Ik leef mijn leven tot het einde by Rodi Media

Ik leef mijn

leven

tot het

einde

Bijlage over palliatieve zorg voor patiënten en naasten

Frank zit bij ons allemaal diep in het hart

Roos WesterKlaver probeert van elke dag te genieten

Hulpmiddelen voor liefdevolle verzorging

Warmte en gastvrijheid hand in hand in ‘t Huis Lioba

‘Je kunt je verhaal er wel tien keer vertellen’

‘tHuis Lioba, oase van rust Als je ongeneeslijk ziek bent en een beperkt toekomstperspectief hebt.. dan is een bijzonder intensieve levensfase aangebroken. Een menswaardig proces voor de patiënt én voor het gezin, de familie en vrienden, is dan zeer waardevol. Als de verzorging in de thuissituatie even een time out behoeft, dan is er een plek voor rust en ontspanning in een prachtige, liefdevolle en professionele omgeving. In tHuis Lioba kunnen ongeneeslijk zieke mensen tijdelijk verblijven. Het huis is gevestigd op het terrein van het Liobaklooster, midden in het Egmonds duingebied.

WIJ ZOEKEN NIEUWE VRIJWILLIGERS! KOM JIJ ONS TEAM VERSTERKEN? Als vrijwilliger kun je onder andere kiezen voor meedraaien in de zorg of meewerken aan de promotie van ons sfeervolle hospice. Heb je interesse? Bel ons op 02 99- 6 8202 1 of mail naar info@hospiceleeghwater.nl Meer informatie vind je op onze website: www.hospiceleeghwater.nl

WIJ ZOEKEN NIEUWE VRIJWILLIGERS! KOM JIJ ONS TEAM VERSTERKEN? Als vrijwilliger kun je onder andere kiezen voor meedraaien in de zorg of meewerken aan de promotie van ons sfeervolle hospice. Heb je interesse? Bel ons op 02 99- 6 8202 1 of mail naar info@hospiceleeghwater.nl Hospice Thuis van Leeghwater, Prins Mauritsstraat 4, 1462 JJ Middenbeemster Meer informatie vind je op onze website: www.hospiceleeghwater.nl

Ee zijn vier moderne, comfortabele kamers beschikbaar. Allen zijn rolstoeltoegankelijk en voorzien van eigen sanitair en een privé terras, met uitzicht op de prachtige kloostertuin. Er is 24 uur per dag zorgverlening aanwezig. Professionele beroepskrachten en goed opgeleide vrijwilligers verzorgen een liefdevol verblijf op maat.

In ‘tHuis Lioba kom je op adem in een prachtige, natuurlijke omgeving met vriendelijke zorg en aandacht. Aanvullende informatie en/of rondleiding? Marjolein Verkoijen en Monique Krom Herenweg 85 • 1935 AH Egmond Binnen • Tel: 06 12 40 80 72 info@thuis-lioba.nl • www.thuis-lioba.nl

Palliatieve (respijt) zorg Herenweg 85 • 1935 AH Egmond Binnen info@thuis-lioba.nl • www.thuis-lioba.nl

Wone

zonde

Hospice Thuis van Leeghwater, Prins Mauritsstraat 4, 1462 JJ Middenbeemster

zorge

Regionale Stichting WonenPlus (RSWP) biedt inwoners uit Purmerend ondersteuning bij het langer zelfstandig thuiswonen. Onder andere door: • Klussen in en om het huis • Boodschappenservice • Senioren Woonadviseur • Administratieve ondersteuning • Vriendschappelijk huisbezoek Servicepunt WonenPlus Purmerend Triton 98, 1443 BM Purmerend 0299 426364 | wonenpluspurmerend@rswp.nl Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 - 12.00 uur RSWP Genuahaven 45, 1448 KK Purmerend | info@rswp.nl | www.rswp.eu

Is de toekomst van uw naasten goed geregeld? Niet alleen uw toekomst telt, ook die van uw naasten. U wilt ook voor hen alles goed regelen. Tijdens uw leven, maar ook als u er niet meer bent. Zorg nu goed voor de financiële toekomst van uw naasten.

Maak een afspraak voor advies op maat:

Zorg voor uw naasten.

Rabobank Waterland en Omstreken (0299) 41 03 10 Rabobank Zaanstreek (075) 890 30 30

U staat er niet alleen voor.

www.rabobank.nl/waterland of www.rabobank.nl/zaanstreek Een aandeel in elkaar

Voor elk moment hebben wij voor u bloemen in het assortiment

Peperstraat 31, Purmerend Tel.: 0299 - 47 40 70 www.peperbloem.nl

‘DAT MOET IK HALEN!’ Roos Wester-Klaver probeert van elke dag te genieten

Roos Wester-Klaver (60) kreeg in februari vorig jaar last van aanhoudende buikpijnen. De sympathieke Oudorpse besloot na enkele weken toch maar naar een arts te gaan. In april stortte haar hele wereld in: de specialisten ontdekten in haar alvleesklier een tumor met uitzaaiingen. Met dat doemscenario had ze geen rekening gehouden. Haar man, kinderen en zijzelf waren ontroostbaar toen ze dit nieuws hoorden. Roos, die zelden ziek was, volop in het leven stond en in de ouderenverzorging werkte, kan het ook nu nog maar moeilijk accepteren en geloven. Ze ondergaat het echter kranig en probeert nog zo veel mogelijk uit het leven te halen. Nu de kinderen het huis uit zijn wilde Roos leuke tripjes maken met haar man. Naar New York, de piramides in Egypte bekijken, Azië en Zuid-Amerika bezoeken. “Je tijd wordt heel kostbaar. Ik wilde nog zo veel doen! Ik kan geen planning meer maken, omdat mijn toekomst erg onzeker is. Ik blijf dicht bij huis, ga niet de hele wereld over”, legt Roos uit. In mei startte Roos met veel angst aan de eerste chemokuren. Het was een zeer zwaar traject met twaalf keer elke twee weken een 52 uur durende chemokuur. Half november kreeg ze haar voorlopig laatste kuur. Op de vraag of zij een bucketlist heeft, antwoordt zij: “Daar denk je niet echt aan. Je bent al blij als je je in de loop van die twee weken weer een beetje goed voelt.” Met behulp van de kuren is de ziekte teruggedrongen. In overleg met de behandelend arts van Noordwest Ziekenhuisgroep Alkmaar besloot Roos nu even af te wachten. Het Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg (COP) ondersteunt Roos in het proces met woorden en daden. Daarnaast ervaart zij veel steun aan de verpleging van de oncologische dagbehandeling. “Zij zijn echt topmeiden! Dankzij hen kwam ik nooit met tegenzin naar de kuren. Mijn man en ik gingen in september vorig jaar met zijn tweetjes naar Sicilië. Ze pasten het hele schema voor mij aan. Het was heerlijk in het warme zonnetje, terwijl het hier zo koud was.” Roos geniet nu vooral van de kleine dingen. ”Ik voel me op dit moment goed, al blijft de angst en onzekerheid wel een grote rol spelen. Ik geniet van mooie momenten met mijn gezin en verheug me op gezelligheid met de lieve mensen om me heen. Ik ga in april met vrienden een lang weekend naar Palermo. Dat is een doel, dat moet ik halen! Het liefst met een fit gevoel.”

‘Aftasten waar iemand behoefte aan heeft’ Consulent spirituele zorg Maria Luyckx staat mensen bij in zoektocht naar zingeving

