Κεφάλαιο 7 ΦΥΣΙΚΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ Το δυναµικό για υψηλούς ρυθµούς αναπαραγωγής στα έντοµα αντισταθµίζεται συνήθως από υψηλή θνησιµότητα. Υπάρχουν δύο ευρύτερες οµάδες παραγόντων θνησιµότητας, εκείνων που συνδέονται µε φυσικά αίτια του περιβάλλοντος και εκείνων που οφείλονται στα δραστηριότητα άλλων ζωντανών οργανισµών. Στη δεύτερη οµάδα άλλα έντοµα µε τη µορφή αρπακτικών και παράσιτων είναι από τα πιο σηµαντικά. Τα έντοµα επίσης προσβάλλονται από ασθένειες που προκαλούνται από µικροοργανισµούς (παθογόνα) και σε µερικές περιπτώσεις αυτά µπορούν να διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο. Όλοι αυτοί οι φυσικοί εχθροί των εντόµων παρέχουν τη δυνατότητα χειρισµών για καταπολέµηση φυτοπαρασιτικών ειδών εντόµων. Αυτό καλείται βιολογική καταπολέµηση και µελετάται σε επόµενο κεφάλαιο.
7.1 Αρπακτικά Είναι ζώα που συλλαµβάνουν τα έντοµα και τα καταναλώνουν σαν πηγή τροφής. Πολλά από αυτά είναι άλλα έντοµα (ή από άλλες οµάδες αρθρόποδων) ή και µεγαλύτερα άλλα ζώα που είτε τρέφονται αποκλειστικά µε έντοµα ή απλά τα περιλαµβάνουν στο µικτό διαιτολόγιο τoυς. Ανώτερα ζώα αρπακτικά εντόµων είναι µερικά Σπονδυλωτά, όπως πουλιά και µικρά θηλαστικά. 7.1.1 Οι κύριες οµάδες αρπακτικών εντόµων Στον Πίνακα 7 δίδονται οι κύριες οµάδες αρπακτικών εντόµων και άλλων ζώων που είναι αρπακτικά εντόµων. Αρπακτικά έντοµα υπάρχουν στις περισσότερες Τάξεις. Στον πίνακα δίδονται µόνο τα σηµαντικότερα αθροίσµατα. Αρκετές οικογένειες Κολεόπτερων είναι κατά το µεγαλύτερο ποσοστό αρπακτικές. Ανάµεσα σ’ αυτές τα Coccinellidae είναι ιδιαίτερα σηµαντικά εφ’ όσον τρέφονται µε αφίδες, κοκκοειδή κ.α., που είναι σηµαντικοί εχθροί καλλιεργούµενων φυτών. Είδη των Οικογενειών Carabidae, Staphylinidae και Cicindelidae είναι επίσης σηµαντικά αρπακτικά φυτοφάγων εντόµων εδάφους. Μερικές τάξεις εντόµων, όπως τα Νευρόπτερα, είναι αποκλειστικά αρπακτικά. Στα ∆ίπτερα και τα Υµενόπτερα, αντίθετα, µόνο ορισµένες Οικογένειες ή είδη είναι αρπακτικά. Το ίδιο ισχύει και για τα Ηµίπτερα στα οποία τα αρπακτικά είδη περιλαµβάνονται σε µερικές οικογένειες της Υπόταξης Heteroptera. Οι αράχνες, που είναι κοντινοί συγγενείς των εντόµων, είναι αποκλειστικά αρπακτικές. Τρέφονται περισσότερο µε έντοµα που συλλαµβάνουν µε διάφορους τρόπους, όπως το “µπλέξιµο” στο δίκτυο που υφαίνουν. Υπάρχουν επίσης πολλά αρπακτικά ακάρεα που τρέφονται κυρίως µε άλλα ακάρεα. Σήµερα χρησιµοποιούνται είδη αρπακτικών ακάρεων για επεµβάσεις καταπολέµησης φυτοφάγων ειδών σε καλλιέργειες. Τα µόνα Σπονδυλωτά που περιλαµβάνονται στον Πίνακα 7 είναι πουλιά. ποντίκια, αρουραίοι και νυκτερίδες, καταναλώνουν πολλά έντοµα αλλά έχουν µικρή σχετικά
1