Βασίλειο Protista
Χαρακτηριστικά Μονοκύτταρα (κάποια με πολυκύτταρα στάδια στο βιολογικό τους κύκλο) Μικροσκοπικά
Δεν έχουν βλαστικό δέρμα Δεν διαθέτουν όργανα ή ιστούς αλλά εξειδικευμένα οργανίδια Όλα τα είδη συμμετρίας, σχήματα σταθερά ή μεταβαλλόμενα (ωοειδή, σφαιρικά κ.ά.)
Ζουν ελεύθερα, σε αμοιβαιότητα, ομοσιτισμό ή παρασιτισμό
Μετακινούνται με ψευδοπόδια, μαστίγια ή βλεφαρίδες ή με άμεση κυτταρική κίνηση Παρατηρούνται όλοι οι τρόποι διατροφής: αυτότροφα (δημιουργούν με φωτοσύνθεση τα θρεπτικά τους στοιχεία), ετερότροφα (εξαρτώνται από άλλα ζώα ή φυτά για τη διατροφή τους), σαπροζωικά Υδρόβια ή χερσαία
Αναπαραγωγή αγενής (διαίρεση, εκβλάστηση ή δημιουργία κύστεων) ή εγγενής (ένωση αρσενικού και θηλυκού γαμέτη προς σχηματισμού ζυγώτη)
Αισθητήριο φωτός
Χλωροπλάστες καλά οργανωμένοι
Το αισθητήριο φωτός επιτρέπει στον οργανισμό να κολυμπά προς το φως
Φύλα Microsporida
Sarcomastigophora Apicomplexa
Ciliophora Ascetospora Myxozoa
Φύλο Microsporida Περιλαμβάνει ενδοκυτταρικά παράσιτα - Αρθροπόδων (στο πεπτικό σύστημα) - Ιχθύων (στους μύες και στο δέρμα)
Φύλο: Microsporida Κλάση: Dihaplophasea
Τάξη: Dissociodihaplophasida Οικογένεια: Nosematidae Nosema apis N. ceranae Νοζεμίαση μελισσών
Φύλο: Microsporida Κλάση: Dihaplophasea
Τάξη: Dissociodihaplophasida Οικογένεια: Nosematidae Nosema bombycis Νοζεμίαση μεταξοσκώληκα
Φύλο Sarcomastigophora Περιλαμβάνει πρωτόζωα που μετακινούνται με μαστίγια (Mastigophora) ή με ψευδοπόδια (Sarcodina)
Υπόφυλο Mastigophora Κλάση Phytomastigophora Συνήθως έχουν χλωροφύλλη Ζουν ελεύθερα αλλά και σε αποικίες
Κλάση Zoomastigophora Ετερότροφα ή σαπροζωικά Τα περισσότερα ζουν συμβιωτικά, κάποια είναι σημαντικά παράσιτα
Υπόφυλο Sarcodina Κλάση Lobosea
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Phytomastigophora
Τάξεις Dinoflagelida Euglenida Volvocida
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora
Τάξη: Trypanosomatida Οικογένεια: Trypanosomatidae Trypanosoma equiperdum Δουρίνη
Ξενιστής: Ίππος και άλλα ιπποειδή
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora
Τάξη: Trypanosomatida Οικογένεια: Trypanosomatidae Trypanosoma brucei Ασθένεια του ύπνου
Ξενιστής: Άνθρωπος, βοοειδή, ιπποειδή Φορέας: Δίπτερα του γένους Glossina (μύγα τσε τσε)
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora
Τάξη: Trypanosomatida Οικογένεια: Trypanosomatidae Leishmania tropica Δερματική λεϊσμανίαση L. donovani L. infantum Σπλαχνική λεϊσμανίαση Λεϊσμανίαση ή νόσος του Καλά Αζάρ
Ξενιστής: Τρωκτικά, σκύλος, αλεπού, άνθρωπος Φορέας: Φλεβοτόμοι (Phlebotomus spp.)