Aan het einde van een mensenleven kunnen er vragen opkomen, die met de naderende dood belangrijker worden. Consulent spirituele zorg Maria Luyckx staat mensen bij in die zoektocht naar zingeving en hun eigen antwoord op levensvragen. Zowel bij haar werk in Hospice Alkmaar als voor de Noordwest Ziekenhuisgroep is luisteren het belangrijkste deel van haar werk. “Ik stem af op de behoefte van iemand op dat moment en probeer daar zo goed mogelijk bij aan te sluiten.” Luyckx volgde een opleiding interreligieuze spiritualiteit, waardoor zij gelovigen van elke religie en levensbeschouwing van dienst kan zijn. Toch behelst haar pakket meer dan louter het religieuze aspect. Palliatieve zorg draait immers om vier dimensies: fysiek, psychisch, sociaal en spiritueel. “Het is een misvatting dat een consulent spirituele zorg enkel met het geloof te maken heeft. Bij zingeving bijvoorbeeld ook denken aan de vraag wat de waarde van het leven tot nu toe is geweest. Of wat men betekent voor de naasten. Ik ben er om te luisteren en waar nodig antwoord te geven. Vaak blijkt het vooral van belang dat iemand zich als mens gezien en gehoord weet.” Een zwaar ziekbed kan er voor zorgen dat iemand zich afvraagt waarom dit hem of haar overkomt, geeft Luyckx toe. “Diegene moet het feit verwerken dat genezing niet meer mogelijk is en dat kan even duren. Dat geldt overigens ook voor de naasten, die hebben vaak vergelijkbare vragen over het lot dat hun geliefde treft. Juist door te luisteren en nabij te zijn ondersteun je zowel degene die ziek als de familie met de situatie om te gaan. Zodoende ben ik er niet alleen voor gasten en patiënten, maar ook voor de mensen er om heen.” Bij de begeleiding van patiënten in het ziekenhuis of de gasten van het Hospice zoekt Luyckx samen met hen naar bronnen waar zij troost uit kunnen putten. “Dat kan het geloof zijn, maar bijvoorbeeld ook de natuur, muziek of de kleinkinderen. Elk mens leeft en sterft op de eigen, uniek manier. Aan het einde van een mensenleven wordt vaak duidelijker wat echt van waarde is geweest en worden de hoofdzaken van de bijzaken gefilterd. Dan is het ontzettend mooi als bij zo’n proces geliefden zijn om hen te vertellen wat zij betekend hebben.” Kijk voor meer informatie op www.centrumlevensvragen.nl (Foto: Shutterstock)

De juiste hulp op het laatste moment Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg zetten zich in voor ernstig zieken en hun naasten Veel mensen willen het liefst thuis in hun eigen omgeving sterven, veelal omringd door een partner, kinderen, familieleden of vrienden. Het verzorgen van iemand in de laatste levensfase kan erg zwaar zijn. De Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) zetten zich in voor de zieke en zijn of haar verzorgers - zodat ze even op adem kunnen komen - en die kunnen helpen om thuis sterven mogelijk te maken. Een vrijwilliger helpt graag door bijvoorbeeld een luisterend oor te bieden of bij de zieke te zijn terwijl de mantelzorger even buiten de deur is. De verzorger kan dan even afstand nemen of een keer iets voor zichzelf ondernemen. De vrijwilligers zetten zich (niet medisch) in voor zowel de naasten als de mantelzorger naar behoefte. Wil de zieke praten dan is daar ruimte voor, wil de zieke rust dan wordt de rust bewaakt, is er visite dan kan de vrijwilliger voor een kopje koffie of thee zorgen. Thuis leven naar het einde heeft voor veel mensen de voorkeur. In vertrouwen en beschermd overlijden wordt als een groot voorrecht gezien. Een dochter na het overlijden van haar vader: “Binnen ons gezin was onvoldoende draagkracht om de zorg voor mijn vader gezamenlijk te doen. Mijn zus is vijf jaar geleden overleden en van de twee broers die ik heb kon maar één broer beperkt helpen. Het waken werd veel door mij gedaan en dat was enorm zwaar. Tot we hulp kregen van een vrijwilliger. Eindelijk kreeg ik weer een beetje

lucht en kon ik weer aandacht geven aan mijn eigen gezin. De vrijwilliger was er bijna elke dag. Dat was voor mij een kans om mijn vader even los te laten en me weer op te laden voor de avondwacht. De vrijwilligers waren er ook voor mij. Ik heb wel eens gehuild op een schouder.” Heeft u ook de zorg voor een ernstig ziek familielid en kunt u daarbij steun gebruiken? Neem contact op met een VPTZ-organisatie bij u in de buurt. De geschoolde vrijwilligers verstaan hun vak en helpen graag. Inzet van de vrijwilligers brengt geen kosten met zich mee. VPTZ Nederland bestaat uit ruim 200 lidorganisaties. Zij bieden vrijwillige palliatieve terminale zorg thuis, in hospices en steeds vaker ook in zorginstellingen. Er is dus altijd een organisatie bij u in de buurt. Aanmelden en meer informatie via www.vptz.nl en tel.: 033-7601070 (Op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 uur).

“Vandaag belde ze me op, ze was blij en opgelucht. Ze komen maandag...” - Wijkverpleegkundige Patricia Floris -

Een aantal cliënten zal Patricia nooit vergeten.

Afhankelijk zijn van een ander is in haar huis geen optie.

Het plaatsen van een bed in de woonkamer laat haar de deur in je gezicht dicht duwen. Geen optie, punt. Ik ben een lieverd, maar ik Sinds enige maanden bezoek ik mag niet praten over wat komen haar wekelijks. Kofﬁe drinken in een gaat. huis vol prullaria en knuffelberen omgeven met rooklucht. Soms mag Longkanker heeft haar al een aantal ik haar helpen met douchen en maanden in haar greep. Ze weet geniet ze van het föhnen van haar dat het einde nadert, maar zij wil haar. Ze is alleen en op zich zelf. daar niet bij stil staan. Dood is Ze laat maar weinig mensen toe. prima maar niet hoe het kan komen. Ze heeft één vriendin die af en toe wat mag doen voor haar en verder Deze week belt ze de zorg af, is er niemand. Ze is het liefst alleen. omdat ze te ziek is. Als ik toch bij haar langs ga, zie ik haar alleen Soms belt ze af maar ga ik toch in een donkere kamer met al haar heen. Ze laat me altijd binnen en is knuffelberen voorover gebogen dan blij dat ik toch gekomen ben. aan tafel zitten.

“Ik ben op, het is klaar. Ik zou willen dat mijn hart er nou eens mee zou stoppen.” Ze beleeft de laatste dagen haar leven steeds opnieuw en dat is niet makkelijk geweest. We spreken hier regelmatig over. Ze vraagt of ik haar niet vergeten zal. Vandaag belde ze me op, ze was blij en opgelucht. Ze komen maandag en ze noemt een tijdstip. Ze bedankt me, ze noemt me nog een keer een lieverd en ik wens haar een goede reis, daarna zeggen we elkaar gedag. Ik hang op, slik het weg en ga op weg naar mijn afspraak, een nieuwe cliënt met weer een eigen verhaal.

Zorg in de laatste levensfase: in vertrouwde handen Juist op zo’n kwetsbaar moment als in de laatste fase van uw leven is het van groot belang dat u de beste zorg krijgt. Het is prettig als u hulp krijgt van mensen die u kent en die ook voldoende aandacht voor uw mantelzorgers en naasten hebben. Daarom staat een deskundig en vertrouwd team van Omring u bij.

Neem voor al uw vragen contact op via telefoonnummer 088 - 206 89 10

Hulpmiddelen voor liefdevolle verzorging Praktische Palliatieve Box ondersteunt in laatste levensfase

Henny Dijkshoorn met producten uit de palliatieve box van de afdeling Keins-Zuid van Woonzorggroep Samen. (foto Vincent de Vries/ Rodi Media)

‘Je moet het wíllen weten’ Doodgaan, hoe doe je dat eigenlijk?

Doodgaan is niet echt een onderwerp waar graag en veelvuldig over wordt gesproken. Toch hebben we er allemaal mee te maken, want één ding is zeker: we gaan allemaal een keer dood. Er rust nog steeds een soort van taboe op, alhoewel het onderwerp gelukkig steeds bespreekbaarder wordt. En dat is maar goed ook, want doodgaan hoe doe je dat eigenlijk? “Het is toch gek dat zwangere vrouwen in het gehele proces van A tot Z worden begeleid, terwijl mensen die doodgaan soms niet weten waar ze kunnen aankloppen?” Aan het woord is algemeen coördinator Annemieke Eveleens van De Hospice Schagen. “Er zijn zoveel zaken waar je mee te maken krijgt als je eenmaal te horen hebt gekregen dat je ongeneeslijk ziek bent. Ja, en de een gaat daar natuurlijk anders mee om dan de ander. Zaak is in elk geval wel dat je moet weten waar je terecht kunt met al je vragen, maar nog belangrijker is: dat je het wílt weten. We hebben namelijk ook te maken met gasten en familieleden die er echt niet over willen en kunnen praten. In dat geval is het belangrijk er te zijn voor de gast, ze nabijheid te geven en tender, love and care te bieden. Wanneer gasten wél bij ons aankloppen met de nodige vragen, wijzen we ze met alle liefde en zorg de weg.”

