BTN8 - Architectonische Techniek Apollo Hotel, te Almere Robert Fransen
BTN8 – Architectonische Techniek
Robert Fransen – 219419
Apollo Hotel, te Almere
1. Titelpagina
BTN8 – Architectonische Techniek Apollo Hotel, te Almere Naam: Studentnr.: Klas: Datum:
Robert Fransen 219419 BKBT3A 17-06-2008
Instituut: Vestiging: Opleiding: Studiejaar: Vakdocent:
Amsterdamse Hogeschool voor Techniek Locatie Leeuwenburg te Amsterdam sterdam Bouwkunde 2007/2008 Dhr. E. Melet
2
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
2. Inleiding Almere is lelijk, volgens de Volkskrant. Niet geheel Almere, maar en groot gedeelte wel. Het nieuwe centrum gaat dan nog wel vind de Volkskrant, maar aan ons de taak om dit zelf ook te gaan beslissen. Op pad naar Almere dus en een gebouw uitzoeken in het nieuwe centrum. De strekking van deze opdracht is om aan de hand van een gebouw achter de insteek van de architect te komen op verschillende vlakken. Zo gaat er aandacht uit naar onder andere: -
Plattegronden Strategische details Constructieve concept Installatie concept Onderzoek naar de architect
Dit alles gaat aan de hand van schetsen en foto’s. Op basis van verschillende onderzoeken kan er dan antwoord worden gegeven op de volgende vraag: Past het gekozen gebouw in de stijl van de architect en past het in Almere?
Het wapen van de gemeente Almere
3
BTN8 – Architectonische Techniek
Robert Fransen – 219419
Apollo Hotel, te Almere
3. Inhoudsopgave Pagina
Hoofdstukken 1.
Titelpagina
2
2.
Inleiding
3
3.
Inhoudsopgave
4
4.
Gekozen gebouw
5
5.
Uitwerking
9
Plattegrond
10
Constructie
12
Materialisatie
14
Installaties
15
Strategische details
16
Wat had ik anders gedaan?
21
6.
De architect en zijn visie
22
7.
Conclusie
24
8.
Bronvermelding
25
4
BTN8 – Architectonische Techniek
Robert Fransen – 219419
Apollo Hotel, te Almere
4. Gekozen gebouw Op dinsdag 10 juni ben ik naar Almere geweest, om daar een gebouw uit te zoeken. Ik heb gekozen voor het volgende gebouw:
Apollo Hotel Over het Apollo Hotel zijn de volgende (technische) gegevens bekend: William Alsop Theo Spies Midreth uit Mijdrecht
-
Architect: Interieur: Aannemer:
-
Geopend op 5 juni 2008 en dus pas enkele dagen open Viersterren hotel aan de rand van het water in het nieuwe centrum van Almere Het hotel heeft 117 uniek ontworpen kamers Voorzien van verschillende technische hoogstandjes Het hotel beschikt over een bar en een lounge Alle voorzieningen voor vergaderingen, meetings en andere zakelijke bijeenkomsten zijn in dit hotel aanwezig Mogelijkheid tot het geven van veel verschillende soorten feesten in het hotel
-
Het hotel bestaat uit twee verschillende delen, welke hieronder en boven te zien zijn. De twee onderdelen zijn het getordeerde blok op de poten, waar de kamers zich in bevinden. En het de BLOB eronder, waarin aarin de ingang, het restaurant en de lounge zijn gesitueerd.
5
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Hieronder en naast een indeling van het gebied waar het Apollo Hotel staat, hierin aangegeven met rood. De gebouwen om het hotel heen zijn naar mijn mening ook in een mooie architectuur, de mooiste gebouwen zijn ook afgebeeld.
6
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Hieronder een van de eerste schetsen van architect William Alsop, een schets waarop al een aantal onderdelen van het hotel duidelijk worden. Daarnaast een aantal afbeeldingen van rondom het hotel.
Het hotel vanaf een afstandje, waarop zowel de blob als het blok op poten met daarin de kamers te zien zijn.