Βιολογικός κύκλος Leishmania Φλεβοτόμοι
Τα προμαστιγωτά μεταναστεύουν στα στοματικά μόρια
Ο φλεβοτόμος λαμβάνει γεύμα αίματος (εγχύει προμαστιγωτά στο δέρμα του σπονδυλωτού)
Άνθρωπος Τα προμαστιγωτά εισβάλλουν στους μακροφάγους ή άλλους τύπους φαγοκυττάρων
Τα προμαστιγωτά μεταμορφώνονται σε αμαστιγωτά
Τα αμαστιγωτά μετατρέπονται σε προμαστιγωτά στους σιελογόνους αδένες
Τα αμαστιγωτά πολλαπλασιάζονται ταχέως στα κύτταρα διαφόρων ιστών και προσβάλλουν άλλα κύτταρα Πέψη των παρασιτισμένων κυττάρων, τα αμαστιγωτά ελευθερώνονται στον εντερικό Ο φλεβοτόμος λαμβάνει γεύμα αίματος σωλήνα και μαζί μακροφάγους προσβεβλημένους με αμαστιγωτά
Μολυσματικό στάδιο Διαγνωστικό στάδιο
Leishmania donovani L. infantum Σπλαχνική λεϊσμανίαση
Leishmania tropica Δερματική λεϊσμανίαση
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora
Οικογένεια: Hexamitidae
Giardia intestinalis (G. lamblia, G. duodenalis)
Γιαρντίαση ή λιαμπλίαση
Ξενιστής: Άνθρωπος, τρωκτικά και άλλα ζώα
Βιολογικός κύκλος Giardia
Πέψη κύστεων
Τροφοζωίτες Κύστη
Μόλυνση νερού, τροφίμων ή χεριών με τις κύστεις
Οι μολυσματικές κύστεις περνούν στα κόπρανα
Οι τροφοζωίτες περνούν επίσης στα κόπρανα αλλά δεν επιβιώνουν στο περιβάλλον
Οι τροφοζωίτες ωριμάζουν και πολλαπλασιάζονται στο έντερο
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora
Οικογένεια: Monocercomonadidae
Histomonas meleagridis
Ιστομονάδοση (εντερο-ηπατίτιδα)
Ξενιστής: Γαλοπούλες, όρνιθες Φορέας: Εγκλείεται στα ωά του ζωοπαρασιτικού νηματώδη Heterakis gallinarum
Βιολογικός κύκλος Histomonas meleagridis
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora
Οικογένεια: Trichomonadidae
Tritrichomonas foetus
Ξενιστής: Βοοειδή
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Sarcodina Κλάση: Lobosea Τάξη: Amoebida
Οικογένεια: Entamoebidae Entamoeba histolytica
Αμοιβαδική ηπατίδα (αποστήματα στο συκώτι) Εγκεφαλική αμοιβάδωση (σε συνδυασμό με προσβολή στο ήπαρ) Δερματική αμοιβάδωση (έλκη)
Ξενιστής: Άνθρωπος Σημαντικός ο ρόλος των εντόμων στη μηχανική μετάδοση των κύστεων στα τρόφιμα
Βιολογικός κύκλος Entamoeba histolytica
Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Sarcodina Κλάση: Lobosea Τάξη: Amoebida
Οικογένεια: Acanthamoebidae Acanthamoeba spp.