Nu of nooit Want feit blijft dat er het nodige geregeld dient te worden in de tijd die je is gegeven. Denk aan regelzaken als bankrekeningen, creditcard en verzekeringen opzeggen, het opstellen van een testament of codicil en het nalaten van een bedrag of goederen via een legaat. Essentieel is wat degene wiens levenseinde nabij is, belangrijk vindt in de hem of haar resterende tijd. Bij wie kun je bijvoorbeeld terecht voor psychische begeleiding en spirituele ondersteuning? Heb je nog een laatste wens? Is een wilsverklaring handig? Hoe en waar wil je sterven? Wil je palliatieve zorg of is euthanasie de oplossing? Belangrijk is dat je je rechten en plichten als patiënt kent, zodat je te allen tijde zelf de regie over je behandeling en levenseinde behoudt. Want het is tenslotte nu of nooit… Meer informatie en sites zijn te vinden op https:// borstkanker.nl/nl/als-je-niet-meer-beter-wordtpraktische-hulp-bijessenti-le-zakendeel-2) onder het kopje Nu of nooit. Waar moet je heen met je hulpvraag? (Foto: Vincent de Vries/RM)

Om het mensen in de laatste levensfase zo comfortabel mogelijk te maken, werkt een aantal woonzorgcentra in de regio met praktische palliatieve boxen. In deze dozen zitten allerlei praktische hulpmiddelen op het gebied van palliatieve zorg, vooral gericht op het comfort van de zieke en ter ondersteuning aan de mantelzorgers en zorgprofessionals. Er zijn kant-en-klare exemplaren te bestellen via zorgverzekeraars, maar de palliatieve box kan natuurlijk ook naar eigen inzicht worden samengesteld. Bij de afdeling Keins-Zuid van Woonzorggroep Samen begon het ooit allemaal met een grote blauwe kast. ,,Dat was onze vlinderkast”, vertelt Eerst Verantwoordelijke Verzorgde Henny Dijkshoorn. ,,Die kast werd gevuld met allerlei zaken die de laatste levensfase van mensen kunnen veraangenamen: een Bijbel, een kruisje, een lampje met kleuren, een geurapparaat, massageolie, kaarsjes, een zoutsteen, tijdschriften, kleurpotloden, kaartjes en muziek. Verder hebben we op de afdeling nog

Zorgpad Stervensfase De grote ‘vlinderkast’ is inmiddels ingeruild voor een mobiel exemplaar; een rijdend stapel mandjes waar af en toe wat nieuws in gestopt wordt. Dat kunnen ook verzorgingsproducten zijn, zoals mondspray en lippenbalsem. Omdat mensen in deze fase steeds minder eten en drinken, is een goede mondverzorging heel belangrijk. Henny: ,,We spelen zo veel mogelijk in op de persoonlijke wensen van onze cliënten en hun familieleden. Verder proberen we met

‘Je kunt het maar één keer goed doen’ Patricia Floris (39) uit Obdam werkt al tien jaar binnen Omring. Daarvoor was ze werkzaam op de afdeling Oncologie van het Westfriesgasthuis. Sinds vorig jaar april maakt ze als wijkverpleegkundige deel uit van het Omring Thuiszorgteam – dat uit zo’n veertien medewerkers bestaat - in de Hoornse binnenstad. De palliatieve zorg is ook een onderdeel van Patricia’s veelzijdige baan. “In ons team gaat het om zo’n 25 tot 30 cliënten per jaar.” “Onze cliënten komen bij ons middels een verwijzing van de huisarts of via het ziekenhuis, maar kunnen ook rechtstreeks bij ons aankloppen. Na een intakegesprek inventariseren we wat de behoeften van de cliënt en naasten zijn en welke zorg noodzakelijk is. Denk aan huishoudelijke hulp, personenalarmering of een dagbesteding. Maar het gaat met name om verpleegkundige handelingen, zoals wondzorg, pijnbestrijding en infuuszorg. Daarbij houden we altijd nauw contact met de huisarts en streven we zoveel mogelijk naar zelfredzaamheid.” Het Thuiszorgteam is er niet alleen voor praktische hulp. “Veel mensen zijn blij als ze hun verhaal bij ons kwijt kunnen. Daar zijn we ook voor. Sowieso is communicatie heel belangrijk, ook met de familie van de cliënt. Alles moet naar wens geregeld zijn en bovendien rustig verlopen, zowel voor de cliënt als de naasten. Alles gaat in goed overleg. Palliatieve zorg verlenen kun je immers maar één keer goed doen. Zo proberen we er ook altijd voor te zorgen dat mensen thuis, in hun eigen vertrouwde omgeving, kunnen sterven als zij dat willen. Dat doen we met behulp van bijvoorbeeld nachtzorg en eventueel met vrijwilligers van het Vrijwilligerspunt.” Wanneer de cliënt is overleden, volgt

het Zorgpad Stervensfase duidelijkheid te krijgen in wie wat doet en wat mogelijke problemen zijn. We zijn dit op het moment bezig het Zorgpad in het Elektronisch cliëntendossier te krijgen.” Het Zorgpad Stervensfase is een zorgdossier, checklist en evaluatie-instrument in één, bedoeld om de kwaliteit van de zorg in de stervensfase te optimaliseren. Het geeft duidelijkheid, bevordert proactief werken, geeft snel overzicht voor arts en verpleegkundige en bevordert multidisciplinaire communicatie. De palliatieve box is een mooi voorbeeld van iets dat in de checklist kan worden opgenomen: hoe kan er zo goed mogelijk op iemands wensen worden ingespeeld, zodat ze hun laatste dagen zo aangenaam mogelijk kunnen ervaren?

een lekker warm sprei om het gezelliger te maken. Een cd-speler kan worden geplaatst als daar behoefte aan is. De ervaring is dat zorgvragers hier rustig van worden. De familie vindt het prettig om af en toe iets te lezen, waarderen de geurtjes en worden ook rustig van de muziek. Voor kinderen is het mogelijk iets te kleuren, om mee te geven, of een verhaaltje te schrijven. Volwassenen kunnen eventueel een spreuk of gedicht schrijven op een kaartje. Zo kunnen ze hun gevoelens meegeven aan de zorgvrager.”

Veel verzekeraars hebben een kanten-klare box beschikbaar voor mantelzorgers die een stervende geliefde thuis verzorgen, met voornamelijk medische hulpmiddelen. In een aantal gevallen wordt deze ook vergoed. Informeer bij de zorgverzekeraar naar de mogelijkheden.

Wijkverpleegkundige Patricia Floris staat mensen bij in laatste levensfase

– als zij dat willen – een nagesprek met de naasten. “De meeste mensen ervaren dit als erg prettig. Je hebt in zo’n tijd toch een intensieve band met elkaar opgebouwd. Het is fijn als je een heftige periode samen kunt afsluiten.”

Andere wereld Patricia noemt haar werk niet zwaar, maar soms wel moeilijk. “Laatst had ik in één week drie cliënten die ik voor het laatst een hand gaf, waar ik dus afscheid van nam. Toen had ik wel zoiets van: nu is het wel even genoeg. Maar ook dan ben ik blij dat ik er voor deze mensen heb kunnen zijn, dat ik een grote steun voor ze ben geweest. En natuurlijk laat ik weleens een traan, maar dat ik in deze situatie wat voor mensen kan betekenen, zorgt ervoor dat ik mijn werk als ‘niet heel zwaar’ ervaar. Bovendien hoort doodgaan nu eenmaal bij het leven. Ik neem mijn werk gelukkig niet mee naar huis. Zodra ik weer bij mijn eigen gezin ben, raak ik de verhalen die heb gehoord kwijt. Wél merk ik dat ik door al die verhalen meer heb leren te genieten van het leven. En daar hoort mijn werk ook zeker bij. Het is een afwisselende baan, geen dag is hetzelfde. Bij elke deur die voor me open gaat, stap ik een andere wereld binnen en ben ik te gast in het leven van een cliënt. Zo zie ik dat.” Lieverd Een aantal cliënten zal Patricia nooit

vergeten. “Zeker de situaties waarbij het om jonge mensen gaat, maken indruk. Gelukkig staan collega’s altijd klaar om een luisterend oor te bieden, zodat je je verhaal kwijt kunt. Laatst heb ik toevallig iets opgeschreven over een cliënt waar ik elke week over de vloer kwam. Het voelde goed om het verhaal op papier te zetten, om het ‘van me af te schrijven’. Het ging over een vrouw die heel erg op zichzelf was en weinig mensen toeliet. Toch was ze altijd erg blij als ik kwam en ze noemde me steevast ‘een lieverd’. Toen het einde naderde, heeft ze me bedankt voor mijn hulp en wenste ik haar een goede reis. Niet makkelijk natuurlijk, maar ik ben blij dat ik wat heb kunnen betekenen voor deze vrouw. In de meest kwetsbare periode van haar leven heb ik een glimlach op haar gezicht gezien. En dat vind ik mooi.”

wiltuw uw verloren verloren geliefde UUwilt geliefde altijd altijddicht dichtbij biju...? u...? Laat dan eens informeren over Laat u dan eens vrijblijvend informeren over een Laat uu dan eens vrijblijvend vrijblijvend informeren overeen een

gedenksieraad gedenksieraad gedenksieraad

Verwerking van as met kleurpigment in een sieraad

Krista Krista Lust Lust GEDIPLOMEERD GOUDSMID GEDIPLOMEERD GOUDSMID ATELIER AAN HUIS

Omdat mooi haar niet voor iedereen vanzelfsprekend is.