7
BTN8 – Architectonische Techniek
Robert Fransen – 219419
Apollo Hotel, te Almere
Hieronder de twee belangrijkste onderdelen van het gebouw met verschillende foto’s zijn toegelicht. De blob
Hierboven een afbeelding van hoe de blob onder het gebouw verdwijnt. En hiernaast een foto van binnenuit hoe de hoekige opening in de blob zit. Hieronder een beeld van de blob, welke afgevlakt is en ook een felle kleur gekregen heeft en zo extra opvalt. Hiernaast een foto van binnen waar de constructie van de blob goed te zien is.
Het getordeerde blok op poten
Op al deze afbeeldingen is te zien hoe de gevel verdraaid vergeleken met de hoek van waaraf de foto is genomen. Opmerkelijk is dat de ramen allemaal netjes horizontaal blijven en de gevel verticaal een flinke slag maakt. Op alle foto’s is goed te zien dat de onderkant van het blok vierkant is en aan elke kant even lang, het vlak wat er bovenop ligt is ietwat gedraaid.
8
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
5. Uitwerking Voor de uitwerking van deze opdracht heb ik gekozen om het getordeerde blok op poten verder uit te werken en n de blob een beetje buiten beschouwing te laten.. Vanuit het beeld wat ik er na het bezoek van heb en na verschillende foto’s bestudeerd te hebben heb ik aardig door hoe het precies in zijn werk gaat.
In de uitwerking van dit getordeerde blok ga ik dieper in op de volgende punten: -
Plattegrond Constructie Materialisatie Installaties Strategische details Wat had ik anders gedaan?
De basis is een rechthoek ondersteund door kolommen. H Het dak is een rechthoek van dezelfde afmetingen maar gedraaid. Ik denk dat de rechthoek ongeveer 5 graden getordeerd is. Hieronder is zichtbaar hoe dat er dan uit ziet
9
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Uitwerking – Plattegrond Van de plattegrond heb ik vrij weinig gegevens omdat ik niet naar de eerste verdieping mocht. Ik ben alleen op de begane grond bij de entree in de blob geweest. Toch zijn er een aantal onderdelen welk ik op de plattegrond aan kan geven. Trappenhuis Liftschachten Blob
10
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Het interieur Over het interieur valt wat meer te vertellen als de plattegrond zelf. Het interieur is ontworpen door binnenhuis architect Theo Spies. Het budget was vrij ruim voor het interieur wat heeft geleid tot 117 unieke kamers waarin allerlei design en technische vernuftigheden in zijn verwerkt. Hiernaast een aantal doorsneden van de kamers, waarop goed te zien is dat de gevel schuin loopt. Hieronder nog wat impressies van de kamers.
11
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Uitwerking – Constructie Hoe de constructie in elkaar zit is me wel goed duidelijk geworden omdat je op de begane grond tussen de kolommen doorliep buiten waar het getordeerde blok op rust. Hier kun je dus goed zien wat voor stramien er gebruikt word en waar eventuele stijve kernen zitten. In de schets hieronder heb ik dat zo duidelijk mogelijk proberen te maken.
Kolommen op maaiveld/begane grond Stramien, verloop van balken Stijve kernen: trappenhuizen en liftschacht
12
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
De kolommen op vorige pagina aangegeven punten staan in ieder geval op het maaiveld en dus in principe ook de begane grond van het gebouw, aangezien het blok twee verdiepingen opgetild is. De kolommen staan recht op een rij, maar net als het gebouw staan ook deze scheef. Dit zorgt voor extra stevigheid door middel van stijfheid. Omdat de kolommen scheef staan zullen ze minder snel gaan torderen. Op deze pagina een impressie van hoe dat eruit ziet.
Apollo Hotel, te Almere
Op onderstaande afbeeldingen is goed te zien hoe de constructie er in de bouw uitzag. Duidelijk is de staalconstructie met betonvloeren. Als ik erg ver inzoom op de vloeren denk ik daar een zwaluwstaartconstructie te zien liggen. Dit zou inhouden dat er zwaluwstaarten tussen de stalen profielen liggen waar de vloeren op gestort worden. Dit zou een goede oplossing zijn om zo met bekisting te werken in plaats van dure kanaalplaatvloeren op maat te laten maken omdat de gevel en dus ook de vloeren overal schuin zijn.