Εγκεφαλίτιδα, οφθαλμικές παθήσεις
Ξενιστής: Άνθρωπος
Βιολογικός κύκλος Acanthamoeba Μολυσματικό στάδιο Διαγνωστικό στάδιο
Κύστεις
Μέσω των οφθαλμών
Κύστεις και τροφοζωίτες μπαίνουν στον οργανισμό από διάφορες οδούς
Τροφοζωίτης
Μίτωση
Μέσω της μύτης
Μέσω πληγών στο δέρμα Κύστεις και τροφοζωίτες στους ιστούς
Φύλο Apicomplexa Κλάση Sporozoea Υποκλάση Gregarinia Υποκλάση Coccidia Υποκλάση Pyroplasmidia Όλα παρασιτικά Το φύλο διακρίνεται από την παρουσία ενός συνδυασμού οργανιδίων, που ονομάζεται ακραίο σύμπλεγμα (βοηθάει στην είσοδο του παρασίτου στον ξενιστή Αγενής και εγγενής αναπαραγωγή Στο βιολογικό τους κύκλο υπάρχει συνήθως ένα ασπόνδυλο ως ενδιάμεσος ξενιστής Σε κάποιο στάδιο της ζωής τους αναπτύσσουν σπόρια (κύστεις)
Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia
Οικογένεια: Eimeriidae
Eimeria spp. Isospora spp. Κοκκιδίωση
Ξενιστής: Βοοειδή, όρνιθες
Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia
Οικογένεια: Sarcocystidae
Toxoplasma gondii
Τοξοπλάσμωση
Κύριος ξενιστής: Γάτα Ενδιάμεσος ξενιστής: Μηρυκαστικά, ιπποειδή, χοίρος, γάτα, σκύλος, τρωκτικά, άνθρωπος
Toxoplasma gondii Μετάγγιση αίματος
Μετάδοση στο έμβρυο
Κύστεις στους ιστούς
Μόλυνση ανθρώπου
Επαφή με κόπρανα γάτας
Μολυσμένο νερό και Ωμό ή κακομαγειρεμένο λαχανικά κρέας
Μόλυνση γάτας Μόλυνση φυτοφάγων Κύστεις στα κόπρανα Διάδοση ωοκύστεων
Βιολογικός κύκλος Toxoplasma gondii
Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia
Οικογένεια: Sarcocystidae
Sarcocystis spp.
Κύριος ξενιστής: Αρπακτικά ζώα (σκύλος, γάτα, αλεπού, φίδια), άνθρωπος Ενδιάμεσος ξενιστής: Βοοειδή, αιγοπρόβατα, χοίρος, τρωκτικά κ.ά.
Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia
Οικογένεια: Plasmodidae
Plasmodium spp. Ελονοσία
Φορέας: Κουνούπια Anopheles (ελονοσία στον άνθρωπο), Aedes, Culex (ελονοσία σε άλλα ζώα εκτός του ανθρώπου) Ξενιστής: Άνθρωπος, άλλα θηλαστικά, πτηνά, ερπετά
Anophelinae
Βιολογικός κύκλος Plasmodium
Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Pyroplasmidia
Οικογένεια: Babesiidae
Babesia bovis
Babesia spp. Πιροπλάσμωση ή μπαμπεζίωση ή κροτωγενής πυρετός των βοοειδών
Babesia canis
Φορέας: Κρότωνες (τσιμπούρια) της οικογένειας Ixodidae Ξενιστής: Εκτρεφόμενα ζώα
Βιολογικός κύκλος Babesia
Σποροζωίτες
Τα τσιμπούρια λαμβάνουν γεύμα αίματος και τους εισάγουν στον ξενιστή
Σποροζωίτες
Σπορογονία
Τσιμπούρια Ωοκινέτες φτάνουν στους σιελογόνους αδένες
Αγελάδες Τα τσιμπούρια λαμβάνουν γεύμα αίματος και λαμβάνουν γαμέτες
Μεροζωίτες
Γονιμοποίηση στον εντερικό σωλήνα
Μεροζωίτες Γαμέτης
Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Pyroplasmidia
Οικογένεια: Theileriidae
Theileria spp.
Τεϊλερίαση
Φορέας: Κρότωνες (τσιμπούρια) της οικογένειας Ixodidae Ξενιστής: Βοοειδή, αιγοπρόβατα
Φύλο Ciliophora Βλεφαριδοφόρα Διαθέτουν βλεφαρίδες ή βλεφαριδικά όργανα σε κάποιο στάδιο της ζωής τους 2 είδη πυρήνων (μακρο- και μικροπυρήνας) Κυρίως ελευθέρως διαβιούντα ή συμβιωτικά είδη, ορισμένα παρασιτικά Ετερότροφα Αγενής και εγγενής αναπαραγωγή
Φύλο: Ciliophora Κλάση: Υποκλάση:
Οικογένεια: Balantidiidae
Balantidium coli B. suis Βαλαντιδίαση
Ξενιστής: Βοοειδή, άνθρωπος