estrela. E ela marchou o domingo de Pascua. Tiña as maletas preparadas. Por un pouco de arume na moqueta. Que intransixencia… As mulleres ás veces son desapiadadas. Coma se non tivese outra cousa que facer que montar e desmontar árbores de Nadal cada ano. Evidentemente, se mercase unha árbore artificial non chegaría a esta situación. Fácil de montar, fácil de desmontar, a rama A no buraco A, a rama B no buraco B, etc. Pero se hai que caer tan baixo para conservar a túa esposa, prefiro perdela.
15
Reflexionei moito sobre todo iso e convencinme de que debía de haber algo máis, unha razón máis profunda. Creo que tiña un amante. Seco as bágoas, gardo o año na caixa, as caixas no armario, arrastro a árbore núa detrás de min e baixo para desfacerme dela. Aproveito para pasar a darlle o aguinaldo á porteira. Pénsoo todos os días, e todos os días me esquezo. Para facer ben nunca é tarde. Peto no cristal da portería. Ela ábreme a porta. Mentres axito o sobre diante do seu nariz digo: –Pénsoo todos os días, e todos os días me esquezo. Ao verme os ollos vermellos invítame a entrar e responde: –Eu tamén penso en vostede todos os días. Sérveme un licorciño do país e dime: –Non é fácil… Ao que respondo: –Non, non. Non é fácil… Faime unha garatuxa –a pobre é viúva dende que o seu marido caeu pola escaleira o ano pasado–, parolamos un bo anaco e despois dígolle que teño que marchar xa, porque teño moreas de cousas que facer antes da eclipse e non quero perdela por nada do mundo, e seguramente xa é tarde. Ela dime: –Si. As once e dez. Quedo de pedra. Levántome precipitadamente. Pregún tolle se ela non vai ir. Respóndeme que todas esas cousas xa non lle interesan, que iso está ben para os mozos. Saio reiterándolle os meus mellores desexos e subo os chanzos de catro en catro. –As once e dez, meu Deus! Como pasa o tempo! Nada máis abrir a porta do piso o gato vén refregarse contra as miñas pernas. Ten fame. Outra vez. Doulle de comer mentres lle explico que teño máis que facer que ocuparme del todo o día, que sei doutros gatos que satisfán eles sós as súas necesidades despoboando os xardíns de todos os roedores que os habitan. Nin levanta o fociño. Ben sei o que está a pensar. Está a pensar: “Non temos xardín”, e algo de razón ten.
16
me:
Volvo á miña lista, miro a hora, penso un pouco e dígo-
–Sexamos realistas. Logo fago unha bóla co papel e decido que todo o que pre vira para a mañá o deixarei para a tarde, xunto co que previra para a tarde. Volvo chamar a Dominique para dicirlle que nos atoparemos alí mesmo, que me vén mellor, porque aínda teño moitas cousas que facer. El dime: –Non hai problema. Colgo e decido que teño o tempo xusto de pasar a aspiradora para retirar a alfombra de arume que cobre o chan na esquina do cuarto. A tarefa resulta esgotadora. Súo a fío por debaixo do xersei, que me proe coma se todo o arume se fose meter entre a la e a miña pel. Quítoo cun xesto de xenreira e sento na cama, abatido por un imprevisible baixón. Déitome un par de segundos para recuperar o alento. Dende a miña cama, boca arriba, vexo a fiestra do revés. Uns avións toman altura, trazan liñas brancas no ceo, liñas aéreas. Os edificios en construción medran coma cogomelos por riba da cidade estrondosa, os astros corren un ao encontro do outro, imperturbables. E eu quedei esgotado por desmontar unha vella árbore de Nadal… Así aprenderei a non levantarme tan cedo. Espertei co sol e agora pago as consecuencias. Xa me cansei, mentres que el estará alí, sen ningunha dúbida, tranquilamente, á hora exacta, fiel á cita fixada dende hai unha eternidade, sen o menor desfalecemento. Á hora exacta! Chapeau! A ver quen fai iso! E mentres adormezo comprendo por que nunca serei un sol.
17