13
BTN8 – Architectonische Techniek
Robert Fransen – 219419
Apollo Hotel, te Almere
Uitwerking – Materialisatie Voor de realisatie van dit gebouw zijn verschillende materialen gebruikt. De belangrijkste ga ik nu op in. Dit zal voornamelijk de gevelbekleding inhouden. Gevelbekleding hotel
De onderkant van het getordeerde hotel is eigenlijk ook het plafond van de poten. Je loopt eronder door en als je dan naar boven kijkt zie je een soort van gaas wat gespannen is tussen de stalen profielen. De reden dat dit aangebracht is, is volgens mij om het zicht op de constructie zelf te belemmeren waardoor je niet tegen een aantal stalen profielen aankijkt en de onderkant nu ook een egale kleur heeft. Gevelbekleding blob
-
Western Red Cedar horizontale houten bekleding Witte kozijnen Stalen poten Aluminium daktrim
-
Koperen gevelbekleding in de vorm van strips Ramen in de vorm van lichtkoepels van een polyester-achtig materiaal zoals PMMA. De afgevlakte kant van de blob is geheel vlak met glas waar een kleurtje, in dit geval geel, aan meegegeven is. (zie pagina 5 voor een grotere foto daarvan)
14
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Uitwerking – Installaties De installaties in het Apollo Hotel zijn binnen in de hotelkamers waarschijnlijk onzichtbaar. Ik zeg waarschijnlijk onzichtbaar, omdat ik niet in de hot hotelkamers heb kunnen kijken. Wel buiten en wel in de blob. Hierin heb ik wel wat installaties kunnen ontdekken. De grootste installaties laat ik dus buiten beschouwing en ik behandel in dit hoofdstuk de installaties die ik wel heb kunnen zien.
Gelukkig waren de installaties binnen ook goed zichtbaar en wat netter weggewerkt. Hieronder een aantal foto’s van de installaties in de blob.
uiten, hier kon ik de installaties op een hele goede manier zien. Alleen Allereerst buiten, goed omdat ze goed zichtbaar waren, wat helaas niet erg mooi was. Hieronder een afbeelding van de installatie zoals ik die buiten aantrof.
Hierboven zie je het luchtkanaal wat door de blob heen gaat en voor de luchtverversing zorgt. Hieronder de toevoer van lucht onder het raam en boven de deur. Ook een foto van de regenafvoer met daar een uitkomend elektra punt, waar hoogstwaarschijnlijk nog iets aangesloten moet worden.
Wat je op deze foto ziet is eigenlijk het volgende: IKEA wandsteunen Installaties op een houten plankje er op geplaatst Conclusie: Te kort installaties berekend of zeer slecht over nagedacht
15
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Uitwerking – Strategische details In dit hoofdstuk een aantal details van hoe ik denk dat deze opgelost zijn. Hieronder een schematische tekening van het gebouw met een aantal punten aangegeven waarvan ik ga proberen ze te detailleren. Geen van de details zijn op schaal, maar naar eigen interpretatie van onderlinge grootte.
De details die ik ga tekenen zijn de volgende: -
Fundering van schuine kolommen in het maaiveld Vloer/gevel aansluiting in de getordeerde gevel van het hotelblok Kozijn in schuine gevel Gevelopbouw in de blob
16
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Detail 1 – Fundering van schuine kolommen in het maaiveld
Dit is een detail van hoe volgens mij de fundering en de schuine kolommen op elkaar aansluiten. Met behulp van een stalen schoen welke op de fundering wordt gemonteerd, zet men de kolom vast op de fundering op de manier die rechts van het detail extra is uit getekend. Als laatste zal de kolom vol gestort worden met beton om deze extra stevigheid mee te geven.
17
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Detail 2 - Vloer/gevel aansluiting in de getordeerde gevel van het hotelblok
In dit detail is te zien hoe de gevel schuin op de vloer gemaakt word en ook hoe de onderkant van het getordeerde blok eruit ziet in doorsnede. Ik heb gekozen voor een zwaluwstaartvloer omdat ik deze op de foto’s van de bouw ook dacht te herkennen. Op deze manier ligt deze op de stalen liggers. Aan de onderkant van het blok hangt een soort van gaas zodat vanaf een afstandje het geheel egaal lijkt. Dit is echter (naar mijn mening) een goedkope oplossing. In het hoofdstuk wat had ik anders gedaan? kom ik hier nog op terug.