Tevens dealer van SeeYou gedenksieraden

www.kristalust.nl www.kristalust.nl

ATELIER AAN HUIS Burg.Burg. Teerstraat 37 37 Teerstraat 15111511 BP Oostzaan Burg. BPTeerstraat Oostzaan37 06-27396069 1511 BP6841551 Oostzaan Tel. 075

6841551 BereikbaarTel. op 075 dinsdag en dinsdag vrijdagBereikbaar van 9.00 -op 16.00 uur en tel.Bereikbaar 075van 6841551 vrijdag 9.00op- dinsdag 16.00 uur. en vrijdag van 9.00 - 16.00 uur. www.kristalust.nl

Haaruitval wordt ervaren als één van de meest belastende bijwerkingen van bijvoorbeeld chemotherapie. Wanneer u een ingrijpende diagnose als kanker krijgt, komt er veel op u af. Bij haarzorg.nl denken wij dat u in zo’n kwetsbare periode geholpen bent met een goed, persoonlijk en warm advies, zodat u zich ondanks de omstandigheden mooi kunt blijven voelen.

Haarzorg.nl • Driemaster 1 • 1483 WB De Rijp • T: 0299 671649 • E: info@haarzorg.nl

Lagedijk 146b Zaandijk • 06 2678 2242 • www.urn-atelier.nl

Geruststellende advisering De dood….. natuurlijk denken we er liever niet over na, en al helemaal niet over wat er allemaal geregeld moet worden na een overlijden. Maar het kan geruststellend zijn om toch na te denken over uw nalatenschap, de mogelijkheden te weten en uw wensen vast te leggen. Zodat u weet dat u dit goed geregeld heeft voor uw geliefden en zij niet voor eventuele (financiële) verrassingen komen te staan na uw (onverwachte) overlijden.

Hayhoe Familierechtadvies begeleidt, ondersteunt en adviseert mensen die meer willen weten over de vererving van hun bezittingen en/of de vastlegging hiervan willen regelen. Door uitleg te geven over het (wettelijk) erfrecht en wat er komt kijken bij de afwikkeling van een nalatenschap. Zodat u een weloverwogen keuze kan maken wie uw vermogen zal erven en wie u het vertrouwen geeft uw nalatenschap volgens uw wensen af te wikkelen. Ook in geval van een dreigende negatieve nalatenschap kan tijdig advies u en uw erfgenamen geruststellen omdat dan voor hen duidelijk is welke stappen zij wel en niet kunnen zetten na uw overlijden. Hayhoe Familierechtadvies kan ook erfgenamen ondersteunen door hulp te bieden bij de praktische afwikkeling van een nalatenschap. Dit kan bestaan uit advies, maar naar wens kunnen wij erfgenamen ook ontzorgen waar het de administratieve afhandeling van een nalatenschap betreft, waarbij ook gedacht kan worden aan de aangifte erfbelasting. Ook kunnen wij zelfs de gehele afwikkeling van een nalatenschap verzorgen.

Heeft u vragen over uw situatie? Neem dan vrijblijvend contact op met Rachel van Hayhoe Familierechtadvies te Purmerend. Een afspraak kan bij u thuis plaatsvinden.

‘Ik heb de hulp als gewéldig ervaren’ De camper stond vorig voorjaar zo goed als klaar voor vertrek naar vrienden in het Spaanse Andalusië, tot een zeer slechte tijding roet in het eten gooide. “Mijn man Frits voelde zich al enige tijd niet fit en na allerlei onderzoeken bleek al snel dat hij niet meer beter zou worden.” In haar gezellige flat in Den Helder kijkt Anna van Straaten (68) zichtbaar geëmotioneerd terug op een zeer ingrijpende periode in haar leven en dat van haar overleden echtgenoot Frits (67). “We zijn nooit meer weggeraakt met de camper. Sterker nog: na de diagnose uitgezaaide kanker was het binnen drie weken afgelopen met mijn man. Dat kwam ook doordat Frits zijn lot heel snel aanvaardde. Hij zei altijd: ‘als het morgen over is, is het over’. Hij wilde geen chemo of andere levensverlengende behandelingen meer ondergaan, maar de tijd die hem nog restte, samen met mij intensief beleven. Daarom heb ik hem de laatste twee weken van zijn leven thuis verzorgd. Het was een heftige tijd, maar aan de andere kant ook heel warm. We hebben nog alles tegen elkaar kunnen zeggen. Je moet weten dat ik nog nooit zo’n mooi leven heb gehad als dat met Frits waarmee ik veertien jaar getrouwd was. Er was wederzijds

Anna van Straaten (r) in gesprek met Omringmedewerkster Sjoukina van Veen. (Foto: Vincent de Vries/RM)

begrip en respect. We hielden van elkaar en de liefde kwam van twee kanten. Ik heb nooit het gevoel gehad dat ik de kar alleen moest trekken.” Omring-medewerkster Sjoukina van Veen – aanwezig bij het gesprek beaamt de woorden van Anna van Straaten volmondig met: “Het was een mooi stel met elkaar.”

Palliatief zorgteam In de laatste twee weken van Frits’ leven ondervond Anna van Straaten veel steun van de medewerksters van het palliatieve zorgteam Stichting Omring Den Helder, sinds juni

Palliatief zorgteam wordt omarmd 2016 operationeel in de Kop van Noord-Holland. Inmiddels is gebleken dat het zorgteam wordt omarmd. Sjoukina van Veen maakt deel uit van dit team dat palliatieve zorg aan huis biedt. De hulp die wordt aangeboden bestaat naast een technisch team uit professionele medewerksters die haarfijn aanvoelen welke zorg gewenst is. Van Veen: “Bij meneer van Straaten mocht alles besproken worden en tot het laatst toe heeft hij de regie in eigen hand gehad. Hij was een makkelijke en dankbare cliënt.” Dankbaar is ook Anna van Straaten met de geboden hulp. “Ik heb geweldig veel steun gehad van het zorgteam. Je kunt ze altijd bellen en een aantal weken na het overlijden van Frits stonden ze alweer op de stoep. Ze gaven me de kracht om door te gaan.” Dankzij die kracht gaat ze er in het voorjaar alleen op uit om de Spaanse vrienden alsnog te bezoeken.

Warmte en gastvrijheid hand in hand in ‘t Huis Lioba Unieke plek waar ongeneeslijk zieke mensen tijdelijk kunnen verblijven In een zijvleugel van het Sint Lioba klooster in Egmond-Binnen, omringd door fraai duin- en bosgebied, bevindt zich ’t Huis Lioba. Direct bij binnenkomst valt de warmte en gastvrijheid op. ’t Huis Lioba is de plek waar ongeneeslijk zieke mensen tijdelijk kunnen verblijven om op adem te komen. Tegelijkertijd krijgen de bij de mantelzorg betrokken gezins- en familieleden en vrienden even rust om de accu op te laden. “We richten ons op palliatieve respijtzorg”, geeft locatiemanager Marjolein Verkoijen aan. Ze vertelt: “Palliatieve zorg begint bij het moment dat je weet dat je ongeneeslijk ziek bent en het toekomstperspectief begrenst is. Ik vind dat dit door artsen te weinig wordt gemarkeerd. In onze beleving gaat het erom dat mensen een keuzemogelijkheid hebben. Wij bieden gasten een prettig, warm en liefdevol tijdelijk verblijf. Zodat ze verder kunnen. Hetzelfde geldt voor de mantelzorger. Want laten we die zeker niet vergeten. De overheid wil graag dat mensen langer thuis wonen, maar vergeten wordt dat de mantelzorger onderuit kan gaan”.