18
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Detail 3 – Kozijn in schuine gevel
In dit detail is te zien hoe er in de schuine gevel een kozijn zit. Ik heb voor een naar binnen draaiend kozijn gekozen in dit gebouw omdat ik uit ga van het grote geheel. Het getordeerde blok moet van een afstand en van dichtbij het belangrijkste onderdeel zijn. Als er dan naar buiten draaiende ramen open staan doet dit flink af aan het blok zelf. Het kozijn is op deze tekening bruin getekend, maar zal in de uitvoering wit zijn, zoals het nu ook in het echt is. Daarnaast zijn goed aluminium afdekstrips en dorpels te zien, welke in het werk gepoedercoat zullen worden om zo zo min mogelijk op te vallen.
19
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Detail 4 – Gevelopbouw in de blob
Hiernaast de opbouw van de blob, met koperen gevelbekleding. Zoals op de foto’s ook te zien is, worden de koperen strips als een soort leien dak over elkaar heen gelegd. Op deze manier heb ik ze ook getekend en is er een mogelijkheid om ze te bevestigen onder elkaar. Bij de bevestiging zal ook een profieltje komen te zitten waar de bovenliggende koperen strip in komt te vallen zodat deze niet omhoog waaien bij een flinke windvlaag.
20
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Uitwerking – Wat had ik anders gedaan? Er zijn een aantal punten welke ik tijdens het onderzoeken van het gebouw ben tegen gekomen waarvan ik denk:: dit had ik toch niet zo gedaan, of anders uitgevoerd. Een aantal van deze punten ga ik hier onder behandelen, waarvan sommigen al terug zijn gekomen in de eerdere hoofdstukken. De installaties De manier waarop enkele installaties onder het gebouw gepla geplaatst zijn vind ik ronduit amateuristisch. Dit getuigd van te kort werk hierin, een foute berekening of een latere aanpassing vanwege tekortkomingen. Dat het gebeurd is valt niet terug te draaien, maar de manier waarop het opgelost is om wat extra ventilatoren te plaatsen vind ik niet erg netjes gedaan. Op de afbeelding hiernaast is nogmaals te zien hoe deze installaties op een paar IKEA wandsteunen aan de zijkant van het gebouw rusten. Door mij nog nooit eerder zo gezien, en ik hoop ook dat het de laatste keer is.
Daarnaast zijn de aansluitingen van het gaas met de rest van het gebouw niet altijd even netjes. Bij de kolommen die door het gaas heen gaan is er wel gedacht aan een aluminium rand daarom heen wat de afwerking iets netter maakt, zoals hier naast is afgebeeld. Maar bij de liftschachten en trappenhuizen is daar minder opgelet. Daar is er geen rand langs het gaas aangebracht en kun je op sommige punten tussen het gaas en het trappenhuis omhoog kijken waardoor je de constructie alsnog ziet.
Het gaas onder het getordeerde blok De reden waarom dit gedaan is, heb ik denk wel doorgrond. Maar het blijft van dichtbij niet altijd even mooi. Bovendien is er als je goed kijkt een soort ‘spuitbeton’ op de constructie aangebracht. Ik denk dat dit it een brandvertrager voor de constructie is waardoor er aan verschillende eisen kan voldaan. Op bovenstaande afbeelding is dan ook goed het spuitbeton op de constructie zichtbaar. Ik heb dit geïnterpreteerd als spuitbeton, het zou ook geverfde brandvertragende PUR-schuim schuim kunnen zijn. Iets wat qua aanbrengen ietwat makkelijker zal gaan, maar daarna wel nog geschilderd moet worden.
21
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
6. De architect en zijn visie De architect van het Apollo Hotel is William Alsop. Deze architect heeft naast het Apollo Hotel ook de Mediamarkt en het Muziek Theater ernaast ontworpen. Deze twee gebouwen samen met het Apollo Hotel zijn een groot deel van het Almere City Centre wat in 2002 is afgerond. Dit ‘nieuwe centrum’ van Almere moest de stad wat minder saai maken en een unieke plaats worden. Het was immers het nieuwe centrum. Naar mijn mening is dit aardig gelukt. William Alsop heeft een mooi gebouw neergezet wat gezien de andere gebouwen in het Nieuwe Centrum van Almere er goed tussen past.