Hospice Alkmaar ’t Huis Lioba is direct gelieerd aan Hospice Alkmaar en opende vorig jaar de deuren. Op deze bijzondere locatie zijn Marjolein Verkoijen en zorgcoördinator Monique Krom de vaste medewerkers. Het tweetal kan terugvallen op de hulp van niet minder dan 50 vrijwilligers. Marjolein: “We prijzen ons gelukkig met zoveel vrijwillige hulp. Dat is onbetaalbaar”. In de recent verbouwde vleugel is een modern, comfortabel, licht en

De privéterrassen grenzen aan de prachtige en lieflijke binnentuin van het complex.

rolstoel toegankelijk gastenverblijf gebouwd. Er zijn 3 praktisch en gezellig ingerichte eenpersoonskamers, 1 tweepersoonskamer, een sfeervolle woonkeuken en een multifunctionele ruimte. De privéterrassen grenzen aan een prachtige lieflijke binnentuin.

Zusters en broeders In het Sint Lioba klooster wonen momenteel 7 zusters en 2 broeders. Er is vier keer een dienst in de kapel en ook daar kunnen de gasten desgewenst aanschuiven. “De een heeft hier geen behoefte aan en de ander haalt hier weer veel kracht uit. Mensen vinden vaak zoveel rust in zichzelf dat er weer ruimte komt voor een gesprek en onderling contact. Juist in deze fase van het leven is dat zó belangrijk. Ik hoor ook van onze vrijwilligers vaak terug dat gesprekken voeren met onze gasten voor hen beladen maar buitengewoon waardevol zijn”. De locatiemanager noemt twee

voorbeelden van gasten die in de achterliggende periode zorg hebben genoten in ’t Huis Lioba. “Onze eerste gast was een weduwe met ernstig hartfalen. Ze was angstig en daarom al een paar keer met spoed op de eerste hulp van het ziekenhuis beland. Door haar zorg, aandacht en veiligheid te bieden kon ze weer ontspannen. Ze is tenslotte in alle rust thuis overleden. Een tweede voorbeeld is een echtpaar, beiden zorgbehoevend door een levensbedreigende ziekte en dementie en overbelaste mantelzorgers. Tijdens hun verblijf in ’t Huis Lioba konden de dochters op adem komen en een aantal aanpassingen in het ouderlijke huis laten verrichten”.

Informatie Voor meer informatie kijk op de website www.thuis-lioba.nl Vrijwilligers kunnen zich ook via dit kanaal melden. Ze worden ingewerkt, krijgen opleidingen en trainingen.

Het consultteam in Alkmaar – met tweede van links Mira Jong en tweede van rechts Marije Houmes – vergadert online met het team in Den Helder. (Foto: Vincent de Vries/RM)

‘Vooral het léven staat centraal’ COP-zorg brengt zorgbehoeftes en wensen in kaart Het Consultteam ondersteunende en palliatieve zorg – oftewel COP-zorg – van Noordwest Ziekenhuisgroep brengt de zorgbehoeftes en wensen van mensen in kaart die in hun laatste levensfase verkeren. Dat klinkt zwaar, maar is het doorgaans niet, laten verpleegkundig specialisten Marije Houmes en Mira Jong weten.“De gesprekken gaan niet perse over de dood, maar eerder over het léven.” “Vaak zien mensen er tegenop om met ons in aanraking te komen”, vertelt Mira. “Ze hebben het gevoel dat de dood dan wel erg dichtbij komt. En al hebben we inderdaad te maken met patiënten die in het laatste stadium van hun ziekte verkeren; het kan nog best een tijdje duren voordat zij overlijden. Wij zijn er juist om de kwaliteit van leven in die laatste fase te optimaliseren. We bespreken wat hun verwachtingen zijn omtrent de zorg, of zich problemen voordoen waaraan we wellicht iets kunnen doen, eventuele pijnbestrijding of ondersteuning bij andere lichamelijke klachten, maar ook wat mensen graag nog zouden willen doen, of ze nog genieten van het leven; dat soort dingen. En ja, het kan ook gaan over het regelen van een wilsverklaring, waardig sterven of over bepaalde angsten rondom de dood. Dat kan confronterend zijn, maar door het te bespreken en uitleg te geven of oplossingen aan te reiken, ervaren mensen daarna vaak rust.” Het consultteam bestaat uit zes verpleegkundig specialisten – allen met een eigen achtergrond en expertise - en drie artsen, verdeeld over de ziekenhuizen in Den Helder en Alkmaar. Mooi werk, vinden Marije en Mira. “Als je érgens kunt helpen dan is het in de palliatieve zorg”, vertelt Marije. “Mensen zijn je vaak dankbaar als bepaalde zaken zijn besproken of we wensen hebben kunnen laten uitkomen. Zo wilde een patiënt bijvoorbeeld nog één keer naar haar huis in Spanje. Dat hebben we met stichting Ambulancewens kunnen regelen.” Mira: “Al gaat het in deze levensfase ook vaak over heel kleine dingen. Bijvoorbeeld nog eens de modeltreintjes - die op zolder liggen - kunnen bekijken, nog eens lekker met een huisdier knuffelen – die eigenlijk niet in het ziekenhuis mag komen – of thuis een bloedtransfusie ondergaan in plaats van in het ziekenhuis.” Het consultteam heeft natuurlijk met veel verschillende mensen te maken, van bankdirecteur tot zwerver. “Daar leer je veel van”, vertelt Mira verder. “Zeker omdat je al snel tot de essentie van het bestaan komt en je een inkijkje krijgt in iemands leven. Mensen vragen weleens: ‘is jouw werk niet zwaar?’, maar ondanks alles wordt er ook wel gelachen hoor! Doordat we laagdrempelig zijn en de tijd kunnen nemen, ontstaan heel open gesprekken. Dat kan voor veel patiënten en hun naasten erg waardevol zijn en geeft ons werk veel voldoening!”

Herinneringen maak je nu, voor later… Tegenwoordig worden veel momenten vastgelegd door het maken van foto’s, vaak gaat het om de “leuke” momenten in ons leven. Maar wat als iemand in je naaste omgeving ziek wordt, hij of zij niet meer weet wie hij of zij is door dementie, iemand komt te overlijden? Deze momenten worden vaak vergeten vast te leggen voor later, voor jezelf, voor (kleine) kinderen.

Een blijvende herinnering…

Samen op vakantie, samen wandelen door het bos, samen uitkijken, samen verwachten, samen is opeens niet meer. Die ene herinnering blijven koesteren en willen delen met anderen. Samen met u maken wij van een dierbare moment een blijvende herinnering in de vorm van een persoonlijke kaart of rouwcirculaire, boekjes voor tijdens een afscheidsbijeenkomst, of een blijk van dank achteraf. Een boodschap die uitstraalt, samen hadden wij het fijn!

Netwerk 126 | 1446 WR Purmerend | 0299 45 10 20 | mail@rijser.nl | www.rijser.nl

83054_Rijser_AdvRodi_130x190mm.indd 1

Ik werk als herinnering en uitvaartfotografe en leg momenten vast die voor naasten veel zullen betekenen. Bij herinneringsfotografie kijk ik op afstand mee en leg diverse momenten vast, deze kunnen nu heel gewoon zijn, maar speciaal voor later. Het zijn vaak de kleine details die de foto’s nog waardevoller kunnen maken, het vasthouden van elkaars handen, het drinken van een kopje koffie, een wandeling of een blik naar elkaar. Bij uitvaartfotografie kan dit een knopje van de kist, een kaars, een roos, een hand op de kist, een kind dat speelt tijdens de uitvaartdienst zijn. Het kan een waardevolle herinnering zijn voor later maar het kan ook helpen bij de rouwverwerking. Ik fotografeer met respect en probeer zo min mogelijk op te vallen, de aandacht mag niet naar mij gaan tijdens het fotograferen. Na een uitvaart krijgen de nabestaanden de foto’s op een usb en een compilatie in een gepersonaliseerd fotoalbum.

Monique Doets 06 – 40 86 04 82

info@md-fotografie.nl www.md-fotografie.nl Het is nooit te laat om herinneringen vast te leggen, een (laatste) periode samen is heel dierbaar en brengt, ondanks dat er verdriet is, mooie herinneringen met zich mee. Om deze periode te blijven herinneren is er een mogelijkheid dat ik één of meerdere keren langs kom om dit vast te leggen, dit kan bij u thuis, maar ook op een andere locatie. Veel gaat er aan je voorbij als vol emoties bent, daarom worden speciale momenten in ons leven vastgelegd met een camera… Wilt u meer informatie over de mogelijkheden, dan kunt u mij mailen of bellen voor een vrijblijvend gesprek.

19-10-17 16:01

“

Het is niet alleen de zorg, maar ook de aandacht

Eigen huis is goud waard. Daarom zorgen wij er graag voor dat u ondanks uw ziekte of aandoening tóch thuis kunt blijven wonen. Daarbij draait het voor ons om meer dan alleen de zorg. Want een gevoel van thuis in eigen huis valt of staat ook met persoonlijke aandacht.

Wat kan Evean voor u betekenen? Kijk op www.evean.nl

www.evean.nl

MD Fotografie

”

Het palliatieve zorgteam van Evean bestaat uit van links naar rechts: Conny, Sandra, Esther, Annemarie, Inge en Edward. (Foto: aangeleverd)

Zorg op maat voor cliënt die de regie over z’n eigen leven en sterven houdt Samen met naasten kijken wat goed voor je is Het begrip palliatieve zorg wordt nog weleens verkeerd uitgelegd of geïnterpreteerd. Hoog tijd om eens van gedachten te wisselen met Conny Molenkamp, gespecialiseerd verpleegkundige oncologie en palliatieve zorg bij Evean. Molenkamp werkt sinds 1998 in de thuiszorg en vanaf 2001 in de palliatieve tak. “Palliatieve zorg is zorg op maat voor ongeneeslijk zieke mensen. Kwaliteit van leven staat altijd centraal in de palliatieve zorg. Het doel is het lijden zo veel mogelijk te verzachten, bijvoorbeeld met pijnbestrijding. Net zo belangrijk is het dat de cliënt de regie over zijn eigen leven én sterven houdt en het leven zo waardig mogelijk kan afronden”, definieert ze.

Veranderd De kijk op palliatieve zorg is de laatste jaren flink veranderd. Conny: “Nog niet eens zo lang geleden praatten we over palliatieve zorg bij behandeling in de absolute eindfase van het leven, zeg maar de laatste drie maanden. Nu wordt nadrukkelijker gekeken naar de kwaliteit van leven over een langere periode en wordt samen met de cliënt een

goede afweging gemaakt wat het beste is, wetende dat het leven van hem of haar eindig is”.

Cliënt centraal Ze noemt als voorbeeld mensen met de chronische longziekte COPD, van wie vooraf niet duidelijk is hoelang ze nog te leven hebben. “Sommigen willen hier ook helemaal niet van horen en voelen zich niet palliatief. Aan de andere kant is het heel belangrijk om met deze mensen het gesprek aan te gaan. Snap je dat we hier echt spreken over de cliënt centraal. We doen alles wat binnen onze mogelijkheden ligt om te weten en uit te voeren waar de cliënt en zijn naasten behoefte aan hebben. Pas in de laatste drie maanden praten we over terminale zorg en dat kan desgewenst zelfs uitgebreid worden naar 24 uur, 7 dagen in de week”. Huisarts Meestal komt de huisarts of het ziekenhuis als eerste in beeld bij een eventuele aanvraag voor palliatieve zorg. Conny: “Daarnaast gebeurt het ook via onze website (www.evean.nl). Hier krijgt men in één oogopslag te zien welke

stappen genomen moeten worden. Uiteindelijk komen wij, als gespecialiseerd verpleegkundigen, in beeld. We bieden begeleiding, informatie en advies en ondersteunen bij het regelen van directe hulp, zoals hulp in de huishouding, uitgebreide zorg en nachtzorg. Dit biedt ook voor de mantelzorger meer ruimte en voorkomt dat hij of zij snel omvalt”, schetst Molenkamp de mogelijkheden. De laatste jaren is er een grote ontwikkeling in het aanbieden van thuiszorg. Zodat mensen langer zelfstandig kunnen zijn.

Forse toename Conny verwacht de komende jaren een forse toename van het aantal cliënten die palliatieve zorg nodig hebben. “Dat kan niet anders, want we worden steeds ouder. Niet alleen het gemiddelde gaat omhoog, ook de aantallen stijgen. In dat opzicht is het goed dat er vanuit het ministerie en de zorgverzekeraars heel veel gebeurt. In de oude AWBZregeling konden we maximaal 12,4 uur per 24 uur zorg leveren. Nu is dat opgerekt naar zorg inzetten waar nodig mits de argumentatie goed is. Dat vind ik een duidelijke verbetering”.

Zelf regie in handen Ernstig zieke mensen nemen meer de regie in eigen handen. Ze denken steeds meer mee over de zorg en behandelingen die ze nodig hebben. Dat is niet alleen wat de overheid – wegens vergrijzing en stijgende kosten – van burgers verlangt, dat is wat patiënten zelf ook graag willen. Ze willen volledig geïnformeerd worden een actieve rol spelen in beslissingen over hun lijf om invloed te hebben op de kwaliteit van leven. Zelf de regie in handen klinkt logisch, maar is toch heel ingewikkeld als je net te horen hebt gekregen dat je een levensbedreigende ziekte hebt. Toch kun je alvast over een aantal zaken nadenken. Zo kun je er van tevoren over nadenken wat je echt belangrijk vindt als er niet veel tijd meer is. Wat is belangrijk voor je? Blijven strijden of loslaten en proberen zoveel mogelijk kwaliteit van leven te benutten? Ook is het goed om iemand in gedachten te houden die je kan helpen bij moeilijke medische beslissingen. En wat wil je vastleggen voor het moment dat je er niet meer bent? Denk ook na over wie beslissingen kan nemen als je daar zelf niet meer toe in staat bent. Praat over deze onderwerpen met iemand en leg het vast in een document of wilsverklaring. Maak ook altijd een plan B voor als dingen anders lopen dan gedacht.

‘Dankbaar dat we mogen begeleiden in de laatste levensfase’ Unieke werkwijze team Palliatieve zorg

Begeleiding en zorg in de laatste levensfase is voor cliënten die uitbehandeld zijn van groot belang. Juist dan is het fijn als die hulp van een bekend gezicht komt, weten ze bij het team Palliatieve zorg van Omring. In Den Helder werkt het team sinds 2016 volgens een unieke werkwijze, waarbij de kleinschalige teams nauw samenwerken met naasten, de huisarts, specialist en het ziekenhuis. “Samen leveren wij de best mogelijke zorg”, aldus wijkverpleegkundige Monic Postema. Het palliatieve thuiszorgteam is een klein team, zodat cliënten altijd een vertrouwd gezicht zien als er een medewerker of wijkverpleegkundige

langskomt. Postema: “Zo voorkom je dat cliënten hun verhaal steeds opnieuw moeten doen en daarnaast zijn de lijnen korter. Wij bezoeken cliënten die zijn uitbehandeld en een levensverwachting van een jaar hebben. Dit kan ook een langere of kortere periode zijn, want dit is van te voren moeilijk in te schatten. Het kan zijn dat zij de terminale diagnose al gekregen hebben, maar dat hoeft dus niet per se.” Zorg leveren is slechts één van de taken van het team palliatieve zorg, wat bestaat uit drie verpleegkundigen, drie verzorgenden ig (individuele gezondheidszorg, red.), en twee oncologieverpleegkundigen. Vragen beantwoorden is een ander belangrijk onderdeel, zo geeft Postema aan.

“Tijdens een bezoek aan een arts komt er veel informatie op de cliënt en de naasten af. Pas na het spreekuur komen er veel vragen. Het kan verduidelijkend werken als bijvoorbeeld de oncologieverpleegkundige die vragen beantwoord.” Het overleg met zowel de cliënt als de naasten is eveneens van belang. “Wij zijn er om de cliënt te helpen en voor het behoud van de waardigheid is het goed om te kijken wat een cliënt nog wel kan”, stelt Postema. “Dat vergroot het gevoel van eigenwaarde. In goed overleg met familieleden kijken wij hoe wij de zorg met elkaar kunnen afstemmen. Mocht dat netwerk ontbreken dan kijken wij wat de mogelijkheden zijn.”

Team Palliatieve zorg in Den Helder. (Foto: Vincent de Vries / RM)

Doordat het team nauw samenwerkt en de cliënten veelvuldig ziet, ontstaat er vanzelfsprekend een band. Postema: “Wij geven intensieve zorg bij de cliënten thuis. Dan is het fijn als je met een collega kunt praten over de desbetreffende cliënt en elkaar tot steun kunt zijn. Wij hebben dankbaar werk, omdat je mensen kunt helpen en begeleiden in de laatste levensfase.”