Maar om de visie van de architect te kunnen doorgronden moet er ook gekeken worden naar ander werk van hem om te snappen hoe deze architect te werk gaat. Hieronder staan een aantal afbeeldingen van werken van William Alsop die ik op zijn eigen website en verschillende anderen heb kunnen vinden om zo het Apollo Hotel met eerdere en latere werken te kunnen vergelijken. Hierna hoop ik antwoord te kunnen geven op de hoofdvraag: Past het Apollo Hotel in de stijl van de architect en past het in Almere?
22
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
Als je de eerdere en latere werken van de architect William Alsop vergelijkt met wat hij in Almere heeft neergezet zie ik veel overeenkomsten en een soort van rode draad door zijn werk. William Alsop hecht veel waarde aan zijn grote voorbeelden zoals Le Corbusier, Mies van der Rohe en John Vanbrugh. Zijn gebouwen hebben veelal veel felle kleuren en vreemde vormen. Als ik met dat in mijn achterhoofd terug kijk naar de vorige pagina klopt dit allemaal en als ik dat vergelijk met het Apollo Hotel klopt dit op de felle kleuren na ook. Gelijkenissen met andere werken Vergeleken met andere werken zijn er een aantal overeenkomsten die ik zie met het Apollo Hotel. Hieronder een kleine opsomming: -
De schuine kolommen De ronde vormen en het gebruik van blobs Het toepassen van gaas onder het gebouw
Maar toch lijkt het ook alsof het Apollo Hotel niet zo extreem is als eerdere werken gezien de kleur. De materialen zijn daarentegen wel erg bijzonder. Naast het gebruik van hout, gebruikt Alsop koper als bekleding van zijn blob. Dat hebben we in Nederland wel vaker gezien. Koper is een mooi materiaal wat naarmate zijn levensduur en blootstelling aan neerslag langzaamaan een groene gloed zal krijgen. Dit is geen felle kleur, maar wel een erg mooi kleurenspel, iets wat we ook in het werk van Alsop terug zien.
23
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
7. Conclusie In dit hoofdstuk wil ik antwoord gaan geven op de hoofdvraag van dit onderzoek, namelijk: Past het gekozen gebouw in de stijl van de architect en past het in Almere? Ik deel de vraag op in twee onderdelen om zo een n zo goed mogelijk antwoord te kunnen geven op deze vraag. Past het Apollo Hotel in de stijl van de architect William Alsop? Ja, de stijl van de architect zie je duidelijk terug in het Apollo Hotel. Zoals al eerder is vertelt zie je schuine kolommen, rondee onverwachte vormen en het gaas als plafond terugkomen in dit gebouw, iets wat Alsop vaker gebruikt. Toch denk ik dat een echte Alsop kleurrijker is, en dat hij hierin misschien een Beetje is tegen gehouden door de gemeente Almere. Dit brengt mij automat automatisch naar de volgende vraag: Past het Apollo Hotel in het Nieuwe Centrum van Almere? Ja, het Apollo Hotel past goed in het nieuwe centrum van Almere. Het is een gebouw met een mooie architectuur, en dat maakt het spannend om naar te kijken. Dat hebben de gebouwen in de omgeving van dit pand ook. Ik denk dat juist omdat Alsop hier niet te veel felle kleuren heeft gebruikt dat het goed in het nieuwe centrum past, waar zelf ook niet al te veel felle kleuren gebruikt worden op een enkel gebouw na. Mijn conclusie na dit onderzoek is als volgt; Er kan van Almere gezegd worden wat men wil, maar dat het Nieuwe Centrum saai is, is zeker niet waar. Na er een dag te hebben rondgelopen heb ik echt mijn ogen uitgekeken naar de architectuur die in het Nieuwe Centrum aanwezig is. Hoe de rest van Almere eruit ziet weet ik niet, maar dit gedeelte mag er zeker wezen. Robert Fransen 219419
24
Robert Fransen – 219419
BTN8 – Architectonische Techniek
Apollo Hotel, te Almere
8. Bronvermelding Voor dit onderzoek heb ik de volgende bronnen gebruikt: Informatie Apollo Hotel Almere http://www.hotelalmerecentre.nl/impressie.html http://apollohotelsresorts.com/almere/
Informatie William Alsop http://www.alsoparchitects.com/ http://en.wikipedia.org/wiki/Will_Alsop
25