Meer informatie over de uitvaart gewenst Veel nabestaanden denken positief over de hulp en bijstand die zij hebben gekregen in de laatste levensfase van een familielid. Minder tevreden zijn zij over het gebrek aan informatie rondom de uitvaart die gaat komen. Associatie Uitvaartverzorging voelt zich aangesproken en neemt de handschoen op. Recent heeft het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL) het verbeterprogramma Palliatieve Zorg geëvalueerd. Daaruit kwam naar voren dat veel nabestaanden graag beter geïnformeerd willen worden over wat er gaat gebeuren na het overlijden. Denk daarbij aan vragen als: • Kan je vooraf je wensen kenbaar maken en vastleggen? • Mag ik helpen bij de verzorging en het aankleden? • Kan de overledene thuis blijven tot de dag van de uitvaart?

• Hoe zit het met de verzekeringen? • Wat kost een uitvaart eigenlijk? Josée Lagrand (consulente van de afdeling Voorzorg, Informatie & Advies): “Ik merk dat het rust geeft als mensen hun vragen kunnen stellen en een goed antwoord krijgen. Het nadenken over de uitvaart die gaat komen, is een belangrijk onderdeel van het afsluiten van het leven. Hoe moeilijk het soms ook is om erover te praten, het zijn vaak heel intieme en belangrijke momenten in een familie.” Voor leden van Associatie Uitvaartverzorging is een gesprek over de komende

uitvaart kosteloos en er is geen enkele verplichting aan verbonden. Niet-leden die graag zo’n gesprek willen, kunnen dit artikel uitknippen. Op vertoon daarvan is een gesprek met Josée of een van haar collega’s ook voor hen gratis en geheel vrijblijvend. Kijk op www.associatieuitvaart.nl of bel 0800-0375.

www.associatieuitvaart.nl • 0800 - 0375

PUBLICATIEBORD(EN)

Informatiebord OEF Grafwerk in natuursteen

Geef een liefdevolle aanraking

rvaardigen. leverd i.v.m. copyright

blijft het mooist

Engel Natuursteen is een ambachtelijke specialist die grafmonumenten op perfecte wijze weet te maken en te plaatsen. Ook de verdere inrichting van het graf nemen we in onze aanpak mee. Topkwaliteit, duurzaam en uniek. U kunt zonder tussenpersoon direct contact met ons hebben. Bezoek onze showroom en vertel ons uw wensen. Wij maken ze waar in tijdloos materiaal.

met jasmijn en Ylang Ylang

Deze zuivere plantenolie is zelfs voor de meest gevoelige huid fijn. Jasmijn en Ylang Ylang bieden rust en ontspanning voor lichaam en geest. Een verwenmoment ! Que de bonheur aromatherapie-olie is geschikt voor gezicht

en lichaam.

Waardevolle olie voor een liefdevol moment. Inside Beauty Origamistraat 2 Purmerend voor jouw natuurlijke schoonheid

Showroom geopend tot 17.00 uur. Vrijdag tot 15.00 uur. Zaterdag op afspraak.

an uw advertentie voor het informatiebord(en).

ReclaVisie Zaagstraat 10

tel: 06 42243130 www.insidebeauty.nl

‘Je kunt je verhaal er wel tien keer vertellen’ Klaas Boonstra voelt zich welkom in een inloophuis

Verlichting Het is 24 mei 2017, een zachte lentedag. De zon schijnt uitbundig door het immens grote glas in lood raam, de kleuren helder, de rust intens, de geur van verse bloemen. Welkom in Hospice Alkmaar. Vertwijfeld staan wij in de hal, met het stoeltje van mam, haar vertrouwde side table en de foto’s van haar kinderen en kleinkinderen bij de hand. Nog geen week geleden kregen we als donderslag bij heldere hemel te horen dat mam terminaal ziek was. Uitbehandeld betekent tevens ontslagen worden uit het ziekenhuis. Maar wat, als naar huis gaan onverantwoord wordt genoemd en een verpleeghuis niet de juiste plek is? Fijn dat je juist op dit soort cruciale momenten de helderste ingevingen krijgt. Een blik op de site van het Hospice Alkmaar geeft ons het gevoel dat wij hier als patiënt en als gezin de zorg en begeleiding kunnen vinden op dit belangrijke moment van het leven. Dus daar staan we dan. Mam is moedig. We richten haar kamer in met de voor haar zo vertrouwde spullen. “Jullie gaan toch niet weg hè?”, vraagt zij ons. Alle ruimte wordt ons geboden om zoveel mogelijk bij haar te zijn. Warmte, niet alleen door de liefdevolle zorg, maar ook het verse kopje soep bij de lunch, de ondanks het warme weer toch gewenste molton, het luisterende oor en de liefdevolle gesprekken. Steeds weer die vraag: wat is voor jullie als gezin op dit moment belangrijk, waar liggen de behoeften en wat zijn jullie wensen? Intens zijn wij betrokken geweest bij de begeleiding in het laatste stukje van haar mooie leven. Ondersteund door een geweldige arts, verpleging en vrijwilligers. Vijf weken hebben wij gebruik mogen maken van de gastvrijheid en hebben wij alle zorg mogen bieden die afscheid nemen mogelijk maakt. Mam overleed in het bijzijn Enmaandagavond toch komt26dejuni dag van ons allen. De daarop volgende dag wordt zij uitgeleide gedaan door middel van een lichtritueel waarop de nevels en een erehaag van medewerkers. Het is inmidregendruppels worden. dels een warme zomerdag. De zon schijnt door het kleurrijke venster van de voormalige Pius X kerk. Dan laatdedetekst boom Nog eenmaal kijk ik naar van Sicco Konijn bij de voordeur:

Hij heeft rotjaren gehad, maar vindt troost in Inloophuis Den Helder waar hij zich regelmatig laat zien. “Al vertel je je verhaal tien keer, er is niemand die erover klaagt. We zijn tenslotte allemaal lotgenoten.” Klaas Boonstra verloor zijn vrouw Liesbeth (46) tweeënhalf jaar geleden aan longkanker. “Op dezelfde dag dat we hoorden dat het met Liesbeth niet goed zou aflopen, ben ik gestopt met werken. Ik heb haar drie jaar lang verzorgd, waarbij we in nauw contact stonden met haar arts in het Amsterdamse VU-ziekenhuis. We konden hem dag en nacht bellen, echt geweldig.” In de drie jaar van haar ziekte hebben Klaas en Liesbeth alles eruit gehaald wat erin zat. “We gingen overal op af, ook toen het slechter ging. Dankzij de Omring kregen we de beschikking over een rolstoel, zodat we mobiel bleven. “Naar aanleiding van een bevolkingsonderzoek werd bij mij darmkanker geconstateerd. Dankzij een operatie en chemotherapie ben ik nu aan de beterende hand.

Bakkie “Na het overlijden van Liesbeth heb ik deel uitgemaakt van de nabestaandengroep. Omdat je allemaal in het zelfde schuitje zit, is het een warm bad. Nog doe ik er graag een koppie.” Volgens Michiel Wouters, secretaris van het bestuur van het inloophuis, is de nabestaandengroep een van de vele vormen van lotgenotencontact en ondersteuning die ze aanbiedt. “Naast het delen van ervaringen met

Vrijwilligers En tot slot: “Financieel zijn we geheel afhankelijk van donaties en de steun van diverse (charitatieve) fondsen. Daarbij is elke donatie welkom. Belangrijk is de steun van de verhuurder van onze ruimten. Maar ook kleinere donaties via de stichting Vrienden van het Inloophuis zijn zeer belangrijk voor onze exploitatie. Verder kunnen we met de hulp van de vele vrijwilligers alle activiteiten aanbieden.”

En toch komt de dag waarop de nevels

regendruppels worden. Dan laat de boom zijn tranen los. — Line van Mellaert —

Waardig afscheid voor Frank Stam Het gezin uit Oosterblokker heeft heftige maanden achter de rug. Vader Frank was vier jaar ernstig ziek. Hij overleed afgelopen 15 november. Na de crematie begon voor Mary en haar kinderen, Jesse en Barre de periode van ziekte verwerken.

zijn tranen los. — Line van Mellaertwerken — Jaartje Mary en Frank trouwden 8 augustus 1995 en kregen twee zonen: Jesse

Liefde houdt niet op... waar het leven eindigt

In februari krijg ik te horen of de kanker helemaal weg is.”

‘Het is goed zo’

‘’Frank heeft genoeg geleden en zijn overlijden was voor hem absoluut een bevrijding. Het is goed zo. Frank hield de regie tot de laatste dag in handen en bepaalde zelf zijn einde. zijn tranen los. Na zo’n lange periode van ziek zijn, En toch komt de dag pijn en geen vooruitzichten meer “Sterven is een natuurlijk einde van het leven dat — Line van Mellaert — was het niet alleen voor Frank daaraan voorafging” waarop de nevels zwaar, maar ook voor ons als gezin. worden. Er waren momenten dat we het geWij brengen mam weer naar huis en kijken terug regendruppels voel hadden op een waardevolle periode, waarbij het Hospice Dan laat de boomdat we in ons eigen huis te gast waren. Zoveel aanloop.” Alkmaar een grote rol heeft gespeeld. Veel dank, namens de familie Belleman.

Klaas Boonstra. (Foto: Vincent de Vries/RM)

lotgenoten kunnen nabestaanden gebruik maken van de inloop waar hij of zij wordt opgevangen door een van de gastvrouwen of -heren. Op die manier kan hij of zij ook buiten de nabestaandengroep om even zijn/haar gedachten te verzetten en steun te krijgen. Tot slot staan ook alle andere activiteiten voor hem of haar open variërend van mindfulness tot massage etcetera. De activiteiten zijn verdeeld in creatief-, verzorging-, beweging- en bezinning georiënteerde activiteiten.”

en Barre. In september 2013 kreeg de familie een grote klap te verwerken. Frank klaagde herhaaldelijk over bloed in de ontlasting. ‘’Toen Frank een vrije dag had heb ik een Mary tussen zoons Jesse (links) en Barre. afspraak gemaakt met de huisarts (Foto: Vincent de Vries/RM) die Frank meteen doorstuurde naar het ziekenhuis. Er werd een poliep Gastvrouw van een halve centimeter geconstaEen lange periode van onzekerteerd en een operatie en chemokuheid brak aan, waarbij Frank steeds ren waren nodig. Na een maand of zieker werd. Vanaf het begin had zeven was Frank weer opgeknapt Frank een plan waarbij hij zelf zou en ging hij weer aan het werk. Het bepalen wanneer het genoeg was. ging lang goed, maar na verschilVoor Mary en de kinderen is er een lende controles ontvingen we in nieuwe periode aangebroken. Mary januari 2016 een verontrustend werkt drie avonden als gastvrouw telefoontje van het ziekenhuis dat bij verzorgingshuis ’t Avondlicht, de tumorwaarden verhoogd waren. We kregen te horen, dat er helemaal afdeling GGZ. ‘’Ik ga drie of vier keer naar de sportschool, wandel veel en niets meer aan te doen was en dat Frank uitbehandeld was. Het slechte doe leuke dingen met de kinderen. leven gaat doorkomt en we moeten nieuws sloeg bij in als een bomvanHet Bijons het regelen een uitvaart veel kijken, er door deze moeilijke periode heen.maken als en het was netgenomen of onze hele worden, wereld maar hoe kun je keuzes Frank zit bij ons allemaal diep in het instortte. Mijn man Frank, pas 46 mogelijkheden niethart.’’ kent? jaar, zou niet oud worden.’’

Gaia Uitvaa

r tbegeleid ing

Bij het regelen van een uitvaart komt veel kijken, er moeten veel beslissingen genomen worden, maar hoe kun je keuzes maken als je de verschillende Bij het regelen van een uitvaart komt veel kijken, er moeten veel beslissingen mogelijkheden niet kent? genomen worden, maar hoe kun je keuzes maken als je de verschillende Katia Mulder van Gaia Uitvaartbegeleiding informeert mensen graag over de mogelijkheden niet kent? verschillende mogelijkheden en alternatieven. Katia Mulder van Gaia Uitvaartbegeleiding informeert mensen graag over de verschillende mogelijkheden en alternatieven. Zij begeleidt het afscheid met liefde, warmte en betrokkenheid, ongeacht waar Zij begeleidt het afscheid met liefde, warmte en betrokkenheid, ongeacht waar u bent verzekerd. U bent namelijk altijd vrij om zelf een uitvaartbegeleider u bent verzekerd. U bent namelijk altijd vrij om zelf te een uitvaartbegeleider te kiezen die bij u past. kiezen die bij u past. Bij Gaia kan en magmaar het ookvooral gewoon “anders”, maar vooral Bij Gaia Uitvaartbegeleiding kan en mag hetUitvaartbegeleiding ook gewoon “anders”, persoonlijk en passend. persoonlijk en passend. Een afscheid moet in één keer goed zijn, er komt geen herhaling dus alles moet Een afscheid moet in één keer goed zijn, er komt geen herhaling dus alles moet kloppen. kloppen.

Advertenties

Bel of mail voor meer informatie, voor een geheel vrijblijvend voorgesprek of kostenbegroting:

Bel of mail voor meer informatie, voor een geheel vrijblijvend voorgesprek of kostenbegroting: Gaia Uitvaartbegeleiding Katia Mulder 06-83986565 (dag en nacht bereikbaar)

Katia Mulder van Gaia Uitvaartbegeleiding informee verschillende mogelijkheden en alternatieven. Zij begeleidt het afscheid met liefde, warmte en betr u bent verzekerd. U bent namelijk altijd vrij om zelf kiezen die bij u past. Bij Gaia Uitvaartbegeleiding kan en mag het ook gew persoonlijk en passend. Een afscheid moet in één keer goed zijn, er komt gee kloppen.

Bel of mail voor meer informatie, voor een geheel vr kostenbegroting:

Gaia Uitvaartbegeleiding Katia Mulder 06-83986565 (dag en nacht bereikbaar) info@gaia-uitvaart.nl - www.gaia-uitvaart.nl

CBD CBD CBD

Waarom kiezen voor Cibdol CBD olie?

essentials

Verrijkt met terpenen

essentials 10% CBD STRONG

10% CBD

Gemaakt in Zwitsers laboratorium CO2-geëxtraheerd

4% CBD

STRONG

Gezuiverd en consistent

Volledig gedecarboxyleerd

NORMAL

Alleen natuurlijke ingrediënt

4% CBD

2,5% CBDWaarom

NORMAL

MILD

3 CBD sterktes beschikba kiezen voor Cibdol CBD olie? Getest en geanalyseerd

2,5% CBD Waarom

kiezen voor Cibdol CBD olie? 100%

Verrijkt met terpenenNiet-psychoactief

MILD

Natuurlijke smaak Gezuiverd en consistent

Waarom kiezen100% voor natuurlijk Cibdol CBD olie? Gemaakt in Zwitsers

natuurlijk Verrijkt met terpenen

CBD olie

laboratorium CBD olie

Gezuiverd en consistent Gemaakt in Zwitsers laboratorium CO2-geëxtraheerd

100% natuurlijk

CBD olie

WaaromAlleen kiezen voor natuurlijke ingrediënten Waarom kiezen voor Cibdol CBD olie? Cibdol CBD olie? 3 CBD sterktes beschikbaar Getest en geanalyseerd

Verrijkt met Gezuiverd en terpenen consistent

Gezuiverd en consistent Volledig gedecarboxyleerd

Drogisterij Piet Wormerplein 118, Purmerend - 0299-42189

Care By Dio Willem Eggersstraat 91, Purmerend - 0299-6

Volledig gedecarboxyleerd

Verrijkt met terpenen

CO2-geëxtraheerd Verrijkt met terpenen

Piet Makado J.F. Kennedyplein 63-67, Purmere Gemaakt inDrogisterij Zwitsers Alleen natuurlijke ingrediënten Drogisterij Piet Van Burgplein 10 (W.C. Meerland), Purmer laboratorium

CO2-geëxtraheerd

3 CBD sterktes beschikbaar

Volledig gedecarboxyleerd

Getest en geanalyseerd

Alleen natuurlijke ingrediënten

Niet-psychoactief

3 CBD sterktes beschikbaar

Natuurlijke smaak Getest en geanalyseerd

Niet-psychoactief Gemaakt in Zwitsers Gezuiverd laboratoriumen consistent

Niet-psychoactief

CO2-geëxtraheerd

Natuurlijke smaak

Gemaakt in Zwitsers Volledig gedecarboxyleerd laboratorium Alleen natuurlijke ingrediënten CO2-geëxtraheerd 3 CBD sterktes beschikbaar

Drogisterij Piet 0299-421897 Drogisterij PietWormerplein Wormerplein118, 118,Purmerend Purmerend - 0299-421897 Care By Dio 91, Purmerend - 0299-676611 Care By DioEggert Willemcentrum Eggersstraat 91, Purmerend - 0299-676611 Drogisterij Piet Purmerend --0299-424443 0299-424443 Drogisterij PietMakado MakadoJ.F. J.F.Kennedyplein Kennedyplein 63-67, Purmerend Drogisterij Piet Purmerend--0299-643715 0299-643715 Drogisterij PietVan VanBurgplein Burgplein10 10 (W.C. (W.C. Meerland), Meerland), Purmerend